Baibolo — Amalembo ya Calo Cipya

Citation preview

Baibolo Amalembo ya

Calo Cipya

IT

A LI

A ROMA

M

E AK

D ONIA Filipi

GRISI ATENA Korinti

SISILI

Efese PATMO

MELITA

RODE

B em ba w KRETE a Med ite ( Be mb a M u k a r ra n e a n lamb a) LIB

YA

N 0 mi 0 km

500 500

B em b a Waf i i t a

MP . SH

ASIA MINOR

AS

Antioke (wa ku Pisidia)

ICALO YERUSALEMU CA BULAYO

m

um

an

aw

aY uf ra

te

Ti gr

BABILONI

KA

MOABU

Kadeshe

AI

Damaseke

NINEBE

wa

Sidone Turi Kaisarea

IA

ED

SIRIA

TI

Ibala lya Edene?

na

KUPRO

U

RA

U m u ma

Antioke (wa ku Siria)

RA

M

Harani

Tarsi

IR

AA

isi

Shushani

LDEA

Uri

ED OMU

MEMFISI

Lp. lwa Sinai

ARABIA

Be

Umu

EGUPTI

mb

na

wa

as

hik

Naelo

ak aW

ma

a

bi12-CW

Baibolo Amalembo ya

Calo Cipya

Yapilibulwa ukufuma kuli Baibolo wa ciNgeleshi uwa mu 1984 uwa New World Translation of the Holy Scriptures — 2008 —

“SHIKULU MULOPWE YEHOVA [565 , YHWH] ‘ . . . NDEPANGA

ATILA:

IMYULU IPYA NE SONDE LIPYA;

NE FYA KALE FIKALABWA, KABILI TAFYAKESE NA MU MUTIMA.’ ”

—Esaya 65:13, 17; moneni na 2 Petro 3:13.

˘ 2008 WATCH TOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY OF PENNSYLVANIA Baibolo—Amalembo ya Calo Cipya

PUBLISHERS WATCHTOWER BIBLE AND TRACT SOCIETY OF NEW YORK, INC. Brooklyn, New York, U.S.A. Ino Baibolo umwaba amabuuku yonse 66 e ko yaba mu ciAfrikaans, iciAlbanian, iciArabic, iciArmenian, iciBulgarian, iciCebuano, iciChewa, iciChinese (Icaanguka), iciChinese, iciBemba, iciCroatian, iciCzech, iciDanish, iciDutch, iciEfik, iciNgeleshi (na mu filembo fya mpofu), iciFinnish, iciFrench, iciGeorgian, iciGerman, iciGreek, iciHungarian, iciIgbo, iciIloko, iciIndonesian, iciItalian, iciJapanese, iciKinyarwanda, iciKirghiz, iciKirundi, iciKorean, iciLingala, iciMacedonian, iciMalagasy, iciMaltese, iciNorwegian, iciOssetian, iciPolish, iciPortuguese (na mu filembo fya mpofu), iciRomanian, iciRussian, iciSamoan, iciSepedi, iciSerbian, iciSerbian (Roman), iciSesotho, iciShona, iciSinhala, iciSlovak, iciSlovenian, iciSpanish (na mu filembo fya mpofu), iciSranantongo, iciSwahili, iciSwedish, iciTagalog, iciTsonga, iciTswana, iciTurkish, iciTwi (iciAkuapem), iciTwi (iciAsante), iciXhosa, iciYoruba, na mu ciZulu (Amabuuku yamo aya mu Baibolo e ko yaba na mu lulimi lwa bankomamatwi ulwa American Sign Language [pali DVD], iciAmharic, iciAzerbaijani, iciAzerbaijani [mu filembo fya ciCyrillic], Ululimi lwa Bankomamatwi Ulwa Brazilian Sign Language [pali DVD], iciCambodian, iciTonga, iciTumbuka, Ululimi lwa Bankomamatwi Ulwa Colombian Sign Language [pali DVD], iciEstonian, iciEwe, iciFijian, iciGuarani, iciGun, iciHaitian Creole, iciHebere, iciHiligaynon, iciHindi, iciHiri Motu, iciItalian mu Filembo fya Mpofu, iciItalian mu Lulimi lwa Bankomamatwi [pali DVD], Kannada, Kazakh, Kikaonde, Kiluba, Kiribati, Kongo, Korean Sign Language [pali DVD], iciLatvian, iciLithuanian, iciLuganda, iciLubale, iciMalayalam, iciMaya, Ululimi lwa Bankomamatwi Ulwa Mexican Sign Language [pali DVD], iciMyanmar, iciNepali, iciOtetela, iciPangasinan, iciPapiamento [mu filembo fya iciCuracao], iciPunjabi, Ululimi lwa Bankomamatwi Ulwa ¸ Russian Sign Language [pali DVD], iciSango, iciLozi, iciPidgin ca ku Solomon Islands, iciSwati, iciTamil, iciTatar, iciTetum, iciThai, iciTigrinya, iciTok Pisin, iciTongan, iciTshiluba, iciTuvalu, iciUkrainian, iciUzbek, iciVenda, iciVietnamese, e lyo na mu ciWaray-Waray) AmaBaibolo ya Amalembo ya Calo Cipya yonse ayapulintwa ni: 208,366,928 Ino Baibolo yapulintilwe mu August 2014 Ino Baibolo te ya kushitisha. Yakulabomfiwa mu mulimo wa kusambilisha abantu Baibolo uubombwa ne Nte sha kwa Yehova mwi sonde lyonse. New World Translation of the Holy Scriptures Cibemba (bi12-CW)

Made in Japan Yapangilwe ku Japan

AMASHIWI YA KUTAMPILAPO

M

ULI Baibolo wa Mushilo mwaba amashiwi ayo Shikulu Mulopwe Yehova asokolwela abantu bonse pano isonde. Abantu fye bonse pano isonde balitemwa ili ibuuku lyafuma kuli Lesa, pa mulandu wa kuti lilanda pa mbila nsuma iya Bufumu bwa kwa Lesa, ubukaleta umutende no bulungami. Isonde likasanguka paradaise umo abantu bonse bakekala. Baibolo ilondolola ukuti Lesa mu kutemwa kwakwe alipeela abantunse ababembu inshila ya kupusukilamo ku mfwa ukupitila mwi lambo lya cilubula ilya Mwana wakwe, Yesu Kristu.—Yohane 3:16. Pa kubalilapo fye, Baibolo yalembelwe mu ciHebere, mu ciAramaiki (ululimi ulumfwika kwati ciHebere), e lyo na mu ciGriki. Apo pali lelo banono sana abaishiba ishi ndimi, e calenga ukuti Baibolo ya Mushilo ipilibulwe mu ndimi ishilelandwa pali ndakai pa kuti amashiwi yabamo ayengatungulula umuntu ku mweo yomfwike ku ba nko shonse. Uno Baibolo mupya uwa Cibemba apilibwilwe ukufuma kuli Baibolo wa ciNgeleshi uwa New World Translation of the Holy Scriptures uwa mu 1984. Muli amabuuku 39 ayapanga Amalembo ya ciHebere ne ciAramaiki kabili muli na mabuuku 27 ayapanga Amalembo ya Bwina Kristu aya ciGriki ayapilibwilwe mu Cibemba mu 2002 lelo ayo bapitulwikemo no kuyawamya bwino bwino. Abalepilibula Baibolo wa Amalembo ya Calo Cipya basalilepo ukwinika ishi mbali shibili isha Malembo ya Mushilo ukukonka indimi shalembelwemo pa kubala fye ukucila ukubomfya amashina yaseeka pali lelo aya kuti “Icipangano ca Kale” nangu “Icipangano Cipya.” Icalengele ukuti bacite fi mulandu wa kuti Baibolo yaba libuuku fye limo, kabili tamwaba ulubali ulo twingatila lwalileka ukubomba, atemwa ukuti “lwa kale.” Amashiwi yabamo yalanda fye pali cimo cine, ukutendekela fye kwi buuku lya kubalilapo mu Malembo ya ciHebere ukufika na kwi buuku lya kulekeleshako mu Malembo ya ciGriki. Pa kwafwa uulebelenga ukusambilila Baibolo yonse, muli amalembo ukucila pali 125,000 ayali pa kati ke bula limo na limo apo engasanga ilyashi lipalileko e lyo muli ne cisontelelo ca mashiwi ya mu Baibolo. Apo Baibolo e ilondolola bwino bwino ubufwayo bwa kwa Lesa, Mulopwe uwa muulu na pano isonde, kuti caba kumusaalula nga nshi e lyo no kusuusha icifulo akwata, nga ca kutila twafumyamo atemwa ukufishilisha ishina lyakwe ilyaibela, ilisangwa fye apengi mu malembo ya ciHebere ukufika fye na ku miku mupepi na 7,000. E ico umulimo wacindama sana uo ino Baibolo ibombele kubwesesha ishina lya kwa Lesa mu malembo ya mu Baibolo umo lifwile ukusangwa. Tubomfeshe ishiwi lya Cibemba ilyaishibikwa sana ilya kuti “Yehova” imiku 6,973 mu Malembo ya ciHebere ne miku 237 mu Malembo ya ciGriki aya Bena Kristu. Nga mulefwaya ukwishibilapo na fimbi pali uyu mulandu, moneni icipande ca Ifyalundwako muli uno wine Baibolo. Bakapilibula ba uno Baibolo, abatemwa Lesa Umwine wa Malembo ya Mushilo, balishibe ukuti bafwile ukupilibula bwino bwino amatontonkanyo ya kwa Lesa e lyo ne fyebo fyakwe. Kabili balishibe no kuti abantu abafwaya ukwishiba icine, balakabila Icebo ca kwa Lesa Wa Maka Yonse icapilibulwa bwino pa kuti bakapusuke no kwikala umuyayaya. Ico tulesubila ca kuti ino Baibolo ikafwe abakalabelengamo ukusanga inshila iitwala ku mweo wa pe mu calo cipya ica kwa Lesa Wa Maka Yonse, umukaba ubulungami.—Esaya 65:17; 2 Petro 3:13.

AMABUUKU YA MU BAIBOLO NE FYO YAKONKANA: Amalembo ya ciHebere ne ciAramaiki IBUUKU

UKWIPIFYA IBULA

Ukutendeka ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ukt Ukufuma ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ukf Ubwina Lebi ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Le Impendwa ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Imp Amalango ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Amg Yoshua ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Yos Abapingushi ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Aba Ruti ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ru 1 Samwele ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 1Sa 2 Samwele ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 2Sa 1 Ishamfumu ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 1Is 2 Ishamfumu ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 2Is 1 Imilandu ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 1Im 2 Imilandu ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 2Im Esra ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Esr Nehemia ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Neh Estere ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Est Yobo ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Yb Amalumbo ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Am Amapinda ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Amp

IBUUKU

UKWIPIFYA IBULA

Lukala Milandu ˛˛˛˛˛˛˛˛ Lkm Ulwimbo lwa Nyimbo ˛˛ Uln Esaya ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Es Yeremia ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ye Inyimbo sha Bulanda ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Isb Esekiele ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ek Daniele ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Da Hosea ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ho Yoele ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Yoe Amose ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ams Obadia ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ob Yona ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Yn Mika ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Mk Nahumu ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Na Habakuki ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Ha Sefania ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Sef Hagai ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Hg Sekaria ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Sek Malaki ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Mal

7 76 135 177 239 289 322 358 362 408 447 493 535 576 624 638 659 669 715 840

872 883 889 964 1046 1057 1131 1154 1164 1168 1177 1178 1181 1187 1190 1193 1197 1199 1211

Amalembo ya ciGriki aya Bena Kristu IBUUKU

Mt

1216

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Mko

1258

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Lk

1285

Marko Luka

UKWIPIFYA IBULA ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Mateo

Yohane

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Yh

1329

Imilimo

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Imi

1361

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Ro

1404

1 Abena Korinti

˛˛˛˛˛˛

1Ko

1422

2 Abena Korinti

˛˛˛˛˛˛

2Ko

1440

Abena Roma

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Ga

1452

Abena Efese

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Ef

1458

Abena Filipi

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Flp

1465

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Ko

1470

1 Abena Tesalonika ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

1Te

1474

Abena Galatia

Abena Kolose

IBUUKU

2Te 1Ti 2Ti

1478 1480 1485

Tito ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Filemone ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ AbaHebere ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Tt Flm He

1489 1491 1492

Yakobo ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 1 Petro ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 2 Petro ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 1 Yohane ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Yak 1Pe 2Pe 1Yo

1506 1511 1516 1519

2 Yohane ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 3 Yohane ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ Yuda ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

2Yo 3Yo Yu

1524 1524 1525

˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

Uks

1527

Ukusokolola 6

UKWIPIFYA IBULA

2 Abena Tesalonika ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 1 Timote ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛ 2 Timote ˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛˛

UKUTENDEKA a

b

kutendeka Lesa apangi1 lePa umuulu e lyo ne sonde. c

d

2 Pano isonde tapaali nangu cimo, na pa muulu wa menshi ayengi e pali imfifi; no mupashi wa kwa Lesa waleti waya uku kabili wabwelela uku f pa muulu wa menshi. g 3 E lyo Lesa atile: h “Nakube ulubuuto.” Kabili kwali ulubuuto. i 4 Na Lesa amwene ukuti ulubuuto naluwama, kabili Lesa alekenye ulubuuto ne mfifi. j 5 Awe Lesa ainike ulubuuto ati Akasuba, k e lyo imfifi ainike ati Ubushiku. l Kwali ne cungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwa kubalilapo. 6 Kabili Lesa atile: “Napabe ulwelele m pa kati ka menshi, kabili amenshi yapaatukane ku menshi n yabiye.” 7 Awe Lesa apangile ulwelele kabili apaatwile amenshi yamo yaba mwi samba lya lwelele na yambi yaba pa muulu wa lwelele. o Kabili e fyo cali. 8 Awe Lesa ainike ulwelele ati Umuulu. p E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwalenga shibili. 9 E lyo Lesa atile: “Amenshi ayali mwi samba lya muulu nayalongane pa ncende imo, kabili nakube umulundu.” q Kabili e fyo cali. 10 Kabili Lesa ainike umulundu ati Isonde, r e lyo amenshi ayalonganikwe pamo ayenike ati Bemba. s Kabili Lesa amwene ukuti cawama. t 11 E lyo Lesa atile: “Pe sonde napamene ifyani, ifimenwa fya nseke, u imiti ya fisabo iitwala ifisabo mu misango v ya iko ifyaba ne nseke sha fiko, w pano isonde.” Kabili e fyo cali. 12 Na pano isonde pamenene ifyani, ifimenwa ifyakwata imbuto mu misango x ya fiko, ne miti iitwala ifisabo mu misango ya iko iyakwata ifisabo ifyaba ne nseke. y Kabili Lesa

ICIPA. 1 a He 1:10 b Ukf 6:3 Ukf 33:20 Amg 6:4 Mko 10:18 Yh 4:24 Ro 1:20 1Ko 8:4 1Ti 1:11 1Ti 2:5 He 9:24 1Yo 4:16 Uks 4:8 c Am 148:5 Es 45:18 Uks 4:11 d Yb 38:4 Am 102:25 Es 42:5 Uks 10:6 e Yb 38:30 Amp 8:27 f Am 33:6 Es 40:26 g Am 104:6 h Am 33:9 i Es 45:7 j Yb 26:10 2Ko 4:6 k Ukt 8:22 l Ye 33:20 m Ukt 1:20 n Am 33:7 2Pe 3:5 o Ukt 7:11 Amp 8:28 p Ukt 27:28 Amg 4:17 1Is 8:35 q Yb 38:11 Am 104:8 Am 136:6 r Am 24:1 Am 95:5 s Yb 38:8 Amp 8:29 t Amg 32:4 1Ti 4:4 u Ukt 1:29 Am 72:16 Mt 13:32 v Lk 6:44 w Hg 2:19 Yak 3:12 x Le 19:19 Am 104:14 y Ga 6:7



















Ku Kulyo a Amg 4:19 Am 148:3 b Ukt 8:22 1Im 23:31 Am 104:19 c Ye 33:25 Ek 32:8 d Am 8:3 Am 136:8 Ye 31:35 e Es 13:10 f Am 74:16 Es 45:7 g Am 104:31 h Le 11:10 i Ukt 2:19 Ukt 9:10 Amg 4:17 Yb 12:7

7

amwene ukuti cawama. 13 E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwalenga shitatu. 14 E lyo Lesa atile: “Mu muulu namube ifya kusanika, ifya kulekanya akasuba no bushiku; a kabili fibe fishibilo. Na kabili fibe ifya kupiminako inshita ne nshiku ne myaka. b 15 Kabili filebalika mu muulu pa kutila filesanika pe sonde.” c Kabili e fyo cali. 16 Kabili Lesa apangile ifya kusanika fibili ifikalamba, ica kusanika icakulilepo alengele ukuti cilesanika inshita ya kasuba, ne ca kusanika icacepelepo alengele ukuti cilesanika inshita ya bushiku, kabili e fyo acitile na ku ntanda. d 17 E ico Lesa afibikile mu muulu pa kutila filesanika pano isonde, e 18 ukuti filesanika mu nshita ya kasuba na mu nshita ya bushiku no kuti filelekanya ulubuuto ne mfifi. f E lyo Lesa amwene ukuti cawama. g 19 E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku ubwalenga shine. 20 Kabili Lesa atile: “Mu menshi namube ifya mweo h ifingi, ne fyuni nafipupuke pe sonde mu lwelele.” i 21 Kabili Lesa abumbile fishimweshimwe j fya muli bemba ne fya mweo fyonse ifikulika, k ifyali ifingi nga nshi muli bemba mu misango ya fiko, na fyonse ifipupuka ifya mapindo mu misango l ya fiko. Kabili Lesa amwene ukuti cawama. 22 Kabili Lesa alifipaalile, atile: “Sandeni, fuleni, kumaneni muli bemba, m ne fyuni fifule pe sonde.” 23 E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwalenga shisano. 24 E lyo Lesa atile: “Pe sonde n napabe ifya mweo mu misango ya j Yb 7:12; Am 148:7; k Le 11:46; l Ukt 7:14; Le 11:14; Amg 14:13; 1Ko 15:39; m Neh 9:6; Am 104:25; n Lkm 3:20.

UKUTENDEKA 1:25–2:15

Umuntu abumbwa, apaalwa; Edeni

fiko, ifitekwa, a e lyo ne fikulika b ne nama c sha mu mpanga pano isonde mu misango ya shiko.” Kabili e fyo cali. 25 Awe Lesa apangile inama sha mu mpanga isha pano isonde mu misango ya shiko ne fitekwa mu misango ya fiko ne fikulika mu misango ya fiko. d Kabili Lesa amwene ukuti cawama. 26 Kabili Lesa atile: “Natubumbe e umuntu mu cipasho cesu, f uwaba nga ifwe, g kabili aleteka isonde lyonse kumo ne sabi lya muli bemba ne fyuni fya mu lwelele ne fitekwa ne fikulika fyonse ifikulika pe sonde.” h 27 E lyo Lesa abumbile umuntu mu cipasho cakwe, mu cipasho cakwe e mo amubumbiile; i umwaume no mwanakashi e fyo ababumbile. j 28 Kabili Lesa alibapaalile k no kubeba ati: “Fyaleni, l fuleni, kumaneni pe sonde no kulimapo, m kabili muleteka n isabi lya muli bemba ne fipupuka mu lwelele na fyonse ifya mweo ifikulika pe sonde.” 29 E lyo Lesa atile: “Moneni, namupeela ifimenwa fyonse ifya pe sonde ifikwate mbuto ne miti yonse iitwala ifisabo ifya nseke. o E fyo mwakulalya. p 30 Inama shonse isha mu mpanga na fyonse ifipupuka mu lwelele ne fya mweo fyonse ifikulika pe sonde, na fyo nafipeela ifimenwa fyonse ifiteku ukuti e fyo filelya.” q Kabili e fyo cali. 31 E lyo Lesa amwene ifyo apangile kabili moneni! nafiwama nga nshi. r E lyo kwali icungulo, kwali no lucelo, ubushiku bwalenga mutanda (6).

ICIPA. 1

umuulu ne sonde pamo 2 Enafyofyonse ifyabamo fyapwile ukupangwa. s 2 Na mu bushiku bwalenga cinelubali (7) e mo Lesa apwile imilimo yakwe iyo abombele, kabili mu bushiku bwalenga cinelubali e lyo atuushishe ku milimo yakwe yonse. t 3 E lyo Lesa apaalile ubushiku bwalenga cinelubali (7) no kubulenga

a Amg 28:11 Uks 10:6 b Ukt 6:7 c Am 104:11 Mko 1:13 d Ukt 7:14 Am 148:10 e Ukt 11:7 Amp 8:30 Yh 1:3 Ko 1:16 f Ukt 9:6 1Ko 11:7 Ko 3:10 g Ukt 5:1 Imi 17:29 Yak 3:9 h Ukt 9:2 i Am 139:14 j Mko 10:6 1Ko 11:9 k Am 107:38 l Ukt 9:1 Le 26:9 m Ukt 2:15 n Am 8:6 Es 11:9 Yak 3:7 o Yb 36:31 Am 145:16 p Ukt 9:3 Am 104:14 Imi 14:17 q Am 136:25 Am 147:9 Mt 6:26 r Amg 32:4 Am 104:24 1Ti 4:4 

ICIPA. 2 s Neh 9:6 Am 146:6 Es 42:5 Sek 12:1 Imi 4:24 t Ukf 31:17 He 4:4 

Ku Kulyo a b c d e f

g h

i j

k l m n o p

Ukf 20:11 Es 45:18 Mt 5:45 Yb 36:27 Am 135:7 Ukt 3:19 Am 103:14 Lkm 3:20 1Ko 15:47 Yb 33:6 Es 64:8 Ukt 7:22 Yb 27:3 Yb 33:4 Es 42:5 Imi 17:25 Ek 18:4 1Ko 15:45 1Pe 3:20 Ukt 2:15 Ukt 3:23 Es 51:3 Ek 28:13 Ukt 1:26 Am 139:14 Ro 9:20 Ukt 3:24 Ukt 2:17 Ukt 3:22 Ukt 25:18 1Sa 15:7 Ukt 13:2 Imp 11:7

8

ukuba ubwa mushilo, pantu e bushiku alekele ukubomba imilimo yakwe yonse, ilyo apangile fyonse ifyo alefwaya ukupanga. a 4 E fyo umuulu na pano isonde fyapangilwe, mu bushiku Yehova Lesa apangilemo isonde no muulu. b 5 Nomba paali tapalaba ifimpusa fya mu mpanga pano isonde, ne fimenwa fya mu mpanga fyali tafilamena, pantu Yehova Lesa ninshi talalosha c imfula pano isonde kabili tapaali umuntu uwa kulima umushili. 6 Lelo fubefube d yaleima pano isonde no kutapilila umushili onse. e 7 E lyo Yehova Lesa abumbile umuntu ku lukungu f lwa mu mushili g kabili apuutile mu myona yakwe umupu wa bumi, h no yo muntu aishileba uwa mweo. i 8 Awe Yehova Lesa alimine ibala mu Edeni j ku kabanga, abikilemo no muntu uo abumbile. k 9 Kabili Yehova Lesa ameseshe umuti onse uwawama ukumona no wawama ukulyako e lyo no muti wa mweo l pa kati ke bala; no muti wa kulenga ukwishiba ubusuma no bubi. m 10 Kabili mu Edeni mwafumine umumana uwa kutapilila ibala, kabili muli ulya mumana mwafumine ne mimana ine. 11 Ishina lya mumana wa kubalilapo ni Pishone, uwashinguluka incende yonse iya Habila, n ukwaba golde. 12 Kabili golde ya muli ilya ncende isuma. o Mwaliba ne finyamuti ifitwa bedola p ne libwe lya shohamu. q 13 Ne shina lya mumana walenga bubili ni Gihone; uwashinguluka incende yonse iya Kushi. 14 E lyo ishina lya mumana walenga butatu ni Hidekele, r uwalola ku kabanga ka Asiria. s No mumana walenga bune ni Yufrate. t 15 E lyo Yehova Lesa abuuliq Ukf 25:7; 1Im 29:2; Yb 28:16; r Da 10:4; s Ukt 10:11; Mk 5:6; t Ukt 15:18; Amg 11:24.

9

Umwanakashi abumbwa, bamubepa

le umuntu no kumubika mwi bala lya Edeni a ku kulilima no kulisakamana. b 16 Kabili Yehova Lesa apeele ili funde ku muntu, ati: “Ku muti onse uwa mwi bala ukulya ulelyako no kwikuta. c 17 Lelo ku muti wa kulenga ukwishiba ubusuma no bubi kwena wilalyako, pantu mu bushiku ukalyako ukufwa ukafwa.” d 18 Kabili Yehova Lesa atile: “Te cisuma umuntu ukulaikala fye eka. Nalabumba uwa kumwafwa, kabili umunankwe.” e 19 Kabili Yehova Lesa abumbile ukufuma ku mushili inama shonse isha mu mpanga ne fipupuka fyonse ifya mu lwelele. Afiletele na ku muntu ukuti afiinike amashina; awe ishina lyonse ilyo umuntu ainike ica mweo f conse, e lyali ishina lya ciko. g 20 E ico umuntu ainike amashina ya fitekwa fyonse ne fyuni fyonse ifya mu lwelele ne nama shonse isha mu mpanga, lelo ena takwete umunankwe uwa kumwafwa. 21 E ico Yehova Lesa aponeshe umuntu mu tulo h tukalamba, kabili ilyo aali mu tulo, abuulileko ulubafu lumo, no kucilika umunofu palya lwafumine. 22 Kabili mu lubafu ulo Yehova Lesa abuulile ku muntu, apangilemo umwanakashi no kumuleta ku muntu. i 23 E lyo umuntu atile: “Nomba uyu e fupa lya mu mafupa yandi Kabili e munofu wa mu munofu wandi. j Akulaitwa ati Umwanakashi, Pantu mu mwaume e mo abuulilwe.” k 24 Ni pali ici umwaume akashiila wishi na nyina l no kulambatila ku mukashi wakwe, na bo bakaba umubili umo. m 25 Kabili aba babili, e kutila umwaume no mukashi wakwe, baleikala fye ubwamba, n lelo nangu cali ifi tabaleumfwa insoni. o

ICIPA. 2 a Ukt 3:24 Ek 28:13 b Ukt 1:28 Ukt 2:8 Am 115:16 c Ukt 2:9 Ukt 3:2 Le 25:19 d Ukt 3:19 Am 146:4 Lkm 9:5 Ek 18:4 Ro 5:12 1Ko 15:22 e Amp 31:11 1Ko 11:9 1Ti 2:13 f Ukt 9:10 g Ukt 1:26 Ukt 9:2 Am 8:6 h 1Sa 26:12 i Amp 18:22 Amp 19:14 Mko 10:9 1Ti 2:13 j Ukt 29:14 Aba 9:2 2Sa 5:1 2Sa 19:12 k 1Ko 11:8 l Ukt 24:58 Am 45:10 Mko 10:7 m Amp 5:18 Mal 2:16 Mt 19:5 Ro 7:2 1Ko 6:16 1Ko 7:10 Ef 5:31 He 13:4 n Ukt 3:7 o Am 31:17 

Ku Kulyo  ICIPA. 3 a Ukt 1:24 b 2Ko 11:3 Uks 12:9 Uks 20:2 c Mt 10:16 d Ukt 2:22 Imp 22:28 e Ukt 2:17 f Ukt 2:16 g Ukt 2:9 h Ukf 19:12 i Ukt 5:5 Yh 8:44 1Yo 3:8 Uks 21:8 j Ukt 3:22 Es 46:5 Flp 2:6 k Yak 1:14 1Yo 2:16 l Ro 5:12 2Ko 11:3 1Ti 2:14 m Yb 1:21 n Ukt 3:21 o Amg 4:33 Amg 23:14 Imi 7:31 p Da 10:7 Ams 9:3 He 4:13 1Yo 4:18 q Mk 6:9 r Ukf 3:6 s Ukt 2:25 t Ukt 2:17

UKUTENDEKA 2:16–3:12 pa nama shonse isha 3 Kabili mu mpanga isho Yehova Lesa abumbile, a insoka b e yali iyacenjela sana. c Kabili insoka yaipwishe umwanakashi aiti: d “Bushe ca cine Lesa amwebele ukuti mwilalyako ku muti onse uwa mwi bala?” e 2 Na o umwanakashi ayaswike insoka ukuti: “Ku fisabo fya miti yonse iya mwi bala kuti twalyako. f 3 Lelo ifisabo fya ku muti uwaba pa kati ke bala, g Lesa atila, ‘Mwilalyako iyo, kabili mwilakumyako epali mwafwa.’ ” h 4 Na yo insoka e pa kweba umwanakashi aiti: “Ukufwa tamwakafwe. i 5 Pantu Lesa alishiba ukuti mu bushiku mukalyako e mo amenso yenu yakashibulwa kabili mukaba nga Lesa, mukeshiba ubusuma no bubi.” j 6 Awe umwanakashi e pa kumona ukuti uyu muti usuma ukulyako, kabili muti uwawama ukumona, kabili walemoneka bwino. k Awe e pa kusabako ifisabo fya uko no kulya alya. Pa numa, apeeleko umulume wakwe ilyo aali nankwe, na o e fyo aliile. l 7 E lyo amenso yabo bonse babili yashibwilwe kabili baishileishiba ukuti bali ubwamba. m E pa kubilanya amabula ya mukunyu no kupangamo ifya kufwala mu musana. n 8 Pa numa, baumfwile ishiwi lya kwa Yehova Lesa ilyo aleenda mwi bala icungulo, o kabili uyo muntu no mukashi babeleme mu miti ya mwi bala pa kuti bemoneka kuli Yehova Lesa. p 9 Na o Yehova Lesa alaita umuntu ati: “Ni kwi kanshi uli?” q 10 Umuntu e pa kusosa ati: “Ng’umfwile ishiwi lyenu mwi bala, e lyo natiina pantu ndi ubwamba, e pa kubelama.” r 11 Na o atile: “Nani akwebele ati uli ubwamba? s Bushe naulyako ku muti uo nakwebele ukuti wikalyako?” t 12 Umuntu na o atile: “Umwanakashi uo mwampeele e umpeele icisabo ca ku muti,

UKUTENDEKA 3:13–4:11 na ine e pa kulya.” a 13 E lyo Yehova Lesa atile ku mwanakashi: “Cinshi ucitile?” Umwanakashi na o ayaswike ati: “Insoka e yacimbepa, na ine e pa kulya.” b 14 Kabili Yehova Lesa aebele insoka c ati: “Pa mulandu wa kuti wacita ici, watiipwa pa fitekwa fyonse na pa nama shonse isha mu mpanga. Wakulaendela pe fumo lyobe, kabili wakulalya ulukungu inshiku shonse isha mweo obe. d 15 Kabili ndebika e no bulwani f pali iwe g no mwanakashi, h na pa mwana obe i no mwana wakwe. j Ena k akakufwanta l ku mutwe m nobe n ukamusuma o ku citende.” p 16 E lyo aebele umwanakashi ukuti: “Ndefusha ukukalipwa kwa kwimita kobe, q kabili ukalacula pa kufyala abana. r Kabili ukalafuluka umulume obe, na o akalakuteka.” s 17 Kabili Adamu na o amwebele ati: “Pa mulandu wa kuti wacumfwa ku mukashi obe no kulyako ku muti uo nakwebele t ukuti, ‘Wikalyako,’ watiipwa umushili pa mulandu obe. u Ukalacula pa kusanga ifya kulya inshiku shonse isha mweo obe. v 18 Kabili mu mushili mwakulamena bacilasa ne myunga ifya kukulasa, w kabili wakulalya ifimena mu mushili. 19 Wakulapiba pa kusanga ifya kulya mpaka ukabwelele ku mushili, pantu e ko wafumine. x Pantu uli lukungu, kabili ku lukungu e ko ukabwelela.” y 20 Kabili Adamu ainike umukashi wakwe ishina lya kuti Efa, z pantu ali no kuba nyina wa bantu bonse aba mweo. a 21 Kabili Yehova Lesa apangiile Adamu no mukashi wakwe ifya kufwala ifitali ifya mpapa no kubafwika. b 22 Kabili Yehova Lesa atile: “Umuntu nomba aba nga ifwe mu kwishiba ubusuma no bubi, c e ico pa kuti etambalika ukuboko kwakwe no kusaba icisabo ku muti wa mweo d no kulyako

Yehova abapingula; abatamfya ICIPA. 3 a 1Sa 15:24 Yak 1:14 b 2Ko 11:3 1Ti 2:14 c Ukt 3:1 d Es 65:25 Mk 7:17 e Es 35:4 Es 43:11 He 10:31 f Ukt 22:17 Yak 4:4 Yu 9 Uks 12:7 Uks 12:17 g Ek 28:14 Uks 12:9 h Es 54:5 Ga 4:26 Uks 12:1 i Mt 23:33 Yh 8:44 1Yo 3:10 j Ukt 22:18 Ukt 49:10 Ga 3:16 Ga 3:29 k Yh 18:37 l Uks 20:2 m Uks 20:10 n He 2:14 o Mk 5:1 Mt 27:50 p Imi 3:15 Flp 2:8 q 1Im 4:9 r Ukt 35:16 s 1Ko 7:28 t Ukt 2:17 Lkm 12:13 u Ukt 4:12 Ukt 5:29 v Am 127:2 Hg 1:6 w He 6:8 x Ukt 2:7 y Yb 34:15 Lkm 3:20 z Ukt 2:19 Ukt 4:1 a Imi 17:26 b Ukt 3:7 Uks 3:18 c Ukt 3:5 Flp 2:6 d Ukt 2:9



















Ku Kulyo a Ukt 2:8 b Ukt 2:5 Ukt 3:19 c Ukt 2:8 Ukt 4:16 d Am 80:1 Es 37:16 Ek 10:4



















ICIPA. 4 e f g h i j k l m n o p q

Ukt 1:28 Yu 11 Ukt 3:16 Mt 23:35 Ukt 46:34 Ukt 3:23 Neh 10:35 Le 2:14 Ukf 13:12 Le 3:9 He 11:4 Ams 5:22 Amp 14:30 Amp 15:18 Amp 27:4

10

no kuba no mweo wa muyayaya, —” 23 E ico Yehova Lesa amutamfishe mwi bala lya Edeni a ku kuyalima umushili uo abuulilwemo. b 24 Awe e pa kutamfyamo umuntu e lyo abika ku kabanga ke bala lya Edeni c bakerubi, d no lupanga lwa lubingu lwa mulilo ulwaleshinguluka ku kulinda inshila ya ku muti wa mweo. Adamu akume4 Enelyononomba mukashi wakwe Efa, na o alimite. e Kabili afyele Kaini f no kutila: “Yehova nanenga ukufyala umwana umwaume.” g 2 Kabili pa numa afyele Abele, h munyina Kaini. Kabili Abele ali ni kacema wa mpaanga, i na Kaini ali mulimi. j 3 Ilyo papitile inshita, Kaini aletele ifisabo k fya kutuula kuli Yehova. l 4 Abele na o aletele amabeli m ya mu mukuni wakwe, na mafuta n ya yako. Awe Yehova asekelele Abele kumo no mutuulo wakwe, o 5 lelo Kaini tamusekelele kumo no mutuulo wakwe. p Na Kaini alikalipe nga nshi, q ne cinso cakwe caliwile. 6 E ico Yehova aebele Kaini ati: “Cinshi ico wakalipila ifi kabili cinshi ico icinso cobe cawila? 7 Bushe na iwe nga wacita icisuma, te kuti utashiwe? r Nomba nga taucitile icisuma, ishiba ukuti ulubembu nalukubelamina pa mwinshi, kabili ni we lulefwaisha. s Bushe walalucimfya?” t 8 E lyo Kaini aebele Abele munyina ati: “Natuleya mu mpanga.” Nomba ilyo bali mu mpanga, Kaini aumine Abele munyina no kumwipaya. u 9 E lyo Yehova aipwishe Kaini ati: “Abele munonko ali kwi?” v Na o atile: “Nshishibe. Bushe nine wa kulinda munyinane?” w 10 Na o atile: “Cinshi wacita? Umfwa! Umulopa wa kwa munonko ulelilila kuli ine mu mushili. x 11 Nor Lk 14:11; 1Pe 5:6; s Amp 11:6; Yak 1:14; t Lkm 8:13; Ek 18:27; u Mt 23:35; 1Yo 3:12; Yu 11; v Am 10:13; Amp 28:13; w Am 50:20; Amp 17:17; x Ukt 18:20; 2Is 9:26; Es 26:21; He 12:24.

11

UKUTENDEKA 4:12–5:6

Kaini akuula umusumba; Lameke

mba iwe watiipwa kabili nakutamfyapo pali ino ncende, a iyapokelela umulopa wa kwa munonko mu minwe yobe. b 12 Ilyo walima umushili, tawakulakupeela ifisabo fya uko. c Ukalalulumba fye kabili ukaba imbutushi pe sonde.” d 13 E lyo Kaini atile kuli Yehova: “Ukukanda uko mwankanda pa cilubo ncitile kukalamba sana teti nshipikishe. 14 Moneni mwantamfya buno bushiku muli ino ncende, na ku cinso cenu nshakulamonekelako; e kabili nakulalulumba f fye no kuba imbutushi pano isonde, kabili onse uwansanga akanjipaya.” g 15 E lyo Yehova amwaswike ukuti: “Kanshi onse uwaipaya Kaini akakandwa imiku cinelubali (7).” h E ico Yehova abikile icishibilo pali Kaini ica kuti umuntu onse uwamusanga emwipaya. i 16 Awe Kaini afumine pa cinso ca kwa Yehova j no kuyaikala mu calo ca Mbutushi, ku kabanga ka Edeni. 17 Kabili Kaini akumene no mukashi wakwe, k na o alimite no kufyala Enoke. Awe atendeke ukukuula umusumba no kuwinika ishina lya mwana wakwe Enoke. l 18 E lyo Enoke afyele Iradi. Na Iradi afyele Mehuyaele, na Mehuyaele afyele Metushaele, na Metushaele afyele Lameke. 19 Kabili Lameke aupile abanakashi babili. Ishina lya wa ntanshi ni Ada ne shina lya wa bubili ni Sila. 20 Umuya inshiku Ada afyele Yabali. Kabili pa bantu bonse abekala mu matenti no kuteka inama, Yabali e wabalilepo ukwikala mu matenti m no kuteka inama. n 21 Ne shina lya kwa munyina ni Yubali. Kabili Yubali e wabalilepo ukulisha insango o ne mitolilo p pa bantu bonse abalisha insango ne mitolilo. 22 E lyo Sila afyele Tubali-kaini, kafula wa misango yalekanalekana iya fibombelo fya mukuba ne fya cela. q Na nkashi ya kwa Tubali-

ICIPA. 4 a Esr 7:26 b Ukt 9:5 c Ukt 3:17 Le 26:20 Amg 28:18 d Amg 28:65 Amp 28:17 Ho 9:17 e Yb 34:29 Es 59:2 Mk 3:4 f Am 36:11 g Ro 12:19 h Ukt 4:24 Amg 32:35 He 10:30 i Ek 9:6 j Am 34:16 k Ukt 5:4 l 2Sa 18:18 Am 49:11 m Ukt 25:27 He 11:9 n Ukt 13:7 Amg 3:19 o Am 33:2 1Ko 14:7 p Yb 21:12 Am 150:4 q Amg 27:5 2Sa 12:31 Es 2:4



















Ku Kulyo a Ukt 4:15 Le 19:18 b Ukt 5:3 c Ukt 4:8 Mt 23:35 He 11:4 d Ukt 5:6 Lk 3:38 e Ukf 20:7 2Is 19:16



















ICIPA. 5 f Ukt 1:26 1Ko 11:7 Yak 3:9 g Ukt 1:27 Mko 10:6 h Ukt 7:21 Lkm 3:21 Imi 17:30 1Ko 15:39 i Ukt 1:27 Ukt 2:23 Amg 4:32 Es 45:12 Mt 19:4 j Ukt 4:25 1Im 1:1 k Ukt 6:1 l Ukt 2:17 Ukt 3:19 Am 146:4 Amp 21:16 Lkm 6:6 Lkm 9:5 Ek 18:4 Ro 6:23 1Ko 15:22

kaini ali ni Naama. 23 E lyo nomba Lameke alembeele abakashi bakwe, Ada na Sila amashiwi ya kuti: “Umfweni ishiwi lyandi, mwe bamuka Lameke; Umfweni amashiwi yandi: Ninjipaya umuntu pa mulandu wa kuti alincenene, Mulumendo njipeye, p a mulandu wa kunguma. 24 Uwaipaya Kaini nga akakandwa a imiku cinelubali (7), Ninshi uwaipaya Lameke ena akakandwa imiku amakumi cinelubali na cinelubali (77).” 25 Kabili Adamu akumene no mukashi wakwe, na o afyele umwana mwaume no kumwinika ati Sete, b pantu umwine atile: “Lesa ampyanikilapo umwana na umbi pali Abele, uo Kaini aipeye.” c 26 Sete na o afyele umwana mwaume kabili amwinike ati Enoshe. d Ilya nshita e lyo ukulilila kwi shina lya kwa Yehova e kwatendeke. Ifi e fyakonkene bamwana Adamu. Mu bushiku Lesa abumbile Adamu amubumbile mu cipasho ca kwa Lesa. f 2 Umwaume no mwanakashi e fyo ababumbile. g E lyo abapaalile no kubenika ukuti Bantunse, h mu bushiku babumbilwe. i 3 Kabili ilyo Adamu aikele imyaka umwanda umo na makumi yatatu (130), e lyo afyele umwana mwaume mu cipasho cakwe, uwapalana nankwe, no kumwinika ati Sete. j 4 Kabili imyaka ya kwa Adamu pa numa ya kufyala Sete, yali imyanda cinekonsekonse (800). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. k 5 Kanshi inshiku shonse isho Adamu aikele shali imyaka imyanda pabula na makumi yatatu (930), e lyo afwile. l 6 Kabili ilyo Sete ali ne myaka umwanda umo na isano (105), e

5

UKUTENDEKA 5:7-32 lyo afyele Enoshe. a 7 Kabili pa numa ya kufyala Enoshe, Sete aikele imyaka imyanda cinekonsekonse na cinelubali (807). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 8 Inshiku shonse isho Sete aikele shali imyaka imyanda pabula ne kumi na ibili (912), e lyo afwile. 9 Kabili ilyo Enoshe ali ne myaka amakumi pabula (90), e lyo afyele Kenani. b 10 Kabili pa numa ya kufyala Kenani, Enoshe aikele imyaka imyanda cinekonsekonse ne kumi na isano (815). E lyo afyele abana baume na bana banakashi. 11 Kanshi inshiku shonse isho Enoshe aikele shali imyaka imyanda pabula na isano (905), e lyo afwile. 12 Kabili ilyo Kenani ali ne myaka amakumi cinelubali (70), e lyo afyele Mahalalele. c 13 Kabili pa numa ya kufyala Mahalalele, Kenani aikele imyaka imyanda cinekonsekonse na makumi yane (840). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 14 Kanshi inshiku shonse isho Kenani aikele shali imyaka imyanda pabula ne kumi (910), e lyo afwile. 15 Kabili ilyo Mahalalele ali ne myaka amakumi mutanda na isano (65), e lyo afyele Yarede. d 16 Kabili pa numa ya kufyala Yarede, Mahalalele aikele imyaka imyanda cinekonsekonse na makumi yatatu (830). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 17 Inshiku shonse isho Mahalalele aikele shali imyaka imyanda cinekonsekonse na makumi pabula na isano (895), e lyo afwile. 18 Kabili ilyo Yarede ali ne myaka umwanda umo na makumi mutanda na ibili (162), e lyo afyele Enoke. e 19 Kabili pa numa ya kufyala Enoke, Yarede aikele imyaka imyanda cinekonsekonse (800). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 20 Kanshi inshiku shonse isho Yarede aikele shali imyaka imya-

Yarede. Enoke asendwa. Metusela ICIPA. 5 a Ukt 4:26 Lk 3:38 b 1Im 1:2 c Lk 3:37 d 1Im 1:2 Lk 3:37 e 1Im 1:3 Yu 14



















Ku Kulyo a 1Im 1:3 Lk 3:37 b Amg 8:6 Aba 2:22 Am 15:2 Amp 2:7 Mk 6:8 Ko 1:10 1Te 2:12 3Yo 4

c Ukt 6:9 Amg 13:4 Yu 14 Yu 15

d Amg 34:6 Yh 3:13 He 11:5

e 1Im 1:3 Lk 3:36

f Ukt 7:1 Ek 14:14 Mt 24:37 He 11:7 1Pe 3:20 2Pe 2:5 g Ukt 3:17 h Ukt 10:21 Ukt 11:10 Lk 3:36 i Ukt 6:10 Ukt 10:6 j Ukt 10:2 Ukt 10:21

12

nda pabula na makumi mutanda na ibili (962), e lyo afwile. 21 Kabili ilyo Enoke ali ne myaka amakumi mutanda na isano (65), e lyo afyele Metusela. a 22 Kabili pa numa ya kufyala Metusela, Enoke ale-enda na Lesa wa cine imyaka imyanda itatu (300). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 23 Kanshi inshiku shonse isho Enoke aikele shali imyaka imyanda itatu na makumi mutanda na isano (365). 24 Kabili Enoke ale-enda b na Lesa wa cine. c Kabili takwali uwamumwene na kabili, pantu Lesa alimusendele. d 25 Kabili ilyo Metusela ali ne myaka umwanda umo na makumi cinekonsekonse na cinelubali (187), e lyo afyele Lameke. e 26 Kabili pa numa ya kufyala Lameke, Metusela aikele imyaka imyanda cinelubali na makumi cinekonsekonse na ibili (782). E lyo afyele abana baume na bana banakashi. 27 Kanshi inshiku shonse isho Metusela aikele shali imyaka imyanda pabula na makumi mutanda na pabula (969), e lyo afwile. 28 Kabili ilyo Lameke ali ne myaka umwanda umo na makumi cinekonsekonse na ibili (182), e lyo afyele umwana mwaume. 29 Kabili amwinike ati Noa, f no kutila ati: “Uyu e ukatusansamusha ku milimo yesu na ku kucucutika kwa minwe yesu pa mulandu wa mushili uo Yehova atiipile.” g 30 Kabili pa numa ya kufyala Noa, Lameke aikele imyaka imyanda isano na makumi pabula na isano (595). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 31 Kanshi inshiku shonse isho Lameke aikele shali imyaka imyanda cinelubali na makumi cinelubali na cinelubali (777), e lyo afwile. 32 Kabili ilyo Noa ali ne myaka imyanda isano (500), e lyo afyele Shemu, h Hamu i na Yafete. j

13

Noa umulungami. Icibwato capangwa

Nomba ilyo abantu batendeke ukufula pano isonde, bafyala na bana banakashi, a 2 e lyo abana ba kwa Lesa wa cine b bamwene c abana banakashi ba bantu, ukuti baali abayemba; kabili baibuulile abanakashi no kuupa onse uo batemwa. 3 Ilyo cali ifyo Yehova atile: “Te kuti ntwalilile d fye ukutekanishisha umuntu, e pantu wena muntu fye. f E ico inshiku alaikala myaka fye umwanda umo na makumi yabili (120).” g 4 Muli shilya nshiku abaNefili bali pano isonde, kabili ilyo abana baume ba kwa Lesa wa cine balekumana na bana banakashi ba bantu, balebafyalila abana. Aba bana bali baNefili, amapaka ayaliko kale, abaume ba lulumbi. 5 E lyo Yehova amwene ukuti abantu bacilamo ukucita ifyabipa pano isonde, no kuti fyonse ifyo imitima yabo yaletontonkanya h fyaleba fye ifibi inshita yonse. i 6 Kabili Yehova alangulwike j ico apangiile abantunse pano isonde, kabili aumfwile ubulanda mu mutima wakwe. k 7 E ico Yehova atile: “Nkalofya abantunse abo nabumbile l ukubafumya pe sonde, abantunse ne nama, ne fikulika ne fyuni fya mu lwelele, m pantu nalanguluka pa kuti nalifibumbile.” n 8 Lelo Noa aali uwatemwikwa kuli Yehova. 9 Ifi e fyacitikile Noa ilyo ali no mweo. Noa ali muntu umulungami. o Ali uwatambalala mu ba mu nkulo yakwe. Noa ale-enda na Lesa wa cine. p 10 Kabili Noa afyele abana baume batatu, Shemu, Hamu na Yafete. q 11 Kabili mu menso ya kwa Lesar wa cine pano isonde palyonaike kabili pafulile ubunkalwe. s 12 Kabili Lesa aloleshe pe sonde, kabili moneni! palyonaike, t pantu abantu bonse balibipishe ku bubi pano isonde. u 13 E lyo Lesa atile kuli Noa:

6

ICIPA. 6 a Ukt 1:28 b Yb 1:6 Yb 38:7 2Pe 2:4 Yu 6 c Yb 31:1 Yak 1:14 d Ro 9:22 1Pe 3:20 e Ukt 7:4 f Am 78:39 Yh 3:6 g Ro 9:22 1Pe 3:20 2Pe 3:9 h Ukt 8:21 Yak 3:15 i Lkm 7:29 Ye 17:9 Mt 15:19 j Ukf 32:14 1Sa 15:11 k Am 78:40 Am 95:10 l Ukt 1:27 Ukt 5:1 Amg 4:32 m Ukt 7:3 n Ho 4:3 o Ukt 7:1 Ek 14:14 He 11:7 p Am 37:37 Lk 1:6 2Pe 2:5 q Ukt 5:32 r He 4:13 s Am 11:5 t Uks 11:18 u Mt 24:38 2Pe 2:5



















Ku Kulyo a Ek 7:2 Ams 8:2 1Pe 4:7 b Ukt 7:4 c He 11:7 d Ukt 14:10 Ukf 2:3 e Ukt 7:20 Amg 3:11 f Ukt 7:16 g Ukt 1:7 Ukt 7:6 Mt 24:39 2Pe 2:5 h Ukt 7:15 Lkm 3:19 i Ukt 7:21 Am 104:29 j Ukt 7:13 Es 26:20 k Ukt 8:17 1Ko 15:39 l 1Pe 3:20 m Ukt 1:25 Ukt 7:14 n Ukt 7:15 o Ukt 1:30 Es 11:7 p Ukt 1:29 q Ukf 40:16 He 11:7 1Yo 5:3



















UKUTENDEKA 6:1–7:1 “Nimonaa ukuti inshita naifika iya konaula abantunse bonse, pantu pe sonde napafula ubunkalwe pa mulandu wabo; kabili mona, ine ndebonawila kumo ne sonde. b 14 Upange icibwato ca miti iyakosa.1 c Ukabikemo ne miputule mu cibwato, ukashingwilileko amanenekela d ku nse na mu kati. 15 Kabili ifi e fyo ukacipange: mu butali icibwato cikabe imikono imyanda itatu (300), e mu bwipi cikabe imikono amakumi yasano (50), kabili cikasansame imikono amakumi yatatu (30). 16 Ukapangileko na mawindo ku cibwato, yakabe aya mukono umo pa muulu, no mwinshi wa cibwato ukaubike ku mbali; f ukacipange ica ntunti shitatu, iya pa nshi, iyakonkapo, e lyo ne ntunti ya butatu. 17 “Pantu, mona, ine nalaleta ilyeshi g pe sonde ku konaula ifya mweo fyonse umuli amaka ya bumi h mwi samba lya muulu. Conse ica pe sonde cikaleka umweo. i 18 Kabili napangana nobe icipangano; ukanine mu cibwato, iwe na bana bobe abaume no mukashi obe na bakashi ba bana bobe. j 19 Pa fibumbwa fya mweo ifya misango yonse, k ukengishemo fibili fibili mu cibwato pa kuti fikapusuke pamo na iwe. l Fikaleba icilume ne cikota. 20 Ifyuni mu misango ya fiko, ne fitekwa mu misango ya fiko, m ne fikulika fyonse mu misango ya fiko, fibili fibili fikaniine ukwisa kuli iwe pa kuti fikapusuke. n 21 Kabili ukabuule ifya kulya fya misango yonse; o ukafilonganike, kabili e fyo iwe ne fya mweo fyonse mukalalya.” p 22 Kabili Noa acitile ukulingana na fyonse ifyo Lesa amwebele. Filya fine fye e fyo acitile. q numa Yehova atile kuli 7 Pa Noa: “Ingila mu cibwato, iwe na bonse aba mu ng’anda yobe, r pantu ni we namona ukuti uli

ICIPA. 7 r Amp 11:21 2Pe 2:5

Ukt 6:141 Iyi “miti iyakosa” miti ya mukupri iifumya ifinyamuti.

UKUTENDEKA 7:2–8:1 mulungami kuli ine muli iyi nkulo. a 2 Pa nama shonse ishasanguluka ubuulepo apa cinelubali (7) na apa cinelubali, iilume ne ikota; b lelo pa nama shonse ishishasanguluka ubulepo shibili shibili, iilume ne ikota; 3 pa fipupuka mu lwelele na po ubuulepo apa cinelubali (7) na apa cinelubali, icilume ne cikota, c pa kuti ifi ifya mweo filoba pe sonde ponse. d 4 Pantu mu nshiku fye cinelubali (7) ishashalako nkaloshe mfula e pe sonde inshiku amakumi yane (40) f akasuba no bushiku; kabili nkalofya conse ico napanga pe sonde.” g 5 E lyo Noa acitile ukulingana na fyonse ifyo Yehova amwebele. 6 Kabili Noa ali ne myaka imyanda mutanda (600) ilyo ilyeshi lyaishile pano isonde. h 7 E ico Noa aingile mu cibwato, na bana bakwe abaume no mukashi wakwe na bakashi ba bana bakwe ilyo ilyeshi lishilaisa. i 8 Inama shonse ishasanguluka ne nama shonse ishishasanguluka ne fipupuka fyonse na fyonse ifikulika pa mushili, j 9 fyaingile fibili fibili mu cibwato umwali Noa, icilume ne cikota, nge fyo Lesa aebele Noa. 10 Kabili ilyo papitile inshiku cinelubali (7) ilyeshi lyabunshishe isonde. 11 Mu mwaka Noa ali ne myaka imyanda mutanda (600), mu mweshi walenga bubili, pa bushiku bwe kumi na cinelubali (17), pali ubu bushiku e po utumfukumfuku tonse utwa menshi ayengi twalepwike ne fipunda fya mu muulu fyaliswike. k 12 Kabili yalokele pano isonde inshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku. l 13 Pali ubu bwine bushiku e po baingile mu cibwato, Noa na bana bakwe abaume, m Shemu, Hamu, na Yafete, no mukashi wa kwa Noa pamo na bakashi ba bana ba kwa Noa batatu; n 14 bena ne nama sha mpanga shonse mu misango ya shiko, o ne fitekwa fyonse mu misango ya

Baingila. Imfula inshiku 40 ICIPA. 7 a Am 91:14 Am 101:6 Mal 3:18 He 10:38 1Pe 3:12 2Pe 2:9 b Le 11:3 Amg 14:4 c Ukt 8:19 d Ukt 7:23 e Ukt 2:5 Yb 37:6 f Ukt 7:12 g Ukt 2:19 Ukt 6:7 Ukt 6:17 h Ukt 8:13 i Lk 17:27 He 11:7 j Ukt 6:20 k Ukt 1:7 Ukt 8:2 l 1Is 19:8 m Ukt 9:18 1Im 1:4 n Ukt 6:18 1Pe 3:20 2Pe 2:5 o Ukt 1:24 

Ku Kulyo a Ukt 6:7 b Le 11:14 c Ukt 9:10 d Ukt 6:17 Am 146:4 Lkm 3:19 e Es 26:20 f Am 69:15 g Yb 12:15 2Pe 3:6 h Am 104:6 i Ukt 6:17 j Lk 17:27 k Ukt 6:17 Ukt 7:15 Yb 27:3 Lkm 3:19 Es 42:5 l Ukt 6:7 m Amp 2:21 Mt 24:37 1Pe 3:20 2Pe 2:9 2Pe 3:6 

ICIPA. 8 n Ukt 19:29 Ukf 2:24 1Sa 1:19 Am 94:14 o Ukt 6:20 He 11:7

14

fiko, ne nama shonse ishikulika pe sonde mu misango ya shiko, a na fyonse ifipupuka mu misango ya fiko, b ne fyuni fyonse, na fyonse ifya mapindo. c 15 Awe ifya mweo fyonse umwali amaka ya bumi, d fyaingile kuli Noa mu cibwato, fibili fibili mu misango ya fiko yonse. 16 Kabili ifyaingilemo, icilume ne cikota, ifya mweo fyonse, fyaingile ukulingana fye ne fyo Lesa aebele Noa. E lyo Yehova amwisalile mu kati. e 17 Kabili ilyeshi lyali pano isonde inshiku amakumi yane (40), na menshi yaile yalefula no kusenda icibwato na co cale-elela pa menshi ayali pa muulu we sonde. 18 Awe amenshi yakumene pano isonde ponse kabili yaile yalefulilako fye, lelo icibwato cale-elela fye pa muulu wa menshi. f 19 Amenshi yaiswile pano isonde ica kuti impili shonse ishitali ishaba mwi samba lya muulu shalibiile. g 20 Amenshi yabunshishe impili ukufika ku mikono ikumi na isano (15) na sho shalibiile. h 21 E ico ifya mweo fyonse ifyalekulika pano isonde fyalekele umweo, i fyonse ifipupuka, ifitekwa, inama sha mpanga, na fyonse ifisenya ifyalesenya pano isonde, na bantu bonse. j 22 Conse icali no mupu wa mweo mu myona ya ciko, e kuti conse icali pa mulundu, califwile. k 23 E fyo Lesa alofeshe conse icali pano nse, ukufuma pa muntu ukufika na ku nama, ifikulika ne fipupuka mu lwelele, fyalilobele pano isonde; l ni Noa fye na bo ali na bo mu cibwato e bapuswike. m 24 Kabili pa nshiku umwanda umo na makumi yasano (150), amenshi yakupile pano isonde ponse. n

numa Lesa aibukishe 8 Pa Noa ne nama sha mpanga

shonse ne fitekwa fyonse ifyo ali na fyo mu cibwato, o kabili Lesa alengele umwela ukukuuka

15

Inkunda. Bafuma mu cibwato

pano isonde, na menshi yatendeke ukucepa. a 2 No tumfukumfuku twa menshi ayengi b ne fipunda c fya mu muulu fyalicilikwe, e fyo ne mfula yalekele ukuloka. 3 Na menshi yatendeke ukukama pano isonde, yaile yalekama panono panono; na pa numa ya nshiku umwanda umo na makumi yasano (150) amenshi yalikamine. d 4 Kabili pa bushiku bwe kumi na cinelubali (17) ubwa mweshi wa cinelubali (7), icibwato e caishileikala pa mpili sha Ararati. f 5 Amenshi yaleya yalekama ukufika na mu mweshi we kumi (10). Na pa bushiku bwa ntanshi ubwa mweshi we kumi, pa muulu wa mpili palimoneke. g 6 Kabili pa mpela ya nshiku amakumi yane (40) Noa aiswile iwindo h lya cibwato ilyo apangile. 7 E lyo atumine mwankole, i na o afumine ku nse, alepupuka fye, yasuka amenshi yakama pano isonde. 8 Pa numa, atumine inkunda j pa kuti eshibe amenshi nga nayakama pano nse. 9 Ne nkunda tayasangile nangu pamo apa kunyanta amakasa, e co yabweleele kuli Noa mu cibwato pantu amenshi yali yacili pano isonde ponse. k E ico afumishe ukuboko kwakwe no kuingisha mu cibwato umo ali. 10 Kabili apembelele inshiku na shimbi cinelubali (7), e lyo abwekeshepo ukufumya inkunda mu cibwato. 11 Awe lwa ku cungulo inkunda yaishile kuli Noa, kabili moneni! ku mulomo wa nkunda kwali ibuula lya muolife l iliteku, e lyo Noa aishibe ukuti kanshi amenshi nayakama pe sonde. m 12 Apembelele inshiku na shimbi cinelubali (7). E lyo atumine inkunda, lelo tayabwelele na kabili kuli ena. n 13 Nomba mu mwaka walenga imyanda mutanda na umo (601), o pa bushiku bwa ntanshi ubwa mweshi wa ntanshi, e mo amenshi yakamine pano isonde; ka-

ICIPA. 8 a Am 33:7 b Ukt 7:11 Amp 8:28 c 2Is 7:2 d Yb 38:11 Ye 5:22 e Ukt 7:18 f 2Is 19:37 g Ukt 7:20 h Ukt 6:16 i Ukt 6:20 Le 11:15 1Is 17:4 Yb 38:41 j Am 55:6 k Ukt 7:19 l Neh 8:15 m Ukt 7:20 Ukt 8:3 n Ye 48:28 o Ukt 7:11



















Ku Kulyo a Ukt 1:9 b Ukf 14:21 c Ukt 7:7 1Pe 3:20 2Pe 2:5 d Ukt 7:15 1Ko 15:39 e Ukt 1:20 Ukt 2:19 Ukt 6:20 f Ukt 1:25 g Ukt 1:24 Ukt 9:2 h Ukt 1:22 Am 144:13 i Ukt 6:10 j Ukt 7:14 Am 36:6 k Ukt 12:7 Ukt 22:9 Ukt 26:25 l Ukt 7:2 Le 20:25 Amg 14:4 m Amg 14:11 n Le 1:10 Le 1:14 Le 17:11 Amg 27:6 o Le 26:31 Ek 20:41 Ef 5:2 He 13:16 p Ukt 6:6 q Ukt 3:17 Ukt 5:29 r Amg 31:21 1Im 28:9 s Ukt 6:5 Lkm 7:20 Mt 15:19 t Ukt 6:17 Es 54:9 u Ukt 1:14 Lkm 1:4 Ye 33:20



















ICIPA. 9 v Ukt 1:28 Ukt 8:17

UKUTENDEKA 8:2–9:2 bili Noa akupukwile inkupiko ya cibwato no kulolesha, kabili, moneni, umushili nauma. a 14 Na mu mweshi wa cibili, pa bushiku bwalenga amakumi yabili na cinelubali (27) ubwa mweshi, e lyo pe sonde paumine. b 15 Awe Lesa aebele Noa, ati: 16 “Fuma mu cibwato, iwe no mukashi obe na bana bobe abaume pamo na bakashi babo. c 17 Fumya ifya mweo fyonse ifyo uli na fyo ifya misango yonse, d ifipupuka e e lyo ne nama sha mpanga f e lyo ne nama shonse ishikulika pe sonde, g pa kuti shisande pe sonde kabili shifyale no kufula pe sonde.” h 18 Awe Noa afumine mu cibwato, kumo na bana bakwe abaume i no mukashi wakwe na bakashi ba bana bakwe. 19 Fyonse ifya mweo, fyonse ifikulika na fyonse ifipupuka, fyonse ifikulika pe sonde, ukulingana ne misango ya fiko fyafumine mu cibwato. j 20 Kabili Noa akuuliile Yehova iciipailo, k abuulapo ne nama shimo pa shasanguluka l na pa fipupuka fyonse ifyasanguluka m no kutuula umutuulo wa koca pa ciipailo. n 21 Na o Yehova aumfwile akacena kasuma, o e ico Yehova atile mu mutima: p “Nshakabwekeshepo ukutiipa umushili q pa mulandu wa muntu, pantu umutima wa muntu walola r fye ku bubi ukutula ku bwaice bwakwe; s kabili nshakabwekeshepo ukwipaya ica mweo conse nge fi nacitile. t 22 Pantu inshiku shonse fye isho isonde likabako, ukubyala imbuto no kulobolola, inshita ya kutalala ne nshita ya kukaba, ulusuba ne nshita ya mpepo, akasuba no bushiku, tafyakaleke ukubako.” u Lesa apaalile Noa na 9 Kabili bana bakwe abaume no kubeba ukuti: “Fyaleni, fuleni, kumaneni pe sonde. v 2 Ica mweo conse ica pe sonde ne cipupuka

UKUTENDEKA 9:3-27 conse ica mu muulu, na conse icikulika pa mushili, ne sabi lyonse ilya muli bemba fikatwalilila ukuba no mwenso kuli imwe kabili fyakulamutiina. Kabili nomba nafipeela mu maboko yenu. a 3 Inama shonse isha mweo mukalelya. b Fyonse namupeela, nga filya namupeele umusaalu uuteku. c 4 Lelo inama umuli umweo,1 d umulopa wa iko, e mwilalya. f 5 E lyo kabili, umulopa wa myeo yenu nkaufwaya. Nkaufwaya ku ca mweo conse; ku muntu onse uwaipaya munyina, nkafwayako umweo wa muntu. g 6 Onse uwasumya umulopa wa muntu, na o bakasumye umulopa wakwe, h pantu mu cipasho ca kwa Lesa e mo abumbiile umuntu. 7 Na imwe fyalaneni kabili fuleni, kumaneni pe sonde no kufula.” i 8 Kabili Lesa akonkeshepo ukweba Noa na bana bakwe abaume abo aali na bo ukuti: 9 “Nomba ine ndepangana nenu icipangano j na bana benu abakamukonkapo, k 10 ne ca mweo conse ico muli na co, ifyuni, inama sha mpanga ne fya mweo fyonse ifya pe sonde ifyo muli na fyo, ukutampila pali fyonse ifyafuma mu cibwato ukufika ku fya mweo fyonse ifya pe sonde. l 11 Napangana nenu icipangano ca kuti: Takwakabe na kabili ilyeshi ilya konaula ifya mweo fyonse, kabili ilyeshi talyakonaule isonde na kabili.” m 12 Kabili Lesa akonkenyepo ukuti: “Ici e cishibilo n ca cipangano ico ndepangana na imwe ne ca mweo conse ico muli na co, ku nkulo sha muyayaya. 13 Nabika umukolamfulao wandi mu makumbi, kabili ukalabe cishibilo ca cipangano ico napangana ne sonde. 14 Nomba ilyo naleta ikumbi pe sonde, e lyo umukolamfula ukalamoneka mwi kumbi. 15 Kabili nkebukisha icipangaUkt 9:41 Nelyo, “ubumi.”

Ifunde pa mulopa. Kanaani atiipwa ICIPA. 9 a Ukt 1:26 Yak 3:7 b 1Ti 4:3 c Ukt 1:29 d Ukt 1:30 Le 17:11 Le 17:14 e Le 17:10 f Le 3:17 Le 7:26 Le 17:13 Amg 12:16 Amg 12:23 Imi 15:20 Imi 15:29 Imi 21:25 g Ukt 4:10 Ukf 21:12 Imp 35:31 Uks 19:2 h Ukf 20:13 Imp 35:12 Imp 35:30 Amg 19:6 2Sa 4:11 Mt 24:30 Uks 21:8 i Ukt 1:28 Ukt 10:32 j Ukt 9:15 Es 54:9 k Ukt 6:18 Ukt 9:18 l Ukt 8:1 Ukt 8:17 m Ukt 8:21 n Ukf 3:12 o Ek 1:28 Uks 4:3



















Ku Kulyo a Le 26:42 Es 54:9 b 1Ko 15:39 c Ukt 8:21 d Yb 38:36 e Am 105:8 Am 111:5 f Amg 7:9 He 6:18 g Ukt 9:13 h Ukt 5:32 Ukt 7:7 Ukt 10:1 i Ukt 10:6 j 1Im 1:4 1Pe 3:20 k Ukt 2:15 2Ti 2:6 l Amg 20:6 m Ukt 19:35 Amp 23:35 n 1Im 1:8 o Le 18:7 Ek 22:10 p Amp 12:13 Amp 17:9 Ef 5:3 q Ukt 37:34 Ukf 22:27 r Ukf 20:12 Le 19:32 Es 58:7 s Le 18:3 Amg 7:1 Amg 27:16 Ro 1:27 t Yos 17:13 u Ukf 18:10 Amg 8:10 1Is 1:48 1Im 29:20 Lk 1:68 v Yos 9:23 Aba 1:28 1Is 9:21

16

no a candi ico mpangene na imwe pamo ne fya mweo fyonse; b na menshi tayakabe kabili ilyeshi lya konaula ica mweo conse. c 16 Kabili umukolamfula ukalamoneka mwi kumbi, d na ine nkalaumona no kwibukisha icipangano umuyayaya e ico ine ne Lesa napangana ne fya mweo fyonse ifya pano isonde.” f 17 Kabili Lesa atile kuli Noa: “Ici e cishibilo ca cipangano ico napangana ne fya mweo fyonse ifili pano isonde.” g 18 Kabili abana baume h ba kwa Noa abafumine mu cibwato, ni Shemu, Hamu na Yafete. Pa numa, Hamu afyele Kanaani. i 19 Aba batatu bali bana ba kwa Noa, kabili muli aba e mwafumine abantu bonse abasalanganine pe sonde. j 20 Awe Noa atendeke ukulima k kabili mwi bala lyakwe abyelemo imyangashi. l 21 Awe alanwa umwangashi no kukolwa akolwa, m e pakufuula ifya kufwala mwi tenti lyakwe. 22 Nomba Hamu n wishi wa kwa Kanaani amwene wishi ali ubwamba o no kuyaeba bamunyina babili pa nse. p 23 E lyo Shemu na Yafete babuulile insalu q no kuibika pa mabeya yabo bonse balaya cimfutyanuma. E fyo bafimbile shibo uwali ubwamba, ninshi nabalosha ifinso fyabo kumbi, kabili tabamwene shibo uwali ubwamba. r 24 Ilyo Noa akololweke e lyo aishibe ico umwana wakwe umwaice acitile kuli ena. 25 E lyo atile: “Abe uwatiipwa Kanaani. s Abe umusha wa basha kuli bamunyina.” t 26 Kabili atile: “Acindikwe Yehova, u Lesa wa kwa Shemu, Lelo Kanaani ena abe umusha wakwe. v 27 Lesa napeele Yafete incende iikulu,

17

Nimrode akaanya Yehova

Kabili amuleke aleikala mu matenti ya kwa Shemu. a Kanaani nabe umusha na kuli ena.” 28 Nomba pa numa ya lyeshi Noa aikele imyaka imyanda itatu na makumi yasano (350). b 29 E ico inshiku shonse isha kwa Noa shali imyaka imyanda pabula na makumi yasano (950), e lyo afwile. c

Ili e lyashi lya kufyalwa kwa bana baume aba kwa Noa, d Shemu, Hamu na Yafete. Nomba pa numa ya lyeshi e lyo batendeke ukufyala abana. e 2 Abana ba kwa Yafete bali ni Gomere f na Magoge g na Madai h na Yabani i na Tubali j na Mesheke k na Tirasi. l 3 Na bana ba kwa Gomere bali ni Ashikenasi m na Rifati n na Togarma. o 4 Na bana ba kwa Yabani bali ni Elisha p na Tarshishi, q Kitimu r na Dodanimu. s 5 Kuli aba e kwafumine abantu abekala mu fishi abasalanganine muli ifi fyalo, bonse ukulingana no lulimi lwabo, ukulingana ne ndupwa shabo, ukulingana ne nko shabo. 6 Abana ba kwa Hamu bali ni Kushi t na Misraimu u na Puti v na Kanaani. w 7 Na bana ba kwa Kushi bali ni Seba x na Habila na Sabta na Raama y na Sabteka. Kabili abana ba kwa Raama bali ni Sheba na Dedani. z 8 Kabili Kushi afyele Nimrode. a E wali uwa ntanshi ukuba uwa maka pe sonde. 9 Aicitile umubamfi wa maka uwalelwisha Yehova. E co kwabela insoselo ya kuti: “Kwati fye ni Nimrode umubamfi wa maka uwalelwisha Yehova.” b 10 Kabili imisumba iyo abalilepo ukuteka, musumba wa Babele c no wa Ereke d no wa Akadi no wa Kalne, yonse yali mu calo ca

10

ICIPA. 9 a 1Im 1:5 b Ukt 7:6 c He 11:7



















ICIPA. 10 d 1Im 1:4 Lk 3:36 e Ukt 9:19 f Ek 38:6 Ga 1:2 g Ek 38:2 h 2Is 17:6 Es 13:17 i Sek 9:13 j Es 66:19 Ek 27:13 k Am 120:5 Ek 32:26 l 1Im 1:5 m Ye 51:27 n 1Im 1:6 o Ek 27:14 Ek 38:6 p Ek 27:7 q 1Is 10:22 Yn 1:3 r Es 23:1 s 1Im 1:7 t 1Im 1:8 u Ukt 50:11 v Ye 46:9 Na 3:9 w Imp 34:2 x Am 72:10 y Ek 27:22 z 1Im 1:9 a 1Im 1:10 b Am 35:4 c Ukt 11:9 d Esr 4:9



















Ku Kulyo a Da 1:2 b Mk 5:6 c Yn 3:3 Mt 12:41 d 1Im 1:8 e Ye 46:9 f 1Im 1:11 g Ek 29:14 h 1Im 1:12 i Yos 13:3 Ye 47:4 j Amg 2:23 k Yos 13:6 Mko 7:24 l Ukt 25:10 Ukt 27:46 m Aba 1:21 n Ukt 15:16 Amg 3:8 o Yos 11:3 p Ek 27:11 q 1Is 8:65 Sek 9:2 r Ukt 20:1 s Yos 15:47 Imi 8:26 t Ukt 13:10 Ukt 19:24 2Pe 2:6 Yu 7 u Amg 29:23 v Ukt 14:8 w Ukt 11:17 x Esr 4:9 Imi 2:9 y Ek 27:23 z Ukt 11:10 a 1Im 1:17 b Ukt 11:12 Lk 3:35 c Ukt 11:16

UKUTENDEKA 9:27–10:25 Shinari. a 11 Afumine muli cilya cine calo, aile ku Asiria b no kuyatendeka ukukuula umusumba wa Ninebe c no wa Rehoboti-Iri no wa Kala 12 e lyo pa kati ka Ninebe na Kala akuulilepo umusumba wa Resene: uyu e musumba ukalamba. 13 Kabili Misraimu d afyele Ludimu e na Anamimu na Lehabimu na Nafituhimu f 14 na Patrusimu g na Kasluhimu h (umwafumine abaPelishiti) i na Kafitorimu. j 15 Kabili Kanaani afyele Sidone k ibeli na Hete l 16 no mwina Yebusi m no mwina Amore n no mwina Gegashi 17 no mwina Hibi o no mwina Arki no mwina Sini 18 no mwina Aavadi p no mwina Semari no mwina Hamati; q na pa numa indupwa sha bena Kanaani shalisalangene. 19 E co kanshi umupaka wa bena Kanaani wafumine ku Sidone ukufika ku Gerari, r mupepi na ku Gasa, s wayafika na ku Sodomu na Gomora t na ku Adma u na Seboimu, v mupepi na ku Lasha. 20 Aba e bana ba kwa Hamu ukulingana ne ndupwa shabo, ukulingana ne ndimi shabo, mu fyalo fyabo, ukulingana ne nko shabo. 21 Kabili kuli Shemu, icikolwe ca bana bonse aba kwa Ebere, w umukalamba wa kwa Yafete, na ko kwafyelwe abana. 22 Abana ba kwa Shemu bali ni Elamu x na Ashuri y na Arpakishadi z na Ludi na Aramu. 23 Na bana ba kwa Aramu bali ni Usi na Huli na Getere na Mashi. a 24 Kabili Arpakishadi afyele Shela, b na Shela afyele Ebere. 25 Kabili kuli Ebere kwafyelwe abana baume babili. Umo ni Pelege, c pantu mu nshiku shakwe abantu pano isonde balisalanganishiwe; d d Ukt 11:9.

UKUTENDEKA 10:26–11:20 ne shina lya kwa munyina ni Yoktani. a 26 Na Yoktani afyele Almodadi na Shelefu na Hasarimabete na Yera b 27 na Hadoramu na Usali na Dikla c 28 na Obali na Abimaele na Sheba d 29 na Ofiri e na Habila f na Yobabu; g bonse aba e bali abana ba kwa Yoktani. 30 Baikele mu ncende ya mpili iya ku Kabanga, ukufuma ku Mesha ukuyafika na ku Sefari. 31 Aba e bali abana ba kwa Shemu ukulingana ne ndupwa shabo, ukulingana ne ndimi shabo, mu fyalo fyabo, ukulingana ne nko shabo. h 32 Ishi e shali indupwa sha bana ba kwa Noa ukulingana ne ntuntuko shabo, mu nko shabo, kabili kuli aba e kwafumine inko ishasalanganine pano isonde pa numa ya lyeshi. i isonde fye lyonse bale11 Awe landa fye ululimi lumo lwine kabili balebomfya na mashiwi yamo yene. 2 Nomba ilyo baleya ukulungama ku kabanga basukile basanga impanga iyabatama mu calo ca Shinari, j awe no kwikala e po baikala. 3 E lyo balaebana abati: “Aleni! Natutame injelwa no kushoca.” Ne njelwa shali e mabwe ya kukuulila, na manenekela yali e ndaka yabo. k 4 E lyo batile: “Aleni! Natuikuulile umusumba no lupungu ulutali ulwa kuti lufike na ku muulu, l kabili natuipangile ishina, m epali twasalanganina pano isonde ponse.” n 5 Na o Yehova atentemwike ku kuyamona umusumba no lupungu ulo abana ba bantu bakuulile. o 6 Pa numa, Yehova atile: “Moneni! Aba bantu nabekatana kabili bonse balelanda fye ululimi lumo, p kabili moneni ifyo batampa ukucita. Nomba takwakabe nangu cimo ico balepanga ukucita ico bakafilwa. q 7 Aleni! Natutentemuke r no ku-

Ulupungu pa Babele. Shemu ICIPA. 10 a 1Im 1:19 b 1Im 1:20 c 1Im 1:21 d 1Im 1:22 e 1Is 9:28 1Is 10:11 1Im 29:4 f Ukt 2:11 Ukt 25:18 g 1Im 1:23 h Ukt 10:5 i Ukt 9:7 Ukt 9:19 Imi 17:26



















ICIPA. 11 j Ukt 10:10 Da 1:2 k Ukf 1:14 Ukf 2:3 l Ams 9:2 m Am 49:11 Da 4:30 Yh 5:44 n Ukt 9:1 Lk 1:51 o Ukt 18:21 Am 11:4 He 4:13 p Ukt 11:1 q Lkm 7:29 1Ko 1:19 r Ukt 1:26 Amp 8:30



















Ku Kulyo a Yb 5:12 Am 33:10 Am 55:9 b Ukt 10:5 c Amg 32:8 Lk 1:51 d Yb 12:14 Am 127:1 e Ye 50:1 1Pe 5:13 f Am 68:30 Lk 1:51 g Ukt 6:10 1Im 1:4 Lk 3:36 h Ukt 10:22 1Im 1:17 i Ukt 10:21 j Ukt 10:24 1Im 1:18 Lk 3:35 k Ukt 10:21 1Im 1:18 l Ukt 10:25 1Im 1:19 m 1Im 1:25 Lk 3:35 n Lk 3:35

18

yafulunganyaa ululimi lwabo e pa kuti kwiba muntu wa kumfwa umunankwe ululimi alelanda.” b 8 Yehova na o abasalanganishishe pe sonde lyonse, c na bo basukile baleka ukukuula umusumba. d 9 E co painikilwe ati Babele, e pantu e po Yehova afulunganishishe ululimi lwa pano isonde ponse, kabili Yehova abasalanganishishe f pe sonde lyonse. 10 Aba e bafyelwe muli Shemu. g Imyaka ibili pa numa ya lyeshi Shemu afyele Arpakishadi h ilyo ali ne myaka umwanda umo (100). 11 Na pa numa ya kufyala Arpakishadi, Shemu aikele imyaka imyanda isano (500). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. i 12 Arpakishadi ali ne myaka amakumi yatatu na isano (35), e lyo afyele Shela. j 13 Na pa numa ya kufyala Shela, Arpakishadi aikele imyaka imyanda ine na itatu (403). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 14 Ilyo Shela ali ne myaka amakumi yatatu (30), e lyo afyele Ebere. k 15 Na pa numa ya kufyala Ebere, Shela aikele imyaka imyanda ine na itatu (403). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 16 Ilyo Ebere ali ne myaka amakumi yatatu na ine (34), e lyo afyele Pelege. l 17 Na pa numa ya kufyala Pelege, Ebere aikele imyaka imyanda ine na makumi yatatu (430). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 18 Ilyo Pelege ali ne myaka amakumi yatatu (30), e lyo afyele Reu. m 19 Na pa numa ya kufyala Reu, Pelege aikele imyaka imyanda ibili na pabula (209). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 20 Ilyo Reu ali ne myaka amakumi yatatu na ibili (32), e lyo afyele Serugi. n 21 Na pa numa ya kufyala Serugi, Reu aikele

19

Abramu afuma ku Uri, bamulaya

imyaka imyanda ibili na cinelubali (207). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 22 Ilyo Serugi ali ne myaka amakumi yatatu (30), e lyo afyele Nahore. a 23 Na pa numa ya kufyala Nahore, Serugi aikele imyaka imyanda ibili (200). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 24 Ilyo Nahore ali ne myaka amakumi yabili na pabula (29), e lyo afyele Tera. b 25 Na pa numa ya kufyala Tera, Nahore aikele imyaka umwanda umo ne kumi na pabula (119). Kabili afyele abana baume na bana banakashi. 26 Ilyo Tera ali ne myaka amakumi cinelubali (70), e lyo afyele Abramu, c Nahore, d na Harani. 27 Kabili aba e bafyelwe muli Tera. Tera afyele Abramu, Nahore na Harani; kabili Harani afyele Lote. e 28 Pa numa, Harani alifwile ilyo ali na wishi Tera mu calo umo afyalilwe, mu Uri f umusumba wa bena Kaldi. g 29 Kabili Abramu na Nahore balyupile. Ishina lya mukashi wa kwa Abramu ni Sarai, h e lyo ishina lya mukashi wa kwa Nahore ni Milika, i umwana mwanakashi wa kwa Harani, wishi wa kwa Milika kabili wishi wa kwa Iska. 30 Nomba Sarai ali ni ng’umba; j tafyelepo umwana. 31 Mu kuya kwa nshita Tera asendele Abramu umwana wakwe umwaume na Lote umwishikulu k wakwe, mwana Harani, na Sarai l nafyala, umukashi wa kwa Abramu umwana wakwe, na bo baile nankwe ku calo ca Kanaani m ukufuma mu Uri umusumba wa bena Kaldi. Basukile bafika ku Harani n kabili kulya e ko baikele. 32 Kabili inshiku sha kwa Tera shali imyaka imyanda ibili na isano (205). E lyo Tera afwile mu Harani.

ICIPA. 11 a 1Im 1:26 b Ukt 11:32 Lk 3:34 c Ukt 12:7 Ukt 15:6 Ukt 17:5 Ukt 18:19 Yh 8:39 Ro 4:11 Ga 3:16 He 11:17 Yak 2:23 d Yos 24:2 e Ukt 12:4 Ukt 19:1 2Pe 2:7 f Ukt 15:7 Neh 9:7 g 2Is 24:2 Imi 7:4 h Ukt 12:11 Ukt 17:15 Ukt 20:12 1Pe 3:6 i Ukt 22:20 Ukt 24:15 j Ukt 16:2 Ukt 18:11 Ro 4:19 He 11:11 k Ukt 11:27 l Ukt 12:5 Ukt 16:1 m Ukt 9:26 Ukt 10:19 Ukt 12:7 Imp 34:2 Imi 13:19 n Ukt 12:4 Ukt 27:43 Imi 7:2



















Ku Kulyo



















ICIPA. 12 a Yos 24:3 Imi 7:4 b Ukt 13:16 Ukt 15:5 Ukt 17:5 Ukt 22:17 He 6:14 c Ukt 27:29 Ukf 23:22 Imp 24:9 d Sek 8:23 Lk 1:73 Imi 3:25 Ga 3:8 e He 11:8 f Ukt 11:29 g Ukt 11:31 h Ukt 13:6 Lkm 5:19 i Ukt 26:3 j Imi 7:16 k Ukt 35:4 Amg 11:30 l Ukt 13:15 Ukt 15:7 Ukt 17:8 Amg 34:4 m Ukt 3:15 Ukt 21:12 Ukt 28:14 Ro 9:7 Ga 3:16 n Ukt 28:19 Ukt 31:13 o Ukt 13:3 Yos 7:2 p Ukt 8:20 Ukt 35:3

UKUTENDEKA 11:22–12:9 Yehova aebele 12 Kabili Abramu ati: “Fuma mu calo mu mwenu na muli balupwa lobe na mu ng’anda ya kwa wiso uye ku calo ico nkakulanga; a 2 kabili nkakulenga ukuba uluko ulukalamba kabili nkakupaala, nkalenga ne shina lyobe ukulumbuka; na iwe ukaba ipaalo kuli bambi. b 3 Kabili nkapaala abakakupaala, no wakulapisha nkamulapisha, c kabili muli iwe e mo indupwa shonse isha pe sonde shikaimwena ipaalo.” d 4 Na o Abramu aliile ukulingana ne fyo Yehova amwebele, Lote na o aile nankwe. Kabili Abramu ali ne myaka amakumi cinelubali na isano (75) ilyo afumine mu Harani. e 5 E lyo Abramu asendele Sarai umukashi f wakwe na Lote umwana mwaume wa kwa munyina g ne fyuma fyonse ifyo banonkele h na babomfi abo bakwete mu Harani, kabili baimine ubulendo ukuya ku calo ca Kanaani. i E fyo bafikile mu calo ca Kanaani. 6 Kabili Abramu alipitilile muli cilya calo aile ku Shekemu, j mupepi ne miti iikalamba iya kwa More; k na pali ilya nshita muli cilya calo mwaleikala abena Kanaani. 7 Nomba Yehova amoneke kuli Abramu no kumweba ati: “Nkapeela ici calo l ku bana m bobe.” E lyo akuulile iciipailo palya pene kuli Yehova, uwamoneke kuli ena. 8 Pa numa, afumine kulya no kuya ku ncende ya mpili iyabela ku kabanga ka Betele n no kutanika itenti lyakwe pa kati, ku masamba kwali umusumba wa Betele, e lyo ku kabanga kwali umusumba wa Ai. o Kabili akuuliile Yehova iciipailo p kulya kwine no kutendeka ukulilila kwi shina lya kwa Yehova. q 9 Kabili Abramu afumine apo apangile inkambi, kabili aleti afuma apa ayaikala apa ukulungama ku Negebu. r q Ukt 26:25; Amp 18:10; Ro 10:13; r Ukt 20:1; Ukt 24:62.

UKUTENDEKA 12:10–13:14 10 Nomba mu calo mwaponene icipowe na Abramu aile ku Egupti ku kuyaba umulebeshi a kulya, pantu icipowe calikulile mu calo. b 11 Nomba ilyo fye apaleme ukwingila mu Egupti, e lyo asosele kuli Sarai umukashi wakwe ati: “Mona! Nalishiba ukuti uli mwanakashi uwayemba. c 12 Kanshi ilyo abena Egupti balakumona balatila, ‘Uyu mukashi wakwe.’ Kabili balenjipaya, lelo iwe tabakwipaye. 13 Utile uli nkashi yandi, d pa kuti ifintu fingwamine pa mulandu obe, pa kuti mbe no mweo pa mulandu obe.” e 14 Nomba, ilyo fye Abramu afikile mu Egupti, abena Egupti balimwene ukuti uyu mwanakashi, ali uwayemba nga nshi. 15 Na bacilolo ba kwa Farao na bo balimumwene kabili balamulumbilisha na kuli Farao, no mwanakashi atwelwe ku ng’anda ya kwa Farao. 16 Na o acitile icisuma kuli Abramu pa mulandu wa mwanakashi, kabili aishilekwata impaanga ne ng’ombe ne mpunda na babomfi abaume na babomfi abanakashi ne mpunda nkota ne ngamila. f 17 E lyo Yehova aletele ifikuko ifikalamba g pali Farao na pa ba mu ng’anda yakwe pa mulandu wa kwa Sarai, umukashi wa kwa Abramu. h 18 E ico Farao aitile Abramu no kusosa ati: “Cinshi ici wancita? Cinshi ico ushanjebele ukuti mukashi obe? i 19 Cinshi ico wasoseele auti, ‘Ni nkashi yandi,’ j ica kuti kwempe fye nga nalimubuulile ku kuba umukashi wandi? E ico nomba buula umukashi obe uyu. Musende muleya!” 20 Awe Farao afumishe icipope ku bantu bakwe pali Abramu, na bo bashindike Abramu no mukashi wakwe na fyonse ifyo akwete. k E fyo Abramu afumine mu Egupti pamo no mukashi wakwe na fyonse ifyo akwete, kumo na Lote, no kuya ku Ne-

13

Farao abuula Sarai. Lote aya ICIPA. 12 a Ukt 47:4 Amg 23:7 Am 105:13 Imi 7:6 b Ukt 26:1 c Ukt 26:7 d Ukt 12:19 e Ukt 20:12 f Ukt 20:14 Ukt 24:35 g 1Sa 5:11 h Ukt 11:29 Ukt 17:15 Ukt 23:19 i Ro 7:3 j Ukt 20:2 Ukt 20:12 k Am 105:14



















Ku Kulyo



















ICIPA. 13 a Ukt 12:9 Ukt 20:1 b Ukt 24:35 Amg 8:18 c Ukt 12:8 Yos 7:2 d Ukt 12:7 e Ukt 21:33 Es 12:4 Ro 10:13 f Ukt 36:7 g Ukt 10:19 Ukt 15:18 h Ukt 11:27 i Am 133:1 Amp 15:18 Ro 12:10 j Amp 17:14 Ro 12:18 He 12:14 k Ukt 19:28 l Ukt 2:9 Es 51:3 Ek 36:35 m Ukt 19:22 n Ukt 19:29 o Ukt 18:20 Ukt 19:5 Ro 1:27 2Pe 2:6 Yu 7

20

gebu. a 2 Kabili Abramu ali ne fitekwa ifingi na silfere na golde. b 3 Ilyo afumine ku Negebu pa kuya ku Betele aleti afika apa, apanga inkambi kabili akuuka ayapanga pambi. Ku Betele e kwali itenti lyakwe pa kubala pa kati ka musumba wa Betele no wa Ai, c 4 ku ncende ilya ine akuuliilepo iciipailo kale; d kabili kulya e ko Abramu aliliile kwi shina lya kwa Yehova. e 5 Nomba Lote, uwali pamo na Abramu, na o alikwete impaanga ne ng’ombe na matenti. 6 E ico incende ya kuti bekale pamo yalicepele, pantu ifyo bakwete fyalifulile kabili bafililwe ukwikala pamo. f 7 Kabili abacemi ba fitekwa fya kwa Abramu na bacemi ba fitekwa fya kwa Lote batampile ukuumana; kabili pali ilya nshita abena Kanaani na bena Perisi e baleikala muli cilya calo. g 8 E ico Abramu atile kuli Lote: h “Natuleke ukuumana iwe na ine e lyo na bakacema bandi na bakacema bobe, pantu tuli ba bwananyina. i 9 Bushe impanga yonse iyi te yobe? Kanshi natupaatukane. Iwe nga waya ku kuso, ine ndeya ku kulyo; lelo nga waya ku kulyo, ine ndeya ku kuso.” j 10 E ico Lote ainwine amenso no kumona Icitungu conse ica Yordani, k ukuti conse cali icatapililwa bwino ilyo Yehova ashilaonaula Sodomu na Gomora, cali nge bala lya kwa Yehova, l kwati calo ca Egupti ukuyafika na ku Soari. m 11 Awe Lote asalile Icitungu conse ica Yordani, kabili Lote ailepanga inkambi ku kabanga. E fyo bapaatukene. 12 Abramu aikele mu calo ca Kanaani, lelo Lote aikele mu musumba wa muli cilya Citungu. n Asukile ayatanika itenti lyakwe mupepi na Sodomu. 13 Nomba abena Sodomu bali ababi kabili balebembukila Yehova imembu shabipisha. o 14 Kabili Yehova asosele kuli Abramu ilyo bapaatukene na

21

Imfumu 4 shalwa ne mfumu 5

Lote ati: “Inuna amenso yobe, e lyo apo pene wiminine, lolesha ku kapinda ka ku kuso na ku kapinda ka ku kulyo na ku kabanga na ku masamba, a 15 pantu icalo ici conse ulemona ni we nkapeela na bana bobe, cikaba cenu umuyayaya. b 16 Kabili nkafusha abana bobe, bakaba kwati mucanga wa pe sonde, ica kuti, umuntu nga engapenda umucanga wa pe sonde, ninshi kuti apenda na bana bobe. c 17 Ima, wendauke mu calo mu butali bwa ciko na mu bwipi bwa ciko, pantu ni we nkapeela ici calo.” d 18 Awe Abramu atwalilile ukwikala mu matenti. Pa numa aileikala mu miti ikalamba iya mu Mamre, e iyaba mu Hebrone; f kabili kulya kwine e ko akuuliile Yehova iciipailo. g mu nshiku sha kwa 14 Nomba Amurafele imfumu ya ku Shinari, h Aryoke imfumu ya ku Elasari, Kedorelaomere i imfumu ya ku Elamu, j na Tidali imfumu ya ku Goimu, k 2 e mo ishi shamfumu shalwile na Bera imfumu ya ku Sodomu, l na Besha imfumu ya ku Gomora, m Shinabu imfumu ya ku Adima, n na Shemebere imfumu ya ku Seboimu, o ne mfumu ya ku Bela (e kutila Soari). p 3 Aba bonse balikatene q no kuya ku Mpanga Iyabatama iya Sidimu, r kuli Bemba wa Mucele. s 4 Babombeele Kedorelaomere imyaka ikumi na ibili (12), lelo mu mwaka walenga ikumi na itatu (13) balipondweke. 5 Kabili mu mwaka walenga ikumi na ine (14) Kedorelaomere pamo ne mfumu aali na sho, baile no kuyacimfya abena Refa ku Ashiterote-karnaimu, t na bena Susi ku Hamu, na bena Emi u ku Shabe-kiriataimu, 6 na bena Hore v mu lupili lwabo ulwa Seiri, w ukufika fye na ku El-parani, x umusumba uwabela mu matololo. 7 E lyo kabili shayalulwi-

ICIPA. 13 a Amg 34:1 b Ukt 12:7 Ukt 15:18 Ukt 24:7 Ukf 33:1 c Ukt 12:2 Ukt 15:5 Ukf 1:7 Amg 26:5 He 11:12 d Amg 34:4 Yos 12:7 e Ukt 18:1 Ukt 23:19 Ukt 25:9 f Ukt 23:2 g Ukt 12:7



















ICIPA. 14 Ukt 10:10 Ukt 14:17 Ukt 10:22 Ukt 14:9 Ukt 10:19 Ukt 13:12 2Pe 2:6 m Ukt 13:10 Ukt 18:20 Yu 7 n Ho 11:8 o Amg 29:23 p Amg 34:3 q Aba 20:11 r Ukt 14:10 s Amg 3:17 t Amg 1:4 u Amg 2:10 v Amg 2:12 w Ukt 36:8 x Ukt 21:21



















h i j k l

Ku Kulyo a Imp 20:1 b Ukt 36:12 1Sa 15:2 c Ukt 10:16 d 2Im 20:2 e Ukt 14:3 f Ukt 14:1 g Ukt 14:3 h Ukt 11:3 Ukf 2:3 i Amg 29:23 j Ukt 19:30 k Ukt 14:16 l Ukt 19:1 2Pe 2:7 m Ukt 40:15 Ukf 3:18 n Ukt 10:16 Ukt 13:18 o Ukt 14:24 Imp 32:9 p Ukt 11:27 q 1Is 20:27 r Ukt 17:12 s Aba 18:29 t Ukt 32:7 Aba 7:16

UKUTENDEKA 13:15–14:15 ke no kwisa ku Ene-mishipati, e kuti Kadeshe, a no kucimfya abena Amaleke b abaikele muli ilya ncende e lyo na bena Amore c abaleikala mu Hasasone-tamari. d 8 E lyo imfumu ya ku Sodomu yaimine no kuya, pamo ne mfumu ya ku Gomora ne mfumu ya ku Adima ne mfumu ya ku Seboimu ne mfumu ya ku Bela (e kutila Soari), na bo bali-ipekenye ukuyalwa na bo mu Mpanga Iyabatama iya Sidimu, e 9 balwile na Kedorelaomere imfumu ya ku Elamu na Tidali imfumu ya ku Goimu na Amurafele imfumu ya ku Shinari na Aryoke imfumu ya ku Elasari; f ishamfumu shine shalwishishe ishamfumu shisano. 10 Nomba mu Mpanga Iyabatama iya Sidimu g mwali ifilindi ifingi umo baleimba amanenekela; h ne shamfumu sha ku Sodomu na Gomora i shalifulumwike kabili shaile shilewila mu filindi fiine fyo, ne shapuswike shafulumukile ku ncende ya mpili. j 11 Abacimfishe e pa kusenda ifipe fyonse ifya bena Sodomu na Gomora ne fya kulya fyabo fyonse no kuya e fyo baile. k 12 Basendeele kumo na Lote umwana wa kwa munyina Abramu ne fipe fyakwe no kuya baya. Pali ilya nshita aleikala mu Sodomu. l 13 Pa numa, kwaishile umuntu uwapuswike no kwisashimikila Abramu umuHebere m ifyacitike. Ilya nshita aleikala mu miti ikalamba iya kwa Mamre umwina Amore, n munyina Eshekole kabili munyina Anere; o aba e bapangene icipangano na Abramu. 14 E fyo Abramu aumfwile ukuti lupwa lwakwe nasendwa bunkole. p E lyo aimishe abantu bakwe abasambilishiwa ubulwi, q e kutila ababomfi bakwe imyanda itatu ne kumi na cinekonsekonse (318) abafyalilwe mu ng’anda yakwe, r no kukonka ishi shamfumu kabili bashisangile ku Dani. s 15 Kabili inshita ya bushiku ayakenye abantu bakwe. t Ena na

UKUTENDEKA 14:16–15:13 babomfi bakwe, balwishishe ishi shamfumu, e fyo ashicimfishe kabili aile aleshikonka ukufika ku musumba wa Hoba, uwaba ku kapinda ka ku kuso aka Damaseke. 16 E lyo abweseshe ifipe fyonse ifyo basendele, a kabili abweseshe na Lote lupwa lwakwe kumo ne fipe fyakwe na banakashi na bantu bonse. b 17 E lyo imfumu ya ku Sodomu yaile ku kumusengela ilyo alebwela ku kucimfya Kedorelaomere pamo ne shamfumu isho aali na sho, mu Mpanga Iyabatama iya Shabe, e kuti Impanga Iyabatama iya mfumu. c 18 Kabili Melkisedeke d imfumu ya ku Salemu e aletele umukate no mwangashi, f kabili aali ni shimapepo wa kwa Lesa Wapulamo. g 19 E lyo amupaalile no kusosa ati: “Abe uwapaalwa Abramu umuntu wa kwa Lesa Wapulamo, h Uwapangile umuulu ne sonde; i 20 Acindikwe Lesa Uwapulamo, j Uwapeela abakucusha mu minwe yobe!” k Na o Abramu amupeele ica pe kumi pali fyonse ifyo apokolwele. l 21 Pa numa, imfumu ya ku Sodomu yatile kuli Abramu: “Mpeela abantu, m lelo ifipe fyena senda fibe fyobe.” 22 Lelo Abramu atile ku mfumu ya ku Sodomu: “Naimya amaboko yandi no kulapa n kuli Yehova Lesa Uwapulamo, Uwapangile umuulu ne sonde, 23 nati, pa fintu fyobe fyonse nshabuulepo akantu nangu kamo, o ubushishi nangu lushinga lwa ndyato, pa kuti wikatila, ‘Nine nacindamike Abramu.’ 24 Tapali ico nalabuulapo! p Kano fye ifyo abalumendo baliile kale, ne fyo abantu twaile na bo—Anere, Eshekole na Mamre q bali no kubuulapo, leka bafisende.” r

Melkisedeke apaala Abramu ICIPA. 14 a 1Sa 30:19 b Ukf 15:13 c 2Sa 18:18 d Am 110:4 He 6:20 He 7:3 He 7:10 e He 7:1 f Aba 19:19 g Am 83:18 He 5:10 h Ga 3:14 i Am 115:15 Uks 10:6 j 1Im 29:10 k Amg 28:7 l Ukt 28:22 He 7:4 m Ukt 46:15 Ye 39:18 n Amg 32:40 o Est 9:15 p Imi 20:33 q Ukt 14:13 r Amp 3:27 1Ti 5:18



















Ku Kulyo



















ICIPA. 15 a Ukf 6:3 Imp 12:6 b Am 27:1 Es 41:10 Ro 8:31 He 13:6 c Amg 33:29 Amp 30:5 d Ukt 17:6 He 11:6 e Ukt 24:2 f Ukt 12:7 Imi 7:5 g Ukt 21:12 h Ye 33:22 i Ukt 22:17 Amg 1:10 He 11:12 j Ro 4:18 He 11:8 Yak 2:23 k Ro 4:13 Ro 4:22 Ga 3:6 l Ukt 11:31 Neh 9:7 Am 105:11 m Aba 6:17 Lk 1:18 n Le 1:14 o Le 1:17 p Le 11:13 q 1Sa 26:12

22

Pa numa ya ifi fintu Yehova alandile kuli Abramu mu cimonwa a ati: “Witiina, b Abramu. Nine nkwela yobe. c Icilambu cobe cikaba icikalamba.” d 2 Na o Abramu atile: “Mwe Shikulu Mulopwe Yehova, nga cinshi mukampeela apo nshakwata umwana e lyo no ukapyana ing’anda yandi mwina Damaseke, Eliesere?” e 3 Kabili Abramu atile: “Moneni! tamwampeela umwana, f kabili, moneni! umubomfi wa mu ng’anda yandi e ukampyana.” 4 Lelo, moneni! Yehova amwebele ati: “Uyu muntu takakupyane, lelo uukafuma mu nda yobe e ukakupyana.” g 5 E lyo amufumishe pa nse no kutila: “Lolesha mu muulu, no kupenda intanda tumone nga kuti washipenda.” h Kabili atile kuli ena: “E fyo na bana bobe bakafula.” i 6 Awe atetekele Yehova; j na o amumwene ukuti mulungami. k 7 Kabili atile kuli ena: “Nine Yehova, uwakufumishe ku Uri umusumba wa bena Kaldi ku kwisakupeela icalo ici pa kuti cibe cobe.” l 8 Na o amwipwishe ati: “Mwe Shikulu Mulopwe Yehova, cinshi nkeshibilako ukuti mukampeela ici calo?” m 9 E lyo na o amwaswike ati: “Kandetele ing’ombe iikota iya myaka itatu ne mbushi iikota iya myaka itatu ne mpaanga iilume iya myaka itatu ne cipeele na kana ka nkunda.” n 10 E ico abuulile ifi fya mweo no kufiputula pa kati. Kabili abikile ifiputusha fya ku kuso ifya nama ku lubali lumo, e lyo ifya ku kulyo afibikile ku lubali lubiye, lelo ifyuni tafiputwile. o 11 Kabili ifyuni fyatampile ukufookela pa nama ishafwa, p lelo Abramu alefitamfya. 12 Nomba ilyo akasuba kali mupepi no kuwa, e lyo Abramu aponene mu tulo tukalamba, q kabili moneni! imfifi iyafiitisha kabili iya kutiinya yaishile pali ena. 13 Kabili Lesa atile kuli Abra-

15

23

Hagari asuula Sarai, bamulaya

mu: “Ukwishiba wishibe ukuti abana bobe bakayaikala mu calo ca bene, a kabili bakabombela abo bantu, na bo bakabacusha pa myaka imyanda ine (400). b 14 Lelo nkapingula c uluko ulo bakabombela, na pa numa bakafumamo ne fipe ifingi. d 15 Nomba iwe, ukaya ku fikolwe fyobe umutende; kabili ukashiikwa ninshi naukota pa numa ya kwikala imyaka iingi. e 16 Kabili mu nkulo yalenga shine abana bobe bakabwelela kuno, f pantu ifilubo fya bena Amore tafilafika pa kubipisha.” g 17 Nomba ilyo akasuba kawile, kwalifiitile nga nshi kabili moneni! ilungu ilyalefuuka icushi ne cenge icaleaka fyapitile pa kati ka filya fiputusha fya nama. h 18 Pali bulya bushiku Yehova apangene na Abramu icipangano, i ati: “Nkapeela icalo ici ku bana bobe, j ukutula pa mumana wa Egupti ukufika ku mumana ukalamba, umumana wa Yufrate: k 19 icalo ca bena Keni l ne ca bena Kenisi ne ca bena Kademone 20 ne ca bena Hiti m ne ca bena Perisi n ne ca bena Refa o 21 ne ca bena Amore ne ca bena Kanaani ne ca bena Gegashi e lyo ne ca bena Yebusi.” p Sarai, umukashi 16 Nomba wa kwa Abramu, tamufyalile abana; q lelo ali no mubomfi umukashana ne shina lyakwe ni Hagari. r 2 E ico Sarai aebele Abramu ati: “Moneni! Yehova alintana ubufyashi. s Sendameni no mubomfi wandi umukashana. Napamo kuti amfyalilako abana.” t Awe Abramu akutike kwi shiwi lya kwa Sarai. u 3 E lyo Sarai, umukashi wa kwa Abramu, abuulile Hagari, umubomfi wakwe umukashana umwina Egupti, amupeele kuli Abramu umulume wakwe ku kuba umukashi wakwe. v Ici cacitike ilyo Abramu aikele mu calo ca Kanaani pa myaka ikumi (10).

ICIPA. 15 a Amg 10:19 He 11:13 b Ukt 21:9 Ukf 1:14 Ukf 3:7 Imi 7:6 c Ukf 7:4 Imp 33:4 d Ukf 3:22 Am 105:37 e Ukt 25:8 f Yos 14:1 Imi 7:7 g 1Is 21:26 2Is 21:11 1Te 2:16 h 1Im 21:26 Ye 34:18 i Ukt 17:19 Ukt 22:17 Ga 3:17 j Ukf 3:8 k 1Is 4:21 l 1Sa 15:6 m Yos 1:4 n Ukf 3:17 o Yos 17:15 p Amg 7:1



















ICIPA. 16 q Ukt 15:3 r Ukt 12:16 Ga 4:25 s Ukt 20:17 t Ukt 30:3 u Ukt 21:12 Ef 5:21 v Ukt 30:9



















Ku Kulyo a 1Sa 1:6 b Ukf 5:21 1Sa 24:12 Am 43:1 c Amp 15:1 Amp 15:18 d Amp 29:19 e Amp 15:12 Lkm 10:4 1Pe 2:20 f Ukt 22:11 g Ukt 25:18 Ukf 15:22 h Lkm 10:4 Ef 6:5 Tt 2:9 i Ukt 17:20 j Ukt 25:13 1Im 1:29 Ef 6:8 k Ukt 17:18 l Am 22:24 m Ukt 37:28 n Ukt 21:20 o 2Im 16:9 Amp 5:21 Amp 15:3 He 4:13

UKUTENDEKA 15:14–16:14 4 Na o akumene na Hagari, kabili alimite. Nomba ilyo aishibe ukuti naimita, atampile ukusuula nakulu. a 5 Na pali ci Sarai atile kuli Abramu: “Ni we walenga ukuti ncule fi. Ine napeele umubomfi wandi umukashana ukuti umufukatile, nomba ena cilya aishiba ukuti naimita, ansuula no kunsuula. Yehova napingule, pa kuti tumone uuli ne cilubo pali ine na iwe.” b 6 E ico Abramu atile kuli Sarai: c “Mona! Umubomfi obe umukashana ali mu minwe yobe. Umucite ico ulemona ukuti e ciweme.” d Awe Sarai atampile ukulamucusha ica kuti Hagari alimubutwike. e 7 Pa numa malaika wa kwa Yehova f amusangile pa kamfukumfuku ka menshi mu matololo, akabela mu musebo waya ku Shuri. g 8 Kabili amwipwishe ati: “Hagari, we mukashana umubomfi wa kwa Sarai, ni kwi wafuma kabili ni kwi uleya?” Na o ayaswike ati: “Ni mama Sarai ndefulumuka.” 9 E lyo malaika wa kwa Yehova amwebele ukuti: “Bwelelamo kuli nokokulu no kuipetamika mwi samba lya kuboko kwakwe.” h 10 E lyo malaika wa kwa Yehova amwebele ati: “Nkafusha abana bobe icine cine, i ica kuti tabakapendwe ku bwingi.” j 11 Malaika wa kwa Yehova amwebele no kuti: “Mona nawimita, ukafyala umwana umwaume kabili ukamwinike ati Ishmaele; k pantu Yehova naumfwa ukuilishanya kobe. l 12 Na o akaba uwa maka kwati ni colwa. Ukuboko kwakwe kukalalwisha umuntu onse, no kuboko kwa muntu onse kukalamulwisha; m kabili akekala mupepi na bamunyina bonse.” n 13 Awe ainike Yehova uwalelanda nankwe ishina lya kuti: “Ni mwe Lesa uumona,” o ne co amwinikiile fi ni co umwine atile: “Bushe ca cine uyu namona kuno e ulya wine uumona ine?” 14 E

UKUTENDEKA 16:15–17:19 mulandu wine icishima cilya cainikilwe ati Beere-lahai-roi, a kabili cabela pa kati ka Kadeshebarnea na Berede. 15 Pa numa, Hagari afyalile Abramu umwana mwaume na o Abramu ainike umwana wakwe uo Hagari amufyalile ati Ishmaele. b 16 Kabili Abramu ali ne myaka amakumi cinekonsekonse na mutanda (86) ilyo Hagari amufyalile Ishmaele. Abramu aali ne mya17 Ilyo ka amakumi pabula na pabula (99), e lyo Yehova amoneke kuli Abramu no kumweba ati: c “Nine Lesa Wa Maka Yonse. d Ulecita ifyo mfwaya kabili uleba uwa kaele. e 2 Kabili nalapangana na iwe icipangano, f pa kuti nkafushe abana bobe icine cine.” g 3 E lyo Abramu awile ubukupeme, h na Lesa akonkenyepo ukulanda nankwe, ati: 4 “Lelo ine, mona! ni we napangana nobe icipangano candi, i nobe ukaba wishi wa nko ishingi. j 5 Ne shina lyobe talyakulaitwa kabili Abramu, ishina lyobe nomba ni we Abrahamu, pantu nkakulenga ukuba wishi wa nko ishingi. 6 Kabili nkakulenga ukusanda icine cine, nkakulenga ukuba inko, ne shamfumu ni muli iwe shikafuma. k 7 “Kabili nkafikilisha icipangano candi kuli iwe l na ku bakafuma muli iwe ukulingana ne nkulo shabo, cikaba cipangano ca muyayaya, m pa kuti iwe na bana bobe abakesa pa numa mukeshibe ukuti nine Lesa. n 8 Kabili nkapeela iwe na bana bobe icalo ico waikelemo, o icalo conse ica Kanaani, ukuti cikabe cobe umuyayaya; kabili nkaba Lesa wabo.” p 9 Kabili Lesa atile kuli Abrahamu: “Na iwe, ukalesunga icipangano candi, iwe na bana bobe abakesa pa numa ukulingana ne nkulo shabo. q 10 Ici e cipangano candi ico imwe mwakulasu-

Aba Abrahamu. Ukusembulula ICIPA. 16 a Ukt 24:62 b Ukt 21:9 Ga 4:24



















ICIPA. 17 c Ukt 12:7 d Uks 16:7 e Am 15:2 Am 18:23 f Am 105:8 Ga 3:17 g Ukt 22:17 Amg 1:10 He 11:12 h Aba 13:20 Mt 17:6 i Am 105:9 j Ukt 13:16 Ro 4:17 k 2Is 1:18 l Mk 7:20 Lk 1:72 m Aba 2:1 Am 105:10 n Ukf 19:5 Mko 12:26 o Ukf 6:4 He 11:9 p Amg 14:2 Am 105:11 q Ukf 19:5 Amg 11:13



















Ku Kulyo a Ukt 21:4 Lk 2:21 b Ukt 34:15 Yos 5:2 Ro 2:29 c Imi 7:8 Ro 4:11 d Ukt 21:4 Lk 2:21 Flp 3:5 e Ukf 12:44 Imi 16:3 f Aba 2:1 Am 111:5 g Ukf 4:24 Imp 15:31 Yh 7:23 h Ukt 11:29 i Ukt 18:10 Ro 9:9 j Ukt 35:11 k 2Im 28:26 l Ukt 18:12 Ukt 21:6 Lk 2:19 m Ro 4:19 He 11:11 n Ukt 16:11 o Mt 1:2 Ro 9:7 Ga 4:28

24

nga, ico nalapangana nenu, na bana benu abakesa pa numa: a Umwaume onse uwa muli imwe akasembululwe. b 11 Mukalesembulula inkanda ya pa mpela ya mubili wenu, kabili ici e cikaba icishibilo ca cipangano ico napangana na imwe. c 12 Umwaume onse uwa muli imwe uwakumanya inshiku cinekonsekonse (8) akasembululwe, d ukulingana ne nkulo sha kufyalwa kwenu, onse uwafyalilwa mu ng’anda na onse uo mwashita mu ndalama ku mwina fyalo uushafuma mu bana bobe. 13 Umwaume onse uwafyalilwa mu ng’anda yobe no mwaume onse uwashitwa mu ndalama shobe afwile ukusembululwa e kabili ukusembululwa e cishibilo ca cipangano candi ico napangana na imwe kabili cakulaba cipangano ca muyayaya. f 14 Kabili umwaume uushakasembululwe inkanda ya pa mpela ya mubili wakwe, akepaiwe. g Ninshi napula mu cipangano candi.” 15 Kabili Lesa akonkenyepo ukusosa kuli Abrahamu ati: “Nomba Sarai umukashi obe, wilamwita auti Sarai, pantu nomba ishina lyakwe ni Sara. h 16 Nkamupaala kabili nkalenga no kuti akakufyalile umwana mwaume; i kabili nkapaala Sara na o akaba inko; j ne shamfumu sha bantu na bantu shikafuma muli ena.” k 17 E lyo Abrahamu awile ubukupeme alaseka mu mutima wakwe aleti: l “Bushe umuntu wa myaka umwanda umo (100) kuti afyala umwana, kabili bushe umwanakashi uuli ne myaka amakumi pabula (90) nga Sara kuti afyala?” m 18 Pa numa, Abrahamu atile kuli Lesa wa cine: “Shi mwingapaala Ishmaele!” n 19 Lesa na o atile: “Sara umukashi obe akakufyalila umwana umwaume, na iwe ukamwinike ati Isaki. o Kabili nkapangana nankwe icipangano candi ku kuba icipangano ca

25

UKUTENDEKA 17:20–18:12

Bamalaika batangatwa

muyayaya ku bana bakwe abakesa pa numa. a 20 Lelo ifyo usosele pali Ishmaele ning’umfwa. Mona! Nkamupaala kabili nkamulenga ukusanda kabili nkafusha na bana bakwe icine cine. b Na o akafyala intungulushi ikumi na babili (12), kabili nkamulenga akabe uluko ulukalamba. c 21 Lelo, uo nkapangana nankwe icipangano candi ni Isaki, d uo Sara akakufyalila pa nshita nga ino, uyu mwaka uleisa.” e 22 Awe Lesa apwile ukulanda nankwe kabili alifuminepo ashile Abrahamu. f 23 E lyo Abrahamu abuulile Ishmaele umwana wakwe umwaume na baume bonse abafyalilwe mu ng’anda yakwe na onse uwashitilwe mu ndalama shakwe, umwaume onse uwa mu ba mu ng’anda ya kwa Abrahamu, no kusembulula inkanda ya pa mpela ya mibili yabo pali ubo bwine bushiku, ukulingana ne fyo Lesa amwebele. g 24 Kabili Abrahamu aali ne myaka amakumi pabula na pabula (99) ilyo asembulwilwe inkanda ya pa mpela ya mubili wakwe. h 25 Kabili Ishmaele umwana wakwe umwaume aali ne myaka ikumi na itatu (13) ilyo bamusembulwile inkanda ya pa mpela ya mubili wakwe. i 26 Mu bushiku bwine ubu e mo Abrahamu asembulwilwe, pamo na Ishmaele umwana wakwe umwaume. j 27 Na baume bonse aba mu ng’anda yakwe, onse uwafyalilwe mulya na bonse abo bashitile ku bena fyalo mu ndalama, babasembulwile pamo nankwe. k l

Yehova amoneke 18 Kabili kuli Abrahamu mu miti

iikalamba iya mu Mamre, m ninshi naikala pa mwinshi we tenti pa nshita akasuba kabalikishe. n 2 Ilyo ainwine amenso, o amwene abantu batatu nabeminina akatalamukila. Ilyo abamwene afumine ulubilo pa mwinshi we

ICIPA. 17 a Ukt 26:24 Am 105:9 Lk 1:33 Ga 4:28 b Ukt 16:10 Ukt 21:13 Ukt 25:13 c Ukt 21:18 1Im 1:29 d Ukt 26:3 Ukf 2:24 He 11:9 e Ukt 18:14 Ukt 21:1 f Amg 5:4 g Ukt 17:13 Yos 5:2 Ro 2:29 h Imi 7:8 Ro 4:11 i Ukt 16:16 j Am 119:60 k Ukf 12:44



















ICIPA. 18 l Ukt 16:7 Aba 13:21 Imi 7:2 m Ukt 13:18 Ukt 14:13 n Ukt 31:40 Mt 20:12 o Ukt 19:1 Ukt 22:4



















Ku Kulyo a Ukt 23:7 Ru 2:10 b Imi 16:15 c Ukt 24:32 1Sa 25:41 Yh 13:5 d Yh 6:10 e Am 104:15 f Ukt 19:3 Ukf 12:39 g Lk 15:23 h Amg 32:14 2Sa 17:29 i Lk 12:37 Ro 12:13 He 13:2 j Ukt 17:15 k Ukt 24:67 Ukt 31:33 l Ukt 21:2 Mt 3:9 Ro 9:9 m Ukt 17:17 n Le 15:19 Ro 4:19 o Ukt 17:17

tenti ku kubasengela e lyo ainama ukufika pa nshi. a 3 Kabili atile: “Mwe Yehova, nga ca kuti namusanga ubusuma muli ine, mwipitilila pa mubomfi wenu. b 4 Mukwai lekeni bamuletele utumenshi twa kusamba ku makasa. c E lyo mutuushe mwi samba lya muti. d 5 Na ine nalamuletela umukate, uwalamutekako umutima. e Pa numa, e lyo mwingapitilila, pantu e cilengele ukuti mwise mupite pa mubomfi wenu.” Na bo batile: “Cisuma. Cita ifyo fine wasosa.” 6 Awe Abrahamu ayangufyenye ukuya mwi tenti umwali Sara no kumweba ati: “Angufyanya! Buula amagaloni1 yatatu aya buunga bwapeleka, ukase no kupangamo imikate.” f 7 Kabili Abrahamu abutukile ku mukuni no kusalapo umwana wa ng’ombe uwanakilila kabili umusuma no kupeela umubomfi, na o alyangufyenye ukupekanya. g 8 E lyo abuulile umukaka watikama no mukaka no mwana wa ng’ombe uo apekenye no kufiteka apo baali. h Nomba ena aiminine mupepi na bo mwi samba lya muti ilyo balelya. i 9 E lyo bamwipwishe ati: “Ali kwi Sara umukashi obe?” j Na o atile: “Ali pano pene mwi tenti!” k 10 E ico akonkenyepo ati: “Ukubwela nkabwela kuli iwe uyu mwaka uleisa pa nshita nga ino ine, kabili mona! Sara umukashi obe akakwata umwana mwaume.” l Sara ninshi na o alekutika pa mwinshi we tenti, ilyali ku numa ya mwaume wine uyu. 11 Nomba Abrahamu na Sara bali bakote, abaikele imyaka iingi nga nshi. m Ninshi Sara alileka umusango wa banakashi. n 12 E ico Sara atendeke ukusekela mu mutima, o ati: “Bushe cine cine nkaba ne nsansa, apo nomba amaka nayapwa, e lyo shikulu Ukt 18:61 Muli galoni imo mwaleingila amalita ukucilako panono pali 7.

UKUTENDEKA 18:13-33 na o alikota?” a 13 E lyo Yehova atile kuli Abrahamu: “Nga cinshi ico Sara asekela, ati, ‘Bushe cine cine ine ne mukote nine ningafyala umwana?’ b 14 Bushe kuli icingapesha Yehova amano? c Pa nshita iyalingwa nkesa na kabili kuli iwe, uyu mwaka uleisa pa nshita nga ino ine, e lyo Sara akakwata umwana mwaume.” 15 Lelo Sara alakaana, ati: “Awe nshisekele!” Pantu ali no mwenso. Na o atile: “Iyo! Ukuseka nauseka.” d 16 Pa numa, aba bantu balimine, balungama na ku Sodomu, e na Abrahamu ali pamo na bo alebashindika. f 17 E lyo Yehova atile: “Bushe mfise ico ndecita kuli Abrahamu? g 18 Kabili cine cine, Abrahamu akaba uluko ulukalamba kabili ulwa maka, ne nko shonse isha pe sonde shikaimwena ipaalo muli ena. h 19 Ine nalimwishiba ukutila akafunda abana bakwe abaume na ba mu ng’anda yakwe abakafyalwa ku ntanshi pa kuti bakalekonka imibele ya kwa Yehova ku kucita ubulungami no bupingushi; i pa kuti Yehova akacitile Abrahamu ifyo alandile pali ena.” j 20 E lyo Yehova atile: “Ukuilishanya pali Sodomu na Gomora, k kwena nakumfwika, no lubembu lwabo, kwena, nalubipisha. l 21 Nalayako pa kuti nkamone nga ca kuti ifyo balecita e filya fine naumfwile, kabili nga te fyo ndeyaishiba.” m 22 Nomba balya baume balyalwike balola na mu nshila ya ku Sodomu; lelo Yehova ena, n ashele naiminina mupepi na Abrahamu. o 23 E lyo Abrahamu apalamineko no kusosa ati: “Bushe cine cine umulungami na o mukamonawila kumo no mubifi? p 24 Tutile mu musumba muli abalungami amakumi yasano (50), bushe na lyo line, mukabonaula no kukanabelela ulya musu-

Sodomu na Gomora bakonaulwa ICIPA. 18 a Lk 11:27 He 11:11 1Pe 3:6 b Es 40:29 c Mt 19:26 Lk 1:37 d Am 44:21 He 4:13 e Ukt 13:12 f 2Sa 19:31 Imi 20:38 Ro 15:24 g Am 25:14 Ams 3:7 h Ukt 12:3 Sek 8:23 Ga 3:14 i 2Sa 22:25 Am 15:2 Amp 2:9 Amp 21:3 j Amg 4:9 k Amp 21:13 2Pe 2:8 l Ukt 9:25 Ukt 13:13 Es 3:9 Yu 7 m Ukt 11:5 Ukf 3:7 Yos 22:22 Am 14:2 n Ukt 31:11 Ukt 32:30 Aba 6:11 o Am 106:23 p Ukt 20:4 Imp 16:22 Yb 34:19 Ye 15:1 Mt 13:49 Ro 3:5



















Ku Kulyo a Ye 5:1 b Am 37:10 Amp 29:16 Mal 3:18 c Amg 32:4 d Yb 34:12 Am 50:6 Am 94:2 Es 33:22 Sek 7:9 e Ye 5:1 Ek 22:30 f Ukt 3:19 Yb 30:19 Am 113:7 1Ko 15:47 g Imp 14:18 Am 78:38 Es 65:8 h Ukf 34:6 Esr 5:12 Am 86:15 He 12:29 i He 4:16 j Yb 40:4 Mt 7:7 Lk 11:8 k Am 9:12 Imi 27:24 l Aba 6:39 He 3:15 m Ukf 4:10 Am 86:6 n Es 1:9 Ek 14:16 o Ukt 18:22

26

mba uluse pa mulandu wa balungami amakumi yasano abalimo? a 25 Te kuti mucite ica musango uyu, ukwipaila umulungami kumo no mubifi ica kuti umulungami abe ngo mubifi! b Te kuti mucite ica musango uyu. c Bushe Kapingula wa pano isonde ponse takacite icalungama?” d 26 E lyo Yehova atile: “Nga nasanga mu musumba wa Sodomu muli abalungami amakumi yasano (50) nkabelela ulya musumba onse uluse pa mulandu wabo.” e 27 Lelo Abrahamu ayaswike no kutila: “Moneni, napama fye ukulanda na Yehova, nangu ca kutila ndi lukungu fye kabili imito. f 28 Tutile pa balungami amakumi yasano (50) pabulila basano, bushe mukonaula umusumba onse pa mulandu wa abo basano?” Na o atile: “Nshakaonaule nga nasangamo abalungami amakumi yane na basano (45).” g 29 Na kabili alibwekeshepo ukumwipusha ati: “Tutile mwasangwa amakumi yane (40)?” Na o atile: “Nshakacite co pa mulandu wa abo amakumi yane.” 30 Lelo atwalilile ati: “Shi mwifulwa, h mwe Yehova, lekeni nande: i Nga mwasangwa amakumi yatatu (30)?” Na o atile: “Nshakacite co nga nasangamo amakumi yatatu.” 31 Na o abikilepo fye ukwipusha ati: “Moneni, napama fye ukulanda na Yehova: j Tutile mwasangwa amakumi yabili (20)?” Na o atile: “Nshakaonaule pa mulandu wa abo amakumi yabili.” k 32 Pa kulekelesha atile: “Mukwai kwena mwibubuka mu bukali, l mwe Yehova, lekeni njipushe fye uno wine umuku umo: m Tutile mwasangwa ikumi limo (10)?” Na o atile: “Nshakaonaule pa mulandu wa abo ikumi limo.” n 33 Awe Yehova o aliile ilyo apwile ukulanda na Abrahamu, Abrahamu na o abwelele ku mwakwe.

27

Bamalaika batandalila Lote

Nomba bamalaika balya babili bafikile ku Sodomu icungulo, ninshi Lote ekele pa mpongolo ya musumba wa Sodomu. a Ilyo Lote abamwene, aimine ku kuyabasengela kabili awile pa nshi ubukupeme. b 2 E lyo atile: “Shi nomba, mwe bashikulu, iseni ku ng’anda ya mubomfi wenu no kusendama kabili muleke imusambe amakasa. c E lyo mwingacelela no kuya uko muleya.” d Na bo batile: “Iyo, lelo mu lubansa lwa mu musumba e mo twalasendama.” e 3 Lelo abakoseelepo fye, f basuka baya nankwe no kwingila mu ng’anda yakwe. E lyo abapekanishishe umutebeto, g kabili apangile umukate ushatutumuka, h na bo baliliile. 4 Ilyo tabalasendama, abaume ba mu musumba, abena Sodomu, bashingile ing’anda, i abalumendo na baume abakote, abantu bonse balimine. j 5 Kabili batwalilile ukubilikisha kuli Lote no kumweba ukuti: “Bali kwi abaume abeshile kuli iwe buno bushiku? Bafumishe kuli ifwe uleke tuulungane na bo.” k 6 Asukile Lote afuma aya kuli bena ku mwinshi, no kusha aisalako iciibi. 7 E lyo atile: “Mwe bamunyinane, mwicita icabipa. l 8 Moneni, ndi na bana banakashi babili abashasendamapo no mwaume. m Lekeni mbafumishe kuli imwe. E lyo mucite kuli bena fyonse ifyo mulefwaya. n Lelo kuli aba bantu kwena mwicitako kantu, o pantu e co beshiile mu cintelelwe ca mutenge wandi.” p 9 Na bo batile: “Selako!” E lyo kabili abati: “Bushe uyu muntu uwaba eka uwaisa fye mu calo cesu q e o aletupingula? r Nomba twalakucita icibi ukucile co twaciba no kucita kuli bena.” Awe batendeke ukusunkisha ulya muntu Lote, s kabili bapene bapankule iciibi. t 10 E ico bamalaika baikete Lote no kumutintila mu ng’anda umo bali, baisalako

19

ICIPA. 19 a Ru 4:1 Est 2:19 b Ukt 18:2 1Sa 24:8 c Ukt 18:4 Yb 31:32 Yh 13:12 d Aba 19:9 1Sa 29:10 e Aba 19:15 f Aba 19:20 Lk 24:29 Imi 16:15 g Ukt 18:8 2Is 6:23 h Aba 6:19 1Sa 28:24 i Aba 19:22 j Amp 4:16 Ef 4:19 k Le 18:22 Le 20:13 Ro 1:27 1Ko 6:9 Yu 7 l Ro 1:24 2Pe 2:12 Yu 10 m Ukt 24:16 n Aba 19:24 o Ro 1:26 2Pe 2:9 p Amg 10:19 Aba 19:23 Es 58:7 q Ukf 22:21 r Imi 7:27 1Pe 4:4 s Am 118:13 t Amp 14:16



















Ku Kulyo a 2Is 6:18 Imi 13:11 b Ye 8:10 c Lkm 10:15 Mt 15:14 d Imp 16:26 1Sa 15:6 Ye 51:6 e Ukt 13:13 Ukt 18:20 Es 3:9 f 1Im 21:15 Am 11:6 Mt 13:41 g Imp 16:45 Uks 18:4 h 2Im 36:16 Lk 17:28 i Lk 17:31 j Imp 16:26 k Ro 12:11 l Ukf 33:19 Yoe 2:18 m Yos 6:23 2Pe 2:9 n 1Sa 19:11 o Lk 9:62 Flp 3:13 p Ukt 13:10 Ye 45:5 Ye 51:50 q Mt 24:16 He 2:3 r Ukt 18:3 Aba 6:17 s Ukf 15:13 Mk 7:18

UKUTENDEKA 19:1-19 ne ciibi. 11 Lelo abaume abali pa mwinshi wa ng’anda balibapofwishe, a ukutula pa balumendo ukufika na ku bakote, b lelo batwalilile ukufwaya ica kuti basukile banaka umo balefwayafwaya ukuti basange umwinshi. c 12 E lyo bamalaika batile kuli Lote: “Bushe pali bambi abo uli na bo kuno? Sofyala na bana bobe abaume na bana bobe abanakashi na bantu bobe bonse mu musumba, bafumye muno muntu! d 13 Pantu twalaonaula cino cifulo, pantu ukuilishanya pali aba bantu nakumfwika kuli Yehova, e ica kuti Yehova atutumine ku konaula umusumba uno.” f 14 E ico Lote aile kuli bashifyala abali no kuupa abana bakwe abanakashi, no kubeba ati: “Imeni! Fumeni muli cino cifulo, pantu Yehova alaonaula uno musumba!” g Lelo bashifyala bamwene kwati aleangala fye. h 15 Nomba ilyo bwacele, e lyo bamalaika balya bacililemo ukucincisha Lote, abati: “Ima! Senda umukashi obe na bana bobe babili abanakashi abali pano, i epali na iwe waonawilwa pamo na bena musumba pa mulandu wa bubi bwabo!” j 16 Ilyo aleshingashinga, k e lyo bamalaika, pa mulandu wa kuti Yehova alimumfwilile uluse, l bamwikete ku kuboko, baikata no kuboko kwa mukashi wakwe na maboko ya bana bakwe babili abanakashi e lyo bamufumya no kuyamusha ku nse ya musumba. m 17 Nomba ilyo fye babafumishe ku nse ya musumba, atendeke ukusosa ati: “Fulumuka no kupususha umweo obe! n Wilolesha ku numa o kabili wi-iminina muli cino Citungu conse! p Fulumukila ku mpili epali waonaulwa!” q 18 E lyo Lote atile kuli bena: “Ifyo te fyo, mwe Yehova! 19 Moneni, apo namusekelela r mu mubomfi wenu ica kuti mulekonkanyapo fye ukuba ne cikuuku s kuli ine ico mulangile

UKUTENDEKA 19:20–20:3 kale pa kupususha umweo wandi, a lelo ine nafilwa ukufulumukila ku ncende ya mpili epali icabipa camponena no kufwa nafwa. b 20 Moneni, kuli umusumba mupepi uko ningafulumukila kabili unono. c Lekeni e ko mfulumukile—bushe ifi nalomba kuli imwe ukuti mfulumukile kuli aka kamusumba no kuba no mweo, d te kanono kuli imwe?” 21 E ico amwebele ati: “Mona ici na co nakusuminisha, e nshaonaule umusumba uo walandapo. f 22 Angufyanya! Fulumukilako, pantu nshacite nangu cimo kano ubale ufike kulya!” g E co ainikile ishina lya ulya musumba ati Soari. h 23 Akasuba kali nakabalika pali ulya musumba ilyo Lote afikile ku Soari. i 24 E lyo Yehova aloseshe imfula iya mabwe ya mingu no mulilo pali Sodomu na Gomora, ukufuma kuli Yehova, mu muulu. j 25 E fyo aonawile imisumba ilya, ne ncende yonse na bekashi bonse aba mu misumba kumo ne fimenwa fya mu mushili. k 26 Kabili umukashi wakwe uwali ku numa yakwe aloleshe ku numa, kabili asangwike ilibwe lya mucele. l 27 Awe Abrahamu acelele ulucelo ukuya pa ncende ilya ine aimininepo ku cinso ca kwa Yehova. m 28 E lyo aloleshe lwa ku Sodomu na Gomora na lwa ku ncende yonse iya mu Citungu cilya no kumona ifyacitike. Kabili moneni, kwali icushi icatikama icalefuuka ukufuma mu ncende ilya kwati cushi ce lungu! n 29 Nomba ilyo Lesa aonawile imisumba ya mu Citungu cilya aibukishe Abrahamu, pa kukanaonaula Lote ilyo aleonaula imisumba umo Lote aleikala. o 30 Pa numa Lote afumine mu Soari no kuyaikala mu ncende ya mpili, na bana bakwe babili abanakashi baali nankwe, p pantu alitiinine ukwikala mu Soari. q E ico atendeke ukwikala mu

Muka Lote. Moabu, Ben-ami ICIPA. 19 a Am 41:2 Am 143:11 b Am 6:4 Mt 8:25 c 2Is 3:18 d Am 68:20 Am 119:175 e Am 34:15 f Ukt 19:30 g Hab 2:3 2Pe 3:9 Uks 7:3 h Ukt 14:2 i Ukt 19:27 j Amg 29:23 Am 11:6 Es 1:9 Ams 4:11 Lk 17:29 2Pe 2:6 k Ukt 13:10 Am 107:34 Ye 49:18 Sef 2:9 l Lk 17:32 He 10:38 m Ukt 18:22 n Yu 7 o 2Pe 2:7 p Ukt 19:17 q Ukt 19:22



















Ku Kulyo a Ukt 38:8 b Ukt 9:21 Hab 2:15 c Le 18:6 d 1Te 5:7 e Le 18:7 Ek 22:10 f Amg 2:9 g Ru 2:6 1Im 18:2 h Amg 2:19 Aba 11:4 Neh 13:1 Sef 2:9



















ICIPA. 20 i Ukt 13:18 j Imp 13:26 k Ukt 25:18 l Ukt 10:19 m Ukt 12:13 Ukt 20:12 n Ukt 12:15

28

lucengo, pamo na bana bakwe babili abanakashi. 31 E lyo ibeli lyatile ku mwaice: “Shifwe nakula kabili mu calo cino tamuli umwaume uwa kuti akumane na ifwe ukulingana no musango wa ba pano isonde. a 32 Natunwenshe shifwe umwangashi b no kusendama nankwe pa kuti ubufyashi bwa kwa shifwe bwikaloba.” c 33 Awe banwenseshe shibo umwangashi bulya bushiku; d ne beli lyaingileko no kusendama na wishi, lelo taishibe ilyo umwana wakwe asendeme nankwe ne lyo aimine. 34 Nomba ubushiku bwakonkelepo ibeli lyatile ku mwaice bantu: “Mona, ine nacisendama na shifwe ubushiku. Natumunwenshe umwangashi na buno bushiku. Nobe wingileko, no kusendama nankwe, pa kuti ubufyashi bwa kwa shifwe bwikaloba.” 35 Awe banwenseshe shibo umwangashi imiku iingi na bulya bwine bushiku; e lyo umwaice bantu aimine no kuyasendama nankwe, lelo taishibe ilyo umwana wakwe asendeme nankwe ne lyo aimine. 36 Kabili abana banakashi ba kwa Lote bonse babili balimiite kuli shibo. e 37 Mu kuya kwa nshita umukalamba afyele umwana mwaume no kumwinika ati Moabu. f E cikolwe ca bena Moabu ukufika pali buno bushiku. g 38 No mwaice, na o afyele umwana mwaume no kumwinika ati Ben-ami. E cikolwe ca bana ba kwa Amone, h ukufika pali buno bushiku. Abrahamu afumi20 Nomba ne apo apangile inkambi

i

kabili aile ku calo ca Negebu no kuyaikala pa kati ka Kadeshe j na Shuri k kabili ali umulebeshi mu Gerari. l 2 Kabili Abrahamu abwekeshepo ukusosa pali Sara umukashi wakwe ati: “Ni nkashi yandi.” m Pa kumfwa ifyo, Abimeleke imfumu ya Gerari yatumine amashiwi no kubuula Sara. n 3 Pa numa Lesa aishile kuli Abimeleke mu ciloto ubu-

29

Abimeleke asokwa. Sara aimita

shiku no kumweba ati: “Mona, walafwa pa mulandu wa mwanakashi uo ubuulile, a pantu mukashi wa mwine.” b 4 Lelo, Abimeleke taapaleme kuli ena. c E ico atile: “Mwe Yehova, bushe muleipaya uluko ulwalungama? d 5 Bushe tanjebele ati, ‘Ni nkashi yandi’? No mwanakashi na o —bushe tasosele ati, ‘Ni ndume yandi’? Mu bufumacumi bwa mutima wandi kabili muli bukaele bwa minwe yandi e co imubuulile.” e 6 E lyo Lesa wa cine amwebele mu ciloto ati: “Na ine ninjishiba ukuti ni mu bufumacumi bwa mutima obe e mo umubuulile, f e co na ine nkuleseshe pa kuti wimembukila. g E co nshakusuminishishe ukumwikatamo. h 7 E ico nomba bwesesha umukashi ku mwine, pantu ni kasesema, i na o alekupapaatilako j ukuti wifwa. Lelo nga tawamubweshe, ishiba ukuti ukufwa walafwa, pamo na bantu bobe bonse.” k 8 E ico Abimeleke acelele ulucelocelo no kwita ababomfi bakwe bonse kabili alandile ifi fyonse mu matwi yabo. Na bantu baiketwe umwenso nga nshi. 9 E lyo Abimeleke aitile Abrahamu no kumweba ati: “Cinshi wacita kuli ifwe, kabili lubembu nshi ncitile kuli iwe, pa kuti ulete ulu lubembu ulukalamba pali ine na pa bufumu bwandi? l Wacita kuli ine ifishali na kucitwa.” m 10 Kabili Abimeleke akonkenyepo ukusosa kuli Abrahamu, ati: “Cinshi waletontonkanya pa kucita ici cintu?” n 11 Abrahamu ayaswike ati: “Ni co naletontonkanya ukuti, ‘Cine cine muli cino cifulo tamwaba ukutiina Lesa, o kabili nangu cibe shani bakanjipaila pa mukashi wandi.’ p 12 Na kuba, ca cine ni nkashi yandi, umwana wa kwa tata, ni co fye te mwana wa kwa mayo; lelo aishileba umukashi wandi. q 13 Nomba, ilyo Lesa anengele ukwendauka ukufuma mu ng’a-

ICIPA. 20 a Ukt 12:17 Am 105:14 b Amg 22:22 c Le 18:19 d Ukt 18:25 e 1Im 29:17 Am 26:6 f 1Sa 16:7 Amp 21:2 Ye 17:10 g Ukt 39:9 h Amp 6:29 1Ko 7:1 i Ukf 7:1 Am 105:15 j Amg 9:20 Yb 42:8 Yak 5:16 1Pe 3:12 k Ek 3:19 l Le 20:10 He 13:4 m Amp 28:10 n Ukt 12:18 Ukt 26:10 o Yb 1:1 Amp 8:13 p Ukt 12:12 Ukt 26:7 q Ukt 11:29



















Ku Kulyo a Ukt 12:1 Imi 7:3 b Ukt 12:13 Ef 5:22 c Ukt 47:29 Ru 3:10 2Sa 9:7 Ko 3:12 d Ukt 12:16 e Ukt 47:6 f Ukt 12:13 Ukt 20:2 g Amp 12:16 h Amp 15:8 Yak 5:16 i Ukt 12:17



















ICIPA. 21 j Ukt 18:10 k He 11:11 l Ukt 17:21 Ukt 18:14 2Is 4:17 Ro 9:9 m Ukt 17:19 Yos 24:3 Ro 9:7 n Ukt 17:12 Le 12:3 Lk 2:21 Yh 7:22 Imi 7:8 o Ukt 18:12

UKUTENDEKA 20:4–21:7 nda ya kwa tata, a e lyo naebele umukashi wandi, nati, ‘Konse uko tukaya nga walasosa ati: “Uyu ni ndume yandi,” b ninshi wananga icikuuku.’ ” c 14 E lyo Abimeleke abuulile impaanga ne ng’ombe na babomfi abaume na babomfi abanakashi no kupeela Abrahamu no kumubwesesha umukashi wakwe Sara. d 15 Kabili Abimeleke atile: “Mona, nakupeela icalo candi. Kuti waikala konse uko ulefwaya.” e 16 Na kuli Sara atile: “Mona napeela indume yobe indalama sha silfere ikana limo (1,000). f Shalaba ca kufimba pa menso g ya bantu bonse abali na iwe, na ya bonse fye, pa kutila wiseebana.” 17 Kabili Abrahamu atendeke ukupapaata kuli Lesa wa cine; h na Lesa aposeshe Abimeleke no mukashi wakwe na babomfi bakwe abanakashi, na bo batendeke ukufyala abana. 18 Pantu Yehova acilike ubufyashi bonse ubwa ba mu ng’anda ya kwa Abimeleke pa mulandu wa kwa Sara, umukashi wa kwa Abrahamu. i Yehova apempwile 21 Awe Sara nga filya fine asosele, kabili Yehova acitile kuli Sara nga filya fine alandile. j 2 Kabili Sara alimiite k no kufyalila Abrahamu umwana mwaume mu bukote bwakwe pa nshita ilya ine Lesa amwebele. l 3 Na o Abrahamu ainike umwana wakwe umwaume uwafyelwe, uo Sara amufyalile, ati Isaki. m 4 Kabili Abrahamu asembulwile Isaki umwana wakwe umwaume ilyo ali ne nshiku cinekonsekonse (8), ukulingana ne fyo Lesa amwebele. n 5 Kabili Abrahamu ali ne myaka umwanda umo (100) ilyo Isaki umwana wakwe afyelwe. 6 E lyo Sara atile: “Lesa nancitila ica kunenga ukusekelela: onse uwaumfwa pali ici akasekelela pamo na ine.” o 7 Kabili alundilepo ati: “Bushe kwatala akuba umuntu uwaeba Abrahamu

UKUTENDEKA 21:8-20 ati, ‘Sara akonshapo umwana?’ Nomba moneni ine nimufyalila umwana mwaume mu bukote bwakwe.” 8 Awe umwana alekula mpaka asumuka; a kabili Abrahamu apekenye umutebeto ukalamba pa bushiku Isaki asumwike. 9 Na o Sara alemona uko umwana mwaume wa kwa Hagari umwina Egupti, b uo afyele kuli Abrahamu, alepumya Isaki. c 10 E lyo alasosa kuli Abrahamu ati: “Tamfya uyu musha wandi umukashana no mwana wakwe umwaume, pantu umwana wakwe takabe impyani pamo no mwana wandi, Isaki!” d 11 Lelo ico cintu calibipile nga nshi kuli Abrahamu pa mulandu wa mwana wakwe. e 12 E lyo Lesa atile kuli Abrahamu: “Wimona ifyo Sara alekweba pa mwana na pa mubomfi obe umwanakashi ukuti fibi. Umfwa ishiwi lyakwe, pantu muli Isaki e mukafuma uuketwa umwana obe. f 13 Lelo umwana obe umwaume uwafyalwa mu mubomfi mwanakashi, g ena nkamulenga ukuba uluko, pantu na o mwana obe.” h 14 E ico Abrahamu acelele ulucelo, abuulile umukate ne nyambi ya menshi no kufipeela kuli Hagari, i afibikile na pa kubeya kwakwe, amupeele no mwana, j no kumutamfya. Na o alifuminepo kabili aile ale-endauka mu matololo ya Beere-sheba. k 15 Ilyo amenshi yapwile l mu nyambi, ashile m umwana mwi samba lya cimpusa. 16 E lyo aileikala eka akatalamukila, apalepele ukulingana na pengafika ubuta, pantu atile: “Nshilefwaya ukumona uko umwana alefwa.” n Awe aikele pa nshi akatalamukila kabili asanswile ishiwi lyakwe no kulila. o 17 Awe Lesa aumfwile ishiwi lya mwana, p kabili malaika wa kwa Lesa abilikishe kuli Hagari ukufuma mu muulu no kumweba ati: q “Hagari, nga cinshi

Hagari na Ishmaele batamfiwa ICIPA. 21 a 1Sa 1:22 b Ukt 16:4 c Ukt 15:13 Imi 7:6 Ga 4:29 d Ukt 15:4 Yh 8:35 Ga 4:30 e Ukt 17:18 f Ukt 17:19 Ro 9:7 He 11:18 g Ga 4:22 h Ukt 16:10 Ukt 17:20 Ukt 25:12 i Am 119:60 j Ukt 25:6 k Ukt 22:19 l Ukf 15:22 Ukf 17:3 Am 63:1 m Mt 15:30 n Est 8:6 Es 49:15 o Sek 12:10 Lk 7:13 p Ukt 16:11 Am 22:24 Am 68:5 Am 146:9 q Ukt 16:7



















Ku Kulyo a 1Im 1:29 b 2Is 6:17 c Ukt 16:16 Ukt 21:5 d Ukt 27:3 e Imp 10:12 f Ukt 20:17 Ukt 26:28 Ro 8:31 1Ko 14:25 g Amg 6:13 h Yos 2:12 1Sa 20:42 Ye 4:2 i Ukt 24:14 j Ukt 20:15 Ukt 26:3 k Ukt 14:22 He 6:16 l Ukt 26:15 Ukt 26:20 Ukf 2:17 m 2Ko 7:11 n Ukt 33:11 Amp 17:8 o Ukt 26:28 1Sa 18:3 Ga 3:15 p Ukt 31:52

30

ulelila? Witiina, pantu Lesa naumfwa ishiwi lya mwana palya ali. 18 Ima apo uli, wimye no mwana obe no kumwikatilila, pantu nkamulenga ukuba uluko ulukalamba.” a 19 E lyo Lesa ashibwile amenso yakwe na o amwene icishima umwali amenshi; b kabili alileko aiswishe na menshi mu nyambi no kunwensha umwana. 20 Kabili Lesa ali no yu mwana, c na o alakula kabili aleikala mu matololo; kabili aali mwaume wa mata. d 21 Awe aikele mu matololo ya Parani, e kabili nyina amufwaile umukashi mu calo ca Egupti. 22 Nomba pa nshita ilya, Abimeleke na Fikole umukalamba wa bashilika bakwe, atile kuli Abrahamu: “Lesa ali na iwe muli conse ico ulecita. f 23 E ico nomba lapa Lesa g pano pene ukuti tawakambepe, nangu ukubepa abana bandi na bana ba bana bandi; h ukuti ukulingana ne fyo nali ne cikuuku kuli iwe, i e fyo ukacite kuli ine na ku calo ico waikelemo.” j 24 Awe Abrahamu atile: “Nalapa.” k 25 Ilyo Abrahamu aebawile Abimeleke pa mulandu wa cishima ca menshi ico ababomfi ba kwa Abimeleke bapokele ku maka, l 26 e lyo Abimeleke atile: “Nshishibe uwacitile ici cintu, kabili na iwe tawanjebele, na ine nshaumfwilepo ili lyashi, ni lelo naumfwa.” m 27 E lyo Abrahamu abuulile impaanga ne ng’ombe no kupeela Abimeleke, n kabili bonse babili bapangene icipangano. o 28 Ilyo Abrahamu abikile abana ba mpaanga abakota beka cinelubali (7) aba mu mukuni, 29 Abimeleke atile kuli Abrahamu: “Bushe calola mwi ifi wabika aba bana ba mpaanga abakota cinelubali (7) beka?” 30 E lyo atile: “Walabuula aba bana ba mpaanga cinelubali (7) mu minwe yandi, ukuti babe nge nte p sha kunjimininako ukuti nine naimbile ici cishi-

31

UKUTENDEKA 21:31–22:17

Abrahamu aeshiwa

ma.” 31 E co ainikile palya pantu ati Beere-sheba, a pantu e po bonse babili balapile umulapo. 32 E fyo bapangene icipangano b pa Beere-sheba, na pa numa Abimeleke aliimine pamo na Fikole umukalamba wa bashilika bakwe kabili babwelele ku calo ca baPelishiti. c 33 Pa numa, abyele umutamariski pa Beere-sheba kabili palya e po aliliile kwi shina lya kwa Yehova d Lesa uwabako umuyayaya. e 34 Kabili Abrahamu aikele mu calo ca baPelishiti inshiku ishingi. f pa numa ya ifi fi22 Nomba ntu Lesa wa cine aeseshe Abrahamu. g E ico alimwitile ati: “Abrahamu!” Na o ayaswike ati: “Mukwai!” h 2 Awe akonkenyepo ukusosa ati: “Buula umwana obe umwaume, umwana obe umo fye mpo uo watemwisha, i Isaki, j uye na ku calo ca Moria k kabili kulya umutuule ngo mutuulo wa koca pa lupili lumo ulo ndekweba.” l 3 Awe Abrahamu acelele ulucelo no kunina pa mpunda yakwe kabili asendele na babomfi bakwe babili na Isaki umwana wakwe; m kabili alepawile inkuni sha kupeelelapo umutuulo wa koca. E lyo aimine no kuya ku cifulo ico Lesa wa cine amwebele. 4 Ni pa bushiku bwalenga shitatu e po Abrahamu ainwine amenso yakwe no kumona cilya cifulo akatalamukila. 5 Nomba Abrahamu aebele ababomfi bakwe ati: n “Shaleni pano ne mpunda, lelo ine no mulumendo tuleya kulya ku kupepa o kabili twalamusanga pano pene.” 6 E lyo Abrahamu abuulile inkuni sha kutuulilapo umutuulo wa koca no kutwika Isaki umwana wakwe p kabili asendele umulilo no mwele wa kwipailako mu minwe yakwe, na bonse babili balaya. q 7 Awe Isaki aitile Abrahamu wishi ati: “Tata!” r Na o ayaswike ati: “Sosa mwa-

ICIPA. 21 a Ukt 26:33 b Ukt 26:28 c Ukt 10:14 Ukt 26:1 Ukf 13:17 d Ukt 12:8 Ukt 26:25 e Am 90:2 Es 40:28 Ye 10:10 1Ti 1:17 f He 11:9



















ICIPA. 22 g Yb 1:12 He 4:15 He 5:8 1Pe 1:7 h Es 6:8 i Amp 4:3 Amp 8:30 Yh 3:16 Yh 10:17 j Ukt 17:19 Yos 24:3 Ro 9:7 k 2Im 3:1 l Amg 12:14 m Ukt 26:5 Am 119:60 n Ukt 12:16 o Am 95:6 Mt 4:10 p Yh 19:17 q Es 53:7 1Pe 2:23 r Mt 26:39 Ro 8:15



















Ku Kulyo a Es 58:9 Yh 8:29 b Ukf 12:5 Ro 8:36 c Yh 1:29 Ef 5:2 He 10:5 1Pe 1:19 d Ukt 12:7 Ukf 20:25 He 13:10 e Mt 27:2 Yh 10:18 Imi 8:32 Flp 2:8 f Mt 10:37 Ro 8:32 He 2:18 He 11:17 Yak 2:21 g Am 34:7 Am 91:11 Mt 17:5 h Am 34:20 Yh 19:36 i Ukt 26:5 He 11:19 Yak 2:21 1Yo 4:10 1Yo 5:3 j Le 16:3 k Ukt 22:2 2Im 3:1 Es 25:6 l Am 105:9 Es 45:23 He 6:13 m Yh 3:16 Ro 8:32 He 11:17

na wandi!” a Kabili akonkenyepo ati: “Umulilo wena ne nkuni e po fili, nge mpaanga ya kutuula umutuulo wa koca ili kwi?” b 8 Abrahamu atile: “Lesa umwine alapekanya impaanga ya kutuula umutuulo wa koca, c mwana wandi.” Awe bakonkenyepo ulwendo bonse babili. 9 Cilya bafika ku cifulo ico Lesa wa cine amwebele, Abrahamu akuulile iciipailo d no kutantikapo inkuni kabili akakile Isaki umwana wakwe umwaume ku maboko na ku molu no kumubika pa ciipailo pa muulu wa nkuni. e 10 E lyo Abrahamu atambike ukuboko kwakwe no kubuula umwele ukuti epaye umwana wakwe. f 11 Lelo malaika wa kwa Yehova abilikishe kuli ena ukufuma mu muulu ati: g “Abrahamu, Abrahamu!” na o ayaswike ati: “Mukwai!” 12 Kabili malaika atile: “Wibika ukuboko kobe pa mulumendo kabili wicita nangu cimo kuli ena, h pantu nomba naishiba ukuti ulatiina Lesa pantu taukene ukumpeela umwana obe, umo fye mpo.” i 13 E lyo Abrahamu ainwine amenso yakwe no kulolesha, kabili moneni, impaanga naikatwa insengo sha iko mu fimpusa. Awe Abrahamu aileko no kubuula impaanga ilya e yo atuula umutuulo wa koca ukucila ukutuula umwana wakwe. j 14 Kabili Abrahamu ainike palya pantu Yehova-yaire. E co basosela ukufika no bwa lelo abati: “Mu lupili lwa kwa Yehova e mo akapekanya ifilekabilwa.” k 15 Kabili malaika wa kwa Yehova abilikishe kuli Abrahamu umuku walenga bubili ukufuma mu muulu 16 no kutila: “ ‘Nailapa,’ e fyasosa Yehova, l ‘ukutila pa mulandu wa kuti wacita ici cintu kabili taukene ukumpeela umwana obe umwaume, umo fye mpo, m 17 ukupaala nkakupaala kabili ukufusha nkafusha abakafuma mu mwana obe nge ntanda sha mu muulu kabili ngo

UKUTENDEKA 22:18–23:16 mucanga wa mu lulamba lwa bemba; a kabili abakafuma mu mwana obe bakapoka impongolo sha balwani babo. b 18 Kabili mu mwana c obe e mo inko shonse isha pe sonde shikaimwena amapaalo pa mulandu wa kuti naumfwa kwi shiwi lyandi.’ ” d 19 E lyo Abrahamu abwelele ku babomfi bakwe, kabili baliimine pamo balaya ku Beere-sheba; e na Abrahamu aikele mu Beeresheba. 20 Nomba pa numa ya ifi fintu kwaishile ubukombe kuli Abrahamu ukuti: “Milika f na o nafyala abana baume kuli Nahore g munonko: 21 Usi ibeli lyakwe e lyo na Busi h munyina na Kemuele wishi wa kwa Aramu, 22 na Kesede na Haso na Piludashi na Yidilafu na Betuele.” i 23 Kabili Betuele afyele Rebeka. j Aba cinekonsekonse (8) Milika abafyele kuli Nahore munyina Abrahamu. 24 Pali no mukashi munono, ishina lyakwe ni Reuma. Na o mu kuya kwa nshita afyele Teba na Gahamu na Tahashi na Maaka. k

Sara afwa. Ulucengo lwa Makpela ICIPA. 22 a Ukt 13:16 Ukt 15:5 Imi 3:25 Ga 3:29 He 6:14 b 2Sa 11:23 Am 2:8 Da 2:44 He 2:14 Uks 11:15 c Ukt 3:15 Ro 9:7 Ga 3:16 d Sek 8:23 Ga 3:8 e Ukt 21:31 f Ukt 11:29 g Ukt 11:26 h Yb 32:2 i Ukt 25:20 j Ukt 24:15 Ro 9:10 k 2Sa 10:6



















ICIPA. 23 l Ukt 17:17 m Yos 14:15 n Ukt 35:27 Imp 13:22 o Ukt 12:5 Am 105:11 p Ukt 10:15 Ukt 23:20

Sara aikele imya23 Kabili ka umwanda umo na ma-

q Ukt 17:8

kumi yabili na cinelubali (127). Iyi e myaka Sara ali uwa mweo. l 2 Awe Sara afwiliile mu Kiriatiarba, m e kutila mu Hebrone, n mu calo ca Kanaani, o kabili Abrahamu aingile mu kati ku kuloosha Sara no kumulila. 3 E lyo Abrahamu ashile icitumbi ca mukashi wakwe no kusosa ku bana ba kwa Hete, p ati: 4 “Ine ndi mulebeshi uwaikala na imwe. q Nshitisheniko impanga ya kushiikamo kuno mwenu ukuti nshiikemo uwafwa wandi afume pa cinso candi.” r 5 Abana ba kwa Hete na bo bayaswike Abrahamu, abati: 6 “Mwe shikulu, tumfweni. s Imwe muli cilolo wasalwa na Lesa mu kati kesu. t Mu mpanga yesu iyawamisha e mo mushiike uwafwa wenu. u Tapali

r Ukt 49:30

He 11:9 Imi 7:5 s Ukt 43:20 t Ukt 21:22 u Es 53:9 Yh 19:41



















Ku Kulyo a Yos 24:32 b 1Pe 2:17 c 1Im 1:13 d Ukt 25:9 e Ukt 49:30 f Ukt 23:15 g Ukt 50:13 h Ukt 34:20 Amg 16:18 Ru 4:1 i Amg 19:15 Ru 4:4

32

nangu umo pali ifwe uwalamutana impanga yakwe iya kushiikamo iya kuti mushiikemo uwafwa wenu.” a 7 Pa kumfwa ifyo Abrahamu alimine no kufukamina abekashi ba mu calo cilya, b e kutila abana ba kwa Hete, c 8 no kubeba ati: “Nga cawama kuli imwe ukuti nshiike uwafwa wandi afume pa cinso candi, ng’umfweni no kumpapaatila kuli Efrone mwana Sohari, d 9 ukuti anshitishe ulucengo lwakwe ulwa Makpela, e ulwabela ku mpela ya mpanga yakwe. Lekeni aishitishe kuli ine pa menso yenu mu sha silfere shonse ishingapooswapo pa kutila nkwate impanga ya kushiikamo.” f 10 Ilyo balelanshanya, Efrone aikele pamo na bana ba kwa Hete. E ico Efrone umwina Hiti g ayaswike Abrahamu ninshi abana ba kwa Hete na bonse abaleingila pa mpongolo ya musumba wakwe baleumfwa, ati: h 11 “Iyo, mwe shikulu! Ng’umfweni. Napeela kuli imwe impanga kumo no lucengo. Pa menso ya bana ba bantu bandi, namupeela. i Shiikenimo uwafwa wenu.” 12 Pa kumfwa ifi Abrahamu afukeme pa ntanshi ya bana calo, 13 no kulanda kuli Efrone ninshi na bana calo baleumfwa, ati: “Nga watemwa ng’umfwa, nangu ntile fye ng’umfwa! Nalakupeela isha silfere pa mpanga iyo. Na iwe ushipoke ukufuma kuli ine, j no kuleka nshiikemo uwafwa wandi.” 14 E lyo Efrone ayaswike Abrahamu ati: 15 “Mwe shikulu, ng’umfweni. Bushe impanga iingashitwa mu mashekele1 ya silfere imyanda ine (400), ya nshi kuli ine na imwe? E ico shiikeni uwafwa wenu.” k 16 Na o Abrahamu aumfwile kuli Efrone, kabili Abrahamu apimiine Efrone amashekele ya silfere imyanda

j Ukt 14:23 Ro 13:8 k 2Sa 2:5

Ukt 23:151 Aya amashekele baleyabomfya nge ndalama.

33

Umubomfi alomba icishibilo

ine (400) ayo alandile ninshi na bana ba kwa Hete baleumfwa, ayo aba makwebo balebomfya. a 17 E fyo impanga ya kwa Efrone iyali mu Makpela, iyali apalungatana na Mamre, iyi mpanga no lucengo ulwalimo e lyo ne miti yonse iyalimo, b ifyali muli iyi mpanga yonse, fyaishilepeelwa c 18 kuli Abrahamu ukuti fibe ifyakwe pantu e wafishitile pa menso ya bana ba kwa Hete na pa menso ya bonse abali pa mpongolo ya musumba. d 19 Na pa numa Abrahamu ashiikile Sara umukashi wakwe mu lucengo lwa mu mpanga ya Makpela apalungatana na Mamre, e kutila, mu Hebrone, mu calo ca Kanaani. e 20 E fyo abana ba kwa Hete bapeele Abrahamu impanga kumo no lucengo ukuba impanga ya kushiikamo. f Abrahamu ali 24 Nomba umukote, uwa myaka iingi; kabili Yehova alipaalile Abrahamu muli fyonse. g 2 E ico Abrahamu aebele umubomfi wakwe, umukalamba mu ng’anda yakwe, uwalesakamana fyonse ifyo akwete, h ati: “Bika ukuboko kobe mwi samba lye tanta lyandi, i 3 pantu ndefwaya ulape Yehova, j Lesa wa mu muulu kabili Lesa wa pano isonde, ukuti tawakafwaile umwana wandi umwaume umukashi mu bana banakashi ba bena Kanaani abo naikala na bo, k 4 lelo ukaya ku calo candi na ku bantu bandi, l e ko ukafwaila umwana wandi Isaki umukashi.” 5 Lelo umubomfi atile kuli ena: “Tutile umwanakashi nkafwaya takatemwe ukwisa na ine ku calo cino, bushe nkabweseshe umwana wenu umwaume ku calo ico mwafuminemo?” m 6 E lyo Abrahamu amwaswike ati: “Wikesha ukubwesesha umwana wandi kulya. n 7 Yehova Lesa wa mu muulu, uwamfumishe mu ng’anda ya kwa tata na ku calo ca bantu bandi o kabili uwasosele

ICIPA. 23 a Esr 8:25 Imi 7:16 b Ukt 25:9 Ukt 49:30 c Ru 4:11 Ye 32:44 d Yb 29:7 Ye 32:12 e Ukt 25:10 Ukt 50:13 f Ukt 49:31 Imi 7:5



















ICIPA. 24 g Ukt 13:2 Ga 3:9 h Ukt 15:2 Ukt 41:40 1Ko 4:2 i Ukt 47:29 j Ukt 21:23 k Ukt 28:1 Amg 7:3 1Ko 7:39 2Ko 6:14 l Ukt 22:20 m Ukt 11:28 Ukt 15:7 n He 11:15 o Ukt 12:1 He 11:8



















Ku Kulyo a Mk 7:20 Lk 1:73 He 6:13 b Ukt 26:4 Imi 7:5 He 11:18 c Ukt 13:15 Ukf 32:13 Amg 34:4 d Ukf 23:20 Am 34:7 He 1:14 e Ukt 12:5 Imi 7:4 f Yos 2:17 g Ukt 24:2 Ukt 47:29 h Ukt 24:35 Ukt 43:11 i Amp 12:10 j Ukf 2:16 1Sa 9:11 Yh 4:7 k Ukt 32:9 1Is 18:36 Mt 22:32 l 1Sa 20:8 Sek 7:9 m Neh 1:11 Am 37:5 Flp 4:6 n Ukt 29:10 o Amp 19:14 p Aba 6:17 Aba 18:5 q Am 34:15 Am 65:2 Es 58:9 Es 65:24 1Yo 5:14 r Ukt 22:23 s Ukt 11:29 t Ukt 11:26 u Ukt 21:14 v Ukt 26:7

UKUTENDEKA 23:17–24:16 kuli ine no kulapa kuli ine, a ati, ‘Abana bobe, b e bo nkapeela cino calo,’ c akatuma malaika wakwe ukukutangilila, d na iwe ukafwaila umwana wandi umukashi kulya. e 8 Lelo nga umwanakashi takatemwe ukwisa na iwe, ninshi umulapo walapa kuli ine wapwa. f Lelo umwana wandi ena wikamubwesesha kulya.” 9 E lyo umubomfi abikile ukuboko kwakwe mwi samba lye tanta lya kwa Abrahamu shikulu wakwe no kulapa kuli ena pa mulandu uyu. g 10 Awe uyo mubomfi abuulile ingamila ikumi (10) pa ngamila sha kwa shikulu wakwe kabili asendele ifya bupe ifyalekanalekana ifya kwa shikulu wakwe. h E lyo aimine no kuya ku Mesopotamia ku musumba wa kwa Nahore. 11 E lyo afukamike ingamila ku nse ya musumba pa cishima ca menshi ku cungulo, i pa nshita abanakashi abaletapa amenshi batemenwe ukuya ku kutapa. j 12 Kabili atile: “Mwe Yehova Lesa wa kwa shikulu Abrahamu, k lekeni ico shikulu alefwaya cicitike buno bushiku kabili beni ne cikuuku l kuli Abrahamu shikulu wandi. m 13 Moneni njiminine pa kamfukumfuku ka menshi, kabili abana banakashi ba bena musumba balaisa mu kutapa amenshi. n 14 Lekeni umukashana uo nalasosako nati, ‘Tuula umutondo obe, pa kuti nwemo amenshi,’ kabili na o nga atila, ‘Nwenimo, nalamunwensesha ne ngamila,’ uyu e o mupeele umubomfi wenu, o Isaki; kabili kuli ici e ko nalaishibila ukuti namulanga icikuuku kuli shikulu.” p 15 Nomba, ilyo ashilapwa no kusosa, q moneni, kwaishile Rebeka, umwana mwanakashi wa kwa Betuele r mwana Milika s umukashi wa kwa Nahore, t munyina Abrahamu, ninshi ali no mutondo pa kubeya kwakwe. u 16 Nomba uyo mukashana ali uwayemba icine cine, v kabili ali

UKUTENDEKA 24:17-38 ni nacisungu, uushabalile akumanapo no mwaume; a atentemukile ku kamfukumfuku no kutendeka ukutapila amenshi mu mutondo wakwe kabili e fyo afumineko no kuya aya. 17 Ilyo line umubomfi ulya alimubutukile no kumulomba ati: “Leka nwemo utumenshi mu mutondo obe.” b 18 Na o atile: “Nwenimo, mwe shikulu.” Awe bwangu bwangu atuulila umutondo wakwe pa kuboko no kumupeela amenshi. c 19 Ilyo apwile ukumupeela amenshi, e lyo atile: “Ne ngamila shenu na sho ndeshitapila mpaka shipwe ukunwa.” d 20 Awe alyangufyenye ukwitulwila amenshi yali mu mutondo wakwe mu mulimba kabili aleti atapa abwekela ku cishima ku kutapa amenshi na yambi, e kabili atapiile ingamila shakwe shonse amenshi ya kunwa. 21 Ili lyonse ulya muntu alemulolekesha fye ninshi napapa, kabili ali fye tondolo pa kuti eshibe nga Yehova napaala ulwendo lwakwe nelyo iyo. f 22 Awe ilyo ingamila shapwile ukunwa, e lyo umwaume abuulile akamupeto ka ku myona aka golde g akafinine hafu we shekele, na makoosa yabili h aya ku maboko yakwe ayafinine amashekele ya golde ikumi (10) no kumupeela, 23 kabili atile: “Bushe uli mwana wa kwa nani? Shi njeba. Bushe mu ng’anda ya kwa wiso muli ncende ya kuti ifwe tusendamemo?” i 24 Na o ayaswike ati: “Nine mwana wa kwa Betuele j umwana mwaume wa kwa Milika, uo afyele kuli Nahore.” k 25 Kabili amwebele ukuti: “Kuli impimbili no mulemfwe ifingi ku mwesu, e lyo no mwa kusendama.” l 26 No yo muntu alifukeme no kuwa ubukupeme ku cinso ca kwa Yehova m 27 no kutila: “Acindikwe Yehova n Lesa wa kwa shikulu Abrahamu, uushaleka ukuba ne cikuuku ne cishinka kuli shikulu. Yehova na-

Rebeka asangwa mu lupwa ulusuma ICIPA. 24 a Amg 22:20 2Ko 11:2 b Yh 4:7 c Mt 10:42 Mt 25:35 d Ro 12:13 1Pe 4:9 e Amp 31:17 Amp 31:31 f Am 107:43 g Ek 16:12 h Ye 2:32 Ek 16:11 i Ukt 19:2 Aba 19:21 j Ukt 22:23 k Ukt 11:29 l Ukt 18:4 Ukt 19:3 Ukt 43:24 m 1Im 29:20 Neh 8:6 Am 95:6 n Ukt 9:26 Am 72:18 Lk 1:68



















Ku Kulyo a Am 100:5 Mk 7:20 b Ukt 25:20 Ukt 29:10 c Es 3:21 Ye 2:32 Ek 16:11 d Ukt 26:29 Ru 3:10 Am 115:15 e Aba 19:21 Lk 7:44 1Ti 5:10 f Ro 12:11 Ef 6:5 g Ukt 15:2 h Ukt 13:2 Am 107:38 i Ukt 21:1 Ro 4:19 He 11:11 j Ukt 25:5 k Ukt 24:3 Ukt 28:1 Esr 9:2 1Ko 7:39 l Ukt 22:20

34

ntungulula mu lwendo lwandi ku ng’anda ya bamunyina ba kwa shikulu.” a 28 No mukashana aile alebutuka ku kuyaeba aba mu ng’anda ya kwa nyina ifi fintu. 29 Nomba Rebeka ali ne ndume, ishina lyakwe ni Labani. b Awe Labani abutukile kuli uyo muntu uwali ku nse pa kamfukumfuku. 30 Ilyo amwene kalya kamupeto ka ku myona na makoosa c ku maboko ya kwa nkashi yakwe no kumfwa amashiwi ya kwa Rebeka nkashi yakwe, aya kuti: “Ifi e fyacinjeba uyu muntu,” e lyo aile kuli uyo muntu kabili moneni, amusangile naiminina mupepi ne ngamila pa kamfukumfuku. 31 Ilyo line amwebele ati: “Isa, we wapaalwa wa kwa Yehova. d Cinshi ico wimininine pa nse, apo ine nimpekanya ing’anda ne ncende ukwa kusungila ingamila?” 32 E lyo ulya muntu aingile mu ng’anda, akakwile ingamila no kushipeela impimbili no mulemfwe no kumupeela amenshi ya kusamba ku makasa yakwe na ku makasa ya bo ali na bo. e 33 E lyo bamuleteele ifya kulya, lelo atile: “Nshalye kano nsose ifyo nyendeele.” Na o atile: “Sosa!” f 34 Awe alasosa ati: “Ndi mubomfi wa kwa Abrahamu. g 35 Kabili Yehova alipaala shikulu icine cine pantu atwalilila fye ukumucindamika no kumupeela impaanga ne ng’ombe na silfere na golde na babomfi abaume na babomfi abanakashi ne ngamila ne mpunda. h 36 Kabili, Sara umukashi wa kwa shikulu afyaliile shikulu umwana mwaume mu bukote bwakwe; i kabili akapeela fyonse ifyo akwata kuli ena. j 37 E ico shikulu anengele ukulapa, ati, ‘Wikafwaila umwana wandi umwaume umukashi mu bana banakashi ba bena Kanaani abo naikala mu calo cabo. k 38 Awe, lelo uye ku ng’anda ya kwa tata na ku lupwa lwandi l

35

Umubomfi alondolola ifyacitike

no kufwaila umwana wandi umukashi.’ a 39 Lelo natile kuli shikulu, ‘Inga ca kutila umwanakashi akaana ukwisa na ine?’ b 40 Na o atile kuli ine, ‘Yehova, uo mombela, c akatuma malaikad wakwe ukuya nobe kabili akalenga ulwendo lobe ukupaalwa; e e lyo ukafwaile umwana wandi umukashi pa lupwa lwandi kabili pa ba mu ng’anda ya kwa tata. f 41 Ilyo ukafika ku lupwa lwandi, e lyo umulapo walapa kuli ine ukapwa, kabili nga tabakapeele uyo mwanakashi kuli iwe, ninshi umulapo walapa kuli ine wapwa.’ g 42 “Ilyo nacifika pa kamfukumfuku lelo, e lyo nacisosa nati, ‘Mwe Yehova Lesa wa kwa shikulu Abrahamu, nga cine cine mulepaala ulwendo lwandi, h 43 moneni njiminine pa kamfukumfuku ka menshi. Nomba umukashana i uuleisa ku kutapa amenshi uo nalaeba nati: “Shi leka nwemo utumenshi mu mutondo obe,” 44 kabili uwalatila kuli ine, “Nwenimo, kabili nalatapila ne ngamila shenu amenshi,” uyo ninshi e mwanakashi uo Yehova apeele ku mwana wa kwa shikulu.’ j 45 “Ilyo nshilapwa no kusosa k mu mutima wandi, l moneni, Rebeka aleisa, nasenda no mutondo pa kubeya kwakwe; kabili atentemukila ku kamfukumfuku no kutendeka ukutapa amenshi. m E lyo nacimweba nati, ‘Leka nwemo amenshi.’ n 46 Awe bwangu bwangu acituulila umutondo wakwe mu kuboko kabili acitila, ‘Nwenimo, o kabili nalamunwensesha ne ngamila shenu.’ E fyo nacinwa, kabili anwensesha ne ngamila. 47 Pa numa nacimwipusha nati, ‘Bushe uli mwana wa kwa nani?’ p na o acitila, ‘Nine mwana wa kwa Betuele, umwana mwaume wa kwa Nahore, uo Milika afyele kuli ena.’ Na ine nacibiika akamupeto ka ku myona ku mona wakwe na makoosa ku ma-

ICIPA. 24 a Ukt 24:4 b Ukt 24:5 c Ukt 48:15 1Is 2:3 Am 119:3 Es 38:3 Imi 9:31 d Ukf 23:20 He 1:14 e Ukt 39:3 Neh 1:11 Am 118:25 f Ukt 11:25 g Ukt 24:9 Yos 2:17 h Am 37:5 i Ukt 24:16 j Ukt 24:14 Amp 18:22 Amp 19:14 k Am 65:2 Es 58:9 Es 65:24 Da 9:21 l 1Sa 1:13 Neh 2:4 m Ukt 24:15 n Ukt 24:17 o Ukt 24:18 p Ukt 24:23 

Ku Kulyo a Ukt 24:22 Ek 16:11 b Ukt 24:27 Lk 1:68 c Es 30:21 Es 48:17 d Ukt 32:10 Ukt 47:29 Yos 2:14 e Ukt 24:8 f Am 118:23 Mko 12:11 g Ukt 31:24 Es 46:10 Imi 5:39 h Amp 18:22 Amp 19:14 i 1Im 29:20 2Im 20:18 j Ukt 34:12 k Ukt 30:25 Ukt 31:27 l Ukt 39:3 Am 1:3 Es 48:15 m Am 123:2 Ko 3:22 1Pe 2:18 n Yh 9:21 o Ukt 2:24 Am 45:10 p Ukt 28:5 q Ukt 35:8

UKUTENDEKA 24:39-59 boko yakwe. a 48 Kabili nacifukama no kuwa ubukupeme ku cinso ca kwa Yehova no kucindika Yehova Lesa wa kwa shikulu Abrahamu, b uwantungulwile mu nshila ya cine c ukwisabuula umwana mwanakashi wa kwa munyina shikulu ku kuba umukashi wa mwana wakwe. 49 E ico nomba nga mulefwaya ukulanga icikuuku cenu na bucishinka bwenu kuli shikulu, d njebeni; lelo nga te ifyo, njebeni, ukuti mpilibukile ku kwa kulyo atemwa ku kwa kuso.” e 50 E lyo Labani na Betuele bayaswike abati: “Ni kuli Yehova ici cintu cafuma. f Twafilwa ukusumina atemwa ukukaana. g 51 Mona Rebeka uyu. Musende, no kuleka abe umukashi wa mwana wa kwa sokulu, ukulingana ne fyo Yehova asosele.” h 52 Nomba ilyo umubomfi wa kwa Abrahamu aumfwile amashiwi yabo, ilyo line fye awile ubukupeme ku cinso ca kwa Yehova. i 53 E lyo uyo mubomfi afumishe ifipe fya silfere ne fipe fya golde ne fya kufwala no kupeela Rebeka; kabili apeele ne fipe ifisuma sana kuli ndume yakwe na kuli nyina. j 54 Awe baliliile no kunwa, ena na bantu abo ali na bo, no kusendama kulya, e lyo baimine ulucelo. Kabili atile: “Ndekeni nje kuli shikulu.” k 55 Ndume yakwe na nyina batile: “Lekeni umukashana ekale na ifwe inshiku fye ikumi (10). Na pa numa kuti aya.” 56 Lelo atile kuli bena: “Mwinindika, apo Yehova napaala ulwendo lwandi. l Ndekeni nje kuli shikulu.” m 57 E lyo batile: “Natwite umukashana tuyumfwile pa kanwa kakwe.” n 58 Awe baitile Rebeka no kumwipusha ati: “Bushe uleya no yu muntu?” Na o ayaswike ati: “Ee ndeya nankwe.” o 59 E lyo balekele Rebeka p inkashi yabo ukuya pamo no mwanakashi uwamonseshe q no

UKUTENDEKA 24:60–25:17 mubomfi wa kwa Abrahamu na bantu bakwe. 60 Na bo bapaalile Rebeka no kumweba ati: “We nkashi yesu, ube amakana ukufushiwa ku miku amakana ikumi, na bana bobe bakekale mu mpongolo ya babapata.” a 61 Pa numa Rebeka na babomfi bakwe abakashana b baninine pa ngamila c no kuya balekonka uyo mwaume; no yo mubomfi asendele Rebeka no kuya pa lwendo. 62 Nomba Isaki aishile ku nshila iyaya ku Beere-lahai-roi, d pantu aleikala mu calo ca Negebu. e 63 Kabili mu nshita ya cungulo, Isaki aile ale-endauka mu mpanga pa kuti etetule. f Ilyo ainwine amenso no kulolesha, moneni, kuleisa ingamila! 64 Ilyo Rebeka ainwine amenso, amwene Isaki no kwika ulubilo pa ngamila. 65 E lyo atile ku mubomfi ulya: “Nani ulya muntu uuleenda mu mpanga ukwisa ku kutukumanya?” no mubomfi atile: “Ni shikulu.” E lyo Rebeka abuulile icifimbo, no kuifimba. g 66 No mubomfi ulya alondolwelele Isaki fyonse ifyo acitile. 67 Pa numa Isaki aingishe Rebeka mwi tenti lya kwa Sara nyina. h E fyo abuulile Rebeka na o aishileba umukashi wakwe; i kabili alimutemenwe, j na Isaki asangile icisansamushi pa numa ya mfwa ya kwa nyina. k Abrahamu alyupile 25 Kabili na kabili, ne shina lya mukashi aupile ni Ketura. l 2 Mu kuya kwa nshita amufyalile Simrani na Yokshani na Medani na Midiani m na Ishbaki na Shua. n 3 Kabili Yokshani afyele Sheba o na Dedani. p Kabili abana baume ba kwa Dedani bali ni Ashurimu na Letushimu na Leumimu. 4 Na bana baume ba kwa Midiani bali ni Efa q na Efere na Hanoke na Abida na Eldaa. r Bonse aba e bali abana ba kwa Ketura.

Isaki aupa. Abrahamu afwa ICIPA. 24 a Ukt 22:17 2Sa 12:29 b Am 45:14 c Ukt 31:17 Ukt 31:34 d Ukt 16:14 Ukt 25:11 e Ukt 12:9 Ukt 20:1 Imp 13:22 Aba 1:9 2Sa 24:7 Ob 19 f Am 77:12 Am 143:5 g 1Ko 11:6 h Ukt 18:6 He 11:9 i Mt 19:5 j Ukt 26:8 Ef 5:25 k Ukt 23:2 Ukt 23:19



















ICIPA. 25 l Ro 7:2 m Ukt 37:28 Ukf 2:15 Imp 22:4 Imp 31:2 Aba 6:2 n 1Im 1:32 Yb 2:11 o 1Is 10:1 p Ye 25:23 Ek 27:20 q Es 60:6 r 1Im 1:33



















Ku Kulyo a Ukt 24:36 Amp 13:22 He 1:2 b 2Im 21:3 c Ukt 21:14 Yh 8:35 Ga 4:30 d Aba 6:3 e Ukt 35:29 Amp 9:11 f Ukt 23:9 Ukt 49:30 g Ukt 23:19 h Ukt 17:19 Ukt 26:13 i Ukt 16:14 j Ukt 16:10 k Ga 4:24 l Ukt 36:3 Es 60:7 m Am 120:5 Ye 49:28 Ek 27:21 n 1Im 1:29 o 1Im 1:30 p Yb 2:11 Yb 6:19 q 1Im 1:31 r 1Im 6:54 Neh 8:16 s Ukt 17:20 Am 117:1

36

5 Pa numa Abrahamu apeele fyonse ifyo akwete kuli Isaki, a 6 lelo ku bana baume aba mu bakashi baice aba kwa Abrahamu, Abrahamu abapeele fye ifya bupe. b E lyo abebele ukufuma pali Isaki umwana wakwe, c ilyo ashilafwa, ukulungama lwa ku kabanga, ku calo ca ku Kabanga. d 7 Kabili iyi e myaka Abrahamu ali uwa mweo, imyaka umwanda umo na makumi cinelubali na isano (175). 8 Kabili Abrahamu alekele umweo ninshi mukote, uwa myaka iingi, kabili afwile nge fyafwa abantu bakwe. e 9 E ico Isaki na Ishmaele abana bakwe abaume bamushiikile mu lucengo lwa Makpela mu mpanga ya kwa Efrone mwana Sohari umwina Hiti iyalungatana na Mamre, f 10 iyo Abrahamu ashitile ku bana ba kwa Hete. Kulya e ko Abrahamu ashiikilwe, kabili e kwashiikilwe na Sara umukashi wakwe. g 11 Nomba pa numa ya mfwa ya kwa Abrahamu, Lesa aalepaala Isaki umwana wakwe, h na Isaki aleikala mupepi na Beere-lahai-roi. i 12 Kabili aba e bana ba kwa Ishmaele j umwana mwaume wa kwa Abrahamu uo Hagari umwina Egupti umubomfi mwanakashi wa kwa Sara afyele kuli Abrahamu. k 13 Na ya e mashina ya bana ba kwa Ishmaele, amashina yabo ukulingana ne ntuntuko sha ndupwa shabo: Nebayote, ibeli lya kwa Ishmaele, l Kedari, m Adbeele, Mibsamu, n 14 Mishma, Duma, Massa, 15 Hadadi, o Tema, p Yeturi, Nafishi na Kedema. q 16 Aba e bana ba kwa Ishmaele, na ya e mashina yabo ukulingana ne mishi yabo kabili ukulingana ne nkambi shabo isha malinga: r bacilolo ikumi na babili (12) ukulingana ne mikowa yabo. s 17 Kabili iyi e myaka Ishmaele ali no mweo, imyaka umwanda umo na maku-

37

Yakobo na Esau. Ashitisha ububeli

mi yatatu na cinelubali (137). Awe alekele umweo no kufwa nge fyafwa abantu bakwe. a 18 Na bo baikele mu matenti ukufuma ku Habila b mupepi na Shuri, c uwaba ku kabanga ka Egupti, ukuyafika na ku Asiria. Aikele mupepi na bamunyina bonse. d 19 Na ba e bana baume ba kwa Isaki mwana Abrahamu. e Abrahamu afyele Isaki. 20 Na Isaki ali ne myaka amakumi yane (40) ilyo aupile Rebeka umwana mwanakashi wa kwa Betuele f umwina Siria g uwa ku Padani-aramu, nkashi ya kwa Labani umwina Siria. 21 Kabili Isaki alepapaatila umukashi wakwe kuli Yehova, h pantu ali ni ng’umba; i e ico Yehova aumfwile ukupapaata kwakwe, j na Rebeka umukashi wakwe alimiite. 22 Kabili abana abali mu nda yakwe batendeke ukulwishanya, k ica kuti atile: “Ifi nga e fyo caba, cawama no kufwa.” Awe aile ku kwipusha kuli Yehova. l 23 Na o Yehova amwaswike ati: “Mu nda yobe muli inko shibili, m kabili shikapaatukana mu mabumba yabili mu kati kobe; n uluko lumo lukaba ulwakosa ukucila ulubiye, o kabili umukalamba akabombela umwaice.” p 24 Shasukile inshiku sha kupaapa shafika, kabili moneni! mwi fumo lyakwe mwali bampundu. q 25 E lyo uwa ntanshi afumine uwakashika umubili onse kwati ni nsalu ya masako; r e ico bamwinike ati Esau. s 26 Pa numa munyina na o alifumine ne minwe yakwe yaikete ku citende ca kwa Esau; t e ico amwinike ati Yakobo. u Kabili Isaki ali ne myaka amakumi mutanda (60) ilyo Rebeka abafyele. 27 Awe abalumendo balikulile, kabili Esau ali umuntu uwaishiba ukwipaya inama, v umuntu uwatemenwe mu mpanga, lelo Yakobo ali muntu uwa kaele, w u w a l e i k a l a m u m a t e n t i .x

ICIPA. 25 a Ukt 25:8 b Ukt 2:11 1Sa 15:7 c Ukt 16:7 d Ukt 16:12 e Ukt 22:2 Mt 1:2 f Ukt 22:23 g Amg 26:5 h Amg 4:29 i 1Sa 1:5 j 2Sa 21:14 2Im 33:13 Lk 1:13 k Ro 9:10 l 1Sa 1:10 m Am 139:15 Lkm 11:5 n Ukt 36:31 Imp 20:14 o Ukt 27:29 Amg 2:4 p 2Sa 8:14 Mal 1:2 Ro 9:12 q Ukt 38:27 r Ukt 27:11 2Is 1:8 Sek 13:4 s Ukt 27:32 Ukt 36:9 Mal 1:3 t Ho 12:3 u Ukt 27:36 Imi 7:14 v Ukt 27:3 w Am 37:37 x He 11:9



















Ku Kulyo a Ukt 27:6 Ukt 27:46 b Ukt 36:1 Amg 2:4 Mal 1:4 c Ukt 43:33 Amg 21:17 1Im 5:1 d Ukt 14:22 He 6:16 e He 12:16 f 1Ko 15:32 g Yb 21:15 Yb 34:9



















ICIPA. 26 h Ukt 12:10 i Ukt 26:26 j Ukf 6:3 Imp 12:6 1Yo 4:12 k Ukf 32:13 l Ukt 20:1 He 11:9 m Ukt 12:7 Ukt 15:18 Ro 15:8 Ga 4:28 n Ukt 22:16 Am 105:9 Mk 7:20 He 6:13 o Ukt 15:5 Amg 34:4 He 11:12 p Ukt 12:3 Ukt 22:18 Imi 3:25 Ga 3:8 q Ukt 17:23 He 11:8 Yak 2:21 r Ukt 26:17

UKUTENDEKA 25:18–26:7 28 Kabili Isaki atemenwe Esau, pantu alemwipaila inama sha kulya, lelo Rebeka atemenwe Yakobo. a 29 Kasuba kamo Yakobo aleipike landa, e lyo Esau aishile ukufuma mu mpanga ninshi nanaka. 30 E ico Esau atile kuli Yakobo: “Endesha, shi mpeelako ifya kulya ifyo ifyakashika uleke ndye, pantu ninaka!” E co bamwinikile ati Edomu. b 31 E lyo Yakobo atile: “Ubale unshitishe ububeli bobe!” c 32 Na o Esau atile: “Ala mona nalafwa, nga bwa nshi ububeli kuli ine?” 33 Kabili Yakobo atile: “Ubale ulape kuli ine!” d Na o alapile kuli ena kabili ashitishe no bubeli bwakwe kuli Yakobo. e 34 E lyo Yakobo apeele Esau umukate ne landa, na o alalya no kunwa. f Awe alimine no kuya. E fyo Esau asuulile ububeli. g mu calo mwapone26 Nomba ne icipowe na cimbi, ukukonka pa cipowe ca ntanshi icaponene mu nshiku sha kwa Abrahamu, h ne ci calengele ukuti Isaki aye kuli Abimeleke, imfumu ya baPelishiti, ku Gerari. i 2 E lyo Yehova amoneke kuli ena no kutila: j “Wiya ku Egupti. Wikale mu calo ico ndekweba ukwikalamo. k 3 Ube umulebeshi mu calo ici, l kabili nakulaba nobe no kukupaala, pantu kuli iwe na ku bana bobe e ko nkapeela ifyalo ifi fyonse, m kabili nkafisha umulapo uo nalapile kuli wiso Abrahamu, n 4 ‘Kabili nkafusha umwana obe nge ntanda sha mu muulu no kumupeela ifyalo ifi fyonse; o kabili mu mwana obe e mo inko shonse isha pe sonde shikaimwena ipaalo,’ p 5 pantu Abrahamu aumfwile kwi shiwi lyandi kabili akonkele icebo candi, amafunde yandi, ifipope fyandi, na malango yandi.” q 6 E ico Isaki aikele mu Gerari. r 7 Kabili abantu ba mu ncende ilya balemwipusha pa mukashi wakwe, na o aleti: “Ni nkashi

UKUTENDEKA 26:8-29 yandi.” a Pantu atiinine ukusosa ati “Mukashi wandi,” pantu aleti, “epali abantu ba muli ilya ncende banjipaila pali Rebeka,” pantu ali uwayemba. b 8 Awe ilyo aikele inshiku ishingi kulya, Abimeleke, imfumu ya baPelishiti, alelengela pa windo no kumona, kabili moneni Isaki aleangasha Rebeka umukashi wakwe. c 9 Apo pene Abimeleke aitile Isaki no kutila: “Cine cine, uyu mukashi obe! Kanshi cinshi wasosele auti, ‘Ni nkashi yandi’?” Na o Isaki atile: “Nasosele fyo pantu nalitiinine ukuti epali nafwilapo.” d 10 Lelo Abimeleke akonkenyepo ati: “Cinshi ici wacita kuli ifwe? e Kwempe fye umo uwa mu bantu aba nga asendeme no mukashi obe, kabili nga walituletelela!” f 11 E lyo Abimeleke aebele abantu bonse, ati: “Onse uwaikata muli uyu muntu no mukashi wakwe ukwipaiwa akepaiwa!” 12 Pa numa Isaki atandile imbuto mu calo cilya, g kabili muli ulya mwaka alobolwelemo imiseke umwanda umo (100) pa museke umo uwa mbuto, h pantu Yehova alemupaala. i 13 Alikulile kabili aile alekula fye mpaka alumbuka nga nshi. j 14 Akwete impaanga ne ng’ombe na babomfi abengi, k ica kuti abaPelishiti balamufimbila. l 15 Kumfwa ifishima fyonse ifyo ababomfi ba kwa wishi baimbile mu nshiku sha kwa Abrahamu wishi, m abaPelishiti balifishiikile no kwisushamo iloba. n 16 E lyo Abimeleke atile kuli Isaki: “Fuma mu ncende yesu, pantu naukosa apakalamba ukutucila.” o 17 Awe Isaki afumine mulya no kuyapanga inkambi mu mupokapoka wa Gerari p no kwikala kulya. 18 Kabili Isaki afukulwile ifishima fya menshi ifyo baimbile mu nshiku sha kwa Abrahamu wishi lelo ifyo abaPelishiti bashiikile pa numa ya mfwa ya kwa Abrahamu; q ka-

Isaki apaalwa. Yehova alaya Isaki ICIPA. 26 a Ukt 12:13 b Ukt 24:16 c Ukt 24:67 Amp 5:18 Lkm 9:9 d Ukt 20:11 e Ukt 12:18 f Ukt 20:9 Ukt 39:9 Amp 6:29 He 13:4 g Ukt 8:22 Es 55:10 2Ko 9:10 h 1Ko 3:6 i Ukt 24:1 Yb 42:12 Am 3:8 Am 67:6 Amp 10:22 He 6:7 j Ukt 24:35 k Ukt 12:16 Yb 1:3 l Ukt 37:11 1Sa 18:9 Amp 27:4 Ro 1:29 Tt 3:3 m Ukt 21:30 n Amp 25:26 o Ukf 1:9 Am 105:24 p Ukt 10:19 Ukt 20:1 q Ukt 21:25



















Ku Kulyo a Ukt 21:31 b Ukt 13:7 c Ukt 13:9 Amp 17:14 Ro 12:18 d Le 26:9 Am 18:19 Am 118:5 e Ukt 17:6 Ukt 28:3 Ek 36:11 f Ukt 21:31 g Ukt 17:1 Ukt 28:13 Ukf 3:6 Mt 22:32 Imi 7:32 h Ukt 15:1 Amg 31:8 Am 27:1 He 13:6 i Ukt 17:19 Am 105:9 Ga 3:29 j Ukt 12:8 Ro 10:13 k Ukt 4:20 He 11:9 l Ukt 21:32 m Aba 11:7 n Ukt 21:22 Ukt 39:5 Yos 3:7 Sek 8:23 1Ko 14:25 o Ukt 21:31 p Ukt 21:27 Ukt 31:44

38

bili afiinike amashina ayo wishi afiinike. a 19 Awe ababomfi ba kwa Isaki baimbile umwapitile umumana no kusangamo icishima ca menshi ayasuma. 20 E lyo abacemi ba mu Gerari batendeke ukuumana na bacemi ba kwa Isaki, b abati: “Menshi yesu!” E ico ainike icishima cilya ati Eseke, pantu bakansene nankwe. 21 Awe baimbile icishima cimbi, na co cine balyumaninepo. E ico ainike ishina lya ciko Sitina. 22 E lyo afumine palya no kwimba icishima cimbi, c lelo pali ci tabaumaninepo. E ico aciinike ati Rehobote kabili atile: “Pantu nomba Yehova natupeela impanga iikalamba d no kutulenga ukufula pano isonde.” e 23 E lyo afumine palya no kuya ku Beere-sheba. f 24 Kabili Yehova amoneke kuli ena inshita ya bushiku no kutila: “Nine Lesa wa kwa wiso Abrahamu. g Witiina, h pantu ine ndi nobe, kabili nkakupaala no kufusha abana bobe pa mulandu wa kwa Abrahamu umubomfi wandi.” i 25 Na o akuulile iciipailo palya no kulilila kwi shina lya kwa Yehova j no kutanikapo itenti, k na babomfi ba kwa Isaki baimbile icishima palya. 26 Pa numa Abimeleke aishile kuli Isaki ukufuma ku Gerari pamo na Ahusati cibusa wakwe uwa pa mutima na Fikole umukalamba wa bashilika bakwe. l 27 E lyo Isaki abepwishe ukuti: “Cinshi mwaishila kuli ine, pantu imwe mwalimpatile no kuntamfya mu ncende yenu?” m 28 Na bo ba-aswike ati: “Ukumona natumona ukuti Yehova aba na iwe. n E ico twatile, ‘Shi napabe umulapo pa kati kesu, o pa kati ka ifwe na iwe, no kuleka tupangane icipangano na iwe, p 29 ica kuti tawakacite icabipa nangu cimo kuli ifwe nge fyo na ifwe tatwakwiketemo kabili nge fyo twacitile icisuma ceka kuli

39

Esau aupa. Bafwaya ukumupaala

iwe apo twakulekele uye umutende. a Iwe nomba walipaalwa kuli Yehova.’ ” b 30 Awe abapekanishishe umutebeto kabili baliliile no kunwa. c 31 Ubwakonkelepo bacelele ulucelo kabili bonse balilapile umulapo. d Pa numa Isaki abalekele baye kabili babwelelemo umutende. e 32 Nomba pa bushiku bulya ababomfi ba kwa Isaki baishile no kumweba pa cishima ico baimbile, f abati: “Natusanga amenshi!” 33 E ico Isaki ainike icishima cilya Shiba. Ni pali ici umusumba ulya witilwa Beeresheba, g ukufika na kuli buno bushiku. 34 Kabili Esau ali ne myaka amakumi yane (40). E lyo aupile Yuditi umwana mwanakashi wa kwa Beeri umwina Hiti na Basemati umwana mwanakashi wa kwa Elone umwina Hiti. h 35 Na bo balekalifya umutima wa kwa Isaki na Rebeka. i Nomba ilyo Isaki akotele na menso yakwe yaba akafifi, j yaleka ukumona, e lyo aitile Esau umwana wakwe umukalamba no kumweba ukuti: k “We mwana!” na o atile: “Mukwai!” 2 Kabili akonkenyepo ati: “Mona ine ninkota. l Nshishibe ubushiku nkafwa. m 3 E ico nomba line, buula ifyanso fyobe, akamufuko kobe aka mifwi no buta bobe, no kuya mu mpanga, unjipaile inama. n 4 E lyo unjipikile bwino ukulingana ne fyo natemwa no kuileta kuli ine, uleke ndye, ukuti umutima wandi ukupaale ilyo nshilafwa.” o 5 Kanshi ninshi Rebeka aleumfwa uko Isaki alelanda kuli Esau mwane. Awe Esau aile mu mpanga ku kulunga inama no kuileta. p 6 E lyo Rebeka asosele kuli Yakobo mwane ati: q “Mona ng’umfwile wiso alelanda na munonko Esau, aleti, 7 ‘Kandetele inama no kuipika bwino, uleke ndye, ukuti nkupaale pa cinso

27

ICIPA. 26 a Amp 16:7 b Ukt 12:2 Ukt 22:17 Am 115:15 Es 61:9 Mt 25:34 c Ukt 19:3 2Is 6:23 d Ukt 14:22 Ukt 21:23 1Sa 20:17 e Ro 12:18 He 12:14 1Pe 3:11 f Ukt 26:18 g Aba 20:1 h Ukt 36:2 Amg 7:3 i Ukt 27:46 Ukt 28:8



















ICIPA. 27 j Ukt 48:10 Lkm 12:3 k Ukt 25:28 l Es 46:4 m Ukt 48:21 Amp 27:1 Lkm 9:12 Yak 4:14 n Ukt 25:27 o Ukt 48:9 Ukt 49:28 He 11:20 p Ukt 27:30 q Ukt 25:28



















Ku Kulyo a Ukt 27:31 Ukt 49:1 Amg 33:1 b Ukt 27:13 Ukt 27:43 Amp 1:8 Ef 6:1 c Ukt 25:25 Ukt 27:23 d Ukt 27:21 e Yos 9:6 f Amg 11:26 Amg 23:5 Amg 30:1 g Ukt 43:9 h Ukt 27:8 Amp 6:20 i Ukt 25:23 j 1Sa 28:8 k Ukt 25:26 l Ukt 25:25 Ukt 27:11 m Ukt 27:9 n Ukt 25:33 Ro 9:12 o Ukt 27:4 He 11:20

UKUTENDEKA 26:30–27:21 ca kwa Yehova ilyo nshilafwa.’ a 8 E ico nomba mwana wandi, umfwa ifyo nalakweba. b 9 Kabiye ku mukuni no kundetela abana ba mbushi babili, abasuma, pa kuti mbepike bwino ukuti wiso alye ico atemwa. 10 Nobe utwale kuli wiso pa kuti alye, ku kuleka akupaale ilyo ashilafwa.” 11 Kabili Yakobo atile kuli Rebeka nyina: “Munyinane Esau wa bupipi lelo ine nalitelela umubili. c 12 Tutile tata ampampanta, d ndeba mu menso yakwe ngo ulemutumfya, e kabili ninshi kuti nailetela icitiipu ukucila ipaalo.” f 13 Na o nyina atile: “Leka icitiipu cobe cibe pali ine, mwana wandi. g Iwe umfwa fye kwi shiwi lyandi kabili kabiye, kambuulile abana ba mbushi.” h 14 Awe ailebuula no kutwalila nyina, na nyina aipike inama bwino ukulingana ne fyo wishi atemwa. 15 Pa numa Rebeka abuulile ifya kufwala fya kwa Esau umwana wakwe umukalamba, i ifyawamisha ifyo aali na fyo mu ng’anda, j no kufwika Yakobo umwana wakwe umwaice. k 16 Ne mpapa sha bana ba mbushi amufwikile ku maboko na pa mukoshi apashali bupipi. l 17 E lyo apeele mu minwe ya kwa mwane Yakobo ica kulya ico aipike bwino no mukate. m 18 Na o aingile umwali wishi no kutila: “Tata!” Na o ayaswike ati: “E! Ni we ani, mwana wandi?” 19 Na Yakobo asosele kuli wishi ati: “Nine Esau ibeli lyenu. n Nincita filya fine mwacinjeba. Imeni, mwikaleko no kulya inama yandi, pa kuti umutima wenu umpaale.” o 20 E lyo Isaki atile kuli mwane: “Inga wasanga shani inama apa pene fye, we mwana wandi?” Na o atile: “Pantu Yehova Lesa wenu alengele inama ukwisa uko ndi.” 21 E lyo Isaki atile kuli Yakobo: “Shi palama, uleke nkupampante, mwana wandi, ukuti njishibe nga cine cine ni we Esau umwana wandi

UKUTENDEKA 27:22-42 nangu nga te iwe.” a 22 Awe Yakobo apaleme kuli wishi Isaki, na o alamupampanta, e lyo atile: “Ishiwi lishiwi lya kwa Yakobo, lelo amaboko yena ya kwa Esau.” b 23 Kabili tamwishibe, pantu amaboko yakwe yali aya bupipi nga maboko ya kwa Esau munyina. E ico alimupaalile. c 24 Pa numa amwipwishe ati: “Bushe cine cine ni we Esau umwana wandi?” na o ayaswike ati: “Nine.” d 25 E lyo atile: “Ndetela kuno uleke ndyepo inama ya mwana wandi, pa kuti umutima wandi ukupaale.” e Awe amutwalile inama na o alalya, amutwalile no mwangashi, alanwa. 26 E lyo wishi Isaki amwebele ati: “Shi palama, no kumfyompa, we mwana wandi.” f 27 Na o alipaleme no kumufyompa, kabili Isaki anunshishe icena ca fya kufwala fyakwe. g Kabili alimupaalile no kusosa ati: “Mona, umununko wa mwana wandi waba ngo mununko wa mpanga iyo Yehova apaala. 28 Kabili shi Lesa wa cine akupeele umume wa mu muulu h no mushili wafunda uwa pe sonde i ne ngano ishingi no mwangashi uwingi. j 29 Abantu na bantu bakubombele ne nko shikutootele. k Ube shikulu wa bamunonko, na bana ba kwa noko bakutootele. l Abe uwatiipwa uwakutiipa, kabili uwakupaala abe uwapaalwa.” m 30 Nomba ilyo fye Isaki apwile ukupaala Yakobo, na Yakobo ashifuma fye pa cinso ca kwa Isaki wishi, e lyo Esau munyina abwelele ukufuma mu kulunga. n 31 Na o wine aipike inama bwino. Awe aitwele kuli wishi no kutila: “Tata, imeni no kulyapo inama ya mwana wenu, ukuti umutima wenu umpaale.” o 32 E lyo Isaki wishi aipwishe ati: “Ni we ani?” na o atile: “Nine mwana wenu, Esau, ibeli lyenu.” p 33 Awe Isaki atendeke ukututuma no kukanka nga nshi, no ku-

Yakobo apoka ipaalo. Esau amupata ICIPA. 27 a Ukt 27:11 b Ukt 27:16 c Amg 21:17 Ro 9:11 He 11:20 d Ukt 25:33 e Amg 33:28 Amp 10:6 f Ukt 48:10 g Ukt 25:27 Ukt 27:15 Uln 4:11 h Amg 11:11 Es 45:8 Ho 14:5 i Ukt 45:18 Imp 13:27 j Ukt 27:37 Amg 7:13 2Is 18:32 Am 104:15 k 2Sa 8:1 Da 2:44 l Ukt 25:23 Ukt 49:8 m Ukt 12:3 Ukt 28:3 Ukt 31:42 Imp 24:9 Ek 25:12 n Ukt 27:3 o He 7:7 p Ukt 25:25 Ukt 25:31 He 12:16



















Ku Kulyo a b c d

e

f

g h

i j k l m n o p q

r s t

Ro 9:13 Lk 13:28 He 12:17 Amg 21:17 Mal 1:2 Ga 3:9 Ukt 25:26 Ukt 32:28 Ho 12:3 Ukt 25:34 Mt 5:33 He 6:16 Ukt 27:28 Ukt 25:23 Ukt 27:29 Ro 9:12 Ukt 49:8 Amg 33:28 Yoe 2:19 He 12:17 Es 65:14 Yos 24:4 He 11:20 Ukt 32:6 Imp 20:18 Ukt 25:23 2Sa 8:14 2Is 8:20 2Im 28:17 Ukt 4:5 Ukt 37:11 Ams 1:11 1Yo 2:11 Am 140:2 Mko 7:21 Ukt 35:29 Ukt 4:8 1Yo 3:15

40

tila: “Nga kanshi nani uwipeye inama no kuileta kuli ine, na ine ndile yonse ilyo ushilaisa no kumupaala nimupaala? Kabili akaba uwapaalwa!” a 34 Pa kumfwa amashiwi ya kwa wishi, Esau atendeke ukulila umusowa uukalamba kabili uwa bukali no kusosa kuli wishi ati: b “Na ine wine mpaaleni tata!” c 35 Lelo atile: “Munonko acibomfya ubucenjeshi kabili nakupoka ipaalo.” d 36 E lyo atile: “Bushe te co lyainikilwa ishina lyakwe Yakobo, pantu nomba ancenjesha imiku ibili? e Ububeli bwandi alipoka, f kabili moneni nomba apoka ne paalo lyandi!” g Kabili atile: “Bushe tamusheleko ne paalo lya kuti mumpaale?” 37 Lelo pa kwasuka Esau, Isaki akonkenyepo ati: “Mona nimucita ukuba shikulu pali iwe, h kabili nimupeela bamunyina bonse ku kuba ababomfi bakwe, i ne ngano no mwangashi nimpeela ku kumutungilila, j nga kanshi nomba cinshi cimbi ningakucitila, we mwana wandi?” 38 E lyo Esau atile kuli wishi: “Bushe mwakwata fye ipaalo limo, tata? Shi mpaaleni na ine wine, tata!” k Awe Esau asanswile ishiwi lyakwe no kulila ifilamba. l 39 E ico Isaki wishi pa kwasuka atile: “Mona, ukushaba umushili uwafunda pano isonde, no kushaba umume wa mu muulu, e ko ukekala. m 40 Kabili ku lupanga lobe e ko ukekalila uwa mweo, n kabili ukalabombela munonko. o Lelo ilyo ukakalipa, e lyo ukakakula ikoli lyakwe pa mukoshi obe.” p 41 Lelo, Esau apatile Yakobo mu mutima wakwe pe paalo wishi amupaalile, q kabili Esau aletila mu mutima: r “Shilepalama inshiku sha kuloosha tata. s Pa numa nkepaya munyinane Yakobo.” t 42 Ilyo Rebeka bamwebele ifyalandile Esau, umwana wakwe umukalamba, apo pene

41

Yakobo aloota, bamulaya

atumine aba kuyaita Yakobo umwana wakwe umwaice no kumweba ati: “Mona! Esau munonko aleisansamushisha pe pange lya kukwipaya. a 43 E ico nomba, mwana wandi, umfwa kwi shiwi lyandi no kwima, b butukila kuli Labani ndume yandi ku Harani. c 44 Kabili ukekale nankwe inshiku shimo mpaka icipyu ca kwa munonko cikatontoloke, d 45 mpaka ubukali bwa kwa munonko pali iwe bukabwele kabili akalabe na ku co wamucita. e E lyo nkatuma aba kwisakusenda ukufuma kulya. Nga cinshi ningafwilwa imwe bonse babili ubushiku bumo bwine?” 46 Pa numa Rebeka atwalilile ukusosa kuli Isaki ati: “Nimpata umweo wandi pa mulandu wa bana banakashi ba kwa Hete. f Nga ca kutila Yakobo aupa umwanakashi ukufuma pa bana ba kwa Hete aba musango yu aba mu calo ici, ninshi no kufwa kwawama.” g E ico Isaki aitile Yakobo no kumupaala no kumukonkomesha ati: “Wikopila mu bana banakashi ba mu Kanaani. h 2 Ima, kabiye ku Padaniaramu ku ng’anda ya kwa Betuele wishi wa kwa noko kabili kulya e ko ukayefwaila umwanakashi wa kuupa mu bana banakashi ba kwa Labani ndume ya kwa noko. i 3 Kabili Lesa Uwa Maka Yonse akakupaala no kukulenga ukufula no kusanda, na iwe ukaba ibumba lya bantu na bantu. j 4 Kabili akapeela ipaalo lya kwa Abrahamu k kuli iwe na ku bana bobe, l ukuti icalo ico uleikalamo cikabe cobe, m icalo ico Lesa apeela Abrahamu.” n 5 Awe Isaki alekele Yakobo aye, na o alungeme ku Padaniaramu, kuli Labani mwana Betuele umwina Siria, o ndume ya kwa Rebeka, p nyina wa kwa Yakobo na Esau. q 6 Ilyo Esau amwene ukuti Isa-

28

ICIPA. 27 a Ukt 37:18 Am 64:6 Amp 6:17 b Amp 1:8 Ko 3:20 c Ukt 28:5 d Am 37:8 e Ukf 4:19 Mt 5:22 f Ukt 26:35 Ukt 28:8 g Ukt 24:3



















ICIPA. 28 h Ukt 24:37 Ukf 34:15 1Is 11:1 1Ko 7:39 2Ko 6:14 i Ukt 29:16 j Ukt 17:5 Ukt 46:15 1Im 2:1 Ro 4:17 k Ukt 12:2 l Ukt 15:5 Ro 9:7 Ga 3:29 m Ukt 12:7 Ukt 15:13 Ukt 17:8 n He 11:9 o Ukt 25:20 p Ukt 24:29 q Ukt 25:28



















Ku Kulyo a Ukt 28:1 2Ko 6:14 b Ukt 27:43 Ukf 20:12 Le 19:3 c Ukt 24:3 Ukt 27:46 d Ukt 36:2 e Ukt 11:31 Ukt 27:43 f Ukt 28:19 g Imp 12:6 Yb 33:15 h Mt 28:2 Yh 1:51 He 1:14 i Da 7:9 j Ukt 26:24 Mko 12:26 Imi 7:32 k Ukt 12:7 Ukt 28:4 Am 105:11 Imi 7:5 l Ukt 13:16 1Is 4:20 m Ukt 13:14 n Ukt 18:18 Ukt 22:18

UKUTENDEKA 27:43–28:15 ki napaala Yakobo no kumutuma ku Padani-aramu ku kuyafwaya umwanakashi wa kuupa kulya, no kuti ilyo amupaalile amukonkomeshe ukuti: “Wikopila mu bana banakashi ba mu Kanaani”; a 7 no kuti Yakobo naumfwila wishi na nyina naya na pa lwendo lwa ku Padani-aramu; b 8 e lyo Esau amwene ukuti abana banakashi ba mu Kanaani bali ababi mu menso ya kwa Isaki wishi. c 9 E ico Esau aile kuli Ishmaele1 no kuupa Mahalati umwana mwanakashi wa kwa Ishmaele, mwana Abrahamu, nkashi ya kwa Nebayote, ukulunda pa bakashi akwete. d 10 Awe Yakobo akonkenyepo ubulendo ukufuma mu Beeresheba alaya ku Harani. e 11 Asukile afika pamo no kusendama palya ubushiku pantu akasuba kaliwile. Abuulile ne libwe pa mabwe ya pali ilya ncende e lyo apanga apa kusaika umutwe kabili asendeme palya pene. f 12 Awe alotele iciloto, g kabili, moneni! umutanto nawimikwa pe sonde ne mpela ya uko yafikile mu muulu; kabili, moneni! bamalaika ba kwa Lesa balenininapo no kwikililapo. h 13 Kabili, moneni! Yehova eminine pa muulu wa mutanto, e lyo atila: i “Nine Yehova Lesa wa kwa wiso Abrahamu kabili Lesa wa kwa Isaki. j Icalo ico usendememo, nkacipeela kuli iwe na ku bana bobe. k 14 Na bana bobe bakafula ngo lukungu lwa pano isonde, l kabili ukakumana amasamba na kabanga na kapinda ka ku kuso, na kapinda ka ku kulyo, m kabili muli iwe na mu bana bobe e mo indupwa shonse isha pe sonde shikaimwena ipaalo. n 15 Kabili mona ine ndi nobe kabili nakulakulinda konse uko uleya kabili nkakubwesesha ku Ukt 28:91 Nangu tutile aile ku “bena Ishmaele.” Pali iyi nshita ninshi Ishmaele alifwa kale. Esau nalimo ali ne myaka 77.

UKUTENDEKA 28:16–29:15 mpanga ino, a pantu nshakakushe mpaka nkacite ico nsosele kuli iwe.” b 16 E lyo Yakobo ashibwike mu tulo no kutila: “Kanshi Yehova ali muli ino ncende ukwabula ukuti ine njishibe.” 17 Awe alitiinine kabili akonkenyepo ukusosa ati: c “Pano pantu pa kutiinya nga nshi! d Cine cine pano pantu e pa ng’anda ya kwa Lesa e kabili e pa mpongolo ya mu muulu.” 18 E ico Yakobo acelele ulucelo no kubuula ilibwe ilyo asaikepo umutwe no kuliimika no kupongolwelapo amafuta. f 19 Kabili ainike ishina lya palya pantu ati Betele; g lelo kwena, Lusi e lyali ishina lya ulya musumba kale. h 20 Kabili Yakobo alapile umulapo, i ati: “Nga Lesa akulaba na ine no kulansunga mu nshila iyo ndeyamo kabili nga akulampeela ifya kulya ne fya kufwala, j 21 kabili nga nabwela umutende ku ng’anda ya kwa tata, e lyo Yehova akailanga ukuti ni Lesa wandi. k 22 Kabili ilibwe ili ilyo naimika likaba ing’anda ya kwa Lesa, l kabili pali conse ico mukampeela nkapeelapo ica pe kumi kuli imwe.” m numa Yakobo alimine 29 Pa alaya ku calo ca bena Kabanga. n 2 Awe aliloleshe, kabili moneni mwali icishima mu mpanga na mabumba yatatu aya mpaanga ishalele mupepi ne cishima, pantu muli cilya cishima e mo balenwensesha imikuni; o na pa kanwa ka cishima pali ilibwe ilikulu. p 3 Ilyo imikuni yonse yalongene palya, bakunkulwishe ilibwe ukufuma pa kanwa ka cishima, no kunwensha imikuni, na pa numa babwekeshe ilibwe pa kanwa ka cishima apo liikala. 4 E ico Yakobo abepwishe ati: “Bamunyinane, muli ba kwi?” na bo batile: “Tuli ba ku Harani.” q 5 E lyo atile: “Bushe

Yakobo asanga Rakele. Labani ICIPA. 28 a Ukt 35:6 Ukt 46:4 b Ukt 31:3 Imp 23:19 Yos 23:14 He 6:18 c Ukf 3:6 Aba 13:22 Mt 17:6 d Am 47:2 Am 66:5 Am 68:35 e Ukt 35:1 Am 27:4 f Ukt 31:13 g Aba 4:5 Ho 12:4 h Ukt 35:6 Yos 16:2 Aba 1:23 i Lkm 5:4 j Mt 6:30 k Ukf 15:2 Amg 26:17 l Ukt 35:1 m Ukt 14:20 Le 27:30 Mal 3:8



















ICIPA. 29 n Aba 6:3 1Is 4:30 Yb 1:3 o Ukt 30:40 Uln 4:1 p Ukt 24:11 Ukf 2:15 Yh 4:6 q Ukt 27:43 Imi 7:2



















Ku Kulyo a Ukt 24:29 b Ukt 24:24 Ukt 31:53 c Ukt 43:27 1Sa 17:22 d Ukt 31:4 Ukt 46:19 Ru 4:11 e Ukf 2:16 f Am 23:2 Uln 1:7 g Ukt 30:1 Ukt 35:19 h Ukf 2:16 i Ukf 2:17 j Ukt 33:4 Ukt 45:15 Lk 15:20 Ro 16:16 k Ukt 43:30 Ukt 45:2 l Ukt 13:8 Ukt 14:14 m Ukt 24:28 n Ukt 24:29 o Imi 20:37 p Aba 9:2 2Sa 5:1 q Ukt 27:43 Ukt 28:5 r Amg 25:4 1Ti 5:18

42

mwalimwishiba Labani a umwishikulu wa kwa Nahore?” b na bo batile: “Twalimwishiba.” 6 Kabili abepwishe ukuti: “Bushe ali umutende?” c Batile: “Ali umutende. Na Rakele d umwana wakwe umwanakashi ulya aleisa ne mpaanga!” e 7 Kabili atile: “Moneni, akasuba kacili takalawa. Te nshita ya kulonganika imikuni. Nwensheni impaanga, no kuya ku kushiliisha.” f 8 Na bo batile: “Tatwasuminishiwa ukucita ifyo kano imikuni yonse yalonganikwa kabili bakunkulusha ne libwe ukufuma pa kanwa ka cishima. E lyo tulenwensha impaanga.” 9 Ilyo acili alelanda na bo, Rakele g aisa ne mpaanga sha kwa wishi, pantu ali ni kacema. h 10 Kabili ilyo Yakobo amwene Rakele umwana mwanakashi wa kwa Labani ndume ya kwa nyina ne mpaanga sha kwa Labani ndume ya kwa nyina, apo pene Yakobo apalemeko no kukunkulusha ilibwe ukufuma pa kanwa ka cishima no kunwensha impaanga sha kwa Labani ndume ya kwa nyina. i 11 E lyo Yakobo afyompele j Rakele asanswile ne shiwi lyakwe no kulila ifilamba. k 12 Kabili Yakobo atendeke ukulondolwela Rakele ukuti mwipwa wa kwa wishi l kabili mwana wa kwa Rebeka. Na o alibutwike no kuyaeba wishi. m 13 Nomba ilyo fye Labani aumfwile pali Yakobo umwana wa kwa nkashi yakwe, abutukile ku kumukumanya. n E lyo amukumbatile no kumufyompa no kumutwala ku ng’anda yakwe. o Na o atendeke ukushimikila Labani ifi fyonse. 14 Pa numa Labani amwebele ukuti: “Cine cine ni we ifupa lyandi kabili umunofu wandi.” p Awe aikele nankwe umweshi umo uutuntulu. 15 E lyo Labani atile kuli Yakobo: “Bushe ni co uli mwipwa wandi q e co ulemombela apa fye? r Njeba, amalipilo ayo ulefwa-

43

Yakobo aupa Leya na Rakele

ya.” a 16 Nomba Labani ali na bana banakashi babili. Ishina lya mukalamba ni Leya b ne shina lya mwaice ni Rakele. 17 Amenso ya kwa Leya yali ayanaka, lelo Rakele c ali uwayemba umubili kabili uwayemba ukumoneka. d 18 Nomba Yakobo atemenwe Rakele. E ico atile: “Nasumina ukumubombela imyaka cinelubali (7) pali Rakele umwana wenu umwaice.” e 19 Na o Labani atile: “Cawama ukumuufya kuli iwe ukucila ukumuufya ku muntu umbi. f Ikala na ine.” 20 Awe Yakobo abombele imyaka cinelubali (7) pali Rakele, g lelo iyi myaka mu menso yakwe yali fye nge nshiku ishinono pa mulandu wa kumutemwa. h 21 E lyo Yakobo atile kuli Labani: “Mpeeleni umukashi wandi, pantu nashikumana inshiku shandi, no kuleka nkumane nankwe.” i 22 Awe Labani alongenye abantu bonse aba palya pantu no kucita umutebeto. j 23 Lelo icungulo abuulile Leya umwana mwanakashi wakwe no kumutwala ukuti akumane nankwe. 24 Kabili, Labani apeele Silupa k umubomfi wakwe umwanakashi kuli Leya umwana wakwe, ku kuba umubomfi wakwe. 25 Nomba ilyo bwacele ulucelo, asangile ukuti ni Leya! E ico atile kuli Labani: “Cinshi ici mwacita kuli ine? Bushe te pali Rakele nabombeele kuli imwe? Nga cinshi mwancenjesesha?” l 26 Na o Labani atile: “Te fyo tucita kuno mwesu, ukuufya umwaice ilyo ibeli talilaupwa. 27 Usangalale m sana pali uyu mwanakashi muli ishi nshiku shakwe cinelubali (7). Na pa numa ukapeelwa no mubiye ilyo ukamombela imyaka na imbi cinelubali.” n 28 Awe Yakobo acitile ifyo fine afishishepo ukusangalala inshiku cinelubali (7) isha mwanakashi uyu, na pa numa Labani amupeele Rakele umwana wakwe umwanakashi ku kuba umuka-

ICIPA. 29 a Ukt 30:28 Ukt 31:7 b Ukt 30:19 Ukt 46:15 Ru 4:11 c Ukt 30:25 Ukt 35:16 d Ukt 12:11 Ukt 24:16 Est 2:7 e Ukt 31:41 Ukt 34:12 f Am 12:2 g Ukt 30:26 Ho 12:12 h Uln 8:6 i Ru 4:13 Amp 5:18 1Ko 7:3 j Aba 14:10 Mt 22:2 Uks 19:9 k Ukt 16:1 Ukt 30:9 Ukt 46:18 l Ukt 31:7 Ukt 31:42 Le 19:11 Mt 5:37 2Ko 4:2 m Amg 24:5 Am 19:5 n Ukt 31:41



















Ku Kulyo a Ukt 30:3 Ukt 35:22 b Amg 21:15 c Ho 12:12 d Ukt 46:15 Ru 4:11 e Ukt 30:22 f Ukt 35:22 Ukt 37:22 Ukt 49:3 Ukf 6:14 1Im 5:1 Uks 7:5 g Ukt 30:20 1Sa 1:6 Lk 1:25 h Ukt 30:6 Am 34:15 i Ukt 34:25 Ukt 42:24 Ukt 49:5 1Im 4:24 Uks 7:7 j Ukt 34:25 Ukt 49:5 Ukf 6:16 Imp 3:12 1Im 6:1 Uks 7:7 k Ukt 35:23 Ukt 37:26 Ukt 38:15 Ukt 44:18 Ukt 49:8 1Im 2:3 Uks 5:5 Uks 7:5



















ICIPA. 30 l Ukt 16:5 1Sa 1:6 Amp 14:30 Tt 3:3 m Imp 11:15 1Sa 1:10 Ye 20:18 n Ef 4:26 Ko 3:19

UKUTENDEKA 29:16–30:5 shi. 29 Kabili Labani apeele Bilha a umubomfi wakwe umwanakashi kuli Rakele umwana wakwe ku kubo mubomfi wakwe. 30 Awe akumene na Rakele kabili atemenwe Rakele ukucila Leya, b kabili abombeele Labani imyaka na imbi cinelubali (7). c 31 Ilyo Yehova amwene ukuti Leya apatwa, amwiswilile ubufyashi, d lelo Rakele ali ing’umba. e 32 Awe Leya aliimite no kufyala umwana umwaume no kumwinika ati Rubene, f pantu atile: “Ni co Yehova namona ubucushi bwandi, g pantu umulume wandi nomba akantemwa.” 33 Na kabili aliimite no kufyala umwana umwaume, e lyo atile: “Ni co Yehova naumfwa, h pantu nalipatilwe e co ampeelela no yu wine.” E ico amwinike ati Simeone. i 34 Na kabili aliimite no kufyala umwana umwaume kabili atile: “Nomba uno muku umulume wandi akailunda kuli ine, pantu nimufyalila abana baume batatu.” E ico amwinike ati Lebi. j 35 Na kabili aliimite no kufyala umwana umwaume kabili atile: “Uno muku ndetasha Yehova.” E ico amwinike ati Yuda. k Na pa numa alekele ukufyala. Rakele amwene ukuti 30 Ilyo tafyele mwana nangu umo kuli Yakobo, afubiile nkashi nankwe no kusosa kuli Yakobo ati: l “Mpeela abana nga te ifyo cawama ukufwa.” m 2 E lyo Yakobo akalipile Rakele, ati: n “Bushe nine Lesa uwakutana ubufyashi?” o 3 Na o atile: “Mona Bilhap umubomfi wandi umukashana. Kumana nankwe, ukuti apaapile pa makufi yandi no kuleka e mo mfyalile abana.” q 4 Awe amupeele Bilha umubomfi wakwe umwanakashi ku kuba umukashi, na Yakobo akumene nankwe. r 5 Kabili Bilha aliimite na pa numa afyele umwana o 1Sa 1:5; Am 127:3; Ho 9:11; p Ukt 29:29; q Ukt 16:2; Ukt 50:23; Ru 4:17; r Ukt 22:24; Ukt 25:6; Ukt 35:22.

UKUTENDEKA 30:6-30 mwaume kuli Yakobo. a 6 E lyo Rakele atile: “Lesa nandubulwilako b kabili naumfwa kwi shiwi lyandi, no kumpeela umwana umwaume.” E co amwinikile ati Dani. c 7 Na kabili Bilha, umubomfi mwanakashi wa kwa Rakele, aliimite na pa numa afyele umwana umwaume uwalenga bubili kuli Yakobo. 8 E lyo Rakele atile: “Ninshomboka ne nkashi nandi ukushomboka kukalamba. Kabili nincimfya!” E ico amwinike ati Naftali. d 9 Ilyo Leya amwene ukuti aleko kufyala, abuulile Silupa umubomfi wakwe umwanakashi no kumupeela kuli Yakobo ku kubo mukashi. e 10 Pa numa Silupa, umubomfi wa kwa Leya afyele umwana umwaume kuli Yakobo. 11 E lyo Leya atile: “Nimpaalwa!” E ico amwinike ati Gadi. f 12 Pa numa, Silupa, umubomfi wa kwa Leya, afyele umwana umwaume uwalenga bubili kuli Yakobo. 13 E lyo Leya atile: “Ndi ne nsansa! Pantu abanakashi ba muli cilya calo bakanjeba ati walipaalwa.” g E ico amwinike ati Ashere. h 14 Nomba mu nshiku sha kulobolola ingano, i Rubene j aile ale-enda no kusanga bamandragora mu mpanga. E ico abaletele kuli Leya nyina. E lyo Rakele atile kuli Leya: “Shi mpeelapo bamandragora ba mwana obe.” k 15 Na o atile: “Bushe uleti mulandu unono ukumpokolola umulume, l kabili ubikepo no kumpokolola bamandragora ba mwana wandi?” E ico Rakele atile: “Kanshi alesendama nobe buno bushiku na iwe umpeele bamandragora ba mwana obe.” 16 Ilyo Yakobo alefuma mu mpanga icungulo, m Leya aile ku kumukumanya no kutila: “Lelo ulesendama na ine, pantu ninkwashimina muli bamandragora ba mwana wandi.” Awe asendeme nankwe bulya bushiku. n 17 Kabili Lesa aumfwile Leya

Bamandragora. Yosefe afyalwa ICIPA. 30 a Ukt 16:15 b Aba 11:27 Am 26:1 Am 75:7 c Ukt 35:25 Ukt 46:23 Ukt 49:16 d Ukt 35:25 Ukt 46:24 Ukt 49:21 Amg 33:23 Uks 7:6 e Ukt 35:26 f Ukt 49:19 Imp 32:33 Uks 7:5 g Uln 6:9 Lk 1:48 h Ukt 35:26 Ukt 46:17 Ukt 49:20 Amg 33:24 Uks 7:6 i Ukf 34:22 Yh 4:35 j Ukt 29:32 k Uln 7:13 l Ukt 29:30 m Lk 2:8 n 1Ko 7:3



















Ku Kulyo a Am 65:2 Lk 1:13 b Ukt 35:23 Ukt 46:13 Ukt 49:14 Amg 33:18 1Im 12:32 Uks 7:7 c Ru 4:11 d Ukt 29:32 Am 127:3 e Ukt 35:23 Ukt 46:15 f Ukt 46:14 Ukt 49:13 Amg 33:18 Uks 7:8 g Ukt 34:1 h Ukt 29:31 1Sa 1:6 Am 113:9 i Es 54:1 Lk 1:25 j Ukt 35:24 Ukt 45:4 Amg 33:13 Imi 7:9 Uks 7:8 k Ukt 28:15 Ukt 31:13 l Ukt 31:41 Ho 12:12 m Ukt 12:3 Ukt 39:3 n Ukt 31:7 Le 19:13 o Ukt 31:38 Ef 6:8

44

no kumwasuka, na o aliimite na pa numa afyele umwana umwaume uwalenga basano kuli Yakobo. a 18 E lyo Leya atile: “Lesa nampeela icilambu pa co nayashimishe, pantu nimpeela umubomfi wandi umwanakashi ku mulume wandi.” E ico amwinike ati Isakari. b 19 Kabili Leya abwekeshepo ukwimita na pa numa afyele umwana umwaume uwalenga mutanda (6) kuli Yakobo. c 20 E lyo Leya atile: “Lesa nampaala, nampaala apakalamba. Nomba umulume wandi akulaikala na ine, d pantu nimufyalila abana baume mutanda (6).” e E ico amwinike ati Sebuluni. f 21 Na pa numa afyele umwana mwanakashi no kumwinika ati Dina. g 22 E lyo Lesa aibukishe Rakele, kabili Lesa alimumfwile no kumwasuka pa kumwiswila ubufyashi. h 23 Kabili aliimite no kufyala umwana umwaume. E lyo atile: “Lesa nafumyapo umuseebanya pali ine!” i 24 E ico amwinike ati Yosefe, j pantu atile: “Yehova anundilapo umwana umwaume na umbi.” 25 E ico ilyo Rakele afyele Yosefe, e lyo Yakobo asosele kuli Labani ati: “Mundeke nje ku mwesu, ku calo cesu. k 26 Mpeeni abakashi bandi na bana bandi abo nabombela, muleke nje; pantu imwe namwishiba ifyo namubombela.” l 27 E lyo Labani amwebele ukuti: “Nga walintemwa, wiya. Pantu ukulingana ne fyo namona, nasanga ukuti ni pa mulandu obe e co Yehova alempaalila.” m 28 Kabili alundilepo ati: “Njeba amalipilo ulefwaya na ine ndekupeela.” n 29 E ico amwebele ukuti: “Imwe namwishiba ifyo namubombela ne fyo namusungiile bwino ifitekwa; o 30 ukuti ifyo mwakwete ilyo nshilaisa fyali ifinono, no kuti fyaile filefula mpaka fyaba ifingi, pa mulandu wa kuti Yehova alimupaalile pa numa ya

45

Yakobo anonka; aebwa ukubwelela

kwisa kwandi. a E ico nomba nkabombela lilali aba mu ng’anda yandi?” b 31 E lyo atile: “Cinshi ndekupeela?” Na Yakobo atile: “Te kuti mumpeele nangu cimo! c Nga mwancitila ici cintu, ndebwekeshapo ukucema umukuni d wenu. Kabili nakulaulinda. e 32 Ndepita mu kati ka mukuni wenu onse lelo. Mupaatulemo impaanga shonse isha mabala ne sha fisemba, kabili impaanga shonse ishafiitulukila ne mbushi shonse isha fisemba na mabala e malipilo yandi. f 33 Kabili imilimo yandi iisuma e ikalanga nga ndi mufumacumi ilyo mukesa ku kumpeela amalipilo yandi; g yonse iishaba na mabala kabili iishaba ne fisemba mu mbushi kabili iishafiitulukila mu mpaanga, ninshi ya kwiba nga ndi na yo.” h 34 Na o Labani atile: “Awe ico cili fye bwino! Na cibe ngo mo wasosela.” i 35 Awe pali bulya bushiku apaatwile imbushi isha mabala ne sha fisemba, ishilume ne shikota, yonse iyalimo ifyabuuta na yonse iyafiitulukila pa mpaanga isho, kabili ashipeele mu minwe ya bana bakwe abaume. 36 E lyo aendele na sho ulwendo lwa nshiku shitatu pa kuti ashitalushe kuli Yakobo. Na Yakobo alecema imikuni ya kwa Labani iyasheleko. 37 E lyo Yakobo atemene utumuti utubishi utwa kubomfya, utwa mulivene j no mualmonde k no muarmone. l Utu tumuti alitusukwile pa kuti tulemoneka kwati tuli ne mindoloshi yabutuluka. m 38 Awe utumuti uto asukwile, atubikile ku ntanshi ya mukuni, mu mifoolo, mu milimba, n umo imikuni yaleisa ku kunwa amenshi, ukuti shiletamfyanya ilyo shaisa ku kunwa amenshi mulya. 39 Awe imikuni yaletendeka ukutamfya ilyo yalolesha uto tumuti, kabili imikuni iyo yalafyala abana aba mindoloshi, aba maba-

ICIPA. 30 a Am 107:38 b Ukt 32:10 1Ti 5:8 c Am 118:8 He 13:5 d Ukt 46:34 Ukt 47:3 e 1Sa 25:7 Ho 12:12 f Ukt 31:7 Amg 24:15 1Is 5:6 Yb 7:2 Ye 22:13 1Ti 5:18 g Mal 3:5 h Ukf 22:1 i Ukt 31:8 j Ho 4:13 k Imp 17:8 Lkm 12:5 l Ek 31:8 m Imp 21:18 Sek 11:7 n Ukt 24:20



















Ku Kulyo a Ukt 31:10 b Yb 39:4 c Ukf 2:16 d Ukt 31:9 Ukt 32:5 e Ukt 32:5 Ukt 36:7



















ICIPA. 31 f Ukt 30:33 Lkm 4:4 g Ukt 30:27 1Sa 18:9 h Ukt 28:15 Ukt 32:9 Ukt 35:27 i Es 41:10 Ro 8:31 He 13:5 j Ukt 30:27 k Ukt 48:15 l Ukt 30:29 Ef 6:8 Ko 3:23 m Am 37:28 Lkm 8:12 Es 54:17 1Pe 3:13

UKUTENDEKA 30:31–31:8 la na ba fisemba. a 40 Kabili Yakobo apaatwile abana ba mpaanga no kulosha amenso ya mikuni iyo ku sha mindoloshi na shonse ishafiitulukila isha mu mikuni ya kwa Labani. E lyo apaatwile imikuni yakwe pa kuti ibe yeka no kukanaibika pa mikuni ya kwa Labani. 41 Kabili lyonse ilyo imikuni iyaluma b yalatamfyanya, Yakobo alebika tulya tumuti ku ntanshi ya mikuni mu mifoolo, c ukuti shitendeke ukutamfyanya mu tumuti uto. 42 Lelo imikuni nga yatompoka, taalebikapo utumuti. E ico ishatompoka lyonse shaleba sha kwa Labani, ne shaluma shaleba sha kwa Yakobo. d 43 No yo muntu aile alebelako fye umukankaala, kabili akwete ne mikuni iikalamba na babomfi abanakashi na babomfi abaume ne ngamila ne mpunda. e kuya kwa nshita Yako31 Mu bo asukile aumfwa amashiwi ya bana ba kwa Labani, abati: “Yakobo nasenda fyonse ifyali fya kwa shifwe; kabili mu fya kwa shifwe e mo anonkela icuma conse ici.” f 2 Ilyo Yakobo aloleshe pa cinso ca kwa Labani, moneni tapali nge fyo pali kale. g 3 E lyo Yehova atile kuli Yakobo: “Bwelela ku calo ca bawiso kabili ku bantu bobe, h na ine nakulaba nobe.” i 4 E ico Yakobo atumine aba kuyaita Rakele na Leya ukwisa ku mpanga ku mukuni wakwe, 5 no kubeba ati: “Nimona icinso ca kwa shinwe, ukuti tali kuli ine ifyo ali kale; j lelo Lesa wa kwa tata aba na ine. k 6 Na imwe mwalipwa no kwishiba ukuti nabombela shinwe ku maka yandi yonse. l 7 Kabili shinwe alimbepa no kwalula icilambu candi imiku ikumi (10), lelo Lesa tamusuminisha ukuncita ububi. m 8 Lelo nga atila, ‘Isha mabala e shikaba icilambu cobe,’ e lyo umukuni onse wafyala isha mabala;

UKUTENDEKA 31:9-32 kabili nga atila, ‘Isha mindoloshi e shikaba icilambu cobe,’ e lyo umukuni onse wafyala isha mindoloshi. a 9 E fyo Lesa alepoka imikuni ya kwa shinwe no kuipeela kuli ine. b 10 Nomba ilyo imikuni yatendeke ukutamfya ishikota e lyo nalotele iciloto. c Muli co ciloto nainwine amenso no kumona, moneni basawe abaletamfya pa mukuni bali aba mindoloshi, aba mabala kabili aba fisemba. d 11 E lyo malaika wa kwa Lesa wa cine atile kuli ine mu ciloto, ‘Yakobo!’ na ine natile, ‘Mukwai.’ e 12 Kabili akonkenyepo ati, ‘Inuna amenso yobe, no kumona basawe bonse aba abaletamfya mu mukuni bonse ba mindoloshi, ba mabala kabili ba fisemba, pantu nimona conse ico Labani alecita kuli iwe. f 13 Nine Lesa wa cine uwamoneke kuli iwe ku Betele, g uko wasubile amafuta pa cilibwe ico waimike h kabili uko walapile umulapo kuli ine. i E ico nomba ima, fuma mu calo cino no kubwelela ku calo uko wafyalilwe.’ ” j 14 Rakele na Leya na bo bamwaswike abati: “Bushe shifwe akatwakanyako ifyuma fya mu ng’anda yakwe? k 15 Bushe cine cine tatuli nga bambi bambi kuli ena apo alitushitisha, kabili aliila na mu ndalama twashitwamo? l 16 Pantu icuma conse ico Lesa apoka kuli shifwe cesu kabili ca bana besu. m E ico nomba conse ico Lesa asosele kuli iwe cita.” n 17 E lyo Yakobo aimine no kuninika abana bakwe na bakashi bakwe pa ngamila; o 18 kabili atendeke ukuya alecema imikuni yakwe yonse ne fipe fyonse ifyo anonkele, p imikuni iyo anonkele mu Padan-aramu, pa kuti aye kuli Isaki wishi ku calo ca Kanaani. q 19 Nomba Labani aile ku kubeya impaanga shakwe. Pa nshita ine iyi Rakele aibile utulu-

Labani asanga Yakobo, baumana ICIPA. 31 a Ukt 30:32 b Amp 13:22 c Imp 12:6 d Ukt 30:39 e Es 6:8 f Ukt 29:25 Ukt 31:39 Amg 24:15 g Ukt 12:8 Ukt 35:15 h Ukt 28:18 Ukt 35:14 i Ukt 28:22 Amg 23:21 Lkm 5:4 j Ukt 37:1 k Imp 27:4 l Ukt 31:41 Ho 12:12 m Ukt 31:1 n Ukt 31:3 Ukt 32:9 Am 45:10 o Ukt 33:13 p Ukt 30:43 q Ukt 35:27



















Ku Kulyo a Ukt 31:14 Ukt 31:30 Ukt 35:2 Yos 24:2 Ek 21:21 Sek 10:2 b Ukt 15:18 c Imp 32:1 d Am 10:2 e Ukt 25:20 Amg 26:5 Ho 12:12 f Ukt 20:3 Mt 27:19 g Ukt 24:50 Imp 24:13 Am 105:15 h Ukt 2:24 i Am 98:5 j Ukf 15:20 Yb 21:12 Am 149:3 k Ukt 31:55 l Am 52:1 Yh 19:10 m Ukt 31:7 Ukt 31:24 Imi 5:39 n Ukt 31:19 Ukt 35:2 Aba 18:24 Es 37:12 Imi 19:26 1Ko 10:14 o Ukt 31:43

46

bi twa terafimu a utwali twa kwa wishi. 20 E fyo Yakobo apitile Labani umwina Siria pa mano, pantu tamwebele ukuti alefyuka. 21 Awe abutwike na conse ico akwete, kabili aimine no kwabuka umumana ukalamba. b Pa numa aloseshe icinso cakwe ku citungu ca mpili ica Gileadi. c 22 Nomba, pa bushiku bwalenga shitatu, Labani bamwebele ukuti Yakobo nafyuka. 23 E ico asendele bamunyina kabili bamukonkele d pa lwendo lwa nshiku cinelubali (7) no kumusanga mu citungu ca mpili ica Gileadi. 24 Awe Lesa aishile kuli Labani umwina Siria e mu ciloto ubushiku f no kumweba ukuti: “Cenjela ukuti wisosa icisuma nangu icabipa kuli Yakobo.” g 25 E ico Labani afikile kuli Yakobo, pantu Yakobo ashimpile itenti lyakwe mu lupili ilyo Labani ena apangile inkambi ya bamunyina mu citungu ca mpili ica Gileadi. 26 Awe Labani atile kuli Yakobo: “Cinshi ico wacita, pantu wampitile pa mano no kusendela abana bandi abanakashi ku lupanga kwati ni bankole? h 27 Cinshi wafyukiile no kumpita pa mano no kukananjeba, ukuti nkuleke uye no kusekelela ne nyimbo, i na kaoma ka nyenjele ne cilimba ca nsale? j 28 Kabili tawandekele ukuti ntomone abana bandi abaume na bana bandi abanakashi. k Mona nomba ico wacitile ca buwelewele. 29 Ndi na maka ya kucita ububi kuli imwe, l lelo Lesa wa kwa shinwe alandile na ine ubushiku, atile, ‘Cenjela, wisosa icisuma nangu icabipa kuli Yakobo.’ m 30 Nangu nomba ukuya waya pa mulandu wa kuti walefulukisha ing’anda ya kwa wiso, lelo cinshi ico waibila balesa bandi?” n 31 Yakobo pa kwasuka atile kuli Labani: “Ni co nalitiinine. o Pantu natile, ‘Napamo kuti mwampoka abana benu abanakashi.’ 32 Onse uo mwalasa-

47

Ilibwe. Bapangana pa Galeede

nga na balesa benu, mwimuleka abe no mweo. a Pa menso ya bamunyinefwe, fwailikisheni mwe bene ifyo tuli na fyo no kufisenda.” b Lelo Yakobo taishibe ukuti Rakele alibile balesa. c 33 Awe Labani aingile mwi tenti lya kwa Yakobo na mwi tenti lya kwa Leya na mwi tenti lya bakashana babili ababomfi, d lelo tabasangile. Asukile afuma mwi tenti lya kwa Leya no kuyaingila mwi tenti lya kwa Rakele. 34 Nomba Rakele alisendele utulubi twa terafimu, no kutubika mu ca kwikalapo ica banakashi ica pa ngamila, kabili alikelepo ukwabula ukwima. Awe Labani e pa kufwailikisha mwi tenti lyonse, lelo tatusangile. 35 E lyo Rakele atile kuli wishi: “Mwikalipa mwe shikulu, e nimfilwa ukwima ku cinso cenu, pantu ndi no musango wa banakashi.” f Na o asokwete bwino bwino, lelo tasangile utulubi twa terafimu. g 36 E lyo Yakobo akalipe h no kutendeka ukuumana na Labani, kabili Yakobo ayaswike Labani ati: “Cinshi ico nabifya, i lubembu nshi nacita, apo mwankonka bukali bukali? j 37 Nomba apo mwafwayafwaya mu fipe fyandi fyonse, bushe namusangamo icipe ca mu ng’anda yenu? k Cibikeni pa lwalala pa kuti abantu bandi na bantu benu bacimone, l pa kuti bapingule pali ifwe babili. m 38 Imyaka yonse iyi amakumi yabili (20) naleikala na imwe, impaanga shenu ishikota ne mbushi ishikota tashapulumwine, n na basukusuku ba mu mikuni yenu nshaliilepo. 39 Nshamuleteelepo inama iyaiketwe ku ciswango. o Nine nalefuta. Mwalempinda iyaibilwe akasuba nelyo iyaibilwe ubushiku. p 40 Akasuba nalepya ku cikabilila kabili naleikatwa impepo ubushiku, nshalemona no tulo. q 41 Naikala mu ng’anda yenu imyaka amakumi yabili (20). Nalimubombela imyaka ikumi na ine

ICIPA. 31 a Ukt 44:9 b Ukt 30:33 c Ukt 31:19 d Ukt 46:18 Ukt 46:25 e Ukt 18:12 Le 19:3 Ef 6:2 f Le 15:19 Ek 22:10 g Ukt 31:19 2Is 23:24 Sek 10:2 h Ukt 30:2 Amp 19:11 Ef 4:26 i 1Sa 24:11 Am 59:3 j Isb 4:19 k Ukf 22:8 l Ukt 13:8 m 1Sa 12:3 1Ti 5:19 n Ukt 30:27 Yb 21:10 o Ukf 22:13 1Sa 17:34 p Amp 29:7 Isb 3:36 q Ukt 47:9 Ko 3:23



















Ku Kulyo a Ukt 31:7 b Ukt 28:13 Ukt 31:29 c Ukt 31:53 Es 8:13 d Ukt 31:24 Am 31:7 e Ukt 26:28 Ga 3:15 f Ukt 21:30 Yos 22:27 3Yo 12 g Ukt 28:18 h Yos 4:7 Yos 4:20 Yos 24:26 i Ukt 31:23 j 2Im 16:9 Amp 5:21 Amp 15:3 k Mal 2:15 Ko 3:19 l Aba 11:10 1Sa 12:5 Mal 2:14 m Ukt 31:45

UKUTENDEKA 31:33-52 (14) pa bana benu abanakashi babili ne myaka mutanda (6) nacemene umukuni wenu, na imwe mwa-alwile icilambu candi imiku ikumi (10). a 42 Lesa wa kwa tata, b Lesa wa kwa Abrahamu kabili Untu Isaki c aletiina akanaba na ine, imwe nga mwandekele nje iminwe nkutwa. Ubucushi bwandi no kucucutika kwa minwe yandi Lesa namona, e co acimukalipilila lelo ubushiku.” d 43 E lyo Labani pa kwasuka atile kuli Yakobo: “Aba banakashi bana bandi kabili aba bana, beshikulu bandi ne mikuni iyi mikuni yandi, na conse ico amenso yobe yalemona candi kabili ca bana bandi abanakashi. Cinshi ningacita kuli bena ubwa lelo atemwa ku bana babo abo bafyala? 44 E ico nomba, natupangane icipangano, e iwe na ine, na co cikaba inte pali ifwe babili.” f 45 Awe Yakobo abuulile ilibwe no kuliimika. g 46 E lyo Yakobo atile kuli bamunyina: “Tooleni amabwe!” Na bo batoolele amabwe no kuyatuulika umwina. h Pa numa, baliliile ifya kulya pa mwina ulya. 47 Kabili Labani ainike ulya mwina ati Yegarisahaduta, lelo Yakobo awinike ati Galeede. 48 Kabili Labani atile: “Ubwa lelo umwina uyu ni nte pali ifwe babili.” i E co ainikile ishina lya uko ati Galeede, 49 kabili ati Ulupungu lwa kwa Kalinda, pantu atile: “Shi Yehova nalemona ine na iwe nga twaba akatalamukila ukwabula ukumonana. j 50 Nga wacusha abana bandi abanakashi k kabili nga waupa abakashi na bambi ukulunda pa bana bandi abakashana, nangu ca kutila takuli umuntu uuli na ifwe, mona! Lesa ni nte pali iwe na ine.” l 51 Kabili Labani atile kuli Yakobo: “Mona umwina uyu ne cilibwe ici ico naimika pa kati ka ine na iwe. 52 Uyu mwina ni nte, ne cilibwe ici ico naimika ni nte, m ukuti nshakacilile umwina

UKUTENDEKA 31:53–32:18 uyu ku kucita icibi kuli iwe e lyo na iwe tawakapitilile pa mwina uyu ne cilibwe ici ku kucita icibi kuli ine. a 53 Shi lesa wa kwa Abrahamu b na lesa wa kwa Nahore, c lesa wa bashibo, apingule pali ifwe.” Lelo Yakobo alapile mwi shina lya uo wishi Isaki aletiina. d 54 Pa numa Yakobo apeele ilambo mu lupili no kwita bamunyina ku kulya umukate. e Na bo baliile umukate no kusendama mu lupili. 55 Lelo Labani acelele ulucelo no kutomona f abana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi no kubapaala. g Kabili Labani alimine no kubwelela ku mwakwe. h Yakobo, alimine ala32 Lelo ya, na bamalaika ba kwa Lesa balimukumenye. i 2 Apo pene Yakobo, ilyo abamwene, atile: “Iyi ni nkambi ya kwa Lesa!” j E ico ainike ishina lya palya pantu Mahanaimu. k 3 E lyo Yakobo atumine inkombe l shimutangilile kuli Esau munyina ku calo ca Seiri, m impanga ya Edomu, n 4 kabili abebele ati, “Ifi e fyo mukayesosa kuli shikulu, o kuli Esau, amuti, ‘Umubomfi wenu Yakobo atila: “Naikele na Labani inshita ntali ukufika na nomba. p 5 Kabili nalinonka ing’ombe ne mpunda, impaanga, na babomfi abanakashi q na babomfi abaume, e ico nomba natuma abantu bese bamwishibishe mwe shikulu, pa kuti munsekelele.” ’ ” r 6 Awe inkombe shabweleele kuli Yakobo, ashiti, “Twailefika kuli munyinenwe Esau kabili na o wine naima ukwisa ku kumukumanya, kabili ali na bantu imyanda ine (400).” s 7 Awe Yakobo alitiinine icibi no kusakamikwa. t E ico ayakenye abantu abali nankwe, kumo ne mpaanga ne mbushi ne ng’ombe ne ngamila no kupanga amabumba yabili, u 8 kabili atile: “Nga Esau aisa kwi

Yakobo atuma ubupe kuli Esau ICIPA. 31 a Yos 4:6 b Ukt 17:7 Lk 20:37 c Yos 24:2 d Ukt 31:42 e Ukt 18:5 Am 104:15 f Ukt 31:28 g Ukt 24:60 h Ukt 27:43 Ukt 28:2



















ICIPA. 32 i Am 34:7 j Lk 2:13 k 2Sa 17:24 Uln 6:13 l Lk 9:52 Lk 14:32 m Ukt 27:39 Ukt 36:8 Amg 2:5 Yos 24:4 n Ukt 25:30 Aba 5:4 o Ukt 23:6 Ro 12:10 p Ukt 31:41 q Ukt 30:43 Ukt 33:11 r Ukt 33:8 Ukt 47:25 s Ukt 33:1 t Ukt 27:41 Ukt 32:11 u Amp 2:11 Lkm 9:18



















Ku Kulyo a Ukt 33:1 b Ukf 3:6 1Pe 5:7 c Ukt 31:3 Ukt 31:13 d Ukt 28:15 Am 100:5 Mk 7:20 e Ukt 28:10 Ukt 30:43 Ukt 32:7 Am 113:7 f Am 34:4 Am 107:19 2Pe 2:9 g Ukt 27:41 Am 112:8 Amp 18:19 h Ukt 28:14 Ukt 46:3 Ukf 1:7 Ukf 32:13 Imi 7:17 i Ukt 33:10 Amp 18:16 Ro 12:20 j Ukt 30:43 k Ukt 33:8 Mt 10:16

48

bumba limo ku kulisansa, ninshi kuti kwashala ibumba limo ilingapusuka.” a 9 Pa numa Yakobo atile: “Mwe Lesa wa kwa tata Abrahamu kabili Lesa wa kwa tata Isaki, b mwe Yehova, ni mwe mwasosele kuli ine amuti, ‘Bwelela ku calo cobe na ku bantu bobe kabili nkakucita icisuma,’ c 10 Nshalingile ukukwata icikuuku cenu ne fya cishinka fyonse ifyo mwancitile ne mubomfi wenu, d pantu nayabwike uno Yordani ne nkonto yandi epela nomba naba amabumba yabili. e 11 Ndepepa kuli imwe, f nati, mpokololeni mu kuboko kwa kwa munyinane, mu kuboko kwa kwa Esau, pantu ndemutiina ukuti napamo kuti aisansanshila g kumo na bana na banyinabo. 12 Kabili imwe, mwatile, ‘Nkakucita icisuma kabili nkalenga abana bobe ukufula ngo mucanga wa pali bemba, uushingapendwa ku bwingi.’ ” h 13 Awe asendeme palya ubo bushiku. Kabili abuulile ubupe pa fyo akwete no kupeela Esau munyina: i 14 imbushi nkota imyanda ibili (200) na basawe amakumi yabili (20), impaanga nkota imyanda ibili na basukusuku amakumi yabili, 15 ingamila amakumi yatatu (30) ishonsha na bana ba shiko, ing’ombe amakumi yane (40) ne ng’ombe ishilume ikumi (10), ne mpunda nkota amakumi yabili (20) ne mpunda ishilume ikumi. j 16 E lyo alapeela ababomfi bakwe uyu umukuni umo no yu umukuni umo ifyo fine no kweba ababomfi bakwe ati: “Abukeni muntangilile, kabili mutalukane no kusha incende pa kati ka mukuni no mukuni.” k 17 Kabili aebele uwa ntanshi, ati: “Nga Esau munyinane akukumanya no kukwipusha, ati, ‘Uli wa kwa nani, kabili uleya kwi no mwine wa ishi ishili ku ntanshi yobe nani?’ 18 e lyo ukatile, ‘Sha kwa Yakobo, umubomfi

49

Yakobo ashomboka na malaika

wenu. Shena bupe, a ubutuminwe kuli shikulu, b kuli Esau, kabili moneni! na o wine ali pa numa yesu.’ ” 19 Kabili aebele no wa bubili, e lyo no wa butatu, na bonse abalekonka pa numa ya mikuni, ati: “Ifi fine e fyo mukasose kuli Esau ilyo mukamukumanya. c 20 Kabili mukasose no kuti, ‘Moneni umubomfi wenu Yakobo aletukonka pa numa.’ ” d Pantu atile mu mutima wakwe: “Nalimo kuti namunashako ubukali ku ca bupe icilentangilila, e na pa numa e lyo ningamonana nankwe. Nalimo e lyo engampokelela bwino.” f 21 Awe ababomfi bakwe balitangileko ne ca bupe, lelo ena atubilishe mu nkambi ubo bushiku. g 22 Kabili aimine ubushiku ubu no kusenda abakashi h bakwe babili na babomfi bakwe abanakashi i babili na bana bakwe abaume j ikumi na umo (11) no kwabukila pa cabu ca Yaboke. k 23 E fyo abasendele no kubaabusha umumana, l ayabwishe ne fyo akwete. 24 Nomba Yakobo ashele eka. E lyo umuntu umo atendeke ukulwishanya nankwe bwasuka bwaca. m 25 Ilyo uyu muntu amwene ukuti afilwa ukumucimfya, n e lyo amukumishe pa nyumbi; na pa nyumbi ya kwa Yakobo palifyutwike pa kulwishanya nankwe. o 26 Pa numa atile: “Leka nje, pantu bwaca.” Na o atile: “Nshakuleke uye kano ubale umpaale.” p 27 E ico amwipwishe ati: “Ni we nani ishina?” na o atile: “Yakobo.” 28 E lyo atile: “Nomba tawakulaitwa ati Yakobo, wakulaitwa ati Israele, q pantu washomboka r na Lesa na bantu wasuka wacimfya.” 29 Yakobo na o aipwishe no kutila: “Shi njeba ishina lyobe.” Lelo atile: “Cinshi uleipushisha ishina lyandi?” s E lyo amupaalile palya pantu. 30 E ico Yakobo ainike ishina lya palya pantu ati Peniele, t pantu, umwine atile, “Na-

ICIPA. 32 a Ukt 32:13 1Sa 25:27 b Ukt 33:8 Lk 14:32 c Amp 13:17 d Amp 25:13 e Ukt 43:11 1Sa 25:18 Amp 17:8 f Am 133:1 Amp 6:3 g Ukt 32:13 h Ukt 29:30 Ru 4:11 i Ukt 30:3 Ukt 30:9 j Ukt 30:26 k Amg 3:16 Aba 11:13 l Yos 12:2 m Ho 12:3 n Ho 12:4 o Ukt 32:32 2Ko 12:7 p 1Im 4:10 Am 115:12 Ho 12:4 q Ukt 35:10 2Is 17:34 Am 22:23 Am 78:71 r Ho 12:3 s Aba 13:18 t Aba 8:8 1Is 12:25



















Ku Kulyo a Ukt 16:7 Ukt 16:13 Aba 6:22 Yh 1:18 b Ukt 32:25 c Yb 10:11



















ICIPA. 33 d Ukt 14:14 Ukt 32:6 e Ukt 32:22 f Ukt 30:7 Ukt 30:12 g Ukt 30:19 h Ukt 30:22 i Amp 6:3 Lk 14:11 j Ukt 27:44 k Lkm 3:5 l Ukt 32:22 Am 127:3 m Ukt 33:2 n Ukt 32:16 o Ukt 32:5 Ukt 33:15 Amp 18:16 p Ukt 36:7 q Ukt 47:29

UKUTENDEKA 32:19–33:10 tumonana na Lesa amenso na menso lelo umweo wandi wacipokololwa.” a 31 Cilya akasuba katula afumine pa Peniele, lelo aalesunta pa mulandu wa kufyutuka inyumbi yakwe. b 32 E co abana ba kwa Israele bashiliila umushipa wa pa nyumbi, ukufika na kuli buno bushiku, pantu Yakobo bamukumishe pa mushipac wa pa nyumbi. Yakobo ainuna 33 Asukile amenso yakwe no kumona, kabili moneni Esau aleisa, kabili pamo nankwe pali abaume imyanda ine (400). d E ico ayakenye abana kuli Leya na kuli Rakele na ku babomfi banakashi babili, e 2 kabili abikile ababomfi banakashi na bana babo ku ntanshi f e lyo pakonka Leya na bana bakwe g e lyo Rakele na Yosefe ku numa yabo. h 3 Lelo ena alibatangilile no kukontamina pa nshi imiku cinelubali (7) asuka apalama kuli munyina. i 4 Na o Esau abutukile ku kumukumanya, j kabili alimukumbete k no kumuwila pa mukoshi no kumutomona, kabili balilile ifilamba. 5 E lyo ainwine amenso yakwe no kumona abanakashi na bana no kutila: “Ni bani aba uli na bo?” na o atile: “Bana abo Lesa apeela umubomfi wenu pantu alimupaala.” l 6 E lyo ababomfi abanakashi bapaleme, bena na bana babo, no kukontama; 7 kabili Leya na o alipaleme, na bana bakwe, na bo balikonteme, na pa numa Yosefe na Rakele balipaleme, no kukontama. m 8 E lyo Esau atile: “Nga aba bantu bonse nakumanya ba nshi?” n Na o atile: “Ni pa kuti shikulu ansekelele.” o 9 E lyo Esau atile: “Nalikwata ifingi, munyinane. p Leka ifyobe fibe fyobe.” 10 Lelo Yakobo atile: “Iyo, ico te co. Nga mwalintemwa, q ninshi mufwile ukupoka ica bupe candi

UKUTENDEKA 33:11–34:11 icili mu minwe yandi, pantu ni pali ici namwena icinso cenu kwati ndemone cinso ca kwa Lesa pantu mwampokelela ne nsansa. a 11 Shi pokeni ubupe bamuletele pantu e paalo lyandi kuli imwe, b pantu Lesa alimpaala kabili nalikwata fyonse.” c Awe amukoselapo fye, na o e pa kupoka. d 12 E lyo Esau atile: “Natwime tuleya, na ine ndemutangilila.” 13 Lelo amwebele ukuti: “Mwe shikulu namwishiba ukuti abana bacili abaice kabili ndi e ne mpaanga ne ng’ombe ishileonsha, nga mwafyensha lubilo lubilo pa bushiku bumo, imikuni yonse kuti yafwa. f 14 Imwe bene mwe shikulu mutangilile umubomfi wenu, na ine nalakonkanyapo ulwendo panono panono ukulingana ne myendele ya fitekwa g ifyo ndi na fyo kabili ukulingana ne myendele ya bana h mpaka nkafike kuli shikulu ku Seiri.” i 15 E lyo Esau atile: “Shi leka nkushilepo abantu abo ndi na bo.” Na o atile: “Nga mulandu nshi apo namunsekelela fye bwino?” j 16 E ico pa bushiku bulya Esau abwelelemo ku Seiri. 17 Na Yakobo aile ku Sukote, k no kuikuulila ing’anda, kabili akuuliile no mukuni wakwe insakwe. l E co ainikile ishina lya palya pantu ati Sukote. 18 Asukile Yakobo afika umutende ku musumba wa Shekemu, m uwaba mu calo ca Kanaani, n pa kufuma ku Padanaramu; o kabili acitile inkambi apalungatana no musumba ulya. 19 E lyo ashitile impanga ku bana ba kwa Hamore wishi wa kwa Shekemu mu ndalama umwanda umo (100) no kutanikapo itenti lyakwe. p 20 Pa numa akuulile iciipailo palya no kuciinika ati Lesa ni Lesa wa kwa Israele. q

Yakobo aya ku Shekemu. Dina ICIPA. 33 a Ukt 32:11 Ukt 32:20 Yb 33:26 b Ukt 32:13 Amp 18:16 c Ukt 30:43 He 13:5 d Imi 16:15 e Ukt 31:17 Es 40:11 f Amp 12:10 g Amp 12:10 h Es 40:11 Ro 15:1 i Ukt 27:39 Ukt 32:3 j Ukt 34:11 Ru 2:13 k Yos 13:27 1Is 7:46 Am 60:6 l He 11:9 m Ukt 37:14 Yos 24:1 n Ukt 10:19 Ukt 12:6 o Ukt 25:20 Ukt 28:6 p Yos 24:32 Imi 7:16 q Ukt 35:1 Ukt 35:7



















Ku Kulyo



















ICIPA. 34 a Ukt 30:21 Ukt 46:15 b 1Is 11:2 1Ko 15:33 2Ko 6:14 c Ukt 26:35 Ukt 27:46 d Amg 7:1 1Im 1:15 e Ukt 6:2 Ukt 34:26 Amg 22:29 2Sa 13:14 1Ko 6:18 f Ukt 33:19 g Ukt 21:21 Aba 14:2 h Ukt 37:13 i Am 39:1 Lkm 3:7 j Amg 7:3 Neh 13:25 k Am 37:8 Yak 1:20 l Amg 22:21 2Sa 13:22 m He 13:4 n Amg 21:11 o Ukf 22:16 p Ukf 34:12 Yos 23:12 Esr 9:14 q Ukt 24:3 Amg 7:3 1Is 11:2 1Ko 7:39 r Ukt 42:34 Lk 19:15

50

Nomba Dina umwana mwanakashi wa kwa Leyaa uo afyele kuli Yakobo, aleya libili libili ku kutandalila b abana banakashi ba mu calo cilya. c 2 Na Shekemu umwana mwaume wa kwa Hamore umwina Hibi, d cilolo wa muli cilya calo, alimukumbilwe. Pa numa alimubuulile, asendama nankwe no kumucenda. e 3 Awe umutima wakwe wali fye pali Dina umwana mwanakashi wa kwa Yakobo, kabili alitemenwe umukashana uyu no kulalanda ifya kunashanasha umutima wa mukashana. 4 Asukile Shekemu aeba wishi Hamore ati: f “Mbuulileni umukashana uyu abe umukashi.” g 5 Awe Yakobo aumfwile ukuti Shekemu nakowesha Dina umwana wakwe. Ninshi abana bakwe abaume bali no mukuni wakwe mu mpanga; h lelo Yakobo aikele tondolo ukupembelela babwele. i 6 Pa numa, Hamore, wishi wa kwa Shekemu, aile kuli Yakobo ku kulanda nankwe. j 7 Na bana baume ba kwa Yakobo balibwelele ukufuma mu mpanga ilyo fye baumfwile icacitike; awe abaume balya balungulwike imitima kabili bakalipe nga nshi, k pantu acitile ica museebanya kuli Israele pa kusendama no mwana mwanakashi wa kwa Yakobo, l ilyo ica musango yu tacali na kucitwa. m 8 E lyo Hamore alandile na bo, ati: “Umutima wa mwana wandi Shekemu, uli pa mwana wenu umwanakashi. n Shi mupeeleni abe umukashi wakwe, o 9 kabili muleufishanya na ifwe. p Abana benu abanakashi mulepeela kuli ifwe, na bana besu abanakashi mulebuula. q 10 Kabili muleikala na ifwe, ne calo cikabe cenu. Ikaleni no kulacitamo ubukwebo no kuisangila ubwikalo.” r 11 E lyo Shekemu aebele wishi wa kwa Dina ne ndume

34

51

Shekemu abepwa, asembululwa

shakwe ati: “Nga mwampokelela, conse ico mwalasosa ndemupeela. 12 Monse umo mwingampingwila umutengo wa mpango ne fya bupe, ine nalamupeela ukulingana ne fyo mwalanjeba; a cikulu fye mumpeele uyu mukashana abe umukashi wandi.” 13 E lyo abana ba kwa Yakobo bayaswike Shekemu na Hamore wishi mu bucenjeshi, pantu alikoweshe Dina nkashi yabo. b 14 Babebele ukuti: “Teti tucite ica musango yo, ukupeela nkashi yesu ku mwaume uushasembululwa, c pantu ico ca museebanya kuli ifwe. 15 Twalamusuminisha fye nga mwacita icintu cimo, nga mwaba nga ifwe, mwaleka umwaume wenu onse asembululwa. d 16 E lyo tukapeela abana besu abanakashi kuli imwe, na bana benu abanakashi tukabuula, tukekala na imwe kabili tukaba fye umo. e 17 Lelo nga tamwaumfwe kuli ifwe ukuti musembululwe, ninshi twalasenda umwana wesu no kuya.” 18 Hamore na Shekemu umwana wakwe batemenwe nga nshi amashiwi babebele, f 19 kabili umulumendo uyu ayangufyenye ukucita ico cintu, g pantu atemenwe nga nshi umwana mwanakashi wa kwa Yakobo kabili Shekemu e wacindamishe h pali bonse aba mu ng’anda ya kwa wishi. i 20 E ico Hamore na Shekemu umwana wakwe baile ku mpongolo ya musumba wabo no kutendeka ukulanda ku baume ba mu musumba wabo, j abati: 21 “Abantu aba ba mutende kuli ifwe. k E ico balekeni bekale mu calo cino no kucitamo ubukwebo, pantu icalo calipabuka kabili kuti baikala ukuli konse. l Abana babo abanakashi tulebuula ukuti babe abakashi besu na bana besu abanakashi tulebapeela. m 22 Nomba aba bantu baleti pa

ICIPA. 34 a Ukt 24:53 1Sa 18:25 Ho 3:2 b Amp 6:18 Amp 16:29 Amp 26:26 Mko 7:22 c Ukt 17:12 Ro 4:11 d Ukt 17:10 Ukf 12:48 e Amp 4:24 f Ukt 33:19 Ukt 34:2 g Ukt 34:15 h Mk 7:4 i 1Sa 22:14 j Ukt 23:10 Ru 4:1 Sek 8:16 k Amp 14:15 l Ukt 13:9 m Ukt 34:9 Amg 7:3 Esr 9:1



















Ku Kulyo a Ukt 17:11 b Amp 23:4 1Ti 6:9 c Am 35:20 d Yos 5:8 e Ukt 49:5 f Ukt 46:15 g Ukt 49:6 Ukt 49:7 Am 140:2 Mk 2:1 h 2Sa 2:26 i Ukt 34:2 j Ukt 34:2 k Imp 31:11 l Amg 2:35 Amg 20:14 Yos 8:2 m Ukt 49:5 n Ukf 5:21 Amp 11:17 o Amg 7:1 p 2Sa 13:32

UKUTENDEKA 33:12-31 kuti tuleikala na bo pamo, kano nga umwaume onse muli ifwe asembululwa nge fyo bena basembululwa. a 23 E lyo ifyo bakwata ne cuma cabo ne fitekwa fyabo fyonse, bushe tafyakabe fyesu? b Ifwe natusumine fye pa kuti bekale na ifwe.” c 24 Awe bonse abalongene pa mpongolo ya musumba wakwe baumfwile kuli Hamore na kuli Shekemu umwana wakwe, kabili abaume bonse balisembulwilwe, bonse abalongene pa mpongolo ya musumba wakwe. 25 Lelo, pa bushiku bwalenga shitatu, ilyo balekalipwa, d e lyo abana baume babili aba kwa Yakobo, Simeone na Lebi, e indume sha kwa Dina, f cila muntu abuulile ulupanga no kupumikisha ulya musumba, no kwipaya umwaume onse. g 26 Baipeye na Hamore na Shekemu umwana wakwe ku lupanga. h E lyo basendele Dina ukufuma mu ng’anda ya kwa Shekemu no kufumako. i 27 Abana bambi aba kwa Yakobo basanshile abaume abacenenwe sana no kusenda ifipe fya mu musumba ulya, pantu inkashi yabo bali-ikoweshe. j 28 Imikuni yabo ne ng’ombe shabo ne mpunda shabo ne fyali mu musumba ne fyali mu mpanga balisendele. k 29 Basendele na fyonse ifyo balesangilamo ubwikalo, no kusenda abana babo bonse abanono na bakashi babo muli bunkole, ica kuti bakufishe fyonse ifyali mu mayanda. l 30 E lyo Yakobo atile kuli Simeone na kuli Lebi: m “Namunenga ukusuulwa ku bantu no kumpatanya na bekashi ba cino calo, n mu bena Kanaani na bena Perisi; kabili apo abantu bandi banono impendwa, o bakanjimina no kwisansakula kabili nkaloba, ine na ba mu ng’anda yandi.” 31 Na bo batile: “Alemona kwati kuti asangula inkashi yesu cilende.” p

UKUTENDEKA 35:1-25

Bapoosa tulesa twa bufi. Rekele afwa

Pa numa Lesa atile kuli Yakobo: “Ima, kabiye ku Betele no kwikala kulya, a kabili kulya ukakuulile Lesa wa cine iciipailo, uwamoneke kuli iwe ilyo wafulumwike Esau munonko.” b 2 E lyo Yakobo atile ku ba mu ng’anda yakwe na kuli bonse abali nankwe: “Pooseni tulesa tumbi tumbi uto mukwete c kabili isangululeni no kufwala ifya kufwala fimbi, d 3 kabili lekeni twime tuye ku Betele. Na kulya e ko nkakuulila Lesa wa cine iciipailo uwanjaswike mu bushiku bwa kucucutika e kwandi pantu aali na ine mu nshila umo naendele.” f 4 E ico bapeele Yakobo tulesag tumbi tumbi tonse uto bakwete no twa kufwala ku matwi utwali ku matwi yabo, kabili Yakobo afishiikile h mwi samba lya muti uukalamba uwali lwa mupepi ku Shekemu. 5 Awe bafumine palya, na bantu ba muli ilya misumba iyabashingulwike, batiinine Lesa, i ica kuti aba mu misumba bafililwe ukufulumuna abana baume ba kwa Yakobo. 6 Asukile Yakobo afika ku musumba wa Lusi, j uwaba mu calo ca Kanaani, e kutila mu Betele, ena na bonse abali nankwe. 7 E lyo akuulile iciipailo kulya, alaita na palya pantu ati El-betele, pantu e po Lesa wa cine aisokolwele kuli ena pa nshita alefulumuka munyina. k 8 Pa numa Debora l umwanakashi uwaleonsha Rebeka alifwile no kushiikwa mupepi na Betele mwi samba lya cimuti icikalamba. E ico ainike icimuti cilya ati Allone-bakute. 9 Nomba Lesa amoneke kuli Yakobo na kabili ilyo alefuma ku Padan-aramu m no kumupaala. n 10 Kabili Lesa amwebele ukuti: “Ishina lyobe ni we Yakobo. o Nomba tawakulaitwa ati Yakobo, wakulaitwa ati Israele.” E fyo amwinike ati Israele. p 11 Na kabili Lesa amwebele uku-

35

ICIPA. 35 a Ukt 28:19 Ukt 31:13 b Ukt 27:43 c Ukt 31:19 Amg 5:7 Yos 23:7 1Ko 10:14 d Ukf 19:10 e Ukt 28:13 Am 46:1 f Ukt 28:20 Ukt 31:42 Amp 3:6 Es 43:2 g Yos 24:23 1Yo 5:21 h Amg 7:25 i Ukf 1:12 Ukf 23:27 Amg 11:25 Yos 2:9 Am 14:5 j Ukt 28:19 k Ukt 28:22 l Ukt 24:59 m Ukt 25:20 n Ho 12:4 o Ukt 25:26 Ukt 27:36 p Ukt 32:28 1Is 18:31



















Ku Kulyo a Ukt 17:1 Ukf 6:3 2Ko 6:18 Uks 15:3 b Ukt 17:5 Ukt 48:4 Mko 15:32 Yh 12:13 c Ukt 15:18 Amg 34:4 d Ga 3:16 e Aba 13:20 Lk 24:31 f Ukt 31:52 Aba 9:6 g Ukt 28:18 h Ukt 28:19 i Ukt 48:7 Mk 5:2 Mt 2:6 j Ukt 3:16 k Ukt 30:24 1Sa 4:20 l Ukt 2:7 m Am 146:4 Lkm 9:5 n Ukt 46:21 Ukt 49:27 Amg 33:12 o Ukt 48:7 p 1Sa 10:2 q Mk 4:8 r Ukt 14:13 2Sa 7:6 s Ukt 49:4 Le 18:8 1Im 5:1 1Ko 5:1 t Ukt 49:3

52

ti: “Nine Lesa Wa Maka Yonse. a Fyala no kufula. Inko na mabumba ya nko fikafuma muli iwe, ne shamfumu shikafuma mu musana obe. b 12 Lelo icalo ico napeela kuli Abrahamu na kuli Isaki, nkacipeela c kuli iwe, nkacipeela na ku bana d bobe abakakukonkapo.” 13 Awe Lesa afumine palya alandile nankwe. e 14 E ico Yakobo aimike icilibwe palya pantu apo Lesa alandile nankwe, f apongolwelapo no mutuulo wa ca kunwa e lyo na mafuta. g 15 Kabili Yakobo aleita palya pantu Lesa alandile nankwe ati Betele. h 16 E lyo bafumine pa Betele. Kabili ilyo kwali kucili intamfu iikalamba ukufika ku Efrati, i Rakele alipaapile, lelo calimwafishe pa kupaapa. j 17 Awe ilyo camwafishe ukupaapa, nacimbusa amwebele ukuti: “Witiina, pantu walakwata uyu mwana na o wine.” k 18 Kabili ilyo ali mupepi no kuleka umweo l (pantu na kuba alifwile) m ainike ishina lya mwana ati Benoni; lelo wishi amwinike ati Benjamini. n 19 Awe Rakele alifwile no kushiikwa mu nshila ya ku Efrati, e kutila, ku Betelehemu. o 20 E ico Yakobo aimike icilibwe pa nshiishi yakwe. Ici e cilibwe caimikwa pa nshiishi ya kwa Rakele ukufika na ku bwa lelo. p 21 Pa numa ya ifi fintu, Israele aimine no kuyatanika amatenti yakwe kwi shilya lya lupungu lwa kwa Edere. q 22 Awe ilyo Israele aikele r muli cilya calo e lyo Rubene ailesendama na Bilha kanakashi wa kwa wishi, na Israele aumfwile ulwa ici. s Awe abana baume ba kwa Yakobo baali ikumi na babili (12). 23 Abana baume abafyelwe muli Leya ni Rubene t ibeli lya kwa Yakobo na Simeone na Lebi na Yuda na Isakari na Sebuluni. 24 Abana baume abafyelwe muli Rakele ni Yosefe na Benjamini. 25 Na bana baume abafye-

53

Isaki afwa. Abana ba kwa Esau

lwe muli Bilha, umubomfi mwanakashi uwa kwa Rakele, ni Dani na Naftali. 26 Na bana baume abafyelwe muli Silupa, umubomfi mwanakashi uwa kwa Leya, ni Gadi na Ashere. Aba e bana baume abafyelwe kuli Yakobo mu Padan-aramu. 27 Asukile Yakobo afika kuli Isaki wishi ku Mamre, a ku Kiriati-arba, b e kutila, ku Hebrone, uko Abrahamu na Isaki baikele. c 28 Kabili Isaki aali ne myaka umwanda umo na makumi cinekonsekonse (180). d 29 Pa numa Isaki alekele umweo no kufwa nge fyafwa abantu bakwe, umukote kabili uwa myaka iingi, e awe abana bakwe abaume Esau na Yakobo balimushiikile. f ulu e lupwa lwa 36 Nomba kwa Esau, e kutila, Edog

mu. 2 Esau aupile abanakashi ukufuma mu bena Kanaani: h Ada i umwana mwanakashi wa kwa Elone umwina Hiti j na Oholibama k umwana mwanakashi wa kwa Ana, umwishikulu wa kwa Sibeone umwina Hibi, 3 na Basemati, l umwana mwanakashi wa kwa Ishmaele, inkashi ya kwa Nebayote. m 4 Kabili Ada afyele Elifasi kuli Esau, na Basemati afyele Reuele, 5 Na Oholibama afyele Yeushi na Yalamu na Kora. n Aba e bana baume abo Esau afyele mu calo ca Kanaani. 6 Pa numa ya ifi, Esau abuulile abakashi bakwe na bana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi na bantu bonse aba mu ng’anda yakwe no mukuni wakwe ne fitekwa fyakwe fyonse fimbi ne cuma cakwe conse, o ico anonkele mu calo ca Kanaani, no kuya ku calo icali ukutali ukufuma kuli munyina Yakobo, p 7 pantu ifyuma fyabo fyalifulishe ica kuti bafililwe ukwikala pamo ne calo baleikalamo calicepele pa mula-

ICIPA. 35 a Ukt 31:18 b Ukt 23:2 c Ukt 15:13 Ukf 6:4 Ukf 23:9 Imi 7:6 He 11:9 d Ukt 25:20 Ukt 25:26 e Ukt 25:8 1Im 29:28 f Ukt 49:31 

ICIPA. 36 g Ukt 25:30 Amg 23:7 Ek 25:12 Ro 9:13 h Amg 7:3 Amg 9:5 Aba 3:5 i Ukt 36:10 j Ukt 26:34 k Ukt 36:18 l Ukt 36:17 m Ukt 25:13 Ukt 28:9 n 1Im 1:35 o Ukt 33:9 Ob 6 p Ukt 27:39 Ukt 32:3 

Ku Kulyo a Ukt 13:6 Ukt 28:4 b Ukt 14:6 Amg 2:5 c Ukt 25:30 d Amg 2:12 Ob 8 e 1Im 1:35 f Ukt 36:34 Ek 25:13 Ob 9 g Ukt 36:42 1Im 1:36 h 1Im 1:39 i Ukf 17:8 Imp 13:29 Imp 24:20 Amg 25:19 1Sa 15:8 1Sa 30:1 j 1Im 1:37 k Ukt 26:34 l 1Im 1:35 m Ukf 15:15 n 1Im 1:53 Yb 4:1 Ye 49:20 o 1Im 1:36 p Imp 20:23 Aba 11:18 1Is 9:26

UKUTENDEKA 35:26–36:18 ndu wa mikuni yabo. a 8 E ico Esau aileikala mu calo ca mpili ica Seiri. b Esau e Edomu. c 9 Kabili ulu e lupwa lwa kwa Esau icikolwe ca bena Edomu aba mu calo ca mpili ica Seiri. d 10 Aya e mashina ya bana baume ba kwa Esau: Elifasi umwana wa kwa Ada, umukashi wa kwa Esau; Reuele umwana wa kwa Basemati, umukashi wa kwa Esau. e 11 Na bana baume ba kwa Elifasi, bali ni Temani, f Omari, Sefo na Gatamu na Kenasi. g 12 Kabili Timna h aishileba kanakashi wa kwa Elifasi, mwana Esau. Asukile afyala Amaleke i kuli Elifasi. Aba e bana baume ba kwa Ada, umukashi wa kwa Esau. 13 Abana baume ba kwa Reuele ni aba: Nahati na Sera, Shama na Misa. j Aba e bana baume ba kwa Basemati, k umukashi wa kwa Esau. 14 Kabili aba e bali abana baume ba kwa Oholibama umwana mwanakashi wa kwa Ana, umwishikulu wa kwa Sibeone, kabili umukashi wa kwa Esau, pantu afyele Yeushi na Yalamu na Kora kuli Esau. l 15 Ishi e shamfumu m sha bana ba kwa Esau: Abana baume ba kwa Elifasi, ibeli lya kwa Esau: Imfumu Temani, n imfumu Omari, imfumu Sefo, imfumu Kenasi, 16 imfumu Kora, imfumu Gatamu, imfumu Amaleke. Ishi e shamfumu sha kwa Elifasi o mu calo ca Edomu. Aba e bana baume abafyelwe muli Ada. 17 Aba e bana baume ba kwa Reuele, umwana wa kwa Esau: Imfumu Nahati, imfumu Sera, imfumu Shama, imfumu Misa. Ishi e shamfumu sha kwa Reuele mu calo ca Edomu. p Aba e bana baume abafyelwe muli Basemati, umukashi wa kwa Esau. 18 Awe aba e bana baume ba kwa Oholibama, umukashi wa kwa Esau: Imfumu Yeushi,

UKUTENDEKA 36:19–37:2 imfumu Yalamu, imfumu Kora. Ishi e shamfumu sha kwa Oholibama umwana mwanakashi wa kwa Ana, umukashi wa kwa Esau. 19 Aba e bana baume ba kwa Esau, ne shi e shamfumu shabo. E Edomu wine. a 20 Aba e bana baume ba kwa Seiri, umwina Hori, abekashi ba mu calo cilya: b Lotani na Shobali na Sibeone na Ana c 21 na Dishone na Esere na Dishani. d Ishi e shamfumu sha bena Hori, abana ba kwa Seiri, mu calo ca Edomu. 22 Na bana baume ba kwa Lotani bali ni Hori na Hemamu; ne nkashi ya kwa Lotani ali ni Timna. e 23 Kabili aba e bana baume ba kwa Shobali: Alibani na Manahati na Ebali, Shefo na Onamu. 24 Kabili aba e bana baume ba kwa Sibeone: Aya na Ana. Uyu e Ana uwasangile utumfukumfuku twa menshi ayakaba mu matololo ilyo aleliisha impunda sha kwa Sibeone wishi. f 25 Kabili aba e bana ba kwa Ana: Dishone na Oholibama umwana mwanakashi wa kwa Ana. 26 Kabili aba e bana baume ba kwa Dishone: Hemdani na Eshbani na Itrani na Kerani. g 27 Aba e bana baume ba kwa Esere: Bilhani na Saabani na Akani. 28 Aba e bana baume ba kwa Dishani: Usi na Arani. h 29 Ishi e shamfumu sha bena Hori: Imfumu Lotani, imfumu Shobali, imfumu Sibeone, imfumu Ana, 30 imfumu Dishone, imfumu Esere, imfumu Dishani. i Ishi e shamfumu sha bena Hori ukulingana ne shamfumu shabo mu calo ca Seiri. 31 Nomba ishi e mfumu ishatekele mu calo ca Edomu j ilyo takulaba imfumu nangu imo iya

Ishamfumu sha kwa Edomu ICIPA. 36 a Ukt 25:30 Ukt 32:3 Mal 1:3 b Ukt 14:6 Amg 2:12 Amg 2:22 c 1Im 1:40 d 1Im 1:38 e 1Im 1:39 f Ukt 36:2 g 1Im 1:41 h 1Im 1:42 i 1Im 1:38 j Imp 20:14



















Ku Kulyo a Amg 17:14 Amg 17:15 1Sa 10:19 b 1Im 1:43 c Es 34:6 Ye 49:13 d 1Im 1:44 e Yb 2:11 f 1Im 1:45 g Ukt 25:2 Ukf 2:15 Imp 31:2 h Ru 1:1 i 1Im 1:46 j 1Im 1:47 k 1Im 1:48 l 1Im 1:49 m 1Im 1:50 n 1Im 1:51 o 1Im 1:52 p 1Im 1:53 q 1Im 1:54 r Amg 2:5 s Ukt 25:30 Ukt 36:8



















ICIPA. 37 t Ukt 23:4 Ukt 28:4 He 11:9 u Ukt 17:8 v Ukt 30:25 Ukt 46:19

54

kuteka abena Israele. a 32 Kabili Bela mwana Beore e watekele mu Edomu, b ne shina lya musumba wakwe lyali ni Dinhaba. 33 Ilyo Bela afwile, Yobabu mwana Sera uwa ku Bosera c e wamupyene pa bufumu. d 34 Ilyo Yobabu afwile, Hushamu umwina Temani e e wamupyene pa bufumu. f 35 Ilyo Hushamu afwile, Hadadi mwana Bedadi, uwacimfishe abena Midiani g mu mpanga ya Moabu, h e wamupyene pa bufumu, ne shina lya musumba wakwe ni Abiti. i 36 Ilyo Hadadi afwile, Samla uwa ku Masreka e wamupyene pa bufumu. j 37 Ilyo Samla afwile, Shaulu uwa ku musumba wa Rehobote uwali mupepi no mumana, e wamupyene pa bufumu. k 38 Ilyo Shaulu afwile, Baali-hanani mwana Akibore e wamupyene pa bufumu. l 39 Ilyo Baali-hanani mwana Akibore afwile, Hadari e wamupyene pa bufumu; no musumba wakwe balewita ati Pau, e lyo ishina lya mukashi wakwe ni Mehetabele umwana mwanakashi wa kwa Matrede umwana mwanakashi wa kwa Mesahabu. m 40 Kanshi aya e mashina ya shamfumu sha kwa Esau ukulingana ne ndupwa shabo, mu bwikalo bwabo, mu mashina ya shiko: Imfumu Timna, imfumu Alba, imfumu Yetete, n 41 imfumu Oholibama, imfumu Ela, imfumu Pinone, o 42 imfumu Kenasi, imfumu Temani, imfumu Mibsari, p 43 imfumu Magdiele, imfumu Iramu. Ishi e shamfumu sha kwa Edomu q ukulingana ne njikalo shabo mu calo bapyene. r Uyu e Esau icikolwe ca bena Edomu. s Yakobo akonkenye37 Kabili po ukwikala mu calo ico wishi t aikelemo, mu calo ca Kanaani. u 2 Ifi e fyacitikile Yakobo. Yosefe, v ilyo ali ne myaka ikumi na cinelubali (17), alecema

55

Ifiloto fya kwa Yosefe. Bamupata

umukuni wa mpaanga a pamo na bamunyina, kabili, ico ali umulumendo, ali pamo na bana baume ba kwa Bilha b na bana baume ba kwa Silupa, c abakashi ba kwa wishi. Awe Yosefe aileshimikila shibo ifibi ifyo balecita. d 3 Kabili Israele atemenwe Yosefe ukucila abana bakwe bonse, e pantu ali mwana wa mu bukote bwakwe; e ico amupangile ica kufwala icitali ica maboko ayatali kabili ica mindoloshi. f 4 Ilyo bamunyina bamwene ukuti e o shibo atemenwe ukucila bamunyina bonse, balimupatile, g kabili tabalelanda nankwe mutende mutende. h 5 Inshita imbi Yosefe alotele iciloto no kucishimika kuli bamunyina, i na bo basangile umulandu na umbi uwa kumupatilapo. 6 Kabili abebele ati: “Umfweni, iciloto ico nacilota. j 7 Caciba ifi, twacilakaka imyanshi ya ngano mu kati ke bala kabili moneni umwanshi wandi waima no kwiminina; e lyo imyanshi yenu yaisashinguluka umwanshi wandi no ku-utootela.” k 8 Awe bamunyina bamwipwishe abati: “Bushe cine cine ukaba imfumu pali ifwe? l Atemwa, bushe cine cine ukatuteka?” m E ico basangile umulandu na umbi uwa kumupatilapo pa filoto fyakwe ne fyebo fyakwe. 9 Pa numa alotele iciloto na cimbi, kabili ashimikileko bamunyina ifyo alotele no kutila: “Moneni, nacilota iciloto na cimbi, kabili akasuba no mweshi ne ntanda ikumi na lumo fyacilantootela.” n 10 E lyo ashimikile wishi na bamunyina, na wishi atendeke ukumukalipila no kumweba ati: o “Calola mwi ici ciloto ulotele? Bushe cine cine ine na banoko na bamunonko ni fwe tukese no kuwa pa nshi ku kutootela iwe?” 11 Awe bamunyina balimufimbiile, p lelo wishi asungile icebo ici. q 12 Nomba bamunyina baile mu kuliisha umukuni wa kwa

ICIPA. 37 a Ukt 47:3 b Ukt 35:25 c Ukt 35:26 d Le 5:1 1Sa 2:24 Yh 7:7 e 1Im 2:1 f Ukt 37:32 g Amp 14:30 Amp 27:4 h Ga 5:20 Tt 3:3 i Ukt 37:19 j Imp 12:6 k Ukt 42:6 Ukt 42:9 l Ukt 45:8 m Ukt 49:26 n Ukt 44:14 Ukt 45:9 o Amp 17:10 Lkm 7:5 p Amp 14:30 Imi 7:9 Yak 3:14 q Da 7:28 Lk 2:19



















Ku Kulyo a Ukt 33:18 b 1Sa 3:4 Es 6:8 c 1Sa 17:17 Amp 15:30 d Ukt 23:19 Ukt 35:27 e Am 37:14 Am 94:21 Amp 6:17 Mt 15:19 f Ukt 37:5 g Am 64:5 Amp 1:11 Amp 27:4 h Ukt 31:39 Ukf 22:13 i Am 97:10 Da 3:17 j Ukt 9:5 Ukf 20:13 Le 24:17 1Yo 3:15 k Ukt 4:10 Ukt 42:22 Amp 6:17 l Ukt 42:21 Am 37:8 Ye 22:3 m Ukt 37:3

UKUTENDEKA 37:3-24 shibo mupepi na ku Shekemu. a 13 Ilyo papitile inshita Israele atile kuli Yosefe: “Bushe bamunonko tabalecema imikuni lwa mupepi na ku Shekemu? Isa, uleke nkutume uko bali.” Na o atile: “Mukwai ntumeni!” b 14 E lyo amwebele ukuti: “Shi kabiye. Kamone nga bamunonko bali umutende kabili abatuntulu pamo no mukuni, e lyo ubwele wise unjebe.” c E fyo amutumine ukufuma mu mpanga iyabatama iya Hebrone, d kabili aile ukulungama ku Shekemu. 15 Awe umuntu umo amusangile alelubanta mu mpanga. E lyo uyo muntu amwipwishe, ati: “Cinshi ulefwaya?” 16 Na o atile: “Ni bamunyinane ndefwaya. Shi njeba, Ni kwi uko balecemena imikuni?” 17 Na ulya muntu atile: “Nabafuma pano, pantu nacibomfwa baleti, ‘Natuye ku Dotani.’ ” E ico Yosefe akonkenyepo ukukonka bamunyina no kubasanga ku Dotani. 18 Awe ilyo aali akatalamukila balimumwene, kabili ilyo ashilafika mupepi, mu bucenjeshi batendeke ukupangana ukumwipaya. e 19 E ico basoseshenye abati: “Moneni! Kalota wa filoto ulya aisa. f 20 E ico nomba iseni uleke tumwipaye no kumupoosa mu cilindi ca menshi cimo pali ifi; g na ifwe tukatila iciswango icikali e cimuliile. h E lyo tukamona ifyo fikaba ifiloto fyakwe.” 21 Nomba Rubene pa kumfwa ifi aeseshe ukumupokolola mu minwe yabo. i E ico atile: “Twimwipaya.” j 22 Kabili Rubene atile kuli bena: “Mwisumya umulopa. k Mupooseni muli ci cilindi ca menshi ica mu matololo kabili mwimwipaya.” l Ico alefwaya ukumupokolola mu minwe yabo pa kuti amubweseshe kuli wishi. 23 Nomba ilyo fye Yosefe afikile kuli bamunyina, bafuulile Yosefe ica kufwala cakwe icitali, kabili ica mindoloshi ico afwele; m 24 e lyo bamubuulile

UKUTENDEKA 37:25–38:10 no kumupoosa mu cilindi ca menshi. a Pa nshita iyi icilindi cali fye; tamwali menshi. 25 E lyo baikele balalya. b Nomba ilyo bainwine amenso no kulolesha, kabili moneni, abena Ishmaele c abalendo balefuma ku Gileadi, ne ngamila shabo shisendele ifinyamuti na mafuta ya balsamu ne mikwa ukwali ifinyamuti, d bali pa lwendo balefitwala ku Egupti. 26 E lyo Yuda atile kuli bamunyina: “Cinshi twalasangamo mu kwipaya munyinefwe no kufimba pa mulopa wakwe? e 27 Iseni tumushitishe ku bena Ishmaele, f uleke twiba no mulandu wa kumwipaya. g Na kuba, ni munyinefwe, mulopa wesu.” Awe baumfwile kuli munyinabo. h 28 Nomba kwaishilepita abaume abena Midiani aba makwebo. i E ico batintile Yosefe no kumufumya mu cilindi ca menshi j kabili bashitishe Yosefe ku bena Ishmaele mu sha silfere amakumi yabili (20). k Kabili aba basendele Yosefe ku Egupti. 29 Ilyo Rubene abwelele ku cilindi ca menshi no kusanga ukuti Yosefe talimo, alepwile ifya kufwala fyakwe. l 30 Ilyo abwelele kuli bamunyina abilikishe ati: “Umwaice talimo! Bushe ine —ndecita shani ine?” m 31 Lelo, babuulile ica kufwala ca kwa Yosefe icitali, baipeye na sawe no kucitumpika mu mulopa imiku iingi. n 32 E lyo basendele ica kufwala ico icitali ica mindoloshi no kucitwala kuli shibo no kutila: “Ifi e fyo tusangile. Mukwai lolekesheni, o mumone nga ca kufwala ca mwana wenu nelyo iyo.” p 33 Na o alicilolekeshe no kusosa ati: “Ca kufwala ca mwana wandi! Iciswango ca mu mpanga cifwile nacimulya! q Cine cine Yosefe nabamutaakanya!” r 34 Apo pene Yakobo alepwile ica kufwala cakwe no kufwala

Bashitisha Yosefe. Yuda ICIPA. 37 a Am 69:8 b Ams 6:6 c Ukt 25:12 d Ukt 43:11 Ukf 25:6 e Ukt 4:10 Ukf 21:14 f Ukf 21:16 Neh 5:8 Imi 7:9 g Ye 22:3 h Amp 12:15 i Ukt 25:2 j Ye 38:13 k Ukt 40:15 Ukt 45:4 Amg 24:7 Am 105:17 l Ukt 44:13 Imi 14:14 m Ukt 49:3 n Amp 28:17 o Ukt 38:25 Imp 35:24 p Ukt 37:3 1Ti 5:24 q Ukt 44:28 r Ukf 22:13 2Is 2:24



















Ku Kulyo a 2Sa 1:11 Yb 1:20 b 1Te 5:14 c Am 77:2 Mt 2:18 d Ukt 39:1 e Ukt 40:3



















ICIPA. 38 f Yos 12:15 1Sa 22:1 g Ukt 24:3 Ukt 28:1 h Imp 26:19 i Yos 19:29 Aba 1:31 j Mt 1:3 k Amg 21:20 Ga 5:19 1Pe 3:12 l 2Sa 6:7 Imi 12:23 m Amg 25:5

56

insamu1 mu musana wakwe kabili alooseshe umwana wakwe inshiku ishingi. a 35 Kabili abana bakwe bonse abaume na bana bakwe abanakashi baimine ku kumusansamusha, b lelo akeene ukusansamuka, atile: c “Pantu nkatentemukila ku Nshiishi1 ku mwana wandi ndeloosha!” E fyo wishi alemulila. 36 Lelo abena Midiani bamushitishe mu Egupti, kuli Potifa cilolo wa kwi sano uwa kwa Farao, d kabili umukalamba wa bamalonda. e mu nshita ilya, ilyo 38 Nomba Yuda afumine pali bamunyina ailetanika itenti lyakwe mupepi no mwina Adulamu, f ne shina lyakwe ni Hira. 2 Kabili kulya e ko Yuda amwene umwana mwanakashi wa mwina Kanaani, g ne shina lyakwe ni Shua. Awe alimubuulile no kusendama nankwe. 3 Na o alimiite. Pa numa afyele umwana mwaume no kumwinika ati Ere. h 4 Na kabili alimiite. Na pa numa afyele umwana mwaume no kumwinika ati Onani. 5 Na kabili afyele umwana mwaume no kumwinika ati Shela. Nomba pa nshita amufyele ninshi bekala mu Aksibu. i 6 E lyo Yuda afwaile Ere ibeli lyakwe umukashi, ne shina lyakwe ni Tamari. j 7 Lelo Ere, ali umubi mu menso ya kwa Yehova; k e ico Yehova alimwipeye. l 8 Ni pali ici Yuda asoseele kuli Onani ati: “Sendama na muka munonko kabili umuupe icupo ca pali bumulamu pa kuti ufyalile munonko abana.” m 9 Lelo Onani alishibe ukuti aba bana tabakabe bakwe; n e ico ilyo lyonse asendama no mukashi wa kwa munyina aleonawila amalumina yakwe pa nshi pa kuti efyalila munyina abana. o 10 Nomba ico

Amg 25:6 Ru 1:11 Mt 22:24 n Ru 4:6 o Amg 25:9

Ukt 37:341 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda. 351 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

57

Tamari aimita, afyala bampundu

alecita calibipile mu menso ya kwa Yehova; a e ico na o wine alimwipeye. b 11 E lyo Yuda atile kuli Tamari nafyala: “Akwikala bumukamfwilwa mu ng’anda ya kwa wiso mpaka Shela umwana wandi umwaume akakule.” c Pantu mu mutima aleti: “Epali na o wine afwa nga bamunyina.” d Na o Tamari aileikala mu ng’anda ya kwa wishi. e 12 Ilyo papitile inshiku ishingi umwana mwanakashi wa kwa Shua, umukashi wa kwa Yuda, f alifwile; na Yuda afishishepo inshiku sha kuloosha. g Pa numa aile ku Timuna h ku balebeya impaanga shakwe, pamo no munankwe Hira umwina Adulamu. i 13 E lyo baebele Tamari ukuti: “Mona sofyala aleya ku Timuna ku kubeya impaanga shakwe.” j 14 Awe afuulile ifya kufwala fya bumukamfwilwa, aikubenye insalu afimbana na ku menso no kuyaikala apa kwingilila mu Enaimu, mu mbali ya musebo wa ku Timuna. Pantu amwene ukuti Shela nakula ukwabula kuti bamuufye kuli Shela ukuti abe umukashi wakwe. k 15 Ilyo Yuda amumwene, apo pene atontonkenye ukuti ni cilende, l pantu alifimbene ku menso. m 16 E ico aile kuli ena mu mbali ya musebo no kumweba ati: “Leka nsendame nobe.” n Pantu taishibe ukuti ni nafyala. o Lelo, nafyala atile: “Cinshi mukampeela nga mwasendama na ine?” p 17 E lyo atile: “Ine nkatuma akana ka mbushi ukufuma mu mukuni.” Lelo umwanakashi atile: “Bushe mwalampeela iciikatilo mukasuke amutuma akana ka mbushi?” q 18 Kabili akonkenyepo ati: “Ciikatilo nshi ico ulefwaya?” na o atile: “Inindaminwe r yenu iya kufwatikilako no mwando wenu ne nkonto yenu iili mu minwe yenu.” E lyo amupeele no kusendama nankwe, na o alimiite. 19 E lyo aimine no kuya

ICIPA. 38 a Es 65:12 b 1Im 2:3 Am 55:23 c Ru 1:13 Mt 22:24 d Imp 26:19 e Le 22:13 f Ukt 38:2 g Imp 20:29 Amg 34:8 h Yos 15:10 Aba 14:1 i Ukt 38:1 j 1Sa 25:4 k Amg 25:5 Ru 1:11 Mt 22:24 l Ye 3:2 m Amp 7:10 n 1Ko 6:18 He 13:4 o Ukt 38:11 p Amg 23:18 Ek 16:33 Lk 15:30 q Amp 20:16 r Ukt 41:42 1Is 21:8 Est 8:8 Da 6:17



















Ku Kulyo a 2Sa 14:2 b Ukt 38:1 c Amg 23:17 d Amp 6:33 Amp 12:14 Amp 18:3 Ro 6:21 2Ko 4:2 Ef 5:12 e Ukt 34:31 Imp 5:12 f Ukt 19:36 2Sa 11:5 g Le 21:9 Amg 24:16 h Ukt 38:16 Amp 18:17 1Ko 4:5 i Ukt 31:32 Ukt 37:32 Le 19:15 j Ukt 38:18 k Ro 2:1 l 1Sa 24:17 Yb 33:27 Amp 11:6 m Ukt 38:11 Amg 25:5 Ru 3:12 n Yb 34:32

UKUTENDEKA 38:11-29 kabili afuulile icifimbo no kufwala ifya kufwala fya bumukamfwilwa. a 20 Kabili Yuda atumine umunankwe umwina Adulamu b ukumutwalilako akana ka mbushi pa kuti ayepoka iciikatilo cilya ku mwanakashi ulya, lelo tamusangile. 21 Awe aile aleipusha ku bantu ba palya pantu apafumine umwanakashi, ati: “Ali kwi ulya cilende c wa pe tempele uwa mu Enaimu uwabela mu musebo?” Na bo bayaswike abati: “Muno muntu tamwatala amuba cilende wa pe tempele.” 22 Asukile abwelela kuli Yuda no kutila: “Nshimusangile kabili, na bantu ba muli ilya ncende batile, ‘Muno tamwatala amuba cilende wa pe tempele.’ ” 23 E ico Yuda atile: “Leka afisende fibe fyakwe, ukuti twiseebana. d Lelo te mulandu, apo ine nintuma akana ka mbushi aka, ni co fye taumusangile.” 24 Lelo, pa numa ya myeshi itatu e lyo baebele Yuda abati: “Tamari nokofyala aicitile cilende, e kabili moneni naimita pa mulandu wa bucilende bwakwe.” f Na o Yuda atile: “Mufumisheni pa nse no kumoca.” g 25 Nomba ilyo balemufumya atumine amashiwi kuli wishifyala, ati: “Umwine wa ifi fintu e wampeele ifumo.” h Kabili alundilepo no kuti: “Lolekesheni, i mumone umwine wa ifi fintu, inindaminwe no mwando ne nkonto.” j 26 Awe Yuda alifilolekeshe no kutila: k “Alilungama ukuncila, l pantu nshamupeele kuli Shela umwana wandi umwaume.” m E ico tabwekeshepo ukusendama nankwe. n 27 Nomba pa kupaapa, moneni, mwi fumo lyakwe mwali bampundu. 28 Kabili, ilyo alepaapa umo apushishe ukuboko, e lyo apo pene nacimbusa abuulile ubushishi bwakashika no kumukaka ku kuboko, ati: “Uyu e wabalilapo ukufuma.” 29 Nomba ilyo fye abweseshe ukuboko

UKUTENDEKA 38:30–39:20 kwakwe, moneni, munyina nomba e wafuma, ica kuti nacimbusa atile: “Cinshi ici wacita ica kuti waipangila inshila pa kuti ufume?” E ico ishina lyakwe lyainikwe Perese. a 30 Na pa numa munyina uwali no bushishi bwakashika ku kuboko alifumine kabili bamwinike ati Sera. b baletele Yosefe ku 39 Awe Egupti, kabili Potifa, c

d

umwina Egupti, uwalebomba kwi sano, kabili umukalamba wa bamalonda, alimushitile ku bena Ishmaele e abamuletele kulya. 2 Lelo Yehova ali na Yosefe, na fyonse ifyo alecita fyalemuwamina f kabili aishileba umukalamba mu ng’anda ya kwa shikulu wakwe, umwina Egupti. 3 Na shikulu wakwe amwene ukuti Yehova ali nankwe no kuti Yehova alepaala conse ico alecita. 4 Awe Yosefe aali uwatemwikwa kuli shikulu wakwe kabili alemubombela lyonse, ica kuti amubikile ukuba umukalamba pa ng’anda yakwe, g na conse ico akwete apeele mu minwe yakwe. 5 Nomba ukutula apo amubikile ukuba umukalamba pa ng’anda yakwe no kwangalila ifipe fyakwe fyonse, Yehova alepaala ing’anda ya mwina Egupti uyu pa mulandu wa kwa Yosefe, kabili ipaalo lya kwa Yehova lyaishileba pali conse ico akwete mu ng’anda na mu mpanga. h 6 Asukile Potifa aleka conse ico akwete cibe mu minwe ya kwa Yosefe; i kabili talesakamana nangu cimo kano fye ifya kulya alelya. Kabili Yosefe aishileba uwayemba icata kabili alemoneka uwayemba. 7 Nomba pa numa ya ifi fintu umukashi wa kwa shikulu wakwe atendeke ukupoosa amenso j yakwe pali Yosefe no kutila: “Sendama na ine.” k 8 Lelo alekaana l kabili aleti ku mukashi wa kwa shikulu wakwe: “Moneni shikulu tasakamana nangu cimo mu ng’anda ino, na conse ico

Yosefe akaana muka Potifa ICIPA. 38 a Ukt 46:12 Ru 4:12 1Im 2:4 Lk 3:33 b 1Im 9:6 Mt 1:3



















ICIPA. 39 c Am 105:17 Imi 7:9 d Ukt 37:36 e Ukt 17:20 Ukt 37:25 f Am 1:3 Ro 8:31 He 13:6 g Amp 14:35 Lk 12:44 1Ko 4:2 h Ukt 30:27 Amg 28:3 2Sa 6:11 i Lk 16:10 Lk 19:17 j Mt 5:28 2Pe 2:14 k Le 20:10 Amp 2:16 1Ko 6:9 l Amp 1:10 Amp 5:20 Amp 22:6



















Ku Kulyo a Lk 16:12 1Ko 4:2 b Amp 6:29 Mko 10:8 c Ukt 2:24 Ukt 20:6 Am 51:4 Ga 5:19 He 13:4 d Amp 5:3 Amp 22:14 e Yb 24:15 Ye 23:24 f Lkm 7:26 Yak 1:14 g 2Sa 13:11 h Amp 6:32 1Ko 6:18 2Ti 2:22 i Am 35:20 Amp 6:19 Amp 12:17 j Am 37:12 k Ukf 20:16 Amp 12:22 Amp 19:5 l Amg 19:15 Amp 6:34 Amp 29:12

58

akwata apeela mu minwe yandi. a 9 Tamuli nangu umo uwancila muli ino ng’anda, kabili tantana nangu cimo kano fye imwe, pantu muli mukashi wakwe. b E ico kuti nacita shani ububi bwakula ifyo no kubembukila Lesa?” c 10 Nomba lyonse ilyo alesosa kuli Yosefe cila bushiku ukuti asendame nankwe nangu ukuba nankwe, alemukaanina. d 11 Nomba pa bushiku ubu nge fyo caleba inshiku shimbi aingile mu ng’anda ku kubomba imilimo yakwe, na mu ng’anda tamwali nangu umo uwa pa ng’anda. e 12 E lyo umwanakashi amwikete ku ca kufwala cakwe, f no kutila: “Sendama na ine!” g Lelo ashile ica kufwala cakwe mu minwe yakwe kabili alifulumwike no kufumina pa nse. h 13 Nomba ilyo amona amushiila ica kufwala mu minwe pa kufulumukila pa nse, 14 atendeke ukubilikisha ku ba mu ng’anda yakwe, ati: “Moneni! Atuleteele umwaume, umuHebere, ku kutuseebanya. Eshile kuli ine ukuti asendame na ine, lelo ine nacitendeka ukupunda ishiwi ilikalamba. i 15 Nomba ilyo acumfwa ukuti nasansula ishiwi no kutendeka ukupunda, e lyo acisha ica kufwala cakwe no kufulumukila pa nse.” 16 Na o asungile ica kufwala cakwe pa mbali yakwe mpaka shikulu wakwe abwelela ku ng’anda. j 17 E lyo amwebele amashiwi ya kuti: “Umubomfi mwatuletela umuHebere eshile kuli ine ku kunseebanya. 18 Lelo ilyo fye nacisansula ishiwi no kutendeka ukupunda, e lyo acisha ica kufwala cakwe pa mbali yandi no kufulumukila pa nse.” k 19 E ico shikulu wakwe pa kumfwa amashiwi ya mukashi wakwe ayo amwebele, ati: “Ifi ne fi e fyo umubomfi wenu acicita kuli ine,” ubukali bwakwe bwaliimine. l 20 E ico shikulu wa kwa Yosefe alimusendele no kumutwala mu

59

Yosefe alondolola ifiloto

cifungo, umo abafungwa ba mfumu balekakilwa, na o atwalilile ukuba mu cifungo. a 21 Lelo, Yehova ali na Yosefe kabili alemulanga icikuuku no kumulenga ukutemwikwa ku mukalamba wa cifungo. b 22 E ico umukalamba wa cifungo apeele abafungwa bonse abali mu cifungo mu minwe ya kwa Yosefe; kabili e walesuminisha conse ico bali no kucita mulya. c 23 Umukalamba wa cifungo talebikako amano kuli fyonse ifyo apeele Yosefe, pantu Yehova ali na Yosefe kabili Yehova alepaala conse ico alecita. d pa numa ya ifi fi40 Nomba ntu uwalepeela imfumu e

ya mu Egupti ifya kunwa e lyo no walepanga umukate babembukile shikulu wabo imfumu ya Egupti. f 2 Kabili Farao akalipe icibi pa babomfi g bakwe babili, umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa no mukalamba wa balepanga umukate. h 3 E ico abapoosele mu cifungo ca mu ng’anda ya mukalamba wa bamalonda, i mu cifungo j umo Yosefe ali umufungwa. 4 E lyo umukalamba wa bamalonda abikile Yosefe pamo na bo pa kuti alebabombela; k kabili bali mu cifungo pa nshiku shimo. 5 Kabili bonse babili balotele iciloto, l cila muntu alotele iciloto ubushiku bumo bwine, m umo umo iciloto cakwe no mo calolele, n uwalepeela imfumu ya mu Egupti ifya kunwa no walepanga umukate abali abafungwa mu cifungo. o 6 Ilyo Yosefe aile uko baali ulucelo no kubamona, moneni, balemoneka aba bulanda. p 7 E lyo alaipusha ababomfi ba kwa Farao abali nankwe mu cifungo ica mu ng’anda ya kwa shikulu wakwe, ati: “Cinshi ico ifinso fyenu fibelele ifya bulanda lelo?” q 8 Na bo batile: “Natulota ifiloto, kabili tapali uwa kutwilwila.” E ico Yosefe abebele ati: “Bushe

ICIPA. 39 a Am 105:18 1Pe 2:20 1Pe 3:14 b Ukt 40:3 Am 105:19 Amp 16:7 Da 1:9 Imi 7:9 c Ukt 39:6 d Ukt 49:22 Am 1:3 Imi 7:10



















ICIPA. 40 e Ukt 40:11 Ukt 41:9 f Imi 7:10 g Ukt 41:10 Amp 16:14 Amp 19:12 h Ukt 40:20 i Ukt 37:36 j Ukt 39:20 Am 105:18 k Ukt 39:22 l Yb 33:15 m Ukt 41:11 n Ukt 41:12 o Ukt 41:10 p Amp 15:13 Da 1:10 q Lk 24:17



















Ku Kulyo a Ukt 41:16 Am 25:14 Da 2:28 Da 2:45 b Imp 13:23 c Amp 3:10 d Ukt 40:21 e Ukt 41:12 Da 2:30 f Ukt 40:21 Ukt 41:13 Ye 52:31 g Neh 2:1 h 1Sa 25:31 Lk 23:42 i 2Sa 9:1 j Ukt 14:13 Ukt 37:28 Ukt 41:12 Ukf 21:16 Imi 7:9 k Ukt 39:8 Am 105:19 Am 119:86 Da 6:22 Yh 15:25 He 12:11 1Pe 3:17 l Ukt 49:20 1Im 12:40 m Ukt 15:11 n Ukt 41:12

UKUTENDEKA 39:21–40:19 Lesa te wilula ifiloto? a Nondolweleni ifyo mulotele.” 9 Kabili umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa alondolwelele Yosefe iciloto no kusosa ati: “Moneni, mu ciloto candi nacimona umwangashi uli pa ntanshi yandi. 10 Na ku mwangashi kwaciba utumisambo tutatu, kabili waciba ngo wacilapuuka. b Amaluba ya uko yacibalula. Ne fisansangu fya uko fyacitwala imyangashi iyapya. 11 Na kapu ya kwa Farao yaciba mu kuboko kwandi, e lyo nabuula ne myangashi naikamina mu lukombo lwa kwa Farao. c Pa numa nacipeela ulukombo mu minwe ya kwa Farao.” d 12 E lyo Yosefe atile: “Uku e kwilulwa kwa ciloto: e Imisambo iyo itatu ni nshiku shitatu. 13 Mu nshiku shitatu ukufuma nomba Farao akakufumya kabili akakubwesesha pa cifulo wakwete; f kabili ukalapeela ifya kunwa mu minwe ya kwa Farao, nge fyo walecita kale ilyo walepeela imfumu ifya kunwa. g 14 Lelo, ukanjibukishe ilyo fye ifintu fikakuwamina, h kabili, ukanange icikuuku kabili ukanandepo kuli Farao, i no kumfumya muli cino cifungo. 15 Pantu na kuba nasendelwe ukufuma mu calo ca baHebere; j kabili kuno na ko nshacita nangu cimo ica kuti bambikilepo mu cifungo.” k 16 Ilyo umukalamba wa balepanga umukate amwene ukuti ailula bwino, e lyo atile kuli Yosefe: “Na ine wine nacilota, kabili moneni pa mutwe wandi paciba imiseke itatu iya mukate wabuuta, 17 na mu museke uwaciba pa muulu sana mwaciba ifya kulya ifya misango yonse ifya kwa Farao, l ifyo uupanga imikate apekenye, ne fyuni m fyacilalya ifyaciba mu museke uwaciba pa mutwe wandi.” 18 E lyo Yosefe ayaswike no kutila: “Uku e kwilulwa kwa ciloto: n Imiseke itatu ni nshiku shitatu. 19 Mu nshiku

UKUTENDEKA 40:20–41:16 shitatu ukufuma nomba Farao akakufumya no kukuputulako umutwe no kukukulika ku cimuti; a ne fyuni fikalya umubili obe onse.” b 20 Nomba ubushiku bwalenga shitatu bwali bushiku bwa kufyalwa kwa kwa Farao, c kabili acitiile ababomfi bakwe bonse umutebeto no kufumya umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa no mukalamba wa balepanga umukate mu kati ka babomfi bakwe. d 21 Umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa amubweseshe pa cifulo cakwe ica kuba umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa, e na o atwalilile ukulapeela ifya kunwa mu minwe ya kwa Farao. 22 Lelo umukalamba wa balepanga umukate alimukulike, f nga filya fine Yosefe abelwilile. g 23 Lelo, umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa taibukishe Yosefe, alimulabile. h pa mpela ya myaka 41 Nomba ibili iituntulu, Farao alotele i iciloto kabili moneni, naiminina mu mbali ya mumana wa Naelo. 2 Kabili moneni, ing’ombe cinelubali (7) shilefuma mu mumana wa Naelo ishalemoneka ishayemba kabili ishaina, shilelya no mulemfwe wa mu lulamba lwa Naelo. j 3 Kabili moneni ing’ombe shimbi cinelubali (7) shilefuma mu mumana wa Naelo ukukonka pali ishi, shilemoneka ishabipa kabili ishaonda, k shayaiminina mupepi ne ng’ombe ishili mu lulamba lwa Naelo. 4 E lyo ing’ombe ishalemoneka ishabipa kabili ishaonda shatendeka ukulya ing’ombe cinelubali ishalemoneka ishayemba kabili ishaina. l Awe Farao alishibwike. m 5 Lelo aponene mu tulo na kabili no kulota iciloto ca bubili. Kabili moneni, kwali imitwe ya ngano cinelubali (7) iikulu kabili iisuma ilefuma mu lupimbili lumo. n 6 Kabili moneni kwali ne mitwe ya ngano cine-

Farao alota. Bafilwa ukwilula ICIPA. 40 a Ukt 41:13 Amg 21:22 Yos 8:29 Yos 10:26 b 1Sa 17:44 2Sa 21:10 Ye 16:4 Ek 39:4 Uks 19:17 c Lkm 7:1 Mko 6:21 d Amp 16:14 e Neh 2:1 f Ukt 41:13 Est 7:10 g Ukt 40:8 Da 2:30 h Ukt 40:14 Yb 19:14



















ICIPA. 41 i Ukt 20:3 Ukt 40:5 Yb 33:15 Da 2:1 j Ukt 1:30 Ukt 41:18 k Ukt 41:19 l Ukt 41:20 m Ukt 41:21 1Is 3:15 n Ukt 41:22



















Ku Kulyo a 2Is 19:26 Ek 17:10 Ho 13:15 b Ukt 41:23 c Ukt 41:24 d Da 2:1 e Ukf 7:11 f Es 19:11 Da 2:2 1Ko 3:20 g Da 4:7 h Ukt 40:21 i Amp 28:13 j Ukt 40:2 k Ukt 37:36 Ukt 40:3 l Ukt 40:5 m Ukt 39:17 n Ukt 39:1 o Ukt 40:8 p Ukt 40:21 q Ukt 40:22 r 1Sa 2:8 Am 105:20 s Ukt 40:15 Da 2:25 t Ye 9:26 u Ye 52:33 v Am 25:14 Da 5:12 Imi 7:10 w Ukt 40:8 Da 2:23 Da 2:28

60

lubali (7) iyapapa kabili iyapya ku mwela wakaba uwa ku kabanga, a iyalemena ukukonka pali iyo. b 7 Kabili imitwe ya ngano iyapapa yatendeke ukumina imitwe ya ngano cinelubali (7) iikulu kabili iyaisula. c Awe Farao alishibwike kabili moneni cali ciloto fye. 8 Nomba ulucelo umutima wakwe walisakamikwe. d E ico atumine abakuyaita bashimapepo bonse aba finjelengwe aba mu Egupti e na bonse aba mano abalimo, f kabili Farao abashimikile ifiloto fyakwe. g Lelo tapali uwa kwilwila Farao ifiloto. 9 E lyo umukalamba wa balepeela imfumu ifya kunwa alandile na Farao, h ati: “Ndesokolola imembu shandi buno bushiku. i 10 Kwali ubushiku Farao akalipe pa babomfi bakwe. j Ambikile mu cifungo ca mu ng’anda ya mukalamba wa bamalonda, k ine no mukalamba wa balepanga umukate. 11 Pa numa twalotele ifiloto mu bushiku bumo bwine, ine na ena. Cila muntu alotele iciloto kabili cila ciloto cali no mo calolele. l 12 Kabili twali no mulumendo, umuHebere, m umubomfi wa mukalamba wa bamalonda. n Ilyo twamushimikile ifiloto, o alilwile ifiloto fyesu. Ailwile ifiloto ukulingana ne fyo cila muntu alotele. 13 Kabili ukulingana ne fyo ailwile ifiloto fyesu, e fyo caishileba. Ine ambweseshe pa cifulo candi, p lelo ena alimukulike.” q 14 E lyo Farao atumine aba kuyaita Yosefe, r ukuti bamufumye bwangu bwangu mu cifungo. s E ico alibeyele t no kufwala ifya kufwala u fimbi no kuya kuli Farao. 15 E lyo Farao atile kuli Yosefe: “Nindota iciloto, lelo tapali uwa kwilula. Nomba ning’umfwa ukuti iwe kuti waumfwa iciloto no kwilula.” v 16 E lyo Yosefe ayaswike Farao no kutila: “Te ku maka yandi! Lesa e walasosa ifya mutende kuli Farao.” w

61

Yosefe alondolola ifyalotele Farao

17 Kabili Farao akonkenyepo ukusosa kuli Yosefe ati: “Mu ciloto candi, naciba ninjiminina pa lulamba lwa mumana wa Naelo. 18 Kabili moneni ing’ombe cinelubali (7) ishaina kabili ishayemba shilefuma mu mumana wa Naelo, no kutendeka ukulya umulemfwe wa mu Naelo. a 19 Kabili moneni ing’ombe shimbi cinelubali (7) shacikonkapo, ishanakuka kabili ishabipa kabili ishaonda. b Nshatala mona ishabipa nge shi mu calo conse ica Egupti. 20 Ishaonda kabili ishabipa shacitendeka ukulya ing’ombe cinelubali (7) ishaina. c 21 Kabili ishi shacingila mu nda ya shiko, lelo te kuti wishibe no kuti nashilyapo fimo, pantu shacilamoneka fye ishabipa nga pa kutendeka. d E lyo nacishibuka. 22 “Pa numa nacimona mu ciloto candi kabili moneni, imitwe cinelubali (7) iya ngano ilefuma mu lupimbili lumo, iyaisula kabili iisuma. e 23 Kabili ukukonka pali iyo, moneni kwaciba imitwe cinelubali (7) iya ngano iyacilamena, iyapapa, kabili iyaumina, iyapya ku mwela wa ku kabanga. f 24 Kabili iyo mitwe ya ngano iyaonda yacitendeka ukumina imitwe ya ngano cinelubali (7) iisuma. g E ico nacishimikilako bashimapepo ba finjelengwe, h lelo tapali nangu umo uwacinondolwela umo cilolele.” i 25 E lyo Yosefe atile kuli Farao: “Iciloto ca kwa Farao cimo fye. Ico Lesa wa cine akacita nalanda kuli Farao. j 26 Ing’ombe cinelubali (7) ishisuma myaka cinelubali. Ifyo fine ne mitwe ya ngano cinelubali iisuma myaka cinelubali. Iciloto cimo fye. 27 Ne ng’ombe isho cinelubali (7) ishaonda kabili ishibi ishacikonkapo myaka cinelubali; ne mitwe ya ngano cinelubali iyabulamo akantu, iyapya ku mwela wa ku kabanga, k ikaba myaka ci-

ICIPA. 41 a Ukt 41:2 b Ukt 41:3 c Ukt 41:4 d Le 26:26 Es 9:20 e Ukt 41:5 f Ukt 41:6 Am 129:6 g Ukt 41:7 h Ukt 41:8 Ukf 7:11 Da 2:2 i Da 2:27 Da 4:7 j Am 98:2 Es 41:22 Da 2:28 Ams 3:7 k Ukf 14:21



















Ku Kulyo a Ukt 12:10 2Is 8:1 b Da 2:28 c Es 24:4 Mt 24:7 Imi 7:11 Imi 11:28 d Amg 19:15 Yb 33:14 Mt 18:16 e 2Te 3:1 f Amg 1:13 1Ko 4:2 g 1Is 11:28 h Ukt 41:47 Ukt 47:26 i Ukt 41:48 Amp 8:21 Imi 7:12 j Ukt 47:13 k Ukt 45:11 Ukt 47:19 l Da 1:20 m Imp 27:18 Yb 32:8 Es 61:1 Da 4:8

UKUTENDEKA 41:17-39 nelubali iya cipowe. a 28 E filya nsosele kuli Farao nati: Ico Lesa wa cine alecita nalanga Farao. b 29 “Moneni kukaba imyaka cinelubali (7) ilyo kukaba ifya kulya ifingi nga nshi mu calo conse ica Egupti. 30 Lelo pa numa ya iyo myaka kukesa icipowe ca myaka cinelubali (7), abantu bakalaba ne fya kulya ifingi ifyo fyonse ifyaba mu calo ca Egupti kabili icipowe cikaba mpanga yonse. c 31 Ne fya kulya ifingi ifyali mu calo abantu tabakafibukishe pa mulandu wa cipowe ico icikesakonkapo, pantu cikaba cipowe icikalamba nga nshi. 32 Kabili apo iciloto cabwekeshiwepo imiku ibili kuli Farao, cilolele mu kuti ici cintu nacipampamikwa na Lesa wa cine, d kabili Lesa wa cine aleangufyanya ukucicita. e 33 “E ico nomba lekeni Farao afwaye umuntu uwashilimuka kabili uwa mano no kumulaashika pa calo ca Egupti. f 34 Lekeni Farao acitepo cimo no kusala aba kwangalila icalo, g e lyo ena aleangalila icitungu cimo pa fitungu fisano ifya mu calo ca Egupti mu myaka cinelubali (7) ilyo kukaba ifya kulya ifingi. h 35 Na bo bakalonganike ifya kulya fyonse ifya muli iyo myaka ilyo kukaba ifya kulya ifingi, kabili bakatuulike ingano mu kuteka kwa kwa Farao ukuti shikabe ica kulya ca mu misumba, i kabili bakashisunge. 36 Kabili bakapeele abantu ifya kulya ifyo mu calo pa myaka cinelubali (7) iya cipowe, iikesa mu calo ca Egupti, j pa kuti icalo ciikonaulwa ku cipowe ico.” k 37 Awe Farao na babomfi bakwe bonse batemenwe nga nshi aya mashiwi. l 38 E ico Farao atile ku babomfi bakwe: “Bushe kuti asangwa umuntu na umbi uwaba ngo yu uwabamo umupashi wa kwa Lesa?” m 39 Pa numa Farao atile kuli Yosefe: “Apo Lesa nakulenga ukwishiba

UKUTENDEKA 41:40–42:2 ici conse, a tapali umbi uwashilimuka kabili uwa mano nga iwe. b 40 Ni we wine uleba umukalamba pa ng’anda yandi, c na bantu bandi bonse bakalakunakila muli fyonse. d Ku bufumu fye e ko nalakucila.” e 41 Kabili Farao alundilepo ukusosa kuli Yosefe ati: “Mona, ninkusonta ukuba umukalamba pa calo conse ica Egupti.” f 42 E lyo Farao afuulile ku munwe wakwe inindaminwe g ya kufwatikilako no kuifwika ku munwe wa kwa Yosefe no kumufwika ifya kufwala ifyatelela ifisuma kabili amufwikile no munyololo wa mu mukoshi uwa golde. h 43 Kabili amuninike na mwi celeta lya bubili ilya mfumu, i pa kuti abantu babilikishe kuli ena abati, “Afureki!” E fyo amucitile umukalamba pa calo conse ica Egupti. 44 Farao kabili atile kuli Yosefe: “Nine Farao, lelo ukwabula ukusuminisha kobe tapali uufwile ukwimya ukuboko kwakwe nangu ukuulu kwakwe mu calo conse ica Egupti.” j 45 Pa numa Farao ainike Yosefe ati Safenatipanea no kumupeela Asenati k umwana mwanakashi wa kwa Potifera shimapepo wa ku One l ku kuba umukashi wakwe. E lyo Yosefe afumine no kwendauka mu calo ca Egupti. m 46 Kabili Yosefe ali ne myaka amakumi yatatu (30) n ilyo aileiminina pa cinso ca kwa Farao imfumu ya Egupti. Awe Yosefe afumine pa cinso ca kwa Farao kabili aendawike mu calo conse ica Egupti. 47 Kabili mu myaka cinelubali (7) iya fya kulya ifingi icalo cafumishe ifisabo ifingi nga nshi. o 48 Kabili alelonganya ifya kulya fyonse ifya myaka iyo cinelubali (7) mu calo ca Egupti kabili abikile ifya kulya ifyo mu misumba yonse. p Ifya kulya fya mu mabala ayali mupepi no musumba afibikile mu kati ka uko. q 49 Kabili Yosefe atwalilile ukulonganya

Yosefe ateka. Alonganya ingano ICIPA. 41 a Am 32:8 Amp 14:35 1Ko 1:27 b Amp 2:6 1Ko 2:6 c Ukt 39:6 Am 105:21 Imi 7:10 d Ukt 49:10 e Est 10:3 Da 6:3 f Da 5:7 g Est 8:10 Da 6:17 h Est 8:2 Am 75:7 Da 5:29 i 1Is 1:38 Est 6:11 j Ukt 44:18 Ukt 45:8 Imi 7:10 k Ukt 46:20 l Ye 43:13 Ek 30:17 m Am 105:21 n Imp 4:3 2Sa 5:4 Lk 3:23 o Ukt 26:12 Am 65:9 p Ukf 1:11 q 1Is 9:19 2Im 32:28



















Ku Kulyo a Am 107:37 b Amg 28:11 Mal 3:10 c Ukt 48:5 d Ukt 50:23 Imp 1:35 Uks 7:6 e Am 30:11 Es 65:16 Uks 21:4 f Ukt 48:17 Imp 1:33 Amg 33:17 Yos 14:4 g Am 105:18 Am 107:41 Ams 6:6 Imi 7:10 h Ukt 41:26 i Ukt 41:30 Imi 7:11 j Ukt 45:11 Ukt 47:17 k Ukt 47:13 Isb 5:10 l Am 105:21 Am 146:7 m Ukt 43:1 Lk 4:25 n Ukt 41:48 Ukt 47:16 Amp 11:26 o Ukt 47:4 Am 33:19



















ICIPA. 42 p Ukt 41:48 q Imi 7:12

62

imiina ya ngano ngo mucanga wa pali bemba ku bwingi, a mpaka basukile baleka ukupenda, pantu shalifulishe. b 50 Kabili ilyo umwaka wa cipowe ushilafika Yosefe afyele abana babili abaume, c abo Asenati umwana mwanakashi wa kwa Potifera shimapepo wa ku One amufyalile. 51 E ico Yosefe ainike ishina lye beli ati Manase, d ico umwine atile, “Pantu Lesa nanenga ukulaba ukucula kwandi konse no kulaba ing’anda ya kwa tata yonse.” e 52 No wa cibili amwinike ati Efraimu, f ico umwine atile, “Lesa nanenga ukukwata abana abengi mu calo ico naculiilemo.” g 53 Yasukile imyaka cinelubali (7) iya fya kulya ifingi mu calo ca Egupti yapwa, h 54 kabili pa numa, imyaka cinelubali (7) iya cipowe yalifikile, nga filya fine Yosefe asosele. i Kabili icipowe caponene mu fyalo fyonse, lelo mu calo conse ica Egupti mwali ifya kulya. j 55 Fyasukile ifya kulya fyapwa mu calo conse ica Egupti na bantu batendeke ukulilila ifya kulya kuli Farao. k E lyo Farao atile ku bena Egupti bonse: “Kabiyeni kuli Yosefe. Conse ico alamweba ukucita, mucite.” l 56 Kabili icipowe caponene pano isonde ponse. m E lyo Yosefe aiswile amatala yonse aya ngano ayo bakwete alashitisha na ku bena Egupti, n pantu icipowe calikulile mu calo ca Egupti. 57 Kabili abantu mu calo conse baleisa ku Egupti ku kushita ingano kuli Yosefe, pantu icipowe calikulile pano calo ponse. o Yakobo aumfwa 42 Asukile ukuti ku Egupti kuli ifya kulya. p E lyo Yakobo atile ku bana bakwe abaume: “Cinshi mwikalile fye muleloleshanya?” 2 Kabili alundilepo ati: “Moneni ning’umfwa ukuti ku Egupti q kuli ifya kulya. Kabiyeniko no kutushitilako pa kuti twi-

63

Bamunyina Yosefe baya ku Egupti

fwa ku nsala.” 3 Awe bamunyina a ba kwa Yosefe ikumi (10) baile ku kushita ifya kulya ku Egupti. 4 Lelo Yakobo talekele Benjamini, b munyina Yosefe, ukuya pamo na bamunyina, pantu atile: “Epali icabipa camucitikila.” c 5 E ico bamwana Israele baendeele pamo na bambi abaleya ku Egupti ku kushita ingano, pantu mu calo ca Kanaani mwali icipowe. d 6 Kabili Yosefe e wali umukalamba pa calo cilya. e E waleshitisha ingano ku bantu ba mu fyalo fyonse. f Awe bamunyina Yosefe balishile no kumukontamina. g 7 Ilyo Yosefe amwene bamunyina, apo pene alibeshibe, lelo ali-ifungushenye ukuti bemwishiba. h E ico alandile na bo bukali bukali kabili abepwishe ati: “Mwafuma kwi?” na bo batile: “Twafuma ku calo ca Kanaani twaisa ku kushita ifya kulya.” i 8 E fyo Yosefe aishibe bamunyina, lelo bena tabamwishibe. 9 Apo pene Yosefe aibukishe ifiloto alotele pali bena, j kabili abebele ati: “Muli nengu! Mwishile ku kumona apa kusanshila icalo cesu!” k 10 Na bo batile: “Iyo, mwe shikulu, l ababomfi m benu beshile ku kushita ifya kulya. 11 Ifwe bonse tuli bana ba muntu umo. Tuli bantu ba kaele. Ababomfi benu tabali nengu.” n 12 Lelo atile: “Iyo te fyo! Pantu mwishile ku kumona apa kusanshila icalo cesu!” o 13 Na bo batile: “Fwe babomfi benu tuli ba bwananyina ikumi na babili (12). p Tuli bana ba muntu q umo mu calo ca Kanaani; kabili pali ino nshita umwaice ali na shifwe, r e lyo uyu umbi tabapo.” s 14 Lelo, Yosefe abebele ati: “Ifyo nsosele kuli imwe nati, ‘Muli nengu!’ ni fyo fine. 15 Nalamwesha imone nga mulelanda icishinka. Na pali fye Farao, tamwafume pano mpaka munyinenwe umwaice ese. t 16 Tumeni umo pali imwe ayebuula munyinenwe lelo imwe mulekakwa, pa

ICIPA. 42 a 1Im 2:1 b Ukt 35:18 Ukt 42:38 Ukt 44:20 c Ukt 43:14 d Ukt 41:57 Imi 7:11 e Ukt 41:44 Ukt 45:8 Am 105:21 Imi 7:10 f Ukt 47:14 g Ukt 37:7 Ukt 37:9 h Ukt 42:23 Am 81:5 i Ukt 37:1 Imi 7:12 j Ukt 37:7 Ukt 37:9 Imp 12:6 k Ukt 47:13 l Ro 13:7 m Ukt 37:8 n Ukt 42:31 o Ukt 41:30 p 1Im 2:1 q Ukf 1:1 r Ukt 35:18 Ukt 42:38 Ukt 43:7 s Ukt 37:27 Ukt 37:35 Ukt 44:20 Ukt 45:26 Imi 7:9 t Ukt 42:34 Ukt 43:29



















Ku Kulyo a Am 7:9 b Ukt 20:11 Le 25:43 Neh 5:15 Amp 8:13 2Ko 7:1 c Ukt 42:24 d Ukt 43:2 Ukt 45:23 e Ukt 43:5 Ukt 44:23 f Ukt 37:18 Ukt 37:28 Ukt 50:17 Imi 7:9 g Imp 32:23 Amp 21:13 Mt 7:2 1Ti 5:24 h Ukt 37:21 Ro 2:15 i Ukt 9:5 Am 9:12 Uks 6:10 j Ukt 43:30 k Ukt 42:19 Ukt 49:5 l Ukt 43:23 Yb 36:8 m Ukt 44:1 n Ukt 45:21 1Pe 3:9

UKUTENDEKA 42:3-27 kuti amashiwi musosele yashininkishiwe nga ya cine. a Lelo nga tacabe fyo, ninshi, na pali fye Farao, muli nengu.” 17 Awe abasungile mu cifungo inshiku shitatu. 18 Pa numa pa bushiku bwalenga shitatu Yosefe abebele ati: “Citeni ici ukuti mube no mweo. Pantu ine ntiina b Lesa wa cine. 19 Nga muli ba kaele, lekeni umo pali bamunyinenwe ashale muli cino cine cifungo, c lelo imwe bonse kabiyeni, sendeni ifya kulya fya kupwisha icipowe mu mayanda yenu. d 20 E lyo mukalete munyinenwe umwaice kuli ine, pa kuti nkamone ifyo mwalanda nga fya cine; na imwe tamwakafwe.” e Awe balisumine ukucita ifyo. 21 Kabili balaebana abati: “Cine cine twaliba no mulandu pali munyinefwe, f pantu twalimwene ifyo umutima wakwe waculile ilyo atupapatile ukuti tumucite inkumbu, lelo tatwaumfwile. E co ukucula uku kwaishila pali ifwe.” g 22 E lyo Rubene abaswike, ati: “Bushe nshamwebele nati, ‘Mwicita icabipa ku mwaice’? Na imwe tamwaumfwile. h Nomba, moneni umulopa wakwe ulefwaikwa.” i 23 Lelo bena tabaishibe ukuti Yosefe aleumfwa, pantu lyonse paleba umuntu uwalebapilibwila ifyo Yosefe alelanda. 24 Asukile afuma apo baali no kuyatendeka ukulila. j E lyo abweleele kuli bena no kulanda na bo no kusenda Simeone k ukumufumya apo baali kabili alimukakile ninshi balemonako. l 25 Pa numa Yosefe asosele ukuti besushe ingano mu fipe fyabo. Kabili, babweseeshe balya bantu indalama shabo, cila muntu mu mufuko m wakwe no kubapeela ifya kulya fya pa lwendo. n Ifi fine e fyo bacitile kuli bena. 26 Awe babikile ifya kulya fyabo pa mpunda shabo kabili bafumine palya no kuya. 27 Ilyo

UKUTENDEKA 42:28–43:9 umo aiswile umufuko wakwe ukuti apeele impunda yakwe ifya kulya apa kutuushisha, a amwene indalama shakwe, kabili moneni shili pa muulu mu mufuko wakwe. b 28 Na o atile kuli bamunyina: “Nabambwesesha indalama shandi kabili moneni shili mu mufuko wandi!” E lyo imitima yabo yafumine, ica kuti balatutuma no kwebana c abati: “Cinshi ici Lesa acita kuli ifwe?” d 29 Basukile bafika kuli Yakobo shibo ku calo ca Kanaani no kumweba fyonse ifyabacitikile, abati: 30 “Umwaume umukalamba pa calo cilya alandile bukali bukali kuli ifwe, e pantu amwene kwati tuli nengu sha calo. f 31 Lelo twamwebele atuti: ‘Tuli ba kaele. g Tatuli nengu. 32 Tuli ba bwananyina h ikumi na babili (12), kabili abana ba muntu umo. i Umo tabapo, j e lyo umwaice ali na shifwe pali nomba mu calo ca Kanaani.’ k 33 Lelo umukalamba pali cilya calo atile kuli ifwe, l ‘Kuli ici e ko ndeishibila ukuti muli ba kaele: m Lekeni umo pali bamunyinenwe ashale na ine. n E lyo imwe sendeni ifya kulya fya kupwishe nsala mu mayanda yenu no kuya. o 34 Kabili mukalete munyinenwe umwaice kuli ine, ukuti nkashininkishe ukuti tamuli nengu lelo muli bololoke. Nkamubwesesha munyinenwe, na imwe mukalaisa mu kushita mu calo cino.’ ” p 35 Nomba pa kufumya ifyali mu mifuko yabo moneni mwasangilwe indalama sha cila muntu mu mufuko wakwe. Kabili bena kumo na shibo bamwene cila muntu indalama shakwe, kabili balitiinine. 36 E lyo Yakobo shibo apundile, ati: “Mwanjipaila abana! q Yosefe tabapo na Simeone talipo, r kabili Benjamini na o mwalamusenda! Ni pali ine ifibi fyonse ifi fyaponena!” 37 Lelo Rubene atile kuli wishi: “Nga nshakamubweseshe kuli imwe ninshi mukepailemo abana bandi

Yakobo aloosha. Icilala catwalilila ICIPA. 42 a Ukt 43:21 Amp 12:10 Ye 9:2 Ye 41:17 b Ukt 43:21 c Le 26:36 Lk 19:21 d Es 45:7 Ams 3:6 He 10:30 e Ukt 42:7 f Yos 2:1 Aba 1:23 2Sa 10:3 g Ukt 42:11 Amp 11:6 Amp 14:2 h Ukt 42:13 i Imi 7:8 j Ukt 37:28 Ukt 37:35 k Ukt 35:18 Ukt 42:4 l Ukt 45:9 m Amp 14:9 n Ukt 42:19 o Ukt 42:2 Isb 4:9 p Ukt 34:10 Ukt 42:20 Yak 4:13 q Ukt 43:14 r Ukt 37:28 Ukt 37:35 Ukt 42:24



















Ku Kulyo a Ukt 37:22 Ukt 46:9 b Ukt 43:9 Ukt 44:32 c Ukt 37:33 Ukt 44:20 d Ukt 37:35 Imp 16:30 1Is 2:6 Am 49:14 Am 89:48 Lkm 9:10 Ho 13:14 Imi 2:27 Uks 20:13



















ICIPA. 43 e Ukt 41:30 Imi 7:11 f Ukt 42:2 Imi 7:12 g Amg 2:6 h Ukt 29:35 i Ukt 42:15 j Ukt 42:20 Ukt 42:36 k Ukt 42:15 Ukt 44:26 l Ukt 32:28 m Ukt 43:27 n Ukt 42:13 o Ukt 42:16 p Ukt 37:26 Ukt 42:38 q Ukt 42:2 Isb 4:9 r Imi 7:14 s Ukt 44:32 Yh 15:13 t Ukf 21:23 1Is 20:39 Ro 5:7

64

babili abaume. a Mupeeleni kuli ine, nine nkamubwesesha kuli imwe.” b 38 Lelo, atile: “Umwana wandi ena takaye na imwe, pantu munyina alifwa kabili ashala fye eka. c Nga ca kutila icabipa camucitikila mu nshila iyo mukayamo ninshi ni mwe mukalenga ukuti icikonko cikantentemushishe ku Nshiishi1 ne wa mfwi.” d Nomba icipowe calikulile mu calo. e 2 Kabili ilyo bapwile fye ukulya ingano isho bafumishe ku Egupti, f shibo abebele ati: “Bweleleniko, katushitileniko aka kulya.” g 3 E lyo Yuda amwebele ati: h “Uyo muntu atukonkomeshe ati, ‘Nga tamwakese na munyinenwe mwikamona icinso candi.’ i 4 Nga mwatusuminisha ukuya na munyinefwe, j ninshi twalaya ku kumushitile fya kulya. 5 Lelo nga tamwamusuminishe ukuya, tatwaye, pantu uyo muntu atwebele ati, ‘Nga tamwakese na munyinenwe mwikamona icinso candi.’ ” k 6 Awe Israele abilikishe ati: l “Nga cinshi mwacitile icabipa kuli ine pa kweba uyo muntu ukuti mwalikwata munyinenwe na umbi?” 7 Na bo batile: “Uyo muntu aipwishe pali ifwe na pa bantu besu, ati, ‘Bushe shinwe acili uwa mweo? m Bushe mwalikwata munyinenwe na umbi?’ na ifwe twamwaswike ukulingana ne fyo aipwishe. n Bushe nga twaishibe shani ukuti akatila, ‘Kaleteni munyinenwe kuno’?” o 8 E lyo Yuda asosele kuli Israele wishi ati: “Lekeni umulumendo aye na ine, p muleke twime no kuya, pa kuti twifwa, q ifwe na imwe na bana besu abanono. r 9 Nine nkaba iciikatilo cakwe. s Nine mukapeelelemo umulandu. t Nga nafilwa ukumubwesesha kuli imwe no kumupeela

43

Ukt 42:381 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

65

Bamunyina babwelela ku Egupti

kuli imwe, ninshi nabembukila imwe inshiku shonse. 10 Atubula ukushingashinga, nga twalyendapo imiku ibili.” a 11 E ico Israele shibo abebele ati: “Ifyo nga e fyo cili, b kanshi citeni ici: Sendeni ifyawamisha ifya mu calo cino mu fipe fyenu muye na fyo ku muntu uyo fikaba ica bupe cakwe: c utumafuta twa balsamu, d no tubuci, e ifinyamuti ne mikwa ukuli ifinyamuti, f amapistaki na maalmonde. g 12 Musende ne ndalama isha miku ibili mu minwe yenu; ne ndalama isho bamubweseeshe mu mifuko yenu mushibweseshemo. h Nakalimo balufyenye fye. i 13 Kabili sendeni munyinenwe no kwima, mubwelele ku muntu uyo. 14 Kabili shi Lesa Uwa Maka Yonse amucitile inkumbu ku cinso ca muntu uyo, j ukuti akamupeele munyinenwe umbi pamo na Benjamini mukese na bo. Na ine nga nafwilwa abana bandi, ninshi capwa!” k 15 Awe abo bantu basendele ubu bupe, basendele ne ndalama sha miku ibili mu minwe yabo kumo na Benjamini. Awe balimine baya na ku Egupti kabili baileiminina ku cinso ca kwa Yosefe. l 16 Ilyo Yosefe amwene Benjamini pamo na bo, apo pene asosele ku mwaume uwali umukalamba pa ng’anda yakwe ati: “Twala abantu aba ku ng’anda kabili wipaye inama no kupekanya, m pantu aba bantu balalya na ine ica kulya ca kasuba.” 17 Apo pene uyo muntu acitile nge fyo Yosefe asosele. n Atwele abo bantu ku ng’anda ya kwa Yosefe. 18 Lelo abo bantu balitiinine pa kumona ukuti babatwala ku ng’anda ya kwa Yosefe, o kabili batendeke ukusosa abati: “Ni pa mulandu wa ndalama shilya twaile na sho mu mifuko yesu pa kubala e co twaletelwa kuno pa kuti aba bantu batuwepo no kutusansa no kutucita abasha ifwe ne mpunda shesu!” p

ICIPA. 43 a 1Im 5:2 b 2Is 7:4 Imi 21:14 c Ukt 32:20 Amp 18:16 d Ukf 25:6 Est 2:12 Ye 8:22 Ye 46:11 Ek 27:17 e 1Sa 14:25 Amp 25:16 Mt 3:4 f Ukt 37:25 g Imp 17:8 h Ukt 42:25 Ukt 42:35 i Ro 13:8 2Ko 8:21 He 13:18 j Neh 1:11 Lk 1:50 2Ko 5:10 k Ukt 27:45 Ukt 42:36 l Ukt 37:7 m Ukt 18:7 Amp 9:2 n Ukt 41:40 o Ukt 20:11 Ukt 42:21 p Ukt 42:25 Ukt 42:35



















Ku Kulyo a Ukt 42:3 b Ukt 42:27 Lk 2:7 c Amg 22:2 Imi 20:33 Ro 13:8 He 13:5 1Pe 2:12 d Ukt 43:12 e Aba 6:23 f Lkm 5:19 Imi 17:25 g Ukt 42:24 h Ukt 18:4 Ukt 19:2 1Sa 25:41 Yh 13:12 i Ukt 24:32 Aba 19:21 j Ukt 43:11 Amp 18:16 k Ukt 43:16 Ukf 2:20 Yb 42:11 l Ukt 37:7 Ukt 42:6 m Ukf 18:7 1Sa 17:22 n Ukt 43:7 o Ukt 37:9 2Sa 1:2 2Im 24:17 p Ukt 35:24 q Ukt 42:13 r Imp 6:25

UKUTENDEKA 43:10-29 19 E ico baile ku muntu uwali umukalamba pa ng’anda ya kwa Yosefe kabili balandile nankwe pa mwinshi wa ng’anda, 20 abati: “Mwe shikulu! Twalishile ku kushita ifya kulya pa kubala. a 21 Lelo icacitike ca kuti ilyo twafikile apa kutuushisha b no kutendeka ukwisula imifuko yesu, moneni, mu mifuko yesu mwasangilwe indalama shesu umo umo shonse fye. E co twabwesesha ishi ndalama kuli imwe. c 22 Kabili natwisa ne ndalama ishingi ku kushita ifya kulya. Cine fye tatwishibe uwabikile indalama mu mifuko yesu.” d 23 E lyo abebele ati: “Fyonse fili fye bwino. Mwitiina. e Lesa wenu kabili Lesa wa kwa shinwe e wamupeele icuma mu mifuko yenu. f Indalama shenu shalifikile kuli ine pa kubala.” Pa numa afumishe Simeone no kumutwala kuli bena. g 24 E lyo umuntu uyo atwele aba bantu mu ng’anda ya kwa Yosefe kabili abapeele amenshi ukuti basambe amakasa yabo, h apeele ne mpunda shabo ifya kulya. i 25 Awe bapekenye ubupe j bwa kwisapeela Yosefe nga aisa akasuba, pantu balyumfwile ukuti palya pene e po bali no kuliila ica kulya. k 26 Ilyo Yosefe aingile mu ng’anda, bamuleteele ubupe ubwali mu minwe yabo mu ng’anda, kabili bawile ubukupeme kuli ena. l 27 Pa numa abepwishe nga bali umutende kabili atile: m “Bushe shinwe umukote uo mwalandilepo, ali umutende? Bushe acili uwa mweo?” n 28 Na bo batile: “Umubomfi wenu shifwe ali umutende. Acili uwa mweo.” E lyo bawile pa nshi ubukupeme. o 29 Ilyo ainwine amenso no kumona Benjamini munyina, umwana wa kwa nyina, p atile: “Bushe uyu e munyinenwe, umwaice uo mwalandilepo?” q Alundilepo no kuti: “Shi Lesa akupaale r we mwana

UKUTENDEKA 43:30–44:18 wandi.” 30 Nomba Yosefe e pa kwangufyanya, pantu umutima wakwe walitemenwe pa kumona munyina, a afwaile no kwa kuyalilila kabili aingile mu muputule wa mu kati e mo aliliile ifilamba. b 31 Pa numa asambile ku menso no kufuma kabili alishipikishe e lyo atile: c “Pekanyeni ica kulya.” d 32 Awe bamupekanishishe ica kulya eka na bo babapekanishishe beka na bena Egupti abalelya nankwe na bo beka; pantu abena Egupti tabaleliila pamo na baHebere pantu ca muselu ku bena Egupti. e 33 Baikele ku cinso cakwe, ibeli ukulingana no bubeli f bwakwe no mwaice ukulingana no bwaice bwakwe; awe aba bantu baleloleshanya fye nabapapa. 34 Kabili alebuula ifya kulya no kubapeela, lelo alefusha ifyo alepeela Benjamini imiku isano ukucila ifyo alepeela bambi bonse. g Awe baipakishe nga nshi umutebeto no kunwena pamo nankwe. h numa aebele umwau44 Pa me uwali umukalamba pa ng’anda yakwe, i ati: “Isusha ifya kulya mu mifuko ya aba bantu ifyo bengasenda ubike ne ndalama sha muntu umo umo mu mufuko wakwe. j 2 Lelo ubike kapu yandi, iya silfere, mu mufuko wa mwaice ne ndalama shakwe isha kushitamo ifya kulya.” Awe acitile ukulingana ne fyo Yosefe asosele. k 3 Ilyo bwacele ulucelo e lyo abo bantu babalekele baya, l bena ne mpunda shabo. 4 Bashifuma fye mu musumba, tabalafika na patali Yosefe atile ku mukalamba wa ng’anda yakwe: “Ima! Konka balya bantu ubasange kabili utile kuli bena, ‘Cinshi ico mwabwesesha ububi pa busuma? m 5 Bushe iyi te kapu iyo shikulu anwenamo kabili iyo abukilako? n Mwabifya pa kucita ici.’ ”

Yosefe aesha bamunyina ICIPA. 43 a 1Is 3:26 Flp 1:8 Ko 3:12 b Ukt 42:24 c Ukt 45:1 d Ukt 43:25 e Ukt 46:34 Ukf 8:26 f Ukt 49:3 Amg 21:17 g Ukt 45:22 Mt 20:15 h Aba 14:10 Yb 1:4



















ICIPA. 44 i Ukt 43:16 j Ukt 42:25 k Ukt 41:40 l Ukt 19:2 Aba 19:5 m Am 109:5 Amp 17:13 n Ukt 44:15 Le 19:26



















Ku Kulyo a Ukt 43:12 b Le 19:11 Amp 29:24 1Pe 3:16 c Imi 25:11 d Amp 6:2 e Ukf 22:3 Mt 18:25 f Ukt 44:2 g Ukt 37:29 Yos 7:6 Imi 14:14 h Ukt 43:8 Ukt 44:32 i Ukt 37:7 Ukt 50:18 j Ukt 44:5 k Mt 7:20 l Ukt 37:28 Ukt 42:21 Amp 28:17 Imi 2:37 m Ukt 50:18 n Ukt 42:18 o Ukt 44:9 p Ukt 26:29

66

6 Awe alibasangile no kubeba amashiwi aya. 7 Lelo batile kuli ena: “Cinshi ico shikulu asosela amashiwi aya? Ababomfi benu te kuti bacite ica musango yo. 8 Moneni, twalimubweseeshe indalama ukufuma ku calo ca Kanaani a isho twasangile mu mifuko yesu. Nga nomba, kuti twaiba shani silfere nelyo golde mu ng’anda ya kwa shikulwinwe? b 9 Lekeni uwalasangwa na yo pa basha benu afwe na ifwe twalaba abasha ba kwa shikulu.” c 10 E ico atile: “Lekeni nomba cibe ukulingana ne fyo mwasosa. d Kanshi uwalasangwa na yo aleba umusha wandi, e lelo imwe muleba aba kaele.” 11 Awe ba-angufyenye bonse ukwikisha imifuko yabo pa nshi kabili cila muntu aiswile umufuko wakwe. 12 Na o alibikileko amano ilyo alefwaya muli iyo mifuko. Abaliile pa mukalamba no kulekelesha no mwaice. Na kapu yasangilwe mu mufuko wa kwa Benjamini. f 13 E lyo balepwile ifya kufwala g fyabo kabili cila muntu atwikile icipe cakwe pa mpunda no kubwelela ku musumba. 14 Awe Yuda h na bamunyina baingile mu ng’anda ya kwa Yosefe, kabili Yosefe aali acili mulya; na bo bawile ku cinso cakwe. i 15 Yosefe nomba atile kuli bena: “Calola mwi icintu ici ico mucitile? Bushe tamwishibe ukuti ine nalicenjela ukubuka?” j 16 E lyo Yuda atile: “Tutile shani kuli shikulu? Twalasosa shani? Kabili twalacita shani pa kuti mushininkishe ukuti tuli balungami? k Lesa wa cine nasanga ulubembu lwa basha benu. l Moneni twalaba abasha ba kwa shikulu, m ifwe na untu kapu yasangilwe mu minwe yakwe!” 17 Lelo atile: “Te kuti ncite icabipa ifyo! n Uo kapu isangilwe mu minwe yakwe e uleba umusha wandi. o Lelo imwe, kabiyeni umutende kuli shinwe.” p 18 E lyo Yuda apaleme kuli

67

Yuda apapaata. Yosefe aisokolola

ena no kutila: “Namupapaata, mwe shikulu, shi lekeni umusha wenu alande pa kuti mumfwe mwe shikulu, a kabili mwileka ubukali b bwenu bwimine umusha wenu, pantu imwe muli cimo cine na Farao. c 19 Shikulu aipwishe abasha bakwe, ati, ‘Bushe mwalikwata shinwe atemwa munyinenwe?’ 20 E lyo twatile kuli shikulu, ‘Tuli na shifwe umukote no mwana wa mu bukote bwakwe, umwaice. d Lelo munyina alifwa, ena eka e washala muli nyina umo, e kabili wishi alimutemwa.’ 21 Pa numa mwatile ku basha benu, ‘Kabiyeni mumulete kuli ine pa kuti nkamumone.’ f 22 Lelo twatile kuli shikulu, ‘Umulumendo te kuti ashe wishi. Nga ashile wishi, wishi kuti afwa.’ g 23 E lyo mwaebele abasha benu amuti, ‘Tamwakamone icinso candi na kabili kano mwaisa na munyinenwe umwaice.’ h 24 “Awe e fyo twaimine no kuya ku musha wenu shifwe no kumweba amashiwi ya kwa shikulu. 25 Pa numa shifwe atile, ‘Bwelelenimo, katushitileniko aka kulya.’ i 26 Lelo twatile, ‘Twafilwa ukuya. Nga munyinefwe umwaice aleba na ifwe twalaya, pantu te kuti tumone icinso ca muntu uyo nga tatuli na munyinefwe umwaice.’ j 27 E lyo tata umusha wenu atile kuli ifwe, ‘Imwe mwalishiba ukuti umukashi wandi afyele kuli ine abana baume babili. k 28 Pa numa umo alinshile na ine natile: “Cine cine nabamutaakanya!” l kabili nshabala mumona ukufika na lelo. 29 Uyu na o nga mwamusenda no kumufumya pa cinso candi kabili icabipa camucitikila, ninshi mukantentemushisha ku Nshiishi1 m ne wa mfwi mu bubi.’ 30 “E ico nomba, ilyo fye nkafika kuli tata umusha wenu Ukt 44:291 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

ICIPA. 44 a Ukt 18:30 b Amp 14:29 Amp 19:11 Amp 29:8 c Ukt 41:44 Ukt 45:8 d Ukt 42:13 Ukt 43:7 e Ukt 35:18 Ukt 37:33 f Ukt 42:15 Ukt 43:29 g Ukt 42:38 h Ukt 42:20 Ukt 43:3 i Ukt 43:2 j Ukt 43:5 k Ukt 29:18 Ukt 30:23 Ukt 35:18 Ukt 46:19 l Ukt 37:33 m Ukt 37:35 Ukt 42:38 Am 16:10 Am 88:3 Lkm 9:10 Ho 13:14 Mt 11:23 Imi 2:31 Uks 20:13



















Ku Kulyo a 1Sa 18:1 2Sa 18:33 b Ro 16:4 c Ukt 43:9 1Is 20:39 d Ro 9:3 e Est 8:6



















ICIPA. 45 f Ukt 43:30 g Imi 7:13 h Ru 1:9 i Mko 6:50 j Ukt 37:28

UKUTENDEKA 44:19–45:5 ukwabula uyu mulumendo pamo na ifwe, apo umweo wakwe walambatila ku mweo wa mulumendo, a 31 nomba ilyo fye akamona ukuti umulumendo talipo, apo pene fye akafwa, ninshi fwe basha benu tukatentemushisha shifwe umusha wenu uwa mfwi ku Nshiishi1 pa mulandu wa cikonko. 32 Pantu ne musha wenu nali iciikatilo b pa mulumendo pa kumufumya kuli wishi, natile kuli tata, ‘Nga nafilwa ukumubwesesha kuli imwe, ninshi nabembukila tata umuyayaya.’ c 33 E ico nomba, shi lekeni ne musha wenu nshale mbe umusha kuli shikulu ukucila umulumendo, no kuleka umulumendo aye pamo na bamunyina. d 34 Pantu kuti naya shani kuli tata ukwabula umulumendo pamo na ine, epali namono bucushi ubukesa pali tata?” e Yosefe afililwe uku45 Awe shishimisha pa menso ya bantu bonse abaiminine mupepi nankwe. f E ico abilikishe ati: “Ebeni abantu bonse bafume pano!” Kabili tapali nangu umo uwaiminine nankwe ilyo Yosefe aisokolwele kuli bamunyina. g 2 Awe asanswile ishiwi pa kulila, h ica kuti abena Egupti baumfwile umusowa wakwe na ba mu ng’anda ya kwa Farao balyumfwile. 3 Asukile Yosefe aeba bamunyina ati: “Nine Yosefe. Bushe tata acili uwa mweo?” Lelo bamunyina bafililwe ukumwasuka, pantu balisakamikwe pa kumumona. i 4 E ico Yosefe atile kuli bamunyina: “Shi palameni kuli ine.” Na bo bapaleme kuli ena. E lyo atile: “Nine Yosefe munyinenwe, uo mwashitishe ku Egupti. j 5 Lelo nomba mwibipilwa k kabili mwikalifiwa pa kunshitisha kuno; pantu ni ku kupususha imyeo e co Lesa

Imi 7:9 k 2Ko 2:7

Ukt 44:311 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

UKUTENDEKA 45:6-28 antumiine ukuti imutangilile. a 6 Pantu uno mwaka wa bubili uwa cipowe mwi sonde, b kabili kucili imyaka isano iyo kushakabe ukulima no kulobolola. c 7 E ico Lesa antumine ku kumutangilila ku kusungila aba kushala d pe sonde no kumupususha ukupususha kukalamba ukuti mube aba mweo. 8 Kanshi te imwe mwantumine kuno, e lelo ni Lesa wa cine, pa kuti ancite wishi f kuli Farao kabili shikulu wa ba mu ng’anda yakwe yonse kabili kateka pa calo conse ica Egupti. 9 “Mwangufyanye ukuya kuli tata, kabili mumwebe ati, ‘Ifi e fyo umwana wenu Yosefe atile: “Lesa anenga ukuba shikulu pali Egupti g onse. Iseni kuno. Mwikokola. 10 Na imwe mukekala mu calo ca Goshene, h kabili mukabe mupepi na ine, imwe na bana benu na bana ba bana benu ne mikuni yenu ne ng’ombe shenu na fyonse ifyo mwakwata. 11 Kabili kulya e ko nkamupeela ifya kulya, pantu kucili imyaka isano iya cipowe; i epali mwabulwa ifya kulya, imwe na ba mu ng’anda yenu na fyonse ifyo mwakwata fyaloba.” ’ 12 Kabili moneni amenso yenu na menso ya kwa Benjamini munyinane yalemona ukuti akanwa kandi e kalesosa kuli imwe. j 13 E co mukebe tata pa bucindami bwandi bonse mu Egupti na fyonse ifyo mumwene; kabili mukangufyanye ukuleta tata kuno.” 14 E lyo awile pa mukoshi wa kwa Benjamini munyina no kulila, na o Benjamini aliliile pa mukoshi wakwe. k 15 Afyompele na bamunyina bonse no kulilila pali bena, l na pa numa bamunyina balandile nankwe. 16 Awe aba mu ng’anda ya kwa Farao baumfwile ilyashi ili, ukuti: “Bamunyina Yosefe nabesa!” Kabili ici caliweme mu menso ya kwa Farao na ya babomfi bakwe. m 17 Na o Farao atile

Yakobo aitwa kuli Yosefe ICIPA. 45 a Ukt 47:25 Ukt 50:20 1Sa 2:6 Am 33:19 Am 105:17 b Ukt 41:30 Ukt 47:18 c 1Ko 9:10 d Ukt 46:26 e Ro 8:28 f Aba 17:10 Yb 29:16 Am 105:21 g Ukt 45:26 Imi 7:10 1Yo 4:14 h Ukt 46:34 Ukt 47:1 Ukf 8:22 Ukf 9:26 i Ukt 47:12 Amp 3:27 Imi 7:14 j Ukt 42:23 k Ukt 33:4 Ukt 46:29 l Ukf 4:27 1Sa 20:41 Lk 15:20 m 2Sa 3:36 Est 1:21



















Ku Kulyo a Ukt 42:25 Ukt 43:18 b Ukt 27:28 Ukt 47:6 c Ukt 41:40 d Ukt 45:27 Ukt 46:5 Imp 7:3 1Sa 6:14 e Ukt 47:9 f Ukt 46:6 g Es 1:19 h Ukt 21:14 Ukt 42:25 i 2Is 5:5 j Ukt 43:34 k Ukt 42:21 Am 133:1 l Am 105:21 m Ukt 42:38 Ukt 44:28 Lk 24:11 n Es 57:15 1Ko 16:18 2Ko 7:13 o Ukt 46:30 Lk 2:29

68

kuli Yosefe: “Sosa kuli bamunonko, auti, ‘Citeni ici: Twikeni impunda shenu no kuya ku calo ca Kanaani, a 18 kabili kasendeni shinwe na ba mu mayanda yenu no kwisa kuli ine, pa kuti nkamupeele ifisuma ifya mu calo ca Egupti; ukuti mukalye ifyanona ifya mu calo cino. b 19 Nomba ndekweba c nati ukabebe auti: “Citeni ifi: Ibuulileni amaceleta d mu calo ca Egupti aya bana banono na bakashi benu, kabili mukasende tata no kwisa kuno. e 20 Kabili amenso yenu yekaba na bulanda pa fipe fyenu, f pantu ifisuma fyonse ifya mu calo ca Egupti fyenu.” ’ ” g 21 Awe abana ba kwa Israele bacitile ifyo, kabili Yosefe abapeele amaceleta ukulingana ne cipope ca kwa Farao kabili abapeele ne fya kulya h fya pa lwendo. 22 Cila muntu amupeele ica kufwala cimo, i lelo Benjamini amupeele isha silfere imyanda itatu (300) ne fya kufwala fisano. j 23 Kabili ifi e fyo atumiine wishi: impunda ikumi (10) ishasendele ifisuma ifya mu Egupti ne mpunda nkota ikumi (10) ishasendele ingano no mukate ne fya kulya fya kwa wishi ifya pa lwendo. 24 E fyo atumine bamunyina, na bo e fyo baile. Lelo, abebele ati: “Mwilaumana mu nshila.” k 25 Kabili baile ukufuma mu Egupti basukile bafika mu calo ca Kanaani kuli Yakobo shibo. 26 E lyo bamushimikile abati: “Yosefe acili uwa mweo, kabili e mukalamba pa calo conse ica Egupti!” l Lelo umutima wakwe walitalele, pantu alifililwe ukubacetekela. m 27 Ilyo bamwebele fyonse ifyo Yosefe abebele kabili ilyo amwene amaceleta ayo Yosefe atumine ku kumusenda, e lyo Yakobo shibo apuupuutwike. n 28 E lyo Israele atile: “Nomba capwa! Yosefe umwana wandi acili uwa mweo! Mfwile ukuyamumona ilyo nshilafwa!” o

69

46

UKUTENDEKA 46:1-24

Lesa asansamusha Yakobo

Israele na o na bantu bakwe bonse balimine no kuya ku Beere-sheba, a kabili apeele amalambo kuli Lesa wa kwa wishi Isaki. b 2 Na Lesa alandile kuli Israele mu fimonwa fya bushiku no kutila: c “Yakobo, Yakobo!” na o atile: “Mukwai!” d 3 E lyo akonkenyepo ukusosa ati: “Nine Lesa wa cine, e Lesa wa kwa wiso. f Witiina ukuya ku Egupti, pantu kulya e ko nkakulenga ukuba uluko ulukalamba. g 4 Ine nkaya na iwe ku Egupti kabili ine wine nkakubwesha; h na Yosefe akabika iminwe yakwe pa menso yobe.” i 5 Pa numa, Yakobo aimine ukufuma ku Beere-sheba, na bana ba kwa Israele basendele Yakobo shibo na bana banono babo na bakashi babo mu maceleta ayo Farao atumine ku kumusendelamo. j 6 Kabili, basendele ne mikuni yabo ne fipe fyabo, ifyo banonkele mu calo ca Kanaani. k Basukile bafika ku Egupti, Yakobo na bana bakwe bonse pamo nankwe. 7 Aile na bana bakwe na bana ba bana bakwe, abana bakwe abanakashi na bana ba bana bakwe abaume, abana bakwe bonse, bali pamo nankwe ukuya ku Egupti. l 8 Nomba aya e mashina ya bana ba kwa Israele abaile ku Egupti: m Yakobo na bana bakwe: Ibeli lya kwa Yakobo ni Rubene. n 9 Na bana ba kwa Rubene ni Hanoke na Palu na Hesrone na Karmi. o 10 Na bana ba kwa Simeone p ni Yemuele na Yamini na Ohadi na Yakini q na Sohari na Shauli r umwana mwaume wa mwanakashi umwina Kanaani. 11 Na bana ba kwa Lebi s bali ni Gershone, t Kohati u na Merari. v 12 Na bana ba kwa Yuda w ni Ere x na Onani y na Shela z na Perese a na Sera. b Lelo, Ere na Onani bafwiliile mu calo ca Kanaani. c

ICIPA. 46 a Ukt 21:31 b Ukt 31:42 Ukf 3:6 Lk 20:37 c Imp 12:6 Yb 33:15 d 1Sa 3:4 e Ukt 5:22 1Is 18:21 1Ko 8:6 f Ukt 28:13 Mt 22:32 g Ukt 12:2 Ukf 1:7 Amg 26:5 Am 105:12 Imi 7:17 h Ukt 15:16 Ukt 28:15 Ukt 47:29 Ukt 50:13 Ukf 3:8 Am 105:37 i Ukt 50:1 j Ukt 45:19 k Ukt 31:18 Ukt 36:7 l Imp 20:15 Am 105:23 Es 52:4 Imi 7:15 m Ukf 1:1 n Ukt 35:23 Ukt 49:3 1Im 5:1 o Ukf 6:14 Imp 26:5 p Ukt 29:33 q Imp 26:12 r Ukf 6:15 1Im 4:24 s Ukt 29:34 1Im 6:16 t Ukf 6:16 Imp 3:23 u Ukf 6:18 Imp 3:27 1Im 9:32 v Imp 3:33 1Im 6:63 w Ukt 29:35 Ukt 49:10 Uks 5:5 x Ukt 38:3 y Ukt 38:4 z Ukt 38:5 a Ru 4:12 Lk 3:33 b Ukt 38:30 c Ukt 38:7 Ukt 38:10



















Ku Kulyo a Imp 26:21 b 1Im 2:5 c Ukt 49:14 Yos 19:17 d Imp 26:23 e 1Im 7:1 f Imp 26:24 g Ukt 30:20 Ukt 49:13 h Imp 26:26 i Ukt 35:23 j Ukt 30:21 k Ukt 30:11 Ukt 49:19 l Imp 26:15 m Ukt 30:13 Ukt 49:20 Amg 33:24 n Imp 26:44 o Imp 26:45 p Ukt 29:24 Ukt 35:26 q Ukt 29:18 Ukt 35:24

Na bana ba kwa Perese ni Hesrone a na Hamuli. b 13 Na bana ba kwa Isakari c ni Tola d na Puva e na Iyobu na Shimrone. f 14 Na bana ba kwa Sebuluni g ni Serede na Elone na Yaaleele. h 15 Aba e bana ba kwa Leya i abo afyele kuli Yakobo mu Padani-aramu, pamo no mwana wakwe umwanakashi Dina. j Abana bonse aba bana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi bali amakumi yatatu na batatu (33). 16 Na bana ba kwa Gadi k ni Sifyone na Hagi, Shuni na Esbone, Eri na Arodi na Areli. l 17 Na bana ba kwa Ashere m bali ni Imna na Ishba na Ishbi na Beria, n kwali na Sera inkashi yabo. Na bana ba kwa Beria bali ni Hebere na Malkiele. o 18 Aba e bana ba kwa Silupa, p uo Labani apeele kuli Leya umwana wakwe umwanakashi. Aba e bana Silupa afyalile Yakobo: bali ikumi na mutanda (16). 19 Abana ba kwa Rakele, q muka Yakobo, ni Yosefe r na Benjamini. s 20 Kabili kuli Yosefe kwafyelwe Manase t na Efraimu u mu calo ca Egupti, abo Asenati v umwana mwanakashi wa kwa Potifera shimapepo wa ku One amufyalile. 21 Na bana ba kwa Benjamini ni Bela w na Bekere x na Ashbele, Gera y na Naamani, z Ehi na Roshe, Mupimu a na Hupimu b na Ardi. 22 Aba e bana ba kwa Rakele abafyelwe kuli Yakobo. Bonse pamo bali ikumi na bane (14). 23 Na bana ba kwa Dani c ni: Hushimu. d 24 Na bana ba kwa Naftali e r Ukt 49:27; 41:50; 26:40; 49:16;

30:24; Ukt 49:22; s Ukt 35:18; Ukt t Ukt 41:51; Ukt 48:14; u Ukt 41:52; v Ukt w Imp 26:38; x 1Im 7:6; y 1Im 8:3; z Imp a Imp 26:39; b 1Im 7:12; c Ukt 30:6; Ukt d Imp 26:42; e Ukt 30:8; Ukt 49:21.

UKUTENDEKA 46:25–47:11 bali ni Yaaseele na Guni a na Yesere na Shilemu. b 25 Aba e bana ba kwa Bilha, c uo Labani apeele kuli Rakele umwana wakwe. Asukile afyala abana kuli Yakobo; bonse pamo bali cinelubali (7). 26 Abantu bonse abaile ku Egupti batuntwike d muli Yakobo, ukufumyako fye abakashi ba bana bakwe abaume. Bonse pamo bali amakumi mutanda na mutanda (66). 27 Na bana abo Yosefe afyele mu Egupti bali babili. Abantu bonse abafumine mu ng’anda ya kwa Yakobo abaile ku Egupti bali amakumi cinelubali (70).1 e 28 Kabili Yakobo atumine Yudaf ukumutangilila kuli Yosefe ukuyafisha amashiwi ku Goshene. Pa numa baile ku calo ca Goshene. g 29 Awe Yosefe ateyenye iceleta kabili aile ku kuyakumanya Israele wishi ku Goshene. h Ilyo amonekele kuli ena apo pene awile pa mukoshi wakwe no kulukushisha ifilamba pa mukoshi wakwe imiku ne miku. i 30 Asukile Israele aeba Yosefe ati: “Nomba kuti nafwa, j apo namona icinso cobe, pantu ucili uwa mweo.” 31 E lyo Yosefe asosele kuli bamunyina na ku ba mu ng’anda ya kwa wishi ati: “Lekeni nje mfishe amashiwi kuli Farao aya kuti, k ‘Bamunyinane na ba mu ng’anda ya kwa tata abali mu calo ca Kanaani nabesa kuno kuli ine. l 32 Kabili aba bantu bacemi, m pantu balateka ifitekwa; n kabili imikuni yabo ne ng’ombe shabo na fyonse ifyo bakwata nabesa na fyo.’ o 33 Nomba ilyo Farao akamwita no kutila, ‘Mulimo nshi mwaishiba?’ 34 Mukatile, ‘Fwe babomfi benu tuli bacemi ukutula ku bwaice bwesu ukufika na nomba, ifwe ne fikolwe fyesu,’ p e lyo mukekala mu Ukt 46:271 Muli Septuagint balilundako amashina 5. E calengele Stefani, pa Imilimo 7:14, alumbule abantu 75, pantu afwile afumishe muli Septuagint.

Yakobo amona Yosefe na Farao ICIPA. 46 a Imp 26:48 b Imp 26:49 c Ukt 29:29 Ukt 35:25 d Ukt 35:11 e Ukf 1:5 Amg 10:22 Imi 7:14 f Ukt 43:8 Ukt 44:18 g Ukt 45:10 Ukt 47:1 h Ukt 41:43 i Ukt 33:4 Ukt 45:14 j Ukt 45:28 Lk 2:29 k Ukt 41:40 l Ukt 45:19 Ukt 47:1 Imi 7:13 m Ukt 31:18 Ukt 47:3 n Ukt 31:38 o Ukt 46:6 p Ukt 30:35 Ukt 34:5



















Ku Kulyo a Ukt 45:18 Ukt 47:27 b Ukt 43:32



















ICIPA. 47 c Ukt 46:31 d Ukt 45:10 Ukf 8:22 e Imi 7:13 f Ukt 46:33 g Ukt 31:18 h Ukt 12:16 Ukt 26:14 Ukt 46:34 i Ukt 15:13 Amg 26:5 Am 105:23 Es 52:4 Imi 7:6 j Yoe 1:18 k Imi 7:11 l Ukt 45:10 m Ukt 42:34 n Ukt 13:10 Ukt 45:18 o Ukt 46:34 p Amp 22:29 q 1Im 27:31 r Ukf 12:32 1Sa 13:10 2Is 10:15 s 1Im 29:15 Am 39:12 He 11:9 t Yb 14:1 Yak 4:14 u Ukt 25:7 Ukt 35:28 Ukf 6:4 v 2Sa 19:39 1Is 8:66

70

calo ca Goshene, a pantu umucemi onse uwa mpaanga alisuulwa ku bena Egupti.” b E lyo Yosefe aile no kweba Farao ati: c “Tata na bamunyinane nabesa ukufuma ku calo ca Kanaani ne mikuni yabo ne ng’ombe shabo na fyonse ifyo bakwata, kabili moneni bali mu calo ca Goshene.” d 2 Kabili abuulile abaume basano pali bamunyina bonse, ukuti abatwale kuli Farao. e 3 E lyo Farao atile kuli bamunyina: “Milimo nshi mwaishiba?” f Na bo batile kuli Farao: “Fwe babomfi benu tuli bacemi ba mpaanga, g ifwe ne fikolwe fyesu.” h 4 Pa numa batile kuli Farao: “Twishile ku kutubilisha muli cino calo, i pantu takuli umulemfwe wa kuliisha imikuni ya babomfi benu, j pantu icipowe calikosa mu calo ca Kanaani. k E ico shi lekeni ababomfi benu bekale mu calo ca Goshene.” l 5 E lyo Farao atile kuli Yosefe: “Wiso na bamunonko nabesa kuli iwe. 6 Icalo ca Egupti cobe. m Leka bekale apawamisha mu calo. n Leka bekale mu calo ca Goshene, o kabili nga waishiba ukuti pali bena pali abaume abakosa, p ubapeele umulimo wa kucema ing’ombe shandi.” q 7 E lyo Yosefe aingishe Yakobo wishi kuli Farao no kumulondolola kuli ena, kabili Yakobo apaalile Farao. r 8 E ico nomba Farao aipwishe Yakobo ati: “Bushe muli ne myaka inga?” 9 Na o Yakobo ayaswike Farao ati: “Imyaka iyo nalulumba myaka umwanda umo na makumi yatatu (130). s Inshiku sha myaka yandi shaba ishinono kabili ishaisulamo ukucula, t kabili tashafika ku nshiku sha myaka ya kululumba iya fikolwe fyandi.” u 10 Pa numa Yakobo apaalile Farao kabili afumine pa cinso ca kwa Farao. v 11 E fyo Yosefe alengele wishi na bamunyina ukwikala mulya

47

71

Yosefe atungulula bwino

no kubapeela impanga mu calo ca Egupti, apawamisha, mu calo ca Raamsese, a ukulingana ne cipope ca kwa Farao. 12 Kabili Yosefe alepeela ifya kulya b kuli wishi na bamunyina na ba mu ng’anda ya kwa wishi bonse, ukulingana ne mpendwa ya banono babo. c 13 Nomba mu calo conse tamwali ifya kulya, pantu icipowe calikulile nga nshi; d kabili aba mu calo ca Egupti ne calo ca Kanaani balinakwike pa mulandu wa cipowe. e 14 Kabili Yosefe alelonganike indalama shonse ishasangilwe mu calo ca Egupti na mu calo ca Kanaani mu ngano abantu baleshita; f kabili Yosefe aleleta indalama isho mu ng’anda ya kwa Farao. 15 Shasukile indalama isha bena Egupti ne sha bena Kanaani shapwa, kabili abena Egupti bonse batendeke ukuya kuli Yosefe, abati: “Tupeeleni ifya kulya! g Cinshi twalafwila pa menso yenu pa mulandu wa kuti indalama nashipwa?” h 16 E lyo Yosefe atile: “Nga nashipwa, leteni ifitekwa fyenu pa kuti na ine imupeele ifya kulya.” 17 Na bo batwele ifitekwa fyabo kuli Yosefe; na Yosefe alebapeela ifya kulya ilyo batwala bakabalwe babo ne mikuni ne ng’ombe ne mpunda, i e fyo alebapeela ifya kulya pa fitekwa fyabo fyonse mu mwaka ulya. 18 Wasukile umwaka ulya wapwa, kabili batendeke ukuya kuli ena umwaka wakonkelepo no kutila: “Tatwafise ici kuli shikulu ukuti indalama ne fitekwa nafipeelwa fyonse kuli shikulu. j Tapashele nangu kamo aka kuleta kuli shikulu kano fye imibili yesu ne mpanga yesu. k 19 Cinshi twalalobela pa menso yenu, l ifwe pamo ne mpanga yesu? Tushiteni pamo ne mpanga yesu mu fya kulya, m na ifwe pamo ne mpanga yesu tukaba abasha kuli Farao; kabili tupeeleni imbuto pa kuti twifwa ne mpanga yesu ionaika.” n 20 E ico Yosefe ashi-

ICIPA. 47 a Ukt 45:10 Ukf 1:11 Ukf 12:37 Imp 33:3 b Amp 11:25 1Ti 5:8 c Ukt 50:8 d Ukt 41:31 e Ukt 41:30 f Ukt 41:56 Ukt 44:25 g Ukf 16:3 h Lkm 7:12 Isb 1:11 i 1Is 10:28 j Neh 5:3 k Neh 5:2 Mko 8:37 l Yb 2:4 m Isb 4:9 n He 2:15



















Ku Kulyo a Amp 11:26 b Ukt 41:48 Am 33:19 Am 107:36 c Ukt 41:45 d Neh 13:13 Mt 10:10 1Ko 9:13 e Esr 7:24 f Ukt 45:6 Am 41:1 2Ko 9:10 g Am 85:12 Am 107:37 h Ukt 41:34 1Sa 8:15 Ro 13:7 i Amp 12:11 1Ti 5:18 j Ukt 45:5 Amp 11:26 Imi 7:11 k Ukt 47:19 Amp 14:21 l Ukt 47:22 m Ukt 47:4 n Ukf 1:7 Amg 10:22 Am 105:24 Imi 7:17 o Ukt 47:9 p Ukt 49:33 He 11:21 q Ukt 24:9

UKUTENDEKA 47:12-29 tiile Farao a impanga yonse iya bena Egupti, pantu umwina Egupti onse ashitishe impanga yakwe, pantu icipowe calikulile pali bena; ne calo caishileba ca kwa Farao. 21 E lyo abantu bena abakuushiishe mu misumba ukubafumya ku mpela imo iya mupaka wa Egupti ukushinta ku mpela ibiye. b 22 Impanga iyo ashashitile fye ya bashimapepo, c pantu ifyo bashimapepo balelya fyalefuma kuli Farao kabili balelya ifyo Farao alebapeela. d E co bashashitishiishe impanga yabo. e 23 E lyo Yosefe atile ku bantu: “Moneni, lelo nimushita imwe ne mpanga yenu, nomba muli ba kwa Farao. Moneni imbuto ishi shaba shenu, kabili mushitande mu mushili. f 24 Nga mwalobolola, g e lyo mukafyakanye mu fiputulwa fisano. Iciputulwa cimo mukapeele Farao, h lelo ifyashala fine fikaba fyenu kabili e po mukafumya imbuto sha kubyala ne sha kulya imwe na ba mu mayanda yenu na bana benu.” i 25 E ico batile: “Mwapususha imyeo yesu. j Lekeni shikulu atubelele uluse, kabili twalaba abasha ba kwa Farao.” k 26 Awe Yosefe acitile ici ukuba icipope pa mpanga ya Egupti ukufika na kuli buno bushiku ica kuti Farao alepeelwa ica pali fisano. Impanga fye iishali ya kwa Farao ya bashimapepo. l 27 Kabili Israele akonkenyepo ukwikala mu calo ca Egupti, mu calo ca Goshene; m e mo baikele no kufyala kabili bafulile nga nshi. n 28 Kabili Yakobo aikele mu calo ca Egupti imyaka ikumi na cinelubali (17), ne nshiku sha kwa Yakobo, isha mweo wakwe, shaishileba umwanda umo na makumi yane na cinelubali (147). o 29 Shasukile shafika inshiku sha kuti Israele afwe. p E ico aitile umwana wakwe Yosefe no kumweba ati: “Nomba nga walintemwa, shi bika ukuboko kobe mwi samba lye tanta lyandi, q kabili

UKUTENDEKA 47:30–48:17 ube ne cikuuku kuli ine kabili unange ukuti kuti nakucetekela. a (Wikanshiika muno Egupti iyo.) b 30 Ndefwaya nkashiikwe ukwalaala ifikolwe fyandi, c na iwe ukamfumye muno Egupti no kunshiika mu nshiishi shabo.” d Na o atile: “Nkacita ukulingana ne fyo mwasosa.” 31 E lyo atile: “Lapa kuli ine.” Na o alilapile. e E lyo Israele akontamine ku mitwe ya busanshi. f pa numa ya ifi fi48 Nomba ntu Yosefe aebelwe ukuti: “Mona wiso alenakilako fye.” E ico aile pamo na bana bakwe babili abaume Manase na Efraimu. g 2 E lyo Yakobo aebelwe ukuti: “Moneni umwana wenu Yosefe naisa kuli imwe.” E ico Israele ali-ikoseleshe no kwima aikala pa busanshi bwakwe. 3 E lyo Yakobo atile kuli Yosefe: “Lesa Wa Maka Yonse amoneke kuli ine ku Lusi h mu calo ca Kanaani ukuti ampaale. i 4 Kabili atile kuli ine, ‘Mona nkakulenga ukufyala, kabili nkakufusha j no kukulenga ukuba ulukuta lwa bantu k ulukalamba kabili nkapeela icalo ici ku bana bobe abakakukonkapo ku kuba icalo cabo umuyayaya.’ l 5 E ico nomba abana bobe abaume abafyelwe kuli iwe mu calo ca Egupti ilyo nali nshilaisa kuli iwe ku Egupti, bena bandi. m Efraimu na Manase bakaba bandi nga Rubene na Simeone. n 6 Lelo abana bobe abo ukafyalilapo bakaba bobe. Bena bakenikwa amashina ya bamunyinabo mu bupyani bwabo. o 7 Nomba ine, ilyo nalefuma ku Padani, p Rakele afwiliile q mu nshila pa mbali yandi mu calo ca Kanaani ninshi kucili intamfu iikalamba ukufika ku Efrati, r e ico namushiikile palya mu nshila yaya ku Efrati, e mu kuti, ku Betelehemu.” s 8 Nomba Israele amwene abana baume ba kwa Yosefe kabili atile: “Ni bani aba?” t 9 Yosefe na o atile kuli wishi: “Bana bandi abo Lesa ampeela muli cino

Abana ba kwa Yosefe bapaalwa ICIPA. 47 a Ukt 24:49 b Ukt 46:4 Ukt 50:13 Imi 7:16 c Ukt 49:33 d Ukt 25:9 Ukt 49:29 e Ukt 50:5 f 1Is 1:47 He 11:21



















ICIPA. 48 g Ukt 41:50 Yos 14:4 h Ukt 28:19 i Ukt 28:13 Ho 12:4 j Ukt 28:14 Ukt 32:12 k Ukt 28:3 Ukt 35:11 Imi 7:17 l Ukt 28:13 Amg 32:8 Ams 9:15 Imi 7:5 m Yos 14:4 1Im 5:1 n Ukt 35:23 o Yos 13:29 Yos 16:5 Am 77:15 p Ukt 33:18 Ho 12:12 q Ukt 35:19 r Ru 4:11 Mk 5:2 s 1Sa 17:12 Mt 2:6 t Ukt 27:18



















Ku Kulyo a Ukt 41:50 b Ukt 27:4 Ukt 28:1 Amg 33:1 He 11:21 c Ukt 27:1 Lkm 12:3 d Ukt 27:26 e Ukt 37:35 Ukt 42:36 Ukt 46:30 f Ukt 18:2 Ukt 33:3 g Ukt 41:52 h Ukt 41:51 Am 89:13 Imi 2:34 Ef 1:20 i Ukf 15:6 Am 110:1 1Pe 3:22 Uks 1:17 j Ukt 25:23 k Mko 10:16 l Ukt 41:51 Ukt 46:20 m 1Im 5:2 n Ukt 17:1 Ukt 24:40 o Ukt 28:13 Am 23:1 1Pe 2:25 p Ukt 28:15 Ukt 31:11 Ukf 15:13 Yb 19:25 Am 34:7 q Ukt 32:26 r Ukt 32:28 Es 44:5

72

calo.” a E lyo atile: “Balete kuno, uleke mbapaale.” b 10 Nomba amenso ya kwa Israele yali na kafifi ku bukote. c Talemona. E ico Yosefe abapalamike kuli wishi, na o alibafyompele no kubafukatila. d 11 E lyo Israele atile kuli Yosefe: “Nshaleti nkamona icinso cobe, e lelo mona Lesa nanenga ukumona na bana bobe.” 12 Pa numa Yosefe abafumishe mu ceni cakwe, kabili afukeme ninshi nalosha icinso cakwe pa nshi. f 13 Nomba Yosefe ababuulile bonse babili, Efraimu mu kuboko kwakwe ukwa ku kulyo ukumulosha ku kwa kuso kwa kwa Israele, g na Manase mu kuboko kwakwe ukwa kuso ukumulosha ku kwa kulyo kwa kwa Israele, h no kubapalamika kuli wishi. 14 Lelo, Israele atambike ukuboko kwakwe ukwa ku kulyo no kukubika pa mutwe wa kwa Efraimu, i nangu ca kutila e wali umwaice, j no kuboko kwakwe ukwa ku kuso akubikile pa mutwe wa kwa Manase. k Alishibe ico abikiile iminwe muli uyu musango, pantu Manase e wali ibeli. l 15 Kabili apaalile Yosefe no kutila: m “Lesa wa cine uo abafyashi bandi Abrahamu na Isaki baleumfwila, n L esa wa cine uuncema inshita yonse iyi iya kubapo kwandi ukufika na pali buno bushiku, o 16 Malaika uumpususha mu kucula konse, p apaale abalumendo. q Ne shina lyandi ne lya bafyashi bandi Abrahamu na Isaki liinikwe pali bena, r Kabili bafule babe cinkupiti mu kati ka calo.” s 17 Ilyo Yosefe amona ukuti wishi abikile ukuboko kwakwe ukwa ku kulyo pa mutwe wa s Ukf 1:7; Imp 26:34; Imp 26:37.

73

Shilo akafuma muli Yuda

kwa Efraimu, tatemenwe, a kabili aeseshe ukwikata ku kuboko kwa kwa wishi ukuti akufumye pa mutwe wa kwa Efraimu no kukubika pa mutwe wa kwa Manase. b 18 E ico Yosefe atile kuli wishi: “Ifyo te fyo tata, pantu uyu e beli. c Bikeni ukuboko kwenu ukwa ku kulyo pa mutwe wakwe.” 19 Lelo wishi alikeene kabili atile: “Ninjishiba, mwana wandi, ninjishiba. Na o wine akaba uluko lwa bantu kabili na o wine akaba umukalamba. d Lelo, ifyo fine, e fyo na munyina umwaice akaba umukalamba ukumucila, e kabili abana bakwe bakaba cinkupiti wa nko.” f 20 Kabili pa bushiku bulya alibapaalile, g ati: “Lekeni Israele amupaale, ati, ‘Shi Lesa akucite nga Efraimu kabili nga Manase.’ ” h E fyo aletangisha Efraimu ku ntanshi ya kwa Manase. i 21 Pa numa Israele atile kuli Yosefe: “Mona, ine ndefwa, j lelo Lesa akaba ne mwe no kumubwesesha ku calo ca fikolwe fyenu. k 22 Lelo ine, nakupeela impanga iikulu ukucila iya bamunonko, l iyo napokele mu minwe ya bena Amore ku lupanga lwandi na ku buta bwandi.” lyo Yakobo aitile abana 49 Ebakwe no kutila: “Longaneni uleke imwebe icikamucitikila mu nshiku sha kulekelesha. 2 Longaneni kabili kutikeni, mwe bana baume ba kwa Yakobo, kutikeni kuli Israele shinwe. m 3 “Rubene, ni we beli lyandi, n ubukose bwandi kabili intendekelo ya maka yandi aya bufyashi, o ni we waba ubucindami bwacilapo kabili ubukose bwacilapo. 4 Apo imyendele yobe iyabipa yaba nga menshi ayashapindililwa, tawakabe umutanshi, p pantu waninine pa busanshi bwa kwa wiso. q Pa nshita ilya wako-

ICIPA. 48 a Ro 9:16 b 1Sa 16:7 c Ukt 41:51 Amg 21:17 d Ukt 17:20 e Imp 2:19 Imp 2:21 f Ukt 25:23 Imp 1:33 Imp 1:35 Amg 33:17 Ye 31:9 g He 11:21 h Amg 10:22 i Amg 33:17 Amg 34:2 Yos 17:17 j Ukt 50:24 k Ukt 15:14 Ukt 26:3 Amg 31:8 l Amg 21:17 Yos 17:14 Ek 47:13



















ICIPA. 49 m Ukt 49:28 n Ukt 29:32 Ukf 6:14 1Im 5:1 o Amg 21:17 Am 78:51 p Amg 33:6 q Ukt 35:22



















Ku Kulyo a Le 18:8 Amg 27:20 1Ko 5:1 b Ukt 29:33 Ukt 29:34 Ukt 35:23 c Ukt 34:25 d Am 64:2 e Am 26:5 f Ukt 34:7 Ro 12:19 g Amp 22:24 Ef 4:31 h Amp 11:17 i Ukt 34:25 j Yos 19:1 Yos 21:41 k Ukt 29:35 l Ukt 43:9 Ukt 46:28 1Im 5:2 m Yos 10:24 Aba 1:2 2Sa 22:41 n Imp 10:14 Amg 33:7 2Sa 5:3 o Ho 5:14 Uks 5:5 p Imp 24:9 q Imp 24:17 2Sa 2:4 2Sa 7:16 r Es 9:6 Ek 21:27 Lk 1:32 He 7:14 s Amg 18:18 Am 2:8 Es 11:10 Mt 2:6 Yh 10:16 Uks 7:9 t Es 63:2 u Amg 33:19 Es 9:1 v Mt 4:13 w Yos 19:10

UKUTENDEKA 48:18–49:14 weshe ubusanshi bwandi. a Pa busanshi bwandi e po aleele! 5 “Simeone na Lebi ni bamunyina. b Ubunkalwe e fyanso fyabo ifya kwipailako. c 6 Te kuti mbe mwi bumba lyabo. d Kabili te kuti mbe mu lukuta lwabo, e pantu mu bukali bwabo baipeye abantu, f kabili baputwile imishipa ya ng’ombe mu kukanatekanya. 7 Bube ubwatiipwa ubukali bwabo, g pantu bwa bunkalwe, h ne cifukushi cabo, pantu calikaluka. i Ndebakanishisha muli Yakobo no kubasalanganishisha muli Israele. j 8 “Nomba iwe Yuda, k bamunonko bakakutasha. l Ukuboko kobe kukaba pa numa ya mikoshi ya balwani bobe. m Abana baume aba kwa wiso bakakutootela. n 9 Yuda mwana wa nkalamo. o We mwana wandi, ukafuma ku ca kutaakanya. Alifukeme, ayolwele nge nkalamo kabili, nge nkalamo nani engapama ukumubalamuna? p 10 Inkonto ya bufumu tayakafume kuli Yuda, q nangu ni nkonto ya mukalamba wa bashilika tayakafume mu ceni cakwe, mpaka Shilo1 akese; r na bantu na bantu e o bakalaumfwila. s 11 Akakaka impunda yakwe ku mwangashi na bana ba mpunda yakwe iikota akabakaka ku mwangashi usuma, kabili akacapa ifya kufwala fyakwe mu mwangashi ne laya lyakwe mu mwangashi uwakashika. t 12 Amenso yakwe yalikashika ku mwangashi, na meno yakwe yalibuuta ku mukaka. 13 “Sebuluni akekala ku lulamba lwa bemba, u kabili akabeela ku lulamba uko ingalaba shishiika; v no mupaka wakwe ukalola ku Sidone. w 14 “Isakari x ni mpunda iyakosa amafupa, iileele pa kati ka fya kwikalapo fibili ifya pali x Amg 33:18; Yos 19:17; 1Im 7:5.

Ukt 49:101 Ishiwi “Shilo” lyafuma ku ciHebere kabili lyalola mu kuti “Umwine wa Bufumu.”

UKUTENDEKA 49:15–50:5 kabalwe. 15 Kabili akamona ukuti apa kutuushisha pasuma no kuti icalo ici cisuma; kabili akatundamika ukubeya kwakwe ku kusenda ifipe kabili akalabomba umulimo wa busha. 16 “Dani, uwa mu mikowa ya kwa Israele, akapingula abantu bakwe. a 17 Dani akaba insoka mu mbali ya nshila, insoka ya masengo mu nshila, iisuma ku nyantilo sha kwa kabalwe pa kuti uwaninapo awe ubuseneme. b 18 Nkalolela ipusukilo ukufuma kuli imwe, mwe Yehova. c 19 “Gadi, ifipondo fikamusansa, lelo akafisansa ku fitende. d 20 “Ifya kulya fyakwe ifyanona fikafuma kuli Ashere, e na o akafumya ifya maliila fya mfumu. f 21 “Naftali g ni nsebula nkota iyakakulwa. Asosa ifyawama. h 22 “Yosefe musambo wa muti uutwala ifisabo, i musambo wa muti uutwala ifisabo pa kamfukumfuku, j kabili utumisambo twa uko tutaabilila pa muulu wa cibumba. k 23 Lelo aba mata balemulungulusha no kumulasa kabili balimupatile. l 24 Lelo ubuta bwakwe bwaikalilila pe, m kabili ubukose bwa maboko yakwe bwali ubwanakilila. n Mu maboko ya Mpalume ya kwa Yakobo, o e mwafuma Umucemi, Ilibwe lya kwa Israele. p 25 Afuma kuli Lesa wa kwa wiso, q kabili akakwafwa; r kabili aba no Wa Maka Yonse, s kabili Lesa akakupaala amapaalo ya ku muulu ukutali, t amapaalo ya mu menshi ayashika, u na mapaalo ya mabele kabili aya mwi fumo. v 26 Amapaalo ya kwa wiso yakacila amapaalo ya mpili sha pe, w yakacila na pa kuyemba kwa tupili twa muyayaya. x Yakalaba pa mutwe wa kwa Yosefe, na pa cilongwe ca ku mutwe wa wapaatulwa kuli bamunyina. y 27 “Benjamini akalalepaula ngo mumbulu. z Ulucelo akalalya

74

Yakobo afwa; bamuloosha ICIPA. 49 a Aba 13:2 Aba 13:24 Aba 15:20 b Amg 33:22 Aba 14:19 Aba 15:15 c Am 14:7 d Amg 33:20 Yos 13:8 e Amg 32:14 Am 81:16 f Amg 33:24 Yos 19:24 1Is 4:7 1Is 4:16 g Amg 33:23 Yos 19:32 Mt 4:15 h Mt 4:13 Yh 7:46 i Ukf 1:5 j Amg 33:13 Yos 16:1 k Amg 33:17 l Ukt 37:8 Ukt 40:15 m Ukt 50:20 n Imp 13:8 Yos 1:6 Yos 8:18 Aba 6:14 Aba 11:32 o Am 80:1 p Ukt 45:7 Ukt 50:20 Es 28:16 Mt 21:42 1Pe 2:4 q Yh 17:3 r Flp 4:19 s He 10:12 t Mal 3:10 u Amg 33:13 Es 11:9 v Es 59:21 w Yos 17:14 x Es 54:10 y Amg 33:16 Imi 7:9 z Amg 33:12 Aba 20:16 1Sa 9:16



















Ku Kulyo a Est 2:5 Est 8:7 b He 11:21 c Ukt 35:29 Ukt 49:33 d Ukt 23:17 e Ukt 23:20 f Ukt 23:19 Ukt 25:10 g Ukt 35:29 h Ukt 23:18 i Ukt 25:8 Am 116:15 Mt 22:32 Imi 7:15



















ICIPA. 50 j Ukt 46:4 k Lkm 7:2 Yh 11:35 Imi 8:2 l Ukt 50:26 m Imp 20:29 n Ukt 18:3 o Ukt 47:31 Mt 5:33 He 6:16 p Ukt 48:21 1Ko 15:22

inama iyaipaiwa na ku cungulo akala-akanya ifyapokololwa.” a 28 Aba bonse e mikowa ya kwa Israele ikumi na ibili (12), kabili ifi e fyo shibo abebele ilyo alebapaala. Apaalile cila muntu ukulingana ne paalo lyakwe. b 29 Pa numa abebele ati: “Ndi no kufwa nge fyafwa abantu bandi. c Mukanshiike pamo ne fikolwe fyandi mu lucengo ulwaba mu mpanga ya kwa Efrone umwina Hiti, d 30 mu lucengo ulwaba mu mpanga ya Makpela iyalungatana na Mamre mu calo ca Kanaani, impanga iyo Abrahamu ashitile kuli Efrone umwina Hiti ku kuba impanga ya kushiikamo. e 31 Kulya e ko bashiikile Abrahamu no mukashi wakwe Sara. f Kulya e ko bashiikile Isaki no mukashi wakwe Rebeka, g kabili kulya e ko nashiikile Leya. 32 Impanga no lucengo lwabamo fyashitilwe ku bana ba kwa Hete.” h 33 E fyo Yakobo apwile ukukonkomesha abana bakwe abaume. Awe abikile amakasa yakwe pa busanshi no kufwa nge fyafwa abantu bakwe. i awile pa ci50 EnsolyocaYosefe kwa wishi no kuj

lukusha ifilamba pali ena no kumutomona. k 2 Pa numa Yosefe aebele ababomfi bakwe, bakondapa, ukuumika l icitumbi ca kwa wishi. Awe bakondapa baumike umubili wa kwa Israele. 3 kabili cabasendeele inshiku amakumi yane (40) ukuumumika, pantu ukulingana no lutambi, e nshiku balepwa pa kuumika umubili, kabili abena Egupti bamulilile inshiku amakumi cinelubali (70). m 4 Shasukile inshiku sha kumuloosha shapwa kabili Yosefe aebele aba mu ng’anda ya kwa Farao, ati: “Nga mwalintemwa, n shi soseni muleke Farao omfwe, amuti, 5 ‘Tata anengele ukulapa, o ati: “Mona ine ndefwa. p Mu

75

Yakobo ashiikwa. Yosefe afwa

nshiishi yandi iyo naimba mu calo ca Kanaani a e mo ukanshiike.” b E ico nomba, shi mundeke njeshiika tata, kabili pa numa nkabwela.’ ” 6 Na o Farao atile: “Kabiye kashiike wiso ukulingana ne fyo akulengele ukulapa.” c 7 Awe Yosefe aile ku kushiika wishi, kabili aile pamo na babomfi ba kwa Farao bonse, abakalamba d ba mu ng’anda yakwe na bakalamba bonse aba mu calo ca Egupti, 8 na ba mu ng’anda ya kwa Yosefe bonse na bamunyina pamo na ba mu ng’anda ya kwa wishi. e Abana babo abanono ne mikuni yabo ne ng’ombe shabo e fyo bashiile mu calo ca Goshene epela. 9 Na maceleta f na ba pali bakabalwe baile pamo nankwe, ica kuti ibumba lyaishileba ilikalamba. 10 Awe bafikile apa kupumina ingano g apa kwa Atadi, apaba mu citungu ca Yordani, h kabili kulya e ko balooseshe ukuloosha kukalamba kabili ukwa kalanda kabili alooseshe wishi inshiku cinelubali (7). i 11 Na bekashi ba mu calo ico, abena Kanaani, bamwene uko kuloosha apa kupumina ingano apa kwa Atadi, no kutila: “Uku kuloosha kwa kalanda ukwa bena Egupti!” E co ishina lya palya pantu, mu citungu ca Yordani, lyainikilwe ati Abelemisraimu. j 12 E lyo abana bakwe bamucitiile filya fine abebele. k 13 E ico abana bakwe bamusendele ukumutwala mu calo ca Kanaani no kumushiika mu lucengo lwa mu mpanga ya Makpela, ulwaba apalungatana na Mamre, impanga iyo Abrahamu ashitile kuli Efrone umwina Hiti ukuti ibe impanga ya kushiikamo. l 14 Kabili pa numa ya kushiika wishi, Yosefe abweleele ku Egupti pamo na bamunyina na bonse abaile nankwe ku kushiika wishi. 15 Ilyo bamunyina Yosefe bamwene ukuti shibo nomba alifwa, batendeke ukusosa abati:

ICIPA. 50 a Ukt 23:17 Ukt 49:30 b Ukt 46:4 Ukt 47:29 Yh 19:38 c Ukt 47:31 d Am 105:22 Imi 4:8 e Ukt 32:5 Ukt 46:27 f Ukt 41:43 Ukt 46:29 Imi 8:28 g Mt 3:12 h Amg 1:1 i 1Sa 31:13 Mko 5:38 j Ukt 10:19 k Ukt 47:29 Ukt 49:29 Ef 6:1 l Ukt 23:17 Ukt 25:9 Ukt 35:27 Ukt 49:30



















Ku Kulyo a Ukt 27:41 Le 19:17 Amp 19:11 Amp 28:1 b Ukt 37:28 Ukt 42:21 Am 105:17 Amp 24:29 Lk 17:3 Ro 12:17 1Ko 13:5 c Mt 6:12 Mt 18:35 Lk 17:3 Ef 4:32 d Ukt 37:28 1Sa 24:17 Amp 28:13 Ro 13:10 e 2Ko 7:10 f Ukt 37:7 Ef 6:7 g Amg 32:35 Ro 12:19 h Ukt 37:18 Ukt 45:5 Am 105:17 Am 119:71 Ro 8:28 i Ukt 47:12 1Pe 3:9 j 1Im 7:20 k Yos 17:1 1Im 7:14 l Ukt 30:3 m Ukf 4:31 n Ukt 12:7 Ukt 17:8 Ukt 26:3 Ukt 28:13 o Ukf 13:19 Yos 24:32 He 11:22 p Ukt 50:2

UKUTENDEKA 50:6-26 “Nalimo Yosefe alitupata a kabili akatucita icabipa pa bubi bonse ubo twamucitile.” b 16 E ico baebele Yosefe abati: “Ilyo wiso ashilafwa atile, 17 ‘Ifi e fyo mukebe Yosefe amuti: “Ndekupapaata ukuti, bela bamunonko uluse c pa kukupondokela na pa lubembu ulo bacitile kuli iwe pa kucita icabipa kuli iwe.” ’ d E ico nomba, shi bela ababomfi ba kwa Lesa wa kwa wiso uluse pa kupondoka kwabo.” e Awe Yosefe alukwishe ifilamba ilyo balandile nankwe. 18 E lyo bamunyina na bo bailewa kuli ena no kusosa abati: “Moneni ifwe tuli basha benu!” f 19 E lyo Yosefe atile kuli bena “Mwitiina, bushe nine Lesa? g 20 Imwe mwali ne pange libi pali ine. Lesa afwaile ubusuma pa kuti acite nge fyo acita buno bushiku no kupususha imyeo ya bantu abengi. h 21 E ico nomba mwitiina. Ine nakulapeela imwe na bana benu abanono ifya kulya.” i E fyo abasansamwishe no kulande fya kukolopeka imitima yabo. 22 Kabili Yosefe aikele mu Egupti, ena na ba mu ng’anda ya kwa wishi; kabili Yosefe ali uwa mweo imyaka umwanda umo ne kumi (110). 23 Kabili Yosefe alimweneko abeshikulu ba kwa Efraimu, j na bana ba kwa Makiri, k mwana Manase. Aba bakuliile pa makufi ya kwa Yosefe. l 24 E lyo Yosefe atile kuli bamunyina: “Ine ndefwa; lelo Lesa akamwibukisha, m kabili akamufumya mu calo cino no kumutwala ku calo ico alapile ukupeela Abrahamu, Isaki na Yakobo.” n 25 E fyo Yosefe alengele abana ba kwa Israele ukulapa, ati: “Lesa akamwibukisha. E ico mukasende amafupa yandi ukuyafumya kuno.” o 26 Pa numa Yosefe afwile ne myaka umwanda umo ne kumi (110); kabili balimuumike, p no kumubika mu mbokoshi mu Egupti mwine.

UKUFUMA aya e mashina ya bana 1 Kabili ba kwa Israele abaile ku Egupti pamo na Yakobo; baile a cila muntu na ba mu ng’anda yakwe: 2 Rubene, b Simeone, c Lebi d na Yuda, e 3 Isakari, f Sebuluni, g na Benjamini, h 4 Dani i na Naftali, j Gadi k na Ashere. l 5 Na bantu bonse abafumine muli Yakobo bali amakumi cinelubali (70), lelo Yosefe ninshi aali kale kale mu Egupti. m 6 Awe Yosefe asukile afwa, n pamo na bamunyina bonse e lyo na bonse aba nkulo ilya. 7 Kabili abana ba kwa Israele balifyalishe ica kuti bafula nga nshi; kabili balefulilako fye no kulakwatilako fye amaka nga nshi, kabili basukile bakumana icalo conse. o 8 Awe kwasukile kwaima imfumu ipya mu Egupti iishaishibe Yosefe. p 9 Kabili yatile ku bantu ba iko: “Moneni! Abena Israele nabafula kabili nabakwatisha amaka ukutucila. q 10 Lekeni na ifwe tubapite pa mano, r pa kutila befulisha, pantu ubulwi nga bwaima, bakailunda ku batupata kabili bakalwa na ifwe bakafume na mu calo cesu.” 11 Awe e pa kubasontela bacilolo ba kubabomfya mu mulimo wa busha pa kutila balebacusha fye mu kusenda ifisendo fyafina; s na bo bakuuliile Farao imisumba umwali amatala, ne yi ni Pitomu na Raamsese. t 12 Lelo ilyo balebacululusha, e lyo na bo balefyalisha no kufula, basukile abena Egupti baikatwa umwenso uukalamba pa mulandu wa bana ba kwa Israele. u 13 Ici calengele abena Egupti ukulabomfya abana ba kwa Israele buluku buluku. v 14 Kabili bakonkenyepo fye ukucululusha abena Israele ku mulimo wa-afya uwa kukandila iloba lye bumba, w no wa kutama injelwa, na ku

ICIPA. 1 Ukt 46:8 Ukf 6:14 Ukf 6:15 Ukf 2:1 Ukf 6:16 e 1Im 2:3 He 7:14 f Ukt 46:13 g Ukt 46:14 h Ukt 46:21 i Ukt 46:23 j 1Im 7:13 k Ukt 46:16 l 1Im 7:30 m Amg 10:22 Imi 7:14 n Ukt 50:26 o Ukt 46:3 Amg 26:5 Imi 7:17 p Imi 7:18 q Imp 22:3 Am 105:24 r Am 105:25 Amp 21:30 Imi 7:19 1Ko 3:19 s Ukt 15:13 Ukf 3:7 Imp 20:15 Amg 26:6 Imi 7:34 t Ukt 47:11 u Am 105:24 Am 105:38 v Ukf 2:23 Amp 14:31 Imi 7:6 w Na 3:14



















a b c d

Ku Kulyo a Ukf 5:7 Am 81:6 b Ukf 20:2 Le 25:43 Le 26:13 Amp 29:2 Es 14:6 c Ukt 35:17 Ukt 38:28 Ek 16:4 d Neh 5:15 Amp 8:13 e Da 3:16 Da 6:13 Mt 10:28 Imi 5:29 f Ukt 9:6 g Lkm 8:4 h Am 41:2 Amp 11:18 Amp 19:17 Lkm 8:12 Es 3:10 Lk 1:50 He 6:10 i Am 107:41 Am 127:3 j Am 105:25 Mt 2:16 Imi 7:19



















ICIPA. 2 k Ukf 6:20 Imp 26:59 l 2Is 11:2

76

mulimo onse uwa mu mpanga, a umulimo onse uwa busha uo bababomfeshemo buluku buluku. b 15 Mu kupita kwa nshita imfumu ya Egupti yaebele banacimbusa c abaHebere, umo ishina lyakwe ni Shifra ne shina lya mubiye ni Pua, 16 ukuti: “Ilyo muleafwilisha banamayo abaHebere abali pa bukulu ukuti bapaape kabili ilyo bali pa mabwe ya kufyalilapo mwamona ukuti mwana umwaume, mukamwipaye; lelo nga mwanakashi, mwikamwipaya.” 17 Nangu line cali fi, aba banacimbusa baletiina Lesad wa cine, kabili tabakonkele ifyasosele imfumu ya Egupti, e baleleka abana baume babe no mweo. f 18 Yasukile mfumu ya Egupti yaita banacimbusa no kubepusha ukuti: “Cinshi ico mulelekela na bana baume ukuba no mweo?” g 19 Banacimbusa na bo batile kuli Farao: “Pantu abanakashi abaHebere tababa nga banakashi abena Egupti. Apo bena balikosa, nacimbusa asanga fye nabaipaapila kale.” 20 Awe Lesa apaalile banacimbusa; h kabili abantu bakonkenyepo fye ukufula no kulakoselako. 21 Nomba apo banacimbusa baali na katiina kuli Lesa wa cine, na o abapeele indupwa. i 22 Asukile Farao aeba abantu bakwe bonse ati: “Abana baume bonse aba baHebere abafyalwa mulebapoosa mu mumana wa Naelo, lelo abana banakashi bena mulebaleka baba no mweo.” j ilya ine nshita, umwau2 Pali me umo uwa mu mukowa wa kwa Lebi aileupa umwana mwanakashi wa kwa Lebi. k 2 No mwanakashi alimite no kufyala umwana umwaume. Ilyo amwene ukuti umwana afyele alemoneka bwino, alimufishile l pa mye-

77

Mose aipaya umuntu, afyuka

shi itatu. a 3 Ilyo amwene ukuti nomba ca-afya ukumufisa, b amubuuliile umuseke wa macinda no kumasako amanenekela na sefeti c no kubikamo umwana no kuyaubika mu matete d mu mbali ya mumana wa Naelo. 4 Kabili, nkashi ya uyu mwana aiminine akatalamukila pa kutila alemona ifilecitika ku mwana. e 5 Pa numa ya kashita umwana mwanakashi wa kwa Farao atentemukile ku Mumana wa Naelo mu kowa, na babomfi bakwe abakashana bale-endela mu mbali ya Mumana wa Naelo. Na o amwene umuseke mu matete. Apo pene fye atumine umubomfi wakwe umwanakashi ukuti abuule umuseke. f 6 Ilyo akupukwilepo amwenemo umwana umwaume, kabili moneni uyu mwana alelila. Awe amumfwilile uluse, g nangu line atile: “Uyu mwana wa baHebere.” 7 E lyo inkashi ya uyu mwana yatile ku mwana mwanakashi wa kwa Farao: “Bushe njemwitila umwanakashi uuleonsha pa banakashi abaHebere pa kuti alemonseshako umwana?” 8 Umwana mwanakashi wa kwa Farao amwebele ati: “Kabiye!” Apo pene fye umukashana aileita nyina wa mwana. h 9 E lyo umwana mwanakashi wa kwa Farao amwebele ati: “Senda umwana uyu, uleng’onseshako, na ine ndi no kukulipila.” i Awe umwanakashi asendele umwana no kulamonsha. 10 No mwana alikulile. Kabili amutwele ku mwana mwanakashi wa kwa Farao, ukuti abe umwana wakwe; j kabili amwinike ati Mose no kutila: “Pantu ni mu menshi namufumishe.” k 11 Nomba muli shilya nshiku, ilyo Mose alekula no kukoselako, e lyo aile kuli bamunyina ukuti amone ifisendo fyafina ifyo balesenda; l kabili amwene umwina Egupti aleuma umuHebere uwa muli bamunyina. m 12 Awe aloleshe uku no ku no kumona uku-

ICIPA. 2 a Imi 7:20 He 11:23 b Imi 7:19 c Ukt 6:14 Ukt 14:10 d Yb 8:11 e Ukf 15:20 1Im 6:3 Mk 6:4 f Imi 7:21 g 1Is 8:50 Am 106:46 1Pe 3:8 h Ukf 6:20 i 1Ti 5:18 j He 11:24 k Imi 7:21 l Ukf 1:11 Ukf 3:7 Imi 7:23 m Ukf 5:14



















Ku Kulyo a Imi 7:24 He 11:24 b Ukt 13:8 Imi 7:26 c Imp 16:13 Imi 7:27 d Imi 7:28 e Amp 19:12 f Ukf 4:19 g Amp 22:3 He 11:27 h Ukt 25:2 Ukf 3:1 i Ukf 18:12 j Ukt 24:20 k Ukt 29:10 l Ukf 4:18 Ukf 18:1 Imp 10:29 m Imi 7:22 n Ukt 19:3 Ukt 24:31 Yb 31:32 Ro 12:13 He 13:2 o Ukf 18:2 Imp 12:1 p Ukf 18:3 1Im 23:15 q Imi 7:29

UKUFUMA 2:3-23 ti takwali nangu umo. E lyo aumine umwina Egupti ica kuti alifwile kabili amushiikile mu mucanga. a 13 Lelo, ilyo aileko ubushiku bwakonkelepo, moneni abaHebere babili balelwa. Awe atile ku wali ne cilubo: “Cinshi uleumina umunobe?” b 14 Na o atile: “Nani akusontele ukuba cilolo kabili kapingula pali ifwe babili? c Bushe ulefwaya ukunjipaya nga filya waipeye umwina Egupti?” d Mose nomba e pa kwikatwa umwenso no kutila: “Ici cintu nacishibikwa!” e 15 Awe ilyashi ili lyasukile lyafika kuli Farao, kabili afwaile ukwipaya Mose; f lelo Mose alifulumwike g ukufuma kuli Farao ukuti ayeikala mu calo ca Midiani; h kabili aikele mupepi ne cishima. 16 Nomba shimapepo i wa ku Midiani ali na bana banakashi cinelubali (7), kabili baishile ku kutapa amenshi nga pe no kwitulwila mu mifoolo pa kuti banwenshe umukuni wa kwa shibo. j 17 Kabili abacemi na bo balishile nga pe no kubatamfya. Ilyo cali fi Mose alimine no kwafwa abanakashi no kubanwenseshako umukuni. k 18 E ico ilyo bafikile ku ng’anda kuli Reuele l shibo, alipapile no kwipusha ati: “Nga caba shani lelo ukuti mwabwela bwangu ku ng’anda?” 19 Na bo batile: “Mwina Egupti m wacitupususha kuli bakacema kabili e wacitutapilako na menshi ya kunwensha umukuni.” 20 Na o atile ku bana bakwe abanakashi: “Nga ali kwi? Cinshi ico mumushiliile? Kamwiteni, pa kuti ese alyeko.” n 21 Na pa numa Mose afwaile ukwikala na ulya muntu, kabili apeele Siporao umwana wakwe umwanakashi kuli Mose. 22 Mu kupita kwa nshita afyele umwana mwaume kabili Mose amwinike ati Gershomu, p pantu, atile: “Ndi mulebeshi muli cino calo.” q 23 Nomba pa numa ya nshiku

UKUFUMA 2:24–3:16

Icimpusa ca mulilo. Mose atumwa

shilya ishingi, imfumu ya Egupti yalifwile, a lelo pa mulandu wa busha, abana ba kwa Israele bakonkenyepo fye ukuteta no kulilishika, b kabili inkuuta yabo yalenina kuli Lesa wa cine pa mulandu wa busha. c 24 Asukile Lesa aumfwad ukuteta e kwabo kabili Lesa aibukishe icipangano apangene na Abrahamu, Isaki na Yakobo. f 25 Awe Lesa aloleshe pa bana ba kwa Israele kabili Lesa alimwene ifyo balecula. nomba aishileba kace3 Mose ma wa mukuni wa kwa Yetro g

h

shifyala, shimapepo wa ku Midiani. Ilyo aletungulula umukuni ukulola ku masamba ya matololo, asukile afika ku lupili lwa kwa Lesa wa cine, i ku Horebu. j 2 E lyo malaika wa kwa Yehova amoneke kuli ena mu lubingu lwa mulilo mu kati ka cimpusa. k Ilyo alelolekesha, moneni, icimpusa calebilima umulilo lelo tacalepya. 3 E lyo Mose atile: “Kanjeko fye pa kuti imone ici cinjelengwe, njishibe ico icimpusa tacilepiila.” l 4 Ilyo Yehova amwene ukuti aya ku kumona, apo pene fye Lesa abilikishe mu cimpusa, ati: “Mose! Mose!” na o atile: “Mukwai.” m 5 E lyo atile: “Wipalamako kuno. Fuula indyato shobe, pantu apo wiminine ni pa mushili wa mushilo.” n 6 Kabili akonkenyepo ukusosa ati: “Nine Lesa wa kwa wiso, Lesa wa kwa Abrahamu, Lesa wa kwa Isaki kabili Lesa wa kwa Yakobo.” o Awe Mose e pa kufisa icinso cakwe, pantu atiinine ukulolesha Lesa wa cine. 7 Kabili Yehova atile: “Nimona ukucula kwa bantu bandi abali mu Egupti, kabili ning’umfwa ukulilishika kwabo pa mulandu wa babapatikisha ukubomba; pantu ninjishiba ukukalipwa balekalipwa. p 8 Kabili ndeya ku kubapokolola mu minwe ya bena Egupti q no kubafumya muli cilya calo no kubatwala ku calo icisuma kabili icapabuka, icalo umwa-

ICIPA. 2 a Ukf 4:19 Ukf 7:7 Imi 7:30 b Ukf 6:5 Imp 20:16 Amg 26:7 Am 12:5 c Ukf 3:7 1Is 8:51 Neh 9:9 Am 107:19 d Aba 2:18 Neh 9:27 1Pe 5:7 e Imi 7:34 f Ukt 15:14 2Is 13:23 Am 105:8



















ICIPA. 3 g Ukf 2:16 Ukf 18:1 h Aba 1:16 Aba 4:11 i Ukf 24:13 j Ukf 17:6 1Is 19:8 Mal 4:4 k Amg 33:16 Imi 7:30 l Ukt 18:14 Da 3:27 Imi 7:31 m 1Sa 3:4 n Yos 5:15 Imi 7:33 o Ukt 26:24 Ukt 32:9 Mt 22:32 Imi 7:32 p Ukf 1:11 Ukf 6:5 Am 106:44 Es 63:9 Imi 7:34 q Ukf 12:51



















Ku Kulyo a Imp 13:27 Amg 27:3 b Ukt 10:16 Ukf 33:2 Amg 7:1 Yos 3:10 Neh 9:8 c Ukf 1:11 d 1Sa 12:6 Am 105:26 Es 63:11 Imi 7:34 e Ukf 6:12 2Sa 7:18 Ye 1:6 f Amg 31:23 Yos 1:5 Es 41:10 Ro 8:31 Flp 4:13 g Aba 6:17 h Ukf 19:2 Amg 4:11 i Ukf 15:3 1Sa 17:45 Am 96:8 Am 135:13 Ho 12:5 Mt 21:9 Yh 17:26 Ro 10:13 j Le 11:45 Yb 23:13 Es 14:27 Da 4:35 Yh 12:28

78

ba umukaka no buci, a mu ncende ya bena Kanaani ne ya bena Hiti ne ya bena Amore ne ya bena Perisi ne ya bena Hibi e lyo ne ya bena Yebusi. b 9 Kabili mona! Ukulilishika kwa bana ba kwa Israele nakufika kuli ine, kabili nimona ne fyo abena Egupti balebatitikisha. c 10 Nomba umfwa, kabiye kuli Farao, uye ufumye abantu bandi, abana ba kwa Israele, mu Egupti.” d 11 Lelo, Mose atile kuli Lesa wa cine: “Nine nani uwa kuya kuli Farao no kufumya abana ba kwa Israele mu Egupti?” e 12 Na o atile: “Pantu ine nkaba na iwe, f kabili ici e co ukeshibilako ukuti nine nkutumine: g Ilyo ukafumya aba bantu mu Egupti, mukalabombela ine ne Lesa wa cine pa lupili ulu.” h 13 Na lyo line, Mose atile kuli Lesa wa cine: “Nga ca kutila nafika ku bana ba kwa Israele nabeba no kuti, ‘Lesa wa fikolwe fyenu antuma kuli imwe,’ na bo banjipusha abati, ‘Nani ishina lyakwe?’ i Nkabasuka shani?” 14 E lyo Lesa atile kuli Mose: “NKABA UO NKABA.” j Kabili atile: “Ifi e fyo ukasose ku bana ba kwa Israele, ‘NKABA nantuma kuli imwe.’ ” k 15 Awe Lesa alandile kuli Mose na kabili ati: “E fyo ukasose ku bana ba kwa Israele, ‘Yehova Lesa wa fikolwe fyenu, Lesa wa kwa Abrahamu, l Lesa wa kwa Isaki m kabili Lesa wa kwa Yakobo, n e wantuma kuli imwe.’ Ili e shina lyandi umuyayaya, o kabili e cibukisho candi ku nkulo ne nkulo. p 16 Kabiye, kalonganye abakalamba ba mu Israele no kubeba ukuti, ‘Yehova Lesa wa fikolwe fyenu namoneka kuli ine, q Lesa wa kwa Abrahamu, Isaki na Yakobo, no kusosa ati: “Ukupempula r ndemupempula no kumona k Ukf 6:3; Ukf 6:7; Ro 9:17; l Ukt 17:7; Mt 22:32; m Ukt 26:24; n Ukt 28:13; o Am 135:13; p Am 30:4; Am 102:12; Ho 12:5; q Ukt 17:1; Ukt 48:15; r Ukt 50:24; Ukf 13:19; Am 80:14; Lk 1:68.

79

Mose apeelwa ifishibilo fitatu

ifyo balecita kuli imwe mu Egupti. 17 Kabili ndeti, nalamufumya mu bucushi a bwa bena Egupti no kumutwala ku calo ca bena Kanaani ne ca bena Hiti ne ca bena Amore b ne ca bena Perisi ne ca bena Hibi ne ca bena Yebusi, c icalo umwaba umukaka no buci.” ’ d 18 “Na bo bakomfwa kwi shiwi lyobe, e kabili ukaye, iwe na bakalamba ba bena Israele, ku mfumu ya Egupti, no kutila, ‘Yehova Lesa wa baHebere f nalanda na ifwe, g mukwai nomba kanshi tulefwaya ukuya ulwendo lwa nshiku shitatu mu matololo, no kuyaipaila Yehova Lesa wesu ilambo.’ h 19 Lelo ine, ninjishiba ukuti imfumu ya Egupti tayakamuleke ukuya kano ku kuboko kwakosa. i 20 Kabili nkatambalika ukuboko j kwandi no kuuma Egupti ku fipesha amano fyandi fyonse ifyo nkacita mu kati kakwe; e lyo akamuleka mukaye. k 21 Kabili nkalenga aba bantu ukutemwikwa ku bena Egupti; kabili ilyo mukalaya, tamwakaye minwe nkutwa. l 22 Kabili umwanakashi umo na umo akalomba ku mwina mupalamano na ku mwanakashi umulebeshi uwikala mu ng’anda yakwe ifipe fya silfere ne fipe fya golde ne fya kufwala, kabili mukafifwike abana benu abaume na bana benu abanakashi; kabili mukapoke ifyuma fya bena Egupti.” m Mose ayaswike ati: “Tu4 Lelo tile bakaana ukusumina kabili bakaana no kukutika kwi shiwi lyandi, n pantu bakatila, ‘Yehova tamoneke kuli iwe.’ ” 2 E lyo Yehova amwipwishe ati: “Cinshi cili mu minwe yobe?” na o atile: “Ni nkonto.” o 3 E lyo atile: “Ipoose pa nshi.” Awe apoosele nkonto pa nshi, na yo yasangwike insoka; p na Mose e pa kufulumukako. 4 Yehova nomba atile kuli Mose: “Tambaliko kuboko kobe no kuikata ku mucila.”

ICIPA. 3 a Ukt 15:13 Le 26:13 Neh 9:9 Imi 7:34 b Ukt 15:16 c Ukf 23:23 d Imp 13:27 Amg 8:7 e Ukf 4:31 Ukf 20:19 f Ukt 14:13 Ukt 40:15 Ukf 10:3 g Ukf 5:3 h Ukf 7:16 Ukf 8:27 Ukf 10:26 i Ukf 5:2 Ukf 7:4 Ukf 14:8 Ro 9:17 j Am 118:15 k Ukf 7:3 Ukf 12:33 Amg 6:22 Am 135:9 Imi 7:36 l Ukf 11:2 Ukf 12:35 m Ukt 15:14 Ukf 12:36 Am 105:37



















ICIPA. 4 n Ukf 2:14 Imi 7:25 o Ukf 8:5 Ukf 17:5 Imp 20:11 p Ukf 7:9



















Ku Kulyo a 1Sa 2:27 Imi 7:32 b Imi 7:2 Ro 4:3 c Ukt 28:13 Mko 12:26 d Ukt 28:21 Lk 20:37 e Ukf 3:16 Ukf 4:31 Ye 31:3 f Imp 12:10 2Is 5:27 g 2Is 5:14 Mt 8:3 h Yh 10:38 Imi 7:36 i 2Te 3:2 j Ukf 4:30 k Ukf 6:12 Imp 12:3 Ye 1:6 Imi 7:22 2Ko 11:6 l Am 94:9 Es 6:10 Lk 1:20 Imi 13:11

UKUFUMA 3:17–4:12 Awe atambalike ukuboko kwakwe no kwikata ku mucila wa nsoka, na yo yasangwike inkonto mu minwe yakwe. 5 “Pa kuti basumine ukuti Yehova Lesa wa fikolwe fyabo, a Lesa wa kwa Abrahamu, b Lesa wa kwa Isaki c kabili Lesa wa kwa Yakobo, d namoneka kuli iwe.” e 6 Kabili Yehova abwekeshepo ukumweba ukuti: “Shi bika ukuboko kobe mu ca kufwala, pa cifuba cobe.” Awe abikile ukuboko kwakwe mu ca kufwala, pa cifuba cakwe. Ilyo akufumishe, moneni, ku kuboko kwakwe kwali ifibashi kabili kwabuutile na tuutu! f 7 E lyo atile: “Bwesesha ukuboko kobe mu ca kufwala, pa cifuba cobe.” Awe abwekeshe ukuboko kwakwe mu ca kufwala, pa cifuba cakwe. Ilyo akufumishe mu ca kufwala cakwe pa cifuba, moneni, kwalipolele kabili kwali fye ngo mubili onse! g 8 “Kabili nga ca kuti tabakasumine pa numa ya kumona icipesha amano ca kubalilapo, ninshi bakacetekela icipesha amano cikakonkapo. h 9 Na lyo line, nga ca kuti, bakaana ukusumina ifi fipesha amano fibili kabili bakaana no kukutika kwi shiwi lyobe, i e lyo ukatape amenshi mu Mumana wa Naelo no kuyetila pa mushili apauma; kabili amenshi ayo ukatapa mu Mumana wa Naelo, yakasanguka umulopa pa mushili apauma.” j 10 Mose nomba atile kuli Yehova: “Iye mwe Yehova, ine nshilanda bwino, ukufuma fye ku kale ukufika na nomba, nangu fye ni apa pene mulelanda ku mubomfi wenu, pantu nalifina akanwa no lulimi.” k 11 E lyo Yehova amwipwishe ati: “Nani wapeele umuntu akanwa kabili nani uulenga umuntu ukuba cibulu nelyo nkomamatwi nelyo ukumona nelyo ukuba impofu? Bushe te ine, ne Yehova? l 12 E ico nomba kabiye, na ine nkaba na iwe kabili nkakusambilisha

UKUFUMA 4:13–5:2 ifyo ufwile ukusosa.” a 13 Lelo atile: “Iye mwe Yehova, shi tumeniko umbi, onse uo mulefwaya mwe bene.” 14 E lyo ubukali bwa kwa Yehova bwaimiine Mose kabili atile: “Bushe Aarone umwina Lebi te munonko? b Ninjishiba ukuti ena kuti alanda bwino. Kabili mona, ali mu nshila ku kwisakukumanya. Ilyo akakumona, akasekelela mu mutima wakwe. c 15 Kabili ukasose kuli ena no kumweba ifya kulanda; d na ine nkaba na kanwa kobe na kanwa kakwe, e kabili nkamusambilisha ifya kucita. f 16 Kabili akakusoselako ku bantu; e ukaba nga kanwa kobe, g na iwe ukaba nga Lesa kuli ena. h 17 Kabili ukasende iyi nkonto mu minwe yobe pa kuti ukalecitilako ifipesha amano.” i 18 E ico Mose alile no kubwelelamo kuli Yetro shifyala no kumweba ati: j “Mukwai ndefwaya ukuya no kubwelelamo kuli bamunyinane ababa mu Egupti pa kuti nkayemona nga bacili no mweo.” k Na Yetro atile kuli Mose: “Wende umutende.” l 19 Pa numa Yehova atile kuli Mose mu Midiani: “Kabiye, bwelela ku Egupti, pantu bonse abalefwaya umweo obe balifwa.” m 20 Awe Mose asendele umukashi wakwe na bana bakwe abaume no kubaninika pa mpunda, no kubwelela ku calo ca Egupti. Kabili, Mose asendele mu minwe yakwe inkonto ya kwa Lesa wa cine. n 21 Kabili Yehova atile kuli Mose: “Ilyo waya no kufika ku Egupti ukacite ifipesha amano fyonse kuli Farao o ifyo nkupeele amaka ya kucita. Lelo, nkaleka umutima wakwe ukutalama; p kabili takaleke abantu baye. q 22 Kabili ukatile kuli Farao, ‘E fyo Yehova asosele: “Israele mwana wandi umwaume, libeli lyandi. r 23 Kabili ndeti kuli iwe: Leka umwana wandi umwaume ese amombele. Lelo nga wakaana

Mose atiina. Amonana na Aarone ICIPA. 4 a Am 51:15 Am 143:10 Es 50:4 Mko 13:11 Lk 12:12 b Imp 26:59 c Ukt 33:4 Ukf 4:27 Imi 7:30 d Ukf 4:28 Ukf 7:1 e Ye 1:9 f Es 54:13 1Ko 1:5 2Ko 3:5 g Ukf 7:2 h Ukf 7:1 Am 82:6 Yh 10:34 i Ukf 7:19 j Ukf 2:18 Ukf 18:1 Imp 10:29 k Ukt 30:25 Imi 7:30 l 1Sa 1:17 m Ukf 2:15 n Ukf 17:9 Imp 20:8 o Ukf 7:9 p Ukf 7:3 Ukf 10:1 Ukf 11:10 Amg 2:30 1Sa 6:6 Da 5:20 Ro 9:18 q Ukf 7:22 Ukf 8:15 r Amg 7:6 Amg 14:2 Ye 31:9 Ho 11:1 Ro 9:4



















Ku Kulyo a Ukf 12:29 Am 105:36 Am 135:8 b Ukt 42:27 Ye 9:2 c Imp 22:22 1Im 21:16 d Ukt 17:14 e Ukf 2:21 Ukf 18:2 f Yos 5:2 g Ukf 4:14 h Ukf 3:1 Ukf 20:18 Ukf 24:16 1Is 19:8 i Ukf 4:15 Ukf 7:1 j Ukf 4:8 k Ukf 3:16 Ukf 24:1 l Ukf 3:16 m Ukf 4:3 Ukf 4:6 Ukf 4:9 n Ukf 3:18 Ukf 4:8 o Ukt 50:25 Ukf 13:19 p Ukf 1:14 Ukf 3:7 Amg 26:6 q Ukt 43:28 2Im 7:3 Neh 8:6

80

ukumulekelako, mona ndeipaya umwana obe umwaume, ibeli lyobe.” ’ ” a 24 Nomba pa cifulo ca kutubilishapo b mu musebo e po Yehova akumene nankwe c kabili alefwaya inshila ya kumwipailamo. d 25 Asukile Sipora e abuula ilibwe ilyakosa no kusembulula inkanda ya pa mpela iya ku bwaume f iya mwana wakwe kabili alengele yakumya ku makasa yakwe e lyo atile: “Pantu uli shibwinga wa mulopa kuli ine.” 26 E lyo amulekele. E lyo Sipora atile: “Uli shibwinga wa mulopa,” pa mulandu wa kusembulula. 27 Yehova nomba aebele Aarone ati: “Kabiye ku kukumanya Mose mu matololo.” g Awe aile no kumukumanya mu lupili lwa kwa Lesa wa cine h no kumufyompa. 28 Awe Mose aebele Aarone fyonse ifyo Yehova, uwamutumine amwebele, i ne fipesha amano fyonse ifyo amwebele ukucita. j 29 Pa numa Mose na Aarone bailelonganika abakalamba bonse aba mu bana ba kwa Israele. k 30 Kabili Aarone alandile amashiwi yonse ayo Yehova asosele kuli Mose, l acitile ne fipesha amano m mu menso ya bantu. 31 E lyo abantu bacetekele. n Ilyo baumfwile ukuti Yehova napempula o abana ba kwa Israele no kuti namona ukucula p kwabo, e lyo bakonteme no kuwa ubukupeme. q pa numa ya ifi Mose na 5 Kabili Aarone baingile mu kati no kusosa kuli Farao abati: r “E fyo Yehova, Lesa wa kwa Israele asosa, ‘Leka abantu bandi baye pa kuti bakayempangila umutebeto mu matololo.’ ” s 2 Lelo Farao atile: “Nani uyo wine Yehova, t uwa kuti ng’umfwe ishiwi lyakwe no kuleka Israele aye? u Uyo Yehova ine nshamwishiba nakalya v kabili nshaleke IsraeICIPA. 5 r Ukf 7:1; Ukf 7:10; Am 119:46; s Ukf 10:9; t Ukf 7:5; Ukf 9:16; 1Sa 25:10; u 2Is 18:35; Yb 21:15; Ro 1:21; v 1Sa 2:12; Yh 16:3; 2Te 1:8.

81

Abena Israele bacuula. Bailishanya

le aye.” a 3 Lelo, bena bakonkenyepo ukusosa abati: “Lesa wa baHebere nalanda na ifwe. b Tulefwaya ukuya mu matololo ulwendo lwa nshiku shitatu no kwipaila Yehova Lesa wesu ilambo; c epali atwipaya ku cikuko nelyo ku lupanga.” d 4 E lyo imfumu ya Egupti yabepwishe aiti: “Cinshi ico imwe babili Mose na Aarone mulelengela abantu ukuleka ukubomba imilimo? e Bwelelenimo mu kusenda ifisendo fyenu!” f 5 Kabili Farao akonkenyepo ukusosa ati: “Moneni! Aba bantu ba fye nabafula, g kabili ni mwe mulelenga ukuti belasenda ifisendo fyabo.” h 6 Palya pene fye, bulya bwine bushiku, Farao aebele abalepatikisha abantu ukubomba, e lyo na bacilolo babo, i ati: 7 “Tamufwile ukulonganika icani ca kupeela abantu ku kupangila injelwa j nge fyo mwalecita. Balekeni abene baleya no kuilonganikila icani. 8 Kabili, pa mpendwa ya njelwa iyo balepanga kale, mubalundilepo. Mwibacefeshako iyo, pantu banang’ani. k E co baleilishanishisha abati, ‘Tulefwaya ukuya, tulefwaya ukuyaipaila Lesa wesu ilambo!’ l 9 Lekeni babombeshe ukucilanapo kabili mwileka balekutika ku fya bufi.” m 10 Awe abalepatikisha abantu ukubomba n e lyo na bacilolo babo baishile ku bantu no kubeba ati: “E fyo Farao atile, ‘Naleka ukumupeela icani. 11 Kabiyeni mwe bene, kaibuulileni icani konse uko mwalacisanga, pantu umulimo wenu tawacefiweko nakalya.’ ” o 12 Awe abantu basalanganine mu calo conse ica Egupti ku kutoole cani no kuciputaula ku kupangamo injelwa. 13 Kabili abalebapatikisha ukubomba balebacincisha abati: p “Pwisheni imilimo yenu, cila muntu apwishe umulimo wakwe, uwa bushiku no bushiku, nga filya fine cali ilyo pali

ICIPA. 5 a Ukf 3:19 Ukf 7:3 b Ukf 3:18 Ro 3:29 c Ukt 46:1 Ukf 8:27 d Amg 28:21 2Is 17:25 e Ye 38:4 Imi 16:20 f Ukf 1:11 Ukf 2:11 g Ukf 1:9 h Ukf 6:6 i Ukf 3:7 j Ukt 11:3 Ukf 1:14 Na 3:14 k Ukf 5:17 l Ukf 10:25 m 2Is 18:20 Ye 43:2 n Ukf 1:11 Ukf 3:7 o 1Is 12:10 Lkm 7:7 p Ukf 3:9



















Ku Kulyo a Amg 26:7 Lkm 4:1 b Amg 29:10 c Ukf 2:11 Imi 7:24 d Na 3:14 e Ukt 15:13 f Imp 11:16 Yh 18:12 g Am 37:12 h Ukf 5:8 i Ukf 3:18 Ukf 5:3 Ukf 10:25 j Ukf 1:14 k Ukf 5:7 l Ukf 5:8 m Ukf 7:1 n Aba 11:27 1Sa 2:10 Es 33:22 o Ukt 34:30 1Sa 13:4 1Im 19:6 p Ukf 6:9 Ukf 17:3 q Ukf 17:4 Ye 12:1 r Imp 11:11 1Sa 30:6 s Ukf 3:12 t Ukf 5:1 u Ukf 5:9

UKUFUMA 5:3-23

icani.” a 14 Pa numa bacilolo b abena Israele, abo bakapitao ba kwa Farao basontele ukwangalila abena Israele banabo, balyuminwe, c uku ninshi balebepusha abati: “Cinshi mushakumanishe mailo na lelo impendwa ya njelwa d iyo bamupimina, filya mwalecita kale?” e 15 E lyo bacilolo f ba bena Israele baingile mu kati no kutendeka ukulilila kuli Farao, abati: “Cinshi mulecitile fi ku babomfi benu? 16 Takuli icani icilepeelwa ku basha benu lelo bena baleti kuli ifwe, ‘Pangeni injelwa!’ kabili ababomfi benu baleumwa, nelyo ca kuti bantu benu e baluba.” g 17 Lelo Farao atile: “Mulecita fye ubunang’ani, mwe banang’ani mwe! h E co mulesosela amuti, ‘Tulefwaya ukuya, tulefwaya ukuyaipaila Yehova ilambo.’ i 18 E ico nomba kabiyeni, kabombeni! Nangu ca kuti tabalemupeela icani, mufwile ukupanga injelwa shilya shine bamupimina.” j 19 E lyo bacilolo ba bena Israele bamwene ukuti ifintu fyababipila pa mashiwi babebele aya kuti: k “Tamufwile nangu panono ukucefyako injelwa ukulingana ne cipimo ca muntu umo umo ica cila bushiku.” l 20 Pa numa, basangile Mose na Aarone, m nabeminina palya ukuti babakumanye ilyo balefuma kuli Farao. 21 Bashibamona fye batile kuli bena: “Shi Yehova aloleshe pali imwe babili no kumupingula, n pantu mwalenga ifwe ukupatwa nga nshi o kuli Farao na ku babomfi bakwe pa kupeela ulupanga mu minwe yabo ku kutwipaya.” p 22 E lyo Mose apilibukile kuli Yehova q no kutila: “Mwe Yehova, cinshi ico mwalengela ububi kuli aba bantu? r Cinshi ico mwantumiine? s 23 Pantu ukufuma pa nshita naingile kuli Farao ku kulandila mwi shina lyenu, t alicita ububi kuli aba bantu, u kabili na imwe

UKUFUMA 6:1-20

Yehova alaya ukulubula. Abakalamba

tamwapokolola abantu benu nakalya.” a E lyo Yehova atile kuli Mose: “Nomba uli no kumona ico nkacita kuli Farao, b pantu pa mulandu wa kuboko kwandi ukwa maka akabaleka baye kabili pa mulandu wa kuboko kwandi ukwakosa akabapatikisha ukufuma mu calo cakwe.” c 2 Kabili Lesa akonkenyepo ukusosa kuli Mose no kutila: “Nine Yehova. d 3 Ilyo nalemoneka kuli Abrahamu, e kuli Isaki f na kuli Yakobo, g baishibe ukuti nine Lesa Wa Maka Yonse, h lelo nshailengele ukwishibikwa i kuli bena ukuti ishina lyandi nine Yehova. j 4 Kabili napangene na bo ukubapeela icalo ca Kanaani, icalo ico baleikalamo. k 5 Kabili ning’umfwa ukulilishika kwa bana ba kwa Israele, l abo abena Egupti bateka ubusha, kabili naibukisha ne cipangano candi. m 6 “E ico sosa ku bana ba kwa Israele auti, ‘Nine Yehova, kabili ndi no kumulubula ku kutwikwa ifisendo fya bena Egupti no kumupokolola mu busha bamuteka, n kabili nkamulubwila ku kuboko kwa maka na ku bupingushi bukalamba. o 7 Kabili nkamubuula, mukaba abantu bandi p na ine nkaba Lesa wenu; q e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova Lesa wenu uulemufumya mu busha bwa bena Egupti. r 8 Kabili nkamuleta mu calo ico naimishepo ukuboko kwandi ilyo nalapile s ukucipeela kuli Abrahamu, na kuli Isaki na kuli Yakobo; kabili nkacipeela kuli imwe ukuba icalo cenu. t Nine Yehova.’ ” u 9 Pa numa Mose aebele abana ba kwa Israele aya mashiwi, lelo tabamumfwile pa mulandu wa kufuupulwa na pa mulandu wa busha ukukosa. v 10 E lyo Yehova asosele kuli Mose, ati: 11 “Kabiye kuli Farao, imfumu w ya Egupti, umwe-

6

ICIPA. 5 a Ukf 3:8



















ICIPA. 6 b Ukf 12:29 Ukf 14:13 Am 12:5 c Ukf 9:3 Ukf 11:1 Ukf 12:31 d Es 43:11 e Ukt 18:1 f Ukt 26:2 g Ukt 28:13 h Ukt 17:1 Ukt 35:11 i Ukt 12:8 Ukt 27:27 Ukt 28:16 2Sa 7:23 Am 9:16 Es 52:6 Ye 16:21 Ye 32:20 j Ukf 10:2 Am 83:18 Lk 11:2 Yh 12:28 Imi 15:14 Uks 15:3 k Ukt 15:18 Ukt 28:4 l Ukf 2:24 m Ukt 17:7 n Amg 4:20 o Ukf 7:5 Amg 26:8 1Im 17:21 Imi 13:17 p Amg 7:6 2Sa 7:24 Am 33:12 q Ukf 29:45 Amg 20:4 r Ukf 1:14 Ukf 7:5 Ukf 9:16 Ro 9:17 s He 6:13 t Ukt 15:18 Ukt 26:3 Ukt 35:12 Ukf 32:13 u Ukf 20:2 Es 42:8 v Ukf 5:21 w Ukf 1:8



















Ku Kulyo a Ukf 3:10 Ukf 5:1 b Ukf 5:21 Ukf 6:9 c Ukf 5:2 d Ukf 4:10 Ye 1:6 Imi 7:22 e Ukf 7:4 Ukf 9:13 f Ukt 49:3 g Ukt 46:9 h Imp 26:7 Yos 13:15 i 1Im 4:24 j Imp 26:14 Yos 21:9 k Ukt 29:34 1Im 6:1 l Imp 26:57 m Ukt 46:11 n 1Im 23:7 o Imp 3:18 p Imp 3:19 1Im 23:12

82

be ukuti aleke abana ba kwa Israele bafume mu calo cakwe.” a 12 Lelo, Mose asosele pa ntanshi ya kwa Yehova ati: “Moneni! Apo abana ba kwa Israele tabang’umfwa, b bushe Farao ena akakutika shani kuli ine, c ne ushilanda bwino?”1 d 13 Lelo Yehova akonkenyepo fye ukusosa kuli Mose na Aarone no kulandila muli bena icipope ku bana ba kwa Israele na kuli Farao, imfumu ya Egupti, ukuti abana ba kwa Israele bafume mu calo ca Egupti. e 14 Aba e bakalamba ba mikowa yabo: Abana baume ba kwa Rubene, ibeli f lya kwa Israele, ni Hanoke na Palu, Hesrone na Karmi. g Ishi e ndupwa sha kwa Rubene. h 15 Kabili abana ba kwa Simeone ni Yemuele na Yamini na Ohadi na Yakini na Sohari na Shauli umwana mwaume wa mwanakashi umwina Kanaani. i Ishi e ndupwa sha kwa Simeone. j 16 Kabili aya e mashina ya bana baume ba kwa Lebi, k ukulingana ne fyo bakonkene mu kufyalwa: l Gershone na Kohati na Merari. m Kabili imyaka Lebi ali no mweo yali umwanda umo na makumi yatatu na cinelubali (137). 17 Abana baume ba kwa Gershone ni Libna na Shimei, n ukulingana ne ndupwa shabo. o 18 Kabili abana baume ba kwa Kohati ni Amramu na Isari na Hebrone na Usiele. p Kabili imyaka Kohati ali no mweo yali umwanda umo na makumi yatatu na itatu (133). 19 Kabili abana baume ba kwa Merari ni Maali na Mushi. q Ishi e ndupwa sha bena Lebi, ukulingana ne ntuntuko shabo. r 20 Nomba Amramu aupile Yoq Imp 3:20; 1Im 23:21; r Yos 21:40; 1Im 6:19.

Ukf 6:121 Mu ciHebere baleti “uushasembululwa imilomo.”

83

Abena Lebi. Yehova akosha Mose

kebede nkashi ya kwa wishi. a Pa numa afyelemo Aarone na Mose. b Kabili imyaka Amramu ali no mweo yali umwanda umo na makumi yatatu na cinelubali (137). 21 Kabili abana baume ba kwa Isari ni Kora c na Nefege na Sikri. 22 Kabili abana baume ba kwa Usiele ni Mishaele na Elsafani na Sitri. d 23 Nomba Aarone aupile Elisheba umwana mwanakashi wa kwa Aminadabu, nkashi ya kwa Naashone. e Na pa numa, afyelemo Nadabu na Abihu, Eleasari na Itamari. f 24 Kabili abana baume ba kwa Kora ni Asiri na Elkana na Abiasafi. g Ishi e ndupwa sha bena Kora. h 25 Kabili Eleasari, umwana mwaume wa kwa Aarone, i aupile umo pa bana banakashi ba kwa Putiele. Na pa numa, afyelemo Finehasi. j Aba e bakalamba ba mu mukowa wa bena Lebi, ukulingana ne ndupwa shabo. k 26 Ulu e lupwa lwa kwa Aarone na Mose abo Yehova aebele ati: l “Fumyeni abana ba kwa Israele mu calo ca Egupti ukulingana na mabumba yabo.” m 27 E balelanda kuli Farao, imfumu ya Egupti, ku kufumya abana ba kwa Israele mu Egupti. n Aba e Mose na Aarone. 28 Nomba mu bushiku Yehova alandile kuli Mose mu calo ca Egupti, o 29 e mo Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: “Nine Yehova. p Sosa kuli Farao imfumu ya Egupti fyonse ifyo ndesosa kuli iwe.” 30 E lyo Mose atile kuli Yehova: “Moneni! Nshilanda bwino, nga kanshi Farao kuti akutika shani kuli ine?” q o Yehova atile kuli Mose: 7 Na “Mona, nalenga iwe ukuba Lesa kuli Farao, r kabili Aarone munonko akaba e kasesema obe. s 2 Iwe—ni we ukaso-

ICIPA. 6 a Ukf 2:1 Imp 26:59 b 1Im 23:13 c Imp 16:1 Imp 16:32 Imp 26:10 d Le 10:4 Imp 3:30 e Ru 4:20 Mt 1:4 f Imp 3:2 g Imp 26:11 1Im 6:37 h Imp 26:58 1Im 9:19 i Imp 3:32 j Imp 25:7 Imp 31:6 Yos 22:31 Aba 20:28 k Ukf 6:19 l Yos 24:5 1Sa 12:6 m Ukf 7:4 Ukf 12:41 Imi 7:35 n Ukf 33:1 Am 77:20 Mk 6:4 o Ukf 6:1 p Ukf 6:2 q Ukf 4:10 Ukf 6:12



















ICIPA. 7 r Ukf 4:16 Am 82:6 s Ukf 4:15 Ukf 4:30



















Ku Kulyo a b c d

e

f g h i j k

l m n o p

q r s

Ukf 4:12 Ukf 4:15 Ukf 6:11 Ukf 4:21 Ukf 8:15 Ukf 9:12 Ro 9:18 Ukf 3:20 Ukf 11:9 Am 105:27 Imi 7:36 Ukf 9:35 Ukf 12:51 Ukf 5:1 Ukf 6:11 Ukf 6:6 Ukf 12:12 Ukf 3:19 Ukf 8:19 Ukf 8:22 Ukf 14:4 Am 83:18 Ukf 3:20 Ukf 4:28 Ukt 6:22 Ukf 12:28 Amg 34:7 Imi 7:23 Es 7:11 Mt 12:39 Yh 6:30 Ukf 4:2 Ukf 9:23 Ukf 4:3 Ukt 41:8 Es 19:11 Ye 27:9 Da 2:2 2Ti 3:8 Uks 21:8

UKUFUMA 6:21–7:12 sa fyonse ifyo nkakweba; a kabili Aarone munonko e ukalalanda kuli Farao, b na Farao akaleka abana ba kwa Israele bakafume mu calo cakwe. c 3 Na ine, nkaleka umutima wa kwa Farao ukutalama, d kabili nkafusha ifishibilo fyandi ne fipesha amano fyandi mu calo ca Egupti. e 4 Kabili Farao takakutike kuli imwe; f na ine nkatambalikila ukuboko kwandi pa Egupti no kufumya amabumba yandi, g abantu bandi, h abana ba kwa Israele, i mu calo ca Egupti ilyo nkaleta ubupingushi ubukalamba. j 5 Kabili abena Egupti bakeshiba ukuti nine Yehova ilyo nkatambalika ukuboko kwandi pali Egupti, k kabili nkafumya abana ba kwa Israele mu kati kabo.” l 6 Awe Mose na Aarone bacitile ukulingana ne fyo Yehova abebele. m Bacitile fye filya fine. n 7 Kabili Mose ali ne myaka amakumi cinekonsekonse (80) na Aarone ali ne myaka amakumi cinekonsekonse na itatu (83) pa nshita balelanda kuli Farao. o 8 Yehova nomba atile kuli Mose na Aarone: 9 “Nga ca kutila Farao amweba ati, ‘Citeni icipesha amano ica kulanga amaka yenu,’ p ukebe Aarone auti, ‘Buula inkonto q yobe no kuipoosa pa nshi pa cinso ca kwa Farao.’ Na yo ikasanguka insoka iikalamba.” r 10 Awe Mose na Aarone baileingila kuli Farao no kucita filya fine fye Yehova asosele. Na Aarone apoosele pa nshi inkonto yakwe pa cinso ca kwa Farao na babomfi bakwe kabili yasangwike insoka iikalamba. 11 Lelo, Farao na o aitile aba mano na ba finjelengwe; s kabili bashimapepo aba finjelengwe aba mu Egupti na bo bacitile cimo cine ku finjelengwe fyabo. t 12 Awe cila muntu apoosele pa nshi inkonto yakwe, na sho shasangwike insoka ishikalamba; t Ukf 7:22; Ukf 8:18; Ukf 9:11; Imi 8:9; 2Te 2:9.

UKUFUMA 7:13–8:5

Icinkunka 1: amenshi ya-aluka umulopa

lelo inkonto ya kwa Aarone yaminine inkonto shabo. 13 Na lyo line, umutima wa kwa Farao wali fye uwatalama, a kabili takutike kuli bena, nga mulya mwine fye Yehova asoseele. 14 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Umutima wa kwa Farao nautalama. b Nakaana ukuleka abantu baye. c 15 Ukaye kuli Farao ulucelo. Mona! Akaya ku menshi! d Na iwe ukeminine palya mukakumanina mu lulamba lwa Mumana wa Naelo, e kabili ukasende mu minwe yobe inkonto iyasangwike insoka. f 16 E lyo ukamwebe auti, ‘Yehova Lesa wa baHebere nantuma kuli iwe, g ukuti nkwebe ati: “Leka abantu bandi baye pa kuti bakamombele mu matololo,” h lelo iwe ucili taulaumfwa ukufika na nomba. 17 Yehova atila: i “Kuli ci e ko walaishibila ukuti nine Yehova. j Mona ndeuma amenshi ya mu Mumana wa Naelo k ku nkonto iili mu minwe yandi, na yo yalaaluka umulopa. l 18 Ne sabi ilya mu Mumana wa Naelo lyalafwa, m no Mumana wa Naelo walanunka piipi, n kabili abena Egupti tabafwaye nangu panono ukunwa amenshi mu Mumana wa Naelo.” ’ ” o 19 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Sosa kuli Aarone auti, ‘Buula inkonto yobe no kutambalika ukuboko kobe p pa menshi ya mu Egupti, pa mimana yabo, pa menshi ya mu tumifoolo utwafuma mu mumana wa Naelo na pa fishiba q fyabo na pa menshi yabo yonse ayo basunga, pa kuti yasanguke umulopa.’ Kabili mu calo conse ica Egupti na mu fipe fya kusungilamo amenshi ifya fimuti na mu fipe fya kusungilamo amenshi ifya mabwe mukaba umulopa.” 20 Ilyo line fye Mose na Aarone bacitile ifyo fine, r mulya mwine Yehova alandiile, s kabili aimishe inkonto no kuuma pa menshi ya mu Mumana wa Naelo ninshi Farao

ICIPA. 7 a Ukf 4:21 Ukf 7:3 Ukf 8:15 Ro 9:18 b Ukf 10:1 1Sa 6:6 c Ukf 10:20 d Ukf 2:5 Ukf 8:20 e Ukf 9:13 f Ukf 4:3 g Ukf 3:18 Ukf 9:1 Ro 3:29 h Ukf 5:1 i 1Is 20:28 j Ukf 7:5 Ukf 8:22 Ek 25:17 k Ukf 4:9 l Am 78:44 m Am 105:29 n Es 50:2 o Ukf 7:24 p Ukf 9:22 Ukf 10:12 Ukf 14:21 q Ukf 8:5 r Ukf 7:6 Ukf 12:28 s Ukf 4:28



















Ku Kulyo a Ukf 17:5 b Am 78:44 c Am 105:29 d Ukf 7:18 Ukf 7:24 e Ukf 7:11 Ukf 8:7 Da 1:20 Imi 8:9 2Ko 11:14 2Ti 3:8 f Ukf 4:21 Ukf 8:15 Ro 9:18 g Ukf 3:19 h Ukf 9:21 Amp 29:1 Ye 5:3 i Ukf 7:18



















ICIPA. 8 j Ukf 3:12 Ukf 5:1 k Ukf 12:12 Yos 24:5 Am 78:45 l Ukf 12:34 Am 105:30 m Da 4:37

84

na babomfi bakwe balemonako, a na menshi yonse aya mu Mumana wa Naelo ya-alwike umulopa. b 21 Ne sabi ilyali mu Mumana wa Naelo lyalifwile, c kabili Umumana wa Naelo watendeke ukununka; na bena Egupti bafililwe ukunwa amenshi mu Mumana wa Naelo; d kabili mu calo conse ica Egupti mwali umulopa. 22 Lelo, bashimapepo ba finjelengwe aba mu Egupti na bo bacitile cimo cine ku finjelengwe fyabo; e ne ci calengele ukuti umutima wa kwa Farao utwalilile fye ukutalama, f kabili takutike kuli Mose na Aarone, nga mulya mwine Yehova alandiile. g 23 Awe Farao alipilibwike no kuyaingila mu ng’anda yakwe, kabili ici na co cine tacibikile ku mutima wakwe. h 24 Na bena Egupti bonse baile baleimba mu lulamba lwa Mumana wa Naelo ku kufwaya amenshi ya kunwa, pantu bafililwe ukunwa amenshi mu Mumana wa Naelo. i 25 Kabili inshiku cinelubali (7) shalikumene ukutula apo Yehova aumiine Umumana wa Naelo. lyo Yehova atile kuli 8 EMose: “Ingila kuli Farao, kabili umwebe ukuti, ‘E fyo Yehova atila: “Leka abantu bandi baye ku kumombela. j 2 Kabili nga watwalilila fye ukukaana ukuti beya, mona ndeleta bacula abengi mu calo cobe conse. k 3 Kabili mu Mumana wa Naelo mukaba bacula abengi nga nshi, kabili bakafuma mu mumana no kwingila mu ng’anda yobe na mu muputule obe uwa kulaalamo, bakanina na pa busanshi bobe, bakengila na mu mayanda ya babomfi bobe, kabili bakaba mu bantu bobe na mu fitofu fya kupangilamo umukate, na mu fya kukashilamo umufuba fyobe. l 4 Na pali iwe na pa bantu bobe na pa babomfi bobe bonse bacula bakesapo.” ’ ” m 5 Pa numa Yehova atile kuli

85

Ifinkunka 2, 3: bacula, ifisumi

Mose: “Sosa kuli Aarone, auti, ‘Tambalika ukuboko kobe ne nkontoa yobe pa mimana, pa tumifoolo utwafuma mu mumana wa Naelo na pa fishiba no kulenga bacula bafume baye mu calo ca Egupti.’ ” 6 E lyo Aarone atambike ukuboko kwakwe pa menshi ya mu Egupti, kabili bacula batendeke ukufuma no kukupa icalo ca Egupti. 7 Lelo, bashimapepo ba finjelengwe na bo bacitile cimo cine ku finjelengwe fyabo kabili balengele bacula ukufuma no kuya mu calo ca Egupti. b 8 Asukile Farao aita Mose na Aarone no kutila: “Papaata kuli Yehovac ukuti afumye bacula pali ine na pa bantu bandi, apo ndefwaya ukuleka abantu bakayeipaila Yehova ilambo.” d 9 E lyo Mose atile kuli Farao: “Mukwai ni mwe munjebe ilyo nkamupapaatila no kupapaatilako ababomfi benu na bantu benu pa kuti bacula bafume pali imwe na mu mayanda yenu. Lelo bakashala fye mu Mumana wa Naelo.” 10 E lyo atile: “Mailo.” Na o atile: “Nacikabe ukulingana ne fyo mwasosa, pa kuti mwishibe ukuti takwaba nangu umo uwaba nga Yehova Lesa wesu, e 11 pantu bacula ukufuma bakafuma pali imwe na mu mayanda yenu na pa babomfi benu na pa bantu benu. Bakashala fye mu Mumana wa Naelo.” f 12 E lyo Mose na Aarone bafumine kuli Farao, kabili Mose aliliile kuli Yehova g pa mulandu wa bacula abo abikile pali Farao. 13 Na Yehova acitile ukulingana ne fyasosele Mose, h kabili bacula batendeke ukufwa mu mayanda, mu mansa na mu mpanga. 14 Kabili babatuulike imiina ne miina, ne calo catendeke ukununka. i 15 Ilyo Farao amwene ukuti ifintu fyabako eyefilya, alekele umutima wakwe ukutalama; j kabili tabomfwile, nga mulya mwine Yehova asoseele. k

ICIPA. 8 a Ukf 4:20 Ukf 17:9 b Ukf 7:11 Ukf 7:22 Ukf 8:18 2Ti 3:8 c Ukt 20:7 Ukf 10:17 Imp 21:7 1Is 13:6 Imi 8:24 d Ukf 8:15 Ukf 8:29 Ukf 10:8 Ukf 12:31 e Ukf 9:14 Ukf 15:11 2Sa 7:22 Am 83:18 Am 86:8 Es 46:9 Ye 10:6 Ro 9:17 f Ukf 8:3 g Ukf 8:30 Ukf 9:33 Yak 5:16 h Amg 34:10 i Ukf 7:21 j Ukf 4:21 Ukf 7:3 Amp 21:29 Ro 9:18 k Es 26:10 Ye 34:11



















Ku Kulyo a Ukf 17:9 b Am 105:31 c Ukf 7:11 Ukf 9:11 Da 1:20 2Ti 3:8 d Ukt 41:8 Da 2:10 e Ukf 31:18 Mt 12:28 Lk 11:20 f Ukf 12:12 g Ukf 14:8 Amg 2:30 Yos 11:20 1Sa 6:6 h Ukf 7:15 i Ukf 8:1 j Am 78:45 Am 105:31 k Ukf 9:4 Ukf 10:23 Ukf 11:7 Ukf 12:13 l Ukf 7:5 Ukf 8:10 1Sa 17:46 1Is 20:28 2Is 19:19 Ek 34:30 m Mal 3:18

UKUFUMA 8:6-24 16 Yehova nomba atile kuli Mose: “Sosa kuli Aarone auti, ‘Tambalika inkontoa yobe no kuuma pa lukungu lwa pa mushili, na lo lwalasanguka ifisumi mu calo ca Egupti conse.’ ” 17 Awe na bo bacitile ifyo fine. E ico Aarone atambalike ukuboko kwakwe ne nkonto yakwe no kuuma pa lukungu lwa pa mushili, kabili ifisumi fyaishile pa bantu na pa nama. Ulukungu lonse ulwa pa mushili lwasangwike ifisumi mu calo ca Egupti conse. b 18 Kabili bashimapepo ba finjelengwe baeseshe ukucita cimo cine ku finjelengwe fyabo, c pa kuti bapangilepo ifisumi, lelo balifililwe. d Kabili ifisumi fyali pa bantu na pa nama. 19 E lyo bashimapepo ba finjelengwe batile kuli Farao: “Munwe e wa kwa Lesa!”1 f Lelo umutima wa kwa Farao watwalilile ukuba uwatalama, g kabili tabomfwile, nga mulya mwine Yehova asoseele. 20 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Ucelele ulucelo no kwiminina ku cinso ca kwa Farao. h Mona! Alefuma ukuya ku menshi! Kabili utile kuli ena, ‘E fyo Yehova asosa: “Leka abantu bandi baye ku kumombela. i 21 Lelo nga tawabaleke baye, mona ndetuma pali iwe na pa babomfi bobe na pa bantu bobe na mu mayanda yobe ifipobe; j kabili amayanda ya bena Egupti yakesulamo fye ifipobe, e lyo na pa mushili wine uo bekalapo. 22 Kabili muli bulya bushiku nkalenga impanga ya Goshene iyo abantu bandi baikalamo ukupaatukako, ukuti kwiba icipobe nangu cimo; k pa kutila wishibe ukuti nine Yehova mu kati ka calo. l 23 Kabili nkapakula umupaka pa kati ka bantu bandi na bantu bobe. m Mailo e lyo kukaba ici cipesha amano.” ’ ” 24 Kabili e fyo Yehova acitile; ne fipobe ifingi nga nshi Ukf 8:191 E kutila “ni ku maka ya kwa Lesa.”

UKUFUMA 8:25–9:12 fyatendeke ukwingila mu ng’anda ya kwa Farao na mu mayanda ya babomfi bakwe na mu calo conse ica Egupti. a Icalo calyonaike pa mulandu wa fipobe. b 25 Mu kulekelesha Farao aitile Mose na Aarone no kutila: “Kabiyeni, kepaileni Lesa wenu ilambo muli cino cine calo.” c 26 Lelo Mose atile: “Teti tucite fyo, pantu kuti twapeela Yehova Lesa wesu ilambo icintu ica bunani ku bena Egupti. d Nomba nga ca kuti ilambo twatuula lya bunani ku bena Egupti kabili twacitila mu menso yabo; bushe tabakatupoole amabwe? 27 Tuli no kuya ulwendo lwa nshiku shitatu mu matololo kabili tukepaila Yehova Lesa wesu ilambo nga filya fine fye asosele kuli ifwe.” e 28 E lyo Farao atile: “Nalamuleka muye, f kabili mukayaipaila Yehova Lesa wenu ilambo mu matololo. g Lelo mwikaya fye ukutali sana. Mpapaatilako.” h 29 Na Mose atile: “Moneni ndefuma kuli imwe, kabili nalapapaata Yehova, ne fipobe fikafuma pali Farao, na pa babomfi bakwe na pa bantu bakwe mailo. Cikulu fye Farao ekabwekeshapo ukubepa no kukanaleka abantu baye ku kwipaila Yehova ilambo.” i 30 Na pa numa Mose afumine kuli Farao no kuyapapaata Yehova. j 31 Na o Yehova acitile ukulingana ne fyo Mose asosele, k kabili ifipobe fyafumine pali Farao, na pa babomfi bakwe na pa bantu bakwe. l Tapashele nangu cimo. 32 Lelo, Farao alekele umutima wakwe ukutalama na uno muku kabili talekele abantu baye. m na o atile kuli Mose: 9 Yehova “Kabiye kuli Farao no kumweba ukuti, n ‘E fyo Yehova Lesa wa baHebere atila: “Leka abantu bandi baye ku kumombela. 2 Lelo nga wakonkanyapo ukubakanya ukuya kabili watwalilila fye ukubalesha, o 3 mona!

Ifinkunka 5, 6: icikuko, utupute ICIPA. 8 a Ukf 8:3 b Am 78:45 Am 105:31 c Ukf 5:2 Ukf 7:2 d Ukt 43:32 Ukt 46:34 Ukf 10:26 e Ukt 8:20 Ukf 3:12 Ukf 3:18 Ukf 5:3 f Ukf 9:28 g Ukf 7:16 h Ukf 8:8 Ukf 9:28 1Sa 12:19 Imi 8:24 i Ukf 8:8 Ukf 8:15 Am 78:36 Ga 6:7 j Ukf 9:33 Yak 5:16 k Am 65:2 l 1Is 13:6 m Ukf 4:21 Amp 28:14 Imi 28:27 Ro 2:5 Ro 9:18



















ICIPA. 9 n Ukf 5:1 Ukf 8:1 o Ukf 4:23 Ukf 8:2 Am 68:21 Amp 6:15



















Ku Kulyo a Ukf 7:4 Ukf 8:19 1Sa 5:7 Am 39:10 Imi 13:11 b Am 78:48 c Ukf 9:15 Am 78:50 Ek 14:21 Ams 4:10 d Ukf 8:22 Ukf 10:23 Ukf 11:7 Ukf 12:13 Es 65:13 Mal 3:18 e Ukf 8:23 Am 76:12 f Am 78:48 g Ukf 4:21 1Sa 6:6 Yb 9:4 Amp 29:1 Da 5:20 Ro 9:18 h Ukt 11:3 Ukt 19:28 i Le 13:18 Amg 28:35 Yb 2:7 j Amg 28:27 k Ukf 7:11 Ukf 8:18 2Ti 3:8 l Ukf 4:21 Ukf 8:32 Ukf 14:17 Yos 11:20 2Im 36:13 Am 75:5

86

ukuboko a kwa kwa Yehova kuleisa pa fitekwa b fyobe ifili mu mpanga. Pali bakabalwe, pa mpunda, pa ngamila, pa ng’ombe na pa mpaanga pakaba icikuko icabipa nga nshi. c 4 Kabili Yehova akapaatulula ifitekwa fya kwa Israele ne fya bena Egupti, kabili takwakabe nangu cimo pali fyonse ifya bana ba kwa Israele icikafwa.” ’ ” d 5 Kabili, Yehova alingile inshita cali no kucitikilapo, ati: “Mailo e lyo Yehova akacita ici cintu mu calo.” e 6 Awe Yehova acitile ici cintu ubushiku bwakonkelepo, kabili ifitekwa fyonse ifya mu Egupti fyatendeke ukufwa; f lelo pa fitekwa fya bana ba kwa Israele tapafwile nangu cimo. 7 E lyo Farao atumine bamo ku kumona, kabili, moneni! tapafwilepo icitekwa ca bena Israele nangu fye cimo. Na lyo line, umutima wa kwa Farao watwalilile fye ukutalama, g kabili talekele abantu baye. 8 E lyo Yehova atile kuli Mose na Aarone: “Buuleni imito ya mu citofu h iya kwisula mu ndupi shenu shibili, kabili Mose aipoose mu muulu ninshi Farao alemonako. 9 Na yo ikasanguka ulufukutu pa calo conse ica Egupti, kabili ikasanguka utupute utwa kupuukauka imyoco i pa bantu na pa nama mu calo conse ica Egupti.” 10 Awe babuulile imito ya mu citofu no kwiminina pa cinso ca kwa Farao, na Mose aipoosele mu muulu, kabili yasangwike utupute twa kupuukauka imyoco j pa bantu na pa nama. 11 Na bashimapepo ba finjelengwe bafililwe ukuyamonekela kuli Mose pa mulandu wa tupute, pantu utupute twali pali bashimapepo ba finjelengwe na pa bena Egupti bonse. k 12 Lelo Yehova alekele umutima wa kwa Farao ukutalama, na o tabomfwile, nga mulya mwine fye Yehova asoseele kuli Mose. l

87

Icinkunka 7: imfula ya mabwe

13 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Celela ulucelo no kwiminina ku cinso ca kwa Farao, a utile, ‘E fyo Yehova Lesa wa baHebere atila: “Leka abantu bandi baye ku kumombela. b 14 Pantu uno muku ndetuma ifinkunka fyandi fyonse kuli iwe na ku babomfi bobe na ku bantu bobe, pa kuti wishibe ukuti takwaba uwaba nga ine pano isonde ponse. c 15 Pantu ukufika nomba nga nalitambalika ukuboko kwandi no kuuma iwe na bantu bobe ku cikuko kabili nga walifuma pe sonde. d 16 Lelo, ni pali ici nakulekela ukuba no mweo, e pa kuti umone amaka yandi kabili pa kuti ishina lyandi lishibikwe mu calo conse. f 17 Bushe ucili uleituumika pa bantu bandi no kukanaleka baye? g 18 Mona, mailo nga ino ine nshita nkalosha imfula ya mabwe iikalamba, iya kuti takwatala akuba iyaba nge yi mu calo ca Egupti ukutula pa bushiku icalo ca Egupti catendekele ukufika na nomba. h 19 E ico nomba tuma aba kuyaeba ababomfi bobe ukuti batwale ifitekwa fyobe fyonse na conse icobe icili mu mpanga umwa kuuba. Kumfwa ku muntu onse ne nama ifikasangwa pa nse, imfula ya mabwe i ikafiloka, kabili fikafwa.” ’ ” 20 Onse uwatiinine amashiwi ya kwa Yehova pa babomfi ba kwa Farao alengele ababomfi bakwe ne fitekwa fyakwe ukubutukila mu mayanda, j 21 lelo uushabikile amashiwi ya kwa Yehova mu mutima wakwe alekele ababomfi bakwe ne fitekwa fyakwe mu mpanga. k 22 Nomba Yehova atile kuli Mose: “Tambalika ukuboko l kobe ukulola mu muulu, pa kuti imfula ya mabwe m iloke pa calo ca Egupti conse, pa muntu ne nama na pa fimenwa fyonse ifya mu mpanga mu calo ca Egupti.” 23 Awe Mose atambike inkonto yakwe ukulola mu muulu; e lyo

ICIPA. 9 a Ukf 7:15 b Ukf 7:16 c Ukf 8:10 Amg 33:26 2Sa 7:22 Am 71:19 Am 83:18 Es 45:5 Es 46:9 Ye 10:7 d Ukf 3:20 Ukf 9:3 e Ukf 14:17 Amp 16:4 f Yos 2:10 1Im 16:24 Es 63:12 Mal 1:11 Ro 9:17 g Yb 9:4 Es 37:23 h Am 78:47 Am 105:32 i Yos 10:11 j Amp 22:3 Yn 3:5 k Ukf 7:23 l Ukf 7:19 Ukf 8:5 m Ukf 10:5 Yb 38:22 Am 78:47 Am 105:32



















Ku Kulyo a Am 148:8 Es 30:30 b Ukf 9:18 c Am 105:33 d Ukf 8:22 Ukf 9:4 e 1Sa 26:21 Am 12:2 Mt 27:4 f Am 129:4 Am 145:17 Da 9:14 Ro 2:5 g Ukf 8:8 Ukf 10:17 Imi 8:24 h 1Is 8:22 Esr 9:5 Am 143:6 i Amg 10:14 Am 24:1 Am 50:12 1Ko 10:26 j Amp 16:6 Es 26:10 Lk 16:31 k Ru 1:22 l Es 28:25 Ek 4:9 m Ukf 10:18 Yak 5:17

UKUFUMA 9:13-34 Yehova atumine ukupanta kwa nkuba ne mfula ya mabwe, a no mulilo walapona pa nshi, kabili Yehova aloseshe imfula ya mabwe pa calo ca Egupti. 24 Awe kwali imfula ya mabwe, no mulilo uwalebyata mu mfula ya mabwe. Yali iikalamba nga nshi, ica kuti takwatala akuba iyaba nge yi mu calo conse ca Egupti ukutula ilyo cabele uluko. b 25 Kabili imfula ya mabwe yapumine icalo conse ica Egupti. Imfula ya mabwe yaonawile conse icali mu mpanga, abantu ne nama, e lyo no musango onse uwa cimenwa ca mu mpanga; kabili yawishishe imiti yonse iya mu mpanga. c 26 Mu mpanga fye ya Goshene, umo abana ba kwa Israele bali, e mushali imfula ya mabwe. d 27 Awe Farao atumine aba kuyaita Mose na Aarone no kubeba ukuti: “Nimembuka uno muku. e Yehova mulungami, f kabili ine na bantu bandi natuluba. 28 Papaateni Yehova ukuti ukupanta kwa kwa Lesa ne mfula ya mabwe fileke pantu fyafula. g Na ine nalaleka muye, kabili tamwakokole.” 29 Na o Mose amwebele ukuti: “Ilyo fye nafuma mu musumba nalaimya amaboko yandi kuli Yehova. h Ukupanta kwalaleka kabili imfula ya mabwe tayakonkanyepo ukuloka, pa kuti mwishibe ukuti isonde lya kwa Yehova. i 30 Lelo imwe na babomfi benu, ninjishiba kale ukuti na lyo line tamwatiine pa mulandu wa kwa Yehova Lesa.” j 31 Kabili, kolokondwe na barle fyalyonawike, pantu barle alifumishe imitwe na kolokondwe alifumishe intombo. k 32 Lelo ingano ne ngano shapapal tafyaonawilwe, pantu fyali tafilapakula. 33 Mose nomba afumine mu musumba kuli Farao no kusumbwila amaboko yakwe kuli Yehova, e fyo no kupanta ne mfula ya mabwe fyaile fileleka ne mfula na yo yalilekele ukuloka. m 34 Ilyo Farao

UKUFUMA 9:35–10:17

Egupti atiina. Icinkunka 8: makanta

amwene ukuti imfula ne mfula ya mabwe no kupanta fyaleka, abwekeshepo ukubembuka no kulenga umutima wakwe ukutalama, a ena na babomfi bakwe. 35 Kabili umutima wa kwa Farao watwalilile ukutalama, kabili talekele abana ba kwa Israele baye, nga mulya mwine Yehova alandiile muli Mose. b lyo Yehova atile kuli 10 EMose: “Kabiye kuli Farao, pantu ine—ninenga umutima wakwe ne mitima ya babomfi bakwe ukutalama, c pa kuti ncite ifi fipesha amano ku cinso cakwe, d 2 na pa kuti ukebe abana bobe na bana ba bana bobe ifyo nakanda Egupti ne fipesha amano ifyo nacita pali bena; e e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova.” f 3 Awe Mose na Aarone baingile kuli Farao no kumweba ati: “E fyo Yehova Lesa wa baHebere asosa, ‘Kufika lilali ulekaana ukunakila? g Leka abantu bandi baye pa kuti bakamombele. 4 Pantu nga watwalilila ukukaanya abantu bandi ukuti baye, mona mailo nkaleta makanta mu calo cobe. h 5 Kabili akakupa umushili ica kuti tawakamoneke; kabili akalya fyonse ifyapuswike, ifyo imfula ya mabwe yashile, kabili akalya ne fimuti fyonse ifilepuuka mu mpanga. i 6 Kabili amayanda yenu na mayanda ya babomfi benu bonse na mayanda ya mu Egupti yonse yakesulamo makanta uwa kuti bashinwe na bashibo ba bashinwe tabamwene ukutula pa bushiku bwa kubapo kwabo pe sonde ukufika kuli buno bushiku.’ ” j E lyo ayalwike no kufuma kuli Farao. k 7 Pa numa ababomfi ba kwa Farao batile kuli ena: “Kufika lilali uyu muntu alaba iciteyo kuli ifwe? l Lekeni aba bantu baye ukuti babombele Yehova Lesa wabo. Bushe tamulaishiba na nomba ukuti icalo ca Egupti naconaika?” m 8 Awe babwekeshemo Mose na Aarone kuli Farao,

ICIPA. 9 a Ukf 4:21 Ukf 8:15 Amg 2:30 Yos 11:20 Ro 9:18 b Ukf 7:4 Ukf 8:15



















ICIPA. 10 c Ukf 4:21 Ukf 9:34 Am 7:11 d Ukf 7:4 Ukf 9:16 1Sa 4:8 Am 78:12 Am 135:9 Ro 9:17 e Ukf 13:8 Amg 4:9 Amg 6:21 Am 44:1 Am 78:5 Yoe 1:3 f Ukf 6:3 g Ukf 9:17 Ukf 16:28 Amp 18:12 Es 2:11 Ye 13:18 h Am 78:46 Am 105:34 Amp 30:27 Yoe 1:4 i Ukf 9:32 Am 105:35 Yoe 2:3 j Ukf 9:24 Yoe 2:9 k Ukf 11:8 He 11:27 l Amp 29:6 m Am 107:34



















Ku Kulyo a Ukf 12:31 b Amg 31:12 Am 148:12 c Ukt 46:6 Ukt 50:8 Ukf 10:26 d Ukf 3:18 Ukf 5:1 e Ukf 12:31 f 2Im 32:15 g Ukf 10:28 h Ukf 7:19 i Amg 28:38 Yoe 2:3 j Ukt 41:6 Ukf 14:21 Am 78:26 Yn 4:8 k Am 78:46 Am 105:34 l Ukf 10:5 m Yoe 1:6 n Yoe 2:10 o Am 105:35 p Yoe 1:7 Yoe 2:3 q Ukf 9:27 1Sa 26:21 r Am 76:12

88

na o abebele ati: “Kabiyeni, kabombeleni Yehova Lesa wenu. a Ni bani maka maka baleya?” 9 E lyo Mose atile: “Tukaya na bana besu na bakote besu. Tukaya na bana besu abaume na bana besu abanakashi, b ne mpaanga shesu ne ng’ombe shesu, c pantu tuli no kucitila Yehova umutebeto.” d 10 Na o atile kuli bena: “Ine nga naleka muye pamo no twana twenu ninshi cine cine Yehova aba na imwe! e Moneni, pali ububi mulepanga mu mitima yenu. f 11 Nshasuminishe imwe bonse ukuya! Nalasuminisha fye mwe baume beka beka, pantu ni mwe mulefwaya ukuyabombela Yehova.” E lyo babatamfishe pa cinso ca kwa Farao. g 12 Yehova nomba aebele Mose ati: “Tambalikah ukuboko kobe pa calo ca Egupti pa kuti makanta ese, pa kuti ese pa calo ca Egupti no kulya ifimenwa fyonse pa calo, fyonse ifyo imfula ya mabwe yashile.” i 13 Ilyo line fye Mose atambalike inkonto yakwe pa calo ca Egupti, na Yehova alengele umwelaj wa ku kabanga ukupuupa pa calo akasuba konse no bushiku bonse. Ilyo bwacele, umwela wa ku kabanga waletele makanta. 14 Awe makanta aishile pa calo conse ica Egupti kabili awile mu mupaka onse uwa Egupti. k Alyafishe. l Tabatalile abamonapo makanta uwaba ngo yu, kabili takwakabe uukaba ngo yu. 15 Kabili akupile umushili onse uwa mu calo, m ne calo califiitile kuli makanta; n kabili aile alelya ifimenwa fyonse ifya mu calo ne fisabo fyonse ifya ku miti ifyo imfula ya mabwe yashile; o kabili takwashele ibula nangu limo ku fimuti nelyo ku fimenwa fya mu mpanga mu calo conse ica Egupti. p 16 E ico Farao ayangufyenye ukwita Mose na Aarone no kutila: “Nimembukila Yehova Lesa wenu pamo na imwe bene. q 17 Ale nomba, shi njelelar ulube-

89

Icinkunka 9: imfifi. Israele alomba

mbu lwandi uno wine fye umuku kabili papaateni a Yehova Lesa wenu ukuti afumye pali ine ici cinkunka cabipa.” 18 Awe Mose afumine kuli Farao no kuyapapaata Yehova. b 19 E lyo Yehova ayalwile umwela wa ku kabanga uwakosa icine cine, na o wasendele makanta no kumuulwila muli Bemba Wakashika. Tamwashele makanta nangu umo mu calo conse ica Egupti. 20 Lelo, Yehova alekele umutima wa kwa Farao ukutalama, c na o talekele abana ba kwa Israele baye. 21 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Tambalika ukuboko kobe mu muulu, d ukuti pa calo ca Egupti pabe imfifi, imfifi iyafiita fititi.” 22 Awe ilyo line fye Mose atambalike ukuboko kwakwe mu muulu, kabili imfifi iyafiita fititi yaishile pa calo conse ica Egupti pa nshiku shitatu. e 23 Tabalemonana, kabili takwali nangu umo uwafumine pa cifulo aali pa nshiku shitatu; lelo ukwaleikala abena Israele bonse kwali ulubuuto. f 24 E lyo Farao aitile Mose no kutila: “Kabiyeni, kabombeleni Yehova. g Impaanga shenu ne ng’ombe shenu fyena fyalashala. Abana benu na bo kuti baya nenu.” h 25 Lelo Mose atile: “Ni mwe mukatupeela inama sha kupeela ilambo ne sha mituulo ya koca, pantu tufwile ukufipeela kuli Yehova Lesa wesu. i 26 Ne fitekwa fyesu na fyo tukaya na fyo. j Takwakashale nangu cimo, pantu pali ifi e po tukabuula fimo ukuti tukapepe Yehova Lesa wesu, k kabili ifwe tatwishibe isho tukapeela pa kupepa kuli Yehova tukasuke atufika kulya kuntu.” l 27 Apa na po Yehova alekele umutima wa kwa Farao ukutalama, kabili tabalekele baye. m 28 E lyo Farao amwebele ati: “Fuma pano! n Ucenjele! Wikesha ukumona icinso candi na kabili, pantu mu bushiku ukamona icinso candi ukafwa.” o

ICIPA. 10 a Ukf 9:28 1Is 13:6 Imi 8:24 b Ukf 8:30 c Ukf 7:3 Ukf 11:10 Yh 12:40 Ro 9:18 d Ukf 8:5 e Am 105:28 Ams 5:8 f Ukf 8:22 Ukf 9:6 Ukf 9:26 Mal 3:18 g Ukf 8:28 Ukf 9:28 h Ukt 34:23 Ukf 10:10 i Ukf 3:18 Ukf 5:3 Ukf 8:27 j Ukf 12:32 k Mal 1:11 l Amp 3:9 m Ukf 4:21 Ukf 14:4 Ro 9:18 n Ukf 10:11 o 2Im 16:10



















Ku Kulyo a He 11:27



















ICIPA. 11 b Ukf 12:31 Amg 4:34 c Ukf 3:20 Ukf 12:32 d Ukf 3:22 Ukf 12:35 Am 105:37 Amp 13:22 e Ukf 3:21 Ukf 12:36 f 2Sa 7:9 Est 9:4 Imi 7:22 g Ukf 12:29 Ams 4:10 h Ukf 4:23 Ukf 13:15 Am 78:51 Am 105:36 Am 136:10 He 11:28 i Ukf 12:12 Am 135:8 j Ukf 12:30 k Yos 10:21 l Ukf 8:22 Ukf 9:4 Ukf 10:23 Ukf 12:13 Am 91:7 Mal 3:18 m Ukf 12:33

UKUFUMA 10:18–10:9 29 Mose na o atile: “Nacibe ifyo fine mwasosa. Nshakabwekeshepo ukumona icinso cenu na kabili.” a Yehova atile kuli 11 Kabili Mose: “Kushele icinkunka cimo ico nalaleta pali Farao na pali Egupti. Na pa numa akaleka muye mufume pano. b Pa nshita akamuleka muye, akamupatikisha fye ukufuma pano. c 2 E ico nomba, eba abantu ukuti umwaume onse alombe ku mubiye no mwanakashi onse na o alombe ku mubiye ifipe fya silfere ne fipe fya golde.” d 3 Awe Yehova na o alengele aba bantu ukutemwikwa ku bena Egupti. e Mose na o ali muntu umucindami nga nshi mu calo ca Egupti, mu menso ya babomfi ba kwa Farao na mu menso ya bantu. f 4 Kabili Mose akonkenyepo ukusosa ati: “E fyo Yehova asosa, ‘Mupepi ne nshita ya bushiku pa kati ndefuma no kwingila mu kati ka Egupti, g 5 kabili ibeli h lyonse ilya mu calo ca Egupti lilefwa, ukutampila pe beli lya kwa Farao, uwikele pa cipuna cakwe ica bufumu, ukufika na kwi beli lya mubomfi mwanakashi uuli ku mpelo, ne beli lyonse ilya nama. i 6 Kabili mu calo conse ica Egupti mukaba ukuloosha ukukalamba, ukushatala akubako, kabili ukushakatale akubako na kabili. j 7 Lelo mu bana bonse aba kwa Israele nangu ni mbwa tayakabose umuntu nangu icinama; k pa kuti mukeshibe ukuti ifyo Yehova acita ku bena Egupti filapusanako ne fyo acita ku bana ba kwa Israele.’ l 8 Kabili ababomfi benu bonse aba bakesa kuli ine no kuwa ubukupeme kuli ine, m abati, ‘Kabiyeni, iwe na bantu bonse abakonka mu nkasa shobe.’ Kabili pa numa e lyo nkafuma.” E fyo Mose afumine kuli Farao ninshi nakalipa icine cine. 9 E lyo Yehova atile kuli Mose:

UKUFUMA 11:10–12:17 “Farao takomfwe kuli imwe, a pa kutila ifipesha amano fyandi fikafule mu calo ca Egupti.” b 10 Kabili Mose na Aarone bacitile fyonse fi ifipesha amano ku cinso ca kwa Farao; c lelo Yehova aleleka umutima wa kwa Farao ukutalama, ica kuti talekele abana ba kwa Israele baye bafume mu calo cakwe. d Yehova nomba asosele kuli Mose na kuli Aarone mu calo ca Egupti ati: 2 “Uno mweshi ukaba mweshi wa ntanshi uwa myeshi kuli imwe. Ukaba kuli imwe uwa ntanshi ku myeshi ya mu mwaka. e 3 Soseni ku lukuta lonse ulwa bena Israele, amuti, ‘Pa bushiku bwe kumi (10) ubwa mweshi uno cila muntu akabuule impaanga f imo ukulingana na mayanda ya fikolwe fyabo, cila ng’anda impaanga imo. 4 Lelo nga ca kuti aba mu ng’anda imo impaanga yabakulila sana, e lyo uyo muntu no mwina mupalamano wakwe, uwikala mupepi ne ng’anda yakwe, bakailiile mu ng’anda yakwe ukulingana ne mpendwa ya bantu; mukakanye impaanga ukulingana ne miliile ya muntu umo umo. 5 Iyo impaanga ikabe iituntulu, g iilume, iya mwaka umo. h Kuti mwabuula umwana wa mpaanga nelyo umwana wa mbushi. 6 Kabili mumusunge ukufika ubushiku bwe kumi na shine (14) ubwa uno wine mweshi, i kabili ulukuta lonse ulwa kwa Israele lukamwipaye pa cungulo cinono. j 7 Kabili bakabuulepo umulopa no ku-usansa pa nceshi shibili isha pa mwinshi na pa mwalo wa pa mwinshi uwa ku mayanda ayo bakaliilamo. k 8 “ ‘Kabili pali ubu bwine bushiku e po bakalye umunofu wa iko mu nshita ya bushiku. l Bakalye uwaocewa pa mulilo pamo no mukate uushatutumuka m ne misalu iyalula. n 9 Te kwesha ukulya umunofu uubi-

12

Baebwa ifya kucita pa Ca kucilila ICIPA. 11 a Ukf 3:19 Ukf 7:4 Ro 9:18 b Ukf 7:3 Ye 32:20 c Am 135:9 d Ukf 4:21 Ukf 9:16 Ukf 10:20 1Sa 6:6 Es 26:10



















ICIPA. 12 e Ukf 13:4 Ukf 23:15 Ukf 34:18 Imp 28:16 Amg 16:1 Est 3:7 f Ukt 22:8 Yh 1:29 1Ko 5:7 Uks 5:6 Uks 7:10 g Le 22:19 Amg 17:1 Mal 1:14 He 7:26 He 9:14 1Pe 1:19 h Le 1:3 Le 23:12 i Imp 28:16 Ek 45:21 j Ukf 12:18 Ukf 16:12 Le 23:5 Imp 9:3 Amg 16:6 k 1Ko 5:7 Ef 1:7 He 11:28 1Pe 1:2 l Amg 16:7 Mt 26:17 m Ukf 13:3 Ukf 34:25 Amg 16:3 1Ko 5:8 n Ukf 1:14 Imp 9:11



















Ku Kulyo a Le 7:15 Le 22:30 Amg 16:4 b Lk 12:35 Ef 6:14 1Pe 1:13 c Ef 6:15 d Imp 28:16 Amg 16:6 e Ukf 11:4 Ams 5:17 f Ukf 11:5 Ukf 12:29 g Imp 33:4 Es 19:1 Ye 43:13 Sef 2:11 h 1Ko 8:6 i Mt 20:28 Ro 5:9 He 11:28 1Yo 1:7 j Ukf 23:15 Le 23:6 k Imp 9:13 l Le 23:4 m Le 23:8 n Mt 12:1 o Le 23:6 Lk 22:1 1Ko 5:8

90

shi nelyo uwabilaushiwa, uwaipikwa, kano uwaocewa pa mulilo. Kabili te kwesha ukulya umutwe wa iko na molu ya iko e lyo ne fya mu mala fya iko. 10 Kabili mwikashapo ukufika ulucelo, lelo nga yashalapo ukufika ulucelo mukayoce mu mulilo. a 11 Ifi e fyo mukalelya, ninshi namukaka na mu misana yenu, b namufwala ne ndyato c ku makasa yenu ne nkonto yenu ili mu minwe yenu; kabili mukalelya lubilo lubilo. Ca kucilila ca kwa Yehova. d 12 Kabili nalapita mu calo ca Egupti buno bushiku e no kwipaya ibeli lyonse mu calo ca Egupti, amabeli ya bantu na ya nama; f kabili nkakanda tulesa tonse utwa mu Egupti. g Nine Yehova. h 13 Kabili umulopa uleba icishibilo cenu pa mayanda umo muli; kabili ilyo namona umulopa, nalamucilila, i ne cinkunka tacaise pali imwe ku kumonaula ilyo nalakanda icalo ca Egupti. 14 “ ‘Kabili muleibukisha buno bushiku, kabili mulebusefya ngo mutebeto kuli Yehova mu nkulo shenu shonse. Cipope ca muyayaya, mulebusefya. 15 Inshiku cinelubali (7) mwakulalya umukate uushatutumuka. Pa bushiku bwa ntanshi mulefumya umufuba umuli icitutumushi mu mayanda yenu, pantu onse uwalya icatutumuka, pa bushiku bwa ntanshi ukufika ku bwalenga cinelubali, j uyo muntu akepaiwe muli Israele. k 16 Kabili pa bushiku bwa ntanshi e po mwakulalongana ukulongana kwa mushilo, na pa bwalenga cinelubali (7) ukulongana kwa mushilo. l Takuli umulimo ulingile ukubombwamo pali ishi nshiku. m Kano fye ico umuntu onse alekabila ukulya, e mulimo fye weka uo mwingabomba. n 17 “ ‘Kabili mulesunga umutebeto wa mikate iishatutumuka, o pantu pali buno bushiku e po nalafumya amabumba yenu mu calo ca Egupti. Na imwe mulesu-

91

Icinkunka 10: Amabeli yafwa

nga buno bushiku mu nkulo shenu shonse ukuti bube icipope ca muyayaya. 18 Mu mweshi wa ntanshi, pa bushiku bwe kumi na shine (14) ubwa uyo mweshi, mu nshita ya cungulo mukalelya imikate iishatutumuka ukufika ku bushiku bwalenga amakumi yabili na bumo (21) ubwa uyo mweshi mu cungulo. a 19 Mwikasangwa umufuba uwatutumuka mu mayanda yenu pa nshiku cinelubali (7), pantu onse uwalya icatutumuka, nangu mulebeshi nelyo umwana calo, b uyo muntu akepaiwe mu lukuta lwa kwa Israele. c 20 Mwilalya conse icatutumuka. Konse uko mwakulaikala mukalelya imikate iishatutumuka.’ ” 21 Apo pene fye Mose aitile abakalamba bonse aba kwa Israele d no kusosa kuli bena ati: “Buuleni no kusenda impaanga ne mbushi ukulingana ne ndupwa shenu, no kwipaya iya pa ca kucilila. e 22 Kabili mubuule ne cipo ca esobu f no kucitumpika mu mulopa uuli mu mbale no kusansa umulopa uuli mu mbale pa mwalo wa mwinshi na pa nceshi shibili; kabili umuntu nangu umo efuma pa mwinshi wa ng’anda yakwe mpaka ulucelo. 23 Nomba ilyo Yehova alapita ku kulofya abena Egupti kabili nga amona umulopa pa mwalo wa mwinshi na pa nceshi shibili, Yehova alacilila uyo mwinshi, kabili taleke uboni ukwisa mu mayanda yenu ku kumulofya. g 24 “Kabili mukalekonka ici icipope h imwe na bana benu umuyayaya. i 25 Kabili ilyo mwaingila mu calo ico Yehova akamupeela, nga mulya mwine asoseele, e lyo mukaleibukisha ici cintu. j 26 Kabili ilyo abana benu bakamwipusha abati, ‘Nge fi mulecita e finshi?’ k 27 e lyo mukatile, ‘Lilambo lya ca kucilila kuli Yehova, l uwacilile amayanda ya bana ba kwa Israele mu Egupti ilyo aipeye abena Egupti,

ICIPA. 12 a Le 23:5 Le 23:6 Ek 45:21 b Ukf 12:49 Imp 9:14 Amg 16:3 1Ko 5:7 c Imp 9:13 d Ukf 3:16 Ukf 19:7 Imp 11:16 e Imp 9:2 Yos 5:10 2Is 23:21 2Im 35:6 Esr 6:20 Lk 22:7 f Le 14:6 Am 51:7 He 9:19 g Es 37:36 Ek 9:6 He 11:28 h Le 23:4 Amg 16:3 i Ef 2:15 Ko 2:14 He 8:13 j Yos 5:10 Am 105:45 k Ukf 13:8 Amg 6:7 Yos 4:6 Am 78:6 Am 145:4 Ef 6:4 l Ukf 34:25 Amg 16:2 1Ko 5:7



















Ku Kulyo a Ukf 4:31 Neh 8:6 b He 11:28 c Ukt 15:14 Imp 33:4 Am 78:51 Am 105:36 Am 136:10 He 11:28 d Ukf 11:5 Imp 3:13 Am 135:8 e Ukf 11:6 f Ukf 10:29 g Ukf 3:20 Ukf 6:1 Ukf 10:9 Am 105:38 h Ukf 10:26 i Ukf 12:11 j Ukt 20:3 Ukf 10:7 Imp 17:12 k Ukt 15:14 Ukf 3:21 Ukf 11:2 Am 105:37 l Ukf 11:3 Amp 16:7 m Amg 15:15 n Ukf 3:22 o Ukt 47:11 Ukf 1:11 p Imp 33:5

UKUFUMA 12:18-37 lelo apokolwele aba mu mayanda yesu.’ ” E lyo abantu bakonteme no kuwa ubukupeme. a 28 Awe abana ba kwa Israele baile no kucita filya fine Yehova aebele Mose na Aarone. b Bacitile filya fine fye. 29 Kabili ilyo ubushiku bwafikile pa kati Yehova aipeye ibeli lyonse mu calo ca Egupti, c ukutendekela pe beli lya kwa Farao uwaikala pa cipuna cakwe ica bufumu ukufika kwi beli lya musha uwali mu cifungo, ne beli lyonse ilya cinama. d 30 Awe Farao alimine ubushiku, pamo na babomfi bakwe bonse na bena Egupti bonse; kabili mu bena Egupti mwaishileba imisowa iikalamba, e pantu takwali ing’anda umushali uwafwile. 31 Apo pene fye aitile f Mose na Aarone ubushiku no kutila: “Imeni, fumeni mu bantu bandi, imwe na bana ba kwa Israele, kabili kabiyeni, kabombeleni Yehova, nga mulya mwine mwasoseele. g 32 Sendeni impaanga shenu ne ng’ombe shenu, nga mulya mwine mwasoseele, h no kuya. Kabili, mumpaaleko na ine.” 33 Kabili abena Egupti batendeke ukucincisha abantu ukuti babaleke baye bafume bwangu i mu calo, batile, “pantu bonse tuli nga bafwa!” j 34 Awe abantu basendele umufuba wabo ilyo wali taulatutumuka, pamo ne fya kukandilamo fyabo ninshi nabafikaka mu nsalu shabo pa mabeya yabo. 35 Kabili abana ba kwa Israele bacitile ukulingana ne fyo Mose abebele pantu baile balelomba ku bena Egupti ifipe fya silfere ne fipe fya golde ne fya kufwala. k 36 Kabili Yehova alengele aba bantu ukutemwikwa ku bena Egupti, l na bo babapeele ifyo balombele; m awe basendele ifipe fya bena Egupti. n 37 Kabili abana ba kwa Israele balimine no kufuma ku Raamsese o ukuya ku Sukote, p

UKUFUMA 12:38–13:9 abale-enda pa nshi bali abaume bene bene amakana imyanda mutanda (600,000), e lyo na bana abanono. a 38 Na bantu abengi nga nshi abashali bena Israele b baile na bo, pamo ne mpaanga ne ng’ombe, ifitekwa ifingi nga nshi. 39 Kabili umufuba uo bafumishe mu Egupti bapangilemo imikate, imikate iishatutumuka, pantu wali taulatutumuka, pantu batamfiwe mu Egupti kabili bafililwe ukushingashinga kabili tabaipekanishishe ifya kulya fya pa bulendo. c 40 Kabili inshita yonse iyo abana ba kwa Israele baikele monse umo baikele, d ukubikako ne yo baikele mu Egupti, e yali imyaka imyanda ine na makumi yatatu (430). f 41 Kabili ilyo imyaka imyanda ine na makumi yatatu (430) yapwile, pali ubu bwine bushiku e po amabumba ya kwa Yehova yonse yafumine mu calo ca Egupti. g 42 Bushiku bwa kwibukisha ifyo Yehova abafumishe mu calo ca Egupti. Bushiku ubo abana ba kwa Israele bonse bafwile ukulaibukisha mu nkulo shabo shonse ifyo Yehova abacitile. h 43 Kabili Yehova atile kuli Mose na kuli Aarone: “Ici e cipope pa ca kucilila: i Umbi umbi te kuti alyeko. j 44 Lelo nga kuli umusha uwashitwa mu ndalama, mukamusembulule. k E lyo engalyako. 45 Uushili mwana calo no ubombela amalipilo te kuti balyeko. 46 Mu ng’anda e mo mukaliile. Te kwesha ukubuulapo umunofu no ku-ufumya mu ng’anda no ku-utwala pa nse. Kabili mwikafuna ifupa ililimo. l 47 Ulukuta lonse ulwa kwa Israele lufwile ukusefyako. m 48 Kabili nga ca kuti umulebeshi ekala pamo na imwe kabili nga alefwaya ukusefya ica kucilila kuli Yehova, umwaume onse uwa mu ng’anda yakwe akasembululwe. n E lyo engapalama ku kusefya, kabili akabe ngo mwa-

Imyaka 430. Umutebeto wa mukate ICIPA. 12 a Ukt 12:2 Ukt 15:5 Ukt 46:3 Ukf 1:7 Ukf 38:26 Imp 2:32 Imp 11:21 b Imp 11:4 Sek 8:23 c Ukf 6:1 Ukf 11:1 Ukf 12:31 d Ukt 12:4 Ukt 21:5 Ukt 25:26 Ukt 47:9 e Ukt 46:3 Ukt 47:27 Imi 13:17 f Ukt 15:13 Imi 7:6 Ga 3:17 g Ukf 7:4 h Ukf 12:14 Amg 16:1 i Le 23:5 Imp 9:14 Amg 16:2 Yos 5:10 Mko 14:1 1Ko 5:7 j Le 22:10 Ef 2:12 k Ukt 17:12 Ukt 17:23 l Imp 9:12 Am 34:20 Yh 19:33 Yh 19:36 m Imp 9:14 n Ukt 17:12



















Ku Kulyo a Le 24:22 Imp 15:16 Ga 3:28 Ko 3:11 b Ukf 7:6 Ukf 39:32 Amg 12:32 c Ukf 6:26 Ukf 13:18



















ICIPA. 13 d Le 27:26 Imp 3:13 Imp 18:15 Amg 15:19 Lk 2:23 e Ukf 12:42 Amg 16:3 f Ukf 6:1 Amg 4:34 Neh 9:10 g Ukf 12:20 1Ko 5:7 h Ukf 23:15 Ukf 34:18 Amg 16:1 i Ukf 3:8 Ukf 34:11 1Is 9:20 j Ukt 15:18 Ukf 6:8 Imi 7:5 k Ukf 3:17 Amg 6:3 Amg 8:8 l Ukf 12:15 Ukf 34:18 1Ko 5:8 m Ukf 10:9 Le 23:8 Lk 22:1 n Ukf 23:15

92

na calo. Lelo uushasembululwa te kuti alyeko. 49 Ifunde limo line likabe kuli bonse ku mwana calo, na ku mulebeshi uwikala na imwe.” a 50 Awe abana ba kwa Israele bonse bacitiile mulya mwine Yehova aebele Mose na Aarone. Bacitile filya fine fye. b 51 Kabili pa bushiku bwine ubu Yehova afumishe abana ba kwa Israele pamo na mabumbac yabo yonse mu calo ca Egupti. Yehova akonkenye13 Kabili po ukusosa kuli Mose, ati: 2 “Umpeele umwana mwaume onse uwabalilapo ukufyalwa mu bana ba kwa Israele, ne nama yonse iilume iyabalilapo ukufyalwa pa nama. Libeli lyandi.” d 3 Kabili Mose akonkenyepo ukusosa ku bantu ati: “Mukaleibukisha buno bushiku ubo mwafumine mu Egupti, e mu ng’anda ya busha, pantu ni ku kuboko kwa maka e ko Yehova amufumiishe. f E ico conse umuli icitutumushi tacilingile ukuliiwa. g 4 Lelo mwalafuma mu mweshi wa Abibu. h 5 Kabili ilyo Yehova akamuleta mu calo ca bena Kanaani na bena Hiti na bena Amore na bena Hibi na bena Yebusi, i ico alapile ku fikolwe fyenu ukupeela imwe, j icalo umwaba umukaka no buci, k e lyo mukabomba uyu mulimo muli uno mweshi. 6 Inshiku cinelubali (7) mukalelya imikate iishatutumuka, l kabili ubushiku bwalenga cinelubali bushiku bwa mutebeto kuli Yehova. m 7 Mukalye imikate iishatutumuka pa nshiku cinelubali (7); n kabili icatutumuka o ciikasangwa muli imwe, nangu mufuba uwatutumuka mu calo cenu conse. p 8 Kabili mukebe abana benu pali bulya bushiku, amuti, ‘Ico tulecitile fi mulandu wa fyo Yehova acitile kuli ifwe ilyo twafumine mu Egupti.’ q 9 Kabili uku kusefya kuleba kuli o Amg 16:3; p Ukf 12:19; q Ukf 12:27.

93

Amabeli ya kwa Lesa. Ikumbi, umulilo

imwe nge cishibilo pa cisansa cenu kabili kuleba kuli imwe nge cibukisho pa kati ka menso yenu, a pa kuti ifunde lya kwa Yehova libe mu kanwa kenu; b pantu ku kuboko kwakosa e ko Yehova amufumishe mu Egupti. c 10 Kabili mulesunga ici cipope pa nshita ya ciko umwaka no mwaka. d 11 “Kabili ilyo Yehova akamuleeta mu calo ca Kanaani, e nga filya fine alapile kuli imwe na ku fikolwe fyenu, f kabili ilyo akacipeela kuli imwe, 12 e lyo mukapeele kuli Yehova abana benu abaume ababalilapo ukufyalwa, g ne nama shenu ishilume ishabalilapo ukufyalwa. h Amabeli yonse ya kwa Yehova. i 13 Kabili ibeli lyonse ilya mpunda mukalilubule pamo ne mpaanga, kabili nga tamwakalilubule, mukalifune umukoshi. j Kabili ibeli lyonse ilya muntu ilya mu bana benu abaume mukalilubule. k 14 “Kabili nga ca kuti umwana wenu amwipusha ati, l ‘Calola mwi ici?’ e lyo mukamwasuke ati, ‘Ni ku kuboko kwakosa e ko Yehova atufumiishe mu Egupti, m mu ng’anda ya busha. n 15 Awe Farao alitaleme, akeene ukutuleka tuye, o na Yehova e pa kwipaya amabeli yonse mu calo ca Egupti, p ukutendekela pe beli lya muntu ukufika na kwi beli lya nama. q E co ndeipaila Yehova ilambo ilya nama yonse iilume iyabalilapo ukufyalwa, r kabili e co tulubwila amabeli yesu yonse aya bana baume.’ s 16 Kabili cikabe nge cishibilo pa kuboko kabili nge ca kukaka pa mpumi, t pantu ni ku kuboko kwakosa Yehova atufumishe mu Egupti.” u 17 Ilyo Farao alekele abantu baye Lesa tabatungulwile mu nshila yapita mu calo ca baPelishiti pa mulandu fye wa kuti yali mupepi, pantu Lesa atile: “Nalimo abantu bakalanguluka ilyo bakamona inkondo kabili bakabwelulukila ku Egupti.” v 18 E

ICIPA. 13 a Ukf 12:14 Amg 6:8 Amg 11:18 b Amp 23:16 c Ukf 6:1 Ukf 7:4 d Ukf 12:24 Ukf 23:15 Le 23:6 Amg 16:3 e Neh 9:24 f Ukt 15:18 Am 105:42 g Imp 3:13 h Le 27:26 i Ukf 22:29 Ukf 34:19 Imp 8:17 Amg 15:19 Lk 2:23 j Ukf 34:20 k Imp 18:15 l Ukf 12:26 Amg 6:20 Am 145:4 m Amg 26:8 n Amg 7:8 o Ukf 5:2 p Am 78:51 Am 135:8 q Ukf 11:5 Ukf 12:29 r Ukf 13:2 Ukf 13:12 Amg 21:17 s Ukf 6:6 t Amg 6:8 Amg 11:18 u Ukf 6:1 Yu 5 v Ukf 14:11 Ukf 16:3 Imp 14:3 Neh 9:17 Imi 7:39



















Ku Kulyo a Ukf 14:2 Imp 33:5 b Ukf 12:51 c Am 135:4 Lk 1:68 Lk 7:16 d Ukt 50:25 Yos 24:32 He 11:22 e Imp 33:6 f Ukf 14:19 Imp 9:15 Amg 1:33 Neh 9:12 Am 99:7 g Ukf 14:24 Imp 14:14 Am 78:14 h Am 105:39 1Ko 10:1



















ICIPA. 14 i Ukf 13:18 Imp 33:7 j Am 71:11 k Ukf 4:21 Ukf 7:13 Ro 9:18 l Ukf 9:16 Ukf 15:11 Ukf 18:11 Yos 2:10 Neh 9:11 Es 2:11 Ro 9:17 m Ukf 7:5 Ukf 8:22 Am 83:18 Ek 26:6

UKUFUMA 13:10–14:5

ico Lesa alengele abantu ukushoka ukupita inshila iyapita ku matololo ayapalamina na Bemba Wakashika. a Lelo abana ba kwa Israele bafumine mu calo ca Egupti mu mabumba mabumba kwati bashilika. b 19 Kabili Mose asendele amafupa ya kwa Yosefe, pantu alengele abana ba kwa Israele ukulapa, ati: “Nangu cibe shani Lesa akamwibukisha, c na imwe mukasende amafupa yandi ukuyafumya muno muntu mukaye na yo.” d 20 Awe bafumine ku Sukote no kuyacita inkambi pa Etamu ku mpela ya matololo. e 21 Kabili Yehova alebatangilila akasuba mu ntumba ye kumbi ku kubatungulula mu nshila, f na mu ntumba ya mulilo ubushiku ku kubasanikila pa kuti bale-enda akasuba no bushiku. g 22 Intumba ye kumbi tayalefuma pa bantu akasuba nangu ni ntumba ya mulilo ubushiku. h nomba asosele kuli 14 Yehova Mose, ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele ukuti baluluke no kupanga inkambi pa kati ka Migidole na bemba apalungatana na Baali-sefone mupepi na Pihahirote. i Mupangile nkambi mu lulamba lwa bemba apalungatana ne yi ncende. 3 E lyo Farao akasosa pa bana ba kwa Israele ati, ‘Nabafulungana baleendauka fye mu calo. Amatololo nayabesalila.’ j 4 E fyo nkaleka umutima wa kwa Farao ukutalama, k na o akabakonka kabili nkaicindamika pa kucimfya Farao na bashilika bakwe bonse; l e lyo abena Egupti bakeshiba ukuti nine Yehova.” m Awe abena Israele bacitile ifyo fine fye. 5 Pa numa imfumu ya Egupti yaebelwe ukuti abantu nababutuka. Apo pene fye Farao na babomfi bakwe bayalwile imitima yabo ukukuma kuli aba bantu, n no kutila: “Cinshi ici twacita, apo twaleka abena Israele n Ukf 12:33; Am 105:25.

UKUFUMA 14:6-24

Farao abakonka. Ukwakanya Bemba

abasha a besu ukuya?” 6 Awe atendeke ukupekanya amaceleta ya nkondo, kabili aile pamo na bantu bakwe. b 7 Kabili asendele amaceleta bacetekelemo imyanda mutanda (600) na maceletac yambi yonse aya mu Egupti kabili pa maceleta yonse aya pali abashilika. 8 E fyo Yehova alekele umutima wa kwa Farao imfumu ya Egupti ukutalama, d kabili aile alekonka abana ba kwa Israele, ilyo abana ba kwa Israele balefuma ninshi nabemya na maboko. e 9 Na bena Egupti baile balebakonka, kabili bakabalwe bonse abaletinta amaceleta ya kwa Farao na baninine pali bakabalwe bakwe f na bashilika bakwe babasangile nabapanga inkambi mu lulamba lwa bemba, mupepi na Pihahirote apalungatana na Baali-sefone. g 10 Ilyo Farao apaleme, abana ba kwa Israele bainwine amenso yabo kabili moneni abena Egupti balebakonka ulubilo; kabili abana ba kwa Israele batiinine icibi kabili batendeke ukulilila kuli Yehova. h 11 Kabili batile kuli Mose: “Bushe mulandu wa kuti tamwaba inshiishi mu Egupti e co watuletela kuno ukwisafwila mu matololo? i Cinshi watucitila ifi ukutufumya mu Egupti? 12 Bushe te fyo twakwebele ilyo twali mu Egupti, atuti, ‘Utuleke fye fwe bene tulebombela abena Egupti’? Pantu cawamapo ukubombela abena Egupti ukucila ukwisafwila mu matololo.” j 13 Awe Mose asosele ku bantu ati: “Mwitiina. k Iminineni ndi no kumona ifyo Yehova alamupususha lelo. l Pantu abena Egupti abo mulemona lelo tamwakabamone na kabili umuyayaya. m 14 Yehova alemulwila, n na imwe mube fye tondolo.” 15 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Cinshi ico ulelilila kuli ine? o Sosa ku bana ba kwa Israele ukuti bapase inkambi. 16 Lelo iwe, imya inkonto p yobe no ku-

ICIPA. 14 a Aba 6:8 1Sa 2:27 1Sa 6:6 b Ukf 14:23 c Yos 17:16 Aba 4:3 d Ukf 7:3 Amg 2:30 Yos 11:20 Am 10:2 Amp 16:18 e Imp 33:3 f Ukf 15:19 g Ukf 15:9 Yos 24:6 h Yos 24:7 Neh 9:9 Am 34:17 Am 107:6 i Ukf 16:3 Ukf 17:3 Imp 14:2 Am 106:7 j Ukf 5:21 Ukf 6:9 He 3:16 He 10:38 k Imp 14:9 Amg 20:3 2Im 20:15 Am 27:1 Am 46:1 Es 41:10 l 2Im 20:17 Amp 29:25 m Ukf 14:30 Ukf 15:5 Am 136:15 Amp 16:4 Neh 9:11 n Amg 1:30 Amg 20:4 2Im 20:29 o Yos 7:10 p Ukf 4:20 Ukf 17:9



















Ku Kulyo a Am 78:13 b Neh 9:11 c Ukf 4:21 Ukf 7:13 Ro 9:18 d Ukf 9:16 Yos 24:6 Ro 9:17 e Ukf 14:4 f Ukt 48:16 Ukf 32:34 Imp 20:16 Yu 9 g Ukf 13:21 Am 34:7 Es 52:12 h Yos 24:7 i Am 105:39 j Ukf 14:16 Imi 7:36 k Yos 2:10 Am 66:6 Am 106:9 Am 114:3 Es 51:10 l Neh 9:11 Am 78:13 Am 136:13 Es 63:12 m Ukf 15:19 Imp 33:8 Es 63:13 1Ko 10:1 He 11:29 n Ukf 15:8 o Ukf 14:17 Am 10:2 p Ukf 13:21

94

tambalika ukuboko kobe pali bemba no kumwakanya pabili, a pa kuti abana ba kwa Israele bende muli bemba apauma. b 17 Lelo ine, mona ndeleka imitima ya bena Egupti ukutalama, c ukuti babakonke ulubilo pa kuti njicindamike pa kucimfya Farao na mabumba ya bashilika bakwe bonse, na maceleta yakwe aya nkondo na ba pali bakabalwe bakwe. d 18 Kabili abena Egupti balaishiba ukuti nine Yehova ilyo nalaicindamika pa kucimfya Farao, amaceleta yakwe aya nkondo na ba pali bakabalwe bakwe.” e 19 E lyo malaikaf wa kwa Lesa wa cine uwaletangilila abena Israele aimine no kuya ku numa yabo, ne ntumba ye kumbi yafumine ku ntanshi yabo no kwiminina ku numa yabo. g 20 Awe yaishile pa kati ka bena Egupti na bena Israele. h Lubali lumo yali likumbi pamo ne mfifi. Lubali lubiye yalepeela ulubuuto ubushiku. i Kabili abena Egupti tabapaleme ku bena Israele ubushiku bonse. 21 Mose nomba atambulwile ukuboko kwakwe pali bemba; j na Yehova alengele bemba ukubwelela inuma ku mwela uwakosa uwa ku kabanga ubushiku bonse no kulenga umushili wa pa nshi ya bemba ukuuma, k na menshi ya-akanikene pabili. l 22 Awe basukile abana ba kwa Israele baingila mu kati ka bemba pa mushili apauma, m ninshi amenshi yali icibumba ku kulyo na ku kuso. n 23 Kabili abena Egupti balibakonkele, kabili bakabalwe bonse aba kwa Farao, amaceleta yakwe aya nkondo na ba pali bakabalwe bakwe batendeke ukubakonka ulubilo, o ukuya mu kati ka bemba. 24 Kabili mu nshita ya bulinde bwa lucelo Yehova atendeke ukulolesha pa bena Egupti ukufuma mu ntumba ya mulilo ne ye kumbi, p kabili afulu-

95

UKUFUMA 14:25–15:10

Egupti anwena. Israele aimba

ngenye abena Egupti. a 25 Kabili atwalilile ukusokola imipeto ku maceleta yabo ica kuti yalabafya ukwensha; b kabili abena Egupti batendeke ukusosa abati: “Natufulumuke ku bena Israele, pantu Yehova alebalwilako.” c 26 Mu kulekelesha Yehova atile kuli Mose: “Tambalika ukuboko kobe pali bemba, d pa kuti amenshi yabwelele pa bena Egupti, pa maceleta yabo aya nkondo na pa ba pali bakabalwe babo.” 27 Apo pene fye Mose atambulwile ukuboko kwakwe pali bemba, kabili ilyo bwaleya buleca amenshi yatendeke ukubwela yapuminkana no kupuminkana nga filya fine yali kale. Cilya abena Egupti bamona ukuti amenshi yalabwela e pakufulumuka, na Yehova e pa kubapenwina muli bemba. e 28 Kabili amenshi yabwelele ifyo yali. f Yasukile yaibisha amaceleta ya nkondo na ba pali bakabalwe aba mu mabumba ya bashilika yonse aya kwa Farao na bonse abaingile muli bemba ku kukonka abena Israele. g Kabili takwashele nangu umo. h 29 Kumfwa abana ba kwa Israele, baendele pa mushili apauma mu kati ka bemba, i kabili amenshi yali kuli bena icibumba ku kulyo na ku kuso. j 30 E fyo Yehova apuswishe Israele mu minwe ya bena Egupti pa bushiku bulya, k kabili Israele amwene abena Egupti nabafwa mu lulamba lwa bemba. l 31 Kabili Israele amwene amaka yakalamba ayo Yehova abomfeshe pa bena Egupti; na bantu batendeke ukutiina Yehova no kutetekela Yehova na Mose umubomfi wakwe. m ilya ine nshita Mose 15 Pali na bana ba kwa Israele baimbiile Yehova ulu lwimbo no kutila: n “Kanyimbile Yehova, pantu nacindikwa. o

ICIPA. 14 a Ukf 23:27 1Sa 5:11 Am 18:14 b Am 76:6 c Ukf 14:4 Amg 3:22 1Sa 4:8 d Ukf 7:19 Ukf 8:5 e Ukf 15:1 f Ukf 15:10 Amg 11:4 Neh 9:11 Am 78:53 He 11:29 g Ukt 15:14 Ukf 14:23 Yos 24:7 h Ukf 14:13 Am 106:11 Am 136:15 i Am 66:6 Am 77:19 j Ukf 14:22 Ukf 15:8 k Amg 4:20 Am 106:8 l Am 58:10 Am 59:10 Am 91:8 Amp 16:4 m Ukf 4:31 Ukf 19:9 Am 106:12



















ICIPA. 15

2

3 4

5 6

n Aba 5:1 2Sa 22:1 Uks 15:3 o Ukf 9:16 Ukf 18:11 Am 106:12



















Ku Kulyo a Ukf 15:21 Am 136:15 b Ukf 17:16 Am 18:1 Es 12:2 Flp 4:13 c Uks 7:10 d 2Sa 22:47 Am 99:5 Es 25:1 e Ukf 3:15 f Am 83:18 Am 148:13 g Neh 4:20 Am 24:8 h Ukf 6:3 Es 42:8 i Ukf 14:27 Yos 24:6 j Ukf 14:7 k Yos 24:7 l Neh 9:11 m Am 17:7 Am 60:5 Am 89:13 Am 118:15 1Pe 5:6 n He 10:31 o Am 148:13 Es 5:16 Es 37:23 p Amg 4:24 Am 59:13 He 12:29 q 2Sa 22:16 Am 18:15 r Ukf 14:8 s Ukf 14:9 t Ek 38:12

7

8

9

10

Kabalwe no waninapo abapoosa muli bemba. a Amaka yandi no kukosa kwandi ni Jah, b pantu e wampususha. c Uyu e L esa wandi, na ine nkamulumbanya; d e Lesa wa kwa tata, e kabili nkasabankanya ululumbi lwakwe. f Yehova ni mpalume ku bulwi. g Yehova e shina lyakwe. h Apoosa muli bemba amaceleta ya kwa Farao na mabumba ya bashilika bakwe, i Na bashilika bakwe abacenjela nga nshi baibila muli Bemba Wakashika. j Amenshi ayashika yabafimba, k baibila mu menshi ayengi kwati libwe. l Ukuboko kwenu ukwa ku kulyo, mwe Yehova, kwa maka nga nshi, m Ukuboko kwenu ukwa ku kulyo, mwe Yehova, kuti kwafwantaula umulwani. n Kabili ku maka yenu ayengi kuti mwawisha abamwimina; o Mutuma ubukali bwenu ubupya ngo mulilo, na bo buboca nge mpimbili. p Kabili ku mupu wa mu myonaq yenu amenshi yacituntumikwa ngo mwina; yaciminina nga ya mu cishiba; Amenshi yacikosa mu kati ka bemba. Umulwani acitila, ‘Ndebakonka! r Ndebasanga! s Ndeakanya ifyo nalapokolola t mpaka ng’umfwe bwino! Ndesomona ulupanga lwandi! Ukuboko kwandi kwalabalofya!’ u Ilyo mwacipuuta umupu

u Ukf 14:5; Es 36:20.

UKUFUMA 15:11-26

11

12 13

14

15

16

17

18 19

Ulwimbo lwa kucimfya. Amenshi yalula

wenu, a bemba acibafimba; b Baciibila ngo mutofwe mu menshi ayengi. c Ni lesa nshi pali balesa uwaba nga imwe, mwe Yehova? d Nani uwaba nga imwe, mwe ba mushilo nga nshi? e Mwe balinga ukutiina f no kulumbanya, g mwe bacita ifipesha amano. h Mwatambulula ukuboko kwenu ukwa ku kulyo, i isonde lyabamina. j Ku cikuuku cenu mwatungulula abantu abo mwalubula; k Mukabatwala ku bwikalo bwenu ubwa mushilo ukubomfya amaka yenu. l Abantu na bantu bakomfwa, m bakatutuma; n Abekashi ba ku Pelishiti bakalipwa nga nshi. o Pali iyo nshita ishamfumu sha Edomu shikasakamana; Kumfwa bakateka ba ku Moabu, bakatutuma. p Abekashi bonse aba mu Kanaani bakafuupuka. q Bakekatwa umwenso kabili bakatiina. r Pa mulandu wa bukulu bwa kuboko kwenu bakaba shilili nge libwe, Mpaka abantu benu s bakapite, mwe Yehova, Mpaka bakapite t abantu abo mwapangile. u Mukabaleta no kubalimba pa lupili lwenu, v Pa cifulo ca muyayaya ico mwaiteyanishisha ukwikalamo, w mwe Yehova, Apa mushilo, x mwe Yehova, apo mwashimpile ku minwe yenu. Yehova akaba imfumu umuyayaya, umuyayaya. y Ilyo bakabalwe ba kwa Farao z

ICIPA. 15 a Ukt 8:1 Ukf 14:21 b Ukf 14:28 Amg 11:4 c Ukf 15:5 Neh 9:11 d Amg 3:24 2Sa 7:22 1Ko 8:5 e Le 19:2 Es 6:3 1Pe 1:16 f Lk 12:5 He 12:28 g He 2:12 h Ukf 11:9 i Ukf 15:6 j Am 78:53 He 11:29 k Am 106:10 l Am 78:54 m Imp 14:14 Yos 2:10 n Am 99:1 o Am 48:6 p Imp 22:3 q Yos 2:11 Yos 5:1 r Amg 11:25 Yos 2:9 s Ukf 19:5 Amg 32:9 2Sa 7:23 t Imp 20:17 Imp 21:22 Amg 2:27 u Es 43:1 v Amg 4:21 Am 44:2 Am 78:54 Am 80:8 w 1Is 8:27 x Ukf 25:8 y Am 10:16 Am 146:10 Da 4:3 z Ukf 14:23 Amp 21:31



















Ku Kulyo a Yos 24:6 b Ukf 14:28 He 11:29 c Ukf 14:22 d Imp 26:59 e Am 81:2 f Aba 11:34 1Sa 18:6 2Sa 6:5 Am 150:4 Ye 31:4 g 1Sa 18:7 h Aba 5:3 i Ukf 14:17 Ukf 18:11 j Ukf 14:27 k Ukt 16:7 Ukt 25:18 l Ukf 17:1 m Imp 33:8 n Ru 1:20 o Ukf 16:2 Ukf 17:3 Imp 11:1 1Ko 10:10 Yu 16 p Ukf 17:4 Am 50:15 q 2Is 2:21 r Ukf 16:4 Amg 8:2 1Pe 1:7 s Le 26:3 Amg 28:1 1Yo 5:3

96

na maceleta yakwe aya nkondo fyacingila muli bemba, a E lyo Yehova acibwesha amenshi ya muli bemba pali bena, b Uku ninshi abana ba kwa Israele bale-enda pa mushili uwauma mu kati ka bemba.” c 20 Kabili Miriamu kasesema mwanakashi, nkashi ya kwa Aarone, d aikete akaoma ka nyenjele mu minwe yakwe; e na banakashi bonse balifumine balamukonka bali no tuoma twa nyenjele uku ninshi balecinda. f 21 Kabili Miriamu aleyankula ku baume ati: g “Imbileni Yehova, h pantu nacindikwa. i Kabalwe no waninapo abapoosa muli bemba.” j 22 Pa numa Mose alengele Israele ukufuma kuli Bemba Wakashika kabili baile mu matololo ya Shuri k no kwenda inshiku shitatu mu mpanga, lelo tabasangile amenshi. l 23 Awe basukile bafika ku Mara, m lelo balifililwe ukunwa amenshi ya mu Mara pantu yali ayalula. E co akwinikile ati Mara. n 24 Kabili abantu batendeke ukuilishanya kuli Mose, o abati: “Tulenwa nshi?” 25 E lyo Mose aliliile kuli Yehova. p Na o Yehova amutungulwile ku kamuti, na o akapoosele mu menshi na menshi yasangwike ayasuma. q Palya e po abebeele ifunde ne nshila ya kupingwilamo kabili e po abeseshe. r 26 Kabili akonkenyepo ukusosa ati: “Nga ca kutila ukumfwa mwakulaumfwa kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu kabili nga mwakulacita ne cisuma mu menso yakwe kabili mwakulaumfwa ku mafunde yakwe no kukonka ifipope fyakwe fyonse, s nshakamuletele ubulwele ubuli bonse ubo naletele pa

97

Bailishanya pa fya kulya. Inkwale

bena Egupti; a pantu nine Yehova uulemucingilila.” b 27 Pa numa baile ku Elimu, ukwali utumfukumfuku twa menshi ikumi na tubili (12) no tuncindu amakumi cinelubali (70). c Awe bapangile inkambi kulya mupepi na menshi. numa, bafumine ku Eli16 Pa mu, kabili ulukuta lonse d

ulwa bana ba kwa Israele lwasukile lwafika ku matololo ya Sini, e ayaba pa kati ka Elimu na Sinai, ubushiku ubwalenga ikumi na shisano (15), mu mweshi wa bubili apo bafumiine mu calo ca Egupti. 2 Kabili ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele lwatendeke ukuilishanya kuli Mose na kuli Aarone mu matololo. f 3 Kabili abana ba kwa Israele baleti kuli bena: “Kanshi Yehova nga atwipaile g fye mu calo ca Egupti ilyo twaleikala mupepi ne nongo sha nama, h ilyo twalelya ifya kulya fya kuti twaikuta, nomba mwatuleta mu matololo pa kuti ulukuta lonse ulu lufwe ku nsala.” i 4 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Mona ndemuponesha ifya kulya ukufuma mu muulu; j kabili abantu balefuma no kutoola cila muntu ifya kulya fya bushiku no bushiku, k pa kuti mbeeshe imone nga ca kuti bakakonka amafunde yandi nangu iyo. l 5 Kabili pa bushiku bwalenga mutanda (6) m e po bakapekanye ifya kulya ifyo bakaleta mu ng’anda, na fyo fikafule imiku ibili ukucila pa fyo batoola cila bushiku.” n 6 Awe Mose na Aarone basosele ku bana bonse aba kwa Israele abati: “Icungulo e lyo mwalaishiba ukuti Yehova e wamufumishe mu calo ca Egupti. o 7 Kabili ulucelo mukamona ubukata bwa kwa Yehova, p pantu naumfwa ukuilishanya kwenu pali Yehova. Kabili ni fwe bani ukuti muilishanye kuli ifwe?” 8 Kabili Mose akonkenyepo uku-

ICIPA. 15 a Ukf 9:10 Amg 7:15 b Ukf 23:25 Am 103:3 c Imp 33:9



















ICIPA. 16 d Imp 33:10 e Imp 33:11 f Ukf 15:24 Am 106:25 1Ko 10:10 g Imp 14:2 Yn 4:8 h Imp 11:4 i Ukf 17:3 Imp 16:13 Amg 8:3 Isb 4:9 j Am 78:24 Am 105:40 Yh 6:31 1Ko 10:3 k Neh 11:23 Amp 30:8 Mt 6:11 l Amg 8:2 Yak 1:3 1Pe 1:7 m Ukf 35:2 n Ukf 16:22 o Ukf 6:7 Imp 16:28 Am 77:20 Es 63:11 p Ukf 24:10 Le 9:6 Imp 16:42 Yh 11:40



















Ku Kulyo a Imp 21:7 1Sa 8:7 Es 32:6 Lk 10:16 b Ukf 16:2 Imp 11:1 c Ukf 13:21 Imp 16:19 1Is 8:11 Mt 17:5 d Imp 14:27 Yu 16 e Am 105:40 f Ukf 4:5 Ukf 6:7 Ek 34:31 g Imp 11:31 Am 78:27 h Imp 11:9 i Imp 11:7 Amg 8:3 Neh 9:15 Am 78:24 j Am 147:16 k Imp 21:5 Amg 8:16 Yos 5:12 Yh 6:31 Yh 6:58 1Ko 10:3 He 9:4 l Ukf 16:36

UKUFUMA 15:27–16:17 sosa ati: “Yehova akamupa mu cungulo inama ya kulya na mu lucelo ifya kulya ifya kuti mwikute, pantu Yehova naumfwa ukuilishanya kwenu uko muleilishanya kuli ena. Kabili ifwe ni fwe bani? Ukuilishanya kwenu te pali ifwe, lelo ni pali Yehova.” a 9 Kabili Mose atile kuli Aarone: “Sosa ku lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele, auti, ‘Palameni ku cinso ca kwa Yehova, pantu naumfwa ukuilishanya kwenu.’ ” b 10 Kabili ilyo fye Aarone apwile ukulanda ku lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele, balipilibwike no kulosha ifinso ku matololo, kabili, moneni! ubukata bwa kwa Yehova bwamoneke mwi kumbi. c 11 Kabili Yehova akonkenyepo ukulanda kuli Mose, ati: 12 “Ning’umfwa ukuilishanya kwa bana ba kwa Israele. d Sosa kuli bena, auti, ‘Pa cungulo cinono mwalalya inama kabili ulucelo mukekuta ifya kulya; e e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova Lesa wenu.’ ” f 13 Awe mu cungulo inkwale g shatendeke ukwisa no kukupa inkambi, kabili ulucelo kwali umume ukushinguluka inkambi. h 14 Wasukile umume wauma kabili pa mushili wa mu matololo pali utupaapaatu, i utwacepa ngo tukalambya twa mpepo j pa mushili. 15 Ilyo abana ba kwa Israele batumwene, e lyo balaipushanya abati: “Tunshi utu?” Pantu tabatwishibe. E lyo Mose atile kuli bena: “Fya kulya ifyo Yehova amupeele ukuti mulye. k 16 Aya e mashiwi Yehova asosele, ‘Toolenipo, cila muntu ukulingana ne miliile yakwe. Mubuule cila muntu ulupe1 l lumo ukulingana ne mpendwa ya bantu abo cila muntu akwata mwi tenti lyakwe.’ ” 17 Awe e fyo bacitile abana ba kwa Israele; Ukf 16:161 Ulu lupe ulo baleita ati “omere” lwali lwa malita mupepi na yabili.

UKUFUMA 16:18–17:2

Amafunde pali mana. Isabata

kabili baile baletoola, aba batoolele ifingi bambi na bo batoolele ifinono. 18 Ilyo bafipimine mu lupe, uwatoolele ifingi takwete ifyapulilepo no watoolele ifinono taabulishe. a Batoolele ukulingana ne miliile ya muntu no muntu. 19 E lyo Mose atile kuli bena: “Umuntu eshako ifya kulya ukufika ulucelo.” b 20 Lelo tabakutike kuli Mose. Abantu bamo balishileko ifya kulya ukufika ulucelo, na fyo fyawilemo imititi no kupimpinuka; c ica kuti Mose alibakalipile. d 21 Awe baletoola ifya kulya ulucelo e no lucelo, cila muntu ukulingana ne miliile yakwe. Kabili ilyo akasuba kakaba, fyalesunguluka. 22 Kabili pa bushiku bwalenga mutanda (6) e po batoolele ifya kulya ifya miku ibili, f indupe shibili ku muntu umo. Awe intungulushi shonse isha lukuta shaishile kuli Mose no kumweba pali uyu mulandu. 23 E lyo na o atile kuli bena: “E fyo Yehova asosele. Mailo kukaba ukusunga isabata, isabata lya mushilo kuli Yehova. g Nga mulefwaya ukupangamo utumikate pangeni, kabili nga mulefwaya ukwipika ipikeni, h kabili fyonse ifyashalapo mufisunge ukufika ulucelo.” 24 Awe bafisungile ukufika ulucelo, nga mulya mwine Mose abebeele; kabili tafyapimpinwike nelyo ukubamo imititi. i 25 E lyo Mose atile: “Lyeni ifi lelo, pantu lelo lisabata j kuli Yehova. Ubwa lelo tamwafisange mu mpanga. 26 Mwakulatoola mu nshiku mutanda (6), lelo pa bushiku bwalenga cinelubali (7) lisabata. k Tafyakulapangwa pali ubu bushiku.” 27 Lelo, ilyo ubushiku bwalenga cinelubali (7) bwafikile abantu bamo bafumine ku kutoola, lelo tabafisangile. 28 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Ni lilali mukaleka ukupula mu fipope fyandi na mu mafunde yandi? l 29 Ishibeni ukuti Yehova namupeela isabata. m E

ICIPA. 16 a 2Ko 8:15 b Ukf 12:10 Mt 6:34 c Mt 6:19 d Ukf 32:19 Imp 16:15 Ef 4:26 e Mt 6:11 f Ukf 16:5 g Ukf 20:8 Ukf 31:15 Ukf 35:2 Le 23:3 Mko 2:27 h Imp 11:8 i Ukf 16:33 j Neh 9:14 k Ukf 20:9 Ukf 31:13 Amg 5:15 Ye 17:22 Mt 12:12 Lk 13:15 l Imp 14:11 2Is 17:14 Am 78:10 Am 81:13 Am 106:13 Lk 16:31 m Ukf 31:13 Es 58:13 Ek 20:12 

Ku Kulyo a Lk 23:56 b Le 23:3 Amg 5:14 c Ukf 16:15 Imp 11:7 d Am 105:5 Am 111:4 e Am 78:20 f He 9:4 g Ukf 27:21 Ukf 30:6 Ukf 40:20 1Is 8:9 h Amg 8:2 Neh 9:21 Am 78:24 Yh 6:49 i Yos 5:12 Neh 9:15 j Imp 33:48 Amg 1:8 Amg 34:1 

ICIPA. 17 k Imp 33:12 l Imp 33:2 m Imp 33:14 n Ukf 5:21 Imp 14:2 Imp 20:3

98

co alemupeelela ifya kulya fya nshiku shibili pa bushiku bwalenga mutanda (6). Cila muntu aleikala mu mwakwe. a Umuntu nangu umo elafuma pa mwakwe pa bushiku bwalenga cinelubali (7).” 30 Awe abantu batendeke ukusunga isabata pa bushiku bwalenga cinelubali (7). b 31 Kabili abena Israele batendeke ukufiita ati “mana.” Kabili yali iyabuuta nge mbuto sha koriandere, kabili yaleumfwika mu kanwa ngo mukate wapaapaatala uwa buci. c 32 E lyo Mose atile: “Aya e mashiwi Yehova asosele, ‘Isusheni mana mu lupe lumo no kuisunga, pa kuti aba mu nkulo shenu shonse, d bakamone ifya kulya ifyo namuliishishe mu matololo ilyo nalemufumya mu calo ca Egupti.’ ” e 33 Awe Mose atile kuli Aarone: “Buula umutondo kabili bikamo mana iingesula ulupe lumo no kuibika ku cinso ca kwa Yehova pa kuti isungilwe aba mu nkulo shenu shonse.” f 34 Aarone aibikile ku cinso ca cipao ca Cipangano g pa kuti isungwe nga filya fine fye Yehova aebele Mose. 35 Kabili abana ba kwa Israele baliile mana pa myaka amakumi yane (40), h mpaka na lintu bafikile mu calo icaikalamo abantu. i Balelya mana mpaka na lintu bafikile ku mupaka wa calo ca Kanaani. j 36 Nomba mwi tepe1 limo mwaleingila indupe ikumi (10). ulukuta lonse ulwa 17 Kabili bana ba kwa Israele lwafumine mu matololo ya Sini k mu mabumba mabumba, ukulingana na mashiwi ya kwa Yehova, l kabili bailepanga inkambi pa Refidimu. m Lelo takwali amenshi aya kuti abantu banwe. 2 Kabili abantu batendeke ukuumanya Mose no kutila: n “Tupeele amenshi tunwe.” Lelo Mose atile kuli bena: “Cinshi Ukf 16:361 “Itepe” lyali lya malita 22.

99

Amaleke acimfiwa. Yetro

ico mulengumanishisha? Cinshi ico mwesesha Yehova?” a 3 Awe icilaka caikete abantu kulya, kabili abantu baleilishanya fye pali Mose no kutila: “Cinshi watufumiishe mu Egupti ku kutwipaya na bana besu ne fitekwa fyesu ku cilaka?” b 4 Awe Mose asukile alilila kuli Yehova, ati: “Ndecita shani kuli aba bantu? Nga cacila apa bakampoola amabwe!” c 5 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Tangilila aba bantu, d usende na bakalamba ba mu Israele bamo bamo baye nobe kabili usende ne nkonto iyo waumiineko pa Mumana wa Naelo. e Isende mu minwe e lyo uleya. 6 Mona! ndeiminina ku ntanshi yobe palya pa cilibwe mu Horebu. Na iwe ume pa cilibwe, kabili amenshi yalefumamo, pa kutila abantu banwe.” f Awe Mose acitile ifyo fine pa menso ya bakalamba ba mu Israele. 7 Kabili ainike palya pantu ati Masa g na Meriba, h pa mulandu wa kuti abana ba kwa Israele baumene na Mose na pa mulandu wa kuti baeseshe Yehova, iabati: “Bushe Yehova ali mu kati kesu nelyo talimo?” j 8 Awe abena Amaleke k balishile no kulwa na Israele mu Refidimu. l 9 E lyo Mose atile kuli Yoshua: m “Tusalile abaume e lyo mufume muye n ku kulwa na bena Amaleke. Mailo nkaba pa muulu wa lupili, ne nkonto ya kwa Lesa wa cine mu kuboko kwandi.” o 10 Awe Yoshua acitile fye nga mulya mwine Mose asoseele kuli ena, p pa kulwa na bena Amaleke; kabili Mose, Aarone na Huri q baninine pa muulu wa lupili. 11 Kabili icalecitika ca kuti ilyo fye Mose aimya ukuboko kwakwe, abena Israele balekwatilako amaka; r lelo ilyo aponya fye ukuboko, abena Amaleke e balekwatilako amaka. 12 Ilyo amaboko ya kwa Mose yanakile, babuulile ilibwe no kulibika mwi samba lyakwe, na o alikelepo; ka-

ICIPA. 17 a Imp 14:22 Am 78:18 Am 95:9 Am 106:14 Lk 4:12 1Ko 10:9 He 3:9 b Ukf 16:2 c 1Sa 30:6 Yh 10:31 d Ek 2:6 e Ukf 7:20 f Imp 20:8 Amg 8:15 Neh 9:15 Am 78:15 Am 105:41 Am 114:8 Es 48:21 1Ko 10:4 g Amg 9:22 Amg 33:8 h Am 81:7 i Amg 6:16 Am 95:8 He 3:8 j Ukf 34:9 Amg 31:17 Imi 7:39 k Ukt 36:12 l Amg 25:17 1Sa 15:2 m Imp 11:28 Amg 32:44 Imi 7:45 n Imp 31:3 o Ukf 4:2 p Yos 11:15 q Ukf 24:14 r Am 56:9



















Ku Kulyo a Yos 11:12 b Ukf 34:27 c Imp 24:20 Amg 25:19 1Im 4:43 d Es 66:1 Imi 7:49 e Am 94:12 Es 12:2 Es 26:4 Uks 19:1 f 1Sa 15:20 Est 3:1 Est 7:10 Est 9:24



















ICIPA. 18 g Ukf 2:21 Ukf 3:1 h Yos 2:10 Yos 9:9 i Imi 7:29 j Ukf 2:22 k 1Im 23:15 l Ukf 2:15 2Ko 1:10 m Ukf 19:2 1Is 19:8 n Ukf 4:18 Imp 10:29 o Ukt 33:3 2Sa 14:33 Ro 12:10

UKUFUMA 17:3–18:7 bili Aarone na Huri baikete amaboko yakwe, umo lubali ulu umbi na o ulubali ulu, no kuleka amaboko yakwe yaba ndi mpaka ne fyo akasuba kawile. 13 E fyo Yoshua acimfishe Amaleke na bantu bakwe ku lupanga. a 14 Yehova nomba atile kuli Mose: “Lemba ici mwi buuku b pa kutila mwikacilaba kabili ulondolwele na Yoshua, auti, ‘Nkalofya abena Amaleke bonse mwi samba lya muulu ica kuti takwakabe na wa kubebukisha.’ ” c 15 Kabili Mose akuulile iciipailo no kucinika ati Yehova-nisi, 16 e kutila: “Pantu abantu baimina imitekele d ya kwa Jah, e Yehova akalwa na Amaleke ku nkulo ne nkulo.” f Yetro shimapepo 18 Nomba wa ku Midiani, shifyala wa kwa Mose, g alyumfwile fyonse ifyo Lesa acitile kuli Mose na ku bena Israele abantu bakwe, ifyo Yehova afumishe abena Israele mu Egupti. h 2 Awe Yetro, shifyala wa kwa Mose, apokelele Sipora, muka Mose, uo Mose alekele aye ku mwabo, 3 na bana bakwe abaume babili. i Mose ainike ishina lya mwana umo ati Gershomu, j ico atile, “pantu naba umulebeshi mu calo cimbi cimbi”; 4 ne shina lya umbi ati Eliesere, k ico atile, “pantu Lesa wa kwa tata ni kaafwa wandi pantu ampokolwele ku lupanga lwa kwa Farao.” l 5 Awe Yetro, shifyala wa kwa Mose, na bana bakwe abaume no mukashi wakwe baishile kuli Mose mu matololo uko ali mu nkambi, pa lupili lwa kwa Lesa wa cine. m 6 E lyo atumine amashiwi kuli Mose ati: “Ne sofyala, Yetro, n naisa kuli iwe, kabili ndi no mukashi obe na o ali na bana baume bakwe babili.” 7 Apo pene fye Mose alifumine ku kuyasengela shifyala, kabili awile ubukupeme no kumufyompa; o e lyo balaposhanya

UKUFUMA 18:8-26

Yetro acindika Lesa, apanda Mose amano

umutende. Na pa numa baingile mwi tenti. 8 E lyo Mose alashimikila shifyala fyonse ifyo Yehova acitile kuli Farao na ku bena Egupti pa mulandu wa kwa Israele, a na macushi yonse ayabaponene mu nshila, b ne fyo Yehova alebapokolola. c 9 Awe Yetro alitemenwe pali conse icisuma ico Yehova acitiile abena Israele pantu alibapokolwele mu minwe ya bena Egupti. d 10 E lyo Yetro atile: “Acindikwe Yehova, uwamupokolola mu minwe ya bena Egupti na mu minwe ya kwa Farao, kabili uwapokolola abantu mwi samba lya kuboko kwa bena Egupti. e 11 Nomba naishiba ukuti Yehova alicila balesa f bonse pa mulandu wa ici icacitike umo abena Egupti baituntumbile pa bena Israele.” 12 Awe Yetro, shifyala wa kwa Mose, apeele Lesa umutuulo wa koca na malambo; g kabili Aarone na bakalamba bonse aba mu Israele baishile ku kulya na Yetro shifyala wa kwa Mose, pa cinso ca kwa Lesa wa cine. h 13 Kabili ubushiku bwakonkelepo Mose alikele nga pe ku kupingula abantu, i kabili abantu baleisa kuli Mose ukufuma ulucelo ukufika icungulo. 14 E lyo shifyala wa kwa Mose amwene fyonse ifyo alecitila abantu. Na o e pa kutila: “Mulimo nshi uyu ulebombela abantu? Cinshi wikalila weka na bantu bonse ukulaisa kuli iwe ukufuma ulucelo ukufika icungulo?” 15 E lyo Mose atile kuli shifyala: “Ni co abantu besa kuli ine ku kwipusha kuli Lesa. j 16 Nga ca kuti kwaima umulandu kuli bena, k ufwile ukwisa kuli ine e lyo na ine napingula pa kati ka muntu no munankwe, no kulenga beshibe ifipope fya kwa Lesa wa cine na mafunde yakwe.” l 17 E lyo shifyala wa kwa Mose amwebele ati: “Taiweme imibombele yobe. 18 Ukanaka we

ICIPA. 18 a Ukf 7:3 Ukf 14:28 Amg 4:34 Neh 9:10 b Ukf 15:22 Ukf 16:3 Imp 20:14 c Am 81:7 Am 102:2 Da 3:29 d Amg 33:29 Ro 15:10 e Ukt 14:20 Lk 1:68 f Ukf 15:11 2Im 2:5 Am 95:3 Am 97:9 Da 2:47 g Mal 1:11 h Ukt 31:54 i Mt 23:2 j Ukf 20:19 Imp 12:8 Imp 27:5 k Ukf 24:14 Amg 17:8 1Ko 6:1 l Amg 4:5 Amg 5:1 Amg 6:1



















Ku Kulyo a Imp 11:11 b Imp 11:14 Amg 1:9 Imi 6:2 c Ukf 18:24 Amp 9:9 d Yos 1:17 e Ukf 20:19 Amg 5:5 f Imp 27:5 g Amg 7:11 Neh 9:14 Mko 10:3 h 1Sa 12:23 Am 32:8 Es 30:21 Ye 42:3 Mk 4:2 i Imp 11:17 Amg 1:13 Imi 6:3 1Ti 3:2 Tt 1:9 j 2Im 6:31 2Im 19:7 Yb 2:3 Amp 8:13 k Ek 18:8 Da 6:5 1Te 2:10 1Ti 3:7 Tt 1:7 l Ukf 23:8 Imi 20:33 1Ti 3:3 1Pe 5:2 m Imp 10:4 n Amg 1:15 Imi 14:23 Tt 1:5 o Le 24:11 Imp 15:33 Amg 1:17 p Imp 11:17 q Amp 11:14 r Amp 12:15 s Imi 6:5 t Imi 15:2

100

mwine no kunasha aba bantu abali na iwe, pantu uyu mulimo naukukulila. a Te kuti uubombe weka. b 19 Nomba umfwa ifyo nalakweba. c Nalakupandako amano, na Lesa akaba na iwe. d Iwe ba uwa kulandilako aba bantu ku cinso ca kwa Lesa wa cine, e kabili iwe ni we wakulatwala imilandu yabo kuli Lesa wa cine. f 20 Kabili ufwile ukubebela limo ulwa fipope na mafunde, g no kuleka beshibe imibele bali no kwendelamo ne milimo bafwile ukulabomba. h 21 Pa bantu bonse aba, usalepo abaume abafikapo, i abatiina Lesa, j abaume bacetekelwa, k abapata ubunonshi bwa mu bufumfuntungu; l kabili ukabasonte ukuba bacilolo ba kwangalila abantu amakana, m bambi babe bacilolo ba kwangalila abantu imyanda, bambi na bo babe bacilolo ba kwangalila abantu amakumi yasano e lyo na bacilolo ba kwangalila abantu amakumi. n 22 Kabili bafwile ukupingula abantu mu nshita yalinga yonse; kabili umulandu onse uukalamba e o bakulaleta kuli iwe, o lelo umulandu onse uunono kuti bapingula abene. E ico uyangushishe we mwine uyu mulimo, kabili mwafwane na bo ukusenda ici cisendo. p 23 Nga wacite ci, kabili nga e fyo Lesa akwebele ukucita, ninshi ukaba na maka ya kuubomba, kabili aba bantu bakaya ku mwabo umutende.” q 24 Apo pene fye Mose akutike kwi shiwi lya kwa shifyala no kucita fyonse ifyo asosele. r 25 Kabili Mose asalile abaume bafikapo mu bena Israele bonse no kubabika intungulushi pa bantu, s bambi bali bacilolo ba pa bantu amakana, bacilolo ba pa bantu imyanda, bacilolo ba pa bantu amakumi yasano na bacilolo ba pa bantu amakumi. 26 Kabili bapingwile abantu mu nshita yalinga yonse. Umulandu uwakosa e o baletwala kuli Mose, t

101

Ubufumu bwa bashimapepo. Pa Sinai

lelo umulandu onse uunono balepingula abene. 27 Na pa numa, Mose ashindike shifyala, a na o aile ku mwabo. mweshi walenga buta19 Mu tu ukutula apo abana ba kwa Israele bafumine mu calo ca Egupti, b pa bushiku bwine ubu, bafikile mu matololo ya Sinai. c 2 Kabili bafumine mu Refidimu d no kuya mu matololo ya Sinai no kupanga inkambi mu matololo; e e ko abena Israele bapangile inkambi apalungatana no lupili. f 3 Kabili Mose aile kuli Lesa wa cine, na Yehova abilikishe kuli Mose mu lupili, g ati: “Sosa ku ba mu ng’anda ya kwa Yakobo, kabili webe abana ba kwa Israele, auti, 4 ‘Mwali-imwena mwe bene ifyo nacitile ku bena Egupti, h pa kuti imusende nga pa mapindo ya kwa kapumpe no kumuleta kuli ine. i 5 Nomba nga mwakulaumfwa j kwi shiwi lyandi kabili nga mwakulasunga icipangano candi, k e lyo mukaba nge cipe candi ica mutengo pa bantu na bantu bonse, l pantu isonde lyonse lyandi. m 6 Kabili mukaba ubufumu bwandi ubwa bashimapepo kabili uluko lwandi ulwa mushilo.’ n E fyo usose ku bana ba kwa Israele.” 7 Awe Mose alishile no kwita abakalamba o ba mu Israele no kubeba fyonse ifyo Yehova amwebele. p 8 Pa numa abantu bonse ba-asukile pamo no kutila: “Fyonse ifyo Yehova asosele twakulacita.” q Apo pene fye Mose aile-eba Yehova ifyo abantu basosele. r 9 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Mona! ndeisa kuli iwe mwi kumbi ilyafiita, s pa kuti abantu bomfwe ilyo ndelanda nobe, t kabili pa kuti batetekele na muli iwe umuyayaya.” u Na Mose aebele Yehova ifyo abantu basosele. 10 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: “Kabiye ku bantu, kabili ubasangulule lelo na mailo, kabili bafwile

ICIPA. 18 a Imp 10:29



















ICIPA. 19 Est 8:9 Le 7:38 Ukf 17:1 Imp 33:15 Ukf 3:12 Neh 9:13 Imi 7:38 h Amg 4:34 i Amg 32:11 Es 63:9 j Am 119:4 Amp 19:16 1Yo 5:3 k 1Is 8:21 Am 25:10 Ga 4:24 l 1Is 8:53 Am 135:4 m Amg 10:14 1Ko 10:26 n Le 11:44 Amg 7:6 Es 61:6 1Pe 2:9 Uks 5:10 o Ukf 3:16 p Ukf 24:3 q Ukf 24:7 Amg 26:17 Yos 24:24 r Imp 12:8 s Amg 4:11 1Is 8:12 Am 97:2 He 12:18 t Amg 4:12 Amg 4:36 Imi 7:38 u Lk 10:16



















b c d e f g

Ku Kulyo a Imp 8:21 b Ukf 34:5 Amg 33:2 Am 18:9 c Le 10:2 2Sa 6:7 d He 12:20 e Ukf 20:18 Yos 6:4 f Ukf 19:10 Yos 7:13 1Sa 16:5 g Ams 4:12 h 1Sa 21:4 1Ko 7:5 i Am 77:18 j Amg 4:11 1Is 8:12 Am 97:2 k He 12:19 l He 12:21 m Amg 4:10 Amg 5:5 n Amg 4:11 Amg 5:22 Am 68:8 Am 104:32 o Ukf 24:17 2Im 7:3 p Ukt 19:28 Am 144:5 q 1Is 19:11 Am 68:8 r Neh 9:13 Am 81:7

UKUFUMA 18:27–19:20

ukucapa ifya kufwala fyabo. a 11 Kabili bakaipekanye pa bushiku ubwalenga shitatu pantu pa bushiku ubwalenga shitatu Yehova akatentemukila pa lupili lwa Sinai ku menso ya bantu bonse. b 12 Kabili ukacitile abantu umupaka ukushinguluka ulupili, no kutila, ‘Te kwesha ukunina ulupili, kabili te kwesha ukukumya nangu fye ni mwi samba. Umuntu onse uwalukumya ukwipaiwa akepaiwe. c 13 Takuli uufwile ukukumya uyo muntu, pantu akapoolwa amabwe nelyo ukulaswa umufwi. Nangu ni nama nelyo umuntu, takabe no mweo.’ d Ilyo intandalae yalila e lyo bapalame ku lupili.” 14 Awe Mose atentemwike ulupili no kuya ku bantu, no kutendeka ukusangulula abantu; na bo bacapile ifya kufwala fyabo. f 15 E lyo atile ku bantu: “Ipekanyeni g mu nshiku shitatu. Te kwesha mwe baume ukupalama ku mwanakashi.” h 16 Kabili pa bushiku bwalenga shitatu ulucelo e lyo kwali ukupanta ne nkuba, i kabili ikumbi ilyafiitisha j lyali pa lupili kabili kwaumfwikike ukulila kukalamba ukwa ntandala, k ica kuti abantu bonse abali mu nkambi batendeke ukututuma. l 17 Mose nomba afumishe abantu mu nkambi ku kuyakumanya Lesa wa cine, kabili baileiminina mwi samba lya lupili. m 18 Kabili ulupili lwa Sinai lwafutumwike icushi konse konse, n pantu Yehova atentemukile pali ulu lupili mu mulilo; o kabili icushi ca lupili calenina fye kwati cushi ce lungu lya mulilo, p kabili ulupili lonse lwalitentele icine cine. q 19 Ilyo iciunda ca ntandala cacililemo ukulila, Mose atendeke ukusosa, na Lesa wa cine alamwasuka mwi shiwi. r 20 Awe Yehova atentemukile pa muulu wa Lupili lwa Sinai. E lyo Yehova aitile Mose pa

UKUFUMA 19:21–21:20

Amafunde 10. Abantu batiina

muulu wa lupili, na o Mose alininine no kuya pa muulu. a 21 Yehova nomba atile kuli Mose: “Tentemuka, soka abantu, ukuti be-esha ukupula pa mupaka ukuya kuli Yehova ku kutamba epali abengi bafwa. b 22 Kabili uleke bashimapepo abapalama lyonse kuli Yehova baisangulule, c e pa kuti ubukali bwa kwa Yehova bwibemina.” d 23 E lyo Mose atile kuli Yehova: “Abantu te kuti banine ulupili lwa Sinai, pantu ni mwe mwatwebele, amuti, ‘Pakuleni umupaka ku lupili no kuleka lube ulwa mushilo.’ ” e 24 Lelo, Yehova atile kuli Mose: “Kabiye, tentemuka, kabili ubwele, wise na Aarone; lelo wileka bashimapepo na bantu bapule pa mupaka ku kunina kuli Yehova, pa kuti ubukali bwakwe bwibemina.” f 25 Awe Mose atentemukile ku bantu no kubeba. g

ICIPA. 19

Lesa asosele ama20 Kabili shiwi yonse aya, ati: h

2 “Nine Yehova Lesa obe, i uwakufumishe mu calo ca Egupti, mu ng’anda ya busha. j 3 Wilapepa balesa bambi k pa cinso candi. 4 “Wilabasa icimpashanya nelyo conse icapala ica mu muulu ku muulu nelyo ica pe sonde pa nshi nelyo ica mu menshi mwi samba lya calo. l 5 Wilafikontamina nelyo ukutunkwa ukufibombela, m pantu ne Yehova Lesa obe ndi Lesa uufwaya ukupepwa fye neka, n uukanda abana, na beshikulu, na bana ba beshikulu, pa membu sha bashibo abampata; o 6 lelo uwaba ne cikuuku ku ba nkulo iyalenga ikana (1,000) kuli bashibo abantemwa kabili abasunga amafunde yandi. p 7 “Wilalumbula apa fye ishina lya kwa Yehova Lesa obe, q pantu Yehova takaleke umuntu uulumbula apa fye ishina lyakwe. r 8 “Uleibukisha ubushiku bwe sabata no kubulenga ukuba ubwa

Ukf 24:12 1Sa 6:19 Ukf 28:41 Le 10:2 1Im 13:10 Imi 5:5 e Ukf 19:12 f Imp 16:35 g Imi 20:27



















a b c d

ICIPA. 20 h Amg 5:22 Imi 7:38 i Am 81:10 Ho 13:4 Ro 3:29 j Ukf 13:3 k Amg 5:7 2Is 17:35 Ye 25:6 l Le 26:1 Amg 4:16 Amg 5:8 Es 40:25 Imi 17:29 1Ko 8:4 Uks 9:20 m Ukt 35:2 Ukf 23:24 1Ko 10:20 1Yo 5:21 n Ukf 34:14 Imp 25:11 Mt 4:10 Lk 10:27 o Amg 5:9 2Sa 21:6 1Is 21:29 Mt 23:35 p Amg 4:37 Amg 5:10 Lkm 12:13 Ro 11:28 q Le 19:12 Amp 30:9 Ek 36:21 r Le 24:16 Amg 5:11 Yos 9:20



















Ku Kulyo a Ukf 16:23 Ukf 31:13 Amg 5:12 b Ukf 23:12 Amg 5:13 Lk 13:14 c Ukf 34:21 d Ukf 16:29 Amg 5:14 Neh 13:16 Yh 7:23 e Imi 4:24 Imi 14:15 Uks 10:6 Uks 14:7 f Ukt 2:2 He 4:4 g Amg 5:12 h Ukf 21:15 Amp 1:8 Ye 35:18 i Le 19:3 Amg 5:16 Mt 15:4 Ef 6:2 j Ukt 9:6 Amg 5:17 Yak 2:11 1Yo 3:15 Uks 21:8

102

mushilo, a 9 inshiku mutanda (6) ulebomba no kucitamo imilimo yobe yonse. b 10 Lelo ubushiku ubwalenga cinelubali (7) lisabata kuli Yehova Lesa obe. c Wilabombamo umulimo nangu umo, iwe nelyo umwana obe umwaume nelyo umwana obe umwanakashi, umubomfi obe umwaume nelyo umubomfi obe umukashana nelyo icitekwa cobe nelyo umulebeshi obe uuli mu mpongolo shobe. d 11 Pantu mu nshiku mutanda (6) Yehova apangilemo umuulu ne sonde, bemba na fyonse ifyabamo, e e lyo atuushishe pa bushiku ubwalenga cinelubali (7). f E co Yehova apaaliile ubushiku ubwalenga cinelubali no kubulenga ukuba ubwa mushilo. g 12 “Ulecindika wiso na noko h pa kuti inshiku shobe shifule mu calo ico Yehova Lesa obe alekupeela. i 13 “Wilaipaya. j 14 “Wilacita ubucende. k 15 “Wilaiba. l 16 “Wilashinina umunobe ubunte bwa bufi. m 17 “Wilakumbwa ing’anda ya munobe. Wilakumbwa umukashi wa munobe, n nelyo umubomfi wakwe umwaume nelyo umubomfi wakwe umukashana nelyo ing’ombe yakwe nelyo impunda yakwe nelyo conse ico umunobe akwata.” o 18 Nomba abantu bonse balemona ukupanta no kubyata no kumfwa ukulila kwa ntandala no kumona ulupili lulefutumuka icushi. Ilyo abantu bamwene, balitutwime no kwiminina akatalamukila. p 19 E lyo balati kuli Mose: “Iwe ni we ulande na ifwe no kuleka tukutike; lelo wileka Lesa alande na ifwe pantu kuti twafwa.” q 20 Awe Mose atile k Ukt 39:9; Amg 5:18; Amp 6:32; Mt 5:27; Mt 5:28; Ro 13:9; 1Ko 6:18; He 13:4; l Le 19:11; Amg 5:19; Mko 10:19; 1Ko 6:10; Ef 4:28; m Le 19:16; Amg 5:20; Amg 19:16; Am 15:3; n Mt 5:28; o Yos 7:21; Mk 2:2; Lk 12:15; Ro 7:7; p Ukf 19:16; He 12:18; q Amg 18:16; Imi 7:38; Ga 3:19.

103

Amafunde pa basha abaHebere

ku bantu: “Mwitiina, pantu ico Lesa eshiile ni kukumwesha, a na pa kuti lyonse muleba na katiina kuli ena pa kuti mwibembuka.” b 21 Kabili abantu baiminine fye akatalamukila, lelo Mose aile mupepi ne kumbi ilyafiita umwali Lesa wa cine. c 22 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: d “E fyo usose ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Namuimwena mwe bene ukuti ni mu muulu e mo nandiile nenu. e 23 Mwilapanga balesa ba silfere ku kubalinganya kuli ine, kabili mwilapanga balesa ba golde. f 24 Umpangile iciipailo ce loba, g kabili e po ulepeelela amalambo yobe aya koca na ya mutende, ukufuma pa mpaanga shobe ne ng’ombe shobe. h Konse uko nkalenga ishina lyandi ukwibukishiwa nkesa kuli iwe no kukupaala. i 25 Kabili nga wampangila iciipailo ca mabwe, wicikuulila na mabwe ayabaswa. Nga ca kuti wapishapo cesulo, ninshi wacisaalula. j 26 Kabili wilaninina pa matabo pa ciipailo candi, pa kuti ifya mfwalo fyobe fimonekela pa ciipailo.’ aya e mafunde ayo 21 “Kabili ufwile ukubeba:

ICIPA. 20 a Ukt 22:1 Amg 8:2 b Yos 24:14 Yb 28:28 Amp 1:7 Es 8:13 c Amg 5:5 Am 97:2 d Ukf 33:1 Imp 12:8 e Amg 4:36 Neh 9:13 f Ukf 32:4 Da 5:4 Imi 17:29 g 2Is 5:17 h Le 6:9 Yb 1:5 i Amg 12:5 2Im 6:6 j Amg 27:5 Yos 8:31



















ICIPA. 21 k Ukf 24:3 Amg 4:14 Uks 15:4 l Le 25:39 2Is 4:1 Mt 18:25 m Amg 15:12 Ye 34:14 n Le 25:44 Le 25:46 o Amg 15:12



















Ku Kulyo a b c d e f

k

2 “Nga washita umuHebere ku kuba umusha, l akaba umusha imyaka mutanda (6), lelo mu mwaka uwalenga cinelubali (7) akalubuke ukwabula ukufuta nangu kamo. m 3 Nga ailetele fye umwine eka, no kufuma akaifumine fye eka. Nga alikwata umukashi, no mukashi wakwe wine akafumine pamo nankwe. 4 Nga ca kuti shikulu wakwe amupeela umwanakashi ukuba umukashi wakwe na o amufyalila abana abaume na bana abanakashi, umukashi wakwe na bana ba mukashi wakwe bakaba ba kwa shikulu wakwe n na o akafuma fye eka. o 5 Lelo ngo musha akosapo ukusosa ati, ‘Nalitemwa shikulu wandi icine cine, no mu-

g h

i

j

k

l

m n o p q

Amg 15:16 Amg 15:17 Neh 5:5 Ukt 16:5 Ga 4:22 Imp 30:16 Ef 5:29 1Ti 5:8 Amg 25:5 1Ko 7:3 Ukt 9:6 Imp 35:30 Mt 5:21 Imp 35:22 Amg 19:4 Lkm 9:11 Imp 35:11 Amg 4:42 Amg 19:3 Yos 20:7 Imp 15:30 Amg 19:11 2Sa 3:27 1Yo 3:15 1Is 1:50 1Is 2:29 2Is 11:15 Ukf 20:12 1Ti 1:9 Ukt 40:15 1Ti 1:10 Ukt 37:28 Amg 24:7 Le 20:9 Amp 20:20 Amp 30:11 Amp 30:17 Mt 15:4

UKUFUMA 20:21–21:17 kashi wandi pamo na bana bandi; nshilefwaya ukufuma no kuba umuntungwa,’ a 6 e lyo shikulu wakwe akamupalamike kuli Lesa wa cine kabili akamupalamike na ku ciibi nelyo ku luceshi lwa pa mwinshi; kabili shikulu wakwe akamutule ukutwi ku ca kutulilako, na o akaba umusha wakwe umuyayaya. b 7 “Kabili nga ca kuti umuntu ashitisha umwana wakwe umwanakashi ku kuba umusha, c takafume nga filya abasha abaume bafuma. 8 Nga abipa mu menso ya kwa shikulu wakwe ica kuti tamucitile ukuba kanakashi d lelo amulenga ukulubulwa, takabe ne nsambu sha kumushitisha ku bantu bambi bambi apo alimufyengele. 9 Lelo nga amupeela ku mwana wakwe umwaume, akacita kuli ena nga filya bacita ku bana banakashi. e 10 Nomba nga aupilapo na umbi, ifya kulya fya kwa kanakashi, ifya kufwala fyakwe f ne cifwile ukupeelwa kuli ena mu cupo g tafyakacefiwe. 11 Nga ca kuti afilwa ukucita ifi fintu kuli kanakashi, ninshi kanakashi akafuma fye, ukwabula ukumushitisha. 12 “Uwauma umuntu ica kuti afwa, ukwipaiwa akepaiwe. h 13 Lelo nga ca kuti umuntu tacibelamina umunankwe pa kuti amwipaye kabili Lesa wa cine asuminisha ukuti cicitike ku kuboko kwa uyo muntu, i ninshi mfwile ukumufwaila icifulo ukwa kubutukila. j 14 Nga ca kuti umuntu akalipa sana ica kuti aipaya no munankwe mu bucenjeshi, k mukamufumye na ku ciipailo candi no kumwipaya. l 15 Kabili uwauma wishi na nyina ukwipaiwa akepaiwe. m 16 “Kabili uwaiba umuntu n no kumushitisha o nelyo uwasangwa ali nankwe mu minwe yakwe ukwipaiwa akepaiwe. p 17 “Kabili uwasaalula wishi na nyina ukwipaiwa akepaiwe. q

UKUFUMA 21:18–22:2

Amafunde pa kufuta. Ilinso pa linso

18 “Kabili nga ca kuti abaume batendeka ukuumana kabili umo alasa umunankwe ilibwe nelyo amukoma no lukasu na o tafwile lelo alaala pa busanshi bwakwe; 19 nga aima no kwendako pa nse ku nkonto yakwe, e lyo uwamuumine akaba umuntungwa takakandwe; lelo akafuta fye pa nshita yaonaika iya milimo ya ulya mpaka akapolelele. 20 “Kabili nga ca kuti umuntu aumaa umusha wakwe umwaume nelyo umusha wakwe umwanakashi ku nkonto ica kuti afwila mu minwe yakwe, ukulandulwa akalandulwe. b 21 Lelo, nga aikala ubushiku bumo nelyo shibili, ekalandulwa, pantu ashitilwe mu ndalama shakwe. 22 “Kabili nga ca kuti abaume babili balelwishanya kabili bapunka no mwanakashi uuli ne fumo ica kuti no mwanac wakwe afuma lelo takuli uufwile, uwa mulandu akafute ukulingana ne fyo umulume wa mwanakashi akamupingula; kabili ico bamupingula akacipeelele mu bapingushi. d 23 Lelo nga kwaba uwafwa, lyena mukapeele umweo pa mweo, e 24 ilinso pa linso, ilino pa lino, ukuboko pa kuboko, ulukasa pa lukasa, f 25 umoco pa moco, icilaso pa cilaso, impumo pa mpumo. g 26 “Kabili umuntu nga auma pa linso lya musha wakwe umwaume nelyo pa linso lya musha wakwe umwanakashi no kulyonaula, akamuleke aye umuntungwa pa mulandu wa linso lyakwe. h 27 Kabili nga lino lya musha wakwe umwaume nelyo ilya musha wakwe umwanakashi akuula, akamuleke aye umuntungwa pa mulandu wa lino lyakwe. 28 “Kabili nga ca kuti ing’ombe yacena umwaume nelyo umwanakashi ku nsengo ica kuti afwa, ing’ombe ukupoolwa i ikapoolwe amabwe, no mubili wa iko wikaliiwa; no mwine wa

ICIPA. 21 a Amp 10:13 b Ukt 9:5 Le 24:17 c Am 139:16 Ye 1:5 d Ukf 18:26 Amg 16:18 Amg 17:8 Amg 22:18 2Im 19:10 e Ukt 9:6 Le 24:17 Imp 35:31 Uks 21:8 f Le 24:20 Aba 1:7 Mt 5:38 g 1Sa 15:33 Mt 7:2 h Ef 6:9 Ko 4:1 i Ukt 9:5 Imp 35:33



















Ku Kulyo a Amg 17:8 b Amg 1:17 c Sek 11:12 Mt 27:9 d Mt 12:11 1Ko 10:24 e Ukf 22:6 Ukf 22:14 Amg 22:8 f Le 25:17 Mt 7:12 g Amp 22:3 h Le 24:21



















ICIPA. 22 i 2Sa 12:6 Lk 19:8 j Ukf 20:15 Ro 13:9 1Ko 6:10 Ef 4:28 1Pe 4:15

104

ng’ombe akaba umuntungwa takakandwe. 29 Lelo nga yalecena abantu lyonse no mwine alisokelwe lelo afililwe ukuisunga, kabili yaipaya umwaume atemwa umwanakashi, iyo ng’ombe ikapoolwe amabwe no mwine na o akepaiwe. 30 Nga apingulwa icifuta mulandu, e lyo akalipile umutengo wa kulubula umweo wakwe ukulingana ne co bamupingwile. a 31 Nangu ca kuti yacena umwana mwaume nelyo umwana mwanakashi, e fyo bakacite kuli ena ukulingana na mafunde aya. b 32 Nge ng’ombe yacena umusha umwaume nelyo umusha umwanakashi, umwine wa ng’ombe akalipile amashekele1 amakumi yatatu (30) c kuli shikulu wa musha, kabili ing’ombe ikapoolwe amabwe. 33 “Kabili ngo muntu afimbula pa cilindi, nelyo nga aimba icilindi no kukanafimbapo, e lyo ing’ombe napamo impunda yawilamo, d 34 umwine wa cilindi akafuta. e Indalama sha iko akatwale ku mwine wa nama, lelo inama iifwile ikaba yakwe. 35 Kabili nga ca kuti ing’ombe ya muntu yapunka ing’ombe ya muntu umbi na yo yafwa, ninshi bakashitishe ing’ombe ya mweo no kwakana indalama yashitilwapo; ne ifwile na yo bakayakane. f 36 Nelyo nga caishibikwe ukuti ing’ombe yalecena abantu lyonse kabili umwine taleisunga, g ukufuta akafute h ing’ombe pa ng’ombe, lelo iyafwa ikaba yakwe. “Umuntu nga aiba ing’ombe nelyo impaanga kabili aipaya atemwa aishitisha, akabweseshepo ing’ombe shisano pa ng’ombe imo kabili impaanga shine pa mpaanga imo. i 2 (“Umupuupu j nga asangwa aleingila mu ng’anda k kabili apumwa ica kuti no kufwa afwa,

22

k Ye 2:26 Mt 6:20 Mt 24:43

Ukf 21:321 Aya amashekele baleyabomfya nge ndalama.

105

Ukufuta. Ubuloshi. Ukulaala ne nama

uwamwipaya takapeelwe umulandu wa mulopa. a 3 Lelo nga aisa ninshi akasuba nakatula, ninshi umulandu wa mulopa epo uli pa wamwipaya.) “Ukufuta akafute. Nga takwete ica kufuta, ninshi bakamushitishe pa fyo aibile. b 4 Ica mweo ico aibile nga casangwa mu minwe yakwe, ing’ombe napamo impunda nelyo impaanga, ali no kubwesha inama shibili. 5 “Ngo muntu atwala ifitekwa fyakwe ku kulya mwi bala nangu mwi bala lya myangashi kabili aleka ne fitekwa fyakwe fyayalya na mwi bala lya muntu umbi, akapeele ifisabo ifisuma nga nshi ifya mwi ibala lyakwe nelyo imyangashi iisuma nga nshi iya mwi bala lyakwe ku kubweseshapo. 6 “Ngo mulilo waya ulepya kabili wa-ambukila ifimpusa fya myunga, ne myanshi atemwa ingano isho bashilaseepa nelyo ibala, na fyo fyapya, c uwasonteke umulilo ukubwesha akabweseshepo icapile. 7 “Ngo muntu apeela umunankwe indalama nelyo ifipe ukuti asunge, d kabili fyaibilwa mu ng’anda ya uyo muntu, umupuupu nga asangwa, akabweseshepo imiku ibili. e 8 Umupuupu nga tasangilwe, ninshi umwine wa ng’anda akapalamikwe kuli Lesaf wa cine ku kumona nga tasendele ifipe fya munankwe. 9 Kumfwa umulandu onse uwa bumpulamafunde, g uukumine ing’ombe, impunda, impaanga, ica kufwala, na conse icaluba ico umunankwe engatila, ‘E ici cine!’ umulandu wa abo babili bakautwale kuli Lesa wa cine. h Uo Lesa akatila e mbifi, akabweseshepo ku munankwe fibili pali cimo. i 10 “Ngo muntu apeela umunankwe impunda nelyo ing’ombe napamo impaanga atemwa icitekwa icili conse ukuti asunge, kabili na co cafwa nelyo

ICIPA. 22 a Imp 35:27 b Mt 18:25 c 2Sa 14:30 d Mt 25:14 e Ukf 22:4 f Amg 16:18 Amg 19:17 Am 82:1 g Ukf 23:21 h Ukf 18:22 Amg 16:18 Amg 25:1 1Sa 2:25 2Im 19:10 i Ukf 22:4



















Ku Kulyo a He 6:16 b Le 6:3 Amp 30:9 c Ukt 31:39 d Ek 4:14 e Ukt 37:33 Ams 3:12 f Am 37:21 Amp 22:7 g Ukf 21:34 Le 24:18 h Ukt 34:2 Amg 22:28 i Ukt 34:12 j Amg 22:29 k Le 19:26 Le 20:6 Amg 18:10 1Sa 28:3 Ga 5:20 Uks 22:15 l Le 18:23 Le 20:15 Amg 27:21 m Imp 25:3 1Is 18:40 2Is 10:25 1Ko 10:20 n Le 19:33 Le 25:35 Sek 7:10 o Amg 10:19 Imi 7:6 p Amg 27:19 Am 94:6 Es 1:17 Ek 22:7 Yak 1:27 q Yb 34:28 Am 10:18 Lk 18:7 Yak 5:4 r Am 69:24 He 10:31

UKUFUMA 22:3-24

calemana atemwa casendwa apabula uumweneko, 11 uo bapeele akalape a pa ntanshi ya kwa Yehova ukuti tasendele ifintu fya munankwe; b kabili umwine wa ifyo fintu akasumine umulapo, no munankwe takabweseshepo. 12 Lelo nga e waibile, akabweseshe umwine. c 13 Nomba nga ciswango e caipeye ifitekwa, d akalete ifyashele ku fitekwa ku kuba ubushininkisho. e Pantu tafwile ukubweseshapo ifyo iciswango caipeye. 14 “Lelo nga ca kutila umuntu ayashima icitekwa ca munankwe, f kabili ico ayashima calemana napamo cafwa ilyo umwine talipo, ukubwesha akabweseshepo. g 15 Umwine nga e po ali, takabweseshepo. Nga ca kusonkela, akalipile isha kusonkela. 16 “Nomba nga ca kuti umwaume asembeleka nacisungu uushakobekelwa, kabili alaala nankwe, h afwile ukumubuula ukuti abe umukashi wakwe nga alipila indalama sha kumusendelapo. i 17 Nga wishi akaaninina fye ukumupeela, akalipile indalama ishilipilwa pali banacisungu. j 18 “Wikaleka umwanakashi uucita ifinjelengwe ukuba no mweo. k 19 “Onse uwalaala ne nama ukwipaiwa akepaiwe. l 20 “Uwaipaila tulesa ilambo akepaiwe, kano ukwipaila fye Yehova eka. m 21 “Kabili wilacusha umulebeshi nelyo ukumutitikisha, n pantu mwali abalebeshi mu calo ca Egupti. o 22 “Mwilacusha mukamfwilwa onse nelyo umwana wa nshiwa. p 23 Nga mwamucusha, na o alilila kuli ine, ukuumfwa nkomfwa ukulila kwakwe; q 24 kabili ubukali bwandi bukema, r kabili nkamwipaila ku lupanga, kabili abakashi benu bakaba

UKUFUMA 22:25–23:15

Ukukongwesha. Ubufi. Isabata

bamukamfwilwa na bana benu bakaba abana ba nshiwa. a 25 “Nga wakongwesha indalama ku bantu bandi, ku wacula uuli pamo na iwe, b wikalacita kwati ni balya abakongwesha abafwaya isha kulundapo. Wikamukongwesha isha kaloba. c 26 “Nga wapoka insalu ya munobe ku kuba iciikatilo, d ufwile ukumubwesesha ilyo akasuba takalawa. 27 Pantu e ca kufimbana fye akwata. e Ni nsalu yakwe iya kufimba umubili wakwe. Pantu cinshi engafimbana pa kulaala? Nga alilila kuli ine, ine nkomfwa, pantu ndi wa luse. f 28 “Wilapontela Lesa g nangu ukutiipwila intungulushi ya bantu bobe. h 29 “Wilashimunuka ukupeela ifya ntanshi pa fingi ifyo walobolola no mwangashi nelyo amafuta aya mu ca kukaminamo cobe. i Amabeli yenu ayaume mulempeela. j 30 Ifyo wakulacita kwi beli lya ng’ombe yobe na ku mpaanga yobe ni fi: k Inshiku cinelubali (7) lyakulaba kuli nyina. l Pa bushiku bwalenga cinekonsekonse (8) ulelipeela kuli ine. 31 “Kabili muleba aba mushilo kuli ine; m kabili mwilalya umunofu wa citekwa ico batakaanya mu mpanga ku ciswango. n Mulecipoosela imbwa. o

ICIPA. 22

ilyashi lya 23 “Wilatandanya bufi. Wilaba ku lubali lwa p

mbifi pa kuba inte ya lufyengo. q 2 Wilakonka icinabwingi ku fibi; r kabili wilapeela ubunte bwa bufi mu mulandu pa kukonkelela fye icinabwingi pa kuti upondamike ubupingushi. s 3 Kabili wilawila ku mulanda mu kulubulula kwakwe. t 4 “Nga wasanga ing’ombe ya mulwani obe nelyo impunda yakwe ilelubanta, ukubwesha ukaibweseshe kuli ena. u 5 Nga wamona impunda ya wakupata ilele mwi samba lya cisendo ca iko, wikamusha. Ukamwafweko ukui-

a Amg 32:35 Am 109:9 b Le 25:35 c Le 25:36 Amg 23:19 Neh 5:7 Lk 6:35 d Amg 24:6 Yb 24:9 Ams 2:8 e Amg 10:18 Amg 24:13 Yb 24:10 f Am 34:6 Ef 2:7 g Le 24:14 Yh 10:36 Yu 15 h Lkm 10:20 Imi 23:5 2Pe 2:10 Yu 8 i Amp 3:9 2Ko 9:7 j Ukf 13:2 k Amg 15:19 l Le 22:27 m Le 19:2 Imp 15:40 1Pe 1:15 n Le 22:8 Ek 4:14 Imi 10:14 o 1Is 14:11 Ye 15:3



















ICIPA. 23 p Le 19:16 Amp 6:19 Amp 10:18 Yh 8:44 q Amg 19:18 Amp 19:5 Mt 26:59 Imi 6:11 Uks 12:10 r Amp 1:10 Amp 1:11 1Ko 15:33 1Pe 4:4 s Yb 31:34 Lk 23:23 Imi 25:9 Ro 1:32 t Le 19:15 Yak 3:17 u Amp 25:21 1Te 5:15



















Ku Kulyo a Amg 22:4 Lk 6:27 Ro 12:21 b Amg 16:19 2Im 19:7 Ams 5:12 c Le 19:11 Lk 3:14 Ef 4:25 d Amp 17:15 Na 1:3 Ro 1:18 Ro 2:6 e 1Sa 8:3 1Sa 12:3 Amp 17:23 Lkm 7:7 f Ek 22:7 g Le 19:34 Amg 10:19 h Le 25:3 i Le 25:4 j Am 147:9 k Ukf 20:9 Lk 13:14

106

kakula icisendo ninshi muli nankwe. a 6 “Wilafyenga umulanda pa kupingula umulandu wakwe. b 7 “Uletaluka ku lyashi lya bufi. c Kabili wilaipaya uwa kaele no mulungami, pantu nshakatile ku mubifi nati mulungami. d 8 “Wilapoka amafisakanwa, pantu amafisakanwa yafiisha pa menso ya bamona bwino kabili kuti yafulunganya amashiwi ya balungami. e 9 “Kabili wilatitikisha umulebeshi, f apo mwalishiba imikalile ya mulebeshi, pantu mwali abalebeshi mu calo ca Egupti. g 10 “Kabili imyaka mutanda (6) ulebyala imbuto mwi bala lyobe no kulobololamo ifisabo. h 11 Lelo mu mwaka walenga cinelubali (7) wilalimamo, ulelekamo fye, i pa kuti ababusu ba mu bantu bobe balelyamo; ne co bashamo inama sha mu mpanga kuti shalyamo. j E fyo wakulacita kwi bala lyobe ilya myangashi na kwi bala lyobe ilya miolife. 12 “Ulebomba umulimo obe inshiku mutanda (6); k lelo mu bushiku bwalenga cinelubali (7) wilabombamo, pa kutila ing’ombe yobe ne mpunda yobe fituushe e lyo no mwana mwaume wa musha mwanakashi obe no mulebeshi batuushe. l 13 “Kabili mulekonka fyonse ifyo mwebele; m kabili mwilalumbula amashina ya tulesa tumbi. Wileka yaleumfwika mu kanwa kobe. n 14 “Mu mwaka ulesefyamo umutebeto imiku itatu kuli ine. o 15 Mu mweshi wa Abibu, p ilyo fye inshita yafika, ukalesefya umutebeto wa mukate uushatutumuka. q Ukalelya umukate uushatutumuka r inshiku cinelubali (7), ukulingana fye ne fyo nkwebele, pantu e mweshi wafumil Amg 5:14; m Amg 4:9; 1Ti 4:16; He 12:15; n Amg 12:3; Yos 23:7; Ho 2:17; o Amg 16:16; p Ukf 12:18; q Le 23:6; Lk 22:7; r 1Ko5:8.

107

Imitebeto. Bamalaika bakatungulula

ne mu Egupti. Kabili kwikaba uwa kwisa minwe nkutwa ku cinso candi. a 16 Kabili ukalesefya umutebeto wa kuseepa, uwa fisabo b fya kubalilapo ukupya ifya milimo yobe, ifyo watandile mwi bala; c no mutebeto wa kulonganika pa kwaluka kwa mwaka, ilyo walonganika ifyo walimine mwi bala. d 17 Imiku itatu mu mwaka umwaume obe onse akalemonekela ku cinso ca kwa Yehova, Shikulu wa cine. e 18 “Wilatuula umulopa we lambo lyandi pamo ne fya kulya ifyatutumuka. Na mafuta mutuula pa mutebeto wandi yelaikala ubushiku bonse ukufika ulucelo. f 19 “Ifisabo ifisuma ifyabalilapo ukupya ifya mu mushili uleleta ku ng’anda ya kwa Yehova Lesa obe. g “Wilaipika akana ka mbushi mu mukaka wa kwa nyina. h 20 “Mona ndetuma malaikai ukukutangilila ku kukulenga ube mu musebo no kukuleta ku cifulo nateyanya. j 21 E ico ukaicindike pa mulandu wakwe kabili ukomfwile ishiwi lyakwe. Wikamupondokela, pantu takamwelele pa membu shenu; k pantu aleishila mwi shina lyandi. 22 Lelo, nga ca kuti waumfwila ishiwi lyakwe no kucita fyonse ifyo nkasosa, l e lyo nkaba umulwani ku balwani bobe kabili nkacusha abakucusha. m 23 Pantu malaika wandi akakutangilila kabili akakutwala ku bena Amore na ku bena Hiti na ku bena Perisi na ku bena Kanaani, ku bena Hibi na ku bena Yebusi, kabili nkabalofya. n 24 Wilakontamina balesa babo nelyo ukutunkwa ukubabombela, kabili wilapanga icili conse icapala ifilubi fyabo, o lelo tawakafilwe ukuwisha abo balesa kabili tawakafilwe ukutobaula ifyaimikwa fyabo ifya mabwe. p 25 Kabili mukalebombela Yehova Lesa wenu, q na o akapaala ifya kulya fyenu na me-

ICIPA. 23 a Amg 16:17 b Yak 1:18 Uks 14:4 c Le 23:10 Imp 28:26 Amg 16:9 Imi 2:1 d Amg 16:13 Neh 8:14 Yh 7:2 Yh 7:37 e Amg 12:5 f Ukf 12:10 Le 7:15 g Ukf 34:26 Imp 18:12 Neh 10:35 1Ko 15:20 h Amg 14:21 Amp 12:10 i Ukf 14:19 j Imp 20:16 k Imp 14:35 Yos 24:19 He 12:25 l Ukf 19:5 Amg 30:8 m Ukt 12:3 Amg 30:7 n Ukf 34:11 Yos 5:13 Yos 24:8 o Ukf 20:5 Le 18:3 Amg 12:30 2Im 33:2 p Ukf 20:3 Imp 33:52 2Im 34:3 q Amg 6:13 Amg 10:12 Yos 22:5 Mt 4:10



















Ku Kulyo a Amg 7:13 Mal 3:10 b Amg 7:15 Am 103:3 c Amg 7:14 Amg 28:4 d Ukf 20:12 Am 92:14 e Amg 2:25 Yos 2:9 f Amg 7:23 g Amg 7:20 Yos 2:11 h Yos 24:11 i Amg 7:22 j Amg 9:4 Am 80:8 k Ukt 15:18 Amg 1:7 Yos 1:4 1Is 4:21 l Aba 1:4 Aba 11:21 m Ukf 34:12 Imp 25:2 Amg 7:2 2Ko 6:14 n Yos 23:13 Aba 1:28 Aba 2:3 Am 106:36



















ICIPA. 24 o Le 10:1 1Im 6:3 p Imp 11:16 q Ukf 20:21 Imp 12:8

UKUFUMA 23:16–24:3

nshi yenu; a kabili nkafumya muli imwe ubulwele. b 26 Mu calo cobe tamwakabe ukuponya amafumo kabili tamwakabe ing’umba. c Nkafishapo impendwa ya nshiku shobe. d 27 “Ilyo ushilafika bakomfwa ulwa ine no kuba no mwenso, e kabili nkalenga bantu bonse abo wakumanya ukuba mu cimfulumfulu, kabili nkalenga abalwani bobe bonse bafulumuke ku cinso cobe. f 28 Kabili nkalenga abantu ukumfwa umwenso uko uli no kuya, g na o ukalenga abena Hibi, abena Kanaani, na bena Hiti, ukufuma ku cinso cobe. h 29 Nshakabafumye ku cinso cobe mu mwaka umo, epali icalo casanguka amatololo ne finama fya mu mpanga fyakufulila. i 30 Nkalabafumya ku cinso cobe panono panono, ukasuke aufula no kukwata icalo. j 31 “Kabili nkabika umupaka obe ukufuma kuli Bemba Wakashika ukufika kuli bemba wa baPelishiti kabili ukufuma ku matololo ukufika ku Mumana;1 k pantu nkapeela mu minwe yobe abekashi ba mu calo, na iwe ukabatamfya bakafume ku cinso cobe. l 32 Wikapangana na bo icipangano nelyo na balesa babo. m 33 Tabafwile ukwikala mu calo cobe, pa kuti bekulenga ukubembukila ine. Nga ca kutila wabombela balesa babo, cikaba citeyo kuli iwe.” n atile kuli Mose: 24 Kabili “Nina kuli Yehova, iwe na Aarone, Nadabu na Abihu o na bakalamba ba muli Israele amakumi cinelubali (70), p e lyo mukontamine apatali. 2 Kabili Mose eka e o apalame kuli Yehova; lelo aba bena bepalamako, kabili abantu benina pamo nankwe.” q 3 E lyo Mose aishile no kulondolwela abantu fyonse ifyo Yehova asosele e lyo no bupingushi Ukf 23:311 Uyu “mumana” e Yufrate.

UKUFUMA 24:4–25:9

Bapangana icipangano. Icimonwa

bwakwe bonse, a kabili abantu bonse ba-aswike mwi shiwi limo no kutila: “Fyonse ifyo Yehova asosele natuitemenwa ukuficita.” b 4 Awe Mose alembele amashiwi yonse aya kwa Yehova. c E lyo acelele ulucelo no kukuula iciipailo mwi samba lya lupili, aimika na mabwe ikumi na yabili (12) ukulingana ne mikowa ikumi na ibili iya kwa Israele. d 5 Pa numa atumine abalumendo ba bana ba kwa Israele na bo batuulile umutuulo wa koca no kwipaya amalambo ya mutende, e ing’ombe ishilume, kuli Yehova. 6 E lyo Mose abuulilepo hafu wa mulopa no ku-ubika mu mbale, f kabili hafu wa mulopa uwashelepo ausanshile pa ciipailo. g 7 Na mu kulekelesha abuulile ibuuku lya cipangano h no kubelengela abantu. i Na bo batile: “Fyonse ifyo Yehova asosele natuitemenwa ukuficita no kumfwila.” j 8 Awe Mose abuulile umulopa no ku-usansa pa bantu k no kutila: “Uyu e mulopa wa cipangano l ico Yehova apangene na imwe ukulingana na mashiwi yonse aya.” 9 Kabili Mose na Aarone, Nadabu na Abihu na bakalamba ba muli Israele amakumi cinelubali (70) balininine, 10 kabili bamwene Lesa wa kwa Israele. m Na pe samba lya makasa yakwe palemoneka nga pakambatikwa amabwe ya safiri kabili pali apalengama ngo muulu. n 11 Kabili tatambike ukuboko kwakwe pali bashimucindikwa ba mu bana ba kwa Israele, o lelo bamwene icimonwa ca kwa Lesa wa cine p kabili baliliile no kunwa. q 12 Yehova nomba atile kuli Mose: “Nina wise kuli ine ku lupili no kwikala kuno, pantu ndefwaya ukukupeela amabwe ayapapaatala na mafunde ne fipope ifyo nalalemba ku kusambilisha abantu.” r 13 Awe Mose na Yoshua umubomfi wakwe balimine kabili Mose aninine ulupili

ICIPA. 24 a Ukf 21:1 Amg 4:1 He 8:6 b Amg 5:27 Yos 24:22 c Ukf 34:27 Amg 31:9 d Yos 4:8 e Le 3:1 Le 7:11 f He 9:18 g Le 17:11 h Ukf 34:27 i Amg 31:11 Imi 13:15 j Ukf 19:8 k He 9:19 He 12:24 l Ga 3:19 Ga 3:24 Ko 2:17 He 9:20 He 10:1 m Ukf 24:11 Es 6:1 Yh 1:18 n Ek 1:26 Uks 4:3 o Ukf 24:1 p Imp 12:6 q Ukt 31:54 Ukf 18:12 1Ko 10:18 r Amg 5:22 Mt 5:19



















Ku Kulyo a Ukf 24:2 Imp 11:28 b Ukf 32:1 c Ukf 17:10 d Ukf 18:26 e Ukf 19:9 f Ukf 16:10 Le 9:23 Imp 16:42 Ek 1:28 g Ukf 19:11 h Mt 17:5 i Ukf 3:2 Amg 4:24 Ek 1:27 He 12:29 j Ukf 19:20 k Ukf 34:28 Amg 9:9 1Is 19:8 Mt 4:2



















ICIPA. 25 l Imi 7:53 Ga 3:19 m Ukf 35:5 1Im 29:9 2Ko 9:7 n Ukf 38:24 o Ukf 38:25 p Ukf 38:3 Ukf 38:29 q Ukf 35:6 r Ukf 36:20 s Ukf 27:20 t Ukf 35:8 u Ukf 30:23 v Ukf 30:34 w Ukf 28:6 x Ukf 28:15 y Ukf 29:45 1Is 6:13 He 9:11

108

lwa kwa Lesa wa cine. a 14 Lelo ku bakalamba atile: “Tuloleleni pano mpaka tukabwele kuli imwe. b Kabili moneni! Aarone na Huri c bali pamo na imwe. Onse uuli no mulandu, e ko aleya.” d 15 E fyo Mose aninine ulupili ilyo ikumbi lyalekupa ulupili. e 16 Kabili ubukata f bwa kwa Yehova bwatwalilile ukuba pa Lupili lwa Sinai, g ne kumbi lyatwalilile ukufimba ulupili pa nshiku mutanda (6). Awe pa bushiku bwalenga cinelubali (7) aitile Mose mu kati ke kumbi. h 17 Kabili mu menso ya bana ba kwa Israele ubukata bwa kwa Yehova bwalemoneka ngo mulilo i uulepya pa muulu wa lupili. 18 Awe Mose aingile mu kati ke kumbi no kunina pa muulu wa lupili. j Kabili Mose ali pa lupili inshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku. k

25 Kabili Mose,

Yehova aebele ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, ukuti bampaatwilepo umusangulo: Ku muntu onse uo umutima wakwe wamulenga ukuitemenwa ukusangula mukampokeleko umusangulo wandi. m 3 Kabili ici e ca musangulo ico mukabuula pali bena: golde n na silfere o no mukuba, p 4 no bushishi bwa bluu, no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila, no bwakashika ce, no bushishi bwa kolokondwe umusuma, no bushishi bwa masako ya mbushi, q 5 no mukupo wa mpaanga uwakashika, no mukupo wa basilu,1 ne fimuti fya mushita; r 6 amafuta ya nyali, s amafuta ya balsamu t aya kubomfya ku kusubila u na mu fyanunkila; v 7 no tumabwe twa shohamu no twa kubika pali efode w na pali tumba wa pa cifuba. x 8 Kabili bakampangile umwa kwikala, pantu nkekala mu kati kabo. y 9 Icikuulwa ca mushilo ne fipe fya ciko l

Ukf 25:51 “Silu” ni nama ya mu menshi.

109

Ifyo icipao cali no kupangwa

fyonse, mukafipange ukulingana ne fyo ndekulanga. a 10 “Kabili bakapange Icipao ukubomfya ifimuti fya mushita, b cikabe imikono ibili na hafu mu butali, kabili umukono umo na hafu mu bwipi, kabili cikalepe umukono umo na hafu. 11 Kabili ukabikeko golde iyalopololwa. c Ukaibikeko mu kati na ku nse, kabili ku cipao cine ici, lwa pa muulu, ukashingulusheko utwaba nge mipeto utwa golde. d 12 Kabili ukeenge ne mipeto ine iya golde no kuibika pa muulu wa makasa yane aya ciko, imipeto ibili ku lubali lumo ne mipeto ibili ku lubali lubiye. e 13 Kabili ukapange imitembo ya fimuti fya mushita no kubikako golde. f 14 Kabili ukapushe imitembo mu mipeto iili mu mbali ya Cipao ku kusendelako Icipao. 15 Imitembo ikaleikala mu mipeto ya Cipao. Taifwile ukufumishiwamo. g 16 Kabili mu Cipao ukabikemo amabwe ya cipangano ayo nkakupeela. h 17 “Kabili ukapange inkupiko ya golde yalopololwa, iya mikono ibili na hafu mu butali kabili iya mukono umo na hafu mu bwipi. i 18 Kabili ukapange bakerubi babili aba golde. Ukabomfye sando pa kubapanga kabili bakabe ku mpela shibili isha nkupiko. j 19 Kabili ukabike kerubi umo ku mpela imo na kerubi umbi ku mpela ibiye. k Pa nkupiko epo mukabike bakerubi pa mpela shibili isha iko. 20 Na bakerubi abo bakatambalike amapindo yabo yabili mu muulu, ukucinga inkupiko ku mapindo yabo, kabili bakaloshanye. l Ifinso fya bakerubi fikaloshe pa nkupiko. 21 Kabili ukabike inkupiko m pa muulu wa Cipao, kabili mu Cipao ukabikemo amabwe ya cipangano ayo nkakupeela. 22 Kabili palya e po nkamonekela kuli iwe no kulanda na iwe ukufuma pa muulu wa nkupiko, n pa kati ka bakerubi babili abali pa cipao ca cipangano, na fyonse

ICIPA. 25 a 1Im 28:12 Imi 7:44 He 8:5 He 9:9 b Ukf 37:1 c Ukf 37:2 He 9:4 d Ukf 30:3 e Ukf 37:5 f Ukf 30:5 1Im 15:15 g 1Is 8:8 h Ukf 16:34 Ukf 31:18 Ukf 40:20 Imp 17:10 Amg 31:26 1Is 8:9 He 9:4 i Ukf 37:6 j 1Sa 4:4 He 9:5 k Ukt 3:24 l 1Is 8:7 1Im 28:18 m Ukf 40:20 1Im 28:11 He 9:5 n Ukf 30:6 Le 16:2 Imp 7:89 Aba 20:27 Am 80:1



















Ku Kulyo a 2Sa 6:2 2Is 19:15 Es 37:16 b Ukf 40:22 Le 24:6 Imp 3:31 He 9:2 c Ukf 37:11 d Ukf 37:12 e Ukf 37:13 f Ukf 37:14 g Ukf 37:15 h Ukf 37:16 Imp 4:7 1Is 7:50 i Le 24:5 1Sa 21:6 1Im 9:32 2Im 13:11 Mt 12:4 j Ukf 37:17 Ukf 40:24 1Is 7:49 He 9:2 k Ukf 37:18

UKUFUMA 25:10-33 ifya kweba abana ba kwa Israele epo nkakwebela. a 23 “Kabili ukapange itebulo b lya fimuti fya mushita, likabe imikono ibili mu butali no mukono umo mu bwipi kabili likalepe umukono umo na hafu. 24 Kabili ukabikeko golde iyalopololwa, no kushingulushako umutika wa golde ku mbali ye tebulo. c 25 Kabili ukabikeko ipulanga ilya basentimita 7 mu bufumo ukushingulusha, kabili mu mbali ya liko ukashingulushemo akamutika ka golde. d 26 Kabili ukapangileko imipeto ya golde ine no kubika imipeto pa makoona yane aya mikonso ine iye tebulo. e 27 Imipeto ikapalame kwi pulanga ku kwikasha imitembo pa kusenda itebulo. f 28 Kabili ukapange imitembo ya fimuti fya mushita no kubikako golde, iya kusendelako itebulo. g 29 “Kabili ukapanga imbale sha liko na makapu ya liko ne mitondo ya liko ne mbale sha liko ishafonka umwa kwitulwila umutuulo wa mwangashi. Ukafipangile kuli golde yalopololwa. h 30 Kabili ukabike imikate ya kulanga pe tebulo ku cinso candi pe. i 31 “Kabili ukapange ica kutekapo inyali ica golde iyalopololwa. Ukabomfye sando pa kupanga ica kutekapo inyali. j Ishinte lya ciko, imisambo ya ciko, intuntu sha ciko, ifituutu fya ciko na maluba ya ciko e mo fikeme. 32 Kabili imisambo mutanda (6) ikafume mu mbali sha ciko, imisambo itatu iya ca kutekapo inyali lubali lumo ne misambo itatu iya ca kutekapo inyali lubali lubiye. k 33 Intuntu shitatu ishapangwa nga maluba ya mualmonde ku lubali lumo ulwa misambo, kuli ne fituutu na maluba ifilelekanina, kabili intuntu shitatu ishapangwa nga maluba ya mualmonde ku lubali lumbi ulwa misambo, kuli ne fituutu na maluba

UKUFUMA 25:34–26:14 ifilelekanina. a Ifi fine e fyo imisambo mutanda (6) ikafume mu ca kutekapo inyali. 34 Kabili pa ca kutekapo inyali pali intuntu shine ishaba nga maluba ya mualmonde, kuli ne fituutu na maluba ifilelekanina. b 35 Ne cituutu mwi samba lya misambo ibili cikafume muli cena ne cituutu mwi samba lya misambo na imbi ibili cikafume muli cena, ku misambo mutanda (6) iyafuma mu ca kutekapo inyali. c 36 Ifituutu ne misambo fikafume muli cena. Ukabomfye sando pa kupanga fyonse ifi kuli golde iyalopololwa. d 37 Kabili ukacipangile inyali cinelubali (7); ukaashe ne nyali sha ciko, isha kusanika pa ncende iili pa ntanshi ya ciko. e 38 No tulumano twa ciko ne fya kwikata umulilo fya ciko fikabe ifya golde iyalopololwa. f 39 Kwi talanti lya golde uwalopololwa e ko cikapangilwe pamo ne fipe fyonse ifi. 40 Kabili ukashininkishe ukuti wafipanga ukulingana ne mimonekele ya fiko iyo ulangilwe mu lupili. g ukapange icikuu26 “Kabili lwa ca mushilo ica tumate-

Ifituutu, utumatenti, utumipeto ICIPA. 25 a Ukf 37:19

b Ukf 37:20

c Ukf 37:21

d Imp 8:4

e Ukf 30:8 Le 24:3 Imp 8:2 2Im 13:11

f Ukf 37:23 Imp 4:9

g Ukf 39:42 Imp 8:4 Imi 7:44 He 8:5



















ICIPA. 26 h He 8:5 He 9:11

i Ukf 36:8

j Ukt 3:24 Am 99:1

k Imp 4:25 1Im 17:1

h

nti ikumi (10), utwapangilwa ku bushishi bwa kolokondwe umusuma ubwapyatwa bwino ne ya bushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce. i Pakabe na bakerubi, j abapikwilwapo kuli kapikula. 2 Akalitenti kamo kamo kakalepe imikono amakumi yabili na cinekonsekonse (28) kabili mu bwipi kakabe imikono ine. Utumatenti tonse tukabe utwalingana. k 3 Utumatenti tusano tukasuntinkane kamo ku kabiye, no tumatenti tumbi tusano tukasuntinkane kamo ku kabiye. l 4 E lyo ukapange utumipeto twa bushishi bwa bluu pa mpela ya kalitenti ka kulekelesha mu tusuntinkene; ifyo fine e fyo ukacite na pa mpela ya kalitenti ka bubi-

l Ukf 36:10



















Ku Kulyo a Ukf 36:11

b Ukf 36:12

c Ukf 36:13 Ukf 39:33 He 9:9

d Ukf 35:26

e Amg 3:11

f Ukf 36:16

g Amg 8:9 Yb 28:2

h Ukf 36:13

110

li pa mulundo umbi. a 5 Ukapange utumipeto amakumi yasano (50) pa kalitenti kamo, no tumipeto amakumi yasano ukatubike pa mpela ya kalitenti pa mulundo umbi, utumipeto tukaloshanye. b 6 Kabili ukapange utwa kukofyamo utwa golde amakumi yasano (50) no kulundinkanya akalitenti ku kabiye ku twa kukofyamo, pa kuti tukabe fye itenti limo ilya pa cikuulwa ca mushilo. c 7 “Kabili ukapange utumatenti twa masako ya mbushi d utwa kufimba pa cikuulwa ca mushilo. Ukapange utumatenti ikumi na kamo (11). 8 Akalitenti kamo kamo kakalepe imikono amakumi yatatu (30), e na mu bwipi kakabe imikono ine. Utu tumatenti ikumi na kamo (11), tonse fye tukabe utwalingana. 9 Kabili ukalundinkanye utumatenti tusano tweka no tumatenti mutanda (6) na to tweka, f kabili akalitenti akalenga mutanda akali pa ntanshi ya tumatenti utwalundinkana ukakapetemo imiku ibili. 10 Kabili ukapange utumipeto amakumi yasano (50) pa mpela ya kalitenti, aka kulekeleshako ku tumatenti tusuntinkene, no tumipeto amakumi yasano pa mpela ya kalitenti kambi pa mulundo. 11 Kabili ukapange utwa kukofyamo utwa mukuba g amakumi yasano (50) no kubika utwa kukofyamo mu tumipeto, e lyo ukalundanye no tumatenti pa kuti tukabe itenti limo. h 12 Kabili itenti lyashalako ku tumatenti e likapulamo. Hafu we tenti lyashalako e likakopokela ku numa ya cikuulwa ca mushilo. 13 Kabili itenti ilyashalako mu butali bwe tenti umukono umo luno lubali no mukono umo lulya lubali likabe ica kupulamo mu mbali ya cikuulwa ca mushilo, ku kufimba luno lubali na lulya lubali. 14 “Kabili ukapange ica kufimba pe tenti ica mukupo wa

111

Amafulemu. Insalu ya kucingilako

mpaanga icakashika kabili ne ca kufimba pa muulu, ica mukupo ya basilu. 15 “Kabili ukapange amafulemu a ya cikuulwa ca mushilo aya fimuti fya mushita, aya kwimika. 16 Imikono ikumi (10) e kulepa kwe fulemu limo, kabili ifulemu limo na limo likabe umukono umo na hafu mu bwipi. 17 Ifulemu limo na limo likabe no twa kushimpilako tubili utwalundanishiwa kamo ku kabiye. E fyo ukacite ku mafulemu yonse aya cikuulwa ca mushilo. 18 Kabili ukapange amafulemu ya cikuulwa ca mushilo, amafulemu amakumi yabili (20), aya ku lubali ulwalosha ku Negebu, ku kapinda ka ku kulyo. 19 “Kabili ukapange amashinte b ya silfere amakumi yane (40) aya kuba pe samba lya mafulemu amakumi yabili (20); amashinte yabili pe samba lye fulemu limo ilili no twa kushimpilako tubili. 20 Kabili ku lubali lumbi ulwa cikuulwa ca mushilo, ku kapinda ka ku kuso, kukabe amafulemu amakumi yabili (20), c 21 na mashinte ya silfere aya yako amakumi yane (40), na mashinte yabili pe samba lye fulemu limo na mashinte yabili pe samba lye fulemu limbi. d 22 Kumfwa ku numa ya cikuulwa ca mushilo, ku masamba, ukapangileko amafulemu mutanda (6). e 23 Kabili ukapange amafulemu yabili yakabe pa makoona ya cikuulwa ca mushilo, f ku numa ya ciko uku no ku. 24 Kabili yakabe ayalingana ukufuma pa nshi kabili yakabe pamo pene ayalingana ukufika pa muulu wa limo na limo ku mupeto wa ntanshi. E fyo yakabe yonse yabili. E yakaba amakoona yabili. 25 Kabili kukabe amafulemu cinekonsekonse (8) na mashinte ya yako aya silfere, amashinte ikumi na mutanda (16), amashinte yabili pe samba lye fulemu limo kabili amashinte yabili pe samba lye fulemu limbi.

ICIPA. 26 a Imp 4:31

b Imp 3:36

c Ukf 36:25 d Ukf 36:26

e Ukf 36:20 Ukf 36:27

f Ukf 36:28



















Ku Kulyo a Ukf 36:31 b Ukf 36:32

c Ukf 12:35 Ukf 36:34

d Ukf 19:3 Ukf 25:9 Ukf 27:8 Imi 7:44 He 8:5

e Ukf 36:35 Ukf 40:21 Le 16:2 Lk 23:45 He 6:19 He 9:3 He 10:20

f Ukt 3:24 g 1Is 8:6 He 9:4

h Ukf 40:22 Ukf 40:26 He 9:2

i Ukf 40:21 Le 16:2 1Is 8:6 He 9:3 He 9:12 He 9:24

j Le 24:3 1Is 7:49

k Ukf 36:37

UKUFUMA 26:15-36

26 “Kabili ukapange imilando ya fimuti fya mushita, a isano iya ku mafulemu iya ku lubali lumo ulwa cikuulwa ca mushilo, 27 kabili imilando isano iya ku mafulemu iya ku lubali lumo ulwa cikuulwa ca mushilo, ne milando isano iya ku mafulemu ya ku lubali lumbi ulwa ku numa ya cikuulwa ca mushilo, ku masamba. b 28 Kabili umulando wa pa kati ukapule pa kati ka mafulemu ukufuma ku mpela ukufika ku mpela. 29 “Kabili ku mafulemu ukabikeko golde, c ne mipeto ya yako ukapange iya golde umwa kwikala imilando; kabili ku milando ukabikeko golde. 30 Kabili ukemike icikuulwa ca mushilo ukulingana ne mipangilwe ya ciko iyo ulangilwe mu lupili. d 31 “Kabili ukapange insalu ya kucingilako e ukubomfya ubushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila kabili ubwakashika ce kabili ubwa kolokondwe umusuma uwapyatwa, ubwapikwilwamo bakerubi. f 32 Kabili ukacibike pa nceshi shine isha muti wa mushita isho babikako golde. Ishili ne nsunga sha golde. Ishiminine pa mashinte ya silfere yane. 33 Kabili ukakobeke insalu ya kucingilako ku twa kukofeshako no kuleta icipao ca cipangano g mulya mu kati ka nsalu ya kucingilako; kabili insalu ya kucingilako ikalekanye Umuputule wa Mushilo h ku Muputule wa Mushilo Sana. i 34 Kabili ukabike inkupiko pa cipao ca cipangano icili mu Muputule wa Mushilo Nga Nshi. 35 “Kabili ukabike itebulo ku nse ya nsalu ya kucingilako, ne ca kutekapo inyali j cikaloshanye ne tebulo mu mbali ya cikuulwa ca mushilo lwa ku kapinda ka ku kulyo; ne tebulo ukalibike lwa ku kapinda ka ku kuso. 36 Kabili ukabile ica kucinga k pa mwinshi wa cikuulwa

UKUFUMA 26:37–27:17

Iciipailo, ulubansa, impongolo

ca mushilo ukubomfya ubushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa. 37 Kabili ukapange inceshi sha muti wa mushita shisano no kubikako golde ukukaba ica kucingilako. Shikabe ne nsunga isha golde. Kabili inceshi ukashipangile amashinte yasano aya mukuba.

ICIPA. 27

“Kabili ukapange iciipailo ica fimuti fya mushita, ica mikono isano mu butali ne mikono isano mu bwipi. Iciipailo a cikabe icalingana monse monse, kabili cikalepe imikono itatu. 2 Kabili ukabike insengo b sha ciko pa makoona yane aya ciko. Insengo sha ciko shikasolomoke, kabili ukabikeko umukuba. c 3 Ukapange ne ng’ungulu ya ciko iya kupoosamo imito ya mafuta, na bafosholo ba ciko, ne mbale shafonka isha ciko, ne fya kutunkwilako fya ciko, ne fya kwikata umulilo fya ciko; kabili ifipe fya ciko fyonse ukafipange ifya mukuba. d 4 Kabili ukacipangile icapikulwa, icapangwa kwi sumbu e lya mukuba; kabili pe sumbu ukapangilepo imipeto ine iya mukuba pa makoona yane aya ciko. 5 Ukalibike mwi samba lya kamutika ka pa muulu akashinguluka iciipailo, lwa pa nshi, kabili isumbu likabe mupepi na pa kati ka ciipailo. f 6 Kabili ukapange imitembo ya ciipailo, iyi mitembo ikabe iya cimuti ca mushita, kabili ukabikeko umukuba. g 7 Kabili imitembo ya ciko ikabikwe mu mipeto, kabili imitembo ikabe ku mbali shibili isha ciipailo pa kucisenda. h 8 Ukapange icibokoshi ca mapulanga. Nga filya fine akulangile mu lupili, e fyo bakacipange. i 9 “Ukapange ulubansa j lwa cikuulwa ca mushilo. Ku lubali lwalosha ku Negebu, ku kapinda ka ku kulyo, ulubansa luka-

27

a Ukf 38:1 Ukf 40:29 2Im 4:1 He 13:10 b Le 4:25 1Is 2:28 Am 118:27 c Ukf 38:2 Imp 16:38 1Is 8:64 d Ukf 38:3 Le 16:12 1Is 7:45 e Ukf 35:16 f Ukf 38:4 g Ukf 38:6 Imp 4:14 h Ukf 38:7 Imp 4:15 i Ukf 25:40 1Im 28:12 Imi 7:44 He 8:5 j Ukf 40:8 1Is 6:36 1Is 8:64 Am 84:10 Am 92:13 Am 100:4



















Ku Kulyo a Ukf 38:9 b Ukf 38:10 c Ukf 38:11 d Ukf 38:12 e Ukf 38:13 f Ukf 38:14 Ukf 39:40 g Ukf 38:15 h Ukf 35:25 Ukf 38:18 i Ukf 38:19

112

be ne nsalu sha kucingilako isha nsalu iisuma iyapyatwa, a imikono umwanda umo (100) e butali bwa lubali lumo. 10 Kabili ifyaimikwa fya luko amakumi yabili (20) na mashinte ya fyaimikwa amakumi yabili fikabe ifya mukuba. Utwa kukofyamo utwa fyaimikwa ne fikakilo fya fiko fikabe ifya silfere. b 11 Cimo cine na ku lubali lwa ku kapinda ka ku kuso mu butali, ifisalu fya kucingilako fikabe imikono umwanda umo (100) mu butali, ne fyaimikwa fya fiko amakumi yabili (20) na mashinte ya fiko amakumi yabili fikabe ifya mukuba, utwa kukofyamo utwa fyaimikwa ne fikakilo fya fiko fikabe ifya silfere. c 12 Lelo ubwipi bwa lubansa, ku lubali lwa ku masamba lukakwate ifisalu fya kucingilako ifya mikono amakumi yasano (50), ne fyaimikwa fya fiko ikumi (10) na mashinte ya fiko ikumi. d 13 Kabili ulubansa mu bwipi ku lubali lwa ku kabanga ukulola ukutula akasuba lukabe imikono amakumi yasano (50). e 14 Kabili ifisalu fya kucingilako fikabe imikono ikumi na isano (15) ku lubali lumo, ifyaimikwa fya fiko fikabe fitatu na mashinte ya fiko yakabe yatatu. f 15 Kabili ku lubali lumbi ifisalu fya kucingilako fikabe imikono ikumi na isano (15), ifyaimikwa fya fiko fikabe fitatu na mashinte ya fiko yakabe yatatu. g 16 “Kabili ku mpongolo ya mu lubansa kukabe ica kucingilako ica mikono amakumi yabili (20), icapangilwa ku bushishi bwa bluu na ku bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa, icapangwa na kapikula, h kabili ifyaimikwa fya luko fikabe fine na mashinte ya fiko yakabe yane. i 17 Ifyaimikwa fyonse ifyashinguluka ulubansa fikabe ne fikakilo fya silfere, no twa

113

Ifya kufwala fya kwa Shimapepo

kukofyamo twa fiko utwa silfere lelo amashinte ya fiko yakabe aya mukuba. a 18 Ulubansa mu butali lukabe imikono umwanda umo (100), b na mu bwipi lukabe imikono amakumi yasano (50), kabili ifisalu fya kucingilako ulubansa, ifya nsalu iisuma iyapyatwa fikalepe imikono isano, na mashinte ya fyaimikwa yakabe aya mukuba. 19 Kabili ifipe fyonse ifya mu cikuulwa ca mushilo ifibomfiwa ku mulimo onse mulya, ne mpopo shonse isha liko, ne mpopo shonse isha mu lubansa, fikabe ifya mukuba. c 20 “Kabili ukebe abana ba kwa Israele ukuti bakakuletele amafuta ayalengama aya muolife uwatwiwa aya cengelo, ku kusanikila inyali lyonse. d 21 Mu cikuulwa ca mushilo, ku nse ya nsalu ya kucingilako e iili mupepi ne cipao ca Cipangano, Aarone na bana bakwe abaume bakateyanye inyali ukuti ileaka icungulo ukufika ulucelo ku cinso ca kwa Yehova. f Cipope ca muyayaya ku nkulo shabo, g ico abana ba kwa Israele bakalacita. h “Lelo iwe, ukapalamike Aarone munonko na bana bakwe abaume pamo nankwe ukufuma mu bana ba kwa Israele ukuti balebomba bushimapepo kuli ine, i Aarone j na bana bakwe abaume Nadabu na Abihu, k Eleasari na Itamari. l 2 Kabili ukabilile Aarone munonko ifya kufwala fya mushilo, ifya kumulenga ukucindama no kuyemba. m 3 Kabili ukebe bonse aba mitima ya mano iyo naisushamo umupashi wa mano, n na bo bakabilile Aarone ifya kufwala ifya kumulenga ukuba uwa mushilo, pa kutila akalebomba bushimapepo kuli ine. o 4 “Kabili ifi e fya kufwala ifyo bakabile: tumba wa pa cifuba, p na efode q ne ca kufwala cabula amaboko r ne ca kufwala icapikwilwamo utubokoshi, insalu ya ku-

28

ICIPA. 27 a Ukf 38:17 b Ukf 27:9 c Ukf 38:20 Imp 3:36 d Ukf 39:37 Le 24:2 e Ukf 26:33 Ukf 40:3 He 6:19 He 9:2 He 9:3 He 10:20 f Ukf 30:8 Le 24:3 2Im 13:11 g Ukf 28:43 Ukf 40:15 h Le 21:21 Imp 16:40 Imp 18:23 2Im 26:18



















ICIPA. 28 i Le 8:2 He 5:1 j Ukf 4:14 Am 99:6 He 5:4 k Ukf 6:23 Le 10:1 Imp 26:61 l Ukf 38:21 Le 10:16 1Im 6:3 1Im 24:2 m Ukf 29:5 Le 8:7 n Ef 1:17 o Ukf 31:6 Ukf 36:1 Amp 2:6 p Ukf 39:8 Ukf 39:15 Le 8:8 q Ukf 39:2 r Ukf 39:22



















Ku Kulyo a Ukf 39:28 Ukf 39:30 Le 8:9 b Ukf 39:29 Le 8:7 Es 11:5 c d e f

Ukf 39:3 Ukf 39:4 Ukf 29:5 Ukt 2:12 Ukf 35:9

g Ukf 39:6 2Im 2:7 h Ukf 39:14 i Ukt 43:33 Ukf 1:1 j Ukf 35:27 k Ukf 39:13 l Ukf 39:7 m Ukf 39:15

UKUFUMA 27:18–28:14 pomba ku mutwe a no mushipi; b kabili bakabilile Aarone munonko na bana bakwe abaume ifya kufwala fya mushilo, pa kutila amombele bushimapepo. 5 Kabili bakabuule golde no bushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma. 6 “Kabili bakapange efode ukubomfya golde, no bushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa, uwapangwa na kapikula. c 7 Iyi efode ikakwate utwa pa mabeya tubili na to tukabililwe pa mpela shibili isha iko, kabili e fyo ikalundinkane. d 8 Kabili icimushipi e ica kukakilako efode, cikabe ica nsalu imo ine, iyapangilwa na golde, no bushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa. 9 “Kabili ukabuule utumabwe twa shohamu f tubili no kulembapo g amashina ya bana ba kwa Israele, h 10 amashina yabo mutanda (6) pa kalibwe kamo na mashina yambi mutanda pa kalibwe kambi ukulingana no mo bafyalilwa. i 11 Ifyo kabasa wa mabwe, alemba pa mabwe, e fyo ukalembe pa tumabwe tubili ukulingana na mashina ya bana ba kwa Israele. j Ukabikepo no twa kufyantikamo aya mabwe utwa golde. k 12 Kabili ukabike amabwe yabili pa twa pa mabeya ya pali efode ukuba aya kwibukishishako abana ba kwa Israele; l na Aarone akalasenda amashina yabo ku cinso ca kwa Yehova pa twa pa mabeya yakwe yabili ku kuba ica kwibukishishako. 13 Kabili ukapange utwa kufyantikamo amabwe utwa golde, 14 no tuminyololo tubili utwa golde yalopololwa. m Ukatupyate kwati

UKUFUMA 28:15-34

Tumba wa pa cifuba. Urimu, Tumimu

mwando; kabili ukekashe uto tuminyololo utwaba ngo mwando ku twa pa mabeya. a 15 “Kabili ukapange tumba wa pa cifuba uwa bupingushi b ukulingana ne fyo kapikula apikula. Ukamubile nge nsalu ya efode. Ukubomfya golde, ubushishi bwa bluu no bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa, e fyo ukabile. c 16 Uyo tumba akabe ne mbali shine ishalingana ilyo apetwa, akalepe nge cisansa mu butali e lyo na mu bwipi na mo akalepe nge cisansa. d 17 Kabili ukabikepo amabwe, mu mitande ine iya mabwe. e Mu mutande wa ntanshi mukabe rubi, f topasi g na emarodi. h 18 Kabili mu mutande wa bubili, mukabe tokwasi, i safiri j na yaspi. k 19 Na mu mutande wa butatu mukabe ilibwe lya leshemu, agate l na ametusti. m 20 Kabili mu mutande wa cine, mukabe krusoliti n na shohamu o na yade. Yakabikwe mu tulindi twa golde. p 21 Kabili amabwe yakalingane ne mpendwa ya mashina ya bana ba kwa Israele, abana ikumi na babili (12) ukulingana na mashina yabo. q Yakalembwepo nga filya balemba pa ca kufwatikilako, cila muntu ukulingana ne shina lyakwe, ukulingana ne mikowa ikumi na ibili. r 22 “Kabili pali tumba wa pa cifuba ukapangilepo akamunyololo akapyatwa ngo mwando, aka golde iyalopololwa. s 23 Kabili ukapange utumipeto tubili utwa golde pali tumba wa pa cifuba, t no kutubika pa mpela shibili isha pali tumba wa pa cifuba. 24 Kabili ukapushe utumyando tubili utwa golde mu tumipeto tubili utuli pa mpela ya pali tumba wa pa cifuba. u 25 Kabili impela shibili isha uto tumyando tubili ukashikofye pa tupaafya tubili, kabili ukatubike pa twa pa mabeya ya pali efode ku nta-

ICIPA. 28 a Ukf 39:18 b Ukf 28:30 Le 8:8 Imp 27:21 c Ukf 39:8 d Ukf 39:9 e Ukf 39:10 f Ek 27:16 g Uks 21:20 h Ukf 39:10 Uks 21:19 i Ukf 39:11 j Ukf 24:10 Ek 1:26 k Uks 4:3 Uks 21:11 l Ukf 39:12 m Uks 21:20 n Uln 5:14 o 1Im 29:2 p Ukf 39:13 q 1Is 18:31 r Ukf 1:1 s Ukf 39:15 t Ukf 39:16 u Ukf 39:17 Le 8:8



















Ku Kulyo a Ukf 39:18 b Ukf 39:19 c Ukf 28:8 Ukf 39:20 Le 8:7 d Ukf 39:21 e Le 8:8 Imp 27:21 Amg 33:8 1Sa 28:6 Esr 2:63 f Es 58:2 Yh 8:16 He 4:15 He 5:1 g Ukf 39:22 Le 8:7 h Ukf 39:23 i Ukf 39:25

114

nshi. a 26 Kabili ukapange utumipeto tubili utwa golde no kutubika ku mpela shibili isha pali tumba wa pa cifuba uwa pali efode lwa mu kati. b 27 Kabili ukapange utumipeto tubili utwa golde no kutubika kwi samba lya twa pa mabeya tubili utwa pali efode, tukaloshe ku nse, mupepi na pa kulundanishisha, pa muulu wa cimushipi ca efode. c 28 Kabili utumipeto twa kuli tumba wa pa cifuba bakatukakile ku tumipeto twa kuli efode ku mwando wa bluu, pa kuti tumba wa pa cifuba akabe lwa pa muulu wa cimushipi ca kuli efode no kuti tumba wa pa cifuba ekafuma pali efode. d 29 “Kabili Aarone akalesenda amashina ya bana ba kwa Israele pali tumba wa pa cifuba uwa bupingushi pa mutima wakwe pa kwingila mu Muputule wa Mushilo ku kuba ica kwibukisha inshiku shonse ku cinso ca kwa Yehova. 30 Kabili ukabike Urimu e na Tumimu muli tumba wa pa cifuba uwa bupingushi, kabili fikaleba pa cifuba ca kwa Aarone ilyo aingila ku cinso ca kwa Yehova; kabili inshiku shonse Aarone akalesenda pa cifuba cakwe ifya kwishibilako ubupingushi f pa bana ba kwa Israele ku cinso ca kwa Yehova. 31 “Kabili ukabile ica kufwala cabula amaboko ica kufwalilapo efode, ica nsalu ya bluu yeka yeka. g 32 Cikakwate na pa kupisha umutwe pa kati ka ciko. Mu mukoshi wa ciko mukabililwe ica ku-ukosha, icapangwa na kapika. Ukabe ngo mukoshi wa ca kucinga icifuba, ukuti wikalepuka. h 33 Kabili ku mufukilo ukabikeko amapomegranate aya bushishi bwa bluu no bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce, pa muulu wa mufukilo ukushingulusha, ne nyenjele i sha golde pa kati ka yako; 34 inyenjele ya golde no mupomegranate pa mufukilo wa

115

Ifya kucita pa kusuba shimapepo

ca kufwala cabula amaboko ukushingulusha. a 35 Kabili Aarone akacifwale pa kubomba, ne ciunda cikalafumako cikomfwike ilyo aingila mu muputule wa mushilo ku cinso ca kwa Yehova na lintu afumamo, pa kuti efwa. b 36 “Kabili ukapange akapaapaatu kabeka aka golde iyalopololwa no kulembapo nga filya balemba pa ca kufwatikilako, ukalembepo ifilembo fya kuti, ‘Bumushilo bwa kwa Yehova.’ c 37 Kabili ukakakakile ku kamwando ka bluu, kabili akapaapaatu kabeka kakaleba pa nsalu ya kupomba ku mutwe. d Kakaleba pa ntanshi ya nsalu ya kupomba ku mutwe. 38 Kabili kakaleba pa mpumi ya kwa Aarone, kabili Aarone akashingamwa pa membu ishikacitwa ku fya mushilo, e ifyo abana ba kwa Israele bakalenga ukuba ifya mushilo, e kuti, ifya bupe fyabo fyonse ifya mushilo; kabili kakabe pa mpumi yakwe inshiku shonse, pa kuti bakapokelelwe f ku cinso ca kwa Yehova. 39 “Kabili ukabile ica kufwala cakwatamo utubokoshi ica nsalu iisuma, ukapange ne ca kupomba ku mutwe ica nsalu iisuma, g ukapange no mushipi, h uwapikulwa na kapikula. 40 “Kumfwa bamwana Aarone ukababilile ifya kufwala, i kabili ukabapangile ne mishipi, e lyo ne fya kufwala ku mutwe j ifya kubalenga ukucindama no kuyemba. k 41 Ukafwike ifi Aarone munonko na bana bakwe abaume abali nankwe, kabili ukabasube l no kubapeela amaka1 m no kubalenga ukuba aba mushilo, na bo bakabombe bushimapepo kuli ine. 42 Kabili ukababilile utuputula twa mu kati utwa nsalu ku kufiimba umubili uuli pa mbilibili. n Tukalepe ukufuma pa musana ukufika mu matanta. Ukf 28:411 Atemwa ukukosha amaboko yabo nangu ukubabika pali bushimapepo.

ICIPA. 28 a Ukf 39:26 b Le 16:2 Imp 18:7 c Ukf 39:30 Le 8:9 1Im 16:29 Am 93:5 Sek 14:20 He 7:26 1Pe 1:16 d Ukf 29:6 Ukf 39:31 e Le 10:17 Le 22:9 Imp 18:1 Es 53:11 2Ko 5:21 He 9:28 1Pe 2:24 f Le 23:11 Ro 8:34 He 7:25 g Ukf 28:4 Uks 19:8 h Ukf 39:29 i Ukf 39:27 Le 8:13 1Sa 2:18 j Ukf 39:28 Le 8:13 k Ukf 28:2 l Ukf 29:7 Ukf 30:30 Le 10:7 Imi 10:38 2Ko 1:21 1Yo 2:27 m Ukf 29:9 Le 8:33 Imp 3:3 n Le 6:10



















Ku Kulyo a Ukf 27:21



















ICIPA. 29 b Le 8:2 Le 9:2 2Im 13:9 c Amg 15:21 Amg 17:1 d Le 6:20 Le 7:12 e Le 8:26 f Ukf 26:36 Ukf 40:28 Le 8:3 g Le 8:6 He 7:26 He 10:22 h Ukf 28:4 Le 8:7 Le 16:4 i Ukf 28:8 j Ukf 28:36 Ukf 39:30 Le 8:9 k Ukf 30:25 l Le 8:12 Am 133:2 Es 61:1 Imi 10:38 m Ukf 28:40 Le 8:13 n Ukf 28:1 Ukf 28:43 Ukf 40:15 o Ukf 28:41 Ukf 32:29 Flp 4:13

UKUFUMA 28:35–29:9 43 Kabili Aarone na bamwane bakaletufwala ilyo baingila mu cikuulwa ca kukumaninako nelyo ilyo bapalamina ku ciipailo ku kubombela mu muputule wa mushilo, epali bapeelwa umulandu no kufwa. Lifunde lya muyayaya kuli Aarone na ku bana bakwe abakakonkapo. a ifi e fyo ukacite 29 “Kabili kuli bena pa kubasangulula pa kuti bamombele bushimapepo: Ukabuule ing’ombe iilume iinono, na basukusuku babili b abatuntulu, c 2 no mukate uushatutumuka no mukate uwasubwako amafuta no mukate uwapaapaatala uushatutumuka uwasubwako amafuta. d Ukapange iyi mikate ukubomfya ubuunga bwapeleka ubwa ngano. 3 Kabili ukaibike mu museke no kuituula umutuulo ninshi ili mu museke mwine, e kabili ukatuule ne ng’ombe iilume na basukusuku babili. 4 “Kabili ukapalamike Aarone na bana bakwe abaume pa mwinshi f wa cikuulwa ca kukumaninako, kabili ukabebe bakasambe mu menshi. g 5 E lyo ukabuule ifya kufwala, h kabili ukafwike Aarone ica kufwala icitali ne ca kufwala cabula amaboko ica kufwalilapo efode na efode na tumba wa pa cifuba, no kufikaka ku cimushipi ca kuli efode. i 6 Kabili ukamupombe insalu ku mutwe no kubikako icishibilo ca kuipeela ica mushilo. j 7 Kabili ukabuule amafuta ya kusubila k bushimapepo no kuyapongolwela pa mutwe wakwe no kumusuba. l 8 “E lyo ukapalamike abana bakwe abaume no kubafwika ifya kufwala ifitali. m 9 Kabili ukabakake imishipi, Aarone na bana bakwe, kabili ukabapombe ifya kufwala ku mutwe; kabili bushimapepo bukabe bwabo, ici cipope ca muyayaya. n E fyo ukapeele Aarone amaka pamo na bana bakwe abaume. o

UKUFUMA 29:10-27

Amalambo ya pa kusuba shimapepo

10 “E lyo ukapalamike ng’ombe iilume ku cikuulwa ca kukumaninako, kabili Aarone na bana bakwe abaume bakabike iminwe yabo pa mutwe wa ng’ombe. a 11 Kabili ukepaile ing’ombe iilume ku cinso ca kwa Yehova, pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. b 12 E lyo ukabuulepo umulopac wa ng’ombe iilume no ku-ubika ku nsengo sha ciipailo ku munwe obe, d no mulopa onse uwashala ukapongolwele pe shinte lya ciipailo. e 13 Kabili ukabuule amafutaf yonse ayafimba amala, g ne nsongo ya libu, h ne mfyo shibili na mafuta ayaliko, no kufifutumwina pa ciipailo. i 14 Lelo umunofu wa ng’ombe ne nkanda ya iko na mafi ya iko ukoce mu mulilo ku nse ya nkambi. j Mutuulo wa pa lubembu. 15 “Kabili ukabuule sukusuku umo, k e lyo Aarone na bana bakwe abaume bakabike iminwe yabo pa mutwe wa kwa sukusuku. l 16 Kabili ukepaye sukusuku no kubuula umulopa wakwe no ku-usansa ukushingulusha iciipailo. m 17 Kabili sukusuku ukamuputaule fipimfya fipimfya, kabili ukasambe amala yakwe n na molu yakwe no kubika pamo ifipimfya fyakwe ukufika ku mutwe wakwe. 18 Kabili sukusuku onse ukamufutumwine pa ciipailo. Mutuulo wa kocao uwa kuli Yehova, uwa kacena kasuma. p Mutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. 19 “E lyo ukabuule sukusuku umbi, kabili Aarone na bana bakwe abaume bakabike iminwe yabo pa mutwe wa kwa sukusuku. q 20 Kabili ukepaye sukusuku no kubuulapo umulopa wakwe no ku-ubika pa kalebelebe ka kutwi kwa ku kulyo ukwa kwa Aarone na pa tulebelebe twa matwi ya ku kulyo aya bana bakwe abaume na pa fikumo fyabo ifya ku maboko ya ku kulyo na pa fikondo fikalamba ifya

ICIPA. 29 a Le 8:14 b Le 1:3 Le 1:5 c Le 8:15 d Ukf 27:2 e Le 4:7 f Le 3:17 Le 4:8 Am 69:9 g Le 1:9 Le 9:14 h Le 8:16 Le 9:19 i Le 17:6 j Le 16:27 k Le 8:18 l Le 1:4 m Le 8:19 He 9:22 n Le 1:13 Le 8:21 o Ukt 22:2 Le 9:24 p Ukt 8:21 Ef 5:2 Flp 4:18 q Le 8:22



















Ku Kulyo a Le 8:24 b Ukf 30:25 Am 133:2 Es 61:1 c Le 8:30 d Le 3:9 Le 7:3 Le 9:19 e Le 7:32 Le 9:21 Imp 18:18 f Le 8:22 g Le 8:26 1Ko 5:8 h Le 8:27 i Le 7:30 j Le 8:28 Ef 5:2 k Le 10:13 1Sa 2:28 l Le 8:29 Am 99:6 m Le 10:15 n Ukf 29:22 Le 7:37

116

ku makasa ya ku kulyo, a kabili ukasanse umulopa ukushingulusha iciipailo. 21 Kabili ukabuulepo umulopa uuli pa ciipailo kabili ukabuulepo na mafuta ya kusubilako, b no kusansa pali Aarone na pa fya kufwala fyakwe na pa bana bakwe abaume na pa fya kufwala fya bana bakwe abaume abali nankwe, ukuti Aarone ne fya kufwala fyakwe na bana bakwe abaume ne fya kufwala fya bana bakwe abaume abali nankwe babe aba mushilo. c 22 “Kabili kuli sukusuku ukabuuleko amafuta na mafuta ya ku mucila d na mafuta ayafimba amala, ne nsongo ya libu, ne mfyo shibili na mafuta ayaliko, no kuulu kwa ku kulyo, e pantu ni sukusuku wa pa kupeela bushimapepo; f 23 kabili ukabuule no mukate uwabulungana no mukate uwasubwako amafuta no mukate uwapaapaatala ukufuma mu museke wa mikate iishatutumuka iili ku cinso ca kwa Yehova. g 24 Kabili fyonse ifi ukafibike mu ndupi sha kwa Aarone na mu ndupi sha bana bakwe abaume, h kabili ukafisunshe uku no ku, uyu mutuulo wa kusunsha ku cinso ca kwa Yehova. i 25 Kabili ukafifumye mu minwe yabo no kufifutumwina pa ciipailo apali umutuulo wa koca uwa kacena kasuma aka kubweshamo umutima ku cinso ca kwa Yehova. j Mutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. k 26 “Kabili ukabuule icisao ca kwa sukusuku wa pa kupeela bushimapepo l kuli Aarone, no kucisunsha uku no ku, ukuti cibe umutuulo wa kusunsha ku cinso ca kwa Yehova, kabili ici e cikaba icipande cobe. 27 Kabili ukasangulule icisao m ca mutuulo wa kusunsha pamo no kuulu kwa mutuulo wa mushilo ukwasunshiwe no kusangulwa ukufuma pali sukusuku wa kupeelelapo bushimapepo, n icipande ca kwa Aarone ne ca bana bakwe

117

Imituulo ya lyonse iya basukusuku

abaume. 28 Kabili cikabe ca kwa Aarone kabili ica bana bakwe abaume, kabili ici e cipope ico abana ba kwa Israele bakalekonka umuyayaya, pantu cipande ca mushilo; a kabili e co abana ba kwa Israele bakalasangula. Cikaba e musangulo wabo kuli Yehova ukufuma pa malambo yabo aya mutende. b 29 “Kabili ifya kufwala fya mushilo c ifya kwa Aarone fikaba fya bana bakwe abaume d abakamukonkapo ku kubasubilamo e no kubapeelelamo amaka ya bush imap ep o. f 3 0 Sh imap ep o uwamupyana ukufuma pa bana bakwe abaume kabili uwaingila mu cikuulwa ca kukumaninako ku kubombela mu muputule wa mushilo akafifwale inshiku cinelubali (7). g 31 “Kabili ukabuule sukusuku wa kupeelelapo bushimapepo, no kwipika iyi nama mu muputule wa mushilo. h 32 Kabili Aarone na bana bakwe abaume bakalye i inama ya kwa sukusuku no mukate uuli mu museke pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 33 Kabili bakalye umutuulo wa kwelelwapo imembu uwatuulilwe ilyo balepeelwa amaka ya bushimapepo, pa kutila babe aba mushilo. j Lelo umweni ekalyako, pantu fya mushilo. k 34 Kabili nga kwashalako inama ya pa kupeela bushimapepo napamo imikate ukufika ku lucelo, e lyo ukoce ifikashalako mu mulilo. l Te kuti bafilye, pantu fya mushilo. 35 “Kabili e fyo ukacite kuli Aarone na ku bana bakwe abaume ukulingana na fyonse ifyo nakwebele. m Cikakusendela inshiku cinelubali (7) pa kubapeela amaka ya bushimapepo. n 36 Kabili ukaletuula cila bushiku ing’ombe iilume ukuba umutuulo wa pa lubembu uwa kufimba pa membu, o kabili ukasangulule iciipailo ku membu pa kufimba pa membu sha ciko,

ICIPA. 29 a Le 7:34 Le 10:14 Imp 15:19 Imp 18:24 Amg 18:3 b Le 7:11 c Ukf 28:4 d Imp 20:26 e Ukf 30:30 Ukf 40:15 Le 8:12 2Ko 1:21 f Ukf 28:41 Le 8:33 2Ko 3:5 g Le 8:35 Le 9:1 h Le 8:31 i 1Ko 9:13 1Ko 9:14 j Le 10:13 k Le 22:10 Imp 3:10 Mt 12:4 l Ukf 12:10 Le 8:32 m Le 8:4 n Le 8:33 o Le 4:20



















Ku Kulyo a Ukf 30:28 Le 8:11 Imp 7:1 b Ukf 40:10 c Ukf 30:29 Mt 23:19 d Ukf 30:29 e 1Im 16:40 2Im 2:4 2Im 13:11 Da 9:27 He 7:27 He 10:11 f 2Is 16:15 Imi 26:7 g Da 9:21 h Ukf 16:36 Imp 28:5 i Ukt 35:14 Le 23:13 Flp 2:17 j 1Is 18:29 Am 141:2 k Imp 28:6 l Ukf 25:22 Le 1:1 Imp 17:4 m Ukf 40:34 Imp 12:5 1Is 8:11 n Le 21:15 Le 22:9 Yh 10:36 o Ukf 25:8 Le 26:12 Sek 2:11 2Ko 6:16 Ef 2:22 p Ukf 20:2 q Le 11:44 Le 18:30 Le 19:2 Ek 20:5

UKUFUMA 29:28-46

kabili ukacisube a pa kuti cikabe ica mushilo. 37 Cikakusendela inshiku cinelubali (7) ukusangulula iciipailo, kabili ukacilenge ukuba ica mushilo b ukuti cikabe iciipailo ica mushilo nga nshi. c Onse uwakumya ku ciipailo afwile ukuba uwa mushilo. d 38 “Kabili ifi e fyo ukatuula pa ciipailo: abana ba mpaanga babili aba mwaka umo, e bo lyonse ukalatuula cila bushiku. e 39 Kabili ukaletuula umwana wa mpaanga umo ulucelo, f kabili umwana wa mpaanga uwashalapo ukalemutuula pa cungulo cinono. g 40 Kabili umwana wa mpaanga uwa pa kubala akatuulilwa pamo no lupe lwa bunga bwapelekah ubo basakanya na makapu yatatu aya mafuta ayafuma ku miolife iyatwiwa, no mutuulo wa mwangashi i amakapu yatatu. 41 Kabili ukaletuula umwana wa mpaanga uwa cibili pa cungulo cinono. Ukalemutuulila pamo no mutuulo wa ngano j ngo mutuulo wa ngano uwa lucelo uutuulilwa pamo no mutuulo wa mwangashi, pa kuti ukabe akacena kasuma aka kubweshamo umutima, uyu mutuulo wa koca kuli Yehova. 42 Mutuulo wa koca uwa lyonse k ku nkulo shenu uukalatuulwa pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako ku cinso ca kwa Yehova, uko nkamoneka kuli imwe ku kulanda na iwe kulya. l 43 “Kabili e ko nkamoneka ku bana ba kwa Israele, na ko kukasangululwa ku bukata bwandi. m 44 Kabili nkasangulula icikuulwa ca kukumaninako ne ciipailo; kabili nkasangulula n Aarone na bana bakwe abaume pa kuti bamombele bushimapepo. 45 Kabili nkekala mu kati ka bana ba kwa Israele, kabili nkaba Lesa wabo. o 46 Kabili bakeshiba ukuti nine Yehova Lesa wabo, uwabafumishe mu calo ca Egupti ukuti njikale mu kati kabo. p Nine Yehova Lesa wabo. q

UKUFUMA 30:1-23

Iciipailo ca fyanunkila. Ukupenda abantu

“Kabili ukapange iciipailo ica kufutumwinapo ifyanunkila; a ukacipangile ku fimuti fya mushita. 2 Cikabe umukono umo mu butali no mukono umo mu bwipi, kabili cikalepe imikono ibili. Insengo sha ciko shikabe ishasaalala. b 3 Kabili ukabikeko golde iyalopololwa, pa muulu wa ciko na mu mbali ukushingulusha na ku nsengo sha ciko; kabili mu mpela ukashingulushemo umutika wa golde. c 4 Kabili ukapangileko imipeto ibili iya golde. Ukaibikile mwi samba lya mutika wa golde mu mbali uku no ku, mu mbali shibili ishaloshanya, e mwa kwingisha imitembo ya kucisendelako. d 5 Kabili imitembo ukaipangile ku fimuti fya mushita no kubikako golde. e 6 Kabili ukacibike pa ntanshi ya nsalu ya kucingilako iili mupepi ne cipao ca cipangano, f pa ntanshi ya nkupiko iili pa muulu wa cipao ca Cipangano, uko nkamoneka kuli iwe. g 7 “Kabili Aarone akafutumwinepo h icushi ca fyanunkila. i Cila lucelo, ilyo awamya inyali, j akafifutumune. 8 Kabili ilyo Aarone ayasha inyali pa cungulo cinono, akafifutumune. Cushi ca fyanunkila ica pe ku cinso ca kwa Yehova ku nkulo shenu. 9 Mwikaninikapo ifyanunkila k fimbi nelyo umutuulo wa koca nelyo umutuulo wa ngano; kabili mwiketulwilapo umutuulo wa mwangashi. 10 Kabili Aarone akasangulule insengo sha ciko umuku umo mu mwaka. l Akacisangulwile ku mulopa wa pa mutuulo wa pa lubembu m umuku umo mu mwaka mu nkulo shenu. Ca mushilo nga nshi kuli Yehova.” 11 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose, ati: 12 “Lyonse ilyo wapenda abana baume ba kwa Israele bonse, n e lyo cila muntu akapeele icilubula ca mweo wakwe kuli Yehova pa

30

ICIPA. 30 a Ukf 40:5 Am 141:2 b Ukf 27:2 Ukf 37:25 Le 4:7 c Ukf 37:26 d Ukf 37:27 e Ukf 37:28 f Ukf 26:33 He 9:3 g Ukf 25:22 h Le 16:13 Imp 16:40 1Sa 2:28 1Im 23:13 Lk 1:9 i Ukf 30:34 2Im 13:11 Uks 8:4 j Ukf 27:20 1Sa 3:3 k Le 10:1 2Im 26:18 Ek 8:11 l Le 16:18 Le 23:27 He 9:7 m Le 16:5 Le 16:6 Le 16:19 n Ukf 38:25 Imp 1:2



















Ku Kulyo a Imp 31:50 b 2Sa 24:10 2Sa 24:15 1Im 21:12 c Le 27:25 d 2Im 24:9 Neh 10:32 Mt 17:24 e Ukf 38:26 Imp 1:3 Imp 26:2 f Yb 34:19 Amp 22:2 Ef 6:9 g Imp 31:50 h Ukf 38:25 i Ukf 38:8 Le 8:11 1Is 7:38 j Ukf 40:7 k Ukf 40:31 Ef 5:26 He 10:22 l 2Im 13:11 m Ukf 40:31 n Ukf 28:43 2Im 4:6 o Uln 4:14 Ye 6:20

118

kubapenda, a pa kuti ciikesa pali bena icikuko ilyo ulebapenda. b 13 Ifi e fyo bonse abapita ukuya ku bapendelwe bakapeela: hafu we shekele kuli shekele wa mu muputule wa mushilo. c Amagera amakumi yabili (20) yalingene ne shekele limo. Umusangulo wa kupeela Yehova ni hafu we shekele. d 14 Onse uwapita ukuya ku bapendelwe ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kucilapo akapeela ica musangulo ca kwa Yehova. e 15 Aba fyuma bekapeela ifingi, kabili ababusu bekapeela ificepele pali hafu we shekele, f pa kuti ica musangulo ca kwa Yehova cipeelwe ku kufimba pa membu shenu. g 16 Kabili ukapoke ku bana ba kwa Israele indalama sha silfere isha kufimba pa membu no kushipeela ku milimo ya mu cikuulwa ca kukumaninako, h ukuti shibe ku bana ba kwa Israele ica kwibukisha ku cinso ca kwa Yehova, ku kufimba pa membu shenu.” 17 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 18 “Ukapange ica kubikamo amenshi ya kusamba i ica mukuba ne ca kucitekapo ica mukuba, kabili ukacibike pa kati ka cikuulwa ca kukumaninako ne ciipailo, ukabikemo na menshi. j 19 Kabili palya e po Aarone na bana bakwe abaume bakalasamba iminwe yabo na makasa yabo. k 20 Pa kwingila mu cikuulwa ca kukumaninako, na lintu balepalama ku ciipailo ku kubomba pa kuti bafutumune ica mutuulo wa pa mulilo kuli Yehova l bakasambe mu menshi pa kuti befwa. 21 Kabili bakasambe iminwe yabo na makasa yabo pa kuti befwa, m kabili ici cikabe cipope kuli bena umuyayaya, kuli Aarone na ku bana bakwe mu nkulo shabo.” n 22 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 23 “Nomba iwe, ukabuule ifyanunkila ubusaka: o ifinyamuti fya

119

Amafuta ya kusubilako. Besalele

muri a uwa matoni yatikama amashekele imyanda isano (500), na kinamone b uwanunkila hafu wa cipendo ca muri,1 amashekele imyanda ibili na makumi yasano (250), na kalamosi c uwanunkila amashekele imyanda ibili na makumi yasano, 24 na kasia d amashekele imyanda isano (500) ku kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo, e na galoni1 imo iya mafuta ya miolife. 25 E lyo ukapangemo amafuta ya mushilo aya kusubilako, amafuta ayatikama, ayatobenkanamo kabili ayapangwa bwino icine cine. f Yakabe amafuta ya mushilo aya kusubilako. g 26 “Kabili ukayasube ku cikuulwa ca kukumaninako h na ku cipao ca cipangano, 27 kwi tebulo na ku fipe fya liko fyonse, ku ca kutekapo inyali na ku fipe fya ciko, ku ca kufutumwinapo ifyanunkila, 28 na ku ciipailo ca mutuulo wa koca na ku fipe fya ciko fyonse na ku ca kubikamo amenshi ya kusamba na ku ca kucitekapo. 29 Kabili ukafilenge ukuba ifya mushilo pa kuti fikabe ifya mushilo nga nshi. i Onse uwafikumya akaba uwa mushilo. j 30 Kabili ukasube Aarone k na bana bakwe abaume, l no kubasangulula pa kuti bamombele bushimapepo. m 31 “Kabili ukasose ku bana ba kwa Israele auti, ‘Aya yakatwalilile ukuba amafuta yandi aya mushilo aya kusubilako ku nkulo shenu. n 32 Te ya kusuba pa mubili wa muntu, kabili mwikapanga ayapalanako. Ya mushilo. Yakabe aya mushilo kuli imwe lyonse. 33 Onse uwapanga amafuta ayatikama nga aya no kusuba umbi umbi, akepaiwe.’ ” o 34 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: “Buula ifyanunkila ifi: p natafu na Ukf 30:231 Muri mafuta yanunkila ayo balefumya ku finyamuti fya fimuti fimo. 241 Muli yi “galoni” mwaleingila amalita ya menshi nalimo yatatu na hafu.

ICIPA. 30 a Am 45:8 Uln 1:13 Uln 3:6 b Amp 7:17 Uks 18:13 c Ek 27:19 d Am 45:8 e Imp 3:47 f Ukf 37:29 g Imp 35:25 Am 89:20 Am 133:2 He 1:9 h Ukf 40:9 Imp 7:1 i Le 8:10 j Ukf 29:37 Le 6:18 k Le 8:12 Imi 10:38 l Imp 3:3 2Ko 1:21 m Ukf 40:15 Uks 5:10 n Ukf 37:29 1Is 1:39 Am 89:20 o Ukf 30:38 p Ukf 25:6 Ukf 37:29



















Ku Kulyo a Le 5:11 Neh 13:5 Uln 3:6 Mt 2:11 b Am 141:2 Uks 5:8 c Le 2:13 d Ukf 16:34 e Ukf 29:42 Le 16:2 f Ukf 30:32 g Ukf 29:37 h Le 24:16 Imp 15:35



















ICIPA. 31 i Ukf 37:1 j Ukf 35:30 1Im 2:20 k Ukf 35:31 1Is 7:14 l 2Im 2:7 m Ukf 28:9 n Ukf 35:33 o Ukf 35:34 Ukf 38:23 p Ukf 36:1 q Ukf 36:8 r Ukf 37:1 s Ukf 37:6 t Ukf 37:10 u Ukf 35:14 Ukf 37:17 v Ukf 37:25 w Ukf 38:1 Ukf 40:6

UKUFUMA 30:24–31:9 onuki na kelebena uwanunkila na libani uwalengama. a Fibe ifya mulingo umo wine. 35 Kabili upangemo icanunkila, b icasakana bwino, icapangwa bwino icine cine, icalungwamo umucele, c icasanguluka, ica mushilo. 36 Kabili utwepo cimo mpaka cibe ubuunga ubwapeleka no kubikapo bumo ku cinso ca cipao ca Cipangano mu cikuulwa ca kukumaninako, d uko nkamoneka kuli iwe. e Fikabe ifya mushilo nga nshi kuli imwe. 37 Kabili icanunkila ico ukapanga ku fyatobenkana ifi, mwikaipangila. f Mukalecimona ukuti ca mushilo kuli Yehova inshiku shonse. g 38 Onse uukapanga icaba nge ci pa kuti alenunshako akepaiwe.” h Yehova akonkenye31 Kabili po ukusosa kuli Mose, ati: 2 “Mona, naita Besalele i mwi shina, mwana Uri, mwana Huri, uwa mu mukowa wa kwa Yuda. j 3 Kabili nkamwisushamo umupashi wa kwa Lesa ku kuba na mano no mucetekanya no kwishiba no musango onse uwa kupanga ifyalekanalekana, k 4 ku kwelenganya ifya kupangapanga, ukubomfya golde na silfere no mukuba, l 5 no kubomfya amabwe pa kufipanga m no kubomfya ifimuti ku mulimo onse uwa fya kupangapanga. n 6 Kabili, mona! nabika ena pamo na Oholiabu mwana Ahisamaki uwa mu mukowa wa kwa Dani, o na mu mutima wa muntu onse uwa mano nabikamo amano, pa kuti bapange fyonse ifyo nkwebele: p 7 icikuulwa ca kukumaninako q ne Cipao r ca cipangano ne nkupiko iili pali s cena, ne fipe fyonse ifya cikuulwa ici, 8 ne tebulo ne fipe fya liko, t ne ca kutekapo inyali ica golde iyalopololwa ne fipe fya ciko fyonse, u ne ca kufutumwinapo ifyanunkila, v 9 ne ciipailo ca mutuulo wa koca ne fipe fya ciko fyonse, w ne ca kubikamo amenshi ya kusamba ne ca

UKUFUMA 31:10–32:11

Isabata. Umwana wa ng’ombe

kucitekapo, a 10 ne fya kufwala ifyapikulwa bwino icine cine ne fya kufwala fya mushilo ifya kwa Aarone shimapepo ne fya kufwala fya bana bakwe abaume ifya kubombelamo bushimapepo; b 11 na mafuta ya kusubilako ne fyanunkila ifya mu muputule wa mushilo. c Ukulingana na fyonse ifyo nkwebele e fyo bakacite.” 12 Kabili Yehova atile kuli Mose: 13 “Nomba, sosa ku bana ba kwa Israele auti, ‘Pali fyonse, mulesunga maka maka amasabata yandi, d pantu e cishibilo cili pali ine na imwe mu nkulo shenu e pa kuti mwishibe ukuti ine ne Yehova nine ndemusangulula. e 14 Kabili mulesunga isabata, pantu lya mushilo kuli imwe. f Uwalisuula ukwipaiwa akepaiwe. g Ngo muntu onse abomba umulimo pali ubu bushiku, uyo muntu akepaiwe. h 15 Mu nshiku mutanda (6) e mo mulebomba imilimo, lelo mu bushiku bwalenga cinelubali (7) lisabata lya kutuusha kuli fyonse. i Bushiku bwa mushilo kuli Yehova. Onse uwabomba umulimo mu bushiku bwe sabata ukwipaiwa akepaiwe. 16 Kabili abana ba kwa Israele bakalesunga isabata, pa kuti bakalelisefya mu nkulo shabo. Ici cipangano ca muyayaya. j 17 Cishibilo ca muyayaya k icili pali ine na pa bana ba kwa Israele, pantu mu nshiku mutanda (6) e mo Yehova alengele imyulu ne sonde na mu bushiku bwalenga cinelubali (7) e mo alekele ukubomba no kutuusha.’ ” l 18 Awe ilyo fye Lesa apwishishe ukulanda nankwe pa Lupili lwa Sinai, apeele Mose amabwe yapaapaatala yabili aya Cipangano, m amabwe ayalembwapo ku munwe wa kwa Lesa. n

ICIPA. 31

abantu bamwene 32 Awe ukuti Mose akokola ukutentemuka ulupili. o E ico bailelongana kuli Aarone no kumwe-

a Ukf 30:18 Ukf 38:8 b Ukf 28:2 Ukf 28:15 Ukf 39:1 Ukf 39:27 Le 8:7 c Ukf 30:25 Ukf 30:35 Ukf 37:29 d Ukf 20:8 Le 19:30 Ko 2:17 e Ek 20:12 Yh 17:17 1Te 5:23 f Amg 5:12 Es 56:2 g Ek 20:13 h Ukf 35:2 Imp 15:32 Imp 15:35 i Ukf 16:23 Ukf 20:10 Lk 23:56 j Le 24:8 k Ukf 31:13 l Ukt 2:2 Es 40:28 He 4:4 m Ukf 24:12 Ukf 32:15 Amg 4:13 Amg 9:15 n Ukf 8:19 Mt 12:28 Lk 11:20 2Ko 3:3



















ICIPA. 32 o Ukf 24:18 Amg 9:9



















Ku Kulyo a Amg 4:15 Yh 4:24 Imi 7:40 Imi 17:29 b Ho 12:13 Mk 6:4 c Ukf 12:35 d Amg 9:16 Es 44:9 Es 46:6 Imi 7:41 e 1Is 12:28 2Is 10:29 Am 106:19 Ho 13:2 f Ukf 20:4 Neh 9:18 Am 106:20 Ro 1:23 g Imi 7:41 1Ko 10:7 h Amg 4:16 Amg 9:12 Amg 32:5 Aba 2:19 i Ukf 18:20 Ukf 20:3 Amg 9:16 Aba 2:17 j 1Is 12:28 k Ukf 34:9 Amg 9:6 Neh 9:16 Imi 7:51 He 3:15 l Amg 9:14 m Imp 14:12 n Amg 9:18 Am 106:23

120

ba ati: “Ima, tupangile lesa uwa kututangilila, a pantu uyu Mose, uwatufumishe mu Egupti, b tatwishibe icimucitikile.” 2 E lyo Aarone atile: “Fuuleni amasikiyo c ya golde ayali ku matwi ya bakashi benu, na yali ku matwi ya bana benu abaume na bana benu abanakashi no kuyaleta kuli ine.” 3 Awe abantu bonse bafuulile amasikiyo ya golde ayali ku matwi yabo no kuyatwala kuli Aarone. 4 Kabili apokele golde iyali mu minwe yabo, no kupangamo d umwana wa ng’ombe uwaengwae ukubomfya imbaso. Na bo batile: “Uyu e Lesa obe, we Israele, uwakutungulwile ukukufumya mu calo ca Egupti.” f 5 Ilyo Aarone amwene ifi, akuulile iciipailo ku cinso ca mwana wa ng’ombe. E lyo Aarone abilikishe no kutila: “Mailo kukaba umutebeto kuli Yehova.” 6 Awe ubushiku bwakonkelepo balicelele ukubuuka, kabili batendeke ukutuula imituulo ya koca no kuleta amalambo ya mutende. E lyo abantu baikele balalya no kunwa. Kabili balimine balasangalala. g 7 E lyo Yehova aebele Mose ati: “Kabiye, tentemuka, pantu abantu bobe abo wafumishe mu calo ca Egupti bayonaula. h 8 Bafuma bwangu mu nshila nabebele ukuyamo. i Nabapanga umwana wa ng’ombe uwaengwa kabili balemufukamina no kumwipaila amalambo no kutila, ‘Uyu e Lesa obe, we Israele, uwakutungulwile ukukufumya mu calo ca Egupti.’ ” j 9 Kabili atile kuli Mose: “Nimbamona aba bantu kabili bantu abatalama imikoshi. k 10 E ico nomba ndeka fye, ukuti ubukali bwandi bwise pali bena pa kuti mbalofye, l no kulenga iwe ukuba uluko ulukalamba.” m 11 Awe Mose aeseshe ukubweshamo umutima wa kwa Yehova Lesa wakwe n no kutila:

121

Lesa afulwa. Mose atoba amabwe

“Mwe Yehova, cinshi ico ubukali a bwenu bwaimina abantu benu abo mwafumishe mu calo ca Egupti ku maka ayakalamba na ku kuboko ukwakosa? 12 Bushe abena Egupti b tabakasose abati, ‘Alibapangiile ububi pa kubafumya pa kuti abepaile mu mpili no kubalofya pano isonde’? c Bweshenimo ubukali bwenu ubupya ngo mulilo d no kulanguluka e pa bubi mulefwaya mucite abantu benu. 13 Ibukisheni Abrahamu, Isaki na Israele ababomfi benu, abo mwailapileko mwe bene, f no kutila, ‘Nkafusha abana benu nge ntanda sha mu muulu, g ne calo conse ici ico nasalile nkacipeela ku bana benu, h ukuti cibe cabo umuyayaya.’ ” i 14 Awe Yehova alangulwike pa bubi ubo atile alaleta pa bantu bakwe. j 15 E lyo Mose apilibwike no kutentemuka ulupili k na mabwe yabili ayapaapaatala aya Cipangano l mu minwe yakwe, ayalembelwepo konse konse. Yalembelwepo uku no ku. 16 Kabili imipangilwe ya mabwe yali ya kwa Lesa, ne milembele yali milembele ya kwa Lesa iyalembelwe pa mabwe yapaapaatala. m 17 Kabili Yoshua aumfwile icongo ca bantu pantu balepunda, kabili asosele kuli Mose ati: “Muli icongo ca bulwi n mu nkambi.” 18 Lelo Mose atile: “Te congo ca bantu abaleimba pa mulandu wa kucimfya, o Kabili te congo ca baleimba pa mulandu wa kucimfiwa; Congo ca bantu abaleimba pali fimbi fye ico ine ndeumfwa.” 19 Awe ilyo fye apaleme ku nkambi no kumona umwana wa ng’ombe p na bantu balecinda, e lyo Mose akalipe, kabili apo pene fye apoosele amabwe ayapaapaatala ayali mu minwe yakwe no kuyatobela mwi samba lya lupi-

ICIPA. 32 a Amg 9:19 b Imp 14:13 c Amg 9:28 d Yos 7:26 e Amg 32:36 2Sa 24:16 f Ukt 22:16 He 6:13 g Ukt 22:17 Ukt 26:4 Ukt 35:11 h Ro 9:7 i Ukt 13:15 j Am 106:45 Ho 11:9 Yoe 2:13 k Amg 9:15 l Ukf 40:20 Amg 5:22 m Ukf 31:18 Ukf 34:1 Amg 9:10 Amg 10:2 2Ko 3:7 n Yos 6:5 Ams 1:14 o Ukf 15:1 p Amg 9:16 Neh 9:18 Am 106:19 Imi 7:41



















Ku Kulyo a Amg 9:17 b Amg 7:25 Amg 9:21 2Is 23:6 c Ukf 17:6 d Amp 1:31 e Ukf 15:24 Ukf 16:2 Ukf 17:2 Amg 9:7 Amg 31:27 f Ukf 32:1 Amg 4:15 Imi 7:40 Imi 17:29 g 2Im 28:19 h Ukf 32:12 Amg 28:37 i Yos 24:15 2Is 9:32 2Is 10:15 j Imp 25:5 Amg 13:8 Sek 13:3 k Amg 33:9 Mal 2:4 l 2Im 29:31 m Imp 25:11 Amg 13:6 Sek 13:3 n Amg 33:11

UKUFUMA 32:12-29

li. a 20 E lyo abuulile umwana wa ng’ombe uo bapangile no kumoca mu mulilo no kumushonaula asuka aba ulukungu, b e lyo aulwilile ulo lukungu pa menshi c no kulenga abana ba kwa Israele ukunwa yalya menshi. d 21 Pa numa Mose aipwishe Aarone ati: “Cinshi ico aba bantu bacitile kuli iwe pa kuti ulete pali bena ulubembu ulukalamba?” 22 Na o Aarone atile: “Shi mwikalipa, mwe shikulu. Mwalishiba bwino aba bantu, ukuti balemenena ku bubi. e 23 E ico batile kuli ine, ‘Tupangile lesa uwa kututangilila, f pantu tatwishibe icacitika kuli uyu Mose, uwatufumishe mu calo ca Egupti.’ 24 Na ine e pa kusosa kuli bena nati, ‘Ni bani bakwete golde? Baifuule no kuileta kuli ine.’ E fyo naipoosele mu mulilo, mwafuma no yu mwana wa ng’ombe.” 25 Awe Mose alimwene ifyo abantu bailekeleshe, pantu Aarone abalekele bailekeleshe g ku kuiseebanya ku balwani babo. h 26 Kabili Mose aiminine pa mpongolo ya nkambi no kutila: “Nani ali ku lubali lwa kwa Yehova? Ese kuli ine!” i Awe abana baume bonse aba kwa Lebi balongene kuli Mose. 27 E lyo abebele ati: “Ifi e fyo Yehova Lesa wa kwa Israele asosele, ‘Cila muntu abike ulupanga lwakwe pe tanta lyakwe. Piteni mu nkambi ukufuma ku mpongolo imo no kuya ku mpongolo imbi kabili umuntu onse epaye munyina, umunankwe, na lupwa lwakwe.’ ” j 28 Awe abana baume ba kwa Lebi k bacitile ukulingana ne fyo Mose abebele, ica kuti bulya bushiku abaume amakana yatatu (3,000) balifwile. 29 Kabili Mose akonkenyepo ukusosa ati: “Koseni ukubombela Yehova, l pantu umo umo pali imwe alelwisha umwana wakwe umwaume kabili alelwisha na munyina, m e pa kuti Lesa amupaale lelo.” n

UKUFUMA 32:30–33:15 30 Awe ubushiku bwakonkelepo Mose asosele ku bantu ati: “Namubembuka ulubembu ulukalamba, a e ico nomba nalanina kuli Yehova. Nalimo kuti nafimba pa lubembu lwenu.” b 31 E fyo Mose abwelele kuli Yehova no kutila: “Iye, ala aba bantu nababembuka ulubembu ulukalamba, pantu bapangile kalesa ka golde! c 32 Nomba eleleni ulubembu lwabo, d—lelo nga mwakaana, mumfuute e na mwi buuku f lyenu ilyo mwalemba.” 33 Lelo, Yehova atile kuli Mose: “Uubembukile ine, e o ndefuuta mwi buuku lyandi. g 34 Nomba, isa, tungulula abantu uko nakwebele. Mona! Malaika wandi akakutangilila, h kabili mu bushiku bwa kukanda nkakanda abantu pa lubembu lwabo.” i 35 Na Yehova apumine abo bantu pantu bapangile umwana wa ng’ombe, uo Aarone apangile. j Kabili Yehova atile kuli Mose: “Kabiye, fuma pano, iwe na bantu abo watungulwile ukufuma mu calo ca Egupti, k muye ku calo ico nalapile kuli Abrahamu, kuli Isaki na kuli Yakobo, nati, ‘Nkacipeela ku bana benu.’ l 2 Kabili nkatuma malaika uwa kukutangilila m kabili nkatamfyamo abena Kanaani, abena Amore, na bena Hiti na bena Perisi, abena Hibi na bena Yebusi; n 3 ku calo ukwaba umukaka no buci, o pantu nshapite mu kati kenu, pantu muli bantu abatalama imikoshi, p epali namulofesha mu nshila.” q 4 Ilyo abantu baumfwile aya mashiwi ayabi, balaloosha; r kabili takwali nangu umo uwafwele utwa kuikobaika twakwe. 5 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: “Sosa ku bana ba kwa Israele auti, ‘Muli bantu abatalama imikoshi. s Mu nshita fye iinono t kuti napita mu kati kenu no kumulofya. E ico nomba fuuleni utwa kuikobaika twenu, pa kuti njishibe ico

33

Itenti lya kukumaninako ICIPA. 32 a 1Sa 2:17 1Sa 12:20 b Imp 14:20 Imp 16:47 Imp 21:7 Amg 9:18 c Ukf 20:23 d Imp 14:19 Es 1:18 e Amg 9:14 Ro 9:3 f Am 69:28 Da 12:1 Flp 4:3 Uks 3:5 Uks 17:8 g Ye 15:1 Ek 18:4 h Ukf 23:20 Ukf 33:2 i Ams 3:14 Ro 2:5 j Imi 7:41



















ICIPA. 33 k Imi 7:36 l Ukt 12:7 Ukt 15:6 Ukt 26:3 He 11:9 m Ukf 23:20 Ukf 32:34 n Amg 7:1 Amg 7:22 Yos 24:11 o Ukf 3:8 Amg 8:7 Yos 5:6 Ye 11:5 p Ukf 32:9 Amg 9:6 Imi 7:51 q Ukf 32:10 Imp 16:21 r Imp 14:39 Ho 7:14 s Ukf 34:9 Am 78:8 Am 106:25 t Imp 16:45 Am 73:19



















Ku Kulyo a Ukt 18:21 Amg 8:2 Am 139:23 b Amg 9:8 c Ukf 18:26 Imp 27:5 d Le 19:32 e Ukf 13:21 Am 99:7 f Imp 11:17 Imp 12:5 g Ukf 40:35 h Ukf 4:31 i Ukt 32:30 Ukf 33:23 Imp 12:8 Amg 34:10 Yh 1:18 Yh 6:46 Imi 7:38 j Ukf 17:9 Ukf 24:13 k Imp 11:28 Amg 1:38 Yos 1:1 l Ukt 18:19 Am 1:6 2Ti 2:19 m Ukf 34:9

122

nalacita kuli imwe.’ ” a 6 Kanshi ukufuma fye pa lupili lwa Horebu, b abana ba kwa Israele tabatalile na kabili abafwala utwa kuikobaika twabo. 7 Lelo Mose abuulile itenti lyakwe no kulitanika ku nse ya nkambi, ukulitalusha ku nkambi; kabili alinike ati itenti lya kukumaninako. Kabili onse uwafwaya ukwipushac Yehova aleya kwi tenti lya kukumaninako, ilyali ku nse ya nkambi. 8 Kabili ilyo line fye Mose afuma no kuya kwi tenti, abantu bonse baleima, d kabili umuntu onse aiminine pa mwinshi we tenti lyakwe, no kutamba Mose uko aleya asuka aingila mwi tenti lyakwe. 9 Kabili ilyo line fye Mose aingile mwi tenti, ikumbi e lyalikile, no kwiminina pa mwinshi we tenti na Lesa alandile f na Mose. 10 Na bantu bonse bamwene ikumbi g liminine pa mwinshi we tenti, kabili abantu bonse balimine no kukontama cila muntu pa mwinshi we tenti lyakwe. h 11 Kabili Yehova alandile na Mose nabaloshanya ifinso, i filya fine umuntu engalanda no munankwe. Ilyo abwelele ku nkambi, umubomfi j wakwe Yoshua mwana Nuni, k uwalemubombela, talefuma mwi tenti. 12 Nomba Mose asosele kuli Yehova ati: “Mwamona, muleti kuli ine, ‘Tungulula aba bantu,’ lelo tamundekele njishibe uo mukatuma ukuya na ine. Kabili imwe mwatile, ‘Ninkwishiba ishina l kabili nalikutemwa.’ 13 Nomba, nga mwalintemwa, m shi nengeni njishibe imibele yenu, n ukuti imwishibe, pa kuti ntemwikwe kuli imwe. Kabili moneni ukuti ulu luko bantu benu.” o 14 Na o atile: “Nalaya pamo nobe p no kukulenga ukutuusha.” q 15 E lyo amwebele ati: “Nga tamwaye pamo na ifwe, n Am 25:4; Am 27:11; Am 86:11; Am 119:33; Es 30:21; o Amg 9:26; Am 33:12; p Ukf 13:21; Ukf 40:34; Yos 1:5; Es 63:9; q Yos 21:44; Yos 23:1; Ye 6:16.

123

Mose amona ubukata bwa kwa Yehova

mwitufumya pano. 16 Nga nomba ni kuli cinshi cileishibikilwa ukuti ine na bantu benu, mwalitutemwa? Bushe te pa mulandu wa kuti mwenda pamo na ifwe, a e calenga ukuti ine na bantu benu tupusaneko na bantu bonse aba pano isonde?” b 17 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: “Ici na co, ico wasosa, nalacita, c pantu nalikutemwa kabili nalikwishiba ishina.” 18 E lyo atile: “Mukwai nengeni ukumona ubukata bwenu.” d 19 Lelo atile: “Nalalenga ukuti umone e ubusuma bwandi bonse, no kuti wishibe ishina lya kwa Yehova; f kabili nkapaala uo nkafwaya ukupaala, no kubelela uluse uo nkafwaya ukubelela uluse.” g 20 Kabili atile: “Te kuti umone icinso candi, pantu takuli umuntu nangu umo uwingamona no kuba no mweo.” h 21 Kabili Yehova atile: “Pano ndi pali incende, pa cilibwe e po walaiminina. 22 Kabili ilyo ubukata bwandi bulepita ndekubika mu lucengo lwa mu cilibwe, kabili ndebika ulupi lwandi pali iwe ku kukucinga nsuke mpite. 23 E lyo nalafumyapo ulupi lwandi, kabili walamona inuma yandi. Lelo te kuti umone icinso candi.” i E lyo Yehova atile kuli Mose: “Basa amabwe yabili ayapaapaatala nga ya ntanshi, j na ine nkalemba pali aya mabwe amashiwi ayali pa mabwe ya ntanshi, k ayo watobele. l 2 Kabili ukaiteyanye ulucelo, pantu ulucelo ukanina ulupili lwa Sinai no kwiminina mupepi na ine pa muulu wa lupili. m 3 Lelo umuntu nangu umo ekanina pamo na iwe, kabili, wikaleka umuntu uuli onse ukumoneka mu lupili lonse. n Nangu ni mpaanga nelyo ing’ombe shikaliila apalungatene no lupili ulu.” o 4 Awe Mose abashile ama-

34

ICIPA. 33 a Imp 14:14 b Amg 4:34 2Sa 7:23 Am 147:20 c Yak 5:16 1Yo 5:14 d Ukf 16:10 Ukf 24:17 e Lk 2:9 Imi 7:38 Imi 7:53 f Ukf 3:13 Ukf 6:3 Ukf 34:6 g Ro 9:15 Ro 9:18 h Amg 5:24 Yh 4:24 i Ukf 33:20 Yh 1:18



















ICIPA. 34 j Amg 10:1 k Amg 9:10 2Ko 3:3 l Ukf 32:19 Amg 9:17 m Ukf 19:20 Ukf 24:12 n Ukf 19:12 o Ukf 19:13 He 12:20



















Ku Kulyo a Imi 7:38 Imi 7:53 b Ukf 6:3 Ukf 33:19 c 2Im 30:9 Neh 9:17 Yoe 2:13 Lk 6:36 He 8:12 d Ukf 22:27 Neh 9:31 Am 86:15 Yn 4:2 e Imp 14:18 Na 1:3 Ro 9:22 2Pe 3:9 f Ye 31:3 Isb 3:22 Mk 7:18 g Am 31:5 Ro 2:2 h Ye 32:18 Da 9:4 i Am 103:12 Es 55:7 Ef 4:32 1Yo 1:9 j Amg 32:35 Yos 24:19 Ro 2:5 2Pe 2:4 Yu 15 k Ukf 20:5 Imp 14:18 Amg 30:19 1Sa 15:2 l Amg 9:18 m Ukf 33:14 n Ukf 32:9 Ukf 33:3 o Imp 14:19 p Am 33:12 Am 94:14 q 1Sa 12:16 2Sa 7:23 1Im 17:21 Am 147:20 r Ukf 33:16 Amg 10:21 Es 64:3

UKUFUMA 33:16–34:13

bwe yapaapaatala nga ya ntanshi kabili acelele ulucelo no kunina ulupili lwa Sinai, nge fyo Yehova amwebele, kabili asendele amabwe yabili ayapaapaatala mu minwe yakwe. 5 Na Yehova atentemwike a mwi kumbi no kwiminina nankwe palya no kubila ishina lya kwa Yehova. b 6 Kabili Yehova apitile ku cinso cakwe uku ninshi alebilisha no kuti: “Yehova, Yehova, Lesa wa luse c kabili uwa mutembo, d uukokola ukukalipa e kabili uwafulisha icikuuku f ne cine, g 7 uutwalilila ukulanga icikuuku ku ba makana, h uwelela ifilubo na bumpulamafunde no lubembu, i lelo uushilaba ku kukanda abafwile ukukandwa, j abana, na beshikulu na bana ba beshikulu pa membu sha bashibo.” k 8 Awe Mose ayangufyenye ukukontamina pa nshi no kuwa ubukupeme. l 9 E lyo atile: “Nomba mwe Yehova nga mwalintemwa, mukwai, mwende pamo na ifwe, m pantu aba bantu balitalama imikoshi, n kabili mutwelele pa filubo fyesu na pa membu shesu, o no kubuula ifwe ukuba abantu benu.” p 10 Na o atile: “Mona ndepangana na imwe icipangano: Pa ntanshi ya bantu bobe bonse nkacita ifipesha amano ifishatala aficitwa pano isonde ponse nelyo mu nko shonse; q na bantu bonse abo uli na bo mu kati bakamona umulimo wa kwa Yehova, pantu ca kutiinya ico ndecita nobe. r 11 “Lelo iwe sunga ifyo ndekweba buno bushiku. s Mona ndetamfya abena Amore na bena Kanaani na bena Hiti na bena Perisi na bena Hibi na bena Yebusi, abali ku ntanshi yobe. t 12 Cenjela, wikacita icipangano na bekashi ba mu calo ico uleyako, u epali caba iciteyo mu kati kobe. v 13 Ifiipailo fyabo s Ukf 19:5; Amg 12:28; t Ukt 15:18; Ukf 3:8; Ukf 33:2; Amg 7:1; u Ukf 23:32; Amg 7:2; Aba 2:2; v Ukf 23:33; Yos 23:13.

UKUFUMA 34:14-32

Ukutaluka inko. Mose abengeshima

mukabongolole, ne fyaimikwa fyabo ifya mabwe mukatobaule, mukateme ne fimuti fyabo ifyaimikwa. a 14 Pantu taufwile ukukontamina lesa umbi, b pantu Yehova, ni Lesa uufwaya ukumupepa fye eka, ni Lesa wa bufuba; c 15 epali wacita icipangano na bekashi ba mu calo, pantu bena bakacita bucilende na balesa babo d no kwipaila balesa babo amalambo, e na umo akakwita, na iwe ukalyapo ilambo lyakwe. f 16 Ninshi ukabuulila abana bobe abaume abana babo abanakashi, g kabili abana banakashi babo bakacita bucilende na balesa babo no kulenga abana baume bobe ukucita bucilende na balesa babo. h 17 “Wikapanga balesa abaengwa. i 18 “Ukalesefya umutebeto wa mukate uushatutumuka. j Inshiku cinelubali (7) ukalye umukate uushatutumuka, ukulingana ne fyo nakwebele, pa nshita yalingwa mu mweshi wa Abibu, k pantu mu mweshi wa Abibu e mo wafumine mu Egupti. 19 “Ibeli lyonse lyandi, l ne fitekwa fyobe fyonse ifilume e kutila amabeli ya ng’ombe na ya mpaanga. m 20 Kabili ibeli lya mpunda ukalilubwile ku mpaanga. n Lelo nga taulilubwile, ninshi ukalifune umukoshi. Ibeli lyonse ilya bana bobe ukalilubule. o Kabili bekamoneka kuli ine minwe nkutwa. p 21 “Inshiku mutanda (6) ukalebomba, lelo ubushiku bwalenga cinelubali (7) ukalesunga isabata. q Mu nshita ya kulima na mu nshita ya kulobolola ukalesunga isabata. r 22 “Kabili ukalecita umutebeto obe uwa milungu ukubomfya ifisabo fyabalilapo ukupya ifya kulobolola kwa ngano, s no mutebeto wa kulonganya pa kwaluka kwa mwaka. t 23 “Imiku itatu mu mwaka abaume bobe bonse bakalemone-

ICIPA. 34 a Ukf 23:24 Amg 12:3 Aba 6:25 2Is 18:4 b Ukf 20:3 1Ko 10:14 1Yo 5:21 c Yos 24:19 Ek 39:25 1Ko 10:22 d Le 17:7 Amg 31:16 Aba 2:17 Aba 8:33 Ye 3:9 Ek 6:9 e Imp 25:2 1Ko 10:20 f Am 106:28 Ek 18:6 2Ko 6:14 Uks 2:20 g Esr 9:2 h Imp 25:2 Amg 7:4 1Is 11:2 Neh 13:26 i Ukf 32:8 Le 19:4 j Le 23:6 1Ko 5:8 k Ukf 23:15 l Ukf 13:2 Lk 2:23 m Ukf 22:30 n Ukf 13:13 o Ukf 13:15 Imp 18:15 Imp 18:16 p Amg 16:16 q Amg 5:12 Mt 12:8 Lk 13:14 r Ye 17:22 s Ukf 23:16 t Le 23:34



















Ku Kulyo a Amg 16:16 b Ukf 34:11 Yos 24:8 c Amg 12:20 Am 78:55 d Ukt 35:5 Amp 16:7 e Ukf 23:18 f Ukf 12:10 Imp 9:12 g Imp 18:12 Ro 8:23 1Ko 15:23 Yak 1:18 Uks 14:4 h Amg 26:2 Neh 10:35 Amp 3:9 Ek 44:30 i Ukf 23:19 Amg 14:21 j Ukf 24:4 Amg 31:9 Amg 31:11 k Ukf 24:8 Amg 4:13 l Amg 9:18 Mt 4:2 m Ukf 31:18 Amg 10:2 2Ko 3:6 n Ukf 32:15 2Ko 3:3 He 9:4 o Mt 17:2 p 2Ko 3:7

124

ka a ku cinso ca kwa Shikulu wa cine, Yehova, Lesa wa kwa Israele. 24 Pantu nkatamfya inko ku ntanshi yobe, b kabili nkakusha imipaka yobe; c kabili umuntu nangu umo takakumbwe icalo cobe ilyo waya ku kumona icinso ca kwa Yehova Lesa obe imiku itatu mu mwaka. d 25 “Wikapeelela umulopa we lambo lyandi pamo ne catutumuka. e Kabili ilambo lya mutebeto wa ca kucilila liikekala ubushiku bonse ukufika ku lucelo. f 26 “Ifyawamisha pa fisabo fyabalilapo ukupya g ifya mu mushili ukalete ku ng’anda ya kwa Yehova Lesa obe. h “Wikepika akana ka mbushi mu mukaka wa kwa nyina.” i 27 Kabili Yehova atile kuli Mose: “Lemba aya mashiwi, j pantu ndecita icipangano na iwe na bana ba kwa Israele ukulingana na mashiwi aya.” k 28 Kabili akonkenyepo ukuba na Yehova kulya kuntu inshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku. Talelya ifya kulya nangu ukunwa amenshi. l Kabili alembele1 amashiwi ya cipangano pa mabwe yapaapaatala, e kutila Ifyebo Ikumi (10). m 29 Nomba ilyo Mose aletentemuka ulupili lwa Sinai ninshi nasenda na mabwe yabili ayapaapaatala aya Cipangano mu minwe yakwe, n taishibe ukuti inkanda ya cinso cakwe yalebengeshima pa mulandu wa kulanda na Lesa. o 30 Ilyo Aarone na bana bonse aba kwa Israele bamwene Mose, moneni! inkanda ya cinso cakwe yalebengeshima na bo balitiinine ukupalama kuli ena. p 31 Kabili Mose alibetile. Awe Aarone na bacilolo bonse aba mu lukuta babwelele kuli ena, na Mose alalanda na bo. 32 Pa numa abana ba kwa IsraeUkf 34:281 Uwalembele ni Lesa.

125

Imisangulo ya cikuulwa ca mushilo

le bonse bapaleme kuli Mose, na o alabeba fyonse ifyo Yehova amwebele mu lupili lwa Sinai. a 33 Lyonse ilyo Mose apwisha ukulanda na bo, aleifimba icifimbo ku menso. b 34 Lelo ilyo Mose alemonekela kuli Yehova ku kulanda nankwe, alefuula icifimbo mpaka afuma. c Awe e fyo alefuma no kulanda ku bana ba kwa Israele ifyo aebwa. d 35 Kabili abana ba kwa Israele bamwene icinso ca kwa Mose, ukuti inkanda ya cinso ca kwa Mose yalebengeshima; e na Mose abweseshe icifimbo pa menso mpaka ilyo aingile na kabili ku kulanda nankwe. f numa Mose aitile ulu35 Pa kuta lonse ulwa bana ba kwa Israele no kutila kuli bena: “Aya e mashiwi ayo Yehova asosele, ukuti e yo mufwile ukulakonka: g 2 Mu nshiku mutanda (6) kuti mwabombamo umulimo, h lelo ubushiku bwalenga cinelubali (7) bukaleba kuli imwe ubwa mushilo, lisabata lya kutuusha kuli fyonse ilya kuli Yehova. Onse uwabombamo umulimo akepaiwe. i 3 Mwikalakosha umulilo mu mekalo yenu yonse pa bushiku bwe sabata.” 4 Kabili Mose akonkenyepo ukusosa ku lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele ati: “Aya e mashiwi ayo Yehova asosele, 5 ‘Leteleni Yehova umusangulo ukufuma mu bantu benu. j Lekeni onse uwaitemenwa k alete umusangulo kuli Yehova, e kutila, golde na silfere no mukuba l 6 no bushishi bwa bluu na masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila ne nsalu yakashika ce ne nsalu iisuma na masako ya mbushi m 7 ne mikupo ya kwa sukusuku iyatumpikwa mu fyakashika ne mikupo ya silu ne fimuti fya mushita 8 na mafuta ya nyali na mafuta ya balsamu aya kubomfya ku kusubila na mu fyanunkila n 9 na mabwe ya shohamu na mabwe ya kubika

ICIPA. 34 a Ukf 24:3 Amg 1:3 b 2Ko 3:13 c 2Ko 3:16 d Amg 27:10 e 2Ko 3:7 f 2Ko 3:13 

ICIPA. 35 g Ukf 34:32 Ro 2:13 Yak 1:22 h Ukf 20:9 Ukf 31:15 Le 23:3 Amg 5:13 Lk 13:14 i Ukf 31:14 Imp 15:32 Imp 15:35 j Ukf 35:29 k 2Ko 8:12 2Ko 9:7 l Ukf 25:3 m Ukf 25:4 Ukf 26:7 Ukf 36:8 n Ukf 25:6 Am 141:2 Uks 5:8 

Ku Kulyo a Ukf 28:9 Ukf 39:14 b Ukf 28:15 c Ukf 31:6 Ukf 36:1 d Ukf 25:10 e Ukf 25:13 f Ukf 25:17 g Ukf 26:31 h Ukf 25:23 i Ukf 25:30 Le 24:5 j Ukf 25:31 k Ukf 27:20 l Ukf 30:1 Ukf 37:25 Ukf 40:5 Am 141:2 Uks 5:8 m Ukf 30:34 n Ukf 27:1 o Ukf 30:18 Ukf 38:8 p Ukf 27:9 q Ukf 27:19 r Ukf 31:10 Ukf 39:41 s Ukf 39:1 t Ukf 25:2 Ukf 36:2 2Ko 8:12 2Ko 9:7

UKUFUMA 34:33–35:21 pali efode a na pali tumba wa pa cifuba. b 10 “ ‘Kabili lekeni bonse abaishiba incito c abali pa kati kenu bese no kupanga fyonse ifyo Yehova asosele, 11 e kutila, icikuulwa ca mushilo pamo ne tenti lya ciko ne ca kufimbapo, utwa kukofyamo twa ciko na mafulemu ya ciko, imilando ya ciko, inceshi sha ciko na mashinte ya ciko; 12 Icipao d ne mitembo ya ciko, e inkupiko f ne nsalu g ya kucingilako; 13 itebulo h ne mitembo ya liko ne fipe fya liko fyonse no mukate wa kutuula; i 14 ne ca kutekapo inyali j ya kubuutusha ne fipe fya ciko ne nyali sha ciko na mafuta k aya kusanikila; 15 ne ca kocelapo ifyanunkila l ne mitembo ya ciko; na mafuta ya kusubilako ne fyanunkila ubusaka; m ne ca kucinga pa mwinshi, pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo; 16 iciipailo n ca kutuulilapo umutuulo wa koca ne capikulwa ca ciko ica mukuba, imitembo ya ciko ne fipe fya ciko fyonse; ica kubikamo amenshi ya kusamba o ne ca kucitekapo; 17 insalu sha kucingilako ulubansa, p inceshi sha fiko na mashinte ya fiko; ne ca kucingilako pa mpongolo ya lubansa; 18 impoopo sha cikuulwa ca mushilo ne mpoopo sha mu lubansa ne myando ya shiko; q 19 ifya kufwala r fyapikulwa ifya kufwala pa kubombela mu muputule wa mushilo, ifya kufwala fya mushilo s ifya kwa Aarone shimapepo ne fya kufwala fya bana bakwe abaume ifya kubombelamo bushimapepo.’ ” 20 Awe e fyo ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele lwafumine ku cinso ca kwa Mose. 21 E lyo baishile, bonse abo umutima waimishe, t kabili bonse abo umutima walengele ukuitemenwa, baletele umusangulo wa kwa Yehova, uwa kubomfya ku mulimo wa cikuulwa ca kukumaninako na ku milimo yonse no

UKUFUMA 35:22–36:3 wa kupangila ifya kufwala fya mushilo. 22 Kabili baleisa fye, abaume pamo na banakashi, bonse abaitemenwe. Baletele ifipini na masikiyo ne nindaminwe no twa kuikobaika utwa banakashi, umusango onse uwa fya golde, e kutila, umuntu onse uwaletele kuli Yehova umutuulo wa kusunsha uwa golde. a 23 Kabili bonse abakwete ubushishi bwa bluu na masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila ne nsalu shakashika ce ne nsalu ishisuma na masako ya mbushi ne mikupo ya basukusuku ne mikupo ya silu, baliletele. b 24 Bonse abalesangula umusangulo wa silfere no mukuba baletele umusangulo wa kwa Yehova, kabili bonse abakwete ifimuti fya mushita ifya kubomfya ku mulimo onse balifiletele. 25 Kabili abanakashi bonse abaishiba incito c bapikwile ku minwe yabo, kabili baleleta ubushishi bwa bluu na masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila ne nsalu shakashika ce ne nsalu ishisuma. 26 Na banakashi bonse abacenjela abo imitima yabo yaimishe, bapyatile amasako ya mbushi. 27 Kabili bacilolo baletele amabwe ya shohamu na mabwe ya kubika pali efode na pali tumba wa pa cifuba, d 28 na mafuta ayafuma ku miti na mafuta ya kusanikila na mafuta ya kusubilako na ya fyanunkila. e 29 Umwaume onse no mwanakashi onse uo umutima wakwe wamulengele ukuitemenwa ukuleta ku mulimo onse uo Yehova aebele Mose ukubomba, aliletele; abana ba kwa Israele baletele umutuulo wa kuitemenwa kuli Yehova. f 30 E lyo Mose atile ku bana ba kwa Israele: “Moneni, Yehova naita Besalele g mwi shina, mwana Uri, mwana Huri uwa mu mukowa wa kwa Yuda. 31 Kabili amwiswishemo umupashi wa

Imisangulo. Besalele, Oholiabu ICIPA. 35 a Ukf 38:24 b Ukf 25:4 c Ukf 28:3 Ukf 31:6 Ukf 36:8 d Ukf 28:15 Ukf 28:29 Ukf 28:30 Ukf 39:15 Ukf 39:21 e Ukf 30:23 Ukf 30:34 f Ukf 36:5 Esr 2:68 2Ko 9:7 g Ukf 31:2



















Ku Kulyo a Ukf 31:4 b Ukf 31:5 c Ukf 31:6 Ukf 36:1 d Ukf 31:3 e Ukf 26:1



















ICIPA. 36 f Ukf 31:6 g 1Is 4:29 Amp 2:6 2Pe 3:15 h Yb 32:8 i Ukf 25:9 Ukf 39:1 j Ukf 28:3 Ukf 31:6 Ukf 35:10 k Ukf 35:21 Ukf 35:26 l Ukf 35:5 Amp 3:9 2Ko 9:7

126

kwa Lesa pa kuti abe na mano, no mucetekanya no kwishiba na pa kuti abe uwacenjela mu kupanga ifyalekanalekana 32 no kuti abe na mano ya kwelenganya ifya kupangapanga, pa kuti eshibe ifya kupanga muli golde na muli silfere na mu mukuba, a 33 no kuti eshibe ifya kuputula utumabwe utwa kufyantika mu fintu ne fya kubasa ifimuti ku kupangamo ifintu ifisuma ifya musango onse. b 34 Kabili nabika mu mutima wakwe no wa kwa Oholiabu c mwana Ahisamaki uwa mu mukowa wa kwa Dani, amano ya kusambilisha. 35 Abapeele umutima wa mano d ku kubomba imilimo yonse iya fya kupangapanga ne ya kuyemfya insalu e ne ya kupikula ubushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila, ubushishi ubwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma, ne ya kupikula insalu, abaume abalebomba umulimo onse kabili abale-elenganya ifya kupangapanga. Besalele akabo36 “Kabili mbe uyu mulimo, na Oholiabu f no muntu onse uwaishiba incito uo Yehova apeela amano g no mucetekanya h muli fi fintu pa kuti eshibe ifya kubomba imilimo yonse iya-ampana no mulimo wa mushilo ukulingana na fyonse ifyo Yehova asosele.” i 2 Kabili Mose aitile Besalele na Oholiabu no muntu onse uwaishiba incito uo Yehova abikile amano mu mutima wakwe, j onse uo umutima wakwe waimishe ukupalama ku mulimo ku kubomba. k 3 E lyo bapokele kuli Mose umusangulo l onse uo abana ba kwa Israele baletele uwa kubomfya ku mulimo wa mushilo pa kuti batampe ukubomba, kabili abana ba kwa Israele bali bacili baleleta kuli Mose umutuulo wa kuitemenwa cila lucelo.

127

Umusangulo wafulisha. Utumatenti

4 Kabili bonse abaishiba incito abalebomba umulimo wa mushilo batendeke ukwisa umo umo, ukufuma ku milimo balebomba, 5 no kutila kuli Mose: “Ifyo abantu baleleta fyafula fyacila na pa filefwaikwa ku mulimo uo Yehova asosele ukuti ubombwe.” 6 E ico Mose asosele ukuti babile mu nkambi yonse imbila ya kuti: “Mwe baume na banakashi, mwiletelapo na fimbi ifya musangulo wa mushilo.” E fyo abantu babaleseshe ukuleta ifya musangulo. 7 Kabili ifyaletelwe fyali ifyalinga ku mulimo onse uwali no kubombwa, kabili fyalicililenapo. 8 Kabili bonse abaishiba incito a pali balya abalebomba umulimo bapangile icikuulwa ca mushilo, b utumatenti ikumi (10) utwapangilwa ku bushishi bwa kolokondwe uwapyatwa na ku bushishi bwa bluu na ku bushishi bwa masako ya mpaanga ubwatumpikwa mu fyakashikila na ku bushishi bwakashika ce; kabili apikwililemo na bakerubi. 9 Akalitenti kamo kamo kalepele imikono amakumi yabili na cinekonsekonse (28), kabili akalitenti kamo na kamo kali imikono ine mu bwipi. Utumatenti tonse twali utwalingana. 10 Kabili alundenye utumatenti tusano, kamo ku kabiye, c no tumatenti tumbi tusano atulundenye kamo ku kabiye. 11 E lyo apangile utwa kukofyamo utwa bushishi bwa bluu pa mpela ya kalitenti aka kulekeleshako apa kwisalundanishisha. E fyo acitile na pa mpela ya kalitenti aka kuli tulya tumbi utwalundinkene. d 12 Apangile utwa kukofyamo amakumi yasano (50) pa kalitenti kamo, kabili apangile utwa kukofyamo amakumi yasano pa mpela ya kalitenti aka pali tulya tumbi apa kwisalundanisha, kabili utwa kukofyamo twaliloshenye. e 13 Na pa kulekelesha apangile utwa kukofeshako

ICIPA. 36 a Ukf 31:6

b Ukf 25:9 Ukf 39:32 He 9:9

c Ukf 26:3

d Ukf 26:4

e Ukf 26:5



















Ku Kulyo a Ukf 26:6 He 8:5 He 9:9

b Ukf 25:4 Ukf 26:7

c Ukf 26:8

d Ukf 26:9

e Ukf 26:10

f Ukf 26:11

g Ukf 26:14

h Ukf 25:5

i Ukf 25:10 Ukf 25:23 Ukf 26:15 Ukf 27:1 Ukf 30:5 Ukf 36:36

j Ukf 26:16

k Ukf 26:17

l Ukf 26:18

UKUFUMA 36:4-24

utwa golde amakumi yasano (50) no kulundanya utumatenti tonse ukubomfya utwa kukofeshako, pa kuti tube fye itenti limo ilya pa cikuulwa ca mushilo. a 14 Kabili apangile utumatenti ku masako ya mbushi utwa kufimba pe tenti lya pa cikuulwa ca mushilo. Utumatenti apangile twali ikumi na kamo (11). b 15 Akalitenti kamo kamo kalepele imikono amakumi yatatu (30), kabili mu bwipi kali imikono ine. Utumatenti tonse ikumi na kamo (11) twali utwalingana. c 16 Kabili alundenye utumatenti tusano tweka no tumatenti mutanda (6) na to tweka. d 17 Kabili apangile utwa kukofyamo amakumi yasano (50) pa mpela ya kalitenti akalekelesheko apa kwisalundanishisha, kabili apangile utwa kukofyamo amakumi yasano pa mpela ya tumatenti tulya tumbi utwa kwisalundana ne tenti lilya limbi. e 18 Pa numa apangile utwa kukofeshako utwa mukuba amakumi yasano (50) utwa kulundanishishako utumatenti tonse pa kuti tube itenti limo. f 19 Kabili apangile ica kufimba pe tenti ku mikupo ya basukusuku iyatumpikwa mu fyakashika ne ca kufimba pa muulu g ku mikupo ya basilu. h 20 E lyo apangile amafulemu ya cikuulwa ca mushilo ku fimuti fya mushita, i no kuyemika. 21 Ifulemu limo limo lyalepele imikono ikumi (10) kabili mu bwipi lyali umukono umo na hafu. j 22 Ifulemu limo limo lyakwete utwa kushimpilako tubili utwalundanishiwe. E fyo acitile ku mafulemu yonse aya cikuulwa ca mushilo. k 23 Awe apangile amafulemu ya cikuulwa ca mushilo, amafulemu amakumi yabili (20) aya ku lubali lwalosha ku Negebu, ku kapinda ka ku kulyo. l 24 Kabili apangile amashinte ya silfere amakumi yane (40) aya kuba pe samba lya

UKUFUMA 36:25–37:8

Amafulemu. Ica kucingilako. Icipao

mafulemu amakumi yabili (20), amashinte yabili pe samba lye fulemu limo ilili no twa kushimpilako tubili. a 25 Kabili ku lubali lumbi ulwa cikuulwa ca mushilo, ku kapinda ka ku kuso, apangile amafulemu amakumi yabili (20) b 26 na mashinte ya yako amakumi yane (40) aya silfere, amashinte yabili pa nshi ye fulemu limo na mashinte yabili pa nshi ye fulemu ilibiye. c 27 Kabili ku numa ya cikuulwa ca mushilo ku masamba apangileko amafulemu mutanda (6). d 28 Kabili apangile amafulemu yabili aya kutungilila icikuulwa ca mushilo pa makoona yabili aya ku numa. e 29 Aya amafulemu yabili yalipalene imimonekele pa nshi kabili pa muulu na po ukutendekela pa mupeto wa kubalilapo, yalipalene imimonekele. E fyo acitile kuli yonse yabili, ku makoona yabili. f 30 Awe yonse pamo yali amafulemu cinekonsekonse (8) na mashinte ya yako aya silfere yali ikumi limo na mutanda (16), amashinte yabili yabili pa nshi ye fulemu limo. g 31 Kabili apangile imipindo isano ukufuma ku cimuti ca mushita, iya kubika ku mafulemu ayali ku lubali lumo ulwa cikuulwa ca mushilo h 32 ne mipindo isano iya kubika ku mafulemu ayali ku lubali lumbi ulwa cikuulwa ca mushilo ne mipindo isano iya kubika ku mafulemu ya ku cikuulwa ca mushilo, ku masamba ya cikuulwa ku numa. i 33 Kabili apangile umupindo wa pa kati uwa kupulinkanya pa kati ka mafulemu ukufuma ku lutwe lumo ukufika ku lubiye. j 34 Kabili ku mafulemu abikileko golde, no kupangilako imipeto ya golde iya kwikasha imipindo, kabili ku mipindo abikileko golde. k 35 Kabili apangile ica kucingilako l ku bushishi bwa bluu no bwa masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila no bwa-

ICIPA. 36 a Ukf 26:19 b Ukf 26:20 c Ukf 26:21 d Ukf 26:22 e Ukf 26:23 f Ukf 26:24 g Ukf 26:25 h Ukf 26:26 i Ukf 26:27 j Ukf 26:28 k Ukf 26:29 l Ukf 26:31 Ukf 40:21 He 10:20



















Ku Kulyo a Ukt 3:24 b Ukf 26:32 c Ukf 26:36 d Ukf 26:37



















ICIPA. 37 e Ukf 31:2 Ukf 38:22 f Ukf 40:3 Imp 10:33 g Ukf 25:10 h Ukf 25:11 He 9:4 i Ukf 25:12 j Ukf 25:13 2Im 5:9 k Ukf 25:14 Yos 3:8 l Le 16:2 Le 16:14 1Im 28:11 m Ukf 25:17 n Ukf 25:18 Ukf 40:20

128

kashika ce na ku bushishi bwa kolokondwe umusuma. Kabili apikwililemo bakerubi. a 36 E lyo acipangiile inceshi shine isha cimuti ca mushita no kubikako golde, apangilako no twa kukobekelako utwa golde, kabili ashipangiile amashinte ya silfere yane. b 37 Kabili apangile ica kucingilako pa mwinshi wa cikuulwa ku bushishi bwa bluu no bwa masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila no bwakashika ce no bushishi bwapyatwa ubwa kolokondwe umusuma, icapikulwa bwino nga nshi, c 38 ne nceshi sha ciko shisano no twa kukobekelako twa shiko. Kabili ku muulu wa nceshi na ku fya kwikashishako fya shiko abikileko golde, lelo amashinte ya shiko yasano yali aya mukuba. d e

Besalele nomba apangile 37 Icipao ukubomfya icimuf

ti ca mushita. Cali imikono ibili na hafu mu butali, no mukono umo na hafu mu bwipi, kabili calepele umukono umo na hafu. g 2 Kabili abikileko golde uwalopololwa mu kati na ku nse no kushingulushako akamutika ka golde. h 3 Pa numa apangiileko imipeto ya golde ine, pa muulu wa makasa ya ciko, imipeto ibili kuno lubali ne mipeto ibili ku lubali lubiye. i 4 Kabili apangile imitembo ukubomfya icimuti ca mushita no kubikako golde. j 5 E lyo abikile imitembo mu mipeto ku mbali ya Cipao iya kusendelako Icipao. k 6 Kabili apangile inkupiko l iya golde iyalopololwa. Yalepele imikono ibili na hafu, kabili mu bwipi yali umukono umo na hafu. m 7 Kabili apangile bakerubi babili aba golde. Abomfeshe sando pa kubapanga no kubabika ku mpela shibili isha nkupiko. n 8 Kerubi umo aali kuli ino mpela, na kerubi umbi aali ku mpela ibiye. Apangile bakerubi pa nkupiko ku mpela sha iko shi-

129

Itebulo, ica kutekapo inyali fyapangwa

bili. a 9 Kabili aba bakerubi bayanshile amapindo yabo yabili ukuyalosha mu muulu, ukucinga inkupiko ku mapindo yabo, b kabili baliloshenye. Ifinso fya bakerubi fyaloleshe pa nkupiko. c 10 Kabili apangile itebulo ku cimuti ca mushita. d Mu butali lyali imikono ibili, kabili mu bwipi lyali umukono umo, kabili lyalepele umukono umo na hafu. e 11 E lyo abikileko golde iyalopololwa no kushingulushako akamutika ka golde. f 12 Kabili apangiileko ipulanga ilya lupi lumo mu bwipi ukushingulushako no kubikako akamutika ka golde ukushingulusha itebulo. g 13 E lyo apangiileko imipeto ya golde no kubika imipeto mu makoona yane aya mikonso ine iye tebulo. h 14 Imipeto yali mupepi ne pulanga, yali ya kwikasha imitembo pa kusenda itebulo. i 15 E lyo apangile imitembo ya kusendelako itebulo ku cimuti ca mushita no kubikako golde. j 16 Pa numa apangile ifipe fya pe tebulo kuli golde iyalopololwa, imbale sha liko na makapu ya liko ne mbale sha liko ishafonka ne mitondo ya liko umwa kwitulwila umutuulo wa mwangashi. k 17 Awe apangile ica kutekapo inyali l ica golde iyalopololwa. Abomfeshe sando pa kucipanga. Ica kutekapo inyali calikwete umukonso ne misambo, intuntu, ifituutu na maluba. m 18 Kabili imisambo mutanda (6) yafumine mu mukonso wa ciko, imisambo itatu iya ca kutekapo inyali yafumine mu lubali lumo ulwa mukonso ne misambo itatu iya ca kutekapo inyali yafumine mu lubali lubiye. n 19 Intuntu shitatu ishapangwa nga maluba ya mualmonde shali ku lubali lumo ulwa misambo, kabili kwali ne fituutu na maluba ifyalelekanina; ne ntuntu shitatu ishapangwa nga maluba ya mualmonde shali ku lubali lubiye ulwa misambo, kabili kwali ne fituutu

ICIPA. 37 a Ukf 25:19 b Ukt 3:24 Ukf 25:20 He 9:5 c 1Sa 4:4 Am 80:1 d Ukf 35:13 Ukf 40:4 e Ukf 25:23 f Ukf 25:24 g Ukf 25:25 h Ukf 25:26 i Ukf 25:27 j Ukf 25:28 k Ukf 25:29 Ye 52:19 l Ukf 40:24 Le 24:4 2Im 13:11 m Ukf 25:31 n Ukf 25:32



















Ku Kulyo a Ukf 25:33 b Ukf 25:34 c Ukf 25:35 d Ukf 25:36 e Ukf 25:37 Ukf 25:38 Imp 8:2 f Ukf 30:7 Ukf 39:38 Am 141:2 Lk 1:10 Uks 8:3 g Ukf 30:1 Ukf 40:5 h Ukf 30:2 i Ukf 30:3 j Ukf 30:4 k Ukf 30:5 l Ukf 30:25 Ukf 30:33 Ukf 40:9 1Im 9:30 Am 45:7 He 1:9 m Ukf 30:35 Am 141:2 Uks 5:8

UKUFUMA 37:9–38:1

na maluba ifyalelekanina. E fyali imisambo mutanda (6) iyafumine mu ca kutekapo inyali. a 20 Kabili pa ca kutekapo inyali pali intuntu shine ishaba nga maluba ya mualmonde, ukwali ne fituutu na maluba ifyalelekanina. b 21 Ne cituutu mwi samba lya misambo ibili cafumine muli cena, ne cituutu mwi samba lya misambo imbi ibili cafumine muli cena, pantu imisambo mutanda (6) yafumine mu ca kutekapo inyali. c 22 Ifituutu ne misambo fyafumine muli cena. Conse capangilwe kuli golde uwalopololwa ukubomfya sando. d 23 Kabili apangile inyali sha ciko cinelubali (7) no tulumano twa ciko utwa kumanikilako ne fya kwikata umulilo fya ciko kuli golde iyalopololwa. e 24 Kwi talanti lya golde iyalopololwa e ko acipangiile ne fipe fya ciko fyonse. 25 Nomba apangile ica kufutumwinapo ifyanunkila f ica fimuti fya mushita. g Ubutali bwa ciko bwali umukono umo na mu bwipi cali umukono umo kabili cakwete amakoona yane ayalingana, kabili calepele imikono ibili. Insengo sha ciko shali ishasaalala. h 26 Kabili abikileko golde iyalopololwa, pa muulu na mu mbali konse konse na ku nsengo sha ciko, kabili ashingulwisheko akamutika ka golde. i 27 Kabili apangiileko imipeto ibili iya golde mwi samba lya kamutika ka golde mu mbali sha ciko, uku no ku, isha kwikata imitembo sha kucisendelako. j 28 Pa numa apangile imitembo ya cimuti ca mushita no kubikako golde. k 29 Kabili apangile amafuta ya mushilo l aya kusubilako ne fyanunkila, m ifyasanguluka, ifyapangwa bwino icine cine. apangile iciipailo 38 Kabili ku fimuti fya mushita ica kutuulilapo umutuulo wa koca. Cali imikono isano mu butali, na

UKUFUMA 38:2-20

Ica kubikamo amenshi no lubansa

mu bwipi cali imikono isano, icakwete imbali shine ishalingana, kabili calepele imikono itatu. a 2 Kabili apangile insengo b sha ciko pa makoona ya ciko yane. Insengo sha ciko shatuntwike muli cena. Kabili abikileko umukuba. c 3 Pa numa apangile ifipe fyonse ifya pa ciipailo, ifya kukushilapo imito na bafosholo ne mbale shafonka, ifya kutunkwilako ne fya kwikata umulilo. Ifipe fya ciko fyonse afipangile ku mukuba. d 4 Kabili ku ciipailo apangiileko icapikulwa, isumbu lya mukuba, ilya mwi samba lye pulanga, mupepi na pa kati. e 5 Kabili apangile imipeto ine no kuikakila pa mpela shine mupepi ne capikulwa ica mukuba, iya kupishamo imitembo. 6 Pa numa apangile imitembo ku cimuti ca mushita no kubikako umukuba. f 7 Kabili abikile imitembo mu mipeto ku mbali ya ciipailo iya kucisendelako. g Acipangile kwati cibokoshi ukubomfya amapulanga. h 8 Kabili apangile ica kubikamo amenshi ya kusamba ica mukuba i ne ca kucitekapo ica mukuba, ukubomfya ifilola fya babomfi banakashi abali abaiteyanya mu mulimo balebomba pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo. j 9 Kabili apangile ulubansa. k Ku lubali lwalolele ku Negebu, ku kapinda ka ku kulyo, insalu sha kucingilako ulubansa shali sha kolokondwe umusuma uwapyatwa, isha mikono umwanda umo (100). l 10 Ifyaimikwa fya fiko amakumi yabili (20) na mashinte ya fiko amakumi yabili fyali ifya silfere. m 11 Na ku lubali lwa ku kapinda ka ku kuso kwali insalu sha kucingilako isha mikono umwanda umo (100). Ifyaimikwa fya fiko amakumi yabili (20) na mashinte ya fiko amakumi yabili fyali ifya mukuba. Utwa kukofyamo utwa fyaimikwa ne fikakilo fya fiko

ICIPA. 38 a Ukf 27:1 Ukf 40:10 He 13:10

b Ukf 27:2

c 2Im 1:5

d Ukf 27:3

e Ukf 27:4

f Ukf 27:6

g Ukf 27:7

h Ukf 27:8

i Ukf 30:18 Ukf 31:9 Ukf 40:7 Le 8:11 1Is 7:23

j 1Sa 2:22

k Ukf 40:8 Am 84:2 Am 92:13

l Ukf 27:9

m Ukf 27:10 Imp 3:37



















Ku Kulyo a Ukf 27:11

b Ukf 27:12

c Ukf 27:13

d Ukf 27:14

e Ukf 27:15

f Ukf 27:17

g Ukf 35:6

h Ukf 27:16

130

fyali ifya silfere. a 12 Lelo ku lubali lwa ku masamba ifisalu fya kucingilako fyali ifya mikono amakumi yasano (50). Ifyaimikwa fya fiko fyali ikumi (10) na mashinte ya fiko ikumi. b Utwa kukofyamo utwa fyaimikwa ne fikakilo fya fiko fyali ifya silfere. 13 Kabili ku lubali lwa ku kabanga ukulola ukutula akasuba kwali ifisalu fya kucingilako imikono amakumi yasano (50). c 14 Ku lubali lumo ulwa mpongolo kwali ifisalu fya kucingilako ifyalepele imikono ikumi na isano (15). Ifyaimikwa fya fiko fyali fitatu na mashinte ya fiko yali yatatu. d 15 Kabili ku lubali lubiye, ulwa kuno no lwa uko, ulwa ku mpongolo ya mu lubansa, ifisalu fya kucingilako fyali ifya mikono ikumi na isano (15). Ifyaimikwa fya fiko fyali fitatu na mashinte ya fiko yali yatatu. e 16 Insalu shonse isha kucingilako ulubansa shali isha kolokondwe umusuma uwapyatwa. 17 Kabili amashinte ya fyaimikwa yali ya mukuba. Utwa kukofyamo twa fyaimikwa ne fikakilo fya fiko fyali ifya silfere kabili ifyali pa muulu wa fyaimikwa fyali ifya silfere, kabili ku fyaimikwa fyonse ifya mu lubansa kwali imilundo ya silfere. f 18 Kabili ica kucingilako pa mpongolo ya mu lubansa capikwilwe kuli kapikula, cali ica bushishi bwa bluu no bwa masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa, g kabili mu butali cali imikono amakumi yabili (20), kabili conse fye calepele imikono isano nge nsalu sha kucingilako ulubansa. h 19 Kabili ifyaimikwa fya ciko fine na mashinte ya fiko yane fyali ifya mukuba. Utwa kukofyamo twa fiko twali utwa silfere na pa muulu wa fiko ne fikakilo fya fiko fyali ifya silfere. 20 Ne mpoopo shonse isha cikuulwa ca mushilo ne sha

131

UKUFUMA 38:21–39:4

Ifyali mu cikuulwa. Efode

mu lubansa ukushinguluka shali isha mukuba. a 21 Ifi e fyali mu cikuulwa ca mushilo, icikuulwa umwali icipao ca Cipangano, b ifyo Mose atantawile, ku mulimo wa bena Lebi c ukutungululwa na Itamari d mwana Aarone shimapepo. 22 Kabili Besalele e mwana Uri, mwana Huri uwa mu mukowa wa kwa Yuda acitile fyonse ifyo Yehova aebele Mose. 23 Kabili ali na Oholiabu f mwana Ahisamaki uwa mu mukowa wa kwa Dani, uwacenjela mu fya kupangapanga kabili uwaishiba ukuyemfya kabili kapikula wa bushishi bwa bluu no bwa masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma. 24 Golde yonse iyabomfiwe ku mulimo onse uwa mu muputule wa mushilo e golde yapeelwe ukuba umutuulo wa kusunsha. g Yali amatalanti amakumi yabili na pabula (29) na mashekele imyanda cinelubali na makumi yatatu (730) ukulingila kwi shekele h lya mu muputule uwa mushilo. i 25 Kabili silfere ya balembelwe aba mu lukuta yali amatalanti umwanda umo (100) na mashekele ikana limo ne myanda cinelubali na makumi cinelubali na yasano (1,775) ukulingila kwi shekele lya mu muputule wa mushilo. 26 Cila muntu aletele hafu we shekele iyalingana na hafu we shekele lya mu muputule wa mushilo, kabili abaume bonse abapendelwe ukufuma pa wa myaka amakumi yabili (20) no kucilapo, j bali amakana imyanda mutanda na makana yatatu ne myanda isano na makumi yasano (603,550). k 27 Kabili amatalanti umwanda umo (100) aya silfere bayabomfeshe ku kupangilamo amashinte ya palya pantu apa mushilo na mashinte ya ku nceshi sha kukobekako insalu ya kucingilako. Amashinte umwanda umo ya-

ICIPA. 38 a Ukf 27:19 b Ukf 25:16 Ukf 31:18 Ukf 34:29 Imp 17:7 c Imp 3:6 Imp 4:47 d Ukf 6:23 Imp 4:28 1Im 6:3 e Ukf 31:2 Ukf 35:30 Ukf 36:1 Ukf 37:1 2Im 1:5 f Ukf 31:6 Ukf 35:34 Ukf 36:2 g Ukf 35:22 h Ukf 30:13 Imp 3:47 Imp 18:16 i Le 5:15 Le 27:3 j Ukf 30:15 k Ukf 12:37 Imp 1:46



















Ku Kulyo a Ukf 26:19 Ukf 26:25 Ukf 26:32 b Ukf 27:19



















ICIPA. 39 c Ukf 25:4 Ukf 35:23 d Ukf 29:5 Ukf 31:10 Ukf 35:19 e Ukf 25:8 Le 16:2 f Ukf 28:4 g Ukf 25:7 Ukf 28:6 Le 8:7 h Ukf 26:1 Ukf 36:8

lingene na matalanti umwanda umo, italanti limo kwi shinte limo. a 28 Kabili ku mashekele ikana limo ne myanda cinelubali na makumi cinelubali na yasano (1,775) apangiileko utwa kukofyamo ku fyaimikwa ne fya kubika pa muulu wa fyaimikwa no kufilundanya. 29 Kabili umukuba wa mutuulo wa kusunsha wali amatalanti amakumi cinelubali (70) na mashekele amakana yabili ne myanda ine (2,400). 30 Kabili apangiileko amashinte ya pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo ne ciipailo ca mukuba ne capikulwa ica mukuba ica ciko, ne fipe fyonse ifya ciipailo, 31 na mashinte ya mu lubansa ukushinguluka, na mashinte ya ku mpongolo ya mu lubansa, ne mpoopo shonse isha ku cikuulwa ca mushilo ne mpoopo b shonse isha kwi tenti lya mu lubansa ukushinguluka. Kabili ku bushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce c bapangiileko ifya kufwala d fya kupikula ifya kufwala pa kubombela mu muputule wa mushilo. e E fyo bapangile ifya kufwala fya mushilo f ifya kwa Aarone, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 2 Awe na o apangile efode g ukubomfya golde, no bushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce e lyo no bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa. 3 Kabili bafulile golde mpaka yaba ngo tumalata utwapaapaatala, kabili aputwilemo insale sha kupikwila pamo no bushishi bwa bluu no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma, ifyapangwa na kapikula. h 4 Bapangiileko utwa pa mabeya utwasuntinkene kuli yena. Ku mpela shibili isha iko e ko twasuntinkene.

39

UKUFUMA 39:5-25

Tumba wa pa cifuba. Utuminyololo

5 Kabili icimushipi, icali pali yena ku kukakilako yena, cali ica nsalu imo ine ukulingana ne mipangilwe ya ciko, ica golde, ica bushishi bwa bluu, no bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce no bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa, a ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 6 Kabili babikile amabwe ya shohamu b mu twa kufyantikamo amabwe utwa golde, no kulembapo amashina ya bana ba kwa Israele nga filya fine balemba pa ca kufwatikilako. c 7 Awe ayabikile pa twa pa mabeya ya pali efode ukuba aya kwibukishishako d abana ba kwa Israele, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 8 Kabili apikwile tumba wa pa cifuba, e nge fyo apikwile efode, kuli golde, ku bushishi bwa bluu na ku bushishi bwa masako ya mpaanga ubwakashikila na ku bwakashika ce na ku bwa kolokondwe umusuma uwapyatwa. f 9 Nga apetwa aleba uwa mbali shine ishalingana. Bapangile tumba wa pa cifuba uwapetwa, uwalepele nge cisansa mu butali e lyo mu bwipi na mo alepele nge cisansa. g 10 Kabili babikilepo imitande ine iya mabwe. Mu mutande wa ntanshi mwali ilibwe lya kadikode, ilya topasi ne lya emarodi. h 11 Mu mutande wa cibili i mwali ilibwe lya tokwasi, ilya safiri j ne lya yaspi. k 12 Mu mutande wa citatu l mwali ilibwe lya leshemu, ilya agate ne lya ametusti. 13 Kabili mu mutande wa cine m mwali ilibwe lya krusoliti ne lya shohamu n e lyo ne lya yade. Yabikilwe mu twa kufyantikamo amabwe utwa golde. 14 Kabili amabwe yali ukulingana na mashina ya bana ba kwa Israele. Yali ikumi na yabili (12) ukulingana na mashina yabo, ayalembwa nga filya fine balemba pa ca kufwatikilako, ili ukulingana ne shina lya liko ne li ukulingana ne shina lya liko,

ICIPA. 39 a Ukf 28:8 Ukf 29:5 Es 11:5 b Ukf 25:7 Ukf 35:9 c Ukf 1:1 Ukf 28:9 Ukf 28:10 d Ukf 28:12 e Ukf 25:7 Le 8:8 f Ukf 28:15 g Ukf 28:16 h Ukf 28:17 i Ukf 28:18 j Yb 28:6 k Uks 4:3 l Ukf 28:19 m Ukf 28:20 n Ukt 2:12 1Im 29:2



















Ku Kulyo a Ukf 28:21 b Ukf 28:22 c Ukf 28:23 d Ukf 28:24 e Ukf 28:25 f Ukf 28:26 g Ukf 28:27 h Ukf 28:28 i Ukf 28:31 Le 8:7 Es 61:10 j Ukf 28:32 k Ukf 28:33

132

ukulingana ne mikowa ikumi na ibili. a 15 Kabili pali tumba wa pa cifuba bapangiilepo utuminyololo utwapyatwa ngo mwando, utwa golde. b 16 Kabili bapangile utwa kufyantikamo amabwe tubili utwa golde no tumipeto tubili utwa golde no kubika utumipeto tubili pa mpela shibili isha pali tumba wa pa cifuba. c 17 E lyo babikile utumyando tubili utwa golde mu tumipeto twa pa mpela sha pali tumba wa pa cifuba. d 18 Kabili babikile impela shibili isha tumyando tulya tubili pa tupaafya tubili. E lyo batubikile pa twa pa mabeya ya pali efode ku ntanshi. e 19 Kabili bapangile utumipeto tubili utwa golde no kutubika pa mpela shibili isha pali tumba wa pa cifuba mu kati. f 20 Bapangile no tumipeto tubili utwa golde no kutubika pa twa pa mabeya utwa pali efode pe samba, ku ntanshi, mupepi na pa mulundo, pa muulu wa cimushipi ca pali efode. g 21 Na pa kulekelesha bakakile utumipeto twa kuli tumba wa pa cifuba ku tumipeto twa kuli efode ukubomfya umwando wa bluu, pa kuti abe pa muulu wa cimushipi ca kuli efode no kuti tumba wa pa cifuba efuma pa muulu wa efode, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. h 22 Awe abilile ica kufwala cabula amaboko i ica kufwalilapo efode, ukulingana no mulimo wa kwa kapikula, ica nsalu ya bluu yeka yeka. 23 Kabili umukoshi wa ca kufwala cabula amaboko wali pa kati ka ciko, ngo mukoshi wa ca kucinga icifuba. Ku mukoshi wa uko babilileko insalu pa kuti wilepuka. j 24 Na ku mufukilo wa ca kufwala cabula amaboko babikileko amapomegranate ya nsalu ya bluu ne yakashikila ne yakashika ce, iyapyatwa pamo. k 25 Kabili bapangile inyenjele kuli golde iyalopololwa no kubika shilya

133

Icikuulwa caletwa kuli Mose

nyenjele pa kati ka mapomegranate a ukushingulusha ku mufukilo wa ca kufwala cabula amaboko, pa kati ka mapomegranate; 26 inyenjele imo na pomegranate umo, inyenjele imo na pomegranate umo ukushingulusha ku mufukilo wa ca kufwala cabula amaboko, b ica kubombelamo, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 27 Kabili babilile ifya kufwala ifya nsalu iisuma, c ifya kwa Aarone na bana bakwe abaume, 28 ne citebo d ca nsalu iisuma ne fya kufwala ku mutwe ifyo bayemfya e no tuputula twa mu kati f utwapangilwa kuli kolokondwe umusuma uwapyatwa, 29 no mushipi g uwapikulwa kuli kolokondwe umusuma uwapyatwa, na ku bushishi bwa bluu no bwa masako ya mpaanga ubwakashikila no bwakashika ce, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 30 Na pa kulekelesha bapangile akapaapaatu kabeeka, icishibilo ca mushilo ica kuipeela, ukubomfya golde yalopololwa no kulembapo ifilembo nga filya fine balemba pa ca kufwatikilako, ifyaleti: “Bumushilo bwa kwa Yehova.” h 31 Kabili babikileko akamwando ka bluu pa kuti akapaapaatu kabeeka kabe pa muulu wa nsalu ya kupombanya ku mutwe, i ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 32 Awe umulimo onse uwa pa cikuulwa ca mushilo walipwile, pantu abana ba kwa Israele baubombele ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. j Bacitile fye filya fine. 33 Kabili baletele icikuulwa ca mushilo k kuli Mose, itenti l ne fipe fya ciko fyonse, m utwa kukofyamo n twa ciko na mafulemu o ya ciko, imipindo ya ciko, p inceshi sha ciko, na mashinte ya ciko, q 34 ne ca kufimbapo ica mikupo ya basukusuku r icakashika ne ca kufimbapo ica mikupo ya basilu s ne nsalu ya

ICIPA. 39 a 2Is 25:17 b Ukf 28:34 c Ukf 28:39 Le 8:7 Le 8:13 Uks 19:8 d Ukf 28:4 Ukf 28:39 e Ukf 28:40 Ukf 29:9 Le 8:13 f Ukf 28:42 Ek 44:18 g Ukf 28:4 Ukf 28:39 Es 11:5 h Ukf 28:36 Le 8:9 Sek 14:20 i Ukf 28:37 j Ukf 25:40 He 8:5 k Ukf 36:8 l Ukf 36:14 m Ukf 31:7 n Ukf 36:18 o Ukf 36:20 p Ukf 36:31 q Ukf 36:24 r Ukf 36:19 s Ukf 26:14



















Ku Kulyo Ukf 36:35 Ukf 37:1 Ukf 37:4 Ukf 37:6 Ukf 37:10 Ukf 37:16 Ukf 37:17 Ukf 37:23 Ukf 25:38 Ukf 35:28 Ukf 37:25 Ukf 37:29 Ukf 30:35 Ukf 36:37 Ukf 38:1 Ukf 38:4 Ukf 38:6 Ukf 38:30 Ukf 38:8 Ukf 30:18 Ukf 38:9 Ukf 38:10 Ukf 38:11 Ukf 38:18 Ukf 35:18 Ukf 38:20 Ukf 27:19 Ukf 31:10 Ukf 28:3 Ukf 35:19 Ukf 35:10 Ukf 36:1 f Le 9:23 Imp 6:23 Yos 22:6 1Is 8:14 2Im 30:27



















a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z a b c d e

ICIPA. 40 g Ukf 12:2 Ukf 34:18 Est 3:7 h Imp 7:1 i Ukf 25:21 j Imp 4:5 He 9:3 He 10:20 k Ukf 26:35

UKUFUMA 39:26–40:4 kucingilako, a 35 ne cipao b ca cipangano ne milando c ya ciko ne nkupiko, d 36 itebulo, e ifipe f fya liko fyonse no mukate wa mutuulo, 37 ica kutekapo inyali g ica golde iyalopololwa, inyali sha ciko, umutande wa nyali, h ne fipe i fya ciko fyonse na mafuta ya kusanikila, j 38 ne ciipailo k ca golde na mafuta ya kusubila l ne fyanunkila m ne ca kucinga n pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo, 39 iciipailo o ca mukuba ne capikulwa p ca mukuba ica ciko, imitembo q ya ciko ne fipe fya ciko fyonse, r ica kubikamo amenshi ya kusamba s ne ca kucitekapo, t 40 insalu sha kucingilako u ulubansa, ifyaimikwa v fya luko na mashinte w ya luko ne ca kucingilako x pa mpongolo ya lubansa, imyando y ya ciko ne mpoopo z sha ciko ne fipe a fyonse ifya kubomfya mu cikuulwa ca mushilo, e kutila mu cikuulwa ca kukumaninako, 41 ifya kufwala b ifyapikulwa ifya kubombela mu muputule wa mushilo nga nshi, ifya kufwala fya mushilo c ifya kwa Aarone shimapepo ne fya kufwala fya bana bakwe abaume ifya kubombelamo bushimapepo. d 42 Ukulingana na fyonse ifyo Yehova aebele Mose, e fyo abana ba kwa Israele babombele umulimo onse. e 43 Kabili Mose amwene umulimo onse, kabili moneni! baubombele nga filya fine Yehova alandile. E fyo bacitile. E ico Mose alibapaalile. f Yehova asosele kuli 40 Kabili Mose, ati: 2 “Mu bushiku bwa kubalilapo ubwa mweshi wa ntanshi, g e mo ukemike icikuulwa ca mushilo e kutila icikuulwa ca kukumaninako. h 3 Kabili ukabike icipao ca cipangano i mu kati no kucingako insalu ku Cipao. j 4 Kabili ukengishe itebulo k no kuliteyanya bwino, kabili ukengishe

UKUFUMA 40:5-29

Ifya kuteyanya icikuulwa ca mushilo

ica kutekapo inyali a no kusanika inyali sha ciko. b 5 Kabili ukabike iciipailo ca golde ica kufutumwinapo ifyanunkila c pa ntanshi ya cipao ca cipangano no kukobeka ica kucinga pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo. d 6 “Kabili ukabike iciipailo e ca kutuulilapo umutuulo wa koca pa ntanshi ya mwinshi wa cikuulwa ca mushilo, 7 kabili ukabike ica kubikamo amenshi ya kusamba pa kati ka cikuulwa ca mushilo ne ciipailo kabili ukabikemo na menshi. f 8 Kabili ukateyanye ulubansag ukushinguluka no kukobeka ica kucinga h pa mpongolo ya lubansa. 9 Kabili ukabuule na mafuta ya kusubila i no kusuba icikuulwa ca mushilo na fyonse ifilimo, j kabili ukacisangulule pamo ne fipe fya ciko fyonse, pa kuti cikabe ica mushilo. 10 Kabili ukasube iciipailo ca kutuulilapo umutuulo wa koca ne fipe fya ciko fyonse no kusangulula iciipailo, k pa kuti iciipailo cikabe ica mushilo nga nshi. l 11 Kabili ukasube ne ca kubikamo amenshi ya kusamba ne ca kucitekapo no kucisangulula. 12 “E lyo ukapalamike Aarone na bana bakwe abaume ku mwinshi wa cikuulwa ca mushilo no kubasamba mu menshi. m 13 Kabili ukafwike Aarone ifya kufwala fya mushilo n kabili ukamusube o no kumusangulula, pa kuti abombe bushimapepo kuli ine. 14 Pa numa ukapalamike abana bakwe abaume kabili ukabafwike ifya kufwala. p 15 Kabili ukabasube filya fine ukasuba shibo, q pa kuti babombe bushimapepo kuli ine, no kusubwa kwabo kukaba ukwa muyayaya, e cishibilo ca bushimapepo bwa muyayaya ku nkulo shabo.” r 16 Kabili Mose acitile ukulingana na fyonse ifyo Yehova amwebele. s Filya fine fye e fyo acitile. 17 Nomba mu mweshi wa nta-

ICIPA. 40 a Ukf 25:31 He 9:2 b Ukf 25:37 c Ukf 30:1 Am 141:2 Lk 1:10 Uks 5:8 d Ukf 26:36 Ukf 39:38 e Ukf 38:1 1Ko 10:18 He 13:10 f Ukf 30:18 g Ukf 27:9 h Ukf 27:16 Ukf 38:18 i Ukf 30:25 He 1:9 j Le 8:10 Imp 7:1 k Ukf 29:36 Le 8:11 l Ukf 29:37 m Le 8:6 Ef 5:26 He 7:28 n Ukf 29:5 Le 8:7 o Le 8:12 Am 133:2 Imi 10:38 p Le 8:13 q Le 8:30 2Ko 1:21 r Imp 25:13 He 7:11 He 7:23 s Ukf 39:43 Amg 4:2



















Ku Kulyo a Imp 7:1 Imp 9:15 b Ukf 36:24 c Ukf 26:15 d Ukf 36:31 e Ukf 35:11 f Ukf 26:7 Ukf 36:14 g Ukf 26:14 h Ukf 16:34 Ukf 31:18 i Ukf 25:22 Ukf 37:1 j Ukf 37:4 1Is 8:8 k Ukf 37:6 1Im 28:11 l Le 16:2 m Ukf 36:35 He 10:20 n He 9:3 He 10:19 o Ukf 37:10 He 9:2 p Ukf 25:30 Mt 12:4 q Ukf 37:17 r Ukf 25:37 Ukf 37:23 Am 119:105 s Ukf 30:1 Ukf 37:25 t Ukf 30:7 Ukf 30:35 u Ukf 26:36 Ukf 36:37 v Ukf 38:1 He 13:10 w Ukf 29:38

134

nshi mu mwaka uwalenga ibili, mu bushiku bwa ntanshi muli uyo mweshi, e mo caimikwe icikuulwa ca mushilo. a 18 Ilyo Mose aimike icikuulwa ca mushilo, abikile amashinte b ya ciko pa nshi no kubikapo amafulemu c ya ciko no kubikamo imipindo d no kwimika inceshi sha ciko. e 19 E lyo ayanshile itenti f pa muulu wa cikuulwa ca mushilo no kubikapo ica kufimba g pe tenti pa muulu wa liko, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 20 Pa numa abuulile amabwe ya Cipangano h no kuyabika mu Cipao i kabili abikile imitembo j ku Cipao no kubika inkupiko k pa muulu wa Cipao. l 21 E lyo aingishe Icipao mu cikuulwa ca mushilo no kubika insalu m ya kucingilako no kucinga ku cipao ca cipangano, n ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 22 Kabili abikile itebulo o mu cikuulwa ca mushilo mu mbali, ku kapinda ka ku kuso, ku nse ya nsalu ya kucingilako, 23 kabili atentekenyepo imikate p ku cinso ca kwa Yehova, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 24 Kabili abikile ica kutekapo inyali q mu cikuulwa ca mushilo apalungatene ne tebulo, mu mbali, ku kapinda ka ku kulyo. 25 Asanike ne nyali r ku cinso ca kwa Yehova, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 26 Kabili abikile iciipailo ca golde s mu cikuulwa ca mushilo pa ntanshi ya nsalu ya kucingilako, 27 pa kutila alefutumwinapo ifyanunkila, t ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 28 Pa kulekelesha abikile ica kucinga u pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo. 29 Kabili abikile iciipailo v ca mutuulo wa koca pa mwinshi wa cikuulwa ca mushilo, icikuulwa ca kukumaninako, pa kuti atuule umutuulo wa koca w no mutuulo wa ngano, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose.

135

UKUFUMA 40:30—UBWINA LEBI 1:10

Ubukata

30 Kabili abikile ica kubikamo amenshi ya kusamba pa kati ka cikuulwa ca mushilo ne ciipailo no kubikamo amenshi ya kusamba ku minwe na ku makasa. a 31 Kabili palya e po Mose na Aarone na bana bakwe abaume balesambila ku minwe na ku makasa. 32 Ilyo baingila mu cikuulwa ca mushilo na lintu bapalama ku ciipailo balesamba, b ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 33 Na pa kulekelesha ateyenye ulubansac ukushinguluka icikuulwa ca mushilo ne ciipailo no kubika ica kucinga pa mpongolo ya lubansa. d E fyo Mose apwishishe umulimo. 34 E lyo ikumbi e lyakupile icikuulwa ca mushilo, no buka-

ICIPA. 40 a Ukf 30:18 He 10:22 b Ukf 30:19 c Ukf 27:9 Ukf 38:9 d Ukf 38:18 e Le 16:2 Imp 9:15 Imp 16:42 1Is 8:10 Uks 15:8



















Ku Kulyo a Am 78:14 b Ukf 29:43 2Im 5:14 c Imp 10:11 Neh 9:19 d Imp 9:17 Imp 9:22 e Ukf 13:21 Imp 9:16 Am 78:14

ta bwa kwa Yehova bwaiswile mu cikuulwa ca mushilo. 35 Na o Mose afililwe ukwingila mu cikuulwa ca mushilo, pantu ikumbi a lyaikele pa muulu wa ciko no bukata bwa kwa Yehova bwaiswile mu cikuulwa ca mushilo. b 36 Ilyo ikumbi lyaima ukufuma pa cikuulwa ca mushilo, ninshi abana ba kwa Israele kupasa inkambi mu nyendo shabo shonse. c 37 Lelo, nge kumbi talimine, tabalepasa inkambi mpaka ubushiku lyaima. d 38 Pantu ikumbi lya kwa Yehova lyaleba pa cikuulwa ca mushilo akasuba, na mu nshita ya bushiku umulilo e walebapo uo aba mu ng’anda ya kwa Israele bonse balemona mu nyendo shabo shonse. e

dccc

ccc

UBWINA LEBI Yehova aitile Mose 1 Kabili no kusosa kuli ena mu cikuulwa ca kukumaninako, ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele b auti, ‘Umuntu nga alefwaya ukutuula umutuulo kuli Yehova ukufuma pa fitekwa fyakwe, afwile ukubuula pa ng’ombe shakwe nangu pa mpaanga shakwe. 3 “ ‘Nga ca kutila apeela ing’ombe yakwe ukuti ibe umutuulo wa koca, c iyo ing’ombe ikabe ing’ombe iilume kabili iisuma. d Akailete pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako mu kuitemenwa ku cinso ca kwa Yehova. e 4 E lyo akabike iminwe pa mutwe wa mutuulo wakwe ku kuba umutuulo wa koca, na o ukapokelelwa f bwino bwino nge cifuta mulandu. g 5 “ ‘E lyo akepaye ing’ombe iilume iinono ku cinso ca kwa Yehova; kabili abana ba kwa Aarone, bashimapepo, h bakapalamike a

ICIPA. 1 a Ukf 40:34 Imp 12:5 b Le 22:18 c Le 12:6 Imp 15:3 d Ukf 12:5 Le 22:20 Amg 15:21 Mal 1:14 He 9:14 1Pe 1:19 e 2Ko 9:7 f Es 56:7 g Imp 15:25 Ro 3:25 1Yo 2:2 h He 10:11



















Ku Kulyo a He 9:13 1Pe 1:2 b Le 7:8 c Le 6:12 d Ukt 22:9 Neh 13:31 e Ukf 29:17 Le 9:13 1Is 18:23 f Le 8:21 Le 9:14 g Ukt 8:21 Ukf 29:18 Imp 15:3 Ef 5:2 Flp 4:18 h Ukt 4:4

umulopa no kusansa umulopa ukushingulusha pa ciipailo, a icabela pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 6 Kabili ico aletuula ku kuba umutuulo wa koca bakacifunde no kuciputaula mu filundwa. b 7 Kabili abana ba kwa Aarone, bashimapepo, bakabike umulilo pa ciipailo c no kuteyanya inkuni pa mulilo. d 8 Kabili abana ba kwa Aarone, bashimapepo, bakateyanye ifilundwa, e umutwe na mafuta bakabike pa nkuni ishili pa mulilo wa pa ciipailo. 9 Kabili amala f na molu akafisamfye mu menshi; na shimapepo akafyoce pa ciipailo ku kuba umutuulo wa koca, uwa pa mulilo kabili uwakuleta akacena kasuma kuli Yehova. g 10 “ ‘Kabili umutuulo wakwe uwa koca nga ufumine pa mpaanga, h nangu pa bana ba basukusuku nelyo pa mbushi, akatuule

UBWINA LEBI 1:11–2:13

Umutuulo wa koca no wa ngano

iilume a kabili iisuma. b 11 Kabili ikepaiwe ku mbali ya ciipailo ku kapinda ka ku kuso ku cinso ca kwa Yehova, kabili abana ba kwa Aarone, bashimapepo, bakasanse umulopa wa nama ukushingulusha iciipailo. c 12 Kabili akaciputaule mu fipande no mutwe wa iko na mafuta, na shimapepo akafibike pa nkuni ishili pa mulilo pa ciipailo. d 13 Kabili amala e na molu f akafisamfye mu menshi; na shimapepo akafyoce g pa ciipailo. Mutuulo wa koca, uwa pa mulilo kabili uwakuleta akacena kasuma kuli Yehova. h 14 “ ‘Lelo, nga ca kutila fyuni e fyo atuula ukuti fibe umutuulo wakwe uwa koca kuli Yehova, akatuule ifipele i nangu utwana twa nkunda. j 15 Kabili shimapepo akatuule ico cuni pa ciipailo no kucekak umukoshi wa ciko no kucoca pa ciipailo, lelo umulopa wa ciko ukapongolwelwe ku lubali lwa ciipailo. 16 Kabili akafumyeko icibukulo ca ciko na masako no kufipoosa mu mbali ya ciipailo, lubali ku kabanga, uko betila imito ya mafuta. l 17 Kabili akacilepaule mu mapindo lelo ukwabulo kucipandaula. m E lyo shimapepo akacoce pa ciipailo pa nkuni ishili pa mulilo. Mutuulo wa koca, n uwa pa mulilo kabili uwakuleta akacena kasuma kuli Yehova. o

ICIPA. 1

umuntu nga alefwa2 “ya‘Kabili ukutuula umutuulo wa p

ngano kuli Yehova, shifwile ukuba ishapeleka; q kabili afwile ukwitulwilapo na mafuta no kubikapo libani. 2 Kabili akautwale ku bana ba kwa Aarone, bashimapepo, na shimapepo akabuulepo ulupi lumo ulwa buunga ubwapeleka na mafuta ayalipo na libani kumo; kabili akoce uyu mutuulo pa ciipailo ku kuba ica kwibukishishako, r umutuulo wa pa mulilo uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova. 3 Ne cashalapo ku mutuulo wa ngano

a Le 22:19 b Le 22:20 Mal 1:14 1Pe 1:19 c Le 9:12 2Im 29:22 d Le 9:13 1Is 18:23 e Le 9:14 f Ukf 29:17 g Ukf 29:18 h Ukf 29:41 Le 1:9 i Lk 2:24 j Le 5:7 Le 12:8 k Le 5:8 l Ukf 27:3 Le 4:12 Le 6:10 m Ukt 15:10 n Ukt 8:20 Ukf 29:18 o Le 6:21 Imp 28:8



















ICIPA. 2 p Le 6:14 Le 9:17 Imp 15:4 q Ukf 29:2 Imp 7:13 r Le 6:15 Imp 5:26



















Ku Kulyo a Le 7:9 b Le 10:12 Imp 18:9 c Ukf 29:23 Le 8:26 d Imp 6:19 1Ko 5:7 e Ukf 29:2 Le 7:10 Imp 6:15 f Le 6:21 Le 7:9 1Im 23:29 g Imp 28:9 h Le 2:2 Le 5:12 i Ukf 29:41 Imp 28:8 j Imp 18:9 He 13:10 k Ukf 12:19 Le 6:17 Mt 16:12 1Ko 5:7 Ga 5:9 l Ukf 23:19 Imp 15:20 2Im 31:5 Amp 3:9 1Ko 15:20 Uks 14:4

136

ca kwa Aarone na bana a bakwe, cena ca mushilo b nga nshi ukufuma pa mituulo ya kuli Yehova iya pa mulilo. 4 “ ‘Kabili nga watuula umutuulo wa ngano, uwa mukate uwapangilwa mu citofu, ufwile ukuba uwa buunga bwapeleka, imikate c ishatutumuka umwasakana amafuta nangu imikate yapaapaatala iishatutumuka d iyasubwako amafuta. e 5 “ ‘Kabili umutuulo obe nga mutuulo wa ngano ukufuma pa ca kocelapo, f ufwile ukuba wa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta, umwabula icitutumushi. 6 Ukaumokaule, no kwitulwilapo amafuta. g Uyu e mutuulo wa ngano. 7 “ ‘Kabili umutuulo obe nga mutuulo wa ngano isha pa ca kusalwilapo, ufwile ukufuma ku buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta. 8 Kabili ukalete kuli Yehova uyu mutuulo wa ngano uwafuma kuli fi fintu; kabili ukautwale kuli shimapepo na o akaupalamike ku ciipailo. 9 Kabili shimapepo akabuulepo bumo pa mutuulo wa ngano pa kuti bukabe ica kwibukishishako h uyo mutuulo kabili akabocele pa ciipailo, pa kuti bukabe umutuulo wa pa mulilo uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova. i 10 Kabili ubukashalako ku mutuulo wa ngano bwa kwa Aarone na bana bakwe, bwa mushilo nga nshi, ukufuma pa mituulo ya pa mulilo j iya kuli Yehova. 11 “ ‘Umutuulo onse uwa buunga bwa ngano uo mwatuula kuli Yehova wikabamo icitutumushi, k pantu tamufwile ukoca icitutumushi no buci ku kuba umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. 12 “ ‘Mukatuule kuli Yehova umutuulo wa fisabo fyabalilapo ukupya, l kabili uyu mutuulo taufwile ukubikwa pa ciipailo ku kuba icena cisuma. 13 “ ‘Kabili umutuulo onse

137

Imituulo. Umulopa wabindwa

uwa buunga bwa ngano mukalungemo umucele; a kabili mwikatala amulaba ukulunga umucele wa cipangano b ca kwa Lesa wenu mu mutuulo wenu uwa buunga bwa ngano. Umutuulo wenu onse uo muletuula mukalebikapo no mucele. 14 “ ‘Kabili nga ulefwaya ukutuula kuli Yehova umutuulo wa ngano uwa fisabo fyabalilapo ukupya, ufwile ukutuula imitwe ya ngano iishilakosa iyasalulwa pa mulilo, ifisense fya ngano sha nomba line, e fyo utuule fibe umutuulo wa ngano uwa fisabo fyabalilapo ukupya. c 15 Kabili ukabikepo amafuta no kubikapo libani. Uyu e mutuulo d wa ngano. 16 Kabili shimapepo afwile ukoca ica kwibukishishako e uyo mutuulo, ifisense fimo na mafuta, na libani onse, e mutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. ‘Kabili umutuulo wakwe 3 “nga lilambo lya mutende, f

nga wafuma pa ng’ombe iilume nelyo iikota, iisuma g e yo akatuule kuli Yehova. 2 Kabili akabike minwe pa mutwe h wa mutuulo wakwe, kabili akepaile ing’ombe pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako; kabili abana ba kwa Aarone, bashimapepo, bakasanse umulopa ukushingulusha pa ciipailo. 3 Kabili akabuulepo fimo pa mutuulo wakwe uwa mutende no kufipeela kuli Yehova, e kutila, amafuta i ayafimba ku mala, na mafuta yonse aya ku mala, j 4 ne mfyo k shibili na mafuta ya shiko, e lyo na ya ku musana wa iko. Lelo insongo ya libu, akaifumishe kumo ne mfyo. 5 Kabili abana l ba kwa Aarone bakafyocele m pa ciipailo, pa mutuulo wa koca uuli pa nkuni n ishili pa mulilo, ku kuba umutuulo wa pa mulilo uwakuleta akacena o kasuma kuli Yehova. 6 “ ‘Kabili umutuulo wakwe nga ufumine pa mukuni wa mpaanga, akatuule iilume nelyo iikota, iisuma p ku kuba ila-

ICIPA. 2 a Ek 43:24 b Imp 18:19 2Im 13:5 c Ukf 23:16 Ukf 34:22 Imp 28:26 d Ye 17:26 Ye 41:5 e Ukf 29:25 Le 5:12



















ICIPA. 3 f Le 22:21 g Imp 6:14 h Ukf 29:10 Le 8:18 i Ukf 29:13 Le 7:23 Le 7:30 1Is 8:64 Ek 44:15 j Le 1:13 k Le 3:15 Le 7:4 Le 8:16 l Imp 3:2 Mal 2:4 m Le 1:9 Le 7:31 Le 9:10 n Le 6:12 o Le 1:17 Le 4:31 Ef 5:2 p Ukf 12:5 Imp 6:14 2Ko 5:21 He 7:26 1Pe 1:19



















Ku Kulyo He 9:14 Le 4:4 Le 4:15 2Im 7:7 Ukf 29:22 Le 9:19 f Le 3:3 g Le 4:9 Le 9:10 h Le 3:5 Le 4:31 i Le 21:6 j Le 9:3 Le 22:19 k Ukf 29:10 Le 3:2 l Ukf 29:11 Le 3:8 Le 14:13 m Le 3:3 Le 3:9 Le 4:26 Am 20:3 n Le 7:23 1Sa 2:16 o Ukt 9:4 Le 17:10 Le 17:13 Amg 12:23 Ek 44:7 Imi 15:20



















a b c d e

ICIPA. 4 p Ukt 46:26

UBWINA LEBI 2:14–4:2 mbo lya mutende kuli Yehova. 7 Nga mwana wa mpaanga aleeta, afwile ukutuula uyu mutuulo ku cinso ca kwa Yehova. a 8 Kabili akabike minwe pa mutwe b wa nama, no kuipaila c pa ntanshi ya cikuulwa ca kukumaninako; kabili abana ba kwa Aarone bakasanse umulopa wa iko ukushinguluka iciipailo. 9 Kabili kwi lambo lya mutende akafumyeko amafuta ukuti yakabe umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. d Umucila e onse uwanona uo akaputwila apo walundanina no mongololo, na mafuta ayafimba ku mala, na mafuta fye yonse aya ku mala, f 10 ne mfyo shibili na mafuta ya shiko, e lyo na ya ku musana yene. Lelo insongo g ya libu, akaifumishe kumo ne mfyo. 11 Kabili shimapepo akafyocele h pa ciipailo kwati fya kulya, i umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. 12 “ ‘Kabili umutuulo wakwe nga ni mbushi, j akaituule kuli Yehova. 13 Kabili akabike iminwe yakwe pa mutwe k wa iko, no kuipaila l pa ntanshi ya cikuulwa ca kukumaninako; kabili abana ba kwa Aarone bakasanse umulopa wa iko ukushinguluka iciipailo. 14 Kabili akatuule umutuulo wakwe, umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova, amafuta ayafimba ku mala, na mafuta yonse aya ku mala, m 15 ne mfyo shibili na mafuta ya shiko, e lyo na ya ku musana wa iko. Lelo insongo ya libu, akaifumishe kumo ne mfyo. 16 Kabili shimapepo akafyocele pa ciipailo kwati fya kulya, umutuulo wa pa mulilo uwakuleta akacena akasuma. Amafuta yonse ya kwa Yehova. n 17 “ ‘Ifunde ili lya muyayaya ku nkulo shenu, mu mekalo yenu yonse: Te kwesha ukulya amafuta yonse no mulopa o onse.’ ” Yehova akonkenye4 Kabili po ukusosa kuli Mose, ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Ngo muntu p abembuka mu

UBWINA LEBI 4:3-21 kukanaishiba, a acita cimo pa fyo Yehova akaanya ukucita: 3 “ ‘Nga shimapepo, uwasubwa, b abembukac ulubembu lwa kuletelela abantu, akatuule kuli Yehova ing’ombe iilume iinono kabili iisuma pa lubembu d lwakwe ulo acitile, e mutuulo wa pa lubembu. 4 Kabili akalete ing’ombe iilume pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako e ku cinso ca kwa Yehova no kubika iminwe yakwe pa mutwe wa ng’ombe, f kabili akepaile iyo ing’ombe ku cinso ca kwa Yehova. 5 Kabili shimapepo, uwasubwa, g akabuulepo umulopa wa iyo ing’ombe iilume no kuwingisha mu cikuulwa ca kukumaninako; 6 kabili shimapepo akatumpike umunwe h wakwe mu mulopa no kusansa uyu mulopa imiku i cinelubali (7) ku cinso ca kwa Yehova pa ntanshi ya nsalu iyacingilila umuputule wa mushilo. 7 Kabili shimapepo akabike umulopa umo ku nsengo j sha ku ciipailo isha ca kufutumwinapo ifyanunkila kuli Yehova, icaba mu cikuulwa ca kukumaninako, kabili umulopa onse uwa ng’ombe iilume uwashalapo akaupongolwele pe samba k lya ciipailo ca mutuulo wa koca, icabela pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 8 “ ‘Kabili kuli iyi ine ing’ombe iya mutuulo wa pa lubembu akafumyeko amafuta yonse, e kutila amafuta ayafimba ku mala, na mafuta fye yonse aya ku mala, l 9 ne mfyo shibili na mafuta ya shiko, e lyo na ya ku musana. Lelo insongo ya ku libu, akaifumishe kumo ne mfyo. m 10 Akacite nga filya fine acita ku ng’ombe iilume iye lambo lya mutende. n Kabili shimapepo akafyocele pa ciipailo ca mutuulo wa koca. o 11 “ ‘Lelo umukupo wa ng’ombe no munofu wa iko onse pamo no mutwe ne myendo na mala na mafi, p 12 e kutila

Imituulo ya pa membu ICIPA. 4 a Le 5:17 Imp 15:28 Am 119:67 Ga 6:1 Yak 2:10 b Le 8:12 Le 21:10 Lk 4:18 He 1:9 c Imp 12:1 He 4:15 He 7:26 d He 5:3 He 7:27 e Le 1:3 Le 6:25 f Ukf 29:10 Le 1:4 g Ukf 29:29 Ukf 30:30 h Le 8:15 Le 16:19 i Le 16:14 j Ukf 30:10 k Le 5:9 l Le 4:19 Le 4:26 m Le 3:4 Le 9:10 n Le 3:3 o Le 4:26 Am 20:3 He 10:8 p Ukf 29:14 Imp 19:5 

Ku Kulyo a Imp 5:3 He 13:11 b Le 6:11 c Le 8:17 d Yos 7:11 Amp 14:34 e Ukf 32:30 Imp 15:24 f Lkm 12:14 1Ti 5:24 g Ukf 29:10 Le 1:4 Le 3:2 Le 16:21 Mt 8:17 He 9:28 1Pe 2:24 h Ukf 40:15 i Le 4:5 j Ukf 26:31 Ukf 40:21 He 10:20 k Ukf 30:1 Ukf 30:6 l Ukf 27:1 Ukf 40:6 Le 4:7 m Le 3:16 n Ukf 32:30 Le 12:8 Le 16:17 Imp 15:25 Ef 1:7 1Ti 2:5 He 2:17

138

ing’ombe fye yonse, akaifumishe ku nse ya nkambi a pa ncende ya busaka apo betila imito b ya mafuta, kabili akayoce pa nkuni mu mulilo. c Apo betila imito e po akocele ing’ombe. 13 “ ‘Nomba ulukuta lonse ulwa kwa Israele nga lwabembuka d kabili umulandu wafiswa ku menso ya lukuta mu kuti bacita cimo pa fyo Yehova atile tafifwile ukucitwa kabili baba no mulandu, e 14 no lubembu ulo bacitile lwaishibikwa, f ulukuta lukatuule ng’ombe iilume iinono ukuba umutuulo wa pa lubembu kabili bakailete pa ntanshi ya cikuulwa ca kukumaninako. 15 Kabili abakalamba ba lukuta bakabike minwe yabo pa mutwe g wa ng’ombe ku cinso ca kwa Yehova, kabili ing’ombe ikepaiwe ku cinso ca kwa Yehova. 16 “ ‘E lyo shimapepo, uwasubwa, h akabuule umulopa wa ng’ombe iilume no kuwingisha mu cikuulwa ca kukumaninako. i 17 Kabili shimapepo akatumpike umunwe wakwe mu mulopa no ku-usansa imiku cinelubali (7) ku cinso ca kwa Yehova pa ntanshi ya nsalu j iyacingilila umuputule wa mushilo. 18 Kabili shimapepo akabuulepo umulopa no ku-ubika pa nsengo k sha ku ciipailo icili ku cinso ca kwa Yehova, icaba mu cikuulwa ca kukumaninako; kabili umulopa onse uwa ng’ombe iilume uwashalapo akaupongolwele mwi samba lya ciipailo ca mutuulo wa koca, l icabela pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 19 Kabili akatuule amafuta yonse aya iko, no kuyocela pa ciipailo. m 20 E fyo akacite kuli iyi ng’ombe iilume nga filya fine acitile kuli ilya iya mutuulo wa pa lubembu. E fyo akacite kuli yena; kabili shimapepo akabafutile n pa fibi fyabo, e lyo bakelelwa. 21 Kabili akafumishe ing’ombe ku nse ya nkambi no kuyoca, filya fine aocele iya pa

139

Ukusokolola imembu sha bambi

kubala. a Uyu e mutuulo wa pa lubembu uwa lukuta. b 22 “ ‘Umukalambac wa mukowa nga abembuka no kucita mu kukanaishiba cimo pa fyo Yehova Lesa atile tafifwile ukucitwa, d kabili aba no mulandu, 23 nelyo nga kwaba uwamweba ukuti nabembuka, e akatuule umutuulo wakwe, e kutila umwana wa mbushi, f umusuma. 24 Kabili akabike minwe pa mutwe g wa mwana wa mbushi no kumwipaila apepailwa umutuulo wa koca ku cinso ca kwa Yehova. h Wena mutuulo wa pa lubembu. i 25 Kabili shimapepo akabuulepo umulopa wa pa mutuulo wa pa lubembu ku munwe wakwe no ku-ubika pa nsengo j sha ku ciipailo ca mutuulo wa koca, no mulopa wa uko uwashala akaupongolwele mwi samba lya ciipailo ca mutuulo wa koca. 26 Kabili akoce amafuta yonse pa ciipailo nga filya fine oca amafuta ye lambo lya mutende; k kabili shimapepo akamufutile ulubembu l lwakwe, e lyo akelelwa. 27 “ ‘Nga ca kutila umuntu uuli onse uwa mu calo abembuka ukwabulo kwishiba pa kucita cimo pa fyo Yehova atile tafifwile ukucitwa kabili aba no mulandu, m 28 nelyo nga kwaba uwamweba ukuti nabembuka, akatuule umutuulo, e kutila umwana wa mbushi umukota, n umusuma, uwa pa lubembu lwakwe ulo abembuka. 29 Kabili akabike minwe pa mutwe o wa nama ya mutuulo wa pa lubembu no kwipaya inama ya pa lubembu palya pene apepailwa inama ya mutuulo wa koca. p 30 Kabili shimapepo akabuulepo umulopa wa nama ku munwe wakwe no ku-ubika pa nsengo q sha ku ciipailo ca mutuulo wa koca, no mulopa wa uko uwashala akaupongolwele mwi samba lya ciipailo. r 31 Kabili akafumye amafutas yonse, filya fine afumishe na mafuta pe lambo lya mutende; t kabili shimapepo akayocele pa ciipailo ku kuba akacena ka-

ICIPA. 4 a Le 4:12 b Le 16:15 Mt 20:28 Yh 1:29 1Yo 2:2 c Ukf 18:21 Imp 16:2 Imp 34:18 Yos 22:14 2Sa 24:10 d Le 5:4 Le 5:17 Le 6:2 e 2Sa 12:13 f Le 23:19 Imp 15:24 Imp 28:15 Imp 29:5 g Le 1:4 Le 4:4 Amp 28:13 Es 53:6 h Le 1:11 Le 3:2 Le 6:25 Le 7:2 i Le 4:3 j Le 8:15 Le 9:9 Le 16:18 He 9:22 k Le 3:5 l Ukf 32:30 Imp 15:28 m Ukf 12:49 Imp 5:6 Imp 15:29 n Le 5:6 o Le 1:4 Le 3:2 Le 4:4 Le 16:21 Amp 28:13 Es 53:6 Mt 8:17 1Pe 2:24 p Le 1:11 Le 6:25 q Le 4:25 r Le 8:15 Le 9:9 He 9:22 s Le 3:16 Le 4:8 t Le 3:3



















Ku Kulyo a Ukf 29:18 Le 1:9 Le 3:5 Le 8:21 Esr 6:10 b Le 4:26 Ho 14:2 c Es 53:7 Yh 1:29 He 9:14 1Pe 1:19 d Le 3:6 He 7:26 He 9:14 1Pe 2:22 e Le 1:11 Le 4:4 f Le 4:25 Le 16:18 g Ukf 29:13 Le 3:3 Le 6:12 Le 9:10

UBWINA LEBI 4:22–5:3 suma kuli Yehova; a kabili shimapepo akamufutileko, e lyo akelelwa. b 32 “ ‘Lelo nga aleta umwana wa mpaangac ukuti e mutuulo wakwe uwa pa lubembu, afwile ukuleta iikota kabili iisuma. d 33 Kabili akabike iminwe pa mutwe wa nama iyo aletuulila pa lubembu no kuipaya apepailwa e lyonse umutuulo wa koca ku kuba umutuulo wa pa lubembu. 34 Kabili shimapepo akabuulepo umulopa wa nama ya mutuulo wa pa lubembu ku munwe wakwe no ku-ubika pa nsengo sha ku ciipailo ca mutuulo wa koca, f no mulopa wa uko uwashala akaupongolwele mwi samba lya ciipailo. 35 Kabili akafumye amafuta yonse, filya fine afumya amafuta pe lambo lya mutende ilya mwana wa mpaanga, kabili shimapepo akayocele pa ciipailo, pa mutuulo wa kuli Yehova uwa pa mulilo; g kabili shimapepo akamufutile h ulubembu lwakwe ulo abembuka, e lyo akelelwa. i “ ‘Nomba umuntu nga ni ka5 mbone nelyo alimweneko nej

lyo naishibapo fimo, kabili ilyo aumfwa imbila k akana no kusokololal ulubembu ulo umuntu umbi acitile, ninshi uyu muntu nabembuka kabili akaba no mulandu pa cilubo cakwe. 2 “ ‘Nelyo umuntu nga akumya icakowela, icitumbi ca nama ya mu mpanga iyakowela nangu icitumbi ca citekwa icakowela nangu icitumbi ca fisenya icakowela, m nangu ca kutila teshibe, n na lyo line nakowela kabili ali uwa mulandu. o 3 Nelyo nga mu kukanaishiba akumya icikowesha icifuma ku muntu, conse icakowela p icingamukowesha, e lyo aisaishiba pa numa, ninshi ali no mulandu. h Le 1:4; Le 4:26; Le 4:31; Le 6:7; Le 16:30; Imp 15:28; Ko 1:14; 1Yo 2:2; i 1Yo 1:7; ICIPA. 5 j Ukt 2:7; Ukt 46:26; Ek 18:4; k Amp 29:24; l Ukt 37:2; 1Sa 2:24; Est 6:2; Amp 29:24; 1Ko 1:11; 1Ko 5:1; m Le 11:24; Le 17:15; Le 21:1; Imp 19:11; Amg 14:8; n Am 19:12; o Le 4:13; p Le 12:2; Le 13:3; Le 15:3; Imp 19:11.

UBWINA LEBI 5:4-19 4 “ ‘Nelyo umuntu nga asosa fye icisosesose a amashiwi ya mulapo ilyo alapa ku milomo yakwe ukucita icibi b atemwa icisuma, ukulingana na conse ico umuntu engangufyanya ukulapa, c nangu ca kutila tacishibikwe kuli ena, lelo aisaishiba pa numa, ninshi ali no mulandu muli cimo ica muli ifi fintu. 5 “ ‘Kabili nga ca kutila ali no mulandu muli cimo ica ifi fintu, akayebelele d ulubembu acitile. 6 Kabili afwile ukuleta umutuulo wakwe uwa pa mulandu e kuli Yehova pa lubembu lwakwe ulo abembwike, e kutila, umwana wa mpaanga umukota nangu umwana wa mbushi umukota, f ku kuba umutuulo wa pa lubembu; kabili shimapepo afwile ukumufutila ulubembu g lwakwe. 7 “ ‘Nomba nga takwete impaanga, h akalete kuli Yehova ifipele i fibili atemwa utwana twa nkunda tubili ku kuba umutuulo wakwe uwa pa mulandu j pa lubembu ulo abembwike, icuni cimo mutuulo wa pa lubembu e lyo cimbi mutuulo wa koca. 8 Kabili akafilete kuli shimapepo, na o akabalilepo ukutuula ica pa lubembu no kuceka k pa lutwe lwa mukoshi wa ciko, lelo tafwile ukuputulako umutwe ku mukoshi. 9 Kabili akasanse umulopa uwa mutuulo wa pa lubembu ku lubali lwa ciipailo, lelo umulopa uwashalamo akauminsulwile mwi samba lya ciipailo. l Uyu e mutuulo wa kufuta pa lubembu. 10 Ne cuni ca bubili akacipeela ku kuba umutuulo wa koca nga pe; m kabili shimapepo akamufutile n ulubembu ulo abembwike, e lyo akelelwa. o 11 “ ‘Lelo nga takwete p ifipele fibili atemwa abana ba nkunda babili, akalete ulupe1 q lwa buunga ubwapeleka ku kuba umutuulo wakwe uwa pa lubembu. Le 5:111 Muli ulu “ulupe” mwaleingila ifingacilako panono pa malita yabili.

Imituulo ya bapiina ICIPA. 5 a Yak 3:8 1Pe 3:10 b Mal 3:5 c Aba 21:7 1Sa 14:24 Mt 5:33 Mko 6:23 d Le 26:40 Imp 5:7 Yos 7:19 Esr 10:11 Am 32:5 Amp 28:13 1Yo 1:9 e Le 7:1 Le 14:12 Le 19:21 Imp 6:12 f Le 4:28 g Le 4:20 Yh 1:29 1Ti 2:5 He 9:14 1Yo 4:10 h Le 12:8 Le 14:21 2Ko 8:12 Yak 2:5 i Le 1:14 Le 15:14 j Le 14:22 Lk 2:24 k Le 1:15 l Le 1:5 Le 7:2 He 9:22 m Le 1:17 n Le 6:7 He 2:17 1Yo 2:2 o Ukf 34:9 p 2Ko 8:12 q Ukf 16:36



















Ku Kulyo a Imp 5:15 b Le 5:6 Amp 28:13 2Ko 5:21 c Le 6:15 Imp 5:26 d Le 4:35 e Le 4:3 f Le 4:26 g Le 2:10 Le 7:6 1Sa 2:28 1Ko 9:13 h Le 10:18 Le 22:14 Imp 18:9 i Le 6:6 j Ukf 30:13 Le 27:25 k Le 6:5 Le 22:14 Le 27:13 Imp 5:7 l Ukf 32:30 Le 12:8 Imp 15:25 He 2:17 1Yo 2:2 m Ukf 34:9 Le 4:20 Le 6:7 Le 19:22 n Am 19:12 Lk 12:48 He 5:2 o Le 5:2 1Ti 5:24 p Le 5:7 Le 6:6 q Le 1:4 r Es 53:12

140

Tafwile ukubikapo amafuta a kabili tafwile ukubikapo libani, pantu mutuulo wa pa lubembu. b 12 Kabili akatwale kuli shimapepo, na shimapepo akabuulepo ulupi lumo ku kuba ica kwibukishishako c uyu mutuulo kabili akabocele pa ciipailo ca mutuulo wa kuli Yehova uwa pa mulilo. d Uyu e mutuulo wa pa lubembu. e 13 Kabili shimapepo akamufutile f ulubembu lwakwe ulo abembuka, ulubembu lonse pali ishi, e lyo akelelwa; kabili ubuunga ubukashalapo bukaba bwa kwa shimapepo g nga filya fine ciba ku mutuulo wa ngano.’ ” 14 Kabili Yehova akonkenyepo ukweba Mose ati: 15 “Umuntu nga abulwa icishinka kabili akowesha ifya mushilo fya kwa Yehova h mu kukanaishiba, akalete kuli Yehova umwana wa mpaanga umusuma ku kuba umutuulo wa pa mulandu, i ukulingana no mutengo wapimwa uwa mashekele j ya silfere, amashekele ya mu muputule wa mushilo, ukuti abe umutuulo wa pa mulandu. 16 Kabili akapeela icifuta mulandu ica lubembu lwakwe ulwa kubembukila umwa mushilo kabili akalundeko ne ca pali fisano k ica ciko, kabili akafipeele kuli shimapepo, pa kuti shimapepo akamufutile l ku mwana wa mpaanga uuli umutuulo wa pa mulandu, e lyo akelelwa. m 17 “Kabili umuntu nga abembuka, e kutila acita cimo pa fyo Yehova asosele ukuti tafifwile ukucitwa, nangu ca kutila taishibe, n umulandu wena ali na o kabili akashingamwa icilubo cakwe. o 18 Kabili akalete kuli shimapepo umwana wa mpaanga umusuma ukufuma pa mukuni wa mpaanga ukulingana no mutengo wa mutuulo wa pa mulandu; p kabili shimapepo akamufutile q icilubo cakwe ico acitile mu kukanaishiba, nangu ca kutila umwine taishibe, e lyo akelelwa. r 19 Uyu e mutuulo wa pa mula-

141

Ukubeepa, ubucenjeshi

ndu. Pantu cine cine ali no mulandu a kuli Yehova.” E lyo Yehova atile kuli Mose: 2 “Umuntu nga abembuka pa mulandu wa kukanaba ne cishinka kuli Yehova b kabili abepac umunankwe ulwa caseekeshiwa kuli ena nangu icikatilo d nangu amwibila nangu afinsha umunankwe, e 3 nelyo asange caluba f lelo abepa no kulapo bufi g pali cimo ica muli fyonse ifyo umuntu engacita no kubembuka; 4 nomba nga abembuka no kuba uwa mulandu, h akabweshe ico aibile atemwa ico afinshishe atemwa icaseekeshiwe kuli ena atemwa icalubile ico asangile, 5 atemwa conse ico alapilepo mu bufi, kabili afwile ukulipila icifuta mulandu i icituntulu, kabili akalundepo ica pali fisano. Akacipeele ku mwine ubushiku umulandu wakwe ukashininkishiwa. 6 Kabili akalete kuli Yehova umwana wa mpaangaj umusuma ukufuma pa mukuni ukulingana no mutengo wapimwa, akalete kuli shimapepo, ku kuba umutuulo wa pa mulandu. k 7 Na shimapepo akamufutile l umulandu ku cinso ca kwa Yehova, e lyo akelelwa fyonse ifyo aali no kubelapo uwa mulandu.” 8 Kabili Yehova akonkenyepo ukweba Mose ati: 9 “Eba Aarone na bana bakwe, auti, ‘Ili e funde lya mutuulo wa koca: m Umutuulo wa koca ukaba pe shiko pa ciipailo ubushiku bonse ukufika ulucelo, kabili umulilo wa pa ciipailo ukala-aka. 10 Kabili shimapepo akafwale ica kufwala n cakwe ica bushimapepo, akafwale na kaputula mu kati o uwa kufimba umubili wakwe. E lyo akakuse imito ya mafuta p iya mutuulo wa koca iyo umulilo oca lyonse pa ciipailo, kabili akaibike ku mbali ya ciipailo. 11 Kabili akafuule ifya kufwala q fyakwe no kufwala ifya kufwala fimbi, kabili akafumishe mito ya mafu-

6

ICIPA. 5 a Esr 10:2 Am 51:3



















ICIPA. 6 b Le 5:15 Imp 5:6 Am 51:4 c Le 19:11 d Ukf 22:7 e Yb 24:2 Mk 2:2 Imi 13:10 f Amg 22:1 g Ukf 22:11 Le 19:12 Ye 7:9 Mal 3:5 Ef 4:25 Ko 3:9 1Ti 1:10 h Le 4:13 i Le 5:16 Imp 5:7 1Sa 12:3 j Le 5:15 Es 53:10 He 9:14 k Le 7:1 l Le 4:20 Le 5:10 Le 5:18 1Yo 1:7 1Yo 2:2 m Ukf 29:42 Imp 28:3 He 10:11 n Ukf 28:39 Le 16:32 Esr 3:10 Ek 44:17 o Ukf 28:42 Ukf 39:28 p Ukf 27:3 Le 1:16 Le 4:12 q Le 16:23 Ek 44:19



















Ku Kulyo a Le 4:12 Le 16:27 Imp 19:9 He 13:12 b Le 1:7 Le 3:5 Neh 13:31 c Le 3:5 Le 3:16 Imp 18:17 d Imp 16:46 e Le 2:1 Imp 15:4 f Le 2:2 Le 2:9 Le 5:12 g Le 2:3 Le 5:13 Ek 44:29 1Ko 9:13 h Le 10:12 i Le 2:11 Mt 16:12 1Pe 2:22 j Imp 18:9 k Le 2:3 Le 2:10 l Imp 18:10 m Le 24:9 n Ukf 29:2

UBWINA LEBI 6:1-20 ta ku nse ya nkambi a pa ncende ya busaka. 12 Lelo umulilo wa pa ciipailo ufwile ukutwalilila ukwaka. Taufwile ukushima. Kabili shimapepo akalebikapo inkuni b cila lucelo, kabili akaleteyanyapo no mutuulo wa koca, no kocelapo c amafuta ya malambo ya mutende. 13 Umulilo d ukaletwalilila ukwaka pa ciipailo. Taufwile ukushima. 14 “ ‘Nomba ili e funde lya mutuulo wa ngano: e Imwe mwe bana ba kwa Aarone, muleutuula ku cinso ca kwa Yehova ku ntanshi ya ciipailo. 15 Kabili umo pa bana ba kwa Aarone akabuulepo ubuunga ubwapeleka mu lupi lwakwe ubwa mutuulo wa ngano na mafuta na libani onse uuli pa mutuulo wa ngano, kabili akafyocele pa ciipailo ku kuba ica kwibukishishako f no kuleta akacena kasuma kuli Yehova. 16 Ne fyashalapo Aarone na bana bakwe bakalye. g Bakaliile mu muputule wa mushilo filya fiine balya umukate ushatutumuka. h Bakafiliile mu lubansa lwa cikuulwa ca kukumaninako. 17 Te kwesha ukubikamo icitutumushi i pa kupanga umukate. Ifi e fyo nabapeelako pa mituulo yandi iya pa mulilo. j Fya mushilo nga nshi, k ukupala umutuulo wa pa lubembu no mutuulo wa pa mulandu. 18 Umwaume l onse mu bana ba kwa Aarone akalyeko. Ici e cipope ca muyayaya m ku nkulo shenu icafuma ku mituulo ya pa mulilo iya kwa Yehova. Conse icakumya kuli iyi mituulo cikaba ica mushilo.’ ” 19 Kabili Yehova akonkenyepo ukweba Mose ati: 20 “Uyu e mutuulon wa kwa Aarone na bana bakwe uo bakatuula kuli Yehova pa bushiku akasubwa: o ulupe p lumo ulwa buunga bwapeleka e umutuulo wa ngano q uo bakalatuula lyonse, hafu bakaletuula ulucelo o Ukf 30:30; Am 133:2; Lk 4:18; Imi 10:38; He 1:9; He 5:1; He 7:28; He 8:3; p Ukf 16:36; Le 5:11; q Ukf 29:40; Le 2:1; Le 9:17; Imp 28:5.

UBWINA LEBI 6:21–7:12

Umutuulo wa pa mulandu

na hafu bakaletuula icungulo. 21 Bakakandilemo amafuta no kupangamo utupaapaatu pa ca kocelapo. a Nga mwabukumbawila bwino bwino e lyo mukalete. Mukatuule utupaapaatu twa mutuulo wa ngano utwamokaulwa ku kuleta akacena kasuma kuli Yehova. 22 Kabili shimapepo, uwasubwa ukumupyana ukufuma mu bana b bakwe, e o akatuule. Ici cipope ca muyayaya. Ukalebac umutuulo uutuntulu uwa kocela Yehova. 23 Kabili umutuulo onse uwa ngano uwa kwa shimapepo d ufwile ukuba uutuntulu. Te kwesha uku-ulya.” 24 Kabili Yehova akonkenyepo ukweba Mose ati: 25 “Sosa kuli Aarone na ku bana bakwe, auti, ‘Ili e funde lya mutuulo wa pa lubembu: e Mukepaile Yehova inama ya kutuula umutuulo wa pa lubembu pa ncende f apo bepaila lyonse inama ya kutuula umutuulo wa koca. Yena ya mushilo nga nshi. g 26 Shimapepo uwatuula inama ya pa lubembu e ukailya. h Akailiile umwa mushilo, i mu lubansa j lwa cikuulwa ca kukumaninako e mo akaliile. 27 “ ‘Conse icakumya umunofu wa iko cikaba ica mushilo, k kabili umuntu nga asansa umulopa wa iko pa ca kufwala, l umwa mushilo e mo mukacapile ico asanshileko umulopa. m 28 Kabili icipe ce bumban umo yaipikilwa cikatobaulwe. Lelo nga mwaipikila mu cipe ca mukuba mukacikuuse no kucisukulula mu menshi. 29 “ ‘Umwaume onse shimapepo, akalyeko. o Yena ya mushilo nga nshi. p 30 Lelo, tabafwile ukulya inama ya kutuula umutuulo wa pa lubembu iyo batwala umulopaq wa iko mu cikuulwa ca kukumaninako. Ifwile ukocewa mu mulilo. ‘Kabili ili e funde lya mu7 “tuulo wa pa mulandu: r

Wa mushilo nga nshi. s 2 Mukepaile inama ya kutuula umutuu-

ICIPA. 6 a Le 2:5 Le 7:9 1Im 23:29 b Amg 10:6 He 7:23 c Ukf 29:41 d He 7:28 e Le 4:3 f Le 1:3 Le 1:11 g Le 21:22 Le 22:7 h Le 10:17 Imp 18:9 Ek 44:29 i Le 6:16 j Ukf 27:9 Ukf 38:9 Ukf 40:33 Ek 42:13 k Mt 9:21 Mt 14:36 l 1Pe 1:2 m He 9:10 n Le 11:33 Le 15:12 o Le 6:18 Imp 18:10 p Le 6:25 Le 21:22 q Le 4:5 Le 10:18 Le 16:27 He 13:11



















ICIPA. 7 r Le 5:6 Le 6:6 Le 14:12 Le 19:21 Imp 6:12 s Le 6:17 Le 21:22



















Ku Kulyo a Le 1:3 Le 6:25 b Le 5:9 He 9:22 c Le 1:5 Le 3:2 Le 5:9 1Pe 1:2 d Ukf 29:13 Le 3:9 Le 3:17 Le 4:8 Le 8:20 e Le 3:4 Le 4:9 f Le 1:9 Le 3:16 Le 5:12 g Le 5:13 Le 6:16 Imp 18:9 h Le 2:3 i Le 6:25 Le 14:13 j Ukf 29:14 Le 1:6 Imp 19:5 k Le 2:4 l Le 2:7 m Le 2:5 Le 6:21 1Im 23:29 n Le 2:3 Imp 18:9 1Ko 9:13 o Le 2:4 Le 14:21 p Le 5:11 Imp 5:15

142

lo wa pa mulandu apo a bepaila inama ya kutuula umutuulo wa koca, no mulopab wa iko mukausanse c ukushingulusha pa ciipailo. 3 Lelo amafuta d ya iko yonse, shimapepo akatuulako umucila wanona na mafuta ayafimba ku mala, 4 ne mfyo shibili na mafuta ayaliko e lyo na ya ku musana. Kumfwa insongo ya libu, akaifumyeko pamo pene ne mfyo. e 5 Kabili shimapepo akafyocele pa ciipailo ku kuba umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. f Mutuulo wa pa mulandu. 6 Umwaume onse uli ni shimapepo akalyeko. g Umwa mushilo e mo bakaliile. Wa mushilo nga nshi. h 7 Ifili umutuulo wa pa lubembu, e fili no mutuulo wa pa mulandu. Kuli fye ifunde limo kuli fyonse fibili. i Shimapepo uwatuula icifuta mulandu, inama ikaba yakwe. 8 “ ‘Kabili shimapepo uwatuulila umuntu onse umutuulo wa koca, umukupo j wa nama ya mutuulo wa koca iyo atuulile kuli shimapepo ukaba wakwe. 9 “ ‘Kabili umutuulo onse uwa ngano uwafumbikwa mu citok na onse uwapangilwa mu fu cisalwilo, l na pa ca kocelapo, m wa kwa shimapepo uwatuula uyo mutuulo. Ukaba wakwe. n 10 Lelo umutuulo onse uwa buunga bwa ngano ubwasakanamo amafuta, o nelyo fye uwa buunga bwaumap ukaba wa bana baume bonse aba kwa Aarone, ukubalinganya fye. 11 “ ‘Kabili ili e funde lye lambo lya mutende, q ilyo umuntu engatuula kuli Yehova: 12 Nga atuula ilambo lya kutootela, r akatuule no mukate uushatutumuka uwasakanamo amafuta, no tumikate twayanguka utushatutumuka utwasubwako amafuta s no mukate uwasakanamo amafuta uwapangwa ku buunga q Le 3:1; Le 7:20; Le 22:21; 1Ko 10:16; r Le 22:29; 2Im 29:31; Neh 12:43; Am 50:14; 2Ko 9:11; s Le 2:4; Le 6:16; Imp 6:15.

143

Ilambo lya mutende. Umulopa

bwapeleka ubo bakandile bwino. 13 Akabikepo no mukate uwatutumuka a e lyo akatuule umutuulo wakwe ne lambo lya kutootela ilya malambo yakwe aya mutende. 14 Kabili ukufuma pali fi akatuulepo cimo ica pa mutuulo wakwe ku kuba ica mushilo kuli Yehova; b kumfwa shimapepo uwasansa umulopa wa malambo ya mutende, yakabe yakwe. c 15 Kabili umunofu we lambo lya kutootela ilya malambo yakwe aya mutende ukaliiwe pa bushiku bwine ubwa mutuulo. Ekashapo nangu cimo ukufika ku lucelo. d 16 “ ‘Kabili ilambo lyakwe ilyo aletuula nga mutuulo wa mulapo e atemwa uwa kuitemenwa, f ilambo ninshi lifwile ukuliiwa pa bushiku alituula, kabili icashalapo kuti caliiwa ulucelo lukonkelepo. 17 Lelo icashalapo ica munofu we lambo ukufika ku bushiku ubwalenga shitatu cikocewe mu mulilo. g 18 Kabili umunofu we lambo lyakwe ilya mutende nga waliiwa pa bushiku ubwalenga shitatu, uwatuula ilyo lambo takapokelelwe. h Talyakapendelwe pamo ne lambo lyakwe. i Umunofu ukabe cinangwa, no muntu uwalyako akaba no mulandu. j 19 Kabili umunofu uwakumya icakowela k conse te wa kulya. Mukaoce fye mu mulilo. Lelo umunofu umbi, onse uwasanguluka kuti alyako. 20 “ ‘Kabili umuntu uwalya umunofu wa pe lambo lya mutende ilya kwa Yehova, ilyo ali uwakowela, uyo muntu afwile ukwipaiwa. l 21 Kabili umuntu nga akumya kuli conse icakowela, ukukowela kwa muntu, m atemwa icinama icakowela, n atemwa conse ica kuselausha icakowela, o kabili alyako umunofu we lambo lya mutende ilya kwa Yehova, uyo muntu afwile ukwipaiwa.’ ” 22 Kabili Yehova akonkenyepo ukweba Mose ati: 23 “Sosa

ICIPA. 7 a Le 2:11 Le 23:17 b Le 10:14 c Le 6:26 Le 7:35 Imp 18:8 d Le 22:30 e Le 22:21 Imp 30:2 Aba 11:30 1Sa 1:11 Am 66:13 Amp 20:25 Lkm 5:4 Imi 21:23 f Le 22:23 Amg 12:6 g Le 19:6 h Le 19:7 i Ukt 4:5 j Le 5:17 Le 19:8 Imp 9:13 Ek 4:14 k Le 11:24 Imp 19:15 l Le 15:3 Imp 19:20 m Le 12:4 Le 15:2 n Le 11:24 Amg 14:7 o Le 11:10 Amg 14:10 Ek 4:14



















Ku Kulyo a Le 3:16 Le 3:17 Le 4:8 1Sa 2:16 b Ukf 22:31 Le 17:15 c Imp 15:31 d Ukt 9:4 Le 3:17 Le 17:10 Amg 12:16 1Sa 14:33 Ek 33:25 Imi 15:20 Imi 15:29 e Le 17:14 f Le 3:1 1Ko 10:18 g Le 3:3 h Ukf 29:24 Le 8:27 Le 9:21 Imp 6:20 i Le 3:5 j Le 5:13 Le 6:16 Le 8:29 Imp 18:18 k Ukf 29:27 Le 10:14 Imp 6:20 l Le 6:26 Amg 18:3 m Ukf 29:28 Le 10:14 Imp 18:18

UBWINA LEBI 7:13-34 ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Ukulya mwilalya amafutaa yonse aya ng’ombe iilume atemwa aya mwana wa mpaanga nelyo aya mbushi. 24 Nomba amafuta ya nama iifwile kale na mafuta ya nama iyataakaniwa b kuti yabomfiwa ku mulimo onse uo mulefwaya, lelo ukulya kwena te kwesha. 25 Pantu onse uwalya amafuta ya mu nama iyo atuulile ukuba umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova, uyo muntu uwalyako afwile ukwipaiwa. c 26 “ ‘Kabili umulopa d onse, uwa cuni nangu uwa nama, te kwesha ukulya monse umo muleikala. 27 Umuntu onse uwalya umulopa wa musango onse, uyo muntu afwile ukwipaiwa.’ ” e 28 Kabili Yehova akonkenyepo ukweba Mose ati: 29 “Sosa ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Uuletuula ilambo lyakwe ilya mutende kuli Yehova akatuula umutuulo wakwe kuli Yehova ukufumya pe lambo lyakwe ilya mutende. f 30 Iminwe yakwe e yo ikalete umutuulo wa pa mulilo uwa kwa Yehova kabili akalete amafuta g ne cisao. Icisao akalete ku kucisunsha ku kuleka cibe umutuulo wa kusunsha h ku cinso ca kwa Yehova. 31 Kabili shimapepo akoce i amafuta pa ciipailo, lelo icisao cikabe ca kwa Aarone na bana bakwe abaume. j 32 “ ‘Kabili umwendo wa ku kulyo mukaleupeela shimapepo ku kuba icipande k ca mushilo ukufuma pa malambo yenu aya mutende. 33 Uwa mu bana baume ba kwa Aarone uwatuula umulopa wa malambo ya mutende na mafuta, e o akapeelwe umwendo wa ku kulyo pa kuti ukabe wakwe. l 34 Pantu icisao ica mutuulo wa kusunsha m no mwendo wa cipande ca mushilo nimbuula ku bana ba kwa Israele, pa malambo yabo aya mutende, kabili nkafipeela kuli Aarone shimapepo na ku bana bakwe abaume, ku kube cipope

UBWINA LEBI 7:35–8:18

Aarone na bana bakwe basubwa

ca muyayaya, ukufuma ku bana ba kwa Israele. 35 “ ‘Ici e cipande ca bushimapepo ica kwa Aarone kabili e cipande ca bushimapepo ica bana bakwe abaume icafuma ku mutuulo wa pa mulilo uwa kwa Yehova, pa bushiku bapeelwemo a ku kuba bashimapepo kuli Yehova, 36 nge fyo Yehova asosele ukupeela kuli bena pa bushiku abasubile b pa bana ba kwa Israele. Cipope ca muyayaya ku nkulo c shabo.’ ” 37 Ili e funde lya mutuulo wa koca, d umutuulo wa ngano e no mutuulo wa pa lubembu f no mutuulo wa pa mulandu g ne lambo lya pa kulaashikwa h ne lambo lya mutende, i 38 nge fyo Yehova aebele Mose mu Lupili lwa Sinai j mu bushiku aebelemo abana ba kwa Israele ukutuula imituulo yabo kuli Yehova mu matololo ya Sinai. k

ICIPA. 7

Yehova akonkenyepo 8 Kabili ukweba Mose ati: 2 “Buula Aarone na bana bakwe abaume l ne fya kufwala m na mafuta ya kusubilako n ne ng’ombe iilume iya kutuula umutuulo wa pa lubembu o na basukusuku babili no museke wa mikate iishatutumuka, p 3 kabili webe no lukuta lonse ukulongana q pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako.” r 4 Awe Mose acitile ifyo Yehova amwebele, kabili ulukuta lwalongene pa mwinshi s wa cikuulwa ca kukumaninako. 5 Nomba Mose atile ku lukuta: “Ifi e fyo Yehova anjebele ukucita.” t 6 E ico Mose apalamike Aarone na bana bakwe abaume no kubasamba u mu menshi. v 7 E lyo amufwikile ica kufwala w no kumukaka umushipi x mu musana, amufwikile ne ca kufwala cabula amaboko, y amufwika na efode z kabili amukakile icimushipi a mu musana ica pali efode no kucikakisha. 8 E lyo amufwikile tumba wa pa cifuba b no kubikamo Urimu na Tumimu. c 9 E

a Ukf 28:1 Ukf 29:7 Ukf 40:13 Imp 18:7 b Ukf 40:15 Le 8:12 c He 7:12 d Le 6:9 Ams 5:22 Mko 12:33 He 10:5 He 10:6 e Le 2:1 Le 6:14 f Le 6:25 g Le 5:6 Le 7:1 h Ukf 29:1 Le 6:20 i Le 3:1 j Ukf 34:27 Le 25:1 k Ukf 24:5 Le 1:2



















ICIPA. 8 l Ukf 28:1 m Ukf 28:4 Ukf 39:41 n Ukf 30:23 Ukf 40:15 o Ukf 29:1 p Ukf 29:2 q Imi 7:38 r Imp 27:2 s Ukf 36:37 t Yh 8:28 u Ukf 40:12 1Ko 6:11 Ef 5:26 He 9:10 v Ukf 29:4 w Ukf 28:39 Uks 19:8 x Ukf 39:29 Es 11:5 y Ukf 28:31 Ukf 39:22 Imp 15:39 Am 119:129 z Ukf 28:6 Ukf 39:2 a Ukf 28:8 Ukf 29:5 Ukf 39:20 b Ukf 28:15 Ukf 39:9 c Ukf 28:30 Esr 2:63 Yh 5:30



















Ku Kulyo a Ukf 29:6 Ukf 39:28 1Ko 11:3 b Ukf 28:36 Ukf 39:30 c Ukf 30:26 d Ukf 30:28 e Ukf 29:7 Ukf 30:30 Ukf 40:13 Le 21:10 Am 133:2 Imi 10:38 f Ukf 29:8 Ukf 40:14 g Ukf 29:9 h Ukf 28:40 i Ukf 29:10 Le 4:3 Le 16:6 Ek 43:19

144

lyo amupombenye insalu a ku mutwe na pa ntanshi ya citebo abikilepo akapaapaatu kabeeka aka golde, icishibilo ca mushilo ica kuipeela, b ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 10 Kabili Mose abuulile amafuta ya kusubilako c kabili asubile icikuulwa ca mushilo na conse icalimo no kufisangulula. 11 E lyo asanshile amafuta yamo pa ciipailo imiku cinelubali (7) kabili asubile ne ciipailo d ne fipe fya ciko fyonse ne ca kubikamo amenshi ya kusamba ne ca kucitekapo pa kuti afisangulule. 12 Na mu kulekelesha aitiile amafuta ya kusubilako yamo pa mutwe wa kwa Aarone no kumusuba pa kuti amusangulule. e 13 E lyo Mose apalamike f abana ba kwa Aarone no kubafwika amalaya no kubakaka imishipi g mu misana no kubapombela ifya kufwala ku mutwe, h ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 14 E lyo apalamike ing’ombe i iilume iya mutuulo wa pa lubembu kabili Aarone na bana bakwe abaume babikile iminwe yabo pa mutwe j wa ng’ombe ya mutuulo wa pa lubembu. 15 E lyo Mose aipeye k ing’ombe, abuulile umulopa l no ku-ushinga ku nsengo sha pa ciipailo ukushingulusha no kusangulule ciipailo ku lubembu, no washelepo awitiile mwi samba lya ciipailo, pa kuti acisangulule no kupeelelapo ilambo lya cifuta mulandu. m 16 Kabili Mose abuulile amafuta yonse ayali ku mala, ne nsongo ya libu ne mfyo shibili na mafuta ya shiko no kufyocela pa ciipailo. n 17 Lelo ing’ombe iilume no mukupo wa iko no munofu wa iko na mafi ya iko afyocele mu mulilo ku nse ya nkambi, o ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 18 E lyo nomba apalamike sukusuku uwa mutuulo wa koca, j Le 1:4; Le 4:4; k Ukf 29:11; l Ukf 29:12; He 9:22; m Le 6:7; Le 6:30; n Ukf 29:13; Le 4:8; Am 69:9; o Ukf 29:14; Le 4:11; Le 16:27; He 13:12.

145

Icipope ca kulondela Yehova

kabili Aarone na bana bakwe abaume babikile iminwe yabo pa mutwe wa kwa sukusuku. a 19 Na o Mose aipeye sukusuku no kusansa umulopa ukushingulusha iciipailo. b 20 Kabili aputawile sukusuku fipimfya fipimfya, c kabili Mose aocele umutwe ne fipimfya na mafuta. 21 Kabili amala na molu afisamfishe mu menshi, e lyo Mose aocele sukusuku onse pa ciipailo. d Wali mutuulo wa koca uwa kuleta akacena kasuma. e Wali mutuulo wa pa mulilo kuli Yehova, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 22 E lyo apalamike sukusuku uwalenga bubili, sukusuku wa pa kupeela bushimapepo, f kabili Aarone na bana bakwe abaume babikile iminwe yabo pa mutwe wa kwa sukusuku. 23 Na o Mose aipeye sukusuku no kubuulapo umulopa no ku-ushinga pa kalebelebe ka ku kutwi ukwa kwa Aarone ukwa ku kulyo na pa cikumo cakwe ica ku kulyo na pa cikondo ica ku kulyo. g 24 E lyo Mose apalamike abana ba kwa Aarone no kushinga umulopa umo pa tulebelebe twa ku matwi yabo aya ku kulyo na pa fikumo fya ku kulyo na pa fikondo fya ku kulyo; kabili Mose asanshile umulopa uwashelepo ukushingulusha pa ciipailo. h 25 E lyo abuulile amafuta no mucila uwanona na mafuta yonse ayali ku mala, i ne nsongo ya ku libu ne mfyo shibili na mafuta ya shiko no mwendo wa ku kulyo. j 26 Kabili mu museke wa mukate uushatutumuka uwa ku cinso ca kwa Yehova abuulilemo umukate umo uushatutumuka k no mukate l uwabikwako amafuta na kapaapaatu m kamo aka mukate. E lyo afibikile pa fipimfya fya mafuta na pa mwendo wa ku kulyo. 27 Kabili fyonse afibikile mu ndupi sha kwa Aarone na mu ndupi sha bana bakwe abaume e lyo alafisunsha pa kuti fibe umutuulo wa kusunsha kuli Ye-

ICIPA. 8 a Ukf 29:15 Le 1:4 b Ukf 29:16 c Ukf 29:17 d Ukf 29:18 e Ukt 8:21 Ef 5:2 f Ukf 29:19 Le 8:33 g Ukf 29:20 Le 14:14 Lk 24:44 h Ukf 24:6 i Le 3:16 Le 4:9 Le 9:10 Ek 44:7 j Ukf 29:22 k Le 2:4 Le 7:12 1Ko 5:8 l Ukf 29:2 Imp 6:15 m Ukf 29:23



















Ku Kulyo a Ukf 29:24 Imp 8:13 b Ukf 29:25 c Ukf 29:19 Le 7:37 d Ukt 8:21 Ukf 29:41 Ef 5:2 e Le 1:13 Le 3:5 f Amp 23:26 g Ukf 29:26 Le 7:30 h Ukf 29:27 Le 7:35 i Ukf 29:21 Ukf 30:30 Am 99:6 j Ukf 29:37 k Imp 3:3 l Ukf 29:31 Le 6:28 1Sa 2:13 m Ukf 29:32 Le 10:17 1Ko 9:13 Ga 6:6 n Ukf 29:34 o Ukf 29:30 p Ukf 29:35 Imp 3:3 q Ukf 29:36 Le 17:11 He 2:17 r Ukf 29:37 s Imp 1:53 Imp 3:7 Amg 11:1 Ek 48:11

UBWINA LEBI 8:19-35 hova. a 28 E lyo Mose afibuulile pa ndupi shabo no kufyoca pa ciipailo pa muulu wa mutuulo wa koca. b Fyena e lambo lya pa kupeela bushimapepo c ilya kuleta akacena kasuma. d Uyu mutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. e 29 Kabili Mose abuulile icisao f ca kwa sukusuku no kucisunsha pa kuti cibe umutuulo wa kusunsha kuli Yehova. g Ici cisao icafumine ku mpaanga ya pa kupeela bushimapepo e cali ica kwa h Mose, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 30 E lyo Mose abuulile amafuta yamo aya kusubilako i no mulopa umo uwali pa ciipailo kabili asanshile Aarone no kusansa ku fya kufwala fyakwe kabili umbi asanshile abana bakwe abaume no kusansa ku fya kufwala fya bana bakwe abaume abo aali na bo. E fyo asangulwile j Aarone ne fya kufwala fyakwe na bana k bakwe ne fya kufwala fya bana bakwe abo aali na bo. 31 Kabili Mose aebele Aarone na bana bakwe abaume, ati: “Ipikileni l inama pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako, kabili e po muiliile m no mukate uuli mu museke uwa pa kupeela bushimapepo, ifyo naebelwe, ukuti, ‘Aarone na bana bakwe abaume e bo bakalye.’ 32 Inama yashalako no mukate, moce mu mulilo. n 33 Kabili mwikafuma pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako pa nshiku cinelubali (7), o ukufikila inshiku sha kumupeela bushimapepo shikapwe, pantu ukumupeela bushimapepo p kukasenda inshiku cinelubali. 34 Ifi nacita lelo, e fyo Yehova asosele ukuti nkacite pa kumufutila umulandu. q 35 Kabili muleikala pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako akasuba no bushiku pa nshiku cinelubali (7), r kabili mulekonka icipope ca kwa Yehova ica kulalonda, s pa kuti mwifwa; pantu e fyo anjebele.”

UBWINA LEBI 8:36–9:22

Ukuipekanya ukumona ubukata

36 Kabili Aarone na bana bakwe abaume bacitile fyonse ifyo Yehova asosele ukupitila muli Mose.

ICIPA. 9

pa bushiku bwale9 Nomba nga cinekonsekonse (8) e po a

Mose aitile Aarone na bana bakwe na bakalamba ba mu Israele. 2 E lyo aebele Aarone, ati: “Buule ng’ombe iilume iinono ibe umutuulo wa pa lubembu b na sukusuku abe umutuulo wa koca, c shonse ishisuma, kabili ushituule kuli Yehova. d 3 Lelo ku bana ba kwa Israele usose, auti, ‘Buuleni sawe e abe umutuulo wa pa lubembu no mwana wa ng’ombe na sukusuku, f shonse ishili no mwaka umo, ishisuma, kabili shibe umutuulo wa koca, 4 e lyo ing’ombe iilume na sukusuku fibe amalambo ya mutende g aya kuninika kuli Yehova, no mutuulo wa buunga bwa ngano h uwasakanamo amafuta, pantu buno bushiku Yehova alemoneka kuli imwe.’ ” i 5 Awe batwele ku ntanshi ya cikuulwa ca kukumaninako ifyo Mose asosele. E lyo ulukuta lonse lwapaleme no kwiminina ku cinso ca kwa Yehova. j 6 Kabili Mose atile: “Ici e co Yehova asosele ukuti mulecita, pa kuti ubukata bwa kwa Yehova bumoneke kuli imwe.” k 7 Kabili Mose atile kuli Aarone: “Palama ku ciipailo no kutuula umutuulo obe uwa pa lubembu l no mutuulo obe uwa koca, no kuifutilam umulandu we mwine no kufutila aba mu ng’anda yobe; e lyo utuule umutuulo wa bantu, n no kubafutilako, o ukulingana ne fyo Yehova asosele.” 8 Ilyo line fye Aarone apaleme ku ciipailo no kwipaya umwana wa ng’ombe uwa mutuulo wakwe uwa pa lubembu. p 9 E lyo abana baume aba kwa Aarone bamuletele umulopa q na o atumpike umunwe wakwe mu mulopa, r no ku-ushinga pa nsengo s sha ku ciipailo, no mulopa uwashelepo awitiile mwi samba lya ciipailo.

a Le 8:35 Ek 43:27 Le 4:3 Le 8:18 Le 8:14 Le 4:23 Le 16:15 Esr 6:17 f Le 16:5 Esr 10:19 g Le 3:1 h Le 2:4 Le 6:14 i Ukf 29:43 j Ukf 19:17 Amg 31:12 k Ukf 16:10 Ukf 24:16 Ukf 40:34 2Im 5:14 l Le 4:3 m Le 8:34 He 5:3 He 7:27 n He 5:1 o Le 16:33 He 9:7 p Le 4:4 q He 9:22 r Le 8:15 s Le 4:7 Le 16:18



















b c d e

Ku Kulyo a Le 3:3 Le 4:8 b Le 8:16 c Le 4:12 Le 8:17 He 13:11 d Le 1:5 Le 8:19 e Le 8:20 f Le 8:21 g Le 4:27 Es 53:10 Yh 1:29 1Ko 15:3 2Ko 5:21 Ga 1:4 Ef 5:2 Tt 2:14 He 2:17 1Pe 2:24 1Yo 2:2 h Le 1:3 Le 5:10 Le 6:9 Le 8:18 i Le 2:1 Le 2:4 Le 2:11 Le 2:13 j Ukf 29:39 k Le 3:1 Le 7:11 l Le 3:2 m Le 3:3 n Ukf 29:22 Le 3:9 Le 8:25 o Le 7:30 p Ukf 29:27 Le 8:27 q Imp 6:23 Amg 10:8 Amg 21:5 1Im 23:13 Lk 24:50 Imi 3:26 He 7:7 r Ukf 20:26

146

10 Kabili aocele amafuta a pa ciipailo b ne mfyo ne nsongo ya libu ukufuma pa mutuulo wa pa lubembu, ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 11 Kabili umunofu no mukupo afyocele mu mulilo ku nse ya nkambi. c 12 E lyo aipeye inama ya kutuula umutuulo wa koca na bana ba kwa Aarone bamupeele umulopa na o ausanshile ukushingulusha iciipailo. d 13 Kabili bamupeele umutuulo wa koca fipimfya fipimfya pamo no mutwe, na o afyocele pa ciipailo. e 14 Awe, asamfishe amala ne myendo no kufyoca pa muulu wa mutuulo wa koca pa ciipailo. f 15 E lyo nomba atuulile umutuulo wa bantu g kabili abuulile imbushi ya mutuulo wa pa lubembu lwa bantu no kuipaya kabili aituulile ukuba umutuulo wa pa lubembu nga filya acitile ku mutuulo wa ntanshi. 16 Kabili atuulile umutuulo wa koca no kucita ukulingana ne fyo bafwile ukucita. h 17 E lyo aletele umutuulo wa ngano i kabili abuulilepo mu lupi no kocela pa ciipailo, ukufumyako fye umutuulo wa koca uwa lucelo. j 18 E lyo aipeye ing’ombe iilume na sukusuku uwe lambo lya mutende k ilya bantu. Kabili abana ba kwa Aarone bamupeele umulopa na o ausanshile ukushingulusha iciipailo. l 19 Lelo ifipimfya fya mafuta m ifya ng’ombe iilume no mucila uwanonan uwa kwa sukusuku na mafuta ayafimba ku mala ne mfyo ne nsongo ya libu, 20 abana ba kwa Aarone babikile ifipimfya fya mafuta pa cisao, o e lyo aocele ifipimfya fya mafuta pa ciipailo. 21 Lelo icisao no mwendo wa ku kulyo Aarone afisunshishe p ku cinso ca kwa Yehova, ukulingana ne fyo Mose asosele. 22 E lyo Aarone aimishe amaboko ayalosha ku bantu no kubapaala q kabili aikile r ukufuma

147

Nadabu, Abihu bafwa. Ubwalwa

ku kutuula umutuulo wa pa lubembu no mutuulo wa koca na ku kuninika amalambo ya mutende. 23 E lyo Mose na Aarone baingile mu cikuulwa ca kukumaninako kabili balifuminemo no kuyapaala abantu. a Kabili ubukata b bwa kwa Yehova bwamoneke ku bantu bonse, 24 kabili umulilo wafumine ku cinso ca kwa Yehova c no koca umutuulo wa koca ne fipimfya fya mafuta ifyali pa ciipailo. Ilyo abantu bonse bamwene ici conse, balyawile d no kuwa ubukupeme. abana ba kwa Aa10 Nomba rone, Nadabu na Abihu, e

cila muntu aikete ica kufutumwinamo f cakwe, abikilemo no mulilo, babikilemo ne fyanunkila, g kabili batampile ukutuulila Yehova umutuulo wa pa mulilo uo bashasuminishiwe, h uo ashabebele. 2 Awe kwafumine umulilo ku cinso ca kwa Yehova no kuboca, i na bo bafwilile ku cinso ca kwa Yehova. j 3 E lyo Mose atile kuli Aarone: “Yehova asosele ati, ‘Mu bapalama kuli ine k e mo ndecindikilwa, l na pa cinso ca bantu bonse e po ndepeelelwa ubukata.’ ” m Na Aarone aikele fye tondolo. 4 E ico Mose aitile Mishaele na Elsafani, abana baume ba kwa Usiele, n wishi mukalamba wa kwa Aarone, no kubeba ati: “Palameni, sendeni bamunyinenwe bafumyeni pa ncende ya mushilo, batwaleni ku nse ya nkambi.” o 5 Awe balipaleme no kubasenda ninshi nabafwala na malaya yabo babatwala ku nse ya nkambi, ukulingana ne fyo Mose asosele. 6 Nomba Mose atile kuli Aarone na kuli Eleasari na Itamari abana bakwe bambi: “Mwilalekelesha umushishi wenu, p kabili mwilepula ifya kufwala fyenu, epali mwafwa no bukali bwa kwa Lesa bwaimina ulukuta lonse; q lelo bamunyinenwe aba mu ng’anda ya kwa Israele e bo baloo-

ICIPA. 9 a 2Sa 6:18 2Im 6:3 b Le 9:6 Imp 14:10 Imp 16:42 c Aba 6:21 1Is 18:38 1Im 21:26 2Im 7:1 d 1Is 18:39 2Im 7:3



















ICIPA. 10 e Ukf 6:23 1Im 24:2 f Ukf 27:3 Le 16:12 g Ukf 30:35 Le 16:12 h Ukf 30:9 Le 10:9 Le 16:2 Es 28:7 i Imp 16:35 j Le 22:9 Imp 26:61 k Ukf 19:22 Es 52:11 l Es 29:23 Ek 20:41 Mt 6:9 m Es 49:3 Yh 13:31 2Te 1:10 n Ukf 6:18 o Imi 5:6 p Le 21:10 Imp 6:7 q Imp 16:22 Yos 7:1



















Ku Kulyo a Le 21:12 b Ukf 28:41 Le 8:12 c Amp 31:5 Es 28:7 Ek 44:21 Ho 4:11 Ef 5:18 1Ti 3:3 1Ti 3:8 Tt 1:7 d Ek 22:26 Ek 44:23 e Amg 24:8 Amg 33:10 2Im 17:9 Neh 8:8 Ye 18:18 Mal 2:7 f Ukf 29:2 Le 6:16 g Le 21:22 h Le 6:26 Imp 18:10 i Ukf 29:26 Le 7:31 Le 9:21 Imp 18:11 j Le 7:34 k Le 22:13 l Le 8:29 Imp 18:18 m 1Ko 9:13

UBWINA LEBI 9:23–10:15 she pa mulilo uo Yehova ocele. 7 Kabili mwifuma pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako epali mwafwa, a pantu amafuta ye paalo aya kwa Yehova yali pali imwe.” b Awe bacitile ukulingana ne fyo Mose asosele. 8 Kabili Yehova akonkenyepo ukweba Aarone ati: 9 “Ilyo waisa ku cikuulwa ca kukumaninako, wilanwa umwangashi nangu ifya kunwa fimbi ifikola, c iwe na bana bobe abaume abali pamo na iwe, epali mwafwa. Ili e funde lya muyayaya ku nkulo shenu, 10 pa kuti mulelekanya ica mushilo ne ca fye kabili icakowela ne casanguluka, d 11 kabili pa kuti mulesambilisha abana ba kwa Israele e ifipope fyonse ifyo Yehova abebele ukupitila muli Mose.” 12 E lyo Mose asosele kuli Aarone na kuli Eleasari na Itamari, abana bakwe abaume abashelepo, ati: “Buuleni umutuulo wa ngano f uwashele ku mituulo ya pa mulilo iya kwa Yehova kabili mu-uliile mupepi ne ciipailo, mu-ulye uushatutumuka, pantu wa mushilo nga nshi. g 13 Kabili umwa mushilo h e mo muleuliila, pantu e co wapeelwa kabili e capeelwa ku bana bobe ica pa mutuulo wa kwa Yehova uwa pa mulilo; pantu e fyo anjebele. 14 Kabili umwa busaka e mo mukaleliila icisao ca mutuulo wa kusunsha i no mwendo wa cipande ca mushilo, j iwe na bana bobe abaume na bana bobe abanakashi abo uli na bo, k pantu fipeelwe ku kube fipande fyobe na bana bobe abaume ukufuma pa malambo ya mutende aya bana ba kwa Israele. 15 Bakulaletela pamo umwendo wa ca mushilo ne cisao ca mutuulo wa kusunsha l no mutuulo wa pa mulilo, uwa fipimfya fya mafuta, ku kusunsha umutuulo wa kusunsha ku cinso ca kwa Yehova; kabili ici e cipande m cobe ica muyayaya kabili e cipande ca bana bobe abaume abali

UBWINA LEBI 10:16–11:22 pamo na iwe, nge fyo Yehova asosele.” 16 Kabili Mose afwaile nga nshi imbushi ya mutuulo wa pa lubembu, a kabili, moneni! nayocewa. E ico akalipile Eleasari na Itamari, abana baume ba kwa Aarone abashelepo, ati: 17 “Nga kanshi cinshi ico mushililiile umutuulo wa pa lubembu umwa mushilo, b apo wena wa mushilo nga nshi kabili aupeele kuli imwe ku kushingamwa imembu sha lukuta ku kubafutila umulandu ku cinso ca kwa Yehova? c 18 Moneni! Umulopa wa uko tabauletele umwa mushilo mu kati. d Ukulya nga mwaciliila umwa mushilo, ukulingana ne fyo anjebele.” e 19 E lyo Aarone asosele kuli Mose ati: “Moneni! Lelo nabatuula umutuulo wabo uwa pa lubembu no mutuulo wabo uwa koca ku cinso ca kwa Yehova, f ilyo ifintu nge fi fyacitampa ukumponena; kabili ndya umutuulo wa pa lubembu lelo, bushe nga caciba bwino mu menso ya kwa Yehova?” g 20 Ilyo Mose aumfwile ci, e lyo caweme mu menso yakwe. Kabili Yehova asosele kuli Mose na kuli Aarone, no kubeba ati: 2 “Soseni ku bana ba kwa Israele, amuti, ‘Ifi e fya mweo ifyo mwingalya, h pa nama shonse isha pano isonde: 3 Inama yonse iyalepuka amabondo kabili iyapanduka amabondo pabili kabili iibukula insaku, e yo mulelya. i 4 “ ‘Pa nama ishibukula insaku nangu ishalepuka amabondo isho mushifwile ukulya ni shi: ingamila, pantu ilabukula insaku lelo tayalepuka amabondo. Muleimona ukuti yalikowela. j 5 Pati k na o mwilalya, pantu alabukule nsaku lelo talepuka amabondo. Mulemumona ukuti alikowela. 6 Mwilalya akalulu, l pantu kalabukule nsaku, lelo takalepuka mabondo. Mulekamona ukuti kaliko-

11

Inama ishasanguluka ICIPA. 10 a Le 9:3 Le 9:15 b Le 6:26 Le 7:6 Ek 44:29 c Ukf 28:38 Imp 18:1 Es 53:11 Yh 1:29 2Ko 5:21 He 9:28 1Pe 2:24 d Le 6:30 e Le 6:26 f Le 9:8 Le 9:12 g Le 6:29



















ICIPA. 11 h Amg 14:4 Ek 4:14 i Amg 14:6 j Amg 14:7 k Am 104:18 Amp 30:26 l Amg 14:7



















Ku Kulyo a Amg 14:8 Es 65:4 Es 66:3 Es 66:17 b Le 11:24 c Imi 10:14 d Amg 14:9 e Mt 4:18 Lk 24:42 f Amg 14:3 Amg 14:10 g Amg 14:12 h Yb 39:30 Mt 24:28 i Amg 14:13 j Amg 14:14 k Amg 14:15 l Amg 14:16 m Amg 14:17 n Amg 14:18 o Amg 14:19 p Ukf 10:12 Amp 30:27 Es 33:4 q Mt 3:4 Mko 1:6

148

wela. 7 Mwilalya ne nkumba, a pantu yalilepuka amabondo kabili yalipanduka amabondo pabili, lelo taibukula insaku nakalya. Muleimona ukuti yalikowela. 8 Umunofu wa ishi nama mwilalya, ne fitumbi b fya shiko mwilakumyako. Mulefimona ukuti fyalikowela. c 9 “ ‘Ifi e fyo mulelya pa fya mu menshi fyonse: d Conse icili no tulebelebe na mamba e ica mu menshi, muli babemba na mu milonga, mulelya. 10 Na conse ica muli babemba na mu milonga icishili no tulebelebe na mamba, pali fyonse ifisenya mu menshi, kabili pali fyonse ifya mweo ifili mu menshi, mulefimona ukuti fya bunani. 11 Awe mulefimona nge fya bunani. Umunofu f wa fiko mwilalya, ne fitumbi fya fiko mulefimona ukuti fya bunani. 12 Conse ica mu menshi icishaba no tulebelebe na mamba mulecimona ukuti ca bunani. 13 “ ‘Kabili pa fyuni, ifi e fyo mulemona ukuti fya bunani. g Tamufwile ukufilya. Fya bunani: kapumpe, h ne kubi likalamba, ne kubi linono, 14 na pungwa wakashika na pungwa wafiita i mu misango yakwe yonse, 15 na bamwankole j bonse mu misango yabo, 16 na mwakatala k ne cipululu na petrele no lukoshi mu musango wa luko, 17 na kapululu na bumba, ne ntitimushi, l 18 ne shipi na mukanga ne kubi, m 19 na kabaso, ne misango yalekanalekana iya nkooba, na puupuute na kasusu. n 20 Fyonse ifisenya ifyakwata amapindo ifyendela ku molu yane mulefimona ukuti fya bunani. o 21 “ ‘Ifi fyeka e fyo mwingalya pali fyonse ifisenya ifyakwata amapindo ifyendela ku molu yane, ifyakwata amolu ya kutolaukilako ayalepa ukucila aya kwendelako. 22 Ifi e fyo mwingalya pali ifyo: makanta p mu misango yakwe, na mapantankolo q mu misango ya yako, ne

149

Amafunde pa fitumbi fya nama

nyense mu misango ya shiko, ne nshonkonono a mu misango ya shiko. 23 Lelo ifisenya fimbi ifyakwata amapindo, ifyakwata amolu yane, mulefimona ukuti fya bunani. b 24 Ifi kuti fyamukowesha. Onse uwakumya ku fitumbi fya fiko akaba uwakowela ukufika ku cungulo. c 25 Kabili onse uwasenda icitumbi ca fiko akacape d ifya kufwala fyakwe, kabili akaba uwakowela ukufika ku cungulo. 26 “ ‘Icinama conse icalepuka amabondo lelo tacapanduka amakasa pa kati kabili tacibukule nsaku, mulecimona ukuti calikowela. Onse uwacikumya akakowela. e 27 Kabili ica mweo conse icendela ku fisansa, mu nama shonse ishendela ku molu yane, mulecimona ukuti calikowela. Onse uwakumya ku citumbi ca ishi inama akakowela ukufika ku cungulo. 28 Kabili uwasenda icitumbi f ca ishi nama, akacape ifya kufwala fyakwe, g kabili akaba uwakowela ukufika ku cungulo. Muleshimona ukuti shalikowela. 29 “ ‘Kabili ifi e fyo mufwile ukumona ukuti fyalikowela pa fya mweo fyonse ifisenya pano isonde: h imfuko ne mpuku i na bamulinso mu misango yabo, 30 na kolyokolyo ne mbulu ne nsamba ne nkulumushi na lufwinyemba. 31 Ifi e fyo mulemona ukuti fyalikowela pa fya mweo fyonse ifisenya. j Onse uwakumya ku fitumbi fya fiko akaba uwakowela ukufika ku cungulo. k 32 “ ‘Kabili nga cafwa, ponse apo icitumbi caponena ninshi pakowela, nangu ni pa cipe l conse ica cimuti nangu pa ca kufwala nangu pa mukupo m nangu pa nsamu. n Icipe conse ica musango onse icibomfiwa, cikabikwe mu menshi, kabili cikaba icakowela ukufika icungulo e lyo cikasanguluka. 33 Kabili icipe o conse ice bumba umwaponena ifi ifyakowela, conse icilimo

ICIPA. 11 a 2Im 7:13 b Amg 14:3 c Le 17:15 d Ukf 19:10 Le 14:8 Le 15:5 Imp 19:10 e Amg 14:8 f Le 5:2 g Le 17:16 h He 9:10 i Es 66:17 j Le 22:5 Amg 14:19 k Le 11:24 l Ukf 7:19 m Ukt 21:14 n Ukt 37:34 o Le 6:28 Mko 14:13



















Ku Kulyo a Le 15:12 Es 30:14 b Le 11:24 Imp 19:11 Imp 19:16 c Le 17:15 Le 22:8 Amg 14:21 Ek 4:14 Ek 44:31 Imi 10:13 d Le 11:21 e Ukt 3:14 Mk 7:17 f Amg 14:3 g Le 20:25 h Ukf 20:2 Amg 5:6 i Ukf 19:6 Le 19:2 Amg 14:2 1Te 4:7 1Pe 1:15 j 1Pe 1:16 Uks 4:8 k Ukt 46:4 Ukf 6:7 Ukf 29:46 Am 81:10 Ho 11:1

UBWINA LEBI 11:23-45 ninshi cakowela, kabili mukacitobaule. a 34 Ifya kulya fyonse ifyo ayo menshi yengatonenako ninshi fyakowela, ne fya kunwa fyonse ifyo banwena muli ico cipe fikaba ifyakowela. 35 Kabili icintu conse apo ifyo fitumbi fyaponena ninshi cakowela. Nampo nga ni pa citofu atemwa pa mutondo, ico cintu cikonaulwe. Ninshi nafikowela, kabili mukalefimona ukuti nafikowela. 36 Lelo akamfukumfuku napamo icilindi umo basungila amenshi fyena fikatwalilila ukuba ifyasanguluka, lelo onse uwakumya kuli ifyo fitumbi akaba uwakowela. 37 Kabili ifyo fitumbi nga fyaponena pa mbuto shonse isha kubyala, imbuto shikaba ishasanguluka. 38 Lelo nga ca kuti imbuto nashibomba kabili ifyo fitumbi fyaponenapo, isho mbuto mukashimone ukuti nashikowela. 39 “ ‘Kabili nga ca kuti inama imo pa sho balya yafwa, uwakumya ku citumbi ca iko akaba uwakowela ukufika ku cungulo. b 40 Kabili uwalyako c iyo nama iyafwa akacape ifya kufwala fyakwe kabili akaba uwakowela ukufika ku cungulo; no wasende citumbi ca iko akacape ifya kufwala fyakwe, kabili akaba uwakowela ukufika ku cungulo. 41 Kabili icintu conse icisenya pano isonde ca bunani. d Te kwesha ukulya. 42 Conse icendela pe fumo e na conse icendela ku molu yane na conse icaba na makasa ayengi, conse icisenya pano isonde, mwilalya, pantu fya bunani. f 43 Mwilaleka ifisenya filemulenga ukuba aba bunani, kabili mwilaikoweshako no kuleka filemukowesha. g 44 Pantu ine ndi Yehova Lesa wenu; h e ico muleisangulula no kuba aba mushilo, i pantu ine ndi wa mushilo. j E ico mwilaikowesha ku cisenya conse icikulika pano isonde. 45 Pantu nine Yehova uwamufumishe mu calo ca Egupti ukuti mbe Lesa wenu; k

UBWINA LEBI 11:46–13:7 na imwe muleba aba mushilo, a pantu ndi wa mushilo. b 46 “ ‘Aya e mafunde ya pa nama na pa fyuni na pa fya mweo fyonse ifya mu menshi, c na pa fisenya fyonse pano isonde, 47 aya kumwafwa ukulekanya d icakowela ku casanguluka kabili ukulekanya ica mweo ico mwingalya ku ca mweo ico mushingalya.’ ” Yehova aebele Mose 12 Kabili ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Umwanakashi nga aimita e no kupaapa umwana umwaume, akaba uwakowela inshiku cinelubali (7); akaba uwakowela nga mu nshiku sha makowesha ilyo aba ku mweshi. f 3 Kabili pa bushiku bwalenga cinekonsekonse (8) inkanda ya mubili iya pa mpela iya mwana ikasembululwe. g 4 E lyo nyina akekale pa ng’anda inshiku amakumi yatatu na shitatu (33) mpaka akasanguluke ku mulopa wakwe. Tafwile ukwikata ku ca mushilo icili conse, kabili tafwile ukwingila mu ncende ya mushilo mpaka inshiku sha kusanguluka kwakwe shikapwe. h 5 “ ‘Lelo nga apaapa umwana mwanakashi, ninshi akaba uwakowela pa nshiku ikumi limo na shine (14), filya fine akowela ilyo aba ku mweshi. Ninshi akekala pa ng’anda inshiku na shimbi amakumi mutanda na mutanda (66) mpaka akasanguluke ku mulopa wakwe. 6 Kabili ilyo inshiku sha kukanasanguluka kwakwe pa mulandu wa kufyala umwana mwaume nangu umwana mwanakashi shikapwa, e lyo akalete umwana wa mpaanga uwa mwaka umo ku kuba umutuulo wakwe uwa koca, i na kana ka nkunda napamo icipele j ku kuba umutuulo wa pa lubembu kuli shimapepo ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 7 Na o akautuule kuli Yehova no kumufutila ulubembu, e lyo

Ukusangulula umwanakashi ICIPA. 11 a Ukf 22:31 Le 20:7 Le 20:26 Imp 15:40 Amg 7:6 b Yos 24:19 1Sa 2:2 1Sa 6:20 c Ukt 1:21 d Le 10:10 Le 20:25 Ek 22:26 Ek 44:23



















ICIPA. 12 e Ukt 4:1 f Le 15:19 g Ukt 17:12 Ukt 21:4 Lk 1:59 Lk 2:21 Yh 7:22 h Lk 2:22 i Le 1:4 Le 1:10 j Le 15:14



















Ku Kulyo a Le 15:28 b Le 1:14 Le 5:7 Le 14:22 Lk 2:24 c Le 4:26 Le 6:7 Imp 15:25



















ICIPA. 13 d Le 14:56 e Imp 12:10 2Im 26:19 Mt 8:3 f Amg 24:8 Mal 2:7 Lk 17:14 g Le 10:10 Ek 44:23 h Le 14:38 Imp 12:15 i Le 14:46

150

akaba uwasanguluka ku kamfukumfuku ka mulopaa wakwe. Ili e funde lya wafyala umwana umwaume atemwa umwana umwanakashi. 8 Lelo nga takwete impaanga, akalete ifipele fibili nelyo utwana twa nkundab tubili, kamo ka mutuulo wa koca kambi na ko ka mutuulo wa pa lubembu, na shimapepo akamufutileko, c e lyo akasanguluka.’ ” Kabili Yehova aebele Mose na Aarone ati: 2 “Pa nkanda ya muntu nga pafuluma fimo nangu nga patumba ifilemoneka nge cikokotolo ca pa cilonda d napamo nga palemoneka ifyapala cisongo, na fyo fyasanguka ifibashi, e uyo muntu akaletwe kuli Aarone shimapepo, nangu kuli umo pa bana bakwe bashimapepo. f 3 Na o shimapepo akalolekeshe ifili pa nkanda. g Ubupipi ubulipo nga nabusanguka ubwabuuta kabili nga nafingila sana pa nkanda yakwe, ninshi fibashi. Kabili shimapepo akafilolekeshe, e lyo akamwebe ukuti nakowela. 4 Lelo ifyapala cisongo nga filemoneka ifyabuuta pa nkanda ya mubili wakwe kabili filemoneka ukuti tafingile sana pa nkanda no bupipi tabwalwike ubwabuuta, shimapepo akamubike eka h inshiku cinelubali (7). 5 Kabili shimapepo akamumone mu bushiku ubwalenga cinelubali (7), kabili nga fyamoneka kwati nafipwa, tafisalangene pa nkanda, e lyo shimapepo akamubike eka i inshiku na shimbi cinelubali. 6 “Kabili shimapepo akamumone umuku walenga bubili pa bushiku bwalenga cinelubali (7), kabili nga fileya filepwa kabili tafisalangene pa nkanda, e lyo shimapepo akalande ukuti nasanguluka. Ninshi cali fye cikokotolo nge ca pa cilonda. Na o akacape ifya kufwala fyakwe, no kusanguluka. 7 Lelo nga nacisalangana pa nkanda, pa numa ya kumonekela kuli shimapepo,

13

151

Ifibashi ifyalekanalekana

pa kuti cishibikwe nga ali uwasanguluka, e lyo akamonekele na kabili kuli shimapepo umuku walenga bubili, a 8 na o shimapepo akalolekeshe; kabili nga ca kuti nacisalangana pa nkanda, e lyo shimapepo akalande ukuti nakowela. Ninshi fibashi. b 9 “Ubulwele bwa fibashi nga bwaba mu muntu, e lyo bakamulete kuli shimapepo. 10 Na o shimapepo akamumone; c kabili nga pa nkanda yakwe napafuluma ifyabuuta, na fyo nafyalula ubupipi ukuba ubwabuuta, ne fi ififulwime nga nafipanga icilonda icibishi, d 11 ninshi fibashi ifya mutatakuya e ifili pa nkanda yakwe; kabili shimapepo akalande ukuti nakowela. Ekamubika eka, f pantu nakowela. 12 Kabili ifibashi nga fyasalangana pa nkanda, ne fibashi fyaba pa nkanda yonse iya mulwele ukutula ku mutwe no kufika ku makasa yakwe, monse umwamoneka kuli shimapepo; 13 kabili shimapepo nga amona, asanga no kuti ifibashi fili pa mubili wakwe onse, e lyo akatile uyu musango wa fibashi te kuti wambukile bambi. Inkanda yonse nayaluka iyabuuta. Ena ali uwasanguluka. 14 Lelo ubushiku camoneka pali ena icilonda icibishi, ninshi nakowela. 15 Kabili shimapepo g akalolekeshe icilonda icibishi, akalande ukuti nakowela. Uuli ne cilonda icibishi alikowela. Fibashi. h 16 Napamo icilonda icibishi cabwela no kubuuta cabuuta, e lyo uwa cilonda akese kuli shimapepo. 17 Na o shimapepo akamumone, i kabili ubulwele nga nabwaluka icabuuta, ninshi shimapepo akebe umulwele ukuti nasanguluka. Ena nasanguluka. 18 “Kabili nga pa nkanda paba icipute, j kabili capola, 19 na paali icipute pafuluma ifyabuuta nelyo paba ifyapala cisongo ifyakashikila, e lyo akailange kuli shimapepo. 20 Na o shimapepo akalolekeshe, k kabi-

ICIPA. 13 a Le 13:27

b Imp 12:12

c Le 13:3 2Im 26:20

d Le 13:24

e 2Im 26:21

f Le 13:4

g Amg 24:8

h Le 13:8

i Lk 5:14 Lk 17:14

j Amg 28:27 2Is 20:7 Yb 2:7

k Le 10:10 Ek 44:23



















Ku Kulyo a Le 13:4 Le 14:38 Imp 12:15

b Amg 28:22

c Lk 5:14 Lk 17:14

d Amg 24:8 Mal 2:7

UBWINA LEBI 13:8-30 li, nga camoneka ukuti nafingila sana pa nkanda, no bupipi nabwaluka ubwabuuta, e lyo shimapepo akalande ukuti nakowela. Ninshi fibashi. Fyafuma mu cipute. 21 Lelo shimapepo nga amonapo, kabili, moneni, tapali ubupipi bwabuuta kabili tafingile sana pa nkanda lelo fileya filepwa, e lyo shimapepo akamubike eka a inshiku cinelubali (7). 22 Kabili nga asanga ukuti nafisalangana pa nkanda, shimapepo akatile nakowela. Ninshi fibashi. 23 Lelo ifyapala cisongo nga fili fye pamo pene, tafisalangene, ninshi cipute fye cifimbile; b e lyo shimapepo akatile nasanguluka. c 24 “Napamo umuntu nga apya pa nkanda, na pa cilonda cakwe icibishi paba ifilemoneka ifyakashikila nelyo ifyabuuta, 25 e lyo shimapepo akamonepo; kabili ubupipi ubulipo nga nabwaluka ubwabuuta kabili nga palemoneka ukuti napengila sana, ninshi fibashi. Fyafuma pa cilonda ca mulilo, na shimapepo akatile uyo muntu nakowela. Ninshi bulwele bwa fibashi. 26 Lelo shimapepo nga amonapo, kabili, moneni, tapali ubupipi ubwabuuta kabili tapengile sana lelo pali eyefilya, shimapepo akamubike eka inshiku cinelubali (7). 27 Kabili shimapepo akamumone pa bushiku bwalenga cinelubali (7). Nga filya fyalemonekapo nafisalangana pa nkanda, e lyo shimapepo akatile nakowela. Ninshi bulwele bwa fibashi. 28 Lelo nga fili fye pamo pene, tafisalangene pa nkanda, kabili filemoneka ifyafitulukila, ninshi cibala fye icilepangika; na shimapepo akatile nasanguluka, pantu cibala fye ica cilonda ca mulilo. 29 “Kabili umwaume napamo umwanakashi nga aba no bulwele mu mutwe napamo ku kalefulefu, 30 e lyo shimapepo d akamone ubulwele; kabili nga bwamoneka ukwingila sana pa nkanda, paba no mushishi

UBWINA LEBI 13:31-49 wa mutuntula kabili uwa patali patali, e lyo shimapepo akatile nakowela. Uku kulukuta kwa mushishi takuibelele fye. a Fibashi fya ku mutwe napamo ifya ku kalefulefu. 31 Lelo tutile shimapepo alolekesha ubulwele bwa kulukuta kwa mushishi, kabili, moneni! tabumoneke ukwingila sana pa nkanda no mushishi uwafiita takuli, shimapepo akabike umulwele wa kulukuta kwa mushishi eka b inshiku cinelubali (7). c 32 Kabili shimapepo akamone ubulwele pa bushiku bwalenga cinelubali (7); kabili ukulukuta d kwa mushishi nga takulundulwike, kabili tapali mushishi wa mutuntula uumenene apalukwite umushishi, tapamoneke no kwingila sana, 33 e lyo uwa bulwele akaibeye ulukuuso, lelo apalukuta umushishi pena ekabeyapo ulukuuso; e kabili shimapepo akabike uo umushishi ulelukuta eka, pa nshiku na shimbi cinelubali (7). 34 “Pa bushiku bwalenga cinelubali (7) shimapepo akalolekeshe apo umushishi ulelukuta; kabili ukulukuta kwa mushishi nga takusalanganine pa nkanda, kabili takulemoneka ukwingila sana, e lyo shimapepo akatile nasanguluka, f na o akacape ifya kufwala fyakwe no kuba uwasanguluka. 35 Lelo ukulukuta kwa mushishi pa nkanda nga kwasalangana pa numa ya kumweba ukuti nasanguluka, 36 e lyo shimapepo g akamumone; kabili ukulukuta kwa mushishi nga nakusalangana pa nkanda, shimapepo tafwile no kumona nga kuli umushishi wa mutuntula; uyu muntu nakowela. 37 Lelo nga camoneka ukuti ukulukuta kwa mushishi takutwalilile kabili pamena no mushishi wafiita, ubulwele bwa kulukuta kwa mushishi ninshi nabupola. Nasanguluka, kabili shimapepo akatile nasanguluka. h 38 “Kabili nga pa nkanda ya mwaume napamo umwanakashi

Ukulukuta umushishi. “Ninkowela” ICIPA. 13 a Le 14:54

b Le 14:38 Imp 12:15

c Le 13:4

d Le 14:54

e Le 14:8

f Le 13:23 Mko 1:42 Lk 5:13

g Ek 22:26 Lk 17:14

h Mt 8:4 Mko 1:44



















Ku Kulyo a Le 13:2

b Le 10:10

c 2Is 2:23

d Ek 44:23

e 2Sa 13:19 Esr 9:5

f Le 10:6 Le 21:10

g Ek 24:17 Mk 3:7

h Isb 4:15

i Imp 5:2 Imp 12:14 2Is 7:3 2Im 26:21

j Le 13:53 Le 13:59

k Ukt 21:15 Le 13:53 Mko 2:22

152

pali ifilemoneka ifyakashikila a nelyo ifyabuuta, 39 shimapepo b afwile ukufilolekesha; kabili nga fili ifyabuutulukila, ninshi fya kufuluma fye e fitumbile pa nkanda. Bena bali abasanguluka. 40 “Kabili umuntu, nga aseba ipala, c lipala fye. Ena ali uwasanguluka. 41 Kabili nga asebela pa ntanshi, ninshi lipala fye ilya pa ntanshi. Ena ali uwasanguluka. 42 Lelo nga mwi pala lya pa kati ka mutwe atemwa ilya pa ntanshi mwaba ifilemoneka ifyakashikila, ninshi fibashi ifiletumba mwi pala lyakwe ilya pa kati ka mutwe napamo ilya pa ntanshi. 43 Kabili shimapepo d akamumone; kabili nga pali icifimfi pe pala lyakwe ilya pa kati ka mutwe nelyo ilya pa ntanshi icakashikila icilemoneka kwati fibashi pa nkanda yakwe, 44 ninshi alwele ifibashi. Ali uwakowela. Shimapepo akalande ukuti nakowela. Mu mutwe wakwe muli ubulwele. 45 Kabili uulwele ifibashi, ifya kufwala fyakwe fikalepulwe, e no mushishi wa ku mutwe wakwe ukabe fye uwasakalala, f kabili akafimbe pa mwefu wa pa muulu wa kanwa g kakwe no kulabilikisha, ati, ‘Ninkowela, ninkowela!’ h 46 Inshiku shonse isho akaba no bu bulwele akaba uwakowela. Ena nakowela. Afwile ukwikala eka. Ku nse ya nkambi i e kukaba ubwikalo bwakwe. 47 “Kabili mu ca kufwala nga mwaba ifibashi, nampo nga ni mu ca kufwala ca masako ya mpaanga atemwa ca nsalu iya kolokondwe, 48 nangu mu bushishi bwa mu butali j nangu mu bwa mu bwipi ubwa ca kufwala, nangu mu mpapa atemwa mu cili conse icapangilwa ne mpapa, k 49 kabili nga mwamoneka ifyafiitulukila napamo ifyakashikila mu ca kufwala napamo mu mpapa nangu mu bushishi bwa mu butali atemwa ubwa mu bwipi ubwa ca kufwala napamo mu cipe icili conse ica mpapa, ninshi

153

Ukusangululwa ku fibashi

fibashi, kabili mukalange shimapepo. 50 E lyo shimapepo a akafilolekeshe, kabili akafibike fyeka b ku nse pa nshiku cinelubali (7). 51 Ilyo afilolekesha pa bushiku bwalenga cinelubali (7), asanga no kuti filya ifyalemoneka ifyakashikila nelyo ifyabuuta nafisalangana mu ca kufwala nangu mu bushishi bwa mu butali atemwa ubwa mu bwipi c ubwa ca kufwala nangu mu mpapa te mulandu no mulimo impapa yapangilwa, ninshi fibashi fyabipisha. d Ninshi ica kufwala nacikowela. 52 Akoce ne ca kufwala e nangu bushishi bwa mu butali atemwa ubwa mu bwipi ubwa ca kufwala, nangu ca masako ya mpaanga napamo ica kolokondwe, napamo icipe conse ica mpapa umuli ifyakashikila nelyo ifyabuuta, pantu fyena fibashi fyabipisha. f Bakacocele mu mulilo. 53 “Nomba shimapepo nga amonapo, kabili, moneni, tafisalangene mu ca kufwala nangu mu bushishi bwa mu butali atemwa ubwa mu bwipi ubwa ca kufwala napamo mu cipe conse ica mpapa, g 54 e lyo shimapepo akabebe ukuti bakacape ica kufwala ico, kabili akacibike ceka inshiku na shimbi cinelubali (7). 55 Kabili shimapepo akalolekeshe na kabili ukumona nga e mo fili pa numa ya kucisukulula, kabili nga filemoneka fye cimo cine kabili tafisalangene, ninshi nacikowela. Mukacocele mu mulilo. Ciseseya icisebeke mu kati nangu ku nse ya ciko. 56 “Lelo shimapepo nga alolesha, kabili, moneni, filiko eyefilya pa numa ya kusukululwa, e lyo akafisembululepo pa ca kufwala napamo pa mpapa nangu pa bushishi bwa mu butali atemwa ubwa mu bwipi ubwa ca kufwala. 57 Lelo nga ficili filemoneka mu ca kufwala nangu mu bushishi bwa mu butali atemwa ubwa mu bwipi h ubwa ca kufwala napamo mu cipe icili conse ica

ICIPA. 13 a Le 10:10 Ek 44:23 b Le 13:4 c Le 13:58 d Le 14:44 e Ukf 28:39 Ukf 39:28 f Le 14:44 g Ukt 3:21 Ukt 21:14 Ek 16:10 Mt 3:4 h Le 13:48



















Ku Kulyo a Le 13:52 b Le 13:47



















ICIPA. 14 c Le 13:2 d Mko 1:44 Lk 5:14 e Lk 7:22 Lk 17:15 f Le 1:14 Le 14:30 Le 14:49 g Imp 19:6 h He 9:19 i Ukf 12:22 Le 14:51 Imp 19:18 1Is 4:33 Am 51:7 j Le 14:50 Le 15:13 k He 9:13 l 2Is 5:10 m Le 13:23 n Le 16:22 Am 103:12 o Le 13:6

UBWINA LEBI 13:50–14:8 mpapa, ninshi fileya pa ntanshi. Ukoce a mu mulilo conse icikwete ifilemoneka ifyakashikila nelyo ifyabuuta. 58 Lelo ica kufwala nangu bushishi bwa mu butali atemwa ubwa mu bwipi ubwa ca kufwala napamo icipe icili conse ica mpapa ico wacapa, ilyo ifi fintu fyafumamo, ucicape umuku walenga bubili; e lyo calasanguluka. 59 “Aya e mafunde ya pa bulwele bwa fibashi mu ca kufwala ca masako ya mpaanga napamo mu ca kolokondwe, b nangu mu bushishi bwa mu butali atemwa ubwa mu bwipi ubwa ca kufwala, napamo mu cipe icili conse ica mpapa, pa kuti mumone nga nacisanguluka atemwa nacikowela.” Yehova akonkenye14 Kabili po ukusosa kuli Mose, ati: 2 “Ili e funde lya pa mulwele wa fibashi c ilyo mulekonka pa bushiku bwa kushininkisha nga nasanguluka. Mufwile ukumutwala kuli shimapepo. d 3 Kabili shimapepo akafumine ku nse ya nkambi, e ko shimapepo akamumwene; kabili umulwele wa fibashi nga napola, e 4 shimapepo akamwebe; kabili akabuule ifyuni f fibili ifya mweo ifyasanguluka ku kuisangulwilako no musambo wa cimuti ca mukedari g no bushishi ubwakashika ce h na husope. i 5 Kabili shimapepo akalande ifya kucita, ne cuni cimo bakacipaile mu cipe ce bumba pa menshi ayalepita. j 6 Icuni ca mweo akacisende no musambo wa cimuti ca mukedari no bushishi ubwakashika ce na husope, kabili akafitumpike kumo ne cuni ca mweo mu mulopa wa cuni icacipaiwa pa menshi ayalepita. 7 E lyo akasanse k pa ulesangululwa ku fibashi imiku cinelubali (7) l kabili akatile nasangululwa, m e lyo akaleke icuni ca mweo cikaye mu mpanga. n 8 “Kabili uuleisangulula akacape fya kufwala o fyakwe no

UBWINA LEBI 14:9-23 kubeya umushishi wakwe onse no kusamba a mu menshi e lyo akasanguluka, kabili pa numa kuti aingila mu nkambi. Lelo akekale ku nse ye tenti lyakwe inshiku cinelubali (7). b 9 Kabili pa bwalenga cinelubali (7) e lyo akabeye umushishi wakwe onse ku mutwe c no mwefu wa ku kalefulefu ne fikumbi fya pa menso. Awe akabeye umushishi wakwe onse, kabili akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi umubili onse; e lyo akasanguluka. 10 “Kabili pa bwalenga cinekonsekonse (8) d akabuule basukusuku babili abanono no mwana wa mpaanga umo umukotae umusuma, uwa mwaka umo, akabuule indupe shitatu isha buunga ubwapeleka bwino ku kuba umutuulo wa ngano f uwasakanamo amafuta na kapu umo uwa mafuta; g 11 kabili shimapepo uuleshininkisha ukuti nasanguluka akalete umuntu uuleisangulula pamo ne fi, ku cinso ca kwa Yehova pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 12 Kabili shimapepo akabuule umwana wa mpaanga umo no kumutuula umutuulo wa pa mulandu h pamo pene na kapu i umo uwa mafuta kabili akafisunshe ku kuba umutuulo wa kusunsha j ku cinso ca kwa Yehova. 13 Kabili akepaile umwana wa mpaanga apo k bepaila lyonse inama ya mutuulo wa pa lubembu ne ya mutuulo wa koca, mu ncende ya mushilo, l pantu nga filya umutuulo wa pa lubembu waba, umutuulo wa pa mulandu, wa kwa shimapepo. m Wa mushilo nga nshi. 14 “Kabili shimapepo akabuulepo umulopa wa mutuulo wa pa mulandu, kabili akaushinge ku kalebelebe ka kutwi kwa ku kulyo ukwa uleisangulula na pa cikumo cakwe ica ku kulyo na pa cikondo ica lukasa lwakwe ulwa ku kulyo. n 15 Kabili shimapepo akabuulepo kapu o umo uwa

Imituulo ya wasangululwa ICIPA. 14 a Le 15:6 b Le 13:5 Imp 5:2 Imp 12:15 c Le 13:33 d Le 15:14 e Le 4:32 f Le 2:1 g Mko 1:44 h Le 5:2 Le 6:6 i Le 14:24 j Ukf 29:24 Le 7:30 Imp 8:11 k Le 1:11 Le 4:4 Le 6:25 l Le 7:6 m Le 2:3 Le 7:7 1Ko 9:13 1Ko 10:18 n Ukf 29:20 o Le 14:10 Le 14:24



















Ku Kulyo a Le 4:6 Le 4:17 b Le 8:24 c Le 6:7 1Yo 1:7 1Yo 2:2 d Le 5:6 e Le 2:1 Le 14:10 Imp 15:4 f Le 4:26 Le 10:10 He 2:17 g Mt 8:4 Lk 5:14 h Le 14:9 i Am 72:13 Amp 17:5 Amp 22:2 Lk 6:20 j Le 5:7 Le 12:8 k Le 1:14 l Le 15:13 Le 15:14 Imp 12:14 m Le 14:2 Le 14:7

154

mafuta no kuyetulwila pa lupi lwakwe ulwa ku kuso. 16 Kabili shimapepo akatumpike umunwe wakwe uwa ku kulyo mu mafuta ayali mu lupi lwakwe ulwa ku kuso kabili akasanse amafuta yamo ukubomfya umunwe wakwe imiku cinelubali (7) a ku cinso ca kwa Yehova. 17 Kabili amafuta ayashalapo ayali mu lupi lwakwe, shimapepo akashinge yamo ku kalebelebe ka kutwi kwa ku kulyo ukwa uleisangulula na pa cikumo cakwe ica ku kulyo na pa cikondo cikalamba ica lukasa lwakwe ulwa ku kulyo pa muulu wa mulopa wa mutuulo wa pa lubembu. b 18 Kabili amafuta ayashalapo ayali mu lupi lwa kwa shimapepo akayetile pa mutwe wa uleisangulula, kabili shimapepo akamufutileko c ku cinso ca kwa Yehova. 19 “E lyo shimapepo akatuule umutuulo wa pa lubembu d no kufutilako uuleisangulula ku kukowela kwakwe, na pa numa e lyo akepaye inama ya mutuulo wa koca. 20 Kabili shimapepo akatuule umutuulo wa koca no mutuulo wa ngano e pa ciipailo, kabili shimapepo f akamufutileko; g e lyo akasanguluka. h 21 “Lelo nga mupiina, i afilwa no kusanga ifi fyonse, j e lyo akabuule umwana wa mpaanga umo ku kuba umutuulo wa pa mulandu e o ukabe umutuulo wa kusunsha ku kumufutilako umulandu no lupe lumo ulwa buunga ubwapeleka ubwasakanamo amafuta ku kuba umutuulo wa ngano akabuule na kapu umo uwa mafuta, 22 ne fipele k fibili nangu utwana twa nkunda tubili, ukulingana ne fyo engakwata, kabili cimo cikabe umutuulo wa pa lubembu na cimbi cikabe umutuulo wa koca. 23 Kabili pa bwalenga cinekonsekonse (8) l akafilete kuli shimapepo pa kuti ukusanguluka m kwakwe kukeshibikwe pa mwinshi wa cikuu-

155

Ubulwele bwa fibashi mu ng’anda

lwa ca kukumaninako a ku cinso ca kwa Yehova. 24 “Na o shimapepo akabuule umwana wa mpaanga uwa mutuulo wa pa mulandu b na kapu umo uwa mafuta, kabili shimapepo akafisunshe ngo mutuulo wa kusunsha ku cinso ca kwa Yehova. c 25 Kabili akepaye umwana wa mpaanga uwa mutuulo wa pa mulandu, kabili shimapepo akabuulepo umulopa umo uwa mutuulo wa pa mulandu no ku-ushinga ku kalebelebe ka kutwi kwa ku kulyo ukwa uleisangulula na pa cikumo ca kuboko kwakwe ukwa ku kulyo na pa cikondo cikalamba ica lukasa lwakwe ulwa ku kulyo. d 26 Kabili shimapepo aketulwile amafuta yamo mu lupi lwakwe ulwa ku kuso. e 27 Kabili shimapepo akasanse f ku munwe wakwe uwa ku kulyo amafuta yamo ayali mu lupi lwakwe ulwa ku kuso imiku cinelubali (7) ku cinso ca kwa Yehova. 28 Kabili shimapepo akashinge amafuta yamo ayali mu lupi lwakwe ku kalebelebe ka ku kutwi kwa ku kulyo ukwa uleisangulula na pa cikumo cakwe ica ku kulyo na pa cikondo cikalamba ica lukasa lwakwe ulwa ku kulyo pa muulu wa mulopa wa mutuulo wa pa mulandu. g 29 Kabili amafuta ayashalapo ayali mu lupi lwa kwa shimapepo akayetulwila pa mutwe h wa uleisangulula ku kumufutilako ku cinso ca kwa Yehova. 30 “Kabili shimapepo akatuule icipele cimo atemwa akana ka nkunda ukulingana ne fyo uuleisangulula akwete, i 31 cimo cikabe mutuulo wa pa lubembu j na cimbi cikabe mutuulo wa koca k pamo pene no mutuulo wa ngano; kabili shimapepo akafutileko l uuleisangulula ku cinso ca kwa Yehova. 32 “Ili e funde pa muntu uwalwele ubulwele bwa fibashi uushingakumanisha ukusanga fimo pa kusangululwa kwakwe.”

ICIPA. 14 a Le 14:11

b Le 5:2 Le 6:6

c Le 14:12

d Le 8:23 Le 14:14

e Le 14:15

f Le 14:7

g Le 14:17

h Le 14:10 Le 14:18

i Le 12:8 Le 14:22 2Ko 8:12

j Le 5:7

k Le 1:14

l Le 14:20



















Ku Kulyo a Le 23:10 Imp 35:10 Amg 26:1

b Ukt 17:8 Imp 32:22 Amg 6:10

c Amg 7:12 Amg 7:15 Amp 3:33

d Imp 12:15

e Le 10:10 Le 13:6

f Le 13:56

g Le 14:3 Ek 44:23

UBWINA LEBI 14:24-44 33 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose na kuli Aarone, ati: 34 “Ilyo mukafika mu calo ca Kanaani, a ico ndemupeela, b kabili nga nabika ubulwele bwa fibashi mu ng’anda imo iya mu calo ndemupeela, c 35 e lyo umwine wa ng’anda akese-eba shimapepo, ati, ‘Nimona ifyapala ifibashi mu ng’anda.’ 36 Na o shimapepo akalande ifya kucita, kabili bakafumye fili mu ng’anda ilyo shimapepo ashilaingilamo ku kumona ifyapala ifibashi, epali asosa ati conse icili mu ng’anda nacikowela; e lyo shimapepo akengilemo ku kumone ng’anda. 37 Ilyo amona ifyapala ifibashi, kabili nga fili ku fibumba fya ng’anda, umwafonka umulemoneka umwafiitulukila atemwa umwakashikila, kabili mulemoneka umwatobonkela mu cibumba, 38 e lyo shimapepo akafume mu ng’anda no kuyaisala ku mwinshi wa ng’anda no kusha aisala d ing’anda pa nshiku cinelubali (7). 39 “Kabili shimapepo akabwele pa bushiku bwalenga cinelubali (7) e lyo akalolekeshe; e nomba ifyapala ifibashi nga nafisalanganina mu fibumba fya iyo ng’anda, 40 e lyo shimapepo akabebe ifya kucita, na bo bakafumye f amabwe umuli ifyapala ifibashi, kabili bakayapoose ku nse ya musumba ukwakowela. 41 Kabili bakapale iyo ng’anda mu kati monse, kabili baketile iloba ilyo bakapala ku nse ya musumba ukwakowela. 42 Kabili bakabuule amabwe yambi no kuyengisha umwali kale amabwe; kabili akabuule indaka imbi, no kumasa ing’anda. 43 “Lelo nga ca kutila ifyapala ifibashi fyabwela no kupona mu ng’anda pa numa ya kufumya amabwe na pa numa ya kupale ng’anda no kuimasa, 44 e lyo shimapepo g akengilemo no kulolekesha; kabili ifyapala ifibashi nga nafisalangana mu ng’anda,

UBWINA LEBI 14:45–15:12 ninshi fibashi fyabipisha a ifili mu ng’anda. Iyo ing’anda naikowela. 45 E lyo akebe aba kubongolola ing’anda pamo na mabwe ya iko ne fimuti fya iko ne loba lyonse ilya ng’anda kabili bakafifumishe ku nse ya musumba ukwakowela. b 46 Kabili uwaingila mu ng’anda pa bushiku bonse ilyo yaisalwa c akaba uwakowela ukufika ku cungulo; d 47 no wasendama muli iyo ng’anda akacape ifya kufwala e fyakwe, no waliila muli iyo ng’anda akacape ifya kufwala fyakwe. 48 “Lelo, shimapepo nga aisa no kulolekesha, kabili moneni, ifyapala ifibashi tafisalangene mu ng’anda pa numa ya kumase ng’anda, shimapepo akalande ukuti ing’anda naisanguluka, pantu ifyapala ifibashi nafipwa. f 49 Kabili pa kusangulula ing’anda ku lubembu akabuule ifyuni g fibili ne cimuti ca mukedari h no bushishi ubwakashika ce i na husope. 50 Kabili akepaile icuni cimo mu cipe ce bumba pa menshi ayalepita. j 51 Kabili akabuule icimuti ca mukedari na husope k no bushishi ubwakashika ce ne cuni ca mweo no kufitumpika mu mulopa wa cuni ico epeye na mu menshi ayalepita, kabili akasanse l ku ng’anda imiku cinelubali (7). m 52 Kabili akasangulule ng’anda ku lubembu ukubomfya umulopa wa cuni na menshi ayalepita ne cuni ca mweo ne cimuti ca mukedari na husope no bushishi ubwakashika ce. 53 Kabili akaleke cuni ca mweo cikaye ku nse ya musumba mu mpanga no kufutilako n ing’anda; e lyo ikasanguluka. 54 “Ili e funde lya kukonka pa bulwele bonse ubwa fibashi o no kuliiwa kwa mushishi p 55 na pa fibashi fya ku ca kufwala q ne fya mu ng’anda, 56 na pa fya kufuluma na pa cikokotolo icapala ica pa cilonda na pa fyapala cisongo, r 57 ku kulanga s ilyo icintu cili icakowela na lintu cili

Umwaume nga aletonya fimo ICIPA. 14 a Le 13:51 b Le 14:41 c Le 14:38 d Le 11:24 Le 15:8 Le 17:15 Le 22:6 Imp 19:7 e Le 11:25 Le 13:6 Le 15:5 Imp 8:7 f Le 14:3 Amg 32:39 g Le 1:14 h Le 14:4 Imp 19:6 i He 9:19 j Le 14:6 k Ukf 12:22 Imp 19:18 1Is 4:33 Am 51:7 l He 9:13 1Pe 1:2 m Le 14:7 n Le 12:8 Le 14:20 He 2:17 o Le 13:59 p Le 13:30 q Le 13:47 r Le 13:2 s Le 10:10 Ek 44:23



















Ku Kulyo a Amg 24:8



















ICIPA. 15 b Le 22:4 Imp 5:2 2Sa 3:29 c Le 11:25 Le 17:15 d Es 1:16 e Le 22:4 Imp 5:2 2Sa 3:29 f Le 11:24 Le 17:15 g Ukt 31:34 h Le 15:2 i Le 6:28 Le 11:33

156

icasanguluka. Ili e funde lya pa fibashi.” a Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose na kuli Aarone, ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, no kubeba ati, ‘Umwaume nga aletonya b fimo ku fya mfwalo ninshi nakowela. 3 Kabili icikalenga ukuti abe uwakowela pa mulandu wa kutonya kwakwe ni ci: Nga ku fya mfwalo kulefuma fimo nelyo nga nakucilikwa pa mulandu wa filefuma, ninshi nakowela. 4 “ ‘Ubusanshi bonse ubo uuletonya fimo asendamapo bukaba ubwakowela, na conse ico aikalapo cikaba icakowela. 5 Kabili umuntu uwakumya ku busanshi bwakwe akacape ifya kufwala fyakwe, no kusamba mu menshi kabili akabe uwakowela ukufika icungulo. c 6 No waikala apacikala uuletonya fimo akacape d ifya kufwala fyakwe, kabili akasambe mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. 7 Kabili onse uwakumyae uuletonya fimo akacape ifya kufwala fyakwe, kabili akasambe mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. f 8 Kabili uuletonya fimo nga afwishila amate umuntu uwasanguluka, na o akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. 9 Kabili ica kwikalapo pa lwendo g conse ico uuletonya fimo acikalapo cikaba icakowela. 10 Na onse uwakumya kuli conse ico acikalapo akaba uwakowela ukufika icungulo; no wasenda ifi fintu akacape ifya kufwala fyakwe, kabili akasambe mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. 11 Kabili onse uo bakumya ku uletonya h fimo ilyo tasambile iminwe yakwe mu menshi akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. 12 Kabili icipe ce bumba ico uuletonya fimo akumyako cikatobaulwe; i ne cipe

15

157

Umwanakashi nga aletonya fimo

conse ica cimuti a cikasukululwe mu menshi. 13 “ ‘Lelo uuletonya fimo nga apola, akapende inshiku cinelubali (7) pa kuti asanguluke, b kabili akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi ayalepita; c e lyo akaba uwasanguluka. 14 Kabili pa bwalenga cinekonsekonse (8) akabuule ifipele d fibili nangu utwana twa nkunda tubili, kabili akapalame ku cinso ca kwa Yehova ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako no kufipeela kuli shimapepo. 15 Kabili shimapepo akafituule, cimo cikabe mutuulo wa pa lubembu na cimbi cikabe mutuulo wa koca; e kabili shimapepo akamufutileko ku cinso ca kwa Yehova pa mulandu wa fya kutonya fyakwe. 16 “ ‘Kabili umwaume nga afumya amenshi ya bwaume, f akasambe umubili onse mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. 17 Kabili ica kufwala conse ne mpapa yonse apo amenshi ya bwaume yatonena cikacapwe mu menshi no kuba icakowela ukufika icungulo. g 18 “ ‘Kabili umwanakashi nga asendama no mwaume na menshi ya bwaume yafuma, bonse babili bakasambe mu menshi no kuba abakowelah ukufika icungulo. 19 “ ‘Kabili umwanakashi nga ali ne filekonkoloka, kabili casangwa ukuti ifilekonkoloka mulopa, i akatwalilila ukuba uwakowela j ku makoweshak yakwe pa nshiku cinelubali (7), na onse uwamukumya akaba uwakowela ukufika icungulo. 20 Na conse ico asendamapo mu makowesha yakwe cikaba icakowela, l na conse ico aikalapo cikaba icakowela. 21 Na onse uwakumya ubusanshi bwakwe akacape ifya kufwala fyakwe, kabili akasambe mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. m 22 Na onse uwakumya kuli conse ico

ICIPA. 15 a Ukf 7:19 Le 11:32 b Le 14:8 Le 14:23 c Le 15:5 d Le 1:14 Le 14:22 Imp 6:10 e Le 5:7 Le 14:19 Le 14:31 f Le 22:4 Amg 23:10 g Le 11:25 h Ukf 19:15 1Sa 21:5 i Le 20:18 j Ek 22:10 Ek 36:17 k Le 12:2 Le 12:5 Le 15:26 l Le 15:4 m Le 15:5



















Ku Kulyo a Le 15:6 b Le 15:10 c Le 18:19 Le 20:18 d Mt 9:20 Mko 5:25 Lk 8:43 e Le 12:2 Le 15:19 f Le 15:21 g Le 15:10 Le 15:22 h Le 15:13 i Le 1:14 Le 15:14 j Imp 6:10 k Le 5:7 Le 14:31 Le 15:15 l Le 4:31 Le 12:7 1Yo 2:2

UBWINA LEBI 15:13-30 acikalapo akacape ifya kufwala fyakwe, kabili akasambe mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. a 23 Kabili nga acikala pa busanshi nangu pa cintu cimbi, umuntu nga acikumyamo b akabe uwakowela ukufika icungulo. 24 Kabili umwaume nga asendama nankwe kabili amakowesha yakwe yatonena pali ena, c akabe uwakowela inshiku cinelubali (7), no busanshi bonse ubo asendamapo bukaba ubwakowela. 25 “ ‘Kabili ngo mulopa wa mwanakashi watwalilila ukufuma fye inshiku ishingi d ilyo taili ni nshita yakwe iya makowesha iya ku mweshi, e atemwa aba no kukonkoloka ukucila pa nshita yakwe iya kuba ku mweshi iya makowesha, inshiku shonse isha kukowela kwakwe pa mulandu wa fya kukonkoloka shikabe nge nshiku sha makowesha yakwe isha ku mweshi. Ena nakowela. 26 Ubusanshi bonse apo engasendama inshiku shonse isho ali ne filekonkoloka bukaba ngo busanshi bwa makowesha ilyo ali ku mweshi, f kabili conse ico aikalapo cikaba icakowela ngo kukowela kwa makowesha yakwe aya ku mweshi. 27 Kabili onse uwafikumya g akaba uwakowela, kabili akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo. 28 “ ‘Lelo nga ifilekonkoloka fyaleka, e lyo akapende nshiku cinelubali (7), na pa numa e lyo akabe uwasanguluka. h 29 Na pa bwalenga cinekonsekonse (8) akabuule ifipele i fibili nangu utwana twa nkunda tubili, no kuleta kuli shimapepo pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. j 30 Kabili shimapepo akacite cimo ukuba umutuulo wa pa lubembu na cimbi umutuulo wa koca; k kabili shimapepo akamufutileko l ku cinso ca kwa Yehova pa mulandu wa kukowela kwakwe ku fya kukonkoloka.

UBWINA LEBI 15:31–16:14 31 “ ‘E fyo mukapaatule abana ba kwa Israele ku kukowela kwabo, epali bafwila mu kukowela kwabo pa kukowesha icikuulwa candi ica mushilo, icili mu kati kabo. a 32 “ ‘Aya e mafunde ya kukonka ku mwaume uuletonya b fimo no mwaume uwafumya amenshi ya bwaume c no kuikowesha kuli fi fintu; 33 kabili e mafunde ya kukonka ku mwanakashi uuli ku mweshi d mu kukowela kwakwe, na onse uuli ne filekonkoloka e mu mubili wakwe, umwaume atemwa umwanakashi, no mwaume uwasendama no mwanakashi wakowela.’ ” Yehova akonkenye16 Kabili po ukusosa kuli Mose pa numa ya mfwa ya bana baume babili aba kwa Aarone ilyo bapaleme ku cinso ca kwa Yehova no kufwa. f 2 Yehova atile kuli Mose: “Sosa kuli Aarone munonko, auti elaisa fye apo alefwaila mu muputule wa mushilo g uuli ku numa ya nsalu ya kucingilako, h ku ntanshi ya nkupiko iili pa Cipao, epali afwa; i pantu nakulamonekela mwi kumbi j pa muulu wa nkupiko ya cipao. k 3 “Ifi e fyo Aarone aleisa na fyo pa kwingila umwa mushilo: l ing’ombe iilume iinono ku kuba umutuulo wa pa lubembu m na sukusuku ku kuba umutuulo wa koca. n 4 Alefwala ica kufwala o ca nsalu iisuma ica mushilo, no kufwala kaputula wa mu kati, p kabili alekaka no mushipi q no kupomba ku mutwe insalu. r Fya kufwala fya mushilo. s Kabili alesamba mu menshi t no kufifwala. 5 “Kabili ku lukuta lwa bana ba kwa Israele u alebuulako utwana twa mbushi utulume tubili ku kuba umutuulo wa pa lubembu v no mwana wa mpaanga umo ku kuba umutuulo wa koca. w 6 “E lyo Aarone akatuule ing’ombe iilume iya mutuulo wa pa lubembu, uwakwe umwine, x

Imbushi ya Asasele ICIPA. 15 a Le 19:30 Imp 5:3 Imp 19:20 b Le 15:2 c Le 15:16 d Le 15:19 e Le 15:25



















ICIPA. 16 f Le 10:2 g Ukf 30:10 Le 23:27 He 9:7 h Ukf 40:21 He 6:19 He 9:3 He 10:20 i Imp 4:19 j Ukf 40:34 k Ukf 25:22 l Ukf 26:33 He 9:7 m Le 4:3 n Le 1:3 Le 8:18 o Ukf 28:39 Uks 19:8 p Ukf 28:42 q Ukf 39:29 r Ukf 28:4 1Ko 11:3 s Ukf 28:2 t Ukf 30:20 He 10:22 u Le 4:14 He 7:27 v Imp 29:11 2Im 29:21 Esr 6:17 w Le 1:3 x Le 8:14 He 9:7



















Ku Kulyo a He 10:1 b Le 9:7 He 5:3 c Ukf 30:30 Am 135:19 d Imp 26:55 Yos 18:10 e Le 14:7 Le 14:53 f Amp 16:33 g Imi 2:23 h Le 14:7 i Le 16:22 Es 53:4 Ro 15:3 j Le 16:6 k He 9:4 l Ukf 40:29 Le 6:13 Imp 16:46 m Uks 8:4 n Ukf 30:34 Ukf 30:36 Imi 10:4 Uks 5:8 Uks 8:3 o Le 16:2 He 6:19 He 10:20 p Ukf 25:22 Imp 16:7 2Is 19:15 q Ukf 25:18 Ukf 25:21 1Im 28:11 r Ukf 25:21 Ukf 34:29 s He 9:22

158

kabili akaifutile a umwine no kufutilako b aba ng’anda yakwe. c 7 “Kabili akabuule imbushi shibili no kushiimika ku cinso ca kwa Yehova pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 8 Kabili Aarone akapendule d pa mbushi shibili, aka kupendwilako kamo ka kwa Yehova na ka kupendwilako kambi ka kwa Asasele.1 e 9 E lyo Aarone akatuule imbushi iyo aka kupendwilako f ka kwa Yehova kaponenapo, kabili ikabe umutuulo wa pa lubembu. g 10 Lelo imbushi iyo aka kupendwilako ka kwa Asasele kaponenapo ikemikwe iya mweo ku cinso ca kwa Yehova ku kuifutilako, no kuileka h iye mu matololo kuli Asasele. i 11 “Kabili Aarone akatuule ing’ombe iilume ku kuba umutuulo wa pa lubembu, uwakwe umwine, ku kuifutila umwine na ba mu ng’anda yakwe; kabili akepaye ing’ombe iilume ku kuba umutuulo wa pa lubembu, uwakwe umwine. j 12 “Kabili akabuule cifutumwino k icaisulamo amalasha ayaleaka ayafuma pa ciipailo l icili ku cinso ca kwa Yehova, ne ndupi m shakwe shibili ishaisulamo ifyanunkila, n kabili akafingishe mu muputule uwa ku numa ya nsalu. o 13 Akabike ne fyanunkila pa mulilo ku cinso ca kwa Yehova, p ne cushi ca fyanunkila cikafimbe pa nkupiko ya Cipao, q umuli amabwe ya Cipangano, r epali afwa. 14 “Kabili akabuulepo umulopas wa ng’ombe iilume no kuusansa ku munwe wakwe pa ntanshi ya nkupiko lwa ku kabanga, kabili akasanse t umulopa umo ku munwe wakwe imiku cinelubali (7) pa ntanshi ya nkupiko. u t He 9:12; 1Pe 1:2; u Ro 3:25; He 9:24; He 9:25; He 10:4; He 10:12.

Le 16:81 Amashiwi ya kuti “ka kwa Asasele” tayaishibikwa bwino bwino umo yalola. E mashiwi balebomfya ku mbushi iyo baleleka iye mu matololo. Moneni na pa fikomo 10 na 26.

159

Imbushi yasenda imembu

15 “Kabili akepaye imbushi ya mutuulo wa pa lubembu lwa bantu, a kabili akalete umulopa wa iko mu muputule uwa ku numa ya nsalu b no kucita ku mulopac wa iko ifyo acicita ku mulopa wa ng’ombe iilume; kabili akausanse lwa ku nkupiko, pa ntanshi ya nkupiko. 16 “Kabili akafutile umwa mushilo pa mulandu wa kukowela d kwa bana ba kwa Israele na pa mulandu wa bumpulamafunde bwabo mu membu shabo shonse; e kabili e fyo akacite na ku cikuulwa ca kukumaninako, icaba mu kati ka aba bantu bakowela. 17 “Kabili tamufwile ukuba umuntu umbi mu cikuulwa ca kukumaninako ilyo aingila umwa mushilo ku kutuula ilambo lya cifuta mulandu mpaka afumamo; kabili akaifutile umwine f no kufutilako aba ng’anda yakwe no lukuta lonse ulwa kwa Israele. g 18 “Kabili akafume no kuya ku ciipailo, h icili ku cinso ca kwa Yehova, no kucifutilako, kabili akabuulepo umulopa umo uwa ng’ombe iilume no wa mbushi no ku-ushinga ku nsengo sha pa ciipailo ukushingulusha. i 19 Kabili akasansepo j umulopa umo ku munwe wakwe imiku cinelubali (7) no kucisangulula no kucilenga ukuba ica mushilo ku fya kukowela fya bana ba kwa Israele. 20 “Ilyo apwa ukufutilako k umwa mushilo ne cikuulwa ca kukumaninako ne ciipailo, e lyo akatuule ne mbushi iya mweo. l 21 Kabili Aarone akabike amaboko m yakwe yabili pa mutwe wa mbushi ya mweo no kusokolwela n pa mbushi ifilubo o fyonse ifya bana ba kwa Israele na bumpulamafunde bwabo bonse ne membu shabo shonse, p kabili akafibike pa mutwe wa mbushi q no kuleka umuntu uusontelwe aitwale r mu matololo. s 22 Kabili imbushi ikasende membu t shabo shonse no kutwala mu ciswebebe, u

ICIPA. 16 a Le 16:5 He 2:17 He 5:3 He 9:26 1Yo 2:1 1Yo 2:2 b He 6:19 He 9:3 He 9:7 He 10:20 c Le 17:11 He 9:22 d Am 51:5 Lkm 7:20 Ro 3:23 e Amg 32:5 1Is 8:46 f Le 9:7 Le 16:6 He 7:27 g Es 53:6 Mko 10:45 He 2:9 He 9:7 He 9:12 1Yo 2:2 Uks 1:5 h Ukf 38:1 Le 16:12 i Le 9:9 He 9:22 j Le 9:12 k Ukf 29:36 Le 8:15 Le 16:16 He 9:23 l Le 16:8 Le 16:10 Uks 5:9 m Le 1:4 n Neh 1:6 o Am 69:9 Es 53:5 Ef 2:3 p 1Ko 15:3 1Pe 2:24 q Es 53:6 2Ko 5:21 r Mt 4:1 Lk 4:1 s Le 14:7 t Es 53:12 Yh 1:29 Ro 15:3 Ef 1:7 He 9:28 1Pe 2:24 1Yo 3:5 u Am 103:12 Ek 18:22 Mk 7:19 He 13:12



















Ku Kulyo a Le 16:10 b Ek 42:14 Ek 44:19 c Ukf 30:20 He 9:9 He 10:22 d Le 6:16 Le 6:26 e Ukf 28:4 Le 8:7 f Le 16:3 g Le 16:5 h Ef 1:7 i Ukf 29:13 Le 3:16 j Le 16:21 k Le 16:8 l Imp 19:7 He 9:10

UBWINA LEBI 16:15-30 na o akaleke iyo mbushi iye mu matololo. a 23 “Kabili Aarone akengile mu cikuulwa ca kukumaninako no kufuula ifya kufwala fya kolokondwe ifyo acifwala ilyo acingila umwa mushilo, kabili akafibike pa nshi mulya mwine. b 24 Kabili umwa mushilo c mwine e mo akasambe mu menshi d no kufwala ifya kufwala e fyakwe no kufumamo no kutuula umutuulo wakwe uwa koca f no mutuulo wa koca uwa bantu g no kuifutilako umwine no kufutilako abantu. h 25 Kabili akoce pa ciipailo amafuta ya mutuulo wa pa lubembu. i 26 “Kabili uwacitwala j imbushi kuli Asasele, k akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi, l e lyo akengile mu nkambi. 27 “Lelo akafumishe ku nse ya nkambi ing’ombe iilume iya mutuulo wa pa lubembu ne mbushi iya mutuulo wa pa lubembu, ifyo umulopa wa fiko baletele umwa mushilo ku kufutilako umulandu; kabili bakoce mu mulilo imikupo ya fiko ne minofu na mafi ya fiko. m 28 Kabili uwafyoca akacape ifya kufwala fyakwe, kabili akasambe mu menshi, e lyo akengile mu nkambi. 29 “Kabili ici cileba kuli imwe icipope ca muyayaya: n Mu mweshi walenga cinelubali (7) pa bushiku bwe kumi (10) mu mweshi o mukacushe imyeo yenu,1 p kabili mwikabomba umulimo nangu umo, q umwana calo atemwa umulebeshi uuleikala mu kati kenu. 30 Pantu pali ubu bushiku e po bakulamutuulila ilambo lya cifuta mulandu r ku kumusangulula. Mukasangululwa ku membu shenu shonse ku cinso ca m Le 4:12; Le 8:17; He 13:11; He 13:12; n Ukf 30:10; o Le 23:27; Imp 29:7; p Am 35:13; Es 58:5; 2Ko 7:10; q Le 23:28; r Yh 3:16; Ro 8:32; Tt 2:14; 1Yo 1:7; 1Yo 3:16.

Le 16:291 Uku kucusha imyeo kukanalya ifya kulya no kuikaanya muli fimbi.

UBWINA LEBI 16:31–17:14 kwa Yehova. a 31 Bwena lisabata b kuli imwe ilya kutuushamo kuli fyonse, kabili mukalecusha imyeo yenu. Ici cipope ca muyayaya. 32 “Kabili shimapepo uukasubwa c kabili uukasontwa ukuba shimapepo d ku kupyana e pali wishi akatuule ilambo lya cifuta mulandu no kufwala ifya kufwala fya kolokondwe. f Fya kufwala fya mushilo. g 33 Kabili akafutileko umuputule wa mushilo nga nshi, h ne cikuulwa i ca kukumaninako ne ciipailo; j na bashimapepo na bantu bonse mu lukuta akabafutileko. k 34 Kabili ici cileba kuli imwe icipope ca muyayaya, l ku kufutilako abana ba kwa Israele pa mulandu wa membu shabo shonse umuku umo mu mwaka.” m Kabili acitile ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. Yehova asosele kuli 17 Kabili Mose ati: 2 “Sosa kuli Aarone na ku bana bakwe abaume na ku bana ba kwa Israele bonse, no kubeba ati, ‘Yehova atile: 3 “ ‘ “Umuntu onse uwa mu ba ng’anda ya kwa Israele uwaipaya ing’ombe iilume nangu umwana wa mpaanga nangu imbushi mu nkambi nelyo ku nse ya nkambi 4 kabili taletele iyo nama ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako n ku kuituula umutuulo kuli Yehova pa ntanshi ya cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova, uyo muntu akaba no mulandu wa mulopa. Nasuumya umulopa, kabili uyo muntu akepaiwe, o 5 pa kutila abana ba kwa Israele bakaleleta amalambo yabo, ayo baleipaila mu mpanga, p kabili bakayalete kuli Yehova ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako, kuli shimapepo, q e lyo bakayatuule kuli Yehova, yakabe amalambo ya mutende. r 6 Kabili shimapepo akasanse umulopa pa ciipailo s ca kwa Yehova pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako,

Umulopa wa pa ciipailo epela ICIPA. 16 a Am 51:2 Ye 33:8 Ek 36:25 Ef 5:26 He 9:14 He 10:2 b Le 23:32 c Ukf 29:7 Le 8:12 Imi 10:38 He 1:9 d Ukf 29:29 Le 8:33 He 5:5 He 5:10 He 7:11 He 7:16 e Imp 20:26 f Ukf 28:39 Ukf 39:28 Le 16:4 g Ukf 28:2 Uks 19:8 h Le 16:16 i Le 16:20 j Ukf 29:36 Le 8:15 Le 16:18 k Le 16:24 1Yo 2:2 l Le 23:31 Imp 29:7 m Ukf 30:10 He 9:7



















ICIPA. 17 n Le 1:3 Amg 6:1 Amg 12:21 o Le 18:29 Le 20:2 p 2Is 16:4 Ek 20:28 q Amg 12:5 Amg 12:18 r Le 3:2 Le 7:11 s Le 3:8



















Ku Kulyo a Le 3:16 Le 7:31 b Le 3:5 Le 4:31 c Amg 32:17 Yos 24:14 2Im 11:15 1Ko 10:20 d Ukf 34:15 Le 20:5 Amg 31:16 Ye 3:1 Ek 23:8 Yak 4:4 e Le 1:3 f Amg 12:6 Amg 12:14 g Le 17:4 h Ukt 9:4 Le 3:17 Le 7:26 Le 19:26 Amg 12:16 1Sa 14:33 Imi 15:29 i Le 20:3 Am 34:16 Ye 44:11 1Pe 3:12 j Ukt 9:4 Le 17:14 Amg 12:23 1Im 11:19 k Le 8:15 Le 16:18

160

kabili akoce amafuta a aya kuleta akacena kasuma kuli Yehova. b 7 Belatuula na kabili amalambo yabo ku fibanda fimoneka nge mbushi c ifyo balecita na fyo bucilende. d Ici cileba icipope ca muyayaya kuli imwe, ku nkulo shenu shonse.’ ” 8 “Kabili utile kuli bena, ‘Umuntu onse uwa mu ba ng’anda ya kwa Israele nelyo uwa mu balebeshi abekala mu kati kenu uwatuula umutuulo wa koca e nelyo ilambo 9 lelo taliletele ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako ku kulituula kuli Yehova, f uyo muntu akepaiwe. g 10 “ ‘Kabili umuntu onse uwa mu ba ng’anda ya kwa Israele nelyo uwa mu balebeshi abekala mu kati kenu uwalya umulopah wa musango onse, nkaloshe cinso candi pa muntu i uwalya umulopa, kabili nkamwipaya. 11 Pantu umweo wa ca mweo conse waba mu mulopaj wa ciko, kabili ine naupeela kuli imwe pa ciipailo ukuti muleifutilako, k pantu umulopa l e ufutilako, m ico umweo waba mu mulopa. 12 Ni pali ici nsosele ku bana ba kwa Israele, nati: “Umuntu onse muli imwe tafwile ukulya umulopa kabili umulebeshi uwikala mu kati n kenu tafwile ukulya umulopa.” o 13 “ ‘Kabili umuntu onse mu bana ba kwa Israele nelyo mu balebeshi abekala mu kati kenu uwaipaye nama nelyo icuni iciliiwa, afwile ukupongololamo umulopap wa ciko no kushiikapo iloba. q 14 Pantu umweo wa ca mweo conse mulopa wa ciko pantu umweo waba mu mulopa. E co naebele abana ba kwa Israele, nati: “Mwilalya umulopa wa ca mweo conse, pantu umweo wa ca mweo conse mulopar wa ciko. Onse uwalya umulol Mt 26:28; Mko 14:24; Ro 3:25; Ro 5:9; Ef 1:7; Ko 1:20; m He 9:22; He 13:12; 1Pe 1:2; 1Yo 1:7; Uks 1:5; n Ukf 12:49; o Ukt 9:4; Amg 12:23; 1Im 11:19; Imi 15:20; Imi 15:29; p Amg 12:16; Amg 15:23; q Ek 24:7; r Le 17:11; Amg 12:23.

161

Ukulaalana kwa pa lupwa

pa akepaiwa.” a 15 Kabili umuntu onse uwalye nama iyaifwila nelyo iyataakaniwa ku ciswango, b atemwa umwana calo nelyo umulebeshi, akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi no kuba uwakowela ukufika icungulo; c e lyo akaba uwasanguluka. 16 Lelo nga tacapile ifya kufwala fyakwe kabili tasambile umubili wakwe, akashingamwa imembu shakwe.’ ” d Yehova akonkenye18 Kabili po ukusosa kuli Mose ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, no kubeba ukuti, ‘Nine Yehova Lesa wenu. e 3 Mwilacita f filya bacita mu calo ca Egupti, umo mwaikele; kabili mwilacita g filya bacita mu calo ca Kanaani, icalo ico ndemutwalako; kabili mwilakonka ifipope fyabo. 4 Ubupingushi h bwandi, ne fipope i fyandi e fyo mulekonka no kwendelamo. j Nine Yehova Lesa wenu. 5 Kabili mulesunga ifipope fyandi no kukonka ubupingushi bwandi, ifya kuti umuntu nga alefikonka, akaba no mweo. k Nine Yehova. l 6 “ ‘Umwaume onse muli imwe elapalama kuli lupwa lwakwe onse uwapalamisha no kulaala nankwe. m Nine Yehova. 7 Te kwesha ukulaala na wiso n kabili te kwesha ukulaala na noko. Ni noko. Taufwile ukulaala nankwe. 8 “ ‘Te kwesha ukulaala na muka wiso. o Pantu ni muka wiso. 9 “ ‘Wilalaala na nkashi yobe, umwana mwanakashi wa kwa wiso nelyo umwana mwanakashi wa kwa noko, uwafyalwa mu ng’anda imo ine na iwe nelyo uwafyalwa ku nse, te kwesha ukulaala na bo. p 10 “ ‘Te kwesha ukulaala no mwishikulu obe umwanakashi uwafyalwa mu mwana obe umwaume nelyo umwana obe umwanakashi, te kwesha ukulaala nankwe, pantu mwishikulu obe.

ICIPA. 17 a Le 17:10 b Ukf 22:31 Amg 14:21 c Le 11:40 d Le 7:18 Imp 19:20



















ICIPA. 18 e Ukt 17:7 Ukf 6:7 Le 11:44 Mko 12:29 f Am 106:35 Ek 20:7 Yak 4:4 g Ukf 23:24 Le 20:23 Amg 12:30 Ye 10:2 h Le 19:37 Le 20:22 Amg 4:1 i Amg 6:2 Am 119:16 Ek 20:19 1Yo 5:3 j Lk 1:6 k Ek 20:11 Lk 10:28 Ro 10:5 Ga 3:12 l Ukf 6:2 Mal 3:6 m Le 20:17 Ga 5:19 n Ukt 9:22 Ek 22:10 o Ukt 35:22 Le 20:11 Amg 22:30 Amg 27:20 2Sa 16:21 1Ko 5:1 p Le 20:17 Amg 27:22 2Sa 13:12 Ek 22:11



















Ku Kulyo a Le 20:19 b Le 20:20 c Ukt 38:26 Le 20:12 Ek 22:11 d Le 20:21 Amg 25:5 Mko 6:17 Mko 12:19 e Le 20:14 Amg 27:23 f Ga 5:19 g Ukt 30:15 1Sa 1:6 h Le 15:19 Le 15:24 Le 20:18 Ek 22:10 i Le 20:18 j Ukf 20:14 Le 20:10 Amg 22:22 2Sa 11:4 Amp 6:29 Mt 5:27 1Ko 6:9 He 13:4 k Amg 18:10 l Le 20:2 1Is 11:7 2Is 23:10 Imi 7:43 m Ukf 20:7 Le 19:12 Le 20:3 Ek 36:20

UBWINA LEBI 17:15–18:23 11 “ ‘Wilalaala no mwana mwanakashi wa kwa muka wiso, uwafyalwa kuli wiso, ni nkashi yobe, te kwesha ukulaala nankwe. 12 “ ‘Te kwesha ukulaala na nkashi ya kwa wiso. Mulopa umo wine na wiso. a 13 “ ‘Te kwesha ukulaala na nkashi mbiye na noko, pantu mulopa umo wine na noko. 14 “ ‘Te kwesha ukulaala na munyina wa kwa wiso. Wipalama ku mukashi wakwe. Ni noko. b 15 “ ‘Te kwesha ukulaala na nokofyala. c Mukashi wa mwana obe. Wilalaala nankwe. 16 “ ‘Te kwesha ukulaala na muka d munonko. Ni muka munonko. 17 “ ‘Nga waupa umwanakashi te kwesha ukulaala e no mwana wakwe umwanakashi. Te kwesha ukulaala no mwishikulu wakwe umwanakashi uwa mu mwana wakwe umwaume atemwa uwa mu mwana wakwe umwanakashi. Bena mulopa umo wine. Ukucita ifi lishiku. f 18 “ ‘Kabili te kwesha ukuupa umwanakashi pamo ne nkashi mbiye ku kuba umukashi mubiye g no kulaala nankwe, ilyo acili no mweo. 19 “ ‘Kabili te kwesha ukupalama ku mwanakashi no kulaala nankwe h ilyo ali na makowesha ya ku mweshi. i 20 “ ‘Kabili te kwesha ukufumisha amenshi yobe aya bwaume mu mukashi wa munobe ku kuikowesha kuli yena. j 21 “ ‘Kabili wilapeela k abana bobe kuli Moleke. l Wilasaalula m ishina lya kwa Lesa obe pa kucita ico. Nine Yehova. n 22 “ ‘Kabili te kwesha ukusendama no mwaume o munobe filya usendama no mwanakashi. p Ici ca bunani. 23 “ ‘Kabili te kwesha ukufumisha amenshi yobe aya bwaume n Es 42:8; o 1Ko 6:9; 1Ti 1:10; Yu 7; p Ukt 19:5; Le 20:13; Aba 19:22; Ro 1:27.

UBWINA LEBI 18:24–19:18 mu nama a iili yonse ku kuikoweshako, kabili umwanakashi tafwile ukwiminina ku cinso ca nama ku kusendama na yo. b Ici capusana ne cifyalilwa. 24 “ ‘Mwilaikowesha muli fyonse fi, pantu ni muli ifi fyonse inko isho ndetamfya ku cinso cenu shaikowesha. c 25 Awe icalo calikowela, na ine ndi no kukande ci calo pa membu sha ciko, ne calo cikaluka abekashi ba ciko. d 26 Lelo imwe mulekonka ifipope fyandi no bupingushi bwandi, e kabili mwilacita ifya bunani fyonse ifi, umwana calo nelyo umulebeshi uwikala na imwe. f 27 Pantu ifi fyonse ifya bunani e fyalecita g abantu abaleikala muli cino calo, casuke calo cakowela. 28 Nga mwakulakonka ifipope fyandi, icalo tacakamuluke ifyo cikaluka inko ishamutangilile h pa kucikowesha. 29 Umuntu uwacita cimo pali ifi fyonse ifya bunani, uyo muntu akepaiwe. i 30 Kabili mulesunga amafunde yandi no kukanakonka intambi sha bunani isho balekonka ilyo tamulaisa, j epali shamukowesha. Nine Yehova Lesa wenu.’ ” Yehova akonkenye19 Kabili po kusosa kuli Mose ati: 2 “Sosa ku lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele, no kubeba ati, ‘Muleba aba mushilo, k pantu ine ne Yehova Lesa wenu ndi wa mushilo. l 3 “ ‘Umuntu onse pali imwe aletiina nyina na wishi, m na masabata yandi muleyasunga. n Nine Yehova Lesa wenu. 4 Mwila-alukila kuli balesa ba fye, o kabili mwilapanga balesa aba kwenga. p Nine Yehova Lesa wenu. 5 “ ‘Kabili nga mwaipaila Yehova ilambo lya mutende, q mukamwipaile mu musango wa kuti mukapokelelwe. r 6 Pa bushiku bwe lambo lyenu na pa bwakonkapo e po likaliiwe, lelo ilyashalako pa bushiku bwale-

Ukwiba, ulufyengo, ulupato ICIPA. 18 a Ukf 22:19 Le 20:15 b Le 20:16 c Le 20:23 Amg 18:12 d Ukt 15:16 e Le 20:22 Amg 4:1 Amg 4:40 Ro 2:12 f Ukf 12:49 g Amg 20:18 2Is 16:3 2Is 21:2 h Le 20:22 i Le 20:15 j Le 18:3 Le 20:23 Amg 18:9



















ICIPA. 19 k Le 11:44 Ef 1:4 1Pe 1:16 l Le 21:8 Es 6:3 Uks 4:8 m Ukf 20:12 Ef 6:2 He 12:9 n Ukf 20:8 Ukf 20:11 Ukf 31:13 Lk 6:5 o Ukf 20:4 Le 26:1 Am 96:5 Hab 2:18 1Ko 10:14 p Ukf 20:23 Ukf 32:4 Amg 27:15 q Le 3:1 r Le 7:12



















Ku Kulyo a b c d e f g

h i j k

l m n o p

Le 7:17 Ek 4:14 Le 7:18 Le 5:17 Ukf 23:11 Le 23:22 Amg 24:19 Es 17:6 Ye 49:9 Le 25:6 Amg 15:7 Ru 2:15 Am 140:12 Ukf 20:15 Ef 4:28 Le 6:2 Amp 12:22 Ef 4:25 1Is 13:18 Ye 9:5 Ukf 20:7 Amg 5:11 Mt 5:37 Yak 5:12 Amp 22:16 Mko 10:19 Amp 22:22 Amg 24:15 Ye 22:13 Yak 5:4 Amg 27:18 Ukt 42:18 Le 25:17 Neh 5:15 Amp 1:7 Amp 8:13 1Pe 2:17

162

nga shitatu mukoce mu mulilo. a 7 Lelo ukuliiwa nga lyaliiwa pa bushiku bwalenga shitatu, ninshi nalyonaika. b Talyakapokelelwe. c 8 Kabili uwalyako akashingamwa imembu shakwe, d pantu ninshi nasuula ica mushilo ca kwa Yehova; kabili uyo muntu afwile ukwipaiwa. 9 “ ‘Kabili ilyo mulelobolola ifilimwa fya mu calo cenu, mwikapwisha ukulobolola fye fyonse na mu mbali ye bala lyenu, kabili mwikatolelesha fye tonse mu kulobolola kwenu. e 10 Kabili, mwikalonganika imyangashi iyashalako f mwi bala lyenu, kabili mwikalatoola imyangashi iyasalangana mwi bala lyenu. Mukaleshiila umulanda no mulebeshi. g Nine Yehova Lesa wenu. 11 “ ‘Mwilaiba, h kabili mwilabepa, i kabili mwilacenjesha abanenu. j 12 Kabili mwilalapila mwi shina lyandi mu bufi, k pantu kuti mwasaalula ishina lya kwa Lesa wenu. Nine Yehova. 13 Mwilafyenga abanenu, l kabili mwilapokolola ifya bene. m Wilasunga amalipilo ya mubomfi ubushiku bonse ukufika ulucelo. n 14 “ ‘Mwilalapisha nkomamatwi, kabili mwilabikila impofu ifya kuti iipununeko; o lelo muletiina Lesa wenu. p Nine Yehova. 15 “ ‘Mwilafyenga ilyo mulepingula. Mwilawila ku mulanda, q kabili mwilatemwapo umukankaala. r Muleba no mulinganya ilyo mulepingula umunenu. 16 “ ‘Wilapitana mu bantu bobe ku kucita ulwambo. s Wilaiminina ku kushinina umunobe ku kufwaya umulopa wakwe. t Nine Yehova. 17 “ ‘Wilapata munonko mu mutima obe. u Ukukalipila ulekalipila umunobe, v epali wakumako ku lubembu lwakwe. 18 “ ‘Wilalandula w kabili wilaq Ukf 23:3; Amg 16:19; 2Im 19:6; Amp 24:23; Ro 2:11; r Amg 1:17; Yak 2:9; s Am 15:3; Amp 11:13; 1Ti 3:11; 2Ti 3:3; Tt 2:3; t Ukf 20:16; 1Is 21:13; Amp 6:17; Mt 26:60; Imi 6:11; u Ukt 27:41; Amp 10:18; 1Yo 2:9; 1Yo 3:15; v Am 141:5; Amp 9:8; Mt 18:15; Ga 2:11; 1Ti 5:20; Tt 1:13; w Amp 20:22; Ro 12:19.

163

Ifinjelengwe. Ukucindika abakote

pata abana ba bantu bobe; a lelo uletemwa umunobe nge fyo waitemwa we mwine. b Nine Yehova. 19 “ ‘Mulesunga ifipope fyandi: Mwilaleka ifitekwa fyenu ifya misango ibili iyapusana ukutamfyanya. Mwilatanda imbuto sha misango c ibili iyapusana mwi bala lyenu, kabili mwilafwala ica kufwala ca misango ibili iya bushishi bwatobenkana. d 20 “ ‘Nomba umwaume nga asendama no mwanakashi no kufumya amenshi ya bwaume, ilyo uyo mukashana ni kanakashi wa mwaume umbi, kabili ukulubulwa talubulwa nangu kupeelwa ubuntungwa, kukabe ukulubulula. Tabafwile ukwipaiwa, pantu kanakashi talaba umuntungwa. 21 Kabili umwaume akalete umutuulo wakwe uwa pa mulandu kuli Yehova pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako, e kutila sukusuku uwa mutuulo wa pa mulandu. e 22 Kabili shimapepo akamufutile ku mwana wa mpaanga uwa mutuulo wa pa mulandu ku cinso ca kwa Yehova pa lubembu lwakwe ulo acitile; e lyo ulubembu ulo acitile lukelelwa. f 23 “ ‘Kabili ilyo mukafika mu calo, no kulimba imiti yonse iya kumwenamo ifya kulya, mukalemona ifisabo fya iko ukuti fyalikowela fili nge fishasembululwa. Pa myaka itatu mukalefimona nge fyo mumona uushasembululwa. Tafifwile ukuliiwa. 24 Lelo mu mwaka walenga bune ifisabo g fya iko fyonse fikabe fya mushilo ifya kutashishako Yehova pa mutebeto. h 25 Kabili mu mwaka walenga busano kuti mwalyako ifisabo fya iko pa kuti imupeele icibwesha ca iko. i Nine Yehova Lesa wenu. 26 “ ‘Te ca kwesha ukuliila icintu icili conse kumo no mulopa. j “ ‘Mwilabuka, k kabili mwilacita ifinjelengwe. l 27 “ ‘Mwilabeya umushishi wa mu mbali ya mitwe yenu, kabi-

ICIPA. 19 a 1Sa 18:29 Am 55:3 b Mt 5:43 Mt 22:39 Ro 13:9 Ga 5:14 Yak 2:8 c Amg 22:9 d Amg 22:11 e Le 6:6 f Le 4:31 Le 6:7 g Imp 18:12 Amg 18:4 h Amg 26:2 Amp 3:9 i Le 26:4 j Le 3:17 Le 17:13 Amg 12:23 Imi 15:20 Imi 21:25 k 2Is 17:17 l Ukf 8:7 Amg 18:10 2Is 21:6 Ga 5:20 Uks 21:8



















Ku Kulyo a Le 21:5 Ye 9:26 b Amg 14:1 Ye 16:6 c Le 21:7 Amg 23:17 He 13:4 d Amp 21:27 1Pe 4:3 e Ukf 20:10 Ukf 31:13 f Le 26:2 g Le 20:6 Amg 18:11 1Sa 28:7 1Im 10:13 2Im 33:6 Es 8:19 Ga 5:20 Uks 21:8 h Le 20:27 Imi 16:16 i Amp 16:31 Amp 20:29 j Yb 32:6 Amp 23:22 Isb 5:12 1Ti 5:1 k Neh 5:9 Yb 28:28 Amp 1:7 Amp 8:13 1Pe 2:17 l Ukf 23:9 Mal 3:5 m Ukf 12:49 Amg 10:19 n Ukf 22:21 o Sek 7:9 p Amg 25:13 Amg 25:15 Amp 20:10 q Amp 11:1 Amp 16:11 r Le 18:5 Amg 4:6



















ICIPA. 20 s Le 18:21 Amg 18:10

UBWINA LEBI 19:19–20:2 li mwilabeya umwefu wenu pa mpela. a 28 “ ‘Kabili mwilaiteta umubili umuntu nga afwa, b nangu ukukoma inembo pa mibili yenu. Nine Yehova. 29 “ ‘Wilasaalula umwana obe umwanakashi pa kumucita cilende, c epali icalo cacita bucilende kabili icalo cafulamo imibele ya kuilekelesha. d 30 “ ‘Mulesunga e amasabata yandi, kabili muleba na katiina ku ncende yandi iya mushilo. f Nine Yehova. 31 “ ‘Mwilaya ku bomfwana ne mipashi, g kabili mwilaipusha ku basobela ifintu, h epali bamukowesha. Nine Yehova Lesa wenu. 32 “ ‘Ku wa mfwi uleima, i kabili ulecindika umukote, j no kutiina Lesa obe. k Nine Yehova. 33 “ ‘Kabili ngo mulebeshi aleikala na iwe mu calo cenu, mwilamucusha. l 34 Umulebeshi uuleikala na imwe mulemumona ngo mwana calo; kabili mulemutemwa nge fyo mwaitemwa, m pantu mwali abalebeshi mu calo ca Egupti. n Nine Yehova Lesa wenu. 35 “ ‘Mwilaba na lufyengo ilyo mulepingula, o ilyo mulepimap ubukulu bwa fintu atemwa ukufina kwa fiko, nangu ilyo mulepima icili conse. 36 Muleba ne fya kupiminako ifyalungama, q amabwe aya kupiminako ukufina ayalungama, itepe ilyalinga na galoni iyalinga. Nine Yehova Lesa wenu, uwamufumishe mu calo ca Egupti. 37 E ico mulesunga amafunde yandi yonse no kukonka ubupingushi bwandi bonse, kabili mulecita ifi fine. r Nine Yehova.’ ” Yehova akonkenye20 Kabili po ukweba Mose ati: 2 “Utile ku bana ba kwa Israele, ‘Umuntu onse mu bana ba kwa Israele, no mulebeleshi onse uwikala mu Israele, uwapeelapo umwana wakwe kuli Moleke, s

UBWINA LEBI 20:3-23

Ukumfwana ne mipashi. Ubulalelale

ukwipaiwa akepaiwe. Abantu ba mu calo bakamupoole amabwe. 3 Ine nkaloshe cinso candi pali uyo muntu, no kumwipaya, a pantu apeela umwana wakwe kuli Moleke ku kukowesha umwa mushilo b mwandi no kusuula ishina lyandi ilya mushilo. c 4 Kabili abantu ba mu calo ukufisa nga bafisa amenso yabo ukuyafumya kuli uyo muntu ilyo apeelapo umwana wakwe kuli Moleke no kukanamwipaya, d 5 e lyo ine nkalosha icinso candi pali uyo muntu na pa lupwa lwakwe, e no kumwipaya kabili nkepaya na bonse abacita bucilende f na Moleke pamo nankwe. 6 “ ‘Kabili umuntu uwayalukila ku bomfwana ne mipashi g na bakasobela h ba fintu no kukanaba ne cishinka kuli ine, nkalosha icinso candi pali uyo muntu no kumwipaya. i 7 “ ‘E ico muleisangulula no kuba aba mushilo, j pantu nine Yehova Lesa wenu. 8 Mulesunga amafunde yandi no kuyakonka. k Nine Yehova uulemusangulula. l 9 “ ‘Ngo muntu onse atuka wishi na nyina, m ukwipaiwa akepaiwe. n Natuka wishi na nyina. Umulopa wakwe ukabe pali ena. o 10 “ ‘Umwaume uwacita ubucende no mukashi wa mwaume umbi, uyu mwaume uwacita ubucende no mukashi wa munankwe, p ukwipaiwa bakepaiwe bonse babili umwaume no mwanakashi abacitile ubucende. q 11 Kabili umwaume uwasendama na muka wishi ninshi naseebanya wishi. r Ukwipaiwa bakepaiwe bonse babili. Umulopa wabo ukabe pali bena. 12 Kabili umwaume nga asendama na nafyala, umukashi wa mwana wakwe, ukwipaiwa bakepaiwe bonse babili. s Nabacita icishili ca cifyalilwa. Umulopa wabo ukabe pali bena. t 13 “ ‘Kabili umwaume nga asendama no mwaume mubiye filya umuntu asendama no mwa-

ICIPA. 20 a 1Pe 3:12 b Ukf 15:17 Imp 19:20 Amg 23:14 Ek 5:11 c Le 18:21 d Amg 13:8 e Ukf 20:5 1Is 20:42 f Am 106:39 Ho 2:13 g Le 19:31 Amg 18:11 Ga 5:20 Uks 21:8 h Le 20:27 Imi 16:16 i 1Im 10:13 Ek 6:9 j Le 11:44 Ef 1:4 1Pe 1:16 k Le 18:4 Lkm 12:13 Lk 1:6 l Ukf 31:13 Le 21:8 Ek 37:28 1Te 5:23 2Te 2:13 m Amg 27:16 Amp 20:20 Mt 15:4 n Ukf 21:17 o 2Sa 1:16 1Is 2:32 p Le 18:20 Amg 5:18 Ye 29:23 Ro 7:3 q Amg 22:22 1Ko 6:9 r Le 18:8 Amg 27:20 s Le 18:15 t Le 18:29



















Ku Kulyo a Ukt 19:5 Le 18:22 Aba 19:22 Ro 1:27 1Ko 6:9 Yu 7 b Le 18:17 Amg 27:23 c Le 21:9 d Ga 5:19 e Ukf 22:19 Amg 27:21 f Le 18:23 g Le 18:9 Amg 27:22 2Sa 13:12 Ek 22:11 h Le 15:24 Le 18:19 Ek 22:10 i Le 18:13 j Le 18:12 k Le 18:6 l Le 18:14 m Am 109:13 n Le 18:16 Amg 25:5 Mko 6:18 Mko 12:19 o Le 18:26 Am 105:45 Am 119:80 Lkm 12:13 p Ukf 21:1 Amg 5:1 Am 119:20 Es 26:9 q Le 18:28

164

nakashi, bonse babili nabacita ica bunani. a Ukwipaiwa bakepaiwe. Umulopa wabo ukabe pali bena. 14 “ ‘Kabili umwaume nga aupa umwanakashi pamo na nyina wa uyo mwanakashi, cena lishiku. b Bakaboce mu mulilo c bonse, pa kutila mwikaba ice shiku d mu kati kenu. 15 “ ‘Kabili umwaume nga afumisha amenshi yakwe aya bwaume mu nama, e ukwipaiwa akepaiwe, kabili mukepaye ne yo nama. 16 Kabili umwanakashi uwapalama ku nama yonse ku kuulungana na yo, f mukepaye uyo mwanakashi ne nama. Ukwipaiwa bakepaiwe. Umulopa wabo ukabe pali bena. 17 “ ‘Kabili umwaume nga abuula nkashi yakwe, umwana mwanakashi wa kwa wishi napamo umwana mwanakashi wa kwa nyina, no kulaala nankwe, ca nsoni. g Bakalofiwe ku menso ya bana ba bantu babo. Pantu aleele na nkashi yakwe. Akashingamwa imembu shakwe. 18 “ ‘Kabili umwaume nga asendama no mwanakashi uuli ku mweshi ninshi bonse babili tabacindike umulopa wakwe. h E ico bonse babili bakepaiwe. 19 “ ‘Kabili te kwesha ukulaala na nkashi mbiye ya kwa noko i na nkashi ya kwa wiso, j pantu ni lupwa wa mulopa umo wine uo ulelaala nankwe. k Mukashingamwa imembu shenu. 20 Kabili umwaume uwasendama na muka nalume ninshi naseebanya nalume. l Bakashingamwa ulubembu lwabo. Bakafwa imbula bana. m 21 Kabili umwaume nga abuula muka munyina, ca bunani. n Ninshi aseebanya munyina. Bakaba imbula bana. 22 “ ‘Mulesunga amafunde o yandi yonse no kulakonka ubupingushi p bwandi bonse, epali icalo ico ine ndemutwalako ku kwikalamo camuluka. q 23 Kabili

165

Bashimapepo ukuba aba mushilo

mwilakonka amafunde ya nko isho ndetamfya ku cinso cenu, a pantu bena balacita ifi fyonse na ine nalibapata. b 24 Natile kuli imwe: c “Imwe mukapoka icalo cabo, kabili ine nkacipeela kuli imwe ukuti cikabe cenu, icalo umwaba umukaka no buci. d Nine Yehova Lesa wenu, uwamupaatula ku bantu na bantu.” e 25 E ico mulelekanya inama iyasanguluka ku yakowela ne cuni icakowela ku casanguluka; f kabili mwilailenga mwe bene ukuba aba bunani g ku nama na ku cuni nangu conse icisenya pa nshi ico namweba ukuti calikowela. 26 Kabili muleba aba mushilo kuli ine, h pantu ine ne Yehova ndi wa mushilo; i kabili ndemupaatula ku bantu na bantu pa kuti mube abantu abandi. j 27 “ ‘Kabili umwaume napamo umwanakashi uumfwana ne mipashi nangu uubuka, k ukwipaiwa bakepaiwe. l Bakabapoole amabwe mpaka fye bakafwe. Umulopa wabo ukabe pali bena.’ ” m Yehova atile kuli 21 Kabili Mose: “Sosa kuli bashimapepo, abana ba kwa Aarone, no kutila kuli bena, ‘Shimapepo elaikowesha ku muntu uwafwa mu bantu bakwe. n 2 Kano fye uwa ku mulopa wakwe uwapalamisha kuli ena, nyina nangu wishi no mwana wakwe umwaume no mwana wakwe umwanakashi nangu munyina 3 nangu nkashi yakwe, nacisungu uwapalamisha kuli ena, uushilaupwa, kuli ena kuti aikoweshako. 4 Elaikowesha ku mwanakashi uwaba no mulume mu bantu bakwe epali aisaalula. 5 Belabeya amapala ku mitwe o yabo, belaputula ne myefu yabo pa mpela, p kabili belaikoma inembo mu mibili yabo. q 6 Baleba aba mushilo kuli Lesa wabo, r kabili belasaalula ishina lya kwa Lesa wabo, s pantu e batuula imituulo ya pa mulilo kuli Yehova, ifya kulya fya

ICIPA. 20 a Le 18:3 Le 18:24 Amg 12:30 Ye 10:2 b Le 18:27 Amg 9:5 c Ukf 3:17 Ukf 6:8 d Amg 8:8 Ek 20:6 e Ukf 19:5 Ukf 33:16 1Is 8:53 2Ko 6:16 1Pe 2:9 f Le 11:47 Amg 14:4 Imi 10:14 g Le 11:43 h Le 19:2 i Am 99:5 1Pe 1:16 Uks 4:8 j Amg 7:6 Amg 14:2 Tt 2:14 k Ukf 22:18 Le 19:31 Amg 18:10 1Sa 28:7 Uks 21:8 l Ukf 22:18 Le 20:6 Mk 5:12 m 2Sa 1:16



















ICIPA. 21 n Imp 19:14 o Amg 14:1 Es 15:2 Ek 44:20 p Le 19:27 Ye 48:37 q Le 19:28 1Is 18:28 Ye 16:6 r Ukf 29:44 Le 10:3 Esr 8:28 s Le 18:21 Le 19:12 Le 22:32



















Ku Kulyo a Le 3:11 Mal 1:7 b Es 52:11 1Pe 1:16 c Le 19:29 d Ek 44:22 e Amg 24:1 Mt 19:8 f Ukf 28:41 Le 20:8 1Ko 6:11 He 9:13 g Le 11:44 h Ukf 28:36 Le 11:45 Le 20:7 Es 43:15 i Ukt 38:24 Le 20:14 j Le 8:12 Imp 35:25 Am 133:2 k Ukf 28:2 Ukf 29:29 Le 16:32 l Le 10:6 m Ukt 37:34 n Imp 6:7 Imp 19:11 Imp 19:14

UBWINA LEBI 20:24–21:17 kwa Lesa wabo; a e ico baleba aba mushilo. b 7 Bekoopa umwanakashi cilende c nangu uo balya icisungu; kabili bekoopad umwanakashi uo baleka e ku mulume wakwe, pantu shimapepo wa mushilo kuli Lesa wakwe. 8 E fyo ukamusangulule, f pantu e utuula ifya kulya fya kwa Lesa obe. Ukalemumona ukuti wa mushilo, g pantu ne Yehova, uulemusangulula ndi wa mushilo. h 9 “ ‘Kabili umwana mwanakashi wa kwa shimapepo, nga aisaalula pa kucita bucilende, ninshi asaalula wishi. Akocewe mu mulilo. i 10 “ ‘Kabili shimapepo mukalamba pali bamunyina uo baitile j amafuta ya kusuba pa mutwe wakwe no kulaashikwa ku kufwale fya kufwala k fya bushimapepo, elalekelesha umushishi wakwe, l ne fya kufwala fyakwe elafilepaula. m 11 Kabili elaya ukuli umuntu uwafwa. n Nangu ni kuli wishi nangu ni kuli nyina elaikoweshako. 12 Kabili elafuma umwa mushilo no kusaalula umwa mushilo mwa kwa Lesa wakwe, o pantu icishibilo ca kuipeela, e kutila amafuta ya kusubilako aya kwa Lesa wakwe, p cili pali ena. Nine Yehova. 13 “ ‘Kabili ena, afwile ukuupa umwanakashi nacisungu. q 14 Ekoopa mukamfwilwa nangu umwanakashi uo baleka nangu uo balya icisungu, nangu cilende, lelo akoope nacisungu ukufuma mu bantu bakwe e o akabe umukashi wakwe. 15 Kabili ekalenga abana abakafuma muli ena ukusaalulwa mu bantu bakwe, r pantu nine Yehova uulemusangulula.’ ” s 16 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 17 “Sosa kuli Aarone, auti, ‘Umwaume onse uwa mu bana bobe ukulingana ne nkulo o Le 10:7; Le 21:23; p Le 8:12; Lk 4:18; Imi 10:38; q Ek 44:22; 2Ko 11:2; Uks 14:4; r Esr 9:2; s 1Te 5:23; 2Te 2:13.

UBWINA LEBI 21:18–22:15 shabo, uukwete akalema a elapalama ku kutuula ifya kulya fya kwa Lesa wakwe. b 18 Umwaume onse uwaba na kalema, elapalamako: uwapofula nangu uwalemana nangu uwalepuko moona nangu uwalepapo icilundwa, c 19 nangu mwaume uwaba no lukasa ulwafunika napamo ukuboko ukwafunika, 20 nangu uwa ng’ongo nangu uwatusa nangu uwalwala amenso, nangu ukwete ifilemoneka nge cikokotolo ca pa cilonda pa nkanda yakwe nangu uwa fiseseya nangu uwatungulwa. d 21 Umwaume onse uwa mu bana bwa kwa Aarone shimapepo uwaba na kalema elapalama ku kutuula imituulo ya pa mulilo kuli Yehova. e Pantu wa kalema. Elapalama ku kutuula ifya kulya fya kwa Lesa wakwe. f 22 Ifya kulya fya kwa Lesa wakwe ifyafuma pa fya mushilo nga nshi g e lyo na pa fya mushilo h kuti alyako. 23 Lelo, ku nsalu i iyacinga umuputule wa mushilo nga nshi elaingilako, na ku ciipailo elapalamako, j pantu aba na kalema; k pa kuti esaalula umwa mushilo mwandi, l pantu nine Yehova uulebasangulula.’ ” m 24 E fyo Mose asosele kuli Aarone na ku bana bakwe na ku bana bonse aba kwa Israele. Yehova asosele kuli 22 Kabili Mose ati: 2 “Eba Aarone na bana bakwe, ukuti belapalama ku fya mushilo fya bana ba kwa Israele no kukanasaalula ishina lyandi ilya mushilo n mu fyo balempeela. o Nine Yehova. 3 Ubebe auti, ‘Ku nkulo shenu umuntu onse uwa mu bana benu bonse uwapalama ku fya mushilo, ifyo abana ba kwa Israele bakacindikilako Yehova, ilyo ali uwakowela, p uyo muntu akepaiwe ku cinso candi. Nine Yehova. 4 Umwaume onse uwa mu bana ba kwa Aarone nga alwala ifibashi q nangu uo ku fya mfwalo kuletona fimo r elalyako ifya mushilo mpaka asanguluka, s nangu

Abashifwile ukulya ifya mushilo ICIPA. 21 a Le 22:21 Ro 12:1 Ef 5:27 He 7:26 Uks 14:5 b Le 3:11 Imp 16:5 c Le 22:23 d Le 22:24 Amg 23:1 e Le 2:2 f Le 22:25 g Le 2:10 Le 6:16 Le 24:9 Imp 18:9 h Le 22:10 Imp 18:19 i Ukf 30:6 He 10:20 j Ukf 38:1 k Le 21:17 l Ukf 25:8 Le 21:12 m Ukf 28:41



















ICIPA. 22 n Le 21:6 Am 83:18 Am 135:13 o Ukf 28:38 Imp 18:32 Amg 15:19 p Le 7:20 q Le 13:2 r Le 15:2 s Le 14:2 Le 15:13



















Ku Kulyo a Le 21:1 Imp 19:11 Imp 19:22 b Le 15:16 c Le 11:24 Le 11:43 d Le 15:7 Le 15:19 e Imp 19:7 1Ko 6:11 He 10:22 f Le 21:22 Imp 18:11 g Ukf 22:31 Le 17:15 Amg 14:21 h Ukf 28:43 Le 10:2 i Ukf 29:33 Mt 12:4 j Imp 18:11 k Ukt 38:11 l Le 10:14 Imp 18:19 m Le 5:15 n Le 5:16 Le 27:13

166

ni ulya uwakumya onse uwaikowesha pa kwikata umuntu uwafwa a nangu uwakumya umuntu uufumishe amenshi ya bwaume, b 5 nangu uwakumya umuntu uukumishe icisenya conse icakowela c nangu uwakumya umuntu uwakowela. d 6 Umuntu uwakumya cimo pali ifi akaba uwakowela ukufika ku cungulo kabili tafwile ukulyako ifya mushilo fyonse, lelo afwile ukusamba mu menshi. e 7 Ilyo akasuba kawa, e lyo akasanguluka, na pa numa kuti alyako ifya mushilo, pantu e fya kulya fyakwe. f 8 Kabili elalya conse icifwile kale nelyo icataakaniwa ku fiswango epali fyamukowesha. g Nine Yehova. 9 “ ‘Kabili bakalekonka ifyo nandile, ukuti bekashingamwa ulubembu lwa kukanakonka ifyo nsosele no kufwilapo h pa mulandu wa kusaalula ifya mushilo. Nine Yehova uulebasangulula. 10 “ ‘Kabili umbi umbi elalyako ifya mushilo fyonse. i Uwikala na shimapepo nangu umubomfi elalyako ifya mushilo fyonse. 11 Lelo shimapepo nga ashita umuntu, ukubomfya indalama shakwe, uyo muntu kuti alyako. Kabili abasha abafyalilwa mu ng’anda yakwe, na bo kuti balyako ifya kulya fyakwe. j 12 Kabili umwana mwanakashi wa kwa shimapepo nga aupwa ku mwaume umbi umbi, umwana mwanakashi uyo elalyako umusangulo wa mushilo. 13 Lelo umwana mwanakashi wa kwa shimapepo nga aba mukamfwilwa napamo bamuleka ilyo ashilakwata abana, kabili abwelela ku ng’anda ya kwa wishi nga ku bukashana bwakwe, k kuti alyako ifya kulya fya kwa wishi; l lelo umbi umbi elalyako. 14 “ ‘Nomba umuntu nga alyako ica mushilo mu kukanaishiba, m alundepo ica pali fisano n ca ciko, no kupeele ca mushilo kuli shimapepo. 15 Awe bashimapepo belasaalula ifya mushilo fya bana ba kwa Israele, ifyo ba-

167

Amalambo ya kutootela

sangwila Yehova, a 16 no kulenga abantu ukushingamwa imembu ishileta umulandu ilyo balye fya mushilo; pantu nine Yehova uulebasangulula.’ ” 17 Kabili Yehova akonkenyepo kusosa kuli Mose ati: 18 “Sosa kuli Aarone na ku bana bakwe na ku bana bonse aba kwa Israele, no kutila kuli bena, ‘Umuntu onse mu ba ng’anda ya kwa Israele nangu mu balebeshi aba muli Israele, uwatuula umutuulo wakwe, b napamo uwa pa milapo c yakwe yonse nelyo umutuulo wakwe onse uwa kuitemenwa, d uo engatuula kuli Yehova ku kuba umutuulo wa koca, 19 akatuule inama iisuma e pa kuti mupokelelwe, f ing’ombe iilume, impaanga iilume iinono nangu imbushi iilume. 20 Yonse iili na kalema, mwilaituula, g pantu tayakalenge ukuti mupokelelwe. 21 “ ‘Kabili umuntu nga atuula ilambo lya mutende h kuli Yehova ilya kufikilisha umulapo i napamo umutuulo wa kuitemenwa, pa kuti ilambo lipokelelwe inama atuula ilingile ukuba iisuma iya mu ng’ombe nelyo iya mu mpaanga. Taifwile ukuba na kalema nangu panono. 22 Iyapofula napamo iyafunika napamo iyacenwa napamo iya nsundu napamo iya filonda napamo iya fiseseya, j te kwesha ukutuula kuli Yehova, kabili mwilatuula ishi nama ku kuba umutuulo wa pa mulilo k pa ciipailo kuli Yehova. 23 Ing’ombe iilume atemwa impaanga iyalepapo icilundwa cimo nelyo iyaipipa icilundwa, l kuti mwaituula umutuulo wa kuitemenwa; lelo tayakapokelelwe ukuba umutuulo wa pa mulapo. 24 Ne ya kuti intoyo m shalitobeka atemwa shalitinwa atemwa shalikumpwa atemwa shaliputulwa mwilatuula kuli Yehova, na mu calo cenu te kwesha ukutuula shena. 25 Kabili pali ishi inama shonse mwilatuula ishafuma ku mwina

ICIPA. 22 a Imp 18:32 Ek 22:26 b Imp 15:14 Imp 15:16 c Le 7:16 Le 23:38 Imp 15:3 Am 22:25 Am 56:12 d Amg 12:6 e Le 1:3 Le 22:22 f Le 7:18 Le 23:11 g Amg 15:21 Amg 17:1 Mal 1:8 He 9:14 1Pe 1:19 h Le 3:1 i Imp 15:8 Amg 23:21 Am 50:14 Am 61:8 Lkm 5:4 j Amg 15:21 Mal 1:8 k Le 3:3 Le 3:14 l Le 21:18 m Le 21:20 Amg 23:1



















Ku Kulyo a Le 21:21 b Le 7:18 Le 19:7 c Ukf 22:30 d Ukf 23:19 Amg 22:6 Amp 12:10 e Le 7:12 Am 107:22 Am 116:17 Ams 4:5 f Le 7:15 g Ukf 12:10 h Le 19:37 Imp 15:40 Amg 4:40 i Le 18:21 Le 19:12 Ams 2:7 j Le 10:3 Es 29:23 Lk 11:2 k Ukf 19:5 Le 20:8 Le 21:8 Yh 17:17 l Ukf 6:7 Le 11:45 Imp 15:41



















ICIPA. 23 m Ukf 23:14 Le 23:37 n Imp 10:10 o Ukf 16:30 Ukf 20:10 Le 19:3 Imi 15:21 p Neh 13:22 Es 56:2 Es 58:13

UBWINA LEBI 22:16–23:3 fyalo ukuba ifya kulya fya kwa Lesa wenu, pantu muli shi nama muli akabi. Muli akalema a muli shena. Tashakalenge ukuti mupokelelwe.’ ” b 26 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 27 “Ing’ombe iilume nelyo umwana wa mpaanga nelyo imbushi nga fyafyalwa, fikabe kuli nyina inshiku cinelubali (7), c lelo ukufuma pa bwalenga cinekonsekonse (8) no kuya ku ntanshi kuti fyapokelelwa ku kuba umutuulo, umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. 28 Ing’ombe iilume ne mpaanga, mwilafiipaila pamo no mwana wa fiko pa bushiku bumo bwine. d 29 “Kabili nga mwatuula ilambo lya kutootela kuli Yehova, e mulelituula mu musango wa kuti mwapokelelwa. 30 Likaliiwe pa bushiku ubo bwine. f Mwikashapo nangu cimo ukufika ku lucelo. g Nine Yehova. 31 “Kabili mukalesunga amafunde yandi no kuyakonka. h Nine Yehova. 32 Kabili te kwesha ukusaalula ishina lyandi ilya mushilo, i lelo mulencindika mu kati ka bana ba kwa Israele. j Nine Yehova uulemusangulula, k 33 uulemufumya ku calo ca Egupti ku kumulanga ukuti nine Lesa wenu. l Nine Yehova.” Yehova asosele na 23 Kabili kabili kuli Mose ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Inshita sha mitebeto m isho Yehova amwebele ukulasefya ni nshiku sha mushilo isha kulonganamo abantu bonse. Mukalebilisha n iyi mitebeto. Ishi e nshita sha kucitilamo imitebeto yandi: 3 “ ‘Inshiku mutanda (6) kuti mwabombamo imilimo, lelo pa bushiku ubwalenga cinelubali (7) lisabata lya kutuushamo kuli fyonse, o kulongana kwa mushilo. Mwikabombamo mulimo nangu umo. Lisabata kuli Yehova mu mekalo yenu yonse. p

UBWINA LEBI 23:4-21 4 “ ‘Ishi e nshita sha mitebeto a ya kwa Yehova, iya kulongana kwa mushilo, b iyo mufwile ukubilisha ilyo inshita ya kulongana yafika: c 5 Mu mweshi wa ntanshi, pa bushiku bwalenga ikumi na shine (14) mu mweshi, d pa cungulo cinono, e pakalaba ica kucilila e ca kwa Yehova. 6 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga ikumi na shisano (15) mu mweshi uyo wine epakalaba umutebeto wa mukate ushatutumuka kuli Yehova. f Inshiku cinelubali (7) mukalelya umukate ushatutumuka. g 7 Pa bushiku bwa kubalilapo epo mukalongane ukulongana kwa mushilo. h Te kwesha ukubombapo umulimo uwakosa. 8 Lelo mukatuule umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova inshiku cinelubali (7). Pa bushiku bwalenga cinelubali kukabe ukulongana kwa mushilo. Te kwesha ukubombapo umulimo uwakosa.’ ” 9 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 10 “Sosa ku bana ba kwa Israele, no kutila, ‘Ilyo mukengila mu calo ico ndemupeela, kabili mwaseepa no kuseepa, mukaleleta umwanshi wa fyo mwabalilapo i ukulobolola kuli shimapepo. 11 Na o akasunshe umwanshi uku no ku, j ku cinso ca kwa Yehova pa kuti mupokelelwe. Pa bushiku ubwakonkapo pa numa ye sabata e lyo shimapepo akausunshe. 12 Kabili pa bushiku ubo mulesunshamo umwanshi mukatuule umwana wa mpaanga umusuma kabili uwa mwaka umo, ku kuba umutuulo wa koca kuli Yehova; 13 no mutuulo wa ngano ukabe indupe shibili isha buunga ubwapeleka ubwasakanamo amafuta, ku kuba umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova, uwa kuleta akacena kasuma; kabili umutuulo wa mwangashi ukabe amakapu yatatu aya mwangashi. 14 Kabili mwikalya ifya kulya nangu inga-

Nisani 14, 15. Ifisabo fyabalilapo ICIPA. 23 a Ukf 23:14 b Ukf 12:16 Imp 29:12 c Imp 9:2 d Imp 9:3 Imp 28:16 e Ukf 12:6 Amg 16:1 Yos 5:10 1Ko 5:7 f Imp 28:17 Imi 12:3 1Ko 5:8 g Ukf 12:15 Ukf 13:6 Ukf 34:18 h Ukf 12:16 i Imp 18:12 Amp 3:9 Ek 44:30 1Ko 15:20 Yak 1:18 j Le 23:15 1Ko 15:20 1Ko 15:23



















Ku Kulyo a Yos 5:11 b Ukf 34:22 Amg 16:9 c Imi 2:1 d Imp 28:26 Amg 16:16 e Ef 2:16 Ef 2:18 f Le 7:13 Ro 5:12 g Ukf 23:16 Ukf 34:22 Yak 1:18 Uks 14:4 h Imp 28:27 i Le 4:23 Imp 28:30 j Le 3:1 k Le 7:30 l Le 7:34 Le 10:14 Imp 18:9 Amg 18:4 1Ko 9:13 m Imp 10:10

168

no shasalulwa nangu ingano ishipya bukasuke abufika ubu bwine bushiku, a mukasuke amuleta umutuulo wa kwa Lesa wenu. Ici cipope ca muyayaya ku nkulo shenu mu mekalo yenu yonse. 15 “ ‘Kabili mukapende ukutula pa bushiku ubwakonkapo pa numa ye sabata, ukutula pa bushiku ubo mwaletelemo umwanshi wa mutuulo wa kusunsha, amasabata cinelubali (7). b Mulependa imilungu iituntulu. 16 Mukapende inshiku amakumi yasano (50), c ukufika pa bushiku ubwakonkapo pa numa ye sabata ilyalenga cinelubali (7), e lyo mukatuule umutuulo wa ngano d uupya kuli Yehova. 17 Mukalete imikate e ibili iya kusunsha ukufuma mu mekalo yenu. Ikapangwe ukubomfya indupe shibili isha buunga ubwapeleka. Mukabikemo icitutumushi, f e mikate ya fisabo fyabalilapo ukupya kuli Yehova. g 18 Kabili mukatuulile pamo ne mikate iyi utwana twa mpaanga cinelubali (7) utulume kabili utusuma, h utwa mwaka umo, ne ng’ombe iilume iinono ne mpaanga ishilume shibili. Fikabe umutuulo wa koca kuli Yehova pamo no mutuulo wa ngano no mutuulo wa mwangashi ku kuba umutuulo wa pa mulilo, uwa kuleta akacena akasuma kuli Yehova. 19 Kabili mukatuule umwana wa mbushi i umo ku kuba umutuulo wa pa lubembu no twana twa mpaanga tubili utulume, utwa mwaka umo, ku kube lambo lya mutende. j 20 Kabili shimapepo akafisunshe uku no ku k pamo ne mikate ya fisabo fyabalilapo kupya, umutuulo wa kusunsha ku cinso ca kwa Yehova, pamo no twana twa mpaanga tubili utulume. Fikabe ifya mushilo kuli Yehova ifya kwa shimapepo. l 21 Kabili pali ubu bwine bushiku mukabile mbila; m kukabe ukulongana kwa mushilo kuli imwe. Te kwesha ukubombapo umulimo uwakosa. Ici cipope ca

169

Umutebeto wa nsakwe

muyayaya mu mekalo yenu yonse ku nkulo shenu. 22 “ ‘Kabili ilyo mwaseepa ukuseepa kwa mu calo cenu, mwikapwishishisha ukufika mu mbali ye bala lyenu pa kuseepa, kabili mwikatolelesha ilyo mulelobolola. a Mukafishiile umupiina b no mulebeshi. c Nine Yehova Lesa wenu.’ ” 23 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 24 “Sosa ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Mu mweshi walenga cinelubali (7), d pa bushiku bwa ntanshi ubwa uyo mweshi, mukaletushamo kuli fyonse, bushiku bwa kwibukisha ubukatendeka no kulila kwa mapenga, e ubwa kulongana kwa mushilo. f 25 Te kwesha ukubombamo umulimo onse uwakosa, kabili mukatuule umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova.’ ” 26 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 27 “Lelo pa bushiku bwalenga ikumi (10) mu mweshi uyu wa cinelubali (7) bushiku bwa kutuula icifuta mulandu. g Mukalongane ukulongana kwa mushilo, kabili mukacushe imyeo yenu h no kutuula umutuulo i wa pa mulilo kuli Yehova. 28 Kabili te kwesha ukubombamo umulimo onse muli ubu bushiku, pantu bushiku bwa kufutilamo j imwe ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu; 29 pantu umuntu onse uushakaicushe pali ubu bushiku akepaiwa. k 30 Kabili umuntu uukabomba umulimo onse pali ubu bushiku, nkepaya uyo muntu. l 31 Tamufwile ukubombamo umulimo m nangu umo. Ici cipope ca muyayaya ku nkulo shenu mu mekalo yenu yonse. 32 Lisabata kuli imwe ilya kutuushamo kuli fyonse, n kabili mukacushe imyeo yenu o icungulo pa bushiku bwalenga pabula (9) mu mweshi. Mukasunge isabata lyenu ukutula pa cungulo ukufika ku cungulo.” 33 Kabili Yehova akonkenyepo kusosa kuli Mose ati:

ICIPA. 23 a Le 19:9 Amg 24:19 Ru 2:3 b Es 58:7 c Le 19:33 Imp 15:15 d 1Is 8:2 e Imp 10:10 Imp 29:1 f Imp 29:12 g Ukf 30:10 Le 16:30 Le 25:9 1Yo 1:7 h Le 16:29 Imp 29:7 Am 35:13 Es 58:5 i Amg 16:16 Ek 45:17 j Le 16:34 He 9:12 He 9:24 He 9:26 He 10:10 1Yo 2:2 k Imp 9:13 Imp 15:30 l Imi 3:23 m Le 23:28 Mt 12:12 Mko 3:4 n Le 16:31 o Le 16:29 Le 23:27 Imp 29:7 Am 35:13



















Ku Kulyo a Ukf 23:16 Imp 29:12 Amg 16:13 Esr 3:4 Neh 8:14 Sek 14:16 Yh 7:2 b Neh 8:18 Yh 7:37 c Ukf 23:14 Amg 16:16 d Le 23:4 Imp 28:26 Imp 29:7 e Le 1:9 Le 2:2 f Le 1:3 g Le 2:1 Le 2:11 h Ukf 29:40 Imp 15:5 Imp 28:7 Flp 2:17 i Ukf 16:23 Ukf 20:8 Ukf 31:13 Es 56:2 j Ukf 28:38 Imp 18:29 k Imp 29:39 Amg 12:11 l Amg 12:6 1Im 29:9 2Im 35:8 Esr 2:68 m Sek 14:16 Mt 13:39 Mt 24:31 Mt 25:31 n Amg 16:13 o Le 23:7 Le 23:24 Imp 29:12 p Neh 8:15 Yh 12:13 Uks 7:9 q Amg 16:15 Neh 8:10

UBWINA LEBI 23:22-40 34 “Sosa ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Pa bushiku ubwalenga ikumi na shisano (15) muli uyu mweshi wa cinelubali (7) mutebeto wa nsakwe uwa nshiku cinelubali kuli Yehova. a 35 Pa bushiku bwa ntanshi mukalongane ukulongana kwa mushilo. Te kwesha ukubombamo umulimo onse uwakosa. 36 Inshiku cinelubali (7) mukatuule umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. Na pa bushiku bwalenga cinekonsekonse (8) mukalongane ukulongana kwa mushilo, b kabili mukatuule umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. Kwena kulongana kwacindamisha.1 Te kwesha ukubombamo umulimo onse uwakosa. 37 “ ‘Ishi e nshita sha mitebeto c ya kwa Yehova, iyo mukabilisha ukuti kulongana kwa mushilo, d iya kutuulamo umutuulo wa pa mulilo e kuli Yehova: umutuulo wa koca f no mutuulo wa ngano g uutuulilwa pamo ne lambo lya nama ne mituulo ya mwangashi h icintu conse pa bushiku bwa ciko, 38 ukulunda pa masabata ya kwa Yehova i na pa fya bupe fyenu j na pa milapo yenu yonse, k na pa mituulo yenu yonse iya kuitemenwa, l iyo mufwile ukupeela kuli Yehova. 39 Lelo, pa bushiku bwalenga ikumi na shisano (15) mu mweshi wa cinelubali (7), ilyo mwaseepa ifisabo fya mu calo, mukasefye umutebeto m wa kwa Yehova inshiku cinelubali. n Pa bushiku bwa ntanshi mukatuushe kuli fyonse na pa bushiku bwalenga cinekonsekonse (8) na po mukatuushe kuli fyonse. o 40 Kabili pa bushiku bwa ntanshi mukasabe ifisabo ku miti yawamisha, mukateme imisambo ya tuncindu p ne mpanda sha miti iyapikana no muarabimu wa mu mikonko, kabili mukasekelele q ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu inshiku cinelubali (7). 41 Kabili mukasefye umutebeto Le 23:361 Iyi e nshita baleibukisha ubushiku bafumine mu Egupti.

UBWINA LEBI 23:42–24:21 wa kwa Yehova inshiku cinelubali (7) mu mwaka. a Ici cipope ca muyayaya ku nkulo shenu, umutebeto ukabe mu mweshi wa cinelubali. 42 Mukekale inshiku cinelubali (7) mu nsakwe. b Abekala calo bonse aba mu Israele bakekale mu nsakwe, c 43 pa kuti aba mu nkulo shenu bakeshibe d ukuti mu nsakwe e mo nalengele abana ba kwa Israele ukwikala ilyo nalebafumya mu calo ca Egupti. e Nine Yehova Lesa wenu.’ ” 44 Awe Mose aebele abana ba kwa Israele ulwa ishi nshita sha mitebetof ya kwa Yehova. Yehova asosele kuli 24 Kabili Mose ati: 2 “Eba abana ba kwa Israele ukuti balete kuli iwe amafuta ya muolife ayalengama, ayatwiwa aya cengelo, g ku kusanika inyali lyonse. h 3 Ku nse ya nsalu ya kucingilako icipao ca Cipangano, mu cikuulwa ca kukumaninako, e ko Aarone akaleteyanye nyali pa kuti ileaka lyonse ukutula pa cungulo ukufika ku lucelo ku cinso ca kwa Yehova. Ici cipope ca muyayaya ku nkulo shenu. 4 Pa ca kutekapo inyali i ica golde uwalopololwa akaleteyanya pe inyali j ku cinso ca kwa Yehova. k 5 “Kabili ukalebuula ubuunga ubwapeleka no kupangamo imikate ikumi na ibili (12). Umukate umo umo ukapangilwe ku buunga bwa mu ndupe shibili. 6 Kabili ukaletantika umukate mu mitande ibili, mu mutande l umo, ikabemo mutanda (6) na mu ubiye ikabemo mutanda, pe tebulo lya golde uwalopololwa ku cinso ca kwa Yehova. m 7 Kabili ukalebika na libani uwalengama pa mutande umo na umo, no kuleka ube umukate wa cibukisho, n umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova. 8 Pe sabata lyonse e fyo akaleuteyanya pe ku cinso ca kwa Yehova. o Cipangano ca muyayaya ku bana ba kwa Israele. 9 Kabili ukabe wa kwa Aarone na bana bakwe abaume, p kabili

Ishina lya kwa Lesa lyapontelwa ICIPA. 23 a Imp 29:12 Neh 8:18 b Amg 31:10 c Neh 8:14 Neh 8:16 Neh 8:17 d Ukf 13:14 Amg 31:13 Am 78:6 e Ukf 12:38 Imp 24:5 Sek 14:16 f Le 23:2



















ICIPA. 24 g Ukf 27:20 h Imp 8:2 2Im 13:11 i Ukf 25:31 Ye 52:19 He 9:2 j Ukf 39:37 k Ukf 27:20 l Ukf 40:23 1Sa 21:4 Mko 2:26 m Ukf 25:24 1Is 7:48 He 9:2 n Le 2:2 Le 6:15 o Imp 4:7 1Im 9:32 2Im 2:4 Neh 10:33 p Le 21:22 Le 22:10 1Sa 21:6 Mt 12:4 Lk 6:4



















Ku Kulyo a Le 6:16 b Ukf 12:38 Imp 11:4 c Ukf 2:13 d Am 8:1 Am 83:18 Ho 12:5 e Ukf 20:7 Ukf 21:17 Ukf 22:28 Le 19:12 Es 8:21 Uks 16:9 f Ukf 18:22 g Imp 15:34 h Ukf 18:15 i Le 13:46 Imp 5:3 j Amg 13:9 Amg 17:7 k Le 5:1 Imp 15:35 Amg 13:10 l Amg 5:11 m 1Is 21:10 Am 74:10 n Ukt 9:6 Ukf 21:12 Imp 35:31 Amg 19:13 o Ukf 21:35 p Ukf 21:23 q Ukf 21:24 Amg 19:21 Mt 5:38 r Ukf 21:33 s Ukf 21:34 Ukf 22:1 t Ukt 9:6 Ukf 21:12

170

baleuliila umwa mushilo, a pantu uyu mukate wa mushilo nga nshi kuli ena ukufuma pa mituulo ya pa mulilo iya kwa Yehova, ku kube cipope ca muyayaya.” 10 Awe kwali umwana mwaume uwa mwanakashi umwina Israele, lelo wishi ali mwina Egupti. b Uyu mwana aile mu kati ka bana ba kwa Israele. Umwana mwaume wa mwanakashi umwina Israele no mwaume umwina Israele batampile ukulwa c mu nkambi. 11 Kabili umwana mwaume wa mwanakashi umwina Israele aponteele Ishina d lya kwa Lesa no kulilapisha. e Awe bamutwele kuli Mose. f Ishina lya kwa nyina ni Shelomiti, umwana mwanakashi wa kwa Dibri uwa mu mukowa wa kwa Dani. 12 Kabili balimulindike g ukufikila bomfwe bwino bwino ifyo Yehova aali no kubeba. h 13 Kabili Yehova asosele kuli Mose ati: 14 “Fumisha uwatukene ku nse ya nkambi; i kabili bonse abamuumfwile babike iminwe j yabo pa mutwe wakwe, no lukuta lonse lumupoole amabwe. k 15 Kabili usose ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Umuntu onse nga atuka Lesa, akashingamwa ulubembu lwakwe. 16 E ico uwapontela ishina lya kwa Yehova ukwipaiwa akepaiwe. l Ulukuta lonse lukamupoole amabwe. Umulebeshi no mwana calo cimo cine bakepaiwe pa kupontela Ishina lya kwa Lesa. m 17 “ ‘Kabili umuntu nga aipaya umuntu, na o wine bakamwipaye. n 18 No waipaya icitekwa akapyanikishepo cimbi, icitekwa pa citekwa. o 19 Kabili umuntu nga alemanika umunankwe, ifyo acitile, e fyo cikacitwe na kuli ena. p 20 Ukufuna pa kufuna, ilinso pa linso, ilino pa lino; ubulema bonse ubo alemanikako muntu, e fyo akalemanikwe na o wine. q 21 Uwaipaya icitekwa r akapyanikishepo s cimbi, lelo uwaipaya umuntu, akepaiwe. t

171

Umwaka wa Buntungwa

22 “ ‘Ubupingushi bukaleba fye bumo bwine kuli imwe. Umulebeshi no mwana calo a bakaleba fye cimo cine, pantu nine Yehova Lesa wenu.’ ” b 23 E lyo Mose asosele ku bana ba kwa Israele, na bo bafumiishe uwapontele ku nse ya nkambi, kabili bamupoolele amabwe. c Awe abana ba kwa Israele bacitile filya fine fye Yehova aebele Mose. Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose mu Lupili lwa Sinai, ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, no kutila, ‘Ilyo mukafika mu calo ico ndemupeela, d ico icalo cikalesunga isabata kuli Yehova. e 3 Imyaka mutanda (6) mukabyale mbuto mu mabala yenu, ne myaka mutanda mukaletungwila imiti ya mu mabala yenu aya myangashi, kabili mukalelonganika ifisabo fya mu calo. f 4 Lelo mu mwaka walenga cinelubali (7) kukaleba isabata pa kuti umushili ukatuushe, g lisabata kuli Yehova. Wikabyala imbuto mwi bala lyobe, ne bala lyobe lya myangashi wikatungwilamo. 5 Wikaseepa ifikamena ku fyashele ilyo walelobolola, kabili wikalonganika imyangashi ya ku muti uushatungwilwa. Ukabe mwaka wa kutuushamo umushili. 6 Kabili ifyo umushili wafumya mu nshita ye sabata mukalelya, iwe no mubomfi obe umwaume no mubomfi obe umwanakashi no walembwa incito na balebeshi abekala na iwe, 7 ne fitekwa fyobe ne nama sha mpanga ishili mu calo cobe. Fyonse ifyo umushili ukamesha fikaba fya kulya fyenu. 8 “ ‘Kabili ukapende amasabata cinelubali (7) aya myaka, imyaka cinelubali ukufushiwa ku miku cinelubali, amasabata cinelubali aya myaka yakabe imyaka amakumi yane na pabula (49). 9 Kabili ukalishe h ntandala iililisha mu mweshi wa-

25

ICIPA. 24 a Ukf 12:49 Le 17:10 Le 19:34 Imp 9:14 Imp 15:16 b Ro 3:29 c Imp 15:36 Amg 17:7



















ICIPA. 25 d Ukt 15:16 Amg 32:8 Am 24:1 e Le 26:34 2Im 36:21 f Ukf 23:10 g Ukf 23:11 Le 26:34 h Imp 10:2 Imp 10:10



















Ku Kulyo a Le 23:27 b Le 16:30 Le 23:28 c Am 146:7 Es 61:1 Es 63:4 Ye 34:8 Lk 4:18 Ro 8:21 d Le 27:17 Le 27:24 e Le 25:13 Imp 36:4 Amg 15:1 f Mt 12:8 Mt 12:12 Ro 8:21 g Le 25:5 h Ukf 23:11 Le 25:6 i Le 25:30 Le 27:24 j 1Sa 12:3 Amp 14:31 Ams 5:11 Mk 2:2 1Ko 6:8 k Le 27:18 l Le 27:23 m Le 19:13 Amp 22:22 Ye 7:6 n Ukt 20:11 Ukt 22:12 Le 25:43 1Sa 12:24 Neh 5:9 Amp 1:7 Amp 8:13 Imi 9:31 o Es 33:22 p Amg 12:10 Am 4:8 Amp 1:33 q Le 26:5 Am 67:6 Ek 34:27 Yoe 2:24 r Ek 34:25

UBWINA LEBI 24:22–25:19 lenga cinelubali (7) pa bushiku bwalenga ikumi (10); a pa bushiku bwe lambo lya cifuta mulandu b mukalishe ntandala mu calo conse. 10 Mukalemona umwaka walenga amakumi yasano (50) ukuti wa mushilo kabili mukalebila ukulubuka mu calo ku bekashi ba ciko bonse. c Ukaba mwaka wa Buntungwa d kuli imwe, e lyo umuntu onse akabwelele ku mpanga yakwe kabili umuntu onse akabwelele ku lupwa lwakwe. e 11 Umwaka walenga amakumi yasano (50) ukaleba mwaka wa Buntungwa. f Te kwesha ukubyala imbuto nangu ukuseepa ifikamena ku fyashele ilyo mwalelobolola nangu ukusaba imyangashi ku miti iishatungwilwa. g 12 Pantu mwaka wa Buntungwa. Mukaleumona ukuti mwaka wa mushilo. Mukalye ifya mu mabala ifyo umushili ukamesha. h 13 “ ‘Muli uyu mwaka wa Buntungwa umuntu onse akabwelele ku mpanga yakwe. i 14 Kabili nga uleshitishapo fimo ku munobe nangu uleshita fimo ku munobe, mwikafyengana. j 15 Ukashite impanga ku munobe ukulingana ne mpendwa ya myaka pa numa ya mwaka wa Buntungwa; akakushitishe ukulingana ne mpendwa ya myaka ya kulobolola ifisabo iisheleko. k 16 Imyaka iisheleko nga yafula e fyo akakusheko umutengo wa kushitilapo, l kabili imyaka iisheleko nga iinono e fyo akaceefyeko umutengo wa kushitilapo, pantu alekushitisha ifisabo ifya myaka iisheleko. 17 Kabili mwikabifyanya no munobe, m lelo ukabe na katiina kuli Lesa obe, n pantu nine Yehova Lesa wenu. o 18 E ico mukalekonka ifipope fyandi kabili mukalekonka no bupingushi bwandi. E lyo mukekala umutelelwe p mu calo. 19 Kabili icalo cikalatwale fisabo fya ciko, q na imwe mukalalya no kwikuta no kwikalamo umutelelwe. r

UBWINA LEBI 25:20-39 20 “ ‘Lelo nga mwatila: “Bushe tukalya finshi mu mwaka walenga cinelubali (7) apo tatwakabyalemo imbuto nangu kulonganikamo ifisabo?” a 21 e lyo nkamutumina ipaalo mu mwaka uwalenga mutanda (6), ne calo cikafumye fisabo fya ciko ifya myaka itatu. b 22 Kabili mukalebyala imbuto mu mwaka walenga cinekonsekonse (8) no kulyapo ifisabo fya kale ukufika pa mwaka walenga pabula (9). Mukalelya ifya kale mpaka ifisabo fya uyo mwaka fikapye. 23 “ ‘Kabili te kuti mushitishe impanga umuyayaya, c apo ni mpanga yandi. d Pantu kuli ine imwe muli balebeshi kabili abeni. e 24 Kabili impanga yonse iyo mwapeelwa, mwishibe ukuti umwine nakwata insambu sha kwisaishita na kabili. f 25 “ ‘Nga munonko aba umupiina kabili ashitishako impanga yakwe, e lyo lupwa lwakwe uwapalamisha, uuli ni kalubula, akese no kushita impanga iyo munyina ashitishe. g 26 Kabili umuntu nga takwete kalubula lelo asanga indalama kabili akwata ne shalinga ukulubwilako iyo mpanga, 27 akapende imyaka ukufuma apo ashitishishe impanga no kubwesha indalama ishashalako ku muntu uo ashitisheko, e lyo akabwelele ku mpanga yakwe. h 28 “ ‘Lelo nga tasangile ishalinga isha kumubwesesha, impanga iyo ashitishe ikatwalilila ukuba iya waishitile ukufika ku mwaka wa Buntungwa; i kabili ikapokololwe mu mwaka wa Buntungwa, na o akabwelele ku mpanga yakwe. j 29 “ ‘Nomba umuntu nga ashitisha ing’anda ya kwikalamo iyaba mu musumba we linga, akaba ne nsambu sha kulubula k iyo ing’anda ukutula pa bushiku bwa kuishitisha ukufika apo umwaka ukapwila; insambu shakwe isha kuishita na kabili shika-

Ukwafwilisha abapiina ICIPA. 25 a Le 25:5 Mt 6:25 b Ukt 26:12 Amg 28:8 Mal 3:10 c 1Is 21:3 Ek 48:14 d 2Im 7:20 Am 24:1 Am 85:1 Yoe 2:18 e 1Im 29:15 Am 39:12 1Pe 2:11 f Le 25:51 g Ru 2:20 Ru 4:4 Ru 4:6 Ye 32:7 h Le 25:50 i Le 25:10 Le 25:13 Le 27:24 j Le 25:10 k Le 25:25 Le 25:51



















Ku Kulyo a Le 25:48 b Le 25:10 c Imp 35:2 Imp 35:8 Yos 21:2 d Ye 32:8 e Le 25:28 f Imp 18:20 Imp 35:4 Amg 18:1 g Imp 35:7 Yos 14:4 Yos 21:2 h Le 25:25 Amg 15:7 Am 41:1 Amp 14:20 Amp 17:5 Amp 19:17 Mko 14:7 i Am 37:26 Am 112:5 Amp 3:27 Amp 14:31 Lk 6:35 Imi 11:29 1Ti 6:18 1Yo 3:17 j Ukf 22:21 Ukf 23:9 Le 19:34 Amg 10:18 k Ukf 22:25 Amg 23:19 Neh 5:7 Am 15:5 Amp 28:8 Ek 18:13 l Am 89:7 Amp 8:13 He 12:28 m Amg 23:20 Neh 5:10 Lk 6:35 n Ukf 20:2 1Is 8:51 o Ukf 6:7 Imp 15:41 p Ukf 21:2 Amg 15:12 2Is 4:1 Neh 5:5

172

ba fye isha mwaka umo. 30 Kabili nga tabailubwile ukufika pa kupwa kwa mwaka uutuntulu, e lyo ing’anda ya mu musumba we linga ikabe ku waishitile umuyayaya na ku nkulo shakwe. Taifwile ukupokololwa na mu mwaka wa Buntungwa. 31 Lelo, amayanda ya mu mishi iyabula amalinga yakaba fye kwati mabala ya mu calo. Umwine wa ng’anda akatwalilila ukuba ne nsambu sha kuilubula, a kabili mu mwaka wa Buntungwab yakabwelela ku bene. 32 “ ‘Lelo imisumba ya bena Lebi pamo na mayanda ya mu misumba yabo, c insambu sha kuyalubula shikaba sha bena Lebi umuyayaya. d 33 Kabili nga impanga ya bena Lebi tabailubwile, ing’anda iyashitishiwa mu musumba wakwe na yo ine ikapokwe mu mwaka wa Buntungwa; e pantu amayanda ya mu misumba ya bena Lebi e yo bapeelwa mu kati ka bana ba kwa Israele. f 34 Kabili, impanga sha mulemfwe g isha misumba yabo te kuti shishitishiwe, pantu e sho bapeelwa umuyayaya. 35 “ ‘Kabili munonko uo mwikala nankwe nga aba umupiina kabili abulwa indalama, h ukamwafwe. i Filya fine wingafwa umulebeshi atemwa umweni. j 36 Wikamukongwesha isha kaloba nangu ukumulomba isha kulundapo, k lelo ukabe na katiina kuli Lesa obe; l kabili ukapusushe munonko pa kuti akabe no mweo pamo na iwe. 37 Wikamukongwesha indalama shobe pa kuti akalundepo shimbi, m nangu kumupeela ifya kulya fyobe pa kuti akalundepo pa kubwesha. 38 Nine Yehova Lesa wenu, uwamufumishe mu calo ca Egupti pa kuti nkamupeele icalo ca Kanaani, n no kumulanga ukuti nine Lesa wenu. o 39 “ ‘Kabili umuntu munobe nga aba umupiina kabili aishitisha kuli iwe, p wikamubomfya

173

Amafunde pa basha. Utulubi

kwati musha. a 40 Ukalemumona ngo mubomfi uubombela amalipilo, b ngo mweni. Akakubombele ukufika umwaka wa Buntungwa. 41 Kabili akafume kuli iwe, ena na bana bakwe abaume, akabwelele na ku lupwa lwakwe, kabili akabwelele ku mpanga ya fikolwe fyakwe. c 42 Pantu bena basha bandi abo nafumishe mu calo ca Egupti. d Tabafwile ukuishitisha ifyo umusha ashitishiwa. 43 Wikamutekela ku lucu, e kabili ukabe na katiina kuli Lesa obe. f 44 Kabili pa basha bobe abaume na banakashi abo ukakwata ukufuma ku nko ishamushinguluka, e po mukashite abasha baume na banakashi. 45 Na ku bana ba balebeshi abekala na imwe, g e ko mukashite, na ku ndupwa shabo isho mwikala na sho, isho bafyalila mu calo cenu; bena bakabe benu. 46 Kabili mukabashiile na bana benu abakamukonkapo ukuba ica bupyani cabo umuyayaya. h Aba kuti mwababomfya nga basha, lelo aba muli bamunyinenwe, abana ba kwa Israele, mwikalabatekela ku lucu. i 47 “ ‘Lelo tutile umulebeshi napamo umwikashi uo mwikala nankwe asange fyuma, kabili munonko uo ekala nankwe abo mupiina no kuishitisha ku mulebeshi napamo ku mwikashi uo wikala na o, nangu ku wa mu lupwa lwa mulebeshi, 48 pa numa ya kuishitisha, j akatwalilila ukuba ne nsambu sha kulubuka. k Umo pali bamunyina kuti amulubula. l 49 Napamo wishi mukalamba nelyo wishi mwaice nangu ndume yakwe muli wishi mukalamba atemwa muli wishi mwaice kuti amulubula, nelyo lupwa uuli onse uwapalamisha, m kuti amulubula. “ ‘Napamo nga asange fyuma, kuti ailubula umwine. n 50 Kabili akomfwane no wamushitile, ukutula pa mwaka aishitishemo kuli ena ukufika mu mwaka wa

ICIPA. 25 a Ukf 1:14 b Le 25:53 1Is 9:22 c Ukf 21:3 Le 25:10 d Ukf 19:5 Le 25:55 e Ukf 1:13 Ukf 3:7 Es 47:6 Ef 6:9 Ko 4:1 f Ukf 1:17 Le 25:17 Lkm 12:13 g Ukf 12:38 Yos 9:21 h Es 14:2 i Le 25:39 Le 25:43 j Neh 5:5 k Le 25:25 l Neh 5:8 m Ru 2:20 n Le 25:26 1Ko 7:21



















Ku Kulyo a Le 25:10 Le 25:16 b Le 25:27 c Amg 15:18 Es 16:14 Es 21:16 d Le 25:16 Le 27:18 e Le 25:40 f Le 25:43 Ko 4:1 g Ukf 21:3 Le 25:40 h Le 25:42 i Ukf 13:3 Ukf 20:2 Lk 1:74 j Amg 1:21 Yos 1:9



















ICIPA. 26 k Ukf 20:4 Le 19:4 Am 96:5 Imi 17:29 1Ko 8:4 l Amg 5:8 m Imp 33:52 n Da 3:18 1Ko 10:14 o Le 19:30 p Amg 11:13 Lkm 12:13 Es 48:18 q Amg 28:12 Es 30:23 Ek 34:26 Yoe 2:23 Ams 4:7 r Am 67:6 Am 85:12 Sek 8:12 s Ek 34:27 Ek 36:30 t Amg 11:15 Yoe 2:19 u Le 25:18 Amp 1:33 Ye 23:6

UBWINA LEBI 25:40–26:6 Buntungwa, a kabili isho aishitishishepo shifwile ukulingana ne mpendwa ya myaka. b Ifyo inshiku sha mubomfi uubombela amalipilo shipendwa e fyo cikabe na kuli ena. c 51 Lelo nga kucili imyaka iingi, ifyo imyaka ikaba e fyo akabweseshepo isha cilubula cakwe ukufuma pa ndalama isho aishitishishepo. 52 Lelo nga kushele fye imyaka inono ukufika pa mwaka wa Buntungwa, d akaipendele umwine. Akamulipile isha kuilubula ukulingana ne myaka yakwe iisheleko. 53 Akabe kuli ena ngo mubomfi uubombela amalipilo e umwaka no mwaka. Ekamutekela ku lucu f na iwe ulemonako. 54 Lelo, nga afilwa ukuilubula umwine ukubomfya ishi nshila, e lyo akafumeko mu mwaka wa Buntungwa, g ena na bana bakwe abaume abali nankwe. 55 “ ‘Pantu kuli ine abana ba kwa Israele basha. Basha bandi h abo nafumishe mu calo ca Egupti. i Nine Yehova Lesa wenu. j “ ‘Mwikaipangila tulesa 26 twa fye, kabili mwikemika k

icipasho icabaswa nangu icaimikwa ca mabwe, kabili ilibwe ilyabaswapo ifya kupalanya m mwikalibika mu calo cenu pa kuti mulekontamako; n pantu nine Yehova Lesa wenu. 2 Mukalesunga amasabatao yandi, kabili mukaleba na katiina ku mwa mushilo mwandi. Nine Yehova. 3 “ ‘Nga mwakulaendela mu fipope fyandi na mafunde yandi mwakulayasunga no kuyakonka, p 4 nkalamupeela imfula pa nshita ya iko, q ne calo cikalafumya ubulimi bwa ciko, r ne miti ya mu mabala ikalatwala ifisabo fya iko. s 5 Kabili ukupuula kwenu kukalafika ku kusaba imyangashi, no kusaba imyangashi kukalafika ku kubyala imbuto shimbi; kabili mukalalya ifya kulya fyenu no kwikuta t no kwikala umutelelwe mu calo cenu. u 6 Nkalapeela no mutende mu l

UBWINA LEBI 26:7-26

Amapaalo pa kuba ne cumfwila

calo, a na imwe mukalasendama ukwabula uwa kumutiinya; b kabili nkalenga ne fiswango fya mu mpanga ukupwa mu calo, c no lupanga talwakapite mu calo cenu. d 7 Kabili mukafulumuna abalwani benu, e na bo bakafwa ku lupanga pa ntanshi yenu. 8 Kabili abantu basano pali imwe bakafulumuna abantu umwanda umo (100), na bantu umwanda umo pali imwe bakafulumuna abantu amakana ikumi (10,000), kabili abalwani benu bakafwa ku lupanga pa ntanshi yenu. f 9 “ ‘Kabili nkaalukila kuli imwe g no kumupeela abana abengi no kumufusha, h kabili nkafikilisha icipangano candi kuli imwe. i 10 Kabili mukalalya ifya kale ifya mwaka wapwile, j kabili mukalafumya ifya kale ilyo mushilafumya ifipya. 11 Kabili nkabika icikuulwa candi ica mushilo mu kati kenu, k kabili nshakamupate. l 12 Kabili nkalaendauka mu kati kenu no kumulanga ukuti ine ndi Lesa wenu, m na imwe mukalaba abantu bandi. n 13 Nine Yehova Lesa wenu, uwamufumishe mu calo ca Egupti pa kuti mwilaba abasha ku bena Egupti, o kabili naputwile ikoli lyenu no kumulenga ukwenda abaololoka. p 14 “ ‘Lelo, nga tamwakaleumfwa kuli ine, nangu nga tamwakalekonka amafunde yonse aya, q 15 kabili nga mukalasuula ne fipope r fyandi, ne mitima yenu nga ikapata ubupingushi bwandi no kukanakonka amafunde yandi yonse, no kufulunganya icipangano candi, s 16 e lyo ine nkacita ifi kuli imwe pa kumukanda, nkamulenga ukusakamikwa ilyo nkaleta pali imwe ubulwele bwa TB1 t no kukabo mubili, nkalenga amenso yenu ukuleko kumona u kabili nkalenga no mubili wenu ukupwa. v Kabili mukalaicusha Le 26:161 Nelyo “ubulwele bwa kondoloka; ukupwa umubili.”

ICIPA. 26 a 1Im 22:9 Am 29:11 Hg 2:9 Flp 4:9 b Yb 11:19 Am 4:8 Ye 30:10 Mk 4:4 c 2Is 17:26 d Ek 14:17 e Am 18:37 f Amg 28:7 Amg 32:30 Yos 23:10 Aba 7:16 Aba 15:15 1Im 11:20 g Ukf 2:25 2Is 13:23 h Amg 28:4 Neh 9:23 Am 107:38 i Ukf 6:4 j Le 25:22 k Ukf 25:8 Yos 22:19 Ek 37:26 Uks 21:3 l Le 20:23 Ye 14:21 m Ukf 6:7 Amg 23:14 2Ko 6:16 n Ye 7:23 Ek 11:20 o Ukf 20:2 Le 25:38 Ye 11:4 p Ye 2:20 q Amg 28:15 Mal 2:2 r 2Is 17:15 Ye 13:10 s Ukf 24:7 Amg 31:16 Ye 11:10 He 8:9 t Amg 28:22 u 1Sa 2:33 v Ek 33:10



















Ku Kulyo a Amg 28:33 Aba 6:3 b Amg 28:25 Aba 2:14 1Sa 4:10 Isb 2:17 c Am 106:41 Isb 1:5 d Le 26:36 Amp 28:1 e Le 26:21 Am 76:7 Am 79:12 f Amg 11:17 1Is 17:1 g Ye 12:13 Hg 1:6 h Amg 11:17 Amg 28:18 Hg 1:10 i Le 26:18 j Amg 32:24 2Is 17:25 Ye 15:3 k 2Is 2:24 Ek 5:17 l Aba 5:6 Es 33:8 Ek 14:15 Sek 7:14 m Es 1:16 Ye 2:30 Ye 5:3 He 12:6

174

fye nga mwabyala imbuto, pantu abalwani benu e bakalashilya. a 17 Kabili nkalosha icinso candi pali imwe, na imwe mukacimfiwa ku balwani benu; b kabili abamupata bakamunyantaula, c na imwe mukafulumuka apabula uulemufulumuna. d 18 “ ‘Lelo nga tamwakomfwe kuli ine, te mulandu ne fi fintu, ninshi nkalundapo ukumulimuna imiku cinelubali (7) pa membu shenu. e 19 Kabili nkamupwisha icilumba no kulenga umuulu wenu ukuba nge cela f ne calo cenu ngo mukuba. 20 Na maka yenu yakalaonaika fye, pantu icalo cenu tacakafumye ubulimi bwa ciko, g ne miti ya mu calo tayakatwale ifisabo fya iko. h 21 “ ‘Lelo nga mwakulapusana na ine no kukaana ukuumfwa kuli ine, nkalunda pali imwe impumo cinelubali (7) ukulingana ne membu shenu. i 22 Kabili nkamutumina ifiswango fya mu mpanga, j na fyo fikamulenga ukufwilwa abana k no kulofya ifitekwa fyenu no kumulenga ukuba abanono, na mu misebo yenu tamwakabe abantu. l 23 “ ‘Lelo nga tamwakaaluke ilyo nkaleta ifi fintu pali imwe m kabili mwalapusana fye na ine, 24 na ine nkalapusana na imwe; n kabili nkamuuma imiku cinelubali (7) pa membu shenu. o 25 Kabili nkaleta pali imwe ulupanga lwa cilandushi p ca cipangano; q na imwe mukafulumuka pa kuti mukayebelama mu misumba yenu, na ine nkatuma icikuko mu kati kenu, r kabili mukapeelwa mu minwe ya balwani. s 26 Ilyo nkafuna inkonto uko mukobeka imikate yenu, t abanakashi ikumi (10) bakapanga umukate wenu mu citofu cimo no kumupimina umukate wa kumupeela; u kabili mukalya lelo tamwakekute. v n Yb 9:4; Am 18:26; o Le 26:18; p Ek 6:9; He 10:30; q Ukf 24:7; r Amg 28:21; 2Sa 24:15; Ye 24:10; Ams 4:10; s Aba 2:14; 1Sa 4:10; t Am 105:16; Ek 5:16; u Ek 4:16; v Es 9:20; Mk 6:14; Hg 1:6.

175

Ifibi ifikesa pa kubulwa icumfwila

27 “ ‘Lelo nga tamwakomfwe kuli ine ilyo nkaleta ifi fintu pali imwe kabili mulepusana fye na ine, a 28 nkapusana na imwe mu bukali, b na kabili nkamulimuna imiku cinelubali (7) pa membu shenu. c 29 Kabili mukalya imibili ya bana benu abaume, no kulya imibili ya bana benu abanakashi. d 30 Nkonaula na pa kupepela penu e no konaula ifya kufutumwinapo ifyanunkila no kutuntika ifitumbi fyenu pa fitumbi fya tulubi twenu utwa bunani; f kabili umutima wandi ukamupata. g 31 Nkonaula ne misumba yenu ku lupanga h no konaula umwa mushilo mwenu, i kabili nshakanunshe akacena kasuma aka malambo yenu. j 32 Kabili nkonaula icalo, k na balwani benu abaleikalamo bakapapa icibi pa fyo cikonaulwa. l 33 Na imwe nkamusalanganishisha mu nko, m nkasomwena no lupanga pali imwe; n ne calo cenu cikashala icibolya, o ne misumba yenu ikonaika. 34 “ ‘E lyo icalo cikafishapo ukusunga amasabata ya ciko inshiku shonse isho cikashala icibolya, inshiku isho imwe mukaba mu calo ca balwani benu. Pali iyi nshita icalo cikalasunga amasabata, pantu cikafuta amasabata ya ciko. p 35 Kabili inshiku shonse isho cikashala icibolya cikalasunga amasabata, pa mulandu wa kuti tacasungile amasabata mu masabata yenu ilyo mwaikelemo. 36 “ ‘Kabili abakashalapo pali imwe, q nkatuma umwenso mu mitima yabo mu fyalo fya balwani babo; kabili ukulila kwe buula ilileulululwa kukababutusha imbilo, na bo bakafulumuka kwati ni ku lupanga no kuwa ilyo tapali uulebabutusha. r 37 Kabili bakalapunkana kwati balefulumuka ku lupanga ilyo tapali uulebabutusha, kabili tamwakabe na maka ya kwiminina ku cinso ca balwani benu. s 38 Lelo mukalobela mu nko, t ne calo ca ba-

ICIPA. 26 a Le 26:21 b Es 59:18 Ye 21:5 c Le 26:18 Le 26:21 d Amg 28:53 2Is 6:29 Ye 19:9 Isb 2:20 Isb 4:10 Ek 5:10 e 1Is 13:2 2Is 23:8 2Im 34:3 Es 27:9 f 2Is 23:20 Ye 16:18 Ek 6:5 g Am 78:59 h 2Is 25:9 2Im 36:17 Neh 2:3 Es 1:7 Ye 4:7 i Am 74:7 Ye 52:13 Isb 1:10 Mko 13:2 j Ukt 8:21 k Amg 29:23 Ye 9:11 Lk 21:20 l Amg 28:37 Ye 18:16 Isb 2:15 Ek 5:15 m Am 44:11 Ye 9:16 n Ek 12:14 o Ye 9:11 Sek 7:14 p 2Im 36:21 q Es 24:6 r Le 26:17 Amp 28:1 Es 30:17 Ek 21:7 s Yos 7:12 Aba 2:14 Es 10:4 Ye 37:10 t Amg 4:27 Amg 28:48 Ye 42:17



















Ku Kulyo a Amg 4:27 Amg 28:65 Ek 6:9 b Ukf 20:5 Imp 14:18 Amg 5:9 c 1Is 8:33 Neh 9:2 Da 9:5 d Ye 31:19 Ek 36:31 e Le 26:24 f 1Is 8:47 2Im 36:20 g Amg 30:6 Ye 4:4 Ye 9:26 Ek 44:7 Imi 7:51 Ro 2:29 h 2Im 12:7 i Ukt 28:13 Imp 32:11 j Ukt 26:3 k Ukt 12:7 Ukf 2:24 Amg 4:31 Am 106:45 Lk 1:72 l Le 26:34 2Im 36:21

UBWINA LEBI 26:27–46 lwani benu cikamulya. 39 Kabili abakashalapo pali imwe bakaloba a pa mulandu wa membu shabo mu calo ca balwani benu. Na kabili bakaloba pa mulandu wa membu sha bashibo, b nge fyo bashibo balobele. 40 Kabili bakasokolola imembu c shabo ne membu sha bashibo na bucisanguka ubo bansangukile, ilyo bapusene na ine. d 41 Na ine nalipusene na bo, e no kubatwala mu calo ca balwani babo. f “ ‘Nalimo pali iyo nshita imitima yabo iishasembululwa g ikanakilila, h kabili pali iyo nshita bakafuta pa membu shabo. 42 E lyo nkebukisha icipangano candi na Yakobo i ne cipangano candi na Isaki j ne cipangano candi na Abrahamu, k kabili nkebukisha ne calo. 43 Kabili pali iyi nshita yonse, icalo cikashala fye umwabula umwikashi kabili ilyo cikashala icibolya ukwabula bena cikalasunga amasabata l ayo cishalesunga na bo bakakandilwa pa membu m shabo pa mulandu wa kuti bakeene ubupingushi n bwandi, ne mitima yabo yapatile ifipope fyandi. o 44 Lelo te mulandu ne fyo bacitile, ilyo bakaba mu calo ca balwani babo, nshakabakaane p nangu kubapata q kabili nshakabalofye nangu ukufulunganya icipangano r ico napangene na bo; pantu nine Yehova Lesa wabo. 45 Kabili nkabebukishisha pa cipangano napangene ne fikolwe s fyabo ifyo nafumishe mu calo ca Egupti pa menso ya nko, t ku kubalanga ukuti ndi Lesa wabo. Nine Yehova.’ ” 46 Ifi e fipope kabili ubu e bupingushi u na mafunde ifyo Yehova abikile pa kati kakwe na bana ba kwa Israele mu Lupili lwa Sinai ukupitila muli Mose. v m Le 26:41; Imp 14:34; n 2Is 17:15; o Le 26:15; p Amg 4:31; 2Is 13:23; Neh 9:31; Ro 11:2; q Le 26:11; r Amg 4:13; Ye 14:21; s Ukf 24:3; Ukf 24:8; Amg 9:9; t Am 98:2; Ek 20:9; u Amg 6:1; v Le 27:34; Yh 1:17.

UBWINA LEBI 27:1-20

Umulapo waibela. Ukupeela ing’anda

Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, no kubeba auti, ‘Umuntu nga alapa umulapo waibelaa uwa kutuula abantu kuli Yehova ukulingana no mutengo wapingulwa, 3 umutengo wa mwaume uukwete imyaka amakumi yabili (20) ukufika ku wa myaka amakumi mutanda (60) ufwile ukuba amashekele amakumi yasano (50) aya silfere ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. 4 Nomba nga mwanakashi, umutengo ufwile ukuba amashekele amakumi yatatu (30). 5 Kabili nga wa myaka isano ukufika ku wa myaka amakumi yabili (20), umutengo wa mwaume ufwile ukuba amashekele amakumi yabili, nga wa mwanakashi, amashekele ikumi (10). 6 Kabili nga mwaume ukufuma pa uli no mweshi umo ukufika ku wa myaka isano, umutengo ufwile ukuba amashekele yasano b aya silfere no wa mwanakashi ufwile ukuba amashekele yatatu aya silfere. 7 “ ‘Nomba nga mwaume ukutula pa uli ne myaka amakumi mutanda (60) no kuya pa muulu, umutengo ufwile ukuba amashekele ikumi na yasano (15), kabili nga mwanakashi ufwile ukuba amashekele ikumi (10). 8 Lelo nga mupiina ica kutila afilwa ukulipila umutengo wapingulwa, c akemike umuntu ku cinso ca kwa shimapepo na o shimapepo akamupimine umutengo. d Ukulingana fye ne fyo uwalapile umulapo engalipila, e e fyo shimapepo akamupimine. 9 “ ‘Kabili nga citekwa ico abantu batuula kuli Yehova, icili conse ico umuntu engapeela kuli Yehova cikaba ica mushilo. f 10 Ekapyanikishapo cimbi kabili ekakaabwilamo icisuma mu cibi, nangu icibi mu cisuma. Pantu nga akaabula icitekwa mu citekwa cibiye, ninshi ico citekwa ne cakaabulwamo fikaba fya mushilo. 11 Kabili nga

27

ICIPA. 27 a Imp 6:2 Amg 23:21 Aba 11:30 1Sa 1:11 Lkm 5:4 b Imp 18:16 c Le 5:7 Le 5:11 Le 12:8 Le 14:21 d Imp 3:6 2Is 12:4 e Lk 21:2 2Ko 8:12 f Le 2:3 Imp 18:9



















Ku Kulyo a Le 20:25 Amg 14:7 b Mal 1:11 c Le 10:10 Imp 3:6 Ek 44:23 d Le 5:15 Le 6:6 e Le 5:16 Le 6:5 Le 22:14 Le 27:19 f Le 27:12 g Le 27:13 h Imi 4:34 i Ek 45:11 Ho 3:2 j Le 25:10 Le 25:50 k Le 25:15 Le 25:16

176

citekwa icili conse icakowela a pamo nga cilya umuntu ashingatuula kuli Yehova, b akemike ico citekwa ku cinso ca kwa shimapepo. c 12 Na o shimapepo akapingule umutengo wa ciko ukulingana ne fyo cilemoneka nampo nga cisuma nelyo cibi. Umutengo shimapepo akapingula, d e ukaba umutengo wa ico citekwa. 13 Nomba nga alefwaya ukucilubula, akalundepo ica pali fisano e pa mutengo wapingulwa. 14 “ ‘Nomba umuntu nga apeela ing’anda yakwe kuli Yehova, shimapepo akapingule umutengo wa iko ukulingana ne fyo ilemoneka nampo nga isuma nelyo ibi. f Uyo wine umutengo shimapepo akapingula, e ukaba umutengo wa iyo ng’anda. 15 Lelo uwaipeele nga alefwaya ukulubula ing’anda yakwe, akalundepo ica pali fisano ica sha silfere isha mutengo wapingulwa; g e lyo ikaba yakwe. 16 “ ‘Kabili umuntu nga apeela Yehova ibala limo pa mabala ayo akwata, h umutengo we bala ukabe ukulingana ne mbuto ishabyalwamo: nga lidalamu1 i limo ilya barle ninshi umutengo wa liko ukabe amashekele amakumi yasano (50) aya silfere. 17 Nga apeela ibala lyakwe ukutula pa mwaka wa Buntungwa, j umutengo wa liko ukaba ukulingana no mutengo wapingulwa. 18 Lelo nga ni pa numa ya mwaka wa Buntungwa e po apeela ibala lyakwe, ninshi shimapepo akamupendela umutengo ukulingana ne myaka isheleko ukufika pa mwaka wa Buntungwa uwakonkapo, kabili akufumyeko ku mutengo wapingulwa. k 19 Lelo uwapeela ibala lyakwe nga alefwaya ukulibwesha, akalundepo ica pali fisano ica mutengo wapingulwa, e lyo likabe lyakwe. l 20 Nomba nga talubwile ibala kabili balishitisha ku muntu umbi, te kuti lilubu-

Le 25:27 l Le 27:13

Le 27:161 Mwi dalamu limo mwaleingila amalita 220.

177

Ica pe kumi

UBWINA LEBI 27:21—IMPENDWA 1:5

lwe. 21 Kabili ibala nga lyalubulwa mu mwaka wa Buntungwa likaba ilya mushilo kuli Yehova, nge bala ilyapeelwa kuli ena. a Likaba libala lya kwa shimapepo. b 22 “ ‘Kabili umuntu nga apeela Yehova ibala ilyo ashitile ilishili pa mabala yakwe, c 23 shimapepo akamupimine umutengo ukulingana ne myaka isheleko pa kufika ku mwaka wa Buntungwa, kabili akalipile umutengo pali bulya bwine bushiku. d Libala lya mushilo kuli Yehova. e 24 Mu mwaka wa Buntungwa ibala likabwelele ku o lyashitilweko, ku mwine wa mpanga. f 25 “ ‘Kabili umutengo onse ukabe mu mashekele ya mu muputule wa mushilo. Ishekele likabe amagera amakumi yabili (20). g 26 “ ‘Ibeli lya fitekwa lya kwa Yehova, h umuntu nangu umo ekapeela umbi amabeli ya fitekwa fyakwe. Nampo ilyo ibeli nga ni ng’ombe iilume nelyo impaanga, yonse ya kwa Yehova. i 27 Lelo nga libeli lya fitekwa ifyakowela j kabili nga alefwaya ukulilubula ukulingana no mutengo wapingulwa, akalundepo ica pali fisano. k Lelo nga talilubwilwe, bakalishitishe ukulingana no mutengo wapingulwa.

ICIPA. 27 a Amg 22:9 Ek 44:29 b Imp 18:14 c Le 25:10 Le 25:25 d Le 27:12 Le 27:18 e Le 27:9 f Le 25:28 g Ukf 30:13 Imp 3:47 Imp 18:16 Ek 45:12 h Ukf 13:2 Imp 18:17 i Ukf 22:30 Amg 15:19 j Amg 15:21 k Le 27:13



















Ku Kulyo a Ukf 22:20 Amg 7:25 Amg 7:26 Yos 6:17 Yos 7:1 1Sa 15:3 b Imp 18:14 c Imp 21:2 1Sa 15:18 d 1Sa 15:33 e Ukt 14:20 Ukt 28:22 Imp 18:21 Imp 18:26 Amg 12:6 Amg 14:22 2Im 31:5 Neh 13:12 Mal 3:10 Lk 11:42 He 7:5 f Le 27:13 g Ye 33:13 h Le 27:10 i Le 26:46 Amg 4:45 j Ukf 3:1 Imp 1:1 Yh 1:17

28 “ ‘Conse ico umuntu apeela kuli Yehova ukuti cilebomfiwa mu mulimo wa mushilo, a nampo nga muntu nangu ni nama nangu libala lyakwe, te kuti bacishitishe kabili te kuti bacilubule. b Ca mushilo nga nshi kuli Yehova. 29 Umuntu onse uwapeelwa ku konaulwa te kuti alubulwe. c Ukwipaiwa akepaiwe. d 30 “ ‘Kabili ica pe kumi e pali fyonse ifya mwi bala, e kuti imbuto sha mwi bala ne fisabo fya ku miti, ca kwa Yehova. Ca mushilo kuli Yehova. 31 Kabili umuntu nga alefwaya ukulubula ica pe kumi cakwe, akalundepo ica pali fisano ca ciko. f 32 Kabili pa ng’ombe shonse na pa mpaanga shonse, ukabuulepo ica pe kumi, shonse ishipita mwi samba lya nkonto pa kupendwa, g iyalenga ikumi ikabe iya mushilo kuli Yehova. 33 Ekaibebeta ukumona nga isuma napamo ibi, kabili ekakaabulamo. Lelo ukukaabula nga akaabulamo, ninshi iyo nama ne yakaabulwamo shikabe isha mushilo. h Te kuti shilubulwe.’ ” 34 Aya e mafunde i ayo Yehova apeele Mose mu Lupili lwa Sinai ukuti abana ba kwa Israele balekonka. j

dccc

ccc

IMPENDWA Yehova asosele kuli 1 Kabili Mose mu matololo ya Sinai, a

mu cikuulwa ca kukumaninako, b pa bushiku bwa kubalilapo ubwa mweshi wa bubili mu mwaka wa bubili ukutula apo bafumine mu calo ca Egupti, c ati: 2 “Pendeni d ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele ukulingana ne ndupwa shabo, ukulingana na mayanda ya bashibo, mupende abaume bonse umo umo ukulingana ne mpendwa ya mashina, 3 uku-

ICIPA. 1 a Ukf 19:1 Amg 33:2 Imi 7:38 b Ukf 25:22 c Ukf 40:17 d Ukf 30:12



















Ku Kulyo a Ukf 30:14 b Amg 3:18 c Ukf 18:25 Imp 1:16 Yos 22:14 Yos 23:2 1Im 27:1

tula pa wa myaka amakumi yabili (20) ukuya na pa muulu, a onse uwingaya ku bulwi mu Israele. b Kabili iwe na Aarone mubalembe amashina ukulingana na mabumba yabo. 4 “Kabili abaume bamo bakabe na imwe, umwaume umo ukufuma mu mukowa umo; aba baume e bakalamba ba mu mayanda ya bashibo. c 5 Kabili aya e mashina ya baume abakalakwafwilisha: Aba muli

IMPENDWA 1:6-30 Rubene, a ni Elisuri b mwana Shedeuri; 6 aba muli Simeone, c ni Shelumiele d mwana Surishadai; 7 aba muli Yuda, e ni Naashone f mwana Aminadabu; 8 aba muli Isakari, g ni Netanele h mwana Suari; 9 aba muli Sebuluni, i ni Eliabu j mwana Helone; 10 aba mu bana ba kwa Yosefe: k ni Efraimu, l Elishama mwana Amihudi; muli Manase m ni Gamaliele mwana Pedasuri; 11 muli Benjamini n ni Abidani o mwana Gideoni; 12 aba muli Dani, p ni Ahiesere q mwana Amishadai; 13 aba muli Ashere, r ni Pagiele s mwana Okrani; 14 aba muli Gadi, t ni Eliasafi u mwana Deuele; v 15 aba muli Naftali, w ni Ahira x mwana Enani. 16 Aba e baitilwe mu lukuta, intungulushi y sha mikowa ya bashibo. E bakalamba ba makana ya kwa Israele.” z 17 E ico Mose na Aarone basendele aba bantu abalumbwilwe amashina. 18 Kabili pa bushiku bwa kubalilapo ubwa mweshi wa bubili, balongenye ulukuta lonse, pa kuti balembeshe ifyo bafyalwaa ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina, ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, b umuntu fye onse, 19 nga filya fine Yehova aebele Mose; kabili alibalembele c amashina mu matololo ya Sinai. 20 Kabili abana ba kwa Rubene, ibeli lya kwa Israele, d ukulingana no kufyalwa kwabo mu ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina yabo, umuntu fye onse, abaume bonse ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 21 abalembelwe amashina aba mu mukowa wa kwa Rubene, bali amakana amakumi yane na mutanda ne myanda isano (46,500). e 22 Abana ba kwa Simeone, f

Ukulemba abaume ba bulwi ICIPA. 1 a Ukt 49:3 b Imp 2:10 c Ukt 29:33 Ukt 49:5 d Imp 7:36 e Ukt 29:35 Ukt 49:10 f Ru 4:20 Lk 3:32 g Ukt 30:18 Ukt 49:14 h Imp 10:15 i Ukt 30:20 Ukt 49:13 j Imp 7:24 k Ukt 30:24 Ukt 49:22 1Im 5:1 l Ukt 41:52 Ukt 48:20 m Ukt 41:51 n Ukt 35:18 Ukt 49:27 o Imp 2:22 p Ukt 30:6 Ukt 49:17 q Imp 7:66 r Ukt 30:13 Ukt 49:20 s Imp 7:72 t Ukt 30:11 Ukt 49:19 u Imp 7:42 Imp 10:20 v Imp 2:14 w Ukt 30:8 Ukt 49:21 x Imp 2:29 Imp 10:27 y Ukf 18:21 Imp 7:2 z Amg 1:15 a Esr 2:62 Neh 7:61 b Ukf 30:14 Imp 14:29 c Imp 26:2 d Ukt 29:32 Ukt 49:3 Imp 2:10 1Im 5:1 e Imp 2:11 f Ukt 29:33 Ukt 46:10 Imp 2:12 Imp 26:12



















Ku Kulyo a Imp 2:13 b Ukt 30:11 Ukt 46:16 Imp 26:15 c Imp 26:18 d Imp 2:15 e Ukt 29:35 Ukt 46:12 Ukt 49:10 Imp 2:3 1Im 5:2 Mt 1:2 He 7:14 Uks 5:5 f Imp 2:4 Imp 26:22 g Ukt 30:18 Ukt 46:13 Imp 2:5 Imp 26:23 h Imp 2:6 i Ukt 30:20

178

abalembelwe ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, abalembelwe mu bantu bakwe ukulingana ne mpendwa ya mashina yabo, umuntu fye onse, abaume bonse ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 23 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Simeone bali amakana amakumi yasano na pabula ne myanda itatu (59,300). a 24 Aba mu bana ba kwa Gadi, b ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 25 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Gadi c bali amakana amakumi yane na yasano ne myanda mutanda na makumi yasano (45,650). d 26 Aba mu bana ba kwa Yuda, e ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 27 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Yuda bali amakana amakumi cinelubali na yane ne myanda mutanda (74,600). f 28 Aba mu bana ba kwa Isakari, g ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 29 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Isakari bali amakana amakumi yasano na yane ne myanda ine (54,400). h 30 Aba mu bana ba kwa Sebuluni, i ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya ma-

179

Efraimu, Manase, Benjamini, Dani

shina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 31 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Sebuluni bali amakana amakumi yasano na cinelubali ne myanda ine (57,400). a 32 Aba mu bana ba kwa Yosefe: aba mu bana ba kwa Efraimu, b ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 33 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Efraimu c bali amakana amakumi yane ne myanda isano (40,500). d 34 Aba mu bana ba kwa Manase, e ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 35 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Manase bali amakana amakumi yatatu na yabili ne myanda ibili (32,200). f 36 Aba mu bana ba kwa Benjamini, g ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 37 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Benjamini bali amakana amakumi yatatu na yasano ne myanda ine (35,400). h 38 Aba mu bana ba kwa Dani, i ukulingana no kufyalwa kwabo ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 39 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Dani bali amakana amakumi mutanda

ICIPA. 1 a Imp 2:8 b Ukt 41:52 Ukt 46:20 Ukt 48:19 Imp 2:18 Imp 26:35 Amg 33:17 Aba 12:6 Ye 7:15 c Ukt 48:5 d Imp 2:19 e Imp 2:20 Imp 26:29 f Imp 2:21 g Ukt 43:29 Ukt 46:21 Imp 26:38 h Imp 2:23 i Ukt 30:6 Ukt 46:23 Imp 2:25 Imp 10:25 Imp 26:42



















Ku Kulyo a Imp 2:26 b Ukt 35:26 Imp 2:27 c Imp 2:28 d Ukt 30:8 Ukt 46:24 Imp 26:48 e Imp 2:30 f Ukt 13:16 Ukt 22:17 Ukt 46:3 Ukf 12:37 Ukf 38:26 Imp 2:32 g Ukt 29:34 Ukt 46:11 Imp 3:12 1Im 6:1 h Imp 2:33 Imp 26:64 i Imp 26:62 j Ukf 31:18

IMPENDWA 1:31-50

na yabili ne myanda cinelubali (62,700). a 40 Aba mu bana ba kwa Ashere, b ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 41 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Ashere bali amakana amakumi yane na limo ne myanda isano (41,500). c 42 Aba mu bana ba kwa Naftali, d ukulingana no kufyalwa kwabo, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, ukulingana ne mpendwa ya mashina ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi, 43 abalembelwe aba mu mukowa wa kwa Naftali bali amakana amakumi yasano na yatatu ne myanda ine (53,400). e 44 Aba e balembelwe, abo Mose alembele, pamo na Aarone ne ntungulushi sha mu Israele, abaume ikumi na babili (12). Cila muntu aleimininako ing’anda ya bawishi. 45 Na bonse abalembelwe aba mu bana ba kwa Israele ukulingana na mayanda ya bashibo ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, onse uwingaya ku bulwi mu Israele, 46 bonse pamo abalembelwe bali amakana imyanda mutanda na yatatu ne myanda isano na makumi yasano (603,550). f 47 Lelo abena Lebi g bena ukulingana no mukowa wa bashibo tabalembelepo nangu umo. h 48 Kabili Yehova asosele kuli Mose ati: 49 “Umukowa wa kwa Lebi wikaulemba, kabili wikapenda ubwingi bwabo mu kati ka bana ba kwa Israele. i 50 E ico iwe eba abena Lebi ukulasakamana icikuulwa ca mushilo umwaba icipao ca Cipangano j ne fipe fya ciko fyonse na fyonse

IMPENDWA 1:51–2:16 ifyabamo. a E bakalasenda icikuulwa ca mushilo ne fipe fya ciko fyonse, b kabili e bakalabombela c palya; kabili bakakuule inkambi ukushinguluka icikuulwa ca mushilo. d 51 Kabili lyonse ilyo kwaba ukukuusha icikuulwa ca mushilo, abena Lebi e bakalacipangulula; e kabili ilyo kwaba ukupanga icikuulwa ca mushilo, abena Lebi e bakalacimika; umbi umbi uwapalamako akepaiwe. f 52 “Kabili abana ba kwa Israele bakapange cila muntu itenti lyakwe, kabili umuntu onse akabe mwi bumba g lya mikowa itatu ilyo abamo ukulingana na mabumba yabo. 53 Kabili abena Lebi bakakuule inkambi ukushinguluka icikuulwa ca mushilo umwaba icipao ca Cipangano, pa kuti ubukali h bwikemina ulukuta lwa bana ba kwa Israele; kabili abena Lebi bakalebomba imilimo bafwile ukubomba pa cikuulwa ca mushilo umwaba icipao ca Cipangano.” i 54 Awe abana ba kwa Israele balicitile fyonse ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. Ifyo fine fye e fyo bacitile. j nomba asosele kuli 2 Yehova Mose na Aarone ati: 2 “Abana ba kwa Israele bakapange cila muntu itenti lyakwe, kabili umuntu onse akabe mwi bumba k lya mikowa itatu ilyo abamo, ukulingana ne fishibilo fya mu mayanda ya bashibo. Apalungatana ne cikuulwa ca kukumaninako e po bakakuulile inkambi ukulishinguluka. 3 “Kabili abakakuulila inkambi ku kabanga, ukutulila akasuba, ba mu nkambi ya kwa Yuda iya mikowa itatu mu mabumba yabo, kabili intungulushi pa bana ba kwa Yuda ni Naashone l mwana Aminadabu. 4 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi cinelubali na yane ne myanda mutanda (74,600). m 5 Kabili abakakuulila inkambi mupepi

Abena Lebi, inkambi ya mikowa ICIPA. 1 a Ukf 38:21 Imp 3:8 b Imp 4:15 Imp 4:25 Imp 4:33 c Imp 3:31 Imp 4:12 d Imp 2:17 Imp 3:23 Imp 3:29 Imp 3:35 Imp 3:38 e Imp 10:17 Imp 10:21 f Imp 3:10 Imp 18:22 1Sa 6:19 g Imp 2:2 Imp 2:34 h Le 10:6 Imp 8:19 Imp 16:46 Imp 18:5 i Imp 8:24 Imp 18:3 Imp 31:30 1Im 23:32 2Im 13:10 j Ukf 39:32



















ICIPA. 2 k Imp 1:52 Imp 24:2 l Imp 7:12 Imp 10:14 Ru 4:20 1Im 2:10 Mt 1:4 m Imp 1:27



















Ku Kulyo a Ukt 35:23 b Imp 1:8 Imp 7:18 Imp 10:15 c Imp 1:29 d Imp 1:9 Imp 7:24 Imp 10:16 e Imp 1:31 f Imp 10:14 1Im 5:2 g Imp 1:20 h Imp 1:5 Imp 7:30 Imp 10:18 i Imp 1:21 j Imp 1:6 Imp 7:36 Imp 10:19 k Imp 1:23 l Imp 1:14 Imp 7:42 Imp 10:20 m Imp 1:25 n Imp 10:18 1Im 5:1

180

na ena ba mu mukowa wa kwa Isakari, a kabili intungulushi pa bana ba kwa Isakari ni Netanele b mwana Suari. 6 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe bali amakana amakumi yasano na yane ne myanda ine (54,400). c 7 E lyo pakakonke umukowa wa kwa Sebuluni; intungulushi pa bana ba kwa Sebuluni ni Eliabu d mwana Helone. 8 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe bali amakana amakumi yasano na cinelubali ne myanda ine (57,400). e 9 “Bonse aba mu nkambi ya kwa Yuda abalembelwe bali amakana umwanda umo na makumi cinekonsekonse na mutanda ne myanda ine (186,400) ukulingana na mabumba yabo. E ba kubalilapo ukuya. f 10 “Inkambi ya kwa Rubene g iya mikowa itatu ikaba ku kapinda ka ku kulyo mu mabumba yabo, kabili intungulushi pa bana ba kwa Rubene ni Elisuri h mwana Shedeuri. 11 E lyo ibumba lyakwe na balembelwe bali amakana amakumi yane na mutanda ne myanda isano (46,500). i 12 Kabili abakakuulila inkambi mupepi na ena ba mu mukowa wa kwa Simeone, kabili intungulushi pa bana ba kwa Simeone ni Shelumiele j mwana Surishadai. 13 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi yasano na pabula ne myanda itatu (59,300). k 14 E lyo pakakonke umukowa wa kwa Gadi; intungulushi pa bana ba kwa Gadi ni Eliasafi l mwana Reuele. 15 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi yane na yasano ne myanda mutanda na makumi yasano (45,650). m 16 “Bonse aba mu nkambi ya kwa Rubene abalembelwe bali amakana umwanda umo na makumi yasano na limo ne myanda ine na makumi yasano (151,450) ukulingana ne fyali amabumba yabo, kabili aba e ba cibili ukuya. n

181

Inkambi ya kwa Efraimu na Dani

17 “Pa nshita ya kukuusha icikuulwa ca kukumaninako, a inkambi ya bena Lebi b ikabe pa kati ka nkambi shibiye. “Filya fine inkambi shabo shikakonkana, e fyo bakeme, c cila muntu pa cifulo cakwe, ukulingana ne mikowa yabo itatu itatu. 18 “Inkambi ya kwa Efraimu d iya mikowa itatu ikaba ku masamba mu mabumba yabo, kabili intungulushi pa bana ba kwa Efraimu ni Elishama e mwana Amihudi. 19 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi yane ne myanda isano (40,500). f 20 Kabili abakakuulila inkambi mupepi na ena ba mu mukowa wa kwa Manase, g kabili intungulushi pa bana ba kwa Manase ni Gamaliele h mwana Pedasuri. 21 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi yatatu na yabili ne myanda ibili (32,200). i 22 E lyo pakakonke umukowa wa kwa Benjamini; j intungulushi pa bana ba kwa Benjamini ni Abidani k mwana Gideoni. 23 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi yatatu na yasano ne myanda ine (35,400). l 24 “Bonse aba mu nkambi ya kwa Efraimu abalembelwe bali amakana umwanda umo na cinekonsekonse no mwanda umo (108,100) mu mabumba yabo, kabili aba e ba citatu ukuya. m 25 “Inkambi ya kwa Dani iya mikowa itatu ikaba ku kapinda ka ku kuso mu mabumba yabo, kabili intungulushi pa bana ba kwa Dani ni Ahiesere n mwana Amishadai. 26 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi mutanda na yabili ne myanda cinelubali (62,700). o 27 Kabili abakakuulila inkambi mupepi na ena bakaba ba mu mukowa wa kwa Ashere, ne ntungulushi pa bana ba kwa Ashere ni Pagiele p mwa-

ICIPA. 2 a Imp 1:51 Imi 7:44 He 8:5 He 9:11 b Imp 3:6 Imp 3:12 c 1Ko 14:33 1Ko 14:40 d Imp 1:33 e Imp 1:10 Imp 7:48 Imp 10:22 f Imp 1:33 g Ukt 48:20 h Imp 1:10 Imp 7:54 Imp 10:23 i Imp 1:35 j Ukt 35:18 Am 68:27 k Imp 1:11 Imp 7:60 Imp 10:24 l Imp 1:37 m Imp 10:22 n Imp 1:12 Imp 7:66 Imp 10:25 o Imp 1:39 p Imp 1:13 Imp 7:72 Imp 10:26



















Ku Kulyo a Imp 1:41 b Ukt 46:24 c Imp 1:15 Imp 7:78 Imp 10:27 d Imp 1:43 e Imp 10:25 f Ukt 15:5 Ukf 12:37 Ukf 38:26 Imp 1:46 Imp 11:21 Imp 14:29 Imp 26:51 g Imp 1:47 Imp 3:15 Imp 26:62 h Imp 1:54 i Imp 1:52 Imp 2:2 Imp 24:2 j Imp 10:28



















ICIPA. 3 k Ukf 19:2 Le 25:1 l Ukf 6:23 Le 10:1 1Im 24:2 m Ukf 6:25 Amg 10:6 n Ukf 38:21 1Im 6:3 o Ukf 28:1 Le 8:2 p Le 10:1 Imp 26:61

IMPENDWA 2:17–3:4

na Okrani. 28 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi yane na limo ne myanda isano (41,500). a 29 E lyo pakakonke umukowa wa kwa Naftali: b intungulushi pa bana ba kwa Naftali ni Ahira c mwana Enani. 30 Kabili ibumba lyakwe na balembelwe pali aba, bali amakana amakumi yasano na yatatu ne myanda ine (53, 400). d 31 “Bonse aba mu nkambi ya kwa Dani abalembelwe bali amakana umwanda umo na makumi yasano na cinelubali ne myanda mutanda (157,600). E ba kulekeleshako ukuya e—ukulingana na mabumba yabo aya imikowa itatu itatu.” 32 Aba e bana ba kwa Israele abalembelwe ukulingana na mayanda ya bashibo; bonse aba mu nkambi abalembelwe mu mabumba yabo bali amakana imyanda mutanda na yatatu ne myanda isano na makumi yasano (603,550). f 33 Lelo abena Lebi tabalembelwe g mu kati ka bana ba kwa Israele, nga filya fine fye Yehova aebele Mose. 34 Na bana ba kwa Israele bacitile ukulingana na fyonse ifyo Yehova aebele Mose. h E fyo bakuulile inkambi mu mikowa i yabo itatu itatu, kabili e fyo baile, j cila muntu ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo. e fyali ulupwa lwa kwa Aa3 Ifi rone na Mose pa nshita Yehova alandile na Mose mu Lupili lwa Sinai. k 2 Kabili aya e mashina ya bana baume ba kwa Aarone: Nadabu e beli, na Abihu, l Eleasari, m na Itamari. n 3 Aya e mashina ya bana baume ba kwa Aarone, bashimapepo basubwa abapeelwe amaka ya kubomba bushimapepo. o 4 Lelo Nadabu na Abihu bafwiliile pa ntanshi ya kwa Yehova ilyo baletele kuli Yehova umulilo p uo bashasuminishiwe, mu matololo ya Sinai;

IMPENDWA 3:5-28

Imilimo ya bena Lebi, Gershone

kabili tabakwete abana baume. Lelo Eleasari a na Itamari b balebomba bushimapepo pamo na shibo Aarone. 5 E lyo Yehova aebele Mose ati: 6 “Palamika umukowa wa kwa Lebi, c no kubemika pa ntanshi ya kwa Aarone shimapepo, pa kuti balemubombela. d 7 Kabili bakalemubombela no kubombela ulukuta lonse pa ntanshi ya cikuulwa ca kukumaninako ilyo balebomba imilimo iya pa cikuulwa ca mushilo. 8 Kabili bakalesunga ifipe e fyonse ifya pa cikuulwa ca kukumaninako, no kubombela abana ba kwa Israele ilyo balebomba imilimo ya pa cikuulwa ca mushilo. f 9 Kabili ukapeele abena Lebi kuli Aarone na ku bana bakwe abaume. Bena bantu bapeelwa, bapeelwa kuli ena ukufuma pa bana ba kwa Israele. g 10 Kabili ukabike Aarone na bana bakwe abaume pali bushimapepo, na bo bakalebomba bushimapepo bwabo; h na umbi umbi uwapalamako akepaiwe.” i 11 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 12 “Lelo ine, mona! nabuula abena Lebi mu kati ka bana ba kwa Israele ukubapyanika pa mabeli j yonse aya bana ba kwa Israele; kabili abena Lebi bakaba bandi. 13 Pantu ibeli lyonse lyandi. k Ubushiku naipeye amabeli yonse mu calo ca Egupti l naibuulile amabeli yonse aya mu Israele, e kutila amabeli ya bantu na ya nama. m Yakulaba yandi. Nine Yehova.” 14 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose mu matololo ya Sinai, n ati: 15 “Lemba abana baume ba kwa Lebi ukulingana na mayanda ya bashibo mu ndupwa shabo. Umwaume onse uuli no mweshi umo no kuya pa muulu umulembe.” o 16 Awe Mose atendeke ukubalemba ukulingana ne fyo Yehova amukonkomeshe, acitile filya fine

ICIPA. 3 a Imp 3:32 Imp 20:26 b Imp 4:28 Imp 7:8 c Ukf 32:26 Imp 8:6 Imp 18:2 Mal 2:4 d Imp 1:50 Imp 8:11 Imp 16:9 e Imp 4:12 f Imp 1:51 Es 52:11 g Imp 8:16 Imp 18:6 h Ukf 40:15 Imp 18:7 He 7:11 i Imp 16:40 1Sa 6:19 2Im 26:16 j Imp 3:41 Imp 3:45 Imp 8:18 k Ukf 13:2 Ukf 34:19 Imp 8:17 Imp 18:15 Lk 2:23 l Ukf 13:15 m Le 27:26 Neh 10:36 n Ukf 19:1 o Imp 3:39



















Ku Kulyo a Ukf 6:16 1Im 6:1 b Imp 26:57 1Im 23:6 c Ukf 6:17 1Im 6:17 1Im 23:9 d Ukf 6:18 1Im 6:18 e 1Im 6:38 f Ukf 6:19 g 1Im 6:29 h 1Im 24:30 i 1Im 6:20 j 1Im 23:9 k Imp 3:15 l Imp 4:39 Imp 4:40 m Imp 1:53 n Imp 4:24 o Ukf 26:7 Ukf 35:11 Imp 4:25 p Ukf 26:14 q Ukf 26:36 r Ukf 27:9 s Ukf 27:16 t Ukf 35:18 u Imp 3:19

182

fye bamwebele. 17 Kabili aba e bana baume ba kwa Lebi a ukulingana na mashina yabo: Gershone na Kohati na Merari. b 18 Amashina ya bana baume ba kwa Gershone ukulingana ne ndupwa shabo ni aya: Libni na Shimei. c 19 E lyo abana baume ba kwa Kohati d ukulingana ne ndupwa shabo ni Amramu na Isari, e Hebrone na Usiele. 20 Na bana baume ba kwa Merari f ukulingana ne ndupwa shabo ni Maali g na Mushi. h Ishi e ndupwa sha bena Lebi ukulingana na mayanda ya bashibo. 21 Muli Gershone mwafumine ulupwa lwa bena Libni i no lupwa lwa bena Shimei. j Ishi e ndupwa sha bena Gershone. 22 Abantu babo abalembelwe bali ukulingana ne mpendwa ya baume bonse aba mweshi umo no kuya pa muulu. k Abantu babo abalembelwe bali amakana cinelubali ne myanda isano (7,500). l 23 Indupwa sha bena Gershone shali ku numa ya cikuulwa ca mushilo. m Shapangile inkambi ku masamba. 24 Kabili Eliasafi mwana Laele e wali intungulushi ya lupwa lwa bena Gershone. 25 Kabili umulimo wa bana baume ba kwa Gershone n mu cikuulwa ca kukumaninako, wakumine icikuulwa ca mushilo ne tenti, o ne ca kufimbapo p ca liko ne ca kucinga q pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako, 26 ne nsalu sha kucingilako r ulubansa ne ca kucinga s pa mwinshi wa lubansa ulwashinguluka icikuulwa ca mushilo ne ciipailo, ne myando t ya liko, e kutila conse icakumine umulimo wa ciko onse. 27 Kabili muli Kohati mwafumine ulupwa lwa bena Amramu no lupwa lwa bena Isari no lupwa lwa bena Hebrone no lupwa lwa bena Usiele. Ishi e ndupwa sha bena Kohati. u 28 Pa baume bo-

183

Abena Kohati; Eleasari; Merari

nse abapendelwe ukutampila pa wali no mweshi umo no kuya pa muulu pali abantu amakana cinekonsekonse ne myanda mutanda (8,600), abalebomba umulimo mu ncende ya mushilo. a 29 Indupwa sha bana baume ba kwa Kohati shakuulile inkambi ku kapinda ka ku kulyo aka cikuulwa ca mushilo. b 30 Kabili Elisafani mwana Usiele e wali intungulushi ya ndupwa sha bena Kohati. c 31 Kabili umulimo d wabo wakumine Icipao e ne tebulo f ne ca kutekapo g inyali ne fiipailo h ne fipe i fya mu muputule wa mushilo ifyo balebomfya pa kubomba ne ca kucingilako, j na conse icakumine uyu mulimo. 32 Kabili Eleasari k mwana Aarone shimapepo, uwaleangalila abalebombe milimo ya mu muputule wa mushilo, e wali umukalamba wa ntungulushi sha bena Lebi. 33 Muli Merari mwafumine ulupwa lwa bena Maali l no lupwa lwa bena Mushi. m Ishi e ndupwa sha bena Merari. n 34 Kabili abantu babo abalembelwe ukulingana ne mpendwa ya baume bonse aba mweshi umo no kuya pa muulu bali amakana mutanda ne myanda ibili (6,200). o 35 Kabili Suriele mwana Abihaili e wali intungulushi pa ndupwa sha kwa Merari mu mukowa wabo. Bapangile inkambi ku kapinda ka ku kuso aka cikuulwa ca mushilo. p 36 Kabili umulimo abana baume ba kwa Merari baleangalila wali wa mafulemu q ya cikuulwa ca mushilo ne milando r ya ciko ne nceshi s sha ciko na mashinte ya ciko ne fipe t fya ciko fyonse ne milimo ya ciko yonse, u 37 ne fyaimikwa v fya mu lubansa ukushinguluka, na mashinte w ya fiko ne mpopo sha fiko ne myando ya fiko. 38 Kabili abapangile nkambi ku ntanshi ya cikuulwa ca mushilo lwa ku kabanga, ku ntanshi ya cikuulwa ca kukumani-

ICIPA. 3 a Imp 4:35 Imp 4:36 b Imp 1:53 c Ukf 6:22 1Im 6:18 d Imp 4:15 e Ukf 25:10 He 9:4 f Ukf 25:23 He 9:2 g Ukf 25:31 h Ukf 27:1 Ukf 30:1 i Ukf 38:3 j Ukf 26:31 Ukf 36:35 k Imp 4:16 Imp 20:28 l Imp 26:58 m 1Im 24:30 n Imp 3:20 o Imp 4:43 Imp 4:44 p Imp 1:53 q Ukf 36:20 r Ukf 36:31 s Ukf 26:32 Ukf 26:37 Ukf 36:38 t Ukf 27:19 u Imp 4:31 v Ukf 27:10 w Ukf 27:11



















Ku Kulyo a Imp 18:5 b Imp 3:10 c Imp 3:15 d Imp 3:12 Imp 8:16 e Ukf 13:2 Imp 18:15 f Imp 3:41 g Imp 18:15 h Imp 3:39 i Le 27:6 Imp 18:16

IMPENDWA 3:29-47 nako ukulola ukutulila akasuba, ni Mose na Aarone na bana bakwe abaume, abalebomba umulimo wa mu muputule wa mushilo, a umulimo uo balebombela abana ba kwa Israele. Kabili umbi umbi uwapalamako akepaiwe. b 39 Bonse abalembelwe mu bena Lebi abo Mose na Aarone balembele ukulingana ne fyo Yehova abebele ukulingana ne ndupwa shabo, abaume bonse aba mweshi umo no kuya pa muulu, bali amakana amakumi yabili na yabili (22,000). 40 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Lemba abana baume ba kwa Israele bonse amabeli ukutula pa wa mweshi umo no kuya pa muulu, c upende ne mpendwa yabo. 41 Kabili umbuulile abena Lebi—nine Yehova—bapyane amabeli yonse aya bana ba kwa Israele, d umbuulile ne fitekwa fya bena Lebi fipyane amabeli yonse aya fitekwa fya bana ba kwa Israele.” e 42 Awe Mose alembele amabeli yonse aya bana ba kwa Israele, nga filya fine fye Yehova amwebele. 43 Ne mpendwa ya baume bonse amabeli ukutula pa wa mweshi umo no kuya pa muulu iya balembelwe yali amakana amakumi yabili na yabili ne myanda ibili na makumi cinelubali na batatu (22,273). 44 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 45 “Buula abena Lebi ubapyanikishe pa mabeli yonse aya bana ba kwa Israele, ne fitekwa fya bena Lebi ufipyanikishe pa fitekwa fyabo; kabili abena Lebi bakaba bandi. f Nine Yehova. 46 Kabili pa kulubula g amabeli imyanda ibili na makumi cinelubali na yatatu (273) aya bana baume ba kwa Israele ayapula pa mpendwa ya bena Lebi, h 47 ukababuulile ibeli limo limo indalama amashekele yasano. i Ukabuule ayalingene ne shekele lya mu muputule wa mushilo. Ishekele limo magera amakumi

IMPENDWA 3:48–4:16 yabili (20). a 48 Kabili ukapeele Aarone na bana bakwe abaume indalama sha kulubwilamo abapula pa mpendwa ukubacila.” 49 Awe Mose apokele indalama sha kulubwila ukufuma kuli balya abacilile pa mpendwa iyo abena Lebi bali no kulubula mu ndalama sha cilubula. 50 Ku mabeli ya bana ba kwa Israele e ko apokele indalama amashekele ikana limo ne myanda itatu na makumi mutanda na yasano (1,365) ayalingene ne shekele lya mu muputule wa mushilo. 51 E lyo Mose apeele Aarone na bana bakwe abaume indalama sha kulubwila ukulingana ne cipope ca kwa Yehova, nga filya fine Yehova aebele Mose. Yehova alandile kuli 4 Nomba Mose na kuli Aarone ati: 2 “Kukaba ukupenda abana baume ba kwa Kohati b mu kati ka bana baume ba kwa Lebi, ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, 3 ukutula pa wa myaka amakumi yatatu (30) c ukufika na ku wa myaka amakumi yasano (50), d bonse abengalinga ukubomba imilimo e ya mu cikuulwa ca kukumaninako. 4 “Uyu e mulimo wa bana baume ba kwa Kohati mu cikuulwa ca kukumaninako. f Mulimo wa mushilo nga nshi: 5 Kabili Aarone na bana bakwe abaume bakaleingilamo pa nshita ya kukuuka, bakalekobola insalu g ya kucingilako no kuifimba pa cipao h ca cipangano. 6 Kabili bakafimbe imikupo ya basilu i pa muulu wa ciko no kwanshikapo insalu ya bluu e lyo bakabikeko ne mitembo ya ciko. j 7 “Kabili bakanshike insalu ya bluu pe tebulo k lya mukate wa kutuula, no kubikapo imbale l na makapu ne mbale shafonka m ne mitondo ya mwangashi wa mutuulo; kabili umukate n wa nshiku pe ukalebapo lyonse. 8 E lyo bakafimbepo insalu yakashika ce, o no kufimbapo imikupo ya

Umulimo wa bena Kohati ICIPA. 3 a Ukf 30:13 Le 27:25



















ICIPA. 4 b Imp 3:19 Imp 3:27 c 1Im 23:3 Lk 3:23 d Imp 8:25 e Imp 4:30 1Im 6:48 1Im 23:24 1Im 28:13 f Imp 3:31 Imp 4:15 Imp 4:19 g Ukf 26:31 Ukf 36:35 Ukf 40:3 Le 16:2 Imp 3:31 He 9:3 h Ukf 25:10 Ukf 37:1 i Ukf 25:5 j Ukf 25:13 k Ukf 25:23 Le 24:6 l Ukf 25:29 m Ukf 37:16 n Le 24:5 o Ukf 25:4



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p q r s

t u v w x

y z

Ukf 25:5 Ukf 25:28 Ukf 25:31 Ukf 25:37 Ukf 25:38 Ukf 37:23 Ukf 37:24 Imp 4:6 Ukf 30:1 Ukf 37:25 Ukf 25:5 Ukf 30:5 Imp 3:31 Ukf 35:23 Le 6:12 Ukf 27:3 Ukf 27:6 Imp 4:5 Imp 3:8 Imp 7:9 Imp 10:21 Amg 31:9 1Im 15:2 2Sa 6:6 Imp 3:31 Imp 3:32 Ukf 27:20 Le 24:2 Ukf 30:34 Am 141:2 Uks 5:8 Ukf 29:40 Ukf 29:7 Ukf 30:23 Le 8:12 Am 133:2

184

basilu a no kubikako imitembo ya liko. b 9 Kabili bakabuule insalu ya bluu no kufimba pa ca kutekapo c inyali ne nyali d sha ciko no tumanikilo e twa ciko ne fya kwikato mulilo f fya ciko ne fipe g fyonse ifya mafuta ifyo lyonse babomfya ku ca kutekapo inyali. 10 E lyo bakafimbe imikupo ya basilu h pa ca kutekapo inyali na pa fipe fya ciko fyonse no kucibika pa cimuti ca kusendelapo. 11 Kabili bakanshike insalu ya bluu pa ciipailo ca golde, i kabili bakacifimbe imikupo ya basilu j no kubikako imitembo ya ciko. k 12 Kabili bakabuule ifipe l fyonse ifya kubomfya ifyo lyonse babomfya mu muputule wa mushilo, no kufibika mu nsalu ya bluu no kufimbapo imikupo ya basilu m no kufibika pa cimuti ca kusendelapo. 13 “Kabili bakapyange imito ya mafuta iya pa ciipailo n no kwanshikapo insalu yakashikila iya masako ya mpaanga. 14 Kabili bakabikepo ifipe fya ciko fyonse ifyo lyonse babomfya pa ciipailo, o ifya kwikata umulilo, ifya kutunkwilako na bafosholo ne mbale shafonka, ifipe fyonse ifya ciipailo; kabili bakafimbepo imikupo ya basilu no kubikako imitembo ya ciko. p 15 “Kabili pa kukuusha inkambi Aarone na bana bakwe abaume bakapwishe ukufimba pa fya mu muputule wa mushilo q na pa fipe r fyonse ifya mu muputule wa mushilo, e lyo nomba abana baume ba kwa Kohati bakengilemo ku kufisenda, s lelo bekakumya t ku fya mu muputule wa mushilo epali bafwa. Ifi e fipe fya bana ba kwa Kohati mu cikuulwa ca kukumaninako. u 16 “Kabili umulimo v wa kwa Eleasari mwana Aarone shimapepo, wa kubombela ku mafuta w ya cengelo na ku fyanunkila x na ku mutuulo y wa lyonse uwa ngano na ku mafutaz ya kusubilako, na ku cikuulwa ca mushilo

185

Umulimo wa bena Gershone, Merari

conse na fyonse ifilimo, e kutila mu muputule wa mushilo ne fipe fyonse ifilimo.” 17 Awe Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose na Aarone ati: 18 “Mwikaleka umukowa wa ndupwa sha bena Kohati a ukalobe mu bena Lebi. 19 Lelo mukabacitile ci pa kuti bakabe no mweo no kukanafwa ilyo balepalama ku fya mushilo nga nshi. b Aarone na bana bakwe abaume bakengilemo, kabili bakapeele abantu umo umo umulimo wakwe ne fipe fyakwe ifya kusenda. 20 Na bo bekengilamo ku kumona ifya mushilo nangu fye pa nshita iinono, epali bafwa.” c 21 E lyo Yehova alandile kuli Mose ati: 22 “Kukaba ukupenda abana baume ba kwa Gershone, d bakapendwe ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo. 23 Bonse abengalinga ukubomba imilimo ya mu cikuulwa ca kukumaninako, ukutula pa wa myaka amakumi yatatu (30) ukufika na ku wa myaka amakumi yasano (50) ukabalembe. e 24 Uyu e mulimo indupwa sha bena Gershone shikalabomba ne fi e fyo bakalasenda. f 25 Bakalesenda insalu g sha cikuulwa ca mushilo ne cikuulwa ca kukumaninako, h ne ca kufimbapo i ca ciko no mukupo wa basilu uwa kufimbapo j uuli pa muulu wa ciko, ne ca kucingilako k pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako, 26 ne nsalu sha kucingilako l ulubansa ne ca kucinga m pa mpongolo ya lubansa ulwashinguluka icikuulwa ca mushilo ne ciipailo, ne myando ya ciko ne fipe fya ciko fyonse ifya kubomfya pa kubomba, na fyonse ifyo babombelako imilimo lyonse. E fyo bakalebomba. 27 Ilyo Aarone na bana n bakwe abaume basosa ukuti imilimo ibombwe, e lyo imilimo yonse iya bana ba kwa Gershone o iya kusenda ifipe fyabo fyonse no kubomba imilimo yabo

ICIPA. 4 a Imp 3:27 b Imp 4:4 c Ukf 19:21 1Sa 6:19 d Imp 3:21 e Imp 4:3 f Imp 3:25 g Ukf 26:1 Ukf 36:8 h Ukf 26:7 Ukf 36:14 i Ukf 26:14 j Ukf 36:19 k Ukf 26:36 Ukf 36:37 l Ukf 27:9 Ukf 38:9 m Ukf 27:16 Ukf 38:18 n Imp 3:3 Imp 3:10 o Imp 3:21 Imp 3:23



















Ku Kulyo a Imp 3:25 b Ukf 6:23 Imp 3:4 Imp 4:33 Imp 7:8 c Ukf 6:19 Imp 3:33 d Imp 4:3 Imp 4:23 e Imp 3:36 f Ukf 26:15 Ukf 36:20 g Ukf 26:26 Ukf 36:31 h Ukf 26:37 Ukf 36:38 i Ukf 26:19 Ukf 38:27 j Ukf 27:10 k Ukf 27:11 l Ukf 27:19 m Imp 3:8 n Imp 3:33 o Imp 4:28 p Imp 1:16 Yos 22:14 q Imp 3:19 Imp 3:27 Imp 3:29 r Imp 4:47 s Imp 8:25 t Imp 4:3 Imp 8:26

IMPENDWA 4:17–36

yonse ikalecitwa, kabili e bo mukapeele umulimo wa kusenda ifipe fyabo fyonse. 28 Uyu e mulimo wa ndupwa sha bana ba bena Gershone a mu cikuulwa ca kukumaninako, kabili bakalatungululwa na Itamari b umwana mwaume wa kwa Aarone shimapepo pa kubomba umulimo wabo. 29 “E lyo abana baume ba kwa Merari, c ukabalembe ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo. 30 Bonse abengalinga ukubomba imilimo ya mu cikuulwa ca kukumaninako, ukutula pa wa myaka amakumi yatatu (30) ukufika na ku wa myaka amakumi yasano (50) ukabalembe. d 31 Kabili ifi e fyo bakalasenda, e ukulingana ne milimo yabo yonse iya mu cikuulwa ca kukumaninako: amafulemu f ya cikuulwa ca mushilo ne mitembo g ya ciko ne nceshi h sha ciko na mashinte ya ciko, i 32 ne fyaimikwa j fya mu lubansa ukushinguluka, na mashinte k ya fiko ne mpoopo l sha fiko ne myando ya fiko pamo ne fibombelo fyonse no mulimo wa fiko. Kabili mukabapeele ifibombelo mwi shina ne shina ifyo bafwile ukusenda. m 33 Uyu e mulimo wa ndupwa sha bana ba kwa Merari n ukulingana ne milimo yabo yonse iya mu cikuulwa ca kukumaninako, kabili bakalatungululwa na Itamari umwana mwaume wa kwa Aarone shimapepo.” o 34 Kabili Mose na Aarone ne ntungulushi p sha lukuta balembele abana baume ba bena Kohati q ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, 35 ukutula pa wa myaka amakumi yatatu (30) r ukufika na ku wa myaka amakumi yasano (50), s bonse abengalinga ukubomba imilimo ya mu cikuulwa ca kukumaninako. t 36 Kabili abalembelwe ukulingana ne ndupwa shabo bali amakana yabili ne myanda cinelubali na basano

IMPENDWA 4:37–5:9

Abena Lebi balembwa. Ukuyebelela

(2,750). a 37 Aba e balembelwe b mu ndupwa sha bena Kohati, bonse abalebomba mu cikuulwa ca kukumaninako, abo Mose na Aarone balembele ukulingana ne cipope Yehova apeele kuli Mose. 38 Nomba abalembelwe mu bana baume ba kwa Gershone c ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, 39 ukutula pa wa myaka amakumi yatatu (30) ukufika na ku wa myaka amakumi yasano (50), bonse abengalinga ukubomba imilimo ya mu cikuulwa ca kukumaninako, d 40 abalembelwe ukulingana ne ndupwa shabo, mu mayanda ya bashibo, bali amakana yabili ne myanda mutanda na makumi yatatu (2,630). e 41 Aba e balembelwe mu ndupwa sha bana baume ba kwa Gershone, bonse abalebomba mu cikuulwa ca kukumaninako, abo Mose na Aarone balembele ukulingana ne cipope Yehova apeele Mose. f 42 Kumfwa abalembelwe mu ndupwa sha bana baume ba kwa Merari ukulingana ne ndupwa shabo, mu mayanda ya bashibo, 43 ukutula pa wa myaka amakumi yatatu (30) ukufika na ku wa myaka amakumi yasano (50), bonse abengalinga ukubomba imilimo ya mu cikuulwa ca kukumaninako, g 44 abalembelwe ukulingana ne ndupwa shabo bali amakana yatatu ne myanda ibili (3,200). h 45 Aba e balembelwe mu ndupwa sha bana ba kwa Merari, abo Mose na Aarone balembele ukulingana ne cipope Yehova alandiile muli Mose. i 46 Abena Lebi bonse abalembelwe abo Mose na Aarone ne ntungulushi sha kwa Israele balembele ukulingana ne ndupwa shabo mu mayanda ya bashibo, 47 ukutula pa wa myaka amakumi yatatu (30) ukufika na ku wa myaka amakumi yasano (50), j bonse abengalinga ukubomba imilimo yakosa no mulimo wa kusenda ifipe mu cikuulwa

ICIPA. 4 a Imp 3:28 b Imp 3:15 c Imp 3:21 d Imp 4:3 Imp 4:23 e Imp 3:22 f Imp 3:15 Imp 4:22 g Imp 4:3 Imp 4:23 Imp 4:30 Imp 4:35 Imp 4:39 Imp 8:26 h Imp 3:34 i Imp 3:15 Imp 4:29 j Imp 4:3 Imp 4:23 Imp 4:30



















Ku Kulyo a Imp 4:15 Imp 4:24 Imp 4:31 b Imp 3:39 c Imp 4:37 Imp 4:41 Imp 4:45



















ICIPA. 5 d Le 13:46 Imp 12:14 2Im 26:21 e Le 15:2 f Le 22:4 Imp 19:11 Imp 31:19 g 2Is 7:3 h Imp 19:22 i Ukf 25:8 Le 26:11 Yos 22:19 2Ko 6:16 j Le 5:1 Le 5:17 Le 6:2 k Le 5:5 Yos 7:19 Am 32:5 Yak 5:16 l Le 6:5 m Le 5:16 Le 6:7 Le 7:7 n Ukf 29:28 Imp 18:8 o Le 6:17 Le 7:6 Le 10:13

186

ca kukumaninako, a 48 abo balembele bali amakana cinekonsekonse ne myanda isano na makumi cinekonsekonse (8,580). b 49 Mose abalembele amashina ukulingana ne cipope ca kwa Yehova, umo umo ukulingana no mulimo wakwe ne fipe alesenda; e fyo balembelwe nga filya fine fye Yehova aebele Mose. c Yehova akonkenye5 Kabili po ukusosa kuli Mose ati: 2 “Eba abana ba kwa Israele ukuti bakafumye mu nkambi onse uwa fibashi d na onse uulefuma fimo ku fya mfwalo e na onse uwakoweshiwa ku cafwa. f 3 Abe mwaume nelyo mwanakashi mukabafumishe ku nse. Mukabafumishe ku nse ya nkambi, g pa kuti bekakowesha h inkambi sha bo njikalamo.” i 4 E lyo abana ba kwa Israele bacitile ifyo fine, babafumishe na ku nse ya nkambi. Nga filya fine fye Yehova aebele Mose, e fyo abana ba kwa Israele bacitile. 5 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 6 “Sosa ku bana ba kwa Israele auti, ‘Umwaume napamo umwanakashi, nga acita ulubembu lumo pa membu shonse isho abantunse bacita isha kubembukila Yehova, ninshi uyo muntu aba uwa mulandu. j 7 Kabili akasokolole k ulubembu lwakwe ulo acitile, na o akafute ica pa mulandu wakwe icituntulu, no kulundapo ica pali fisano, l no kucipeela ku o alufyenyeko. 8 Lelo uo alufyenyeko nga afwa kabili takwete lupwa wapalamisha uo engafuta ica pa mulandu, ninshi ica pa mulandu ico alebwesesha kuli Yehova cikabe ca kwa shimapepo, pamo na sukusuku wa kufutilako uo shimapepo akamufutilako. m 9 “ ‘Kabili umusangulo n onse uwa bana ba kwa Israele uwa fya mushilo o fyonse, uo bakapalamika kuli shimapepo, ukabe

187

Ubucende bwa mu bumfisolo. Ubufuba

wakwe. a 10 Kabili ifya mushilo fyonse ifyo umuntu asangula fikaba fya kwa shimapepo. Conse ico umuntu no muntu apeela kuli shimapepo, cikaba ca kwa shimapepo.’ ” 11 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 12 “Sosa ku bana ba kwa Israele auti, ‘Nga ca kuti umukashi ayalukila umulume wakwe pa kucita ubupulumushi, b 13 kabili umwaume umbi asendama nankwe no kufumya amenshi ya bwaume, c kabili cafiswa ku menso ya mulume d wakwe no kukanaishibikwa, kabili umwanakashi nga naikowesha lelo tapali inte ya kumushinina, kabili tasangilishiwe; 14 no mulume aba no bufuba, e kabili alatunganya umukashi wakwe ukuti nacita ubupulumushi, e lyo na o ca cine naikowesha, napamo umulume aba no bufuba, kabili atunganya umukashi ukuti nacita ubupulumushi, lelo kwena taikoweshe; 15 e lyo uyo muntu akatwale umukashi wakwe kuli shimapepo, f akamutwale pamo no mutuulo wakwe, ulupe1 lumo ulwa buunga bwa barle. Eketilapo amafuta nangu ukufutumwinapo ifyanunkila, g pantu uyu, mutuulo wa bufuba, umutuulo wa kwibukishishako ulubembu. 16 “ ‘Na o shimapepo akamulete pa ntanshi no kumwimika ku cinso ca kwa Yehova. h 17 Kabili shimapepo akabuule amenshi ya mushilo mu cipe ce bumba, kabili akabuulepo ne loba ilili pa nshi mu cikuulwa ca mushilo, no kulibika mu menshi. 18 Kabili shimapepo akemike umwanakashi uyo ku cinso ca kwa Yehova no kuposolola umushishi wakwe e lyo akabike mu ndupi sha uyo mwanakashi umutuulo wa kwibukishishako, e kutila umutuulo wa bufuba, i kabiImp 5:151 Mu “lupe” lumo mwaleingila amalita nalimo yabili.

ICIPA. 5 a Amg 18:3 Ek 44:29 1Ko 9:13 b Imp 5:20 Ho 4:13 c Le 18:20 Amg 5:18 d Am 26:4 Amp 30:20 e Amp 6:34 Uln 8:6 f Imp 5:30 g Le 5:11 h Ye 17:10 Mal 3:5 He 13:4 i Imp 5:15 Imp 5:25



















Ku Kulyo a Imp 5:22 Imp 5:24 b Ro 7:2 He 13:4 c Imp 5:12 1Ko 6:9 d Le 18:20 Imp 5:13 e Yos 6:26 1Sa 14:24 1Is 8:31 f Ukt 46:26 g 2Im 34:24 Ye 51:60 h Imi 3:19 i Imp 5:18 j Imp 5:15 k Le 2:9 Le 5:12

IMPENDWA 5:10-27

li mu minwe ya kwa shimapepo mukabe amenshi yalula ayaleta icitiipu. a 19 “ ‘Kabili shimapepo akamulenge ukulapa, kabili akatile ku mwanakashi: “Nga ca kuti tapaba umwaume uwasendama nobe kabili nga ca kuti ilyo wali ku mulume b obe tawayalukile ku kuikowesha ukuli konse, ube uwa kaele ku menshi aya ayalula ayaleta icitiipu. 20 Lelo, nga walyalukila umulume c obe ilyo ucili mu minwe yakwe kabili nga waliikowesha e lyo no mwaume umbi uushili mulume obe nga alyulungana na iwe, d—” 21 E lyo shimapepo akalenge umwanakashi uyo ukulapa umulapo wa citiipu, e kabili shimapepo akatile ku mwanakashi: “Shi Yehova akulenge ukuba icitiipu kabili umulapo mu kati ka bantu bobe ilyo Yehova alalenga itanta1 f lyobe ukucepa, ne fumo lyobe ukufimba. 22 Kabili aya menshi ayaleta icitiipu yaleingila mu mala yobe pa kuti ifumo lyobe lifimbe ne tanta lyobe licepe.” E lyo umwanakashi akatile: “Cibe ifyo fine!1 Ameni!” 23 “ ‘E lyo shimapepo akalembe ifi fitiipu mwi buuku g no kufikuumwina h mu menshi ayalula. 24 Kabili akalenge umwanakashi uyo ukunwa amenshi yalula ayaleta icitiipu, i na menshi yalula ayaleta icitiipu ayo akanwa yakamulenga ukukalipwa mu mala. 25 E lyo shimapepo akabuule umutuulo j wa bufuba uuli mu minwe ya mwanakashi uyo no kuusunsha uku no ku, ku cinso ca kwa Yehova, no ku-upalamika ku ciipailo. 26 Kabili shimapepo akabuulepo uyo mutuulo mu lupi ku kuba ica kwibukishishako k ca uko no ku-ufutumwina pa ciipailo, e lyo akalenge umwanakashi ukunwa amenshi ayo. 27 Ilyo amulenga ukunwa amenshi, nga Imp 5:211 Ili itanta nalimo e fya mfwalo. 221 Nangu, “Ameni” mu ciHebere.

IMPENDWA 5:28–6:14 ali-ikowesha pa kucita ubupulumushi no kubembukila umulume a wakwe, amenshi ayalula ayaleta icitiipu yakengila muli ena, kabili ifumo lyakwe likafimba, ne tanta lyakwe likacepa, no yo mwanakashi akaba icitiipu mu kati ka bantu bakwe. b 28 Lelo, nga ca kutila uyo mwanakashi taikowesha lelo alisanguluka, takakandwe; c kabili akemita. 29 “ ‘Ili e funde lya pa bufuba, d nga umwanakashi ayalukila e umulume f ilyo acili mu minwe yakwe, kabili aikowesha, 30 atemwa ilyo umwaume aba no bufuba, kabili atunganya ukuti umukashi wakwe nacita ubupulumushi; e fyo akalenge umukashi ukwiminina ku cinso ca kwa Yehova, na shimapepo akacite kuli ena fyonse ifya mwi funde ili. 31 No yo mwaume takashingamwe ulubembu, lelo umukashi wakwe akakandilwa pa lubembu lwakwe.’ ” Yehova akonkenyepo 6 Kabili ukusosa kuli Mose ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele auti, ‘Nga ca kuti umwaume nelyo umwanakashi alapa umulapo waibela uwa kuba umuNasiri g kuli Yehova, 3 tafwile ukunwa umwangashi ne fya kunwa ifikola. Tafwile ukunwa umwangashi uwakantuka nelyo ifya kunwa ifikola ifyakantuka, h nangu ifya kunwa fyonse ifyapangwa ku mwangashi, nangu fisabo fya mwangashi ifibishi atemwa ifyayanikwa. 4 Inshiku shonse isho akaba umuNasiri ekalya nangu cimo icapangwa ku mwangashi, ukutula pa myangashi iishilapya no kufika ku fipapa fya myangashi. 5 “ ‘Inshiku shonse isho akaba umuNasiri ekabeya umushishi wakwe; i akabe uwa mushilo pa kuleka umushishi j wa ku mutwe wakwe ukukula mpaka inshiku isho aipeela ku kuba uwa kwa Yehova shafishiwapo. 6 Inshiku

Umulapo wa kuba UmuNasiri ICIPA. 5 a Imp 5:13 Imp 5:20 b Amg 27:26 Ga 3:10 c Imp 5:19 d Imp 5:14 Imp 5:15 e Imp 5:12 Imp 5:19 f Ro 7:2



















ICIPA. 6 g Aba 13:5 h Le 10:9 Aba 13:14 Ams 2:12 Lk 1:15 Lk 7:33 i Aba 13:5 Aba 16:17 1Sa 1:11 j Aba 16:19



















Ku Kulyo a Le 21:1 b Le 21:11 c Imp 19:14 d Imp 6:18 e Le 14:22 f Le 5:8 g Le 5:10 Le 14:31 h Imp 6:2 Aba 13:5 Aba 16:17 i Le 14:24 j Imp 30:2 Lkm 5:4 Imi 21:26 k Le 1:10 l Le 4:32 Le 5:6

188

shonse isho akaba uwaipeela kuli Yehova ekapalama ku citumbi. a 7 Nangu fye ni ku citumbi ca kwa wishi nangu ica kwa nyina atemwa ica kwa munyina nangu ica nkashi yakwe ekaikoweshako ilyo aba bafwa, b pantu icishibilo ca buNasiri bwakwe kuli Lesa caba ku mutwe wakwe. 8 “ ‘Inshiku shonse isha buNasiri bwakwe akaba uwa mushilo kuli Yehova. 9 Lelo nga umo apumikisha fye ukufwa c na o e po ali kabili akowesha umutwe, ukwaba icishibilo ca buNasiri bwakwe, akabeye d umushishi wa ku mutwe wakwe mu bushiku bwa kusangululwa kwakwe. Akabeye pa bushiku bwalenga cinelubali (7). 10 Na pa bushiku bwalenga cinekonsekonse (8) akalete utwana twa fipeele tubili nangu utwana twa nkunda tubili kuli shimapepo ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. e 11 Na o shimapepo akaleke kamo kakabe umutuulo f wa pa lubembu na kambi kakabe umutuulo g wa koca, e lyo akamufutileko, pantu nabembuka pa mulandu wa kukumya ku citumbi. E lyo umuNasiri akasangulule umutwe wakwe. 12 Kabili akabe umuNasiri h kuli Yehova mu nshiku sha buNasiri bwakwe, kabili akalete akana ka mpaanga aka mwaka umo ku kuba umutuulo i wa pa mulandu; ne nshiku isha ku numa tashakapendwe pa mulandu wa kuti akoweshe ubuNasiri bwakwe. 13 “ ‘Nomba ili e funde lya muNasiri: Mu bushiku inshiku sha buNasiri bwakwe shapwa, j bakamulete ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 14 Kabili akapeele kuli Yehova umwana wa mpaanga umo umusuma uwa mwaka umo ku kuba umutuulo k wa koca no mwana wa mpaanga umukota umo umusuma uwa mwaka umo ku kuba umutuulo l wa pa lubembu na sukusuku umo umusuma ku kuba

189

Ukusangulula umuNasiri. Ifya kupaala

ilambo lya mutende, a 15 no museke wa mikate iishatutumuka iya buunga bwapeleka, b iyasubwako amafuta, c no tupaapaatu twa mikate utushatutumuka utwasubwako amafuta, d pamo no mutuulo e wa ngano e lyo no mutuulo f wa mwangashi. 16 E lyo shimapepo akapalamike yena ku cinso ca kwa Yehova no kutuula umutuulo wakwe uwa pa lubembu no mutuulo wakwe uwa koca. g 17 Kabili akapeele sukusuku ku kuba ilambo lya mutende h kuli Yehova pamo no museke wa mikate ishatutumuka; kabili shimapepo akapeele umutuulo i wa buunga no mutuulo wa mwangashi uwa pe lambo ili. 18 “ ‘Kabili umuNasiri akabeye j umushishi wa buNasiri bwakwe pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako, kabili akabuule umushishi wa buNasiri bwakwe no ku-ubika pa mulilo uuli mwi samba lye lambo lya mutende. 19 Na shimapepo akabuule ukuboko kwa kwa sukusuku ukwaipikwa k no mukate umo uushatutumuka, ukufuma mu museke, na kapaapaatu ka mukate kamo akashatutumuka, l no kufibika mu ndupi sha muNasiri ilyo apwa ukubeya icishibilo ca buNasiri bwakwe. 20 E lyo shimapepo akafisunshe uku no ku, ku kuba umutuulo wa kusunsha ku cinso ca kwa Yehova. m Ca mushilo kuli shimapepo, pamo ne cisao n ca nama ya mutuulo wa kusunsha no mwendo uwa kutuula umusangulo. o Na pa numa umuNasiri kuti anwa umwangashi. p 21 “ ‘Ili e funde lya muNasiri q uwalapa umulapo, kabili e funde lya pa mutuulo wakwe kuli Yehova pa buNasiri bwakwe, ukulunda pa co engapeela. Ukulingana no mulapo wakwe uo alapa, e fyo akacite pa mulandu we funde lya buNasiri bwakwe.’ ” 22 E lyo Yehova asosele kuli Mose ati: 23 “Sosa kuli Aarone na ku bana bakwe abaume, auti,

ICIPA. 6 Le 3:1 Le 2:4 Le 2:5 Ukf 29:2 Le 2:1 Le 6:14 f Imp 15:10 g Le 1:3 h Le 3:1 i Le 2:9 j Imp 6:5 Imi 18:18 Imi 21:24 k Le 8:31 1Sa 2:15 l Ukf 29:23 m Ukf 29:24 Le 10:15 n Imp 18:18 o Le 7:34 p Lkm 9:7 Lkm 10:19 q Imp 6:2 Aba 13:5 Aba 16:17



















a b c d e

Ku Kulyo a Le 9:22 Amg 10:8 Amg 21:5 Lk 24:50 b Ru 2:4 Am 134:3 c Am 91:11 Am 121:7 Yh 17:11 1Pe 1:5 d Am 31:16 Am 67:1 Am 80:3 e Ukt 43:29 f Am 4:6 g Am 29:11 Lk 2:14 Yh 14:27 h Amg 28:10 2Im 7:14 Es 43:7 Es 43:10 Da 9:19 i Imp 23:20 Am 5:12 Am 67:7 Am 115:12 Ef 1:3



















ICIPA. 7 j Ukf 40:17 k Ukf 30:26 Le 8:10 l Ukf 40:10 m Ukf 18:21 Imp 1:4 Imp 1:16 n Ukf 25:2 Ukf 35:27 Neh 7:70 o Imp 3:25 Imp 4:25 p Imp 3:36 Imp 4:31 q Imp 4:33

IMPENDWA 6:15–7:9

‘Ifi e fyo mukapaale a abana ba kwa Israele, mukatile kuli bena: 24 “Shi Yehova amupaale b kabili amusunge. c 25 Shi Yehova alenge icinso cakwe ukubalikila imwe, d no kumupaala. e 26 Shi Yehova amuloleshe f no kumupeela umutende.” ’ g 27 Na bo bakabike ishina h lyandi pa bana ba kwa Israele, pa kuti nkabapaale.” i Nomba pa bushiku Mose apwile ukwimika icikuulwa ca mushilo j e lyo acisubile k no kucilenga ukuba ica mushilo kumo ne fipe fya ciko fyonse ne ciipailo ne fipe fya ciko fyonse. E fyo afisubile no kufilenga ukuba ifya mushilo. l 2 E lyo intungulushi sha kwa Israele, m abakalamba ba mu mayanda ya bashibo, baletele imituulo, n pantu bali intungulushi sha mikowa kabili e baleangalila abalembelwe, 3 kabili baletele imituulo yabo ku cinso ca kwa Yehova, amaceleta mutanda (6) ayafimbwapo e lyo ne ng’ombe ikumi na shibili (12), intungulushi shibili shaletele iceleta limo ne ng’ombe imo imo, kabili bafipalamike pa ntanshi ya cikuulwa ca mushilo. 4 E lyo Yehova atile kuli Mose: 5 “Poke fi kuli aba, pantu fikabomfiwa mu mulimo wa pa cikuulwa ca kukumaninako, kabili ukafipeele ku bena Lebi, umo umo ukulingana no mulimo wakwe.” 6 Awe Mose apokele amaceleta ne ng’ombe no kufipeela ku bena Lebi. 7 Amaceleta yabili ne ng’ombe shine apeele ku bana baume ba kwa Gershone ukulingana no mulimo wabo, o 8 na maceleta yane ne ng’ombe cinekonsekonse (8) apeele ku bana baume ba kwa Merari ukulingana no mulimo wabo, p abaleangalilwa na Itamari umwana mwaume wa kwa Aarone shimapepo. q 9 Lelo abana baume ba kwa

7

IMPENDWA 7:10-29 Kohati tabapeele nangu cimo, pantu e balebomba imilimo ya mu muputule wa mushilo. a Balesendela ifipe pa mabeya yabo. b 10 Nomba intungulushi shaletele imituulo ya shiko pa kusefya kwa kupeela c iciipailo kuli Lesa pa bushiku bwa kusubwa kwa ciko, kabili ishi intungulushi shaletele imituulo ya shiko pa ntanshi ya ciipailo. 11 E ico Yehova atile kuli Mose: “Cila ntungulushi ikalete umutuulo wa iko pa bushiku bwa iko, umutuulo wa pa kusefya kwa kupeela iciipailo.” d 12 Nomba uwaletele umutuulo wakwe pa bushiku bwa kubalilapo ni Naashone e mwana Aminadabu uwa mu mukowa wa kwa Yuda. 13 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale yafonka imo iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. f Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; g 14 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; h 15 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; i 16 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; j 17 na pe lambo lya mutende k aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Naashone mwana Aminadabu. l 18 Pa bushiku bwa cibili Netanele m mwana Suari, intungulushi ya kwa Isakari, e watuulile umutuulo. 19 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na maku-

Umutuulo wa ntungulushi ICIPA. 7 a Imp 3:31 Imp 4:15 b 2Sa 6:13 1Im 15:15 c 1Is 8:63 2Im 7:5 d 1Ko 14:33 1Ko 14:40 e Imp 1:7 Imp 2:3 Imp 10:14 Ru 4:20 Mt 1:4 f Ukf 30:13 Le 27:25 g Le 2:1 Imp 7:19 Imp 7:25 Imp 7:31 Imp 7:37 Imp 7:43 Imp 7:49 Imp 7:55 Imp 7:61 Imp 7:67 Imp 7:73 Imp 7:79 Imp 7:87 h Ukf 30:34 Amg 33:10 i Le 1:3 Am 20:3 j Le 4:23 k Le 3:1 Le 7:11 Mal 3:4 l Ukf 6:23 Lk 3:33 m Imp 1:8 Imp 2:5 Imp 10:15



















Ku Kulyo a Imp 7:13 b Le 1:3 c Le 4:23 d Le 3:1 e Imp 2:7 Imp 10:16 f Le 1:3 g Le 4:23 h Le 3:1

190

mi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; a 20 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; 21 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; b 22 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; c 23 na pe lambo lya mutende d aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Netanele mwana Suari. 24 Pa bushiku bwa citatu uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Sebuluni, Eliabu e mwana Helone. 25 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; 26 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; 27 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; f 28 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; g 29 na pe lambo lya mutende h aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa

191

Umutuulo wa ntungulushi shimbi

mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Eliabu mwana Helone. a 30 Pa bushiku bwa cine uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Rubene, Elisuri b mwana Shedeuri. 31 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; c 32 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; 33 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; d 34 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; e 35 na pe lambo lya mutende f aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Elisuri mwana Shedeuri. g 36 Pa bushiku bwa cisano uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Simeone, Shelumiele h mwana Surishadai. 37 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; i 38 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifya-

ICIPA. 7 a Imp 1:9

b Imp 2:10 Imp 10:18

c Imp 7:13

d Le 1:3 Am 20:3

e Le 4:23

f Le 3:1

g Imp 1:5

h Imp 2:12

i Imp 7:13



















Ku Kulyo a Le 1:3

b Le 4:23

c Le 3:1 Le 7:11

d Imp 1:6

e Imp 2:14 Imp 10:20

f Imp 7:13

g Amg 33:10

h Le 1:3

i Le 4:23

j Le 3:1

k Imp 1:14

l Imp 2:18 Imp 10:22 1Im 7:26

IMPENDWA 7:30-49

nunkila; 39 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; a 40 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; b 41 na pe lambo lya mutende c aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Shelumiele mwana Surishadai. d 42 Pa bushiku bwa mutanda (6) uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Gadi, Eliasafi e mwana Deuele. 43 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; f 44 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; g 45 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; h 46 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; i 47 na pe lambo lya mutende j aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Eliasafi mwana Deuele. k 48 Pa bushiku bwa cinelubali (7) uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Efraimu, Elishama l mwana Amihudi. 49 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine

IMPENDWA 7:50-69

Umutuulo wa ntungulushi na shimbi

amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; a 50 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; 51 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; b 52 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; c 53 na pe lambo lya mutende d aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Elishama mwana Amihudi. e 54 Pa bushiku bwa cinekonsekonse (8) uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Manase, Gamaliele f mwana Pedasuri. 55 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; g 56 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; h 57 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; i 58 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; j 59 na pe lambo lya mutende k aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume.

ICIPA. 7 a Imp 7:13

b Le 1:3

c Le 4:23

d Le 3:1

e Imp 1:10

f Imp 2:20 Imp 10:23

g Imp 7:13

h Amg 33:10

i Le 1:3

j Le 4:23

k Le 3:1



















Ku Kulyo a Imp 1:10

b Imp 1:16

c Imp 2:22 Imp 10:24

d Imp 7:13

e Le 1:3

f Le 4:23

g Le 3:1 Le 7:11

h Imp 1:11

i Imp 2:25 Imp 10:25

j Imp 7:13

192

Uyu e wali umutuulo wa kwa Gamaliele mwana Pedasuri. a 60 Pa bushiku bwa pabula (9) uwatuulile ni ntungulushi b ya bana ba kwa Benjamini, Abidani c mwana Gideoni. 61 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; d 62 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; 63 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; e 64 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; f 65 na pe lambo lya mutende g aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Abidani mwana Gideoni. h 66 Pa bushiku bwe kumi (10) uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Dani, Ahiesere i mwana Amishadai. 67 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; j 68 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; 69 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo,

193

Imituulo. Ukusefya kwa kupeela iciipailo

akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; a 70 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; b 71 na pe lambo lya mutende c aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Ahiesere mwana Amishadai. d 72 Pa bushiku bwe kumi na bumo (11) uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Ashere, Pagiele e mwana Okrani. 73 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; f 74 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; g 75 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; h 76 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; i 77 na pe lambo lya mutende j aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Pagiele mwana Okrani. k 78 Pa bushiku bwe kumi na shibili (12) uwatuulile ni ntungulushi ya bana ba kwa Naftali, Ahira l mwana Enani. 79 Atuulile imbale imo iya silfere, iyafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130) ne mbale imo iyafonka iya silfere iyafinine amashekele amakumi cinelubali (70) ukulingana no kufina

ICIPA. 7 a Le 1:3

b Le 4:23

c Le 3:1

d Imp 1:12

e Imp 2:27 Imp 10:26

f Imp 7:13

g Imp 7:44

h Le 1:3

i Le 4:23

j Le 3:1 Le 7:11

k Imp 1:13

l Imp 2:29 Imp 10:27



















Ku Kulyo a Imp 7:13

b Imp 7:14

c Le 1:3

d Le 4:23

e Le 3:1

f Imp 1:15

g Imp 7:10 Esr 2:68

h Yos 22:14

i Imp 7:13

j Ukf 30:13 Le 27:25

k Imp 7:14

l Imp 7:15

IMPENDWA 7:70-87

kwe shekele lya mu muputule wa mushilo. Muli ishi mbale shibili mwaiswile ubuunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta ubwa kutuula umutuulo wa ngano; a 80 atuulile na kapu imo iya golde iyafinine amashekele ikumi (10), umwaiswile ifyanunkila; b 81 aletele no mwana wa ng’ombe umo umulume, sukusuku umo, akana ka mpaanga kamo akalume aka mwaka umo, ifya kutuula umutuulo wa koca; c 82 aletele na kana ka mbushi kamo aka mutuulo wa pa lubembu; d 83 na pe lambo lya mutende e aletele ing’ombe shibili, basukusuku basano, basawe basano, utwana twa mpaanga tusano utwa mwaka umo utulume. Uyu e wali umutuulo wa kwa Ahira mwana Enani. f 84 Uyu e mutuulo g wa pa kusefya kwa kupeela kwa ciipailo uo intungulushi h sha bana ba kwa Israele shapeele pa bushiku bwa kusubwa kwa ciko: imbale sha silfere ikumi na shibili (12), imbale i shafonka isha silfere ikumi na shibili, amakapu ya golde ikumi na yabili; 85 imbale imo imo iya silfere yafinine amashekele umwanda umo na makumi yatatu (130), ne mbale yafonka imo imo yafinine amashekele amakumi cinelubali (70), silfere onse uwa fipe ifi afinine amashekele amakana yabili ne myanda ine (2,400) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo; j 86 amakapu k ya golde ikumi na yabili (12) umwaiswile ifyanunkila, imo imo yafinine amashekele ikumi (10) ukulingana no kufina kwe shekele lya mu muputule wa mushilo, golde onse uwa aya makapu afinine amashekele umwanda umo na makumi yabili (120); 87 ing’ombe shonse isha mutuulo l wa koca shali ikumi na shibili (12) ishilume, basukusuku bali ikumi na babili, utwana twa mpaanga utulume utwa mwaka umo

IMPENDWA 7:88–8:17 twali ikumi na tubili pamo ne mituulo ya ngano, a no twana twa mbushi ikumi na tubili utwa mutuulo wa pa lubembu; b 88 ne ng’ombe shonse ishe lambo lya mutende c shali amakumi yabili na shine (24) ishilume, basukusuku bali amakumi mutanda (60), basawe bali amakumi mutanda, utwana twa mpaanga utulume utwa mwaka umo twali amakumi mutanda. Uyu e mutuulo wa pa kusefya kwa kupeela d kwa ciipailo uwatuulilwe pa numa ya kusubwa kwa ciko. e 89 Nomba lyonse ilyo Mose aingila mu cikuulwa ca kukumaninako ku kulanda nankwe, f aleumfwa ishiwi lilelanda kuli ena pa muulu wa nkupiko g iyali pa cipao ca cipangano, pa kati ka bakerubi h babili; na Lesa alelanda nankwe. Yehova akonkenyepo 8 Kabili ukusosa kuli Mose ati: 2 “Sosa kuli Aarone, no kumweba ati, ‘Nga wayasha inyali, isho nyali cinelubali (7) shikalesanika pa ncende iili pa ntanshi ya ca kutekapo inyali.’ ” i 3 Awe Aarone acitile ifyo fine. Ayashishe inyali ishali pa ntanshi ya ca kutekapo j inyali, nga filya fine Yehova aebele Mose. 4 Nomba ifi e fyo ica kutekapo inyali capangilwe. Capangilwe kuli golde ukubomfya sando. Capangilwe kuli sando k ukufika ku mukonso wa ciko na ku maluba ya ciko. Ukulingana ne cimonwal Yehova alangile Mose, e fyo apangile ica kutekapo inyali. 5 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 6 “Buula abena Lebi ukufuma mu bana ba kwa Israele, kabili ubasangulule. m 7 Kabili ifi e fyo ukacite pa kubasangulula: ukabasanse amenshi ya kusangulula ulubembu, n e lyo bakapishe aka kubeyelako pa mibili o yabo yonse no kucapa ifya kufwala p fyabo kabili bakaisangulule. q 8 E lyo ba-

Inyali. Abena Lebi basangululwa ICIPA. 7 a b c d

Imp 7:13 Imp 7:16 Imp 7:17 Imp 7:10 Imp 7:84

e Imp 7:1 f Ukf 33:9 Imp 11:17 Imp 12:8 g Ukf 25:22 Ukf 37:6 h Ukf 25:18 1Sa 4:4 Am 80:1



















ICIPA. 8 i Ukf 25:37 Ukf 40:25 Le 24:2 j He 9:2 k Ukf 37:17 l Ukf 25:9 Ukf 25:40 1Im 28:12 1Im 28:19 He 8:5 m Ukf 29:4 Am 26:6 Es 52:11 2Ko 7:1 n Ukf 30:18 Ek 36:25 o Le 14:8 p Ukf 19:10 Le 16:28 Imp 19:7 q Am 51:2



















Ku Kulyo a Le 1:3 b Le 2:1 Imp 15:9 c Le 4:3 Ro 8:3 2Ko 5:21 d Le 8:3 e Le 1:4 Imp 3:9 f Imp 3:41 Imp 3:45 g Le 7:30 Le 8:27 Imp 8:21 h Imp 1:50 Imp 3:6 i Ukf 29:10 j Le 1:4 k Imp 3:45 Imp 16:9 l Imp 4:3 Imp 8:11 m Ukf 29:24 n Imp 3:45 o Imp 3:12 p Ukf 13:2 Ukf 13:12 Imp 3:13 Lk 2:23

194

kabuule ing’ombe a iilume iinono pamo no mutuulo b wa ngano uwa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta, e lyo ukabuule ing’ombe iilume iinono na imbi ikabe umutuulo wa pa lubembu. c 9 Kabili ukapalamike abena Lebi pa ntanshi ya cikuulwa ca kukumaninako no kulonganya ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele. d 10 E lyo ukapalamike abena Lebi ku cinso ca kwa Yehova, na bana ba kwa Israele bakabike e iminwe yabo pa bena Lebi. f 11 Kabili Aarone akaleke abena Lebi baleti baya ku ntanshi kabili babwelela ku numa ngo mutuulo wa kusunsha g ku cinso ca kwa Yehova uwafuma ku bana ba kwa Israele, na bo bakalabomba umulimo wa kwa Yehova. h 12 “E lyo abena Lebi bakabike iminwe yabo pa mitwe ya ng’ombe ishilume. i Pa numa, ukatuulepo ing’ombe imo ikabe umutuulo wa pa lubembu ne ibiye ikabe umutuulo wa koca kuli Yehova ku kufutilako j abena Lebi. 13 Kabili ukemike abena Lebi pa ntanshi ya kwa Aarone na bana bakwe abaume no kuleka baleti baya ku ntanshi kabili babwelela ku numa ngo mutuulo wa kusunsha kuli Yehova. 14 Kabili ukapaatule abena Lebi ukufuma pa bana ba kwa Israele, na bena Lebi bakaba bandi. k 15 Na pa numa abena Lebi bakengile ku kubomba mu cikuulwa ca kukumaninako. l E ico ukabasangulule no kuleka baleti baya ku ntanshi kabili babwelela ku numa ngo mutuulo wa kusunsha. m 16 Pantu bantu bapeelwa, abapeelwa kuli ine ukufuma pa bana ba kwa Israele. n Nababuula ukuti babe bandi, ukuti bapyane pa mabeli yonse, amabeli yonse aya bana ba kwa Israele. o 17 Pantu ibeli lyonse mu bana ba kwa Israele lyandi, ibeli lya bantu ne beli lya nama. p Mu bushiku naipeye amabeli yonse mu calo ca Egu-

195

Ukusefya Ica Kucilila calenga bubili

pti a nalibasalile ukuti babe bandi. b 18 Kabili nkabuula abena Lebi ukuti bapyane pa mabeli yonse aya mu bana ba kwa Israele. c 19 Kabili nkapeela abena Lebi kuli Aarone na ku bana bakwe abaume ukuti bakabe abapeelwa ukufuma pa bana ba kwa Israele, d ku kubombela abana ba kwa Israele mu cikuulwa ca kukumaninako e no kubafutilako pa membu, ukuti mwikaba icikuko mu kati ka bana ba kwa Israele f pa mulandu wa kuti abana ba kwa Israele bapalama ku cifulo ca mushilo.” 20 Awe Mose na Aarone no lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele bacitile ifyo fine ku bena Lebi. Ukulingana na fyonse ifyo Yehova aebele Mose pa bena Lebi, e fyo abana ba kwa Israele bacitile kuli bena. 21 Awe abena Lebi bali-isangulwile g no kucapa ifya kufwala fyabo, na pa numa Aarone alekele baleti baya ku ntanshi kabili babwelela ku numa ngo mutuulo wa kusunsha ku cinso ca kwa Yehova. h E lyo Aarone abafutileko pa kuti abasangulule. i 22 Pa numa ya ifi abena Lebi baingile ku kubomba imilimo yabo mu cikuulwa ca kukumaninako pa ntanshi ya kwa Aarone na bana bakwe abaume. j Nga filya fine fye Yehova aebele Mose pa bena Lebi, e fyo bacitile kuli bena. 23 Yehova nomba asosele kuli Mose ati: 24 “Ifi e fyo cikabe ku bena Lebi: Onse uuli ne myaka amakumi yabili na isano (25) no kuya pa muulu akailunde ku ba kubomba imilimo ya mu cikuulwa ca kukumaninako. 25 Lelo uwacila pa myaka amakumi yasano (50) akafume mwi bumba ili no kuleka ukubomba. 26 Kabili akaleafwako bamunyina mu cikuulwa ca kukumaninako ilyo balebomba imilimo, lelo ena ekalabombako. Ifi fine nakweba e fyo ukacite ku bena Lebi mu milimo yabo.” k

ICIPA. 8 a Ukf 12:29 Am 78:51 Am 105:36 Am 135:8 He 11:28 b Ukf 13:15 Le 27:26 c Imp 3:12 d Imp 3:9 Imp 18:6 e 1Im 23:32 Ek 44:11 f Imp 1:53 Imp 18:5 1Sa 6:19 2Im 26:16 g Imp 8:7 h Imp 8:11 i Imp 8:12 j Imp 8:15 2Im 31:2 k Imp 1:53 Imp 3:32 Imp 18:4 1Im 23:32 Ek 44:11



















Ku Kulyo



















ICIPA. 9 a Ukf 40:2 Imp 1:1 b Ukf 12:27 c Ukf 12:6 Le 23:5 Imp 28:16 Amg 16:1 Yos 5:10 Mko 14:12 1Ko 5:7 d Ukf 12:6 e Ukf 12:8 f Amg 30:8 Lkm 12:13 g Le 21:11 Imp 5:2 Imp 6:6 Imp 19:14 Imp 19:16 h Ukf 18:15 Imp 15:33 Imp 27:2 i Le 7:21 Amg 16:2 j Ukf 25:22 Le 16:2 Am 99:6 k Imp 5:2 l 2Im 30:2 2Im 30:15

IMPENDWA 8:18–9:11

Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose mu mpanga ya Sinai mu mwaka walenga ibili ukutula apo bafumiine mu calo ca Egupti, mu mweshi a wa ntanshi, ati: 2 “Nomba abana ba kwa Israele bakapekanye ilambo lya ca kucilila b pa nshita ya ciko. c 3 Pa bushiku bwe kumi na shine (14) mu mweshi uyu pa cungulo cinono d mukapekanye ica kucilila pa nshita ya ciko. Mukacipekanye ukulingana ne fipope fya ciko fyonse kabili ukulingana na fyonse ifikonkwa lyonse pa kucipekanya.” e 4 Awe Mose asosele ku bana ba kwa Israele ukuti bapekanye ilambo lya ca kucilila. 5 Awe bapekenye ilambo lya ca kucilila mu mweshi wa ntanshi, pa bushiku bwe kumi na shine (14) ubwa mweshi uyu pa cungulo cinono, mu mpanga ya Sinai. Ukulingana na fyonse ifyo Yehova aebele Mose, e fyo abana ba kwa Israele bacitile. f 6 Nomba kwali abaume abaikoweshe ku citumbi g ca muntu ica kuti bafililwe ukupekanya ilambo lya ca kucilila pa bushiku ubo. Awe bailemonekela kuli Mose na Aarone pali ubo bushiku. h 7 E lyo bamwebele ati: “Natuikowesha ku citumbi ca muntu. Nga cinshi ico balatulesesha ukuleta umutuulo i kuli Yehova pa nshita ya uko mu kati ka bana ba kwa Israele?” 8 E lyo Mose abebele ati: “Iminineni apo, lekeni ntale ng’umfwe ifyo Yehova alanjeba pali imwe.” j 9 E lyo Yehova aebele Mose ati: 10 “Sosa ku bana ba kwa Israele ati, ‘Nga umo uwa muli imwe nelyo uwa mu nkulo shenu aikowesha ku citumbi k nelyo nga ali pa lwendo ulutali, na o wine afwile ukupekanya ilambo lya ca kucilila kuli Yehova. 11 Mu mweshi l wa bubili, pa bushiku bwe kumi na shine (14) pa cungulo cinono, e lyo bakapekanye ilambo lya ca

9

IMPENDWA 9:12–10:7 kucilila. Bakaliliile pamo ne mikate ishatutumuka ne misalu iyalula. a 12 Bekashapo nangu cimo ukufika ku lucelo, b kabili bekatobamo ifupa nangu limo. c Ukulingana ne fipope fyonse ifya ca kucilila e fyo bakapekanye. d 13 Lelo ngo muntu ali uwasanguluka nelyo nga tali pa lwendo nomba tasefeshe ica kucilila, uyo muntu akepaiwe, e pantu taletele umutuulo wa kwa Yehova pa nshita ya uko. Uyo muntu akashingamwa ulubembu lwakwe. f 14 “ ‘Kabili ngo mulebeshi ekala na imwe, na o wine afwile ukupekanya ilambo lya ca kucilila kuli Yehova. g Ukulingana ne cipope ca pa ca kucilila kabili ukulingana no musango cicitilwamo lyonse e fyo akacite. h Kukabe icipope cimo kuli imwe bonse, ku mulebeshi na ku mwana calo.’ ” i 15 Nomba pa bushiku bwa kwimika icikuulwa ca mushilo j ikumbi lyafimbile icikuulwa ca mushilo umwali icipao ca Cipangano, k lelo ku cungulo icalemoneka ngo mulilo l catwalilile ukuba pa muulu wa ca mushilo ukufika ulucelo. 16 E fyo caleba lyonse: Ikumbi lyalefimbapo akasuba, ne calemoneka ngo mulilo calebapo ubushiku. m 17 Kabili lyonse ilyo ikumbi lyafuma pa cikuulwa ca mushilo, ilyo line fye abana ba kwa Israele baleima no kuya, n kabili apo ikumbi lyaiminina, e po abana ba kwa Israele balepanga inkambi. o 18 Ilyo Yehova atila imeni, abana ba kwa Israele baleima no kuya, kabili Yehova nga atila iminineni, balepanga inkambi. p Inshiku shonse isho ikumbi lyaleba pa muulu wa cikuulwa ca mushilo, e nshiku baleikala mu nkambi. 19 Kabili ikumbi nga lyaikala inshiku ishingi pa muulu wa cikuulwa ca mushilo, abana ba kwa Israele na bo baleumfwila Yehova kabili tabaleima no kuya. q 20 Kabili limo

Ikumbi no mulilo fyafimba icipao ICIPA. 9 a Ukf 12:8 b Ukf 12:10 c Ukf 12:46 Am 34:20 Yh 19:36 d Ukf 12:43 e Ukf 12:15 f Yak 4:17 g Ukf 12:19 Ukf 12:48 h Ukf 12:8 i Ukf 12:49 Le 24:22 Amg 29:11 Amg 31:12 Ro 2:11 j Ukf 40:2 Ukf 40:17 k Ukf 14:24 Ukf 40:34 Neh 9:12 l Ukf 13:21 Ukf 40:38 Imp 14:14 m Ukf 13:22 Amg 1:33 Neh 9:19 n Ukf 40:36 Imp 10:11 Imp 10:34 o Ukf 33:14 Ukf 40:37 p Ukf 17:1 Imp 10:13 q Ukf 40:37 Imp 1:52



















Ku Kulyo a Am 48:14 b Am 78:14 c Ukf 40:36 Imp 9:17 d Amg 1:7 Amg 2:3 e Ukf 24:3 Imp 9:19 Amg 11:1 Yos 22:3 f Ukf 39:42



















ICIPA. 10 g Le 23:24 Le 25:9 h Am 81:3 Yoe 1:14 i Imp 1:18 Amg 29:10 Ye 4:5 j Ukf 18:21 Imp 1:16 Imp 7:2 Amg 1:15 Amg 5:23 Amg 31:9 k Imp 2:3 l Imp 2:10 m Imp 10:3 Yoe 2:15

196

limo ikumbi lyaleba pa muulu wa cikuulwa ca mushilo inshiku fye ishinono. Nga Yehova atila a mwiima, baleba mu nkambi, lelo nga Yehova atila imeni, baleima no kuya. 21 Kabili limo limo ikumbi b lyalebapo ukutula icungulo ukufika ulucelo; ne kumbi lyalefumapo ulucelo, na bo e lyo baleima no kuya. Ikumbi nga lyafumapo akasuba atemwa ubushiku, na bo kwima ifyo fine balaya. c 22 Nampo nga ni nshiku shibili atemwa umweshi umo nelyo ni nshiku ishingi ikumbi lili pa muulu wa cikuulwa ca mushilo no kukanafumapo, abana ba kwa Israele na bo baleba fye mu nkambi, lelo nga lyafumapo na bo baleima no kuya. d 23 Yehova nga atila mwi-ima baleba mu nkambi, kabili nga Yehova atila imeni baleima no kuya. Balekonka amashiwi e ya kwa Yehova ayo Yehova alandiile muli Mose. f Yehova akonkenye10 Kabili po ukusosa kuli Mose ati: 2 “Ipangile amapengag yabili aya silfere. Ukabomfye sando pa kuyapanga, kabili e yo ukalebomfya pa kulonganya h ulukuta na pa kupasa inkambi. 3 Kabili ilyo balisha yonse yabili, e lyo ulukuta lonse lukalongane kuli iwe pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako ukulingana ne cipangano. i 4 Lelo nga balisha fye limo intungulushi sha pa makana ya bena Israele na sho shikalongane kuli iwe. j 5 “Kabili ilyo mwalisha mu musango uwaibela, e lyo abapangila inkambi ku kabanga k bakeme no kuya. 6 Kabili ilyo mwalisha muli uyo musango uwaibela umuku wa bubili, e lyo abali mu nkambi ku kapinda ka ku kulyo l bakeme no kuya. Bafwile ukulisha muli uyu musango waibela lyonse ilyo aba mu nkambi imo pali ishi baima no kuya. 7 “Nomba pa kulonganya ulukuta, ukulisha mukalishe, m lelo

197

Bafuma pa Sinai. Yuda atungulula

mwikalisha mu musango waibela. 8 Kabili abana baume aba kwa Aarone, bashimapepo, bakalishe amapenga, a kabili ifi fine namweba e fyo mukalekonka umuyayaya mu nkulo shenu. 9 “Kabili ilyo abalemutitikisha no kumucusha b baisa mukulwa inkondo mu calo cenu, mukalishe ipenga lya bulwi, c na Yehova akamwibukisha kabili akamupususha ku balwani benu. d 10 “Kabili mu bushiku bwa kusekelela e kwenu na mu nshita sha mitebeto f yenu na pa kutendeka kwa myeshi g yenu, mukalelisha amapenga pa mituulo h yenu iya koca na pa malambo yenu aya mutende i kabili ilyo mwacita ifi Lesa wenu akalamwibukisha. Nine Yehova Lesa wenu.” j 11 Nomba mu mwaka wa bubili, mu mweshi wa bubili, pa bushiku bwalenga amakumi yabili (20) muli uyo mweshi, k e lyo ikumbi lyafumine pa muulu wa cikuulwa ca mushilo l umwali icipao ca Cipangano. 12 Awe abana ba kwa Israele baliimine no kuya ukulingana no musango baleiminamo m ukufuma mu matololo ya Sinai, kabili ikumbi lyaileiminina mu matololo ya Parani. n 13 No yu e muku wa ntanshi baimine no kuya, ukulingana ne fyo Yehova alandiile muli Mose. o 14 E ico aba mu nkambi ya bana ba kwa Yuda iya mikowa itatu e babalilepo ukwima mu mabumba yabo, p kabili Nashone q mwana Aminadabu e waletungulula ili ibumba. 15 No waletungulula ibumba lya mukowa wa bana ba kwa Isakari aali ni Netanele r mwana Suari. 16 E lyo uwaletungulula ibumba lya mukowa wa bana ba kwa Sebuluni aali ni Eliabu mwana Helone. s 17 Awe bapangulwile t icikuulwa ca mushilo, kabili abana ba kwa Gershone u na bana ba kwa

ICIPA. 10 a Imp 31:6 1Im 15:24 1Im 16:6 2Im 29:26 Neh 12:35 Neh 12:41 b Aba 2:18 Aba 6:9 c Aba 3:27 Aba 7:20 2Im 13:12 1Ko 14:8 d Am 106:4 e 1Im 15:28 2Im 5:12 2Im 7:6 Esr 3:10 f Le 23:24 Imp 29:1 g Am 81:3 h Imp 28:11 i Le 3:1 Imp 29:39 j Ukf 6:7 Le 11:45 k Imp 1:1 l Imp 9:17 Am 78:14 m Ukf 40:36 Imp 2:9 Imp 2:16 Imp 2:17 Imp 2:24 Imp 2:31 n Ukt 21:21 Imp 12:16 Imp 13:26 Amg 1:2 o Imp 2:34 Imp 9:23 p Imp 2:3 q Imp 1:7 r Imp 1:8 Imp 2:5 s Imp 2:7 t Imp 1:51 u Imp 3:25



















Ku Kulyo a b c d e f g

h i j k l m n o p q r s t u v

w

Imp 3:36 Imp 2:10 Imp 1:5 Imp 2:12 Imp 1:6 Imp 1:14 Imp 2:14 Imp 3:31 Imp 4:4 Imp 4:15 Imp 7:9 Imp 2:24 Imp 1:10 Imp 2:18 Imp 2:20 Imp 1:10 Imp 2:22 Imp 1:11 Imp 2:25 Imp 2:31 Yos 6:9 Imp 1:12 Imp 2:27 Imp 1:13 Imp 2:29 Imp 1:15 Imp 2:34 Ukf 2:18 Ukf 3:1 Ukf 18:1 Ukf 18:27 Ukt 12:7 Ukt 13:15 Ukt 15:18 Imi 7:5

IMPENDWA 10:8-29

Merari a abalesenda icikuulwa ca mushilo baliimine no kuya. 18 Kabili abali mu nkambi ya kwa Rubene b iya mikowa itatu baimine mu mabumba yabo no kuya, kabili Elisuri c mwana Shedeuri e walebatungulula. 19 Kabili uwaletungulula ibumba lya mukowa wa bana ba kwa Simeone d aali ni Shelumiele e mwana Surishadai. 20 E lyo uwaletungulula ibumba lya mukowa wa bana ba kwa Gadi aali ni Eliasafi f mwana Deuele. 21 Na bena Kohati abalesenda ifipe fya mu muputule wa mushilo g balimine no kuya, pantu ilyo bafika bali no kusanga balimika icikuulwa ca mushilo. 22 Kabili abaali mu nkambi ya bana ba kwa Efraimu h iya mikowa itatu baliimine mu mabumba yabo, kabili Elishama i mwana Amihudi e walebatungulula. 23 Kabili uwaletungulula ibumba lya mukowa wa bana ba kwa Manase j aali ni Gamaliele k mwana Pedasuri. 24 E lyo uwaletungulula ibumba lya mukowa wa bana ba kwa Benjamini l aali ni Abidani m mwana Gideoni. 25 E lyo abaali mu nkambi ya bana ba kwa Dani n iya mikowa itatu baimine mu mabumba yabo no kuba ku numa ku kucingilila o inkambi shonse, kabili Ahiesere p mwana Amishadai e walebatungulula. 26 Kabili uwaletungulula ibumba lya mukowa wa bana ba kwa Ashere q aali ni Pagiele r mwana Okrani. 27 No waletungulula ibumba lya mukowa wa bana ba kwa Naftali s aali ni Ahira t mwana Enani. 28 Ifi e fyo abana ba kwa Israele bale-enda mu mabumba yabo ilyo inshita ya kuti baye yafika. u 29 E lyo Mose atile kuli Hobabu mwana Reuele v umwina Midiani, shifyala wa kwa Mose ati: “Tuleya ku cifulo ico Yehova atile: ‘Nkacipeela kuli imwe.’ w Natuye nobe, na ifwe tukacita

IMPENDWA 10:30–11:16

Abantu bailishanya, balilila inama

icisuma kuli iwe, a pantu Yehova nasosa icisuma pali Israele.” b 30 Lelo amwebele ati: “Nshaye na imwe, ndeya ku calo c candi kabili ku bantu bandi.” 31 E lyo atile: “Shi witusha, pantu, ni we waishiba bwino uko twingapangila inkambi muli ino mpanga, ni we ukaba amenso yesu. 32 Nomba nga waya na ifwe, d ifisuma fyonse ifyo Yehova akatucitila, e fyo na ifwe tukacita kuli iwe.” 33 Awe baimine ulwendo lwa nshiku shitatu ukufuma ku lupili lwa kwa Yehova, e ne cipao ca cipangano f ica kwa Yehova cali pa ntanshi yabo ulwendo lwa nshiku shitatu ku kubafwaila apa kutuusha. g 34 Ne kumbi h lya kwa Yehova lyali pali bena akasuba ilyo baimine ukufuma pa nkambi. 35 Kabili lyonse ilyo Icipao caima, Mose aleti: “Imeni, mwe Yehova, no kuleka abalwani benu bapaswe; i bafulumuke na ku cinso cenu abamupata icine cine.” j 36 Kabili ilyo caiminina, aletila: “Mwe Yehova, bweleleni ku minshipendwa ya makana aya kwa Israele.” k abo bantu batende11 Nomba ke ukuilishanya kuli Yehol

va pa fibi ifyalebacitikila. Ilyo Yehova aumfwile, alikalipe nga nshi, no mulilo wa kwa Yehova walibocele no kwipayapo bamo abali ku mpela ya nkambi. m 2 Ilyo abantu balilile kuli Mose, e lyo apapeete kuli Yehova, n no mulilo walishimine. 3 Na palya pantu painikwe ati Tabera, o pantu umulilo wa kwa Yehova walibocele. 4 Kabili abantu abashali bena Israele p abali mu kati kabo batendeke ukukumbwa, q kabili abana ba kwa Israele na bo batendeke ukulila no kusosa abati: “Nani walatupeela inama iya kuti tulye? r 5 Twaibukisha isabi twalelya mu Egupti apa fye, s ifibimbi ne fitangamenshi na liiki na

ICIPA. 10 a Aba 1:16 Aba 4:11 1Sa 15:6 b Ukt 32:12 Ukf 3:8 Ukf 6:7 Imp 23:19 c Ukf 3:1 d Aba 1:16 Aba 4:11 e Ukf 3:1 Ukf 19:3 Ukf 24:16 Amg 5:2 1Is 19:8 Mal 4:4 f Ukf 25:10 Ukf 25:17 g Amg 1:33 Yos 3:3 Yos 3:4 h Ukf 13:21 Neh 9:12 Am 78:14 Am 105:39 i Am 17:13 Am 132:8 j Am 68:1 k Amg 1:10



















ICIPA. 11 l Amg 9:22 m Am 78:21 Am 106:18 n Ukf 32:11 Amg 9:19 Am 106:23 Yak 5:16 o Amg 9:22 p Ukf 12:38 Le 24:10 q 1Ko 10:10 r Am 78:18 Am 78:22 Am 106:14 s Ukf 16:3



















Ku Kulyo a Ukf 16:35 Imp 21:5 b Ukf 16:14 Neh 9:20 Yh 6:31 Yh 6:33 Yh 6:51 c Ukf 16:31 d Ukt 2:12 e Ukf 16:16 f Ukf 16:23 g Ukf 16:31 h Am 78:24 i Imp 11:1 Amg 32:22 Am 78:21 j Amp 29:27 k Ukf 17:4 Amg 1:12 l Es 40:11 m 1Te 2:7 n Ukt 13:15 Ukt 26:3 Ukt 50:24 Ukf 13:5 o Ukf 18:18 Amg 1:9 p 1Is 19:4 Yb 6:9 q Ukf 24:1 Ukf 24:9

198

kanyense na galiki! 6 Lelo moneni natufwa ulushile. Konse uko twalolesha tulemona fye mana yeka yeka.” a 7 Na kuba manab wine uyu aali nge mbuto sha koriandere, c no kumoneka alemoneka nge finyamuti ifitwa bedola. d 8 Kabili abantu balesalanganina fye konse mu kutoola e mana kabili baleipela ukubomfya impelo nangu ukuitwa mwi bende, kabili baleipika mu mpoto f sha kwipikilamo atemwa ukupangamo imikate yabulungana, kabili mu kanwa yaleumfwika kwati mikate yalowa iya mafuta. g 9 Kabili ilyo umume wawa mu nkambi ubushiku, mana na yo yalewa. h 10 Awe Mose aumfwile abantu balelila mu ndupwa shabo, cila muntu pa mwinshi we tenti lyakwe. Awe Yehova akalipe nga nshi, i kabili calibipile nga nshi mu menso ya kwa Mose. j 11 E lyo Mose atile kuli Yehova: “Cinshi mwancushisha ifi ne mubomfi wenu, kabili cinshi ico mwandekelesesha, pa kubika icisendo ca bantu bonse aba pali ine? k 12 Bushe nine naimite aba bantu bonse? Bushe nine nabafyele, pa kuti mutile kuli ine, ‘Basendele pa cifuba l cobe, ifyo umuleshi asenda akana akoonka,’ m ukubatwala ku mpanga iyo mwalapile ku fikolwe fyabo? n 13 Ni kwi nalafumya inama ya kupeela aba bantu bonse? Pantu ni kuli ine balelilila, abati, ‘Tupeele inama, uleke tulye!’ 14 Ine nafilwa ukusenda aba bantu bonse neka, pantu balifina icine cine te kuti nkumemo. o 15 Kanshi ifi nga e fyo mulecita kuli ine, mukwai njipayeni fye cipwilemo, p kabili nga mwamona ukuti cili fye bwino, mwileka mone ubucushi ubwalamponena.” 16 Yehova na o atile kuli Mose: “Unonganikile abaume amakumi cinelubali (70) pa bakalamba ba mu Israele, q abo waishiba ukuti e bakalamba ba bantu

199

Umupashi wapeelwa ku bakalamba 70

kabili e bacilolo babo, a ubatwale na ku cikuulwa ca kukumaninako, na bo babe kulya pamo na iwe. 17 Na ine ndetentemukila b kulya no kulanda na iwe; c kabili ndebuulapo umupashi d uuli pali iwe no ku-ubika pali bena, ukuti balekwafwa ukusenda aba bantu pa kuti taubasendele weka fye. e 18 Kabili ukatile ku bantu aba, ‘Ipekanishisheni ubushiku bwa mailo, f pantu mukalya inama, pantu ilyo mulelila Yehova g naumfwa uko muleti: “Nani aletupeela inama ukuti tulye, pantu mu Egupti h ifintu fyalituwamiine?” Kabili Yehova akamupeela inama, na cine mukalya. i 19 Tamwakalye fye pa bushiku bumo atemwa inshiku shibili nangu shisano nangu inshiku ikumi (10) atemwa amakumi yabili (20) awe, 20 lelo mukailya pa mweshi uutuntulu, mpaka ikalefumina na mu myona yenu, j pantu mwakeene Yehova uuli mu kati kenu, kabili mwalelilila ku cinso cakwe, amuti: “Cinshi ico twafumine mu Egupti?” ’ ” k 21 E lyo Mose atile: “Abantu abo ndi na bo bali impendwa amakana imyanda mutanda (600,000) aba pa makasa, l nomba imwe muleti, ‘Inama nkabapeela, no kulya bakalya pa mweshi uutuntulu’! 22 Bushe bakepailwe impaanga ne ng’ombe pa kuti fikabakumane? m Nangu bushe bakekatilwe isabi lya muli bemba lyonse pa kuti likabakumane?” 23 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Bushe ukuboko kwa kwa Yehova nakwipipa? n Nomba walamona ifyo nalanda nga ca kutila fikacitika atemwa iyo.” o 24 Pa numa, Mose alifumine no kuyaeba abantu ifyo Yehova amwebele. Kabili alongenye abaume amakumi cinelubali (70) ukufuma pa bakalamba ba bantu kabili abebele ukuti beminine ukushinguluka icikuulwa ca kukumaninako. p 25 E lyo Yehova aikile mwi kumbi q no ku-

ICIPA. 11 a Amg 16:18 b Ukt 17:22 Ukf 19:11 Ukf 25:22 Ukf 34:5 Imp 12:5 c Imp 11:25 Imp 12:8 d Imp 27:18 1Sa 10:6 2Is 2:15 Neh 9:20 Imi 2:17 e Ukf 18:22 f Ukf 19:10 g Ukf 16:7 h Imp 11:4 Imp 11:5 i Ukf 16:8 j Am 78:29 Am 106:15 k Imp 21:5 l Ukt 12:2 Ukf 12:37 Ukf 38:26 Imp 1:46 m Mt 15:33 n Ukt 18:14 Es 50:2 Es 59:1 Mko 10:27 Lk 1:37 o Es 55:11 Ye 44:28 Tt 1:2 He 6:18 p Imp 11:16 q Ukf 33:9 Imp 12:5 Amg 31:15



















Ku Kulyo a Am 99:7 b Imp 11:17 2Is 2:9 2Is 2:15 c 1Sa 10:6 1Sa 19:20 d Ukf 17:9 Ukf 24:13 Ukf 33:11 Imp 27:18 Amg 31:3 e Mko 9:38 f Yoe 2:28 Imi 26:29 g Am 78:26 Am 135:7 h Ukf 16:13 Am 78:27 Am 105:40 i Ukf 16:36 Ek 45:11

IMPENDWA 11:17-32

landa nankwe a kabili abuulilepo umupashi b uwali pali ena no kuubika pa muntu umo umo pali balya abakalamba amakumi cinelubali (70). Kabili ilyo fye umupashi waikele pali bena, e lyo na bo baalacita kwati ni bakasesema; lelo tabacitile ifyo na kabili. c 26 Nomba mu nkambi mwali abaume babili abashele pali balya. Ishina lya umo ni Eldadi, ne shina lya mubiye ni Medadi. Kabili umupashi waishileikala pali bena, pantu na bo baali pa balembelwe, lelo tabaile ku cikuulwa ca kukumaninako. Awe na bo batendeke ukucita kwati ni bakasesema mu nkambi. 27 No mulumendo umo aishile ulubilo kuli Mose no kumweba ati: “Eldadi na Medadi balecita kwati ni bakasesema mu nkambi!” 28 E lyo Yoshua mwana Nuni, uwalebombela d Mose ukutula ku bwaice bwakwe atile: “Mwe shikulu Mose, balesheni!” e 29 Lelo, Mose amwebele ati: “Bushe wanjikatilwa akalumwa? Wiba na kalumwa, ine kuti natemwa abantu ba kwa Yehova bonse baba bakasesema, pantu Yehova kuti abiika umupashi wakwe na pali bena!” f 30 Pa numa, Mose abweleele mu nkambi, pamo na bakalamba ba mu Israele. 31 Awe Yehova aimishe umwelag uwaletele inkwale ukufuma kuli bemba h no kushiponesha mu nkambi, kuno lubali apa kwenda ubushiku bumo e lyo na kulya lubali apa kwenda ubushiku bumo ukushinguluke nkambi yonse, kabili shakupile umushili imikono ibili ukufuma pa nshi. 32 Awe abantu baliimine ubo bushiku ku kutoola inkwale akasuba konse ukufika no bushiku no bushiku bwakonkelepo. Uwalonganike utunono alonganike inkwale sha kukumana amadalamu1 i ikumi (10), kabili bashanike ukushinguluke nkambi yonse. Imp 11:321 Mwi dalamu limo mwaleingila amalita 220.

IMPENDWA 11:33–13:8 33 Umunani wali ucili pa kati ka meno yabo, a ilyo bashilausheta, e lyo ubukali bwa kwa Yehova bwaimiine b abantu, kabili Yehova aipeye abantu abengi nga nshi. c 34 Ishina lya palya pantu lyainikwe ati Kibrote-hataaba, d pantu palya e po bashiikile abantu abafwaishe ukulya inama. e 35 Abantu bafumine pa Kibrotehataaba ukuya ku Haserote, uko baileikala. f Miriamu na Aaro12 Nomba ne batendeke ukulanda ifibi pali Mose pa mulandu wa mwanakashi umwina Kushi uo aupile, pantu aupile umwina Kushi. g 2 Kabili bakonkenyepo ukusosa abati: “Bushe ni muli Mose fye e mo Yehova alandila? Bushe talandila na muli ifwe?” h Na o Yehova alekutika. i 3 Awe uyu muntu Mose ali uwafuukisha j pa bantu bonse abali pano isonde. 4 E lyo Yehova apo pene fye asosele kuli Mose na Aarone na Miriamu ati: “Imwe batatu, kabiyeni ku cikuulwa ca kukumaniko.” Awe bonse batatu baliile. 5 Pa numa Yehova aikiile mu ntumba ye kumbi k no kwiminina pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako no kwita Aarone na Miriamu. Awe bonse babili baliile. 6 E lyo atile: “Umfweni ifyo ndesosa. Nga mwali kasesema wa kwa Yehova muli imwe, ni mu cimonwa l e mo naleilengela ukwishibikwa kuli ena. Mu ciloto m e mo nalelandila kuli ena. 7 Lelo ifyo te fyo caba ku mubomfi wandi Mose! n E o naseekesha ing’anda yandi yonse. o 8 Nanda nankwe mu kulungatika, p ukwabula ukubomfya imilumbe; q kabili ena alamona r ne mimonekele ya kwa Yehova. Nga kanshi cinshi mushatiinine ukulanda ifibi pa mubomfi wandi Mose?” s 9 Na Yehova alikalipe nga nshi pa fyo bacitile, e lyo afuminepo. 10 Ne kumbi lyafumine pa muulu wa cikuulwa ca

Miriamu, Aarone bakaanya Mose ICIPA. 11 a Am 78:30 Am 106:15 b Am 78:31 c 1Ko 10:10 d Imp 33:16 Amg 9:22 e 1Ko 10:6 f Imp 33:17 Amg 1:1



















ICIPA. 12 g Ukf 2:16 Ukf 2:21 h Ukf 4:15 Ukf 4:30 Ukf 15:20 Ukf 28:30 Mk 6:4 i Imp 11:1 2Is 19:4 j Am 147:6 Am 149:4 Mt 11:29 Mt 21:5 1Pe 3:4 k Ukf 34:5 Imp 11:25 Am 99:7 l Ukt 15:1 Ukt 46:2 Ukf 24:11 Yb 33:15 m Ukt 31:10 Ye 23:28 n Am 105:26 o He 3:2 p Ukf 33:11 Amg 34:10 q Am 49:4 1Ko 13:12 r Ukf 24:10 s Ukf 34:30 2Pe 2:10 Yu 8



















Ku Kulyo a Amg 24:9 b 2Im 26:19 c 2Sa 24:10 Amp 30:32 Mko 7:20 d Le 13:45 e Ukf 32:11 Yak 5:16 f Yb 30:10 Es 50:6 g Le 13:4 h Le 13:46 Imp 5:2 i Le 14:9 j Amg 24:9 k Imp 11:35 Imp 33:18 Amg 1:1 l Imp 10:12 Imp 13:26



















ICIPA. 13 m Imp 32:8 Amg 1:22 n Ukf 18:25 Amg 1:15 o Imp 12:16 Amg 1:19 p Imp 13:30 Imp 14:30 Imp 14:38 Imp 34:19 1Im 4:15 q Imp 11:28 Imp 13:16 Imp 14:30 Imp 34:17

200

kukumaniko, kabili, apo pene fye, Miriamu alwele ifibashi ifyabuuta tuutu. a Cilya Aarone alolesha Miriamu, moneni! ali ne fibashi. b 11 Apo pene Aarone atile kuli Mose: “Ng’umfweni, mwe shikulu! Mwileka ulubembu ulo tucitile mu buwelewele lube pali ifwe! c 12 Mwileka Miriamu abe ngo mwana uwafyelwe uwafwa d no mubili uwaliiwa lubali!” 13 Awe Mose atendeke ukulilila kuli Yehova, ati: “Mwe Lesa, shi muundapeni!” e 14 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Bushe nga ca kuti wishi alimufwishile f amate pa menso, nga taseebene inshiku cinelubali (7)? Lekeni abe eka g ku nse ya nkambi h inshiku cinelubali, e lyo pa numa mukamubweshe.” i 15 Awe Miriamu asungilwe eka ku nse ya nkambi pa nshiku cinelubali (7), j na bantu tabafumine palya mpaka ilyo Miriamu abweshiwe. 16 Pa numa, e lyo abantu bafumine mu Haserote k no kuyaikala mu mpanga ya Parani. l nomba alandile 13 Yehova kuli Mose ati: 2 “Tuma abaume ba kuyalengula icalo ca Kanaani, ico ndepeela ku bana ba kwa Israele. m Utume umwaume umo ukufuma mu mukowa umo umo uwa bashibo, umo umo afwile ukuba intungulushi n mu kati kabo.” 3 Awe Mose abatumine ukufuma mu mpanga ya Parani o ukulingana ne fyo Yehova asosele. Aba bonse bali ni ntungulushi sha bana ba kwa Israele. 4 Kabili aya e mashina yabo: mu mukowa wa kwa Rubene, ni Shamua mwana Sakuri; 5 mu mukowa wa kwa Simeone, ni Shafati mwana Hori; 6 mu mukowa wa kwa Yuda, ni Kalebu p mwana Yefune; 7 mu mukowa wa kwa Isakari, ni Igali mwana Yosefe; 8 mu mukowa wa kwa Efraimu, ni Hoshea q

201

Inengu shatumwa. 10 shafuupula

mwana Nuni; 9 mu mukowa wa kwa Benjamini, ni Palti mwana Rafu; 10 mu mukowa wa kwa Sebuluni, ni Gadiele mwana Sodi; 11 mu mukowa wa kwa Yosefe, a uwaiminineko umukowa wa kwa Manase b ni Gaddi mwana Susi; 12 mu mukowa wa kwa Dani, ni Amiele mwana Gemali; 13 mu mukowa wa kwa Ashere, ni Seturi mwana Mikaele; 14 mu mukowa wa kwa Naftali, ni Naabi mwana Bofsi; 15 mu mukowa wa kwa Gadi, ni Geuele mwana Maki. 16 Aya e mashina ya baume Mose atumine ukuyalengula icalo. Kabili Mose aaleita Hoshea mwana Nuni ati Yehoshua. c 17 Ilyo Mose alebatuma ukuyalengula icalo ca Kanaani, abebele ati: “Pitileni apa pa kuya ku Negebu, d e lyo mukaniine ukuya mu calo ca mpili. e 18 Kabili mukamone ifyo icalo caba f kabili mukamone na bantu baikalamo nampo nga ba maka nelyo nga tabakwata amaka, kabili nga banono atemwa bengi; 19 ne fyo icalo baikalamo caba, nampo nga cisuma atemwa cibi, ne fyo imisumba baikalamo yaba, nampo nga bekala mu nkambi nelyo mu misumba ya malinga; 20 ne fyo umushili waba, nampo nga wa mufundo nelyo tawakwata umufundo, g nampo nga mwaliba imiti nelyo iyo. Mukabe abashipa h kabili mukasendepo ifisabo fya mu calo cilya.” Nomba inshiku shilya shali ni nshiku sha kupya kwa fisabo fya ntanshi ifya myangashi. i 21 E ico balininine no kuyalengula icalo ukutula ku mpanga ya Sini j ukuyafika ku Rehobu k apa kwingilila mu Hamati. l 22 Ilyo baile mu Negebu, m bailefika ku Hebrone. n Nomba Ahimani, Sheshai na Talmai, o abafyelwe kuli Anaki p bali kulya. Kabili ilyo umusumba wa Hebrone q wakuulilwe papitile imyaka cinelubali (7) pa kuti umusumba wa Soani r uwa mu Egupti wise

ICIPA. 13 a b c d

Ukt 48:5 Ukt 48:19 Ukf 17:9 Ukt 20:1

e Amg 1:7 Aba 1:9 f Ukf 3:8 Amg 8:7 g Neh 9:25 Neh 9:35 Ek 20:6 h Amg 31:6 Yos 1:6 i Imp 13:23 j Imp 34:3 Yos 15:1 k 2Sa 10:6 2Sa 10:8 l Imp 34:8 Yos 13:5 Ams 6:2 m Imp 13:17 n Ukt 13:18 o Aba 1:10 p Amg 9:2 Yos 11:21 Yos 15:13 q Yos 21:11 r Am 78:12 Es 19:11



















Ku Kulyo a Imp 32:9 b Amg 1:25 c Amg 8:8 d Amg 1:24 e Imp 14:34 f Amg 1:19 Yos 14:6 Am 29:8 g Ukf 3:8 Le 20:24 h Amg 1:25 i Amg 1:28 j Imp 13:22 Imp 13:33 k Ukt 36:12 Ukf 17:8 1Sa 15:3 l Imp 13:17 m Ukt 10:16 Ukf 23:23 Amg 7:1 Aba 1:21 2Sa 5:8 n Yos 3:10 o Ukt 10:19 Amg 20:17 p Imp 14:6 q Yos 14:7 Am 60:12 r Imp 32:9 Amg 1:28 Yos 14:8 s Imp 14:36 Imp 32:9 t Ams 2:9

IMPENDWA 13:9-32

ukuulwe. 23 Nomba ilyo bafikile ku mupokapoka wa Eshekole, a e lyo baputwile umusambo uwali ne cisansangu cimo ica myangashi. b Kabili abaume babili bacisendele pa mutembo, basendeelepo ne mipomegranate c ne mikunyu. 24 Bainike cilya cifulo ati umupokapoka wa Eshekole, d pa mulandu wa cisansangu ico abana ba kwa Israele baputwile palya. 25 Awe pa numa ya nshiku e amakumi yane (40) balibwelele ukufuma mu kulengula icalo. 26 E ico bailefika kuli Mose na Aarone na ku lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele mu mpanga ya Parani, ku Kadeshe. f Kabili baletele ilyashi kuli bena na ku lukuta lonse no kubalanga ifisabo fya mu calo cilya. 27 E lyo bamushimikile ati: “Twaileingila mu calo ico mwatutumineko, ca cine, calo umwaba umukaka no buci, g ne fi e fisabo fya ciko. h 28 Lelo kwena, ishibeni ukuti abaikala mu calo cilya bantu aba maka, ne misumba ya malinga ikalamba icine cine; i kabili kulya e ko twamwene na bamwana Anaki. j 29 Abena Amaleke k bekala mu calo ca Negebu, l e lyo abena Hiti na bena Yebusi m na bena Amore n bekala mu calo ca mpili, kumfwa abena Kanaani o bena bekala mupepi na bemba kabili mu mbali ya Yordani.” 30 E lyo Kalebu p atalalike abantu ukuti bakutike kuli Mose kabili atile: “Natunine tuleya, kabili nangu cibe shani tukapoka ici calo, pantu tukacimfya.” q 31 Lelo abaile nankwe batile: “Te kuti tunine ku kuyalwisha balya bantu, pantu balikosa ukutucila.” r 32 Awe e fyo bakonkenyepo ukweba abana ba kwa Israele ilyashi ilibi s pa calo ico bailelengula, abati: “Icalo ico twapitilemo ku kucilengula, calo icilya abekashi ba ciko; kabili abantu bonse abo twamwene muli cilya calo bantu abakulu sana. t

IMPENDWA 13:33–14:22 33 Kabili kulya e ko twamwene abaNefili, bamwana Anaki, a abafyelwe ku baNefili; ica kuti twaleimona fye kwati fipaso, kabili na bo e fyo baletumona.” b Awe ulukuta lonse lwasanswile ishiwi, na bantu batwalilile ukupunda no kulilac ubushiku bonse bulya. 2 Kabili abana ba kwa Israele bonse batendeke ukuilishanya kuli Mose na Aarone, d no lukuta lonse lwatile kuli bena: “Kanshi nga twafwilile fye mu calo ca Egupti, nangu kanshi nga twafwilile fye muli iyi mpanga! 3 Kabili mulandu nshi Yehova atuleteele mu calo cino ukuti tufwe ku lupanga? e Abakashi besu na bana besu bakabekata. f Bushe te kuti ciwame tubwelelemo fye ku Egupti?” g 4 Bafikile fye na mu kusosa abati: “Natuisalile intungulushi, no kubwelela ku Egupti!” h 5 E lyo Mose na Aarone bawile ubukupeme i ku cinso ca lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele abalongene. 6 Kabili Yoshua mwana Nuni j na Kalebu mwana Yefune, k abali pa balengwile icalo cilya, balepawile ifya kufwala fyabo, l 7 no kusosa ku lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele abati: “Icalo ico twailelengula, calo icisuma nga nshi. m 8 Nga Yehova alitutemwa, n akatwingisha mu calo ici no kucipeela kuli ifwe, icalo umwaba umukaka no buci. o 9 Cikulu fye mwipondokelap Yehova; kabili imwe, mwitiina abantu ba mu calo q cilya, pantu bena bali fye nge ca kulya kuli ifwe. Nacifuma pali bena icintelelwe cabo, r kabili Yehova ali na ifwe. s Mwibatiina.” t 10 Lelo, ulukuta lonse lwatile lwali no kubapoola amabwe. u Kabili abana ba kwa Israele bonse bamwene ubukata bwa kwa Yehova pa cikuulwa ca kukumaninako. v 11 Yehova nomba aebele Mose

14

Abantu batiina. Yoshua na Kalebu ICIPA. 13 a Amg 1:28 Amg 9:2 b Amg 2:10



















ICIPA. 14 c Amg 1:32 d Amg 1:27 Am 106:25 e Imp 14:29 Am 78:40 f Imp 14:31 Amg 1:39 g Imp 11:5 h Amg 1:34 Neh 9:17 He 10:38 i Amg 9:26 j Imp 13:8 Imp 13:16 k Imp 13:6 Imp 14:30 l Yos 7:6 m Imp 13:27 Amg 1:25 Amg 8:7 Amg 11:14 n Amg 9:5 Amg 10:15 o Ukf 3:8 p Amg 9:7 q Amg 7:18 Amg 20:3 r Imp 24:8 s Ukt 48:21 Ukf 33:16 Amg 20:1 Es 41:10 Ro 8:31 t Am 27:14 u Ukf 17:4 v Ukf 16:10 Ukf 24:17



















Ku Kulyo a Ukf 16:28 b Imp 14:23 c Amg 9:23 Am 78:42 Am 106:24 Yh 12:37 He 3:19 d Ukf 32:10 e Ukf 32:12 Ek 20:9 f Ukf 15:14 Yos 2:10 Yos 5:1 g Amg 4:12 Amg 5:4 h Ukf 13:21 Neh 9:12 Am 78:14 Am 105:39 i Aba 6:16 j Amg 9:28 Amg 32:27 Yos 7:9 k Am 62:11 Am 147:5 l Ukf 34:6 Ro 9:22 m Am 103:8 Yn 4:2 Mk 7:18 n Ukf 34:7 1Yo 1:9 o Na 1:3 Ro 2:5 p Ukf 34:7 q Ukf 34:9 Am 78:38 r Yak 5:16 s Am 72:19 Hab 2:14

202

ati: “Kufika lilali a aba bantu bakulansaalula, b kabili kufika lilali bashakantetekele pa fishibilo fyonse ifyo nacita mu kati kabo? c 12 Leka mbapume ku cikuko no kubalofya, kabili leka nkupange uluko ulukalamba kabili ulwa maka ukubacila.” d 13 Lelo Mose atile kuli Yehova: “Nomba abena Egupti bakomfwa ukuti ni ku maka yenu mwafumishe aba bantu mu kati kabo. e 14 Na bo bakeba abekashi ba mu calo ici umulandu uyu. Balyumfwa ukuti ni mwe Yehova uwaba mu kati ka aba bantu, f uumoneka kuli bena icinso ne cinso. g Ni mwe Yehova, ne kumbi lyenu liminina pali bena, kabili ni mwe mubatangilila mu ntumba ye kumbi akasuba na mu ntumba ya mulilo ubushiku. h 15 Nga mwaipaya aba bantu bonse pa muku umo, i inko ishaumfwa ululumbi lwenu shikasosa ashiti, 16 ‘Ni co Yehova alifililwe ukwingisha aba bantu mu calo ico alapile ukubapeela e co abepaila mu mpanga.’ j 17 E ico nomba, mwe Yehova, lekeni amaka yenu yamoneke, k ukulingana na mashiwi musosele, amuti, 18 ‘Yehova, Lesa uukokola ukukalipa l kabili uwafulisha icikuuku, m uwelela ifilubo na bumpulamafunde, n lelo ababi takabaleke ukwabula ukukandwa, o uukanda abana, na beshikulu na bana ba beshikulu pa filubo fya bashibo.’ p 19 Shi eleleni, ifilubo fya aba bantu ukulingana ne fyo icikuuku cenu cakula, nga filya fine fye mwaelela aba bantu ukutula ku Egupti ukufika na nomba.” q 20 E lyo Yehova atile: “Nabelela ukulingana ne fyo wasosa. r 21 Nomba, ndeti, na pali ne mwine, isonde lyonse likesulamo ubukata bwa kwa Yehova. s 22 Lelo abantu bonse abamona ubukata t bwandi kabili abamwene ne fishibilo u ifyo nacitile mu Egupti na t Amg 1:31; u Neh 9:17.

203

Abacila imyaka 20 tabakengile mu calo

mu matololo nomba abatwalilile fye ukunjesha a iyi miku ikumi (10), kabili abashaumfwa kwi shiwi lyandi, b 23 tabakatale abamona icalo ico nalapile kuli bashibo, bonse fye abashincindika tabakacimone. c 24 Lelo umubomfi wandi Kalebu, d apo ena alipusanako kabili aalenkonka no mutima onse, e nkamwingisha mu calo ico aileko, na bana bakwe bakacipyana. f 25 Apo pali ino nshita abena Amaleke na bena Kanaani g e bekala mu mpanga iyabatama, imwe mailo mukabweluluke no kulola ku matololo mu nshila yaya kuli Bemba Wakashika.” h 26 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose na Aarone ati: 27 “Kufika lilali ulukuta ulu ulubi lukaleka ukuilishanya pali ine? i Ning’umfwa ukuilishanya kwa bana ba kwa Israele uko baleilishanya pali ine. j 28 Sosa kuli bena, auti, ‘Yehova atila, “Na pali ne mwine, nkacita kuli imwe ukulingana na mashiwi mwasosa mu matwi yandi! k 29 Muli aya matololo e mo ifitumbi fyenu fikalambalala, l e kutila bonse abo mwalemba, ukulingana ne mpendwa yenu yonse, ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kuya pa muulu, mwe bailishanya pali ine. m 30 Imwe tamwakengile mu calo ico naimishepo ukuboko n kwandi ilyo nalapile ukuti nkekala nenu, kano fye Kalebu mwana Yefune na Yoshua mwana Nuni e bakengilamo. o 31 “ ‘ “Na bana benu abanono abo mwatile bakabekata, p nkabengishamo, kabili bakeshiba icalo ico imwe mwakaana. q 32 Lelo ifitumbi fyenu mu matololo aya e mo fikalambalala. r 33 Kabili abana benu bakaba bakacema mu matololo s pa myaka amakumi yane (40), bena e bakashingamwa pa bulalelale t bwenu, mpaka imwe bonse mukafwile mu matololo. u 34 Ukulingana no bwingi bwa nshiku mwalengwi-

ICIPA. 14 a Ukf 17:2 Am 95:9 Am 106:14 He 3:16 b Am 81:11 c Imp 26:64 Imp 32:11 Amg 1:35 Am 95:11 Am 106:26 He 3:18 He 4:3 d Imp 13:30 Imp 26:65 e Yos 14:9 f Yos 14:14 g Imp 13:29 h Amg 1:40 i Ukf 16:28 Imp 14:11 j 1Ko 10:10 k Imp 14:2 Imp 26:64 Imp 32:11 Amg 1:35 l 1Ko 10:5 He 3:17 m Imp 1:45 Yu 5 n Ukf 6:8 o Imp 26:65 Imp 32:12 Amg 1:36 Amg 1:38 p Imp 14:3 Amg 1:39 q Am 106:24 r Am 106:26 1Ko 10:5 He 3:17 Yu 5 s Imp 32:13 Yos 14:10 t Ek 16:26 Yak 4:4 u Amg 1:3 Amg 2:14



















Ku Kulyo a Imp 13:25 b Am 95:10 Imi 7:36 Imi 13:18 c Ek 4:6 d Am 60:1 Am 108:11 e Imp 23:19 f Imp 14:29 He 3:17 g Imp 13:32 h 1Ko 10:10 Yu 5 i Imp 14:30 Imp 26:65 Imp 32:12 Amg 1:36 Yos 14:6 j Ukf 33:4 k Amg 1:41 l Le 26:14 2Is 21:15 2Im 24:20 m Le 26:17 Amg 1:42 Amg 28:25 n Imp 13:29 o Yos 6:13 2Im 15:2 p Amg 1:43 Amp 21:24 q Imp 10:33 r Amg 1:44

IMPENDWA 14:23-45

le icalo, inshiku amakumi yane (40), a e fikaba inshiku mukashingamwa imembu shenu, b ubushiku bumo bukaba umwaka umo, ubushiku bumo umwaka umo, c pa kuti mukeshibe ifyo ciba nga nataluka kuli imwe. d 35 “ ‘ “Ine, ne Yehova, ninsosa: ifi e fyo nkacita kuli ulu lukuta lonse ulubi, e ulwalongana ku kundwisha: Mu matololo aya e mo bakalobela, kabili e mo bakafwila. f 36 Kabili abaume abo Mose atumine ukuyalengula icalo kabili abalengele ulukuta lonse ukuilishanya pali ena ilyo babwelele, pa mulandu wa kuleta ilyashi libi pa calo cilya, g 37 abo baume bakafwa ku cikuko icikafuma kuli Yehova. h 38 Lelo Yoshua mwana Nuni na Kalebu mwana Yefune bena e bakaba no mweo, pa baume abailelengula icalo cilya.” ’ ” i 39 Ilyo Mose alandile aya mashiwi ku bana ba kwa Israele bonse, e lyo abantu batendeke ukuloosha nga nshi. j 40 Kabili, bacelele ulucelo ukuti banine ulupili, kabili baleti: “Natuipekanya, kabili twalaya ku cifulo uko Yehova atwebele ukuya. Pantu natubembuka.” k 41 Lelo Mose atile: “Cinshi ico mulepulila mu cipope ca kwa Yehova? l Ico tacamuwamine. 42 Mwiyako, pantu Yehova tali mu kati kenu, kabili abalwani benu baleyamucimfya. m 43 Pantu abena Amaleke na bena Kanaani bali pa ntanshi yenu; n kabili nangu cibe shani balemwipaila ku lupanga, pantu, pa mulandu wa kuti mwalekele ukukonka Yehova, Yehova takulaba na imwe.” o 44 Lelo bena bapamine ukunina pa muulu wa lupili, p nomba icipao ca cipangano ica kwa Yehova tacafumine mu kati kabo nangu fye ni Mose wine. q 45 E lyo abena Amaleke r na bena Kanaani abaleikala mu lupili lulya batentemwike no kutendeka ukubakomaula

IMPENDWA 15:1-24

Amalambo ya koca. Ifipope fimo fine

no kubasalanganya mpaka bafika na ku Horma. a Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele, ati, ‘Ilyo mukafika mu calo ico mukalaikalamo, ico ndemupeela, b 3 kabili nga mwafwaya ukupeela umutuulo wa koca kuli Yehova, c nampo nga mutuulo d wa koca atemwa lilambo lya kulapilako umulapo waibela nangu ilya kuitemenwa fye e nelyo ilya pa nshita ya mitebeto yenu, f pa kuti mufutumwine Yehova akacena kasuma, g ukufuma pa ng’ombe shenu atemwa pa mpaanga shenu; 4 uwaleeta umutuulo wakwe kuli Yehova afwile no kuleeta umutuulo wa ngano uwa buunga bwapeleka, h ulupe lumo, ubwasakanamo amakapu yatatu aya mafuta. 5 Mukaleete umutuulo i wa mwangashi, amakapu yatatu, pamo no mutuulo wa koca nelyo ilambo lya kana ka mpaanga kamo akalume. 6 Nga lilambo lya kwa sukusuku mukaleete umutuulo wa ngano uwa buunga bwapeleka, indupe shibili, ubwasakanamo amakapu yane aya mafuta. 7 Kabili mukaleete amakapu yane aya mwangashi ku kuba umutuulo wa mwangashi, uwa kuleta akacena akasuma kuli Yehova. 8 “ ‘Lelo nga mwafwaya ukutuula ing’ombe iilume ku kuba umutuulo j wa koca atemwa ilambo lya kucita umulapo waibela k nangu ukutuula amalambo ya mutende kuli Yehova, l 9 ukulunda pa ng’ombe iilume, mukaleete umutuulo m wa ngano uwa buunga bwapeleka, indupe shitatu, ubwasakanamo amakapu mutanda (6) aya mafuta. 10 Kabili mukatuule umutuulo wa mwangashi, n amakapu mutanda (6), ukabe umutuulo wa pa mulilo, uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova. 11 Ifi e fyo mukalecita

15

ICIPA. 14 a Imp 21:3



















ICIPA. 15 b Ukt 15:18 Amg 7:1 c Le 1:2 d Le 1:3 e Le 7:16 Le 22:18 Le 22:21 f Le 23:4 Imp 28:16 Imp 29:1 Amg 16:13 Amg 16:16 g Ukt 8:21 Le 1:9 Ef 5:2 h Ukf 29:40 Le 2:1 Le 2:11 i Imp 28:7 Imp 28:14 2Ti 4:6 j Le 1:3 k Le 7:16 l Le 3:1 Le 3:3 Le 7:11 m Le 6:14 Le 7:37 Imp 28:12 Imp 29:6 1Im 21:23 n Imp 28:14



















Ku Kulyo a Ukt 8:21 Le 1:9 Le 3:16 Ek 20:41 b Ukf 12:49 Le 22:18 Le 24:22 Imp 9:14 c Imp 15:29 d Le 19:34 Le 20:2 Le 24:16 Ro 3:29 e Le 16:29 Le 17:15 Imp 15:14 f Le 23:10 Amg 7:1 Amg 26:1 g Yos 5:11 Yos 5:12 h Ukf 23:19 Le 2:14 Imp 18:12 Amg 26:2 Amg 26:10 Neh 10:37 Amp 3:9 i Am 19:12 Yak 4:17

204

ku ng’ombe iilume imo imo atemwa kuli sukusuku umo umo nangu ku mpaanga imo imo pa twana twa mpaanga utulume nelyo pa mbushi. 12 E fyo mukalecita ku nama imo imo iyo mwatuula, nangu shifule shani. 13 Ifi e fyo umwikashi onse akalecita pa kutuula umutuulo wa pa mulilo, uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova. a 14 “ ‘Lelo mu kati kenu nga mwasangwa umulebeshi atemwa onse uuli mu kati kenu mu nkulo shenu shonse, kabili afwaya ukutuula umutuulo wa pa mulilo, uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova, akacite fye nga filya fine imwe mucita. b 15 Imwe mwe lukuta pamo na balebeshi abo mwikala na bo, mukalekonka ifipope fimo fine. c E fyo mukalecita mu nkulo shenu shonse umuyayaya. Umulebeshi akabe fye nga imwe pa ntanshi ya kwa Yehova. d 16 Kuli imwe na ku mulebeshi uuli nenu kukabe fye ifunde limo no bupingushi bumo.’ ” e 17 Kabili Yehova akonkenyepo ukulanda kuli Mose ati: 18 “Sosa ku bana ba kwa Israele, ati, ‘Ilyo mukengila mu calo ico ndemutwalako, f 19 nga mwalya ifya muli cilya calo, g mukaletuula umusangulo kuli Yehova. 20 Mukalesangula imikate iyapangwa ku buunga bwa nsembe ubwa fisabo fyabalilapo ukupya. h Mukalesangula iyi mikate filya musangula imisangulo iifuma palya mupumina ingano. 21 Mu nkulo shenu shonse, mukalesangwilapo Yehova ubuunga bwa nsembe ubwa fisabo fyabalilapo ukupya. 22 “ ‘Nomba nga mwalufyanya kabili tamukonkele aya mafunde i yonse ayo Yehova aebele Mose, 23 e kutila fyonse ifyo Yehova amwebele ukupitila muli Mose ukutula pa bushiku Yehova amupeele amafunde no kuya ku ntanshi mu nkulo shenu, 24 nga mwalufyanya fye mu kukanai-

205

Afilwa ukusunga Isabata. Insenkebele

shiba kabili ulukuta talwishibe, ninshi ulukuta lonse lukatuule umutuulo wa koca uwa ng’ombe iilume iinono, uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova, pamo no mutuulo wa ngano e lyo no mutuulo wa mwangashi ukulingana ne fyo bacita lyonse, a e lyo no mwana wa mbushi umo ku kuba umutuulo wa pa lubembu. b 25 Kabili shimapepo akafutileko c ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele, e lyo bakelelwa; pantu balufyenye mu kukanaishiba, d kabili pa kulufyanya kwabo bakalete umutuulo wa koca kuli Yehova e lyo no mutuulo wa pa lubembu ku cinso ca kwa Yehova. 26 E lyo ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele no mulebeshi uuli mu kati kabo, bakelelwa, e pantu abantu bonse balufyenye fye mu kuluba. 27 “ ‘Kabili ngo muntu onse abembuka mu kuluba fye, f uyo muntu akatuule imbushi iikota iya mwaka umo ku kuba umutuulo wa pa lubembu. g 28 Kabili shimapepo akafutileko umuntu uwacitile ulubembu mu kuluba ku cinso ca kwa Yehova, pa kuti akalufute, kabili e fyo akelelwe pa lubembu ulo. h 29 Ku muntu onse uwacita cimo mu kuluba, nampo nga mwina Israele nelyo mulebeshi uo mwikala na o, kukaba fye ifunde limo line. i 30 “ ‘Lelo umuntu uwacita cimo ku mufulo fye, j abe mwana calo nelyo mulebeshi, apo asose fya kupontela Yehova, k uyo muntu akepaiwe. l 31 Apo asuula m amashiwi ya kwa Yehova kabili takonkele amafunde yakwe, n uyo muntu akepaiwe. o Akashingamwa pa lubembu lwakwe.’ ” p 32 Nomba ilyo abana ba kwa Israele bali mu matololo, basangile umuntu umo aleteeba inkuni pa bushiku bwe sabata. q 33 E lyo abamusangile aleteeba inkuni bamutwele kuli Mose na Aarone na ku lukuta lonse. 34 E ico balimulindike, r pantu tacaishibi-

ICIPA. 15 a Imp 15:8 Imp 15:10 b Le 4:23 Imp 28:15 2Im 29:21 Esr 6:17 Esr 8:35 c Le 4:20 He 2:17 1Yo 2:2 d He 10:17 Yak 4:17 e Ukf 34:9 Le 16:30 f Am 19:12 Imi 17:30 g Le 4:28 h Le 4:35 i Ukf 12:49 Le 24:22 Imp 9:14 Imp 15:15 j Ukf 21:14 Amg 1:43 Amg 17:12 He 10:26 k Le 24:11 Es 37:23 l Le 24:14 m Es 30:12 1Te 4:8 n Le 26:15 o Imp 14:18 He 10:28 p Le 5:1 Imp 27:3 Ek 18:20 q Ukf 20:10 Ukf 35:2 Amg 5:14 r Le 24:12



















Ku Kulyo a Ukf 31:14 b Le 24:14 c Amg 22:12 Mt 23:5 Lk 8:44 d Amg 11:18 e Amg 29:19 Aba 17:6 Yb 31:7 Ye 9:14 f Ukf 34:15 Am 106:39 Yak 4:4 g Le 11:44 Ro 12:1 1Pe 1:15 h Ukt 17:8 Ukf 29:45 Le 25:38 i Ukf 3:15 Ukf 6:2 Le 22:33



















ICIPA. 16 j Imp 26:9 Imp 27:3 Yu 11 k Ukf 6:21 Imp 3:19 l Ukf 6:18 m Ukf 6:16 Imp 3:17 n Imp 26:9 o Amg 11:6 p Imp 26:8 q Ukt 46:8 1Im 5:1 r Imp 12:1 Imp 14:2 1Sa 15:23 Am 106:16

IMPENDWA 15:25–16:3

kwe bwino bwino ico bali no kumucita. 35 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Uyo muntu ukwipaiwa epaiwe, a ulukuta lonse lumupoole amabwe ku nse ya nkambi.” b 36 Awe ulukuta lonse lwamufumiishe ku nse ya nkambi no kumupoola amabwe kabili alifwile, ukulingana fye ne fyo Yehova aebele Mose. 37 Kabili Yehova akonkenyepo ukweba Mose ati: 38 “Sosa ku bana ba kwa Israele, kabili ubebe ukuti bakaicitile insenkebele ku fisempe fya fya kufwala fyabo mu nkulo shabo shonse, kabili bakabike umwando wa bluu pa muulu wa nsenkebele ishili ku mpela ya cisempe, c 39 ‘Na sho shikabe nsenkebele kuli imwe, kabili mukaleshimona no kwibukisha amafunde d yonse aya kwa Yehova no kuyakonka, kabili mwikalakonkelela imitima yenu na menso yenu, e ifyo mulekonka kabili ifilemulenga ukucita bucilende. f 40 Ici ca kumwafwa ukuti muleibukisha amafunde yandi no kulayakonka pa kuti mube aba mushilo kuli Lesa wenu. g 41 Nine Yehova Lesa wenu, uwamufumishe mu calo ca Egupti pa kuti mbe Lesa wenu. h Nine Yehova Lesa wenu.’ ” i j

Kora mwana Isa16 Kabili ri, mwana Kohati, mwak

l

na Lebi, m aliimine, pamo na Datani n na Abiramu o abana baume ba kwa Eliabu, p na One mwana Pelete, abana baume ba kwa Rubene. q 2 Kabili baimiine Mose, pamo na bantu imyanda ibili na makumi yasano (250) mu bana ba kwa Israele, intungulushi sha lukuta, na baleitwa ku kukumana, abaume ba lulumbi. 3 Awe balonganiine r Mose na Aarone no kubeba ati: “Imwe nomba capwa, pantu abantu bonse muli ulu lukuta ba mushilo s na Yehova ali s Ukf 19:6.

IMPENDWA 16:4-26

Kora, Datani, Abiramu bapondoka

mu kati kabo. a Nga kanshi, cinshi ico muisansabikila pa lukuta lwa kwa Yehova?” b 4 Ilyo Mose aumfwile ifi, apo pene awile ubukupeme. 5 E lyo aebele Kora no lukuta lwakwe lonse, ati: “Mailo ulucelo Yehova akalenga twishibe umuntu wakwe c kabili uwa mushilo, d uufwile ukupalama kuli ena, e kabili uo akasala f e ukapalama kuli ena. 6 Citeni ici: Buuleni ififutumwino, g iwe Kora no lukuta lobe lonse, h 7 kabili mailo mukabikemo umulilo ne fyanunkila, no kufileta ku cinso ca kwa Yehova, kabili umuntu uo Yehova akasala, i ninshi e wa mushilo. Imwe nomba capwa, bamwana Lebi.” j 8 Kabili Mose akonkenyepo ukusosa kuli Kora ati: “Umfweni, mwe bana ba kwa Lebi. 9 Bushe kantu akanono ifi Lesa wa kwa Israele amusala k mu lukuta lwa kwa Israele ukuti mulepalama kuli ena ku kubomba umulimo wa pa cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova no kwiminina pa ntanshi ya lukuta ku kubabombela, l 10 no kuti apalamike iwe na bamunonko bonse abana baume ba kwa Lebi pamo nobe? Bushe mulefwaya na bushimapepo mwa? m 11 Pali ici iwe no lukuta lobe lonse mwe balongene pamo mulelwisha Yehova. n Kabili cinshi Aarone ali uwa kuti muleilishanyapo?” o 12 Pa numa ya ifi Mose atumine aba kuyaita Datani na Abiramu p abana baume ba kwa Eliabu, lelo batile: “Tatwaiseko! q 13 Bushe ukutufumya mu calo umwaba umukaka no buci ku kwisatwipaila mu matololo kantu akanono, r kabili bushe nomba ulefwaya no kuicita cilolo pali ifwe? s 14 Kabili tawatwingisha na mu calo umwaba umukaka no buci, t pa kuti utupeele amabala na mabala ya myangashi yabe yesu. Bushe ulefwaya ukutonkola amenso ya aba bantu? Ifwe tatwaiseko!”

ICIPA. 16 a Ukf 29:45 Imp 14:14 b Imp 12:2 c 2Ti 2:19 d Le 21:6 e Ukf 28:43 Le 10:3 f Ukf 28:1 Imp 17:5 1Sa 2:28 Am 105:26 g Le 10:1 Imp 16:38 h Imp 16:2 i Imp 3:10 j Imp 16:1 k Imp 3:9 Imp 3:41 l Imp 1:53 Imp 3:6 Imp 4:4 Amg 10:8 m Amp 13:10 Flp 2:3 n Lk 10:16 o Ukf 16:8 Am 106:16 p Imp 16:1 q 1Sa 15:23 Yu 8 r Ukf 16:3 Imp 14:29 s Ukf 22:28 Imi 7:35 t Ukf 3:8 Le 20:24



















Ku Kulyo a Ukt 4:5 b 1Sa 12:3 Imi 20:33 2Ko 7:2 1Pe 3:16 c Imp 16:6 d 1Sa 12:7 e Imp 16:2 Imp 16:40 f Imp 12:5 Imp 14:10 g Ukt 19:15 Uks 18:4 h Imp 3:10 Imp 3:38 Imp 16:45 Am 73:19 i Imp 27:16 Yb 12:10 Lkm 3:19 Lkm 12:7 Sek 12:1 j Ukt 18:23 2Sa 24:17 k Imp 16:1 l Imp 11:16

206

15 Pa kumfwe fi Mose akalipe nga nshi no kutila kuli Yehova: “Mwilolesha pa mutuulo a wabo uwa ngano. Ine nshapokako kuli bena impunda iilume nangu imo, nangu ukucita ububi ku muntu nangu umo pali bena.” b 16 E lyo Mose atile kuli Kora: c “Iwe no lukuta lobe lonse, mukabe ku cinso ca kwa Yehova, d iwe na bena, na Aarone, mailo. 17 Kabili umuntu onse akasende icifutumwino cakwe, e lyo mukabikemo ifyanunkila kabili cila muntu akapalamike icifutumwino cakwe ku cinso ca kwa Yehova, ififutumwino imyanda ibili na makumi yasano (250), ukubikapo na iwe na Aarone, cila muntu icifutumwino cakwe.” 18 Awe basendele cila muntu icifutumwino cakwe no kubikamo umulilo kabili babikilemo ne fyanunkila no kuyaiminina pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako pamo na Mose na Aarone. 19 Ilyo Kora alongenye ulukuta e lonse pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako ukuti lubemine, e lyo ubukata bwa kwa Yehova bwamoneke ku lukuta lonse. f 20 Yehova nomba asosele kuli Mose na Aarone, ati: 21 “Fumeni g mu kati ka ulu lukuta, uleke mbonaule h nomba line.” 22 Pa kumfwe fi bawile ubukupeme no kusosa abati: “Mwe Lesa, Lesa umwine wa mupashi uwaba mu fya mweo fya misango yonse, i bushe umuntu umo nga abembuka e o alenge ubukali bwenu ukwimina ulukuta lonse?” j 23 Yehova na o ayaswike Mose, ati: 24 “Eba ulukuta, auti, ‘Talukeni ku matenti ya kwa Kora, Datani na Abiramu!’ ” k 25 Pa numa, Mose aimine no kuya kuli Datani na Abiramu, na bakalamba l ba mu bena Israele baile nankwe. 26 E lyo asosele ku lukuta, ati: “Ndemupapaata ukuti talukeni ku matenti ya aba bantu imbifi kabili mwikumya ku

207

Icalo camina bacipondoka; 250 bapya

cintu cabo nangu cimo, a pa kuti mwisendelwa mu membu shabo shonse.” 27 Apo pene fye batalwike ku matenti ya kwa Kora, Datani na Abiramu, mu ncende shonse, kabili Datani na Abiramu balifumine, no kuyaiminina pa minshi ya matenti b yabo, na bakashi babo, na bana babo abaume na bana babo abanono. 28 E lyo Mose atile: “Kuli ici e ko mwalaishibila ukuti Yehova alintuma ukucita ifi fintu fyonse, c ukuti te fya mu mutima wandi fye: d 29 Nga ca kuti aba bantu balafwa imfwa iyo abantu bonse bafwako kabili nga balakandwa ukukandwa uko abantu bonse bakandwako, e ninshi te Yehova wantuma. f 30 Lelo nga cintu icipya ico Yehova alacita, g kabili umushili nga walayasamuna akanwa ka uko no kubamina h kumo na fyonse ifyo bakwata, kabili nga batentemukila ku Nshiishi1 i aba mweo, e lyo mwalaishiba ukuti aba bantu nabasaalula Yehova.” j 31 Nomba ilyo fye apwishishe ukulanda aya mashiwi, e lyo umushili apo baiminine watendeke ukulepuka. k 32 Ne calo cayasamwine akanwa ka ciko no kubamina kumo na ba mu mayanda yabo na bantu bonse aba kwa Kora ne fyuma fyabo fyonse. l 33 E fyo batentemukile ku Nshiishi1 aba mweo na bonse abo bali na bo, no mushili walibashiikile, m kabili e fyo balobele mu kati ka lukuta. n 34 Na bena Israele bonse ababashingulwike balifulumwike ilyo baumfwile ukupunda kwabo, pantu batendeke ukusosa abati: “Tuletiina epali umushili watumina!” o 35 No mulilo wafumine kuli Yehova p kabili waocele abantu imyanda ibili na makumi yasano (250) abaalefutumuna ifyanunkila. q Imp 16:301 Moneni Icipande calenga 4 ica Ifyalundwako. 331 Moneni Icipande calenga 4 ica Ifyalundwako.

ICIPA. 16 a Ukf 23:2 b Yb 9:4 Amp 16:18 Amp 18:12 c Ukf 3:12 Amg 18:22 Yh 5:36 d Ukf 7:2 Ukf 25:22 Amg 18:18 Yh 5:30 e Lkm 3:19 Lkm 9:5 Ek 18:4 Ro 5:12 f Amg 18:21 g Es 45:7 h Yb 31:3 i Am 55:15 Amp 1:12 j Am 74:18 Am 107:11 k Imp 26:10 Amg 11:6 Am 106:17 l Imp 26:11 1Im 6:31 1Im 6:37 m Am 55:23 n Yu 11 o Imp 17:13 p Le 10:2 Imp 11:1 q Imp 16:17 Imp 26:10 Am 106:18



















Ku Kulyo a Imp 16:6 b 1Is 2:23 Amp 8:36 c Ukf 38:1 d Imp 16:5 Imp 17:10 Imp 26:10 1Ti 5:20 e Imp 16:6 f Imp 3:10 Imp 18:7 2Im 26:18 g 2Im 26:16 h Am 106:17 Yu 11 i Imp 14:2 Am 106:13 2Pe 2:10 j Ukf 16:7 Imp 14:10 Imp 16:19 k Imp 20:6 l Ukf 23:21 Imp 16:21 1Ko 10:10 m Imp 16:22 n Le 6:12

IMPENDWA 16:27-46

36 E lyo Yehova alandile kuli Mose ati: 37 “Sosa kuli Eleasari mwana Aarone shimapepo ukuti atoole ififutumwino a mu mulilo, umwebe no kuti, ‘Usalanganye umulilo uuli palya; pantu fya mushilo, 38 ififutumwino fya aba bantu ababembukiile imyeo b yabo. Na muli ifi bakapangemo ifyela ifyapaapaatala ifya kubika ku ciipailo, c pantu balifipalamike kuli Yehova, na fyo fyasangwike ifya mushilo; kabili fikabe icishibilo ku bana ba kwa Israele.’ ” d 39 Na o Eleasari shimapepo abuulile ififutumwino e fya mukuba, ifyo abapiile bapalamike, na bo bapangilemo ifya kubika ku ciipailo, 40 pa kuti cibe ica kwibukishako abana ba kwa Israele, ukuti umbi umbi f uushili mwana wa kwa Aarone tafwile ukupalama ku kufutumuna ifyanunkila ku cinso ca kwa Yehova, g no kuti umuntu nangu umo eba nga Kora no lukuta h lwakwe, nga filya fine Yehova asosele kuli ena ukupitila muli Mose. 41 Kabili ubushiku fye ubwakonkelepo ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele lwatendeke ukuilishanya pali Mose na Aarone, i abati: “Ni mwe mwaipaya abantu ba kwa Yehova.” 42 Nomba ilyo ulukuta lonse lwalonganine Mose na Aarone, e lyo bapilibukile ku cikuulwa ca kukumaninako; kabili, moneni! ikumbi lyalifimbilepo, no bukata bwa kwa Yehova bwalimoneke. j 43 Awe Mose na Aarone bapaleme ku cikuulwa ca kukumaninako. k 44 E lyo Yehova alandile kuli Mose, ati: 45 “Fumeni mu kati ka lukuta ulu, uleke mbonaule nomba line.” l Pa kumfwe fi bawile ubukupeme. m 46 E lyo Mose atile kuli Aarone: “Buula icifutumwino, ubikemo umulilo wa pa ciipailo n kabili ubikemo ne fyanunkila e lyo wangufyanye ukuya ku lukuta no

IMPENDWA 16:47–18:2 kubafutilako, a pantu Yehova nakalipa nga nshi. b Icikuko nacitendeka!” 47 Apo pene fye Aarone alicibuulile, ukulingana fye ne fyo Mose asosele, no kubutukila mu kati ka lukuta; kabili, moneni! icikuko nacitendeka mu bantu. E ico abikilepo ifyanunkila no kutendeka ukufutilako abo bantu. 48 Kabili atwalilile ukwiminina pa kati ka bafwa na ba mweo. c Casukile icikuko capwa. d 49 Abafwile ku cikuko bali amakana ikumi na yane ne myanda cinelubali (14,700), ukufumyako abafwile pa mulandu wa kwa Kora. 50 E lyo nomba Aarone abweleele kuli Mose ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako, ninshi icikuko nacipwa. nomba alandile 17 Yehova kuli Mose ati: 2 “Sosa ku bana ba kwa Israele kabili upoke kuli bena inkonto e imo imo mu mikowa yabo ukufuma ku ntungulushi f shabo shonse, inkonto ikumi na shibili (12), ukulingana na mayanda ya bashibo. Ukalembe ne shina lya muntu onse pa nkonto yakwe. 3 Ukalembe ne shina lya kwa Aarone pa nkonto ya kwa Lebi, pantu umukalamba umo umo uwa mu mayanda ya bashibo nakwata inkonto. 4 Kabili ukashibike mu cikuulwa ca kukumaninako pa ntanshi ya cipao ca Cipangano, g apo monekela lyonse kuli imwe. h 5 Nomba umuntu uo nkasala, i inkonto yakwe ikapuuka, e fyo nkapwisha ukuilishanya j uko abana ba kwa Israele baleilishanya pali imwe.” k 6 E fyo Mose alandile ku bana ba kwa Israele, ne ntungulushi shabo shonse shamupeele inkonto, intungulushi imo inkonto imo, intungulushi imo inkonto imo, ukulingana na mayanda ya bashibo, inkonto ikumi na shibili (12); ne nkonto l ya kwa Aarone yali pa nkonto shabo. m 7 E lyo Mose atwele inkonto ku cinso ca

Inkonto ya kwa Aarone yabalula ICIPA. 16 a Ukf 34:9 Imp 8:19 b Le 10:6 Imp 1:53 Imp 18:5 1Im 27:24 c 2Sa 24:16 d Ukf 23:21 Imp 25:8



















ICIPA. 17 e Ukf 4:2 f Imp 1:4 Imp 1:16 g Ukf 34:29 h Ukf 25:22 Ukf 29:42 Ukf 30:36 Le 16:2 i Imp 16:5 Lk 9:35 j Imp 11:1 Imp 14:27 Imp 16:11 Imp 16:41 1Ko 10:10 k Imp 14:2 Imp 16:13 l Imp 17:2 m Imp 17:3



















Ku Kulyo a Ukf 38:21 Imp 17:4 Imp 18:2 b He 9:4 c Imp 16:38 d Imp 20:10 Amg 9:7 Amg 31:27 Es 1:2 e Am 90:7 f Imp 1:51 Imp 18:4 g Imp 18:7 h Imp 16:26 Imp 16:41 Imp 16:49



















ICIPA. 18 i Ukf 25:8 Le 21:12 j Ukf 28:38 Le 22:9 Imp 18:23 He 5:2 k Imp 3:6 Imp 8:22 Imp 16:9

208

kwa Yehova mu cikuulwa umwali icipao ca Cipangano. a 8 Nomba pa bushiku bwakonkelepo ilyo Mose aingile mu cikuulwa umwali icipao ca Cipangano, moneni! inkonto ya kwa Aarone iya ng’anda ya kwa Lebi naipuuka, kabili ilefumya intombo no kubalula amaluba no kutwala ama-almonde ayapya. 9 E lyo Mose afumiishe inkonto shonse ku bana ba kwa Israele bonse ukufuma ku cinso ca kwa Yehova, kabili umuntu onse aceeceetele no kubuula inkonto yakwe. 10 Pa numa ya ifi Yehova atile kuli Mose: “Bwesesha inkonto b ya kwa Aarone pa ntanshi ya cipao ca Cipangano ibe icishibilo c ku bana ba bucipondoka, d pa kuti baleke ukuilishanya pali ine, pa kuti befwa.” 11 Apo pene Mose acitile ifyo fine Yehova amwebele. Filya fine fye e fyo acitile. 12 Nomba abana ba kwa Israele batendeke ukweba Mose ati: “Moneni, nangu cibe shani tuli no kufwa, ifwe bonse tuli no kuloba nangu cibe shani. e 13 Onse uulepalamako, f uulepalama ku cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova, alefwa! g Bushe cine cine ifi fine fye e fyo twalaloba?” h Yehova akonkenye18 Kabili po ukusosa kuli Aarone ati: “Iwe na bana bobe abaume na ba mu ng’anda ya kwa wiso abali nobe mukashingamwa ulubembu lwa kukanakonka amafunde ya mu muputule wa mushilo nga nshi, i e lyo iwe na bana bobe abaume abali nobe mukashingamwa ulubembu lwa kukanakonka amafunde ya bushimapepo bwenu. j 2 Kabili ukapalamike na bamunonko aba mu mukowa wa kwa Lebi, umukowa wa kwa wiso, pamo nobe, pa kuti bailunde kuli iwe no kukubombela, k iwe na bana bobe abaume abali nobe, pa ntanshi ya cikuulwa

209

Ifyapeelwa kuli bashimapepo

umwaba icipao ca Cipangano. a 3 Na bo bakalebomba umulimo bafwile ukukubombela na untu bafwile ukubomba pa cikuulwa ca mushilo conse. b Lelo ku fipe fya mu muputule wa mushilo na ku ciipailo, bekalapalamako pa kuti bekafwa, c bena nangu ni mwe. 4 Na bo bakailunde kuli iwe kabili bakalebomba umulimo onse uwa pa cikuulwa ca kukumaninako uo bafwile ukubomba pa cikuulwa ca mushilo, kabili uushasuminishiwa ekapalama kuli imwe. d 5 Kabili ukalebomba umulimo washingamwa ukubomba mu muputule wa mushilo e no mulimo wa pa ciipailo, f pa kuti kwikaba na kabili ubukali g pa bana ba kwa Israele. 6 Na ine, moneni! nimbuula bamunyinenwe mu kati ka bana ba kwa Israele, h pa kuti babe ica bupe kuli imwe, i babe bantu abapeelwa kuli Yehova ku kubomba imilimo ya pa cikuulwa ca kukumaninako. j 7 Kabili iwe na bana bobe abaume mukalebomba bwino umulimo wenu uwa bushimapepo umulimo onse uwa ku ciipailo no mulimo onse uwa mu muputule uuli ku numa ya nsalu; k e fyo mukalebomba. l Umulimo wenu uwa bushimapepo e ca bupe ndemupeela, kabili uushasuminishiwa nga apalamako akepaiwe.” m 8 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Aarone ati: “Mona! nakupeela imituulo yonse iyo abana ba kwa Israele batuula kuli ine. n Napeela iwe na bana bobe abaume fyonse ifya mushilo ififuma ku bana ba kwa Israele, fyakulaba fyenu umuyayaya. o 9 Ifi e fikalaba ifyobe ukufuma pa fya mushilo nga nshi, ukufuma pa mutuulo wa pa mulilo, e kutila umutuulo onse kumo no mutuulo p wa ngano onse no mutuulo q wa pa lubembu onse no mutuulo r wa pa mulandu onse, ifyo bakatuula kuli ine. Fikabe ifya mushilo nga nshi

ICIPA. 18 a Imp 1:53 b Imp 3:25 Imp 3:31 Imp 3:36 c Imp 4:15 Imp 4:20 Imp 16:40 d Imp 1:51 Imp 3:10 e Ukf 27:21 Ukf 30:7 Le 24:3 Imp 3:32 f Le 1:17 Le 21:17 g Imp 16:46 h Imp 3:12 Imp 3:45 i Imp 3:9 Imp 8:16 j Imp 8:19 k Le 16:2 Le 16:12 He 9:3 He 9:7 l 1Sa 2:28 He 5:4 m Imp 3:10 Imp 16:40 n Ukf 23:19 Le 27:28 Le 27:30 Imp 18:11 Imp 18:26 o Le 7:34 Imp 5:9 p Le 2:3 Le 6:16 Le 10:12 q Le 5:12 Le 6:26 Le 6:29 r Le 5:6 Le 7:1 Le 7:7



















Ku Kulyo a Ukf 29:32 Le 6:16 Le 10:13 b Le 6:18 Le 7:6 c Le 14:13 Le 21:22 d Ukf 29:27 Imp 15:20 Ek 44:30 e Ukf 29:27 Le 7:34 f Le 10:14 Amg 18:3 g Le 22:6 h Amp 3:9 i Le 2:14 Amg 18:4 Neh 10:35 j Ukf 23:19 k Le 27:21 Le 27:28 l Ukf 13:2 Le 27:26 Imp 3:13 Lk 2:23 m Ukf 13:13 n Ukf 34:20 Le 27:27 o Le 27:2 Le 27:6 p Ukf 30:13 Le 27:25 q Ukf 22:30 Amg 15:19 r Le 17:11 s Le 3:16

IMPENDWA 18:3-18 kuli iwe na ku bana bobe abaume. 10 Umwa mushilo nga nshi e mo ukalefiliila. a Umwaume onse akalelyako. b Fikabe ifya mushilo kuli iwe. c 11 Kabili ifi na fyo fikaba fyobe: umusangulo d wabo uwa bupe pamo ne mituulo e yonse iya kusunsha iya bana ba kwa Israele. Napeela iwe na bana bobe abaume na bana bobe abanakashi abali nobe, f e fyakulaba fyenu umuyayaya. Onse uwasanguluka mu ng’anda yobe kuti alyako. g 12 “Amafuta yonse ayawamisha no mwangashi upya onse uwawamisha ne ngano shonse ishawamisha, ifisabo fyabo ifyabalilapo ukupya, h ifyo bakapeela kuli Yehova, nafipeela kuli iwe. i 13 Ifisabo fyabalilapo ukupya muli fyonse ifya mu mushili, ifyo baleta kuli Yehova, fikaba fyobe. j Onse uwasanguluka mu ng’anda yobe kuti alyako. 14 “Conse icapeelwa mu Israele cikaba cobe. k 15 “Conse icabalilapo ukufyalwa, l mu ca mweo conse, ico bakapalamika kuli Yehova, nampo nga muntu nelyo inama, cikaba cobe. Lelo ibeli lya bantu m ne beli lya nama iyakowela ukalilubule. n 16 Kabili ukalubule ibeli ilya mweshi umo no kucilapo mu ndalama sha kulubwila ukulingana no mutengo wapingulwa, amashekele yasano aya silfere ukulingana ne shekele lya mu muputule wa mushilo, o e kutila amagera p amakumi yabili (20). 17 Lelo taufwile ukulubula q ing’ombe iilume iyabalilapo ukufyalwa nelyo akana ka mpaanga akalume akabalilapo ukufyalwa nelyo akana ka mbushi akalume akabalilapo ukufyalwa. Ifi fyena fya mushilo. Ukasanse umulopar wa fiko pa ciipailo, ukafutumune na mafuta ya fiko ukuti yakabe umutuulo wa pa mulilo uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova. s 18 Nomba umunofu wa fiko ukabe obe. Filya fine icisao ca pa mutuulo

IMPENDWA 18:19–19:5

Icipangano ca mucele. Ifisuma

wa kusunsha no mwendo wa ku kulyo fikaba fyobe, e fyo na o ukabe obe. a 19 Imisangulo b yonse iya mushilo iyo abana ba kwa Israele bakasangwila Yehova, nimpeela kuli iwe na ku bana bobe abaume na ku bana bobe abanakashi abali nobe, e fyakulaba ifyobe umuyayaya. c Cipangano ca mucele ica muyayaya pa kati ka kwa Yehova na iwe na pa bana bobe abali nobe.” d 20 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Aarone ati: “Tawakakwateko impanga mu calo cabo, kabili tabakakwakanyeko icili conse. e Nine icakaniko cobe kabili impanga yobe mu kati ka bana ba kwa Israele. f 21 “Kabili mona! nimpeela abana ba kwa Lebi ica pe kumi g ica muli Israele ukuba icabo pa milimo yabo iyo babomba, imilimo ya mu cikuulwa ca kukumaninako. 22 Kabili abana ba kwa Israele belapalama ku cikuulwa ca kukumaninako epali babembuka no kufwa. h 23 Lelo abena Lebi bena bakalebomba pa cikuulwa ca kukumaninako, kabili aba e bakashingamwa imembu shabo. i Cipope ca muyayaya mu nkulo shenu ukuti bekakwata impanga j mu kati ka bana ba kwa Israele. 24 Pantu ica pe kumi (10) ica bana ba kwa Israele, ico bakasangwila Yehova, nimpeela ku bena Lebi ku kuba icabo. E co nasosele kuli bena nati, ‘Bekakwata impanga mu kati ka bana ba kwa Israele.’ ” k 25 E lyo Yehova asosele kuli Mose ati: 26 “Kabili usose ku bena Lebi, ubebe ati, ‘Mukapokelela ica pe kumi ico napeela kuli imwe ukufuma ku bana ba kwa Israele ku kuba icenu, l na imwe mukalesangula ica pe kumi m ukufuma pali ico ukuti cikabe umusangulo kuli Yehova. 27 Kabili e cikaba umusangulo wenu, nge ngano isha pa kupumina n kabili ngo mwangashi uwingi umwa kukamina imya-

ICIPA. 18 a Ukf 29:26 Le 7:31 Le 7:34 b Ukf 23:19 Imp 15:19 Imp 18:11 Imp 18:26 Imp 31:29 c Imp 18:8 2Im 31:4 d Le 2:13 2Im 13:5 e Imp 26:62 Amg 10:9 Amg 12:12 Amg 14:27 Yos 14:3 f Amg 18:2 Yos 13:14 Yos 18:7 Ek 44:28 g Le 27:30 2Im 31:5 Neh 10:37 Neh 12:44 Neh 13:12 Ga 6:6 He 7:5 h Imp 16:40 Imp 17:13 i Imp 3:7 Imp 18:1 j Yos 13:33 k Amg 10:9 l Imp 18:21 Amg 12:19 m Neh 10:38 He 7:9 n Imp 15:20 

Ku Kulyo a Imp 18:12 b Amp 3:9 c Mt 10:10 Lk 10:7 1Ko 9:9 1Ko 9:13 Ga 6:6 1Ti 5:18 d Le 22:2 Le 22:15 

ICIPA. 19 e Le 22:20 Mal 1:14 1Pe 2:22 f Amg 21:3 g He 9:13 1Pe 1:2

210

ngashi nelyo nga mafuta ayengi mu ca kukaminamo amafuta. 28 E fyo na imwe mukalasangula umusangulo kuli Yehova ukufuma pa fya pe kumi fyonse ifyo mukapokelela ku bana ba kwa Israele, kabili pali ifi e po mukalasangwila Yehova pa kupeela umusangulo kuli Aarone shimapepo. 29 Ukufuma pa fya bupe fyonse ifyo mukapeelwa, mukalesangula imisangulo yalekanalekana kuli Yehova, mukalesalapo ifisuma nga nshi, a ukuti fikabe ifya mushilo.’ 30 “Kabili ukatile kuli bena, ‘Ilyo mwasangula ifisuma nga nshi pali ifyo, b e lyo cikaba kwati e cibwesha ca bena Lebi ica pa kupumina ingano kabili nge cibwesha ica mu fya kukaminamo imyangashi nelyo ica mu fya kukaminamo amafuta. 31 Na imwe mukaciliile apali ponse, imwe na ba mu ng’anda yenu, pantu e cilambu cenu pa mulimo mubomba mu cikuulwa ca kukumaninako. c 32 Kabili ilyo mwasangula icisuma nga nshi pali ifi tamwakabe na lubembu, kabili mwikasaalula ifya mushilo ifya bana ba kwa Israele, epali mwafwa.’ ” d Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose na Aarone ati: 2 “Ili e funde ilyo Yehova apeele, atile, ‘Sosa ku bana ba kwa Israele ukuti bakubuulile ing’ombe nkota iyakashika iituntulu umushaba akalema e kabili iishatala aibikwapo ikoli. f 3 Kabili mukaipeele kuli Eleasari shimapepo, na o akaitwale ku nse ya nkambi, kabili ikepaiwe ku cinso cakwe. 4 E lyo Eleasari shimapepo akabuulepo umulopa wa iko ku munwe wakwe no kusansa umulopa wa iko imiku cinelubali (7) uku-ulungatika ku ntanshi ya cikuulwa ca kukumaninako. g 5 Ne ng’ombe iyo ikocewe ninshi alemonako. Umukupo wa iko no munofu wa iko no mulopa wa iko pamo na mafi ya

19

211

Ukukowela pa kukumya icitumbi

iko fikocewe. a 6 E lyo shimapepo akabuule icimuti ca mukedari b na husope c ne nsalu yakashika d ce no kufipoosa mu kati umulepya ing’ombe iyo. 7 Kabili shimapepo akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi, e lyo pa numa akengile mu nkambi; lelo uyu shimapepo akabe uwakowela ukufika icungulo. 8 “ ‘No wayocele akacape ifya kufwala fyakwe mu menshi no kusamba mu menshi, e kabili akabe uwakowela ukufika icungulo. 9 “ ‘E lyo uwasanguluka akakuse imito f ya ng’ombe iyo no kuyaibika ku nse ya nkambi umwa busaka; kabili ikasungilwe ulukuta lwa bana ba kwa Israele ku kuibomfya ku menshi ya kusangulwilako. g Yakaba umutuulo wa pa lubembu. 10 No wakusa imito ya ng’ombe iyo akacape ifya kufwala fyakwe no kuba uwakowela ukufika icungulo. h “ ‘E fyo abana ba kwa Israele na balebeshi abo bekala na bo bakalecita umuyayaya. i 11 Onse uwakumya ku citumbi j ca muntu onse, na o wine akabe uwakowela nshiku cinelubali (7). k 12 Uyo muntu akaisangulule ku menshi ayo pa bushiku bwalenga shitatu, l e lyo pa bwalenga cinelubali (7) akaba uwasanguluka. Lelo nga taisangulwile pa bushiku bwalenga shitatu, pa bushiku bwalenga cinelubali takabe uwasanguluka. 13 Onse uwakumya ku citumbi ica muntu onse uwafwa, kabili uushakaisangulule, ninshi akowesha icikuulwa ca mushilo m ica kwa Yehova, kabili uyo muntu akalofiwe mu Israele. n Pa mulandu wa kuti tabamusanshile amenshi ya kusangulwila, o acili uwakowela. Ukukowela kwakwe kucili pali ena. p 14 “ ‘Ili e funde lya kukonka ilyo umuntu afwila mwi tenti: Onse uwaingila mwi tenti, na onse uuli mwi tenti, akaba uwa-

ICIPA. 19 a Ukf 29:14 Le 4:11 b Le 14:4 Le 14:49 c Am 51:7 d Es 1:18 e Le 16:28 f He 9:13 g Imp 19:13 Imp 19:21 Imp 31:23 h Imp 19:8 i Ukf 12:49 Le 24:22 Imp 15:15 j Le 21:1 Le 21:11 Imp 5:2 Imp 6:9 Imp 9:6 k Imp 31:19 Hg 2:13 l Imp 31:19 m Le 15:31 n He 2:2 He 10:28 o Imp 19:9 Imp 31:23 p Le 22:3



















Ku Kulyo a Le 11:32 b Imp 31:19 c Imp 19:11 d Imp 19:9 e Am 51:7 f Le 14:9 Imp 19:12 Imp 31:19 g Ukt 17:14 Imp 19:13 h Imp 19:18 He 9:10 He 9:13 i Hg 2:13 j Le 15:5



















ICIPA. 20 k Imp 13:21 Imp 33:36 l Imp 13:26 Imp 20:22 Amg 1:46 Amg 2:14 Aba 11:16

IMPENDWA 19:6–20:1 kowela inshiku cinelubali (7). 15 Kabili icipe a conse apashili inkupiko ninshi tacisangulwike. 16 E lyo kabili onse uwakumya umuntu uo baipaya ku lupanga b mu mpanga nelyo ku citumbi atemwa kwi fupa c lya muntu nangu pa nshiishi, akabe uwakowela inshiku cinelubali (7). 17 Kabili bakabuulile uwakowela imito ya palya bocela umutuulo wa pa lubembu kabili imito iyo bakaibike mu cipe no kubikamo amenshi ayapita. 18 E lyo uwasanguluka d akabuule husope e no kuitumpika mu menshi no kusansa pe tenti na pa fipe fyonse na pa bantu bonse abalipo na pa wakumishe kwi fupa nelyo ku waipaiwa nangu ku citumbi nangu pa nshiishi. 19 No wasanguluka akasanse amenshi ayo pa wakowela pa bushiku bwalenga shitatu na pa bwalenga cinelubali (7) no kumusangulula ku lubembu pa bushiku bwalenga cinelubali; f kabili akacape ifya kufwala fyakwe no kusamba mu menshi, e lyo icungulo akaba uwasanguluka. 20 “ ‘Lelo umuntu uwakowela kabili uushakaisangulule, ninshi uyo muntu akalofiwe g mu lukuta, pantu nakowesha umwa mushilo mwa kwa Yehova. Pantu tabamusanshile amenshi ya kusangulwila. Alikowela. 21 “ ‘Kabili ici cikabe icipope ca muyayaya kuli bena, ukuti uulesansa amenshi ya kusangulwila akacape ifya kufwala fyakwe, kabili uwakumya amenshi ya kusangulwila na o akacite ifi fine. h Akaba uwakowela ukufika icungulo. 22 Na conse ico uwakowela akumya cikaba icakowela, i no wacikumya akaba uwakowela ukufika icungulo.’ ” j abana ba kwa Israele, 20 Awe ulukuta fye lonse, baingile mu matololo ya Sini k mu mweshi wa kubalilapo, na bantu baikele mu Kadeshe. l Kulya e

IMPENDWA 20:2-22

Balilila amenshi; Mose abembuka

ko Miriamu a afwilile kabili e ko ashiikilwe. 2 Nomba ulukutab talwakwete amenshi, kabili balonganine Mose na Aarone. c 3 Na bantu batendeke ukuumanya d Mose no kutila: “Kanshi nga twafwilile fye pamo na bamunyinefwe ku cinso ca kwa Yehova! e 4 Kabili cinshi ico muleteele ulukuta lwa kwa Yehova mu matololo aya ukuti e mo ifwe ne fitekwa fyesu ifisenda ifipe tufwile? f 5 Kabili cinshi mwatufumishe mu Egupti no kutuleta muno muntu umwabipa? g Tamwaba mbuto, nangu mikunyu, nangu myangashi, nangu mipomegranate, h kabili tamwaba amenshi ya kunwa.” 6 E lyo Mose na Aarone bafumine pa lukuta no kuya ku mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako no kuwa ubukupeme, i no bukata bwa kwa Yehova bwamoneke kuli bena. j 7 E lyo Yehova alandile kuli Mose ati: 8 “Buula inkonto k e lyo ulonganye no lukuta, iwe na Aarone munonko, musose na ku cilibwe icili pa mulola wabo ukuti cifumye amenshi ya ciko; kabili mubafumishe amenshi mu cilibwe ici no kupeela amenshi ku lukuta ne fitekwa fyabo ifisenda ifipe.” l 9 Awe Mose abuulile inkonto ku cinso ca kwa Yehova, m nga filya fine fye amwebele. 10 Pa numa, Mose na Aarone balongenye ulukuta pa ntanshi ya cilibwe, e lyo atile kuli bena: “Umfweni, nomba, mwe bacipondoka mwe! n Bushe mulefwaya tumufumishe amenshi muli ci cilibwe?” o 11 Apo pene Mose aimishe ukuboko kwakwe no kuuma pa cilibwe imiku ibili ku nkonto yakwe; kabili mwafumine amenshi ayengi, e lyo ulukuta lwatendeke ukunwa pamo ne fitekwa fyabo ifisenda ifipe. p 12 Pa numa, Yehova atile kuli Mose na Aarone: “Apo tamuntetekele pa kuti muncindike q pa

ICIPA. 20 a Ukf 15:20 Imp 26:59 Mk 6:4 b Ukf 17:1 c Imp 16:42 d Ukf 17:2 e Imp 16:35 Imp 16:41 Imp 16:49 f Ukf 14:11 Ukf 17:3 Imp 16:13 Imp 21:5 g Imp 16:14 Amg 8:15 Neh 9:21 h Ukf 3:17 Ukf 13:5 Amg 8:8 Ye 2:2 i Imp 14:5 j Ukf 16:10 Imp 14:10 k Ukf 17:5 l Neh 9:15 Am 78:15 Am 105:41 Am 114:8 Es 43:20 Es 48:21 m Ukf 7:12 Ukf 7:19 Imp 17:10 He 9:4 n Amg 9:24 Am 106:32 o Am 106:33 p Ukf 17:6 Amg 8:15 1Ko 10:4 q Le 10:3 Imp 27:14 Amg 32:51 Es 8:13 Uks 4:11



















Ku Kulyo a Amg 1:37 Amg 3:26 Amg 34:4 Yos 1:2 b Amg 33:8 Am 95:8 Am 106:32 He 3:8 c Aba 11:17 d Ukt 36:8 Amg 2:4 Amg 23:7 e Ukf 18:8 f Ukt 46:6 Imi 7:15 g Ukt 15:13 Ukf 12:40 h Ukf 1:11 Ukf 1:14 Amg 26:6 Imi 7:19 i Ukf 2:23 Ukf 3:7 j Ukf 14:19 Ukf 23:20 Ukf 33:2 Imi 7:35 k Imp 21:22 l Amg 2:27 m Amg 2:6 n Amg 2:28 o Aba 11:17 p Ukt 36:1 q Amg 2:29 r Amg 2:8 Aba 11:18

212

menso ya bana ba kwa Israele, imwe tamwakengishe ulu lukuta mu calo ico nkabapeela.” a 13 Aya e menshi ya Meriba, b pantu abana ba kwa Israele baumenye Yehova, kabili alengele ukuti bamucindike. 14 E lyo Mose atumine inkombe ukufuma mu Kadeshe ukuya ku mfumu ya Edomu c no kuyeba ati: “Ifi e fyo munyinenwe Israele d asosa, ‘Imwe mwalishiba bwino ukucula konse uko twapitamo. e 15 Kabili bashifwe batentemukile ku Egupti, f na mu Egupti e mo twaikele inshiku ishingi; g kabili abena Egupti bacitile ububi kuli ifwe e lyo na kuli bashifwe. h 16 Awe twalilile kuli Yehova i na o aumfwile ishiwi lyesu kabili atumine malaika j no kutufumya mu Egupti; nomba moneni, natufika mu Kadeshe, umusumba waba ku mpela ya mupaka wenu. 17 Shi lekeni tupite mu calo cenu. Tatwakapite mu mabala nangu ni mu mabala ya myangashi, kabili tatwakanwe amenshi ya mu fishima. Mu nshila ya mfumu e mo tukapita. k Tatwakapaasukile ku kwa kulyo nangu ku kwa kuso, l tukapita fye mu calo cenu no kufumamo.’ ” 18 Lelo Edomu atile: “Wikapita mu calo candi, epali nafuma no lupanga ukwisakulwisha.” 19 Abana ba kwa Israele na bo batile: “Tukapita mu nshila iikalamba, kabili ine ne fitekwa fyandi nga twanwa amenshi yenu, ninshi ukulipila nkalipila umutengo wa yako. m Ine ndefwaya mpitemo fye pa makasa.” n 20 Na lyo line atile: “Wipitamo.” o E ico imfumu ya ku Edomu p yaimine ne bumba ilikalamba na bashilika ba maka ku kuyamulwisha. 21 E fyo imfumu ya bena Edomu yaleseshe abena Israele ukupita mu calo ca iko. q Abena Israele na bo balyalulwike no kufumako. r 22 Kabili abana ba kwa Israele, ulukuta fye lonse, baliimine

213

Aarone afwa. Insoka ya mukuba

ukufuma mu Kadeshe a no kuya ku Lupili lwa Hore. b 23 E lyo Yehova atile kuli Mose na Aarone mu Lupili lwa Hore mupepi no mupaka wa calo ca kwa Edomu, ati: 24 “Aarone akafwa nge fyafwa abantu bakwe, c pantu takengile mu calo ico nkapeela ku bana ba kwa Israele, pantu mwatalamine icipope candi ukukuma ku menshi ya Meriba. d 25 Senda Aarone na Eleasari umwana wakwe umwaume, ubaninike mu lupili lwa Hore. 26 Kabili ufuule Aarone ifya kufwala e fyakwe no kufwika Eleasari f umwana wakwe umwaume; na o Aarone akafwila kulya.” g 27 Awe Mose acitile filya fine Yehova amwebele; kabili baninine pa Lupili lwa Hore pa menso ya lukuta lonse. 28 Kabili Mose afuulile Aarone ifya kufwala fyakwe no kufwika Eleasari umwana wakwe, na pa numa Aarone afwilile kulya pa muulu wa lupili. h E lyo Mose na Eleasari batentemwike ulupili. 29 No lukuta lonse lwamwene ukuti Aarone nafwa, kabili bonse aba mu ng’anda ya kwa Israele balooseshe Aarone inshiku amakumi yatatu (30). i Nomba umwina Kanaani, imfumu ya ku Aradi, j uwaikele mu Negebu, k aumfwile ukuti abena Israele nabesa ukubomfya inshila ya ku Atarimu, e lyo alwile na bena Israele no kusendapo bamo muli bunkole. 2 Awe abena Israele e pa kulapa kuli Yehova no kutila: l “Nga cine cine mwapeela aba bantu mu minwe yesu, ninshi na ifwe tukonaula imisumba yabo.” m 3 E ico Yehova aumfwile kwi shiwi lya kwa Israele no kumupeela abena Kanaani; na bo babonawilile pamo ne misumba yabo. E co bainikile palya pantu ati Horma. n 4 Awe ilyo baleya ukufuma ku Lupili lwa Hore o ukupita mu nshila yaya kuli Bemba Wakashika ukuti bashoke icalo ca kwa

21

ICIPA. 20 a Imp 13:26 Imp 33:37 b Imp 21:4 Imp 34:7 c Ukt 25:8 Imp 33:38 Amg 32:50 d Imp 20:12 Amg 32:51 e Ukf 28:2 Ukf 29:29 He 7:23 f Ukf 6:23 Imp 4:16 g Imp 33:38 h Imp 33:39 Amg 10:6 Amg 32:50 i Amg 34:8



















ICIPA. 21 j Imp 33:40 Yos 12:14 k Imp 13:22 l Amg 23:21 m Le 27:28 Amg 20:17 Yos 6:18 n Imp 14:45 Aba 1:17 o Imp 33:41



















Ku Kulyo a Imp 20:21 Amg 2:8 Aba 11:18 b Am 78:19 c Ukf 14:11 Ukf 15:24 Imp 16:13 d Imp 14:28 Imp 14:34 e Imp 20:5 f Ukf 16:15 Imp 11:6 Am 78:24 g Amg 8:15 h Am 106:43 1Ko 10:9 i Am 78:34 j Le 26:40 k Ukf 32:11 l Am 106:44 m 2Is 18:4 n Yh 3:14 Yh 8:28 Yh 12:32 Ga 3:13 1Pe 2:24 o Yh 1:29 He 12:2 p Yh 3:14 Yh 3:15 Yh 6:40 Ro 1:17 q Imp 33:43 r Imp 33:44 s Amg 2:13 t Imp 22:36 Amg 2:24 Aba 11:18

IMPENDWA 20:23–21:15 Edomu, a e lyo abantu banakile nga nshi pa mulandu wa nshila iyi. 5 Kabili abantu bakonkenyepo ukupeela Lesa b na Mose c umulandu, abati: “Cinshi ico mwatufumishe mu Egupti ukuti tukesefwila mu matololo? d Pantu tatukwete ifya kulya na menshi, e kabili tatulefwaya nangu panono ica kulya ici icinangwa.” f 6 Kabili Yehova atumine insoka g sha busungu pa bantu aba, na sho shalibasumawile, ica kuti abena Israele abengi balifwile. h 7 Basukile abantu baisa kuli Mose no kusosa abati: “Natubembuka i pa kupeela Yehova na iwe umulandu. Tupapaatileko kuli Yehova ukuti afumye pali ifwe insoka ishi.” j E fyo Mose apapaatileko aba bantu. k 8 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Panga insoka ya busungu iya cimpashanya no kuibika pa cimuti caololoka. Kabili onse uwasumwa, afwile ukuloleshako pa kuti efwa.” l 9 Apo pene Mose apangile insoka ya mukuba m no kuibika pa cimuti caololoka; n nomba umuntu nga asumwa kabili alolesha o kuli iyo nsoka ya mukuba, aleba no mweo. p 10 Pa numa, abana ba kwa Israele bafumine palya no kuyapanga inkambi mu Oboti. q 11 Kabili bafumine mu Oboti no kuyapanga inkambi mu Iyeabarimu, r mu matololo yaba apalungatana na Moabu, ukutulila akasuba. 12 Ilyo bafumine apa bailepanga inkambi mupepi ne mpanga yabatama iya Serede. s 13 Ilyo bafumine palya baile balepanga inkambi mu mpanga ya Arnone, t iyaba mu matololo ayatula pa mupaka wa bena Amore; pantu uyu Arnone e mupaka wa kwa Moabu, uwapakanya Moabu na bena Amore. 14 E mulandu wine balembela mwi buuku lya Nkondo sha kwa Yehova, ukuti: “Fahebu mu Sufa e lyo no mumana wa Arnone, 15 ne milonga ya uko, uwashokela

IMPENDWA 21:16-34

Ukucimfya Sihone na bena Amore

ukwabela Ari a kabili uwakonka umupaka wa Moabu.” 16 Ukufuma apa baile ku Beere. b Ici e cishima ico Yehova asosele kuli Mose ati: “Longanya abantu, uleke mbapeele amenshi.” c 17 E lyo Israele aimbile ulwimbo lwa kuti: d “Fukauka, we cishima! Na imwe ankuleniko! 18 Icishima, ico bacilolo baimbile. Ico abakankaala mu bantu bafukwile, Ku nkonto ya mukalamba wa bashilika, e na ku nkonto shabo.” Kabili bafumine mu matololo no kuya ku Matana. 19 Kabili bafumine ku Matana no kuya ku Nahaliele kabili ukufuma ku Nahaliele baile ku Bamote. f 20 Ukufuma ku Bamote baile ku mupokapoka uwaba mu mpanga ya kwa Moabu, g pa muulu wa Pisga, h uwaba apasansama ukulungatana na Yeshimone. i 21 Israele nomba atumine inkombe kuli Sihone j imfumu ya bena Amore, no kutila: 22 “Lekeni mpite mu calo cenu. Tatwakapaasukile mu mabala nangu ni mu mabala ya myangashi. Tatwakanwe na menshi ya mu cishima. Mu nshila ya mfumu e mo tukapita mpaka tukapite mu calo cenu no kufumamo.” k 23 Awe Sihone talekele Israele ukupita mu calo cakwe, l lelo Sihone alonganike abantu bakwe bonse no kwima ukuyalwisha Israele mu matololo, ayafika na ku Yahasi m no kutendeka ukulwa na Israele. 24 E ico Israele amwipaile ku lupanga n no kupoka icalo o cakwe ukutula ku Arnone p ukuyafika ku Yaboke, q mupepi na ku bana ba kwa Amoni; pantu Yasere r e mupaka wa bana ba kwa Amoni. s 25 E fyo Israele apokele imisumba yonse iyi, kabili Israele atendeke ukwikala mu misumba yonse iya bena Amore, t mu

ICIPA. 21 a Imp 21:28 Amg 2:18 Amg 2:29 Es 15:1 b Es 15:8 c Am 78:52 d Am 105:2 e Ukt 49:10 f Yos 13:17 g Imp 26:63 Imp 33:49 h Amg 3:27 Amg 34:1 i Imp 23:28 Yos 12:3 j Amg 2:26 Aba 11:19 k Imp 20:17 l Amg 2:30 Amg 29:7 Aba 11:20 m Amg 2:32 Yos 13:18 n Yos 12:2 Aba 11:21 Am 135:10 Am 136:19 Ams 2:9 o Imp 32:33 Neh 9:22 p Imp 21:13 Amg 3:16 q Aba 11:22 r Imp 32:1 1Im 6:81 s Yos 12:2 t Ukt 10:16 Ukt 15:16 Ukf 3:8 Amg 7:1



















Ku Kulyo a Amg 2:26 Aba 11:19 Uln 7:4 b Am 135:11 c Aba 11:19 d Imp 21:13 e Ye 48:45 f Imp 21:15 Amg 2:9 g Aba 11:24 1Is 11:7 2Is 23:13 Ye 48:7 h Imp 32:34 Yos 13:17 Ye 48:18 i Yos 13:9 j Amg 3:8 k Imp 32:1 l Imp 21:25 m Amg 3:1 n Amg 1:4 Amg 3:11 Amg 4:47 Yos 9:10 o Amg 3:10 Yos 13:12 p Amg 3:2 Amg 3:22 Amg 20:3

214

Heshebone a ne mishi ya uko yonse. 26 Pantu Heshebone wali musumba wa kwa Sihone. b E wali imfumu ya bena Amore, c kabili e walwile ne mfumu ya Moabu ku kale no kumupoka icalo cakwe conse ukufika fye na ku Arnone. d 27 Ni pali ici abalandila mu mapinda basosela abati: “Iseni ku Heshebone. Lekeni umusumba wa kwa Sihone ukuulwe kabili ubelelele. 28 Pantu umulilo wafuma mu Heshebone, e no lubingu lwafuma mu musumba wa kwa Sihone. Waoca na Ari f wa mu Moabu, abene ba ncende sha kupepelapo isha ku Arnone. 29 We bulanda kuli iwe Moabu! Ukuloba mukaloba, mwe bena Kemoshe! g Akapeela abana bakwe abaume abapusuka na bana bakwe abanakashi bakatwalwa muli bunkole kuli Sihone, imfumu ya bena Amore. 30 E ico natubalase. Heshebone ukuloba akaloba ukufika na ku Dibone, h Kabili abanakashi bakaloba ukufika ku Nofa, na baume ukufika ku Medeba.” i 31 Awe Israele aikele mu calo ca bena Amore. j 32 E lyo Mose atuminepo bamo ukuyalengula Yasere. k E ico basanshile imisumba ya uko iyali mupepi no kutamfya abena Amore abalimo. l 33 Pa numa, balyalwike no kuya mu nshila ya ku Bashani. m Awe Oge n imfumu ya Bashani yafumine ku kubalwisha, pamo na bantu bakwe bonse, ku bulwi bwa ku Edrei. o 34 Yehova nomba atile kuli Mose: “Wimutiina, p pantu ndepeela ena na bantu bakwe bonse ne calo ca-

215

Moabu atiina, aita Balaamu

kwe mu minwe yobe; a kabili umucite ifyo wacitile kuli Sihone, imfumu ya bena Amore, uwaleikala mu Heshebone.” b 35 E fyo bamwipeye kumo na bana bakwe abaume na bantu bakwe bonse, ica kuti takwali no wapuswike pa bantu bakwe; c kabili bapokele icalo cakwe. d E lyo abana ba kwa Israele bafumine palya no kuyapanga inkambi mu ciswebebe ca Moabu e bushilya bwa Yordani apalungatana na Yeriko. 2 Kabili Balaki f umwana mwaume wa kwa Sipore amwene fyonse ifyo Israele acitile ku bena Amore. 3 E ico Moabu atiinine nga nshi aba bantu, pantu bali abengi; kabili Moabu aiketwe umwenso uukalamba pa bana ba kwa Israele. g 4 E lyo Moabu atile ku ntungulushi sha Midiani: h “Moneni ulu lukuta lwalalya conse icatushinguluka filya ing’ombe ilya umulemfwe uuteku mu mpanga.” Kabili Balaki i mwana Sipore e wali imfumu ya ku Moabu pali ilya nshita. 5 E ico nomba atumine inkombe kuli Balaamu j mwana Beore uwali ku Petore, k umusumba wabela mupepi no Mumanal wa mu calo ca bana ba bantu bakwe, ukuti bayemwita, abati: “Mona! Kuli abantu abafumine ku Egupti. Aba bantu bali fye mpanga yonse konse uko walolesha, m kabili baleikala apalungatene na ine. 6 E ico nomba, shi isa; untiipileko n aba bantu, pantu ba maka ukuncila. Nalimo kuti nabacimfya no kubatamfya muno calo; pantu nalishiba ukuti uo wapaala ninshi apaalwa no o watiipa ninshi atiipwa.” o 7 Awe intungulushi sha ku Moabu ne ntungulushi sha ku Midiani baimine ubulendo ninshi nabasenda na malipilo ya lubuko p mu minwe yabo no kuya kuli Balaamu q kabili bamwebele amashiwi ya kwa Balaki. 8 Na o ati-

22

ICIPA. 21 a Ukf 23:27 Amg 7:24 b Am 135:11 c Amg 3:3 Yos 13:12 d Yos 12:4 Yos 12:6



















ICIPA. 22 e Imp 33:48 f Yos 24:9 Aba 11:25 g Ukf 15:15 Amg 2:25 h Imp 31:8 Yos 13:21 i Mk 6:5 Uks 2:14 j Yos 13:22 Yos 24:9 2Pe 2:15 Yu 11 k Amg 23:4 l Ukt 15:18 m Ukt 13:16 n Ukt 12:3 Imp 23:7 Yos 24:9 Neh 13:2 o Am 109:28 p Mk 3:11 Imi 16:16 1Ti 6:10 q 2Pe 2:15 Yu 11



















Ku Kulyo a Imp 12:6 Imp 23:12 b Imp 22:20 c Imp 22:4 d Imp 22:5 e Imp 22:6 Imp 23:7 Imp 23:11 Imp 24:10 f Mk 6:5 g Ukt 12:2 Ukt 22:17 Imp 23:20 Amg 23:5 Amg 33:29 h Imp 22:37 i Imp 24:11 Amp 17:23 j Amp 15:27 k Imp 24:13 l Imp 22:8

IMPENDWA 21:35–22:20 le kuli bena: “Sendameni kuno buno bushiku, na ine nkamweba ifyo Yehova alanjeba.” a Awe bacilolo ba ku Moabu baikele kuli Balaamu. 9 E lyo Lesa aishile kuli Balaamu no kutila: b “Ni bani aba bantu abali nobe?” 10 Na o Balaamu atile kuli Lesa wa cine: “Balaki c mwana Sipore, imfumu ya ku Moabu, atumine amashiwi kuli ine, atile, 11 ‘Mona! Kuli abantu abafumine ku Egupti, kabili bali fye mpanga yonse konse uko walolesha. d E ico nomba isa, untiipileko aba bantu. e Nalimo kuti nabalwisha no kubatamfya muno.’ ” 12 Lelo Lesa atile kuli Balaamu: “Wiya na bo. Kabili witiipa aba bantu, f pantu bantu bapaalwa.” g 13 Pa numa ya ifi Balaamu aimine ulucelo no kweba bacilolo ba kwa Balaki ati: “Kabiyeni ku calo cenu, pantu Yehova nandesha ukuya nenu.” 14 Awe bacilolo ba ku Moabu balimine no kuyafika kuli Balaki no kutila: “Balaamu nakaana ukwisa na ifwe.” h 15 Lelo, Balaki na kabili atumine bacilolo bambi abengi kabili abacindikwa ukucila balya ababalilepo. 16 Awe bafikile kuli Balaamu no kumweba ati: “Ifi e fyo Balaki mwana Sipore, atila: ‘Shi wikaana ukwisa kuli ine. 17 Pantu nkakucindamika nga nshi, i na conse ico ukanjeba nkacita. j E ico shi, isa. Untiipileko aba bantu.’ ” 18 Lelo Balaamu ayaswike ababomfi ba kwa Balaki ati: “Nangu Balaki ampeela ing’anda yakwe iyaisulamo silfere na golde, te kuti mpule mu cipope ca kwa Yehova Lesa wandi, mu kanono nangu mu cikalamba. k 19 E ico na imwe bene, shi sendameni kuno buno bushiku pa kuti njishibe ifyo Yehova alelundapo ukusosa kuli ine.” l 20 E lyo Lesa aishile kuli Balaamu ubushiku no kumweba ati: “Nga ca kutila aba bantu beshile

IMPENDWA 22:21-40

Impunda yatiina malaika, yalanda

ku kukwita, ima, uye na bo. Lelo ifyo nkakweba e fyo ukalande.” a 21 Pa numa, Balaamu aimine ulucelo no kunina pa mpunda yakwe iikota kabili aile na bacilolo ba ku Moabu. b 22 Kabili Lesa alikalipe nga nshi ilyo Balaamu aile; kabili malaika wa kwa Yehova aileiminina mu nshila ku kumukaanya. c Kabili Balaamu aninine pa mpunda iikota, na babomfi bakwe babili bali nankwe. 23 E lyo impunda yamwene malaika wa kwa Yehova eminine mu nshila, ninshi naikata no lupanga mu minwe yakwe; d kabili impunda yafumine mu nshila, yaya mu mpanga, lelo Balaamu atendeke ukuuma impunda pa kuti aibweseshe mu nshila. 24 Malaika wa kwa Yehova na o aileminina na mu kashila akali pa kati ka mabala ya myangashi, uku lubali kwali icibumba ca mabwe no ku lubali na ko icibumba ca mabwe. 25 Kabili ilyo impunda yamwene malaika wa kwa Yehova na kabili, yaileikuusa ku cibumba no kufyenenkesha ulukasa lwa kwa Balaamu ku cibumba; na o e pa kuyumisha. 26 Awe malaika wa kwa Yehova aile ku ntanshi no kuyaiminina apacepeshe apo umuntu ashingapita ukuya ku kulyo nangu ku kuso. 27 Ilyo impunda yamwene malaika wa kwa Yehova, nomba yaikele pa nshi ninshi Balaamu acili naikalapo; ica kuti Balaamu alikalipe nga nshi, e kabili akonkenyepo ukuuma impunda ku nkonto yakwe. 28 E lyo nomba Yehova ayasamwine akanwa ka mpunda f na yo yatile kuli Balaamu: “Cinshi ncitile kuli imwe pa kuti mungume iyi miku itatu?” g 29 E lyo Balaamu atile ku mpunda: “Pantu nauncusha. Kabili nkwata ulupanga mu minwe yandi, nga ni kale nkwipeye!” h 30 Ne mpunda yatile kuli Balaamu: “Bushe nshili mpunda yenu apo munina lyonse pa nshi-

ICIPA. 22 a Imp 22:35 Imp 23:12 Imp 24:13

b Yak 1:14 2Pe 2:15 Yu 11

c Ukf 23:21

d 2Is 6:17 1Im 21:16

e Amp 14:16 Amp 27:4

f Mt 19:26 2Pe 2:16

g Imp 22:32

h Amp 12:10



















Ku Kulyo a 2Pe 2:16

b 2Is 6:17

c Imp 22:12 Amg 23:4 Lkm 9:3 2Pe 2:15

d Imp 22:23 Imp 22:25 Imp 22:27

e Amp 16:25

f 1Sa 15:24

g Am 81:12

h Imp 22:20

i Imp 21:26

j Imp 22:17 Imp 24:11

k Amp 19:21

l Imp 23:26 Imp 24:13

216

ta yonse iyi mwaba no mweo ukufika na kuli buno bushiku? Bushe natala ncita ica musango yu kuli imwe?” a Na o atile: “Iyo!” 31 E lyo Yehova ashibwile amenso ya kwa Balaamu, b kabili amwene malaika wa kwa Yehova eminine mu nshila ali no lupanga mu minwe yakwe. Apo pene alikonteme no kuwa ubukupeme. 32 Malaika wa kwa Yehova nomba atile kuli ena: “Cinshi waumina impunda yobe imiku iyi itatu? Mona! ine njishile ukuti nkucilikile, pantu imicitile yobe naipusaninina fye no kufwaya kwandi. c 33 Kabili impunda naimona no kupaasukila kumbi pa miku iyi itatu. d Bushe aibula kupaasuka ukufuma ku cinso candi nga cinshi cicitike? Nga ni kale nkwipeye, e no kuleka impunda ibe no mweo.” 34 E lyo Balaamu atile kuli malaika wa kwa Yehova: “Nimembuka, f pantu nshacishiba ukuti ni mwe mwiminine mu nshila ku kwisankumanya. E ico nomba, nga tacili bwino kuli imwe, lekeni mbwelelemo.” 35 Lelo malaika wa kwa Yehova atile kuli Balaamu: “Kabiye na ba bantu; g lelo ifyo nkakweba, ifyo fine e fyo ukasose.” h Awe Balaamu akonkenyepo ukuya na bacilolo ba kwa Balaki. 36 Ilyo Balaki aumfwile ukuti Balaamu aisa, apo pene aile ku kumusengela ku musumba wa Moabu, uwaba mu lulamba lwa Arnone, ku mpela fye ya mupaka. i 37 E lyo Balaki atile kuli Balaamu: “Bushe ine nshatumine aba kukwita? Cinshi ico ushaishiile kuli ine? Bushe uleti ine te kuti inkucindamike?” j 38 Na o Balaamu atile kuli Balaki: “Mona ine nomba ninjisa kuli iwe. k Nga finshi fimbi nalasosa? Ifyo Lesa akanjeba e fyo nkasosa.” l 39 E fyo Balaamu aile na Balaki bayafika na ku Kiriatihusote. 40 E lyo Balaki atuulile amalambo ya ng’ombe ne

217

Balaki akuula ifiipailo 7, afulwa

mpaanga a no kutumapo inama shimo kuli Balaamu na bacilolo abali nankwe. 41 Nomba ulucelo Balaki asendele Balaamu no kumuninika pa Bamote-baali, b ukuti palya e po amwene abantu bonse. c lyo Balaamu atile kuli 23 EBalaki: “Unkuulile ifiipailo d cinelubali (7) pano kabili umpekanishishe ing’ombe ishilume cinelubali na basukusuku cinelubali pano.” 2 Apo pene fye Balaki acitile ifyo Balaamu alandile. E lyo Balaki na Balaamu batuulile ing’ombe iilume na sukusuku pa ciipailo cimo cimo. e 3 Kabili Balaamu atile kuli Balaki: “Iminina mupepi no mutuulo f obe uwa koca, kabili leka ine ndeya. Napamo Yehova akamoneka kuli ine no kunkumanya. g Kabili conse ico akananga, nkakweba.” Awe aile na pa kalupili apabula akantu. 4 Ilyo Lesa amoneke kuli Balaamu, h e lyo Balaamu atile kuli Lesa: “Nakuulile ifipailo cinelubali (7) mu mutande, kabili natuulile ing’ombe iilume na sukusuku pa ciipailo cimo cimo.” i 5 Na o Yehova aebele Balaamu j ifya kuyalanda, kabili atile: “Bwelela kuli Balaki, ne fi e fyo uyelanda.” k 6 Awe abweleele kuli ena, kabili, moneni! eminine pamo na bacilolo bakwe bonse mupepi no mutuulo wakwe uwa koca. 7 E lyo alandiile mu mapinda l ati: “Balaki imfumu ya Moabu yaeseshe ukunjita ukufuma ku Aramu, m Ukumfumya ku mpili sha ku kabanga aiti: ‘Isa, untiipileko Yakobo. Wise, unjebawileko Israele.’ n 8 Bushe kuti natiipa shani abo Lesa ashatiipa? o Kabili njebaule shani abo Yehova ashaebaula? p

ICIPA. 22 a Imp 23:14 b Yos 13:15 Yos 13:17 c Imp 23:13



















ICIPA. 23 d Imp 22:41 e Imp 23:14 Imp 23:30 f Imp 23:15 g Imp 23:16 Imp 24:1 h Imp 22:20 i Imp 23:2 j Imp 22:35 k Imp 23:3 l Imp 23:18 Imp 24:3 m Ukt 10:22 Imp 22:5 Amg 23:4 n Imp 22:6 o Imp 22:12 Imp 24:10 p Amp 21:30



















Ku Kulyo a Le 20:24 Amg 33:28 1Is 8:53 Est 3:8 b Ukf 33:16 Amg 32:8 c Ukt 13:16 Ukt 22:17 Ukf 1:7 d Am 37:37 Am 116:15 Amp 10:7 e Yos 14:14 Es 26:19 1Ko 15:55 He 11:35 f Imp 22:11 Imp 24:10 Yos 24:10 Neh 13:2 Am 109:28 Mk 6:5 g Imp 22:38 Imp 24:13 h Imp 22:11 i Yos 24:9 j Amg 34:1 k Imp 23:1 Imp 23:29 l Imp 22:35 Imp 23:5 Imp 24:1 m Imp 22:10 n Imp 23:7 Imp 24:3

IMPENDWA 22:41–23:18 9 Pantu ni pa muulu wa mabwe e po nabamwena, Kabili pa tupili e po nabamwena. Kulya e ko baikala beka mu nkambi, a Kabili tabaimona kantu mu nko. b 10 Nani uwingapenda abana ba kwa Yakobo abafula ngo lukungu, c Kabili nani uwingapenda iminshipendwa ya bana ba kwa Israele? Lekeni mfwe imfwa ya balungami, d Kabili impela yandi ibe nge yabo.” e 11 E lyo Balaki atile kuli Balaamu: “Cinshi wacita kuli ine? Ico nakusendeele kwisatiipa abalwani bandi, nomba mona iwe wabapaala nga nshi.” f 12 Na o ayaswike ati: “Bushe nshifwile ukubika amano ku kusosa fyonse ifyo Yehova anjebele?” g 13 E lyo Balaki amwebele ati: “Shi natuye bonse kumbi uko wingabamona. Ulemona fye umo bapelele, h lelo tawabamone bonse. Kabili kulya e ko untiipile aba bantu.” i 14 Awe amutwele ku mpanga ya kwa Sofimu, pa muulu wa Pisga, j kabili akuulileko ne fiipailo cinelubali (7) no kutuula ing’ombe iilume na sukusuku pa ciipailo cimo cimo. k 15 Pa numa, atile kuli Balaki: “Iminina pano mupepi no mutuulo obe uwa koca, lelo ine, leka nje nkumane nankwe palya.” 16 Na o Yehova akumene na Balaamu no kumweba ifya kuyalanda, kabili atile: l “Bwelela kuli Balaki, m ne fi e fyo uyelanda.” 17 Awe aile kuli ena, kabili, moneni! eminine mupepi no mutuulo wakwe uwa koca, ali pamo na bacilolo ba ku Moabu. E lyo Balaki amwipwishe ati: “Finshi Yehova akwebele?” 18 Na o alandiile mu mapinda no kutila: n

IMPENDWA 23:19–24:7 “Ima, we Balaki kabili umfwa. Umfwa kuli ine, we mwana mwaume wa kwa Sipore. a 19 Lesa te muntu uwa kuti abepe, b Kabili te mwana wa muntu uwa kuti aluke. c Bushe kwaliba ico alanda no kukanacicita, Kabili bushe abala afilwa ukucita ico alanda? d 20 Mona! Anjebele ukuti mbapaale, Na o nabapaala, e kabili nshayalule ico. f 21 Tabala asumisha uuli onse ukulowag Yakobo, Nangu ukuleka ubwafya ukwisa pali Israele. Yehova Lesa wakwe aba nankwe, h No kuwelesha kwa kucindika imfumu kuli mu kati kakwe. 22 Lesa alebafumya mu Egupti. i Ukubutukisha kwabo kwaba ngo kwa mboo. j 23 Pantu takuli uwingashamika Yakobo, k Kabili takuli uwingabuka ulubuko pali Israele. l Pa nshita iyi abantu bakalanda pali Yakobo na Israele abati, ‘Moneni ifyo Lesa abacitila!’ m 24 Moneni, abantu bakema nge nkalamo, Kabili abene bakaimya kwati ni nkalamo. n Tabakalaale mpaka balya icaikatwa, Kabili bakanwa umulopa wa baipaiwa.” o 25 E lyo Balaki atile kuli Balaamu: “Kanshi nga wafilwa ukumutiipa, ninshi no kumupaala wimupaala.” 26 Balaamu na o ayaswike Balaki ati: “Bushe nshikwebele, nati, ‘Fyonse ifyo Yeho-

Balaki akuula ifiipailo na fimbi 7 ICIPA. 23 a Imp 22:2 Yos 24:9 b Am 89:35 Tt 1:2 c 1Sa 15:29 Ro 11:29 d Es 14:24 Es 46:10 Mk 7:20 e Ukt 12:2 Ukt 22:17 Imp 22:12 f Imp 22:18 Mal 3:6 g 1Sa 15:23 h Ukf 13:21 Ukf 23:20 Ukf 29:45 Ukf 34:9 Es 8:10 i Ukf 20:2 j Imp 24:8 k Ukt 12:3 Imp 22:6 l Imp 22:7 Amg 18:10 Amg 18:12 m Am 31:19 Am 44:1 Am 126:3 Ro 11:33 n Ukt 49:9 Imp 24:9 Amp 30:30 o Es 31:4 Mk 5:8



















Ku Kulyo a Imp 22:38 Imp 23:12 Imp 24:13 b Imp 23:13 c Imp 21:20 d Imp 22:5 e Imp 23:1 f Imp 23:2 Imp 23:14



















ICIPA. 24 g Imp 23:3 Imp 23:15 h Ukt 30:27 Le 19:26 Imp 23:23 i Imp 2:2 Imp 23:9 j Imp 11:25 1Sa 19:20 2Im 15:1 1Ko 12:10 k Imp 23:7 l Ams 3:7 m Imp 24:16 n Imp 12:6 o Ek 1:28 p Imp 1:52 Imp 2:2 q Imp 2:32 Imp 22:11 r Es 58:11 Ye 31:12 s Am 1:3 Am 92:12 Ye 17:8

218

va akalanda e fyo ine nkacita’?” a 27 E lyo Balaki atile kuli Balaamu: “Isa. Leka nkutwale na kumbi. Napamo Lesa wa cine kuti atemwa ukuti kulya e ko untiipile aba bantu.” b 28 Awe Balaki atwele Balaamu pa muulu wa Peore, uwaba apalungatana na Yeshimone. c 29 E lyo Balaamu d atile kuli Balaki: “Nkuulila ifiipailo cinelubali (7) pano kabili umpekanishishe ing’ombe ishilume cinelubali na basukusuku cinelubali pano.” e 30 E ico Balaki acitile ifyo Balaamu alandile, kabili atuulile ilambo lya ng’ombe iilume na sukusuku pa ciipailo cimo cimo. f Balaamu amwene 24 Ilyo ukuti Yehova alefwaya fye ukupaala Israele, taile ifyo aleya inshiku g shimbi ku kuyafwaya ifya kuleta ishamo, h lelo aloseshe icinso cakwe ku matololo. 2 Ilyo Balaamu ainwine amenso no kumona Israele napanga inkambi ukulingana ne mikowa yakwe, i e lyo umupashi wa kwa Lesa waishile pali ena. j 3 E ico alandiile mu mapinda k ati: “Aya e mashiwi ya kwa Balaamu mwana Beore, Umwaume wine wine uwa menso ayashibatuka, l 4 Uumfwa amashiwi ya kwa Lesa, m Uwamwene icimonwa ca Wa Maka Yonse n Uku ninshi alewa pa nshi na menso nayashibatuka: o 5 Ifyo yawama imimonekele ya matenti yobe, we Yakobo, amekalo yobe, we Israele! p 6 Yafika ukutali nge mimana, q Nga mabala ayaba mupepi no mumana r Nge miti ya Aloye iyo Yehova alimba, Nge mikedari iyaba mupepi na menshi. s 7 Amenshi yakonkoloka uku-

219

Balaki akalipila Balaamu

fuma mu nyambi shakwe shibili, No lubuto lwakwe lwalimbwa mupepi na menshi ayengi. a Imfumu b yakwe na yo ikacila Agagi, c No bufumu bwakwe bukasansabikwa. d 8 Lesa alemufumya mu Egupti; ukubutukisha kwakwe kwaba ngo kwa mboo. e Akonaula inko, ishimucusha, f Na mafupa yabo akayatobaula, g kabili ku mifwi yakwe e ko akabashonawila. h 9 Afukeme pa nshi, kabili alambalele pa nshi nge nkalamo, Kabili apo aba nge nkalamo, nani engapama ukumubalamuna? i Abakupaala e bakapaalwa, j Kabili abakutiipa e bakatiipwa.” k 10 Pali ici, Balaki akalipile nga nshi Balaamu, atoota ne ndupi, l e lyo Balaki akonkenyepo ukusosa kuli Balaamu ati: “Ico nakwitiile, kutiipa m abalwani bandi, lelo mona! naubapaala nga nshi iyi miku itatu. 11 E ico nomba fulumukila ku mobe. Ine natile nkakucindamika, n lelo mona! Yehova nakaana ukuti ucindamikwe.” 12 E lyo Balaamu atile kuli Balaki: “Bushe na ine nshasosele ku nkombe shobe isho watumine kuli ine, nati, 13 ‘Nangu Balaki ampeela ing’anda yakwe iyaisulamo silfere na golde, te kuti mpule mu cipope ca kwa Yehova pa kuti fye ncite icisuma atemwa icibi ku kufwaya kwa mutima wandi. Bushe nshatile conse ico Yehova akalanda e co nkasosa’? o 14 Nomba mona ine ndeya ku bantu bandi. Isa, pa kuti

ICIPA. 24 a Amg 8:7 b Ukt 49:10 Am 2:6 Yh 1:49 Flp 2:10 Uks 19:16 c Imp 24:20 d 1Im 14:2 Da 2:44 Imi 5:31 Uks 11:15 e Imp 23:22 f Ukf 23:27 Amg 9:5 Uks 19:15 g Es 38:13 h Amg 32:42 Am 2:9 i Ukt 49:9 j Ukt 12:3 k Ukt 27:29 l Yb 27:23 Na 3:19 m Imp 22:11 Imp 23:11 Amg 23:4 Yos 24:9 Neh 13:2 n Imp 22:17 Yu 11 o Imp 22:18 Imp 22:38



















Ku Kulyo a Mk 6:5 b Ye 48:46 c Imp 23:7 Imp 24:3 d Imp 24:3 e Imp 24:4 f Imp 12:6 g Ek 1:28 h Ukf 33:20 Yh 1:18 i 2Sa 7:16 Es 9:7 Es 14:13 Ye 23:5 Ek 21:27 2Pe 1:19 Uks 22:16 j Ukt 49:10 Am 45:6 Am 108:8 Am 110:2 He 1:8 k 2Sa 8:2 1Im 18:2 Am 108:9 Am 110:6 Ye 48:45 l Ukt 27:37 2Sa 8:14 1Im 18:13 Am 60:8 Es 34:5 Ams 9:12 m Ukt 36:8 Yos 24:4 n 1Im 4:42 Ek 25:14 o Ukt 49:10 Am 2:9 Am 72:11 Uks 6:2 Uks 19:15 p Uks 19:21 q Imp 23:7 r Ukf 17:8 Ukf 17:14 s Amg 25:19 1Sa 15:3 1Im 4:43 t Ukt 15:19 Aba 1:16

IMPENDWA 24:8-21 nkwebe a ifyo aba bantu pa numa bakacita ku bantu bobe mu nshiku sha kulekelesha.” b 15 Awe alandiile mu mapinda c ati: “Aya e mashiwi ya kwa Balaamu mwana Beore, Umwaume wine wine uwa menso ayashibatuka, d 16 Uumfwa amashiwi ya kwa Lesa, e Kabili uwaishiba ifyaishiba Uwapulamo— Uwamwene icimonwa ca Wa Maka Yonse f Uku ninshi alewa pa nshi na menso nayashibatuka: g 17 Nkamumona, h lelo te nomba; Nkamumona, lelo te mupepi. Ulutanda i lukafuma muli Yakobo, Ne nkonto ikema muli Israele. j Kabili akapusha mu mutwe wa kwa Moabu k Na mu cipanga ca bana ba bulwi bonse. 18 Kabili Edomu akapokwa, l Cine cine, Seiri m akaba icalo ca balwani bakwe, n Lelo Israele ena akalanga amaka yakwe. 19 Muli Yakobo e mukafuma uukaya alecimfya, o Kabili akonaula onse uukapusuka mu musumba.” p 20 Pa kumona Amaleke, akonkenyepo ukulandila mu mapinda no kutila: q “Uwa ntanshi mu nko ni Amaleke, r Lelo impela yakwe konaulwa.” s 21 Pa kumona abena Keni, t akonkenyepo ukulandila mu mapinda no kutila: “Ubwikalo bobe bwalicingililwa, kabili pa cilibwe icasansuka e paba ubwikalo bobe.

IMPENDWA 24:22–25:18 22 Lelo kukaba uukesa ku koca Keni. a Ni nshita nshi ikapitapo pa kuti Asiria akakusende muli bunkole?” b 23 Kabili akonkenyepo ukulandila mu mapinda no kutila: “Iye! Nani akapusuka ilyo Lesa akacita ici? c 24 Kabili kukesa amato ayakalamba ukufuma ku lulamba lwa Kitimu, d Yakacusha Asiria, e No kucusha Ebere. Lelo na o wine akaloba.” 25 Pa numa ya ifi Balaamu aliimine no kuya kabili abwelele ku mwakwe. f Balaki na o aile mu nshila yakwe. abena Israele ba25 Nomba leikala mu Shitimu. E lyo g

abantu batendeke ukucita ubulalelale na bana banakashi abena Moabu. h 2 Na banakashi baitile abantu ku malambo ya tulesa twabo, i na bo batendeke ukulya no kukontamina tulesa twabo. j 3 E fyo abena Israele batampile ukupepa Baali wa ku Peore; k na Yehova alikalipe pa fyalecita abena Israele. l 4 E ico Yehova atile kuli Mose: “Buula ifitumbi fya baali pa ntanshi m mu kucita ici no kufikobeka pa lwalaala pa kuti fimoneke kuli Yehova, pa kuti ubukali bwa kwa Yehova ubupya ngo mulilo bufume pali Israele.” 5 E lyo Mose atile ku bapingushi ba kwa Israele: n “Cila muntu epaye o abantu bakwe abapepeleko Baali wa ku Peore.” 6 Nomba, moneni! kwaishile umwaume p uwa mu bana ba kwa Israele, aletele umwanakashi q umwina Midiani kuli bamunyina ninshi Mose no lukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele balemonako, ilyo bali pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako baleloosha. 7 Finehasi r mwana Eleasari umwana wa kwa Aarone shimapepo pa kumona ici, apo

Ubulalelale. Finehasi acitapo cimo ICIPA. 24 a Aba 4:11 b 2Is 15:29 Esr 4:2 c Amg 32:39 d Ukt 10:4 Es 23:1 Ek 27:6 Da 11:30 e Na 1:1 Na 3:18 f Imp 31:8



















ICIPA. 25 g Yos 2:1 Mk 6:5 h Imp 31:16 1Ko 10:8 Uks 2:14 i Ukf 34:15 1Is 11:2 Imi 15:29 1Ko 10:20 j Ukf 20:5 Yos 23:7 1Ko 10:7 k Amg 4:3 Yos 22:17 Am 106:28 Ho 9:10 l Am 106:29 m 2Sa 21:6 n Ukf 18:21 o Ukf 22:20 Ukf 32:27 Amg 13:8 Amg 13:9 1Is 18:40 p Imp 25:14 q Imp 25:15 r Ukf 6:25 Yos 22:30 1Im 6:4



















Ku Kulyo a Ukf 23:21 Am 106:30 b Imp 25:4 Amg 4:3 1Ko 10:8 c Imp 25:7 d Am 106:30 e Am 106:31 2Ko 11:2 f Ukf 20:5 Ukf 34:14 Amg 4:24 Yos 24:19 g 1Im 6:4 1Im 6:50 Esr 7:5 Esr 8:2 h 1Is 19:10 i Ukf 32:30 j Imp 1:16 k Imp 31:8 Yos 13:21 l Ukt 25:2 1Im 1:32 m Imp 31:2 n Imp 31:16 2Pe 2:14 Uks 2:14 o Imp 25:3 Neh 13:2 2Pe 2:15 Yu 11 p Imp 25:15 q Imp 25:8 r Imp 25:9

220

pene aimine mu kati ka lukuta no kusenda ifumo mu minwe yakwe. 8 Akonkele uyo umwina Israele mwi tenti no kubapushamo ifumo bonse babili, umwaume umwina Israele no mwanakashi mu fya mfwalo fyakwe. E fyo ne cikuko ico cafumine pa bana ba kwa Israele. a 9 Na bafwile kuli ico cikuko bali amakana amakumi yabili na yane (24,000). b 10 E lyo Yehova alandile kuli Mose ati: 11 “Finehasi c mwana Eleasari umwana wa kwa Aarone shimapepo nabwesha icipyu d candi pa bana ba kwa Israele pa kukanatekelesha ulubembu, e alenga nakaana ukulofya abana ba kwa Israele abo naciba no kulofya pa mulandu wa kufwaya ukupepwa fye neka. f 12 E ico usose auti, ‘Moneni ndemupeela icipangano ca mutende. 13 Na co cikaba kuli ena, na ku bana bakwe abakamukonkapo, g icipangano ca bushimapepo ica muyayaya, pantu tatekeleshe abafwaya ukucimfyanya na Lesah wakwe kabili afutilako abana ba kwa Israele.’ ” i 14 Awe caishilesangwa ukuti ishina lya mwaume umwina Israele uo baipaile pamo no mwanakashi umwina Midiani, ni Simri umwana mwaume wa kwa Salu, intungulushi j ya mukowa wa kwa Simeone. 15 Ne shina lya mwanakashi umwina Midiani uwaipaiwe ni Kosbi umwana wa kwa Suri; k uwali umukalamba wa mikowa ya bena Midiani. l 16 Pa numa, Yehova alandile kuli Mose ati: 17 “Mulecusha abena Midiani, kabili mulebepaya, m 18 pantu bena balemucusha ku fya bucenjeshi n fyabo ifyo bacitile kuli imwe mu bucenjeshi mu mulandu wa kwa Peore o na mu mulandu wa kwa Kosbi p umwana mwanakashi wa ntungulushi ya ku Midiani, inkashi yabo iyaipaiwe q mu bushiku kwali icikuko pa mulandu wa kwa Peore.” r

221

Ukupenda ulukuta lonse

Nomba pa numa ya cikuko ici, a e lyo Yehova atile kuli Mose na Eleasari mwana Aarone shimapepo: 2 “Pendeni ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele ukutendekela pa wa myaka amakumi yabili (20) no kucilapo, ukulingana na mayanda ya bashibo, bonse abengaya ku bulwi mu Israele.” b 3 E lyo Mose na Eleasari c shimapepo balandile kuli bena mu ciswebebe ca Moabu d mupepi na Yordani ku Yeriko, e abati: 4 “Bapendeni ukutula pa wa myaka amakumi yabili (20) no kucilapo, ukulingana fye ne fyo Yehova aebele Mose.” f E ico abana ba kwa Israele abafumine mu calo ca Egupti ni aba: 5 Rubene, ibeli g lya kwa Israele; abana baume ba kwa Rubene ni aba: Muli Hanoke h e mwafumine ulupwa lwa bena Hanoke; muli Palu i e mwafumine ulupwa lwa bena Palu; 6 muli Hesrone j e mwafumine ulupwa lwa bena Hesrone; muli Karmi k e mwafumine ulupwa lwa bena Karmi. 7 Ishi e ndupwa sha bena Rubene, kabili abo balembele bafikile ku makana amakumi yane na yatatu ne myanda cinelubali na makumi yatatu (43,730). l 8 No mwana mwaume uwa kwa Palu ni Eliabu. 9 Na bana baume ba kwa Eliabu ni aba: Nemuele na Datani na Abiramu. Uyu Datani m na Abiramu n e baitilwe ukufuma mu lukuta, abalelwisha Mose na Aarone ukufuma mu lukuta lwa kwa Kora, o ilyo balwishishe Yehova. 10 Awe umushili wayasamwine akanwa ka uko no kubamina. p Lelo Kora afwiliile pamo no lukuta ilyo umulilo waocele abantu imyanda ibili na makumi yasano (250). q Kabili baishileba icishibilo. r 11 Lelo bamwana Kora tabafwile. s 12 Abana baume aba kwa Simeone t ukulingana ne ndu-

26

ICIPA. 26 a Imp 25:5 Imp 25:8 b Ukf 30:12 Ukf 38:26 Imp 1:2 c Imp 20:26 d Imp 22:1 Imp 31:12 Imp 33:48 e Amg 34:3 Yos 6:1 f Imp 1:3 g Ukt 29:32 Ukt 46:8 1Im 5:1 h Ukf 6:14 i Ukt 46:9 j 1Im 5:3 k Ukf 6:14 l Imp 1:21 m Imp 16:24 Amg 11:6 n Imp 16:1 Imp 16:12 Imp 16:27 Am 106:17 o Imp 16:5 Imp 16:19 Yu 11 p Imp 16:32 q Imp 16:35 Am 106:18 r Imp 16:38 Ek 14:8 1Ko 10:11 2Pe 2:6 s Ukf 6:24 Imp 26:58 Am 42:0 Am 45:0 t Ukt 35:23 Ukt 46:10



















Ku Kulyo a b c d e f g h i

j k l

m

n

o p q r

Ukt 46:10 1Im 4:24 Ukf 6:15 1Im 4:24 Imp 1:23 Ukt 35:26 Ukt 46:16 Imp 1:25 Ukt 29:35 Ukt 49:10 1Im 5:2 He 7:14 Ukt 38:3 Ukt 38:4 1Im 2:3 Ukt 38:7 Ukt 38:9 Ukt 38:10 Ukt 38:5 Ukt 38:26 1Im 4:21 Ukt 38:29 Ukt 46:12 Ru 4:18 Mt 1:3 Ukt 38:30 1Im 2:4 Ru 4:19 Ukt 46:12 1Im 2:5 Ukt 49:8

IMPENDWA 26:1-22 pwa shabo ni aba: Muli Nemuele1 a e mwafumine ulupwa lwa bena Nemuele; muli Yamini b e mwafumine ulupwa lwa bena Yamini; muli Yakini c e mwafumine ulupwa lwa bena Yakini; 13 muli Sera1 e mwafumine ulupwa lwa bena Sera; muli Shauli d e mwafumine ulupwa lwa bena Shauli. 14 Ishi e ndupwa sha bena Simeone abali amakana amakumi yabili na yabili ne myanda ibili (22,200). e 15 Abana baume aba kwa Gadi f ukulingana ne ndupwa shabo ni aba: Muli Sefone1 e mwafumine ulupwa lwa bena Sefone; muli Hagi e mwafumine ulupwa lwa bena Hagi; muli Shuni e mwafumine ulupwa lwa bena Shuni; 16 muli Osni1 e mwafumine ulupwa lwa bena Osni; muli Eri e mwafumine ulupwa lwa bena Eri; 17 muli Arodi e mwafumine ulupwa lwa bena Arodi; muli Areli g e mwafumine ulupwa lwa bena Areli. 18 Ishi e ndupwa sha bana baume ba kwa Gadi, isha bantu babo abalembelwe abali amakana amakumi yane ne myanda isano (40,500). h 19 Abana baume aba kwa Yuda i ni: Ere j na Onani. k Lelo Ere na Onani bafwiliile mu calo ca Kanaani. l 20 Kabili abana baume ba kwa Yuda, ukulingana ne ndupwa shabo ni aba: Muli Shela m e mwafumine ulupwa lwa bena Shela; muli Perese n e mwafumine ulupwa lwa bena Perese; muli Sera o e mwafumine ulupwa lwa bena Sera. 21 Kabili abana baume ba kwa Perese ni aba: Muli Hesrone p e mwafumine ulupwa lwa bena Hesrone; muli Hamuli q e mwafumine ulupwa lwa bena Hamuli. 22 Ishi e ndupwa sha kwa Yuda, r isha bantu babo abalembelwe abali amakana amakumi cinelubali Imp 26:121 Mu Ukt 46:10 na mu Ukf 6:15 ni “Yemuele.” 131 Mu Ukt 46:10 na mu Ukf 6:15 ni “Sohari.” 151 Mu Ukt 46:16 ni “Sifyone.” 161 Mu Ukt 46:16 ni “Esbone.”

IMPENDWA 26:23-42

Isakari, Sebuluni, na bambi bapendwa

na mutanda ne myanda isano (76,500). a 23 Abana baume aba kwa Isakari b ukulingana ne ndupwa shabo ni aba: Muli Tola c e mwafumine ulupwa lwa bena Tola; muli Puba e mwafumine ulupwa lwa bena Puba; 24 muli Yashubu1 e mwafumine ulupwa lwa bena Yashubu; muli Shimrone d e mwafumine ulupwa lwa bena Shimrone. 25 Ishi e ndupwa sha kwa Isakari, isha bantu babo abalembelwe abali amakana amakumi mutanda na yane ne myanda itatu (64,300). e 26 Abana baume aba kwa Sebuluni f ukulingana ne ndupwa shabo ni aba: muli Serede e mwafumine ulupwa lwa bena Serede; muli Elone e mwafumine ulupwa lwa bena Elone; muli Yaaleele g e mwafumine ulupwa lwa bena Yaaleele. 27 Ishi e ndupwa sha kwa Sebuluni, isha bantu babo abalembelwe abali amakana amakumi mutanda ne myanda isano (60,500). h 28 Abana baume aba kwa Yosefe i ukulingana ne ndupwa shabo ni Manase na Efraimu. j 29 Abana baume ba kwa Manase k ni aba: Muli Makiri l e mwafumine ulupwa lwa bena Makiri. Kabili Makiri afyele Gileadi. m Muli Gileadi e mwafumine ulupwa lwa bena Gileadi. 30 Aba e bana baume ba kwa Gileadi: Muli Yesere n e mwafumine ulupwa lwa bena Yesere; muli Heleke e mwafumine ulupwa lwa bena Heleke; 31 muli Asriele e mwafumine ulupwa lwa bena Asriele; muli Shekemu e mwafumine ulupwa lwa bena Shekemu; 32 muli Shemida o e mwafumine ulupwa lwa bena Shemida; muli Hefere p e mwafumine ulupwa lwa bena Hefere. 33 Lelo Selofehadi umwana mwaume wa kwa Hefere takwete abana baume, akwete fye abana banaka-

ICIPA. 26 a Imp 1:27 b Ukt 30:18 Ukt 35:23 Ukt 46:13 c 1Im 7:2 d 1Im 7:1 e Imp 1:29 f Ukt 30:20 g Ukt 46:14 h Imp 1:31 i Ukt 30:24 Ukt 35:24 j Ukt 41:52 Ukt 46:20 Amg 33:17 k Ukt 41:51 Ukt 48:5 l Ukt 50:23 Imp 36:1 Amg 3:15 1Im 7:14 m Yos 17:1 n Yos 17:2 o Yos 17:2 p Imp 27:1



















Ku Kulyo a Imp 27:7 Imp 36:2 Yos 17:3 1Im 7:15 b Imp 27:1 Imp 36:11 c Imp 1:35 d Ukt 41:52 e 1Im 7:20 f 1Im 7:25 g Ukt 48:20 Yos 17:17 h Imp 1:33 i Ukt 35:24 j 1Im 7:6 k 1Im 8:1 l Ukt 46:21 m Ukt 46:21 1Im 8:7 n Ukt 49:27 Aba 1:21

Imp 26:241 Mu Ukt 46:13 ni “Iyobu.”

222

shi, a na mashina ya bana banakashi ba kwa Selofehadi ni Maala na Noa, Hogla, Milika na Tesa. b 34 Ishi e ndupwa sha kwa Manase, kabili abantu babo abalembelwe bali amakana amakumi yasano na yabili ne myanda cinelubali (52,700). c 35 Aba e bana baume aba kwa Efraimu d ukulingana ne ndupwa shabo: Muli Shutela e e mwafumine ulupwa lwa bena Shutela; muli Bekere e mwafumine ulupwa lwa bena Bekere; muli Tahani f e mwafumine ulupwa lwa bena Tahani. 36 Kabili aba e bana baume ba kwa Shutela: Muli Erani e mwafumine ulupwa lwa bena Erani. 37 Ishi e ndupwa sha bana baume ba kwa Efraimu, g isha bantu babo abalembelwe abali amakana amakumi yatatu na yabili ne myanda isano (32,500). Aba e bana baume ba kwa Yosefe ukulingana ne ndupwa shabo. h 38 Abana baume aba kwa Benjamini i ukulingana ne ndupwa shabo ni aba: Muli Bela j e mwafumine ulupwa lwa bena Bela; muli Ashbele k e mwafumine ulupwa lwa bena Ashbele; muli Ahiramu1 e mwafumine ulupwa lwa bena Ahiramu; 39 muli Shefufamu1 e mwafumine ulupwa lwa bena Shufamu; muli Hufamu2 l e mwafumine ulupwa lwa bena Hufamu. 40 Abana baume ba kwa Bela bali ni Ardi na Naamani: m Muli Ardi e mwafumine ulupwa lwa bena Ardi; muli Naamani e mwafumine ulupwa lwa bena Naamani. 41 Aba e bana baume ba kwa Benjamini n ukulingana ne ndupwa shabo, kabili abantu babo abalembelwe bali amakana amakumi yane na yasano ne myanda mutanda (45,600). o 42 Aba e bana baume aba kwa

o Imp 1:37

Imp 26:381 Mu Ukt 46:21 ni “Ehi.” 391 Mu Ukt 46:21 ni “Mupimu.” Muli 1Im 7:12 ni “Shupimu.” 392 Mu Ukt 46:21 ni “Hupimu.”

223

Ifya kwakanya icalo

Dani a ukulingana ne ndupwa shabo: Muli Shuhamu1 e mwafumine ulupwa lwa bena Shuhamu. Ishi e ndupwa sha kwa Dani b ukulingana ne ndupwa shabo. 43 Indupwa shonse isha bena Shuhamu, abantu babo abalembelwe, bali amakana amakumi mutanda na yane ne myanda ine (64,400). c 44 Abana baume aba kwa Ashere d ukulingana ne ndupwa shabo ni aba: Muli Imna e e mwafumine ulupwa lwa bena Imna; muli Ishbi f e mwafumine ulupwa lwa bena Ishbi; muli Beria e mwafumine ulupwa lwa bena Beria; 45 pa bana baume ba kwa Beria: Muli Heberi e mwafumine ulupwa lwa bena Heberi; muli Malkiele g e mwafumine ulupwa lwa bena Malkiele. 46 Kabili ishina lya mwana mwanakashi wa kwa Ashere ni Sera. h 47 Ishi e ndupwa sha bana baume ba kwa Ashere; i isha bantu babo abalembelwe abali amakana amakumi yasano na yatatu ne myanda ine (53,400). j 48 Abana baume aba kwa Naftali k ukulingana ne ndupwa shabo ni aba: Muli Yaaseele l e mwafumine ulupwa lwa bena Yaaseele; muli Guni m e mwafumine ulupwa lwa bena Guni; 49 muli Yesere n e mwafumine ulupwa lwa bena Yesere; muli Shilemu o e mwafumine ulupwa lwa bena Shilemu. 50 Ishi e ndupwa sha kwa Naftali p ukulingana ne ndupwa shabo, kabili abantu babo abalembelwe bali amakana amakumi yane na yasano ne myanda ine (45,400). q 51 Aba e balembelwe mu bana ba kwa Israele: amakana imyanda mutanda ne kana limo ne myanda cinelubali na makumi yatatu (601,730). r 52 Pa numa ya ifi Yehova alandile kuli Mose ati: 53 “Aba e bo ukaakanye icalo ukuti cikaImp 26:421 Mu Ukt 46:23 ni “Hushimu.”

ICIPA. 26 Ukt 30:6 Ukt 49:16 Imp 1:39 Ukt 30:13 Ukt 35:26 e Ukt 46:17 f 1Im 7:30 g Ukt 46:17 h 1Im 7:30 i Ukt 49:20 Amg 33:24 j Imp 1:41 k Ukt 30:8 Ukt 35:25 l Ukt 46:24 m 1Im 7:13 n Ukt 46:24 o 1Im 7:13 p Ukt 49:21 q Imp 1:43 r Ukf 38:26 Imp 1:46 Imp 1:49 Imp 2:32 Imp 14:29 Neh 9:23



















a b c d

Ku Kulyo a Yos 11:23 Yos 14:1 b Imp 33:54 Yos 17:14 c Imp 34:13 Yos 14:2 Yos 17:4 Yos 18:6 Amp 16:33 d Ukf 6:19 Imp 3:15 Yos 18:7 e Ukt 46:11 Imp 3:17 Yos 21:6 f Ukf 6:16 Imp 3:19 Yos 21:4 g Yos 21:7 1Im 6:1 h Ukf 6:17 Imp 3:18 i Imp 3:27 1Im 6:2 j Ukf 6:19 Imp 3:33 1Im 23:21 k Imp 3:20 1Im 23:23 l Ukf 6:24 1Im 6:33 1Im 6:37 m 1Im 23:12 n Ukf 6:18 Imp 3:19 o Ukf 2:1 Ukf 6:20 p Ukf 15:20 Mk 6:4 q Ukf 6:23 Ukf 24:9 Le 10:1 r Le 10:16 Imp 3:2 s Le 10:2 Imp 3:4 1Im 24:2 t Imp 3:39 u Imp 1:49 v Imp 18:24 Amg 10:9 Amg 14:27 Yos 14:3

IMPENDWA 26:43-62 be icabo ukulingana ne mpendwa ya mashina yabo. a 54 Ukakushe incende ya muntu ukulingana no bukulu bwe bumba lyakwe, kabili ibumba lyakwe nga linono ne ncende b yakwe ikabe iinono. Cila muntu akapeelwe incende ukulingana no bwingi bwa bantu bakwe abalembwa. 55 Ni ku kupendula c epela e ko icalo cikaakanishiwe. Ukulingana na mashina ya mikowa ya bashibo e fyo abantu bakapeelwe incende. 56 Ukulingana ne fyo ukupendula kukaba e fyo umo akapeelwa incende ukulingana ne fyo abantu bafula nangu ifyo bacepa.” 57 Nomba aba e balembelwe mu bena Lebi d ukulingana ne ndupwa shabo: Muli Gershone e mwafumine ulupwa lwa bena Gershone; muli Kohati f mwafumine ulupwa lwa bena Kohati; muli Merari g mwafumine ulupwa lwa bena Merari. 58 Ishi e ndupwa sha bena Lebi: ulupwa lwa bena Libni, h ulupwa lwa bena Hebrone, i ulupwa lwa bena Mahli, j ulupwa lwa bena Mushi, k ulupwa lwa bena Kora. l Kabili Kohati m afyele Amramu. n 59 Ne shina lya mukashi wa kwa Amramu aali ni Yokebede, o umwana mwanakashi wa kwa Lebi, uo Lebi afyele mu Egupti. Mu kuya kwa nshita, afyele Aarone, Mose na Miriamu inkashi yabo kuli Amramu. p 60 Kabili Aarone afyele Nadabu, Abihu, q Eleasari na Itamari. r 61 Lelo Nadabu na Abihu bafwiliile pa kutuulila Yehova umutuulo wa pa mulilo uo bashasuminishiwe. s 62 Na bantu babo abalembelwe bali amakana amakumi yabili na yatatu (23,000) abaume beka beka abali ne myaka ukutula pa wa mweshi umo no kucilapo. t Bena e bashalembelwe mu bena Israele, u pantu tabali no kupeelwa incende mu bana ba kwa Israele. v

IMPENDWA 26:63–27:21 63 Aba e bo Mose na Eleasari shimapepo balembele ilyo balelemba abana ba kwa Israele mu ciswebebe ca Moabu mupepi na Yordani ku Yeriko. a 64 Lelo pali aba tapali uwalembelwe na Mose na Aarone ilyo balelemba abana ba kwa Israele mu matololo ya Sinai. b 65 Pantu Yehova atile: “Bakafwila mu matololo.” c E ico pali bena tapashele muntu nangu umo kano fye Kalebu mwana Yefune na Yoshua mwana Nuni. d abana banakashi 27 Nomba ba kwa Selofehadi mwae

na Hefere umwana wa kwa Gileadi mwana Makiri umwana wa kwa Manase, f uwa mu ndupwa sha kwa Manase mwana Yosefe, balishile. Kabili aya e mashina ya bana bakwe abanakashi: Maala, Noa, Hogla, Milika na Tesa. g 2 Awe baiminine pa ntanshi ya kwa Mose na Eleasari h shimapepo na pa ntanshi ya ntungulushi no lukuta lonse pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako, no kutila: 3 “Shifwe afwiliile mu matololo, i kabili tasangilwe mu kati ka lukuta, e kutila, ulukuta lwa kwa Kora j ulwaimiine Yehova, lelo afwiliile pa lubembu lwakwe; k kabili tafyele abana baume nangu bamo. 4 Nga kanshi cinshi ico ishina lya kwa shifwe lyalalobela mu kati ka lupwa lwakwe pa mulandu fye wa kuti takwete umwana mwaume? l Mukwai tupeeni impanga pa kati ka bamunyina ba kwa shifwe.” m 5 Awe Mose atuulile umulandu wabo kuli Yehova. n 6 E lyo Yehova atile kuli Mose: 7 “Ico abana banakashi ba kwa Selofehadi balelanda ca cine. Ubapeele impanga mu kati ka bamunyina ba kwa shibo, kabili ukabapeele impanga ya kwa shibo. o 8 Usose na ku bana ba kwa Israele, auti, ‘Umuntu nga afwa ukwabula ukufyala umwana mwaume, abana bakwe abanakashi bakapyane impanga.

Abana ba kwa Selofehadi. Yoshua ICIPA. 26 a Imp 26:3 b Imp 1:2 Amg 2:14 1Ko 10:5 c Imp 14:29 He 3:17 d Imp 14:30 Yos 14:14 Yos 19:49



















ICIPA. 27 e Imp 26:33 1Im 7:15 f Imp 26:28 g Yos 17:3 h Ukf 18:26 Amg 17:8 i Imp 14:35 j Imp 16:2 Imp 16:19 Imp 16:35 k Ek 18:4 Ro 5:12 Ro 6:23 l Imp 26:64 m Yos 17:4 n Ukf 18:15 Ukf 33:11 Le 24:12 o Imp 36:2 Yos 17:6



















Ku Kulyo a Le 25:25 Le 25:49 Ru 4:3 Ye 32:8 b Imp 33:47 Amg 32:49 c Ukt 13:15 Amg 3:27 Amg 32:52 Amg 34:1 d Imp 31:2 Amg 34:7 e Imp 20:24 Imp 20:28 Imp 33:38 Amg 10:6 Amg 32:50 f Imp 20:10 Amg 1:37 Am 106:33 g Imp 20:12 h Am 106:32 i Amg 1:2 Amg 32:51 j Imp 13:21 Yos 15:1 k Imp 27:18 Am 31:5 Am 104:29 l Imp 16:22 Yb 12:10 m Amg 31:14 n Amg 31:2 o 1Is 22:17 Mt 9:36 p Imp 14:24 2Is 2:9 Lk 1:17 q Amg 34:9 Imi 6:6 1Ti 4:14 r Amg 31:7 s Amg 1:38 Amg 31:3 Amg 34:10 t Yos 1:17 u 1Sa 22:10 1Sa 28:6

224

9 Lelo nga takwata no mwana mwanakashi, mukapeele impanga yakwe kuli bamunyina. 10 Kabili nga takwata bamunyina, mukapeele impanga yakwe kuli bamunyina ba kwa wishi. 11 Kabili wishi nga takwata bamunyina, mukapeele impanga yakwe ku muntu wakwe uwapalamisha kuli ena mu lupwa lwakwe, a na o akapyane iyo mpanga. Ifi napingula e cipope ico abana ba kwa Israele balingile ukulakonka, ukulingana ne fyo Yehova ebele Mose.’ ” 12 E lyo Yehova atile kuli Mose: “Nina ulupili ulu ulwa Abarimu b no kumona icalo ico nkapeela abana ba kwa Israele. c 13 Nga wacimona, ukafwa nge fyafwa abantu bobe, d nga filya fine fye Aarone munonko afwa, e 14 pantu tamwaumfwilile ifyo namwebele mu matololo ya Sini ilyo ulukuta lwaleumana na ine, f apo tamwancindike g pa menso yabo pa menshi yalya. Aya e menshi ya pa Meriba h pa Kadeshe i mu matololo ya Sini.” j 15 E lyo Mose asosele kuli Yehova ati: 16 “Lekeni Yehova Lesa umwine wa mupashi k uwaba mu fya mweo l ifya misango yonse asale umuntu uwa kutungulula ulukuta m 17 uukalabatungulula mu milimo yabo, n pa kuti ulukuta lwa kwa Yehova lwiba nge mpaanga ishishaba na kacema.” o 18 E ico Yehova atile kuli Mose: “Buula Yoshua mwana Nuni, umwaume wafikapo, p na iwe ubike ukuboko kobe pali ena; q 19 kabili umwiminike pa ntanshi ya kwa Eleasari shimapepo na pa ntanshi ya lukuta lonse, no kumucita intungulushi pa menso yabo. r 20 Kabili ubike no bukata bobe bumo pali ena, s pa kuti ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele lulemumfwila. t 21 Kabili pa ntanshi ya kwa Eleasari shimapepo e po akalaiminina, na o akalamwipushishako u kuli Yehova ifyapi-

225

Imituulo yalekanalekana

ngulwa muli Urimu. a Nga atila fumeni bakalafuma kabili nga atila ingileni bakalaingila, ena na bana ba kwa Israele bonse abali nankwe no lukuta lonse.” 22 Awe Mose acitile filya fine fye Yehova amwebele. E fyo asendele na Yoshua no kumwiminika pa ntanshi ya kwa Eleasari b shimapepo na pa ntanshi ya lukuta lonse 23 no kubika amaboko yakwe pali ena no kumucita intungulushi, c nga filya fine fye Yehova alandiile muli Mose. d Yehova akonkenye28 Kabili po ukusosa kuli Mose ati: 2 “Eba abana ba kwa Israele, kabili utile kuli bena, ‘Mukalebika amano ku kupalamika kuli ine umutuulo wandi, umukate e wandi pa nshita ya uko, f ukuti ukabe imituulo yandi iya pa mulilo iya kuleta akacena kasuma kuli ine.’ g 3 “Kabili ukatile kuli bena, ‘Uyu e mutuulo wa pa mulilo uo mukalaleeta kuli Yehova: utwana twa mpaanga tubili utulume utwa mwaka umo kabili utusuma e mutuulo wa koca uo mukalatuula lyonse cila bushiku. h 4 Akana ka mpaanga kamo akalume mukalatuula ulucelo, e lyo akana ka mpaanga kambi akalume mukalatuula pa nshita ya cungulo cinono, i 5 pamo no lupe j lumo ulwa buunga ubwapeleka, ubwasakanamo amakapu yatatu aya mafuta yatwiwa k e mutuulo wa ngano; l 6 e mutuulo m wa koca uwa lyonse, uwatuulilwe pa Lupili lwa Sinai ku kuba umutuulo wa pa mulilo kuli Yehova uwa kuleta akacena kasuma, n 7 pamo no mutuulo o wa uko uwa makapu yatatu aya mwangashi, umutuulo wa pali cila kana ka mpaanga akalume. p Umwa mushilo e mo ukapongolwele umwangashi q uukola kuli Yehova. 8 Kabili ukatuule akana ka mpaanga kambi akalume pa nshita ya cungulo cinono.

ICIPA. 27 a Ukf 28:30 Le 8:8 Amg 33:8 1Sa 23:9 1Sa 28:6 Neh 7:65 b Imp 20:28 c Imp 27:18 Amg 31:14 d Amg 3:28 Amg 31:23 

ICIPA. 28 e Le 3:11 Le 21:6 Imp 28:24 Mal 1:7 f Ukf 23:14 2Im 8:13 Esr 3:5 Neh 10:33 g Ukt 8:21 Ukf 29:18 Ef 5:2 Flp 4:18 h Ukf 29:38 Le 6:9 Imp 29:11 Ek 46:15 i Ukf 12:6 Ukf 29:39 Amg 16:6 j Ukf 16:36 k Ukf 29:40 l Imp 15:4 m Ukf 29:42 2Im 2:4 Esr 3:3 n Le 8:21 o Le 23:13 p Ukf 29:40 q Imp 15:10 Imp 28:14 Amg 14:26 

Ku Kulyo a Ukf 29:41 b Ukf 16:29 Ukf 20:10 Ek 20:12 c Imp 28:3 d Imp 28:7 e Imp 10:10 1Im 23:31 2Im 2:4 Neh 10:33 Ko 2:16 f g h i

Le 2:11 Le 1:10 Le 1:13 Imp 15:10

j Imp 15:7 k Imp 15:5 l Imp 29:6 m Le 4:23 Imp 15:24 Imp 28:22

IMPENDWA 27:22–28:15 Ukakatuulile pamo no mutuulo wa ngano umo wine nga ulya uwa lucelo pamo no mutuulo wa uko umo wine uwa mwangashi ukuti ukabe umutuulo wa pa mulilo, uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova. a 9 “ ‘Lelo, pa bushiku bwe sabata b pakaleba utwana twa mpaanga tubili utulume utwa myaka ibili kabili utusuma e lyo no mutuulo wa ngano uwa buunga bwapeleka ubwa ndupe shibili ubwasakanamo amafuta, pamo no mutuulo wa mwangashi, 10 ukaleba umutuulo wa koca uwa pe sabata ne sabata, pamo no mutuulo c wa koca uwa lyonse no mutuulo wa mwangashi. d 11 “ ‘Kabili lyonse ilyo mwatendeka umweshi uupya mukaletuula umutuulo wa koca kuli Yehova abana ba ng’ombe babili na sukusuku umo, utwana twa mpaanga cinelubali (7) utulume utwa mwaka umo kabili utusuma, e 12 ne ndupe shitatu isha mutuulo wa ngano f uwa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta uwa pali cila ng’ombe ne ndupe shibili isha mutuulo wa ngano uwa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta uwa pali ulya sukusuku umo, g 13 no lupe lumo ulwa mutuulo wa ngano uwa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta uwa pa kana ka mpaanga akalume kamo kamo, ukabe umutuulo wa koca, umutuulo wa pa mulilo uwa kuleta akacena kasuma h kuli Yehova. 14 Kabili pa mituulo yabo iya myangashi bakalebikapo na hafu i ya galoni iya mwangashi pa ng’ombe imo na makapu yane j aya mwangashi pali sukusuku umo na makapu yatatu k aya mwangashi pa kana ka mpaanga kamo akalume. Uyu e mutuulo wa koca uwa kutuula cila mweshi mu myeshi yonse iya mu mwaka. l 15 Kabili akana m ka mbushi kamo

IMPENDWA 28:16–29:5

Ica Kucilila. Umukate ushatutumuka

kakaletuulwa kuli Yehova ku kuba umutuulo wa pa lubembu ukulunda pa mutuulo wa koca uwa lyonse pamo no mutuulo wa uko uwa mwangashi. a 16 “ ‘Kabili mu mweshi wa kubalilapo, ubushiku bwalenga ikumi na shine (14) bukaleba bushiku bwa ca kucilila ubwa kwa Yehova. b 17 Kabili pa bushiku bwalenga ikumi na shisano (15) muli uyo mweshi pakaleba umutebeto. Kukalaba ukulya imikate iishatutumuka pa nshiku cinelubali (7). c 18 Ubushiku bwa kubalilapo bukaleba bushiku bwa kulongana kwa mushilo. d Mwikalabombapo umulimo uuli onse uwakosa. e 19 Kabili mukaletuula umutuulo f wa koca kuli Yehova, ing’ombe shibili ishilume na sukusuku umo no twana twa mpaanga cinelubali (7) utulume utwa mwaka umo. g Fikaleba ifisuma. h 20 Kabili pa ng’ombe iinono iilume imo mukaletuula indupe shitatu isha mutuulo wa ngano i uwa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta e lyo pali sukusuku umo mukaletuula indupe shibili j isha mutuulo wa ngano. 21 Ukatuule ulupe lumo k ulwa mutuulo wa ngano pa kana kamo kamo aka mpaanga akalume pali tulya cinelubali (7); 22 ne mbushi imo iya mutuulo wa pa lubembu ku kumufutilako. l 23 Ukulunda pa mutuulo m wa koca uwa lucelo, uutuulwa lyonse, n mukaletuula ne fi fine. 24 Kabili ifi fine e fyo mukaletuula no mukate o cila bushiku pa nshiku cinelubali (7), umutuulo wa pa mulilo, uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova. p Ukaletuulilwa pamo no mutuulo wa koca uwa lyonse, no mutuulo wa mwangashi. 25 E lyo pa bushiku bwalenga cinelubali (7) mukalelongana ukulongana kwa mushilo. q Mwikalabombapo umulimo uuli onse uwakosa. r 26 “ ‘Kabili pa bushiku bwa fi-

ICIPA. 28 a Imp 29:19 b Ukf 12:14 Le 23:5 Amg 16:1 Ek 45:21 Lk 22:7 1Ko 5:7 c Ukf 12:15 Le 23:6 1Ko 5:8 d Le 23:2 e Le 23:7 f Le 1:9 g Imp 28:11 h Le 22:20 Le 22:22 Amg 15:21 i Le 2:1 j Imp 28:12 k Imp 28:13 l Imp 28:15 Imp 29:5 m Imp 28:6 n Imp 28:3 Da 8:11 Da 11:31 Da 12:11 o Le 3:11 Le 21:6 Imp 28:2 p Imp 28:8 q Ukf 12:16 Ukf 13:6 Le 23:8 r Amg 16:8



















Ku Kulyo a Ukf 23:16 b Ukf 34:22 Le 23:16 Le 23:21 Amg 16:10 Imi 2:1 c Ukf 31:14 Imp 28:18 d Le 23:18 e Imp 28:12 f Imp 28:13 g Le 23:19 Imp 28:15 h Imp 28:3 Imp 28:5 Imp 28:23 i Le 1:3 Imp 28:19 j Imp 28:7



















ICIPA. 29 k Le 23:24 l Le 23:25 m Imp 10:2 Am 81:3 n Imp 28:19 o Imp 28:20 p Imp 28:21

226

sabo fyabalilapo ukupya, a ilyo mwaleta umutuulo wa ngano kuli Yehova, mu mutebeto wenu uwa milungu b mukalelongana ukulongana kwa mushilo. Mwikalabombapo umulimo uuli onse uwakosa. c 27 Kabili mukatuule ing’ombe ishilume shibili ishinono, sukusuku umo, utwana twa mpaanga utulume cinelubali (7) utwa mwaka umo, ku kuba umutuulo wa koca uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova; d 28 kabili pa ng’ombe iinono iilume imo imo mukaletuula indupe shitatu isha mutuulo wa ngano wa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta, e lyo pali ulya sukusuku umo mukaletuula indupe shibili, e 29 mukatuule ulupe lumo f pa kana ka mpaanga akalume kamo kamo pali tulya cinelubali (7); 30 mukatuule akana ka mbushi kamo aka kumufutilako. g 31 Ukulunda pa mutuulo wa koca uutuulwa lyonse no mutuulo wa uko uwa buunga, ifi na fyo mukalefituula. h Fikaleba ifisuma, i pamo ne mituulo ya fiko iya mwangashi. j ‘Kabili mu mweshi wale29 “nga cinelubali (7), pa bushiku bwa kubalilapo, mukalelongana ukulongana kwa mushilo. k Mwikalabombapo umulimo uuli onse uwakosa. l Bukaleba bushiku bwa kulila kwe penga kuli imwe. m 2 Kabili mukaletuula umutuulo wa koca uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova, ing’ombe iinono iilume iisuma, sukusuku umo umusuma, utwana twa mpaanga utulume cinelubali (7) utwa mwaka umo utusuma; n 3 pamo no mutuulo wa ngano uwa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta, indupe shitatu pa ng’ombe imo iilume, indupe shibili pali sukusuku, o 4 e lyo no lupe lumo pa kana ka mpaanga kamo kamo akalume pali tulya cinelubali (7); p 5 mukatuule na kana ka mbushi kamo

227

Umutebeto wa Nsakwe

akalume ku kuba umutuulo wa pa lubembu uwa kumufutilako; a 6 ukulunda pa mutuulo b wa koca uwa cila mweshi kumo no mutuulo c wa ngano e lyo no mutuulo d wa koca uwa lyonse kumo no mutuulo e wa uko uwa ngano, pamo ne mituulo f ya mwangashi iya pali ifi, mukalefituula ukulingana ne fyo fituulwa lyonse, fikabe umutuulo wa pa mulilo uwa kuleta akacena kasuma kuli Yehova. g 7 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga ikumi (10) ubwa mweshi wa cinelubali (7) mukalelongana ukulongana kwa mushilo, h kabili mukalecusha imyeo yenu. i Mwikabombapo umulimo nangu umo. j 8 Kabili mukaleete kuli Yehova, ing’ombe imo iilume iinono, sukusuku umo, utwana twa mpaanga utulume cinelubali (7) utwa mwaka umo, k ku kuba umutuulo wa koca, uwa kuleta akacena kasuma kuli ena. Ifi fikabe ifisuma. l 9 Kabili pa ng’ombe imo iilume, mukaletuula indupe shitatu isha mutuulo wa ngano uwa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta, ne ndupe shibili pali sukusuku, m 10 ulupe lumo pa kana ka mpaanga akalume pali tulya cinelubali (7); n 11 mukaletuula akana ka mbushi kamo ku kuba umutuulo wa pa lubembu, ukulunda pa mutuulo wa kufutilako o no mutuulo wa koca uutuulwa lyonse pamo no mutuulo wa uko uwa buunga, kumo ne mituulo ya mwangashi. p 12 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga ikumi na shisano (15) mu mweshi q wa cinelubali (7) mukalelongana ukulongana kwa mushilo. r Mwikabombapo umulimo uuli onse uwakosa, s kabili mukalesefya umutebeto wa nshiku cinelubali kuli Yehova. t 13 Kabili mukalete kuli Yehova, ing’ombe ishinono ikumi na shitatu (13) ishilume, basukusuku babili, utwana twa mpaanga utulume ikumi na tune (14) utwa mwa-

ICIPA. 29 a Imp 28:15 Imp 28:22 b Imp 28:11 c Imp 28:12 d Imp 28:3 e Imp 28:5 f Imp 28:7 g Le 23:25 Imp 28:6 h Le 16:29 Le 23:27 i Le 16:29 Le 23:29 Am 35:13 Es 58:5 j Le 23:31 k Imp 29:2 l Le 1:3 Le 22:22 Amg 15:21 Amg 17:1 m Imp 28:12 Imp 29:3 n Imp 28:13 Imp 29:4 o Le 16:3 p Imp 28:7 q Ukf 23:16 Le 23:34 Amg 16:13 Neh 8:14 r Le 23:37 Neh 8:18 s Le 23:35 t Amg 16:15



















Ku Kulyo a Le 1:3 Esr 3:4 b Le 22:22 Amg 17:1 c Imp 28:12 Imp 29:3 d Imp 28:13 Imp 29:4 e Imp 28:3 Imp 28:5 Imp 28:7 f Amg 15:21 g Imp 29:3 Imp 29:14 h Imp 28:14 i Imp 28:12 j Imp 28:15 k Imp 28:3 Imp 28:5 Imp 28:7 l Imp 29:13 m Imp 29:9 Imp 29:14 n Imp 28:14

IMPENDWA 29:6-21 ka umo, ku kuba umutuulo a wa koca, umutuulo wa pa mulilo uwa kuleta akacena kasuma kuli ena. Ifi fikaleba ifisuma. b 14 Kabili pa ng’ombe imo imo iilume shilya ikumi na shitatu, mukaletuula indupe shitatu isha mutuulo wa ngano uwa buunga bwapeleka ubwasakanamo amafuta, ne ndupe shibili pali sukusuku umo umo pali balya babili, c 15 kabili pa kana ka mpaanga kamo kamo akalume pali tulya ikumi na tune (14) mukaletuula ulupe lumo; d 16 mukaletuula na kana ka mbushi kamo ku kuba umutuulo wa pa lubembu, ukulunda pa mutuulo wa koca uutuulwa lyonse, pamo no mutuulo wa ngano no mutuulo wa mwangashi. e 17 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga shibili mukaletuula ing’ombe ikumi na shibili (12) ishinono ishisuma ishilume, basukusuku babili abasuma, utwana twa mpaanga utulume ikumi na tune (14) utwa mwaka umo utusuma; f 18 kabili umutuulo g wa fiko uwa ngano ne mituulo h ya fiko iya mwangashi iya kutuula pa ng’ombe ishilume, na pali basukusuku na pa twana twa mpaanga utulume mukaletuula ukulingana ne mpendwa ya fiko kabili ukulingana ne fyo fituulwa lyonse, i 19 mukaletuula na kana ka mbushi kamo ku kuba umutuulo wa pa lubembu, j ukulunda pa mutuulo wa koca uutuulwa lyonse no mutuulo wa uko uwa ngano, pamo ne mituulo ya mwangashi. k 20 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga shitatu mukaletuula ing’ombe ishilume ikumi na imo (11) ishisuma, basukusuku babili abasuma, utwana twa mpaanga utulume ikumi na tune (14) utwa mwaka umo utusuma; l 21 kabili umutuulo m wa ngano ne mituulo n ya mwangashi iya kutuula pa ng’ombe ishilume, na pali basukusuku na pa twana twa mpaanga utulume mukaletuula

IMPENDWA 29:22-37 ukulingana ne mpendwa ya fiko kabili ukulingana ne fyo fituulwa lyonse; 22 mukaletuula ne mbushi imo ku kuba umutuulo a wa pa lubembu, ukulunda pa mutuulo wa koca uutuulwa lyonse no mutuulo wa ngano pamo no mutuulo wa mwangashi. 23 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga shine mukaletuula ing’ombe ishilume ikumi (10) ishisuma, basukusuku babili abasuma, utwana twa mpaanga utulume ikumi na tune (14) utwa mwaka umo utusuma; b 24 kabili umutuulo c wa ngano ne mituulo d ya mwangashi iya kutuula pa ng’ombe ishilume, na pali basukusuku na pa twana twa mpaanga utulume mukaletuula ukulingana ne mpendwa ya fiko kabili ukulingana ne fyo fituulwa lyonse; e 25 mukaletuula na kana ka mbushi kamo ku kuba umutuulo f wa pa lubembu, ukulunda pa mutuulo g wa koca uutuulwa lyonse no mutuulo wa uko uwa buunga no mutuulo wa uko uwa mwangashi. h 26 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga shisano mukaletuula ing’ombe ishilume pabula (9) ishisuma, basukusuku babili abasuma, utwana twa mpaanga utulume ikumi na tune (14) utwa mwaka umo, utusuma; i 27 kabili umutuulo j wa ngano ne mituulo k ya mwangashi iya kutuula pa ng’ombe isho ishilume, na pali basukusuku na pa twana twa mpaanga utulume, mukaletuula ukulingana ne mpendwa ya fiko kabili ukulingana ne fyo fituulwa lyonse; l 28 mukaletuula ne mbushi imo ku kuba umutuulo m wa pa lubembu, ukulunda pa mutuulo wa koca uutuulwa lyonse no mutuulo wa uko uwa buunga pamo no mutuulo wa uko uwa mwangashi. n 29 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga mutanda (6) mukaletuula ing’ombe ishilume cinekonsekonse (8) ishisuma, basukusuku babili abasuma, utwana twa mpaa-

Ukulongana kwacindamisha ICIPA. 29 a Imp 28:15 b Le 22:22 Imp 29:13 c Imp 29:14 d Imp 28:14 e Imp 28:12 f Le 4:23 Imp 28:15 g Imp 28:3 h Imp 28:7 i Amg 15:21 Amg 17:1 j Imp 29:14 k Imp 28:14 l Imp 28:12 m Le 4:23 Imp 28:15 n Imp 28:7



















Ku Kulyo a Le 1:3 Imp 29:8 b Imp 29:3 Imp 29:14 c Imp 28:14 d Imp 28:12 e Le 4:23 Imp 28:15 f Imp 28:7 g Le 1:3 Le 22:22 h Imp 29:3 Imp 29:14 i Imp 28:14 j Imp 28:12 k Le 4:23 Imp 28:15 l Imp 28:7 m Le 23:36 n Le 23:39 o Imp 29:2 p Imp 29:3 Imp 29:14 q Imp 28:14

228

nga utulume ikumi na tune (14), utusuma; a 30 kabili umutuulo b wa ngano ne mituulo c ya mwangashi iya kutuula pa ng’ombe isho ishilume, na pali basukusuku na pa twana twa mpaanga utulume, mukaletuula ukulingana ne mpendwa ya fiko kabili ukulingana ne fyo fituulwa lyonse; d 31 mukaletuula ne mbushi imo ku kuba umutuulo e wa pa lubembu, ukulunda pa mutuulo wa koca uutuulwa lyonse, no mutuulo wa uko uwa buunga pamo no mutuulo wa uko uwa mwangashi. f 32 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga cinelubali (7) mukaletuula ing’ombe ishilume cinelubali (7) ishisuma, basukusuku babili abasuma, utwana twa mpaanga utulume ikumi na tune (14) utwa mwaka umo, utusuma; g 33 kabili umutuulo h wa ngano ne mituulo i ya mwangashi iya kutuula pa ng’ombe isho ishilume, na pali basukusuku na pa twana twa mpaanga utulume, mukaletuula ukulingana ne mpendwa ya fiko kabili ukulingana ne fyo fituulwa lyonse; j 34 mukaletuula ne mbushi imo ku kuba umutuulo k wa pa lubembu, ukulunda pa mutuulo wa koca uutuulwa lyonse, no mutuulo wa uko uwa buunga pamo no mutuulo wa uko uwa mwangashi. l 35 “ ‘Kabili pa bushiku bwalenga cinekonsekonse (8) mukalelongana ukulongana kwacindamisha. m Mwikabombapo umulimo uuli onse uwakosa. n 36 Kabili mukalete kuli Yehova ing’ombe imo iilume iisuma, sukusuku umo umusuma, utwana twa mpaanga utulume cinelubali (7) utwa mwaka umo utusuma ku kuba umutuulo wa koca, umutuulo wa pa mulilo uwa kuleta akacena kasuma kuli ena; o 37 kabili umutuulo p wa ngano ne mituulo q ya mwangashi iya kutuula pa ng’ombe iilume, na pali sukusuku na pa twana twa

229

Ukucita ukulingana no mulapo

mpaanga utulume, mukaletuula ukulingana ne mpendwa ya fiko kabili ukulingana ne fyo fituulwa lyonse; a 38 mukaletuula ne mbushi imo ku kuba umutuulo b wa pa lubembu, ukulunda pa mutuulo wa koca uutuulwa lyonse no mutuulo wa uko uwa ngano pamo no mutuulo c wa uko uwa mwangashi. 39 “ ‘Ifi e fyo mukalatuula kuli Yehova pa nshita ya mitebeto yenu, d ukulunda pa mituulo e yenu iya milapo ne mituulo f yenu iya kuitemenwa, e kutila imituulo g ya koca ne mituulo h ya ngano ne mituulo i ya mwangashi na malambo ya mutende.’ ” j 40 Awe Mose alandile ku bana ba kwa Israele ukulingana na fyonse ifyo Yehova amwebele. k E lyo Mose alandile ku bakalamba l ba mikowa ya bana ba kwa Israele, ati: “Aya e mashiwi Yehova asosele: 2 Umuntu nga alapa umulapo m kuli Yehova nangu nga alapa umulapo n wa kuipusula, o afwile ukucita ifyo alapile. p Akacite ukulingana na fyonse ifyo asosele. q 3 “Kabili umwanakashi nga alapa umulapo kuli Yehova r nelyo nga alapa umulapo wa kuipusula ilyo ali umwaice mu ng’anda ya kwa wishi, 4 kabili wishi aumfwa umulapo wakwe no mulapo wa kuipusula lelo tamwebele nangu cimo, imilapo yakwe yonse akaifishepo, no mulapo wakwe onse uwa kuipusula s akaufishepo. 5 Lelo wishi nga amukaanya pa bushiku bwine aumfwa imilapo yakwe yonse kumo ne milapo ya kuipusula, ninshi iyo milapo takaifishepo, lelo Yehova akamweleela, pantu wishi alimukeenye. t 6 “Lelo nga alikwata umulume, kabili alapa umulapo u nangu nga ca kutila alaya ukwabula ukutontonkanyapo bwino, 7 no mulume wakwe aumfwa

30

ICIPA. 29 a Imp 28:12 b Le 4:23 Imp 28:15 c Imp 28:7 d Le 23:2 Amg 16:16 e Imp 15:3 Amg 12:6 f Le 7:16 Le 22:21 g Le 1:3 h Le 2:1 i Imp 15:5 j Le 3:1 k Ukf 40:16 Amg 4:5



















ICIPA. 30 l Ukf 18:25 m Ukt 28:20 Le 27:2 Aba 11:30 n Imp 30:10 Am 132:2 o Imp 30:11 Imi 23:14 p Amg 23:21 Am 76:11 Am 116:14 Am 119:106 Lkm 5:4 Mt 5:33 q Am 22:25 Am 50:14 Am 66:13 Na 1:15 r 1Sa 1:11 s Imp 30:10 Imp 30:13 t Mko 7:10 Ef 6:1 u 1Sa 1:11 1Sa 1:22



















Ku Kulyo a 1Sa 1:23 b Ro 7:2 1Ko 11:3 Ef 5:22 c Imp 30:5 d Imp 30:6 e 1Ko 11:3 1Pe 3:1 f Imp 30:5 Imp 30:8 g Am 35:13 Es 58:5 h Imp 30:7 i Amg 23:21 j Imp 30:6 Imp 30:10

IMPENDWA 29:38–31:16 uyo mulapo lelo tamwebele nangu cimo pa bushiku aumfwa umulapo, imilapo yakwe kumo ne milapo ya kuipusula iyo alapile akaifishapo. a 8 Lelo nga ca kutila umulume wakwe pa bushiku aumfwa iyo milapo amukaanya, b ninshi afulunganya umulapo wakwe nangu ubulayo ubo alaile ukwabula ukutontonkanyapo bwino, na Yehova akamweleela. c 9 “Nga ni mukamfwilwa atemwa umwanakashi uwalekwa uwalapa umulapo, fyonse ifyo alapile akafifishepo. 10 “Lelo nga ni mu ng’anda ya mulume wakwe e mo alapila umulapo atemwa alapa umulapo wa kuipusula, d 11 kabili umulume wakwe naumfwa uyo mulapo no kukanamweba nangu cimo, ninshi tamukeenye; ne milapo yakwe yonse atemwa umulapo wa kuipusula akaifishepo. 12 Lelo nga ca kutila umulume wakwe nafulunganya iyo milapo yonse pa bushiku aumfwa fyonse ifyo alapile atemwa aumfwa umulapo wa kuipusula, iyo milapo takaifishepo. e Ninshi umulume wakwe nafulunganya iyi milapo, na Yehova akamweleela. f 13 Umulume wakwe e u kakosha nangu ukufulunganya umulapo onse atemwa umulapo onse uwa kuipusula uwa kucusha umweo g wakwe. 14 Lelo nga ca kutila inshiku shileya fye ukwabula ukuti umulume wakwe amwebe nangu cimo, ninshi nakosha imilapo yakwe yonse atemwa imilapo ya kuipusula iyo alapa. h Ninshi nakosha iyi milapo pantu tamwebele nangu cimo pa bushiku aumfwile iyo milapo. 15 Kabili nga afulunganya iyo milapo yonse pa numa ya kuyumfwa, na o ninshi akaba uwa mulandu pa cilubo ca mukashi. i 16 “Ifi e fipope ifyo Yehova aebele Mose ifya pa kati ka mulume no mukashi, j ifya pa kati ka kwa wishi no mwana mwanakashi

IMPENDWA 31:1-23

Baipaya abena Midiani na Balaamu

wakwe mu nshita ya bukashana bwakwe ilyo ali mu ng’anda ya kwa wishi.” a nomba aebele 31 Yehova Mose ati: 2 “Landwila

b

abena Israele pa bena Midiani. c Pa numa ukafwa nge fyafwa abantu bobe.” d 3 E ico Mose aebele abantu ati: “Pangasheni abantu aba kuya ku bulwi, pa kuti bayelwa na bena Midiani no kuleta icilandushi ca kwa Yehova pa bena Midiani. e 4 Mutume abantu ikana limo (1,000) ku bulwi ukufuma mu mukowa umo umo mu mikowa yonse iya kwa Israele.” 5 Awe mu bena Israele abali amakana na makana f basalilemo abantu amakana ikumi na yabili (12,000), abantu ikana limo (1,000) ukufuma mu mukowa umo umo, abaipangeshe ukuya ku bulwi. g 6 Awe Mose abatumine ku bulwi, atumine abantu ikana limo (1,000) ukufuma mu mukowa umo umo, abatumine pamo na Finehasi h mwana Eleasari shimapepo ukuya ku bulwi, ninshi ne fipe fya mushilo na mapenga i ya kulisha pa kwita abantu fili mu kuboko kwakwe. 7 Na bo bailelwisha abena Midiani, nga filya fine fye Yehova aebele Mose, kabili baipeye umwaume onse. j 8 Kabili ishamfumu sha Midiani bashipaile pamo na bambi, e kutila, Ebi, Rekemu, Suri, Huri na Reba, ishamfumu shisano isha Midiani; k kabili baipeye na Balaamu l mwana Beore ku lupanga. 9 Lelo abana ba kwa Israele basendele bunkole abanakashi ba ku Midiani kumo na bana babo; m bapokele ne fitekwa fyabo fyonse ne mikuni yabo yonse na fyonse ifyo balesangilamo ubwikalo. 10 Baocele ne misumba yabo yonse iyo baleikalamo ne nkambi shabo shonse isha malinga. n 11 Basendele na bantu bonse ne fitekwa fyonse ne fyuma ifyo bapokele. o 12 E ico

ICIPA. 30 a Imp 30:3



















ICIPA. 31 b Amg 32:41 Am 94:1 Es 1:24 Na 1:2 c Imp 25:2 Imp 25:17 d Imp 27:13 Amg 32:50 e Imp 22:7 Imp 25:18 1Ko 10:8 Uks 2:14 f Imp 26:51 g Le 26:8 h Imp 25:7 Imp 25:11 i Imp 10:2 Imp 10:9 j Amg 20:13 k Yos 13:21 l Imp 22:12 Imp 24:25 Yos 13:22 2Pe 2:15 Yu 11 Uks 2:14 m Amg 20:14 n Yos 6:24 o Amg 2:35 Yos 8:2



















Ku Kulyo a Imp 22:1 b Imp 31:5 c Ye 48:10 d Imp 25:2 2Pe 2:15 Uks 2:14 e Imp 25:18 Amg 4:3 Yos 22:17 f Imp 25:9 1Ko 10:8 g Aba 21:11 h Imp 31:35 i Imp 5:2 Imp 19:11 j Imp 19:16 k Imp 19:20 l Imp 31:23 m Amp 17:3 Amp 25:4

230

baletele kuli Mose na kuli Eleasari shimapepo na ku lukuta lwa bana ba kwa Israele, bankole ne fyuma ne fyo bapokele, bafitwele ku nkambi, mu ciswebebe ca Moabu, a icabela mupepi na Yordani ku Yeriko. 13 Kabili Mose na Eleasari shimapepo ne ntungulushi sha lukuta shonse baile ku kubakumanya ku nse ya nkambi. 14 Kabili Mose afuliilwe abaume ba bulwi, b bacilolo ba pa bantu amakana na bacilolo ba pa bantu imyanda abalebweluluka ukufuma ku bulwi. 15 E ico Mose atile kuli bena: “Bushe abanakashi bonse mwabaleka ukuba no mweo? c 16 Moneni! Aba bene, e bo Balaamu aebele ukubeleleka abana baume ba kwa Israele ukubembukilad Yehova pa mulandu wa kwa Peore, e icalengele no kuti icikuko ciise pa lukuta lwa kwa Yehova. f 17 E ico nomba ipayeni abana bonse abaume, ipayeni no mwanakashi onse uwalaalapo no mwaume. g 18 Na bakashana bonse abashabala abalaalapo no mwaume muleke babe no mweo. h 19 Lelo imwe, ikaleni ku nse ya nkambi inshiku cinelubali (7). Onse uwaipeye umuntu i na onse uwakumishe ku waipaiwe, j mukaisangulule k pa bushiku bwalenga shitatu na pa bwalenga cinelubali (7), imwe na bankole benu. 20 Mukaisangulwile ifya kufwala fyonse ne fipe fyonse ifya mpapa na conse icapangwa ku masako ya mbushi ne fipe fyonse ifya cimuti ukuti mwikaba na lubembu.” l 21 E lyo Eleasari shimapepo atile ku baume ba bulwi abaile ku kulwa: “Ili e funde ilyo Yehova aebele Mose, 22 ‘Ni golde fye na silfere, no mukuba, ne cela, na kapotwe no mutofwe, 23 fyonse ifilopololwa mu mulilo, m e fyo mukapishe mu mulilo, e lyo fikasanguluka. Kabili ni ku menshi ya kusangulwila epela e

231

Ukwakanya ifyo bapokele; umusonko

ko fikasangulwilwe. a Na fyonse ifishilopolwelwa mu mulilo mukafipishe mu menshi. b 24 Kabili mukacape ifya kufwala fyenu pa bushiku bwalenga cinelubali (7) no kuba abasanguluka, e lyo mwingengila mu nkambi.’ ” c 25 E lyo Yehova asosele kuli Mose ati: 26 “Penda fyonse ifyo bapokele, na bankole kumo ne fitekwa, iwe na Eleasari shimapepo na bakalamba ba mikowa aba lukuta. 27 Kabili wakanye pabili ifyo bapokele no kufipeela ku baile ku bulwi abalwileko inkondo na ku lukuta lonse ulwashala. d 28 Kabili upoke umusonko e ukufuma ku baume abaile ku bulwi abalwileko inkondo uwa kupeela kuli Yehova, pa bantu imyanda isano (500) ubuulepo umuntu umo, na pa ng’ombe imyanda isano ubuulepo imo na pa mpunda imyanda isano ubuulepo imo e lyo na pa mpaanga imyanda isano ubuulepo imo. 29 Pali hafu wabo e po mubuule umusonko no kuupeela kuli Eleasari shimapepo pa kuti ube umusangulo wa kwa Yehova. f 30 Kabili pali hafu wa bana ba kwa Israele ubuulepo umo pa bantu amakumi yasano (50), ing’ombe imo pa ng’ombe amakumi yasano, impunda imo pa mpunda amakumi yasano ne mpaanga imo pa mpaanga amakumi yasano, no musango onse uwa fitekwa, ufipeele ku bena Lebi, g ababombela pa cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova.” h 31 Awe Mose na Eleasari shimapepo bacitile filya fine fye Yehova aebele Mose. 32 Kabili ifyo abantu abaile ku bulwi bapokele, ni mpaanga amakana imyanda mutanda na makumi cinelubali na yasano (675,000), 33 ne ng’ombe amakana amakumi cinelubali na yabili (72,000), 34 ne mpunda amakana amakumi mutanda ne kana limo (61,000). 35 E lyo abanakashi i abashatalile abalaalapo

ICIPA. 31 a Imp 19:9

b Imp 31:20

c Imp 19:19 Imp 19:20

d Yos 22:8 1Sa 30:24 Am 68:12

e Ukt 14:20 1Im 26:27

f Imp 18:20 Imp 18:29

g Amg 12:12 Amg 12:19 Yos 13:14

h Imp 3:7 Imp 18:3 1Im 23:32

i Ukt 2:7 1Ko 15:45



















Ku Kulyo a Imp 31:18

b Ukt 14:20 1Im 26:27

c Imp 18:8 Imp 18:19 1Ko 9:14 Ga 6:6 He 7:5

d Imp 5:9

e Amg 12:12 Amg 12:19

f Imp 3:7 Imp 18:3 Imp 31:30 1Im 23:32

IMPENDWA 31:24-48

no mwaume, a bonse bali amakana amakumi yatatu na yabili (32,000). 36 na hafu wa mpaanga ishapeelwe ku baile ku bulwi ni mpaanga amakana imyanda itatu na makana amakumi yatatu na cinelubali ne myanda isano (337,500). 37 No musonko b uwapeelwe kuli Yehova pa mpaanga ishi wali imikuni imyanda mutanda na makumi cinelubali na isano (675). 38 Ne ng’ombe ishalipo shali amakana amakumi yatatu na mutanda (36,000) no musonko uwapeelwe kuli Yehova pali ishi wali ing’ombe amakumi cinelubali na shibili (72). 39 Ne mpunda shali amakana amakumi yatatu ne myanda isano (30,500) no musonko uwapeelwe kuli Yehova pali ishi wali impunda amakumi mutanda na imo (61). 40 Na bantu bali amakana ikumi na mutanda (16,000), no musonko uwapeelwe kuli Yehova pali aba wali abantu amakumi yatatu na babili (32). 41 E lyo Mose apeele umusonko kuli Eleasari shimapepo c ku kuba umusonko wa kuli Yehova, nga filya fine fye Yehova aebele Mose. d 42 Kabili hafu wa fipe ifyali fya bena Israele, ifyo Mose ayakenye ukufuma pali filya ifya baume abalwile ubulwi aali ifi: 43 Hafu wa mikuni uo ulukuta lwapeelwe aali amakana imyanda itatu na makana amakumi yatatu na cinelubali ne myanda isano (337,500), 44 ne ng’ombe shali amakana amakumi yatatu na makana mutanda (36,000), 45 ne mpunda shali amakana amakumi yatatu ne myanda isano (30,500), 46 na bantu bali amakana ikumi na mutanda (16,000). 47 E lyo Mose abuulilepo cimo pa makumi yasano (50) aya bantu na ya fitekwa, no kufipeela ku bena Lebi, e abalebombela f pa cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova, nga filya fine fye Yehova aebele Mose. 48 Na baume abasalwa abali

IMPENDWA 31:49–32:15 pa makana ya baume ba bulwi, a bacilolo ba pa bantu amakana na bacilolo ba pa bantu imyanda b abalebweluluka bapaleme kuli Mose, 49 kabili batile kuli Mose: “Ababomfi benu nabapenda abaume ba bulwi abali mu minwe yesu kabili tapabulile umuntu nangu umo pali ifwe. c 50 Kanshi natupeele kuli Yehova umutuulo d wa conse ico cila muntu asangile, ifipe fya golde, amakoosa ya ku molu, amakoosa, inindaminwe e sha kufwatikilako, amasikiyo, no twa kuiyemfeshako f utwa banakashi, pa kuti tufutile imyeo yesu kuli Yehova.” 51 Awe Mose na Eleasari shimapepo bapokele golde kuli bena, g no tubeekobeeko tonse. 52 Kabili golde yonse iyo basangwilile Yehova yali amashekele amakana ikumi na mutanda ne myanda cinelubali na makumi yasano (16,750), ukufuma kuli bacilolo ba pa bantu amakana na kuli bacilolo ba pa bantu imyanda. 53 Pa fipe fyonse ifyo abaume ba bulwi bapokolwele, cila muntu alibuulilepo. h 54 E ico Mose na Eleasari shimapepo bapokele golde ukufuma kuli bacilolo ba pa bantu amakana na ku ba pa bantu imyanda no kuleta mu cikuulwa ca kukumaninako pa ntanshi ya kwa Yehova ku kuba ica kwibukisha i ku bana ba kwa Israele. abana ba kwa Ru32 Nomba bene na bana ba kwa j

Gadi k bali ne fitekwa ifingi, ifingi nga nshi. Awe bamwene icalo ca Yasere l ne calo ca Gileadi, kabili, moneni! yali ni mpanga iisuma ku fitekwa. 2 E ico abana ba kwa Gadi na bana ba kwa Rubene baishile no kweba Mose na Eleasari shimapepo ne ntungulushi sha lukuta abati: 3 “Atarote, m Dibone, n Yasere, Nimra, o Heshebone, p Eleale, q Sebamu, Nebo r na Beone, s 4 icalo ico Yehova acimfishe t pa menso ya lu-

Rubene, Gadi balomba impanga ICIPA. 31 a Imp 31:4 b Imp 1:4 Imp 1:16 Imp 31:14 Amg 1:15 c Ukf 23:27 Le 26:7 d Am 96:8 e Ukt 41:42 f Ukf 35:22 g Imp 18:8 Imp 18:19 h Amg 20:14 i Ukf 30:16



















ICIPA. 32 j Imp 26:7 Yos 13:15 k Imp 26:18 Yos 13:24 l Imp 21:32 Yos 13:25 Es 16:8 m Imp 32:34 n Imp 21:30 Yos 13:9 o Imp 32:36 p Imp 21:26 q Imp 32:37 Ye 48:34 r Imp 33:47 s Imp 32:38 t Imp 21:24 Amg 2:24 Amg 3:18



















Ku Kulyo a Ukt 46:34 Amg 2:35 b Yos 1:12 Yos 1:14 Yos 13:8 c Flp 2:4 d Imp 13:31 Yos 14:8 e Yos 14:7 f Imp 13:23 Amg 1:24 g Imp 13:32 Amg 1:26 h Imp 14:28 Amg 1:34 Am 95:11 Ek 20:15 He 3:18 i Imp 14:29 Amg 1:35 Amg 2:14 j Ukt 13:15 Ukt 26:3 Ukt 28:13 k Imp 13:30 Imp 14:24 Amg 1:36 Yos 14:8 l Imp 14:30 Amg 1:38 Yos 19:49 m Imp 14:33 Amg 29:5 Yos 5:6 Am 95:10 Imi 7:36 Imi 13:18 n Imp 26:64 Amg 2:14 1Ko 10:5 He 3:17 o Amg 1:34 Imi 7:51 p He 10:38 q Ukf 23:21 r 2Im 15:2

232

kuta lwa kwa Israele, calo icisuma ku fitekwa, kabili moneni ababomfi benu bali ne fitekwa.” a 5 Kabili bakonkenyepo ukusosa abati: “Nga cawama kuli imwe, lekeni ici calo cipeelwe ku babomfi benu ku kube mpanga yabo. Mwileka twabuke Yordani.” b 6 E lyo Mose atile ku bana ba kwa Gadi na bana ba kwa Rubene: “Bushe bamunyinenwe bakaye ku bulwi e lyo imwe mukashale namwikala pano? c 7 Kabili cinshi ico muletompwela imitima ya bana ba kwa Israele ukuti beyabukila ku calo ico Yehova akabapeela? 8 E fyo bashinwe bacitile d ilyo nabatumine ukufuma ku Kadeshe-barnea e ukuyalengula ico calo. 9 Ilyo baile ku muulu wa mumana wa Eshekole f no kuyalengula icalo, e lyo batompwele imitima ya bana ba kwa Israele, ukuti beingila mu calo ico Yehova aali no kubapeela. g 10 Kabili Yehova alikalipe ubo bushiku ica kuti, alapile, h ati, 11 ‘Abaume abafumine mu Egupti ukutendekela pa wa myaka amakumi yabili (20) no kucilapo i tabakamone impanga iyo nalapile kuli Abrahamu, kuli Isaki na kuli Yakobo, j pantu tabankonka no mutima onse, 12 kano fye Kalebu k mwana Yefune umwina Kenisi na Yoshua l mwana Nuni, pantu bena bakonkele Yehova no mutima onse.’ 13 E ico Yehova akalipile abena Israele kabili abalengele ukululumba mu matololo pa myaka amakumi yane (40), m mpaka inkulo yonse iya bantu abalecita ifibi mu menso ya kwa Yehova yaloba. n 14 Moneni na imwe mwakonka imicitile ya bashinwe mwe bana ba bantu ababembu pa kuti mulundeko ku bukali bwa kwa Yehovao ubupya ngo mulilo ubuli pali Israele. 15 Nga mwaleka ukumukonka, p na o akabwekeshapo ukulenga aba bantu ukwikala mu matololo q inshiku ishingi, ninshi mwaonaula aba bantu bonse.” r

233

Rubene, Gadi bapeelwa Gileadi

16 E lyo pa numa, bailemukumanya no kutila: “Lekeni tukuulile ifitekwa fyesu pano amacinka ya mabwe e lyo ne misumba ya bana besu. 17 Nomba ifwe tukaya natuipangasha abaiteyanya ukulwaa ukutangilila abana ba kwa Israele mpaka tukabafishe ku mpanga yabo, lelo abana besu bakekale mu misumba ya malinga ukutali na bekashi ba mu calo cilya. 18 Tatwakabwelele ku mayanda yesu mpaka abana ba kwa Israele baikwatila impanga, cila muntu impanga yakwe. b 19 Pantu ifwe tatwakapoke impanga pamo na bo kulya bushilya bwa Yordani no kucilapo, pantu impanga yesu ili kuno lubali lwa Yordani ku kabanga.” c 20 E lyo Mose atile kuli bena: “Nga mukacite ci cintu, nga mukaipangasha pa ntanshi ya kwa Yehova ukuya ku bulwi, d 21 kabili nga onse uwaipangasha muli imwe ayabuka Yordani pa ntanshi ya kwa Yehova, mpaka atamfya abalwani bakwe pa ntanshi yakwe, e 22 ne calo ico cacimfiwa pa ntanshi ya kwa Yehova, f e lyo pa numa mwabweluluka, g ninshi na imwe tamwakabe aba mulandu kuli Yehova na kuli Israele; ne calo ici cikaba icenu pa ntanshi ya kwa Yehova. h 23 Lelo nga tamwakacite fi, ninshi mwabembukila Yehova. i Kabili ishibeni ukuti ulubembu lwenu lukamusanga. j 24 Kuulileni abana benu imisumba e lyo mukuulile ne fitekwa fyenu amacinka ya mabwe, kabili ico mwasosa e co mukacite.” k 25 E lyo abana ba kwa Gadi na bana ba kwa Rubene batile kuli Mose: “Fwe babomfi benu tukacita ifyo fine fye mwatweba, mwe shikulu. l 26 Abanono besu, abakashi besu, ifitekwa fyesu ne nama shesu shonse fikashala kulya mu misumba ya mu Gileadi, m 27 lelo fwe babomfi benu tukaabuka, tukaba abaipangasha uku-

ICIPA. 32 a Amg 3:18 Yos 4:12 b Yos 22:4 c Imp 32:33 Yos 12:1 Yos 13:8 2Is 10:33 d Amg 3:18 Yos 1:14 Yos 4:13 e Am 78:55 f Amg 3:20 Yos 11:23 Yos 18:1 Am 44:2 g Yos 22:4 Yos 22:9 h Amg 3:12 Yos 1:15 Yos 13:8 i Imp 15:22 Yak 4:17 j Amp 13:21 Es 59:12 Ga 6:7 k Imp 32:16 Imp 32:34 Imp 32:37 l Yos 1:13 m Yos 1:14



















Ku Kulyo a Yos 4:12 b Imp 32:20 c Yos 1:15 Yos 13:15 Yos 13:24 d Imp 32:5 e Imp 32:25 f Yos 4:13 g Yos 1:15 2Is 10:33 h Amg 3:12 i Yos 13:8 j Amg 29:8 Yos 12:6 Yos 22:7 1Im 5:18 k Imp 21:23 Imp 21:24 Amg 2:31 Am 136:19 l Amg 3:4 Am 135:11 m Imp 21:30 Imp 33:45 Yos 13:17 n Imp 32:3 o Amg 2:36 Yos 12:2 Aba 11:26 p Imp 21:32 Yos 13:25 q Aba 8:11 r Imp 32:3 s Yos 13:27 t Imp 32:17 u Imp 32:24 v Imp 21:26 Yos 13:17 w Imp 32:3 Ye 48:34 x Yos 13:19 y Imp 32:3 z Yos 13:17 Ek 25:9

IMPENDWA 32:16-38 lwa, a pa ntanshi ya kwa Yehova, ukulingana fye ne fyo mwasosa, mwe shikulu.” 28 Awe Mose na o apeele icipope pali aba bantu kuli Eleasari shimapepo na kuli Yoshua mwana Nuni na ku ntungulushi sha mikowa ya bana ba kwa Israele. 29 E lyo Mose atile kuli bena: “Nga ca kuti abana ba kwa Gadi na bana ba kwa Rubene bayabuka Yordani pamo na imwe, umuntu onse uwaipangasha ukulwa, b pa ntanshi ya kwa Yehova, ne calo cacimfiwa pa ntanshi yenu, e lyo mukabapeele icalo ca Gileadi ku kuba icabo. c 30 Lelo nga tabaabwike pamo na imwe abaipangasha, mukabalenge ukwikala mu kati kenu mu calo ca Kanaani.” d 31 E lyo abana ba kwa Gadi na bana ba kwa Rubene bayaswike, abati: “Ifyo Yehova asosele kuli ifwe fwe babomfi benu e fyo tukacita. e 32 Ifwe tukaabukila ku calo ca Kanaani f abaipangasha pa ntanshi ya kwa Yehova, ne mpanga yesu iya bupyani ikaba kuno lubali lwa Yordani.” g 33 E lyo Mose apeele kuli bena, e kutila, ku bana ba kwa Gadi h na ku bana ba kwa Rubene i na kuli hafu wa mukowa wa kwa Manase j mwana Yosefe, ubufumu bwa kwa Sihone k imfumu ya bena Amore no bufumu bwa kwa Oge l imfumu ya ku Bashani, e kutila impanga ya mu misumba iyi ne mipaka e lyo ne misumba iyashingulwike icalo ici. 34 Kabili abana ba kwa Gadi bakuulile Dibone m na Atarote n na Aroere, o 35 na Ateroteshofani na Yasere p na Yogebea, q 36 na Bete-nimra r na Beteharani, s imisumba iyali na malinga, t na macinka ya mikuni aya mabwe. u 37 Na bana ba kwa Rubene bakuulile Heshebone v na Eleale w na KiriaNebo y na taimu, x 38 na Baali-meone z—kabili bayalwile

IMPENDWA 32:39–33:26 amashina ya iyi misumba—na Sibma; kabili bainike imisumba iyo bakuulile amashina yabo. 39 Kabili abana ba kwa Makiri a mwana Manase baile no kuyapoka Gileadi no kutamfyamo abena Amore abaleikalamo. 40 E fyo Mose apeele Gileadi kuli Makiri mwana Manase, na o aikele mulya. b 41 Na Yairi mwana Manase aile no kuyapoka imishi yabo iya matenti, no kuinika ati Haboteyairi. c 42 Noba na o aile no kuyapoka Kenati d ne mishi ya uko; kabili awinike ishina lyakwe umwine ilya kuti Noba. Ifi e fyo abana ba kwa Israele abafumine mu calo ca Egupti e bale-enda mu mabuf mba yabo ilyo baletungululwa na Mose na Aarone. g 2 Kabili Mose alelemba amashina ya ncende bafumapo ukulingana ne fyo bale-enda ilyo Yehova abeba ukucita ifyo; kabili ifi e fyo bale-enda ilyo bafuma pa ncende imo ukuya pa ncende imbi: h 3 Awe bafumine pa Raamsese i mu mweshi wa kubalilapo, j pa bushiku bwalenga ikumi na shisano (15) ubwa mu mweshi wa kubalilapo. Pa bushiku fye bwakonkele pa ca kucilila, k abana ba kwa Israele bafumine nabemya na maboko kabili abena Egupti bonse balemonako. l 4 Ilyo abena Egupti baleshiika abo Yehova aipeye mu kati kabo, e kutila, amabeli yonse; m Yehova aletele ubupingushi na pali tulesa twabo. n 5 Awe abana ba kwa Israele bafumine pa Raamsese o no kuyapanga inkambi ku Sukote. p 6 Kabili bafumine ku Sukote no kuyapanga inkambi ku Etamu, q umusumba waba ku mpela ya matololo. 7 Ukufuma ku Etamu balibwelulwike no kulungama ku Pi-hahirote, r umusumba uwalungatana na Baali-sefone; s no kuyapanga inkambi pa ntanshi ya Migidole. t 8 Pa numa, bafumine ku Pi-hahirote no kupita mu kati ka bemba u ukuya ku mato-

33

Ifyo abena Isreale baendele ICIPA. 32 a Imp 26:29 b Amg 3:13 Yos 13:31 Yos 17:1 c Amg 3:14 Yos 13:30 d 1Im 2:23



















ICIPA. 33 e Ukf 12:51 f Ukf 13:18 g Yos 24:5 1Sa 12:8 Am 77:20 Mk 6:4 h Imp 9:17 i Ukt 47:11 Ukf 12:37 j Ukf 12:2 Ukf 13:4 k Ukf 12:6 Imp 9:3 Amg 16:1 l Ukf 14:8 m Ukf 12:29 Am 78:51 n Ukf 12:12 Ukf 18:11 o Ukt 47:11 p Ukf 12:37 q Ukf 13:20 r Ukf 14:2 s Ukf 14:9 t Ukf 14:2 u Ukf 14:22 Am 106:9 He 11:29



















Ku Kulyo a Ukf 15:22 b Ukf 13:20 c Ukf 15:23 d Ukf 15:27 e Ukf 16:1 f Ukf 17:1 Ukf 17:8 g Ukf 18:5 Ukf 19:1 Ukf 19:2 Imp 1:1 Imp 3:4 Imp 9:1 h Imp 11:34 Amg 9:22 i Imp 11:35 Imp 12:16 Amg 1:1 j Imp 2:3 Imp 2:10 Imp 2:18 Imp 2:25 Imp 2:34 k Imp 9:17

234

lolo a kabili baendele ulwendo lwa nshiku shitatu mu matololo ya Etamu b no kuyapanga inkambi ku Mara. c 9 Kabili bafumine ku Mara no kuyafika ku Elimu. d Nomba mu Elimu mwali utumfukumfuku twa menshi ikumi na tubili (12) ne miti ya tuncindu amakumi cinelubali (70). E ico bapangile inkambi kulya. 10 Kabili bafumine ku Elimu no kuyapanga inkambi mupepi na Bemba Wakashika. 11 Pa numa, bafumine kuli Bemba Wakashika no kuyapanga inkambi mu matololo ya Sini. e 12 Kabili bafumine mu matololo ya Sini no kuyapanga inkambi ku Dofka. 13 Kabili bafumine ku Dofka no kuyapanga inkambi ku Alushi. 14 Ilyo bafumine ku Alushi bailepanga inkambi ku Refidimu. f Lelo kulya takwali amenshi ya kuti abantu balenwa. 15 Pa numa, bafumine ku Refidimu no kuyapanga inkambi mu matololo ya Sinai. g 16 Awe bafumine mu matololo ya Sinai no kuyapanga inkambi ku Kibrote-hataaba. h 17 Kabili bafumine ku Kibrote-hataaba no kuyapanga inkambi ku Haserote. i 18 Pa numa, bafumine ku Haserote no kuyapanga inkambi ku Ritma. 19 Kabili bafumine ku Ritma no kuyapanga inkambi ku Rimone-perese. 20 Ilyo bafumine ku Rimone-perese bailepanga inkambi ku Libna. 21 Pa numa, bafumine ku Libna no kuyapanga inkambi ku Risa. 22 Kabili bafumine ku Risa no kuyapanga inkambi ku Kehelata. 23 Kabili bafumine ku Kehelata no kuyapanga inkambi ku lupili lwa Shefere. 24 Pa numa, bafumine ku lupili lwa Shefere no kuyapanga inkambi j ku Harada. 25 Ilyo bafumine ku Harada bailepanga inkambi ku Makelota. 26 Kabili bafumine k ku Makelota no kuyapanga inkambi ku

235

Ukufuma ku Kadeshe ukuya ku Moabu

Tahati. 27 Pa numa, bafumine ku Tahati bailepanga inkambi ku Tera. 28 Ilyo bafumine ku Tera bailepanga inkambi ku Mitka. 29 Pa numa, bafumine ku Mitka no kuyapanga inkambi ku Hashimona. 30 Kabili bafumine ku Hashimona no kuyapanga inkambi ku Moserote. 31 Ilyo bafumine ku Moserote bailepanga inkambi ku Bene-yaakani. a 32 Pa numa, bafumine ku Beneyaakani no kuyapanga inkambi ku Hore-hagidigadi. 33 Kabili bafumine ku Hore-hagidigadi no kuyapanga inkambi ku Yotebata. b 34 Pa numa, bafumine ku Yotebata no kuyapanga inkambi ku Abrona. 35 Ilyo bafumine ku Abrona bailepanga inkambi ku Esione-gebere. c 36 Pa numa, bafumine ku Esionegebere no kuyapanga inkambi mu matololo ya Sini, d e kutila, ku Kadeshe. 37 Pa numa, bafumine ku Kadeshe no kuyapanga inkambi ku lupili lwa Hore, e ku mupaka wa calo ca Edomu. 38 Awe Aarone shimapepo aninine ulupili lwa Hore ilyo Yehova amwebele ukucita ifyo kabili afwilile palya mu mwaka walenga amakumi yane (40) ukutula apo abena Israele bafumiine mu calo ca Egupti, mu mweshi walenga isano, pa bushiku bwa kubalilapo mu mweshi uyu. f 39 Kabili Aarone aali ne myaka umwanda umo na makumi yabili na itatu (123) ilyo afwile pa lupili lwa Hore. 40 Nomba imfumu ya ku Aradi, g ku Kanaani, yaumfwile ukuti abana ba kwa Israele nabesa, pantu yaleikala mu Negebu, h mu calo ca Kanaani. 41 Basukile bafuma ku lupili lwa Hore i no kuyapanga inkambi ku Salmona. 42 Pa numa, bafumine ku Salmona no kuyapanga inkambi ku Punone. 43 Kabili bafumine ku Punone no kuyapanga inkambi ku Oboti. j 44 Ilyo bafumine ku Oboti bailepanga

ICIPA. 33 a Amg 10:6 b Amg 10:7 c Amg 2:8 1Is 9:26 2Im 8:17 d Imp 13:21 Imp 14:25 Imp 20:1 Imp 27:14 Amg 32:51 Yos 15:1 e Imp 20:22 Imp 20:23 Amg 32:50 f Amg 10:6 g Imp 21:1 Aba 1:16 h Imp 13:17 Yos 10:40 i Imp 21:4 j Imp 21:10



















Ku Kulyo a Ukt 19:37 Imp 21:11 Imp 21:13 b Imp 21:30 Imp 32:34 c Ye 48:22 d Imp 27:12 Amg 32:49 e Amg 34:1 f Imp 22:1 g Yos 12:3 Yos 13:20 h Imp 25:1 Yos 2:1 Mk 6:5 i Imp 22:1 Yos 2:2 He 11:30 j Amg 7:1 Amg 9:1 Yos 3:17 k Le 26:1 l Ukf 34:17 Le 19:4 Amg 27:15 m Ukf 23:24 Ukf 34:13 Amg 7:5 Amg 12:3 n Amg 32:8 Ye 27:5 Da 4:35 o Imp 26:53 p Amp 16:33 q Imp 26:54

IMPENDWA 33:27-55

inkambi ku Iye-abarimu ku mupaka wa Moabu. a 45 Pa numa, bafumine ku Iyimu1 no kuyapanga inkambi ku Dibonegadi. b 46 Pa numa, bafumine ku Dibone-gadi no kuyapanga inkambi ku Almone-diblataimu. 47 Kabili bafumine ku Almonediblataimu c no kuyapanga inkambi ku mpili sha Abarimu d ishalungatana na Nebo. e 48 Na pa kulekelesha bafumine ku mpili sha Abarimu no kuyapanga inkambi mu ciswebebe ca Moabu f mupepi na Yordani ku Yeriko. 49 Kabili baikele mu nkambi mupepi na Yordani ukutula ku Bete-yeshimote g ukuyafika ku Abele-shitimu h mu ciswebebe ca Moabu. 50 E lyo Yehova alandile kuli Mose mu ciswebebe ca Moabu mupepi na Yordani ku Yeriko, i ati: 51 “Sosa ku bana ba kwa Israele, utile kuli bena, ‘Mwalayabuka Yordani no kwingila mu calo ca Kanaani. j 52 Mukatamfye abekashi ba mu calo cilya kabili mukonaule ifyabaswa fyabo fyonse ifya mabwe, k mukonaule ne filubi fyabo fyonse ifyaengululwa ku cela, l e lyo mukonaule ne fifulo fyabo ifya kupepelapo fyonse. m 53 Na imwe mukapoke icalo cilya no kwikalamo, pantu nkapeela icalo ici kuli imwe ukuti cikabe icenu. n 54 Kabili mukaakane ici calo umo mubelele ukulingana ne ndupwa o shenu kabili ukulingana ne fyo mukapendula. p Ulupwa ulukalamba e lo mukapeele impanga iikalamba, lelo ulunono mukalupeele impanga iinono. q Uko icipendwilo cikaponena, e kukaba impanga ya ulo lupwa. r Mukaakane impanga ukulingana ne mikowa ya bashinwe. s 55 “ ‘Lelo, nga tamwakatamfye abekashi ba mu calo

r Yos 15:1 s Yos 16:1 Yos 18:11

Imp 33:451 “Iyimu” e cimo na “Iyeabarimu” iili mu cikomo 44.

IMPENDWA 33:56–34:22 ico, a ninshi abo mukashapo bakaba nge fya kulasaula mu menso yenu kabili nge myunga mu mbafu shenu, kabili cine cine bakamucushisha pa calo ico mukekalamo. b 56 Ninshi ico napangile ukucita kuli bena e co nkacita kuli imwe.’ ” c Yehova akonkenye34 Kabili po ukusosa kuli Mose ati: 2 “Eba abana ba kwa Israele, utile kuli bena, ‘Muleingila mu calo ca Kanaani. d Ici e calo cenu ico mulepyana, e icalo ca Kanaani conse. f 3 “ ‘Umupaka wa ku kapinda ka ku kulyo ukatendekele mu matololo ya Sini lubali ku Edomu, g kabili umupaka wa ku kapinda ka ku kulyo ukatendekele ku mpela ya Bemba wa Mucele h ku kabanga. 4 Kabili umupaka ukalole kumbi ukufuma ku kapinda ka ku kulyo aka pa Akrabimu i apa kuninina no kuyafika ku Sini, kabili ukayepwila ku kapinda ka ku kulyo aka Kadeshe-barnea; j e lyo ukalole ku Hasari-adari k no kuyafika ku Asmone. 5 Nomba umupaka ukalole kumbi ukufuma ku Asmone ukulungama ku mumana wa Egupti, l kabili ukayefika na kuli Bemba.1 m 6 “ ‘Kumfwa umupaka wa ku masamba, n ukaba ni Bemba Mukalamba no lulamba. Uyu e ukaba umupaka wa ku masamba. 7 “ ‘Nomba uyu e ukaba umupaka wa ku kapinda ka ku kuso: Mukapakule umupaka ukutula kuli Bemba Mukalamba ukuyafika ku Lupili lwa Hore. o 8 Ukutula ku lupili lwa Hore mukapakule umupaka ukuyafika apatendekela Hamati, p kabili umupaka ukayepwila ku Sedadi. q 9 Kabili umupaka ukalole ku Sifrone, no kuyapwila ku Hasarienani. r Uyu e ukaba umupaka wa ku kapinda ka ku kuso. Imp 34:51 E kutila, bemba wa Mediterranean.

Umwali no kupelela imipaka ICIPA. 33 a Aba 1:21 Am 106:34 b Ukf 23:33 Amg 7:4 Yos 23:13 Aba 2:3 Am 106:36 c Le 18:28 Yos 23:15



















ICIPA. 34 d Ukt 15:18 Ukt 17:8 Am 105:11 e Amg 4:38 Yos 1:4 Yos 14:1 Ye 3:19 f Ukt 10:19 Imi 17:26 g Yos 15:1 h Ukt 14:3 Yos 15:2 i Aba 1:36 j Imp 13:26 Imp 32:8 k Yos 15:3 l Yos 15:4 Yos 15:47 m Ukf 23:31 n Yos 1:4 Yos 15:12 o Imp 33:37 Amg 32:50 p Imp 13:21 2Is 14:25 q Ek 47:15 r Ek 47:17



















Ku Kulyo a Amg 3:17 Yos 11:2 Lk 5:1 Yh 6:1 b Yos 15:2 c Amg 8:7 d Imp 26:55 Imp 33:54 Yos 14:2 Yos 18:6 Amp 16:33 e Yos 14:2 f Imp 32:33 Amg 3:12 Amg 3:13 Yos 13:8 g Imp 32:5 Imp 32:32 h Imp 3:32 Imp 20:26 Yos 14:1 Yos 19:51 i Imp 14:38 Imp 27:18 j Imp 1:4 Imp 1:16 k Yos 15:1 l Imp 14:30 Imp 26:65 m Yos 19:1 n Yos 18:11

236

10 “ ‘Kabili mukaipakwile umupaka wa ku kabanga ukutula ku Hasari-enani ukuyafika ku Shefamu. 11 Kabili umupaka ukatentemuke ukutula ku Shefamu ukufika ku Ribla ku kabanga ka Aini, e lyo uyu mupaka ukatentemuke no kuyashinta mu matelo yabela ku kabanga ka bemba wa Kinerete.1 a 12 Kabili umupaka ukatentemukile ku Yordani, no kuyapwila kuli Bemba wa Mucele. b Ici e cikaba icalo c cenu ukulingana ne mipaka ya ciko yonse.’ ” 13 Awe Mose aebele abana ba kwa Israele ati: “Ici e calo ico mukaakanina mu kupendulad ukuti cikabe icenu, ukulingana ne cipope ca kwa Yehova ica kupeela icalo ku mikowa pabula (9) na kuli hafu wa mukowa wa kwa Manase. e 14 Pantu umukowa wa bana ba kwa Rubene ukulingana na mayanda ya bashibo no mukowa wa bana ba bena Gadi ukulingana na mayanda ya bashibo, na hafu wa mukowa wa kwa Manase balipokelela impanga yabo kale. f 15 Iyo mikowa ibili na hafu balipokelela kale impanga yabo ukutula ku Yordani mupepi na Yeriko ukulola ku kabanga ukutulila akasuba.” g 16 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 17 “Amashina ya bantu abakaakanya icalo kuli imwe ukuti cikabe icenu ni aya: Eleasari h shimapepo na Yoshua mwana Nuni. i 18 Kabili muli cila mukowa mukasalemo intungulushi ya kwakanya icalo. j 19 Na ya e mashina ya abo bantu: Mu mukowa wa kwa Yuda, k ni Kalebu mwana Yefune; l 20 na mu mukowa wa bana ba kwa Simeone, m ni Shemuele mwana Amihudi; 21 mu mukowa wa kwa Benjamini, n ni Elidadi mwana Kislone; 22 na mu mukowa wa bana ba kwa Imp 34:111 Ili e shina lya pa kubala ilya “bemba wa Galili.”

237

Imisumba ya kufulumukilako

Dani, a mukasale Buki intungulushi mwana Yogli; 23 pa bana ba kwa Yosefe, b aba mu mukowa wa bana ba kwa Manase, c mukasale Haniele intungulushi umwana wa kwa Efode; 24 kabili mu mukowa wa bana ba kwa Efraimu, d mukasale Kemuele intungulushi mwana Shifitani; 25 na mu mukowa wa bana ba kwa Sebuluni, e mukasale Elsafani intungulushi mwana Parnaki; 26 e lyo mu mukowa wa bana ba kwa Isakari, f mukasale Paltiele intungulushi mwana Asani; 27 na mu mukowa wa bana ba kwa Ashere, g mukasale Ahiudi intungulushi mwana Shelomi; 28 kabili mu mukowa wa bana ba kwa Naftali, h mukasale Pedahele intungulushi mwana Amihudi.” 29 Aba e bo Yehova aebele ukuti baakanye abana ba kwa Israele impanga mu calo ca Kanaani. i Yehova akonkenye35 Kabili po ukusosa kuli Mose mu ciswebebe ca Moabu mupepi na Yordani j ku Yeriko ati: 2 “Eba abana ba kwa Israele ukuti bakapeeleko abena Lebi imisumba k ya kwikalamo, kabili bakapeele abena Lebi impanga ya mulemfwe iya mu misumba yonse iyabashinguluka. l 3 Kabili iyo misumba ya kuti bakaleikalamo, lelo impanga ya mulemfwe ikaba ya fitekwa fyabo ne fipe fyabo ne nama shabo shonse isha mu mpanga. 4 Kabili impanga ya mulemfwe iili mu misumba yonse, iyo mukapeela abena Lebi, ikatendekele pe linga lya musumba ukuya na ku nse imikono ikana limo (1,000) ukushinguluka. 5 Kabili mukapime imikono amakana yabili (2,000) ukuya ku nse ya musumba ku kabanga ne mikono amakana yabili ukuya ku kapinda ka ku kulyo ne mikono amakana yabili ukuya ku masamba ne mikono amakana yabili ukuya ku kapinda ka ku kuso, ukusha umusumba pa kati. Iyi e ika-

ICIPA. 34 a Yos 19:40 b Ukt 46:20 Ukt 48:5 Yos 16:1 Yos 17:1 Yos 16:5 Yos 19:10 Yos 19:17 Yos 19:24 Yos 19:32 Imp 34:18 Amg 32:8 Yos 19:51 Imi 17:26



















c d e f g h i

ICIPA. 35 j Imp 22:1 Imp 31:12 Imp 36:13 k Ukt 49:7 Le 25:32 Amg 18:1 Yos 14:4 Yos 21:2 l Le 25:34 Yos 21:3 Yos 21:11 1Im 6:64 2Im 11:14



















Ku Kulyo a Imp 35:13 Yos 20:2 Yos 20:7 Yos 20:8 Yos 21:13 Yos 21:21 Yos 21:27 Yos 21:32 Yos 21:36 Yos 21:38 b Amg 4:41 Amg 4:42 Yos 20:3 c Yos 21:3 d Ukt 49:7 e Imp 26:54 Imp 33:54 f Ukf 3:8 Ukf 23:23 Imp 34:2 g Ukf 21:13 Amg 4:42 Amg 19:4 h Imp 35:19 Amg 19:6 Yos 20:9 i Amg 19:11 Amg 19:12 Yos 20:5 j Amg 4:41 Amg 19:9 k Yos 20:7 l Ukf 12:49 Le 19:34 Le 24:22 Imp 15:16 m Yos 20:3

IMPENDWA 34:23–35:15 ba impanga yabo iya mulemfwe muli iyo misumba. 6 “Iyi e misumba iyo mukapeela abena Lebi: imisumba mutanda (6) iya kufulumukilako, a e yo mukapeela iya kuti uwaipaya umuntu afulumukilako, b kabili ukulunda pali iyi mukapeele imisumba amakumi yane na ibili (42). 7 Imisumba yonse pamo iyo mukapeela abena Lebi ikabe amakumi yane na cinekonsekonse (48), kumo ne mpanga ya mulemfwe iilimo. c 8 Imisumba iyo mukapeela ikafume pa mpanga ya bana ba kwa Israele. d Ku bakwata iikulu mukapokeko iikulu, na ku bakwata iinono mukapokeko iinono. e Ukulingana ne mpanga iyo cila muntu akakwata, e fyo umuntu akapeelepo imisumba yakwe imo ku bena Lebi.” 9 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: 10 “Sosa ku bana ba kwa Israele, utile kuli bena, ‘Muleabuka Yordani ukuya ku calo ca Kanaani. f 11 E ico musale imisumba pa ncende iingamuwamina. Na yo ikabe imisumba yenu iya kufulumukilako, kabili uwaipaya umuntu mu kukanaishiba akafulumukileko. g 12 Kabili imisumba iyo ikaba iya kufulumukilako ku kucingililwa ku wa kulandula umulopa, h pa kuti uwaipaya umuntu eipaiwa mpaka ayamonekela ku lukuta ku kupingulwa. i 13 Kabili imisumba iyo mukapeela, e kutila ilya misumba mutanda (6) iya kufulumukilako, e yo mukalafulumukilako. 14 Mukapeele imisumba itatu kuno bushilya bwa Yordani, j ne misumba itatu mukapeele mu calo ca Kanaani. k Iyi ikaba misumba ya kufulumukilako. 15 Iyi misumba mutanda (6) ikaba ya kufulumukilako abana ba kwa Israele na balebeshi l na baikala mu kati kabo, ya kufulumukilako onse uwaipaya umuntu mu kukanaishiba. m

IMPENDWA 35:16–36:2

Ukwipaya uwaipaya umbi ku mufulo

16 “ ‘Nomba nga ni ku cela amuumina no kufwa afwa, uyo muntu ni kepaya. a Kabili uyo kepaya ukwipaiwa akepaiwe. b 17 Kabili nga ni ku libwe ilinono ilingamwipaya e ko amuumina kabili afwa, uyo muntu ni kepaya. Kabili uyo kepaya ukwipaiwa akepaiwe. 18 Kabili nga ni ku kacanso ka cimuti akengamwipaya e ko amuumina kabili afwa, uyo muntu ni kepaya. Kabili uyo kepaya ukwipaiwa akepaiwe. 19 “ ‘Uwa kulandula umulopa c e ukepaya uwaipaya umuntu. Ilyo akamusanga e ukamwipaya. 20 Kabili nga ni mu lupato amusunkiile d nangu ukumulasa cimo ilyo amubelamine e pa kuti afwe, 21 nangu nga ni mu bulwani amuumina ku kuboko kwakwe pa kuti afwe, uwaipaya umuntu afwile ukwipaiwa. Pantu ni kepaya. Uwa kulandula umulopa akepaye uyo kepaya ilyo akamusanga. f 22 “ ‘Lelo nga ni mu kukanaishiba amusunkila ukwabula ubulwani nelyo amulasa cimo ukwabula ukumubelamina, g 23 nangu amulasa ilibwe ilingamwipaya apo tamumwene nangu nga alenga lyamuponena, no kufwa afwa, nomba taali na bulwani kuli ena kabili taalemupangila ukumucita icibi, 24 ulukuta lukapingule pa kati ka waipaya umuntu no wa kulandula umulopa ukulingana na mafunde aya. h 25 E lyo ulukuta i lukapokolole uwaipaya umuntu mu minwe ya wa kulandula umulopa, kabili ulukuta lukamubweseshe ku musumba wakwe uwa kufulumukilako uko afulumukiile, na o akekale kulya mpaka shimapepo mukalamba uwasubwa amafuta ya mushilo akafwe. j 26 “ ‘Lelo nga ca kutila uwaipaya umuntu aciluka umupaka wa musumba wakwe uwa kufulumukilako uo engafulumukilako, 27 no wa kulandula umulo-

ICIPA. 35 a Amg 19:11 b Ukt 9:5 Ukf 21:12 Le 24:17 Amg 19:12 c Imp 35:12 Amg 19:6 d Ukt 4:8 2Sa 20:10 e Ukf 21:14 Amg 19:11 Am 10:8 Amp 1:18 Mko 6:19 Imi 23:21 f Imp 35:19 g Ukf 21:13 Amg 19:5 Yos 20:3 Yos 20:5 h Imp 35:12 Yos 20:4 i Aba 20:13 j Ukf 29:7 Le 21:10 He 3:1



















Ku Kulyo a Imp 35:12 Imp 35:19 b Yos 20:6 c Ukt 9:6 Ukf 20:13 Amg 5:17 d Amg 17:6 Amg 19:15 Mt 18:16 Yh 8:17 2Ko 13:1 1Ti 5:19 He 10:28 e 1Yo 3:15 f Ukt 9:5 Ukf 21:14 Amg 19:13 g Ukt 4:10 Am 106:38 Lk 11:50 h Ukt 9:6 i Ukf 25:8 Ukf 29:46 Le 26:12 1Is 6:13



















ICIPA. 36 j Imp 26:29 Yos 17:1 k Imp 26:55 Imp 33:54

238

pa a amusanga ku nse ya mupaka wa musumba wakwe uo afulumukiileko, kabili uwa kulandula umulopa aipaya uwaipeye umuntu, ena wa kaele ku mulopa. 28 Pantu afwile ukwikala mu musumba wakwe uwa kufulumukilako mpaka shimapepo mukalamba akafwe, b na pa numa ya mfwa ya kwa shimapepo mukalamba e lyo uwaipaya umuntu engabwelela ku calo cakwe. 29 Kabili ifi e fipope ifyo mukalekonka pa kupingula mu nkulo shenu shonse konse uko mukekala. 30 “ ‘Onse uwaipaya umuntu akepaiwe pa muntu aipaya c ilyo inte d shamushinina, lelo inte imo te kuti ishinine umuntu ukuti epaiwe. 31 Kabili mwikapoka icilubula ca kulubula umweo wa waipaya umuntu pantu ena alingile ukufwa, e kabili afwile fye ukwipaiwa. f 32 Kabili mwikapoka icilubula ca kulubula umuntu uwafulumukila ku musumba wakwe uwa kufulumukilako, pa kuti abwelele ku kwikala mu calo ilyo shimapepo mukalamba ashilafwa. 33 “ ‘Kabili mwikakowesha icalo umo mwaikala; pantu umulopa e ukowesha icalo, g kabili tamwingafutilako icalo pa mulopa uwasuuminamo kano fye ku mulopa wa muntu uwausuumya. h 34 E ico mwikakowesha icalo umo mwaikala, icalo umo ine naikala; pantu ine ne Yehova njikala pa kati ka bana ba kwa Israele.’ ” i lyo abakalamba ba mu 36 Elupwa lwa bana ba kwa Gileadi mwana Makiri j mwana Manase aba mu ndupwa sha bana ba kwa Yosefe bapaleme mupepi no kusosa kuli Mose na kuli bacilolo, intungulushi sha mikowa ya bana ba kwa Israele, 2 abati: “Yehova aebele shikulu ukupendula k pa kwakanya abana ba kwa Israele impanga; kabili shikulu Yehova amwebele ukupeela

239

IMPENDWA 36:3—AMALANGO 1:5

Ukupyana impanga

impanga ya kwa Selofehadi munyinefwe ku bana bakwe abanakashi. a 3 Nomba abana baume aba mu mikowa imbi iya bana ba kwa Israele nga e baboopa, ninshi impanga babapeele aba abanakashi iya bashifwe ikaba ya mukowa uo bakoopwako, ninshi yapokwa yaleka ukuba impanga yesu iyo twapeelwe ukupitila mu kupendula. b 4 Lelo ilyo Umwaka wa Buntungwac wafika ku bana ba kwa Israele, impanga iyo bapeele abanakashi ikalundwa pa mpanga ya mukowa uo bakoopwako; ninshi impanga yabo ikapokwa ukufuma pa mpanga ya mukowa wa bashifwe.” 5 E lyo Mose aebele abana ba kwa Israele ifyo Yehova amwebele, ati: “Ico umukowa wa bana ba kwa Yosefe ulesosa ca cine. 6 Aya e mashiwi Yehova alandile pa bana banakashi aba kwa Selofehadi, d ati, ‘Lekeni bopwe ku o abene batemenwe. Lelo balingile ukuupwa fye ku lupwa lwa mu mukowa wa bashibo. e 7 Kabili impanga ya bana ba kwa Israele taifwile ukufuma ku mukowa umo no kuya ku mukowa umbi, pantu abana ba kwa Israele bafwile ukusunga cila muntu impa-

ICIPA. 36 a Imp 27:1 Imp 27:7

b Imp 27:4

c Le 25:10

d Imp 36:2

e Imp 36:12



















Ku Kulyo a 1Im 23:22

b Imp 36:6

c Imp 27:1

d Amg 30:8 Yos 22:5 Lkm 12:13

e Imp 26:3 Imp 33:50 Imp 35:1

nga ya mu mukowa wa fikolwe fyakwe. 8 No mwana mwanakashi onse uwakwata impanga ya mu mukowa wa bana ba kwa Israele, akoopwe ku wa mu lupwa lumo ulwa mu mukowa wa kwa wishi, a pa kuti abana ba kwa Israele bakakwate cila muntu impanga ya fikolwe fyakwe. 9 Kabili takwakabe impanga iikafuma ku mukowa umo no kuya ku mukowa umbi, pantu cila mukowa uwa bana ba kwa Israele ufwile ukusungilila impanga yabo.’ ” 10 Filya fine fye Yehova aebele Mose, e fyo abana banakashi aba kwa Selofehadi bacitile. b 11 E ico Mahla, Tesa na Hogla, Milika na Noa, abana banakashi ba kwa Selofehadi, c baupilwe ku bana baume abafyelwe muli bamunyina ba kwa shibo. 12 Baupilwe ku ba mu ndupwa shimo isha bana baume aba kwa Manase mwana Yosefe, pa kuti impanga yabo ikatwalilile ukuba mu mukowa wa lupwa lwa kwa shibo. 13 Aya e mafunde d no bupingushi ifyo Yehova aebele abana ba kwa Israele ukupitila muli Mose mu ciswebebe ca Moabu mupepi na Yordani ku Yeriko. e

dccc

ccc

AMALANGO e mashiwi Mose asose1 Aya le ku bena Israele bonse ilyo bali mu matololo ya mu citungu ca Yordani, a mu ciswebebe icalungatana na Sufi, ayabela pa kati ka Parani b na Tofele na Labani na Haserote c na Di-sahabu, 2 pa bushiku bwalenga ikumi na bumo (11) ukutula apo bafumiine ku Horebu no kupita inshila ya ku Lupili lwa Seiri ukufika ku Kadeshe-barnea. d 3 Kabili mu mwaka walenga amakumi yane (40), e mu mweshi we kumi na

ICIPA. 1 Yos 22:4 Imp 10:12 Imp 33:18 Imp 13:26 Amg 9:23 Yos 14:7 e Imp 32:13 Imp 33:38



















a b c d

Ku Kulyo a Imp 21:23 Yos 12:2 b Imp 21:33 Neh 9:22 Am 135:11 c Yos 9:10 d Yos 13:12

umo (11), pa bushiku bwa kubalilapo mu mweshi, Mose aebele abana ba kwa Israele fyonse ifyo Yehova amwebele, 4 pa numa ya kucimfya Sihone a imfumu ya bena Amore, uwaleikala mu Heshebone, na Oge b imfumu ya Bashani, uwaleikala mu Ashitarote, c mu Edrei. d 5 Mu citungu ca Yordani, mu calo ca Moabu, e mo Mose alondolwelele aya mafunde, e ati: e Amg 4:8; Amg 17:18; Neh 8:7.

AMALANGO 1:6-27

Mose aibukisha ifyacitike

6 “Yehova Lesa wesu atwebele mu Horebu, a ati, ‘Mwaikala sana muli cino calo ca mpili. b 7 Alukeni muye mu calo ca mpili ica bena Amore c na mu bena mupalamano babo bonse aba mu Araba, d mu calo ca mpili e na ba mu Shefela na mu Negebu f na ba mu lulamba lwa bemba, g mu calo ca bena Kanaani, h na ba mu Lebanone, i ukufika ku mumana ukalamba, umumana wa Yufrate. j 8 Moneni, ici e calo ndemupeela. Ingilenimo no kupoka icalo ico Yehova alapile kuli bashinwe, kuli Abrahamu, kuli Isaki k na kuli Yakobo, l ukuti akacipeela kuli bena na ku bana babo abakakonkapo.’ m 9 “Na ine nasosele ici kuli imwe mu nshita ilya, nati, ‘Nafilwa ukumusenda neka. n 10 Yehova Lesa wenu namufusha, kabili moneni mufulile nge ntanda. o 11 Shi Yehova Lesa wa fikolwe fyenu amufushe p imiku ikana limo (1,000), no kumupaala q nga filya fine amulaile. r 12 Nga kuti nasenda shani neka icisendo cenu ne cipe cenu e lyo no kuumana kwenu? s 13 Leteni abaume ba mu mikowa yenu aba mano kabili abashilimuka t kabili abaishibisha imilimo, u ukuti mbasonte ukuba intungulushi pali imwe.’ v 14 Na imwe mwanjaswike ati, ‘Ico wasosa ukuti tucite cili fye bwino.’ 15 Na ine nabuulile intungulushi sha mu mikowa yenu, abaume ba mano kabili abaishibisha imilimo, no kubasonta ukuba intungulushi pali imwe, bacilolo ba pa bantu amakana na bacilolo ba pa bantu imyanda na bacilolo ba pa bantu amakumi yasano na bacilolo ba pa bantu amakumi kabili intungulushi sha mu mikowa yenu. w 16 “Kabili naebele abapingushi benu mu nshita ilya, nati, ‘Ilyo mulekutika ku milandu ya bamunyinenwe, mulepingula mu bulungami x pa kati ka muntu na munyina nelyo no mulebeshi wa-

ICIPA. 1 a Amg 4:15 1Is 8:9 b Ukf 19:1 Imp 10:11 Imp 10:12 c Ukt 15:16 Yos 10:6 d Amg 3:17 Amg 4:49 Yos 12:3 e Imp 13:17 f Ukt 12:9 Imp 21:1 g Yos 9:1 h Imp 34:2 i Yos 13:1 Yos 13:5 1Is 9:19 j Ukt 15:18 k Ukt 26:3 l Ukt 28:13 m Ukt 12:7 Ukt 13:15 Ukt 17:7 n Ukf 18:18 o Ukt 15:5 Ukf 32:13 Imp 26:51 Amg 10:22 p 1Is 3:8 1Im 27:23 Am 115:14 q Ukt 26:4 Ukf 23:25 Amp 10:22 r Ukt 12:2 Ukt 22:17 s Ukf 18:18 Imp 11:11 Imp 20:3 Imp 27:14 t 1Ti 3:2 u 1Ti 3:4 1Ti 3:6 v Ukf 18:21 w Ukf 18:25 x Ukf 23:8 Amg 16:18 Yh 7:24



















Ku Kulyo a Ukf 22:21 Le 19:34 Le 24:22 b Le 19:15 1Sa 16:7 Amp 24:23 Lk 20:21 Ro 2:11 c Ukf 23:3 Yak 2:4 d Amp 29:25 e 2Im 19:6 f Ukf 18:26 g Imp 10:12 Amg 8:15 Ye 2:6 h Ukt 15:16 Imp 13:29 i Imp 13:26 Imp 32:8 j Amg 1:7 k Amg 1:8 Amg 31:6 l Ukf 23:27 m Imp 14:9 Yos 1:9 Am 27:1 Es 41:10 He 13:6 n Imp 13:2 o Imp 13:3 p Imp 13:17 q Imp 13:24

240

kwe. a 17 Mwilaba na kapaatulula mu bupingushi. b Mulekutika ku mupiina na ku mukankaala mu musango umo wine. c Mwilatiina umuntu, d pantu ubupingushi bwa kwa Lesa; e kabili umulandu uwamukosela, muleleta kuli ine, na ine nkaumfwa.’ f 18 Kabili namwebele mu nshita ilya fyonse ifyo mufwile ukulacita. 19 “E lyo twafumine pa Horebu no kwenda mu matololog yonse yalya ayakalamba kabili aya kutiinya, ayo mwamwene, mu nshila ya mu calo ca mpili ica bena Amore, h nga mulya mwine Yehova Lesa wesu atwebele; kabili twasukile twafika ku Kadeshe-barnea. i 20 E lyo nasosele kuli imwe nati, ‘Mwaisa mu calo ca mpili ica bena Amore, ico Yehova Lesa wesu aletupeela. j 21 Moneni, Yehova Lesa wenu namushiila icalo. k Kabiyeni no kwikalamo, nga mulya mwine Yehova Lesa wa fikolwe fyenu asosele kuli imwe. l Mwitiina, nelyo ukututuma.’ m 22 “Lelo, imwe bonse mwapaleme kuli ine no kutila, ‘Leka tutume aba kututangilila ukuti batulengwile impanga e lyo bese batwebe inshila ya kuyamo ne misumba iyo tukayako.’ n 23 Ici cintu caliweme kuli ine, ica kuti nabuulilepo abaume ikumi na babili (12) pali imwe, umo umo ukufuma mu mukowa umo. o 24 Na bo balimine no kuya mu citungu ca mpili p kabili bafikile ku mupokapoka wa Eshekole q kabili bailelengula icalo. 25 Kabili basendeleko ifisabo fya muli cilya calo r no kubwelela kuli ifwe, kabili batuleteele amashiwi ya kuti, ‘Icalo ico Yehova Lesa wesu aletupeela cisuma.’ s 26 Lelo tamwafwaile ukuyako, t kabili mwakeene ifyo Yehova Lesa wenu amwebele. u 27 Kabili mwaleing’wing’winsha mu matenti yenu no kutila, ‘Ni co r Imp 13:23; Imp 13:26; s Imp 13:27; t He 10:38; u Imp 14:1; Imp 14:4; Am 106:24.

241

Yoshua, Kalebu. Ukulwisha Amore

Yehova alitupata a e co atufumiishe mu calo ca Egupti b ku kutupeela mu minwe ya bena Amore, ukuti batulofye. c 28 Ni kwi uko tuleya? Bamunyinefwe nabasungulula d imitima yesu pa kutweba ati: “Aba bantu bakalamba kabili batali ukutucila, e imisumba yabo ikulu kabili yalikwata na malinga ayafika mu muulu f kabili twamweneko na bana ba kwa Anaki.” ’ g 29 “Na ine nasosele kuli imwe nati, ‘Mwibatutuma nelyo ukubatiina. h 30 Yehova Lesa wenu alemutangilila. Akamulwila i nga filya fine amucitiile mu Egupti ifyo mwaimwenene, j 31 na mu matololo, k umo mwamwene ifyo Yehova Lesa wenu amusendele l nga filya umuntu asenda umwana wakwe, mu nshila yonse iyo mwaendelemo mpaka ne fyo mwafikile kuno.’ m 32 Lelo te mulandu ne fyo nasosele tamwatetekele Yehova Lesa wenu, n 33 uwalemutangilila ku kumulengwila icifulo ca kupangapo inkambi, o ku mulilo ubushiku pa kuti mumone inshila ya kuyamo na kwi kumbi akasuba. p 34 “Inshita yonse ilya Yehova alyumfwile ifyo mwalesosa. Na o e pa kufulwa no kulapa q ati, 35 ‘Takuli nangu umo pa nkulo ino iibifi uukamona icalo cisuma ico nalapile ukupeela kuli bashinwe, r 36 kano fye Kalebu mwana Yefune. s Ena akacimona, kabili nkapeela ena na bana bakwe, icalo ico aendelemo, pantu akonkele Yehova no mutima onse. t 37 (Na ine Yehova alinkalipile pa mulandu wenu, no kunjeba ati, ‘Na iwe wine tawakengilemo. u 38 Yoshua mwana Nuni, uwiminina ku cinso cobe, e ukengilamo.’ v Lesa namukosha, w pantu akalenga Israele ukupoka icalo.) 39 Kumfwa abana benu abo mwasosele amuti: “Bakaba nge fipe ifyo bapoka!” x kabili abana benu abashaishiba lelo icisuma nangu ici-

ICIPA. 1 a Amp 19:3 b Ukf 3:8 Ek 20:6 c Imp 14:3 d Imp 32:9 Amg 20:8 Yos 14:8 e Imp 13:33 Amg 2:10 f Imp 13:28 Amg 9:1 g Imp 13:22 Yos 11:21 h Imp 14:9 i Ukf 14:14 Amg 20:4 Yos 10:42 2Im 14:11 Am 46:11 j Imp 14:22 Am 78:12 Am 105:27 k Am 78:15 l Ukf 19:4 Amg 32:11 m Am 77:20 n Am 78:22 Am 106:24 He 3:16 He 3:19 Yu 5 o Imp 10:33 p Ukf 13:21 Ukf 40:36 Imp 10:34 Neh 9:12 Am 78:14 Am 105:39 q Imp 14:28 Imp 14:35 Imp 32:10 Amg 2:14 Am 95:11 He 3:11 r Imp 14:29 Imi 13:18 1Ko 10:5 He 3:17 s Imp 14:30 t Imp 14:24 Yos 14:9 u Imp 20:12 Imp 27:13 Amg 3:26 Am 106:32 v Ukf 33:11 Imp 11:28 Imp 14:38 w Imp 27:18 Amg 31:7 Yos 1:6 x Imp 14:3 Imp 14:31



















Ku Kulyo a b c d e f

g h i j k l

Imp 14:25 Imp 14:39 Imp 14:40 Le 26:17 Imp 14:42 Imp 14:43 Imp 14:41 Es 63:10 Ye 11:8 Imi 7:51 Imp 14:44 Amg 28:25 Amg 32:30 Imp 14:45 Am 78:34 Amp 28:9 Am 66:18 Imp 13:25

AMALANGO 1:28–2:4

bi, e bakengilamo, kabili nkacipeela kuli bena, na co cikaba cabo. 40 Lelo imwe, alukileni kumbi kabili imeni no kuya mu matololo mu nshila ya kuli Bemba Wakashika.’ a 41 “Na imwe mwa-aswike ati, ‘Natubembukila Yehova. b Twalayako no kuyalwa nga mulya mwine Yehova Lesa wesu atwebele!’ Awe cila muntu akakile ifyanso fyakwe ifya bulwi. Kabili mwamwene kwati cintu ca-anguka ukunina ukuya mu lupili. c 42 Lelo Yehova atile kuli ine, ‘Ubebe ukuti: “Mwiya ku kulwa, pantu nshili mu kati kenu; d pa kuti abalwani benu bemucimfya.” ’ e 43 Na ine nasosele kuli imwe, lelo tamwakutike kabili tamwaumfwilile f ifyo Yehova alandile kabili pa mulandu wa cilumba cenu, bonse mwalininine no kuya mu lupili. g 44 E lyo abena Amore abaleikala muli lulya lupili bafumine ku kumukumanya no kumufulumuna, h filya fine inshimu shicita, no kumusalanganishisha mu Seiri ukufika ku Horma. i 45 Awe mwalibwelele no kutendeka ukulila ku cinso ca kwa Yehova, lelo Yehova taumfwile kwi shiwi lyenu, j kabili takutike kuli imwe. k 46 E fyo mwakonkenyepo ukwikala inshiku ishingi mu Kadeshe, ukulingana ne nshiku mwaikelemo. l lyo twayalwike no kulo2 “E la ku matololo mu nshila ya kuli Bemba Wakashika, ukulingana ne fyo Yehova anjebele; m kabili twapoosele inshiku ishingi pa kushinguluka ulupili lwa Seiri. 2 Asukile Yehova asosa kuli ine ati, 3 ‘Shafula inshiku isho mwashinguluka ulu lupili. n Alukileni ku kapinda ka ku kuso. 4 Kabili eba abantu auti: “Muli no kupita mu mupaka wa bamunyinenwe, o abana ICIPA. 2 m Imp 14:25; Amg 1:40; n Amg 2:7; o Ukt 36:8; Imp 20:14; Amg 23:7.

AMALANGO 2:5-25

Ukulondolola ulwendo lwa myaka 38

ba kwa Esau, a abekala mu Seiri; b na bo bakamutiina, c kabili mukacenjele sana. 5 Mwikalwa na bo, pantu nshakapeele kuli imwe icalo cabo nangu apa kunyanta ulukasa; pantu napeele Esau Ulupili lwa Seiri ukuba icalo cakwe. d 6 Ifya kulya ifyo mukashita mu ndalama, e fyo mukalye; na menshi ayo mukashita mu ndalama, e yo mukanwe. e 7 Pantu Yehova Lesa wenu napaala imwe mu micitile yonse iya kuboko kwenu. f Naishiba bwino bwino imyendele yenu muli aya matololo yakalamba. Yehova Lesa wenu aba na imwe pali iyi myaka amakumi yane (40). g Tamwabulwa nangu cimo.” ’ h 8 Awe e fyo twapitile ukufuma pali bamunyinefwe, abana ba kwa Esau, i abekala mu Seiri, twasha inshila yaya ku Araba, j ku Elati na ku Esionegebere. k “Kabili twalyalwike no kupita inshila ya mu matololo ya Moabu. l 9 E lyo Yehova atile kuli ine, ‘Wicena Moabu nelyo ukulwa nankwe, pantu nshakakupeelepo icalo cakwe, pantu abana ba kwa Lote m e bo napeele Ari n ukuba icalo cabo. 10 (AbaEmi o e baikelemo kale, abantu aba maka kabili abengi nga nshi, abatali nga baAnaki. p 11 Kumfwa abena Refa, q na bo balemonwa nga baAnaki, r kabili abena Moabu balebeta ati abaEmi. 12 E lyo mu Seiri mwaikele abena Hore s kale, kabili abana ba kwa Esau t babapokele icalo no kubalofya no kwikala mu calo cabo, u nga filya fine abena Israele bakacita ku calo cabo, ico Yehova akabapeela.) 13 Nomba imeni, akuyeni mucilinganye umupokapoka wa Serede.’ E fyo twacilingenye umupokapoka wa Serede. v 14 Ne nshiku twaendele ukufuma ku Kadeshebarnea ukufika ilyo twacilingenye umupokapoka wa Serede shali imyaka amakumi yatatu

ICIPA. 2 a Ukt 27:40 Ukt 36:10 b Ukt 27:39 Ukt 36:9 Amg 2:8 c Ukf 15:15 Ukf 23:27 Amg 2:25 d Ukt 32:3 Ukt 36:8 Amg 32:8 Yos 24:4 2Im 20:10 Imi 17:26 e Imp 20:19 f Ukt 12:2 Amp 10:22 g Amg 8:2 Amg 29:5 Am 95:10 Imi 13:18 h Neh 9:21 Am 23:1 Am 34:9 Am 34:10 Am 37:25 Flp 4:19 i Imp 20:20 Imp 20:21 Imp 21:4 Aba 11:18 j Amg 11:30 k 2Im 8:17 l Imp 21:13 Aba 11:17 2Im 20:10 m Ukt 19:37 n Imp 21:15 Amg 2:18 Es 15:1 o Ukt 14:5 p Imp 13:33 Yos 14:15 q Ukt 14:5 Amg 3:11 1Im 20:6 r Imp 13:22 Imp 13:28 Imp 13:33 Amg 1:28 Amg 9:2 s Ukt 14:6 Ukt 36:20 1Im 1:39 t Ukt 36:10 u Ukt 27:39 Ukt 27:40 v Imp 21:12



















Ku Kulyo a Imp 14:33 Imp 32:11 Amg 1:35 Am 95:11 Am 106:26 Ek 20:15 He 3:18 Yu 5 b He 10:31 c 1Ko 10:5 d Imp 26:64 e Imp 21:15 Imp 21:28 f Ukt 19:38 Amg 2:9 Aba 11:15 2Im 20:10 Imi 17:26 g Ukt 15:20 Amg 3:11 Yos 17:15 h Imp 13:33 Amg 2:10 Amg 9:2 i Ukf 15:3 Am 24:8 j Ukt 36:8

242

na cinekonsekonse (38), yasukile yaloba inkulo yonse iya bantu ba bulwi mu nkambi, nga filya fine Yehova alapile kuli bena. a 15 Kabili ukuboko b kwa kwa Yehova kwali pali bena ku kubonaula ukubafumya mu nkambi basukile baloba bonse. c 16 “Kabili ilyo fye abaume ba bulwi bonse bapwile ukufwa, d 17 Yehova alandile na kabili kuli ine ati, 18 ‘Lelo walapita mu ncende ya bena Moabu, e kutila mu Ari, e 19 kabili upalame pa ntanshi ya bana ba kwa Amone. Wibacusha nelyo ukulwa na bo, pantu nshakakupeele icalo ca bana ba kwa Amone ukuba icalo cobe, pantu nacipeele ku bana ba kwa Lote. f 20 Na co cali calo ca bena Refa. g (Abena Refa baikelemo kale, kabili abena Amone balebeta ati abaSamisumi. 21 Bali bantu aba maka kabili abengi nga nshi kabili abatali kwati fye baAnaki; h na Yehova abalofeshe i ku cinso cabo, pa kuti babapoke icalo no kwikala mu calo cabo; 22 nga filya fine acitiile abana ba kwa Esau, abekala mu Seiri, j ilyo alofeshe abena Hori k ku cinso cabo, pa kuti babapoke icalo no kwikala mu cifulo cabo ukufika no bwa lelo. 23 Kumfwa abaAbi, l abaleikala mu mishi ukufika ku Gasa, m abaKaftore n abafumine ku Kaftore, o balibalofeshe, pa kutila bekale mu calo cabo.) 24 “ ‘Imeni, kabiyeni no kucilinganya umupokapoka wa Arnone. p Moneni, napeela mu minwe yenu Sihone q imfumu ya Heshebone, umwina Amore. E ico tendekeni ukupoka icalo cakwe, kabili lweni nankwe. 25 Buno bushiku ndelenga abantu na bantu aba mwi samba lya muulu onse abakomfwa ilyashi pali imwe ukumutiina no kuba no k Ukt 14:6; Ukt 36:20; Amg 2:12; l Yos 13:3; m Ukt 10:19; Yos 11:22; n Ukt 10:14; 1Im 1:12; o Ye 47:4; Ams 9:7; Imi 27:13; p Imp 21:13; Aba 11:18; q Imp 21:23; Yos 9:10.

243

Ukupeelwa icalo ca kwa Sihone. Oge

mwenso; kabili pa mulandu wa imwe bakatutuma no kucula nga filya umwanakashi acula pa kupaapa.’ a 26 “Kabili natumine inkombe ukufuma mu matololo ya Kedemote b kuli Sihone c imfumu ya Heshebone ukutwala amashiwi ya mutende, d ashiti, 27 ‘Leka mpite mu calo cobe. Nkapita fye mu musebo. Nshakaalukile ku kulyo nelyo ku kuso. e 28 Ifya kulya ifyo ukanshitisha mu ndalama, e fyo nkalya; na menshi ukanshitisha mu ndalama, e yo nkanwa. Leka fye mpitemo ku makasa yandi, f 29 nga filya fine abana ba kwa Esau abekala mu Seiri g na bena Moabu h abekala mu Ari bacitile kuli ine, nsuke njabuke Yordani no kwingila mu calo ico Yehova Lesa wesu aletupeela.’ i 30 Lelo Sihone imfumu ya Heshebone tatusuminishe ukupitamo, pantu Yehova Lesa wenu alekele umutima wakwe ukutalama j kabili umutima wakwe walikosele, pa kutila amupeele mu minwe yenu, nge fyo cili lelo. k 31 “E lyo Yehova asosele kuli ine ati, ‘Mona, napeela Sihone ne calo cakwe kuli iwe. Poka icalo cakwe.’ l 32 Ilyo Sihone afumine pamo na bantu bakwe, ku kwisalwa na ifwe pa Yahasi, m 33 e lyo Yehova Lesa wesu amupeele kuli ifwe, n ica kuti twalimucimfya o na bana bakwe na bantu bakwe bonse. 34 Kabili twapokele imisumba yakwe yonse pali ilya nshita no konaula umusumba onse, p kumo na baume na banakashi na bana abanono. Tatwashilepo nangu umo uwa kupusuka. 35 Twabapokolwele fye ifitekwa, e lyo ne fya mu misumba iyo twacimfishe. q 36 Ukufuma ku Aroere, r uwaba pa mbali ya mumana wa Arnone, no mushi uuli mu mupokapoka, ukufika ku Gileadi takwali umusumba uwatucilile amaka. s Yehova Lesa wesu apeele yonse kuli

ICIPA. 2 a Ukf 15:14 Ukf 23:27 Amg 11:25 Yos 2:9 b Yos 13:18 Yos 21:37 c Imp 21:21 d Amg 20:10 e Imp 21:22 Aba 11:19 f Imp 20:19 g Amg 2:8 h Amg 2:9 Amg 2:18 i Amg 9:5 Yos 1:11 j Yb 34:11 Ro 9:18 k Imp 21:25 Am 135:10 Am 136:18 l Imp 32:33 Am 135:12 m Imp 21:23 Aba 11:20 n Amg 20:13 Neh 9:22 Am 135:11 Am 136:18 o Imp 21:24 Amg 29:7 p Le 27:28 Imp 31:17 Amg 20:16 Amg 20:17 q Yos 8:27 r Amg 3:12 Amg 4:48 Yos 13:9 s Yos 1:5 Am 44:3



















Ku Kulyo a Amg 3:16 Aba 11:15 b Imp 21:24 Yos 12:2



















ICIPA. 3 c Imp 21:33 Amg 29:7 Yos 9:10 Neh 9:22 d Yos 12:4 Yos 13:12 e Imp 14:9 Imp 21:34 Amg 20:3 f Imp 21:24 g Imp 21:35 Yos 13:12 h Imp 32:33 Yos 13:30 i 1Is 4:13 j Amg 29:8 k Le 27:29 l Le 18:25 Amg 2:34 Ek 9:6 m Amg 2:35 Yos 8:27 n Imp 32:33 o Yos 12:2 Yos 13:9 p Yos 11:3 Uln 4:8 q Am 29:6 r 1Im 5:23 Ek 27:5

AMALANGO 2:26–3:10

ifwe. 37 Ku calo ca bana ba kwa Amone a ceka e ko mushapaleme, ku lulamba lonse ulwa mumana wa Yaboke, b ne misumba ya mu calo ca mpili, na konse uko Yehova Lesa wesu abindile. twalyalwike no kuya 3 “Kabili mu nshila ya ku Bashani. Awe Oge c imfumu ya Bashani aishile pamo na bantu bakwe bonse ku kwisalwa na ifwe pa Edrei. d 2 E lyo Yehova anjebele ati, ‘Wimutiina, e pantu ndepeela ena na bantu bakwe bonse ne calo cakwe mu minwe yobe; kabili umucite ifyo wacitile kuli Sihone f imfumu ya bena Amore, uwaleikala mu Heshebone.’ 3 E fyo Yehova Lesa wesu apeele mu minwe yesu na Oge imfumu ya Bashani na bantu bakwe bonse, na ifwe twalimuumine mpaka takwashele nangu umo uwapuswike. g 4 Kabili twapokele imisumba yakwe yonse pali ilya nshita. Takwali umushi nangu umo uo tushapokele mu misumba yonse amakumi mutanda (60), h iya mu citungu conse ica Argobe, i mu bufumu bwa kwa Oge mu calo ca Bashani. j 5 Iyi yonse yali misumba ya malinga ayatali, iyakwete ifiibi ne mipindo, ukubikako ne mishi iingi nga nshi iyabula amalinga. 6 Na lyo line, twaliyonawile, k nga filya fine twacitile kuli Sihone imfumu ya Heshebone, ukonaula imisumba yonse, kumo na baume, abanakashi na bana banono. l 7 Lelo ifitekwa fyonse na fyonse ifya misumba twalifipokele. m 8 “Kabili muli ilya nshita twapokele icalo ca shamfumu shibili isha bena Amore n ishali mu citungu ca Yordani, ukufuma ku mumana wa Arnone o ukufika ku Lupili lwa Hermone; p 9 (abena Sidone balelwita ati Hermone Sirione, q na bena Amore balelwita ati Seniri,) r 10 imisumba yonse iyaba apabatama e lyo na Gileadi onse na Bashani onse ukufika ku

AMALANGO 3:11-28

Rubene, Gadi baikala mu Gileadi

Saleka a na ku Edrei, b imisumba ya mu bufumu bwa kwa Oge mu Bashani. 11 Pantu ni Oge fye imfumu ya Bashani e washelepo pa bena Refaimu. c Moneni! amacila yakwe macila ya cela. Bushe tayaba mu Rabad wa bana ba kwa Amone? Yalepa imikono pabula (9), kabili mu bwipi yaba imikono ine, ukulingana no mukono babomfya konse. 12 Kabili mu nshita ilya twapokele cino calo; ukufuma ku Aroere, e mupepi no mumana wa Arnone, na hafu wa calo ca mpili ica Gileadi, ne misumba ya calo ici napeele ku bena Rubene na ku bena Gadi. f 13 Kabili ulubali lwashala ulwa Gileadi g na Bashani h onse uwa bufumu bwa kwa Oge napeele kuli hafu wa mukowa wa kwa Manase. Icitungu conse ica Argobe i wa Bashani onse, bushe taciitwa icalo ca bena Refa? j 14 “Yairi k mwana Manase abuulile icitungu conse ica Argobe l ukufika ku mupaka wa bena Geshuri m na bena Maakati, n kabili ainike ilya mishi ya mu Bashani ishina lyakwe ati, Haboteyairi, o ukufika no bwa lelo. 15 Kabili Gileadi p naipeele kuli Makiri. q 16 Kabili abena Rubene r na bena Gadi nabapeele ukufuma ku Gileadi s ukufika ku mumana wa Arnone, pa kati ka mumana uyo e paba umupaka, no kufika ku Yaboke, umumana e mupaka wa bana ba kwa Amone; t 17 na mu Araba na mu mumana wa Yordani na mu lulamba lwa uko, ukufuma ku Kinerete1 u ukufika kuli bemba wa mu Araba, Bemba wa Mucele, v mwi samba lya matelo ya mulundu wa Pisga w lwa ku kabanga. 18 “E ico naebele imwe muli ilya nshita nati, ‘Yehova Lesa wenu namupeela cino calo. Mukapita abaipangasha ukutangilila bamunyinenwe, abana ba kwa Amg 3:171 Ili e shina lya pa kubala ilya “Bemba wa Galili.”

ICIPA. 3 a Yos 12:5 Yos 13:11 b Imp 21:33 Yos 13:12 c Ukt 14:5 d 2Sa 12:26 Ye 49:2 e Imp 32:34 Amg 4:48 Yos 12:2 f Imp 32:33 g Ukt 31:21 Imp 32:39 Yos 13:31 Aba 10:4 h Yos 13:30 1Im 5:23 i 1Is 4:13 j Ukt 15:20 k 1Im 2:22 l Amg 3:4 m Yos 13:13 2Sa 3:3 n Yos 12:5 o Imp 32:41 p Imp 32:39 q Ukt 50:23 Yos 17:1 r Imp 32:33 s Amg 3:8 Yos 22:9 t Imp 21:24 Yos 12:2 u Imp 34:11 v Ukt 14:3 Imp 34:12 Yos 12:3 w Amg 34:1



















Ku Kulyo a Imp 32:20 b Yos 1:14 c Yos 1:15 Yos 22:4 Yos 22:8 d Imp 11:28 Imp 14:30 Imp 27:18 e Yos 10:25 f Ukf 14:14 Ukf 15:3 Imp 21:34 Amg 1:30 Amg 20:4 Yos 10:42 g Ukf 34:6 Amg 11:2 Am 145:3 Ye 32:18 h Ukf 15:16 Am 44:3 i Ukf 15:11 2Sa 7:22 1Is 8:23 Am 71:19 Am 86:8 Ye 10:6 Ye 49:19 j Ukf 3:8 Amg 4:22 Amg 11:12 Ek 20:6 k Amg 1:7 l Yos 13:5 1Is 9:19 m Imp 20:12 Imp 27:14 Amg 31:2 Am 106:32 n Imp 21:20 Imp 27:12 Amg 34:1 o Amg 34:4 p Imp 27:19 Amg 1:38 Amg 31:7

244

Israele, imwe bonse mwe baume ba maka. a 19 Abakashi benu fye na bana benu ne fitekwa fyenu (Ninjishiba ukuti mwakwata ifitekwa ifingi nga nshi) e bakashala baleikala mu misumba yenu iyo mupeele, b 20 mpaka Yehova akapeele bamunyinenwe ukutuusha, pamo na imwe, mpaka na bo bakakwate icalo ico Yehova Lesa wenu alebapeela bushilya bwa Yordani; na pa numa e lyo mukabwela, cila muntu ku mpanga yakwe iyo namupeele.’ c 21 “Kabili naebele Yoshua d muli ilya nshita, nati, ‘Amenso yobe nayamona ico Yehova acitile kuli ishi shamfumu shibili. Yehova akacita cimo cine ku mabufumu yonse ayo muleabukilako. e 22 Mwikabatiina, pantu Yehova Lesa wenu e ukamulwila.’ f 23 “Kabili mu nshita ilya napapaatile Yehova ukuti ambelele uluse, kabili natile, 24 ‘Mwe Yehova Shikulu Mulopwe, mwatendeka ukulenga umubomfi wenu ukumona ubukulu g bwenu no kuboko kwenu ukwa maka, h pantu ni lesa nshi mu muulu nelyo pano isonde uucita imilimo nge yenu ne fya bumpalume nge fyenu? i 25 Lekeni mpite no kumona icalo cisuma j icili bushilya bwa Yordani, ici calo ca mpili k icisuma na Lebanone.’ l 26 Kabili Yehova alimfulilwe pa mulandu wa imwe m kabili takutike kuli ine; lelo Yehova atile kuli ine, ‘Fyafula ifyo wasosa! Wibwekeshapo ukulanda kuli ine pali uyu mulandu. 27 Nina pa muulu wa Pisga n sansula na menso yobe ukulola ku masamba na ku kapinda ka ku kuso na ku kapinda ka ku kulyo na ku kabanga kabili umone na menso yobe, pantu tawakabuke uyu Yordani. o 28 Peela umulimo p kuli Yoshua kabili mukoseleshe kabili mukoshe, pantu ena akaabukila q pa ntanshi ya aba bantu kaq Yos 1:2; Imi 7:45.

245

Mwilaba ifyo mwamwene. Ifilubi fibi

bili e ukabalenga ukwingila mu calo ico walamona.’ a 29 Ifi fyonse fyacitike ilyo twaleikala mu mupokapoka apalungatana na Bete-peore. b mwe bena Israele, 4 “Nomba umfweni amafunde no bupingushi ifyo ndemusambilisha ukulacita, pa kuti mube no mweo c na pa kuti mwingile mu calo ico Yehova Lesa wa fikolwe fyenu alemupeela. 2 Mwilundako ku mashiwi ayo ndemweba, nangu ukufumyako, d pa kuti mulesunga amafunde ya kwa Yehova Lesa wenu ayo ndemweba. 3 “Amenso yenu yalimwene ifyo Yehova acitile kuli Baali wa ku Peore, e ukuti umuntu onse uwakonkele Baali wa ku Peore e o Yehova Lesa wenu aipeye. f 4 Lelo imwe mwe balambatila g kuli Yehova Lesa wenu muli aba mweo bonse lelo. 5 Moneni, nimusambilisha amafunde h no bupingushi, i nga filya fine Yehova Lesa wandi anjebele, pa kuti muleficita mu calo ico muleingilamo ukuti cibe cenu. 6 Mulefikonka no kulaficita, pantu nga mwacita ifi mukalanga pa menso ya bantu na bantu abakomfwa amafunde aya yonse ukuti muli ba mano j kabili muleluka, k na bo bakatila, ‘Cine cine uluko ulu ulukalamba bantu ba mano kabili abeluka.’ l 7 Pantu luko m nshi ulukalamba ulwakwata balesa ababa mupepi nge fyaba Yehova Lesa wesu lyonse ilyo tulilila kuli ena? n 8 Kabili luko nshi ulukalamba ulwakwata ifipope fyalungama no bupingushi ifyalingana na mafunde aya yonse ayo ndemupeela lelo? o 9 “Cikulu fye mucenjele kabili musakamane imyeo yenu, p pa kuti mwikalaba ifintu ifyo amenso yenu yamwene q no kuti fikafuma mu mitima yenu inshiku shonse isha mweo wenu; r kabili mukalondolwele abana benu na

ICIPA. 3 a Yos 3:7 b Amg 4:46 Amg 34:6 Yos 13:20 

ICIPA. 4 c Le 18:5 Ek 20:11 Ro 10:5 d Amg 12:32 Yos 1:7 Amp 30:6 Uks 22:18 e Imp 25:3 Yos 22:17 Am 106:28 Ho 9:10 1Ko 10:7 f Imp 25:5 Imp 25:9 1Ko 10:8 g Amg 10:20 Amg 13:4 Yos 22:5 h Le 10:11 Le 26:46 Imp 30:16 i Le 25:18 Imp 36:13 Amg 6:1 j 1Is 2:3 Am 19:7 Am 107:43 Am 111:10 Am 119:98 Amp 10:8 Ye 8:9 k Am 119:100 Amp 4:7 l 1Is 4:34 1Is 10:7 Da 1:20 m 2Sa 7:23 n Ukf 25:8 Le 26:12 Amg 5:26 Am 46:1 Am 145:18 o Am 78:5 Am 147:19 p Amp 4:23 Amp 19:16 q Amp 4:21 r Amp 3:1 Amp 7:1 He 2:1 

Ku Kulyo a Ukt 18:19 Amg 6:7 Am 78:5 b Amg 5:2 c Ukf 19:9 He 12:25 d Ukf 20:20 Amg 5:29 1Sa 12:24 Lk 1:50 e Amp 22:6 Ef 6:4 f Ukf 19:18 Amg 5:23 He 12:18 g Amg 9:10 Amg 10:4 h Amg 4:15 Es 40:18 Yh 1:18 Yh 4:24 i Ukf 20:22 He 12:19

AMALANGO 3:29–4:19

beshikulu benu, a 10 ubushiku ilyo mwaiminine ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu mu Horebu, b ilyo Yehova atile kuli ine, ‘Longanya abantu kuli ine ukuti bomfwe amashiwi yandi, c pa kuti basambilile ukuntiina d inshiku shonse isha myeo yabo pano nse na pa kuti basambilishe abana babo.’ e 11 “E fyo mwapaleme no kwiminina mwi samba lya lupili, no lupili lwalepya umulilo ukufika mu kati ka muulu; kwali imfifi, ikumbi ne mfifi iyafiita fititi. f 12 Na Yehova atendeke ukulanda na imwe ukufuma mu kati ka mulilo. g Iciunda ca mashiwi e co mwaleumfwa, lelo tamwamwenepo icipasho h icili conse, mwaleumfwa fye ishiwi. i 13 Na o amulondolwelele icipangano cakwe, j ico amwebele ukulakonka, e kutila Amashiwi Ikumi (10), k na pa numa ayalembele pa mabwe yabili ayapaapaatala. l 14 Kabili nine Yehova aebele mu nshita ilya ukusambilisha imwe amafunde no bupingushi, ifyo mukalakonka mu calo ico muleabukilako ukuti cibe cenu. m 15 “Kabili mukasakamane imyeo yenu, n pantu tamwamwene icipasho o icili conse bulya bushiku Yehova alelanda kuli imwe mu Horebu mu kati ka mulilo, 16 pa kuti mwikacita ifya kumonaula p na pa kuti mwikabasa icimpashanya ica musango uuli onse, icimpashanya ca mwaume napamo ica mwanakashi, q 17 icimpashanya ca nama yonse iya pano isonde, r icimpashanya conse ica cuni icipupuka mu muulu, s 18 icimpashanya conse ica cintu icenda pa mushili, icimpashanya conse ice sabi t ilili mu menshi pa nshi ya calo; 19 no kuti mwikenuna amenso j Ukf 19:5; Amg 5:2; Amg 9:9; He 9:20; k Ukf 20:1; Ukf 34:28; Amg 10:4; l Ukf 24:12; Ukf 31:18; Ukf 32:19; Ukf 34:1; m Am 105:44; n Amg 6:24; Yos 23:11; o Amg 4:12; p Ukf 32:7; q Ukf 20:4; Amg 27:15; Es 40:18; Imi 17:29; 1Ko 10:14; r Ro 1:23; s Amg 5:8; t 1Sa 5:4.

AMALANGO 4:20-36

Mose akoselesha icumfwila, asoka

yenu ku muulu no kumona akasuba no mweshi ne ntanda, ifintu fyonse ifya mu muulu, no kubelelekwa ukufifukamina no kufibombela, a ifyo Yehova Lesa wenu apeela ku bantu na bantu bonse aba mwi samba lya muulu. b 20 Lelo ni mwe Yehova abuulile ukuti amufumye mu mpanga iyabatama iya kwengulwilamo ifyela, c ukumufumya mu Egupti, ku kuba abantu bakwe, d nge fi cili pali buno bushiku. 21 “Kabili Yehova afuliilwe ine pa mulandu wa imwe, e ica kuti alapile ukuti nshakaabuke Yordani nelyo ukwingila mu calo cisuma ico Yehova Lesa wenu alemupeela ukuti cibe icalo cenu. f 22 Pantu ndefwila muli cino calo. g Nshakaabuke Yordani, lelo imwe mukaabuka, kabili mukengila muli ici calo cisuma. 23 Cenjeleni ukuti tamulabile icipangano ca kwa Yehova Lesa wenu ico apangene na imwe h no kuti tamupangile icimpashanya cabaswa, ica musango onse ico Yehova Lesa wenu amubindile. i 24 Pantu Yehova Lesa wenu mulilo uonaula, j ni Lesa uufwaya ukupepwa fye eka. k 25 “Ilyo mukakwata abana na beshikulu kabili mwaikalamo ne myaka iingi mu calo, mwacita ne fya kuyonaula, l mwapanga ne cimpashanya cabaswa, m icimpashanya ca musango onse, kabili mwacita no bubi mu menso ya kwa Yehova Lesan wenu ku kumukalifya, 26 nalenga umuulu ne calo o ukuba inte pali imwe lelo, ukuti ukuloba mukaloba bwangu mu calo ico muleabukilapo Yordani ku kwikalamo. Tamwakekalemo inshiku ishingi, pantu mukalofiwa. p 27 Kabili Yehova akamusalanganishisha mu bantu na bantu, q kabili mukashala fye impendwa iinono r mu nko isho Yehova akamutamfishako. 28 Kabili kulya e ko mukabombela balesa, s abapangwa ku minwe ya bantu, aba cimuti na

ICIPA. 4 a Amg 17:3 2Is 17:16 Ye 8:2 Ek 8:16 Sef 1:5 Imi 7:43 b Am 136:7 Ye 31:35 c 1Is 8:51 Ye 11:4 d Ukf 19:5 Amg 9:26 1Is 8:53 Am 135:4 e Imp 20:12 Amg 3:26 f Amg 31:2 Am 106:32 g Amg 3:27 h Ukf 19:5 Ukf 24:3 i Ukf 20:4 Amg 4:16 1Ko 10:14 j Ukf 24:17 Amg 9:3 He 12:29 k Ukf 20:5 Ukf 34:14 Imp 25:11 Yos 24:19 Na 1:2 Lk 10:27 l Ukf 32:7 Amg 4:16 m Aba 18:30 2Is 17:16 2Is 21:7 Es 42:8 n 2Is 17:17 o Amg 30:19 Amg 31:28 Es 1:2 p Le 18:28 Le 26:32 Amg 29:28 Yos 23:16 Es 24:1 q Amg 28:64 Neh 1:8 Ek 12:15 r Amg 28:62 s Ye 16:13 Ek 20:39



















Ku Kulyo a Amg 28:36 Ek 20:32 b Am 115:5 Am 135:16 Es 44:9 Uks 9:20 c Amg 30:10 2Im 15:4 2Im 15:15 d Amg 30:2 1Is 8:48 Ye 29:13 Yoe 2:12 e Amg 30:10 2Im 33:13 Neh 1:9 f Ye 7:23 g Ukf 34:6 Amg 30:3 2Im 30:9 Neh 9:31 Am 86:15 Es 54:7 Es 55:7 2Ko 1:3 h Le 26:42 Am 105:8 Lk 1:72 i Am 44:1 j Ukt 2:7 k Ukf 15:11

246

ba mabwe, a abashingamona nelyo ukumfwa nelyo ukulya nelyo ukununsha. b 29 “Nga mwafwaya Yehova Lesa wenu kulya kuntu, ukumusanga mukamusanga, c pantu mukamufwaya ne mitima yenu yonse ne myeo yenu yonse. d 30 Ilyo mukaba mu bwafya ubukalamba ne fi fyonse namweba fyamucitikila ku mpela ya nshiku, e lyo mukabwelela kuli Yehova Lesae wenu no kukutika kwi shiwi lyakwe. f 31 Pantu Yehova Lesa wenu ni Lesa wa nkumbu. g Takamupoose nelyo ukumonaula nelyo ukulaba icipangano h ca fikolwe fyenu ico alapile kuli bena. 32 “Nomba shi ipusheni pa nshiku sha ku kale i ishaliko ilyo mushilabako, ukufuma pa bushiku Lesa abumbile umuntu pano isonde j kabili ukufuma ku mpela imo iya muulu ukufika ku mpela imbi iya muulu, Bushe kwacitikeko icikulu nge ci nelyo bushe kwaumfwikike icaba nge ci? k 33 Bushe kwalibako abantu bambi abaumfwapo ishiwi lya kwa Lesa alelanda mu kati ka mulilo mu musango uo imwe mwaumfwililemo, no kutwalilila aba mweo? l 34 Nelyo bushe Lesa alyeseshepo ukusenda uluko ukulufumya mu luko lumbi ku fya kwesha, m ku fishibilo, n na ku fipesha amano o na ku bulwi p na ku kuboko kwakosa q na ku kuboko ukwatambululwa r na ku fya kutiinya ifikalamba s nga filya fyonse ifyo Yehova Lesa wenu amucitiile mu Egupti ifyo mwaimwenene? 35 Imwe alimulangile, pa kuti mwishibe ukuti Yehova e Lesa wa cine; t takwaba na umbi. u 36 Ukufuma mu muulu amulengele ukumfwa ishiwi lyakwe ku kumulungika; na pe sonde amulengele ukumona umulilo wakwe uukalamba, l Amg 5:26; m Amg 7:19; n Ukf 7:3; o Am 105:27; p Ukf 15:3; q Ukf 13:3; Amg 6:21; r Ukf 6:6; s Amg 26:8; Am 78:49; Ye 32:21; t Ukf 3:14; Ukf 6:7; 1Is 18:37; 2Is 19:19; Am 83:18; u Ukf 15:11; Amg 32:39; 1Sa 2:2; Es 45:18; Mko 12:32.

247

Yehova asalile Israele. Ifyebo 10

na mashiwi yakwe mwayomfwile ukufuma mu kati ka mulilo. a 37 “Na lyo line mucili abomi, pantu atemenwe ifikolwe fyenu no kusala abana babo abakonkapo b no kufumya imwe mu Egupti ku maka yakwe ayakalamba uku ninshi amenso yakwe yali pali imwe, c 38 ku kutamfya ku cinso cenu inko ishikalamba kabili isha maka ukucila imwe, ku kwingisha imwe, ku kumupeela icalo cabo ukuti cibe cenu, nge fyo cili lelo. d 39 Kabili lelo namwishiba bwino, kabili mukebukishe mu mitima yenu ukuti Yehova e Lesa wa cine mu muulu ku muulu na pe sonde pa nshi. e Takwaba na umbi. f 40 Kabili lyonse mukalekonka ifipope g fyakwe na mafunde yakwe ayo ndemweba lelo, pa kuti ifintu fiwamine imwe h na bana benu abakakonkapo, na pa kuti mukekale inshiku ishingi mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela.” i 41 Pali ilya nshita Mose apaatwilepo imisumba itatu kwi shilya lya Yordani iyabela ukutulila akasuba, j 42 ukwa kufulumukila uwaipaya umunankwe mu kukanaishiba, k uo ashapatile; l kabili akabutukile kuli umo pali iyi misumba no kuba no mweo, m 43 ne yi misumba ni, Besere n mu matololo mu calo cabatama uwa bena Rubene, na Ramote o mu Gileadi uwa bena Gadi, na Golani p mu Bashani uwa bena Manase. q 44 Awe aya e mafunde r ayo Mose apeele abana ba kwa Israele. 45 Aya e mafunde s ne fipope t no bupingushi u ifyo Mose asosele ku bana ba kwa Israele ilyo balefuma mu Egupti, 46 mupepi no mumana wa Yordani, mu mupokapoka apalungatana na Bete-peore, v mu calo ca kwa Sihone imfumu ya bena Amore, uwaleikala mu Heshebone, w uo Mose na bana ba kwa Israele bacimfishe ilyo balefuma mu Egupti. x 47 Kabili bapokele icalo

ICIPA. 4 a Ukf 19:18 Ukf 20:22 Amg 4:12 Amg 4:15 Amg 4:33 Neh 9:13 He 12:18 He 12:25 b Amg 10:15 Am 105:6 c Ukf 13:14 Ye 32:21 d Ukf 23:28 Amg 7:1 Amg 9:1 Yos 3:10 Am 44:2 e Yos 2:11 2Im 20:6 Am 135:6 Da 4:35 f Amg 4:35 Es 44:6 g Amg 4:5 h Amg 5:16 i Ukt 48:4 j Imp 35:14 k Imp 35:11 Imp 35:22 l Amg 19:4 m Imp 35:25 n Yos 21:36 o Yos 21:38 p Yos 21:27 q Yos 20:8 r Amg 17:18 Amg 27:3 Mal 4:4 Yh 1:17 Ga 3:24 s Amg 6:17 1Is 2:3 t Le 26:46 Amg 4:1 u Le 18:5 Amg 4:5 Neh 9:13 Am 119:164 Ek 20:11 v Amg 1:5 Amg 3:29 w Imp 21:26 x Imp 21:24



















Ku Kulyo a Imp 21:33 Amg 3:4 Amg 29:7 b Amg 2:36 Amg 3:12 c Amg 3:9 Yos 11:3 d Amg 1:7 Yos 12:3 e Ukt 14:3 Amg 3:17 f Amg 34:1



















ICIPA. 5 g Amg 1:1 Amg 29:10 h Amg 4:5 i Amg 4:1 j Ukf 19:5 Amg 4:23 He 9:19 k Ukf 19:9 Ukf 19:18 Ukf 20:22 Amg 4:33 Imi 7:38

AMALANGO 4:37–5:9 cakwe ne calo ca kwa Oge a imfumu ya Bashani, ishamfumu shibili isha bena Amore ishaleikala mu citungu ca Yordani, ukutulila akasuba, 48 ukufuma ku Aroere, b uuli mu mbali ya mumana wa Arnone, ukufika ku Lupili lwa Sione, e kutila, Hermone, c 49 na Araba d onse mu citungu ca Yordani ku kabanga, no kufika kuli bemba wa mu Araba e mwi samba lya matelo ya Pisga. f Mose aitile abena 5 Kabili Israele bonse no kubeba g

ati: “Umfweni mwe bena Israele, amafunde no bupingushi h ifyo ndemweba lelo, ukuti mufisambilile no kulafikonka bwino bwino. i 2 Yehova Lesa wesu apangene icipangano na ifwe mu Horebu. j 3 Yehova tapangene icipangano na bashifwe, lelo apangene na ifwe, fwe bali aba mweo pano lelo. 4 Yehova alandile na imwe icinso ne cinso mu lupili ukufuma mu kati ka mulilo. k 5 Naiminine pa kati ka kwa Yehova na imwe mu nshita l ilya ku kumweba amashiwi ya kwa Yehova, (pantu mwali no mwenso pa mulandu wa mulilo kabili tamwaninine ulupili,) m nati, 6 “ ‘Nine Yehova Lesa obe, n uwakufumishe mu calo ca Egupti, mu ng’anda ya basha. o 7 Wilaba na balesa bambi pa cinso candi. p 8 “ ‘Wilabasa icimpashanya q ica musango onse r icapala icili conse icaba mu muulu ku muulu nelyo ica pe sonde pa nshi nelyo ica mu menshi mwi samba lya calo. 9 Wilafikontamina nelyo ukufibombela, s pantu ne Yehova Lesa obe ndi Lesa uufwaya ukupepwa fye neka, t uukanda abana, na beshikulu, na bana ba beshikulu, pa membu sha bashibo l Ukf 20:19; Amg 34:10; Ga 3:19; m Ukf 19:16; n Am 81:10; Ho 13:4; o Ukf 13:3; Ukf 20:2; p Ukf 20:3; 2Is 17:35; Ye 25:6; q Ukf 20:4; Le 26:1; Amg 4:16; Amg 4:23; Amg 27:15; r Imi 17:29; s Ukf 23:24; Da 3:18; 1Ko 10:14; t Ukf 34:14; Amg 4:24; Yos 24:19; Es 42:8; Na 1:2; Mt 4:10.

AMALANGO 5:10-29 abampata; a 10 lelo uwaba ne cikuuku ku ba nkulo yalenga amakana na makana kuli abo abantemwa kabili abakonka amafunde yandi. b 11 “ ‘Wilalumbula ishina lya kwa Yehova Lesa obe apa fye, c pantu Yehova takaleke fye umuntu uulumbula apa fye ishina lyakwe. d 12 “ ‘Ulesunga isabata ku kulilenga ilya mushilo, nga filya fine Yehova Lesa obe akwebele, e 13 ukalebomba no kucita imilimo yobe yonse mu nshiku mutanda (6). f 14 Lelo ubushiku bwalenga cinelubali (7) lisabata kuli Yehova Lesa obe. g Wikalabombamo umulimo onse, h iwe nangu umwana obe umwaume nelyo umwana obe umwanakashi nangu umubomfi obe umwaume nelyo umubomfi obe umwanakashi nangu ni ng’ombe yobe nelyo impunda yobe nelyo icitekwa cobe conse nangu mulebeshi obe uuli mu mpongolo shobe, i pa kuti umubomfi obe umwaume no mubomfi obe umwanakashi atuushe nga iwe. j 15 Kabili ukaleibukisha ukuti wali umusha mu calo ca Egupti k na Yehova Lesa obe akufumishe mulya ku kuboko ukwakosa na ku kuboko ukwatambululwa. l E co Yehova Lesa obe akwebele ukulasunga isabata. m 16 “ ‘Ulecindika wiso na noko, n nga mulya mwine Yehova Lesa obe akwebele; pa kuti inshiku shobe shifule no kuti ifintu fikuwamine o mu calo ico Yehova Lesa obe alekupeela. 17 “ ‘Wilaipaya. p 18 “ ‘Kabili wilacita bucende. q 19 “ ‘Kabili wilaiba. r 20 “ ‘Kabili wilashinina umunobe ubunte bwa bufi. s 21 “ ‘Kabili wilakumbwa umukashi wa munobe. t Kabili wilakumbwa ing’anda ya munobe, ibala lyakwe nelyo umubomfi wakwe umwaume nelyo umubomfi wa-

Abantu balitiinine Sinai ICIPA. 5 a Ukf 20:5 Ukf 34:7 1Is 21:29 Mt 23:35 b Ukf 20:6 Ye 32:18 Da 9:4 Ro 11:28 c Ukf 20:7 Ukf 22:28 Le 19:12 d Le 24:16 e Ukf 16:23 Ukf 20:8 Ukf 31:13 f Ukf 20:9 Ukf 23:12 Ukf 34:21 g Ukf 16:29 h Neh 13:15 i Ukf 20:10 Ukf 23:12 Le 24:22 j Amg 10:17 Ro 2:11 Ef 6:9 k Amg 15:15 Amg 24:18 l Ukf 6:6 Amg 4:34 Es 63:12 m Ukf 31:17 n Ukf 21:15 Le 19:3 Amg 27:16 Amp 1:8 Mko 7:10 o Ukf 20:12 Ef 6:3 p Ukt 9:6 Ukf 20:13 Imp 35:21 Mt 5:21 Ro 13:9 q Ukf 20:14 Amp 6:32 1Ko 6:18 He 13:4 r Ukf 20:15 Le 19:11 Amp 30:9 1Ko 6:10 Ef 4:28 s Ukf 20:16 Ukf 23:1 Le 19:16 Amg 19:16 Amp 6:19 Amp 19:5 t 2Sa 11:3 Mt 5:28



















Ku Kulyo a Ukf 20:17 1Is 21:4 Lk 12:15 Ro 7:7 b Ukf 19:9 Ukf 19:18 Amg 4:12 c Ukf 24:12 Ukf 31:18 Amg 4:13 d Ukf 20:18 He 12:18 e Ukf 19:18 Ukf 24:17 Amg 4:36 f Amg 4:33 g He 12:29 h Ukf 20:19 Amg 18:16 Imi 7:38 Ga 3:19

248

kwe umwanakashi, ing’ombe yakwe nelyo impunda yakwe nangu conse ico umunobe akwata.’ a 22 “Aya e Mashiwi Yehova alandile ku lukuta lwenu lonse mu lupili mu kati ka mulilo b na mwi kumbi na mu mfifi iyafiita fititi, kwi shiwi likalamba, kabili talundilepo iyo; na pa numa ayalembele pa mabwe yabili ayapaapaatala no kuyapeela kuli ine. c 23 “Kabili ilyo fye mwaumfwile ishiwi ukufuma mu kati ka mfifi, ilyo ulupili lwalepya umulilo, d mwapaleme kuli ine, intungulushi shonse isha mikowa yenu na bakalamba benu. 24 E lyo mwatile, ‘Mona, Yehova Lesa wesu atulanga ubukata bwakwe no bukulu bwakwe, kabili natuumfwa ishiwi lyakwe mu kati ka mulilo. e Buno bushiku natumona ukuti Lesa kuti alanda no muntu na o umuntu ukwabula ukufwa. f 25 Lelo cinshi tulefwila? Pantu umulilo uyu uukalamba kuti watupwisha. g Nga twakonkanyapo fye ukumfwa ishiwi lya kwa Yehova Lesa wesu, twalafwa. h 26 Pantu nani pa bantunse bonse uwaumfwa ishiwi lya kwa Lesai wa mweo alelanda mu kati ka mulilo nge fyo twacumfwa kabili no kutwalilila uwa mweo? 27 Kabiye upalameko no kumfwa fyonse ifyo Yehova Lesa wesu akasosa; e lyo ukeselanda na ifwe fyonse ifyo Yehova Lesa akakweba, j na ifwe tukomfwa no kucita ifyo fine.’ 28 “Awe Yehova aumfwile amashiwi yenu ilyo mwasosele kuli ine, na Yehova atile kuli ine, ‘Ning’umfwa amashiwi ya aba bantu, ayo basosele kuli iwe. Fili fye bwino fyonse ifyo basosele. k 29 Nga bakwata umutima uyu uwa kuntiina l no kusunga amafunde m yandi yonse inshiku shonse, ifintu kuti fyabawamina, bena na bana babo umuyai Amg 4:33; Amg 5:5; Am 29:4; 1Te 1:9; j Ukf 20:19; He 12:19; k Amg 18:17; l Amg 10:12; Yb 28:28; Amp 1:7; Mt 10:28; 1Pe 2:17; m Amp 4:4; Amp 7:2; Lkm 12:13; Es 48:18; 1Yo 5:3.

249

Ukutemwa Yehova. Mwilaesha Lesa

yaya! a 30 Kabiye ubebe ukuti: “Bweleleni ku matenti yenu.” 31 Lelo iwe iminina pano na ine, na ine ndekweba amafunde yonse ne fipope no bupingushi ifyo ukabasambilisha b pa kuti bakalefikonka mu calo ico ndebapeela ukuti cikabe cabo.’ 32 Kabili mukalebika amano ku kucita ifyo Yehova Lesa wenu amwebele. c Mwila-alukila ku kwa kulyo nelyo ku kwa kuso. d 33 Mu mibele yonse iyo Yehova Lesa wenu amwebele e mo mule-enda e pa kuti mube no mweo no kuti ifintu fimuwamine f kabili pa kutila mukekale inshiku ishingi mu calo ico mukekalamo. aya e mafunde ne fi6 “Nomba pope no bupingushi ifyo Yehova Lesa wenu atile nkamusambilishe, g pa kuti mukalefikonka mu calo ico muleyabukilako ukuti cikabe icalo cenu; 2 pa kuti muletiinah Yehova Lesa wenu pa kulakonka ifipope fyakwe fyonse na mafunde yakwe ayo ndemweba, imwe na bana benu na beshikulu benu, i inshiku shonse isha mweo wenu, pa kuti inshiku sha mweo wenu shifule. j 3 E ico umfweni mwe bana ba kwa Israele, kabili mubike amano ku kuficita, k pa kuti ifintu fimuwamine l kabili pa kuti mufule nga nshi, nga mulya mwine Yehova Lesa wa fikolwe fyenu amulaile, m ukukuma ku calo umwaba umukaka no buci. 4 “Umfweni mwe bana ba kwa Israele: Yehova Lesa wesu ni Yehova umo. n 5 Kabili muletemwa Yehova Lesa wenu no mutimao wenu onse no mweo p wenu onse na maka yenu yonse. q 6 Kabili amashiwi ayo ndemweba lelo yabe mu mitima yenu; r 7 kabili muleyasambilisha ku bana s benu no kuyalandapo ilyo mwikele mu mayanda yenu na lintu mule-enda mu musebo na pa kulaala t na pa kubuuka. 8 Kabili yaleba nge cishibilo icakakilwa pa kuboko, u kabili yaleba nge

ICIPA. 5 a Am 19:11 Yak 1:25 b Amg 4:45 Amg 6:1 Ek 20:11 Mal 4:4 Ga 3:19 c Amg 6:3 Amg 6:25 Amg 8:1 d Amg 12:32 Yos 1:7 Amp 4:27 e Amg 10:12 Ye 7:23 f Amg 4:40 Amg 12:28 Amp 19:16 Ro 10:5



















ICIPA. 6 g Amg 4:1 Amg 4:10 h Ukf 20:20 Yos 24:14 Yb 28:28 Am 111:10 Am 128:1 i Ukt 18:19 Amg 4:9 j Amg 5:16 Amp 3:2 k Amg 5:32 2Is 21:8 l Lkm 8:12 Es 3:10 m Ukt 13:16 n Amg 5:7 Es 42:8 Sek 14:9 Mko 12:29 1Ko 8:6 o Amg 10:12 Mt 22:37 p Amg 11:13 Amg 30:6 q Mko 12:30 Lk 10:27 r Amg 11:18 Amp 7:3 s Ukt 18:19 Amg 4:9 Amg 11:19 Amp 22:6 Ef 6:4 t Amp 6:22 u Amp 3:3 Amp 7:3



















Ku Kulyo a Ukf 13:9 Ukf 13:16 Amg 11:18 b Amg 11:20 c Ukt 15:18 d Yos 24:13 Am 105:44 e Amg 8:10 f Aba 3:7 Ye 2:32 g Amg 10:12 Amg 13:4 Am 34:9 Am 128:1 h Lk 4:8 i Amg 10:20 Aba 21:7 Ye 12:16 j Ukf 34:14 Amg 8:19 Ye 25:6 k Ukf 20:5 Amg 4:24 Yos 24:19 Na 1:2

AMALANGO 5:30–6:20

ca kukaka pa mpumi; a 9 kabili mukayalembe pa nceshi sha pa miinshi isha mayanda yenu na pa mpongolo sha mu musumba wenu. b 10 “Kabili ilyo Yehova Lesa wenu akamwingisha mu calo ico alapile ku fikolwe fyenu, kuli Abrahamu, Isaki na Yakobo ukuti akamupeela, c imisumba iikalamba kabili iimoneka bwino iyo mushakuulile, d 11 na mayanda ayaisulamo ifisuma ayo mushaiswishemo, ne fya kusungilamo amenshi ifyafukulwa ifyo mushafukwile, imyangashi ne miolife iyo mushalimbile, na imwe mwalya no kwikuta, e 12 mukacenjele epali mwalabaf Yehova, uwamufumishe mu calo ca Egupti, mu ng’anda ya busha. 13 Yehova Lesa wenu e o muletiina, g kabili e o mulebombela, h kabili mulelapila mwi shina lyakwe. i 14 Mwilakonka balesa bambi, balesa bonse aba bantu bamushinguluka, j 15 (pantu Yehova Lesa wenu uuli mu kati kenu ni Lesa uufwaya ukupepwa fye eka,) k epali Yehova Lesa wenu akalipa pali imwe l kabili amulofya pano calo. m 16 “Mwilaesha Yehova Lesa wenu, n nga filya mwamweseshe pa Masa. o 17 Mulesunga amafunde ya kwa Yehova Lesap wenu ne fya kushimika q fyakwe ne fipope r fyakwe ifyo amwebele. s 18 Kabili mulecita icalungama kabili icisuma mu menso ya kwa Yehova, pa kuti ifintu filemuwaminat no kuti mwingile no kukwata icalo cisuma ico Yehova alapile ku fikolwe fyenu, u 19 pa kutamfya abalwani benu bonse ku cinso cenu, nga mulya mwine Yehova alaile. v 20 “Nga ca kuti umwana obe akwipusha ku ntanshi w ati, ‘Bushe amafunde ne fipope l Ukf 32:10; Imp 25:3; Amg 11:17; Aba 2:14; m 1Is 13:34; 2Is 17:18; n Mt 4:7; Lk 4:12; 1Ko 10:9; o Ukf 17:2; Amg 33:8; Am 95:8; He 3:8; p Amg 11:13; Ek 20:11; q 1Is 2:3; r Amg 4:1; Neh 9:13; s Amg 11:22; Am 119:4; t Amg 5:33; u Ukt 15:18; v Ukf 23:30; Imp 33:52; w Ukf 13:14.

AMALANGO 6:21–7:13

Takuli ukuufishanya ne nko shimbi

no bupingushi ifyo Yehova Lesa wesu amupeele, fya nshi?’ 21 e lyo ukasuke umwana obe ati, ‘Twali abasha kuli Farao mu Egupti, lelo Yehova atufumishe mu Egupti ku kuboko ukwakosa. a 22 Yehova alecita ifishibilo ne fipesha amano, b ifikalamba kabili ifya kuleta ubonaushi, pali Egupti, pali Farao na pa ba mu ng’anda yakwe yonse kabili twali-imwenene ifi fintu. c 23 Kabili atufumishe mulya ukuti atulete kuno ku kutupeela icalo ico alapile kuli bashifwe. d 24 E fyo Yehova atwebele ukulaumfwila aya mafunde e yonse, ku kutiina Yehova Lesa wesu ukuti tulemwenamo f lyonse, ukuti tube aba mweo ifyo tuli ubwa lelo. g 25 Kabili tukaba abalungami, h nga twabika amano ku kucita amafunde yonse aya ku cinso ca kwa Yehova Lesa wesu, nga filya atwebele.’ i Yehova Lesa wenu aka7 “Ilyo mwingisha mu calo ico muleingilamo pa kuti cikabe icenu, j akafumyapo ne nko ishingi ku cinso cenu, k abena Hiti l na bena Gegashi m na bena Amore n na bena Kanaani o na bena Perisi p na bena Hibi q na bena Yebusi, r inko cinelubali (7) ishikalamba kabili isha maka ukucila imwe. s 2 Kabili Yehova Lesa wenu akashipeela kuli imwe, na imwe mukashicimfye. t Mukashonaule. u Mwikacita na bo icipangano nangu ukuba no luse kuli bena. v 3 Kabili mwikofishanya na bo. Abana benu abanakashi mwikabapeela ku bana babo abaume, kabili abana babo abanakashi mwikabuulila abana benu abaume. w 4 Pantu bakalenga abana benu abaume ukuleka ukunkonka, x kabili bakabombela balesa bambi; no bukali bwa kwa Yehova bukesa pali imwe, na o akamulofya bwangu. y 5 “Lelo ifi e fyo mukacite kuli bena: Mukabongolole ifiipailo fyabo, z mukatobaule ne fyaimi-

ICIPA. 6 a Ukf 15:6 b Ukf 7:3 Amg 7:19 c Amg 4:34 d Ukf 13:5 Amg 1:8 e Amg 5:1 1Is 2:3 f Amg 10:12 Am 111:10 Amp 14:27 Lkm 8:12 g Amg 4:1 Lk 10:28 Ga 3:12 h Ro 10:5 i Le 18:5 Lkm 12:13



















ICIPA. 7 j Amg 31:3 Am 44:2 k Ukf 33:2 Yos 3:10 l Ukt 10:15 m Ukt 10:16 n Ukt 15:16 o Ukt 10:19 p Yos 11:3 q Ukt 10:17 r 1Im 1:14 s Amg 20:1 t Imp 33:52 Imi 13:19 u Le 27:29 Amg 20:17 Yos 6:17 Yos 10:28 v Ukf 23:32 Ukf 34:15 Amg 20:16 Aba 2:2 w Yos 23:12 1Is 11:2 Esr 9:2 Neh 10:30 x Ukf 34:16 1Is 11:4 y Amg 6:15 z Ukf 34:13 Amg 12:2



















Ku Kulyo a Ukf 23:24 Amg 12:3 Amg 16:22 b Aba 6:25 c Amg 16:21 d Amg 7:25 Amg 12:3 e Ukf 19:6 Amg 14:2 Ye 2:3 f Ukf 19:5 Am 135:4 Ams 3:2 Mal 3:17 g Amg 4:37 Amg 10:15 Am 105:6 Ro 9:11 h Amg 10:22 Am 105:12 Es 51:2 i Amg 23:5 j Ukt 22:16 Ukf 32:13 Amg 10:15 Am 105:9 Lk 1:73 k Ukf 13:14 l Ukf 6:6 Ukf 13:3 Es 51:10

250

kwa fyabo ifya mabwe, a mukaputule b ne fimuti fyabo ifyaimikwa, c ne fimpashanya fyabo ifyabaswa mukoce mu mulilo. d 6 Pantu muli bantu ba mushilo kuli Yehova Lesa wenu. e Ni mwe Yehova Lesa wenu asala ukuba abantu bakwe, ukuba nge cipe cakwe ica mutengo, ukufuma mu bantu na bantu aba pano isonde. f 7 “Te pa mulandu wa kuti mwalifulishe ukucila abantu na bantu e co Yehova amutemenenwe no kumusala, g na kuba mwali abacepesha mu bantu na bantu bonse. h 8 Lelo ni pa mulandu wa kuti Yehova alimutemenwe, i na pa mulandu wa kusunga umulapo uo alapile ku fikolwe fyenu, j e co Yehova amufumishe ku kuboko ukwakosa, k ukuti amulubule mu ng’anda ya busha, l mu minwe ya kwa Farao imfumu ya Egupti. 9 Kabili mwalishiba bwino bwino ukuti Yehova Lesa wenu e Lesa wa cine, m e Lesa wa cishinka, n uusunga icipangano o kabili uwaba ne cikuuku ku bamutemwa na basunga amafunde yakwe ukufika ku ba nkulo yalenga ikana limo (1,000), p 10 lelo onse uwamupata alalolenkana nankwe no kumonaula. q Takashingashinge ukonaula umuntu uwamupata; akalolenkana nankwe. 11 Kabili mulesunga amafunde ne fipope no bupingushi ifyo ndemweba lelo kabili muleficita. r 12 “Kabili nga mwatwalilila ukumfwa ubu bupingushi kabili mulebusunga no kulabucita, s na o Yehova Lesa wenu akulasunga icipangano t no kuba ne cikuuku kuli imwe ifyo alapile ku fikolwe fyenu. u 13 Kabili akamutemwa no kumupaala v no kumufusha w no kupaala abana abakafuma mu mafumo x m Le 26:45; Amg 4:35; Am 68:20; n Es 49:7; 1Ko 10:13; 2Ko 1:18; He 11:11; o Neh 1:5; Da 9:4; p Ukf 34:7; Amg 5:10; q Am 21:9; Am 68:2; Amp 2:22; Es 59:18; Na 1:2; 2Pe 3:7; r Amg 5:32; Yh 13:17; Yak 1:22; s Ukf 15:26; Amg 28:1; t Am 105:8; u Mk 7:20; Lk 1:55; Lk 1:72; v Ukf 23:25; Amp 10:22; w Le 26:9; x Amg 28:4.

251

Ukutiina inko iyo. Ifimpashanya

yenu ne fisabo fya mu mushili wenu, a ingano shenu no mwangashi wenu na mafuta yenu, abana ba ng’ombe shenu na bana ba mpaanga shenu, b mu calo ico alapile ku fikolwe fyenu ukumupeela. c 14 Mukaba abapaalwa ukucila abantu na bantu bonse. d Muli imwe tamwakabemo umwaume nelyo umwanakashi uwabula abana, nangu ni mu fitekwa fyenu. e 15 Kabili Yehova akafumya pali imwe ubulwele bonse; kabili na malwele yonse ayabipa aya mu Egupti ayo mwaishiba, f takayalete pali imwe, lelo akayaleta pali bonse abapata imwe. 16 Kabili mukalofye abantu na bantu bonse abo Yehova Lesa wenu alemupeela. g Amenso yenu yekabomfwila ubulanda; h kabili mwikabombela balesa babo, i pantu e bakaba iciteyo kuli imwe. j 17 “Nga ca kutila mu mutima obe watila, ‘Inko ishi shankulila. Nkashitamfya shani?’ k 18 wikashitiina. l Lyonse ukaleibukisha ifyo Yehova Lesa obe acitile kuli Farao na kuli Egupti onse, m 19 ifya kwesha ifikalamba ifyo amenso yobe yamwene, n ne fishibilo ne fipesha amano o no kuboko ukwakosa p no kuboko ukwatambululwaq uko Yehova Lesa wenu amufumiisheko. r E fyo Yehova Lesa wenu akacita ku bantu na bantu bonse abo muletiina. s 20 Kabili Yehova Lesa wenu akatuma no mwenso t muli bena, bakasuke abaloba abasheleko u na balefisama ku cinso cenu. 21 Mwikatiina pa mulandu wabo, pantu Yehova Lesa wenu ali mu kati kenu, v Lesa umukulu kabili uwa kutiinya. w 22 “Kabili Yehova Lesa wenu akatamfya ishi nko ku cinso cenu panono panono. x Tamwakasuminishiwe ukushilofya bwangu, epali ifinama fya mu mpanga fyafula pali imwe. 23 Kabili Yehova Lesa wenu akabapeela kuli imwe no kubale-

ICIPA. 7 Le 26:4 Am 107:38 Ukt 13:15 Amg 33:29 Am 115:15 Am 147:20 e Ukf 23:26 Amg 28:11 Am 127:3 f Amg 28:27 Amg 28:60 Ams 4:10 g Amg 7:2 Amg 20:16 Yos 10:28 h Ukt 15:16 Le 18:25 Amg 9:5 i Ukf 20:3 j Ukf 23:33 Amg 12:30 Aba 2:3 Am 106:36 k Imp 13:31 l Amg 1:29 Amg 31:6 Am 27:1 Es 41:10 m Ukf 14:13 Am 105:27 Am 135:8 Imi 13:17 n Amg 29:3 Neh 9:11 o Neh 9:10 Ye 32:20 p Ukf 13:3 q Amg 11:2 r Amg 4:34 s Ukf 23:28 Yos 3:10 t Amg 2:25 Yos 2:9 Yos 24:12 u Ukf 23:29 v Imp 14:9 Am 46:5 w Amg 10:17 1Sa 4:8 Neh 1:5 Neh 9:32 x Ukf 23:30



















a b c d

AMALANGO 7:14–8:5 nga ukubwelela inuma mu cimfulunganya icikalamba, bakasuke abaloba. a 24 Kabili akapeela ishamfumu shabo mu minwe yenu, b kabili mukalofye amashina ya shiko mwi samba lya muulu. c Takuli nangu umo uukeminina kuli imwe, d mukasuke amushilofya. e 25 Ifimpashanya fyabaswa ifya balesa babo mukoce mu mulilo. f Mwikakumbwa silfere na golde iili pali fyena, g nangu kuibuula yaba iyenu, h epali mwaikatwako mu citeyo; i pantu ca bunani j kuli Yehova Lesa wenu. 26 Kabili mwikengisha ica bunani mu ng’anda yenu epali mwaonaulwa nge co cine. Mukacimone ukuti ca bunani kabili cikamuselaushe, k pantu cintu icifwile ukonaulwa. l yonse ayo nde8 “Amafunde mweba lelo mulebikako ama-

ICIPA. 8

no ukuyasunga, m pa kuti mube no mweo n kabili mufule nga nshi, mwingile na mu calo ico Yehova alapile ku fikolwe fyenu. o 2 Kabili muleibukisha inshila yonse iyo Yehova Lesa wenu amwenseshemo iyi myaka amakumi yane (40) mu matololo, p pa kuti amuceefye, q ukumwesha r pa kutila eshibe icali mu mitima yenu, s nga kuti mwasunga amafunde yakwe napamo iyo. 3 E fyo amuceefeshe no kumuleka ne nsala t no kumuliisha mana, u uo mushaishibe kabili uo ne fikolwe fyenu fishaishibe; pa kuti mwishibe ukuti te ku fya kulya fyeka umuntu ekalila no mweo lelo ku mashiwi yonse ayafuma mu kanwa ka kwa Yehova e ko umuntu ekalila no mweo. v 4 Ifya kufwala fyenu tafyasapwike, na makasa yenu tayafimbile iyi myaka amakumi yane (40). w 5 Kabili mwalishiba bwino bwino mu mitima yenu ukuti filya fine umuntu alungika

m Amg 5:32 Am 119:4 1Te 4:1 n Amp 3:2 o Ukt 15:18

p Amg 2:7; Amg 29:5; Ams 2:10; q Am 101:5; Lk 18:14; 1Pe 5:6; r Ukf 16:4; Ukf 20:20; s Amg 13:3; Am 139:23; Amp 17:3; t Ukf 16:3; u Ukf 16:31; Am 78:24; v Mt 4:4; w Amg 29:5; Neh 9:21.

Ku Kulyo a Amg 9:3 b Yos 10:24 Yos 12:1 c Ukf 17:14 Am 9:5 d Amg 11:25 Yos 1:5 Yos 23:9 Ro 8:31 e Yos 11:14 f Ukf 32:20 Amg 12:3 1Im 14:12 g Es 30:22 h Yos 7:21 i Amg 7:16 Aba 8:27 j Amg 27:15 Amg 29:17 k Ro 2:22 l Le 27:28 Amg 13:17



















AMALANGO 8:6–9:5

Mwikalaba Lesa. Lesa mulilo uonaula

umwana wakwe umwaume, e fyo Yehova Lesa wenu alemulungika. a 6 “Kabili mukalesunga amafunde ya kwa Yehova Lesa wenu pa kwenda mu nshila shakwe b na pa kumutiina. c 7 Pantu Yehova Lesa wenu alemwingisha mu calo icisuma, d icalo ca mimana, ica tumfukumfuku na menshi ayengi ifyafuma mu mpanga iyabatama e na mu mpili, 8 icalo ca ngano na barle ne myangashi ne mikunyu ne mipomegranate, f icalo ca miolife ya mafuta no buci, g 9 icalo ico tamwakalyemo ifya kulya ifinono, umo mushakabulwe nangu cimo, icalo icakwata amabwe ya cela na mu mpili sha ciko mukembamo umukuba. 10 “Ilyo mwalya no kwikuta, h mukaletasha i na Yehova Lesa wenu pa calo icisuma ico amupeele. j 11 Cenjeleni ukuti tamulabilek Yehova Lesa wenu pa kukanasunga amafunde yakwe no bupingushi bwakwe ne fipope fyakwe ifyo ndemweba lelo; l 12 epali mwalya no kwikuta, mwakuula na mayanda ayasuma no kwikalamo, m 13 ne ng’ombe shenu ne mpaanga shenu fyasanda, na silfere na golde yenu yafula, na fyonse ifyo mwakwata fyasanda; 14 ne mitima yenu yaisansabalika n kabili mwalaba na Yehova Lesa wenu, uwamufumishe mu calo ca Egupti, mu ng’anda ya busha; o 15 uwamulengele ukwenda mu matololo ayakalamba kabili aya kutiinya, p umwali insoka sha busungu q na bakaling’ongo no mushili wa cilaka umushali menshi, uwamufumiishe amenshi mu cilibwe icakosa nga nshi; r 16 uwamuliishishe mana s mu matololo, iyo ifikolwe fyenu fishaishibe, pa kuti amuceefye t kabili amweshe pa kuti akamucitile ifisuma ku ntanshi; u 17 kabili mwatila mu mitima yenu, ‘Amaka yandi no kukosa kwa kuboko kwandi e

ICIPA. 8 a 2Sa 7:14 Amp 3:12 1Ko 11:32 He 12:6 Uks 3:19 b Amg 5:33 2Im 6:31 Am 128:1 Lk 1:6 c 1Sa 12:24 d Ukf 3:8 Le 26:4 Amg 11:12 Neh 9:25 e Amg 11:11 f Imp 13:23 g Ek 20:6 h Amg 6:11 i Am 103:2 Am 134:1 j 1Im 29:14 k Am 106:21 l Amg 6:12 m Amg 32:15 Ye 22:14 Ho 13:6 n Amg 9:4 1Ko 4:7 o Am 106:21 p Amg 1:19 Ye 2:6 q Imp 21:6 r Imp 20:11 Am 78:15 Am 105:41 Am 114:8 1Ko 10:4 s Ukf 16:35 Yh 6:31 Yh 6:49 t Amg 8:2 u 2Ko 4:17 He 12:11 1Pe 1:7



















Ku Kulyo a Ho 12:8 Hab 1:16 1Ko 4:7 b Am 127:1 Amp 10:22 Ho 2:8 c Amg 7:12 d Amg 4:26 Amg 30:18 Yos 23:13 1Sa 12:25 e Da 9:11 Da 9:12 Ams 3:2



















ICIPA. 9 f Amg 11:31 Yos 4:19 g Amg 4:38 Amg 7:1 Amg 11:23 h Imp 13:28 i Imp 13:33 Amg 1:28 Amg 2:21 j Amg 1:30 Amg 20:4 Amg 31:3 Yos 3:11 k Amg 4:24 Na 1:6 He 12:29 l Amg 7:23 Amg 20:16 m Ukf 23:31 Amg 7:24 n Amg 7:8 Ek 36:22

252

fyandetela ifi fyuma.’ a 18 Kabili muleibukisha Yehova Lesa wenu, pantu e umupeela amaka ya kunonka icuma; b pa kuti afishepo icipangano cakwe ico alapile ku fikolwe fyenu, ifyo cili lelo. c 19 “Kabili nga ca kuti mukalaba Yehova Lesa wenu no kukonka balesa bambi no kubabombela no kubafukamina, ndemweba icine cine lelo nati ukuloba mukaloba. d 20 Mukaloba nge nko isho Yehova alelofya ku cinso cenu, pantu tamwakakutike kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu. e mwe bena Israele, 9 “Umfweni, lelo muleabuka uyu Yordani f

pa kuti mwingile no kupoka icalo ku nko ishikalamba kabili isha maka ukucila imwe, g imisumba iikalamba kabili iya malinga ayatali icine cine, h 2 abantu amapaka kabili abatali, bamwana Anaki, i abo mwaishiba kabili abo mwaumfwile abantu balelandapo ati, ‘Nani engeminina ku bana ba kwa Anaki?’ 3 Kabili namwishiba bwino lelo ukuti Yehova Lesa wenu e ulemutangilila pa kwabuka. j Lesa wenu mulilo uonaula. k Akabalofya, l kabili akabacimfisha pa ntanshi yenu; kabili mukabapoke icalo no kubalofya bwangu, nga filya fine Yehova asosele kuli imwe. m 4 “Ilyo Yehova Lesa wenu akabatamfya ku cinso cenu, mwikasosa mu mitima yenu amuti, ‘Mulandu wa bulungami bwesu e co Yehova atupeelela icalo ici,’ n pantu ni pa mulandu wa fyabipa ificita ishi nko e co Yehova aleshitamfisha ku cinso cenu. o 5 Te pa mulandu wa bulungami p bwenu nelyo bukaele bwa mitima yenu q e co mulepokela icalo ca shiko; ni pa mulandu wa fyabipa ificita ishi nko e co Yehova Lesa wenu aleshitamfisha ku cio Ukt 15:16; Amg 12:31; Amg 18:12; p 1Is 8:46; Am 51:5; Ro 3:23; Ro 5:12; Tt 3:5; q Ye 17:9.

253

Bakalifya Lesa imiku 4

nso cenu, a kabili ni pa mulandu wa kuti Yehova afishepo ifyo alapile ku fikolwe fyenu, kuli Abrahamu, b kuli Isaki c na kuli Yakobo. d 6 Kabili mwishibe ukuti te mulandu wa bulungami bwenu e co Yehova Lesa wenu alemupeelela ici calo icisuma; pantu imwe muli bantu abatalama imikoshi. e 7 “Ibukisheni ici: Mwikalaba ifyo mwakalifye Yehova Lesa wenu mu matololo. f Ukutula pa bushiku mwafumine mu calo ca Egupti mpaka ne lyo mwafikile kuno kuntu, mwaba fye abatalama kuli Yehova. g 8 Na mu Horebu mwalengele Yehova ukukalipa ica kuti Yehova afuliilwe imwe icine cine kabili apene amulofye. h 9 Ilyo naninine ulupili ku kupoka amabwe ayapaapaatala, i aya cipangano ico Yehova apangene na imwe, j naikele mu lupili inshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku, k (nshalelya nelyo ukunwa amenshi,) 10 e lyo Yehova ampeele amabwe yabili ayapaapaatala ayalembwapo ku munwe wa kwa Lesa; l kabili pali amashiwi yonse ayo Yehova asosele kuli imwe mu lupili mu kati ka mulilo mu bushiku mwalongene. m 11 Kabili ilyo shapwile nshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku Yehova ampeele amabwe yabili ayapaapaatala, aya cipangano; n 12 kabili Yehova atile kuli ine, ‘Ima, tentemuka bwangu ukufuma pano, pantu abantu bobe abo wafumishe mu Egupti nabayonaula. o Bafuma bwangu mu nshila iyo nabebele. Nabaipangila icimpashanya icaengwa.’ p 13 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli ine ati, ‘Nimona aba bantu, kabili mona! bantu abatalama imikoshi. q 14 Leka mbalofye r mpase ne shina lyabo mwi samba lya muulu, s kabili leka nenge iwe ukuba uluko lwakosa kabili ulukalamba ukubacila.’ t

ICIPA. 9 a Le 18:25 b Ukt 13:15 Ukt 17:8 c Ukt 26:3 d Ukt 28:13 e Ukf 34:9 Am 78:8 Es 48:4 Imi 7:51 f Amg 9:22 Am 78:40 He 3:16 g Ukf 17:2 Imp 11:4 Imp 16:2 Imp 25:2 Amg 31:27 Amg 32:5 Neh 9:16 h Ukf 32:4 Ukf 32:10 Am 106:19 i Ukf 24:12 Ukf 31:18 Ukf 32:16 j Ukf 24:7 Ga 4:24 k Ukf 24:18 l Ukf 31:18 Am 8:3 Mt 12:28 Lk 11:20 m Ukf 19:19 Amg 4:10 Amg 4:12 n Ukf 31:18 Amg 4:13 o Ukf 32:7 Amg 4:16 p Ukf 32:4 q Ukf 32:9 r Ukf 32:10 s Amg 7:24 Am 9:5 t Imp 14:12



















Ku Kulyo a Ukf 19:18 Amg 4:11 b Ukf 32:15 c Imi 7:40 d Ukf 20:3 Ukf 20:4 Amg 5:8 Imi 7:41 e Ukf 32:19 f Ukf 34:28 g Neh 9:18 h Ukf 32:10 i Ukf 32:11 Ukf 32:14 Amg 10:10 Am 106:23 j Ukf 32:2 Ukf 32:21 Ukf 32:35 k Amp 15:29 Yak 5:16 l Ukf 32:4 m Ukf 32:20 Es 30:22 n Imp 11:3 o Ukf 17:7 Amg 6:16 p Imp 11:4 Imp 11:34 q Amg 9:7 r Imp 13:26 Amg 1:19 s Imp 14:3 Imp 14:4 Es 63:10 t Amg 1:32 Am 106:24 He 3:19 u Am 106:25 v Amg 31:27 Imi 7:51

AMALANGO 9:6-24 15 “Awe nalyalwike no kutentemuka ulupili, ilyo ulupili lwalepya umulilo; a na mabwe yabili ayapaapaatala aya cipangano yali mu minwe yandi. b 16 Kabili naliloleshe, kabili moneni mwabembukile Yehova Lesa wenu! Mwaipangiile umwana wa ng’ombe uwaengwa. c Mwafumine bwangu mu nshila iyo Yehova amwebele. d 17 Na ine nabuulile amabwe yabili ayapaapaatala ayali mu minwe yandi no kuyapoosa pa nshi no kuyatoba ninshi mulemonako. e 18 Awe nawile ubukupeme ku cinso ca kwa Yehova, nga pa kubala, inshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku. Nshalelya nangu ukunwa amenshi, f pa mulandu wa lubembu lwenu lonse ulo mwabembwike pa kucita icabipa mu menso ya kwa Yehova ku kumukalifya. g 19 Pantu nalitiinine pa mulandu wa fyo Yehova akalipe pa co mwacitile ica kuti apene amulofye. h Lelo, Yehova akutike kuli ine na pa nshita ilya. i 20 “Yehova afulilwe icibi na pali Aarone ica kuti apene amulofye; j lelo na o nalimupapaatileko k muli ilya nshita. 21 Kabili ulubembu lwenu ulo mwacitile, e kuti umwana wa ng’ombe uo mwapangile, l nalimubuulile no kumoca mu mulilo no kumushonaula, ukumupela asuka aba ngo lukungu; kabili napoosele no bo ubungululu mu mumana uwatentemuka ulupili. m 22 “Kabili, ku Tabera n na ku Masa o na ku Kibrote-hataaba p e ko mwalengele Yehova ukukalipa. q 23 Kabili ilyo Yehova amufumishe ku Kadeshe-barnea, r ati, ‘Kabiyeni no kuyapoka icalo ico nalamupeela!’ mwakeene ukukonka icipope ca kwa Yehova Lesa wenu, s kabili tamwamutetekele t nangu kumfwa kwi shiwi lyakwe. u 24 Ukufuma fye pa bushiku namwishibe, imicitile yenu kuli Yehova ilanga fye ukuti mwalitalama. v

AMALANGO 9:25–10:14 25 “Awe naleele ubukupeme ku cinso ca kwa Yehova inshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku, a naleele ubukupeme muli uyu musango pantu Yehova atile akamulofya. b 26 Kabili natendeke ukupapaata c kuli Yehova no kutila, ‘Mwe Shikulu Mulopwe Yehova, mwionaula abantu benu, ababa nge cipe cenu icaibela, d abo mwalubwile ku maka yenu ayakalamba, abo mwafumishe mu Egupti e ku kuboko ukwakosa. f 27 Ibukisheni ababomfi benu Abrahamu, Isaki na Yakobo. g Mwibika amano ku bumankonso bwa aba bantu na ku fyabipa ifyo bacita na ku lubembu lwabo, h 28 epali aba mu calo i ico mwatufumishemo batila: “Pantu Yehova alifililwe ukubengisha mu calo ico abalaile, kabili pantu alibapatile, e co abatwalile mu matololo ku kubepaya.” j 29 Na imwe bene bantu benu kabili baba nge cipe icaibela k kuli imwe, abantu abo mwafumishe ku maka yakalamba na ku kuboko kwenu ukwatambululwa.’ l

Amabwe yapaapaatala. Ukutemwa ICIPA. 9 a Ukf 34:28 Amg 9:18 Mt 4:2 b Amg 9:19 c Am 99:6 Amp 15:29 Yak 5:16 d Ukf 19:5 Amg 32:9 Am 135:4 Ams 3:2 e 1Is 8:51 f Ukf 32:11 Am 99:6 g Ukf 3:6 Ukf 6:8 Amg 9:5 h Ukf 32:31 Am 78:8 Mk 7:18 i Amg 5:6 j Ukf 32:12 Imp 14:16 Am 115:2 k Amg 4:20 1Is 8:51 Neh 1:10 Am 74:2 Am 95:7 Am 100:3 l Ukf 6:6 Amg 4:34 Es 63:12



















ICIPA. 10

nshita ilya Yehova ati10 “Mu le kuli ine, ‘Basa amabwe

Ukf 34:1 Amg 10:3 Ukf 34:4 Ukf 32:15 Ukf 34:28 q Ukf 20:1 Amg 4:13 r Amg 4:36 Amg 5:4 s Ukf 19:17 Amg 5:22 t Ukf 34:29



















yabili ayapaapaatala nga ya ntanshi, m kabili unine kuli ine mu lupili, kabili upange ne cipao ca cimuti. n 2 Na ine nkalemba pa mabwe yapaapaatala amashiwi ayali pa mabwe ya ntanshi, ayo watobele, kabili ukayabike mu cipao.’ 3 Awe napangile icipao ku cimuti ca mushita no kubasa amabwe yabili ayapaapaatala nga ya pa kubala o no kunina mu lupili, na mabwe yabili yali mu minwe yandi. 4 Kabili alembele pa mabwe yapaapaatala ifilembo fimo fine nge fya pa kubala, p Amashiwi Ikumi (10), q ayo Yehova asosele kuli imwe mu lupili ukufuma mu kati ka mulilo r mu bushiku mwalongene; s na pa numa Yehova ayapeele kuli ine. 5 Awe nalyalwike no kutentemuka ulupili t no kubika amabwe

a Amg 10:2 b Imp 33:31 c Imp 20:23 Imp 20:24 Imp 33:38 d Imp 20:28 e Imp 33:33 f Imp 1:50 Imp 3:6 Imp 8:14 Imp 16:9 g Imp 3:31 Imp 4:15 1Im 15:15 h Amg 18:5 2Im 29:11 i Imp 6:23 Amg 21:5 2Im 30:27 j Imp 18:24 Imp 26:62 Amg 18:1 k Imp 18:20 l Ukf 24:18 Ukf 34:28 m Ukf 32:14 n Ek 33:11 o Ukt 15:18 p Mk 6:8 q Amg 5:29 Amg 6:13 Am 34:9 Amp 8:13

m n o p

Ku Kulyo

254

yapaapaatala mu cipao ico napangile, ukuti yekale mulya, nga filya fine Yehova anjebele. a 6 “Kabili abana ba kwa Israele bafumine ku Beerote Beneyaakani b no kuya ku Mosera. Kulya e ko Aarone afwilile, kabili e ko ashiikilwe; c na Eleasari umwana wakwe umwaume alimupyene pali bushimapepo. d 7 Bafumine kulya no kuya ku Gudigoda, kabili ukufuma ku Gudigoda baile ku Yotebata, e icalo ca mimana. 8 “Muli ilya nshita Yehova apaatwile umukowa wa kwa Lebi f ukuti e wakulasenda icipao ca cipangano ca kwa Yehova, g no kwiminina ku cinso ca kwa Yehova, ku kumubombela h no kulapaalila mwi shina lyakwe ukufika na lelo. i 9 E co Lebi ashakwatila impanga nangu ubupyani j pamo na bamunyina. Yehova e bupyani bwakwe, nga filya fine Yehova Lesa wenu asosele kuli ena. k 10 Lelo ine, naikele mu lupili inshiku nga shilya isha pa kubala, inshiku amakumi yane (40) akasuba no bushiku, l kabili Yehova abwekeshepo ukukutika kuli ine muli ilya nshita. m Yehova tafwaile ukumonaula. n 11 Kabili Yehova atile kuli ine, ‘Ima, kabiye ku bantu ukuti beme baye, bengile no kupoka icalo ico nalaile kuli bashibo ukuti nkabapeela.’ o 12 “Nomba mwe bena Israele, cinshi Yehova Lesa wenu alefwaya kuli imwe? p Yehova Lesa wenu alefwaya ukuti mulemutiina, q pa kuti mule-enda mu nshila r shakwe shonse no kumutemwa s no kubombela Yehova Lesa wenu no mutima wenu onse no mweo wenu onse; t 13 ukuti mulekonka amafunde ya kwa Yehova ne fipope u fyakwe ifyo ndemweba lelo, pa kuti ifintu filemuwamina. v 14 Moneni, imyulu r Amg 5:33; Yos 22:5; Ek 11:20; s Amg 30:16; t Amg 6:5; Amg 11:13; Lk 10:27; u Ukf 24:7; v Amg 6:24.

255

Umulinganya. Icalo babalaile

ya kwa Yehova Lesa wenu, a ne myulu ya myulu, pamo ne sonde b na fyonse ifyabapo. 15 Ku fikolwe fyenu fye e ko Yehova apaleme pa kuti abatemwe, ica kuti asalile abana babo abali no kukonkapo, c e kutila imwe bene, pa bantu bonse, nge fyo cili lelo. 16 E ico sembululeni inkanda ya pa mpela ya mitimad yenu no kukanatalamika imikoshi yenu na kabili. e 17 Pantu Yehova Lesa wenu ni Lesa uwacila balesa f bonse kabili ni Shikulu uwacila bashikulu bonse, g Lesa mukulu, uwa maka kabili uwa kutiinya, h taba na kapaatulula i kabili tapoka amafisakanwa, j 18 apingwila umwana wa nshiwa na mukamfwilwa k kabili atemwa umulebeshi l ku kumupeele ifya kulya ne fya kufwala. 19 Na imwe bene muletemwa umulebeshi, m pantu mwali abalebeshi mu calo ca Egupti. n 20 “Muletiina Yehova Lesa wenu. o E o mulebombela, p kabili kuli ena e ko mulelambatila, q na mwi shina lyakwe e mo mulelapila. r 21 Ena eka e o mulelumbanya, s kabili e Lesa wenu, uwamucitiile ifintu ifikalamba kabili ifya kutiinya ifyo amenso yenu yamwene. t 22 Ilyo ifikolwe fyenu fyaile ku Egupti u bali fye abantu amakumi cinelubali (70), lelo nomba Yehova Lesa wenu amulenga ukufula nge ntanda sha mu muulu. v muletemwa Yeho11 “Kabili va Lesa wenu no kulaw

mumfwila, mulekonka ne fipope fyakwe no bupingushi x bwakwe na mafunde yakwe, inshiku shonse. 2 Kabili namwishiba bwino lelo (pantu nshile-eba abana benu abashaishiba kabili abashamona ukusalapula kwa kwa Yehova y Lesa wenu, ubukulu bwakwe, z ukuboko kwakwe ukwakosa a no kuboko kwakwe ukwatambululwa, b 3 nelyo ifishibilo fyakwe ne milimo yakwe iyo acitile mu Egupti c kuli Farao

ICIPA. 10 a Am 89:11 Am 115:16 Es 66:1 b 1Im 29:11 Am 24:1 1Ko 10:26 c Amg 4:37 Am 105:6 d Amg 30:6 Ye 4:4 Ro 2:29 Flp 3:3 Ko 2:11 e Ukf 34:9 Amg 9:6 Amg 31:27 f Ukf 18:11 2Im 2:5 Am 97:9 g Am 136:3 h Amg 7:21 Neh 1:5 Neh 9:32 i Yb 34:19 Imi 10:34 Ro 2:11 Ef 6:9 j 2Im 19:7 k Am 68:5 Am 146:9 Yak 1:27 l Le 19:10 Amg 24:14 m Le 19:34 n Ukf 22:21 o Amg 6:13 p Lk 4:8 q Amg 13:4 r Amg 6:13 s Ukf 15:2 Am 105:45 Uks 19:6 t 2Sa 7:23 u Ukt 46:27 Ukf 1:5 Imi 7:14 v Ukt 15:5 Amg 1:10 Neh 9:23



















ICIPA. 11 w Amg 6:5 Amg 10:12 Mko 12:30 x Amg 4:45 y Amg 8:5 He 12:6 z Amg 5:24 Amg 9:26 a Ukf 13:3 b Amg 7:19 Es 63:12 c Amg 4:34 Neh 9:10 Am 105:27



















Ku Kulyo a Ukf 14:23 Am 136:15 He 11:29 b Ukf 14:28 Ukf 15:4 c Imp 16:1 Am 106:17 d Imp 16:32 e Amg 7:19 Amg 29:3 f Mt 5:19 g Amg 1:38 h Amg 4:40 Am 91:16 Amp 3:2 Amp 10:27

AMALANGO 10:15–11:13 imfumu ya Egupti na ku calo cakwe conse; 4 nelyo ifyo acitile ku bashilika ba ku Egupti, kuli bakabalwe babo na ku maceleta yabo, ifyo alengele amenshi ya muli Bemba Wakashika ukubunsha balya bantu ilyo balebafulumuna, a kabili Yehova alibonawile ica kuti ukufika na lelo tababa nge fyo bali; b 5 nelyo ifyo amucitiile mu matololo mwasuka mwafika kuno kuntu; 6 nelyo ifyo acitile kuli Datani na Abiramu c bamwana Eliabu mwana Rubene, ilyo umushili wayasamwine akanwa ka uko no kubamina pamo na ba mu mayanda yabo na matenti yabo na babomfi babo bonse ababakonkele pamo ne fitekwa fyabo fyonse mu kati ka kwa Israele onse); d 7 pantu mwali-imwenene na menso yenu imilimo yonse iikalamba iyo Yehova acitile. e 8 “Kabili mulesunga amafunde f yonse ayo ndemweba lelo, pa kuti mukose no kwingila ku kukwata icalo ico muleabukilako ukuti cibe cenu, g 9 kabili pa kuti mwikale inshiku h ishingi mu calo ico Yehova alapile ukupeela ifikolwe fyenu na bana babo, i icalo umwaba umukaka no buci. j 10 “Pantu icalo ico muleya mu kupoka tacili nge calo ca Egupti ico mwafuminemo, umo mwaletanda imbuto no kutapilila ku makasa yenu, nge bala lya musalu. 11 Lelo icalo ico muleya mu kupoka calo ca mpili kabili ica nika. k Amenshi cinwa ni mfula ya mu muulu; 12 icalo ico Yehova Lesa wenu abikako amano. Amenso l ya kwa Yehova Lesa wenu yalolesha pali ici calo inshita pe, ukutula pa kutendeka kwa mwaka no kufika ku kupwa kwa mwaka. 13 “Kabili nga mukomfwila amafunde m yandi ayo ndemweba i Ukt 13:15; Ukt 26:3; Ukt 28:13; Amg 9:5; j Ukf 3:8; Ek 20:6; k Amg 1:7; Amg 8:7; Amg 8:9; l 1Is 9:3; Am 33:18; Am 34:15; m Ukf 15:26; Amg 6:17.

AMALANGO 11:14–12:1

256

Ukusambilisha abana. Ukupoka icalo

lelo pa kuti muletemwa Yehova Lesa wenu no kumubombela no mutima wenu onse no mweo wenu onse, a 14 na ine nkamupeela imfula ku kutapilila icalo cenu pa nshita ya iko, b imfula ya kubangilila ne mfula ya kulekelesha, c kabili mukalonganika ingano shenu ne myangashi yenu na mafuta yenu. 15 Kabili nkamesha umulemfwe mu mpanga yenu uwa fitekwa fyenu, d na imwe mukalya no kwikuta. e 16 Cenjeleni ukuti imitima yenu ikabelelekwa, f ica kuti mwafuma mu nshila mwalapepa na balesa bambi no kubakontamina, g 17 na Yehova aba no bukali pali imwe, aisala ne myulu pa kutila kwiba imfula h no mushili wakaana ukufumya ubulimi bwa uko na imwe mwaloba bwangu mu calo icisuma ico Yehova alemupeela. i 18 “Kabili mubike amashiwi yandi aya mu mitimaj yenu na ku myeo yenu kabili yabe nge cishibilo cakakilwa pa kuboko, kabili yabe nge ca kukaka pa mpumi. k 19 Kabili mulesambilisha abana benu aya mashiwi, muleyasosa ilyo mwikele mu mayanda yenu na lintu mule-enda mu nshila na pa kulaala na pa kubuuka. l 20 Kabili mukayalembe pa nceshi sha pa miinshi isha mayanda yenu na pa mpongolo shenu, m 21 pa kuti mukekale inshiku ishingi n imwe na bana benu mu calo ico Yehova alapile ku fikolwe fyenu ukubapeela, o lyonse ilyo imyulu ikaba pa muulu we sonde. p 22 “Pantu nga mwakulasunga amafunde q yonse aya ayo ndemweba no kuyakonka, ukutemwa Yehova Lesar wenu, ukwenda mu nshila shakwe shonse s no kulambatila kuli ena, t 23 Yehova na o akatamfya inko shonse ishi pa mulandu wenu, u kabili mukapoka icalo ca nko ishi ishikalamba kabili ishafula ukucila imwe. v 24 Ponse apa-

ICIPA. 11 a Amg 4:29 Amg 6:5 Amg 10:12 Mt 22:37 b Le 26:4 Amg 28:12 Am 65:10 Es 30:23 Ye 14:22 c Ye 5:24 Yoe 2:23 Yak 5:7 d Am 104:14 e Amg 6:11 Amg 8:10 Yoe 2:19 f Amg 29:18 Yb 31:27 He 3:12 g Amg 8:19 Amg 30:17 h Amg 28:23 1Is 8:35 2Im 7:13 Ams 4:7 i Amg 4:26 Amg 8:19 Amg 30:18 Yos 23:13 j Amg 6:6 Am 37:31 Amp 7:3 Es 51:7 k Ukf 13:9 Ukf 13:16 Amg 6:8 l Amg 4:9 Amg 6:7 Am 34:11 Am 78:5 Amp 22:6 Ef 6:4 m Amg 6:9 n Amg 4:40 Amg 6:2 Amp 3:2 Amp 4:10 Amp 9:11 o Ukt 13:15 p Am 72:5 Am 89:29 q Amg 6:17 Amg 11:13 Lkm 12:13 r Amg 6:5 Lk 10:27 s Yos 22:5 Am 81:13 Ek 11:20 t Amg 10:20 Amg 13:4 u Ukf 23:28 Amg 9:5 Yos 3:10 Am 44:2 v Amg 4:38 Amg 7:1 Amg 9:1



















Ku Kulyo a Yos 1:3 Yos 14:9 b Ukt 15:18 Ukf 23:31 c Amg 7:24 Yos 1:5 d Ukf 23:27 Amg 2:25 Yos 2:9 Yos 5:1 e Amg 28:2 Amg 28:15 Amg 30:1 Amg 30:15 f Amg 28:1 Am 19:11 Es 1:19

kanyanta ulukasa lwenu pakaba penu. a Ukutula ku matololo ukufika ku Lebanone, ukutula pa Mumana, umumana wa Yufrate, ukufika kuli bemba wa ku masamba e kukaba umupaka wenu. b 25 Takuli nangu umo uukeminina pa ntanshi yenu. c Yehova Lesa wenu akalenga aba mu calo d conse ico mwanyantapo ukumutiina no kuba no mwenso, nga filya fine amulaile. 26 “Moneni, ndebika pali imwe lelo ipaalo ne citiipu: e 27 mukapaalwa nga ca kutila mukomfwila amafunde ya kwa Yehova Lesaf wenu ayo ndemweba lelo; 28 kabili mukatiipwa g nga ca kutila tamwakomfwile amafunde ya kwa Yehova Lesah wenu kabili nga mwafuma na mu nshila iyo ndemweba lelo, no kukonka balesa bambi abo mushaishiba. 29 “Kabili ilyo Yehova Lesa wenu amwingisha mu calo ico muli no kupoka, i mukabike ne paalo pa Lupili lwa Gerisimu j ne citiipu pa Lupili lwa Ebali. k 30 Bushe tashili bushilya bwa Yordani ukulola ukuwila akasuba, mu calo ca bena Kanaani abekala mu Araba, l apalungatana na Gilgali, m mupepi ne miti ikalamba iya kwa More? n 31 Pantu muleabuka uyu Yordani ku kwingila no kupoka icalo ico Yehova Lesa wenu alemupeela, kabili mukacipoke no kwikalamo. o 32 Kabili mulebika amano ku kucita ifipope fyonse no bupingushi p ifyo ndemweba lelo. q r

“Aya e mafunde no bu12 pingushi ifyo mulingis

le ukubikako amano ukukonka t mu calo ico Yehova Lesa wa fikolwe fyenu akamupeela, inshiku shonse isho mukaba no mweo g Le 26:16; Es 1:20; h Ro 2:8; Ro 2:9; i Ukf 23:23; Amg 9:1; j Amg 27:12; Yos 8:33; k Amg 27:13; Yos 8:34; l Amg 1:7; Amg 3:17; Yos 12:3; m 2Is 4:38; n Ukt 12:6; o Amg 9:1; Yos 1:11; p Amg 4:45; q Amg 5:32; Amg 12:32; Am 119:4; 1Yo 5:3; ICIPA. 12 r Le 26:46; Amg 4:5; s Le 19:37; Le 25:18; t Amg 4:40; Amg 6:1; Yak 1:22.

257

Ukulofya ukupepa kwa bufi. Inama

pano nse. a 2 Mukonaule b ififulo fyonse umo inko mulepoka icalo shalebombela balesa ba shiko, pa mpili shasansuka na pa tupili na mwi samba lya muti onse uwalelema. c 3 Kabili mukabongolole ifiipailo d fyabo no kutobaula ifyaimikwa fyabo ifya mabwe, e kabili mukoce mu mulilo ifimuti fyabo ifyaimikwa f no kuputaula balesa babo ababaswa, g kabili mukalofye ne shina lyabo mulya muntu. h 4 “Mwikacita ifyo kuli Yehova Lesa wenu, i 5 lelo mukafwaye icifulo ico Yehova Lesa wenu akasala mu mikowa yenu yonse no kubikapo ishina lyakwe, pa kuti likale palya, na imwe e ko mukaye. j 6 Kabili e ko mukaletwala imituulo yenu iya koca k na malambo yenu ne fya pe kumi l fyenu no musangulo wa mu minwe yenu m ne mituulo n ya mulapo wenu ne mituulo o yenu iya kuitemenwa na mabeli ya ng’ombe shenu na ya mpaanga shenu. p 7 Kabili mukaleliila kulya kuntu ku cinso ca kwa Yehova Lesaq wenu no kusekelela mu mulimo wenu onse, r imwe na ba mu mayanda yenu, pantu Yehova Lesa wenu namupaala. 8 “Mwikacita fyonse ifyo tulecita pano lelo, cila muntu ukulacita ifyo alemona ukuti e fyalungama, s 9 pantu mucili tamulaingila umwa kutuushisha, t mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela. 10 Kabili mukaabuke Yordani u no kwikala mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela ukuti cibe cenu, v kabili akamulenga ukutuusha ku balwani benu bonse abamushinguluka, kabili mukekala umutelelwe. w 11 Kabili icifulo x ico Yehova Lesa wenu akasala pa kuti ishina lyakwe likale mulya e ko mukaletwala fyonse ifyo ndemweba, imituulo y yenu iya koca na malambo yenu, ifya pe kumi z fyenu no musanguloa wa mu minwe yenu na fyonse

ICIPA. 12 a Amg 4:10 1Is 8:40 b Ukf 34:13 c Ek 20:28 d Aba 2:2 Aba 6:25 e Ukf 23:24 2Is 18:4 f Ukf 34:13 1Is 15:13 2Is 23:14 2Im 14:3 g Imp 33:52 Amg 7:5 Amg 7:25 h Ukf 23:13 Yos 23:7 i Le 18:3 Amg 12:31 2Is 17:15 j Amg 26:2 2Im 7:12 k Le 1:3 l Amg 12:17 Amg 14:22 m Imp 18:19 Amg 12:11 n Le 7:16 Le 22:18 o Le 23:38 1Im 29:9 Esr 2:68 p Amg 12:17 Amg 15:19 q Amg 14:23 Amg 15:20 r Le 23:40 Amg 12:12 Amg 12:18 Amg 14:26 Am 32:11 Am 100:2 Flp 4:4 s Imp 15:39 Aba 17:6 Amp 21:2 t 1Is 8:56 1Im 23:25 He 4:8 u Yos 3:17 v Amg 4:22 Amg 9:1 w Amg 33:28 1Is 4:25 Am 4:8 Amp 1:33 x Amg 12:6 Amg 14:23 Amg 16:2 Amg 26:2 y Le 1:3 z Amg 14:22 Amg 26:12 a Imp 18:19 Amg 12:6



















Ku Kulyo a Le 7:16 Le 22:18 b Amg 14:26 1Is 8:66 Neh 8:10 Flp 4:4 c Imp 18:24 Amg 10:9 Amg 14:29 Yos 13:14 d Le 17:4 1Is 12:28 e 2Im 7:12 f Amg 12:21 Amg 14:26 g Le 5:2 Le 13:3 h Amg 14:5 Amg 15:22

AMALANGO 12:2-18

ifyo mwasala ukuti fibe imituulo ya mulapo a wenu uo mukalapa kuli Yehova. 12 Kabili mukasekelele ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu, b imwe na bana benu abaume na bana benu abanakashi na babomfi benu abaume na babomfi benu abanakashi no mwina Lebi uuli mu kati ka mpongolo shenu, pantu takwata impanga nelyo ubupyani pamo na imwe. c 13 Cenjeleni epali mwatuula imituulo ya koca mu cifulo conse ico mwamona. d 14 Lelo mu cifulo Yehova akasala, mu mukowa wenu umo, e mo mukaletuulila imituulo yenu iya koca, kabili e mo mukalecitila fyonse ifyo ndemweba. e 15 “Ilyo mwafuluka ukulya inama e lyo mwingaipaya, f kabili mukalelya inama ukulingana ne paalo lya kwa Yehova Lesa wenu ilyo amupeela, mu kati ka mpongolo shenu. Uwakowela g no wasanguluka kuti ailya, pamo nge mpombo ne nsebula. h 16 Umulopa wena mwikalalya. i Mukaupongolole pa nshi nga menshi. j 17 Tamwakasuminishiwe ukuliila mu kati ka mpongolo shenu ica pe kumi ica ngano k nelyo ica mwangashi nelyo ica mafuta yenu nelyo amabeli ya ng’ombe shenu na ya mpaanga shenu l nelyo imituulo yonse iya mulapo wenu uo mukalapa nelyo imituulo m yenu iya kuitemenwa nelyo umusangulo wa mu minwe yenu. n 18 Lelo ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu e ko mukafiliile, mu cifulo ico Yehova Lesa wenu akasala, o imwe na bana benu abaume na bana benu abanakashi na babomfi benu abaume na babomfi benu abanakashi na bena Lebi abali mu kati ka mpongolo shenu; kabili mukasekelele p ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu mu mulimo wenu i Ukt 9:4; Le 7:26; Le 17:10; Amg 15:23; 1Sa 14:33; Ek 33:25; Imi 15:29; j Le 17:13; Amg 15:23; k Amg 14:22; l Amg 12:6; Amg 14:23; m Le 23:38; n Imp 18:11; o Amg 12:11; Amg 14:23; p Amg 12:7; Amg 12:12; Flp 3:1.

AMALANGO 12:19–13:5

Umulopa. Bakasesema ba bufi

onse. 19 Cenjeleni ukuti tamulekeleshe abena Lebi a inshiku shenu shonse isha pano calo. 20 “Ilyo Yehova Lesa wenu akakusha icalo cenu, b nga filya fine amulaile, c na imwe mukatila, ‘Lekeni tulye inama,’ pantu twafuluka ukulya inama, ilyo lyonse mwafuluka ukulya inama kuti mwalya. d 21 Nga ca kuti icifulo ico Yehova Lesa wenu akasala ukubikapo ishina e lyakwe cikaba ukutali kuli imwe, mukepayepo ing’ombe shenu shimo nelyo impaanga shenu shimo isho Yehova amupeela, nge fyo namwebele, kabili mukaliile mu kati ka mpongolo shenu ilyo lyonse mwafuluka ukulya inama. f 22 Lelo filya fine mulya impombo ne nsebula, e fyo mukalye g ne shi shine: abakowela h na basanguluka bonse pamo kuti balyako. 23 Mukapampamine fye pa kukanalya umulopa, i pantu umulopa e mweo j kabili mwikaliila umweo kumo ne nama. 24 Mwikaulya. Mukaupongolwele pa mushili kwati menshi. k 25 Mwikaulya, pa kuti ifintu fikamuwamine l pamo na bana benu abakakonkapo, pantu mukacita icalungama mu menso ya kwa Yehova. m 26 Ifya mushilo n fyenu ifikaba ifyenu, ne mituulo o yenu iya mulapo mukasende, kabili mukese ku cifulo uko Yehova akasala. p 27 Kabili mukaletuula imituulo ya koca, q umunofu no mulopa, r pa ciipailo ca kwa Yehova Lesa wenu; kabili umulopa wa malambo yenu mukaleupongolwela ku ciipailo ca kwa Yehova Lesa wenu, s lelo umunofu wena mukalelya. 28 “Cenjeleni, kabili mukaleumfwila amashiwi yonse aya ayo ndemweba, t pa kuti ifintu fikamuwamine u pamo na bana benu abakakonkapo umuyayaya, pantu mukacita icalungama mu menso ya kwa Yehova Lesa wenu. v

ICIPA. 12 a Imp 18:21 Amg 14:27 2Im 31:4 Neh 10:38 Mal 3:8 b 1Is 4:21 c Ukt 15:18 Ukf 34:24 Amg 11:24 d Le 11:2 Amg 14:4 e Amg 14:23 2Im 7:12 f Amg 12:15 g Amg 14:5 Amg 15:22 h Le 15:3 Le 15:16 i Le 3:17 Amg 12:16 j Ukt 9:4 Le 17:11 Le 17:14 k Le 17:13 Amg 15:23 l Amg 4:40 Es 3:10 m Amg 6:18 Amg 13:18 n Imp 5:9 Imp 18:19 o Le 22:18 p Amg 12:11 q Le 1:9 r Le 17:11 s Le 4:30 t Am 89:31 Am 105:45 1Yo 5:3 u Ga 6:7 v Amp 4:4



















Ku Kulyo a Ukf 23:23 Amg 9:3 Amg 19:1 Am 44:2 Am 78:55 b Amg 6:10 Am 105:44 c Amg 7:16 Am 106:36 Ek 20:28 Ef 4:17 d Le 18:3 Amg 12:4 e Le 18:21 Le 20:2 Amg 18:10 2Is 17:15 Ye 32:35 f Amg 5:1 Yos 22:5 Am 119:4 g Amg 4:2 Yos 1:7 Amp 30:6



















ICIPA. 13 h Amg 18:22 Ye 6:13 Ek 13:2 Sek 13:4 i Ye 23:25 Ye 27:9 j Mko 13:22 2Te 2:9 k Ye 28:9 Mt 7:22 l Es 8:19

258

29 “Ilyo Yehova Lesa wenu akalofya inko isho muleya mu kupoka icalo, a mukashipoke icalo no kwikalamo. b 30 Cenjeleni epali na imwe mwaikatwa mu citeyo cabo, c pa numa ya kulofiwa kwa shiko ku cinso cenu, kabili epali mwaipusha pali balesa ba shiko, amuti, ‘Bushe ishi nko shalebombela shani balesa ba shiko? Na ifwe bene e fyo tukacita.’ 31 Mwikacita ifyo kuli Yehova Lesa wenu, d pantu conse ica bunani kuli Yehova ico apata e co shacita kuli balesa ba shiko, pantu na bana babo abaume na bana babo abanakashi lyonse baboca mu mulilo kuli balesa ba shiko. e 32 Amashiwi yonse ayo ndemweba e yo mukabikeko amano ukucita. f Mwikalundako nangu ukufumyako. g h

“Nga kasesema nelyo uu13 lota ifiloto aima mu kati i

kenu kabili amupeela icishibilo nelyo asesema, j 2 kabili icishibilo nelyo ica kusesema ico asosele kuli imwe, k ati, ‘Natuye tukonke balesa bambi, abo mushaishibe, no kubabombela,’ caisacitika, 3 mwikakutika ku mashiwi ya kwa kasesema uyo nelyo aya walotele iciloto, l pantu Yehova Lesa wenu alemwesham ukumona nga mwalitemwa Yehova Lesa wenu no mutima wenu onse no mweo wenu onse. n 4 Mulekonka Yehova Lesa wenu, kabili e o muletiina, kabili muleumfwila na mafunde yakwe, mulekutika na kwi shiwi lyakwe, kabili e o mulebombela, kabili e o mulelambatilako. o 5 Kabili kasesemap ulya nelyo uulota ifiloto akepaiwe, q pantu asosa ifya kupondokela Yehova Lesa wenu, uwamufumishe mu calo ca Egupti no kumulubula mu ng’anda ya busha, no kumufumya mu nshila iyo Yehova Lesa wenu amwebele ukwendamo; r e m Amg 8:2; Am 66:10; Mt 24:24; 1Ko 11:19; 2Te 2:11; n Amg 6:5; Amg 10:12; Mt 22:37; o Amg 10:20; p Es 9:15; q Amg 18:20; Ye 14:14; Sek 13:3; r Amg 6:14.

259

Ukwipaya umusangu. Ifyasanguluka

ico mukafumye icabipa mu kati kenu. a 6 “Nga munonko, umwana mwaume wa kwa noko, nelyo umwana mwaume obe nelyo umwana mwanakashi obe nelyo umukashi obe uo watemwa nelyo umunobe uuli kuli iwe ngo mweo obe, b akutunka mu bumfisolo ati, ‘Natuye tubombele balesa bambi,’ c abo iwe nelyo ifikolwe fyobe mushaishiba, 7 aba muli balesa ba bantu na bantu abashinguluka imwe, ababa mupepi na imwe nelyo ababa ukutali, ukufuma ku mpela ya calo no kufika ku mpela ya calo, 8 wikanakila ku kufwaya kwakwe d nelyo ukukutika kuli ena, kabili ilinso lyobe likamumfwila ubulanda, e kabili wikamubelela uluse, nelyo ukumucingilila; 9 lelo ukamwipaye. f Ukuboko kobe e ko kukabalilepo ukuba pali ena pa kuti afwe, na maboko ya bantu bonse yakakonkepo. g 10 Kabili ukamupoole amabwe, mpaka akafwe, h pantu afwaile ukukufumya kuli Yehova Lesa obe, uwakufumishe mu calo ca Egupti, mu ng’anda ya busha. i 11 Kabili abena Israele bonse bakomfwa no kutiina, kabili tabakabwekeshepo ukucita icabipa nge ci mu kati kenu. j 12 “Nga waumfwa mu musumba umo uo Yehova Lesa obe alekupeela ukwikalamo abantu balesosa ati, 13 ‘Abaume ifinangwa nabafuma mu kati k kenu kabili baleongola abekashi ba mu musumba wabo, l abati: “Natuye tubombele balesa bambi,” abo mushaishiba,’ 14 mukafwaye no kuceeceeta no kwipukisha; m kabili nga cashininkishiwa ukuti ca cine, icintu ca bunani calicitwa mu kati kenu, 15 mukepaye abekashi ba mu musumba uyo ku lupanga. n Mukaonaule na conse icilimo, ne fitekwa fya uko, mukafyonawile o ku lupanga. 16 Kabili ifipe fyonse ifya muli uyo musumba ifyo mwapo-

ICIPA. 13 a Amg 17:7 1Ko 5:13 b 1Sa 18:1 c 1Is 11:4 2Pe 2:1 d Amp 1:10 Ga 1:8 e Ek 9:5 f Ukf 22:20 Ukf 32:27 Imp 25:5 g Amg 17:7 h Le 20:2 Le 20:27 Amg 17:5 i Ukf 13:3 j Amg 17:13 Amg 19:20 1Ti 1:20 1Ti 5:20 k 1Sa 2:12 1Is 21:10 Yu 19 l 2Is 17:21 m Amg 17:4 Amg 19:15 1Ti 5:19 He 10:28 n 2Im 28:6 o Ukf 22:20 Le 27:28



















Ku Kulyo a Yos 6:24 b Yos 8:28 Ye 49:2 Mk 1:6 c Yos 6:18 Yos 7:1 d Yos 7:26 Yos 22:20 e Ukf 33:19 Am 78:38 f Ukt 22:17 Ukt 26:4 Ukt 28:14 g Amg 12:32 Neh 1:5 Am 119:4 1Yo 5:3 h Ukf 15:26 Amg 6:18



















ICIPA. 14 i Es 63:16 Es 64:8 Ye 3:19 1Ko 8:6 j Le 19:28 Ye 16:6 k Le 21:5 l Ukf 19:6 Le 19:2 Le 20:26 Amg 28:9 Esr 9:2 1Pe 1:15 m Ukf 19:5 Amg 7:6 Amg 26:18 n Le 11:43 Le 20:25 Ek 4:14 Imi 10:14 o Le 11:2 p 1Is 4:23 q Le 11:3 r Le 11:4 s Le 11:6 t Le 11:5 u Le 11:7 Es 65:4 Es 66:17

AMALANGO 13:6–14:8

ka mukafilonganye pa kati ka lubansa lwa uko, kabili mukoce uyo musumba a ne fipe fyonse fya uko ifyo mwapoka fikabe ngo mutuulo uutuntulu kuli Yehova Lesa wenu, kabili umusumba ulya ukabe ifitantaala umuyayaya. b Wikakuulwa na kabili. 17 Kabili mwikekatilila icili conse icifwile ukonaulwa, c pa kuti Yehova abweshemo ubukali d bwakwe ubupya ngo mulilo no kuba ne nkumbu kuli imwe no kumubelela uluse e no kumufusha, nga filya fine alapile ku fikolwe fyenu. f 18 Pantu mufwile ukulakutika kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu pa kulakonka amafunde g yakwe yonse ayo ndemweba lelo, pa kuti mulecita icalungama mu menso ya kwa Yehova Lesa wenu. h bana baume ba kwa 14 “Muli Yehova Lesa wenu. Mwii

laiteeta j nelyo ukuibeya ulupala k pa mpumi shenu pa mulandu wa muntu uwafwa. 2 Pantu muli ba mushilo l kuli Yehova Lesa wenu, kabili Yehova alimusala ukuba abantu bakwe, ukuba nge cipe cakwe ica mutengo, m pa bantu na bantu bonse aba pano isonde. 3 “Mwilalya conse ica bunani. n 4 Ishi e nama isho mwingalya: o ing’ombe, impaanga ne mbushi, 5 insebula ne mpombo p na sele ne mbushi ya mu mpanga ne mpelembe ne mpaanga ya mu mpanga ne cibushi mabwe; 6 ne nama yonse iyalepuka amabondo kabili iyapanduka pabili amabondo, iibukula insaku. q Yena kuti mulelya. 7 Isha mu shibukula umulemfwe isho mushifwile ukulya nelyo ishalepuka amabondo ayapanduka ni shi: ingamila r na kalulu s na pati, t pantu shilabukula umulemfwe lelo tashalepuka amabondo. Muleshimona ukuti shalikowela. 8 E lyo ne nkumba, u pantu yalilepuka amabondo lelo taibukula. Muleimona

AMALANGO 14:9–15:4 ukuti yalikowela. Mwilalyako umunofu wa shiko, kabili mwilakumyako na ku fitumbi fya shiko. a 9 “Ifya mu menshi ifyo mwingalya ni fi: Conse icakwata utulebelebe na mamba mulelya. b 10 Kabili conse icishakwata utulebelebe na mamba mwilalya. c Mulecimona ukuti calikowela. 11 “Icuni conse icasanguluka mulelya. 12 Lelo ifi fyena mwilalya: kapumpe ne cikoshi icilye sabi, ne kubi, d 13 na pungwa wakashika na pungwa wafiita e ne misango yonse iya bapungwa; 14 ne misango yonse iya bamwankole; f 15 na mwakatala g ne cipululu na petrele no lukoshi mu musango wa luko; 16 akapululu ne cipululu h ca matwi ayatali ne shipi, 17 na mukanga i ne kubi ne nondo, 18 na kabaso ne misango yonse iya nkoba, na pupute na kasusu. j 19 Kabili tonse utupupuka mu mabumba yakalamba muletumona ukuti twalikowela. k Mwilalya. 20 Icipupuka conse icasanguluka mulelya. 21 “Mwilalya conse icaifwila. l Kuti mwacipeela ku mulebeshi uuli mu mpongolo shenu, ukuti alye; nelyo kuti mwacishitisha kuli umbi umbi, pantu muli bantu ba mushilo kuli Yehova Lesa wenu. “Mwilaipikila akana ka mbushi mu mukaka wa kwa nyina. m 22 “Mulepeela ica pe kumi pa mbuto shonse isho mwasombola mwi bala umwaka no mwaka. n 23 Kabili mukaleliila ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu, mu cifulo akasala ukuti ishina lyakwe likale mulya, ica pe kumi ca ngano shenu, o ica mwangashi wenu ne ca mafuta yenu na mabeli ya ng’ombe shenu na ya mpaanga shenu; p pa kuti musambilile ukutiina Yehova Lesa wenu inshiku shonse. q 24 “Lelo ngo lwendo lwamulepela, r pantu mwafilwa ukucise-

Ica pe kumi. Inkongole ICIPA. 14 Le 11:8 Le 11:9 Le 11:10 Le 11:13 Le 11:14 Le 11:15 Le 11:16 Le 11:17 Le 11:18 Le 11:19 Le 11:20 Ukf 22:31 Le 17:15 Le 22:8 Ek 4:14 m Ukf 23:19 Ukf 34:26 n Amg 12:11 Amg 26:12 o Amg 12:6 p Amg 12:17 Amg 15:19 q Am 5:7 Am 19:9 Am 111:10 Amp 8:13 Es 8:13 He 12:28 r Ukf 23:31 Amg 11:24 Amg 12:21



















a b c d e f g h i j k l

Ku Kulyo a Amg 12:5 b Ukf 23:25 Amg 28:5 Amp 10:22 Mal 3:10 c Amg 12:15 d Imp 28:7 e Amg 12:7 Amg 26:11 Am 100:2 f Imp 18:21 Amg 12:19 2Im 31:4 1Ko 9:13 g Imp 18:20 Imp 26:62 Amg 10:9 Yos 14:3 h Amg 26:12 i Amg 12:12 j Ukf 22:21 Amg 10:18 k Amg 26:12 Yak 1:27 l Amg 15:10 Am 41:1 Mal 3:10 m Amp 11:24 Amp 19:17 Lk 6:35



















ICIPA. 15 Le 25:2 Yak 2:13 Amg 31:10 Ukf 12:43 Amg 14:21 Amg 23:20 r Amg 14:29 Amg 28:8 Amp 11:25 Amp 14:21 Amp 28:27

n o p q

260

nda, apo icifulo ico Yehova Lesa wenu akasala ukubikapo ishina a lyakwe cikaba ukutali sana kuli imwe, (pantu Yehova Lesa wenu akamupaala,) b 25 mukacishitishe, kabili mukafumbate indalama mu minwe yenu no kuya ku cifulo Yehova Lesa wenu akasala. 26 Kabili mukabomfye indalama ukushitamo icili conse ico mwafuluka, c nampo nga ni ng’ombe, impaanga, imbushi, umwangashi ne fya kunwa ifikola d fimbi na conse ico mwafwaya; kabili kulya e ko mukaliile pa cinso ca kwa Yehova Lesa wenu no kusekelela, e imwe na ba mu ng’anda yenu. 27 Kabili abena Lebi abali mu kati ka mpongolo shenu, mwikabalekelesha, f pantu tabakwata impanga nelyo ubupyani pamo na imwe. g 28 “Pa mpela ya myaka itatu mukafumyepo conse ica pe kumi ica pali fyonse ifyo mwasombola muli uyo wine mwaka, h no kucibika mu mpongolo shenu. 29 Kabili abena Lebi, i apo tabakwata impanga nelyo ubupyani pamo na imwe, no mulebeshi j no mwana wa nshiwa na mukamfwilwa, k abali mu kati ka mpongolo shenu, bakese, bakalye no kwikuta; pa kuti Yehova Lesa wenu amupaale l mu mulimo m onse uwa minwe yenu uo mukalabomba. ilyo imyaka cine15 “Lyonse lubali (7) yapwa mukalesuulako ku nkongole. 2 Kabili ifi e fyo mukalecita: n onse uwakongweshe umunankwe akasuuleko ku co umunankwe akongwele. Ekapinda umunankwe nelyo munyina ukubwesha, o pantu ni Yehova e upingwile ukulasuulako kuli ishi nkongole. p 3 Umbi umbi q ena kuti wamupinda; lelo fyonse ifyo wakongweshe munonko ukasuuleko. 4 Na lyo line, takuli nangu umo pali imwe uukaba umupiina, pantu Yehova akamupaala r mu calo ico Yehova Lesa wenu alemu-

261

Mwikaba abatani. Ibeli lya kwa Lesa

peela ukuti cibe cenu, a 5 nga mwaumfwa fye kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu no kubika amano ku mafunde yonse ayo ndemweba lelo. b 6 Pantu Yehova Lesa wenu akamupaala nga filya fine amulaile, kabili mukashimisha c inko ishingi, lelo imwe tamwakaashime; kabili mukateka inko ishingi, lelo imwe tashakamuteke. d 7 “Nga munyinenwe aba umupiina mu kati kenu mu musumba wenu umo, mu calo cenu ico Yehova Lesa wenu alemupeela, mwikatalamika imitima yenu nelyo ukuba abatani kuli munyinenwe umupiina. e 8 Pantu mufwile ukumufumbatwila iminwe f no kumwashimisha conse ico alekabila, ico abulwa, ilyo asha iciikatilo. 9 Cenjeleni epali mu mitimag yenu mwaba itontonkanyo lyabipa, no kutila, ‘Umwaka walenga cinelubali (7), umwaka wa kusuulako inkongole, wapalama,’ h na menso yenu yaba ayatani kuli munyinenwe umupiina, i kabili mwamutana, na o alilila kuli Yehova pa mulandu wenu, j kabili caba ulubembu kuli imwe. k 10 Mukamupeele, l kabili mwikaleka imitima yenu ukuba na kaso pa kumupeela, pantu pali uyu mulandu Yehova Lesa wenu akamupaala mu micitile yenu yonse na mu mulimo wenu onse. m 11 Pantu mu calo tamwakabale amubulwa umupiina. n E co ndemwebela nati, ‘Mulefumbatule minwe yenu kuli munyinenwe uwacula kabili umupiina uuli mu calo cenu.’ o 12 “Nga munonko ashitishiwa kuli iwe, umuHebere umwaume nelyo umuHebere umwanakashi, p kabili akubombela imyaka mutanda (6), mu mwaka walenga cinelubali (7) ukamuleke akafume kuli iwe akabe umuntungwa. q 13 Kabili nga wamuleka afuma kuli iwe umuntungwa, wikamuleka aye mi-

ICIPA. 15 a Imp 33:53 Am 135:12 b Amg 4:40 Yos 1:7 Es 1:19 c Amg 28:12 Amp 22:7 d Amg 28:13 1Is 4:24 e Amp 21:13 Yak 2:16 1Yo 3:17 f Le 25:35 Am 37:26 Amp 19:17 Mt 5:42 Lk 6:35 Ga 2:10 g Amp 4:23 Ye 17:10 Mt 15:19 h Amg 15:1 i Amp 28:22 1Pe 4:9 j Ukf 22:23 Amg 24:15 Yb 34:28 Amp 21:13 Yak 5:4 k Mt 25:45 Yak 4:17 l Imi 20:35 2Ko 9:7 1Ti 6:18 He 13:16 m Amg 15:4 Amg 24:19 Am 41:1 Amp 22:9 Es 32:8 2Ko 9:8 n Mt 26:11 o Amp 3:27 Mt 5:42 Lk 12:33 Imi 2:45 p Ukf 21:2 Le 25:39 q Amg 15:1 Ye 34:14



















Ku Kulyo a Ukf 3:21 Ukf 12:36 Amp 3:27 Ko 4:1 b Amp 10:22 Imi 20:35 c Ukf 20:2 Amg 5:15 Mt 18:33 d Ukf 21:5 e Ukf 21:6 f Amg 15:10 g Le 19:13 Amg 24:15 h Ukt 30:30 i Ukf 13:2 Ukf 34:19 Le 27:26 Imp 3:13 Imp 18:15 Imp 18:17 j Ukf 22:30 Amg 12:6 k Amg 12:5 Amg 14:23 Amg 16:11 l Le 22:20 Amg 17:1 Mal 1:8 He 9:14 m Amg 12:15 Amg 12:22 n Amg 14:5 1Is 4:23

AMALANGO 15:5-23

nwe nkutwa. a 14 Ukamupeeleko impaanga sha mu mukuni ne fya pa kupumina ingano pobe na mafuta ne fya mu ca kukaminamo umwangashi. Filya fine Yehova Lesa obe akupaala, e fyo ukamupeko. b 15 Kabili ukaleibukisha ukuti wali umusha mu calo ca Egupti na Yehova Lesa obe alikulubwile. c E co ndemwebela ifi fintu lelo. 16 “Kabili nga atila kuli iwe, ‘Nshafumeko kuli imwe!’ pantu alikutemwa pamo na ba mu ng’anda yobe, pantu ifintu fyalimuwamine ilyo ali na iwe, d 17 e lyo ukabuule ica kutulilako no kumushintilisha ukutwi ku ciibi no kutula ukutwi kwakwe ukufisha na mu ciibi, na o akabe umusha obe umuyayaya. e E fyo ukacite na ku mubomfi obe umwanakashi. 18 Cikakukosela ukumuleka afume kuli iwe umuntungwa; f pantu pa myaka mutanda (6) akubombeele icilambu ca miku ibili ica walembwa fye ncito, g kabili Yehova Lesa obe alikupaalile muli conse ico walecita. h 19 “Ibeli lyonse ililume ilyafyalwa mu ng’ombe shenu na mu mpaanga shenu mukalipeele kuli Yehova Lesa wenu. i Mwikabomfya amabeli ayalume aya ng’ombe shenu ukubomba imilimo, nangu ukubeya amabeli ayalume aya mpaanga shenu. j 20 Ku cinso ca kwa Yehova Lesa obe e ko ukaleliliila umwaka no mwaka mu cifulo ico Yehova akasala, k iwe na ba mu ng’anda yobe. 21 Lelo nga mwaba iya kalema, iisunta nelyo impofu, akalema akali konse akabipa, wikalipaila Yehova Lesa obe. l 22 Ukaliliile mu kati ka mpongolo shobe, ilyakowela ne lyasanguluka pamo, m filya fine ulya impombo ne nsebula. n 23 Umulopa wa liko wena mwikalya. o Mukaupongolwele pa mushili nga menshi. p o Ukt 9:4; Le 7:26; Le 17:10; 1Sa 14:33; Imi 15:20; p Le 17:13; Amg 12:16.

AMALANGO 16:1-16

Ica Kucilila. Umutebeto wa Nsankwe

“Mukaleibukisha umweshi wa Abibu, a no kusefya ica kucilila kuli Yehova Lesa b wenu, pantu ni mu mweshi wa Abibu e mo Yehova Lesa wenu amufumishe mu Egupti ubushiku. c 2 Kabili mukalepeela ilambo lya ca kucilila kuli Yehova Lesa wenu, d impaanga ne ng’ombe, e mu cifulo umo Yehova akasala ukuti ishina lyakwe likale. f 3 Mwikaliliila pamo no mukate uwatutumuka. Pa nshiku cinelubali (7) g mukalye umukate uushatutumuka, umukate wa bucushi, pantu mwafumine lubilo lubilo mu calo ca Egupti. h Mukalecita ifi pa kuti muleibukisha ubushiku mwafumine mu calo ca Egupti inshiku shonse isho muli aba mweo. i 4 Kabili mwikasangwa muli no mufuba wa citutumushi mu calo cenu conse pa nshiku cinelubali (7), j no munofu onse, uwa nama iyo mukepaya ilambo icungulo pa bushiku bwa ntanshi, wikekala ubushiku bonse ukufika ulucelo. k 5 Tamwakasuminishiwe ukupeela ilambo lya ca kucilila muli imo iya misumba yenu iyo Yehova Lesa wenu alemupeela. 6 Lelo mu cifulo ico Yehova Lesa wenu akasala ukuti ishina lyakwe likale, l e mo mukapeelele ilambo lya ca kucilila mu cungulo ilyo fye akasuba kawa, m ukulingana ne nshita ilya ine mwafumiinepo mu calo ca Egupti. 7 Kabili mukaleocela no kuliila n mu cifulo ico Yehova Lesa wenu akasala, o kabili ulucelo mukalebwelelamo ku matenti yenu. 8 Inshiku mutanda (6) mukalelya umukate uushatutumuka; kabili pa bushiku bwalenga cinelubali (7) mukalelongana ukulongana kwacindamisha1 kuli Yehova Lesa wenu. p Mwikabombamo umulimo. 9 “Mukalependa imilungu cinelubali (7). Mukaletendeka uku-

16

Amg 16:81 Iyi e nshita baleibukisha ubushiku bafumine mu Egupti.

ICIPA. 16 a Ukf 12:2 Ukf 13:4 b Ukf 12:14 Le 23:5 Imp 9:2 Imp 28:16 1Ko 5:7 He 11:28 c Ukf 34:18 d Mt 26:17 Lk 22:7 e Ukf 12:5 2Im 35:7 f Amg 12:5 1Is 8:29 g Ukf 13:3 Le 23:6 Imp 28:17 1Ko 5:8 h Ukf 12:33 i Ukf 12:14 Ukf 13:8 Ukf 13:9 j Ukf 12:15 Ukf 13:7 k Ukf 12:10 Ukf 34:25 l Amg 16:2 m Ukf 12:6 Imp 9:3 Mt 26:20 n Ukf 12:8 2Im 35:13 o 2Is 23:23 Yh 2:13 Yh 11:55 p Ukf 12:16 Le 23:8



















Ku Kulyo a Ukf 23:16 Ukf 34:22 Le 23:15 b Imp 28:26 2Im 8:13 c Amg 16:17 1Ko 16:2 2Ko 8:12 d Amg 12:7 e Imp 15:16 f Amg 10:18 g Yak 1:27 h Amg 12:5 i Ukt 15:13 Ukf 3:7 Amg 5:15 j Lkm 12:13 1Yo 5:3 k Ukf 23:16 Le 23:34 Imp 29:12 Amg 31:10 Sek 14:16 Yh 7:2 l Le 23:40 Amg 12:12 Amg 26:11 Neh 8:10 Neh 8:17 Lkm 5:18 m Le 23:36 Neh 8:18 n Amg 7:13 Amg 28:8 Amg 30:16 o Flp 4:4 1Te 5:16 p Ukf 23:14 Ukf 34:23 q Ukf 23:15 Le 23:6 Imp 28:17

262

penda imilungu cinelubali ilyo icikwakwa capita mu ngano shaiminina umuku wa kubalilapo. a 10 E lyo mwingasefya umutebeto wa milungu kuli Yehova Lesa wenu, b ukulingana no mutuulo wa kuitemenwa uwa mu minwe yenu uo mukapeela, ukulingana ne fyo Yehova Lesa wenu amupaala. c 11 Kabili mukalesekelela ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu, d imwe na bana benu abaume na bana benu abanakashi na babomfi benu abaume na babomfi benu abanakashi na bena Lebi abali mu mpongolo1 shenu na balebeshi e na bana ba nshiwa f na bamukamfwilwa, g abali mu kati kenu, mu cifulo ico Yehova Lesa wenu akasala ukuti ishina lyakwe likale. h 12 Kabili muleibukisha ukuti mwali abasha mu Egupti, i kabili mulesunga ifipope ifi no kufikonka. j 13 “Mukalesefya umutebeto wa nsakwe k inshiku cinelubali (7) nga mwalonganika ifilefuma palya mupumina ingano, mwalonganika na mafuta ne fifuma umo mukamina imyangashi. 14 Kabili mukalesekelela mu mutebeto wenu, l imwe na bana benu abaume na bana benu abanakashi na babomfi benu abaume na babomfi benu abanakashi na bena Lebi na balebeshi na bana ba nshiwa na bamukamfwilwa, abali mu mpongolo shenu. 15 Mukasefye umutebeto m kuli Yehova Lesa wenu inshiku cinelubali (7) mu cifulo akasala, pantu Yehova Lesa wenu akamupaala n muli fyonse ifya mwi bala lyenu na mu mulimo onse uwa minwe yenu, na imwe mukabe fye abasangalala. o 16 “Imiku itatu mu mwaka abaume benu bonse bakalemonekela ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu ku cifulo akasala: p mu mutebeto wa mukate ushatutumuka, q mu mutebeto Amg 16:111 Nelyo, “mu musumba.”

263

Abapingushi. Inte shibili

wa milungu, a na mu mutebeto wa nsakwe, b kabili kwikaba uwa kumoneka ku cinso ca kwa Yehova minwe nkutwa. c 17 Ica bupe ca muntu onse cikabe ukulingana ne fyo Yehova Lesa wenu amupaala. d 18 “Mukaisontele abapingushi e na bacilolo f mu kati ka mpongolo shenu isho Yehova Lesa wenu alemupeela ukulingana ne mikowa yenu, na bo bakalepingula abantu ubupingushi b wa l u n g a m a . 19 M w i ka l a nyonganya ubupingushi. g Mwikaba na kapaatulula h nelyo ukupoka amafisakanwa, pantu amafisakanwa yalapofwisha amenso ya ba mano i no kupondamika amashiwi ya balungami. 20 Umulinganya—umulinganya e o mukaleba na o, j pa kuti mube no mweo no kwikala mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela. k 21 “Mwikemika umusango onse uwa cimuti ukuba ica kupepa mupepi ne ciipailo ca kwa Yehova Lesa wenu ico mukapanga. l 22 “Kabili mwikemika icaimikwa ca mabwe, m ico Yehova Lesa wenu apata icine cine. n Yehova Lesa 17 “Mwikepaila wenu ilambo lya ng’ombe iilume nelyo impaanga iyaba na kalema akali konse; pantu ca bunani kuli Yehova Lesa wenu. o 2 “Nga ca kuti mu kati kenu, mu musumba wenu umo pa misumba iyo Yehova Lesa wenu alemupeela, mwasangwa umwaume nelyo umwanakashi uwacita icabipa mu menso ya kwa Yehova Lesa wenu pa kupula mu cipangano cakwe, p 3 kabili aleya na ku kupepa balesa bambi no kubakontamina nelyo ukukontamina akasuba atemwa umweshi nelyo ifya mu muulu, q ico nshasosele ukuti mulecita, r 4 kabili bamweba na imwe mwaumfwa no kufwailisha mwafwailisha, kabili moneni! casangwa ukuti ca cine, s ica bunani nacicitwa

ICIPA. 16 a Amg 16:10 b Amg 16:13 c Ukf 23:15 Ukf 34:20 Am 96:8 d Amg 16:10 2Ko 8:12 e Ukf 18:26 Amg 1:16 2Im 19:5 f Imp 11:16 1Im 23:4 g Ukf 23:2 Le 19:15 1Sa 8:3 h Amg 1:17 Amp 24:23 Imi 10:34 i Ukf 23:8 1Sa 12:3 Lkm 7:7 Ams 5:12 j Amg 25:16 Ek 18:8 Mk 6:8 k Amg 4:1 l Ukf 34:13 Aba 3:7 2Im 33:3 m Ukf 23:24 Le 26:1 Amg 12:3 n Amg 12:31 Ye 44:4



















ICIPA. 17 o Le 22:20 Amg 15:21 Mal 1:8 p Amg 4:23 Amg 13:6 Aba 2:20 q Amg 4:19 Ye 8:2 Ek 8:16 r Ye 7:18 Ye 19:5 s Amg 13:14 Yh 7:51



















Ku Kulyo a Amg 13:10 b Imp 35:30 Mt 18:16 Yh 8:17 2Ko 13:1 1Ti 5:19 He 10:28 c Amg 19:15 d Amg 13:9 e Amg 13:5 1Ko 5:13 f Amg 1:17 g Imp 35:11 h 1Is 3:28 Es 1:17 Ye 5:28 i 1Is 3:16 j Amg 12:5 Am 122:2 Am 122:5 k Amg 19:17 Amg 21:5 Hg 2:11 Mal 2:7 l 1Sa 7:16 m Amg 19:17 Amg 21:5 n Mal 2:7 o Amg 5:32 Amg 12:32 Yos 1:7 Amp 4:27

AMALANGO 16:17–17:14 mu Israele! 5 mukafumishe uyo mwaume nelyo umwanakashi uwacita icabipa ici ku nse ya mpongolo shenu, uyu mwaume atemwa umwanakashi, mukamupoole amabwe mpaka akafwe. a 6 Akepaiwe nga ashininwa ne nte b shibili nelyo shitatu. Ekepaiwa nga ashininwa fye ne nte imo. c 7 Iminwe ya nte e yo ikabalilepo ukuba pali ena ku kumwipaya, ne minwe ya bantu bonse pa numa; d e fyo mukafumye icabipa mu kati kenu. e 8 “Ngo mulandu wa bupingushi wamupesha amano, f umulandu wa kusumya umulopa, g uuletelwe ku cilye, h nelyo umo nga bamucena, nelyo imilandu ya kukansana, i mu mpongolo shenu, mukeme no kuya ku cifulo ico Yehova Lesa wenu akasala, j 9 mukaye kuli bashimapepo, k abena Lebi, l na ku mupingushi uukabapo mu nshiku isho, kabili mukepushe, na bo bakamweba ifya kupingula. m 10 E lyo mukakonke ifyo bakamweba ukufuma kuli cilya cifulo ico Yehova akasala; kabili mukacite ukulingana fye na fyonse ifyo bakamweba. 11 Ukulingana na mafunde bakamweba, kabili ukulingana no bupingushi bakamweba, e fyo mukakonke. n Mwikafuma ku mashiwi ayo bakamweba, ukuya ku kwa kulyo nangu ku kwa kuso. o 12 Kabili umuntu uukaituntumba no kukanakutika kuli shimapepo uwiminina ku kubombela Yehova Lesa wenu nelyo ku mupingushi, p uyo muntu akafwe; q e fyo mukafumye ububi muli Israele. r 13 Kabili abantu bonse bakomfwa no kutiina, s kabili tabakabwekeshepo ukuituntumba. 14 “Ilyo mukafika mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela, no kucipoka no kwikalamo, t kabili mwatila, ‘Natusonte imfumu p Am 19:13; Amp 11:2; Ho 4:4; q He 10:28; r Amg 13:5; 1Ko 5:13; s Imp 15:31; Amg 13:11; Amg 19:20; t Amg 7:1; Yos 1:3; Am 44:2.

AMALANGO 17:15–18:15

Imfumu ikakopolole Amafunde

ya kututeka nge fyo caba ku nko shonse ishatushinguluka’; a 15 mukasonte uo Yehova Lesa wenu akasala ukuba imfumu. b Mukasonte imfumu ukufuma pali bamunyinenwe. Tamwakasuminishiwe ukusonta umbi umbi uushili munyinenwe ukumuteka. 16 Cikulu fye ikaifushisha bakabalwe, c nangu ukulenga abantu ukubwelela ku Egupti pa kuti ifushe bakabalwe; d pantu Yehova asosele kuli imwe ati, ‘Mwikabwekeshapo ukubwelela mu nshila iyi.’ 17 Kabili ikaifushisha abakashi, ukuti umutima wa iko wikafuma kuli ine; e kabili ikaifushisha nga nshi silfere na golde. f 18 Kabili ilyo yaikala pa cipuna ca bufumu bwa iko, ikakopolwele mwi buuku amafunde ayasungwa na bashimapepo, abena Lebi. g 19 “Kabili ikasunge ilyo ibuuku, no kulabelengamo inshiku shonse ilyo ili no mweo, h pa kuti isambilile ukutiina Yehova Lesa wa iko pa kulakonka amashiwi yonse aya mafunde aya ne fipope ifi pa kulaficita; i 20 ukuti umutima wa iko wi-ituumika pali bamunyina j no kuti ifuma ku mafunde ukuya ku kwa kulyo nelyo ku kwa kuso, k pa kuti ikale inshiku ishingi pa bufumu, l pamo na bana ba iko muli Israele.

ICIPA. 17

abena Lebi, 18 “Bashimapepo no mukowa onse uwa kwa Lebi, m tabakakwate impanga nelyo ubupyani pamo na Israele. Imituulo ya pa mulilo wa kwa Yehova, e kutila ifyatuulwa kuli ena, e fyo bakalelya. n 2 E ico takakwateko ubupyani muli bamunyina. Yehova e bupyani bwakwe, o nga mulya mwine asosele kuli ena. 3 “Ifi e fyo abantu bakalapeela bashimapepo, ilyo baipaya ilambo lya ng’ombe iilume nelyo impaanga: Bafwile ukupeela bashimapepo ukuboko, inshetelo, ne cifu. 4 Mukalemupee-

a 1Sa 8:5 1Sa 8:20 1Sa 10:19 b 1Sa 9:17 1Sa 10:24 1Sa 16:12 c Amg 20:1 2Sa 8:4 Am 20:7 Amp 21:31 d Es 31:1 Es 36:9 Ek 17:15 e 1Is 11:3 Neh 13:26 f Yb 31:24 Am 62:10 1Ti 6:9 g Amg 31:9 Amg 31:26 2Is 22:8 h 2Im 34:18 i Amg 11:18 Am 1:2 Am 119:97 j 1Sa 15:17 2Im 32:25 Am 131:1 Mko 10:42 1Pe 5:5 k Amg 5:32 1Sa 13:13 1Is 15:5 l Amp 10:27



















ICIPA. 18 m Imp 18:24 Amg 10:9 Yos 13:33 n Imp 18:8 Yos 13:14 1Ko 9:13 o Imp 18:20



















Ku Kulyo a Ukf 23:19 Imp 18:12 Amg 26:10 2Im 31:4 Neh 12:44 b Ukf 28:1 Imp 3:10 Amg 10:8 Amg 17:12 c Imp 35:2 d Amg 12:5 Amg 16:2 Am 26:8 e 2Im 31:2 f Le 7:10 Lk 10:7 1Ti 5:18 g Le 18:26 Amg 12:30 h Le 18:21 Amg 12:31 2Is 16:3 2Im 28:3 Am 106:37 Ye 19:5 Ye 32:35 i 2Is 17:17 Imi 16:16 j Le 19:26 Imi 19:19 k Ek 21:21 l Ukf 22:18 m Es 47:9 n Le 20:27 1Im 10:13 o Le 19:31 2Im 33:6

264

la ifya ntanshi pa ngano shenu, pa mwangashi wenu, pa mafuta yenu, na pa masako ya mpaanga shenu. a 5 Pantu e o Yehova Lesa wenu asala mu mikowa yenu yonse ukubombela mwi shina lya kwa Yehova, pamo na bana bakwe abaume inshiku shonse. b 6 “Kabili ngo mwina Lebi afuma mu misumba yenu iya mu Israele, umo atubilisha, c kabili aya ku cifulo ico Yehova akasala pa mulandu wa kuti afuluka ukuyako, d 7 akabombele mwi shina lya kwa Yehova Lesa wakwe ificita bamunyina bonse abena Lebi, abeminina kulya pa ntanshi ya kwa Yehova. e 8 Akalye ifilingene ne fyo balyako, f ukulunda pa fyo asanga mu fyo ashitisha ifyashiile ifikolwe fyakwe. 9 “Ilyo mukengila mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela, mwikasambilila ukucita ifya bunani ifyo isho nko shicita. g 10 Ekasangwa muli imwe onse uoca umwana wakwe umwaume nelyo umwana wakwe umwanakashi mu mulilo, h onse uubuka imbuko, i uucita ifinjelengwe j nelyo onse uusobela ifya ku ntanshi k nelyo ing’anga, l 11 nelyo uulowa m nelyo uwipusha ku umfwana ne mipashi n nelyo ku waishibisha ifya kusobela o nelyo onse uwipusha ku bafwa. p 12 Pantu onse uucita ifi fintu wa bunani kuli Yehova, kabili ni pa fya bunani fine ifi Yehova Lesa wenu aletamfisha inko ku cinso cenu. q 13 Mukaleba ababula akabi kuli Yehova Lesa wenu. r 14 “Pantu ishi nko mulepyana shalekutika ku ba finjelengwe s na ku babuka imbuko; t lelo imwe, Yehova Lesa wenu tamusuminishe ukucita ifya musango yu. u 15 Kasesema uuli mu kati kenu, muli bamunyinenwe, uwaba nga p 1Sa 28:3; 1Sa 28:11; Es 8:19; Ga 5:20; q Le 18:24; Amg 9:4; r 2Sa 22:24; Am 37:18; Mt 5:48; 2Pe 3:14; s Le 19:26; 2Is 21:2; 2Is 21:6; t Yos 13:22; u Am 147:20; Imi 14:16.

265

Kasesema mukalamba asobelwa

ine, e o Yehova Lesa wenu akamwimisha—e o mukomfweko a— 16 ukulingana ne fyo mwaebele Yehova Lesa wenu mu Horebu pa bushiku mwalongene, b amuti, ‘Wileka tubwekeshepo ukumfwa ishiwi lya kwa Yehova Lesa wesu, kabili wileka tubwekeshepo ukumona umulilo uyu uukalamba, epali twafwa.’ c 17 Na o Yehova atile kuli ine, ‘Bacita fye bwino ukusosa ifi basosa. d 18 Nkabemisha kasesema muli bamunyinabo, uwaba nga iwe; e kabili nkabika amashiwi yandi mu kanwa kakwe, f na o akabeba fyonse ifyo nkamweba. g 19 Kabili umuntu uushakomfwile amashiwi yandi ayo akasosela mwi shina lyandi, nkamulubulwisha. h 20 “ ‘Lelo, kasesema uwaitunga ukusosela mwi shina lyandi amashiwi ayo nshamwebele ukusosa i nelyo uwasosela mwi shina lya balesa bambi, j uyo kasesema akafwe. k 21 Kabili nga mwatila mu mitima yenu: “Nga tukeshiba shani amashiwi ayo Yehova ashisosele?” l 22 ilyo kasesema alandila mwi shina lya kwa Yehova na yo mashiwi tayacitike nelyo tayali aya cine, ayo te mashiwi Yehova asosele. Uyo kasesema aituntumbile fye ukusosa ayo mashiwi. m Mwikamutiina.’ n Yehova Lesa wenu 19 “Ilyo akalofya inko isho Yehova o

Lesa wenu alemupeela icalo ca shiko, na imwe mwashifumyamo kabili mwaikala na mu misumba ya shiko na mu mayanda ya shiko, p 2 mukaipaatwilepo imisumba itatu mu kati ka calo cenu ico Yehova Lesa wenu alemupeela ukuba icenu. q 3 Mukalesunga bwino imisebo, kabili mukakanye icalo ico Yehova Lesa alemupeela mu fiputulwa fitatu, kabili e ko onse uwaipaya umuntu akabutukila. r 4 “Nomba ifi e fyo cakulaba ku waipaya umuntu uwingabu-

ICIPA. 18 a Ukt 49:10 Imp 24:17 Lk 7:16 Lk 24:19 Yh 1:45 Yh 6:14 Imi 3:22 Imi 7:37 b Ukf 19:17 Amg 9:10 c Ukf 20:19 d Amg 5:28 e Ukf 34:28 Imp 12:3 Mal 3:1 Mt 4:2 Mt 11:29 Lk 24:27 Lk 24:44 Yh 5:46 f Yh 8:28 Yh 17:8 g Yh 12:49 Yh 15:15 He 1:2 h Imi 3:23 i Amg 13:1 Ye 14:14 Ye 28:11 Ek 13:6 Mt 7:15 j Amg 13:2 1Is 18:19 Ye 23:13 k Amg 13:5 Ye 27:15 Sek 13:3 l 1Yo 4:1 m Ye 28:15 n Amp 29:25



















ICIPA. 19 o Ukf 34:24 Yos 24:8 p Amg 6:10 Amg 7:1 Amg 9:1 Amg 12:29 q Ukf 21:13 Imp 35:14 Yos 20:7 r Yos 20:9



















Ku Kulyo a Imp 35:15 Amg 4:42 b 2Is 6:5 c Imp 35:25 d Imp 35:12 Imp 35:19 Yos 20:5 2Sa 14:7 e Amg 17:8 Yos 20:4 2Im 19:10 f Amg 19:2 g Ukt 15:18 Ukf 23:31 Amg 11:24 h Ukt 28:14 Amg 12:20 i Amg 11:22 Amg 12:32 1Yo 5:3 j Yos 20:8 k Amg 21:9 2Is 21:16 Amp 6:17 Ye 7:6 Yn 1:14 Mt 27:4 l Am 5:6 Am 55:23 Imi 20:26

AMALANGO 18:16–19:13 tukila kulya no kuba no mweo: Umuntu nga auma umunankwe mu kukanaishiba kabili tamupatile kale; a 5 nelyo nga aya no munankwe mu mpanga ku kuteba inkuni, kabili aimya isembe ku kuboko kwakwe ukuti ateme umuti, ne sembe lyasokoka mu mupini, b kabili lyakoma umunankwe na o afwa, akabutukile ku musumba umo pali iyi misumba no kuba no mweo. c 6 Lelo nga te ifyo, uwa kulandulad umulopa, pa mulandu wa kuti umutima wakwe naukalipa, kuti afulumuna uyu kepaya no kumusanga, pantu umusebo utali; kabili kuti amumina imfwila, nangu ca kuti uyu muntu takwete umulandu wa kupingwilwa ukufwa, e apo tamupatile kale. 7 E co ndemwebela nati, ‘Mukaipaatwilepo imisumba itatu.’ f 8 “Kabili nga Yehova Lesa wenu akusha impanga yenu ukulingana ne fyo alapile ku fikolwe fyenu, g kabili amupeela ne calo conse ico alaile ukupeela ifikolwe fyenu, h 9 pantu mukalasunga amafunde yonse ayo ndemweba lelo ku kuyacita, ku kutemwa Yehova Lesa wenu na pa kwenda mu nshila shakwe inshiku shonse, i e lyo mukalundeko imisumba na imbi itatu kuli iyi itatu, j 10 pa kuti umulopak wa kaele wikasuuma mu calo cenu ico Yehova Lesa wenu alemupeela ukuba icalo cenu, no kuti pekaba umulandu wa mulopa pali imwe. l 11 “Lelo ngo muntu alipatam umunankwe, kabili amubelamina no kumwimina no kumumina imfwila na o afwa, n no yu muntu abutukila ku musumba umo pali iyi misumba, 12 abakalamba ba mu musumba wakwe bakatuma abakuyamubuula, kabili bakamupeele mu minwe ya wa kulandula umulopa, ukuti akafwe. o 13 Ilinso lyobe liikamumfwila m Mt 15:19; 1Yo 3:15; n Ukf 21:12; Imp 35:16; Amg 27:24; o Ukt 9:6; 1Is 2:5; 1Is 2:31.

AMALANGO 19:14–20:14 ubulanda, a kabili mukafumye umulandu wa mulopa wa kaele mu Israele, b pa kuti ifintu fikamuwamine. 14 “Mwikasesesha ku numa umupaka wa munenu, c uo ifikolwe fyapakwile mu mpanga yenu iyo mukakwata mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela. 15 “Inte imo teti ishinine umuntu pa cili conse ico abifya nelyo pa lubembu lonse, d nga ca kuti acita ulubembu ululi lonse. Inte shibili nelyo shitatu e shikashininkisha umulandu. e 16 Inte nga yapangila umuntu no kumupeela umulandu wa bucipondoka, f 17 abo bantu babili abalekansana bakeminine ku cinso ca kwa Yehova, pa ntanshi ya bashimapepo na bapingushi abakabapo mu nshiku isho. g 18 Kabili abapingushi bakafwailishe, h kabili ngo yo muntu ni nte ya bufi kabili aleshinina munyina umulandu wa bufi, 19 mukacite kuli ena ukulingana no kupanga kwakwe kuli munyina, i kabili mukafumye icabipa mu kati kenu. j 20 Awe abashalapo bakomfwa no kuba no mwenso, kabili tabakatale abacita icabipa nge ci mu kati kenu. k 21 Kabili amenso yenu yekomfwa ubulanda: l umweo pa mulandu wa mweo, ilinso pa linso, ilino pa lino, iminwe pa minwe, ulukasa pa lukasa. m “Nga mwafuma mwaya mu kulwa na balwani benu kabili mwamona bakabalwe na maceleta, n abantu abengi ukumucila, mwikabatiina; pantu Yehova Lesa wenu ali na imwe, o uwamufumishe mu calo ca Egupti. p 2 Kabili ilyo mwapalama ku bulwi, shimapepo na o akapalame no kulanda ku bantu. q 3 Kabili akabebe ati, ‘Umfweni, mwe bena Israele, lelo mulepalama ku bulwi ku kulwa na balwani benu. Mwileka imitima yenu ibe no mwenso. r Mwitiina no kubutauka nelyo ukututuma pa mulandu

20

Inte sha bufi. Amafunde ya nkondo ICIPA. 19 a Amg 19:21 b Le 24:17 Le 24:21 Imp 35:33 Amg 21:9 2Sa 21:1 c Amg 27:17 Yb 24:2 Amp 23:10 d Imp 35:30 Amg 17:6 e 1Is 21:10 Mt 18:16 Mt 26:60 Yh 8:17 2Ko 13:1 1Ti 5:19 He 10:28 f Ukf 23:1 1Is 21:13 Am 27:12 Mko 14:56 g Amg 17:9 Amg 21:5 h Amg 13:14 Amg 17:4 2Im 19:6 Yb 29:16 i Amp 19:5 Da 6:24 j Amg 21:21 Amg 24:7 1Ko 5:13 k Amg 13:11 Amg 17:13 1Ti 5:20 l Amg 19:13 m Ukf 21:23 Le 24:20 Mt 5:38



















ICIPA. 20 n Yos 11:4 o Amg 3:22 Amg 31:6 Am 20:7 Am 46:7 Amp 21:31 Ro 8:31 p Ukf 13:3 q Imp 31:6 Aba 20:28 1Sa 30:7 2Im 13:12 r Am 27:3 Es 35:4 Es 41:10



















Ku Kulyo a Am 3:6 b Ukf 14:14 Amg 32:30 Yos 23:10 c Imp 31:14 Amg 16:18 d Lkm 2:24 e Am 145:9 Lkm 3:13 f Amg 24:5 g Aba 7:3 h Imp 13:33 Imp 14:1 Imp 32:9 Amg 1:28 Imi 21:13 i Yos 11:19 j Le 25:46 Amg 20:15 Yos 9:22 Yos 9:27 k Am 120:7 l Imp 31:7 m Imp 31:9 Imp 31:18 n Yos 8:2

266

wabo, a 4 pantu Yehova Lesa wenu aleya na imwe ku kumulwila ku balwani benu ukuti amupusushe.’ b 5 “Bacilolo c na bo bakasose ku bantu, abati, ‘Nani uukuulile ing’anda ipya nomba talati aisule? Abwelele ku ng’anda yakwe, epali afwila mu bulwi no muntu umbi aisula. d 6 Kabili nani uwalima ibala lya myangashi nomba talati alyeko? Abwelele ku ng’anda, epali afwila mu bulwi no muntu umbi alyako. e 7 Nani uwakobekela umwanakashi nomba talati amusende? Abwele ku ng’anda, f epali afwila mu bulwi no muntu umbi amusenda.’ 8 Kabili bacilolo bakakonkanyepo ukusosa ku bantu abati, ‘Nani uuletiina kabili uuli no mwenso? g Abwelele ku ng’anda, pa kuti elenga imitima ya bamunyina ukutompoka ngo mutima wakwe.’ h 9 Kabili ilyo bacilolo bapwisha ukulanda ku bantu, bakasonte na bakalamba ba mabumba ya bashilika aba kutungulula abantu. 10 “Nga mwapalama ku musumba ku kulwa na o, mukatume amashiwi ku bena musumba ukuti mulefwaya umutende. i 11 Kabili na bo bene nga batila balefwaya umutende kabili bamwiswila ne mpongolo, ninshi abantu bonse abasangwamo bakaba benu aba kubomba umulimo wa kupatikisha, kabili bakamubombele. j 12 Lelo abena musumba nga bakaana umutende, k kabili bamulwisha, e lyo mukaushinguluke, 13 na Yehova Lesa wenu akaupeela mu minwe yenu, kabili mukepaye umwaume onse uulimo ku lupanga. l 14 Mukasheko fye abanakashi na bana abanono m ne fitekwa n na conse icili mu musumba, fyonse ifipe ifyo mwapoka mukasende; o kabili mukalye ifya kulya ifyo mukapoka ku balwani benu, abo Yehova Lesa wenu amupeela. p o Imp 31:12; Imp 31:27; 2Im 14:13; Am 68:12; p Yos 22:8.

267

Umuntu nga asangwa nafwa

15 “E fyo mukacite ku misumba yonse iyatalukisha kuli imwe iishili iya pa misumba ya nko ishi. 16 Mu misumba ya aba bantu iyo Yehova Lesa wenu alemupeela ukuti ibe yenu mwena mwikaleka fyonse ifipema ukuba no mweo, a 17 pantu mufwile ukubonaula, abena Hiti na bena Amore, abena Kanaani na bena Perisi, abena Hibi na bena Yebusi, b nga filya fine Yehova Lesa wenu amwebele; 18 pa kuti bekasambilisha imwe ukucita ukulingana ne fya bunani fyabo fyonse, ifyo bacita kuli balesa babo, na imwe mwabembukila Yehova Lesa wenu. c 19 “Nga mwashinga umusumba pa nshiku ishingi pa kulwa na o ukuti mu-upoke, mwikonaula imiti ya uko pa kuitema d kwi sembe; pantu kuti mwalyako, e ico mwikaitema, nga kuti mwashinga shani umuti wa mu mpanga kwati muntu? 20 Kano fye umuti uo mwishibe ukuti te muti wa fya kulya, wena e o mukonaule, kabili mukauteme no kukuulilako ica kucandililae umusumba uulelwa na imwe, mpaka wawa. “Nga mwasanga umuntu nabamwipaya mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela ukuti cibe cenu, nalaala mu mpanga, no umuumiine imfwila te sh ibikwe, f 2 a b a kala m b a muli imwe na bapingushi g benu bakafumine ku misumba iishingulwike uwipaiwe no kupima; 3 kabili bakafwailishe ukumona umusumba uuli mupepi no muntu uwipaiwe. E lyo abakalamba ba uyo musumba bakabuule umwana wa ng’ombe umukota uwa pa ng’ombe uo bashabomfyapo ku milimo kabili uushakulikwapo kwi koli; 4 kabili abakalamba ba musumba uyo bakatentemushishe umwana wa ng’ombe umukota ku mupokapoka uupitamo amenshi uushalimwamo nangu ukubyalwamo

21

ICIPA. 20 a Yos 6:17 Yos 10:28 Yos 11:11 b Amg 7:1 c Ukf 34:15 Amg 7:4 Yos 23:12 Am 106:35 Es 2:6 1Ko 5:6 1Ko 15:33 d Neh 9:25 e 2Im 26:15 Lkm 9:14 Es 37:33 Ye 6:6 Ek 17:17



















ICIPA. 21 f Am 9:12 Amp 28:17 Es 26:21 g Amg 16:18



















Ku Kulyo a Imp 35:33 b Ukf 28:1 Amg 18:5 c Imp 6:23 1Im 23:13 d Amg 17:9 Amg 19:17 Mal 2:7 e Am 26:6 Mt 27:24 f 2Sa 3:28 Am 7:3 g Amg 13:5 2Sa 7:23 h Imp 16:22 Ye 26:15 Yn 1:14 i Amg 19:13 j Amg 13:18 Am 11:4 Amp 15:3 He 4:13 k Amg 20:13 Yos 21:44 l Imp 31:9 Amg 20:14 m Ukt 29:20 Ukt 34:3 Aba 14:2 n Es 3:24 1Ko 11:6 o Imp 20:29 Amg 34:8 p Amg 24:1 q Le 25:46

AMALANGO 20:15–21:14 imbuto, kabili bakafune umukoshi wa mwana wa ng’ombe mu mupokapoka uyo. a 5 “E lyo bashimapepo abana baume ba kwa Lebi bakapalame, pantu e bo Yehova Lesa wenu asala ku kumubombela b na ku kupaalila c mwi shina lya kwa Yehova kabili e bakupingula umulandu onse uwa fikansa no wa mpumo. d 6 Kabili abakalamba bonse aba uyo musumba abali mupepi no wipaiwe bakasambile iminwe e yabo pa mwana wa ng’ombe umukota, uwafunwa mukoshi mu mupokapoka; 7 kabili bakaasuke no kutila, ‘Iminwe yesu tayasuumishe uyu mulopa, na menso yesu tayamweneko ulesuuma. f 8 Mwishingamika abantu benu abena Israele, abo mwalubwile, g mwe Yehova, kabili mwibika umulandu wa mulopa h mu kati ka bantu benu abena Israele.’ Kabili umulandu wa mulopa wikaba pali bena. 9 Na imwe—mukafumya umulandu wa mulopa mu kati kenu, i pantu mukacita icalungama mu menso ya kwa Yehova. j 10 “Nga mwafumina ku kulwa na balwani benu na Yehova Lesa abapeela mu minwe k yenu kabili mwabasenda bunkole; l 11 kabili pali bankole wamona umwanakashi umusuma, kabili wamutemwa m no kumubuula pa kuti abe umukashi obe, 12 ukamwingishe mu kati ka ng’anda yobe. Nomba akabeye umutwe n wakwe onse no kusemba amaala yakwe, 13 kabili akafuule ica kufwala ca bunkole no kwikala mu ng’anda yobe no kuloosha wishi na nyina umweshi uutuntulu; o e lyo wingakumana nankwe, no kumubuula ukuti abe nabwinga obe, kabili akabe umukashi obe. 14 Kabili nga waleka ukumutemwa, ukamuleke akaye p uko atemenwe, lelo wikamushitisha mu ndalama. Wikaba no buluku q kuli ena pa numa ya kumuseebanya.

AMALANGO 21:15–22:11

Ubupyani bwa bana. Ukukulika

15 “Ngo muntu akwata abakashi babili, umo uwatemwikwa na umbi uwapatwa, kabili uwatemwikwa no wapatwa, bamufyalila abana abaume, kabili umwana mwaume ibeli afyalwa ku wapatwa, a 16 mu bushiku bwa kupyanika abana bakwe abaume pa fyo akwata, takasuminishiwe ukucita umwana mwaume wa watemwikwa ibeli pa ntanshi ya mwana mwaume wa wapatwa, uuli ibeli. b 17 Pantu umwana mwaume wa wapatwa e o afwile ukumona ukuti e beli, no kumupeela ifiputulwa fibili muli fyonse ifyo akwata, c pantu uyu e ntendekelo ya maka ya bufyashi bwakwe. d Insambu sha bubeli shakwe. e 18 “Ngo muntu ali no mwana cintomfwa kabili uwatalama, f uushumfwa kwi shiwi lya kwa wishi nelyo kwi shiwi lya kwa nyina, g kabili bamulungika lelo talebomfwila, h 19 bawishi na banyina bakamwikate no kumutwala ku bakalamba ba mu musumba ku mpongolo ya ku mwabo, i 20 e lyo bakasose ku bakalamba ba uyo musumba abati, ‘Umwana wesu uyu ni cintomfwa kabili alitalama; tomfwa kwi shiwi lyesu, j muliili k kabili ni cakolwa.’ l 21 E lyo abaume bonse aba mu musumba bakamupoole amabwe, mpaka akafwe. E fyo mukafumye icabipa mu kati kenu, kabili Israele onse akomfwa no kutiina. m 22 “Kabili ngo muntu acita ulubembu lwa kufwilapo, n kabili aipaiwa, kabili mwamukulika pa cimuti, o 23 icitumbi cakwe tacifwile ukulaala ubushiku bonse pa cimuti; p lelo mukamushiike ubo bwine bushiku, pantu uwakulikwa pa cimuti untu watiipwa kuli Lesa; q kabili mwikakowesha impanga yenu, iyo Yehova Lesa wenu alemupeela ukuti ibe yenu. r

ICIPA. 21 a Ukt 29:30 Ukt 29:33 1Sa 1:4 b 2Im 21:3 c 1Im 5:1 d Ukt 49:3 Am 105:36 e Ukt 25:31 He 12:16 f Amp 30:11 g Ukf 20:12 Amg 27:16 Amp 1:8 Amp 20:20 Ek 22:7 Ef 6:1 h Amg 8:5 Amp 13:24 Amp 19:18 Amp 23:13 He 12:9 i Amg 16:18 j Amp 15:5 Amp 19:26 Amp 30:17 k Amp 23:20 Amp 28:7 l Amp 20:1 Amp 23:21 Ro 13:13 1Ko 6:10 Ef 5:18 m Amg 13:11 n Imp 25:5 2Sa 4:12 o Yos 10:26 Imi 10:39 p Yos 8:29 Yh 19:31 q 2Ko 5:21 Ga 3:13 r Imp 35:34



















Ku Kulyo



















ICIPA. 22 a Ukf 23:4 b Sek 7:9 c Amp 24:12 Mt 7:12 d Ukf 23:5 Le 19:18 Lk 10:27 Ga 6:10 e 1Ti 2:9 f Lk 12:6 g Le 22:28 Am 36:6 Am 145:9 Amp 12:10 Mt 10:29 h Amg 4:40 Amp 3:2 i 2Sa 11:2 Imi 10:9 j Le 19:19 k Amp 12:10

268

“Nga wamona ing’ombe ya kwa munonko nelyo impaanga yakwe ilelubanta taufwile ukuisha ku mufulo. a Lelo ukaibweseshe kuli munonko. b 2 Kabili munonko nga tali mupepi na iwe kabili tawamwishiba, ukaisende ku mobe, kabili ukaisunge ku mobe mpaka munonko akaifwaye. Na iwe ukamubweseshe. c 3 E fyo ukacite na ku mpunda, kabili e fyo ukacite na ku fya kufwala fyakwe, kabili e fyo ukacite kuli conse ico munonko alufya, ico wasanga. Wikalasuulako fye. 4 “Nga wamona impunda ya kwa munonko nelyo ing’ombe yakwe iwilile mu nshila wikaisha fye ifyo fine ku mufulo. Ukamwafwe ukuimya. d 5 “Umwanakashi onse elafwala ifya kufwala fya mwaume, kabili umwaume onse elafwala ifya kufwala fya mwanakashi; e pantu onse uucita ifi fintu wa bunani kuli Yehova Lesa wenu. 6 “Nga wasanga icinsa ca cuni mu nshila, ku muti onse nelyo pa mushili muli no twana f nelyo amani, na nyina ali pa twana twakwe nelyo pa mani yakwe, wikasenda nyina pamo no twana. g 7 Ukatamfyepo fye nyina, no kusenda utwana; pa kuti ifintu fikuwamine, e lyo wingekala inshiku ishingi. h 8 “Nga wakuula ing’anda, ukabikepo ica kucingilila pa mutenge, i pa kuti taubikile umulandu wa mulopa pa ng’anda yobe pantu umo kuti aponapo. 9 “Wilabyala imisango ibili iya mbuto j mwi bala lyobe ilya myangashi, epali ifisabo fyonse ifya myangashi ne fisabo fya mbuto shimbi isho wabyele fyapeelwa ku mulimo wa mwa mushilo. 10 “Pa kulima wilakaka ing’ombe ne mpunda mwi koli limo line. k 11 “Wilafwala ica kufwala icapikulwa no bushishi bwa misa-

22

269

Ubushininkisho bwa bunacisungu

ngo ibili, ubwa masako ya mpaanga no bwa kolokondwe. a 12 “Ku mpela shine isha ca kufwala ico ufimbana ukabikeko insenkebele. b 13 “Ngo muntu aupa umwanakashi kabili akumana nankwe e lyo amupata, c 14 kabili amupeela umulandu wa bucintomfwa, amubifisha ne shina d lyakwe atila no kuti, ‘Uyu e mwanakashi naupile, kabili ilyo nasendeme nankwe, nshasangile ubushininkisho bwa kuti ni nacisungu’; e 15 wishi wa mukashana na nyina bakabuule no kutwala ubushininkisho bwa bunacisungu bwa mukashana ku bakalamba ba musumba pa mpongolo ya uko; f 16 kabili wishi wa mukashana akatila ku bakalamba, ‘Napeele umwana wandi umwanakashi kuli uyu mwaume ukuba umukashi wakwe, na o alimupata. g 17 Nomba alemupeela umulandu wa bucintomfwa, h aleti: “Ninsanga ukuti umwana wenu umwanakashi takwata ubushininkisho bwa bunacisungu.” i Nomba ubu e bushininkisho bwa bunacisungu bwa mwana wandi umwanakashi.’ Kabili bakaanshike insalu ku cinso ca bakalamba ba musumba. 18 Na bakalamba j ba musumba uyo bakabuule uyo mwaume no kumukanda. k 19 Kabili bakamupingule amashekele1 ya silfere umwanda umo (100) kabili akayapeele kuli wishi wa mukashana, pantu aletele ishina ilibi pali nacisungu wa mu Israele; l kabili akatwalilila ukuba umukashi wakwe. Takasuminishiwe ukumuleka inshiku shonse isha mweo wakwe. 20 “Lelo nge ci cintu casangwa ukuti ca cine, ubushininkisho bwa bunacisungu tabwasangilwe mu mukashana, m 21 bakafumishe umukashana pa Amg 22:191 Aya amashekele baleyabomfya nge ndalama.

ICIPA. 22 a Le 19:19 b Imp 15:38 Mt 23:5 c Ef 5:28 Ef 5:33 d Amp 22:1 Lkm 7:1 e Ukf 20:16 Ukf 23:1 Amp 18:21 f Amg 16:18 g Le 19:17 Amg 22:13 h Ukt 38:24 Amg 22:21 Am 141:4 Ho 1:2 i Amg 22:20 j Ukf 18:21 Amg 1:13 Amg 16:18 Amg 21:19 k Amg 25:2 Amp 10:13 Amp 19:29 Amp 20:30 l Mal 2:16 m Amg 22:14 Amg 22:17



















Ku Kulyo a Aba 20:6 Aba 20:10 2Sa 13:12 He 13:4 b Le 21:9 c Le 11:45 Amg 17:7 Lkm 8:13 1Ko 5:13 d Ukt 20:3 Ukf 21:3 Es 62:5 e Ukf 20:14 Le 20:10 Mal 3:5 1Ko 6:9 1Ko 6:18 f Amg 22:24 g Amg 20:7 Mt 1:18 h Amg 5:18 i Le 20:10 1Te 4:6 He 13:4 j 1Ko 5:2 k Ukt 4:8 Imp 35:20 Yak 2:11 l Ukt 34:2 2Sa 13:14 m Ukt 34:5 Ukf 22:16 n Ukt 34:11

AMALANGO 22:12-29

mwinshi wa ng’anda ya kwa wishi, na baume ba mu musumba wakwe bakamupoole amabwe mpaka akafwe, pantu acita ubupumbu a mu Israele pa kucita bucilende mu ng’anda ya kwa wishi. b E fyo mukafumye ubo bubi mu kati kenu. c 22 “Ngo muntu asangwa nasendama no mukashi wa mwine, d bonse babili bakepaiwe pamo, umwaume uwasendama no mwanakashi no mwanakashi wine uyo. e E fyo mukafumye icabipa mu Israele. f 23 “Nga kuli umukashana nacisungu uwakobekelwa, g no mwaume amusanga mu musumba no kulaala nankwe, h 24 bonse mukabafumishe ku mpongolo ya uyo musumba no kubapoola amabwe, mpaka bakafwe, umukashana pa mulandu wa kuti tapundile mu musumba, no mwaume pa mulandu wa kuti acendele umukashi wa munankwe. i E fyo mukafumye ububi mu kati kenu. j 25 “Lelo nga ni mu mpanga umwaume asangile umukashana uwakobekelwa, no mwaume alimwikete no kulaala nankwe, umwaume uwaleele nankwe akafwa eka, 26 kabili mwikacita nangu cimo ku mukashana. Umukashana tacitile ulubembu lwa kufwilapo, pantu filya fine umwaume emina umwaume munankwe no kumwipaya, k e fyo cili na kuli uyu mulandu. 27 Pantu ni mu mpanga amusangile. Umukashana uwakobekelwa alipundile, lelo takwali nangu umo uwa kumupokololako. 28 “Ngo muntu asanga umukashana, nacisungu uushakobekelwa, na o amwikata no kulaala nankwe, l kabili basangwa, m 29 umwaume uwaleele nankwe akapeele amashekele n ya silfere amakumi yasano (50) kuli wishi wa mukashana, na o akaba umukashi wakwe pantu namucenda. Takasuminishiwe ukumuleka

AMALANGO 22:30–23:20 inshiku shonse isha mweo wakwe. a 30 “Umuntu nangu umo ekasendama na muka wishi, pantu ninshi aseebanya wishi. b onse uwatu23 “Umwaume ngulwa nelyo uwaputuc

lwa ubwaume ekengila mu lukuta lwa kwa Yehova. 2 “Umwana mwaume onse uwa kupula d ekengila mu lukuta lwa kwa Yehova. Ukufika na ku ba mu nkulo yakwe iyalenga ikumi (10), takuli nangu umo uukengila mu lukuta lwa kwa Yehova. 3 “Umwina Amone onse nelyo umwina Moabu ekengila mu lukuta lwa kwa Yehova. e Ukufika na ku ba mu nkulo yabo iyalenga ikumi (10), bekengila mu lukuta lwa kwa Yehova umuyayaya, 4 pantu bamutanine f ifya kulya na menshi mu nshila ilyo mwalefuma mu Egupti, g kabili bamwimiishe Balaamu mwana Beore ukufuma ku Petore wa mu Mesopotamia ukuti amutiipe. h 5 Awe Yehova Lesa wenu takutike kuli Balaamu; i lelo Yehova Lesa wenu ayalwile icitiipu ukuba ipaalo j kuli imwe, pantu Yehova Lesa wenu alimutemenwe. k 6 Mwikababombela pa kuti bakwate umutende nangu icuma inshiku shonse isho mukaba no mweo umuyayaya. l 7 “Wikamona umwina Edomu nge ca bunani, pantu ni munonko. m “Wikamona umwina Egupti nge ca bunani, pantu wali umulebeshi mu calo cakwe. n 8 Abana baume abakafyalwa mu beshikulu babo kuti baingila mu lukuta lwa kwa Yehova. 9 “Nga mwapangila abalwani benu inkambi, mwikacita icili conse icabipa. o 10 Nga mwasangwa muli imwe umwaume uushili uwasanguluka, pa mulandu wa kukowela ukwacitika ubushiku, p akafumine ku nse

Mwikasuula bambi. Kaloba ICIPA. 22 a Amg 22:19 b Le 18:8 Le 20:11 Amg 27:20 1Ko 5:1



















ICIPA. 23 c Le 21:20 Es 56:4 Mt 19:12 d Ukf 20:14 Le 20:10 Yh 8:41 He 12:8 e Neh 13:1 f Mt 25:45 g Amg 2:29 Aba 11:18 h Imp 22:6 Yos 24:9 Neh 13:2 i Imp 22:35 Mk 6:5 j Imp 23:11 Imp 23:25 Imp 24:10 Am 3:8 k Amg 7:7 Amg 33:3 Ek 16:8 Mal 1:2 l 2Sa 8:2 2Sa 12:31 m Ukt 25:24 Ukt 36:1 Imp 20:14 Ob 10 n Ukt 15:13 Ukt 46:6 Ukf 22:21 Le 19:34 Am 105:23 o 1Sa 21:5 2Sa 11:11 p Le 15:16



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j

k l m n

o

p q r

1Sa 20:26 Le 15:31 1Sa 24:3 Le 26:12 Amg 7:2 Amg 7:23 1Pe 1:16 Le 26:17 2Pe 3:14 1Sa 30:15 Es 16:3 Ukf 22:21 Ye 7:5 Sek 7:9 Mal 3:5 Le 19:29 Le 21:9 1Is 14:24 1Is 15:12 2Is 23:7 Ek 16:33 Ukt 19:5 Ro 1:27 1Ti 1:10 Uks 22:15 Ukf 22:25 Le 25:36 Neh 5:10 Am 15:5 Ek 18:8 Ek 22:12 Le 25:37 Amg 15:6 Amp 28:8 Ek 18:17

270

ya nkambi. Ekengila mu kati ka nkambi. a 11 Kabili ilyo caba icungulo akasambe mu menshi, kabili ilyo akasuba kawa akengile mu kati ka nkambi. b 12 Kabili ku nse ya nkambi kukabe incende iyabelama, kabili e ko mukaleya. 13 Kabili mukabomfye ica kwimbilako pamo ne fisolobelo fyenu, nomba ilyo mwasunsumana ku nse, mukembe ne cilindi no kupilibuka no kushiika pa busali. c 14 Pantu Yehova Lesa wenu ale-endauka mu nkambi yenu ku kumupususha d no kumupeela abalwani benu; e kabili inkambi yenu ifwile ukuba iya mushilo, f pa kuti emona muli imwe icili conse icishawama no kuleka ukumukonka. g 15 “Wikapeela umusha kuli shikulu wakwe ilyo afyuka shikulu wakwe ukwisa kuli iwe. h 16 Akatwalilila ukwikala pamo na imwe ponse apo akasala mu musumba umo pa misumba yenu, i konse uko akatemwa. Wikamucusha. j 17 “Umwana mwanakashi onse uwa mu Israele ekaba cilende k wa pe tempele, kabili kwikaba cilende wa pe tempele uwa mu bana baume ba kwa Israele. l 18 Wikatwala mu ng’anda ya kwa Yehova Lesa obe indalama m sha muli bucilende nelyo umutengo wa mbwa n ku kulapa umulapo onse, pantu fya bunani kuli Yehova Lesa obe, fyonse fibili. 19 “Ilyo wakongwesha munonko fimo, wilafwaya ica kulundapo, o pa ndalama, pa fya kulya, p nangu pali conse ico umuntu engafwailapo ica kulundapo. 20 Umwina fyalo q ena kuti wamulomba ica kulundapo, lelo munonko wilamulomba ica kulundapo; r pa kutila Yehova Lesa obe akupaale mu mulimo obe onse mu calo ico uleingilamo ukuti cibe cobe. s s Amg 15:4; Amg 15:10; Amp 19:17; Lk 6:35.

271

Kalata wa kulekana. Amalipilo

21 “Nga walapa umulapo kuli Yehova a Lesa obe, taufwile ukushingashinga uku-ufisha, b pantu Yehova Lesa obe akafwaya ukuti ufishe, lelo nga wafilwa ninshi wabembuka. c 22 Lelo nga taulapile umulapo, ninshi taubembwike. d 23 Ulecita ifyo wasosa, e kabili ulecita ukulingana no mulapo obe kuli Yehova Lesa obe, uuli ngo mutuulo wa kuitemenwa uo waisosele fye we mwine. f 24 “Nga waingila mwi bala lya myangashi ilya munobe, ufwile ukulyamo fye imyangashi yalinga ukwikusha umweo obe, lelo taufwile ukubika nangu imo mu cipe cobe. g 25 “Nga waingila mu ngano shaiminina isha munobe, ufwile ukutimpulamo fye imitwe yapya ku kuboko kobe, lelo taufwile ukupisha icikwakwa ku ngano shaiminina isha munobe. h mwaume abuula 24 “Ngo umwanakashi no kumuupa ukuba umukashi wakwe, e lyo nga taweme mu menso yakwe pantu asangamo icishawama muli ena, i akalembe kalata wa kumulekelapo j no kumupeela no kumutamfya mu ng’anda yakwe. k 2 Kabili akafume mu ng’anda yakwe no kuyaupwa ku mwaume umbi. l 3 Ngo mwaume wa pa numa amupata kabili amulembela kalata ya kumulekelapo, amupeela no kumutamfya pa ng’anda yakwe, nelyo nga ca kuti umwaume wa pa numa uwamuupile afwa, 4 umulume wakwe uwa ntanshi uwamutamfishe takasuminishiwe ukumuupa na kabili pa numa ya kumucenda; m pantu ca bunani ku cinso ca kwa Yehova, kabili mwikaleka icalo ico Yehova Lesa wenu alemupeela cibe mu lubembu. 5 “Ngo muntu aupa umwanakashi, n ekaya ku bulwi, kabili ekashingamikwa icili conse. Akabe uwa kuyendela fye ku ng’anda yakwe umwaka umo, ka-

ICIPA. 23 a Aba 11:30 1Sa 1:11 b Yb 22:27 Am 66:13 Am 116:18 Lkm 5:4 Yn 2:9 Na 1:15 c Lkm 5:6 Ro 1:31 Yak 4:17 d Lkm 5:5 e Imp 30:2 Am 15:4 Amp 20:25 f Aba 11:35 1Sa 14:24 Mt 5:33 g Mt 6:11 Ro 13:10 h Mt 12:1 Lk 6:1



















ICIPA. 24 i Mt 19:3 Mt 19:8 j Ye 3:8 Mt 5:31 Mko 10:4 k Mal 2:16 Mt 1:19 l Le 21:7 Mt 5:32 Mko 10:11 m Ye 3:1 n Amg 20:7 Lk 14:20



















Ku Kulyo a Amp 5:18 Lkm 9:9 b Ukf 22:26 Ukf 22:27 c Ukt 40:15 Ukf 21:16 1Ti 1:10 d Ukt 37:28 e Amg 19:19 Amg 21:21 f Le 13:9 Le 14:2 Le 14:34 g Le 13:2 Le 13:15 2Im 26:20 Mal 2:7 Mko 1:44 Lk 17:14 h Am 119:4 i Imp 12:10 Imp 12:15 j Amg 15:8 Amp 3:27 k Yb 24:3 l Yb 24:9 Yb 24:10 m Ukf 22:26 Ek 18:7 Ek 33:15 n Ukf 22:27 o 1Sa 25:14 Ek 33:15 2Ko 9:13 p Amg 6:25 Am 112:9 Da 4:27 q Le 25:40 Le 25:43 Amp 14:31 Mal 3:5 r Le 19:13 Ye 22:13 Mt 20:8

AMALANGO 23:21–24:16 bili akalenge umukashi wakwe uo aupile ukusekelela. a 6 “Umuntu nangu umo ekabuula impelo nangu umwana wa mpelo nge ciikatilo, b pantu ninshi abuula ico umunankwe aliilamo ukuba iciikatilo. 7 “Ngo muntu asangwa aleibac umuntu wa muli bamunyina uwa mu bana ba kwa Israele, kabili amucusha no kumushitisha, d uyu muntu afwile ukufwa. E fyo mukafumye ububi mu kati kenu. e 8 “Cenjeleni ku cikuko ca fibashi f no kubika amano ku kucita fyonse ifyo bashimapepo, abena Lebi, bakamweba. g Ifyo nabebele, e fyo mukabikeko amano h ukucita. 9 Mukaleibukisha ifyo Yehova Lesa wenu acitile kuli Miriamu mu nshila ilyo mwalefuma mu Egupti. i 10 “Nga wa-ashimisha umunobe ica kwashima ica musango onse, j wikengila mu ng’anda yakwe ku kubuula ico atila e ciikatilo. k 11 Ukeminine ku nse, no yo muntu uo wayashimishe akalete iciikatilo ku nse kuli iwe. 12 Kabili ngo muntu ali mu bwafya, wikaya mu kulaala uli ne ciikatilo cakwe. l 13 Ukamubweseshe iciikatilo ilyo fye akasuba kawa, m kabili akaye mu kulaala ninshi nafwala ica kufwala cakwe, n na o akakupaala; o na Yehova Lesa obe akakumona ukuti uli mulungami. p 14 “Wilacenjesha uubombela amalipilo uuli mu bwafya kabili umupiina, abe wa muli bamunonko nelyo uwa mu balebeshi benu abali mu calo cenu, mu kati ka mpongolo shenu. q 15 Mu bushiku afwile ukupoka amalipilo yakwe ulemupeela, r kabili akasuba kelawa ucili na yo, pantu ali mu bwafya kabili alefwaisha amalipilo yakwe; ukuti elilila kuli Yehova pa co wamucita, s pantu nga caba ifi ninshi wabembuka. t 16 “Bashibo bekafwila pa s Ukf 22:23; Yb 34:28; Am 25:1; Am 86:4; Amp 22:23; Yak 5:4; t Yak 4:17.

AMALANGO 24:17–25:15 mulandu wa bana, na bana bekafwila pa mulandu wa bashibo. a Lelo umo umo akafwila pa mulandu wakwe. b 17 “Wilanyonganya ubupingushi ku mulebeshi c nelyo ku mwana wa nshiwa, d kabili wilapoka ica kufwala ca kwa mukamfwilwa nge ciikatilo. e 18 Kabili uleibukisha ukuti wali umusha mu Egupti, kabili Yehova Lesa obe akulubwile mulya. f E co ndekwebela ukucita ifi fintu. 19 “Nga walobolola mwi bala lyobe, g kabili walabila umwanshi mwi bala, wikabwelelamo ku kuusenda. Ukaba wa mulebeshi, uwa mwana wa nshiwa no wa kwa mukamfwilwa; h pa kuti Yehova Lesa obe akupaale mu mulimo wa minwe yobe yonse. i 20 “Nga wakunta imiolife yobe, wikabwelela ku misambo ya uko. Ikabe ya mulebeshi, iya mwana wa nshiwa ne ya kwa mukamfwilwa. j 21 “Nga walonganya imyangashi ya mwi bala lyobe, wilalonganya iyashalamo. Ileba ya mulebeshi, iya mwana wa nshiwa ne ya kwa mukamfwilwa. 22 Kabili uleibukisha ukuti wali umusha mu calo ca Egupti. k E co ndekwebela ukucita ifi fintu. l m

bantu babili baleka25 “Nga nsana, kabili baitwala ku kupingulwa, n bakapingula na bo bakabapingule no kweba uwa kaele ukuti wa kaele e lyo bakebe uwa mulandu ukuti nasangwa no mulandu. o 2 Kabili nga casangwa ukuti uwa mulandu alingile ukufopaulwa, p umupingushi akamupingule ukuti bamulaalike ubukupeme no kumufopaula ifikoti q pa cinso cakwe ifya kulingana no mulandu wakwe. 3 Kuti amufopaula ifikoti amakumi yane (40). Tafwile ukulundapo, epali akonkanyapo fye ukumufopaula ifikoti ifingi ukulunda pali fi r na munonko aseebana ku menso yobe.

Ukulangulukila. Ifikoti 40 ICIPA. 24 a 2Im 25:4 Ye 31:30 b Ek 18:20 c Ukf 22:21 Ek 22:29 d Ukf 22:22 Es 1:23 Ye 5:28 Mal 3:5 e Ukf 22:27 Yb 24:3 f Amg 5:15 Amg 15:15 Amg 16:12 g Le 19:9 h Le 23:22 Ru 2:16 Am 41:1 i Amg 15:10 Amp 11:24 Amp 14:21 Amp 19:17 Lk 6:38 2Ko 9:6 1Yo 3:17 j Le 19:10 Amg 26:13 k Ukf 13:3 l 2Ko 8:8



















ICIPA. 25 m Amg 17:8 Amg 19:17 Amg 21:5 n Amg 16:18 Amg 17:9 o Ukf 23:6 2Im 19:6 Amp 17:15 Amp 31:9 Es 5:23 p Amp 19:29 Lk 12:48 q Amp 10:13 Amp 20:30 Amp 26:3 He 2:2 r 2Ko 11:24



















Ku Kulyo a Amp 12:10 1Ko 9:9 1Ti 5:18 b Ukt 38:8 Ru 4:5 Mko 12:19 c Ukt 38:9 Ru 4:10 Ru 4:14 d Imp 27:4 2Sa 18:18 e Ru 4:4 f Ru 4:6 g Ru 4:7 h Imp 12:14 i Amg 25:5 j Le 21:20 Amg 23:1 k Amg 19:13 Amg 19:21 l Amp 11:1 Amp 16:11 Amp 20:10 Mk 6:11 m Ukf 16:36 Le 19:36 Ek 45:10 Ams 8:5

272

4 “Wilakaka ing’ombe ku kanwa ilyo ilenyantaula ingano pa kushisokola. a 5 “Nga bamunyina bekala pamo kabili umo afwa ukwabula ukufyala umwana, umukashi wa ufwile ekoopwa ku mwaume umbi umbi uushili wa muli ulo lupwa. Mulamu wakwe akaye kuli ena, kabili akamubuule ku kubo mukashi no kumuupa icupo ca pali bumulamu. b 6 Kabili ibeli akafyala e likapyana ishina lya kwa munyina uwafwa, c ukuti ishina lyakwe liloba mu Israele. d 7 “Nomba umuntu nga tatemenwe ukubuula muka munyina, uyo mukamfwilwa akaye ku mpongolo ku bakalamba e no kutila, ‘Munyina wa mulume wandi nakaana ukusungilila ishina lya kwa munyina mu Israele. Tasumine ukungupa icupo ca pali bumulamu.’ 8 Kabili abakalamba ba mu musumba bakamwite no kulanda nankwe, kabili akeminine no kutila, ‘Nshilefwaya ukumuupa.’ f 9 Nga cabe fyo muka munyina akapalame kuli ena ku cinso ca bakalamba no kumufuula indyato ku makasa g no kumufwishila amate pa menso h e lyo akatile, ‘E fyo cikacitwe ku muntu uushakafyalile munyina umwana.’ i 10 Kabili ishina lyakwe mu Israele liketwe ‘Ing’anda ya wafuulilwe indyato.’ 11 “Nga baume babili balelwa, kabili umukashi wa mwaume umo apalama ku kupokolola umulume wakwe mu minwe ya ulemuuma, kabili umukashi afungulula ukuboko no kufyambata ifya mfwalo fya mwaume, j 12 ukamuputule ukuboko. Amenso yobe yekamumfwila ubulanda. k 13 “Wilaba ne fya kupiminako ukufina ifya misango ibili mu mufuko obe, l icikalamba ne cinono. 14 Wilaba ne misango ibili iya matepe m mu ng’anda yobe, ilikalamba ne linono. 15 Uleba

273

Amaleke. Ifisabo fyabalilapo

ne ca kulingilako ukufina icalungama. Ufwile ukukwata itepe1 ilyalinga, pa kutila wikale inshiku ishingi mu calo ico Yehova Lesa obe alekupeela. a 16 Pantu onse uulecita ifi fintu, onse uufyenga, wa bunani kuli Yehova Lesa wenu. b 17 “Mukaleibukisha ifyo Amaleke acitile kuli imwe mu nshila ilyo mwalefuma mu Egupti, c 18 ifyo akumene na imwe mu nshila no kuuma bonse abali ku numa yenu abaleshalila, ilyo mwanakile no kutompoka; na o tatiinine Lesa. d 19 Kabili ilyo Yehova Lesa wenu amupeela ukutuusha ku balwani benu bonse abamushinguluka mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela ukuti mwingilemo, e mukalofye abena Amaleke bonse ica kuti no kulabwa bakalabwe mwi samba lya muulu. f Mwikalaba ukucita ici. ilyo ukengila mu 26 “Nomba calo ico Yehova Lesa obe alekupeela ukuti wingilemo, na iwe wacipoka no kwikalamo, g 2 ukabuulepo ne fisabo fyabalilapo ukupya h pa fisabo fyonse ifya mu mushili, ifyo ukafumya mu mpanga iyo Yehova Lesa obe alekupeela, kabili ukafibike mu museke no kuya ku cifulo uko Yehova Lesa obe akasala ukuti ishina lyakwe likekale. i 3 Kabili ukaye kuli shimapepo j uukabapo mu nshiku isho no kutila kuli ena, ‘Ndesosa lelo kuli Yehova Lesa obe ukuti nalingila mu calo ico Yehova alapile ku fikolwe fyesu ukupeela kuli ifwe.’ k 4 “Kabili shimapepo akapoke umuseke mu minwe yobe no ku-ubika ku ciipailo ca kwa Yehova Lesa obe. 5 Kabili ukatile ku cinso ca kwa Yehova Lesa obe auti, ‘Tata ali mwina Siria uwali mupepi no kufwa; l kabili aile ku Egupti m no kuba umuleAmg 25:151 Mwi “tepe” limo mwaleingila amalita 22.

ICIPA. 25 a Amg 4:40 1Pe 3:10 b Le 19:35 Ro 9:14 c Ukf 17:8 Imp 24:20 d Ukf 15:16 Am 36:1 Ro 3:18 e Yos 22:4 f Ukf 17:14 1Sa 14:48 1Sa 15:3 1Im 4:43 Est 3:1 Est 7:10



















ICIPA. 26 g Amg 6:1 Amg 18:9 h Ukf 23:19 Le 23:10 Imp 18:12 2Im 31:5 Neh 10:35 Amp 3:9 i Amg 12:5 2Im 6:6 j Imp 18:28 k Ukt 17:8 Ukt 26:3 Am 105:11 He 6:13 l Ukt 28:5 Ukt 31:41 Ukt 31:42 Ho 12:12 m Ukt 46:3 Imi 7:15



















Ku Kulyo a Ukt 46:27 Amg 7:7 b Ukf 1:7 Amg 10:22 Am 105:24 c Ukf 1:11 Amg 4:20 d Ukf 3:9 Am 116:1 e Am 102:20 Es 59:1 1Yo 5:15 f Ukf 4:31 Imi 7:34 g Ukf 13:3 Amg 6:21 h Ukf 6:6 Amg 4:34 i Ukf 15:16 Ye 32:21 j Ukf 7:3 k Ukf 3:8 Amg 8:8 Ek 20:6 l Amg 26:2 m Am 95:6 n Amg 12:7 Am 32:11 Am 63:5 Am 68:3 Flp 4:4 o Amg 16:14 p Amg 12:6 Amg 14:22 q Amg 14:28 r Amg 14:29 Amp 14:21 1Yo 3:17 s Yak 1:27 t Am 119:141 Amp 3:1 Imi 24:16

AMALANGO 25:16–26:14 beshi kulya, ali na bantu fye abanono; a lelo kulya e ko asangwike uluko ulukalamba, ulwa maka kabili ulwabamo abantu abengi. b 6 Na bena Egupti baletucita ububi no kutucusha no kututeka ubusha ubwa-afya. c 7 Awe twalilile kuli Yehova Lesa wa fikolwe fyesu, d na Yehova aumfwile ishiwi e lyesu no kulolesha pa kucula kwesu na pa bwafya bwesu na pa fyo twatitikishiwe. f 8 Asukile Yehova atufumya mu Egupti ku kuboko kwakosa g kabili ku kuboko ukwatambululwa h na ku fya kutiinya i ifikalamba na ku fishibilo na ku fipesha amano. j 9 Kabili atuletele kuno kuntu no kutupeela cino calo, icalo umwaba umukaka no buci. k 10 Awe nomba naleta ifisabo fyabalilapo ukupya pa fisabo fya mu mushili ifyo Yehova ampeele.’ l “Na iwe ukafibike pa ntanshi ya kwa Yehova Lesa obe no kufukama ku cinso ca kwa Yehova Lesa obe. m 11 Kabili ukasekelele n pa busuma bonse ubo Yehova Lesa obe akupeela na ba mu ng’anda yobe, iwe no mwina Lebi no mulebeshi uuli mu kati kobe. o 12 “Ilyo wapwisha ukulonganika ifya pe kumi, p ifya pe kumi fyonse ifya fisabo fyobe mu mwaka wa citatu, q umwaka wa kupeelelamo ica pe kumi, e lyo ukafipeele ku mwina Lebi, ku mulebeshi, ku mwana wa nshiwa na kuli mukamfwilwa, na bo bakafiliile mu kati ka mpongolo shobe kabili bakekute. r 13 Kabili ukatile ku cinso ca kwa Yehova Lesa obe auti, ‘Nimfumya ica mushilo mu ng’anda kabili ncipeele ku mwina Lebi na ku mulebeshi, ku mwana wa nshiwa na kuli mukamfwilwa, s ukulingana na mafunde yenu yonse ayo mwanjebele. Nshipulile mu mafunde yenu, kabili nshilabile. t 14 Nshaliilepo ilyo naleloosha, kabili nshafumishepo ilyo nali uwakowela, kabili nshapeelepo

AMALANGO 26:15–27:16 uwafwa. Nakutike kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wandi. Nacitile ukulingana na fyonse ifyo mwanjebele. 15 Lolesheni pa nshi ukufuma ku bwikalo a bwenu ubwa mushilo, ku muulu, no kupaala abantu benu abena Israele b pamo ne calo ico mwatupeela, ukulingana ne fyo mwalapile ku fikolwe fyesu, c icalo umwaba umukaka no buci.’ d 16 “Buno bushiku Yehova Lesa obe alekweba ukulakonka ifipope ifi no bupingushi ubu; e kabili ulefibaka no kufikonka no mutima f obe onse no mweo obe onse. g 17 Yehova e o waeba lelo ukuti akaba Lesa obe ilyo uleenda mu nshila shakwe na lintu ulesunga ifipope h fyakwe na mafunde i yakwe no bupingushi j bwakwe na lintu ulekutika kwi shiwi lyakwe. k 18 Yehova na o amweba lelo ukuti mukaba abantu bakwe, ababa nge cipe cakwe ica mutengo, l nga mulya mwine amulaile, m no kuti mukasunga amafunde yakwe yonse, 19 no kuti akamubika pa muulu wa nko shonse isho apanga, n ica kuti mukatashiwa no kupeelwa ululumbi no kucindama, ilyo muli aba mushilo kuli Yehova Lesa wenu, o nga mulya mwine alaile.” Mose pamo na baka27 Kabili lamba ba mu Israele baebele abantu, abati: “Mulekonka amafunde yonse ayo ndemweba lelo. p 2 Kabili mu bushiku mukaabuka Yordani q ukwingila mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela, mukaimikile na mabwe yakalamba no kushingulako impemba. 3 Kabili mukalembepo amashiwi yonse aya mafunde r aya ilyo mukaabuka, s pa kutila mwingile mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela, icalo umwaba umukaka no buci, ukulingana ne fyo Yehova Lesa wa fikolwe fyenu amwebele. t 4 Kabili ilyo mwa-abuka Yordani, mukemike aya mabwe,

Icipe ca mutengo. Ifiipailo ICIPA. 26 a Am 102:19 Es 40:22 Es 63:15 b Ukf 23:25 Am 28:9 Am 115:12 c Ukt 15:18 Ukt 26:3 He 6:13 d Amg 8:8 e Amg 4:1 Amg 6:1 Amg 11:1 f Amg 6:6 Am 78:7 Am 119:34 1Yo 5:3 g Amg 13:3 h Le 10:11 Le 26:46 Am 119:5 i Amg 13:18 Lkm 12:13 j Le 19:37 Am 19:9 k Amg 15:5 l Ukf 19:5 Amg 14:2 Am 135:4 m Amg 29:13 n Amg 4:8 Amg 28:1 Am 148:14 o Amg 7:6 Amg 28:9



















ICIPA. 27 p Amg 11:32 Amg 26:16 Lk 11:28 q Amg 6:1 Yos 4:1 r Ukf 24:12 s Yos 8:32 t Le 20:24 Imp 13:27 Imp 14:8 Amg 26:9 Ye 11:5 Ye 32:22



















Ku Kulyo a Amg 11:29 Yos 8:30 b Amg 27:2 c Ukf 20:25 Yos 8:31 d Le 1:9 e Le 3:1 f Le 7:15 g Amg 12:7 Amg 16:11 h Ukf 24:12 i Hab 2:2 j Ukf 19:5 Amg 26:18 k Ukf 20:6 1Is 2:3 Mt 19:17 1Yo 5:3 l 1Is 8:61 m Amg 11:29 n Yos 8:33 o Da 9:11 p Amg 33:10 Neh 8:7 q Ukf 20:4 Amg 4:16 Es 44:9 r Ukf 34:17 Le 19:4 Imp 33:52 s Amg 7:25 Amg 29:17

274

ukulingana ne fyo ndemweba lelo, mu Lupili lwa Ebali, a kabili mukashinguleko impemba. b 5 Mukakuule ne ciipailo kulya kuli Yehova Lesa wenu, iciipailo ca mabwe. Mwikapishapo imbaso ya cela. c 6 Amabwe ayatuntulu e yo mukakuulile iciipailo ca kwa Yehova Lesa wenu, kabili mukaletuulapo imituulo ya koca kuli Yehova Lesa wenu. d 7 Kabili mukaletuula amalambo ya mutende e no kuyaliila palya, f kabili mukalesekelela ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu. g 8 Kabili mukalembe pa mabwe amashiwi yonse aya ili funde, h ukuyalemba ica kuti yalemonekesha.” i 9 E lyo Mose na bashimapepo, abena Lebi, basosele kuli Israele onse, abati: “Ikala tondolo no kumfwa, we Israele. Buno bushiku mwasanguka abantu ba kwa Yehova Lesa wenu. j 10 Kabili muleumfwila ishiwi lya kwa Yehova Lesa wenu no kukonka amafunde k yakwe ne fipope l fyakwe, ifyo ndemweba lelo.” 11 Awe Mose akonkenyepo ukweba abantu bulya bushiku, ati: 12 “Aba e bakeminina ku kupaala abantu pa Lupili lwa Gerisimu m ilyo mwa-abuka Yordani: Simeone na Lebi na Yuda na Isakari na Yosefe na Benjamini. 13 Kabili aba e bakeminina pa Lupili lwa Ebali n ku kutiipa: o Rubene, Gadi na Ashere na Sebuluni, Dani na Naftali. 14 E lyo abena Lebi bakaankule no kutila ku baume bonse aba kwa Israele kwi shiwi ilyasansuka, abati: p 15 “ ‘Abe uwatiipwa umuntu uwabasa icimpashanya q nelyo uwaenga icimpashanya, r ica bunani kuli Yehova, s icapangwa kuli kabasa kabili kafula, t no kucifisa.’ (E lyo abantu bonse bakaankule no kutila, ‘Ameni!’) u 16 “ ‘Abe uwatiipwa uwasaat Ho 13:2; u Imp 5:22; Neh 5:13.

275

“Kabili nga mukomfwa kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu pa kubika amano ku kukonka amafunde yakwe yonse ayo ndemweba lelo, o Yehova Lesa wenu na o akamubika pa muulu wa nko shimbi isha pano

28

AMALANGO 27:17–28:12

Ifitiipu na mapaalo

lula wishi nelyo nyina.’ a (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 17 “ ‘Abe uwatiipwa uwabwesesha umupaka wa munankwe ku numa.’ b (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 18 “ ‘Abe uwatiipwa uwalenga impofu ukuluba mu nshila.’ c (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 19 “ ‘Abe uwatiipwa uunyonganyad ubupingushi e bwa mulebeshi, f ubwa mwana wa nshiwa no bwa kwa mukamfwilwa.’ g (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 20 “ ‘Abe uwatiipwa uwalaala no mukashi wa kwa wishi, pantu aseebanya wishi.’ h (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 21 “ ‘Abe uwatiipwa uwalaala ne nama ili yonse.’ i (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 22 “ ‘Abe uwatiipwa uwalaala na nkashi yakwe, umwana mwanakashi wa kwa wishi nelyo umwana mwanakashi wa kwa nyina.’ j (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 23 “ ‘Abe uwatiipwa uwalaala na nafyala.’ k (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 24 “ ‘Abe uwatiipwa uwaumina imfwila umunankwe mu bumfisolo.’ l (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 25 “ ‘Abe uwatiipwa uwapoka amafisakanwa pa kuti omine imfwila umunankwe, ilyo uyo mulopa wa kaele.’ m (E lyo abantu bonse bakatile, ‘Ameni!’) 26 “ ‘Abe uwatiipwa uwakaana ukukonka amashiwi ya mafunde aya.’ n (E lyo abantu bonse bakatile, Ameni!’)

ICIPA. 27 a Ukf 20:12 Le 19:3 Amg 21:18 Amg 21:21 Amp 20:20 Amp 30:17 Mt 15:4 b Amg 19:14 Amp 22:28 Amp 23:10 c Le 19:14 d Amp 17:23 Mk 3:11 e Amg 16:20 f Ukf 22:21 g Ukf 22:22 Amg 10:18 Amg 24:17 Mal 3:5 Yak 1:27 h Le 18:8 2Sa 16:22 1Ko 5:1 i Ukf 22:19 Le 18:23 Le 20:15 j Le 18:9 Le 20:17 2Sa 13:14 Ek 22:11 k Le 18:17 Le 20:14 l Ukf 20:13 Ukf 21:12 Le 24:17 Imp 35:31 m Amg 10:17 Ek 22:12 Mt 27:4 Imi 1:18 n Amg 28:15 Am 119:21 Ye 11:3 Ga 3:10



















ICIPA. 28 o Ukf 15:26 Le 26:3 Es 1:19 Lk 1:6



















Ku Kulyo a b c d e

f g h i j

k

l m n o

Amg 26:19 Amp 10:22 Am 107:36 Amg 11:14 Le 26:9 Amg 7:13 Am 127:3 Am 128:3 Amg 30:9 Am 107:38 Amg 26:2 Ukf 12:34 Ukf 23:25 Ru 1:6 Imp 27:17 Amg 31:2 2Im 1:10 Am 91:14 Am 121:8 Le 26:7 Amg 32:30 Yos 10:11 2Sa 22:38 Am 89:23 Amg 7:23 2Im 14:13 He 11:34 Le 26:10 Amp 3:10 Mal 3:10 Amg 15:10 Amg 7:6 1Pe 1:15

isonde. a 2 Kabili amapaalo yonse aya yakesa pali imwe no kumusanga, b pantu mulakutika kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu: 3 “Mukaba abapaalwa mu musumba, c kabili mukaba abapaalwa na mu mpanga. d 4 “Bakapaalwa abakafyalwa kuli imwe e ne fikafuma mu mushili wenu ne fikafyala ifitekwa fyenu, f abana ba ng’ombe shenu na bana ba mpaanga shenu. g 5 “Ukapaalwa umuseke h wenu ne ca kukandawilamo i cenu. 6 “Mukapaalwa ilyo mwaingila, kabili mukapaalwa ilyo mwafuma. j 7 “Yehova akalenga abalwani benu abamwimina ukucimfiwa ku cinso cenu. k Bakeshila mu nshila imo ku kumwimina, lelo bakafulumuka ku cinso cenu mu nshila cinelubali (7). l 8 Yehova akamupeela icipope ce paalo pa matalam yenu na pa mulimo wenu onse, n kabili akamupaala mu calo ico Yehova Lesa wenu alemupeela. 9 Yehova akamulenga ukuba abantu bakwe aba mushilo, o ukulingana ne fyo amulaile, p pantu mulasunga amafunde q ya kwa Yehova Lesa wenu, kabili mwenda mu nshila shakwe. 10 Kabili abantu na bantu aba pano isonde bakamona ukuti ishina lya kwa Yehova lyainikwa pali imwe, r kabili bakamutiina. s 11 “Kabili Yehova akamufushisha ubusuma mu bakafyalwa mu mafumot yenu na mu nama ishikafyalwa mu fitekwa fyenu na mu fisabo fya mu mushili wenu, u mu calo ico Yehova alapile ku fikolwe fyenu ukuti akamupeela. v 12 Yehova akamwiswila ubutala bwakwe ubusuma, imyulu, ku kupeela umushili p Ukt 17:7; Ukf 19:6; Amg 7:8; He 6:13; q Amg 27:1; r Imp 6:27; 2Im 7:14; Es 43:10; Es 63:19; Da 9:19; Imi 15:17; s Imp 22:3; Amg 11:25; Yos 5:1; t Amg 28:4; u Amg 30:9; Am 65:9; v Ukt 15:18.

AMALANGO 28:13-32

Ifibi ifikafuma mu kubulwa icumfwila

wenu imfula mu nshitaa ya iko no kupaala umulimo onse uwa minwe yenu; b kabili mukaashimisha inko ishingi, lelo imwe tamwakaashime. c 13 Kabili Yehova akamubika ku mutwe te ku mucila iyo; mukaba fye pa muulu, d kabili tamwakabe pa nshi, pantu mulomfwila amafunde ya kwa Yehova Lesa wenu, e ayo ndemweba lelo ukusunga no kukonka. 14 Kabili mwikaleka ukukonka amashiwi yonse ayo ndemweba lelo, ukupaasukila ku kulyo nelyo ku kuso, f ku kukonka balesa bambi ku kubabombela. g 15 “Lelo nga tamwakomfwile ishiwi lya kwa Yehova Lesa wenu pa kubika amano ku kukonka amafunde yakwe yonse ne fipope fyakwe ifyo ndemweba lelo, ifitiipu fyonse ifi fikesa pali imwe no kumusanga: h 16 “Mukaba abatiipwa mu musumba, i kabili mukaba abatiipwa mu mpanga. j 17 “Fikabe ifyatiipwa imiseke k yenu ne fya kukandawilamo fyenu. l 18 “Bakatiipwa abana abo mukafyala m ne fisabo fya mu mushili wenu, n na bana ba ng’ombe shenu na bana ba mpaanga shenu. o 19 “Mukatiipwa ilyo mwaingila, kabili mukatiipwa ilyo mwafuma. p 20 “Yehova akatuma pali imwe icitiipu, q icimfulumfulu r no kumukanda s mu mulimo wenu onse uo mwafwaya ukucita, mukasuke amulofiwa no konaulwa bwangu, pa mulandu wa micitile yenu iyabipa pantu ninshi mwalinsuula. t 21 Yehova akalenga icikuko ukukakatila pali imwe mpaka akamulofye pa calo ico muleingilamo ukuti cibe cenu. u 22 Yehova akamulwalika icifuba ca TB1 v no kukaba Amg 28:221 Icifuba ca ntandabwanga.

ICIPA. 28 a Le 26:4 Amg 11:14 Ye 14:22 b Amg 14:29 Amg 15:10 Am 67:7 Am 115:13 c Amg 15:6 d 1Is 4:21 e Am 119:98 f Amg 5:32 Yos 1:7 Amp 4:27 Es 30:21 g Le 19:4 Amg 11:16 Am 96:5 1Ko 8:4 h Le 26:16 Da 9:11 Mal 2:2 Ga 3:13 i Ye 7:12 Ye 26:6 Isb 1:1 j 1Is 17:1 Yoe 1:4 Hg 1:6 k Amg 26:2 l Le 26:26 Mk 6:14 m Amg 5:9 Isb 2:11 Isb 2:19 Isb 4:10 Ho 9:12 n Le 26:20 o Le 26:22 p 2Im 15:5 q Mal 2:2 r 1Sa 4:10 2Is 14:12 s Am 39:11 Am 80:16 Es 30:17 Es 51:20 Ek 5:15 t Le 26:31 Amg 4:26 Yos 23:16 u Le 26:25 Ye 21:6 Ye 24:10 v Le 26:16



















Ku Kulyo a Le 26:33 Ye 16:4 b 1Is 8:37 c 2Im 6:28 Ams 4:9 Hg 2:17 d Le 26:19 Amg 11:17 1Is 8:35 1Is 17:1 Ye 14:4 Ams 4:7 e Le 26:17 Amg 32:30 f Ye 24:9 Ye 29:18 Ek 23:46 Lk 21:24 g 1Sa 17:44 Am 79:2 Ye 7:33 h Amg 7:15 Ams 4:10 i Lkm 7:7 j Ukf 4:11 Le 26:16 k Ye 4:9 l Es 59:10 Sef 1:17

276

umubili no kufiimba no kukaba ukukalamba no lupanga a no kubabula b no kufufuma, c kabili fikamusanga mukasuke amuloba. 23 Umuulu wenu uuli pa muulu wa mitwe yenu ukaba umukuba, no mushili uuli mwi samba lyenu ukaba icela. d 24 Yehova akamupeela ulufukutu no lukungu nge mfula ya calo cenu. Lukafuma mu muulu ukuponena pali imwe mpaka mukalobe. 25 Yehova akalenga abalwani benu ukumucimfya. e Mukaya mu nshila imo ku kubakumanya, lelo mu nshila cinelubali (7) e mo mukafulumukila ku cinso cabo; kabili mukaba ica kupapusha amabufumu yonse aya pano isonde. f 26 Kabili ifitumbi fyenu fikaba e fya kulya fya fipupuka fyonse ifya mu muulu kabili fikaba fya kulya fya nama sha mu mpanga, apabula no wa kushitiinya. g 27 “Yehova akamulwalika ifipute fya ku Egupti h na fimumena pabi ne mpele ne fya kufuluma, ifya kuti tamwakondapwe. 28 Yehova akamulwalika ubushilu i kabili akamusangula impofu j no kumufulunganya amano. k 29 Kabili mukalapampanta ilyo akasuba kali pa kati, ifyo impofu ipampanta umwafiita fititi, l kabili tamwakalenge inshila shenu shitunguluke; kabili mukaba fye abafyengwa lyonse kabili abapokwa, ukwabula no wa kumupususha. m 30 Mukakobekela umwanakashi, lelo umwaume umbi akamucenda. n Mukakuula ing’anda, lelo tamwakekalemo. o Mukalima ibala lya myangashi, lelo tamwakalyemo. p 31 Ing’ombe ikepaiwa pa menso yenu —lelo tamwakalyeko. Impunda shenu shikapokwa pa cinso cenu —lelo imwe tamwakashipokolole. Impaanga shenu shikapeelwa ku balwani benu—lelo no wa kumupususha akabula. q 32 Abam Aba 3:14; Aba 6:4; Neh 9:27; Am 106:42; n Ye 8:10; o Es 5:9; Isb 5:2; Sef 1:13; p Ams 5:11; Mk 6:15; q 2Sa 22:42.

277

Ifikafuma mu kukanaba ne cishinka

na benu abaume na bana benu abanakashi bakapeelwa ku bantu a bambi ninshi na imwe mulemonako no kubafuluka akasuba konse—lelo amaboko yenu yakabulwa amaka. b 33 Ifisabo fya mu mushili wenu na fyonse ifya mu mulimo wenu abantu abo mushaishiba bakafilya; c kabili mukaba fye abafyengwa kabili abatitikishiwa inshiku shonse. d 34 Kabili ifyo amenso yenu yakamona fikamupenya. e 35 “Yehova akamulwalika ifipute ifyabipisha pa makufi yenu na ku molu yenu yonse, ifishakapole, ukufuma ku makasa yenu ukufika ku mutwe. f 36 Yehova akatwala imwe g ne mfumu h iyo mukasonta ukumuteka, ku luko ulo mushaishiba, imwe ne fikolwe fyenu; kabili kulya e ko mukabombela balesa bambi, aba fimuti na ba mabwe. i 37 Kabili abantu bonse abo Yehova akamutwalako bakalamupapa, j bakalamulandapo mu nsoso sha manshoko k kabili bakalamuseka. 38 “Mukabyala imbuto ishingi mwi bala, lelo mukalobololamo utunono, l pantu makanta akalya. m 39 Mukalimba imyangashi lelo tamwakanwe umwangashi, mukalima amabala lelo tamwakalobolole, n pantu ifishimu fikalya. o 40 Mukakwata imiolife mu calo cenu, lelo tamwakakwate amafuta ya kusuba, pantu imiolife yenu ikapona. p 41 Mukafyala abana abaume na bana abanakashi, lelo tabakatwalilile ukuba abenu, pantu bakaya muli bunkole. q 42 Imiti yenu yonse ne fisabo fya mu mushili wenu makanta akafyonaula. 43 Umulebeshi uuli mu kati kenu akalacindaminako fye, lelo imwe mukalasaalukilako. r 44 E ukalamukongwesha, lelo imwe tamwakamukongweshepo. s Akaba ngo mutwe, na imwe mukaba ngo mucila. t 45 “Kabili ifitiipu u fyonse ifi fikesa pali imwe no kumukonka

ICIPA. 28 a 2Im 29:9 Yoe 3:6 b Neh 5:5 c Le 26:16 Amg 28:51 Neh 9:37 Es 1:7 Ye 5:17 d Sek 11:6 e Amg 28:67 f Amg 28:27 Yb 2:7 g 2Is 17:6 2Is 25:26 Es 39:7 h 2Is 25:7 2Im 33:11 2Im 36:6 Ye 22:11 i Amg 4:28 Ye 16:13 j 1Is 9:8 Ye 25:9 k 2Im 7:20 Am 44:14 Ye 24:9 l Es 5:10 Hg 1:6 m 1Is 8:37 2Im 6:28 Yoe 2:3 Yoe 2:25 n Sef 1:13 o Yn 4:7 p Mk 6:15 q Amg 28:32 2Is 24:14 Ye 52:15 Ye 52:30 Isb 1:5 r Le 25:47 s Amg 15:5 Amg 15:6 Amp 22:7 t Esr 9:7 u Amg 28:15 Amg 29:27 Ye 26:6



















Ku Kulyo a Le 26:28 2Is 17:20 Es 1:20 Ye 24:10 b Amg 11:28 Am 119:21 Ye 7:24 c Ye 25:18 Ek 14:8 1Ko 10:11 d Neh 8:10 Am 100:2 e Amg 12:7 Amg 32:15 Neh 9:35 f 2Im 12:8 Ye 5:19 Ye 17:4 g Ye 44:27 h Ye 28:14 i Ye 6:22 Hab 1:6 j Ye 4:13 Isb 4:19 Ho 8:1 k Es 28:11 Ye 5:15 l Ek 21:31 m 2Im 36:17 Es 47:6 Lk 19:44 n Amg 28:33 o Le 26:26 Ye 15:13

AMALANGO 28:33-54

no kumusanga mpaka mukalobe, a pantu tamwaumfwile kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu no kusunga amafunde yakwe ne fipope fyakwe ifyo amwebele. b 46 Kabili fikatwalilila ukuba pali imwe na pa bana benu nge cishibilo kabili nge cilangililo umuyayaya, c 47 pa mulandu wa kuti tamwabombele Yehova Lesa wenu no kusekelela d no kwanga ku mutima ilyo ifintu fyamufuliile. e 48 Kabili mukabombela abalwani f benu abo Yehova akamwimisha, mu nsala g na mu cilaka na mu kusapula na mu kubulwa ifintu fyonse; kabili akabika ikoli lya cela mu mikoshi yenu mpaka akamulofye. h 49 “Yehova akamwimisha uluko ulwa kutali, i ulwa ku mpela ye sonde, abakesamufookela nga kapumpe, j uluko ulo tamwakomfwe ululimi lwa luko, k 50 uluko ulumoneka ulwa kutiinya, l ulushakalangulukile umukote nelyo ukutemwa umulumendo. m 51 Kabili bakalya utwana twa fitekwa fyenu ne fisabo fya mu mushili wenu mpaka mukalobe, n kabili tabakamushilepo ingano, umwangashi nelyo amafuta, nangu abana ba ng’ombe shenu nelyo utwana twa mpaanga shenu, mpaka bakamulofye. o 52 Kabili bakamushinga mu mpongolo shenu shonse yakasuke amalinga yenu ayatali ayo mwacetekelamo yakawe mu calo cenu conse, ico Yehova Lesa wenu amupeela. p 53 Kabili pa mulandu wa kutitikishiwa no bucushi ifyo abalwani benu bakamubikamo, mukalya abana ba mu mafumo yenu, imibili ya bana benu abaume na bana benu abanakashi, q abo Yehova Lesa wenu amupeela. 54 “Kabili amensor ya mwaume uwanakilila nga nshi kabili umusuma mu kati kenu, yakalola ku kucita ububi kuli munyina na p 2Is 17:5; 2Is 25:1; Ye 39:1; Lk 19:43; q Le 26:29; 2Is 6:28; Ye 19:9; Isb 2:20; Isb 4:10; Ek 5:10; r Amg 15:9; Amp 23:6.

AMALANGO 28:55–29:3 ku mukashi wakwe uo atemwisha na ku bana bakwe abo ashala na bo, 55 pa kuti ekapeelapo nangu umo pali bena umunofu wa bana bakwe abo akalya, pantu tapali nangu cimo ico ashele na co pa mulandu wa kutitikishiwa no bucushi ubo abalwani benu bakamubikamo mu mpongolo shenu shonse. a 56 Kumfwa amenso ya mwanakashi uwanakilila kabili umusuma mu kati kenu uushatalile esha ukunyanta ulukasa lwakwe pa mushili pa mulandu wa kuyemba no kunakilila, b yakalola ku kucita ububi ku mulume wakwe uo atemwisha na ku mwana wakwe umwaume na ku mwana wakwe umwanakashi, 57 na ku cisa cine icikafuma pa kati ka molu yakwe na ku bana bakwe abo afyala, c pantu akabalya mu bumfisolo pa mulandu wa kubulwa fyonse na pa mulandu wa kutitikishiwa no bucushi abalwani benu bakamubikamo mu kati ka mpongolo shenu. d 58 “Nga tamwakabike amano ku kukonka amafunde ayalembwa mwi buuku e ili pa kutiina ili shina lya lulumbi f kabili ilya kutiinya, g ilya kuti Yehova, h Lesa wenu, 59 Yehova kabili akalenga ifikuko fyenu ne fikuko i fya bana benu fibipishe, fikule kabili fikakokola, akalenga na malwele yabipisha kabili ayakokola. j 60 Kabili akabwesesha pali imwe amalwele yonse aya mu Egupti ayo mwaletiina, na yo yakaba pali imwe. k 61 Kabili, ubulwele bonse ne cikuko conse ifishalembwa mwi buuku lya mafunde aya, Yehova akafileta pali imwe mukasuke amuloba. 62 Kabili mukashala abanono sana, l nangu ca kuti mwaba nge ntanda sha mu muulu ku bwingi, m pantu tamwaumfwile kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu. 63 “Kabili nga filya fine Yehova afwaishe ukumucitila ifisu-

Ukulya abana. Ukusalangana ICIPA. 28 a Amg 28:48 Ye 52:6 b Isb 4:5 c Es 49:15 d Amg 28:53 e Ukf 24:7 Le 26:15 Amg 31:26 f Ukf 14:4 Le 10:3 Am 72:19 g Amg 10:17 Neh 1:5 Am 99:3 Es 29:23 h Ukf 3:15 Ukf 6:3 Ukf 20:2 Am 83:18 Am 113:3 Es 42:8 Mal 2:2 i Le 26:21 2Im 21:14 Da 9:12 j Amg 28:22 2Im 21:15 k Amg 7:12 Amg 7:15 Amg 28:27 Ams 4:10 l Amg 4:27 m Amg 10:22 Amg 26:5 Neh 9:23



















Ku Kulyo a Amg 30:9 b Amp 1:26 c Ye 12:14 Ye 18:7 d Le 26:33 Amg 4:27 Neh 1:8 Lk 21:24 e Amg 4:28 Amg 28:36 Ye 16:13 f Ek 5:12 Ams 9:4 g Le 26:36 Ek 12:19 h Le 26:16 i He 10:27 j Amg 28:34 k Ukf 14:13 Ye 44:12 Ho 9:3 l Neh 5:8



















ICIPA. 29 m Ukf 24:8 Le 26:45 Amg 5:2 n Ukf 19:4 Amg 7:18 Yos 24:5

278

ma no kumufusha, a e fyo Yehova akafwaisha ukumonaula no kumulofya; b kabili mukafumpulwa mu calo ico muleingilamo ukuti cibe icenu. c 64 “Kabili Yehova akamusalanganishisha mu bantu na bantu bonse ukufuma ku mpela ye sonde ukufika ku mpela ye sonde, d kabili kulya e ko mukabombela balesa bambi abo mushaishibe nangu abo ifikolwe fyenu fishaishibe, aba fimuti na ba mabwe. e 65 Kabili tamwakekale umutende mu nko isho, f na makasa yenu tayakasange apa kutuusha; kabili kulya e ko Yehova akamupeelela umutimag wa mwenso na menso h ayanaka no kubulwa isubilo. 66 Kabili mukaba mu kapoosa mweo kakalamba kabili mukaba mu mwenso ubushiku na kasuba, kabili tamwakeshibe nga mukaba no mweo. i 67 Ulucelo mukalati, ‘Kanshi nga cungulo!’ ne cungulo mukalati, ‘Kanshi nga lucelo!’ pa mulandu wa mwenso wa mutima wenu uo mukabamo kabili pa mulandu wa co amenso yenu yakamona. j 68 Kabili Yehova akamubwesesha ku Egupti mu ngalaba mu nshila iyo nasosele kuli imwe nati, ‘Tamwakaimone na kabili,’ k kabili kulya e ko mukalafwaya ukulaishitisha ku balwani benu ku kuba abasha baume no kuba ababomfi abanakashi, l lelo takwakabe uwa kumushita.” e mashiwi ya cipanga29 Aya no ayo Yehova aebele Mose ukupangana na bana ba kwa Israele mu calo ca Moabu ukulunda pa cipangano apangene na bo mu Horebu. m 2 Kabili Mose aitile abena Israele bonse no kubeba ati: “Ni mwe mwalemona fyonse ifyo Yehova acitile pa menso yenu mu calo ca Egupti kuli Farao na ku babomfi bakwe bonse na ku calo cakwe conse, n 3 ifya kwe-

279

Icipangano no mulapo pa Moabu

sha ifikalamba ifyo amenso yenu yamwene, a filya ifishibilo b fikalamba ne fipesha amano. c 4 Kabili Yehova tamupeela umutima wa kwishiba na menso ya kumona na matwi ya kumfwa ukufika no bwa lelo. d 5 ‘Ilyo nalemutungulula imyaka amakumi yane (40) mu matololo, e ifya kufwala fyenu tafyalepwike, kabili indyato shenu tashapwile. f 6 Tamwaliile ifya kulya, g no mwangashi nangu ifya kunwa fimbi ifikola tamwanwene, pa kuti mwishibe ukuti nine Yehova Lesa wenu.’ 7 Mwasukile mwafika kuno kuntu, kabili Sihone imfumu ya ku Heshebone h na Oge i imfumu ya ku Bashani baishile ku kulwa na ifwe, lelo twalibacimfishe. j 8 Kabili twapokele ne calo cabo no kucipeela ku bena Rubene ukuti cibe icalo cabo na ku bena Gadi na kuli hafu wa mukowa wa bena Manase. k 9 E ico mulesunga amashiwi ayaba muli ici cipangano no kulayakonka, pa kuti fyonse ifyo mulecita file-enda bwino. l 10 “Imwe bonse mwiminine ku cinso ca kwa Yehova Lesa wenu ubwa lelo, intungulushi sha mikowa yenu, abakalamba benu na bacilolo benu, umwaume onse uwa kwa Israele, m 11 abana benu abanono, abakashi benu, n na balebeshi benu, o abali mu kati ka nkambi yenu, ukutula pa ba kumutebela inkuni ukufika ku ba kumutapila amenshi, p 12 pa kuti mupangane icipangano q na Yehova Lesa wenu no kulapa umulapo, ico Yehova Lesa wenu alepangana na imwe lelo; r 13 pa kuti amulenge ukuba abantu s bakwe no kuti ailange ukuti ni Lesa wenu, t ukulingana ne fyo amulaile kabili ukulingana ne fyo alapile ku fikolwe fyenu, Abrahamu, u Isaki v na Yakobo. w 14 “Nomba nshilepangana ici cipangano no mulapo na imwe mweka, x 15 lelo ndepangana na bonse abeminine pano pamo

ICIPA. 29 a Amg 4:34 Amg 7:19 Neh 9:17 Neh 9:19 b Imp 14:11 c Neh 9:10 Am 78:43 Am 105:27 d Amp 20:12 Es 6:10 Mko 4:12 Ro 11:8 Ef 4:18 e Amg 1:3 Amg 8:2 Ams 2:10 f Amg 8:4 Neh 9:21 Mt 6:31 g Ukf 16:12 Ukf 16:31 Neh 9:15 h Imp 21:26 i Imp 21:33 j Am 135:10 Am 135:11 k Imp 32:33 Amg 3:12 l Amg 4:6 Amg 8:18 Yos 1:7 1Is 2:3 Am 103:17 Am 103:18 Lk 11:28 m Amg 31:12 n Neh 8:2 o Ukf 12:38 Imp 11:4 p Yos 9:21 q Amg 29:1 Amg 29:29 r Amg 1:3 s Ukf 19:5 Amg 7:6 Amg 27:9 Amg 28:9 t Ukf 6:7 Ukf 29:45 u Ukt 17:7 Ukt 22:16 Ye 11:5 He 6:13 v Ukt 26:3 Ukf 2:24 Am 105:9 w Ukt 28:13 x Amg 5:3 Ek 16:60



















Ku Kulyo a Ye 32:39 b Amg 2:4 c Imp 25:2 Ek 20:8 d Amg 11:16 Amg 17:3 He 3:12 e Ye 9:15 Ho 10:4 Ams 6:12 Imi 8:23 He 12:15 f Amg 29:12 g Am 10:6 Ye 5:12 Ye 14:19 h Neh 9:29 Amp 28:14 Es 30:1 Ye 3:17 Ye 6:28 Sek 7:12 Ro 1:21 Ro 2:5 i Ukf 34:7 Yos 24:19 Es 27:11

AMALANGO 29:4-23 na ifwe lelo, ku cinso ca kwa Yehova Lesa wesu na ku bashili na ifwe pano lelo; a 16 (pantu mwalishiba bwino ifyo twaikele mu Egupti ne fyo twapitile mu kati ka nko isho mwapitilemo. b 17 Kabili mwalemona ifintu fyabo ifya bunani no tulubi twabo utwa bunani, c ifya fimuti ne fya mabwe, ifya silfere ne fya golde, ifyo shakwete;) 18 pa kuti kwiba pali imwe umwaume nelyo umwanakashi nelyo ulupwa nelyo umukowa abo imitima yabo ilealuka lelo ukufuma kuli Yehova Lesa wesu ukuyabombela balesa ba isho nko; d pa kuti kwiba pali imwe umushila uuletwala icisabo ca cimenwa ca busungu ne fyalula. e 19 “Kabili ngo muntu aumfwa amashiwi ya mulapo yu, f kabili aitakisha mu mutima wakwe, no kutila, ‘Nkekala umutende, g nangu naenda mu bumankonso bwa mutima wandi,’ h lelo ali na mapange ya kulofya bonse kwati konaula impanga iyatapililwa bwino ne mpanga iyauma, 20 Yehova takamwelele, i lelo ubukali j bwa kwa Yehova ne cipyu k cakwe fikaba pali uyo muntu, l kabili ifitiipu fyonse ifyalembwa mwi buuku m ili fikaba pali ena, kabili Yehova akafuuta ishina lyakwe mwi samba lya muulu. 21 Awe Yehova akamonaulan ukumufumya mu mikowa yonse iya kwa Israele ukulingana ne fitiipu fyonse ifya cipangano ifyalembwa mwi buuku ili ilya mafunde. 22 “Kabili aba mu nkulo ya ku ntanshi, e kutila abana benu abakema pa numa yenu, e lyo na bena fyalo abakafuma ku calo ca kutali, ilyo bakamona ifikuko fya cilya calo na malwele ya ciko ayo Yehova acilwalika, o 23 na mabwe ya mingu no mucele p no kupya, q ica kuti icalo conse tacakabyalwemo, nangu j Am 74:1; k Ukf 34:14; Am 79:5; Ek 23:25; l Am 18:8; He 12:29; m Amg 27:26; Amg 28:15; n Ro 2:5; o Amg 28:59; p Aba 9:45; Am 107:34; Ye 17:6; q Am 11:6.

AMALANGO 29:24–30:13 ukumenamo, nangu umulemfwe onse ukumenamo, ngo kuwishiwa kwa Sodomu na Gomora, a Adma b na Seboyimu, c iyo Yehova awishishe mu cipyu cakwe na mu bukali bwakwe; d 24 bena pamo ne nko shonse, bakatila, ‘Cinshi Yehova acitila ici cintu ku calo ici? e Cinshi akalipile mu musango uyu?’ 25 E lyo bakatila, ‘Ni co balishiile icipangano f ca kwa Yehova Lesa wa fikolwe fyabo, ico apangene na bo ilyo abafumishe mu calo ca Egupti. g 26 Kabili baile no kubombela balesa bambi no kubakontamina, balesa abo bashaishibe kabili abo ashabasuminishe ukupepa. h 27 E lyo Yehova akalipe pa bekashi ba muli cilya calo no kubaletela ifitiipu fyonse ifyalembwa mwi buuku ili. i 28 E fyo Yehova abanukwile mu calo cabo mu bukali j na mu cipyu na mu cifukushi cikalamba no kubapoosa mu calo cimbi ifyo cili ubwa lelo.’ k 29 “Ifyafiswa l fya kwa Yehova Lesa wesu, lelo ifyasokololwa m fyesu na bana besu umuyayaya, pa kuti tulekonka amafunde yonse aya. n ilyo ifi fyonse ifyo 30 “Kabili nalanda fikesa pali imwe, e kutila amapaalo o ne fitiipu, p ifyo nabika ku cinso cenu, na imwe mwafibukisha q mu nko shonse umo Yehova Lesa wenu akamus a l a n g a n i s h i s h a , r 2 ka b i l i mwabwelela kuli Yehova Lesas wenu no kumfwa kwi shiwi lyakwe ukulingana na fyonse ifyo ndemweba lelo, pamo na bana benu, no mutima wenu onse no mweo wenu onse, t 3 e lyo Yehova Lesa wenu akamubwesesha bankole u no kumubelela uluse v kabili akamulonganya na kabili ukufuma mu nko shonse isho Yehova Lesa amupashiilemo. w 4 Nga abantu benu abasalanganishiwe bakaba ku mpela ya muulu, kulya kwine e ko Ye-

Yehova akalonganika abena Israele ICIPA. 29 a Ukt 19:24 Yu 7 b Ukt 10:19 c Ukt 14:2 Ho 11:8 d Ye 20:16 Ams 4:11 e 1Is 9:8 2Im 7:21 Ye 22:8 f Amg 29:12 1Is 19:10 g Ye 22:9 Ye 31:32 h Aba 2:12 1Is 9:9 2Is 17:7 2Im 7:22 Ye 19:4 i Le 26:16 Amg 27:26 Amg 29:20 j Amg 28:63 1Is 14:15 2Is 17:18 Am 52:5 Lk 21:24 k Esr 9:7 Da 9:7 l Es 55:8 Ro 11:33 1Ko 2:16 m Ams 3:7 Mt 11:27 Ef 3:5 n Am 78:5 Lkm 12:13 1Yo 5:3



















ICIPA. 30 o Amg 11:27 Amg 28:2 p Amg 11:28 Amg 28:15 q 1Is 8:47 Neh 1:9 Ek 18:28 Yoe 2:13 r 2Is 17:6 2Is 17:23 2Is 25:26 2Im 36:20 s Es 55:7 Ho 3:5 1Yo 1:9 t Amg 4:29 u Ye 29:14 v Isb 3:22 w Esr 1:3 Am 147:2 Es 56:8 Ye 32:37 Ek 34:13



















Ku Kulyo a Amg 28:64 Es 11:11 Sef 3:20 Sek 8:7 b Neh 1:9 c Amg 10:16 Ro 2:29 d Ye 32:39 e Amg 6:5 f Ukt 12:3 Es 10:12 Ye 25:12 Isb 3:64 Ro 12:19 g Amg 30:2 h Es 65:21 Mal 3:10 Mt 6:33 Flp 4:19

280

hova Lesa wenu akamulonganya kabili e ko akamufumya. a 5 Yehova Lesa wenu akamuleta ku calo ico ifikolwe fyenu fyapokele, kabili cikaba cenu; kabili akamucitila ubusuma no kumufusha ukucila ifikolwe fyenu. b 6 Kabili Yehova Lesa wenu akamusembulula imitima c ne mitima ya bana benu, d pa kuti mutemwe Yehova Lesa wenu no mutima wenu onse no mweo wenu onse pa kuti mube no mweo. e 7 Kabili Yehova Lesa wenu akabika ifitiipu fyonse ifi pa balwani benu na pa bamupata, abamucushishe. f 8 “Na imwe, mukapilibuka no kumfwila ishiwi lya kwa Yehova no kukonka amafunde yakwe yonse ayo ndemweba lelo. g 9 Kabili Yehova Lesa wenu akamupeela ifingi nga nshi mu milimo yenu yonse iyo mukalabomba, h akamupeela na bana abengi ne fitekwa i ifingi ne fisabo fya mu mushili wenu ifingi, j pa kuti mukabe abakankaala; k pantu Yehova akabwekeshapo ukufwaisha ukumucitila ifisuma, nga filya afwaishe ukucitila ifikolwe fyenu; l 10 pantu mukomfwila ishiwi lya kwa Yehova Lesa wenu pa kulakonka amafunde yakwe ne fipope fyakwe ifyalembwa mwi buuku ili ilya mafunde, m pantu mukabwelela kuli Yehova Lesa wenu no mutima wenu onse no mweo wenu onse. n 11 “Pantu ili ifunde ndemweba lelo talikosele sana kuli imwe ukulikonka, kabili talili ukutali. o 12 Talili mu muulu, ica kuti mwatila, ‘Nani akatuninina mu muulu no kulileta kuli ifwe, pa kuti tulyumfwe no kulikonka?’ p 13 Kabili talili bushilya bwa bemba, ica kuti mwatila, ‘Nani alatwabukila bushilya bwa bemba no kulileta kuli ifwe, pa kuti tulyumfwe no kulikonka?’ i Amg 7:14; Amg 28:4; Am 107:38; j Le 26:4; Am 67:6; 2Ko 9:10; k Amg 15:4; Amp 10:22; l Amg 28:63; Ye 32:41; m Amg 26:17; Amg 30:2; n Neh 1:9; Ek 18:21; Ek 33:11; Imi 3:19; o Am 147:19; Amp 2:4; Es 45:19; p Ro 10:6.

281

Ubumi ne mfwa. Yoshua akoshiwa

14 Pantu icebo ici cili fye mupepi na imwe, cili mu kanwa kenu na mu mitima yenu, a pa kuti mulecikonka. b 15 “Moneni, nabika ku cinso cenu lelo umweo no busuma, kabili imfwa no bubi. c 16 Nga mwakulaumfwila amafunde ya kwa Yehova Lesa wenu, ayo ndemweba lelo, pa kuti muletemwa Yehova Lesa wenu, d pa kwenda mu nshila shakwe no kukonka amafunde e yakwe ne fipope fyakwe no bupingushi bwakwe, f mukaba no mweo g kabili mukafula, na Yehova Lesa wenu akamupaala mu calo ico muleingilamo ukuti cibe cenu. h 17 “Lelo imitima yenu nga yatalukako kabili mwakaana ukumfwa, i kabili nga mwabepwa mwakontamina na balesa bambi no kubabombela, j 18 ndemweba lelo nati ukuloba mukaloba. k Tamwakekale inshiku ishingi mu calo ico muleyabukilapo Yordani ku kwingilamo ukuti cibe icalo cenu. 19 Nalenga umuulu ne sonde ukuba inte pali imwe lelo, l ukuti nimbika pa ntanshi yenu umweo ne mfwa, m ipaalo n ne citiipu; o e ico saleni umweo pa kuti mube no mweo, p imwe na bana benu, q 20 pa kulatemwa Yehova Lesa wenu, r pa kulaumfwila ishiwi lyakwe na pa kulambatila kuli ena, s pantu ena e mweo wenu kabili e ukalenga ukuti mwikale inshiku ishingi, t pa kuti mwikale mu calo ico Yehova alapile ukupeela ku fikolwe fyenu, Abrahamu, Isaki na Yakobo.” u Mose aile no kuso31 Kabili sa amashiwi aya ku bena Israele bonse 2 no kubeba ati: “Ine lelo ndi ne myaka umwanda umo na makumi yabili (120). v Capwa, nshakasuminishiwe ukufuma no kwingila, w ukulingana ne fyo Yehova anjebele, ati, ‘Tawakaabuke Yordani uyu.’ x 3 Yehova Lesa wenu e ulemutangilila pa kwabuka. y E ukalofya ishi nko ku cinso cenu, na imwe mu-

ICIPA. 30 a Ro 10:8 b Mt 7:21 Yak 1:25 c Amg 11:26 Amg 32:47 d Amg 6:5 Amg 30:6 e Amp 19:16 1Ko 7:19 f Le 25:18 Amg 4:45 Am 19:9 g Le 18:5 Neh 9:29 Ga 3:12 h Amg 30:5 i Amg 29:18 1Sa 12:25 He 3:12 j Amg 4:19 Amg 31:29 Am 96:5 k Amg 8:19 Yos 23:15 l Amg 4:26 Amg 31:28 Es 1:2 m Amg 32:47 n Amg 11:26 Amg 28:2 o Amg 27:26 Amg 28:15 p Yos 24:15 q Amg 6:2 Ye 32:39 r Amg 10:12 s Amg 4:4 t Amg 4:40 u Ukt 12:7 Ukt 15:18



















ICIPA. 31 v Ukf 7:7 Amg 34:7 Imi 7:23 w Imp 27:17 x Imp 20:12 Amg 3:27 Amg 4:21 y Amg 9:3



















Ku Kulyo a Am 44:2 b Imp 27:18 Amg 3:28 Yos 1:2 Yos 4:14 Imi 7:45 c Imp 21:24 d Imp 21:35 e Ukf 23:23 Amg 29:7 f Amg 3:21 Amg 7:2 g Imp 33:52 Amg 7:24 Amg 20:16 h Yos 1:6 Am 27:14 Am 118:6 i Imp 14:9 Amg 1:29 Amg 7:18 Am 56:3 j Amg 4:31 Yos 1:5 He 13:5 k Yos 10:25 Ef 6:10 l Amg 1:38 m Ukf 33:14 n Yos 1:9 o Ukf 34:27 Da 9:13

AMALANGO 30:14–31:12 kashitamfyemo. a Yoshua e ulemutangilila pa kwabuka, b nge fyo Yehova asosele. 4 Kabili filya fine Yehova acitile kuli Sihone c na kuli Oge, d ilyo abalofeshe, e fyo akacita na ku shamfumu sha bena Amore, na ku fyalo fyabo. e 5 Kabili Yehova nabapeela kuli imwe, f kabili mukacite kuli bena ukulingana na mafunde yonse ayo namweba. g 6 Shipeni kabili koseni. h Mwitiina nelyo ukufwa umutombo ku cinso cabo, i pantu Yehova Lesa wenu e uleya pamo na imwe. Takamushe nelyo ukumulekelesha.” j 7 Kabili Mose aitile Yoshua no kumweba pa menso ya bena Israele bonse ati: “Shipa kabili kosa, k pantu ni we ukengisha aba bantu mu calo ico Yehova alapile ku fikolwe fyabo ukubapeela, kabili ni we ukabapeela ukuti cibe cabo. l 8 Kabili Yehova e ulekutangilila. m Akulaba na iwe. Takakushe nangu ukukulekelesha. Witiina kabili witutuma.” n 9 Kabili Mose alembele ili funde o no kulipeela kuli bashimapepo abana baume ba kwa Lebi, p abasenda icipao ca cipangano ica kwa Yehova, q na ku bakalamba bonse aba kwa Israele. 10 Kabili Mose akonkenyepo ukubeba ati: “Pa mpela ya myaka cinelubali (7) yonse, ilyo inshita ya mwaka wa kusuulako inkongole yafika, r pa nshita ya mutebeto wa nsakwe, s 11 ilyo abena Israele bonse baisa ku kumona icinso ca kwa Yehova t Lesa wenu pa cifulo apo akasala, u e lyo mukabelenge ili funde ku cinso ca bena Israele bonse mu matwi yabo. v 12 Longanyeni abantu, w abaume na banakashi na banono na balebeshi benu abali mu mpongolo shenu, pa kutila bakutike kabili basambilile, x pantu bafwile ukulatiina Yehova p Amg 17:18; q Imp 4:15; Amg 31:25; r Amg 15:1; s Le 23:34; t Ukf 23:17; Amg 16:16; u Amg 12:5; v Neh 8:7; w Amg 4:10; He 10:25; x Amg 29:29.

AMALANGO 31:13-29

Mose imfwa yapalama; Yoshua asontwa

Lesaa wenu no kubika amano ku kukonka fyonse ifyalembwa muli ili funde. 13 Kabili abana babo abashaishiba bafwile ukukutika, b kabili bafwile ukusambilila ukutiina Yehova Lesa wenu inshiku shonse isho muli no mweo mu calo ico muleabukilamo ukuti cibe cenu.” c 14 Pa numa Yehova atile kuli Mose: “Mona! Inshiku shapalama isha kuti ufwe. d Ita Yoshua, kabili mwiminine mu cikuulwa ca kukumaninako, ukuti mpeele ena umulimo.” e Awe Mose na Yoshua baile no kwiminina mu cikuulwa ca kukumaninako. f 15 E lyo Yehova amoneke pa cikuulwa ca kukumaninako mu ntumba ye kumbi, ne ntumba ye kumbi yaiminine pa muulu wa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. g 16 Yehova nomba atile kuli Mose: “Mona! Walalaala nge fyalaala ifikolwe fyobe; h kabili aba bantu bakema i no kucita bucilende na balesa bambi bambi aba mu calo ico baleyako, j mu kati kabo, kabili bakansuula k no kupula mu cipangano candi ico napangana na bo. l 17 Na ine nkakalipa pa mulandu wa micitile yabo muli ubo bushiku, m kabili nkabalekelesha n no kufisa icinso candi kuli bena, o kabili bakaba ica konaula; kabili ifibi no bwafya fikesa pali bena, p kabili bakatila muli ubo bushiku, ‘Bushe te mulandu wa kuti Lesa tali mu kati kesu e co ifibi fi fyaishila pali ifwe?’ q 18 Na ine nkafisa icinso candi mu bushiku bulya pa mulandu wa fyabipa ifyo bacita, pantu bayalukila kuli balesa bambi. r 19 “Nomba ilembeleni ulu lwimbo s no kusambilisha abana ba kwa Israele. t Lubikeni mu tunwa twabo pa kuti lube inte yandi ku bana ba kwa Israele. u 20 Pantu nkabaleta ku calo ico nalapile ku fikolwe fyabo, v umwaba umukaka no buci, w kabili bakalya x no kwikuta kabili ba-

ICIPA. 31 a Am 34:11 Amp 8:13 b Amg 6:7 Amg 11:2 Am 78:6 Amp 22:6 Ef 6:4 c Amg 30:16 d Imp 27:13 Amg 31:2 e Amg 3:28 f Ukf 40:2 g Ukf 33:9 Ukf 40:38 Am 99:7 h 2Sa 7:12 Yh 3:13 i Ukf 32:6 j Ukf 34:15 Aba 2:17 Am 106:37 Am 106:39 Ye 3:1 Ek 16:15 k Amg 32:15 Aba 2:12 1Is 11:33 l Aba 2:20 Ye 31:32 He 8:9 m Amg 29:20 Am 74:1 n 1Im 28:9 2Im 15:2 2Im 24:20 o Amg 32:20 Yb 34:29 Am 27:9 Am 104:29 Ek 39:23 p Amg 31:21 Amg 32:23 Neh 9:27 Amp 1:27 q Aba 6:13 r Es 8:17 Es 59:2 s Amg 31:30 Amg 32:44 Ko 3:16 t Amg 4:9 Amg 11:19 u Amg 31:21 v Ukt 15:18 Amg 6:10 w Ukf 3:8 Imp 13:27 Ek 20:6 x Amg 8:12 Neh 9:25



















Ku Kulyo a Amg 32:15 b Amg 32:16 c Ukf 24:7 Amg 29:1 Neh 9:26 d Amg 28:59 Amg 29:22 e Ukt 8:21 Ukf 16:4 1Im 28:9 Am 139:2 f Amg 31:19 g Imp 27:18 Amg 31:14 h Yos 1:6 Am 27:14 Am 118:6 i Amg 1:38 Amg 3:28 j Ukf 34:27 Amg 31:9 k Imp 4:15 1Im 15:12

282

kena a no kwalukila kuli balesa bambi, b no kubabombela kabili bakansuula no kupula mu cipangano candi. c 21 Kabili ilyo ifibi ifingi na mafya fikabaponena, d ulu lwimbo lukaba nge nte iya kubashinina, pantu talwakalabwe mu tunwa twa bana babo, pantu ninjishiba bwino lelo uko umutimae wabo uleya ilyo nshilabengisha mu calo ico nalapile ukubapeela.” 22 Awe Mose alembele ulu lwimbo muli bulya bushiku, ukuti asambilishe abana ba kwa Israele. f 23 Kabili apeele Yoshua mwana Nuni g umulimo no kutila kuli ena: “Shipa kabili kosa, h pantu ni we ukengisha abana ba kwa Israele mu calo ico nalapile ukubapeela, i na ine nkatwalilila ukuba na iwe.” 24 Awe ilyo fye Mose apwishishe ukulemba amafunde ya muli ili ibuuku yonse, j 25 Mose aebele abena Lebi, aba kusenda icipao ca cipangano k ica kwa Yehova, ati: 26 “Buuleni ibuuku ili ilya mafunde, l libikeni lubali ku cipao m ca cipangano ica kwa Yehova Lesa wenu, kabili lyakulaba inte pali imwe. n 27 Pantu ine, nalishiba bwino bucipondoka o bwenu no kutalama kwa mikoshi yenu. p Pantu nga ca kutila muletalamina Yehova q ilyo ncili uwa mweo pali lelo, cikaba shani nga nafwa? 28 Longanyeni kuli ine abakalamba bonse aba mikowa yenu na bacilolo r benu, pa kuti mbebe amashiwi aya, pa kuti nenge umuulu ne sonde ukube nte pali bena. s 29 Pantu ninjishiba ukuti ilyo nkafwa mukayonaula, t kabili mukafuma mu nshila iyo namweba; no bubi u bukamuponena ku mpela ya nshil Amg 17:18; Amg 31:9; 2Is 22:8; 2Im 34:14; m 1Is 8:9; He 9:4; n Amg 31:19; o Amg 9:24; Amg 32:20; Yos 1:18; Neh 9:26; p Ukf 32:9; Amg 9:6; Am 75:5; Amp 29:1; Es 48:4; q Amg 9:24; Am 78:8; r Amg 29:10; s Amg 4:26; Amg 30:19; Amg 32:1; t Amg 32:5; Aba 2:19; Ho 9:9; u Amg 28:15.

283

AMALANGO 31:30–32:14

Ulwimbo lwa kwa Mose

ku, pantu mukacita icabipa mu menso ya kwa Yehova ku kumukalifya ku micitile yenu.” a 30 Kabili Mose aebele ulukuta lonse ulwa kwa Israele amashiwi yonse aya ulu lwimbo: b mwe myulu, 32 “Kutikeni, kabili lekeni nsose; Lekeni icalo cumfwe ifyo ndesosa. c 2 Nalapongolola ukufunda kwandi nge mfula, d Ifyebo fyandi fyalakonkoloka ngo mume, e Nge mfula iilemiima pa cani f Kabili nga bacipungufula pa mulemfwe. g 3 Nkalenga lishibikwe ishina lya kwa Yehova. h Cindikeni Lesa wesu! i 4 Cilibwe, imilimo yakwe yalifikapo, j Pantu inshila shakwe shonse mulinganya. k Lesa uwa cishinka, l uushaba na lufyengo; m Alilungama kabili alitambalala. n 5 Bayonaula fye abene; o Tabali bana bakwe, akalema kabo abene. p Ni nkulo iibifi kabili iyapotama! q 6 Bushe Yehova e o mwingalacita ifi, r Mwe batumpa kabili abashaba na mano? s Bushe te Shinwe uwamulengele ukubako, t Bushe te wamubumbile no kumulenga ukubako? u 7 Ibukisheni inshiku sha kale, v Tontonkanyeni pa myaka ya nkulo ne nkulo; Ipusheni ifikolwe fyenu, na fyo fyalamweba; w Ipusheni abakalamba, na bo kuti bamweba. x 8 Ilyo Uwapulamo ayakenye inko ifyalo, y Ilyo apaatukenye bamwana Adamu, z

ICIPA. 31 a Ye 44:8 b Amg 32:44



















ICIPA. 32 c Amg 4:26 Amg 30:19 d Yb 29:22 Es 55:10 e Amp 19:12 Ho 14:5 f Am 72:6 g Mk 5:7 h Ukf 34:5 Am 105:1 Yh 17:26 i 1Im 29:11 Am 145:3 j 2Sa 22:31 Am 18:2 Am 19:7 Yak 1:17 k Am 33:5 Am 67:4 Da 4:37 l Amg 7:9 Neh 9:33 Am 98:3 He 10:23 1Pe 4:19 m Amg 25:16 Yb 34:10 Ro 3:5 n Ukt 18:25 Am 92:15 Am 99:4 Ho 14:9 o Amg 31:27 Aba 2:19 Am 14:1 p Es 1:4 Ye 15:6 Yak 1:14 q Am 78:8 Lk 9:41 Flp 2:15 r Es 1:2 s Ye 4:22 t Ukf 4:22 Amg 32:18 2Sa 7:23 Es 63:16 u Am 55:22 v Es 63:11 w Ukf 13:14 Am 44:1 x Am 78:3 y Ukt 10:5 Am 115:16 z Ukt 11:9



















9

10

11

12

13

Apakanishishe abantu na bantu imipaka a Ukulingana ne mpendwa ya bana ba kwa Israele. b Pantu ubupyani bwa kwa Yehova bantu bakwe; c Yakobo e o Lesa aipaatwiliile ukuti abe wakwe. d Aishile ku kumufwaya mu matololo, e Kabili umushaba nangu cimo, mu ciswebebe umwafina. f Alimushingulwike, g alimusakamene, h Ukumulinda nge mboni ya linso lyakwe. i Nga filya fine kapumpe asunkanya icinsa cakwe, j Filya fine ashininda pa bana bakwe, Filya ansa amapindo yakwe no kubabuula, No kubasendela pa mapindo yakwe, k E fyo Yehova eka alemutungulula, l Kabili takwali lesa umbi pamo nankwe. m Alemwensha pa ncende ishasansuka isha pe sonde, n Na o aliliile ifisabo fya mu mabala. o Kabili amulengele ukulya ubuci bwa mu cilibwe, p No kufumya amafuta mu cilibwe icakosa nga nshi; q Umukaka watikama uwa ng’ombe no mukaka wa mpaanga r Pamo na mafuta ya basukusuku, Ne mpaanga ishilume, isha mu Bashani, na basawe s Pamo ne ngano shawamisha; t Kabili walenwa amenshi yakashika aya mwangashi. u

Ku Kulyo

14

a Amg 2:5 Amg 2:19 Imi 17:26 b Ukt 15:18 Ukf 23:31 Am 105:44 c Ukf 15:16 Ukf 19:5 Amg 7:6 Amg 26:19 d 1Sa 10:1 Am 74:2 Am 78:71 e Amg 8:15 Ho 13:5 f Am 107:4 Ye 2:6 g Neh 9:19 h Neh 9:20 Am 8:4 i Am 17:8 Sek 2:8 j Es 31:5

k Ukf 19:4; l Amg 1:31; m Es 43:12; n Amg 33:29; Es 58:14; o Amg 8:8; p Am 81:16; q Yb 29:6; r Ukt 18:8; s Ek 39:18; t Am 147:14; u Ukt 49:11.

AMALANGO 32:15-30 15 Ilyo Yeshuruni a ainine, atendeke ukupanta. b Nawina, naukula, nawikutisha. c E fyo ashiile Lesa, uwamubumbile, d No kusuula Icilibwe e casansuka ice pusukilo lyakwe. 16 Bamulengele abe no bufuba f kuli balesa bambi bambi; g Ku fya bunani e ko balemukalifya. h 17 Baleipaila amalambo ku fibanda, te kuli Lesa iyo, i Balesa abo bashaishibe, j Abapya abaishile nomba, k Abo ifikolwe fyenu fishaishibe. 18 Walabile Icilibwe casansuka icakufyele, l Awe walabile Lesa uwaculile pa ku kufyala. m 19 Ilyo Yehova amwene ci, alibasuulile, n Pa mulandu wa fyo abana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi bamukalifye. 20 E ico atile, ‘Kamfise icinso candi kuli bena, o Pa kuti mone ifyo impela yabo ikaba. Pantu ni nkulo iya bucenjeshi, p Abana abashaba na cishinka. q 21 Abene beka e banenga ukuba no bufuba pa fintu ifishili balesa; r Banenga nkalipe pa mulandu wa tulubi twabo utwa fye; s Na ine nkabalenga ukuba no bufuba ku bashaba bantu; t Nkabalenga bakalipe pa mulandu wa luko lwa bantu abawelewele. u 22 Pantu umulilo wasontekwa ku bukali bwandi v

Israele akalaba Icilibwe cakwe ICIPA. 32 a Amg 33:5 Es 44:2 b Ho 4:16 c Amg 31:20 Neh 9:25 Am 73:7 d Es 1:4 Es 51:13 Ho 13:6 e 2Sa 22:47 Am 89:26 Am 95:1 f 1Is 14:22 1Ko 10:22 g Aba 2:12 h 2Is 23:13 Ek 8:17 i Le 17:7 Am 106:37 1Ko 10:20 j Amg 28:64 k Aba 5:8 l Am 106:21 Es 17:10 Ye 2:32 Ye 3:21 m Amg 4:34 n Aba 2:14 Am 78:59 Am 106:40 o Amg 31:17 Yb 34:29 Am 30:7 p Amg 32:5 Es 65:2 Mt 17:17 q Es 1:2 Es 30:9 r Am 96:5 Es 44:10 1Ko 8:4 1Ko 10:20 s 1Sa 12:10 1Sa 12:21 1Is 16:13 Imi 14:15 t Ho 1:10 Ho 2:23 Ro 9:25 Ro 11:11 1Pe 2:10 u Ro 10:19 v Am 21:9 Ye 15:14 Isb 4:11



















23

24

25

26

27

Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o

p

Ams 9:2 Sef 3:8 Hab 3:10 Le 26:24 Amg 28:15 Am 7:13 Ek 5:16 Amg 28:53 Amg 28:22 Amg 28:21 Ams 4:10 Le 26:22 Ye 15:3 Ek 5:17 Imp 21:6 Ye 8:17 Ams 9:3 Ye 9:16 Isb 1:20 Ye 9:21 Ek 7:15 2Im 36:17 Isb 2:21 Le 26:33 Amg 28:25 Ek 20:23 Lk 21:24 Amg 9:14

28

29

30

284

Kabili uleoca ukufika ku Nshiishi,1 ku nindi, a Kabili uleoca isonde ne fisabo fya liko b Kabili ulebilimya amashinte ya mpili. c Nkabafushisha ububi; d Nkapwishisha imifwi yandi pali bena. e Bakatembuka ku nsala f no kucula ku bulwele bwa kukaba umubili g Na ku bonaushi bwakalipisha. h Kabili nkabatumina ifiswango ifikalabemina, i Pamo ne fikulika mu lukungu ifya busungu. j Pa nse ulupanga lukabalenga ukufwilwa, k Kabili mu kati mukaba umwenso, l Umulumendo na nacisungu, m Uonka no wa mfwi kumo. n Natile: “Nkabapasa, o Nkalenga abantu ukuleka ukubalandapo,” p Lelo nshalefwaya abalwani ukunkalifya, q Natile epali abalwani babo balaibepa, r Epali batila: “Ukuboko kwesu nakubacimfya, s Kabili te Yehova uucitile fyonse ifi.” t Pantu luko ulushumfwa ukupanda amano, u Kabili tabeluka. v Nga balikwata amano w kuti batontonkanyapo sana. x Kuti batontonkanya na pa mpela yabo. y Bushe umo kuti afulumuna shani abantu ikana limo (1,000),

q 1Sa 12:22; Ek 20:14; r Ukf 32:12; Imp 14:16; s Am 115:2; Am 140:8; t Es 37:24; u Am 106:13; Am 107:11; Lk 7:30; v Es 6:10; Es 27:11; Mt 13:15; w Am 81:13; Amp 1:5; Amp 27:11; x Am 107:43; Ho 14:9; 1Ti 4:15; y Ye 2:19; Isb 1:9.

Amg 32:221 Moneni Icipande calenga 4 ica Ifyalundwako.

285

31

32

33

34

35

36

37

38

Lesa akapingula. Inko shikasansamuka

Na babili kuti bafulumuna shani amakana ikumi (10,000)? a Kano Icilibwe cabo cabashitisha b Na Yehova abalekelako. Pantu icilibwe cabo tacaba nge Cilibwe cesu, c Na balwani besu balishiba ukuti e fyo caba. d Pantu umwangashi wabo wa mu mwangashi wa ku Sodomu Kabili wa mu filime fya ku Gomora. e Ifisabo fyabo ifya mwangashi fisabo fya sumu, Ifisansangu fya fiko fyalilula. f Umwangashi wabo busungu bwa fisoka Kabili busungu bukali ubwa bangoshe. g Bushe ifi tafili kuli ine, No kufikomena umwa kututila mwandi? h Nine mfwile ukulandula no kukanda. i Ilyo inshita ikafika amakasa yabo tayakashikatale, j Pantu nabupalama ubushiku bwa kubonaula, k Kabili ifili no kubaponena fileangufyanya.’ l Pantu Yehova akapingula abantu bakwe m Kabili akalanguluka pa babomfi bakwe, n Pantu akamona ukuti ubwafwilisho nabupwa Kabili kuli fye uwapelelwa no wa fye. Kabili akatila, ‘Bali kwi balesa babo, o Icilibwe casansuka umo baubile, p Abalelya amafuta ya malambo yabo, q No kunwa umwangashi wa mutuulo wabo? r Nabeme no kumwafwa. s Lekeni babe icubo cenu. t

ICIPA. 32 a 2Im 24:24 Es 30:17 b Aba 2:14 1Sa 12:9 Am 44:12 Es 50:1 c Ukf 14:25 1Sa 2:2 d 1Sa 4:8 Esr 1:3 Da 2:47 e Es 1:10 Yu 7 f Es 5:4 Ye 2:21 g Am 58:4 Am 140:3 h Ho 13:12 Ro 2:5 i Am 94:1 Na 1:2 Ro 12:19 He 10:30 j Am 9:15 Am 73:18 Es 8:15 k Ye 10:15 Lk 19:44 l Es 30:13 Hab 2:3 2Pe 2:3 m Am 7:8 Am 96:13 He 10:30 n Aba 2:18 Am 90:13 Am 106:45 Am 135:14 o Aba 10:14 Ye 2:28 p Amg 32:31 q Ek 16:19 1Ko 10:20 r Ho 2:8 1Ko 10:21 s Aba 10:14 t Ams 9:2



















Ku Kulyo a Es 41:4 Es 48:12 b Amg 4:35 Es 45:5 c 1Sa 2:6 2Is 5:7 Am 68:20 d Imp 12:13 2Im 21:18 e Ye 17:14 Ho 6:1 f Es 43:13 g Ukf 6:8 Es 45:23 He 6:13 h Am 90:2 1Ti 1:17 Uks 10:6 i Am 7:12 Ek 21:10 j Es 66:16 Na 1:3 k Amg 32:35 Es 1:24 Es 59:18 Es 66:6 Na 1:2 l Ukf 20:5 m Amg 32:23 n Es 34:6 Ek 38:21 o Yos 10:17 Yos 10:26 1Sa 15:33

AMALANGO 32:31-46

39 Mwamona nomba ukuti ine —nine a Kabili takuli balesa abali pamo na ine. b Ndep aya, kabili nenga ukuba no mweo. c Nalicenawile, d kabili nkondapa, e Kabili takuli nangu umo uwa kupokolola mu kuboko kwandi. f 40 Pantu naimisha ukuboko kwandi mu muulu pa mulandu wa mulapo, g Kabili natila: “Ndeilapa ne mwine umuyayaya,” h 41 Nga nanona ulupanga lwandi ulwabeka, i Ne minwe yandi yaikata ubupingushi, j Nkaleta icilandushi pa balwani bandi k No kukanda abampata icine cine. l 42 Nkalenga imifwi yandi ikolwe umulopa, m No lupanga lwandi lukalya umunofu, n Pamo no mulopa wa baipaiwa no wa bankole, Pamo ne mitwe ya ntungulushi sha balwani.’ o 43 Mwe nko, sansamukileni pamo na bantu bakwe, p Pantu akalandula umulopa wa babomfi bakwe, q Akaleta ne cilandushi pa balwani bakwe r Kabili akasangulula icalo ca bantu bakwe.” 44 E fyo Mose aishile no kusosa amashiwi yonse aya ulu lwimbo mu matwi ya bantu, s ena na Hoshea mwana Nuni. t 45 Ilyo Mose apwile ukusosa amashiwi yonse aya ku bena Israele bonse, 46 abebele ati: “Bikeni imitima yenu pa mashiwi yonse ayo ndemweba lelo ku kumusoka, u pa kuti mwebe abana benu ukubika p Ukt 12:3; 1Is 8:43; Ro 3:29; Ro 15:10; q 2Is 9:7; Uks 6:10; r Amg 32:41; Mk 5:15; Lk 21:22; s Amg 31:22; Uks 15:3; t Imp 11:28; Amg 31:23; u Amg 6:6; Amg 11:18.

AMALANGO 32:47–33:10 amano ku kukonka aya mafunde yonse. a 47 Pantu te mashiwi ya fye ndemweba, b lelo mweo wenu, c kabili kuli aya mashiwi kuti mwalenga inshiku shenu ukufula mu calo ico muleabukila Yordani ukuti cibe cenu.” d 48 Kabili Yehova asosele kuli Mose pa bushiku bwine ubu, ati: 49 “Nina ulupili lwa mu Abarimu e ulu, Ulupili lwa Nebo, f ulwa mu calo ca Moabu, ulwalungatana na Yeriko, no kumona icalo ca Kanaani, ico ndepeela ku bana ba kwa Israele ukuba icalo cabo. g 50 Kabili ulefwila pa lupili ulo ulenina, nge fyafwa abantu bobe, h filya fine Aarone munonko afwile pa Lupili lwa Hore i nge fyafwa abantu bakwe; 51 pantu mwacitile ico nshamwebele j mu kati ka bana ba kwa Israele pa menshi ya Meriba k ku Kadeshe mu matololo ya Sini; pantu tamwancindike mu kati ka bana ba kwa Israele. l 52 Pantu ukamwena icalo akatalamukila, lelo tawakengile mu calo ico ndepeela ku bana ba kwa Israele.” m Nomba ili e paalo 33 Mose umuntu wa

n

ilyo kwa Lesa wa cine apaalile abana ba kwa Israele ilyo ashilafwa. 2 Kabili atile: “Yehova afumine ku Sinai, p Kabili mu Seiri e mo abyashishe pali bena. q Mu calo ca mpili ica Parani e mo abalike, r Kabili ali pamo na ba mushilo abali iminshipendwa, s Ku kwa ku kulyo kwakwe kwali abashilika babo. t 3 Atemenwe abantu bakwe icine cine; u Aba mushilo babo bonse baba mu minwe yenu. v Na bo baikele ku makasa yenu; w Bapokelele ifyebo fyenu fimo. x 4 (Mose atupeele amafunde, y Aya lukuta lwa kwa Yakobo.) z o

Imikowa itatu yapaalwa ICIPA. 32 a Amg 6:7 b 2Ti 3:16 He 4:12 c Le 18:5 Amg 30:19 Ro 10:5 d Amp 3:2 e Imp 27:12 f Amg 34:1 g Ukt 10:19 Ukt 15:18 Yos 1:3 h Amg 34:5 i Imp 20:28 Imp 33:38 j Imp 20:12 Imp 27:14 k Imp 20:13 l Le 10:3 Le 22:32 Es 8:13 Mt 6:9 m Imp 27:13 Amg 3:27 Amg 34:4



















ICIPA. 33 n Ukt 49:28 Lk 24:50 o Yos 14:6 Am 90:0 p Ukf 19:18 q Aba 5:4 r Hab 3:3 s Da 7:10 Ga 3:19 Yu 14 t Am 68:17 u Amg 7:8 Amg 23:5 Am 47:4 Ho 11:1 v Ukf 19:6 Am 50:5 w Ukf 19:23 x Ukf 20:19 y Ukf 24:8 Yh 1:17 Imi 15:5 1Ko 9:9 z Amg 4:8 Imi 7:53



















Ku Kulyo a Amg 32:15 Es 44:2 b Ukf 18:25 Ukf 19:7 Imp 1:44 c Imp 1:46 d Ukt 49:3 Yos 22:1 1Im 5:1 e Imp 26:7 Yos 13:15 f Ukt 49:8 1Im 5:2 g Am 78:68 h Aba 1:2 2Sa 7:1 2Sa 7:9 i Ukt 49:5 Imp 3:12 Imp 18:24 j Ukf 28:30 Le 8:8 Esr 2:63 k Ukf 32:26 He 7:26 l Ukf 17:7 Amg 6:16 m Imp 20:13 n Ukf 32:27 Le 10:6

286

5 Kabili aishileba imfumu mu Yeshuruni, a Ilyo intungulushi sha bantu shalongene, b Imikowa yonse iya bena Israele. c 6 Lekeni Rubene abe no mweo, no kuloba iyo, d Kabili mwileka bacepe abaume bakwe.” e 7 Kabili ili e paalo f asoseele Yuda, ilyo atile: “Mwe Yehova, umfweni ishiwi lya kwa Yuda, g Kabili muleteni ku bantu bakwe. Amaboko yakwe yalwila icakwe; Na imwe beni uwa kumwafwa ku balwani bakwe.” h 8 Na kuli Lebi atile: i “Tumimu obe na Urimu j obe fya muntu uwaba ne cishinka kuli iwe, k Uo waeseshe pa Masa. l Walwile na bo pa menshi ya Meriba, m 9 Abantu abasosele pali bashibo na pali banyinabo ati, ‘Nshatalabamona.’ Na bamunyina tababeshibe, n Kabili tabaishibe na bana babo. Pantu basungile amashiwi yenu, o Kabili balesunga ne cipangano cenu. p 10 Lekeni basambilishe Yakobo ubupingushi bwenu q Na Israele bamusambilishe amafunde yenu. r Lekeni bafutumune ifyanunkila fifike mu myona yenu s Batuule no mutuulo uutuntulu pa ciipailo cenu. t o Le 10:7; p Mal 2:5; q Le 10:11; Amg 17:9; Ye 18:18; r 2Im 15:3; 2Im 17:9; Mal 2:7; s Ukf 30:7; Imp 16:40; t Le 1:9; Am 51:19.

287

Imikowa imbi yapaalwa kuli Mose

11 Mwe Yehova, paaleni amaka yabo, a Kabili sekeleleni mu milimo yabo. b Cenauleni imisana ya babemina, c Na babapata icine cine, pa kuti bekema.” d 12 Kuli Benjamini atile: e “Lekeni uo Yehova atemwa f ekale nankwe umutelelwe, g Ilyo alemucingilila akasuba konse, h Kabili ekale pa kati ka mabeya yakwe.” i 13 Kabili kuli Yosefe atile: j “Yehova alepaala lyonse icalo cakwe k Ku fisuma ifya mu muulu, ku mume, l Na ku menshi ayengi ayaba mwi samba, m 14 Na ku fisuma, ifya cibwesha ca mu kasuba, n Na ku fisuma, ifya cibwesha ca mu myeshi, o 15 Na ku fisuma ifya mu mpili sha ku kabanga, p Na ku fisuma ifya mu tupili twa muyayaya, 16 Na ku fisuma ifya pe sonde na kuli fyonse ifyabapo, q Lekeni Uwali mu cimpusa asuminishe. r Lekeni fiise pa mutwe wa kwa Yosefe s Na pa cilongwe ca ku mutwe wa wap aatwilwe kuli bamunyina. t 17 Ubucindami bwakwe bwaba nge beli lya ng’ombe, u Kabili insengo shakwe ni nsengo sha mboo. v Kuli isho e ko akatamfisha abantu na bantu w Bonse pamo ku mpela she sonde, Kabili e minshipendwa ya kwa Efraimu, x Kabili e makana ya kwa Manase.”

ICIPA. 33 a Am 18:32 Es 40:29 Hab 3:19 Flp 4:13 b Amg 18:5 Mal 2:6 c Imi 23:4 d Am 3:7 Ams 5:10 e Ukt 49:27 f 2Sa 7:16 g Am 4:8 h Yos 18:11 Am 68:27 i Yos 18:28 Aba 1:21 2Sa 5:9 Am 125:2 j Ukt 49:22 k Yos 16:1 Amp 10:22 l Ukt 27:28 Sek 8:12 m Ukt 49:25 n 2Sa 23:4 o Le 26:5 Am 65:9 p Ukt 37:25 Yos 17:18 q Amg 8:8 Am 24:1 r Ukf 3:4 Imi 7:30 s Ukt 49:26 1Im 5:1 t Ukt 37:7 1Im 5:2 u Yos 17:1 v Am 22:21 Am 92:10 w 1Is 22:11 Am 44:5 x Ukt 48:19



















Ku Kulyo a Ukt 49:13 b Yos 19:10 Aba 5:14 c Ukt 49:14 Yos 19:17 d Am 4:5 e Ukt 49:13 Mt 4:13 f Ukt 49:19 g Yos 13:8 Yos 13:24 h 1Im 12:8 Amp 28:1 i 1Im 5:18 1Im 5:20 j Imp 32:1 k Imp 32:21 Imp 32:27 Imp 32:33 Yos 1:14 Yos 1:15 Yos 4:12 Yos 22:1 l Ukt 49:16 m Aba 13:2 Aba 13:24 Aba 15:8 Aba 15:20 Aba 16:30 n Yos 19:47 Aba 18:27 Aba 18:29 1Im 12:35 o Ukt 49:21 p Yos 19:32 q Ukt 49:20 r Am 127:3 Am 128:3 s Amp 3:4

AMALANGO 33:11-24

18 Na kuli Sebuluni atile: a “Sekelela, we Sebuluni, mu kufuma kobe, b Nobe, we Isakari, sekelela mu matenti yobe. c 19 Abantu na bantu bakaya ku lupili. E ko bakatuulila amalambo ya bulungami. d Pantu bakoonka ifyuma ifingi nga nshi ifya muli babemba e Ne fyuma ifyashiikwa ifya mu mucanga.” 20 Na kuli Gadi atile: f “Abe uwapaalwa uulekusha imipaka ya kwa Gadi. g Akekala nge nkalamo, h Kabili akalepaula ukuboko no mutwe wine. i 21 Kabili akabuulapo ica ntanshi, j Pantu e kwasungwa icipande ca kwa kapeela wa fipope. k Kabili intungulushi sha bantu shikalongana pamo. Akalacita ifyo Yehova alanda ukuti e fyalungama Kabili akalakonka ubupingushi bwakwe kuli Israele.” 22 Na kuli Dani atile: l “Dani mwana wa nkalamo. m Akaciluka ukufuma mu Bashani.” n 23 Na kuli Naftali atile: o “Naftali nabamutemwa nga nshi kuli Yehova Kabili namup aala nga nshi. Ikala ku masamba na ku kapinda ka ku kulyo.” p 24 Na kuli Ashere atile: q “Ashere abe uwapaalwa na bana abengi. r Lekeni bamunyina bamutemwe, s Akalanyanta ulukasa lwakwe mu mafuta. t t Amg 32:13; Yb 29:6.

AMALANGO 33:25–34:12 25 Icela no mukuba e fya kupindililako impongolo shobe, a Kabili inshiku shobe shonse ukalaenda fye umutende. 26 Takwaba uwaba nga Lesab wa cine uwa kwa Yeshuruni, c Uupita mu muulu pa kwisa mu kukwafwa d Kabili uwendela pa makumbi mu bucindami bwakwe. e 27 Umwa kufisama mobe ni muli Lesa wa kale, f Na mwi samba lyobe muli amaboko ya muyayaya. g Kabili akatamfya umulwani obe ku cinso cobe, h No kutila, ‘Balofye!’ i 28 Kabili Israele akekala umutelelwe, j Akamfukumfuku ka kwa Yakobo kakaba keka, k Mu calo ca ngano no mwangashi. l Cine cine, imyulu yakwe ikaleka umume ukutona. m 29 Walipaalwa, we Israele! n Nani uwaba nga iwe, o Uluko lwa bantu uluipakisha ipusukilo muli Yehova, p Inkwela ya ku kwafwa, q Kabili ulupanga lwa bucindami bobe? r E ico abalwani bobe bakakunkula ku cinso cobe, s Na iwe ukanyanta pa fifulo fyabo ifya kupepelapo.” t E lyo Mose aninine Ulupili lwa Nebo u mu ciswebebe ca Moabu, ukuyafika pa muulu wa pa Pisga, v apalungatana na Yeriko. w Kabili Yehova amulangile icalo conse, ukufuma ku Gileadi ukufika ku Dani, x 2 na Naftali onse ne calo ca kwa Efraimu na Manase ne calo conse ica kwa Yuda ukufika kuli

34

Lesa mwakufisama. Mose afwa ICIPA. 33 a Amg 8:9 b Ukf 15:11 Am 86:8 Am 89:6 Ye 10:6 c Amg 32:15 Amg 33:5 Es 44:2 d Am 68:33 e Am 68:34 Am 93:1 Am 104:3 f Am 46:11 Am 90:1 Am 91:2 Am 125:2 g Es 40:11 Ho 11:3 h Amg 9:3 i Amg 31:4 j Ye 23:6 Ye 33:16 k Am 68:26 Es 48:1 l Amg 8:8 m Amg 11:11 Amg 33:13 n Am 33:12 Am 144:15 Am 146:5 o Amg 4:7 2Sa 7:23 Am 147:20 p Am 27:1 Es 12:2 q Ukt 15:1 Am 115:9 r Aba 7:20 s 2Sa 22:45 Am 66:3 Am 81:15 t Amg 32:13



















ICIPA. 34 u Imp 27:12 Amg 32:49 v Imp 21:20 Amg 3:27 w Imp 36:13 x Yos 19:47 Aba 18:29



















Ku Kulyo a Ukf 23:31 Imp 34:6 Amg 11:24 b Yos 15:1 c Ukt 13:10 1Is 7:46 d 2Im 28:15 e Ukt 19:22 Es 15:5 f Ukt 12:7 Ukt 26:3 Ukt 28:13 g Imp 20:12 Amg 32:52 h Imp 12:7 Mal 4:4 i Amg 32:50 Yos 1:2 j Amg 3:29 k Imi 2:31 Yu 9 l Amg 31:2 Imi 7:23 Imi 7:30 Imi 7:36 m Ukt 27:1 Ukt 48:10 n Yos 14:11 o Imp 20:29

288

bemba wa ku masamba, a 3 na mu Negebu b na mu Citungu c ca Yordani, impanga iyabatama iya mu Yeriko, umusumba wa tuncindu, d ukufika ku Soari. e 4 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli Mose ati: “Ici e calo ico nalapile kuli Abrahamu, kuli Isaki na kuli Yakobo, ukuti, ‘Nkapeela ku bana bobe.’ f Nalenga ukuti ucimone na menso, pantu tawakaabukileko.” g 5 E lyo Mose umubomfi wa kwa Yehova h afwilile kulya mu calo ca Moabu ukulingana ne fyo Yehova asosele. i 6 Kabili amushiikile mu mupokapoka wa mu calo ca Moabu apalungatana na Bete-peore, j nomba takuli nangu umo uwaishiba inshiishi yakwe ukufika na lelo. k 7 Kabili Mose ali ne myaka umwanda umo na makumi yabili (120) ilyo afwile. l Lelo amenso yakwe tayanakile, m na maka yakwe yali tayalapwa. n 8 Kabili abana ba kwa Israele balooseshe Mose mu ciswebebe ca Moabu inshiku amakumi yatatu (30). o Awe shasukile shapwa inshiku sha kuloosha Mose. 9 Kabili Yoshua mwana Nuni aiswilemo umupashi wa mano, p pantu Mose abikile iminwe yakwe pali ena; q na bana ba kwa Israele baumfwile kuli ena no kucita ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. r 10 Lelo takwatalile akwima kasesema mu Israele nga Mose, s uo Yehova aishibe icinso ne cinso, t 11 ku fishibilo fyonse na ku fipesha amano ifyo Yehova amutumine ukuyacita mu calo ca Egupti kuli Farao na ku babomfi bakwe bonse na ku calo cakwe conse, u 12 kabili ku kuboko konse ukwakosa na ku fya kutiinya fyonse ifikalamba ifyo Mose acitile ku menso ya bena Israele bonse. v p Aba 3:10; Aba 6:34; 1Is 3:12; q Imp 27:18; Amg 31:14; Imi 6:6; 1Ti 4:14; r Imp 27:21; Yos 1:16; He 13:17; s Amg 18:15; Imi 3:22; Imi 7:37; t Ukf 33:11; Ukf 33:20; Imp 12:8; u Amg 4:34; Am 78:43; v Ukf 3:19; Amg 26:8; Lk 24:19.

YOSHUA ilyo Mose umubomfi 1 Nomba wa kwa Yehova afwile, Yehoa

va asosele kuli Yoshua mwana Nuni, umubomfi b wa kwa Mose ati: 2 “Mose umubomfi wandi nafwa; c e ico nomba ima, abuka umumana wa Yordani uyu, iwe na bantu bonse aba, no kwingila mu calo ico ndepeela abana ba kwa Israele. d 3 Ponse apakanyanta amakasa yenu, nkamupeela, nga filya fine nalaile Mose. e 4 Ukufuma ku matololo na ku Lebanone uyu ukufika ku mumana ukalamba, umumana wa Yufrate, icalo conse ica bena Hiti, f no kufika kuli Bemba Mukalamba ukulola ku kabanga, e ko icalo cenu cikafika. g 5 Takuli nangu umo uukakucimfya inshiku shonse isha mweo obe. h Filya fine nali na Mose e fyo nkaba na iwe. i Nshakakushe kabili nshakakulekeleshe. j 6 Shipa kabili kosa, k pantu ni we ukalenga aba bantu ukupyana l icalo ico nalapile ku fikolwe fyabo ukuti nkabapeela. m 7 “Ushipe fye kabili ukose sana pa kuti upoose amano ku kulakonka amafunde yonse ayo Mose umubomfi wandi akwebele. n Wilayalukila ku kwa ku kulyo nangu ku kwa ku kuso, o ulekonka fye amafunde, pa kuti ube na mano konse uko uleya. p 8 Ibuuku ili ilya mafunde wileka lifume mu kanwa kobe, q kabili ulebelenga ifyalembwa muli ili buuku no kwetetulapo akasuba no bushiku, pa kuti ubike amano ku kulakonka fyonse ifyalembwamo; r pantu e lyo ukatunguluka kabili e lyo ukaba uwa mano. s 9 Bushe nshikwebele? t Shipa kabili kosa. Witutuma kabili witiina, u pantu Yehova Lesa obe ali na iwe konse uko uleya.” v 10 Awe Yoshua aebele bacilolo ba bantu, ati: 11 “Piteni mu kati ka nkambi no kweba abantu, amuti, ‘Pekanyeni ifya kuse-

ICIPA. 1 a Amg 31:14 b Ukf 24:13 Imp 11:28 c Amg 34:5 d Imp 27:21 Amg 3:28 e Amg 11:24 f Imp 13:29 Yos 11:3 g Ukt 15:18 Ukf 23:31 Imp 34:3 Amg 1:7 Yos 15:4 h Amg 7:24 Amg 11:25 Ro 8:31 i Ukf 3:12 Yos 3:7 j Amg 31:6 He 13:5 k Amg 1:38 Amg 31:23 Am 27:14 l Imp 34:17 m Ukt 12:7 Ukt 15:18 Ukt 26:3 n Amg 31:7 o Amg 5:32 Amg 28:14 p Amg 29:9 1Is 2:3 q Amg 6:6 Amg 30:14 r Amg 17:19 Am 1:2 1Ti 4:15 Yak 1:25 s 1Im 22:13 t Amg 31:7 u Amg 31:8 Yos 8:1 v Ukf 23:27 Am 46:7



















Ku Kulyo a Amg 9:1 Amg 11:31 Yos 3:2 b Imp 32:20 Yos 22:2 c Amg 3:19 Amg 29:8 Yos 13:8 d Imp 1:3 Imp 26:2 e Ukf 13:18 Imp 32:21 Amg 3:18 f Imp 32:17 Imp 32:22 Amg 3:20 g Yos 22:4 h Imp 32:33 Yos 22:9 i Imp 32:25 He 13:17 j 1Sa 16:18 1Sa 17:37 k Imp 27:20 Amg 34:9 l 1Sa 12:15 1Sa 15:23 Amp 17:11 m Amg 17:12 1Sa 11:12 n Amg 31:7 Yos 1:6

289

nda pa bulendo, pantu kwashala inshiku shitatu ukufuma lelo, mukaabuka uyu Yordani pa kuti mwingile no kupoka icalo ico Yehova Lesa wenu alemupeela pa kuti cibe cenu.’ ” a 12 Kabili ku bena Rubene na bena Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase, Yoshua atile: 13 “Muleibukisha amashiwi ayo Mose umubomfi wa kwa Yehova amwebele, b ati, ‘Yehova Lesa wenu alemulenga ukutuusha kabili alimupeela ici calo. 14 Abakashi benu, abana benu abanono pamo ne fitekwa fyenu bakekala mu calo ico Mose amupeele, kuno kwi shilya lya Yordani; c lelo imwe, mwe mpalume, d mukaye namuiteyanya ku kulwa e no kutangilila bamunyinenwe, kabili mukabaafwe. 15 Ilyo Yehova alenga bamunyinenwe ukutuusha nge fyo akalenga na imwe ukutuusha kabili na bo bakwata icalo ico Yehova Lesa wenu alebapeela, f e lyo na imwe mukabwelele ku calo cenu no kwikalamo, g icalo ico Mose umubomfi wa kwa Yehova amupeele kwi shilya lya Yordani ku kabanga.’ ” h 16 Na bo bayaswike Yoshua, abati: “Fyonse ifyo watweba tukacita, na konse uko watweba ukuya, tukaya. i 17 Filya fine twaumfwilile Mose muli fyonse, e fyo na iwe wine tukakumfwila. Shi Yehova Lesa obe abe na iwe j ifyo ali na Mose. k 18 Umuntu onse uwakaana ukukonka icipope l cobe no kukanaumfwa ku mashiwi yobe muli fyonse ifyo wamweba, akepaiwa. m Shipa fye kabili kosa.” n lyo Yoshua mwana Nuni 2 Eatumine abaume babili inengu mu bumfisolo ukufuma mu Shitimu, o no kubeba ati: “Kabiyeni, kamoneni icalo no musumba ICIPA. 2 o Imp 25:1; Imp 33:49.

YOSHUA 2:2-22

Rahabu ne nengu; bamulaya; intambo

wa Yeriko.” Awe na bo baliile, baingile na mu ng’anda ya mwanakashi cilende ishina lyakwe ni Rahabu, a no kutubilisha mulya. 2 Ne mfumu ya Yeriko yaebelwe ukuti: “Moneni! Abaume ba mu bana ba kwa Israele nabengila muno ubushiku ku kulengula icalo.” 3 Awe imfumu ya Yeriko e pa kutuma bamo kuli Rahabu, aiti: “Fumya abaume abeshile kuli iwe, abengile mu ng’anda yobe, pantu beshile ku kulengula icalo.” b 4 Mu nshita ilya Rahabu asendele balya baume babili no kubafisa. Kabili atile: “Ca cine, abaume bacisa kuli ine, lelo nshacishiba uko bacifuma. 5 Nomba pa nshita ya kwisala impongolo c ilyo kwacifiita, e lyo aba baume bacifuma. Nshishibe uko bele. Bakonkeni bwangu bwangu, pantu mwalabasanga.” 6 (Nangu alandile ifi, ninshi nabaninika pa mutenge, d no kubafisa mu tumuti twa kolokondwe uto abikile pa mutenge.) 7 Na bo babakonkele ukulola ku fyabu e fya Yordani, kabili baisele impongolo ilyo fye abalebakonka bafumine. 8 Lelo ilyo bashilasendama, alininine aya kuli bena pa mutenge. 9 Kabili atile ku baume balya: “Ninjishiba ukuti nangu cibe shani Yehova akamupeela cino calo, f kabili tulemutiina, g na bekashi bonse aba muli cino calo nabanenuka pa mulandu wenu. h 10 Pantu twalyumfwa ifyo Yehova akamishe amenshi ya muli Bemba Wakashika pa ntanshi yenu ilyo mwafumine mu Egupti, i ne fyo mwacitile ku mfumu shibili isha bena Amore ishali bushilya bwa Yordani, Sihone j na Oge, k isho mwalofeshe. l 11 Ilyo twaumfwile, imitima yesu yaiketwe umwenso, m na nomba tapali uwaba na maka pa mulandu wenu, n pantu Yehova Lesa wenu e Lesa mu muulu na pano isonde. o 12 Nomba lapeni kuli ine mwi shina lya kwa

ICIPA. 2 a Yos 6:17 Mt 1:5 He 11:31 Yak 2:25 b Ukt 42:9 2Sa 10:3 c Neh 13:19 d Amg 22:8 2Sa 11:2 Imi 10:9 e Aba 3:28 Aba 12:5 f Ukt 13:15 Ukt 15:18 Ukf 3:8 g Ukf 23:27 Amg 2:25 Amg 11:25 h Ukf 15:15 Yos 5:1 Am 112:10 i Ukf 14:21 Ukf 15:14 Yos 4:23 Yos 9:9 j Imp 21:21 Imp 21:24 k Imp 21:34 Amg 3:3 Yos 9:10 Am 135:11 l Le 27:29 m Yos 5:1 n Ukf 15:15 o Amg 4:39 2Im 20:6 Am 83:18 Am 135:6 Da 4:35



















Ku Kulyo a Amg 10:20 b Est 8:6 c Ukf 12:13 Yos 2:18 Aba 6:17 d Ef 6:2 e Yos 6:23 f Imp 30:2 Mt 5:33 g Aba 1:24 1Sa 30:15 Mt 10:41 h He 11:31 i Imp 30:2 j Yos 6:23 Est 8:6 k Imp 35:26 l Yos 2:14

290

Yehovaa ukuti, apo ndi ne cikuuku kuli imwe, na imwe mukaba ne cikuuku ku ba mu ng’anda ya kwa tata, b no kumpeela icishibilo ca cishinka. c 13 Kabili mukaleke batata d na bamayo bakabe aba mweo, na bandume yandi na bankashi nandi, na bantu babo bonse, kabili mukatupusushe ku mfwa.” e 14 Na balya baume bamwebele ati: “Ni fwe tukafwilamo te imwe iyo! f Nga tamushimike ili lyashi lyesu, ninshi ilyo Yehova akatupeela cino calo, na ifwe tukaba ne cikuuku kuli imwe kabili tukaba aba cishinka kuli imwe.” g 15 Awe abekishishe ku ntambo pe windo, pantu ing’anda yakwe yali pe linga, kabili aleikala pa muulu we linga. h 16 Na o abebele ati: “Kabiyeni ku calo ca mpili, pa kuti abalemukonka bemusanga; kabili mukabelame kulya inshiku shitatu, mpaka abalemukonka bakabwele, e lyo nomba mukaye.” 17 Na baume bamwebele ati: “Tuli aba kaele kuli uyu mulapo obe uo watulenga ukulapa. i 18 Mona! Tukesa mu calo. Ukakake iyi ntambo yakashika pe windo apo uletwikishisha, kabili bawiso, na banoko, na bamunonko na ba mu ng’anda ya bawiso bonse ukabalonganike mu ng’anda yobe. j 19 Kabili onse uwafumina ku nse ya fiibi fya ng’anda yobe, k umulopa wakwe ukaba pa mutwe wakwe, kabili tukaba aba kaele; na onse uukaba na iwe mu ng’anda, umulopa wakwe ukaba pa mitwe yesu nga ca kutila ukuboko kwesu kwaisa pali ena. 20 Kabili nga wasokolola ilyashi lyesu ili, l na ifwe tukaba aba kaele ku mulapo obe uyu watulenga ukulapa.” 21 Na o atile: “Cibe ukulingana ne fyo mwalanda.” Awe abalekele baye, na bo baliile. E lyo akakile umwando wakashika pe windo. 22 E ico baliile bayafika na ku calo ca mpili

291

Amenshi ya mu Yordani yaiminina pamo

no kwikala kulya inshiku shitatu, mpaka ilyo abalebakonka babwelele. Na balebakonka babafwaile mu nshila shonse, lelo tababasangile. 23 Na balya baume babili batentemwike na kabili ukufuma ku calo ca mpili no kwabuka umumana ukwisa kuli Yoshua mwana Nuni, kabili bamushimikile fyonse ifyabacitikile. 24 Na bo batile kuli Yoshua: “Yehova napeela icalo conse mu minwe yesu. a Na bekashi bonse aba muli cilya calo nabanenuka pa mulandu wesu.” b Yoshua aimine luceloce3 Awe lo, kabili ena na bana ba kwa c

Israele bafumine ku Shitimu no kuya ku Yordani; kabili e ko baleele ilyo tabala-abuka. 2 Nomba pa mpela ya nshiku shitatu, d bacilolo e baile mu kati ka nkambi 3 no kweba abantu, abati: “Ilyo mukamona fye icipao ca cipangano ica kwa Yehova Lesa wenu, na bashimapepo abena Lebi nabasenda icipao, f mukafume apo muli, no kucikonka, 4 —lelo pa kati ka imwe na cena pakabe nalimo imikono amakana yabili (2,000); g mwikapalamako iyo—pa kuti mukeshibe inshila umo mufwile ukuya, pantu tamwatala amupitamo.” 5 Na Yoshua atile ku bantu: “Ipekanyeni, h pantu mailo Yehova akacita ifipesha amano mu kati kenu.” i 6 E lyo Yoshua aebele bashimapepo ati: “Sendeni icipao ca cipangano j no kutangilila abantu.” Awe baimishe icipao ca cipangano no kutangilila abantu. 7 Kabili Yehova atile kuli Yoshua: “Buno bushiku nalakucindamika mu menso ya bena Israele bonse, k pa kuti beshibe ukuti filya fiine nali na Mose l e fyo nkaba na iwe. m 8 Na iwe webe n bashimapepo abasendele icipao ca cipangano, auti, ‘Nga mwafika fye mu mbali ya menshi ya Yordani, mwiminine o mulya mwine mu Yordani.’ ”

ICIPA. 2 a Ukf 23:31 Yos 6:2 Yos 21:44 Neh 9:24 b Ukf 15:15 Yos 2:9 Yos 2:11 Yos 5:1



















ICIPA. 3 c Imp 25:1 Yos 2:1 d Yos 1:11 e Amg 1:15 Amg 20:5 Amg 31:28 Yos 1:10 f Imp 4:15 Amg 31:9 1Im 15:2 g Ukf 19:12 h Ukf 19:10 Le 20:7 i Ukf 34:10 Am 72:18 Am 86:10 j Ukf 25:10 Imp 4:15 k Yos 4:14 l Ukf 3:12 Ukf 14:31 m Amg 31:8 Yos 1:5 Yos 1:17 n Yos 1:18 o Yos 3:17



















Ku Kulyo a Ukf 17:7 Le 26:11 Imp 11:20 Amg 7:21 b Ukf 3:8 Amg 7:1 Am 24:1 Am 44:2 Sek 4:14 c Yos 4:2 d Ukf 15:8 Am 114:3 e Ukf 25:10 Yos 3:6 Imi 7:45 f Yos 4:18 1Im 12:15 g Yos 3:13 h 1Is 7:46 i Ukt 14:3 Imp 34:3 Amg 3:17 Yos 12:3 j Yos 4:3 2Is 2:8 k Am 66:6

YOSHUA 2:23–3:17

9 Awe Yoshua atile ku bana ba kwa Israele: “Palameni kuno no kumfwa ifyo Yehova Lesa wenu asosele.” 10 E lyo Yoshua atile: “Kuli ici e ko mukeshibila ukuti Lesa wa mweo ali mu kati kenu, a no kuti akatamfya ku cinso cenu abena Kanaani na bena Hiti na bena Hibi na bena Perisi na bena Gegashi na bena Amore na bena Yebusi. b 11 Moneni! Icipao ca cipangano ica kwa Shikulu we sonde lyonse cilemutangilila ukwingila mu Yordani. 12 Nomba saleni abantu ikumi na babili (12) mu mikowa ya kwa Israele, umuntu umo mu mukowa umo. c 13 Kabili ilyo amakasa ya bashimapepo abasendele icipao ca kwa Yehova, Shikulu we sonde lyonse, yanyanta mu menshi ya Yordani, amenshi ya Yordani ayalefuma ku muulu yakaleka ukupita, kabili yakeminina nga menshi ya mu cishiba.” d 14 Nomba ilyo abantu bafumine mu matenti yabo, ilyo bashilayabuka Yordani, ninshi na bashimapepo nabasenda icipao e ca cipangano bali ku ntanshi ya bantu, 15 kabili cilya abasendele Cipao bafika ku Yordani, na makasa ya bashimapepo abasendele Icipao yanyanta mu mbali ya menshi (pantu umumana wa Yordani ulapoosa mu lulamba f lwa uko monse mu nshiku shonse isha kulobolola), 16 e lyo amenshi ayalefuma lwa ku muulu yaiminine pamo ku musumba wa Adamu uwabela ku mbali ya Saretani, g ukutali nga nshi. Kabili kulya e ko yatulumene kwati cishiba, h na menshi ayaleya kuli bemba wa Araba, e kutila kuli Bemba wa Mucele, i yalikamine. Yalekele ukupita kabili abantu bayabwike apalungatana na Yeriko. 17 Na bashimapepo abasendele icipao ca cipangano ca kwa Yehova baiminine ukwabula ukusunkana pa mushili uwauma, j pa kati ka Yordani, uku ninshi abena Israele bonse baleyabuka apauma, k mpaka

YOSHUA 4:1-23

Amabwe 12 aya kwibukishishako. Pa Gilgali

uluko lonse lwayabuka umumana wa Yordani.

4

Nomba ilyo fye uluko lonse lwa-abwike umumana wa Yordani, a Yehova atile kuli Yoshua: 2 “Saleni abantu ikumi na babili (12), cila mukowa umuntu umo, b 3 no kubeba amuti, ‘Mubuule amabwe ikumi na yabili c pa kati na nkati ka Yordani, apaciminina bashimapepo shilili, d mwabuke na yo no kuyabika uko muleyasendama e lelo.’ ” 4 E ico Yoshua aitile abaume ikumi f na babili abo asontele pa bana ba kwa Israele, cila mukowa umwaume umo; 5 kabili Yoshua abebele ati: “Mutangilile icipao ca kwa Yehova Lesa wenu, muye pa kati ka Yordani, kabili musende cila muntu ilibwe pa kubeya, ukulingana ne mpendwa ya mikowa ya bana ba kwa Israele, 6 pa kuti ici cikabe icishibilo kuli imwe. g Ilyo abana benu bakamwipusha abati, ‘Cinshi mwasungila aya mabwe?’ h 7 Mukabebe ati, ‘Pantu amenshi ya Yordani yalipatukene pa ntanshi ya cipao ca cipangano ica kwa Yehova. i Ilyo capitile mu menshi ya Yordani, amenshi ya Yordani yalipatukene, na ya mabwe cibukisho ca muyayaya ku bana ba kwa Israele.’ ” j 8 Awe abana ba kwa Israele bacitile ifyo fine, ukulingana ne fyo Yoshua abebele, babuulile na mabwe ikumi na yabili pa kati ka Yordani, ifyo Yehova aebele Yoshua, ukulingana ne mpendwa ya mikowa ya bana ba kwa Israele; k kabili baliyasendele no kuyabika uko basendeme. l 9 Kwali na mabwe ikumi na yabili (12) ayo Yoshua abikile pa kati ka Yordani apaiminine m bashimapepo abasendele icipao ca cipangano, kabili e po yaba ukufika na lelo. 10 Na bashimapepo abasendele Icipao baiminine pa kati n ka Yordani mpaka bacita fyonse ifyo Yehova aebele Yoshua ukwe-

ICIPA. 4 a Imp 14:29 Imp 26:51 Imp 26:65 b Yos 3:12 c Amg 27:2 d Yos 3:17 e Yos 4:19 Yos 4:20 f Yos 3:12 g Ukt 31:45 h Ukf 12:26 Ukf 13:14 Amg 6:20 Yos 4:21 Am 78:3 Es 38:19 i Yos 3:13 Yos 3:16 j Amg 4:9 k Yos 4:2 Imi 26:7 l Amg 27:2 Yos 4:3 Yos 4:19 m Yos 3:17 n Yos 3:13



















Ku Kulyo a Amg 27:2 Amg 34:9 b Am 119:60 c Yos 3:8 Yos 3:17 d Yos 1:12 e Ukf 13:18 Imp 32:27 Yos 1:14 f Imp 32:21 Imp 32:29 g Yos 3:7 Am 75:7 h Ukf 14:31 i Ukf 25:22 j Imp 4:15 k Yos 3:13 l Yos 3:15 m Yos 4:3 Yos 5:9 Yos 10:6 Mk 6:5 n Amg 27:2 Yos 4:8 o Yos 4:6 Am 44:1 p Yos 3:17 Am 66:6

292

ba abantu, ukulingana na fyonse ifyo Mose aebele Yoshua. a Na bantu balyangufyenye b ukwabuka. 11 Awe ilyo abantu bonse bapwile ukwabuka, e lyo bashimapepo bayabwike ne cipao c ca kwa Yehova, ninshi abantu balebamona. 12 Na bana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase d balyabwike ninshi nabaiteyanya ukulwae ukutangilila abana ba kwa Israele, filya fine Mose abebele. f 13 Abaipangeshe abali nalimo amakana amakumi yane (40,000) bayabwike ku cinso ca kwa Yehova no kuya ku nkondo mu ciswebebe ca Yeriko. 14 Mu bushiku bulya Yehova acindamike Yoshua pa cinso ca bana ba kwa Israele bonse, g kabili batendeke ukumutiina inshiku shonse isha bumi bwakwe nga filya fine baletiina Mose. h 15 E lyo Yehova atile kuli Yoshua: 16 “Eba bashimapepo abasendele icipao ca cipangano i ukuti bafume mu Yordani.” 17 E ico Yoshua aebele bashimapepo ati: “Fumeni mu Yordani.” 18 Nomba ilyo bashimapepo abasendele icipao j ca cipangano ica kwa Yehova bafumine pa kati ka Yordani kabili ilyo bafumiine k ku mulundu, e lyo amenshi ya Yordani yatendeke ukubwela no kulapoosa l mu lulamba lonse nga kale. 19 Na bantu bafumine mu Yordani pa bwalenga ikumi (10) mu mweshi wa ntanshi no kupanga inkambi pa Gilgali m ku kabanga ka mupaka wa Yeriko. 20 Kabili amabwe ikumi na yabili (12) ayo bafumishe mu Yordani, Yoshua ayabikile pa Gilgali. n 21 E lyo atile ku bana ba kwa Israele: “Ilyo abana benu bakepusha bashibo, abati, ‘Nga aya mabwe yanshi?’ o 22 Mukalondolwele abana benu, amuti, ‘Ni pa mushili uwauma e po Israele ayabwike Yordani uyu, p 23 ilyo Yehova Lesa wenu akamishe amenshi ya Yordani pa

293

Ukusembulula. Ica Kucilila. Malaika

menso yabo mpaka bayabuka, filya fine Yehova Lesa wenu acitile na kuli Bemba Wakashika ilyo amukamishe pa ntanshi yesu mpaka twayabuka; a 24 pa kuti abantu bonse aba pano isonde beshibe ukuti ukuboko kwa kwa Yehova, b kwalikosa; c pa kuti na imwe bene muletiina Yehova Lesa wenu lyonse.’’’ d ilyo ishamfumu sho5 Nomba nse isha bena Amore, ishae

li bushilya bwa Yordani ku masamba, ne shamfumu shonse isha bena Kanaani, f ishali mupepi na bemba, shaumfwile fye ukuti Yehova akamishe Yordani pa ntanshi ya bena Israele mpaka bayabuka, imitima ya shiko yaiketwe umwenso, g kabili tashali na maka pa mulandu wa bana ba kwa Israele. h 2 Pa nshita ilya Yehova atile kuli Yoshua: “Upange imyele ku mabwe ayakosa no kusembulula i abana ba kwa Israele na kabili, umuku walenga bubili.” 3 Na Yoshua apangile imyele ya mabwe ayakosa kabili asembulwile abana ba kwa Israele pa Gibeatihaaralote. j 4 Kabili umulandu Yoshua abasembulwilile ni uyu: abaume bonse abafumine mu Egupti, abaume bonse aba bulwi, bafwilile k mu matololo mu nshila pa numa ya kufuma mu Egupti. 5 Pantu abantu bonse abafumine bali abasembululwa, lelo abantu bonse abafyalilwe mu nshila mu matololo ilyo balefuma mu Egupti tababasembulwile. 6 Pantu abana ba kwa Israele baendele imyaka amakumi yane (40) l mu matololo, mpaka uluko lonse ulwa baume ba bulwi abafumine mu Egupti abashaumfwilile ishiwi lya kwa Yehova lwapwa ukufwa, abo Yehova alapileko ukuti tali na kubaleka ukumona icalo m ico Yehova alapile ku fikolwe fyabo ukuti akatupeela, n icalo umwaba mukaka no buci. o 7 Kabili alekele abana babo ukubapyana. p Aba e bo Yoshua asembulwile, pantu

ICIPA. 4 a Ukf 14:21 Neh 9:11 Am 78:13 Es 43:16 Es 63:12 He 11:29 b Ukf 9:16 Amg 28:10 1Sa 17:46 1Is 8:42 2Is 5:15 2Is 19:19 c Ukf 15:6 Am 89:13 Am 106:8 d Amg 6:2 Am 76:7 Ye 10:7 1Pe 2:17



















ICIPA. 5 e Ukt 10:16 f Ukt 12:6 Imp 13:29 Aba 3:3 g Ukf 15:15 Yos 2:9 Yos 2:11 h Yos 2:24 i Ukt 17:11 Ukf 4:25 j Yos 5:9 k Imp 14:29 Imp 26:65 Amg 2:14 1Ko 10:5 He 3:17 l Imp 14:33 Amg 1:3 Am 95:10 m Imp 14:23 Amg 1:35 Am 106:26 n Ukt 13:15 Ukf 33:1 Imi 7:5 o Ukf 3:8 Imp 13:27 Amg 27:3 Ek 20:6 p Imp 14:31 Amg 1:39



















Ku Kulyo a Ukt 34:25 b Ukt 34:14 Am 119:39 Ye 9:25 Ye 9:26 c Yos 4:19 Yos 5:3 d Ukf 12:24 Imp 9:5 e Ukf 12:18 Ukf 13:6 Le 23:6 f Ukf 16:35 g Amg 6:11 Amg 8:10 h Ukt 18:2 Ukf 23:23 Aba 13:6 Imi 1:10 i Imp 22:23 1Im 21:16 j Ukf 23:20 1Is 22:19 Am 103:20 Am 148:2 Da 10:13 k Ukt 17:3 l Ukf 3:5



















ICIPA. 6 m Yos 2:9

YOSHUA 4:24–6:1

bali abashasembululwa, pantu tababasembulwile mu nshila. 8 Nomba ilyo bapwishishe ukusembulula uluko lonse, baikele umo bali mu nkambi mpaka bapolelela. a 9 E lyo Yehova atile kuli Yoshua: “Ubwa lelo nafumyapo umuseebanya wa ku Egupti pali imwe.” b E co bainikile ilya ncende ati Gilgali c ukushinta na lelo. 10 Na bana ba kwa Israele baikele mu nkambi mu Gilgali, kabili pa bushiku bwalenga ikumi na shine (14) mu mweshi d basefeshe ica kucilila icungulo mu ciswebebe ca Yeriko. 11 Pa numa ya bushiku bwa ca kucilila, e lyo batendeke ukulya ifisabo fya mu calo, no mukate ushatutumuka e ne ngano shasalulwa, mu bushiku bulya bwine. 12 Ilyo baliile ifisabo fya muli cilya calo, mana tayamoneke ubushiku bwakonkelepo, e fyo mana yalekelele ukumoneka ku bana ba kwa Israele, f kabili batendeke ukulya ifisabo fya mu calo ca Kanaani mu mwaka ulya. g 13 Nomba ilyo Yoshua ali mupepi na Yeriko, ainwine amenso yakwe kabili moneni, kwali umuntu h naiminina ku ntanshi ali no lupanga mu minwe. i Na Yoshua aile kuli ena no kumwipusha ati: “Bushe uli kuli ifwe nangu uli ku balwani besu?” 14 Na o ayaswike ati: “Iyo, ndi mukalamba wa mabumba ya kwa Yehova e co naishila.” j Awe Yoshua awile ubukupeme pa nshi, alatoota, k no kumweba ati: “Nga cinshi shikulu alesosa ku musha wakwe?” 15 No yo mukalamba wa mabumba ya kwa Yehova asosele kuli Yoshua ati: “Fuula indyato ku makasa yobe, pantu apo wiminine pa mushilo.” Awe ilyo line fye Yoshua acitile ifyo bamwebele. l umusumba wa Yeriko 6 Nomba waliseelwe bwino bwino pa mulandu wa bana ba kwa Israele, takwali wa kufumamo nangu wa kwingilamo. m

YOSHUA 6:2-20

Ukushinguluka Yeriko. Icibumba cawa

2 Kabili Yehova asosele kuli Yoshua ati: “Mona, nimpeela Yeriko ne mfumu ya uko, ne mpalume shabo, mu minwe yobe. a 3 Na imwe bonse mwe baume ba bulwi mukashinguluke umusumba, uku-ushinguluka umuku umo. E fyo mukacite inshiku mutanda (6). 4 Na bashimapepo cinelubali (7) bakasende intandala cinelubali, ukutangilila Icipao, na pa bushiku bwa cinelubali mukashinguluke umusumba imiku cinelubali na bashimapepo bakalishe intandala. b 5 Nomba ilyo balisha intandala, na imwe mwaumfwa ukulila kwa ntandala, abantu bonse bakaweleshe ukuwelesha kwa bulwi ukukalamba; c ne linga lya musumba likabongoloka, d na bantu bakaye cila umuntu apalungatene nankwe.” 6 Na Yoshua mwana Nuni aitile bashimapepo e no kubeba ati: “Sendeni icipao ca cipangano, f na bashimapepo cinelubali (7) basende intandala cinelubali no kutangilila icipao g ca kwa Yehova.” 7 E lyo aebele abantu ati: “Kabiyeni mushinguluke umusumba, ne bumba lya bashilika abaipangasha h litangilile icipao ca kwa Yehova.” 8 Nomba ifyo Yoshua aebele abantu e fyo cali; kabili bashimapepo cinelubali abasendele intandala cinelubali ku cinso ca kwa Yehova baile no kulisha intandala, ne cipao ca cipangano ca kwa Yehova calebakonka. 9 Ne bumba lya bashilika abaipangasha lyatangilile bashimapepo abalelisha intandala, na ba ku numa i balekonka Icipao, ninshi intandala shilelila. 10 Kabili Yoshua aebele abantu j ati: “Mwipunda nangu kuleka amashiwi yenu yomfwike, kabili mu tunwa twenu mwifuma ishiwi nangu limo mpaka ubushiku nkamweba nati: ‘Pundeni!’ E lyo mukapunde.” k 11 Kabili alengele icipao ca kwa Yehova ukushinguluka umusumba umuku umo, e lyo baile ku nkambi

ICIPA. 6 a Imp 14:9 Amg 7:24 Aba 11:24 Neh 9:24 b Aba 3:27 Aba 7:22 2Sa 2:28 Sef 1:16 c Ye 50:15 Ho 5:8 d He 11:30 e Amg 20:2 f Amg 31:25 g Imp 4:15 h Imp 10:14 Imp 10:18 Imp 10:22 Yos 1:14 Yos 4:13 i Imp 10:25 j Amg 34:9 k Yos 1:18



















Ku Kulyo a Yos 3:1 b Imp 3:31 Imp 4:15 Amg 31:9 1Im 15:2 c Yos 6:4 d Yos 6:3 e Yos 6:4 f Yos 6:5 Yos 6:10 2Im 13:15 g Amg 9:1 Yos 6:1 h Le 27:28 Imp 21:3 Amg 7:2 Amg 20:16 i Yos 2:1 Mt 1:5 He 11:31 j Ukt 12:3 Yos 2:4 Yos 2:6 Mt 25:40 He 6:10 Yak 2:25 k Amg 7:26 l Amg 13:17 Yos 7:21 He 13:5 m Yos 7:11 n Yos 7:25 1Im 2:7 o Imp 31:22 p Yos 6:24 2Sa 8:11 1Is 7:51 1Im 18:11 q Yos 6:4 Yos 6:16

294

no kutubilisha ubushiku mu nkambi. 12 Awe Yoshua acelele ulucelo, a na bashimapepo abasendele icipao b ca kwa Yehova, 13 na bashimapepo cinelubali (7) abasendele intandala cinelubali bali pa ntanshi ya cipao ca kwa Yehova, bale-enda, balelisha intandala, ne bumba lya bashilika abaipangasha bali pa ntanshi yabo, na ba ku numa balekonka icipao ca kwa Yehova ninshi ne ntandala shilelila. c 14 Awe bashingulwike umusumba umuku umo pa bushiku bwalenga shibili, e lyo babweleele ku nkambi. E fyo bacitile pa nshiku mutanda (6). d 15 Nomba pa bushiku bwalenga cinelubali (7) baimine lucelocelo, lilya fye caba ku maca, kabili bashingulwike umusumba mu musango uyu wine imiku cinelubali. Ni pali ubu bushiku bweka fye bashingulwike umusumba imiku cinelubali. e 16 Nomba umuku walenga cinelubali e lyo bashimapepo balishishe intandala, na Yoshua atile ku bantu: “Pundeni; f pantu Yehova namupeela umusumba. g 17 Monaule umusumba; h pantu umusumba na fyonse ifyabamo fya kwa Yehova. Ni Rahabu i fye cilende e ulepusuka pamo na bali nankwe mu ng’anda, pantu afishile inkombe isho twatumine. j 18 Lelo imwe, mutalukeko ku filingile ukonaulwa, k epali mwafikumbwa l no kubuulapo fimo pa filingile ukonaulwa m no kulenga abena Israele ukonaulwa no kubaletelela. n 19 Lelo silfere yonse na golde yonse ne fintu fyonse ifya mukuba ne fya cela fyonse, fya mushilo kuli Yehova. o Mu cipao ca kwa Yehova e mo fikabikwe.” p 20 Awe na bantu balipundile, ilyo balishishe intandala. q Nomba ilyo fye abantu baumfwile ukulila kwa ntandala kabili ilyo abantu bapundile ukupunda kwa bulwi ukukalamba, e

295

Rahabu apusuka. Akani abembuka

lyo icibumba cabongolweke. a Na bantu baninine ukuya mu musumba, umo umo apalungatene nankwe no kupoka umusumba. 21 Baonawile na fyonse ifyali mu musumba ku lupanga, umwaume no mwanakashi, umulumendo no mukote, ne ng’ombe ne mpaanga ne mpunda. b 22 E lyo Yoshua aebele abaume babili abalengwile icalo ati: “Kabiyeni mu ng’anda ya mwanakashi cilende, no kumufumyamo na bantu bakwe bonse, filya fine mwalapile kuli ena.” c 23 Na balumendo abaile ku kulengula icalo balingile no kufumya Rahabu na bawishi na banyina na bamunyina na bantu bakwe bonse, bafumishe balupwa bakwe bonse; d bababikile na ku nse ya nkambi ya kwa Israele. 24 Awe baocele no musumba na fyonse ifyalimo. e Ni silfere fye na golde ne fya mukuba ne fya cela e fyo babikile mu cipao ca ng’anda ya kwa Yehova. f 25 Kabili Rahabu cilende na ba mu ng’anda ya kwa wishi na bonse abantu bakwe, Yoshua alekele babe no mweo; g kabili ekala mu kati ka kwa Israele ukufika na lelo, h pantu afishile inkombe isho Yoshua atumine ku kulengula Yeriko. i 26 E lyo Yoshua alapile umulapo pa nshita ilya, ati: “Abe uwatiipwa ku cinso ca kwa Yehova umuntu uwaima no kukuula uyu musumba, Yeriko. Akafwilwa ibeli lyakwe ilyaume pa kupanga umufula wa kukuulapo uwa uko, kabili akafwilwa kasuli wakwe pa kubika ifiibi fya uko.” j 27 Awe Yehova ali na Yoshua, k no lulumbi lwakwe lwakumene isonde lyonse. l abana ba kwa Israele 7 Kabili tabaumfwilile ifyo Lesa abebele ukukuma ku fyali no konaulwa pantu Akani m mwana Karmi, mwana Sabdi, mwana Sera, uwa mu mukowa wa kwa Yuda, abuulilepo ifyali no konaulwa. n

ICIPA. 6 a Yos 6:5 He 11:30 b Le 27:29 Amg 7:2 Amg 20:16 1Sa 15:3 c Yos 2:14 He 11:31 d Yos 2:13 Yos 2:18 e Amg 13:16 f Yos 6:19 g Yos 2:14 Yos 6:17 Yos 6:22 h Mt 1:5 i He 6:10 Yak 2:25 j 1Is 16:34 k Amg 31:6 Yos 1:5 Ro 8:31 l Yos 9:1 Yos 9:9



















ICIPA. 7 m Yos 22:20 1Im 2:7 n Amg 7:26 Yos 6:17



















Ku Kulyo a Yos 6:18 b Ukt 12:8 Yos 12:9 c Yos 18:12 d Ukt 28:19 e Yos 2:1 f Le 26:17 Amg 28:25 Amg 32:30 Es 30:17 Es 59:2 g Amg 28:45 h Le 26:36 Es 13:7 i Imp 16:22 Imp 20:6 j Neh 9:1 Yb 2:12 k Yos 3:1 l Am 83:4 m Ukf 32:12 Amg 32:27 Am 106:8 Am 143:11 Ek 20:9

YOSHUA 6:21–7:9

No bukali bwa kwa Yehova bwaishile pa bana ba kwa Israele. a 2 Awe Yoshua atumine abaume ukufuma mu Yeriko ukuya ku musumba wa Ai, b uwali mupepi na Bete-abene, c ku kabanga ka Betele, d no kubeba ati: “Kabiyeni, kalenguleni icalo.” Awe abaume balile no kuyalengula Ai. e 3 Ilyo babwelele kuli Yoshua, bamwebele ati: “Mwileka abantu bonse baye. Muleke fye abantu nalimo amakana yabili (2,000) atemwa abantu nalimo amakana yatatu (3,000) bayeuma Ai. Mwicusha abantu bonse ukubaleka baye kulya, pantu aba muli ulya musumba banono.” 4 E ico abantu nalimo amakana yatatu (3,000) e baile, lelo bafulumwike abena Ai. f 5 Kabili abena Ai baipeye abantu nalimo amakumi yatatu na mutanda (36), kabili babakonkele g ukufuma pa mpongolo ukufika na ku Shebarimu kabili bakonkenyepo ukubepaya na ku mutentemuko. Awe imitima ya bantu yaiketwe umwenso no kusunguluka yaba nga menshi. h 6 E lyo Yoshua alepwile ifya kufwala fyakwe no kuwa pa nshi i ubukupeme pa ntanshi ya cipao ca kwa Yehova ukufika icungulo, pamo na bakalamba ba kwa Israele, balekuba no lukungu pa mitwe yabo. j 7 Kabili Yoshua atile: “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova, nga cinshi mwaletele aba bantu ukubafumya konse kulya no kubabusha Yordani, ku kutupeela mu minwe ya bena Amore ukuti batonaule? Kanshi fwe bene nga twaikele fye bushilya bwa Yordani! k 8 Mwe Yehova, nga kuti natila shani apo Israele nafulumuka abalwani bakwe? 9 Na bena Kanaani na bonse abekala mu calo bakomfwa ulwa ici, kabili bakatushinguluka no kulofya ishina lyesu pano isonde; l mukacita shani pe shina lyenu ilikalamba?” m

YOSHUA 7:10–8:1

Israele apingulwa. Akani aikatwa

10 E lyo Yehova atile kuli Yoshua: “Iwe, ima! Nga cinshi ico uwilile ubukupeme? 11 Israele nabembuka, kabili nabapula mu cipangano candi a ico nabebele; nababuulapo ne cali no konaulwa b kabili nabeeba c no kufisa, d bacibikile na mu fipe fyabo. e 12 Kabili abana ba kwa Israele tabakacimfye abalwani babo. f Bakafulumuka abalwani babo, pantu bali no konaulwa. Nshakabe na imwe na kabili kano mukonaule icilingile ukonaulwa mu kati kenu. g 13 Ima! Teyanya abantu, h kabili usose auti, ‘Mailo mukaipekanye, pantu Yehova Lesa wa kwa Israele asosa ati: “Icilingile ukonaulwa cili mu kati kobe, we Israele. i Tamwakacimfye abalwani benu mpaka mukafumye icilingile ukonaulwa mu kati kenu. 14 Kabili mukapalame ulucelo, umukowa no mukowa, kabili umukowa uo Yehova aikata ukapalame, j ulupwa no lupwa, no lupwa ulo Yehova aikata lukapalame, ing’anda ne ng’anda, ne ng’anda iyo Yehova aikata ikapalame, umuntu no muntu. 15 Nomba uukasangwa ne cifwile ukonaulwa mukamoce mu mulilo, k pamo na bantu bakwe bonse, pantu napula mu cipangano l ca kwa Yehova kabili pantu nacita ica nsoni muli Israele.” ’ ” m 16 Awe Yoshua acelele ulucelo no kupalamika Israele, umukowa no mukowa, kabili umukowa wa kwa Yuda e waiketwe. 17 Kabili apalamike indupwa sha kwa Yuda no kwikata ulupwa lwa bena Sera, n e lyo kabili apalamike ulupwa lwa bena Sera, umuntu no muntu, kabili Sabdi aliketwe. 18 Na mu kulekelesha apalamike aba mu ng’anda yakwe, umuntu no muntu, kabili Akani mwana Karmi, mwana Sabdi, mwana Sera, uwa mu mukowa wa kwa Yuda, e waiketwe. o 19 E lyo Yoshua atile kuli Akani: “Mwana wandi, peela ubukata kuli Yehova Lesa wa kwa Israele p no kuyebelela kuli

ICIPA. 7 a Ukf 24:7 1Sa 2:25 b Yos 6:17 c Ukf 20:15 Es 61:8 Mt 15:19 d Ye 32:19 He 4:13 e Yos 7:21 f Aba 2:14 g Amg 7:26 Yos 6:18 h Ukf 19:10 i Yos 6:18 j Amp 16:33 k Yos 1:18 Yos 7:25 l Ukf 24:7 Yos 7:11 Aba 2:20 m Aba 20:6 2Sa 13:12 n Ukt 38:30 Imp 26:20 1Im 2:4 o 1Sa 14:42 Amp 13:21 Amp 16:33 Ye 2:26 Yn 1:7 Imi 5:3 p 2Im 19:6 Ye 13:16



















Ku Kulyo a Am 32:5 Am 51:4 1Ti 5:24 b 1Sa 14:43 Amp 28:13 c Yb 31:33 d 1Sa 2:25 e 1Yo 2:16 f Ukt 10:10 g Ukf 20:17 Lk 12:15 2Pe 2:14 h Mk 2:2 Yak 1:15 i Am 10:11 Es 29:15 j Yos 7:1 Yos 22:20 k Yos 6:19 l Yos 15:7 Es 65:10 Ho 2:15 m Yos 6:18 1Im 2:7 n Le 24:14 Yos 1:18 o Ukt 38:24 Le 20:14 Le 21:9 Yos 7:15 p Yos 8:29 Yos 10:27 2Sa 18:17 q Amg 13:17 r Yos 15:7 Es 65:10 Ho 2:15



















ICIPA. 8 s Amg 1:21 Amg 7:18 Amg 31:8 Yos 1:9 Am 27:1 Es 12:2 Ro 8:31

296

ena, a kabili njeba, b Cinshi ucitile? Wimfisa.” c 20 Na o Akani ayaswike Yoshua no kutila: “Kwena ukubembuka nimembukila Yehova Lesa wa kwa Israele, d kabili ifi e fyo ncitile. 21 Ilyo namwene e pa fipe ifyashele pali ica kufwala caibela ica ku Shinari, f icalemoneka bwino, na mashekele ya silfere imyanda ibili (200) ne cipimfya ca golde, icafina amashekele amakumi yasano (50), nalifikumbilwe, g no kufibuula; h kabili, moneni! fishiikilwe mwi tenti lyandi pa nshi ne ndalama shili pa nshi ya ca kufwala.” i 22 Awe Yoshua atumine inkombe ilyo line, kabili shabutukiile kwi tenti, kabili, moneni! ica kufwala cafishilwe mwi tenti lyakwe ne ndalama pa nshi ya ca kufwala. 23 E ico bafifumishe mu kati ke tenti no kufileta kuli Yoshua na ku bana ba kwa Israele bonse, no kufifukumwina ku cinso ca kwa Yehova. 24 Nomba Yoshua pamo na bena Israele bonse, babuulile Akani j mwana Sera na silfere ne ca kufwala caibela ne cipimfya ca golde k na bana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi no kubatwala mu mpanga iyabatama iya Akore, l pamo ne ng’ombe shakwe ne mpunda shakwe ne mpaanga shakwe ne tenti lyakwe na fyonse ifyakwe. 25 E lyo Yoshua atile: “Nga cinshi ico watuletelela? m Yehova aleleta ububi pali iwe lelo.” Awe abena Israele bonse bamupoolele amabwe, n e lyo babocele mu mulilo. o E fyo babapoolele amabwe. 26 Kabili batuulike pali ena umwina wa mabwe uukalamba, uwabapo ukufika na lelo. p No bukali bwa kwa Yehova bwalibwelele. q E mulandu wine palya pantu petilwa Ilungu lya Akore, r ukufika na lelo. lyo Yehova atile kuli Yo8 Eshua: “Witiina, kabili witutu-

ma. s Senda abantu bonse aba bulwi, ima, no kuya ku Ai. Mona,

297

Yoshua acimfya umusumba wa Ai. Aoca

nimpeela imfumu ya ku Ai na bantu ba iko no musumba wa iko ne calo ca iko mu minwe yobe. a 2 Kabili filya wacitile ku musumba wa Yeriko ne mfumu ya uko e fyo ukacite na ku musumba wa Ai ne mfumu ya uko. b Kabili kuti mwabuula ifipe fya uko ne fitekwa fya uko. c Mubike aba kubelamina umusumba ku numa ya uko.” d 3 Awe Yoshua na bantu bonse aba bulwi e balimine no kuya ku Ai, kabili Yoshua asalile abaume amakana amakumi yatatu (30,000), impalume, f no kubatuma ubushiku. 4 Kabili abebele ati: “Moneni, mwalabelaminag umusumba, ku numa ya uko. Mwitaluka sana ku musumba, kabili bonse mube abaiteyanya. 5 Kabili ine pamo na bantu bonse abali na ine, tukapalama ku musumba. Nomba nga bafuma ku kutukumanya filya bacitile ntanshi, h tukafulumuka. 6 Na bo bakafuma no kutukonka mpaka tukabafumye ku musumba, pantu bakatila, ‘Bafulumuka na kabili.’ i Na ifwe tukafulumuka. 7 Na imwe mukeme uko mubeleme, no kupoka umusumba; kabili Yehova Lesa wenu akaupeela mu minwe yenu. j 8 Nomba ilyo mwapoka fye umusumba, mukoce umusumba ku mulilo. k Ukulingana na mashiwi ya kwa Yehova e fyo mukacite. Ifi fine namweba e fyo mukacite.” l 9 E lyo Yoshua abatumine na bo balungeme ukwa kubelama no kwikala pa kati ka Betele na Ai ku masamba ya Ai, kabili Yoshua ena atubilishe ubushiku mu kati ka bantu. 10 Kabili Yoshua aimine lucelocelo m no kuceeceeta abantu no kuya, pamo na bakalamba ba kwa Israele, balatangilila abantu ukulola ku Ai. 11 Na bantu bonse aba bulwi n abali nankwe balimine balaya, pa kuti bapalame pa ntanshi ya musumba, bacitile ne nkambi ku kapinda ka

ICIPA. 8 a Yos 2:24 Am 44:3 Imi 7:45 b Yos 6:21 c Yb 27:17 Amp 13:22 Lkm 2:26 d Amp 20:18 e Yos 8:11 f Amg 3:18 Amg 20:8 He 11:34 g Aba 20:29 2Im 13:13 h Yos 7:5 i Ukf 15:9 Yos 8:16 j Yos 2:24 Amp 21:31 k Yos 8:19 Yos 8:28 l Yos 1:9 Yos 1:16 m Yos 3:1 Yos 6:12 n Yos 8:1 Yos 8:3



















Ku Kulyo a Yos 8:2 Aba 20:29 b Ukt 28:19 c Yos 8:5 d Yos 8:4 e Aba 20:34 Amp 14:15 f Aba 20:36 g Yos 8:6 Yos 16:1 Yos 18:12 h Ukf 15:9 Aba 20:31 Am 9:16 i Ukf 17:11 Yos 8:7 Yos 8:26 j Amg 7:24 Yos 1:5 k Yos 8:7 l Yos 8:8 Yos 8:28

YOSHUA 8:2-20

ku kuso aka Ai, kabili umupokapoka wali pa kati kabo na Ai. 12 Awe abuulile na baume nalimo amakana yasano (5,000) no kubabika ukuti babelame a pa kati ka Betele b na Ai, ku masamba ya musumba. 13 E ico abantu bapangile inkambi iikalamba ku kapinda ka ku kuso kabili ku numa ya musumba. c Kabili iyi ncende ya ku numa yali ku masamba ya musumba. d Yoshua aendele ubushiku muli iyi impanga iyabatama. 14 Nomba cilya fye imfumu ya Ai yamona ifi, abaume ba mu musumba e pa kwangufyanya ukwima ulucelocelo no kufuma ku kuyakumanya Israele ku kulwa nankwe, pamo na bantu ba iko bonse, pa nshita iyalingilwe, pa ntanshi ya ciswebebe. Lelo yena tayaishibe ukuti kwali abaibelamine ku numa ya musumba. e 15 Ilyo Yoshua na bena Israele bacitile kwati nababacimfya, f bafulumukile mu nshila ya kwi lungu. g 16 Na bantu bonse abali mu musumba balibetile ukuti babakonke, na bo bakonkele Yoshua, kabili e fyo bafumine mu musumba. h 17 Kabili takwashele umwaume nangu umo mu Ai na mu Betele uushafumine no kukonka Israele, ica kuti bashile umusumba uwaisuka, no kukonka Israele. 18 E lyo Yehova atile kuli Yoshua: “Tambalika ifumo ilili mu kuboko kobe no kulilosha ku Ai, i pantu ndepeela wena mu minwe yobe.” j Awe Yoshua atambalike ifumo ilyali ku kuboko kwakwe ukulosha ku musumba. 19 Na babeleme balimine bwangu bwangu apo bali, batendeke no kubutuka ilyo line fye atambalike ukuboko kwakwe, baingile na mu musumba no ku-upoka. k Kabili balyangufyenye no koca umusumba ku mulilo. l 20 Na baume ba mu Ai bapilibukile ku numa, kabili moneni, icushi mu musumba cilefutumuka cileya mu muulu, kabili

YOSHUA 8:21–9:2

Iciipailo pa Ebali. Amafunde yabelengwa

tabakwete amaka ya kufulumukila uku nelyo uku. Na bantu abalefulumukila kwi lungu bayalukiile abalebakonka. 21 Kabili ilyo Yoshua na bena Israele bonse bamwene ukuti ababeleme a nabapoka umusumba, no kuti icushi ca mu musumba cilefutumuka, na bo e pa kupilibuka balapuma abena Ai. 22 Na bambi bafumine mu musumba ku kubakumanya, ica kuti baishileba pa kati ka bena Israele, aba ulu lubali na bambi kulya lubali, kabili baile balebepaya mpaka tapashele nelyo umo uwapuswike nelyo uwafulumwike. b 23 Lelo imfumu c ya Ai baikete iya mweo no kuitwala kuli Yoshua. 24 Nomba ilyo abena Israele balepwishishisha ukwipaya abekashi bonse aba mu Ai mu mpanga yabatama umo babakonkele, balewa fye bonse ku lupanga mpaka bonse bapwa. E lyo abena Israele bonse babwelele ku Ai no kwipaya aba mu musumba ku lupanga. 25 Na bonse abafwile mu bushiku bulya, ukutendekela ku mwaume no kufika ku mwanakashi, bali amakana ikumi na yabili (12,000), abena Ai bonse. 26 Kabili Yoshua tabweseshe ukuboko kwakwe uko atambalikiileko ifumo d mpaka abekashi bonse aba mu Ai baonaulwa. e 27 Fitekwa fye ne fipe ifya mu musumba ulya e fyo abena Israele bapokolwele, ukulingana ne fyo Yehova aebele Yoshua. f 28 Kabili Yoshua aocele Ai no ku-usangula umupili umuyayaya, g kabili icibolya ukufika na lelo. 29 Akulike imfumu ya Ai h pa cimuti ukufika icungulo; kabili ilyo akasuba kali mupepi no kuwa, i Yoshua asosele ukuti bekishe icitumbi ca iko j pa cimuti no kucipoosa pa mwinshi wa mpongolo ya musumba no kutuulikapo umwina wa mabwe uukalamba pali yena, uwabapo ukufika na lelo.

ICIPA. 8 a Yos 8:2 Aba 20:29 b Le 27:29 Amg 7:2 c Yos 8:29 Yos 12:9 d Ukf 17:11 Yos 8:18 e Le 27:29 f Imp 31:26 Yos 8:2 Yb 27:17 Amp 13:22 Lkm 2:26 g Yos 8:8 h Yos 12:9 i Amg 21:22 j Amg 21:23 Yos 10:27



















Ku Kulyo a Ukf 20:24 b Amg 11:29 Amg 27:5 c Amg 31:9 Yos 1:8 2Im 34:14 Da 9:13 Mal 4:4 d Ukf 20:25 Amg 27:6 e Ukf 20:24 Amg 27:7 f Amg 27:3 Amg 27:8 2Ko 3:3 g Ukf 24:4 Ukf 34:27 h Amg 29:10 i Amg 31:9 j Amg 31:25 k Le 24:22 Imp 15:16 l Amg 27:12 m Amg 27:13 n Amg 11:29 o Amp 10:6 p Amg 31:9 Neh 8:3 q Le 26:3 Amg 28:2 r Amg 27:15 Amg 28:15 Amg 29:21 s Amg 4:2 Amg 12:32 t Amg 31:12 Neh 8:2 u Amg 29:11 v Le 24:22 Imp 15:16



















ICIPA. 9 Yos 12:7 Imp 34:6 Amg 1:7 Ukt 15:20 Ukf 3:17 Ukf 23:23 b Amg 7:1 c Ukf 13:5 d Yos 24:11 Am 83:4 Am 83:5

w x y z a

298

30 Mu nshita ilya e mo Yoshua akuuliile Yehova Lesa wa kwa Israele iciipailo, a mu Lupili lwa Ebali, b 31 nge fyo Mose umubomfi wa kwa Yehova aebele abana ba kwa Israele, nge fyo calembwa mwi buuku lya mafunde c ya kwa Mose aciti: Ukapange “iciipailo ca mabwe ayatuntulu, ayo bashapishapo icela”; d kabili bapeelelepo imituulo ya koca kuli Yehova no kupeela amalambo ya mutende. e 32 E lyo alembele pa mabwe ifyali f mu mafunde ya kwa Mose ifyo alembele ku cinso ca bana ba kwa Israele. g 33 Kabili abena Israele bonse na bakalamba h babo na bacilolo na bakapingula babo baiminine uku no ku, ku mbali ya Cipao pa ntanshi ya bashimapepo, i abena Lebi, abasendele icipao ca cipangano ca kwa Yehova, j umulebeshi e lyo no mwina Israele, k hafu bali pa ntanshi ya Lupili lwa Gerisimu l na hafu umbi bali pa ntanshi ya Lupili lwa Ebali, m (ifyo Mose umubomfi wa kwa Yehova abebele,) n ku kupaala o intanshi abena Israele. 34 Kabili pa numa abelengele amashiwi yonse ayali mu mafunde, p ipaalo q ne citiipu, r ukulingana na fyonse ifyalembelwe mwi buuku lya mafunde. 35 Tapali nangu cimo pali fyonse ifyo Mose asosele ico Yoshua ashabelengele pa ntanshi ya lukuta lwa bena Israele, s pamo na banakashi t na bana banono u na balebeshi v abali mu kati kabo. w

ishamfumu shonse 9 Nomba ishali kwi shilya lya Yordani mu calo ca mpili na mu Shefela na mu lulamba lonse ulwa Bemba Mukalamba x ne shali pa ntanshi ya Lebanone, y abena Hiti z na bena Amore, abena Kanaani, a abena Perisi, b abena Hibi na bena Yebusi, c pa kumfwa fye ifi, 2 shalongene shonse pamo no mutima umo ku kulwa na Yoshua na Israele. d

299

Abena Gibeone ba mano. Icipangano

3 Kabili abekashi ba mu Gibeone a baumfwile ifyo Yoshua acitile kuli Yeriko b na kuli Ai. c 4 Awe bena balibomfeshe amano d kabili balongele ifya kulya fya pa lwendo, basendele ne mifuko yalepauka pa mpunda, ne nyambi ishaonaika kabili ishatulika kabili isho bakambika, e 5 kabili indyato bafwele shali ishalepauka kabili isha fikamba, bafwele ne fya kufwala fyalepauka, no mukate onse uo basendele wali uwauma kabili uwafungauka. 6 E lyo baile kuli Yoshua pa nkambi yali ku Gilgali f no kutila kuli ena na ku bena Israele: “Tufumine ku calo ca kutali. Nomba panganeni na ifwe icipangano.” g 7 Na bena Israele batile ku bena Hibi: h “Nalimo ni lwa mupepi fye mwikala. Nga kuti twapangana shani na imwe icipangano?” i 8 Na bo batile kuli Yoshua: “Tuli babomfi benu.” j Na o Yoshua atile: “Ni mwe bani, kabili mufumine kwi?” 9 Na bo bamwebele ati: “Ni ku calo ca kutali k fwe babomfi benu tufumine, pa mulandu we shina l lya kwa Yehova Lesa wenu, pantu twalyumfwa ululumbi lwakwe na fyonse ifyo acitile mu Egupti, m 10 na fyonse ifyo acitile ku shamfumu sha bena Amore shibili ishali kwi shilya lya Yordani, kuli Sihone n imfumu ya ku Heshebone na Oge o imfumu ya ku Bashani, iyali mu Ashitarote. p 11 E ico intungulushi shesu na bekashi bonse aba mu calo cesu batwebele abati, q ‘Sendeni ifya kulya fya pa bulendo no kuyabakumanya, kabili mukabebe amuti: “Tuli babomfi benu. r Panganeni na ifwe icipangano.” ’ s 12 Uyu mukate wali uwakaba mu mayanda yesu ilyo twausendele ku kulya pa lwendo mu bushiku twaimine ukwisa kuno kuli imwe, nomba, moneni! nauma kabili naufungauka. t 13 Kabili ishi e nyambi sha mwangashi isho twaiswishe ninshi shili ishipya, lelo, moneni! shali-

ICIPA. 9 a Yos 10:2 Yos 11:19 b Yos 6:20 c Yos 8:24 d Amp 14:15 Amp 22:3 e Mt 9:17 f Yos 5:10 Yos 10:43 g Lk 14:32 h Ukt 10:17 Ukt 34:2 Ukf 3:8 i Ukf 23:32 Ukf 34:12 Amg 7:2 Amg 20:16 Amg 20:18 Aba 2:2 j 2Is 10:5 k Amg 20:15 l 1Is 8:41 2Im 6:32 Amp 18:10 m Ukf 9:16 Ukf 15:14 Yos 2:10 n Imp 21:21 Imp 21:24 Amg 2:34 o Imp 21:33 Imp 21:35 Amg 3:3 p Amg 1:4 Yos 12:4 q Yb 12:12 Yb 32:7 r Amg 20:11 s Yos 9:6 t Yos 9:5



















Ku Kulyo a Yos 9:4 Mko 2:22 b Ukf 28:30 Imp 27:21 1Sa 30:7 Amp 3:5 Amp 3:6 c Yos 11:19 d Imp 34:18 2Im 5:2 e 2Sa 21:2 f Yos 10:2 Yos 18:25 g Esr 2:25 h Neh 7:29 i Yos 15:9 Yos 18:14 1Sa 7:1 1Im 13:5 j Imp 30:2 Mt 5:33 k Amg 6:13 l Ukf 22:28 Flp 2:14 m Am 15:4 Lkm 5:4 Lkm 5:6 n 2Sa 21:1 Amp 6:17 Amp 8:13 Sek 5:4 Sek 8:17 Mal 3:5 o Amg 29:11 p Yos 9:15 q Yos 9:6 r Yos 9:16 s Ukt 9:25 Ukt 9:26 t 1Is 9:21 u Amg 29:11 Esr 8:17

YOSHUA 9:3-24

tulika, a ne fya kufwala fyesu ifi ne ndyato ishi fyalilepauka pa mulandu wa kulepesha kwa bulendo.” 14 Awe abaume na bo babuulilepo ifya kulya fyabo no kuficeeceeta ukwabula ukwipusha Yehova pa kuti abebe ifya kucita. b 15 Na Yoshua apangile umutende na bo c no kupangana na bo icipangano ica kubaleka babe no mweo, na bacilolo d ba lukuta balapile kuli bena. e 16 Nomba pa numa ya nshiku shitatu, pa numa ya kupangana na bo icipangano, baumfwile ukuti bena mupalamano babo kabili baleikala fye mupepi. 17 E lyo abana ba kwa Israele baimine no kuya ku misumba yabo pa bushiku bwalenga shitatu, ne misumba yabo yali ni Gibeone f na Kefira g na Beerote h na Kiriati-yearimu. i 18 Kabili abana ba kwa Israele tabaipeye abena Gibeone, pantu intungulushi sha lukuta shalilapilej Yehova Lesa wa kwa Israele kuli bena. k No lukuta lonse lwailishenye ku ntungulushi. l 19 Ne ntungulushi shonse shaebele ulukuta lonse ati: “Ifwe twalilapa Yehova Lesa wa kwa Israele kuli bena, kabili te kuti tubacene iyo. m 20 Ifi e fyo twalabacita no kubaleka babe aba mweo, pa kuti ubukali bwa kwa Lesa bwi-isa pali ifwe pa mulandu wa mulapo uo twalapa kuli bena.” n 21 E ico intungulushi shabebele ati: “Balekeni babe no mweo lelo bakulateba inkuni no kutapila ulukuta lonse amenshi, o ifyo intungulushi shabalaile.” p 22 Nomba Yoshua alibetile no kulanda na bo ati: “Nga cinshi ico mwatubepele amuti, ‘Ifwe twaba ukutali sana,’ q kanshi mwikala fye mu kati kesu? r 23 Nomba mwatiipwa, s kabili lyonse mukalaba abasha t no kuteba inkuni no kutapa amenshi ya mu ng’anda ya kwa Lesa wandi.” u 24 Na bo bayaswike abati: “Ni co fwe

YOSHUA 9:25–10:13

Abena Israele bacingilila Abena Gibeone

babomfi benu balitwebele apabuuta ukuti Yehova Lesa wenu aebele Mose umubomfi wakwe ukumupeela icalo conse no kulofya abekashi bonse aba mu calo abali pa ntanshi yenu, a na ifwe twalitiinine b ukuti mwalalofya imyeo yesu. E co twacitiile ici cintu. c 25 Nomba tuli pano mu minwe yenu. Conse ico mwalamona ukuti e cisuma kabili e calungama ukucita kuli ifwe, e fyo mucite.” d 26 Awe e fyo acitile kuli bena no kubapokolola mu minwe ya bana ba kwa Israele, na bo tababepeye. e 27 Kabili Yoshua mu bushiku bulya abapeele umulimo f wa kuteba inkuni no kutapa amenshi ya lukuta g na ya ku ciipailo ca kwa Yehova, pa cifulo ico asala, ukufika na buno bushiku. h ilyo Adoni-sedeke 10 Nomba imfumu ya Yerusalemu aumfwile fye ukuti Yoshua napoka umusumba wa Ai i no kuonaula, j no kuti filya acitile kuli Yeriko k ne mfumu ya uko, l e fyo acitile na kuli Ai ne mfumu ya uko, m no kuti abekashi ba mu Gibeone bacitile mutende na bena Israele n kabili baleikala pamo na bo, 2 alyumfwile umwenso nga nshi, o pantu Gibeone wali musumba uukalamba, kwati ni umo uwa misumba ya bufumu, na pa mulandu wa kuti walikulile ukucila Ai, p kabili bonse abaume ba uko bali ni mpalume. 3 E ico Adoni-sedeke, imfumu ya Yerusalemu q atumine amashiwi kuli Hohamu imfumu ya Hebrone r na kuli Piramu imfumu ya Yarimuti s na kuli Yafia imfumu ya Lakishi t na kuli Debiri imfumu ya Egelone, u ati, 4 “Iseni kuno no kungafwa, muleke tuume Gibeone, pantu nacita umutende na Yoshua na bana ba kwa Israele.” v 5 Awe shalongene pamo no kuya, ishamfumu shisano isha bena Amore, w imfumu ya Yerusalemu, imfumu ya Hebrone, imfumu ya Yarimuti, imfumu

ICIPA. 9 a Ukf 23:31 Imp 33:52 Amg 7:1 Amg 20:16 b Ukf 15:15 Amg 2:25 Amg 11:25 Yos 5:1 c Yn 3:9 Ro 3:29 He 11:31 d Ukt 16:6 Aba 10:15 2Sa 24:14 Ye 26:14 e Ye 39:18 f 1Im 9:2 Esr 7:24 Esr 8:17 Neh 3:26 Neh 7:60 g Amg 29:11 Yos 9:21 h Amg 12:5 1Is 8:29 2Im 6:6



















ICIPA. 10 Yos 8:2 Yos 8:24 Yos 6:21 Yos 6:2 Yos 8:29 Yos 9:15 Yos 11:19 o Ukf 15:16 Amg 2:25 Amg 11:25 Yos 2:11 Yos 5:1 p Yos 8:25 q Yos 12:10 Yos 18:28 r Ukt 23:2 Imp 13:22 s Yos 12:11 t 2Is 18:14 u Yos 12:12 Yos 15:39 v Yos 9:15 Yos 11:19 w Ukt 15:16



















i j k l m n

Ku Kulyo a Yos 5:10 Yos 9:6 b Yos 9:15 Yos 9:25 c Yos 8:1 d Yos 8:3 e Amg 3:2 Amg 20:1 f Amg 7:24 Yos 11:6 g Yos 1:5 h Am 44:3 Am 78:55 i Es 28:21 j Yos 15:35 k Yos 15:41 l Yb 38:22 Am 18:13 Am 148:8 Es 30:30 m Ukt 1:16 2Is 20:10 Am 135:6 Es 38:8 n Es 28:21 o Yos 19:42

300

ya Lakishi, imfumu ya Egelone, shena na bashilika ba shiko bonse, kabili shapangiile abena Gibeone inkambi no kubalwisha. 6 Awe abaume ba ku Gibeone batumine amashiwi kuli Yoshua ku nkambi ya ku Gilgali, a abati: “Mwilekelesha fwe basha benu. b Iseni bwangu no kutupususha no kutwafwa, pantu ishamfumu shonse isha bena Amore ishaikala mu calo ca mpili nashitulonganina.” 7 E ico Yoshua afumine ku Gilgali no kuya pamo na baume bonse aba bulwi abali nankwe c ne mpalume shonse. d 8 E lyo Yehova atile kuli Yoshua: “Wibatiina, e pantu nimbapeela mu minwe yobe. f Tapali umwaume nangu umo pali bena uukakucimfya.” g 9 Kabili Yoshua alibasanshile mu kupumikisha. Aendele ubushiku bonse ukufuma ku Gilgali. 10 Kabili Yehova alibafulungenye pa ntanshi ya bena Israele, h kabili baipeye abengi nga nshi pa Gibeone i kabili babafulumwinine ku nshila yaya ku Bete-horone uwaba pa lupili no kubepaya ukufika na ku Aseka j na Makeda. k 11 Nomba ilyo balefulumuka ku cinso ca bena Israele kabili ilyo bali pa mutentemuko wa Bete-horone, Yehova aloseshe pali bena imfula ya mabwe ayakalambal ukufuma ku muulu, ukufika fye na ku Aseka, ica kuti balifwile. Abafwile ku mfula ya mabwe bali abengi ukucila abo abana ba kwa Israele baipeye ku lupanga. 12 Mu bushiku Yehova apeelelemo abena Amore ku bana ba kwa Israele, e lintu Yoshua alandile kuli Yehova, kabili asosele pa ntanshi ya bana ba kwa Israele ati: “We kasuba, m ba shilili pali Gibeone, n Na we mweshi, ba shilili pe lungu lya Ayalone.” o 13 Awe akasuba kaiminine shilili, umweshi na o waiminine

301

Akasuba shilili. Imfumu 5 bashipaya

shilili, mpaka uluko lwalandula abalwani a ba luko. Bushe tafyalembwa mwi buuku lya kwa Yashari? b Na kasuba kaiminine shilili pa kati ka muulu kabili takawile bwangu pa bushiku nalimo bumo ubutuntulu. c 14 Kabili takwatalile akuba ubushiku ubwali ngo bu, kabili ukutula lilya takwatala akuba na bumbi, ubwa kuti Yehova akutike kwi shiwi lya muntu, d pantu Yehova e walelwila Israele. e 15 E lyo Yoshua na bena Israele bonse babwelele ku nkambi ku Gilgali. f 16 Mu nshita ilya ishamfumu shilya shisano shalifulumwike g no kuyabelama mu lucengo mu Makeda. h 17 Kabili baebele Yoshua abati: “Ishamfumu shisano nashisangwa shibeleme mu lucengo mu Makeda.” i 18 Na o Yoshua atile: “Kunkulusheni amabwe ayakalamba yafike na pa mwinshi wa lucengo no kubikapo abaume ba kushilinda. 19 Lelo imwe mwiiminina. Fulumuneni abalwani benu, kabili mubapume ukufumina ku numa. j Mwileka bengile mu misumba yabo, pantu Yehova Lesa wenu nabapeela mu minwe yenu.” k 20 Nomba ilyo Yoshua na bana ba kwa Israele bapwishishe fye ukwipaya abantu abengi nga nshi, mpaka baloba, l kabili na bapuswike pali bena bafulumuka no kwingila mu misumba ya malinga, m 21 e lyo abantu bonse batendeke ukubwelela ku nkambi, kuli Yoshua, ku Makeda, mu mutende. Tapali nangu umo uwalepontela abana ba kwa Israele. n 22 Kabili Yoshua atile: “Isuleni pa mwinshi wa lucengo no kufumya ishamfumu isho shisano ishili mu lucengo mushilete kuno.” 23 Awe e fyo bacitile no kufumisha kuli ena ishamfumu ishi shisano mu lucengo, imfumu ya Yerusalemu, o imfumu ya Hebrone, p

ICIPA. 10 a Yos 21:44 b 2Sa 1:18 c Am 74:16 Am 135:6 Am 136:8 Mt 19:26 d Amg 9:19 1Is 17:22 Am 113:6 Yak 5:16 e Ukf 14:14 Amg 1:30 Amg 3:22 Yos 23:3 Am 33:20 Es 42:13 Sek 14:3 f Yos 5:10 Yos 9:6 g Am 48:5 h Yos 10:10 i Yos 10:28 Am 139:7 Ams 9:3 j Amg 28:7 k Le 26:8 Neh 9:24 l Yos 8:24 m 2Sa 20:6 n Ukf 11:7 o Yos 10:3 Yos 12:10 p Yos 15:13



















Ku Kulyo a Yos 12:11 b Yos 10:5 Yos 12:12 c Ukt 49:8 2Sa 22:41 Am 18:40 d Ukf 23:27 Amg 33:29 Am 110:1 e Amg 1:29 Amg 31:6 Yos 1:9 Am 27:14 f Amg 3:21 Amg 7:19 g Amg 21:22 h Amg 21:23 Yos 8:29 i Yos 10:10 Yos 12:16 Yos 15:41 j Le 27:29 Amg 20:16 Am 21:8 k Yos 12:16 l Yos 12:15 Yos 15:42 Yos 21:13 m Yos 6:21 Yos 8:2 Yos 8:29 n Yos 10:3 Yos 12:11 Yos 15:39

YOSHUA 10:14-32

imfumu ya Yarimuti, imfumu ya Lakishi, a ne mfumu ya Egelone. b 24 Nomba ilyo fye bafumishe ishi shamfumu kuli Yoshua, Yoshua aitile abaume bonse aba kwa Israele no kweba abakalamba ba bashilika abaile nankwe, ati: “Iseni kuno. Nyanteni pa numa ya mikoshi ya shamfumu ishi.” c Na bo balishile no kunyanta pa numa ya mikoshi ya shiko. d 25 Na Yoshua abebele ati: “Mwitiina nangu kututuma. e Shipeni kabili koseni, pantu ifi e fyo Yehova akacita ku balwani benu bonse abo mulelwa na bo.” f 26 E lyo Yoshua ashikomene no kushipaya, ashikulike na pa fimuti fisano, kabili shakulikwe pa fimuti ukufika icungulo. g 27 Nomba ilyo akasuba kawile Yoshua atumine bamo ukuti bayeikisha ishamfumu pa fimuti, h na bo balishikishe no kushipoosa mu lucengo umo shabeleme. E lyo babikile amabwe ayakalamba pa mwinshi wa lucengo—kabili e po yaba ukufika na lelo. 28 Kabili pa bushiku bulya Yoshua apokele umusumba wa Makeda i no kwipaya abantu abalimo ku lupanga. Aipeye ne mfumu ya uko, pamo na bantu bonse abalimo. j Talekele nangu umo ukupusuka. Awe acitile ku mfumu ya Makeda k filya acitile ku mfumu ya Yeriko. 29 E lyo Yoshua na bena Israele bonse pamo nankwe bafumine ku Makeda baya ku Libna kabili balwile na bena Libna. l 30 Kabili Yehova apeele na Libna ne mfumu ya uko mu minwe ya kwa Israele, na bo baipeye abena Libna no muntu onse uwalimo ku lupanga. Tabalekele nangu umo ukupusuka. E ico bacitile ku mfumu ya uko filya bacitile ku mfumu ya Yeriko. m 31 Kabili Yoshua na bena Israele bonse bafumine ku Libna baya ku Lakishi n kabili baupangiile inkambi no kulwa na o. 32 Awe Yehova apeele Lakishi

YOSHUA 10:33–11:6

Ifyalo Yoshua acimfishe. Baimina Israele

mu minwe ya kwa Israele ica kuti baupokele mu bushiku bwalenga shibili, kabili bakomene no muntu onse uwalimo ku lupanga, a ukulingana na fyonse ifyo bacitile kuli Libna. 33 E lyo Horamu imfumu ya Gesere b aile ku kuya-afwa Lakishi. E ico Yoshua aipeye iyi imfumu pamo na bantu ba iko kabili talekele nangu umo pa bantu ba iko ukupusuka. c 34 Kabili Yoshua na bena Israele bonse abali pamo nankwe bafumine ku Lakishi baya ku Egelone d kabili baupangiile inkambi no kulwa na o. 35 Kabili baliupokele mu bushiku bulya kabili batendeke ukwipaya abantu abalimo ku lupanga, kabili baipeye umuntu onse uwalimo mu bushiku bulya, nga filya fine fye bacitile ku musumba wa Lakishi. e 36 Kabili Yoshua na bena Israele bonse abali pamo nankwe bafumine ku Egelone no kuya ku Hebrone, f kabili balwile na ulya musumba. 37 Kabili bapokele Hebrone no ku-uma ne mfumu ya uko ne misumba ya uko yonse no muntu onse uwalimo ku lupanga. Talekele nangu umo ukupusuka, filya fine fye acitile kuli Egelone. E ico aonawile umusumba no kwipaya abantu bonse abalimo. g 38 Na pa kulekelesha, Yoshua na bena Israele bonse abali nankwe babwelele ku Debiri, h kabili balwile na ulya musumba. 39 Kabili aliupokele ne mfumu ya uko ne misumba ya uko yonse, babakomene na ku lupanga no kwipaya abantu bonse abalimo. i Talekele nangu umo ukupusuka. j Filya acitile kuli Hebrone, e fyo acitile na kuli Debiri ne mfumu ya uko, nga filya acitile na kuli Libna ne mfumu ya uko. k 40 Kabili Yoshua aipeye abali mu calo conse ica mpili l na mu Negebu m na mu Shefela n na

ICIPA. 10 a Amg 7:2 Amg 20:16 b Yos 12:12 Yos 16:10 Yos 21:21 Aba 1:29 1Is 9:16 c Le 27:29 d Yos 10:3 Yos 12:12 Yos 15:39 e Amg 20:16 Yos 10:32 f Ukt 13:18 Ukt 23:19 Imp 13:22 Yos 10:3 Yos 14:13 Yos 15:13 Yos 21:13 Aba 1:10 g Le 27:29 Yos 6:21 h Yos 12:13 Yos 15:15 Aba 1:11 i Amg 7:2 Amg 20:16 j Yos 11:14 k Yos 10:30 Yos 10:32 l Amg 1:7 m Ukt 20:1 n Yos 9:1 Yos 15:33 Aba 1:9



















Ku Kulyo a Yos 12:8 b Amg 20:16 Yos 11:14 c Le 27:29 d Amg 7:2 Amg 9:5 e Imp 34:4 Amg 9:23 Yos 15:3 f Ukt 10:19 Amg 2:23 g Yos 11:16 Yos 15:51 h Yos 11:19 i Yos 11:18 j Ukf 14:14 Amg 1:30 Amg 3:22 k Yos 4:19



















ICIPA. 11 l m n o p q r s t u v w x y z a b

Yos 12:19 Yos 12:20 Imp 34:11 Yos 10:40 Yos 12:23 Yos 17:11 Aba 1:27 Amg 20:17 Ukt 15:16 Ams 2:9 Amg 7:1 Ukf 3:8 Imp 13:29 Aba 3:3 Amg 4:48 Yos 13:11 Yos 11:8 1Sa 13:5 Am 33:17 Amp 21:31 Am 3:6 Am 118:10 Yos 10:8 Am 27:1 Am 46:1

302

mu mikunkuluko a ne shamfumu shabo shonse. Talekele nangu umo ukupusuka, kabili na conse ica mweo b alyonawile, c nga filya fine Yehova Lesa wa kwa Israele asosele. d 41 Kabili Yoshua alibepeye ukufuma ku Kadeshebarnea e no kuya ku Gasa f ne calo conse ica Goshene g no kufika ku Gibeone. h 42 Kabili Yoshua acimfishe ishi shamfumu shonse ne calo ca shiko mu nshita imo, i pantu ni Yehova Lesa wa kwa Israele e walelwila Israele. j 43 E lyo nomba Yoshua na bena Israele bonse abali pamo nankwe babwelele ku nkambi ku Gilgali. k Yabini imfumu ya Ha11 Awe sore ilyo aumfwile ifi, atumine amashiwi kuli Yobabu imfumu ya Madone l na ku mfumu ya Shimrone na ku mfumu ya Akishafi, m 2 na ku shamfumu shali ku kapinda ka ku kuso mu calo ca mpili ne shali mu ciswebebe ku kapinda ka ku kulyo aka Kinerete1 n ne shali mu Shefela o na mu mpili sha Dore p ku masamba, 3 na ku bena Kanaani q ku kabanga na ku masamba, na ku bena Amore r na ku bena Hiti s na ku bena Perisi t na ku bena Yebusi u mu calo ca mpili na ku bena Hibi v mwi samba lya Hermone w mu calo ca Mispa. x 4 Na bo balifumine, pamo na bashilika babo bonse, abali abengi ngo mucanga wa ku lulamba lwa bemba, y na bakabalwe z abengi na maceleta ya nkondo. 5 E lyo ishamfumu shonse ishi shakumene nge fyo shapangene, kabili shaishile no kupanga inkambi pamo ku menshi ya Meromu ku kulwa na Israele. a 6 Na o Yehova e pa kusosa kuli Yoshua ati: “Wibatiina, b pantu mailo ino ine nshita nkapeela aba bonse kuli Israele abaipaiYos 11:21 Ili e shina lya pa kubala ilya “Bemba wa Galili.”

303

YOSHUA 11:7–12:1

Ifitungu Yoshua apokele

wa. Mukalemanike a bakabalwe babo, kabili mukoce amaceleta yabo mu mulilo.” b 7 Awe Yoshua na bantu bonse aba bulwi abali nankwe babemine ku mbali ya menshi ya Meromu mu kupumikisha no kubasansa. 8 Na Yehova abapeele mu minwe ya bena Israele, c na bo balibomine no kubakonka ukufika fye na ku Sidone d na ku Misirefotemaimu e ukwaikele abantu abengi na ku mpanga iyabatama iya Mispa f ku kabanga; kabili balibomine ica kuti tapali nangu umo uo balekele apusuke. g 9 E lyo Yoshua abacitile ifyo Yehova amwebele: alemanike h bakabalwe babo, na maceleta yabo ayocele mu mulilo. i 10 Yoshua na kabili alipilibwike mu nshita ilya j no kupoka umusumba wa Hasore; k aipeye ne mfumu ya uko ku lupanga, l pantu kale Hasore e wali umusumba uukalamba uwa mabufumu yonse yalya. 11 Kabili bakomene na bantu bonse abalimo ku lupanga, no kubepaya. m Tapali icipeema nangu cimo icashele, n aocele na Hasore ku mulilo. 12 Kabili Yoshua alipokele no kukoma ku lupanga imisumba yonse iya ishi shamfumu ne shamfumu sha iko shonse. o Aonawile imisumba ne shamfumu, p ifyo Mose umubomfi wa kwa Yehova amwebele. q 13 Lelo imisumba yonse iyali pa tupili Israele tayocele, kano Hasore eka e o Yoshua aocele. 14 Na bana ba kwa Israele basendele ifipe fyonse ifyali mu misumba ilya ne fitekwa. r Kano fye abantu bonse e bo baipeye ku lupanga mpaka balofya bonse. s Tabashilepo nangu umo uwalepeema. t 15 Ifyo Yehova aebele Mose umubomfi wakwe, e fyo Mose aebele Yoshua, u kabili e fyo Yoshua acitile. Tafumishepo nangu cimo pali fyonse ifyo Yehova aebele Mose. v 16 Kabili Yoshua apokele cilya calo conse, icalo ca mpili na Negebu w yonse ne calo conse ica

ICIPA. 11 a Amg 17:16 Yos 11:9 2Sa 8:4 b Am 20:7 Es 31:1 c Yos 21:44 Yos 23:10 Neh 9:24 d Ukt 10:19 Yos 19:28 e Yos 13:6 f Yos 11:3 g Amg 20:16 h Amg 17:16 Yos 11:6 i Es 31:1 j Yos 11:18 k Yos 19:36 l Yos 12:19 Am 136:17 m Le 27:29 Yos 11:14 n Amg 20:16 Yos 10:40 o Amg 9:5 p Amg 7:16 Yos 11:20 q Imp 33:52 Amg 7:2 Yos 9:24 r Imp 31:23 Amg 20:16 Yos 8:2 Yos 8:27 s Amg 7:2 t Amg 20:16 u Amg 3:28 Amg 4:5 Amg 7:1 Amg 31:7 v Amg 4:2 Amg 12:32 Am 119:4 w Imp 13:17 Amg 1:7 Yos 10:40 Yos 12:8



















Ku Kulyo a Yos 10:41 Yos 15:51 b Aba 1:9 c Amg 3:17 Yos 12:1 Yos 12:8 Yos 18:18 d Yos 9:1 e Yos 12:7 f Ukt 32:3 Amg 2:1 g Yos 13:5 h Amg 4:48 Yos 13:11 i Amg 7:24 Am 136:18 j Yos 9:7 k Yos 9:15 Yos 10:4 l Amg 20:17 m Amg 2:30 Ro 9:18 n Ukf 34:12 Amg 7:2 o Amg 20:16 Yos 11:14 p Imp 13:22 Amg 1:28 Yos 15:13 q Yos 15:50 r Yos 11:16 s Le 27:29 Yos 11:12 Yos 24:11 t Yos 10:41 Aba 1:18

Goshene a na Shefela b na Araba c ne calo ca mpili ica kwa Israele ne ncende ya tupili iya Shefela, d 17 ukufuma ku Lupili lwa Halaki, e ulwafika ku Seiri, f no kufika ku Baali-gadi g mu mpanga iyabatama iya Lebanone mwi samba lya Lupili lwa Hermone, h kabili acimfishe ishamfumu shabo shonse, alishikomene no kushipaya. i 18 Yoshua alwile inkondo inshiku ishingi ne shamfumu shonse ishi. 19 Takwali umusumba nangu umo uwacitile icipangano ca mutende na bana ba kwa Israele kano fye abena Hibi j abaikele mu Gibeone. k Pa kupoka yonse iyi iyashala balilwile inkondo. l 20 Pantu cafumine kuli Yehova ukuti batalame imitima m pa kuti balwe na Israele no konaulwa, pa kuti ebomfwila uluse, n lelo pa kuti abalofye, nge fyo Yehova aebele Mose. o 21 Na kabili, Yoshua mu nshita ilya aile no kulofya abena Anaki p abaleikala mu calo ca mpili, mu Hebrone, mu Debiri, mu Anabu q na mu calo conse ica mpili ica kwa Yuda na mu calo conse ica mpili ica kwa Israele. r Yoshua abonawilile pamo ne misumba yabo. s 22 Takwali umwina Anaki uwashele mu calo ca bana ba kwa Israele. Kano fye mu Gasa, t mu Gati u na mu Ashdode v e mo bashele. w 23 Awe Yoshua apokele icalo conse, ukulingana na fyonse ifyo Yehova alaile Mose, x kabili Yoshua acipeele ku bena Israele mu fiputulwa ku kuba ubupyani, ukulingana ne mikowa yabo. y Na mu calo mwali tondolo umwabula inkondo. z Kabili ishi e shamfumu sha calo isho abena Israele bacimfishe no kupoka icalo ca shiko bushilya bwa

12

u 1Sa 17:4; v Yos 15:46; 2Im 26:6; Neh 13:23; w Ukf 23:29; Ukf 23:30; Am 105:44; x Ukf 23:27; Imp 34:2; Amg 11:23; y Imp 26:53; Yos 14:1; Yos 15:1; Yos 16:1; Yos 17:1; z Yos 14:15; Yos 21:44; Yos 23:1; Am 29:11; Amp 16:7.

YOSHUA 12:2–13:2 Yordani lwa ku kabanga, a ukufuma pa mumana wa Arnone b ukufika na ku Lupili lwa Hermone c na ku Araba d konse lwa ku kabanga: 2 Sihone e imfumu ya bena Amore, uwaikele mu Heshebone, f uwaleteka ukufuma ku musumba wa Aroere, g uwali mu mbali ya mumana wa Arnone, h na pa kati ka mumana, na hafu wa Gileadi ukufika fye na ku mumana wa Yaboke, i umupaka wa bana ba kwa Amone, 3 na Arabaj ukufika fye na kuli bemba wa Kinerete1 k lwa ku kabanga no kufika na kuli bemba wa Araba, Bemba wa Mucele, l na ku kabanga ukulola ku Beteyeshimote, m na lwa ku kapinda ka ku kulyo mwi samba lya mikunkuluko ya Pisga. n 4 Kabili impanga ya kwa Oge o imfumu ya Bashani, iyashelepo mu bena Refaimu, p uwaikele mu Ashitarote q na mu Edrei, r 5 kabili uwaleteka mu Lupili lwa Hermone s na mu Saleka na monse mu Bashani, t ukufika fye na ku mupaka wa bena Geshuri u na bena Maakati, v na hafu wa Gileadi, ukufika ku mupaka wa kwa Sihone w imfumu ya Heshebone. x 6 Ni Mose umubomfi wa kwa Yehova na bana ba kwa Israele e babacimfishe, y e lyo nomba Mose umubomfi wa kwa Yehova apeele calo ukuba impanga ya bena Rubene z na bena Gadi a na hafu wa mukowa wa kwa Manase. b 7 Kabili ishi e shamfumu sha mu calo isho Yoshua na bana ba kwa Israele bacimfishe bushilya bwa Yordani lwa ku masamba, ukufuma ku Baali-gadi c mu mpanga iyabatama iya Lebanone d ukufika fye na ku Lupili lwa Halaki, e ulwafika ku Seiri, f na pa numa Yoshua ayakenye ifyalo fya ishi shamfumu ukulingana ne mikowa ya kwa Israele, g 8 mu calo ca mpili na mu Yos 12:31 Ili e shina lya pa kubala ilya “Bemba wa Galili.”

304

Imfumu 31 shacimfiwa ICIPA. 12 a Amg 4:47 Yos 1:15 b Imp 21:24 Amg 2:24 c Amg 3:8 Amg 4:48 d Amg 4:49 e Imp 21:23 Neh 9:22 f Amg 2:26 g Amg 3:12 Aba 11:26 h Imp 21:13 Yos 13:9 i Aba 11:13 j Amg 3:17 k Yh 6:1 l Yos 3:16 m Yos 13:20 n Amg 3:27 o Imp 21:33 Amg 3:1 p Amg 3:11 Yos 13:12 q Amg 1:4 r Amg 3:10 s Yos 12:1 t Amg 29:7 Yos 9:10 u Amg 3:14 v Yos 13:13 w Yos 12:2 x Imp 21:26 Amg 3:6 y Imp 21:24 Imp 21:35 z Amg 3:12 a Imp 32:33 b Amg 3:13 c Yos 13:5 d Yos 1:4 e Yos 11:17 f Amg 2:12 g Yos 11:23



















Ku Kulyo a Yos 10:40 Yos 11:16 b Ukt 15:16 Ukf 3:8 Am 136:19 c Ukf 23:23 Amg 7:1 d Yos 6:2 e Yos 8:29 f Yos 10:1 g Yos 10:23 h Yos 10:3 i Yos 10:23 j Yos 10:23 k Yos 10:33 l Yos 10:38 m Yos 10:29 n Yos 10:28 o Yos 8:17 Aba 1:22 p 1Is 4:10 q Yos 11:1 r Yos 11:10 s Yos 11:1 t 1Im 7:29 u Yos 21:34 v Yos 11:2 w Amg 28:1



















ICIPA. 13 x Yos 23:1 Yos 24:29 y Yos 12:7 z Ukf 23:29

Shefela na mu Araba na pa mikunkuluko na mu matololo na mu Negebu a—mu bena Hiti, abena Amore b na bena Kanaani, abena Perisi, abena Hibi na bena Yebusi: c 9 Imfumu ya Yeriko; d ne mfumu ya Ai, e umusumba uwali lubali ku Betele; 10 imfumu ya Yerusalemu; f imfumu ya Hebrone; g 11 imfumu ya Yarimuti; h imfumu ya Lakishi; i 12 imfumu ya Egelone; j imfumu ya Gesere; k 13 imfumu ya Debiri; l imfumu ya Gedere; 14 imfumu ya Horma; imfumu ya Aradi; 15 imfumu ya Libna; m imfumu ya Adulamu; 16 imfumu ya Makeda; n imfumu ya Betele; o 17 imfumu ya Tapua; imfumu ya Hefere; p 18 imfumu ya Afeke; imfumu ya Lasharone; 19 imfumu ya Madone; q imfumu ya Hasore; r 20 imfumu ya Shimronemerone; imfumu ya Akishafi; s 21 imfumu ya Taanaki; imfumu ya Megido; t 22 imfumu ya Kedeshe; imfumu ya Yokeneamu u ku Karmele; 23 imfumu ya Dore pa lupili lwa Dore; v imfumu ya Goimu mu Gilgali; 24 imfumu ya Tesa; ishamfumu shonse pamo shali amakumi yatatu na imo (31). w Yoshua alikotele, ali 13 Awe ne myaka iingi. E ico Yex

hova amwebele ati: “Naukota kabili nawikala imyaka iingi, kabili kucili nakushala icalo icikalamba nga nshi icifwile ukupokwa. y 2 Icalo icisheleko ni ci: z ifitungu fyonse ifya baPe-

305

Ukwakanya icalo. Rubene, Gadi, Manase

lishiti a na bena Geshuri b bonse 3 (impanga yatendekele pa mumana wafuma mu Naelo uwalungatana na Egupti no kufika ku mupaka wa Ekrone ku kapinda ka ku kuso, c baleipendela ku bena Kanaani); d bakateka basano e aba baPelishiti, abena Gasa f na bena Ashidode, g abena Ashikelone, h abena Giti i na bena Ekrone; j na bena Abi. k 4 Ku kapinda ka ku kulyo icalo conse ica bena Kanaani; na Meara uwa bena Sidone, l ukufika ku Afeke, no kufika ku mupaka wa bena Amore; 5 ne calo ca bena Gebali m na Lebanone onse lwa ku kabanga, ukufuma ku Baaligadi n mwi samba lya Lupili lwa Hermone ukufika apa kwingilila ku Hamati; o 6 abekashi bonse aba mu calo ca mpili, ukufuma ku Lebanone p ukufika ku Misirefotemaimu, q abena Sidone r bonse; ine nkabacimfya pa ntanshi ya bana ba kwa Israele. s Ukacakanye pa kuti cikabe ubupyani bwa kwa Israele, ifyo ine nakwebele. t 7 Nomba akanya icalo ici cibe ubupyani bwa mikowa pabula (9) na hafu uwa mukowa wa kwa Manase.” u 8 E lyo hafu umbi uwa mukowa na bena Rubene na bena Gadi babuulile impanga iyo Mose abapeele bushilya bwa Yordani lwa ku kabanga, ifyo Mose umubomfi wa kwa Yehova abapeele, v 9 ukufuma ku Aroere, w uwaba mu mbali ya mumana wa Arnone, x no musumba uwaba pa kati ka mumana, na pabatama ponse mu Medebay ukufika fye na ku Dibone; z 10 ne misumba yonse iya kwa Sihone imfumu ya bena Amore, uwaleteka mu Heshebone, ukufika na ku mupaka wa bana ba kwa Amone; a 11 na Gileadi no mupaka wa bena Geshuri b na bena Maakati no Lupili lwa Hermone c lonse na Bashani d onse ukufika fye na ku Saleka; e 12 no bufumu bonse ubwa kwa Oge f mu Bashani, uwaleteka mu Ashitarote na mu Edrei g—uwa-

ICIPA. 13 a Ukf 23:31 Sef 2:5 1Sa 27:8 Yos 15:11 Ukt 10:19 Aba 3:3 1Sa 6:4 f Yos 10:41 g Yos 15:46 h Aba 14:19 i 2Sa 21:19 j 1Sa 5:10 k Amg 2:23 l Aba 1:31 m 1Is 5:18 Ek 27:9 n Yos 11:17 o Imp 34:8 p Amg 3:25 q Yos 11:8 r Aba 3:3 s Ukf 23:30 t Imp 34:17 Yos 14:1 u Imp 33:54 v Imp 32:33 Yos 22:4 w Amg 3:12 Yos 12:2 x Imp 21:13 y Imp 21:30 z Imp 32:3 a Imp 21:24 b Amg 3:14 Yos 12:5 c Amg 4:48 d Yos 17:1 e 1Im 5:11 f Amg 3:10 g Yos 12:4  b c d e

Ku Kulyo a Amg 3:11 b Imp 21:24 Imp 21:35 c Imp 33:55 Yos 23:12 d Amg 3:14 e Imp 18:20 Amg 10:9 Amg 12:12 Yos 14:3 f Le 7:33 1Ko 9:13 g Le 7:35 Amg 18:1 h Imp 18:24 Yos 21:45 i Amg 3:12 Yos 12:2 j Yos 13:9 k Imp 21:26 l Imp 21:25 m Imp 32:3 n Imp 21:20 o Imp 32:38 p Imp 21:23 q Amg 2:26 r Yos 21:37 s Imp 32:37 t Imp 32:38 u Amg 3:17 Yos 12:3 v Imp 33:49 w Amg 3:10 x Imp 21:25 y Amg 2:30 Am 135:10 z Imp 31:8 a Imp 22:5 2Pe 2:15 b Imp 22:7 Amg 18:10

YOSHUA 13:3-24

shelepo mu bena Refaimu a—kabili Mose alibepeye no kubacimfya. b 13 Kabili abana ba kwa Israele tabatamfishe c abena Geshuri na bena Maakati, lelo Geshuri d na Maakati baikala mu kati ka Israele ukufika na lelo. 14 Kano fye umukowa wa bena Lebi e o ashapeeleko ubupyani. e Imituulo ya koca f iya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele e bupyani bwabo, g ukulingana ne fyo umwine abalaile. h 15 E lyo Mose apeele ubupyani bwa mpanga ku bana ba kwa Rubene ukulingana ne ndupwa shabo, 16 no mupaka wabo wafumine ku Aroere, i uwaba mu mbali ya mumana wa Arnone, no musumba waba pa kati ka mumana, na pabatama ponse lwa ku Medeba; j 17 Heshebone k ne misumbal ya uko yonse iyaba apabatama, Dibone m na Bamotebaali n na Bete-baali-meone, o 18 na Yahasi p na Kedemote q na Mefaati, r 19 na Kiriataimu s na Sibma t na Sereteshahari mu lupili lwa mu mpanga iyabatama, 20 na Bete-peore no mukunkuluko wa Pisga u na Beteyeshimote, v 21 ne misumba yonse iyaba apabatama w no bufumu bonse ubwa kwa Sihone imfumu ya bena Amore, uwaleteka mu Heshebone, x kabili uo Mose apumine, y pamo na bakalamba ba mu Midiani, Ebi na Rekemu na Suri na Huri na Reba, z bacilolo ba kwa Sihone, abaikele mu calo. 22 Kabili Balaamu mwana Beore, a uwalebuka, b e o abana ba kwa Israele baipeye ku lupanga pamo na bantu babo abaipaiwe. 23 No mupaka wa bana ba kwa Rubene wali ni Yordani; kabili iyi e mpanga abana ba kwa Rubene c bapyene ukulingana ne ndupwa shabo, ne misumba ne mishi ya iko. 24 Kabili Mose apeele umukowa wa kwa Gadi impanga, abana ba kwa Gadi ukulingana ne c Imp 32:33.

YOSHUA 13:25–14:9

Kalebu, uwa muli Yuda, alomba impanga

ndupwa shabo, a 25 no mupaka wabo wali ni Yasere b ne misumba yonse iya mu Gileadi c na hafu wa calo ca bana ba kwa Amone d ukufika fye na ku Aroere, e uwalungatana na Raba; f 26 no kufuma ku Heshebone g ukufika ku Ramati-mispe na Betonimu, no kufuma ku Mahanaimu h ukufika ku mupaka wa Debiri; i 27 kabili mu mpanga iyabatama, Beteharamu j na Bete-nimra k na Sukote l na Safone, iyasheleko ku bufumu bonse ubwa kwa Sihone imfumu ya Heshebone, m kabili Yordani e wali umupaka ukufika fye na ku mpela ya bemba wa Kinerete1 n bushilya bwa Yordani lwa ku kabanga. 28 Ubu e bupyani bwa bana ba kwa Gadi o ukulingana ne ndupwa shabo, pamo ne misumba ne mishi ya iko. 29 Kabili Mose apeele impanga kuli hafu wa mukowa wa kwa Manase, kabili iyi mpanga yali ya hafu wa mukowa wa bana ba kwa Manase ukulingana ne ndupwa shabo. p 30 Kabili umupaka wabo wafumine ku Mahanaimu q na Bashani onse, ubufumu bonse ubwa kwa Oge imfumu ya Bashani, r ne mishi ya matenti yonse iya kwa Yairi s iyaba mu Bashani, imishi amakumi mutanda (60). 31 Kabili hafu wa Gileadi, na Ashitarote t na Edrei, u imisumba ya bufumu bwa kwa Oge mu Bashani, yapeelwe ku bana ba kwa Makiri v mwana Manase, yapeelwe kuli hafu wa bana ba kwa Makiri ukulingana ne ndupwa shabo. 32 Iyi e mpanga Mose abapeele ukuti ibe ubupyani bwabo, mu ciswebebe ca Moabu kwi shilya lya Yordani, ku Yeriko, lwa ku kabanga. w 33 Kabili Mose tapeele ku mukowa wa bena Lebi impanga. x Yehova Lesa wa kwa Israele e buYos 13:271 Ili e shina lya pa kubala ilya “Bemba wa Galili.”

ICIPA. 13 Amg 3:12 Imp 32:35 Imp 32:26 Yos 12:2 Aba 11:13 e Amg 2:36 Aba 11:26 f Amg 3:11 2Sa 11:1 g Imp 21:26 h Ukt 32:2 Yos 21:38 i 2Sa 9:5 2Sa 17:27 j Imp 32:36 k Imp 32:36 l Ukt 33:17 Aba 8:5 1Is 7:46 Am 60:6 m Imp 21:26 n Imp 34:11 Amg 3:17 Yh 6:1 o Amg 3:16 p Amg 3:13 q 1Im 6:80 r Imp 32:33 s Imp 32:41 Amg 3:14 t Yos 12:4 u Imp 21:33 v Imp 32:39 w Imp 32:33 Amg 3:12 x Amg 10:9 Yos 13:14 Yos 18:7



















a b c d

Ku Kulyo a Imp 18:24 Imp 26:62 Amg 18:1 Yos 14:3



















ICIPA. 14 b Imp 34:2 c Imp 34:17 Yos 19:51 d Imp 26:55 Imp 33:54 Neh 11:1 Amp 16:33 Imi 13:19 e Imp 34:13 f Imp 32:29 Yos 13:8 g Amg 10:9 Yos 13:14 h Ukt 48:5 1Im 5:2 i Ukt 48:19 j Ukt 48:20 k Imp 35:7 Yos 21:2 1Im 6:54 l Le 25:34 Imp 35:2 Imp 35:5 m Yos 4:19 Yos 10:43 n Imp 13:6 Imp 14:30 o Imp 32:12 Yos 15:17 p Amg 1:36 q Imp 12:7 Amg 33:1 Am 90:0 r Imp 13:26 Amg 1:19 s Imp 13:2 Imp 13:6 Ek 20:6

306

pyani bwabo, ukulingana ne fyo umwine abalaile. a iyi e mpanga aba14 Nomba na ba kwa Israele bapeelwe mu calo ca Kanaani, b iyo Eleasari shimapepo na Yoshua mwana Nuni ne ntungulushi sha mikowa ya bana ba kwa Israele babapeele. c 2 Pa kwakanya impanga ku mikowa pabula (9) na hafu wa mukowa d balipendwile, e ukulingana ne fyo Yehova aebele Mose. 3 Pantu Mose apeele impanga ku mikowa ibili imbi na hafu wa mukowa umbi bushilya bwa Yordani; f na bena Lebi tabapeeleko impanga. g 4 Pantu abana ba kwa Yosefe bali mikowa ibili, h Manase i na Efraimu; j kabili bena tabapeele abena Lebi impanga mu calo, kano imisumbak ya kwikalamo ne mpanga ya mulemfwe wa fitekwa fyabo e lyo ne fipe fyabo. l 5 Ifyo Yehova aebele Mose, e fyo abana ba kwa Israele bacitile; kabili bayakenye icalo. 6 E lyo abana ba kwa Yuda baile kuli Yoshua mu Gilgali, m na Kalebu n mwana Yefune umwina Kenisi o amwebele ati: “Iwe walishiba bwino amashiwi ayo Yehova alandile p kuli Mose umuntu wa kwa Lesa wa cine q pali ine na pali iwe pa Kadeshe-barnea. r 7 Nali ne myaka amakumi yane (40) ilyo Mose umubomfi wa kwa Yehova antumine ukufuma ku Kadeshe-barnea ku kuyalengula icalo, s kabili nabwelele no kuleta amashiwi filya fine yali mu mutima wandi. t 8 Kabili bamunyinane abaile na ine bafuupwile abantu; u lelo ine, nakonkele Yehova Lesa wandi no mutima onse. v 9 E ico Mose alapile mu bushiku bulya ati, ‘Icalo umo ulukasa lobe lunyantile w e cikaba ubupyani bobe no bwa bana bobe umuyayaya, pantu naukonka Yehova Lesa wandi no mutit Imp 13:30; Imp 14:6; u Imp 13:32; v Imp 14:24; Imp 32:12; w Amg 1:36.

307

Impanga yapeelwe kuli Yuda

ma onse.’ a 10 Na nomba Yehova alinsunga uwa mweo, b ifyo alaile, c iyi myaka amakumi yane na isano (45) ukutula apo Yehova alaile ici kuli Mose ilyo abena Israele baendawike mu matololo, d kabili nomba ndi ne myaka amakumi cinekonsekonse na isano (85). 11 Kabili na lelo ncili uwakosa nge fyo nali mu bushiku Mose antumine. e Ifyo nali na maka lilya, e fyo ndi na maka ya kulwa inkondo na nomba, aya kuya ku nkondo no kubwela. f 12 E ico mpeela icalo ici ica mpili ico Yehova alaile pa bushiku bulya, g pantu iwe walyumfwile pa bushiku bulya ukuti kwali abena Anaki h kulya ne misumba iikalamba iya malinga. i Ninjishiba ukuti Yehova akaba na ine, j kabili nkabacimfya, ukulingana ne fyo Yehova alaile.” k 13 Awe Yoshua alimupaalile no kupeela Hebrone kuli Kalebu mwana Yefune ukuba ubupyani l bwakwe. 14 E mulandu wine ukufika na lelo, Hebrone bupyani bwa kwa Kalebu mwana Yefune umwina Kenisi, pantu akonkele Yehova Lesa wa kwa Israele no mutima onse. m 15 Ishina lya Hebrone kale lyali ni Kiriati-arba n (uyu Arba o ali muntu uwacilile bonse mu bena Anaki). Ne calo cali tondolo umwabula inkondo. p q

Kabili impanga iyape15 ndwilwe iya mukowa wa bana ba kwa Yuda ukulingana ne ndupwa shabo yafikile ku mupaka wa Edomu, r amatololo ya Sini, s ukufika ku mpela ya kapinda ka ku kulyo aka Negebu. t 2 No mupaka wabo uwa ku kapinda ka ku kulyo wafumine ku mpela ya Bemba wa Mucele, u apashoka bemba apalosha ku kapinda ka ku kulyo. 3 Kabili waile ku kapinda ka ku kulyo ku nshila yaninika ukuya ku Akrabimu v no kuyafika ku Sini w kabili wafumine ku kapinda ka

ICIPA. 14 a Am 101:6 Amp 28:20 b Imp 14:29 c Imp 14:30 Yos 21:45 d Imp 14:33 Yos 11:18 e Am 90:10 f Amg 31:2 g Yos 14:9 h Imp 13:22 Imp 13:33 Yos 11:21 i Imp 13:28 j Imp 14:8 Am 60:12 Ro 8:31 Flp 4:13 k Yos 15:14 Aba 1:20 l Yos 10:37 Yos 15:13 Yos 21:11 1Im 6:56 m Imp 14:24 Amg 1:36 Yos 14:8 n Ukt 23:2 Yos 15:13 o Yos 21:11 p Le 26:6 Yos 11:23



















ICIPA. 15 q Imp 26:55 r Ukt 36:19 s Imp 33:36 t Amg 1:7 u Imp 34:3 v Aba 1:36 w Imp 34:4



















Ku Kulyo a Imp 32:8 b Imp 34:5 c Ukt 15:18 Yos 13:3 1Is 8:65 d Imp 34:12 e Yos 18:19 f Yos 18:22 g Yos 18:17 h Yos 7:26 i Yos 4:19 Yos 5:9 j Yos 18:17 k 1Is 1:9 l Yos 18:16 2Is 23:10 Ye 7:31 Mt 5:22 m Yos 18:28 Aba 1:21 n Aba 19:10 2Sa 5:6 o Yos 18:16 2Sa 5:18 p Yos 18:15 q 2Sa 6:2 1Im 13:6 r Yos 9:17 s Yos 21:16 1Sa 6:12 2Is 14:11 1Im 6:59 t Yos 19:43 Aba 14:2 2Im 28:18

YOSHUA 14:10–15:11 ku kulyo ukuya ku Kadeshebarnea a no kuyafika ku Hesrone kabili waile ku Adari no kwalukila ku Karka. 4 Kabili wapitile ku Asmone b no kuya ku mumana wa mu Egupti; c no mupaka wapelele kuli bemba. Uyu wali e mupaka wabo uwa ku kapinda ka ku kulyo. 5 Kabili umupaka wa ku kabanga wali ni Bemba wa Mucele ukufika napapelela Yordani, kabili umupaka wa pa koona ya ku kapinda ka ku kuso wali pa cinshoko ca bemba, apapelela Yordani. d 6 Kabili umupaka waile ku Bete-hogla e no kuya ku kapinda ka ku kuso aka Betearaba, f kabili umupaka waile ku libwe lya kwa Bohani, g mwana Rubene. 7 Kabili umupaka waile ku Debiri mu mpanga iyabatama iya Akore h no kulola ku kapinda ka ku kuso ku Gilgali, i uwalungatana ne nshila yaninika ukuya ku Adumimu, ku kapinda ka ku kulyo aka mumana; kabili umupaka wapitile mu menshi ya Ene-shemeshe, j kabili wapelele pa Ene-rogele. k 8 Kabili umupaka wailefika ku mupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu l ku mukunkuluko wa bena Yebusi m ku kapinda ka ku kulyo, e kutila, ku Yerusalemu; n no mupaka wapitile pa mupokapoka wa Hinomu ku masamba, uwaba ku mpela ya mpanga yabatama iya Refaimu o ku kapinda ka ku kuso. 9 Kabili umupaka watendekele pa muulu wa lupili no kuya ku kamfukumfuku ka menshi ya Nefitoa, p no kuya ku misumba ya Lupili lwa Efrone; no mupaka wapelele ku Baala, q e kutila, Kiriati-yearimu. r 10 Kabili umupaka washingulwike ukufuma ku Baala lwa ku masamba ukuya ku Lupili lwa Seiri no kuya ku mukunkuluko wa Lupili lwa Yearimu ku kapinda ka ku kuso, e kutila, ku Kesalone; kabili watentemukile ku Bete-shemeshe s no kuya ku Timuna. t 11 Kabili umupaka

YOSHUA 15:12-47

Kalebu apoka Hebrone na Debiri

waile ku mukunkuluko wa Ekrone a ku kapinda ka ku kuso, kabili umupaka waile ku Shikerone no kuya ku Lupili lwa Baala no kuya ku Yabineele; kabili umupaka wapelele pali bemba. 12 Kabili umupaka wa ku masamba wali kuli Bemba Mukalamba b no lulamba lwa uko. Uyu e wali umupaka ukushinguluka konse, uwa bana ba kwa Yuda ukulingana ne ndupwa shabo. 13 Kabili apeele Kalebu c mwana Yefune impanga mu kati ka bana ba kwa Yuda ukulingana ne fyo Yehova aebele Yoshua, e kutila, Kiriati-arba (uyu Arba ali e wishi wa kwa Anaki), e kutila, Hebrone. d 14 E ico Kalebu atamfishemo abana ba kwa Anaki batatu, e e kutila Sheshai f na Ahimani na Talmai, g abafyelwe kuli Anaki. h 15 E lyo afumine kulya no kuya ku bekashi ba ku Debiri. i (Debiri kale yaleitwa ati Kiriati-sefere.) j 16 Kabili Kalebu atile: “Uulesansa umusumba wa Kiriati-sefere no ku-ucimfya, ndemupeela Aksa, k umwana wandi umwanakashi ukuba umukashi wakwe.” 17 Awe Oteniele l mwana Kenasi, munyina Kalebu, m aliucimfishe. Na o amupeele Aksan umwana wakwe umwanakashi ukuba umukashi. 18 Nomba ilyo Aksa aleya ku ng’anda, aikalile fye ukupamfya umulume wakwe ukuti alombe impanga kuli wishi. E lyo atootele amapi ilyo ali pa mpunda. Na o Kalebu atile kuli Aksa: “Cinshi ulefwaya?” o 19 Na o Aksa atile: “Mpaaleni, pantu mumpeele fye impanga iyabela ku kapinda ka ku kulyo, kabili ndefwaya mumpeele na Gulote-maimu.” Awe amupeele Gulote wa pa Muulu na Gulote wa mwi Samba. p 20 Iyi e yali mpangaq ya mukowa wa bana ba kwa Yudar ukulingana ne ndupwa shabo. 21 Kabili imisumba ya mukowa wa bana ba kwa Yuda iyali ku mpela, ku mupaka wa Edo-

ICIPA. 15 a Yos 19:43 1Sa 5:10 1Sa 7:14 2Is 1:2 b Imp 34:6 Amg 11:24 Yos 15:47 c Imp 13:30 Amg 1:36 Yos 14:13 Yos 21:12 d Ukt 23:2 Ukt 35:27 Yos 14:15 Yos 20:7 e Imp 13:33 Yos 11:21 f Imp 13:22 g Aba 1:10 h Aba 1:20 i Yos 10:39 j Aba 1:11 k Aba 1:13 l Aba 3:9 Aba 3:11 m Aba 1:13 1Im 4:13 n 1Im 2:49 o Aba 1:14 p Aba 1:15 q Imp 33:54 r Ukt 49:8 Amg 33:7



















Ku Kulyo a Imp 34:3 Amg 2:5 b Neh 11:25 c 1Sa 15:4 d Yos 19:2 1Im 4:28 e Neh 11:26 f Yos 19:3 1Im 4:28 g Ukt 21:31 Yos 19:2 h Yos 19:3 i 1Im 4:29 j Imp 14:45 Amg 1:44 Yos 19:4 Aba 1:17 k Yos 19:5 1Sa 27:6 1Im 12:1 l 1Im 4:32 m Yos 19:7 Neh 11:29 n Amg 1:7 Yos 9:1 Aba 1:9 o Yos 19:41 Aba 13:25 Aba 16:31 p Neh 11:29 q Neh 11:30 r Yos 10:3 s Yos 12:15 1Sa 22:1 t 1Sa 17:1 u Yos 10:10 v 1Sa 17:52 w Yos 10:3 2Is 18:14 x 2Is 22:1 y Yos 10:3 z Yos 10:28 a Yos 10:29 2Is 8:22 b Yos 19:7 c 1Sa 23:1 d Ukt 38:5 e Mk 1:15 f Yos 13:3 g 1Sa 5:1

308

mu a ku kapinda ka ku kulyo yali ni Kabseele b na Edere na Yaguri, 22 na Kina na Dimona na Adada, 23 na Kedeshe na Hasore na Itinani, 24 na Sifi na Telemu c na Bealote, 25 na Hasorehadata na Keriote-heserone, e kutila, Hasore, 26 Amamu na Shema na Molada, d 27 na Hasari-gada na Heshemone na Bete-pelete, e 28 na Hasarishauli f na Beere-sheba g na Bisiotia, 29 Baala h na Imu na Esemu, i 30 na Eletoladi na Kesili na Horma, j 31 na Siklagi k na Madimana na Sansana, 32 na Lebaote na Shilihimu na Aini l na Rimone; m imisumba yonse yali amakumi yabili na pabula (29), ne mishi ya iko. 33 Mu Shefela n mwali Eshtaole o na Sora p na Ashina, 34 na Sanoa q na Ene-ganimu, Tapua na Enamu, 35 Yarimuti r na Adulamu, s Soko t na Aseka, u 36 na Shaaraimu v na Aditaimu na Gedera na Gederotaimu; imisumba ikumi na ine (14) ne mishi ya iko. 37 Senani na Hadasha na Migdaligadi, 38 na Dileani na Mispa na Yoketeele, 39 Lakishi w na Bosekati x na Egelone, y 40 na Kabone na Lamamu na Kitilishi, 41 na Gederote, Bete-dagone na Naama na Makez da; imisumba ikumi na mutanda (16) ne mishi ya iko. 42 Libna a na Etere b na Ashani, 43 na Ifta na Ashina na Nesibu, 44 na Keila c na Aksibu d na Maresha; e imisumba pabula (9) ne mishi ya iko. 45 Ekrone f ne misumba ya uko ne mishi ya uko. 46 Ukufuma ku Ekrone lwa ku masamba, ne ncende yonse iya ku Ashidode ne mishi ya iko. 47 Ashidode, g imisumba ya uko ne mishi ya uko; Gasa, h imisumba ya uko ne mishi ya uko, ukufika na ku mumana wa mu h Ukt 10:19.

309

Impanga ya kwa Efraimu na Manase

Egupti, na Bemba Mukalamba ne citungu cabela mupepi. a 48 Kabili mu calo ca mpili, Shamiri na Yatiri b na Soko, 49 na Dana na Kiriati-sana, e kutila, Debiri, 50 na Anabu na Eshetemo c na Animu, 51 na Goshene d na Holone na Gilo, e imisumba ikumi na umo (11) ne mishi ya iko. 52 Arabia na Duma na Eshani, 53 na Yanimu na Betetapua na Afeka, 54 na Humita na Kiriat-arba, e kutila, Hebrone, f na Siore; imisumba pabula (9) ne mishi ya iko. 55 Maone, g Karmele na Sifi h na Yuta, 56 na Yesreele na Yokedeamu na Sanoa, 57 Keni, Gibea na Timuna; i imisumba ikumi (10) ne mishi ya iko. 58 Halihuli, Betsuri na Gedore, 59 na Maarati na Beteanote na Eletekone; imisumba mutanda (6) ne mishi ya iko. 60 Kiriati-baali, j e kutila, Kiriati-yearimu, k na Raba; imisumba ibili ne mishi ya iko. 61 Mu matololo mwali Betearaba, l Midini na Sekaka, 62 na Nibishani no Musumba wa Mucele na Ene-gedi; m imisumba mutanda (6) ne mishi ya iko. 63 Lelo abena Yebusi n abaleikala mu Yerusalemu, o tababatamfishemo ku bana ba kwa Yuda; p kabili abena Yebusi baikala na bana ba kwa Yuda mu Yerusalemu ukufika na lelo. impanga iyo bape16 Kabili ndwilile abana ba kwa q

r

Yosefe yatendekele ku Yordani s pa Yeriko yafikile na ku menshi ya ku Yeriko lwa ku kabanga, ku matololo ayafuma ku Yeriko no kwingila mu mpili sha Betele. t 2 Kabili yafumine ku Betele uwali mu Lusi u no kuya ku mupaka wa bena Ariki v mu Atarote, 3 yatentemwike na lwa ku masamba ku mupaka wa bena Yafleti ukufika fye na ku

ICIPA. 15 a Ukt 15:18 Imp 34:5 b Yos 21:14 c 1Sa 30:28 1Im 6:57 d Yos 10:41 Yos 11:16 e 2Sa 15:12 f Ukt 23:2 Yos 14:15 Yos 15:13 g 1Sa 23:25 1Sa 25:2 h 1Sa 23:14 i Ukt 38:12 j Yos 18:14 k Yos 9:17 1Sa 7:1 l Yos 18:22 m 1Sa 23:29 2Im 20:2 n Ukt 10:16 Aba 1:21 o Aba 1:8 1Im 11:4 p Ukf 23:29 Imp 33:55 Aba 1:21 Aba 2:23 Aba 3:4 Aba 19:11 2Sa 5:6



















ICIPA. 16 q Imp 26:55 Imp 33:54 Amp 16:33 r Ukt 49:22 Amg 33:13 s Imp 35:1 Yos 18:12 t Yos 18:13 u Ukt 28:19 v 2Sa 16:16



















Ku Kulyo a Yos 18:13 1Im 7:24 b 1Im 7:28 c Imp 34:6 d Ukt 48:5 Yos 17:14 e Yos 14:4 f Amg 33:15 g Yos 18:13 h 2Im 8:5 i Yos 17:7 j Yos 6:20 Yos 6:26 k Yos 17:8 l Yos 17:9 m Imp 34:6 Yos 16:3 n Yos 17:9 o Ukf 23:29 Imp 33:55 Amg 7:22 Yos 23:13 Aba 1:29 p Yos 16:3 q Imp 33:52 Amg 7:1 Aba 3:1 r Yos 17:13 1Is 9:21



















YOSHUA 15:48–17:2

Bete-horone a wa mwi Samba na Gesere, b kabili wapelele kuli bemba. c 4 Kabili abana ba kwa Yosefe, d e kutila Manase na Efraimu, e baikele muli iyi mpanga. f 5 No mupaka wa bana ba kwa Efraimu ukulingana ne ndupwa shabo, umupaka wa mpanga yabo lwa ku kabanga yali ni Ataroteadari, g ukufika na kuli Betehorone wa pa Muulu; h 6 no mupaka wafikile kuli bemba. Mikimetati i yali ku kapinda ka ku kuso, no mupaka washingulwike lwa ku kabanga waya ku Taanati-shilo, no kuya lwa ku kabanga ku Yanoa. 7 Kabili watentemwike ukufuma ku Yanoa no kuya ku Atarote na Naara no kufika ku Yeriko j kabili waile ku Yordani. 8 Ukufuma ku Tapuak umupaka waile lwa ku masamba ukufika ku mumana wa Kana, l kabili wapelele pali bemba. m Iyi e mpanga ya mukowa wa bana ba kwa Efraimu ukulingana ne ndupwa shabo. 9 Na bana ba kwa Efraimu bali ne misumba n imbi iyali mu kati ka bupyani bwa bana ba kwa Manase, imisumba yonse ne mishi ya iko. 10 Lelo tabatamfishe abena Kanaani o abaleikala mu Gesere, p na bena Kanaani bekala mu kati ka bena Efraimu ukufika na lelo q kabili babapeele umulimo wa kupatikishiwa. r s

ilyo bapendwile, 17 Nomba bapeele impanga ku muko-

ICIPA. 17

wa wa kwa Manase, t pantu ali e beli lya kwa Yosefe, u kuli Makiri v ibeli lya kwa Manase, wishi wa kwa Gileadi, w pantu ali mwaume ku bulwi; x kabili icitungu ca Gileadi y ne ca Bashani fyali fyakwe. 2 Kabili abana ba kwa Manase abasheleko balibapendwilile no kubapeela impanga ukulingana ne ndupwa shabo,

s Imp 26:55 Imp 33:54 Amp 16:33 t Ukt 46:20

u Ukt 41:51; Ukt 48:18; Amg 21:17; v Ukt 50:23; Imp 32:40; w Imp 26:29; 1Im 2:23; 1Im 7:14; x Ukt 49:24; y Amg 3:13; Yos 13:31.

YOSHUA 17:3-18 iya bana ba kwa Abiesere a na bana ba kwa Heleke b na bana ba kwa Asriele na bana ba kwa Shekemu c na bana ba kwa Hefere na bana ba kwa Shemida. d Aba e bana ba kwa Manase mwana Yosefe, abaume, ukulingana ne ndupwa shabo. 3 Lelo Selofehadi, e mwana Hefere, mwana Gileadi, mwana Makiri, mwana Manase, ena takwete abana baume, kano abana banakashi, kabili aya e mashina ya bana bakwe abanakashi: Maala na Noa, Hogla, Milka na Tesa. f 4 E ico baile kuli Eleasari g shimapepo na Yoshua mwana Nuni na bacilolo, no kulanda abati: “Ni Yehova e waebele Mose ukutupeela ubupyani mu kati ka bamunyinefwe.” h Awe na o alibapeele ubupyani mu kati ka bamunyina ba kwa shibo, ifyo Yehova asosele. i 5 E lyo kwali incende ikumi (10) ishali isha kwa Manase ukufumyako fye icitungu ca Gileadi ne ca Bashani, ifyali bushilya bwa Yordani; j 6 pantu abana banakashi aba kwa Manase bapeelwe ubupyani mu bana bakwe abaume; ne calo ca Gileadi e cali impanga ya bana baume aba kwa Manase abasheleko. 7 Kabili umupaka wa kwa Manase wafumine ku Ashere no kuya ku Mikimetati, k uwalungatana na Shekemu, l kabili umupaka waile ku kulyo ku bekashi ba ku Ene-tapua. 8 Icalo ca Tapua m cali ca kwa Manase, lelo umusumba wa Tapua uwali pa mupaka wa kwa Manase wali wa bana ba kwa Efraimu. 9 No mupaka waile ku mumana wa Kana, ku kapinda ka ku kulyo ku mumana wa ilya misumban ya kwa Efraimu, kabili umupaka wa kwa Manase wali ku kapinda ka ku kuso aka mumana, kabili wapelele pali bemba. o 10 Impanga ya ku kapinda ka ku kulyo yali ya kwa Efraimu, ne ya ku kapinda ka ku kuso yali ya kwa Manase, kabili bemba ali e mupaka wakwe; p na ku kapinda

Imisumba ya kwa Manase ICIPA. 17 a Aba 6:11 Aba 8:2 1Im 7:18 b Imp 26:30 c Imp 26:31 d Imp 26:32 e Imp 26:33 Imp 36:2 f Imp 27:1 g Imp 27:2 Imp 34:17 Yos 14:1 h Imp 27:7 i Imp 27:11 Imp 36:2 Imp 36:6 Imp 36:12 j Yos 13:29 k Yos 16:6 l Yos 20:7 Yos 24:1 1Im 6:67 m Yos 16:8 n Yos 16:9 o Yos 16:3 Yos 16:8 p Imp 34:6



















Ku Kulyo a 1Im 7:29 b 1Sa 31:10 1Is 4:12 c 2Is 9:27 d Yos 12:23 Aba 1:27 e 1Sa 28:7 Am 83:10 f Yos 12:21 Aba 5:19 g 1Im 7:29 h Aba 1:27 i Ukf 23:29 j Aba 1:28 k Amg 20:16 Yos 16:10 Aba 1:30 2Im 8:8 l Ukf 23:33 Imp 33:55 Amg 20:17 Yos 23:13 Aba 2:23 Aba 3:2 m Imp 33:54 n Ukt 48:19 Imp 26:34 Imp 26:37 Amg 33:17 o Ukf 33:2 Esr 9:1 p Ukt 15:20 q Yos 19:50 Yos 24:33 Aba 7:24 r Amg 20:1 Aba 1:19 Aba 4:3 Amp 21:31 s Yos 17:11 1Is 4:12 t Yos 19:18 Aba 6:33 u Ukt 49:24 v Yos 17:14 w Imp 33:53 Yos 20:7 Aba 4:5

310

ka ku kuso bapakene na Ashere, e lyo ku kabanga bapakene na Isakari. 11 Kabili iya kwa Manase a muli Isakari na muli Ashere ni Bete-sheani b ne mishi ya uko, na Ibleamu c ne mishi ya uko, na bekashi ba mu Dore d ne mishi ya uko, na bekashi ba mu En-dore e ne mishi ya uko, na bekashi ba mu Taanaki f ne mishi ya uko, na bekashi ba mu Megido g ne mishi ya uko, ifitungu fitatu umwali sana impili. 12 Kabili abana ba kwa Manase balifililwe ukupoka iyi misumba, h lelo abena Kanaani bakakatile fye muli ici calo. i 13 Nomba ilyo abana kwa Israele bakosele, j baingishe abena Kanaani ukulabomba umulimo wa kupatikishiwa, k kabili tababafumishemo bonse. l 14 E lyo abana ba kwa Yosefe batile kuli Yoshua: “Nga cinshi ico wampendwilila ubupyani bumo, m impanga fye imo, apo ine ndi luko ulukalamba pantu Yehova alimpaala ukufika na lelo?” n 15 Na o Yoshua abebele ati: “Iwe nga uli luko ulukalamba, kabiye mu mutengo, uteme miti mu calo ca bena Perisi o na bena Refa, p pantu icalo ca mpili q ica Efraimu nacikucepela nga nshi.” 16 E lyo abana ba kwa Yosefe batile: “Icalo ca mpili te kuti citukumane, kabili mwaba amaceleta r ayakwata ifyela ifyatwa mu kati ka bena Kanaani abaikala mu mpanga yabatama, balya baba mu Bete-sheani s ne mishi ya uko na baba mu mpanga yabatama iya Yesreele.” t 17 E ico Yoshua aebele aba mu ng’anda ya kwa Yosefe, e kutila Efraimu na Manase ati: “Imwe muli bengi, kabili muli ba maka sana. u Tamufwile ukupoka ica kupendula cimo iyo, v 18 kanshi icalo ca mpili cili no kuba icenu. w Apo ici calo mutengo, mukateme imiti iyabamo, kabili e ukaba umupaka wenu. Mukatamfyemo

311

Icikuulwa ca kukumaninako ku Shilo

abena Kanaani, nangu baba na maceleta ayakwata ifyela ifyatwa kabili balikosa.” a E lyo nomba ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele lwalongene ku Shilo, b kabili baimike ne cikuulwa ca kukumaninako, c pantu nomba balicimfishe icalo. d 2 Lelo kwalishele bamo mu bana ba kwa Israele abo bashayakenye impanga, kabili bali imikowa cinelubali (7). 3 E ico Yoshua atile ku bana ba kwa Israele: “Bushe mukaleka lilali ukukaana ukwingila mu calo e no kucipoka, icalo ico Yehova Lesa wa bashinwe amupeela? f 4 Saleni abaume batatu mu mukowa umo umo, muleke mbatume, baye bapite mu calo no kushila imipaka ukulingana no bupyani bwabo, kabili muleke bese kuli ine. g 5 E lyo bakacakanye mu fiputulwa cinelubali (7). h Yuda akaba mu citungu cakwe ku kapinda ka ku kulyo, i na ba mu ng’anda ya kwa Yosefe bakaba mu citungu cabo ku kapinda ka ku kuso. j 6 Kabili imwe mushile imipaka ya calo mu fiputulwa cinelubali (7), e lyo mulete kuli ine, kabili ndeisamupendwila ifipendwilo k pa ntanshi ya kwa Yehova Lesa wesu. 7 Pantu abena Lebi tabakwata ubupyani mu kati kenu, l pantu bushimapepo bwa kwa Yehova e bupyani bwabo; m kabili Gadi na Rubene n na hafu wa mukowa wa kwa Manase o balibuula ubupyani bwabo bushilya bwa Yordani lwa ku kabanga, ubo Mose umubomfi wa kwa Yehova abapeela.” p 8 Awe abaume balimine ukuti baleya, kabili Yoshua aebele q abaleya mu kushila imipaka mu calo ati: “Kabiyeni, mupite mu calo no kushila imipaka, e lyo mubwele kuli ine, kabili kuno e ko nkesamupendwila ifipendwilo r pa ntanshi ya kwa Yehova mu Shilo.” s 9 Awe abaume baliile no kupita mu calo no kushila t mwi buuku imipaka ukulinga-

18

ICIPA. 17 a Amg 20:1 Amg 31:6 Yos 13:6 Am 27:1 Ro 8:31 He 13:6



















ICIPA. 18 b Yos 19:51 Yos 21:2 Yos 22:9 Aba 21:19 c 1Sa 1:3 1Sa 4:3 Am 78:60 Ye 7:12 d Imp 14:8 Amg 7:22 Amg 33:29 Yos 13:2 Imi 7:45 e Imp 33:53 Amg 20:16 f Imp 33:55 Aba 18:9 Amp 10:4 g Imp 27:20 Imp 34:17 h Imp 34:13 Yos 19:51 i Yos 15:1 j Yos 16:1 Yos 16:4 k Imp 26:55 Imp 33:54 Yos 14:2 Amp 16:33 Imi 13:19 l Imp 18:20 Yos 13:33 m Amg 10:9 Amg 18:1 n Amg 3:12 o Amg 3:13 p Amg 4:47 q Imp 27:21 r Yos 19:51 s Aba 21:19 t Yos 18:4



















Ku Kulyo a Amp 16:33 b Imp 33:54 Imi 13:19 c Imp 26:55 d Amg 33:12 e Yos 15:1 f Yos 16:1 g Yos 2:1 Yos 3:16 Yos 6:1 h Yos 7:2 i Yos 16:2 j Ukt 28:19 k Yos 16:5 l Yos 10:11 Yos 16:3 Yos 21:22 m Yos 15:9 Yos 15:60 2Sa 6:2 1Im 13:6 n Yos 15:9 o Yos 15:8 2Im 28:3 Ye 7:31 Ye 19:2 Mt 5:22 p Amg 2:11 2Sa 5:18 Es 17:5 q Yos 15:63 Aba 1:8 Aba 19:10

YOSHUA 18:1-16

na ne misumba, mu fiputulwa cinelubali (7). Kabili babweleele kuli Yoshua ku nkambi mu Shilo, 10 na Yoshua abapendwilile ifipendwilo mu Shilo pa ntanshi ya kwa Yehova. a E fyo Yoshua ayakenye abana ba kwa Israele icalo no kubapeela impanga. b 11 E lyo nomba inshita yafikile iya kupendwilac umukowa wa bana ba kwa Benjamini d ukulingana ne ndupwa shabo, no mupaka wa mpanga yabo wapitile pa kati ka bana ba kwa Yuda e na bana ba kwa Yosefe. f 12 No mupaka wabo wali pa koona ya ku kapinda ka ku kuso ukufuma ku Yordani, kabili umupaka wailefika ku mateelo ya Yeriko g ku kapinda ka ku kuso no kunina pa lupili lwa ku masamba, wapelele na mu matololo ya Bete-abene. h 13 Kabili umupaka wafumine kulya waya ku Lusi, i ku mukunkuluko wa ku kapinda ka ku kulyo uwa ku Lusi, e kutila, ku Betele; j kabili umupaka watentemukile ku Atarote-adari k pa lupili lwaba ku kapinda ka ku kulyo aka Betehorone wa mwi Samba. l 14 Kabili umupaka washingulwike ku masamba waya ku kapinda ka ku kulyo ukufuma ku lupili ulwalungatana na Bete-horone ku kapinda ka ku kulyo; kabili wapelele ku Kiriati-baali, e kutila, ku Kiriati-yearimu, m umusumba wa bana ba kwa Yuda. Uku e ku masamba. 15 Kabili lwa ku kapinda ka ku kulyo wafumine ku mpela ya Kiriati-yearimu, kabili umupaka waile lwa ku masamba no kuya ku kamfukumfuku ka menshi aka Nefitoa. n 16 Kabili umupaka watentemukile ku mpela ya lupili ulwalungatana no mupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu, o uwaba mu mpanga iyabatama iya Refaimu p ku kapinda ka ku kuso, kabili watentemukile ku mupokapoka wa Hinomu, ku mukunkuluko wa Yebusi q ku kapinda

YOSHUA 18:17–19:16

Iya kwa Benjamini, Simeone, Sebuluni

ka ku kulyo, waile na ku Enerogele. a 17 Kabili wapitile lwa ku kapinda ka ku kuso no kuya ku Ene-shemeshe kabili waile ku Gelilote, uwalungatana ne nshila yaninika ukuya ku Adumimu; b waile na ku libwe c lya kwa Bohani d mwana Rubene. 18 Waile na ku mukunkuluko wa ku kapinda ka ku kuso, ukulungatana na Araba, watentemukile na ku Araba. 19 Kabili umupaka waile ku mukunkuluko wa ku kapinda ka ku kuso uwa Betehogla, e kabili wapelele pa cinshoko cabela ku kapinda ka ku kuso aka Bemba wa Mucele, f ku mpela ya kapinda ka ku kulyo aka Yordani. Uyu e wali umupaka wa ku kapinda ka ku kulyo. 20 Kabili Yordani ali e mupaka wa uko lwa ku kabanga. Ubu e bwali ubupyani bwa bana ba kwa Benjamini ukulingana ne ndupwa shabo, mu mipaka yabo iyashingulwike konse. 21 Kabili imisumba ya mukowa wa bana ba kwa Benjamini ukulingana ne ndupwa shabo yali ni Yeriko g na Betehogla na Emeke-kesisi, 22 na Bete-araba h na Semaraimu na Betele, i 23 na Avimu na Para na Ofra, j 24 na Kefari-amone na Ofni na Geba; k imisumba ikumi na ibili (12) ne mishi ya iko. 25 Gibeone l na Rama na Beerote, 26 na Mispa m na Kefira n na Mosa, 27 na Rekemu na Iripeele na Tarala, 28 na Sela, o Ha-elefe, na Yebusi, e kutila Yerusalemu, p Gibea q na Kiriati; imisumba ikumi na ine (14) ne mishi ya iko. Iyi e yali impanga ya bana ba kwa Benjamini ukulingana ne ndupwa shabo. r lyo nomba bapendwi19 Ele umuku wa bubili kabili icipendwilo s caponene pali Simeone, pa mukowa wa bana ba kwa Simeone t ukulingana ne ndupwa shabo. Kabili babapeele impanga mu kati ka mpanga

ICIPA. 18 a Yos 15:7 1Is 1:9 Yos 15:7 Amg 19:14 Yos 15:6 Yos 15:6 Imp 34:12 Amg 3:17 g Yos 6:21 Yos 6:24 h Yos 15:6 i Ukt 12:8 Yos 8:17 1Is 12:29 j 1Sa 13:17 k Yos 21:17 Esr 2:26 l Yos 9:17 1Is 3:4 m Aba 20:3 n Esr 2:25 o 2Sa 21:14 p Yos 15:8 Aba 19:10 1Im 11:4 2Im 3:1 q Aba 19:12 1Sa 10:26 r Imp 26:54 Imp 33:54



















b c d e f

ICIPA. 19 s Imp 26:56 Yos 18:6 t Ukt 46:10



















Ku Kulyo a Ukt 49:7 b Ukt 21:31 Ukt 26:33 Yos 15:28 c Yos 15:26 Neh 11:26 d Yos 15:28 1Im 4:28 e Yos 15:29 f Yos 15:30 1Im 4:29 g Yos 15:31 1Sa 27:6 1Sa 30:1 1Im 4:30 h 1Im 4:31 i Yos 15:32 j 1Im 4:32 k Neh 11:29 l Yos 15:42 1Im 4:32 1Im 6:59 m 1Im 4:33 n 1Sa 30:27 o Imp 33:54 p Aba 1:3 q Yos 18:6 r Ukt 49:13 Amg 33:18 s Yos 12:22 t Yos 21:28 1Im 6:72 u 2Is 14:25 v Yos 11:1 Yos 12:20 w Aba 12:8 x Imp 26:55

312

ya bana ba kwa Yuda. a 2 Kabili impanga yabo yali ni Beeresheba b na Sheba, na Molada, c 3 na Hasari-shauli d na Bala na Esemu, e 4 na Eletoladi f na Betuli na Horma, 5 na Siklagi g na Bet-markabote na Hasari-susa, h 6 na Bete-lebaote i na Sharuhene; imisumba ikumi na itatu (13) ne mishi ya iko. 7 Aini, j Rimone k na Etere na Ashani; l imisumba ine ne mishi ya iko, 8 ne mishi yonse iyashingulwike ilya misumba ukufika fye na ku Baalati-beere, m Raman uwabelele ku kapinda ka ku kulyo. Iyi e yali mpanga ya mukowa wa bana ba kwa Simeone ukulingana ne ndupwa shabo. 9 Impanga ya bana ba kwa Simeone yafumine mu mpanga ya bana ba kwa Yuda, pantu impanga ya bana ba kwa Yuda yalibakulile sana. o E ico abana ba kwa Simeone balikwete impanga mu kati ka mpanga yabo. p 10 E lyo bapendwile umuku walenga butatu kabili icipendwilo q caponene pa bana ba kwa Sebuluni r ukulingana ne ndupwa shabo, kabili umupaka wa mpanga yabo wafikile fye na ku Saridi. 11 Kabili umupaka wabo waile lwa ku masamba na ku Marala no kufika ku Dabeshete, wafikile na ku mumana uwalungatana na Yokeneamu. s 12 Kabili wabwelele ku Saridi lwa ku kabanga ukutula akasuba no kuya ku mupaka wa Kisilote-tabore, waile na ku Daberati t no kunina ukuya ku Yafia. 13 Kabili wafumine kulya wapita lwa ku kabanga, waya ku Gati-hefere, u ku Ete-kasini, no kuya ku Rimone kabili wapelele ku Nea. 14 No mupaka wapitile ku mbali ya uko ku kapinda ka ku kuso no kuya ku Hanatone, kabili wapelele mu mupokapoka wa Ifitahele, 15 na Katati na Nahalali na Shimrone v na Idala na Betelehemu; w imisumba ikumi na ibili (12) ne mishi ya iko. 16 Iyi yali impangax ya

313

Umupaka wa Isakari, Ashere, Naftali

bana ba kwa Sebuluni ukulingana ne ndupwa shabo. a Iyi e yali imisumba ne mishi ya iko. 17 Nomba ilyo bapendwile umuku walenga bune, icipendwilo caponene pali Isakari, b pa bana ba kwa Isakari ukulingana ne ndupwa shabo. 18 Kabili umupaka wabo wafikile ku Yesreele c na Kesulote na Shunemu, d 19 na Hafaraimu na Shione na Anaharati, 20 na Rabiti na Kishione na Ebese, 21 na Remete na Ene-ganimu e na Enehada na Bete-pasese. 22 Kabili umupaka wafikile ku Tabore f na Shahasuma na Bete-shemeshe, no mupaka wabo wapelele ku Yordani; imisumba ikumi na mutanda (16) ne mishi ya iko. 23 Iyi e yali impanga ya mukowa wa bana ba kwa Isakari ukulingana ne ndupwa shabo, g imisumba ne mishi ya iko. 24 E lyo bapendwile umuku walenga busano kabili icipendwilo h caponene pa mukowa wa bana ba kwa Ashere i ukulingana ne ndupwa shabo. 25 Kabili umupaka wabo wali ni Helkati j na Hali na Betene na Akishafi, k 26 na Alamaleke na Amadi na Mishali. l Kabili wafikile lwa ku masamba ku Karmele m na ku Shihore-libinati, 27 kabili wabwelele lwa ku kabanga ka Bete-dagone no kufika ku Sebuluni n no mupokapoka wa Ifitahele ku kapinda ka ku kuso, ku Bete-emeke na ku Neiele, kabili waile ku Kabuli ku kuso, 28 na ku Ebrone na Rehobu na Hamone na Kana ukufika fye na ku Sidone o ukwaikele abantu abengi. 29 Kabili umupaka wabwelele ku Rama no kufika fye na ku musumba wa malinga uwa Turi. p Kabili umupaka wabwelele ku Hosa, wapelele na pali bemba mu citungu ca Aksibu, q 30 na Uma na Afeke r na Rehobu; s imisumba amakumi yabili na ibili (22) ne mishi ya iko. 31 Iyi e yali mpanga ya mukowa wa bana ba kwa

ICIPA. 19 a Imp 26:27 b Ukt 49:14 Imp 33:54 Amg 33:18 c Yos 17:16 Aba 6:33 1Is 21:1 d 1Sa 28:4 1Is 1:3 1Is 2:17 2Is 4:8 e Yos 21:29 f Aba 4:6 Ye 46:18 g Imp 26:25 h Imp 26:55 Yos 18:6 i Ukt 49:20 Amg 33:24 Lk 2:36 j Yos 21:31 1Im 6:75 k Yos 11:1 Yos 12:20 l Yos 21:30 1Im 6:74 m 1Is 18:19 2Is 2:25 Es 35:2 Ye 46:18 n Yos 19:10 o Ukt 10:15 Yos 11:8 Aba 1:31 Mt 11:21 p 2Sa 5:11 Es 23:17 Imi 12:20 q Aba 1:31 r Aba 1:31 s Yos 21:31 1Im 6:75



















Ku Kulyo a Imp 26:47 b Imp 26:55 Yos 18:6 c Amg 33:23 d Aba 4:11 e Yos 19:10 f Yos 19:24 g Yos 13:30 1Im 2:22 h Yos 21:32 i Amg 3:17 j Yos 11:1 Yos 11:10 Aba 4:2 1Sa 12:9 k Yos 20:7 l Aba 1:33 m Imp 26:54 n Imp 26:50 o Yos 18:6 p Ukt 49:17 Amg 33:22 q Yos 15:33 Aba 13:2 2Im 11:10 r Aba 1:35 1Is 4:9 s Yos 10:12 Yos 21:24 t Yos 15:10 Aba 14:1 u Yos 15:45 v Yos 21:23 w 1Is 9:18 x Yos 21:24 y Yn 1:3 Imi 9:36 Imi 10:8

YOSHUA 19:17-47

Ashere ukulingana ne ndupwa shabo. a Iyi e yali imisumba ne mishi ya iko. 32 Kabili bapendwile umuku walenga mutanda (6) kabili icipendwilo b caponene pa bana ba kwa Naftali, c ukulingana ne ndupwa sha bana ba kwa Naftali. 33 No mupaka wabo wafumine ku Helefe, ukufuma pa muti ukalamba mu Saananimu, d na Adamu-nekebu na Yabineele ukufika fye na ku Lakumu; kabili wapelele pa Yordani. 34 Kabili umupaka wabwelele lwa ku masamba ku Asinote-tabore no kufuma kulya waya ku Hukoke no kufika kuli Sebuluni e ku kapinda ka ku kulyo, kabili kuli Ashere f wafikile ku masamba e lyo kuli Yudag wafikile ku Yordani lwa ku kabanga. 35 Ne misumba ya malinga yali ni Sidimu, Sere na Hamati, h Rakati na Kinerete, i 36 na Adama na Rama na Hasore, j 37 na Kedeshe k na Edrei na Enehasore, 38 na Irone na Migdalele, Horemu na Bet-anati na Bete-shemeshe; l imisumba ikumi na pabula (19) ne mishi ya iko. 39 Iyi e yali impangam ya mukowa wa bana ba kwa Naftali ukulingana ne ndupwa shabo, n imisumba ne mishi ya iko. 40 E lyo bapendwile umuku walenga cinelubali (7) kabili icipendwilo o caponene pa mukowa wa bana ba kwa Dani p ukulingana ne ndupwa shabo. 41 No mupaka wa mpanga yabo wapelele mu Sora q na mu Esh-taole na mu Irishemeshe, 42 na mu Shaalabini r na mu Ayalone s na mu Itla, 43 na mu Elone na mu Timuna t na mu Ekrone, u 44 na mu Elteke na mu Gibetone v na mu Baalati, w 45 na mu Yehudi na mu Bene-beraki na mu Gati-rimone, x 46 na mu Meyarkone na mu Rakone, no mupaka walungatene na Yopa. y 47 Kabili impanga ya bana ba kwa Dani yalibacepeele nga

YOSHUA 19:48–21:3

Dani. Imisumba ya kufulumukilako

nshi. a E ico abana ba kwa Dani baile mu kulwa na Leshemu b no ku-upoka no kukoma abali mu musumba ku lupanga. E lyo baupokele no kwikalamo, kabili bainike Leshemu ati Dani, ukulingana ne shina lya cikolwe cabo, Dani. c 48 Iyi e yali impanga ya mukowa wa bana ba kwa Dani iyo bapyene ukulingana ne ndupwa shabo. Iyi e yali imisumba ne mishi ya iko. 49 Awe bapwishishe ukwakanya icalo ukulingana ne mipaka kabili bonse bali ne mpanga yabo. E lyo abana ba kwa Israele bapeele Yoshua mwana Nuni impanga mu kati kabo. 50 Ukulingana ne fyasosele Yehova, bamupeele umusumba untu alombele, d e kutila, Timnati-sera, e mu calo ca mpili ica kwa Efraimu; kabili atendeke ukukuula umusumba no kwikalamo. 51 Ishi e mpanga isho Eleasari shimapepo na Yoshua mwana Nuni ne ntungulushi sha mikowa ya bana ba kwa Israele bayakenye f ukupitila mu kupendula pa kuti bonse bakwate impanga mu Shilo g pa ntanshi ya kwa Yehova, pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. h Awe e fyo bapwile ukwakanya icalo. lyo Yehova asosele kuli 20 EYoshua ati: 2 “Eba abana ba kwa Israele auti, ‘Saleni imisumba ya kufulumukilako i iyo namwebele ukupitila muli Mose, 3 ukwa kubutukila uwaipaya umuntu j mu kuluba, ukwabula ukwishiba; kabili ikaba ya kubutukilako uwaipaya umuntu nga bamukonka ku wa kulandula umulopa. k 4 Na o akabutukile l ku musumba umo pali iyi misumba no kwiminina pa mwinshi wa mpongolo m ya musumba no kulondolwela abakalamba n ba uyo musumba; na bo bakamupokelele mu musumba no kumupeela ukwa kwikala, na o akekale na bo. 5 Kabili uwa

ICIPA. 19 a Imp 26:54 Imp 33:54 b Aba 18:7 c Aba 18:29 d Am 21:2 Am 37:4 e Yos 24:30 Aba 2:9 f Imp 34:17 Yos 14:1 g Yos 18:1 Aba 21:19 1Sa 1:3 Ye 7:12 h Yos 18:8



















ICIPA. 20 i Ukf 21:13 Imp 35:6 Imp 35:14 Amg 4:41 j Imp 35:15 k Ukt 9:6 Ukf 21:23 Imp 35:27 l Amg 19:3 m Amg 16:18 Amg 22:15 Ru 4:1 Yb 29:7 Amp 31:23 n Amg 17:8



















Ku Kulyo a Imp 35:25 Amg 19:10 b Le 19:17 Imp 35:22 Amg 19:6 c Imp 35:12 Imp 35:24 d Imp 35:25 He 7:23 e Imp 35:28 f Yos 21:32 2Is 15:29 g Ukt 33:18 Yos 21:21 2Im 10:1 h Yos 14:15 Yos 21:13 i Amg 4:43 Yos 21:36 1Im 6:78 j Amg 4:43 k Yos 21:38 1Is 22:3 2Is 8:28 1Im 6:80 l Amg 4:43 Yos 21:27 1Im 6:71 m Imp 35:11 Imp 35:15 n Imp 35:12 Imp 35:24 Amg 21:5



















ICIPA. 21 o Imp 34:17 Yos 14:1 p Yos 17:4 q Yos 18:1 r Le 25:34 Imp 35:2 Imp 35:4 Yos 14:4 1Im 6:64 s Ukt 49:7 Amg 33:8

314

kulandula umulopa nga amukonka ulubilo pa numa, bekapeela uwaipeye umuntu mu minwe yakwe; a pantu aipeye umunankwe ukwabula ukwishiba, kabili tamupatile iyo. b 6 Kabili akekale mu musumba ulya mpaka akeminine pa menso ya lukuta pa kuti bamupingule, c kabili mpaka shimapepo mukalambad uukabapo muli iyo nshita akafwe. E lyo nomba uwaipeye umuntu akabwelelamo, e akengile na mu musumba wakwe na mu ng’anda yakwe, mu musumba umo abutwike.’ ” 7 Awe basalile Kedeshe f mu Galili mu calo ca mpili ica kwa Naftali, na Shekemu g mu calo ca mpili ica kwa Efraimu, na Kiriati-arba, h e kutila, Hebrone, mu calo ca mpili ica kwa Yuda. 8 Na mu citungu ca Yordani, mu Yeriko, lwa ku kabanga, basalile Besere i mu matololo mu ncende yabatama mu mukowa wa kwa Rubene, j na Ramote k mu Gileadi uwa mu mukowa wa kwa Gadi, na Golani l mu Bashani uwa mu mukowa wa kwa Manase. 9 Iyi e misumba basaliile abana ba kwa Israele bonse no mulebeshi uwaleikala mu kati kabo, pa kuti onse uwaipaya umuntu ukwabula ukwishiba abutukileko m pa kuti bemwipaya ku wa kulandula umulopa mpaka akeminine pa ntanshi ya lukuta. n lyo intungulushi sha mu21 Ekowa wa bena Lebi shaile kuli Eleasari o shimapepo na Yoshua p mwana Nuni ne ntungulushi sha mikowa ya bana ba kwa Israele, 2 kabili shabebele mu Shilo q mu calo ca Kanaani, ati: “Yehova alandile ukupitila muli Mose ukuti bakatupeele imisumba ya kwikalamo, pamo ne mpanga sha iko isha mulemfwe isha fitekwa fyesu.” r 3 E ico abana ba kwa Israele bapeele abena Lebi s imisumba iyi ne mpanga sha iko isha mulemfwe ukufuma mu bupyani bwa-

315

Imisumba ya bena Kohati

bo, a ukulingana ne fyalandile Yehova. 4 Awe balipendwilile indupwa sha bena Kohati, b kabili bapeele imisumba ikumi na itatu (13) ku bana ba kwa Aarone shimapepo, uwa mu bena Lebi, ukufuma mu mukowa wa kwa Yuda c na mu mukowa wa kwa Simeone d na mu mukowa wa kwa Benjamini. e 5 Kabili abana ba kwa Kohati f abasheleko babapeele, pa numa ya kupendula, imisumba ikumi (10), iyali mu ndupwa sha mukowa wa kwa Efraimu g na mu mukowa wa kwa Dani h na muli hafu wa mukowa wa kwa Manase. i 6 Na kabili balipendwile, na bana ba kwa Gershone j babapeele imisumba ikumi na itatu (13) iyali mu ndupwa sha mukowa wa kwa Isakari k na mu mukowa wa kwa Ashere l na mu mukowa wa kwa Naftali m na muli hafu wa mukowa wa kwa Manase mu Bashani. n 7 Kabili abana ba kwa Merari o ukulingana ne ndupwa shabo babapeele imisumba ikumi na ibili (12) iyali mu mukowa wa kwa Rubene p na mu mukowa wa kwa Gadi q na mu mukowa wa kwa Sebuluni. r 8 E fyo abana ba kwa Israele bapeele abena Lebi iyi misumba ne mpanga sha iko isha mulemfwe, s pa numa ya kupendula, t ukulingana ne fyo Yehova asoseele muli Mose. u 9 E ico babapeele iyi misumba iyaleitwa mu mashinav ya iko iyali mu mukowa wa bana ba kwa Yuda na mu mukowa wa bana ba kwa Simeone, 10 kabili yabele ya bana ba kwa Aarone aba mu ndupwa sha bena Kohati aba mu bana ba kwa Lebi, pantu icipendwilo ca ntanshi caponene pali bena. w 11 E ico babapeele Kiriat-arba x (uyu Arba ali wishi kwa Anaki), y e kutila, Hebrone, z mu calo ca mpili ica kwa Yuda, a ne mpanga ya mulemfwe iyashingulwike cena; 12 kabili impa-

ICIPA. 21 a Imp 35:8 b Ukt 46:11 Imp 3:27 Imp 3:28 Imp 3:31 c Yos 15:1 1Im 6:55 d Yos 19:1 e Yos 18:11 1Im 6:60 f 1Im 6:61 g Yos 16:5 1Im 6:66 h Yos 19:40 i Yos 17:1 1Im 6:70 j Ukf 6:17 Imp 3:22 1Im 6:62 k Yos 19:17 l Yos 19:24 m Yos 19:32 n Imp 32:33 o Ukf 6:19 Imp 3:20 1Im 6:63 p Yos 13:15 q Yos 13:24 r Yos 19:10 s Imp 35:5 t Amp 16:33 u Imp 35:2 v 1Im 6:65 w Yos 21:4 x Ukt 23:2 Ukt 35:27 Yos 15:13 Aba 1:10 y Yos 14:15 z 2Sa 2:1 2Sa 15:10 a Yos 20:7



















Ku Kulyo a Yos 15:13 Aba 1:20 1Im 6:56 b Imp 35:6 c Imp 35:15 Yos 20:3 1Im 6:57 d Yos 15:54 e Yos 10:29 Yos 15:42 Es 37:8 f Yos 15:48 1Sa 30:27 g Yos 15:50 h Yos 15:51 1Im 6:58 i Yos 15:49 j Yos 15:42 Yos 19:7 1Im 6:59 k Yos 15:55 l Yos 15:10 1Sa 6:9 m Yos 9:3 Yos 18:25 n Yos 18:24 o 1Is 2:26 Es 10:30 Ye 1:1 p 1Im 6:60 q Ukf 6:23 Ukf 6:25 Imp 3:4 r Le 25:34 Imp 35:4 s 1Im 6:66 t Imp 35:11 u Imp 35:15 Yos 20:3 v Yos 20:7 Aba 9:1 1Is 12:1

YOSHUA 21:4 -22 nga ya uyu musumba ne mishi ya uko bapeele Kalebu mwana Yefune. a 13 Kabili abana ba kwa Aarone shimapepo babapeele umusumba wa kufulumukilako b uwaipaya umuntu, c e kutila, Hebrone d ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Libna e ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 14 na Yatiri f ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Eshtemoa g ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 15 na Holone h ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Debiri i ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 16 na Aini j ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Yuta k ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Bete-shemeshe l ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba pabula (9) ukufuma mu mikowa iyi ibili. 17 Kabili mu mukowa wa kwa Benjamini, babapeelemo Gibeone m ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Geba n ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 18 Anatote o ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Alimone p ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ine. 19 Imisumba yonse iya bana ba kwa Aarone, q bashimapepo, yali ikumi na itatu (13) ne mpanga sha iko isha mulemfwe. r 20 Kabili ku ndupwa sha bana ba kwa Kohati, abena Lebi basheleko mu bana ba kwa Kohati, pa numa ya kupendula bapeelwe imisumba mu mukowa wa kwa Efraimu. s 21 Awe babapeele umusumba wa kufulumukilako t uwaipaya umuntu, u e kutila, Shekemu, v ne mpanga ya uko iya mulemfwe w mu calo ca mpili ca kwa Efraimu, na Gesere x ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 22 na Kibsaimu y ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Bete-horone z ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ine. w Le 25:34; Imp 35:4; x Yos 16:10; Aba 1:29; 1Is 9:15; 1Im 6:67; y 1Im 6:68; z Yos 16:3; Yos 18:13.

YOSHUA 21:23-43

Imisuma ba bana ba kwa Merari

23 Kabili mu mukowa wa kwa Dani, babapeelemo Elteke ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Gibetone a ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 24 Ayalone b ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Gati-rimone c ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ine. 25 Kabili muli hafu wa mukowa wa kwa Manase, babapeelemo Taanaki d ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Gati-rimone ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ibili. 26 Imisumba yonse ne mpanga sha iko isha mulemfwe iyo abana ba kwa Kohati abasheleko bakwete yali ikumi (10). 27 Kabili abana ba kwa Gershone, e aba mu ndupwa sha bena Lebi, bapeelwe umusumba wa kufulumukilako uwaipaya umuntu, muli hafu wa mukowa wa kwa Manase, f e kutila, Golani, g mu Bashani, ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Beeshetera h ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ibili. 28 Kabili mu mukowa wa kwa Isakari, i babapeelemo Kishione j ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Daberati k ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 29 Yarimuti l ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Ene-ganimu m ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ine. 30 Kabili mu mukowa wa kwa Ashere, n babapeelemo Mishali o ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Abdone p ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 31 Helkati q ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Rehobu r ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ine. 32 Kabili mu mukowa wa kwa Naftali, s babapeelemo umusumba wa kufulumukilako t uwaipaya umuntu, u umusumba wa Kedeshe v mu Galili, ne mpanga ya uko iya mulemfwe, babapeele na Hamote-dore w ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Karta-

ICIPA. 21 a Yos 19:44 b Yos 10:12 Yos 19:42 Aba 1:35 1Im 8:13 2Im 28:18 c Yos 19:45 1Im 6:69 d Yos 17:11 Aba 5:19 e Yos 21:6 f Yos 13:29 g Yos 20:8 h 1Im 6:71 i Yos 19:17 j Yos 19:20 k Yos 19:12 1Im 6:72 l Yos 19:21 1Im 6:73 m Yos 19:21 n Yos 19:24 o Yos 19:26 p 1Im 6:74 q Yos 19:25 r Yos 19:28 Aba 1:31 1Im 6:75 s Yos 19:32 t Imp 35:14 u Imp 35:15 v Yos 19:37 Yos 20:7 w Yos 19:35



















Ku Kulyo a Yos 21:7 1Im 6:77 b Yos 19:10 c Yos 12:22 Yos 19:11 d Yos 19:13 1Im 6:77 e Aba 1:30 f Yos 13:15 g Amg 4:43 Yos 20:8 1Im 6:78 h Yos 13:18 i Amg 2:26 Yos 13:18 j 1Im 6:79 k Yos 13:24 l Amg 4:43 Yos 20:8 1Is 22:3 1Im 6:80 m Ukt 32:2 2Sa 2:8 n Imp 21:26 Imp 32:37 Yos 13:17 1Im 6:81 o Imp 32:1 Yos 13:25 Es 16:8 Ye 48:32 p 1Im 6:63 q Imp 35:7 r Imp 35:5 s Imp 35:5

316

ni ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba itatu. 33 Imisumba yonse iya bena Gershone ukulingana ne ndupwa shabo yali ikumi na itatu (13) ne mpanga sha iko isha mulemfwe. 34 Kabili indupwa sha bana ba kwa Merari, a abena Lebi abasheleko, bapeelwe mu mukowa wa kwa Sebuluni, b Yokeneamu c ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Karta ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 35 Dimna d ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Nahalali e ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ine. 36 Kabili mu mukowa wa kwa Rubene, f babapeelemo Besere g ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Yahasi h ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 37 Kedemote i ne mpanga ya uko iya mulemfwe, na Mefaati j ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba ine. 38 Kabili mu mukowa wa kwa Gadi, k babapeelemo umusumba wa kufulumukilako uwaipaya umuntu, umusumba wa Ramote mu Gileadi, l ne mpanga ya uko iya mulemfwe, babapeele na Mahanaimu m ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 39 na Heshebone n ne mpanga ya uko iya mulemfwe, e lyo na Yasere o ne mpanga ya uko iya mulemfwe; imisumba yonse yali ine. 40 Pa numa ya kupendula, imisumba yonse iya bana ba kwa Merari p abasheleko mu ndupwa sha bena Lebi, ukulingana ne ndupwa shabo, yali imisumba ikumi na ibili (12). 41 Imisumba yonse iya bena Lebi mu kati ka mpanga sha bana ba kwa Israele yali amakumi yane na cinekonsekonse (48) q pamo ne mpanga sha iko isha mulemfwe. r 42 Imisumba yonse iyi yashingulwikwe ne mpanga ya iko iya mulemfwe—e fyo imisumba yonse iyi yali. s 43 E fyo Yehova apeele Israele icalo conse ico alapile uku-

317

Yoshua afunda. Iciipailo pa Yordani

ti ali no kupeela ifikolwe fyabo, a kabili balipokele b ici calo no kwikalamo. 44 Kabili Yehova abalekele ukuti batuushe c konse konse, ukulingana na fyonse ifyo alapile d ku fikolwe fyabo, kabili takwali umulwani wabo nangu umo uwabacimfishe. e Abalwani babo bonse Yehova abapeele mu minwe yabo. f 45 Takwali ubulayo nangu bumo ubushafishiwepo pa malayo yonse ayasuma ayo Yehova alaile aba mu ng’anda ya kwa Israele; fyonse fyalifishiwepo. g Pali ilya nshita Yoshua aitile abena Rubene na bena Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase h 2 no kubeba ati: “Imwe mwalikonka fyonse ifyo Mose umubomfi wa kwa Yehova amwebele, i kabili mwalyumfwilile ishiwi lyandi muli fyonse ifyo namwebele. j 3 Tamwalekelesha bamunyinenwe inshiku ishi ishingi k ukufika na lelo, kabili mwalikonka ifyo amafunde ya kwa Yehova Lesa wenu yalanda. l 4 Kabili Yehova Lesa wenu nomba naleka bamunyinenwe ukuti batuushe, ukulingana ne fyo abalaile. m E ico nomba alukeni no kuya ku matenti yenu mu calo ca bupyani bwenu, ico Mose umubomfi wa kwa Yehova amupeele bushilya bwa Yordani. n 5 Bikeniko amano sana ku kumfwila ifipope o na mafunde ifyo Mose umubomfi wa kwa Yehova amwebele pa kutemwa Yehova Lesa wenu p no kwenda mu nshila q shakwe shonse no kuumfwila amafunde r yakwe no kulambatila s kuli ena no kumubombela t no mutima wenu onse u no mweo wenu onse.” v 6 E lyo Yoshua abapaalile w no kubaleka baye ku matenti yabo. 7 Kabili Mose apeele impanga ya mu Bashani x kuli hafu wa mukowa wa kwa Manase, e lyo hafu wa mukowa umbi wena, Yoshua aupeele impanga bushilya bwa Yordani ku masamba y pamo na

22

ICIPA. 21 a Ukt 13:15 Ukt 15:18 Ukt 26:3 Ukt 28:4 b Ukf 23:30 Am 44:3 c Ukf 33:14 Yos 1:13 Yos 11:23 Yos 22:4 Amp 16:7 d Amg 12:10 Amg 25:19 e Amg 28:7 f Amg 7:24 Amg 31:3 g Yos 23:14 1Sa 15:29 1Is 8:56 He 6:18



















ICIPA. 22 h Imp 32:33 i Imp 32:20 Amg 3:18 j Yos 1:16 k Yos 11:18 l Imp 32:27 m Yos 21:44 n Imp 32:33 Amg 29:8 Yos 13:8 o Amg 5:1 Amg 6:6 Amg 12:32 2Is 21:8 p Ukf 20:6 Amg 6:5 Amg 11:1 Mt 22:37 q Amg 8:6 Amg 10:12 1Te 2:12 r Amg 11:22 Amg 13:4 1Yo 5:3 s Amg 4:4 Amg 10:20 Yos 23:8 t Amg 6:13 Yos 24:15 Lk 4:8 u 1Sa 12:20 v Amg 4:29 Amg 6:5 Amg 11:13 Mko 12:30 w Ukf 39:43 Yos 14:13 2Sa 6:18 x Yos 13:30 y Yos 17:5



















Ku Kulyo a Amg 28:8 Amp 10:22 b Imp 31:27 1Sa 30:24 Am 68:12 c Imp 32:1 Amg 3:15 Yos 13:25 Am 60:7 d Imp 32:33 Amg 3:12 e Yos 22:28 f Amg 13:12 g Aba 20:1 h Yos 18:1 Yos 19:51 i Amp 14:15 j Amg 13:14

YOSHUA 21:44–22:14

bamunyinabo. E ico ilyo Yoshua abalekele ukuti baye ku mwabo, alibapaalile. 8 Kabili abebele ati: “Bweleleni ku mwenu ne fyuma ifingi ne fitekwa ifingi, na silfere na golde no mukuba ne cela ne fya kufwala ifingi nga nshi. a Sendeni ifyuma fyenu b ifyo imwe na bamunyinenwe mwapokele abalwani benu.” 9 Awe abana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase balibwelelemo, kabili bafumine pa bana ba kwa Israele, ku Shilo, uwaba mu calo ca Kanaani, pa kuti baye ku calo ca Gileadi, c ku calo ca bupyani bwabo umo baikele ukulingana na mashiwi ya kwa Yehova ayo asosele ukupitila muli Mose. d 10 Ilyo bafikile ku fitungu fya Yordani ifyali mu calo ca Kanaani, e lyo nomba abana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase bakuulile iciipailo mupepi na Yordani, iciipailo e icikalamba nga nshi. 11 Nomba abana ba kwa Israele baumfwile f ukuti: “Moneni! Abana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase nabakuula iciipailo pa mupaka wa calo ca Kanaani mu fitungu fya Yordani ku lubali lwa bana ba kwa Israele.” 12 Ilyo abana ba kwa Israele baumfwile ici, ulukuta lonse ulwa bana ba kwa Israele g lwalongene pa Shilo h pa kuti luye mu kulwa na bo. i 13 E lyo abana ba kwa Israele batumine j Finehasi k mwana Eleasari shimapepo ku bana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase abali mu calo ca Gileadi, 14 pamo ne ntungulushi ikumi (10), intungulushi imo iya mu ng’anda imo imo iya mu mikowa ya kwa Israele yonse, kabili umo umo ali intungulushi ya ng’anda ya bashibo aba makana k Ukf 6:25; Imp 25:11; Aba 20:28.

YOSHUA 22:15-31

Iciipailo ni nte, te kupondoka

ya kwa Israele. a 15 Awe bafikile ku bana ba kwa Rubene na ku bana ba kwa Gadi na kuli hafu wa mukowa wa kwa Manase ku calo ca Gileadi, balalanda na bo b abati: 16 “Ulukuta lonse ulwa kwa Yehova c lwasosa aluti: ‘Nga cinshi mwapondokela d Lesa wa kwa Israele pa kulekae ukukonka Yehova kabili mwaikuulila ne ciipailo, f pa kuti mupondokele Yehova lelo? 17 Bushe ulubembu twacitile pa Peore g lwalicepele? Pantu na kuba tatwasangululwa kuli lulya lubembu ukufika na lelo, nangu line icinkunka caliponene ulukuta lwa kwa Yehova. h 18 Na imwe, mwaleka ukukonka Yehova lelo; nomba imwe nga mwapondokela Yehova lelo, ninshi mailo akafulilwa ulukuta lwa kwa Israele lonse. i 19 Lelo nga ni mpanga yenu e ikowele, j abukileni ku mpangak ya kwa Yehova ukwaba icikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova, no kwikala na ifwe; l kabili mwipondokela Yehova kabili mwilenga tupondoke pa mulandu wa kuti mwaikuulila iciipailo na cimbi, ilyo kuli iciipailo ca kwa Yehova Lesa wesu. m 20 Bushe ilyo Akani n mwana Sera aibile ifyali no konaulwa, te lukuta lonse ulwa bena Israele ubukali bwaishile? o Kabili tafwile eka pa lubembu lwakwe.’ ” p 21 Awe abana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase bayaswike q no kulanda ne ntungulushi sha makana ya kwa Israele r abati: 22 “Lesa wa maka, s Yehova, Lesat wa maka, Yehova, u umwine naishiba, v kabili na Israele na o akeshiba. w Kwena uku nga kupondoka x nangu nga kubembukila Yehova, y mwituleka fye buno bushiku. 23 Nga twakuulile iciipailo ukuti tuleke ukukonka Yehova, kabili nga kutuula imituulo ya koca ne mituulo ya ngano pali cena, z kabili nga

ICIPA. 22 a Imp 1:16 Amg 1:13 Yos 14:1 Yos 22:21 b Amg 13:14 Amp 18:13 Yak 1:19 c Yos 22:12 d Yos 22:11 e Amg 12:13 f Le 17:9 Amg 12:11 Amg 12:14 Amg 12:27 g Imp 25:2 Imp 25:3 Amg 4:3 h Imp 25:9 i Imp 16:22 Yos 7:1 1Im 21:14 j Le 18:25 k Imp 34:2 Yos 1:11 l Yos 18:1 m Amg 12:13 Amg 12:27 Yos 22:11 1Is 12:28 n Yos 7:1 o Yos 7:11 Yos 7:15 p Yos 7:5 Yos 7:24 Yos 7:25 q Amp 15:1 Amp 18:17 r Yos 22:14 s Am 50:1 Imi 17:29 t Ukt 2:4 Ye 10:10 u Ukf 3:15 Ukf 6:3 Amg 10:17 Am 83:18 v 1Is 8:39 Am 139:3 Ye 12:3 w Am 37:6 x 1Sa 15:23 y Yb 31:5 Am 7:3 z Amg 12:11 Amg 12:13



















Ku Kulyo a Am 44:21 Lkm 12:14 Ye 32:19 He 4:13 b 1Is 12:16 c Amg 13:4 Lkm 8:13 d Ukt 31:48 Yos 24:27 e Amg 12:6 Amg 12:27 f Amg 6:14 g Amg 12:14 2Im 32:12 h Yos 22:13 i Imp 1:16 Yos 22:14

318

kupeelelapo amalambo ya mutende, Yehova umwine apingule; a 24 nelyo nga te mwenso wa cintu cimbi uulengele tucite ici, atuti, ‘Ku ntanshi abana benu kuti batila ku bana besu: “Bushe mulomfwana na Yehova Lesa wa kwa Israele? 25 Kabili Yehova alibika umupaka pa kati ka ifwe na imwe, mwe bana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi, kabili umupaka ni Yordani. Tamwaba ku lubali lwa kwa Yehova.” b Na bana benu bakalenga abana besu ukuleka ukutiina Yehova.’ c 26 “Na ifwe twatile, ‘Natucitepo cimo, tukuule iciipailo, te ca mituulo ya koca nelyo amalambo, 27 lelo ica kuba inte pa kati ka ifwe na imwe ne nkulo shikakonkapo pali ifwe d ukuti tukalabombela Yehova ku cinso cakwe no kupeela imituulo yesu iya koca na malambo yesu kabili na malambo yesu aya mutende, e pa kuti ku nshita ileisa abana benu bekatila ku bana besu: “Imwe tamubombela Yehova.” ’ 28 E ico twatile, ‘Nomba nga basosa ifi kuli ifwe na ku nkulo shikesa ku ntanshi, na ifwe tukatila: “Moneni icipasho ca ciipailo ca kwa Yehova ico bashifwe bapangile, te ca mituulo ya koca nangu ica malambo iyo, lelo ni nte pa kati ka ifwe na imwe.” ’ 29 Ifwe te kuti tupondokele Yehova ku mufulo no kuleka ukukonka Yehova f pa kukuula iciipailo ca mituulo ya koca, imituulo ya ngano na malambo ilyo kwaliba ne ciipailo ca kwa Yehova Lesa wesu icaba pa ntanshi ya cikuulwa cakwe ica mushilo!” g 30 Awe ilyo Finehasi h shimapepo ne ntungulushi sha lukuta i ne ntungulushi sha makana ya kwa Israele abali nankwe baumfwile amashiwi ayo abana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi na bana ba kwa Manase balandile, balitemenwe. 31 E lyo nomba Finehasi mwana Elea-

319

Amashiwi ya kwa Yoshua

sari shimapepo asosele ku bana ba kwa Rubene na ku bana ba kwa Gadi na ku bana ba kwa Manase ati: “Lelo twaishiba ukuti Yehova aba mu kati kesu, a pantu tamupondokele Yehova. Nomba mwapokolola abana ba kwa Israele mu minwe ya kwa Yehova.” b 32 E fyo Finehasi mwana Eleasari shimapepo ne ntungulushi bafumine c ku bana ba kwa Rubene na ku bana ba kwa Gadi mu calo ca Gileadi no kuya ku calo ca Kanaani ku bana ba kwa Israele abashele no kubashimikila ifyo cali. d 33 Awe abana ba kwa Israele batemenwe ifyo babashimikile; na bana ba kwa Israele bacindike Lesa, e kabili tabalandile na kabili ulwa kunina ukuyabalwisha ku konaula icalo umwaikele abana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi. 34 Kabili abana ba kwa Rubene na bana ba kwa Gadi bainike cilya ciipailo ishina,1 pantu “e nte pa kati ka ifwe ukuti Yehova Lesa ni Lesa wa cine.” f Ilyo papitile inshiku ishingi apo Yehova alengeele abena Israele ukutuusha g ku balwani babo bonse ababashingulwike, lintu Yoshua akotele no kwikala imyaka iingi nga nshi, h 2 e lyo Yoshua aitile abena Israele bonse, i abakalamba babo ne ntungulushi shabo na bapingushi babo na bacilolo babo, j no kubeba ati: “Ine ninkota, ninjikala imyaka iingi. 3 Na imwe mwalimona fyonse ifyo Yehova Lesa wenu acitile ku nko shonse ishi pa mulandu wenu, k pantu Yehova Lesa wenu e walemulwila. l 4 Moneni, napendwilile m imwe inko ishi ishashala ku kuba ubupyani bwa mikowa yenu, ne nko shonse isho naonawile, n ukufuma ku Yordani ukufika kuli Bemba Mukalamba ku masamba. o 5 Kabili Yehova Lesa wenu e wa-

23

Yos 22:341 Balondolola ati, ici ciipailo bafwile balecita abati “Inte.”

ICIPA. 22 2Im 15:2 Amg 1:13 Yos 22:12 Amp 12:25 Amp 25:13 e Da 2:20 f Ukt 5:22 Yos 24:1 Es 44:8



















a b c d

ICIPA. 23 g Ukf 33:14 Le 26:6 Yos 21:44 h Yos 13:1 i Amg 31:28 j Amg 16:18 k Le 26:7 Amg 4:9 Yos 10:11 Yos 10:13 Yos 10:40 Yos 11:17 l Amg 20:4 Yos 10:14 Yos 10:42 Am 44:3 m Imp 26:55 Yos 18:10 n Amg 7:1 o Yos 13:2 Yos 13:6



















Ku Kulyo a Ukf 23:30 Ukf 33:2 Ukf 34:11 Amg 11:23 b Imp 33:53 c Yos 1:7 d Ukf 24:7 Amg 17:18 Amg 31:26 Yos 1:8 e Amg 5:32 Amg 12:32 Amp 30:6 f Ukf 23:33 Amg 7:2 Amp 4:14 g Ukf 23:13 h Ye 5:7 i Ukf 20:5 j Amg 10:20 Amg 11:22 Yos 22:5 k Amg 11:23 l Yos 1:5 m Le 26:8 Aba 3:31 1Sa 14:6 2Sa 23:8 n Ukf 23:27 Amg 3:22 Amg 20:4 Ro 8:31 o Amg 28:7 p Amg 4:9 Yos 22:5 q Ukf 20:6 Amg 6:5 Mt 22:37 1Ko 8:3 r He 10:38 2Pe 2:20 s Ukf 23:29 Yos 13:2 t Ukf 34:16 Amg 7:3 Aba 3:6 1Is 11:4 Esr 9:2 Neh 13:23

YOSHUA 22:32–23:14 lebatamfya ukufuma ku cinso cenu, a kabili alibacimfishe pa mulandu wa imwe, kabili mwapyene icalo cabo, ifyo Yehova Lesa wenu amulaile. b 6 “Kabili mufwile ukukosa c sana pa kuti mulekonka no kucita fyonse ifyalembwa mwi buuku d lya mafunde ya kwa Mose pa kukana-alukila ku kulyo nelyo ku kuso, e 7 pa kukanaingila mu nko ishi, f ishashala na imwe. Kabili mwilalumbula amashina ya tulesag twabo nangu kulapa twena, h nangu kutubombela nangu kutukontamina. i 8 Lelo ni kuli Yehova Lesa wenu e ko mulelambatila, j ifyo mwaacita ukufika na lelo. 9 Kabili Yehova akatamfya pa ntanshi yenu inko ishikalamba kabili isha maka. k (Lelo imwe, takwaba umuntu nangu umo uwamucimfya ukufika na lelo.) l 10 Umuntu fye umo pali imwe e ukakonka ulubilo abantu ikana limo (1,000), m pantu Yehova Lesa wenu e ulemulwila, n ifyo amulaile. o 11 Kabili mulebika imitima p ku kutemwa Yehova Lesa wenu. q 12 “Lelo nga mwapilibuka r no kulambatila ku bashala mu nko s ishi, ishashala na imwe, no kuupana nabo t no kwingila muli bena, na bena muli imwe, 13 mwishibe ukuti Yehova Lesa wenu takatwalilile ukumucimfisha inko ishi; u kabili shikaba kuli imwe iciteyo kabili ulukose kabili icikoti ca kumuuma mu mbafu v kabili nge myunga mu menso yenu mpaka mukalobe muli ici calo icisuma ico Yehova Lesa wenu amupeela. w 14 “Kabili, moneni! lelo ndeya ku nshiishi ukuya aba pano isonde bonse, x kabili namwishiba bwino ne mitima yenu yonse ne myeo yenu yonse ukuti tapali amashiwi nangu yamo pa mashiwi yonse ayasuma ayo Yehova u Aba 2:3; Aba 2:21; Aba 3:8; v Imp 33:55; Amg 7:16; w Amg 4:26; Amg 28:63; x 1Is 2:2; Lkm 9:10.

YOSHUA 23:15–24:14 amwebele ayashacitika. Fyonse fyalicitika. Tapali nangu cimo icishacitika. a 15 Nomba, filya fine Yehova Lesa wenu amucitile amashiwi yonse ayasuma ayo amwebele, b e fyo Yehova akaleta pali imwe amashiwi yonse ayabipa mpaka akamulofye muli ici calo cisuma ico Yehova Lesa wenu amupeela, c 16 pa mulandu wa kuti mwapula mu cipangano ca kwa Yehova Lesa wenu ico amwebele, na pa mulandu wa kuti mwaya ku kubombela balesa bambi no kubakontamina. d No bukali bwa kwa Yehova bukesa pali imwe, e kabili mukaloba bwangu bwangu muli ici calo icisuma ico amupeela.” f Yoshua alongenye 24 Kabili imikowa yonse iya kwa Israele pa Shekemu g no kwita abakalamba ba bena Israele h ne ntungulushi na bakapingula babo na bacilolo babo, kabili baiminine pa ntanshi ya kwa Lesa wa cine. i 2 Awe Yoshua alandile ku bantu bonse ati: “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Ifikolwe j fyenu fyaikele kale bushilya bwa Mumanak wa Yufrate, Tera wishi wa kwa Abrahamu kabili wishi wa kwa Nahore, l kabili balebombela tulesa tumbi. 3 “ ‘Lelo ilyo papitile inshita nafumishe icikolwe cenu Abrahamu m bushilya bwa Mumanan wa Yufrate no kumuleka endauke monse mu calo ca Kanaani, nafushishe na bana bakwe. o E ico namupeele Isaki. p 4 Kabili napeele Yakobo na Esau kuli Isaki. q Kabili napeele ulupili lwa Seiri kuli Esau; r kabili Yakobo na bana bakwe baile ku Egupti. s 5 Kabili natumine Mose na Aarone, t naumine na Egupti ku fyo nacitile mu kati ka uko; u kabili pa numa nalimufumishemo. v 6 Ilyo nalefumya bashinwe mu Egupti w na lintu mwaishile kuli bemba, e lyo abena Egupti bakonkele x bashinwe pa maceleta na ba pali bakabalwe ukufika kuli

Yoshua acincisha pa Shekemu ICIPA. 23 a Yos 21:45 1Is 8:56 b Le 26:3 Amg 28:1 c Le 26:14 Amg 28:15 Amg 28:63 2Im 36:16 Lk 21:24 d Aba 3:6 Am 106:36 Ye 5:19 e 2Is 24:20 f Yos 23:13



















ICIPA. 24 g 1Is 12:1 h Ukf 18:25 Imp 1:16 Yos 23:2 i Es 44:8 1Ko 8:4 j Ukt 11:26 k Ukt 11:28 Ukt 11:31 Ukt 15:18 Yos 24:15 l Ukt 11:27 m Ukt 12:1 Neh 9:7 Imi 7:2 n Yos 1:4 o Ukt 15:5 Ro 4:18 He 6:14 p Ukt 21:3 Am 127:3 q Ukt 25:26 r Ukt 36:8 Amg 2:5 s Ukt 46:3 Am 105:23 Imi 7:15 t Ukf 3:10 u Ukf 11:1 v Am 78:52 w Ukf 12:37 Mk 6:4 x Ukf 14:9



















Ku Kulyo a Ukf 14:10 b Ukf 14:20 Am 78:14 Am 105:39 c Ukf 14:27 Am 78:53 Am 106:11 Am 136:15 d Ukf 3:20 Amg 4:34 e Imp 14:34 Imi 13:18 f Imp 21:23 g Neh 9:22 Am 135:11 h Imp 22:2 i Aba 11:25 j Imp 22:5 Amg 23:4 k Imp 22:12 Mk 6:5 l Imp 23:11 Imp 23:25 Imp 24:10 m Ukt 12:3 Imp 25:17 Imp 31:7 Imp 31:49 n Yos 3:17 Am 114:3 o Yos 5:10

320

Bemba Wakashika. 7 Na bo batendeke ukulilila kuli Yehova. a E ico abikile imfifi pa kati ka imwe na bena Egupti b no kubwesesha bemba pali bena no kubafimba, c na menso yenu yamwene ifyo nacitile mu Egupti; d kabili mwaikele inshiku ishingi mu matololo. e 8 “ ‘Kabili namuletele ku calo ca bena Amore abaleikala bushilya bwa Yordani, na bo balwile na imwe. f Awe na ine nabapeele mu minwe yenu ukuti mupyane icalo cabo, kabili nalibonawile no kubafumya pa ntanshi yenu. g 9 E lyo Balaki mwana Sipore, h imfumu ya Moabu, aimine no kulwa na Israele. i Awe aitile na Balaamu mwana Beore pa kuti amutiipe. j 10 Kabili nakeene ukukutika kuli Balaamu. k E ico apaalile imwe imiku iingi. l E fyo namupokolwele mu minwe yakwe. m 11 “ ‘Kabili mwayabwike Yordani n no kwisa ku Yeriko. o Na bekashi ba mu Yeriko, abena Amore na bena Perisi na bena Kanaani na bena Hiti na bena Gegashi, abena Hibi na bena Yebusi batendeke ukulwa na imwe; lelo nabapeele mu minwe yenu. p 12 E ico nasalangenye umwenso ku ntanshi yenu, kabili umwenso e watamfishe ku ntanshi yenu q ishamfumu shibili isha bena Amore, te lupanga lwenu lwabatamfishe kabili te buta bwenu iyo. r 13 E ico namupeele icalo ico mushaculile ne misumba iyo mushakuulile, s kabili mwatendeke ukwikalamo. Kabili mulelya imyangashi ne miolife ifyo mushalimbile.’ t 14 “E ico tiineni Yehova u no kumubombela mu cishinka na mu cine, v kabili mufumye balesa abo ifikolwe fyenu fyabombele bushilya bwa Mumana na mu Egupti, w kabili bombeleni Yehop Yos 11:16; Yos 21:44; Neh 9:24; Am 78:55; Am 105:44; Imi 7:45; Imi 13:19; He 11:30; q Ukf 23:28; Amg 7:20; Yos 2:9; r Am 44:3; s Amg 6:10; Yos 11:14; Amp 13:22; t Amg 6:11; Amg 8:8; u Amg 10:12; 1Sa 12:24; Imi 9:31; v Ukt 17:1; Amg 18:13; Am 119:80; Yh 4:24; w Le 17:7; Ek 23:8.

321

Yoshua, Israele, balapa ukubombela Lesa

va. 15 Nomba nga tamulefwaya ukubombela Yehova, salenipo mwe bene lelo uo mwakulabombela, a nampo nga ni balesa abo bashinwe abaali bushilya bwa Mumana wa Yufrate balebombela b nelyo balesa ba bena Amore abene ba calo muleikalamo. c Lelo ine na ba mu ng’anda yandi twakulabombela Yehova.” d 16 Awe abantu bayaswike abati: “Teti tushe Yehova no kuyabombela balesa bambi. 17 Pantu ni Yehova Lesa wesu e watufumishe pamo na bashifwe mu calo ca Egupti, e mu ng’anda ya busha, f kabili e wacitile ifipesha amano filya ifikalamba pa ntanshi yesu g kabili e waletulinda mu nshila monse umo twaendele na mu bantu bonse abo twapitilemo. h 18 Na Yehova atamfishe abantu bonse, i e kutila, abena Amore, abaleikala mu calo no kubafumya pa ntanshi yesu. E ico na ifwe bene twakulabombela Yehova, pantu e Lesa wesu.” j 19 E lyo Yoshua atile ku bantu: “Te kuti mubombele Yehova iyo, pantu ni Lesa wa mushilo; k ni Lesa uufwaya abantu ukupepa ena fye eka. l Takamubelele uluse pa kupondoka kwenu na pa membu shenu. m 20 Nga mwasha Yehova n kabili mwabombela balesa bambi bambi, o na o akaaluka no kumuletela ubucushi no kumulofya nangu ca kuti kale alemucitila ifisuma.” p 21 Awe abantu batile kuli Yoshua: “Iyo, ni Yehova e o twakulabombela!” q 22 Na o Yoshua atile ku bantu: “Mwe bene muli nte r ukuti namuisalila Yehova, ukuti mwa kulamubombela.” s Na bo batile: “Tuli nte.” 23 “E ico fumyeni balesa bambi bambi abali mu kati kenu, t no kwalwila imitima yenu kuli Yehova, Lesa wa kwa Israele.” 24 Na bantu batile kuli Yoshua: “Yehova Lesa wesu e o twakula-

ICIPA. 24 a Amg 30:19 1Is 18:21 b Yos 24:2 c Ukf 23:32 Amg 7:25 Amg 13:7 Aba 6:10 Aba 10:6 d Ukt 18:19 Amg 30:19 e Ukf 19:4 Amg 32:12 Ams 2:10 f Amg 6:12 1Sa 2:27 g Ukf 14:31 Amg 4:34 Amg 29:2 h Ukf 23:23 i Yos 24:8 j Ukf 15:2 Yos 24:15 Mk 4:5 k Le 19:2 1Sa 6:20 Am 99:5 Es 6:3 1Pe 1:15 l Ukf 20:5 Ukf 34:14 Imp 25:11 Amg 6:13 Na 1:2 Mt 4:10 m Ukf 23:21 Imp 14:35 1Sa 3:14 2Pe 2:9 n Yos 23:12 2Im 15:2 Esr 8:22 Es 1:28 Ye 17:13 o Yos 23:16 p Amg 28:20 Es 63:10 q Ukf 19:8 Yos 24:18 Es 44:5 r Amg 26:17 Lkm 5:4 s Yos 24:15 Am 119:57 t Ukf 20:23 Aba 10:16 1Sa 7:3 1Ko 8:5



















Ku Kulyo a Amg 5:27 Amg 28:1 b Ukf 24:3 c Amg 31:26 d Ukt 31:45 e Ukt 12:6 Ukt 35:4 f Ukt 31:48 g Aba 2:6 h Aba 2:8 i Yos 19:50 Aba 2:9 j Aba 2:7 k Amg 11:2 Amg 31:13 l Ukt 50:25 Ukf 13:19 He 11:22 m Imi 7:16 n Ukt 33:19 o Yos 20:7 p Imp 3:4 Imp 20:26 q Ukf 6:25 Aba 20:28

YOSHUA 24:15-33

bombela, no kukutika kwi shiwi lyakwe!” a 25 Kabili Yoshua apangene icipangano na bantu mu bushiku bulya no kubapeela icipope no bupingushi b mu Shekemu. 26 E lyo Yoshua alembele aya mashiwi mwi buuku lya mafunde ya kwa Lesa, c abuulile ne libwe ilikalamba d no kulibika palya mwi samba lya muti ukalambae uwaba mupepi ne ncende ya mushilo iya kwa Yehova. 27 Kabili Yoshua akonkenyepo ukusosa ku bantu ati: “Moneni! Ilibwe ili e likaba inte kuli ifwe, f pantu nalyumfwa amashiwi yonse ayo Yehova alanda kuli ifwe, kabili likaba inte kuli imwe, pa kuti mwikakaana Lesa wenu.” 28 Awe Yoshua aebele abantu ukuti baye, cila muntu ku mpanga yakwe. g 29 Nomba pa numa ya ifi Yoshua mwana Nuni, umubomfi wa kwa Yehova, alifwile ninshi ali ne myaka umwanda umo ne kumi (110). h 30 Bamushiikile na mu mpanga yakwe mu Timnatisera, i iyaba mu calo ca mpili ica kwa Efraimu, ku kapinda ka ku kuso aka Lupili lwa Gaashi. 31 Kabili Israele atwalilile ukubombela Yehova mu nshiku shonse isha kwa Yoshua na mu nshiku shonse isha bakalamba abashele aba mweo ilyo Yoshua j afwile kabili abaishibe umulimo onse uwa kwa Yehova uo abombeele Israele. k 32 Kabili amafupa ya kwa Yosefe, l ayo abana ba kwa Israele bafumishe mu Egupti, bayashiikile mu Shekemu mu mpanga iyo Yakobo ashitile ku bana ba kwa Hamore, m wishi wa kwa Shekemu, mu ndalama umwanda umo (100); n kabili iyi mpanga yaishileba ya bana ba kwa Yosefe. o 33 Kabili Eleasari mwana Aarone na o alifwile. p Bamushiikile na mu kapili ka kwa Finehasi umwana wakwe, q ako amupeele mu calo ca mpili ica kwa Efraimu.

ABAPINGUSHI a

Nomba pa numa ya mfwa ya 1 kwa Yoshua, abana ba kwa Israele baipwishe b kuli Yehova, abati: “Nani pali ifwe akabalilapo ukuya ku bena Kanaani ku kulwa na bo?” 2 E lyo Yehova atile: “Yuda e ukabalilapo. c Moneni! nkapeela icalo mu minwe yakwe.” 3 Kabili Yuda atile kuli Simeone munyina: “Tuleya bonse mu mpanga iyo bampendwila, d pa kuti tuyelwa na bena Kanaani, kabili na ine nkaya na iwe mu mpanga bakupendwila.” e Awe Simeone aile nankwe. f 4 E ico aba mu mukowa wa kwa Yuda balile, Yehova na o apeele abena Kanaani na bena Perisi mu minwe yabo, g ica kuti bacimfishe abaume amakana ikumi (10,000) mu Beseke. 5 Ilyo basangile Adoni-beseke mu Beseke, balimulwishishe, bacimfya na bena Kanaani h e lyo na bena Perisi. i 6 Ilyo Adoni-beseke afulumwike, balimukonkele no kumwikata no kumuputula ifikumo ne fikondo fikalamba. 7 E lyo Adonibeseke atile: “Kwali ishamfumu amakumi cinelubali (70) ishaputwilwe ifikumo ne fikondo fikalamba ishaletoola ifya kulya mwi samba lye tebulo lyandi. Nga filya fine nacitile, e fyo Lesa na ine ancita.” j E lyo bamuletele ku Yerusalemu k na o afwilile kulya kwine. 8 Kabili, abana ba kwa Yuda balwishishe umusumba wa Yerusalemu l no ku-ucimfya, kabili bakomene aba muli uyu musumba ku lupanga, no koca uyu musumba. 9 E lyo pa numa abana ba kwa Yuda batentemukile ku kulwisha abena Kanaani abaikele mu calo ca mpili na mu Negebu m na mu Shefela. n 10 E

ICIPA. 1 a Yos 24:29 b Imp 27:21 Aba 20:18 Amp 3:5 c Ukt 49:8 Amg 33:7 1Im 5:2 1Im 28:4 d Yos 15:1 Yos 19:1 e Yos 19:9 f Aba 1:17 g Amg 9:3 Yos 10:8 h Ukt 10:6 Amg 20:17 i Ukt 15:20 Ukf 3:8 Yos 9:1 Aba 3:5 1Is 9:20 j Ukf 21:23 Le 24:19 Amg 19:21 1Sa 15:33 Ro 2:6 Ga 6:7 k Yos 15:8 l Yos 15:63 Aba 1:21 m Imp 21:1 n Amg 1:7 Yos 11:16 Yos 15:33



















Ku Kulyo a Yos 11:21 Yos 15:13 b Yos 14:15 c Yos 15:14 d Yos 10:38 e Yos 15:15 f Imp 13:6 Imp 14:24 Amg 1:36 Yos 14:13 g 1Im 2:49 h Yos 15:16 i Yos 15:17 Aba 3:9 j 1Im 4:13 k Aba 3:9 l 1Sa 17:25 m Yos 15:18 n Yos 14:13 Yos 21:12 o Yos 15:19 p Imp 24:21 Aba 4:11 q Ukf 3:1 Ukf 4:18 Ukf 18:1 Imp 10:29 r Amg 34:3 Aba 3:13 2Im 28:15 s Imp 21:1 t Imp 10:32 u Le 27:29 Amg 20:16 Yos 6:21 v Imp 21:3 Yos 19:4 1Im 4:30 w Ukt 10:19 Yos 11:22 Ye 25:20

322

ico Yuda aile ku kulwisha abena Kanaani abaikele mu Hebrone a (ishina lya Hebrone kale lyali ni Kiriati-arba), b kabili baipeye Sheshai na Ahimani na Talmai. c 11 Awe ilyo bafumine kulya, bailelwisha abekashi ba mu Debiri. d (Nomba ishina lya Debiri kale lyali ni Kiriatisefere.) e 12 E lyo Kalebu f atile: “Onse uwasansa umusumba wa Kiriati-sefere no kuucimfya, ine nkamupeela Aksa g umwana wandi umwanakashi ukuba umukashi wakwe.” h 13 Awe Oteniele i mwana Kenasi, j umwaice k wa kwa Kalebu, aliucimfishe. E ico amupeele Aksa umwana wakwe umwanakashi ukuba umukashi wakwe. l 14 Nomba ilyo aleya ku ng’anda, Aksa aikalile fye ukupamfya Oteniele pa kuti alombe impanga kuli Kalebu wishi. E lyo Aksa atootele ilyo ali pa mpunda. m Kabili Kalebu amwipwishe ati: “Cinshi ulefwaya?” 15 E lyo amwaswike ati: “Mpaaleni, n pantu mwampeela fye impanga ya ku kapinda ka ku kulyo, nomba ndefwaya mumpeele na Gulote-maimu.” Awe Kalebu amupeele Gulote o wa pa muulu na Gulote wa mwi samba. 16 Kabili abana ba mwina Keni, p shifyala Mose, q bafumine mu musumba wa tuncindu r pamo na bana ba kwa Yuda no kuya ku matololo ya kwa Yuda, ayabela ku kapinda ka ku kulyo aka Aradi. s Awe baile kulya no kutendeka ukwikala na balya bantu. t 17 Lelo Yuda aile na Simeone munyina, kabili baipeye abena Kanaani abaikele mu musumba wa Sefati no kuonaula. u E co bainikile ulya musumba ati Horma. v 18 Pa numa Yuda apokele Gasa w ne mpanga ya

323

Bafilwa ukutamfya abena Kanaani

uko na Ashkelone a ne mpanga ya uko na Ekrone b ne mpanga ya uko. 19 Awe Yehova atwalilile ukuba na Yuda, ica kuti apokele icalo ca mpili, lelo tatamfishemo abekashi ba mu mpanga iyabatama, pantu bakwete amaceleta c ya fyela. d 20 Ilyo bapeele Kalebu icalo ca Hebrone, nge fyo Mose alaile, e atamfishemo abana batatu aba kwa Anaki. f 21 Kabili abana ba kwa Benjamini tabatamfishe abena Yebusi abaikele mu Yerusalemu; g lelo abena Yebusi baikala na bana ba kwa Benjamini mu Yerusalemu ukufika na lelo. h 22 Awe aba mu ng’anda ya kwa Yosefe i na bo baile ku kulwisha Betele, j na Yehova ali na bo. k 23 Na ba mu ng’anda ya kwa Yosefe balengwile l Betele (kabili ishina lya uyu musumba kale lyali ni Lusi), m 24 kabili inengu shamwene umuntu alefuma mu musumba. E ico shamwebele ati: “Shi tulange inshila ya kwingilila mu musumba, kabili tukakubelela uluse.” n 25 Awe uyu muntu abalangile inshila ya kwingilila mu musumba; kabili baipeye aba mu musumba ku lupanga, o lelo uyu muntu no lupwa lwakwe lonse balibalekele baya. p 26 Kabili uyu mwaume aile ku calo ca bena Hiti q no kukuula umusumba no kwinika ishina lya uko Lusi. Ili e shina lya uko ukufika na lelo. 27 Kabili Manase r alifililwe ukupoka Bete-sheani s ne mishi ya uko na Taanaki t ne mishi ya uko na bekashi ba mu Dore u ne mishi ya uko na bekashi ba mu Ibleamu v ne mishi ya uko na bekashi ba mu Megido w ne mishi ya uko, e ico abena Kanaani bakakatile fye muli cilya calo. x 28 Nomba ilyo abena Israele bakosele, y bapeele abena Kanaani

ICIPA. 1 a Yos 13:3 Aba 14:19 Ye 47:5 b Yos 13:3 Yos 15:45 c Amg 20:1 d Yos 17:16 e Imp 14:24 Yos 14:9 f Imp 13:22 g Aba 3:5 h Yos 15:63 2Sa 5:6 i Yos 14:4 Yos 16:1 j Aba 21:19 k Ukt 49:24 Am 44:3 l Imp 13:2 Yos 2:1 Yos 7:2 m Ukt 35:6 n Yos 2:14 1Sa 20:14 1Sa 30:15 o Yos 8:24 p Yos 6:25 1Sa 15:6 q Amg 7:1 Yos 9:1 r Yos 17:1 s Yos 17:11 t Yos 21:25 Aba 5:19 u Yos 12:23 Yos 17:12 v 2Is 9:27 1Im 6:70 w 1Is 9:15 2Is 9:27 x Yos 16:10 Yos 17:12 Aba 1:19 y Amg 11:8



















Ku Kulyo a Ukt 9:25 Yos 17:13 1Is 9:21 b Imp 33:55 Amg 7:2 Amg 20:16 c Yos 16:10 1Is 9:16 d Yos 19:10 e Yos 19:15 f Amg 20:17 g Aba 2:2 h Yos 19:24 i Yos 11:8 Yos 19:28 j Yos 19:29 k Yos 19:30 l Yos 21:31 m Am 106:34 Ye 48:10 n Yos 19:32 o Yos 19:38 p Amg 7:2 q Aba 1:28 r Yos 19:40 s Yos 19:47 Aba 18:1 t Yos 10:12 u Yos 19:42 v Yos 16:10 Yos 17:13 w Imp 34:4 Yos 15:3

ABAPINGUSHI 1:19-36 umulimo wa kupatikishiwa, a kabili tababatamfishemo bonse. b 29 Abena Efraimu na bo balifililwe ukutamfya abena Kanaani abaikele mu Gesere, lelo abena Kanaani balitwalilile ukulaikala na bena Efraimu mu Gesere. c 30 Sebuluni d alifililwe ukutamfya abekashi ba mu Kitrone na bekashi ba mu Nahalole, e lelo abena Kanaani balitwalilile ukulaikala na bena Sebuluni f kabili balebomba umulimo wa kupatikishiwa. g 31 Ashere h alifililwe ukutamfya abekashi ba mu Ako na bekashi ba mu Sidone i na mu Alabu na mu Aksibu j na mu Helba na mu Afiki k na mu Rehobu. l 32 Kabili abena Ashere batwalilile ukwikala na bena Kanaani abaikele mu calo, pantu balifililwe ukubatamfyamo. m 33 Naftali n alifililwe ukutamfya abekashi ba mu Bete-shemeshe na bekashi ba mu Bet-anati, o lelo balitwalilile ukulaikala na bena Kanaani abaikele mu calo; p kabili abekashi ba mu Bete-shemeshe na ba mu Bet-anati basangwike aba kubabombela umulimo wa kupatikishiwa. q 34 Kabili abena Amore baletamfisha abana ba kwa Dani r mu mpili, pantu tabalefwaya ukuti bese mu kwikala mu mpanga iyabatama. s 35 E ico, abena Amore balikene ukufuma mu Lupili lwa Herese na mu Ayalone t na mu Shaalibimu. u Lelo aba mu ng’anda ya kwa Yosefe balikwete amaka nga nshi ica kuti babapatikishe ukulabomba umulimo wakosa. v 36 Kabili umupaka wa bena Amore watampile pa nshila iyaninika ukuya ku Akrabimu, w ukufuma ku Sela no kuya pa muulu.

ABAPINGUSHI 2:1-19

Yoshua afwa. Ubusangu bwatendeka

Kabili malaikaa wa kwa Yehova afumine ku Gilgali b no kuya ku Bokimu c no kutila: “Namufumishe mu Egupti no kumuleta mu calo ico nalapile ku fikolwe fyenu. d Kabili, natile, ‘Nshakatobe icipangano candi na imwe. e 2 Na imwe, mwikapangana na bekashi ba muli cino calo. f Kabili mukabongolole ifiipailo fyabo.’ g Lelo imwe tamwaumfwa kwi shiwi lyandi. h Cinshi mwacitila ifi? i 3 E ico na ine ndeti, ‘Nshakabatamfye ku ntanshi yenu, j kabili bakaba iciteyo cenu, na balesa babo bakaba iciteyo kuli imwe.’” k 4 Nomba ilyo fye malaika wa kwa Yehova alandile aya mashiwi ku bana ba kwa Israele bonse, abantu batendeke ukupunda no kulila. l 5 E co bainikile ilya ncende ati Bokimu. Kabili kulya e ko bapeelele ilambo kuli Yehova. 6 Ilyo Yoshua asalangenye abantu, abana ba kwa Israele baile cila muntu ku ncende yakwe, ku kuyaikala mu calo. m 7 Kabili abantu balebombela Yehova inshiku shonse isha kwa Yoshua ne nshiku shonse isha bakalamba abaliko pa numa ya mfwa ya kwa Yoshua kabili abamwene imilimo yonse iikalamba iya kwa Yehova iyo acitiile abena Israele. n 8 E lyo Yoshua mwana Nuni, umubomfi wa kwa Yehova, afwile ninshi ali ne myaka umwanda umo ne kumi (110). o 9 E ico bamushiikile mu mpanga yakwe mu Timnati-herese p mu calo ca mpili ica kwa Efraimu, ku kapinda ka ku kuso aka Lupili lwa Gaashi. q 10 Kabili bonse aba muli ilya nkulo bafwile nge fyafwile bashibo, r kabili kwaishile inkulo imbi iishaishibe Yehova nelyo imilimo iyo acitiile Israele. s 11 Kabili abana ba kwa Israele batendeke ukucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova t no

2

ICIPA. 2 a Ukf 3:2 Ukf 23:20 Ukf 23:23 Yos 5:13 b Yos 5:9 c Aba 2:5 d Ukt 12:7 Ukt 26:3 e Ukt 17:7 Le 26:42 Am 105:8 Mal 3:6 He 6:18 f Ukf 23:32 Amg 7:2 2Ko 6:14 g Ukf 34:13 Imp 33:52 h Yos 17:13 Aba 1:19 Aba 1:28 Am 106:34 i Ukf 23:21 j Imp 33:55 Yos 23:13 k Ukf 23:33 Ukf 34:12 Amg 7:16 1Is 11:2 Am 78:58 Am 106:36 l 1Sa 7:6 m Yos 24:28 n Yos 23:3 Yos 24:31 o Yos 24:29 p Yos 19:50 q Yos 24:30 r Aba 2:7 Lkm 1:4 s Amg 6:12 Amg 31:13 Aba 2:17 1Im 28:9 t Aba 6:1 2Im 33:2



















Ku Kulyo a Aba 3:7 Aba 10:6 1Is 18:18 2Im 28:2 Ye 2:23 Ho 2:13 b Amg 13:5 Amg 28:15 Amg 31:16 c Amg 6:14 Aba 10:6 d Ukf 20:5 Amg 7:4 e Aba 3:7 Aba 10:6 1Sa 7:3 1Is 11:5 2Is 23:13 Am 106:36 f Aba 3:8 2Im 36:16 Am 106:40 g Le 26:17 2Is 17:20 Am 106:41 h Aba 4:2 Am 44:12 Es 50:1 i Le 26:37 Amg 28:25 j Amg 28:15 Ye 21:10 k Amg 4:25 Amg 4:26 Amg 7:4 l Amg 4:30 Aba 10:9 m Aba 3:9 1Sa 12:11

324

kulabombela baBaali. a 12 E ico bapondokele Yehova Lesa wa bashibo uwabafumishe mu calo ca Egupti b no kulakonka balesa bambi aba bantu babashingulwike c kabili batendeke ukubakontamina, ica kuti bakalifye Yehova. d 13 Awe bashile Yehova no kutendeka ukubombela Baali na baAstarte. e 14 E ico ubukali bwa kwa Yehova bwaishile pa bena Israele, f ica kuti abapeele1 mu minwe ya balesansa, na bo batendeke ukubapoka ifipe; g kabili abapeele mu minwe ya balwani babo ababashingulwike, h kabili bafililwe ukucimfya abalwani babo. i 15 Konse uko baya, ukuboko kwa kwa Yehova kwalebalwisha pa kuti bacule, j nge fyo Yehova alandile kabili nge fyo Yehova alapile kuli bena; k kabili baliculile nga nshi. l 16 E ico Yehova alebemisha abapingushi, m kabili balebapususha mu minwe ya balebasansa. n 17 Awe tabaumfwile na ku bapingushi babo bene, lelo bacitile bucilende o na balesa p bambi kabili balebakontamina. Bapaaswike bwangu bwangu ukufuma mu nshila ifikolwe fyabo fyaendelemo iya kumfwila amafunde ya kwa Yehova. q Bena tabacitile fyo iyo. 18 Kabili ilyo Yehova abemiishe abapingushi, r Yehova aleba no yo mupingushi, kabili abalubwile mu minwe ya balwani babo inshiku shonse isha mupingushi uyo; pantu Yehova alelanguluka s pa kuteta kwabo pa mulandu wa balebatitikisha t na balebacusha. 19 Nomba ilyo umupingushi afwa balealuka no kucita ifyan Neh 9:27; Am 106:43; o Am 73:27; Ye 3:8; Ye 3:14; Ek 23:3; Ek 23:30; Yak 4:4; p Ukf 34:15; Le 17:7; q Ukf 32:8; Amg 9:12; Aba 2:7; r Aba 3:9; s Amg 32:36; Am 90:13; Am 106:45; t Ukf 2:24; Aba 4:3; 2Is 13:4.

Aba 2:141 Mu ciHebere ishiwi lyabapo lya kuti, “abashitishe.”

325

Umupingushi Oteniele abapususha

bipisha ukucila ifyalecita bashibo pa kukonka balesa bambi ku kubabombela no kubakontamina. a Tabalekele imicitile yabo ne mibele yabo iya bucintomfwa. b 20 Awe ubukali bwa kwa Yehova bwasukile bwaisa c pa bena Israele kabili atile: “Apo ulu luko lwapula mu cipangano d candi ico naebele ifikolwe fyabo kabili talumfwa kwi shiwi lyandi, e 21 na ine, nshakatamfye na kabili pa ntanshi yabo uluko nangu lumo pa nko isho Yoshua ashile ilyo afwile, f 22 ku kwesha g Israele kuli shena, nampo nga bakakonka inshila ya kwa Yehova pa kwenda muli yena nge fyo bashibo bakonkele, nelyo iyo.” 23 E ico Yehova alekele ishi nko ukwikala mu calo pa kukanashitamfyamo bwangu, h kabili tashipeele mu minwe ya kwa Yoshua. i

Nomba ishi e nko isho Yeho3 va alekele ukuti shishale pa kuti esesheko j abena Israele, e kutila, bonse abashasangilweko ku nkondo shonse isha mu Kanaani; k 2 pa kuti fye inkulo sha bana ba kwa Israele shishibe, pa kuti basambilile ifya kulwa inkondo, e kutila, balya fye abashaishibe ukulwa inkondo: 3 Bakateka basano l aba baPelishiti, m na bena Kanaani n bonse, pamo na bena Sidone o na bena Hibi p abaikele mu Lupili lwa Lebanone q ukufuma ku Lupili lwa Baali-hermone r ukufika na apa kwingilila mu Hamati. s 4 Kabili bali ba kweseshako t abena Israele ukwishiba nga bali no kuumfwila amafunde ya kwa Yehova ayo aebele bashibo muli Mose. u 5 Kabili abana ba kwa Israele baikele na bena Kanaani, v abena Hiti na bena Amore na bena Perisi na bena Hibi na bena Yebusi. w 6 Kabili baupile abana abanakashi ba aba bantu, x na bana babo abanakashi baufishe ku bana abaume ba aba

ICIPA. 2 a Aba 4:1 Aba 8:33 b Am 78:8 Es 48:4 c Ukf 32:10 Amg 7:4 Amg 32:22 Aba 10:7 Am 106:40 d Ukf 24:3 Ukf 24:8 Ukf 34:27 Amg 29:1 Yos 23:16 e Le 26:14 Amg 28:15 Am 106:34 f Yos 13:2 g Imp 33:55 Amg 8:2 Yos 23:13 Aba 3:4 Amp 17:3 h Ukf 23:30 Amg 7:22



















ICIPA. 3 i Ukf 23:30 j Amg 8:2 2Im 32:31 k Aba 2:10 l Yos 13:3 1Sa 6:18 m Ukt 21:32 Aba 1:19 n Ukt 10:15 o Yos 13:4 Aba 1:31 p Ukt 10:17 Ukf 3:17 Yos 9:1 q Amg 1:7 Yos 13:6 r Amg 3:9 Yos 13:5 s Imp 34:8 t Ukf 23:33 Imp 33:55 u Aba 2:22 v Aba 1:29 Am 106:34 w Ukf 3:8 Ukf 3:17 Amg 7:1 Yos 9:1 x Ukf 34:16



















Ku Kulyo a Amg 7:3 Esr 9:12 b Imp 25:2 1Is 11:4 c Aba 2:11 d Amg 31:16 Aba 10:6 e Ukf 34:13 Amg 12:3 Amg 16:21 1Is 16:33 f Aba 2:20 g Le 26:17 Aba 2:14 1Sa 12:9 h Ukt 24:10 i Amg 4:30 Aba 2:18 Aba 3:15 Am 107:19 j Aba 2:16 k Yos 15:17 l 1Im 4:13 m Aba 1:13

ABAPINGUSHI 2:20–3:13 bantu, a kabili batendeke ukubombela balesa babo. b 7 E ico abana ba kwa Israele bacitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, kabili balabile Yehova Lesa wabo c no kupepa baBaali d ne fimuti ifyaimikwa. e 8 E ico ubukali bwa kwa Yehova bwaishile pa bena Israele, f ica kuti abapeele1 g mu minwe ya kwa Kushani-rishataimu imfumu ya ku Mesopotamia; h kabili abana ba kwa Israele balebombela Kushani-rishataimu imyaka cinekonsekonse (8). 9 E lyo abana ba kwa Israele batendeke ukulilila kuli Yehova. i Kabili Yehova aimiishe abana ba kwa Israele umupusushi j uwa kuti abapusushe, e kuti Oteniele k mwana Kenasi, l umwaice wa kwa Kalebu. m 10 Umupashi n wa kwa Yehova nomba waishile pali ena, kabili atendeke ukupingula Israele. Ilyo aile ku kulwa inkondo, e lyo Yehova apeele Kushani-rishataimu imfumu ya Siria mu minwe yakwe ica kuti acimfishe o Kushani-rishataimu. 11 Na pa numa ya ifi mu calo mwali tondolo pa myaka amakumi yane (40). Umuye nshiku Oteniele mwana Kenasi alifwile. 12 Awe na kabili abana ba kwa Israele bacitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. p E ico Yehova alekele Egelone imfumu ya ku Moabu q ukukosa ukucila abana ba kwa Israele, r pantu bacitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. s 13 Kabili, abalonganikiile abana ba kwa Amone t na bana ba kwa Amaleke u pa kuti babalwishe. Kabili balile no kusansa abena Israele no kupoka umusumba wa tuncindu. v n Imp 11:17; Aba 6:34; Aba 11:29; Aba 14:6; Aba 15:14; 1Sa 11:6; 1Sa 16:13; 2Im 15:1; Es 63:11; o Sek 4:6; He 11:33; p Aba 2:19; Ho 6:4; q Ukt 19:37; r Aba 2:14; Yh 19:11; s Le 26:14; t Ukt 19:38; Aba 11:4; u Ukf 17:8; Aba 6:3; Am 83:7; v Amg 34:3; Aba 1:16; 2Im 28:15.

Aba 3:81 Moneni futunoti pa Aba 2:14 pe shiwi lya kuti “abapeele.”

ABAPINGUSHI 3:14–4:1

Shamigari alwisha abaPelishiti

14 Awe abana ba kwa Israele babombeele Egelone imfumu ya ku Moabu pa myaka ikumi na cinekonsekonse (18). a 15 Kabili abana ba kwa Israele balilile kuli Yehova. b E ico Yehova abemiishe umupusushi, Ehudi c mwana Gera, umwina Benjamini, d umwaume walebomfya ukuboko kwa ku kuso. e Umuye nshiku abana ba kwa Israele batumine umutuulo kuli Egelone imfumu ya ku Moabu ukupitila muli Ehudi. 16 Nomba Ehudi afulile ulupanga, kabili lwali ulwatwa konse konse, f ulwalepele umukono umo. Kabili alukakile mu ca kufwala cakwe pe tanta g lya ku kulyo. 17 Awe apeele umutuulo kuli Egelone imfumu ya Moabu. h Nomba Egelone ali uwaina nga nshi. 18 Nomba ilyo apwishishe ukupeela umutuulo, i ilyo line fye aebele abantu ukuya, e kuti abasendele umutuulo. 19 Awe ena abwelulukile apo baleimba amabwe mu Gilgali, j no kuyaeba imfumu ati: “Ndefwaya ukumwebako ilyashi lya nkama, mwe mfumu.” Na yo yatile: “Talaleni!” E lyo bonse abaiminine mupepi na yo bafuminepo. k 20 Awe Ehudi aishile kuli yena ilyo yaikele mu muputule wa iko uwa pa muulu umwatalala. E lyo Ehudi atile: “Nimukwatila amashiwi ayafumine kuli Lesa.” Awe yalimine pa cipuna ca iko ica bufumu. 21 E lyo Ehudi apishishe ukuboko kwakwe ukwa ku kuso no kubuula ulupanga pe tanta lyakwe ilya ku kulyo no kupusha mwi fumo lya iko. 22 Ne citubo calingile ukukonka icilimi ica kuti amafuta yafimbile pa cilimi, pantu tafumishe ulupanga mwi fumo lya iko, kabili mwalafuma no busali. 23 Awe Ehudi afumiine pa windo, lelo ifiibi fya muputule wa pa muulu fyena ashile aisala no kufikoma. 24 Kabili e fyo afumine. l

ICIPA. 3 a Le 26:25 Amg 28:48 b Aba 3:9 Am 50:15 Am 78:34 Am 107:13 Ye 29:12 c Aba 4:1 d Ukt 49:27 e Aba 20:16 1Im 12:2 f Am 149:6 g Am 45:3 h Aba 11:18 i 2Is 23:35 j Yos 4:19 Yos 5:9 k Amp 14:15 l Lkm 10:10



















Ku Kulyo a 1Sa 24:3 1Is 18:27 b Aba 3:19 c Yos 6:5 Aba 6:34 1Sa 13:3 2Sa 2:28 Yoe 2:1 d Yos 16:5 Aba 7:24 e Aba 2:16 f Aba 7:15 1Sa 17:47 g Yos 2:7 Aba 12:5 h Le 26:8 Amg 28:7 i Aba 3:17 Am 17:10 j Le 26:7 k Le 26:6 Aba 3:11 l Aba 5:6 m Ukf 23:31 Yos 13:2 Aba 15:3 n Aba 15:15 1Sa 13:19 1Sa 13:22 1Sa 17:47 1Sa 17:50

326

Nomba ababomfi ba mfumu balishile no kulolesha, kabili bamwene ukuti ifiibi fya mu muputule wa pa muulu fyalikomenwe. E ico batile: “Ilepemwina fye mu nda, a mu cimbusu mu muputule wa mu kati umuli umwela watalala.” 25 Awe balelolela basuka baiseka, kabili moneni! takwali uwaleisula ifiibi fya muputule wa pa muulu. E lyo babuulile amakii no kufiisula, kabili, moneni! shikulwibo nawa pa nshi, nafwa! 26 Ehudi ena, afyukile ilyo balewayawaya, kabili apitile apo baleimba amabwe b no kufulumukila ku Seira. 27 Kabili ilyo afikile kulya atendeke ukulisha ipenga c mu calo ca mpili ica Efraimu; d na bana ba kwa Israele baile nankwe ukufuma mu calo ca mpili, na o ali pa ntanshi yabo. 28 E lyo abebele ati: “Nkonkeni, e pantu Yehova napeela abalwani benu, abena Moabu, mu minwe yenu.” f Awe balimukonkele no kupoka ifyabu g fya Yordani pa kuti balwishe bwino abena Moabu, kabili tabasuminishe nangu umo ukwabuka. 29 Kabili ilya nshita bacimfishe abena Moabu, nalimo abaume amakana ikumi (10,000), h bonse abakosa i kabili bonse aba maka; kabili takwali uwapuswike. j 30 Kabili abena Moabu balicimfiwe pali bulya bushiku ku bena Israele; kabili icalo cali tondolo pa myaka amakumi cinekonsekonse (80). k 31 Kabili pa numa yakwe kwali Shamigari l mwana Anati, kabili na o alicimfishe abaPelishiti, m abaume imyanda mutanda (600), ku ca kusonkwelako ing’ombe; kabili na o alilubwile abena Israele. n abana ba kwa Israele 4 Awe na kabili batendeke ukucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova pantu nomba Ehudi alifwi-

327

ABAPINGUSHI 4:2-18

Yehova alwila abena Israele

le. a 2 E ico Yehova abapeele1 b mu minwe ya kwa Yabini imfumu ya ku Kanaani, uwaleteka mu Hasore; c kabili umukalamba wa bashilika bakwe ali ni Sisera, d kabili aleikala mu Haroshete e ya nko. 3 Kabili abana ba kwa Israele baliliile kuli Yehova, f pantu Yabini akwete amaceleta ya fyela ifyatwa imyanda pabula (900), g kabili acushishe nga nshi abana ba kwa Israele h pa myaka amakumi yabili (20). 4 Nomba, Debora, kasesema mwanakashi, i umukashi wa kwa Lapidote, e walepingula abena Israele ilya nshita. 5 Kabili aleikala mwi samba lya kancindu kakwe pa kati ka Rama j na Betele k mu calo ca mpili ica Efraimu; na bana ba kwa Israele baleya kuli ena pa kuti abapingule. 6 Kabili atumine aba kwita Baraki l mwana Abinoamu ku Kedeshe-naftali m no kumweba ati: “Yehova Lesa wa kwa Israele nasosa ati: ‘Kabiye no kusalanganya abashilika pa lupili lwa Tabore, n kabili usende abaume amakana ikumi (10,000) aba kuya na iwe, ubafumye mu bana ba kwa Naftali o na mu bana ba kwa Sebuluni. p 7 Kabili nkakuletela q Siserar umukalamba wa bashilika ba kwa Yabini s na maceleta yakwe na bali nankwe pa mumana wa Kishone, t kabili nkamupeela mu minwe yobe.’” u 8 Na o Baraki amwebele ati: “Nga ukaya na ine, ninshi nkaya; lelo nga tawakaye na ine, nshakaye.” 9 Awe Debora atile: “Ukuya tukaya na iwe. Lelo, te iwe bakacindika, pantu ni mu minwe ya mwanakashi v e mo Yehova akapeela Sisera.” E lyo Debora aimine no kuya na Baraki ku Kedeshe. w 10 Kabili Baraki alonganike abena SeAba 4:21 Moneni futunoti pa Aba 2:14 pe shiwi lya kuti “abapeele.”

ICIPA. 4 a Aba 2:19 b Le 26:17 Amg 28:25 Amg 32:30 Aba 2:14 Aba 3:8 Aba 10:7 c Yos 19:36 d 1Sa 12:9 e Aba 4:16 f Aba 2:18 Aba 3:9 Am 107:19 Am 145:19 g Amg 20:1 Yos 17:16 Aba 1:19 h Amg 28:48 Am 106:42 i Ukf 15:20 2Is 22:14 Lk 2:36 Imi 21:9 1Ko 11:5 j Yos 18:25 Aba 19:13 1Is 15:17 Ye 40:1 k Ukt 28:17 Ukt 28:19 Ye 48:13 Ams 3:14 l He 11:32 m Yos 21:32 n Am 89:12 Ye 46:18 o Ukt 30:8 Ukt 35:25 Yos 19:32 p Ukt 30:20 Ukt 35:23 Yos 19:10 q Ukf 14:4 r 1Sa 12:9 s Aba 4:2 t 1Is 18:40 Am 83:9 u Amg 20:1 v Aba 5:24 Aba 5:26 Aba 9:54 w Yos 20:7 Yos 21:32 Aba 4:6



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p q

Aba 5:18 Aba 4:6 Aba 1:16 Ukt 15:19 Imp 24:21 1Sa 15:6 Imp 10:29 Aba 5:12 Aba 4:6 Amg 20:1 Aba 4:3 Aba 4:7 Aba 5:21 Am 83:9 Amg 9:3 Ro 8:31 Ukf 14:24 Yos 10:10 2Is 7:6 Le 26:7 Yos 10:19 Es 43:17 Amg 7:23 Aba 4:2 1Sa 12:9 Aba 5:6 Aba 5:24 Imp 24:21 Aba 1:16 Aba 4:11

buluni a na bena Naftali pamo ku Kedeshe, kabili abaume amakana ikumi (10,000) baliile kabili balimukonkele; b na Debora aile nankwe. 11 Nomba Heberi c umwina Keni alipaatukene na bena Keni, d abana ba kwa Hobabu, shifyala Mose, e kabili ashimpile itenti lyakwe mupepi no muti ukalamba mu Saananimu, uwaba mu Kedeshe. 12 E lyo bashimikile Sisera ukuti Baraki mwana Abinoamu f alininine ukuya ku Lupili lwa Tabore. g 13 Ilyo line fye Sisera alonganike amaceleta yakwe yonse, amaceleta ya fyela fyatwa imyanda pabula (900), h na bantu bonse abali nankwe, ukufuma mu Haroshete ya nko, ukufika na ku mumana wa Kishone. i 14 Debora nomba aebele Baraki ati: “Ima, pantu buno e bushiku Yehova alepeela Sisera mu minwe yobe. Bushe te Yehova ali pa ntanshi yobe?” j Awe Baraki atentemwike Ulupili lwa Tabore pamo na baume amakana ikumi (10,000). 15 Kabili Yehova afulungenye k Sisera na maceleta yakwe yonse na bashilika bonse no kuleka Baraki na bashilika bakwe babepaye ku lupanga. Sisera asukile aika pe celeta lyakwe no kufulumuka na makasa. 16 Awe Baraki akonkele l amaceleta ya nkondo m na bashilika ukufika na ku Haroshete ya nko, ica kuti abashilika bonse aba kwa Sisera balifwile ku lupanga. Tapashele nangu umo. n 17 Sisera o ena, afulumwike na makasa no kuya kwi tenti lya kwa Yaele p umukashi wa kwa Heberi umwina Keni, q pantu pali umutende pali Yabini imfumu ya Hasore r na pa ba mu ng’anda ya kwa Heberi umwina Keni. 18 E lyo Yaele afumine r Aba 4:2.

ABAPINGUSHI 4:19–5:9 ku kukumanya Sisera no kutila kuli ena: “Iseni kuno, mwe shikulu, iseni kuno kuli ine. Mwitiina.” Awe na o aile kuli ena mwi tenti. E lyo amufimbile ica kufimbana. 19 E lyo amwebele ati: “Shi mpeelako utumenshi twa kunwa, pantu ndi ne cilaka.” Na o aiswile inyambi a ya mukaka no kumupeela pa kuti anwe, b e lyo amufimbile. 20 Kabili Sisera amwebele ati: “Iminina pa mwinshi we tenti, kabili nga kwaisa umuntu kabili akwipusha ati, ‘Bushe pali umuntu pano?’ utile, ‘Iyo!’” 21 Awe Yaele umukashi wa kwa Heberi abuulile ulupoopo lwe tenti no kwikata sando. Kabili aile kuli ena alebendelela no kushimpa ulupoopo mu nsensematwi c shakwe no kupampaminapo lwafika na pa nshi, ninshi napona mu tulo pantu alinakile sana. E fyo afwile. d 22 Kabili, moneni! Baraki aisa alekonka Sisera. Yaele nomba aishile ku kumukumanya no kutila: “Iseni kabili nalamulanga uo mulefwaya.” E ico aingile mu mwakwe, kabili, moneni! Sisera nalala pa nshi nafwa, no lupoopo mu nsensematwi shakwe. 23 E fyo Lesa acimfishee Yabini imfumu ya Kanaani pa menso ya bana ba kwa Israele bulya bushiku. 24 Kabili ukuboko kwa bana ba kwa Israele kwalekoselako ukucila Yabini imfumu ya Kanaani, f mpaka baipaya Yabini imfumu g ya Kanaani. Kabili bulya bwine bushiku Debora h pamo na Barai ki mwana Abinoamu j baimbile ulwimbo, k abati: 2 “Cindikeni Yehova, l Pa kuposolola umushishi mu Israele, pa mulandu wa mulapo wabo uwa bulwi,

5

Yaele aipaya Sisera ICIPA. 4 a Ukt 21:19 b Aba 5:25 c Aba 5:26

3

d Aba 4:9 Aba 5:27 e 1Im 22:18 Neh 9:24 Am 18:47 Am 47:3 Am 81:14 He 11:33

4

f Ukt 9:25 Amg 28:13 g Le 26:7 Amg 7:24



















ICIPA. 5 h Aba 4:4 i He 11:32 j Aba 4:6 k Ukf 15:1 Amg 31:19 Amg 31:30 1Im 16:9 Am 18:0 l Ukf 18:10 2Im 20:26 Am 145:2



















Ku Kulyo

5

6

a Aba 4:10 Am 110:3 b Am 119:46 c 2Sa 22:50 Am 7:17 d Ukf 5:1 Ukf 20:2 e Amg 33:2 Am 68:7

7

f Hab 3:3 g 2Sa 22:8 h Am 68:8 i Amg 4:11 Am 97:5 j Neh 9:13 k Ukf 19:18 l Ukf 5:1 Ukf 20:2

8

m Aba 3:31 n Aba 4:17 o Le 26:22 Es 33:8 p Aba 4:2 q Aba 4:4 r Aba 4:5 s Amg 32:16 Aba 2:12 Aba 4:1 t Imp 33:56 Aba 4:2 u Aba 4:3 1Sa 13:19 v Aba 4:6

9

328

Pa mulandu wa kuitemenwa kwa bantu abene. a Umfweni, mwe shamfumu; b kutikeni, mwe balashi: Ukwimba, nkembila Yehova. Nkembila Yehova amalumbo, c L esa wa kwa Israele. d Mwe Yehova, ilyo mwafumine mu Seiri, e Ilyo mwafumine mu mpanga ya kwa Edomu, f Isonde lyalitentele, g e lyo imyulu yaloseshe imfula iikalamba, h Amakumbi na yo yaponeshe amenshi ayengi. Impili shalikonkolweke ukufuma ku cinso ca kwa Yehova, i Uyu Sinai j afumine ku cinso ca kwa Yehova, k Lesa wa kwa Israele. l Mu nshiku sha kwa Shamigari m mwana Anati, Mu nshiku sha kwa Yaele, n mu nshila tamwalepita bantu, Kabili abalendo abalepita mu misebo baile mu nshila ishashokoloka. o Abekashi ba mu mishi ya ca nsale1 balipwile, balipwile mu Israele, p Nasuka ine, ne Debora, q naima, Nasuka naima ne nyina mu Israele. r Basalile balesa abapya. s Lilya e lyo kwali inkondo mu mpongolo. t Inkwela tayamoneke nakalya, nangu lifumo, Pa ba makana amakumi yane (40,000) mu Israele. u Umutima wandi uli na bakalamba ba bashilika aba mu Israele, v

Aba 5:71 Imishi ya “ca nsale” e mishi iishacingililwako ne linga.

329

10

11

12

13

14

15

ABAPINGUSHI 5:10-23

Ulwimbo lwa kucimfya Sisera

Abaitemenwe abene pa bantu. a Cindikeni Yehova. b Mwe bendela pa mpunda ishikota ishakashikila, c Mwe bekala pa nsalu shacindama, Na mwe benda mu musebo, Tontonkanyenipo! d Amashiwi ya basalanganya amenshi yaumfwika pa ncende sha kutapapo amenshi, e Palya balashimika imilimo yalungama iya kwa Yehova, f Ifya bulungami fya bekashi bakwe mu mishi ya ca nsale mu Israele. Lilya e lyo abantu ba kwa Yehova baile ku mpongolo. Buuka, buuka, iwe we Debora; g Shibuka, shibuka, imba ulwimbo! h Ima, iwe we Baraki, i no kutungulula bankole bobe, iwe we mwana wa kwa Abinoamu! j E lyo abapuswike baile ku bakankaala; Abantu ba kwa Yehova baishile kuli ine ku kulwisha aba maka. Abali mu mpanga iyabatama bafumine muli Efraimu, k Bali pamo na iwe, we Benjamini, pamo na bantu bobe. Ukufuma mu Makiri l abakalamba ba bashilika baliile, Kabili ukufuma ku Sebuluni abasenda ifipe fya kwa kalemba na bo baliile. m Kabili bacilolo muli Isakari n bali na Debora, Kabili ifyali Isakari, e fyali na Baraki. o

ICIPA. 5 a Aba 4:10 Am 110:3 b Aba 5:2 Am 103:1 c Aba 10:4 Aba 12:14 d Am 105:2 Am 145:5

16

e Ukf 2:16 f Amg 32:4 1Sa 12:7 Am 145:7 Mk 6:5 g Aba 4:4 h Aba 5:1 i Aba 4:6 j Aba 5:1 k Yos 16:4

17

l Imp 32:39 m 2Is 25:19 2Im 26:11 n Ukt 49:15 1Im 12:32 o Aba 4:6 He 11:32



















Ku Kulyo a Aba 4:14 b Amp 3:27

18

c Imp 32:1 Imp 32:24 d Yak 4:17 e Yos 22:9 f Yos 19:46 Yn 1:3

19

g Yos 19:24 h Aba 4:10 Aba 6:35 1Im 12:33 Am 68:27 i Aba 4:6 j Aba 4:14 k Amg 7:24 Aba 4:13

20

l Aba 1:27 m Yos 12:21 n Aba 4:16 Aba 5:30

21

o Ukt 18:14 Yos 10:11 Aba 4:15 1Sa 7:10 Am 135:7 p Aba 4:7 Am 83:9 q Aba 4:13 Am 44:3

22

r Am 44:5 Es 25:10 Mk 7:10 s Am 20:7 Am 147:10 Amp 21:31 Es 5:28 t Ye 48:10 u Ukf 23:23 Aba 2:1

23

Mu mpanga iyabatama e mo atuminwe pa makasa. a Mu mpanga ya kwa Rubene mwali ukufwayafwaya sana mu mutima. b Cinshi waikalile pa kati ka mifuko ya fya kwikalapo fibili ifya pa mpunda, Ku kukutika ku mitolilo balishisha imikuni? c Ku mpanga ya kwa Rubene kwali ukufwayafwaya sana mu mutima. d Gileadi aikele mu ncende yakwe kwi shilya lya Yordani; e Kabili cinshi Dani aikalile mu mato ayakalamba? f Ashere ena aikele fye mu lulamba lwa bemba, Kabili ku fyabu fyakwe e ko aleikala. g Sebuluni bantu abashaletiina ukufwa; h Cimo cine na Naftali i uwa mu calo ca mpili. j Imfumu shalishile, shalilwile; Lilya e lyo imfumu sha ku Kanaani shalwile k Mu Taanaki l mu lulamba lwa menshi ya mu Megido. m Tabanonkele silfere nakalya. n Ukufuma ku muulu intanda shalilwile, o Ukufuma umo shipita shalwishishe Sisera. Umumana wa Kishone walibasendele, p Umumana wa kale, umumana wa Kishone. q Iwe wanyantawile aba maka, r we mweo wandi. E lyo amabondo ya bakabalwe yanyantaula umushili s Pa mulandu wa kutolauka kwa bakabalwe bakwe. ‘Tiipeni t Merose,’ e fyasosele malaika wa kwa Yehova, u ‘Tiipeni pe abekashi bakwe,

ABAPINGUSHI 5:24–6:6

24

25

26

27

28

29

30

Pantu tabayafwile Yehova, Ukwafwilisha Yehova pamo na ba maka.’ Yaele a muka Heberi umwina Keni b akapaalwa nga nshi pa banakashi, Pa banakashi abekala mu matenti akaba uwapaalwa nga nshi. c Alombele amenshi, na o amupeela umukaka; Mu mbale yafonka iikalamba iya bakankaala e mo amupeelele umukaka watikama. d E lyo atambike ukuboko kwakwe no kubuula ulupoopo lwe tenti, Atambike no kuboko kwakwe ukwa ku kulyo no kubuula sando ya babomfi ababombesha. e Awe apampamine Sisera, no kumupusha mu mutwe, f Kabili atobele no kulepula insensematwi shakwe. Aponene pa kati ka makasa ya kwa Yaele, e po awilile, alambalala na pa nshi; Pa kati ka makasa yakwe e po aponene, e po awilile; Apo aponene, e po bamucimfiishe. g Umwanakashi alelengela pe windo kabili alemulolela, Nyina wa kwa Sisera alengeele mu tupunda twa pa capikulwa pe windo, h aleti, ‘Cinshi iceleta lyakwe ilya nkondo lyakokwela ukwisa? i Cinshi inshindo sha bakabalwe ba maceleta yakwe shacelelwa ifi?’ j Aba mano pa banakashi bakwe abacindama k balemwasuka, Umwine na o aleisosha ati, ‘Bushe tabafwile ukusanga,

Abena Midiani bacusha Israele ICIPA. 5 a Aba 4:17 b Imp 24:21 Aba 1:16 Aba 4:11 c Amp 31:31 d Aba 4:19 e Amp 31:17 f Aba 4:21 g Aba 4:22 h Amp 7:6 Uln 2:9 i Aba 4:15 1Sa 15:33 j Aba 4:16 k 2Sa 14:2 2Sa 20:16



















Ku Kulyo a Ukf 15:9 b Amg 20:14 Amg 21:11 c Am 68:2 Am 83:9 Am 92:9 d Ukf 20:6 Am 91:14 Am 97:10 Ro 8:28 1Ko 8:3 e Am 110:3 Da 12:3 Mt 13:43 f Le 26:6 Aba 3:11 Aba 3:30



















ICIPA. 6 g Amg 28:15 Aba 2:19 Neh 9:28 h Ukt 25:2 Le 26:17 Imp 25:17 Amg 28:48 Aba 2:14 i Le 26:21 Imp 33:55 Amg 28:51 j 1Sa 13:6 k Le 26:16 Amg 28:33 l Aba 3:13 m Ukt 29:1 Aba 8:10 1Is 4:30 n Amg 28:31 Amg 28:48 Mk 6:15 o Aba 8:10 p Aba 7:12 q Am 83:4

330

bushe tabafwile ukwakanya ifipe fya kupokolola, a Umwanakashi umo—abanakashi babili ku mwaume onse uwa maka, b Ifipe fya kupokolola ifisuma ifya kwa Sisera, Ica kufwala ico bayemfya, ico bawamya, ifya kufwala ifyo bayemfya fibili Ifya mu mikoshi ya baume bapokolola ifipe?’ 31 E fyo abalwani benu bonse balobe, c mwe Yehova, Kabili abamutemwa d babe nga filya akasuba kabalika mu maka ya kako.” e Awe icalo cali tondolo imyaka amakumi yane (40). f

abana ba kwa Israe6 Ele lyo batendeke ukucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. g E ico Yehova abapeele mu minwe ya bena Midiani h pa myaka cinelubali (7). 2 Kabili Midiani acimfishe Israele. i Pa mulandu wa bena Midiani abana ba kwa Israele baipangiile amatala ya pa nshi ayali mu mpili, ne ncengo ne ncende ishayafishe ukufikako. j 3 Nomba, abena Israele nga babyala imbuto, k abena Midiani na bana Amaleke l na bena Kabanga m baleya ku kubalwisha. 4 Kabili balepanga inkambi pali bena no konaula ifisabo fya mu calo ukufika na ku Gasa, kabili tabalesha ifya kulya nangu fimo nelyo ni mpaanga nelyo ni ng’ombe nelyo ni mpunda mu Israele. n 5 Pantu bena ne fitekwa fyabo baleya, basenda na matenti yabo. Baleisa abengi nga makanta, o kabili bena ne ngamila shabo bali iminshipendwa; p kabili ico baleishila mu calo ni mu kuconaula. q 6 Awe abena Israele baliculile nga nshi pa mulandu wa bena Midiani; kabili abana ba

331

Malaika alaya ukwafwa Gideone

kwa Israele batendeke ukulilila kuli Yehova. a 7 Nomba ico abana ba kwa Israele balelilila kuli Yehova pa mulandu wa kwa Midiani, b 8 Yehova atumine umwaume, kasesema, c ku bana ba kwa Israele no kubeba ati: “E fyo Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Nine namufumishe mu Egupti d no kumufumya mu ng’anda ya busha. e 9 E ico namulubwile mu minwe ya bena Egupti na mu minwe ya balya bonse abalemucusha no kubatamfya ku ntanshi yenu no kumupeela icalo cabo. f 10 Kabili, namwebele ukuti: “Ine, nine Yehova Lesa wenu. g Mwilatiina balesa ba bena Amore h abene ba calo muleikalamo.” i Lelo tamwaumfwile kwi shiwi lyandi.’” j 11 Pa numa, malaika wa kwa Yehova alishile k no kwikala mwi samba lya muti ukalamba uwali mu Ofra, uwali wa kwa Yoashi umwina Abiesere, l ninshi Gideone m umwana wakwe alepuula ingano umwa kukamine myangashi pa kuti ashifumye bwangu bwangu pa kuti abena Midiani beshimona. 12 Kabili malaika wa kwa Yehova amoneke kuli ena no kumweba ati: “Yehova ali na iwe, n we mpalume.” 13 E lyo Gideone amwebele ati: “Iye, mwe shikulu, lelo nga Yehova ali na ifwe, mulandu nshi ifi fyonse fyatuponena, o kabili ifipesha amano fyakwe fyonse fili kwi p ifyo ifikolwe fyesu fyatushimikile, q afiti, ‘Bushe te mu Egupti umo Yehova atufumishe?’ r Nomba Yehova natulekelesha, s kabili atupeela mu minwe ya bena Midiani.” 14 Awe Yehova alimuloleshe no kutila: “Kabiye na maka yobe, t kabili ukapususha Israele mu minwe ya bena Midiani. u Pantu nine nkutumine.” v 15 Na o amwebele ati: “Iye, mwe Yehova.

ICIPA. 6 a Amg 4:30 Am 50:15 b Aba 2:18 Am 86:7 Am 107:19 Ho 5:15 c Imp 12:6 Ams 3:7 d Ukf 20:2 Le 26:13 e Aba 2:1 Am 78:52 Am 136:11 f Amg 7:2 Yos 10:42 Neh 9:24 Am 44:2 Am 78:55 g Amg 6:4 Am 81:10 Ho 13:4 h 2Is 17:35 Ye 10:2 i Yos 24:15 j Amg 28:15 Aba 2:2 Ye 3:13 Sef 3:2 k Aba 2:1 l Yos 17:2 Aba 6:24 Aba 8:32 m Ukt 49:24 He 11:32 n Yos 1:5 Aba 2:18 o Aba 6:2 p Es 63:15 q Amg 4:9 Amg 6:7 Am 44:1 Am 78:3 r Ukf 13:14 s Amg 31:17 2Im 15:2 t Ukt 49:24 u Aba 6:32 Aba 8:22 1Sa 12:11 He 11:32 v Yos 1:9 Aba 4:6 Ro 8:31



















Ku Kulyo a Am 44:3 b 1Sa 9:21 Lk 14:11 Flp 2:3 c Amg 3:22 Amg 20:4 Aba 2:18 Es 41:10 d Le 26:8 Am 83:9 e Ukf 33:13 f Ukf 3:12 g Ukt 18:3 Ukt 19:3 Aba 13:15 h Ukt 18:5 Aba 6:19 i Ukt 18:7 j Ukt 18:6 k Aba 13:19 l Le 9:24 Aba 13:20 1Is 18:38 1Im 21:26 2Im 7:1 m Aba 13:8 Aba 13:9 Aba 13:21 He 13:2

ABAPINGUSHI 6:7-23 Bushe cinshi nkapusushishako Israele? a Moneni! Ulupwa1 lwandi e lwacepesha mu mukowa wa kwa Manase, kabili nine nacepesha mu ng’anda ya kwa tata.” b 16 Lelo Yehova amwebele ati: “Pantu nkaba na iwe, c kabili ukucimfya ukacimfya Midiani d kwati muntu fye umo.” 17 E lyo amwebele ati: “Nga nine mwasala ukuti mombe uyu mulimo, e munange icishibilo ukuti ni mwe mulelanda na ine. f 18 Shi mwisela pano mpaka njise kuli imwe g no kufumya ubupe bwandi no kububika pa ntanshi yenu.” h Na o atile: “Nalaikala pano pene mpaka ubwele.” 19 Awe Gideone alingiile no kupekanya umwana wa mbushi i no kubuula itepe1 lya buunga apangamo imikate ishatutumuka. j Inama abikile mu museke, no muto abikile mu mpoto, e lyo amutwalile mwi samba lya muti ukalamba, no kumupekanishisha. 20 Malaika wa kwa Lesa wa cine nomba amwebele ati: “Senda inama no mukate ushatutumuka no kufibika pa cilibwe icikalamba palya, k kabili witilepo no muto.” Awe acitile ifyo fine. 21 E lyo malaika wa kwa Yehova atambike inkonto yali mu minwe yakwe no kukumya inama ne mikate ishatutumuka, kabili umulilo waimine ukufuma mu cilibwe no koca inama ne mikate ishatutumuka. l Na po pene malaika wa kwa Yehova, alilubile. 22 E lyo Gideone ailwike ukuti ali ni malaika wa kwa Yehova. m E lyo Gideone atile: “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova, pantu natumonana na malaika wa kwa Yehova pa menso!” n 23 Lelo n Ukt 16:7; Ukt 16:13; Ukt 32:24; Ukt 32:30; Aba 13:22; Lk 1:12.

Aba 6:151 Mu ciHebere paba ati, “Ikana lyandi.” 191 Mwi “tepe” limo mwaleingila amalita 22.

ABAPINGUSHI 6:24-39 Yehova amwebele ati: “Umutende ube na iwe. a Witiina. b Tawafwe iyo.” c 24 E ico Gideone akuuliile Yehova iciipailo d kulya, kabili ciitwa e ati Yehovashalomu ukufika na lelo. Caba mu Ofraf wa bena Abiesere. 25 Kabili lilya line ubushiku Yehova amwebele ati: “Senda ing’ombe iilume iinono, ing’ombe ya kwa wiso, e kuti, ing’ombe iyalenga bubili iya myaka cinelubali (7), kabili ubongolole iciipailo ca kwa Baali g ica kwa wiso, no kuputula icimuti caimikwa icili mupepi ne ci ciipailo. h 26 Kabili ukuule iciipailo kuli Yehova Lesa obe pa muulu wa ici cilibwe, utantike bwino bwino amabwe pa kucikuula, kabili usende ing’ombe iilume iinono iya bubili no kuipeela ilambo pa nkuni sha cimuti caimikwa ico uleputula.” 27 Awe Gideone asendele abantu ikumi (10) pa babomfi bakwe no kubomba ukulingana na fyonse ifyo Yehova amwebele; i nomba, tacitile ifi akasuba, pantu aletiina nga nshi aba mu ng’anda ya kwa wishi na baume ba mu musumba, e ico acitile ifi ubushiku. j 28 Ilyo abaume ba mu musumba bashibwike ulucelocelo nga pe, moneni! iciipailo ca kwa Baali calibongolweke ne cimuti caimikwa k icali mupepi ne ciipailo caliputwilwe, kabili ing’ombe iilume iinono iya bubili e yo bapeele ilambo pa ciipailo icakuulilwe. 29 E lyo batendeke ukwipushanya abati: “Nani acitile ici cintu?” Awe baile baleipusha no kufwailisha. Basukile batila: “Ni Gideone mwana Yoashi e ucitile ici cintu.” 30 E lyo abaume ba mu musumba batile kuli Yoashi: “Fumya umwana obe pa nse pa kuti afwe, l pantu nabongolola iciipailo ca kwa Baali, kabili pantu naputula icimuti caimikwa icali mupepi ne ciipailo.” 31 E lyo Yoa-

Gideone akuula iciipailo pa Ofra ICIPA. 6 a Lk 24:36 b Da 10:19 c Ukt 32:30 d Aba 13:20 e Ukt 22:14 Ukf 17:15 f Aba 8:32 Aba 9:5 g Ukf 23:24 Amg 12:3 h Ukf 34:13 Amg 7:5 1Ko 8:4 i Amg 12:1 j Mt 10:16 k Amg 12:3 2Is 18:4 2Im 31:1 l Ye 26:11 Yh 16:2



















Ku Kulyo a Aba 6:11 b Ukf 23:2 Aba 6:28 c Amg 13:5 Amg 17:3 Amg 17:5 d Ukf 15:11 Am 115:5 Da 2:47 1Ko 8:5 e 1Is 18:26 1Is 18:39 Es 41:23 Ye 10:5 1Ko 8:4 f 1Sa 12:11 2Sa 11:21 g 1Is 18:27 h Ukt 25:2 Imp 25:17 Aba 6:2 i Ukt 36:12 Ukf 17:16 Imp 24:20 Amg 25:19 j Ukt 29:1 Aba 6:3 k Aba 7:12 l Yos 17:16 Yos 19:18 m Aba 3:10 Aba 11:29 Aba 13:25 Aba 14:6 Aba 15:14 Es 63:11 Sek 4:6 n Aba 3:27 Sef 1:16 o Yos 17:2 Aba 8:2 p Aba 11:12 2Im 30:6 q Aba 6:14

332

shi a aebele bonse abamwimiine b ati: “Bushe ni mwe mulepokolola Baali ukumona nga kuti mwamupususha? Onse uulemupokolola alaipaiwa luno lucelo. c Baali nga ni Lesa, d mulekeni aipokolole umwine, e pantu umuntu nabongolola iciipailo cakwe.” 32 Kabili uyu muntu amwinike ati Yerubaali f bulya bwine ubushiku, pantu atile: “Lekeni Baali aipokolole umwine, pantu umuntu nabongolola iciipailo cakwe.” g 33 Kabili abena Midiani h bonse na bena Amaleke i na ba ku Kabanga j balilongene pamo k no kwabuka no kupanga inkambi mu mpanga iyabatama iya Yesreele. l 34 Awe umupashi m wa kwa Yehova wawilile pali Gideone ica kuti alishishe intandala, n na bena Abiesere o balongene pamo ku kumukonka. 35 Kabili atumine inkombe p ku bena Manase bonse, kabili na bo balitilwe bonse ku kumukonka. Atumine ne nkombe monse mu Ashere na Sebuluni na Naftali, kabili shaile mu kumukumanya. 36 E lyo Gideone atile kuli Lesa wa cine: “Nga mulepusushisha Israele muli ine, nge fyo mwalaya, q 37 moneni ndebika amasako ya mpaanga apa kupumina ingano. Umume nga waikala fye ku masako yeka e lyo pa mushili pashala apauma, e lyo nalaishiba ukuti mukapusushisha Israele muli ine, nge fyo mwalaya.” 38 Kabili filya fine e fyacitike. Ilyo ashibwike ulucelo lwakonkelepo no kukama amasako, akamineko amenshi ayengesula mu mbale yafonka iikalamba. 39 Lelo, Gideone atile kuli Lesa wa cine: “Shi mwipuuka mu bukali pali ine, lelo lekeni nande na kabili umuku fye umo. Shi lekeni njeshe umuku fye na umbi na masako ya mpaanga. Shi lekeni amasako ya mpaanga yeka yome, na

333

Abashilika babacefya bashala 300

pa mushili ponse pabe umume.” 40 E ico Lesa acitile filya fine pali bulya bwine bushiku; na masako ya mpaanga yalyumine yeka, na pa mushili ponse pali umume. Kabili Yerubaali, a e kuti, Gideone, b na bantu bonse abo ali na bo, baimine lucelocelo no kuyapanga inkambi pa cishima ca Harode; e lyo inkambi ya bena Midiani yena yali ku kapinda ka ku kuso kwa kwa Gideone, pa kapili ka More, mu mpanga iyabatama. 2 E lyo Yehova atile kuli Gideone: “Abantu abali nobe bafulisha aba kuti mpeele Midiani mu minwe yabo. c Nalimo Israele kuti aitakisha d kuli ine, no kutila, ‘Ukuboko kwandi e kwampuswishe.’ e 3 E ico nomba bila mu matwi ya bantu bonse auti, ‘Nani uuletiina kabili uuletutuma? Aleya.’” f Awe Gideone alibeseshe. Awe balibwelelemo abantu amakana amakumi yabili na babili (22,000), kabili kwashele amakana ikumi limo (10,000). 4 Na lyo line Yehova atile kuli Gideone: “Abantu bacili nabafula. g Batwale ku menshi uleke mbeshe kulya kwine. Kabili umuntu onse uo nakweba ati, ‘Uyu uleya nankwe,’ e o ukaya nankwe, lelo umuntu onse uo nakweba ati, ‘Uyu tawaye nankwe,’ e ushakaye.” 5 E ico atwele abantu ku menshi. h E lyo Yehova atile kuli Gideone: “Onse uulekabaula amenshi ku lulimi lwakwe filya imbwa ikabaula, umubike eka, na onse uulefukama pa kunwa na o abe eka.” i 6 Kabili abalekabaula mu lupi pa kunwa bali abaume imyanda itatu (300). Lelo abantu bonse abashala, balifukeme pa kunwa amenshi. 7 E lyo Yehova atile kuli Gideone: “Kuli aba bantu imyanda itatu (300) abacikabaula amenshi e ko nkamupusushisha, ka-

7

ICIPA. 7 a Aba 6:32 1Sa 12:11 b Aba 6:11 c 1Sa 14:6 2Im 14:11 d Es 2:11 e 1Sa 17:47 Am 44:7 Es 10:13 1Ko 1:29 2Ko 4:7 f Amg 20:8 g 2Im 32:8 Am 33:16 h Am 7:9 i 1Pe 5:8



















Ku Kulyo a Aba 7:2 1Sa 14:6 Es 41:14 He 11:34 b Yos 6:4 Aba 3:27 c Aba 6:33 d Yb 4:13 Yb 33:15 e Amg 7:2 Aba 3:10 Aba 4:14 2Im 16:8 2Im 20:17 f 2Ko 13:5 g Aba 7:13 h 1Sa 23:16 Esr 6:22 Neh 6:9 Es 35:3 i Aba 6:33 j Ye 46:23 k Aba 6:5 l Mt 2:12 m Aba 6:16 n Imp 23:5 o Aba 6:11 Aba 6:14 p Es 42:8 q Aba 7:7

ABAPINGUSHI 6:40–7:14 bili nkapeela Midiani mu minwe yobe. a Kumfwa aba bambi bonse, baleke babwelelemo umuntu onse ku mwakwe.” 8 E ico babuulile ifya kulya fya bantu mu minwe yabo, na mapenga yabo, b na baume bonse aba mu Israele abalekele babwelelemo umuntu onse ku mwakwe; kabili ashele na baume imyanda itatu (300). Inkambi ya bena Midiani yena, yali mwi samba mu mpanga iyabatama. c 9 Nomba bulya bwine ubushikud Yehova amwebele ati: “Ima, kabiye ku nkambi, pantu ninjipeela mu minwe yobe. e 10 Lelo, nga uletiina ukuyako, kabiye ku nkambi, uye na Pura umubomfi obe. f 11 Kabili uyeumfwa ifyo balesosa, g e lyo pa numa amaboko yobe yalakosa, h kabili walayasansa inkambi.” Awe ena na Pura umubomfi wakwe baile ku mpela ya baipekenye ukulwa abali mu nkambi. 12 Nomba abena Midiani na bena Amaleke na bonse abena Kabanga i abali abengi nga makanta, j basendeme mu mpanga iyabatama; kabili ingamila k shabo shali iminshipendwa, ishingi ngo mucanga wa pa lulamba lwa bemba. 13 Awe Gideone aliileko, kabili, moneni! kwali umuntu uwaleshimikila umunankwe iciloto, kabili atile: “Umfwa ifyo ndotele. l Awe, mona! kwaciba umukate wabulungana uwa barle ulekunkulukila mu nkambi ya bena Midiani. Kabili wacifika kwi tenti no kulipuma ica kuti lyawa, m kabili wacilipilibula, ne tenti lyabongoloka.” 14 E lyo umunankwe amwaswike n no kutila: “Ici te cimbi iyo, lelo lupanga lwa kwa Gideone o mwana Yoashi, umwaume wa mu Israele. Lesap wa cine napeela Midiani ne nkambi yonse mu minwe yakwe.” q

ABAPINGUSHI 7:15–8:3 15 Awe Gideone ashumfwa fye iciloto no kulondololwa kwa ciko, a atendeke ukupepa. b E lyo abwelele ku nkambi ya bena Israele no kutila: “Imeni, c pantu Yehova napeela inkambi ya bena Midiani mu minwe yenu.” 16 Kabili ayakenye abaume imyanda itatu (300) mu mabumba yatatu no kubapeela bonse amapenga d ne mitondo ikalamba umushali fintu, kabili mu kati ka mitondo mwali ifyenge. 17 E lyo abebele ati: “Musambilile pa kumona ifyo ndecita, na imwe e fyo mucite. Kabili ilyo nafika ku mpela ya nkambi, filya fine ndecita, e fyo na imwe mucite. 18 Ilyo nalalisha ipenga, ine pamo na bonse abo ndi nabo, na imwe mulishe amapenga, ukushinguluka inkambi yonse, e kabili mutile, ‘Ulupanga lwa kwa Yehova f no lwa kwa Gideone!’” 19 Gideone asukile afika na baume umwanda umo (100) abali nankwe, ku mpela ya nkambi pa kutendeka kwa bulinde bwa pa kati ka bushiku.1 g E lyo fye bapwishishe ukubika abalinshi pa fifulo fyabo. Kabili balishishe amapenga h no kutobaula imitondo ikalamba iya menshi iyali mu minwe yabo. i 20 Kabili amabumba yatatu yalishishe amapenga j no kutobaula imitondo ikalamba no kwikata ifyenge ku maboko yabo aya ku kuso na ya ku kulyo baikatileko amapenga pa kuti bayalishe, e lyo balapunda abati: “Ulupanga lwa kwa Yehova k no lwa kwa Gideone!” 21 Ili lyonse baiminine umo umo pa cifulo cakwe ukushinguluka inkambi yonse, kabili bonse abali mu nkambi balibutwike no kutendeka ukupunda no kufulumuka. l 22 Kabili aba myanda Aba 7:191 Ubu “bulinde bwa pa kati ka bushiku” bwaletendeka pa 10 koloko ya bushiku no kupwa pa 2 koloko ya bushiku.

Abena Midiani babafulumuna ICIPA. 7 a Ukt 40:8 Aba 7:11 b Ukf 4:31 2Im 20:18 Am 95:6 c Aba 4:14 d Aba 7:8 Amp 20:18 e Aba 7:20 f 1Sa 17:47 2Im 20:17 g Am 63:6 Lk 12:38 h Aba 7:8 i Aba 7:16 j Yos 6:4 Aba 7:18 k Ukf 14:13 2Im 20:17 l Ukf 14:25 Amg 28:7 2Is 7:7



















Ku Kulyo a Yos 7:4 Aba 7:6 b Yos 6:6 Aba 7:8 Aba 7:16 c 1Sa 14:20 2Im 20:23 Es 19:2 Ek 38:21 Sek 14:13 d 1Is 4:12 1Is 19:16 e Yos 19:32 Aba 6:35 f Yos 19:24 g Yos 17:1 h 1Sa 14:22 i Aba 3:27 j Aba 3:28 k Aba 8:3 Am 83:11 l Es 10:26 m Aba 8:4 n 1Sa 17:54



















ICIPA. 8 o Aba 7:2 Amp 8:13 Amp 16:18 p Aba 12:1 2Sa 19:41 2Im 25:10 q Amp 15:28 Flp 2:3 2Ti 2:24 r Aba 7:25 Amp 11:2 s Aba 6:11 Aba 6:34 t Aba 7:25 Am 83:11

334

itatu (300) a bakonkenyepo ukulisha amapenga, b na Yehova alengele ulupanga lwa muntu umo umo ukukoma umunankwe mu nkambi yonse; c kabili abali mu nkambi balifulumwike ukufika na ku Bete-shita, ukuya ku Serera, ukufika fye na ku nse ya Abele-mehola d iyali lwa ku Tabati. 23 Nomba abaume ba mu Israele bena balilonganikwe pamo, aba mu mukowa wa kwa Naftali e no wa kwa Ashere f e lyo na bonse aba mu mukowa wa kwa Manase, g kabili bakonkele h abena Midiani. 24 Kabili Gideone atumine inkombe mu calo ca mpili conse ica kwa Efraimu, i ati: “Kabiyeni, kakumanyeni abena Midiani no kubacilikila pa mumana ukufika fye na ku Bete-bara na ku Yordani.” Awe abaume bonse aba muli Efraimu balilongene, kabili babapokolwele ne mimana j ukufika na ku Bete-bara na ku Yordani. 25 Kabili baikete na bacilolo babili aba ku Midiani, e kuti, Orebu na Seebu; k kabili baipaile Orebu pa cilibwe ca Orebu, l kabili baipaile Seebu apo balekamina imyangashi pa Seebu. Kabili bakonkenyepo ukukonka abena Midiani, m kabili baletele umutwe wa kwa Orebu no wa kwa Seebu kuli Gideone mu citungu ca Yordani. n abaume abena Efrai8 Kabili mu bamwebele abati: “Cinshi watucitila ifi, ukwabula ukutwitako ilyo waile ku kulwisha abena Midiani?” o Kabili baeseshe nga nshi ukuti batendeke ukuumana nankwe. p 2 Asukile abasuka ati: “Nga kanshi cinshi nacita icacila pa co imwe mwacita? q Bushe imyangashi abena Efraimu r basotele tayacila imyangashi abena Abiesere balonganike? s 3 Ni mu minwe yenu e mo Lesa apeele bacilolo ba kwa Midiani, Orebu na Seebu, t kabili cinshi nacita icacila

335

Seba na Salimuna bacimfiwa

pa co imwe mwacita?” Awe ilyo asosele aya mashiwi, e lyo imitima yabo yaikele. a 4 Gideone asukile afika ku mumana wa Yordani no kwabuka pamo na bantu imyanda itatu (300) abo ali na bo, ninshi nabanaka lelo baletwalilila ukubakonka. 5 E lyo atile ku bena Sukote: b “Shi peeleni abantu abo ndi na bo umukate, c pantu nabanaka kabili ndekonka Seba d na Salimuna, e imfumu sha ku Midiani.” 6 Nomba bacilolo ba bena Sukote batile: “Bushe nawikata kale Seba na Salimuna mu minwe yobe pa kuti abashilika bobe tubapeele umukate?” f 7 E lyo Gideone atile: “E mulandu wine ilyo Yehova akapeela Seba na Salimuna mu minwe yandi, nkamufopawila ku myunga ya mu matololo na kuli ficilasa.” g 8 Awe atwalilile ukwenda ukufuma palya ukuya ku Penuele h no kuyalomba fimo fine, lelo abena Penuele na bo bamwaswike filya fine abena Sukote bamwaswike. 9 E ico aebele na baume ba ku Penuele ati: “Nga nabwela umutende, nkesabongolola ulu lupungu.” i 10 Nomba Seba na Salimuna j bali mu Karkore, pamo na bashilika babo, nalimo amakana ikumi na makana yasano (15,000) bonse abasheleko ku bashilika ba bena Kabanga; k kabili abafwile kale bali abashilika amakana umwanda umo na makana amakumi yabili (120,000) abaishibe ukulwa no lupanga. l 11 Kabili Gideone aleya fye mu nshila ya baleikala mu matenti ku kabanga ka Noba na Yogebea m no kutendeka ukukoma abashilika ninshi bena tabebukile. n 12 Ilyo Seba na Salimuna bafulumwike, ilyo line fye alibakonkele no kwikata imfumu shibili isha ku Midiani, e kuti Seba na Salimuna; o kabili alengele ibumba lya bashilika lyonse ukututuma.

ICIPA. 8 a Amp 14:29 Amp 15:1 Amp 25:15 Lkm 10:4 Ga 5:23 b Ukt 33:17 Yos 13:27 Am 108:7 c 1Sa 25:8 2Sa 17:28 d Aba 8:21 e Am 83:11 f Amg 23:4 Aba 5:23 1Sa 25:10 1Sa 25:11 Amp 3:27 Yak 2:16 g Aba 8:16 Ga 6:7 h Ukt 32:31 1Is 12:25 i Aba 8:17 j Aba 8:5 Am 83:11 k Aba 7:12 He 11:34 l Amg 28:7 m Imp 32:35 n Aba 18:27 Amp 20:18 o Am 83:11



















Ku Kulyo a Aba 8:5 b Aba 1:24 1Sa 30:15 c Aba 8:6 d Aba 8:6 Amp 3:27 e Aba 8:7 Amp 10:13 Amp 19:29 f Aba 8:9 g Ukt 32:31 Aba 8:8 1Is 12:25 h Am 83:11 i Am 89:12 j Ukt 9:6 Imp 35:19 k 1Sa 17:33 l Aba 6:12 m 1Sa 15:33 Am 83:11 n Amg 17:14 Aba 9:8 1Sa 8:6 1Sa 12:12 Ho 13:10 o Aba 6:14

ABAPINGUSHI 8:4-23 13 Kabili Gideone umwana wa kwa Yoashi atendeke ukubweluluka ukufuma ku nkondo mu mupata uwaya ku Herese. 14 Mu nshila aikete umulumendo umwina Sukote a no kumwipusha. b Awe na o amulembeele amashina ya bacilolo c ba mu Sukote ne ntungulushi sha uko, abaume amakumi cinelubali na cinelubali (77). 15 E lyo aile ku bena Sukote no kutila: “Moneni Seba na Salimuna abo mwalentumfishapo, amuti: ‘Bushe nawikata kale Seba na Salimuna mu minwe yobe pa kuti abantu bobe abanakile tubapeele umukate?’” d 16 E lyo asendele abakalamba ba mu musumba ne myunga ya mu matololo na ficilasa, kabili afopawilileko abena Sukote. e 17 Kabili abongolwele f ulupungu lwa ku Penuele, g kabili aipeye abaume ba muli uyu musumba. 18 Nomba atile kuli Seba na Salimuna: h “Bushe bantu ba musango nshi mwaipeye mu Tabore?” i Na bo batile: “Ifyo ulemoneka, e fyo na bo balemoneka, bonse balemoneka nga bana ba mfumu.” 19 E lyo atile: “Ni bamunyinane, abana ba kwa mayo. Na pali Yehova, nga tamwabepeye, na ine nga nshimwipeye.” j 20 E lyo atile kuli Yetere ibeli lyakwe: “Ima, bepaye.” Awe umulumendo tasomwene ulupanga lwakwe, aletiina, pantu ali mwaice. k 21 E ico Seba na Salimuna batile: “Nga uli mwaume, ima we mwine no kutwipaya.” l Awe Gideone aliimine no kwipaya m Seba na Salimuna no kubuula utubekobeko utwakobekwe mu mikoshi ya ngamila shabo. 22 E lyo abena Israele batile kuli Gideone: “Ututeke, n iwe no mwana obe no mwishikulu obe, pantu nautupususha mu kuboko kwa bena Midiani.” o 23 Lelo Gideone abebele

ABAPINGUSHI 8:24–9:5 ati: “Ine nshakamuteke, nangu mwana wandi. a Yehova e ukamuteka.” b 24 Kabili Gideone akonkenyepo ukubeba ati: “Lekeni imulombeko icintu cimo: Bonse mpeeleni utumipeto twa ku myona c utuli mu fyo mwapokolwele.” (Pantu bakwete utumipeto twa ku myona utwa golde, ico bali bena Ishmaele.) d 25 Na bo batile: “Twalakupeela.” Awe bayanshile insalu no kupoosapo bonse utumipeto twa ku myona utwa mu fyo bapokolwele. 26 Kabili utumipeto twa ku myona utwa golde uto alombele twafinine amashekele ya golde ikana limo ne myanda cinelubali (1,700), pamo no tubekobeko e na masikiyo ne fya kufwala fya nsalu yakashikila f ifyo imfumu sha ku Midiani shalefwala pamo no tuminyololo utwali mu mikoshi ya ngamila. g 27 Kabili Gideone apangiilemo efode h no kumubika mu musumba wakwe, mu Ofra; i kabili abena Israele bonse batendeke ukupepa1 uyu efode, j ica kuti cali citeyo kuli Gideone na ba mu ng’anda yakwe. k 28 E fyo abena Midiani l babacimfishe ku bana ba kwa Israele, kabili tababwekeshepo ukwimya imitwe nakalya; kabili icalo cali tondolo pa myaka amakumi yane (40) mu nshiku isha kwa Gideone. m 29 Kabili Yerubaali n mwana Yoashi aliile no kukonkanyapo ukwikala mu ng’anda yakwe. 30 Kabili Gideone akwete abana baume amakumi cinelubali (70), o pantu aupile abanakashi abengi. 31 Na kanakashi wakwe uwali mu Shekemu amufyalile umwana mwaume. E ico amwinike ati Abimeleke. p 32 Umuye nshiku GideoAba 8:271 Mu ciHebere paba ati, “batendeke ukucita ubucende.”

Gideone afwa; ukupepa Baali ICIPA. 8 a 2Sa 22:26 Amp 2:8 b Ukf 15:18 1Sa 10:19 Am 10:16 Am 29:10 Am 146:10 Es 33:22 Es 43:15 Da 4:3 c Ukt 24:22 d Ukt 16:11 Ukt 25:13 Ukt 28:9 Ukt 37:28 e Aba 8:21 Es 3:18 f Est 8:15 Ye 10:9 Ek 27:7 g Aba 8:21 h Ukf 28:6 Aba 17:5 Aba 18:14 i Aba 6:11 j Ukf 23:33 Aba 2:17 Am 106:39 Ho 4:12 k Aba 8:33 l Aba 6:1 Am 83:9 m Le 26:6 Aba 3:11 Aba 5:31 n Aba 6:32 1Sa 12:11 o Aba 9:2 p Aba 9:1 2Sa 11:21



















Ku Kulyo a Aba 6:11 Aba 6:24 b Aba 2:17 Aba 2:19 Aba 10:6 c Aba 9:4 d Aba 3:7 Am 106:36 e Am 106:43 f Ukt 40:23 Amp 3:27 g Aba 9:16 Lkm 9:15 2Ti 3:2



















ICIPA. 9 h Aba 8:31 2Sa 11:21 i Ukt 12:6 Ukt 33:18 Ukt 34:27 1Is 12:1 Imi 7:16 j Aba 8:30 k Ukt 29:14 1Im 11:1 l 2Sa 15:6 m Aba 8:31 n Aba 8:33 Aba 9:46 o 2Im 13:7 Imi 17:5 p Aba 6:11 Aba 8:27

336

ne mwana Yoashi alifwile pa mushinku uukalamba nga nshi no kushiikwa mu nshiishi ya kwa Yoashi wishi mu Ofra, umusumba wa bena Abiesere. a 33 Nomba ilyo fye Gideone afwile abana ba kwa Israele na kabili batendeke ukupepa1 baBaali, b ica kuti babikile Baali-beriti ukuba lesa wabo. c 34 Awe abana ba kwa Israele tabaibukishe Yehova Lesa wabo, d uwabapokolwele mu minwe ya balwani babo bonse ababashingulwike; e 35 kabili tabali ne cikuuku f ku ba mu ng’anda ya kwa Yerubaali, e kuti Gideone, pa fisuma fyonse ifyo acitile ku bena Israele. g h

nshiku Abimeleke 9 Umuye mwana Yerubaali aile ku

Shekemu i kuli banalume no kutendeka ukulanda na bo pamo na ba mu lupwa lonse ulwa kwa wishi wa kwa nyina, ati: 2 “Shi soseni ku bekashi bonse aba mu Shekemu, amuti, ‘Cinshi cingamuwamina, abaume amakumi cinelubali (70), j abana bonse aba kwa Yerubaali, ukumuteka nelyo umwaume umo ukumuteka? Kabili mwibukishe no kuti ndi fupa lyenu kabili umunofu wenu.’” k 3 E ico banalume batendeke ukulanda aya mashiwi yonse pali ena ku bekashi bonse aba mu Shekemu ica kuti imitima yabo yali pali Abimeleke, l pantu batile: “Ni munyinefwe.” m 4 Kabili bamupeele indalama sha silfere amakumi cinelubali (70) isho bafumishe mu ng’anda ya kwa Baali-beriti, n kabili Abimeleke ashibomfeshe ku kulipila abaume abashakwata ifya kucita kabili ifinangwa, o pa kuti bamushindike. 5 E lyo aile ku ng’anda ya kwa wishi ku Ofra p no kwipaya bamunyina Aba 8:331 Moneni futunoti pa cikomo 27 pe shiwi lya kuti “ukupepa.”

337

Umulumbe wa kwa Yotamu

bonse, a abana ba kwa Yerubaali, abaume amakumi cinelubali (70), pa libwe limo line, lelo Yotamu umwana munono uwa kwa Yerubaali alishele, pantu alibeleme. 6 Awe abekashi bonse aba mu Shekemu na bonse aba mu ng’anda ya kwa Milo b balongene pamo kabili bailebika Abimeleke pa bufumu, c mupepi no muti uukalamba, d lwa mupepi no luceshi ulwali mu Shekemu. e 7 Ilyo bashimikile Yotamu, ilyo line fye aileiminina pa muulu wa Lupili lwa Gerisimu f no kusansula ishiwi lyakwe no kubilikisha kuli bena, ati: “Ng’umfweni, mwe bekashi ba mu Shekemu, kabili lekeni Lesa omfwe kuli imwe: 8 “Kale imiti yaile ku kusuba imfumu ya kuiteka. E ico yatile ku muolife, g ‘Ube imfumu yesu.’ h 9 Lelo umuolife watile ku miti, ‘Bushe ndeke amafuta yandi ayasuma ayo bacindikilako i Lesa na bantu, no kuya mu kupungila pa miti imbi?’ j 10 E lyo imiti yatile ku mukunyu, k ‘Isa, ube imfumu yesu.’ 11 Lelo umukunyu waebele imiti auti, ‘Bushe ndeke ukulowa nalowa ne fisabo fyandi ifisuma, no kuya mu kupungila pa miti imbi?’ l 12 E lyo imiti yatile ku mwangashi, ‘Isa, niwe ube imfumu yesu.’ 13 Umwangashi na o watile ku miti, ‘Bushe ndeke umwangashi wandi uupya uulenga Lesa na bantu ukusekelela, m no kuya mu kupungila pa miti?’ 14 Na pa kulekelesha imiti yonse yatile kuli kalanangwa, n ‘Isa, niwe ube imfumu yesu.’ 15 E lyo kalanangwa na o atile ku miti, ‘Nga cishinka mulensuba ukuba imfumu yenu, iseni, ubeni mu cintelelwe candi. o Lelo nga te ifyo, lekeni umulilo p ufume muli kalanangwa no koca imikedari q ya mu Lebanone.’ r

ICIPA. 9 a 2Is 11:1 2Im 21:4 b Aba 9:20 c Amg 17:14 Aba 8:22 1Sa 8:7 d Ukt 35:4 Yos 24:26 e Aba 9:1 f Amg 11:29 Yos 8:33 Yh 4:20 g Ho 14:6 h Aba 8:22 i Ukf 29:2 Le 2:1 j Amp 29:23 Mt 23:12 Ro 12:16 k Yoe 2:22 l Amp 16:19 m Am 104:15 Amp 31:6 Lkm 2:3 Lkm 10:19 n Aba 9:6 2Is 14:9 Am 58:9 Amp 15:25 Amp 16:18 o Aba 9:19 Ga 6:3 p Aba 9:20 Aba 9:45 Aba 9:49 Es 13:11 q 2Is 14:9 Es 2:13 Es 37:24 Ek 31:3 Ams 2:9 Sek 11:2 r Amg 11:24 Yos 1:4



















Ku Kulyo a Amg 17:15 Aba 9:6 Aba 9:15 b Aba 7:9 c Est 4:16 Ro 16:4 d Aba 8:28 Am 83:9 e Aba 9:5 f Aba 8:30 g Aba 8:31 h Aba 9:6 i Amp 10:28 Amp 29:2 j Aba 9:15 k Aba 9:6 Aba 9:45 Aba 9:49 l Am 28:4 m Aba 9:39 Aba 9:53 n Aba 9:5 o Amp 28:2 p 1Sa 16:14 1Is 12:15 q Amp 13:15 Es 33:1 Mt 7:2 Ga 6:7 r Amg 32:35 1Sa 15:33 Est 9:25 s Ukt 9:6 Imp 35:16 Aba 9:5 1Is 2:32 Am 7:16 Mt 23:35

ABAPINGUSHI 9:6-24 16 “Nomba nga ni mu cine na mu cishinka mucitiile ifi kabili emo mubikiile Abimeleke pa bufumu, a kabili nga cisuma mucitile kuli Yerubaali na ku ba mu ng’anda yakwe, kabili nga mucitile kuli ena iciyene imilimo ya minwe yakwe, 17 ilyo tata alemulwila b no kubika umweo c wakwe mu busanso ku kumulubula mu minwe ya bena Midiani; d 18 nomba imwe, mwaimina aba mu ng’anda ya kwa tata lelo pa kuti mwipaye abana bakwe abaume, e abantu amakumi cinelubali (70), f pa libwe limo line, kabili mwabika Abimeleke, umwana wa mubomfi wakwe umwanakashi, g ukuba imfumu h pa bekashi bonse aba mu Shekemu pantu fye ni munyinenwe; 19 kwena, nga ni mu cine na mu cishinka mucitile ifi kuli Yerubaali na ku ba mu ng’anda yakwe, sekeleleni pali Abimeleke kabili lekeni na o asekelele pali imwe. i 20 Lelo nga te ifyo, lekeni umulilo j ufume kuli Abimeleke no koca abekashi ba mu Shekemu na ba mu ng’anda ya kwa Milo, k kabili lekeni umulilo l ufume mu bekashi ba mu Shekemu na ba mu ng’anda ya kwa Milo no koca Abimeleke.” m 21 Kabili Yotamu n alifulumwike no kubutukila ku Beere, kabili atendeke ukwikala kulya pa mulandu wa kwa Abimeleke munyina. 22 Kabili Abimeleke aipeele bucilolo pa bena Israele pa myaka itatu. o 23 Kabili Lesa alekele umupashi p ubi ukuba pali Abimeleke na pa bekashi ba mu Shekemu, kabili abekashi ba mu Shekemu babepele q Abimeleke, 24 pa kuti ifibi ifyacitilwe ku bana ba kwa Yerubaali amakumi cinelubali (70) fise r pali bena no kuti abike umulopa wabo pali Abimeleke munyinabo pantu alibepeye, s na pa bekashi ba mu Shekemu pantu bakoseshe

ABAPINGUSHI 9:25-43 amaboko yakwe a pa kuti epaye bamunyina. 25 E ico abekashi ba mu Shekemu basontele abaume ba kumubelamina pa muulu wa mpili, kabili baleibila onse uwapita apo bali mu musebo. Awe abantu basukile baeba Abimeleke. 26 E lyo Gaali b umwana wa kwa Ebede na bamunyina baileingila mu Shekemu, c na bekashi ba mu Shekemu balimucetekele. d 27 Awe baile mu mabala filya balecita lyonse no kulonganika imyangashi no kuikama no kupanga umutebeto wa kusekelela, e e lyo baingile mu ng’anda ya kwa lesaf wabo no kulya no kunwa g no kutiipwila h Abimeleke. 28 E lyo Gaali umwana wa kwa Ebede atile: “Nani Abimeleke, i kabili nani Shekemu uwa kuti tumubombele? Bushe te mwana Yerubaali, j kabili bushe Sebuli k te mulashi wakwe? Lelo imwe bonse, bombeleni abaume ba kwa Hamore, l wishi Shekemu, nga cinshi ico ifwe tulebombela ena? 29 Kabili aba bantu ababa fye mu minwe yandi! m Ninshi kuti nafumyapo Abimeleke.” Kabili akonkenyepo ukusosa kuli Abimeleke ati: “Fusha abashilika bobe no kufumina pa nse pamo nabo no kulwa na ine.” n 30 Awe Sebuli cilolo wa musumba aumfwile amashiwi ya kwa Gaali mwana Ebede. o Awe akalipe nga nshi. 31 E ico atumine inkombe shakwe mu bucenjeshi kuli Abimeleke, ati: “Moneni! Gaali mwana Ebede na bamunyina nomba baleisa ku Shekemu, p kabili balelonganika abantu ba mu musumba pa kuti bamulwishe. 32 Nomba mwime ubushiku, q imwe na bantu abali na imwe, no kuyabelama r mu mpanga. 33 Kabili ulucelo ilyo fye akasuba katula mukacelele, no kusansa umusumba; ka-

Gaali alwisha Abimeleke ICIPA. 9 a Ukf 23:7 Aba 9:3 b Aba 9:28 Aba 9:41 c Ukt 33:18 Ukt 35:4 Yos 21:21 Yos 24:1 Aba 9:1 d Am 146:3 e Es 16:10 Ye 25:30 Ye 48:33 f Aba 8:33 Aba 9:4 Aba 9:46 g Ukf 32:6 Da 5:4 Ams 2:8 h 1Sa 17:43 2Sa 16:5 Am 4:4 Am 39:1 i 1Sa 25:10 2Sa 20:1 1Is 12:16 j Aba 6:32 1Sa 12:11 k Aba 9:41 l Ukt 34:2 m 2Sa 15:4 Am 10:3 Ro 1:30 n Amp 30:33 o Aba 9:26 p Yos 21:21 Yos 24:1 Aba 8:31 q Yb 24:14 r Yos 8:4



















Ku Kulyo a Aba 9:26 b Aba 9:32 c Am 94:4 Amp 21:24 Yak 3:5 d Aba 9:28 e Aba 9:29 f Aba 9:30 g Aba 9:26 h Ukt 35:4 Yos 21:21 Yos 24:1 i Aba 8:31 Aba 9:1 Aba 9:6 j Amp 20:18

338

bili ilyo ena na bantu abali nankwe balefuma ku kumulwisha, mukamucite fyonse ifyo ukuboko kwenu kwingacita.” 34 Awe Abimeleke na bantu bonse abali nankwe baimine ubushiku, no kuyabelamina Shekemu mu mabumba yane. 35 Pa numa ya ifyo Gaali a mwana Ebede alifumine no kwiminina pa mwinshi wa mpongolo ya musumba. E lyo Abimeleke na bantu abali nankwe baimine ukufuma pa cifulo apo babeleme. 36 Ilyo fye Gaali amwene abantu, asosele kuli Sebuli ati: “Mona! Abantu baletentemuka ukufuma pa muulu wa mpili.” Lelo Sebuli amwebele ati: “Finshingwa fya mpili e fyo ulemona kwati bantu.” b 37 Inshita imbi Gaali asosele na kabili ati: “Mona! Abantu baleisa ukufuma pa kati ka mpanga, kabili ibumba limo lileisa mu nshila ya muti ukalamba uwa Meonenimu.” 38 E lyo Sebuli amwebele ati: “Bushe te iwe wasosele c ati ‘Nani Abimeleke uwa kuti tumubombele?’ d Bushe aba te bantu abo wakeene? e Ale kabiye nomba no kubalwisha.” 39 Awe Gaali atangilile abekashi ba mu Shekemu no kulwisha Abimeleke. 40 Kabili Abimeleke alimukonkele, na o alifulumwike; kabili baipeye abengi ica kuti ifitumbi fyabo fyafikile na ku mpongolo. 41 Kabili Abimeleke atwalilile ukulaikala mu Aruma, na Sebuli f atamfishe Gaali g na bamunyina ukuti beikala mu Shekemu. h 42 Nomba ubushiku bwakonkelepo abantu batendeke ukuya mu mpanga. E ico baebele Abimeleke. i 43 Na o abuulile abantu no kubaakanya mu mabumba yatatu j no kubelama mu mpanga. E lyo aloleshe, awe abantu balefuma mu musumba. Awe alibemiine no kuba-

339

Umwanakashi acena Abimeleke

sansa. 44 Kabili Abimeleke na mabumba yakwe balibutwike pa kuti beminine pa mpongolo ya musumba, ninshi amabumba yabili yalesansa bonse abali mu mpanga, kabili balibepeye. a 45 Kabili Abimeleke alwile no musumba akasuba konse no kupoka umusumba; kabili aipeye abantu abalimo, b e lyo abongolwele c umusumba no kusansapo umucele. d 46 Ilyo abekashi bonse aba mu lupungu lwa Shekemu baumfwile, ilyo line fye baile mu muputule wa pa nshi ya ng’anda ya kwa Elberiti. e 47 Kabili bashimikile Abimeleke ukuti abekashi bonse aba mu lupungu lwa Shekemu balongene pamo. 48 E lyo Abimeleke aninine Ulupili lwa Salmone, f pamo na bonse abali nankwe. Abimeleke nomba abuulile isembe no kutema umusambo ku muti no kuwimya no kuubika pa kubeya kwakwe no kutila ku bantu abali nankwe: “Ifyo mwamona nacita, angufyanyeni, na imwe citeni cimo cine!” g 49 E ico abantu bonse na bo batemene cila muntu umusambo no kukonka Abimeleke. Kabili baituulike pa muputule wa pa nshi, kabili pa muulu wabo bakoseshe umulilo pa muputule wa pa nshi, ica kuti abantu bonse abali mu lupungu lwa Shekemu na bo balifwile, nalimo abaume na banakashi ikana limo (1,000). h 50 E lyo Abimeleke aile ku Tebese i no kupanga inkambi ku Tebese no kupoka uyu musumba. 51 Apo mwali ulupungu lwakosa mu musumba, e mo bonse abaume na banakashi na bekashi bonse aba mu musumba balefulumukila, e lyo baisele ifiibi no kunina pa mutenge wa lupungu. 52 Awe Abimeleke aile ku lupungu no kutendeka ukululwisha, kabili apaleme ku mwinshi wa lupungu pa

ICIPA. 9 a Aba 9:15 b Aba 9:20 c 1Is 12:25 d Amg 29:23 Yb 39:6 Am 107:34 Ye 17:6 e Aba 8:33 Aba 9:4 Aba 9:27 f Am 68:14 g Aba 7:17 h Aba 9:15 Aba 9:20 i 2Sa 11:21



















Ku Kulyo a Aba 9:48 Aba 9:49 b Aba 4:9 Aba 5:26 2Sa 11:21 2Sa 20:22 Yb 31:3 c 1Sa 31:4 d Am 37:2 e Ukt 9:6 Aba 9:5 Aba 9:24 1Sa 25:39 Am 58:10 Am 94:23 Amp 5:22 Ga 6:7 f Aba 9:20 g Aba 9:7 h Aba 6:32 Aba 7:1 Aba 8:35 i Aba 9:45



















ICIPA. 10 j Aba 2:16 k Yos 17:15 l Ukt 31:48 Imp 32:29 m Aba 5:10 Aba 12:14 n Amg 3:14 o Amg 28:15 Aba 2:11 Aba 2:19 Aba 4:1 Aba 6:1 Neh 9:28

ABAPINGUSHI 9:44–10:6 kuti aloce no mulilo. a 53 Kabili umwanakashi umo asukwise umwana wa mpelo pa mutwe wa kwa Abimeleke no kutoba icipanga cakwe. b 54 E ico bwangu bwangu aitile umubomfi uwasendele ifyanso fyakwe no kutila kuli ena: “Somona ulupanga lobe no kunjipaya, c pantu ndetiina epali abantu balasosa pali ine abati, ‘Mwanakashi amwipeye.’” Ilyo line fye umubomfi wakwe alimulashile ulupanga, na o alifwile. d 55 Ilyo abaume ba mu Israele bamwene ukuti Abimeleke nafwa, cila muntu aile ku mwakwe. 56 E fyo Lesa alengele ububi bwa kwa Abimeleke ubo acitile kuli wishi pa kwipaya bamunyina amakumi cinelubali (70) ukumubwelela. e 57 No bubi bonse ubwa baume ba mu Shekemu Lesa alengele bubwelele pa mitwe yabo, pa kuti icitiipu f ca kwa Yotamu g mwana Yerubaali h cibeshile. i

10 Nomba afwile

ilyo Abimeleke kwaishile Tola mwana Pua, mwana Dodo, umwina Isakari, ku kupususha Israele, j kabili aleikala mu Shamiri mu calo ca mpili ica kwa Efraimu. k 2 Awe apingwile Israele pa myaka amakumi yabili na itatu (23), e lyo afwile no kushiikwa mu Shamiri. 3 Ilyo afwile kwaishile Yairi umwina Gileadi, l kabili na o apingwile Israele imyaka amakumi yabili na ibili (22). 4 Kabili akwete abana baume amakumi yatatu (30) abale-endela pa mpunda shikalamba amakumi yatatu, m kabili bakwete imisumba amakumi yatatu. Iyi misumba baita ati Habote-yairi n ukufika na lelo; yaba mu calo ca Gileadi. 5 E lyo Yairi afwile kabili bamushiikile ku Kamone. 6 Awe abana ba kwa Israele na kabili bacitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, o kabili

ABAPINGUSHI 10:7–11:6 batendeke ukubombela baBaali a na baAstarte b na balesa ba ku Siria c na balesa ba ku Sidone d na balesa ba kwa Moabu e na balesa ba bana ba kwa Amone f na balesa ba baPelishiti. g E fyo basangukile Yehova no kuleka ukumubombela. h 7 E lyo Yehova akalipile nga nshi abena Israele, i ica kuti abapeele1 j mu minwe ya baPelishiti k na mu minwe ya bana ba kwa Amone. l 8 E ico bafwantawile no kucusha nga nshi abana ba kwa Israele muli ulya mwaka—pa myaka ikumi na cinekonsekonse (18) abana ba Israele bonse abali kwi shilya lya Yordani mu calo ca bena Amore icali mu Gileadi. 9 Kabili abana ba kwa Amone baleabuka Yordani pa kuti bayelwa na Yuda na Benjamini e lyo na ba mu ng’anda ya kwa Efraimu; kabili abena Israele baliculile nga nshi. m 10 Na bana ba kwa Israele batendeke ukulilila kuli Yehova, n abati: “Natumubembukila, o pantu natupondokela imwe, mwe Lesa wesu, no kulabombela baBaali.” p 11 E lyo Yehova atile ku bana ba kwa Israele: “Bushe te ku bena Egupti q na ku bena Amore r na ku bana ba kwa Amone s na ku baPelishiti t 12 na ku bena Sidone u na kuli Amaleke v na kuli Midiani w uko namupuswishe mu minwe yabo, ilyo bamucushishe x na imwe mwalilile kuli ine? 13 Lelo imwe, mwalimpondokele y no kutendeka ukubombela balesa bambi. z E co nshakamupusushishe na kabili. a 14 Kabiyeni no kulilila kuli balesa b abo mwasala. c Lekeni bamupusushe mu nshita ya kucula kwenu.” 15 Lelo abana ba kwa Israele batile kuli Yehova: “Natubembuka. d CiteAba 10:71 Moneni futunoti pa Aba 2:14 pe shiwi lya kuti “abapeele.”

Abena Amone bacusha Israele ICIPA. 10 a Aba 3:7 Am 106:36 Am 106:38 b Amg 27:15 Aba 2:13 1Sa 7:3 c Aba 2:12 2Im 28:23 d 1Is 11:33 1Is 16:31 e Imp 25:2 Ru 1:15 2Is 23:13 f 1Is 11:5 g Aba 16:23 1Sa 5:4 2Is 1:2 h Amg 32:18 2Im 15:2 i Le 26:18 Amg 31:17 Aba 2:14 j Amg 28:48 Aba 4:2 Am 44:12 k 1Sa 12:9 l Imp 33:56 Aba 3:13 m Amg 28:25 2Im 15:6 n Amg 4:30 Aba 2:18 Am 106:44 Am 107:13 o 1Sa 12:10 p Aba 2:13 Aba 3:7 q Ukf 14:30 1Sa 12:8 Am 78:51 He 11:29 r Imp 21:25 Am 135:11 s Aba 3:13 t Aba 3:31 u Aba 3:3 Aba 5:19 v Aba 6:3 w Aba 6:1 x Am 106:42 y Amg 32:15 2Im 15:2 z Aba 2:12 a Isb 3:44 Mk 3:4 b Am 115:6 Es 45:20 Es 46:7 c Amg 32:37 1Is 18:27 Ye 2:28 d 1Is 8:46 Ye 3:25



















Ku Kulyo a 1Sa 3:18 1Sa 12:10 2Sa 15:26 b Amg 4:29 Aba 10:8 c Amg 7:26 2Im 7:14 2Im 15:8 2Im 33:15 d Ukf 20:2 Ye 18:8 e Le 26:11 Es 1:14 Es 42:1 f 2Im 33:13 Am 106:44 Es 63:9 Ye 31:20 g Ukt 19:38 Aba 3:13 Aba 10:7

340

ni kuli ifwe ukulingana na conse iciweme mu menso yenu. a Mutulubuleko fye buno bushiku.” b 16 Kabili batendeke ukufumya balesa bambi bambi c mu kati kabo no kubombela Yehova, d ica kuti umweo e wakwe watendeke ukulunguluka pa mulandu wa bwafya bwa bena Israele. f 17 Umuya inshiku abana ba kwa Amone g balongene pamo no kupanga inkambi mu Gileadi. h Awe abana ba kwa Israele na bo balongene pamo no kupanga inkambi mu Mispa. i 18 Kabili abantu na bacilolo ba mu Gileadi batendeke ukulaipushanya abati: “Nani akatutungulula mu kulwisha abana ba kwa Amone? j Lekeni abe intungulushi ya bekashi bonse aba mu Gileadi.” k l

Nomba Yefta umwina Gi11 leadi ali uwa maka kam

bili uwakosa, n kabili ali mwana wa kwa cilende, o e lyo Gileadi e wali wishi wa kwa Yefta. 2 Awe umukashi wa kwa Gileadi alemufyalila abana. Ilyo abana ba mukashi bakulile, batamfishe Yefta no kumweba ati: “Taufwile ukukwata ubupyani mu ng’anda ya kwa shifwe, p pantu uli mwana wa mwanakashi umbi.” 3 E ico Yefta alibutwike pa mulandu wa bamunyina no kuyaikala mu calo ca Tobu. q Kabili abaume abashakwete fya kucita baleileta fye abene kuli Yefta, kabili baleya nankwe mu kusansa. r 4 Nomba ilyo papitile inshita abana ba kwa Amone batendeke ukulwa na Israele. s 5 Nomba ilyo abana ba kwa Amone balelwa na Israele, t abakalamba ba mu Gileadi apo pene baile ku kubuula Yefta ku calo ca Tobu. u 6 E lyo batile kuli Yeh Ukt 31:21; Imp 32:29; i Aba 11:29; j Aba 11:1; k Aba 11:11; Aba 12:7; ICIPA. 11 l 1Sa 12:11; He 11:32; m Aba 12:7; n Aba 6:12; 2Is 5:1; o Yos 2:1; 1Ko 6:11; p Ukt 21:10; Amg 21:15; q Aba 11:5; r 1Sa 22:2; s Aba 10:17; t Aba 10:9; u Aba 11:3.

341

Yefta aba intungulushi

fta: “Isa, ube umukalamba we bumba lyesu ilya bashilika, kabili natulwe na bana ba kwa Amone.” 7 Lelo Yefta atile ku bakalamba a ba mu Gileadi: “Bushe te imwe mwampatile ica kuti mwantamfishe mu ng’anda ya kwa tata? b Nga cinshi mwaishila kuli ine nomba ilyo mwacula?” c 8 E lyo abakalamba ba mu Gileadi batile kuli Yefta: “E mulandu wine nomba twabwelela d kuli iwe, kabili ufwile ukuya na ifwe no kulwa na bana ba kwa Amone, kabili uleba intungulushi yesu fwe bekashi bonse aba mu Gileadi.” e 9 E ico Yefta atile ku bakalamba ba mu Gileadi: “Nga ico mulembwesesha kuyalwa na bana ba kwa Amone, kabili Yehova abapeela f kuli ine, ninshi ine nkaba intungulushi yenu!” 10 Awe abakalamba ba mu Gileadi batile kuli Yefta: “Yehova nabe nte pali ifwe g nga ca kuti ifyo tukacita tafyakabe ukulingana ne fyo wasosa.” h 11 E lyo Yefta aile na bakalamba ba mu Gileadi na bantu bamulengele ukuba intungulushi yabo kabili umukalamba wa bashilika. i Na Yefta alandile amashiwi yakwe yonse pa cinso ca kwa Yehova j mu Mispa. k 12 E lyo Yefta atumine inkombe ku mfumu ya bana ba kwa Amone, l ati: “Cinshi waishila kuli ine m ku kulwa na ine mu calo candi?” 13 E ico imfumu ya bana ba kwa Amone yatile ku nkombe sha kwa Yefta: “Ni pa mulandu wa kuti abena Israele bapokele impanga yandi ilyo bafumine mu Egupti, n ukufuma pa Arnone o ukufika na ku Yaboke kabili ukufika na ku Yordani. p Kabili nomba ibwesheni mu mutende.” 14 Lelo Yefta na kabili atumine inkombe ku mfumu ya bana ba kwa Amone 15 no kuyeba ati: “Ifi e fyo Yefta alanda, ‘Israele tapokele impanga ya kwa

ICIPA. 11 a Yos 20:4 Aba 8:14 b Ukt 26:27 Amg 21:17 Aba 11:2 c Amp 17:17 d Lk 17:4 e Aba 10:18 f Amg 7:23 Am 44:3 Amp 3:6 g Ukt 31:50 1Sa 12:5 Ye 42:5 h Ukf 20:7 Le 19:12 i Aba 11:8 j Amg 6:13 k Aba 10:17 Aba 11:34 l Ukt 19:38 Aba 10:17 m Yos 22:24 2Sa 16:10 n Imp 21:24 Amp 19:5 o Imp 21:26 p Amg 3:16 Amg 3:17



















Ku Kulyo a Ukt 19:37 Amg 2:9 b Amg 2:19 Amg 2:37 2Im 20:10 c Imp 14:25 Amg 1:40 d Ukt 16:14 Imp 20:1 e Ukt 36:1 Imp 20:14 Amg 2:4 f Ukt 19:37 Amg 2:9 g Imp 20:22 h Imp 21:4 i Imp 21:11 j Imp 21:13 k Imp 22:36 l Imp 21:21 Amg 2:26 Yos 13:10 m Imp 21:22 Amg 2:27 n Amg 2:32 o Imp 21:23 p Imp 21:24 Amg 2:33 Yos 13:15 Yos 13:21 Am 135:11 q Amg 2:36 Yos 12:2 r Imp 21:26 Neh 9:22 s Imp 21:29 1Is 11:7 Ye 48:7

ABAPINGUSHI 11:7-24 Moabu a ne mpanga ya bana ba kwa Amone. b 16 Pantu ilyo abena Israele bafumine mu Egupti baendele mu matololo ukufika na kuli Bemba Wakashika c no kwisa ku Kadeshe. d 17 E lyo Israele atumine inkombe ku mfumu ya ku Edomu, e ati: “Leka mpiteko mu calo cobe,” ne mfumu ya ku Edomu yalikene. Kabili na ku mfumu ya Moabu f na ko balitumineko, lelo tayalefwaya. Kabili abena Israele baleikala mu Kadeshe. g 18 Ilyo baendele mu matololo, bashokele icalo ca Edomu h ne calo ca Moabu, ica kuti baile ku kabanga ka calo ca Moabu i no kukuula inkambi mu citungu ca Arnone; kabili tabaingile mu calo ca kwa Moabu, j pantu Arnone wali e mupaka wa kwa Moabu. k 19 “‘E lyo Israele atumine inkombe kuli Sihone imfumu ya bena Amore, imfumu ya ku Heshebone, l kabili abena Israele bayebele ati: “Leka tupiteko mu calo cobe, pa kuti tuye ku mwesu.” m 20 Kabili Sihone aletwishika ico abena Israele balefwaila ukupita mu calo cakwe, e ico Sihone alonganike abantu bakwe bonse no kuyakuula inkambi mu Yahasi n no kulwa na bena Israele. o 21 E lyo Yehova Lesa wa kwa Israele apeele Sihone na bantu bakwe bonse mu minwe ya kwa Israele, ica kuti balibacimfishe kabili Israele apokele icalo conse ica bena Amore abaikele muli cilya calo. p 22 E fyo bapokele impanga yonse iya bena Amore ukufuma pa Arnone ukufika na ku Yaboke no kufuma ku matololo ukufika fye na ku Yordani. q 23 “‘Nomba Yehova Lesa wa bena Israele e watamfishe abena Amore ku ntanshi ya bantu bakwe abena Israele, r kabili imwe mulefwaya ukubatamfya. 24 Bushe te onse uo Kemoshe s lesa obe akulenga ukucimfya e

ABAPINGUSHI 11:25–12:1 o ucimfya? Kabili onse uo Yehova Lesa wesu acimfya e o tukacimfya. a 25 Kabili nomba bushe wacila Balaki mwana Sipore, imfumu ya ku Moabu? b Bushe alibalile acita ifikansa ku bena Israele, nelyo bushe alilwile na bo? 26 Ilyo abena Israele baleikala mu Heshebone ne mishi ya uko c na mu Aroere d ne mishi ya uko na mu misumba yonse iyaba mu lulamba lwa Arnone pa myaka imyanda itatu (300), cinshi ushaipokele iyi nshita yonse? e 27 Lelo ine, nshabembuka kuli iwe, nomba iwe ulendufyanya pa kulwa na ine. Leka Yehova Umupingushi f apingule lelo pa bana ba kwa Israele na pa bana ba kwa Amone.’” 28 Awe imfumu ya bana ba kwa Amone yalikene ukumfwa ku mashiwi ya kwa Yefta ayo aitumiine. g 29 Nomba umupashi wa kwa Yehova waishile pali Yefta, h kabili apitile mu Gileadi na mu Manase no kupita mu Mispe wa mu Gileadi, kabili ukufuma mu Mispe wa mu Gileadi i aile ku bana ba kwa Amone. 30 E lyo Yefta alapile umulapo j kuli Yehova no kutila: “Ukupeela nga mwapeela abana ba kwa Amone mu minwe yandi, 31 ninshi uukafuma pa mwinshi wa ng’anda yandi no kunsengela ilyo nabwela umutende k ukufuma mu kulwa na bana ba kwa Amone, akaba uwa kwa Yehova, l kabili nkamupeela ngo mutuulo wa koca.” m 32 E ico Yefta aile ku bana ba kwa Amone pa kuti alwe na bo, na Yehova abapeele mu minwe yakwe. 33 Kabili alibacimfishe ukufuma pa Aroere ukuyafika fye na ku Miniti, n imisumba amakumi yabili (20), no kuyafika ku Abele-keramimu no kwipaya abengi nga nshi. E fyo abana ba kwa Amone bacimfiwe ku bana ba kwa Israele.

Yefta alapa umulapo ICIPA. 11 a Ukf 23:28 Ukf 34:11 Imp 33:53 Amg 7:16 Amg 9:5 Amg 18:12 2Im 20:7 Am 44:2 b Imp 22:2 Amg 23:3 Yos 24:9 c Imp 21:25 Amg 2:24 Amg 3:2 Yos 12:2 Yos 13:10 d Amg 2:36 Amg 3:12 e Imp 21:26 f Ukt 18:25 1Sa 24:15 Es 33:22 g Aba 11:14 h Aba 3:10 Sek 4:6 i Aba 10:17 j Ukt 28:20 Imp 30:2 Amg 23:21 1Sa 1:11 Lkm 5:4 k Ukt 28:21 Yos 10:21 l Aba 13:5 1Sa 1:11 1Sa 1:22 m Amg 18:10 1Sa 1:24 1Sa 1:28 Am 66:13 Ye 7:31 n Ek 27:17



















Ku Kulyo a Aba 10:17 Aba 11:11 b Ukf 15:20 1Sa 18:6 Am 68:25 c Ukt 37:34 d Am 15:4 Am 76:11 Mt 5:33 e Aba 11:30 Aba 11:31 Ef 6:1 Ko 3:20 f Ukt 24:16 Ukt 30:23 Ru 4:14 1Sa 1:6 g 1Sa 1:22 1Sa 1:24 h 1Ko 7:34 1Ko 7:37



















ICIPA. 12 i Aba 8:1 Amp 8:13 Amp 16:18 Yak 3:16

342

34 Yefta asukile afika ku Mispa a ku mwakwe, kabili, moneni! umwana wakwe umwanakashi aleisa ku kumusengela na kaoma ka nyenjele kabili alecinda no kucinda! b Uyu mukashana e mwana fye akwete. Takwete umwana umbi umwaume nelyo umwanakashi. 35 Nomba ilyo amumwene, alepwile ica kufwala c cakwe no kutila: “Yangu, we mwana wandi! Ala wanenga ubulanda, kanshi ni we nalecusha. Nomba ine nalilaya kuli Yehova, kabili te kuti ngalule.” d 36 Lelo amwebele ati: “Tata, nga mwalilaya kuli Yehova, citeni kuli ine ukulingana ne fyo mwalandile, e apo Yehova namulandwilako abalwani benu, abana ba kwa Amone.” 37 Kabili atile kuli wishi: “Lekeni ici cicitwe kuli ine: Ndekeni mbe neka pa myeshi ibili, kabili ndekeni ndeya, kabili nkaya ku mpili, kabili ndekeni ndooshe bunacisungu f bwandi, pamo na bakashana banandi.” 38 E lyo atile: “Kabiye!” E ico amulekele aya imyeshi ibili; kabili aliile, pamo na bakashana banankwe, no kuloosha bunacisungu bwakwe mu mpili. 39 Nomba ilyo imyeshi ibili yapwile, alibwelelemo kuli wishi, e lyo afikilishe umulapo wakwe uo alapile pali ena. g Awe na o, tabalile akumana no mwaume. Kabili apa e patulile ulutambi lwa mu Israele ulwa kuti: 40 Cila mwaka abana banakashi abena Israele baleya ku kutasha umwana mwanakashi wa kwa Yefta umwina Gileadi, inshiku shine mu mwaka. h abaume ba mu Efrai12 Awe mu balongene pamo no kwabukila ku kapinda ka ku kuso no kutila kuli Yefta: “Cinshi ico wayabukile no kuyalwa na bana ba kwa Amone, lelo ifwe tawatwitile pa kuti tuye nobe? i

343

Abapingushi Elone na Abdone

Tulekocela mu ng’anda yobe.” a 2 Lelo Yefta abaswike ati: “Nakansene nga nshi na bana ba kwa Amone, b ine na bantu bandi. Kabili nalilile kuli imwe, na imwe tamwampuswishe mu minwe yabo. 3 Ilyo namwene ukuti tamwali na kumpususha, natile kanjibike fye mu kapoosa mweo c no kuya ku kulwisha abana ba kwa Amone. d E lyo Yehova abapeele mu minwe yandi. Nga kanshi cinshi mwaishila kuli ine lelo ku kulwa na ine?” 4 Ilyo line fye Yefta alonganike abaume bonse aba mu Gileadi e no kulwa na Efraimu; kabili abaume ba mu Gileadi bacimfishe abena Efraimu, pantu abena Efraimu batile: “Imwe mwe bena Gileadi mwafyukile fye ukufuma muli Efraimu na muli Manase.” 5 Kabili Gileadi apokele ifyabu fya Yordani f ukucilikila Efraimu; kabili ilyo abena Efraimu abalefyuka batila: “Lekeni njabuke,” e lyo abena Gileadi baleipusha umo umo abati: “Bushe uli mwina Efraimu?” Nga atila: “Awe!” 6 e lyo balemweba abati “Kanshi sosa auti Shibolete.” g Na o atile: “Sibolete,” ico afililwe ukushikimika bwino ishiwi. Kabili balemwikata no kumwipaila pa fyabu fya Yordani. E ico abafwile ilya nshita bali amakana amakumi yane na makana yabili (42,000) ukufuma muli Efraimu. h 7 Awe Yefta akonkenyepo ukupingula Israele pa myaka mutanda (6). Kabili Yefta umwina Gileadi alifwile kabili bamushiikile mu musumba wakwe mu Gileadi. 8 Kabili ilyo afwile, Ibsani uwa ku Betelehemu i atendeke ukupingula abena Israele. j 9 Kabili akwete abana baume amakumi yatatu (30) na bana banakashi amakumi yatatu. Atumine aba kuyaleta abana banakashi amakumi yatatu aba

ICIPA. 12 a Aba 14:15 Aba 15:6 2Im 25:10 b Aba 11:6 Aba 11:9 c Aba 9:17 1Sa 19:5 1Sa 28:21 2Sa 23:17 Yb 13:14 Am 119:109 d Aba 11:29 e Amg 3:12 Amg 3:13 f Yos 2:7 Aba 3:28 Aba 7:24 g Mt 26:73 h Amp 16:5 Amp 17:19 Lkm 10:12 i Yos 19:10 Yos 19:15 j Aba 2:16



















Ku Kulyo a Ukt 30:20 Yos 19:10 Aba 5:14 b Aba 12:15 2Sa 23:30 1Im 27:14 c Aba 5:10 Aba 10:4 d Ukt 36:12 Ukf 17:16 Imp 13:29 1Sa 15:2



















ICIPA. 13 e Aba 2:11 Aba 2:19 Aba 10:6 f Ukf 13:17 Yos 13:2 Yos 13:3 Aba 10:7 1Sa 12:9 g Yos 15:33 Yos 19:41 2Im 11:10 h Ukt 49:16 Amg 33:22 Yos 19:40 i Aba 16:31 j Ukt 16:1 Ukt 25:21 Lk 1:7 k Ukt 16:7 Lk 1:11 l Ukt 18:10 1Sa 1:20 2Is 4:16 Lk 1:13 m Imp 6:3 Lk 1:15 n Le 11:27 Le 11:47 o Imp 6:5 1Sa 1:11

ABAPINGUSHI 12:2–13:5 kuupwa ku bana bakwe abaume. Kabili apingwile abena Israele pa myaka cinelubali (7). 10 Awe Ibsani alifwile no kushiikwa mu Betelehemu. 11 Kabili ilyo afwile Elone umwina Sebuluni a atendeke ukupingula abena Israele. Kabili na o apingwile Israele imyaka ikumi (10). 12 Awe Elone umwina Sebuluni alifwile no kushiikwa mu Ayalone mu calo ca kwa Sebuluni. 13 Kabili ilyo afwile Abdone mwana Hilele umwina Piratone b atendeke ukupingula abena Israele. 14 E lyo afyele abana baume amakumi yane (40) na beshikulu abaume amakumi yatatu (30) abale-endela pa mpunda c amakumi cinelubali (70). Kabili apingwile Israele imyaka cinekonsekonse (8). 15 Awe Abdone mwana Hilele umwina Piratone alifwile no kushiikwa mu Piratone mu calo ca kwa Efraimu mu lupili lwa bena Amaleke. d abana ba kwa 13 Kabili Israele babwekeshepo ukucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, e kabili Yehova abapeele mu minwe ya baPelishiti f pa myaka amakumi yane (40). 2 Nomba kwali umuntu wa ku Sora g uwa mu lupwa lwa bena Dani, h kabili ishina lyakwe ni Manoa. i Umukashi wakwe ali ni ng’umba kabili tabalile afyala. j 3 Umuye nshiku malaika wa kwa Yehova amoneke ku mwanakashi k kabili amwebele ati: “Mona, nomba, uli ng’umba kabili tawabala aufyala. Lelo ukemita no kufyala umwana umwaume. l 4 E co kanshi uisakamane, kabili wilanwa mwangashi nelyo ifya kunwa ifikola, m kabili wilalya fyonse ifyakowela. n 5 Pantu, mona! ukemita, kabili ukafyala umwana umwaume, kabili wikesha ukumubeya umushishi, o pantu

ABAPINGUSHI 13:6-23 akaba umuNasiri a wa kwa Lesa ilyo fye akafuma mwi fumo; b kabili e ukatampa ukupususha abena Israele mu minwe ya baPelishiti.” c 6 E lyo uyu mwanakashi aile ku mulume wakwe no kumweba ati: “Kwaciba umuntu wa kwa Lesa wa cine uwaciisa kuli ine, kabili acilamoneka nga malaika wa kwa Lesa wa cine, d uwa kutiinya nga nshi. e Kabili nshacimwipusha uko acifuma, na o tacinjeba ishina lyakwe. f 7 Lelo acitila kuli ine, ‘Mona! Ukemita, kabili ukafyala umwana umwaume. g Kabili nomba wilanwa umwangashi nelyo ifya kunwa fikola, kabili wilalya conse icakowela, pantu umwana akaba umuNasiri wa kwa Lesa ilyo akafuma fye mwi fumo ukufika pa bushiku bwa mfwa yakwe.’” h 8 Kabili Manoa atendeke ukupapaata Yehova no kutila: “Mwe Yehova. i Umuntu wa kwa Lesa wa cine uo mwacituma, mukwai lekeni ese na kabili kuli ifwe no kutweba j ifyo tufwile ukucita ku mwana uukafyalwa.” k 9 Awe Lesa wa cine aumfwile kwi shiwi lya kwa Manoa, l e lyo malaika wa kwa Lesa wa cine aishile kabili ku mwanakashi ilyo aikele mwi bala, lelo Manoa umulume wakwe tali nankwe. 10 Umwanakashi apo pene alyangufyenye no kubutuka no kuyaeba umulume m wakwe ati: “Moneni! Ulya muntu uwaishile kuli ine bulya bushiku aisa na kabili.” n 11 Awe Manoa aliimine no kuya pamo no mukashi kabili afikile kuli uyu mwaume no kumwipusha ati: “Bushe ni mwe mwalandile kuli uyu mwanakashi?” o na o atile: “Nine.” 12 E lyo Manoa atile: “Nomba lekeni ifyo mwalanda fikacitike. Bushe tukamukushe shani umwana, kabili mulimo nshi akalabomba?” p 13 E ico ma-

Muka Manoa amonana na malaika ICIPA. 13 a Imp 6:2 Aba 16:17 b Lk 1:15 c Aba 2:16 Aba 13:1 Neh 9:27 d Mt 28:3 Imi 6:15 e Ukt 28:17 Ukf 3:6 Da 8:17 f Ukt 32:29 Aba 13:17 Aba 13:18 g Aba 13:3 h Aba 13:4 i Ukf 4:10 Aba 6:15 j Amp 3:6 Amp 16:20 k Amg 4:9 Amg 6:7 l Am 65:2 Am 66:19 m 1Ko 11:3 Ef 5:24 1Pe 3:5 n Aba 13:3 o Aba 13:5 p Ukt 18:19 Aba 13:8 Amp 22:6 Ef 6:4



















Ku Kulyo a Aba 13:4 b Imp 6:3 c Le 11:27 Le 11:47 d Amg 12:32 e Ukt 18:5 Ukt 18:7 Aba 6:18 He 13:2 f Aba 6:26 g Ukt 32:29 Aba 13:6 h Aba 6:20 i Imi 1:9 j Ukt 17:3 1Im 21:16 Mt 17:6 k Aba 6:22 l Aba 6:23 m Ukt 16:7 Ukt 16:13 Ukt 32:24 Ukt 32:30 Ukf 33:20 Yh 1:18

344

laika wa kwa Yehova atile kuli Manoa: “Fyonse ifyo naebele umwanakashi afwile ukuibakako. a 14 Tafwile ukulya fyonse ififuma ku mwangashi, tafwile ukunwa umwangashi nelyo ifya kunwa ifikola, b kabili elalya fyonse ifyakowela. c Alekonka fyonse ifyo namwebele.” d 15 Manoa nomba atile kuli malaika wa kwa Yehova: “Mukwai ikaleni tumupekanishisheko umwana wa mbushi.” e 16 Lelo malaika wa kwa Yehova atile kuli Manoa: “Nga wanteka, nshalye umukate obe; lelo nga ulefwaya ukutuula umutuulo wa koca kuli Yehova, f kuti watuula.” Pantu Manoa taishibe ukuti ali ni Malaika wa kwa Yehova. 17 E lyo Manoa atile kuli malaika wa kwa Yehova: “Ni mwe bani ishina, g pa kuti ilyo ifyo mwasosa fikacitika tukamucindike?” 18 Lelo malaika wa kwa Yehova amwebele ati: “Nga cinshi uleipushisha ishina lyandi, pantu lishina lya kupapusha?” 19 Kabili Manoa abuulile umwana wa mbushi no mutuulo wa ngano no kutuula pa cilibwe kuli Yehova. h Kabili Lesa alecita icipesha amano ninshi Manoa no mukashi wakwe balemonako. 20 Nomba, ilyo ulubingu lwaimine ukufuma pa ciipailo lwaya na mu muulu, e lyo malaika wa kwa Yehova aninine mu lubingu lwa pa ciipailo ninshi Manoa no mukashi wakwe balemonako. i Awe ilyo line fye bawile pa nshi ubukupeme. j 21 Kabili malaika wa kwa Yehova tamoneke na kabili kuli Manoa no mukashi wakwe. E lyo Manoa aishibe ukuti kanshi ni malaika wa kwa Yehova. k 22 E ico Manoa atile ku mukashi wakwe: “Ukufwa twalafwa, l pantu ni Lesa tumwene.” m 23 Lelo umukashi wakwe amwebele ati: “Ye-

345

Samsone ailula ubwile

hova nga alefwaya ukutwipaya, nga tapokelele umutuulo wa koca no mutuulo wa ngano mu minwe yesu, a kabili nga tatulangile fyonse ifi, kabili nga tatulekele ukufika na nomba ukuumfwa ne fi fyonse.” b 24 Awe uyu mwanakashi afyele umwana mwaume no kumwinika ati Samsone; c kabili umwana alekula, na Yehova alemupaala. d 25 Umuye nshiku umupashi e wa kwa Yehova watendeke ukumucincisha ninshi ali mu Mahane-dani f pa kati ka Sora g na Eshtaole. h Na Samsone aile ku Timuna i no kumona umwanakashi mu Timuna uwa mu bana banakashi aba baPelishiti. 2 Awe aliile no kuyaeba wishi na nyina no kutila: “Kuli umwanakashi uo mwene mu Timuna uwa mu bana banakashi ba baPelishiti, nomba mumbuulile uyu wine ukuti abe umukashi wandi.” j 3 Lelo wishi na nyina bamwebele ati: “Bushe tapali umwanakashi pa bana banakashi ba bamunonko na pa bantu bandi bonse, k pa kuti uye ku kubuula umukashi pa baPelishiti abashasembululwa?” l Lelo Samsone atile kuli wishi: “Mbuulileni fye uyu wine, pantu e o ntemenwe.” 4 Wishi na nyina bena tabaishibe ukuti ici cafumine kuli Yehova, m ukuti alefwaya apa kulwila na baPelishiti, pantu ilya nshita abaPelishiti e baleteka abena Israele. n 5 Awe Samsone aile ku Timuna o pamo na wishi na nyina. Ilyo afikile mu mabala ya myangashi aya mu Timuna, moneni! umusepela wa nkalamo walimubulumine pa kumukumanya. 6 E lyo umupashi wa kwa Yehova waishile pali ena, p ica kuti alepwile umusepela wa nkalamo pa kati, nga filya fine umuntu alepula umwana wa mbushi, kabili takwete nangu cimo mu minwe

14

ICIPA. 13 a Ukt 4:4 Aba 13:16 b Am 25:14 Amp 3:32 c He 11:32 d 1Sa 3:19 Lk 1:80 Lk 2:52 e Aba 3:10 Aba 6:34 Aba 11:29 1Sa 11:6 Mt 4:1 f Aba 18:12 g Aba 18:11 h Yos 15:33



















ICIPA. 14 i Yos 15:10 Yos 19:43 j Ukt 21:21 Ukt 34:4 Ukt 38:6 k Ukf 34:16 Amg 7:3 Neh 13:27 1Ko 7:39 l Ukt 34:14 1Sa 14:6 1Sa 17:26 1Sa 31:4 2Sa 1:20 m Yos 11:20 1Is 12:15 n Amg 28:48 Aba 13:1 Aba 15:11 o Aba 14:1 p Aba 13:25 Sek 4:6



















Ku Kulyo a Aba 14:2 b Ukt 24:67 Mt 1:24 c Ukt 43:11 Ukf 3:8 Amg 32:13 Amp 24:13 Mt 3:4 d 1Sa 14:27 Amp 25:16 e Ukt 29:22 Mt 22:4 f Am 49:4 Am 78:2 Amp 1:6 Ek 17:2 g Ukt 29:27 h Ukt 45:22 Aba 14:19 2Is 5:5 2Is 5:22 i Aba 14:8 j Aba 14:9

ABAPINGUSHI 13:24–14:15 yakwe. Lelo taebeleko wishi nelyo nyina ico acitile. 7 Kabili alikonkenyepo ukwenda no kutendeka ukulanda no mwanakashi; kabili umwanakashi ali fye bwino mu menso ya kwa Samsone. a 8 Nomba ilyo papitile inshita alibwelele pa kuti amusende ku mwakwe. b E lyo apaaswike ku kuyamona pa citumbi ca nkalamo, kabili mwali inshimu ishingi mu citumbi ca nkalamo, no buci. c 9 E ico alibufumishe, aya alelya. d Ilyo asangile wishi na nyina, bwangu bwangu alibapeeleko, na bo batendeke ukulya. Kabili tabebele ukuti ni mu citumbi ca nkalamo akompwele ubuci. 10 Kabili wishi aile kuli uyu mwanakashi, kabili Samsone acitile umutebeto kulya kwine; e pantu e fyo abalumendo balecita. 11 Nomba, ilyo bamumwene, babuulile lilya line inshindishi amakumi yatatu (30), pa kuti shibe nankwe. 12 E lyo Samsone abebele ati: “Lekeni imupike ubwile. f Nga mwanjilwila mu nshiku cinelubali (7) g isha mutebeto no kubupikulula, ninshi nkamupeela ifya kufwala fya mu kati amakumi yatatu (30) ne fya kufwala amakumi yatatu. h 13 Lelo nga mwafilwa ukunjilwila, imwe mukampeela ifya kufwala fya mu kati amakumi yatatu (30) ne fya kufwala amakumi yatatu.” E lyo bamwebele ati: “Ale pika ubwile, kabili leka tubuumfwe.” 14 E ico abebele ati: “Mu cintu icilya i mwafumine ifya kulya, Kabili mu cakosa mwafumine icalowa.” j Awe bafililwe ukwilula ubwile pa nshiku shitatu. 15 Nomba pa bushiku bwalenga shine batendeke ukusosa ku mukashi wa kwa Samsone abati: “Sembeleka umulume obe pa kuti

ABAPINGUSHI 14:16–15:10 atwilwile ubwile. a Nga te ifyo tulekoca mu mulilo pamo na ba mu ng’anda ya kwa wiso. b Bushe ni pa mulandu wa kufwaya ukusenda ifyuma c fyesu e co mwatwitile kuno?” 16 E ico umukashi wa kwa Samsone atendeke ukulila d no kulamweba ati: “Awe walimpata fye, walimpata, kabili tawantemwa. e Walipikile ubwile ku bana ba bantu bandi, f lelo ine tawanjebako.” E lyo amwebele ati: “Umfwa, tata na mayo nshabeba, g bushe iwe niwe njebe?” 17 Lelo atwalilile ukumulilila inshiku cinelubali (7) ilyo kwali umutebeto, kabili pa bushiku bwalenga cinelubali asukile amwilwila, pantu alimupatikishe. h Umwanakashi na o ailelondolwela abana ba bantu bakwe ubu bwile. i 18 E ico pa bushiku bwalenga cinelubali (7) ilyo ashilaingila mu muputule wa mu kati abaume ba mu musumba bamwebele abati: j “Bushe cinshi calowa ukucila ubuci, Kabili cinshi cakosa ukucila inkalamo?” k E lyo abebele ati: “Amubulalimina ku kaombe kandi akakota, l Nga tamwilwile ubwile bwandi.” m 19 Kabili umupashi wa kwa Yehova waishile pali ena, n ica kuti aile ku Ashkelone o no kwipaya abaume babo amakumi yatatu (30) no kusenda ifya kufwala ifyo abafuulile no kupeela ifi ifya kufwala ku bailwile ubwile. p Awe ena ali fye no bukali, kabili e fyo aile no kuya ku ng’anda kuli wishi. 20 Kabili umukashi q wa kwa Samsone aishileba uwa nshindishi r yakwe. ilyo papitile inshi15 Nomba ta, mu nshiku sha kuseepa ingano, e lyo Samsone aile ku kutandalila umukashi wakwe kabili asendele no mwana

Samsone aipaya abaPelishiti ICIPA. 14 a Aba 16:5 b Aba 12:1 Aba 15:6 c Amp 28:20 d Amp 27:15 e Aba 16:15 f Aba 14:14 g Aba 14:9 h Aba 16:16 Amp 19:13 Amp 21:19 Lk 11:8 i Aba 16:18 Amp 6:18 Amp 25:9 j Aba 15:1 k Aba 14:14 l Aba 14:15 m Aba 14:14 n Aba 13:25 Aba 14:6 Aba 15:14 1Ko 12:4 o Yos 13:3 Aba 1:18 Ye 47:5 p Aba 14:13 q Aba 14:2 r Aba 14:11 Aba 15:2



















Ku Kulyo



















ICIPA. 15 a Ukt 38:17 1Sa 16:20 Lk 15:29 b Aba 14:18 c Aba 14:17 d Aba 14:11 Aba 14:20 e Aba 14:4 Aba 15:5 f Uln 2:15 Isb 5:18 g 2Sa 14:30 h Aba 14:11 Aba 14:20 Aba 15:2 i Amg 9:5 Aba 12:1 Aba 14:15 Amp 22:8 j Ukt 9:6 Imp 35:16 Aba 14:4 k Aba 15:11 l Yos 13:2 Aba 14:4 m Yos 15:20 n Aba 15:17 Aba 15:19 2Sa 23:11

346

wa mbushi. a E ico atile: “Ndeya ku mukashi wandi mu muputule wa mu kati.” b Lelo wishi wa mukashana tamusuminishe ukwingila. 2 E lyo wishi atile: “Ine naleti, ‘Ufwile walimupata.’ c E co namupeelele ku nshindishi yobe. d Bushe umwaice wakwe tawama ukumucila? E o upilemo.” 3 Lelo Samsone abebele ati: “Uno muku nshakabe na mulandu wa mulopa ku baPelishiti nga nabacita ububi.” e 4 Awe Samsone aile no kuyaikata bamumbwe f imyanda itatu (300) no kubuula ifyenge no kukakanya imicila ibili ibili no kubika icenge cimo pa kati ka micila ibili, pa kati pene. 5 E lyo ayashishe ifyenge no kuleka bamumbwe baye mu mabala ya ngano ishaiminine isha baPelishiti. E fyo aocele fyonse ukutendekela ku myanshi ukufika na ku ngano ishaiminine na mabala ya myangashi na ya miolife. g 6 Kabili abaPelishiti batampile ukulaipushanya ati: “Nani acitile ifi?” E lyo batile: “Ni Samsone shifyala wa mwina Timuna, pantu abuulile umukashi wakwe no kumupeela ku nshindishi yakwe.” h Awe abaPelishiti baliile no kuyaoca ulya mukashana na wishi ku mulilo. i 7 E lyo Samsone abebele ati: “Apo mwacite ci, tapali ico ine ningacita kano ukuilandwila pali imwe, j nga nacita ifi e lyo nkaleka.” 8 Kabili alibakomene, alonganike imikonso pa matanta pa numa ya kwipayaula kukalamba, e lyo aile no kutendeka ukwikala mu lucengo lwa mu Etamu. k 9 Pa numa abaPelishiti l baliile no kupanga inkambi mu Yuda m no kulashinguluka mu Lehi. n 10 E lyo abaume ba mu Yuda batile: “Nga cinshi ico mwaishila ku kulwa na ifwe?” na bo batile: “Twishile mu kukaka Samsone, no kumuci-

347

Samsone anukula ifiibi

ta nge fyo atucitile.” 11 E ico abaume amakana yatatu (3,000) aba mu Yuda baile ku lucengo lwa mu Etamu a no kutila kuli Samsone: “Bushe tawaishiba ukuti abaPelishiti e batuteka? b Nga cinshi ici wacita kuli ifwe?” E lyo abebele ati: “Ifyo bacitile kuli ine e fyo na ine mbacitile.” c 12 Lelo bamwebele abati: “Twishile kuno ku kukukaka, pa kuti tukupeele mu minwe ya baPelishiti.” E lyo Samsone abebele ati: “Lapeni ukuti imwe tamwancene.” 13 E ico bamwebele ati: “Iyo, lelo tulekukaka fye, no kukupeela mu minwe yabo; kabili tatwakwipaye nakalya.” Awe balimukakile ne myando ibili d iipya no kumufumya mu cilibwe. 14 Kabili afikile ku Lehi, na baPelishiti na bo balipundile no kusekelela ilyo bamumwene. e Kabili umupashi f wa kwa Yehova waishile pali ena, ne myando yali ku maboko yakwe yasangwike nge nsalu iyapya ku mulilo, g ica kuti ifikakilo fyakwe fyalisungulwike ku maboko yakwe. 15 Nomba asangile umubango ubishi uwa mpunda no kutambulula ukuboko kwakwe no kuusenda no kuuminako abantu ikana limo (1,000). h 16 E lyo Samsone atile: “Ku mubango wa mpunda —umwina umo, imiina ibili! Ku mubango wa mpunda napuminako abaume ikana limo (1,000).” i 17 Nomba ilyo apwishishe ukulanda, apoosele umubango uwali mu minwe yakwe no kwinika ilya ncende ati Ramatilehi. j 18 Nomba e lyo aumfwile icilaka nga nshi, kabili alilile kuli Yehova no kutila: “Ni mwe mwalenga ne mubomfi wenu ukupususha nga nshi abantu benu, k kabili nomba bushe mfwe ku ci-

ICIPA. 15 a Aba 15:8 b Amg 28:48 Aba 13:1 Aba 14:4 Am 106:41 c Le 24:17 Aba 1:7 Aba 15:7 d Aba 16:11 e Lkm 7:8 Mk 7:8 f Aba 13:25 Aba 14:6 Sek 4:6 g Aba 16:9 Aba 16:12 h Le 26:8 Yos 23:10 1Sa 14:6 i Aba 16:30 j Aba 15:9 k Am 3:7 Am 18:31 Am 44:3 

Ku Kulyo a Aba 14:3 1Sa 17:26 2Sa 1:20 b Ukt 21:19 Ukf 17:6 Mt 19:26 c Ukt 45:27 1Sa 30:12 Es 40:29 d Am 34:6 Am 120:1 e Ukt 49:16 Aba 2:16 Aba 13:1 Aba 13:5 Aba 16:31 Neh 9:27 He 11:32 

ICIPA. 16 f Yos 13:3 Yos 15:47 g Yos 2:1 Aba 14:4 h Am 118:11 i Imi 9:24 2Ko 11:32 j Aba 15:10 k Ukt 22:17 Ukt 24:60 l Sek 4:6 m Ukt 23:2 Yos 15:13 Yos 21:11 Aba 1:10 n Aba 16:18 o Yos 13:3 Aba 3:3 p Aba 14:15 q Ukf 23:8 Imp 22:17 Aba 16:18 Amp 17:23 Lkm 7:7 Mt 26:15 1Ti 6:10 r Am 12:2 Mk 7:5

ABAPINGUSHI 15:11–16:6 laka kabili bushe mponene mu minwe ya bashasembululwa?” a 19 E ico Lesa alepwile apafonka apali mu Lehi, na menshi b yatendeke ukufuma, kabili alinwene, e lyo amaka c yakwe yabwelelemo na o alipuupuutwike. d E co ainikile palya pantu ati Enhakore, apaba mu Lehi ukufika na lelo. 20 Kabili apingwile abena Israele mu nshiku sha baPelishiti imyaka amakumi yabili (20). e Samsone aile ku 16 Awe Gasa no kumona umwaf

nakashi cilende kulya no kuya ku mwakwe. g 2 Kabili bamo bashimikile abena Gasa, abati: “Samsone naisa kuno.” Awe e pa kumushinguluka h no kumubelamina ubushiku bonse mu mpongolo ya musumba. i Awe baikele fye tondolo ubushiku bonse, abati: “Nga bwaca fye, twalamwipaya.” j 3 Lelo, Samsone alisendeme ukufika ubushiku pa kati kabili pa kati ka bushiku alimine no kwikata ifiibi fya ku mpongolo k ya musumba ne nceshi shibili isha mpongolo no kufinukwila pamo no mupindo no kufibika pa mabeya yakwe no kufisenda l pa muulu wa lupili ulwaba ku ntanshi ya Hebrone. m 4 Nomba pa numa atemenwe umwanakashi wa ku mumana wa Soreke, ishina lyakwe ni Delila. n 5 Kabili bakateka o ba baPelishiti baishile ku mwanakashi no kumweba abati: “Musembeleke p no kumona ni kwi kwaba amaka yakwe ayafule ifi ne co twingamwanshishako ne co twingamukakilako pa kuti tumunashe; kabili ifwe cila muntu tukakupeela indalama sha silfere ikana limo no mwanda umo (1,100).” q 6 Pa numa Delila atile kuli Samsone: “Njebeni, Ni mwi mwaba amaka yenu ayafula ifi kabili cinshi mwingakakilwako pa kuti umuntu amunashe?” r

ABAPINGUSHI 16:7-24 7 Awe Samsone amwebele ati: “Nga bankaka ne nshinga ishibishi cinelubali (7) ishishauma, kuti nanaka no kuba nge fyaba abantu bonse.” 8 E ico bakateka a ba baPelishiti bamuleteele inshinga ishibishi cinelubali (7) ishishauma. E lyo amukakile na sho. 9 Nomba abamubelamine baikele mu muputule wakwe uwa mu kati, b kabili umwanakashi atile: “Samsone, wafwa abaPelishiti c abo baisa!” E lyo aputwile inshinga, filya umwando wabola uputuka ilyo wakumya ku mulilo. d Kabili tabaishibe ukwalefuma amaka yakwe. e 10 E lyo Delila f atile kuli Samsone: “Moneni! Mwantumfya pa kumbepa ubufi. g Nomba njebeni ico bengamukakilako.” 11 E ico amwebele ati: “Nga bankaka sana ne myando ipya iishatala aibomfiwa, kuti nanaka no kuba ngo muntu onse.” 12 E ico Delila abuulile imyando ipya no kumukaka no kutila: “Samsone, wafwa abaPelishiti abo baisa!” Ili lyonse ninshi abamubelamine bekele mu muputule wa mu kati. h E lyo aputwile imyando ku maboko yakwe kwati bushishi. i 13 E lyo Delila atile kuli Samsone: “Ukufika na nomba mulentumfya fye ukulambepa ubufi. j Njebeni ico mwingakakwako.” k Na o amwebele ati: “Nga wanduka ifikuti cinelubali (7) ifya ku mutwe wandi no bushishi.” l 14 Awe afikakiile ku lupoopo, e lyo atile: “Samsone, wafwa abaPelishiti abo baisa!” m Na o ashibwike mu tulo no kufumya ulupoopo no bushishi. 15 Nomba umwanakashi atile: “Kuti mwatila shani, ‘Nalikutemwa,’ n apo umutima wenu tawaba na ine? Iyi miku itatu mulantumfya no kukananjeba umwaba amaka yenu ayafula ifi.” o 16 Nomba apo alimupatikishe p ku mashiwi yakwe inshi-

Delila apatikisha Samsone ICIPA. 16 a Yos 13:3 b Aba 16:12 c Yos 13:1 Yos 13:2 Aba 14:4 d Aba 15:14 e Aba 16:5 f Aba 16:4 g Aba 16:7 Aba 16:13 Aba 16:15 h Aba 16:9 i Aba 15:14 j Aba 16:7 Aba 16:11 k Aba 16:5 l Le 13:48 m Aba 16:9 n Aba 14:16 o Aba 16:7 Aba 16:11 Aba 16:13 p Aba 14:17 Lk 11:8



















Ku Kulyo a Amp 21:19 Amp 25:24 Amp 27:15 Lk 11:8 b Aba 14:17 Mk 7:5 c Imp 6:5 Aba 13:5 1Sa 1:11 d Aba 13:7 e Amp 13:3 f Yos 13:3 Aba 3:3 Aba 16:5 Aba 16:30 1Sa 5:8 1Sa 6:4 1Sa 29:2 1Im 12:19 g Aba 14:17 Aba 16:17 Amp 25:9 Ye 9:4 Mk 7:5 h Aba 16:5 Mt 26:15 i Aba 16:9 Aba 16:12 Aba 16:14 j Imp 14:42 1Sa 18:12 2Im 15:2 k 1Sa 11:2 2Is 25:7 l Aba 16:1 m 2Im 33:11 n Mko 9:42 o Ukt 39:20 2Is 17:4 p Imp 6:5 Aba 13:5 q 1Sa 5:4 r Amg 32:27 Aba 13:5 s Am 135:15 Da 5:4 1Ko 8:5

348

ta yonse no kumupamfya, alicushiwe cikanga ne mfwa. a 17 Asukile amweba fyonse ifyali mu mutimab wakwe no kutila: “Nshatalabeya umushishi, c pantu ndi muNasiri wa kwa Lesa ukufuma fye mwi fumo lya kwa mayo. d Nga bambeya umushishi, amaka yandi na yo kuti yafuma muli ine, kabili kuti nanaka no kuba nge fyaba abantu bonse.” e 18 Ilyo Delila amwene ukuti alimusokolwelele fyonse ifyali mu mutima wakwe, apo pene fye atumine aba kwita bakateka ba baPelishiti, f ati: “Iseni uno muku, pantu nanjeba fyonse ifyaba mu mutima wakwe.” g Kabili bakateka ba baPelishiti baile kuli ena ukuti bamupeele indalama. h 19 Kabili amulengele ukulaala utulo pa makufi yakwe. E lyo aitile umwaume kabili amubeyele ifikuti cinelubali (7) ifya ku mutwe wakwe, e lyo amunashishe, na maka yakwe yalipwile. 20 Nomba umwanakashi atile: “Samsone, wafwa abaPelishiti abo baisa!” Awe alishibwike mu tulo twakwe no kutila: “Nalafuma nga filya ncita lyonse i no kuipususha.” Lelo taishibe ukuti Yehova alimushile. j 21 E ico abaPelishiti balimwikete no kumutonkola amenso k no kumuleta ku Gasa l no kumukaka iminyololo ya mukuba; m kabili alebomba umulimo wa kupela n mu cifungo. o 22 Nomba umushishi wakwe watendeke ukumena bwino bwino ilyo fye bamubeyele. p 23 Bakateka ba baPelishiti balongene pamo pa kuti bapeele ilambo likalamba kuli Dagone q lesa wabo no kuti basekelele, kabili baleti: “Lesa wesu napeela mu minwe yesu Samsone umulwani wesu!” r 24 Ilyo abantu bamumwene, apo pene batendeke ukulumbanya lesa wabo, s baleti “pantu lesa wesu

349

Samsone awisha ing’anda

napeela mu minwe yesu umulwani a wesu kabili uwaleonaula icalo b cesu kabili uwaipeye abantu besu abengi.” c 25 Nomba ico imitima yabo yalesekelela, d balasosa abati: “Iteni Samsone uleke atusansamusheko.” e E ico baitile Samsone ukufuma mu cifungo ukuti acite ifyangalo ku cinso cabo; f kabili bamwimike pa kati ka nceshi shibili. 26 E lyo Samsone atile ku mulumendo wamwikete ku kuboko: “Leka njikate ku nceshi isho ino ng’anda yaikalapo kabili leka nshintilileko.” 27 (Nomba, mu ng’anda mwaiswile abaume na banakashi na bakateka bonse aba baPelishiti e mo bali; g kabili pa mutenge pali abaume na banakashi nalimo amakana yatatu (3,000) abaletamba ilyo Samsone alebasekesha.) h 28 Samsone i nomba alilile kuli Yehova j no kutila: “Shikulu Mulopwe Yehova, napapaata njibukisheni k no kunkosha l uno muku fye, mwe Lesa wa cine, no kuleka njilandule pa baPelishiti pa linso lyandi limo.” m 29 E lyo Samsone ashintilile ku nceshi shibili isha pa kati apo ing’anda yaikele, no kwikata lumo ku kuboko kwa ku kulyo na lumbi ku kwa ku kuso. 30 Kabili Samsone atile: “Lekeni mfwile n pamo na baPelishiti.” E lyo asunkile na maka, ne ng’anda yawilile bakateka na bantu bonse abalimo, o ica kuti abafwile abo aipeye pa mfwa yakwe balifulile ukucila abo aipeye ilyo ali uwa mweo. p 31 Pa numa bamunyina na bonse aba mu ng’anda ya kwa wishi balishile no kumwimya e lyo bamusendele no kuyamushiika pa kati ka Sora q na Eshtaole r mu nshiishi ya kwa Manoas wishi. Kabili apingwile abena Israele pa myaka amakumi yabili (20). t

ICIPA. 16 a Aba 15:10 b Aba 15:5 c Aba 15:8 Aba 15:16 d 2Sa 13:28 e Amp 14:13 Mt 27:29 f Yb 30:9 Am 35:15 Am 69:12 He 11:36 g Aba 16:18 h Aba 16:25 i He 11:32 j Am 50:15 Am 91:15 k Am 74:18 Ye 15:15 l Aba 14:6 Aba 14:19 Aba 15:14 m Aba 16:21 Am 58:10 Am 143:12 n Ek 18:4 Mt 10:28 Uks 12:11 o Aba 16:27 Yb 31:3 p Aba 14:19 Aba 15:8 Aba 15:15 q Aba 13:2 Aba 13:25 r Yos 19:41 s Aba 13:8 t Ukt 49:16 Aba 2:16 Aba 15:20



















Ku Kulyo



















ICIPA. 17 a Yos 17:15 Aba 10:1 b 1Sa 14:24 1Sa 26:19 c Ukf 20:12 Ukf 20:15 Le 6:4 d Amp 19:18 e Le 6:4 f Ukf 20:4 Le 26:1 Am 115:4 g Le 19:4 Es 40:19 Hab 2:18 h Es 46:6 Ye 10:9 i Amg 5:8 Amg 27:15 j Amg 9:12 k Ukt 31:30 Amg 13:6 Esr 1:7 1Ko 8:5 l Ukf 28:6 Aba 8:27 m Ukt 31:19 Aba 18:14 Ho 3:4 n Ukf 29:9 Aba 17:12 1Is 13:33 2Im 13:9 o Imp 3:10 Amg 12:11 p Ukt 36:31 Amg 33:5 Aba 18:1

ABAPINGUSHI 16:25–17:8 kwali umuntu wa 17 Nomba mu calo ca mpili ica kwa Efraimu a ishina lyakwe ni Mika. 2 Awe atile kuli nyina: “Indalama sha silfere ikana limo no mwanda umo (1,100) isho bamubuulile kabili isho mwatiipilepo b uwabuulile no kuyumfwila ndeyumfwila—moneni! ishi isha silfere nine nkwete. Nine nasendele.” c E lyo nyina atile: “Apaalwe kuli Yehova umwana wandi.” d 3 Awe abweseshe indalama sha silfere ikana limo no mwanda umo (1,100) kuli nyina; e kabili nyina atile: “Ukupeela ndepeela ishi ndalama sha silfere kuli Yehova pa kuti ciwamine umwana wandi, pa kuti icimpashanya icabaswa f ne cimpashanya icaengululwa fipangwe; g kabili nomba ndekubwesesha.” 4 E ico abweseshe isha silfere kuli nyina, kabili nyina abuulile indalama sha silfere imyanda ibili (200) no kupeela kafula wa silfere. h Kabili apangile icimpashanya icabaswa i ne cimpashanya icaengululwa; j kabili cali mu ng’anda ya kwa Mika. 5 Uyu muntu Mika, alikwete ing’anda ya tulesa, k kabili abilile ica kufwala ca efode l no kupanga akalubi m no kupeela umwana wakwe umo amaka, n ukuti e o abe shimapepo wakwe. o 6 Muli shilya nshiku tamwali imfumu mu Israele. p Awe umuntu onse alecita icawama mu menso yakwe. q 7 Nomba kwali umulumendo wa mu Betelehemu r mu Yuda uwa mu lupwa lwa kwa Yuda, kabili ali mwina Lebi. s Kabili aleikala kulya inshita iinono. 8 Kabili uyu muntu afumine ku musumba wa Betelehemu mu Yuda ku kuyaikala inshita inono konse uko engasanga incende. Pa lwendo lwakwe asukile q Amg 12:8; Amg 28:1; Aba 21:25; Amp 14:12; Amp 16:2; Amp 21:2; r Ukt 35:19; Aba 19:1; Ru 1:1; Mk 5:2; Mt 2:1; s Imp 3:45; Yos 14:3; Yos 18:7; Aba 18:30.

ABAPINGUSHI 17:9–18:13 afika mu calo ca mpili ica kwa Efraimu ukufika na ku ng’anda ya kwa Mika. a 9 E lyo Mika amwipwishe ati: “Ni kwi wafuma?” Na o ayaswike ati: “Ndi mwina Lebi, nafuma ku Betelehemu mu Yuda, kabili ndeya ku kulebela konse uko ningasanga incende.” 10 E lyo Mika atile: “Ikala na ine kabili ube tata b kabili shimapepo c wandi, na ine nkalakupeela indalama sha silfere ikumi (10) cila mwaka ne fya kufwala fyalinga ne fya kulya.” Awe umwina Lebi alingiile. 11 E ico umwina Lebi apingwilepo ukwikala na ulya muntu, kabili uyu mulumendo ali fye ngo mwana wakwe. 12 Kabili, Mika alaashike d umwina Lebi, pa kuti uyu mulumendo abe shimapepo e wakwe no kwikala mu ng’anda ya kwa Mika. 13 E ico Mika atile: “Nomba naishiba ukuti Yehova akancitila ubusuma, pantu umwina Lebi naba shimapepo wandi.” f shilya nshiku ta18 Muli mwali mfumu mu Israele. g Kabili mu nshiku shilya umukowa wa kwa Dani h walefwaya impanga ya bupyani iya kwikalamo; pantu ukufika pali bulya bushiku tabakwete impanga ya bupyani mu mikowa ya kwa Israele. i 2 Abana ba kwa Dani basukile batuma abaume basano aba mu lupwa lwabo, abantu babo, abantu abali aba maka, abafumine mu Sora j na mu Eshtaole, k ukuti bayelengula l icalo no kucibebeta. E lyo babebele abati: “Kabiyeni, kabebeteni icalo.” Awe bafikile mu calo ca mpili ica kwa Efraimu m ku ng’anda ya kwa Mika n kabili e ko balele ubushiku. 3 Ilyo bapaleme ku ng’anda ya kwa Mika, baishibe ishiwi lya mulumendo, umwina Lebi, e pa kuyako. E lyo bamwipwishe abati: “Nani akuletele kuno, kabili cinshi ulecita kuno,

Shimapepo wa kwa Mika ICIPA. 17 a Aba 17:1 b Ukt 45:8 2Is 6:21 Es 22:21 c Aba 18:19 Aba 18:27 d Aba 17:5 e Imp 3:10 1Is 12:31 1Is 13:33 2Im 13:9 f Amp 14:12 Es 44:20 Mt 15:9



















ICIPA. 18 g Ukt 36:31 Amg 33:5 Aba 8:23 Aba 17:6 Aba 19:1 Aba 21:25 h Yos 19:40 i Imp 33:55 Yos 19:47 Aba 1:34 j Yos 19:41 Aba 13:2 Aba 13:25 k Aba 16:31 l Imp 13:17 Yos 2:1 Yos 7:2 Aba 1:23 1Sa 26:4 m Yos 17:15 Aba 19:1 n Aba 17:1



















Ku Kulyo a Aba 17:10 Mk 3:11 b Aba 17:5 Aba 18:27 1Is 13:33 2Im 13:9 c 1Is 22:5 d Aba 17:13 e Yos 19:47 Aba 18:29 f Aba 18:27 g Yos 13:4 Yos 19:28 Aba 3:3 Aba 10:12 h Aba 13:2 Aba 16:31 i Yos 15:33 Aba 18:2 j Imp 14:7 Amg 8:7 k Ukf 23:30 Imp 13:30 Yos 18:3 l Aba 18:7 Aba 18:27 m Amg 4:1 Am 81:14 n Ukf 3:8 Amg 8:9 Ek 20:6 o Yos 19:40 p Aba 16:31 Aba 18:2 q Yos 15:60 1Sa 7:1 2Im 1:4 r Aba 13:25

350

kabili cinshi ulefwaya kuno?” 4 Na o abaswike ati: “Ifi ne fi e fyo Mika ancitiile ukuti ndemubombela, a no kuti mbe shimapepo b wakwe.” 5 E lyo bamwebele ati: “Ipusha c kuli Lesa d pa kuti twishibe nga tukenda bwino pa lwendo lwesu.” 6 E ico shimapepo amwebele ati: “Kabiyeni umutende. Yehova napaala ulwendo lwenu.” 7 Awe abaume basano baleya fye mpaka bafika na ku Laishi e no kumona ifyo abantu abali kulya baikele bwino ukwabula ukushintilila pali bambi ukulingana no lutambi lwa bena Sidone, bali tondolo kabili umutelelwe, f kabili takwali uwa mutitikisha uwalecusha abantu mu calo, pantu bali ukutali ukufuma ku bena Sidone g kabili tabaleumfwana na bantu bambi. 8 Basukile bafika kuli bamunyinabo pa Sora h na pa Eshtaole, i kabili bamunyinabo batendeke ukubepusha abati: “Mwaendele shani?” 9 E lyo batile: “Imeni, kabili natuyebalwisha; pantu natumona icalo, kabili, moneni! cisuma nga nshi. j Nomba cinshi muleshingashingila? Mwishimunuka ukuyapoka icalo. k 10 Ilyo mwaingila, mukasanga abantu aba mutelelwe, l kabili icalo cikulu; pantu Lesa nacipeela mu minwe yenu, m icalo umushabula kantu nangu kamo akaba pano isonde.” n 11 E lyo abaume imyanda mutanda (600) abaipangeshe ne fyanso fya bulwi, ukufuma mu lupwa lwa kwa Dani, o bafumine kulya, e kuti, ku Sora na ku Eshtaole. p 12 Kabili baliile no kuyapanga inkambi pa Kiriati-yearimu q mu Yuda. E mulandu wine bainikila ilya ncende Mahane-dani r ukufika na lelo. Moneni! Yaba ku masamba ya Kiriati-yearimu. 13 Kabili bafumine kulya no kuya ku calo

351

Basenda ifilubi fya kwa Mika

ca mpili ica kwa Efraimu no kufika ku ng’anda ya kwa Mika. a 14 E lyo abaume basano abaile mu kulengula b icalo ca Laishi c baebele bamunyinabo ati: “Bushe mwalishiba ukuti muli aya mayanda mwaba ica kufwala ica efode na kalubi d ne cimpashanya icabaswa e ne cimpashanya icaengululwa? f Nomba tontonkanyeni ico mwalacita.” g 15 E ico baile kulya no kufika pa ng’anda ya mulumendo, umwina Lebi, h pa ng’anda ya kwa Mika, no kutendeka ukumuposha. i 16 Inshita yonse iyi abaume imyanda mutanda abaipangeshe ne fyanso fyabo ifya bulwi, j aba mu bana ba kwa Dani, k baiminine fye pa mpongolo. 17 Abaume basano abaile ku kulengula icalo l nomba baliile, ukuti bengile no kusenda icimpashanya icabaswa m ne ca kufwala ca efode n na kalubi o ne cimpashanya icaengululwa. p (Kabili shimapepo q aiminine pa mpongolo na baume imyanda mutanda [600] abaipangeshe ne fyanso fya bulwi.) 18 Kabili aba baingile mu ng’anda ya kwa Mika no kubuula icimpashanya icabaswa, ica kufwala ca efode na kalubi ne cimpashanya icaengululwa. r E lyo shimapepo s abepwishe ati: “Cinshi mulecita?” 19 Lelo bamwebele ati: “Talala. Bika ulupi pa kanwa, kabili natuleya pa kuti ube shifwe t kabili shimapepo wesu. u Bushe icisuma ni cili kwi, iwe ukutwalilila ukuba shimapepo wa ng’anda ya muntu umo v nelyo ukuba shimapepo wa mukowa kabili ulupwa lwa mu Israele?” w 20 Awe umutima wa kwa shimapepo walisekelele, x kabili abuulile ica kufwala ca efode na kalubi ne cimpashanya icabaswa y no kuya pamo na aba bantu. 21 Awe balyalwike no kuya no kutangisha abaice ne fite-

ICIPA. 18 a Aba 17:1 b Aba 18:2 c Aba 18:7 Aba 18:29 d Aba 17:5 e Amg 5:8 Aba 17:4 f Amg 27:15 1Yo 5:21 g Aba 18:18 h Aba 17:7 Aba 17:12 Aba 18:30 i Ukt 29:6 Ukt 43:27 j 1Sa 17:5 2Im 26:14 k Aba 18:11 l Aba 18:2 m Ukf 20:4 Le 26:1 Aba 17:4 Am 115:4 n Ukf 28:6 Aba 8:27 o Ukt 31:19 Ukt 31:30 Aba 17:5 Ho 3:4 p Le 19:4 Amg 27:15 Aba 17:3 1Yo 5:21 q Aba 17:12 r Aba 17:4 Aba 18:30 s Aba 17:12 Aba 18:4 t Aba 17:10 u Aba 18:4 Aba 18:27 Mk 3:11 v Aba 17:12 w Aba 18:30 x Am 10:3 Es 56:11 He 5:4 y Aba 17:4 Aba 17:5 Aba 18:14 Aba 18:18 

Ku Kulyo a Ukt 33:2 Amg 25:18 b Aba 17:1 c Ukt 21:17 2Sa 14:5 2Is 6:28 d Aba 17:4 Aba 17:5 e Am 115:8 Am 135:18 Es 44:17 Ye 51:17 f Aba 17:12 g Aba 17:5 h 1Sa 22:2 i Lk 14:31 j Aba 17:12 Aba 18:19 k Yos 19:47 Aba 18:7 l Aba 18:10 m Yos 19:47 n Yos 11:13 o Ukt 10:15 Ukt 49:13 Yos 11:8 Aba 10:12 Aba 18:7 p Imp 13:21 2Sa 10:6 q Imp 33:53

ABAPINGUSHI 18:14-30 kwa ne fipe fya mutengo. a 22 Kabili baendele akatalamukila ukufuma ku ng’anda ya kwa Mika ilyo abantu abali mu mayanda yali mupepi ne ng’anda ya kwa Mika b balongene pamo no kwesha ukukonka abana ba kwa Dani. 23 Ilyo balebilikisha ku bana ba kwa Dani, balipilibwike no kutila kuli Mika: “Cinshi ulefwaya c ifi walonganika aba bantu pamo?” 24 E ico atile: “Tulesa d uto napangile e namubuula, pamo na shimapepo, f kabili muleya, bushe ine cinshi ico nalashala na co? g Nomba kuti mwanjipusha shani amuti, ‘Cinshi ulefwaya?’” 25 E lyo abana ba kwa Dani bamwebele abati: “Wileka ishiwi lyobe lyumfwike kuli ifwe, epali abaume abankalwe h bamusansa, kabili wafwa pamo na ba mu ng’anda yobe.” 26 Kabili abana ba kwa Dani batwalilile fye ukwenda; e lyo Mika amwene ukuti balikosele ukumucila, i awe alyalwike no kubwelelamo ku ng’anda yakwe. 27 Lelo bena babuulile ifyo Mika apangile e lyo na shimapepo j wakwe, kabili baleya ukulola ku Laishi, k ku bantu abali tondolo kabili aba mutelelwe. l Kabili babakomene ku lupanga, m no koca umusumba ku mulilo. n 28 Awe takwali wa kubapokolola, pantu kwali ukutali na ku Sidone, o kabili tabaleumfwana na bantu bambi; kabili mwali ni mu mpanga iyabatama iya mu Beterehobo. p Kabili bakuulile umusumba no kutendeka ukwikalamo. q 29 Kabili, bainike ulya musumba ati Dani, ilyali e ishina lya kwa shibo, Dani, r uwafyelwe kuli Israele. s Lelo, kale umusumba waleitwa ati Laishi. t 30 E lyo abana ba kwa r Ukt 14:14; Amg 34:1; Yos 19:47; Aba 20:1; 2Sa 17:11; 1Is 12:29; s Ukt 30:6; Ukt 32:28; t Yos 19:47; Aba 18:7.

ABAPINGUSHI 18:31–19:13 Dani baimike icimpashanya icabaswa; a na Yonatani b mwana Gershomu, c mwana Mose, pamo na bana bakwe e bali bashimapepo mu mukowa wa bana ba kwa Dani ukufika ilyo basendele abantu ba muli ici calo muli bunkole. d 31 Awe basungile icimpashanya icabaswa ica kwa Mika, ico apangile, no kuciimika kulya inshiku shonse isho ing’anda e ya kwa Lesa wa cine yali mu Shilo. f mu nshiku shi19 Nomba lya tamwali imfumu mu Israele. g Kabili umwina Lebi umo ali umulebeshi mu ncende yali ukwalepesha iya mu calo ca mpili ica kwa Efraimu. h Awe uyu muntu umuya inshiku aupile kanakashi i uwa ku Betelehemu j mu calo ca Yuda. 2 Awe kanakashi wakwe atendeke ukucita ubulalelale. k Asukile uyu umwanakashi afuma kuli ena no kuya ku ng’anda ya kwa wishi mu Betelehemu mu Yuda kabili aikele kulya imyeshi ine iituntulu. 3 E lyo umulume wakwe aimine no kumukonkela ukuti alande nankwe amashiwi ayasuma pa kuti amubweshe; kabili ali no mubomfi l wakwe ne mpunda ishilume shibili. E ico uyu mwanakashi amwingishe mu ng’anda ya kwa wishi. Ilyo wishi wa mukashana amumwene, apo pene alisekelele pa kumumona. 4 Awe shifyala, wishi wa mukashana, alimutekele, ica kuti aikele nankwe inshiku shitatu; kabili balelya no kunwa, na o alesendama kulya kwine ubushiku. m 5 Nomba pa bushiku bwalenga shine, ilyo baimine ulucelo nga pe, aliimine nomba ukuti aleya, lelo wishi wa mukashana atile kuli shifyala: “Tala ulye umukate n unono, ukwate amaka e lyo pa numa kuti mwaya.”

Kanakashi wa bulalelale aya ICIPA. 18 a Ukf 20:4 Le 26:1 Amg 17:3 Amg 27:15 Aba 17:4 Aba 18:18 b Aba 17:12 c Ukf 2:22 Ukf 18:3 d 1Sa 4:11 1Sa 4:22 Am 78:61 e Ukf 40:2 Yos 18:1 f 1Sa 1:3 1Sa 4:3 Am 78:60 Ye 7:12



















ICIPA. 19 g Aba 17:6 Aba 18:1 Aba 21:25 1Sa 8:4 1Sa 8:5 h Yos 17:15 Yos 17:16 i Ukt 16:3 Ukf 21:8 2Sa 5:13 2Im 11:21 j Ukt 35:19 Aba 17:7 Mk 5:2 Mt 2:6 k Le 20:10 Amg 22:22 Ga 5:19 Ko 3:5 l Imp 22:22 m Ukt 24:54 Ro 12:13 He 13:2 n Ukt 18:5 Am 104:15 Amp 11:25



















Ku Kulyo a Ukt 19:2 b Aba 19:9 Aba 19:22 c Aba 19:4 1Pe 4:9 d Ukt 18:5 Aba 19:5 Ru 3:7 Am 104:15 e Aba 19:1 f Aba 19:2 2Sa 5:13 g Imp 22:22 Aba 19:3 h Lk 24:29 Ro 12:13 i Aba 19:6 j Yos 15:8 Yos 15:63 k Yos 18:28 Aba 1:8 l Aba 19:14 m Ukt 10:16 n Ukf 23:33 Imp 33:55 Amg 20:18 Aba 1:21 o Yos 18:28 1Sa 10:26 Es 10:29 Ho 5:8 p Yos 18:25 1Is 15:17 Neh 11:33 Ye 40:1

352

6 Awe balikele, kabili bonse babili batendeke ukulya no kunwa; e lyo wishi wa mukashana atile kuli uyu muntu: “Wiya, usendame kuno ubushiku, a kabili leka umutima obe usansamuke.” b 7 Ilyo uyu muntu aimine ukuti aleya, shifyala alemupapaata, ica kuti asendeme kulya kwine na kabili. c 8 Ilyo aimine ulucelocelo ubushiku bwalenga shisano ukuti aleya, wishi wa mukashana atile: “Senda ifya kulya ifya kumupeela amaka.” d Kabili baleshingashinga mpaka na kasuba kayaluka. Kabili bonse babili balelya. 9 Umwaume e nomba alimine ukuti aleya, pamo na kanakashi f wakwe no mubomfi g wakwe; lelo shifyala, wishi wa mukashana, atile: “Mona, nomba! Akasuba kaya kalewa. Sendama kuno. h Akasuba nomba kalawa. Sendama kuno ubushiku, kabili leka umutima obe usansamuke. i Kabili mailo mukema ulucelo no kutendeka ulwendo lwenu, e lyo ukaye kwi tenti lyobe.” 10 Awe, uyu mwaume tasumine ukusendama kulya, lelo aliimine no kutendeka ulwendo no kufika apalungatana na Yebusi, j e kuti, Yerusalemu; k kabili ali ne mpunda ishilume shibili ishakwete ne fya kwikalapo, na kanakashi wakwe no mubomfi wakwe. 11 Ilyo bali mupepi na ku Yebusi, ninshi bwaya buleila, l umubomfi atile kuli shikulu wakwe: “Iseni twalukile kuli uyu musumba wa bena Yebusi m e ko tuyesendama.” 12 Lelo shikulu wakwe amwebele ati: “Twiyalukila ku musumba wa bambi bambi n abashaba pa bana ba kwa Israele; lelo tufwile ukwenda ukufika ku Gibea.” o 13 Kabili aebele umubomfi wakwe ukuti: “Isa uleke tufike pa musumba umo, umusumba wa Gibea nelyo uwa Rama, p kabili kulya

353

Kanakashi bamuputaula ifilundwa

e ko twalasendama.” 14 E ico balipitile no kutwalilila ulwendo lwabo, kabili akasuba kabawilile mupepi na ku Gibea, umusumba uwaba mu Benjamini. 15 Awe e ko bayalukile pa kuti basendame mu Gibea. Kabili balingile no kwikala mu lubansa lwa musumba, kabili takwali uwabasendele ku ng’anda pa kuti basendame. a 16 Awe, moneni! umuntu umukote alefuma mu kubomba mwi bala icungulo, b kabili uyu muntu ali wa ku calo ca mpili ica kwa Efraimu, c kabili aleikala mu Gibea; lelo abaume ba muli iyi ncende bali bena Benjamini. d 17 Ilyo ainwine amenso amwene umwaume, umulendo, mu lubansa lwa mu musumba. E ico uyu mukote amwipwishe ati: “Ni kwi uleya, kabili ni kwi wafuma?” e 18 Na o ayaswike ati: “Tulepita fye ukufuma ku Betelehemu mu calo ca Yuda ukuya ku ncende shaba ukwalepesha isha mu calo ca mpili ica kwa Efraimu. f E ko nafumine, lelo naile ku Betelehemu mu Yuda; g kabili ni ku ng’anda yandi ndebwelela, lelo takuli uunsendele ku ng’anda yakwe. h 19 Kabili natukwata impimbili ne fya kulya i fya mpunda shesu, kabili ine no musha wenu umwanakashi j no mubomfi k uuli no musha wenu natukwata umukate l no mwangashi. Tapali ico tushikwete.” 20 Lelo, umukote atile: “Shi naube no mutende! m Leka nkupeele conse ico ushikwete. n Lelo wisendama mu lubansa.” 21 E lyo amwingishe mu ng’anda o no kupoosela impunda p icani. Kabili basambile amakasa q yabo no kutendeka ukulya no kunwa. 22 Ilyo balesansamusha imitima yabo, r moneni! abaume ba mu musumba, ifinangwa fye, s bashingulwike ing’anda, t balesunkana no kupuma ku ciibi;

ICIPA. 19 a Ukt 19:2 Aba 19:20 Es 58:7 b Mt 20:8 c Yos 17:15 Aba 19:1 d Yos 18:21 Yos 18:28 e Ukt 16:8 f Aba 19:1 g Aba 19:2 h Aba 19:15 i Ukt 24:32 Ukt 43:24 j Aba 19:2 k Aba 19:3 Aba 19:9 l Ukt 18:5 m Aba 6:23 1Sa 25:6 1Im 12:18 n Aba 19:15 Ro 12:13 He 13:2 1Pe 4:9 o Ukt 19:3 Imi 16:15 p Aba 19:19 q Ukt 18:4 1Sa 25:41 2Sa 11:8 Lk 7:44 Yh 13:5 1Ti 5:10 r Aba 19:6 Aba 19:9 Am 104:15 s Amg 13:13 Aba 20:13 Amp 6:12 Amp 16:27 Na 1:15 t Ukt 19:4 Aba 20:5



















Ku Kulyo a Ukt 19:5 Le 20:13 Ro 1:27 1Ko 6:9 Yu 7 b Ukt 19:6 c Ukt 19:7 d Ukt 34:7 Aba 20:6 e Ukt 19:8 f Aba 19:2 g Le 20:10 h Ye 5:8 Ho 9:9 Ho 10:9 Ef 4:19 i Aba 19:21 j Aba 19:2 Aba 19:25 k Aba 20:5 l Aba 19:18 m Aba 20:6 n Yos 14:1 1Sa 11:7

ABAPINGUSHI 19:14-30 kabili baleti ku mukote, umwine wa ng’anda: “Fumya umwaume uwishile mu ng’anda yobe, pa kuti tulaale nankwe.” a 23 E lyo umwine wa ng’anda afumiine kuli bena no kubeba ati: b “Iyo, bamunyinane, c mwicita icabipa, pantu uyu mwaume eshile mu ng’anda yandi. Mwicita ici cintu ca museebanya. d 24 Moneni, pali umwana wandi umukashana nacisungu na kanakashi wa uyu mwaume. Shi lekeni mbafumishe pa nse na imwe mulaale na bo e no kucita ifyo mulefwaya kuli bena. Lelo kuli uyu mwaume mwicita ici cintu ca museebanya, ica buwelewele.” 25 Awe abaume tabafwaile ukukutika ku fyo alesosa. E ico umuntu abuulile kanakashi f wakwe no kumufumisha pa nse kuli bena; kabili batendeke ukuulungana nankwe, g no kumucenda h ubushiku bonse mpaka ulucelo, e lyo bamulekele aya ku macaca. 26 Kabili kanakashi aishile ilyo kwaleyaluka ulucelo, no kuwila pa mwinshi wa ng’anda ya ulya mukote umwali shikulu wakwe, i—mpaka bwaca. 27 Pa numa shikulu wakwe aliimine ulucelo no kwisula iciibi ca ng’anda no kufuma ukuti atendeke ulwendo lwakwe, kabili moneni! umwanakashi, kanakashi j wakwe, nawa pa mwinshi wa ng’anda ninshi na maboko yakwe yali pa mwinshi! 28 E ico amwebele ati: “Ima, natuleya.” Lelo taleyasuka. k E lyo amubuulile no kumubika pa mpunda kabili aliimine no kuya ku mwakwe. l 29 E lyo aingile mu ng’anda yakwe no kubuula umwele no kwikata kanakashi wakwe no kumuputaula cilundwa cilundwa mu fiputulwa ikumi na fibili (12) m no kufituma mu fitungu fyonse ifya mu Israele. n 30 Nomba onse uwamona aleti:

ABAPINGUSHI 20:1-16

Israele onse akalipa; pa Mispa

“Ica musango yu tacabala acicitika nelyo ukumoneka ukufuma pa bushiku abana ba kwa Israele bafumine mu Egupti ukufika na lelo. Tontonkanyeni pali ici, mupandane amano a no kulandapo.”

ICIPA. 19

E ico abana ba kwa Israele bonse balifumine b no lukuta lonse lwalilongene pamo ngo muntu umo c kuli Yehova pa Mispa, d ukufuma ku Dani e ukufika ku Beere-sheba f pamo ne calo ca Gileadi. g 2 E ico abakalamba ba mu bantu bonse kabili aba mu mikowa yonse iya kwa Israele baiminine mu lukuta lwa bantu ba kwa Lesa wa cine, h abaume amakana imyanda ine (400,000) abale-enda pa makasa abaishiba ukulwa no lupanga. i 3 Kabili abana ba kwa Benjamini baumfwile ukuti abana ba kwa Israele baliile ku Mispa. j E lyo abana ba kwa Israele batile: “Soseni. Bushe icintu cabipa ifi cicitike shani?” k 4 E lyo umwina Lebi, l umulume wa mwanakashi baipeye, ayaswike no kutila: “Ni ku Gibea, m iya mu Benjamini, e ko naile, ine na kanakashi n wandi, pa kuti tusendame kulya. 5 Kabili abekashi ba mu Gibea balinjimine no kushinguluka ing’anda umo nali ubushiku. Nine balefwaya ukwipaya, lelo baulungene o na kanakashi wandi, mpaka asuka afwa no kufwa. p 6 E ico nabuulile kanakashi wandi no kumuputaula no kutuma ifipimfya mu fitungu fyonse ifya calo ca kwa Israele, q pantu bacitile ica nsoni r kabili ica bunani mu Israele. s 7 Moneni! Imwe bonse mwe bana ba kwa Israele, landenipo kabili pandaneni amano.” t 8 Awe abantu bonse balimine ngo muntu umo, u abati: “Takuli nangu umo pali ifwe uwalaya kwi tenti lyakwe, nangu ku

20

a Aba 20:7 Amp 15:22



















ICIPA. 20 b Amg 13:12 Yos 22:12 Aba 21:5 c 1Sa 11:7 2Sa 19:14 d 1Sa 7:5 1Sa 10:17 2Is 25:23 e Yos 19:47 Aba 18:29 2Sa 3:10 1Im 21:2 2Im 30:5 f 1Sa 3:20 2Sa 24:2 g Yos 22:9 h Am 83:18 Es 44:8 i Aba 20:17 2Sa 24:9 2Is 3:26 j Aba 20:1 k Aba 19:22 l Aba 19:1 m Aba 19:12 n Aba 19:2 o Aba 19:25 p Aba 19:26 q Aba 19:29 r Le 19:29 Le 20:14 Am 119:150 Amp 10:23 1Pe 4:3 s Aba 19:23 t Aba 19:30 Amp 11:14 Amp 13:10 Amp 20:18 Amp 24:6 u Aba 20:1



















Ku Kulyo a Amp 21:3 b Aba 1:1 Aba 20:18 1Sa 14:42 Neh 11:1 Amp 16:33 Imi 1:26 c Ukt 34:7 Aba 19:23 Aba 19:25 2Sa 13:12 d Yos 18:11 e Amg 13:14 Yos 22:16 Ef 5:11 f 2Sa 20:21 g Aba 19:22 Aba 19:25 h Aba 19:12 i Le 20:10 j Amg 13:5 Amg 17:7 Amg 22:22 1Ko 5:6 1Ko 5:13 k 1Sa 2:25 Amp 29:1 Ho 9:9 Ho 10:9 Ro 9:18 l Imp 26:41 m Aba 3:15

354

ng’anda yakwe. a 9 Nomba ici e co tulecita kuli Gibea. Natupendule, b tusale aba kuyalwa nankwe. 10 Kabili pa baume umwanda umo (100) mu mikowa yonse iya kwa Israele tulebuulapo abaume ikumi (10), kabili pa baume ikana limo (1,000) tulebuulapo abaume umwanda umo na pa baume amakana ikumi (10,000) tulebuulapo abaume ikana limo, aba kufwaila abantu ifya kulya, pa kuti bayelwa na Gibea wa kwa Benjamini, pa mulandu wa ca museebanya c conse ico bacitile mu Israele.” 11 E ico abaume bonse aba mu Israele balilongene ku kulwa no musumba ngo muntu umo, abaikatana. 12 Awe imikowa ya mu Israele yatumine abantu ku baume ba mu mukowa wa kwa Benjamini, d abati: “Bushe ici cintu cabipa ifi cacitika shani mu kati kenu? e 13 Nomba, tupeeni abo baume, f ifinangwa, g abali mu Gibea, h ukuti tubepaye, i kabili natufumye ifyabipa mu Israele.” j Awe abana ba kwa Benjamini tabafwaile ukuumfwa ku fyo bamunyinabo, abana ba kwa Israele balelanda. k 14 Kabili abana ba kwa Benjamini balilongene ku nse ya misumba ku Gibea pa kuti bayelwa na bana ba kwa Israele. 15 E ico abana ba kwa Benjamini balilongene bulya bushiku ukufuma mu misumba yabo, abaume amakana amakumi yabili na makana mutanda (26,000) abaishibe ukulwa no lupanga, l ukufumyako abekashi ba mu Gibea, umo bafumishe abaume imyanda cinelubali (700). 16 Pa bantu bonse aba, pali abaume abacenjela imyanda cinelubali (700) abalebomfya amaboko yabo aya ku kuso. m Onse pali aba alesukusa ilibwe n n Ukt 49:27; 1Sa 17:40; 1Sa 17:49; 1Im 12:2; 2Im 26:14.

355

Ubulwi bwa kulwisha Benjamini

ku kantu akali ngo mushishi ubunono no kupusa iyo. 17 Kabili abaume ba kwa Israele balilongene ukufumyako Benjamini, abaume amakana imyanda ine (400,000) abaishibe ukulwa no lupanga. a Bonse bali baume ba bulwi. 18 Awe baliimine no kuya ku Betele no kwipusha kuli Lesa. b E lyo abana ba kwa Israele batile: “Nani pali ifwe uwalaba pa ntanshi mu kulwa na bana ba kwa Benjamini?” c E lyo Yehova atile: “Yuda e walaba pa ntanshi.” d 19 E lyo abana ba kwa Israele baimine ulucelo no kupanga inkambi pa Gibea. 20 Abaume ba kwa Israele nomba baile ku kulwa na Benjamini; kabili abaume ba kwa Israele baipekenye ukulwa na bo pa Gibea. 21 E ico abana ba kwa Benjamini bafumine mu Gibea e no kwipaya abaume ba mu Israele amakana amakumi yabili na makana yabili (22,000) bulya bushiku. f 22 Lelo, abaume ba mu Israele, balishipile no kuya na kabili ku kuipekanishisha ukulwa pa ncende baiteyanishishepo pa bushiku bwa kubalilapo. 23 Kabili abana ba kwa Israele baliile no kulilila g kuli Yehova ukufika icungulo no kwipusha kuli Yehova, abati: “Bushe ndeya na kabili mu kulwa na bana ba kwa Benjamini munyinane?” h E lyo Yehova atile: “Kabiye.” 24 Awe abana ba kwa Israele baile ku bana ba kwa Benjamini pa bushiku bwa bubili. i 25 Benjamini na o afumine ku Gibea pa kuti alwe na bo pa bushiku bwalenga shibili kabili aipeye abaume ba kwa Israele na bambi amakana ikumi na makana cinekonsekonse (18,000), j bonse abaishibe ukulwa no lupanga. k 26 Awe abana ba kwa Israele bonse, l abantu bonse, baile ku Betele no kulila m no

ICIPA. 20 a Aba 20:2 b Ukf 28:30 Imp 27:21 Aba 20:27 Amp 3:6 c Aba 1:1 d Ukt 49:8 Imp 10:14 Aba 1:2 1Im 5:2 e Aba 19:12 Ho 10:9 f Ukt 49:27 Am 33:16 Ye 12:1 g Aba 20:26 Amp 3:5 Amp 16:3 h Aba 20:28 i Aba 20:19 j Aba 20:21 k Aba 20:17 l Aba 20:2 m Aba 20:23



















Ku Kulyo a 2Im 20:3 Esr 8:21 Yoe 1:14 b Le 1:3 c Le 3:1 Le 19:5 Aba 21:4 1Sa 10:8 d Imp 27:21 Aba 20:18 Am 85:8 Amp 16:3 e Yos 18:1 1Sa 4:3 f Ukf 6:25 Imp 25:7 Yos 22:13 Yos 24:33 Am 106:30 g Ukf 28:43 Ukf 29:9 h Aba 20:23 i 2Sa 5:19 j Yos 8:4 1Sa 15:5 Amp 24:6 Lkm 9:18 k Aba 20:20 Aba 20:22 l Yos 8:16 Aba 20:36 m Aba 20:39 n Ukt 28:19 Yos 18:22 Aba 20:26 o Aba 19:12 1Sa 10:26 p Aba 20:21 Aba 20:25 q Yos 8:15 r Yos 8:19 s Aba 19:12

ABAPINGUSHI 20:17-34 kwikala pa ntanshi ya kwa Yehova no kuleka ukulya a pa bushiku bulya ukufika icungulo no kutuula imituulo ya koca b ne mituulo ya mutende c pa ntanshi ya kwa Yehova. 27 Kabili abana ba kwa Israele baipwishe kuli Yehova, d pantu kulya e kwali icipao ca cipangano e ica kwa Lesa wa cine muli shilya nshiku. 28 Nomba Finehasi f mwana Eleasari, mwana Aarone, aiminine ku ntanshi ya ciko muli shilya nshiku, g no kutila: “Bushe ndeya na kabili ku kulwa na bana ba kwa Benjamini munyinane nelyo ndeke?” h E lyo Yehova atile: “Kabiye, pantu mailo nkamupeela mu minwe yobe.” i 29 E lyo Israele abikile aba kubelamina j abena Gibea konse konse. 30 Kabili abana ba kwa Israele baile ku kulwa na bana ba kwa Benjamini pa bushiku bwalenga shitatu, no kuiteyanishisha ukulwa na Gibea nge fyo bacitile pa nshita imbi. k 31 Ilyo abana ba kwa Benjamini baile ku kulwa na ba bantu, bakulilwe ukufuma ku musumba. l Kabili, nge fyo cali pa nshita imbi, baipeyepo abaume aba mu Israele m nalimo amakumi yatatu (30) no kubacenaula mu misebo, umo uwaya ku Betele n na umbi ku Gibea, o mu mpanga. 32 E ico abana ba kwa Benjamini batile: “Tulebacimfya nga filya twabacimfishe pa kubala.” p Abana ba kwa Israele, batile: “Natufulumuke, q kabili tulebakula ukufuma ku musumba ukuya mu misebo.” 33 Kabili abaume bonse aba kwa Israele baimine ukufuma mu fifulo bali no kuiteyanya ukulwa pa Baali-tamari, ninshi aba mu Israele ababeleme r balefuma umo bali mupepi na Gibea. s 34 E ico abaume bacenjela ukufuma mu Israele onse abali amakana ikumi (10,000) baishile ku ntanshi ya musumba

ABAPINGUSHI 20:35–21:3 wa Gibea, kabili ubulwi bwalikosele; na bena Benjamini tabaishibe ukuti ubucushi a bwalaswa bubaponene. 35 Kabili Yehova acimfishe Benjamini b pa cinso ca bena Israele, ica kuti abana ba kwa Israele pali bulya bushiku baipeye abaume abena Benjamini amakana amakumi yabili na yasano no mwanda umo (25,100), bonse abaishibe ukulwa no lupanga. c 36 Lelo, abana ba kwa Benjamini baleti balecimfya abaume ba kwa Israele ilyo bafulumwike d kuli Benjamini pantu abaume ba kwa Israele bacetekele ababeleme abo babikile pa Gibea. 37 Ababeleme bena, babombele bwangu bwangu no kuya ku Gibea. e Kabili ababeleme f balisalangene no kwipaya aba mu musumba bonse ku lupanga. g 38 Nomba abaume ba mu Israele bapangene na babeleme ukuti bacite icishibilo ca kufutumune cushi mu musumba. h 39 Ilyo abana ba kwa Israele babwelele mu bulwi, Benjamini atendeke ukukoma no kucena abaume nalimo amakumi yatatu (30) pa baume ba kwa Israele, i pantu batile: “Cine cine tulebacimfya filya cali na mu bulwi bwa kubalilapo.” j 40 Kabili icishibilo k catendeke ukwima mu musumba ica ntumba ya cushi. l E ico ilyo Benjamini aloleshe ku numa, moneni! icushi mu musumba onse caleya mu muulu. m 41 Awe abaume ba mu Israele balipilibwike, n kabili abaume ba kwa Benjamini balifulungene, o pantu balimwene ukuti ubucushi bwabaponena. p 42 E ico bayalwike ku ntanshi ya baume ba kwa Israele ukulola ku matololo, kabili abashilika balebakonka mupepi, ninshi abaume abafumine mu mi-

Israele alapa pali Benjamini ICIPA. 20 a Yos 8:14 Aba 20:41 Amp 4:19 Amp 28:14 Amp 29:1 b Imp 26:41 Aba 20:14 Aba 20:28 Aba 20:48 c Le 18:29 Aba 20:15 Aba 20:46 d Yos 8:16 Aba 20:31 e Yos 8:19 f Yos 8:7 Aba 20:29 g Yos 8:24 h Yos 8:19 i Aba 20:31 j Aba 20:21 Aba 20:25 k Aba 20:38 l Ukt 19:28 m Yos 8:20 n Yos 8:21 o Es 13:8 p Aba 20:34



















Ku Kulyo a Yos 8:22 b Yos 10:19 c Ho 9:9 Ho 10:9 d Aba 11:1 Aba 20:15 e Aba 20:47 Aba 21:13 f Aba 20:31 g Aba 20:15 Aba 20:35 h Aba 20:45 Aba 21:13 i Amg 13:15 Aba 20:34 j Yos 8:19



















ICIPA. 21 k Aba 20:1 1Sa 7:5 1Is 15:22 Ye 40:6 l Aba 21:18 m Aba 20:18 Aba 20:26 n Aba 20:2 Am 83:18 o 1Sa 30:4 Lkm 3:4

356

sumba balebepaya mu kati kabo. 43 Bashingulwike Benjamini. a Balimukonkele ukwabula no kutuusha. b Balimunyantawile apalungatene na Gibea c lwa ku kabanga. 44 Awe abaume ba kwa Benjamini amakana ikumi na cinekonsekonse (18,000) balifwile, bonse aba bali baume ba maka. d 45 E ico balyalwike no kuya balefulumukila ku matololo ku cilibwe ca Rimone. e Kabili baipeye abaume na bambi amakana yasano (5,000) abashelepo mu misebo, f kabili balebakonka mupepi ukufika na ku Gidomu no kwipailapo abaume na bambi amakana yabili (2,000). 46 Kabili abena Benjamini bonse abafwile bulya bwine bushiku bali abaume amakana amakumi yabili na yasano (25,000) abaishibe ukulwa no lupanga, g bonse aba bali baume ba maka. 47 Lelo abaume imyanda mutanda (600) balyalwike no kufulumukila ku matololo ku cilibwe ca Rimone, kabili baikele ku cilibwe ca Rimone h imyeshi ine. 48 Kabili abaume abena Israele babwelele ku kulwa na bana ba kwa Benjamini no kukoma ku lupanga aba mu musumba, ukutendekela pa bantu ukufika ku fitekwa na fyonse ifyasangilwe. i Kabili, imisumba yonse iyasangilwe bayocele ku mulilo. j abaume ba kwa 21 Nomba Israele balilapile ku Mispa, k abati: “Takuli umuntu pali ifwe uukapeela umwana wakwe umwanakashi ku bena Benjamini ukuba umukashi.” l 2 E ico abantu baishile ku Betele m no kwikala kulya pa ntanshi ya kwa Lesa wa cine n ukufika icungulo no kulasansula amashiwi yabo no kulila icine cine. o 3 Kabili baleti: “Cinshi, mwe Yehova Lesa wa kwa Israele, ico

357

Imikowa yapingula Yabeshe-gileadi

ici cacitikila mu Israele, ukuti umukowa umo wabulila lelo mu Israele?” a 4 Nomba ubushiku bwakonkelepo abantu balimine ulucelo no kukuula iciipailo kulya no kupeela umutuulo wa koca b no mutuulo wa mutende. c 5 Kabili abana ba kwa Israele batile: “Nani pa mikowa yonse iya kwa Israele uushishile ku kulongana pamo kuli Yehova, pantu natulapa umulapo ukalamba d ukukuma ku ushishile kuli Yehova ku Mispa, uwa kuti, ‘Afwile fye ukufwa.’” e 6 Kabili abana ba kwa Israele batendeke ukulanguluka pali munyinabo Benjamini. E ico batile: “Lelo umukowa umo nauputulwa mu Israele. 7 Cinshi twalacita ku bashele pa kuti tubasangile abakashi, apo twalilapa f kuli Yehova ukuti tatwakapeele abana besu abakashana ukuba abakashi babo?” g 8 Kabili batile: “Nani pa mikowa ya mu Israele uushishile kuli Yehova ku Mispa?” h Kabili, moneni! takuli uwaishile mu nkambi ukufuma ku Yabeshegileadi i ku kulongana. 9 Ilyo abantu bapendelwe, moneni! tapali nangu umo uwaishile ukufuma ku Yabeshe-gileadi. 10 E ico ulukuta lwatumine abaume aba maka nga nshi amakana ikumi na yabili (12,000) kulya no kubeba ati: “Kabiyeni muyekoma abekashi ba mu Yabeshegileadi ku lupanga, kumo na banakashi na baice. j 11 Kabili mukacite ifi: Umwaume onse no mwanakashi onse uwalaalapo no mwaume, mwipaye.” k 12 Lelo, basangile pa bekashi ba mu Yabeshe-gileadi l abakashana imyanda ine (400), banacisungu, m abashabalile abalaala no mwaume. E ico babaletele mu nkambi pa Shilo, n iyaba mu calo ca Kanaani. 13 Kabili ulukuta lonse nomba lwatumine aba kuyalanda

ICIPA. 21 a Amg 28:63 Aba 21:6 b Ukf 10:25 Le 1:3 c Le 3:1 Le 19:5 Aba 20:26 2Sa 24:25 d Aba 21:7 e Aba 5:23 Aba 21:10 f Le 5:4 Le 19:12 Am 15:4 Mt 5:33 g Aba 21:1 Aba 21:18 h Aba 20:1 i 1Sa 11:1 1Sa 31:11 2Sa 21:12 1Im 10:11 j Aba 21:5 k Imp 31:17 l Aba 21:8 m Ukt 24:16 Est 2:3 n Yos 18:1 Aba 18:31 1Sa 1:3



















Ku Kulyo a Aba 20:47 b Aba 21:8 c Aba 20:47 Aba 21:12 d Aba 21:6 e Aba 20:47 f Le 19:12 Aba 21:1 Am 15:4 Mt 5:33 g Yos 18:1 Aba 21:12 h Ukt 33:18 Aba 9:6 Aba 9:45 1Is 12:1 i Ukf 15:20 Aba 11:34 1Sa 18:6 Am 149:3 Am 150:4 j Aba 21:12 Aba 21:14

ABAPINGUSHI 21:4-22 ku bana ba kwa Benjamini abali ku cilibwe ca Rimone a no kupanga na bo umutende. 14 Awe abena Benjamini balibwelele pali ilya nshita. Kabili babapeele abanakashi abo bashaipeye pa banakashi ba mu Yabeshe-gileadi; b lelo tabasangile abengabakumana. c 15 Awe abantu balangulukile Benjamini d pantu Yehova alimupaatwile ku mikowa ya kwa Israele. 16 E ico abakalamba ba lukuta batile: “Twalacita shani ku baume abashele ukwabula abakashi, pantu abanakashi baliloba mu bena Benjamini?” 17 E lyo batile: “Kufwile ukuba ubupyani ku bapuswike muli Benjamini, e pa kuti umukowa wiloba mu Israele. 18 Ifwe kwena, tatusuminishiwe ukubapeela abakashi pa bana besu, pantu abana ba kwa Israele balilapa, abati: ‘Alitiipwa uwapeela umukashi kuli Benjamini.’” f 19 Awe batile: “Moneni! Kulaba umutebeto wa kwa Yehova cila mwaka ku Shilo, g uwabela ku kapinda ka ku kuso aka Betele, ku kabanga ka musebo ukalamba uwafuma ku Betele ukuya ku Shekemu h na ku kapinda ka ku kulyo aka Lebona.” 20 E ico baebele abana ba kwa Benjamini, abati: “Kabiyeni, kabili kabelameni mu mabala ya myangashi. 21 Kabili muloleshe, nomba ilyo abana banakashi aba ku Shilo bafuma ku kucinda i baleshinguluka, mufume mu mabala ya myangashi no kuisendela ku maka onse umukashi pa bana banakashi aba mu Shilo, kabili mukaye ku calo ca Benjamini. 22 Kabili nga bashibo nelyo bamunyinabo batulubulwisha, ifwe tukabeba ati: ‘Mubabelele uluse pali ifi baibuulila abene cila muntu umukashi, pantu twafililwe ukubasangila abakashi ilyo twaile ku bulwi, j kabili apo te

ABAPINGUSHI 21:23—RUTI 1:12

Elimeleke. Naomi. Ruti

imwe mwabapeela aba banakashi tamukwete umulandu pa mulapo twalapile.’” a 23 Awe abana ba kwa Benjamini bacitile ifyo fine, kabili babuulile abakashi ukulingana ne mpendwa b yabo pa banakashi balecinda c baleshinguluka, abo basompwele; e lyo baile no kubwelela ku mpanga yabo iya bupyani no kukuula imisumba d no kwikalamo. 24 Kabili abana ba kwa Israe-

le batendeke ukusalangana ukufuma palya pali ilya nshita, umuntu onse ku mukowa wakwe na ku lupwa lwakwe; kabili bafumine kulya no kuya, cila muntu ku mpanga yakwe iya bupyani. a 25 Muli shilya nshiku tamwali imfumu mu Israele. b Umuntu onse alecita icawama mu menso yakwe. c

ICIPA. 21 a Aba 21:1 Aba 21:18 b Aba 20:47 Aba 21:12 c Aba 21:21 d Aba 20:48



















Ku Kulyo a Yos 14:2 Aba 2:6 Aba 20:8 b Aba 8:23 Aba 17:6 Aba 18:1 Aba 19:1

358

c Amg 12:8; Amg 16:18; Aba 17:6; 1Sa 9:17; Amp 3:5.

dccc

ccc

RUTI mu nshiku abapingu1 Nomba shi balepingula e lyo kwaa

b

ponene icipowe mu calo, kabili umuntu umo afumine ku Betelehemu c mu Yuda, aile ku kwikala mu calo ca bena Moabu, d pamo no mukashi na bana bakwe babili abaume. 2 Kabili ishina lya uyo muntu ni Elimeleke, ne shina lya mukashi wakwe ni Naomi, na mashina ya bana bakwe babili abaume ni Maalone na Kilyone, abena Efrata e aba ku Betelehemu mu Yuda. Basukile bafika mu calo ca Moabu kabili mulya e mo baikele. 3 Mu kupita kwa nshita Elimeleke umulume wa kwa Naomi alifwile, e lyo ashele fye na bana bakwe abaume babili. 4 Na bo baupile abanakashi abena Moabu. f Ishina lya mwanakashi umo ni Olipa, ne shina lya munankwe ni Ruti. g E lyo baikele kulya nalimo imyaka ikumi (10). 5 Mu kupita kwa nshita bonse babili, Maalone na Kilyone, na bo balifwile, no mwanakashi ashele fye eka ukwabula abana bakwe babili no mulume wakwe. 6 E lyo aimine na banafyala no kufuma mu calo ca Moabu, pantu alyu-

ICIPA. 1 a Aba 2:16 b Amg 28:15 Amg 28:38 c Ukt 35:19 Aba 17:7 Mk 5:2 d Ukt 19:37 Imp 21:20 Amg 2:9 Amg 34:1 Aba 3:30 e Ukt 35:19 Ukt 48:7 1Sa 17:12 f 1Is 11:1 g Mt 1:5



















Ku Kulyo a Amg 4:31 Amg 28:11 b Am 37:25 Am 104:14 Am 132:15 Mt 6:11 c Ru 1:4 2Is 8:3 d Ukf 34:6 Ru 2:20 Am 31:16 Am 31:21 e Amp 11:17 Amp 19:22 f Yak 1:17 g Ru 3:1 h Ukt 31:55 Imi 20:37 i Am 119:63 j Ukt 38:11 Amg 25:5

mfwile ilyo aali ku Moabu ukuti Yehova napempula abantu bakwe a nabapeela ne fya kulya. b 7 Kabili kulya aleikala c alifumineko, na banafyala bonse babili baali pamo nankwe, awe e fyo baleya mu nshila ukubwelelamo ku calo ca Yuda. 8 E lyo Naomi aebele banafyala bonse babili ati: “Kabiyeni, bwelelenimo, cila muntu aye kuli banyina. Lekeni Yehova abe ne cikuuku kuli imwe, d ifyo mwali ne cikuuku ku balume benu abafwa e lyo na kuli ine wine. e 9 Yehova amupeele ica bupe, f kabili musange cila muntu ukwa kutuusha g mu ng’anda ya mulume wakwe.” E lyo abatomwene, h na bo basanswile amashiwi yabo no kulila. 10 Kabili babikilepo fye ukumweba abati: “Nakalya, tuleya fye nenu ku bantu benu.” i 11 Lelo Naomi atile: “Bwelelenimo, bana bandi. Cinshi mwalankonkela? Bushe ncili na bana baume mwi fumo lyandi, aba kuti bakabe abalume benu? j 12 Bwelelenimo, bana bandi, kabiyeni, pantu ninkota teti ngupwe na kabili. Nga natila, ndi ne subilo lya kuupwa, kabili no kuupwa nga naupwa

359

Naomi, Ruti baya ku Betelehemu

buno bwine bushiku no kufyala abana baume, a 13 bushe e bo mwingalolela mpaka bakula? Bushe e bo mwingekalila ukwabula ukuupwa? Iyo mwe bana bandi, apo Yehova afumisha ukuboko kwakwe pali ine, nga natontonkanya pali imwe, cilambipila nga nshi.” b 14 Awe bapuminepo ne misowa balalila na kabili, e lyo Olipa atomwene nafyala. Lelo Ruti, akoneene fye kuli ena. c 15 E ico Naomi atile: “Mona! Cufi munobe mukamfwilwa nabwelelamo ku bantu bakwe na kuli tulesa twakwe. d Bwelelamo na cufi munobe.” e 16 E lyo Ruti atile: “Mwimpatikisha ukumusha, no kubwelelamo ukuti ndeke ukumukonka; pantu uko mwakulaya e ko nakulaya, no ko mwakulasendama e ko nakulasendama. f Abantu benu bakaba e bantu bandi, g na Lesa wenu e Lesa wandi. h 17 Uko mukafwila e ko nkafwila, i kabili e ko nkashiikwa. Yehova nancite ifyo alefwaya no kucishapo j nga ca kuti cimbi catulekanya nenu kano fye imfwa yeka.” 18 Ilyo Naomi amwene ukuti Ruti nakosapo fye ukuya nankwe, k alekele ukumupamfya. 19 Kabili baile bonse basuka bafika ku Betelehemu. l Nomba ilyo fye bafikile ku Betelehemu, mu musumba onse mwakabile na se pa mulandu wabo, m na banakashi baleipusha abati: “Bushe uyu ni Naomi?” n 20 Na o pa kwasuka abanakashi, aleti: “Mwilanjita ati Naomi. Mulenjita ati Mara, pantu Uwa Maka Yonse o nanenga ubulanda nga nshi. p 21 Ine nalikwete fyonse ilyo nafumine pano, q nomba Yehova ambwesha iminwe nkutwa. r Cinshi ico mulenjitila Naomi, apo Yehova e wanseebanya s kabili Uwa Maka Yonse andetela ububi?” t 22 E fyo Naomi abwelele, na

ICIPA. 1 a Ukt 17:17 b Ru 1:20 1Sa 3:18 Yb 19:21 c Ru 1:16 Amp 17:17 Amp 18:24 He 10:39 d Imp 21:29 Am 96:5 1Ko 8:5 2Pe 2:22 e 2Sa 15:19 f 2Is 2:2 He 11:15 g Ru 2:11 Est 8:17 Am 45:10 Es 14:1 h Amg 4:4 Amg 10:20 Ru 2:12 1Is 8:41 i 2Sa 15:21 j 1Sa 3:17 2Sa 19:13 k Imi 21:14 l Ru 1:1 m Mt 21:10 n Ru 1:2 o Ukt 17:1 Ukf 6:3 Es 46:9 p Ru 1:13 1Sa 3:18 Yb 19:21 Es 12:1 q 1Sa 2:7 r Yb 1:21 s Ru 1:5 t Yb 10:17 Es 54:8



















Ku Kulyo a Imp 21:13 Ru 1:1 b Ukt 35:19 Mk 5:2 c Ru 2:23



















ICIPA. 2 d Ru 3:2 Ru 3:12 e Amg 8:18 f Ru 4:21 1Im 2:11 Mt 1:5 Lk 3:32 g Le 19:9 Le 23:22 Amg 24:19 h 2Te 3:10 i Ru 2:20 Amp 16:9 j Ru 1:2 k Aba 6:12 2Ti 4:22 l Imp 6:24 m Ru 2:1 Ru 4:21 1Im 2:11 n Ru 1:4 o Ru 1:16 Ru 1:22 p Le 23:22 Ru 2:2 q Amp 13:4 Amp 31:27 Amp 31:31 1Te 4:11 r Amp 28:27 1Ti 6:18 s Ru 2:22

RUTI 1:13–2:9

Ruti umwina Moabu, nafyala, aali pamo nankwe pa kubwela ukufuma ku calo ca Moabu; a kabili bafikile ku Betelehemu b pa kutendeka kwa kuseepa barle. c Naomi aali na umo 2 Nomba uwa mu lupwa lwa mulume d

wakwe, umukankaala nga nshi, e uwa mu lupwa lwa kwa Elimeleke, ne shina lyakwe ni Boasi. f 2 Umuye nshiku Ruti umwanakashi umwina Moabu atile kuli Naomi: “Lekeni nje ku mabala ndetolelesha g imitwe ya ngano pa numa ya muntu uuleyansekelela.” Na o amwebele ukuti: “Kabiye mwana wandi.” 3 Awe aliile no kwingila kabili aletolelesha mwi bala pa numa ya baleseepa. h Nomba cali fye nkuma ukuti aingile mwi bala lya kwa Boasi, i uwa mu lupwa lwa kwa Elimeleke. j 4 Kabili moneni! Boasi alishile ukufuma mu Betelehemu no kutila ku baleseepa: “Yehova abe nenu.” k Na bo bamwaswike abati: “Yehova amupaale.” l 5 E lyo Boasi m atile ku mulumendo wakwe uwaleangalila abaleseepa: “Ngo yu mukashana wa kwa nani?” 6 Umulumendo uwaleangalila abaleseepa alyaswike no kutila: “Uyu mukashana, mwina Moabu, n e ulya waisa na Naomi ukufuma mu calo ca Moabu. o 7 Kabili umukashana acitila, ‘Lekeni ndetolelesha, p no kulonganika imitwe ya barle iyo abaleseepa baleshamo.’ E fyo engilemo kabili tekele pa nshi ukutula ulucelo ukufikila apa aikalako mu ng’anda.” q 8 Pa numa, Boasi atile kuli Ruti: “Umfwa we mwana wandi umwanakashi. Wilaya ku kutolelesha mwi bala limbi, r na kabili wilapitilila pano, lelo ulepalamina fye ku babomfi bandi abakashana. s 9 Ulelosha amenso yobe mwi bala umo baleseepa, kabili ulebakonka. Bushe nshebele abalumendo ukuti

RUTI 2:10–3:5

Ruti aletoolelesha mpaka ukuseepa kwapwa

belakukumyamo? a Nga waumfwa icilaka, uleya ku fipe no kunwapo ayo abalumendo batapile.” b 10 Awe na o alifukeme, ashiba ne mpumi pa nshi, c alamutootela, ati: “Nga kanshi cinshi calenga ukuti mumpokelele ifi ne muntu umwina fyalo?” d 11 E lyo Boasi amwaswike ati: “Balinjeba e fyonse ifyo wacitiile nokofyala pa numa ya mfwa ya mulume obe, f ne fyo washile wiso na noko ne calo ca bantu bobe no kwisa ku bantu abo ushaishibe. g 12 Yehova apaale ifyo ucita, h kabili icilambu i cobe cibe icikalamba ukufuma kuli Yehova Lesa wa kwa Israele, uo waisa ku kuuba mwi samba lya mapindo yakwe.” j 13 E lyo na o ayaswike no kutila: “Lekeni bashikulu batwalilile ukuntemwa, pantu mwansansamusha kabili pantu mwasosa ifya kutalalika umutima wa mubomfi k wenu, nelyo ca kuti nshili mubomfi wenu.” l 14 Kabili pa nshita ya kulya Boasi amwebele ati: “Palama kuno, ulyeko ifya kulya m no kutobela umukate mu mwangashi uwakantuka.” Awe Ruti aikele mupepi na baleseepa, na o Boasi amutambike barle wa kusalula n kabili aliliile, ica kuti alikwite no kushako. 15 E lyo aimine ku kuyatolelesha. o Awe Boasi aebele abalumendo bakwe, ati: “Lekeni nomba aletoola ne mitwe ya barle, kabili te kwesha ukumucusha. p 16 Kabili mulemusolomwenamo ne ya pa myanshi, kabili muleisha ku numa pa kuti aletoola, q mwilamucilima iyo.” 17 Kabili akonkenyepo ukutolelesha mwi bala ukufika ne cungulo, r e lyo akuntile s ifyo atoleleshe, na fyo fyali nalimo itepe1 t limo ilya barle. 18 E lyo afisendele no kuya ku musumba, kabili alangile nafyala ifyo atoleleshe. E lyo Ruti afumishe ifya

ICIPA. 2 a 1Ti 5:2 b Amp 11:25 Yak 1:27 c 1Sa 25:23 d Ukf 22:21 Ukf 23:9 Le 19:34 e Amp 31:31 f Ru 1:14 Ru 1:16 g Am 45:10 h 1Sa 24:19 Yb 34:11 Amp 28:20 He 6:10 i Ru 4:11 Ru 4:17 Am 20:5 Mt 1:5 Mt 1:16 He 11:6 j Am 17:8 Am 36:7 Am 57:1 Am 63:7 Am 91:4 k Ukt 50:21 l 1Sa 25:41 Flp 2:3 m Am 112:9 Amp 22:9 Es 58:7 Ek 18:7 n 1Sa 17:17 1Sa 25:18 2Sa 17:28 o Le 19:9 Ru 2:2 p Ru 2:9 1Ti 5:2 q Amp 14:21 Amp 19:17 Imi 20:35 r Ru 2:7 Amp 31:27 s Es 28:27 t Ukf 16:36 Ek 45:11



















Ku Kulyo a Ru 2:14 Yh 6:12 1Ti 5:4 b Am 41:1 c Ru 2:4 Ru 3:10 2Sa 2:5 d Ukf 34:6 Ru 1:8 Am 36:7 Am 62:12 Isb 3:22 e Ru 1:8 f Ru 2:1 g Le 25:25 Amg 25:5 Ru 3:9 Ru 3:12 Ef 1:7 He 2:14 h Ru 2:8 i Ru 1:2 j Ru 1:4 k Yb 12:12 Amp 12:15 1Ko 15:33 Tt 2:3 l Ru 1:22 m Ru 1:14 Ru 1:16 Ru 3:11



















360

kulya ifyashele a lintu aikwite no kumupeela. 19 Nafyala nomba amwipwishe ukuti: “Bushe ni kwi utoleleshe lelo, kabili ni kwi ubombeele? Abe uwapaalwa uwacikumona.” b Na o aebele nafyala uo abombeleko; kabili atile: “Ishina lya muntu uo nacibombako lelo ni Boasi.” 20 E lyo Naomi aebele nafyala ati: “Abe uwapaalwa kuli Yehovac uushaleka ukuba ne cikuuku d ku ba mweo na bafwa.” e Kabili Naomi akonkenyepo ukumweba ati: “Uyo muntu ni lupwa lwesu. f Na o ni kalubula wesu.” g 21 Na Ruti umwina Moabu atile: “Kabili acinjeba ukuti, ‘Uleba mupepi na babomfi bandi mpaka bakapwe ukuseepa mwi bala lyandi lyonse.’” h 22 E lyo Naomi i atile kuli Ruti nafyala: j “We mwana wandi, kuti cawama ulebombela pamo na bakashana bakwe, pantu nga waya mwi bala limbi abaleseepa kuti bakusansa.” k 23 Awe aleba mupepi na bakashana ba kwa Boasi ku kutolelesha mpaka ukuseepa kwa barle l no kuseepa kwa ngano kwapwa. Kabili aikele na nafyala. m lyo nomba Naomi nafya3 Ela atile kuli ena: “We mwana wandi, bushe te kuti nkufwaile ukwa kutuusha, n pa kuti cikuwamine? 2 E ico nomba, bushe Boasi, umwine wa bakashana ubomba na bo, te lupwa lwesu? o Mona! Lelo ubushiku aleela p barle apa kupumina barle. 3 E ico kanshi samba no kusuba amafuta q no kufwala amalaya yobe r no kuya ukwa kupumina barle. Wileka uyu muntu akwishibe mpaka apwe ukulya no kunwa. 4 Nomba nga asendama, wishibe uko alesendama; kabili uye, ufimbule ku ntambalilo, uko kwine e ko usendame; e lyo alekweba ica kucita.” 5 Na o amwaswike ati: “Na-

ICIPA. 3

Ru 2:171 Mwi “tepe” limo mwaleingila amalita nalimo 22.

n Amg 25:6 Ru 1:9

o Le 25:25; Amg 25:5; Ru 2:1; Ru 2:20; Ru 3:12; p Es 30:24; q 2Sa 12:20; 2Sa 14:2; Lkm 9:8; r 1Ti 2:9.

361

Ruti bamulaya ukumulubula

lacita fyonse ifyo mwanjeba.” 6 Awe aile ukwa kupumina barle no kuyacita fyonse ifyo nafyala amwebele. 7 Awe Boasi aliliile no kunwa, no mutima wakwe walisansamwike. a E lyo aile ku kusendama ku mpela ya mwina wa barle. Kabili Ruti aile ale-enda panono panono, afimbula na ku ntambalilo no kusendama. 8 Nomba pa kati ka bushiku Boasi atampile ukututuma. Awe cilya ati apilibuke, amona umwanakashi nalaala ku ntambalilo! 9 E lyo atile: “Ni wani?” Na o atile: “Nine Ruti umubomfi wenu, mukwai mufimbe umubomfi wenu insalu yenu, pantu ni mwe kalubula.” b 10 E lyo atile: “Yehova nakupaale, c we mwana wandi. Walenga icikuuku d cobe ica kulekelesha ukuwama ukucila ica pa kutendeka, e pa kukanakonka abalumendo abapiina nangu abakankaala. 11 E ico nomba, we mwana wandi, witiina. Fyonse ifyo ulenjeba nkakucitila, f pantu bonse abali mu mpongolo ya musumba wa bantu bandi baishibo kuti uli mwanakashi umusuma nga nshi. g 12 Kwena ca cine ukuti nine kalubula, h lelo kuli kalubula umbi, lupwa lobe sana ukucila ine. i 13 Tubilisha kuno buno bushiku, nomba ulucelo nga asumina ukukulubula, j ninshi cawama! Leka akulubule. Lelo nga akaana ukukulubula, e lyo nkakulubula nine, na pali Yehova. k Sendama mpaka buce.” 14 Awe asendeme ku ntambalilo yakwe bwasuka bwaca kabili aimine ilyo umuntu nangu umo te kuti amwishibe. Boasi nomba atile: “Wileka abantu beshibe ukuti umwanakashi acisa ukwa kupumina barle.” l 15 Kabili atile: “Leta insalu iyo ufwele, no kuifungulula.” Na o ali-ifungulwile, e lyo Boasi aitilepo ifipimo mutanda (6) ifya barle no kumutwika, e lyo aile mu musumba. 16 Kabili alibwelelemo kuli

ICIPA. 3 a Aba 19:6 Am 104:15 Lkm 3:13 Lkm 10:19 b Le 25:25 Amg 25:5 Ru 2:20 c Ru 2:4 d Amp 11:17 Amp 19:22 e Ru 1:16 f Ru 3:9 g Amp 31:30 Amp 31:31 1Ti 2:10 1Pe 3:4 h Le 25:25 Ru 2:20 i Ru 4:1 j Ru 3:9 Ru 4:5 Mt 22:24 k Amg 6:13 Aba 8:19 1Sa 14:39 2Ko 1:23 l Ro 12:17 Ro 14:16 1Ko 10:32



















Ku Kulyo a Am 37:5 Yak 1:27 b Am 138:8 Ro 8:28 1Pe 5:7



















ICIPA. 4 c Amg 16:18 Amg 21:19 Amg 22:15 Amg 25:7 d Ru 3:12 e Amg 19:12 Amg 29:10 Yos 20:4 Aba 8:14 1Is 21:8 Amp 31:23 Imi 6:12 f Le 25:25 Amg 25:5 Ru 2:20 g Ru 1:1 Ru 1:6 h Ru 1:2 i Ye 32:7 j Ukt 23:18 Ye 32:10 k Le 25:25 Ru 2:20 l Ru 3:13 m Ukt 38:8 Amg 25:5 Lk 20:28 n Amg 25:9

RUTI 3:6–4:7

nafyala, na o atile: “Ni wani, we mwana wandi?” Na o amwebele fyonse ifyo uyo muntu amucitiile. 17 Kabili atile: “Nampeela ifipimo ifi mutanda (6) ifya barle, pantu atile kuli ine, ‘Wiya minwe nkutwa kuli nokofyala.’” a 18 E lyo Naomi atile: “Ikala, we mwana wandi, usuke wishibe ifyo umulandu uleba, pantu uyu muntu taikale pa nshi kano asuke apwishe umulandu lelo line.” b Boasi, alimine aya 4 Nomba ku mpongolo e ko ayaikac

la. Kabili, moneni! kalubula alepita aleya, uo Boasi alandilepo. d E lyo atile kuli ulya muntu: “Iwe mune,1 isa kuno, isa wikale apa.” Na o alileko no kwikala. 2 E lyo Boasi asalile abaume ikumi (10) pa bakalamba e ba mu musumba no kutila: “Ikaleni pano.” Na bo baliikele. 3 E lyo atile kuli kalubula: f “Naomi, uwabwela ukufuma ku calo ca Moabu, g aleshitisha ibala ilyali ilya kwa munyinefwe Elimeleke. h 4 Na ine, nacitontonkanya ukukwebako ati, ‘Ushite ili bala i ilyo abekashi na bakalamba ba bantu bandi balemonako. j Nga uli no kushita, shita; lelo nga tawashite, unjebe, uleke njishibe, pantu tapali kalubulak umbi kano iwe, e lyo na ine nakonkapo.’” Na o atile: “Ndeshita.” l 5 E lyo Boasi atile: “Ubushiku ukashitamo ibala kuli Naomi, ukope na Ruti umwina Moabu, mukamfwilwa, pa kuti ukabukulule ishina lya wafwa nga waba impyani yakwe.” m 6 Awe kalubula atile: “Nafilwa ukushita, epali naonaula ubupyani bwandi. Kanshi iwe wine ulubule nakupa insambu sha kulubula, pantu ine nafilwa ukulubula.” 7 Nomba ulu e lutambi lwa kale mu Israele: Pa kushininkisha ukuti umuntu nashita fimo nangu nabakabushanya alefuula indyaton yakwe no kupeela Ru 4:11 Ishina lyakwe talyalumbulwa.

RUTI 4:8—1 SAMWELE 1:3 umunankwe, ne ci e caleba ubunte mu Israele. 8 E ico, ilyo kalubula aebele Boasi ati: “Ushite ni we,” afuulile indyato a yakwe. 9 E lyo Boasi atile ku bakalamba na ku bantu bonse: “Imwe muli bakambone b ukuti ine lelo line nashita kuli Naomi fyonse ifya kwa Elimeleke na fyonse ifya kwa Kilyone ne fya kwa Maalone. 10 Na Ruti wine umwina Moabu, muka Maalone, na o nimushita ukuti abe umukashi wandi ku kubukulula ishina lya wafwa c pa kumupyana pa kuti ishina lyakwe likaloba kuli bamunyina kabili likaloba na mu mpongolo ya cifulo cakwe.1 Imwe muli bakambone d lelo.” 11 E lyo abantu bonse abali mu mpongolo na bakalamba batile: “Tuli bakambone! Shi Yehova nalenge umwanakashi uuleisa ku ng’anda ku mobe ukuba nga Rakele e kabili nga Lea, f abanakashi babili abakuulile ing’anda ya kwa Israele; g kabili uye ululumbi mu Efrata h no kulumbuka mu Betelehemu. i 12 Kabili ing’anda yobe ibe nge ng’anda ya kwa Perese, uo Tamari afyele kuli Yuda, j pa mulandu wa bana abo Yehova akakupeela mu mukashanak uyu.” 13 Awe Boasi abuulile Ruti no kumuupa kabili alikumene nankwe. E fyo Yehova amulengele Ru 4:101 “Impongolo ya cifulo cakwe” e “musumba wakwe.”

Boasi alubula, aupa Ruti ICIPA. 4 a Amg 25:9 b Ukt 23:18 Amg 19:15 Ru 4:4 Ye 32:12 c Ukt 38:8 Amg 25:6 Ru 2:20 Ru 4:5 d Ru 4:4 Es 8:2 e Ukt 29:30 f Ukt 29:23 g Ukt 28:3 Ukt 35:23 Ukt 35:24 Ukt 46:15 Ukt 46:18 Ukt 46:22 Ukt 46:25 h Ukt 35:19 Ukt 48:7 i Ru 1:1 Mk 5:2 j Ukt 38:29 Imp 26:20 1Im 2:4 Mt 1:3 k Amg 28:4 Am 127:3



















Ku Kulyo a Ukt 29:31 1Sa 1:27 Am 127:3 b Lk 1:58 Ro 12:15 c Ukt 24:27 Am 145:1 Lk 1:68 d Am 55:22 Es 46:4 He 11:6 e Ru 1:16 1Ko 13:5 f 1Sa 1:8 g Lk 1:58 h Mt 1:5 Lk 3:32 i 1Sa 17:12 Es 11:1 Ro 15:12 j Ru 4:12 k Ukt 46:12 Imp 26:21 1Im 2:5 l 1Im 2:9 Mt 1:3 m Ukf 6:23 1Im 2:10 Lk 3:33

362

ukwimita a na o afyele umwana umwaume. 14 Kabili abanakashi batendeke ukulanda b kuli Naomi abati: “Yehova nacindikwe, c uushikulekele ukwabula kalubula lelo; pa kuti ishina lyakwe lilumbuke mu Israele. 15 Nomba uyu mwana akulakunasha ku mutima kabili akulakusunga mu bukote, d pantu nokofyala uwakutemwa, e uwaba umusuma kuli iwe ukucila abana baume f cinelubali (7), e ukufyalile uyu mwana.” 16 Na o Naomi abuulile umwana no kumubika pa cifuba cakwe, no kumulela e walamulela. 17 Awe abanakashi abena mupalamano g bamwinike ishina, kabili batile: “Naomi nafyala umwana umwaume.” Na bo bamwinike ishina lya kuti Obedi.1 h Ena e wafyele Yese, i wishi wa kwa Davidi. 18 Nomba ifi e fyakonkene abana ba kwa Perese: j Perese afyele Hesrone; k 19 Hesrone afyele Ramu; Ramu l na o afyele Aminadabu; 20 e lyo Aminadabu m afyele Naashone; n Naashone na o afyele Salumoni; 21 Salumoni o afyele Boasi; na Boasi p afyele Obedi; 22 e lyo Obedi na o afyele Yese; q na Yese afyele Davidi. r n Imp 1:7; o 1Im 2:11; Lk 3:32; p 1Im 2:12; q Ru 4:17; 1Sa 16:1; r 2Sa 7:12; 1Im 2:15; Mt 1:6; Lk 3:31.

Ru 4:171 Icalola mu kuti “umubomfi,” uubombela bambi.

dccc

ccc

IBUUKU LYA NTANSHI ILYA KWA

SAMWELE kwali umuntu umo uwa 1 Awe ku Ramataimu-sofimu uwa a

mu calo ca mpili ica kwa Efraimu, b ishina lyakwe ni Elkana, c mwana Yehoramu, mwana Elihu, mwana Tohu, mwana Sufi, d umwina Efraimu. 2 Ali na ba-

ICIPA. 1 a 1Sa 1:19 1Sa 7:17 1Sa 28:3 b Yos 16:5 Yos 17:16

kashi babili, umo ishina lyakwe ni Hana, na umbi ishina lyakwe ni Penina. Kabili Penina alikwete abana, lelo Hana takwete abana iyo. a 3 Kabili ulya mu-

c 1Im 6:27 d 1Im 6:35

Ku Kulyo a Ukt 16:1; Ukt 29:31.

363

Hana apepela umwana umwaume

ntu aleya ukufuma mu musumba wa ku mwabo cila mwaka ku kuyapepa a no kutuula amalambo kuli Yehova wa mabumba ku Shilo. b Kabili kulya e kwali abana baume babili aba kwa Eli, Hofini na Finehasi, c abali bashimapepo ba kwa Yehova. d 4 Nomba bwalifikile ubushiku ilyo Elkana alepeela ilambo, kabili apeele Penina umukashi wakwe na bana bakwe abaume bonse na bana bakwe abanakashi ifipimo fyabo; e 5 lelo Hana amupeele icipimo cimo. Nangu cali fyo Hana e o atemenwe, f lelo Yehova tamupeele ubufyashi. g 6 Kabili umukashi munankwe alemucusha h sana pa kuti amukalifye pantu Yehova tamupeele ubufyashi. 7 Kabili e fyo alecita cila mwaka, i lyonse ilyo baleya ku ng’anda ya kwa Yehova. j E fyo alemucusha, ica kuti alelila no kulya iyo. 8 E lyo Elkana umulume wakwe amwipwishe ati: “Hana, cinshi ulelila, kabili cinshi ico tauleliila ifya kulya, kabili cinshi umutima obe ubelele no bulanda? k Bushe nshawama kuli iwe ukucila abana baume ikumi (10)?” l 9 Nomba ilyo baliile no kunwa mu Shilo, Hana alimine, ninshi Eli shimapepo ekele pa cipuna mupepi ne nceshi sha pa mwinshi we tempele m lya kwa Yehova. 10 Awe umutima wakwe walecula, n kabili atampile ukupepa kuli Yehova o no kulila nga nshi. p 11 Alapile no mulapo q ati: “Mwe Yehova wa mabumba, nga mukalolesha pa kucula kwa musha wenu r no kunjibukisha, s kabili nga tamwakalabe umusha wenu no kumupeela umwana umwaume, nkapeela uyo mwana kuli Yehova inshiku shonse isha mweo wakwe, kabili takabeye umushishi wakwe.” t 12 Kabili ilyo apepele pa nshita yalepa u pa cinso ca kwa

ICIPA. 1 a Am 95:6 b Ukf 23:14 Ukf 34:23 Amg 12:5 Yos 18:1 Aba 21:19 Lk 2:41 c 1Sa 2:12 1Sa 2:22 1Sa 2:34 1Sa 4:17 d Imp 3:10 Amg 33:10 Mal 2:7 e Le 7:15 Amg 12:6 f Ukt 29:30 Amg 21:15 g Ukt 20:18 Ukt 30:2 h Ukt 16:4 i Amg 16:16 1Sa 1:3 j 1Sa 2:19 k Ukt 30:1 l Ru 4:15 Uln 8:6 m Ukf 25:8 Ukf 40:2 1Sa 1:24 1Sa 3:3 2Sa 7:2 2Sa 22:7 Am 27:4 n Yb 7:11 Es 38:15 o Am 55:22 Am 65:2 p 2Is 20:3 q Imp 30:7 Imp 30:14 Amg 23:23 Lkm 5:4 r Es 66:2 Lk 1:38 He 4:16 s Ukt 30:22 t Imp 6:5 Aba 13:5 Lk 1:15 u Lk 18:1 Ko 4:2 1Te 5:17 

Ku Kulyo a Ukt 24:45 Neh 2:4 b Imi 2:13 c Amp 18:13 Yak 1:19 d Am 42:4 Am 42:6 Am 62:8 Am 142:2 e Amg 13:13 1Sa 10:27 1Sa 25:25 1Sa 30:22 f Yb 6:2 Yb 10:1 g Aba 18:6 1Sa 25:35 Mko 5:34 Lk 7:50 Lk 8:48 h 1Sa 1:11 Am 20:4 Am 65:2 i Ukt 33:15 Ru 2:13 j Lkm 9:7 k Flp 4:7 1Pe 5:7 l 1Sa 1:1 m Ukt 4:1 Ru 4:13

1 SAMWELE 1:4-22

Yehova, Eli alemulolekesha pa kanwa. 13 Na o Hana, alesosela mu mutima; a imilomo yakwe fye e yaletenta, ne shiwi lyakwe talyaleumfwika iyo. Lelo Eli ena aleti nakolwa. b 14 E ico Eli amwipwishe ati: “Bushe iwe wakulakolwa fye lyonse? c Kabiye, ubwele nga wakololoka.” 15 E lyo Hana ayaswike no kutila: “Iyo, mwe shikulu! Ndi mwanakashi uulecula no mutima; kabili nshinwenepo umwangashi nangu ifya kunwa fikola, lelo ndelondolola ifya mu mutima wandi ku cinso ca kwa Yehova. d 16 Mwimona umusha wenu nge cinangwa, e pantu ukufika pali nomba ndesosa ukulingana no bwingi bwa masakamika yandi no bucushi bwandi.” f 17 E lyo Eli ayaswike no kutila: “Kabiye umutende, g kabili Lesa wa kwa Israele akupeele ico wamulomba.” h 18 Na o atile: “Shi beleleni umubomfi wenu umwanakashi uluse.” i No mwanakashi alifuminepo no kuyalya, j ne cinso cakwe tacamoneke ica bulanda na kabili. k 19 Kabili bacelele ulucelo no kupepa ku cinso ca kwa Yehova, e lyo babwelelemo ku ng’anda yabo ku Rama. l Nomba Elkana asendeme m no mukashi wakwe Hana, na Yehova alimwibukishe. n 20 Nomba pa kwaluka kwa mwaka, Hana alimite no kufyala umwana mwaume kabili amwinike o ati Samwele, atile, pantu “namulombele p kuli Yehova.” 21 Mu kuya kwa nshita Elkana alimine pamo na ba mu ng’anda yakwe bonse ukuya ku kupeela Yehova ilambo q lya pa mwaka no mutuulo r wa pa mulapo wakwe. 22 Lelo Hana, ena taile, s pantu aebele umulume wakwe ati: “Ilyo fye umwana akasumuka, t nkamuleta, kabili n 1Sa 1:11; Am 66:19; Amp 15:29; o Ukt 5:29; Ukt 41:51; Ukf 2:22; Mt 1:21; p Mt 7:7; 1Yo 5:14; q 1Sa 1:3; r Imp 15:3; Imp 15:8; Amg 23:23; s Amg 16:16; t 2Im 31:16; Es 28:9.

1 SAMWELE 1:23–2:8 akesamonekela ku cinso ca kwa Yehova no kwikala kulya pe.” a 23 Na Elkana umulume b wakwe amwebele ati: “Cita icawama mu menso yobe. c Shala pa ng’anda mpaka ukamusumune. Shi Yehova acite ico asosele.” d E ico uyu mwanakashi ashele pa ng’anda no kukonkanyapo ukoonsha umwana wakwe mpaka ilyo amusumwine. e 24 Awe ilyo fye amusumwine, alimusendele, asendele ne ng’ombe iilume iya myaka itatu ne tepe1 limo ilya buunga no mutondo uukalamba uwa mwangashi, f e lyo aingile mu ng’anda ya kwa Yehova mu Shilo. g No mwana aali pamo nankwe. 25 Kabili baipeye ing’ombe iilume no kutwala umwana kuli Eli. h 26 E lyo atile: “Mwe shikulu! Ndelapa pa cinso cenu, i mwe shikulu, e ine mwanakashi uwaiminine pamo nenu pano pene ndepepa kuli Yehova. j 27 Ni pali uyu mwana nalepepela ukuti Yehova ampeele k ico namulombele. l 28 E ico na ine, namwashimisha kuli Yehova. m Inshiku shonse isha mweo wakwe, akaba wa kwa Yehova.” Na o Elkana akonteme ku cinso ca kwa Yehova palya pene. n E lyo Hana apepele o no kutila: “Umutima wandi uleangila muli Yehova, p Naimisha ulusengo1 lwandi muli Yehova. q Nayasamuna akanwa kandi ku kwasuka abalwani bandi, Pantu ndesekelela pe pusukilo lyafuma kuli imwe. r 2 Takwaba uwa mushilo nga Yehova, takwaba kano fye imwe; s

2

1Sa 1:241 Mwi “tepe” limo mwaleingila amalita nalimo 22. 2:11 Ulusengo lwa nama mu Baibolo lwimininako ukukosa, amaka, nelyo amaka ya kutungulula.

Ipepo lya kwa Hana ICIPA. 1 a 1Sa 1:11 1Sa 2:11 1Sa 3:1 b Ef 5:25 1Pe 3:7 c Imp 30:7 d Es 55:11 Tt 1:2 He 6:18 e 2Im 31:16 Es 28:9 f Imp 15:10 g Yos 18:1 1Sa 1:9 h 1Sa 1:3 i 1Sa 17:55 1Sa 20:3 2Sa 11:11 2Is 2:2 2Is 4:30 j 1Sa 1:15 k Am 21:2 Am 37:4 l 1Sa 1:11 1Sa 1:17 Am 66:19 Mt 7:7 1Yo 5:15 m Aba 11:31 n Am 95:6



















3

4

5

ICIPA. 2 o Flp 4:6 p Am 13:6 Lk 1:46 Ro 5:11 q Am 18:2 Am 89:17 Am 92:10 r Am 9:14 Am 13:5 s Ukf 15:11 Amg 3:24 Amg 4:35 Am 73:25 Am 86:8 Am 89:6



















Ku Kulyo a Amg 32:4 2Sa 22:32 b Am 94:4 Yak 1:26 Yak 3:8 c Yb 36:4 Yb 37:16 Am 147:5 Ro 11:33 d Amp 16:2 Amp 24:12 e Am 37:15 Am 76:3 f Es 40:29 g Am 34:10 h Lk 1:53 i 1Sa 1:11 1Sa 1:20 Am 113:9 j Es 54:1 Ga 4:27 k Amg 32:39 Am 68:20 l Am 89:48 m Yb 14:13 Am 30:3 Am 49:15 Am 86:13 Yh 11:24 1Ko 15:55 n Amg 28:15

6

7

8

364

Kabili takwaba icilibwe icaba nga Lesa wesu. a Mwe bantu mwilanda sana ifya matutumuko, Mwileka mu tunwab twenu mufume amashiwi ya matutumuko, Pantu Yehova, ni Lesa umwine uwaishiba, c Kabili e upima d fyonse ifyo abantu bacita. Impalume sha mata shaba no mwenso, e Lelo abaleipununa bena nomba baba na maka. f Abaikuta baya ku kubombela ifya kulya, g Lelo aba nsala tabali ne nsala kabili iyo. h Nangu ni ng’umba yafyala abana cinelubali (7), i Lelo uwakwete abana abengi takakwate na kabili. j Yehova alikwata amaka ya kwipaya na ya kupususha umweo, k E utentemushisha ku Nshiishi,1 l kabili e wimya ukufuma ku nshiishi. m Yehova alikwata amaka ya kulenga ubupiina n kabili alikwata amaka ya kucindamika, o E uwisha, kabili e wimya, p E wimya umulanda ukufuma mu lukungu, q Emya umupiinar ukufuma mu mito, Ukubateka pamo na bakankaala; kabili abapeela s icipuna ca bukata. t Pantu inceshi ishatungilila isonde u sha kwa Yehova,

o Amg 8:18; Amg 28:12; 2Im 1:12; Yb 42:12; Amp 10:22; 2Ko 9:11; p Am 75:7; Flp 2:9; q Am 113:7; r Lk 1:52; 1Pe 5:6; s Ukt 41:40; t 1Is 3:13; Mt 18:4; u Yb 38:4; Am 102:25.

1Sa 2:61 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

365

Ulubembu lwa bana ba kwa Eli abaume

Kabili e po abika icalo. 9 Alinda amakasa ya baba ne cishinka kuli ena, a Kumfwa ababifi, baonaulwa mu mfifi, b Pantu umuntu tacimfisha ku maka yakwe. c 10 Lelo abakangana na Yehova bakekatwa umwenso; d Akababulukutila ukufuma mu muulu. e Yehova akapingula icalo conse, f Ukuti apeele imfumu yakwe amaka, g Ukuti emye ulusengo1 lwa wasubwa wakwe.” h 11 E lyo Elkana aile ku ng’anda ku mwakwe ku Rama; lelo umwaice ali mubomfi i wa kwa Yehova pa cinso ca kwa Eli shimapepo. 12 Nomba abana baume ba kwa Eli bali finangwa fya bantu; j balisuulile Yehova. k 13 Ifi e fyo balecita ku nama iyo abantu balingile ukupeela bashimapepo: l baleti ilyo umuntu onse alepeela ilambo, umubomfi wa kwa shimapepo aleisa ne ca kutunkwilako ica meno yatatu ku minwe yakwe, ilyo inama ileipikwa, m 14 no kushimpa ica kutunkwilako mu cilongo nelyo mu mpoto iyakwata ifya kwikatilako fibili atemwa mu mpoto iikalamba nangu mu mpoto iyakwata ica kwikatilako cimo. Conse ico ica kutunkwilako ca-abula, shimapepo aleibuulila. E fyo balecita ku Shilo ku bena Israele bonse abaleisako. n 15 Kabili, ilyo bashilaoca amafuta ukuti yafutumune icushi, o umubomfi wa kwa shimapepo aleisa no kweba uulepeela ilambo ati: “Mpeelako inama ya kocela shimapepo pantu alefwaya ukupoka iibishi, te yaipikwa iyo.” p 16 No yo muntu nga amweba ati: “Leka batale 1Sa 2:101 Moneni futunoti pali 1Sa 2:1.

ICIPA. 2 a Am 91:11 Am 97:10 Am 121:3 Amp 2:8 Lk 1:79 b Am 37:28 Sef 1:15 c 1Sa 14:6 1Sa 17:50 Am 33:16 d Ukf 15:6 Am 21:8 Am 92:9 e 1Sa 7:10 2Sa 22:14 Am 18:13 f Am 50:4 Am 96:13 Imi 17:31 g Am 2:6 Am 45:1 Am 110:1 Es 32:1 Mt 28:18 h Am 75:10 Am 89:17 Lk 1:69 Imi 4:27 Imi 10:38 i 1Sa 1:11 1Sa 3:1 1Sa 3:15 j 1Sa 2:22 Amp 17:25 k Tt 1:16 He 3:12 l Le 7:34 m Le 6:28 Imp 6:19 n Mal 1:6 o Le 3:5 p Flp 3:19 Yu 12



















Ku Kulyo a Le 3:16 Le 7:25 Le 7:31 b Amg 12:15 c Aba 18:25 Neh 5:15 Mk 2:1 1Pe 5:2 d 1Sa 2:29 Es 9:16 e 1Sa 2:14 Mal 2:8 f 1Sa 2:11 1Sa 3:15 Amp 20:11 g 1Sa 22:18 2Sa 6:14 h Ukf 23:14 1Sa 1:3 1Sa 1:21 i Ukt 14:19 Imp 6:23 j 1Sa 1:28 k Ukt 21:1 Amg 7:14 1Sa 1:19 l Am 127:3 m Aba 13:24 1Sa 2:26 1Sa 3:19 Lk 1:80 Lk 2:52 n Amg 13:12 o 1Sa 2:14 1Sa 2:17 1Ti 5:20 p Le 21:6 q Ye 7:10 Ek 22:26

1 SAMWELE 2:9-25

bafutumune icushi ca mafuta. a E lyo uibuulile we mwine conse ico umutima obe ulefwaya,” b aleasuka ati: “Iyo, lelo leta nomba line; nga te ifyo, nalapoka ku maka!” c 17 No lubembu lwa babomfi lwalikulile nga nshi mu menso ya kwa Yehova; d pantu aba bantu basuulile umutuulo wa kuli Yehova. e 18 Na Samwele alebombelaf Yehova, ninshi ali umwaice, kabili alefwala efode wa nsalu. g 19 Kabili nyina alemubilila ica kufwala icabula amaboko ico alemutwalila cila mwaka ilyo aya no mulume wakwe ukuyapeela ilambo lya pa mwaka. h 20 Na o Eli apaalile i Elkana no mukashi wakwe no kutila: “Shi Yehova akupeele abana muli uyu mukashi obe aba kupyana pa mwana mwa-ashimisha, uo mwa-ashimisha Yehova.” j Na bo babwelele ku mwabo. 21 E lyo Yehova aumfwilile Hana uluse, k na o alimite kabili afyele abana baume batatu na banakashi babili. l No mwaice Samwele alekula na Yehova. m 22 Nomba Eli ali umukote nga nshi, kabili alyumfwile n fyonse ifyo abana bakwe balecita o kuli Israele onse ne fyo balelaala na banakashi p abalebombela pa mwinshi wa cikuulwa ca ku kuma nina ko . q 23 Kab i l i alebepusha ati: r “Cinshi mucitila ifintu fya musango yu? s Pantu ifyo ndeumfwa pali imwe ku bantu bonse fibi. t 24 Awe u bana bandi, pantu ilyashi ndeumfwa, ilyo abantu ba kwa Yehova balesalanganya, taliweme. v 25 Ngo muntu abembukila umuntu, w Lesa akamulubulwila; x lelo ngo muntu abembukila Yehova, y nani wingamupepelako?” z Lelo tabaleumfwa r Amp 13:24; Amp 19:13; Amp 19:18; s 1Sa 2:14; 1Sa 2:17; 1Sa 2:22; 1Is 1:6; Yak 5:20; t Amp 13:14; Es 3:9; Ye 8:12; Flp 3:19; u Mt 5:37; Yak 5:12; v 1Ti 3:7; Tt 1:7; w Amg 25:1; x Amg 17:12; 1Is 8:31; y Imp 15:31; Imp 18:22; Amg 28:15; 1Sa 2:17; 1Sa 3:14; 2Is 22:17; z He 10:26.

1 SAMWELE 2:26–3:6 ifyo shibo a alebeba, pantu Yehova alefwaya ukubepaya. b 26 Muli yo nshita umwaice Samwele alekula kabili Yehova alimutemenwe na bantu na bo balimutemenwe. c 27 Nomba umuntu wa kwa Lesa d aishile kuli Eli no kumweba ati: “E fyo Yehova asosa ati, ‘Bushe nshaisokolwele ku ba mu ng’anda ya fikolwe fyobe ilyo bali abasha mu Egupti ku ba mu ng’anda ya kwa Farao? e 28 Kabili namusalile ukufuma mu mikowa yonse iya kwa Israele ukuti abe wandi, f ukuba shimapepo no kunina pa ciipailo candi, g pa kuti alefutumuna icushi ca malambo, ku kusenda efode pa cinso candi, ukuti mpeele ku ng’anda ya cikolwe cobe imituulo yonse iya pa mulilo iya bana ba kwa Israele. h 29 Cinshi ico musaalwila amalambo yandi i ne mituulo iyo namweba ukuti mulepeela mu cikuulwa candi ica mushilo, j kabili ucindika abana bobe ukucila ine pa kuti muleina k pa mulandu wa kulya ifyawamisha ifya mituulo yonse iya bantu bandi abena Israele? l 30 “‘E co Yehova, Lesa wa kwa Israele asosela ukuti: “Nasosele nati, Aba mu ng’anda yobe na ba mu ng’anda ya kwa wiso, bakabombela ine umuyayaya.” m Lelo nomba Yehova asosa ati: “Ca kutali kuli ine, pantu abancindika n nkabacindika, o na bansuula nkabamona nga bashili kantu.” p 31 Mona! Inshiku shileisa ilyo nkaputula amaka yobe na maka ya ba mu ng’anda ya kwa wiso, ica kuti tamwakabe umukote mu ng’anda yobe. q 32 Kabili ukamona fye umulwani mu cikuulwa candi ica mushilo ilyo kuli ifisuma ifilecitwa mu Israele; r kabili tamwakatale amuba umukote mu ng’anda yobe. 33 Lelo kuli umuntu obe umo uo nshakepaye ukufuma pa cii-

366

Lesa aita, Samwele aya kuli Eli ICIPA. 2 a Amp 29:1 Amp 30:17 b Yos 11:20 Yb 34:11 Amp 15:10 Ro 9:18 He 3:13 c 1Sa 2:21 Amp 3:4 Lk 2:52 d Aba 6:8 He 1:1 e Ukf 4:14 Ukf 4:27 f Ukf 28:1 Ukf 39:1 Le 8:12 Imp 16:5 Imp 17:5 Imp 17:8 Am 99:6 g Imp 18:7 h Le 2:3 Le 6:16 Le 10:14 Imp 5:9 Imp 18:9 i Mal 1:6 j Ukf 25:8 Yos 18:1 1Sa 1:3 k Ho 4:9 l 1Sa 2:14 m Ukf 28:43 n Am 50:23 Amp 3:9 1Ti 1:17 o Am 18:20 Am 91:14 Yh 12:26 p Amg 28:45 2Is 2:24 Ek 18:24 Mal 2:9 q 1Sa 3:14 1Sa 4:11 1Sa 4:18 1Sa 14:3 1Sa 22:18 1Is 2:27 1Im 24:3 Am 37:17 r 1Sa 4:22 Am 78:61



















Ku Kulyo a 1Sa 22:18 1Sa 22:21 b 1Sa 1:3 c 1Sa 4:11 1Sa 4:17 d 1Is 2:35 1Im 29:22 e 1Sa 2:10 1Sa 24:6 2Im 6:42 f 1Is 2:27 g Le 2:3 Imp 5:9



















ICIPA. 3 h 1Sa 2:11 1Sa 2:18 i 2Sa 7:4 j Am 74:9 k Imp 12:6 1Im 17:15 l Ukt 27:1 1Sa 4:15 Lkm 12:3 m 1Sa 1:9 1Sa 3:15 Am 5:7 n Ukt 22:1 o Am 99:6

pailo candi pa kuti amenso yobe yakashibantukile no mweo obe ukanakuke; lelo abengi aba mu ng’anda yobe bakafwa ku lupanga lwa bantu. a 34 Ne ci e cishibilo kuli iwe icikesaponena abana bobe babili abaume, Hofini na Finehasi. b Bonse babili bakafwa mu bushiku bumo. c 35 Kabili nkaifwaila shimapepo wa cishinka. d Akacita ukulingana ne fili mu mutima wandi ne fyo mfwaya; kabili nkamukuulila ing’anda iibelelela, kabili akabombela uwasubwa wandi e inshiku shonse. 36 Kabili onse uukashalako f ku ba mu ng’anda yobe akesamukontamina ukuti alipilwe indalama no mukate, kabili akatila: “Shi munundeko kuli bushimapepo pa kuti ndelyako akamokolwa ka mukate.”’” g iyo nshita umwaice Sa3 Pali mwele alebombela Yehova h

ku cinso ca kwa Eli, kabili muli isho nshiku Yehova i alelanda fye limo limo; j ifimonwa k tafyaseekele. 2 Nomba muli ubo bushiku Eli alileele mu muputule wakwe, kabili amenso yakwe yatendeke ukushibantukila; l alefilwa ukumona. 3 Ne nyali ya kwa Lesa yali tailashima, na Samwele aleele mwi tempele m lya kwa Yehova, umwali icipao ca kwa Lesa. 4 Awe Yehova aitile Samwele. Na o ayaswike ati: “Ndi pano mukwai.” n 5 E lyo abutukile kuli Eli no kutila: “Ndi pano mukwai, nacumfwa mwanjita.” Lelo atile: “Nshikwitile. Bwelelamo kalaale.” Awe alibwelelemo no kuyalaala. 6 Na Yehova abwekeshepo ukwita ati: “Samwele!” o Na o Samwele alimine no kuya kuli Eli no kutila: “Ndi pano mukwai, nacumfwa mwanjita.” Lelo atile: “Iyo nshikwitile mwana wandi. p Bwelelamo kap 1Sa 3:16; 1Sa 4:16.

367

Samwele aba shimapepo

laale.” 7 (Nomba Samwele ninshi talaishiba Yehova, ne cebo ca kwa Yehova ninshi tacilatendeka ukusokololwa kuli ena.) a 8 E lyo Yehova abwekeshepo ukwita umuku walenga itatu ati: “Samwele!” Na o alimine no kuya kuli Eli no kutila: “Ndi pano mukwai, pantu kwena mwacinjita.” E lyo Eli ailwike ukuti ni Yehova aleita uyu mwaice. 9 E ico Eli aebele Samwele ati: “Kabiye kalaale, nomba nga akwita na kabili, utile, ‘Soseni, mwe Yehova, pantu umubomfi wenu alekutika.’” E fyo Samwele abwelelemo no kuyalaala pa ncende yakwe. 10 Na Yehova alishile no kwiminina, e lyo alaita ifyo amwitile mu nshita shimbi ati: “Samwele, Samwele!” Na o Samwele atile: “Soseni, pantu umubomfi wenu alekutika.” b 11 E lyo Yehova asosele kuli Samwele ati: “Mona! Ndecita c icintu mu Israele ica kuti onse uwacumfwa, cikamupesha amano. d 12 Muli ubo bushiku nkacita kuli Eli conse ico nasosa pa ba mu ng’anda yakwe, ukufuma pa kutendeka ukufika pa mpela. e 13 Kabili ufwile ukumweba ati ndepingula aba mu ng’anda yakwe f umuyayaya pa filubo fyakwe. Alishiba g ukuti abana bakwe abaume balesaalula Lesa, h lelo tabakalipila. i 14 E mulandu wine nalapila ku ba mu ng’anda ya kwa Eli ukuti nkabakanda pa filubo fyabo kabili takwakabe ilambo nelyo umutuulo uwingafuta pa filubo fyabo umuyayaya.” j 15 Awe Samwele alileele mpaka ulucelo. E lyo aiswile ifiibi fya ng’anda ya kwa Yehova. k Kabili Samwele alitiinine ukweba Eli pa lwa cimonwa. l 16 Lelo Eli aitile Samwele ati: “Samwele, mwana wandi!” Na o ayaswike ati: “Mukwai.” 17 E

ICIPA. 3 a Ams 3:7 b Am 85:8 Es 55:2 Da 10:19 c Ams 3:7 Hab 1:5 d 2Is 21:12 Ye 19:3 e Imp 23:19 1Sa 2:31 Es 46:11 Es 55:11 Sek 1:6 f Ek 7:8 Ek 18:30 g Le 5:1 1Sa 2:22 Yh 15:22 Yak 4:17 h Imp 15:30 1Sa 2:12 1Sa 2:17 1Sa 2:30 i 1Sa 2:23 Amp 19:18 Lkm 8:11 1Ti 5:20 j Amg 5:9 1Sa 2:24 1Sa 4:11 1Sa 22:21 1Is 2:27 He 10:26 k 1Sa 2:11 1Sa 3:1 l Ye 1:6



















Ku Kulyo a Am 141:5 b Ru 1:17 1Sa 20:13 2Sa 19:13 c Yb 1:21 Isb 3:39 Imi 21:14 d Ukt 39:3 1Sa 2:21 e 1Sa 9:6 Es 44:26 f Aba 20:1 g 1Sa 2:7 Am 75:7 h 1Sa 3:1 i 1Sa 3:4 Am 99:6 Ams 3:7



















ICIPA. 4 j k l m

n

o

p

q

1Sa 5:1 Yos 12:18 1Sa 17:21 Yos 7:12 Am 44:9 Am 79:7 Am 106:41 Amg 28:25 Amg 32:30 Aba 2:14 Imp 14:44 Yos 6:4 1Sa 14:18 2Sa 15:25 Ukf 25:18 Imp 7:89 2Sa 6:2 2Is 19:15 Am 80:1 Am 99:1 Imp 4:15 1Sa 2:12

1 SAMWELE 3:7–4:4 lyo atile: “Finshi akwebele? Wimfisa. a Lesa nakukande, alundenapo b nga ca kuti wamfisapo cimo pa mashiwi yonse ayo akwebele.” 18 E ico Samwele amwebele amashiwi yonse, kabili tamufishilepo nangu cimo. E lyo atile: “Kufwaya kwa kwa Yehova. Nacite icawama mu menso yakwe.” c 19 Awe Samwele alekula, kabili Yehova ali nankwe d kabili talekele amashiwi nangu yamo ayo alesosa ukukanafikilishiwa. e 20 Na bena Israele bonse ukufuma ku Dani ukufika ku Beere-sheba f baishibe ukuti Samwele e o balaashile ukuba kasesema wa kwa Yehova. g 21 Awe Yehova amoneke na kabili h mu Shilo, pantu Yehova aisokolwele kuli Samwele mu Shilo mu cebo ca kwa Yehova. i Samwele alelanda ku 4 Na bena Israele bonse amashiwi ya kwa Lesa. E lyo Israele aile ku kuyalwa na baPelishiti; kabili apangile inkambi pa Eben-esere, j na baPelishiti bapangile inkambi mu Afeke. k 2 Kabili abaPelishiti balitanteme l ku kukumana na bena Israele, kabili ubulwi bwalibipile, ica kuti abena Israele balibacimfishe ku baPelishiti, m baipeyepo na bantu nalimo amakana yane (4,000) mu cibansa ca bulwi. 3 Ilyo abantu babwelele ku nkambi abakalamba ba mu bena Israele batile: “Cinshi ico Yehova atucimfisha lelo ku cinso ca baPelishiti? n Natuyesenda icipao ca cipangano ica kwa Yehova o ku Shilo, ukuti ciise pa kati kesu no kuleka citupusushe mu minwe ya balwani besu.” 4 E ico abantu batumine bamo ukuya ku Shilo no kuyasenda icipao ca cipangano ica kwa Yehova wa mabumba, uwaikala pali bakerubi. p Na bana ba kwa Eli babili, e kutila Hofini na Finehasi, q e ko bali pamo

1 SAMWELE 4:5-22

Imfwa ya kwa Eli na bana bakwe

ne cipao ca cipangano ica kwa Lesa wa cine. 5 Nomba ilyo icipao ca cipangano ica kwa Yehova cafikile fye mu nkambi, abena Israele bonse bapundile ukupunda kukalamba, a ica kuti pa calo pali icimfulumfulu. 6 Na baPelishiti balyumfwile uku kuwelesha kabili batile: “Nga ico icongo ca kupunda b kukalamba mu nkambi ya baHebere ca nshi?” Basukile baishiba ukuti icipao ca kwa Yehova calishile mu nkambi. 7 Na baPelishiti balitiinine, batile: Pantu “Lesa naisa mu nkambi!” c E ico batile: “We bulanda kuli ifwe, pantu ica musango yu tacatala acicitika! 8 We bulanda kuli ifwe! Nani aletupususha mu minwe ya kwa Lesa uyu umukatami? Uyu e Lesa uwaumine abena Egupti no kubepayaula mu matololo. d 9 Koseni mwe baPelishiti no kuba abaume, ukuti mwikabombela abaHebere nga fintu bena bamubombela, e kabili mube abaume no kulwa!” 10 Awe abaPelishiti balilwile na Israele alicimfiwe, f kabili bafulumukile cila muntu kwi tenti lyakwe; g na baipaiwe bali abengi icine cine, h ica kuti mu bena Israele, aba pa makasa abaipaiwe bali amakana amakumi yatatu (30,000). i 11 Ne cipao ca kwa Lesa calisendelwe, j na bana ba kwa Eli babili, Hofini na Finehasi, balifwile. k 12 E lyo umwina Benjamini umo abutwike ukufuma ku bulwi no kufika ku Shilo bulya bwine bushiku ne fya kufwala fyakwe ifyalepulwa l ne loba pa mutwe. m 13 Ilyo afikile, Eli alikele pa cipuna ku mpongolo, alepembelela, pantu umutima wakwe waletutuma pa cipao ca kwa Lesa wa cine. n No yo muntu aingile mu musumba ku kushimika ifyacitike, na ba mu musumba bonse batendeke ukuloosha. 14 Na o Eli au-

ICIPA. 4 a Ye 7:4 b Ukf 32:17 c Ukf 14:25 Ukf 15:14 d Ukf 7:5 Am 78:43 Am 78:51 e Imp 33:56 Amg 28:48 Aba 10:7 Aba 13:1 f Le 26:17 Amg 28:25 1Sa 4:2 g 1Is 22:36 h Amg 28:25 Aba 2:14 i Am 78:62 j 1Sa 4:3 Am 78:61 Isb 2:17 k 1Sa 2:31 1Sa 2:34 1Sa 4:17 Am 78:64 Lkm 8:8 Lkm 8:13 l 2Sa 1:2 m Yos 7:6 2Sa 13:19 2Sa 15:32 Neh 9:1 Yb 2:12 n 1Sa 4:4



















Ku Kulyo a 1Sa 4:10 b 1Sa 3:2 Am 90:10 c 1Sa 3:11 1Sa 4:10 d 1Sa 2:34 Am 78:64 e 1Sa 4:11 Am 78:61 Isb 2:17 f Ukt 35:16 g Ukt 35:17 h 1Sa 14:3 i 1Sa 4:5 1Sa 4:11 Am 78:61 j 1Sa 2:32 1Sa 2:34 k Amg 28:15 l 1Sa 4:11 2Im 8:11 Ye 7:12

368

mfwile imisowa. E ico atile: “Ca nshi icimpungili ici?” a No yo mwaume alyangufyenye pa kuti aye-eba Eli. 15 (Nomba Eli ali ne myaka amakumi pabula na cinekonsekonse (98), na menso yakwe yalipofwile ica kuti taalemona.) b 16 No yo mwaume aebele Eli ati: “Nine nafuma ku bulwi, kabili ine ni ku bulwi nafulumuka lelo.” E lyo atile: “Cinshi cacitika, mwana wandi?” 17 No waletele imbila atile: “Israele nafulumuka ku cinso ca baPelishiti, kabili abantu nababacimfya icibi; c na bana benu babili—Hofini na Finehasi d—nabafwa, ne cipao ca kwa Lesa wa cine nabacisenda.” e 18 Nomba ilyo uyo muntu alumbwile icipao ca kwa Lesa wa cine, e lyo Eli awile ubuseneme pa cipuna mu mbali ya mpongolo, no mukoshi walifunike no kufwa afwa, pantu ali mukote kabili uwafina; kabili apingwile Israele pa myaka amakumi yane (40). 19 Kabili nafyala, muka Finehasi, ali ne fumo ne nshita ya kupaapa yali mupepi, kabili aumfwile imbila ya kuti nabasenda icipao ca kwa Lesa wa cine no kuti shifyala no mulume wakwe nabafwa. E lyo akonteme no kutampa ukupaapa, pantu ukucululuka kwa pa kupaapa kwalimupumikishe. f 20 Kabili pa nshita alefwa, abanakashi abalemwafwa bamwebele abati: “Witiina, pantu wafyala umwana umwaume.” g Lelo ta-aswike kabili tabikileko amano. 21 Awe ainike umwana Ikabode, h ati: “Ubukata nabufuma mu Israele ukuya muli bunkole,” i pa mulandu wa kuti icipao ca kwa Lesa wa cine balicisendele na pa mulandu wa kwa shifyala no mulume wakwe. j 22 E ico atile: “Ubukata nabufuma mu Israele ukuya muli bunkole, k pantu icipao ca kwa Lesa wa cine nabacisenda.” l

369

Dagone awila mupepi ne Cipao

Lelo abaPelishiti basendele icipao a ca kwa Lesa wa cine ukucifumya ku Eben-sere no kucitwala ku Ashdode. b 2 E lyo abaPelishiti babuulile icipao ca kwa Lesa wa cine no kucitwala mu ng’anda ya kwa Dagone no kucibika mupepi na Dagone. c 3 Awe ilyo abena Ashdode bacelele ubushiku bwakonkelepo, moneni basangile Dagone nawa ubukupeme pa ntanshi ya cipao ca kwa Yehova. d Awe babuulile Dagone no kumubwesesha pa cifulo cakwe. e 4 Ilyo bacelele ulucelo ubushiku bwakonkelepo, moneni basangile Dagone nawa ubukupeme pa ntanshi ya cipao ca kwa Yehova no mutwe wakwe ne fisansa nafiputuka, fili pa mwinshi. f Dagone ashele fye icimubili1 ceka ceka. 5 E co bashimapepo ba kwa Dagone na bonse abengila mu ng’anda ya kwa Dagone bashinyantila pa mwinshi wa kwa Dagone mu Ashdode ukufika na kuli buno bushiku. 6 No kuboko kwa kwa Yehova g kwafininine abena Ashdode, kabili abalengele ukuba no mwenso no kubalwalika ifipute,1 h e kutila, aba mu Ashdode na ba mu ncende shapalamineko. 7 Ilyo abena Ashdode bamwene ukuti e fyo caba, batile: “Mwileka icipao ca kwa Lesa wa bena Israele ciikale kuno ku mwesu, pantu ukuboko kwakwe kwatutitikisha kabili kwatitikisha na lesa wesu Dagone.” i 8 E ico batumine amashiwi no kulonganya bakateka ba baPelishiti bonse no kutila: “Cinshi twalacita ku cipao ca kwa Lesa wa kwa Israele?” Basukile batila: “Ku Gati j e ko tutwale icipao ca kwa Lesa wa kwa Israele.” E ico batwele icipao ca kwa Lesa wa kwa Israele kulya.

5

ICIPA. 5 a 1Sa 4:11 1Sa 4:17 Am 78:61 b Yos 11:22 1Sa 6:17 Imi 8:40 c Aba 16:23 1Im 10:10 Am 115:4 d Ukf 12:12 1Im 16:26 Am 95:3 Am 96:5 Am 97:7 Es 19:1 Sef 2:11 e Es 46:7 f Es 2:18 Ye 10:11 g Ukf 9:3 1Sa 5:9 1Sa 5:11 1Sa 7:13 h Amg 28:27 1Sa 6:5 i 1Ko 8:5 j 1Sa 17:4



















Ku Kulyo a Amg 2:15 1Sa 7:13 b 1Sa 5:6 c Yos 15:45 Aba 1:18 2Is 1:2 Ams 1:8 d 1Sa 5:7 e He 10:31 f 1Sa 5:9 g Amg 28:27 h Am 115:6 Da 5:23 Hab 2:19



















ICIPA. 6 i 1Sa 4:11 1Sa 5:1 Am 78:61 j Ukf 7:11 Le 19:31 Amg 18:12 Es 2:6 k 1Sa 6:4 1Sa 6:17

1Sa 5:41 Ici cilubi ca Dagone calemoneka ku muulu kwati muntu, e lyo ku nshi kwati cisabi. 61 Ifi fipute fyaleba pa matako.

l Yos 13:3 Aba 3:3 1Sa 6:16

1 SAMWELE 5:1–6:4 9 Nomba ilyo bacitwele kulya, ukuboko kwa kwa Yehova a kwaishile pali ulya musumba no kuleta icimfundawila icikalamba, kabili aumine aba muli ulya musumba, ukufuma ku baice ukufika ku bakalamba, na bonse balwele ifipute. b 10 E ico batwele icipao ca kwa Lesa wa cine ku Ekrone. c Nomba ilyo fye icipao ca kwa Lesa wa cine cafikile ku Ekrone, abena Ekrone balibilikishe abati: “Nabaleta icipao ca kwa Lesa wa kwa Israele kuli ifwe pa kuti batwipaile pamo na bantu besu!” d 11 Awe batumine amashiwi no kulonganika bakateka ba baPelishiti bonse no kutila: “Bwekeshenimo icipao ca kwa Lesa wa kwa Israele pa kuti cibwelele uko cikala pa kuti ine na bantu bandi twifwa.” Pantu mwali icimfulunganya ca kutiina ukufwa mu musumba onse; e ukuboko kwa kwa Lesa wa cine kwalifinine sana kulya, f 12 kabili abashafwile balilwele ifipute. g Na ba mu musumba baloleshe ku muulu no kulomba ubwafwilisho. h i

Ne cipao ca kwa Yehova cai6 kele mu calo ca baPelishiti imyeshi cinelubali (7). 2 E lyo abaPelishiti baitile bashimapepo babo na bakabuka, j abati: “Twalacita shani ku cipao ca kwa Yehova? Lekeni twishibe ifyo twalacibwekesha uko caleikala.” 3 E lyo batile: “Nga muletwala icipao ca kwa Lesa wa kwa Israele, mwicitwala ukwabula umutuulo, pantu pa kutwala mumutwalile no mutuulo wa pa mulandu. k E lyo mukondapwa, kabili mukeshiba ico ukuboko kwakwe kushafumiine pali imwe.” 4 E lyo batile: “Mutuulo wa musango nshi uwa pa mulandu uo tufwile ukumutwalila?” Na bo batile: “Ukulingana ne mpendwa ya bakateka l ba baPelishiti, ifipute fisano ifya golde ne mpuku shisano

1 SAMWELE 6:5-19

Babweseshamo Icipao ku Bete-shemeshe

isha golde, pantu imwe bonse na bakateka wenu muli ne cikuko cimo cine. 5 Kabili mukapange ifimpashanya fya fipute fyenu ne fimpashanya fya mpuku a shenu ishileonaule calo, kabili mufwile ukupeela Lesa wa kwa Israele ubukata. b Napamo kuti ayangushako ukuboko kwakwe pali imwe na pali lesa wenu na pa calo cenu. c 6 Nga cinshi ico muletalamikila imitima yenu ifyo abena Egupti na Farao batalamike imitima yabo? d Bushe te lintu abakandile e e lyo balekele abena Israele baye, kabili na bo baliile? f 7 Nomba buuleni ifibombelo no kupanga iceleta ilipya, g ne ng’ombe shibili ishileonsha, ishishabikwapo ikoli, h e lyo mukake ing’ombe kwi celeta, no kubwesha abana ba shiko ukuti beshikonka. 8 E lyo mubuule icipao ca kwa Yehova no kucibika pe celeta, ne fimpashanya fya golde i ifyo mufwile ukumutwalila ukuti e mutuulo wa pa mulandu j mufibike mu mbokoshi mu mbali ya ciko. E lyo mucitume, na co cileya. 9 Kabili mufwile ukumona: nga caya mu musebo waya ku citungu ca ciko, ku Bete-shemeshe, k ninshi e watucitile ububi ubu ubukalamba, lelo nga te ko caya, ninshi twaishiba ukuti te kuboko kwakwe kwatukumishe; ninshi ifyatuponene fya mankumanya fye.” l 10 Na bo bantu bacitile ifyo fine. E ico babuulile ing’ombe shibili ishaleonsha no kushikakila kwi celeta, na bana ba shiko balibesalile. 11 Awe babikile icipao ca kwa Yehova pe celeta, m babikilepo ne mbokoshi ne mpuku sha golde ne fimpashanya fya fipute fyabo. 12 Ne ng’ombe shalimine no kulungama ku musebo waya ku Beteshemeshe. n Shaile mu musebo ukalamba, shaleya shilelila no kulila, kabili tashapaatukile ku kulyo nangu ku kuso. Na baka-

ICIPA. 6 a Le 11:29 1Sa 6:18 Es 66:17 b 1Im 16:28 Am 18:44 Es 42:12 c Ukf 9:3 1Sa 5:6 1Sa 5:11 d Ukf 7:13 Ukf 8:15 Ukf 14:17 Ro 9:18 e Ukf 9:14 Ukf 9:16 Ro 9:17 f Ukf 6:1 Ukf 11:1 Ukf 12:33 Am 105:38 g 2Sa 6:3 1Im 13:7 h Imp 19:2 i 1Sa 6:4 j 1Sa 6:3 k Yos 15:10 Yos 21:16 2Is 14:11 1Im 6:59 2Im 28:18 l Lkm 9:11 m 2Sa 6:3 1Im 13:7 n 1Sa 6:9



















Ku Kulyo a Yos 13:3 Aba 3:3 1Sa 6:4 b Ru 2:2 Ru 2:23 c Ukt 15:9 1Sa 6:7 1Sa 16:2 d Ukf 20:24 Aba 21:4 e Imp 3:31 f Yos 21:16 g 1Sa 6:12 h 1Sa 6:4 i 1Sa 5:1 2Im 26:6 Ye 25:20 Sek 9:6 Imi 8:40 j Aba 16:1 Aba 16:21 Ams 1:7 Imi 8:26 k Aba 1:18 Sek 9:5 l 1Sa 5:8 1Sa 17:4 2Sa 21:22 m Yos 13:3 1Sa 5:10 2Is 1:2 Ams 1:8 n Yos 15:10 Yos 21:16 1Sa 6:9

370

teka a ba baPelishiti balekonka pa numa ukufika na ku mupaka wa Bete-shemeshe. 13 Kabili abena Bete-shemeshe baleseepa ingano b mwi lungu. Ilyo basanswile amenso no kumona Icipao, balisekelele pa kucimona. 14 Ne celeta lyaishile mwi bala lya kwa Yoshua umwina Beteshemeshe no kwiminina mulya, na mo mwali ilibwe ilikalamba. E lyo balepawile ifimuti fye celeta, kabili batuulile isho ng’ombe c ukuba umutuulo wa koca kuli Yehova. d 15 Kabili abena Lebi e baikishe icipao ca kwa Yehova ne mbokoshi yali mu mbali ya ciko, umwali ifimpashanya fya golde, bacitekele na pa libwe ilikalamba. Na bena Bete-shemeshe f baocele imituulo, kabili balepeela amalambo kuli Yehova muli bulya bushiku. 16 Na bakateka basano g aba baPelishiti bali-imwenene e lyo babwelelemo ku Ekrone bulya bwine bushiku. 17 Nomba ifi e fipute fya golde ifyo abaPelishiti babweseshe ukuti e mutuulo wa pa mulandu kuli Yehova: h ica kwa Ashdode i cimo, ica kwa Gasa j cimo, ica kwa Ashkelone k cimo, ica kwa Gati l cimo, ica kwa Ekrone m cimo. 18 Ne mpuku sha golde shalingene impendwa ne misumba yonse iya baPelishiti iyaletekwa na ba bakateka basano, imisumba ya malinga ne mishi iya ca nsale. Ne cilibwe icikalamba apo batekele icipao ca kwa Yehova caba ni nte ukufika na ku bushiku bwa lelo mwi bala lya kwa Yoshua umwina Bete-shemeshe. 19 Kabili aipeye abena Beteshemeshe, n pantu baletamba icipao ca kwa Yehova. E ico aipeyepo abantu amakumi cinelubali (70) [[na bantu amakana amakumi yasano (50,000)]] kabili abantu batendeke ukuloosha pantu Yehova aipeye abantu

371

Abena Israele balongana ku Mispa

abengi nga nshi. a 20 Kabili abena Bete-shemeshe basosele abati: “Nani wingeminina pa cinso ca kwa Yehova uyu Lesa wa mushilo? b Kwena kuti cawama nga ca kuti afuma kuli ifwe ayako kuli bambi!” c 21 Basukile batuma intumi ku bekashi ba ku Kiriati-yearimu, d abati: “AbaPelishiti nababwesha icipao ca kwa Yehova. Mwise, mucisende ku mwenu.” e f

abena Kiriati-yearimu 7 Awe baliileko no kuninika icipao

ca kwa Yehova ukucitwala ku ng’anda ya kwa Abinadabu g pa kapili, na Eleasari umwana wakwe e o basalile ukuti alelinda icipao ca kwa Yehova. 2 Nomba ukufuma pa bushiku Icipao caishile ku Kiriatiyearimu inshiku shaile shilefula, mpaka shaisaba imyaka amakumi yabili (20), na ba mu ng’anda ya kwa Israele bonse baleloosha, balefwayafwaya Yehova. h 3 E lyo Samwele asosele ku ba mu ng’anda ya kwa Israele bonse ati: “Nga mulebwelela kuli Yehova i ne mitima yenu yonse, pooseni j balesa bambi bambi na baAstarte k abo muli nabo no kubika imitima yenu pali Yehova ukwabula ukunenuka kabili e o mulebombela eka fye, l na o akamupokolola ku baPelishiti.” m 4 Na bana ba kwa Israele bapoosele baBaali n na baAstarte o abo bali nabo no kutampa ukubombela Yehova eka. 5 E lyo Samwele atile: “Longanikeni abena Israele bonse p ku Mispa, q pa kuti imupepele r kuli Yehova.” 6 Awe bonse balongene ku Mispa, kabili batapile amenshi no kulayetila pa ntanshi ya kwa Yehova no kuleka ukulya muli bulya bushiku. s Kabili balesosa abati: “Natubembukila Yehova.” t Na Samwele atendeke ukupingula u abana ba kwa Israele ku Mispa.

ICIPA. 6 a Imp 4:6 Imp 4:15 Imp 4:20 1Im 13:10 b Le 11:45 1Sa 2:2 c Imp 17:12 2Sa 6:9 1Im 13:12 Am 76:7 d Yos 18:14 Aba 18:12 1Im 13:5 e 1Im 13:6 1Im 16:1 2Im 1:4



















ICIPA. 7 f 2Sa 6:2 1Im 13:5 g 2Sa 6:4 1Im 13:7 h Aba 2:4 Neh 9:28 2Ko 7:10 i Amg 30:2 1Sa 12:24 1Is 8:48 Es 55:7 Yoe 2:12 j Yos 24:14 Yos 24:23 Aba 3:7 Aba 10:6 k Aba 2:13 l Amg 6:13 Amg 10:20 Amg 13:4 Lk 4:8 m Amg 28:1 n Aba 10:16 o 1Is 11:33 p Yoe 2:16 q Yos 18:26 Aba 20:1 Aba 21:1 1Sa 10:17 1Is 15:22 2Is 25:23 Ye 40:6 r 1Sa 12:23 Amp 15:8 Yak 5:16 s 2Im 20:3 Neh 9:1 Yoe 2:12 t Le 26:40 Aba 10:10 1Is 8:47 Am 106:6 u Aba 2:18



















Ku Kulyo a Yos 13:3 1Sa 6:4 b Am 56:3 Amp 29:25 Mt 10:28 c 1Sa 12:19 Am 78:34 Am 86:7 Es 37:4 d Le 1:10 Aba 6:26 1Is 18:38 e Am 99:6 f Am 28:6 Am 50:15 1Yo 5:14 g 1Sa 2:10 2Sa 22:14 h Yos 10:10 Aba 4:15 i Amg 20:4 Amg 28:7

1 SAMWELE 6:20–7:14

7 Ilyo abaPelishiti baumfwile ukuti abana ba kwa Israele nabalongana ku Mispa, e lyo bakateka a ba baPelishiti baimine ukuti baye balwishe Israele. Kabili ilyo abana ba kwa Israele baumfwile, batiinine abaPelishiti. b 8 E ico abana ba kwa Israele baebele Samwele ati: “Mwileka ukutupapaatilako kuli Yehova Lesa wesu ukuti atwafwilishe, c pa kuti atupusushe ku baPelishiti.” 9 E lyo Samwele abuulile umwana wa mpaanga uonka no kutuula umutuulo wa koca d kuli Yehova; kabili Samwele atendeke ukulililako abena Israele e kuli Yehova ukuti abafwilishe, na Yehova alimwaswike. f 10 Kabili ilyo Samwele aletuula umutuulo wa koca, abaPelishiti balipaleme ukuti balwe na Israele. Na o Yehova pali bulya bushiku alengele icibulukutu cikalamba g ukubulukutila abaPelishiti, ukuti abafulunganye, h kabili balicimfiwe ku bena Israele. i 11 E lyo abena Israele bafumine ku Mispa no kukonka abaPelishiti kabili baile balebepaya ukufika na ku kapinda ka ku kulyo aka Beti-ka. 12 Awe Samwele abuulile ilibwe j no kulibika pa kati ka Mispa na Yeshana no kulinika ati Eben-esere. E lyo atile: “Ukufika na nomba Yehova acili alatwafwa.” k 13 E fyo abaPelishiti bacimfiwe, kabili tababwekeshepo ukwisa mu calo ca bena Israele l na kabili, no kuboko kwa kwa Yehova kwatwalilile ukulwisha abaPelishiti mu nshiku shonse isha kwa Samwele. m 14 Ne misumba iyo abaPelishiti bapokele kuli Israele yalebweshiwa kuli Israele ukufuma ku Ekrone ukufika ku Gati, ne fitungu fya iko Israele alipokolwele ukufuma ku baPelishiti. j Ukt 31:45; Ukt 35:14; Yos 4:9; Yos 24:26; k Am 44:3; Imi 26:22; l 1Sa 9:16; 1Sa 13:5; m 1Sa 14:23; 1Sa 17:51.

1 SAMWELE 7:15–8:19 Kabili kwaishileba umutende pa kati ka kwa Israele na bena Amore. a 15 Na Samwele ali umupingushi mu Israele inshiku shonse isha mweo wakwe. b 16 Kabili umwaka no mwaka aleshinguluka ukuya ku Betele c na ku Gilgali d na ku Mispa e no kupingula Israele f mu fifulo ifi fyonse. 17 Lelo alebwelela ku Rama, g pantu e kwali ing’anda yakwe, kabili e ko alepingwila Israele. Kabili kulya e ko akuuliile Yehova iciipailo. h Nomba ilyo Samwele akotele asontele i abana bakwe abaume ukuba abapingushi mu Israele. 2 Ishina lye beli lyakwe ni Yoele, j ne shina lya kwa cikonkebeli ni Abiya; k bali abapingushi mu Beere-sheba. 3 Na bana bakwe abaume tabaendele mu mibele yakwe, l lelo batemenwe ubunonshi bwa mu bucenjeshi m kabili balepoka amafisakanwa n no kunyonganya ubupingushi. o 4 Mu kuya kwa nshita abakalamba bonse aba kwa Israele p balongene pamo no kuya kuli Samwele ku Rama 5 no kumweba ati: “Moneni! Imwe namukota, lelo abana benu tabacita nge fyo mwalecita. E ico tusonteleni imfumu q iya kutupingula nge fyo caba ku nko shonse.” 6 Lelo ici cintu basosele, ica kuti: “Tupeni imfumu ya kutupingula,” calibipile mu menso ya kwa Samwele, na Samwele atampile ukupepa kuli Yehova. r 7 Na o Yehova aebele Samwele ati: s “Umfwa ishiwi lya bantu muli fyonse ifyo bakweba; t pantu te iwe bakaana ukuba imfumu u pali bena, lelo nine bakaana. 8 Ukulingana ne micitile yabo yonse iyo bacita ukutula pa bushiku nabafumishe mu Egupti v mpaka buno bushiku, e fyo balecita na kuli iwe, pantu lyonse balefuma kuli ine w no ku-

8

Abena Israele balomba imfumu ICIPA. 7 a Ukt 15:18 Ukt 15:21 Aba 11:23 b Aba 2:16 1Sa 3:20 1Sa 12:11 1Sa 25:1 Imi 13:20 c Yos 16:1 d Yos 15:7 1Sa 11:15 e 1Sa 7:5 f 1Sa 3:20 1Sa 12:11 g 1Sa 1:1 1Sa 8:4 1Sa 19:18 h Ukf 20:25



















ICIPA. 8 1Ti 5:22 1Im 6:28 1Im 6:28 Lkm 2:19 Ukf 18:21 1Ti 3:3 1Pe 5:2 n Ukf 23:8 Amg 16:19 Am 15:5 Am 26:10 Amp 29:4 Es 1:23 Es 33:15 Mk 3:11 o Amg 24:17 Yb 34:12 Amp 31:5 Ye 22:17 p Ukf 18:25 Aba 21:16 1Sa 4:3 2Sa 5:3 1Is 20:7 q Amg 17:14 1Sa 12:13 Ho 13:10 Imi 13:21 r Am 143:10 Mt 6:10 s 1Sa 15:10 Am 99:6 t Am 81:12 u Aba 8:23 1Sa 10:19 1Sa 12:12 Am 74:12 Es 33:22 v Ukf 14:30 w Amg 9:24 Ye 22:21



















i j k l m

Ku Kulyo a Amg 32:16 Aba 2:19 Am 78:58 b Amg 17:15 c 1Sa 10:25 d 1Sa 14:52 1Is 12:4 e 1Is 9:22 1Is 10:26 f 1Is 4:26 g 2Sa 8:4 2Sa 15:1 1Is 1:5 h 2Sa 18:1 1Im 27:1 i 2Is 1:14 j 1Im 27:26 k 1Is 4:7 l 1Im 12:37 m 1Is 4:26 n 1Is 4:22

372

bombela balesa bambi. a 9 Ale nomba umfwa kwi shiwi lyabo. Lelo ubasoke, kabili ufwile ukubeba ifyo imfumu iikabateka ikalafwaya kuli bena.” b 10 Samwele na o aebele abantu abalombele imfumu kuli ena amashiwi ya kwa Yehova yonse. 11 E lyo abebele ati: “Ifi e fyo imfumu iikateka pali imwe ikalafwaya c kuli imwe: Ikabuula abana benu abaume d no kubabika mu maceleta e ya iko na mwi bumba lya ba pali bakabalwe ba iko, f na bambi bakalabutuka ku ntanshi ya maceleta ya iko; g 12 kabili ikaisontela bacilolo ba pa makana h na bacilolo ba pa makumi yasano, i na bamo aba kuilimina j no kusombola ifisabo k fya iko na ba kupanga ifyanso l fya iko ifya bulwi ne fipe fya maceleta m ya iko. 13 Kabili ikasenda abana benu abanakashi aba kupanga amafuta no kwipika no kupanga imikate. n 14 Kabili amabala yenu ne myangashi o yenu ne miolife, p ifyawamisha, ikafibuula no kupeela ababomfi ba iko. 15 Na pa ngano sha mu mabala yenu na pa myangashi yenu ikabuulapo ica pe kumi, q no kupeela bacilolo ba iko aba kwi sano r na babomfi ba iko. 16 Na babomfi benu abaume na babomfi benu abanakashi ne mikuni yenu iyawamisha, ne mpunda ikafibuula, pa kuti fikalebomba imilimo ya iko. s 17 Pa mikuni t yenu ikabuulapo iya pe kumi, na imwe mukaba ababomfi ba iko. 18 Kabili muli ubo bushiku mukalila pa mulandu wa mfumu yenu, u iyo mwaisalila mwe bene, lelo Yehova takamwasuke muli ubo bushiku.” v 19 Lelo, abantu bakeene ukumfwa kwi shiwi lya kwa Samwele w kabili batile: “Iyo, imfuo 1Is 21:7; p 1Im 27:28; q 1Is 12:10; r Ukt 37:36; 1Im 28:1; s 1Is 5:16; t 1Is 4:23; u 1Is 12:4; v Yb 27:9; Am 18:41; Amp 1:26; Mk 3:4; w Am 81:11; Ye 7:13; Ek 33:31.

373

Samwele aisa ku kukumanya Shauli

mu e yo tulefwaya ukututeka. 20 Tulefwaya ukuba nge nko shonse, a kabili imfumu yesu ikalatupingula no kututungulula no kutulwila ubulwi.” 21 Na Samwele alyumfwile amashiwi yonse aya bantu; e lyo aebele Yehova. b 22 Na o Yehova aebele Samwele ati: “Umfwa kwi shiwi lyabo, kabili ukabasontele imfumu ya kubateka.” c E ico Samwele asosele ku bena Israele ati: “Kabiyeni cila muntu ku musumba ku mwakwe.” kwali umwina Benjami9 Awe ni, ishina lyakwe ni Kishi, d

mwana Abiele, mwana Serore, mwana Bekorati, mwana Afia, umwina Benjamini, e umuntu wa fyuma icine cine. f 2 Kabili ali no mwana ishina lyakwe ni Shauli, g umulumendo kabili uwayemba, kabili takwali umuntu uwa mu bana ba kwa Israele uwayembele ukumucila; ukufuma pa mabeya yakwe ali umutali ukucila abantu bonse. h 3 Awe impunda ishikota i isha kwa Kishi, wishi wa kwa Shauli, shalilubile. E ico Kishi aebele Shauli umwana wakwe ati: “Sendapo umubomfi umo uye nankwe, muye ku kufwaya impunda.” 4 Kabili apitile pa kati ka calo ca mpili ica kwa Efraimu j no kupita mu calo ca Shalisha, k lelo tabashisangile. E lyo bapitile mu calo ca Shaalimu, lelo tashaliko. Kabili acilingenye mu calo ca bena Benjamini, no kushisanga nakalya. 5 E lyo bafikile ku calo ca Sufi; kabili Shauli atile ku mubomfi wakwe uwali nankwe: “Natubwelelemo, epali tata aleka ukusakamana pa mpunda kabili asakamana pali ifwe.” l 6 Lelo amwebele ati: “Moneni! Muli uno musumba mwaba umuntu wa kwa Lesa, m kabili uyu muntu alicindikwa. Conse ico asosa, cilacitika. n Nomba lekeni tuyeko. Napamo kuti atweba

ICIPA. 8 a Le 20:24 Imp 23:9 Amg 7:6 1Sa 8:5 Am 106:35 b Am 99:6 c 1Sa 8:7 Ho 13:11



















ICIPA. 9 d 1Sa 14:51 1Im 8:33 1Im 9:39 Imi 13:21 e Aba 21:17 f 1Sa 25:2 2Sa 19:32 Yb 1:3 g 1Sa 11:15 1Sa 13:13 1Sa 15:26 1Sa 16:23 1Sa 28:7 1Sa 31:4 2Sa 1:23 Imi 13:21 h 1Sa 10:23 i Aba 5:10 Aba 10:4 j Yos 17:10 Yos 17:16 k 2Is 4:42 l 1Sa 9:20 1Sa 10:2 m Amg 33:1 1Sa 2:27 1Is 13:1 2Is 6:6 n 1Sa 3:19 Es 44:26 Sek 1:6 He 1:1



















Ku Kulyo a 1Is 14:3 2Is 4:42 Ga 6:6 b 2Is 5:15 2Is 8:8 Amp 17:8 Amp 18:16 c Ukt 24:22 d 1Sa 9:19 2Sa 15:27 1Im 9:22 1Im 29:29 e Amp 13:10 Amp 15:22 f Ukt 24:20 Ukf 2:16 g 1Sa 9:19 2Sa 15:27 h Ukt 31:54 1Sa 7:9 1Sa 16:5 i 1Is 3:2 1Im 16:39 2Im 1:3 j Mko 6:41 Lk 9:16 k 1Sa 20:2 2Sa 7:27 Yb 33:16 Am 25:14 Am 99:6 Ams 3:7

1 SAMWELE 8:20–9:15

inshila tufwile ukuyamo.” 7 E lyo Shauli aebele umubomfi wakwe ati: “Nomba nga twayako, cinshi twalatwalila uyo muntu? a pantu ifya kulya nafipwa mu mifuko yesu, kabili tapali ica bupe b ica kutwalila umuntu wa kwa Lesa wa cine. Finshi tukwete?” 8 Awe umubomfi ayaswike Shauli na kabili no kutila: “Moneni! Ninkwata hafu wa hafu we shekele c lya silfere, ndi no kupeela umuntu wa kwa Lesa wa cine, pa kuti atwebe ukwa kulola.” 9 (Kale mu Israele e fyo umuntu pa kuya ku kwipusha kuli Lesa alesosa ati: “Natuye ku umona ifimonwa.” d Pantu uyu twaishiba lelo ati kasesema, kale balemwita ati uumona ifimonwa.) 10 E lyo Shauli atile ku mubomfi wakwe: “Walanda bwino. e Enda, natuleya.” Awe baile mu musumba umwali umuntu wa kwa Lesa wa cine. 11 Ilyo baleya mu nshila yanina ukuya ku musumba, basangile abakashana balefuma mu musumba baleya ku kutapa amenshi. f E ico babepwishe abati: “Bushe e ko ali uumona ifimonwa g kuno kuntu?” 12 Na bo babaswike ati: “E ko ali. Moneni! Namutangilila. Endesheni, lelo naisa mu musumba, pantu kuli ilambo h lya bantu lelo ku cifulo ca mapepo. i 13 Ilyo mwaingila fye mu musumba, mwalamusanga ilyo ashilaya ku cifulo ca mapepo ku kulya; pantu abantu te kuti balye mpaka afika, pantu e upaala ilambo, j na pa numa e lyo abetilwe balya. E ico nomba kabiyeni, pantu nomba line mwalamusanga.” 14 Awe baliile mu musumba. Ilyo balepalama pa kati ka musumba, moneni, Samwele aleisa ku kubakumanya pa kuti baye ku cifulo ca mapepo. 15 Lelo pa bushiku bwa kuti mailo Shauli akesa, Yehova alisokolwelele k Samwele ati:

1 SAMWELE 9:16–10:5

Yehova asala Shauli ukuba imfumu

16 “Mailo inshita ino ine nkakutumina umuntu ukufuma ku calo ca kwa Benjamini, a kabili ukamusube b ukuba intungulushi pa bantu bandi abena Israele; kabili akapususha abantu bandi ku baPelishiti, c pantu nimona ukucululuka kwa bantu bandi, pantu ukulila kwabo nakufika kuli ine.” d 17 Ilyo Samwele amwene Shauli, Yehova amwebele ati: “E uyu muntu nakwebelepo nati, ‘Uyu e uli no kutungulula abantu bandi.’” e 18 E lyo Shauli apalamine kuli Samwele mu kati ka mpongolo no kutila: “Shi njebeni, Ni kwi kuli ing’anda ya umona ifimonwa?” 19 E lyo Samwele ayaswike Shauli ati: “Nine ne umona ifimonwa. Tangilako uye ku cifulo ca mapepo, kabili mwalalya na ine lelo, f kabili nkakuleka ukaye ulucelo, na fyonse ifili mu mutima obe ndi no kukweba. g 20 Kumfwa impunda ishalubile inshiku shitatu ishapita, h wisakamana, i pantu nashimoneka. Kabili bushe ifisuma fyonse ifya mu Israele fya bani? j Bushe te fyobe na ba mu ng’anda ya kwa wiso bonse?” 21 E lyo Shauli ayaswike no kutila: “Bushe nshili mwina Benjamini uwacepesha k mu mikowa ya kwa Israele, l no lupwa lwandi, bushe te lwacepesha mu ndupwa shonse isha mu mukowa wa kwa Benjamini? m Nga kanshi cinshi mwasosela kuli ine ifya musango yu?” n 22 E lyo Samwele abuulile Shauli no mubomfi wakwe no kubengisha mu ng’anda ya kuliilamo no kubapeela incende yacindamisha o pali bonse abaitilwe abali napamo amakumi yatatu (30). 23 E lyo Samwele aebele kepika ati: “Leta icipimfya nakupeele, ico nakwebele nati, ‘Bika.’” 24 Na o kepika aimishe umwendo, no ku-uteka apali Shauli. E lyo atile: “Ici e casungilwe. Cibike pa ntanshi

ICIPA. 9 a Yos 18:11 b 1Sa 10:1 1Sa 15:1 2Is 9:3 c Ukt 49:27 d Ukf 2:25 Am 106:44 Am 107:19 e 1Sa 10:24 1Sa 15:17 Imi 13:21 f 1Sa 9:13 1Sa 9:24 g 1Im 28:9 He 4:13 h 1Sa 9:3 i 1Sa 4:20 j 1Sa 8:5 1Sa 8:19 1Sa 12:13 k Aba 20:46 Aba 20:47 Aba 21:6 Am 68:27 l Aba 21:3 m Aba 6:15 Amp 3:34 Amp 11:2 Amp 18:12 Amp 22:4 Lk 14:11 Yak 4:6 1Pe 5:5 n 1Sa 2:8 o Lk 14:10



















Ku Kulyo a 1Sa 9:13 1Sa 9:19 1Is 3:2 1Is 3:3 b Neh 8:16 Imi 10:9 c 1Sa 9:3 1Sa 9:10 1Sa 20:38



















ICIPA. 10 d 1Sa 16:13 2Is 9:3 e Ukt 31:55 Ukt 48:10 Ukt 50:1 2Sa 19:39 f Ukt 49:27 1Sa 8:9 1Sa 9:16 Imi 13:21 g Ukf 19:5 Amg 32:9 h Ukt 35:19 i 1Sa 9:3 1Sa 10:16 j 1Sa 9:5 k Ukt 28:19 Ukt 28:22 1Sa 7:16 l Aba 6:19 Aba 15:1 m Ye 37:21 n Le 23:13 Imp 15:5 o Aba 18:15 p Ukt 5:22

374

yobe. Lya, pantu casungilwa ino nshita ukuti uliile pamo na betilwe.” Awe muli bulya bushiku Shauli aliliile pamo na Samwele. 25 Basukile bafuma ku cifulo ca mapepo a batentemukila mu musumba, na o akonkenyepo fye ukulanda na Shauli pa mutenge. b 26 E lyo bacelele ulucelo, kabili ilyo fye cali ku macaca Samwele aitile Shauli pa mutenge, ati: “Buuka, pa kuti nkuleke uleya.” Na o Shauli alibuukile kabili bonse babili, ena na Samwele, bafumine pa nse. 27 Ilyo baletentemuka lwa ku mpela ya musumba, Samwele aebele Shauli ati: “Eba umubomfi c obe atangileko”—na o umubomfi alipitile alaya—“lelo iwe, iminina uleke nkwebe ifyo Lesa asosele.” lyo Samwele abuuli10 Ele umusashi wa mafuta d

no kupongolwela pa mutwe wa kwa Shauli no kumutomona e no kusosa ati: “Yehova cine cine nakusuba ukuba intungulushi f pa bupyani bwakwe. g 2 Ilyo walalekana na ine lelo walasanga abaume babili mupepi ne nshiishi ya kwa Rakele h mu citungu ca kwa Benjamini mu Selesa, na bo balakweba ati, ‘Impunda mwaile ku kufwaya shalisangwa, lelo nomba wiso naleka ukusakamana pa mpunda, i asakamene pali imwe, ati: “Ndecita shani pa mwana wandi?” j 3 Upitilile no kwenda ukuyafika na ku cimuti ca Tabore, kabili kulya e ko abaume batatu abaleya mu kupepa Lesa wa cine ku Betele k balakukumanya, umo nasenda abana ba mbushi batatu, l umbi na o nasenda imikate itatu m na umbi nasenda umutondo ukalamba uwa mwangashi. n 4 Na bo balamuposha o no kumupako imikate ibili, na imwe mupoke. 5 Pa numa ya ifyo e lyo mwalafika ku lupili lwa kwa Lesa wa cine, p uko mwalasanga inkambi ya ba-

375

Shauli imfumu ya kubalilapo

shilika a iya baPelishiti. Nomba ilyo walafika kulya ku musumba, walakumanya ibumba lya bakasesema b balefuma ku cifulo ca mapepo, c na ku ntanshi yabo kuli abalelisha icilimba ca nsale d na kaoma e ne cimpeeta f na nsango, g ilyo balesesema. 6 E lyo umupashi h wa kwa Yehova walatendeka ukubomba muli iwe, na iwe walasesema i pamo na bo kabili walasanguka umuntu umbi. 7 Nomba ilyo ifi fishibilo j fyakucitikila, cita ico iminwe yobe ingacita, k pantu Lesa wa cine ali na iwe. l 8 Kabili ukantangilile ukuya ku Gilgali, m kabili mona, nkesa kuli iwe ku kutuula amalambo ya koca, n ku kupeela amalambo ya mutende. Ukalolele pa nshiku cinelubali (7) o nkasuke nkese, kabili nkakweba ifyo ufwile ukucita.” 9 Nomba ilyo afutatile fye Samwele, Lesa atendeke ukwalula umutima wakwe; p ne fishibilo q ifi fyonse fyalicitike muli bulya bushiku. 10 E ico bafumine kulya no kuya ku lupili, kabili kulya kwali ibumba lya bakasesema abaishile ukuti bakumane nankwe; ilyo line umupashi wa kwa Lesa waishile pali ena, r na o atampile ukusesema s pa kati kabo. 11 Kabili ilyo bonse abamwishibe kale bamumwene, moneni! alesesema pamo na bakasesema. E lyo abantu balaipushanya abati: “Cinshi cacitika kuli mwana Kishi? Bushe Shauli na o wa muli bakasesema?” t 12 E lyo umo uwa uko kuntu ayaswike no kutila: “Nga shibo nani?” E co kwabela ipinda u ilitila: “Bushe Shauli na o wa muli bakasesema?” 13 Asukile apwa ukusesema no kufika ku cifulo ca kupepelapo. 14 E lyo munyina wa kwa wishi wa kwa Shauli aipwishe Shauli no mubomfi wakwe ati: “Mwaile kwi?” Na o atile: “Ku kufwaya impunda, v twaile tu-

ICIPA. 10 a 1Sa 13:3 b 1Sa 19:20 2Is 2:3 2Is 4:38 2Is 6:1 c 1Sa 9:12 d 1Im 13:8 e 1Sa 18:6 f 1Is 1:40 Es 5:12 g 2Sa 6:5 1Is 10:12 1Im 16:5 h Imp 11:25 Imi 28:25 2Pe 1:21 i 1Sa 10:10 1Sa 19:23 1Is 18:29 1Is 22:10 j Ukf 4:8 1Sa 10:9 Ye 44:29 k Aba 9:33 l Amg 20:1 Aba 6:12 m 1Sa 7:16 1Sa 11:14 n 1Sa 13:9 o 1Sa 13:8 p 1Sa 10:6 1Is 3:12 Am 51:10 q 1Sa 10:7 Es 38:7 r Aba 14:6 1Sa 11:6 1Sa 16:13 Sek 4:6 2Ko 3:5 s 1Sa 10:6 1Sa 19:23 t 1Sa 19:24 Mt 13:54 Imi 6:15 u Yb 27:1 Am 78:2 v 1Sa 9:3



















Ku Kulyo a Am 141:3 Amp 10:19 Amp 13:3 Amp 21:23 Amp 27:2 Ye 9:23 b 1Sa 7:5 c Amg 18:20 d Ukf 13:14 Ukf 14:30 Amg 4:34 Aba 6:8 Neh 9:9 e Neh 9:27 Am 107:19 f 1Sa 8:7 1Sa 12:12 g 2Im 30:6 h Yos 7:14 Imi 1:24 i Yos 7:16 1Sa 9:21 j Yos 7:17 k Yos 7:18 Imi 13:21 l Aba 1:1 Aba 20:18 Aba 20:28 1Sa 23:2 m 1Sa 9:21 Amp 11:2 Lk 9:48 n 1Sa 9:2 o Amg 17:15 1Sa 9:17

1 SAMWELE 10:6-24 leshifwaya, lelo tatwashisangile. E ico twaile kuli Samwele.” 15 E lyo munyina wa kwa wishi wa kwa Shauli atile: “Shi njeba, Cinshi Samwele amwebele?” 16 Na o Shauli aebele lupwa lwa kwa wishi ati: “ Atwebele ukuti impunda nashimoneka.” Lelo ulwa mulandu wa bufumu uo Samwele asosele, tamwebele iyo. a 17 Kabili Samwele alongenye abantu bonse kuli Yehova ku Mispa b 18 no kusosa ku bana ba kwa Israele ati: “Yehova Lesa wa kwa Israele asosa ati, c ‘Nine nafumishe Israele mu Egupti d no kumupokolola mu minwe ya bena Egupti na mu minwe ya mabufumu yonse ayalemutitikisha. e 19 Nomba imwe—ubwa lelo namukaana Lesa wenu f uwali umulubushi wenu uwamulubwile ku fyabipa fyonse na mu kucululuka kwenu, kabili mwatile: “Iyo, lelo mutupeele imfumu ya kututeka.” Aleni nomba iminineni ku cinso ca kwa Yehova ukulingana ne mikowa yenu g kabili mu mabumba ya bantu amakana.’” 20 E lyo Samwele aebele imikowa yonse iya kwa Israele ukupalama, h no mukowa wa kwa Benjamini e o basobwele. i 21 Kabili aebele umukowa wa kwa Benjamini ukupalama, no lupwa lwa bena Matri e lo basobwele. j Na mu kulekelesha Shauli mwana Kishi e o basobwele. k E lyo batampile ukumufwaya, lelo tabamusangile. 22 E ico baipwishe l na kabili kuli Yehova abati: “Bushe uyu muntu naisa kale kuno?” Na o Yehova atile: “E po ali, nabelama m mu fipe.” 23 E ico balibutwike no kuyamubuula. Ilyo aishileiminina pa kati ka bantu, ukufuma pa mabeya yakwe ali umutali ukucila abantu bonse. n 24 E lyo Samwele aebele abantu bonse ati: “Bushe mwamona uo Yehova asalile, o ukuti tapali

1 SAMWELE 10:25–11:15 uwalingana nankwe pa bantu bonse?” Na bantu bonse batendeke ukubilikisha abati: “Kalebalika mwe mfumu!” a 25 E lyo Samwele aebele abantu ifyo imfumu ikalafwaya b kuli bena no kufilemba mwi buuku no kubika ku cinso ca kwa Yehova. Kabili Samwele aebele abantu bonse ukuti cila muntu aye ku ng’anda yakwe. 26 Kumfwa Shauli, ena aile ku mwakwe ku Gibea, c na baume ba maka abo Lesa anashishe imitima baile nankwe. d 27 Lelo ifinangwa fya bantu, e fyena fyasosele afiti: “Kuti atupususha shani uyu?” f Awe balimusuulile, g kabili tabamuleteele ica bupe nangu cimo. h Lelo atalele fye nga cibulu. i lyo Nahashi umwina 11 EAmone aile no kupanga j

inkambi pa kuti alwishe Yabeshe k mu Gileadi. Na baume ba mu Yabeshe bonse batile kuli Nahashi: “Pangana na ifwe icipangano pa kuti tulekubombela.” l 2 Na o Nahashi umwina Amone abebele ati: “Nalapangana na imwe nga mwaitonkola m bonse ilinso lya ku kulyo, e fyo nkabika umuseebanya pali Israele onse.” n 3 E lyo abakalamba ba ku Yabeshe bamwebele ati: “Tuloleleko inshiku cinelubali (7), kabili tuli no kutuma inkombe mu Israele monse, kabili nga tatwakakwate umupusushi, o tuli no kwisa kuli iwe.” 4 Mu kuya kwa nshita, inkombe shafikile ku Gibeap wa kwa Shauli no kweba abantu ifyo abena Yabeshe basosele, na bo batampile ukulila imisowa no kuloosha. q 5 Lelo moneni Shauli aleisa alekonka umukuni pa numa ukufuma ku mabala, kabili Shauli atile: “Cinshi cacitika ku bantu, ica kuti balelila?” Na bo bamushimikile ifyo abena Yabeshe balandile. 6 No mu-

Shauli acimfya abena Amoni ICIPA. 10 a 1Is 1:25 1Is 1:39 2Is 11:12 Mt 21:9 b 1Sa 8:11 c Yos 18:28 Aba 20:14 1Sa 11:4 1Sa 13:2 2Sa 21:6 d Esr 1:5 e 2Sa 20:1 2Im 13:7 Na 1:15 f 1Sa 11:12 Imi 7:51 g Lkm 10:20 h 1Is 10:10 2Im 17:5 Amp 18:16 Mt 2:11 i Amp 17:27 Ga 5:23 Yak 1:19



















ICIPA. 11 j Amg 2:19 k Aba 21:8 1Sa 31:11 l Amg 23:3 m Aba 16:21 2Is 25:7 n Amp 18:3 o Aba 3:9 p 1Sa 10:26 1Sa 14:2 q Aba 2:4 Aba 21:2 1Sa 30:4



















Ku Kulyo a Aba 3:10 Aba 6:34 Aba 11:29 Aba 14:6 1Sa 10:10 1Sa 16:13 b Ukf 11:8 Ukf 32:19 Ro 12:9 c Aba 19:29 d Aba 21:5 e 1Im 14:17 f Ukt 35:5 2Im 14:14 2Im 17:10 g Aba 20:8 h 1Sa 13:15 i Am 18:17 j 1Sa 11:3 k 1Sa 9:16 l Aba 7:16 Aba 9:43 Amp 24:6 m Ukf 14:24 n 1Sa 11:1 o Amg 28:7 Am 21:8 Am 21:12 p 1Sa 10:27 Amp 24:21 q Amp 25:5 Lk 19:27 r 2Sa 19:22 Amp 20:28 Ro 12:19 s 1Sa 19:5 1Im 11:14 Am 44:7 Es 59:16 t 1Sa 7:16 u 1Sa 10:17 1Sa 10:24

376

pashi a wa kwa Lesa waishile pali Shauli ilyo aumfwile aya mashiwi, kabili alikalipe nga nshi. b 7 E ico abuulile ing’ombe ishilume shibili no kushiputaula ifipimfya fipimfya no kupeela inkombe ukutwala mu fitungu fyonse ifya Israele c no kutila: “Uushafume ukukonka Shauli na Samwele, e fyo bakacita ku ng’ombe shakwe!” d Kabili umwenso e uwafuma kuli Yehovaf waikete abantu ica kuti bafumine abaikatana ngo muntu umo. g 8 E lyo abapendele h mu Beseke, kabili abana ba kwa Israele bafikile ku mpendwa amakana imyanda itatu (300,000), na bena Yuda bali amakana amakumi yatatu (30,000). 9 E lyo baebele inkombe ishaishile abati: “Ifi e fyo mwebe abena Yabeshe mu Gileadi amuti, ‘Mailo mukapusuka ilyo akasuba kakafika pa kati.’” i Ne nkombe shaliile no kuyaeba abena Yabeshe, na bo balisekelele. 10 E lyo abena Yabeshe baebele Nahashi ati: “Mailo tukesa kuli imwe, kabili mukatucite conse ico mulefwaya.” j 11 Awe ubushiku bwakonkelepo Shauli k abikile abantu mu mabumba yatatu; l kabili baingile mu nkambi mu bulinde bwa lucelo m no kwipaya abena Amone n mpaka akasuba kafika pa kati. Na bashelepo, balibasalangenye kabili takwashele abantu abali babili pamo. o 12 E lyo abantu batendeke ukusosa kuli Samwele abati: “Nani aleti, —‘Bushe Shauli kuti aba imfumu yesu?’ p Baleteni, no kuleka tubepaye.” q 13 Lelo Shauli atile: “Tapali uufwile ukwipaiwa pali buno bushiku, r pantu lelo Yehova napususha abena Israele.” s 14 Pa numa, Samwele aebele abantu ati: “Iseni, natuleya ku Gilgali, t e ko tubwekeshepo ukumubika pa bufumu.” u 15 Awe abantu bonse baile ku

377

Samwele alanda

Gilgali, e ko babikile Shauli pa bufumu pa cinso ca kwa Yehova mu Gilgali. E lyo bapeele amalambo ya mutende ku cinso ca kwa Yehova, a kabili Shauli na baume bonse aba kwa Israele balisekelele nga nshi. b E lyo Samwele asosele ku bena Israele bonse ati: “Moneni, ning’umfwa kwi shiwi lyenu pali fyonse ifyo mwasosele kuli ine, c ukuti nkamusontele imfumu ya kumuteka. d 2 Nomba moneni, imfumu iilemutungulula! e Ine ninkota, f kabili ndi ne mfwi, g e lyo abana bandi na bo, muli na bo, h kabili ine nalibombela Lesa kabili nalimutungulula ukutula ku bwaice bwandi ukufika na ku bwa lelo. i 3 Ndi pano. Nshinineni pa menso ya kwa Yehova na pa menso ya wasubwaj wakwe. Ni ng’ombe ya kwa nani napokele nelyo ni mpunda ya kwa nani napokele k atemwa nani uo nafyenga atemwa nani uo natitikisha nangu ni kuli nani napokele indalama sha mafisakanwa ukuti nsuuleko ku cintu acita? l Ndemubwesesha.” m 4 E lyo batile: “Tamwatufyengele, kabili tamwatutitikishe, kabili tamwapokele kantu nangu kamo ku minwe ya muntu.” n 5 Na o abebele ati: “Yehova ni nte pali imwe, no wasubwa wakwe o ni nte buno bushiku ukuti tamusangile nangu cimo mu kuboko kwandi.” p E lyo na bo batile: “Ni nte.” 6 Kabili Samwele asosele ku bantu ati: “Inte ni Yehova, uwabomfeshe Mose na Aarone kabili uwafumishe ifikolwe fyenu mu calo ca Egupti. q 7 E ico nomba iminineni, na ine nalamupingula pa cinso ca kwa Yehova no kumulondolwela imilimo yalungama r yonse iya kwa Yehova iyo amucitila ne yo acitiile ifikolwe fyenu. 8 “Ilyo fye Yakobo afikile mu

12

ICIPA. 11 a Le 7:11 1Sa 10:8 b 1Is 1:40 2Is 11:14 1Im 12:40 Uks 19:6



















ICIPA. 12 c 1Sa 8:5 1Sa 8:21 d 1Sa 10:24 1Sa 11:14 e Imp 27:17 1Sa 8:20 f 1Sa 8:1 g Am 71:18 Amp 16:31 Amp 20:29 Es 46:4 h 1Sa 8:3 Ek 18:20 i 1Sa 3:19 Am 99:6 j 1Sa 9:16 1Sa 10:1 1Sa 24:6 2Sa 1:14 Imi 4:27 Imi 10:38 k Imp 16:15 l Amg 16:19 m Ukf 22:4 Le 6:4 Lk 19:8 n Am 37:6 Da 6:4 1Ti 3:2 o 1Sa 26:11 p Am 17:3 Am 37:37 Yh 18:38 Imi 20:33 1Te 2:5 q Ukf 6:26 Neh 9:14 Am 77:20 Am 105:26 Ho 12:13 Mk 6:4 r Aba 5:11



















Ku Kulyo a Ukt 46:6 Imp 20:15 Imi 7:15 b Ukf 2:23 Ukf 3:9 c Ukf 3:10 d Yos 1:2 Yos 11:23 Am 44:3 e Amg 32:18 Aba 2:12 Am 106:39 f Amg 32:30 Aba 2:14 g Aba 4:2 h Aba 10:7 Aba 13:1 i Aba 3:12 j Aba 2:18 Aba 3:9 Aba 6:7 k Aba 10:10 l Aba 3:7 m Aba 2:13 n Aba 10:15 o Aba 6:32 p Aba 11:1 q He 11:32 r Le 26:6 Am 4:8 s 1Sa 11:1

1 SAMWELE 12:1-15 Egupti a ne fikolwe fyenu fyatendeke ukulilila kuli Yehova ukuti afyafwe, b Yehova atumine Mose c na Aarone, ukuti batungulule ifikolwe fyenu ukufuma mu Egupti pa kuti bekale muli cino cifulo. d 9 Kabili balabile Yehova Lesa wabo, e na o abapeele1 f mu minwe ya kwa Sisera g umukalamba wa bashilika ba kwa Hasore na mu minwe ya baPelishiti h na mu minwe ya mfumu ya kwa Moabu, i kabili balelwa na bo. 10 Kabili batampile ukulilila kuli Yehova ukuti abaafwe j kabili batile, ‘Natubembuka, k pantu natupondokela Yehova no kubombela baBaali l na baAstarte; m nomba tupokololeni n mu minwe ya balwani besu, pa kuti tumubombele.’ 11 Yehova na o atumine Yerubaali o na Bedani na Yefta p na Samwele q no kumupokolola ku minwe ya balwani benu abamushingulwike, pa kuti mwikale umutende. r 12 Ilyo mwamwene ukuti Nahashi s imfumu ya bana ba kwa Amone amwimina, mwakoselepo fye ukunjeba amuti, ‘Iyo, kano imfumu e yo tulefwaya ukututeka!’ t nangu ca kuti Yehova Lesa e wali Imfumu yenu. u 13 E ico nomba moneni imfumu iyo mwasala, iyo mwalombele; v kabili moneni Yehova namupeela imfumu ya kumuteka. w 14 Nga mwakulatiina Yehova x no kumubombela y no kumfwa kwi shiwi lyakwe, z no kukanasuula a ifipope fya kwa Yehova, imwe ne mfumu iikamuteka, e lyo Yehova Lesa wenu akaba na imwe. 15 Lelo nga tamwakomfwe kwi shiwi lya kwa Yehova b kabili nga mukasuula ifipope fya kwa t 1Sa 8:5; 1Sa 8:19; u Amg 33:5; Aba 8:23; 1Sa 8:7; Am 74:12; Es 33:22; v 1Sa 8:5; w 1Sa 9:16; 1Sa 10:24; Ho 13:11; x Amg 10:12; Amg 17:19; y Amg 6:13; Yos 24:14; z Amg 13:4; Amg 28:2; a Imp 14:9; Yos 22:29; b Le 26:14; Amg 28:15.

1Sa 12:91 Mu ciHebere ishiwi lyabapo lya kuti, “abashitishe.”

1 SAMWELE 12:16–13:7 Yehova, a ninshi ukuboko kwa kwa Yehova kukemina imwe ne fikolwe fyenu. b 16 E ico nomba iminineni no kumona ici cintu icikalamba ico Yehova alecita ku menso yenu. 17 Bushe ubushiku bwa lelo te bwa kuseepamo ingano? c Nalalilila d kuli Yehova ukuti alete ukubulukuta ne mfula; e e lyo mwishibe no kumona ukuti ububi mwacita bukulu f mu menso ya kwa Yehova pa kulomba ukuti amupeele imfumu.” 18 Awe Samwele alilile kuli Yehova, g na o Yehova aletele ukubulukuta ne mfula muli bulya bushiku, h ica kuti abantu bonse batiinine sana Yehova na Samwele. 19 E lyo abantu bonse batendeke ukusosa kuli Samwele abati: “Pepeleniko i ababomfi benu kuli Yehova Lesa wenu, pantu tatulefwaya ukufwa; pantu ku membu shesu shonse natulundako ububi bumbi ubwa kuilombela imfumu.” 20 E ico Samwele aebele abantu ati: “Mwitiina. j Imwe mwalicita ubu bubi bonse. Lelo mwileka ukukonka Yehova k kabili mufwile ukubombela Yehova ne mitima yenu yonse. l 21 Kabili tamufwile ukuleka ukumukonka no kutampa ukukonka ifilubi fya fye m ifishingaafwa kantu n kabili ifishingamupokolola, pantu fya fye. 22 Pantu Yehova takaleke o abantu bakwe pa mulandu we shina lyakwe ilikulu, p pantu Yehova aitemenwe fye ukumulenga ukuba abantu bakwe. q 23 Kabili ine, ca kutali fye ukuleka ukumupepelako r pantu ninshi nabembukila Yehova; kabili mfwile ukumusambilisha s inshila isuma t kabili iyatambalala. 24 Lelo muletiinau Yehova, kabili mulemubombela mu cishinka ne mitima yenu yonse; v pantu moneni ifikalamba ifyo amucitila. w 25 Lelo nga mukalacita ububi

Shauli asala abashilika ICIPA. 12 a Yos 24:20 b Le 26:17 Imp 33:56 Amg 28:45 c Amp 26:1 d 1Sa 7:9 Yak 5:16 e Yak 5:17 f 1Sa 8:7 Ho 13:11 g 1Is 18:37 h 1Is 18:1 i 1Sa 7:5 1Sa 12:23 Amp 15:8 Imi 8:24 Yak 5:16 j Ukf 20:20 k Amg 11:16 Amg 31:29 Yos 23:6 1Sa 12:15 l Amg 6:5 Mt 22:37 m Amg 32:21 Ye 2:5 Ye 2:11 1Ko 8:4 n Am 115:5 Ye 10:15 Ye 16:19 Hab 2:18 o 1Is 6:13 Am 94:14 Ro 11:1 p Yos 7:9 Am 23:3 Am 106:8 Ye 14:21 Ek 20:14 q Ukf 19:5 Amg 7:7 Amg 14:2 Amg 32:9 Es 43:21 r Ro 1:9 Ko 1:9 2Ti 1:3 s Am 34:11 Amp 4:11 t 1Is 8:36 2Im 6:27 u 1Sa 12:14 Am 111:10 Lkm 12:13 v Amg 10:12 w Amg 10:21



















Ku Kulyo a Yos 24:20 b Amg 28:36



















ICIPA. 13 c Imi 13:21 d 1Sa 14:5 Es 10:28 e 1Sa 18:1 2Sa 1:4 2Sa 21:7 f Yos 18:28 1Sa 10:26 1Sa 15:34 g 1Sa 10:5 2Sa 23:14 h Yos 13:2 1Sa 9:16 i Yos 18:24 Yos 21:17 Sek 14:10 j Aba 3:27 Aba 6:34 2Sa 2:28 2Sa 20:1 k Ukt 34:30 Ukf 5:21

378

ku mufulo, mukonaulwa, a imwe ne mfumu yenu kumo.” b ali ne myaka . . .1 13 Shauli ilyo atendeke ukuteka,

c

kabili atekele Israele pa myaka ibili. 2 Kabili Shauli asalile abaume amakana yatatu (3,000) muli Israele; na makana yabili (2,000) bali na Shauli ku Mikmashi d na mu calo ca mpili ica Betele, ne kana limo (1,000) bali na Yonatani e ku Gibeaf wa kwa Benjamini, na bashala abebele cila muntu ukuya kwi tenti lyakwe. 3 Kabili Yonatani acimfishe abashilika mu nkambi g ya baPelishiti h iyali mu Geba; i na baPelishiti balyumfwile. Na o Shauli aebele aba kulisha intandala j mu calo conse no kutila: “AbaHebere bomfwe!” 4 Na Israele onse alyumfwile casoswa ati: “Shauli nacimfya abashilika pa nkambi ya baPelishiti, kabili nomba Israele nabamupata k ku baPelishiti.” E ico balonganike abantu ukuti bakonke Shauli ku Gilgali. l 5 AbaPelishiti na bo balilongene ukuti balwe na Israele, kabili bakwete amaceleta ya nkondo amakana amakumi yatatu (30,000) m na ba pali bakabalwe amakana mutanda (6,000) kabili bali na bantu abengi abali ngo mucanga wa ku lulamba lwa bemba; n kabili balininine no kupanga inkambi mu Mikmashi ku kabanga ka Bete-abene. o 6 Ilyo abena Israele bamwene ukuti baba mu bwafya ubukalamba, p pantu abantu balibatitikisha; e lyo abantu bafiseme mu ncengo q na mu filindi na mu fimabwe na mu mimba na mu fishima. 7 AbaHebere ba-abwike na Yordani r ukuya l Yos 5:9; 1Sa 7:16; 1Sa 11:14; m Amg 20:1; n Ukt 22:17; Yos 11:4; Aba 7:12; o Yos 7:2; Yos 18:12; 1Sa 14:23; p Amg 4:30; q Amg 20:3; 1Sa 14:11; r Le 26:36.

1Sa 13:11 Apa tapaba inambala ya myaka muli bamanyuskripiti ba ciHebere.

379

Ubufumu bwa kwa Shauli bukapwa

ku calo ca kwa Gadi a na Gileadi. Lelo Shauli ali mu Gilgali, na bantu bonse baletutuma ilyo balemukonka. b 8 E lyo akonkenyepo ukupembela pa nshiku cinelubali (7) ukufika ku nshita iyo Samwele amwebele ukuti eyo ali no kwisamo; c na Samwele tafikile ku Gilgali, na bantu batampile ukusalangana. 9 E ico Shauli atile: “Leteni ilambo lya koca na malambo ya mutende.” Awe atuulile ilambo lya koca. d 10 Nomba ilyo line fye apwile ukutuula ilambo lya koca, moneni, Samwele aliishile. E ico Shauli alifumine ku kumukumanya no kumupaala. e 11 E lyo Samwele atile: “Cinshi ico ucitile?” f Na o Shauli atile: “Nacimona ukuti abantu basalangana, g e lyo na imwe tamwishile pa nshiku mwali no kwishilapo, h na baPelishiti na bo balebungana ku Mikmashi, i 12 e ico ntile, j ‘Nomba abaPelishiti balansansa ku Gilgali, kabili nshinashishe umutima wa kwa Yehova.’ E ico naci-ipatikisha k no kutuula ilambo lya koca.” 13 E lyo Samwele aebele Shauli ati: “Ico wacita ca buwelewele. l Taukonkele ifunde m lya kwa Yehova Lesa obe ilyo akwebele, n pantu aukonka, Yehova nga apampamika ubufumu bobe pali Israele umuyayaya. 14 Nomba ubufumu bobe tabwakabelelele. o Yehova akaifwaila umuntu uo umutima wakwe ukatemwa; p kabili Yehova akamulenga ukuba intungulushi q ya bantu bakwe, pantu iwe taukonkele ifyo Yehova akwebele.” r 15 E lyo Samwele aimine no kufuma ku Gilgali ukuya ku Gibea wa kwa Benjamini, na Shauli apendele abantu abo ali na bo, bali abaume napamo imyanda mutanda (600). s 16 Kabili Shauli na Yonatani umwana wakwe na bantu abo bashele na bo

ICIPA. 13 a Imp 32:1 Yos 13:24 b 1Sa 10:26 Amp 24:10 c 1Sa 10:8 d 1Sa 15:11 1Sa 15:22 1Sa 15:23 Am 37:7 Amp 11:2 Amp 13:10 Amp 21:24 e Ukt 47:7 Ru 2:4 1Sa 15:13 1Sa 25:14 f Yos 7:19 Ro 14:12 g Amg 20:1 1Sa 13:6 h 1Sa 13:8 i 1Sa 13:5 j Amp 3:5 Amp 14:12 Amp 19:21 k Amp 11:2 Amp 21:24 Mk 6:8 l Amp 13:21 Lkm 7:17 Ye 5:4 m Am 119:4 Lkm 12:13 1Yo 5:3 n 1Sa 10:8 1Sa 15:11 o Amg 17:20 1Sa 15:28 p 1Sa 16:1 2Sa 7:15 Am 78:70 Am 89:20 Imi 13:22 q Ukt 49:10 2Sa 5:2 2Sa 7:8 1Im 28:4 r 1Sa 10:8 Ye 7:23 Ye 11:7 s 1Sa 13:7 1Sa 14:2



















Ku Kulyo a Yos 18:24 1Sa 13:3 b 1Sa 13:2 Es 10:28 c 1Sa 11:11 d Yos 18:23 e Yos 10:11 Yos 18:13 1Im 6:68 2Im 8:5 f 2Is 24:14 g Ukt 4:22 Amp 27:17 h Aba 3:31 i Aba 7:20 1Sa 17:47 1Sa 17:50 Am 44:3 Sek 4:6 j 1Sa 9:16 k 1Sa 14:4 l 1Sa 13:2 1Sa 14:5 Es 10:28



















ICIPA. 14 m 1Sa 13:22 1Sa 14:49 1Sa 18:1 2Sa 1:4 2Sa 21:7

1 SAMWELE 13:8–14:2

baikele mu Gebaa wa kwa Benjamini. AbaPelishiti bena bapangile inkambi mu Mikmashi. b 17 Ne bumba lya ba kupokolola ifipe lyalefuma mu nkambi ya baPelishiti mu mabumba yatatu. c Ibumba limo lyayalukile ku musebo wa ku Ofra, d ku calo ca Shuali, 18 ne bumba limbi lyayalukile ku musebo wa ku Betehorone, e ne bumba lya butatu lyayalukile ku musebo wa ku mupaka uwalungatana no mupokapoka wa Bacimbwi, ukulola ku matololo. 19 Kabili takwali kafula nangu umo mu calo ca Israele conse, pantu abaPelishiti batile: “Pa kuti abaHebere bepanga ulupanga nelyo ifumo.” f 20 E ico abena Israele bonse baleya ku baPelishiti ku kuyanoona cila muntu plao yakwe nelyo ica kuliminako umushili nelyo isembe lyakwe atemwa icikwakwa. g 21 No mutengo pa kunoona wali amagramu cinekonsekonse (8) aya silfere pa kunoona plao ne fya kuliminako umushili ne mitunkulo ya meno yatatu na masembe no koolola ifya kusonkwelako ing’ombe. h 22 E ico mu bushiku bwa bulwi takwali mu bantu abali na Shauli na Yonatani uwakwete ulupanga i nangu lifumo; lelo Shauli j na Yonatani umwana wakwe bena balikwete. 23 Nomba ibumba k lya baPelishiti lyaleisa no kupita pa mupata wa pa Mikmashi. l bushiku bumo, Yo14 Nomba natani mwana Shauli aem

bele umubomfi uwalemusendela ifyanso ati: “Isa twabukile ku nkambi ya baPelishiti abali kwi shilya.” Lelo taebeleko wishi. n 2 Na Shauli aikele ku mpela ya Gibea o mwi samba lya muti wa mapomegranate uwaba pa Migrone; na bantu bali nankwe bali nalimo imyanda mutanda n Aba 14:6; o 1Sa 10:26.

1 SAMWELE 14:3-21

Yonatani aipaya abantu 20

(600). a 3 (Na Ahiya mwana Ahitubu, b munyina Ikabode, c mwana Finehasi, d mwana Eli, e shimapepo wa kwa Yehova mu Shilo, f e walesenda efode.) g Na bantu tabaishibe ukuti Yonatani naya. 4 Nomba pa kati ka mipata iyo Yonatani afwaile ukwabukilapo ku kuyalwisha ibumba h lya baPelishiti, pali icilibwe kuli luno lubali ne cilibwe kuli lulya lubali, kabili ishina lya cimo lyali ni Bosese ne shina lya cinankwe lyali ni Sene. 5 Icilibwe cimo cabelele ku kapinda ka ku kuso ukulungatana na Mikmashi, i na cimbi cabelele ku kapinda ka ku kulyo ukulungatana na Geba. j 6 E ico Yonatani aebele umubomfi uwalemusendela ifyanso ati: “Isa, natuye twabukile ku nkambi ya aba bantu bashasembululwa. k Napamo Yehova kuti atwafwa, pantu takuli icingalesha Yehova ukupususha ukubomfya abantu abengi nangu abanono.” l 7 E lyo uwalemusendela ifyanso amwebele ati: “Citeni icili mu mutima wenu. Kabiyeni uko mulefwaya ukuya. Moneni, ine ndi na imwe muli fyonse ifili mu mutima wenu.” m 8 E lyo Yonatani atile: “Mona, tuleyabukila kuli aba bantu, kabili tuleisokolwela kuli bena. 9 Nga batila kuli ifwe, ‘Iminineni shilili tusuke tufike kuli imwe!’ ninshi twalaiminina apo tuli, kabili tatwaye kuli bena iyo. 10 Lelo nga batila, ‘Iseni mutulwishe!’ ninshi twalaya, pantu Yehova nangu cibe shani alebapeela kuli ifwe, ne ci calaba e cishibilo kuli ifwe.” n 11 Awe bonse babili baisokolwele ku ba pa nkambi ya baPelishiti. E lyo abaPelishiti batile: “Moneni abaHebere balefuma mu filindi umo bafiseme.” o 12 E lyo abaume ba pa nkambi baebele Yonatani no walemusendela ifyanso abati: “Ise-

ICIPA. 14 1Sa 13:15 1Sa 22:9 1Sa 4:21 1Sa 2:12 1Sa 4:17 e 1Sa 1:9 f Yos 18:1 1Sa 1:3 g Ukf 29:5 Imp 27:21 h 1Sa 13:23 i 1Sa 13:2 j 1Sa 13:3 k Ukt 17:10 Aba 14:3 Aba 15:18 1Sa 17:36 2Sa 1:20 1Im 10:4 Ye 9:26 l Aba 7:2 2Is 6:16 2Im 14:11 Am 115:11 He 11:33 m 2Is 10:15 Amp 17:17 n Ukt 24:14 Aba 7:11 1Sa 10:7 o 1Sa 13:6 1Sa 14:22



















a b c d

Ku Kulyo a 1Sa 14:10 1Sa 17:44 2Is 14:8 b 1Sa 14:6 2Sa 5:24 2Is 6:16 Amp 3:5 Amp 16:3 c Am 18:29 He 11:34 d 2Sa 1:23 e Le 26:7 Yos 23:10 Am 44:3 Ro 8:31 f Aba 7:21 2Is 7:6 g 1Sa 13:17 h Ukf 19:18 Na 1:5 Mt 27:51 Imi 16:26 i Ukt 35:5 Am 48:5 Da 5:6 j 1Sa 10:26 1Sa 14:2 k Aba 7:22 1Sa 14:20 2Im 20:23 l 1Sa 14:3 m Ukf 25:22 n 1Sa 4:3 1Sa 5:2 1Sa 7:1 o Imp 27:21 p Imp 10:9 q Aba 7:22 2Im 20:23 Es 19:2 Ek 38:21 r Aba 15:11

380

ni kuno, kabili mwalacimona!” a Apo pene Yonatani aebele uwalemusendela ifyanso ati: “Natuleya, akunkonka, pantu Yehova nangu cibe shani alebapeela kuli Israele.” b 13 Na Yonatani aile aleninina ku minwe c na ku makasa, no walemusendela ifyanso alemukonka pa numa; kabili Yonatani d alibasanshile, no walemusendela ifyanso alekonka mu numa alebepaya. e 14 Kabili abo Yonatani no walemusendela ifyanso baipeye intanshi bali abaume amakumi yabili (20) mu mpanga ukulingana na hafu wa hekita. 15 Kabili kwali ukutenta f mu nkambi mu mpanga na pa bantu bonse abali pa nkambi; na ba kupokolola ifipe g balitutwime na bo bene, ne sonde lyalitenkene, h kabili kwasukile kwasanguka kutenta ukwafumine kuli Lesa. i 16 Na bakalinda ba kwa Shauli mu Gibeaj wa muli Benjamini balimwene, kabili moneni! kwali icimfulunganya mpanga yonse mu nkambi. k 17 E lyo Shauli atile ku bantu abali nankwe: “Shi pendeni abantu, no kumona uufuminepo.” Ilyo bapendele, moneni! Yonatani no walemusendela ifyanso tabalipo. 18 Shauli nomba atile kuli Ahiya: l “Shi palamika icipao ca kwa Lesa wa cine!” m (Pantu icipao ca kwa Lesa wa cine pali bulya bushiku cali na bana ba kwa Israele.) n 19 Nomba ilyo Shauli alelanda na shimapepo, o icimfulunganya icali mu nkambi ya baPelishiti calitwalilile, caleya cilekulilako fye. E lyo Shauli aebele shimapepo ati: “Leka.” 20 E ico Shauli na bantu bonse abali nankwe balilongene. p Awe baile ukufika na ku bulwi, kabili basangile abaPelishiti nabepayana ku lupanga; q no kubwelela inuma mu cimfulunganya icikalamba. 21 Kabili abaHebere abali ku baPelishiti r ku kale kabili abaile na bo

381

Abena Israele balya umulopa

mu nkambi monse, na bo bene bayalukile ku bena Israele abali na Shauli na Yonatani. 22 Na bonse abaume ba mu bena Israele abafiseme a mu calo ca mpili ica kwa Efraimu ilyo baumfwile ukuti abaPelishiti nabafulumuka, balibakonkele mu bulwi. 23 Na muli bulya bushiku Yehova apuswishe b Israele, no bulwi bwafikile na ku Bete-abene. c 24 Kabili abena Israele balinakile nga nshi muli bulya bushiku, na lyo line Shauli alengele abantu ukulapa umulapo, d ati: “Abe uwatiipwa umuntu uulelya ifya kulya ilyo icungulo tacilaisa kabili ilyo nshilacita icilandushi e pa balwani bandi!” Kabili takwali umuntu nangu umo uwalilepo ifya kulya. f 25 Na bantu ba mu calo bonse baishile mu mutengo, ilyo kwali ubuci g pa mushili onse mu mpanga. 26 Ilyo abantu bafikile mu mutengo, moneni! mwali ubuci ubwingi, h lelo tapali uwatwele umunwe pa kanwa, pantu abantu baletiina umulapo. i 27 Lelo Yonatani, taumfwileko ilyo wishi alengele abantu ukulapa umulapo, j e ico atambike inkonto iyali mu minwe yakwe no kuitumpa mu buci no kubwesesha iminwe yakwe ku kanwa, na pa menso palicelebwike. k 28 E lyo umo uwa mu bantu asosele no kutila: “Wiso nalenga abantu ukulapa, ati, ‘Abe uwatiipwa umuntu uulelya ifya kulya lelo!’” l (Kabili abantu batendeke ukunaka.) m 29 Lelo, Yonatani atile: “Tata naleta ubucushi n mu calo. Moneni ifyo pa menso pacelebuka pantu ninsonda ubu buci bunono. o 30 Abantu lelo abalyapo p ifyapokololwa ku balwani babo ifyo basangile, q nga twacimfya sana! Lelo nomba abaPelishiti tabepaiwe abengi.” r 31 Kabili muli bulya bushiku baile baleipaya abaPelishiti ukufuma ku Mikmashi s ukufika

ICIPA. 14 a 1Sa 13:6 1Sa 14:11 b Amg 33:29 Aba 2:18 2Is 19:34 Am 17:7 Am 44:7 Es 63:8 Ho 1:7 1Ti 4:10 c 1Sa 13:5 d Le 5:4 Imp 30:2 Aba 21:1 Amp 20:25 Lkm 5:6 e Yos 10:13 Aba 11:36 Aba 16:28 f Amg 23:21 Aba 8:5 2Sa 17:29 Am 15:4 g Amg 8:8 Amg 27:3 Yos 5:6 h Ukf 3:8 Le 20:24 Imp 13:27 Mt 3:4 i Am 15:4 j 1Sa 14:17 k 1Sa 30:12 l 1Sa 14:24 m Aba 8:4 2Sa 17:29 n 1Is 18:18 o 1Sa 14:27 p 1Sa 14:26 Imi 9:19 q Amg 20:14 r Lkm 9:18 s 1Sa 13:2



















Ku Kulyo a Yos 10:12 Yos 19:42 b Aba 8:5 Es 44:12 c Amg 20:14 1Sa 15:19 d Ukt 9:4 Le 3:17 Le 17:10 Amg 12:16 Ek 33:25 Imi 15:29 e Amg 12:23 Amg 15:23 f 1Sa 14:32 g 1Sa 7:17 2Sa 24:18 2Sa 24:25 h Ukt 4:26 i Yos 10:9 1Sa 11:11 Ye 6:5 j Amg 7:2 Amg 7:16 k Imp 27:21 1Sa 30:7 Am 65:4 Am 73:28 Mal 2:7 l Aba 1:1 1Sa 30:8 2Sa 5:19 Amp 3:5 m Imp 27:21 n 1Sa 28:6 Am 66:18 Es 1:15 Ek 20:3 o Yos 7:14 1Sa 10:19 p Aba 20:2

1 SAMWELE 14:22-39 ku Ayalone, a na bantu balinakile icine cine. b 32 E lyo abantu basampile bufunushi bufunushi ifyo bapokele c no kusenda impaanga ne ng’ombe no twana twa ng’ombe no kushiipaila pa nshi, kabili abantu baliliile kumo no mulopa. d 33 E ico baebele Shauli ati: “Moneni! Abantu balebembukila Yehova pantu balelya inama kumo no mulopa.” e Na o atile: “Mwabifya. Taleni kunkulushisheni ilibwe ilikalamba kuli ine.” 34 E lyo Shauli atile: “Kabiyeni mu bantu, kabili mubebe amuti, ‘Palamikeni kuli ine, cila muntu ing’ombe yakwe ilume, kabili cila muntu, impaanga yakwe, kabili mwipaile pano no kulya e po muliile, kabili mwibembukila Yehova pa kuliila kumo no mulopa.’” f Awe abantu bonse bapalamike cila muntu ing’ombe yakwe ilume iyo akwete bulya bushiku no kuipaila kulya. 35 Na Shauli akuuliile Yehova iciipailo. E ciipailo g ca kubalilapo akuuliile Yehova. h 36 Pa numa ya ifyo, Shauli atile: “Natutentemukile ku baPelishiti ubushiku no kupokolola ifyuma mpaka busuke buce ulucelo, i kabili twishapo umuntu nangu umo muli bena.” j E lyo abantu na bo batile: “Conse icawama mu menso yenu citeni.” Nomba shimapepo atile: “Natupalamine kuli Lesa wa cine pano.” k 37 E lyo Shauli aipwishe Lesa ati: “Bushe ntentemukile ku baPelishiti? l Bushe mulebapeela ku bena Israele?” m Lelo Lesa tamwaswike muli bulya bushiku. n 38 E ico Shauli atile: “Palameni kuno, o mwe bakalamba bonse aba mu bantu, p pa kuti mufwaye no kumona uucitile ulu lubembu lelo. 39 Pantu, na pali Yehova, Umupusushi wa kwa Israele, uucitile ulu lubembu ukufwa alefwa, nangu fye nga ni Yo-

1 SAMWELE 14:40–15:5 natani umwana wandi.” a Lelo takwali nangu umo mu bantu bonse uwamwaswike. 40 E lyo atile ku bena Israele bonse: “Imwe mwalaba ku lubali lumo, na ine na Yonatani umwana wandi—twalaba ku lubali lumbi.” Na bo abantu batile kuli Shauli: “Icawama mu menso yenu citeni.” b 41 E lyo Shauli atile kuli Yehova: “Mwe Lesa wa kwa Israele, asukeni ukupitila muli Tumimu!” c Awe Yonatani na Shauli balisalilwe, na bantu balifumineko. d 42 Nomba Shauli atile: “Penduleni e pali ine na Yonatani umwana wandi.” Na Yonatani aliiketwe. 43 E lyo Shauli atile kuli Yonatani: “Unjebe, Cinshi ucitile?” f Awe Yonatani amwebele ati: “Cine cine nindyapo ubuci ubunono ubuli ku mpela ya nkonto iili mu minwe yandi. g Ndi pano! Lekeni mfwe!” 44 E lyo Shauli atile: “Shi Lesa akukande, alundenapo, h pantu ukufwa walafwai Yonatani.” 45 Lelo abantu batile kuli Shauli: “Bushe afwe Yonatani, uupuswishe abena Israele muli uyu musango? j Ca kutali fye! k Na pali Yehova, l tapali umushishi wa ku mutwe wakwe nangu umo m uuli no kuponena pa nshi; pantu abombele na Lesa ubushiku bwa lelo.” n Awe abantu bapokolweleo Yonatani, na o tafwile. 46 E fyo Shauli alekele ukukonka abaPelishiti, na bo abaPelishiti baile ku mwabo. p 47 Kabili Shauli aleteka Israele q no kulwa na balwani bakwe bonse abamushingulwike, alwishishe abena Moabu r na bana ba kwa Amone s na bena Edomu t ne shamfumu sha Soba u na baPelishiti; v kabili konse uko ayalukila alecimfya. w 48 Kabili alecita ifya maka x no kwipaya abena Amaleke y no kupokolola Israele ku balepokolola ifipe fyabo.

Abantu bapokolola Yonatani ICIPA. 14 a Lkm 5:2 b 2Sa 15:15 Lkm 8:4 c Ukf 28:30 Le 8:8 Amg 33:8 Esr 2:63 d Yos 7:16 1Sa 10:21 e Amp 16:33 Yn 1:7 f Yos 7:19 g 1Sa 14:27 h Ru 1:17 1Sa 3:17 1Sa 25:22 2Sa 3:9 2Sa 19:13 i Ukt 38:24 1Sa 14:24 2Sa 12:5 Yak 2:13 j 1Sa 11:13 1Sa 14:14 1Sa 19:5 Neh 9:27 k Ukt 44:7 Yos 22:29 l 1Sa 19:6 1Sa 28:10 m 1Is 1:52 Lk 21:18 Imi 27:34 n 1Sa 14:6 o Yb 6:23 p Imp 33:55 Aba 2:3 q 1Sa 13:1 r 1Sa 12:9 s Amg 2:19 1Sa 11:11 t Ukt 36:8 Ukt 36:43 Mal 1:4 u 2Sa 10:6 1Is 11:23 v 1Sa 9:16 w Yos 13:1 Yos 23:10 x 2Sa 1:23 y Ukf 17:14 Amg 25:19 1Sa 15:3



















382

49 Kabili abana ba kwa Shauli bali ni Yonatani a na Ishibi na Malkishua, b na mashina ya bana bakwe abanakashi babili, ishina lya mukalamba ni Merabu c ne shina lya mwaice ni Mikali. d 50 Ne shina lya mukashi wa kwa Shauli ni Ahinoamu mwana Ahimaasi, ne shina lya mukalamba wa bashilika bakwe ni Abnere e mwana Nere, munyina wa kwa wishi kwa Shauli. 51 Na Kishi f e wali wishi wa kwa Shauli, kabili Nere g wishi wa kwa Abnere ali ni mwana Abiele. 52 Kabili ubulwi bwalekosela abaPelishiti inshiku shonse isha kwa Shauli. h Na Shauli aleti nga amona umuntu impalume nangu uwa maka, alemulunda ku bo ali na bo. i lyo Samwele aebele 15 EShauli ati: “Nine Yehova

ICIPA. 15

atumine ku kukusubaj ukuba imfumu pa bantu bakwe abena Israele, e ico nomba umfwa kwi shiwi lya kwa Yehova. k 2 Yehova wa mabumba l asosa ati, ‘Nkakanda m Amaleke pa fyo acitile ku bena Israele ilyo abalwishishe lintu balefuma mu Egupti. n 3 Nomba, kabiye, kabili kepaye abena Amaleke o no kubonaula p na fyonse ifyo bakwata, kabili wikabomfwila uluse, kabili ukepaye q umwaume pamo no mwanakashi, umwana pamo no onka, r ing’ombe pamo ne mpaanga, ingamila pamo ne mpunda.’” s 4 Awe Shauli aitile abantu no kubapenda mu Telemu, t bali amakana imyanda ibili (200,000) abenda pa makasa na makana ikumi (10,000) abaume ba kwa Yuda. u 5 Kabili Shauli afikile na ku musumba wa bena Amaleke no ku-ubelamina lwa ku muma-

j 1Sa 9:16 1Sa 10:1 k Amg 17:20 1Sa 12:14 Lkm 12:13 l 2Sa 7:26

m Ukt 12:3; Sek 2:8; n Ukf 17:8; Imp 24:20; Amg 25:17; Amg 25:18; o Ukf 17:14; Amg 25:19; 1Im 4:43; p Le 27:28; Le 27:29; 1Sa 15:18; q Amg 9:3; r Ukf 20:5; Es 14:21; s Amg 13:17; Yos 6:18; t Yos 15:24; u 1Sa 11:8; 1Sa 13:15.

Ku Kulyo a 1Sa 13:2 1Sa 14:1 1Im 9:39 b 1Sa 31:2 1Im 8:33 c 1Sa 18:17 d 1Sa 18:27 1Sa 25:44 2Sa 3:13 2Sa 6:20 e 1Sa 17:55 2Sa 2:8 2Sa 3:27 f 1Sa 9:1 1Im 9:39 Imi 13:21 g 1Is 2:5 h Ukt 49:27 1Sa 9:16 i 1Sa 8:11 1Sa 10:26



















383

Ukunakila kwawama ukucila ilambo

na. 6 Lelo Shauli aebele abena Keni a ati: “Kabiyeni, b paatukeniko, fumeni mu kati ka bena Amaleke, pantu kuti namonawila pamo na bo. Pantu imwe, mwacitile uluse ku bana ba kwa Israele c bonse ilyo balefuma mu Egupti.” d E ico abena Keni balifumine mu kati ka bena Amaleke. 7 Pa numa e lyo Shauli aipeye abena Amaleke e ukufuma ku Habila f ukufika na ku Shuri g uwaba ku kabanga ka Egupti. 8 Kabili aikete Agagi h imfumu ya kwa Amaleke umutuntulu, na bantu bonse abepeye ku lupanga. i 9 Lelo Shauli na bantu baumfwilile Agagi uluse, tabaipeye ne fitekwa fyawamisha, impaanga ne ng’ombe j ne fitekwa fyaina na basukusuku kabili basungile fyonse ifisuma, tabafwaile ukufyonaula. k Lelo ifipe fyonse ifyasuulwa ne fya fye, e fyo baonawile. 10 Nomba icebo ca kwa Yehova caishile kuli Samwele, no kutila: 11 “Ninanguluka l apo nalengele Shauli ukuba imfumu, pantu naleka ukunkonka, m ne fyo nasosa taficita.” n Kabili ici calengele Samwele o ubulanda, kabili alilile kuli Yehova ubushiku bonse. p 12 E lyo Samwele acelele ulucelo ku kuyakumanya Shauli. Lelo bamo baebele Samwele ati: “Shauli aile ku Karmele, q kabili moneni! aleikuulila ica kumwibukishishako, r kabili alyabwike no kuya ku Gilgali.” 13 Awe Samwele aile kuli Shauli, na Shauli atile kuli Samwele: “Mube abapaalwa s kuli Yehova. Nincita ifyo Yehova asosele.” t 14 Lelo Samwele atile: “Nga uko kulila kwa mpaanga uko ndeumfwa mu matwi yandi, no kulila kwa ng’ombe?” u 15 E lyo Shauli atile: “Ni ku bena Amaleke e ko abantu bafifumishe, pantu abantu tabafwaile v ukwipaya impaanga shawamisha ne

ICIPA. 15 a Imp 10:29 Imp 10:32 Imp 24:21 Aba 1:16 Aba 4:11 b Ukt 18:25 Ukt 19:12 Imp 16:26 1Is 20:31 Amp 20:28 c Ukt 12:3 Ukf 18:9 Ukf 18:12 Imp 10:29 He 6:10 d Amg 5:15 Amg 16:3 e Amg 25:19 1Sa 14:48 f Ukt 25:18 g Ukt 16:7 1Sa 27:8 h 1Sa 15:33 i Le 27:29 1Sa 15:3 j Le 27:28 Yos 7:12 1Sa 13:9 Amp 11:2 Amp 14:12 Amp 21:24 k Ye 48:10 l Ukt 6:6 1Sa 15:26 1Sa 15:35 Ye 18:8 m Am 36:2 Am 125:5 Lkm 4:13 Mal 3:7 n 1Sa 13:13 1Sa 15:3 o 1Sa 16:1 Am 119:136 p Am 55:2 q Yos 15:55 1Sa 25:2 r 2Sa 18:18 Am 49:11 Amp 8:13 Amp 15:25 s 1Sa 13:10 t Amp 12:15 Amp 18:17 Amp 26:12 u 1Sa 15:3 Am 36:2 v Ukt 3:12 Ukf 32:22 1Sa 15:21



















Ku Kulyo a 1Im 28:9 Amp 28:13 b 1Sa 15:10 c 1Sa 9:21 1Sa 10:22 d 1Sa 9:16 1Sa 10:1 e 1Sa 15:3 Yb 31:3 Amp 10:29 Amp 13:21 f Amg 25:19 g Amg 13:17 1Sa 15:9 Amp 28:20 Ef 5:5 h 1Sa 15:24 i Amp 21:29 Amp 28:14 j Le 27:29 1Is 20:42 Ye 48:10 k Amg 7:16 1Sa 15:3

1 SAMWELE 15:6-23

ng’ombe, pantu balefwaya ukupeela ilambo kuli Yehova Lesaa wenu; lelo ifyashala natonaula.” 16 E lyo Samwele atile kuli Shauli: “Talala! Kabili ndekweba ico Yehova anjebele ubushiku.” b Na o atile: “Soseni mukwai!” 17 E lyo Samwele atile: “Bushe te lintu we mwine waleimona uwacepesha c e lyo wali intungulushi ya mikowa ya kwa Israele, na Yehova akusubile d ku kuba imfumu pali Israele? 18 Na Yehova akutumine no kutila, ‘Kabiye, konaule ababembu, e abena Amaleke, kabili ukabalwishe mpaka ukabalofye.’ f 19 Nomba cinshi ushaumfwilile kwi shiwi lya kwa Yehova lelo wasendele bufunushi bufunushi ifyapokelwe g no kucita icabipa mu menso ya kwa Yehova?” h 20 Lelo, Shauli ayaswike Samwele ati: “Lelo ning’umfwii la ishiwi lya kwa Yehova pantu naile uko Yehova antumine kabili nasendele Agagi j imfumu ya kwa Amaleke, na bena Amaleke nalibonawile. k 21 Na bantu l babuulilepo ifyo twapokolwele, impaanga ne ng’ombe, ifyawamisha ifyalingile ukonaulwa, pa kuti bapeele ilambo m kuli Yehova Lesa wenu mu Gilgali.” n 22 E lyo Samwele atile: “Bushe Yehova alitemwa imituulo ya koca o na malambo ukucila ukunakila ishiwi lya kwa Yehova? Mona! Ukunakila p kwawama ukucila ilambo, q ukumfwila kwawama ukucila amafuta r ya basukusuku; 23 pantu bucipondoka s cimo cine no lubembu lwa kubuka, t no kuitutumuna cimo cine no kucita ifinjelengwe no kupepa utulubi twa terafimu. u Apo naukaana icebo l Ukf 32:22; 1Sa 15:15; m Lkm 5:1; n 1Sa 13:4; o Am 50:8; Es 1:11; Mk 6:6; p Ye 7:23; Ye 38:20; q Amp 21:3; Ho 6:6; Mko 12:33; r Le 3:16; s Imp 14:9; Amg 9:7; 1Sa 12:15; t Le 20:6; Amg 18:10; 1Sa 28:3; 1Im 10:13; Es 8:19; u Ukt 31:19; Ukt 31:30; 2Is 23:24.

1 SAMWELE 15:24–16:7

Samwele aipaya Agagi imfumu

ca kwa Yehova, a na o nakukaana ukuba imfumu.” b 24 E lyo Shauli atile kuli Samwele: “Nimembuka; c pantu nimpula mu cipope ca kwa Yehova na mu mashiwi yenu, pantu natiinine abantu d no kumfwa kwi shiwi lyabo. 25 Nomba, shi njeleleni e pa lubembu lwandi no kubwelela na ine pa kuti nje mpapaatef Yehova.” 26 Lelo Samwele aebele Shauli ati: “Nshabwele pamo na iwe, pantu naukaana icebo ca kwa Yehova, kabili Yehova nakukaana ukuba imfumu pali Israele.” g 27 Ilyo Samwele alepilibuka ukuti aye, apo pene Shauli aikete ku cisempe ca ku ca kufwala cakwe icabula amaboko, lelo calilepwike no kususuka. h 28 E lyo Samwele amwebele ati: “Lelo Yehova nafumpula i ubufumu bwa kwa Israele ukufuma kuli iwe, kabili akabupeela ku munobe uwaba bwino ukukucila. j 29 Kabili, Uwapulamo wa kwa Israele k takabepe ubufi, l kabili takalanguluke, pantu te muntunse uwa kuti alelanguluka.” m 30 Na o atile: “Nimembuka. Nomba ncindikeni n mukwai pa menso ya bakalamba ba mu bantu bandi na pa menso ya kwa Israele kabili natubwelelemo pamo, kabili nalapapaata Yehova Lesa wenu.” o 31 E ico Samwele alibwelelemo alekonka Shauli, na o Shauli apapeete Yehova. 32 Pa numa ya ifyo, Samwele atile: “Palamikeni Agagi imfumu ya bena Amaleke kuli ine.” E lyo Agagi aile kuli Samwele aleshimunuka, kabili alaisosha ati: “Cine cine tabanjipaye nomba.” 33 Lelo, Samwele atile: “Ifyo ulupanga lobe p lwalenga abanakashi ukufwilwa abana, e fyo na noko q akafwilwa sana abana ukucila abanakashi bambi.” r E fyo Samwele aputawile Agagi pa cinso ca kwa Yehova mu Gilgali. s

ICIPA. 15 a 1Sa 15:3 b 1Sa 13:14 1Sa 16:1 1Im 28:9 Imi 13:22 c 1Sa 2:25 2Ko 7:10 Yak 4:17 d Amp 29:25 Es 51:12 e 1Sa 2:25 f 1Sa 15:30 g Amg 17:20 1Sa 12:25 1Sa 13:14 1Sa 16:1 h 1Is 11:30 i 1Is 11:31 j 1Sa 13:14 1Sa 16:12 1Sa 28:17 Imi 13:22 k 1Im 29:11 Yb 37:22 Es 43:3 Es 44:6 l Am 89:35 Tt 1:2 He 6:18 m Imp 23:19 Am 110:4 Ek 24:14 n Amp 26:1 o 1Sa 15:25 Es 29:13 Mt 15:8 p Mt 26:52 q Aba 5:28 r Ukt 9:6 Le 24:17 Amg 19:21 Aba 1:7 Mt 7:2 s Ukf 17:14 Amg 25:19 1Sa 15:3



















Ku Kulyo a 1Sa 11:4 b 1Sa 16:1 c 1Sa 15:11



















ICIPA. 16 d 1Sa 15:35 Lkm 3:4 e 1Sa 15:23 1Sa 15:26 f Ukf 30:25 1Is 1:39 Am 133:2 g Ru 4:17 1Im 2:12 Es 11:1 h Ukt 49:10 1Sa 13:14 Am 78:70 Am 89:20 Imi 13:22 i 1Sa 22:17 j 1Sa 9:12 1Sa 20:29 Mt 10:16 k Ams 3:7 l Am 89:20 m Ru 4:11 1Sa 20:6 n 1Sa 21:1 Lk 8:37 o 1Is 2:13 2Is 9:22 p Ukf 19:10 Le 11:44 Le 20:7

384

34 E lyo Samwele aile ku Rama, na Shauli aile ku mwakwe ku Gibeaa wa kwa Shauli. 35 Kabili Samwele tamwene Shauli na kabili mpaka fye no bushiku bwa mfwa yakwe, pantu Samwele aile ku kuloosha b Shauli. Lelo Yehova alilangulwike pantu acitile Shauli ukuba imfumu pa bena Israele. c kuya kwa nshita Ye16 Mu hova aebele Samwele ati: “Ni lilali ukaleka ukuloosha Shauli, d ilyo ine nimukaana ukuba imfumu pa bena Israele? e Isusha amafuta f mu lusengo lobe no kuya. Ndekutuma kuli Yese g umwina Betelehemu, pantu mu bana bakwe ninsangamo uo ningacita imfumu.” h 2 Lelo Samwele atile: “Nga kuti naya shani? Shauli nga aumfwa, nangu cibe shani akanjipaya.” i E lyo Yehova akonkenyepo ati: “Usende ing’ombe iikota iinono, e lyo utile, ‘Njishiile ku kwipaila Yehova ilambo.’ j 3 Kabili ukete Yese kwi lambo; na ine nkakulenga wishibe ifyo ufwile ukucita, k kabili ukansubile l uo nkakweba.” 4 Awe Samwele acitile ifyo Yehova asosele. Ilyo afikile ku Betelehemu, m abakalamba ba mu musumba batampile ukututuma n ilyo bamukumenye, e ico batile: “Bushe ukwisa kobe kwa mutende?” o 5 Na o atile: “Kwa mutende. Njishile ku kwipaila Yehova ilambo. Muisangulule, p kabili mwise kwi lambo.” Awe asangulwile Yese na bana bakwe, e lyo abetile kwi lambo. 6 Nomba ilyo baleingila, amwene Eliabu q kabili apo pene atile: “Cine cine uyu eminine pa cinso ca kwa Yehova e wasubwa wakwe.” 7 Lelo Yehova atile kuli Samwele: “Wimona ifyo alemoneka no butali bwa ciimo cakwe, r pantu nimukaaq 1Sa 17:28; 1Im 2:13; r 1Sa 10:23.

385

Davidi asubwa ukuba imfumu

na. Pantu ifyo umuntu amona te fyo Lesa amona, a pantu umuntunse amona fye ifimoneka ku menso; b lelo Yehova ena, amona mu mutima.” c 8 E lyo Yese aitile Abinadabu d no kumupisha ku cinso ca kwa Samwele, lelo atile: “No yu Yehova tamusalile.” 9 E lyo Yese apishishe Shama, e lelo Samwele atile: “No yu wine Yehova tamusalile.” 10 Awe Yese apishishe abana bakwe cinelubali (7) ku cinso ca kwa Samwele; na lyo line Samwele atile kuli Yese: “Yehova tasalilepo pali aba.” 11 Samwele asukile aipusha Yese ati: “Bushe bapwa abana bobe abaume?” Na o ayaswike ati: “Kushele fye umwaice pali bonse, f kabili moneni! aleliisha impaanga.” g E lyo Samwele asosele kuli Yese ati: “Tuma aba kuyamuleta, pantu tatwaikale tutampe ukulya mpaka ese pano.” 12 Awe atumine abantu na bo balimuletele. Nomba ali mulumendo uwakashikila, h uwayemba amenso kabili alemoneka bwino. E lyo Yehova atile: “Ima, umusube, pantu e uyu wine!” i 13 Awe Samwele abuulile ulusengo lwa mafuta j no kumusuba pa kati ka bamunyina. No mupashi wa kwa Yehova watampile ukubomba pali Davidi ukutula pali bulya bushiku. k Pa numa ya ifyo Samwele alimine no kuya ku Rama. l 14 Nomba umupashi wa kwa Yehova wafumine m pali Shauli, no mupashi n ubi ukufuma kuli Yehova walemucusha. 15 E lyo ababomfi ba kwa Shauli bamwebele ati: “Moneni, umupashi ubi ukufuma kuli Lesa ulemucusha. 16 Mukwai shikulwifwe ebe ababomfi bakwe bafwaye umuntu uwacenjela o ukulisha nsango. p Nomba ilyo umupashi ubi uwa kwa Lesa wawila pali imwe, akalalisha ku minwe yakwe, e lyo na imwe kuti muleumfwako bwino.”

ICIPA. 16 a Yb 10:4 Es 55:8 b 2Ko 5:12 2Ko 10:7 c 1Is 8:39 1Im 28:9 2Im 16:9 Am 7:9 Amp 24:12 Ye 17:10 Imi 1:24 d 1Sa 17:13 1Im 2:13 e 2Sa 13:3 f 1Sa 17:14 g 2Sa 7:8 Am 78:70 h 1Sa 17:42 Uln 5:10 Isb 4:7 i 1Sa 13:14 1Sa 16:1 Am 89:20 Imi 13:22 j 1Sa 16:1 1Is 1:39 k Imp 11:17 Aba 3:10 1Sa 10:6 2Sa 23:2 l 1Sa 1:1 1Sa 1:19 m 1Sa 18:12 1Sa 28:15 n 1Sa 18:10 1Sa 19:9 Yb 34:11 Yb 34:12 Ro 2:6 He 3:12 Yak 1:13 o Amp 22:29 p Ukt 4:21 Am 33:2



















Ku Kulyo a 1Sa 8:11 b 1Sa 16:23 c 1Sa 14:52 1Sa 17:36 d 1Sa 17:32 1Sa 17:46 e 1Sa 26:19 Amp 16:23 f 1Sa 16:12 g 1Sa 18:12 h 1Sa 17:15 Am 78:70 i Mt 9:17 j 1Sa 10:27 2Im 17:5 Amp 17:8 Amp 18:16 k Amp 22:29 l Aba 9:54 1Sa 14:13 1Sa 31:4 m 1Sa 16:14 1Sa 18:10 2Is 3:15



















ICIPA. 17 n Yos 13:2 Aba 3:1 Aba 3:3 1Sa 9:16 1Sa 14:52 Ams 9:7 o 2Im 11:7 2Im 28:18 p Yos 15:35 Ye 34:7 q 1Im 11:13 r 1Sa 21:9

1 SAMWELE 16:8–17:3 17 Na o Shauli aebele ababomfi bakwe ati: “Shi mfwaileni umuntu uwaishibisha ukulisha, mumulete kuno.” a 18 E lyo umo uwa mu babomfi bakwe ayaswike no kutila: “Moneni mukwai nalimona ifyo mwana Yese umwina Betelehemu acenjela ukulisha, b kabili mwaume wa maka, impalume, c kabili umuntu uwaishibisha ifya nkondo d kabili uwacenjela ukulanda e kabili uwayemba, f na Yehova ali nankwe.” g 19 E ico Shauli atumine inkombe kuli Yese no kutila: “Tuma kuli ine Davidi umwana obe, uucema impaanga.” h 20 Na o Yese abuulile impunda, umukate ne nyambi i ya mwangashi no mwana wa mbushi alaishe na Davidi umwana wakwe ukutwalila Shauli. j 21 E fyo Davidi afikile kuli Shauli no kulamubombela; k na Shauli amutemenwe nga nshi, kabili amucitile ukuba uwa kumusendela ifyanso fyakwe. l 22 E lyo Shauli atumine amashiwi kuli Yese ati: “Shi leka Davidi akonkanyepo ukumombela, pantu nimutemwa.” 23 Nomba lyonse ilyo umupashi wa kwa Lesa waba pali Shauli, Davidi alebuula nsango no kulisha ku minwe yakwe; na Shauli aleumfwako bwino, no mupashi ubi walefuma pali ena. m n

Nomba abaPelishiti ba17 longanike amabumba ya bashilika babo capamo ukuti balwe inkondo. Ilyo balongene pamo mu Soko, o uwa kwa Yuda, e lyo bapangile inkambi pa kati ka Soko na Aseka, p mu Efese-damimu. q 2 Shauli ena na bena Israele, balongene capamo no kupanga inkambi mu mupokapoka wa Ela, r kabili baipekanishishe ubulwi pa kuti balwe na baPelishiti. 3 AbaPelishiti baiminine pa lupili kuno lubali, na bena Israele baiminine pa lupili kulya lubali, kabili pa kati kabo pali umupokapoka.

1 SAMWELE 17:4-23 4 E lyo kwafumine ipaka mu nkambi ya baPelishiti, ne shina lya liko ni Galyati a uwa ku Gati, b alepele nalimo amamita yatatu. c 5 Ali ne cisote ca mukuba ku mutwe wakwe, kabili afwele ica kucinga icifuba ica mamba ya tufyela, no kufina kwa mukuba wa kuli ici ca kucinga icifuba d kwali nalimo amakilogramu 57. 6 Ali ne fya kucinga imikonso ifya mukuba ku molu na kalifumo e ka mukuba pa mabeya yakwe. 7 Umusako we fumo lyakwe wali ngo mulando wa bakapikula ba nsalu, f ne cilimi ce fumo lyakwe cali cela icafinine amakilogramu napamo 7; no wa kusenda inkwela yakwe aleba pa ntanshi yakwe. 8 Kabili aliminine no kutendeka ukubilikisha ku bashilika ba bena Israele g ati: “Cinshi muleishila namuipekanishisha ukulwa ubulwi? Naisa mu kulwilako abaPelishiti. Imwe muli babomfi h ba kwa Shauli. Kanshi saleni umuntu uwa kuti tulwe nankwe. 9 Nga ali na maka ya kulwa na ine kabili anjipaya, ninshi tuli no kuba ababomfi benu. Lelo ine nga namucimfya no kumwipaya, ninshi muli no kuba ababomfi besu, kabili mwakulatubombela.” i 10 Kabili uyu muPelishiti akonkenyepo fye ukutila: “Ine ndeseebanya j abashilika ba kwa Israele lelo. Mpeeleni umuntu wa kuti tulwe nankwe!” k 11 Ilyo Shauli l na bena Israele bonse baumfwile aya mashiwi ya muPelishiti, balinenwike no kutiina nga nshi. m 12 Nomba Davidi ali mwana wa mwina Efrata n umo uwa ku Betelehemu wa muli Yuda, uo ishina lyakwe ni Yese. Kabili ali na bana baume cinekonsekonse (8). o Kabili mu nshiku sha kwa Shauli, Yese ali mukote. 13 Na bana baume ba kwa Yese batatu abakalamba baliile. Bakonkele Shauli ku bulwi, p na mashi-

Galyati, umuPelishiti ipaka ICIPA. 17 a 1Sa 17:23 b Yos 11:22 2Sa 21:22 1Im 20:8 c Ukt 6:15 Amg 3:11 2Sa 21:20 d 1Sa 17:38 1Is 22:34 2Im 26:14 Ye 51:3 e 1Sa 17:45 f 1Im 11:23 1Im 20:5 g Imp 33:55 h 1Sa 8:17 1Im 21:3 i Amg 28:15 Amg 28:48 j 1Sa 17:26 2Is 19:22 Am 80:6 k Am 33:16 Amp 16:18 Ye 9:23 l 1Sa 8:20 m Amg 20:1 Yos 1:9 1Sa 17:24 Am 27:1 Es 51:12 n Ukt 35:16 Ukt 35:19 Ru 1:2 Ru 4:22 1Sa 16:1 1Sa 17:58 Mk 5:2 Mt 2:6 o 1Sa 16:10 1Im 2:13 p Imp 1:3



















Ku Kulyo a 1Sa 16:6 b 1Sa 16:8 1Im 2:13 c 1Sa 16:9 2Sa 13:3 d 1Im 2:15 e 1Sa 16:11 1Sa 16:19 f Ru 2:14 1Sa 25:18 2Sa 17:28 g 1Sa 16:20 Amp 3:27 Amp 18:16 h Ukt 37:14 i 1Sa 17:2 1Sa 21:9 j 1Sa 9:16 k Ko 3:20 l 1Sa 26:5 m 1Sa 4:2 1Sa 23:3 n 1Sa 10:22 1Sa 17:17 o 1Sa 30:24 p Ukt 37:14 1Sa 17:18 q 1Sa 17:4 1Im 20:5 r Yos 11:22 2Sa 21:22 1Im 20:8

386

na ya bana bakwe abaume abaile ku bulwi ni Eliabu a ibeli, na cikonkebeli Abinadabu b no wa citatu Shama. c 14 Davidi ali e mwaice, d na ba batatu abakalamba bakonkele Shauli. 15 Nomba Davidi aleya ku kucema impaanga e sha kwa wishi ku Betelehemu no kubwelela kuli Shauli. 16 Kabili umuPelishiti aleisa lyonse ulucelocelo ne cungulo pa nshiku amakumi yane (40) no kwiminina pa cifulo cimo cine. 17 E lyo Yese atile kuli Davidi umwana wakwe: “Shi buulila bamunonko itepe lya fyasalulwa f ne mikate ikumi (10), ubutukile na ku nkambi no kubatwalila. 18 Ne fi ikumi (10) ifyapangilwa ku mukaka utwalile umukalamba wabo uwa bashilika ikana (1,000); g kabili umone bamunonko nga bali umutende, h kabili ulete ubushininkisho bwa kuti bali umutende.” 19 Lelo Shauli na bakalamba ba kwa Davidi na bena Israele bonse bali mu mupokapoka wa Ela, i balelwa na baPelishiti. j 20 Awe Davidi aimine ulucelocelo no kusha impaanga ku mulinshi no kusenda ifya kulya, aya no kuya nga fintu Yese amwebele. k Ilyo afikile ku fya kucingilila inkambi, l abashilika balefuma ukuya ku cibansa ca bulwi, m kabili baweleshe ukuwelesha kwa kuya mu kulwa. 21 Kabili abena Israele na baPelishiti balatantama pa kuti abashilika balungatane na bashilika. 22 Apo pene Davidi ashiile ifipe n mu minwe ya mulinshi wa fipe o no kubutukila ku bashilika. Ilyo afikile, atampile ukwipusha bamunyina nga bali umutende. p 23 Ilyo alelanda na bo, moneni, ipaka lyalishile, ishina lya liko ni Galyati q umuPelishiti wa ku Gati, r lyafumine mu mitande ya baPelishiti, no kutampa ukulanda amashiwi yamo yene nga

387

Davidi aipeelesha ukulwa na Galyati

lyonse, a na o Davidi alyumfwile. 24 Lelo ilyo abaume ba kwa Israele bonse bamwene uyu muntu, balifulumwike no kutiina icibi. b 25 Kabili abaume ba kwa Israele batile: “Bushe namumona uyu muntu uuleisa? Ni ku kuseebanya c Israele aleishila. Nomba umuntu uukamwipaya, imfumu ikamucindamika ku fyuma ifingi, kabili ikamupeela umwana wa iko umwanakashi, d na ba mu ng’anda ya kwa wishi ikabacita abantungwa muli Israele.” e 26 Na o Davidi aipwishe abantu abaiminine mupepi nankwe ati: “Cinshi ico bakacita ku muntu uukepaya ulya muPelishiti f no kufumya umuseebanya pali Israele? g Pantu cinshi ali uyu muPelishiti uushasembululwa h pa kuti aleseebanya i abashilika ba kwa Lesa wa mweo?” j 27 Na bo bamwebele amashiwi yamo yene, abati: “Ifi ne fi e fyo bakacita ku muntu uukamwipaya.” 28 Na Eliabu k umukalamba wakwe alyumfwile uko alelanda na bantu, e lyo Eliabu afuliilwe Davidi l no kumweba ati: “Cinshi waishila kuno? Kabili ni kuli nani washa impaanga shilya isha mpendwa fye mu matololo? m Naliishiba ukuitutumuna kobe no bubi bwa mutima obe, n pantu wishile fye ku kutamba ubulwi.” o 29 E lyo Davidi atile: “Nga cinshi nacita? Ndeipusha fye.” p 30 E lyo ayalwike aya kuli umbi no kumwipusha amashiwi yamo yene, q na bantu na bo bamwaswike fimo fine nga pa kubala. r 31 Awe amashiwi Davidi asosele yalyumfwikike, kabili baebeleko na Shauli. Na o asosele ukuti bamulete. 32 Na Davidi atile kuli Shauli: “Mwileka umutima wa muntu nangu umo utompoke. s Umubomfi wenu alaya no kulwa no yu muPelishiti.” t 33 Lelo Shauli atile kuli Davidi: “Te kuti uye ku kulwa no

ICIPA. 17 a 1Sa 17:10 b Imp 13:33 Amg 20:3 1Sa 17:11 Es 7:2 c 1Sa 17:10 2Is 19:22 d Yos 15:16 1Sa 14:49 1Sa 18:17 1Sa 18:21 e 1Sa 8:11 Mt 17:26 f 1Sa 17:37 g Am 74:18 Am 74:22 Am 79:12 h 1Sa 14:6 1Sa 18:25 i 1Sa 17:10 j Ye 10:10 1Te 1:9 k 1Sa 16:6 1Im 2:13 l Am 37:8 Amp 14:17 Amp 14:29 Amp 27:4 m 1Sa 17:20 n 1Sa 16:7 2Im 6:30 o Amp 18:13 Lkm 7:9 Mt 7:1 Ro 14:4 Yak 4:12 p Amp 15:1 1Pe 3:9 q 1Sa 17:26 r 1Sa 17:25 s Amg 20:3 Am 27:3 t 1Sa 16:18 Am 118:6 Amp 28:1



















Ku Kulyo a Imp 13:31 Amg 9:2 b 1Sa 17:42 c Aba 14:5 Amp 30:30 Es 31:4 Ams 3:12 d Aba 14:6 2Sa 23:20 e 1Sa 17:26 f 1Sa 17:10 2Is 19:22 g 1Sa 17:20 1Im 12:38 h Ye 10:10 1Te 1:9 i Amg 7:21 2Is 6:16 Am 18:3 Am 115:11 2Ko 1:10 He 11:34 j 1Sa 14:6 Am 97:10 Am 124:8 k Sek 4:6 l Aba 20:16 1Sa 25:29 2Im 26:14 m Am 123:4 n 1Sa 17:33

1 SAMWELE 17:24-42

yu muPelishiti, a pantu uli mwaice, b kabili ena muntu wa bulwi ukufuma ku bwaice bwakwe.” 34 Na Davidi akonkenyepo ukusosa kuli Shauli ati: “Umubomfi wenu ali mucemi wa mpaanga sha kwa wishi, kabili kwaishile inkalamo, c na bere, kabili cimo na cimo casendele impaanga ukufuma mu mukuni. 35 Kabili nalicikonkele no kucuma d no kuipokolola ku kanwa ka ciko. Ilyo canjimiine, naciikete pa mukoshi no kucuma pa nshi no kucipaya. 36 Umubomfi wenu aipeye inkalamo na bere; no yu muPelishiti ushasembululwa e alaba nga cimo pali ifi, pantu naseebanya f abashilika g ba kwa Lesa wa mweo.” h 37 E lyo Davidi asosele no kuti: “Yehova uwampokolwele ku maala ya nkalamo na ku maala ya kwa bere, e uli no kumpokolola kuli uyu muPelishiti.” i E lyo Shauli atile kuli Davidi: “Kabiye, kabili Yehova abe nobe.” j 38 Nomba Shauli afwikile Davidi ifya kufwala fyakwe, no kumufwika icisote ca mukuba, kabili amufwikile ica kucinga icifuba ica cela. 39 E lyo Davidi akakiile ulupanga lwakwe pa fya kufwala fyakwe no kwesha ukwenda lelo alifililwe, pantu tafibeleshe. Davidi asukile atila kuli Shauli: “Nafilwa ukwenda ne fi, pantu nshafibelesha.” Awe Davidi alififuulile. k 40 E lyo asendele inkonto yakwe mu minwe no kusala amabwe yatelela sana yasano mu mumana no kuyabika mu kacola ka kwa kacema, na mu minwe yakwe mwali icisukushilo cakwe. l Aile alepalama na ku muPelishiti. 41 Na o umuPelishiti atampile ukwisa, alepalama kuli Davidi, no walemusendela inkwela iikalamba alemutangilila. 42 Ilyo umuPelishiti aloleshe no kumona Davidi, alimusuulile m pantu ali mwaice n

1 SAMWELE 17:43–18:1 kabili uwakashikila a kabili uwayemba. b 43 E ico umuPelishiti atile kuli Davidi: “Bushe ndi mbwa, c iya kuti uleishila ne nkonto?” Awe umuPelishiti alapiishe Davidi mwi shina lya balesa bakwe. d 44 Kabili umuPelishiti atile kuli Davidi: “Fika kuli ine, kabili ndepeela umubili obe ku fyuni fya mu lwelele na ku finama fya mu mpanga.” e 45 Na o Davidi atile ku muPelishiti: “Iwe uleisa kuli ine no lupanga ne fumo na kalifumo, f lelo ine ndeisa kuli iwe mwi shina lya kwa Yehova wa mabumba, g Lesa wa bashilika ba kwa Israele, uo waseebanya. h 46 Buno bushiku Yehova alekupeela mu minwe yandi, i ndekuuma, nkuputule no mutwe; kabili buno bushiku ndepeela ifitumbi fya bashilika ba baPelishiti ku fyuni fya mu lwelele na ku finama fya mu mpanga; j na bantu ba pe sonde bonse baleishiba ukuti mwaba Lesa muli Israele. k 47 No lukuta lonse ulu lwalaishiba ukuti Yehova tapusushisha ku lupanga nangu kwi fumo, l pantu ubulwi bwa kwa Yehova, m kabili alapeela imwe mu minwe yesu.” n 48 Nomba umuPelishiti alimine no kulapalama ku kukumanya Davidi, na Davidi alyangufyenye no kubutukila ku cibansa ca bulwi ku kukumanya umuPelishiti. o 49 E lyo Davidi apishishe iminwe yakwe mu kacola no kubuulamo ilibwe no kulisukushila ku cisukushilo, no kutoba p umuPelishiti pa mpumi ne libwe lyaingile pa mpumi, na o awile ubukupeme pa nshi. q 50 E fyo Davidi acimfishe umuPelishiti ku cisukushilo ne libwe, aumine umuPelishiti no kumwipaya; lelo Davidi takwete ulupanga mu minwe yakwe. r 51 E lyo Davidi abutukileko no kuyaiminina pa muPelishiti. Abuulile ulupanga s lwakwe no kulusomona mu ci-

Davidi aputula Galyati umutwe ICIPA. 17 a Uln 5:10 Isb 4:7 b 1Sa 16:12 c 1Sa 24:14 2Sa 9:8 2Sa 16:9 2Is 8:13 Lk 14:11 d Aba 16:23 2Is 1:2 e Amp 18:12 Ye 9:23 f 1Sa 17:6 Es 54:17 g 2Sa 5:10 2Sa 22:33 Am 44:5 Am 125:1 He 11:34 h 1Sa 17:10 2Is 19:22 i Amg 7:2 Amg 9:3 Yos 10:8 j Es 56:9 Uks 19:17 k Ukf 9:16 Amg 28:10 1Is 8:43 1Is 18:36 2Is 19:19 Am 46:10 Es 52:10 Da 3:29 l Am 44:6 Ho 1:7 Sek 4:6 m 2Im 20:15 Am 46:11 Amp 21:31 n Amg 20:4 o Am 27:1 Amp 28:1 p 1Sa 17:57 q 1Sa 17:37 2Sa 21:22 2Sa 22:39 Am 44:7 r Aba 3:31 Aba 15:15 1Sa 13:22 1Sa 17:47 s 1Sa 21:9



















Ku Kulyo a Am 18:40 b Amg 28:7 Yos 23:10 He 11:34 c Am 18:37 d 1Sa 17:2 1Sa 17:19 e Yos 15:45 f Yos 15:36 g Ye 30:16 h 1Sa 31:9 i 1Sa 21:9 j 1Sa 14:50 k Ukf 5:2 1Sa 25:10 l 1Sa 16:19 1Sa 16:21 m 1Sa 17:54 n Ru 4:22 1Sa 16:1 1Im 2:13 Es 11:1 Mt 1:6 Lk 3:32 Imi 13:22 Ro 15:12 o 1Sa 17:12 1Sa 20:6

388

kwama ca luko no kumwipailila ilyo amuputwileko umutwe. a Nomba ilyo abaPelishiti bamwene ukuti impalume yabo yafwa, balifulumwike. b 52 E lyo abena Israele na bena Yuda baimine no kuwelesha no kukonka c abaPelishiti ukufika ku mupokapoka d no kufika ku mpongolo ya Ekrone, e na balashilwe mu baPelishiti balewa mu nshila ukufuma ku Shaarimu, f ukufika ku Gati, kabili ukufika na ku Ekrone. 53 E lyo abana ba kwa Israele bafumine ku kukonka abaPelishiti cipyu cipyu, kabili basendele g ne fipe fya mu nkambi shabo shonse. 54 Kabili Davidi asendele umutwe h wa muPelishiti no kuutwala ku Yerusalemu, ne fyanso fyakwe abikile mwi tenti lyakwe. i 55 Nomba ilyo Shauli amwene Davidi aleya ku kukumanya umuPelishiti, atile kuli Abnere j umukalamba wa bashilika: “Abnere, mwana wa kwa nani k uyu mulumendo?” l Na o Abnere atile: “Mwe mfumu, ndelapa na pali imwe, nshishibe nakalya!” 56 E ico imfumu yatile: “Wipusheipushe nga mwana wa kwa nani uyu mulumendo.” 57 Kabili ilyo Davidi afumine ku kuuma umuPelishiti, Abnere alimusendele no kumutwala kuli Shauli, ali no mutwe m wa muPelishiti mu minwe yakwe. 58 E lyo Shauli amwipwishe ati: “Iwe mulumendo, bushe uli mwana wa kwa nani?” na o Davidi atile: “Ndi mwana wa mubomfi wenu Yese n umwina Betelehemu.” o ilyo fye Davidi 18 Nomba apwile ukulanda na Shauli, umutima wa kwa Yonatani p waikatene q no mutima wa kwa Davidi, na Yonatani amutemeICIPA. 18 p 1Sa 14:1; 1Sa 14:49; 2Sa 1:4; q Ukt 44:30; 1Pe 1:22.

389

Davidi apatwa kuli Shauli

nwe ngo mweo wakwe. a 2 Awe Shauli bulya bwine ubushiku alimubuulile, tamusuminishe no kubwelela ku ng’anda ya kwa wishi. b 3 Kabili Yonatani na Davidi bapangene icipangano, c pantu amutemenwe ngo mweo wakwe. d 4 Awe, Yonatani afuulile ica kufwala cabula amaboko ico afwele no kupeela Davidi, amupeele ne fya kufwala fyakwe fimbi, no lupanga lwakwe no buta bwakwe no mushipi wakwe. 5 Na Davidi alafuma ukuya ku bulwi. Konse uko Shauli amutuma alebomba mano mano, e ica kuti Shauli amulashike pa baume ba bulwi; f kabili caliweme mu menso ya bantu bonse na mu menso ya babomfi ba kwa Shauli. 6 Nomba ilyo balebwela, lintu Davidi alebwela ku kwipaya umuPelishiti, abanakashi bafumine mu misumba yonse iya Israele baleimba g no kucinda ku kukumanya Shauli imfumu, bali no tuoma, h balesekelela i ne filimba fya nsale shitatu. 7 Kabili abanakashi balesefya baleankulana no kutila: “Shauli aipaya abalwani amakana, Na Davidi aipaya abalwani amakana amakumi.” j 8 Awe Shauli akalipe nga nshi, k kabili aya mashiwi yalibipile kuli ena, ica kuti mu mutima atile: “Baleti Davidi aipaya amakana amakumi, e lyo ine baleti aipaya fye amakana, kwashala fye ukumupeela ubufumu!” l 9 Kabili Shauli aletunganya Davidi ukufuma pali bulya bushiku no kuya ku ntanshi. m 10 Nomba ubushiku bwakonkelepo n umupashi ubi uwa kwa Lesa waishile pali Shauli, o na o alecita kwati ni kasesema p mu ng’anda, ilyo Davidi alelisha inyimbo ku minwe yakwe, q nga filya alecita inshiku shonse; kabili mwali ne fumo mu mi-

ICIPA. 18 a 1Sa 19:2 1Sa 20:17 1Sa 20:41 2Sa 1:26 b 1Sa 8:11 1Sa 16:22 1Sa 17:15 c 1Sa 20:8 1Sa 20:42 1Sa 23:18 2Sa 9:1 2Sa 21:7 d Amp 17:17 Amp 18:24 Ko 3:14 e Yos 1:7 1Sa 18:30 Amp 14:35 f 1Sa 14:52 Amp 20:18 g Ukf 15:21 Aba 5:1 h Ukf 15:20 Aba 11:34 Am 68:25 i Ye 31:13 j 1Sa 21:11 1Sa 29:5 Amp 15:30 k Ukt 4:5 Amp 14:30 Amp 27:4 Yak 3:16 l 1Sa 13:14 1Sa 15:28 1Sa 16:13 1Sa 20:31 1Sa 24:20 m 1Sa 20:33 1Sa 21:10 Amp 27:4 1Ti 6:4 n Ef 4:26 o Aba 9:23 1Sa 16:14 1Sa 19:9 Yb 34:12 p 1Sa 10:6 1Sa 10:11 1Sa 19:24 q 1Sa 16:16 1Sa 16:23



















Ku Kulyo a 1Sa 19:9 b 1Sa 19:10 1Sa 20:33 c Amp 27:4 1Yo 3:15 1Yo 4:20 d Am 37:32 Lk 4:30 Yh 8:59 e 1Sa 18:29 f 1Sa 16:13 g 1Sa 16:14 1Sa 28:15 h 1Sa 18:5 i Imp 27:17 2Sa 5:2 Am 121:8 j 1Sa 18:5 k Ukt 39:2 Yos 6:27 1Sa 10:7 1Sa 16:18 l Yos 1:7 Amp 20:18 m 1Sa 14:49 n 1Sa 17:25 o 1Sa 25:28 p 1Sa 18:25 2Sa 11:15 2Sa 12:9 Am 7:16

1 SAMWELE 18:2-21 nwe ya kwa Shauli. a 11 E lyo Shauli apoosele ifumo b no kutila: “Nalapampamina Davidi ku cibumba!” c lelo Davidi alewike ukufuma kuli ena, imiku ibili. d 12 Kabili Shauli atendeke ukutiina e Davidi pantu Yehova ali nankwe, f lelo kuli Shauli alifumineko. g 13 E ico Shauli afumishe Davidi mwi bumba lyakwe h no kumulenga ukuba cilolo wa pa bantu ikana limo (1,000); kabili aletungulula abantu mu bulwi. i 14 Kabili Davidi alebomba imilimo yakwe yonse mano mano, j na Yehova ali nankwe. k 15 Shauli na o alemona ukuti alebomba mano mano, l kabili alemutiina. 16 Abena Israele bonse na bena Yuda balitemenwe Davidi, pantu alebatungulula mu bulwi. 17 Shauli asukile atila kuli Davidi: “Mona umwana wandi umwanakashi umukalamba Merabu. m E o ndekupeela ku kuba umukashi obe. n Lelo ube uwa maka no kulwa ubulwi bwa kwa Yehova.” o Nomba Shauli atile mu mutima: “Iminwe yandi tayakamucite akantu, kano iminwe ya baPelishiti e ikamucita akantu.” p 18 Na o Davidi atile kuli Shauli: “Nine nani kabili balupwa bandi na balupwa ba kwa tata, ni bani muli Israele, pa kuti ine imbe shifyala wa mfumu?” q 19 Nomba, ilyo inshita ya kupeela Merabu, umwana wa kwa Shauli, kuli Davidi yafikile, basangile ukuti alipeelwe kale kuli Adriele r umwina Meholati s ku kuba umukashi. 20 Kabili Mikali, t umwana mwanakashi wa kwa Shauli, atemenwe Davidi, kabili baebele Shauli, na o alitemenwe ici cintu. 21 Awe Shauli atile: “Ndemupeela umwana wandi umwanakashi pa kuti e mo nkaq 2Sa 7:18; Amp 15:33; Amp 18:12; Amp 22:4; Yak 4:6; 1Pe 5:6; r 2Sa 21:8; s Aba 7:22; 2Sa 21:8; t 1Sa 14:49; 1Sa 19:11; 1Sa 25:44; 2Sa 3:13; 2Sa 6:16; 1Im 15:29.

1 SAMWELE 18:22–19:8 mwikatile, a e lyo abaPelishiti bakamwipaye.” E ico Shauli atile kuli Davidi: “Walaupilamo uyu umwana mwanakashi wandi lelo.” 22 E lyo, Shauli aebele ababomfi bakwe ati: “Soseni kuli Davidi mu nkama, amuti, ‘Mona! Imfumu naikutemwa sana, na babomfi ba iko bonse nabakutemwa. Kanshi upa umwana wa mfumu.’” 23 Na babomfi ba kwa Shauli baebele Davidi aya mashiwi, lelo Davidi atile: “Bushe mulemona kwati cintu cayanguka ukuupa umwana wa mfumu, ne muntu yawe yawe b kabili uwasuulwa?” c 24 E lyo ababomfi ba kwa Shauli bamwebele abati: “Davidi acisosa mwa kuti na mwa kuti.” 25 E lyo Shauli atile: “E fyo muyesosa kuli Davidi amuti, ‘Impango imfumu ilefwaya te ndalama d iyo, lelo ilefwaya inkanda e umwanda umo (100) isha pa mpela ya ku bwaume bwa baPelishiti, ku kulandula f abalwani ba mfumu.’” Lelo Shauli alepanga ukuti abaPelishiti e bo bepaye Davidi. 26 E ico ababomfi bakwe baebele Davidi aya mashiwi, na o Davidi alitemenwe ico cintu, ukucita icipangano ca cupo g ne mfumu. Awe ilyo ne nshiku tashilapwa, 27 Davidi alimine kabili ena na bantu bakwe baliile no kwipayapo h abaPelishiti imyanda ibili (200), kabili Davidi aletele inkanda shabo isha pa mpela ya ku bwaume i no kushipeela shonse fye ku mfumu, pa kuti acite icipangano ca cupo ne mfumu. Na o Shauli amupeele Mikali umwana wakwe ukuba umukashi. j 28 Na Shauli alimwene no kwishiba ukuti Yehova ali na Davidi. k Kabili Mikali, mwana Shauli, alimutemenwe. l 29 E lyo Shauli acililemo ukutiina Davidi, kabili Shauli ali mulwani wa kwa Davidi inshiku shonse. m 30 Na bacilolo n ba baPelishi-

Davidi aupa Mikali ICIPA. 18 a Ukf 10:7 1Sa 18:17 Am 7:14 Am 38:12 Amp 26:24 Ye 9:8 b 1Sa 18:18 c Am 119:141 d Ukt 29:18 Ukt 34:12 Ukf 22:16 e Aba 14:3 1Sa 17:26 1Sa 17:36 1Sa 21:11 2Sa 1:20 2Sa 3:14 f 1Sa 14:24 g 1Sa 18:21 h Aba 14:19 i 2Sa 3:14 j 1Sa 17:25 k 1Sa 16:13 1Sa 24:20 l 1Sa 18:20 m 1Sa 18:9 1Sa 18:12 1Sa 20:33 Am 37:12 n 1Sa 29:3



















Ku Kulyo a 1Sa 18:5 1Is 2:3 Am 119:99 b 2Sa 7:9 Amp 22:1 Lkm 7:1



















ICIPA. 19 c 1Sa 18:9 Amp 27:4 Yak 1:20 d 1Sa 18:1 Amp 18:24 e Amp 22:3 Amp 27:12 f 1Sa 20:9 1Sa 20:13 Amp 17:17 g 1Sa 20:32 1Sa 22:14 Amp 31:9 h Ukt 42:22 2Im 6:23 1Yo 3:15 i Am 35:12 Am 109:5 Amp 17:13 Ye 18:20 j Aba 9:17 Aba 12:3 1Sa 28:21 Am 119:109 Imi 20:24 Flp 2:30 k 1Sa 17:49 l Ukf 14:13 1Sa 11:13 1Sa 14:45 1Im 11:14 m 1Sa 20:32 Ye 26:15 Mt 27:4 n Am 69:4 Yh 15:25 o Amg 6:13 1Sa 14:39 Ye 10:10 p 1Sa 16:21 1Sa 18:2 1Sa 18:13

390

ti baleya ku kulwa, kabili lyonse ilyo baya ku bulwi, Davidi alebomba mano mano a pa babomfi ba kwa Shauli bonse; ne shina lyakwe lyaishileba ilyatemwikwa nga nshi. b Shauli asukile aeba 19 Awe Yonatani umwana wakwe na babomfi bakwe bonse ulwa kwipaya Davidi. c 2 Lelo Yonatani, mwana Shauli, alitemenwe Davidi icine cine. d E ico Yonatani aebele Davidi ati: “Shauli tata alefwaya ukukwipaya. E ico ulucelo ukacenjele, kabili ukekale umufiseme no kubelama. e 3 Ine nkafuma no kwiminina mupepi na tata mu mpanga umo ukaba, kabili nkakulandilako kuli tata, e lyo nkamona icikacitika, kabili nkakweba.” f 4 Awe Yonatani asosele ifisuma g pali Davidi kuli Shauli wishi no kumweba ati: “Imfumu ibembuka h ku mubomfi wa iko Davidi, pantu tabembwike kuli imwe ne fyo acita kuli imwe fisuma. i 5 Kabili aibikile mu kapoosa mweo j ilyo aipeye umuPelishiti, k kabili Yehova apuswishe ukupususha kukalamba l muli Israele onse. Mwalimwene, kabili mwalisekelele. Nga cinshi mulebembukila ku mulopa wa kaele pa kwipaya Davidi m apabula umulandu?” n 6 Na o Shauli aumfwile kwi shiwi lya kwa Yonatani, kabili Shauli alapile ati: “Na pali Yehova, o Davidi takepaiwe.” 7 Pa numa Yonatani aitile Davidi kabili Yonatani amwebele aya mashiwi yonse. E lyo Yonatani atwele Davidi kuli Shauli, na o alamubombela nga kale. p 8 Mu kuya kwa nshita kwaimine ubulwi na kabili, na Davidi aile ku kuyalwa na baPelishiti no kuboma no kubepayaula ukwipaya ukukalamba, q kabili balifulumwike ku cinso cakwe. r q Amg 7:2; Am 27:3; r Le 26:7.

391

Davidi apusuka kwempe

9 E lyo umupashi a ubi uwa kwa Yehova waishile pali Shauli ilyo aikele mu mwakwe ne fumo mu minwe yakwe, ninshi Davidi alelisha icilimba ku minwe. 10 Awe Shauli alefwaya ukupampamina Davidi ku cibumba b kwi fumo, lelo alilewike c ku cinso ca kwa Shauli, ica kuti alashile ifumo mu cibumba. Kabili Davidi alifulumwike no kufyuka ubushiku. d 11 E lyo Shauli atumine inkombe e ku ng’anda ya kwa Davidi ku kuilinda pa kuti bamwipaye ulucelo; f lelo Mikali umukashi wakwe aebele Davidi ati: “Nga tawafyuke ubushiku, mailo ukaba icitumbi.” 12 Ilyo line Mikali aishishe Davidi pa windo, ukuti aleya, afulumuke pa kuti apusuke. g 13 Kabili Mikali abuulile icilubi h no kucibika pa ca kusendamapo, abikile ne candaluwa ca masako ya mbushi ku mitwe, e lyo acifimba insalu. 14 Shauli nomba atumine inkombe mu kubuula Davidi, lelo Mikali atile: “Nalwala.” i 15 Awe Shauli atumine inkombe mu kumona Davidi no kusheba ati: “Mumulete kuli ine pa ca kusendamapo cakwe pa kuti mwipaye.” j 16 Ilyo inkombe shaingile, moneni, pali icilubi pa ca kusendamapo ne candaluwa ca masako ya mbushi ku mitwe. 17 E lyo Shauli atile kuli Mikali: “Cinshi ico wambepela ifi, k waleka no mulwani wandi l aya pa kuti apusuke?” Na o Mikali atile kuli Shauli: “Umwine e wanjebele ati, ‘Leka nje! Cinshi ico ndekwipaila?’” 18 Davidi ena, alifyukile no kufulumuka m kabili aile kuli Samwele ku Rama. n Amushimikile na fyonse ifyo Shauli amucitile. E lyo basendene na Samwele, baileikala mu Nayote. o 19 Mu kuya kwa nshita, Shauli aebelwe ati: “Moneni! Davidi ali ku Nayote mu Rama.” 20 Ilyo line fye Shauli atumine

1 SAMWELE 19:9–20:3

a Imp 11:25 Yoe 2:28

inkombe ku kuyabuula Davidi. Ilyo shamwene ibumba lya bakasesema abakalamba, balesesema, na Samwele naiminina alebatungulula, umupashi a wa kwa Lesa waishile pa nkombe sha kwa Shauli, na sho shatendeke ukulacita nga bakasesema. b 21 Ilyo baebele Shauli pali ici, apo pene atumine inkombe shimbi, na sho shatendeke ukucita nga bakasesema. E ico Shauli atumine inkombe na shimbi, umuku walenga itatu, kabili na sho shine shatendeke ukucita nga bakasesema. 22 Pa kulekelesha na o wine aile ku Rama. Ilyo afikile ku cishima icikalamba ica mu Seku, aipwishe no kutila: “Bushe Samwele na Davidi bali kwi?” Na bo batile: “Bali ku Nayote c mu Rama.” 23 Awe atwalilile ukuya ku Nayote mu Rama, no mupashi d wa kwa Lesa waishile pali ena, na o aleya alecita nga kasesema mpaka afika ku Nayote mu Rama. 24 Kabili afuulile ne fya kufwala no kucita nga kasesema pa cinso ca kwa Samwele, awile na pa nshi no kulaala ubwamba akasuba konse no bushiku bonse. e E co kwabela insoselo batila: “Bushe Shauli na o wa muli bakasesema?” f

b 1Sa 10:5 1Sa 10:6 1Sa 10:10

Davidi afyukile 20 Kabili ukufuma ku Nayote mu

ICIPA. 19 a 1Sa 16:14 1Sa 18:10 Yb 34:12 He 3:12 b 1Sa 18:11 1Sa 19:6 Am 5:6 Lkm 4:13 c Am 18:17 Am 34:19 Es 54:17 d Am 18:2 Am 18:48 Am 59:16 Am 124:7 Mt 10:23 e Am 59:0 Am 59:3 f Aba 16:2 g Yos 2:15 Imi 9:25 2Ko 11:33 h Ukt 31:19 Ukt 31:30 Aba 17:5 1Sa 15:23 2Is 23:24 Ho 3:4 i Yos 2:5 Mt 10:16 j 1Sa 18:9 Am 37:12 Amp 27:4 k 1Sa 28:12 l 1Sa 18:29 m Am 144:2 n 1Sa 7:17 Amp 17:17 o 1Sa 20:1



















Ku Kulyo

c 1Sa 19:18 d 1Sa 19:20 e Es 20:2 Mk 1:8 f 1Sa 10:11



















ICIPA. 20 g 1Sa 19:10 1Sa 23:26 2Pe 2:9 h 1Sa 12:3 1Sa 24:11 Am 7:3 Am 18:20 i 1Sa 19:6 j 1Sa 9:15 k 1Sa 20:12 l Amg 6:13 He 6:16 m 1Sa 18:1 1Sa 19:2

g

Rama. Lelo, alishile no kusosa kuli Yonatani ati: “Cinshi ncitile? h Cinshi ndufyenye, kabili lubembu nshi ncitile kuli wiso, apo alefwaya ukunjipaya?” 2 Na o amwebele ati: “Awe nakalya! i Tawakepaiwe. Mona! Tata tacita icintu icikalamba nangu akantu akanono ukwabula ukunsokolwela; j nga mulandu nshi tata engamfishila ici cintu? k Tacite fi.” 3 Lelo Davidi alilapile l no kulapa ati: “Wiso ukwishiba naishiba ukuti walintemwa, m e ico kuti atila, ‘Mwileka Yonatani eshibe ici pantu kuti camukalipa.’ Lelo cine

1 SAMWELE 20:4-24

Icipangano ca kwa Davidi na Yonatani

cine, na pali Yehova a kabili na pali iwe wine, b ndi fye mupepi no kufwa!” c 4 E lyo Yonatani atile kuli Davidi: “Conse ico umutima obe ulefwaya kuti nakucitila.” 5 Na o Davidi atile kuli Yonatani: “Mona! Mailo umweshi ninshi waikala, d kabili ine mfwile ukwikala ne mfumu pa kuti tulye na yo; lelo iwe uleke nje, nkafisame e mu mpanga mpaka icungulo, ubushiku bwalenga shitatu. 6 Nga wiso amona ukuti nshilipo, e lyo ukatile, ‘Davidi alimpamfishe ukulomba cuti ukuti abutukile ku Betelehemu f ku musumba wakwe, pantu kuli ilambo lya pa mwaka ilya lupwa lwabo lonse.’ g 7 Nga atila, ‘Cisuma!’ ninshi kuli umutende ku mubomfi obe. Lelo nga akalipa, ishibo kuti alipanga ukucita ububi. h 8 E ico naulanga umubomfi obe icikuuku, i pantu wapangana icipangano j na ine pa ntanshi ya kwa Yehova. Lelo nga nalilufyanya, k njipaya iwe wine, pantu cinshi ico wingantwalila kuli wiso?” 9 Yonatani atile: “Awe nakalya! Lelo bushe teti nkwebe nga naishiba ukuti tata napanga ukuti ububi bwise pali iwe?” l 10 E lyo Davidi atile kuli Yonatani: “Nani akanjeba nga wiso akaasuka ifya bukali?” 11 Na o Yonatani atile kuli Davidi: “Isa, natuye mu mpanga.” Awe bonse babili baile mu mpanga. 12 Na Yonatani akonkenyepo ukusosa kuli Davidi ati: “Yehova Lesa wa kwa Israele m abe ni nte n ukuti nkatempa tata nga ino nshita mailo, atemwa bulya bushiku, nge fintu fili bwino kuli Davidi, nkatuma kuli iwe no kukusokolwela. 13 Nga tata alefwaya ukukucita ububi, e lyo nga nshikwebele pa kuti uye, nobe tawile umutende, ninshi Yehova akakande Yonatani, akalundenapo. o Kabi-

ICIPA. 20 a 2Sa 15:21 2Is 2:2 Ye 10:10 Ye 38:16 b 1Sa 1:26 1Sa 17:55 c 1Sa 27:1 Am 116:3 2Ko 1:9 d Imp 10:10 Imp 28:11 2Is 4:23 1Im 23:31 2Im 2:4 Neh 10:33 Ko 2:16 e 1Sa 19:2 Amp 22:3 f 1Sa 16:4 1Sa 16:18 Yh 7:42 g 1Sa 9:12 1Sa 20:29 h Est 7:7 Lkm 4:13 i Yos 2:14 Ru 1:8 Amp 17:17 Amp 19:22 j Imp 30:2 1Sa 18:3 1Sa 23:18 k 1Sa 20:1 l 1Sa 19:2 m Ukf 34:23 Amg 6:13 Yos 24:23 n Yb 31:4 Am 17:3 Am 139:1 o Ru 1:17 1Sa 3:17 1Sa 25:22 2Sa 3:9



















Ku Kulyo a 1Sa 16:13 1Sa 17:37 b 1Sa 10:7 1Sa 11:6 1Sa 14:47 2Sa 1:22 c Yh 15:13 d 2Sa 9:3 2Sa 9:7 e 2Sa 9:1 2Sa 21:7 f 1Sa 18:3 2Sa 21:7 g 1Sa 18:1 2Sa 1:26 Amp 18:24 h 1Sa 20:5 Esr 3:5 Es 1:13 i 1Sa 19:2 1Sa 20:5 j Amg 6:13 Amg 10:20 Aba 8:19 1Sa 14:39 1Sa 19:6 1Sa 20:3 1Sa 25:26 Mt 5:33 k 1Sa 20:14 l Ukt 16:5 1Sa 20:42 m Amp 27:12

392

li Yehova abe nobe, a ifyo ali na tata. b 14 Kabili nga ncili uwa mweo, c bushe tawakabe ne cikuuku ca kwa Yehova kuli ine, ukuti nikepaiwa? d 15 Kabili tawakafumye icikuuku cobe pa ba ng’anda yandi umuyayaya. e Kabili ilyo Yehova akalofya abalwani ba kwa Davidi, bonse bene ukubafumya pano isonde, 16 ishina lya kwa Yonatani talyakalobe pa ba mu ng’anda ya kwa Davidi. f Kabili Yehova akakandilapo abalwani ba kwa Davidi pali ici cipangano.” 17 E lyo Yonatani alapile kuli Davidi na kabili pa mulandu wa kutemwa amutemenwe; pantu amutemenwe ifyo aitemenwe umwine. g 18 E lyo Yonatani amwebele ati: “Mailo umweshi ninshi waikala, h kabili bakamona ukuti taulipo, pantu tapakabe muntu pa ca kwikalapo cobe. 19 Na pa bushiku bwalenga shitatu e lyo cikamonekesha ukuti taulipo; kabili ukese palya pene wafiseme i muli bulya bushiku,1 kabili ukekale mupepi ne li libwe apa. 20 Na ine nkapoosa imifwi itatu mupepi, nkapoosa kwati ndelasa pa ca kulasapo. 21 Kabili mona! Nkatuma umubomfi wandi, nkatila, ‘Kabiye, kasende imifwi.’ Kabili nga nkeba umubomfi wandi ati, ‘Mona! Imifwi ili uku ku lubali lobe, toola,’ e lyo ukese, pantu ninshi mutende kuli iwe kabili tapali mulandu, ndelapa na pali Yehova. j 22 Lelo nga nasosa ku mulumendo nati, ‘Mona! Imifwi ili uko ku ntanshi yobe,’ ninshi ukaye, pantu Yehova nakweba ukuya. 23 Kabili ifi twasosa, k iwe na ine, shi Yehova abe pa kati ka ine na iwe umuyayaya.” l 24 Awe Davidi afiseme mu mpanga. m Kabili kwali ukusefya umweshi uupya, ne mfumu 1Sa 20:191 Mu ciHebere paba ati, “ubushiku bwa kubombamo imilimo.”

393

Shauli apoosela Yonatani ifumo

yalikele ku kulya ifya kulya. a 25 Kabili imfumu yaikele pa ca kwikalapo ca iko nga pe, ica kwikalapo icali ku cibumba, na Yonatani alungatene na yo, e lyo Abnere b aikele ku mbali ya kwa Shauli, lelo apekala Davidi tapali muntu. 26 Shauli tasosele kantu pali bulya bushiku, pantu atile: “Pali icicitike icilengele ukuti abe uushasanguluka, c pantu tali uwasanguluka.” 27 Nomba pa bushiku bwakonkele pa bushiku umweshi waikele, ubushiku bwalenga shibili, apekala Davidi na lyo line tapali muntu. Na Shauli atile kuli Yonatani umwana wakwe: “Mulandu nshi mwana Yese d teshiile ku kulya lelo, nangu ni mailo?” 28 Na Yonatani ayaswike Shauli ati: “Davidi alimpamfishe ukulomba cuti ukuti aye ku Betelehemu. e 29 Atile, ‘Shi leka nje, pantu kuli ilambo lya lupwa lwesu mu musumba, kabili munyinane e wanjebele ukuti nkasangweko. E ico nomba nga nauntemwa, shi leka nje, ukuti nkamone bamunyinane.’ E co teshiile kwi tebulo lya mfumu.” 30 E lyo ubukali f bwa kwa Shauli bwaishile pali Yonatani kabili amwebele ati: “We cipondoka we,1 g bushe nshaishiba ukuti walitemwa mwana Yese, ku kuilenga insoni no kulenga ubwamba bwa kwa noko insoni? h 31 Pantu inshiku shonse isho mwana Yese ali no mweo pano isonde, ubufumu bobe tabwakapampamikwe. i Nomba tuma aba kuyamuleta kuli ine, pantu afwile ukufwa.” j 32 Lelo Yonatani ayaswike Shauli wishi ati: “Nga mulandu nshi alefwila? k Cinshi acitile?” l 33 E lyo Shauli apoosele ifumo ukuti amulase; m e 1Sa 20:301 Nangu, “we mwana wa mubomfi mwanakashi cipondoka.” Ulu lusele batukile Yonatani.

ICIPA. 20 a 1Sa 20:5 b 1Sa 14:50 1Sa 17:55 c Le 11:24 Le 15:5 Le 15:16 Le 15:18 Imp 19:16 d Ru 4:22 1Sa 17:12 1Sa 22:7 e 1Sa 20:6 f Amp 14:29 Amp 22:24 g Amp 15:2 Amp 21:24 Ef 4:31 h 1Sa 14:50 i 1Sa 18:8 j 1Sa 19:6 Am 79:11 Lkm 4:13 Lkm 8:4 k 1Sa 19:5 Am 69:4 Amp 17:17 Amp 18:24 l Mt 27:23 Lk 23:22 m 1Sa 18:11 1Sa 19:10 Yh 15:13



















Ku Kulyo a 1Sa 20:7 b Ukf 11:8 Ukf 32:19 Ef 4:26 c 1Sa 18:1 d 1Sa 20:33 e 1Sa 20:19 f 1Sa 20:20 g 1Sa 20:22 h Ukt 43:28 1Sa 24:8 1Sa 25:23 2Sa 9:6 i Ukt 29:13 Ukt 45:15 1Sa 10:1 2Sa 19:39 Imi 20:37 j 2Sa 1:26 k Imp 6:26 1Sa 1:17 Lk 7:50 Imi 16:36 l 1Sa 20:17 1Sa 20:23 m 1Sa 20:23 1Sa 23:18 2Sa 9:7

1 SAMWELE 20:25-42 lyo Yonatani aishibe ukuti wishi apangile ukwipaya Davidi. a 34 Apo pene Yonatani aimine ukufuma kwi tebulo nakalipa, b kabili taliile ifya kulya mu bushiku bwalenga shibili ukutula apo umweshi waikalile, pantu ali no bulanda pali Davidi, c pa mulandu wa kuti wishi alimuseebenye. d 35 Nomba ulucelo Yonatani aile mu mpanga palya pene bapangene e na Davidi, ali no mubomfi wakwe umulumendo. 36 Kabili aebele umubomfi wakwe ati: “Butuka, katoole imifwi iyo ndepoosa.” f Umubomfi wakwe alibutwike, e lyo ena apoosele umufwi na o wamucila. 37 Ilyo umubomfi wakwe afikile apali umufwi uo Yonatani apoosele, Yonatani abilikishe ku numa ya mubomfi wakwe ati: “Imifwi ili kulya ku ntanshi yobe.” g 38 Kabili Yonatani abilikishe ku numa ya mubomfi wakwe ati: “Endesha! Angufyanya! Wi-iminina!” Awe umubomfi wa kwa Yonatani atoolele imifwi no kuleta kuli shikulu wakwe. 39 Lelo umubomfi wakwe taishibe nangu kamo; Yonatani na Davidi abene e baishibe uyu mulandu. 40 E lyo Yonatani apeele ifyanso fyakwe ku mubomfi wakwe no kumweba ati: “Kabiye, twala ku mushi.” 41 Awe umubomfi wakwe aliile. Lelo Davidi alimine ukufuma mupepi lwa ku kapinda ka ku kulyo. Awile ubukupeme pa nshi h no kukontama imiku itatu; kabili batampile ukuitomona i no kulila, mpaka Davidi alila ukucishamo. j 42 E lyo Yonatani atile kuli Davidi: “Kabiye umutende, k apo natulapa l bonse babili mwi shina lya kwa Yehova, atuti, ‘Yehova umwine abe pa kati ka ine na iwe na pa kati ka bana bandi na bana bobe umuyayaya.’” m

1 SAMWELE 21:1–22:2 E lyo Davidi aimine, aya, na Yonatani abwelele ku musumba. lyo Davidi afikile ku 21 ENobu kuli Ahimeleke shia

mapepo; na Ahimeleke b alitutwime pa kumona Davidi no kumwipusha ati: “Nga cinshi ubelele weka, ukwabula ukuba na umbi?” c 2 Awe Davidi atile kuli Ahimeleke shimapepo: “Imfumu e yantumine ukukuma ku mulandu umo, d kabili yanjebele ati, ‘Wileka umuntu nangu umo eshibe umulandu ndekutumina nelyo ico nakweba ukucita.’ Kabili nimpangana na balumendo ukukumana kwa kuti na kwa kuti. 3 Nomba nga namukwata imikate isano, mpeeleni, atemwa conse icilipo.” e 4 Lelo shimapepo ayaswike Davidi no kutila: “Nshikwete umukate wa fye, lelo umukate f wa mushilo e ulipo; kulila fye abalumendo balitaluka ku banakashi.” g 5 E ico Davidi ayaswike shimapepo no kumweba ati: “Abanakashi balitaluka kuli ifwe nge fyo batalwike kuli ifwe ilyo twaleya ku bulwi, h kabili imibili ya balumendo ili iya mushilo nelyo bali pa lwendo lwa fye. Bushe lelo imibili yabo tayacilenapo ukuba iya mushilo?” 6 E lyo shimapepo amupeele ifya mushilo, i pantu tapali umukate kano imikate ya mutuulo iyo baseseshe ukufuma ku cinso ca kwa Yehova j ku kupyanikapo imikate ipya pa bushiku bwa kuifumyapo. 7 Kabili kwali umo uwa mu babomfi ba kwa Shauli kulya, uwalindikwe k ku cinso ca kwa Yehova, ne shina lyakwe ni Doege l umwina Edomu, m umukalamba wa bacemi ba kwa Shauli. n 8 Na Davidi atile kuli Ahimeleke: “Bushe takuli ifumo nangu lupanga kuno? Pantu nshisendele nangu lupanga lwandi na-

Davidi alya umukate wa mutuulo ICIPA. 21 a 1Sa 22:19 Neh 11:32 Es 10:32 1Sa 22:9 1Sa 18:13 Mt 10:16 Am 37:25 Ukf 25:30 Le 24:5 Le 24:9 Mt 12:4 Lk 6:4 g Ukf 19:15 Le 15:16 2Sa 11:11 h Le 15:18 Amg 23:10 i Le 24:9 Mt 12:4 Mko 2:26 Lk 6:4 j Le 24:8 k Le 13:2 Imp 5:2 Am 66:13 l 1Sa 22:9 Am 52:0 m Ukt 36:1 Ukf 12:49 Le 19:34 Amg 2:4 1Sa 14:47 n 1Sa 8:17 1Sa 11:5 1Im 27:29 2Im 26:10



















b c d e f

Ku Kulyo a 1Sa 17:51 1Sa 17:54 b 1Sa 17:2 1Sa 17:50 c Ukf 28:6 d 1Sa 27:1 e Yos 11:22 1Sa 5:8 1Sa 17:4 1Sa 27:2 1Is 2:39 2Is 12:17 Am 56:0 f 1Sa 16:1 1Sa 16:13 1Sa 18:8 g 1Sa 18:6 Am 150:4 Ye 31:4 h 1Sa 18:7 1Sa 29:5 i Am 56:3 j Am 34:0 Mt 10:16 k Am 56:6



















ICIPA. 22 l 1Sa 21:10 m Am 34:19 Am 56:13 n Am 57:0 Am 142:0 He 11:38 o Ukt 38:1 Yos 15:35 2Sa 23:13 1Im 11:15 Mk 1:15 p Aba 11:3 Mt 11:28 q Ams 2:6 Mt 18:26 r Aba 18:25 2Sa 17:8 s Am 142:7 t 1Sa 30:22 2Sa 5:2 1Im 11:15

394

ngu fyanso, pantu umulandu wa mfumu walipamfishe.” 9 Shimapepo atile: “Kuli ulupanga lwa kwa Galyati a umuPelishiti, uo waipeye mwi lungu lya Ela, b ulu, lwafungwa mu nsalu, ku numa ya efode. c Nga ulefwaya ukulusenda, lusende pantu e lulipo fye, tapali lumbi.” Na o Davidi atile: “Tapali ulwaba ngo lu. Mpeeni.” 10 Kabili Davidi aliimine alefulumuka d kuli Shauli muli bulya bushiku, asukile afika na kuli Akishi imfumu ya Gati. e 11 Na babomfi ba kwa Akishi bamwebele abati: “Bushe uyu te Davidi imfumu f ya calo? Bushe te uyu balecindila g abati, ‘Shauli aipaya abalwani amakana, Na Davidi aipaya abalwani amakana amakumi’?” h 12 Davidi asungile aya mashiwi mu mutima wakwe, kabili atiinine icibi i Akishi imfumu ya Gati. 13 Awe ali-ifungushenye j pa menso yabo k no kuilenga ukuba nge shilu mu minwe yabo, alashilaula na pa fiibi fya mpongolo no kuponesha ululenda ku mwefu wakwe. 14 E lyo Akishi atile ku babomfi bakwe: “Moneni, uyu muntu lishilu. Cinshi mwamuletela kuli ine? 15 Bushe ine ndekabila amashilu pa kuti mundetele uyu muntu ku kucita ifya bushilu kuli ine? Bushe e muntu ningengisha mu ng’anda yandi uyu?” l

Davidi afumineko 22 Enolyokufyukila ku lucem

ngo n lwa Adulamu; o kabili bamunyina na ba mu ng’anda ya kwa wishi bonse balyumfwile no kumukonka. 2 Na bonse abali no bwafya p na bonse abali ne nkongole q na onse uo cakalipe mu mutima r balongene kuli ena, s na o aishileba intungulushi yabo; t kabili ali na bantu nalimo imyanda ine (400).

395

Doege aipaya bashimapepo

3 Kabili Davidi afumine kulya no kuya ku Mispe muli Moabu no kusosa ku mfumu ya Moabu a ati: “Shi lekeni tata na mayo b bekale na imwe mpaka nkeshibe ico Lesa akancita.” 4 Awe abatwele ku mfumu ya Moabu, na bo baikele nankwe inshiku shonse isho Davidi ali umwa kufisama. c 5 Mu kuya kwa nshita, Gadi d kasesema atile kuli Davidi: “Witwalilila ukwikala umwa kufisama. Kabiye, kabili ukengile mu calo ca Yuda.” e E ico Davidi aliile, aingile na mu mutengo wa Herete. 6 Kabili Shauli aumfwile ukuti Davidi na bantu ali na bo nabamoneka, ninshi Shauli naikala mu Gibea mwi samba lya muti wa mutamariski f apasansama, ali ne fumo g mu minwe yakwe na babomfi bakwe bonse nabeminina apo ali. 7 E lyo Shauli atile ku babomfi bakwe abaiminine apo ali ati: “Shi umfweni, mwe bena Benjamini. Bushe mwana Yese h akapeela imwe bonse amabala na mabala ya myangashi? i Bushe akacita imwe bonse ukuba bacilolo ba pa bantu amakana j na bacilolo ba pa bantu imyanda? 8 Pantu imwe bonse namupangana ukulwisha ine; kabili tapali uwasokolwele kuli ine k ilyo umwana wa kuifyalila acitile icipangano l na mwana Yese, kabili tapali nangu umo uunangulukile no kunsokolwela ukuti umwana wa kuifyalila naimya umubomfi wandi ukumbelamina fintu cili ubwa lelo.” 9 E lyo Doege m umwina Edomu, uwabikilwe ukuba umukalamba pa babomfi ba kwa Shauli ayaswike no kutila: “Namwene mwana Yese afika ku Nobu kuli Ahimeleke n mwana Ahitubu. o 10 Na o amwipushisheko p kuli Yehova; amupeele ne fya kulya, q no kumupeela ulupanga r

ICIPA. 22 a Ru 4:10 Ru 4:17 1Sa 14:47 1Sa 20:33 b Ukt 47:11 Ukf 20:12 Amp 23:24 Mt 19:19 c 1Sa 22:1 2Sa 23:13 Am 57:1 Am 142:0 d 2Sa 24:11 1Im 21:9 1Im 29:29 2Im 29:25 e 1Sa 23:3 f Ukt 21:33 1Sa 31:13 1Im 10:12 g 1Sa 18:10 1Sa 19:9 1Sa 20:33 h Ru 4:22 1Sa 20:27 1Sa 25:10 i 1Sa 8:14 j Ukf 18:21 1Sa 8:12 k 1Sa 17:31 Amp 15:22 l 1Sa 18:3 1Sa 20:17 m 1Sa 21:7 Am 52:0 n 1Sa 21:1 o 1Sa 14:3 1Sa 22:20 p Ukf 20:16 Am 52:2 Am 52:3 Amp 19:5 Amp 25:18 Amp 29:12 Ek 22:9 Mt 26:59 q 1Sa 21:6 r 1Sa 21:9



















Ku Kulyo a 1Sa 21:1 b Imp 35:30 Amg 19:15 1Ti 5:19 c Am 119:69 d 1Sa 19:4 1Sa 20:32 e 1Sa 24:11 1Sa 26:23 2Sa 22:23 f 1Sa 17:25 1Sa 18:27 g 1Sa 18:5 1Sa 18:13 h 1Sa 22:10 1Sa 28:6 i 1Sa 21:1 1Sa 21:2 j 1Sa 14:44 1Sa 20:31 Amp 28:5 Amp 28:15 k Amg 24:16 1Sa 2:32 l 1Sa 8:11 2Sa 15:1 1Is 1:5 2Is 10:25 m Amp 28:16 Lkm 4:13 n Ukf 1:17 Amg 19:10 Imi 4:19 Imi 5:29 o 1Sa 22:9 Am 52:0

1 SAMWELE 22:3-18 lwa kwa Galyati umuPelishiti.” 11 Apo pene imfumu yatumine aba kuyaita Ahimeleke mwana Ahitubu shimapepo na ba mu ng’anda ya kwa wishi bonse, bashimapepo ba ku Nobu. a Na bo baliishile ku mfumu bonse. 12 E lyo Shauli atile: “Shi umfwa, we mwana wa kwa Ahitubu!” na o atile: “Ndi pano, mwe shikulu.” 13 Na Shauli amwipwishe ati: “Cinshi ico mwapanganina ukulwisha ine, b iwe na mwana Yese, pa kumupeela ifya kulya no lupanga, kabili wamwipushisha na kuli Lesa, ku kwimina ine no kumbelamina fintu cili lelo?” c 14 Na o Ahimeleke ayaswike imfumu ati: “Kabili nani uwa mu babomfi benu uwaba nga Davidi, d uwa cishinka, e kabili shifyalaf wa mfumu kabili umukalamba wa balinshi benu kabili uwacindikwa mu ng’anda yenu? g 15 Bushe ni lelo natendeka ukumwipushisha h kuli Lesa? Ine te kuti mwimine iyo! Imfumu iibika umulandu pa mubomfi wa iko na pa ba ng’anda ya kwa tata bonse, pantu umubomfi wenu taishibe nangu cimo, icinono atemwa icikalamba.” i 16 Lelo imfumu yatile: “Ukufwa walafwa j Ahimeleke, pamo na bonse aba mu ng’anda ya kwa wiso.” k 17 E lyo imfumu yaebele aba kubutuka l abaiminine apo yali ati: “Alukeni no kwipaya bashimapepo ba kwa Yehova, pantu na bo bene bali kuli Davidi kabili balishibe ukuti nafyuka no kunsokolwela iyo!” m Lelo ababomfi ba mfumu bakeene ukutambika amaboko yabo ku kwipaya bashimapepo ba kwa Yehova. n 18 Imfumu yasukile yaeba Doege o ati: “Aluka ni we no kwipaya bashimapepo!” Apo pene Doege umwina Edomu p alyalwike, awile pali p Ukt 25:30; Ukt 36:43; Imp 24:18; 2Is 8:21.

1 SAMWELE 22:19–23:14 bashimapepo no kubepaya, a kabili muli bulya bushiku aipeye abantu amakumi cinekonsekonse na basano (85) abafwele efode b wa nsalu. 19 Nangu fye ba mu musumba wa bashimapepo uwa Nobu c alibepeye ku lupanga, aipeye abaume pamo na banakashi, abana pamo na bonka ne ng’ombe ne mpunda ne mpaanga. 20 Lelo, umwana umo uwa kwa Ahimeleke mwana Ahitubu, ishina lyakwe Abiatari, d alifyukile no kubutukila kuli Davidi. 21 Awe Abiatari aebele Davidi ati: “Shauli naipaya bashimapepo ba kwa Yehova.” 22 E lyo Davidi atile kuli Abiatari: “Nalishibe bulya bwine bushiku, e pantu Doege umwina Edomu e po ali, nalishibe ukuti ali no kweba Shauli. f Nine naletelela aba mu ng’anda ya kwa wiso bonse. 23 Ikala na ine. Witiina, pantu onse uulefwaya umweo wandi ninshi alefwaya no mweo obe, pantu kuno, nine ndi no kukucingilila.” g kuya kwa nshita, aba23 Mu ntu baileshimikila Davidi abati: “Moneni, abaPelishiti balelwa na Keila, h kabili balepokolola ne fya kulya fyabo.” i 2 E lyo Davidi aipwishej Yehova ati: “Bushe nje, no kuyauma abaPelishiti aba?” Na o Yehova ayaswike Davidi ati: “Kabiye, kabili ukome abaPelishiti no kupususha Keila.” 3 E lyo abantu ba kwa Davidi bamwebele ati: “Moneni! Apo muno mu Yuda k tuletiina, cikacila nga twaya ku Keila ku kulwisha abashilika ba baPelishiti!” l 4 E ico Davidi abwekeshepo ukwipusha kuli Yehova. m Yehova na o amwaswike no kutila: “Ima, kabiye ku Keila, pantu ndepeela abaPelishiti kuli iwe.” n 5 Awe Davidi aile na bantu bakwe ku Keila no kulwa na baPelishiti no kupokolola ifitekwa fyabo, no kwipaya

Abiatari abutukila kuli Davidi ICIPA. 22 a 1Sa 2:31 2Im 24:21 Amp 29:10 b 1Sa 2:28 c 1Sa 21:1 1Sa 22:9 d 1Sa 2:31 1Sa 14:3 1Sa 23:6 1Sa 30:7 2Sa 20:25 1Is 2:27 e 1Sa 21:7 f Amp 14:15 g 1Is 2:26



















ICIPA. 23 h Yos 15:44 1Im 4:19 Neh 3:17 i Le 26:16 Amg 28:33 Aba 6:6 j Aba 1:1 1Sa 28:6 1Sa 30:8 2Sa 5:19 Am 37:5 Amp 3:5 k 1Sa 22:5 l 1Sa 13:5 1Sa 14:52 m Aba 6:39 n Yos 8:7 Aba 7:7 1Sa 14:6 2Sa 5:19 2Is 3:18



















Ku Kulyo a 1Sa 22:5 1Sa 23:1 b 1Sa 22:20 c Ukf 28:30 1Sa 14:3 d 1Sa 23:1 e Ukf 15:9 1Sa 23:14 Am 71:11 f Amp 12:20 Amp 14:22 Amp 16:30 Amp 24:8 g Imp 27:21 1Sa 30:7 h Am 17:6 Am 50:15 Ye 33:3 i 1Sa 22:19 Amp 28:15 j Am 118:21 k Am 31:8 Am 62:2 Am 94:11 Am 118:8 l 1Sa 22:2 1Sa 25:13 1Sa 30:9 m Yos 15:55 1Sa 23:24 1Sa 26:1 1Im 2:42 Am 54:0

396

abengi; e fyo Davidi apuswishe abekashi ba ku Keila. a 6 Nomba ilyo Abiatari b mwana Ahimeleke afyukiile kuli Davidi ku Keila, asendele na efode c mu minwe yakwe. 7 Mu kuya kwa nshita, baebele Shauli ukuti: “Davidi ali ku Keila.” d E lyo Shauli atile: “Lesa namupeela1 mu minwe yandi, e pantu naisalila umwine pa kwingila mu musumba uwaba ne fiibi kabili uo babikako imipindo.” 8 Awe Shauli aitile abantu bonse ku kulwa, ukuya ku Keila, ku kuyashinga Davidi na bantu bakwe. 9 Na Davidi aishibe ukuti Shauli alepanga ukumucita ububi. f E ico aebele Abiatari shimapepo ati: “Palamika efode kuno.” g 10 E lyo Davidi atile: “Mwe Yehova Lesa wa kwa Israele, h umubomfi wenu aumfwa ukuti Shauli alefwaya ukwisa ku Keila ku konaula umusumba pa mulandu wandi. i 11 Bushe abena Keila bakampeela mu minwe yakwe? Bushe Shauli ali no kwisa nga mulya umubomfi wenu omfwilile? Mwe Yehova Lesa wa kwa Israele, shi ebeni umubomfi wenu.” Na o Yehova atile: “Akesa.” j 12 E lyo Davidi atile: “Bushe abena Keila bali no kupeela ine na bantu bandi mu minwe ya kwa Shauli?” Yehova atile: “Bali no kumupeela mu minwe yakwe.” k 13 Ilyo line fye Davidi aimine na bantu bakwe, abali napamo imyanda mutanda (600), l no kufuma mu Keila no kuya baleendauka konse uko bengendauka. Ilyo bashimikile Shauli ati Davidi nafyuka mu Keila, alekele ukumukonka. 14 E lyo Davidi aikele mu matololo ukwafisama, kabili aikele mu calo ca mpili mu matololo ya Sifi. m Na Shauli alemufwaya1Sa 23:71 Mu ciHebere paba ati, “namushitisha.”

397

Yonatani atandalila Davidi

fwaya fye inshiku shonse, a lelo Lesa tamupeele mu minwe yakwe. b 15 Kabili Davidi aleikala fye uwa mwenso pantu Shauli aile ku kumusokota ilyo Davidi ali mu matololo ya Sifi mu Horesha. c 16 Nomba Yonatani mwana Shauli aimine no kuya kuli Davidi ku Horesha, ku kumukoselesha d ukuti atetekele sana Lesa. e 17 Kabili amwebele ati: “Witiina; f pantu Shauli tata takakwikate, na iwe ukaba imfumu g pali Israele, na ine nkaba inkonkani yobe; kabili Shauli tata alishiba ifi.” h 18 Awe bapangene icipangano i bonse babili pa ntanshi ya kwa Yehova; kabili Davidi akonkenyepo ukwikala mu Horesha, na Yonatani aile ku ng’anda yakwe. 19 E lyo abena Sifi j baile kuli Shauli ku Gibea, k abati: “Davidi afiseme l lwa mupepi na ifwe ukwafisama mu Horesha, m pa kapili ka Hakila, n akali ku kulyo kwa Yeshimone. o 20 Nomba ukulingana na fyonse ifyo umutima wenu ulefwaya, p mwe mfumu, mukonkeni na ifwe tuli no kumupeela mu minwe ya mfumu.” q 21 E lyo Shauli atile: “Mube abapaalwa kuli Yehova, r pantu mwanangulukila. 22 Shi kabiyeni, kafwailisheni na kabili, no kumona umo apita—onse uwamumwene kulya—pantu balinjeba ati alicenjela. s 23 Kabili mukamone no kufwailisha monse umo afisama; e lyo mukesenjeba ifyo mukayamona, na ine nkaya na imwe; nomba nga aba mu calo, nkamufwayafwaya mu ndupwa1 t sha kwa Yuda.” 24 E lyo baimine no kuya ku Sifi u ukutangilila Shauli, ninshi Davidi na bantu bakwe bali mu matololo ya Maone v mu Araba w ku kapinda ka ku kulyo aka Yeshimone. 25 Awe Shauli aileko na bantu bakwe ku ku1Sa 23:231 AbaHebere bena baleti “mu makana ya kwa Yuda.”

ICIPA. 23 a 1Sa 18:29 1Sa 20:33 1Sa 27:1 Am 54:3 b 1Sa 2:9 Am 33:18 Am 54:4 Am 124:7 Amp 21:30 Ro 8:31 c 1Sa 23:18 d Amg 3:28 Neh 2:18 Yb 16:5 Amp 17:17 Amp 27:9 Lk 22:32 Imi 15:32 He 10:25 e Am 37:5 1Pe 5:7 f Am 27:1 Es 41:10 g 1Sa 16:13 2Sa 2:4 2Sa 5:3 h 1Sa 20:31 1Sa 24:20 i 1Sa 18:3 1Sa 20:42 1Sa 22:8 2Sa 21:7 j 1Im 2:42 k 1Sa 10:26 1Sa 15:34 l 1Sa 22:17 1Sa 26:1 Am 54:0 m 1Sa 23:15 n 1Sa 26:3 o 1Sa 23:24 1Sa 26:1 p 1Sa 18:29 1Sa 20:33 Am 112:10 Amp 11:23 q Am 54:3 Am 70:2 Amp 29:26 r Aba 17:2 s Mt 10:16 t Yos 22:30 1Sa 10:19 u 1Sa 23:14 v Yos 15:55 1Sa 25:2 w Amg 1:7



















Ku Kulyo a 1Sa 26:2 Am 54:3 b 1Sa 23:28 c Amp 11:19 d 1Sa 19:12 2Sa 15:14 Am 31:22 e 2Im 20:12 Am 17:9 2Ko 1:8 f 2Sa 22:1 Am 18:0 Am 18:2 Am 54:7 g Yos 15:62 2Im 20:2 Uln 1:14 Ek 47:10



















ICIPA. 24 1Sa 23:28 1Sa 23:29 1Sa 13:2 Am 37:32 Am 38:12 l Am 104:18

h i j k

1 SAMWELE 23:15–24:4 mufwaya. a Ilyo baebele Davidi ulwa ici, apo pene atentemukile ku cilibwe b no kwikala mu matololo ya Maone. Ilyo Shauli aumfwile, akonkele c Davidi mu matololo ya Maone. 26 Asukile Shauli afika ku lubali lumbi ulwa lupili, na Davidi na bantu bakwe ku lubali lubiye ulwa lupili. E ico Davidi alyangufyenye ukufulumuka d pa mulandu wa kwa Shauli; lelo Shauli na bantu bakwe balepalamina kuli Davidi na bantu bakwe ukuti babekate. e 27 E lyo kwaishile inkombe kuli Shauli, aiti: “Angufyanyeni, kabiyeni, pantu abaPelishiti nabasansa icalo!” 28 E fyo Shauli alekele ukukonka Davidi f no kuya ku kulwa na baPelishiti. E co bainikila palya pantu ati Icilibwe Casumbuka ica Malekano. 29 E lyo Davidi afumineko no kuyaikala ukwafisama ku Engedi. g ilyo Shauli abwe24 Nomba lele fye ukufuma mu kukonka abaPelishiti, h bamushimikile ati: “Moneni! Davidi ali mu matololo ya En-gedi.” i 2 E lyo Shauli abuulile abantu amakana yatatu (3,000) abasalwa j mu bena Israele bonse no kuya ku kufwayafwaya Davidi k na bantu bakwe mu fimabwe umwikala ifibushimabwe. l 3 Afikile na ku macinka ya mpaanga aya mabwe mu nshila, ukwali no lucengo. E lyo Shauli aingilemo ku kupemwina mu nda, m ninshi Davidi na bantu bakwe bali muli ulu lwine lucengo n mu kati sana, nabekala. 4 E lyo abantu ba kwa Davidi bamwebele ati: “Buno e bushiku Yehova amweba ati, ‘Mona! Napeela umulwani obe mu minwe yobe, o kabili umucite fyonse ifyo ulefwaya.’” p Awe Davidi aliimine panono panono no kuputula icisempe ku ca kufwala m Amg 23:13; Aba 3:24; 1Is 18:27; n Am 57:0; Am 142:0; o 1Sa 26:8; 1Sa 26:23; p Amp 24:29; Mt 7:12.

1 SAMWELE 24:5–25:1 cabula amaboko ica kwa Shauli. 5 Nomba pa numa ya kucita ifi umutima wa kwa Davidi watampile ukumucusha a pantu aputwile icisempe ca ku ca kufwala cabula amaboko ica kwa Shauli. 6 E lyo atile ku bantu bakwe: “Ukulingana ne fyo Yehova amona ifintu, te kuti ncite ici cintu kuli shikulu nangu panono, uwasubwab wa kwa Yehova, pa kutambika ukuboko kwandi pali ena, pantu e wasubwa wa kwa Yehova.” c 7 Davidi aleseshe abantu bakwe ilyo alandile aya yene mashiwi, kabili tabasuminishe ukwimina Shauli. d Awe Shauli alimine ukufuma mu lucengo aya no kuya. 8 E lyo Davidi aimine no kufuma mu lucengo no kubilikisha kuli Shauli, ati: “Mwe shikulu e imfumu!” E lyo Shauli acebukile ku numa, na Davidi aineme pa nshi f no kutoota. 9 Kabili Davidi atile kuli Shauli: “Cinshi muumfwila ku mashiwi ya bantu, g abatila, ‘Moneni! Davidi afwaya ukumucita ububi’? 10 Moneni buno bushiku namumona na menso yenu Yehova amupeele mu minwe yandi mu lucengo; kabili umuntu umo acitila tumwipaye, h lelo nacumfwa uluse no kutila, ‘Nshatambike ukuboko kwandi pali shikulu, pantu e wasubwai wa kwa Yehova.’ 11 Kabili mwe tata, j moneni, moneni ne cisempe ca ku ca kufwala cenu icabula amaboko icili mu minwe yandi, pantu ilyo mputwile icisempe ku ca kufwala cenu icabula amaboko nshimwipeye iyo. Ishibeni no kumona ukuti nshapanga ukumucita ububi k nangu kumupondokela, kabili nshamubembukila, nangu ca kuti mulembelamina ukuti munjipaye. l 12 Yehova napingule pali ine na imwe; m kabili Yehova akanandwila n pali imwe, lelo iminwe yandi tayakabe pali imwe. o 13 Nge fyo ipinda lya ba kale li-

Davidi akaana ukwipaya Shauli ICIPA. 24 a 2Sa 24:10 Ro 2:15 1Yo 3:20 b 1Sa 26:11 2Sa 1:14 c Ukf 22:28 1Im 16:22 Am 105:15 Imi 23:5 d Le 19:18 Am 7:4 Mt 5:44 Ro 12:17 Ro 12:19 Ro 12:21 e 1Sa 26:17 f 1Sa 20:41 1Sa 25:23 Ro 12:10 Ro 13:7 g Le 19:16 1Sa 26:19 Am 101:5 Amp 16:28 Amp 17:4 h 1Sa 24:4 i 1Sa 9:16 1Sa 10:1 1Sa 26:9 Am 105:15 j 1Sa 18:27 1Sa 22:14 Amp 15:1 Amp 25:15 k 1Sa 26:18 Am 7:3 Am 35:7 l 1Sa 23:14 Am 140:1 m 1Sa 26:23 Am 7:8 n Amg 32:35 Am 94:1 Na 1:2 Ro 12:19 He 10:30 o 1Sa 26:11



















Ku Kulyo a Ukt 4:7 Amp 11:5 Mt 7:17 Ga 6:7 b 1Sa 17:43 2Sa 9:8 Amp 22:4 Mt 23:12 c 1Sa 26:20 d Am 35:1 Am 43:1 Am 119:154 Mk 7:9 e 1Sa 26:17 f Ukt 27:38 g 1Sa 26:21 h Amp 25:21 Ro 12:17 i 1Sa 24:4 1Sa 24:10 1Sa 26:8 j Mt 5:44 Ro 12:17 k 1Sa 26:25 2Im 16:9 Am 18:20 l 1Sa 13:14 1Sa 15:28 1Sa 18:8 1Sa 20:31 1Sa 23:17 m Le 19:12 Amg 6:13 n 2Sa 9:1 2Sa 21:7 o 1Sa 15:34

398

sosa, ‘Mu babifi e mufuma ifyabipa,’ a lelo iminwe yandi tayakabe pali imwe. 14 Nani uo imfumu ya Israele yafumina? Nani mulekonka? Bushe nshaba fye nge mbwa iyafwa? b Bushe nshaba fye ngo lupantila? c 15 Yehova e ukapingula, kabili akapingula pali ine na imwe, akamona kabili akandubulwila no kumpingula d ukuti akandubule ukufuma mu minwe yenu.” 16 Nomba ilyo Davidi apwile ukulanda aya mashiwi kuli Shauli, Shauli atile: “Bushe lishiwi lyobe ndeumfwa, we mwana wandi Davidi?” e Awe Shauli asanswile ishiwi lyakwe, alalila. f 17 E lyo atile kuli Davidi: “Iwe uli mulungami ukuncila, g pantu ni we wancitila icisuma, h na ine nakucitila ububi. 18 Na iwe walanga lelo ubusuma wancitila, pantu Yehova ampeele mu minwe yobe i na iwe taunjipeye. 19 Nomba umuntu nga asanga umulwani wakwe, bushe kuti amuleka ukuya umutende? j E ico Yehova akakulambula icisuma, k pantu buno bushiku wancitila icisuma. 20 Nomba mona! Nalishiba ukuti cine cine ukaba imfumu, l no kuti ubufumu bwa kwa Israele bukapampamikwa mu minwe yobe. 21 E ico nomba lapa mwi shina lya kwa Yehova m kuli ine ukuti tawakalofye abana ba bana bandi abakankonkapo no kuti tawakalofye ishina lyandi mu ng’anda ya kwa tata.” n 22 Awe Davidi alapile kuli Shauli, na Shauli aile ku mwakwe. o Lelo Davidi na bantu bakwe, balininine baile ukwafisama. p Mu kuya kwa nshita Samwele q alifwile; na bena Israele bonse balilongene no kumuloosha r kabili bamushiikile pa ng’anda yakwe mu Rama. s E

25

p 1Sa 23:29; Amp 14:15; Mt 10:16; ICIPA. 25 q 1Sa 1:20; 1Sa 2:18; 1Sa 3:20; Am 99:6; r Imp 20:29; Amg 34:8; Imi 8:2; s 1Sa 7:17; 1Sa 28:3.

399

Nabali akaana abantu ba kwa Davidi

lyo Davidi aimine no kuya ku matololo ya Parani. a 2 Mu Maone b mwali umuntu uwalebombela ku Karmele. c No yu muntu ali umukankaala, ali ne mpaanga amakana yatatu (3,000) ne mbushi ikana limo (1,000); kabili alebeya amasako ya mpaanga d shakwe ku Karmele. 3 Kabili ishina lya uyu muntu ni Nabali, e ne shina lya mukashi wakwe ni Abigaili. f Kabili umukashi ali uwacenjela g kabili uwayemba, lelo umulume ali umunkalwe kabili umubi mu micitile yakwe; h kabili ali mwina Kalebu. i 4 Awe Davidi aumfwile mu matololo ati Nabali alebeya j impaanga shakwe. 5 E ico Davidi atumine abalumendo ikumi (10) no kubeba ati: “Kabiyeni ku Karmele, mufike na kuli Nabali no kumuposesha mwi shina lyandi. k 6 Kabili muyesosa kuli munyinane ati, ‘Ube no mutende l na ba mu ng’anda yobe babe no mutende na fyonse ifyobe fibe umutende. 7 Ning’umfwa ukuti uli na ba kubeya impaanga. Nomba abacemi bobe bali na ifwe ilyo twali mu mpanga. m Tatwabacushishe, n kabili tabalufishe kantu nangu kamo inshiku shonse bali mu Karmele. 8 Ipusha abalumendo bobe, na bo balekweba, pa kuti usekelele abalumendo bandi, pantu ni pa bushiku busuma twishile. Shi peela icili conse wingakwata ku babomfi bobe na ku mwana obe Davidi.’” o 9 Awe abalumendo ba kwa Davidi bafikile kuli Nabali no kusosa aya mashiwi yonse mwi shina lya kwa Davidi e lyo balapembelela. 10 Lelo Nabali ayaswike ababomfi ba kwa Davidi ati: “Nani Davidi, p kabili nani mwana Yese? Muno nshiku abasha abafyuka kuli bashikulu wabo nabafula sana. q 11 Kabili bushe mbuule ifya kulya fyandi r na menshi yandi ne nama

ICIPA. 25 a Ukt 21:21 Imp 13:26 b 1Sa 23:24 c Yos 15:1 Yos 15:48 Yos 15:55 d 2Sa 13:23 e 1Sa 25:25 1Sa 25:38 f 1Sa 27:3 1Sa 30:5 g Amp 14:1 Amp 24:3 Amp 31:26 h 1Sa 25:17 1Sa 25:21 Es 32:5 i Imp 13:6 Imp 32:12 j 2Sa 13:23 k 1Sa 17:22 l Mt 10:12 Lk 10:5 m 1Sa 22:2 n 1Sa 25:15 Lk 3:14 o Amg 15:7 Amp 3:27 Lk 11:41 Imi 20:35 He 13:16 p Ukf 5:2 Am 123:4 q 1Sa 22:2 Es 32:6 r Amg 8:17 Aba 8:6 2Ko 9:10



















Ku Kulyo a Amp 21:13 Lkm 9:15 Es 32:6 Lk 6:38 Yak 2:16 b Am 37:8 Amp 15:1 Lkm 7:9 c 1Sa 10:22 1Sa 17:22 1Sa 30:24 d 1Sa 25:10 2Sa 16:7 e 1Sa 25:7 f 1Sa 23:1 Yb 1:10 Amp 18:11 g 1Sa 20:9 1Sa 25:13 Est 7:7 h 1Sa 25:3 2Im 13:7 Es 32:7 i 1Sa 25:3 1Sa 25:23 1Sa 25:32 j Ukt 32:13 k 2Sa 17:29 l Ru 2:14 1Sa 17:17 2Sa 17:28 m 1Sa 30:12 2Sa 16:1 n 1Im 12:40 Amp 25:21 Amp 25:22 o Ukt 32:16

1 SAMWELE 25:2-19

isho njipaile abalebeya impaanga shandi no kupeela ku bantu abo nshishibe no ko bafumine?” a 12 Awe abalumendo ba kwa Davidi balyalwike no kubwela kabili bamwebele aya mashiwi yonse. 13 Ilyo line Davidi aebele abantu bakwe ati: “Cila muntu akake ulupanga lwakwe!” b Awe bakakile umuntu no muntu ulupanga lwakwe na Davidi na o akakile ulupanga lwakwe; kabili bakonkele Davidi, abantu napamo imyanda ine (400), ne myanda ibili (200) bashele balelinda ifipe. c 14 Lelo, umo pa balumendo ashimikile Abigaili, muka Nabali, ati: “Moneni! Davidi atumine inkombe ukufuma mu matololo ku kuposha1 shikulwifwe, lelo ena acikalipa no kubasaalula. d 15 Lelo aba bantu bali bwino kuli ifwe, kabili tabatucushishe, kabili tatwalufishe kantu nangu kamo inshiku shonse twaendawike na bo ilyo twali mu mpanga. e 16 Bali kwati lilinga f kuli ifwe ubushiku na kasuba, inshiku shonse twali na bo tulecema impaanga. 17 E ico ishibeni no kumona ifyo mwalacita, pantu shikulwifwe na bonse aba mu ng’anda yakwe, nababapangila ukubacita ifibi, g pantu shikulwifwe cinangwa, h te wa kusosako.” 18 Ilyo line Abigaili i alyangufyenye no kubuula imikate imyanda ibili (200) ne mitondo iikalamba ibili iya mwangashi j ne mpaanga shisano ishapekanishiwa k na magaloni1 yasano aya fyasalulwa l ne fimamantwa fya myangashi iya-anikwa m umwanda umo (100) ne fimamantwa fya makunyu n imyanda ibili no kufibika pa mpunda. 19 E lyo aebele abalumendo bakwe ati: “Ntangilileni. o Mone1Sa 25:141 Mu ciHebere paba ati, “ukupaala shikulwifwe.” 181 Muli galoni imo mwaleingila amalita ukucilako panono pali 7.

1 SAMWELE 25:20-36

Abigaili alenga besuumya umulopa

ni! Ndeisa ndemukonka.” Lelo umulume wakwe Nabali tamwebele nangu cimo. 20 Nomba ilyo ali pa mpunda a kabili aletentemuka ulupili mu bumfisolo, moneni, Davidi na bantu bakwe baleisa. E lyo akumene na bo. 21 Davidi ena alisosele ati: “Kanshi ca fye apo nacingilile ifintu fyonse ifya ulya muntu mu matololo kabili talufishe kantu nangu kamo muli fyonse ifyakwe, b nomba ambwesesha ububi pa busuma. c 22 Lesa nakande abalwani ba kwa Davidi, alundenapo d nga nashapo umwaume e pali bonse abakwe ukufika ulucelo.” f 23 Ilyo Abigaili amwene Davidi, ilyo line alyangufyenye no kwika pa mpunda no kuwa ubukupeme g ku cinso ca kwa Davidi, alatoota. 24 E lyo awile pa makasa yakwe h no kutila: “Mwe shikulu, ici cilubo cibe pali ine; i kabili shi lekeni umubomfi wenu asose mu matwi yenu, j kabili umfweni amashiwi ya mubomfi wenu. 25 Shi shikulu ebika umutima pali uyu muntu icinangwa k Nabali, pantu ifyo ishina lyakwe lyaba, e fyo no mwine aba. Nabali e shina lyakwe, kabili ubupumbu bwaba muli ena. l Lelo ine, ne mubomfi wenu, nshacibamona abalumendo ba kwa shikulu abo mwacituma. 26 Nomba, mwe shikulu, na pali Yehova m na pali imwe bene, n Yehova namulesha o ukusuumya umulopa p pa kuti muipusushe mwe bene. q E ico icikacitikila Nabali cikacitikile na balwani benu na bafwaya ukucita shikulu ububi. r 27 Nomba ubu bupe1 s ubo umubomfi wenu aleta kuli shikulu, bupeelwe ku balumendo abakonka konse uko shikulu aya. t 28 Shi beleleni umubomfi wenu uluse pa bupulumushi bwakwe, u pantu Yehova cine cine akacitila shikulu ing’anda iibelelela, v pantu 1Sa 25:271 Nangu, “ipaalo.”

ICIPA. 25 a Yos 15:18 2Is 4:24 b 1Sa 25:7 c 1Sa 25:10 Am 35:12 Am 38:20 Am 109:5 Amp 17:13 d Ru 1:17 1Sa 3:17 1Sa 14:44 1Sa 20:13 2Sa 3:9 e 1Is 14:10 1Is 16:11 1Is 21:21 2Is 9:8 2Is 10:7 f Amp 12:16 Amp 14:17 Amp 26:4 Ro 12:21 g 1Sa 24:8 1Sa 25:41 h 2Is 4:37 Est 8:3 i 2Sa 14:9 j Ukt 44:18 2Sa 14:12 k 1Sa 25:17 l Es 32:6 m 1Sa 20:21 1Is 2:24 n 1Sa 1:26 2Sa 14:19 2Is 2:2 o Ukt 20:6 Mt 6:13 p Ukt 9:6 Imp 35:30 q Ro 12:19 r 1Sa 25:25 Ye 29:22 s Ukt 33:11 1Sa 25:18 1Sa 30:26 2Is 5:15 Amp 18:16 Amp 25:21 Amp 25:22 t 1Sa 22:2 u Amp 18:12 Amp 22:4 v 1Sa 15:28 2Sa 7:11 1Is 9:5



















Ku Kulyo a 1Sa 17:45 1Sa 18:17 2Sa 5:2 b 1Sa 24:11 1Is 15:5 Am 119:1 c Ukt 15:1 Amg 33:29 Am 66:9 d Am 41:2 e Ye 10:18 f 1Sa 13:14 1Sa 15:28 1Sa 23:17 2Sa 6:21 2Sa 7:8 1Im 17:7 Am 89:20 g 1Sa 25:26 Ef 4:26 h Amg 32:35 1Sa 24:15 Am 94:1 Ro 12:19 i Ukt 40:14 j Am 41:13 Am 72:18

400

shikulu alelwa ubulwi bwa kwa Yehova; a kabili ububi tabwakasangwe muli imwe inshiku shenu shonse. b 29 Nga bantu baima ku kumukonka no kufwaya umweo wenu, Yehova Lesac wenu akamucingilila ifyo umuntu acingilila ifyuma fyakwe no kufibika mu mufuko; d lelo, imyeo ya balwani benu, akaisukusa kwati libwe ukufuma mu cisukushilo. e 30 Nomba, apo Yehova akacita kuli shikulu icisuma ukulingana na conse ico asosa, cine cine akamubika ukuba intungulushi pali Israele. f 31 Kabili tamwakabe no mulandu wa kulanguluka no kucula mu mutima, pa mulandu wa kusuumya umulopa apabula umulandu g na pa mulandu wa kuleka ukuboko kwenu mwe shikulu kumulandwile. h Kabili Yehova akacitila shikulu icisuma, kabili mukebukishe i umusha wenu.” 32 E lyo Davidi atile kuli Abigaili: “Acindikwe Yehova Lesa wa kwa Israele, j uwakutuma buno bushiku mu kunkumanya! 33 Kabili yabe ayapaalwa amano yobe, k kabili ube uwapaalwa we wandesha lelo ukusumya umulopa l no kuilandwila ku minwe yandi. m 34 Ukuba kwena, na pali Yehova Lesa wa kwa Israele, uwandesha lelo ukukucita ububi, n aubulayangufyanya ku kwisa mu kunkumanya, o nga tapashele umwaume pali bonse aba kwa Nabali pa kuca ulucelo.” p 35 E lyo Davidi apokele ifyo amuleteele, kabili amwebele ati: “Kabiye umutende q ku mobe. Mona, ning’umfwa kwi shiwi lyobe kabili nalacita ifyo usosele.” r 36 Pa numa ya ifyo, Abigaili aishile kuli Nabali, kabili Nabali alecita umutebeto mu ng’anda k Am 141:5; Amp 9:9; Amp 25:12; l Amg 19:10; 1Sa 25:26; Am 73:2; Amp 15:1; Yak 5:20; m 1Sa 25:31; Am 56:13; Ro 12:19; n 1Sa 25:24; o 1Sa 25:18; Amp 29:8; p 1Sa 25:22; q 1Sa 20:42; 2Sa 15:9; 2Is 5:19; r Ukt 19:21; Amp 28:23.

401

Abigaili aba muka Davidi

yakwe ngo mutebeto wa mfumu; a no mutima wakwe wali nausekelela mu nda, kabili alikolelwe b sana; e ico tamwebeleko nangu kamo, mpaka no lucelo. 37 Nomba ulucelo, ilyo Nabali akololweke, e lyo umukashi amwebele ifi fintu. No mutima wakwe c mu nda walifwile, kabili aishileba kwati libwe. 38 Pa numa ya ico papitile inshiku nalimo ikumi (10) e lyo Yehova apumine d Nabali, na o alifwile. 39 Ilyo Davidi aumfwile ukuti Nabali nafwa, atile: “Abe uwacindikwa Yehova, uwanandwila e ku museebanya wandi f ku kumpokolola ku kuboko kwa kwa Nabali no kulesha umubomfi wakwe ukuti ecita ububi, g kabili ububi bwa kwa Nabali Yehova abwesesha pa mutwe wakwe!” h E lyo Davidi atumine aba kumulanshishako Abigaili ukuti amubuule abe umukashi wakwe. i 40 E ico ababomfi ba kwa Davidi baile kuli Abigaili ku Karmele no kumweba abati: “Davidi atutuma kuli imwe ku kumubuula mube umukashi wakwe.” 41 Ilyo line alimine no kukontama pa nshi, j no kutila: “Moneni umusha wenu, umubomfi uwa kusamba amakasa k ya babomfi ba kwa shikulu.” l 42 E lyo Abigaili m ayangufyenye no kwima, aninine n na pa mpunda na bakashana bakwe basano balemukonka; kabili aile pamo ne nkombe sha kwa Davidi no kuba umukashi wakwe. 43 Davidi abuulile na Ahinoamu o wa mu Yesreele; p na ba banakashi bonse babili bali bakashi bakwe. q 44 Lelo Shauli, apeele Mikali r umwana wakwe, umukashi wa kwa Davidi, kuli Palti, s mwana Laishi, uwa ku Galimu. t kuya kwa nshita, abe26 Mu na Sifi baile kuli Shauli u

ku Gibea, v abati: “Davidi afiseme mu lupili lwa Hakila, w

ICIPA. 25 a 2Sa 13:23 1Is 4:22 Est 1:5 b 1Is 20:16 Amp 20:1 Ho 4:11 1Ko 6:10 Ef 5:18 c Amg 28:28 Am 102:4 Am 143:4 d Ukt 38:7 Ukt 38:10 2Sa 6:7 2Is 19:35 Imi 12:23 e Amg 32:35 1Sa 24:15 Am 35:1 Am 43:1 Amp 22:23 f 1Sa 25:10 1Sa 25:14 g 1Sa 25:34 h Aba 9:57 1Is 2:44 Am 7:16 i Amp 18:22 Amp 31:10 Amp 31:31 j Ru 2:10 k Ukt 18:4 Lk 7:44 Yh 13:5 1Ti 5:10 l Amp 15:33 Amp 18:12 m 1Sa 25:3 n Ukt 24:61 o 1Sa 27:3 2Sa 3:2 1Im 3:1 p Yos 15:56 q 1Sa 30:5 2Sa 5:13 2Sa 12:8 r 1Sa 18:20 s 2Sa 3:15 t Es 10:30



















ICIPA. 26 u Yos 15:55 1Sa 23:14 Am 54:0 v Aba 19:14 1Sa 10:26 1Sa 11:4 w 1Sa 23:19



















Ku Kulyo a 1Sa 23:24 b 1Sa 23:23 1Sa 24:17 c 1Sa 24:2 d Yos 2:1 Mt 10:16 e 1Sa 14:50 1Sa 17:55 2Sa 2:8 2Sa 3:27 f 1Sa 17:20 g Ukt 10:15 Ukt 15:20 h 2Sa 16:9 2Sa 18:5 i 2Sa 2:18 2Sa 23:18 1Im 2:16 j Aba 7:10 1Sa 14:7 k 1Sa 24:4 1Sa 26:23 l 1Sa 10:1 1Sa 24:6 2Sa 1:14

1 SAMWELE 25:37–26:10 ulwalungatana na Yeshimone.” a 2 Awe Shauli alimine b no kutentemukila ku matololo ya Sifi, ali na bantu amakana yatatu (3,000), c abashilika abacenjela aba mu Israele, ku kufwaya Davidi mu matololo ya Sifi. 3 Kabili Shauli apangile inkambi mu lupili lwa Hakila, ulwalungatana na Yeshimone, lwa ku nshila, lelo Davidi aikele mu matololo. Kabili amwene ukuti Shauli namukonka mu matololo. 4 E ico Davidi atumine inengu d ukuti eshibe nga cine cine Shauli nafika. 5 Awe Davidi alimine no kuya uko Shauli apangile inkambi, na Davidi amwene apaleele Shauli na Abnere e mwana Nere umukalamba wa bashilika; kabili Shauli aleele mu ca kucinga inkambi f na bantu bapangile inkambi ukumushinguluka. 6 E lyo Davidi asosele kuli Ahimeleke umwina Hiti g na Abishai h mwana Seruya, i munyina Yoabu ati: “Nani nalatentemuka nankwe ukuya kuli Shauli mu nkambi?” E lyo Abishai atile: “Ine nalaya na imwe.” j 7 Awe Davidi na Abishai baile kuli balya bantu ubushiku; kabili moneni! Shauli alileele utulo mu ca kucinga inkambi ne fumo lyakwe lishimpilwe pa nshi ku mitwe, na Abnere na bantu nabalaala ukumushinguluka. 8 E lyo Abishai atile kuli Davidi: “Buno bushiku Lesa napeela umulwani wenu mu minwe yenu. k Nomba shi lekeni imulase ifumo lilase na pa nshi umuku fye umo, nshamulase imiku ibili.” 9 Lelo Davidi aebele Abishai ati: “Wimwipaya iyo, pantu nani uwingabika iminwe pa wasubwa wa kwa Yehova l no kuba uwa kaele?” m 10 Kabili Davidi atile: “Na pali Yehova umwine Yehova, n m 1Im 16:22; Am 20:6; Am 105:15; Lk 18:7; n 1Sa 20:21; 1Sa 25:26.

1 SAMWELE 26:11–27:1 akamupuma; a atemwa akafwa nga filya abantu bonse bafwa, b napamo ni mu bulwi c e mo akafwila no kuloba. d 11 Ukulingana ne fyo Yehova amona ifintu, e te kuti f ntambike ukuboko kwandi g pa wasubwa wa kwa Yehova! h Nomba, shi buula ifumo ilili ku mitwe no mutondo wa menshi, natuleya.” 12 Awe Davidi abuulile ifumo no mutondo wa menshi ku mitwe ya kwa Shauli, e lyo baile no kuya; kabili takwali uwabamwene i nelyo ukwishiba nangu uwa kushibuka, pantu bonse bali mu tulo, pantu twali tulo utwine twine j utwafumine kuli Yehova. 13 E lyo Davidi aile ku lubali lumbi no kwiminina pa muulu wa lupili ukutali, pa kati kabo pali impanga iikalamba. 14 E lyo Davidi abilikishe ku bantu na kuli Abnere mwana Nere ati: “Bushe tawayasuke Abnere?” Na Abnere k ayaswike no kutila: “Ni we nani we ulebilikisha ku mfumu?” 15 E lyo Davidi asosele kuli Abnere ati: “Bushe tauli mwaume? Kabili nani waba nga iwe mu Israele? Nga cinshi ico taulindile sokulu imfumu? Pantu umo uwa mu bantu acingila mu nkambi ukuti epaye imfumu sokulu. l 16 Ici cintu wacita taciweme. Na pali Yehova, m imwe mufwile ukufwa, n pantu tamulindile o shikulwinwe, uwasubwa wa kwa Yehova. p Nomba mona ukuli ifumo no mutondo q wa menshi ifyaciba ku mitwe yakwe.” 17 Na Shauli aishibe ishiwi lya kwa Davidi no kutila: “Bushe lishiwi lyobe ili, Davidi mwana wandi?” r Na o Davidi atile: “Lishiwi lyandi, mwe shikulu imfumu.” 18 Kabili atile: “Nga cinshi shikulu alekonkela umubomfi wakwe, s kanshi cinshi ico nacita, kabili bubi nshi buli mu minwe yandi? t 19 Nomba shi lekeni shikulu imfumu

Davidi akaana ukwipaya uwasubwa ICIPA. 26 a Amg 32:35 1Sa 24:12 1Sa 25:38 Am 94:1 Am 94:23 Ro 12:19 Yu 9 b Yb 14:5 Am 37:13 Am 90:10 Lkm 8:13 c 1Sa 31:3 1Sa 31:6 d 1Sa 12:25 e Am 40:8 Am 119:97 f 1Sa 14:45 1Sa 24:6 g Le 19:18 Amp 24:29 Ro 12:17 h 1Im 16:22 Am 20:6 Am 105:15 i 1Sa 24:4 j Ukt 2:21 Ukt 15:12 k 1Sa 14:50 1Sa 17:55 2Sa 2:8 2Sa 3:8 l 1Sa 26:8 m 1Sa 14:45 n 2Sa 12:5 2Sa 19:28 o 1Sa 14:16 p 1Sa 9:16 1Sa 10:1 q 1Sa 26:11 1Is 19:6 r 1Sa 24:8 1Sa 24:16 s Am 35:7 Am 69:4 t 1Sa 24:9 1Sa 24:11 Am 7:3 Yh 10:32 Yh 18:23



















Ku Kulyo a Le 19:5 2Sa 24:25 b 1Sa 24:9 c Amp 30:10 d Ukf 19:5 Amg 26:18 Amg 32:9 2Sa 20:19 Am 135:4 e Ro 14:13 f Yak 5:6 g 1Sa 24:14 h Isb 3:52 i Ukf 9:27 1Sa 15:24 1Sa 24:17 Mt 27:4 j 1Sa 24:10 1Sa 26:11 k 1Is 8:32 Am 7:8 Am 18:20 Am 28:4 l 1Sa 24:6 1Sa 26:9 m Am 18:25 Mt 5:7 Mt 7:2 n Ukt 48:16 Am 34:19 2Pe 2:9 o 1Sa 24:19 Es 54:17

402

omfwe amashiwi ya mubomfi wenu: Nga ni Yehova wamubalamuna ukuti mundwishe, lekeni anunshe umutuulo wa ngano. a Lelo nga bana ba bantunse, b babe abatiipwa kuli Yehova, c pantu nabantamfya lelo no kunengo kumfwa kwati nshakumako ku bupyani bwa kwa Yehova, d abati, ‘Kabiye, kabombele balesa bambi!’ e 20 Nomba mwileka umulopa wandi witikile pa nshi ku cinso ca kwa Yehova; f pantu imfumu ya Israele naifumina ku kufwaya ulupantila, g kwati muntu uulelunga inkwale mu mpili.” h 21 E lyo Shauli atile: “Nimembuka. i Bwela, we mwana wandi Davidi, pantu nshakakucite ububi kabili, pantu umweo wandi waba uwacindama j mu menso yobe buno bushiku. Mona! Nacita ifya bupumbu kabili nalufyanya nga nshi.” 22 E lyo Davidi ayaswike no kutila: “Ifumo lya mfumu ili, lekeni umo pa balumendo ese abuule. 23 Kabili Yehova akalambula umo umo pa bulungami k bwakwe ne cishinka cakwe, pantu lelo Yehova acimupeela mu minwe yandi, na ine nshacifwaya ukutambika ukuboko kwandi pa wasubwa wa kwa Yehova. l 24 Kabili moneni! ifyo umweo wenu waciba uwa mutengo mu menso yandi buno bushiku, e fyo ube uwa mutengo umweo wandi mu menso ya kwa Yehova, m ukuti ampokolole mu kucula konse.” n 25 Na o Shauli atile kuli Davidi: “Lesa akupaale mwana wandi Davidi. Ukabomba e lyo no kucimfya ukacimfya.” o E lyo Davidi aile; na Shauli abwelele ku mwakwe. p Davidi mu mutima 27 Lelo wakwe atile: “Bushiku bumo Shauli akasuka akanjipaye. Takuli icisuma cimbi ica kup Ukt 18:33; Imp 24:25; 1Sa 24:22; 1Sa 27:4; 2Sa 19:39.

403

AbaPelishiti balonganya abashilika

cita kano ukufyukila a ku calo ca baPelishiti; b na Shauli akanaka ukumfwaya mu calo conse ica Israele, c e fyo nkapusuka mu minwe yakwe.” 2 Awe Davidi aliimine, pamo na bantu abo ali na bo imyanda mutanda (600) d baile na kuli Akishi e mwana Maoke, imfumu ya Gati. 3 Na Davidi aikele na Akishi mu Gati, pamo na bantu bakwe, umuntu onse na ba mu ng’anda yakwe, f Davidi na bakashi bakwe babili, Ahinoamu g umwina Yesreele na Abigaili h umwina Karmele uwali umukashi wa kwa Nabali. 4 Mu kuya kwa nshita, cashimikwe kuli Shauli ukuti Davidi nafyukila ku Gati, e ico tabwekeshepo kabili ukumufwaya. i 5 E lyo Davidi atile kuli Akishi: “Nga namuntemwa, lekeni bampeele icifulo mu mushi umo mu mpanga, ukuti e mo njikale; pantu cinshi ico umubomfi wenu ekalile mu musumba wa mfumu pamo na imwe?” 6 Awe Akishi amupeele Siklagi muli bulya bushiku. E co Siklagi j abela ku shamfumu sha kwa Yuda ukufika na lelo. 7 Inshiku Davidi aikele mu mpanga ya baPelishiti shali umwaka umo ne myeshi ine. k 8 Kabili Davidi na bantu bakwe balimine ukuti bayesansa abena Geshuri l na bena Gisiri na bena Amaleke, m pantu baleikala mu calo ukutula ku Telamu n ukuya ku Shuri, o no kufika ku calo ca Egupti. 9 Na Davidi aipeye aba mu calo, lelo talekele umwaume nelyo umwanakashi ukushala uwa mweo; p kabili asendele impaanga ne ng’ombe ne mpunda ne ngamila ne fya kufwala, e lyo abwelele no kufika kuli Akishi. 10 E lyo Akishi atile: “Ni kwi mwasansa buno bushiku?” Na o Davidi atile: q “Ku kapinda ka ku kulyo aka Yuda r na ku kapinda ka ku kulyo aka bena Yeraameele s

ICIPA. 27 a 1Sa 19:18 1Sa 22:1 1Sa 22:5 b 1Sa 28:1 1Sa 29:2 c 1Sa 18:29 1Sa 23:23 d 1Sa 25:13 1Sa 30:9 e 1Sa 21:10 1Sa 27:12 f 1Ti 5:8 g 1Sa 25:43 h 1Sa 25:39 1Sa 25:42 i 1Sa 23:14 1Sa 26:25 j Yos 19:5 1Sa 30:1 2Sa 1:1 1Im 4:30 1Im 12:1 1Im 12:20 Neh 11:28 k 1Sa 29:3 l Yos 13:2 m Ukt 36:12 Ukf 17:8 Ukf 17:14 Imp 13:29 1Sa 15:2 2Sa 1:1 1Im 4:43 n 1Sa 15:4 o Ukt 25:18 Ukf 15:22 p Amg 25:19 1Sa 15:3 q Mt 10:16 r Yos 15:2 s 1Im 2:9



















Ku Kulyo a Imp 24:21 1Sa 15:6 b Amp 22:3 c Amp 14:15 d Ukt 34:30 1Sa 13:4



















ICIPA. 28 e Aba 3:2 1Sa 14:52 f 1Sa 27:12 1Sa 29:3 g 1Sa 29:2 h 1Sa 25:1 Es 57:1 i Ukf 22:18 Le 19:31 Le 20:6 Le 20:27 Amg 18:11 Uks 21:8 j Yos 19:18 1Is 1:3 2Is 4:8 Uln 6:13 k 1Sa 31:1 2Sa 1:21 2Sa 21:12 l Amg 28:20 1Sa 28:20 Amp 10:24 Es 57:21 m 1Sa 14:37 1Im 10:14 n Amp 1:28 Amp 28:9 Es 1:15 Ek 20:3 Mk 3:4 o Imp 12:6 Mt 1:20

1 SAMWELE 27:2–28:7

na ku kapinda ka ku kulyo aka bena Keni.” a 11 Kabili Davidi taleleka umwaume nelyo umwanakashi ukushala uwa mweo pa kuti abasende ku Gati, ico aleti: “Pa kuti betusoselela, abati, ‘E fyo Davidi acitile.’” b (Kabili ifi e fyo alecita inshiku shonse isho aikele mu mpanga ya baPelishiti.) 12 Na o Akishi atetekele c Davidi, ati: “Balimupata nga nshi ku bantu bakwe abena Israele; d kabili akaba umubomfi wandi umuyayaya.” muli shilya nshi28 Nomba ku abaPelishiti batampile ukulonganya abashilika babo ukuti balwe na Israele. e E lyo Akishi atile kuli Davidi: “Nawishiba ukuti ufwile ukuya na ine ku nkondo, pamo na bantu bobe.” f 2 Na o Davidi atile kuli Akishi: “Mwalishiba ico umubomfi wenu ali no kucita.” E lyo Akishi atile kuli Davidi: “E co ndekubikila ukuba uwa kulinda umweo wandi inshiku shonse.” g 3 Nomba Samwele alifwile, na bena Israele bonse balimulooseshe no kumushiika mu Rama, mu musumba wakwe. h Ninshi Shauli alifumishe mu calo abaleumfwana ne mipashi na baishibishe ukusobela ifyali no kucitika. i 4 Awe abaPelishiti balongene capamo no kupanga inkambi mu Shunemu. j Na o Shauli alongenye abena Israele bonse no kupanga inkambi mu Gilboa. k 5 Ilyo Shauli amwene abashilika ba baPelishiti alitiinine, no mutima wakwe walitutwime nga nshi. l 6 Nangu Shauli aipwishe kuli Yehova, m Yehova tamwaswike, n nangu ni mu filoto o atemwa muli Urimu p nelyo ni muli bakasesema. q 7 E lyo Shauli aebele ababomfi bakwe ati: “Mfwaileni umwanakashi p Ukf 28:30; Imp 27:21; Amg 33:8; q Am 74:9; Isb 2:9.

1 SAMWELE 28:8-24

Shauli aya ku wa mipashi mu En-dore

uumfwana ne mipashi, a nalayako ku kumwipusha.” E lyo ababomfi bakwe bamwebele ati: “Moneni! Kwaba umwanakashi wa mipashi mu En-dore.” b 8 Awe Shauli aliifungushenye c no kufwala ifya kufwala fimbi, aile pamo na bantu babili; bafikile na kuli uyo mwanakashi ubushiku. d E lyo atile: “Mbukilako e ku mipashi kabili unjimishe no muntu uo ndekweba.” 9 Lelo umwanakashi atile: “Mona, walishiba ifyo Shauli acitile, ifyo alofeshe mu calo abaleumfwana ne mipashi na baishibishe ukusobela ifyali no kucitika. f Nga cinshi ico uleteyela umweo wandi mu citeyo pa kuti mfwe?” g 10 Apo pene Shauli alilapile Yehova ku mwanakashi, ati: “Na pali Yehova, h tawakapeelwe umulandu pali ici cintu!” 11 E ico umwanakashi atile: “Nani nalakwimisha?” Na o atile: “Unjimishe Samwele.” i 12 Ilyo umwanakashi amwene “Samwele”1 j alipundile nga nshi; e lyo umwanakashi atile kuli Shauli: “Cinshi wambepela? Kanshi ni we Shauli!” 13 Lelo imfumu yatile: “Witiina, cinshi wamona?” Umwanakashi atile kuli Shauli: “Ndemona lesa k alefuma mu mushili.” 14 Apo pene amwipwishe ati: “Alemoneka shani?” na o atile: “Mukote e uleima, kabili nafimbana ica kufwala cabula amaboko.” l Awe Shauli aishibe ukuti ni “Samwele,” m kabili akonteme pa nshi no kutoota. 15 E lyo “Samwele” atile kuli Shauli: “Cinshi ico wansunkanishisha no kunjimya?” n Na Shauli atile: “Ndi mu bwafya ubukalamba, o pantu abaPelishiti balelwa na ine, e lyo Lesa alifuma p kuli ine kabili alileka ukunjasuka, nangu ni muli bakasesema, nangu ni mu filoto; q e co 1Sa 28:121 Uyu te Samwele wa cine cine.

ICIPA. 28 a Ukf 22:18 Le 19:31 Le 20:6 1Sa 15:23 1Sa 28:3 Es 8:19 He 3:12 b Yos 17:11 Am 83:10 c 1Is 14:2 1Is 22:30 d 1Sa 28:25 e Amg 18:10 1Im 10:13 Es 8:19 f 1Sa 28:3 g Ukf 22:18 Le 20:27 h 1Sa 14:39 Es 48:1 Ye 44:26 i Ro 1:28 j 1Sa 28:3 Am 146:4 Lkm 9:5 2Ko 4:4 2Ko 11:14 k Am 82:6 Yh 10:34 l 1Sa 15:27 m 2Te 2:10 2Te 2:11 n 2Sa 12:23 Am 115:17 Am 146:4 Lkm 9:5 Lkm 9:10 o Amp 14:14 Ye 2:17 Ga 6:7 p 1Sa 15:23 q 1Sa 28:6



















Ku Kulyo a Le 19:31 b 1Sa 15:23 1Sa 16:14 2Is 6:27 c Amg 28:15 d 1Sa 13:14 1Sa 15:28 e 1Sa 16:13 1Sa 24:20 f 1Sa 13:11 1Im 10:13 g 1Sa 15:9 Ye 48:10 h 1Sa 12:25 1Sa 28:1 1Sa 31:1 i 1Sa 31:5 j 1Sa 31:2 2Sa 2:8 k 1Sa 31:7 l Le 20:27 Aba 12:3 1Sa 19:5 Yb 13:14 m Ukt 18:7 Lk 15:23

404

namwitila pa kuti njishibe ico nalacita.” a 16 Na “Samwele” atile: “Nga cinshi uleipushisha ine ilyo Yehova alifuma kuli iwe b no kuba umulwani obe? c 17 Kabili Yehova akacita nge fyo asoseele muli ine, kabili Yehova akafumpula ubufumu ukufuma mu minwe yobe d no kubupeela ku munobe Davidi. e 18 Apo tawaumfwilile ishiwi lya kwa Yehova, f kabili tawacitile kuli Amaleke ukulingana no bukali bwakwe ubupya ngo mulilo, g e co Yehova alecitila ici cintu kuli iwe ubwa lelo. 19 Kabili Yehova ali no kupeela Israele na iwe wine mu minwe ya baPelishiti, h kabili mailo iwe i na bana bobe abaume j mukaba na ine. Na bashilika ba kwa Israele Yehova akabapeela mu minwe ya baPelishiti.” k 20 Bwangu bwangu Shauli awile pa nshi no kulambalala kabili alitiinine nga nshi pa mashiwi ya kwa “Samwele.” Kabili amaka yalipwile, pantu taliile ifya kulya akasuba konse no bushiku bonse. 21 Umwanakashi nomba aishile kuli Shauli no kumona ukuti nasakamana sana. E ico amwebele ati: “Moneni umubomfi wenu naumfwila ishiwi lyenu, kabili naciitwala mu busanso l no kumfwila amashiwi ayo musosele kuli ine. 22 Nomba shi umfweni na imwe kwi shiwi lya mubomfi wenu; kabili lekeni nteke ku cinso cenu akamokolwa ka mukate, mulye, pa kuti mube na maka, pantu mwalabwelelamo.” 23 Lelo alikeene no kutila: “Nshalye iyo.” Lelo, ababomfi bakwe no mwanakashi balimupatikishe. Asukile aumfwa ku mashiwi yabo, aimine pa nshi no kwikala pa ca kusendamapo. 24 Nomba umwanakashi alikwete umwana wa ng’ombe uwaina m mu ng’anda.

405

Davidi na Akishi babatwishika

E ico ayangufyenye ukumwipaya,1 a abuulile no buunga, akasa no kupangamo utumikate utushatutumuka. 25 E lyo apeele Shauli na babomfi bakwe, na bo baliliile. E lyo baimine balaya ubushiku bulya. b c

AbaPelishiti balongenye 29 abashilika babo bonse ku Afeke, na bena Israele bapangile inkambi pa kamfukumfuku ka mu Yesreele. d 2 Na bakateka ba baPelishiti e balepita imyanda ne myanda, na makana na makana, kabili Davidi na bantu bakwe balikonkelepo balepita pamo na Akishi. f 3 E lyo bacilolo ba baPelishiti batile: “Nga ba abaHebere g ba nshi wasenda?” Na o Akishi atile kuli bacilolo ba baPelishiti: “Bushe uyu te Davidi umubomfi wa kwa Shauli imfumu ya Israele, uwaikala na ine pa mwaka umo napamo ibili, h kabili nshasanga i kantu muli ena ukutula pa bushiku afulumukile kuli ine mpaka na lelo?” 4 Na bacilolo ba baPelishiti balimukalipile; kabili bacilolo ba baPelishiti bamwebele ati: “Tamfya uyu muntu, j leka abwelele ku cifulo wamupeela; kabili wileka atukonke ku bulwi, epali aya mu kutucincintila k mu bulwi. Kabili ni kuli cinshi engayalenga shikulu wakwe ukumutemwa? Bushe te ku mitwe ya bantu besu? 5 Bushe uyu te Davidi uo balecindila abati, ‘Shauli aipaya abalwani amakana, na Davidi aipaya abalwani amakana amakumi’?” l 6 E ico Akishi m aitile Davidi no kumweba ati: “Na pali Yehova, n uli mulungami, kabili nintemwa sana ukuti naunkonka o ukwisalwa ubu bulwi; p pantu nshasanga ububi muli iwe ukutula pa bushiku waishile kuli ine mpaka na lelo. q Lelo mu me1Sa 28:241 AbaHebere bena baleti “ukupeela ilambo.”

ICIPA. 28 a Amg 12:15 b 1Sa 28:8



















ICIPA. 29 c 1Sa 28:1 d Yos 19:18 1Sa 29:11 2Sa 4:4 e Yos 13:3 Aba 3:3 1Sa 5:8 f 1Sa 28:2 g 1Sa 13:19 2Ko 11:22 h 1Sa 27:7 i 1Sa 27:12 Amp 14:15 j 1Im 12:19 k 1Sa 14:21 l 1Sa 18:7 1Sa 21:11 m 1Sa 21:10 1Sa 27:2 n 1Sa 20:21 Ye 12:16 o Imp 27:17 Am 121:8 p 1Sa 28:2 q 1Sa 27:11 1Sa 27:12 1Sa 29:3 Mt 10:16



















Ku Kulyo 1Sa 29:2 1Sa 27:11 1Sa 28:2 1Sa 27:12 2Sa 14:17 2Sa 14:20 2Sa 19:27 Amp 14:35 Ga 4:14 e Am 37:23 Amp 16:9 Amp 21:1 Ye 10:23 2Pe 2:9 f Am 91:11 Am 119:133 g Yos 19:18 1Sa 29:1 2Sa 4:4



















a b c d

ICIPA. 30 h Yos 15:31 1Sa 27:6 i Ukt 36:12 Ukf 17:14 1Sa 15:2 1Sa 27:8 j Aba 5:30 1Sa 27:3 k Aba 21:2 l 1Sa 25:43 2Sa 2:2 m 1Sa 25:42 1Sa 27:3

1 SAMWELE 28:25–30:5 nso ya bakateka tauli musuma. a 7 Nomba bwelelamo kabili uye umutende, ukuti wicita icibi mu menso ya bakateka ba baPelishiti.” 8 Lelo Davidi aipwishe Akishi ati: “Nga cinshi ncitile, b kabili cinshi mwasanga mu mubomfi wenu ukufuma pa bushiku naishile kuli imwe mpaka na lelo, c ica kuti nshilingile no kukonka ku kulwisha abalwani ba kwa shikulu imfumu?” 9 Na o Akishi ayaswike Davidi ati: “Ninjishiba ukuti uli musuma mu menso yandi, kwati ni malaika wa kwa Lesa. d Ni co fye bakateka ba baPelishiti e batile, ‘Tafwile ukutukonka mu bulwi iyo.’ 10 E ico ucelele ulucelo na babomfi ba kwa sokulu abaishile na iwe; mucelele ulucelo ilyo kwalabuuta. E lyo muleya.” e 11 Awe Davidi alicelele ulucelo, f pamo na bantu bakwe, ukuti abwelele ku calo ca baPelishiti; na baPelishiti baile ku Yesreele. g ilyo Davidi na ba30 Nomba ntu bakwe bafikile ku Siklagi h pa bushiku bwalenga shitatu, basangile abena Amaleke i balisansa Negebu na Siklagi; kabili basanshile umusumba wa Siklagi no kuoca ku mulilo, 2 kabili basendele muli bunkole abanakashi j na bonse abalimo, ukufuma pa munono ukufika ku mukalamba. Tabaipeyepo nangu umo, lelo balibasendele bonse no kuya. 3 Ilyo Davidi na bantu bakwe bafikile mu musumba, moneni, nabaoca ku mulilo, kumfwa abakashi babo na bana babo abaume na bana babo abanakashi, balibasendele bunkole. 4 E lyo Davidi na bantu abali nankwe basanswile amashiwi yabo, balalila, k mpaka amaka ya kulila yapwa. 5 Na bakashi ba kwa Davidi babili, Ahinoamu l umwina Yesreele, na Abigaili m uwali umukashi wa kwa Nabali umwina

1 SAMWELE 30:6-22

Davidi aipusha kuli Yehova

Karmele na bo balibasendele bunkole. 6 Kabili ici cacushishe Davidi a nga nshi, pantu abantu basosele ukuti bali no kumupoola amabwe; b pantu imitima ya bantu bonse yalikalipe, c cila muntu pa bana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi. E ico Davidi alombele amaka ukufuma kuli Yehova Lesa wakwe. d 7 E ico Davidi atile kuli Abiatari e shimapepo, mwana Ahimeleke ati: “Palamika efode f kuli ine.” Na o Abiatari apalamike efode kuli Davidi. 8 Na Davidi aipwishe kuli Yehova g ati: “Bushe nkonke ifi fipondo? Bushe ndefisanga?” Na o amwaswike h ati: “Bakonke, pantu walabasanga, kabili walapokolola ifyo basendele.” i 9 Ilyo line Davidi alimine, pamo na bantu imyanda mutanda (600) j abali nankwe, bafikile na ku mumana wa Besore, na bali no kushala e ko bashele. 10 Davidi ena alikonkenyepo ukubakonka, k pamo na bantu imyanda ine (400), lelo abantu imyanda ibili (200) abanakile nga nshi ica kuti bafililwe ukwabuka umumana wa Besore, l balishele. 11 E lyo basangile umuntu, umwina Egupti m mu mpanga. Bamutwele kuli Davidi no kumupeela ifya kulya na menshi ya kunwa. 12 Bamupeele ne ciputusha ca cimamantwa ca makunyu ne fimamantwa fibili ifya myangashi ya kukanika. n Ilyo aliile alipuupuutwike; o pantu taliile ifya kulya nelyo ukunwa amenshi pa nshiku shitatu akasuba no bushiku. 13 E lyo Davidi amwipwishe ati: “Uli wa kwa nani, kabili uli wa kwi?” na o atile: “Ndi mubomfi umwina Egupti, umusha wa mwina Amaleke, lelo shikulu alinshile, pantu nalilwele pa nshiku shitatu ishapita. p 14 Ni fwe twasanshile incende ya ku kapinda ka ku kulyo aka bena Kerete q ne

ICIPA. 30 a Am 25:17 Am 116:3 b Ukf 17:4 Imp 14:10 c Aba 18:25 1Sa 22:2 2Sa 17:8 2Is 4:27 d Am 18:6 Am 27:1 Am 31:1 Am 31:9 Am 34:19 Am 43:5 Am 56:4 Am 143:5 Amp 18:10 Hab 3:18 Lk 22:43 e 1Sa 22:20 1Is 2:26 f 1Sa 23:9 g Imp 27:21 Aba 18:5 Aba 20:28 1Sa 23:2 1Sa 23:11 1Sa 28:6 Amp 3:5 h 1Sa 14:37 Am 28:6 i 1Sa 30:18 Am 34:19 Amp 11:8 Amp 24:16 j 1Sa 23:13 1Sa 27:2 k Aba 8:4 l 1Sa 30:21 m Amg 23:7 n 1Sa 25:18 o Aba 15:19 p Amp 12:10 q 2Sa 8:18 1Is 1:38 1Im 18:17 Ek 25:16 Sef 2:5



















Ku Kulyo a Yos 14:13 Yos 21:12 b Amg 6:13 Yos 2:12 Yos 9:15 c Amg 23:15 Amg 23:16 d Aba 1:25 e Da 5:1 Lk 12:19 f Yos 15:1 Yb 20:5 g Ukf 17:14 Am 73:19 h 1Sa 30:3 i 1Sa 30:8 Am 34:19 j Imp 31:9 2Im 20:25 k 1Sa 30:10 l 1Sa 10:27 Na 1:15

406

calo ca kwa Yuda na ku kapinda ka ku kulyo aka kwa Kalebu; a na Siklagi twaocele ku mulilo.” 15 E lyo Davidi amwipwishe ati: “Bushe kuti wantungulula kuli ili bumba?” Na o atile: “Lapeni b Lesa kuli ine ukuti tamwanjipaye, no kuti tamwampeele mu minwe ya kwa shikulu, c ninshi nalamutungulula kuli ili bumba.” 16 Awe alimutungulwile, d kabili moneni, nabailekelesha mpanga yonse balelya no kunwa balesefya e pa fintu fyonse bapokolwele mu calo ca baPelishiti ne calo ca kwa Yuda. f 17 Davidi alibakomene ukufuma ku macaca mpaka icungulo, ukuti abepaye; kabili takwali nangu umo uwapuswike g kano fye abalumendo imyanda ine (400) abaninine pa ngamila no kufulumuka. 18 Kabili Davidi apokolwele fyonse ifyo abena Amaleke basendele, h na bakashi bakwe babili Davidi alipokolwele. 19 Takwali uwashelepo nangu umo, ukufuma pa munono ukufika ku mukalamba na bana baume na bana banakashi nangu fipe ifyo babapokele, ne fintu fyonse ifyo basendele. i Fyonse fye Davidi alibweseshe. 20 Awe Davidi abuulile impaanga shonse ne ng’ombe shonse, ifyo balekumba pa ntanshi ya fitekwa fimbi. E lyo batile: “Ifi e fipe ifyo Davidi apokolwele.” j 21 E lyo Davidi afikile ku bantu imyanda ibili (200) k abanakile bafilwa no kukonka Davidi, abo batekele ku mumana wa Besore; kabili bafumine ku kusengela Davidi no kusengela abantu bali nankwe. Ilyo Davidi apaleme ku bantu, atampile ukubepusha ifyo bali. 22 Lelo, bonse ababi kabili ifinangwa fya bantu l abaile na Davidi bayaswike no kutila: “Pa mulandu wa kuti aba tabaile na ifwe, tatwabapeelepo ifipe ifyo tupokolwele, cila muntu alasenda

407

Yonatani, na Shauli bafwa

fye umukashi wakwe na bana bakwe, e bo balasenda baleya no kuya.” 23 Lelo Davidi atile: “Mwicita ifyo bamunyinane ku fintu Yehova atupeele, a apo natucingilila b no kupeela mu minwe yesu ibumba lyaishiletusansa. c 24 Kabili nani walaumfwa ifyo mulelanda? Pantu ifyalapeelwa ku waile ku kulwa, e fyalapeelwa na ku waikele alelinda ifipe. d Bonse balepeelwako.” e 25 Nomba ukufuma bulya bwine bushiku ukuya ku ntanshi, ifyo Davidi alandile fyasangwike e cipope kabili ubupingushi f mu Israele ukufika na buno bushiku. 26 Ilyo Davidi afikile ku Siklagi, abuulile ifipe fimo ifyo apokolwele no kutumina abakalamba ba mu Yuda, abanankwe, g no kubeba ati: “Namutumina ubupe1 h ukufuma pa fyo twapokolwele ku balwani ba kwa Yehova.” 27 Ku ba mu Betele, i na ba mu Ramote j mu Negebu, na ku ba mu Yatiri, k 28 na ku ba mu Aroere, na ku ba mu Shifmote, na ku ba mu Eshtemoa, l 29 na ku ba mu Rakali, na ku ba mu misumba ya bena Yeraameele, m na ba mu misumba ya bena Keni, n 30 na ku ba mu Horma, o na ku ba mu Borashani, p na ku ba mu Ataki, 31 na ku ba mu Hebrone, q na mu fifulo fyonse umo Davidi aendawike, pamo na bantu bakwe. abaPelishiti bale31 Nomba lwa na bena Israele, na r

bena Israele bafulumwike abaPelishiti, kabili baile balebepaya s mu Lupili lwa Gilboa. t 2 Kabili abaPelishiti bali mupepi nga nshi na Shauli na bana bakwe; awe abaPelishiti basukile baipaya Yonatani u na Abinadabu v na Malkishua, w abana baume ba kwa Shauli. 3 Awe ubulwi bwakoseele Shauli, abalepoosa imifwi basukile bamu1Sa 30:261 Moneni futunoti pali 1Sa 25:27.

ICIPA. 30 a 1Im 29:12 Am 33:16 b Imp 31:49 c 1Sa 30:8 Am 44:3 d 1Sa 10:22 1Sa 17:22 1Sa 25:13 1Sa 30:10 e Imp 31:27 Yos 22:8 Am 68:12 1Ti 6:18 f Imp 27:11 g Es 32:8 h Ukt 33:11 2Is 5:15 Amp 11:24 Amp 18:16 Imi 20:35 i Yos 19:4 j Yos 19:8 k Yos 15:48 Yos 21:14 l Yos 15:50 Yos 21:14 m 1Sa 27:10 1Im 2:9 1Im 2:26 n Aba 1:16 1Sa 15:6 o Yos 19:4 Aba 1:17 p Yos 19:7 q Yos 14:13 2Sa 2:1 

ICIPA. 31 r 1Sa 14:52 1Sa 29:1 s 1Sa 12:25 1Im 10:1 t 1Sa 28:4 2Sa 1:21 u 1Sa 13:2 v 1Im 8:33 w 1Im 9:39 

Ku Kulyo a 2Sa 1:4 2Sa 1:6 b Aba 9:54 1Im 10:4 c 1Sa 14:6 1Sa 17:26 2Sa 1:20 Ek 44:7 d 1Sa 22:17 2Sa 1:14 Am 105:15 e Ukf 20:13 2Sa 17:23 1Is 16:18 1Im 10:4 Mt 27:5 f 1Sa 26:10 1Im 10:13 Ho 13:11 g 1Im 10:5 h 1Sa 28:19 1Im 10:6 i Amg 28:25 1Sa 13:6 j Imp 33:56 Amg 28:33 1Im 10:7 k 1Im 10:8 2Im 20:25 l 1Sa 28:4 1Sa 31:1 2Sa 1:6 2Sa 21:12 m 1Sa 17:51 1Im 10:9

1 SAMWELE 30:23–31:12 sanga, kabili abalelasa imifwi balimucenene icabipisha. a 4 E lyo Shauli aebele uwalesenda ifyanso fyakwe ati: “Somona ulupanga b lobe no kundasa, pa kuti aba bantu bashasembululwa c beisandasamo ulupanga no kunsaalula.” Lelo uwalemusendela ifyanso alikene, d pantu ali no mwenso nga nshi. E ico Shauli abuulile ulupanga no kuwilapo. e 5 Ilyo uwalesenda ifyanso fyakwe amwene ukuti Shauli afwa, f e lyo na o awilile pa lupanga lwakwe no kufwila pamo nankwe. g 6 E fyo Shauli na bana bakwe abaume batatu, no walesenda ifyanso fyakwe, na bantu bakwe bonse, bafwile muli bulya bushiku. h 7 Ilyo abena Israele abali mu citungu ca mwi lungu na bali mu citungu ca Yordani bamwene ukuti abena Israele bafulumuka, no kuti Shauli na bana bakwe abaume nabafwa, e lyo batendeke ukufuma mu misumba no kufulumuka, i na pa numa abaPelishiti balishile no kutendeka ukwikalamo. j 8 Nomba ubushiku bwakonkelepo, ilyo abaPelishiti baishile mu kusenda ifya bantu abo baipeye, k basangile Shauli na bana bakwe abaume batatu nabafwa mu Lupili lwa Gilboa. l 9 E lyo bamuputwile umutwe m no kumufuula ifya kufwala fyakwe ifya bulwi, batumine ne mbila mu calo conse ica baPelishiti pa kuti beshibishe n amayanda ya tulubi o twabo na bantu. 10 Awe basukile babika ifya kufwala fyakwe ifya bulwi p mu ng’anda ya baAstarte, q ne citumbi cakwe bapoopele pa cibumba ca Bete-shani. r 11 Na bena Yabeshe-gileadi s balyumfwile ico abaPelishiti bacitile kuli Shauli. 12 Ilyo line abaume bonse aba maka baliin 2Sa 1:20; o Aba 16:23; p 1Sa 21:9; 1Im 10:10; q Aba 2:13; r Yos 17:11; Aba 1:27; 2Sa 21:12; s 1Sa 11:1; 2Sa 2:4; 2Sa 21:12; 1Im 10:11.

1 SAMWELE 31:13—2 SAMWELE 1:16 mine kabili baendele ubushiku bonse, bafumishe ne citumbi ca kwa Shauli ne fitumbi fya bana bakwe abaume ku cibumba ca Bete-shani no kubwelelamo ku Yabeshe e ko bailefyocela. a 13 E lyo babuulile

ICIPA. 31 a Ams 6:10



















Ku Kulyo a 2Sa 21:12

Davidi aumfwa

408

amafupa a yabo no kuyashiika b mwi samba lya muti wa mutamariski c mu Yabeshe, e lyo balekele ukulya pa nshiku cinelubali (7). d

b Ukt 35:8 2Sa 2:5

c Ukt 21:33; 1Sa 22:6; 1Im 10:12; d Ukt 50:10.

dccc

ccc

IBUUKU LYA CIBILI ILYA KWA

SAMWELE ilyo Shauli afwile, 1 Nomba kabili ilyo Davidi abwelele ukufuma ku kwipaya abena Amaleke, a Davidi aikele mu Siklagi inshiku shibili. b 2 Nomba pa bushiku ubwalenga shitatu, moneni! kwaishile umuntu c uwafumine mu nkambi, uwafumine kuli Shauli, uwafwele ifya kufwala ifyalepuka d kabili ali ne loba pa mutwe; e kabili ilyo fye afikile kuli Davidi, awile pa nshi f alatoota. 3 E lyo Davidi amwipwishe ati: “Ni kwi wafuma?” na o ayaswike ati: “Ku nkambi ya bena Israele e ko napusuka.” 4 E lyo Davidi amwipwishe ati: “Bushe ifintu fili shani? Shi njeba.” Na o atile: “Abantu nabafulumuka ku bulwi kabili abengi nabawa no kufwa, g kabili Shauli h na Yonatani i umwana wakwe nabafwa.” 5 Davidi aipwishe umulumendo uwalemweba ati: “Waishiba shani ukuti cine cine Shauli no mwana wakwe Yonatani nabafwa?” j 6 E lyo umulumendo uwalemweba atile: “Cali fye nkuma, nali pa Lupili lwa Gilboa, k kabili namwene Shauli ashintilile pe fumo lyakwe; l kabili, moneni! aba pa maceleta na ba pali bakabalwe balepalamina kuli ena. m 7 Ilyo apilibukile ku numa, amona ine, alinjitile, na ine nalyaswike ati, ‘Mukwai!’ 8 E lyo anjipwishe

ICIPA. 1 a 1Sa 30:17 b 1Sa 27:6 1Sa 30:26 c 2Sa 4:10 d Ukt 37:29 Imp 14:6 Yos 7:6 e 1Sa 4:12 f 1Sa 25:23 2Sa 14:4 g 1Sa 31:1 h 1Sa 31:6 1Im 10:4 i 1Sa 31:2 1Im 10:6 j Amp 14:15 Amp 25:2 k 1Sa 28:4 1Im 10:1 l 1Sa 18:10 1Sa 19:9 1Sa 22:6 1Sa 26:12 m 1Sa 31:3 1Im 10:3



















Ku Kulyo a Ukf 17:16 Imp 24:20 Amg 25:19 1Sa 15:20 1Sa 30:1 1Sa 30:18 b Ukt 2:7 c 1Sa 31:4 Am 5:6 Yh 8:44 d 2Is 11:12 e 2Sa 3:31 2Sa 13:31 2Im 34:27 Imi 14:14 f Amg 34:8 g 1Sa 31:13 h 1Sa 31:1 2Sa 1:4 i 2Sa 1:8 j Imp 12:8 1Sa 31:4 k 1Sa 24:6 1Sa 26:9 Am 105:15 l 2Sa 4:10 1Is 2:25

ati, ‘Ni wani?’ na ine natile, ‘Ndi mwina Amaleke.’ a 9 E lyo anjebele ati, ‘Isa, unjipaye, pantu ninjikatwa icifungalashi, lelo umweo b wandi ucili muli ine.’ 10 E ico napaleme apo ali no kumwipaya, c pantu nalishibe ukuti ilyo awile tali no kuba no mweo kabili. E lyo nabuulile icisote ca bufumu d icali pa mutwe wakwe ne koosa ilyali ku kuboko kwakwe, ukuti mfilete kuno kuli shikulu.” 11 E lyo Davidi aikete ifya kufwala fyakwe no kufilepula, e na bantu abali nankwe na bo bacitile ifyo fine. 12 Kabili batampile ukuloosha no kulila f kabili balekele ukulya g mpaka icungulo pa mulandu wa kwa Shauli no mwana wakwe Yonatani na pa mulandu wa bantu ba kwa Yehova na pa mulandu wa ba mu ng’anda ya kwa Israele, h pantu balipaiwe ku lupanga. 13 E lyo Davidi aipwishe umulumendo uwamushimikile ifi fintu ati: “Bushe uli wa kwi?” na o atile: “Ndi mwana wa mulebeshi, umwina Amaleke.” i 14 Kabili Davidi amwipwishe ati: “Bushe cinshi ushatiinine j ukubika iminwe pa wasubwak wa kwa Yehova no kumwipaya?” 15 E lyo Davidi aitile umulumendo wakwe umo no kutila: “Palama. Mukome.” Awe alimukomene na o alifwile. l 16 Na

409

Ulwimbo lwa bulanda ulwa kwa Davidi

Davidi atile: “Umulopa obe ube pa mutwe obe, a pantu akanwa kobe kakushinina b akati, ‘Nine naipeye uwasubwa wa kwa Yehova.’” c 17 E lyo Davidi alooseshe Shauli no mwana wakwe Yonatani d muli ulu lwimbo lwa bulanda e 18 no kutila abana ba kwa Yuda f bonse balingile ukusambilila ulu lwimbo lwa bulanda ulwitwa “Ubuta.” g Moneni! Lwalilembwa mwi buuku lya kwa Yashari: h 19 “We Israele, ukuyemba kobe kwaipaiwa pa mpili shobe. i Yangu ifyo shawa impalume! 20 Mwishimika ici cintu mu Gati; j Mwibilisha mu misebo ya Ashikelone, k Pantu abana banakashi ba baPelishiti kuti basamwa, Pantu abana banakashi ba bashasembululwa kuti ba-anga. l 21 Mwe mpili sha Gilboa, m peba umume pali imwe, peloka imfula pali imwe, nangu kumenapo ifilimwa fya kupeela umutuulo wa mushilo; n Pantu pali imwe e po inkwela sha mpalume shakoweshiwe, Inkwela ya kwa Shauli, kabili takwali inkwela iyasubilwe amafuta. o 22 Ubuta bwa kwa Yonatani tabwabwelele, p Ukwabula ukusuumya umulopa wa baipaiwa, nangu ukwabula ukupula mu mafuta ya mpalume, No lupanga lwa kwa Shauli talwabwelele ukwabula ukucimfya. q 23 Shauli na Yonatani, r aba-

ICIPA. 1 a Yos 2:19 Aba 9:24 2Sa 4:11 1Is 2:37 Ek 18:13 Imi 18:6 b Amp 19:5 Amp 21:28 c 2Sa 1:10 d 2Sa 3:33 2Im 35:25 e Ukt 49:8 1Sa 30:26 f 1Sa 31:6 g 1Sa 20:36 1Sa 31:3 2Sa 1:22 h Yos 10:13 i 1Sa 31:8 Isb 2:1 j Amg 32:27 1Sa 31:9 k Yos 13:3 Aba 16:23 1Sa 6:17 l Amg 28:37 m 1Sa 31:1 1Im 10:1 n Le 27:16 o Es 21:5 p 1Sa 18:4 1Sa 20:20 q 1Sa 14:47 r 1Sa 18:1



















Ku Kulyo a 1Sa 31:6 1Im 10:6 b Yb 9:26 Ye 4:13 Isb 4:19 Hab 1:8 c Aba 14:18 Amp 30:30 d Ukt 24:53 e 2Sa 1:19 f 1Sa 31:8 2Sa 1:19 g 1Sa 18:1 h Ru 1:17 1Sa 18:3 1Sa 19:2 1Sa 20:17 1Sa 20:41 1Sa 23:16 Amp 17:17 Amp 18:24 i 2Sa 1:19



















ICIPA. 2 j Imp 27:21 Aba 1:1 1Sa 28:6 1Sa 30:8 k Ukt 23:2 Imp 13:22 Yos 14:14 Yos 20:7 Yos 21:11 Yos 21:12 1Sa 30:31 2Sa 5:1 1Is 2:11 l 1Sa 25:43 1Sa 30:5 m 1Sa 25:42 n 1Sa 22:2 1Sa 27:2 1Im 12:1 o Ukt 49:10 2Sa 19:11 2Sa 19:42 p 1Sa 16:13

2 SAMWELE 1:17–2:4

temwikwa kabili abasuma imitima mu bumi bwabo, Na mu mfwa shabo tabapaatukene. a Bali ba lubilo ukucila bakapumpe, b Bali abakosa ukucila inkalamo. c 24 Mwe bana banakashi ba kwa Israele, lileni Shauli, Uwamufwikile ishakashika ce pamo ne fibekobeko, Uwakobeke ifibekobeko fya golde ku fya kufwala fyenu. d 25 Yangu ifyo shawa impalume mu bulwi! e Yonatani aipaiwa mu mpili shobe! f 26 Ndi no bulanda ubukalamba pali iwe, munyinane Yonatani, Wali umusuma nga nshi kuli ine. g Ukutemwa kobe kwali ukwawamisha kuli ine ukucila ukutemwa kwa banakashi. h 27 Yangu ifyo shawa impalume i Ne fyanso fya bulwi fyaloba!” Nomba pa numa ya ifi, Davidi aipwishe Yehova j ati: “Bushe nje mu musumba umo uwa kwa Yuda?” Yehova amwebele ati: “Kabiye.” E lyo Davidi aipwishe ati: “Ni kwi uko ndeya?” Na Lesa atile: “Ku Hebrone.” k 2 Awe Davidi aileko pamo na bakashi bakwe babili, Ahinoamu l umwina Yesreele na Abigaili m uwali umukashi wa kwa Nabali umwina Karmele. 3 Kabili Davidi alisendele na baume n ali na bo, cila muntu na ba mu ng’anda yakwe; na bo baikele mu mishi ya mu ncende ya Hebrone. 4 E lyo abaume ba kwa Yuda o baishile no kusuba p

2

2 SAMWELE 2:5-23 Davidi kulya ku kuba imfumu pa ng’anda ya kwa Yuda. a Kabili baebele Davidi abati: “Abena Yabeshe-gileadi e bashiikile Shauli.” 5 E ico Davidi atumine inkombe ku ba ku Yabeshe-gileadi b no kubeba ati: “Yehova amupaale, c pantu mwali ne cikuuku d kuli shikulwinwe, kuli Shauli, no kumushiika. e 6 Nomba Yehova abe ne cikuuku f ne cishinka kuli imwe, na ine nkamucita icisuma ici, pantu mwacitile ici cintu. g 7 Nomba amaboko yenu nayakose kabili beni aba maka, h pantu shikulwinwe Shauli alifwa, kabili nine aba mu ng’anda ya kwa Yuda basuba ukuba imfumu i ya kubateka.” 8 Lelo Abnere j mwana Nere umukalamba wa bashilika ba kwa Shauli, abuulile Ishiboshete, k umwana wa kwa Shauli no kumutwala ku Mahanaimu, l 9 no kumusonta ukuba imfumu pali Gileadi m na pa bena Ashere na pali Yesreele n na pali Efraimu o na pali Benjamini p na pali Israele onse. 10 Ishiboshete mwana Shauli, ali ne myaka amakumi yane (40) ilyo atendeke ukuteka Israele, kabili atekele pa myaka ibili. Lelo aba mu ng’anda ya kwa Yuda q beka e balekonka Davidi. 11 Kabili imyaka Davidi ali imfumu mu Hebrone pa ng’anda ya kwa Yuda yali imyaka cinelubali (7) ne myeshi mutanda (6). r 12 Mu kuya kwa nshita, Abnere mwana Nere na babomfi ba kwa Ishiboshete, mwana Shauli, bafumine ku Mahanaimu s no kuya ku Gibeone. t 13 Kumfwa Yoabu u mwana Seruya v na babomfi ba kwa Davidi, baile ku Hebrone kabili bakumanine pa cishiba ca Gibeone; awe balikele, aba ku lubali luno ulwa cishiba na balya kwi shilya lya cishiba. 14 Abnere asukile aeba Yoabu ati: “Shi leka beme abalumendo, no kuleka baci-

Abnere na Yoabu bacimfyanya ICIPA. 2 a 1Sa 15:28 2Sa 5:5 1Im 11:3 b 1Sa 31:11 c Ru 3:10 d 1Sa 15:6 Amp 19:22 Ho 6:6 Mk 6:8 e 1Sa 31:13 f 2Sa 15:20 Am 40:11 Am 57:3 g 2Sa 9:7 2Sa 10:2 Amp 11:10 h 2Sa 10:12 i Ukt 49:10 2Sa 2:4 j 1Sa 14:50 1Sa 17:55 1Sa 26:5 2Sa 4:1 1Is 2:5 1Im 26:28 k 2Sa 3:7 2Sa 4:5 2Sa 4:12 l Ukt 32:2 Yos 13:30 2Sa 17:24 m Imp 32:1 Yos 13:11 n Yos 19:18 o Yos 16:5 p Yos 18:11 q 2Sa 2:4 r 2Sa 5:5 1Is 2:11 1Im 3:4 1Im 29:27 s 2Sa 2:8 t Yos 10:1 Yos 10:12 Yos 18:25 Yos 21:17 2Sa 20:8 1Is 3:5 1Im 14:16 2Im 1:3 Es 28:21 u 2Sa 8:16 2Sa 20:23 1Is 1:7 v 1Im 2:16



















Ku Kulyo a b c d e

f

g

h i j k l

2Sa 2:8 2Sa 2:12 2Sa 2:8 1Im 2:16 2Sa 10:7 2Sa 18:2 2Sa 24:2 1Is 11:15 1Im 11:6 1Sa 26:6 2Sa 10:10 2Sa 20:6 1Im 11:20 1Im 19:11 2Sa 3:27 2Sa 23:24 1Im 11:26 1Im 27:7 1Im 12:8 Uln 2:17 Uln 8:14 Aba 14:19 2Im 20:25 Amp 29:1 Lkm 6:10 2Sa 3:27 2Sa 4:6 2Sa 20:10 2Sa 20:12

410

mfyanye pa menso yesu.” Na o Yoabu atile: “Nabeme.” 15 Awe balimine. Ibumba limo na limo lyasalile impendwa ya bantu ba kucimfyanya kabili balyabwike. Basalile abena Benjamini ikumi na babili (12) ukufuma mwi bumba lya kwa Ishiboshete a mwana Shauli na bantu ikumi na babili ukufuma mu babomfi ba kwa Davidi. 16 Kabili batampile ukwikatana ku mitwe, kabili umuntu no muntu alashile ulupanga lwakwe mu lubafu lwa munankwe, kabili bafwilile capamo. Kabili cilya cifulo cainikwe ati Helkatihasurimu, icaba mu Gibeone. b 17 Kabili ubulwi bwalikosele bulya bushiku, na Abnere c na bena Israele basukile bacimfiwa ku babomfi ba kwa Davidi. 18 Nomba abana ba kwa Seruya d batatu e ko bali, Yoabu e na Abishai f na Asaele; g kabili Asaele ali wa lubilo nge mpombo h sha mu mpanga. 19 Awe Asaele aile alekonka Abnere, kabili tapaatukile ku kwa kulyo atemwa ku kwa kuso mu kukonka Abnere. 20 E lyo Abnere acebukile ku numa no kutila: “Bushe ni we Asaele?” na o atile “Nine.” 21 E lyo Abnere amwebele ati: “Paatukila ku kulyo kobe atemwa ku kuso, wikate umo uwa mu balumendo, upoke ne fyo akwete i fibe fyobe.” Lelo Asaele tafwaile ukupaatuka no kuleka ukumukonka. 22 E ico Abnere aebele Asaele na kabili ati: “Bwelelamo, leka ukunkonka. Bushe ulefwaya nkwipaye? j Nga nakwipaya kuti nayalolenkana shani na Yoabu munonko?” 23 Lelo alekaana ukuleka ukumukonka; e ico Abnere amulashile cimfutyanuma kwi fumo pa lufumo, k ica kuti ifumo lyafumine na ku numa; kabili awile palya no kufwila apo pene. Nomba onse uwaishile apali icitumbi ca kwa Asaele, aleiminina shilili. l

411

Abana ba kwa Davidi

24 Lelo Yoabu na Abishai bakonkele Abnere. Ilyo akasuba kalewa, bafikile pa kapili ka Ama, akaba pa ntanshi ya Gia mu nshila ya ku matololo ya Gibeone. a 25 Na bana ba kwa Benjamini balongene kuli Abnere, baba ibumba limo, baiminina na pa muulu wa kapili kamo. 26 E lyo Abnere abilikishe kuli Yoabu ati: “Bushe mwakulalwa fye ifi fine ku lupanga inshiku pe? b Bushe tawishibe ukuti pakasuka pakakonke ifyabipa? c Bushe kufika ku nshita nshi ulekaana ukweba abantu ukuleka ukukonka bamunyinabo?” d 27 Na o Yoabu atile: “Na pali Lesa wa cine, e aubula ukusosa, f abantu nga tabalekele ukukonka bamunyinabo ukufika no lucelo.” 28 E lyo Yoabu alishishe intandala, g na bantu bonse baliminine no kuleka ukukonka abena Israele, kabili tabwekeshepo ukulwa na kabili. 29 Lelo Abnere na bantu bakwe baendele ukupita mu Araba h ubushiku bulya bonse no kwabuka Yordani, i e lyo bapitile na mu mukonko monse basukile bafika ku Mahanaimu. j 30 Yoabu ena alekele ukukonka Abnere no kubwelelamo, atampile no kulonganya abantu. Kabili pa babomfi ba kwa Davidi, pabulile abantu ikumi na pabula (19) na Asaele. 31 Lelo ababomfi ba kwa Davidi bena, baipeyepo abena Benjamini na bantu ba kwa Abnere imyanda itatu na makumi mutanda (360). k 32 Awe basendele Asaele l no kumushiika mu nshiishi ya kwa wishi, m iyaba mu Betelehemu. n E lyo Yoabu na bantu bakwe baendele ubushiku bonse, kabili bwabacelele mu Hebrone. o ubulwi pa ba mu 3 Nomba ng’anda ya kwa Shauli na ba mu ng’anda ya kwa Davidi bwalikokwele; p na Davidi aleya alekoselako, q lelo aba mu ng’anda

ICIPA. 2 a 2Sa 2:12 b 2Sa 11:25 Es 1:20 Ye 2:30 Ye 12:12 Ye 46:10 c Amp 17:14 d Imi 7:26 e 1Sa 25:26 1Is 2:24 2Is 2:2 f Amp 20:18 Lk 14:31 g 1Sa 13:3 2Sa 18:16 2Sa 20:22 h Amg 1:7 Yos 12:3 i Ukt 32:10 Yos 4:1 j Ukt 32:2 Yos 21:38 2Sa 2:8 2Sa 17:24 k 2Sa 2:26 l 2Sa 2:18 1Im 2:15 1Im 2:16 m Ukt 47:30 Aba 8:32 Aba 16:31 2Sa 17:23 2Sa 19:37 n Ukt 35:19 Aba 17:7 Ru 1:19 Ru 4:11 1Sa 16:1 o 2Sa 2:1 2Sa 2:3 1Im 11:1



















ICIPA. 3 p 1Is 14:30 1Is 15:16 q 1Sa 15:28 1Sa 24:20 1Sa 26:25 Yb 17:9



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p q r

s t u v

2Sa 2:17 Am 127:3 1Im 3:4 2Sa 13:1 1Sa 25:43 1Im 3:1 1Sa 25:42 2Sa 15:12 2Sa 13:37 1Is 1:5 1Im 3:2 1Im 3:3 1Im 3:3 2Sa 2:8 2Sa 21:8 2Sa 21:11 2Sa 2:10 2Sa 16:21 2Sa 16:22 1Is 2:22 Amp 9:7 Amp 9:8 1Sa 17:43 1Sa 24:14 2Sa 16:9 Ru 1:17 1Sa 3:17 1Sa 14:44 1Sa 15:28 1Sa 28:17 1Im 12:23 Am 78:70 Am 89:20

2 SAMWELE 2:24–3:11 ya kwa Shauli baleya balenaka. a 2 Muli iyo nshita, Davidi afyele abana baume b mu Hebrone c , kabili ibeli lyakwe ali ni Amnone d muli Ahinoamu e umwina Yesreele. 3 Kabili uwa cibili ali ni Kiliabu f muli Abigaili g uwali umukashi wa kwa Nabali umwina Karmele, no wa citatu ali ni Abishalomu h umwana wa kwa Maaka, umwana mwanakashi wa kwa Tolmai i imfumu ya Geshuri. 4 No wa cine ali ni Adoniyaj umwana mwaume uwa kwa Hagiti, k no wa cisano ali ni Shefatia l umwana mwaume uwa kwa Abitali. 5 No wa mutanda (6) ali ni Itreamu m muli Egla umukashi wa kwa Davidi. Aba e bana Davidi afyalile mu Hebrone. 6 Nomba ilyo ubulwi pa ba mu ng’anda ya kwa Shauli ne ng’anda ya kwa Davidi bwatwalilile, Abnere n alekoselako fye mu ng’anda ya kwa Shauli. 7 Nomba Shauli ali na kanakashi ishina lyakwe Rispa, o mwana Aya. p Kabili Ishiboshete q atile kuli Abnere: “Nga cinshi wasendamine na kanakashi r wa kwa tata?” 8 Awe Abnere afulilwe s icibi pa mashiwi ya kwa Ishiboshete kabili asosele ati: “Bushe ndi mbwa t ya mu calo ca Yuda? Ukutula kale ukufika na lelo naliba ne cikuuku ku ba mu ng’anda ya kwa Shauli wiso, kuli bamunyina na ku banankwe, kabili nshaleka ukuti wikatwe kuli Davidi; e lyo lelo ulendubulwisha pa mwanakashi? 9 Lesa nakande Abnere kabili alundenapo, u nga nshakacite kuli Davidi v ifyo Yehova alapile kuli ena, 10 ku kukuusha ubufumu ukufuma ku ng’anda ya kwa Shauli no kupampamika icipuna ca bufumu ica kwa Davidi pali Israele na pali Yuda ukufuma ku Dani ukufika na ku Beeresheba.” w 11 Na o w Aba 20:1; 2Sa 17:11; 2Sa 24:2; 1Is 4:25.

2 SAMWELE 3:12-28 afililwe ukwasuka Abnere na fimbi pantu alemutiina. a 12 Awe Abnere atumine inkombe kuli Davidi ilyo line, ati: “Bushe ca kwa nani icalo?” asosele no kuti: “Natupangane icipangano, kabili moneni! ukuboko kwandi kukaba na imwe, ukwalwila Israele onse kuli imwe.” b 13 Na o atile: “Cawama! Nalapangana icipangano na iwe. Cintu fye cimo e co ndefwaya kuli iwe: ‘Te kuti tumonane c kano waleta Mikali, d umwana mwanakashi wa kwa Shauli ilyo ukesa mu kumonana na ine.’” 14 Davidi atumine ne nkombe kuli Ishiboshete, e mwana Shauli, ati: “Mpeela umukashi wandi Mikali, uo nakobekelele mu nkanda sha pa mpela ya bwaume f isha baPelishiti umwanda umo (100).” 15 Awe Ishiboshete atumine aba kuyamubuula ukufuma ku mulume wakwe, Paltiele g mwana Laishi. 16 Lelo umulume wakwe aile nankwe, aile alelila, alemukonka ukufika fye na ku Bahurimu. h E lyo Abnere amwebele ati: “Kabiye, bwelelamo!” Na o alibwelelemo. 17 Abnere alitumine amashiwi ku bakalamba ba kwa Israele ati: “Ku numa uku i mwalefwaya Davidi ukuba imfumu pali imwe. 18 Aleni nomba, citenipo cimo, pantu Yehova umwine asosele kuli Davidi ati, ‘Ku kuboko kwa kwa Davidi j umubomfi wandi e ko nkapusushisha abantu bandi abena Israele mu minwe ya baPelishiti na mu minwe ya balwani babo bonse.’” 19 E lyo Abnere asosele na ku bena Benjamini, k kabili Abnere aile no kusosa kuli Davidi mu Hebrone fyonse ifyo abena Israele na bena Benjamini balefwaya ukucita. 20 Ilyo Abnere afikile kuli Davidi ku Hebrone, na bantu amakumi yabili (20), Davidi aci-

Abnere ailunda kuli Davidi ICIPA. 3 a 2Sa 3:39 Amp 29:25 b 2Sa 5:3 1Im 11:3 Imi 13:22 c Ukt 43:3 Ukt 44:26 d 1Sa 18:20 1Sa 18:27 1Sa 19:11 1Sa 25:44 1Im 15:29 e 2Sa 2:10 f 1Sa 18:25 1Sa 18:27 g 1Sa 25:44 h 2Sa 16:5 2Sa 17:18 1Is 2:8 i 2Sa 5:2 1Im 11:2 j 1Sa 13:14 1Sa 15:28 1Sa 16:1 1Sa 16:13 Am 89:3 Am 89:20 Am 132:17 Imi 13:22 k 1Sa 10:20 1Sa 10:21 1Im 12:29



















Ku Kulyo a Ukt 26:30 b Amg 14:26 1Is 11:37 Am 20:4 c Ro 12:18 d 1Sa 30:22 1Sa 30:24 e 2Sa 8:16 f 1Sa 14:50 1Sa 20:25 2Sa 2:8 2Sa 2:22 g 1Sa 14:51 h 2Sa 19:6 i Imp 27:17 Amg 28:6 1Sa 29:6 Am 121:8 Es 37:28 j Ukt 42:12 Ukt 42:16 k Amp 26:24 l 2Sa 2:1 2Sa 3:20 m Am 55:21 Amp 26:23 Amp 26:25 n Amg 27:24 1Is 2:5 o 2Sa 2:22 2Sa 2:23 p Ukt 4:10 Ukt 9:6 Ukf 21:12 Imp 35:21 Imp 35:33 Amg 21:9

412

tiile Abnere umutebeto a na bantu abali nankwe. 21 E lyo Abnere aebele Davidi ati: “Lekeni njime, ndeya mu kwita abena Israele bonse balongane kuli shikulu imfumu, pa kuti bapangane icipangano na imwe, na imwe mukaba imfumu pali conse ico umutima wenu ufwaya.” b Awe Davidi alekele Abnere ukuya, kabili aile umutende. c 22 E lyo ababomfi ba kwa Davidi na Yoabu babwelele ukufuma mu kusansa, kabili baletele ifipe d ifyo bapokele ifingi. Lelo Abnere tali na Davidi mu Hebrone, pantu alimulekele aye, kabili aleya umutende. 23 Na Yoabu e ne bumba lyonse ilya bashilika ilyali nankwe balifikile, e lyo bashimikile Yoabu, abati: “Abnere f mwana Nere g aishile ku mfumu, na yo naimuleka ukuti aye, kabili naya umutende.” 24 E lyo Yoabu aingile ku mfumu no kutila: “Cinshi ico mwacita? h Moneni! Abnere aishile kuli imwe. Cinshi ico mwamulekela aya umutende? 25 Mwalimwishiba Abnere mwana Nere, ni ku kumubepa aishiile, no kwishiba ukufuma kwenu no kwingila kwenu i no kwishiba conse ico mulecita.” j 26 Awe Yoabu afumine kuli Davidi kabili atumine inkombe sha kukonka Abnere, na sho shailemubwesesha k pa cishima ca Sira; lelo Davidi taishibe fyonse ifi. 27 Ilyo Abnere abwelele ku Hebrone, l Yoabu amusendele ku mbali mu kati ka mpongolo pa kuti alande nankwe mu nkama. m Lelo, kulya kwine amulashile ulupanga mwi fumo, n ica kuti afwilile pa mulandu wa mulopa wa kwa Asaele o munyina. 28 Ilyo Davidi aumfwile, atile: “Ukulingana ne fyo Yehova amona ifintu, ine no bufumu bwandi tuli ba kaele umuyayaya ku mulopap wa kwa Abnere mwana Nere.

413

Davidi aloosha Abnere. Mefiboshete

29 Naube pa mutwe a wa kwa Yoabu na pa ba mu ng’anda ya kwa wishi bonse, kabili mu ng’anda ya kwa Yoabu, b mwikatala amubulwa umwaume uuli ne filesuuma c ku fya mfwalo no wa fibashi d no mwaume uwa kubombela ku mupeto wa kupyatilako e no wa kwipaiwa ku lupanga no wa nsala!” f 30 Lelo Yoabu na Abishai g munyina baipeye Abnere h pa mulandu wa kuti aipeye Asaele munyinabo mu Gibeone mu bulwi. i 31 E lyo Davidi aebele Yoabu na bantu bonse abali nankwe ati: “Lepauleni ifya kufwala fyenu j mufwale ne nsamu1 k no kuloosha Abnere.” Ne mfumu Davidi ine yaile ilekonka pa numa ya macila. 32 E fyo bashiikile Abnere mu Hebrone; ne mfumu yapundile umusowa no kulila pa nshiishi ya kwa Abnere, na bantu bonse balililile. l 33 Kabili imfumu yaimbile pali Abnere no kutila: “Bushe Abnere kuti afwa imfwa ya mupumbu? m 34 Amaboko yobe tayakakilwe, n Na makasa yobe tayabikilwe mu minyololo ya mukuba. o Ifyo umuntu awa ku cinso ca bana ba bupondamishi p e fyo wawa.” E lyo abantu bonse babwekeshepo ukumulila. q 35 Pa numa abantu bonse baishile ku kupeela Davidi ifya kulya r fya cisansamushi muli bulya bwine bushiku, lelo Davidi alilapile ati: “Lesa ankande s kabili alundenapo, nga nalalyapo ifya kulya ilyo akasuba takalawa!” t 36 Na bantu bonse balimwene, kabili caliweme mu menso yabo. Nga filya conse ico imfumu yalecita caleba icisuma, e fyo ne ci cintu cali ici2Sa 3:311 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 3 a Amg 32:43 Aba 9:57 2Sa 1:16 1Is 2:37 Am 7:16 Am 55:23 Am 94:23 Amp 5:22 Amp 28:17 b Ukf 34:7 c Le 15:2 Imp 5:2 d Le 13:44 2Is 5:27 e Le 21:18 f Amg 27:24 Am 109:10 g 2Sa 2:24 h 2Sa 2:8 2Sa 2:14 2Sa 3:27 i Le 19:18 2Sa 2:23 Ro 12:19 j Yos 7:6 2Sa 1:11 k Ukt 37:34 2Is 19:1 l 1Sa 30:4 2Sa 1:12 m 2Sa 13:13 n Am 107:10 o Aba 16:21 p 1Is 2:32 q Lkm 7:2 r Ye 16:7 Ek 24:17 s Ru 1:17 t Aba 20:26 2Sa 1:12 

Ku Kulyo a 2Sa 2:10 b 2Sa 3:28 1Is 2:5 c 1Sa 14:50 2Sa 2:8 2Sa 3:12 d 2Sa 2:4 e 1Im 2:16 f 2Sa 19:13 2Sa 20:10 2Sa 20:23 g 2Sa 3:29 1Is 2:6 1Is 2:34 Am 28:4 Am 62:12 Ga 6:7 

ICIPA. 4 h 2Sa 2:8 2Sa 3:7 i 2Sa 3:27 j 2Sa 17:2 Esr 4:4 Es 13:7 k 2Is 5:2 2Is 6:23 l Yos 9:17 Yos 18:25 m Neh 11:33 n 1Sa 20:16 o 2Sa 9:3 p 1Sa 29:1 1Sa 29:11 q 2Sa 9:13 1Im 8:34 1Im 9:40 r 2Sa 2:8 2Sa 3:7

2 SAMWELE 3:29–4:5

suma mu menso ya bantu bonse. a 37 Kabili abantu ba kwa Davidi bonse na bena Israele bonse balishibe muli bulya bushiku ukuti tacali kupanga kwa mfumu ukwipaya Abnere mwana Nere. b 38 Kabili Imfumu yatile ku babomfi ba iko: “Bushe tamwishibe ukuti ni cilolo kabili umukalamba wa mu Israele e wawa buno bushiku mu Israele? c 39 Kabili buno bushiku ndi uwanaka sana nangu nasubwa d ukuba imfumu, kabili aba bantu, abana baume ba kwa Seruya, e bankalwe. f Shi Yehova nacite ku wacita ububi ukulingana no bubi bwakwe.” g mwana Shauli aumfwi4 leIlyoukuti Abnere nafwa mu h

i

Hebrone, alyumfwile umwenso nga nshi j na bena Israele bonse balisakamene. 2 Nomba kwali abaume babili, abakalamba ba fipondo k fya kwa mwana Shauli, ishina lya umo ni Baana ne shina lya munankwe ni Rekabu, abana baume ba kwa Rimone umwina Beerote, uwa mu bana ba kwa Benjamini; pantu umusumba wa Beerote l na o walependelwa kuli Benjamini. 3 Kabili abena Beerote balifyukile no kuya ku Gitaimu, m e ko baileba abalebeshi ukufika na ku bwa lelo. 4 Nomba Yonatani, n mwana Shauli, ali no mwana mwaume uwalemana amakasa. o Ali ne myaka isano ilyo ilyashi lya mfwa ya kwa Shauli na Yonatani lyaishile ukufuma ku Yesreele; p no walemusunga alimusendele no kufulumuka. Nomba ilyo alefulumuka mu mwenso, aliponene no kulemana. Ne shina lyakwe ni Mefiboshete. q 5 Awe abana ba kwa Rimone umwina Beerote, Rekabu na Baana, baile no kuyaingila mu ng’anda ya kwa Ishiboshete, r pa nshita akasuba kakabile sana, kabili ali nasendama

2 SAMWELE 4:6–5:9

Davidi aba imfumu. Sione apokwa

ninshi akasuba kali pa kati ka mutwe. 6 Kabili basokelele mu kati ka ng’anda kwati balefwaya ingano, kabili bamulashile mu lufumo; a kabili Rekabu na Baana b munyina balibutwike, tapali no wabamwene. 7 Ilyo bafikile mu ng’anda, asendeme pa ca kusendamapo cakwe mu muputule wakwe uwa kusendamamo, e lyo bamulashile no kumwipaya, c bamuputwile no mutwe d bausenda no kwenda mu musebo ubushiku bonse ukuya ku Araba. 8 Basukile bafisha umutwe wa kwa Ishiboshete e kuli Davidi ku Hebrone no kutila ku mfumu: “Moneni umutwe wa kwa Ishiboshete mwana Shauli umulwani f wenu uwalefwaya umweo g wenu; lelo Yehova buno bushiku nalandwila h shikulu imfumu pali Shauli na bana bakwe.” 9 Lelo Davidi ayaswike Rekabu na Baana munyina, abana ba kwa Rimone umwina Beerote, no kubeba ati: “Na pali Yehova i uwapuswishe j umweo k wandi ku kucula konse, l 10 ilyo umo anshimikile m ati, ‘Moneni Shauli nafwa,’ kabili umwine aimwene kwati aleta imbila nsuma, lelo nalimwikete no kumwipaya n mu Siklagi ilyo nalingile ukumupeela icilambu ca nkombe; 11 nga cileba shani ku bantu ababifi o abaipaya umulungami mu ng’anda yakwe pa busanshi bwakwe? Bushe te kuti mfwaye umulopa wakwe ku minwe yenu, p kabili bushe nshilingile no kumufumya pano isonde?” q 12 E lyo Davidi aebele abalumendo ukuti babepaye na bo balibepeye r no kubaputula ifisansa na makasa no kukobeka s ifitumbi fyabo mupepi ne cishiba mu Hebrone; kabili babuulile umutwe wa kwa Ishiboshete, baushiikile na mu nshiishi ya kwa Abnere mu Hebrone. t

ICIPA. 4 a 2Sa 2:23 2Sa 3:27 2Sa 20:10 b 2Sa 4:2 c 2Im 24:25 2Im 33:24 d 1Sa 17:54 1Sa 31:9 2Is 10:6 Mko 6:28 e 2Sa 2:10 f 1Sa 18:11 1Sa 18:29 1Sa 19:2 g 1Sa 20:1 1Sa 20:33 1Sa 23:15 h Amg 32:35 2Sa 22:48 Ro 12:19 i 1Sa 20:3 j 1Sa 24:12 1Sa 26:25 2Sa 12:7 k Am 71:23 l 1Is 1:29 Am 34:7 m 2Sa 1:2 n 2Sa 1:15 o 2Sa 4:5 1Is 8:32 p Ukt 9:6 Ukf 21:12 Imp 35:16 Imp 35:30 q Ukf 9:15 Am 109:15 r 2Sa 1:15 Am 55:23 s Amg 21:22 t 2Sa 3:32



















Ku Kulyo



















ICIPA. 5 a 1Im 11:1 1Im 12:23 b 2Sa 2:1 2Sa 2:11 c Ukt 29:14 Amg 17:15 Aba 9:2 2Sa 19:12 d 2Sa 3:17 e Imp 27:17 1Sa 18:13 1Sa 25:28 f 1Sa 16:1 2Sa 7:7 Am 78:71 g Ukt 49:10 1Sa 25:30 2Sa 6:21 2Sa 7:8 1Im 28:4 h Ukf 3:16 1Im 11:3 i 2Is 11:17 j 1Sa 16:13 2Sa 2:4 k Imi 13:22 l 1Im 29:27 m 2Sa 2:11 n Ukt 14:18 o Ukf 23:23 Yos 15:63 Aba 1:8 Aba 1:21 p Am 5:5 q 1Im 11:5 r 2Sa 12:28 1Is 2:10 Neh 12:37 s 1Im 11:6

414

Mu kuya kwa nshita imikowa yonse iya kwa Israele yaile kuli Davidi a ku Hebrone b no kutila: “Moneni! Ifwe tuli bamunyinenwe. c 2 Ukufuma fye na kale d ilyo Shauli ali imfumu yesu, ni mwe mwaletungulula Israele mu bulwi. e Na Yehova atile kuli imwe, ‘Ni we ukacema f abantu bandi abena Israele, kabili iwe ukaba intungulushi g pa bena Israele.’” 3 E ico abakalamba h bonse aba mu Israele baile ku mfumu ku Hebrone, kabili Imfumu Davidi yapangene icipangano i na bo mu Hebrone ku cinso ca kwa Yehova; e lyo basubile j Davidi ukuba imfumu ya bena Israele. k 4 Davidi ali ne myaka amakumi yatatu (30) ilyo atendeke ukuteka. Atekele pa myaka amakumi yane (40). l 5 Mu Hebrone atekele imyaka cinelubali (7) ne myeshi mutanda (6) m pali Yuda; na mu Yerusalemu n atekele imyaka amakumi yatatu na itatu (33) pali Israele onse na Yuda. 6 Awe imfumu na bantu ba iko baile ku Yerusalemu ku kulwa na bena Yebusi o abaikele muli cilya calo, kabili batile kuli Davidi: “Tawaingilemo muno, kabili impofu na balemana e balakutamfya,” p pantu bena baleti: “Davidi taingilemo muno.” 7 Na lyo line, Davidi apokele Sione, umusumba uwayafya ukufikako, q e kutila, Umusumba wa kwa Davidi. r 8 E ico Davidi muli bulya bushiku atile: “Onse uuleipaya abena Yebusi, s apite umupita amenshi, t no kusansa abalemana ne mpofu, abo Davidi apata!” E co basosela abati: “Impofu na balemana te kuti bengile muli cino cifulo.” 9 Kabili Davidi aikele mu ncende iyayafya ukufikako, kabili yainikwe ati Umusumba wa kwa Davidi; kabili Davidi atampile ukukuula konse ko-

5

t 2Is 20:20; 2Im 32:30.

415

AbaPelishiti balwisha Davidi

nse ukutula Apalundumana a no kwingila mu kati. 10 Awe Davidi aile alekoselako, b na Yehova Lesa wa mabumba c ali nankwe. d 11 Kabili Hiramu e imfumu ya Turi atumine inkombe f kuli Davidi, ne fimuti fya mikedari g na bakabasa na baishiba ukuputula amabwe, na bo bakuuliile Davidi ing’anda. h 12 E lyo Davidi aishibe ukuti Yehova namupampamika ukuba imfumu pali Israele i no kuti nasansabika j ubufumu bwakwe pa mulandu wa bantu bakwe abena Israele. k 13 E lyo Davidi abuulile bakanakashi l na bambi no kuupilapo abanakashi m na bambi mu Yerusalemu ilyo afumine ku Hebrone; kabili afyele abana baume na bana banakashi na bambi. 14 Kabili amashina ya bo afyalile mu Yerusalemu ni aya: Shamua n na Shobabu o na Natani p na Solomone, q 15 Ibhari na Elishua r na Nefege s na Yafia, t 16 na Elishama u na Eliada na Elifelete. v 17 Na baPelishiti balyumfwile ukuti nabasuba Davidi ukuba imfumu ya bena Israele. w E lyo abaPelishiti bonse baile ku kufwaya Davidi. Ilyo Davidi aumfwile, atentemukile ku ncende iya-afishe ukufikako. x 18 Na baPelishiti balishile no kulalulumba mu mpanga yabatama iya Refaimu. y 19 E ico Davidi aipwishez Yehova ati: “Bushe njelwisha abaPelishiti? Bushe mulebapeela mu minwe yandi?” Na o Yehova atile kuli Davidi: “Kabiye, pantu nalapeela abaPelishiti mu minwe yobe.” a 20 Awe Davidi afikile ku Baali-perasimu, b e ko Davidi abepaile. E lyo atile: “Yehova nampongwelako abalwani c bandi kwati menshi.” E co ainikile ilya ncende ati Baali-perasimu. d 21 E ico bashile utulubi e twabo kulya, na Davidi na bantu bakwe balitusendele. f

ICIPA. 5 a 1Is 9:15 1Is 9:24 1Is 11:27 1Im 11:8 2Im 32:5 b 1Sa 16:13 2Sa 3:1 Yb 17:9 c 1Sa 17:45 d Am 46:7 Ro 8:31 e 1Is 5:1 1Is 5:8 1Im 14:1 f 1Is 20:9 g 2Im 2:3 h 2Sa 7:2 i 2Sa 7:16 1Im 14:2 Am 41:11 Am 89:21 j Am 89:27 k 1Is 10:9 2Im 2:11 l Ukt 25:6 2Sa 15:16 1Im 3:9 m 1Im 14:3 n 1Im 14:4 o 1Im 3:5 p Sek 12:12 Lk 3:31 q 2Sa 12:24 r 1Im 14:5 s 1Im 14:6 t 1Im 3:7 u 1Im 14:7 v 1Im 3:8 w 2Sa 5:3 1Im 14:8 Am 2:2 x 1Sa 22:1 1Sa 22:5 1Sa 24:22 2Sa 23:14 y Yos 15:8 1Im 11:15 1Im 14:9 Es 17:5 z Imp 27:21 1Sa 23:2 2Sa 2:1 1Im 14:10 Amp 3:6 a Aba 20:28 1Sa 30:8 b 1Im 14:11 c 2Sa 22:41 Am 29:2 d 1Im 14:11 Es 28:21 e 1Sa 31:9 Am 115:7 Es 2:20 Hab 2:18 1Ko 8:4 f Amg 7:5 Amg 7:25 1Im 14:12



















Ku Kulyo a 1Im 14:13 b Yos 15:8 2Sa 5:18 1Im 11:15 c 1Sa 30:8 2Sa 5:19 Amp 3:5 d 1Im 14:14 Am 84:6 e Aba 7:15 Ye 48:10 f 1Im 14:15 g 1Im 14:16 Am 119:4 h Le 26:7

2 SAMWELE 5:10–6:5 22 Pa numa abaPelishiti balishile na kabili a no kulapitana mu mpanga yabatama iya Refaimu. b 23 E lyo Davidi aipwishe c kuli Yehova, lelo amwaswike ati: “Wiyako. Pitila ku numa yabo, no kubasanshila ku ntanshi ya fimpusa fya bakha. d 24 Nomba, ilyo walaumfwa inshindo mu muulu wa fimpusa fya bakha, ilyo line ucincile, e pantu iyo nshita ninshi Yehova alekutangilila ku kusansa inkambi ya baPelishiti.” f 25 Awe Davidi acitile ifyo fine ifyo Yehova amwebele, g kabili aipeye h abaPelishiti ukufuma ku Gebai ukufika na ku Gesere. j lyo Davidi alonganike na 6 Ekabili abaume bene bene aba mu Israele, k amakana amakumi yatatu (30,000). 2 E lyo Davidi na bantu bonse abali nankwe baimine no kuya ku Baale-yuda l ku kuyasenda icipao m ca kwa Lesa wa cine, apaba ishina, ishina n lya kwa Yehova wa mabumba, o uwaikala pali bakerubi. p 3 Lelo, batekele icipao ca kwa Lesa wa cine pe celeta ilipya, q ukucifumya ku ng’anda ya kwa Abinadabu, r iyali pa muulu wa kapili; kabili Usa na Ahio, s abana baume ba kwa Abinadabu, e balekumba ing’ombe ishaletinta iceleta ilipya. 4 Awe bacisendele ukufuma ku ng’anda ya kwa Abinadabu, iyali pa muulu wa kapili—ne cipao ca kwa Lesa wa cine; na Ahio ali pa ntanshi ya Cipao. 5 Kabili Davidi na ba mu ng’anda ya kwa Israele bonse balesefya ku cinso ca kwa Yehova balelisha ifilimba fya misango yonse ifyapangwa ku mbao sha mukupri na bansango t ne filimba fya nsale u no tuoma v na malangu na i Yos 18:24; j Yos 16:10; ICIPA. 6 k 2Sa 5:1; 1Is 8:1; 1Im 13:1; l 1Sa 7:2; m 1Im 13:6; n Ukf 6:3; Le 24:11; Es 42:8; o Amg 20:4; 1Sa 1:3; 1Sa 15:2; 1Is 18:15; 1Im 17:24; p Ukf 25:22; 1Sa 4:4; Am 80:1; q Ukf 25:14; Imp 7:9; Yos 3:14; r 1Sa 7:1; s 1Im 13:7; t 1Sa 16:16; u 1Sa 10:5; Am 150:3; v Ukf 15:20; Am 150:4.

2 SAMWELE 6:6-23

Usa aikata ku cipao, kabili afwa

malimba. a 6 Kabili basukile bafika apa kupumina ingano apa kwa Nakone, e lyo Usa b atambike ukuboko ku cipao ca kwa Lesa wa cine no kucikata, c pantu ing’ombe shapene shiciponye. 7 E lyo ubukali bwa kwa Yehova d bwaishile pali Usa kabili Lesa wa cine alimwipeye e palya pene pa kupama kwakwe, na o afwilile palya pene ku mbali ya cipao ca kwa Lesa wa cine. f 8 Kabili Davidi alifulilwe pantu Yehova akalipe nga nshi pa co Usa acitile, na ilya ncende yainikwe ati Perese-usa ukufika kuli buno bushiku. g 9 Kabili Davidi atiinine Yehova h pali bulya bushiku no kusosa ati: “Bushe icipao ca kwa Yehova cikesa shani ku mwandi?” i 10 Kabili Davidi tafwaile ukutwala icipao ca kwa Yehova uko aleikala ku Musumba wa kwa Davidi. j E ico atile bacitwale ku ng’anda ya kwa Obed-edomu k umwina Giti. l 11 Kabili icipao ca kwa Yehova caikele mu ng’anda ya kwa Obed-edomu umwina Giti pa myeshi itatu; na Yehova alepaala m Obed-edomu na ba mu ng’anda yakwe bonse. n 12 Ilyashi lyasukile lyafika kuli Davidi ati: “Yehova napaala ing’anda ya kwa Obed-edomu pa mulandu wa cipao ca kwa Lesa wa cine.” E lyo Davidi aile ku kusenda icipao ca kwa Lesa wa cine ukufuma mu ng’anda ya kwa Obed-edomu ukucitwala ku Musumba wa kwa Davidi ninshi balesekelela. o 13 Nomba ilyo abasendele p icipao ca kwa Yehova batampwile intampulo mutanda (6), ilyo line fye aipeye ing’ombe iilume na kana ka ng’ombe akaina. q 14 Kabili Davidi alecinda nasamwa pa cinso ca kwa Yehova, alecinda na maka yakwe yonse, ninshi nafwala efode r wapangilwa ku bushishi bwa kolokondwe. 15 Kabili Davidi na ba

ICIPA. 6 a 1Im 13:8 Am 150:5 b 1Im 13:9 c Imp 4:15 Imp 4:19 Imp 4:20 1Im 15:2 Amp 11:2 Amp 21:24 d Imp 12:9 2Is 24:20 e Le 10:2 1Sa 6:19 f 1Im 13:10 g 1Im 13:11 h 1Sa 6:20 Am 119:120 i 1Im 13:12 j 2Sa 5:7 k 1Im 13:14 1Im 15:25 l 1Im 13:13 m Ukt 30:27 Ukt 39:5 Amp 10:22 Mal 3:10 n 1Im 13:14 o 1Im 15:25 Am 24:7 Am 68:24 p Imp 4:15 Imp 7:9 Yos 3:3 1Im 15:2 1Im 15:15 q 1Im 15:26 r 1Sa 2:18 1Im 15:27



















Ku Kulyo a Ukf 37:1 Am 132:8 b 1Im 15:16 1Im 15:28 Am 47:1 c 2Im 15:14 Am 150:3 d 1Sa 14:49 1Sa 18:20 1Sa 18:27 2Sa 3:14 e 1Im 15:29 f Ye 17:9 Mt 15:19 g 1Im 15:1 1Im 16:1 2Im 1:4 h Le 1:3 i Le 3:1 Le 19:5 j 1Is 8:55 k 1Im 16:2 l 2Sa 3:36 He 13:16 m 1Im 16:3 n 1Im 16:43 o 1Sa 18:27 p Am 69:7 q Ukf 22:28 1Im 15:29 Ef 5:33 r 2Sa 6:5 2Sa 6:14 s 1Sa 13:14 1Sa 15:28 1Sa 16:1 1Sa 16:12 Imi 13:22 t Es 51:7 Mt 5:11 u 1Sa 2:30 2Sa 5:13 Am 127:3

416

mu ng’anda ya kwa Israele bonse baletwala icipao a ca kwa Yehova ninshi baleaula b no kulisha intandala. c 16 Nomba ilyo icipao ca kwa Yehova cafikile mu Musumba wa kwa Davidi, Mikali, d umwana mwanakashi wa kwa Shauli, alengeele pe windo no kumona Imfumu Davidi ilecilauka no kucinda pa cinso ca kwa Yehova; ali-isuulile e mu mutima wakwe. f 17 Awe baingishe icipao ca kwa Yehova no kucibika pa ncende ya ciko mwi tenti ilyo Davidi acipangiile; g e lyo Davidi atuulile amalambo ya koca h na malambo ya mutende i kuli Yehova. 18 Ilyo Davidi apwishishe ukutuula amalambo ya koca na malambo ya mutende, apaalile j abantu mwi shina lya kwa Yehovak wa mabumba. 19 Kabili, ayakenye l abantu bonse, ibumba lyonse ilya kwa Israele, abaume na banakashi, cila muntu umukate umo no mukate wapangilwa ku fisabo fya tuncindu ne fimama fya myangashi, m e lyo abantu baile cila muntu ku mwakwe. 20 Nomba ilyo Davidi aile ku kupaala aba mu ng’anda yakwe, n na Mikali, o umwana mwanakashi wa kwa Shauli, afumiine ku kusengela Davidi, e lyo atile: “Ifyo yaicindamika lelo imfumu ya kwa Israele p ilyo yacilafuula pa menso ya babomfi ba iko abanakashi, ifyo umuwelewele aifuula umubili onse!” q 21 Na o Davidi atile kuli Mikali: “Ni ku cinso ca kwa Yehova nacilasamwa, kabili ndesefya ku cinso ca kwa Yehova, r uwansalile s ukuba intungulushi pa bantu ba kwa Yehova abena Israele ukucila wiso na ba mu ng’anda yakwe bonse. 22 Kabili nkailenga ukusuulwa ukucila ne fyo nacicita, t kabili nalailenga uwa fye mu menso yandi; kabili na ku babomfi banakashi abo ulumbwile, nalaicindamikila u mu menso yabo.” 23 E

417

Icipangano ca kwa Lesa kuli Davidi

ico, Mikali, a umwana mwanakashi wa kwa Shauli, tali no mwana ukufika na ku bushiku bwa mfwa yakwe. ilyo imfumu yaikele 7 Nomba mu ng’anda ya iko na Yehob

va ailengele ukutuusha ku balwani ba iko konse konse, c 2 e lyo imfumu yaebele Natani d kasesema aiti: “Mona, ine ndeikala mu ng’anda ya mbao e sha mikedari ilyo icipao ca kwa Lesa wa cine caba mu matenti.” f 3 Na o Natani atile ku mfumu: “Conse icili mu mutima wenu, citeni, g pantu Yehova ali na imwe.” 4 Nomba mu nshita ya bushiku pali bulya bwine bushiku, icebo h ca kwa Yehova caishile kuli Natani, aciti: 5 “Kabiye, kebe umubomfi wandi Davidi auti, ‘Yehova asosa ati: “Bushe iwe kuti wankuulila ing’anda ya kwikalamo? i 6 Pantu nshatala njikala mu ng’anda ukutula fye pa bushiku nafumishe abana ba kwa Israele mu Egupti ukufika na buno bushiku, j lelo nale-endauka k fye mu matenti, l e kutila mu cikuulwa ca mushilo. m 7 Inshita yonse iyo naenda mu bana ba kwa Israele n bonse, bushe nalyebapo umukowa umo pa mikowa ya kwa Israele o uo naebele ukucema abantu bandi nati, ‘Cinshi ico mushankuulile ing’anda ya fimuti fya mikedari?’”’ 8 Nomba ifi e fyo ukebe umubomfi wandi Davidi auti, ‘E fyo Yehova wa mabumba asosa: “Ine nakubuulile ukufuma mu mpanga ya mulemfwe umo walesakamana impaanga p pa kuti wise ube intungulushi q ya bantu bandi abena Israele. 9 Kabili nakulaba na iwe konse uko waya, r kabili nkalofya abalwani bobe bonse pa ntanshi yobe; s kabili nkakulenga ukulumbuka, t nge fyalumbuka abalumbuka ababa pe sonde. 10 Kabili nkasalila abantu bandi abena Israele icifulo u no kubalimba, v na bo

ICIPA. 6 a 1Sa 14:49 2Sa 6:16



















ICIPA. 7 b 1Im 17:1 c Le 26:6 1Is 5:4 d 2Sa 12:1 1Im 29:29 e 2Sa 5:11 1Im 14:1 f 2Sa 6:17 1Im 15:1 1Im 16:1 g 1Is 8:17 1Im 17:2 1Im 22:7 h Imp 12:6 1Im 17:3 He 1:1 i 1Is 5:3 1Is 8:19 1Im 17:4 1Im 22:8 j Yos 18:1 1Is 8:16 k Ukf 33:14 Amg 23:14 l Ukf 40:18 Ukf 40:34 Imi 7:44 m 1Im 17:5 n Le 26:12 o 1Im 17:6 p 1Sa 16:11 1Im 17:7 Am 78:70 q 2Sa 5:2 2Sa 6:21 1Im 28:4 Am 78:71 r 1Sa 18:14 2Sa 5:10 s Amg 28:7 2Sa 22:1 Am 18:37 t 1Sa 2:7 1Im 14:2 1Im 14:17 1Im 17:8 Lkm 7:1 u Ek 20:6 v 1Im 17:9 Am 80:8



















Ku Kulyo a Aba 2:14 Aba 3:4 Am 89:22 b Aba 2:16 c Amg 25:19 d 2Sa 7:27 1Is 2:24 1Im 17:10 1Im 22:10 Am 89:4 e 1Is 2:1 1Im 17:11 Imi 2:29 f Amg 31:16 1Is 1:21 Imi 13:36 g Ukt 49:10 1Is 8:20 Am 132:11 Es 9:7 Es 11:1 Mt 21:9 Mt 22:42 Lk 1:32 Yh 7:42 Imi 2:30

2 SAMWELE 7:1-19

bakekala mu cifulo cabo, kabili takwakabe na wa kubafulunganya na kabili; na babifi tabakabacushe na kabili nge fyo babacushishe kale, a 11 ukutula pa nshiku nasontele abapingushi b ukulatungulula abantu bandi abena Israele; kabili nkamuleka mukatuushe ku balwani bobe bonse. c “‘“Kabili Yehova nakweba ukuti Yehova akakukuulila ing’anda. d 12 Ilyo inshiku shobe shikapwa, e kabili ukalaale no kwalaala ifikolwe fyobe, f e lyo nkemya umwana obe uukakukonkapo, uukafuma mu nda yobe; kabili nkapampamika ubufumu bwakwe. g 13 E ukakuulila ishina lyandi ing’anda, h kabili nkapampamika icipuna ca bufumu bwakwe umuyayaya. i 14 Ine nkaba wishi, j na o akaba umwana wandi. k Nga alufyanya, nkamulimuna ku nkonto l ya bana ba bantu, na ku mpumo sha bana ba bantunse.1 15 Kumfwa icikuuku candi, tacakafume pali ena filya nacifumishe pali Shauli, m uo nafumishepo pa kuti mbikepo iwe. 16 Kabili ing’anda yobe no bufumu bobe fikatwalilila umuyayaya; icipuna cobe ica bufumu cikapampamikwa umuyayaya.”’” n 17 Natani aebele Davidi ukulingana ne fyali amashiwi yonse aya kabili ukulingana ne cimonwa ici conse. o 18 E lyo Imfumu Davidi yaingile no kwikala pa ntanshi ya kwa Yehova no kutila: “Nine ani, p mwe Shikulu Mulopwe Yehova? Kabili bushe ing’anda yandi yalicindama apo mwancitila fyonse ifi fintu? 19 Mwe h 1Is 5:5; 1Is 6:12; 1Im 17:12; 1Im 22:10; Sek 6:13; He 3:6; 1Pe 2:5; i 1Is 1:37; 1Im 28:7; Am 89:4; Am 89:36; Lk 1:33; j 1Im 17:13; 1Im 28:6; He 1:5; k Mt 3:17; l Le 26:18; 1Is 8:46; Am 89:30; Am 89:32; Ye 52:3; m 1Sa 15:23; n 2Sa 7:12; 1Im 17:14; Am 45:6; Am 89:36; Da 2:44; He 1:8; Uks 11:15; o 2Sa 7:4; 1Im 17:15; 2Pe 1:21; p Ukt 32:10; 1Sa 2:8; 1Sa 18:18; 1Im 17:16; Mk 6:8.

2Sa 7:141 Nelyo, “abana ba kwa Adamu.”

2 SAMWELE 7:20–8:5

Ukucimfya kwa kwa Davidi

Shikulu Mulopwe Yehova, ifyo mwalanda ukuncitila kale kale fingi, lelo mwalanda no kuti ing’anda ya mubomfi wenu ikafika na ku nshita ya ku ntanshi sana; kabili ili e funde ilyapeelwa ku bantunse, a mwe Shikulu Mulopwe Yehova. b 20 Kabili finshi fimbi Davidi engasosa kuli imwe, apo mwe bene mwalishiba bwino umubomfi wenu, c mwe Shikulu Mulopwe Yehova? 21 Pa mulandu wa mashiwi d yenu kabili ukulingana ne fya mu mutimae wenu mwacita ifi fintu fyonse ifikalamba kabili mwasokolwela umubomfi wenu. f 22 E mulandu wine mwabela abakalamba, g mwe Shikulu Mulopwe Yehova; pantu takwaba uwaba nga imwe, h kabili takwaba Lesa umbi pali balesa bonse abo twaumfwa na matwi yesu, kano fye imwe mweka. i 23 Kabili luko nshi lumbi pe sonde ulwaba nga bantu benu abena Israele, j abo Lesa aileilubwila ukuba abantu k bakwe no kuipangila ishina l no kubacitila ifya maka kabili ifya kutiinya m—ku kutamfya inko na balesa ba shiko, pa mulandu wa bantu benu, abo mwailubwilile n ukufuma mu Egupti? 24 Kabili mwalengele abantu benu abena Israele o ukuba abantu benu umuyayaya; na imwe, mwe Yehova mwaba Lesa wabo. p 25 “Nomba, mwe Yehova Lesa, amashiwi ayo musosele pa mubomfi wenu na pa ba mu ng’anda yakwe yafikilisheni umuyayaya kabili citeni ifyo musosele. q 26 Kabili ishina lyenu libe ilikalamba umuyayaya, r pa kuti abantu bakatile, ‘Yehova wa mabumba ni Lesa wa bena Israele,’ s kabili ing’anda ya mubomfi wenu Davidi ipampamikwe ku cinso cenu. t 27 Pantu mwe Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, mwasokolwela umubomfi wenu, amuti,

ICIPA. 7 a 1Im 17:17 b Ukt 15:2 c 1Sa 16:7 1Im 17:18 Am 17:3 Am 139:1 He 4:13 d Ukt 49:10 Imp 24:17 Amg 9:5 Yos 23:14 Es 55:11 Lk 1:55 e 1Im 17:19 f Am 25:14 Ams 3:7 g Amg 3:24 1Im 16:25 Am 86:10 Am 96:4 h Ukf 15:11 1Sa 2:2 1Im 17:20 Am 83:18 Am 89:6 Ye 10:6 i Amg 4:35 Es 45:5 1Ko 8:4 j Amg 4:7 1Im 17:21 Am 147:20 k Ukf 3:8 Ukf 19:5 Es 63:9 l Ukf 9:16 m Amg 10:21 n Amg 9:26 Neh 1:10 o Amg 26:18 1Im 17:22 p Ukf 15:2 q 1Im 17:23 Am 89:28 r 1Im 17:24 1Im 29:11 Am 72:19 Mt 6:9 Yh 12:28 s 2Sa 6:18 Es 9:7 t Ukt 49:10 Ye 33:22



















Ku Kulyo a 2Sa 7:11 b 1Im 17:25 Am 10:17 c Imp 23:19 1Is 2:4 Am 89:35 Am 132:11 Es 55:11 Yh 17:17 Tt 1:2 d 1Im 17:26 e 1Im 17:27 f Am 89:36 Am 132:12 g 2Sa 22:51 Am 72:17



















ICIPA. 8 h Yos 13:2 2Sa 21:15 i 2Sa 22:18 1Im 18:1 j Imp 24:17 Aba 3:29 1Sa 14:47 Am 60:8 k Amg 23:4 Amg 23:6 l 1Im 18:2

418

‘Nkakukuulila ing’anda.’ a E co umubomfi wenu akwatila amaka ya kupepa kuli imwe b ili pepo. 28 Nomba, mwe Shikulu Mulopwe Yehova, ni mwe Lesa wa cine; kabili amashiwi yenu, lekeni yabe aya cine, c apo mwalaya umubomfi wenu icisuma ici. d 29 Nomba, paaleni e ing’anda ya mubomfi wenu pa kuti itwalilile umuyayaya ku cinso cenu; f pantu imwe, mwe Shikulu Mulopwe Yehova, namulaya, kabili pa mulandu we paalo lyenu ing’anda ya mubomfi wenu ikapaalwa umuyayaya.” g pa numa ya ifi, Davi8 Nomba di akomene abaPelishiti no h

kubacimfya, i kabili Davidi apokele Mateg-amma mu minwe ya baPelishiti. 2 Kabili akomene abena Moabu j no kubapimina ku ntambo, ukubalaalika pa nshi, pa kuti apime imitande ibili aba kwipaya, no mutande umo pa kuti babe no mweo; k na bena Moabu baishileba ababomfi ba kwa Davidi l aba kuleta imituulo. m 3 Kabili Davidi akomene Hadadesere n mwana Rehobu imfumu ya ku Soba o ilyo aleya ku kuyapokolola incende ya ku mumana wa Yufrate ukuti ibe mu minwe yakwe na kabili. p 4 Davidi amupokele aba pali bakabalwe ikana limo ne myanda cinelubali (1,700) na ba pa makasa amakana amakumi yabili (20,000); q kabili Davidi alemanike r bakabalwe bonse aba kutinta amaceleta, s lelo ashileko fye bakabalwe aba kutinta amaceleta umwanda umo (100). 5 Ilyo abena Siria aba ku Damaseke t baile ku kwafwa Hadadesere imfumu ya ku Soba, Davidi aipeyepo abena Sim 2Is 3:4; 2Im 26:8; Am 72:10; n 1Im 18:3; o 1Sa 14:47; 2Sa 10:6; 1Is 11:23; Am 60:0; p Ukt 15:18; Ukf 23:31; Amg 11:24; 1Is 4:21; Am 72:8; q 1Im 18:4; r Yos 11:6; s Amg 17:16; Am 20:7; Am 33:17; t 1Is 11:24; Es 7:8.

419

Davidi aibukisha Yonatani. Mefiboshete

ria amakana amakumi yabili na yabili (22,000). a 6 Kabili, Davidi abikile inkambi ya bashilika b mu musumba wa Damaseke uwa mu Siria; kabili abena Siria baishileba ababomfi ba kwa Davidi aba kuleta umutuulo. c Kabili Yehova alepususha Davidi konse uko aleya. d 7 Kabili, Davidi apokele ne nkwela sha golde e ishali ku babomfi ba kwa Hadadesere no kushisenda ku Yerusalemu. 8 Kabili mu Beta na mu Berotai, imisumba ya kwa Hadadesere, Imfumu Davidi yapokele umukuba uwingi nga nshi. f 9 Nomba Toi imfumu ya ku Hamati g yaumfwile ukuti Davidi naipaya abashilika bonse aba kwa Hadadesere. h 10 E ico Toi atumine umwana wakwe Yoramu ku Mfumu Davidi ku kuiposha i no kuitasha pantu yalwile na Hadadesere no kumucimfya (pantu Hadadesere alelwa libili libili na Toi); kabili asendele ifipe fya silfere ne fya golde ne fya mukuba. j 11 Ifi na fyo Imfumu Davidi yafipeele kuli Yehova, filya fine yapeele silfere na golde ifyo yapokele ku fyalo fyonse ifyo yacimfishe, k 12 ku bena Siria na ku bena Moabu l na ku bana ba kwa Amone na ku baPelishiti m na kuli Amaleke n na mu fintu bapokele kuli Hadadesere mwana Rehobu imfumu ya ku Soba. o 13 Kabili ishina lya kwa Davidi lyalilumbwike ilyo afumine ku kucimfya abena Edomu mu Mupokapoka wa Mucele, p amakana ikumi na cinekonsekonse (18,000). q 14 Kabili apangile inkambi ya bashilika mu Edomu. r Monse mu Edomu apangilemo inkambi, kabili abena Edomu bonse baishileba ababomfi ba kwa Davidi; s kabili Yehova alepususha Davidi konse uko aya. t 15 Kabili Davidi aleteka Israele onse; u kabili Davidi alepingula no mulinganya no bu-

ICIPA. 8 1Im 18:5 1Sa 13:3 1Im 18:6 Amg 7:24 2Sa 8:14 1Im 18:13 e 1Im 18:7 Lk 11:22 f 1Im 18:8 g 2Is 14:28 h 1Im 18:9 i Ukt 43:27 Es 39:1 j 1Im 18:10 k Yos 6:19 1Is 7:51 1Im 18:11 1Im 22:14 1Im 26:27 l 2Sa 8:2 m 2Sa 8:1 n 1Sa 30:18 o 2Sa 8:7 1Im 18:7 p Am 60:0 q 1Im 18:12 r 2Sa 8:6 s Ukt 25:23 Ukt 27:29 Ukt 27:37 Imp 24:18 t 1Im 18:13 Am 37:28 Am 60:12 u 2Sa 5:3 2Sa 5:5



















a b c d

Ku Kulyo a 2Sa 23:3 1Is 3:6 b 1Im 18:14 Amp 29:4 Amp 29:14 c 2Sa 20:23 1Im 11:6 d 2Sa 20:24 1Is 4:3 1Im 18:15 e 2Sa 15:27 1Im 6:8 1Im 6:53 1Im 18:16 1Im 24:3 f 1Im 24:31 g 2Sa 23:20 1Is 1:44 1Is 2:35 1Im 18:17 h 2Sa 15:18 i 2Sa 20:7 j 2Sa 20:26 1Is 4:5 1Im 18:17



















ICIPA. 9 k Amp 19:22 Mk 6:8 Sek 7:9 l 1Sa 18:3 1Sa 20:15 1Sa 20:42 Amp 17:17 m 2Sa 16:1 2Sa 19:17 n 1Sa 20:14 o 2Sa 4:4 2Sa 9:13 2Sa 19:26 p 2Sa 17:27 q Yos 13:26 r 1Sa 24:8 1Sa 25:23 s Yb 6:14 Amp 11:17

2 SAMWELE 8:6–9:7

lungami a lyonse ku bantu bakwe bonse. b 16 Kabili Yoabu c mwana Seruya e wali umukalamba wa bashilika; na Yehoshafati d mwana Ahiludi e wali kebukisha. 17 Sadoke e mwana Ahitubu na Ahimeleke f mwana Abiatari e bali bashimapepo, e lyo Seraya e wali kalemba. 18 Benaya g mwana Yehoyada e wali intungulushi ya bena Kerete h na bena Pelete. i Kumfwa abana ba kwa Davidi e bali bacilolo bakalamba. j Davidi atile: “Bushe 9 Kabili kuli uwashalako ku ba mu ng’anda ya kwa Shauli, ukuti mbe ne cikuuku k kuli ena pa mulandu wa kwa Yonatani?” l 2 Nomba mu ng’anda ya kwa Shauli mwali umubomfi ishina lyakwe ni Siba. m E ico balimwitile ukuti aye kuli Davidi, e lyo imfumu yamwipwishe ati: “Bushe ni we Siba?” na o atile: “E ine wine ne mubomfi wenu.” 3 Ne Mfumu yatile: “Bushe takuli uwashalapo mu ba mu ng’anda ya kwa Shauli, ukuti mbe ne cikuuku ca kwa Lesa kuli ena?” n Siba atile ku mfumu: “Kuli umwana wa kwa Yonatani, uwalemana amolu.” o 4 E lyo Imfumu yaipwishe ati: “Ali kwi?” Na o Siba atile ku mfumu: “Moneni! Ali mu ng’anda ya kwa Makiri p mwana Amiele mu Lo-debari.” q 5 Apo pene Imfumu Davidi yatumine bamo ku kumubuula ukufuma mu ng’anda ya kwa Makiri mwana Amiele mu Lo-debari. 6 Ilyo Mefiboshete mwana Yonatani mwana Shauli afikile kuli Davidi, ilyo line awile ubukupeme alatoota. r E lyo Davidi atile: “Mefiboshete!” na o atile: “Ndi pano ne mubomfi wenu.” 7 E lyo Davidi amwebele ati: “Witiina, pantu ndeba ne cikuuku s kuli iwe pa mulandu wa kwa Yonatani wiso; t t 2Sa 9:1.

2 SAMWELE 9:8–10:11

Uluse lwa kwa Davidi kuli Mefiboshete

kabili nalakubwesesha impanga yonse a iya kwa Shauli sokulu, na iwe ukalalya ifya kulya pe tebulo lyandi pe.” b 8 E lyo atootele no kutila: “Nine ani ne mubomfi wenu, pa kuti munsakamane, ine ne mbwa iyafwa?” c 9 Nomba imfumu yaitile Siba, umubomfi wa kwa Shauli, no kumweba ati: “Fyonse ifyali fya kwa Shauli ne fya ba mu ng’anda yakwe bonse napeela d umwishikulu wa kwa sokulu. 10 Kabili iwe na bana bobe abaume na babomfi bobe mukalemulimina, mukalelonganika ifya kulya, e fyo bakalalya bonse aba mu ng’anda ya mwishikulu wa kwa sokulu, lelo Mefiboshete, umwishikulu wa kwa sokulu, ena akalalya ifya kulya pe tebulo lyandi pe.” e Kabili Siba aali na bana abaume ikumi na basano (15) na babomfi amakumi yabili (20). f 11 E lyo Siba atile ku mfumu: “Umubomfi wenu alecita ukulingana na fyonse ifyo shikulu imfumu yaeba umubomfi wa iko; lelo Mefiboshete g alelya pe tebulo lyandi nga umo uwa mu bana baume ba mfumu.” 12 Kabili Mefiboshete aali no mwana mwaume umwaice ishina lyakwe ni Mika, h kabili bonse abaleikala mu ng’anda ya kwa Siba bali babomfi ba kwa Mefiboshete. 13 Na Mefiboshete aleikala mu Yerusalemu, pantu alelya pe tebulo lya mfumu pe; i kabili ali uwalemana amolu. j Nomba pa numa ya ifi, imfumu ya bana ba kwa Amone k yalifwile, kabili Hanuni umwana wa iko ali-ipyene no kutendeka ukuteka. l 2 E lyo Davidi atile: “Nalaba ne cikuuku kuli Hanuni mwana Nahashi, ifyo wishi ali ne cikuuku kuli ine.” m Awe Davidi atumine ababomfi bakwe ku kuyamusansamusha pa mfwa ya kwa wishi, kabili ababomfi ba kwa Da-

10

ICIPA. 9 a Ru 4:5 b 2Sa 19:28 1Is 2:7 Amp 11:25 Es 32:8 c 1Sa 24:14 Lk 14:11 d 2Sa 9:1 2Sa 16:4 2Sa 19:29 e 2Sa 9:7 2Sa 19:28 f 2Sa 19:17 g 2Sa 9:3 h 1Im 8:34 1Im 9:40 i 2Sa 9:7 2Sa 19:28 j 2Sa 4:4



















ICIPA. 10 k Ukt 19:38 Aba 10:7 Aba 11:12 Aba 11:33 1Sa 11:1 l 1Im 19:1 m 1Im 19:2



















Ku Kulyo a 2Sa 2:5 b Ukt 42:9 Imp 13:2 Yos 2:1 c 1Im 19:3 d Le 19:27 e 1Im 19:4 f Yos 6:24 Yos 18:21 1Im 19:5 g Ukt 34:30 Ukf 5:21 1Sa 13:4 1Sa 27:12 h Imp 13:21 i 2Sa 8:5 1Im 19:6 j Yos 13:13 1Im 19:7 k 2Sa 23:8 1Im 19:8 l Imp 13:21 m 1Im 19:9 n 1Im 19:10 o 1Sa 26:6 2Sa 2:18 2Sa 23:18 1Im 2:16 p Ukt 19:38 Imp 21:24 1Im 19:11

420

vidi a bafikile mu calo ca bana ba kwa Amone. 3 Lelo, bacilolo ba bana ba kwa Amone batile kuli Hanuni shikulwibo: “Bushe imwe muleti Davidi alecindika shinwe ifi atumine aba kumusansamusha? Bushe te ku kufwayafwaya mu musumba ku kuulengula b na ku ku-uwisha e co Davidi atumiine ababomfi bakwe kuli imwe?” c 4 E ico Hanuni abuulile ababomfi ba kwa Davidi, ababeyele imyefu lubali d no kuputula ifya kufwala fyabo ukufika pa matako, e lyo abalekele baya. e 5 Pa numa abantu baile-eba Davidi, na o apo pene atumine aba kubakumanya, pantu abo bantu baliseebene nga nshi; kabili imfumu yatile: “Ikaleni mu Yeriko f mpaka imyefu yenu ikamene. E lyo mukabwele.” 6 Umuya inshiku abana ba kwa Amone bamwene ukuti Davidi nabapata, g batumine aba kuyaobola abena Siria aba ku Bete-rehobu h na bena Siria aba ku Soba, i aba pa makasa amakana amakumi yabili (20,000), ne mfumu ya ku Maaka, j abantu ikana limo (1,000), na ba ku Ishtobu, amakana ikumi na yabili (12,000). 7 Ilyo Davidi aumfwile, atumine Yoabu na bashilika bonse ne mpalume. k 8 E lyo abana ba kwa Amone bafumine no kuiteyanishisha ukulwa pa mpongolo, na bena Siria aba ku Soba na ba ku Rehobu, l na bena Ishtobu na bena Maaka na bo baiteyanishishe ukulwa mu mpanga. m 9 Ilyo Yoabu amwene ukuti balemusansa icabipisha ku ntanshi na ku numa, ilyo line asalile abaume ba maka n aba mu Israele no kubateyanya ukuti bakumanye abena Siria. 10 Na bantu abashalako abapeele kuli Abishai o munyina, pa kuti abateyanishishe ukulwa na bana ba kwa Amone. p 11 Kabili atile: “Nga ca kuti abena Siria ba-

421

Ubucende na Bati-sheba; ukufisa

ncila amaka, wise unjafwe; lelo nga ca kuti abana ba kwa Amone bakucila amaka, na ine nalaisa ku kukwafwa. a 12 Kosa, pa kuti tushipe b ukwafwa abantu besu ne misumba ya kwa Lesa wesu; c kabili Yehova, alacita icawama mu menso yakwe.” d 13 E lyo Yoabu na bantu abali nankwe bapalamine ku kulwa na bena Siria, na bo bafulumwike ku cinso cakwe. e 14 Lelo abana ba kwa Amone bena, ilyo bamwene ukuti abena Siria bafulumuka, na bo bafulumwike Abishai kabili baingile mu musumba. f Pa numa ya ifyo, Yoabu abwelele ukufuma ku bana ba kwa Amone no kufika mu Yerusalemu. g 15 Ilyo abena Siria bamwene ukuti abena Israele babacimfya, balongene capamo. 16 Kabili Hadadesere h atumine abantu aba kuyasenda abena Siria abali mu ncende ya Mumana wa Yufrate; i e lyo bafikile ku Helamu, na Shobaki j umukalamba wa bashilika ba kwa Hadadesere e walebatungulula. 17 Ilyo bashimikile Davidi, ilyo line fye alongenye abena Israele bonse no kwabuka Yordani no kufika ku Helamu. Abena Siria nomba baiteyanishishe ukulwa ku kukumanya Davidi kabili batendeke ukulwa nankwe. k 18 Awe abena Siria balifulumwike l ku cinso ca bena Israele; na Davidi aipeyepo abena Siria aba pa maceleta imyanda cinelubali (700) m na ba pali bakabalwe amakana amakumi yane (40,000), akomene na Shobaki umukalamba wa bashilika babo, na o afwilile palya pene. n 19 Ilyo imfumu o shonse ishalebombela Hadadesere, shamwene ukuti nabashicimfya ku bena Israele, p ilyo line shapangile umutende na bena Israele no kutampa ukubabombela; q na bena Siria balitiinine ukwe-

ICIPA. 10 a 1Im 19:12 Amp 20:18 b Amg 31:6 2Im 32:7 c 1Im 19:13 d 1Sa 3:18 1Sa 14:6 2Sa 15:26 Am 37:5 Am 44:5 Amp 29:25 e 1Im 19:14 f 1Im 19:15 g 2Sa 5:5 h 2Sa 8:3 i Ukt 15:18 Ukf 23:31 Amg 11:24 2Sa 8:5 1Is 4:21 Am 72:8 j 1Im 19:16 k 1Im 19:17 l 2Sa 8:4 m Amg 20:1 Am 18:38 n 1Im 19:18 o 2Sa 10:6 p Am 18:37 q Ukt 15:18 Amg 20:11 Yos 1:4



















Ku Kulyo a 1Im 19:19



















ICIPA. 11 b 1Is 20:22 2Im 36:10 c 1Sa 8:20 Lkm 3:8 d 1Im 20:1 e 2Sa 12:26 f 1Sa 9:26 Imi 10:9 g Yb 31:1 Amp 5:20 Mt 5:28 h Amp 6:25 i 1Ko 10:12 Yak 1:14 j 2Sa 12:24 1Is 1:11 k 1Im 3:5 l 2Sa 23:39 1Is 15:5 1Im 11:41 m Ukt 10:15 Ukt 15:20 Amg 20:17 n Ukf 20:17 Le 19:11 1Ko 7:1 o Lkm 8:4 p Ukf 20:14 Le 18:20 Le 20:10 Amg 22:22 Amp 6:32 He 13:4 Yak 1:15 q Le 12:2 Le 15:19 Le 15:29 Le 18:19 r 1Sa 25:41

2 SAMWELE 10:12–11:10 sha ukupususha abana ba kwa Amone na kabili. a ku kutendeka 11 Nomba kwa mwaka, ilyo ishab

mfumu shiya ku kulwa, c Davidi atumine Yoabu na babomfi bakwe na bena Israele bonse, ukuti bakayelofya abana ba kwa Amone d no kushinga Raba, e lelo Davidi ena ashele mu Yerusalemu. 2 Nomba ku nshita ya cungulo Davidi alimine ukufuma pa busanshi bwakwe, aile ale-endaukako pa mutenge f wa ng’anda ya mfumu; ilyo ali palya, amwene g umwanakashi alesamba, kabili umwanakashi ali umusuma nga nshi. h 3 E lyo Davidi atumine aba kuyaipusha pali uyo mwanakashi, i e lyo umo atile: “Bushe uyu te Bati-sheba j mwana Eliamu, k umukashi wa kwa Uria l umwina Hiti?” m 4 Pa numa ya ifyo, Davidi atumine inkombe ku kumubuula. n Awe alishile, o na o asendeme nankwe, p ninshi Bati-sheba aleisangulula ku kukowela kwakwe. q E lyo abwelele ku mwakwe. 5 Awe umwanakashi alimite. E lyo atumine amashiwi no kweba Davidi ati: “Ndi ne fumo.” 6 E ico Davidi atumine amashiwi kuli Yoabu ati: “Eba Uria umwina Hiti ese kuno.” Na o Yoabu atumine Uria kuli Davidi. 7 Ilyo Uria aishile, Davidi amwipwishe nga Yoabu ali umutende, na bantu nga bali umutende ne fyo ubulwi bwale-enda. 8 E lyo Davidi aebele Uria ati: “Kabiye ku mobe, usambeko na ku makasa.” r Awe Uria afumine mu ng’anda ya mfumu, kabili imfumu yamutumiine no bupe. 9 Lelo Uria asendeme pa mwinshi wa ng’anda ya mfumu na babomfi ba kwa shikulu wakwe bonse, na ku ng’anda yakwe taileko iyo. 10 E ico baebele Davidi abati: “Uria taile ku ng’anda yakwe.” E lyo Davidi aipwishe

2 SAMWELE 11:11–12:2

Uria baipaya. Davidi aupa Bati-sheba

Uria ati: “Bushe taufumine pa lwendo? Nga cinshi ushiliile ku ng’anda yobe?” 11 Lelo Uria atile kuli Davidi: “Icipao a na Israele na Yuda baikala mu nsakwe, kabili shikulu Yoabu na babomfi ba kwa shikulu b bapanga inkambi pa nse pa mpanga, e lyo ine ndeya mu ng’anda yandi ku kulya no kunwa no kulaala no mukashi wandi? c Na pali imwe bene, d nshacite ici cintu!” 12 E lyo Davidi aebele Uria ati: “Ikala pano no bwa lelo, mailo e lyo nkaleka uye.” Awe Uria aikele mu Yerusalemu muli bulya bushiku no bwakonkelepo. 13 Kabili, Davidi alimwitile ukuti alye no kunwa nankwe. Asuka amulenga ukukolwa. e Na lyo line, ilyo afumineko icungulo, ailesendama pa busanshi bwakwe pamo na babomfi ba kwa shikulu wakwe, na ku ng’anda yakwe taileko iyo. 14 Nomba ulucelo Davidi alembele kalata f kuli Yoabu no kupeela Uria ukuti atwale. 15 Alembele muli kalata ati: g “Bikeni Uria ku ntanshi uko ubulwi bukoseshe, h e lyo imwe mubwelele ku numa, muleke bamukome afwe.” i 16 Nomba ilyo Yoabu alelinda umusumba abikile Uria apo aishibe ukuti e pali abantu ba maka. j 17 Awe ilyo aba mu musumba bafumine no kulwisha Yoabu, e lyo abantu bamo, ababomfi ba kwa Davidi, bafwilepo na Uria umwina Hiti na o alifwile. k 18 E lyo Yoabu atumine umuntu kuli Davidi ku kumweba imilandu yonse iya bulwi. 19 Kabili aebele iyo nkombe ati: “Ilyo wapwa ukusosa imilandu yonse iya bulwi ku mfumu, 20 e lyo imfumu nga yakalipa, kabili yatila kuli iwe, ‘Nga cinshi ico mwailile mupepi sana ku musumba ku kulwa? Bushe tamwaishibe ati

ICIPA. 11 a 2Sa 6:17 2Sa 7:2 b 2Sa 20:6 c Le 15:16 Amg 23:9 1Sa 21:5 d 1Sa 17:55 1Sa 20:3 1Sa 25:26 2Sa 14:19 e Ukt 19:33 Amp 20:1 Ho 4:11 f Am 19:13 g Lkm 8:4 h 1Sa 18:17 1Sa 18:25 i 2Sa 12:9 Am 51:14 Amp 3:29 Amp 17:13 Sek 8:17 Mko 7:21 j Le 19:17 1Im 21:3 k 2Sa 12:9



















Ku Kulyo a Aba 9:52 b Aba 6:32 Aba 7:1 c Aba 9:53 d Aba 9:50 e 2Sa 3:34 2Sa 11:3 f 2Im 26:15 g 2Sa 11:17 h 2Sa 2:26 Es 1:20 Ye 2:30 Ye 46:10 i 2Sa 12:26 j 2Sa 3:31 k Ukt 20:3 Yoe 1:8 l 1Sa 31:13 m 2Sa 5:13 2Sa 12:9 n Ukt 39:9 Am 5:6 He 13:4 o 1Is 15:5 1Im 21:7 Am 11:4 Ye 32:19 He 4:13



















ICIPA. 12 p 1Is 1:8 1Im 17:1 1Im 29:29 q Am 51:0

422

kuti balasa imifwi ukufuma pa cibumba? 21 Nani aipeye Abimeleke a mwana Yerubeshete? b Bushe te mwanakashi uwamupooseele umwana wa mpelo c ukufuma pa cibumba no kumwipaya mu Tebese? d Cinshi mwailile mupepi sana ku cibumba?’ e lyo ukasose auti, ‘Umubomfi wenu Uria umwina Hiti na o nafwa.’” e 22 E ico inkombe yaliile, yafikile no kweba Davidi fyonse ifyo Yoabu ayebele. 23 E lyo inkombe yatile kuli Davidi: “Abo bantu balitucilile amaka, ica kuti balitukonkele na mu mpanga; lelo twalibakonkele ukufika na pa mpongolo. 24 E lyo abalelasa imifwi balashile ababomfi benu ukufuma pa cibumba, f ica kuti ababomfi ba mfumu bamo nabafwa; no mubomfi wenu Uria umwina Hiti na o nafwa.” g 25 Na o Davidi atile ku nkombe: “Ifi e fyo ukebe Yoabu auti, ‘Wileka uyu mulandu ukusakamike, pantu ulupanga talusala h pa kwipaya. Kosha ubulwi ku kulwisha umusumba no ku-ucimfya.’ i Kabili umukoseleshe.” 26 Awe umukashi wa kwa Uria aumfwile ukuti Uria umulume wakwe nafwa, kabili atampile ukuloosha j umulume wakwe. k 27 Ilyo yapwile inshita ya kuloosha, l bwangu bwangu Davidi atumine aba kuyamubuula no kumutwala ku ng’anda yakwe, na o aishileba umukashi wakwe. m Mu kuya kwa nshita amufyalile umwana umwaume, lelo ici cintu Davidi acitile calibipile n mu menso o ya kwa Yehova. Kabili Yehova atumine Natani p kuli Davidi. Na o aile kuli Davidi q no kutila: “Kwali abantu babili abali mu musumba umo, umo uwa fyuma e lyo umbi umupiina. 2 Uwa fyuma ali ne mpaanga ishingi

12

423

Davidi alapila. Umwana wakwe afwa

ne ng’ombe; a 3 lelo umupiina akwete fye akana ka mpaanga akakota kamo, ako ashitile. b Alekasakamana, kabili kalekulila pamo nankwe na bana bakwe capamo. Kalelyako ubufungau bwa fya kulya fyakwe, kalenwako ne fya muli kapu yakwe, kalesendama pa cifuba cakwe, kabili kali fye ngo mwana umwanakashi kuli ena. 4 Awe uyu muntu wa fyuma apokelele umweni, kabili tabuulile impaanga ne ng’ombe ukufuma pa mikuni yakwe ukuti apekanishishe umweni wakwe. Lelo abuulile akana ka mpaanga akakota aka mupiina no kupekanishisha umuntu uwamufikiile.” c 5 E lyo Davidi akalipe sana pa fyo uyo muntu acitile, d kabili atile kuli Natani: “Na pali Yehova, e umuntu uwacita ico afwile ukufwa! f 6 E lyo pa kana ka mpaanga akakota afwile ukubweseshapo g imiku ine, h pa mulandu wa kuti acitile ici cintu kabili tali na luse.” i 7 E lyo Natani atile kuli Davidi: “Uyo muntu ni mwe! E fyo Yehova Lesa wa kwa Israele asosa ati, ‘Ine nakusubile j ukuba imfumu pali Israele, kabili nakupokolwele k mu minwe ya kwa Shauli. 8 Nakupeele ing’anda ya kwa sokulu l na bakashi ba kwa sokulu m pa cifuba cobe, no kukupeela ing’anda ya kwa Israele na Yuda. n Kabili nga fyalicepele, nga nalundilepo na fimbi ifyaba nge fi pamo ne fintu fimbi. o 9 Nga cinshi wasuulile icebo ca kwa Yehova no kucita icabipa p mu menso yakwe? Uria umwina Hiti waipaya ku lupanga, q no mukashi wakwe wabuula ku kuba umukashi obe, r no mwine wamwipaisha ku lupanga lwa bana ba kwa Amone. 10 E ico nomba ulupanga s talwakafume mu ng’anda yobe umuyayaya, t pa mulandu wa kuti walinsuulile wabuula no mukashi wa kwa

ICIPA. 12 a 2Sa 5:13 2Sa 15:16 b 2Sa 11:3 Amp 5:15 c 2Sa 11:4 d Lk 6:41 e Amg 6:13 f 1Sa 26:16 g Ukf 21:34 h Ukf 22:1 i 2Sa 21:7 j 1Sa 16:13 2Sa 7:8 k 1Sa 18:11 1Sa 19:10 1Sa 23:14 Am 18:0 l 1Sa 13:14 1Sa 15:28 m 2Sa 3:7 1Is 2:22 n 2Sa 2:4 2Sa 5:5 o 2Sa 7:19 Am 84:11 Yak 1:17 p Ukf 20:13 Ukf 20:14 Ukf 20:17 q 2Sa 11:15 r 2Sa 11:27 He 13:4 s 2Sa 13:32 2Sa 18:33 t Imp 14:18 Ga 6:7



















Ku Kulyo a 2Sa 12:19 2Sa 13:14 2Sa 15:14 b Ukf 21:24 Yb 31:10 Yb 34:11 c 2Sa 16:21 d 2Sa 11:4 2Sa 11:8 2Sa 11:13 2Sa 11:15 e 2Sa 16:22 f Mt 10:26 Lk 12:2 g Am 51:0 h Ukt 39:9 Am 32:5 Am 38:3 Am 51:4 Amp 28:13 i Ukf 34:6 Am 32:1 Am 130:4 Mk 7:18 j Le 20:10 Am 103:10 k Am 51:4 l Ukf 34:7 Amg 23:2 Am 89:32 Amp 3:11 He 12:6 m 1Sa 25:38 2Sa 24:15 n 2Sa 12:22 Yn 3:9 o 2Sa 13:31 p 2Sa 3:35

2 SAMWELE 12:3-20

Uria umwina Hiti ku kuba umukashi obe.’ 11 E fyo Yehova atila, ‘Mona nkalenga ubucushi ukwisa pali iwe ukufuma mu ng’anda yobe; a kabili nkasenda abakashi bobe pa menso yobe no kubapeela ku munobe, b kabili akasendama na bakashi bobe pa lwalaala. c 12 Iwe wacitile mu bumfisolo, d lelo ine nkacita ici cintu pa menso ya kwa Israele onse e kabili pa lwalaala.’” f 13 E lyo Davidi atile g kuli Natani: “Nimembukila Yehova.” h Na o Natani atile kuli Davidi: “Yehova na o namubelela uluse pa lubembu lwenu. i Tamwakafwe. j 14 Nomba, apo mwasaalula Yehova pali ici mwacita, k umwana uukafyalwa kuli imwe, ukufwa akafwa.” l 15 E lyo Natani aile ku mwakwe. Na Yehova apumine m umwana uo umukashi wa kwa Uria afyalile Davidi, na o alilwele. 16 E ico Davidi apapaatileko umwana kuli Lesa wa cine, kabili Davidi alekele ukulya, n aingile no kulambalala pa nshi ubushiku bonse. o 17 E lyo abakalamba ba mu ng’anda yakwe baiminine apo ali ku kumwimya pa nshi, lelo alikeene kabili taliile ifya kulya p na bo. 18 Nomba mu bushiku bwalenga cinelubali (7) umwana asukile afwa. Na babomfi ba kwa Davidi balitiinine ukumweba ati umwana nafwa; pantu baleti: “Moneni! Ilyo umwana ali no mweo twalilandile nankwe, kabili taumfwile ku mashiwi yesu; nomba kuti twamweba shani ukuti, ‘Umwana nafwa’? Kuti acita icabipa.” 19 Ilyo Davidi amwene ukuti ababomfi bakwe baletepeleshanya, e lyo ailwike ukuti umwana nafwa. E ico aipwishe ababomfi bakwe ati: “Bushe nafwa umwana?” Na bo batile: “Nafwa.” 20 E lyo Davidi aimine pa nshi,

2 SAMWELE 12:21–13:5 asamba no kusuba amafuta, a afwala ne fya kufwala fimbi no kwingila mu ng’anda b ya kwa Yehova no kupepa; c e lyo aile ku ng’anda yakwe no kulomba ifya kulya, na bo bwangu bwangu bamutekeele ifya kulya, na o aliliile. 21 E lyo ababomfi bakwe bamwipwishe abati: “Calola mwi ici cintu mwacita? Ilyo umwana aali uwa mweo, mwalekele ukulya kabili mwaleloosha pa mulandu wakwe; nomba ilyo fye umwana afwa mwaima no kulya ifya kulya.” 22 Na o atile: “Ilyo umwana aali uwa mweo nalekele ukulya d kabili naleloosha, e pantu naleti, ‘Nani eshibe nga Yehova kuti ambelelako uluse, no mwana kuti aba no mweo?’ f 23 Nomba apo nafwa, cinshi ndelekela ukulya? Bushe kuti namubwesha? g Nkaya ku manda uko ali, h lelo ena, takabwele kuli ine.” i 24 E lyo Davidi alasansamusha Bati-sheba umukashi wakwe. j Kabili aingile kuli ena no kusendama nankwe. Mu kuya kwa nshita, afyele umwana umwaume, k kabili ainikwe ati Solomone. l Kabili Yehova alimutemenwe. m 25 E ico atumine amashiwi ukupitila muli kasesema Natani n no kumwinika ati Yedidia, pantu Yehova alimutemenwe. 26 Kabili Yoabu o akonkenyepo ukulwa no musumba wa Raba p uwa bana ba kwa Amone no kupoka umusumba wa bufumu. 27 E lyo Yoabu atumine inkombe kuli Davidi no kutila: “Nindwa na Raba. q Kabili nimpoka umusumba wa menshi. 28 Nomba longanikeni abantu abashalapo no kupangila umusumba inkambi, no ku-upoka; epali nine napoka umusumba, ne shina lyandi lyainikwapo.” 29 Awe Davidi alonganike abantu bonse no kuya ku Raba, alwishishe umusumba wa Raba

Bati-sheba afyala Solomone ICIPA. 12 a Ru 3:3 2Sa 14:2 b 2Sa 6:17 Am 5:7 c Ukt 24:26 1Im 29:20 Neh 8:6 Am 95:6 d 2Sa 12:16 Yoe 1:14 e Es 38:3 f Es 38:5 Yoe 2:14 Ams 5:15 Yn 3:9 g Lkm 9:6 Es 26:14 h Yb 30:23 Lkm 3:20 Lkm 9:10 Imi 2:29 Imi 2:34 Imi 13:36 Ro 5:12 i Lkm 9:5 j 2Sa 11:3 2Sa 12:9 k Am 127:3 l 1Im 3:5 1Im 22:9 1Im 28:5 Mt 1:6 m 2Sa 7:12 1Im 29:1 n 2Sa 7:4 2Sa 12:1 1Is 1:8 o 2Sa 11:25 1Im 20:1 p Amg 3:11 Amg 23:6 Yos 13:25 Ye 49:3 q 2Sa 11:1



















Ku Kulyo a 1Im 20:2 b Yos 22:8 1Sa 30:20 2Sa 3:22 2Sa 8:11 c 1Im 20:3



















ICIPA. 13 d 2Sa 3:3 1Im 3:2 e 1Im 3:9 f 2Sa 3:2 1Im 3:1 g Ukt 34:3 Mt 5:28 h Amp 4:23 Ko 3:5 i 2Pe 2:14 j Amp 11:19 k 2Sa 13:35 l 1Sa 16:9 1Im 2:13 m 1Is 21:5 n Le 18:9 o Le 20:17 Mt 15:19 1Te 4:5 p Amp 24:8

424

no ku-upoka. 30 Kabili afuulile Malkamu1 icisote ca bufumu ku mutwe, a icafinine amakilogramu nalimo 34, pamo na mabwe ayauma umutengo; kabili bacifwikile ku mutwe wa kwa Davidi. Ne fyo apokolwele b mu musumba ifyo asendele fyali ifingi nga nshi. 31 Na bantu abalimo alibasendele ukuti abapeele umulimo wa kuputula amabwe no kupanga ifyela ifyatwa c na masembe ya cela, kabili alebabomfya ukupanga injelwa. E fyo acitile ku misumba yonse iya bana ba kwa Amone. E lyo Davidi na bantu bonse babweleele ku Yerusalemu. d

Abishalomu 13 Nomba mwana Davidi ali na nkashi yakwe uwayemba ishina lyakwe ni Tamari. e Kabili pa numa ya ifi fintu, Amnone f mwana Davidi alimutemenwe. g 2 Ici cintu calicushishe Amnone ica kuti alilwele h pa mulandu wa kwa Tamari nkashi yakwe, pantu ali ni nacisungu, kabili calyafishe kuli Amnone i ukumucita icintu. j 3 Nomba Amnone alikwete umunankwe ishina lyakwe ni Yehonadabu, k mwana Shimea, l munyina Davidi; kabili Yehonadabu ali muntu uwa mano nga nshi. 4 E ico alimwipwishe ati: “Cinshi ico we mwana wa mfumu, ubelele no bulanda ifi, ulucelo no lucelo? Bushe tawanjebe?” m Na o Amnone amwaswike ati: “Tamari, nkashi n ya kwa Abishalomu munyinane nalimutemwa.” o 5 E lyo Yehonadabu amwebele ati: “Sendama pa busanshi bobe, ubepe ukuti naulwala. p Kabili wiso aleisa ku kukumona, e lyo umwebe ati, ‘Shi lekeni Tamari nkashi yandi ese ampeele ica kulya ca mulwele, kabili apekanye ifya kulya fya cisansamushi 2Sa 12:301 Napamo ali ni lesa wa bena Amone, mumbi bamwita ati Moleke nangu Milkomu.

425

Amnone acenda nkashi yakwe Tamari

ndemonako no kumonako, kabili andishe.’” a 6 Awe Amnone alisendeme no kubepa ukuti nalwala, b ne mfumu yalingile ku kumumona. E lyo Amnone atile ku mfumu: “Shi lekeni Tamari nkashi yandi ese apange utumikate tubili ndemonako no kumonako pa kuti andishe ica kulya ca mulwele.” 7 E lyo Davidi atumine amashiwi kuli Tamari ku ng’anda ati: “Shi kabiye ku ng’anda ya kwa Amnone ndume yobe no kumupekanishisha ifya kulya fya cisansamushi.” 8 Awe Tamari aile ku ng’anda ya kwa Amnone c ndume yakwe ninshi nasendama. Abuulile umufuba no kupangamo utumikate ninshi Amnone alemonako, no kutusalula. 9 E lyo abuulile ica kusalwilapo no kufukumwina pa mbale ninshi alemonako, lelo Amnone alikeene ukulya no kutila: “Lekeni abantu bonse bafumine pa nse!” d E lyo bonse bafumine apo ali. 10 Nomba Amnone atile kuli Tamari: “Leta ica kulya ca cisansamushi ku muputule wa mu kati, pa kuti undiishe ne mulwele.” Awe Tamari abuulile utumikate uto apekenye no kutwalila Amnone ndume yakwe mu muputule wa mu kati. 11 Ilyo apaleme pa kuti amupeele alye, e lyo amwikete e no kumweba ati: “Isa, sendama na ine, f we nkashi yandi.” g 12 Lelo amwaswike ati: “Iyo, we ndume yandi! Wincenda; h pantu tatucita ifi mu Israele. i Wicita ici cintu ca bupumbu. j 13 Nga ine ni kwi nkatwala umuseebanya wandi? Na iwe, ukaba ngo mupumbu mu Israele. Shi nomba sosa ku mfumu; pantu te kuti ikaane ukumpeela kuli iwe.” 14 Lelo alikene ukumfwa kwi shiwi lyakwe, kabili alimucilile amaka, amucenda k no kusendama nankwe. l 15 E lyo Amnone amupatile nga nshi,

ICIPA. 13 a Am 50:19 b Am 10:9 c 1Im 3:1 1Im 3:9 d Yb 24:15 Yh 3:20 e Ukt 39:12 f Ukt 39:7 g Amg 27:22 Ek 22:11 h Ukt 34:2 i Le 18:9 Le 20:17 j Ukt 34:7 Aba 20:6 Amp 7:7 k Le 18:9 Le 18:29 l Yak 1:15



















Ku Kulyo a Ukt 37:3 b Yos 7:6 Est 4:1 Yb 2:8 Ye 6:26 c Ye 2:37 d 2Sa 3:3 2Sa 13:1 e 2Sa 3:2 1Im 3:1 f Le 18:9 Amg 27:22 g 1Sa 2:24 h Amp 19:13 i Ukt 34:7 Le 19:17 Amp 18:19 Amp 26:24 Ef 4:26 1Yo 3:15 j 1Sa 25:4 1Sa 25:11 k Yh 11:54 l 1Is 1:9 1Is 1:19 1Is 1:25

2 SAMWELE 13:6-24

ulupato amupatile lwacilile pa kutemwa uko amutemenwe kale, e ico Amnone amwebele ati: “Ima, kabiye!” 16 Na o atile: “Iyo, we ndume yandi; pantu ububi ubu ubwa kuntamfya bwakula ukucila ubo wacita kuli ine!” Lelo alikene ukumfwa. 17 Awe aitile umubomfi wakwe uwalemubombela no kumweba ati: “Shi fumya uyu muntu pano, umutwale pa nse, no kukomako ilyo afuma.” 18 (Tamari afwele ica kufwala ca mindoloshi; a pantu e fyo abana banakashi ba mfumu, banacisungu, balefwala ifya kufwala fyabula amaboko.) E fyo umubomfi wakwe amufumishe pa nse, no kukoma ku ciibi. 19 E lyo Tamari akubile imito pa mutwe, b alepwile ne ca kufwala ca mindoloshi ico afwele; abikile ne ndupi pa mutwe, c no kuya alelila. 20 E lyo Abishalomu d ndume yakwe amwipwishe ati: “Bushe Amnone e ndume yobe e wacita ici cintu? Nomba, talala we nkashi yandi. Ni ndume yobe. f Wibika ici cintu ku mutima.” Awe Tamari aikele mu ng’anda ya kwa Abishalomu ndume yakwe, ukwabula ukuba pamo na bantu. 21 Imfumu Davidi na yo yalyumfwile ifi fyonse, g kabili yalifulilwe sana. h 22 Kabili Abishalomu talandilepo na Amnone icibi atemwa icisuma; pantu Abishalomu apatile i Amnone pa mulandu wa kuti acendele Tamari nkashi yakwe. 23 Nomba ilyo papitile imyaka ibili iituntulu, Abishalomu ali na ba kubeya impaanga j mu musumba wa Baali-hasore uwaba mupepi na Efraimu; k kabili Abishalomu aitile abana baume aba mfumu bonse. l 24 E lyo Abishalomu aile ku mfumu no kutila: “Moneni, umubomfi wenu ali na ba kubeya amasako ya mpaanga! Shi lekeni imfumu na babomfi ba iko baye

2 SAMWELE 13:25–14:5 no mubomfi wenu.” 25 Lelo imfumu yatile kuli Abishalomu: “Iyo, we mwana wandi! Shi twiya bonse, epali twaba icisendo kuli iwe.” Nangu aleipatikisha, a yalikene ukuya lelo yalimupaalile. b 26 E lyo Abishalomu asukile atila: “Nga tamwaise, shi lekeni Amnone munyinane aye na ifwe.” c Imfumu yamwipwishe ati: “Cinshi ico aleila na iwe?” 27 Kabili Abishalomu ali-ipatikishe, d ica kuti yalekele Amnone na bana ba mfumu bonse baye nankwe. 28 E lyo Abishalomu aebele ababomfi bakwe ati: “Shi mumone, ilyo fye umutima wa kwa Amnone walasekelela ku mwangashi, e kabili nalatila kuli imwe, ‘Umeni Amnone!’ E lyo mumwipaye. Mwitiina. f Bushe te ine mwebele? Koseni no kuba na maka.” 29 Na babomfi ba kwa Abishalomu bacitile kuli Amnone ukulingana ne fyo Abishalomu abebele; g na bana ba mfumu bonse balimine no kunina cila muntu pa mfalashi yakwe no kufulumuka. 30 Nomba ilyo baleya mu nshila, ilyashi lyalifikile kuli Davidi ati: “Abishalomu naipaya abana baume aba mfumu bonse, kabili takushelepo nangu umo.” 31 Awe imfumu yalimine no kulepula ifya kufwala fya iko h no kulaala pa nshi, i na babomfi ba iko bonse baliminine apo yali ne fya kufwala ifyalepulwa. j 32 Lelo Yehonadabu k mwana Shimea l munyina Davidi alyaswike no kutila: “Bashikulu betila nabepaiwa abalumendo bonse abana ba mfumu, pantu ni Amnone eka e ufwile, m pantu ni Abishalomu wacisosa kwati cintu apangile kale n ukutula pa bushiku acendelemoo Tamari nkashi yakwe. p 33 Nomba bashikulu imfumu bebika ku mutima amashiwi ya kutila, ‘Abana ba mfumu bonse nabafwa’; lelo ni Amnone eka e ufwile.”

426

Abishalomu aipaya Amnone ICIPA. 13 a Imi 18:20 b Ru 2:4 c Am 55:21 Amp 10:18 Amp 26:24 d Amp 26:25 Amp 26:26 e Ru 3:7 1Sa 25:36 Est 1:10 Am 104:15 Lkm 2:3 Lkm 10:19 f 1Sa 28:10 1Sa 28:13 g 1Sa 22:18 1Is 21:11 h Ukt 37:34 2Sa 3:31 i 2Sa 12:16 j 2Sa 1:11 k 2Sa 13:3 l 1Sa 16:9 1Im 2:13 m 2Sa 12:10 n Ukt 27:41 Am 7:14 Amp 18:19 o 2Sa 13:14 p Le 18:9 Le 18:29



















Ku Kulyo a 2Sa 13:38 Amp 28:17 b 2Sa 18:24 2Is 9:17 c 2Sa 13:3 d 2Sa 13:32 e 2Sa 3:3 f 1Im 3:2 g Lkm 7:2 h Amg 3:14 Yos 12:5 2Sa 14:23 2Sa 15:8



















ICIPA. 14 i 2Sa 2:18 j 1Im 2:16 k 2Sa 13:39 2Sa 18:33 2Sa 19:2 l 2Im 11:6 2Im 20:20 Neh 3:5 Ams 1:1 m 2Sa 20:16 n Lkm 9:8 Da 10:3 o Ukt 27:41 p 2Sa 14:19 q 1Sa 24:8 2Sa 1:2 r 2Is 6:26 Mt 21:9 s Ukf 22:22 Yak 1:27

34 Lelo Abishalomu alifulumwike. a E lyo umulumendo, kalinda b ainwine amenso yakwe no kumona, kabili, moneni! kwali abantu abengi abaleisa mu musebo wa ku mbali ya lupili ku numa yakwe. 35 E lyo Yehonadabu c atile ku mfumu: “Moneni! Abana ba mfumu baisa. Filya fine fye umubomfi wenu acisosa, e fyo caba.” d 36 Nomba, ilyo fye apwile ukusosa, na bana ba mfumu balingile, basanswile na mashiwi yabo balalila; ne mfumu ine na babomfi ba iko bonse balilile nga nshi. 37 Lelo Abishalomu, alifyukile no kuya kuli Talmai e mwana Amihudi imfumu ya Geshuri. f Na Davidi alaloosha g umwana wakwe inshiku shonse. 38 Lelo Abishalomu, alifyukile no kuya kuli Geshuri; h kabili aileikalako imyaka itatu. 39 E lyo umutima wa kwa Davidi imfumu watendeke ukufuluka Abishalomu; pantu alisansamwike ilyo ubulanda pa mfwa ya kwa Amnone bwapwile, pantu alifwile. i

Nomba Yoabu mwana Se14 ruya alishibe ukuti imfuj

mu ilefuluka Abishalomu. k 2 E lyo Yoabu atumine abantu ku Tekoa l no kubuulako umwanakashi uwa mano, m e lyo amwebele ati: “Shi ucite kwati uleloosha, ufwale ne fya kufwala fya kuloosha, kabili wisuba amafuta; n kabili ube ngo mwanakashi uwaloosha umuntu uwafwa inshiku ishingi. o 3 Kabili wingile ku mfumu no kuyasosa aya mashiwi.” E lyo Yoabu amwebele ifya kuyasosa. p 4 Awe umwanakashi umwina Tekoa aile ku mfumu, awile pa nshi ubukupeme, q atoota, no kusosa ati: “Mwe mfumu, njafweni!” r 5 Imfumu yamwipwishe aiti: “Cili shani?” Na o atile: “Nine mukamfwilwa, s umulume

427

Yoabu alenga babweshe Abishalomu

wandi alifwa. 6 Kabili umubomfi wenu ali na bana babili abaume, kabili batampile ukulwa mu mpanga a nomba takwali uwa kubalamununa. b E lyo umo aumine umunankwe no kumwipaya. 7 Kabili nomba ulupwa lonse lwaimina umubomfi wenu no kutila, ‘Leta uwaipeye munyina, ukuti tumwipaile pa mulandu wa mweo wa kwa munyina c uo aipeye, d twipaye impyani!’ Kabili bakashimya umulilo wa malasha yandi uwashala, no mulume wandi tabakamushile ishina nelyo abana1 pano calo.” e 8 Imfumu yatile ku mwanakashi: “Kabiye ku ng’anda yobe, na ine nalakulandilako.” f 9 E lyo umwanakashi wa ku Tekoa aebele imfumu ati: “Mwe shikulu imfumu, umulandu ube pali ine na pa ba mu ng’anda ya kwa tata, g lelo imwe na bakamukonkapo pa bufumu mukaba aba kaele.” 10 E lyo imfumu yatile: “Nga kuli uulesosa kuli iwe, umulete kuli ine, kabili takabwekeshepo ukukukalifya.” 11 Lelo atile: “Shi lekeni imfumu ibukishe Yehova Lesah wa iko, ukuti kalandula wa mulopa i ekonkanyapo ukonaula epali alofya umwana wandi.” Na yo yatile: “Na pali Yehova, j takwakaponepo pa nshi umushishi nangu umo k uwa mwana obe.” 12 E lyo umwanakashi atile: “Shi lekeni umubomfi l wenu asose amashiwi m na yambi kuli shikulu imfumu.” Na yo yatile: “Sosa!” n 13 E lyo umwanakashi asosele kabili ati: “Nga cinshi mwatontonkanishisha ifi o ifishilewamina abantu ba kwa Lesa? p Apo mwalitamfya umwana wenu kabili mwalifilwa ukumubwesha, q amashiwi mwalanda yalanga ukuti muli no mulandu. r 2Sa 14:71 Nelyo, “abakapusuka.” Mu ciHebere paba ati, “abakashalapo.”

ICIPA. 14 a Ukt 4:8 Ukf 2:13 b Ukf 2:14 c Ukt 4:14 d Imp 35:19 Amg 19:12 e Imp 27:4 Amg 25:6 f 1Sa 8:20 g Ukt 27:13 1Sa 25:24 h Ukt 14:22 Ukt 24:3 i Imp 35:19 Imp 35:27 Amg 19:6 j Amg 6:13 1Sa 28:10 Lkm 8:4 k 1Sa 14:45 1Is 1:52 Imi 27:34 l 1Sa 25:41 m Ukt 44:18 n Imi 26:1 o Amg 1:17 p Ukf 19:5 Imp 6:27 q 2Sa 13:38 r 2Sa 12:7



















Ku Kulyo a Lkm 3:19 Lkm 9:5 b Amg 10:17 c 2Sa 14:2 2Sa 14:7 d 1Sa 29:9 2Sa 19:27 e 1Is 3:9 1Is 3:28 f 1Sa 3:17 Ef 4:25 g 2Sa 14:1 h Amp 20:5 i 1Sa 1:26 1Sa 17:55 j 2Sa 14:3 k 2Sa 14:17 l 2Sa 14:13 m 2Sa 13:38 n Imp 6:23

2 SAMWELE 14:6-22

14 Pantu ukufwa tuli no kufwa a no kuba nga menshi ayalepongolwelwa pa nshi ayo bashingakusa. Lelo Lesa takepaye umuntu, b kabili alitontonkanya ico uwatamfiwa talingile ukwikalilila uko bamutamfisha. 15 Nomba ico naishila ku kusosa amashiwi aya kuli shikulu imfumu, ni co abantu balintiinya. E ico umubomfi wenu atile, ‘Shi kanande ku mfumu. Nalimo imfumu ikacita ico umubomfi wa iko alomba. 16 Apo imfumu ikomfwa no kupokolola umubomfi wa iko mu minwe ya muntu uulefwaya ukunjipaya no kwipaya umwana wandi e lyo apoke ubupyani Lesa atupeela,’ c 17 e lyo umubomfi wenu atile, ‘Shi lekeni amashiwi ya kwa shikulu imfumu yantekeko umutima.’ Pantu shikulu imfumu aba fye nga malaikad wa kwa Lesa wa cine, ku kulekanya ubusuma no bubi, e kabili Yehova Lesa wenu abe na imwe.” 18 E lyo imfumu yayaswike umwanakashi aiti: “Shi wimfisa ico nalakwipusha.” f Na o umwanakashi atile: “Shi nabasose bashikulu imfumu.” 19 Ne mfumu yatile: “Bushe tamuli na Yoabu g muli ifi fyonse ulelanda?” h Na o umwanakashi ayaswike no kutila: “Na pali imwe, i mwe shikulu imfumu, ifyo fine mwalanda e fyo cili; pantu mubomfi wenu Yoabu e wanjeba, kabili e webele umubomfi wenu ukusosa amashiwi yonse aya. j 20 Yoabu acitile ici cintu pa kuti umulandu umoneke fimbi, lelo shikulu wa mano nga mano ya kwa malaikak wa kwa Lesa wa cine ku kwishiba fyonse ificitika pano isonde.” 21 E lyo imfumu yatile kuli Yoabu: “Mona, ndecita ici cintu. l E ico kabiye, kabweshe umulumendo Abishalomu.” m 22 Awe Yoabu awile ubukupeme pa nshi, atoota no kupaala imfumu; n kabili Yoabu atile: “Buno

2 SAMWELE 14:23–15:7 bushiku umubomfi wenu aishiba ukuti mwalimutemwa, a mwe shikulu imfumu, pantu imfumu yacita ico umubomfi wa iko alomba.” 23 E lyo Yoabu aimine, aile ku Geshuri b no kubwesha Abishalomu ku Yerusalemu. c 24 Lelo imfumu yatile: “Aye ku ng’anda yakwe, tafwile ukumona icinso candi.” d Awe Abishalomu aile ku ng’anda yakwe, ne cinso ca mfumu tacimwene iyo. 25 Nomba mu Israele monse tamwali umuntu uwatashiwa ku kuyemba nga Abishalomu. e Ukufuma pa nyantilo sha lukasa lwakwe ukufika ku mutwe, tamwali kalema muli ena. 26 Nga abeya umushishi ku mutwe wakwe (kabili alebeya pa mpela ya mwaka umo na umo; pantu walefina f ku mutwe wakwe, e co aleubeyela), alepima ukufina kwa mushishi wakwe, waleba nalimo ukucilako panono pa makilogramu yabili, ukulingana ne libwe lya mfumu ilya kupiminako. 27 Kabili Abishalomu afyele abana abaume batatu g no mwana umwanakashi umo ishina lyakwe ni Tamari. Ali umwanakashi uwayemba nga nshi. h 28 Kabili Abishalomu aikele mu Yerusalemu imyaka ibili iituntulu, ne cinso ca mfumu tacimwene. i 29 E lyo Abishalomu atumine aba kuyaita Yoabu pa kuti amutume ku mfumu, lelo alikene ukwisa. Awe alibatumine na kabili umuku walenga ibili, na o alikene ukwisa. 30 Asukile aeba ababomfi bakwe ati: “Moneni, ibala lya kwa Yoabu lyaba ku mbali ye bala lyandi, kabili mwaba barle. Kabiyeni mocemo umulilo.” j Awe ababomfi ba kwa Abishalomu baocelemo umulilo. k 31 E lyo Yoabu aimine no kuya kuli Abishalomu ku ng’anda no kumwipusha ati: “Cinshi ico ababomfi bobe baocela umulilo mwi bala

Abishalomu aongola imitima ICIPA. 14 a Ru 2:2 1Sa 20:3 Est 5:8 b Amg 3:14 2Sa 3:3 2Sa 13:37 c 2Sa 5:5 d Ukf 10:28 2Sa 3:13 e 1Sa 9:2 f Lkm 9:8 g 2Sa 18:18 h Est 2:7 i 2Sa 14:24 j Ukf 22:6 Aba 15:5 k 1Is 21:11



















Ku Kulyo a 2Sa 14:23 b Am 36:2 c Ukt 45:15



















ICIPA. 15 d 1Sa 8:11 1Is 1:5 Amp 11:2 e Amp 1:16 f Amg 22:15 Amg 25:7 Ru 4:1 g 1Sa 8:20 2Sa 8:15 h Am 12:2 Amp 30:17 Mt 15:4 2Pe 2:10 i Ukf 20:17 Amp 25:6 Mko 7:22 j Am 12:2 Amp 27:2 2Pe 2:19 k Am 10:9 Am 55:21 Amp 26:25 l Amp 11:9 Ro 16:18 2Pe 2:3

428

lyandi?” 32 E lyo Abishalomu atile kuli Yoabu: “Mona! Natumine abantu ba kukwita, nati ‘Isa kuno nkutume ku mfumu, ukuyayeba ati: “Cinshi ico nafumiine ku Geshuri? a Kuti cawama nga naba kulya na nomba. Nomba leka monane ne mfumu, kabili nga mwaba ububifi muli ine, b injipaye.”’” 33 Na o Yoabu aile ku mfumu no kuyeba. E lyo aitile Abishalomu, na o alishile ku mfumu no kutoota, awa pa nshi ubukupeme pa ntanshi ya mfumu; e lyo imfumu yatomwene Abishalomu. c pa numa ya ifi, 15 Nomba Abishalomu aebele bamo ukumuteyanishisha iceleta na bakabalwe na baume amakumi yasano (50) aba kubutukila pa ntanshi yakwe. d 2 Awe Abishalomu alecelela e no kuyaiminina pa mbali ya musebo wa ku mpongolo. f Nomba nga kwaisa umuntu onse uwali no mulandu wa kuleta ku mfumu ku kupingulwa, g Abishalomu alemwita no kutila: “Ni ku musumba nshi ufumine?” na o aleti: “Umubomfi wenu afumine ku mukowa umo uwa kwa Israele.” 3 Abishalomu alemweba ati: “Umulandu obe usuma kabili walilungama; lelo takuli ku mfumu uwa kukumfwa.” h 4 E lyo Abishalomu aletila: “Iye, nga nasontelwe ukuba umupingushi mu calo, i no muntu onse uuli no mulandu nangu uulefwaya ukupingulwa nga aleisa kuli ine! Kuti nabapingula no mulinganya.” j 5 Kabili ilyo umuntu apalama ukuti atoote kuli ena, aletambika ukuboko kwakwe no kumwikata k e lyo amutomona. 6 Awe Abishalomu alecita ifi ku bena Israele bonse abaisa ku mfumu ku kupingulwa; na Abishalomu aleongola imitima ya bena Israele. l 7 Nomba pa mpela ya myaka

429

Davidi abutuka mu Yerusalemu

amakumi yane (40),1 Abishalomu atile ku mfumu: “Shi lekeni nje ku Hebrone, a no kufikilisha umulapo wandi uo nalapile kuli Yehova. b 8 Pantu umubomfi wenu alapile umulapo c ilyo aikele mu Geshuri d mu Siria, ati, ‘Nga Yehova ambwesesha ku Yerusalemu, e lyo nkapeela Yehova ilambo.’” e 9 Ne mfumu yamwebele ati: “Kabiye umutende.” f Na o alimine aya na ku Hebrone. 10 E lyo Abishalomu atumine inengu g mu mikowa yonse iya kwa Israele, ati: “Ilyo fye mwalaumfwa ukulila kwa ntandala, e lyo mutile, ‘Abishalomu naba imfumu h mu Hebrone!’” i 11 Kwali na bantu imyanda ibili (200) abaile na Abishalomu ukufuma ku Yerusalemu, abo asendele, tabaletunganya nangu cimo j kabili tabaishibepo akantu iyo. 12 Kabili, ilyo Abishalomu atuulile amalambo, atumine aba kuyaita Ahitofele k umwina Gilo, l impanda mano ya kwa Davidi, m ukufuma ku musumba wa ku mwakwe uwa Gilo. n Kabili abaleilunda o kuli Abishalomu baleya balefulilako, p na bantu baleya balefula kuli Abishalomu. 13 E lyo kwaishile uwa kweba Davidi ati: “Imitima q ya bena Israele itemenwe Abishalomu.” 14 Ilyo line fye Davidi aebele ababomfi bakwe bonse abo ali na bo mu Yerusalemu ati: “Imeni, natubutuke; r pantu tatwapusuke kuli Abishalomu! Angufyanyeni ukuya, epali aendesha no kutusanga no kutucita icabipa no kukoma umusumba ku lupanga!” s 15 E lyo ababomfi ba mfumu baebele imfumu ati: “Ukulingana na fyonse ifyo shikulu imfumu apanga, e po tuli fwe ba2Sa 15:71 Nalimo iyi myaka 40 yali ukutula pa nshita Davidi asubilwe ukuba imfumu, nga filya calembwa pali 1Sa 16:13.

ICIPA. 15 2Sa 3:2 Amp 21:27 Le 22:21 2Sa 13:38 2Sa 14:23 e Ye 9:3 f 1Sa 1:17 g 2Sa 13:28 2Sa 14:30 h Yb 20:5 Am 73:18 Mk 7:6 Mt 23:12 i 2Sa 2:1 2Sa 5:1 2Sa 5:5 1Im 3:4 j Ro 16:18 k 2Sa 16:23 2Sa 17:14 l 2Sa 23:34 m Am 41:9 Am 55:13 Mk 7:5 Yh 13:18 n Yos 15:51 o 2Is 12:20 2Is 17:4 2Im 25:27 p Am 3:1 Am 43:1 Amp 24:21 q Aba 9:3 r 2Sa 19:9 Am 3:0 Amp 19:26 s 2Sa 12:11



















a b c d

Ku Kulyo a Amp 18:24 Lk 22:28 Yh 15:14 1Ko 4:2 b Aba 4:10 1Sa 25:27 c 2Sa 12:11 2Sa 16:21 2Sa 20:3 d 2Sa 8:18 2Sa 20:7 1Is 1:38 1Im 18:17 e Yos 13:3 f 1Sa 27:4 1Im 18:1 g 2Sa 18:2 h Ru 1:8 i He 11:38 j Am 25:10 Am 57:3 Am 61:7 Am 85:10 Am 89:14 k 2Sa 2:6 l 1Sa 20:3 1Sa 25:26 m Ru 1:17 Amp 17:17 Amp 18:24 Mt 8:19 n 2Sa 18:2 o Ro 12:15 p 1Is 2:37 2Im 30:14 Yh 18:1 q 2Sa 8:17 2Sa 20:25 1Is 1:8 1Is 2:35 1Is 4:2 1Im 6:8 r Imp 8:19 1Im 23:32

2 SAMWELE 15:8-24 bomfi benu.” a 16 Awe imfumu yalifumine na ba mu ng’anda ya iko bonse baleikonka, b kabili yashile abanakashi ikumi (10), bakanakashi, c ukuti balelinda ing’anda. 17 Ne mfumu yakonkenyepo fye ukuya na bantu bonse baleikonka; kabili baileiminina pa Bete-merhaki. 18 Na babomfi ba iko bonse baleabuka pa ntanshi ya iko; na bena Kerete bonse, na bena Pelete d bonse na bena Giti e bonse, abaume imyanda mutanda (600) abamukonkele ukufuma ku Gati, f baleabuka pa ntanshi ya mfumu. 19 E lyo imfumu yatile kuli Itai g umwina Giti: “Cinshi ico na iwe uletukonkela? Bwelelamo h uleikala ne mfumu; pantu uli wa ku calo cimbi, kabili wafulumuka fye mu calo ca ku mwenu. 20 Waishile fye mailo kabili lelo nkusende ulelulumba i na ifwe, ukuya apo ndeya na konse fye uko ndeya? Bwelelamo, senda na bamunonko bonse, kabili Yehova abe ne cikuuku j ne cishinka kuli iwe!” k 21 Lelo Itai ayaswike imfumu no kutila: “Na pali Yehova na pali shikulu imfumu, l ukukaba shikulu imfumu, uko kwine e kukaba umubomfi wenu, ninjiteyanya no kufwila pamo na imwe!” m 22 E lyo Davidi atile kuli Itai: n “Akuya, abuka.” Awe Itai umwina Giti alyabwike, na bantu bakwe bonse na baice bonse abali nankwe. 23 Na bantu ba mu calo bonse balelila imisowa iikalamba, o na bantu bonse baleabuka, ne mfumu yaiminine mu mbali ya mumana wa Kidrone, p na bantu bonse baleabuka balelola ku musebo uwapabuka uwa ku matololo. 24 Kabili kwali na Sadoke q na bena Lebi r bonse nabasenda s icipao t ca cipangano ica kwa Lesa wa cine; batekele s Imp 4:15; Imp 7:9; 1Sa 4:4; 1Im 15:2; t Ukf 37:1; Le 16:2.

2 SAMWELE 15:25–16:5 icipao ca kwa Lesa wa cine mupepi na Abiatari a mpaka abantu bonse aba mu musumba bapwa ukwabuka. 25 Lelo imfumu yatile kuli Sadoke: “Bwesesha icipao b ca kwa Lesa wa cine ku musumba. c Yehova nga asekelela muli ine, akambwesha no kuleka nkacimone pamo ne cifulo ca ciko. d 26 Lelo nga asosa ati, ‘Nshilesekelela muli iwe,’ e po ndi, ancite ifyo alefwaya.” e 27 E lyo imfumu yakonkenyepo ukusosa kuli Sadoke shimapepo ati: “Bushe te iwe we umona ifimonwa? f Bweleleni ku musumba umutende, na Ahimaasi umwana obe na Yonatani g mwana Abiatari, abana benu babili abali na imwe. 28 Moneni ndeshingashinga mu fyabu fya mu matololo mpaka nkomfwe amashiwi ukufuma kuli imwe aya kunjishibisha.” h 29 Awe Sadoke na Abiatari babweseeshe icipao ca kwa Lesa wa cine ku Yerusalemu, kabili e ko baikele. 30 E lyo Davidi aninine apa kuninina ulupili lwa Miolife, i alelila ilyo alenina, nafimba ku mutwe; j ale-enda na makasa ayabulako indyato, na bantu bonse abali nankwe bafimbile umuntu onse ku mutwe, kabili balelila ilyo balenina. k 31 Awe bamo baebele Davidi ati: “Ahitofele ali mu baumana akapi l na Abishalomu.” m E lyo Davidi atile: n “Mwe Yehova, o shi lengeni ukupanda amano ukwa kwa Ahitofele bakumone ngo kupanda amano ukwa muwelewele!” p 32 Nomba ilyo Davidi afikile pa muulu apo abantu balekontamina kuli Lesa, moneni Hushai q umwina Ariki r alimukumenye, ne fya kufwala fyakwe nafilepulwa kabili ali ne loba pa mutwe. s 33 Lelo, Davidi amwebele ati: “Nga wayabuka pamo na ine, uli no kuba icisendo kuli ine. t 34 Lelo nga wabwelela ku musumba no kutila kuli Abishalomu, ‘Ndi mubomfi wenu, mwe

430

Ahitofele ailunda kuli Abishalomu ICIPA. 15 a 1Sa 22:20 1Sa 30:7 b 1Sa 4:3 c 2Sa 6:17 d 2Sa 7:2 Am 26:8 Am 27:4 e 1Sa 3:18 1Pe 5:6 f 1Sa 9:9 2Im 16:7 g 2Sa 17:17 h 2Sa 15:36 2Sa 17:16 2Sa 17:21 i Mt 21:1 Mt 24:3 Lk 19:29 Imi 1:12 j Est 6:12 Ye 14:3 k Ro 12:15 l Am 41:9 Am 55:12 Mt 26:15 Yh 13:18 m Am 3:0 n Flp 4:6 o Am 3:7 Am 50:15 p 2Sa 16:23 2Sa 17:14 Yb 12:20 1Ko 3:19 q 2Sa 16:16 r Yos 16:2 s 1Sa 4:12 2Sa 1:2 t 2Sa 19:35



















Ku Kulyo a 2Sa 16:19 b 2Sa 17:7 2Sa 17:14 c 2Sa 17:15 d 2Sa 17:16 e 2Sa 15:27 2Sa 18:19 f 2Sa 17:17 1Is 1:42 g 2Sa 16:16 1Im 27:33 Amp 17:17 h 2Sa 16:15



















ICIPA. 16 i 2Sa 15:30 j 2Sa 9:2 2Sa 9:9 k 2Sa 9:6 l 1Sa 25:18 m 1Sa 17:17 2Sa 17:28 n 1Sa 30:12 o Ye 40:10 Ams 8:1 Mk 7:1 p 1Sa 10:3 q Amp 17:8 Amp 18:16 r 1Sa 25:27 s 2Sa 17:29 t 2Sa 15:23 u 2Sa 9:3 v Le 19:16 2Sa 19:27 Am 15:3 Amp 6:19 Amp 26:22 w Amg 19:15 2Sa 9:10 x 2Sa 14:22 y 2Sa 3:16 1Is 2:8

mfumu. Nali umubomfi wa kwa shinwe kale, nomba ndi mubomfi wenu,’ a e lyo ukamfulunganishisheko b ukupanda amano ukwa kwa Ahitofele. 35 Kabili kulya ukaba na Sadoke na Abiatari bashimapepo. c Nomba conse ico ukomfwa mu ng’anda ya mfumu ulingile ukweba Sadoke na Abiatari bashimapepo. d 36 Mona! Kulya bali na bana babo babili, Ahimaasi e uwa kwa Sadoke na Yonatani f uwa kwa Abiatari; e bo mwingatuma ukwisanjeba fyonse ifyo mukomfwa.” 37 Awe Hushai cibusa wa kwa Davidi g afikile ku musumba. Lelo Abishalomu h aingile mu Yerusalemu. Davidi acilile panono 16 Ilyo pa muulu wa lupili, moi

neni, Siba j umubomfi wa kwa Mefiboshete k aishilemukumanya ne mpunda l shibili apali imikate imyanda ibili (200) m ne fimamantwa fya myangashi ya kukanika umwanda umo (100) n ne mikate umwanda umo iyo bapangila ku fisabo fya mu lusuba o no mutondo uukalamba uwa mwangashi. p 2 E lyo imfumu yaipwishe Siba ati: “Cinshi wacitila ifi fintu?” q Na o Siba atile: “Impunda, sha ba mu ng’anda ya mfumu ukuti baleninapo, e lyo imikate ne fisabo fya mu lusuba fya kulya abalumendo, r no mwangashi wa kunwa abanaka s mu matololo.” t 3 Kabili imfumu yaipwishe ati: “Nga ali kwi umwana wa kwa sokulu?” u Na o Siba atile ku mfumu: “Aikala fye mu Yerusalemu; pantu atile, ‘Lelo aba mu ng’anda ya kwa Israele balembwesesha ubufumu bwa kwa tata.’” v 4 E lyo imfumu yatile kuli Siba: “Mona! Fyonse ifya kwa Mefiboshete fyobe.” w Na o Siba atile: “Ndi pa nshi ndetoota. x Lyonse mulesekelela muli ine, mwe shikulu imfumu.” 5 Awe imfumu Davidi yafikile ku Bahurimu, y kabili moneni!

431

2 SAMWELE 16:6–17:1

Ukulapisha kwa kwa Shimei

kwafumine umuntu uwa mu lupwa lwa ba mu ng’anda ya kwa Shauli, ne shina lyakwe ni Shimei, a mwana Gera, aleisa alelapisha. b 6 Alesukushila Davidi na babomfi bonse aba Mfumu Davidi amabwe; na bantu bonse ne mpalume shonse shali ku kulyo kwa iko na ku kuso kwa iko. 7 Ifi e fyo Shimei alesosa ilyo alelapisha: “Fuma apa, fuma apa, we muntu wa mulopa, c we cinangwa ca muntu we! d 8 Yehova alekukanda pa fyo waipaya bonse aba mu ng’anda ya kwa Shauli, uo wapoka ubufumu; na Yehova napeela ubufumu mu minwe ya mwana obe Abishalomu. Kabili uli mu bwafya, pantu uli no mulandu wa mulopa!” e 9 E lyo Abishai mwana Seruya f asukile atila ku mfumu: “Cinshi ico iyi mbwa yafwa g ilelapishisha shikulu imfumu? h Shi lekeni njeko, mputule no mutwe wakwe.” i 10 Lelo imfumu yatile: “Cimukumine shani j ici bamwana Seruya? k Mulekeni alapishe, l pantu Yehova namweba m ati, ‘Lapisha Davidi!’ E ico nani wingatila, ‘Cinshi ico wacitila ifi?’” n 11 Kabili Davidi atile kuli Abishai na ku babomfi bakwe bonse: “Moneni, umwana wandi, uwa kuifyalila, alefwaya umweo wandi; o pali bufi uyu umwina Benjamini! p Mulekeni alelapisha, pantu Yehova e fyo amwebele! 12 Napamo Yehova ali no kumona q ku menso yakwe, kabili Yehova akambwesesha ubusuma pa fitiipu ifyo Shimei antiipa buno bushiku.” r 13 Awe Davidi aleya na bantu bakwe mu nshila, na Shimei aleya mu mbali ya lupili ukulungatana nankwe ukuti alemulapisha; s akonkenyepo fye ukusukusa amabwe ilyo ale-enda, no kukuba ulukungu ulwingi. t 14 E lyo imfumu na bonse abantu abali na yo bafikile nabanaka. E lyo bapembeswike. u 15 Kabili Abishalomu na ba-

ICIPA. 16 a 2Sa 19:16 1Is 2:44 b Ukf 22:28 1Sa 17:43 Amp 1:22 Amp 26:2 Lkm 10:20 Imi 23:5 c 1Sa 24:6 1Sa 26:11 d Amg 13:13 1Sa 2:12 1Sa 25:17 Yb 34:18 e Am 3:1 Am 3:2 Am 7:1 Am 71:11 f 1Im 2:16 g 1Sa 24:14 2Sa 3:8 h Ukf 22:28 Imi 23:5 i 1Sa 26:8 Lk 9:54 Ro 12:19 j 2Sa 19:22 2Is 3:13 Lk 9:55 k 1Is 2:5 l Am 37:8 1Pe 2:23 m 2Sa 12:10 n Ro 9:20 o 2Sa 12:11 2Sa 15:14 2Sa 17:12 p 2Sa 19:16 q Ukt 29:32 Ukf 2:25 Ukf 3:7 Am 25:18 Amp 15:3 r Amg 23:5 Am 109:28 s Ukf 22:28 2Sa 16:5 Lkm 10:20 t Imi 22:23 u 2Sa 16:2



















Ku Kulyo a 2Sa 15:37 b 2Sa 15:12 2Sa 15:31 c 2Sa 15:37 1Im 27:33 d 2Sa 15:32 e Yos 16:2 f 1Sa 10:24 1Is 1:25 2Is 11:12 Da 2:4 g Ukt 26:26 1Is 4:5 Amp 17:17 Amp 18:24 h 2Sa 15:34 Amp 14:15 i Am 37:12 Amp 21:30 Es 8:10 Mt 27:1 j Le 18:8 Le 20:11 2Sa 12:11 1Is 2:22 Yb 31:10 k 2Sa 15:16 l Ukt 34:30 1Sa 13:4 1Sa 27:12 m Ukt 49:4 n 2Sa 2:7 o 2Sa 11:2

ntu bonse, abaume ba kwa Israele, baingile mu Yerusalemu; a na Ahitofele b ali nankwe. 16 Nomba ilyo umunankwe Davidi, c Hushai d umwina Ariki e afikile kuli Abishalomu, Hushai atile kuli Abishalomu: “Kalebalika mwe mfumu! f Kalebalika mwe mfumu!” 17 E lyo Abishalomu atile kuli Hushai: “Bushe ici e cikuuku ku munobe? Cinshi ico tawaila no munobe?” g 18 Hushai atile kuli Abishalomu: “Iyo; lelo uo Yehova na aba bantu na bena Israele bonse basalile, nkaba uwakwe, kabili e o nkekala nankwe. 19 Na kabili ndeti, Nani ndi no kubombela? Bushe te mwana wakwe? Ifyo nabombeele shinwe, e fyo nkabombela na imwe.” h 20 E lyo Abishalomu atile kuli Ahitofele: “Tupandeni amano. i Twalacita shani?” 21 Na o Ahitofele atile kuli Abishalomu: “Sendameni na bakanakashi ba kwa shinwe, j abo ashile ku kulinda ing’anda. k Kabili Israele onse akomfwa ukuti namupatwa l kuli shinwe, m na maboko n ya bantu bonse abali na imwe yakakosa.” 22 Awe bapoopeele Abishalomu itenti pa mutenge, o na Abishalomu atampile ukusendama na bakanakashi ba kwa wishi p pa menso ya kwa Israele onse. q 23 Kabili ukupanda amano ukwa kwa Ahitofele uko apandile muli shilya nshiku kwali ngo kwa muntu uwaipusha kuli Lesa wa cine. E fyo ukupanda amano r ukwa kwa Ahitofele s kwali kuli Davidi na kuli Abishalomu. Kabili Ahitofele aebele Abishalomu ati: “Mukwai lekeni nsale abaume amakana ikumi na yabili (12,000), njime no kukonka Davidi buno

17

p Amg 22:30; 2Sa 12:11; 2Sa 20:3; q Imp 25:6; 2Sa 12:12; Es 3:9; r 2Sa 17:14; s 2Sa 15:12; 2Sa 17:23.

2 SAMWELE 17:2-19 bushiku. a 2 Ndeyamusanga nanaka icine cine kabili natompoka amaboko, b kabili ndeyamutiinya; na bantu bonse abo ali na bo balafulumuka, e lyo nalaipaya imfumu yeka. c 3 Kabili nalabwesesha abantu bonse kuli imwe. Ukubwela kwa bantu bonse kushintilile pa cili no kucitikila umuntu uo mulefwaya; kabili abantu bonse bakaba umutende.” 4 Awe Abishalomu d na bakalamba ba bena Israele bonse balitemenwe aya mashiwi. 5 Lelo Abishalomu atile: “Shi iteni na Hushai e umwina Ariki, no kuleka tumfwe ico na o alasosa.” 6 Hushai aishile kuli Abishalomu. E lyo Abishalomu amwebele ati: “Ifi ne fi e fyo Ahitofele asosele. Bushe tucite ifyo asosele? Nga te ifyo, sosa ni we.” 7 E lyo Hushai atile kuli Abishalomu: “Ukupanda amano ukwa kwa Ahitofele uno muku takuweme!” f 8 Kabili Hushai atile: “Imwe mwalishiba ukuti shinwe na bantu bakwe, ba maka, g kabili bakalipa imitima h nga bere umukota uwalufya abana bakwe mu mpanga; i kabili shinwe muntu uwa bulwi, j kabili tasendame ukuli abantu bakwe ubushiku. 9 Moneni! Nomba nafisama k mu cilindi nangu kumbi; nga e wabalilapo ukubasansa, amashiwi ayakasalangana ya kuti, ‘Abantu abalekonka Abishalomu babacimfya!’ 10 Nangu fye muntu uwa maka uwaba no mutima nge nkalamo l amaka yakapwa ku kunaka; m pantu abena Israele bonse balishiba ukuti shinwe ni mpalume, n pamo na baume ba maka abo ali na bo. o 11 Lelo ine ndemupanda amano nati: Nabalonganikwe kuli imwe abena Israele bonse, ukutendekela ku Dani ukufika ku Beere-sheba, p ngo mucanga wa mu lulamba lwa bemba ku

Ahitofele apanda amano ICIPA. 17 a Amp 1:16 Amp 4:16 b Amg 25:18 2Sa 16:14 c 1Is 22:31 Am 37:12 Am 41:9 Am 55:12 d Mt 15:4 2Ti 3:3 e 2Sa 15:32 2Sa 16:16 f 2Sa 15:34 g 1Sa 16:18 2Sa 15:18 2Sa 23:8 2Sa 23:18 1Im 11:26 h Aba 18:25 i 2Is 2:24 Amp 17:12 Ho 13:8 j 1Sa 17:50 1Sa 18:7 1Sa 19:8 2Sa 10:18 k 1Sa 22:1 1Sa 23:19 l Ukt 49:9 Imp 24:9 2Sa 1:23 Es 31:4 m Amg 1:28 Yos 2:9 Yos 7:5 1Sa 17:11 n 1Sa 18:5 He 11:34 o 2Sa 17:8 p Aba 20:1



















Ku Kulyo a Ukt 32:12 1Is 4:20 b Am 7:15 Am 9:16 c 1Sa 23:23 2Sa 17:9 d Am 110:3 e Mt 24:2 f Amp 21:1 g Amg 2:30 2Im 25:20 Am 91:11 h 2Sa 15:31 2Sa 15:34 Yb 5:12 Amp 19:21 Amp 21:30 Es 8:10 1Ko 3:19 i 2Sa 16:23 j 1Sa 2:6 Yb 34:11 Es 46:10 k 2Sa 8:17 2Sa 15:35 1Im 12:28 l 2Sa 15:28 m 2Sa 15:14 n 2Sa 20:19 Am 35:25 o 2Sa 15:27 1Is 1:42 p 2Sa 15:36 2Sa 18:19 q Yos 15:7 Yos 18:16 1Is 1:9 r 2Sa 3:16 2Sa 16:5 2Sa 19:16

432

bwingi, a e lyo imwe bene muye mu bulwi. b 12 Kabili tukamusansa apo engasangwa, c kabili tukamuwapo ifyo umume d uwa pa mushili; kabili takwakashale umuntu nangu umo kuli ena na ku bantu bonse abo ali na bo. 13 Kabili nga ni mu musumba e mo akaya, tukaye na bena Israele bonse no konaula uyo musumba no ku-ukulila mu mumana ku ntambo. Takwakashale nangu kalibwe muli uyo musumba.” e 14 E lyo Abishalomu na baume bonse aba kwa Israele batile: “Ukupanda amano ukwa kwa Hushai umwina Ariki kusuma f ukucila ukupanda amano ukwa kwa Ahitofele!” Yehova e walengele g ukuti bekonka ukupanda amano h ukwa kwa Ahitofele nangu kwali ukusuma, i pa kuti Yehova alete ububi j pali Abishalomu. 15 E lyo Hushai atile kuli Sadoke k na Abiatari bashimapepo: “Ifi ne fi e fyo Ahitofele apandile amano Abishalomu na bakalamba ba kwa Israele; kabili ifi ne fi e fyo ine mpandile amano. 16 Nomba tumeni abantu bwangu bwangu ku kweba Davidi l amuti, ‘Buno bushiku mwitubilisha mu ciswebebe ca mu matololo, lelo mwabuke, m epali imfumu na bantu bonse abali na yo baloba.’” n 17 Ilyo Yonatani o na Ahimaasi p baiminine mu Ene-rogele, q umubomfi umo aliile no kubeba. E ico balimine, apo bali no kweba Imfumu Davidi; pantu tabalefwaya ukumonwa baleingila mu musumba. 18 Lelo, umulumendo umo alibamwene, kabili aebele Abishalomu. E lyo bonse babili balibutwike no kufika ku ng’anda ya muntu umo mu Bahurimu, r uwali ne cishima mu lubansa lwakwe; kabili e mo baingile. 19 Pa numa ya ifi, umukashi wa uyo mu-

433

Ahitofele aikulika

ntu abuulile ica kukupikapo, ayanshile na pa kanwa ka cishima no kubikapo ifyo atwile; a kabili takwaishibikwe kantu nangu kamo. 20 Nomba ilyo ababomfi ba kwa Abishalomu bafikile ku mwanakashi pa ng’anda pa mwakwe, baipwishe abati: “Ahimaasi na Yonatani bali kwi?” Umwanakashi abaswike ati: “Nabapita pano balungama na ku mumana.” b Awe balibafwaile kabili tababasangile, c e ico babweleele ku Yerusalemu. 21 Nomba ilyo balya bantu baile, e lyo bafumine mu cishima no kuyaeba Imfumu Davidi kabili batile kuli Davidi: “Imeni, mwabuke umumana bwangu; pantu ifi e fyo Ahitofele apandile amano d pali imwe.” 22 Ilyo line Davidi alimine na bantu bonse abo ali na bo, bayabwike Yordani mpaka ilyo bwacele ulucelo, e kabili takwashele nangu umo uushayabwike Yordani. 23 Lelo ilyo Ahitofele amwene ukuti tabakonkele ukupanda amano kwakwe, f ateyenye impunda yakwe, alimine aile na ku ng’anda yakwe mu musumba wakwe. g E lyo aebele aba mu ng’anda yakwe h ifya kucita no kuyaikulika, i e fyo afwile. j Ashiikilwe k mu nshiishi ya fikolwe fyakwe. 24 Davidi ena afikile ku Mahanaimu, l e lyo Abishalomu ashele ayabuka Yordani, ena pamo na baume bonse aba kwa Israele abo ali na bo. 25 Kabili Amasa m e o Abishalomu abikile mu cifulo ca kwa Yoabu n ukwangalila abashilika; Amasa ali mwana mwaume wa muntu uwe shina lya Itra o umwina Israele, uwasendeme na Abigaili p umwana mwanakashi uwa kwa Nahashi, nkashi nankwe Seruya, nyina wa kwa Yoabu. 26 Kabili abena Israele na Abishalomu bapangile inkambi mu calo ca Gileadi. q

ICIPA. 17 a Yos 2:6 b Ukf 1:19 Yos 2:5 1Sa 19:14 1Sa 21:2 Mt 10:16 c Yos 2:22 d 2Sa 17:2 e Amp 27:12 f Amp 16:18 g Yos 15:51 2Sa 15:12 h 2Is 20:1 i Ukf 20:13 1Sa 31:4 1Is 16:18 Mt 27:5 Imi 1:18 j Am 5:10 Am 55:23 k Lkm 8:10 l Ukt 32:2 Yos 13:26 2Sa 2:8 m 2Sa 19:13 2Sa 20:4 2Sa 20:10 n 2Sa 8:16 o 1Im 2:17 p 1Im 2:16 q Imp 32:1 Amg 3:15



















Ku Kulyo a Amg 3:11 Yos 13:25 2Sa 12:29 2Sa 12:26 2Sa 9:4 2Sa 9:5 2Sa 19:32 1Is 2:7 f 2Sa 19:31 g Ukt 18:6 1Sa 28:24 h 1Sa 25:18 i Ek 4:9 j Ukt 25:34 2Sa 23:11 k Ukf 3:8 l Ukt 18:8 Amp 30:33 m Amp 11:25 Imi 28:2 n 2Sa 16:2



















b c d e

ICIPA. 18 o 1Sa 8:12 1Im 13:1 1Ko 14:40 p Aba 7:16 Amp 20:18 q 2Sa 8:16 2Sa 10:7 r 2Sa 23:18 s 1Im 2:16 t 2Sa 15:19 2Sa 15:21 u 2Sa 21:17 v 2Sa 17:2 1Is 22:31 w 2Sa 17:3 Isb 4:20 x Ukf 17:10 y Ru 3:5 Yak 3:17 z 2Sa 18:24 a 1Sa 29:2 b 2Sa 18:12

2 SAMWELE 17:20–18:5 27 Nomba ilyo Davidi afikile fye ku Mahanaimu, Shobi mwana Nahashi uwa ku Raba a umo pa bana ba kwa Amone, b na Makiri c mwana Amiele d uwa ku Lo-debari, na Barsilai e umwina Gileadi uwa ku Rogelimu f 28 baletele ifya kusendamapo no mwa kusambila ne mitondo, ne ngano na barle no buunga bwa ngano g ne fyasalulwa h na cilemba i ne landa j ne ngano ishauma; 29 no buci k ne mpaanga no mukaka uwatikama, l baleteele Davidi na bantu abo ali na bo ukuti balye, m pantu batile: “Abantu bali ne nsala kabili nabanaka, kabili bali ne cilaka mu matololo.” n lyo Davidi apendele 18 Eabantu abo ali na bo kabili asontele aba kuba bacilolo ba pa bantu amakana pali bena e lyo na ba kuba bacilolo ba pa bantu imyanda. o 2 Kabili Davidi atumine bamo p ukutungululwa na Yoabu q na bambi ukutungululwa na Abishai r mwana Seruya, munyina Yoabu, s e lyo bambi baletungululwa na Itai t umwina Giti. E lyo imfumu yatile ku bantu: “Na ine wine ukuya ndeya na imwe.” 3 Lelo abantu batile: “Tamufwile ukuya, u pantu nga twafulumuka, tababike amano kuli ifwe; v kabili nga hafu pali ifwe twafwa, tababikeko amano, pantu imwe mwalingana na makana ikumi (10,000) aya pali ifwe; w nomba kuti cawama nga muletwafwa x ilyo muli mu musumba.” 4 Ne mfumu yatile kuli bena: “Ico mutemenwe e co nalacita.” y E lyo imfumu yaiminine mu mbali ya mpongolo, z na bantu bonse balifumine mu mabumba ya myanda na mu mabumba ya makana. a 5 E lyo imfumu yaebele Yoabu na Abishai na Itai aiti: “Musunge bwino b umulumendo Abishalomu pa mulandu wandi.” Na bantu bonse fye balyumfwile uko imfumu yale-eba

2 SAMWELE 18:6-23

Yoabu aipaya Abishalomu

bonse abakalamba ba bashilika pali Abishalomu. 6 E fyo abantu baile mu mpanga ku kuyakumanya Israele; no bulwi bwali mu mutengo wa Efraimu. a 7 Kabili abena Israele b basukile bacimfiwa c kulya ku babomfi ba kwa Davidi, kabili abaipaiwe bulya bushiku bali abengi, abaume amakana amakumi yabili (20,000). 8 Kabili ubulwi kulya bwafikile mu mpanga yonse. Kabili, umutengo waipeye abengi ukucila abo ulupanga lwaipeye muli bulya bushiku. 9 Caishileba fye nkuma ukuti Abishalomu akumene na babomfi ba kwa Davidi. Abishalomu ali pa mfalashi, ne mfalashi yapitile mwi samba lya misambo iyapikana iya cimuti icikalamba, ica kuti ilyo imfalashi anininepo yapitile mwi samba umutwe wakwe waliketwe mu cimuti icikalamba, kabili alepeelela fye mu lwelele. d 10 Awe umuntu umo alimwene no kuyaeba Yoabu e ati: “Moneni! Namona Abishalomu alepeelela ku cimuti icikalamba.” 11 Na o Yoabu atile ku muntu walemweba: “Cine cine naumumona, nga cinshi ico taumwipaile waleka aponena na pa nshi? Na ine nga nakupeela indalama sha silfere ikumi (10) no mushipi.” f 12 Lelo uyo muntu atile kuli Yoabu: “Nelyo napeelwa mu lupi lwandi isha silfere ikana limo (1,000), te kuti mbike iminwe yandi pa mwana wa mfumu; pantu twalyumfwile na matwi yesu ilyo imfumu yakonkomeshe imwe na Abishai na Itai, aiti, ‘Sungeni bwino umulumendo Abishalomu.’ g 13 Nga te ifyo nga nacicita icibi ku mweo wakwe no mulandu onse nga tawishibikwe ku mfumu, h na imwe nga mwanjalukila.” 14 E lyo Yoabu atile: “Ndepoosa fye inshita ukulanda nobe!” Asendele no tumafumo tutatu

ICIPA. 18 a 2Sa 17:26 b 2Sa 16:15 c 2Sa 2:17 2Im 13:16 2Im 28:6 Am 3:7 Amp 24:22 d 1Im 21:16 e 2Sa 8:16 2Sa 18:2 f 1Sa 17:25 1Im 11:6 g 2Sa 18:5 h Amp 16:14 Amp 24:21



















Ku Kulyo a Aba 4:21 Aba 5:31 Am 45:5 b 2Sa 18:9 c Amg 27:16 Amg 27:20 2Sa 12:10 Am 63:9 Amp 2:22 Amp 20:20 Amp 30:17 d 2Sa 2:28 e Yos 7:26 Yos 8:29 Yos 10:27 f 1Sa 15:12 g Ukt 14:17 h Imp 27:4 2Sa 14:27 i Am 49:11 j 2Sa 15:36 2Sa 17:17 k 2Sa 15:25 Am 9:4 l 2Sa 18:5 m Ukt 10:6 Imp 12:1 2Im 14:9

434

mu minwe yakwe no kupusha a mu mutima wa kwa Abishalomu ninshi acili no mweo alepeelela ku cimuti b icikalamba. 15 E lyo ababomfi ba kwa Yoabu ikumi (10) abasenda ifyanso fyakwe balishile no kukoma Abishalomu pa kuti bamwipaye. c 16 E lyo Yoabu alishishe intandala d pa kuti abantu bonse baleke ukukonka abena Israele; pantu Yoabu alileseshe abantu. 17 E lyo babuulile Abishalomu, bamupoosele mu mutengo mu cilindi icikalamba no kutuulikapo umwina wa mabwe uukalamba. e Kumfwa abena Israele bonse, bafulumukile cila muntu ku mwakwe. 18 Nomba Abishalomu, ilyo ali no mweo, abuulile icilibwe no kuimikila, f kabili caba mwi Lungu lya Mfumu, g pantu atile: “Nshakwata umwana mwaume uwa kulenga ishina lyandi lileibukishiwa.” h E ico ainike ici icilibwe ishina lyakwe, i kabili ciitwa Ica Kwibukishishako Abishalomu ukufika na lelo. 19 Nomba Ahimaasi j mwana Sadoke atile: “Mukwai lekeni mbutuke no kutwala imbila ku mfumu, pantu Yehova napingula imfumu ukuti aipokolole ku minwe ya balwani ba iko.” k 20 Lelo Yoabu amwebele ati: “Tauli wa mbila iwe lelo, ukatwala imbila ubushiku bumbi; buno bushiku taufwile ukutwala imbila, pantu umwana wa mfumu nafwa.” l 21 E lyo Yoabu aebele umwina Kushi m ati: “Kabiye, kebe imfumu ifyo umwene.” Awe umwina Kushi atootele kuli Yoabu no kutampa ukubutuka. 22 Ahimaasi mwana Sadoke na kabili atile kuli Yoabu: “Te mulandu ne fyalacitika, lekeni mbutuke na ine nkonke pa numa ya mwina Kushi.” Lelo Yoabu atile: “Cinshi ico ulebutukila, we mwana wandi, ilyo takuli imbila ya kuti iwe utwale lelo?” 23 Na lyo

435

Davidi aloosha Abishalomu

line atile: “Te mulandu ne fyalacitika, lekeni mbutuke.” Na o Yoabu atile: “Butuka!” Na Ahimaasi atampile ukubutuka mu nshila iyapita mu Citungu, a ailecila no mwina Kushi. 24 Nomba Davidi aikele pa kati ka mpongolo shibili. b Ninshi kalinda c aile pa mutenge wa pa mpongolo pa cibumba. Ainwine amenso no kumona, kabili moneni! umuntu alebutuka eka. 25 Kalinda alibilikishe no kweba imfumu, na yo imfumu yatile: “Nga ali eka, ninshi ali ne mbila mu kanwa kakwe.” Kabili aleisa alepalama. 26 E lyo kalinda amwene umuntu na umbi alebutuka. E ico kalinda alibilikishe ku wa pa mpongolo ati: “Moneni! Umuntu na umbi alebutuka eka!” E lyo imfumu yatile: “Uyu na o wa mbila.” 27 Kabili kalinda akonkenyepo ati: “Ndemona imibutukile ya wa ntanshi ili nge mibutukile d ya kwa Ahimaasi e mwana Sadoke.” Ne mfumu yatile: “Uyu muntu musuma, f afwile aisa ne mbila nsuma.” g 28 E lyo Ahimaasi abilikishe no kutila ku mfumu: “Kuli umutende!” E lyo atootele ku mfumu ashiba ne cinso pa nshi. Kabili atile: “Acindikweh Yehova Lesa wenu, uwamupeela i abantu abaimiine shikulu imfumu!” 29 Lelo imfumu yatile: “Bushe umulumendo Abishalomu ali umutende?” Ahimaasi atile: “Nacimona impasase iikalamba ilyo Yoabu acituma umubomfi wa mfumu no mubomfi wenu na ine, kabili tatwacishiba umulandu.” j 30 Ne Imfumu yatile: “Sela, iminina apa.” Na o aliselele no kwiminina shilili. 31 Kabili umwina Kushi k alingile, no mwina Kushi atile: “Shikulu imfumu nasumine imbila alaumfwa, pantu Yehova napingula ukumupokolola ku minwe ya balemwimina.” l 32 Lelo imfumu yaipwi-

ICIPA. 18 a 1Is 7:46 2Im 4:17 b 2Sa 18:4 c 2Sa 13:34 2Is 9:17 Es 21:6 d 2Is 9:20 e 2Sa 18:19 f Amp 25:13 g 1Is 1:42 Amp 25:25 h Ukt 14:20 2Sa 22:47 Am 124:6 Am 144:1 i 1Sa 26:8 Am 31:8 j 2Sa 18:19 k 2Sa 18:21 l 2Sa 22:49 Am 55:18 Am 94:1 Am 124:2



















Ku Kulyo a Aba 5:31 Am 27:2 Am 68:1 b 2Sa 18:24 c 2Sa 19:1 d 2Sa 12:10 2Sa 17:14 Amp 10:1 Amp 19:13



















ICIPA. 19 e 2Sa 18:5 2Sa 18:14 f 2Sa 17:24 2Sa 19:32 g 2Sa 18:33 h Am 18:48 i 2Sa 3:3 2Sa 5:14 j 2Sa 13:1 k 2Sa 5:13 l 2Sa 15:16

2 SAMWELE 18:24–19:6 she umwina Kushi aiti: “Bushe umulumendo Abishalomu ali umutende?” E lyo umwina Kushi atile: “Abalwani ba kwa shikulu imfumu na bonse abamwimina ku kucita ububi babe ngo yo mulumendo.” a 33 Awe imfumu yaumfwile ububi, yalanina ku ng’anda ya pa mutenge b pa mpongolo no kulila; ne fi e fyo yalesosa ilyo yaleya: “Mwana wandi Abishalomu, mwana wandi, mwana wandi c Abishalomu! Iye kanshi nga nine nafwa ukucila iwe, Abishalomu mwana wandi, we mwana wandi!” d numa ya ifi, cashimi19 Pa kwe kuli Yoabu ukuti: “Moneni! Imfumu ilelila no kuloosha Abishalomu.” e 2 E ico ukucimfya kwa bulya bushiku kwasangwike ukuloosha ku bantu bonse, pantu abantu balyumfwile bulya bwine bushiku ukuti: “Imfumu nayumfwa ububi pa mwana wa iko.” 3 Awe abantu basokelele mu musumba f muli bulya bushiku, kwati ni filya abantu abaseebana basokelela nga bafulumuka ku bulwi. 4 Awe imfumu yafimbene ku menso, kabili yalelila ilebilikisha aiti: “We mwana wandi Abishalomu! Abishalomu mwana wandi, mwana wandi!” g 5 E lyo Yoabu aingile ku mfumu mu ng’anda no kutila: “Buno bushiku mwalenga ababomfi benu bonse insoni. Ababomfi benu abapuswishe umweo wenu buno bushiku h ne myeo ya bana benu abaume i na bana benu abanakashi j ne myeo ya bakashi benu k ne myeo ya bakanakashi benu, l 6 pantu mwatemwa abamupata no kupata abamutemwa; pantu lelo mwalanga ukuti abakalamba ba bashilika na babomfi tababa kantu kuli imwe, pantu ninjishiba ukuti Abishalomu aba uwa mweo lelo na ifwe bonse atufwa,

2 SAMWELE 19:7-23

Imfumu baibwesha no kuipokelela

nga cawama kuli imwe. 7 Nomba imeni, fumeni no kusosa ifya kuteka imitima a ya babomfi benu, pantu ndelapa mwi shina lya kwa Yehova nati, nga tamwafume, ninshi takwabe umuntu uwalatubilisha nenu ubushiku; b ne ci calabipa ukucila ifibi fyonse ifyaisa pali imwe ukutula ku bwaice bwenu ukufika na nomba.” 8 Awe imfumu yalimine no kwikala mu mpongolo, c kabili baebele abantu bonse abati: “Imfumu naikala mu mpongolo.” Na bantu bonse batampile ukwisa ku mfumu. Ninshi abena Israele balifulumwike cila muntu ku ng’anda yakwe. d 9 Nomba abantu bonse balekansana mu mikowa yonse iya kwa Israele abati: “Imfumu yalitupokolwele ku minwe ya balwani besu, e kabili e yatupuswishe ku minwe ya baPelishiti; kabili nomba yafulumuka mu calo ukufuma kuli Abishalomu. f 10 Kabili Abishalomu, uo twasubile ukuti akatuteka, g nafwila mu bulwi. h Nomba cinshi mwikalile fye ukwabula ukubwesha imfumu?” i 11 Lelo Imfumu Davidi yatumine amashiwi kuli Sadoke j na Abiatari k bashimapepo aiti: “Soseni ku bakalamba ba bena Yuda l amuti, ‘Cinshi mwalakokwela ukubwesesha imfumu ku ng’anda ya iko, ilyo amashiwi ya bena Israele bonse nayafika ku mfumu ku ng’anda ya iko? 12 Imwe ni mwe bamunyinane; ni mwe ifupa lyandi no munofu wandi. m Nga cinshi mwalakokwela ukubwesha imfumu?’ 13 Kabili kuli Amasa musose amuti, n ‘Bushe tauli ifupa lyandi kabili umunofu wandi? Lesa ankande kabili alundenapo o nga tawakabe umukalamba wa bashilika ku cinso candi inshiku shonse ukupyana pali Yoabu.’” p 14 E lyo ayalwile imitima ya bantu bonse aba kwa Yuda baba ngo muntu umo, q ica kuti aba-

ICIPA. 19 a Es 40:2 b Amp 14:28 c 2Sa 18:4 2Sa 18:24 1Is 22:10 Ye 38:7 d 2Sa 18:17 1Is 22:36 e 1Sa 17:50 1Sa 18:7 1Sa 19:5 2Sa 5:25 2Sa 8:5 f 2Sa 15:14 g 2Sa 15:10 2Sa 15:12 h 2Sa 18:14 i 2Sa 3:17 j 2Sa 8:17 2Sa 15:25 1Is 1:8 k 1Sa 22:20 1Sa 30:7 2Sa 15:24 1Im 15:11 l 2Sa 2:4 m Aba 9:2 2Sa 5:1 n 2Sa 17:25 1Im 2:17 o Ru 1:17 1Sa 3:17 p 2Sa 8:16 2Sa 18:5 2Sa 18:14 q Aba 20:1



















Ku Kulyo a Yos 5:9 1Sa 11:14 b 2Sa 16:5 1Is 2:36 1Is 2:44 c 1Is 2:8 d 2Sa 3:16 2Sa 17:18 e 2Sa 9:2 2Sa 16:1 f 2Sa 9:10 g 2Sa 15:28 h Am 66:3 Am 81:15 Lkm 10:4 i 1Sa 26:21 2Sa 16:5 j 2Sa 13:20 2Sa 13:33 k 2Sa 19:43 1Im 5:2 l 2Sa 23:18 m 2Sa 2:18 n Ukf 22:28 2Sa 16:7 1Is 21:13 Am 105:15 Lkm 10:20 Imi 23:5 2Pe 2:10 o 2Sa 3:39 2Sa 16:10 p 1Sa 29:4 1Is 5:4 Mt 16:23 Yak 1:20 q 1Sa 11:13

436

ntu batumine amashiwi ku mfumu abati: “Bweleni, pamo na babomfi benu bonse.” 15 E fyo imfumu yabwelele no kufika na ku Yordani. Na bena Yuda, baile ku Gilgali a ku kupokelela imfumu, no kuyabusha Yordani. 16 E lyo Shimei b mwana Gera c umwina Benjamini, uwa ku Bahurimu, d alyangufyenye no kuya pamo na baume ba kwa Yuda ku kupokelela Imfumu Davidi. 17 Kabili ali na baume ikana limo (1,000) aba kwa Benjamini. (Na Siba e umubomfi wa mu ng’anda ya kwa Shauli na bana bakwe abaume ikumi na basano (15) f na babomfi bakwe amakumi yabili (20) bali nankwe, kabili bafikile ku Yordani ilyo imfumu tailafika. 18 Kabili ayabwike pa cabu g no kwabusha aba mu ng’anda ya mfumu no kucita ifisuma mu menso yakwe.) Lelo Shimei mwana Gera, aliwile ku cinso ca mfumu ilyo yalesungamina ukwabuka Yordani. h 19 E lyo atile ku mfumu: “Bashikulu bambelele uluse pa bubi nacitile, kabili mwiibukisha ifyo umubomfi wenu alufyenye i pa bushiku bashikulu imfumu bafumine mu Yerusalemu, imfumu icibiika ku mutima. j 20 Pantu ne mubomfi wenu ninjishiba ukuti nine nabembwike; e ico moneni, ndi uwa ntanshi pali bonse aba mu ng’anda ya kwa Yosefe k ukwisa ku kupokelela shikulu imfumu.” 21 Ilyo line Abishai l mwana Seruya m ayaswike no kutila: “Bushe Shimei taipaiwe, apo alapishe uwasubwa wa kwa Yehova?” n 22 Lelo Davidi atile: “Cimukumine shani o ici bamwana Seruya, pa kuti mulencincintila p lelo? Bushe kwipaiwe umuntu mu Israele buno bushiku? q Bushe nshishibe lelo ukuti nine mfumu ya bena Israele?” 23 E lyo imfumu yatile kuli Shi-

437

Ukuloosha kwa kwa Mefiboshete

mei: “Tawafwe.” Kabili imfumu yalilapile kuli ena. a 24 Kabili Mefiboshete b umwishikulu wa kwa Shauli aishile ku kupokelela imfumu; kabili tasambile amakasa1 c yakwe nangu kubeya umwefu d wakwe kabili tacapile ifya kufwala fyakwe ukutula pa bushiku imfumu yaile ukufika pa bushiku yabwelele umutende. 25 Nomba ilyo afikile ku Yerusalemu ku kupokelela imfumu, imfumu yamwipwishe ati: “Cinshi ico ushankonkeele Mefiboshete?” 26 Na o atile: “Mwe shikulu imfumu, umubomfi wandi alimbepa. e Pantu ine ne mubomfi wenu natile, ‘Leka nteyanye impunda pa kuti nyendelepo no kuya ne mfumu,’ pantu umubomfi wenu alilemana. f 27 Kabili abepeeshe g umubomfi wenu kuli shikulu imfumu. Lelo bashikulu imfumu baba nga malaikah wa kwa Lesa wa cine, kanshi citeni icawama mu menso yenu. 28 Pantu shikulu imfumu nga apingwile aba mu ng’anda ya kwa tata bonse ukufwa, lelo mwabikile umubomfi wenu pali abo abalya pe tebulo lyenu. i E ico bushe ncili ne nsambu ya kuilishanya j na kabili ku mfumu?” 29 Lelo imfumu yamwipwishe ati: “Cinshi ico uletwalilila ukusosa? Ndetila, Iwe na Siba muleakana ibala.” k 30 Na o Mefiboshete atile ku mfumu: “Lekeni asende fye lyonse, l apo shikulu imfumu abwela umutende ku ng’anda yakwe.” 31 Kabili Barsilai m umwina Gileadi atentemwike ukufuma ku Rogelimu pa kuti abuke Yordani ne mfumu ukuti aishindike ku Yordani. 32 Barsilai ali mukote nga nshi, ali ne myaka amakumi cinekonsekonse (80); n kabili e waleliisha imfumu 2Sa 19:241 Ili ishiwi mu ciHebere lilapilibula no kusemba amala ya ku tukondo.

ICIPA. 19 a 1Is 2:8 1Is 2:37 1Is 2:46 He 6:16 b 2Sa 9:6 2Sa 16:4 c 2Sa 9:3 d Esr 9:3 e 2Sa 9:9 f 2Sa 4:4 g Le 19:16 2Sa 16:3 Am 101:5 Amp 6:19 Amp 21:6 h 1Sa 29:9 2Sa 14:17 i 2Sa 9:1 2Sa 9:7 2Sa 9:10 2Sa 9:13 j 2Sa 9:8 k 2Sa 16:4 Amp 18:17 Amp 29:4 l Mt 5:40 1Ko 6:7 m 2Sa 17:27 1Is 2:7 n Am 90:10



















Ku Kulyo a 2Sa 17:28 Amp 3:27 He 13:16 b 1Sa 25:2 Yb 1:3 c 2Sa 9:10 Amp 11:25 Mt 7:12 Lk 6:38 d Am 90:10 e Lkm 8:15 Lkm 12:5 f Yb 12:11 Lkm 12:4 g Esr 2:65 Neh 7:67 Lkm 2:8 h 2Sa 13:25 2Sa 15:33 i Lk 6:38 j Yos 23:14 Lk 2:29 k Ukt 47:30 Ukt 49:29 Ukt 50:13 l 1Is 2:7 m Ukt 31:55 Ru 1:14 1Sa 20:41 1Is 19:20 Imi 20:37 n Ukt 14:19 Ukt 47:7 Yos 22:6 o 1Sa 11:14 p Aba 8:1 Aba 12:1

2 SAMWELE 19:24-41 ilyo yaikele ku Mahanaimu, a pantu ali muntu uwa fyuma nga nshi. b 33 Kabili imfumu yatile kuli Barsilai: “Wabuke na ifwe, kabili ndi no kulakuliisha ku mwandi mu Yerusalemu.” c 34 Lelo Barsilai atile ku mfumu: “Myaka inga iyashalako kuli ine iya kuba no mweo pa kuti nje ne mfumu ku Yerusalemu? 35 Nomba ndi ne myaka amakumi cinekonsekonse (80). d Bushe kuti nailuka icisuma ne cibi, nangu bushe umubomfi wenu kuti asonda ifya kulya ne fya kunwa, e nangu bushe kuti naumfwa f amashiwi ya bakemba abaume na banakashi? g E ico cinshi ico umubomfi wenu alebela icisendo h kabili kuli shikulu imfumu? 36 Umubomfi wenu ashindika fye imfumu ukufika ku Yordani, e ico cinshi imfumu ilenambwila icilambu ici? i 37 Shi lekeni umubomfi wenu abwelelemo, lekeni nkafwile j mu musumba wandi umwaba inshiishi ya kwa tata na mayo. k Lelo kuli umubomfi wenu Kimhamu. l Lekeni abuke na shikulu imfumu; kabili mumucite icawama mu menso yenu.” 38 Awe imfumu yatile: “Kimhamu aleabuka na ine, na ine nalamucita icawama mu menso yobe; kabili conse ico wanjeba nkakucitila.” 39 E lyo abantu bonse bayabwike Yordani, ne mfumu na yo yalyabwike; kabili imfumu yatomwene m Barsilai no kumupaala, n e lyo abwelelemo ku mwakwe. 40 Ilyo imfumu ya-abukile ku Gilgali, o Kimhamu ayabukile pamo na yo, na bena Yuda bonse, na hafu wa bena Israele, pa kuti babweshe imfumu. 41 Kabili moneni! abaume bonse aba kwa Israele baleisa ku mfumu, e lyo batile ku mfumu: “Nga cinshi p bamunyinefwe abaume ba kwa Yuda bamufyushisha ukuti babushe imfumu

2 SAMWELE 19:42–20:12 na ba mu ng’anda ya iko na baume bonse aba kwa Davidi pa Yordani?” a 42 E lyo abaume bonse aba kwa Yuda bayaswike abaume ba kwa Israele abati: “Pantu imfumu yapalama sana kuli ifwe; b nga cinshi ico mwafulilwa pali uyu mulandu? Bushe twalililepo ifya mfumu, napamo ukupeelwapo akantu? 43 Lelo, abaume ba kwa Israele bayaswike abaume ba kwa Yuda no kutila: “Ifwe natukwatilapo insambu pa mfumu imiku ikumi (10) c ukucila imwe, ica kuti muli Davidi twalifula ukumucila. Nga kanshi cinshi ico mushalekele ni fwe twabalilapo d ukubwesha imfumu? Nga cinshi ico mwatusuulila?” Lelo amashiwi ya baume ba kwa Yuda yalilumine ukucila aya baume ba kwa Israele. kwali icinangwa 20 Nomba ca muntu, ishina lyakwe e

ni Sheba, f mwana Bikri umwina Benjamini, kabili alishishe intandala g no kutila: “Tatuli bantu ba kwa Davidi, kabili tatuli na bupyani muli mwana Yese. h Cila muntu alole kuli balesa i bakwe, we Israele!” 2 Awe abaume ba kwa Israele bonse bafumine kuli Davidi no kutampa ukukonka Sheba mwana Bikri; j lelo abaume ba kwa Yuda bena balambatile fye ku mfumu yabo ukufuma ku Yordani ukufika ku Yerusalemu. k 3 Awe Davidi afikile ku ng’anda yakwe ku Yerusalemu. l E lyo imfumu yabuulile abanakashi ikumi (10), m bakanakashi abo yashile ku kulinda ing’anda, no kubabika mu ng’anda beka, lelo yalebapeela ifya kulya. Kabili tayasendeme na bo, n lelo bali abaisalilwa mpaka no bushiku bwa mfwa yabo, bali nga bamukamfwilwa nangu ca kuti umulume wabo ali no mweo. 4 E lyo imfumu yaebele Amasa o ati: “Ita abaume ba kwa Yuda

Yoabu aipaya Amasa; akonka Sheba ICIPA. 19 a 2Sa 19:15 b Ru 4:12 Ru 4:22 2Sa 2:4 Am 78:68 Mt 1:3 Mt 1:6 c 1Is 11:31 1Is 12:16 d Lkm 4:4 Lk 22:24 Lk 22:26 Ga 5:26 Flp 2:3



















ICIPA. 20 e Amg 13:13 1Sa 2:12 f 2Sa 20:21 g Aba 3:27 2Sa 15:10 h 2Sa 19:43 i Amg 13:6 Amg 13:9 1Is 12:16 2Im 10:16 j 2Sa 15:12 Amp 6:19 Amp 24:21 Ga 5:20 k 2Sa 19:15 2Sa 19:42 l 2Sa 5:11 m 2Sa 15:16 2Sa 16:21 n 2Sa 16:22 o 2Sa 17:25 2Sa 19:13 1Im 2:17



















Ku Kulyo a 1Sa 26:6 2Sa 10:10 2Sa 23:18 1Im 11:20 1Im 18:12 b 2Sa 20:1 c 2Sa 15:12 d 2Sa 11:11 1Is 1:33 e 2Sa 8:16 f 2Sa 8:18 1Im 18:17 g 2Sa 15:18 1Is 1:38 h Yos 18:25 Yos 21:17 i 2Sa 17:25 2Sa 19:13 j Am 55:21 Amp 26:24 Mk 7:2 k Lk 22:47 l Imp 35:16 2Sa 3:27 1Is 2:5 Am 55:23 m 2Sa 20:2 2Sa 20:4 n Ukt 4:10 Ukt 9:5

438

bese kuli ine mu nshiku shitatu, na iwe ukabe pano.” 5 Awe Amasa aile ku kwita abena Yuda; lelo taishile pa nshita bamupimiine. 6 E ico Davidi asosele kuli Abishai a ati: “Uyu Sheba b mwana Bikri akacita icibi kuli ifwe ukucila Abishalomu. c Buula ababomfi d ba kwa sokulu no kumukonka pa numa, epali asanga imisumba ya malinga no kutufyuka tulelolesha.” 7 Awe abaume ba kwa Yoabu e na bena Kerete f na bena Pelete g ne mpalume shonse balimukonkele pa numa; bafumine mu Yerusalemu ku kukonka Sheba mwana Bikri. 8 Ilyo bapaleme ku libwe likalamba ilyaba mu Gibeone, h Amasa i alishile ku kubakumanya. Nomba Yoabu afwele ilaya lya bulwi; afwele ifya kufwala fya bulwi no lupanga mu musana, mu cikwama ca luko. Ilyo aseleleko, ulupanga lwalisomweke no kupona. 9 E lyo Yoabu aipwishe Amasa ati: “Bushe uli umutende munyinane?” j Iminwe ya kwa Yoabu iya ku kulyo yaikete Amasa ku mwefu pa kuti amutomone. k 10 Lelo Amasa, tabikileko amano ku lupanga ulwali mu minwe ya kwa Yoabu; na o amulashile l mu lufumo kuli ulo lwine lupanga, na mala yakwe yapongolokele pa nshi, kabili tabwekeshepo ukumulasa iyo. Na o alifwile. E lyo Yoabu na Abishai munyina bakonkele Sheba mwana Bikri. 11 Kabili umulumendo umo uwa kwa Yoabu aiminine apali Amasa no kutila: “Onse uwatemwa Yoabu kabili onse uwaba kuli Davidi, m akonke Yoabu!” 12 Ninshi Amasa ali fye mu mulopa n pa kati ka musebo ukalamba. Ilyo uyo muntu amwene ukuti abantu bonse baleiminina, aseseshe Amasa ukufuma mu musebo amubika mu mpanga. Asukile amufimba ica kufwala, pantu amwene ukuti onse uwafika apo ali aleimi-

439

Sheba aputulwa umutwe. Icipowe

nina. a 13 Ilyo fye amufumishe mu musebo, abantu bonse balepita no kukonka Yoabu pa kufulumuna Sheba b mwana Bikri. 14 Kabili Sheba apitile mu mikowa yonse iya kwa Israele ukuya ku Abele wa mu Betemaaka. c Na bena Bikri balilongene na bo no kumukonka. 15 Awe Yoabu na bantu bakwe baishileshinga Sheba mu Abele wa mu Bete-maaka no kutuulikila uyu musumba d amaloba nge cibumba, apo na o washingulwikwe na maloba yatuulikwa nge cibumba. Na bantu bonse abali na Yoabu balenenuna ilinga, pa kuti baliwishe. 16 E lyo umwanakashi wa mano e abilikishe ukufuma mu musumba ati: “Umfweni, umfweni mwe bantu! Shi soseni kuli Yoabu amuti, ‘Palamina kuno, no kuleka nande nobe.’” 17 Na o alipalamineko, e lyo umwanakashi atile: “Bushe ni we Yoabu?” na o atile: “Nine.” E lyo amwebele ati: “Umfwa amashiwi ya mubomfi obe umwanakashi.” f Na o atile: “Ndeumfwa.” 18 E lyo atile: “Abena kale balesosa abati, ‘Lekeni bepushe mu Abele, kabili e fyo bakapwisha umulandu.’ 19 Ndeimininako abantu ba mutende g kabili aba cishinka h aba kwa Israele. Mulefwaya ukonaula umusumba i kabili nyina muli Israele. Cinshi ico mulefwaila ukulofya j ubupyani k bwa kwa Yehova?” 20 E lyo Yoabu ayaswike ati: “Ine te kuti ndofye no konaula umusumba. 21 Umulandu te ifyo uli, lelo umuntu wa mu calo ca mpili ica kwa Efraimu, l ishina lyakwe Sheba, m mwana Bikri, aimishe ukuboko kwakwe ukulwisha Imfumu Davidi. n Mutupeele fye uyo wine muntu, o e lyo nalaya no kuleka uno musumba.” p No mwanakashi atile kuli Yoabu: “Mona! Nalakupoosela umutwe q wakwe ukufuma pa cibumba!”

ICIPA. 20 a 2Sa 2:23 b 2Sa 20:1 c 1Is 15:20 2Is 15:29 2Im 16:4 d Lkm 9:14 Ye 33:4 Lk 19:43 e 1Sa 25:3 2Sa 14:2 f 1Sa 25:24 g Amp 12:20 h Ukt 18:23 i Amg 20:10 j 2Sa 17:16 Am 124:3 k Ukf 19:5 Amg 32:9 2Sa 21:3 l Yos 17:15 Aba 2:9 m 2Sa 20:1 n 2Sa 20:6 o Imp 16:24 Yos 7:13 Amp 17:11 p Imp 16:26 q 1Sa 17:51 1Sa 31:9 2Is 10:7 

Ku Kulyo a Lkm 9:15 Lkm 9:18 b 2Sa 2:28 2Sa 18:16 c 2Sa 8:16 2Sa 19:13 1Im 18:15 d 2Sa 23:20 1Is 1:38 1Im 27:5 e 1Im 12:27 f 2Sa 8:18 g 2Sa 15:18 1Is 1:44 h 1Is 4:6 1Is 12:18 i 1Is 4:3 j 1Im 18:16 k 2Sa 8:17 l 2Sa 15:27 2Sa 17:15 1Is 4:4 m 2Sa 19:11 n 1Im 18:17 

ICIPA. 21 o Le 26:20 Amg 11:17 p Ukt 9:6 Ukf 20:13 Ukf 21:23 Imp 35:30 Imp 35:33 q Yos 9:3 Yos 9:17 Yos 9:27 r Ukt 10:16 Ukt 48:22 s Yos 9:15 t Ek 17:18 u Amp 27:4 v Ukf 32:30 Le 1:4 w 2Sa 20:19 x Imp 35:31

2 SAMWELE 20:13–21:4 22 Ilyo line umwanakashi aile ku bantu bonse no kulanda na bo mu mano yakwe, a kabili baputwile umutwe wa kwa Sheba mwana Bikri, baupoosele kuli Yoabu. E lyo alishishe intandala b no kuleka basalangane ukufuma ku musumba, cila muntu aile ku mwakwe; na o Yoabu abweleele ku Yerusalemu ku mfumu. 23 Kabili Yoabu ali mukalamba wa bashilika c bonse aba kwa Israele; na Benaya d mwana Yehoyada e ali umukalamba wa bena Kerete f na bena Pelete. g 24 Adoramu h ali mukalamba wa balembelwe ukubomba umulimo wa kupatikishiwa; na Yehoshafati i mwana Ahiludi ali ni kebukisha. 25 Sheva j ali ni kalemba, k Sadoke l na Abiatari m bali ni bashimapepo. 26 Kabili Ira umwina Yairi na o ali ni cilolo mukalamba n uwa kwa Davidi. o

Nomba kwali icipowe mu 21 nshiku sha kwa Davidi pa myaka itatu, umwaka no mwaka; e lyo Davidi aipwishe Yehova. Na o Yehova atile: “Kuli Shauli na ku ba mu ng’anda yakwe kuli umulandu wa mulopa, pantu aipeye abena Gibeone.” p 2 Awe imfumu yaitile abena Gibeone q no kulanda na bo. (Nomba abena Gibeone tabali bana ba kwa Israele, lelo bali abashalapo ba mu bena Amore; r kabili abana ba kwa Israele balilapile kuli bena, s lelo Shauli alefwaya ukubepaya t pa mulandu wa kumfwilako abana ba kwa Israele na ba kwa Yuda ubufuba. u) 3 E lyo Davidi aipwishe abena Gibeone ati: “Cinshi nalamucitila, kabili cinshi nalamupeela ku kuba icifuta mulandu v no kuleka mupaale ubupyani w bwa kwa Yehova?” 4 Abena Gibeone bayaswike ati: “Te silfere nangu golde x tulefwaya muli uyu mulandu wesu na Shauli na ba mu ng’anda yakwe, kabili

2 SAMWELE 21:5-19

Inkondo na kabili na baPelishiti

tatwakwata insambu sha kwipaya umuntu mu Israele.” E lyo Davidi atile: “Conse ico mwalasosa ndemucitila.” 5 Na bo batile ku mfumu: “Umuntu uwatupwishishe a kabili uwacitile amapange ya kutulofya b ukuti twi-ikala mu citungu ca Israele conse, 6 tupeeleni abana bakwe abaume cinelubali (7); c na ifwe tukakulika ifitumbi fyabo pa ntanshi d ya kwa Yehova mu Gibeae wa kwa Shauli, uwasalwa wa kwa Yehova.” f Imfumu yatile: “Nalamupeela.” 7 Lelo, imfumu yaumfwilile uluse Mefiboshete g mwana Yonatani mwana Shauli pa mulandu wa mulapo h uo Davidi na Yonatani mwana Shauli balapile mwi shina lya kwa Yehova. 8 Lelo imfumu yabuulile abana baume babili aba kwa Rispai umwana mwanakashi wa kwa Aya abo afyaliile Shauli, Armoni na Mefiboshete, na bana baume basano aba kwa Mikali1 j umwana mwanakashi wa kwa Shauli abo afyele kuli Adriele k mwana Barsilai umwina Mehola. 9 E lyo abapeele mu minwe ya bena Gibeone na bo babakulikile mu lupili pa ntanshi ya kwa Yehova, l bonse cinelubali (7) bafwilile pamo; kabili baipaiwe mu nshiku sha ntanshi isha kulobolola, ku kutendeka kwa kuseepa barle. m 10 Kabili Rispa umwana mwanakashi wa kwa Aya n abuulile icisalu o no kuyanshikila pa cilibwe e po alaikala ukutula pa kutendeka kwa kuseepa mpaka imfula p yalokele pali bena; kabili talekele ifyuni q fya mu lwelele ukwikala pali bena akasuba nangu ifiswango r fya mu mpanga ubushiku. 11 Mu kuya kwa nshita amashiwi s yafikile kuli Davidi pa co Rispa mwana Aya, ka2Sa 21:81 Bamanyuskripti ba ciAramaiki batila: “Na bana baume basano aba kwa Merabu abo afyele (abo Mikali, umwana mwanakashi uwa kwa Shauli, akushishe).” Moneni na 2Sa 6:23.

ICIPA. 21 a 2Sa 21:1 Mt 7:2 b Est 9:24 c Amg 19:21 Am 9:12 d Ukt 40:19 Imp 25:4 Amg 21:22 e 1Sa 10:26 f 1Sa 9:17 g 2Sa 4:4 2Sa 9:10 2Sa 19:24 h 1Sa 18:3 1Sa 20:42 i 2Sa 3:7 j 1Sa 18:20 1Sa 25:44 2Sa 3:14 2Sa 6:23 k 1Sa 18:19 l Imp 35:31 Amg 19:21 1Sa 15:33 m Ru 1:22 n 2Sa 3:7 o 1Is 21:27 Yoe 1:13 p Amg 11:14 Ye 5:24 q Ukt 40:19 r Ek 39:4 s Ru 2:11



















Ku Kulyo a b c d e

f g h i j k l m n o p q

r

s t

1Sa 31:13 2Sa 2:5 1Sa 31:10 1Sa 31:12 1Sa 28:4 1Sa 31:1 2Sa 1:6 2Sa 1:21 1Im 10:8 2Sa 21:9 Yos 18:28 1Sa 9:1 1Sa 10:11 Yos 7:26 2Sa 24:25 2Sa 5:17 2Sa 5:22 Amg 2:11 1Sa 17:7 1Im 11:23 2Sa 23:18 2Sa 22:19 2Sa 18:3 2Sa 14:7 1Is 11:36 1Is 15:4 2Is 8:19 1Im 11:29 1Im 20:4 1Im 27:11 2Sa 23:27 Ukt 14:5 2Sa 21:16

u 1Im 20:5

440

nakashi wa kwa Shauli acitile. 12 E lyo Davidi aile no kubuula amafupa ya kwa Shauli a na mafupa ya kwa Yonatani umwana wakwe ukufuma ku bena Yabeshe-gileadi b abayebile ukufuma pa lubansa lwa Beteshani, c uko abaPelishiti babakulikile d mu bushiku abaPelishiti baipeye Shauli pa Gilboa. e 13 Kabili aletele amafupa ya kwa Shauli na mafupa ya kwa Yonatani umwana wakwe; kabili, balonganike amafupa ya baume abakulikwe. f 14 E lyo bashiikile amafupa ya kwa Shauli na ya kwa Yonatani umwana wakwe mu calo ca kwa Benjamini mu Sela g mu nshiishi ya kwa Kishi h wishi, pa kuti bacite conse ico imfumu yasosele. Pa numa ya ifi, Lesa akutike ku kupapaata kwabo pa mulandu wa calo. i 15 Nomba abaPelishiti j na kabili balwile na Israele. Awe Davidi na babomfi bakwe baliile no kulwa na baPelishiti; kabili Davidi alinakile. 16 E lyo Ishibi-benobe, uwa mu bafyelwe ku bena Refa, k uwali ne fumo l ilyalefina nalimo amakilogramu yatatu na hafu1 kabili uwakakile ulupanga ulupya mu musana, apangile ukwipaya Davidi. 17 Ilyo line Abishai m mwana Seruya aishilemwafwa, n aumine umuPelishiti no kumwipaya. E lyo abantu ba kwa Davidi balapile kuli ena abati: “Mwikaya na ifwe ku kulwa kabili, o pa kuti mwikashimya p inyali q ya kwa Israele!” 18 Nomba pa numa ya ifi kwaimine inkondo na kabili na baPelishiti ku Gobe. E lyo Sibekai r umwina Husha s aipeye Safi, uwafyelwe mu bena Refa. t 19 Na kabili kwali ubulwi na baPelishiti ku Gobe, e lyo Elhanani u mwana Yairi-oregimu umwina Betelehemu aipeye Ga2Sa 21:161 E kutila, “amashekele ya mukuba imyanda itatu (300).”

441

Davidi apokololwa ku mfwa

lyati umwina Giti, uo umusako we fumo lyakwe wali ngo mulando wa bakapikula ba nsalu. a 20 Na kabili kwali ubulwi mu Gati, b ilyo kwali umuntu ipaka nga nshi, uwali ne minwe mutanda (6) ku maboko yonse yabili ne fikondo mutanda ku makasa yonse yabili, e kuti amakumi yabili na fine (24) fyonse pamo; na o wine afyelwe mu bena Refa. c 21 Kabili alepontela Israele. d Awe Yonatani e mwana Shimei, f munyina Davidi, asukile amwipaya. 22 Aba bane bafyelwe mu bena Refa mu Gati; g kabili Davidi na babomfi bakwe e babepeye. h i

e mashiwi ya lwimbo 22 Aya ulo Davidi aimbiile Yehova mu bushiku Yehova amupokolwele mu minwe ya balwani j bakwe bonse na mu minwe ya kwa Shauli; k 2 atile: “Yehova e cilibwe candi, l e cubo candi m kabili e wa kumpokolola. n 3 Lesa wandi e cilibwe candi. o E mo nakulauba, Ni nkwelap yandi kabili e lusengo1 q lwandi ulwe pusukilo, e lupili lwandi ulwasansuka, r Kabili e ko mfulumukila, s e Mupusushi wandi; t uuntuula ku ba lubuli. u 4 Yehova, uwalinga ukulumbanya, v e o ndelililako, Kabili akampususha ku balwani bandi. w 5 Pantu amabimbi ya kulenga imfwa yalinshingulwike; x Abantu ifinangwa na bo baisa nga mukukulule wa menshi ku kuntiinya. y 2Sa 22:31 Nangu, “umupusushi wa maka.” Ulusengo lwa nama mu Baibolo lwimininako ukukosa, amaka, nelyo amaka ya kutungulula.

ICIPA. 21 1Sa 17:7 1Im 20:6 2Sa 21:16 1Sa 17:10 1Sa 17:45 2Is 19:22 e 1Im 20:7 f 1Sa 16:9 1Sa 17:13 1Im 2:13 g 1Im 20:8 h Am 60:12 Am 108:13 Ek 32:27



















a b c d

ICIPA. 22 i Ukf 15:1 Aba 5:1 j Am 18:0 Am 34:19 k 1Sa 23:14 l Am 18:2 m Am 31:3 n Am 144:2 o Amg 32:4 1Sa 2:2 Am 144:1 p Ukt 15:1 Amg 33:29 Am 3:3 q 1Sa 2:1 r Am 9:9 Am 18:2 Am 61:3 Amp 18:10 s Am 59:16 Ye 16:19 t Es 12:2 Lk 1:47 Tt 3:4 u Am 72:14 v Am 148:1 w Am 18:3 x Am 69:14 y Am 18:4



















Ku Kulyo a Am 116:3 b Am 18:5 c Am 120:1 Am 142:1 Yn 2:2 d Am 116:4 e Am 18:6 f Ukf 3:7 Am 34:15 g Aba 5:4 h Yb 26:11 i Am 18:7 Am 77:18 Am 97:4 j Am 97:3 Es 30:27 k Am 18:8 l Am 144:5 Es 64:1 m Amg 4:11 1Is 8:12 Am 18:9 Am 97:2 n 1Sa 4:4 Am 80:1 Am 99:1 o Am 18:10 He 1:7 p Yb 36:29 q Am 18:11 r Am 18:12 s Ukf 19:16 1Sa 2:10 t Am 18:13 Es 30:30

2 SAMWELE 21:20–22:15 6 Imyando ya Nshiishi1 yalimpombele; a Nakumene ne fiteyo fya mfwa. b 7 Mu kucula kwandi nalelilila kuli Yehova, c Nalelilila kuli Lesa wandi. d Awe mwi tempele lyakwe aumfwile ishiwi lyandi, e Aumfwile inkuuta yandi mu matwi yakwe. f 8 Kabili isonde lyatendeke ukusunkana no kutenta; g Amashinte ya myulu yalitenkene, h Yalesunkana pantu alikalipe. i 9 Mu myona yakwe mwafumine icushi, no mulilo uwafumine mu kanwa kakwe waleoca; j Kuli ena kwafumine amalasha ayaleaka. k 10 E lyo asendeke imyulu no kwika; l Kabili imfifi yafiitisha yali mwi samba lya makasa yakwe. m 11 Aishile nanina pali kerubi n no kwisa alepupuka; Aali pa mapindo ya kwa malaika.1 o 12 Aikupile imfifi nge nsakwe, p Iya menshi yafiita kabili iya makumbi yafiita sana. q 13 Inkuba ishalebyasha pa ntanshi yakwe shalengele imisolilo ya mulilo ukwaka. r 14 Yehova atampile ukubulukuta mu muulu, s Kabili Uwapulamo atampile ukulanda. t 15 Kabili akonkenyepo fye ukupoosa imifwi, pa kuti abasalanganye; u u Am 7:13; Am 77:17.

2Sa 22:61 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako. 111 Nelyo, “pa mapindo ya mwela.”

2 SAMWELE 22:16-35

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Apoosele inkuba, ukuti abafulunganye. a Na pa nshi ya bemba palimoneke, b Na mashinte ya caloc yashele pa mbilibili, Pa mulandu wa kukalipa kwa kwa Yehova, pa mulandu wa mupu wa maka uwa mu myona yakwe. d Antambike ukuboko ukufuma mu muulu no kumbuula, e Anjabwile mu menshi ayengi. f Ampokolwele ku mulwani wandi uwakosa, g Na ku bampata; pantu bali aba maka ukuncila. h Balenjimina mu bushiku bwa kucula kwandi, i Lelo Yehova e walentungilila. j Kabili andetele pa ncende apabula ica kuntiinya; k Alimpokolwele, pantu alintemenwe. l Yehova anambula pa mulandu wa bulungami bwandi; m Anambula pa mulandu wa kusanguluka kwa minwe yandi. n Pantu ndakonka inshila sha kwa Yehova, o Kabili nshacitile icabipa, e kutila nshafumineko kuli Lesa wandi. p Pantu ubupingushi q bwakwe bonse bwaba ku cinso candi; Na ku fipope fyakwe, nshakatalukeko. r Kabili nkaba uwa kaele s kuli ena, Kabili nkataluka ku membu. t Lekeni Yehova anambule pa mulandu wa bulungami bwandi, u Pa mulandu wa kusanguluka kwandi ukwaba pa

Yehova alapususha, alalambula ICIPA. 22 a Am 18:14 Am 144:6 b Ukf 14:21 Am 106:9 Am 114:3 Na 1:4 c 1Sa 2:8 1Im 16:30 Am 9:8 Am 33:8 Am 77:18 d Ukf 15:8 Am 18:15 e Am 18:16 Am 144:7 f Am 32:6 Am 124:4 Isb 3:54 g Am 3:7 Am 56:9 h Am 18:17 i 1Sa 19:11 1Sa 23:26 2Sa 15:10 j Am 18:18 Am 118:10 Es 50:10 k Am 31:8 Am 118:5 l Am 18:19 Am 149:4 m 1Sa 26:23 1Is 8:32 n Am 18:20 Am 24:4 o Amp 8:32 Lkm 12:13 p Am 18:21 q Amg 6:1 Amg 7:12 Am 19:9 Am 119:30 r Amg 8:11 Am 18:22 s Ukt 6:9 Ukt 17:1 Amg 18:13 Am 84:11 t Am 18:23 Amp 14:16 u Yb 34:11 Am 7:8 Es 3:10 He 11:6



















Ku Kulyo a Am 18:24 Amp 5:21 b Am 37:28 Am 86:2 Am 97:10 Ye 3:12 c Am 18:25 d Am 18:26 Mt 5:8 1Pe 1:16 e Amg 28:62 Am 125:5 Ro 1:28 f Yb 34:28 Sef 3:12 g Yb 40:11 Am 18:27 Am 101:5 Da 4:37 1Pe 5:5 h Yb 29:3 Am 27:1 Es 60:19 i Am 18:28 Am 97:11 Mt 13:43 j Flp 4:13 He 11:34 k Amg 2:36 Am 18:29 l Amg 32:4

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

442

ntanshi ya menso yakwe. a Ku wa cishinka mukaba aba cishinka; b Ku wa kaele, mukaba aba kaele; c Ku wasanguluka mukaba abasanguluka, d Kabili incenjeshi mukashicenjesha. e Na baicefya mukabapususha; f Lelo amenso yenu yali pa ba matutumuko, pa kuti mubawishe. g Pantu imwe muli nyali yandi, mwe Yehova, h Kabili Yehova e ulenga imfifi yandi ukuba ulubuuto. i Pantu pa mulandu wa kwafwa kwenu kuti nalwisha ifipondo; j Ku maka ya kwa Lesa wandi kuti naciluka icibumba. k Lelo Lesa wa cine ena, imibele yakwe yalipwililika; l Icebo ca kwa Yehova calilopololwa. m Ni nkwela kuli bonse abooba muli ena. n Pantu ni Lesa nshi uwingacila pali Yehova, o Kabili cilibwe nshi icingacila pali Lesa wesu? p Lesa wa cine e ca kufisamamo candi icakosa, q Kabili alenga imibele yandi ukutambalala, r Alenga amakasa yandi ukuba nga ya mpombo iikota; s Na pa ncende ishasansuka e po anjimika. t Asambilisha iminwe yandi ukulwa; u

m Am 12:6; Am 119:140; Amp 30:5; n 2Sa 22:3; Am 18:30; Am 35:2; Am 91:4; o Es 44:6; Es 45:5; 1Ko 8:4; p Amg 32:31; 1Sa 2:2; Am 18:31; Am 94:22; Am 95:1; q Am 27:1; Am 31:4; Es 12:2; r Am 18:32; Es 26:7; s Am 18:33; Hab 3:19; t Amg 32:13; Es 33:16; Es 58:14; u Am 144:1.

443

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

2 SAMWELE 22:36–23:3

Icilibwe ca kwa Davidi

Na maboko yandi yalishiba ukubomfya ubuta bwa mukuba. a Kabili mukampeela inkwela yenu iye pusukilo, b Kabili ukuicefya kwenu kulankusha. c Mukalefya intampulo shandi; d Ne nkolokoso shandi tashakasokone. e Nkakonka abalwani bandi, ukuti mbonaule, Kabili nshakabwele mpaka bakalobe. f Nkabalofya no kubasansaula g ica kuti tabakeme; h Kabili bakawila mwi samba lya makasa yandi. i Mukampeela amaka ya kulwa ubulwi; j Mukalenga abalenjimina ukuwila mwi samba lyandi. k Kumfwa abalwani bandi, mukalenga bafulumuke; l Abampata sana, na bo nkabonaula. m Bapunda mutuule, lelo takuli wa kubapususha; n Balilila kuli Yehova, lelo tabaasuka. o Nkabashonaula ngo lukungu lwa pa nshi; Nkabakandaula nga matipa ya mu misebo; p Kabili nkabanyantaula. Mukampususha ku fyo abantu bandi banengulula. q Mukansunga pa kuti nkabe intungulushi ya nko; r Abantu abo nshaishibe —bakamombela. s Bambi bambi bakesa nabaipetamika kuli ine; t Bakaba ne cumfwila kabili bakomfwa kuli ine. u Bambi bambi bakabulwa amaka, Bakesa baletutuma ukufuma mu malinga yabo ayasansuka. v

ICIPA. 22 Am 18:34 Am 18:35 Am 113:6 Am 4:1 Am 18:36 e Am 17:5 f Am 18:37 g Am 110:6 h Ukf 14:13 i Am 18:38 Am 110:1 Mal 4:3 j 1Sa 23:5 Am 44:3 k 1Sa 17:49 Am 18:39 Am 44:5 Am 144:2 l Ukt 49:8 Ukf 23:27 Yos 10:24 m Am 18:40 Am 21:8 n Am 18:41 o 1Sa 28:6 Yb 27:9 Amp 1:28 Es 1:15 Ek 20:3 Mk 3:4 p Am 18:42 Es 10:6 Mk 7:10 Sek 10:5 q 1Sa 30:6 2Sa 15:12 r Amg 28:13 2Sa 8:3 Am 2:8 Am 60:8 s Am 18:43 Es 55:5 Es 65:1 Ho 2:23 Imi 15:14 t Amg 33:29 1Is 10:24 Es 61:5 Sek 8:23 u Am 18:44 v Am 18:45 Mk 7:17



















a b c d

Ku Kulyo a Amg 32:40 b Amg 32:4 c Am 18:46 Am 89:26 d 1Sa 25:29 2Sa 18:19 Am 94:1 e Am 18:47 Am 110:1 Am 144:2 1Ko 15:25 f Am 18:48 g 2Sa 5:12 2Sa 7:9 h Am 140:1 i Amg 32:43 Am 18:49 Am 117:1 Ro 15:9 j 1Im 16:9 Am 145:2 Am 146:2 k Am 2:6 Am 21:1 l Am 18:50 Am 89:20 m Am 89:29 Am 89:36 Lk 1:33

47 Yehova wa mweo; a kabili cibe icapaalwa Icilibwe candi; b Asansabikwe Lesa icilibwe ce pusukilo lyandi. c 48 Lesa wa cine e unandwilako d E ulenga abantu na bantu ukunakila ine, e 49 Kabili e umpususha ku balwani bandi. f Mukansansabika ukucila abanjimina; g Mukampokolola ku muntu wa bunkalwe. h 50 E co ndemutashisha mu nko, i mwe Yehova; Kabili ndeimbila ishina lyenu amalumbo: j 51 Uucitila imfumu yakwe ifya kupususha ifikalamba k No kuba ne cikuuku ku wasubwa wakwe, l Kuli Davidi na ku bana bakwe umuyayaya.” m Aya e mashiwi ya kulekelesha aya kwa Davidi: n “Ifyasosele Davidi mwana Yese, o Ifyasosele umuntu uo babikile apasansuka, p Uwasubwaq uwa kwa Lesa wa kwa Yakobo, Uwatemwikwa mu nyimbo r sha kwa Israele.1 2 Umupashi wa kwa Yehova e wasoseele muli ine, s Ne cebo cakwe cali pa lulimi lwandi. t 3 Lesa wa kwa Israele, Icilibwe ca kwa Israele, alilandile kabili anjebele ati, u ‘Uuleteka abantu nga mulungami, v Uutekela mu katiina ka kuli Lesa, w

23

ICIPA. 23 n Ukt 49:1; Amg 33:1; o Ru 4:22; 1Sa 17:58; Mt 1:6; p 2Sa 7:8; q 1Sa 16:13; Am 89:20; r 1Im 16:9; Ams 6:5; s Sek 7:12; Mko 12:36; 2Ti 3:16; t Imi 1:16; 2Pe 1:21; u Amg 32:4; Am 144:1; v Amp 29:2; Es 9:7; Es 32:1; w Ukf 18:21; 2Im 19:7; Neh 5:15; Es 11:3.

2Sa 23:11 Nelyo, “kemba wa mu Israele uwakwata ishiwi ilyaololoka.”

2 SAMWELE 23:4-19

Impalume shitatu isha kwa Davidi

4 Ukuteka kwakwe kuba ngo lubuuto lwa lucelo, ilyo akasuba katula, a Ulucelo ulushili na makumbi. Ulubuuto ne mfula, filenga icani ukumena. b 5 Pantu e fyaba aba mu ng’anda yandi kuli Lesa. c Pantu apangana na ine icipangano ca muyayaya, d Icateyanishiwa bwino muli fyonse kabili icakosa. e Pantu e ca kumpususha f kabili e co ncankilwamo, E mulandu wine akalengela cikatunguluke. g 6 Lelo ifinangwa fya bantu h fyatamfiwa, i nge fimpusa fya myunga, j fyonse; Pantu te ku minwe abantu bafitoolela. 7 Ilyo umuntu alefikumyamo Afwile ukuipangasha ne fyela ne fumo, Kabili fikocewa k fyonse ku mulilo.” 8 Aya e mashina ya mpalul me sha kwa Davidi: Yoshebubashebete m umwina Hakmone, umukalamba wa aba batatu. Aimishe ifumo lyakwe no kwipaya abantu imyanda cinekonsekonse (800) pa muku umo. 9 Uwakonkapo ali ni Eleasari n mwana Dodo o mwana Ahohe uwali pa mpalume shitatu ishali na Davidi ilyo basonsombele abaPelishiti. Balilongene ku kulwa, e lyo abaume ba kwa Israele babwelelemo. p 10 E waimine alauma abaPelishiti mpaka no kuboko kwakwe kwanaka sana lelo iminwe yakwe yali nge yakakatile ku lupanga, q ica kuti muli bulya bushiku Yehova apuswishe nga nshi abantu bakwe; r na bantu bakonkele mu numa yakwe ku kusenda ifipe ifya baipaiwe. s 11 No wamukonkelepo ali ni Shama mwana Age umwina Harari. t E lyo abaPelishiti balonge-

ICIPA. 23 a Mal 4:2 Mt 17:2 Uks 1:16 b Amg 32:2 Amg 33:14 Am 72:6 Es 55:10 Mk 5:7 c 2Sa 7:19 d 2Sa 7:16 1Is 9:5 1Im 17:11 Am 89:3 Am 89:28 Am 132:11 e 1Is 11:38 f Am 62:2 g Es 9:7 Es 11:1 Ams 9:11 h 2Sa 20:1 2Sa 22:5 Am 18:4 i Am 37:10 Na 1:15 j Es 33:12 k Es 27:4 Mt 13:40 Yh 15:6 He 6:8 l 2Sa 10:7 2Sa 20:7 1Im 11:10 m 1Im 11:11 1Im 27:2 n 1Im 11:12 o 1Im 27:4 p 1Im 11:13 q Aba 8:4 r Aba 15:14 1Sa 14:6 1Sa 19:5 1Im 11:14 Am 144:10 s Am 68:12 t 2Sa 23:33 1Im 11:34



















Ku Kulyo a Ukt 25:34 2Sa 17:28 Ek 4:9 b Am 3:8 Am 44:3 Amp 21:31 c 1Im 11:15 d Yos 15:35 1Sa 22:1 Mk 1:15 e Yos 15:8 2Sa 5:22 1Im 14:9 f 1Sa 22:4 1Im 12:16 g 1Sa 13:23 1Sa 14:4 1Im 11:16 h 1Im 11:17 i 1Im 11:18 j Le 9:9 Le 17:13 k 1Im 11:19 l Ukt 9:4 Le 17:10 Amg 12:23 Imi 15:29 m 1Sa 26:6 2Sa 21:17 n 2Sa 2:18 1Im 2:16 o 1Im 11:20 p 1Im 11:21

444

ne ku Lehi, ukwali ibala ilyaiswilemo ilanda; a kabili abantu bafulumwike ku cinso ca baPelishiti. 12 Lelo ena alishangile no kwiminina pa kati ke bala no kulipususha kabili aipeye abaPelishiti abengi, ica kuti Yehova apuswishe nga nshi abantu bakwe. b 13 Kabili abakalamba batatu aba pa bantu amakumi yatatu (30) c batentemwike no kufika pa nshita ya kulobolola, bafikile kuli Davidi ku lucengo lwa Adulamu; d ne nkambi ya baPelishiti yali mu mpanga iyabatama iya Refaimu. e 14 Inshita ilya Davidi ali ku ncende iyayafishe ukufikako; f ne nkambi g ya baPelishiti ninshi yali mu Betelehemu. 15 Ilyo papitile inshita Davidi e pa kufuluka ati: “Iye, nga ninganwako amenshi ya mu cishima ca mu Betelehemu icabela ku mpongolo!” h 16 Awe impalume ishi shitatu shaileingila ku maka mu nkambi ya baPelishiti no kutapa amenshi mu cishima ca mu Betelehemu icaba mu mpongolo, shaliyasendele, shayatwala na kuli Davidi; i lelo akene ukunwa, kabili ayetile j kuli Yehova. 17 Kabili atile: “Te kuti ncite ici cintu, k mwe Yehova! Bushe inwe umulopal wa bantu abaibikile mu kapoosa mweo pa kuya mu kutapa amenshi?” E fyo akene ukunwa yalya menshi. Ifi e fyacitile ishi mpalume shitatu. 18 Abishai m munyina Yoabu mwana Seruya, n ena ali umukalamba wa bantu amakumi yatatu (30), kabili aimishe ifumo lyakwe no kwipaya abantu imyanda itatu (300), kabili na o aishibikwe nga balya batatu. o 19 Nangu ca kuti ali uwacindikwa ukucila abashala amakumi yatatu (30), kabili aishileba intungulushi yabo, kuli balya batatu tafikileko. p

445

Davidi abembuka, apenda abantu

20 Benaya a mwana Yehoyada b umwana wa muntu wa maka, uwacitile ifingi mu Kabseele, c aipeye abana babili aba kwa Ariele uwa ku Moabu; kabili alitentemwike no kuyaipaya inkalamo d mu cilindi pa bushiku kwali imfula ya bungululu bwabuuta. e 21 E waipeye umwina Egupti ipaka. f Nangu ca kuti mu minwe ya mwina Egupti mwali ifumo, aile kuli ena ne nkonto no kusompola ifumo mu minwe ya mwina Egupti no kumwipaila kwi fumo lyakwe line. g 22 Ifi e fyo Benaya h mwana Yehoyada acitile; kabili na o aishibikwe nga shilya mpalume shitatu. i 23 Nangu ca kuti ali uwacindikwa sana ukucila balya amakumi yatatu (30), tafikileko kuli balya batatu; lelo Davidi e o abuulile ukuti abe uwa kumulinda. j 24 Asaele k munyina Yoabu ali pa ba makumi yatatu (30); Elhanani l mwana Dodo uwa ku Betelehemu, 25 Shama m uwa ku Herode, Elika uwa ku Herode, 26 Helese n uwa ku Pelete, Ira o mwana Ikeshe p umwina Tekoa, 27 Abiesere q umwina Anatote, r Mebunai umwina Husha, s 28 Salmone umwina Ahohe, t Maharai u umwina Netofa, 29 Helebu v mwana Baana umwina Netofa, Itai w mwana Ribai umwina Gibea uwa mu bana ba kwa Benjamini, 30 Benaya x umwina Piratone, Idai uwa ku mimana ya Gaashi, y 31 Abialiboni umwina Araba, Asimabete z umwina Bahurimu, 32 Eliaaba umwina Shaalibimu, abana ba kwa Yashene, Yonatani, a 33 Shama umwina Harari, Ahiamu b mwana Sharari umwina Harari, 34 Elifelete mwana Ahasibai umwana wa mwina Maaka, Eliamu mwana Ahitofele c umwina Gilo, 35 Hesero d umwina Karmele, Paarai umwina Arbi,

ICIPA. 23 a 2Sa 8:18 2Sa 20:23 1Is 1:8 1Is 2:29 1Im 18:17 b 1Im 27:5 c Yos 15:21 d Amp 30:30 e 1Im 11:22 f 1Im 11:23 g 1Sa 17:51 h 2Sa 23:20 1Im 27:6 i 1Im 11:24 j 1Im 11:25 k 2Sa 2:18 2Sa 2:23 1Im 2:16 1Im 27:7 l 1Im 11:26 m 1Im 27:8 n 1Im 27:10 o 1Im 27:9 p 1Im 11:28 q 1Im 27:12 r Yos 21:18 1Im 6:60 Ye 1:1 s 1Im 27:11 t 1Im 11:29 u 1Im 27:13 v 1Im 11:30 w 1Im 11:31 x 1Im 27:14 y Aba 2:9 1Im 11:32 z 1Im 11:33 a 1Im 11:34 b 1Im 11:35 c 2Sa 15:31 2Sa 16:23 2Sa 17:23 1Im 27:33 d 1Im 11:37



















Ku Kulyo 1Im 11:38 1Im 11:39 1Im 2:53 1Im 11:40 2Sa 11:3 1Is 15:5 1Im 11:41



















a b c d e

ICIPA. 24 f 2Sa 21:1 g 1Im 21:1 1Im 27:23 h 2Sa 8:16 2Sa 20:23 i Aba 20:1 2Sa 3:10 j 1Im 21:2 k 2Im 32:25 Amp 18:12 Ye 17:5 l 1Im 21:3 m 1Im 21:4 Lkm 8:4 n Imp 1:2 o Amg 2:36 Yos 13:9 p Imp 32:34 q Imp 32:1 Imp 32:35 r Ukt 31:21 Imp 32:40 s Ukt 10:15 Ukt 49:13 Yos 11:8 t Yos 19:29 u Yos 9:7 Yos 11:19

2 SAMWELE 23:20–24:7 36 Igali mwana Natani a uwa ku Soba, Bani umwina Gadi, 37 Seleke b umwina Amone, Naharai umwina Beerote, abalesenda ifyanso fya kwa Yoabu mwana Seruya, 38 Ira umwina Itri, c Garebu d umwina Itri, 39 Uria e umwina Hiti—bonse pamo amakumi yatatu na cinelubali (37). f

kabili ubukali bwa 24 Na kwa Yehova bwaishile pali Israele, ilyo umo1 atunkile Davidi ati: “Kabiye, kapende g abena Israele na bena Yuda.” 2 E ico imfumu yaebele Yoabu h umukalamba wa bashilika uo yali na o ati: “Kabiyeni mu mikowa ya kwa Israele yonse, ukutendekela ku Dani ukufika ku Beere-sheba, i kabili mupende abantu, j no kuleka njishibe impendwa ya bantu.” k 3 Lelo Yoabu aebele imfumu ati: “Yehova Lesa wenu afushe abantu imiku umwanda ukucila ifyo bali ino nshita ilyo shikulu imfumu ilemonako no kumona. Lelo cinshi shikulu imfumu alefwaila ukucita icintu ca musango yu?” l 4 Awe amashiwi ya mfumu yasukile yanasham Yoabu na bakalamba ba bashilika. E ico Yoabu na bakalamba ba bashilika bafumine ku cinso ca mfumu ku kuyapenda n abena Israele. 5 Bayabwike Yordani no kupanga inkambi pa Aroere o ku kulyo kwa musumba uwaba pa kati ka mupokapoka, lwa ku bena Gadi, p no kufika ku Yasere. q 6 E lyo bafikile ku Gileadi r na ku calo ca bena Tatimuhodeshe no kupita ukuya ku Dani-yaani no kufika ku Sidone. s 7 E lyo bafikile ku musumba we linga uwa Turi t ne misumba yonse iya bena Hibi u ne ya bena Kaanani no kufika ku Beere-sheba, v umusumba v Ukt 21:31; Yos 15:28.

2Sa 24:11 Moneni pali 1Im 21:1.

2 SAMWELE 24:8-23 uwaba mu Negebu a wa kwa Yuda. 8 E fyo baendawike mu calo conse no kubwelela ku Yerusalemu pa mpela ya myeshi pabula (9) ne nshiku amakumi yabili (20). 9 E lyo Yoabu apeele imfumu impendwa b ya bantu abalembelwe; kabili muli Israele mwali abaume ba maka amakana imyanda cinekonsekonse (800,000) abengaya ku bulwi, na baume ba kwa Yuda bali amakana imyanda isano (500,000). c 10 Nomba umutima wa kwa Davidi watampile ukumucusha d pa numa ya kupenda abantu. E lyo Davidi asosele kuli Yehova ati: “Nimembuka e nga nshi pa co ncitile. E ico nomba mwe Yehova, mbeleleni uluse ne mubomfi wenu napapaata pa membu shandi; f pantu nincita ica bupumbu.” g 11 Ilyo Davidi abuukile ulucelo, icebo ca kwa Yehova calishile kuli Gadi h kasesema, uwalemwenako Davidi ifimonwa, i no kutila: 12 “Kabiye, kasose kuli Davidi auti, ‘Yehova atila: “Ndetambika kuli iwe ifintu fitatu. j Usalepo cimo, e co ndekucita.”’” k 13 Awe Gadi aile kuli Davidi, no kumwipusha ati: l “Bushe ulefwaya imyaka cinelubali (7) iya cipowe ise mu calo cobe, m nelyo imyeshi itatu iya kufulumuka ku balwani bobe, n na bo balekukonka, nelyo kube icikuko inshiku shitatu mu calo cobe? o Nomba tontonkanyapo bwino no kunjeba ico ndi no kuyaeba uuntumine.” 14 E ico Davidi atile kuli Gadi: “Ici cintu cansakamika nga nshi. Leka tuwile mu minwe ya kwa Yehova, p pantu alifulisha uluse; q lelo niwila mu minwe ya bantu.” r 15 Awe Yehova aletele icikuko s mu Israele ukufuma ulucelo ukufika ku nshita yapiminwe, ica kuti abantu amakana amakumi cinelubali (70,000) e bafwile t ukutendekela ku

Icikuko caipaya abantu 70,000 ICIPA. 24 a Yos 15:1 b 1Im 21:5 c Imp 2:32 Imp 26:51 1Im 27:23 d 1Sa 24:5 Imi 2:37 Ro 2:15 2Ko 7:10 1Yo 3:20 e 2Sa 12:13 1Im 21:8 f Am 130:3 Ho 14:2 1Yo 1:9 g 1Sa 13:13 Am 107:17 Lkm 10:1 h 1Sa 22:5 1Im 21:9 i 1Im 29:29 j 1Im 21:10 k Amp 3:12 l 1Im 21:11 m Le 26:20 Amg 28:23 2Sa 21:1 1Im 21:12 n Le 26:17 Le 26:36 Amg 28:25 o Le 26:16 Le 26:25 Amg 28:22 p 1Im 21:13 He 12:6 q Neh 9:17 Am 103:8 Am 119:156 r Aba 6:6 2Im 28:5 Es 47:6 s Imp 16:46 Amg 28:21 1Im 21:14 1Im 27:24 t Amg 32:4 Yb 34:12 Isb 3:22



















Ku Kulyo a 2Sa 24:2 b 1Im 21:15 c Am 78:38 Ye 26:19 Yoe 2:13 d 2Im 3:1 e Ukt 10:16 Yos 15:8 2Sa 5:9 f 1Is 22:17 Am 44:11 Am 95:7 g Ukt 44:33 1Im 21:17 h 1Im 21:18 2Im 3:1 i 1Im 21:19 j Ru 2:10 2Sa 9:8 k 1Im 21:21 l 1Im 21:22 m Imp 16:47 Imp 25:8 2Sa 24:15 n Ukt 23:11 o 1Sa 6:14 1Is 19:21 1Im 21:23

446

Dani ukufika ku Beere-sheba. a 16 Na malaika b atambike ukuboko kwakwe ku Yerusalemu pa kuti onaule umusumba; e lyo Yehova alangulwike c pali ubo bubi, atile na kuli malaika uwaleipaya abantu ati: “Capwa! Nomba bwesha ukuboko kobe.” Kabili uyo malaika wa kwa Yehova ali mupepi na pa kupumina ingano apa kwa Arauna d umwina Yebusi. e 17 Na o Davidi, ilyo amwene malaika uwalekanda abantu, e lyo atile kuli Yehova: “Moneni, ine, nine nabembuka kabili nine ncitile ici cilubo; lelo ishi mpaanga f—cinshi shicitile? Lekeni ukuboko kwenu kube pali ine g na pa ba mu ng’anda ya kwa tata.” 18 Kabili Gadi aile kuli Davidi muli bulya bushiku no kumweba ati: “Kabiyeni, kapangileni Yehova iciipailo apa kupumina ingano apa kwa Arauna umwina Yebusi.” h 19 Awe Davidi aliile ukulingana na mashiwi Gadi amwebele, nga fintu Yehova asosele. i 20 Ilyo Arauna aloleshe no kumona imfumu na babomfi ba iko balelungama uko ali, e lyo Arauna apo pene afumine no kuyatoota j ku mfumu, ashiba ne cinso cakwe pa nshi. k 21 E lyo Arauna atile: “Nga cinshi ico mwe shikulu mwe mfumu yandi mwaishila ku mubomfi wenu?” Na o Davidi atile: “Njishile ku kushita l apa kupumina ingano kuli iwe ukuti nkuulilepo Yehova iciipailo, pa kuti icikuko m cifume pa bantu.” 22 Lelo Arauna atile kuli Davidi: “Mwe shikulu mwe mfumu yandi cibuuleni n no kupeelelapo ilambo ilyo mulefwaya. Moneni, ing’ombe sha kupeela ilambo ne ca kupuminako ne fibombelo fya ng’ombe ifya kubomfya nge nkuni. o 23 Mwe mfumu, fyo-

447

Davidi akota

2 SAMWELE 24:24—1 ISHAMFUMU 1:13

nse fye Arauna apeela ku mfumu.” Kabili Arauna atile ku mfumu: “Shi Yehova Lesa wenu asekelele muli imwe.” a 24 Lelo, imfumu yatile kuli Arauna: “Iyo, ndeshita kuli iwe mu ndalama; b kabili nshatuule kuli Yehova Lesa wandi amalambo ya koca ukwabula ukupoosapo icili conse.” c Awe Davidi

ICIPA. 24 a Am 20:3 b Ukt 23:13 c 1Im 21:24



















Ku Kulyo a 1Im 21:25 b Ukf 20:25 1Im 21:26 1Im 22:1 c 2Sa 21:14 1Im 21:27 2Im 33:13 Es 19:22

ashitile a apa kupumina ingano ne ng’ombe pa mashekele ya silfere amakumi yasano (50). 25 Kabili palya e po Davidi akuuliile Yehova iciipailo b no kutuula amalambo ya koca na malambo ya mutende, na Yehova akutike ku kupapaata c kwabo, e fyo icikuko cafumine pa bena Israele.

dccc

ccc

IBUUKU LYA NTANSHI ILYA

ISHAMFUMU Imfumu Davidi yaliko1 Awe tele, yali ne myaka iingi; a

kabili baleifimba ifya kufimbana, lelo tayaleumfwa ukukaba. 2 E ico ababomfi ba iko bayebele ati: “Mwe shikulu, mwe mfumu yandi, lekeni bamufwaile umukashana, nacisungu, b kabili alebombela c imfumu, pa kuti aleisakamana; d kabili alesendama pa cifuba cenu, e na shikulu imfumu akomfwa ukukaba.” f 3 Awe baile mu kufwaya umukashana uwayemba mu calo conse ica Israele, kabili basukile basanga Abishagi g umwina Shunemu, h no kumuleta ku mfumu. 4 Kabili umukashana ali uwayemba nga nshi; i kabili e watendeke ukusakamana imfumu, no kulaibombela imilimo. Lelo imfumu tayakumenepo nankwe ukukumana kwa mu cupo. 5 Awe Adoniya j mwana Hagiti k aleituntumba, l aleti: “Nine nkaba imfumu!” m Kabili aipangiile iceleta no kufwaya aba pali bakabalwe na baume amakumi yasano (50) aba kubutuka ku ntanshi yakwe. n 6 Kabili wishi tatalile amukalifya umutima nangu panono. Tatalile amulungika nangu ukumwipusha ati: “Nga cinshi wacitila ifi?” o E lyo kabili

ICIPA. 1 a 2Sa 5:4 1Is 2:11 1Im 23:1 1Im 29:27 Am 90:10 b Est 2:2 c 2Sa 13:5 1Is 1:15 d Ru 4:16 2Sa 4:4 e Ukt 16:5 f Lkm 4:11 g 1Is 2:17 1Is 2:22 h Yos 19:18 2Is 4:8 i Uln 4:7 j 2Sa 3:4 k 1Im 3:2 l Amp 16:18 Lk 14:11 Ro 12:16 m Amg 17:15 n 2Sa 15:1 o Amp 13:24 Amp 29:17 Ga 6:1



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p

2Sa 14:25 2Sa 20:25 1Is 2:22 2Sa 8:17 Ek 44:15 2Sa 20:23 1Im 27:5 2Sa 7:2 2Sa 12:1 1Is 4:18 2Sa 23:8 1Im 11:10 Amp 24:21 2Sa 15:12 2Sa 17:17 2Sa 13:23 2Sa 7:4 2Sa 7:17 2Sa 11:3 2Sa 11:27 2Sa 12:24 2Sa 3:4

ali uwayemba nga nshi, a kabili e o nyina akonkeshe pali Abishalomu. 7 Kabili atendeke ukumfwana na Yoabu mwana Seruya na Abiatari b shimapepo. Na bo balekonka Adoniya c no kulamwafwa. 8 Lelo Sadoke d shimapepo na Benaya e mwana Yehoyada na Natani f kasesema na Shimei g na Rei ne mpalume h sha kwa Davidi, bena tabakonkele i Adoniya. 9 Awe Adoniya apeele ilambo j lya mpaanga ne ng’ombe ne nama ishaina mupepi ne libwe lya Sohelete, ilyali mu mbali ya Ene-rogele, k aitile na bamunyina bonse abana l ba mfumu na bonse abaume aba muli Yuda abali ababomfi ba mfumu; 10 lelo taitileko Natani kasesema na Benaya ne mpalume na Solomone munyina. 11 E lyo Natani m aebele Bati-sheba, n nyina Solomone o ati: “Bushe taumfwile ukuti Adoniya mwana Hagiti p nomba e mfumu, kabili shikulu Davidi teshibe? 12 Nomba isa nkupande amano. q Kabili ipusushe pamo no mwana obe, Solomone. r 13 Kabiye ku Mfumu Davidi, q Amp 20:18; Amp 27:9; He 1:1; r Aba 9:5; 1Is 1:21; 2Is 11:1; Mt 21:38.

1 ISHAMFUMU 1:14-33 no kuyeba ati, ‘Bushe te imwe, mwe shikulu mwe mfumu yandi, mwalapile kuli ine ne mubomfi wenu amuti: “Solomone umwana obe e ukampyana no kuba imfumu, kabili e ukekala pa cipuna candi ica bufumu”? a Nomba cinshi ico Adoniya abela imfumu?’ 14 Mona! Ilyo ucili ulelanda ku mfumu, e lyo na ine nalaingila nkukonke pa numa, kabili nalaisanande ukuti amashiwi ulelanda ya cine.” b 15 Awe Bati-sheba aile ku mfumu mu muputule wa mu kati, c ninshi imfumu yalikota nga nshi, d na Abishagi e umwina Shunemu alesakamana imfumu. 16 E lyo Bati-sheba afukeme no kutoota f ku mfumu, na yo imfumu e pa kumwipusha ati: “Cinshi ulefwaya?” g 17 Na o ayaswike ati: “Mwe shikulu, h ni mwe mwalapile Yehova Lesa wenu ku mubomfi wenu umwanakashi amuti, ‘Solomone umwana obe e ukampyana no kuba imfumu, kabili e ukekala pa cipuna candi ica bufumu.’ i 18 Nomba moneni! Adoniya j naba imfumu, na imwe mwe shikulu mwe mfumu yandi tamwishibe. k 19 Kabili napeela ilambo lya ng’ombe ne nama ishaina ne mpaanga ishingi, kabili naita na bana ba mfumu l bonse na Abiatari m shimapepo na Yoabu n umukalamba wa bashilika; lelo tetileko Solomone umubomfi wenu. o 20 Na imwe, mwe shikulu mwe mfumu yandi, amenso p ya bena Israele bonse yali pali imwe, ukuti mubeebe uukekala pa cipuna ca bufumu ica kwa shikulu imfumu yandi no kumupyana. q 21 Kabili ilyo shikulu imfumu akalaala ukwalaala ifikolwe fyakwe, r ine no mwana wandi Solomone tukaba aba mulandu.” 22 Kabili, moneni! ilyo acili alelanda ne mfumu, Natani kasesema alingiile. s 23 Awe baebele imfumu, abati: “Moneni, Nata-

Solomone e walaba imfumu ICIPA. 1 a 1Im 22:9 1Im 28:5 1Im 29:1 Am 132:11 b Amg 19:15 2Ko 13:1 c Ukt 43:30 Aba 15:1 2Sa 13:10 d 1Is 1:1 e 1Is 1:3 f 1Sa 25:23 g 1Is 2:20 Est 7:2 h Ukt 18:12 1Pe 3:6 i 1Is 1:13 1Im 22:10 j 1Is 1:5 k 1Is 1:11 l 1Is 1:9 m 2Sa 20:25 1Is 1:7 n 2Sa 8:16 1Is 2:28 o 1Is 1:10 p Am 123:2 q 2Sa 23:2 1Is 2:15 1Is 2:24 1Im 29:1 r Ukt 15:15 1Is 2:10 s 1Is 1:14



















Ku Kulyo a 1Sa 24:8 Ro 13:7 1Pe 2:17 b 1Is 1:5 1Is 1:18 c 2Sa 15:12 1Is 1:9 d 1Is 1:7 e 2Sa 16:16 2Im 23:11 f 1Is 1:8 g 1Im 27:5 h 1Is 1:10 i Yh 15:15 j 2Sa 12:24 1Is 1:15 k Imp 30:2 Lkm 5:4 Mt 5:33 l 1Sa 20:21 m Am 19:14 Am 31:5 Am 103:4 n Am 71:23 o 2Sa 4:9 2Ko 1:10 p 1Is 1:13 1Is 1:17 q 1Is 1:16 r Neh 2:3 Da 2:4 s 1Is 1:8 t 2Sa 20:23 2Sa 23:20 1Im 27:5 u 2Sa 20:6

448

ni kasesema aisa!” Na o aishile ku cinso ca mfumu, ainama no kuwa pa nshi ku cinso ca mfumu ubukupeme. a 24 E lyo Natani atile: “Mwe shikulu imfumu, bushe mwatile, ‘Adoniya e ukampyana no kuba imfumu, kabili e ukekala pa cipuna candi ica bufumu’? b 25 Pantu lelo Adoniya naya ku kwipaya ilambo c lya ng’ombe ne nama ishaina ne mpaanga ishingi, no kwita abana ba mfumu bonse na bakalamba ba bashilika na Abiatari shimapepo; d kabili balelya no kunwa pa cinso cakwe, balesosa abati, ‘Kalebalika mwe Mfumu Adoniya!’ e 26 Lelo ine ne mubomfi wenu, ine na Sadoke f shimapepo na Benaya g mwana Yehoyada na Solomone umubomfi wenu, tatwitileko. h 27 Nga ca kuti ici cintu cifumine kuli shikulu, imfumu yandi, ninshi ne mubomfi wenu tamwanjebeleko i uukekala pa cipuna ca bufumu ica kwa shikulu imfumu yandi no kupyana pali ena.” 28 E lyo Imfumu Davidi yaaswike aiti: “Njitileni Batisheba.” j Na o aishile ku mfumu, no kwiminina pa ntanshi ya mfumu. 29 Ne mfumu yalapile k aiti: “Na pali Yehoval uwapuswishe m umweo n wandi mu kucula konse, o 30 filya fine nalapile Yehova Lesa wa kwa Israele, nati, ‘Solomone, umwana obe e ukampyana no kuba imfumu, kabili e ukekala pa cipuna candi ica bufumu ukukonka pali ine!’ e fyo nalacita lelo.” p 31 E lyo Bati-sheba akontamine pa nshi no kutoota q ku mfumu no kutila: “Mwe shikulu mwe Mfumu yandi, Davidi kalebalika umuyayaya!” r 32 E lyo Imfumu Davidi yatile: “Njitileni Sadoke s shimapepo na Natani kasesema na Benaya mwanat Yehoyada.” Na bo baishile ku mfumu. 33 Ne mfumu yatile: “Sendeni ababomfi u

449

Solomone asubwa ukuba imfumu

ba kwa shikulwinwe e bo muye na bo, kabili muninike Solomone umwana wandi pa mfalashi yandi, a mumutwale na ku Gihone. b 34 Kabili kulya Sadoke shimapepo na Natani kasesema bamusube c ukuba imfumu ya Israele; kabili mulishe intandala d no kutila, ‘Kalebalika mwe Mfumu Solomone!’ e 35 Kabili mulemukonka pa numa, na o ese engile no kwikala pa cipuna candi ica bufumu; kabili e ukampyana no kuba imfumu, kabili e o nkasonta ukuba intungulushi ya kwa Israele na Yuda.” 36 Awe Benaya mwana Yehoyada ayaswike imfumu no kutila: “Ameni! f Yehova Lesa wa kwa shikulu imfumu acite ifi fine. g 37 Filya fine Yehova ali na shikulu imfumu, h e fyo abe na Solomone, i no kulenga icipuna cakwe ica bufumu ukuba icikalambaj ukucila icipuna ca bufumu ica kwa shikulu Imfumu Davidi.” 38 Kabili Sadoke k shimapepo na Natani l kasesema na Benaya m mwana Yehoyada na bena Kerete n na bena Pelete o baile no kuninika Solomone pa mfalashi ya Mfumu Davidi, p no kumuleta ku Gihone. q 39 Na Sadoke shimapepo abuulile ulusengo lwa mafutar ukufuma mwi tenti s no kusuba t Solomone; kabili batendeke ukulisha intandala, na bantu bonse babilikishe abati: “Kalebalika mwe Mfumu Solomone!” u 40 E lyo abantu bonse balamukonka pa numa, na bantu balelisha ifimpeeta v no kusekelela nga nshi, w ica kuti icongo balepanga capene cilepule isonde. x 41 Awe Adoniya na bonse abaitilwe abali nankwe baumfwile icongo, ninshi bena nabapwisha ukulya. y Ilyo Yoabu aumfwile ukulila kwa ntandala, asosele ati: “Nge co congo z icili mu musumba calola mwi?” 42 Ilyo acili alelanda, moneni Yonatani a mwana Abiatari shimapepo alishile. Na

ICIPA. 1 a Ukt 41:43 1Is 1:38 Est 6:8 Sek 9:9 Lk 19:35 b 2Sa 5:8 2Im 32:30 c 1Sa 10:1 1Sa 16:13 2Is 9:3 d 2Sa 15:10 e 1Sa 10:24 2Is 11:12 2Im 23:11 f Am 72:19 g 1Im 17:27 Ye 11:5 Ye 28:6 h 1Sa 16:13 i 1Im 28:20 j 1Is 3:12 1Is 10:23 2Im 9:22 Am 72:8 k 1Is 1:8 l 2Sa 7:2 m 1Im 27:5 n 1Sa 30:14 2Sa 8:18 o 2Sa 15:18 1Im 18:17 p 1Is 1:33 Mt 21:7 q 2Im 32:30 r Ukf 30:25 1Sa 16:13 s 2Sa 6:17 t 1Sa 10:1 1Im 29:22 u 1Is 1:34 v Es 5:12 Es 30:29 w 1Sa 11:15 2Is 11:14 Am 97:1 x 1Sa 4:5 y 1Is 1:9 1Is 1:25 z Imi 21:30 a 2Sa 15:36 2Sa 17:17



















Ku Kulyo a b c d e f

g h i

j k l

m

2Sa 18:27 1Is 1:30 1Is 1:33 1Is 1:34 1Is 1:40 1Is 2:12 1Im 29:23 Am 132:11 1Is 1:37 Lk 19:38 Ukt 47:31 He 11:21 1Im 29:10 Neh 9:5 Am 34:1 Am 72:18 Da 4:34 Ef 1:3 2Sa 24:3 Amp 28:1 Ukf 21:14 Ukf 38:2 1Is 2:28 1Sa 14:45 2Sa 14:11 Imi 27:34

1 ISHAMFUMU 1:34-52 Adoniya atile: “Ingila, pantu iwe uli mwaume uwa cishinka, uleta imbila nsuma.” a 43 Lelo Yonatani ayaswike Adoniya ati: “Iyo! Shikulwifwe imfumu Davidi nasonta Solomone ukuba imfumu. b 44 Kabili imfumu yaceba Sadoke shimapepo na Natani kasesema na Benaya mwana Yehoyada na bena Kerete na bena Pelete ukuya na Solomone, kabili bacimuninika pa mfalashi ya mfumu. c 45 Kabili Sadoke shimapepo na Natani kasesema bacimusubila mu Gihone ukuba imfumu; d e lyo bacibwelako ninshi balesekelela, kabili mu musumba mukabile na se. E cilya icongo mumfwile. e 46 Kabili Solomone naikala na pa cipuna ca bufumu. f 47 Na babomfi ba mfumu nabaya ku kupaala shikulu Imfumu Davidi, abati, ‘Lesa wenu nacite ishina lya kwa Solomone ukuba ilyayemba ukucila ishina lyenu, kabili nacite icipuna cakwe ica bufumu ukuba icikalamba ukucila icipuna cenu ica bufumu!’ g E lyo nomba imfumu yacikontama pa busanshi bwa iko. h 48 Kabili ifi e fyo imfumu yacisosa, aiti, ‘Nacindikwei Yehova Lesa wa kwa Israele, uupeele ubushiku bwa lelo uwa kwikala pa cipuna candi ica bufumu, na menso yandi yaimwena!’” j 49 Awe bonse abaitilwe abali na Adoniya balatutuma fye, bonse e pa kwima basalangana fye umo umo. k 50 Kabili Adoniya alitiinine pa mulandu wa kwa Solomone. E ico alimine no kuyaikata ku nsengo sha ku ciipailo. l 51 Awe amashiwi yalifikile kuli Solomone, aya kuti: “Moneni Adoniya aletiina Imfumu Solomone; kabili naikata ku nsengo sha ku ciipailo, aleti, ‘Lekeni Imfumu Solomone ilape kuli ine intanshi ukuti tayanjipaye ne mubomfi wa iko ku lupanga.’” 52 Na o Solomone atile: “Nga ni mpalume, tapabe umushishi m wakwe nangu umo uuleponena

1 ISHAMFUMU 1:53–2:15 pa nshi; nomba icabipa nga casangwa muli ena, a ninshi alefwa.” b 53 E ico Solomone atumine aba kumufumya pa ciipailo, kabili balimuletele. Na o alishile no kukontama ku Mfumu Solomone. E lyo Solomone amwebele ati: “Kabiye ku mobe.” c inshita yalipaleme 2 Nomba iya kuti Davidi afwe; kabid

li aebele umwana wakwe Solomone ati: 2 “Ine ndeya ku nshiishi ukuya aba pano isonde bonse, e e ico ukose f kabili ube ngo mwaume. g 3 Kabili uleumfwila Yehova Lesa obe pa kwenda mu nshila shakwe, h ukusunga ifipope fyakwe na mafunde yakwe no bupingushi bwakwe i ne fya kushimika fyakwe, ukulingana ne fyalembwa mu mafunde ya kwa Mose, j pa kuti ube uwa mano muli fyonse ifyo ulecita na konse uko waya; 4 pa kuti Yehova akafikilishe amashiwi ayo asosele pali ine, k ukutila ‘Nga ca kuti abana bobe l bakaba ne mibele iisuma pa kuba m aba cishinka n kuli ine umutimao wabo onse no mweo wabo onse, takwakabulwe umuntu obe uwa kwikala pa cipuna ca bufumu ica kwa Israele.’ p 5 “Kabili iwe walishiba ifyo Yoabu mwana Seruya acitile kuli ine, q pa kucita filya ku bakalamba ba bashilika ba kwa Israele, Abnere r mwana Nere na Amasa s mwana Yetere, t ilyo abepeye no kusuumya umulopau wa mu nkondo mu nshita ya mutende no kushinga umulopa wa mu nkondo ku mushipi wakwe uwa mu musana na ku ndyato shakwe ishali ku makasa yakwe. 6 Kabili ukacite ukulingana na mano v yobe, kabili wikaleka imfwi shakwe shikaye ku Nshiishi1 w mu mutende. x 7 “Kabili ukabe ne cikuuku ku bana ba kwa Barsilai y umwi1Is 2:61 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

Imfwa ya kwa Davidi ICIPA. 1 a Amg 1:17 1Is 2:23 Amp 13:6 Amp 21:12 b Ek 3:19 c Amp 16:15



















ICIPA. 2 d Am 89:48 Lkm 12:7 e Yos 23:14 Yb 30:23 Lkm 9:10 He 9:27 f Amg 31:6 Yos 1:6 1Im 28:20 Ef 6:10 g 1Is 3:7 h Amg 17:19 Amg 29:9 Lkm 12:13 i Amg 4:1 j Amg 17:20 k 2Sa 7:16 1Im 17:11 1Im 22:9 1Im 28:7 Am 89:35 Am 132:11 l 2Sa 7:19 m Ukt 17:1 Le 26:3 2Is 20:3 2Is 23:3 2Im 17:3 Lk 1:6 n Am 15:2 Yh 4:24 o Amg 6:5 Amg 10:12 Mt 22:37 p 2Sa 7:12 1Is 8:25 Am 89:29 Am 132:12 q 2Sa 3:39 r 2Sa 3:27 s 2Sa 20:10 t 2Sa 17:25 1Im 2:17 u Imp 35:33 2Sa 3:28 2Sa 3:30 1Is 2:31 v Amp 20:26 w Ukt 37:35 Ukt 42:38 Yb 7:9 Uks 20:13 x 2Sa 3:29 1Is 2:34 Amp 28:17 Es 48:22 Mt 26:52 y 2Sa 19:31



















Ku Kulyo a 2Sa 9:7 2Sa 19:28 b 2Sa 17:27 c 2Sa 15:14 d 2Sa 16:7 e 2Sa 16:5 f 2Sa 16:7 g 2Sa 17:24 h 2Sa 19:17 i 2Sa 19:23 j Ukf 22:28 Am 105:15 Amp 11:21 2Pe 2:9

450

na Gileadi, kabili bakabe pa bakalalya pe tebulo lyobe; a pantu e fyo na bo bapalamine b kuli ine ilyo nabutwike ku cinso ca kwa munonko Abishalomu. c 8 “Kabili, mona, uli na Shimei d mwana Gera umwina Benjamini uwa ku Bahurimu, e kabili e wantiipile icabipisha f pa bushiku naleya ku Mahanaimu; g kabili e waishile ku kunkumanya pa Yordani, h ica kuti nalapile Yehova, nati, ‘Nshakwipaye ku lupanga.’ i 9 E ico wikamuleka fye ukwabula ukumukanda, j pantu uli muntu uwa mano, k nawishiba ifyo ukamucita, kabili ukatwale imfwi l shakwe mu mulopa ku Nshiishi.”1 m 10 E lyo Davidi alele ukwalele ifikolwe fyakwe n kabili ashiikilwe mu Musumba wa kwa Davidi. o 11 Ne myaka Davidi atekele Israele yali amakumi yane (40). p Mu Hebrone q atekelemo imyaka cinelubali (7), r e lyo mu Yerusalemu atekelemo imyaka amakumi yatatu na itatu (33). s 12 Kabili Solomone aikele pa cipuna ca bufumu ica kwa Davidi wishi; t no bufumu bwakwe bwalikosele icine cine. u 13 Awe Adoniya mwana Hagiti aishile kuli Bati-sheba, v nyina Solomone. Na o atile: “Bushe ukwisa kobe kwa mutende?” w na o asosele ati: “Kwa mutende.” 14 Kabili atile: “Pali ico ndefwaya ukumweba.” Na o atile: “Landa.” x 15 Kabili akonkenyepo ati: “Mwalishiba ukuti ubufumu bwali no kuba bwandi, kabili ni kuli ine abena Israele bonse balelolesha amenso ukuti nkabe imfumu; y lelo ubufuk 1Is 3:12; 1Is 3:28; Amp 2:6; l Ukt 42:38; Ukt 44:31; m 1Is 2:46; n 1Im 29:28; Yb 14:1; Lkm 12:5; Imi 13:36; o 2Sa 5:7; 1Is 3:1; 1Is 11:43; 1Im 11:7; Imi 2:29; p 2Sa 5:4; q 1Im 12:23; r 1Im 29:27; s 2Sa 5:5; 1Im 3:4; t 1Is 1:46; 1Im 29:23; 2Im 1:1; Am 132:12; u 2Sa 7:12; Am 89:37; v 2Sa 12:24; w 1Sa 16:4; 1Im 12:17; x 2Sa 14:12; y 1Is 1:5; 1Is 1:25.

1Is 2:91 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

451

Adoniya, na Abiatari

mu bwalyalwike bwaisaba ubwa kwa munyinane, pantu Yehova e wafwaile ukuti bube bwakwe. a 16 Nomba pali cimo ico ndelomba kuli imwe. Mwinkaanina.” b E lyo amwebele ati: “Landa.” 17 Na o atile: “Napapaata ebeni imfumu Solomone (pantu tamukaanine) ampeele Abishagi c umwina Shunemu d ukuti abe umukashi wandi.” 18 Na o Bati-sheba atile: “Cisuma! Nalayakulandilako ku mfumu.” 19 Awe Bati-sheba aile ku mfumu Solomone ku kulandilako Adoniya. e Imfumu yalimine f ukuti imusengele kabili yalimukontamine. g Kabili yaikele pa cipuna ca iko ica bufumu, yatekele ne cipuna ca bufumu ica kwa nyina wa mfumu ukuti ekale ku kwa kulyo kwa iko. h 20 E lyo atile: “Pali akantu kamo ako ndelomba kuli iwe. Winkaanina.” Ne mfumu yamwebele ati: “Lombeni, mayo; pantu nshamukaanine.” 21 Na o atile: “Leka Abishagi umwina Shunemu apeelwe kuli Adoniya munonko ukuti abe umukashi wakwe.” 22 E lyo imfumu Solomone ya-aswike nyina aiti: “Nga cinshi mulelombela Abishagi umwina Shunemu ukuti abe umukashi wa kwa Adoniya? Kanshi mulombeleni no bufumu i (pantu e mukalamba pali ine). j Mulombeleni na Abiatari k shimapepo na Yoabu l mwana Seruya.” m 23 E ico Imfumu Solomone yalapile Yehova, aiti: “Lesa ankande, kabili alundenapo, n nga Adoniya tailetelele fye umwine pa kusosa aya mashiwi. o 24 Kabili ndelapa na pali Yehovap uwampampamike q no kundeka njikale pa cipuna ca bufumu ica kwa Davidi tata r kabili uwampangiile ing’anda s ifyo asosele, t ndeti buno bushiku Adoniya alefwa.” u 25 Apo pene Imfumu Solomone yatumine amashiwi

ICIPA. 2 a 1Im 22:9 1Im 28:5 Amp 21:30 Da 2:21 b 2Im 29:6 Ye 2:27 Ye 18:17 c 1Is 1:3 d Yos 19:18 e 1Is 1:7 f Ukf 20:12 Le 19:32 Amp 23:22 g Ukt 33:3 Ukt 48:12 Ukf 18:7 h Am 110:1 Mt 25:33 i 2Sa 12:8 2Sa 16:21 j 1Im 3:2 1Im 3:5 k 1Is 1:7 l 2Sa 8:16 m 2Sa 2:18 n Amg 6:13 Ru 1:17 1Sa 3:17 2Sa 19:13 o Am 64:8 Am 140:9 p 1Sa 20:21 q 1Is 10:9 1Im 22:10 r 1Im 29:23 2Im 1:8 s 1Sa 25:28 2Sa 7:11 1Im 17:10 Am 127:1 t Es 55:11 u 1Is 1:52 Lkm 8:11



















Ku Kulyo a 2Sa 8:18 1Is 1:8 1Im 27:5 b 1Is 2:34 c 1Sa 22:20 1Is 1:7 d Yos 21:18 1Im 6:60 Ye 1:1 e 1Is 2:22 f Ukt 15:2 g 1Sa 23:6 2Sa 15:24 1Im 15:12 h 1Sa 22:23 i 1Sa 2:31 1Sa 3:12 j Yos 18:1 k 1Is 2:22 l 1Is 1:7 m 2Sa 18:14 n 1Is 3:4 1Im 16:39 1Im 21:29 o 1Is 1:50 p 1Is 2:25 q Ukf 21:14 r Ukt 9:6 Imp 35:33 Amg 19:13 Amg 21:9 2Is 9:26 Amp 28:17 s 2Sa 3:28 1Is 2:5 t Aba 9:57 Am 7:16 Am 9:16

1 ISHAMFUMU 2:16-32 muli Benaya a mwana Yehoyada; kabili alimusangile no kumwipaya. b 26 E lyo imfumu yaebele Abiatari c shimapepo ati: “Kabiye ku Anatote d ku mpanga yobe! Pantu ufwile ukufwa; e lelo nshakwipaye buno bushiku, pa mulandu wa kuti wasendele icipao ca kwa Shikulu Mulopwe Yehova f ku cinso ca kwa Davidi tata, g kabili pantu waliculile pa nshita yonse iyo tata na o alecula.” h 27 E ico Solomone atamfishe Abiatari pali bushimapepo bwa kwa Yehova, pa kuti amashiwi yafikilishiwe ayo asosele pa ng’anda ya kwa Eli i mu Shilo. j 28 Awe ili lyashi lyasukile lyafika na kuli Yoabu k —pantu Yoabu akonkele Adoniya l nangu ca kuti takonkele m Abishalomu. Kabili Yoabu afulumukile kwi tenti n lya kwa Yehova, no kwikata ku nsengo sha ku ciipailo. o 29 E lyo baebele Imfumu Solomone ati: “Yoabu nafulumukila mwi tenti lya kwa Yehova, kabili ali ku mbali ya ciipailo.” E ico Solomone atumine Benaya mwana Yehoyada, no kutila: “Kabiye, kamwipaye!” p 30 Awe Benaya aile mwi tenti lya kwa Yehova no kumweba ati: “E fyo imfumu yatila, “Fuma muno!” Lelo atile: “Iyo! Pantu ni muno q mwine ndefwila.” Na o Benaya atwele amashiwi ku mfumu, ati: “Ifi e fyo Yoabu asosa, kabili ifi e fyo anjasuka.” 31 Ne mfumu yamwebele ati: “Cite fyo umwine alanda, kamwipaye; kabili umushiike no kufumya pali ine na pa ba mu ng’anda ya kwa tata umulopar uo Yoabu asuumishe apabula umulandu. s 32 Kabili Yehova akaleta umulopa wakwe pa mutwe wakwe, t pantu aipeye abaume babili abalungama kabili abasuma ukumucila, u kabili abepeye ku lupanga, u Ukf 23:7; 2Sa 4:11; 2Im 21:13.

1 ISHAMFUMU 2:33–3:3

Yoabu aipaiwa; Solomone aupa

ninshi Davidi tata taishibe, a na bo aipeye ni Abnere b mwana Nere umukalamba wa bashilika ba kwa Israele c na Amasa d mwana Yetere umukalamba wa bashilika ba kwa Yuda. e 33 No mulopa wabo ukabwelela pa mutwe wa kwa Yoabu na pa mitwe ya bana bakwe umuyayaya; f lelo kuli Davidi g na ku bana bakwe na ku ba mu ng’anda yakwe na ku cipuna cakwe ica bufumu kukaba umutende umuyayaya ukufuma kuli Yehova.” h 34 E lyo Benaya mwana Yehoyada ailemusanga i no kumwipaya; j kabili ashiikilwe pa ng’anda yakwe mu matololo. 35 Kabili imfumu yasontele Benaya k mwana Yehoyada ukuba umukalamba wa bashilika ukupyana Yoabu; l kabili imfumu yasontele Sadoke pali bushimapepo ukupyana Abiatari. m 36 E lyo imfumu yatumine aba kuyaita Shimei, n kabili yamwebele aiti: “Ukuule ing’anda yobe mu Yerusalemu, e mo uleikala, kabili wilafumamo ukuya ukuli konse. 37 Kabili ubushiku ukafumamo no kupita ukucila pa mumana wa Kidrone, o wishibe ukuti ukufwa ukafwa. p Umulopa obe ukaba pa mutwe obe.” q 38 Na o Shimei atile ku mfumu: “Aya mashiwi mwalanda yasuma. Ifyo shikulu imfumu asosa e fyo umubomfi wenu akacita.” Kabili Shimei aikele inshiku ishingi mu Yerusalemu. 39 Nomba ilyo papitile imyaka itatu, abasha r ba kwa Shimei babili babutukile kuli Akishi s mwana Maaka imfumu ya ku Gati. t Kabili abantu balishile no kweba Shimei abati: “Mona! Abasha bobe bali ku Gati.” 40 Awe apo pene Shimei alimine no kunina pa mpunda yakwe no kuya ku Gati kuli Akishi ku kufwaya abasha bakwe. E ico Shimei aliile no kuyabwesha abasha bakwe ukufuma ku Gati. 41 Ka-

ICIPA. 2 2Sa 3:26 2Sa 3:27 2Sa 2:8 2Sa 20:10 2Sa 17:25 2Sa 3:29 Am 109:9 Mt 27:25 g 2Sa 3:28 h Am 89:29 Am 132:12 Amp 25:5 Es 9:7 i 1Is 2:28 1Im 21:29 j 1Is 2:25 Am 37:38 Lkm 12:14 k 1Im 11:24 1Im 27:5 l Yb 34:24 m 1Sa 2:35 1Im 6:53 1Im 12:28 1Im 16:39 1Im 24:3 Am 109:8 n 1Is 2:8 o 2Sa 15:23 2Is 23:6 Yh 18:1 p Imp 35:27 Amp 20:8 Amp 20:26 q Imp 35:26 Yos 2:19 Ek 18:13 r Amg 23:15 s 1Sa 21:10 t 1Sa 27:2



















a b c d e f

Ku Kulyo Amp 16:14 Tt 3:1 1Is 2:38 Ek 17:19 Amp 16:12 Lkm 8:2 f 2Sa 16:5 2Sa 16:13 g 1Is 2:37 Am 7:16 Amp 5:22 Ek 18:20 h Am 21:6 Am 72:17 i 1Is 2:24 Amp 25:5 Es 9:7 j 1Is 2:9 1Is 2:25 1Is 2:34 k 1Is 2:12 2Im 1:1 Amp 16:12 Amp 29:4



















a b c d e

ICIPA. 3 l Esr 9:2 Esr 9:14 m Amg 7:4 1Is 7:8 1Is 9:24 1Is 11:1 Esr 10:10 Neh 13:27 n 2Sa 5:7 1Im 11:7 o 1Is 7:1 p 1Is 8:19 q 1Is 9:15

452

bili baebele Solomone ati: “Shimei acifuma mu Yerusalemu aya ku Gati, kabili nabwela.” 42 E lyo imfumu yatumine aba kuyaita a Shimei, kabili yamwebele aiti: “Bushe nshakulengele ukulapa pa kulapa Yehova ukuti nkusoke b ukuti, ‘Ubushiku ukafuma no kuya uku nangu uku wishibe ukuti ukufwa ukafwa,’ kabili bushe tawanjebele auti, ‘Amashiwi aya naumfwa yawama’? c 43 Nomba cinshi ico tawasungile umulapo walapile pa ntanshi ya kwa Yehova d kabili ico ushasungile ifunde ilyo nakupeele?” e 44 Kabili imfumu yatile kuli Shimei: “Nawishiba ububi ubo wacitile kuli Davidi tata, ububi ubo no mutima obe wishibe bwino; f kabili Yehova alebwesesha ububi ubo wacitile pa mutwe obe. g 45 Lelo imfumu Solomone ikapaalwa, h ne cipuna ca bufumu ica kwa Davidi cikapampamikwa ku cinso ca kwa Yehova umuyayaya.” i 46 Awe imfumu yaebele Benaya mwana Yehoyada, na o aliile no kumusanga, no kumwipaya, kabili alifwile. j Kabili ubufumu bwalipampamikwe mu minwe ya kwa Solomone. k Solomone apangene 3 Kabili icipangano ca cupo na Fal

rao imfumu ya ku Egupti, kabili abuulile umwana umwanakashi uwa kwa Farao m no kumuleta ku Musumba wa kwa Davidi, n mpaka ilyo apwishishe ukukuula ing’anda yakwe o ne ng’anda ya kwa Yehova p ne linga lya Yerusalemu ukushinguluka konse. q 2 Lelo abantu balepeelela amalambo pa fifulo fya kupepelapo, r pantu ukufika na mu nshiku shilya, bali tabalakuulila ishina lya kwa Yehova ing’anda. s 3 Kabili Solomone atwalilile ukuter Le 17:4; Le 26:30; Amg 12:6; 1Is 15:14; 1Is 22:43; 2Im 33:17; s 1Is 5:3; 1Im 17:4; 1Im 17:12; 1Im 28:6; Imi 7:47.

453

Solomone alomba amano

mwaa Yehova pa kwenda mu fipope fya kwa Davidi wishi. b Lelo ni pa fifulo fya kupepelapo c e po alepeelela amalambo no kuyafutumuna. 4 Awe imfumu yaile ku Gibeone d pa kuti ipeele amalambo kulya, pantu e kwali icifulo ca kupepelapo icikalamba. e Kabili Solomone apeele amalambo ya koca ikana limo (1,000) pa ciipailo. f 5 Mu Gibeone Yehova amoneke g kuli Solomone mu ciloto h ubushiku; kabili Lesa atile: “Lomba ifyo ulefwaya nkupeele.” i 6 Na o Solomone atile: “Imwe mwaliba ne cikuuku nga nshi j ku mubomfi wenu Davidi tata ukulingana ne fyo aendele na imwe mu cishinka na mu bulungami k na mu kutambalala kwa mutima; kabili mwatwalilile ukuba ne cikuuku ici icikalamba, ica kuti mwamupeele umwana uwa kwikala pa cipuna cakwe ica bufumu fino cili buno bushiku. l 7 Nomba, mwe Yehova Lesa wandi, ni mwe mwasonta umubomfi wenu ukuba imfumu, ukupyana Davidi tata, kabili ine ndi mwaice. m Nshaishiba ifya kuteka. n 8 Kabili umubomfi wenu ali mu kati ka bantu benu abo mwasala, o abantu abafula abashingapendwa ku bwingi. p 9 E ico mupeele umubomfi wenu umutima wa cumfwila pa kuti alepingula q abantu benu, na pa kuti aleiluka ubusuma no bubi; r pantu nani uwingapingula s aba bantu benu abayafya ifi?” t 10 Awe ici caliweme mu menso ya kwa Yehova, pa mulandu wa kuti Solomone alombele ici cintu. u 11 Kabili Lesa amwebele ati: “Pantu walomba ici cintu kabili taulombele ukwikala inshiku ishingi nangu ifyuma v nangu umweo wa balwani bobe, lelo walomba ukuti ube no mucetekanya wa kumfwa imilandu, w 12 mona! nkacita ukulingana ne fyo walanda. x Mona! Nkaku-

ICIPA. 3 a Amg 6:5 Amg 10:12 Am 145:20 Mt 22:37 1Ko 8:3 1Yo 5:3 b 2Im 17:3 c 1Sa 7:9 1Sa 10:8 1Is 15:14 1Is 22:43 1Im 21:26 2Im 1:3 d Yos 9:3 1Is 9:2 e 1Im 16:39 1Im 21:29 f 2Im 1:6 g 1Is 9:2 2Im 1:3 h Imp 12:6 Yb 33:15 i 2Im 1:7 j 2Im 1:8 k Am 11:7 l 1Is 2:4 m 1Im 29:1 Ye 1:6 Mt 23:12 2Ko 12:9 n Imp 27:17 Amg 31:2 2Sa 5:2 o Ukf 19:6 Amg 7:6 p Ukt 13:16 Ukt 22:17 q 2Im 1:10 Am 72:1 Am 119:34 r 2Sa 14:17 He 5:14 s 1Sa 8:6 t Ukf 32:9 Amg 9:6 u Amp 15:8 v Amp 27:24 1Ti 6:9 w 1Im 22:12 1Im 29:19 Amp 16:16 x Am 10:17 Lkm 1:16 Es 65:24 1Yo 5:14



















Ku Kulyo a 1Is 4:29 1Is 5:12 2Im 1:11 Amp 3:13 b Mt 12:42 c Am 84:11 Mt 6:33 Ef 3:20 d 1Is 4:21 Amp 3:16 Lkm 7:11 e 1Is 10:23 2Im 1:12 f 1Im 22:12 g 1Is 15:5 2Im 7:17 h Amg 25:15 Am 21:4 Am 91:16 Amp 3:16 i Ukt 41:7 Ye 31:26 j 2Sa 6:17 1Im 16:1 k Le 7:11 2Sa 6:18 1Im 21:29 l 1Is 1:33

1 ISHAMFUMU 3:4-21 peela umutima wa mano kabili uwa mucetekanya, a ica kuti takwatala akuba uwaba nga iwe, kabili takwakabe uukaba nga iwe na pa numa yobe. b 13 Kabili ifyo ushilombele na fyo ndekupeela, c ifyuma d no bucindami, ica kuti takwakabe uukaba nga iwe, inshiku shobe shonse. e 14 Kabili nga wakulaenda mu nshila shandi pa kusunga ifipope f fyandi na mafunde yandi, ifyo na Davidi wiso aendele, g nkafusha inshiku shobe.” h 15 Ilyo Solomone ashibwike, i moneni, cali ciloto. E lyo aile ku Yerusalemu no kwiminina ku cipao j ca cipangano ica kwa Yehova no kupeela amalambo ya koca no mutuulo wa mutende k kabili apekanishishe ababomfi l bakwe bonse umutebeto. m 16 Pa nshita ilya, abanakashi babili bacilende n baishile ku mfumu no kwiminina pa ntanshi ya iko. o 17 E lyo umwanakashi umo atile: “Mwe shikulu, p ine no yu mwanakashi twikala ing’anda imo, kabili ilyo napaapile, nali nankwe mu ng’anda. 18 Kabili ilyo papitile inshiku shitatu ukutula apo napaapiile, uyu mwanakashi na o alipaapile. Kabili twali pamo. Tamwali umuntu umbi mu ng’anda, twalimo fye babili. 19 E lyo nomba umwana wa uyu mwanakashi alifwile ubushiku, pantu alimwilikishe. 20 E ico alimine pa kati ka bushiku no kubuula umwana wandi ukumufumya apo nali, ninshi umubomfi wenu ali mu tulo, amubikile na pa cifuba cakwe, no mwana wakwe uwafwa e o abikile pa cifuba candi. 21 Ilyo nashibwike ulucelo ukuti ng’onshe q umwana wandi, moneni, nafwa. Na ine nalimulolekeshe bwino ulucelo, kabili moneni! te mwana m Ukt 31:54; Est 1:3; Da 5:1; n Ukt 38:15; Amg 23:17; Yos 6:17; Aba 11:1; o 1Sa 8:20; p Ro 13:7; 1Pe 2:17; q 1Sa 1:23; 1Te 2:7.

1 ISHAMFUMU 3:22–4:18 wandi uo napaapile.” 22 Lelo umwanakashi umbi aleti: “Awe, uyu umutuntulu e mwana wandi, no wafwa e mwana obe!” Kabili uyu umwanakashi na o aleti: “Awe, uyu uwafwa e mwana obe, no mutuntulu e mwana wandi.” E fyo balelanda pa cinso ca mfumu. a 23 Awe imfumu yasukile yasosa aiti, ‘Uyu aleti, uyu umutuntulu e mwana wandi, no wafwa e mwana obe!’ no yu aleti, ‘Uyu uwafwa e mwana obe, no mutuntulu e mwana wandi!’” 24 E lyo imfumu yatile: b “Ndeteleni ulupanga.” Awe baletele ulupanga ku mfumu. 25 Kabili imfumu yatile: “Akanyeni umwana umutuntulu pa kati no kupeela icipimfya cimo kuli umo ne cipimfya cimbi ku munankwe.” 26 E lyo umwanakashi umwine wa mwana umutuntulu aebele imfumu ati (pantu aumfwile ubulanda c pa mwana wakwe, d ica kuti atile): “Panono fye mwe shikulu! e Mupeleni umwana umutuntulu. Mwimwipaya.” Lelo umwanakashi umbi ena aleti: “Tabe umwana wandi nangu umwana obe iyo. Mwakanyeni fye!” f 27 E lyo imfumu yasosele aiti: “Peni uyu umbi umwana umutuntulu, kabili mwimwipaya. Pantu e nyina.” 28 Awe abena Israele bonse baumfwile imipingwile g ya mulandu iyo imfumu yapingwile; kabili batendeke ukutiina imfumu, h pantu bamwene ukuti yali na mano i ya kwa Lesa aya kupingula umulandu. Imfumu Solomone ya4 Kabili leteka Israele onse. 2 Kaj

bili aba e bali bacilolo k ba iko: Asaria mwana Sadoke, l e wali shimapepo; 3 Elihorefe na Ahiya bamwana Shisha, e bali bakalemba; m Yehoshafati n mwana Ahiludi, e wali kebukisha; 4 na Benaya o mwanaYehoyada e wali umukalamba wa bashilika, p

Bacilende babili balwila umwana ICIPA. 3 a Amp 20:8 b Amp 20:26 c Ukt 43:30 Es 49:15 Ye 31:20 Ho 11:8 d 1Te 2:7 e 1Sa 1:26 1Is 3:17 f Ro 1:31 2Ti 3:3 g 1Is 2:3 1Is 3:9 h Yos 4:14 1Sa 12:18 1Im 29:24 Am 72:5 Amp 24:21 i Esr 7:25 Amp 2:3 Lkm 7:19 Ko 2:3 Yak 1:5



















ICIPA. 4 j 1Is 1:20 2Im 9:30 Lkm 1:12 k Ukf 18:21 l 1Im 6:8 1Im 27:17 Ek 44:15 m 2Sa 8:17 1Im 27:32 n 2Sa 8:16 2Sa 20:24 1Im 18:15 o 1Is 1:8 1Im 27:5 p 1Is 2:35



















Ku Kulyo a 1Is 2:26 b 2Sa 12:1 1Is 1:10 c 2Sa 15:37 1Im 27:33 d 2Sa 20:24 1Is 5:14 1Is 12:18 e 1Is 9:15 f 1Im 27:1 g Yos 17:18 h Yos 19:42 i 1Sa 6:12 j Yos 12:17 k Yos 12:23 l Yos 17:11 m 2Is 23:29 n 1Sa 31:10 o Yos 3:16 p 1Is 18:46 q 1Is 19:16 r Yos 21:34 s Amg 4:43 Yos 20:8 1Is 22:3 2Is 9:1 t Imp 32:41 Amg 3:14 u Imp 32:1 Yos 22:9 v Amg 3:4 w Imp 21:33 Yos 13:11 Am 22:12 x Ukt 32:2 2Sa 2:8 2Sa 17:24 y Yos 19:32 z 1Sa 18:18 a Yos 19:24 b Yos 19:17

454

na Sadoke na Abiatari a e bali bashimapepo; 5 na Asaria mwana Natani b e waleangalila bacilolo, na Sabudi mwana Natani ali shimapepo, cibusac wa mfumu; 6 na Ahishari e waleangalila ing’anda, na Adoniramu d mwana Abda, e waleangalila abalebomba umulimo wa kupatikishiwa. e 7 Kabili Solomone ali ne nkonkani ikumi na babili (12) pali Israele onse, kabili balepekanishisha imfumu na ba mu ng’anda ya iko ifya kulya. Ne nkonkani imo na imo yalepekanya ifya kulya umweshi umo cila mwaka. f 8 Kabili aya e mashina yabo: Mwana Huri, mu calo ca mpili ica kwa Efraimu; g 9 mwana Dekere, mu Makasi na mu Shaalibimu h na Bete-shemeshe i na Elone-betehanani; 10 mwana Hesede, mu Arubote (aleangalila Soko ne calo conse ica kwa Hefere); j 11 mwana Abinadabu, impili shonse isha Dore k (Tafati, mwana Solomone ali e mukashi wakwe); 12 Baana mwana Ahiludi, mu Taanaki l na Megido m na Bete-sheani n yonse, uwaba mupepi na Saretani o mwi samba lya Yesreele, p ukutula ku Bete-sheani ukufika ku Abelemehola, q ukufika ku citungu ca Yokemeamu; r 13 mwana Gebere, mu Ramote-gileadi s (ali ne mishi ya matenti iya kwa Yairi t mwana Manase, iyaba mu Gileadi; u akwete icitungu ca Argobe, v icaba mu Bashani: w imisumba ikalamba amakumi mutanda (60) iyali na malinga ne mipindo ya mukuba); 14 Ahinadabu mwana Ido, mu Mahanaimu; x 15 Ahimaasi, muli Naftali y (na o aupile Basemati mwana Solomone); z 16 Baana mwana Hushai, mu Ashere a na Bealote; 17 Yehoshafati mwana Parua, muli Isakari; b 18 Shimei c mwana Ela, muli Benjamini; d c 1Is 1:8; d Yos 18:11.

455

Amano ya kwa Solomone

19 Gebere mwana Uri, mu calo ca Gileadi, a icalo ca kwa Sihone b imfumu ya bena Amore, c ne calo ca kwa Oge d imfumu ya Bashani, e kabili kwali inkonkani imo iyaleangalila inkonkani shonse ishali mu calo conse. 20 Abena Yuda na bena Israele bali abengi, kwati mucanga wa mu lulamba lwa bemba ku bwingi, f kabili balelya no kunwa no kusekelela. g 21 Kabili Solomone aleteka amabufumu yonse ukutula pa Mumanah ukufika ku calo ca baPelishiti na ku mupaka wa Egupti. Balemuletela ifya bupe kabili balebombela Solomone inshiku shonse isha bumi bwakwe. i 22 Kabili ifya kulya fya kwa Solomone pa bushiku bumo lyonse fyaleba ubuunga ubwapeleka bwino amadalamu1 j amakumi yatatu (30), e lyo no buunga fye bwaleba amadalamu amakumi mutanda (60), 23 ing’ombe ishaina ikumi (10), ing’ombe ishalelya umulemfwe shaleba amakumi yabili (20), impaanga umwanda umo (100), ne nsebula k ne mpombo l na basele ne fyuni ifyaina. 24 Kabili aleteka ifyalo fyonse ifyali kuli luno lubali ulwa Mumana, m ukutula ku Tafisa ukufika ku Gasa, n ne mfumu shonse ishali kuno lubali lwa Mumana; o kabili ali no mutende p mu citungu cakwe conse, ukushinguluka konse. 25 Kabili abena Yuda q na bena Israele baikele mu mutelelwe, r umuntu onse mwi samba lya mwangashi wakwe na mwi samba lya mukunyu wakwe, s ukufuma ku Dani ukufika ku Beere-sheba, t inshiku shonse isha kwa Solomone. 26 Kabili Solomone akwete amatanga amakana amakumi yane (40,000) u aya bakabalwe aba kutinta amaceletav yakwe na ba 1Is 4:221 Mwi dalamu limo mwaleingila amalita 220. AbaHebere balelita ati “kore.”

ICIPA. 4 Yos 17:1 Amg 2:26 Imp 21:21 Amg 3:4 Amg 1:4 Ukt 22:17 Amp 14:28 g Lkm 2:24 Lkm 9:7 h Ukt 15:18 Ukf 23:31 Amg 11:24 2Sa 8:3 1Im 19:16 Am 72:8 i Am 72:10 j 1Is 5:11 k Amg 14:5 Isb 1:6 l Amg 12:15 Amg 15:22 m Ukt 2:14 Amg 1:7 Yos 1:4 n Ukt 10:19 o Amg 28:13 p 1Is 5:4 1Im 22:9 Am 72:7 q 2Is 8:19 r Es 60:18 s Mk 4:4 Sek 3:10 t Aba 20:1 2Sa 17:11 2Sa 24:15 u Amg 17:16 2Sa 8:4 1Is 10:25 2Im 1:17 v 2Im 1:14



















a b c d e f

Ku Kulyo a 1Is 4:7 b Est 8:14 Mk 1:13 c 1Ko 14:40 d 1Is 10:23 2Im 1:10 Amp 2:6 e Amp 4:7 f Am 119:32 g Ukt 41:49 h Lk 11:31 Ko 2:3 i Ukt 25:6 Yb 1:3 Mt 2:1 j Es 19:11 Imi 7:22 k 1Im 2:8 Am 89:0 l Am 88:0 m 1Im 2:6 n 1Is 10:1 1Is 10:7 o Amp 1:1 Lkm 12:9 p Uln 1:1 q 2Is 19:23 Am 92:12 r Ukf 12:22 Imp 19:18 Am 51:7 He 9:19 s Ukt 1:24 Amp 30:30 t Ukt 1:20 Yb 12:7 Amp 7:23 Amp 30:19 u Ukt 1:25 Amp 6:6 Amp 30:25 v Ukt 1:21

1 ISHAMFUMU 4:19–5:1 pali bakabalwe amakana ikumi na makana yabili (12,000). 27 Kabili ishi inkonkani a shaleleta ifya kulya fya Mfumu Solomone ne fya bonse abalepalama kwi tebulo lya Mfumu Solomone, cila muntu mu mweshi wakwe. Tapali ifyalebulila. 28 Kabili baleleta barle ne mpimbili ifya kulya bakabalwe na bakabalwe b ba kubomfya mu nkondo, konse uko fyalefwaikwa, cila muntu ukulingana ne fyo bamwebele ukubomba. c 29 Kabili Lesa atwalilile ukupeela sana Solomone amano d no mucetekanya, e no mutima wa mano, f ngo mucanga wa mu lulamba lwa bemba. g 30 Na mano ya kwa Solomone yacilile h amano ya bena Kabanga i bonse na mano ya bena Egupti bonse. j 31 Kabili ali na mano ukucila abantu bonse, ukucila Etani k umwina Esera na Hemani l na Kalikole m na Darda abana ba kwa Mahole; no lulumbi lwakwe lwaile mu nko shonse ishamushingulwike. n 32 Kabili alelanda amapinda amakana yatatu (3,000), o ne nyimbo p shakwe shali ikana limo na shisano (1,005). 33 Kabili alelanda pa miti, ukutendekela ku muti wa mukedari uwa mu Lebanone q ukufika kuli husope r uutabilila pa cibumba; kabili alelanda pa nama s na pa fyuni t na pa fikulika u na pe sabi. v 34 Kabili abantu baleisa ukufuma mu bantu na bantu bonse mu kumfwa amano ya kwa Solomone, w kabili balefuma ku shamfumu shonse ishaumfwile pa mano yakwe. x y

Kabili Hiramu imfumu ya 5 ku Turi atumine ababoz

mfi a bakwe kuli Solomone, pantu alyumfwile ukuti Solomone e o basubile ukuba imfumu no kuti e o apyane wishi; pantu Hiramu w Amp 13:20; x 2Im 9:1; 2Im 9:23; ICIPA. 5 y 2Im 2:3; 2Im 2:12; z Ek 26:15; Ek 27:3; a 1Is 9:27.

1 ISHAMFUMU 5:2-17

Solomone abombela pamo na Hiramu

alitemenwe Davidi. a 2 Na o Solomone atumine amashiwi kuli Hiramu, ati: b 3 “Walishiba ukuti Davidi tata alifililwe ukukuulila ishina lya kwa Yehova Lesa wakwe ing’anda pa mulandu wa kuti abalwani balelwa inkondo c nankwe, mpaka Yehova abika abalwani ukuba apa kunyanta amakasa yakwe. 4 Nomba Yehova Lesa wandi nanenga ukutuusha konse konse. d Takuli uuletulwisha, takuli no bubi ubuletuponena. e 5 Kabili, mona, ine ndefwaya ukukuulila ishina lya kwaYehova Lesa wandi ing’anda, f ukulingana ne fyo Yehova alaile Davidi tata, ati, ‘Umwana obe uo nkabika pa cipuna cobe ica bufumu ukukupyana, e ukakuulila ishina lyandi ing’anda.’ g 6 Nomba eba aba kuntemena imiti ya mukedari ku Lebanone; h kabili ababomfi bandi bakabombela pamo na babomfi bobe, kabili nkalipila amalipilo ya babomfi bobe ukulingana na fyonse ifyo walalanda, pantu walishiba ukuti tapaba muli ifwe uwaishiba ukutema imiti nga bena Sidone.” i 7 Nomba ilyo Hiramu j aumfwile fye amashiwi ya kwa Solomone, alisekelele nga nshi, kabili asosele ati: “Acindikwek Yehova buno bushiku pantu apeela Davidi umwana wa mano l uwa kuteka aba bantu abafula ifi!” m 8 Awe Hiramu atumine amashiwi kuli Solomone aya kuti: “Ning’umfwa amashiwi utumine kuli ine. Ine nkacita fyonse ifyo ulefwaya ifikumine imbao sha mukedari ne mbao sha mukupri. n 9 Ababomfi bandi bakaleta imbao ukushifumya ku Lebanone o no kushileta kuli bemba; na ine nkashikaka no kushituma shikaye shile-elela pali bemba shikesefika ku cifulo ico ukanjeba. p Kabili nkashiputawila kulya kwine, e lyo na iwe ukashisende. Na iwe

ICIPA. 5 a 2Sa 5:11 1Im 14:1 b 2Im 2:3 c 2Sa 7:5 1Im 22:8 2Im 6:8 d 1Is 4:24 Es 9:7 Imi 9:31 e Amp 16:7 f 2Im 2:4 g 2Sa 7:13 1Im 17:12 1Im 22:10 1Im 28:6 Sek 6:12 h 1Is 6:9 1Is 6:20 2Im 2:8 Am 104:16 i Yos 19:28 Esr 3:7 j 2Sa 5:11 k 1Is 10:9 2Im 2:12 l 1Is 3:9 Amp 10:1 Amp 13:1 Amp 15:20 Amp 23:24 m 2Im 2:11 n 2Sa 6:5 1Is 6:15 2Im 3:5 o Amg 3:25 p 2Im 2:16



















Ku Kulyo a 2Im 2:15 Esr 3:7 Imi 12:20 b 1Is 4:22 2Im 2:10 c Ukf 29:40 Le 24:2 d Mt 10:10 1Ti 5:18 e 1Is 3:12 1Is 4:29 2Im 1:12 Yak 1:5 f 1Is 4:6 1Is 9:15 1Is 9:21 g Lkm 4:6 h 2Sa 20:24 1Is 4:6 i 1Is 12:18 j Yos 16:10 Yos 17:13 Aba 1:28 1Is 9:22 2Im 8:9 k 2Im 2:17 l 2Im 2:18 m 1Im 22:15 n 2Im 2:2 o 1Is 9:23 p 2Im 2:18 q 1Is 7:9 1Im 22:2

456

ukacite ifyo ndefwaya pa kupeela aba mu ng’anda yandi ifya kulya.” a 10 Awe Hiramu apeele Solomone imbao sha mukedari ne mbao sha mukupri ukulingana ne fyo alefwaya. 11 Na o Solomone apeele Hiramu ingano amadalamu b amakana amakumi yabili (20,000) ifya kulya fya ba mu ng’anda yakwe, na mafuta ayafuma ku miolife iyo batwa1 c amadalamu amakumi yabili (20). Ifi e fyo Solomone alepeela Hiramu cila mwaka. d 12 Kabili Yehova apeele Solomone amano, nge fyo amulaile; e kabili pali umutende pa kati ka kwa Hiramu na Solomone, kabili bapangene icipangano. 13 Ne Mfumu Solomone yalembele aba kubomba umulimo wa kupatikishiwa ukufuma mu bena Israele bonse; kabili abalembelwe umulimo wa kupatikishiwa f bafikile amakana amakumi yatatu (30,000). 14 Alebatuma ku Lebanone mu mabumba ya bantu amakana ikumi (10,000) umweshi umo. Umweshi umo baleba ku Lebanone, kabili imyeshi ibili baleba ku mwabo; g na Adoniramu h e waleangalila abalembelwe i umulimo wa kupatikishiwa. j 15 Kabili Solomone akwete k aba kusenda ifipe l amakana amakumi cinelubali (70,000) na ba kuputula amabwe m mu mpili bali amakana amakumi cinekonsekonse (80,000), n 16 pamo na bakapitao o abaleangalila imilimo, kwali bakangalila amakana yatatu ne myanda itatu (3,300) abaleangalila p abantu abalebomba imilimo. 17 Kabili imfumu yasosele ukuti bembe amabwe ayakalamba, amabwe aya mutengo, q pa 1Is 5:111 Aya mafuta yali ayasuma nga nshi kabili aya mutengo. E lyo pa kuyapanga balepuma imiolife nelyo ukutwa. Inshita shimo pa kupanga balenyantaula fye imiolife ku makasa.

457

Umulimo we tempele watendeka

kuti babike umufulaa wa ng’anda na mabwe ayaputulwa bwino. b 18 E ico bakakuula ba kwa Solomone na ba kwa Hiramu na bena Gebali c e baleputula amabwe, kabili balepekanya imbao na mabwe ifya kukuulila ing’anda. mu mwaka walenga 6 Kabili imyanda ine na makumi cinekonsekonse (480), ukutula apo abana ba kwa Israele bafumiine mu calo ca Egupti, d mu mwaka walenga bune, e mu mweshi wa Sivu, f e kutila, umweshi wa bubili, g apo Solomone abelele imfumu pali Israele, e lyo atendeke ukukuula ing’anda ya kwa Yehova. h 2 Ne ng’anda iyo Solomone akuuliilei Yehova yali imikono amakumi mutanda (60) j mu butali, kabili mu bwipi yali imikono amakumi yabili (20), kabili yalepele imikono amakumi yatatu (30). k 3 No muputule wa kwingililapo l pa ntanshi ye tempele, wali imikono amakumi yabili (20) mu butali kabili wabelele mu bwipi bwa ng’anda. Wali imikono ikumi (10) mu bwipi, ku ntanshi ya ng’anda. 4 Kabili ku ng’anda apangiileko amawindo ayakwete amafulemu ayakulu ku nse lelo ayacepa mu kati. m 5 Kabili ku cibumba ca ng’anda akuuliileko icikuulwa mu mbali shonse. Kabili icikuulwa cali ku mbali ya fibumba fya ng’anda ukushinguluka konse ku fibumba fye tempele no muputule wa mu kati na nkati. n Kabili apangile imiputule ya mu mbali o ukushinguluka konse. 6 Umuputule wa mu mbali uwa pa nshi sana wali imikono isano mu bwipi, no wa pa kati wali imikono mutanda (6) mu bwipi, no walenga butatu wali imikono cinelubali (7) mu bwipi; pantu ku ng’anda alipangileko apa kushintilila imyalo p ku nse konse, pa kuti imyalo taipitile mu cibumba. q 7 Kabili ilyo balekuula ing’a-

ICIPA. 5 a Es 28:16 1Ko 3:11 1Pe 2:6 Uks 21:14 b 1Is 6:7 c Yos 13:5 Ek 27:9



















ICIPA. 6 d Ukf 12:14 Ukf 12:51 e 2Im 3:2 f 1Is 6:37 g Imp 1:1 h 1Im 28:12 1Im 29:19 i Imi 7:47 j 2Im 3:3 k Esr 6:3 l 1Im 28:11 2Im 3:4 m Ek 40:16 Ek 41:26 n Le 16:2 2Im 4:20 2Im 5:7 He 9:3 o 1Is 6:10 Ek 41:5 Ek 41:26 p Ek 41:7 q Ek 41:6



















Ku Kulyo a 1Is 5:17 1Pe 2:5 b Ef 2:21 1Pe 2:5 c Ek 41:11 d 1Is 6:38 e 1Is 5:6 1Is 6:20 2Im 2:8 f 1Is 6:5 g Ek 41:6 h 1Im 17:12 i Am 11:4 Amp 15:3 j Amg 6:2 Amg 10:13 Amg 17:19 k Amg 11:1 l 1Sa 12:14 1Is 8:25 1Im 28:9 m 2Sa 7:13 1Im 22:9 n Ukf 25:8 Le 26:12 Am 132:13 2Ko 6:16 Uks 21:3 o 1Sa 12:22 1Im 28:20 He 13:5 p Imi 7:47 q 1Is 5:8 2Im 3:5 r 1Is 6:5 2Im 3:8

1 ISHAMFUMU 5:18–6:16 nda, balebomfya amabwe ya kwimba a ayaishile yaliputwilwa kabela. Kabili sando nangu lisembe nangu ifibombelo fya cela tafyaumfwikike mu ng’anda b ilyo yalekuulwa. 8 Kabili umwinshi c wa muputule wa mu mbali uwa pa nshi sana wali lwa ku kulyo kwa ng’anda, kabili pali amatabo aya kunina pa kuya pa muputule wa pa kati, no kufuma pa muputule wa pa kati ukuya pa muputule walenga butatu. 9 Awe akonkenyepo ukukuula ing’anda pa kuti aipwishe, d kabili ku fibumba fya mu kati ka ng’anda abikileko imyalo ne fipampa ifya muti wa mukedari. e 10 Akuulile ne miputule ya mu mbali f ku ng’anda yonse, iyalepele imikono isano mu butali. Kabili yaikashiwe ku ng’anda ku mbao g sha mukedari. 11 Mu nshita ilya, icebo ca kwa Yehova caishile kuli Solomone, h no kutila: i 12 “Pali iyi ng’anda ulekuula, nga wakulaenda mu fipope j fyandi no kulakonka ubupingushi k bwandi no kusunga amafunde yandi yonse pa kwenda muli yena, l na ine ninshi nkafikilisha amashiwi ayo naebele Davidi wiso; m 13 kabili nkekala mu kati ka bana ba kwa Israele, n kabili nshakashe abantu bandi abena Israele.” o 14 Awe Solomone akonkenyepo ukukuula ing’anda pa kuti aipwishe. p 15 Kabili ku fibumba fya mu kati ka ng’anda abikileko imbao sha mukedari. Abikileko imbao ukufuma pa nshi ya ng’anda mu kati ukufika na mu nsonta sha kuli palafu; kabili pa nshi ya ng’anda ponse abikilepo imbao sha mukupri. q 16 Kabili ku numa ya ng’anda apangiileko umuputule wa mikono amakumi yabili (20) ukubomfya imbao sha mukedari, ukufuma pa nshi ukufika mu nsonta, kabili mu kati apangilemo umuputule wa mu kati na nkati, r Uwa Mushilo Nga

1 ISHAMFUMU 6:17-37 Nshi. a 17 Ne ng’anda, e kutila itempele, b ku ntanshi ya Muputule wa Mushilo Nga Nshi c yali imikono amakumi yane (40). 18 Na pa mbao sha mukedari mu kati ka ng’anda pabashiilwe ifyayemba ifyaba nge nkombo d na maluba. e Konse kwali imbao sha mukedari; kabili tapali ne libwe ilyalemoneka. 19 Kabili apekenye umuputule wa mu kati na nkati f uwali mu kati ka ng’anda, uwa kubikamo icipao g ca cipangano h ica kwa Yehova. 20 Kabili umuputule wa mu kati na nkati wali imikono amakumi yabili (20) mu butali, kabili wali imikono amakumi yabili mu bwipi, i kabili walepele imikono amakumi yabili; kabili abikileko golde wine wine, j na ku ciipailo k abikileko imbao sha mukedari. 21 Kabili Solomone abikile l golde wine wine mu kati ka ng’anda, m no kupisha umunyololon wa golde pa ntanshi ya muputule wa mu kati na nkati, o kabili abikileko golde. 22 Na mu ng’anda yonse abikilemo golde, p mpaka ing’anda yonse yapwa; na ku ciipailo q konse icabelele lwa ku muputule wa mu kati na nkati abikileko golde. r 23 Kabili mu muputule wa mu kati na nkati apangiilemo bakerubi s babili aba mbao sha fimuti ifya mafuta, kabili umo umo alepele imikono ikumi (10). t 24 Kabili ipindo lya kwa kerubi umo lyalepele imikono isano, ne pindo limbi ilya kwa uyu kerubi lyalepele imikono isano. Ukufuma pa mpela ye pindo lyakwe limo ukufika pa mpela ye pindo limbi palepele imikono ikumi (10). u 25 Na kerubi umbi alepele imikono ikumi (10). Bakerubi bonse babili balilingene ubutali kabili balemoneka fimo fine. 26 Kerubi umo alepele imikono ikumi (10), kabili e fyo na kerubi umbi ali. 27 E lyo abikile bakerubi mu kati ka ng’anda

Umuputule wa mu kati na nkati ICIPA. 6 a He 9:3 b He 9:2 c 1Is 6:5 d 1Is 7:24 e Ukf 25:33 1Is 7:26 1Is 7:49 f 1Is 6:5 He 9:3 g Ukf 40:21 1Is 8:6 2Im 5:7 h Ukf 24:7 Amg 4:13 Amg 9:9 1Is 8:9 i 1Is 6:16 j 2Im 3:8 k Ukf 30:1 1Is 7:48 l Ukf 26:29 m 2Im 3:7 n 1Is 7:17 o Ukf 26:33 p 2Im 3:7 q Ukf 40:5 r Ukf 30:3 s Ukt 3:24 2Is 19:15 2Im 3:10 Am 99:1 t 2Im 5:8 u 2Im 3:11



















Ku Kulyo a Am 80:1 Es 37:16 He 9:5 b 2Im 3:12 2Im 5:8 c 2Im 3:10 d 2Is 19:15 2Im 3:14 e Ek 40:16 Ek 41:18 f Ukf 25:33 1Is 6:18 1Is 7:26 g Uks 21:21 h Yh 10:9 Yh 14:6 i 1Is 6:23 j 2Sa 6:5 1Is 6:15 k Ek 41:24 l Ek 41:25 m Ukf 27:9 2Im 4:9 2Im 7:7 n 1Is 7:12 2Is 11:15 o 1Pe 2:6

458

ya mu kati, kabili amapindo ya ba kerubi yalifungulwilwe. a Kabili ipindo lya kwa kerubi umo lyafikile ku cibumba cimo ne pindo lya kwa kerubi umbi lyafikile ku cibumba icibiye. Na mapindo yabo yaile lwa pa kati ka ng’anda, kabili amapindo yalikumene. b 28 Abikile na golde kuli bakerubi. c 29 E lyo pa fibumba fyonse ifya ng’anda abashiilepo bakerubi d no tuncindu e na maluba, f mu muputule wa mu kati no wa ku nse; 30 na pa nshi g ponse mu ng’anda abikilepo golde, mu muputule wa mu kati no wa ku nse. 31 Na ku mwinshi wa ku muputule wa mu kati na nkati apangiileko ifiibi h ifya mbao sha fimuti fya mafuta: i inceshi sha mu mbali, inceshi sha pa mwinshi ne ciputulwa calenga busano ica cibumba. 32 Ne fiibi fyali ifya mbao sha fimuti ifya mafuta, kabili abashiilepo bakerubi, utuncindu na maluba, kabili abikileko golde. Kabili kuli bakerubi no tuncindu abikileko golde. 33 Kabili ifi e fyo apangile no mwinshi wa kwi tempele, abikilepo inceshi sha pa mwinshi isha mbao sha fimuti fya mafuta, shonse ishakwata imbali shine ishalingana. 34 Ne fiibi fibili fyali ifya mbao sha mukupri. j Ne fipandwa fibili ifya ciibi cimo fyaleisukila ku mainceshi, ne fipandwa fibili ifya ciibi cimbi na fyo fyaleisukila ku mainceshi. k 35 Kabili abashiilepo bakerubi, utuncindu na maluba ayabalula, no kubika golde ku fyabashilwe. l 36 Kabili apangile ulubansa lwa mu kati m no kukuulilako icibumba icali ne mitande itatu n iya mabwe ayaputulwa no kubikapo umutande umo uwa mbao sha mukedari pa muulu. 37 Mu mwaka walenga ine umufulao wa ng’anda ya kwa Yehova walibikilwe, mu mweshi

459

Itempele lyapwa mu myaka 7

wa Sivu; a 38 kabili mu mwaka walenga ikumi na umo (11), mu mweshi wa Buli, umweshi walenga cinekonsekonse (8), ing’anda yalipwile, b ukulingana na fyonse ifyo yali no kukuulwa; c kabili apwishishe ukukuula mu myaka cinelubali (7). Solomone akuulile 7 Kabili ing’anda yakwe mu myaka ikumi na itatu (13), d kabili e fyo apwishishe ing’anda yakwe yonse. e 2 Akuulile ne ng’anda iyaleitwa ati Umutengo wa Lebanone f iyali imikono umwanda umo (100) mu butali, ne mikono amakumi yasano (50) mu bwipi, kabili yalepele imikono amakumi yatatu (30). Yali pa muulu wa nceshi sha mbao sha mukedari ishali mu mitande ine; kabili pa muulu wa nceshi pali imyalo g ya mbao sha mukedari. 3 Kabili babikilepo imbao sha mukedari h pa muulu wa myalo ishali pa nceshi amakumi yane na shisano (45). Mu mutande umo mwali nceshi ikumi na shisano (15). 4 Na mawindo yali mu mitande itatu, kabili mwali ne fipunda fyalepusha ulubuuto i ifyalungatene ne fipunda fimbi ifyalepusha ulubuuto, mu mitande itatu. 5 Kabili amafulemu ya pa minshi yonse ne nceshi sha pa minshi yonse fyali ifya makoona yane, j ne fipunda ifyalepusha ulubuuto ifyalungatene ne fipunda fimbi na fyo fyali na mafulemu ya makoona, mu mitande itatu. 6 Kabili akuulile Akamutenge ka pa Nceshi, akali imikono amakumi yasano (50) mu butali, na mu bwipi imikono amakumi yatatu (30). Akamutenge na kambi kali ku ntanshi ya shilya nceshi kabili aka na ko kali ne nceshi na kamutenge, ku ntanshi ya kako. 7 Apangile na kamutenge umwa kupingwila, e kutila, Akamutenge ka pa Cipuna ca Bu-

ICIPA. 6 a 1Is 6:1 2Im 3:2 b Ukf 40:2 Esr 6:14 c 1Im 28:11 1Im 28:12



















ICIPA. 7 d 1Is 9:10 e Lkm 2:4 Lkm 2:5 f 1Is 10:17 2Im 9:16 Es 22:8 g 1Is 5:8 h 1Is 6:18 i Ukt 6:16 j Ukf 12:22



















Ku Kulyo a 1Is 10:18 Am 122:5 Es 9:7 b 1Is 3:9 1Is 3:28 Amp 16:12 Amp 20:8 c 1Is 6:15 d 2Is 20:4 e 1Is 3:1 1Is 9:24 2Im 8:11 f 1Is 5:17 g 2Im 4:9 h 1Is 6:36 Yh 10:23 Imi 5:12 i Ukf 27:9 1Is 6:36 2Im 4:9 2Im 7:7 Uks 11:2 j 1Is 6:1 k 1Is 6:3 l 1Is 7:40 2Im 2:13 2Im 4:11 m 2Im 2:14 n 2Im 4:16 o Ukf 31:3 Ukf 35:31 Ukf 36:1 Da 1:17

1 ISHAMFUMU 6:38–7:15 fumu a umo ali no kulapingwila. b Kabili babikileko konse imbao sha mukedari ukufuma pa nshi ukufika ku myalo yali mu muulu. c 8 Kabili ing’anda yakwe umo ali no kulaikala, mu lubansa lumbi, d yalitalwike ku Kamutenge ka pa Cipuna ca Bufumu. Yalipalene mu mipangilwe. Kabili kwali ing’anda iyapalana na ka Kamutenge ka pa Cipuna ca Bufumu iyo apangiile umwana mwanakashi wa kwa Farao, e uo Solomone aupile. 9 Kabili yonse yapangilwe na mabwe aya mutengo, f ayaputulwa kuli basoo aba kuputwilako amabwe ukulingana ne fyo yapiminwe, ku nse na mu kati, kabili ukufuma pa mufula ukufika na pa muulu, na ku nse ukufika fye na mu lubansa ulukalamba. g 10 Kabili amabwe aya mu mufula yali ayakalamba, yali amabwe aya mikono ikumi (10), e lyo na mabwe aya mikono cinekonsekonse (8). 11 Kabili pa muulu pali amabwe ya mutengo, ayaputulwa, ukulingana ne fyo yapiminwe, e lyo ne mbao sha mukedari. 12 Kumfwa ku lubansa ulukalamba, akuulileko icibumba ica mitande itatu h iya mabwe ayaputulwa kabili abikilepo no mutande umo uwa mbao sha mukedari; e fyo acitile na ku lubansa lwa mu kati i ka ng’andaj ya kwa Yehova, na ku kamutenge k ka ku ng’anda. 13 Kabili Imfumu Solomone yatumine bamo kabili bailesenda Hiramu l ku Turi. 14 Ali mwana wa kwa mukamfwilwa mu mukowa wa kwa Naftali, kabili wishi ali mwina Turi, m kafula wa mukuba; n kabili ali na mano no mucetekanya o kabili alishibe ukubomba imilimo yonse iya fya mukuba. Awe aishile kuli Solomone no kutendeka ukubomba imilimo yakwe yonse. 15 Na o apangile inceshi

1 ISHAMFUMU 7:16-30 shibili isha mukuba, a kabili uluceshi lumo lwalepele imikono ikumi na cinekonsekonse (18), kabili intambo iyalepa imikono ikumi na ibili (12), e yaleshinguluka uluceshi lumo na lumo pali shilya nceshi shibili. b 16 Kabili apangile ifitebo fibili ifya mukuba c no kufibika pa muulu wa fyaimikwa. Icitebo cimo cali ubutali imikono isano, ne citebo cimbi cali ubutali imikono isano. 17 Kwali ne fyapikulwa ifyapikwilwe mu munyololo, d ifya ku fitebo ifyali pa muulu wa nceshi; e ku citebo cimo fyaliko cinelubali (7), na ku citebo cimbi fyaliko cinelubali. 18 E lyo nomba apangile ifyapala ifisabo fya mupomegranate ne mitande ibili ukushinguluka konse pa fyapikulwa ku kufimba pa fitebo ifyali pa muulu wa nceshi; kabili e fyo acitile na ku citebo cimbi. f 19 Kabili ifitebo ifyali pa muulu wa nceshi lwa ku cikuulwa ca kwingililapo, fyapangilwe kwati maluba, g kabili fyali imikono ine. 20 Kabili ifitebo fyali pa muulu wa fyaimikwa fibili, na mupepi ne cabulungana icali ku capikulwa. Kabili kwali ne fisabo fya mapomegranate h imyanda ibili (200) mu mitande mu mitande ukushinguluka icitebo cimo na cimo. 21 Kabili aimike ne nceshi i sha cikuulwa ca kwingililapo j ice tempele. Awe aimike no luceshi lwa ku kulyo no kulwinika ati Yakini, kabili aimike no lwa ku kuso no kulwinika ati Boasi. 22 Na pa muulu wa fyaimikwa pali ifyapangilwe kwati maluba. No mulimo wa kupanga ifyaimikwa wasukile wapwa. 23 E lyo nomba apangile icishiba k icaengwa icali imikono ikumi (10) ukufuma ku lubali lumo ulwa mulomo wa ciko ukucilinganya ukufika ku lubali lumbi ulwa mulomo, kabili cali icashinguluka konse; kabili mu

Ifya kusendelapo 10 ifya mukuba ICIPA. 7 a 1Is 7:21 2Is 25:17 2Im 3:15 Ye 52:21 b 2Is 25:13 2Im 4:12 c Ukf 36:38 Ukf 38:17 Ukf 38:28 d Ukf 28:14 2Is 25:17 e 2Im 4:12 f 2Im 4:13 g 1Is 6:35 h 2Is 25:17 2Im 3:16 2Im 4:13 Ye 52:23 i 2Im 3:17 Uks 3:12 j 1Is 6:3 1Is 7:12 Ek 40:48 k Ukf 30:18 Ukf 38:8 2Is 25:13 Ye 52:17



















Ku Kulyo a 2Im 4:2 b Ukf 33:4 2Sa 1:24 c 1Is 6:18 2Is 4:39 d 2Im 4:3 e 2Im 4:15 Ye 52:20 Uks 4:7 f 2Im 4:4 g Ye 52:21 h 1Is 6:18 1Is 6:35 i Ek 45:14 j 2Im 4:5 k 2Is 25:16 2Im 4:14 Ye 52:17 l 1Is 10:19 2Im 9:19 Ek 41:19 Ho 5:14 m Ek 1:10 Uks 4:7 n Ukt 3:24 Ukf 25:18 1Is 6:27 1Im 28:18 2Im 3:7

460

butali calepele imikono isano, kabili umwando uwalepa amakumi yatatu (30), e walecishinguluka konse. a 24 Kabili kwali ne fyayemba b ifyaba nge nkombo c ifyabashilwe mwi samba lya mulomo wa cishiba conse, ukucishinguluka, d mu mukono umo fyalimo ikumi (10), ukushinguluka icishiba conse, kabili kwali imitande ibili iya fyaba nge nkombo, bafipangiile mu cikombola. 25 Cabikilwe pa ng’ombe ishilume ikumi na shibili (12), e shitatu shaloseshe ku kapinda ka ku kuso, na shitatu shaloseshe ku masamba, kabili shitatu shaloseshe ku kapinda ka ku kulyo, e lyo shitatu shaloseshe ku kabanga; ne cishiba catekelwe pali shena. Kabili inuma sha shiko shonse shalolele mu kati. f 26 No mutika wa ciko wali ngo lupi mu bwipi; g no mulomo wa ciko wali ngo mulomo wa kapu, kwati liluba lyabalula. h Mwaleingila imbeketi1 i sha menshi amakana yabili (2,000). j 27 E lyo apangile ne fya kusendelapo k ikumi (10), ifya mukuba, cimo na cimo ica kusendelapo cali imikono ine mu butali, na mu bwipi cali imikono ine, kabili calepele imikono itatu. 28 Kabili ifi e fyo ifya kusendelapo fyapangilwe: fyali ne fya mu mbali, kabili ifya mu mbali fyali pa kati ka nshimbi. 29 Na pa fya mu mbali ifyali pa kati ka nshimbi babashiilepo inkalamo, l ing’ombe ishilume m na bakerubi, n kabili ifi e fyali na pa nshimbi. Pa muulu na pa nshi ya nkalamo na pa nshi ya ng’ombe ishilume pali amaluba o ayapikulwa ayaleseleela. 30 Kabili ica kusendelapo cimo na cimo cali ne mipeto ine iya mukuba, ne fya kushingulukako imipeto ifya mukuba; ne mikonso ine mu makoona iya kufikata. Pa nshi ya ca kubika-

Ek 41:18 o Amp 1:9 Amp 4:9

1Is 7:261 Mu mbeketi imo mwaleingila amalita 22. AbaHebere baleita ati “bati.”

461

Imipangilwe ya fya kusendelapo 10

mo amenshi ya kusamba pali ifya kutekapo, ifyaliko na maluba ayapikulwa ponse ukufuma pali cimo na cimo. 31 Na kanwa ka ciko ukufuma mu kati ukuya ku muulu kali imikono . . . ;1 kabili akanwa ka ciko kali akashinguluka, imipangilwe ya kako yali umukono umo na hafu, kabili pa kanwa ka ciko pali ifyabashilwapo. Ne fya mu mbali fyali ifya makoona yane, te fyashinguluka iyo. 32 Kabili imipeto ine yali mwi samba lya fya mu mbali, ne mikonso iyaikete imipeto yali ku ca kusendelapo. No mupeto umo walepele umukono umo na hafu. 33 Kabili imipangilwe ya mipeto yali kwati mipangilwe ya mipeto ya kwi celeta. a Ne mikonso iyaikeshe imipeto, ifingolongolo, na mashipoko na mahabu fyonse fyaengelwe mu cikombola. 34 Kabili ku makoona yane kwali imikonso ine iya kwikata ku ca kusendelapo cimo na cimo; ifya kwikata ne ca kusendelapo fyali pamo. 35 Na pa muulu wa ca kusendelapo pali ica kutekapo icalepele umukono umo, ukushinguluka konse; kabili pa muulu mu mbali ya ca kusendelapo e lyo ne fya mu mbali fyali pamo. 36 Kabili mu mbali ya fipaapaatu fya ca kutekapo e lyo ne fya mu mbali alengelepo b bakerubi, inkalamo no tuncindu ukulingana ne ncende ya cimo na cimo, na maluba ayapikulwa ukushinguluka konse. c 37 Ifi e fyo apangile ifya kusendelapo ikumi (10); d fyonse fyapangilwe cimo cine, e fyalilingene, kabili fyalemoneka cimo cine. 38 Kabili apangile ifya kubikamo amenshi ya kusamba f ikumi (10) ifya mukuba. Mu ca kubikamo amenshi ya kusamba cimo mwaleingila imbeketi sha menshi amakumi yane (40). Ica kubikamo amenshi ya kusamba 1Is 7:311 Apa tapaba inambala muli bamanyuskripiti ba ciHebere.

ICIPA. 7 a Ukf 14:25 Es 5:28 Es 28:27 b Ukf 28:9 Ukf 39:6 Ukf 39:30 1Is 6:29 1Is 6:32 c 1Is 7:29 d 1Is 7:27 e 1Is 7:15 1Is 7:46 2Im 4:3 f Ukf 30:18 He 9:10



















Ku Kulyo a 2Im 4:6 b 2Im 4:10 c 1Is 7:13 2Im 2:13 2Im 4:11 d 2Im 4:6 e Ukf 27:3 2Is 25:14 2Im 4:16 Ye 52:18 f Ukf 24:6 2Im 4:8 g Ukf 39:32 Ukf 39:43 h 1Is 7:15 i 2Im 4:12 j 1Is 7:17 k 1Is 7:20 l 1Is 7:27 m 1Is 7:38 n 1Is 7:23 o 2Im 4:15 p 1Is 7:40 q 2Im 4:17 r Ukt 33:17 s Yos 3:16 1Is 4:12 t Ukf 38:3 u 2Im 4:18 v 1Im 22:14 1Im 22:16 w Ukf 37:25

1 ISHAMFUMU 7:31-48 cimo na cimo cali imikono ine. Pa ca kusendelapo cimo na cimo pali ica kubikamo amenshi ya kusamba cimo, pali fyonse ifya kusendelapo ikumi (10). 39 E lyo nomba abikile ifya kusendelapo fisano ku kulyo kwa ng’anda, na fisano ku kuso kwa ng’anda; a ne cishiba acibikile ku kulyo kwa ng’anda lwa ku kabanga, ukulola ku kapinda ka ku kulyo. b 40 Kabili Hiramu c apangile ifya kubikamo amenshi ya kusamba d na bafosholo e ne mbale ishafonka. f Awe Hiramu apwishishe g imilimo yonse iyo abombeele Imfumu Solomone iyakumine ing’anda ya kwa Yehova: 41 Inceshi shibili h ne fitebo i ifyapala imbale shafonka ifyali pa muulu wa nceshi shibili, ne fyapikulwa j fibili ifya kufimba pa fitebo fibili ifyabulungana ifyali pa muulu wa nceshi, 42 na mapomegranate k imyanda ine (400) aya ku fyapikulwa fibili, imitande ibili iya mapomegranate ku capikulwa cimo cimo, aya kufimba ifitebo fibili ifyapala imbale shafonka ifyali pa nceshi shibili; 43 ne fya kusendelapo ikumi (10) l ne fya kubikamo amenshi ya kusamba ikumi m ifyali pa fya kusendelapo, 44 ne cishiba n cimo ne ng’ombe ishilume ikumi na shibili (12) ishali mwi samba lya cishiba; o 45 ne fya kukushilapo imito na bafosholo ne mbale shafonka ne fipe fyonse, p ifyo Hiramu apangiile Imfumu Solomone ifya mu ng’anda ya kwa Yehova, ifyali ifya mukuba usuma. 46 Mu Citungu ca Yordani q e mo imfumu yafipangiile mu fikombola fye loba pa kati ka Sukote r na Saretani. s 47 Kabili Solomone tapimine ifipe t pa mulandu wa kuti fyalifulile nga nshi. u Ukufina kwa mukuba takwaishibikwe. v 48 Awe Solomone apangile ifipe fyonse ifya mu ng’anda ya kwa Yehova, iciipailo w ca golde ne

1 ISHAMFUMU 7:49–8:15 tebulo a ilya golde apali umukate wa mutuulo, 49 ne fya kutekapo inyali, b fisano ku kulyo na fisano ku kuso ku ntanshi ya muputule wa mu kati na nkati, ifya golde iisuma icine cine, c na maluba d ne nyali e ne fya kumanikilako, f ifya golde, 50 ne fya kubikamo amenshi ya kusamba ne fya kushimishako umulilo g ne mbale shafonka h na makapu i ne fifutumwino, j ifya golde iisuma, na mainceshi ya fiibi k fya ku ng’anda ya mu kati, e kutila, mu Muputule wa Mushilo Nga Nshi, ne fiibi l fya kwi tempele, m ifya golde. 51 Awe imilimo yonse iyo Imfumu Solomone ali no kubomba iyakumine ing’anda ya kwa Yehova yalipwile. n Kabili Solomone atendeke ukuletelamo ifintu ifyo Davidi wishi apeele; o silfere na golde ne fipe kabili afibikile umwa kusungila ifipe fya mu ng’anda ya kwa Yehova. p q

E lyo nomba Solomone alo8 nganike abakalamba ba r

s

kwa Israele, intungulushi shonse isha mikowa, t intungulushi sha ndupwa, u isha bana ba kwa Israele, ukuti bese ku Mfumu Solomone mu Yerusalemu, pa kuti balete icipao ca cipangano v ica kwa Yehova ukucifumya mu Musumba wa kwa Davidi, w e kutila, mu Sione. x 2 E ico abaume bonse aba bena Israele balongene ku Mfumu Solomone mu mweshi wa Etanimu mu nshita ya mutebeto, y e kutila, umweshi walenga cinelubali (7). z 3 Awe abakalamba ba bena Israele bonse balishile, na bashimapepo basendele a Icipao. b 4 Kabili baletele icipao ca kwa Yehova ne cikuulwa c ca kukumaninako d ne fipe fyonse ifya mushilo ifyali muli ici cikuulwa; kabili bashimapepo na bena Lebi e balifiletele. f 5 Kabili Imfumu Solomone no lukuta lonse ulwa kwa Israele, abalongene kuli yena, bali pa ntanshi

Abena Israele balongana ICIPA. 7 a Ukf 37:10 2Im 4:19 b Ukf 25:37 Ukf 37:17 Uks 1:20 Uks 2:5 c 2Im 4:20 d 1Is 6:18 e Ukf 37:23 Imp 8:2 2Im 29:7 Lk 12:35 f Ukf 25:38 Imp 4:9 2Im 4:21 g 2Is 12:13 Ye 52:18 h 2Im 4:22 i Ukf 25:29 Imp 7:86 j Le 16:12 k 1Is 6:31 l 1Is 6:33 m 1Is 6:5 n Ukf 40:33 o 2Sa 8:11 p 2Im 5:1



















ICIPA. 8 q 2Im 5:2 r 1Im 28:1 Lkm 1:1 s Yos 23:2 t Yos 24:1 u Imp 7:2 v 2Sa 6:17 w 2Sa 5:7 x 1Im 11:5 y 2Im 5:3 z Le 16:29 Le 23:34 Amg 16:13 a 1Im 15:2 b 2Im 5:4 c 2Im 1:13 d Ukf 40:2 e 1Im 23:27 f 2Im 5:5



















Ku Kulyo a 1Im 16:1 Amp 3:9 b 2Im 5:6 c 2Sa 6:17 2Im 5:7 Uks 11:19 d Ukf 26:33 Ukf 40:21 e 1Is 6:27 Am 80:1 Ek 10:5 f Ukf 25:20 Ukf 37:9 2Im 5:8 g Ukf 25:14 Ukf 37:4 h 2Im 5:9 i Amg 4:13 Amg 10:5 He 9:4 j Ukf 40:20 k Ukf 24:8 l Ukf 19:1 Imp 10:11 m Ukf 40:34 Le 16:2 2Im 5:14 n Imp 3:10 o Imp 3:6 1Im 26:12

462

ya Cipao, baletuula amalamboa ya mpaanga ne ng’ombe ayashingapendwa ku bwingi. b 6 E lyo bashimapepo baletele icipao c ca cipangano ica kwa Yehova ku cifulo ca ciko, d mu muputule wa mu kati na nkati uwa ng’anda, e kutila mu Muputule wa Mushilo Nga Nshi, mwi samba lya mapindo ya bakerubi. e 7 Bakerubi bafungulwile amapindo yabo pa muulu wa paikele Icipao, kabili bakerubi bafimbile Icipao pa muulu icali ne mitembo. f 8 Lelo imitembo g yalilepele, ica kuti nga uli mu Muputule wa Mushilo kuti wamona impela ya mitembo iili mu muputule wa mu kati na nkati, lelo ku nse kwena tayalemoneka. Kabili yaba mulya mwine ukufika na buno bushiku. h 9 Tamwali nangu kamo mu Cipao, kano fye amabwe yabili ayapapaatala i ayo Mose abikilemo j ku Horebu, ilyo Yehova apangene icipangano k na bana ba kwa Israele ilyo balefuma mu calo ca Egupti. l 10 Awe ilyo bashimapepo bafumine mu muputule wa mushilo, ikumbi m lyaiswile mu ng’anda ya kwa Yehova. 11 Kabili pa mulandu we kumbi bashimapepo n bafililwe ukwiminina pa kuti babombe, o pantu ubukata p bwa kwa Yehova bwaiswile mu ng’anda ya kwa Yehova. q 12 E lyo Solomone atile: “Yehova umwine atile akekala mwi kumbi ilyafiita. r 13 Nimukuulila ing’anda apasansuka, s icifulo icibelelela t ico mukalaikalamo umuyayaya.” u 14 E lyo imfumu yapilibwike no kutendeka ukupaalav ulukuta lonse ulwa bena Israele, ninshi ulukuta lonse ulwa kwa Israele nalwiminina. 15 Kap Ek 10:4; Ek 43:4; Imi 7:55; 2Ko 3:18; Uks 21:23; q Ukf 40:35; 2Im 5:14; Ek 44:4; r Ukf 20:21; Amg 5:22; Am 18:11; Am 97:2; s 2Sa 7:13; 1Im 17:12; t Am 78:69; u 2Is 21:7; Am 132:14; v Imp 6:23; 1Im 16:2; 2Im 6:3.

463

Apapaata Lesa ukumfwa amapepo

bili yatile: “Acindikwe Yehova a Lesa wa kwa Israele, uwasosele kuli Davidi b tata, kabili ku kuboko kwakwe nafikilisha ifyo alaile, c ati, 16 ‘Ukutula pa bushiku nafumishe abantu bandi abena Israele mu Egupti, nshasalad umusumba mu mikowa yonse iya kwa Israele umwa kukuulila ishina e lyandi ing’anda f pa kuti libe mulya pe; lelo nkasala Davidi ukuti akaletungulula abantu bandi abena Israele.’ g 17 Kabili Davidi tata alefwaisha sana ukukuulila ishina lya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele ing’anda. h 18 Lelo Yehova atile kuli Davidi tata, ‘Pa mulandu wa kuti walefwaisha sana ukukuulila ishina lyandi ing’anda, walicita bwino, pantu e co walefwaisha. i 19 Nomba te iwe ukakuula ing’anda, lelo umwana obe uukafuma muli iwe1 e ukakuulila ishina lyandi ing’anda.’ j 20 Kabili Yehova afikilishe amashiwi k asosele, aya kuti mpyane Davidi tata no kwikala pa cipuna ca bufumu ica kwa Israele, l ifyo Yehova asosele, no kuti nkuulile ishina lya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele ing’anda, m 21 no kuti mpekanye apa kubika Icipao umwaba icipangano n ca kwa Yehova ico apangene ne fikolwe fyesu ilyo alebafumya mu calo ca Egupti.” 22 E lyo Solomone aiminine pa ntanshi ya ciipailo o ca kwa Yehova, pa ntanshi ya lukuta lonse ulwa bena Israele, kabili aimishe amaboko yakwe mu muulu; p 23 kabili atile: “Mwe Yehova, Lesa wa kwa Israele, q takwaba Lesa uwaba nga imwe r mu muulu monse nangu pano isonde ponse, uusunga icipangano kabili uwaba ne cikuuku s ku babomfi t benu abacita ifyo mufwaya ne mitima yabo yonse, u 24 mwe bacitila umubomfi wenu Davidi tata ifyo mwamulaile, kabili ku kanwa 1Is 8:191 Mu ciHebere paba ati, “mu musana obe.”

ICIPA. 8 a 1Im 29:10 2Im 6:4 Neh 9:5 Am 41:13 Lk 1:68 Uks 4:11 b 2Sa 7:5 1Im 17:12 c Es 44:26 Es 55:11 Tt 1:2 He 6:18 d 1Im 17:5 e Amg 12:11 2Is 23:27 f 2Sa 7:6 2Im 6:5 g 2Sa 7:8 h 2Sa 7:2 1Im 17:2 i Amg 6:5 2Im 6:8 2Ko 8:12 j 2Sa 7:13 2Im 6:9 k Es 55:11 l 1Im 28:5 m 1Im 28:6 2Im 6:10 n Ukf 34:28 Amg 9:9 Amg 31:26 o 2Im 6:12 p Ukf 9:29 Esr 9:5 Am 63:4 q Ukt 32:28 Ukf 3:15 1Im 29:10 r Ukf 15:11 1Sa 2:2 2Sa 7:22 Am 86:8 Ye 10:6 Mk 7:18 s Amg 7:9 Neh 1:5 t 2Im 6:42 u Ukt 17:1 2Is 20:3 

Ku Kulyo a 2Sa 7:16 2Im 6:15 b 1Im 28:8 2Im 6:16 c 2Sa 7:25 1Im 17:14 2Im 1:9 Am 119:49 d 2Im 6:18 Es 66:1 e 2Is 2:1 f Amg 10:14 2Im 2:6 Neh 9:6 2Ko 12:2 g Am 113:4 Am 148:13 Ye 23:24 Imi 7:49 h Imi 17:24 i Am 141:2 Da 9:17 Lk 18:1 j 2Im 6:29 2Im 33:13 Am 6:9 k 2Im 6:19 l 2Is 19:16 Sek 4:10 1Pe 3:12 m Ukf 20:24 2Sa 7:13 Neh 1:9

1 ISHAMFUMU 8:16-32 kenu ni mwe mwamulaile, kabili mwafikilisha ku kuboko kwenu, nga pali buno bushiku. a 25 E ico nomba mwe Yehova, Lesa wa kwa Israele, citileni umubomfi wenu Davidi tata ico mwamulaile, amuti, ‘Takwakatale akubula umuntu obe ku cinso candi uwa kwikala pa cipuna ca bufumu ica bena Israele, b nga ca kuti fye abana bobe bakabika amano ku mibele yabo pa kwenda ku cinso candi nge fyo waenda.’ 26 E ico nomba, mwe Lesa wa kwa Israele, lekeni ubulayo c bwenu ubo mwalaile umubomfi wenu Davidi tata bufikilishiwe. 27 “Lelo bushe cine cine Lesa kuti aikala pano isonde? d Moneni! Umuulu, e nangu fye muulu wa myulu f te kuti umukumane; g pali bufi ing’anda h iyi iyo nkuulile! 28 Kabili umfweni ipepo i lya mubomfi wenu no kulomba kwakwe ukwa kuti mumutemwe, j mwe Yehova Lesa wandi. Umfweni ukupapaata kwakwe ne pepo ilyo umubomfi wenu alepepa kuli imwe buno bushiku; k 29 pa kuti amenso yenu yalelolesha l pa ng’anda ino ubushiku na kasuba, pa cifulo ico mwatile, ‘Ishina lyandi likaba mulya,’ m ku kumfwa kwi pepo ilyo umubomfi wenu alepepa nalosha kuli cino cifulo. n 30 Kabili mulekutika ku kulomba kwa mubomfi wenu ukuti mulemupaala o na ku kulomba kwa bantu benu abena Israele ilyo balepepa ninshi nabalosha kuli cino cifulo. Kabili muleumfwa uko mwaikala, ku muulu, p no kutubelela uluse. q 31 “Umuntu nga abembukila umunankwe, r kabili alapa no mulapo wa citiipu, s kabili aisa pa ntanshi ya ciipailo cenu muli ino ng’anda ninshi alilapa umulapo, 32 na imwe ukumfwa n 2Im 6:20; Da 6:10; o 2Im 20:9; Neh 1:6; p 2Im 6:21; Am 33:13; q Ukf 34:7; 2Im 7:14; Am 103:3; Da 9:19; r 1Sa 2:25; s Imp 5:21; Amg 29:20; 2Im 34:24.

1 ISHAMFUMU 8:33-45

Apepelako aba ku fyalo fimbi

mukomfwe mu muulu, kabili mukacitepo cimo no kupingula ababomfi benu pa kupingula umubifi ukuti mubifi no kubika imicitile yakwe pa mutwe wakwe, a no kupingula umulungami ukuti mulungami b pa kumulambula ukulingana no bulungami bwakwe. c 33 “Abantu benu abena Israele nga babacimfya ku balwani, d pa mulandu wa kuti balebembukila imwe, e kabili babwelela kuli imwe f no kulumbanya ishina g lyenu no kupepa h no kulomba ninshi nabalosha kuli imwe kuli ino ng’anda ukuti mubabelele uluse, i 34 na imwe mukomfwe mu muulu, kabili mukelele ulubembu lwa bantu benu abena Israele j no kubabwesesha k ku calo ico mwapeele ifikolwe fyabo. l 35 “Umuulu nga waisalwa ica kuti ne mfula tailokele, m pa mulandu wa kuti balemubembukila, n kabili nga bapepa nabalosha kuli cino cifulo o no kulumbanya ishina lyenu kabili bayaluka ukufuma ku lubembu lwabo pantu mwabacusha, p 36 na imwe mukomfwe mu muulu, no kwelela ulubembu lwa babomfi benu, ulwa bantu benu abena Israele, pantu mulabasambilisha q inshila iisuma iyo bafwile ukwendamo; r kabili mukaloshe imfula s pa calo cenu ico mwapeela abantu benu ukuba ubupyani bwabo. 37 “Nga mu calo mwapona icipowe, t nangu icikuko, u nangu nga mwaba ukubabuka kwa mabula, ukufufuma kwa mabula, v nelyo kwaba makanta w ne mpemfu; x nga abalwani babo babashinga mu misumba yabo—nelyo nga kwapona icikuko ca musango onse, no bulwele bwa musango onse— 38 ipepo lyonse, y ukulomba konse ukwa kubelelwa uluse z ukwa muntu onse nangu ukwa bantu benu bonse abena Israele, a pantu cila muntu alishiba icikalipa mu mutima wakwe, b kabili nga baimya amabo-

ICIPA. 8 a Imp 5:27 Amp 1:31 b Amg 25:1 c Ukf 23:7 Yb 34:11 Amp 17:15 Es 3:10 Ga 6:7 d Le 26:17 Amg 28:25 Yos 7:8 e Yos 7:11 2Is 17:7 f Le 26:40 2Is 22:19 Neh 9:2 g Neh 1:11 Da 9:19 h 2Is 19:20 Esr 9:5 Da 9:3 i 2Im 6:24 j 2Im 6:25 k Am 106:47 l Ukt 13:15 Ukf 6:8 Yos 21:43 m Le 26:19 Amg 11:17 Amg 28:23 n Ek 14:13 o 2Im 6:26 p Aba 2:15 Es 9:13 Ek 18:30 q Am 25:4 Am 27:11 Am 86:11 Am 94:12 Am 119:102 Es 30:20 Es 54:13 r 2Im 6:27 s 1Is 18:1 Am 68:9 t Le 26:16 2Is 6:25 u Amg 28:21 v Amg 28:22 Ams 4:9 w Am 105:34 x Am 78:46 y 2Im 20:6 z 2Im 33:13 Am 6:9 Am 119:170 a 2Im 6:29 b Yb 7:11 Am 73:21 Amp 14:10 Ro 7:24



















Ku Kulyo a 1Is 8:22 b Am 103:19 Mt 23:22 c Am 33:14 Es 63:15 d Am 130:4 e Amg 32:4 f Yb 34:11 Am 18:20 g Ye 17:10 h 1Sa 16:7 1Im 28:9 2Im 6:30 Ye 17:10 Imi 1:24 i Ukf 20:20 Amg 6:2 Amp 8:13 j Ukt 12:7 Yos 1:2 2Im 6:31

464

ko yabo nabalosha kuli ino ng’anda, a 39 na imwe mukomfwe mu muulu, b mu cifulo cenu icibelelela, c kabili mukababelele uluse d no kucitapo cimo e no kupeela umuntu onse ukulingana ne mibele yakwe yonse, f pantu mwalishiba umutima wakwe g (pantu ni mwe mweka mwaishiba bwino imitima ya bana ba bantu bonse); h 40 pa kutila balemutiina i inshiku shonse isho bali abomi pa calo ico mwapeele ifikolwe fyesu. j 41 “Kabili uwa ku calo cimbi, k uushili wa mu bantu benu abena Israele kabili uwafuma ku calo ca kutali pa mulandu we shina lyenu l 42 (pantu bakomfwa ifyo ishina m lyenu lyaba ilikalamba ne fyo ukuboko kwenu kwakosa n e lyo ne fyo ukuboko kwenu kwatambalikwa), nga aisa no kupepa ninshi nalosha kuli ino ng’anda, o 43 na imwe mukomfwe mu muulu, mu bwikalo bwenu ububelelela, p kabili mukacite ukulingana na fyonse ifyo uwa ku calo cimbi akamulomba; q pa kuti aba pano isonde bonse batiine ishina r lyenu na pa kuti batiine imwe nge fyo abantu benu abena Israele bamutiina, kabili pa kuti beshibe ukuti ishina lyenu lyainikwa pa ng’anda ino iyo nakuula. s 44 “Nga abantu benu baya ku nkondo t ku kulwa na balwani babo mu nshila umo mwabatumamo, u kabili bapepa v kuli Yehova nabalosha kuli uno musumba uo mwasala w kabili nabalosha ku ng’anda iyo nakuulila ishina lyenu, x 45 imwe mukomfwe mu muulu ipepo lyabo no kulomba kwabo ukwa kuti mubaafwe, kabili mukabakandileko abalwani babo. y k Ru 1:16; l Imp 9:14; 2Is 5:15; 2Im 6:32; Es 56:6; Imi 8:27; m Neh 9:10; n Amg 3:24; Am 93:1; o 2Im 6:33; p Am 11:4; He 9:24; q Ro 3:29; r 1Sa 17:46; Am 67:2; Am 102:15; s 1Is 14:28; 2Im 24:16; t Ukf 23:31; u 1Is 20:13; v 2Im 14:11; 2Im 20:6; w Am 78:68; Am 132:13; Da 9:16; x 2Im 6:34; y 2Im 6:35; Am 3:4; Am 9:4.

465

Solomone apaala ulukuta lonse

46 “Nga bamubembukila a (pantu takwaba umuntu uushibembuka), b kabili mwabafulilwa no kubapoosa ku balwani, kabili aba kubasenda bunkole babasenda ku calo ca balwani ica kutali nelyo ica mupepi; c 47 kabili nga bailuka ilyo bali mu calo umo babasendele bunkole, d kabili babwela e no kulombaf ukuti mubabelele uluse ilyo bali mu calo umo babasendele bunkole, g abati, ‘Natubembuka, h natulufyanya i kabili natubifya’; j 48 kabili babwelela kuli imwe ne mitima yabo yonse k ne myeo yabo yonse ilyo bali mu calo ca balwani babo ababasendele bunkole, kabili nga bapepa kuli imwe nabalosha ku calo cabo ico mwapeele ku fikolwe fyabo, umusumba uo mwasala ne ng’anda iyo nakuulila ishina lyenu; l 49 na imwe mu muulu, mu bwikalo bwenu ububelelela, m mukomfwe ipepo lyabo no kulomba kwabo ukwa kubabelela uluse, kabili mukabapingwileko, n 50 kabili mukelele o abantu benu abamubembukile p ne membu q isho bacitile kuli imwe; r kabili mukaleke ababasendele muli bunkole bakomfwe uluse s no kubabelela uluse 51 (pantu bantu benu kabili bupyani bwenu, t ubo mwafumishe mu Egupti, u mu kati ke lungu lya cela), v 52 pa kuti amenso yenu yaloleshe pa kulomba kwa mubomfi wenu ukwa kuti mumubelele uluse no kulomba kwa bantu benu abena Israele ukuti mubabelele uluse, w pa kumfwa kuli bena muli fyonse ifyo balilila kuli imwe. x 53 Pantu, mwe Shikulu Mulopwe Yehova, ni mwe mwabapaatwile ukuti babe abantu benu ukufuma mu bantu bonse aba pano isonde, y ifyo mwasoseele muli Mose z umubomfi wenu ilyo mwalefumya ifikolwe fyesu mu Egupti.” 54 Nomba ilyo Solomone

ICIPA. 8 a 2Im 6:36 b Am 51:5 Am 130:3 Am 143:2 Amp 20:9 Lkm 7:20 Es 53:6 Ro 3:23 Ga 3:22 1Yo 1:8 c Amg 28:36 2Is 17:6 2Is 25:21 Da 9:7 Lk 21:24 d Le 26:40 2Im 33:13 e Amg 30:2 f Amg 4:29 2Im 33:12 g 2Im 6:37 h Neh 1:6 Am 106:6 i Da 9:5 j Esr 9:6 Amp 28:13 k Amg 4:29 Aba 10:15 1Sa 7:3 Ye 29:13 l 2Im 6:38 Da 6:10 m 2Im 6:39 Es 63:15 He 9:24 n Ukt 15:14 Amg 30:3 2Is 19:19 o 1Is 8:30 p 1Is 8:35 q Am 25:7 r Mko 3:28 Lk 23:34 s 2Im 30:9 Esr 7:28 Neh 2:8 Am 106:46 t Ukf 19:5 Amg 9:26 Amg 32:8 u Ukf 14:30 Neh 1:10 v Amg 4:20 Ye 11:4 w 2Im 6:40 x Am 86:5 Am 145:18 y Ukf 19:6 Imp 23:9 Amg 4:34 Amg 32:9 z Imp 12:8 Am 103:7



















Ku Kulyo a 2Im 6:13 Am 95:6 Lk 22:41 Imi 20:36 b 2Im 6:12 Esr 9:5 c Neh 9:5 d Imp 6:23 2Sa 6:18 e 1Im 29:10 2Im 20:26 Am 41:13 f 1Is 4:24 2Im 14:6 He 4:3 g Yos 21:45 1Sa 3:19 He 6:18 h Amg 10:11 i Mt 1:23

1 ISHAMFUMU 8:46-63 apwishishe fye ukupepa kuli Yehova ipepo lyonse no kulomba ukuti alebapaala, alimine ku cinso ca ciipailo ca kwa Yehova, apo afukeme a naimya amaboko yakwe mu muulu; b 55 awe aliminine, c alapaalad ulukuta lonse ulwa kwa Israele ne shiwi likalamba, ati: 56 “Abe uwacindikwa Yehova, e uwapeela abantu bakwe abena Israele icifulo ca kutuushishapo ukulingana na fyonse ifyo alaile. f Tapashele icebo nangu cimo g pa fintu ifisuma fyonse ifyo alaile muli Mose umubomfi wakwe. h 57 Yehova abe na ifwe i ifyo ali ne fikolwe fyesu. j Kabili etusha nangu kutulekelesha, k 58 pa kuti imitima yesu l ibe kuli ena ku kwenda mu nshila m shakwe shonse no kusunga amafunde n yakwe ne fipope o fyakwe no bupingushi bwakwe p ifyo aebele ifikolwe fyesu. 59 Kabili aya mashiwi nalombelamo ipaalo ku cinso ca kwa Yehova yaleibukishiwa q kuli Yehova Lesa wesu akasuba no bushiku pa kuti apingwileko umubomfi wakwe na bantu bakwe abena Israele, ukulingana ne filefwaikwa cila bushiku; r 60 pa kuti abantu na bantu bonse aba pano isonde beshibe s ukuti Yehova e Lesa wa cine. t Takwaba na umbi. u 61 Kabili imitima yenu ibe iya cishinka v kuli Yehova Lesa wesu pa kwenda mu fipope fyakwe no kusunga amafunde yakwe, nge fyo mulecita buno bushiku.” 62 Kabili imfumu na bena Israele bonse batuulile ilambo ilikalamba ku cinso ca kwa Yehova. w 63 Kabili Solomone atuulile amalambo ya mutende x ayo ali no kutuula kuli Yehova, ing’ombe amakana j 2Im 32:7; Am 46:7; k Amg 31:6; Yos 1:5; Es 41:10; He 13:5; l Am 86:11; Am 119:36; 2Te 3:5; m Es 55:9; Ye 10:23; n Amg 6:1; o Amg 4:45; p Amg 4:1; 1Is 6:12; q Am 102:1; Am 141:2; r Am 101:8; s Yos 4:24; 1Sa 17:46; t Amg 4:39; 1Is 18:39; Ye 10:10; Ek 36:23; Ek 39:7; u Amg 4:35; Es 44:6; Es 45:5; v Amg 18:13; 1Is 11:4; 2Is 20:3; 1Im 28:9; Am 37:37; Mt 22:37; w 2Sa 6:17; x Le 3:1.

1 ISHAMFUMU 8:64–9:11 amakumi yabili na yabili (22,000), ne mpaanga amakana umwanda umo na makana amakumi yabili (120,000), a pa kuti imfumu na bana ba kwa Israele bonse bapeele b ing’anda ya kwa Yehova. 64 Pa bushiku bulya imfumu yapekenye pa kati ka lubansa lwa ku ntanshi ya ng’anda ya kwa Yehova, c pantu e po yali no kupeelela ilambo lya koca no mutuulo wa ngano ne fyanona ifya malambo ya mutende; pantu iciipailo ca mukuba d icali ku ntanshi ya kwa Yehova calicepele sana ku kubikapo ilambo lya koca no mutuulo wa ngano ne fyanona e ifya malambo ya mutende. 65 Kabili pa nshita ilya, Solomone acitile umutebeto f ku cinso ca kwa Yehova Lesa wesu, ena na bena Israele bonse, ulukutag ulukalamba ukufuma ku mupaka wa Hamati h ukufika ku mumana wa Egupti, i inshiku cinelubali (7) ne nshiku na shimbi cinelubali, j shonse pamo inshiku ikumi na shine (14). 66 Pa bushiku bwalenga cinekonsekonse (8) alekele abantu baye; k na bo bapaalile imfumu, kabili baile ku mwabo, balesekelela, l kabili bali ne nsansa m pa busuma bonse n ubo Yehova acitiile Davidi umubomfi wakwe na bantu bakwe abena Israele. ilyo Solomone apwi9 Nomba shishe fye ukukuula ing’andao ya kwa Yehova ne ng’anda ya mfumu p na fyonse ifisuma ifyo Solomone alefwaya ukukuula, q 2 Yehova amoneke umuku wa bubili kuli Solomone, ifyo amoneke kuli ena mu Gibeone. r 3 Kabili Yehova amwebele ati: “Ning’umfwa ipepo s lyobe no kulomba kobe ukwa kufwaya ukupaalwa uko walombele kuli ine. Ninenga ing’anda ino ukuba iya mushilo t iyo wakuulile pa kubikamo ishina u lyandi umuyayaya; kabili amenso v yandi no mutima wandi fikalaba

Lesa apangana na Solomone ICIPA. 8 a 2Im 7:5 b 2Im 2:4 2Im 7:5 Esr 6:16 Neh 12:27 c 2Im 7:7 d Ukf 38:2 Imp 16:38 2Im 4:1 e Le 3:16 f Le 23:34 2Im 7:8 g 2Im 30:13 Am 40:9 h Imp 34:8 Yos 13:5 2Is 14:25 Ams 6:14 i Ukt 15:18 Imp 34:5 j 2Im 7:9 k 2Im 7:10 l Amg 16:11 Am 95:1 m Sef 3:14 n Am 31:19 Es 63:7 Ye 31:12



















ICIPA. 9 o 2Im 7:11 p 2Im 8:1 Lkm 2:4 q 2Im 8:6 r 1Is 3:5 1Is 11:9 s Am 5:2 Am 10:17 Am 65:2 t Mt 6:9 u Amg 12:5 1Is 8:29 v Amg 11:12 2Im 6:40 2Im 16:9



















Ku Kulyo a Am 132:13 b 1Is 2:4 2Is 20:3 Am 128:1 c 1Is 3:6 d Am 7:8 Am 78:72 Amp 10:9 Amp 28:18 e 1Im 29:17 f Lkm 12:13 1Yo 5:3 g Amg 4:45 h Amg 4:1 i 2Sa 7:16 1Is 2:4 Am 89:29 j 2Sa 7:14 2Im 15:2 Am 89:30 k Yos 23:16 1Is 11:4 l Le 18:28 Amg 4:26 2Is 17:23 m 2Is 25:9 Ye 7:14 n Amg 28:37 Am 44:14 Yoe 2:17 o 2Im 36:19 Es 64:11 Ye 52:13 p 2Im 7:21 q Amg 29:24 Ye 22:8

466

mulya pe. a 4 Na iwe nga wakulacita b ifyo mfwaya, nga filya Davidi c wiso alecita, no mutima wa cishinka d no bololoke e ukulingana na fyonse ifyo nakweba, f kabili nga wakulasunga ifipope g fyandi no kukonka ubupingushi bwandi, h 5 na ine nkapampamika icipuna cobe ica bufumu pali Israele umuyayaya, ifyo nalaile Davidi wiso, nati, ‘Takwakabulwe umuntu obe uwa kwikala pa cipuna ca bufumu ica kwa Israele.’ i 6 Nga ca kuti imwe na bana benu mwaleka ukunkonka j kabili tamusungile amafunde yandi ne fipope fyandi ifyo namupeela, kabili mwaya na ku kubombela balesa bambi k no kubakontamina, 7 na ine nkalofya Israele ukufuma pa calo ico nabapeela; l ne ng’anda iyo nabuulila ishina lyandi nkaipoosa ukufuma ku cinso candi, m kabili abantu bonse bakalalanda pali Israele insoso sha manshoko n kabili bakalamuseka. 8 Kabili iyi ng’anda ikashala ifitantaala. o Na onse uulepita akalolesha no kupapa p kabili bakalisha iminsoli no kutila, ‘Nga cinshi Yehova acitiile ifi kuli ici calo na kuli iyi ng’anda?’ q 9 Kabili bakatila, ‘Ni co bashile Yehova Lesa wabo uwafumishe ifikolwe fyabo mu calo ca Egupti, r kabili baikatilile kuli balesa bambi s no kubakontamina no kubabombela. E mulandu wine Yehova aletele ububi bonse ubu pali bena.’” t 10 Nomba pa mpela ya myaka amakumi yabili (20), iyo Solomone akuulilemo amayanda yabili, ing’anda ya kwa Yehova u ne ng’anda ya mfumu, v 11 (Hiramu w imfumu ya ku Turi yapeele Solomone x imbao sha mukedari ne mbao sha mikupri ishingi na golde iingi ukulingana na po alefwaila,) y kabili pa nshita ilya Imfumu Solomone yapeele Hir Amg 29:25; 2Im 7:22; s Ye 2:11; Ye 5:19; t Amg 28:64; Ye 12:7; u 1Is 6:37; 1Is 6:38; v 1Is 7:1; 2Im 8:1; w 1Is 5:1; 1Is 5:7; 2Im 2:3; x 2Im 8:2; y 1Is 5:8.

467

Amato ya kwa Solomone ayengi

ramu imisumba amakumi yabili (20) mu calo ca Galili. a 12 Awe Hiramu afumine ku Turi ku kuyamona misumba iyo Solomone amupeele, kabili tayaweme mu menso yakwe. b 13 E ico atile: “Misumba ya musango nshi iyi wampeela munyinane?” Kabili yainikwe Icalo ca Kabuli ukufika na buno bushiku. 14 Na Hiramu atumine ku mfumu amatalanti ya golde umwanda umo na makumi yabili (120). c 15 Nomba ili e lyashi lya balembelwe umulimo wa kupatikishiwa d abo Solomone aitile ku kukuula ing’anda ya kwa Yehova e ne ng’anda yakwe na palundumana f ne linga g lya Yerusalemu na Hasore h na Megido i na Gesere. j 16 (Farao imfumu ya Egupti yalishile no kuyapoka umusumba wa Gesere no kuoca ku mulilo, kabili aipeye na bena Kanaani k abaleikalamo. E ico apeele uyu musumba ngo bupe ku mwana wakwe, l uwali umukashi wa kwa Solomone, ilyo aleya.) 17 Na o Solomone ailekuula Gesere na Bete-horone wa mwi Samba, m 18 na Baalati n na Tamari wa mu matololo ya muli cilya calo, 19 ne misumba yonse iya matala o iyali ya kwa Solomone ne misumba ya maceleta p ne misumba ya ba pali bakabalwe, ne fintu ifisuma ifya kwa Solomone q ifyo alefwaisha ukukuula mu Yerusalemu na mu Lebanone na mu calo conse ico aleteka. 20 Na bantu bonse abashele aba mu bena Amore, r abena Hiti, s abena Perisi, t abena Hibi u na bena Yebusi, v abashali bena Israele, w 21 abana babo abashele pa numa yabo mu calo, abo abena Israele bashaipeye, x Solomone alebeta ku kubomba umulimo wa kupatikishiwa uwa busha ukufika na lelo. y 22 Kabili tapali nangu bamo pa bana ba kwa Israele

ICIPA. 9 a Yos 20:7 Es 9:1 b Aba 14:3 c 1Is 9:11 1Is 10:10 1Is 10:21 d 1Is 4:6 1Is 5:13 e 1Is 6:37 f 2Sa 5:9 1Is 11:27 2Is 12:20 g 2Is 14:13 2Im 36:19 Am 51:18 h Yos 19:36 2Is 15:29 i Yos 17:11 Aba 5:19 1Is 4:12 2Is 9:27 j Yos 10:33 Aba 1:29 k Yos 16:10 l 1Is 3:1 m Yos 16:3 2Im 8:5 n Yos 19:44 o Ukt 41:48 Ukf 1:11 p 1Is 4:26 q Lkm 2:10 r Ukt 15:21 s Ukf 23:23 t Ukf 34:11 u Amg 7:1 v Imp 13:29 Aba 1:21 w 2Im 8:7 x Yos 17:12 y Ukt 9:25



















Ku Kulyo a Le 25:39 Ye 2:14 b 1Sa 8:11 2Im 8:9 c 1Is 5:16 2Im 2:18 2Im 8:10 d 1Is 3:1 1Is 7:8 2Im 8:11 e 2Sa 5:9 f 1Is 9:15 g 2Im 8:12 h Ukf 23:14 Amg 16:16 2Im 8:13 i Ukf 29:38 1Im 23:13 j 1Is 6:38 2Im 8:16 k Imp 33:35 Amg 2:8 1Is 22:48 l 2Is 14:22 m 2Im 8:17 n 1Is 5:12 1Is 22:49 2Im 8:18 o Ukt 10:29 1Is 10:11 1Im 29:4 2Im 9:10 Yb 22:24 Am 45:9 p 2Im 8:18 1Pe 1:7 Uks 3:18



















1 ISHAMFUMU 9:12–10:2 abo Solomone acitile abasha; a pantu bali e bashilika kabili ababomfi bakwe, na bacilolo bakwe, ne ntungulushi shakwe isha bashilika, ne ntungulushi sha ba kwensha amaceleta na bale-endela pali bakabalwe. b 23 Aba e bali abakalamba ba nkonkani ishaleangalila umulimo wa kwa Solomone, imyanda isano na makumi yasano (550), bakapitao ba bantu abalebomba umulimo. c 24 Lelo, umwana mwanakashi uwa kwa Farao d afumine ku Musumba wa kwa Davidi e no kuya ku ng’anda yakwe iyo amukuuliile. E nshita akuulile Apalundumana. f 25 Awe Solomone alepeela amalambo ya koca na malambo ya mutende pa ciipailo ico akuuliile Yehova, g imiku itatu h mu mwaka, kabili kwaleba ukufutumuna pa ciipailo, i icali ku cinso ca kwa Yehova; kabili apwishishe ing’anda. j 26 Kabili kwali na maato ayo imfumu Solomone yapangile mu Esione-gebere, k uwaba lwa ku Elote, l pa lulamba lwa Bemba Wakashika mu calo ca Edomu. m 27 Kabili Hiramu aletuma ababomfi n bakwe mu mato, abaume ba kwensha ifimato, abaishibe bemba bwino, pamo na babomfi ba kwa Solomone. 28 Kabili baile ku Ofiri o no kusendako amatalanti ya golde p imyanda ine na makumi yabili (420) no kuleta ku Mfumu Solomone. namfumu wa ku She10 Awe ba aleumfwa ululumbi q

lwa kwa Solomone pa mulandu we shina lya kwa Yehova. r E ico aishile mu kumwesha na mepusho ayayafya. s 2 Afikile na ku Yerusalemu ne bumba lya bantu ilikulu, t ne ngamila u ishasendele amafuta ya balsamu v na golde iingi nga nshi na mabwe ayauma umutengo; kabili aliingile

ICIPA. 10 q Ukt 10:28 r 1Is 4:29

s 2Im 9:1; Mt 12:42; t 2Is 8:9; Am 72:10; u Es 60:6; v Ukf 25:6; 2Is 20:13.

1 ISHAMFUMU 10:3-19

Namfumu wa ku Sheba apapushiwa

no kuya kuli Solomone no kutendeka ukumweba fyonse ifyali mu mutima wakwe. a 3 Na o Solomone amulondolwelele fyonse ifyo aipwishe. b Takuli nangu cimo ico imfumu ishamulondolwelele. c 4 Ilyo namfumu wa ku Sheba amwene amano yonse aya kwa Solomone d ne ng’anda iyo akuulile, e 5 ne fya kulya fya pe tebulo f lyakwe ne mikalile ya babomfi bakwe ne mibombele ya ba kupekanya ifya kulya, ne mifwalile yabo, ne fya kunwa Solomone alenwa, g na malambo ayo aletuula lyonse pa ng’anda ya kwa Yehova, awe namfumu alipeshiwe amano nga nshi. h 6 E ico atile ku mfumu: “Ya cine amashiwi naumfwile ku calo ku mwandi pali iwe na pa mano yobe. i 7 Na ine nshasumine aya mashiwi mpaka ne mwine naisa no kuimwena na menso yandi; kabili, mona! Ifyo banjebele tafifikile na kuli hafu. j Amano ne cuma ifyo wakwata naficila ululumbi ulo naumfwile. k 8 Balipaalwa abantu bobe; l kabili balipaalwa m ababomfi bobe aba abeminina pa ntanshi yobe lyonse, no kukutika ku mano yobe! n 9 Yehova Lesa obe acindikwe, o uwakutemenwe p pa kukubika pa cipuna ca bufumu ica kwa Israele; q pantu Yehova alitemwa Israele umuyayaya, r ica kuti akusontele ukuba imfumu s ku kupingula t mu bulungami.” u 10 E lyo nomba apeele v imfumu amatalanti ya golde w umwanda umo na makumi yabili (120) na mafuta ya balsamu x ayengi nga nshi na mabwe ayauma umutengo. Takwatalile akuletwa na kabili amafuta ya balsamu ayengi nga yalya ayo namfumu wa ku Sheba apeele Imfumu Solomone. 11 Kabili amatoy ya kwa Hiramu ayalesenda golde ukufuma ku Ofiri, z yaletele imbao

ICIPA. 10 a 2Im 9:1 b 2Im 9:2 Amp 1:5 Amp 13:20 c 2Sa 14:20 d 1Is 3:28 2Im 9:3 Lkm 12:9 e 1Is 6:1 f 1Is 4:22 g 2Im 9:4 h Yos 5:1 i 2Im 9:5 j Yh 7:46 Ro 11:33 k 2Im 9:6 l 1Is 4:20 Am 33:12 Am 144:15 m Amg 33:29 Amp 3:13 Amp 8:34 n 2Im 9:7 o 1Is 5:7 Am 72:18 p Am 18:19 q Am 2:6 r Amg 7:8 1Im 17:22 2Im 2:11 s 1Is 2:45 2Im 9:8 Lk 11:31 Yh 1:49 t 2Sa 8:15 Es 9:7 u 2Sa 23:3 Am 72:2 Es 11:4 Ye 22:15 v Am 72:10 w 2Im 9:9 x Ukt 43:11 y 1Is 9:27 z 2Im 8:18 Am 45:9



















Ku Kulyo a b c d

e f g h i j k l m n o p q

r

2Im 2:8 2Im 9:10 2Im 9:11 1Im 13:8 1Im 25:1 Am 92:3 Am 150:3 2Sa 6:5 2Im 5:12 Amp 11:25 2Im 9:12 1Im 29:4 2Im 9:13 2Im 9:14 Am 72:10 2Im 9:14 2Im 21:16 1Is 14:26 2Im 12:9 2Im 9:15 2Im 9:16 1Is 7:2 Am 122:5 1Is 22:39 Am 45:8 Ams 6:4 Uks 18:12 2Im 9:17

468

sha fimuti fya mialgumi a ishingi na mabwe ayauma umutengo. b 12 Ne mfumu yapangile ku mbao sha fimuti fya mialgumi, ifya kushintililapo ing’anda ya kwa Yehova c ne ng’anda ya mfumu, e lyo na bansango d ne filimba fya nsale e ifya bakemba. Imbao sha fimuti fya mialgumi ishafula ifi tashatala ashisapo nangu ukumonwa ukufika na buno bushiku. 13 Kabili Imfumu Solomone yapeele namfumu wa ku Sheba fyonse ifyo alombele, ukufumyako fye ifyo amupeele ukulingana na bukapekape f bwa Mfumu Solomone. E lyo nomba apilibwike no kuya ku calo cakwe, pamo na babomfi bakwe. g 14 Kabili golde h iyaishile kuli Solomone mu mwaka umo yafinine amatalanti ya golde imyanda mutanda na makumi mutanda na mutanda (666), i 15 ukufumyako iyafumine ku baume ba pa lwendo ne cibwesha ca bashimakwebo ne shamfumu j shonse isha bena Arabia k na balashi ba calo. 16 Kabili Imfumu Solomone yapangile inkwela ishikalamba imyanda ibili (200) isha golde iya kufula l (yabikile na mashekele ya golde imyanda mutanda (600) pa nkwela imo na imo iikalamba), m 17 ne nkwela ishinono isha golde iya kufula imyanda itatu (300) (yabikile na bamaina1 batatu pa nkwela imo na imo iinono). n E lyo nomba imfumu yafibikile mu ng’anda iitwa ati Umutengo wa Lebanone. o 18 Kabili imfumu yapangile icipuna ca bufumu p ica meno ya nsofu q no kubikako golde iisuma nga nshi. r 19 Kabili pali amatabo mutanda (6) aya kunininapo ukuya pa cipuna ca bufumu, kabili icipuna calikwete no mutenge ku numa. Kabili pa cipuna pali ne fya kushintilishapo 1Is 10:171 Bamaina ni ndalama.

469

Ifyuma na mano ukucila bonse

amaboko uku no ku, ne nkalamo a shibili shaiminine ku mbali ya fya kushintilishapo amaboko. b 20 Kabili pali inkalamo ikumi na shibili (12) pa matabo mutanda (6), ishali uku no ku. Takwali ubufumu ubwapangile icipuna ca bufumu nga ici. c 21 Ne fya kunwenamo fyonse ifya Mfumu Solomone fyali ifya golde, ne fipe fyonse ifya mu ng’anda iitwa ati Umutengo wa Lebanone d fyali ifya golde iisuma nga nshi. e Tamwali ica silfere nangu cimo; silfere tayali kantu mu nshiku sha kwa Solomone. 22 Pantu imfumu yalikwete ifimato fya ku Tarshishi f pali bemba pamo ne fimato fya kwa Hiramu. Umuku umo lyonse nga papita imyaka itatu ifimato fya ku Tarshishi fyaleleta golde g na silfere, na meno ya nsofu, h na fikolwe na bapikoko. 23 Kabili Imfumu Solomone yali ne fyuma i e lyo na mano j ukucila imfumu shonse shimbi isha pano isonde. 24 Na ba pano isonde bonse balefwaya ukumona Solomone pa kuti bomfwe amano ayo Lesa abikile mu mutima wakwe. k 25 Kabili cila muntu aleleta ubupe, l ifipe fya silfere m ne fipe fya golde ne fya kufwala ne fyanso fya bulwi n na mafuta ya balsamu, bakabalwe ne mfalashi, o e fyo balecita cila mwaka. p 26 Kabili Solomone alelonganika amaceleta na yambi na bakabalwe. Kabili akwete amaceleta ikana limo ne myanda ine (1,400) na bakabalwe q amakana ikumi na yabili (12,000), ifyo abikile mu musumba wa maceleta, kabili mupepi ne mfumu mu Yerusalemu. r 27 Kabili imfumu yalengele silfere mu Yerusalemu ukuba kwati mabwe, s ne mbao sha fimuti fya mukedari yalengele shaba kwati fimuti fya mukunyu ifyaba mu Shefela pantu fyalifulishe. t

ICIPA. 10 a Ukt 49:9 Imp 23:24 Imp 24:9 Amp 28:1 Uks 5:5 b 2Im 9:18 c 2Im 9:19 d 1Is 7:2 e 2Im 9:20 f Ukt 10:4 2Im 20:36 Am 72:10 Es 23:1 Es 60:9 Ek 27:12 Yn 1:3 g 2Im 9:21 h 1Is 10:18 i 1Is 3:13 2Im 9:22 Lkm 5:19 j 1Is 3:12 1Is 4:29 1Is 4:34 Ko 2:3 k 2Im 9:23 Amp 2:6 l Am 68:29 Amp 18:16 m 1Im 29:4 n Es 22:8 o 1Is 1:33 Esr 2:66 p 2Im 9:24 q Amg 17:16 1Is 4:26 r 2Im 9:25 s 2Im 1:15 t 2Im 9:27



















Ku Kulyo a Amg 17:16 2Im 9:28 b Yos 1:4 2Is 7:6



















ICIPA. 11 c Amg 17:17 Neh 13:26 d 1Is 3:1 e Ukt 19:37 Ru 4:10 f 1Is 14:21 g Amg 23:7 h 1Is 16:31 i Ukt 26:34 j Amg 7:3 k Ukf 34:16 Yos 23:12 Esr 9:12 Esr 10:2 2Ko 6:14 l Ukt 34:3 m Amp 28:14 Ye 18:12 He 3:12 n 1Is 11:42 o Amg 7:4 Amg 17:17 Neh 13:26 p Amg 31:16 Amg 32:21 1Ko 8:4 q Uks 2:4 r Aba 2:13 1Sa 12:10 s Le 18:21 2Is 23:13 t 2Sa 7:14 u 1Is 15:5 v Imp 21:29 Ye 48:13

1 ISHAMFUMU 10:20–11:7 28 Kabili kwali na bakabalwe abo Solomone alefumya ku Egupti, kabili ibumba lya bashimakwebo ba mfumu balepokelela bakabalwe abengi no kubashita. a 29 Kabili kwaleisa lyonse iceleta ukufuma ku Egupti ilyaleshitwa pa ndalama sha silfere imyanda mutanda (600), na kabalwe aleshitwa pa ndalama umwanda umo na makumi yasano (150); kabili e fyo cali ku shamfumu shonse isha bena Hiti b ne shamfumu sha bena Suria. Ukupitila muli shena e mo ifi fyaleishila. Imfumu Solomone 11 Kabili yatemenwe abanakashi abengi aba ku fyalo fimbi c kumo no mwana mwanakashi uwa kwa Farao, d na banakashi abena Moabu, e abena Amone, f abena Edomu, g abena Sidone h na bena Hiti, i 2 abafumine mu nko isho Yehova asosele ku bana ba kwa Israele ukuti: “Mwikaya mu kati kabo, j e lyo na bo bekesa mu kati kenu; pantu nangu cibe shani bakalula imitima yenu mukatampe no kukonka balesa babo.” k Aba e banakashi abo Solomone l atemenwe nga nshi. 3 Kabili akwete abakashi, banamfumu imyanda cinelubali (700), na bakanakashi imyanda itatu (300); na bakashi bakwe bayalwile m umutima wakwe. 4 Nomba ilyo Solomone akotele, n ninshi abakashi bakwe balyalulao umutima wakwe ukulakonka balesa bambi; p no mutima wakwe tawalolele onse q kuli Yehova Lesa wakwe ngo mutima wa kwa Davidi wishi. 5 Kabili Solomone atendeke ukukonka Astarte r lesa mwanakashi uwa bena Sidone, no kukonka Milkomu, s ica bunani ica bena Amone. 6 Kabili Solomone atendeke ukucita ifyabipa t mu menso ya kwa Yehova, kabili takonkele Yehova no mutima onse nga Davidi wishi. u 7 E lyo Solomone akuuliile Kemoshe v icifulo ca

1 ISHAMFUMU 11:8-27 kumupepelapo, a ica bunani b ica kwa Moabu pa lupili c ulwalungatene d na Yerusalemu, akuuliile na Moleke, ica bunani ica bana ba kwa Amone. 8 Kabili e fyo acitiile abakashi bakwe bonse aba ku fyalo fimbi e abalefutumuna icushi ca malambo no kwipaila balesa babo amalambo. f 9 Awe Yehova afuliilwe g Solomone, pa mulandu wa kuti umutima wakwe wafumine kuli Yehova Lesa wa kwa Israele, h uwamoneke kuli ena imiku ibili. i 10 Yehova alimwebele ukukanakonka balesa bambi; j lelo taumfwilile. 11 E lyo Yehova atile kuli Solomone: “Pa mulandu wa kuti ifi e fyo wacita kabili tausungile icipangano candi ne fipope fyandi ifyo nakwebele, nkakupoka ubufumu, nkabupeela na ku mubomfi obe. k 12 Lelo nshakacite ici mu nshiku shobe, l pa mulandu wa kwa Davidi wiso. m Nkabupoka mu minwe ya mwana obe. n 13 Kwena te bufumu bonse nkapoka. o Nkapeela umwana obe umukowa umo, pa mulandu wa kwa Davidi umubomfi p wandi na pa mulandu wa Yerusalemu uo nasala.” q 14 Kabili Yehova aimishe umuntu uwa kulwisha r Solomone, s ishina lyakwe ali ni Hadadi umwina Edomu uwa mu bana ba mfumu. Ali mu Edomu. t 15 Nomba ilyo Davidi acimfishe abena Edomu, u ilyo Yoabu aishile ku kushiika abaipaiwe, aeseshe ukwipaya umwaume onse mu Edomu. v 16 (Pantu imyeshi mutanda (6) Yoabu na bena Israele bonse baikele mulya mpaka aipeye abaume bonse mu Edomu.) 17 Kabili Hadadi alifulumwike, pamo na baume bamo abena Edomu aba mu babomfi ba kwa wishi no kuya ku Egupti, ninshi Hadadi acili umwaice. 18 E ico baimine ukufuma ku Midiani w baya ku Parani no kusenda abaume ku Para-

Hadadi uwa kulwisha Solomone ICIPA. 11 a Le 26:30 Imp 33:52 2Is 21:3 b Amg 13:14 Amg 27:15 Uks 17:4 c 2Is 23:13 Mt 26:30 Imi 1:12 d Ek 11:23 e Neh 13:26 f Ye 1:16 Ye 7:18 g Am 90:7 h Amg 7:4 Amp 4:23 He 3:12 i 1Is 3:5 1Is 9:2 j 1Is 6:12 2Im 7:19 k 2Is 17:21 l 1Is 21:29 m Am 89:35 n 2Im 10:18 o 2Sa 7:15 1Im 17:13 Am 89:33 p 1Is 12:20 2Im 11:1 q Amg 12:11 1Is 11:32 Es 60:14 r Ukt 27:40 1Sa 29:4 1Is 5:4 s Amg 31:17 2Sa 7:14 t 2Sa 8:14 1Im 18:12 Am 60:0 u 2Sa 8:13 v Amg 20:13 w Ukt 25:2



















Ku Kulyo a Ukt 21:21 Imp 10:12 Amg 33:2 b Ukt 39:4 c Ukt 41:45 d Ukt 21:8 1Sa 1:23 e 1Is 2:10 f 1Is 2:34 g Ukt 24:56 Ukt 30:25 Ukf 5:1 h 1Sa 26:19 2Sa 24:1 1Is 11:14 1Im 5:26 i 2Sa 8:3 j 2Sa 10:8 1Im 19:6 k 2Sa 10:18 l Ukt 14:15 1Is 19:15 1Is 20:34 Es 7:8 Imi 9:2 m 1Is 5:4 n Ukt 34:30 Am 68:1 o 1Is 11:31 1Is 12:2 1Is 12:32 1Is 14:10 2Im 11:14 2Im 13:3 2Im 13:20 p 1Is 9:22 2Im 13:6 q Amp 30:32

470

ni a no kuya ku Egupti kuli Farao imfumu ya ku Egupti, na o amupeele ing’anda. Kabili amupeele ifya kulya, kabili amupeele ne mpanga. 19 Kabili Farao alitemenwe b Hadadi, ica kuti amupeele umwanakashi wa kuupa, c inkashi inankwe iya mukashi wakwe, inkashi inankwe iya kwa Tahipenese, uwali namfumu. 20 Umuya inshiku inkashi nankwe ya kwa Tahipenese amufyalile Genubati umwana umwaume, kabili Tahipenese amusumwinine d mu ng’anda ya kwa Farao. Kabili Genubati aleikala mu ng’anda ya kwa Farao pamo na bana ba kwa Farao. 21 Kabili Hadadi aumfwile mu Egupti ukuti Davidi alilaae la ukwalaala ifikolwe fyakwe no kuti Yoabu umukalamba wa bashilika alifwa. f E ico Hadadi atile kuli Farao: “Lekeni ndeya g ku calo candi.” 22 Lelo Farao amwipwishe ati: “Nga cinshi ushikwete pa kuti ufwaye ukuya ku calo cobe?” Na o amwebele ati: “Tapali; lelo muleke fye ndeya.” 23 Kabili Lesa amwimiishe uwa kumulwisha na umbi, h ishina lyakwe ni Resone mwana Eliada, uwafulumwike kuli shikulu wakwe Hadadesere, i imfumu ya ku Soba. j 24 Alonganike na baume kabili aishileba umukalamba wa fipondo ifibelamina, ilyo Davidi aipeye abena Soba. k E ico baile ku Damaseke l no kwikala kulya no kutendeka ukuteka mu Damaseke. 25 Kabili alelwisha Israele inshiku shonse isha kwa Solomone, m kabili uku na ko ninshi Hadadi alebalwisha. Kabili Resone apatile n Israele nga nshi ilyo aleteka Siria. 26 Kwali na Yeroboamu o mwana Nebati, umwina Efraimu uwa ku Sereda, uwali umubomfi wa kwa Solomone, p ne shina lya kwa nyina lyali ni Serua, mukamfwilwa. Na o apondokele imfumu. q 27 Kabili uyu e mulandu

471

Yeroboamu abutukila ku Egupti

apondokele imfumu: Solomone akuulile apalundumana. a Alisele icipunda icali mwi linga lya mu Musumba wa kwa Davidi wishi. b 28 Kabili Yeroboamu ali mwaume wa bulamba, uwa maka. c Ilyo Solomone amwene ukuti uyu mulumendo ali mubomfi wacincila, d amusontele ukuba kangalilae wa mulimo onse uwa kupatikishiwaf uwa mu ng’anda ya kwa Yosefe. g 29 Kabili pa nshita ilya Yeroboamu afumine mu Yerusalemu, na Ahiya h kasesema umwina Shilo i amusangile pa musebo, kabili Ahiya ali ne ca kufwala icipya; na aba babili bali beka mu mpanga. 30 Awe Ahiya abuulile ica kufwala icipya ico afwele no kucilepula j mu fipimfya ikumi na fibili (12). k 31 Kabili atile kuli Yeroboamu: “Buula ifi fipimfya ikumi (10); pantu e fyo Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Mona, ndepoka ubufumu mu maboko ya kwa Solomone, kabili ndekupeela imikowa ikumi. l 32 Kabili umukowa umo m e ukaba wakwe pa mulandu wa mubomfi wandi Davidi n na pa mulandu wa Yerusalemu, o umusumba uo nasala mu mikowa yonse iya kwa Israele. 33 Umulandu cabela ifi ni co balinsha p no kutendeka ukukontama kuli Astarte q lesa mwanakashi uwa bena Sidone, na kuli Kemoshe r lesa wa kwa Moabu, na kuli Milkomu s lesa wa bana ba kwa Amone. Kabili tabaleenda mu nshila shandi pa kucita icalungama mu menso yandi ne fipope fyandi no bupingushi bwandi nga filya Davidi wishi alecita. 34 Lelo nshapoke ubufumu bonse mu minwe yakwe, pantu nkamucita ukuba umukalamba inshiku shonse isha bumi bwakwe, pa mulandu wa kwa Davidi umubomfi wandi uo nasalile, t pantu alisungile amafunde yandi ne fipope fyandi. 35 Kabili nkapoka ubufumu mu minwe

ICIPA. 11 a 1Is 9:15 1Is 9:24 b 2Sa 5:7 c 1Sa 14:52 d Amp 22:29 Ro 12:11 e 1Is 5:16 Amp 12:24 f 2Is 25:12 Ye 39:10 g Aba 1:22 2Sa 19:20 Ams 5:6 h 1Is 12:15 1Is 14:2 2Im 9:29 i Yos 18:1 j 1Sa 15:27 k Ukt 49:28 Ukf 24:4 l 1Is 12:16 m 2Im 11:1 n Ukt 49:10 1Is 6:12 1Is 12:20 o Amg 12:5 1Is 11:13 2Is 21:4 2Is 23:27 Am 132:13 p Amg 28:15 2Im 15:2 q Aba 2:13 Aba 10:6 1Sa 7:3 r Imp 21:29 Ye 48:13 s Le 18:21 Le 20:2 Sef 1:5 Imi 7:43 t 1Is 9:4 1Is 11:4 Am 89:49 Am 132:17 Es 9:7



















Ku Kulyo a 1Is 12:20 2Im 10:16 b 2Sa 7:29 2Sa 14:7 1Is 15:4 2Is 8:19 Lk 1:69 Imi 15:16 c 1Is 11:32 d 2Sa 3:21 e 1Is 3:14 1Is 15:5 f Yos 1:5 g 2Sa 7:11 1Im 17:10 Am 89:33 h 1Is 12:16 1Is 14:8 i Ukt 49:10 Es 11:1 Lk 1:32 j Amp 19:21 Amp 21:30 k 2Im 10:2 l 1Is 14:25 2Im 12:2 m 2Im 9:30 n 1Is 1:21 2Im 9:31 o 1Is 2:10 2Im 21:20 p 1Im 3:10 2Im 13:7 Mt 1:7



















ICIPA. 12 q 2Im 10:1

1 ISHAMFUMU 11:28–12:2 ya mwana wakwe no kubupeela kuli iwe, nkakupeela imikowa ikumi (10). a 36 Kabili umwana wakwe nkamupeela umukowa umo, pa kuti umubomfi wandi Davidi akabe lyonse ne nyali mu Yerusalemu, b umusumba uo naisalila ne mwine pa kuti mbikemo ishina lyandi. c 37 Kabili ni we ndebuula, kabili ukateka pali fyonse ifyo umutima obe wafwaya, d kabili ukaba imfumu pali Israele. 38 Kabili nga waumfwila fyonse ifyo nakweba, no kwenda mu nshila shandi no kucita icalungama mu menso yandi pa kusunga ifipope fyandi na mafunde yandi, nge fyo Davidi umubomfi wandi acitile, e na ine nkaba na iwe, f kabili nkakukuulila ing’anda ya pe, ifyo nakuulila Davidi, g nkakupeela na Israele. 39 Kabili nkaseebanya abana ba kwa Davidi pa mulandu wa ici, h lelo te nshiku shonse.’” i 40 Awe Solomone alafwaya ukwipaya Yeroboamu. j E ico Yeroboamu alimine no kubutukila k ku Egupti kuli Shishaki l imfumu ya Egupti, aikele na mu Egupti mpaka imfwa ya kwa Solomone. 41 Kabili imilandu imbi iya kwa Solomone na fyonse ifyo acitile na mano yakwe, bushe tafyalembwa mwi buuku lya milandu ya kwa Solomone? 42 Kabili imyaka iyo Solomone atekele mu Yerusalemu pali Israele onse yali amakumi yane (40). m 43 E lyo Solomone aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, n kabili bamushiikile mu Musumba wa kwa Davidi o wishi. Kabili Rehoboamu p umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. q

Rehoboamu aile ku 12 Kabili Shekemu, pantu ku Shekemu r e ko abena Israele bonse bamubikiile pa bufumu. 2 Nomba ilyo fye Yeroboamu s mwana r Ukt 12:6; Ukt 33:18; Yos 20:7; Aba 9:1; Imi 7:16; s 1Is 11:26.

1 ISHAMFUMU 12:3-19 Nebati aumfwile ifi, ninshi acili mu Egupti (pantu Yeroboamu alibutwike pa mulandu wa Mfumu Solomone, no kuyaikala mu Egupti), a 3 e pa kutuma bamo ku kuyamwita. E lyo Yeroboamu no lukuta lonse ulwa kwa Israele baishile no kutendeka ukulanda kuli Rehoboamu abati: b 4 “Wiso ena alengele ikoli lyesu ukuba ilyafina. Nomba iwe angushako c umulimo wa kwa wiso ne koli d ilyafina ilyo abikile pali ifwe, na ifwe tukalakubombela.” e 5 Na o abebele ati: “Kabiyeni kabili mukabwele pa numa ya nshiku shitatu.” f Awe abantu baliile. 6 Kabili Imfumu Rehoboamu yatendeke ukupandana amano na bakalamba g abalebombela Solomone wishi ilyo ali uwa mweo, aiti: “Bushe batini nkabasuke shani aba bantu?” h 7 Na bo basosele kuli ena abati: “Nga buno bushiku imwe mwaba umubomfi wa aba bantu no kubabombela, i mubasuke no kubeba amashiwi ayasuma; j ninshi bakaba ababomfi benu inshiku shonse.” k 8 Lelo yalisuulile ifyo abakalamba baipandile amano, yatendeke no kupandana amano na balumendo abo yakulile na bo, l abaleibombela. m 9 Kabili yabepwishe ati: “Bushe batini mano nshi mwalampandako n pa fyo tukasuka aba bantu abanjebele abati, ‘Angusheniko ikoli ilyo shinwe abikile pali ifwe’?” o 10 Na balumendo abakulile na yo bayaswike ati: “Aba bantu abacilanda na imwe abati, ‘Wiso ena alengele ikoli lyesu ukufina, lelo iwe ulyangusheko,’ mukabebe p amuti, ‘Ine nkamucusha ukucila ifyo tata amucushishe.1 q 11 Tata ena abikile ikoli ilyafina pali imwe; nomba ine nkalilenga 1Is 12:101 Mu ciHebere paba ati, “akantengelesha kandi kakatikama ukucila umusana wa kwa tata.”

Ukupanda amano ukwa balumendo ICIPA. 12 a 1Is 11:40 2Im 10:2 b 2Im 10:3 c Mt 11:30 d 1Sa 8:11 1Sa 8:18 1Is 4:7 e 2Im 10:4 f 1Is 12:12 2Im 10:5 g 2Sa 16:20 Amp 11:14 Amp 20:29 h 2Im 10:6 Amp 22:17 i Lkm 4:13 Mko 10:43 j Amp 15:1 k 2Im 10:7 l Amp 13:20 Amp 24:7 Es 3:4 m 2Im 10:8 n 2Sa 17:6 o 2Im 10:9 p 2Sa 17:7 q 2Im 10:10 Am 140:11 Amp 18:6 Amp 29:23



















Ku Kulyo a 2Im 16:10 Amp 11:17 b 2Im 10:11 Es 3:5 c 2Im 10:12 d Ukt 42:30 Amp 15:1 Amp 18:23 Lkm 10:12 e 2Im 10:13 Amp 13:20 f Amp 12:5 g 2Im 10:14 Amp 29:2 h Amp 21:13 i Amg 2:30 2Im 10:15 2Im 22:7 Am 5:10 Amp 21:1 Ams 3:6 Ro 9:18 j 1Sa 15:29 Es 55:11 k 1Is 11:31 l 2Sa 20:1 2Im 10:16 m Ukf 20:3 Amp 11:9 n 2Sa 7:15 o 1Is 11:13 2Im 10:17 2Im 11:13 2Im 11:16 p 2Sa 20:24 1Is 4:6 q 1Is 5:14 r Ukf 17:4 Imp 14:10 2Im 10:18 2Im 24:21 Imi 5:26 s 2Is 17:21

472

ukufininako. a Tata amufopawile ifikoti, lelo ine nkamufopaula ifikoti ifyatapata nga bakaling’ongo.’” b 12 Awe Yeroboamu na bantu bonse baishile kuli Rehoboamu pa bushiku bwalenga shitatu, nga mulya mwine imfumu yasosele aiti: “Mukabwele pa numa ya nshiku shitatu.” c 13 Kabili imfumu yalalanda na bantu bukali bukali, d no kusuula ukupanda amano kwa bakalamba uko baipandile. e 14 Kabili yalandile na bo ukulingana no kupanda amano ukwa balumendo, f aiti: “Tata ena abikile ikoli ilyafina pali imwe; lelo ine ndelundako kwi koli lyenu. Tata amufopawile ifikoti, lelo ine nkamufopaula ifikoti ifyatapata nga bakaling’ongo.” g 15 Awe imfumu tayakutike ku bantu, h pantu ukwaluka kwa fintu ukwacitike kwafumine kuli Yehova, i pa kuti afikilishe amashiwi j ayo Yehova asoseele muli Ahiyak umwina Shilo kuli Yeroboamu mwana Nebati. 16 Ilyo abena Israele bonse bamwene ukuti imfumu yakaana ukumfwa kuli bena, e lyo bayaswike imfumu abati: “Bushe balatwakanyako ifya kwa Davidi? l Tapali ubupyani bwesu muli mwana Yese. Natuleya kuli balesa besu, m mwe bena Israele. Nomba uimwene ing’anda yobe, we Davidi!” n E lyo abena Israele baile ku matenti yabo. 17 Lelo abana ba kwa Israele abaleikala mu misumba ya kwa Yuda, bena Rehoboamu e walebateka. o 18 E lyo Imfumu Rehoboamu yatumine Adoramu, p uwaleangalila abalebomba umulimo wa kupatikishiwa, q kabili abena Israele bonse bamupoolele amabwe, r na o alifwile. Ne Mfumu Rehoboamu yaninine mwi celeta no kufulumukila ku Yerusalemu. 19 Kabili abana ba kwa Israele batwalilile ukusangukila s aba

473

Yeroboamu aba imfumu ya Israele

mu ng’anda ya kwa Davidi ukufika na buno bushiku. a 20 Nomba ilyo abena Israele bonse baumfwile fye ukuti Yeroboamu nabwela, apo pene batumine bamo aba kuyamwita ukwisa ku lukuta kabili bamubikile ukuba imfumu pali Israele onse. b Takwali uwalekonka aba mu ng’anda ya kwa Davidi kano fye umukowa wa kwa Yuda. c 21 Ilyo Rehoboamu afikile mu Yerusalemu, d apo pene alonganike bonse aba mu ng’anda ya kwa Yuda no mukowa wa kwa Benjamini, e abaume bene bene aba bulwi amakana umwanda umo na makana cinekonsekonse (180,000), pa kuti ayelwisha aba mu ng’anda ya kwa Israele, pa kuti babweseshe ubufumu kuli Rehoboamu mwana Solomone. 22 E lyo nomba amashiwi ya kwa Lesa wa cine yaishile kuli Shemayaf umuntu wa kwa Lesa wa cine, g ayati: 23 “Sosa kuli Rehoboamu mwana Solomone imfumu ya kwa Yuda na kuli bonse aba mu ng’anda ya kwa Yuda na Benjamini na bantu abashala, auti, 24 ‘Yehova atila: “Mwiya mu kulwisha bamunyinenwe abana ba kwa Israele. h Bweleleni cila muntu ku mwenu, pantu ici cifumine kuli ine.”’” i Awe baumfwilile amashiwi ya kwa Yehova, j kabili babwelele ku mwabo nge fyo Yehova abebele. k 25 Kabili Yeroboamu akuulile Shekemu l mu calo ca mpili ica kwa Efraimu no kwikala mulya. Kabili ukufuma kulya ailekuula Penuele. m 26 Na Yeroboamu atendeke ukulanda mu mutiman wakwe ati: “Nomba ubufumu bukabwelela ku ng’anda ya kwa Davidi. o 27 Aba bantu nga bakonkanyapo ukuya ku kupeela amalambo mu ng’anda ya kwa Yehova mu Yerusalemu, p ne mitima yabo na yo ikabwelela kuli shikulwibo, Rehoboamu imfumu ya kwa Yuda. Ka-

ICIPA. 12 a 2Im 10:19 b 1Is 11:31 c 1Is 11:13 2Im 13:10 2Im 25:5 Ho 11:12 d 2Im 11:1 e 2Im 14:8 2Im 17:17 f 2Im 11:2 2Im 12:5 g 1Is 13:1 1Is 17:18 He 1:1 h Imp 14:42 i 1Is 11:31 Amp 16:9 j Imi 5:39 k 2Im 11:4 l 1Is 12:1 m Ukt 32:31 Aba 8:9 Aba 8:17 n Am 14:1 o 1Is 11:38 p Amg 12:5 1Is 8:29 1Is 11:32



















Ku Kulyo a Amp 29:25 b Es 30:1 c Ukf 20:4 2Is 10:29 2Im 11:15 Imi 17:29 d Ukf 32:4 2Is 17:41 e Ukf 32:8 f Ukt 12:8 Ukt 28:19 g Ukt 14:14 Amg 34:1 Aba 18:29 Aba 20:1 2Is 10:29 h 1Is 13:34 2Is 10:31 2Is 17:21 i 1Is 13:32 Ek 16:25 j Imp 3:10 1Is 13:33 2Im 11:14 2Im 13:9 k Le 23:34 Imp 29:12 1Is 8:2 l Ams 7:13 m 2Ko 11:14 n 1Ko 10:20



















ICIPA. 13 o 2Is 23:17 p 1Is 20:35 Es 1:2 Ye 25:3 q 1Is 12:32 Ams 3:14 r Imp 16:40 2Im 26:18 Ye 11:12

1 ISHAMFUMU 12:20–13:2 bili bakanjipaya a no kubwelela kuli Rehoboamu imfumu ya kwa Yuda.” 28 Awe imfumu yalitontonkenyepo b kabili yapangile abana ba ng’ombe c babili aba golde no kweba abantu aiti: “Mulecula sana ukuya ku Yerusalemu. We Israele, mona, Lesa obe d uyu uwakufumishe mu calo ca Egupti.” e 29 E ico abikile umwana wa ng’ombe umo mu Betele, f na umbi mu calo ca kwa Dani. g 30 Kabili ici cabalengele ukubembuka, h na bantu baleya ku mwana wa ng’ombe uwali mu calo ca kwa Dani. 31 Kabili atendeke ukupanga ing’anda pa fifulo fya kupepelapo i no kulenga abantu yaweyawe ukuba bashimapepo, abashali ba mu bana ba kwa Lebi. j 32 Kabili Yeroboamu apekenye umutebeto mu mweshi walenga cinekonsekonse (8) pa bushiku bwalenga ikumi na shisano (15) mu mweshi, kwati mutebeto uwali mu Yuda, k pa kuti kube ukutuula amalambo pa ciipailo ico apangile mu Betele, ku kupeela amalambo ku bana ba ng’ombe abo apangile. Kabili abikile bashimapepo ba kubombela ku fifulo fya kupepelapo ifyo apangile mu Betele. l 33 Kabili atendeke ukutuula imituulo pa ciipailo ico apangile mu Betele pa bushiku bwalenga ikumi na shisano (15), mu mweshi walenga cinekonsekonse (8), umweshi uo apangile umwine. m Kabili apekanishishe abana ba kwa Israele umutebeto no kutuula imituulo pa ciipailo ku kufutumuna amalambo. n o

Kabili kwali umuntu wa 13 kwa Lesa uwafumine ku Yuda, nge fyo Yehova amwebele, p aile na ku Betele, ninshi Yeroboamu naiminina ku ciipailo q ku kufutumuna icushi ce lambo. r 2 E lyo abilikishe ku ciipailo, nge fyo Yehova amwebele ati: “We ciipailo, we ciipailo, e fyo Yehova

1 ISHAMFUMU 13:3-21 atila, ‘Mona! Kuli umwana uukafyalwa mu ng’anda ya kwa Davidi, ishina lyakwe ni Yoshia! a Kabili akepaya bashimapepo aba pa fifulo fya kupepelapo abalefutumwina icushi ce lambo pali iwe no kubatuula nga malambo pali iwe, na mafupa ya bantu akayocela pali iwe.’” b 3 Kabili apeele icishibilo c pa bushiku bulya, ica kuti: “Ici e cishibilo ico Yehova asosa: Mona! Iciipailo nacilepuka, kabili imito ya pa ciipailo yalasalangana.” 4 Awe ilyo imfumu Yeroboamu yaumfwile fye amashiwi ya muntu wa kwa Lesa wa cine ayo abilikishe ku ciipailo mu Betele, ilyo line yafumishe ukuboko kwa iko pa ciipailo, no kusosa ati: “Mwikateni!” d Na apo pene ukuboko kwa iko uko yatambike kwalyumine, yafililwe no kukubwesha. e 5 Ne ciipailo calilepwike pa kati ica kuti imito yalisalangene ukufuma pa ciipailo, ukulingana ne cishibilo ico umuntu wa kwa Lesa wa cine apeele nge fyo Yehova amwebele. f 6 E lyo imfumu yaebele umuntu wa kwa Lesa wa cine aiti: “Shi nashako ubukali bwa kwa Yehova Lesa obe no kumpepelako ukuti ukuboko kwandi kube ukutuntulu.” g Awe umuntu wa kwa Lesa wa cine anashishe h ubukali bwa kwa Yehova, ica kuti ukuboko kwa mfumu kwalipolele, kwaba nge fyo kwali kale. i 7 Kabili imfumu yaebele umuntu wa kwa Lesa wa cine aiti: “Natuleya ku mwandi, uye ulye ifya kulya, j nkupeele no bupe.” k 8 Lelo umuntu wa kwa Lesa wa cine atile ku mfumu: “Nangu wampeela hafu wa ng’andal yobe te kuti nje nobe m no kulya ifya kulya nelyo ukunwa amenshi kuno kuntu. 9 Pantu Yehova anjebele ukuti, ‘Wilya ifya kulya n nelyo ukunwa amenshi, kabili wibwelela mu nshila iyo wacipitamo.’” 10 Kabili apitile inshila imbi, ta-

Iciipailo calepuka pa kati ICIPA. 13 a 2Is 21:24 2Is 22:1 2Is 23:15 2Is 23:29 2Im 34:33 b 2Is 23:16 2Im 34:5 c Amg 13:1 Aba 6:17 1Sa 2:34 Es 20:3 1Ko 1:22 d 2Im 16:10 Am 105:15 Ye 20:2 e 2Is 6:18 Imi 5:39 Imi 13:11 f Amg 18:22 g Ukf 10:17 Imp 21:7 Ye 37:3 Imi 8:24 Yak 5:16 h 1Sa 12:23 i Ukf 4:7 Imp 12:13 j Aba 13:15 Aba 19:21 k 1Is 14:3 2Is 5:15 Ye 40:5 l Imp 22:18 Est 5:3 Est 7:2 Mko 6:23 m 2Is 5:16 Am 139:21 n Am 141:4 1Ko 5:11 Ef 5:11 2Yo 11 Uks 18:4



















Ku Kulyo a 1Sa 10:10 Ek 13:2 Ams 3:7 b Imp 22:21 Aba 5:10 2Sa 19:26 c 1Is 19:4 d 1Is 13:1 e Imp 22:13 f Amg 13:3 g 1Is 13:9 h Imp 22:35 Aba 6:11 Ga 1:8 i Le 19:11 Amg 18:20 Ye 29:31 Ek 13:9 Mt 7:15 2Pe 2:1 1Yo 4:1 j Amp 23:8 k Imp 23:5 Imp 23:16 Imp 24:4

474

bwelele mu nshila iyo aishilemo ku Betele. 11 Kwali na kasesemaa umukote uwaleikala mu Betele kabili abana bakwe balishile no kumushimikila fyonse ifyo umuntu wa kwa Lesa wa cine acitile pali bulya bushiku mu Betele na mashiwi ayo aebele imfumu, kabili bashimikile shibo ifi fyonse. 12 E lyo shibo abepwishe ati: “Ni nshila nshi apitile?” Awe abana bakwe bamulangile inshila iyo umuntu wa kwa Lesa wa cine uwafumine ku Yuda apitile. 13 Na o e pa kweba abana bakwe ati: “Mpekanishisheni impunda.” Na bo bamupekanishishe impunda, b kabili alinininepo, alaya. 14 Awe akonkele umuntu wa kwa Lesa wa cine kabili amusangile naikala mwi samba lya muti uukalamba. c Amwipwishe ati: “Bushe e iwe we muntu wa kwa Lesa wa cine uufumine ku Yuda?” d Na o atile: “Nine wine.” 15 E lyo amwebele ati: “Natuleya ku mwandi, uye ulye ifya kulya.” 16 Lelo atile: “Te kuti mbweluluke no kuya na iwe nangu kwingila mu mobe. Kabili te kuti ndye ifya kulya nelyo ukunwa amenshi kuno kuntu. e 17 Pantu e fyo Yehova f asosele kuli ine, ati, ‘Wilya ifya kulya nelyo ukunwa amenshi kulya. Kabili wibwelela mu nshila iyo wacipitamo.’” g 18 Na o amwebele ati: “Na ine ndi kasesema nga iwe, kabili malaika h acinjeba ifyo Yehova alandile, ukutila: “Leka abwele nobe ku mobe pa kuti alye ifya kulya no kunwa amenshi.’” (Amubepele fye.) i 19 Awe abwelulwike nankwe pa kuti alye ifya kulya ku mwakwe no kunwa amenshi. j 20 Kabili ilyo bali pa tebulo, amashiwi k ya kwa Yehova yaishile kuli kasesema uwamubweseshe; 21 na o alabilikisha ku muntu wa kwa Lesa wa cine uwafumine ku Yuda, ati: “Yehova

475

Mwana Yeroboamu alwala

atila, ‘Pa mulandu wa kuti taumfwilile a icipope ca kwa Yehova kabili tausungile ifunde lya kwa Yehova Lesa obe ilyo akwebele, b 22 lelo naubwela ku kulya ifya kulya no kunwa amenshi ku cifulo uko akwebele ati: “Wilyako ifya kulya nelyo ukunwako amenshi,” icitumbi cobe tacakaye ku nshiishi sha fikolwe fyobe.’” c 23 Nomba ilyo apwile ukulya ifya kulya no kunwa amenshi, apo pene fye amupekanishishe impunda, e kutila, ukupekanishisha kasesema uo abweseshe. 24 Na o alimine alaya. E lyo inkalamod yamusangile mu musebo no kumwipaya, e ne citumbi cakwe capooselwe mu musebo. Ne mpunda yaiminine mupepi na co, kabili inkalamo yaiminine mupepi ne citumbi. 25 Kabili, moneni, abaume balepita, kabili bamwene icitumbi nacipooswa pa musebo ne nkalamo naiminina mupepi ne citumbi. E lyo baile no kushimika mu musumba umwaleikala kasesema umukote. 26 Ilyo kasesema uwamubweseshe mu nshila aumfwile ici, asosele apo pene fye ati: “Muntu wa kwa Lesa wa cine uushaumfwilile icipope ca kwa Yehova; f e ico Yehova amupeele ku nkalamo, ukuti imutakanye no kumwipaya, nge fyo Yehova amwebele.” g 27 Aebele na bana bakwe ati: “Mpekanisheni impunda.” Na bo bamupekanishishe impunda. h 28 Awe alimine aya no kusanga icitumbi pa musebo, ne mpunda ne nkalamo nafiminina mupepi ne citumbi. Inkalamo tayaliile icitumbi nangu ukutakaanya impunda. i 29 Kabili kasesema aimishe icitumbi ca muntu wa kwa Lesa wa cine no kucibika pa mpunda no kucibwesha. Aishile na mu musumba wa kwa kasesema umukote pa kuti amulooshe no kumushiika. 30 Abikile ne citumbi cakwe mu nshiishi yakwe; kabili alemuloo-

ICIPA. 13 a Imp 20:24 Imp 22:32 b Am 119:4 Amp 19:16 1Yo 5:3 c 1Is 13:30 2Is 23:18 d 1Is 20:36 2Is 17:25 Ams 5:19 e 2Sa 6:7 Na 1:2 f 1Is 13:9 g 1Is 13:21 Amp 11:31 He 12:29 h 1Is 13:13 i Da 6:22



















Ku Kulyo a Imi 8:2 b 2Is 23:18 He 11:22 c 1Is 12:29 2Is 23:15 d Le 26:30 1Is 12:31 e 2Is 23:19 f Imp 23:19 Es 55:11 g 1Is 12:31 2Im 11:14 h 2Im 11:15 i 1Is 12:30 1Is 16:31 2Is 3:3 2Is 10:31 2Is 13:2 2Is 17:21 j 1Is 14:10 1Is 15:29 2Is 17:23



















ICIPA. 14 k 2Sa 12:15 1Is 14:12 l 1Sa 28:8 2Sa 14:2 1Is 22:30 m 1Is 12:15 n 1Is 11:31 o 1Sa 9:7 1Is 13:7 2Is 4:42 p Ye 19:1 q Ukt 33:8 2Is 5:15 r 2Is 8:8 s Yos 18:1 1Sa 4:3 1Is 11:29 Ye 7:12 t Ukt 27:1 Ukt 48:10 Amg 27:18 1Sa 3:2 Am 90:10 Lkm 12:3 u Amp 21:30 Ye 32:19 Lk 20:20 He 4:13

1 ISHAMFUMU 13:22–14:5 sha ati: a “Awe cabipa, munyinane!” 31 Kabili ilyo amushiikile, aebele abana bakwe ati: “Nga nafwa, mukanshiike umo bashiikile umuntu wa kwa Lesa wa cine. Mukabike amafupa yandi mupepi na mafupa yakwe. b 32 Pantu nangu cibe shani amashiwi ayo abilishe nge fyo Yehova amwebele pa ciipailo c icili mu Betele na pa mayanda yonse aya pa fifulo fya kupepelapo d mu misumba ya Samaria, e yakafikilishiwa.” f 33 Pa numa ya ifi, Yeroboamu talekele imibele yakwe iyabipa, lelo abwekeshepo ukulenga abantu yaweyawe ukuba bashimapepo ba pa fifulo fya kupepelapo. g Na onse uwafwaya, alemusonta, h ati: “Mulekeni na o abe shimapepo wa pa cifulo ica kupepelapo.” 34 Kabili ici calengele ukuti aba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu i babembuke kabili calengele bonaulwe no kuloba. j pa nshita ilya Abiya 14 Kabili mwana Yeroboamu alilwele. k 2 E ico Yeroboamu aebele umukashi wakwe ati: “Ima, kabili uifungushanye l pa kuti beishiba ukuti uli mukashi wa kwa Yeroboamu, uye na ku Shilo. Mona! Kulya e kuli kasesema Ahiya. m E walandile pali ine ati nkaba imfumu ya aba bantu. n 3 Usende ne mikate o ikumi (10) ne mikate yalowa no mutondo p wa buci, no kuya kuli ena. q E walayakweba ifikacitika ku mwana.” r 4 Awe umukashi wa kwa Yeroboamu acitile ifyo fine. Kabili alimine no kuya ku Shilo s no kufika ku ng’anda ya kwa Ahiya. Na o Ahiya talemona, pantu amenso yakwe tayalelolesha pa mulandu wa bukote. t 5 Kabili Yehova aebele Ahiya ati: “Mona, muka Yeroboamu aleisa ku kwipusha iwe pa mwana wakwe; pantu nalwala. Ifi ne fi e fyo umwebe. Nomba ilyo alefika fye, aleilufyanya.” u

1 ISHAMFUMU 14:6-22 6 Awe ilyo Ahiya aumfwile fye inshindo sha makasa yakwe pa kwingila pa mwinshi, alasosa ati: “Ingila, we muka Yeroboamu. a Nga cinshi ico uleilufyanishisha ilyo ine nintumwa kuli iwe no bukombe ubukali? 7 Kabiye, webe Yeroboamu, auti, ‘Yehova Lesa wa kwa Israele atila: “Pa mulandu wa kuti nakwimishe mu kati ka bantu bobe ukuti nkusonte ukuba intungulushi ya bantu bandi abena Israele, b 8 kabili napokele c ubufumu ku ng’anda ya kwa Davidi no kukupeela, na iwe tauli ifyali umubomfi wandi Davidi, uwaleumfwila amafunde yandi kabili uwalenkonka no mutima wakwe onse pa kulacita lyonse icalungama mu menso yandi, d 9 lelo iwe watendeke ukucita ifyabipa ukucila abakutangilile bonse, kabili waileipangila lesae umbi ne fimpashanya ifyaengwa f pa kuti unkalifye, g kabili ine walimfutatila; h 10 e mulandu wine nkaletela ububi pa ba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu, kabili nkepaya umwaume i onse uwa muli Yeroboamu, uwapeleelwa no mulanda mu Israele. j Nkapyanga na monse mu ng’anda ya kwa Yeroboamu, k ifyo umuntu apyanga amafi mpaka yapwa yonse. l 11 Umuntu onse uwa muli Yeroboamu uwafwila mu musumba, imbwa shikamulya; m no wafwila mu mpanga, ifyuni fya mu lwelele fikamulya, n pantu Yehova nasosa.”’ 12 “Na iwe ima, kabiye ku mobe. Ilyo amakasa yobe yanyanta fye mu musumba, umwana alefwa. 13 Na bena Israele bonse bakamuloosha o no kumushiika, pantu uyu eka fye mu ba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu e ukashiikwa mu nshiishi; pantu Yehova nasangamo ubusuma muli ena mu ba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu. p 14 Kabili Yehova akaimisha imfumu q

Lesa apingula Yeroboamu ICIPA. 14 a Yb 5:13 Am 33:10 b 1Is 11:31 1Is 12:20 1Is 16:2 c 1Is 12:16 d 1Is 11:33 1Is 15:5 Imi 13:22 e Amg 32:16 Am 96:5 Am 115:4 Es 44:9 Ye 10:14 f Amg 27:15 2Im 11:15 Es 41:29 1Ko 8:4 g Amg 9:8 Am 78:40 h Neh 9:26 Am 50:17 Ek 23:35 i 1Sa 25:34 1Is 16:11 2Is 9:8 j Amg 32:36 k 1Is 15:29 l 2Is 21:13 m 1Is 16:4 1Is 21:24 n 1Sa 17:46 Ye 15:3 Uks 19:21 o 1Sa 25:1 p 2Im 12:12 Ek 18:14 q 1Is 15:29



















Ku Kulyo a Am 103:10 Lkm 8:11 2Pe 2:3 b 1Sa 12:25 Ye 15:2 c Amg 29:28 2Is 17:6 Mt 15:13 d Amg 8:7 Yos 23:15 e Amg 28:64 2Is 15:29 2Is 18:11 f 2Sa 8:3 g Amg 12:3 h 1Is 14:9 i Amg 28:63 j 1Is 12:30 1Is 13:34 1Is 14:9 Mt 18:7 k Yos 12:24 1Is 15:33 1Is 16:8 l 2Im 12:15 2Im 13:3 m 1Is 15:31 1Is 16:5 1Is 22:39 n 2Im 13:20 Yb 14:12 o 1Is 15:25 p 1Is 11:43 2Im 12:1 q 1Is 8:16 1Is 11:36 2Im 12:13 r Am 78:68 Am 132:13 s Ukf 20:24 Amg 12:5 t 1Is 11:1 2Im 12:13

476

iya kuteka abena Israele iikalofya aba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu mu bushiku bulya, kabili nga alefwaya kuti acite fyo nomba line. a 15 Kabili Yehova akooma Israele, ifyo itete lisunkana mu menshi. b Akanukula c na Israele ukufuma pa mushili d uno uusuma uo apeele ifikolwe fyabo. Kabili akabasalanganishisha e bushilya bwa Mumana, f pa mulandu wa kuti bapangile ifimuti fyaimikwa, g no kukalifyah Yehova. 16 Kabili akalekelesha i Israele pa mulandu wa membu isho Yeroboamu abembwike ne sho alengele Israele ukubembuka.” j 17 Awe muka Yeroboamu alimine no kuya, kabili afikile ku Tesa. k Ilyo afikile pa mwinshi wa ng’anda yakwe, umwana alifwile. 18 Kabili balimushiikile, na bena Israele bonse balimulooseshe nge fyo Yehova asoseele mu mubomfi wakwe Ahiya kasesema. 19 Awe imilandu iyashalako iya kwa Yeroboamu, ifyo alwile l ne fyo atekele, moneni, yalilembwa mwi buuku m lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele. 20 Kabili inshiku isho Yeroboamu atekele shali imyaka amakumi yabili na ibili (22), e lyo aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe; n kabili Nadabu o umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. 21 Rehoboamu p mwana Solomone, ena atendeke ukuteka muli Yuda. Kabili Rehoboamu ali ne myaka amakumi yane na umo (41) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka ikumi na cinelubali (17) mu Yerusalemu, umusumbaq uo Yehova asalile mu mikowar yonse iya kwa Israele ku kubikamo ishina lyakwe. s Ne shina lya kwa nyina ni Naama umwina Amone. t 22 Kabili Yuda acitile ifyabipa mu menso

477

Yeroboamu afwa, no kushiikwa

ya kwa Yehova, a ica kuti bamulengele ukuba no bufubab ukucila ifyo ifikolwe fyakwe fyonse fyacitile ku membu isho babembwike. c 23 Na bo baleipangila ififulo fya kupepelapo d ne fyaimikwa ifya mabwe e ne fimuti fyaimikwa f pa kapili g konse na mwi samba lya muti onse uwalelema. h 24 Mu calo mwali na bacilende abaume aba pe tempele. i Bacitile fyonse ifya bunani ifyo inko ishoYehova atamfishe ku cinso ca bana ba kwa Israele shacitile. j 25 Kabili mu mwaka walenga busano ukutula apo Rehoboamu atendekele ukuteka, Shishaki k imfumu ya ku Egupti yaishile ku kulwisha Yerusalemu. 26 Kabili yasendele ifipe fya mu ng’anda ya kwa Yehova ne fipe fya mu ng’anda ya mfumu; l yasendele fye fyonse. m Yasendele ne nkwela sha golde shonse isho Solomone apangile. n 27 E ico Rehoboamu apangiilepo inkwela sha mukuba, ashipeele na mu minwe ya bakalamba abaleangalila inkombe, o abalinshi abalelonda pa mwinshi wa ng’anda ya mfumu. p 28 Kabili lyonse imfumu nga yaisa ku ng’anda ya kwa Yehova, inkombe shalesenda inkwela, kabili shaleshibwesesha ku muputule wa balinshi uwa nkombe. q 29 Imilandu iyashalako iya kwa Rehoboamu na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku r lya milandu ya shamfumu sha kwa Yuda? 30 Kabili lyonse Rehoboamu na Yeroboamu balelwa inkondo. s 31 Kabili Rehoboamu asukile alaala ukwalaala ifikolwe fyakwe, ashiikilwe ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi. t Ne shina lya kwa nyina lyali ni Naama umwina Amone. u Na Abiyamu v umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka.

ICIPA. 14 a Aba 3:7 2Is 17:19 2Im 12:1 Ye 3:8 b Ukf 34:14 Amg 4:24 Am 78:58 Es 65:2 1Ko 10:22 c Aba 3:7 1Is 11:7 d Amg 12:3 e Le 26:1 2Is 3:2 f 2Is 21:3 g Es 65:7 Ye 2:20 Ho 4:13 h Amg 12:2 2Im 28:4 Es 57:5 i Amg 23:17 1Is 15:12 1Is 22:46 j 2Is 23:7 Ho 4:14 k 1Is 11:40 2Im 12:2 l 1Is 7:51 1Is 15:18 2Is 18:15 2Is 24:13 m 2Im 12:9 Am 39:6 n 1Is 10:17 2Im 9:15 o 1Sa 8:11 1Sa 22:17 2Sa 15:1 p 2Im 12:10 q 2Im 12:11 r 1Is 11:41 1Is 15:23 1Im 27:24 2Im 12:15 s 1Is 12:24 1Is 15:6 t 1Is 11:43 1Is 15:24 1Is 22:50 u 1Is 11:1 2Im 12:13 v 1Im 3:10 Mt 1:7



















Ku Kulyo



















ICIPA. 15 a 1Is 12:20 b 1Is 12:2 c 2Im 11:22 2Im 13:1 d 2Im 11:20 2Im 13:2 e 2Im 11:21 f 2Is 20:3 2Im 25:2 2Im 31:20 Am 119:80 g 1Is 11:4 h 2Sa 7:12 Am 89:35 Es 37:35 Ye 33:21 i 1Is 11:36 2Im 21:7 Am 132:17 Lk 1:69 Lk 2:32 Yh 1:9 Yh 8:12 Uks 22:16 j Am 87:5 k 1Is 14:8 2Is 22:2

1 ISHAMFUMU 14:23–15:10 mu mwaka walenga 15 Kabili ikumi na cinekonsekonse (18) uwa kuteka kwa Mfumu Yeroboamu a mwana Nebati, b Abiyamu atendeke ukuteka mu calo ca Yuda. c 2 Atekele imyaka itatu mu Yerusalemu; kabili ishina lya kwa nyina ni Maakad umwishikulu wa kwa Abishalomu. e 3 Kabili alecita imembu shonse isha kwa wishi isho acitile ku numa; no mutima wakwe onse f tawali kuli Yehova Lesa wakwe, ngo mutima wa kwa Davidi icikolwe cakwe. g 4 Pantu, pa mulandu wa kwa Davidi, h Yehova Lesa wakwe amupeele inyali i mu Yerusalemu pa kupyanikapo umwana wakwe pali ena pa kuti Yerusalemu atwalilile ukubako, j 5 pantu Davidi acitile ifyalungama mu menso ya kwa Yehova, kabili talekele ukucita fyonse ifyo Lesa amwebele inshiku shonse isha bumi bwakwe, k kano fye mu mulandu wa kwa Uria umwina Hiti. l 6 Kabili Rehoboamu alelwa na Yeroboamu inshiku shakwe shonse. m 7 Kabili imilandu yashalako iya kwa Abiyamu na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku n lya milandu ya shamfumu sha kwa Yuda? Kabili Abiyamu na Yeroboamu na bo balelwa inkondo. o 8 Kabili Abiyamu asukile alaala ukwalaala ifikolwe fyakwe, ashiikilwe na mu Musumba wa kwa Davidi; p no mwana wakwe Asa q alimupyene no kutendeka ukuteka. 9 Ilyo Yeroboamu imfumu ya Israele akumenye imyaka amakumi yabili (20) pa bufumu bwakwe, e lyo Asa atendeke ukuteka mu Yuda. 10 Kabili atekele imyaka amakumi yane na umo (41) mu Yerusalemu. Ishina lya kwa nakulu ni Maakar umwishikulu wa kwa Abishalomu. s l 2Sa 11:4; 2Sa 11:15; Am 51:0; m 1Is 14:30; 2Im 12:15; n 2Im 13:22; o 2Im 13:3; p 2Im 14:1; q 1Im 3:10; Mt 1:7; r 1Is 15:2; 2Im 11:20; 2Im 13:2; s 1Is 15:2; 2Im 11:21.

1 ISHAMFUMU 15:11-28 11 Awe Asa acitile ifyalungama mu menso ya kwa Yehova, nga filya Davidi icikolwe cakwe alecita. a 12 Afumishe na mu calo bacilende abaume aba pe tempele b no kufumyamo ifilubi c fya bunani ifyo ifikolwe fyakwe fyapangile. d 13 Kabili afumishe na Maaka e nakulu, pali bunamfumu, f pantu alipangile akalubi ka bunani ako alebomfya pa kupepa icimuti caimikwa; kabili Asa aonawile akalubi g kakwe aka bunani no kukocela h mu mupokapoka wa Kidrone. i 14 Ififulo fya kupepelapo j fyena tafyonawile. k Lelo umutima wa kwa Asa onse wali kuli Yehova inshiku shakwe shonse. l 15 Atendeke no kuleta mu ng’anda ya kwa Yehova ifipe ifyo wishi alengele ukuba ifya mushilo ne fipe ifyo umwine Asa alengele ukuba ifya mushilo, e kutila, silfere na golde ne fipe fimbi. m 16 Kabili Asa na Baasha n imfumu ya Israele balelwa inkondo inshiku shabo shonse. 17 E ico Baasha imfumu ya Israele alile mu kulwisha Yuda no kutendeka ukukuula umusumba wa Rama, o ukuti umuntu nangu umo elaya nelyo ukufuma kuli Asa imfumu ya kwa Yuda. p 18 Awe Asa na o e pa kubuula silfere na golde yonse iyashele mu cipao ca ng’anda ya kwa Yehova ne cipao ca ng’anda ya mfumu no kupeela ababomfi bakwe. E lyo Imfumu Asa yabatumine kuli Ben-hadadi q mwana Tabrimone mwana Heseyone, imfumu ya ku Siria, r uwaleikala mu Damaseke, s aiti: 19 “Paliba icipangano pali ine na iwe, e lyo na pali tata na wiso. Mona, nakutumina ica bupe t ca silfere na golde. Toba icipangano wapangene na Baasha imfumu ya Israele, pa kuti afume pali ine.” u 20 Na o Benhadadi akutike ku Mfumu Asa no kutuma abakalamba ba bashilika bakwe ku kulwisha imi-

Asa afumya ifilubi mu calo ICIPA. 15 a 2Im 14:2 2Im 14:11 2Im 15:17 b Amg 23:17 1Is 14:24 1Is 22:46 1Ko 6:9 c Ukf 20:4 2Im 14:3 Ye 10:14 d 1Is 11:7 1Is 14:23 Ek 20:18 e 2Im 11:20 f Amg 13:6 2Im 15:16 Sek 13:3 Mt 10:37 Lk 12:53 g Amg 7:5 2Is 18:4 2Im 34:4 h Amg 9:21 i 2Sa 15:23 Yh 18:1 j Imp 33:52 Amg 12:2 1Is 22:43 k 1Sa 9:12 l 1Is 8:61 2Im 15:17 m 1Im 26:26 2Im 15:18 n 1Is 15:32 1Is 16:3 1Is 16:12 2Im 16:3 o Yos 18:25 2Im 16:1 p 1Is 12:27 2Im 11:14 q 2Im 16:2 r 2Im 16:7 2Im 16:9 s Ukt 15:2 1Is 11:24 Ye 49:27 Ams 1:5 t Amp 17:8 u 2Im 16:3



















Ku Kulyo a 2Is 15:29 b Aba 18:29 1Is 12:29 c 2Sa 20:14 d 2Im 16:4 e 2Im 16:5 f 1Is 14:17 Uln 6:4 g 2Im 16:6 h Yos 18:24 Yos 21:17 i Yos 18:26 Aba 20:1 1Sa 7:5 Ye 40:6 j 1Is 14:29 2Im 16:11 k Am 90:10 l 2Im 16:12 Lkm 12:1 m 2Im 16:13 n 2Im 16:14 o 1Is 22:42 2Im 17:4 2Im 18:1 2Im 19:4 2Im 20:25 Mt 1:8 p 1Is 14:20 q 1Is 14:9 1Is 16:7 1Is 16:25 1Is 16:30

478

sumba ya kwa Israele, no kuuma Iyone a na Dani b na Abele-betemaaka c na Kinerete, ukufika fye na mu calo conse ica kwa Naftali. d 21 Nomba ilyo Baasha aumfwile fye ifi, alekele ukukuula Rama e apo pene, aikele na mu Tesa. f 22 Kabili Imfumu Asa yaitile abena Yuda bonse, g takwashele nangu umo, kabili basendele amabwe ne mbao ifyali muli Rama ifyo Baasha alekuulila; ne Mfumu Asa yakuulileko Geba h muli Benjamini, na Mispa. i 23 Nomba imilandu yashalako iya kwa Asa na bumpalume bwakwe bonse na fyonse ifyo acitile ne misumba iyo akuulile, bushe tafyalembwa mwi buuku j lya milandu ya shamfumu sha kwa Yuda? Ni mu bukote k fye e mo alwele amakasa. l 24 Awe Asa aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, m kabili ashiikilwe ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi icikolwe cakwe. n No mwana wakwe Yehoshafati o alimupyene no kutendeka ukuteka. 25 Nomba Nadabu p mwana Yeroboamu ena atendeke ukuteka mu Israele mu mwaka walenga bubili uwa kwa Asa imfumu ya kwa Yuda; kabili atekele Israele imyaka ibili. 26 Kabili acitile ifyabipa q mu menso ya kwa Yehova no kwenda mu nshila sha kwa wishi r na mu lubembu lwakwe ulo alengele Israele ukubembuka. s 27 Kabili Baasha t mwana Ahiya uwa mu ng’anda ya kwa Isakari atendeke ukumupangila. Kabili Baasha amwipaile mu Gibetone, u uwali wa baPelishiti, ninshi Nadabu na Israele onse balesansa Gibetone. 28 E ico Baasha amwipeye mu mwaka walenga butatu uwa kuteka kwa kwa Asa imfumu ya kwa Yuda kabili alimupyene no kutender 1Is 12:28; 1Is 13:33; s 1Is 12:30; 1Is 14:16; t 1Is 15:16; u Yos 19:44; Yos 21:23; 1Is 16:15.

479

1 ISHAMFUMU 15:29–16:13

Simri aipaya Ela

ka ukuteka. a 29 Nomba ilyo fye atendeke ukuteka, aipeye bonse aba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu. Talekele nangu umo ukushalapo uwa mweo muli Yeroboamu ukufikila abepaya, nge fyo Yehova asoseele mu mubomfi wakwe Ahiya umwina Shilo, b 30 pa mulandu wa membu isho Yeroboamu abembwike c ne sho alengele Israele ukubembuka, na pa mulandu wa fyo akalifye Yehova Lesa wa kwa Israele. d 31 Nomba imilandu yashalako iya kwa Nadabu na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku e lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 32 Kabili Asa na Baasha imfumu ya kwa Israele balelwa inkondo inshiku shabo shonse. f 33 Mu mwaka walenga butatu uwa kuteka kwa kwa Asa imfumu ya kwa Yuda, Baasha mwana Ahiya ali imfumu ya kwa Israele onse mu Tesa pa myaka amakumi yabili na ine (24). g 34 Kabili acitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova h no kwenda mu nshila sha kwa Yeroboamu i na mu lubembu lwakwe ulo alengele Israele ukubembuka. j ca kwa Yehova cai16 Icebo shile kuli Yehu mwana k

Hanani l pali Baasha aciti: 2 “Pa mulandu wa kuti nakwimishe mu lukungu m ukuti nkusonte ukuba intungulushi pa bantu bandi abena Israele, n lelo iwe waendele mu nshila sha kwa Yeroboamu o no kulenga abantu bandi abena Israele ukubembuka pa kunkalifya ku membu shabo, p 3 mona, nkalofya Baasha na ba mu ng’anda yakwe, kabili nkacita aba mu ng’anda yakwe kwati ba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu mwana Nebati. q 4 Umuntu onse uwa muli Baasha uwafwila mu musumba, imbwa shikamulya; no wafwila mu mpanga, ifyuni fya mu lwelele fikamulya.” r

ICIPA. 15 a 1Is 14:6 b 1Is 14:10 Am 21:10 c 1Is 14:9 d Ye 7:19 e 1Is 14:19 f 2Im 12:15 g 1Is 16:8 h 1Is 16:7 i 1Is 12:28 1Is 13:33 j 1Is 14:9 Es 1:4



















ICIPA. 16 k 2Im 19:2 2Im 20:34 l 2Im 16:7 m 1Sa 2:8 Am 113:7 n Am 75:7 Lk 1:52 o 1Is 13:33 p 1Is 14:16 q 1Is 14:10 1Is 15:29 r 1Is 14:11 Yb 21:19



















Ku Kulyo a 1Is 14:19 1Is 15:31 b 1Is 15:21 1Is 15:33 c Ukf 20:5 Ukf 34:7 d 1Is 16:13 e Am 115:4 Es 2:8 Es 44:9 f 1Is 14:14 1Is 15:27 g 2Is 9:31 h Amp 20:1 Amp 31:4 Lk 21:34 i Ukt 24:2 Ukt 39:4 j 2Is 9:31 k 1Sa 25:22 1Is 14:10 2Is 9:8 l Imp 35:19 Imp 35:31 m Am 9:5 Am 109:13 n 1Is 16:3 o 1Is 16:1

5 Kabili imilandu yashalako iya kwa Baasha ne fyo acitile na bumpalume bwakwe, bushe tafyalembwa mwi buuku a lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 6 Kabili Baasha aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, ashiikilwe na mu Tesa; b no mwana wakwe Ela alimupyene no kutendeka ukuteka. 7 Kabili muli kasesema Yehu mwana Hanani, e mwaishiile amashiwi ya kwa Yehova pali Baasha na pa ba mu ng’anda yakwe, c pa mulandu wa bubi bonse ubo acitile mu menso ya kwa Yehova pa kumukalifya d ku milimo ya minwe yakwe, e pa kuti ibe nge ng’anda ya kwa Yeroboamu, kabili pantu aipeye Nadabu. f 8 Mu mwaka walenga amakumi yabili na mutanda (26) ukutula apo Asa imfumu ya Yuda atendekele ukuteka, e mo Ela mwana Baasha atendekele ukuteka Israele mu Tesa kabili atekeleko fye imyaka ibili. 9 Awe umubomfi wakwe Simri g umukalamba wa bashilika uwaleangalila hafu wa maceleta atendeke ukumupangila, ilyo ali mu Tesa alenwa h fye mu ng’anda ya kwa Arsa, uwaleangalila aba mu ng’anda i mu Tesa. 10 Awe Simri alingiile, amupuma no kumwipaya j mu mwaka walenga amakumi yabili na cinelubali (27) uwa kuteka kwa kwa Asa imfumu ya kwa Yuda, kabili alimupyene no kutendeka ukuteka. 11 Kabili ilyo atendeke ukuteka, ilyo aikele fye pa cipuna cakwe ica bufumu, aipeye bonse aba mu ng’anda ya kwa Baasha. Tashilepo umwaume k nangu umo atemwa aba kulandula umulopal wakwe nangu ifibusa fyakwe. 12 E fyo Simri alofeshe bonse aba mu ng’anda ya kwa Baasha, m nge fyo Yehova n asosele pali Baasha muli Yehu kasesema, o 13 pa mulandu wa membu shonse isha kwa Baasha ne membu sha mwana

1 ISHAMFUMU 16:14-31 wakwe Ela a isho babembwike ne sho balengele Israele ukubembuka pa kukalifya Yehova Lesa wa kwa Israele ku tulubi twabo utwa fye. b 14 Kabili imilandu yashalako iya kwa Ela na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku c lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 15 Mu mwaka walenga amakumi yabili na cinelubali (27) ukutula apo Asa imfumu ya Yuda atendekele ukuteka, e mo Simri abele imfumu pa nshiku fye cinelubali (7) d mu Tesa, ilyo abantu bapangile inkambi ku kulwisha Gibetone, e umusumba wa baPelishiti. 16 Na bantu abapangile inkambi baumfwile ukuti: “Simri napangila imfumu no kuipaya naipaya.” E ico abena Israele bonse basontele Omri f uwali umukalamba wa bashilika ukuba imfumu ya Israele pa bushiku bulya mu nkambi. 17 E lyo Omri na bena Israele bonse bafumine ku Gibetone no kuyashinga g Tesa. 18 Awe Simri ashimona fye ukuti umusumba wapokwa, aingile mu lupungu lwa kwikalamo ulwa ng’anda ya mfumu, aocele ne ng’anda ya mfumu no kupiila mulya mwine, kabili alifwile, h 19 pa membu isho abembwike pa kucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, i pa kwenda mu nshila sha kwa Yeroboamu na mu lubembu lwakwe ulo acitile pa kulenga Israele ukubembuka. j 20 Nomba imilandu yashalako iya kwa Simri ne fyo apangiile imfumu, bushe tafyalembwa mwi buuku k lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 21 E lyo abena Israele bapaatukene mu mabumba yabili. l Kwali ibumba limo ilyakonkele Tibni mwana Ginati, ku kumubika pa bufumu, ne bumba limbi ilyakonkele Omri. 22 Kabili abalekonka Omri bacimfishe abalekonka Tibni mwana Gina-

Omri aba imfumu, akuula Samaria ICIPA. 16 a 1Is 16:6 b Amg 32:21 1Sa 12:21 2Is 17:15 Es 41:29 Ye 10:14 Imi 14:15 Ro 1:23 1Ko 8:4 1Ko 10:19 c 1Is 14:19 d Yb 20:5 e Yos 19:44 Yos 21:23 1Is 15:27 f 2Is 8:26 Amp 28:2 Mk 6:16 g Amg 20:19 h Aba 9:54 1Sa 31:4 2Sa 17:23 Mt 27:5 i 1Is 15:30 Am 9:16 j 1Is 12:28 1Is 14:9 k 1Is 14:19 1Is 15:31 1Is 16:5 1Is 22:39 l Amp 28:2 Mt 12:25



















Ku Kulyo a 1Is 20:1 1Is 22:37 2Is 17:24 Ams 6:1 Imi 8:5 b 1Is 14:9 Mk 6:16 c 1Is 12:28 1Is 13:33 d 1Is 16:13 e 1Is 14:19 f 1Is 16:33 1Is 21:4 1Is 21:21 2Is 10:1 2Im 18:1 g 1Is 16:24 1Is 20:10 Es 7:9 h 1Is 16:25 1Is 21:25 2Is 3:2 i Sef 3:2 j 1Is 12:28 k Amg 7:3 Yos 23:12

480

ti ica kuti Tibni alifwile, kabili Omri atendeke ukuteka. 23 Mu mwaka walenga amakumi yatatu na umo (31) uwa kuteka kwa kwa Asa imfumu ya kwa Yuda, Omri atendeke ukuteka Israele, kabili atekele pa myaka ikumi na ibili (12). Mu Tesa atekele imyaka mutanda (6). 24 Ashitile no lupili lwa Samaria kuli Shemere pa matalanti yabili aya silfere, no kutendeka ukukuula pa lupili, ainike no musumba uo akuulile ati Samaria, a ukulingana ne shina lya kwa Shemere umwine wa lupili. 25 Kabili Omri alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova ukucila bonse abamutangilile. b 26 Ale-enda na mu nshila shonse isha kwa Yeroboamu mwana Nebati c na mu lubembu lwakwe ulo alengele abena Israele ukubembuka pa kukalifya Yehova Lesa wa kwa Israele ku tulubi twabo utwa fye. d 27 Kabili imilandu yashalako iya kwa Omri ne fyo acitile e lyo na bumpalume bwakwe, bushe tafyalembwa mwi buuku e lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 28 Kabili Omri aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, ashiikilwe na mu Samaria; na Ahabu f umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. 29 Kabili Ahabu mwana Omri ali imfumu ya kwa Israele mu mwaka walenga amakumi yatatu na cinekonsekonse (38) uwa kuteka kwa kwa Asa imfumu ya kwa Yuda; kabili Ahabu mwana Omri atekele Israele mu Samaria g pa myaka amakumi yabili na ibili (22). 30 Kabili Ahabu mwana Omri acitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova ukucila bonse abamutangilile. h 31 Kabili kwati wali mulandu uunono i sana kuli ena ukwenda mu membu sha kwa Yeroboamu j mwana Nebati, alundilepo no kuupak

481

Mukamfwilwa wa ku Sarefati

Yesebele a mwana Etibaali imfumu ya bena Sidone, b aya na mu kubombela Baali c no kumukontamina. 32 Apangile na Baali iciipailo pa ng’andad ya kwa Baali mu Samaria. 33 Kabili Ahabu apangile ne cimuti caimikwa. e Awe Ahabu acitile na fimbi ifingi ifya kukalifyaf Yehova Lesa wa kwa Israele ukucila ishamfumu shonse isha kwa Israele ishamutangilile. 34 Mu nshiku shakwe, Hiele umwina Betele akuulile Yeriko. Ilyo apangile umufula, Abiramu ibeli lyakwe alifwile, kabili ilyo abikile ifiibi, Segubu kasuli wakwe alifwile, nge fyo Yehova asosele muli Yoshua mwana Nuni. g h

Kabili Eliya umwina Ti17 shbe uwa mu bekashi ba i

mu Gileadi aebele Ahabu ati: “Na pali j Yehova Lesa wa kwa Israele uo njiminina pa ntanshi yakwe, k mu myaka iyi tamwakabe umume nangu ni mfula, l kano fye nga nasosa ukuti fibeko!” m 2 E lyo amashiwi n ya kwa Yehova yaishile kuli ena ayati: 3 “Fuma kuno, walukile ku kabanga no kufisama o ku mumana wa Keriti, uwaba ku kabanga ka Yordani. 4 Kabili ukalenwa amenshi muli uyo mumana, p kabili nkeba bamwankole q ukulakuletela ifya kulya.” r 5 Awe apo pene alimine no kucita ukulingana ne fyo Yehova amwebele, s aileikala na ku mumana wa Keriti uwaba ku kabanga ka Yordani. 6 Na bamwankole ulucelo balemuletela umukate ne nama, ne cungulo na co balemuletela umukate ne nama, kabili alenwa amenshi mu mumana. t 7 Lelo ilyo papitile inshiku, umumana walikamine, u pa mulandu wa kuti takwali imfula pano isonde. 8 Nomba icebo ca kwa Yehova caishile kuli ena no kutila: v 9 “Ima, kabiye ku Sarefati w uwa ku Sidone, no kwikala kulya.

ICIPA. 16 a 1Is 18:4 1Is 18:19 1Is 19:1 1Is 21:7 1Is 21:25 2Is 9:30 Uks 2:20 b Ukt 10:15 1Is 11:1 c Aba 2:11 Aba 10:6 2Is 10:19 2Is 17:16 d 2Is 10:21 2Is 10:27 e Ukf 34:13 2Is 10:26 2Is 13:6 f 1Is 14:9 g Yos 6:26 Yos 23:14 Sek 1:6



















ICIPA. 17 h 1Is 17:16 1Is 17:22 1Is 18:36 1Is 18:46 2Is 2:8 2Is 2:11 2Im 21:12 Lk 1:17 Yh 1:21 i Yos 22:9 2Is 10:33 j Amg 6:13 1Sa 19:6 1Is 22:14 2Is 3:14 Ye 12:16 k Amg 10:8 Lk 1:19 l Le 26:21 Amg 28:23 m Ye 14:22 Lk 4:25 Yak 5:17 n Imp 12:6 o Am 31:20 Am 83:3 p Am 110:7 q Am 147:9 Ro 8:28 r Am 37:5 Am 37:25 Mt 6:11 2Pe 2:9 s Am 119:60 Amp 3:5 t Imp 11:23 Aba 15:19 Am 37:19 u 1Is 18:5 Yb 6:15 v Am 36:10 w Ob 20 Lk 4:26



















Ku Kulyo a Ukt 24:17 Mt 10:42 Yh 4:7 He 11:37 b Ukt 18:5 c Amg 6:13 Ye 4:2 d Ukt 18:6 e Mt 15:33 f 2Is 4:2 g Isb 4:9 h Es 41:10 i Amp 3:9 Mt 19:21 1Pe 1:7

1 ISHAMFUMU 16:32–17:18 Mona! Nde-eba umwanakashi kulya, mukamfwilwa, ukuti alekupeela ifya kulya.” 10 Na o alimine no kuya ku Sarefati no kufika ku mwinshi wa musumba; kabili, moneni! umwanakashi, mukamfwilwa, ali kulya aleteba inkuni. E ico abilikishe kuli ena ati: “Ndetelako utumenshi muli kapu uleke nwe.” a 11 Ilyo aleya ku kuleta amenshi, abilikishe kabili kuli ena ati: “Undeteleko na kamukate.” b 12 Na o atile: “Na pali Yehova Lesa obe, c ine nshikwete umukate nangu umo, d nkwete fye utubuunga e mu mutondo uukalamba no tumafuta f mu mutondo uunono. Kabili, moneni, njishile ku kuteba utukuni pa kuti njipikilepo ifya kulya ine no mwana wandi, no kuleka tulye no kufwa.” g 13 E lyo Eliya amwebele ati: “Witiina. h Kabiye, kacite ifyo ulandile. Utale umpangileko akapapatu kanono aka mukate i no kuleta kuli ine, e lyo nomba uipangile we mwine no mwana obe. 14 Pantu Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Ubuunga tabwakapwe mu mutondo uukalamba, na mafuta mu mutondo uunono tayakapwe ukufikila ubushiku Yehova akalosha imfula pa mushili.’” j 15 Awe aliile no kucita ukulingana ne fyo Eliya amwebele; kabili mukamfwilwa na Eliya na ba mu ng’anda yakwe, balelya pa nshiku ishingi. k 16 Ubuunga mu mutondo uukalamba tabwapwile, na mafuta mu mutondo uunono tayapwile, l ukulingana na mashiwi Yehova asoseele muli Eliya. 17 Nomba pa numa ya ifi, umwana wa mwanakashi ulya, umwine wa ng’anda, alilwele, no bulwele bwakwe bwalicililemo ica kuti alifwile. m 18 Na o e pa kweba Eliya ati: “Bushe j Am 34:10; Amp 3:10; Flp 4:19; k 2Im 20:20; Mt 10:41; Lk 4:25; l Am 37:19; Amp 11:24; Lk 18:27; 2Ko 9:10; m Ukt 2:7; 2Is 4:20; Yb 34:14; Lkm 9:11.

1 ISHAMFUMU 17:19–18:13 tulomfwana na iwe, a we muntu wa kwa Lesa wa cine? Waisa kuli ine ku kunjibukisha b ifilubo fyandi kabili no kwipaya umwana wandi.” 19 Lelo amwebele ati: “Leta umwana obe.” E lyo nomba amubuulile ukufuma pa cifuba cakwe, amusenda ku muputule wa pa muulu c umo aleikala no kumulaalika pa ca kusendamapo cakwe. d 20 Kabili aliliile kuli Yehova ati: “Mwe Yehova Lesa wandi, e bushe na pali mukamfwilwa uo ndeikalako mwaletapo ububi pa kwipaya umwana wakwe?” 21 Awe alambalele pa mwana f imiku itatu, alelilila na kuli Yehova, aleti: “Mwe Yehova Lesa wandi, lekeni umweo g wa uyu mwana ubwelele muli ena.” 22 Awe Yehova aumfwile ishiwi lya kwa Eliya, h ica kuti umweo wa mwana walibwelele muli ena kabili aishileba umutuntulu. i 23 E lyo Eliya abuulile umwana no kumuleta ukufuma mu muputule wa pa muulu, amuletele mu ng’anda no kumutwala kuli nyina. E lyo Eliya amwebele ati: “Mona, umwana obe ali uwa mweo.” j 24 Na o umwanakashi atile kuli Eliya: “Nomba naishiba icine cine ukuti uli muntu wa kwa Lesa k na mashiwi ya kwa Yehova ayaba mu kanwa kobe ya cine.” l pa numa ya nshiku 18 Kabili ishingi amashiwi ya kwa m

Yehova yaishile kuli Eliya mu mwaka walenga butatu, ayati: “Kabiye, kailange kuli Ahabu, pantu ndeleta imfula pa calo.” n 2 Awe Eliya ailemonekela kuli Ahabu, ninshi mwali icipowe icibi o mu Samaria. 3 E lyo Ahabu aitile Obadia, uwaleangalila ing’anda. p (Nomba Obadia aletiina q sana Yehova. 4 E ico ilyo Yesebele r aipeye bakasesema ba kwa Yehova, s Obadia abuulile bakasesema umwanda umo (100) no kubabika mu mabumba yabili, mwi bumba limo

Yehova atuma Eliya kuli Ahabu ICIPA. 17 a 2Sa 16:10 2Sa 19:22 2Is 3:13 Mt 8:29 Mko 1:24 Yh 2:4 b Yb 13:26 c 2Is 4:10 Imi 9:37 d 2Is 4:21 2Is 4:32 e 1Is 18:36 Am 99:6 Mt 21:22 f 2Is 4:34 Imi 20:10 g Ukt 35:18 Ye 15:9 h Am 65:2 Amp 15:8 Imi 9:40 He 11:19 Yak 5:16 i Amg 32:39 1Sa 2:6 2Is 4:34 2Is 13:21 Lk 7:15 Lk 8:55 Yh 5:28 Yh 11:44 Imi 9:41 Imi 20:10 Ro 14:9 j He 11:35 k Yh 3:2 l 1Te 2:13 1Yo 2:21



















ICIPA. 18 m Lk 4:25 Yak 5:17 n Am 65:9 Am 65:10 Ye 14:22 Mt 5:45 o Le 26:26 Amg 28:24 Isb 4:9 p Ukt 24:2 Ukt 39:4 q Amp 8:13 Amp 14:26 Mal 3:16 Imi 10:2 r 1Is 16:31 s Neh 9:26 Am 105:15



















Ku Kulyo a Amp 19:17 Mt 10:42 b Am 104:14 c Ye 14:5 Yoe 1:18 d Ye 14:3 e 2Is 1:8 f 1Sa 25:23 g 2Is 8:12 h 1Pe 2:17 i 1Is 17:18 j Amg 6:13 1Is 1:29 k 1Is 17:3 1Is 17:9 l 2Is 2:16 Ek 3:12 Mt 4:1 Imi 8:39 m Amp 16:14

482

limo mwali abantu amakumi yasano (50), kabili abafishile mu lucengo. Kabili alebapeela umukate na menshi.) a 5 Kabili Ahabu aebele Obadia ati: “Kabiye mu calo conse ku tumfukumfuku twa menshi tonse na ku mimana yonse. Limbi kuti twasangako icani iciteku b pa kuti tusunge bakabalwe ne mfalashi fibe ifya mweo, ukuti inama na shimbi shiifwa.” c 6 E ico bayakene impanga umwa kuyapita. Ahabu aile eka mu nshila imo, na Obadia aile eka mu nshila imbi. d 7 Kabili ilyo Obadia aleya mu nshila, moneni, Eliya alimukumenye. e Na o apo pene alimwishibe, awile no bukupeme f no kutila: “Bushe ni mwe, mwe shikulu g Eliya?” 8 Na o amwebele ati: “Nine. Kabiye, kasose kuli sokulu h auti: “Moneni, Eliya aisa.’” 9 Lelo atile: “Nga kanshi lubembu i nshi ncitile ulwa kuti mubike ne mubomfi wenu mu minwe ya kwa Ahabu ukuti anjipaye? 10 Na pali Yehova Lesa wenu, j takuli uluko nangu bufumu uko shikulu tatuma aba kufwaya imwe. Na lintu batile, ‘Taliko,’ alengele ubufumu no luko ukulapa ukuti balifililwe ukumusanga. k 11 E lyo nomba na imwe muleti, ‘Kabiye, kasose kuli sokulu auti: “Moneni, Eliya aisa.”’ 12 Kabili ilyo nafuma pali imwe, umupashi l wa kwa Yehova ulemusenda uko ine nshaishibe. Kabili nga nayaeba Ahabu, tamusange, na o alanjipaya, m pantu umubomfi wenu alatiina Yehova ukufuma ku bwaice bwakwe. n 13 Bushe shikulu taebwa ifyo nacitile ilyo Yesebele aipeye bakasesema ba kwa Yehova, ifyo nafishile bakasesema ba kwa Yehova bamo, abali umwanda umo (100), ukubafisa ibumba limo limo amakumi yasano (50) mu lucengo o no kun Am 18:21; Am 71:17; Amp 8:13; Lkm 7:18; Lkm 12:1; Es 50:10; o 1Is 18:4.

483

Ubwesho pa kwishiba Lesa wa cine

labatwalila umukate na menshi? a 14 E lyo nomba na imwe muleti, ‘Kabiye, kasose kuli sokulu auti: “Moneni Eliya aisa.”’ Kabili alanjipaya fye.” b 15 Lelo, Eliya atile: “Na pali c Yehova wa mabumbad uo njiminina pa ntanshi yakwe, buno bushiku ndeyamoneka kuli ena.” 16 Awe Obadia aile ku kukumanya Ahabu no kumweba; na o Ahabu aile ku kukumanya Eliya. 17 Nomba ilyo fye Ahabu amwene Eliya, Ahabu amwebele ilyo line ati: “Bushe ni we, we waleta ubucushi pali Israele?” e 18 Na o atile: “Nshaleta ubucushi f pali Israele, lelo ni we na ba mu ng’anda ya kwa wiso mwaleta ubucushi, g pantu imwe mwalisha amafunde ya kwa Yehova, h kabili mwakonka baBaali. i 19 Kabili tuma amashiwi no kunonganikila abena Israele bonse pa Lupili lwa Karmele j na bakasesema ba kwa Baali k imyanda ine na makumi yasano (450) na bakasesema ba fimuti fyaimikwa l imyanda ine (400), abalya pe tebulo lya kwa Yesebele.” m 20 E lyo Ahabu atumine bamo ku bana ba kwa Israele bonse kabili alonganike bakasesema n bonse pa Lupili lwa Karmele. 21 E lyo Eliya apaleme ku bantu bonse, no kutila: “Bushe kufika lilali mukaba aba mitima ibili? o Nga Yehova e Lesa wa cine, mukonkeni; p nga ni Baali, mukonkeni.” Na bantu tabamwaswike nangu cimo. 22 Kabili Eliya aebele abantu ati: “Nine fye neka kasesema wa kwa Yehovaq uwashalapo, lelo bakasesema ba kwa Baali bena bali imyanda ine na makumi yasano (450). 23 Nomba lekeni batupeele ing’ombe shibili, kabili lekeni baisalile ing’ombe iilume imo no kuiputaula no kuibika pa nkuni, lelo bebikapo umulilo. Na ine ndeipaya no kupekanya ing’ombe iilume imbi, no kuibika

ICIPA. 18 a Mt 25:35 b Amp 22:3 c Amg 6:13 Es 49:18 d 1Sa 4:4 Am 24:10 e Imi 24:13 2Pe 2:10 Yu 8 f Yos 7:25 g Ek 3:8 h Ukf 20:4 1Is 9:9 Ye 2:13 i 1Is 16:31 j Yos 19:26 2Is 2:25 Ye 46:18 Ams 1:2 k Ek 13:3 l 1Is 16:33 m 1Is 19:1 n 1Is 22:6 o Amg 4:35 2Is 17:41 Es 42:8 Ye 2:11 Ho 10:2 Mt 12:30 1Ko 10:21 2Ko 6:14 p Ukf 20:5 Yos 24:15 1Sa 7:3 Am 100:3 q 1Is 19:10



















Ku Kulyo a Aba 6:31 b Amg 4:24 c Le 9:24 Aba 6:21 1Im 21:26 2Im 7:1 d Am 115:7 e Am 115:5 Am 135:16 Es 44:18 Es 45:20 Ye 10:5 Da 5:23 Hab 2:18 1Ko 8:4 1Ko 10:19 1Ko 12:2 f Ye 10:15 g Es 41:23 h Mt 15:17 i Aba 3:24 1Sa 24:3 j Am 121:4 Am 135:17 Es 40:28 k Le 19:28 Amg 14:1 l 1Sa 18:10 1Is 22:10 m Es 44:20 Ga 4:8 n 1Is 19:14 o Ukf 24:4 Yos 4:3 p Ukt 32:28 Ukt 33:20 Ukt 35:10 2Is 17:34 Es 48:1

1 ISHAMFUMU 18:14-32 pa nkuni, lelo nshabikepo umulilo. 24 Kabili mulilile kwi shina lya kwa lesa wenu, a na ine ndelilila kwi shina lya kwa Yehova; kabili Lesa uuleyasukila ku mulilo, b e Lesa wa cine.” c Na bantu bonse bayaswike abati: “Amashiwi ayo yaumfwika bwino.” 25 E lyo Eliya asosele kuli bakasesema ba kwa Baali ati: “Saleni ing’ombe iilume imo kabili mubalilepo ukuipaya, pantu imwe muli bengi; mulilile na kwi shina lya kwa lesa wenu, lelo mwibikapo umulilo.” 26 Awe babuulile ing’ombe iilume iyo abapeele. Kabili bali-ipeye, kabili balelilila kwi shina lya kwa Baali ukufuma ulucelo ukufika icungulo, baleti: “Mwe Baali, twasukeni!” Lelo takwali ishiwi, d kabili takwali na wa kwasuka. e Balecilauka no kushinguluka iciipailo ico bapangile. 27 Nomba ilyo akasuba kafikile pa kati ka mutwe, e lyo Eliya alabapumya f no kusosa ati: “Bilikisheni, pantu ni lesa; g nalimo aletontonkanya, nalimo naumfwa mu mala h kabili naya ku cimbusu. i Nalimo nalaala utulo kabili alekabila ukumushibusha!” j 28 Na bo balabilikisha no kuitetaula k ku myele yabo na mafumo, ifyaba ulutambi lwabo, mpaka umulopa walakonkoloka pa mibili yabo. 29 Ilyo fye akasuba kayalwike takwali ishiwi, kabili batwalilile fye ukulacita nga bakasesema l mpaka inshita ya mutuulo wa ngano, na lyo line takwali ishiwi nangu uwaleasuka nangu uwa kubikako amano. m 30 E lyo nomba Eliya aebele abantu ati: “Palameni kuli ine.” E ico abantu bonse balimupaleme. Kabili awemye iciipailo ca kwa Yehova icabongolweke. n 31 Kabili Eliya abuulile amabwe ikumi na yabili (12) ukulingana ne mpendwa ya bana ba kwa Yakobo, uo icebo ca kwa Yehova caishileko, o aciti: “Ishina lyobe likaba Israele.” p 32 Akuulile ne

1 ISHAMFUMU 18:33–19:3 ciipailo ku mabwe a mwi shina lya kwa Yehova b no kwimba umukolwa ukushingulushe ciipailo, kabili umukolwa walepele nge ncende ya kutandamo amagaloni1 yabili aya mbuto. 33 Pa numa atantike inkuni c bwino bwino no kuputaula ing’ombe iilume no kuibika pa nkuni. Kabili atile: “Isusheni amenshi mu mitondo ine no kuyetila pa mutuulo wa koca na pa nkuni.” 34 E lyo nomba atile: “Itilenipo na kabili.” E ico balitilepo na kabili. Na kabili atile: “Itilenipo umuku walenga butatu.” E ico balibwekeshepo umuku walenga butatu. 35 Awe amenshi yashingulwike iciipailo conse, no mukolwa waiswilemo amenshi. 36 Nomba pa nshitad ya kutuula umutuulo wa ngano, e lyo Eliya apaleme ku ciipailo no kutila: “Mwe Yehova, Lesa wa kwa Abrahamu, e Isaki f na Israele, g buno bushiku lekeni cishibikwe ukuti ni mwe Lesa mu Israele h no kuti ine ndi mubomfi wenu no kuti nacita fyonse ifi ukulingana na mashiwi yenu. i 37 Njasukeni, mwe Yehova, njasukeni, ukuti aba bantu beshibe ukuti imwe, Yehova, j ni mwe Lesa wa cine kabili ni mwe mwalwile imitima yabo.” k 38 Awe umulilol wa kwa Yehova waliponene no koca umutuulo wa koca m ne nkuni na mabwe no lukungu, wakamishe na menshi ayali mu mukolwa. n 39 Ilyo abantu bamwene ifi, apo pene bawile ubukupeme o no kusosa abati: “Yehova e Lesa wa cine! Yehova e Lesa wa cine!” 40 E lyo Eliya abebele ati: “Ikateni bakasesema ba kwa Baali! Mwileka nangu umo afulumuke!” Awe ilyo line fye balibekete, na Eliya abatwele ku mupokapoka wa Kishone p no kubepaila kulya kwine. q 1Is 18:321 Muli galoni imo mwaleingila amalita ukucilako panono pali 7.

“Yehova e Lesa wa cine!” ICIPA. 18 a Ukf 20:25 Amg 27:6 b Ukt 13:18 Amg 12:27 1Is 18:24 c Ukt 22:9 Le 1:7 d Ukf 29:41 Am 141:2 Imi 3:1 e Ukt 26:24 2Im 20:7 f Ukt 28:13 Ukt 31:53 Ukt 32:9 Ukt 46:3 g 1Im 29:18 Mt 22:32 h Ukf 20:2 Am 83:18 Ek 36:23 i Imp 16:28 2Sa 7:21 Yh 11:42 j 2Im 14:11 Am 96:5 Es 44:6 Da 4:37 k Ye 31:18 Ek 18:32 Ek 33:11 l Le 9:24 Aba 6:21 2Im 7:1 m 1Is 18:23 n 1Is 18:24 o 2Im 7:3 Yak 4:10 p Aba 5:21 Am 83:9 q Amg 13:5 Amg 18:20



















Ku Kulyo a Lkm 9:7 b 1Is 17:1 Sek 10:1 c Yos 7:6 Yak 5:16 d Am 89:7 He 12:28 Yak 5:17 e Lk 18:7 f Lk 12:54 g Mk 1:13 h Am 107:25 Am 147:18 Yak 5:18 i 1Sa 12:18 Yb 38:37 Am 68:9 j Yos 19:18 1Is 21:1 k Es 8:11 Ek 3:14 l Ukf 12:11 2Is 4:29 2Is 9:1 1Pe 1:13 m 1Sa 8:11 1Pe 2:17



















ICIPA. 19 n 1Is 16:29 1Is 21:25 o 1Is 16:31 p 1Is 18:40 q 1Is 20:10 r Imi 23:13 s Ukf 2:15 1Sa 27:1 Amp 16:14 Amp 22:3 Mt 10:23

484

41 Nomba Eliya aebele Ahabu ati: “Nina, kabiye, ulye a no kunwa; b pantu kuli ukubulukuta kwa mfula.” 42 Na o Ahabu alile no kuyalya no kunwa. Lelo Eliya aninine pa muulu wa Karmele, alakontamina pa nshi c no kubika umutwe wakwe pa kati ka makufi yakwe. d 43 E lyo atile ku mubomfi wakwe: “Nina. Lolesha lwa kuli bemba.” Na o alile no kulolesha, no kutila: “Takuli nangu fimo.” Kabili Eliya asosele imiku cinelubali (7) e ati: “Bwelelako.” 44 Nomba pa muku walenga cinelubali (7), umubomfi atile: “Moneni! Kuli ikumbi ilinono ngo lupi lwa muntu lilefuma muli bemba.” f Na o atile: “Nina, kebe Ahabu auti: “Kulika iceleta kuli bakabalwe! g Kabili kabiye, epali imfula yakucilikila!’” 45 Awe umuulu walifiitile ku makumbi, kabili kwali umwela h ne mfula iikalamba yatendeka ukuloka. i Na Ahabu aleya fye pali kabalwe, afika na ku Yesreele. j 46 Kabili ukuboko kwa kwa Yehova kwali pali Eliya k kabili ali-ipekenye,1 l alibutwike no kutangilila Ahabu mpaka fye afika ku Yesreele. m n

E lyo Ahabu aebele Yese19 bele fyonse ifyo Eliya acio

tile kabili amwebele fyonse pa fyo aipeye bakasesema bonse ku lupanga. p 2 Awe Yesebele atumine inkombe kuli Eliya ati: “Balesa bankande, q kabili balundenapo, r nga ca kuti mailo ino ine nshita nshakacite umweo obe nge fyo ucitile imyeo ya bakasesema balya bonse!” 3 Na o alitiinine. E ico alimine no kubutuka ukuti apusushe umweo s wakwe no kuya ku Beere-sheba, t umusumba uwali mu Yuda. u Awe ashile umubomfi wakwe kulya t Ukt 21:31; u Yos 15:28.

1Is 18:461 Mu ciHebere paba ati, “akakile mu musana.”

485

Eliya mu lucengo ku Horebu

kwine. 4 Kabili ena aile mu matololo, ubulendo bwa bushiku bumo, asukile afika no kwikala mwi samba lya cimpusa ca cifuti. a Atendeke no kuilombela ukufwa, ati: “Capwa! Nomba mwe Yehova lekeni fye mfwe, b pantu ine nshili musuma ukucila ifikolwe fyandi.” 5 Kabili asendeme mwi samba lya cimpusa ca cifuti c no kupona mu tulo. Kabili, moneni! nomba malaika d alimukumishe. e E lyo atile: “Ima, ulye.” 6 Ilyo aloleshe, moneni, ku mitwe yakwe kwali umukate f pa mabwe ayakaba no mutondo wa menshi. Na o alalya no kunwa, e lyo asendeme na kabili. 7 Awe malaikag wa kwa Yehova alibwelele umuku wa bubili no kumukumya, ati: “Ima, ulye, pantu ulwendo nalukulepela sana.” h 8 E ico alimine, alya no kunwa. Kabili ifya kulya aliile fyamupeele amaka ya kwenda inshiku amakumi yane (40) i akasuba no bushiku ukufika ku lupili lwa kwa Lesa wa cine, ku Horebu. j 9 Kabili kulya aingile mu lucengo, k ukuti asendame ubushiku mulya. Kabili moneni! icebo ca kwa Yehova caishile kuli ena, camwipwishe no kuti: “Cinshi ulecita kuno, Eliya?” l 10 Na o atile: “Ninjikatilwa Yehova Lesa wa mabumba ubufuba; m pantu abana ba kwa Israele nabasha icipangano cenu, n ifiipailo fyenu nababongolola, o na bakasesema benu nababepaya ku lupanga, p kabili nine fye neka nshelepo; q kabili balemfwaya ukuti banjipaye.” r 11 Lelo icebo casosele ukuti: “Fuma, keminine pa lupili ku cinso ca kwa Yehova.” s Kabili, moneni! Yehova alepita, t no mwela uukalamba kabili uukali walelepaula impili no kutobaula amabwe ayasansuka pa ntanshi ya kwa Yehova. u (Yehova tali mu mwela.) Na pa numa ya mwela kwali icinkukuma. v (Yehova tali

ICIPA. 19 a Yn 4:6 b Imp 11:15 Yb 3:21 Yn 4:3 c Yb 30:4 d Am 34:7 e Da 10:10 Imi 12:7 f 1Is 17:12 Es 33:16 g He 1:14 h Am 103:13 i Ukf 24:18 Amg 9:9 Lk 4:2 j Ukf 3:1 Ukf 19:18 Mal 4:4 k Ukf 33:22 He 11:38 l Ukt 16:8 Am 139:7 m Ukf 20:5 Imp 25:11 2Is 10:16 Am 69:9 Am 119:139 2Ko 11:2 n Amg 29:25 Aba 2:20 1Is 8:9 2Is 17:15 He 8:9 o Ro 11:3 p 1Is 18:4 q 1Is 18:22 Amp 24:10 Ro 11:3 r 1Is 19:2 s Ukf 34:2 t Ukf 33:22 Hab 3:3 u Yb 38:1 Am 50:3 Es 29:6 v 1Sa 14:15 Yb 9:6 Am 68:8 Na 1:5 

Ku Kulyo a Amg 4:11 b Ukf 34:6 Amg 4:33 c Ukf 3:6 d 1Is 19:9 e Amg 31:20 Am 78:37 Es 1:4 Ye 22:9 Ro 11:3 f 1Is 19:10 g 2Is 8:7 h 1Sa 2:7 i 2Is 8:8 2Is 8:12 Ams 1:4 j 2Is 9:2 2Is 9:30 k 2Is 9:14 l 2Is 2:9 Lk 4:27 m Aba 7:22 1Is 4:12 n 2Is 2:15 o 2Is 8:12 2Is 9:14 2Is 10:32 2Is 13:3 p 2Is 9:24 2Is 10:6 2Is 10:25 q 2Is 2:24

1 ISHAMFUMU 19:4-20 mu cinkukuma.) 12 Kabili pa numa ya cinkukuma kwali umulilo. a (Yehova tali mu mulilo.) Na pa numa ya mulilo kwaishile ishiwi ilyanakilila, kabili ilyafuuka. b 13 Nomba ilyo Eliya aumfwile fye ishiwi, apo pene aifimbile ica kufwala cakwe icaibela ku menso, c no kufuma, aiminina na pa mwinshi wa lucengo. Kabili, moneni! ishiwi lyaishile kuli ena, aliti: “Cinshi ulecita kuno, Eliya?” d 14 Na o atile: “Ningumfwila Yehova Lesa wa mabumba ubufuba; pantu abana ba kwa Israele nabasha icipangano cenu, e ifiipailo fyenu nababongolola, na bakasesema benu nababepaya ku lupanga, kabili ni ne fye neka nshelepo; kabili balemfwaya pa kuti banjipaye.” f 15 Nomba Yehova amwebele ati: “Kabiye, bwelela ku matololo ya Damaseke; g kabili usube h Hasaele i ukuba imfumu mu Siria. 16 Na Yehu j umwishikulu wa kwa Nimshi k umusube ukuba imfumu ya Israele; na Elisha l mwana Shafati uwa ku Abelemeholam umusube ukuba kasesema uwa kukupyana. n 17 Kabili onse uwafulumuka ku lupanga lwa kwa Hasaele, o Yehu akamwipaya; p kabili uwafulumuka ku lupanga lwa kwa Yehu, Elisha akamwipaya. q 18 Lelo nalishapo aba muli Israele amakana cinelubali (7,000), r bonse abashapepeleko Baali, s kabili abashatomweneko t Baali.” 19 Awe Eliya aile ukufuma kulya, asangile na Elisha mwana Shafati alelima u ne ng’ombe shibili shibili mu makoli ikumi na yabili (12), kabili ena alelima ne shalenga ikumi na shibili. Awe Eliya alimupalamine no kupoosa pali ena ica kufwala cakwe icaibela. v 20 Na o ashile ing’ombe ishilume no kubutukila kuli Eliya no kutila: “Lekeni nje ntomone tata na r Es 1:9; Ro 11:4; Ro 11:5; 2Ti 2:19; s Ukf 20:5; t Ho 13:2; u Ukf 3:1; Aba 6:11; 2Sa 7:8; v 2Is 2:8.

1 ISHAMFUMU 19:21–20:16 mayo. a E lyo njise ndemukonka.” Na o amwebele ati: “Kabiye, e lyo ubwele; pantu nga cinshi ncitile kuli iwe?” 21 Awe alibwelele, aleka ukumukonka, ayabuula ne ng’ombe she koli limo, no kutuula ilambo, b na ku fya kuliminako c ifya mbao ifyali ku ng’ombe e ko aipikile iminofu ya shiko, no kupeela abantu, na bo baliliile. E lyo aimine, alakonka Eliya, no kulamubombela. d e

Nomba Ben-hadadi imfu20 mu ya ku Siria, ena alonganike abashilika bakwe bonse ne shamfumu amakumi yatatu na shibili (32) pamo nankwe f na bakabalwe g na maceleta, h kabili aile no kuyashingai umusumba wa Samaria j no ku-ulwisha. 2 E lyo atumine inkombe k kuli Ahabu imfumu ya Israele mu musumba. Kabili amwebele ati: “Ben-hadadi atila, 3 ‘Silfere na golde fyandi, na bakashi bobe na bana bobe abaume abasuma sana bandi.’” l 4 Ne mfumu ya Israele ya-aswike aiti: “Ine ndi wenu na fyonse ifyandi fyenu, ukulingana ne fyo mwalanda, mwe shikulu imfumu.” m 5 Awe inkombe shalibwelele ashiti: “Ben-hadadi atila: ‘Natumine amashiwi kuli iwe nati: “Umpeele silfere na golde obe na bakashi bobe na bana bonse. 6 Lelo mailo ino ine nshita nkatuma ababomfi bandi kuli iwe, kabili bakafwayafwaya mu ng’anda yobe na mu mayanda ya babomfi bobe; na fyonse ifisuma n mu menso yobe bakafibika mu minwe yabo no kufisenda.”’” 7 Kabili imfumu ya kwa Israele yaitile abakalamba bonse aba mu calo o no kusosa aiti: “Cenjeleni, no kumona ukuti ico uyu muntu alefwaya bubi; p pantu atumine ukuti alefwaya abakashi bandi na bana bandi abaume na silfere wandi na golde wandi, na ine nshimukenye.” 8 Na bakalamba bonse na ba-

Yehova abeba ifya kulwa ubulwi ICIPA. 19 a Ukt 31:28 b Le 19:5 c 2Sa 24:22 d Ukf 24:13 2Is 2:3 2Is 3:11



















ICIPA. 20 e 2Is 6:24 2Is 8:7 f Es 10:8 Ek 26:7 g Amp 21:31 h Amg 20:1 i Le 26:25 Amg 28:52 j 2Is 6:24 2Is 17:5 k 2Is 19:9 2Is 19:23 Es 37:9 l Ukf 15:9 Yb 40:12 Es 10:13 m Le 26:28 Amg 28:48 n Aba 5:30 Esr 8:27 o Amp 11:14 p Amp 11:27



















Ku Kulyo a 1Is 19:2 Ye 5:7 b Imi 23:12 c Amp 16:18 Es 37:24 d 1Sa 2:3 1Sa 25:13 Am 45:3 e Amp 27:1 Lkm 7:8 Lkm 8:7 f Amp 31:4 g 1Is 16:29 h Es 55:11 i Ukf 14:18 Am 37:20 j 1Sa 14:6 2Im 14:11 k Amp 31:4 Lkm 10:17 Ho 4:11

486

ntu bonse bayebele ati: “Mwimumfwila, kabili mwisumina.” 9 E ico yaebele inkombe sha kwa Ben-hadadi aiti: “Kebeni shikulu imfumu amuti, ‘Fyonse ifyo mwatumine ku kweba umubomfi wenu pa kubala, ndecita; lelo ici cena nshacite.’” Awe inkombe shakwe shaliile no kutwala aya amashiwi. 10 E lyo Ben-hadadi atumine bamo kuli ena, ati: “Balesa a bankande, kabili balundenapo, b nga ca kuti ulukungu lwa mu Samaria lukakumana abantu bonse abakankonka!” c 11 Ne mfumu ya kwa Israele ya-aswike aiti: “Mwebeni, amuti, ‘Mwileka uulefwala ifya bulwi d aitakishe ngo ulefuula.’” e 12 Nomba ilyo aumfwile fye aya mashiwi, ninshi alenwa f ne shamfumu mu nsakwe, aebele ababomfi bakwe apo pene ati: “Ipekanyeni!” Nabo batendeke ukuipekanya ku kuyalwisha umusumba. 13 Kabili, moneni! kasesema umo aile kuli Ahabu imfumu ya kwa Israele g no kutila: “Yehova atila, h ‘Bushe naumona ili ibumba ilikalamba lyonse? Mona, buno bushiku ndelipeela mu minwe yobe, kabili ukeshiba ukuti nine Yehova.’” i 14 E lyo Ahabu aipwishe ati: “Mulelipeelela muli bani?” Na o atile: “Yehova atila, ‘Ku balumendo bacilolo ba fitungu fya bulashi.’” Kabili aipwishe ati: “Ni bani bakatendekelapo ukulwa?” Na o ayaswike ati: “Ni we!” 15 Apendele na balumendo bacilolo ba fitungu fya bulashi, nabo bali imyanda ibili na makumi yatatu na babili (232); j kabili pa numa apendele na bantu bonse, abana ba kwa Israele bonse, nabo bali amakana cinelubali (7,000). 16 Awe bafumine akasuba pa kati, ninshi Benhadadi alenwa ukuti akolwe k mu nsakwe, pamo ne shamfumu ishali amakumi yatatu na shi-

487

Yehova alenga Israele ukucimfya

bili (32) ishalemwafwa. 17 Ilyo abalumendo a bacilolo ba fitungu fya bulashi babalilepo ukufuma, Ben-hadadi atumine abantu bakwe; kabili baishilemweba abati: “Kuli abaume abafumine ku Samaria.” 18 Na o atile: “Nga mutende beshiile, mubekate aba mweo; nelyo nga kulwa beshiile, mubekate aba mweo.” b 19 Kabili aba e bafumine mu musumba, abalumendo bacilolo ba fitungu fya bulashi ne bumba lya bashilika ilyali ku numa yabo. 20 Kabili batendeke ukwipaya cila muntu uwamulungama. Awe abena Siria c balifulumwike, d na bena Israele balibakonkele ulubilo, lelo Ben-hadadi imfumu ya bena Siria yafulumukile pali kabalwe pamo na ba pali bakabalwe. 21 Ne mfumu ya kwa Israele yalifumine, yalauma bakabalwe na maceleta, e kabili yaipeye abena Siria abengi. 22 Pa numa kasesema f aile ku mfumu ya kwa Israele no kuyeba ati: “Kabiye, kaikoshe g kabili wishibe no kumona ifyo walacita; h pantu pa kwaluka kwa mwaka imfumu ya Siria ikesa mu kukulwisha.” i 23 Kabili ababomfi ba mfumu ya Siria, bayebele abati: “Lesa wabo ni Lesa wa mu mpili. j E mulandu wine baakosele ukutucila. E ico tulwe nabo apabatama no kumona nga tatwakose ukubacila. 24 Kabili ifi e fyo mucite: Mufumyepo ishamfumu, k imo na imo ifume pa bufumu bwa iko, no kupyanikapo abalashi. l 25 Kabili imwe mupende impendwa ya bashilika no kuilinganya ku mpendwa ya bashilika benu abafwile, kabalwe alingane na kabalwe, ne celeta lilingane ne celeta kabili tulwe nabo apabatama no kumona nga tatwakose ukubacila.” m Awe yaumfwile amashiwi yabo no kucita ifyo fine. 26 Kabili pa kwaluka kwa

ICIPA. 20 a 1Is 20:14 b Amp 16:18 Amp 18:12 Lk 14:11 c Ukt 25:20 Amg 26:5 2Sa 8:6 2Is 5:2 Es 9:12 d Le 26:8 Amg 28:7 Am 33:16 Am 46:6 e Yos 11:6 f 1Is 20:13 Ams 3:7 g 2Im 25:8 Am 25:8 Am 27:14 h Amp 20:18 i 2Sa 11:1 1Im 20:1 2Im 36:10 j Am 47:7 Am 83:18 Am 97:9 Am 115:2 Ro 1:21 1Ko 8:4 k 1Is 20:1 1Is 20:16 l Amp 21:30 m Am 10:3



















Ku Kulyo a 1Is 20:20 b 1Sa 29:1 2Is 13:17 c Yos 1:11 d Aba 6:5 1Sa 13:5 2Im 32:7 He 11:34 e Am 18:30 f Amg 32:27 Am 58:10 Ek 20:9 Ek 36:22 g Ukf 6:7 Ukf 7:5 Ukf 8:10 Ek 6:14 Ek 39:7 h Yos 6:15 i 1Is 20:26 j Es 24:18 Ye 48:44 Ams 2:14 Ams 9:3 k 1Is 20:20 l 1Is 22:25 m Amp 20:28 Es 16:5 n Yn 3:8 o Ukt 37:34 1Is 21:27 Est 4:1 Es 22:12 Uks 11:3 p Yn 3:9

1 ISHAMFUMU 20:17-32 mwaka Ben-hadadi alonganike abena Siria a no kuya ku Afeke b ku kulwa na Israele. 27 Na bena Israele balilongene kabili babateyanishishe c ifya kulya, baile na ku kubakumanya. Kabili abana ba kwa Israele bapangile inkambi ukulungatana na bo, kwati mikuni inono ibili iya mbushi. Lelo abena Siria bakumene pano isonde. d 28 E lyo umuntu wa kwa Lesa wa cine e apaleme no kweba imfumu ya bena Israele ati: “Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti abena Siria batile: “Yehova ni Lesa wa mu mpili, kabili te Lesa wa mwi lungu,” ndepeela ibumba lyonse ili ilikalamba mu minwe yobe, f kabili mukeshiba ukuti nine Yehova.’” g 29 Awe bapangile inkambi inshiku cinelubali (7), aba balungatene na banabo. h Kabili pa bushiku bwalenga cinelubali inkondo yalitendeke; na bana ba kwa Israele baipeye abena Siria abale-enda pa makasa amakana umwanda umo (100,000) mu bushiku bumo. 30 Na bashelepo bafulumukile ku Afeke, i ku musumba; ne cibumba caponeene abashelepo amakana amakumi yabili na makana cinelubali (27,000). j Ben-hadadi ena alifulumwike k no kwingila mu musumba no kuyafisama mu muputule wa mu kati na nkati. l 31 E ico ababomfi bakwe bamwebele ati: “Moneni, twalyumfwa ukuti imfumu sha ba mu ng’anda ya kwa Israele ni mfumu sha cikuuku. m Natufwale insamu1 n mu misanao yesu no kukaka imyando ku mitwe yesu, tuye na ku mfumu ya kwa Israele. Nalimo kuti aleka mube no mweo.” p 32 Awe bafwele insamu mu misana yabo, no kukaka imyando ku mitwe yabo, baile na ku mfumu ya kwa 1Is 20:311 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

1 ISHAMFUMU 20:33–21:5 Israele abati: “Umubomfi wenu Ben-hadadi atila, ‘Lekeni mbe no mweo.’” Nayo yatile: “Bushe acili no mweo? Ni munyinane.” 33 E ico abaume a bamwene ukuti cali cishibilo icisuma kabili apo pene bamwene ati e fyo imfumu yapingilwe, kabili batile: “Benhadadi ni munyinenwe.” E lyo atile: “Kabiyeni, kamubuuleni.” E lyo Ben-hadadi aile kuli ena; na po pene amuninike mwi celeta. b 34 E lyo Ben-hadadi amwebele ati: “Nalabwesha imisumba c iyo tata apokele kuli wiso. Kabili ukasale we mwine imisebo mu Damaseke ifyo na tata asalile mu Samaria.” Na o Ahabu atile: “Lelo ine ndepanga icipangano d no kukuleka uleya.” Kabili apangene icipangano nankwe no kumuleka aye. 35 Awe umuntu umo uwa mu bana ba bakasesema e asosele ku munankwe amashiwi f ya kwa Yehova ati: “Ale, nguma.” Na o akeene ukumuuma. 36 E ico amwebele ati: “Pa mulandu wa kuti taumfwile kwi shiwi lya kwa Yehova, mona, walafuma pali ine ne nkalamo ilekusansa.” Awe alifumine pali ena, ne nkalamo g yalimusangile no kumusansa. h 37 Kabili asangile umuntu na umbi no kusosa ati: “Ale nguma.” No yo muntu alimumine, alimumine no kumucena. 38 E lyo kasesema aileiminina mu mbali ya musebo ku kulolela imfumu, kabili ali-ifungushenye i pa kuikaka insalu pa menso. 39 Nomba ilyo imfumu yalepita, abilikishe ku mfumu no kutila: j “Umubomfi wenu aile mu bulwi ninshi nabukosa; kabili moneni! umwaume alefuma mu bulwi, kabili aletele umwaume kuli ine, no kusosa ati, ‘Akulinda uyu mwaume. Nga afyuka fye, ni we ukafwilamo, k nga te ifyo ukalipila italanti limo ilya silfere.’ l 40 Nomba ilyo umubo-

Ahabu apangana na Ben-hadadi ICIPA. 20 a Amp 25:13 b 2Is 10:15 c 1Is 15:20 2Im 16:4 d Ukf 23:32 e 2Is 2:3 Ams 7:14 f 1Is 17:14 g 1Is 13:24 h Amp 16:25 i 2Sa 14:2 j 2Sa 12:1 2Sa 14:4 k Ukt 2:7 Le 17:11 2Is 10:24 Imi 12:19 Imi 16:27 l Ukf 21:30 Amp 13:8



















Ku Kulyo a Yb 34:4 Lk 19:22 Ga 6:7 b 1Is 20:35 c Le 27:29 Yos 6:18 1Sa 15:9 1Im 2:7 Ye 48:10 d 1Is 22:31 1Is 22:35 2Im 18:33 e 2Is 6:24 2Is 8:12 2Im 18:16 f 1Is 21:4 Am 2:10 g 1Is 16:29



















ICIPA. 21 h Yos 19:18 1Is 18:45 Ho 2:22 i Ukf 20:17 Amg 5:21 Hab 2:9 Lk 12:15 Ro 7:7 Yak 1:14 2Pe 2:14 j 1Sa 8:14 k Lkm 2:5 l Amg 11:10 m Ukt 16:6 n Le 25:18 Am 97:10 Ams 5:15 o Yos 22:5 1Sa 24:6 1Sa 26:11 p Le 25:23 Imp 36:7 Ek 46:18 q Amp 15:13 Amp 18:14 r 1Is 16:31 1Is 18:4 1Is 19:2 1Is 21:25 2Is 9:34 s Neh 2:2

488

mfi wenu aleshingashinga, moneni, umwaume aliile.” Ne mfumu ya kwa Israele yamwebele ati: “E fyo ubupingushi bobe bukaba. We mwine nauipingula.” a 41 Na o bwangu bwangu akakwile insalu akakile pa menso, ne mfumu ya kwa Israele e pa kumwishiba ukuti wa muli bakasesema. b 42 Kabili ayebele ati: “Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti waleka afume mu mwine yobe umwaume uwalingile ukwipaiwa, c ni we ukafwilamo, d na bantu bobe e bakafwilamo, te bantu bakwe iyo.’” e 43 Awe imfumu ya Israele yalolele ku ng’anda ya iko, iya bulanda kabili iya nkumbabulili, f yafikile na ku Samaria. g kwali ibala lya 21 Nomba myangashi ilya kwa Nabote umwina Yesreele, ilyali mu Yesreele, h mupepi ne sano lya kwa Ahabu imfumu ya Samaria. 2 E ico Ahabu aebele Nabote ati: “Mpeela i ibala lyobe ilya myangashi, j pa kuti libe ibala k lyandi ilya musalu, l pantu lyabela mupepi ne ng’anda yandi; kabili leka nkupeelelemo ibala lya myangashi ilisuma ukucila ili. Kabili nga cawama mu menso yobe, m kuti nakupeelelamo indalama umutengo wa liko.” 3 Na o Nabote atile kuli Ahabu: “Te kuti ciwame n kuli ine, nga kukonka ukufwaya kwa kwa Yehova, o ukuti ine mpeele imwe impanga ya bupyani iya fikolwe fyandi.” p 4 Awe Ahabu aingile mu mwakwe, ali no bulanda kabili uwa nkumbabulili pa mulandu wa fyo Nabote umwina Yesreele amwaswike, ilyo atile: “Nshamupeele impanga ya fikolwe fyandi.” Kabili aleele pa ca kusendamapo no kulosha icinso kumbi, q kabili talile ne fya kulya. 5 Kabili Yesebele r umukashi wakwe alishile no kumwipusha ati: “Nga cinshi ico umutima obe ubelele no bulanda, s taulelya ne

489

Nabote bamwipaya

fya kulya?” 6 Na o ayaswike ati: “Pantu nacilanda na Nabote umwina Yesreele, no kumweba ati, ‘Nshitisha ibala lyobe ilya myangashi nkupeele indalama. Nelyo nga ulefwaya, leka nkupeelelemo ibala lya myangashi limbi.’ Lelo acitila, ‘Nshamupeele ibala lyandi ilya myangashi.’” a 7 E lyo Yesebele umukashi wakwe amwipwishe ati: “Bushe te iwe uleteka Israele? b Ima, ulye ifya kulya kabili leka umutima obe ube ne nsansa. Ine ndekupeela ibala lya myangashi ilya kwa Nabote umwina Yesreele.” c 8 Awe Yesebele alembele bakalata d mwi shina lya kwa Ahabu no kufwatikapo icifwati cakwe, e no kutuma bakalata ku bakalamba f na bakankaala abali mu musumba umwaleikala Nabote. 9 Kabili Yesebele alembele muli bakalata ati: g “Bilisheni ukuti kube ukuleka ukulya, muleke na Nabote ekale ku ntanshi ya bantu. 10 Muleke na baume babili, h ifinangwa, i bekale ku ntanshi yakwe kabili muleke bamushinine, j basose abati, ‘Wapontela Lesa ne mfumu!’ k Kabili mumufumishe ku nse no kumupoola amabwe mpaka afwe.” l 11 E ico abaume ba mu musumba, abakalamba na bakankala ba mu musumba aleikala, bacitile ifyo Yesebele abatumiine, filya fine fyalembelwe muli bakalata abatumiine m . 12 Nabo babilishe ukuti kube ukuleka ukulya n kabili batekele Nabote ku ntanshi ya bantu. 13 E lyo nomba abaume babili, ifinangwa, baishile no kwikala ku ntanshi yakwe; kabili balya baume ifinangwa batendeke ukushinina Nabote pa bantu abati: “Nabote apontela Lesa ne mfumu!” o Pa numa ya ifi, bamufumiishe ku nse ya musumba no kumupoola amabwe, kabili alifwile. p 14 Batumine na kuli Yesebele abati: “Nabote napoolwa amabwe kabili nafwa.” q

ICIPA. 21 a 1Is 21:3 b 1Sa 8:14 c Mk 2:1 Mk 7:3 d 2Sa 11:14 e Neh 9:38 Est 8:8 f Imp 11:16 Amg 16:18 g Amp 6:18 h Amg 17:6 i 1Sa 2:12 2Sa 20:1 Amp 17:23 j Ukf 20:16 Amg 5:20 Amp 6:19 Amp 24:28 Es 32:7 Imi 6:13 k Ukf 22:28 Le 24:16 Mt 26:65 Imi 23:5 l Le 24:16 Yh 10:33 Imi 7:58 m Ukf 23:1 Le 19:15 n Es 58:4 o 1Is 21:10 Lkm 3:16 Ams 5:12 Hab 1:4 p 2Is 9:26 Lkm 4:1 q Lkm 5:8 Lkm 8:14 Hab 1:13 

Ku Kulyo a 1Is 21:7 Amp 4:17 Ye 22:17 b Am 50:18 Hab 2:12 Ro 1:32 2Pe 2:15 c Am 9:12 Es 26:21 d 1Is 17:1 e 1Is 16:29 f Ukt 4:10 g Hab 2:9 h Ukf 21:23 Am 7:15 i 1Is 22:38 2Is 9:25 Mt 7:2 j 1Is 18:17 Ams 5:10 Ga 4:16 k 1Is 16:30 l 2Is 9:7 m Ukf 20:5 2Is 9:8 2Is 10:7 n 2Is 10:17 2Is 10:30 o 1Is 15:29 p 1Is 16:3 1Is 16:11 q 1Is 16:26 r 2Is 9:10 2Is 9:35 Am 7:16

1 ISHAMFUMU 21:6-24 15 Nomba ilyo Yesebele aumfwile fye ukuti Nabote napoolwa amabwe kabili nafwa, aebele Ahabu apo pene ukuti: “Ima, bula ibala lya myangashi ilya kwa Nabote umwina Yesreele, a ibala ilyo akeene ukukushitisha; pantu Nabote tali no mweo, nafwa.” 16 Na o Ahabu pa kumfwa ukuti Nabote nafwa, alimine apo pene aya kwi bala lya myangashi ilya kwa Nabote umwina Yesreele, ukuti alibuule. b 17 Kabili icebo ca kwa Yehova c caishile kuli Eliyad umwina Tishbe ati: 18 “Ima, kabiye ukumanye Ahabu imfumu ya kwa Israele iyaba mu Samaria. e Ali mwi bala lya myangashi ilya kwa Nabote, e ko ele ukuti alibuule. 19 Kabili umwebe auti, ‘Yehova atila, ‘Bushe waipayaf umuntu kabili wabuula ne bala lyakwe?”’ g Kabili umwebe auti, ‘Yehova atila, “Kulya kwine h imbwa shamyangiile umulopa wa kwa Nabote, e ko imbwa shikamyangila no mulopa obe wine.”’” i 20 E lyo Ahabu atile kuli Eliya: “Bushe wansanga we mulwani wandi?” j Na o ayaswike ati: “Nakusanga. ‘Pa mulandu wa kuti waipoosa mu kucita ububi mu menso ya kwa Yehova, k 21 mona, nkaleta ububi pali iwe; l kabili nkepaya onse uwa muli iwe m no kulofya umwaume n onse uwa muli Ahabu no wapelelwa, no mulanda mu Israele. 22 Kabili nkalenga ing’anda yobe ukuba nge ng’anda ya kwa Yeroboamu o mwana Nebati, kabili nge ng’anda ya kwa Baasha p mwana Ahiya, pa mulandu wa fyo wankalifya no kulenga Israele ukubembuka.’ q 23 Lelo pali Yesebele pena, Yehova atile, ‘Imbwa shikalya Yesebele mu mpanga ya Yesreele. r 24 Umuntu onse uwa muli Ahabu uwafwila mu musumba, imbwa shikamulya; no wafwila mu mpanga, ifyuni

1 ISHAMFUMU 21:25–22:13 fya mu lwelele fikamulya. a 25 Kabili takwabala akuba nangu umo uwali nga Ahabu, b uwaipoosele ku kucita icabipa mu menso ya kwa Yehova, uo umukashi wakwe Yesebele c atunkile. d 26 Kabili acitile ifya bunani pa kukonka utulubi twa bunani, e filya fine fye abena Amore bacitile, abo Yehova atamfishe ku cinso ca bana ba kwa Israele.’” f 27 Awe ilyo Ahabu aumfwile fye aya mashiwi, alepawile ifya kufwala fyakwe no kufwala insamu;1 g kabili alekele ukulya, kabili aleele fye ninshi nafwala insamu kabili ale-enda fye bulanda bulanda. h 28 Ne cebo ca kwa Yehova caishile kuli Eliya umwina Tishbe aciti: 29 “Bushe naumona ifyo Ahabu aicefeshe pa mulandu wandi? i Pantu aicefya pa mulandu wa ine, nshakalete ububi mu nshiku shakwe. j Mu nshiku sha mwana wakwe e mo nkaleta ububi pa ng’anda yakwe.” k Kabili pa myaka itatu baikele fye ukwabula inkondo pa kati ka bena Siria na bena Israele. 2 Na mu mwaka walenga butatu, Yehoshafati l imfumu ya kwa Yuda aile ku mfumu ya kwa Israele. 3 E lyo imfumu ya kwa Israele yaebele ababomfi ba iko ukuti: “Bushe mwalishiba ukuti umusumba wa Ramote-gileadi m wesu? Nomba tuleshingashinga uku-upoka ku mfumu ya Siria.” 4 Kabili yaebele Yehoshafati aiti: “Bushe uleya na ine mu kulwa ku Ramotegileadi?” n Na o Yehoshafati atile ku mfumu ya kwa Israele: “Ine cimo na iwe. Abantu bandi cimo na bantu bobe. o Bakabalwe bandi cimo na bakabalwe bobe.” 5 Na o Yehoshafati atile ku mfumu ya kwa Israele: “Tala ipu-

22

1Is 21:271 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

Ahabu aicefya ICIPA. 21 a 1Is 14:11 1Is 16:4 Ye 15:3 Uks 19:18 b 1Is 16:30 c 1Is 16:31 d Amg 13:6 Aba 16:16 2Im 22:3 Uks 2:20 e 1Sa 12:21 Am 96:5 Ye 10:14 1Ko 8:4 f Ukf 23:28 Amg 9:5 2Im 33:2 g 1Is 20:31 2Ko 7:10 h Amp 15:13 i Am 78:34 j Am 86:15 Mk 7:18 k Ukf 20:5 2Is 9:25 2Is 10:7 2Is 10:11



















ICIPA. 22 l 1Is 15:24 2Im 18:3 m Amg 4:43 Yos 20:8 1Is 4:13 n 2Im 18:2 o 2Is 3:7 2Im 18:3 Amp 13:20 2Ko 6:14



















Ku Kulyo a Imp 27:21 Amp 3:6 b 1Is 18:19 Mt 15:14 c 2Im 18:5 Ye 5:31 Ye 23:30 d 2Is 3:11 2Im 18:6 e 1Is 18:4 f 1Is 21:20 2Im 36:16 Am 34:21 Amp 9:8 g 2Im 18:7 Es 30:10 Ye 38:4 h Amp 5:12 Amp 5:13 Tt 1:13 i 1Sa 8:16 2Is 9:32 j 2Im 18:8 k Est 6:8 Mt 11:8 Imi 12:21 l 2Im 18:9 Ek 13:2 m Amg 18:20 Ye 23:16 Ye 23:17 Ek 13:6 n 2Im 18:10 o 2Im 18:11

490

shaa tumfwe ifyo Yehova alasosa.” 6 E ico imfumu ya kwa Israele yalonganike bakasesema, b abaume nalimo imyanda ine (400), no kubepusha aiti: “Bushe ndeya ku kulwisha Ramotegileadi, nangu niyako?” Na bo batile: “Kabiyeni, c kabili Yehova alepeela uyu musumba mu minwe ya mfumu.” 7 Lelo Yehoshafati asosele ukuti: “Bushe takuli kasesema wa kwa Yehova na umbi kuno? Lekeni twipushishe muli ena.” d 8 Kabili imfumu ya kwa Israele yatile kuli Yehoshafati: “Umuntu umbi umo twingepushisha kuli Yehova e ni Mikaya mwana Imla; lelo nalimupata, f pantu tasesema ifisuma pali ine kano ifibi.” g Lelo Yehoshafati atile: “Imfumu iisosa icintu ca musango yo.” h 9 Awe imfumu ya kwa Israele yaitile cilolo wa kwi sano i no kusosa aiti: “Leta Mikaya mwana Imla bwangu bwangu.” j 10 Kabili imfumu ya kwa Israele na Yehoshafati imfumu ya kwa Yuda baikele cila muntu pa cipuna cakwe ica bufumu, nabafwala ne fya kufwala fya mfumu, k bali pa ca kupuminapo ingano ica pa mwinshi wa musumba wa Samaria; kabili bakasesema bonse balecita ku cinso cabo nga filya fine bakasesema bacita. l 11 E lyo Sidekia mwana Kenaana aipangiile insengo sha cela no kusosa ukuti: “Ifi e fyo Yehova asosa, m ‘Kuli ishi nsengo e ko ukasunkila abena Siria mpaka ukabalofye.’” n 12 Na bakasesema bambi bonse balesesema fimo fine, abati: “Kabiyeni ku Ramote-gileadi no kucimfya; kabili Yehova alepeela uyu musumba mu minwe ya mfumu.” o 13 Kabili inkombe iyo batumine ku kwita Mikaya yamwebele aiti: “Nomba, mona! Amashiwi ayo bakasesema bonse balandile ku mfumu nayawama. Na iwe ulande amashiwi yamo yene nge

491

Ukusesema kwa kwa Mikaya

fyo balandile, kabili ulande ifisuma.” a 14 Lelo Mikaya asosele ati: “Na pali Yehova, b ifyo Yehova alenjeba, e fyo nalalanda.” c 15 E lyo aile ku mfumu, ne mfumu yamwebele aiti: “Mikaya, bushe tuleya ku Ramote-gileadi nangu twiya?” Na o apo pene asosele ati: “Kabiyeni no kucimfya; na Yehova aleupeela mu minwe ya mfumu.” d 16 Ne mfumu yamwebele aiti: “Bushe miku inga nkakulenga ukulapa ukuti taufwile ukunjeba cimbi kano icishinka mwi shina lya kwa Yehova?” e 17 Na o atile: “Ndemona abena Israele bonse nabasalangana f pa mpili, kwati ni mpaanga ishabula kacema. g Na Yehova asosele ukuti: ‘Aba tabakwata bashikulwibo. Lekeni babwelelemo umutende cila muntu ku mwakwe.’” h 18 E lyo imfumu ya kwa Israele yaebele Yehoshafati aiti: “Bushe nshacikweba ukuti tansesemene ifisuma kano fye ifibi’?” i 19 Na o akonkenyepo ukusosa ukuti: “E ico umfweni ifyo Yehova asosa: j Ndemona Yehova naikala pa cipuna cakwe ica bufumu k ne bumba lya mu muulu naliminina, ku kulyo kwakwe na ku kuso kwakwe. l 20 Na Yehova atile: “Nani alayabepa Ahabu, no kuleka aleya pa kuti ayeipaiwa ku Ramote-gileadi?’ Awe uyu alasosa ifi, no yu alasosa ifi. m 21 E lyo umupashi n umo waishile no kwiminina ku cinso ca kwa Yehova, auti, ‘Ine nalayamubepa.’ Na o Yehova awipwishe ati, ‘Walayamubepa shani?’ o 22 Na o watile, ‘Nalaya, kabili ndeyaba umupashi wa bufi mu tunwa twa bakasesema bakwe bonse.’ p E ico Lesa atile, ‘Walayamubepa, kabili no kucimfya ulecimfya. q Kabiye, kacite ifyo fine.’ r 23 Nomba, moneni, Yehova nabika umupashi wa bufi mu tunwa twa bakasesema benu bonse aba; s lelo Yehova nalanda ukuti ububi buleisa pali imwe.” t

ICIPA. 22 a 2Im 18:12 b Amg 6:13 Ye 12:16 c Imp 22:35 2Im 18:13 Ye 1:7 Ye 23:28 Ek 2:4 2Pe 1:21 d 2Im 18:14 e Amg 5:11 2Im 18:15 f Amg 28:25 g Amp 10:24 Sek 10:2 Sek 13:7 Mt 9:36 h 2Im 18:16 Ek 33:9 i 2Im 18:17 j 2Im 18:18 k Es 6:1 Ek 1:26 Da 7:9 l Yb 1:6 Da 7:10 Mt 18:10 Uks 5:11 m 2Im 18:19 n Am 104:4 He 1:7 He 1:14 o 2Im 18:20 p 1Is 22:6 q 2Te 2:11 1Yo 4:1 r 2Im 18:21 s Ek 14:9 t Imp 23:19 1Is 20:42 2Im 18:22 Es 55:11



















Ku Kulyo a 1Im 16:22 Am 105:15 b 2Im 18:23 c 1Is 20:30 d 2Im 18:24 e 2Im 18:25 f Ro 9:18 g He 11:36 h Am 104:15 i 2Im 18:26 j Imp 16:29 k 2Im 18:27 l 2Im 18:28 m 1Sa 8:20 n 1Is 22:10 o 2Im 35:22 Amp 21:30 p 2Im 18:29 q 1Is 20:1 r 2Im 18:30 s 2Im 18:31 t Am 50:15 Am 91:15 Am 130:1 u 2Im 18:32

1 ISHAMFUMU 22:14-33 24 E lyo Sidekia mwana Kenaana apaleme no kuuma Mikaya pe saya, a no kutila: “Bushe umupashi wa kwa Yehova upitile shani ukufuma pali ine no kusosa kuli iwe?” b 25 Na o Mikaya atile: “Mona! Iwe ukamona ifyo umupashi upitile mu bushiku bulya ilyo ukengila mu muputule wa mu kati na nkati c ku kufisama.” d 26 E lyo imfumu ya kwa Israele yatile: “Sendeni Mikaya mumutwale kuli Amone umukalamba wa musumba na kuli Yoashi umwana wa mfumu. e 27 Kabili mutile, ‘Imfumu yatila: f “Bikeni uyu muntu mu cifungo, g no kulamupeela ifya kulya h ifinono na menshi ayanono mpaka nkabwele umutende.”’” i 28 Na o Mikaya atile: “Nga cine cine mwabwela umutende, ninshi Yehova talandile na ine.” j Asosele no kuti: “Umfweni, mwe bantu bonse.” k 29 Awe imfumu ya kwa Israele na Yehoshafati imfumu ya kwa Yuda baile ku Ramote-gileadi. l 30 E lyo imfumu ya Israele yaebeleYehoshafati ukuti: “Ine ndeifungushanya no kuya ku bulwi, m lelo iwe ufwale fye ifya kufwala fyobe ifya bufumu.” n Ne mfumu ya kwa Israele yaliifungushenye o no kuya ku bulwi. p 31 Nomba imfumu ya Siria, yena yaebele abakalamba ba bashilika q ba iko aba maceleta abali amakumi yatatu na babili (32) aiti: “Mwilwa no muntu uushacindama nelyo uwacindama, kano fye ne mfumu ya kwa Israele.” r 32 Nomba ilyo abakalamba ba maceleta bamwene Yehoshafati, batile: “Uyu e mfumu ya kwa Israele.” s E ico balipilibwike ukuti balwe nankwe; na o Yehoshafati e pa kupunda mutuule. t 33 Kabili ilyo fye abakalamba ba maceleta bamwene ukuti te mfumu ya kwa Israele, apo pene balekele ukumukonka. u

1 ISHAMFUMU 22:34-53 34 Lelo umuntu umo apoosele umufwi ukwabula ukwishiba, kabili alashile imfumu ya kwa Israele apalundanina ica kucinga icifuba, kabili imfumu yaebele uwale-ensha iceleta ati: a “Alula ukuboko kobe, no kumfumya mu nkambi; pantu nabancena icibi.” 35 Kabili ubulwi bwalekoselako fye bulya bushiku, ne mfumu yabikilwe fye mwi celeta, naiminina ukulungatana na bena Siria, kabili yalifwile b mu cungulo, no mulopa uwalefuma pa cilonda walepongolokela mwi celeta lya nkondo. c 36 Kabili lilya akasuba kaya kalewa babilile mu nkambi abati: “Umuntu onse aye ku musumba wakwe, kabili umuntu onse aye ku calo cakwe!” d 37 E fyo imfumu yafwile. Ilyo bailetele ku Samaria, bashiikile imfumu ku Samaria. e 38 Kabili basamfishe iceleta lya nkondo mu cishiba ca Samaria, ne mbwa shamyangile umulopa wa iko f (na bacilende balesamba mulya), nge fyo Yehova asosele. g 39 Kabili imilandu yashalako iya kwa Ahabu na fyonse ifyo acitile ne ng’anda ya meno ya nsofu h iyo apangile ne misumba yonse iyo akuulile, bushe tafyalembwa mwi buuku i lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 40 Kabili Ahabu aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe; j e lyo Ahasiak umwana wakwe amupyene no kutendeka ukuteka. 41 Nomba Yehoshafati l mwana Asa ena atendeke ukuteka Yuda mu mwaka walenga bune uwa kuteka kwa kwa Ahabu imfumu ya kwa Israele. 42 Yehoshafati ali ne myaka amakumi yatatu na isano (35) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele mu Yerusalemu imyaka amakumi yabili na isano (25). Ne shina lya kwa nyina ni Asuba mwana Shilhi. 43 Kabili ale-enda mu nshila shonse isha kwa Asa wishi. Tafuminemo, alecita ifyalunga-

Yehoshafati imfumu ya kwa Yuda ICIPA. 22 a 2Im 18:33 b 1Is 20:42 2Im 18:34 c Ukt 9:6 d 1Is 22:17 e 1Is 16:28 f 1Is 21:19 g Amg 32:35 Am 119:89 Es 14:27 Es 46:10 Es 48:3 h 1Is 10:22 Ek 27:15 i 1Is 14:19 1Is 16:5 1Is 16:27 j 1Is 16:28 k 2Is 1:2 2Im 20:35 l 1Im 3:10 2Im 17:1 2Im 20:31 Mt 1:8



















Ku Kulyo a 1Is 15:11 2Im 14:2 2Im 14:11 2Im 15:8 2Im 17:3 Lkm 12:13 b Amg 12:14 1Is 14:23 1Is 15:14 2Is 12:3 2Is 14:4 2Is 15:4 2Is 18:22 2Im 20:33 c 2Is 8:18 2Im 18:1 2Im 19:2 d 1Is 14:29 e Le 20:13 Ro 1:27 1Ko 6:9 1Ti 1:10 Yu 7 f 1Is 15:12 g Ukt 36:1 Ukt 36:9 h 2Sa 8:14 2Is 8:20 Am 108:9 i 1Is 10:22 2Im 9:21 j 1Is 9:26 2Im 20:37 k Amp 1:10 2Ko 6:14 l 1Is 2:10 2Im 21:1 m 1Is 11:43 1Is 14:31 1Is 15:24 n 2Is 8:16 2Im 21:5 o 2Is 1:2 p Amg 28:15 q 1Is 16:30 2Is 8:27 2Im 22:3 r 1Is 21:25 s 1Is 12:28 1Is 13:33 t 1Is 14:9 2Is 3:3 u Aba 2:11 1Is 16:32 2Is 1:2 v Ukf 20:3 Ukf 34:14

492

ma mu menso ya kwa Yehova. a Kano fye ififulo fya kupepelapo e fyashele. Abantu bali bacili baleipaila amalambo pa fifulo fya kupepelapo no kufutumwinapo amalambo. b 44 Kabili Yehoshafati aleumfwana ne mfumu ya kwa Israele. c 45 Imilandu yashalako iya kwa Yehoshafati ne fya maka ifyo acitile ne nkondo isho alwile, bushe tafyalembwa mwi buuku d lya milandu ya shamfumu sha kwa Yuda? 46 Kabili bacilende abaume e aba pe tempele abashelepo mu nshiku sha kwa Asa wishi, Yehoshafati alibalofeshe mu calo. f 47 Mu Edomu g mwena tamwali imfumu; inkonkani e yaleteka. h 48 Kabili Yehoshafati atumine amato ya ku Tarshishi i ukuya ku Ofiri ku kuleta golde; lelo tayaile pantu amato yaonaikile ku Esione-gebere. j 49 Na Ahasia mwana Ahabu atile kuli Yehoshafati: “Lekeni ababomfi bandi baye na babomfi benu.” Lelo Yehoshafati alikeene. k 50 Awe Yehoshafati aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe l kabili bamushiikile ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi m icikolwe cakwe; no mwana wakwe Yehoramu n alimupyene no kutendeka ukuteka. 51 Ahasia o mwana Ahabu, atendeke ukuteka Israele mu Samaria mu mwaka walenga ikumi na cinelubali (17) uwa kwa Yehoshafati imfumu ya kwa Yuda, kabili atekele Israele imyaka ibili. 52 Kabili alecita ifyabipa p mu menso ya kwa Yehova no kwenda mu nshila sha kwa wishi q na mu nshila sha kwa nyina r na mu nshila sha kwa Yeroboamu s mwana Nebati, uwalengele Israele ukubembuka. t 53 Kabili alebombela Baali u no kumukontamina, kabili alekalifyav Yehova Lesa wa kwa Israele filya fine wishi alecita.

IBUUKU LYA BUBILI ILYA

ISHAMFUMU a

ilyo Ahabu afwile, 1 Kabili Moabu atendeke ukupondob

kela c Israele. 2 Awe Ahasia aliponene d ukupula mu cafimbile pa mutenge wa muputule wakwe uwa pa muulu e mu Samaria, e fyo atampile no kulwala. E ico atumine inkombe no kusheba ukuti: “Kabiyeni, kepusheni f kuli Baalisebubi g lesa wa ku Ekrone h nga nkapola ku bulwele ubu.” i 3 Lelo malaikaj wa kwa Yehova aebele Eliya umwina Tishbe k ati: “Ima, kabiye kakumanye inkombe sha mfumu ya ku Samaria no kusheba ukuti, ‘Bushe ni pa mulandu wa kuti tamwaba Lesa l muli Israele e co muleila mu kwipushisha kuli Baali-sebubi lesa wa ku Ekrone? 4 E ico Yehova atila: “Tawakeme pa busanshi bobe apo uleele, pantu ukufwa kwena ukafwa.” ’ ” m Awe Eliya aliimine no kuya. 5 Ilyo inkombe shabwelele, apo pene ashipwishe ati: “Cinshi mwabwelela?” 6 Na sho shamwebele ati: “Kuli umuntu uwacisatukumanya, kabili acitweba ati, ‘Bwelelenimo ku mfumu iimutumine, kabili mun yebe amuti: “Yehova atila, ‘Bushe ni pa mulandu wa kuti tamwaba Lesa muli Israele e co uletumina aba kuyaipusha kuli Baali-sebubi lesa wa ku Ekrone? E ico tawakeme pa busanshi apo uleele, pantu ukufwa kwena ukafwa.’ ” ’ ” o 7 Na o aipwishe inkombe ati: “Bushe umuntu uwaishile ku kumukumanya alemoneka shani?” 8 Na sho shayaswike ashiti: “Afwele ica kufwala ca masako, p no mushipi wa mpapa mu musana.” q Ne mfumu apo pene yatile: “Ni Eliya umwina Tishbe.” 9 E lyo yatumine umukalamba waleangalila abaume ama-

ICIPA. 1 a 2Is 3:5 b Ukt 19:37 Imp 24:17 Am 60:8 c 2Is 3:5 2Is 8:22 d Lkm 9:11 e Aba 3:20 1Is 17:19 f Ukf 20:3 1Sa 15:23 g 2Is 1:16 h Yos 13:3 1Sa 5:10 i 1Sa 28:7 1Is 14:3 2Is 8:8 j 2Is 1:15 Imi 8:26 k 1Is 17:1 l 1Is 18:36 Es 8:19 Ye 2:11 Yn 2:8 m Amp 11:19 Amp 14:32 Lkm 8:13 n Es 46:10 Es 55:11 o 1Im 10:14 p 1Is 19:19 Sek 13:4 q Mt 3:4 He 11:37 

Ku Kulyo a Am 105:15 b Amg 33:1 1Sa 2:27 c Imp 11:1 Imp 16:35 Am 106:18 Lk 9:54 Yu 7 d Amp 13:17 e Es 26:11 f Am 140:11 Amp 22:3 g Amp 27:22 Ye 5:3 h Mt 17:14 Mko 1:40 Mko 10:17 i Es 60:14 j Ukt 2:7 k 1Sa 26:21 Am 72:14 l 2Is 1:10

493

kumi yasano (50), na o aile na bantu bakwe abali amakumi yasano. a Ilyo afikile kuli Eliya, amusangile naikala pa lupili. Kabili amwebele ati: “We muntu wa kwa Lesa wa cine, b imfumu yasosa aiti, ‘Ika.’ ” 10 Lelo Eliya ayaswike no kweba umukalamba waleangalila abaume amakumi yasano (50) ati: “Cisuma, kanshi nga ndi muntu wa kwa Lesa, umulilo c naufume ku muulu no koca iwe na baume bobe abali amakumi yasano.” No mulilo wafumine ku muulu no kumoca na baume amakumi yasano abo ali na bo. d 11 Kabili yatumine umukalamba na umbi uwaleangalila abaume amakumi yasano (50) na o aile na bantu bakwe abali amakumi yasano. e E lyo amwebele ukuti: “We muntu wa kwa Lesa wa cine, imfumu yasosa aiti, ‘Ika bwangu.’ ” f 12 Lelo Eliya ayaswike no kubeba ukuti: “Cisuma, kanshi nga ndi muntu wa kwa Lesa, umulilo naufume ku muulu no koca iwe na baume bobe abali amakumi yasano (50).” No mulilo wa kwa Lesa wafumine ku muulu no kumoca na baume amakumi yasano abo ali na bo. 13 Kabili yatumine umukalamba na umbi uwa butatu uwaleangalila abaume amakumi yasano (50) na o aile na bantu bakwe abali amakumi yasano. g Lelo ena ailefukama h pa ntanshi ya kwa Eliya, alamupapaata i ukuti amupaale, no kumweba ati: “We muntu wa kwa Lesa wa cine, leka umweo j wandi ne myeo ya babomfi bobe aba abali amakumi yasano ibe iyacindama k mu menso yobe. 14 Mona, umulilo ufumine ku muulu no koca l abakalamba babili aba kubalilapo abaleangalila abaume amakumi yasano

2 ISHAMFUMU 1:15–2:13 (50) na bantu babo amakumi yasano, nomba leka umweo wandi ube uwacindama mu menso yobe.” 15 E lyo malaika wa kwa Yehova aebele Eliya ati: “Ika kabiye nankwe. Wimutiina iyo.” a E ico alimine, aika no kuya nankwe ku mfumu. 16 Kabili atile ku mfumu: “Yehova atila, ‘Bushe ni pa mulandu wa kuti tamwaba Lesa wa kwipushako muli Israele, e co watumine inkombe b sha kuyaipusha kuli Baali-sebubi lesa wa ku Ekrone? c E ico tawakeme pa busanshi apo uleele, pantu ukufwa kwena ukafwa.’ ” 17 Kabili umuya inshiku alifwile, d ukulingana na mashiwi e ya kwa Yehova ayo Eliya asosele; na Yehoramu f alimupyene no kutendeka ukuteka, mu mwaka walenga bubili uwa kwa Yehoramu g mwana Yehoshafati imfumu ya kwa Yuda, pantu takwete umwana umwaume. 18 Ne fyashala ifyo Ahasia h acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku i lya milandu ya shamfumu isha mu Israele? Nomba ilyo Yehova ali mupepi no kusenda Eliya j mu cikuuku ca mwela ukuya mu muulu, k Eliya na Elisha l bafumine ku Gilgali. m 2 Kabili Eliya aebele Elisha ati: “Ikala pano, pantu Yehova nantuma ukuya ku Betele.” Lelo Elisha atile: “Na pali fye Yehova n e lyo na pali imwe bene, o ndelapa nati, nshalekane na imwe.” p E ico baile ku Betele. q 3 E lyo abana ba bakasesema r abali ku Betele bafumine no kuya kuli Elisha no kumweba abati: “Bushe nawishiba ukuti buno bushiku Yehova alesenda sokulu ukufuma kuli iwe kabili tabe intungulushi yobe?” s Na o atile: “Na ine ninjishiba. t Talaleni.” 4 Kabili Eliya aebele Elisha ukuti: “Elisha, ikala pano, pantu Yehova nantuma ku Yeriko.” u Na o atile: “Na pali fye Yehova e lyo

2

Ahasia afwa. Eliya asendwa ICIPA. 1 a Am 27:1 Ye 1:17 Ek 2:6 b 2Is 1:3 c Yos 13:3 d Amp 13:21 e Es 44:26 f 2Is 3:1 2Is 9:22 g 2Is 8:16 h 1Is 22:51 i 1Is 14:19 1Is 22:39



















ICIPA. 2 1Is 17:1 2Is 2:11 1Is 19:16 2Is 4:38 Amg 6:13 Ye 4:2 Ye 12:16 o 1Sa 17:55 2Is 4:30 p 2Sa 15:21 Amp 18:24 q Ukt 28:19 1Is 12:29 1Is 13:1 2Is 2:23 r 1Is 18:13 1Is 20:35 2Is 4:1 s 1Is 19:16 t Ams 3:7 u Yos 6:26 1Is 16:34



















j k l m n

Ku Kulyo a 2Is 2:3 b 2Sa 19:15 c Ukt 32:26 Ru 1:16 2Is 2:2 d 1Is 18:13 e 1Is 19:19 2Is 2:13 f Ukf 14:22 Yos 3:17 2Is 2:14 Am 114:5 Es 11:15 g Lk 24:51 He 7:7 h Amg 21:17 i Amg 34:9 Lk 1:17 Imi 1:8 Imi 8:17 j 1Is 19:16 k Mt 7:7 1Yo 5:14 l 2Is 6:17 Am 68:17 Hab 3:8 m 2Im 21:12 n 2Is 5:13 Imi 7:2 1Ko 4:15 o 2Is 13:14 p 2Sa 1:11 Yb 1:20

494

na pali imwe bene, ndelapa nati, nshalekane na imwe.” E ico baile ku Yeriko. 5 E lyo abana ba bakasesema abali ku Yeriko baile kuli Elisha no kumweba abati: “Bushe nawishiba ukuti buno bushiku Yehova alesenda sokulu ukufuma kuli iwe kabili tabe intungulushi yobe?” Na o atile: “Na ine ninjishiba. Talaleni.” a 6 Eliya nomba aebele Elisha ati: “Ikala pano, pantu Yehova nantuma ku Yordani.” b Na o atile: “Na pali fye Yehova e lyo na pali imwe bene, ndelapa nati, nshalekane na imwe.” c E ico baile bonse babili. 7 Kabili kwali abaume amakumi yasano (50) aba mu bana ba bakasesema abaiminine akatalamukila balemona; d lelo Eliya na Elisha baiminine mu lulamba lwa Yordani. 8 E lyo Eliya abuulile ica kufwala cakwe icaibela, e acifunga no kuuma pa menshi, na menshi yapaatukene uku no ku, kabili bonse babili bayabwike apauma. f 9 Kabili ilyo fye bayabukile kwi shilya, Eliya aebele Elisha ati: “Lomba ifyo ulefwaya nkucitile ilyo nshilasendwa ukufuma pali iwe.” g Na o Elisha atile: “Lekeni ifiputulwa fibili h ifya mupashi i wenu fise pali ine.” j 10 Na o atile: “Cayafya ico walomba. k Nga walamonako uko ndesendwa ukufuma pali iwe, ninshi calaba ifyo fine; nomba nga tawamoneko, ninshi te fyo cileba.” 11 Awe ilyo bale-enda uku ninshi balelanda, moneni! kwaishile iceleta l lya nkondo ilya mulilo na bakabalwe ba mulilo, kabili bapaatukenye balya babili; na Eliya asendelwe muli kankungwe mu muulu. m 12 Elisha alemona fyonse ifi, kabili alebilikisha ati: “Tata, tata, n iceleta lya nkondo ilya kwa Israele na ba pali bakabalwe bakwe!” o Kabili Elisha tamumwene na kabili. Awe abuulile ne ca kufwala cakwe no kulepulamo fibili. p 13 E lyo nomba atoolele ica ku-

495

Elisha apoka ica kufwala. Yehoramu

fwala caibela a ica kwa Eliya ico aponeshe, kabili alibwelelemo no kuyaiminina pa lulamba lwa Yordani. 14 Awe abuulile ica kufwala caibela ica kwa Eliya ico aponeshe, aumine na pa menshi b no kusosa ati: “Ali kwi Yehova, Lesa wa kwa Eliya?” c Ilyo aumine pa menshi, yapaatukene uku no ku, kabili Elisha alyabwike. 15 Ilyo abana ba bakasesema abali ku Yeriko bamumwene akatalamukila, batile: “Umupashi d wa kwa Eliya uli pali Elisha.” Kabili baishile ku kumukumanya, bamufukamina e na pa nshi. 16 Bamwebele abati: “Moneni, ababomfi benu bali na baume amakumi yasano (50), abaume ba maka. Lekeni baye ku kufwaya shikulwinwe. Nalimo umupashi f wa kwa Yehova naumwimya no kumupoosa pa lupili lumo nangu mu mupokapoka umo.” Lelo atile: “Mwibatuma iyo.” 17 Na bo balemupatikisha fye mpaka aumfwa insoni, no kusosa ati: “Batumeni.” Kabili batumine abaume amakumi yasano (50); na bo baile balemufwaya pa nshiku shitatu, lelo tabamusangile. 18 Ilyo babwelele kuli ena, aleikala mu Yeriko. g E lyo abepwishe ati: “Bushe nshamwebele nati, ‘Mwiya’?” 19 Kabili aba mu musumba baebele Elisha abati: “Kwena, uno musumba waliwama, h nge fyo na imwe shikulu mulemona; nomba fye amenshi i e yabipa ne calo cilenga amafumo ukupona.” j 20 Na o atile: “Ndeteleni imbale yafonka iinono iipya, mubikemo no mucele.” Na bo balimuleteele. 21 Kabili alifumine no kuya ku ntulo ya menshi no kupoosamo umucele k no kusosa ati: “Yehova atila, ‘Nalenga amenshi aya ukuba ayasuma. l Tamwakafume na kabili imfwa nangu kulenga amafumo ukupona.’ ” 22 Awe ukufika na buno bushiku, m amenshi yaba fye ayasuma, nge fyo Elisha asosele.

ICIPA. 2 a 1Is 19:19 2Is 1:8 Sek 13:4 Mt 3:4 b Yos 3:13 2Is 2:8 c 1Is 18:36 He 10:39 d Imp 11:25 Imp 27:20 2Is 2:9 Es 11:2 e Yos 4:14 Ro 12:10 f 1Is 18:12 g Yos 6:26 1Is 16:34 h Amg 34:3 i Ukf 15:23 j Amg 28:18 Ho 9:14 k Ukf 15:25 2Is 4:41 l Ek 47:8 m Lkm 3:14



















Ku Kulyo a 2Is 2:2 b Amp 20:11 Amp 22:15 c Ukt 21:9 2Im 36:16 Lk 10:16 1Te 4:8 d Es 22:12 e Aba 9:20 Aba 9:57 2Is 1:10 Imi 8:20 f Amp 17:12 Amp 28:15 Ho 13:8 g 1Is 19:17 Amp 9:12 Amp 19:25 Amp 19:29 Na 1:2 h 2Is 4:25



















ICIPA. 3 i j k l

2Is 1:17 Yb 34:21 1Is 16:30 Ukf 23:24 Ukf 34:13

m 1Is 16:33 n 1Is 12:28 2Is 10:29 o p q r

1Is 14:16 2Is 3:27 1Is 22:37 2Sa 8:2 2Is 1:1

s 1Is 20:27 t 2Im 19:2 u 1Is 22:4 2Ko 6:14

2 ISHAMFUMU 2:14–3:7 23 Kabili afumine kulya no kuya ku Betele. a Nomba ilyo aleya mu nshila, kwali utulumendo b utwafumine mu musumba kabili twalemuseka c no kulamweba ati: “Kabiye, uba ipala! d Kabiye, uba ipala!” 24 Na o alipilibwike no kutumona, kabili alitutiipile e mwi shina lya kwa Yehova. Na babere f babili abakota bafumine mu mutengo no kulepaulapo abana amakumi yane na babili (42). g 25 Kabili ukufuma kulya akonkenyepo ukuya ku Lupili lwa Karmele, h kabili ilyo afumine kulya abwelelemo ku Samaria. i

mwana Ahabu, 3 Yehoramu atendeke ukuteka Israele mu Samaria mu mwaka walenga ikumi na cinekonsekonse (18) uwa kuteka kwa kwa Yehoshafati imfumu ya kwa Yuda, kabili atekele pa myaka ikumi na ibili (12). 2 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, j lelo tacitile nga filya wishi k nangu nyina balecita, kabili afumishe icilibwe icaimikwe l ica kwa Baali ico wishi apangile. m 3 Nomba alecita imembu ishalecitako Yeroboamu n mwana Nebati, isho alengele na Israele ukubembuka. o Tatalwikeko ku membu shilya. 4 Nomba Mesha p imfumu ya kwa Moabu aleteka impaanga, kabili apeele ubupe ku mfumu ya kwa Israele, abana ba mpaanga amakana umwanda umo (100,000) ne mpaanga ishilume isho bashabeya amasako amakana umwanda umo. 5 Lelo ilyo fye Ahabu afwile, q imfumu ya ku Moabu yatendeke ukupondokela r imfumu ya ku Israele. 6 Awe mu bushiku bulya Imfumu Yehoramu yafumine ku Samaria no kulonganika s abena Israele bonse. 7 Kabili yatumine bamo kuli Yehoshafati, aiti: “Imfumu ya ku Moabu naimpondokela. Bushe kuti twaya nobe ku Moabu ku kulwa?” Na o atile: “Nalaya. t Ine cimo na iwe; abantu bandi cimo na bantu bobe; u

2 ISHAMFUMU 3:8-26

Ishamfumu shitatu shaimina Moabu

na bakabalwe bandi cimo na bakabalwe bobe.” 8 Kabili asosele no kuti: “Ni nshila nshi tukapita?” Na o atile: “Iya ku matololo ya Edomu.” a 9 Awe e fyo imfumu ya ku Israele ne mfumu ya ku Yuda ne mfumu ya ku Edomu b baimine no kuya, kabili baile balefwayafwaya mu nshila inshiku cinelubali (7). Nomba takwali amenshi ya kunwa abashilika ne fitekwa ifyo basendele. 10 Kabili imfumu ya ku Israele yasukile yatila: “Yangu ifyo cabipa ukuti Yehova aita ishi mfumu shitatu ku kushipeela kuli Moabu!” c 11 E lyo Yehoshafati atile: d “Bushe kuno takwaba kasesema wa kwa Yehova? e Kanshi e o natwipushishemo kuli Yehova.” f E ico uwa mu babomfi ba mfumu ya ku Israele atile: “Kuno kwaliba Elisha g mwana Shafati, uwaleitulwila amenshi ku minwe ya kwa Eliya.” h 12 E lyo Yehoshafati atile: “Icebo ca kwa Yehova caba muli ena.” Awe imfumu ya ku Israele na Yehoshafati ne mfumu ya ku Edomu baile kuli ena. 13 Na o Elisha aebele imfumu ya ku Israele ukuti: “Bushe tulomfwana na iwe? i Kabiye kuli bakasesema j ba kwa wiso na bakasesema ba kwa noko.” Lelo imfumu ya ku Israele yatile kuli ena: “Iyo, pantu Yehova naita ishi mfumu shitatu ku kushipeela kuli Moabu.” k 14 Na o Elisha atile: “Na pali Yehoval wa mabumba uo mombela ndelapa nati, ni co nacindika Yehoshafati pa mulandu wa kuti e po ali, m nga nshikuloleshe nangu fye ukukumona. n 15 Aleni ndeteleni kalisha wa cilimba ca nsale.” o Nomba ilyo kalisha wa cilimba ca nsale atendeke fye ukulisha, ukuboko p kwa kwa Yehova kwaishile pali Elisha. 16 Na o atile: “Yehova atila, ‘Muli uyu mupokapoka mube ifilindi; q 17 pantu Yehova atila: “Tamwakamone umwela, kabili tamwakamone imfula; lelo ulya mu-

ICIPA. 3 a Imp 21:4 b 2Sa 8:14 1Is 22:47 Lkm 4:12 c 1Im 15:13 Am 78:34 Amp 19:3 Es 8:21 d 1Is 22:7 e Ams 3:7 f Aba 20:18 g 1Is 19:16 2Is 2:15 h 1Is 19:21 Lk 22:26 i 1Sa 2:30 Ek 14:3 1Ko 10:21 j Aba 10:14 1Is 18:19 1Is 22:6 1Is 22:22 k Amg 32:39 Ho 6:1 l Amg 6:13 Ye 12:16 m 2Im 17:3 2Im 19:4 n Yb 34:18 Amp 15:29 Mk 3:4 o 1Sa 10:5 1Im 25:1 p 1Is 18:46 Ek 1:3 Ek 3:14 Ek 8:1 Imi 11:21 q Ye 14:3



















Ku Kulyo a Am 84:6 Am 107:35 b Es 41:17 c Ye 32:17 Mko 10:27 d Amg 28:7 e Amg 3:5 f 2Is 3:25 g Amg 20:19 h Ukf 29:39 i Ukf 29:41 j 1Is 20:11 k Ukf 15:9 Aba 5:30 l 1Is 12:19 m Le 26:7 1Te 5:3 n Es 37:26 o Ukt 26:15 2Im 32:4 p 2Is 3:19 q Es 15:1 Es 16:7

496

pokapoka ukesulamo amenshi, a kabili e mo mukanwa, b imwe ne nama shenu ne fitekwa fyenu.” ’ 18 Kabili kakaba kantu akanono mu menso ya kwa Yehova, c kabili akapeela Moabu kuli imwe. d 19 Kabili mukonaule umusumba onse uwe linga e no musumba onse uusuma, mukateme f no muti onse uusuma g no kucilika utumfukumfuku twa menshi tonse, kabili mukonaule impanga yonse iisuma ku mabwe.” 20 Awe ulucelo, h pa nshita ya kutuula umutuulo wa ngano, i moneni! amenshi yalefumina ku Edomu, ne calo caiswilemo amenshi. 21 Kabili abena Moabu bonse baumfwile ukuti imfumu nashisa mu kulwa na bo. E ico balongenye abaume ukutula pa balefwalaj umushipi mu musana no kucilapo, kabili baiminine na pa mupaka. 22 Ilyo baimine lucelocelo, akasuba kasanike pa menshi, ica kuti abena Moabu abali bushilya bamwene amenshi nayakashika kwati mulopa. 23 Na bo balati: “Mulopa uyu! Imfumu nashifwa ku lupanga, nashi-ipaya ishine sheka. E ico we Moabu kabiye ku kusenda ifipe!” k 24 Ilyo baingile mu nkambi ya bena Israele, na bo abena Israele l apo pene baliimine no kutendeka ukuuma abena Moabu ica kuti balifulumwike ku cinso cabo. m E ico baingile mu Moabu, kabili pa kwingila baleuma abena Moabu. 25 Baonawile ne misumba, n kabili balepoosa umo na umo amabwe mu mpanga yonse iisuma no kwisushamo amabwe; kabili balecilika utumfukumfuku twa menshi tonse, o batemene no muti onse uusuma, p mpaka bashamo fye amabwe ya mu Kiri-haresete; q na ba kulasa amabwe baliushingulwike no kuucimfya. 26 Ilyo imfumu ya ku Moabu yamwene ukuti ubulwi bwaikosela, apo pene yasendele abau-

497

Elisha afusha amafuta

me imyanda cinelubali (700) abalelwa ukubomfya ulupanga ukuti bengile no kuyafika ku mfumu ya ku Edomu; a lelo balifililwe. 27 Yasukile yabuula umwana wa iko umwaume ibeli uwali no kuipyana no kulateka, yamutuulile b nge lambo lya koca pa cibumba. E lyo nomba abena Moabu bakalipe nga nshi pa bena Israele, ica kuti abena Israele bafumine kuli yena no kuleka ukuilwisha, babweleele na ku calo ku mwabo.

4 Awe umo

kwali umwanakashi uwali umukashi wa mwanac wa bakasesema uwaliliile kuli Elisha, ati: “Umubomfi wenu uwali umulume wandi alifwa. Kabili mwalishiba ukuti umubomfi wenu lyonse aletiinad Yehova, nomba uwa nkongole e naisa ku kusenda abana bandi babili ukuti babe abasha bakwe.” 2 Na o Elisha amwipwishe ati: “Cinshi ulefwaya nkucitile? f Njeba; finshi ukwete mu ng’anda?” Na o atile: “Umubomfi wenu umwanakashi takwete nangu cimo, kano fye umutondo wa mafuta.” g 3 E lyo atile: “Kabiye washime kumbi imitondo, ku bena mupalamano bobe bonse, imitondo umushili kantu. Washime iingi. 4 Kabili wingile na bana bobe mu ng’anda no kwisalako iciibi, kabili witulule amafuta mu mitondo yonse, ne yaisula uibike yeka.” 5 Awe afumine kuli Elisha no kuya. Ilyo aingile na bana bakwe no kwisalako iciibi, bena balepalamika imitondo, na o aleitulwilamo. h 6 Nomba ilyo imitondo yaiswile, aebele umwana wakwe ati: “Palamika kuno umutondo na umbi.” i Lelo umwana atile: “Tapali umutondo na umbi.” Awe e fyo amafuta yalekele ukupongoloka. j 7 Kabili aile-eba umuntu wa kwa Lesa wa cine, na o atile: “Kabiye, kashitishe amafuta no kubwesha inkongole, k ne shileshalako uleliilamo pamo na bana bobe.” l

ICIPA. 3 a 2Is 3:9 b Amg 12:31 1Is 11:7 2Is 17:17 2Im 28:3 Am 106:37 Ye 7:31 Ek 16:20 1Ko 10:20



















ICIPA. 4 c 2Is 2:3 2Is 2:5 d 1Is 19:18 Amp 8:13 e 1Sa 22:2 f Amp 3:27 Ga 6:10 He 13:16 Yak 1:27 g 1Is 17:12 h Mko 6:41 Mko 8:6 Yh 2:9 i Mt 14:19 Mt 15:37 j Yos 5:12 1Is 17:14 Yh 6:12 k Am 37:21 Ro 13:8 l Am 128:4



















Ku Kulyo a Yos 19:18 1Is 1:3 Uln 6:13 b Ukt 19:3 Aba 13:15 Imi 16:15 c Amp 31:11 1Ko 11:3 d 2Is 2:9 e Aba 3:20 1Is 17:19 f Mko 4:21 g Mt 10:41 Ro 12:13 He 13:2 h 2Is 4:29 2Is 5:20 2Is 5:27 2Is 8:4 i Yos 19:18 1Sa 28:4 j Ro 16:6 He 6:10 k 2Is 2:9 2Is 4:2 l 2Is 8:3 m 2Is 9:5 n 2Is 8:1 o Ukt 15:2 Ukt 30:1 p Ukt 18:10 q Am 127:3 Mt 10:41 r Amg 18:22 s Mt 13:30

2 ISHAMFUMU 3:27–4:19 8 Nomba, bushiku bumo Elisha alepita aleya ku Shunemu, a ukwali umwanakashi uwalumbuka, na o amupatikishe b ukulya ifya kulya. Kabili lyonse ilyo alepita, aleshokelako mu kulya ifya kulya. 9 No mwanakashi asukile aeba umulume c wakwe ati: “Moneni, ninjishiba nomba ukuti, uyu muntu uupita pano lyonse muntu wa mushilo uwa kwa Lesa. d 10 Natupange umuputule wa pa muulu e pa cibumba no kumubikilamo ica kusendamapo ne tebulo ne cipuna na pa kuteka inyali; f kabili alecita nga aisa lyonse kuli ifwe, e mo aleya.” g 11 Awe bushiku bumo alishile filya fine aleisa lyonse, aya na mu muputule wa pa muulu no kusendama. 12 Kabili aebele Gehasi h umubomfi wakwe ati: “Ita umwanakashi ulya umwina Shunemu.” i Na o alimwitile ukuti ese no kwiminina ku cinso cakwe. 13 E lyo atile kuli Gehasi: “Mwebe auti, ‘Mona, wali-ipusula ifintu no kutusakamana muli fyonse nga fino. j Cinshi twingakucitila? k Bushe kuli ifya kukulandilako ku mfumu l nelyo ku mukalambam wa bashilika?’ ” Na o atile: “Ine njikala mu bantu bandi.” n 14 Kabili Elisha atile: “Nomba cinshi twingamucitila?” Na o Gehasi atile: “Takwata umwana, o no mulume wakwe na o nakota.” 15 Na o apo pene atile: “Mwite.” E lyo amwitile, no mwanakashi aiminine pa mwinshi. 16 E lyo atile: “Uyu mwaka uleisa nga ino ine nshita ukafukatila umwana mwaume.” p Na o atile: “Awe, shikulu, we muntu wa kwa Lesa! Wilabepa umubomfi obe.” 17 Awe umwanakashi alimite no kufyala umwana umwaume q pali ilya ine nshita, umwaka wakonkelepo, nga filya fine fye Elisha amwebele. r 18 No mwana aile alekula, kabili bushiku bumo, aile kuli wishi pamo na ba kulobolola, s nge fyo alecita lyonse. 19 Kabili ale-eba wishi ati: “Nafwa umutwe, iye

2 ISHAMFUMU 4:20-38 umutwe!” a Na wishi asukile aeba umubomfi wakwe ati: “Mutwale kuli nyina.” b 20 Na o alimusendele no kumutwala kuli nyina. Kabili aikele pa molu ya kwa nyina ukufika akasuba kaba pa kati, asuka umulumendo afwa. c 21 E lyo aninine no kumulaalika pa ca kusendamapo d ca muntu wa kwa Lesae wa cine, asha aisalako no kufumako. 22 Aitile no mulume wakwe no kusosa ukuti: “Ntumineniko umubomfi wenu umo ne mpunda imo, kabili lekeni mbutukile ku muntu wa kwa Lesa wa cine, nalabwela.” f 23 Lelo atile: “Nga cinshi uleila kuli ena lelo? Buno bushiku te mweshi upya g kabili te sabata iyo.” Na o atile: “Cili fye.” 24 E ico aninine pa mpunda h no kweba umubomfi wakwe ukuti: “Natuleya. Wileka ukwendesha pa mulandu wandi kano nga nakweba nati nashako.” 25 Kabili umwanakashi aliile no kuyafika ku muntu wa kwa Lesa wa cine pa Lupili lwa Karmele. Nomba ilyo umuntu wa kwa Lesa wa cine amumwene fye akatalamukila, apo pene aebele Gehasi umubomfi i wakwe ati: “Mona! Umwanakashi umwina Shunemu uyo. 26 Nomba butukilako no kuyamukumanya, umwebe auti, ‘Bushe uli fye bwino? Bushe ali fye bwino umulume obe? Bushe ali fye bwino umwana?’ ” Na o atile: “Tuli fye bwino.” 27 Ilyo umwanakashi afikile ku muntu wa kwa Lesa wa cine pa lupili, amwikete ku makasa. j Na Gehasi alipaleme ukuti amufumyeko, k lelo umuntu wa kwa Lesal wa cine atile: “Muleke, m pantu ali no bulanda n mu mutima; kabili Yehova namfisa o kabili tanjebele nakalya.” 28 E lyo umwanakashi atile: “Bushe nalilombele umwana umwaume ukupitila muli shikulu? Bushe nshatile, ‘Mwileka ncetekele ifya bufi’?” p 29 Na o Elisha apo pene aebe-

Umwana afwa. Elisha amubuusha ICIPA. 4 a Yb 14:1 b Es 49:15 Es 66:13 c 1Is 17:17 Lkm 9:12 d 2Is 4:10 e 2Is 4:9 f Yh 11:3 Imi 9:38 g Imp 10:10 Imp 28:11 Ek 46:3 h Ukf 4:20 1Sa 25:20 i 2Is 4:12 j Mt 28:9 k Mko 10:13 l 2Is 4:9 m Yb 29:25 2Ko 1:4 1Te 5:11 n Amp 15:13 Amp 17:22 o Ukt 18:17 Ams 3:7 p 2Is 4:16



















Ku Kulyo 2Is 4:12 1Is 18:46 Ukf 4:17 Lk 10:4 Imi 19:12 Amg 6:13 Ye 12:16 g 1Sa 1:26 2Is 2:4

a b c d e f

h Mt 15:28 Yh 11:40 i Mt 17:16 Mko 9:18 j Mko 5:39 Lk 8:52 Yh 11:11 k 2Is 4:21 l 1Is 17:19 Mt 6:6 m 1Is 17:20 Yh 11:41 Imi 9:40 n 1Is 17:21 Imi 20:10 o 2Is 8:1 2Is 8:5 p 2Is 4:12 q He 11:35 r 1Sa 25:23 s 1Is 17:24 Imi 20:12 t 2Is 2:1 u Amg 28:23 2Is 8:1 Ek 14:13 v 2Is 2:3 2Is 2:5 w Amp 8:34 Imi 22:3 x 2Is 4:12

498

le Gehasi ati: a “Ipekanye,1 b buula ne nkonto c yandi usende mu kuboko, kabiye. Nga wakumanya umuntu, wimuposha; d kabili ngo muntu akuposha, wimwasuka. Kabili uyebika inkonto yandi pa menso ya mwana.” e 30 Na nyina wa mwana atile: “Na pali Yehova f na pali iwe wine, g ndelapa nati, nshakushe.” h E ico aliimine no kuya nankwe. 31 Awe Gehasi alibatangilile, ailebika ne nkonto pa menso ya mwana, lelo takwali ishiwi nelyo icishibilo ca kuti umwana ali umumi. i E ico abwelele ku kumukumanya, no kumweba ukuti: “Umwana tabukile.” j 32 Kabili Elisha asukile aingila mu ng’anda, kabili moneni, umwana nafwa, nabamulaalika pa ca kusendamapo ca kwa Elisha. k 33 Awe aliingile no kwisalako iciibi, l kabili atendeke ukupepa kuli Yehova. m 34 Kabili aliile no kulambalala pa mwana, n abikile akanwa kakwe pa kanwa ka mwana, na menso pa menso yakwe, ne ndupi pa ndupi shakwe, nakontamina pali ena, wasukile umubili wa mwana wakaba. 35 E lyo atendeke ukwenda na kabili mu ng’anda, aya uku umuku umo no ku umuku umo, kabili pa numa alile no kukontamina pali ena. Awe umwana atendeke ukutesemuna nalimo imiku cinelubali (7), e lyo umwana aloleshe. o 36 Kabili aitile Gehasi no kusosa ati: “Ita umwanakashi ulya umwina Shunemu.” p Na o alimwitile, kabili aishile kuli ena. E lyo atile: “Senda umwana obe.” q 37 Kabili umwanakashi aliingile, awa ku makasa yakwe no kukontamina kuli ena pa nshi, r e lyo asendele umwana wakwe no kufuma. s 38 Awe Elisha abwelele ku Gilgali, t na mu calo mwali icipowe. u Ilyo abana v ba bakasesema baikele ku cinso cakwe, w aebele umubomfi wakwe, ati: x “Tekapo 2Is 4:291 Mu ciHebere paba ati, “Kaka mu musana.”

499

Elisha afusha umukate. Naamani

impoto iikalamba no kwipikila abana ba bakasesema ifya kulya.” a 39 Awe umuntu umo aile mu mpanga ku kusaba umusalu, b kabili asangile umwangashi wa mu mpanga, e pa kuswako imyungu ya mpanga aisusha mu ca kufwala cakwe, kabili aileiputawila mu mpoto, pantu tabaishibe bwino ilya myungu. 40 Bapungwilile na bantu ukuti balye. Nomba ilyo fye baliilepo, bapundile abati: “Muli imfwa mu mpoto, c we muntu wa kwa Lesa wa cine.” d Kabili bafililwe ukulya. 41 E ico atile: “Kanshi leteni ubuunga.” Ilyo apooselemo ubuunga mu mpoto, asosele ati: “Pungwileni abantu balye.” Awe nomba mu mpoto tamwali na kabili ifingakola abantu. e 42 Kabili kwali umuntu uwafumine ku Baali-shalisha, f kabili aleteele g umuntu wa kwa Lesa wa cine umukate wapangilwa ne fisabo fyabalilapo ukupya, h imikate ya barle amakumi yabili (20), i ne ngano ishipya mu cola cakwe ica mukate. Kabili atile: “Peela abantu balye.” j 43 Lelo umubomfi wakwe atile: “Kuti napeela shani ifi ku baume abali umwanda umo (100)?” k Na o atile: “Peela abantu balye, pantu e fyo Yehova atila, ‘Balelya no kusha bashepo.’ ” l 44 Na o alibapeele, balalya, kabili bashilepo na fimo nge fyo Yehova asosele. m Awe kwali umuntu umo, ishina lyakwe ni Naamani, n umukalamba wa bashilika ba mfumu ya ku Siria. Ali muntu uwacindama kuli shikulu wakwe kabili alicindikwe, pantu ni muli ena e mo Yehova apusushishe Siria; o kabili ali uwa bulamba, kabili uwa maka, nangu ca kuti ali ne fibashi. 2 Kabili abena Siria balifumine no kuyabelama nge fipondo, p kabili basendele bunkole umukashana umunono q ukufuma mu calo ca Israele, na o aishileba uwa kubombela muka Naamani. 3 Umuya inshiku aebele r nakulu ati: “Iye, nga shikulu aile

5

ICIPA. 4 a Am 37:19 Am 37:25 b Es 26:19 c Yb 12:11 d 1Is 17:24 Es 44:26 e Ukf 15:25 2Is 2:21 f 1Sa 9:4 g He 13:16 h Ukf 23:16 1Sa 9:7 Ga 6:6 i Amg 8:8 Yh 6:9 j 1Ko 9:11 k Mt 14:17 Mko 8:4 l Am 132:15 Mt 14:20 Mko 8:8 m Lk 9:17 Yh 6:13



















ICIPA. 5 n 2Is 5:14 Lk 4:27 o Amp 21:31 p Aba 9:34 1Sa 13:17 2Is 6:23 q 1Sa 30:2 r Am 148:12 Am 148:13



















Ku Kulyo a Imp 11:29 1Is 19:16 b Mt 8:2 Mt 11:5 Lk 4:27 c Am 8:2 d Imp 22:7 1Sa 9:8 e 1Is 10:16 f Ukt 45:22 Aba 14:12 g 2Sa 11:14 h Imp 14:6 Mt 26:65 i Ukt 30:2 Amg 32:39 j 1Sa 2:6 Da 5:19 Ho 6:1 k 2Sa 10:3 Lkm 7:9 l Yb 2:12 m 1Is 17:24 1Is 19:16 2Is 3:12 2Is 4:9 2Is 6:32 2Is 8:4 n Amg 8:2 Yh 9:7 o Le 14:7 Imp 19:4 p Ukf 4:7 q Amp 8:13 Yak 4:10 r Es 55:8

2 ISHAMFUMU 4:39–5:11 kuli kasesemaa wa ku Samaria! Kuti amuposha ifibashi alwala.” b 4 Awe umuntu umo aile-eba shikulu wakwe ati: “Ni fi ne fi e fyo umukashana uwafuma ku calo ca Israele asosele.” c 5 E lyo imfumu ya ku Siria yatile: “Kabiye! Wishingashinga, kabili leka ntume kalata ku mfumu ya ku Israele.” Kabili ailebuula d amatalanti ya silfere ikumi (10) ne ndalama sha golde e amakana mutanda (6,000) ne fya kufwala f ikumi. 6 Na o atwele kalata g ku mfumu ya ku Israele, umwalembelwe ukuti: “Nomba pa nshita kalata uno alefika kuli iwe, mona, nintuma Naamani umubomfi wandi, ukuti umuposhe ifibashi.” 7 Awe imfumu ya ku Israele yatile ishibelenga fye kalata, apo pene yalepwile h ifya kufwala fya iko no kusosa aiti: “Bushe ndi Lesa, i uwa kuti nenge umuntu ukufwa nelyo ukuba no bumi? j Pantu uyu muntu atuma kuli ine ukuti mposhe umuntu wa fibashi; pantu lolesheni, kabili shi moneni ifyo alefwaya ukuti tuleumana.” k 8 Nomba ilyo Elisha umuntu wa kwa Lesa wa cine aumfwile fye ukuti imfumu ya Israele nailepula ifya kufwala fya iko, l apo pene atumine amashiwi ku mfumu, no kutila: “Nga cinshi mwalepwila ifya kufwala fyenu? Lekeni ese kuli ine pa kuti eshibe ukuti mwaliba kasesema mu Israele.” m 9 E ico Naamani aile na bakabalwe bakwe na maceleta yakwe aya nkondo, aiminine na pa mwinshi wa ng’anda ya kwa Elisha. 10 Lelo Elisha atumine inkombe kuli ena ati: “Kabiye, usambe n imiku cinelubali (7) o mu Yordani pa kuti inkanda yobe ipole; p kabili walasanguluka.” 11 Na o Naamani alikalipe, q afumapo alaya, alesosa no kuti: “Moneni, ine nacilati, r ‘Alafuma ese na kuli ine e lyo eminine no kwita pe shina lya kwa Yehova Lesa wakwe, apishe no kuboko kwakwe pa fibashi, no kumposha

2 ISHAMFUMU 5:12-27

Naamani apola. Gehasi aba ne fibashi

ifibashi.’ 12 Bushe imimana ya ku Damaseke, a Abana na Paripari, tayawama ukucila amenshi yonse b aya kwa Israele? Bushe te kuti ngowemo no kupola?” c E fyo apilibwike no kuya icipyu. d 13 Nomba ababomfi bakwe balipaleme no kumwipusha ati: “Tata, e bushe nga cintu icikalamba ico kasesema amwebele, bushe nga tamucicitile? Pali bufi apo amwebele fye ati, ‘Owa no kusanguluka’?” 14 Awe aliile no kuitumpika mu Yordani imiku cinelubali (7) nge fyo umuntu wa kwa Lesa wa cine amwebele; f ne nkanda yakwe yalipolele no kuba bwino kwati ya mwaice g kabili alisangulwike. h 15 E lyo nomba abweleele ku muntu wa kwa Lesa wa cine, i pamo na bonse abali nankwe, kabili aiminine pa ntanshi yakwe no kusosa ukuti: “Moneni, nomba naishiba ukuti takwaba Lesa kumbi pano isonde kano mu Israele. j Nomba pokeni ubupe k ubu ku mubomfi wenu.” 16 Lelo amwebele ati: “Na pali Yehova l uo mombela, ndelapa nati, nshapoke.” m Kabili alamupatikisha ukuti apoke, lelo alikaaninine fye. 17 Na Naamani asukile asosa ukuti: “Kanshi peeleniko umubomfi wenu iloba, n ilyo imfalashi shibili shingasenda; pantu umubomfi wenu takatuule na kabili umutuulo wa koca nangu lilambo kuli balesa bambi kano fye kuli Yehova. o 18 Kuli ici cintu e ko Yehova elele umubomfi wenu: Ilyo shikulu aingila mu ng’anda ya kwa Rimone p ukuti akontame mulya, nashintilila q na pa kuboko kwandi, kabili nga nashinshimuna r mu ng’anda ya kwa Rimone, no kukontama mu ng’anda ya kwa Rimone, Yehova abelele umubomfi wakwe uluse pali ici cintu.” s 19 Na o amwebele ati: “Kabiye umutende.” t Kabili afumine pali ena no kwenda ukufika apatali. 20 E lyo Gehasi u umubomfi wa kwa Elisha umuntu wa kwa

ICIPA. 5 a 2Sa 8:5 Imi 9:2 b Yos 3:15 c Yn 2:8 d Amp 14:17 Lkm 7:9 e 2Is 2:12 2Is 6:21 f 2Is 5:10 2Im 20:20 1Pe 5:5 g Yb 33:25 h Lk 4:27 Lk 5:13 i Lk 17:15 j Am 96:5 Es 43:10 Es 44:6 Es 45:5 1Ko 8:4 k 1Sa 25:27 l Amg 6:13 Ye 12:16 m Mt 10:8 1Ko 9:18 2Ko 11:9 Uks 22:17 n Ukf 20:24 Ukf 20:25 o 1Te 1:9 p Ye 10:14 1Ko 8:5 q 2Is 7:2 r Ukf 20:5 1Is 19:18 2Is 17:35 s 2Im 30:18 2Im 30:19 t 2Sa 3:22 u 2Is 4:12 2Is 8:4



















Ku Kulyo a 1Is 17:24 Es 44:26 b 2Is 5:1 Lk 4:27 c 2Sa 12:5 d Am 10:3 Ye 17:9 Lk 12:15 1Ti 6:10 e 2Is 4:26 f 2Is 2:3 g Yh 8:44 Ef 4:25 h Amp 6:17 Amp 21:6 Ko 3:9 i 2Is 5:5 j 2Is 5:16 k Yos 7:21 l 2Is 2:3 Ye 6:15 m Am 63:11 Amp 12:19 Amp 12:22 Es 59:3 Ho 12:8 Imi 5:9 n Mt 10:8 Yh 12:6 Imi 20:33 o 2Is 5:1 1Ti 6:9 p 2Sa 3:29 q Ukf 4:6 Imp 12:10 Amp 21:6

500

Lesaa wa cine atile: “Moneni, shikulu aleka fye Naamani b umwina Siria aya ukwabula ukupokako icili conse ico acileta. Na pali Yehova, c ndelapa nati, ndemukonka ulubilo no kuyapokako fimo kuli ena.” d 21 Awe Gehasi akonkele Naamani ulubilo. Ilyo Naamani amwene umuntu alemukonka ulubilo, apo pene aikile mwi celeta lyakwe ku kuyamukumanya, kabili atile: “Bushe kuli umutende uko wafuma?” e 22 Na o atile: “Kwa mutende. Shikulu f antuma g ati, ‘Mona! Nomba line fye kwaisa abalumendo babili abafumine ku citungu ca mpili ica kwa Efraimu, aba mu bana ba bakasesema. h Bapeeleko italanti limo ilya silfere ne fya kufwala fibili.’ ” i 23 E lyo Naamani atile: “Buulapo amatalanti yabili.” Kabili alemucincisha, j asukile akakile mu mifuko ibili amatalanti yabili aya silfere, ne fya kufwala fibili, apeele na babomfi bakwe babili, ukuti basende pa ntanshi yakwe. 24 Ilyo afikile ku Ofele, apo pene alibapokele no kufibika mu ng’anda, k alekele na baume baye. Awe na bo e fyo baile. 25 Kabili alingile no kwiminina pali shikulu wakwe. l E lyo Elisha amwipwishe ati: “Wafuma kwi, Gehasi?” Na o atile: “Umubomfi wenu tele nangu kumo.” m 26 Kabili amwipwishe ati: “Bushe umutima wandi tawacikonka ilyo ulya muntu acipilibuka fye ukuti ekile mwi celeta lyakwe ku kwisakukumanya? Bushe ino e nshita ya kupoka silfere nangu ifya kufwala nangu mabala ya miolife nangu mabala ya myangashi, nangu impaanga nangu ing’ombe nangu ababomfi abaume nangu ababomfi abanakashi? n 27 E ico ifibashi o fya kwa Naamani fikalambatila pali iwe na pa bana bobe umuyayaya.” p Awe apo pene afumine pali ena, ninshi nabuuta na tuutu ku fibashi. q

501

Isembe lyaelela. Elisha na bena Siria

Kabili abana a ba bakasesema batendeke ukusosa kuli Elisha abati: “Moneni! Ino ncende b twaikalamo yalitucepela sana. c 2 Lekeni tuleya ku Yordani, tuyesenda kulya cila muntu umwalo umo umo no kupanga d umwa kuti tuleikala kulya.” Na o atile: “Kabiyeni.” 3 E lyo umo atile: “Mukwai kabiyeni pamo na babomfi benu.” Na o atile: “Nalaya.” 4 Awe aile na bo, kabili bafikile ku Yordani no kutendeka ukutema imiti. e 5 Nomba umuntu umo aletema umuti wakwe, ne sembe f lyaponene mu menshi. Na o alabilikisha no kusosa ati: “Iye, mwe shikulu, g lisembe lya kwashima!” h 6 E lyo umuntu wa kwa Lesa wa cine atile: “Ni pi lyaponena?” Na o amulangile apo lyaponene. Apo pene aputwile icimuti, acipoosele pa menshi no kulenga isembe ukweleela. i 7 E lyo amwebele ati: “Lyabule.” Na o atambike ukuboko kwakwe ilyo line no kulibuula. 8 Awe imfumu ya ku Siriaj yatendeke ukulwa na Israele. Kabili yapandene amano na babomfi k ba iko aiti: “Pa ncende pa kuti na pa kuti e po mupangile inkambi pamo na ine.” l 9 E lyo umuntu wa kwa Lesam wa cine atumine ku mfumu ya Israele no kutila: “Ucenjele, wipita ku ncende ilya, n pantu e ko abena Siria baleya.” o 10 Kabili imfumu ya Israele yatumineko bamo ku ncende uko umuntu wa kwa Lesa wa cine ayebele. p Na Elisha aliisokele q imiku fye iingi kabili yalitalwikeko. 11 Awe imfumu ya ku Siria yalifulilwe pali ici, r kabili yaitile ababomfi ba iko no kubeba aiti: “Munjebe, ni nani pali ifwe uwaba ku lubali lwa mfumu ya bena Israele?” s 12 E lyo umubomfi wakwe umo ayebele ati: “Tapali nangu umo, shikulu mwe mfumu, lelo ni Elisha t kasesema uwaba muli Israele e weba u imfumu ya ku Israele ifyo mulanda mu muputule wenu uwa mu kati uwa

6

ICIPA. 6 a 2Is 2:3 2Is 2:5 2Is 9:1 b 2Is 4:38 c Es 49:20 d 2Ko 9:8 2Te 3:8 e Amg 19:5 f Es 10:34 g 2Is 6:15 h Ukf 22:14 2Is 4:7 i Lk 18:27 j 1Is 20:1 1Is 20:34 1Is 22:31 k 1Is 20:23 Amp 21:30 l Neh 4:11 m 1Is 17:24 Es 44:26 n Amp 20:18 o Ams 3:7 p Ukf 9:20 Amp 27:12 q Ek 3:18 Mt 2:12 He 11:7 r Es 57:20 s 1Sa 22:8 t 2Is 5:3 2Is 5:8 Ams 3:7 u Da 2:28 Da 4:9



















Ku Kulyo a Am 139:2 Lkm 10:20 Da 2:22 b Am 37:12 c Ukt 37:17 d 2Is 1:9 Mt 26:55 e 1Is 19:21 2Is 3:11 f Mt 8:25 g Ukf 14:13 Am 3:6 Am 11:1 Am 18:2 Am 118:11 h 2Sa 22:31 2Im 32:7 Am 27:3 Am 46:7 Am 55:18 Ro 8:31 i 2Im 20:12 Am 91:15 j Imi 7:56 k 2Is 2:11 Am 68:17 Sek 6:1 l Am 34:7 Mt 26:53 m Ukt 19:11 Amp 4:19 Es 59:10 Yh 9:39 n 1Is 16:29 o Lk 24:31 p 2Is 2:12 2Is 5:13 2Is 13:14 q 1Sa 24:19 r Amg 20:11

2 ISHAMFUMU 6:1-22

kusendamamo.” a 13 E ico yatile: “Kabiyeni, kamoneni uko ali, pa kuti ntume aba kuyamubuula.” b E lyo yaebelwe ukuti: “Ali ku Dotani.” c 14 Awe apo pene yatumineko bakabalwe na maceleta ya nkondo ne bumba lya bashilika ilikalamba; d kabili lyaishile no kushinguluka umusumba. 15 Ilyo umubomfi e wa muntu wa kwa Lesa wa cine aimine ulucelocelo, no kufumina pa nse, moneni, ibumba lya bashilika ilikalamba lishingulwike umusumba na bakabalwe na maceleta ya nkondo. Kabili umubomfi wakwe ilyo line fye atile: “Iye, mwe shikulu! f Twalacita shani?” 16 Lelo atile: “Witiina, g pantu abali kuli ifwe bengi ukucila abali kuli bena.” h 17 Kabili Elisha apepele i ati: “Mwe Yehova, isuleni amenso yakwe j pa kuti amone.” Na o Yehova ilyo line aiswile amenso ya mubomfi, na o alimwene; kabili moneni! mu citungu ca mpili monse mwali bakabalwe na maceleta ya nkondo k aya mulilo ukushinguluka Elisha. l 18 Kabili ilyo baletentemuka ukuya kuli Elisha, apepele kuli Yehova ati: “Lekeni ulu luko lupofule.” m Awe apofwishe ulu luko ukulingana na mashiwi ya kwa Elisha. 19 E lyo Elisha atile kuli bena: “Te kuli ino inshila, kabili te kuli uno musumba. Nkonkeni, lekeni imutwale ku muntu uo mulefwaya.” Lelo abatwele ku Samaria. n 20 Nomba cilya fye bafika mu Samaria, Elisha atile: “Mwe Yehova, isuleni amenso ya aba bantu pa kuti bamone.” o Na o Yehova apo pene ashibwile amenso yabo, na bo baliloleshe; kabili moneni, bali pa kati ka Samaria. 21 E lyo imfumu ya ku Israele yatile kuli Elisha: “Tata, p bushe mbepaye, q bushe mbepaye?” 22 Lelo atile: “Wibepaya. Bushe abantu abo waikata bunkole ku lupanga lobe no buta bobe e bo wipaye? r Bapeele umukate na

2 ISHAMFUMU 6:23–7:4 menshi balye no kunwa a no kuya kuli shikulwibo.” 23 Awe yabapekanishishe umutebeto uukalamba; na bo baliliile no kunwa, e lyo nomba abalekele baye, kabili baile kuli shikulwibo. Kabili ifipondo fya bena Siria ifyalebelamina b tafyatalile afisa na kabili mu calo ca bena Israele. 24 Ilyo papitile inshita, Benhadadi imfumu ya ku Siria alonganike aba mu nkambi yakwe bonse no kuyashinga c Samaria. 25 Kabili kwaponene insala iikalamba mu Samaria, d kabili moneni! abena Siria bashingile Samaria mpaka umutwe wa mpundae walashitwa mu ndalama sha silfere amakumi cinekonsekonse (80), ne ndupi shibili isha matotoli ya nkunda f shalashitwa mu sha silfere shisano. 26 Nomba ilyo imfumu ya ku Israele yalepita pa cibumba, umwanakashi umo abilikishe kuli yena ati: “Mpususheni, shikulu mwe mfumu!” g 27 Na yo yatile: “Nga Yehova takupuswishe, ni kuli cinshi ine ningakupusushisha? h bushe ni ku ca kupuminapo ingano nangu ku ca kukaminamo imyangashi nelyo amafuta?” 28 Kabili imfumu yakonkenyepo ukumweba aiti: “Nga cinshi cikucitikile?” Na o atile: “Ni uyu wine umwanakashi e wanjebele ati, ‘Leta umwana obe tumulye lelo, no mwana wandi tukamulya mailo.’ i 29 E fyo twaipike j umwana wandi no kumulya. k Nomba ubushiku bwakonkelepo namwebele nati, ‘Leta umwana obe tumulye.’ Lelo alifishile umwana wakwe.” 30 Awe ilyo imfumu yaumfwile fye amashiwi ya mwanakashi, ilyo line yalepwile l ifya kufwala fya iko; kabili ilyo yalepita pa cibumba, abantu balimwene, kabili, moneni! insamu1 e shali pa mubili wa iko. 31 Kabili yatile: “E fyo Lesa ankande, alundenapo, nga ca kuti umutwe wa kwa Eli2Is 6:301 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

Samaria ashingwa. Icipowe calapwa ICIPA. 6 a Amp 25:21 Mt 5:44 Lk 6:35 Ro 12:20 b 2Is 5:2 c Amg 28:52 1Is 20:1 d Le 26:26 Amg 28:17 2Is 7:4 Isb 4:9 e Amg 14:3 Ek 4:14 Imi 10:12 f Ek 4:15 g 2Sa 14:4 Lk 18:3 h Am 60:11 Am 118:8 Am 146:3 Es 2:22 Ye 17:5 i Le 26:29 Amg 28:53 Es 49:15 Ek 5:10 j Isb 4:10 k Amg 28:55 Amg 28:57 l Ukt 37:29 1Is 21:27 2Is 19:1



















Ku Kulyo a Am 105:15 Ye 38:4 b Ek 8:1 Ek 14:1 Ek 20:1 c 1Is 18:13 1Is 21:10 d 1Is 14:6 e Amp 19:3 Es 8:21 Ams 3:6 f Am 27:14 Amp 14:29 Amp 30:9 2Pe 3:9 Uks 16:9



















ICIPA. 7 g Ams 3:7 He 1:1 h Amg 32:36 Aba 5:11 2Is 7:18 i 2Is 5:18 j Ukt 7:11 Am 78:23 Mal 3:10 k Imp 14:11 2Te 3:2 l Imp 11:23 2Im 20:20 m 2Is 7:17 n Le 13:46 Amg 24:8 o 2Is 6:25 p Isb 4:9

502

sha mwana Shafati tawaputulwe buno bushiku!” a 32 Kabili Elisha aikele mu ng’anda yakwe, na bakalamba baikele pamo nankwe, b ilyo imfumu yatumine umuntu. Ilyo inkombe ishilaingila, Elisha aebele abakalamba ukuti: “Bushe namumona ifyo uyu mwana wa kwa kepaya c atumine ukuti ine mputulwe umutwe? Mucite ifi: inkombe nga yafika fye, mwisaleko iciibi, muititikishe ku ciibi. Bushe inshindo d sha kwa shikulu wakwe tashili ku numa yakwe?” 33 Ilyo acili alelanda na bo, moneni inkombe yalifikile kuli ena, ne mfumu yatile: “Moneni ububi ubu ubufumine kuli Yehova. e Nga cinshi ico ndelolelela Yehova na kabili?” f lyo Elisha atile: “Umfwe7 Eni amashiwi ya kwa Yehova.

g

Yehova atila, ‘Nge nshita ino ine mailo galoni1 umo uwa buunga bwapeleka akalashitwa mwi shekele limo, na magaloni yabili aya barle mwi shekele limo, mu mpongolo ya Samaria.’ ” h 2 Nomba mushika uo imfumu yashintilemo i amaka ayaswike umuntu wa kwa Lesa wa cine no kutila: “Nga ca kuti Yehova aleisula ifipunda mu muulu, j bushe ici cintu kuti cacitika?” k Na o atile: “Ukumona kwena ukamonako na menso yobe, l lelo tawakalyeko.” m 3 Awe kwali abantu bane aba fibashi abaikele pa mpongolo; n kabili balalanshanya abati: “Nga cinshi twikalilile pano tusuke tufwe? 4 Nga twatila, ‘Natwingile mu musumba,’ ilyo icipowe cili mu musumba, tulefwila mulya mwine. o Nomba nga twaikala pano, na lyo line tulefwa. Kanshi natuleya no kwingila mu nkambi ya bena Siria. Nga balatuleka tube no mweo, ninshi tuleba aba mweo; nomba nga baletwipaya, ninshi tulefwa ifyo fine.” p 2Is 7:11 Muli galoni imo mwaleingila amalita ukucilako panono pali 7.

503

Abena Siria bafulumuka mu nkambi

5 Kabili baimine icungulo bushiku pa kuti bayeingila mu nkambi ya bena Siria; kabili bailefika fye na ku mpela ya nkambi ya bena Siria, kabili, moneni! tamwali umuntu nangu umo. 6 Yehova e walengele inkambi ya bena Siria ukumfwa a icongo ca maceleta ya nkondo, ne congo ca bakabalwe, ne congo ce bumba likalamba ilya bashilika, b ica kuti abena Siria balasoshanya abati: “Moneni! imfumu ya ku Israele naitoobwela ishamfumu sha bena Hiti c ne shamfumu sha bena Egupti d ukwisatulwisha!” 7 Na bo e pa kwima apo pene no kufulumuka icungulo bushiku ninshi nakufiita, e basha na matenti yabo, na bakabalwe f babo ne mpunda shabo —mulya mwine fye inkambi yabeleele—kabili balifulumwike pa kuti bapusushe imyeo g yabo. 8 Ilyo balya aba fibashi bafikile fye na ku mpela ya nkambi, baingile mwi tenti limo no kutendeka ukulya no kunwa, kabili basendelemo silfere na golde ne fya kufwala bayafifisa. Kabili balibwelele baingila mwi tenti na limbi no kusendamo ifintu bayafifisa. h 9 Basukile balalanda abene abati: “Taciweme ico tulecita. Buno bushiku bwa mbila nsuma! i Nga tuleshingashinga, no kulolela mpaka buce ulucelo, tukaba no mulandu. j Natuleya twingile no kushimika ku ng’anda ya mfumu.” 10 E ico baile no kwita bakalinda k ba mpongolo ya musumba, no kubashimikila abati: “Twacingila mu nkambi ya bena Siria, kabili moneni! tamwaciba nangu umo kabili tatwacumfwamo ishiwi lya muntu, kano fye bakabalwe abakakilwe ne mpunda ishikakilwe na matenti yaciba fye umo yabela.” l 11 Na po pene bakalinda ba mpongolo balibilikishe, kabili baileshimika na mu ng’anda ya mfumu. 12 Awe imfumu na yo yalimine ilyo line ubushiku no kwe-

ICIPA. 7 a Amp 20:12 b Amg 28:7 2Sa 5:24 2Is 19:7 c 1Is 10:29 2Im 1:17 d 2Im 12:2 e Am 48:5 Amp 28:1 f Am 33:17 Amp 21:31 g Ukt 2:7 h Ye 41:8 i Na 1:15 1Ko 10:24 Flp 2:4 1Te 5:15 j 1Ti 6:10 k 2Sa 18:26 Am 127:1 Mko 13:34 l 2Is 7:7



















Ku Kulyo a 2Is 6:8 b Amp 14:15 c 2Is 6:25 2Is 6:29 d Yos 8:4 Yos 8:12 Aba 20:29 Aba 20:37 e 2Is 6:25 f Isb 4:9 g Est 1:7 Es 22:24 h Am 68:12 Es 2:20 Mt 16:26 i 2Im 20:25 Am 68:12 Es 33:1 j Imp 23:19 2Is 7:1 Es 44:26 Es 55:11 k 2Is 5:18 l 2Is 9:33 Es 25:10 m Amg 32:35 2Is 7:2 2Im 36:16 Es 5:24 Es 28:22 Na 1:2 n 2Is 7:1 Es 44:26

2 ISHAMFUMU 7:5-19

ba ababomfi ba iko aiti: a “Lekeni mwebe ifyo abena Siria bacitile kuli ifwe. b Nabeshiba ukuti tuli ne nsala; c e ico nabafuma mu nkambi no kuyafisama mu mpanga, d abati, ‘Balefuma mu musumba, kabili tulebekata aba mweo, kabili tuleyaingila na mu musumba.’ ” 13 E lyo umubomfi wakwe umo ayaswike ati: “Lekeni basende bakabalwe basano abashalapo mu musumba. e Moneni! Bali fye cimo cine nga bena Israele bonse abashelepo mu musumba. Moneni! Bali fye cimo cine nga bena Israele abaloba. f Lekeni tutumeko bamo bayemona.” 14 Awe babuulile amaceleta yabili na bakabalwe, ne mfumu yabatumine ku nkambi ya bena Siria aiti: “Kabiyeni mumone.” 15 Na bo balibakonkele ukuyafika fye na ku Yordani; kabili moneni! mu nshila monse mwali ifya kufwala ne fipe g ifyo abena Siria balepoosa pa kufulumuka. h Kabili inkombe shalibwelele no kushimikila imfumu. 16 E lyo abantu bafumine no kuyasenda i ifyali mu nkambi ya bena Siria. E ico galoni umo uwa buunga ubwapeleka aleshitwa mwi shekele limo, na magaloni yabili aya barle mwi shekele limo, ukulingana na mashiwi j ya kwa Yehova. 17 Kabili imfumu yalisalile mushika uo yashintilemo k amaka ukula-angalila impongolo; na bantu balimunyantawile l mu mpongolo, ica kuti alifwile, ukulingana ne fyo umuntu wa kwa Lesa wa cine asosele, m ilyo alandile pa nshita imfumu yaile kuli ena. 18 E fyo cacitike filya fine umuntu wa kwa Lesa wa cine asosele ku mfumu ati: “Amagaloni yabili aya barle yakalashitwa mwi shekele limo, na galoni umo uwa buunga ubwapeleka akalashitwa mwi shekele limo mu mpongolo ya Samaria, nge nshita ino ine mailo.” n 19 Lelo mushika ayaswike umuntu wa kwa Lesa wa cine no kutila: “Nangu ca kuti Yehova aleisula

2 ISHAMFUMU 7:20–8:16 ifipunda mu muulu, bushe ici cintu kuti cacitika ukulingana ne fyo wasosa?” a Na o atile: “Mona, ukumona kwena ukamonako na menso yobe, lelo tawakalyeko.” b 20 Ifi fine e fyamucitikile, c ilyo abantu bamunyantawilile d mu mpongolo, ica kuti alifwile. Elisha aebele umwana8 Kabili kashi uo abuushiishe umwa-

na e ati: “Ima, kabiye, iwe na ba mu ng’anda yobe, muye mu kulaikala mu calo cimbi ico mwingayaikalako; f pantu Yehova aleleta icipowe, g kabili cikaba mu calo pa myaka cinelubali (7).” h 2 E ico umwanakashi alimine no kucita ukulingana na mashiwi ya muntu wa kwa Lesa wa cine, kabili aile i na ba mu ng’anda yakwe, j ayaikala mu calo ca baPelishiti k pa myaka cinelubali. 3 Nomba ilyo imyaka cinelubali yapwile, umwanakashi alibwelele ukufuma ku calo ca baPelishiti, no kuyalilila ing’anda yakwe ne bala lyakwe ku mfumu. l 4 Awe imfumu yalelanda na Gehasi m umubomfi wa muntu wa kwa Lesa wa cine aiti: “Nshimikilako ifipesha amano fyonse ifyo Elisha acita.” n 5 Nomba ilyo aleshimikila imfumu ifyo abuushishe uwafwile, o moneni, umwanakashi uo Elisha abuushiishe umwana alelilila ing’anda yakwe ne bala p lyakwe ku mfumu. Na o Gehasi ilyo line atile: “Shikulu q mwe mfumu, e uyu mwanakashi, no yu e mwana wakwe uo Elisha abuushishe.” 6 Ne mfumu yaipwishe umwanakashi, na o ashimikile imfumu ifyacitike. r E lyo imfumu yamupeele umulashi wa kwi sano, s no kutila: “Mubwesesheni ifintu fyakwe fyonse ne fisabo fyonse ifya mwi bala ukutula apo afumiine muno calo ukufika na lelo.” t 7 Kabili Elisha aile ku Damaseke; u na Ben-hadadi v imfumu ya ku Siria alilwele. Kwaishile na mashiwi kuli ena aya kuti: “Umuntu wa kwa Lesaw wa cine nafika na kuno.” 8 Imfumu na yo

Elisha atila Ben-hadadi akafwa ICIPA. 7 a Imp 20:12 Am 78:19 b 2Is 7:2 c 2Im 20:20 d Es 41:25



















ICIPA. 8 e 2Is 4:35 f Ukt 12:10 Ukt 26:1 Ukt 47:4 Ru 1:1 g Le 26:19 Amg 28:23 2Sa 21:1 1Is 17:1 Am 105:16 Imi 11:28 h Ukt 41:27 2Sa 24:13 Ams 3:2 i Amp 27:12 j Ukt 15:3 1Ti 5:8 k Yos 13:3 1Sa 27:1 l 1Sa 8:5 2Sa 14:4 2Is 6:26 Lk 18:3 m 2Is 4:12 n 2Is 2:14 2Is 2:20 2Is 3:17 2Is 4:4 2Is 5:14 2Is 5:27 2Is 6:6 2Is 7:1 o 2Is 4:35 p Imp 36:9 q 1Sa 26:17 2Is 6:26 1Pe 2:17 r 2Is 4:32 s 2Is 9:32 t Am 82:3 Amp 21:1 Amp 29:4 Amp 31:9 u Es 7:8 v 1Is 20:1 2Is 6:24 w 1Is 17:24



















Ku Kulyo a 1Is 19:15 b 1Sa 9:8 1Is 14:3 2Is 5:5 c Ukt 25:22 1Is 14:2 2Is 3:11 2Is 22:13 d 1Sa 25:8 2Is 6:21 2Is 13:14 e Es 44:26 Ams 3:7 f 2Is 8:15 g Ye 9:1 Lk 19:41 Imi 20:19 h 2Is 10:32 2Is 12:17 2Is 13:3 Ams 1:3 i Amg 28:45 Amg 28:63 2Is 15:16 Ho 10:14 j Es 13:16 Ho 13:16 Ams 1:13 k 1Sa 17:43 2Sa 9:8 Am 22:20

504

e pa kweba Hasaele a aiti: “Senda ubupe b no kuyakumanya umuntu wa kwa Lesa wa cine, kabili umwebe akwipushisheko c kuli Yehova, ati, ‘Bushe nkapola kuli ubu bulwele?’ ” 9 Awe Hasaele aile ku kumukumanya, asendele no bupe, ne fisuma fyonse ifya mu Damaseke, ifipe ifyali pa ngamila amakumi yane (40), aileiminina na ku cinso cakwe no kusosa ati: “Umwanad wenu Ben-hadadi, imfumu ya ku Siria antuma kuli imwe ati, ‘Bushe nkapola kuli ubu bulwele?’ ” 10 Na o Elisha amwebele ati: “Kabiye umwebe auti, ‘Ukupola ukapola,’ lelo Yehova nananga e ukuti ukufwa kwena ukafwa.” f 11 Kabili atontele amenso pali Hasaele no kumulolekesha ica kuti aumfwa ne nsoni. E lyo nomba umuntu wa kwa Lesa wa cine atendeke ukulila. g 12 Na Hasaele atile: “Cinshi shikulu alelilila?” Na o asosele ati: “Pantu ninjishiba ububi h ubo ukaleta pa bana ba kwa Israele. Ukoca amalinga yabo ku mulilo, ukepaya na baume babo abene bene ku lupanga, kabili ukaputaula abana babo tupimfya tupimfya, i no kulepula abanakashi babo abali na mafumo.” j 13 E lyo Hasaele atile: “Finshi umubomfi wenu ali, imbwa k fye, uwa kuti acite icintu cakula ifi?” Lelo Elisha atile: “Yehova nananga ukuti iwe ukaba imfumu ya bena Siria.” l 14 Kabili pa numa, alifumine kuli Elisha no kuya kuli shikulu wakwe, na o amwipwishe ati: “Finshi Elisha acikweba?” Na o atile: “Acinjeba ati, ‘Ukupola ukapola.’ ” m 15 Nomba ubushiku bwakonkelepo, abuulile ica kwanshika pa busanshi, acitubike na mu menshi no kumufimba pa menso, n kabili alifwile. o Na Hasaele p alimupyene no kutendeka ukuteka. 16 Kabili mu mwaka walenga l 1Sa 2:7; 1Is 19:15; m 2Is 8:10; n Am 36:1; Mk 2:1; o 1Is 16:10; 2Is 11:1; 2Is 15:10; Es 33:1; p 1Is 19:15.

505

Yehoramu asansa. Yehu asubwa

isano ukutula apo Yehoramu a mwana Ahabu, abelele imfumu ya Israele, ilyo Yehoshafati ali imfumu ya Yuda, e mo Yehoramu b mwana Yehoshafati imfumu ya Yuda atendeke ukuteka. 17 Atendeke ukuteka ninshi ali ne myaka amakumi yatatu na ibili (32), kabili atekele mu Yerusalemu pa myaka cinekonsekonse (8). c 18 Kabili ale-enda mu nshila sha shamfumu sha mu Israele, d ifyo na ba mu ng’anda ya kwa Ahabu bacitile; e pantu aupile umwana mwanakashi wa kwa Ahabu, f kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. 19 Lelo Yehova talefwaya ukonaula Yuda g pa mulandu wa kwa Davidi umubomfi wakwe, h nge fyo amulaile ukupeela inyali i kuli ena na ku bana bakwe inshiku shonse. 20 Mu nshiku shakwe, abena Edomu j bapondokele ubuteko bwa kwa Yuda, no kubikapo k imfumu ya kubateka. 21 Na o Yehoramu aile ku Sairi, na maceleta yonse pamo nankwe. Kabili aimine ubushiku no kuuma abena Edomu abamushingulwike na bakalamba ba maceleta; na bantu bafulumukile ku matenti yabo. 22 Lelo Edomu alitwalilile ukupondokela Yuda ukufika na lelo. Kabili e lyo na Libna l atendeke ukupondoka. 23 Ne milandu iyashalako iya kwa Yehoramu na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku m lya milandu ya shamfumu sha kwa Yuda? 24 Kabili Yehoramu asukile alaala ukwalaala ifikolwe fyakwe, n kabili ashiikilwe ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi. o Na Ahasia p umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. 25 Mu mwaka walenga ikumi na ibili (12) ukutula apo Yehoramu mwana Ahabu uwali imfumu ya Israele, atendekele ukuteka, e mo Ahasia mwana Yehoramu imfumu ya Yuda atende-

ICIPA. 8 a 2Is 1:17 b 1Is 22:50 2Im 21:3 c 2Im 21:5 d 1Is 12:28 1Is 16:32 e 1Is 16:33 1Is 21:25 2Is 21:3 2Im 21:13 f 2Is 8:26 2Im 18:1 2Im 21:6 g Ukt 49:10 h 2Sa 7:16 2Im 21:7 i 1Is 11:36 Am 132:17 Lk 1:69 Imi 15:16 j Ukt 27:40 2Sa 8:14 2Is 3:9 2Im 21:8 k 2Sa 8:14 1Is 22:47 l Yos 21:13 2Is 19:8 2Im 21:10 m 1Is 14:29 1Is 15:23 2Is 15:6 2Is 15:36 n 1Is 2:10 1Is 11:43 1Is 14:31 2Im 21:19 o 2Im 21:20 p 1Im 3:11 2Im 21:17



















Ku Kulyo a 2Is 9:29 2Im 22:1 b 2Im 22:2 c 2Is 8:18 2Is 11:1 2Is 11:13 2Is 11:16 d 1Is 16:16 1Is 16:23 1Is 16:27 2Im 22:2 e 1Is 16:33 2Im 22:3 f 2Is 19:22 g 2Is 8:18 2Ko 6:14 h 2Is 9:15 2Im 22:5 i Yos 21:38 1Is 22:3 j 1Is 19:17 k 2Is 9:15 l Yos 19:18 1Is 21:1 2Im 22:6 m 2Is 9:16



















ICIPA. 9 n 2Is 4:1 2Is 6:1 o 1Is 18:46 2Is 4:29 Lk 12:35 p 1Sa 10:1 q 2Is 8:28 2Im 22:5 r 1Is 19:17 s 1Is 20:30 1Is 22:25 t Ukf 29:7 1Is 19:16 u 2Im 22:7 v Ye 27:5 Da 2:21

2 ISHAMFUMU 8:17–9:5 ke ukuteka. a 26 Ahasia ali ne myaka amakumi yabili na ibili (22) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele umwaka umo mu Yerusalemu. b Ne shina lya kwa nyina ni Atalia c umwishikulu wa kwa Omri d imfumu ya kwa Israele. 27 Kabili ale-enda mu nshila ya ba mu ng’anda ya kwa Ahabu e no kucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, f nga ba mu ng’anda ya kwa Ahabu, pantu ali lupwa lwa ba mu ng’anda ya kwa Ahabu pa mulandu wa kuti e mo aupiile. g 28 Kabili aile na Yehoramu mwana Ahabu ku kulwa na Hasaele h imfumu ya ku Siria mu Ramote-gileadi, i lelo abena Siria bauminej Yehoramu. 29 E ico imfumu Yehoramu k yabwelelemo ku Yesreele l pa kuti ifilonda fipole ifyo abena Siria baicenene ku Rama ilyo yalelwa na Hasaele imfumu ya ku Siria. Kabili Ahasia m mwana Yehoramu imfumu ya kwa Yuda aile ku kupempula Yehoramu mwana Ahabu ku Yesreele, pantu alilwele. Elisha kasesema ai9 Kabili tile umwana wa bakasesen

ma umo no kumweba ati: “Ipekanye,1 o senda no musashi p wa mafuta uyu, kabiye ku Ramotegileadi. q 2 Nga wafika kulya, uyefwaya Yehu r mwana Yehoshafati mwana Nimshi; kabili nga wafika umwimye pa kati ka bamunyina, umwingishe na mu muputule wa mu kati na nkati. s 3 Ubuule no musashi wa mafuta, uyetulwile na pa mutwe t wakwe no kusosa ukuti, ‘E fyo Yehova asosa: “Nakusuba u ukuba imfumu v ya kwa Israele.” ’ Kabili wisuleko iciibi no kufulumuka, wishingashinga.” 4 Awe umubomfi wa kwa kasesema alimine no kuya ku Ramote-gileadi. 5 Ilyo afikile, moneni, asangile abakalamba ba bashilika ninshi nabekala. Na o 2Is 9:11 Mu ciHebere paba ati, “Kaka mu musana.”

2 ISHAMFUMU 9:6-21 asosele ukuti: “Ndi na mashiwi ya kukweba, a we mukalamba wa bashilika.” Na o Yehu amwebele ati: “Nani pali ifwe bonse?” E lyo atile: “Ni we, we mukalamba wa bashilika.” 6 Na o alimine no kwingila mu ng’anda; kabili aitulwilile amafuta pa mutwe wakwe no kumweba ati: “E fyo Yehova Lesa wa kwa Israele asosa, ‘Nakusuba ukuba imfumu b ya bantu ba kwa Yehova, c abena Israele. 7 Kabili ukepaye aba mu ng’anda ya kwa Ahabu sokulu, kabili nkalandula d umulopa wa babomfi bandi bakasesema no mulopa wa babomfi ba kwa Yehova bonse uo Yesebele asuumishe. e 8 Na ba mu ng’anda ya kwa Ahabu f bonse bakaloba; kabili nkepaya umwaume g onse uwa muli Ahabu, uwapelelwa no mulanda onse h mu Israele. 9 Kabili nkacita aba mu ng’anda ya kwa Ahabu nga ba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu i mwana Nebati kabili nga ba mu ng’anda ya kwa Baasha j mwana Ahiya. 10 Kabili Yesebele, imbwa shikamulya k mwi bala lya mu Yesreele, kabili takwakabe uwa kumushiika.’ ” E lyo aiswileko iciibi no kufulumuka. l 11 Na Yehu abweleele ku babomfi ba kwa shikulu wakwe, na bo bamwipwishe abati: “Bushe kuli umutende? m Nga cinshi ico ulya cipena n acishila kuli iwe?” Na o abebele ati: “Mwalishiba ulya muntu ne milandile yakwe.” 12 Lelo bamwebele ukuti: “Bufi! Twebe fye.” E lyo atile: “Ni fi ne fi e fyo acinjeba, ati, ‘Yehova atila: “Nakusuba ukuba imfumu ya kwa Israele.” ’ ” o 13 E lyo babuulile ifya kufwala p fyabo cila muntu no kwanshika pa matabo apo anyantile, batendeke no kulisha intandala q no kusosa abati: “Yehu naba imfumu!” r 14 Kabili Yehu s mwana Yehoshafati mwana Nimshi t atendeke ukupangilau Yehoramu. Nomba Yehoramu alelinda Ramote-gileadi, v ena na bena

Ukulofya ing’anda ya kwa Ahabu ICIPA. 9 a Aba 3:19 b 1Is 19:16 2Im 22:7 c 1Is 16:2 d Amg 32:35 Amg 32:43 Am 94:1 Lk 18:7 Ro 12:19 Ro 13:4 He 10:30 e 1Is 18:4 1Is 19:2 1Is 21:15 1Is 21:25 f 1Is 21:21 g 1Is 14:10 h Amg 32:36 1Is 21:21 i 1Is 15:29 j 1Is 16:11 k 1Is 21:23 l 2Is 9:3 m 2Is 4:26 n 1Sa 21:14 o 2Is 9:6 p Mt 21:7 q 2Sa 15:10 1Is 1:34 r 1Is 1:39 s 1Is 19:16 t 2Is 9:2 u 2Is 10:9 v 1Is 22:3 2Is 8:28



















Ku Kulyo a 1Is 19:15 2Is 8:15 2Is 10:32 b 2Is 8:29 c Yos 19:18 1Is 21:1 d 2Im 22:6 e Amp 20:18 f 2Im 22:7 g Es 21:6 Es 62:6 Ek 33:2 h 2Im 14:7 i 1Is 21:1 j 1Sa 16:4 1Is 2:13 k Es 48:22 Ro 3:17 l 2Sa 18:24 2Sa 18:26 m Es 57:21 n 1Is 19:16 o 2Is 9:2 p Sek 12:4 q Mk 1:13 r 2Is 8:25 2Is 8:29 2Im 22:7

506

Israele bonse, pa mulandu wa kwa Hasaele a imfumu ya ku Siria. 15 E lyo imfumu Yehoramu b yabweleele ku Yesreele c pa kuti ifilonda fipole ifyo abena Siria baicenene ilyo yalelwa na Hasaele imfumu ya ku Siria. d E lyo Yehu atile: “Nga mwasumina, e mwileka umuntu nangu umo afyuke mu musumba no kuyashimika ku Yesreele.” 16 E lyo Yehu aninine mwi celeta no kuya ku Yesreele; pantu Yehoramu e ko asendeme ninshi nalwala, kabili Ahasia f imfumu ya Yuda aile ku kupempula Yehoramu. 17 Awe umulinshi g aiminine pa lupungu h mu Yesreele, i kabili amwene abantu ba kwa Yehu abengi ilyo aleisa, na po pene asosele ukuti: “Ndemona abantu abengi baleisa.” Na o Yehoramu atile: “Tuma uwa pali kabalwe ku kuyabakumanya, ayeipusha ati, ‘Bushe kuli umutende?’ ” j 18 E lyo uwa pali kabalwe aile ku kumukumanya no kumweba ati: “E fyo imfumu yatila, ‘Bushe kuli umutende?’ ” Na o Yehu atile: “Bushe finshi waishiba pa ‘mutende’? k Isa ku numa yandi!” No mulinshi l asosele ati: “Inkombe yacifika kuli bena, lelo taibwelele.” 19 E ico atumine uwa pali kabalwe uwalenga bubili, na o ilyo afikile kuli bena asosele ukuti: “E fyo imfumu yatila, ‘Bushe kuli umutende?’ ” Na o Yehu atile: “Bushe finshi waishiba pa ‘mutende’? m Isa ku numa yandi!” 20 No mulinshi asosele ati: “Inkombe yacifika kuli bena, lelo taibwelele; kabili ukwensha kuli ngo kwensha kwa kwa Yehu n umwishikulu wa kwa Nimshi, o pantu ensha bushilu bushilu.” p 21 E lyo Yehoramu atile: “Kaka bakabalwe kwi celeta!” q Kabili bakabalwe balikakilwe kwi celeta lyakwe ilya nkondo, kabili Yehoramu imfumu ya kwa Israele na Ahasia r imfumu ya Yuda balifumine, cila muntu mwi celeta

507

Yesebele afwa, imbwa shamulya

lyakwe ilya nkondo. Ilyo baile ku kukumanya Yehu, bamusangile mwi bala lya kwa Nabote a umwina Yesreele. 22 Nomba ilyo Yehoramu amwene fye Yehu, asosele apo pene ati: “Bushe kuli umutende, Yehu?” Lelo atile: “Kuti kwaba shani umutende b apo kucili ubulalelale bwa kwa noko Yesebele c ne finjelengwe fyakwe ifingi?” d 23 Awe apo pene Yehoramu ayalwile iceleta ku maboko yakwe pa kuti afulumuke, no kweba Ahasia ati: “Pali ubucenjeshi e apa, Ahasia!” 24 Na o Yehu abuulile ubuta f no kulasa Yehoramu pa kati ka maboko, ica kuti umufwi wafumiine pa mutima wakwe, kabili aponene mwi celeta lyakwe ilya nkondo. g 25 E lyo aebele Bidkari mushikah wakwe ati: “Mwimye; umupoose mwi bala lya kwa Nabote umwina Yesreele; i pantu ibukisha ukuti: Ine na iwe twale-ensha bonse amaceleta ya bakabalwe babili ku numa ya kwa Ahabu wishi, kabili Yehova e wamupingwile, j atile: 26 ‘ “Mailo namwene umulopak wa kwa Nabote no mulopa wa bana bakwe,” l e fyo Yehova asosa, “kabili nkalandula m imwe muli ili bala,” e fyo Yehova asosa.’ E ico mwimye; umupoose muli ili line bala ukulingana na mashiwi ya kwa Yehova.” n 27 Kabili Ahasia o imfumu ya kwa Yuda yalimweneko, yafulumukile na ku nshila ya ku ng’anda ya mwi bala. p (Lelo Yehu alimukonkele no kutila: “Na o wine mwipayeni!” E ico balimwipeye ilyo ali mwi celeta ninshi aleya ku Guri uwaba mupepi na Ibleamu. q Awe akonkenyepo ukufulumukila ku Megido, r kabili e ko afwilile. s 28 E lyo ababomfi bakwe bamusendele mwi celeta ku Yerusalemu, kabili bamushiikile ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu nshiishi yakwe mu Musumba wa kwa Davidi. t 29 Kabili mu mwaka walenga ikumi na

ICIPA. 9 a 1Is 21:1 1Is 21:15 1Is 21:19 b Es 48:22 Es 57:21 Es 59:8 Ye 16:5 Ro 3:17 c 1Is 16:31 1Is 18:4 1Is 19:2 1Is 21:7 Uks 9:21 d Le 20:6 Amg 18:10 1Is 18:19 Mal 3:5 e 2Is 11:14 f Am 7:12 g 1Im 28:9 Am 50:22 Lkm 8:13 h 2Is 7:17 i 2Is 9:21 j 1Is 21:29 1Im 16:12 k Ukt 4:10 Am 9:12 Am 72:14 Es 26:21 l 2Im 24:25 2Im 25:4 m Ukt 9:5 Ukf 20:5 Le 24:17 Amg 5:9 n 1Is 21:24 o 2Is 8:29 2Im 22:7 p 1Is 21:2 q Yos 17:11 Aba 1:27 r 1Is 9:15 s 2Im 22:7 t 2Sa 5:7



















Ku Kulyo a 2Is 8:25 b 2Is 8:24 2Im 22:2 c 1Is 21:1 d 1Is 16:31 1Is 21:25 e Ye 4:30 Ek 23:40 f Es 3:18 1Pe 3:3 g Amp 7:6 h 1Is 16:16 1Is 16:18 i Ukf 32:26 1Im 12:18 Am 94:16 j Ukt 37:36 1Sa 8:15 2Is 8:6 Est 1:10 k Yb 31:3 l 2Is 7:20 Es 25:10 Mal 4:3 Ro 16:20 m Amg 27:15 Amg 27:25 1Is 21:25 Am 119:21 n 1Is 16:31 o 2Is 9:10 Es 14:20 Ye 22:19 p Es 44:26 Es 55:11 q 1Is 21:23 r Am 83:10 Ye 8:2 Ye 16:4

2 ISHAMFUMU 9:22–10:2 umo (11) ukutula apo Yehoramu a mwana Ahabu atendekele ukuteka e mo Ahasia b atendeke ukuteka Yuda.) 30 Awe Yehu afikile ku Yesreele, c kabili Yesebele d na o alyumfwile. Kabili apentele e inkopyo ne fyafiita, asakula ne mishishi bwino, f kabili aile pe windo no kulengela pa nse. g 31 Kabili Yehu aingilile ku mpongolo. Na Yesebele atile: “Bushe ifintu fyalimwendele bwino Simri h uwaipeye shikulu wakwe?” 32 E lyo Yehu aloleshe kwi windo no kusosa ati: “Nani ali na ine? Nani?” i Na po pene bacilolo ba kwi sano j nalimo babili nelyo batatu baloleshe apali Yehu. 33 E ico atile: “Muponesheni pa nshi!” k Na bo balimuponeshe, no mulopa wakwe wasabukile ku cibumba na kuli bakabalwe; kabili bakabalwe balimunyantawile. l 34 Pa numa Yehu alingile, alalya no kunwa, kabili asosele ati: “Kamoneni ulya uwatiipwa, m mumushiike, pantu mwana wa mfumu.” n 35 Lintu baile ku kumushiika, tabasangile nangu cimo kano fye icipanga na makasa ne fisansa. o 36 Awe ilyo babwelele no kumweba, atile: “Mashiwi ya kwa Yehova ayo alandile ukupitila p mu mubomfi wakwe Elisha umwina Tishbe, ati, ‘Imbwa shikalya umubili wa kwa Yesebele mwi bala lya mu Yesreele. q 37 Ne citumbi ca kwa Yesebele cikaba ngo mufundo r mwi bala lya mu Yesreele, pa kuti bekatila: “Uyu e Yesebele.” ’ ” s Ahabu ali na bana 10 Kabili baume amakumi cinelubali (70) t mu Samaria. u E ico Yehu alembele amakalata no kuyatuma ku Samaria kuli bacilolo v ba ku Yesreele, ku bakalamba w na ku balesakamana abana ba kwa Ahabu, ati: 2 “Nga afika fye uno kalata kuli imwe, imwe muli s Amp 10:7; ICIPA. 10 t Aba 8:30; Aba 12:14; u 1Is 16:29; v Amg 16:18; w 1Is 21:8.

2 ISHAMFUMU 10:3-18 na bana baume aba kwa shikulu, kabili muli na maceleta ya nkondo na bakabalwe a no musumba we linga ne fyanso. 3 Kabili musale umuntu umusuma kabili uwatambalala mu bana ba kwa shikulwinwe, e o muteke pa cipuna ca bufumu ica kwa wishi. b E lyo mulwile ing’anda ya kwa shikulwinwe.” 4 Awe balyumfwile umwenso nga nshi, balasosa abati: “Moneni! Ishamfumu shibili c tashaiminine kuli ena, nomba ifwe kuti twaiminina shani?” d 5 E ico uwaleangalila ing’anda no waleangalila umusumba na bakalamba na balesakamana abana e batumine amashiwi kuli Yehu abati: “Ifwe tuli babomfi benu, na fyonse ifyo mukasosa tukacita. Lelo tatwasonte nangu umo ukuba imfumu. Citeni iciweme mu menso yenu.” 6 E lyo abalembeele kalata wa bubili, ati: “Nga muli kuli ine, f kabili nga muleumfwila ishiwi lyandi, muputule imitwe ya bana g ba kwa shikulwinwe, kabili mailo ino ine nshita mukese kuli ine ku Yesreele.” h Nomba abana ba mfumu amakumi cinelubali (70), bali na bashimucindikwa ba mu musumba ababaletele. 7 Kabili ilyo kalata afikile kuli bena, babuulile abana baume aba mfumu abali amakumi cinelubali i no kubepaya, e lyo babikile imitwe yabo mu miseke no kumutumina ku Yesreele. 8 E lyo inkombe j yaingile no kumweba aiti: “Baleta imitwe k ya bana ba mfumu.” Na o atile: “Ibikeni mu miina ibili pa mpongolo mpaka mailo ulucelo.” l 9 Awe ulucelo alifumine. Kabili aiminine no kweba abantu bonse ati: “Muli balungami. m Moneni, ine nalipangiile n shikulu kabili nalimwipeye; o nomba ni bani bepeye bonse aba? 10 E ico ishibeni ukuti takwakabe amashiwi ya kwa Yehova ayashakafikilishiwe p ayo Yehova asosele pa ba mu

Yehu akumanya Yehonadabu ICIPA. 10 a Amp 21:31 b 2Is 10:1 c 2Is 9:24 2Is 9:27 d Lk 14:31 e 2Is 10:1 f 2Is 9:32 g Amg 5:9 Yb 21:19 Es 14:21 Uks 2:23 h 2Is 9:30 i Aba 9:5 1Is 21:21 Am 109:13 j 2Sa 4:10 2Sa 11:19 k 2Sa 20:22 l Amg 21:23 m 1Sa 24:17 n 2Is 9:14 o 2Is 9:24 p 1Sa 15:29 Es 14:27 Es 44:26 Es 55:11



















Ku Kulyo a 1Is 21:24 b 1Is 21:19 1Is 21:22 2Is 9:7 2Is 9:36 c Am 125:5 Amp 13:20 d 1Is 18:19 1Is 22:6 2Is 23:20 e 1Is 21:21 f 2Im 22:8 g 2Is 8:29 2Is 9:21 2Im 22:1 h 1Is 20:18 i 2Im 22:8 j Ye 35:6 Ye 35:19 k 1Im 2:55 l Ukt 47:7 Imp 6:23 Ru 2:4 Ro 12:14 m 1Im 12:17 Amp 17:17 n Sek 8:23 o Imp 25:11 1Is 19:10 p 2Is 9:8 2Im 22:7 Am 58:10 q 1Is 21:21 2Is 9:26 Am 9:16

508

ng’anda ya kwa Ahabu; a kabili Yehova nacita ifyo asosele ukupitila mu mubomfi wakwe Eliya.” b 11 Kabili Yehu aipeye bonse abasheleko aba mu ng’anda ya kwa Ahabu ku Yesreele na bashimucindikwa c bakwe bonse na baishibene nankwe na bashimapepo d bakwe, kabili talekele umuntu nangu umo uwa kwa Ahabu ukupusuka. e 12 Kabili alimine no kuya ku Samaria. Ne ng’anda ya kukakilapo impaanga sha bakacema yali mu nshila. 13 Kabili Yehu akumenye bamunyina f Ahasia g imfumu ya Yuda. Nomba ilyo abepwishe ati, “Ni mwe bani?” batile: “Ni fwe bamunyina Ahasia, kabili tuleya mu kumona nga ca kuti abana ba mfumu na bana ba kwa namfumu bali umutende.” 14 Na o apo pene atile: “Bekateni aba mweo!” h Na bo babekete aba mweo no kubepaila pa cilindi ca menshi ica ng’anda ya kukakilapo impaanga, abaume amakumi yane na babili (42), kabili talekele nangu umo ukupusuka. i 15 Pa kufuma kulya, akumenye Yehonadabu j mwana Rekabu k aleisa ku kumukumanya. Ilyo amupaalile, l amwebele ati: “Bushe umutima obe untu walungama kuli ine, ifyo umutima wandi uli kuli iwe?” m Na o Yehonadabu atile: “E mukwai.” E lyo atile: “Nga e fyo uli, ntambika ukuboko kobe.” Na o atambike ukuboko kwakwe. Na Yehu amuninike mwi celeta umo ali. n 16 Kabili atile: “Natuleya bonse, umone ifyo napimpa o mu kubombela Yehova.” E fyo baile nankwe mwi celeta lyakwe ilya nkondo. 17 Asukile afika na ku Samaria. Kabili aipeye abantu bonse abasheleko aba kwa Ahabu mu Samaria, mpaka abalofya, p ukulingana na mashiwi ayo Yehova aebele Eliya. q 18 Kabili Yehu alongenye abantu bonse no kubeba ati: “Aha-

509

Abalepepa Baali Baipaiwa

bu alepepa Baali panono. a Lelo Yehu ena akulamupepa sana. 19 E ico nomba iteni bakasesema b ba kwa Baali bonse, bonse abamupepa, c na bashimapepo bakwe d bonse bese kuli ine. Mwileka nangu umo ashale, pantu ndi ne lambo ilikalamba ilya kupeela Baali. Kabili uulepuswako tabe no mweo.” Lelo Yehu acitile ici mu bucenjeshi, e pa kuti epaye abalepepa Baali. 20 Kabili Yehu atile: “Teyanyeni ukulongana kwacindama ukwa kwa Baali.” Na bo babilishe uku kulongana. 21 Na pa numa Yehu atumine amashiwi monse muli Israele, f ica kuti bakapepa ba kwa Baali bonse baliishile. Kabili takwali uwashele nangu umo uushaishile. Kabili baleisa no kwingila mu ng’anda ya kwa Baali, g ne ng’anda ya kwa Baali yaliswile ukufika na ku mpela. 22 E lyo aebele uwaleangalila umwa kusungila ifya kufwala ati: “Letela bakapepa ba kwa Baali bonse ifya kufwala.” Na o abaletele ifya kufwala. 23 E lyo Yehu aingile na Yehonadabu h mwana Rekabu mu ng’anda ya kwa Baali. Kabili aebele bakapepa ba kwa Baali ati: “Fwayeni bwino no kushininkisha ukuti tamuli abapepa Yehova muno, kano fye abapepa Baali.” i 24 E lyo baingile ku kupeela amalambo ne mituulo ya koca, kabili Yehu abikile abaume amakumi cinekonsekonse (80) pa nse no kusosa ukuti: “Umuntu onse uwalapusumuka mu minwe yenu pa bantu abo nalaleta, uo balapusumuka mu minwe yakwe e ulefwilamo.” j 25 Nomba ilyo apwishishe fye ukutuula ilambo lya koca, Yehu apo pene aebele inkombe na bamushika ati: “Ingileni, bepayeni! Mwileka nangu umo afume.” k E ico inkombe na bamushika l batendeke ukubepaya ku lupanga no kubapoosa pa nse, kabili baleya fye ukuyafika na ku musumba wa ng’anda ya kwa Baali. 26 E

ICIPA. 10 a 1Is 16:32 1Is 18:22 1Is 18:40 2Is 3:2 b 2Is 3:13 c 2Is 10:21 d 2Is 10:11 e Amp 24:6 Lkm 9:12 f 1Is 11:35 g 1Is 16:32 h 2Is 10:15 Ye 35:6 Ye 35:19 i 1Is 18:22 j 1Is 20:39 k Ukf 32:27 Amg 13:6 Amg 13:8 Ek 9:5 l 2Is 7:17 2Is 9:25



















Ku Kulyo a Le 26:1 1Is 14:23 b Amg 7:25 2Sa 5:21 2Is 19:18 c Le 26:30 Amg 7:5 d 1Is 16:32 e Esr 6:11 Da 2:5 f 1Is 13:33 g 1Is 14:16 2Is 14:24 h 1Is 12:28 Ho 8:6 i 1Is 12:29 j Ek 29:20 k 1Is 21:21 l 2Is 13:1 2Is 13:10 2Is 14:23 2Is 15:8 2Is 15:12 Yb 34:11 He 6:10 m Amg 10:12 1Is 2:4 Am 78:10 Amp 4:23 Ho 1:4 He 10:38 n 1Is 12:30 1Is 13:34 1Is 14:16 o 1Is 19:17 2Is 8:12 2Is 13:22 Ams 1:4 p Amg 3:15 Yos 22:9 q Amg 3:16 r Imp 32:33 s Amg 3:13 t Yos 13:9 u Amg 28:63 Yos 13:12 v 1Is 14:19 2Is 13:8 w 2Sa 7:12 x 2Is 13:1 2Is 13:7

2 ISHAMFUMU 10:19-36 lyo bafumishe ifimuti fyaimikwe a ifya mu ng’anda ya kwa Baali no kufyoca b fyonse. 27 Bawishishe ne caimikwa ca kwa Baali c no konaula ing’anda ya kwa Baali, d kabili baisangwile icimbusu e ukufika na buno bushiku. 28 E fyo Yehu alofeshe Baali muli Israele. 29 Ni membu fye sha kwa Yeroboamu f mwana Nebati isho alengele abena Israele na bo ukubembuka, g e sho Yehu talekele ukukonka, e kutila, abana ba ng’ombe aba golde, h umo ali ku Betele na umbi ku Dani. i 30 E ico Yehova atile kuli Yehu: “Pa mulandu wa kuti wacita bwino pa kucita ifyalungama mu menso yandi, j kabili conse icali mu mutima wandi naucita ku ba mu ng’anda ya kwa Ahabu, k abana bobe ukufika na ku nkulo yalenga bune bakekala pa cipuna ca bufumu ica kwa Israele.” l 31 Lelo Yehu tabikileko amano ukulaenda mu mafunde ya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele no mutima wakwe onse. m Tafumine ku membu sha kwa Yeroboamu isho alengele na Israele ukubembuka. n 32 Mu nshiku shilya, Yehova atendeke ukulofya abena Israele panono panono; kabili Hasaele o alebepaya monse mu citungu ca kwa Israele, 33 ukutula ku Yordani lwa ku kabanga, mu calo monse ica bena Gileadi, p abena Gadi q na bena Rubene r na bena Manase, s ukufuma ku Aroere, t uwaba mupepi no mupokapoka wa Arnone, na Gileadi na Bashani. u 34 Ne milandu iyashala iya kwa Yehu na fyonse ifyo acitile na bumpalume bwakwe bonse, bushe tafyalembwa mwi buuku v lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 35 Kabili Yehu aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, w kabili bamushiikile mu Samaria; no mwana wakwe Yehoahasi x alimupyene no kutendeka ukuteka. 36 Ne myaka

2 ISHAMFUMU 11:1-16 iyo Yehu atekele Israele yali amakumi yabili na cinekonsekonse (28) mu Samaria. Nomba Atalia 11 kwa Ahasia

a

nyina wa alimwene ukuti umwana wakwe nafwa. E ico aliimine no kwipaya bonse abana ba mfumu. c 2 Lelo Yehosheba d umwana mwanakashi wa mfumu Yehoramu, nkashi ya kwa Ahasia, asendele Yoashi e mwana Ahasia no kumufumya pa bana ba mfumu abo bali no kwipaya, kabili atwele uyu mwana pamo no walemusakamana mu muputule wa mu kati umwali ifya kusendamapo, kabili balimufishile f pa kuti Atalia emumona, kabili tabamwipeye. 3 Na o ali nankwe no kufisama mu ng’anda ya kwa Yehova pa myaka mutanda (6), ninshi Atalia aleteka icalo. g 4 Kabili mu mwaka uwalenga cinelubali (7), Yehoyada h atumine abakuyabuula abakalamba ba balinshi abena Kari i abali mu mabumba ya bashilika umwanda umo na baleangalila inkombe j no kubaleta kuli ena mu ng’anda ya kwa Yehova no kupangana na bo icipangano k no kuleka balape l mu ng’anda ya kwa Yehova, e lyo abalangile umwana wa mfumu. 5 Abebele no kuti: “Ifi e fyo mukacite: Mukakanikane mu mabumba yatatu. Ibumba lya kubalilapo likese pe sabata no kulinda ing’anda ya mfumu; m 6 kabili aba mwi bumba lya bubili bakabe pa mpongolo n beta ati Umufula, na ba mwi bumba lya butatu bakabe pa mpongolo ku numa ya nkombe; kabili mukalekomboshanya ukulinda ing’anda. o 7 Kabili amabumba yabili e yakesa pe sabata, kabili yali no kulinda ing’anda ya kwa Yehova pa mulandu wa mfumu. 8 Mukashinguluke ne mfumu, cila muntu ne fyanso fyakwe mu minwe; na onse uukengila mu mitande ya bashilika akepaiwe. Kabili b

Atalia aleteka. Yehoshi asubwa ICIPA. 11 a 2Is 8:26 2Is 11:20 2Im 21:6 2Im 22:10 2Im 24:7 b 2Is 9:27 2Im 22:1 c 2Im 21:4 Ro 1:29 d 2Im 22:11 e 2Is 12:1 f Aba 9:5 2Is 8:19 Am 27:5 g 2Im 22:12 Am 12:8 Es 3:12 Mal 3:15 1Ti 2:12 h 2Is 11:9 2Im 23:1 i 2Is 11:15 2Is 11:19 j 1Sa 8:11 1Sa 22:17 2Sa 18:19 1Is 14:27 k 1Sa 18:3 2Is 23:3 2Im 15:12 l Amg 6:13 Ye 12:16 He 6:16 m 1Is 7:1 n 2Im 23:5 o 1Is 6:1



















Ku Kulyo a b c d

e

f g h i j k l

m n o p q r s t u v w

2Is 11:4 2Im 23:8 2Im 23:9 1Sa 8:11 2Sa 15:1 1Is 14:27 Ukf 40:6 1Is 8:22 2Im 4:1 2Is 11:2 2Im 23:11 2Sa 1:10 Am 132:18 Ukf 25:21 Ukf 31:18 1Is 1:38 Ukf 30:23 1Is 1:39 1Is 1:40 Am 47:1 1Is 1:34 Am 72:15 Lkm 10:17 2Im 23:12 2Is 23:3 2Im 34:31 2Im 5:12 1Is 1:40 Amp 29:2 2Is 11:1 2Is 11:3 2Im 23:13 2Is 11:4 2Im 23:9 2Im 23:14 2Im 23:15 1Is 7:1 Ukt 9:6 Ukf 21:12 Le 24:17 Imp 35:30

510

mukaleba ne mfumu ilyo yafuma na lintu yaingila.” 9 Awe abaleangalila abashilika umwanda a bacitile ukulingana na fyonse ifyo Yehoyada shimapepo asosele. E ico cila muntu asendele abantu bakwe abaleisa pe sabata, b pamo na balefuma pe sabata, baile na kuli Yehoyada shimapepo. 10 E lyo shimapepo apeele bacilolo ba pa myanda amafumo ne nkwela ifyali fya Mfumu Davidi, ifyali mu ng’anda ya kwa Yehova. c 11 Ne nkombe d shaiminine cila muntu ne fyanso fyakwe mu minwe, ukufuma ku kulyo kwa ng’anda ukufika ku kuso kwa ng’anda, mupepi ne ciipailo e kabili mupepi ne ng’anda, bali fye konse mupepi ne mfumu. 12 E lyo afumishe umwanaf wa mfumu no kubika pali ena icilongwe g na Mafunde Ikumi; h kabili bamubikile pa bufumu i no kumusuba. j Awe batendeke no kutoota k abati: “Kalebalika mwe mfumu!” l 13 Ilyo Atalia aumfwile icongo ca bantu abalebutuka, apo pene aishile ku bantu pa ng’anda ya kwa Yehova. m 14 Kabili aliloleshe no kumona imfumu naiminina pa luceshi n ukulingana no lutambi, na bacilolo na mapenga o baiminine mupepi ne mfumu, na bantu bonse aba mu calo balesekelela p no kulisha amapenga. Ilyo line fye Atalia q alepwile ifya kufwala fyakwe no kupunda ati: “Nabampondokela! Nabampondokela!” r 15 Lelo Yehoyada shimapepo aebele bacilolo ba pa myanda, s abo basontele pe bumba lya bashilika, ati: “Mufumyeni mu mutande wa bantu, kabili onse uwalamukonka, epaiwe ku lupanga!” t Pantu shimapepo atile: “Mwimwipaila mu ng’anda ya kwa Yehova.” 16 E ico balimwikete, na o apitile ku nshila ya ku mwinshi wa bakabalwe u ku ng’anda ya mfumu, v kabili bamwipaile kulya kwine. w

511

Bapangana icipangano

17 E lyo nomba Yehoyada apangene icipangano a pa kati ka kwa Yehova b ne mfumu c na bantu, ukuti bakaba abantu ba kwa Yehova; ne cipangano pa kati ka mfumu na bantu. d 18 Pa numa abantu bonse mu calo baile ku ng’anda ya kwa Baali no kubongolola ifiipailo fyakwe; e batobawile ne fimpashanya fyakwe fyonse, f kabili baipaile Matani g shimapepo wa kwa Baali pa ntanshi ya fiipailo. h Kabili shimapepo alaashile bakangalila pa ng’anda ya kwa Yehova. i 19 Abuulile na bacilolo ba pa myanda na balinshi abena Kari j ne nkombe k na bantu ba mu calo bonse, ukuti balete imfumu ukufuma mu ng’anda ya kwa Yehova. Kabili bapitile inshila ya ku mpongolo l ya nkombe ukuya ku ng’anda ya mfumu; na yo yaikele pa cipuna ca bufumu m ica shamfumu. 20 Kabili abantu bonse aba mu calo balesekelela; n na mu musumba tamwali ifimfulunganya, kabili baipeye Atalia ku lupanga pa ng’anda ya mfumu. o 21 Yehoashi p ali ne myaka cinelubali (7) ilyo atendeke ukuteka. q mwaka walenga cine12 Mu lubali (7) uwa kwa Yehu,

r

Yehoashi s atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka amakumi yane (40) mu Yerusalemu. Kabili ishina lya kwa nyina ni Sibia uwa ku Beere-sheba. 2 Kabili Yehoashi alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova inshiku shakwe shonse isho Yehoyada shimapepo alemusambilisha. t 3 Lelo ififulo fya kupepelapo fyena tafifumishepo. u Abantu baali bacili balepeela amalambo pa fifulo fya kupepelapo no kufutumwinapo icushi ca malambo. 4 Kabili Yehoashi aebele bashimapepo v ati: “Indalama shonse isha mituulo ya mushilo w ishaletwa ku ng’anda ya kwa Yehova, x indalama ishalingilwa umuntu umo na umo, y indalama

ICIPA. 11 a Yos 24:25 b Amg 5:3 c 1Sa 10:25 2Sa 5:3 d 2Im 23:16 e Amg 12:3 f Amg 7:25 g 2Im 23:17 h Amg 13:5 Amg 13:9 i 2Im 23:18 j 2Is 11:4 2Is 11:15 k 1Is 14:27 l 2Im 23:20 m 2Sa 7:16 1Im 29:23 Ye 17:25 Ye 22:4 n Amp 11:10 Amp 29:2 o 2Im 23:21 p 2Is 11:2 q 2Im 24:1



















ICIPA. 12 r 1Is 19:16 2Is 10:30 s 2Is 11:2 1Im 3:11 2Im 24:1 t 2Is 14:3 2Im 24:2 u Imp 33:52 Ye 2:20 v Ukf 28:1 2Im 35:2 w 1Im 18:11 2Im 31:12 x 1Is 7:51 y Ukf 30:13 2Im 24:9



















Ku Kulyo a Le 27:2 Le 27:12 b Ukf 25:2 Ukf 35:21 Neh 10:39 2Ko 9:11 c Imp 18:8 Imp 18:28 d 2Im 24:7 e 2Im 24:5 Ro 12:11 Ko 3:23 f 2Is 11:4 2Im 23:1 2Im 24:15 g 2Im 24:6 h 2Im 24:8 Mko 12:41 Lk 21:1 i 2Is 11:6 Am 84:10 j 2Im 24:10 Mt 6:4 2Ko 9:7 k 2Sa 20:25 2Is 18:18 l 2Im 24:11 m 2Is 22:5 2Im 24:12 2Im 34:10 n 1Is 5:17 Esr 5:8

2 ISHAMFUMU 11:17–12:12 sha bantu ukulingana no musonko cila muntu ali no kulipila, a indalama shonse isho umuntu apanga mu mutima ukuti e sho akaleta ku ng’anda ya kwa Yehova, b 5 lekeni bashimapepo umo na umo bapoke ku bantu babo; c kabili lekeni bacilike imilale ya ku ng’anda, ponse apali umulale. d 6 Nomba mu mwaka walenga amakumi yabili na itatu (23) uwa kuteka kwa Mfumu Yehoashi, bashimapepo bali tabalacilika imilale yali ku ng’anda. e 7 E ico Imfumu Yehoashi yaitile shimapepo Yehoyada f na bashimapepo bambi no kubeba aiti: “Nga cinshi ico mushilecilikila imilale ya ku ng’anda? Nomba mwilabuula indalama ishilefuma ku bantu, lelo muleshitwala ku mulimo wa kucilika imilale ya ku ng’anda.” g 8 Na bashimapepo balisumine ukukanabuula indalama ishalefuma ku bantu, nangu kucilika imilale ya ku ng’anda. 9 Nomba Yehoyada shimapepo abuulile icipao h no kutula icipunda pa nkupiko, acibikile mupepi ne ciipailo lwa ku kulyo kwa muntu uuleingila mu ng’anda ya kwa Yehova, kabili mulya e mo bashimapepo, aba pa mwinshi, i balebika indalama j shonse ishaleletwa ku ng’anda ya kwa Yehova. 10 Kabili nga bamona ukuti indalama shafula sana mu cipao, kalembak wa mfumu na shimapepo mukalamba baleisa, bashibika mu mifuko no kupenda indalama ishasangilwe mu ng’anda ya kwa Yehova. l 11 Bapeele ne ndalama isho bapendele ku balebomba m umulimo abalaashikwe pa ng’anda ya kwa Yehova. Na bo baleshipeela kuli bakabasa ba mbao na kuli bakakuula abalebomba pa ng’anda ya kwa Yehova, 12 na ku baishiba ukukuulila na mabwe na ku ba kuputula amabwe, n pa kuti bashitemo imbao na mabwe ayaputulwa ifya kuti babomfye ku kucilika imilale ya ku ng’anda ya kwa Yehova na

2 ISHAMFUMU 12:13–13:7 kuli fyonse ifyaleshitwa ku kuwamya ing’anda. 13 Lelo ukukuma ku ng’anda ya kwa Yehova kwena, indalama ishaleletwa ku ng’anda ya kwa Yehovaa tashabomfiwe ku kupangilamo ifya kubikamo amenshi aya kusamba ifya silfere, ifya kushimishako umulilo, b imbale shafonka, c amapenga, d nangu icipe conse ica golde atemwa icipe ca silfere; 14 pantu balepeela indalama ku baleangalila umulimo, na bo bashibomfeshe ku kuwamya ing’anda ya kwa Yehova. e 15 Kabili tabalesakamana f ukumona ifyo abapeelwe indalama balelipila abalebomba umulimo, g pantu balebomba mu cishinka. h 16 Kumfwa indalama sha mituulo ya pa mulandu i ne ndalama sha mituulo ya pa membu, shena tashaletwalwa ku ng’anda ya kwa Yehova. E ico shali sha bashimapepo. j 17 E lyo nomba Hasaele k imfumu ya ku Siria aile mu kulwisha umusumba wa Gati l no ku-upoka, na pa numa Hasaele alipamine m no kuyalwisha Yerusalemu. n 18 E ico Yehoashi imfumu ya kwa Yuda abuulile imituulo ya mushilo o yonse iyo Yehoshafati na Yehoramu na Ahasia ifikolwe fyakwe, ishamfumu sha kwa Yuda, bapekenye ne mituulo yakwe iya mushilo na golde onse uwali mu ng’anda ya cipao iya kwa Yehova na mu ng’anda ya mfumu, yafitumine p na kuli Hasaele imfumu ya ku Siria. Na yo yalekele ukulwisha Yerusalemu. 19 Ne milandu yashala iya kwa Yehoashi na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku q lya milandu ya shamfumu sha kwa Yuda? 20 Lelo ababomfi bakwe baliimine r no kumupondokela, s baipeye na Yehoashi pa ng’anda t iyali apalundumana, u ku nshila yaya ku Sila. 21 Kabili ababomfi bakwe, Yosakari mwana Shimeati e lyo

Yehoashi aipaiwa. Yehoahasi ICIPA. 12 a Imp 10:2 2Im 5:12 1Is 7:50 2Im 4:22 2Im 24:14 2Im 24:13 2Is 22:7 2Im 34:12 1Ko 4:2 Le 5:15 Le 7:7 j Imp 18:8 k 1Is 19:15 2Is 8:13 2Is 10:32 Ams 1:4 l 1Im 18:1 m Ye 42:15 Lk 9:51 n 2Im 24:23 o 1Is 15:18 p 2Is 16:8 2Is 18:15 q 1Is 14:29 2Is 8:23 r 2Is 14:5 s 2Im 24:25 2Im 25:27 t 1Is 9:15 u 2Sa 5:9 1Is 9:24 1Is 11:27 2Im 32:5



















b c d e f g h i

Ku Kulyo a 2Im 24:26 b 2Im 24:27



















ICIPA. 13 c 2Is 11:2 2Is 11:21 d 2Is 8:26 2Is 9:27 e 2Is 10:35 f 2Is 10:30 g Amg 28:15 h 1Is 12:28 1Is 13:33 i 1Is 14:16 j Le 26:17 Amg 6:15 Amg 7:4 Am 7:11 He 12:29 k 1Is 19:17 2Is 8:12 l 2Is 13:24 m Aba 6:6 Aba 10:10 2Im 33:13 Am 78:34 n Amg 4:7 Am 50:15 Am 65:2 1Yo 5:14 o Ukt 31:42 Ukf 3:7 Aba 10:16 p 2Is 14:26 q Neh 9:27 r Am 130:4 s 2Is 10:29 2Is 17:21 t 1Is 16:26 u Amg 7:5 1Is 14:15 1Is 16:33 v 2Is 10:32 w Amg 28:45 2Is 8:12 x Ams 1:3

512

na Yehosabadi a mwana Shomere e bamwipeye. Kabili bamushiikile ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi; kabili Amasia b umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. mwaka walenga ama13 Mu kumi yabili na itatu (23) uwa kuteka kwa kwa Yehoashi c mwana Ahasia d imfumu ya kwa Yuda, Yehoahasi e mwana Yehu f atendeke ukuteka mu Israele mu Samaria kabili atekele pa myaka ikumi na cinelubali (17). 2 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova g no kwenda mu lubembu lwa kwa Yeroboamu h mwana Nebati, ulo alengele Israele ukubembuka. i Tafumineko nakalya. 3 No bukali j bwa kwa Yehova bwaimiine abena Israele, ica kuti abapeele mu minwe ya kwa Hasaele k imfumu ya Siria na mu minwe ya kwa Ben-hadadi l mwana Hasaele, inshiku shabo shonse. 4 Umuya inshiku, Yehoahasi anashishe m umutima wa kwa Yehova, kabili Yehova alimumfwile; n pantu alimwene ifyo abena Israele balecula, o pantu imfumu ya ku Siria yalebacusha. p 5 Awe Yehova apeele Israele umupusushi, q ica kuti bafumine mu minwe ya bena Siria, na bana ba kwa Israele baikele mu mayanda yabo nga kale. r 6 (Lelo tabafumine ku lubembu lwa ba mu ng’anda ya kwa Yeroboamu, ulo alengele abena Israele na bo ukubembuka. s Muli lulya lubembu e mo ale-enda; t ne cimuti caimikwa u caiminine mu Samaria.) 7 Pantu tashileko umuntu nangu umo kuli Yehoahasi abantu kano fye aba pali bakabalwe abali amakumi yasano (50) na maceleta ikumi (10) na ba kwenda pa makasa amakana ikumi (10,000), v pantu imfumu ya ku Siria yalibepeye, w pa kuti ibacite kwati lukungu lwa pa ca kupuminapo ingano. x

513

Elisha alwala, afwa

8 Kabili imilandu yashalako iya kwa Yehoahasi na fyonse ifyo acitile na bumpalume bwakwe, bushe tafyalembwa mwi buuku a lya milandu ya shamfumu sha mu Israele? 9 Awe Yehoahasi aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, bamushiikile na mu Samaria; b no mwana wakwe Yehoashi c alimupyene no kutendeka ukuteka. 10 Mu mwaka walenga amakumi yatatu na cinelubali (37) ukutula apo Yehoashi imfumu ya Yuda atendekele ukuteka, e mo Yehoashi d mwana Yehoahasi atendeke ukuteka Israele mu Samaria, kabili ali mfumu imyaka ikumi na mutanda (16). 11 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. e Tafumine ku membu shonse isha kwa Yeroboamu mwana Nebati, isho alengele abena Israele na bo ukubembuka. f Mu membu shilya e mo ale-enda. 12 Ne milandu yashalako iya kwa Yehoashi na fyonse ifyo acitile na bumpalume bwakwe ne fyo alwile g na Amasia imfumu ya Yuda, bushe tafyalembwa mwi buuku h lya milandu ya shamfumu sha mu Israele? 13 Kabili Yehoashi aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, na Yeroboamu i aikele pa cipuna cakwe ica bufumu. Na Yehoashi ashiikilwe mu Samaria ukwashiikwa ishamfumu sha kwa Israele. j 14 Awe Elisha k alilwele ubulwele ubwali no kumwipaya. l E ico Yehoashi imfumu ya kwa Israele aile kuli ena, alalilila pa menso yakwe no kusosa ati: “Tata, m tata, iceleta lya nkondo ilya kwa Israele na ba pali bakabalwe bakwe!” n 15 Na o Elisha amwebele ati: “Buula ubuta ne mifwi.” E lyo abuulile ubuta ne mifwi. 16 Akonkenyepo no kweba imfumu ya kwa Israele ati: “Ikata ubuta mu minwe yobe.” Na yo yaikete ubuta mu minwe ya iko, na Elisha abikile iminwe yakwe pa minwe o

ICIPA. 13 a 1Is 14:19 2Is 10:34 b 2Is 10:35 c 2Is 14:8 d 2Is 14:1 e 2Is 13:2 Ho 5:11 f 2Is 10:29 g 2Is 14:8 2Is 14:13 2Im 25:17 h 1Is 14:19 2Is 10:34 i 2Is 14:28 j 2Is 10:35 2Is 13:9 k 1Is 19:16 2Is 5:8 l Sek 1:5 m 2Is 5:13 n 2Is 2:12 o Am 144:1



















Ku Kulyo a Am 18:14 b 1Sa 29:1 1Is 20:26 c Ga 6:9 d Es 44:26 e 2Is 13:25 f Am 139:8 g 2Is 24:2 h 2Is 1:1 i Yh 11:44 He 11:35 j Uks 11:11 k 1Is 19:15 2Is 10:32 l 2Is 8:12 Am 106:41 m Aba 10:16 2Is 14:27 Neh 9:31 Am 86:15 Es 30:18 Isb 3:32 n Am 145:8 2Ko 1:3 Ef 2:4 o Ukf 2:24 p Ukt 13:16 Ukt 17:7 Ukt 22:17 Ukf 32:13 q Ukt 26:3 r Ukt 28:13 Le 26:42 s Am 105:8 Mk 7:20 He 6:18

2 ISHAMFUMU 13:8-25 ya mfumu. 17 E lyo atile: “Isula iwindo lya ku kabanga.” Na yo yaliswile. E lyo Elisha ayebele ati: “Lasa!” Na yo yalilashile. Kabili atile: “Mufwi wa kupususha kwa kwa Yehova, mufwi wa kupususha a kuli Siria! Kabili ukooma Siria ku Afeke b no kumupwishishisha.” 18 Akonkenyepo no kusosa ukuti: “Buula imifwi.” Na yo imfumu yabuulile imifwi. E lyo atile ku mfumu ya kwa Israele: “Lasa pa nshi.” E lyo yalashile imiku itatu no kuleka. c 19 No muntu wa kwa Lesad wa cine afuliilwe imfumu; no kutila: “Wacilinga ukulasa imiku isano atemwa mutanda (6)! Aucite fyo nga waumine Siria no kumupwishishisha, nomba miku itatu fye e yo ukooma Siria.” e 20 Pa numa Elisha alifwile kabili balimushiikile. f Awe kwali ifipondo ifyalebelamina g abantu ifya bena Moabu h ifyaleisa lyonse mu calo ku kutendeka kwa mwaka. 21 Nomba ilyo baleshiika umuntu, moneni, bamwene ifipondo ifyalebelamina abantu. Na bo ilyo line bapoosele uyu muntu mu nshiishi ya kwa Elisha no kufumako. Ilyo umuntu wafwa akumishe ku mafupa ya kwa Elisha, alibuukile i kabili aliminine. j 22 Kabili Hasaele k imfumu ya ku Siria, alecululusha l abena Israele inshiku shonse isha kwa Yehoahasi. 23 Lelo Yehova alibalangulukile m no kubabelela uluse, n no kwalukila kuli bena pa mulandu wa cipangano o apangene na Abrahamu, p Isaki q na Yakobo; r kabili talefwaya ukubonaula, s kabili tabapoosele ukubafumya ku cinso cakwe mpaka na lelo. 24 Awe Hasaele imfumu ya ku Siria alifwile, no mwana wakwe Ben-hadadi alimupyene no kutendeka ukuteka. 25 Kabili Yehoashi mwana Yehoahasi apokolwele kuli Benhadadi mwana Hasaele imisumba iyo apokele kuli Yehoahasi

2 ISHAMFUMU 14:1-16

Amasia. Israele acimfya Yuda

wishi mu bulwi. Yehoashi amumine imiku itatu, apokolwele ne misumba ya kwa Israele. a

ICIPA. 13

mwaka walenga ibili 14 Mu ukutula apo Yehoashi

b

mwana Yehoahasi imfumu ya Israele atendekele ukuteka, e mo Amasia c mwana Yehoashi imfumu ya kwa Yuda atendeke ukuteka. 2 Ali ne myaka amakumi yabili na isano (25) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka amakumi yabili na pabula (29) mu Yerusalemu. Ne shina lya kwa nyina ni Yehoadini d uwa mu Yerusalemu. 3 Kabili alecita ifyalungama mu menso ya kwa Yehova, e lelo te filya Davidi icikolwe cakwe alecita. f Acitile fyonse ukulingana fye ne fyo wishi Yehoashi acitile. g 4 Lelo ififulo fya kupepelapo fye e fyashele. h Abantu balepeela amalambo pa fifulo fya kupepelapo no kufutumwinapo icushi ca malambo. i 5 Nomba ilyo ubufumu bwapampamikwe fye mu kuboko kwakwe, aipeye j ababomfi bakwe abaipeye imfumu wishi. k 6 Lelo abana ba baipeye wishi tabepeye, ukulingana ne fyalembwa mwi buuku lya mafunde ya kwa Mose ilyo Yehova abakonkomeshe ati: l “Bashibo tabali no kwipailwa pa mulandu wa bana babo, na bana tabali no kwipailwa pa mulandu wa bashibo; cila muntu ali no kwipailwa pa lubembu lwakwe.” m 7 Kabili aipeye abena Edomu n mu Mupokapoka wa Mucele, o abaume amakana ikumi (10,000), no kupoka umusumba wa Sela mu bulwi, kabili wainikwe ati Yoketeele ukufika na pali buno bushiku. 8 E lyo Amasia atumine inkombe kuli Yehoashi mwana Yehoahasi mwana Yehu imfumu ya ku Israele ati: “Isa. Tulwe inkondo.” p 9 Awe Yehoashi imfumu ya ku Israele atumine kuli Amasia imfumu ya ku Yuda ati: “Icimenwa ca myunga ica mu Le-

a 2Is 13:19



















ICIPA. 14 2Is 13:10 1Im 3:12 2Im 25:1 2Im 25:2 1Is 15:5 2Im 24:2 2Im 24:18 Sek 1:4 h 1Is 15:14 2Is 12:3 i 2Is 15:4 2Is 15:35 j Ukt 9:6 Ukf 21:12 Le 24:17 Imp 35:33 k 2Is 12:20 2Im 24:25 2Im 25:3 l 2Im 25:4 m Amg 24:16 Ek 18:20 n 2Is 8:20 2Im 25:11 o 2Sa 8:13 1Im 18:12 Am 60:0 p 2Sa 2:14 2Im 25:17 Amp 13:10 Amp 18:6



















b c d e f g

Ku Kulyo a b c d

e f

g h i j

k l

m n o p q r

Aba 9:15 2Im 25:18 2Is 14:7 2Im 26:16 Amp 16:18 Hab 2:4 Ga 6:3 Yak 4:6 1Sa 18:8 2Im 35:21 Amp 3:30 Amp 20:3 Lk 14:31 2Im 25:16 2Im 25:20 2Im 25:21 Yos 15:10 Yos 21:16 1Sa 6:9 1Im 6:59 2Im 25:22 Amp 16:18 2Im 25:23 Neh 8:16 Neh 12:39 Ye 31:38 Sek 14:10 2Is 12:13 1Is 14:19 2Is 13:12 2Is 10:35 2Is 13:9 2Is 13:13 Ho 1:1 Ams 1:1 Ams 7:10

514

banone catumine amashiwi ku mukedari a wali mu Lebanone aciti, ‘Peela umwana obe umwanakashi abe umukashi wa mwana wandi umwaume.’ Lelo icinama ca mpanga icali mu Lebanone calipitile no kunyantaula icimenwa ca myunga. b 10 Ukucimfya kwena naucimfya c Edomu, kabili umutima obe naukutuumika. d Itashe pa lulumbi e lobe no kwikala mu ng’anda yobe. Nga kanshi cinshi wingemisha ifyongo f ilyo taukwete amaka, g no kucimfiwa, iwe pamo na baYuda?” 11 Lelo Amasia taumfwile iyo. h E ico Yehoashi imfumu ya bena Israele aliileko, kabili balilwile inkondo, i ena na Amasia imfumu ya baYuda, ku Bete-shemeshe, j uwaba mu Yuda. 12 Kabili Israele acimfishe Yuda, k ica kuti cila muntu afulumukile kwi tenti lyakwe. 13 Kabili Yehoashi imfumu ya Israele aikete Amasia imfumu ya baYuda umwana wa kwa Yehoashi mwana Ahasia ku Beteshemeshe, kabili pa numa baile ku Yerusalemu, no kutula icipunda mu cibumba ca Yerusalemu pa Mpongolo ya kwa Efraimu l ukufika na ku Mpongolo ya ku Cifutu, m kabili cali imikono imyanda ine (400). 14 Kabili abuulile golde yonse na silfere yonse ne fipe fyonse ifyasangilwe mu ng’anda ya kwa Yehova n na mu cipao ca ng’anda ya mfumu na bantu abo baikete, no kubwelela ku Samaria. 15 Ne milandu yashalako iya kwa Yehoashi, ifyo acitile na bumpalume bwakwe ne fyo alwile na Amasia imfumu ya Yuda, bushe tafyalembwa mwi buuku o lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 16 Kabili Yehoashi aleele ukwalaala ifikolwe p fyakwe kabili ashiikilwe mu Samaria q ukwashiikwa ishamfumu sha kwa Israele, no mwana wakwe Yeroboamu r alimupyene no kutendeka ukuteka.

515

Amasia bamwipaya. Asaria

17 Pa numa ya mfwa ya kwa Yehoashi a mwana Yehoahasi imfumu ya Israele, Amasia b mwana Yehoahasi imfumu ya Yuda aikele uwa mweo imyaka ikumi na isano (15). c 18 Ne milandu yashalako iya kwa Amasia, bushe tayalembwa mwi buuku d lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? e 19 Kabili balipangene f ukulwisha Amasia mu Yerusalemu, na o afulumukile ku Lakishi; g lelo batumine aba kumukonka ku Lakishi, kabili bamwipaile kulya kwine. h 20 E ico bamusendeele pali bakabalwe kabili ashiikilwe i mu Yerusalemu ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi. j 21 E lyo abantu bonse aba mu Yuda babuulile Asaria, k ninshi ali ne myaka ikumi na mutanda (16), l no kumubika pa bufumu, ukumupyanika pali wishi Amasia. m 22 E wakuulile Elati n no kuibwesesha kuli Yuda ilyo imfumu yaleele ukwalaala ifikolwe fya iko. 23 Mu mwaka walenga ikumi na isano (15) uwa kwa Amasia mwana Yehoashi imfumu ya Yuda, e mo Yeroboamu o mwana Yehoashi imfumu ya kwa Israele atendeke ukuteka mu Samaria kabili atekele imyaka amakumi yane na umo (41). 24 Kabili alecita ububi mu menso ya kwa Yehova. Tafumine ku membu shonse isha kwa Yeroboamu mwana Nebati, isho alengele Israele ukubembuka. p 25 E wabweseshe umupaka wa kwa Israele ukutula apa kwingilila ku Hamati q ukufika na kuli bemba wa Araba, r ukulingana na mashiwi ya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele uwasoseele mu mubomfi wakwe Yona s mwana Amitai, kasesema wa ku Gati-hefere. t 26 Pantu Yehova amwene ukucula kwabipisha ukwa bena Israele. u Takwali uwapelelwa nangu uwa fye, kabili takwali wa kwafwa abena Israele. v 27 Kabili Yehova alaile ukuti takalofye ishi-

ICIPA. 14 2Is 13:10 2Is 14:1 2Im 25:25 1Is 14:29 2Is 12:19 2Is 20:20 e 2Im 25:26 f 2Is 12:20 g Yos 10:31 Mk 1:13 h 2Im 25:27 i 2Im 25:28 j 1Is 2:10 2Is 12:21 k 2Im 26:1 Mt 1:8 l 2Is 15:2 m 1Im 3:12 n Amg 2:8 1Is 9:26 2Is 16:6 2Im 26:2 o Ho 1:1 Ams 1:1 p 1Is 12:28 1Is 13:34 Am 106:20 q Imp 13:21 Imp 34:8 Ek 47:16 Ams 6:14 r Ukt 14:3 Amg 3:17 s Yn 1:1 Mt 12:39 t Yos 19:13 u Ukf 3:7 Aba 10:16 Am 106:44 v 1Is 14:10 1Is 21:21



















a b c d

Ku Kulyo a Amg 25:19 Amg 29:20 b 2Is 13:5 Am 86:15 Ye 31:20 Ho 1:7 c 2Sa 8:6 d 2Im 8:3 e 2Is 15:8



















ICIPA. 15 f 2Is 14:21 2Im 26:1 g 2Is 14:1 h 2Im 26:3 i 2Is 14:3 2Im 26:4 j Imp 33:52 Amg 12:14 2Im 6:6 2Im 32:12 k 1Sa 14:35 1Is 22:43 2Is 14:4 l 2Im 26:19 Yb 34:19 m Imp 12:10 2Is 5:27 n Le 13:46 Amg 24:8 o 2Is 15:32 1Im 3:12 2Im 26:21 p 1Sa 8:5 1Is 3:9 Am 72:1 q 1Is 14:29 2Im 26:22

2 ISHAMFUMU 14:17–15:7 na lya kwa Israele mwi samba lya muulu. a E ico alibapuswishe b ku kuboko kwa kwa Yeroboamu mwana Yehoashi. 28 Ne milandu yashalako iya kwa Yeroboamu na fyonse ifyo acitile na bumpalume bwakwe, ifyo alwile ne fyo abweseshe Damaseke c na Hamati d kuli Yuda mu Israele, bushe tafyalembwa mwi buuku lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele? 29 Kabili Yeroboamu aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, ne shamfumu sha mu Israele, no mwana wakwe Sekaria e alimupyene no kutendeka ukuteka. mwaka walenga ama15 Mu kumi yabili na cinelubali (27) ukutula apo Yeroboamu imfumu ya Israele atendekele ukuteka, e mo Asaria f mwana Amasia g imfumu ya kwa Yuda atendeke ukuteka. 2 Ali ne myaka ikumi na mutanda (16) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka amakumi yasano na ibili (52) mu Yerusalemu. h Kabili ishina lya kwa nyina ni Yekolia uwa ku Yerusalemu. 3 Kabili alecita ifyalungama mu menso ya kwa Yehova, ukulingana na fyonse ifyo Amasia wishi acitile. i 4 Lelo ififulo fya kupepelapo fye e fyashele. j Abantu bali bacili balepeela amalambo pa fifulo fya kupepelapo no kufutumwinapo icushi ca malambo. k 5 Kabili Yehova apumine imfumu ku bulwele, l kabili yali ne fibashi m mpaka no bushiku yafwile, kabili yaleikala mu ng’anda ya iko ukwabula ukubomba imilimo, n kabili Yotamu o umwana wa mfumu e waleangalila ing’anda, alepingula p abantu ba mu calo. 6 Ne milandu yashalako iya kwa Asaria na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku q lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? 7 Kabili Asaria aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, bamushiikile ukwashiikwa

2 ISHAMFUMU 15:8-26 ifikolwe a fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi; kabili Yotamu umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. b 8 Mu mwaka walenga amakumi yatatu na cinekonsekonse (38) uwa kwa Asaria c imfumu ya kwa Yuda, Sekaria d mwana Yeroboamu atendeke ukuteka Israele mu Samaria kabili atekele imyeshi mutanda (6). 9 Kabili alecita ububi mu menso ya kwa Yehova, ifyo ne fikolwe fyakwe fyacitile. e Tafumine ku membu sha kwa Yeroboamu f mwana Nebati, isho alengele na Israele ukubembuka. g 10 Kabili Shalumu mwana Yabeshe alimupangiile, h kabili amuumiine i mu Ibleamu j no kumwipaya, kabili alimupyene atendeka no kuteka. 11 Ne milandu iyashalako iya kwa Sekaria, moneni, yalembwa mwi buuku k lya milandu ya shamfumu sha mu Israele. 12 Ici e cebo l ca kwa Yehova ico asosele kuli Yehu ati: m “Abana n bobe ukufika na ku nkulo yalenga shine bakekala pa cipuna ca bufumu ica kwa Israele.” Kabili ifi fine e fyacitike. o 13 Kumfwa Shalumu mwana Yabeshe, atendeke ukuteka mu mwaka walenga amakumi yatatu na pabula (39) uwa kuteka kwa kwa Usia p imfumu ya Yuda, kabili atekele umweshi uutuntulu mu Samaria. q 14 E lyo Menahemu r mwana Gadi afumine ku Tesa s no kuya ku Samaria, aumine na Shalumu t mwana Yabeshe mu Samaria no kumwipaya; kabili alimupyene no kutendeka ukuteka. 15 Ne milandu yashalako iya kwa Shalumu na mapange u yakwe, moneni, fyalembwa mwi buuku lya milandu ya shamfumu sha mu Israele. 16 E lyo Menahemu aonawile incende ya Tafisa na bonse abalimo, ne citungu ca iko ukufuma ku Tesa, pantu tabamwiswilile impongolo, kabili aliucimfishe. Atumbwile na banakashi bonse abali na mafumo. v 17 Mu mwaka walenga ama-

Shalumu aipaya Sekaria ICIPA. 15 Es 6:1 2Im 26:23 2Is 14:21 2Is 14:29 2Is 13:2 2Is 14:24 f 1Is 12:28 1Is 13:33 g Ukf 32:21 1Is 14:16 h Imp 35:20 Amg 19:11 i Ho 1:4 Ams 7:9 j Yos 17:11 2Is 9:27 k 1Is 14:19 l Es 14:27 Es 44:26 Es 55:11 m 2Is 10:30 n 2Is 13:1 2Is 13:10 2Is 14:23 2Is 14:29 o Imp 23:19 p 2Im 26:1 Mt 1:8 q Ho 5:7 r 2Is 15:17 s 1Is 14:17 1Is 15:21 1Is 16:8 1Is 16:17 t 2Is 15:10 u Amg 19:11 v 2Is 8:12 Ams 1:13



















a b c d e

Ku Kulyo a 2Is 15:13 b 1Is 11:38 c 1Is 12:28 1Is 13:33 d Ukf 32:21 1Is 14:16 e 1Im 5:26 f Ukt 2:14 2Is 17:23 g Amg 28:45 2Is 12:18 2Is 16:8 h 1Is 16:24 i Ye 17:5 j 2Is 23:35 k 2Is 15:14 l 1Is 14:19 1Ko 10:11 m 2Is 15:26 n Yb 20:5 Amp 28:2 o 1Is 11:38 2Is 15:28 p 1Is 12:28 1Is 13:33 q 1Is 14:16 r 2Im 28:6 s 2Is 7:17 2Is 9:25 t Imp 35:20 Amg 19:11 u 1Is 16:18

516

kumi yatatu na pabula (39) a uwa kuteka kwa kwa Asaria imfumu ya Yuda, e mo Menahemu mwana Gadi ali imfumu ya kwa Israele pa myaka ikumi (10) mu Samaria. 18 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. b Tafumine ku membu shonse isha kwa Yeroboamu c mwana Nebati, isho alengele Israele ukubembuka, d inshiku shakwe shonse. 19 Na Pulu e imfumu ya ku Asiria f aishile mu calo. E ico Menahemu apeele g Pulu amatalanti ya silfere h ikana limo (1,000), pa kuti amwafwilishe ukukwatisha amaka pa bufumu. i 20 E ico Menahemu afumishe silfere ku bena Israele, na ku baume ba maka, j aba bulamba, no kupeela imfumu ya ku Asiria amashekele ya silfere amakumi yasano (50) ku muntu umo umo. E lyo imfumu ya ku Asiria yapilibwike no kuya, kabili tayaikele mu calo cilya. 21 Ne milandu iyashalako iya kwa Menahemu k na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku l lya milandu ya shamfumu sha mu Israele? 22 Kabili Menahemu aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe no mwana wakwe Pekahia m alimupyene no kutendeka ukuteka. 23 Mu mwaka walenga amakumi yasano (50) ukutula apo Asaria imfumu ya Yuda atendekele ukuteka, e mo Pekahia mwana Menahemu ali mfumu ya Israele mu Samaria pa myaka ibili. n 24 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. o Tafumine ku membu sha kwa Yeroboamu p mwana Nebati, isho alengele Israele ukubembuka. q 25 Kabili Peka r mwana Remalia mushikas wakwe alimwimiine, t amwipaile na mu Samaria mu lupungu lwa kwikalamo ulwa ng’anda ya mfumu, u pamo na Argobe na Ariya, kabili ali pamo na baume aba mu bana ba ku Gileadi amakumi yasano (50). E ico alimwipeye, amupyana atendeka no kuteka. 26 Ne milandu iyashalako iya kwa Pe-

517

Peka, Yotamu, Ahasi, Resini

kahia, moneni, yalembwa mwi buuku a lya milandu ya shamfumu sha mu Israele. 27 Mu mwaka walenga amakumi yasano na ibili (52) uwa kuteka kwa kwa Asaria imfumu ya Yuda, e mo Peka b mwana Remalia c ali imfumu ya Israele mu Samaria pa myaka amakumi yabili (20). 28 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. d Tafumine ku membu sha kwa Yeroboamu e mwana Nebati, isho alengele Israele ukubembuka. f 29 Mu nshiku sha kwa Peka imfumu ya kwa Israele, Tiglati-pilesere g imfumu ya Asiria h aishile no kupoka Iyone i na Abele-bete-maaka j na Yanoa na Kedeshe k na Hasore l na Gileadi m na Galili, n icalo conse ica kwa Naftali, o no kubasenda muli bunkole ku Asiria. p 30 Awe Hoshea q mwana Ela aimiine r Peka mwana Remalia, alimuumine s no kumwipaya; kabili alimupyene no kutendeka ukuteka mu mwaka walenga amakumi yabili (20) uwa kuteka kwa kwa Yotamu t mwana Usia. 31 Ne milandu iyashalako iya kwa Peka na fyonse ifyo acitile, moneni, fyalembwa mwi buuku u lya milandu ya shamfumu sha kwa Israele. 32 Mu mwaka walenga ibili ukutula apo Peka mwana Remalia imfumu ya Israele atendekekele ukuteka, e mo Yotamu v mwana Usia w imfumu ya kwa Yuda atendeke ukuteka. 33 Ali ne myaka amakumi yabili na isano (25) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka ikumi na mutanda (16) mu Yerusalemu. Kabili ishina lya kwa nyina ni Yerusha mwana Sadoke. x 34 Kabili alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova. y Ukulingana na fyonse ifyo Amasia wishi acitile, e fyo na o acitile. z 35 Lelo ififulo fya kupepelapo fyena fyalishele. Abantu bali bacili balepeela amalambo pa fifulo fya kupepelapo no kufutumwinapo icushi ca

ICIPA. 15 a 1Is 14:19 b 2Im 28:6 Es 7:1 c Es 7:4 Es 7:9 d Lkm 12:13 e 1Is 12:28 1Is 13:33 f Ukf 20:3 1Is 14:16 g 2Is 16:7 1Im 5:6 1Im 5:26 2Im 28:20 h Es 8:4 i 1Is 15:20 j 2Sa 20:18 1Is 15:20 k Yos 19:37 Yos 20:7 l Yos 11:10 Aba 4:2 m Imp 32:40 Amg 3:15 n Yos 20:7 1Is 9:11 Es 9:1 Mt 4:15 o Yos 19:32 p Le 26:38 Amg 28:64 2Is 17:23 q 2Is 17:1 r Amg 19:11 s Mt 26:52 t 2Im 27:1 u 1Is 14:19 v 1Im 3:12 2Im 27:7 Mt 1:9 w 2Is 14:21 2Is 15:1 1Im 3:12 x 2Im 27:1 y Amg 28:1 Lkm 12:13 z 2Im 27:2



















Ku Kulyo a Imp 33:52 Amg 12:14 2Im 6:6 2Im 32:12 b 2Im 27:3 c 2Is 15:6 2Im 27:7 d Amg 28:49 Am 78:49 Es 10:5 Ye 43:10 e 2Is 16:5 Es 7:2 f 2Is 15:27 2Im 28:6 Es 7:1 g 1Is 14:31 h 1Im 3:13



















ICIPA. 16 i Es 1:1 Es 7:1 Ho 1:1 Mk 1:1 Mt 1:9 j 2Im 28:1 k 1Is 12:28 1Is 16:33 1Is 21:26 2Is 8:18 2Im 28:2

2 ISHAMFUMU 15:27–16:6 malambo. a Yotamu e wapangile impongolo yali pa muulu wa ng’anda ya kwa Yehova. b 36 Kabili imilandu yashalako iya kwa Yotamu, ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? c 37 Mu nshiku shilya Yehova atendeke ukutuma d Resini e imfumu ya ku Siria na Peka f mwana Remalia mu kuyalwisha Yuda. 38 Kabili Yotamu aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe kabili ashiikilwe ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi, icikolwe cakwe; g kabili Ahasi h umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. mwaka walenga iku16 Mu mi na cinelubali (17) ukutula apo Peka mwana Remalia atendekele ukuteka, e mo Ahasi i mwana Yotamu imfumu ya Yuda atendeke ukuteka. 2 Ahasi ali ne myaka amakumi yabili (20) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka ikumi na mutanda (16) mu Yerusalemu; kabili tacitile ifisuma mu menso ya kwa Yehova Lesa wakwe nge fyo Davidi icikolwe cakwe acitile. j 3 Kabili ale-enda mu nshila ya shamfumu sha mu Israele, k aocele no mwana wakwe mu mulilo, l ukulingana ne fya bunani m fya nko isho Yehova atamfishe ku cinso ca bana ba kwa Israele. 4 Alepeela na malambo no kufutumwina icushi ca malambo pa fifulo fya kupepelapo n na pa tupili o na mwi samba lya muti onse uwalelema. p 5 E lyo Resini q imfumu ya ku Siria na Peka r mwana Remalia imfumu ya kwa Israele baninine ku kuyalwisha Yerusalemu no kushinga Ahasi, lelo balifililwe ukulwa. s 6 E lyo Resini imfumu ya ku Siria abweseeshe umusumba wa Elati t kuli l Le 20:2; Amg 18:10; 2Is 23:10; 2Im 28:3; 2Im 33:6; Am 106:37; Es 57:5; Ye 7:31; Ek 16:20; Ek 23:37; m Amg 12:31; Am 106:35; Ek 16:47; n Imp 33:52; o 1Is 14:23; Ye 17:2; p Amg 12:2; q 2Is 15:37; r 2Im 28:6; s 2Im 28:5; t 2Is 14:22.

2 ISHAMFUMU 16:7–17:1 Edomu, kabili pa numa afumishemo abaYuda mu Elati; na bena Edomu baingile mu Elati, kabili e mo bekala ukufika na lelo. 7 E ico Ahasi atumine inkombe kuli Tiglati-pilesere a imfumu ya Asiria ku kuyamweba ati: “Ine ndi mubomfi b wenu kabili ndi mwana wenu. Iseni mumpusushe c ku mfumu ya ku Siria na ku mfumu ya ku Israele, ishinjimiine.” 8 Awe Ahasi abuulile silfere na golde uwasangilwe mu ng’anda ya kwa Yehova na mu cipao ca ng’anda ya mfumu d no kutumina imfumu ya Asiria amafisakanwa. e 9 Ne mfumu ya Asiria yalimumfwilile, kabili imfumu ya Asiria yaninine ukuya ku musumba wa Damaseke f no ku-upoka g no kutwala abantu ba uko muli bunkole ku Kiri, h yaipeye na Resini. i 10 Kabili imfumu Ahasi j yaile ku kukumanya Tiglati-pilesere k imfumu ya Asiria mu Damaseke, yamwene ne ciipailo l icali mu Damaseke. E ico imfumu Ahasi yatumine kuli Uriya shimapepo apo balembele ifyo iciipailo capangilwe ne fyo calemoneka ukulingana ne mipangilwe ya ciko yonse. m 11 Na o Uriya n shimapepo apangile iciipailo. o Ukulingana na fyonse ifyo Imfumu Ahasi yatumine ukufuma ku Damaseke, e fyo Uriya shimapepo acipangile, no kulolela Imfumu Ahasi ukuti ikabwele ukufuma ku Damaseke. 12 Ilyo imfumu yabwelele ukufuma ku Damaseke, yamwene iciipailo; kabili imfumu yapaleme ku ciipailo p no kwipailapo amalambo. q 13 Kabili pa ciipailo yalefutumwinapo icushi r ca mutuulo wa iko uwa koca s no mutuulo wa iko uwa ngano t no kupongolwelapo umutuulo wa iko uwa mwangashi u no kusansapo umulopa wa malambo ya iko aya mutende. 14 Kabili yaletele ne ciipailo ca mukuba v icali ku cinso ca kwa Yeho-

Imicitile yabipa iya kwa Ahasi ICIPA. 16 a 2Is 15:29 b 1Is 20:4 c Am 146:3 Ye 17:5 Isb 4:17 d 1Is 15:18 2Is 14:14 2Im 16:2 e 2Im 19:7 f 2Sa 8:6 2Is 14:28 2Im 28:5 Es 7:6 g Ams 1:5 h Es 22:6 Ams 9:7 i Es 7:1 Es 9:11 j 2Is 16:7 k 2Is 15:29 l Amg 12:30 2Im 28:23 Ye 10:2 m Am 106:39 n Es 8:2 o Ye 23:11 Ek 22:26 p 2Im 26:16 2Im 28:25 q Imp 18:4 Imp 18:7 r Le 2:2 s Le 1:3 t Le 2:1 1Im 23:29 u Le 23:13 v 1Im 28:12 2Im 4:1



















Ku Kulyo a 1Is 6:1 b Es 8:2 c Ukf 29:39 Imp 28:2 2Im 28:23 d Imp 28:4 e Le 4:22 Le 22:21 2Im 7:4 2Im 29:21 f Es 8:2 g 2Is 16:11 h 2Im 28:24 2Im 29:19 i 1Is 7:28 j 1Is 7:27 k 1Is 7:38 2Im 4:6 Ye 52:20 l 1Is 7:23 2Is 25:13 m 1Is 7:25 Ye 52:20 n 1Is 14:29 2Im 28:26 o 2Im 28:27 p 2Is 18:1 1Im 3:13 2Im 29:1 Es 1:1 Ho 1:1 Mt 1:9



















ICIPA. 17 q 2Is 15:30

518

va ku ntanshi ya ng’anda, yacifumishe pa kati ka ciipailo ca iko ne ng’anda ya kwa Yehova, a yacibikile na ku kapinda ka kuso aka ciipailo ca mfumu. 15 E lyo Imfumu Ahasi yaebele Uriya b shimapepo aiti: “Pa ciipailo icikalamba e po ulefutumwina icushi ca mutuulo wa koca uwa lucelo, c no mutuulo wa ngano uwa cungulo d no mutuulo wa koca uwa mfumu e no mutuulo wa iko uwa ngano no mutuulo wa koca uwa bantu bonse aba mu calo no mutuulo wabo uwa ngano no mutuulo wabo uwa mwangashi; no mulopa onse uwa mutuulo wa koca no mulopa onse uwe lambo, ulesansapo. Lelo iciipailo ca mukuba nine nkalacisakamana.” 16 Awe Uriya f shimapepo acitile fyonse ifyo imfumu Ahasi yasosele. g 17 Kabili Imfumu Ahasi yaputawile h tupimfya tupimfya ifya mu mbali i ya fya kusendelapo j no kufumyapo ifya kubikamo amenshi ya kusamba; k yafumishe ne cishiba l pa ng’ombe ishilume isha mukuba m ishali mwi samba lya ciko, yacibikile na apalambatikwe amabwe. 18 Kabili icikuulwa ico bafimbilepo umutenge umwalebela isabata ico bapangiile mu ng’anda e lyo no mwinshi wa ku nse uwa mfumu, yafumishe ku ng’anda ya kwa Yehova pa mulandu wa mfumu ya Asiria. 19 Kabili imilandu yashalako iya kwa Ahasi, ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku n lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? 20 Awe Ahasi aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe kabili ashiikilwe ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi; o kabili Hisekia p umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. mwaka walenga ikumi 17 Mu na ibili (12) ukutula apo Ahasi imfumu ya Yuda atendekele ukuteka, e mo Hoshea q mwana Ela ali mfumu ya Israe-

519

Israel asendwa bunkole ku Asiria

le mu Samaria a pa myaka pabula (9). 2 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, lelo te pamo nge shamfumu sha bena Israele ishamutangilile. b 3 E o Shalmanesere c imfumu ya Asiria d aile ku kulwisha, kabili Hoshea aishileba umubomfi wakwe no kulatuula umutuulo e kuli ena. 4 Lelo imfumu ya Asiria yaishibe ukuti Hoshea aleipangila, f pantu atumine inkombe kuli So imfumu ya Egupti, g kabili tatwele umutuulo ku mfumu ya Asiria nge fyo alecita kale. E ico imfumu ya Asiria yalimwisalile no kumukakila mu cifungo. h 5 Kabili imfumu ya Asiria yaile mu kulwisha icalo conse, yaile na ku musumba wa Samaria no ku-ushinga i pa myaka itatu. 6 Mu mwaka walenga pabula (9) ukutula apo Hoshea atendekele ukuteka, imfumu ya Asiria yapokele Samaria j no kusenda abena Israele muli bunkole k ku Asiria, kabili yabalengele ukwikala mu Hala l na mu Habore ku mumana wa Gosani m na mu misumba ya bena Madai. n 7 Nomba ici cacitike pa mulandu wa kuti abana ba kwa Israele babembukileo Yehova Lesa wabo, uwabafumishe mu calo ca Egupti mu kuboko kwa kwa Farao imfumu ya Egupti, p kabili batendeke ukutiina balesa bambi; q 8 kabili bale-enda mu fipope r fya nko isho Yehova atamfishe ku cinso ca bana ba kwa Israele, na mu fipope fya shamfumu sha kwa Israele ifyo shapangile; 9 kabili abana ba kwa Israele baipoosele mu fintu ifishaweme kuli Yehova Lesa wabo s no kuikuulila ififulo fya kupepelapo t mu misumba yabo yonse, ukutula ku lupungu u lwa mulinshi ukufika na ku musumba we linga; 10 no kulaimikila ifyaimikwa ifya mabwe v ne fya fimuti w pa kapili x konse na mwi samba lya muti onse uwalelema; y 11 kabili kulya e ko balefutumwina icu-

ICIPA. 17 a Es 7:9 b 1Is 12:28 1Is 13:33 1Is 16:33 c 2Is 18:9 Ho 10:14 d Es 10:5 e Amg 28:45 2Is 18:14 Esr 7:24 f 2Is 24:1 2Is 24:20 Ek 17:15 g Es 30:2 Es 31:1 h Amg 28:36 i Amg 28:52 j 2Is 18:10 Ho 13:16 k Le 26:32 Amg 4:27 Amg 28:64 1Is 14:15 l 1Im 5:26 m 2Is 18:11 n 2Is 18:11 o Amg 31:29 Amg 32:15 Yos 23:16 Neh 9:26 Am 106:35 Ams 5:7 p Ukf 20:2 q Ukf 20:5 2Is 17:35 Ye 10:5 r Am 89:31 s Amg 13:6 Amg 27:15 Ek 8:12 t 2Is 16:4 Ho 12:11 u 2Is 18:8 v Ukf 34:13 Le 26:1 w Amg 7:5 Amg 16:21 Mk 5:14 x Amg 12:2 y 2Is 16:4 Es 57:5



















Ku Kulyo a Le 20:23 Ye 44:17 b Amp 15:8 c Ukf 34:14 Le 26:30 1Is 12:28 1Is 21:26 d Ukf 20:3 Le 26:1 Amg 4:23 e Amg 8:19 Amg 32:46 Am 81:8 f Ho 4:15 g Ye 3:11 h 2Im 24:19 2Im 36:16 He 1:1 i 1Sa 9:9 1Im 29:29 j Es 55:7 Ye 18:11 Ye 25:4 Ek 18:31 k Ukf 24:7 Amg 6:1 l Amg 8:11 m Ukf 20:1 Ukf 21:1 n Amg 5:1 o Ye 7:25 p Amg 31:27 Ye 5:29

2 ISHAMFUMU 17:2-18 shi ca malambo pa fifulo fya kupepelapo fyonse nge nko a isho Yehova atwele muli bunkole ukufuma ku cinso cabo, kabili balecita ifyabipa no kukalifyab Yehova; 12 Kabili balebombela utulubi twa bunani, c uto Yehova abebelepo ukuti: “Mwilacita ici cintu”; d 13 kabili Yehova alesoka e Israele f na Yuda g muli bakasesema h bakwe bonse na muli bonse abalemona ifimonwa i ati: “Lekeni imibele yenu iyabipa j e lyo mulekonka amafunde k yandi ne fipope l fyandi, ukulingana na mafunde m yonse ayo naebele ifikolwe n fyenu kabili ayo natumine kuli imwe mu babomfi bandi bakasesema”; o 14 kabili tabaumfwile lelo baletalamike imikoshi p yabo nge fyo ifikolwe fyabo ifishacetekeleq Yehova Lesa wabo fyatalamike; 15 kabili balekaana ifipope fyakwe ne cipangano r cakwe ico apangene ne fikolwe fyabo, bakeene no kumfwila amashiwi s yakwe ayo alebasoka, kabili balekonka utulubi t twa fye kabili na bo bene baishileba aba fye, u nge nko ishabashingulwike, isho Yehova abebele ukuti bepalana na sho; v 16 Kabili balesuula amafunde w yonse aya kwa Yehova Lesa wabo kabili baipangiile ifimpashanya ifya kwenga, x abana ba ng’ombe babili, y kabili baputwile icimuti no kucimika, z e lyo balekontamina ne fya mu muulu a fyonse no kubombela Baali; b 17 balepisha na bana babo abaume na bana babo abanakashi mu mulilo c no kubuka d no kusobela ifya ku ntanshi, e baleipoosa f na mu kucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova ku kumukalifya; g 18 E ico Yehova afuliilwe h nga nshi abena Israele, ica kuti q Amg 1:32; r Amg 5:2; Amg 29:12; s Am 19:7; Ho 4:6; t Amg 32:21; 1Sa 12:21; Ye 10:15; 1Ko 8:4; u Am 115:8; Es 44:9; Ye 2:5; Ro 1:21; v Amg 12:30; w Amg 4:2; x 2Im 28:2; y 1Is 12:28; 2Im 13:8; z 1Is 14:15; 1Is 16:33; a Amg 4:19; 2Is 23:5; Ye 8:2; b 1Is 16:31; 1Is 22:53; 2Is 10:21; c 2Is 16:3; 2Is 21:6; Es 57:5; d Amg 18:10; 2Im 33:6; Mk 5:12; Imi 16:16; e Le 19:26; 2Is 21:6; f 1Is 21:20; g Ukf 34:14; 1Is 15:30; h Amg 9:8; Amg 29:20; 1Is 8:46.

2 ISHAMFUMU 17:19-36 abafumishe ku cinso cakwe. a Tashilepo nangu bamo kano fye umukowa wa kwa Yuda. b 19 Na bena Yuda na bo tabakonkele amafunde ya kwa Yehova Lesa wabo, c lelo bale-enda mu fipope fya bena Israele d ifyo bapangile. 20 E ico Yehova akeene abana e bonse aba kwa Israele, no kulabacusha no kubapeela ku balepokolola ifipe, mpaka abatamfishe pa ntanshi yakwe. f 21 Pantu afumishe Israele ku ng’anda ya kwa Davidi, kabili babikile Yeroboamu mwana Nebati pa bufumu; na Yeroboamu g afumishe abena Israele mu kukonka Yehova, kabili abalengele ukubembuka ulubembu ulukalamba. h 22 Na bana ba kwa Israele baleenda mu membu shonse isho Yeroboamu acitile. i Tabafuminemo nakalya, 23 mpaka Yehova atamfya Israele ku cinso cakwe, j filya fine alandiile mu babomfi bakwe bakasesema. k E ico abena Israele bafumine mu calo cabo no kuya muli bunkole ku Asiria ukufika ne lelo. l 24 E lyo imfumu ya Asiria yafumishe abantu ku Babiloni m na ku Kutu na ku Aba n na ku Hamati o na ku Sefaribaimu, p no kubaleka ukwikala mu misumba ya Samaria, q mu cifulo ca bena Israele; kabili balya bantu bapyene Samaria no kwikala mu misumba ya iko. 25 Nomba ilyo batendeke ukwikala mulya, tabaletiinar Yehova. E ico Yehova atumine inkalamo s mu kati kabo, na sho shalabepaya. 26 E ico batumine amashiwi ku mfumu ya Asiria abati: “Inko isho mwasendele muli bunkole no kushibika mu misumba ya Samaria tashaishiba imipepele ya kwa Lesa wa cilya calo, ica kuti aletuma inkalamo mu kati kabo; t kabili, moneni! shilebepaya, pantu tapali nangu umo uwaishiba imipepele ya kwa Lesa wa cilya calo.” 27 E lyo imfumu ya Asiria yasosele aiti: “Lekeni umo pali ba-

Shimapepo atumwa ku Betele ICIPA. 17 a Yos 23:13 Es 42:24 Ye 15:1 b 1Is 11:32 1Is 12:20 c 1Is 14:22 2Im 21:10 Ye 3:8 d Ek 23:11 e 2Im 20:7 Ye 6:30 f 2Is 13:3 g 1Is 11:31 1Is 12:20 h Ukf 32:31 1Sa 2:17 1Is 14:16 i 1Is 12:28 1Is 13:33 j Amg 32:26 2Is 13:23 2Is 23:27 k Amg 28:63 1Is 14:16 Ho 1:4 Ams 5:27 Mk 1:6 l 2Is 18:11 m 2Is 17:30 n 2Is 17:31 Es 37:13 o 2Is 19:13 Es 10:9 p 2Is 18:34 Es 36:19 q Mt 10:5 r Amp 8:13 Lkm 12:13 Ye 10:7 Da 6:26 s Ukf 23:29 Ye 5:6 t Amp 30:30



















Ku Kulyo a Esr 7:10 Mal 2:7 b Ukt 28:19 Yos 16:1 1Sa 7:16 1Is 12:29 c Lkm 8:12 Es 29:13 Yh 4:22 d Am 96:5 Am 135:15 Es 44:9 Ye 10:5 Mk 4:5 Ro 1:23 1Ko 8:4 e 2Is 17:24 f 2Is 17:24 g 2Is 18:34 h 2Is 17:17 2Im 28:3 Am 106:37 Es 57:5 Ek 20:31 i 1Is 12:31 1Is 13:33 j 2Is 17:41 Es 29:13 k Lk 16:13 2Ko 6:16 l 2Is 17:24 m Es 44:8 1Ko 10:20 n 2Is 17:25 o Amg 5:1 Amg 8:11 2Is 17:13 p Amg 1:5 Amg 6:2 q Ukt 28:14 Ukt 46:2

520

shimapepo a uo mwasendele muli bunkole kulya aleya, ayeikala kulya no kubasambilisha imipepele ya kwa Lesa wa cilya calo.” 28 Awe umo pali bashimapepo uo basendele muli bunkole ukufuma ku Samaria aileikala mu Betele, b kabili e walebasambilisha ifya kutiina Yehova. c 29 Lelo uluko lumo na lumo lwaipangiile lesa wa luko, d uo lwabikile mu mayanda ya kupepelamo ayo abena Samaria bapangile, uluko lumo na lumo, mu misumba yabo umo baleikala. 30 Abantu ba ku Babiloni bapangile Sukote-benote, aba ku Kutu e bapangile Nergali, aba ku Hamati bena bapangile Ashima. 31 Kabili abena Aba f bapangile Nibhasi na Tartaki; na bena Sefaribaimu g baleoca abana babo mu mulilo h kuli Adrameleke na Anameleke, balesa ba kwa Sefaribaimu. 32 Kabili batendeke ukutiina Yehova, kabili basontele na bamo mu bantu babo ukuba bashimapepo i ba pa fifulo fya kupepelapo, kabili na bo balebombela mu ng’anda ya kupepelamo. 33 Baletiina Yehova, j lelo balepepa balesa babo k, ukulingana ne mipepele ya mu nko umo babasendele bunkole. l 34 Ukufika na lelo, bacita ukulingana ne mipepele yabo iya kale. m Takwali abaletiina Yehova n kabili takwali abalecita ifintu ukulingana ne fipope fyakwe no bupingushi o na mafunde p ne fyebo ifyo Yehova aebele abana ba kwa Yakobo, q uo ayalwile ishina ukuba Israele; r 35 ilyo Yehova apangene nabo icipangano s no kubeba ati: “Mwilatiina balesa bambi, t kabili mwilabakontamina nangu kubabombela nangu kubepaila amalambo. u 36 Lelo Yehova uwamufumishe mu calo ca Egupti ku maka ayakalamba no kuboko ukwatambalikwa, v r Ukt 32:28; Ukt 35:10; Es 48:1; s Ukf 19:5; Ukf 24:7; Amg 5:2; Amg 29:1; Ye 31:31; t Ukf 20:4; Aba 6:10; u Ukf 20:5; Ukf 23:24; Ukf 34:14; Amg 4:25; Amg 5:9; v Ukf 6:6; Amg 5:15; Ye 32:21.

521

Abena Asiria bashinga Samaria

e o muletiina a kabili e o mulekontamina, b kabili e o muleipaila amalambo. c 37 Kabili lyonse mulebika amano ku kulakonka d ifipope e no bupingushi f na mafunde ayo amulembele; g kabili mwilatiina balesa bambi. 38 Kabili mwikalaba icipangano ico napangana na imwe; h kabili mwilatiina balesa bambi. i 39 Lelo Yehova j Lesa wenu e o muletiina fye, pantu e ukamupokolola ku balwani benu.” k 40 Kabili tabaumfwilile, lelo balecita ukulingana ne mipepele yabo iya kale. l 41 Kabili shilya nko shatendeke ukutiina Yehova m, lelo shalebombela ifimpashanya fya shiko ifyabaswa. Kabili abana babo na beshikulu babo, filya fine ifikolwe fyabo fyalecita, e fyo na bo bacita ukufika na buno bushiku. mu mwaka walenga 18 Kabili itatu ukutula apo Hoshea

n

mwana Ela imfumu ya Israele atendekele ukuteka, e mo Hisekia o mwana Ahasi p imfumu ya Yuda atendeke ukuteka. 2 Ali ne myaka amakumi yabili na isano (25) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka amakumi yabili na pabula (29) mu Yerusalemu. Kabili ishina lya kwa nyina ni Abi umwana mwanakashi wa kwa Sekaria. q 3 Kabili alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova, r ukulingana na fyonse ifyo Davidi icikolwe cakwe acitile. s 4 E wafumishepo ififulo fya kupepelapo t fyonse no kutobaula amabwe ayo baimike u no konaula ifimuti ifyo baimike v no kushonaula insoka w ya mukuba iyo Mose apangile; x pantu ukufika na mu nshiku shilya abana ba kwa Israele balefutumwina icushi ca malambo y kuli iyi nsoka, kabili baleita, abati, akalubi ka nsoka ya mukuba. z 5 Hisekia atetekele Yehova Lesa wa kwa Israele; a kabili pa numa yakwe takwali nangu umo uwalingene nankwe pa shamfumu shonse

ICIPA. 17 a Amg 6:13 Am 34:9 Amp 8:13 b Am 95:6 Am 96:9 c Le 19:5 Amg 12:6 d Amg 5:29 e Amg 12:1 f Amg 11:32 g Amg 31:9 h Amg 4:23 i Amg 5:9 j Es 42:8 k Neh 9:27 l Amg 4:28 2Is 17:34 m Yos 24:14 Esr 4:2



















ICIPA. 18 n 2Is 15:30 2Is 17:1 o 1Im 3:13 2Im 28:27 Mt 1:9 p 2Is 16:2 2Is 16:20 q 2Im 29:1 r 2Is 20:3 2Im 31:20 2Im 31:21 Am 119:128 s 1Is 3:14 1Is 15:5 2Im 29:2 t Le 26:30 Imp 33:52 1Is 3:2 2Is 14:4 Am 78:58 u Amg 7:5 2Im 31:1 v Amg 12:3 w Imp 21:8 x Imp 21:9 y Amp 15:8 z 1Ko 8:4 a 2Im 16:9 2Im 32:7 Am 91:2 Ye 17:7



















Ku Kulyo a 2Is 19:15 b 2Im 15:17 2Im 20:33 c Amg 10:20 Yos 23:8 d 2Is 17:13 Ye 11:4 e 2Im 15:2 Am 46:11 Am 60:12 f 1Sa 18:14 Amp 20:18 g 2Is 16:7 h 2Im 28:18 Es 14:29 i Yos 13:3 j 2Is 17:9 2Im 26:10 k 2Is 17:1 l 2Is 17:4 m 2Is 17:5 n Ho 13:16 Ams 3:11 Mk 1:6 Mk 6:16 Mk 7:13 o 2Is 17:6

2 ISHAMFUMU 17:37–18:14 isha mu Yuda, a kumo ne shamutangilile. b 6 Kabili alambatile pe kuli Yehova. c Talekele ukumukonka, lelo alesunga amafunde yakwe ayo Yehova aebele Mose. d 7 Kabili Yehova ali nankwe. e Konse uko aleya, ali uwacenjela; f apondokele imfumu ya ku Asiria kabili taleibombela. g 8 E waumine abaPelishiti h ukufika fye na ku Gasa i ne fitungu fya uko, ukufuma ku lupungu j lwa balinshi ukufika fye na ku musumba we linga. 9 Nomba mu mwaka walenga ine uwa kuteka kwa Mfumu Hisekia, na mu mwaka walenga cinelubali (7) uwa kuteka kwa kwa Hoshea k mwana Ela imfumu ya Israele, e mo Shalmanesere l imfumu ya Asiria aile ku kulwa na Samaria no ku-ushinga. m 10 Kabili bapokele n Samaria pa mpela ya myaka itatu; mu mwaka walenga mutanda (6) uwa kuteka kwa kwa Hisekia, kabili mu mwaka walenga pabula (9) uwa kuteka kwa kwa Hoshea imfumu ya kwa Israele, e mo umusumba wa Samaria wapokelwe. o 11 E lyo nomba imfumu ya Asiria p yasendele abena Israele muli bunkole q ku Asiria no kubabika mu Hala r na mu Habore s ku mumana wa Gosani na mu misumba ya bena Madai, t 12 pa mulandu wa kuti tabaumfwile u kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wabo, lelo balepula mu cipangano cakwe lyonse, v na muli fyonse ifyo Mose w umubomfi wa kwa Yehova abebele. x Tabaumfwile nangu ukuficita. 13 Kabili mu mwaka walenga ikumi na ine (14) uwa kuteka kwa Mfumu Hisekia, e mo Sankeribu y imfumu ya Asiria z aile ku kulwisha imisumba ya malinga iya kwa Yuda kabili ali-ipokele. 14 E ico Hisekia imfumu ya Yuda p 2Is 19:11; Es 8:4; Ho 8:9; Ams 5:3; q Ams 6:7; Ams 9:4; r 2Is 17:6; s 1Im 5:26; t 2Is 17:6; u Amg 8:20; 1Is 14:15; 2Is 17:7; Neh 9:17; v Amg 29:25; 2Is 17:15; Neh 9:26; Ye 34:18; w Ukf 19:3; Ukf 24:12; x Amg 5:1; y 2Im 32:1; Es 36:1; z Es 10:5.

2 ISHAMFUMU 18:15-30 atumine amashiwi ku mfumu ya Asiria ku Lakishi ati: “Nimembuka. Bwelelamo no kuleka ukundwisha. Conse ico ulenjeba ndecita.” a E lyo imfumu ya Asiria yaebele Hisekia imfumu ya Yuda ukuleta amatalanti ya silfere b imyanda itatu (300) na matalanti ya golde amakumi yatatu (30). 15 E ico Hisekia apeele iyi mfumu silfere yonse iyasangilwe mu ng’anda ya kwa Yehova c na mu cipao ca ng’anda ya mfumu. d 16 Pa nshita ilya Hisekia asokwele ifiibi fya kwi tempele lya kwa Yehova e ne nceshi sha pa mwinshi isho Hisekia imfumu ya Yuda yabikileko, f afipeele na ku mfumu ya Asiria. 17 E lyo imfumu ya Asiriag yatumine Tartani1 h na Rabsarisi2 na Rabsake3 i ukufuma ku Lakishi, j ukuya ku Mfumu Hisekia, ne bumba lya bashilika ilikalamba ukuti baye ku Yerusalemu. Na bo baliile, baileiminina mupepi no munyangalak wa cishiba ca pa muulu, l icaba mu musebo wa mu mpanga ya kwa kacapa wa nsalu. m 18 Kabili batendeke ukubilikisha ku mfumu, lelo uwafumine ni Eliakimu n mwana Hilkia, uwaleyangalila aba mu ng’anda, na Shebna o kalemba na Yoa mwana Asafi kebukisha. 19 Awe Rabsake p abebele ati: “Ebeni Hisekia amuti, ‘Imfumu nkalamba, q imfumu ya Asiria yatila: “Nga kanshi cinshi ucetekelemo? r 20 Iwe usosele amashiwi ya pa kanwa fye auti, ‘Ninjishiba s ifya kulya kabili ninkwata na maka ya kulwa.’ Nomba nani uo ucetekele, t pa kuti umpondokele? 21 Nomba, mona! wacetekela mu kwafwa kwa ili itete ilyafunika, u muli Egupti, v itete lya kuti umuntu nga ashintililapo, kuti lyaingila mu lupi lwakwe no kulutula. E fyo Farao w imfumu ya Egupti 2Is 18:171 Ifi e fyo baleita umukalamba wa bashilika. 172 Ifi e fyo baleita umukalamba wa bacilolo ba kwi sano. 173 Ifi e fyo baleita cilolo mukalamba mu bufumu bonse.

Rabsake alanda mu ciHebere ICIPA. 18 a 2Is 18:7 Amp 29:25 Lk 14:32 b 1Is 16:24 c 2Is 16:8 d 2Is 12:18 2Im 16:2 e 1Is 6:33 1Is 6:35 f 2Im 29:3 g 2Im 32:9 h Es 20:1 i Es 36:2 Es 37:8 j Yos 15:39 2Im 11:9 k 2Is 20:20 l Es 7:3 m Es 36:2 n 2Is 19:2 Es 22:20 Es 36:3 Mt 10:16 o Es 22:15 p Es 36:4 q Es 10:8 r 2Is 19:10 2Im 32:10 Am 4:2 Es 36:7 Es 37:10 s Amp 20:18 t 2Is 18:7 Esr 4:15 u Es 36:6 Ek 29:6 v Es 30:2 Es 31:1 w 2Is 17:4



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w

2Im 32:8 2Is 18:19 Es 36:7 2Im 31:1 2Im 32:12 Amg 12:11 Amg 12:13 2Im 7:12 Es 36:8 Am 123:4 Es 10:13 Es 10:8 Am 20:7 Amg 17:16 Es 31:1 Es 36:9 2Is 19:6 2Is 19:22 2Is 18:18 Es 22:20 Es 22:15 Es 36:11 2Is 18:17 Es 36:2 Esr 4:7 Da 2:4 Neh 13:24 Imi 22:2 Amg 28:53 2Is 6:25 Ek 4:15 2Im 32:11 Es 36:12 2Im 32:18 Es 36:13 2Is 18:13 1Is 20:11 2Im 32:15 Da 3:15 2Is 18:19 2Is 19:22 Am 11:1 Am 22:8

522

aba kuli bonse abamucetekela. 22 Nomba nga mwanjeba amuti, ‘Ni Yehova a Lesa wesu e o twacetekela,’ b bushe te o Hisekia c afumishapo ififulo fya kupepelapo d ne fiipailo fyakwe, no kweba abaYuda na ba mu Yerusalemu ati, ‘Mulekontamina iciipailo ici mu Yerusalemu’?” ’ e 23 E ico nomba upangane f na shikulu imfumu ya Asiria, kabili leka nkupeele bakabalwe amakana yabili (2,000) tumone nga kuti wabikapo abantu. g 24 Nomba kuti wacimfya shani kateka uwa mu babomfi bacepesha aba kwa shikulu h, apo iwe ucetekele Egupti ukukupeela amaceleta i na ba pali bakabalwe? j 25 Bushe njishile ku kuconaula cino cifulo ukwabula ukusuminishiwa na Yehova? Yehova umwine anjebele ati, k ‘Kabiye kalwishe ici calo, kabili uconaule.’ ” 26 E lyo Eliakimu l mwana Hilkia na Shebna m na Yoa n batile kuli Rabsake: o “Landeni na babomfi benu mu lulimi lwa bena Siria, p pantu tulomfwa; mwilanda na ifwe mu lulimi lwa baYuda, q pantu abantu bali pe linga kuti baumfwako.” 27 Lelo Rabsake abebele ati: “Bushe shikulu antumine ukulanda aya mashiwi kuli shikulwinwe na kuli imwe? Bushe te kuli aba bantu abekele pa cibumba antumine, pa kuti balye amafi r yabo no kunwa imisu yabo pamo na imwe?” s 28 Kabili Rabsake aiminine fye no kubilikisha mu ciYuda; t no kukonkanyapo ukusosa ati: “Umfweni amashiwi ya mfumu nkalamba, u imfumu ya Asiria. 29 Imfumu yatila, ‘Mwileka Hisekia amubepe, pantu te kuti amupokolole kuli ine. v 30 Kabili mwileka Hisekia amulenge ukucetekela Yehova, w ati: “Nangu cibe shani, Yehova aletupokolola, x kabili uno musumba tawakapeelwe mu minwe ya mfux 1Sa 14:6; Am 71:12; Am 125:1.

523

Eliakimu. Esaya asesema

mu ya Asiria.” a 31 Mwiumfwa kuli Hisekia; pantu imfumu ya Asiria yatila: “Cimbeni, no kwisa kuli ine, no kulya cila muntu ku muti wakwe uwa mwangashi na cila muntu ku mukunyu b wakwe no kunwa amenshi cila muntu mu cishima cakwe, c 32 nkasuke nkese no kumutwala ku calo icaba nge calo cenu, d icalo ca ngano no mwangashi uupya, icalo ca mukate e na mabala ya myangashi, f icalo ica miti ya miolife no buci; g kabili mube no mweo no kukanafwa. Kabili mwiumfwa kuli Hisekia, pantu alemubeleleka ati, ‘Yehova aletupokolola.’ h 33 Bushe balesa ba nko balipokolwele i ifyalo fyabo ku mfumu ya Asiria? j 34 Bushe balesa ba ku Hamati k na ku Aripadi bali kwi? l Bali kwi balesa ba kwa Sefaribaimu, m na Hena n na Iba? o Bushe balipokolola Samaria kuli ine? p 35 Nani pali balesa bonse aba fyalo uwapokolola icalo cakwe kuli ine, q pa kuti Yehova apokolole Yerusalemu kuli ine?” ’ ” r 36 Awe bantu baikele fye tondolo s kabili tabamwaswike t nangu cimo, pantu imfumu yabebele ati: “Mwimwasuka.” u 37 Lelo Eliakimu v mwana Hilkia uwaleangalila aba mu ng’anda, na Shebna w kalemba na Yoa x mwana Asafi kebukisha baile kuli Hisekia ninshi nabalepula ifya kufwala y fyabo kabili bamwebele amashiwi ya kwa Rabsake. ilyo fye Imfumu Hi19 Nomba sekia yaumfwile, ilyo line z

yalepwile ifya kufwala a fya iko no kufwala insamu,1 b yaingile na mu ng’anda ya kwa Yehova. c 2 Kabili yatumine Eliakimu, d uwaleangalila aba mu ng’anda, na Shebna e kalemba na bakalamba pali bashimapepo kuli Esaya f kasesema, mwana Amose, g ninshi nabafwala insamu. 2Is 19:11 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 18 a 2Is 19:32 Es 36:15 b 1Is 4:20 1Is 4:25 c Es 36:16 d 2Is 17:6 2Is 17:23 e 1Im 16:3 f Amg 8:8 Es 36:17 g Amp 24:13 h 2Is 18:29 i Es 36:18 j 2Is 18:30 k Imp 13:21 2Sa 8:9 2Is 19:13 l Ye 49:23 m 2Is 17:24 Es 36:19 n Es 37:13 o 2Is 19:13 p 2Is 17:6 2Is 17:23 q 2Is 19:17 r 2Is 19:19 2Im 32:15 Yb 15:25 Am 2:2 Es 36:20 Es 37:23 s Am 38:13 Am 39:1 Lkm 3:7 t Amp 9:7 Amp 26:4 Es 36:21 2Ti 2:24 u Am 38:15 v 2Is 18:18 w Es 22:15 x Es 36:3 Es 36:22 y Ukt 37:29 2Is 22:11 

ICIPA. 19 z Es 37:1 a 1Sa 4:12 2Is 18:37 Esr 9:3 Yb 1:20 b Ukt 37:34 1Is 21:27 2Is 6:30 Est 4:1 Am 35:13 Es 22:12 c 2Im 7:16 Am 73:17 d 2Is 18:18 e Es 37:2 f Es 1:1 g Es 2:1 

Ku Kulyo a 2Sa 22:7 2Im 20:9 Yb 5:19 Ho 5:15 b He 3:15 c 2Is 18:32 Neh 4:4 d Es 26:17 e Es 37:3 f Am 65:2 g 1Sa 17:45 2Is 18:35 h Am 74:22 i 2Im 32:20 Am 50:15 Yak 5:16 j Es 37:4

2 ISHAMFUMU 18:31–19:12 3 Kabili bamwebele abati: “Hisekia atila, ‘Buno bushiku, bushiku bwa bulanda a no kwebaulwa b no kusaalulwa; c pantu tuli ngo mwanakashi uuli mupepi no kupaapa, d nomba takuli amaka ya kupaapa. e 4 Nalimo Yehova Lesa obe kuti aumfwa f amashiwi yonse aya kwa Rabsake,1 uo shikulu wakwe imfumu ya Asiria atumine ku kusaalula g Lesa wa mweo, kabili akamukanda pa mashiwi ayo Yehova Lesa obe omfwile. h Kabili upepeleko i abashalapo j abalipo.’ ” 5 Awe ababomfi ba mfumu Hisekia baile kuli Esaya. k 6 E lyo Esaya abebele ati: “Mwebe shikulwinwe amuti, ‘Yehova atila: l “Witiina m pa mulandu wa mashiwi waumfwa ayo ababomfi ba mfumu ya ku Asiria basosele pa kunsaalula. n 7 Mona, ndebika umupashi muli yena, o kabili ikomfwa ilyashi p no kubwelela ku calo ca iko; kabili nkailenga ukufwa ku lupanga mu calo ca iko.” ’ ” q 8 Awe Rabsake r alibwelelemo no kuyasanga imfumu ya Asiria ilelwa na Libna; s pantu alyumfwile ukuti yalifumine ku Lakishi. t 9 Yaumfwile balesosa pali Tirhaka imfumu ya ku Etiopia ati: “Mona naisa mu kulwa na iwe.” E ico yatumine inkombe u na kabili kuli Hisekia no kutila: 10 “Mwebe Hisekia imfumu ya Yuda amuti, ‘Wileka Lesa obe uo ucetekele akubepe, v ati: “Yerusalemu w takacimfiwe ku mfumu ya Asiria.” x 11 Mona! Walyumfwa ifyo ishamfumu sha Asiria shacitile ku fyalo fyonse pa kufyonaula; y kabili bushe iwe ukapokololwa? z 12 Bushe balesa a ba nko k Es 37:5; l Es 37:6; m Amg 20:3; Es 41:10; Es 51:7; n 2Is 18:17; Am 74:18; o Yb 4:9; Es 37:7; p Yb 15:21; Amp 21:1; Ob 1; q 2Im 32:21; Es 37:38; r 2Is 18:17; s Yos 10:29; 2Is 8:22; Es 37:8; t 2Is 18:14; Mk 1:13; u 2Is 18:17; v 2Is 18:5; 2Is 18:30; 2Im 32:15; w 2Im 32:2; x Es 37:10; y 2Is 17:5; 2Im 32:13; Es 10:11; z Es 37:11; a 1Im 16:26; 1Ko 8:4.

2Is 19:41 Ifi e fyo baleita cilolo mukalamba mu bufumu bonse.

2 ISHAMFUMU 19:13-26 isho ifikolwe fyandi fyaonawile balipokolwele shilya nko, e kutila Gosani a na Harani b na Resefe na bena Edene c abali mu Telasari? d 13 Bushe ili kwi imfumu ya Hamati e ne mfumu ya Aripadi f ne shamfumu sha misumba ya Sefarivaimu, Hena na Iba?’ ” g 14 Awe Hisekia apokele bakalata ku nkombe no kubabelenga, h na pa numa Hisekia aile ku ng’anda ya kwa Yehova no kufungulula bakalata pa ntanshi ya kwa Yehova. i 15 Kabili Hisekia apepele j kuli Yehova ati: “Mwe Yehova, Lesa wa kwa Israele, k mwe baikala pali bakerubi, l ni mwe mweka Lesa wa cine mu mabufumu m yonse aya pano isonde. n Ni mwe mwapangile umuulu o ne calo. p 16 Kutikeni mwe Yehova no kuumfwa. q Isuleni amenso yenu, r mwe Yehova, no kumona, kabili umfweni amashiwi ya kwa Sankeribu ayo atumine ku kuseebanya s Lesa wa mweo. 17 Mwe Yehova, ca cine, ishamfumu sha Asiria shalyonaula inko ne fyalo fya shiko. t 18 Kabili shalyoca balesa ba shiko mu mulilo, pantu tabali balesa iyo, u lelo bapangilwe ne fimuti na mabwe ku minwe ya bantunse; v e co baonawiliile balya balesa. 19 E ico nomba, mwe Yehova Lesa wesu, w tupususheni x mu minwe yakwe, pa kuti amabufumu yonse aya pano isonde yeshibe ukuti imwe, mwe Yehova ni mwe Lesa mweka.” y 20 Awe Esaya mwana Amose atumine amashiwi kuli Hisekia ukuti: “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, z ‘Ning’umfwa a ipepo b ilyo upepele pali Sankeribu imfumu ya Asiria. 21 Aya e mashiwi ayo Yehova alanda pali ena: “Umukashana nacisungu Sione nakusuula, c nakupumya. d Ku numa yobe umukashana Yerusalemu e apukunya umutwe. f

Hisekia apepa, Yehova a-asuka ICIPA. 19 a Es 37:12 b Ukt 11:31 Ukt 29:4 c Ek 27:23 d Es 37:12 e 2Is 17:24 f 2Is 18:34 g Es 37:13 h Es 37:14 i 1Is 8:30 Esr 9:5 Am 74:10 j 2Im 32:20 Da 9:3 Flp 4:6 k 1Is 8:23 l Ukf 25:22 Le 16:2 1Sa 4:4 Am 80:1 m 1Im 29:11 n 2Is 5:15 Es 44:6 Da 4:25 o Ukt 1:1 Am 96:5 Am 102:25 Yh 1:3 p Es 37:16 q 1Is 8:29 Am 31:2 Am 65:2 r 2Im 16:9 Da 9:18 s Amp 27:11 Es 37:4 Es 37:17 t 2Is 16:9 2Is 17:6 2Is 17:24 u Am 96:5 Es 37:19 Es 41:29 1Ko 8:4 v Am 115:4 Ye 10:3 Imi 17:29 w Am 135:4 x Es 37:20 y Am 83:18 Es 45:5 z Es 37:21 a Es 58:9 b 2Is 19:15 Amp 15:8 c Isb 1:15 Isb 2:13 Mk 4:8 Sek 9:9 d Yb 22:19 e Es 37:22 f Yb 16:4 Am 22:7 Am 109:25 Mt 27:39



















Ku Kulyo a 2Is 19:10 b Imp 15:30 c 2Is 18:30 Es 10:13 Es 14:13 Mt 23:12 d Amp 30:13 Es 37:23 e Am 71:22 Am 89:18 Ye 51:5 f 2Is 18:17 g 2Is 19:4 2Im 32:17 h Yb 40:11 Am 20:7 Am 68:17 i Es 10:10

524

22 Bushe nani uo waseebanya a no kupontela? b Kabili nani uo wasanswilile ishiwi lyobe c No kupunamikila amenso yobe? d Wacita ifi ku Wa Mushilo wa kwa Israele! e 23 Nauseebanya Yehova ukupitila mu nkombe f shobe no kutila, g ‘Ku maceleta yandi ayengi aya nkondo ine h Nkanina pa muulu wa mpili, i Mu ncende sha mu L ebanone ishaba ukutali sana; j Kabili nkatema ne miti ya uko iya mikedari k iitali, ne mikupri ya uko iisuma. l Nkengila no mwa kutubilisha mwa uko umwaba ukutali sana, mu mutengo wa miti ya fisabo. m 24 Ine nkemba ifishima no kunwa amenshi yambi yambi, Kabili ku makasa yandi nkakamya utumifolo tonse utwafuma mu mumana wa Naelo utwa ku Egupti.’ n 25 Bushe tawaumfwa? o Ukutula fye na ku kale e fyo mfwaya ukucita. p Ukufuma ku nshiku sha ku kale nalipanga. q Nomba nkacicita. r Kabili ni we ukalenga imisumba ya malinga ukuba ifibolya nge fitantala. s 26 Na bekashi ba iko bakatompoka amaboko; t Bakatiina nga nshi no kwikatwa insoni. u Bakaba nge fimenwa fya mu j 1Is 5:6; k Aba 9:15; 2Is 14:9; l Es 14:8; Es 37:24; Es 60:13; Ek 31:8; m Es 37:24; n Es 37:25; o Ukf 9:14; Yos 9:9; 1Sa 4:8; Es 37:26; p Es 14:24; q Le 26:33; Am 33:11; Es 46:11; r Es 46:10; s Le 26:32; Es 10:5; Es 37:26; t Am 48:6; Ye 51:30; u Am 48:5.

525

Malaika aipaya abantu 185,000

mpanga kabili nge cani iciteku, a Nge cani ca pa mutenge, b ilyo cauma ku mwela wakaba uwa ku kabanga. c 27 Kabili nalishiba d bwino bwino ukwikala kobe tondolo no kufuma kobe e no kwingila kobe, Ne fyo ufwaya ukulwisha ine, f 28 Pantu ukufwaya kobe ukwa kulwisha ine g no kubuluma kobe nafifika mu matwi yandi. h Kabili nkakoba ica kulobelako candi mu myona yobe kabili nkabika no mukobelo wandi mu milomo yobe, i Kabili nkakubwesesha na mu nshila iyo waishilemo.” j 29 “ ‘Ne ci e cikaba icishibilo kuli iwe: k Uno mwaka mukalalya ifikamena ku fyashele ilyo mwalelobolola, l na mu mwaka wa cibili mukalya ifya kuimenena fye; e lyo mu mwaka wa citatu mukabyala imbuto, m no kuseepa no kulima amabala ya myangashi no kulya ifisabo fya yako. n 30 Kabili abakapusuka mu ng’anda ya kwa Yuda, abakashalapo, o bakalimba imishila no kutwala ifisabo. p 31 Pantu abakashalapo bakafuma mu Yerusalemu, q na bakapusuka mu Lupili lwa Sione. r Ukupimpa s kwa kwa Yehova kukacita ici. 32 “ ‘E mulandu wine Yehova asosela pa mfumu ya Asiria ati: t “Tayakengile muli uno musumba u nangu kulasamo umufwi v nangu kwisa ne nkwela nangu ukukuula ica kuninapo pa kusansa musumba. w 33 Mu nshila yaishilemo, e mo ikabwelela, kabili muli uno musumba tayakesemo, e fyasosa Yehova. x 34 Kabili nkacingilila y uno musumba

ICIPA. 19 a Am 92:7 Es 40:7 Yak 1:11 b Am 129:6 c Am 102:11 Es 37:27 d 2Im 16:9 Ye 23:24 He 4:13 1Pe 3:12 e Amg 28:6 Am 121:8 Amp 5:21 f Es 37:28 g Am 10:13 Am 46:6 Es 10:15 h 2Is 18:35 Am 74:4 Am 83:2 Es 10:13 i Am 32:9 Ek 38:4 Ams 4:2 j 2Is 19:33 Es 37:29 k 2Is 20:8 Am 65:8 Es 7:11 l Le 25:5 m Ukt 8:22 n Es 37:30 o 2Im 32:22 Es 10:20 p Es 37:31 q Es 10:21 Ye 44:14 Ro 9:27 Ro 11:5 r Es 37:32 s Es 9:7 Es 59:17 Ek 5:13 Sek 1:14 t Es 10:24 u 2Im 32:22 v Es 37:33 w 2Sa 20:15 Ek 21:22 x Es 37:34 y 2Is 20:6 Es 31:5 Es 37:35



















Ku Kulyo a 1Sa 12:22 Es 43:25 Ek 36:22 b Ye 23:5 c 1Im 12:22 d 2Im 32:21 Es 31:8 Es 37:36 e Ukf 12:30 Am 76:6 f 2Is 19:7 2Is 19:28 g Es 37:37 h Ukt 10:11 Yn 1:2 Na 2:8 Sef 2:13 i Es 37:38 j Amg 32:31 2Im 32:21 k Amp 3:33 Amp 13:21 l Ukt 8:4 Ye 51:27 m Esr 4:2



















ICIPA. 20 n 2Im 32:24 o 2Is 19:2

2 ISHAMFUMU 19:27–20:5 pa kuti mpusushe uno musumba pa mulandu wandi a na pa mulandu wa kwa Davidi umubomfi wandi.” ’ ” b 35 Awe inshita ilya ine iya bushiku malaika wa kwa Yehova alifumine no kuyaipaya abantu abali mu nkambi c ya bena Asiria d amakana umwanda umo na makana amakumi cinekonsekonse na yasano (185,000). Ilyo abantu baimine ulucelo, moneni, bonse bali ifitumbi. e 36 E ico Sankeribu f imfumu ya Asiria alifumineko no kuya, abwelelamo g no kuyaikala mu Ninebe. h 37 Nomba ilyo afukeme alepepa mu ng’anda ya kwa Nisroke i lesa wakwe, j Adrameleke na Sharesere, abana bakwe, balimwipeye ku lupanga, k kabili bafulumukile ku calo ca Ararati. l Kabili Esari-hadone m umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. mu nshiku shilya, Hi20 Awe sekia alilwele ubwa kufwa. n E ico Esaya o mwana Amose kasesema aile kuli ena no kumweba ati: “Yehova atila, ‘Eba aba mu ng’anda yobe ifya kucita, p pantu iwe ukufwa kwena ulefwa kabili tawabe no mweo.’ ” q 2 Na o apilibukile ku cibumba, ralapepa kuli Yehova, s ati: 3 “Napapaata, mwe Yehova, ibukisheni t ifyo naenda u mu cishinka v no mutima onse w ku cinso cenu, kabili nalicita icisuma mu menso yenu.” x Awe Hisekia alilile nga nshi. y 4 Nomba Esaya ali talafika ku lubansa lwa mu kati ilyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli ena, z no kutila: 5 “Bwelelamo, kebe Hisekia intungulushi a ya bantu bandi auti, ‘Yehova Lesab wa kwa Davidi icikolwe cobe p 2Sa 17:23; q Es 38:1; r Mt 23:12; s Am 50:15; Am 116:2; Es 38:2; Mt 6:6; Flp 4:6; t Am 25:7; Am 119:49; He 6:10; u Ukt 17:1; 1Is 2:4; 1Is 3:6; Lk 1:6; v Am 145:18; Yh 4:24; w 2Im 31:21; Am 119:4; x 2Im 31:20; y 2Sa 12:22; Es 38:3; z Es 38:4; a 1Sa 9:16; 1Sa 10:1; 2Sa 5:2; b Mt 22:32.

2 ISHAMFUMU 20:6–21:2 atila: “Ning’umfwa a ipepo b lyobe. Nimona ifilamba fyobe. c Mona, ndekuposha. d Ukaya ku ng’anda ya kwa Yehova pa bushiku bwalenga shitatu. e 6 Kabili nkalundako imyaka ikumi na isano (15) ku nshiku shobe, kabili nkapokolola iwe na uno musumba ku mfumu ya Asiria, kabili nkacingilila f uno musumba pa mulandu wandi na pa mulandu wa kwa Davidi umubomfi wandi.” ’ ” g 7 Na Esaya atile: “Buuleni icimamantwa ca makunyu ayauma.” h Na bo babuulile icimamantwa no kucibika pa cipute, i kabili asukile apola. j 8 Nomba Hisekia aipwishe Esaya ati: “Bushe cishibilo k nshi ica kulanga ukuti Yehova alemposha no kuti nkaya ku ng’anda ya kwa Yehova pa bushiku bwalenga shitatu?” 9 Na o Esaya atile: “Ici e cishibilo l icafuma kuli Yehova ica kukulanga ukuti Yehova akacita ifyo asosele: Bushe icinshingwa kuti caselela ku ntanshi pa matabo ikumi (10) nelyo ukubwelela ku numa pa matabo ikumi?” 10 E lyo Hisekia atile: “Calyanguka icinshingwa ukuya ku ntanshi pa matabo ikumi (10), lelo calyafya icinshingwa ukubwelela ku numa pa matabo ikumi.” m 11 Awe Esaya kasesema aliliile kuli Yehova; na o abweseshe pa matabo icinshingwa, e kutila, pa matabo ya kwa Ahasi, kabili cabwelele ku numa pa matabo ikumi (10). n 12 Pa nshita ilya Berodakibaladani o mwana Baladani imfumu ya Babiloni p atumine bakalata q no bupe kuli Hisekia; pantu aumfwile ukuti Hisekia alilwele. 13 Na o Hisekia akutike kuli bena no kubalanga ing’anda yakwe yonse iya cuma, r silfere na golde s na mafuta ya balsamu t na mafuta yasuma no mwalesungilwa ifyanso fyakwe ne fyuma fyakwe fyonse. Tapali nangu cimo ico Hisekia ashabalangile mu ng’anda yakwe na mu bufumu bwakwe bonse. u

Abena Babiloni. Hisekia afwa ICIPA. 20 a Am 65:2 Am 66:19 b 2Is 20:2 c Yb 16:16 Am 39:12 Am 126:5 d Amg 32:39 2Im 7:14 Am 41:3 Am 103:3 Am 147:3 e Am 66:13 Am 116:14 Am 121:1 f 2Im 32:22 Es 10:24 Es 38:6 g 2Is 19:34 Es 37:35 h 1Sa 25:18 1Sa 30:12 1Im 12:40 i Yb 2:7 j Es 38:21 k Aba 6:17 Es 7:11 Es 38:22 l Es 38:7 m Mko 10:27 n Yos 10:12 2Im 32:31 Es 38:8 o Es 39:1 p Ukt 10:10 Ukt 11:9 q 2Sa 10:2 r 2Im 32:27 Am 49:6 Ye 9:23 Yak 4:16 s 1Is 10:15 t 1Is 10:10 Ye 46:11 u Es 39:2



















Ku Kulyo a Es 39:3 b Am 141:5 Amp 25:12 c Es 39:4 d Es 39:5 Es 55:1 e Amp 15:25 f 2Is 24:13 2Is 25:13 2Im 36:18 Ye 27:21 Ye 52:17 Da 1:2 g Es 39:6 h Amg 28:48 Amg 29:22 2Is 24:12 2Is 25:6 2Im 33:11 i Da 1:19 Da 2:49 j Es 39:7 k Am 39:9 Isb 3:22 Isb 3:38 l Est 9:30 Am 25:5 Am 38:3 Am 43:3 Am 86:11 Es 38:3 m Es 39:8 n Yh 9:11 o 2Im 32:30 Es 7:3 p 1Is 14:29 2Is 16:19 q 1Is 2:10 2Im 32:33

526

14 Pa numa ya ifi Esaya kasesema aile ku Mfumu Hisekia no kuipusha ati: a “Finshi aba baume bacisosa? kabili bafumine kwi pa kwisa kuli iwe?” b Na o Hisekia ayaswike ati: “Bafumine ku calo ca kutali, ku Babiloni.” 15 Na kabili amwipwishe ati: “Finshi bacimona mu ng’anda yobe?” E lyo Hisekia ayaswike ati: “Bacimona fyonse ifyaba mu ng’anda yandi. Tapali nangu cimo pa fyuma fyandi ico nshacibalanga.” c 16 Esaya nomba e pa kweba Hisekia ati: “Umfweni ifyo Yehova asosa, d 17 ‘ “Mona! Inshiku shileisa, kabili fyonse ifyaba mu ng’anda yobe e na fyonse ifyo ifikolwe fyobe fyalonganike ukufika na pali buno bushiku, fikasendwa ku Babiloni. f Tapakashale nangu cimo,” g e fyo Yehova asosa. 18 “Kabili abana bobe bamo abakafuma muli iwe, abana abo ukafyala, bakasendwa h no kuyaba bacilolo ba kwi sano i mwi sano lya mfumu ya Babiloni.” ’ ” j 19 E lyo Hisekia atile kuli Esaya: “Icebo ca kwa Yehova ico wasosa cawama.” k Kabili atile: “Pantu umutende ne cine l fikatwalilila mu nshiku shandi.” m 20 Ne milandu iyashalako iya kwa Hisekia na bumpalume bwakwe, ne fyo apangile icishiba n no mufolo o wa kuleta amenshi mu musumba, bushe tafyalembwa mwi buuku p lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? 21 Awe Hisekia aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe; q kabili Manase r umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. s

ali ne myaka iku21 Manase mi na ibili (12) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka amakumi yasano na isano (55) mu Yerusalemu. Ne shina lya kwa nyina ni Hefsi-ba. 2 Kabili acitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, t ukulingana ne fya bur 2Is 21:16; 2Is 23:26; 2Im 33:11; 2Im 33:13; ICIPA. 21 s 1Im 3:13; 2Im 33:1; Lkm 10:16; Mt 1:10; t Le 18:28; Amg 28:15; 2Im 33:2.

527

Manase. Yerusalemu akonaulwa

nani ifyacitile inko a isho Yehova atamfishe ku cinso ca bana ba kwa Israele. 3 E ico akuulile cipya cipya ififulo fya kupepelapo ifyo Hisekia wishi aonawile, b no kukuulila Baali ifiipailo, no kwimika ifimuti, nga filya na Ahabu c imfumu ya Israele acitile; kabili atendeke ukukontamina d ifya mu muulu e fyonse no kufibombela. f 4 Akuulile ne fiipailo mu ng’anda ya kwa Yehova, g iyo Yehova alandilepo ati: “Mu Yerusalemu e mo nkabika ishina lyandi.” h 5 Kabili akuuliile ifya mu muulu i fyonse ifiipailo mu mansa shibili isha ng’anda ya kwa Yehova. j 6 Aocele no mwana wakwe mu mulilo, k kabili alecita ifinjelengwe l no kubukisha imbuko kabili asontele abaishiba ukwipusha ku mipashi m na baishiba ukusobela ifintu. n Acitile ifyabipa ifingi nga nshi mu menso ya kwa Yehova, pa kuti amukalifye. 7 Kabili abikile icimpashanya icabaswa o ica cimuti caimikwa ico apangile mu ng’anda, p iyo Yehova alandilepo kuli Davidi na kuli Solomone umwana wakwe ati: “Muli ino ng’anda na mu Yerusalemu, umusumba uo nasala mu mikowa yonse iya kwa Israele, e mo nkabika ishina lyandi umuyayaya. q 8 Kabili nshakalenge ulukasa lwa bena Israele ukululumba na kabili ukufuma mu calo ico napeele ifikolwe fyabo, r cikulu fye babika amano ku kucita fyonse ifyo nabebele, s na ku mafunde yonse ayo Mose umubomfi wandi abebele.” 9 Kabili tabaumfwile, t lelo Manase alebabeleleka ukucita ifyabipa u ukucila inko v isho Yehova alofeshe pa ntanshi ya bana ba kwa Israele. 10 Kabili Yehova alelandila mu babomfi bakwe bakasesema, w ati: 11 “Manase x imfumu ya Yuda nacita ifya bunani, y kabili nacita ifyabipa ukucila ifyabipa fyonse ifyo abena Amore z

ICIPA. 21 a Le 18:25 Amg 12:31 2Im 36:14 Ek 16:51 b 2Is 18:4 2Is 18:22 2Im 32:12 c 1Is 16:32 d Amg 4:19 Amg 17:3 e 2Is 23:4 Yb 31:26 f 2Im 33:3 g Ye 32:34 h Amg 12:5 2Sa 7:13 1Is 8:29 1Is 9:3 Am 78:68 Am 132:13 i Ye 8:2 Ek 8:16 j 1Is 6:36 1Is 7:12 k 2Im 33:6 l Le 19:26 m Le 20:27 n Amg 18:11 o Am 97:7 1Ko 8:4 p 2Is 23:6 q 1Is 8:29 2Is 23:27 2Im 7:16 r 1Im 17:9 2Im 33:8 s Le 26:3 Amg 28:1 t 2Im 36:16 Esr 9:10 u 2Im 33:9 Amp 16:29 Ek 16:47 v Amg 7:1 w 2Im 33:10 2Im 36:15 Ye 7:25 Mt 23:37 x 2Is 23:26 2Is 24:3 Ye 15:4 y 1Is 21:26 z Ukt 15:16 Le 18:25 Ek 16:3



















Ku Kulyo a Lkm 9:18 b 2Is 22:16 Da 9:12 Mk 3:12 c Ye 19:3 d 2Sa 8:2 Es 28:17 Es 34:11 Isb 2:8 e 2Is 17:6 Ek 23:33 f 1Is 21:21 2Is 10:11 g Le 18:28 h Ye 25:9 i 2Is 17:23 j Ukf 19:5 Amg 32:9 k Le 26:25 Amg 28:63 2Pe 2:9 l Amg 9:21 Amg 31:29 Aba 2:13 Am 106:36 Ek 20:4 Imi 7:53

2 ISHAMFUMU 21:3-19 abamutangilile bacitile, no kulenga Yuda ukubembuka a ku tulubi twakwe utwa bunani. 12 E mulandu wine Yehova Lesa wa kwa Israele asosele ukuti, ‘Mona, ndeleta ububi pali Yerusalemu b na Yuda, ububi ubwa kuti umuntu nga aumfwa pali ubu bubi, cikamupesha amano.1 c 13 Kabili nkabika intambo ya kupiminako d pali Yerusalemu iyabikilwe pali Samaria e ne ca kulinganishishako icabikilwe pa ba mu ng’anda ya kwa Ahabu; f kabili nkapukutag Yerusalemu ifyo umuntu apukuta imbale yafonka, ifyo aipukuta no kuikupamika. h 14 Kabili nkalekelesha abakashalapo i aba bupyani j bwandi no kubapeela ku balwani babo, kabili bakaba fye nge fipe ifyo abalwani babo bapokolola kabili nge fipe ifyo abalwani babo basenda, k 15 pa mulandu wa kuti bacitile ifyabipa mu menso yandi kabili balenkalifya ukutula pa bushiku ifikolwe fyabo fyafumine mu Egupti ukufika na lelo.’ ” l 16 Kabili Manase asumishe umulopa wa kaele uwingi, m asukile aisusha umulopa mu Yerusalemu monse, ukulunda pa lubembu ulo alengele Yuda ukubembuka pa kucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. n 17 Ne milandu yashalako iya kwa Manase na fyonse ifyo acitile no lubembu ulo abembwike, bushe tafyalembwa mwi buuku o lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? 18 Kabili Manase aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe p kabili bamushiikile mwi bala lya pa ng’anda yakwe, mwi bala lya kwa Usa; q na Amone umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. 19 Amone r ali ne myaka amakumi yabili na ibili (22) ilyo m Ukt 9:6; Imp 35:33; 2Is 24:4; Amp 6:17; Es 59:3; Ye 2:34; Mt 23:30; He 11:37; n 2Im 33:9; o 1Is 14:19; p 1Is 2:10; 2Is 20:21; q 2Is 21:26; r 1Im 3:14; Mt 1:10.

2Is 21:121 Mu ciHebere paba ati, “amatwi yakawela.”

2 ISHAMFUMU 21:20–22:13 atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka ibili a mu Yerusalemu. Ne shina lya kwa nyina ni Meshulamete mwana Harusi uwa ku Yotba. 20 Kabili acitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, nga filya fine Manase wishi acitile. b 21 Kabili ale-enda mu nshila shonse isho wishi aendelemo, c no kubombela utulubi twa bunani d uto wishi abombeele, kabili a l e t u ko nt a m i n a . 2 2 K a b i l i ashile Yehova e Lesa wa fikolwe fyakwe, kabili taendele mu nshila sha kwa Yehova. f 23 Umuya inshiku, ababomfi ba kwa Amone balimupangiile, kabili baipaile g iyi mfumu mu ng’anda ya iko. 24 Lelo abantu ba mu calo baipeye bonse abapangiile h Imfumu Amone. E lyo abantu ba mu calo bapyanikepo Yoshia i umwana wakwe ukuba imfumu. 25 Ne milandu iyashalako iya kwa Amone ne fyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku j lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? 26 E ico bamushiikile mu nshiishi yakwe mwi bala lya kwa Usa; k na Yoshial umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. m

ali ne myaka ci22 Yoshia nekonsekonse (8) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele mu Yerusalemu imyaka amakumi yatatu na umo (31). Ne shina lya kwa nyina ni Yedida mwana Adaya uwa ku Bosekati. n 2 Kabili acitile ifyalungama mu menso ya kwa Yehova o no kwenda mu mibele yonse iya kwa Davidi icikolwe cakwe, p kabili tayalukile ku kwa kulyo nangu ku kwa kuso. q 3 Nomba mu mwaka walenga ikumi na cinekonsekonse (18) uwa kuteka kwa Mfumu Yoshia, imfumu yatumine Shafani r mwana Asalia mwana Meshulamu kalemba mu ng’anda ya kwa Yehova, aiti: 4 “Kabiye kuli Hilkia s shimapepo mukalamba, t uleke asanshe indalama u shonse ishileletwa mu ng’anda ya kwa Yeho-

Amone afwa. Yoshia ateka Yuda ICIPA. 21 a 2Im 33:21 b Imp 32:14 2Im 33:22 Imi 7:51 c 2Is 21:3 d Le 26:30 Amg 29:17 2Is 17:12 Ye 10:15 1Ko 8:4 e Am 73:27 f Aba 2:12 2Is 22:17 1Im 28:9 Ye 2:13 g Amp 28:2 h Amp 5:22 i 2Im 33:25 j 1Is 14:19 k 2Is 21:18 l Mt 1:10



















ICIPA. 22 m 1Is 13:2 1Im 3:14 2Im 34:1 Ye 1:2 Sef 1:1 n Yos 15:39 o 2Im 17:3 Ek 18:14 p 1Is 3:6 1Is 15:5 q Amg 5:32 Yos 1:7 Amp 4:27 r 2Is 22:9 2Im 34:8 s 1Im 6:13 1Im 9:11 t 2Im 34:9 u 2Is 12:4



















Ku Kulyo a 2Im 24:8 b 2Is 12:9 1Im 26:12 2Im 8:14 c 2Is 12:11 d 2Im 34:10 e 2Im 24:12 2Im 34:11 f 2Is 12:15 g 2Im 34:12 Amp 20:6 1Ko 4:2 h 1Im 6:13 i 2Im 34:8 Ye 41:2 j 2Is 22:3 k Amg 31:24 Amg 31:26 2Im 34:14 l 2Im 34:17 m Amg 31:9 2Im 34:16 Neh 13:1 n Ukt 44:13 2Sa 1:11 2Im 34:19 Ye 36:24 Yoe 2:13 o 2Is 25:22 Ye 26:24 p 2Im 34:20 q Am 25:14 r Amg 4:24 Amg 29:27 Amg 31:17 Am 76:7 Ro 4:15

528

va a isho abalinshi ba pa mwinshi b balonganika ukufuma ku bantu; 5 no kupeela abalebomba umulimo c mu ng’anda ya kwa Yehova, balya abasalwa, pa kuti bashipeele ku balebomba umulimo abali mu ng’anda ya kwa Yehova ukuti bacilike imilale ya ku ng’anda, d 6 e lyo na ku bacenjela mu fya kupangapanga na kuli bakakuula na ku baishiba ukukuulila na mabwe, no kuti bashitemo imbao na mabwe ayabaswa pa kuti bawamye ing’anda. e 7 Lelo beipusha abapeelwe indalama ifyo baleshibomfya, f pantu balebomba ne cishinka.” g 8 E lyo Hilkia h shimapepo mukalamba atile kuli Shafani i kalemba: j “Ninsanga ibuuku lya mafunde k mu ng’anda ya kwa Yehova.” Kabili Hilkia apeele Shafani ibuuku, na o atendeke ukulibelenga. 9 E lyo Shafani kalemba aile ku mfumu no kweba imfumu ati: “Ababomfi benu nababuula indalama ishasangilwe mu ng’anda, kabili baleshipeela mu minwe ya balebomba umulimo mu ng’anda ya kwa Yehova, balya abasalwa.” l 10 Kabili Shafani kalemba aebele imfumu ati: “Kuli ibuuku m ilyo Hilkia shimapepo ampeele.” Awe Shafani atendeke ukubelengamo pa ntanshi ya mfumu. 11 Nomba ilyo fye imfumu yaumfwile amashiwi ayali mwi buuku lya mafunde, apo pene yalepwile ifya kufwala fya iko. n 12 E lyo imfumu yaebele Hilkia shimapepo na Ahikamu o mwana Shafani na Akbore mwana Mikaya na Shafani kalemba na Asaya p umubomfi wa mfumu, aiti: 13 “Kabiyeni kanjipushisheniko q kuli Yehova no kwipushishako abantu na bena Yuda pa mashiwi yali mwi buuku ili ilisangilwe; pantu ubukali r bwa kwa Yehova bukalamba pali ifwe pa mulandu wa kuti ifikolwe fyesu s tafyaumfwilile amashiwi ayas 2Im 29:6; Am 106:6; Ye 16:12; Da 9:8.

529

Hulda. Amafunde yabelengwa

ba mwi buuku ili pa kukanacita fyonse ifyalembelwa ifwe.” a 14 Awe Hilkia shimapepo na Ahikamu na Akbore na Shafani na Asaya baile kuli Hulda kasesema umwanakashi b umukashi wa kwa Shalumu mwana Tikba mwana Hahasi, uwalesunga ifya kufwala, c pantu aleikala mu Yerusalemu mu citungu icipya ica musumba; kabili balandile nankwe. d 15 Na o Hulda abebele ati: “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, e ‘Kebeni umuntu uumutumine kuli ine amuti: 16 “Yehova atila, ‘Mona ndeleta ubucushi f pali cino cifulo na pa baikalamo, g ndelenga na mashiwi h yonse ayaba mwi buuku ilyo imfumu ya kwa Yuda ibelengele ukucitika; i 17 pa mulandu wa kuti balinsha kabili balefutumwina icushi ca malambo kuli balesa bambi j pa kuti bankalifye ku milimo yonse iya minwe yabo, k kabili ubukali bwandi bulepya ngo mulilo pali cino cifulo kabili tabwakapwe.’ ” ’ l 18 Kabili imfumu ya kwa Yuda iimutumine ku kwipusha kuli Yehova, muyebe amuti, ‘Yehova Lesa wa kwa Israele atila: “Nomba ukukuma kuli yalya amashiwi umfwile, m 19 apo umutima n obe waciba uwanakilila ica kuti waci-icefya o pa mulandu wa kwa Yehova ilyo wacumfwa ifyo nacilanda pali cino cifulo na pa baikalamo ukuti fikaba ica kupapa kabili icitiipu, p kabili wacilepula q ifya kufwala fyobe no kutendeka ukulila pa ntanshi yandi, ine ning’umfwa,” e fyo Yehova asosa. r 20 “Mona, e mulandu wine nkakutwalila s ukwaba ifikolwe fyobe, kabili ukatwalwa ku nshiishi yobe mu mutende, t na menso yobe tayakamone ubucushi bonse ubo ndeleta pali cino cifulo.” ’ ” Na bo baileeba imfumu amashiwi aya. imfumu yatumi23 Ene lyo bamo kabili balonganike kuli yena abakalamba bonse aba mu Yuda na Yerusalemu. u

ICIPA. 22 a 2Im 34:21 He 2:2 b Ukf 15:20 Aba 4:4 Neh 6:14 Lk 2:36 Imi 21:9 c 2Is 10:22 Neh 7:72 d 2Im 34:22 e Yb 34:11 Ye 23:28 f 2Is 21:12 g 2Im 34:24 h Le 26:15 Amg 28:63 Da 9:11 i 2Is 22:8 j Ukf 20:3 Amg 32:17 Aba 2:12 1Is 9:6 Am 106:36 Ye 2:11 k Am 115:4 Es 2:8 Es 44:17 Mk 5:13 l Amg 32:22 2Im 36:16 Es 33:14 Ye 7:20 Ye 17:27 Ek 20:48 m 2Im 34:26 n Am 34:18 Am 51:17 Es 57:15 o Le 26:40 1Is 21:29 Mk 6:8 Yak 4:6 p Amg 28:45 Am 109:17 Ye 26:6 q 2Is 22:11 r 2Im 34:27 s Es 57:1 t 2Im 34:28



















ICIPA. 23 u 2Im 34:29



















Ku Kulyo a Imp 3:10 b 1Sa 5:9 1Sa 30:2 c Amg 31:11 d Amg 31:26 e Ukf 24:8 f 2Is 22:8 2Im 34:30 g 2Is 11:14 2Im 23:13 h Yos 24:25 2Im 15:12 2Im 23:16 i Amg 8:19 j Amg 5:1 k Amg 4:45 1Is 2:3 l Amg 8:11 2Is 17:13 m Amg 6:5 Amg 10:12 n Amg 11:13 o 2Im 34:31 p Yos 24:24 2Im 34:32 Ye 4:2 q 2Is 22:4 1Im 6:13 r 2Is 12:9 s 2Is 21:7

2 ISHAMFUMU 22:14–23:6 2 Kabili pa numa imfumu yaile ku ng’anda ya kwa Yehova, na baume ba mu Yuda bonse na bekashi bonse aba mu Yerusalemu pamo na yo, na bashimapepo a na bakasesema na bantu bonse, ukutampila pa munono ukufika ku mukalamba; b kabili yatendeke ukubabelengela c amashiwi yonse ayali mwi buuku d lya cipangano e ilyasangilwe mu ng’anda ya kwa Yehova. f 3 Kabili yaiminine mupepi no luceshi g no kucita icipangano h pa ntanshi ya kwa Yehova, ica kuti bali no kukonkai Yehova no kusunga amafunde j yakwe ne fishimiko k fyakwe ne fipope l fyakwe no mutima onse m no mweo onse n pa kulacita ifyaba muli ici cipangano ifyalembelwe muli ili ibuuku. o Na bantu bonse basumine ifyali mu cipangano. p 4 E lyo imfumu yaebele Hilkia q shimapepo mukalamba ne nkonkani sha bashimapepo na ba pa mwinshi r ukuti bafumye ifipe fyonse mwi tempele lya kwa Yehova ifyapangiilwe Baali s ne fyapangiilwe icimuti icaimikwa t ne fyapangiilwe ifya mu muulu. u Kabili yafyocelele ku nse ya Yerusalemu mu mabala ya Kidrone, v yatwele ne mito ya fiko ku Betele. w 5 Kabili yalofeshe bashimapepo ba balesa aba nko shimbi, abo ishamfumu sha mu Yuda shasontele pa kuti balefutumwina icushi ca malambo pa fifulo fya kupepelapo mu misumba ya mu Yuda ne ncende shashingulwike Yerusalemu, e lyo na balefutumwina Baali x icushi ca malambo, ku kasuba na ku mweshi na ku ntanda na ku fya mu muulu fyonse. y 6 Kabili yafumishe mu ng’anda ya kwa Yehova icimuti caimikwa z no kucitwala ku nse ya Yerusalemu, ku mupokapoka wa Kidrone, no kucocela a mu mupokapoka wa Kidrone no t 2Im 33:3; 2Im 34:4; u 2Im 34:33; v Yh 18:1; w 1Is 12:29; x 2Is 17:16; y 2Is 21:3; Yb 31:26; Ye 8:2; z Aba 3:7; 2Is 21:7; a Amg 7:25; Amg 9:21.

2 ISHAMFUMU 23:7-20 kucishonaula, no kukuba imito ya ciko pa nshiishi a sha bana ba bantu. 7 Kabili yabongolwele amayanda ya bacilende abaume b aba mwi tempele abali mu ng’anda ya kwa Yehova, umo abanakashi balepangila amatenti ya kupepelamo icimuti caimikwa. 8 E lyo yafumishe bashimapepo bonse mu misumba ya mu Yuda, pa kuti ilenge ififulo fya kupepelapo ukuba ifishalinga ukupepelapo, apo bashimapepo balefutumwina icushi ca malambo, ukufuma ku Gebac ukufika na ku Beresheba; d yabongolwele ne fifulo fya kupepelapo pa mpongolo ifyali pa mwinshi wa kwa Yoshua, umukalamba wa musumba, iyabelele ku kuso ngo muntu aleingila pa mpongolo ya musumba. 9 Lelo bashimapepo e ba pa fifulo fya kupepelapo e bashaleya ku ciipailo ca kwa Yehova mu Yerusalemu, lelo balelya umukate uushatutumuka f pamo na bamunyinabo. 10 Kabili alengele Tofete g uwaba mu mupokapoka wa bana ba kwa Hinomu h ukukanaba uwalinga ukupepelamo, pa kuti umuntu nangu umo elaoca umwana wakwe umwaume no mwana wakwe umwanakashi mu mulilo i kuli Moleke. j 11 Kabili bakabalwe abo ishamfumu sha bena Yuda shapeele ku kasuba alibaleseshe ukwingilila mu ng’anda ya kwa Yehova ku muputule wa kuliilamo k uwa kwa Natani-meleke umubomfi wa mu lubansa lwa ku lukungu; kabili aocele mu mulilo amaceleta ayapeelwe ku kasuba. l 12 Ne ciipailo icali pa mutenge wa muputule wa pa muulu m uwa kwa Ahasi uo ishamfumu sha mu Yuda shapangile, ne fiipailo ifyo n Manase apangile mu mansa shibili isha ng’anda ya kwa Yehova, imfumu yalifyonawile, na pa numa yafishonawiliile kulya no kukuba imito ya fiko mu mumana wa Kidrone. 13 Kabili imfumu yalengele ifi-

Baocela amafupa pa ciipailo ICIPA. 23 a 2Im 34:4 b Le 18:22 Ro 1:27 1Ko 6:9 1Ti 1:10 Yu 7 c Yos 21:17 1Is 15:22 d Ukt 21:31 1Is 19:3 e Ek 44:10 Mal 2:8 f 1Sa 2:36 Ek 44:29 g Es 30:33 Ye 7:31 Ye 19:6 Ye 19:11 h Yos 15:8 i 2Is 16:3 j Ye 32:35 k 1Sa 1:9 Neh 10:38 Ye 35:2 l Amg 4:19 Ek 8:16 m Ye 19:13 Sef 1:5 n 2Is 21:5 2Im 33:5



















Ku Kulyo a Sek 14:4 Imi 1:12 b 1Is 11:7 c 1Is 11:5 1Is 11:33 d Imp 21:29 Ye 48:13 e Sef 1:5 f Ukf 23:24 Amg 7:5 2Im 34:3 g 1Is 12:33 h 1Is 12:28 2Im 34:6 i 1Is 14:16 1Is 15:30 j 2Im 34:5 k Imp 23:19 Es 44:26 l 1Is 13:2 m 1Is 13:30 1Is 13:31 n 1Is 13:1 o 1Is 12:33 p Es 57:2 q 1Is 13:29 r 1Is 12:31 1Is 13:32 s 2Is 17:9 2Im 34:6 t 1Is 13:33 1Is 16:33 Mk 6:16 u 2Is 17:17 Am 78:58 Ye 7:18 v 1Is 12:29 2Is 10:29 w Ukf 22:20 Amg 13:5

530

fulo fya kupepelapo ifyalungatene a na Yerusalemu ukukanaba ifyalinga ukupepelapo, ifyali ku kulyo kwa Lupili lwa Boni, ulo Solomone b imfumu ya Israele akuuliile Astarte c uwali ica bunani ca bena Sidone, na Kemoshe d uwali ica bunani ca bena Moabu, na Milkomu e uwali ica bunani ca bana ba kwa Amone. 14 Yatobawile f ne fimabwe baimike no konaula ifimuti ifyo baimike ifyo balepepa no kwisusha amafupa ya bantunse umo bafimike. 15 Kabili yaonawile iciipailo icali mu Betele g ne fifulo fya kupepelapo ifyapangile Yeroboamu h mwana Nebati, uwalengele Israele ukubembuka. i E lyo yaocele icifulo ca kupepelapo; yalicishonawile no koca ifimuti fyaimikwa ifyo balepepa. 16 Nomba ilyo Yoshia apilibwike, amwene inshiishi mu mpili. E ico atumine bamo kabili bailebuula amafupa mu nshiishi no kuyocela j pa ciipailo, pa kuti alenge cibe icishalinga ukupepelapo, ukulingana na mashiwi k ya kwa Yehova ayo umuntu wa kwa Lesa wa cine abilishe, l uwabilishe fi fintu. 17 E lyo asosele ati: “Bushe ilibwe lya pa nshiishi ilyo ndemona kulya lya nshi?” Na ba mu musumba batile kuli ena: “Ni nshiishi m ya muntu wa kwa Lesa wa cine uwafumine ku Yuda n no kubilisha ifi fintu mwacita ku ciipailo ca mu Betele.” o 18 E ico atile: “Mulekeni atuushe. p Mwileka umuntu nangu umo apumfyanye amafupa yakwe.” Na bo balilekele amafupa yakwe pamo na mafupa ya kwa kasesema q uwafumine ku Samaria. 19 Na mayandar yonse aya pa fifulo fya kupepelapo ayali mu mishi s ya mu Samaria ayo ishamfumu t sha Israele shakuulile no kukalifya Lesa, u Yoshia aliyafumishepo, kabili acitile kuli yena fyonse ifyo acitile ku Betele. v 20 Kabili aipeye bashimapepo w

531

Yehoahasi. Yehoyakimu

bonse aba pa fifulo fya kupepelapo abali pa fiipailo, kabili e po aoceelele na mafupa ya bantu. a E lyo nomba abweleele ku Yerusalemu. 21 Kabili imfumu yaebele abantu bonse aiti: “Citeni ica kucilib la kuli Yehova Lesa wenu ukulingana ne fyalembwa mwi buuku ili ilya cipangano.” c 22 Pantu ica kucilila ica musango uyu tacatalile acicitwa mu nshiku shonse isha bapingushi abalepingula Israele, d nangu mu nshiku shonse isha shamfumu sha mu Israele ne shamfumu sha mu Yuda. e 23 Lelo mu mwaka walenga ikumi na cinekonsekonse (18) uwa kuteka kwa Mfumu Yoshia, e mo basefeeshe Yehova ica kucilila mu Yerusalemu. f 24 Kabili Yoshia alofeshe aba mipashi g na balesobela ifintu, h utulubi, i no tulubi twa bunani j ne fya bunani k fyonse ifyamoneke mu calo ca kwa Yuda na mu Yerusalemu, pa kuti afikilishe ifyebo fyali mu mafunde l ayalembelwe mwi buuku m ilyo Hilkia shimapepo asangile mu ng’anda ya kwa Yehova. n 25 Kabili takwatalile akuba imfumu nga ena iyamutangilile, iyabweleele o kuli Yehova no mutima onse no mweo onse p na maka yonse, ukulingana na mafunde yonse aya kwa Mose; kabili takwatala akuba uwaba nga ena. 26 Lelo ukukalipa uko Yehova akalipe nga nshi takwapwile, ubukali bwakwe bwaishile pali Yuda q pa mulandu wa fyabipa fyonse ifyo Manase abalengele ukucita ukuti bamukalifye. r 27 Kabili Yehova atile: “Nkafumya na Yuda s ku cinso candi, t ifyo nafumya na Israele ku cinso candi; u kabili nkakaana uyu musumba uo nasala, Yerusalemu, ne ng’anda iyo natile, ‘Ishina lyandi likekala mulya.’ ” v 28 Ne milandu yashalako iya kwa Yoshia na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buu-

ICIPA. 23 a 1Is 13:2 2Im 34:5 b 2Im 35:1 c Ukf 12:3 Ukf 12:14 Le 23:5 Imp 9:13 Imp 28:16 Amg 16:1 d 2Im 35:18 e 2Im 30:1 2Im 30:13 f 2Im 35:19 g Le 19:31 Le 20:27 1Sa 28:3 h Amg 18:11 2Is 21:6 Es 8:19 Imi 16:16 i Ukt 31:19 Ukt 31:30 Ho 3:4 j Le 26:30 Ye 10:15 k Amg 29:17 1Is 11:5 1Is 11:7 l Imp 33:52 Amg 12:2 m 2Is 22:8 n 2Im 34:14 o 2Is 18:5 p Amg 4:29 q 2Is 21:12 2Is 22:17 2Im 36:16 r 2Is 21:11 2Is 24:4 Ye 15:4 s 2Is 25:11 Ek 23:33 t Amg 29:28 2Is 24:3 u 2Is 17:18 2Is 18:11 2Is 21:13 v Amg 12:5 1Is 8:29 1Is 9:3



















Ku Kulyo a 1Is 14:29 2Is 21:17 b 2Is 23:33 Ye 46:2 c Ukt 15:18 d 2Im 35:20 Amp 26:17 Lk 14:31 e Es 57:1 f 1Is 9:15 Sek 12:11 g 2Im 35:24 h 2Im 36:1 i 1Im 3:15 Ye 22:11 j 2Is 24:18 k 2Is 21:2 2Is 21:21 3Yo 11 l 2Is 23:29 m 2Im 36:3 n 2Is 25:6 Ye 39:5 Ye 52:10 Ye 52:26 o 2Im 36:3 p 1Is 16:24 q 2Is 18:14 r 2Im 36:4 s Ye 22:12 t 2Is 23:33 u 2Is 15:20

2 ISHAMFUMU 23:21-36 ku a lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? 29 Mu nshiku shakwe Farao Neko b imfumu ya ku Egupti aile ku mfumu ya Asiria mupepi no mumana wa Yufrate, c ne Mfumu Yoshia yaile ku kumukumanya; d lelo Neko aipeyee Yoshia mu Megido f ilyo fye amumwene. 30 E ico ababomfi bakwe bamusendele uwafwa mwi celeta ukufuma ku Megido no kumutwala ku Yerusalemu g no kumushiika mu nshiishi yakwe. Awe abantu ba mu calo babuulile Yehoahasi h umwana wa kwa Yoshia no kumusuba no kumubika pa bufumu ukupyana wishi. 31 Yehoahasi i ali ne myaka amakumi yabili na itatu (23) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyeshi itatu mu Yerusalemu. Ne shina lya kwa nyina ni Hamutali j mwana Yeremia uwa ku Libna. 32 Kabili acitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, ukulingana na fyonse ifyacitile ifikolwe fyakwe. k 33 Kabili Farao Neko l amubikile mu cifungo m mu Ribla n mu calo ca Hamati, pa kuti amuleshe ukuteka mu Yerusalemu, kabili alipilishe icalo umusonko o uwa matalanti ya silfere p umwanda umo (100) ne talanti lya golde q limo. 34 E lyo Farao Neko apyanike Eliakimu r umwana uwa kwa Yoshia pali Yoshia wishi no kwalula ishina lyakwe ukuba Yehoyakimu; lelo Yehoahasi alimusendele no kumutwala ku Egupti, uko ailefwila. s 35 Kabili Yehoyakimu apeele silfere t na golde kuli Farao. Lelo alipilishe icalo umusonko, u pa kuti apeele silfere ukulingana ne cipope ca kwa Farao. Ukulingana no musonko v uo umuntu umo umo ali no kulipila, alepoka silfere na golde ku bantu ba mu calo, no kupeela Farao Neko. 36 Yehoyakimu w ali ne myaka amakumi yabili na isano (25) ilyo v Ro 13:1; Ro 13:7; w 1Im 3:15; Ye 1:3; Ye 22:19.

2 ISHAMFUMU 23:37–24:15

Yehoyakimu afwa

atendeke ukuteka, kabili atekele mu Yerusalemu pa myaka ikumi na umo (11). a Ne shina lya kwa nyina ni Sebida mwana Pedaya uwa ku Ruma. 37 Kabili alecita ifyabipa b mu menso ya kwa Yehova, ukulingana na fyonse ifyacitile ifikolwe fyakwe. c nshiku sha kwa Yeho24 Mu yakimu, Nebukadnesari d

imfumu ya ku Babiloni alishile, kabili Yehoyakimu ali umubomfi e wakwe pa myaka itatu. Lelo alyalwike no kumupondokela. 2 Kabili Yehova atendeke ukumutumina ifipondo ukufuma ku calo ca bena Kaldi f ne fipondo ukufuma ku calo ca bena Siria ne fipondo ukufuma ku calo ca bena Moabu g ne fipondo ukufuma ku calo ca bena Amone, kabili alefituma ku kuyalwisha icalo ca Yuda no kuconaula, ukulingana na mashiwi h Yehova asoseele mu babomfi bakwe bakasesema. 3 Ni ku cebo ca kwa Yehova e ko ici cacitikiile Yuda, ukuti amufumye i ku cinso cakwe pa mulandu wa membu sha kwa Manase j isho acitile; 4 na pa mulandu wa mulopak wa kaele uo asuumishe, ica kuti aiswishe umulopa wa kaele mu Yerusalemu, kabili Yehova tasumine ukumubelela uluse. l 5 Imilandu iyashalako iya kwa Yehoyakimu m na fyonse ifyo acitile, bushe tafyalembwa mwi buuku n lya milandu ya shamfumu sha mu Yuda? 6 Kabili Yehoyakimu aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, o na Yehoyakini umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. 7 Kabili imfumu ya Egupti tayabwekeshepo p ukwisa ukufuma ku calo ca iko, q pantu imfumu ya ku Babiloni yalipokele incende yonse iyali ya mfumu ya Egupti, r ukutendekela ku mumanas wa Egupti no kufika ku mumana wa Yufrate. t

ICIPA. 23 a 2Im 36:5 b Ye 26:21 Ye 36:24 c 2Im 28:25 2Im 33:4



















ICIPA. 24 d Ye 25:1 Ye 46:2 Da 1:1 Da 3:1 Da 4:33 Da 4:37 e 2Im 12:8 f Amg 28:63 Yb 1:17 Hab 1:6 g 2Is 13:20 h Le 26:27 Amg 28:15 2Is 23:27 i Le 26:33 Amg 4:26 Amg 28:63 2Is 23:27 j 2Is 21:2 2Is 21:11 2Is 23:26 k Imp 35:33 Amg 19:10 2Is 21:16 Am 106:38 Ye 2:34 Ye 19:4 Ye 22:17 l Ye 15:1 Isb 3:42 Ek 33:25 m Ye 22:18 n 2Im 36:8 o 2Im 36:6 Ye 22:19 Ye 36:30 p Ye 46:2 q Ye 37:7 r Ye 37:5 s Ukt 15:18 Imp 34:5 Yos 15:4 t 1Is 4:21 Es 27:12



















Ku Kulyo a 1Im 3:16 Ye 24:1 Ye 37:1 Mt 1:11 b 2Im 36:9 c 2Is 21:3 2Is 21:6 d Da 1:1 e 2Is 25:2 f 2Im 36:10 Ye 24:1 Ek 17:12 g Ye 29:2 h Ye 25:1 Ye 52:28 i 2Is 20:13 2Is 20:17 Es 39:6 j 1Is 7:48 2Im 4:7 2Im 36:10 Esr 1:7 Ye 28:3 Da 5:2 k Ek 1:2 l Neh 9:32 m Est 2:6 Ek 1:2 Da 1:6 n Ye 24:1 o 2Is 25:12

532

8 Yehoyakini a ali ne myaka ikumi na cinekonsekonse (18) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyeshi itatu mu Yerusalemu. b Ne shina lya kwa nyina ni Nehushta mwana Elnatani uwa ku Yerusalemu. 9 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, ukulingana na fyonse ifyo wishi acitile. c 10 Awe mu nshita ilya ababomfi ba kwa Nebukadnesari imfumu ya ku Babiloni baile ku Yerusalemu, kabili bashingile umusumba. d 11 Kabili Nebukadnesari imfumu ya ku Babiloni aile ku kulwisha umusumba, ninshi ababomfi bakwe nabaushinga. e 12 Na Yehoyakini imfumu ya Yuda asukile aya ku mfumu ya ku Babiloni, f ena pamo na nyina g na babomfi bakwe na bacilolo bakwe na bacilolo ba kwi sano; ne mfumu ya ku Babiloni yalimusendele mu mwaka walenga cinekonsekonse (8) h uwa kuteka kwakwe. 13 E lyo nomba yasendele fyonse ifyali mu cipao ca ng’anda ya kwa Yehova ne fyali mu cipao ca ng’anda ya mfumu, i kabili yaputawile ne fipe j fyonse ifya golde ifyo Solomone imfumu ya kwa Israele apangile mwi tempele lya kwa Yehova, filya fine Yehova asosele. 14 Kabili yasendele muli bunkole k bonse aba mu Yerusalemu na bacilolo l bonse na baume bonse aba maka, abakosa, m bonse pamo abali amakana ikumi (10,000), na baishibisha imilimo n bonse na baishiba ukukuula impungu. Takwali nangu umo uwashele kano fye abalanda o ba mu calo. 15 E fyo yasendele Yehoyakini p muli bunkole ku Babiloni; q na nyinar wa mfumu na bakashi ba mfumu na bacilolo ba iko aba kwi sano s na bakanabesa ba mu calo, yabafumishe mu Yerusalemu no kubatwala muli bunkole ku Bap 2Is 25:27; 1Im 3:17; Ye 22:24; Ye 52:31; q 2Im 36:10; Est 2:6; Ye 22:25; r 2Is 24:12; s Ye 29:2.

533

Sidekia abutuka, aikatwa

biloni. 16 E lyo bonse abaume aba maka, amakana cinelubali (7,000), na baishibisha imilimo na baishiba ukukuula impungu, ikana limo (1,000), aba bonse bali aba maka kabili balishibe ukulwa inkondo, imfumu yabaletele muli bunkole ku Babiloni. a 17 Kabili imfumu ya ku Babiloni b yapyanikepo Matania munyina wa kwa wishi c ukuti atendeke ukuteka. Kabili ya-alwile ishina lyakwe ukuba Sidekia. d 18 Sidekia e ali ne myaka amakumi yabili na umo (21) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele mu Yerusalemu pa myaka ikumi na umo (11). Ne shina lya kwa nyina ni Hamutali f mwana Yeremia uwa ku Libna. 19 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, ukulingana na fyonse ifyo Yehoyakimu acitile. g 20 Pantu ni pa mulandu wa bukali h bwa kwa Yehova ici cacitikile mu Yerusalemu na muli Yuda, mpaka abapoosele ukufuma ku cinso cakwe. i Na Sidekia apondokele imfumu ya ku Babiloni. j mu mwaka wale25 Nomba nga pabula (9) uwa kutek

ka kwakwe, mu mweshi walenga ikumi (10), l pa bushiku bwalenga ikumi mu mweshi, Nebukadnesari m imfumu ya Babiloni aishile, n pamo ne bumba lya bashilika bakwe bonse, ku kulwisha umusumba wa Yerusalemu, no kuupangila inkambi no ku-ukuulila icibumba ukushinguluka konse. o 2 Kabili umusumba walishingilwe ukufika na mu mwaka walenga ikumi na umo (11) uwa kuteka kwa Mfumu Sidekia. 3 Pa bushiku bwalenga pabula (9) p mu mweshi walenga ine, icipowe q calibipishe mu musumba, kabili abantu ba mu calo tabakwete ifya kulya. r 4 No musumba walingililwe, s na baume ba bulwi bonse balifulumwike ubushiku ukupita inshila ya ku mpongolo iyali pa kati ka fibumba fibili mupepi ne bala lya mfumu, t ninshi

ICIPA. 24 Ye 52:28 Ye 37:1 1Im 3:15 2Im 36:10 Ye 52:1 e 2Im 36:11 f 2Is 23:31 g 2Is 23:37 2Im 36:12 Ye 24:8 Ye 37:2 Ye 38:5 Ek 21:25 h Amg 4:24 2Is 22:17 2Is 23:26 i 2Is 23:27 j 2Im 36:13 Ye 27:12 Ye 38:17 Ek 17:15



















a b c d

ICIPA. 25 k Ye 39:1 l Ek 24:1 m 2Is 24:1 Ye 27:8 Ye 32:28 Ye 43:10 Ek 26:7 Da 4:1 n 2Im 36:17 Ye 34:2 o Es 29:3 Ye 32:2 Ye 37:11 Ye 52:4 Ek 4:2 Ek 21:22 p Ye 52:6 q Le 26:26 Amg 28:53 Amg 28:63 Ek 4:16 Ek 5:10 r Ye 37:21 Ye 38:2 Isb 4:4 Ek 5:12 Ek 7:15 Ek 14:21 s Ye 39:2 Ye 52:7 Ek 33:21 t Ye 39:4



















Ku Kulyo a b c d e f g h

i j k l

m n o

Ye 21:4 Ek 12:12 Yos 3:16 Ye 39:5 Es 30:16 Ye 24:8 Ye 52:8 Ye 21:7 2Is 23:33 Ye 52:10 Ye 52:26 Amg 28:34 Ye 39:6 Ek 12:13 2Im 33:11 2Im 36:6 Ye 32:5 Ye 34:3 Ek 17:16 Ye 52:12 Ye 39:9 Ye 40:1 Isb 4:12

2 ISHAMFUMU 24:16–25:13 abena Kaldi a nabashinga umusumba onse; ne mfumu yaile b ukulola ku Araba. c 5 Ne bumba lya bashilika abena Kaldi d lyakonkele imfumu ulubilo, no kuisanga e mu ciswebebe ca ku Yeriko; f ne bumba lya bashilika bakwe bonse lyalisalangene ukufuma kuli ena. 6 E lyo baikete imfumu g no kuitwala ku mfumu ya Babiloni ku Ribla, h ukuti baipingule. 7 Kabili baipeye abana ba kwa Sidekia pa menso yakwe, i atonkwele na menso ya kwa Sidekia, j e lyo amukakile iminyololo k ya mukuba no kumutwala ku Babiloni. l 8 Kabili mu mweshi walenga busano pa bushiku bwa cinelubali (7) mu mweshi, e kutila mu mwaka walenga ikumi na pabula (19) m uwa kuteka kwa mfumu Nebukadnesari imfumu ya Babiloni, e lyo Nebusaradani, n umukalamba wa balinshi, umubomfi wa mfumu ya Babiloni, aishile ku Yerusalemu. o 9 Kabili aocele ing’anda ya kwa Yehova p ne ng’anda ya mfumu q na mayanda yonse aya mu Yerusalemu; r aocele na mayanda ya bakanabesa bonse. s 10 Kabili ibumba lya bashilika bonse ilya bena Kaldi ilyali no mukalamba wa balinshi lyabongolwele amalinga ya Yerusalemu ukushinguluka konse. t 11 Na bantu abashele u mu musumba na bafulumwike abaitwele ku mfumu ya Babiloni na bambi abashele, Nebusaradani umukalamba wa balinshi alibasendele muli bunkole. v 12 Na bamo abalanda w ba mu calo, umukalamba wa balinshi alibalekele ukuti bashale balelima imyangashi no kulabomba umulimo wa kupatikishiwa. x 13 Kabili inceshi y sha mukuba ishali mu ng’anda ya kwa Yehova, ne fya kusendelapo z ne cishiba a ca mukuba, ifyali mu ng’anda ya kwa Yehova, p 1Is 9:8; 2Im 36:19; Am 74:3; Am 79:1; Es 64:11; Ye 7:14; Isb 1:10; Isb 2:7; Mk 3:12; q 1Is 7:1; Ams 2:5; r Ye 34:22; Ye 37:8; s Ye 52:13; t Neh 1:3; Ye 39:8; Ye 52:14; u Ye 15:2; Ek 5:2; v Ye 39:9; Ye 52:30; Ek 12:15; Ek 22:15; w 2Is 24:14; Ye 39:10; Ye 40:7; x Ye 52:16; y 1Is 7:15; 2Im 4:12; z 1Is 7:27; 2Im 4:14; a 1Is 7:23; 2Im 4:15.

2 ISHAMFUMU 25:14-29 abena Kaldi balifiputawile no kusenda umukuba fyapangiilweko ku Babiloni. a 14 Kabili basendele ifya kukushilapo imito na bafosholo ne fya kushimishako umulilo na makapu ne fipe b fyonse ifya mukuba ifyo balebomfya. 15 Kabili umukalamba wa balinshi asendele ifya kwikatilako umulilo ne mbale shafonka ifyali ifya golde c iisuma ne fyali ifya silfere iisuma. d 16 Ne nceshi shibili, icishiba cimo ne fya kusendelapo ifyo Solomone apangiile ing’anda ya kwa Yehova, takwali inshila ya kwishibilamo ukufina kwa mukuba uwali kuli ifi fipe fyonse. e 17 Uluceshi lumo lumo lwalepele imikono ikumi na cinekonsekonse (18), f ne citebo g icali pa muulu wa luceshi cali ica mukuba; kabili icitebo calepele imikono itatu; ne capikulwa na mapomegranate h ayashingulwike konse ku citebo, conse fye cali ica mukuba; no luceshi lumbi lwakwete fimo fine nge fi pa capikulwa. 18 Kabili umukalamba wa balinshi asendele Seraya i shimapepo mukalamba na Sefania j inkonkani ya kwa shimapepo mukalamba na balinshi batatu aba pa mwinshi; k 19 na mu musumba asendelemo cilolo wa kwi sano umo uwaleangalila abaume ba bulwi, na baume basano ukufuma pa balefika ku mfumu abasangilwe mu musumba; na kalemba wa mukalamba wa bashilika, uwalelonganika abantu ba mu calo, na baume amakumi mutanda (60) aba mu bantu ba mu calo abasangilwe mu musumba; l 20 kabili Nebusaradani m umukalamba wa balinshi alibasendele n no kubatwala ku mfumu ya Babiloni ku Ribla. o 21 Awe imfumu ya Babiloni yalibakomene p no kubepaya mu Ribla mu calo ca Hamati. q E fyo Yuda aile muli bunkole ukufuma mu calo cakwe. r 22 Kumfwa abantu s abashele mu calo ca ba Yuda, abo Ne-

Gedalia baipaya. Abantu babutuka ICIPA. 25 a 2Is 20:17 b 2Im 4:19 c 1Is 7:50 Esr 1:10 d 2Im 24:14 2Im 36:18 Esr 1:11 Da 5:2 e 1Is 7:47 f 1Is 7:15 Ye 52:21 g 1Is 7:16 Ye 52:22 h 1Is 7:20 Ye 52:23 i 1Im 6:14 Esr 7:1 Ye 52:24 j Ye 21:1 Ye 29:25 Ye 29:29 k 2Is 22:4 1Im 26:12 l Ye 52:25 m 2Is 25:8 Ye 39:9 Ye 40:1 n Ye 52:26 o 2Is 23:33 Ye 39:5 Ye 52:9 p Ye 52:27 Ams 3:2 q Imp 13:21 Imp 34:8 1Is 8:65 r Le 26:33 Amg 4:26 Amg 28:36 Amg 28:64 2Is 23:27 Ye 24:9 Ye 25:11 Ek 12:25 Ek 24:14 s Ye 40:6



















Ku Kulyo a 2Is 25:25 Ye 39:14 Ye 41:2 b 2Is 22:12 Ye 26:24 c 2Is 22:8 2Im 34:20 d Ye 40:7 e Ye 40:8 f Amg 6:13 Ye 4:2 Ye 12:16 g Ye 27:12 Ye 40:9 h Ye 41:1 i Ye 40:15 j Ye 41:2 k Ye 41:16 l Amg 28:68 Ye 41:17 Ye 42:14 Ye 43:7 m Ye 41:18 n 2Is 24:8 2Is 24:12 Ye 24:1 Ye 37:1 Mt 1:11 o Amp 21:1 Ye 52:31 p Ukt 40:13 q Am 90:15 Ye 52:32

534

bukadnesari imfumu ya Babiloni ashile, asalile Gedalia a mwana Ahikamu b mwana Shafani ukulabateka. c 23 Nomba ilyo abakalamba bonse aba bashilika, d pamo na bashilika babo, baumfwile ukuti imfumu ya Babiloni naisala Gedalia, apo pene baishile kuli Gedalia ku Mispa, e kabili bali ni Ishmaele mwana Netania na Yohanani mwana Karea na Seraya mwana Tanhumete umwina Netofa na Yaasania mwana Maakati, pamo na bashilika babo. 24 E lyo Gedalia alapile f kuli bena na bantu babo no kubeba ati: “Mwitiina ukuba ababomfi ba bena Kaldi. Ikaleni mu calo no kubombela imfumu ya Babiloni, kabili mukekala umutende.” g 25 Nomba mu mweshi walenga cinelubali (7), h Ishmaele i mwana Netania mwana Elishama uwali mwana wa ku bufumu aile na baume ikumi (10) abali nankwe, kabili bakomene Gedalia, j na o alifwile, kabili baipeye na baYuda na bena Kaldi abali nankwe ku Mispa. k 26 E lyo abantu bonse, ukutendekela pa munono ukufika ku mukalamba, na bakalamba ba bashilika balimine no kuya ku Egupti; l pantu baletiina abena Kaldi. m 27 Kabili mu mwaka walenga amakumi yatatu na cinelubali (37) ukutula apo basendeele Yehoyakini n imfumu ya kwa Yuda muli bunkole, mu mweshi walenga ikumi na ibili (12), pa bushiku bwalenga amakumi yabili na cinelubali (27) ubwa mweshi uyu, mu mwaka uo Ebili-merodaki o imfumu ya Babiloni yatendeke ukuteka, e lyo yafumishep Yehoyakini imfumu ya Yuda mu cifungo; 28 kabili atendeke ukulanda nankwe amashiwi ayasuma, kabili asansabike icipuna cakwe ica bufumu ukucila ifipuna fya bufumu ifya shamfumu ishali nankwe mu Babiloni. q 29 Awe afuulile ifya kufwala fyakwe ifya

535

Adamu

2 ISHAMFUMU 25:30—1 IMILANDU 1:26

mu cifungo; a kabili alelya nankwe ifya kulya b lyonse inshiku shonse isha bumi bwakwe. 30 Kumfwa icipimo c cakwe ica

ICIPA. 25 a Ukt 41:14 Ukt 41:42 b 2Sa 9:7 c Neh 11:23

fya kulya, imfumu yalemupeela lyonse ifyo alekabila cila bushiku, inshiku shonse isha bumi bwakwe.

dccc

ccc

IBUUKU LYA KUBALILAPO ILYA

IMILANDU

1 Adamu, Sete,

a

b

Enoshe, c 2 Kenani, d Mahalalele, e Yarede, f 3 Enoke, g Metusela, h Lameke, i 4 Noa, j Shemu, k Hamu, l na Yafete. m 5 Abana ba kwa Yafete bali ni Gomere na Magoge n na Madai o na Yabani p na Tubali na Mesheke q na Tirasi. r 6 Na bana ba kwa Gomere bali ni Ashikenasi s na Rifati t na Togarma. u 7 Na bana ba kwa Yabani bali ni Elisha v na Tarshishi, w Kitimu x na Rodanimu. y 8 Abana ba kwa Hamu bali ni Kushi z na Misraimu, a Puti b na Kanaani. c 9 Na bana ba kwa Kushi bali ni Seba d na Habila na Sabta e na Raama f na Sabteka. g Kabili abana ba kwa Raama bali ni Sheba na Dedani. h 10 Kabili Kushi e wafyele Nimrode. i E wali uwa ntanshi ukuba uwa maka pe sonde. j 11 Misraimu ena afyele Ludimu k na Anamimu na Lehabimu na Nafituhimu l 12 na Patrusimu m na Kasluhimu n (umwafumine abaPelishiti) o na Kaftorimu. p 13 Kanaani ena afyele Sidone q ibeli na Hete r 14 no

ICIPA. 1 a Lk 3:38 1Ko 15:45 b Ukt 4:25 c Ukt 5:9 d Ukt 5:12 e Ukt 5:15 f Ukt 5:18 g He 11:5 Yu 14 h Ukt 5:25 i Ukt 5:28 j Ukt 5:29 Ukt 6:8 Es 54:9 Ek 14:14 Mt 24:37 k Ukt 11:10 l Ukt 6:10 m Ukt 10:21 n Ukt 10:2 o 2Is 17:6 p Es 66:19 Yoe 3:6 q Ek 27:13 r Ukt 10:2 s Ye 51:27 t Ukt 10:3 u Ek 27:14 v Ek 27:7 w 1Is 10:22 x Es 23:1 y Ukt 10:4 z Es 11:11 a Ukt 10:6 b Ye 46:9 Na 3:9 c Ukt 12:5 d Am 72:10 e Ukt 10:7 f Ek 27:22 g Ukt 10:7 h Ukt 10:7 i Ukt 10:8 Mk 5:6 j Ukt 10:9 k Ye 46:9 l Ukt 10:13 m Ek 29:14 n Ukt 10:14 o Yos 13:3 p Amg 2:23 Ye 47:4 Ams 9:7 q Es 23:2 r Ukt 25:10 Ukt 27:46



















Ku Kulyo a Imp 13:29 Aba 1:21 b Ukt 15:16 Amg 3:8

mwina Yebusi a no mwina Amore b no mwina Gegashi c 15 no mwina Hibi d no mwina Arki no mwina Sini e 16 no mwina Aavadi f no mwina Semari g no mwina Hamati. h 17 Abana ba kwa Shemu i bali ni Elamu j na Ashuri k na Arpakishadi l na Ludi m na Aramu, Na Usi na Huli na Getere na Mashi. n 18 Arpakishadi ena afyele Shela, na Shela o afyele Ebere. p 19 Kabili Ebere afyele abana baume babili. Umo ni Pelege, q pantu mu nshiku shakwe abantu pano isonde balisalangene; ne shina lya kwa munyina ni Yoktani. 20 Yoktani ena afyele Almodadi na Shelefu na Hasarimabete na Yera r 21 na Hadoramu na Usali na Dikla s 22 na Obali na Abimaele na Sheba t 23 na Ofiri u na Habila v na Yobabu; w bonse aba e bali abana ba kwa Yoktani. 24 Shemu, x Arpakishadi, y Shela, z 25 Ebere, a Pelege, b Reu, c 26 Serugi, d c Ukt 10:16; Amg 7:1; d Ukf 3:8; Yos 9:7; e Ukt 10:17; f Ek 27:11; g Ukt 10:18; h Yos 13:5; i Ukt 5:32; j Esr 4:9; Imi 2:9; k Ek 27:23; l Ukt 11:10; m Ukt 10:22; n Ukt 10:23; o Ukt 11:14; p Lk 3:35; q Ukt 11:19; r Ukt 10:26; s Ukt 10:27; t Ukt 10:28; u 1Is 9:28; Yb 22:24; Am 45:9; v Ukt 2:11; Ukt 25:18; w Ukt 10:29; x Ukt 11:10; Lk 3:36; y Ukt 10:22; z Ukt 11:13; Lk 3:35; a Ukt 11:17; Imp 24:24; b Ukt 11:19; c Ukt 11:21; d Ukt 11:23.

1 IMILANDU 1:27-53 Nahore, a Tera, b 27 Abramu, c e kutila, Abrahamu. d 28 Abana ba kwa Abrahamu bali ni Isaki e na Ishmaele. f 29 Aba e bana babo: Ibeli lya kwa Ishmaele ni Nebayote g na Kedari h na Adbeele na Mibsamu, i 30 Mishma na Duma, j Masa, Hadadi k na Tema, 31 Yeturi, Nafishi na Kedema. l Aba e bali abana ba kwa Ishmaele. 32 Kabili abana ba kwa Ketura, m kanakashi n wa kwa Abrahamu, bali ni Simrani na Yokshani na Medani o na Midiani p na Ishbaki q na Shua. r E lyo abana ba kwa Yokshani bali ni Sheba na Dedani. s 33 Na bana ba kwa Midiani bali ni Efa t na Efere na Hanoke na Abida na Eldaa. u Aba bonse e bali abana ba kwa Ketura. 34 Kabili Abrahamu afyele Isaki. v Abana ba kwa Isaki bali ni Esau w na Israele. x 35 Abana ba kwa Esau bali ni Elifasi, Reuele y na Yeushi na Yalamu na Kora. z 36 Abana ba kwa Elifasi bali ni Temani a na Omari, Sefo na Gatami, Kenasi b na Timna c na Amaleke. d 37 Abana ba kwa Reuele bali ni Nahati, Sera, Shama na Misa. e 38 Kabili abana ba kwa Seiri f bali ni Lotani na Shobali na Sibeone na Ana g na Dishone na Esere na Dishani. h 39 Kabili abana ba kwa Lotani bali ni Hori na Homamu. Na nkashi ya kwa Lotani ali ni Timna. i 40 Abana ba kwa Shobali bali ni Albani na Manahati na Ebali, Shefo na Onamu. j Na bana ba kwa Sibeone bali ni Aya na Ana. k

Abana ba kwa Abrahamu ICIPA. 1 a Ukt 11:25 b Ukt 11:26 c Ukt 11:26 Ukt 12:7 d Ukt 17:5 Neh 9:7 Yak 2:23 e Ukt 21:3 Ro 9:7 f Ukt 16:11 g Ukt 28:9 Es 60:7 h Uln 1:5 Es 21:17 Ek 27:21 i Ukt 25:13 j Ukt 25:14 k Ukt 25:15 l Ukt 25:15 m Ukt 25:1 n Ukt 25:6 o Ukt 25:2 p Ukt 37:28 Ukf 2:15 Imp 22:7 q Ukt 25:2 r Yb 2:11 s Ukt 25:3 Es 21:13 t Es 60:6 u Ukt 25:4 v Lk 3:34 Imi 7:8 w Ukt 25:25 Mal 1:3 x Ukt 32:28 y Ukt 36:4 z Ukt 36:5 Ukt 36:14 a Ye 49:7 Ams 1:12 Ob 9 b Ukt 36:11 c Ukt 36:12 d Ukt 36:12 e Ukt 36:13 f Ukt 36:8 g Ukt 36:20 h Ukt 36:21 i Ukt 36:22 j Ukt 36:23 k Ukt 36:24



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j

k l m n

o p q r s t u

Ukt 36:25 Ukt 36:26 1Im 1:38 Ukt 36:27 Ukt 36:28 Ukt 32:3 Ukt 49:10 Imp 24:17 Ukt 36:32 Ukt 36:33 Es 34:6 Es 63:1 Ye 49:13 Ams 1:12 Ukt 36:34 Yb 2:11 Ukt 36:35 Ukt 25:2 Ukf 2:15 Imp 22:7 Aba 6:2 Ukt 36:35 Ukt 36:36 Ukt 36:37 Ukt 36:38 Ukt 36:39 Ukt 36:40 Ukt 36:41

536

41 Umwana1 wa kwa Ana ali ni Dishone. a E lyo abana ba kwa Dishone bali ni Hemdani na Eshbani na Itrani na Kerani. b 42 Abana ba kwa Esere c bali ni Bilhani na Saabani na Akani. d Abana ba kwa Dishani bali ni Usi na Arani. e 43 Kabili ishi e mfumu ishatekele mu calo ca Edomu f ilyo takulaba imfumu g nangu imo iya kuteka abena Israele: Bela mwana Beore, ne shina lya musumba aleteka ni Dinhaba. h 44 Umuya inshiku Bela alifwile, na Yobabu mwana Sera i uwa ku Bosera j e wamupyene pa bufumu. 45 Umuya inshiku Yobabu alifwile, na Hushamu k umwina Temani l e wamupyene pa bufumu. 46 Awe umuya inshiku Hushamu alifwile, na Hadadi m mwana Bedadi, uwacimfishe Midiani n mu calo ca Moabu, e wamupyene pa bufumu. Ne shina lya musumba wakwe ni Abiti. o 47 Umuya inshiku Hadadi na o alifwile, na Samla uwa ku Masreka p e wamupyene pa bufumu. 48 Samla na o asukile afwa, e lyo Shaulu uwa ku musumba wa Rehobote q uwali mupepi no Mumana e wamupyene pa bufumu. 49 Umuya inshiku Shaulu na o alifwile, na Baali-hanani mwana Akbore r e wamupyene pa bufumu. 50 Umuya inshiku Baali-hanani na o alifwile, na Hadadi alimupyene no kutendeka ukuteka; no musumba wakwe balewita ati Pau, e lyo ishina lya mukashi wakwe ni Mehetabele, umwana mwanakashi wa kwa Matrede, umwana mwanakashi wa kwa Mesahabu. s 51 Awe umuya inshiku Hadadi na o alifwile. Imfumu sha mu Edomu shali ni: imfumu Timna, imfumu Albani, imfumu Yetete, t 52 imfumu Oholibama, imfumu Ela, imfumu Pinone, u 53 imfumu Kenasi, 1Im 1:411 Mu ciHebere paba ati “abana ba kwa Ana.”

537

Abana ba kwa Israele, Yuda

imfumu Temani, imfumu Mibsari, a 54 imfumu Magdiele, imfumu Iramu. b Ishi e shali imfumu c ishaleteka mu Edomu. Aba e bali abana baume ba 2 kwa Israele: Rubene, Simeone, Lebi na Yuda, Isakad

f

g

e

h

ri i na Sebuluni, j 2 Dani, k Yosefe l na Benjamini, m Naftali, n Gadi o na Ashere. p 3 Abana baume ba kwa Yuda bali ni Ere q na Onani r na Shela. s Aba batatu abafyele mu mwana mwanakashi uwa kwa Shua, umwina Kanaani. Kabili Ere ibeli lya kwa Yuda ali umubi mu menso ya kwa Yehova, na o alimwipeye. t 4 Kabili Tamari u nafyala e wamufyalile Perese v na Sera. Abana ba kwa Yuda bonse bali basano. 5 Abana ba kwa Perese bali ni Hesrone na Hamuli. w 6 E lyo abana ba kwa Sera x bali ni Simri na Etani na Hemani na Kalkole na Dara. y Bonse pamo bali basano. 7 Kabili umwana1 wa kwa Karmi z ali ni Akari uwaletelele abena Israele, a kabili uwabembwike pa kusenda ifyali no konaulwa. b 8 Kabili umwana1 wa kwa Etani c ali ni Asaria. 9 Kabili abana abafyelwe kuli Hesrone d bali ni Yerameele e na Ramu f e lyo na Kelubai. 10 Ramu ena afyele Aminadabu. g Aminadabu na o afyele Naashone h intungulushi ya bana ba kwa Yuda. 11 Naashone na o afyele Salma. i Salma na o afyele Boasi. j 12 Boasi na o afyele Obedi. k Obedi na o afyele Yese. l 13 Yese na o afyele Eliabu m e beli lyakwe, na Abinadabu n e wali cikonkebeli, Shimea o e walenga batatu, 14 Netanele e wa1Im 2:71 Mu ciHebere paba ati “abana ba kwa Karmi.” 81 Mu ciHebere paba ati “abana ba kwa Etani.”

1 IMILANDU 1:54–2:25

Ku Kulyo

lenga bane, Radai e wali uwalenga basano, 15 Osemu e walenga mutanda (6), e lyo Davidi a e wa kulenga cinelubali (7). 16 Na bankashi yabo ni Seruya na Abigaili; b kabili abana ba kwa Seruya bali ni Abishai c na Yoabu d na Asaele, e batatu. 17 Nomba Abigaili ena afyele Amasa, f kabili wishi wa kwa Amasa ali ni Yetere g umwina Ishmaele. 18 Kalebu mwana Hesrone h ena afyele abana baume muli Asuba umukashi wakwe na muli Yeriote; kabili aba e bana bakwe abaume: Yeshere na Shobabu na Ardone. 19 Umuya inshiku Asuba alifwile. E ico Kalebu aupile Efrati, i umo afyele Huri. j 20 Huri na o afyele Uri. k E lyo Uri afyele Besalele. l 21 Kabili pa numa Hesrone asendeme no mwana mwanakashi wa kwa Makiri, m wishi wa kwa Gileadi. n Kabili amubuulile ilyo ali ne myaka amakumi mutanda (60), kabili amufyalile Segubu. 22 Segubu na o afyele Yairi, o uwaishilekwata imisumba p amakumi yabili na itatu (23) mu calo ca Gileadi. 23 Pa numa Geshuri q na Siria r babapokele Habote-yairi, s na Kenati t kumo ne mishi ya iko, imishi amakumi mutanda (60). Aba bonse e bali abana ba kwa Makiri wishi wa kwa Gileadi. 24 Nomba ilyo Hesrone u afwile mu Kalebu-efrata, Abiya umukashi wa kwa Hesrone, amufyalile Ashihuri, uwasokwele umushi wa Tekoa. v 25 E lyo abana baume

a 1Sa 16:13 1Sa 17:12 Mt 1:6 Ro 1:3 b 2Sa 17:25 c 2Sa 16:9 2Sa 20:6 2Sa 21:17 2Sa 23:18 1Im 18:12

d 2Sa 3:39; 2Sa 8:16; 2Sa 20:10; 1Im 11:6; e 2Sa 2:18; 2Sa 3:30; 2Sa 23:24; f 2Sa 19:13; 2Sa 20:4; 1Is 2:5; g 1Is 2:32; h 1Im 2:5; i 1Im 2:50; 1Im 4:4; j Ukf 17:12; Ukf 24:14; k Ukf 31:2; l Ukf 35:30; Ukf 36:1; Ukf 37:1; 2Im 1:5; m Ukt 50:23; Amg 3:15; 1Im 7:14; n Imp 26:29; Yos 17:1; o Amg 3:14; Yos 13:30; p Imp 32:41; q 2Sa 3:3; 2Sa 13:38; r 2Sa 8:6; s 1Is 4:13; t Imp 32:42; u Ukt 46:12; Imp 26:21; Ru 4:18; Mt 1:3; v 1Im 4:5; Neh 3:5; Ams 1:1.

ICIPA. 1 a Ukt 36:42 b Ukt 36:43 c Ukf 15:15



















ICIPA. 2 d Ukt 32:28 Ukt 49:2 e Ukt 35:23 Ukt 49:3 1Im 5:1 f Ukt 29:33 Ukt 49:5 g Ukt 29:34 h Ukt 29:35 Ukt 49:8 He 7:14 i Ukt 30:18 Ukt 49:14 j Ukt 30:20 Ukt 49:13 k Ukt 30:6 Ukt 49:16 l Ukt 30:24 Ukt 49:22 m Ukt 35:18 Ukt 49:27 n Ukt 30:8 Ukt 49:21 o Ukt 30:11 Ukt 49:19 p Ukt 30:13 Ukt 49:20 q Ukt 38:3 r Ukt 38:4 s Ukt 38:5 t Ukt 38:7 u Ukt 38:11 v Lk 3:33 w Imp 26:21 x Yos 7:1 y 1Is 4:31 z 1Im 4:1 a Yos 7:25 b Amg 7:26 Yos 6:18 Yos 7:11 Yos 22:20 c 1Is 4:31 d Ukt 46:12 e 1Sa 27:10 f Ru 4:19 Mt 1:3 g Ru 4:20 Mt 1:4 h Imp 2:3 Lk 3:32 i Ru 4:21 Lk 3:32 j Ru 2:1 Mt 1:5 k Ru 4:17 l Ru 4:22 1Sa 16:1 Es 11:1 m 1Sa 16:6 1Sa 17:13 1Im 27:18 n 1Sa 16:8 1Sa 17:13 o 1Sa 16:9 1Im 20:7



















1 IMILANDU 2:26-53 aba kwa Yerameele a ibeli lya kwa Hesrone bali ni Ramu, b uwali e beli, na Buna na Orene na Osemu, na Ahiya. 26 Kabili Yerameele aupile umwanakashi na umbi, ishina lyakwe ni Atara. Ali e nyina wa kwa Onamu. 27 Kabili abana ba kwa Ramu c ibeli lya kwa Yerameele bali ni Maasi na Yamini na Ekere. 28 E lyo abana ba kwa Onamu d ni Shamai na Yada. Kabili abana ba kwa Shamai ni Nadabu na Abishuri. 29 Ishina lya mukashi wa kwa Abishuri ni Abihaili, uwamufyalile Ahibani na Molidi. 30 Nomba abana ba kwa Nadabu e bali ni Selede na Apaimu. Lelo Selede ena afwile ukwabula abana. 31 Umwana1 wa kwa Apaimu ali ni Ishi. E lyo umwana wa kwa Ishi ali ni Sheshani; f no mwana wa kwa Sheshani ali ni Alai. 32 E lyo abana ba kwa Yada munyina Shamai bali ni Yetere na Yonatani. Lelo Yetere afwile ukwabula abana. 33 E lyo abana ba kwa Yonatani bali ni Pelete na Sasa. Aba e bali abana ba kwa Yerameele. 34 Kabili Sheshani g takwete abana baume, lelo akwete fye abana banakashi. Nomba Sheshani ali no mubomfi h umwina Egupti ishina lyakwe ni Yarha. 35 E ico apeele umwana wakwe umwanakashi kuli Yarha umubomfi wakwe ukuti abe umukashi wakwe, kabili umuya inshiku amufyalile Atai. 36 Mu kupita kwa nshita, Atai afyele Natani. Natani na o afyele Sabadi. i 37 Sabadi na o afyele Eflali. Eflali na o afyele Obedi. 38 Obedi na 1Im 2:311 Mu ciHebere paba ati “abana.”

Abana ba kwa Kalebu ICIPA. 2 a 1Im 2:9

b 1Im 2:27

c 1Im 2:25

d 1Im 2:26

e 1Im 2:28

f 1Im 2:34

g 1Im 2:31

h Ukt 16:1 1Sa 30:13

i 1Im 11:41



















Ku Kulyo a 1Im 2:9

b Yos 15:58 2Im 11:7 Neh 3:16

c Yos 15:31

d Yos 15:57

e 1Im 2:18

f Yos 15:17 Aba 1:13

g Ukf 17:12 Ukf 24:14

h 1Im 2:19

i 1Im 4:1

j Yos 15:9 Yos 15:60 1Im 13:5

k Ukt 35:19 Ru 1:19 Ru 2:4 Mt 2:1 Yh 7:42

l 1Im 4:1

538

o afyele Yehu. Yehu na o afyele Asaria. 39 Asaria na o afyele Helese. Helese na o afyele Eleasa. 40 Eleasa na o afyele Sismai. Sismai na o afyele Shalumu. 41 Shalumu na o afyele Yekamia. Yekamia na o afyele Elishama. 42 Kabili abana ba kwa Kalebu a munyina Yerameele bali ni Mesha uwali e beli lyakwe, uwali wishi wa kwa Sifi, na bana ba kwa Maresha wishi wa kwa Hebrone. 43 Kabili abana ba kwa Hebrone bali ni Kora na Tapua na Rekemu na Shema. 44 Shema na o afyele Rahamu wishi wa kwa Yorkeamu. Rekemu na o afyele Shamai. 45 Kabili umwana wa kwa Shamai ali ni Maone; na Maone ali wishi wa kwa Betsuri. b 46 Efa ena, uwali kanakashi wa kwa Kalebu, afyele Harani na Mosa na Gasese. Harani ena afyele Gasese. 47 Kabili abana ba kwa Yahdai ni Regemu na Yotamu na Geshani na Pelete na Efa na Shaafi. 48 Kanakashi wa kwa Kalebu, Maaka, ena afyele Shebere na Tirhana. 49 Umuya inshiku afyele Shaafi wishi wa kwa Madimana, c Sheba wishi wa kwa Makbena kabili wishi wa kwa Gibea. d Kabili umwana mwanakashi uwa kwa Kalebu e ni Aksa. f 50 Aba e bali abana ba kwa Kalebu. Abana ba kwa Huri g ibeli lya kwa Efrata ni aba: h Shobali i wishi wa kwa Kiriatiyearimu, j 51 Salima wishi wa kwa Betelehemu, k Harefu wishi wa kwa Bet-gadere. 52 Kabili Shobali l wishi wa kwa Kiriati-yearimu na o afyele abana abaume: kabili amashina yabo ni Haroe, na hafu wa bena Menuhote. 53 Kabili indupwa

539

Abana ba kwa Davidi

sha kwa Kiriati-yearimu bali bena Iteri a na bena Puti na bena Shumati na bena Mishrai. Muli aba e mwafumine abena Sorati b na bena Eshtaole. c 54 Abana ba kwa Salma bali ni Betelehemu d na bena Netofa, e Aterote-bete-yoabu na hafu wa bena Manahati, na bena Sore. 55 Kabili indupwa sha bakalemba abaleikala mu Yabese f shali sha bena Tirati, abena Shimeati, abena Sukati. Aba e bali abena Keni g abafumine muli Hamati wishi wa ba mu ng’anda ya kwa Rekabu. h

Kabili aba e bana baume 3 abo Davidi afyele ilyo ali mu Hebrone: ibeli ni Amnoi

j

ne k muli Ahinoamu l umwina Yesreele, m uwa bubili ni Daniele muli Abigaili n umwina Karmele, o 2 uwalenga batatu ni Absalomu p mwana Maakaq umwana mwanakashi wa kwa Talmai r imfumu ya ku Geshuri, s uwalenga bane ni Adoniya t mwana Hagiti, u 3 uwalenga basano ni Shefatia muli Abitali, v uwalenga mutanda (6) ni Itreamu muli Egla w umukashi wakwe. 4 Afyele abana mutanda (6) mu Hebrone; kabili atekele muli uyu musumba imyaka cinelubali (7) ne myeshi mutanda, kabili atekele mu Yerusalemu imyaka amakumi yatatu na itatu (33). x 5 E lyo aba e bo afyalile mu Yerusalemu: y Shimea z na Shobabu a na Natani b na Solomone, c abana bane aba muli Bati-sheba d umwana wa kwa Amiele, e 6 na Ibhari f na Elishama g na Elifelete, h 7 na Noga na Nefege na Yafia, i 8 na Elishama j na Eliada na Elifelete, k bonse pamo bali pabula (9), 9 bonse abana ba kwa Davidi, ukufumyako abana ba bakanakashi bakwe, kabili Tamari l ali e nkashi yabo. 10 Kabili umwana wa kwa Solomone ali ni Rehoboamu, m no mwana wa kwa Rehoboamu ali ni

ICIPA. 2 a 2Sa 23:38 1Im 11:40 b Aba 13:2 1Im 4:2 c Yos 15:33 Yos 19:41 Aba 13:25 Aba 16:31 d Ukt 35:19 Ru 1:19 Ru 2:4 Mt 2:1 Yh 7:42 e 2Sa 23:29 f 1Im 4:9 g Aba 1:16 Aba 4:11 1Sa 15:6 h 2Is 10:15 Ye 35:6 Ye 35:19



















ICIPA. 3 Am 127:5 2Sa 3:2 2Sa 13:32 1Sa 25:43 Yos 15:56 1Sa 25:39 1Sa 25:2 2Sa 13:28 2Sa 14:1 2Sa 15:10 2Sa 18:14 q 2Sa 3:3 r 2Sa 13:37 s Yos 12:5 t 1Is 1:11 1Is 2:24 u 1Is 1:5 v 2Sa 3:4 w 2Sa 3:5 x 2Sa 5:5 y 2Sa 5:13 z 1Im 14:4 a 2Sa 5:14 b Lk 3:31 c Mt 1:7 d 2Sa 11:27 1Is 1:11 e 2Sa 11:3 f 1Im 14:5 g 2Sa 5:15 h 1Im 14:5 i 1Im 14:6 j 1Im 14:7 k 2Sa 5:16 l 2Sa 13:1 m 1Is 11:43



















i j k l m n o p

Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n

2Im 13:1 2Im 14:1 2Im 20:31 2Im 21:5 2Im 22:2 2Im 24:1 2Im 25:1 2Is 14:21 2Im 26:3 Mt 1:8 2Im 27:1 2Im 28:1 Mt 1:9 2Im 29:1 Mt 1:9 2Is 21:1 Mt 1:10 2Is 21:19 2Is 22:1 Mt 1:10

1 IMILANDU 2:54–3:22 Abiya, a no mwana wa kwa Abiya ali ni Asa, b no mwana wa kwa Asa ali ni Yehoshafati, c 11 no mwana wa kwa Yehoshafati ali ni Yehoramu, d no mwana wa kwa Yehoramu ali ni Ahasia, e no mwana wa kwa Ahasia ali ni Yehoashi, f 12 no mwana wa kwa Yehoashi ali ni Amasia, g no mwana wa kwa Amasia ali ni Asaria, h no mwana wa kwa Asaria ali ni Yotamu, i 13 no mwana wa kwa Yotamu ali ni Ahasi, j no mwana wa kwa Ahasi ali ni Hisekia, k no mwana wa kwa Hisekia ali ni Manase, l 14 no mwana wa kwa Manase ali ni Amone, m no mwana wa kwa Amone ali ni Yoshia. n 15 Kabili abana ba kwa Yoshia ni Yohanani e beli, Yehoyakimu o ni cikonkebeli, Sidekia p e walenga batatu, Shalumu e walenga bane. 16 E lyo umwana1 wa kwa Yehoyakimu ni Yekonia, q no mwana wa kwa Yekonia ni Sidekia. 17 Na bana ba kwa Yekonia ilyo ali mu cifungo bali ni Shealtiele r umwana wakwe 18 na Malkiramu na Pedaya na Shenasari, Yekamia, Hoshama na Nedabia. 19 Kabili abana ba kwa Pedaya ni Serubabele s na Shimei; na bana ba kwa Serubabele ni Meshulamu na Hanania (na Shelomiti e nkashi yabo); 20 na Hashuba na Ohele na Berekia na Hasadia, na Yushabu-hesede, bonse pamo basano. 21 Kabili abana ba kwa Hanania ni Pelatia t na Yeshaya, e lyo abana ba kwa Yeshaya ni Refaya, abana ba kwa Refaya ni Arnani, abana ba kwa Arnani ni Obadia, abana ba kwa Obadia ni Shekania; 22 e lyo abana ba kwa Shekania, ni Shemaya, na bana ba kwa Shemaya, ni Hatushi na Igali na Beria na Nearia na Shafati, bonse pamo bali o 2Is 23:34; 2Im 36:5; p 2Is 24:17; 2Im 36:11; q 2Is 24:6; 2Is 25:27; Mt 1:11; r Mt 1:12; s Esr 1:8; Esr 5:2; Hg 2:2; Hg 2:4; Sek 4:6; Mt 1:12; Lk 3:27; t Neh 10:22.

1Im 3:161 Mu ciHebere paba ati, “abana ba kwa Yehoyakimu.”

1 IMILANDU 3:23–4:25

Bamwana Yuda. Yabese alomba ipaalo

mutanda (6). 23 Kabili abana ba kwa Nearia ni Elioenai na Hisekia na Asrikamu, bonse pamo bali batatu. 24 E lyo abana ba kwa Elioenai ni Hodabiya na Eliashibu na Pelaya na Akubu na Yohanani na Delaya na Anani, bonse pamo bali cinelubali (7). ba kwa Yuda bali ni 4 Abana Perese, Hesrone na Karmi a

b

c

na Huri d na Shobali. e 2 Reaya f mwana Shobali ena afyele Yahati; Yahati na o afyele Ahumai na Lahadi. Ishi e ndupwa sha bena Sorati. g 3 Kabili aba e bana ba kwa wishi wa kwa Etamu: h Yesreele i na Ishma na Idashi, (ne shina lya kwa nkashi yabo ni Haselelepone,) 4 e lyo na Penuele wishi wa kwa Gedore j na Esere wishi wa kwa Husha. Aba e bali abana ba kwa Huri k ibeli lya kwa Efrata kabili wishi wa kwa Betelehemu. l 5 Nomba Ashihuri m wishi wa kwa Tekoa n aupile abanakashi babili, Hela na Naara. 6 Umuya inshiku, Naara amufyalile Ahusamu na Hefere na Temeni na Haahashtari. Aba e bali abana ba kwa Naara. 7 Kabili abana ba kwa Hela bali ni Serete, Isari na Etanani. 8 Kose ena afyele Anubu na Sobeba ne ndupwa sha kwa Aharhele mwana Harumu. 9 Kabili Yabese o balimucindike sana p ukucila bamunyina; kabili nyina e wamwinike ishina lya kuti Yabese, no kutila: “Namufyalila mu kucula.” q 10 Kabili Yabese aliliile kuli Lesar wa kwa Israele, ati: “Nga cine cine mwampaala s no kukusha icalo candi t kabili ukuboko u kwenu kwaba na ine, kabili mwancingilila ku fibi, v pa kuti tafimponene, w—” Awe Lesa alimucitiile ifyo alombele. x 11 Kelubu munyina Shuha ena afyele Mehiri, uwafyele Eshtone. 12 Eshtone na o afyele Bet-rafa na Pasea na Tahina wishi wa kwa Iri-nahashi. Aba e bali abaume ba mu Reka. 13 Kabili abana ba kwa Kenasi y

ICIPA. 4 a Ukt 38:29 Imp 26:20 Ru 4:18 Mt 1:3 b Ukt 46:12 1Im 2:5 c Yos 7:1 1Im 2:7 d Ukf 17:12 Ukf 24:14 1Im 2:19 e 1Im 2:50 f 1Im 2:52 g Yos 15:33 Aba 13:25 1Im 2:53 h 2Im 11:6 i Yos 15:56 j Yos 15:58 1Im 4:18 k 1Im 2:19 l 1Sa 16:1 Mk 5:2 Yh 7:42 m 1Im 2:24 n 2Im 11:6 Neh 3:5 Ams 1:1 o 1Im 2:55 p Amp 15:20 q Ukt 3:16 r Ukt 12:8 Am 55:16 Am 99:6 Ye 33:3 s Ukt 32:26 Imp 22:6 Amp 10:22 t Amg 12:20 u Am 119:173 Es 41:10 v Ukt 48:16 Am 50:15 w Amp 12:21 x Am 21:2 Am 66:19 Mt 7:7 Mt 21:22 1Pe 3:12 1Yo 5:14 y Yos 15:17



















Ku Kulyo a Aba 1:13 Aba 3:9 Aba 3:11 b 2Is 24:14 Neh 11:35 c Imp 32:12 Yos 15:13 d Imp 13:6 Imp 14:6 Yos 14:6 e Yos 21:14 1Sa 30:28 1Im 6:57 f Yos 15:44 1Sa 23:1 g Ukt 38:5 Imp 26:20 h 1Im 15:27 2Im 3:14 i Ru 4:10 j 2Te 2:15 k Amp 26:23 Es 41:25 Isb 4:2 l Amp 22:29 m Ukt 46:10 Ukf 6:15 n Imp 26:12 o Imp 26:13

540

bali ni Oteniele a na Seraya, no mwana wa kwa Oteniele, ali ni Hatati. 14 Meonotai ena afyele Ofra. Seraya na o afyele Yoabu wishi wa kwa Ge-harashimu; pantu aba baishileba abacenjela mu fya kupangapanga. b 15 E lyo abana ba kwa Kalebu c mwana Yefune d bali ni Iru, Ela na Naamu; e lyo umwana wa kwa Ela, ni Kenasi. 16 Kabili abana ba kwa Yehalelele ni Sifi na Sifa, Tiria na Asarele. 17 Kabili abana ba kwa Esra bali ni Yetere na Merede na Efere na Yalone; na kabili alimite no kufyala Miriamu na Shamai na Ishba wishi wa kwa Eshtemoa. e 18 Umukashi wakwe umuYuda ena afyele Yarede wishi wa kwa Gedore na Heberi wishi wa kwa Soko na Yekutiele wishi wa kwa Sanoa. Kabili aba e bana ba kwa Bitia umwana mwanakashi uwa kwa Farao, uo Merede aupile. 19 Kabili abana ba mukashi wa kwa Hodia, nkashi ya kwa Nahamu, e bali bawishi ba kwa Keilaf umwina Garmi na Eshtemoa umwina Maakati. 20 E lyo abana ba kwa Shimone bali ni Amnone na Rina, Ben-hanani na Tilone. Kabili abana ba kwa Ishi bali ni Sohete na Ben-sohete. 21 Abana ba kwa Shelag umwana wa kwa Yuda bali ni Ere wishi wa kwa Leka na Laada wishi wa kwa Maresha ne ndupwa sha ba mu ng’anda ya babomfi abalepanga insalu ishisuma, h aba mu ng’anda ya kwa Ashbea; 22 na Yokimu na baume abena Koseba na Yoashi na Sarafi, abaupile abanakashi i abena Moabu, na Yashubi-lehemu. Kabili aya malyashi ya kale. j 23 Bali banakabumba k kabili abekashi ba mu Netaimu na Gedera. Baleikala kulya kwine no kubomba umulimo wa mfumu. l 24 Abana ba kwa Simeone bali ni Nemuele m na Yamini, n Yaribu, Sera, Shauli o 25 Shauli afyele Shalumu, Shalumu afyele Mibsamu, Mibsamu na o afyele Mi-

541

1 IMILANDU 4:26–5:9

Abafumine muli Simeone na Rubene

shma. 26 E lyo Mishma afyele Hamuele, Hamuele na o afyele Sakuri e lyo Sakuri na o afyele Shimei. 27 Kabili Shimei akwete abana baume ikumi na mutanda (16) na bana banakashi mutanda (6); lelo bamunyina tabakwete abana baume abengi, kabili tapali pa ndupwa shabo abakwete abengi nga bana ba kwa Yuda. a 28 Kabili baleikala mu Beere-sheba b na Molada c na Hasari-shauli d 29 na mu Bilha e na mu Esemu f na mu Toladi g 30 na mu Betuele h na mu Horma i na mu Sikilagi j 31 na mu Betmarkabote na mu Hasarsusimu k na mu Betbiri na mu Shaaraimu. l Iyi yali misumba yabo ukufika na pa nshita ya kuteka kwa kwa Davidi. 32 Kabili imishi yabo yali ni Etamu na Aini, Rimone na Tokene na Ashani, m imisumba isano. 33 Kabili imishi yabo yonse iyashingulwike iyi misumba yafikile ku Baali. n Umu e mo baleikala kabili e mo balembeelwe ifyo bafyelwe. 34 Kabili Meshobabu na Yamuleke na Yosha mwana Amasia, 35 na Yoele na Yehu mwana Yoshibia umwana wa kwa Seraya mwana Asiele, 36 na Elioenai na Yaakoba na Yeshohaya na Asaya na Adiele na Yesimiele na Benaya, 37 na Sisa mwana Shifi mwana Alone mwana Yedaya mwana Shimuri mwana Shemaya. 38 Aba abalumbwilwe amashina e bali intungulushi sha ndupwa o shabo, kabili aba mu ng’anda ya bashibo balifulile nga nshi. 39 Kabili baile ku mwinshi wa mu Gedore, ukufika ku kabanga ka mupokapoka, ku kufwaya umulemfwe wa mpaanga shabo. 40 Awe basukile basanga umulemfwe uwatemfuma kabili uusuma, p kabili icalo cali icikalamba kabili tamwali icimfulumfulu q lelo cali tondolo; pantu kale mwaleikala aba muli Hamu. r 41 Kabili abalembelwe amashina balileko, mu nshiku sha kwa Hisekia s imfumu ya baYuda no ko-

ICIPA. 4 a Ukt 49:8 Imp 26:22 b Ukt 21:14 Yos 19:2 c Yos 15:26 Neh 11:26 d Yos 15:28 Yos 19:3 Neh 11:27 e Yos 19:3 f Yos 15:29 g Yos 15:30 h Yos 19:4 i Aba 1:17 j Yos 15:31 Yos 19:5 1Sa 27:6 1Sa 30:1 1Im 12:1 k Yos 19:5 l Yos 19:6 m Yos 19:7 n Yos 19:8 o 1Im 5:24 p Am 65:12 q Yos 11:23 Yos 14:15 Aba 18:7 r Ukt 10:6 Ukt 10:20 s 2Im 29:1



















Ku Kulyo a 2Is 18:8 b 2Is 19:11 2Im 20:23 c Imp 32:1 d Ukt 36:8 Amg 1:2 e Ukf 17:14 1Sa 15:7 2Sa 8:12



















ICIPA. 5 f Ukt 29:32 g Ukt 49:3 h Ukt 35:22 Ukt 49:4 Le 20:11 Amg 27:20 1Ko 5:1 i Ukt 49:26 Amg 21:17 Yos 14:4 j Ukt 49:8 Ukt 49:10 Imp 2:3 Imp 10:14 Aba 1:2 Am 60:7 k Mt 2:6 He 7:14 l Ukt 49:26 m Ukt 46:9 n Ukf 6:14 o Imp 26:6 p 2Is 16:7 q 1Im 7:40 r 1Im 5:4 s Imp 32:34 Amg 2:36 t Imp 32:38 Es 15:2 u Yos 13:17 Ek 25:9 v Ukt 15:18 Amg 1:7 Yos 1:4 2Sa 8:3

naula a amatenti ya bena Hamu na baMeunimu abasangilwe kulya, ica kuti balibonawile b kabili tababako ukufika na lelo; kabili batendeke ukwikala mu calo cabo, pantu kulya kwali umulemfwe c wa mpaanga shabo. 42 Kabili ukufuma muli bena mwali abana ba kwa Simeone bamo abaile ku Lupili lwa Seiri, d abaume imyanda isano (500), na Pelatia na Nearia na Refaya e lyo na Usiele e balebatungulula. 43 Kabili baipeye abena Amaleke e abasheleko abafulumwike, kabili baikala kulya ukufika na lelo. Kabili abana ba kwa Rube5 ne ibeli lya kwa Israele—pantu e wali ibeli; lelo pa mulaf

g

ndu wa kuti akoweshe ubusanshi bwa kwa wishi, h ububeli bwakwe bwapeelwe ku bana ba kwa Yosefe i mwana Israele, ica kuti talembelwe mu mutande wa fikolwe ukuti e beli. 2 Yuda j ena alicilile bamunyina, kabili ni muli ena e mwafumine ne ntungulushi; k lelo ububeli bwali bwa kwa Yosefe l— 3 abana ba kwa Rubene ibeli lya kwa Israele bali ni Hanoke m na Palu, n Hesrone na Karmi. o 4 Umwana wa kwa Yoele ni Shemaya, umwana wa kwa Shemaya ni Goge, e lyo umwana wa kwa Goge ni Shimei, 5 umwana wa kwa Shimei ni Mika, umwana wa kwa Mika ni Reaya, umwana wa kwa Reaya ni Baali, 6 umwana wa kwa Baali ni Beera, uo Tilgatipilnesere p imfumu ya ku Asiria asendele muli bunkole, uwali intungulushi ya bena Rubene. 7 Kabili bamunyina mu ndupwa shabo mu kulembwa intuntuko q shabo bali ni Yeiele, uwali umukalamba, na Sekaria, 8 e lyo na Bela mwana Asasi mwana Shema mwana Yoele r—aleikala mu musumba wa Aroere s kabili ukufika ku Nebo t na Baali-meone. u 9 Baikele ku kabanga mupepi na pa kwingilila mu mumana wa Yufrate, v pantu ifitekwa fyabo

1 IMILANDU 5:10–6:3 fyalifulile mu calo ca Gileadi. a 10 Kabili mu nshiku sha kwa Shauli balwile na bena Hagari, b no kubacimfya; e lyo batampile no kwikala mu matenti yabo mu calo conse ica ku kabanga ka Gileadi. 11 Abana ba kwa Gadi c abalungatene na bo, bena baikele mu calo ca Bashani d ukufika ku Saleka. e 12 Yoele e wali umukalamba, Shafamu e wali uwa bubili, e lyo e Yanai na Shafati mu Bashani. 13 Na bamunyinabo aba mu ng’anda ya bashibo bali ni Mikaele na Meshulamu na Sheba na Yorai na Yakani na Sia na Ebere, bonse pamo bali cinelubali (7). 14 Aba e bali abana ba kwa Abihaile mwana Huri, mwana Yoroa, mwana Gileadi, mwana Mikaele, mwana Yeshishai, mwana Yaado, mwana Busi; 15 Ahi mwana Abdiele, mwana Guni, umukalamba wa ba mu lupwa lwabo. 16 Baikele mu Gileadi, f mu Bashani g na mu mishi iyalimo h na mu mpanga sha mulemfwe shonse isha Sharone ukufika uko shapelelele. 17 Bonse balilembelwe intuntuko shabo mu nshiku sha kwa Yotamu i imfumu ya Yuda na mu nshiku sha kwa Yeroboamu j imfumu ya Israele. 18 Abana ba kwa Rubene bena na bena Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase; abali aba maka, k abaume abalesenda inkwela no lupanga kabili abaishibe ukubomfya ubuta kabili abasambilile ubulwi, bali amakana amakumi yane na makana yane ne myanda cinelubali na makumi mutanda (44,760) abalembelwe ubushilika. l 19 Kabili balwile na bena Hagari, m na bena Yeturi n na bena Nafishi o e lyo na bena Nobabu. 20 Kabili balibafwilishe ukulwa na bo, ica kuti abena Hagari na bonse abali na bo babapeele mu minwe yabo, pantu ni kuli Lesa balilile p ilyo balelwa ubulwi, kabili aumfwile ukupapaata kwabo pantu

542

Rubene, Gadi, hafu wa mukowa ICIPA. 5 a Yos 22:9 Uln 4:1 Ukf 23:30 Yos 13:24 Amg 3:10 Yos 12:5 Yos 13:11 f Ukt 31:21 Imp 32:1 Amg 3:10 g Amg 3:13 Amg 32:14 Ye 50:19 h Amg 3:4 Amg 4:43 Yos 12:4 Yos 20:8 i 2Is 15:32 2Im 27:1 Es 1:1 Ho 1:1 Mk 1:1 j 2Is 14:16 2Is 14:28 k 2Sa 17:10 l Yos 4:12 m 1Im 5:10 Am 83:6 n Ukt 25:15 o 1Im 1:31 p 2Im 14:11 Am 44:3



















b c d e

Ku Kulyo a Am 9:10 Am 20:7 Am 22:4 He 11:33 b Imp 31:32 c Imp 31:35 d Amg 20:4 Yos 10:42 Yos 23:10 1Sa 17:47 2Im 20:15 Ro 8:31 e 2Is 15:29 2Is 17:6 f Imp 32:33 Yos 13:29 g Yos 13:30 h Aba 3:3 i Uln 4:8 Ek 27:5 j Amg 4:48 Am 42:6 Am 133:3 k Aba 2:17 Aba 8:33 2Is 17:10 l Amg 5:9 Aba 2:2 Am 106:36 m Esr 1:1 Amp 21:1 n 2Is 15:19 o Es 10:5 p 2Is 15:29 2Is 16:7 q 2Is 17:23 r 2Is 17:6 2Is 18:11



















ICIPA. 6 s Ukt 29:34 Ukf 6:16 t Imp 3:17 1Im 6:16 u Ukf 6:18 Imp 3:27 v Imp 26:57 w 1Im 23:13 x Ukf 6:21

balimutetekele. a 21 Kabili basendele ifitekwa fyabo, b ingamila amakana amakumi yasano (50,000) ne mpaanga amakana imyanda ibili na makana amakumi yasano (250,000), ne mpunda amakana yabili (2,000), na bantu amakana umwanda umo (100,000). c 22 Pantu kwali abengi abafwile, ico bwali bulwi bwa kwa Lesa wa cine. d Kabili baleikala fye mu ncende yabo ukufika ne nshiku ilyo basendelwe muli bunkole. e 23 Hafu wa mukowa wa kwa Manase f bena baikele mu calo icatendekele pa Bashani g ukufika ku Baali-hermone h na Seniri i no Lupili lwa Hermone. j Bena balifulile. 24 Kabili aba e bali abakalamba ba mu mukowa wabo: Efere na Ishi na Eliele na Asriele na Yeremia na Hodabiya na Yaadiele, abaume impalume, aba maka, abalumbuka, abakalamba ba mu mukowa. 25 Nomba bapondokele Lesa wa fikolwe fyabo kabili batendeke ukucita ubulalelale k na balesa l ba bantu ba mu calo, abo Lesa aonawile ku cinso cabo. 26 E ico Lesa wa kwa Israele acincishe umutimam wa kwa Puli n imfumu ya ku Asiria o no mutima wa kwa Tilgati-pilnesere p imfumu ya Asiria, ica kuti asendele muli bunkole q bamo pa bena Rubene na bena Gadi na ba muli hafu wa mukowa wa kwa Manase no kubaleta ku Hala r na ku Habore na ku Hara na ku mumana wa Gosani kabili baba kulya ukufika na lelo. s

Abana ba kwa Lebi bali ni 6 Gershone, Kohati na Merari. 2 E lyo abana ba kwa t

u

v

Kohati bali ni Amramu, w Isari x na Hebrone y na Usiele. z 3 Kabili abana ba kwa Amramu a bali ni Aarone b na Mose, c e lyo na Miriamu. d E lyo abana ba kwa Aarone bali ni Nadabu e na Abihu, f Eleay 1Im 15:9; 1Im 15:10; a Ukf 6:20; He 3:2; d Ukf 2:4; Ukf 24:1; Le 10:1;

26:30; z Ukf 6:22; Le 10:4; 1Im b 1Im 23:13; c Ukf 6:26; Imi 7:38; Ukf 15:20; Imp 12:10; e Ukf 6:23; f Ukf 28:1; 1Im 24:2.

543

Abana batatu aba kwa Lebi

sari a na Itamari. b 4 Eleasari c ena afyele Finehasi. d Finehasi na o afyele Abishua. e 5 Abishua na o afyele Buki; Buki na o afyele Usi. f 6 Usi na o afyele Seraya; Seraya na o afyele Merayote. g 7 Merayote afyele Amaria; Amaria na o afyele Ahitubu. h 8 Ahitubu na o afyele Sadoke; i Sadoke na o afyele Ahimaasi. j 9 Ahimaasi na o afyele Asaria. Asaria na o afyele Yohanani. 10 Yohanani na o afyele Asaria. k Uyu e wali shimapepo mu ng’anda iyo Solomone akuulile mu Yerusalemu. 11 Kabili Asaria afyele Amaria. l Amaria na o afyele Ahitubu. m 12 Ahitubu na o afyele Sadoke. n Sadoke na o afyele Shalumu. 13 Shalumu na o afyele Hilkia. Hilkia o na o afyele Asaria. 14 Asaria na o afyele Seraya. p Seraya na o afyele Yehosadaki. q 15 Kabili Yehosadaki e wasendelwe muli bunkole ilyo Yehova alekele abaYuda na ba mu Yerusalemu ukusendwa muli bunkole ukubomfya Nebukadnesari. 16 Abana ba kwa Lebi r bali ni Gershomu, Kohati na Merari. 17 Kabili aya e mashina ya bana ba kwa Gershomu: Libni s na Shimei. t 18 E lyo abana ba kwa Kohati u bali ni Amramu v na Isari na Hebrone na Usiele. w 19 E lyo Abana ba kwa Merari bali ni Maali na Mushi. x Kabili ishi e shali indupwa sha bena Lebi ukulingana ne fikolwe fyabo: y 20 Kabili umwana wa kwa Gershomu ali ni Libni, z e lyo umwana wa kwa Libni ni Yahati, umwana wa kwa Yahati ni Sima, 21 e lyo umwana wa kwa Sima ni Yoa, a umwana wa kwa Yoa ni Ido, no mwana wa kwa Ido ni Sera, e lyo umwana wa kwa Sera ni Yeaterai. 22 E lyo umwana wa kwa Kohati ni Aminadabu, umwana wa kwa Aminadabu ni Kora, b umwana wa kwa Kora ni Asiri, 23 umwana wa kwa Asiri ni Elkana, umwa-

ICIPA. 6 a Imp 3:32 Amg 10:6 b Imp 4:28 1Im 24:4 c Ukf 6:25 d Imp 25:11 1Im 9:20 Am 106:30 e Esr 7:5 f Esr 7:4 g Esr 7:3 h 2Sa 8:17 i 2Sa 15:27 2Sa 20:25 1Is 1:8 1Is 2:35 j 2Sa 15:36 2Sa 17:17 2Sa 18:19 k 2Im 26:20 l Esr 7:3 m Esr 7:2 n Neh 11:11 o 2Im 34:14 p 2Is 25:18 q Hg 1:1 r Ukf 6:16 s Imp 3:18 t 1Im 23:7 u 1Im 6:2 v Ukf 6:20 1Im 23:13 w Ukf 6:22 Imp 3:19 x Imp 3:20 1Im 23:21 y Imp 26:57 z Imp 3:18 a 2Im 29:12 b Imp 16:1 Imp 16:32 Imp 26:10 Yu 11



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o

p q r s t u v w x

Ukf 6:24 1Im 6:36 1Im 6:35 1Im 6:34 1Sa 1:1 1Sa 1:20 1Sa 8:2 Ukf 6:19 Imp 3:33 1Im 23:21 1Im 15:16 2Sa 6:17 Am 132:14 1Im 16:4 1Im 16:37 1Im 16:42 Am 68:25 1Is 6:14 2Im 35:15 Esr 3:10 1Ko 14:40 1Im 15:19 1Im 16:41 1Im 25:1 2Im 5:12 1Sa 8:2 1Im 6:28 1Sa 1:20 1Sa 8:1 1Sa 1:19 1Im 6:27 1Sa 1:1 1Im 6:26 Ukf 6:24 Imp 26:11 Am 42:0 Imp 3:19 1Im 25:1 2Im 5:12 2Im 29:30 Am 50:0

1 IMILANDU 6:4-39 na wa kwa Elkana ni Ebiasafi, a umwana wa kwa Ebiasafi ni Asiri; 24 umwana wa kwa Asiri ni Tahati, umwana wa kwa Tahati ni Uriele, umwana wa kwa Uriele ni Usia, umwana wa kwa Usia ni Shauli. 25 Na bana ba kwa Elkana b ni Amasai na Ahimote. 26 E lyo umwana wa kwa Elkana ni Sofai, c umwana wa kwa Sofai ni Nahati, 27 umwana wa kwa Nahati ni Eliabu, d umwana wa kwa Eliabu ni Yehoramu, umwana wa kwa Yehoramu ni Elkana. e 28 Kabili abana ba kwa Samwele f bali ni Yoele e beli na Abiya e cikonkebeli. g 29 Umwana wa kwa Merari ni Maali, h umwana wa kwa Maali ni Libni, umwana wa kwa Libni ni Shimei, umwana wa kwa Shimei ni Usa, 30 umwana wa kwa Usa ni Shimea, umwana wa kwa Shimea ni Hagaya, umwana wa kwa Hagaya ni Asaya. 31 Kabili aba e bo Davidi i apeele umulimo wa kutungulula abaleimba inyimbo pa ng’anda ya kwa Yehova ilyo basangiile Icipao apa kwikala. j 32 Kabili bali babomfi k ba kwimba inyimbo l ku ntanshi ya cikuulwa ca mushilo mpaka ilyo Solomone akuulile ing’anda ya kwa Yehova muYerusalemu; m kabili batwalilile ukubomba umulimo wabo ukulingana no mulimo bapeelwe. n 33 Kabili aba e basangilweko pamo na bana babo: Mu bana ba bena Kohati ni Hemani o kemba, mwana Yoele, p mwana Samwele, q 34 mwana Elkana, r mwana Yerohamu, mwana Eliele, s mwana Toa, 35 mwana Sufi, t mwana Elkana, mwana Mahati, mwana Amasai, 36 mwana Elkana, mwana Yoele, mwana Amasia, mwana Sefania, 37 mwana Tahati, mwana Asiri, mwana Ebiasafi, u mwana Kora, v 38 mwana Isari, w mwana Kohati, mwana Lebi, mwana Israele. 39 E lyo Asafi x munyina, uwalebombela ku kulyo kwakwe, ali

1 IMILANDU 6:40-65 ni mwana Berekia, a mwana Shimea, 40 mwana Mikaele, mwana Baaseya, mwana Malkiya, 41 mwana Etini, mwana Sera, mwana Adaya, 42 mwana Etani, mwana Sima, mwana Shimei, 43 mwana Yahati, b mwana Gershomu, c mwana Lebi. 44 Pali bamunyinabo abana ba kwa Merari d abali ku kuso, pali Etani e mwana Kishi, f mwana Abdi, mwana Maluki, 45 mwana Hashabia, mwana Amasia, mwana Hilkia, 46 mwana Amsi, mwana Bani, mwana Shemere, 47 mwana Maali, mwana Mushi, g mwana Merari, h mwana Lebi. 48 Kabili bamunyinabo abena Lebi i e bapeelwe umulimo j onse uwa kubombela mu cikuulwa ca mushilo, e kutila ing’anda ya kwa Lesa wa cine. 49 Kabili Aarone k na bana bakwe e balefutumwina icushi l ce lambo pa ciipailo ca kutuulilapo ilambo lya koca m na pa ciipailo ca malambo ya fyanunkila n ku mulimo onse uwa fya mushilo no kufuta o Israele, p ukulingana na fyonse ifyo Mose umubomfi wa kwa Lesa wa cine alandile. 50 Umwana wa kwa Aarone q ni Eleasari, r umwana wa kwa Eleasari ni Finehasi, s umwana wa kwa Finehasi ni Abishua, t 51 umwana wa kwa Abishua ni Buki, umwana wa kwa Buki ni Usi, umwana wa kwa Usi ni Serahia, u 52 umwana wa kwa Serahia ni Merayote, v umwana wa kwa Merayote ni Ahitubu, w 53 umwana wa kwa Ahitubu ni Sadoke, x umwana wa kwa Sadoke ni Ahimaasi. y 54 Kabili ishi e ncende isho baleikalamo ukulingana ne nkambi shabo isha malinga ishali mu mpanga yabo, z isha bana ba kwa Aarone aba mu lupwa lwa bena Kohati, a pantu e bo bapeele ishi ncende ilyo bapendwile. 55 Awe babapeele Hebrone b mu calo ca kwa Yuda, ne mpanga ya uko iya mulemfwe iyashingu-

Etani. Abana ba kwa Aarone ICIPA. 6 1Im 15:17 1Im 6:20 Ukf 6:16 1Im 23:6 1Im 15:19 1Im 15:17 Imp 3:20 Ukf 6:16 1Im 23:2 1Im 26:20 j Imp 3:7 Imp 16:9 1Pe 4:10 k Ukf 28:1 Imp 3:10 l Ef 5:2 m Ukf 29:38 Le 9:2 n Ukf 30:7 2Im 26:18 o Ukf 30:10 2Im 29:24 p Le 4:20 Le 17:11 Imp 15:25 q Ukf 6:23 r Ukf 28:1 Imp 3:32 s 1Im 6:4 1Im 9:20 t Esr 7:5 u Esr 7:4 v Esr 7:3 w 2Sa 8:17 x 2Sa 15:27 1Is 1:8 1Is 2:35 y 2Sa 17:17 z Yos 21:3 a Yos 21:5 b Imp 13:22 Yos 21:11



















a b c d e f g h i

Ku Kulyo a Le 25:31 b Amg 1:36 Yos 14:13 Aba 1:20 c Yos 21:12 d Imp 35:13 e Yos 20:7 Yos 21:13 f Yos 15:42 Yos 21:13 g Yos 15:48 1Sa 30:27 h Yos 21:14 i Yos 15:51 Yos 21:15 j Yos 15:15 Aba 1:11 k Yos 21:16 1Im 4:32 l Yos 15:10 1Sa 6:12 m Yos 18:24 Yos 21:17 n Yos 21:18 o 1Is 2:26 Es 10:30 Ye 1:1 p Yos 21:4 q Yos 21:5 r 1Im 6:17 s Yos 21:28 t Yos 21:30 u Yos 21:32 v Yos 21:27 w Yos 21:40 x Yos 21:36 y Yos 21:38 z Yos 21:34 a Yos 21:41 b Imp 35:4

544

lwike Hebrone. 56 Kabili impanga ya musumba ne mishi ya uko a bapeele Kalebu b mwana Yefune. c 57 Kabili bapeele abana ba kwa Aarone imisumba ya kufulumukilako, d Hebrone, e na Libna f ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Yatiri g na Eshtemoa h ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 58 e lyo na Hilene i ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Debiri j ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 59 na Ashani k ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Bete-shemeshe l ne mpanga ya uko iya mulemfwe; 60 kabili ukufuma mu mukowa wa kwa Benjamini, Geba m ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Alemete n ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Anatote o ne mpanga ya uko iya mulemfwe. Imisumba yonse yali ikumi na itatu (13) p mu ndupwa shabo. 61 Kabili abana ba kwa Kohati abashele babapendwilile no kubapeela ukufuma mu lupwa lwa mu mukowa, ukufuma muli hafu wa mukowa, hafu wa kwa Manase, imisumba ikumi (10). q 62 Kabili abana ba kwa Gershomu r ukulingana ne ndupwa shabo babapeele ukufuma mu mukowa wa kwa Isakari s no kufuma mu mukowa wa kwa Ashere t no kufuma mu mukowa wa kwa Naftali u no kufuma mu mukowa wa kwa Manase v mu Bashani, imisumba ikumi na itatu (13). 63 Abana ba kwa Merari w ukulingana ne ndupwa shabo babapeele ukufuma mu mukowa wa kwa Rubene x no kufuma mu mukowa wa kwa Gadi y no kufuma mu mukowa wa kwa Sebuluni z ilyo bapendwile imisumba ikumi na ibili (12). 64 E fyo abana ba kwa Israele bapeele abena Lebi a imisumba ne mpanga ya iko iya mulemfwe. b 65 Kabili ukulingana ne fyo bapendwile bapeele iyi misumba ukufuma mu mukowa wa bana ba kwa Yuda c na mu mukoc 1Im 6:57; 1Im 6:58.

545

Imisumba ya bashimapepo

wa wa bana ba kwa Simeone a na mu mukowa wa bana wa ba kwa Benjamini, b kabili bali-inike amashina. 66 Kabili indupwa shimo isha bana ba kwa Kohati shakwete imisumba ya mu citungu cabo ukufuma mu mukowa wa kwa Efraimu. c 67 Awe babapeele imisumba ya kufulumukilako, Shekemu d ne mpanga ya uko iya mulemfwe mu calo ca mpili ica kwa Efraimu, na Gesere e ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 68 na Yokemeamu f ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Bete-horone g ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 69 na Ayalone h ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Gati-rimone i ne mpanga ya uko iya mulemfwe; 70 kabili muli hafu wa mukowa wa kwa Manase, bapeele Anere j ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Bileamu k ne mpanga ya uko iya mulemfwe, ku bana ba kwa Kohati abashele. l 71 Kabili abana ba kwa Gershomu m babapeele ukufuma mu lupwa lwa hafu wa mukowa wa kwa Manase Golani n mu Bashani ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Ashitarote o ne mpanga ya uko iya mulemfwe; 72 no kufuma mu mukowa wa kwa Isakari, Kadeshe p ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Daberati q ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 73 na Ramote r ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Anemu s ne mpanga ya uko iya mulemfwe; 74 no kufuma mu mukowa wa kwa Ashere, Mashali ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Abdone t ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 75 na Hukoke u ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Rehobu v ne mpanga ya uko iya mulemfwe; 76 no kufuma mu mukowa wa kwa Naftali, w Kadeshe x mu Galili y ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Hamone ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Kiriataimu z ne mpanga ya uko iya mulemfwe.

ICIPA. 6 Yos 19:1 1Im 6:60 Yos 21:20 Yos 20:7 Aba 9:1 Aba 9:45 1Is 12:1 e Yos 16:10 Yos 21:21 f Yos 21:22 g Yos 10:11 Yos 16:5 Yos 21:22 h Yos 10:12 Yos 21:24 Aba 1:35 2Im 28:18 i Yos 19:45 Yos 21:24 j Yos 21:25 k Yos 17:11 2Is 9:27 l Yos 21:26 m Yos 21:27 n Amg 4:43 Yos 20:8 o Amg 1:4 p Yos 21:28 q Yos 19:12 r Yos 21:29 s Yos 21:29 t Yos 21:30 u Yos 19:25 Yos 21:31 v Yos 19:28 Aba 1:31 w Yos 21:32 x Yos 20:7 Aba 4:6 y Mt 3:13 z Yos 21:32



















a b c d

Ku Kulyo a Yos 21:34 b Yos 19:13 Yos 21:35 c Yos 21:36 d Amg 4:43 Yos 20:8 e Imp 21:23 Yos 13:18 f Amg 2:26 Yos 13:18 g Yos 21:37 h Yos 21:38 i Yos 20:8 1Is 4:13 j Ukt 32:2 2Sa 2:8 2Sa 19:32 k Imp 21:26 Yos 13:17 l Imp 32:1 Yos 21:39



















ICIPA. 7 Imp 26:23 Ukt 46:13 Imp 26:24 2Sa 24:1 1Im 21:5 q 1Im 12:32 r Lkm 9:11

m n o p

1 IMILANDU 6:66–7:5 77 Abana ba kwa Merari abasheleko babapeele ukufuma mu mukowa wa kwa Sebuluni a Rimono b ne mpanga ya uko iya mulemfwe, Tabore ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 78 na mu citungu ca Yordani pa Yeriko ku kabanga ka Yordani, ukufuma mu mukowa wa kwa Rubene, c Besere d mu matololo ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Yahasi e ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 79 na Kedemote f ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Mefaati g ne mpanga ya uko iya mulemfwe; 80 no kufuma mu mukowa wa kwa Gadi, h Ramote i mu Gileadi ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Mahanaimu j ne mpanga ya uko iya mulemfwe, 81 na Heshebone k ne mpanga ya uko iya mulemfwe na Yasere l ne mpanga ya uko iya mulemfwe. abana ba kwa Isaka7 Nomba ri bali ni Tola na Pua, Yam

n

shubu na Shimrone, o bonse pamo bane. 2 E lyo abana ba kwa Tola bali ni Usi na Refaya na Yeriele na Yaamai na Ibsamu na Shemuele, abakalamba ba mu mukowa wabo. Mu ndupwa sha kwa Tola mwali abaume impalume, aba maka. Mu nshiku sha kwa Davidi p bali amakana amakumi yabili na yabili ne myanda mutanda (22,600). 3 Kabili abana ba kwa Usi bali ni Israhia; na bana ba kwa Israhia bali ni Mikaele na Obadia na Yoele, Ishia, ,1 basano, bonse aba bali bakalamba ba ndupwa shabo. 4 Kabili aba ukulingana ne ntuntuko shabo, ukulingana ne mikowa yabo, bali pamo na bashilika ba bulwi amakana amakumi yatatu na makana mutanda (36,000), pantu bakwete abakashi abengi na bana abengi. q 5 Kabili bamunyinabo aba mu ndupwa shonse isha kwa Isakari, abali abaume impalume, aba maka, r bali amakana amakumi 1Im 7:31 Apa mu ciHebere tapaba ishina.

1 IMILANDU 7:6-28

Isakari, Benjamini, Manase, Efraimu

cinekonsekonse na makana cinelubali (87,000) ukulingana no kulembwa kwa ntuntuko shabo bonse. a 6 Abana ba kwa Benjamini b bali ni Bela c na Bekere d na Yediaele, e bonse pamo batatu. 7 E lyo abana ba kwa Bela f bali ni Esbone na Usi na Usiele na Yerimote na Iri, bonse pamo basano, abakalamba aba mu mikowa yabo, abaume impalume, aba maka; kabili abalembelwe g intuntuko shabo bali amakana amakumi yabili na yabili na makumi yatatu na bane (22,034). 8 Kabili abana ba kwa Bekere bali ni Semira na Yoashi na Eliesere na Elioenai na Omri na Yeremote na Abiya na Anatote na Alemete, bonse aba bali bana ba kwa Bekere. 9 Kabili ukulembwa h kwabo ukulingana ne ntuntuko shabo, e kutila, mu bakalamba ba mikowa, abaume impalume, aba maka, bali amakana amakumi yabili ne myanda ibili (20,200). 10 Kabili abana ba kwa Yediaele i bali ni Bilhani; e lyo abana ba kwa Bilhani bali ni Yeushi na Benjamini na Ehudi na Kenaana na Setani na Tarshishi na Ahishahari. 11 Bonse aba e bali abana ba kwa Yediaele, ukulingana na bakalamba ba mikowa, abaume impalume, aba maka, j abali amakana ikumi na cinelubali ne myanda ibili (17,200) abali mwi bumba lya nkondo. 12 Kabili Shupimu k na Hupimu l e bali abana ba kwa Iri; m abena Hushimu bali bana ba kwa Ahere. 13 Abana ba kwa Naftali n bali ni Yahasiele o na Guni p na Yesere na Shalumu, q abana ba kwa Bilha. r 14 Abana ba kwa Manase s bali ni Asriele, uo kanakashi wakwe umwina Siria afyele. (Afyele Makiri t wishi wa kwa Gileadi. 15 E lyo Makiri afwaiile Hupimu na Shupimu abakashi, kabili ishina lya kwa nkashi yakwe

ICIPA. 7 a Imp 26:25 b Ukt 35:18 Ukt 49:27 Imp 26:41 c Imp 26:38 1Im 8:1 d Ukt 46:21 e 1Im 7:10 f Imp 26:38 1Im 8:1 g 1Im 21:2 h 1Im 21:2 i 1Im 7:6 j Am 33:16 k Ukt 46:21 Imp 26:39 1Im 8:5 l Ukt 46:21 Imp 26:39 1Im 8:5 m 1Im 7:7 n Ukt 30:8 Ukt 49:21 o Ukt 46:24 p Imp 26:48 q Imp 26:49 r Ukt 30:3 Ukt 35:22 Ukt 46:25 s Ukt 41:51 t Ukt 50:23 Imp 26:29 Imp 27:1 Amg 3:15



















Ku Kulyo a Imp 26:33 b Imp 27:7 Imp 36:2 c Imp 26:30 Aba 6:11 Aba 8:2 d Imp 1:33 Amg 33:17 Am 60:7 e Imp 26:35 f 1Sa 5:8 1Sa 7:14 1Sa 17:4 g Ukt 37:34 h Am 128:3 i 1Im 4:10 j Yos 10:10 Yos 21:22 k Yos 16:3 l Yos 16:5 2Im 8:5 m Ukf 33:11 Yos 1:1 n Imp 11:28 Imp 14:6 Imp 32:12 Amg 34:9 o Ukt 28:19 Yos 16:2 p Yos 16:7

546

ni Maaka.) Kabili ishina lya wa bubili ni Selofehadi, a lelo Selofehadi afyele fye abana abanakashi. b 16 Umuya inshiku Maaka, muka Makiri, afyele umwana umwaume no kumwinika ati Pereshe; kabili ishina lya kwa munyina ni Shereshe; kabili abana bakwe bali ni Ulamu na Rekemu. 17 Kabili abana ba kwa Ulamu bali ni Bedani. Aba e bali abana ba kwa Gileadi mwana Makiri mwana Manase. 18 Kabili nkashi yakwe ali ni Hamolekete. Afyele Ishi-hode na Abiesere c na Maala. 19 Kabili abana ba kwa Shemida bali ni Ahiani na Shekemu na Likhi na Aniamu. 20 E lyo umwana wa kwa Efraimu d ali ni Shutela, e Shutela afyele Berede, Berede na o afyele Tahati, Tahati afyele Eleada, Eleada na o afyele Tahati, 21 kabili Tahati afyele Sabadi, e lyo Sabadi afyele Shutela. Efraimu afyele na Esere na Eleadi. Kabili abaume ba mu Gati f abafyalilwe mu calo baipeye abana ba kwa Efraimu pantu baishile mu kusenda ifitekwa fyabo. 22 Kabili Efraimu shibo alooseshe inshiku ishingi, g kabili bamunyina baleya ku kumusansamusha. 23 Awe e pa kusendama no mukashi wakwe, na o aliimite h no kufyala umwana umwaume. Lelo amwinike ati Beria, pantu mu ng’anda yakwe mwali ubucushi i ilyo umukashi wakwe apapile. 24 Kabili umwana wakwe umwanakashi ali ni Sheera, kabili e wakuulile umusumba wa Bete-horone, j uwa mwi samba k no wa pa muulu, l na Usenesheera. 25 Afyele na Refa, Refa na o afyele Reshefe, Reshefe na o afyele Tela, Tela na o afyele Tahani, 26 Tahani na o afyele Ladani, Ladani na o afyele Amihudi, Amihudi na o afyele Elishama, 27 Elishama na o afyele Nuni, m Nuni na o afyele Yehoshua. n 28 Kabili icalo cabo umo baleikala ni Betele o ne mishi ya uko, kabili ku kabanga ni Naarani, p

547

Ashere, Benjamini

na ku masamba kwali Gesere a ne mishi ya uko, na Shekemu b ne mishi ya uko ukufika ku Gasa ne mishi ya uko; 29 na mu mbali ya calo ca bana ba kwa Manase mwali Bete-sheani c ne mishi ya uko, Taanaki d ne mishi ya uko, Megido e ne mishi ya uko, Dore f ne mishi ya uko. Umu e mo abana ba kwa Yosefe g mwana Israele baikele. 30 Abana ba kwa Ashere h bali ni Imna i na Ishba na Ishbi j na Beria; k na Sera ali e nkashi yabo. 31 Na bana ba kwa Beria bali ni Heberi na Malkiele, uwali wishi wa kwa Besaiti. 32 Heberi ena afyele Yaflete na Shomere na Hotamu, e lyo na Shua nkashi yabo. 33 Kabili abana ba kwa Yaflete bali ni Pasaki na Bimhali e lyo na Ashbati. Aba e bali abana ba kwa Yaflete. 34 Kabili abana ba kwa Shemere bali ni Ahi na Roga, Yehuba na Aramu. 35 Kabili abana ba kwa Helemu munyina bali ni Sofa na Imna na Sheleshe na Amali. 36 Abana ba kwa Sofa bali ni Sua na Harnefere na Shuali na Beri na Imra, 37 Besere na Hode na Shama na Shilsha na Itrani na Beera. 38 Kabili Yetere na o abana akwete ni Yefune na Pispa na Ara. 39 E lyo abana ba kwa Ula bali ni Ara na Haniele na Risia. 40 Bonse aba e bali abana ba kwa Ashere, abakalamba l ba mikowa yabo, abaume abasalwa, impalume, aba maka, m abakalamba ba ntungulushi; kabili balembelwe n mwi bumba lya bashilika. Bali abaume amakana amakumi yabili na makana mutanda (26,000). o Benjamini p ena afyele Bela, q e wali ibeli lyakwe, e lyo Ashbele r e cikonkebeli no walenga butatu ni Ahara, s 2 uwalenga bane ni Noha t no walenga basano ni Rafa. 3 Kabili Bela afyele abana baume, amashina yabo ni Adari na Gera u na Abihudi, 4 na Abishua na Naa-

8

ICIPA. 7 a Yos 16:3 b Yos 17:7 c Yos 17:11 1Sa 31:10 d Aba 5:19 1Is 4:12 e Aba 1:27 1Is 9:15 2Is 23:29 Sek 12:11 f Yos 12:23 1Is 4:11 g Aba 1:22 h Ukt 49:20 Amg 33:24 i Imp 26:44 j Ukt 46:17 k Imp 26:45 l Amg 1:15 1Is 8:1 m 1Sa 16:18 2Sa 23:20 n Ukf 30:14 o Imp 1:41 Imp 2:28 Imp 26:47



















ICIPA. 8 p Ukt 35:18 Ukt 43:14 Ukt 49:27 q 1Im 7:6 r Ukt 46:21 s Imp 26:38 t Imp 26:39 u Ukt 46:21



















Ku Kulyo a 1Im 7:12 b Imp 26:39 c Yos 21:17 1Sa 13:16 1Im 6:60 d Ru 1:1 e Esr 2:33 Neh 6:2 f Neh 11:35 Imi 9:32 g Yos 19:42 Yos 21:24 h 1Im 8:13 i 1Im 8:13 j Yos 18:28 1Is 2:36 Neh 11:4

1 IMILANDU 7:29–8:28 mani na Ahoa, 5 na Gera na Shefufani a e lyo na Huramu. b 6 Kabili aba e bali abana ba kwa Ehudi. Aba e bali abakalamba ba mikowa ya bekashi ba mu Geba, c kabili balibasendele muli bunkole pa Manahati. 7 Na Naamani na Ahiya; na Gera, kabili uyu e wabasendele muli bunkole, kabili afyele Usa na Ahihudi. 8 Lelo Shaharaimu ena afyele abana mu calo d ca bena Moabu pa numa ya kubatamfyamo. Hushimu na Baara e bali abakashi bakwe. 9 Kabili mu mukashi wakwe Hodeshe afyelemo Yobabu na Sibia na Mesha na Malkamu, 10 na Yeusi na Sakia na Mema. Aba e bali abana bakwe, abakalamba ba mikowa yabo. 11 Kabili muli Hushimu afyelemo Abitubu na Elpaali. 12 Kabili abana ba kwa Elpaali bali ni Ebere na Mishamu na Shemede, uwakuulile umusumba wa Ono e no wa Lode f ne mishi ya iko, 13 e lyo afyalamo na Beria na Shema. Aba e bali abakalamba ba mikowa yabo, abali abekashi ba mu Ayalone. g Aba e batamfishe abekashi ba mu Gati. 14 Kabili kwali na Ahio, Shashaki na Yeremote, 15 e lyo na Sebadia na Aradi na Edere, 16 e lyo na Mikaele na Ishpa na Yoha, abana ba kwa Beria, h 17 na Sebadia na Meshulamu na Hiski na Heberi, 18 e lyo na Ishmerai na Islia na Yobabu, abana ba kwa Elpaali, 19 na Yakimu na Sikri na Sabdi, 20 na Elienai na Siletai na Eliele, 21 na Adaya na Beraya na Shimrati, abana ba kwa Shimei, i 22 na Ishpani na Ebere na Eliele, 23 na Abdone na Sikri na Hanani, 24 na Hanania na Elamu na Antotiya, 25 e lyo na Ifidia na Penuele, abana ba kwa Shashaki, 26 na Shamsherai na Sheharia na Atalia, 27 na Yaareshia na Eliya na Sikri, abana ba kwa Yerohamu. 28 Aba e bali abakalamba ba mikowa yabo ukulingana ne ntuntuko shabo. Aba bene e baleikala mu Yerusalemu. j

1 IMILANDU 8:29–9:15 29 Kabili mu Gibeone a e mo Yeiele, wishi wa kwa Gibeone, aileikala, ne shina lya mukashi wakwe ni Maaka. b 30 Kabili umwana wakwe, ibeli, ali ni Abdone, e lyo pakonka Suri na Kishi na Baali na Nadabu, c 31 na Gedore na Ahio na Sekere. d 32 Lelo Mikilote ena, afyele Shimea. e Kabili aba e baikele pa ntanshi ya bamunyinabo mu Yerusalemu pamo na bamunyinabo bambi. 33 Nere f ena afyele Kishi; g Kishi na o afyele Shauli; h Shauli na o afyele Yonatani i na Malkishua j na Abinadabu k na Eshbaali. l 34 Kabili umwana wa kwa Yonatani ali ni Meribbaali. m Merib-baali ena afyele Mika. n 35 Kabili abana ba kwa Mika bali ni Pitone na Meleke na Tarea o na Ahasi. 36 E lyo Ahasi, afyele Yehoada; Yehoada na o afyele Alemete na Asimabete na Simri. Simri na o afyele Mosa; 37 Mosa na o afyele Binea, Binea afyele Rafa, p Rafa afyele Eleasa, Eleasa na o afyele Asele. 38 Kabili Asele afyele abana mutanda (6), na aya e mashina yabo: Asrikamu, Bokeru na Ishmaele na Shearia na Obadia na Hanani. Aba bonse e bali abana ba kwa Asele. 39 Kabili abana ba kwa Esheke munyina bali ni Ulamu ibeli lyakwe, Yeushi cikonkebeli na Elifelete e walenga butatu. 40 Kabili abana ba kwa Ulamu bali impalume, q aba maka, abaishibe ukubomfya ubuta, r kabili bakwete abana baume abengi s na beshikulu, umwanda umo na makumi yasano (150). Bonse aba e bali abana ba kwa Benjamini. Israele bonse balile9 Abena mbelwe ukulingana ne ntu-

ntuko shabo; t kabili amashina yabo yaba mwi Buuku lya Shamfumu sha mu Israele. Kabili abena Yuda basendelwe muli bunkole u ku Babiloni pa mulandu wa kukanaba ne cishinka.

Abana ba kwa Shauli ICIPA. 8 a Yos 9:17 Yos 21:17 1Im 21:29 b 1Im 9:35 c 1Im 9:36 d 1Im 9:37 e 1Im 9:38 f 1Sa 14:50 g 1Sa 9:1 Imi 13:21 h 1Sa 9:2 1Sa 10:11 1Sa 11:15 1Sa 14:47 1Sa 15:23 i 1Sa 14:45 1Sa 18:1 2Sa 1:23 j 1Sa 14:49 k 1Sa 31:2 1Im 9:39 l 2Sa 2:8 2Sa 4:12 m 2Sa 4:4 2Sa 9:6 2Sa 19:24 n 2Sa 9:12 o 1Im 9:41 p 1Im 9:43 q 1Sa 16:18 2Sa 23:20 r 1Im 12:2 s Am 127:3 Am 128:3 Am 128:6



















ICIPA. 9 t 1Im 7:9 1Im 7:40 Esr 2:59 u Le 26:33 Ye 39:9



















Ku Kulyo a b c d

e

f g h i j k l m n o

p

Esr 2:70 Neh 7:73 Neh 11:3 Yos 9:27 Esr 2:43 Esr 8:20 Neh 3:26 Neh 11:1 Ek 37:22 Ho 1:11 Neh 11:4 Neh 11:7 1Im 2:5 Neh 11:4 Ukt 46:12 1Im 2:4 Neh 11:5 1Im 2:4 1Im 2:6 Neh 11:10 Neh 11:11 Neh 11:13 Ukf 18:21 1Im 26:6 1Im 26:30 1Im 6:45 Neh 11:15

548

2 Kabili abekashi ba kubalilapo abali mu calo cabo bali bena Israele, a bashimapepo, b abena Lebi c na baNetinimu. d 3 Na mu Yerusalemu e mwaikele abana ba kwa Yuda f bamo na bana ba kwa Benjamini g bamo na bana bamo aba kwa Efraimu na ba kwa Manase. 4 Utai mwana Amihudi mwana Omri mwana Imri mwana Bani, na o ali mwana wa kwa Perese h mwana Yuda. i 5 Kabili aba mu bena Shilo j ni Asaya ibeli na bana bakwe. 6 Na ba mu bana ba kwa Sera k ni Yeuele, na bamunyinabo imyanda mutanda na makumi pabula (690). 7 Kabili aba mu bana ba kwa Benjamini ni Salu mwana Meshulamu mwana Hodabiya mwana Hasenua, 8 na Ibneya mwana Yerohamu, na Ela mwana Usi mwana Mikri, na Meshulamu mwana Shefatia mwana Reuele mwana Ibniya. 9 Kabili bamunyinabo, ukulingana ne ntuntuko shabo, bali imyanda pabula na makumi yasano na mutanda (956). Aba bonse e bali abakalamba ba mayanda ya bashibo ukulingana ne mikowa yabo. 10 E lyo pali bashimapepo pali Yedaya na Yehoyaribu na Yakini, l 11 na Asaria m mwana Hilkia mwana Meshulamu mwana Sadoke mwana Merayote mwana Ahitubu, intungulushi ya ng’anda ya kwa Lesa wa cine, 12 na Adaya mwana Yerohamu mwana Pashihuri mwana Malkiya, na Maasai mwana Adiele mwana Yaasera mwana Meshulamu mwana Meshilemiti n mwana Imere, 13 na bamunyinabo, abali abakalamba ba mikowa yabo, bali ikana limo ne myanda cinelubali na makumi mutanda (1,760) abaume abafikapo o ukubomba umulimo wa mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine. 14 Kabili bamo pa bena Lebi bali ni Shemaya mwana Hashubu mwana Asrikamu mwana Hashabiap uwafumine mu bana ba kwa Merari; 15 na Bakbaka-

549

Bakalinda ba mpongolo. Bakemba

ri, Hereshe na Galali, na Matania a mwana Mika b mwana Sikri c mwana Asafi, d 16 na Obadia mwana Shemaya e mwana Galali mwana Yedutuni, f na Berekia mwana Asa mwana Elkana, uwaleikala mu mishi ya bena Netofa. g 17 Kabili bakalinda ba mpongolo h bali ni Shalumu i na Akubu na Talmone na Ahimani kabili munyinabo Shalumu e wali umukalamba, 18 kabili ukufika ilya nshita ali pa mpongolo j ya mfumu ku kabanga. Aba e balelinda impongolo sha nkambi sha bana ba kwa Lebi. k 19 Kabili Shalumu mwana Kore mwana Ebiasafi l mwana m Kora n na bamunyina aba mu ng’anda ya kwa wishi, abena Kora, o baleangalila umulimo, abalelinda pa mwinshi p wa cikuulwa ca mushilo, na bashibo baleangalila inkambi ya kwa Yehova, abalelinda pa mwinshi. 20 Na Finehasi q mwana Eleasari r e wali intungulushi pali bena kale. Kabili Yehova ali nankwe. s 21 Sekaria t mwana Meshelemia e walelinda impongolo ya pa mwinshi wa cikuulwa ca kukumaninako. 22 Bonse abasalilwe ukulalinda impongolo pa minshi bali imyanda ibili ne kumi na babili (212). Bali mu mishi u yabo ukulingana ne fyo balembelwe intuntuko shabo. v Aba e bo Davidi w na Samwele kasobela x balaashike mu fifulo fyabo pantu bali ba cishinka. y 23 Kabili bena na bana babo e baleangalila impongolo sha ng’anda ya kwa Yehova, ne cikuulwa ca mushilo, ukuba abalinshi. z 24 Abalelinda impongolo bali ku mbali shine, ku kabanga, a ku masamba, b ku kapinda ka ku kuso c na ku kapinda ka ku kulyo. d 25 Kabili bamunyinabo mu mishi yabo bali no kulaisa limo limo inshiku cinelubali (7) e ku kuba pamo na bo. 26 Pantu abo bapeele imilimo pa mulandu wa kuba ne cishinka bali abaume bane aba maka pali bakalinda ba mpongolo. Bali

ICIPA. 9 Neh 13:13 Neh 11:22 1Im 25:2 Neh 11:17 Neh 12:35 e Neh 11:17 f 1Im 25:3 g 1Im 2:54 Neh 12:28 h Neh 11:19 i Esr 2:42 j Neh 3:29 k 1Im 26:12 l 1Im 6:23 m Imp 26:11 Am 42:0 Am 44:0 Am 49:0 n Imp 26:9 o 1Im 6:37 p Am 84:10 q Imp 25:11 Yos 22:30 Aba 20:28 Am 106:30 r Ukf 6:25 Le 10:6 Imp 3:32 Yos 14:1 s Imp 25:13 Imi 7:9 t 1Im 26:14 u Neh 12:28 Neh 12:29 v 1Im 9:1 w 1Im 25:1 x 1Sa 9:9 y Ukf 18:21 z 1Im 23:32 2Im 23:19 Neh 12:45 a 1Im 26:17 b 1Im 26:16 c 1Im 26:14 d 1Im 26:15 e 2Im 23:8



















a b c d

Ku Kulyo a 1Im 23:28 1Im 28:12 b 1Im 26:20 2Im 31:12 c 1Im 23:32 d 1Sa 3:15 Mal 1:10 e Imp 1:50 Imp 3:36 f 1Is 8:4 1Im 22:19 g Le 2:1 1Im 23:29 h Le 23:13 i Ukf 27:20 Imp 18:12 j Le 2:2 Neh 13:5 k Ukf 25:6 l Ukf 30:25 m Ye 35:4 n Le 2:5 Le 2:7 Le 6:21 o Le 24:6 2Im 2:4 2Im 13:11 p Ukf 25:30 Le 24:8 1Sa 21:6 q 1Im 6:31 r 1Im 9:26 s Neh 11:22 t Am 84:4 u Neh 11:1 v Yos 21:17

1 IMILANDU 9:16-38

bena Lebi, kabili e baleangalila imiputule ya kuliilamo a no mwa kusungila ifipe b mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine. 27 Kabili ubushiku bonse baleba kulya mu mbali shonse isha ing’anda ya kwa Lesa wa cine; pantu e bakwete umulimo wa kulinda, c kabili e balesakamana amakii, no kwisula ifiibi cila lucelo. d 28 Kabili bamo pali bena balesakamana ifipe e balebomfya, pantu balefipenda pa kufingisha no kufipenda pa kufifumya. 29 Kabili bamo pali bena balaashikwe pa fipe na pa fipe fyonse ifya mushilo f na pa buunga ubwapeleka g na pa mwangashi h na pa mafuta i na pa fyanunkila j na pa mafuta ya balsamu. k 30 Kabili bamo pa bana ba bashimapepo balepanga amafuta ayatikama l ayatobenkanamo na mafuta ya balsamu. 31 Kabili umwina Lebi umo, Matitia, uwali ibeli lya kwa Shalumu m umwina Kora, apeelwe umulimo wa kwangalila abalepanga umukate mu fipe fya kufumbikilamo. n 32 Kabili bamo pa bana ba bena Kohati, bamunyinabo, balesakamana umukate wa kutuntikanya, o ukuupekanya cila sabata. p 33 Kabili aba e bali bakemba, q abakalamba ba mu mukowa wa bena Lebi mu miputule ya kuliilamo, r abashapeelwe imilimo imbi; s pantu balebomba akasuba no bushiku. t 34 Aba e bali abakalamba ba mikowa ya bena Lebi ukulingana ne ntuntuko shabo, intungulushi. Aba e baleikala mu Yerusalemu. u 35 Kabili mu Gibeone v e mo Yeiele, wishi wa kwa Gibeone, aleikala. Kabili ishina lya mukashi wakwe ni Maaka. 36 Kabili umwana wakwe, ibeli, ali ni Abdone, e lyo pakonka Suri na Kishi na Baali na Nere na Nadabu, 37 na Gedore na Ahio na Sekaria w na Mikilote. 38 Lelo Mikilote ena, afyele Shimeamu. w 1Im 8:31.

1 IMILANDU 9:39–11:2

Shauli na bana bakwe bafwa

Kabili bena e baikele pa ntanshi ya bamunyinabo mu Yerusalemu pamo na bamunyinabo bambi. 39 Nere a ena afyele Kishi; b Kishi na o afyele Shauli; c Shauli na o afyele Yonatani d na Malkishua e na Abinadabu f na Eshbaali. g 40 Kabili umwana wa kwa Yonatani ali ni Meribbaali. h Merib-baali ena afyele Mika. i 41 Kabili abana ba kwa Mika bali ni Pitone na Meleke na Taarea na Ahasi. j 42 E lyo Ahasi, afyele Yara; Yara na o afyele Alemete na Asimabete na Simri. Simri na o afyele Mosa. 43 Mosa ena afyele Binea, Binea na o afyele Refaya, k Refaya na o afyele Eleasa, Eleasa na o afyele Asele. 44 Kabili Asele afyele abana mutanda (6), na aya e mashina yabo: Asrikamu, Bokeru na Ishmaele na Shearia na Obadia na Hanani. Aba e bali abana ba kwa Asele. l

ICIPA. 9

m

Awe abaPelishiti baile ku 10 nkondo ku kulwa na bena

Israele; kabili abena Israele bafulumwike abaPelishiti, kabili baile balebepaya mu Lupili lwa Gilboa. n 2 Kabili abaPelishiti bali mupepi nga nshi kuli Shauli na bana bakwe; kabili abaPelishiti baipeye Yonatani o na Abinadabu p na Malkishua, q abana abaume aba kwa Shauli. r 3 Awe ubulwi bwakoseele Shauli; kabili abalelasa imifwi basukile bamusanga, kabili abalepoosa imifwi balimucenene. s 4 E lyo Shauli aebele uwalesenda ifyanso fyakwe t ati: “Somona ulupanga u lobe no kundasa, pa kuti aba bantu abashasembululwa v beisa no kunsaalula.” w Lelo uwalesenda ifyanso fyakwe alikeene, x pantu ali no mwenso nga nshi. E ico Shauli abuulile ulupanga no kuwilapo. y 5 Ilyo uwalesenda ifyanso fyakwe amwene ukuti Shauli afwa, e lyo na o awilile pa lupanga no kufwa afwa. z 6 E fyo Shauli na bana bakwe abaume batatu bafwile, a kabili bonse aba mu ng’a-

a 1Sa 14:50 b Imi 13:21 c 1Sa 9:2 1Sa 10:11 1Sa 11:15 1Sa 14:47 1Sa 15:23 d 1Sa 14:45 1Sa 18:1 2Sa 1:23 e 1Sa 14:49 1Im 8:33 f 1Sa 31:2 g 2Sa 2:8 2Sa 4:12 h 2Sa 4:4 2Sa 9:6 2Sa 19:24 i 2Sa 9:12 j 1Im 8:35 k 1Im 8:37 l 1Im 8:37



















ICIPA. 10 m 1Sa 31:1 n Le 26:17 Amg 32:30 2Sa 1:21 o 2Sa 1:25 p 1Im 8:33 q 1Im 9:39 r 1Sa 31:2 s 1Sa 26:10 1Sa 31:3 t 1Sa 31:4 u Aba 9:54 2Sa 1:9 v Aba 15:18 2Sa 1:20 w Aba 16:21 Aba 16:23 x 1Sa 31:4 y Ukf 20:13 1Im 10:13 Mt 27:5 z 1Sa 31:5 a 1Sa 12:25 Ho 13:11



















Ku Kulyo a Amg 28:25 1Sa 13:6 1Sa 31:7 b 1Sa 31:8 c 1Sa 28:4 d 1Sa 31:9 e 2Sa 1:20 f Aba 16:24 Da 5:23 g 1Sa 31:10 h Aba 16:23 1Sa 5:2 i Aba 21:8 1Sa 11:1 1Sa 31:12 j 1Sa 31:9 k Ukt 35:8 l 2Sa 2:5 2Sa 21:12 m Ukt 50:10 2Sa 3:35 n 1Sa 13:13 1Sa 15:23 o Le 19:31 Le 20:6 1Sa 28:7 Es 8:19 Imi 16:16 p 1Sa 14:19

550

nda yakwe bafwilile pamo. 7 Ilyo abena Israele bonse abali mu mpanga yabatama bamwene ukuti abashilika bafulumuka no kuti Shauli na bana bakwe abaume nabafwa, e lyo batendeke ukufuma mu misumba yabo no kufulumuka; a na pa numa abaPelishiti balishile no kutendeka ukwikalamo. 8 Nomba ubushiku bwakonkelepo, ilyo abaPelishiti baishile ku kusenda b ifya bantu baipeye, basangile Shauli na bana bakwe nabafwa pa Lupili lwa Gilboa. c 9 Kabili balimufuulile no kumuputula umutwe d no kusenda ifya kufwala fyakwe ifya bulwi no kufituma mu calo conse ica baPelishiti, pa kuti beshibishe e utulubi f twabo na bantu. 10 Awe basukile babika ifya kufwala fyakwe ifya bulwi mu ng’anda ya kwa lesa wabo, g kabili bapampamine icipanga cakwe ku ng’anda ya kwa Dagone. h 11 Kabili bonse abena Yabeshe i mu Gileadi balyumfwile fyonse ifyo abaPelishiti bacitile kuli Shauli. j 12 E ico abaume bonse aba maka baliimine no kuyasenda icitumbi ca kwa Shauli pamo ne fitumbi fya bana bakwe abaume no kufileta ku Yabeshe, e ko bashiikile amafupa yabo mwi samba lya muti uukalamba k uwa mu Yabeshe; l kabili balekele ukulya m pa nshiku cinelubali (7). 13 E fyo Shauli afwile pa mulandu wa kuti tacetekelen Yehova ukukuma ku mashiwi ya kwa Yehova ayo ashakonkele kabili na pa kwipusha ku wa mipashi. o 14 Kabili taipwishe Yehova. p E ico alimwipeye kabili apeele ubufumu kuli Davidi mwana Yese. q Awe umuya inshiku, abena 11 Israele bonse bailelongana kuli Davidi ku Hebrone, abar

s

ti: “Moneni! Ifwe tuli bamunyinenwe. t 2 Ukufuma fye na kale, ilyo na Shauli ali imfumu, q Ru 4:17; 1Sa 13:14; 1Sa 15:28; 2Sa 3:10; 2Sa 5:3; ICIPA. 11 r 2Sa 5:1; 1Im 12:23; s Imp 13:22; 2Sa 2:1; 2Sa 5:5; t Amg 17:15.

551

Davidi aba imfumu. Abishai

ni mwe mwaletungulula abena Israele mu bulwi; a kabili Yehova Lesa wenu atile kuli imwe, ‘Ni we ukacema b abantu bandi abena Israele, kabili ni we ukaba intungulushi c ya bantu bandi abena Israele.’ ” 3 E ico abakalamba bonse aba mu Israele baile ku mfumu ku Hebrone na Davidi apangene na bo icipangano mu Hebrone pa ntanshi ya kwa Yehova; e lyo basubile d Davidi ukuba imfumu ya bena Israele, ukulingana na mashiwi e Yehova asoseele muli Samwele. f 4 Pa numa Davidi na bena Israele bonse baile ku Yerusalemu, g e kutila, ku Yebusi, h ukwaleikala abena Yebusi. i 5 E lyo abena Yebusi batile kuli Davidi: “Tawaingilemo muno.” j Na lyo line Davidi apokele Sione, k umusumba uwacingililwa kwi linga, e kutila, Umusumba wa kwa Davidi. l 6 E ico Davidi atile: “Onse uukabalilapo ukwipaya m abena Yebusi e ukaba intungulushi kabili umukalamba wa bashilika.” Kabili Yoabu n mwana Seruya e wabalilepo ukuya, kabili aishileba intungulushi. 7 Kabili Davidi aikele ku ncende iyayafishe ukufikako. o E mulandu wine bakwinikile ukuti Umusumba wa kwa Davidi. p 8 Kabili atampile ukukuula konse konse mu musumba, ukufuma Apalundumana ukufika na ku ncende ishaushingulwike, nomba Yoabu ena awemye q incende sha musumba ishasheleko. 9 Kabili Davidi aile alekoselako, r pantu Yehova wa mabumba ali nankwe. s 10 Nomba aba e bakalamba pa baume ba maka t aba kwa Davidi, abalemwafwa nga nshi mu kuteka kwakwe pamo na bena Israele bonse, ukuti bamucite imfumu ukulingana na mashiwi u ya kwa Yehova ayo alandile pali Israele. 11 Kabili aba e mpalume sha kwa Davidi: Yashobeamu v umwana wa mwina Hakmone, umukalamba wa aba batatu. Aimishe ifumo lyakwe no kwipaya

ICIPA. 11 a Imp 27:17 1Sa 18:6 1Sa 18:13 b 2Sa 7:7 Am 78:71 Yh 10:11 c 1Sa 25:30 2Sa 6:21 1Im 17:7 d 1Sa 16:13 2Sa 2:4 2Sa 5:3 e Es 55:11 f 1Sa 15:28 g 2Sa 5:6 h Yos 15:63 Aba 1:21 Aba 19:10 i Ukt 10:16 Ukt 15:21 Ukf 3:17 j 2Sa 5:6 k 1Is 8:1 2Im 5:2 Am 2:6 Am 48:2 l 2Sa 5:9 2Sa 6:10 1Is 2:10 m Yos 15:16 1Sa 17:25 n 2Sa 2:18 o Am 2:6 p 2Sa 5:7 q Neh 4:2 r 2Sa 3:1 2Sa 5:10 s 1Im 9:20 Am 46:7 Es 8:10 t 2Sa 23:9 u 1Sa 16:12 v 2Sa 23:8 1Im 27:2



















Ku Kulyo a b c d e f g

h

i j k l m

n o p q r

s t

u

Yos 23:10 2Sa 23:9 1Im 8:4 2Sa 23:10 2Sa 23:17 1Sa 17:1 Amg 28:25 1Sa 19:5 2Sa 23:10 Am 18:50 Am 144:10 Amp 21:31 Lk 1:71 2Sa 23:13 1Sa 22:1 Yos 15:8 Es 17:5 1Sa 23:25 1Sa 10:5 1Sa 13:4 1Sa 13:23 2Sa 23:15 1Sa 20:6 2Sa 23:16 1Sa 7:6 Ukt 9:4 Le 17:10 Amg 12:27 Imi 15:29 2Sa 23:17 1Sa 26:6 2Sa 2:18 2Sa 18:2 2Sa 23:18 2Sa 3:30

1 IMILANDU 11:3-21 abantu imyanda itatu (300) pa muku umo. a 12 No wakonkapo ni Eleasari b mwana Dodo umwina Ahohe. c Na o ali pa mpalume shitatu. d 13 Uyu e wali na Davidi ku Pas-damimu, e uko abaPelishiti balongene pamo ku bulwi. Nomba kwali ibala ilyaiswilemo barle, kabili abantu bena balifulumwike ku cinso ca baPelishiti. f 14 Lelo ena alishangile no kwiminina pa kati ke bala no kulipususha, kabili aipeye abaPelishiti abengi, ica kuti Yehova apuswishe g nga nshi abantu bakwe. h 15 Kabili abakalamba batatu aba pa bantu amakumi yatatu (30) i batentemukile ku cilibwe, kuli Davidi ku lucengo lwa Adulamu, j ilyo abashilika ba baPelishiti bapangile inkambi mu mpanga yabatama iya bena Refa. k 16 Inshita ilya Davidi ali ku ncende iyayafishe ukufikako; l kabili inkambi ya bashilika abaPelishiti m ninshi yali mu Betelehemu. 17 Ilyo papitile inshita Davidi atampile ukufuluka ati: “Iye, nga ninganwako n amenshi ya mu cishima ca mu Betelehemu, o icabela ku mpongolo!” 18 Awe balya batatu baileingila ku maka mu nkambi ya baPelishiti no kutapa amenshi mu cishima ca mu Betelehemu icaba pa mpongolo, kabili baliyasendele no kuyatwala kuli Davidi. p Nomba Davidi alikeene ukunwa, ayetile fye pa nshi kuli Yehova. q 19 Kabili atile: “Te kuti ncite ici cintu, pantu nalicindika Lesa wandi! Bushe inwe umulopar wa aba bantu abaibikile mu kapoosa mweo? Pantu ni pa kuibika mu kapoosa mweo e po bayaletele.” E fyo akeene ukunwa yalya menshi. s Ifi e fyacitile ishi mpalume shitatu. 20 Abishai t munyina Yoabu u e wali umukalamba pali balya batatu; kabili aimishe ifumo lyakwe no kwipaya abantu imyanda itatu (300), kabili na o aishibikwe nga balya batatu. 21 Pali aba batatu e wacindikwe ukucila bambi babili, kabili aishileba

1 IMILANDU 11:22–12:8 umukalamba wabo; lelo taishileba a pali balya batatu. 22 Benaya b mwana Yehoyada, c umwana wa muntu wa maka, uwacitile ifingi mu Kabseele, d aipeye abana babili aba kwa Ariele uwa ku Moabu; kabili alitentemwike no kuyaipaya inkalamo e mu cilindi ca menshi pa bushiku kwali imfula ya bungululu bwabuuta. 23 Kabili e waipeye umwina Egupti ipaka, uwalepele imikono isano. f Kabili mu minwe ya mwina Egupti mwali ifumo g ilyaba ngo mulando wa bakapikula ba nsalu; lelo aile kuli ena ne nkonto no kusompola ifumo ukufuma mu minwe ya mwina Egupti no kumwipaila kwi fumo lyakwe line. h 24 Ifi e fyo Benaya mwana Yehoyada acitile, kabili na o ali pali shilya impalume shitatu. 25 Nangu ca kuti ali uwacindikwa sana ukucila balya amakumi yatatu (30), lelo tafikileko kuli balya batatu. i Lelo Davidi alimusontele ukuba umukalamba wa ba kumulinda. j 26 Nomba pa baume ba maka mu bashilika, pali Asaele k munyina Yoabu, Elhanani l mwana Dodo uwa ku Betelehemu, 27 Shamote m umwina Harore, Helese umwina Pelone, n 28 Ira o mwana Ikeshe umwina Tekoa, Abiesere umwina Anatote, p 29 Sibekai q umwina Husha, Ilai umwina Ahohe, r 30 Maharai s umwina Netofa, t Helede u mwana Baana umwina Netofa, 31 Itai mwana Ribai v umwina Gibeaw uwa mu bana ba kwa Benjamini, x Benaya umwina Piratone, y 32 Hurai uwa ku mimana ya Gaashi, z Abiele umwina Arba, 33 Asmabete umwina Baharumu, a Eliaba umwina Shaalibimu, 34 abana ba kwa Hashemu umwina Gisone, Yonatani b mwana Shage umwina Harari, 35 Ahiamu mwana Sakari c umwina Harari, d Elifali mwana Uri, 36 Hefere umwina Mekerati, Ahiya umwina Pelone, 37 Hesero umwina Karmele, e Naarai mwana Esbai, 38 Yoele

552

Benaya. Abashilika bwa kwa Davidi ICIPA. 11 a 2Sa 23:19 b 2Sa 23:20 1Im 27:5 c 1Is 4:4 1Im 27:5 d Yos 15:21 e Aba 14:6 1Sa 17:36 2Sa 1:23 f 1Sa 17:4 g 1Sa 17:7 h 1Sa 17:51 i 1Im 11:19 j 2Sa 20:23 k 2Sa 2:18 2Sa 2:23 2Sa 23:24 1Im 27:7 l 2Sa 23:24 m 2Sa 23:25 1Im 27:8 n 2Sa 23:26 o 1Im 27:9 p 2Sa 23:27 1Im 27:12 q 2Sa 21:18 1Im 27:11 r 1Im 11:12 s 2Sa 23:28 t 1Im 27:13 u 1Im 27:15 v 2Sa 23:29 w Aba 19:13 x Ukt 49:27 Aba 19:14 Aba 20:15 1Im 12:2 y 2Sa 23:30 z Yos 24:30 Aba 2:9 a 2Sa 23:31 b 2Sa 23:32 c 2Sa 23:33 d 2Sa 23:34 e 2Sa 23:35



















Ku Kulyo a 2Sa 23:36 b 2Sa 23:38 c 2Sa 11:3 2Sa 11:17 2Sa 12:9 2Sa 23:39 1Is 15:5 d 1Sa 26:6 Esr 9:1 Neh 9:8



















ICIPA. 12 e 1Sa 27:6 2Sa 1:1 f 1Sa 27:1 g 2Sa 17:8 1Im 11:10 h 1Sa 17:49 i 1Sa 20:20 j Ukt 49:27 1Sa 18:4 k Aba 3:15 Aba 20:16 l 1Sa 11:4 m 1Im 11:33 n 1Im 11:28 o Yos 9:3 p 1Im 11:15 q 1Im 27:28 r Imp 26:11 1Im 9:19

munyina Natani, a Mibhari mwana Hagri, 39 Seleke umwina Amone, Naharai umwina Beerote, e walesenda ifyanso fya kwa Yoabu mwana Seruya, 40 Ira umwina Itri, Garebu b umwina Itri, 41 Uria c umwina Hiti, d Sabadi mwana Alai, 42 Adina mwana Shisa umwina Rubene, intungulushi ya bena Rubene, uwakwete abantu amakumi yatatu (30); 43 Hanani mwana Maaka, na Yoshafati umwina Mitni, 44 Usia umwina Ashterate, Shama na Yeiele, abana ba kwa Hotamu umwina Aroere, 45 Yediaele mwana Shimri, na Yoha munyina umwina Tisi, 46 Eliele umwina Mahabi, na Yeribai na Yoshabia abana ba kwa Elnaamu, na Itma umwina Moabu. 47 Eliele na Obedi na Yaasiele umwina Soba. aba e baishile kuli 12 Kabili Davidi pa Siklagi ninshi e

talatendeka ukwenda umuntungwa pa mulandu wa kwa Shauli f mwana Kishi; kabili bali pa ba maka, g abaleafwilisha mu bulwi, 2 abaipangeshe na mata, abalepoosa amabwe h nelyo imifwi i mu mata j ku kuboko kwabo ukwa ku kulyo no kwa ku kuso. k Bali ni bamunyina Shauli, aba muli Benjamini. 3 Kwali Ahiesere umukalamba na Yoashi abana ba kwa Shema umwina Gibea, l na Yesiele na Pelete abana ba kwa Asmabete, m na Beraka na Yehu umwina Anatote, n 4 na Ishmaya umwina Gibeone, o uwa maka pa bantu amakumi yatatu (30) p kabili aleangalila abantu amakumi yatatu; na Yeremia na Yahasiele na Yohanani na Yosabadi umwina Gedere, q 5 Elusai na Yerimote na Bealia na Shemaria na Shefatia umwina Harifu, 6 Elkana na Ishia na Asarele na Yoesere na Yashobeamu, abena Kora, r 7 na Yoela na Sebadia abana ba kwa Yerohamu uwa ku Gedore. 8 Kabili kwali abena Gadi

553

Ibumba likalamba ilya kwa Davidi

bamo abaipaatwilile kuli Davidi pa ncende yayafishe ukuyako mu matololo, a abaume impalume, aba maka, abaume basambilishiwe ukulwa inkondo, abalesenda inkwela ikalamba ne fumo nabaipekanya, b abo pa menso yabo palemoneka kwati ni pa menso ya nkalamo, c kabili balebutukisha kwati ni mpombo pa mpili. d 9 Esere e wali umukalamba, Obadia uwalenga bubili, Eliabu uwalenga butatu, 10 Mishmana uwalenga bune, Yeremia uwalenga busano, 11 Atai uwalenga mutanda (6), Eliele uwalenga cinelubali (7), 12 Yohanani uwalenga cinekonsekonse (8), Elsa uwalenga pabula (9), 13 Yeremia uwalenga ikumi (10), Makbanai uwalenga ikumi na umo (11). 14 Aba e bali abana ba kwa Gadi, e abakalamba ba bashilika. Uwali umunono alelwa na bantu umwanda umo (100), e lyo uwali umukalamba alelwa na bantu ikana limo (1,000). f 15 Aba e bayabwike umumana wa Yordani g mu mweshi wa kubalilapo ilyo wapoosele ukufika na mu lulamba, h e lyo batamfishe bonse aba mu mpanga yabatama, ku kabanga na ku masamba. 16 Kabili bamo pa bana ba kwa Benjamini na bana ba kwa Yuda baishile ku ncende iyayafishe ukuyako, i kuli Davidi. 17 E lyo Davidi afumine mu kubamona no kubasuka no kubeba ati: “Nga mwaisa ku kungafwa pa kuti mucite umutende j na ine, umutima wandi uleba na imwe k mu mutende. Lelo nga mwishile ku kumpeela ku balwani bandi ilyo tapali ico nalufyanya, l lekeni Lesam wa fikolwe fyesu amone kabili alungike.” n 18 Kabili umupashi o waishile pali Amasai, umukalamba wa bali amakumi yatatu (30) na o atile: “Tuli bantu benu, mwe Davidi, kabili tuli na imwe, p mwe mwana Yese.

ICIPA. 12 a 1Sa 23:14 1Sa 23:29 1Sa 24:22 1Im 11:16 b 2Im 25:5 c 2Sa 1:23 2Sa 17:10 d 2Sa 2:18 e Ukt 49:19 Amg 33:20 f Le 26:8 Am 18:39 g Yos 4:12 h Yos 3:15 i 1Sa 22:4 1Sa 23:14 1Sa 24:22 j 1Sa 16:4 1Is 2:13 k 2Is 10:15 Imi 4:32 l 1Sa 24:12 m Ukt 31:42 1Sa 26:23 Am 7:6 n 1Sa 24:15 o Aba 6:34 Aba 13:25 p 2Sa 15:21



















Ku Kulyo a Am 54:4 b 1Sa 8:12 1Sa 22:7 c 1Sa 29:2 d Aba 3:3 e 1Sa 29:4 f 1Sa 30:1 g Amg 1:15 Amg 33:17 h 1Sa 30:1 i 1Im 5:24 1Im 11:10 j 2Sa 2:3 k 2Sa 3:1 Yb 17:9 l Ukt 32:2 Yos 5:14 m 2Sa 2:1 2Sa 5:1 n 1Im 10:14 o 1Sa 16:1 1Sa 16:13 1Im 11:10 p 1Im 27:5 q 1Im 6:49 1Im 27:17

1 IMILANDU 12:9-27

Umutende, umutende ube na imwe, kabili umutende ube no ulemwafwa, Pantu Lesa wenu namwaafwa. a” Awe Davidi alibapokelele no kubabika abakalamba ba bashilika. b 19 Kabili kwali bamo aba muli Manase abawilile kuli Davidi ilyo aishile na baPelishiti c ku kulwa na Shauli; lelo tabafwilishe, pantu pa kupandana amano bakateka d ba baPelishiti balimutamfishe, abati: “Akalukila kuli Shikulu wakwe Shauli no kuletelela imitwe yesu.” e 20 Ilyo aishile ku Siklagi f bawilile kuli ena aba muli Manase Adna na Yosabadi na Yediaele na Mikaele na Yosabadi na Elihu na Siletai, abakalamba g ba bantu amakana aba kwa Manase. 21 Kabili bena bali no kula-afwilisha Davidi ukulwisha ifipondo, h pantu bonse bali baume ba maka i abashipa, kabili baishileba abakalamba ba bashilika; 22 pantu cila bushiku abantu baleisa j kuli Davidi ku kumwaafwa, mpaka baba ibumba ilikalamba, k nge bumba lya kwa Lesa. l 23 Kabili iyi yali e mpendwa ya bashilika abaipekenye ukuya ku nkondo abaishile kuli Davidi ku Hebrone m ku kwalwila ukuteka n kwa kwa Shauli kuli ena ukulingana ne fyo Yehova asosele. o 24 Abana ba kwa Yuda abalesenda inkwela ikalamba ne fumo bali amakana mutanda ne myanda cinekonsekonse (6,800), abaipekenye ukuya ku nkondo. 25 Mu bana ba kwa Simeone, abaume ba maka abashipa aba mwi bumba lya bashilika amakana cinelubali no mwanda umo (7,100). 26 Aba mu bana ba kwa Lebi bali amakana yane ne myanda mutanda (4,600). 27 Kabili Yehoyada ali e ntungulushi p ya bana ba kwa Aarone, q kabili ali pamo na bantu amakana yatatu ne myanda cinelubali (3,700).

1 IMILANDU 12:28–13:6 28 Na Sadoke a umulumendo, uwa maka kabili uwashipa, ne ng’anda ya fikolwe fyakwe, bamushika amakumi yabili na babili (22). 29 Mu bana ba kwa Benjamini, b bamunyina Shauli, c mwali amakana yatatu (3,000), kabili ukufika ilya nshita abengi pali bena balelinda nga nshi ing’anda ya kwa Shauli. 30 Kabili mu bana ba kwa Efraimu mwali amakana amakumi yabili ne myanda cinekonsekonse (20,800), abaume ba maka d abashipa, abaume balumbuka, ukulingana ne ng’anda ya fikolwe fyabo. 31 Kabili ukufuma muli hafu wa mukowa wa kwa Manase e kwali amakana ikumi na cinekonsekonse (18,000) abalumbwilwe amashina pa kuti bayebika Davidi pa bufumu. 32 Kabili mu bana ba kwa Isakari, f abaishibe ukwilula inshita g no kwishiba ifyo abena Israele balekabila ukucita, h bali abakalamba babo imyanda ibili (200), na bamunyinabo bonse baletungululwa kuli bena. 33 Aba muli Sebuluni i abaleya mu kulwa, abaleya ku bulwi ne fyanso fya bulwi fyonse, bali amakana amakumi yasano (50,000), kabili tabali na mitima ibili pa kulonganina kuli Davidi. 34 Kabili muli Naftali j mwali abakalamba ba bashilika ikana (1,000), kabili bali pamo na bashilika amakana amakumi yatatu na makana cinelubali (37,000) abasendele inkwela ne fumo. 35 Kabili aba muli Dani abaleya mu bulwi bali amakana amakumi yabili na makana cinekonsekonse ne myanda mutanda (28,600). 36 Kabili aba muli Ashere k abaleya mu bulwi bali amakana amakumi yane (40,000). 37 Kabili kwi shilya lya Yordani l aba mu bena Rubene na bena Gadi na hafu wa mukowa wa kwa Manase bonse abali ne fyanso fya bulwi kulya kwine bali amakana umwanda umo na ma-

Impendwa sha bashilika ICIPA. 12 a 2Sa 8:17 1Is 1:8 1Is 2:35 1Im 6:8 b 1Im 8:1 1Im 12:2 c 1Im 8:33 d 2Sa 17:10 e Yos 17:2 f Amg 33:18 g Est 1:13 Lk 12:56 h Amp 14:8 Lkm 7:19 Lkm 9:18 i Yos 19:10 j Yos 19:32 k Yos 19:24 l Imp 32:33 Yos 13:8



















Ku Kulyo a 1Im 11:10 b Ukt 49:8 Ukt 49:10 2Im 30:12 Am 110:3 c 1Is 1:25 d Yos 19:17 e Yos 19:10 f Yos 19:32 g 2Sa 16:2 h 2Sa 17:28 i 1Sa 25:18 j 2Sa 6:19 k Ukt 49:12 l Amg 33:24 m 2Sa 17:29 n 1Sa 25:18 o Amp 11:10 Amp 29:2 Lkm 10:19



















ICIPA. 13 p 1Im 15:25 Amp 15:22 q 1Is 12:7 r Ukf 29:9 s Imp 3:6 Imp 16:10 1Im 15:2 t Imp 35:2 1Im 6:54 u 1Sa 7:2 v 1Sa 14:18 w 2Sa 3:36 x 1Im 15:3 y Imp 34:5 Yos 13:3 z Imp 34:8 Sek 9:2 a 1Sa 6:21 b 1Sa 7:1 c Yos 15:9 Yos 15:60

554

kana amakumi yabili (120,000). 38 Aba bonse bali baume ba bulwi, abaleba pamo mu bulwi; kabili baishile no mutima a onse ku Hebrone ku kubika Davidi ukuba imfumu ya bena Israele bonse; na bonse abashala muli Israele bali no mutima umo pa kucita Davidi imfumu. b 39 Kabili baikele kulya kwine na Davidi inshiku shitatu, balelya no kunwa, c pantu bamunyinabo balibateyanishishe. 40 Kabili bonse abali mupepi na bo, ukufika na kuli Isakari d na Sebuluni e na Naftali, f baleleta ifya kulya pa mpunda g na pa ngamila na pa mfalashi na pa ng’ombe, ifya kulya ifyo balepangila ku buunga, h imikate ya mikunyu i yakamwa ne mikate ya fimama j no mwangashi k na mafuta l ne ng’ombe m ne mpaanga n kabili ifyo baletele fyali ifingi nga nshi, pantu kwali ukusekelela o muli Israele. Kabili Davidi alanshenye na bakalamba ba mabumba ya makana na ba mabumba ya myanda ne ntungulushi shonse; p 2 kabili Davidi asosele ku lukuta lonse ulwa bena Israele ati: “Nga cawama kuli imwe kabili cili bwino kuli Yehova Lesa wesu, natutume amashiwi kuli bamunyinefwe abashala mu fitungu fyonse ifya kwa Israele q na kuli bashimapepo r na bena Lebi s mu misumbat yabo iya mpanga ya mulemfwe, pa kuti balongane kuli ifwe. 3 Kabili natulete icipao u ca kwa Lesa wesu ciise kuli ifwe.” Pantu tabacisakamene mu nshiku sha kwa Shauli. v 4 E ico ulukuta lonse lwatile bacite ifi fine, pantu ici caliweme mu menso ya bantu bonse. w 5 Awe Davidi alonganike x abena Israele bonse ukufuma ku mumana wa mu Egupti y ukufika fye na pa kwingilila mu Hamati, z pa kuti fye balete icipao a ca kwa Lesa wa cine ukufuma ku Kiriatiyearimu. b 6 Kabili Davidi na bena Israele bonse baile ku Baala, c ku

13

555

Icipao casendwa. Abana ba kwa Davidi

Kiriati-yearimu, iyaba mu Yuda, ku kuleta icipao ca kwa Lesa wa cine, Yehova, uwaikala pali bakerubi, a apo ishina lyakwe lyaba. 7 Lelo basendeele icipao ca kwa Lesa wa cine pe celeta b ilipya ilyafumine ku ng’anda ya kwa Abinadabu, kabili Usa na Ahio c e balekumba ing’ombe ishaletinta iceleta. 8 Kabili Davidi na bena Israele bonse balesefya d pa cinso ca kwa Lesa wa cine na maka yonse ne nyimbo e na bansango f ne filimba fya nsale g no tuoma h na malimba na mapenga. i 9 Kabili basukile bafika apa kupumina ingano apa kwa Kidone, j e lyo Usa atambike ukuboko kwakwe ukuti ekate Icipao, k pantu ing’ombe shapene shiciponye. 10 E lyo ubukali bwa kwa Yehova bwaishile pali Usa, ica kuti alimwipeye pa mulandu wa kuti alitambike ukuboko kwakwe no kwikata Icipao, l kabili afwilile palya pene ku cinso ca kwa Lesa. m 11 Kabili Davidi alifulilwe n pa mulandu wa kuti Yehova akalipile Usa; kabili cilya cifulo baciinike ati Perese-usa ukushinta na lelo. 12 Kabili Davidi atiinine Lesa wa cine pali bulya bushiku, o e ico aipwishe ati: “Bushe nkaleta shani icipao ca kwa Lesa wa cine ku mwandi?” p 13 Nomba Davidi tatwele Icipao ku mwakwe ku Musumba wa kwa Davidi, lelo acitwele ku ng’anda ya kwa Obed-edomu q umwina Giti. r 14 Kabili icipao ca kwa Lesa wa cine caikele na ba mu ng’anda ya kwa Obed-edomu, mu ng’andas yakwe pa myeshi itatu; na Yehova alepaala t aba mu ng’anda ya kwa Obed-edomu na fyonse ifyo akwete. u

Kabili Hiramu imfumu ya 14 Turi atumine inkombe kuli Davidi no kumutumina ifiv

muti w fya mikedari na ba kukuula ifibumba na bakabasa aba kumukuulila ing’anda. x 2 E lyo Davidi aishibe ukuti Yehova nakoshay ubufumu bwakwe pali

ICIPA. 13 a Ukf 25:22 Imp 7:89 1Sa 4:4 2Sa 6:2 2Is 19:15 b Ukf 37:5 1Sa 6:7 c 2Sa 6:3 d 2Sa 6:5 e 2Im 23:18 f 1Im 25:1 g 1Sa 10:5 h Ukf 15:20 i 2Im 5:13 j 2Sa 6:6 k Amp 11:2 Amp 13:10 l Imp 4:15 m Le 10:2 2Sa 6:7 n 2Sa 6:8 o Am 119:20 p 2Sa 6:9 q 2Sa 6:10 r Yos 21:24 s 2Sa 6:11 t Ukt 30:27 Ukt 39:5 1Im 26:5 Amp 3:10 Amp 10:22 Mal 3:10



















ICIPA. 14 u 1Is 5:1 v Ek 28:2 w 1Is 5:6 2Im 2:3 x 1Im 22:2 y 2Sa 5:12 Am 89:21



















Ku Kulyo a Imp 24:7 2Sa 7:8 1Is 10:9 b Amg 17:17 c 2Sa 5:13 Am 127:5 d 1Im 3:5 e 2Sa 5:14 f Lk 3:31 g 1Is 1:47 Mt 1:6 h 2Sa 5:15 i 1Im 3:6 j 1Im 3:7 k 2Sa 5:16 l 1Im 3:8 m 2Sa 5:17 1Im 11:3 n Am 2:2 o 2Sa 5:18 2Sa 5:22 2Sa 23:13 p 1Sa 23:2 1Sa 30:8 2Sa 5:19 Amp 3:6 q 2Sa 5:20 Es 28:21 r 2Sa 5:20 s 2Sa 5:21 t Ukf 32:20 Amg 7:25 2Is 19:18 1Ko 10:14 u 2Sa 5:22 v 2Sa 5:23 Amp 3:6 w Yos 8:2 Am 18:34 x 2Sa 5:24

1 IMILANDU 13:7–14:15

Israele, pantu ukuteka kwakwe kwalisansabikwe pa mulandu wa bantu bakwe abena Israele. a 3 Kabili Davidi aupile abanakashi b na bambi mu Yerusalemu, kabili Davidi afyele abana na bambi abaume na banakashi. c 4 Kabili amashina ya bana abo afyalile mu Yerusalemu ni aya: Shamua d na Shobabu, e Natani f na Solomone, g 5 na Ibhari h na Elishua na Elipelete, i 6 na Noga na Nefege j na Yafia, 7 na Elishama k na Beeliada na Elifelete. l 8 Na baPelishiti balyumfwile ukuti nabasuba Davidi ukuba imfumu ya bena Israele m bonse. E lyo abaPelishiti bonse baile ku kufwaya Davidi. n Ilyo Davidi aumfwile, alile pa kuti ayelwa na bo. 9 Na baPelishiti balishile no kulasansa mu mpanga yabatama iya Refaimu. o 10 Kabili Davidi aipwishe Lesa, p ati: “Bushe njelwisha abaPelishiti, kabili bushe mulebapeela mu minwe yandi?” Na o Yehova atile kuli ena: “Kabiye, kabili nkabapeela mu minwe yobe.” 11 Awe Davidi aile ku Baali-perasimu q no kubepaya. E lyo Davidi atile: “Lesa wa cine nampeela amaka ya kupongola abalwani bandi kwati menshi.” E co bainikile ilya ncende r ati Baali-perasimu. 12 E ico bashile tulesa twabo palya pene. s Kabili Davidi e pa kweba abantu, na bo e pa kutooca mu mulilo. t 13 Pa numa abaPelishiti baishilesansa na kabili mu mpanga yabatama. u 14 E lyo Davidi abwekeshepo ukwipusha v kuli Lesa, kabili Lesa wa cine na o amwebele ati: “Wiya ku kulwa na bo. Pitila ku numa yabo, kabili ubasanshile ku ntanshi ya fimpusa fya bakha. w 15 Nomba, ilyo walaumfwa inshindo pa muulu wa fimpusa fya bakha, x e lyo uye ubalwishe, y pantu Lesa wa cine ninshi natangila pa ntanshi yobe z y Aba 7:9; 1Sa 14:10; z Amg 23:14; Aba 4:14; Es 45:2.

1 IMILANDU 14:16–15:22 ku kusansa inkambi ya baPelishiti.” 16 E ico Davidi acitile nge fyo Lesa wa cine amwebele, a kabili baipeye abashilika ba baPelishiti ukufuma ku Gibeone b ukuyafika na ku Gesere. c 17 Kabili ululumbi d lwa kwa Davidi lwaile mu fyalo fyonse, kabili Yehova alengele inko shonse ukumutiina. e Kabili alitwalilile ukui15 kuulila amayanda yakwe mu Musumba wa kwa Davidi; kaf

bili alepekanya ne cifulo g apa kwikala icipao ca kwa Lesa wa cine no kucipangila itenti. 2 E lyo Davidi atile: “Takuli uufwile ukusenda icipao ca kwa Lesa wa cine kano abena Lebi, pantu e bo Yehova asala ukulasenda icipao ca kwa Yehova h no kulamubombela i umuyayaya.” 3 E lyo Davidi alonganike abena Israele bonse mu Yerusalemu j pa kuti kube ukutwala icipao k ca kwa Yehova ku cifulo ca ciko ico acipekanishishe. 4 Kabili Davidi alonganike abana ba kwa Aarone l na bena Lebi; 5 mu bana ba kwa Kohati, Uriele m intungulushi na bamunyina, bali umwanda umo na makumi yabili (120); 6 mu bana ba kwa Merari, n ni Asaya o intungulushi na bamunyina, imyanda ibili na makumi yabili (220); 7 mu bana ba kwa Gershomu, p Yoele q intungulushi na bamunyina, umwanda umo na makumi yatatu (130); 8 mu bana ba kwa Elisafani, r Shemaya s intungulushi na bamunyina, imyanda ibili (200); 9 mu bana ba kwa Hebrone, Eliele intungulushi na bamunyina, amakumi cinekonsekonse (80); 10 mu bana ba kwa Usiele, t Aminadabu intungulushi na bamunyina, umwanda umo ne kumi na babili (112). 11 Kabili, Davidi aitile bashimapepo, Sadoke u na Abiatari, v na bena Lebi, Uriele, w Asaya x na Yoele, y Shemaya z na Eliele a na Aminadabu, 12 kabili abebele ati: “Imwe muli bakalamba b ba mikowa ya

Abena Lebi basenda icipao ICIPA. 14 a Ukt 6:22 Ukf 39:32 1Yo 5:3 b 2Sa 5:25 c Yos 16:10 d Yos 6:27 e Amg 2:25 Amg 11:25 Yos 2:9



















ICIPA. 15 f 2Sa 7:1 g 1Im 16:1 Am 132:5 Imi 7:46 h Imp 4:15 Amg 10:8 Amg 31:9 Yos 3:3 1Im 15:15 i Ukf 40:15 Imp 8:15 Imp 18:2 Amg 21:5 j 1Im 13:5 k 2Sa 6:12 l Imp 3:3 Imp 3:9 1Im 6:49 m 1Im 15:11 n 1Im 6:1 o 1Im 6:30 p Imp 3:17 q 1Im 23:8 r Ukf 6:22 s 1Im 15:11 t Ukf 6:18 1Im 6:18 u 2Sa 8:17 1Im 12:28 v 1Sa 22:20 1Is 2:35 w 1Im 15:5 x 1Im 6:30 y 1Im 15:7 z 1Im 15:8 a 1Im 15:9 b 1Im 9:34 1Im 24:31



















Ku Kulyo a 1Sa 7:1 b 2Sa 6:3 1Im 13:7 c 2Sa 6:8 1Im 13:11 d Imp 4:15 Imp 7:9 Amg 31:9 e 2Im 29:15 2Im 29:34 f Ukf 25:14 g Ukf 37:5 Imp 4:6 2Im 5:9 h 1Im 6:31 1Im 15:27 i 1Is 10:12 2Im 5:13 j 1Im 16:5 Am 33:2 k Am 149:3 l 2Im 5:12 m 1Im 6:33 1Im 25:5 n 1Im 6:39 1Im 25:2 Am 83:0 o 1Im 6:44 p 1Im 25:9 q 1Im 16:5 r 1Im 15:21 1Im 16:5

556

bena Lebi. Isangululeni, a imwe na bamunyinenwe, kabili mulete icipao ca kwa Yehova Lesa wa kwa Israele ku cifulo ico ncipekanishishe. 13 Pa mulandu wa kuti tamwacitile b ifi pa kubala, Yehova Lesa wesu alitukalipile, c pantu tatwamufwaile ukulingana no lutambi.” d 14 E ico bashimapepo na bena Lebi baliisangulwile e pa kuti balete icipao ca kwa Yehova Lesa wa kwa Israele. 15 Kabili abana ba bena Lebi basendele f icipao ca kwa Lesa wa cine pa mabeya yabo ku mitembo, nge fyo Mose alandile ukulingana na mashiwi ya kwa Yehova. g 16 Davidi nomba aebele intungulushi sha bena Lebi ukusala bamunyinabo aba kwimba h ne filimba fya nyimbo, i ifilimba fya nsale j na bansango k na malimba, l baleimbisha pa kulenga ukusekelela ukumfwika sana. 17 Awe abena Lebi basalile Hemani m mwana Yoele, kabili pali bamunyina, basalilepo Asafi n mwana Berekia; kabili mu bana ba kwa Merari, bamunyinabo, Etani o mwana Kushaya; 18 kabili pamo na bo bamunyinabo aba mwi bumba lya bubili, p Sekaria, q Beni na Yaasiele na Shemiramote na Yehiele na Uni, Eliabu na Benaya na Maaseya na Matitia na Elifelehu na Mikneya, na Obedi-edomu r na Yeiele abalelinda impongolo, 19 kabili abaleimba ni Hemani, s Asafi t na Etani, abakwete amalimba ya mukuba ayo balelisha nga nshi; u 20 kabili Sekaria na Asiele v na Shemiramote na Yehiele na Uni na Eliabu na Maaseya na Benaya bena bakwete ifilimba fya nsale ifya pali Alamote, w 21 kabili Matitia x na Elifelehu na Mikneya na Obedi-edomu na Yeiele na Asasia bakwete bansango y aba pali Sheminiti, z e bali ing’omba nkalamba; 22 kabili Kenania a uwaleangalila abena Lebi mu kusenda icipao, e was 1Im 6:33; 1Im 25:1; 2Im 5:12; t 1Im 15:17; u 1Im 13:8; v 1Im 15:18; w Am 46:0; x 1Im 16:5; y 1Sa 10:5; 1Im 25:6; Am 92:3; z Am 6:0; a 1Im 15:27.

557

Icipao cabwelela ku Yerusalemu

lesambilisha ifya kusenda icipao, pantu ali uwacenjela; a 23 na Berekia na Elkana abalelinda b Icipao; 24 na Shebania na Yoshafati na Netanele na Amasai na Sekaria na Benaya na Eliesere bashimapepo balelisha nga nshi amapenga c ku ntanshi ya cipao ca kwa Lesa wa cine, kabili Obedi-edomu na Yehia e balelinda Icipao. 25 Kabili Davidi d na bakalamba ba mu Israele e ne ntungulushi f sha bantu amakana e bale-enda ku mbali ya cipao ca cipangano ica kwa Yehova ilyo balecisenda ukufuma ku ng’anda ya kwa Obedi-edomu g ninshi balesekelela. h 26 Nomba ilyo Lesa wa cine ayafwile i abena Lebi abasendele icipao ca cipangano ica kwa Yehova, batuulile ilambo lya ng’ombe cinelubali (7) na basukusuku cinelubali. j 27 Kabili Davidi afwele ica kufwala cabula amaboko icapangwa ne nsalu iisuma, na bena Lebi bonse abasendele Icipao na baleimba na Kenania k uwaleangalila bakemba l abalebomba umulimo wa kusenda ifipe; kabili Davidi afwele efode m wapangilwa ku nsalu ya kolokondwe. 28 Kabili abena Israele bonse baletwala icipao ca cipangano ica kwa Yehova ninshi baleaula n no kulisha intandala o na mapenga p na malimba, q balelisha nga nshi pa filimba fya nsale na pali bansango. r 29 Nomba ilyo icipao ca cipangano s ica kwa Yehova cafikile ku Musumba wa kwa Davidi, Mikali, t umwana mwanakashi wa kwa Shauli, alengeele pe windo no kumona Imfumu Davidi iletolauka no kusefya; u ali-isuulile v mu mutima wakwe. w

icipao 16 Eca fyokwabaingishe Lesa wa cine

no kucibika mwi tenti ilyo Davidi acipangiile; x kabili batuulile amalambo ya koca na malambo ya mutende kuli Lesa wa cine. y 2 Ilyo Davidi apwishi-

ICIPA. 15 a 1Im 25:7 Amp 22:29 b 1Im 9:21 c 1Im 16:6 2Im 15:14 2Im 23:13 d 2Sa 6:12 e 1Is 8:1 f Imp 31:14 1Sa 8:12 g 1Im 13:14 h 2Sa 6:5 i Imi 26:22 j 2Sa 6:13 k 1Im 15:22 l 1Is 10:12 1Im 9:33 2Im 5:12 m 1Sa 2:18 n 2Sa 6:15 1Im 13:8 o 2Sa 6:15 p 1Im 16:6 q 1Im 15:16 r 2Sa 6:5 s Imp 10:33 1Im 17:1 He 9:4 t 1Sa 18:27 2Sa 3:13 u Ukf 15:20 Am 30:11 v 2Sa 6:16 Amp 11:12



















ICIPA. 16 w 2Sa 6:17 x 1Is 8:1 1Im 15:1 2Im 1:4 y 1Is 8:5 2Im 5:6



















Ku Kulyo a Le 1:3 b Le 3:1 c Imp 6:23 Yos 22:6 2Sa 6:18 1Is 8:14 d 2Sa 6:18 e 2Sa 6:19 f 1Im 15:16 g Imp 18:2 h Am 38:0 Am 103:2 i 1Im 16:7 j 1Im 23:5 k 1Im 6:39 l 1Im 15:18 m 1Im 15:21 n 1Im 15:17 o 1Im 15:16 p 2Im 15:14 2Im 23:13 q 2Im 31:14 r 2Sa 22:1 2Sa 23:1 1Im 16:4 2Ko 9:12 s 1Im 6:39 t Am 105:1 Am 106:1 Ko 4:2 u Es 12:4 Ro 10:13 v Am 67:2 Imi 2:14 w Ef 5:19 x 2Sa 22:50 2Sa 23:1 y Am 71:17 Am 107:43

1 IMILANDU 15:23–16:12 she ukutuula umutuulo wa koca a na malambo ya mutende, b apaalile c abantu mwi shina ilya kwa Yehova. d 3 Kabili, ayakenye e abena Israele bonse, abaume na banakashi, cila muntu umukate umo uwabulungana no mukate wapangilwa ku fisabo fya tuncindu ne fimama fya myangashi. 4 Kabili pa ntanshi ya cipao ca kwa Yehova abikilepo abena Lebi f bamo ukuti balebombela palya, g pa kuti baleibukisha h no kutasha i no kulumbanyaj Yehova Lesa wa kwa Israele, 5 Asafi k umukalamba, no wa bubili kuli ena Sekaria, na Yeiele na Shemiramote na Yehiele na Matitia na Eliabu na Benaya na Obedi-edomu na Yeiele, l bali ne filimba fya nsale na bansango, m kabili Asafi n akwete amalimba ayalelila sana, o 6 e lyo bashimapepo Benaya na Yahasiele balelisha amapenga p lyonse pa ntanshi ya cipao ca cipangano ca kwa Lesa wa cine. 7 Ni pali ubu bwine bushiku e po Davidi apeele umusangulo q umuku wa kubalilapo pa kuti atashisher Yehova muli Asafi s na bamunyina, ukutila: 8 “Tooteleni Yehova, t mwe bantu; lilileni kwi shina lyakwe, u Lekeni imilimo yakwe ishibikwe ku bantu na bantu! v 9 Mwimbileni, w mulumbanishisheni pa filimba, x Bikeni amano ku fipesha amano y fyakwe fyonse. 10 Itakishisheni mwi shina z lyakwe ilya mushilo, a Lekeni imitima ya bafwaya Yehova isekelele. b 11 Fwayeni Yehova no kulomba amaka yakwe, c Lyonse mulemufwaya. d 12 Ibukisheni ifipesha amano ifyo acita, e z Am 105:3; Es 45:25; Ye 9:24; 2Ko 10:17; a Le 22:32; b 1Im 28:9; Am 104:34; Flp 4:4; c Ams 5:6; Sef 2:3; d Am 24:6; Am 27:8; Ho 5:15; e Am 106:2; Am 111:4.

1 IMILANDU 16:13-35

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

Ifipapwa fyakwe no bupingushi ubwafuma mu kanwa kakwe, a Mwe bana ba kwa Israele umubomfi wakwe, b Mwe bana ba kwa Yakobo, mwe basalwa bakwe. c Ena ni Yehova Lesa wesu; d Ubupingushi bwakwe bwaba fye mwi sonde lyonse. e Ibukisheni icipangano cakwe umuyayaya, f Amashiwi ayo alandile, ku nkulo ikana limo (1,000), g Icipangano ico apangene na Abrahamu, h No mulapo uo alapile kuli Isaki. i Kabili uo alekele ukuba icipope ca pe kuli Yakobo, j Ukuba icipangano ca muyayaya na kuli Israele, k Ilyo atile, ‘Kuli iwe e ko nkapeela icalo ca Kanaani, l Ukuba icalo cenu ica bupyani.’ m Pali ilya nshita mwali fye abanono, n Abanono nga nshi, kabili abalebeshi muli ico calo. o Kabili bale-endauka ukufuma ku luko no luko, p Kabili ukufuma ku bufumu bumo ukuya ku bantu bambi. q Tasuminishe nangu umo ukubafyenga, r Lelo pa mulandu wabo akalipile ishamfumu, s Atile, ‘Mwikumya abasubwa bandi, Kabili mwicita icabipa nangu cimo kuli bakasesema bandi.’ t Imbileni Yehova, mwe bantu bonse aba pano isonde! u Bileni cila bushiku ukupususha kwakwe! v Shimikeni ubukata bwakwe mu nko, Ku bantu na bantu ifipesha amano fyakwe.

Yehova ni Mfumu ICIPA. 16 a Am 105:5 Am 119:137 b Es 41:8 c Am 33:12 Am 135:4 1Pe 5:13 d Ukf 15:2 Am 95:7 e Am 119:164 f Am 105:8 g Amg 7:9 h Ukt 15:18 Ukt 17:2 i Ukt 26:3 j Ukt 28:14 k Am 105:10 l Ukt 12:7 Ukt 17:8 Ukt 35:12 m Amg 32:8 n Ukt 34:30 Amg 26:5 o He 11:13 p Ukt 20:1 Ukt 46:6 q Am 105:13 r Ukt 31:42 s Ukt 12:17 Ukt 20:3 t Ukt 20:7 Am 105:15 u Am 96:1 v Am 40:10



















Ku Kulyo a Am 145:3 2Ko 11:31 b Ukf 15:11 c Le 19:4 Es 45:20 1Ko 8:4 d Ukt 1:1 Am 102:25 Es 44:24 e Amg 33:26 Am 8:1 f Am 28:7 1Ti 1:11 g Am 63:2 Am 68:34 Am 115:1 h Amg 28:58 Neh 9:5 Am 66:2 Am 148:13 i 1Im 29:5 Es 18:7 Mt 5:23 j Amg 26:10 Am 95:6 k Am 104:5 Lkm 1:4 l Am 97:1 Am 98:4 m Am 96:10 Uks 19:6 n Am 93:4 o Am 98:7 p Am 96:12 Es 55:12 q Am 96:13 r 2Im 5:13 Lk 18:19 s Am 103:17 Ye 31:3 Isb 3:22

558

25 Pantu Yehova mukulu kabili alilinga ukumulumbanya nga nshi, a Kabili alilinga ukumutiina ukucila balesa bambi bonse. b 26 Pantu balesa ba nko bonse, ni balesa ba fye. c Lelo Yehova ena e wapangile imyulu. d 27 Ubucindami na bukatebebe fyaba pa ntanshi yakwe, e Amaka no kusekelela fyaba pa cifulo cakwe. f 28 Peeleni Yehova, mwe ndupwa sha bantu na bantu, Peeleni Yehova ubukata kabili ishibeni ukuti wa maka. g 29 Peeleni Yehova ubukata ubwalinga ishina lyakwe, h Sendeni ubupe no kwisa ku cinso cakwe. i Kontameni kuli Yehova mu fya kufwala fya mushilo. j 30 Kalipweni nga nshi pa mulandu wakwe, mwe bantu bonse aba pe sonde! Kabili icalo calipampamikwa: Tacakabale acitelentenshiwa. k 31 Lekeni imyulu isansamuke, ne sonde lisekelele, l Kabili lekeni basose mu nko abati, ‘Yehova naba imfumu!’ m 32 Lekeni bemba alulunkane pamo ne fyabamo, n L ekeni imp anga yange pamo na fyonse ifyabamo. o 33 Pa nshita imo ine lekeni imiti ya mu mpanga isekelele pa mulandu wa kwa Yehova, p Pantu naisa ku kupingula isonde. q 34 Tooteleni Yehova, mwe bantu, pantu musuma, r Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya. s 35 Kabili soseni amuti, ‘Tupusu-

559

Imilimo ya pe tempele

sheni, mwe Lesa we pusukilo lyesu, a Kabili tulonganikeni pamo no kutupususha ku nko, b Pa kuti tutootele ishina lyenu ilya mushilo, c no kuti tumulumbanye ne nsansa. d 36 Acindikwe Yehova Lesa wa kwa Israele ukufuma umuyayaya no kuya umuyayaya.’ ” e Na bantu bonse batile, “Ameni!” no kulumbanya Yehova. f 37 E lyo ashiile Asafi g na bamunyina palya pene pa ntanshi ya cipao ca cipangano ica kwa Yehova pa kuti balebombela h pa ntanshi ya Cipao lyonse, ukulingana ne fyalefwaikwa cila bushiku; i 38 kabili Obedi-edomu na bamunyina, amakumi mutanda na cinekonsekonse (68), na Obedi-edomu mwana Yedutuni na Hosa e balelinda impongolo; 39 na Sadoke j shimapepo na bamunyina bashimapepo pa ntanshi ya cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova icali apo balepepela mu Gibeone, k 40 pa kuti baletuula amalambo ya koca kuli Yehova pa ciipailo lyonse ulucelo ne cungulo kabili baleumfwila fyonse ifyalembwa mu mafunde ya kwa Yehova ayo apeele abena Israele; l 41 kabili ali na Hemani m na Yedutuni na bashala pa baume abasalilwe abo basontele n mu mashina pa kuti baletootela Yehova, o pantu “icikuuku cakwe ca muyayaya”; p 42 kabili bali na Hemani q na Yedutuni r ku kulisha amapenga s na malimba ne filimba fya nyimbo sha kwa Lesa wa cine; e lyo abana t ba kwa Yedutuni bena bali pa mpongolo. 43 Awe abantu bonse baile cila muntu ku ng’anda yakwe. u E lyo Davidi na o aile no kupaala aba mu ng’anda yakwe.

ilyo fye Davidi ate17 Nomba ndeke ukwikala mu ng’a-

ndav yakwe, Davidi aebele Natani w kasesema ati: “Mona ine

ICIPA. 16 Am 68:20 Imi 26:17 Am 122:4 Am 149:1 Es 43:21 Ko 3:16 e Neh 9:5 Am 69:30 Am 69:31 Am 72:19 f Neh 8:6 g 1Im 15:17 h 1Im 16:4 i Ukf 29:38 2Im 13:11 Esr 3:4 j 1Im 12:28 k 1Is 3:4 2Im 1:3 l Ukf 29:39 Imp 28:3 2Im 2:4 2Im 31:3 m 1Im 25:1 n Esr 8:20 o 1Im 16:4 2Im 5:13 p Esr 3:11 Am 86:15 Am 103:17 q 1Im 6:33 r 1Im 15:17 s 2Im 29:26 t 1Im 25:3 u 2Sa 6:19 1Is 8:66



















a b c d

ICIPA. 17 v 2Sa 7:1 w 1Is 1:8 1Im 29:29



















Ku Kulyo a 1Im 14:1 b He 9:4 c 2Sa 7:2 1Im 15:1 2Im 1:4 d 1Im 22:7 e 2Sa 7:3 f Imp 12:6 g 2Sa 7:5 1Is 8:19 1Im 22:8 h 2Sa 7:6 i Imp 4:25 Am 78:60 j Ukf 40:2 2Sa 6:17 k Le 26:12 l 2Sa 7:7 m 1Sa 16:12 1Sa 17:15 Am 78:70 n 1Sa 25:30 2Sa 6:21 o 1Sa 18:14 2Sa 8:6 p 1Sa 25:29 1Sa 26:10 q Ukt 12:2 1Sa 18:30 Am 75:7 Lk 1:52 r 2Sa 7:9 s Am 44:2 Es 61:3 t Am 89:22 u Ukf 2:23 2Sa 7:10 v Aba 2:16 w Am 18:40 x 2Sa 7:11 Am 127:1

1 IMILANDU 16:36–17:11 ndeikala mu ng’anda ya mbao sha mikedari, a lelo icipao b ca cipangano ica kwa Yehova cena twacibika mu matenti.” c 2 Na o Natani atile kuli Davidi: “Conse icili mu mutima wenu citeni, d pantu Lesa wa cine ali na imwe.” e 3 Nomba mu nshita ya bushiku, pali bulya bwine bushiku, icebo f ca kwa Lesa caishile kuli Natani, aciti: 4 “Kabiye, kebe Davidi umubomfi wandi auti, ‘Yehova atila: “Te iwe ukankuulila ing’anda ya kwikalamo. g 5 Pantu nshatala njikala mu ng’anda ukutula fye pa bushiku nafumishe abena Israele ukufika na buno bushiku, h lelo nalefuma mwi tenti limo no kuya mwi tenti limbi kabili nalefuma mu cikuulwa ca mushilo i cimo no kuya kuli cimbi. j 6 Inshita yonse iyo naenda k mu calo ca Israele conse, bushe nalyebapo umo pa bapingushi ba mu Israele abo naebele ukucema abantu bandi, nati, ‘Cinshi ico mushankuulila ing’anda ya fimuti fya mikedari?’ ” ’ l 7 “Nomba ifi e fyo ukebe umubomfi wandi Davidi, auti, ‘Yehova wa milalo atila: “Ine nakubuulile ukufuma mu mpanga ya mulemfwe umo walesakamana impaanga m pa kuti wise ube intungulushi n ya bantu bandi abena Israele. 8 Kabili nakulaba na iwe konse uko waya, o kabili nkalofya abalwani p bobe bonse pa ntanshi yobe, kabili nkakulenga ukulumbuka q nge fyalumbuka abalumbuka ababa pe sonde. r 9 Kabili nkasalila abantu bandi abena Israele icifulo no kubalimba, s na bo bakekala mu cifulo cabo kabili takwakabe na wa kubafulunganya na kabili; na babifi t tabakabacushe na kabili, nge fyo babacushishe kale, u 10 ukufuma mu nshiku nasontele abapingushi v ukulatungulula abantu bandi abena Israele. Kabili nkaceefya abalwani w bobe bonse. Kabili ndekweba nati, ‘Yehova akakukuulila ne ng’anda.’ x 11 “ ‘ “Nomba ilyo inshiku shobe shikafika isha kuti ukayeba

1 IMILANDU 17:12–18:4 ukwaba ifikolwe a fyobe, nkemya umwana obe uukakonkapo uukaba wa mu bana b bobe, kabili nkapampamika ubufumu bwakwe. c 12 E ukankuulila ing’anda, d kabili nkapampamika icipuna ca bufumu bwakwe umuyayaya. e 13 Ine nkaba wishi, f na o akaba umwanag wandi; kabili nshakafumye icikuuku candi pali ena h filya nacifumishe pa wakutangilile. i 14 Kabili nkamulenga ukuba mu ng’anda j yandi na mu bufumu k bwandi umuyayaya, kabili icipuna l cakwe ica bufumu cikaba ica muyayaya.” ’ ” 15 Natani aebele Davidi ukulingana ne fyali amashiwi yonse aya kabili ukulingana ne cimonwa ici conse. m 16 Awe Imfumu Davidi yalingiile no kwikala pa ntanshi ya kwa Yehova n no kutila: “Nine ani, o mwe Yehova Lesa, kabili bushe ing’anda p yandi yalicindama apo mwancitila fyonse ifi fintu? q 17 Mwe Lesa, r ifyo mwalanda ukuncitila kale kale fingi, s lelo mwalanda no kuti ing’anda ya mubomfi wenu ikafika ku nshita ya ku ntanshi sana, t kabili mwalolesha ine ngo muntu umucindami, u mwe Yehova Lesa. 18 Bushe finshi fimbi Davidi engasosa kuli imwe pa kucindika umubomfi v wenu, apo mwe bene mwalishiba bwino umubomfi wenu? w 19 Mwe Yehova, pa mulandu wa mubomfi wenu kabili ukulingana ne fya mu mutimax wenu mwacita ifi fintu fyonse ifikalamba pa kulenga ifikalamba fyonse ifyacitwa ukwishibikwa. y 20 Mwe Yehova, takwaba uwaba nga imwe, z kabili ifintu fyonse ifyo twaumfwa na matwi yesu filanga ukuti takwaba Lesa umbi kano fye imwe mweka. a 21 Kabili luko nshi lumbi pe sonde ulwaba nga bantu benu abena Israele, b abo Lesa wa cine aileilubwila ukuba abantu bakwe, c no kuipangila ishina pa kucita imilimo ikalamba d ne fya kutiinya pa kutamfya inko e

Ipepo lya kwa Davidi ICIPA. 17 a 1Is 2:10 Imi 2:29 b 1Is 8:20 Am 132:11 c 1Is 9:5 1Im 28:5 Ye 23:5 d 1Is 5:5 1Im 22:10 e Am 89:4 Es 9:7 Da 2:44 f 2Sa 7:14 Am 89:26 He 1:5 g Am 2:7 Lk 9:35 h 2Sa 7:15 Es 55:3 i 1Sa 15:28 1Im 10:14 j 2Sa 7:16 Lk 1:33 k Am 2:6 Da 2:44 Yh 1:49 2Pe 1:11 l Am 89:36 Ye 33:21 Lk 1:32 He 1:8 Uks 3:21 m 2Sa 7:17 n 2Sa 7:18 o Ukt 32:10 p 1Sa 9:21 q 2Sa 7:8 r Ef 3:20 s 2Sa 7:19 t Mt 22:42 Imi 13:34 Uks 22:16 u 1Sa 2:8 Am 89:19 v 1Sa 2:30 2Sa 7:20 w Am 139:1 Amp 15:11 He 4:13 x 2Sa 7:21 Am 135:6 y Ams 3:7 z Ukf 15:11 Amg 3:24 Am 86:8 a Amg 4:35 1Sa 2:2 Es 43:10 b Amg 4:7 Amg 33:28 Am 147:20 c Ukf 19:5 Am 77:15 Tt 2:14 d Amg 4:34 Neh 9:10 Es 63:12 Ek 20:9 e Amg 7:1 Yos 10:42 Yos 21:44 Yos 24:12 Am 44:2



















Ku Kulyo a Amg 7:6 Amg 26:18 1Sa 12:22 b Ukt 17:7 Amg 7:9 Ye 31:33 c 2Im 6:33 Am 72:19 Mt 6:9 d Am 99:3 Yh 12:28

560

pa ntanshi ya bantu benu abo mwailubwilile ukufuma mu Egupti? 22 Kabili mwalengele abantu benu abena Israele ukuba abantu a benu umuyayaya, kabili imwe mwe Yehova, mwaishileba Lesa wabo. b 23 Nomba, mwe Yehova, lekeni amashiwi musosele pa mubomfi wenu na pa ba mu ng’anda yakwe yakabe aya cishinka umuyayaya, kabili citeni ifyo musosele. 24 Kabili ishina c lyenu libe ilya cishinka no kuba ilikalamba d umuyayaya, pa kuti abantu bakatile, ‘Yehova wa mabumba, e Lesa wa bena Israele, f e Lesa ku bena Israele,’ g kabili lekeni ing’anda ya kwa Davidi umubomfi wenu ibelelele kuli imwe. h 25 Pantu imwe, mwe Lesa wandi, namusokolwela umubomfi wenu ukuti mulefwaya ukumukuulila ing’anda. i E co umubomfi wenu alepepela kuli imwe. 26 Nomba, mwe Yehova, ni mwe Lesa wa cine, j kabili mwalaya umubomfi wenu icisuma ici. k 27 Nomba paaleni ing’anda ya mubomfi wenu pa kuti itwalilile umuyayaya ku cinso cenu; l pantu imwe, mwe Yehova, namuipaala, kabili ikapaalwa umuyayaya.” m Nomba pa numa ya ifi Da18 vidi akomene abaPelishiti no kubacimfya no kupoka n

Gati o ne mishi ya uko mu minwe ya baPelishiti. 2 Kabili acimfishe abena Moabu, p na bena Moabu baishileba ababomfi ba kwa Davidi abaletuula umutuulo. q 3 Kabili Davidi akomene Hadadesere r imfumu ya ku Soba s pa Hamati t ilyo aleya ku kukusha ubufumu bwakwe ukufika ku mumana wa Yufrate. u 4 Kabili Davidi amupokele amaceleta ikana limo (1,000) na ba pali bakabalwe amakana cinelubali (7,000) na ba pa makasa amakana amakumi yabili (20,000). v Kabili Davie 1Sa 1:11; f Am 33:12; g Ye 31:1; He 11:16; h Am 89:36; i 2Sa 7:27; j Ukt 5:22; k 2Sa 7:28; l 2Sa 7:29; m Amp 10:6; ICIPA. 18 n 2Sa 8:1; o 1Sa 5:8; 1Sa 27:4; 2Sa 1:20; p Imp 24:17; Am 60:8; q 2Sa 8:2; 2Is 3:4; r 2Sa 8:3; 1Is 11:23; s 1Sa 14:47; 2Sa 10:6; Am 60:0; t 2Im 8:3; u Ukt 15:18; Ukf 23:31; v 2Sa 8:4; Am 20:7.

561

Ifyo Davidi alecimfya

di alemanike a bakabalwe b bonse aba kutinta amaceleta, lelo ashileko fye bakabalwe umwanda umo (100) aba kutinta amaceleta. 5 Ilyo abena Siria ba ku Damaseke baile ku kwafwa Hadadesere imfumu ya ku Soba, c Davidi aipeyepo abena Siria amakana amakumi yabili na yabili (22,000). 6 Awe Davidi abikile inkambi ya bashilika mu musumba wa Damaseke uwa mu Siria, d e fyo abena Siria baishileba ababomfi ba kwa Davidi balatuula no mutuulo. e Kabili Yehova alepususha Davidi konse uko aleya. f 7 Kabili Davidi apokele ne nkwela g sha golde ishali ku babomfi ba kwa Hadadesere, ashisenda na ku Yerusalemu. h 8 Kabili Davidi apokele umukuba uwingi nga nshi mu Tibhati i na mu Kuni, imisumba ya kwa Hadadesere. Uyu wine e mukuba Solomone apangilemo icishiba j ca mukuba ne nceshi k ne fipe fya mukuba. l 9 Ilyo Tou imfumu ya ku Hamati m aumfwile ukuti Davidi naipaya abashilika bonse aba kwa Hadadesere n imfumu ya ku Soba, 10 ilyo line fye atumine Hadoramu o umwana wakwe ku Mfumu Davidi ku kuiposha no kuitasha pantu yalwile na Hadadesere no kumucimfya, (pantu Hadadesere alelwa libili libili na Tou) kabili akwete ifipe fya misango yonse ifya golde na silfere p no mukuba. 11 Ifi na fyo Imfumu Davidi yafipeele q kuli Yehova filya fine yapeele silfere na golde ifyo yapokele ku fyalo fyonse, r ku bena Edomu na ku bena Moabu s na ku bana ba kwa Amone t na ku baPelishiti u na kuli Amaleke. v 12 Abishai w mwana Seruya x ena aipeye abena Edomu mu Mupokapoka wa Mucele amakana ikumi na cinekonsekonse (18,000). y 13 E ico apangile inkambi ya bashilika mu Edomu, kabili abena Edomu bonse baishileba ababomfi ba kwa Davidi. z Kabili Yehova alepususha Davidi konse uko aya. a 14 Kabili Da-

ICIPA. 18 a Amg 17:16 Yos 11:6 Am 33:17 1Sa 14:47 Es 7:8 2Sa 8:6 Amp 13:22 f 1Im 17:8 g 1Is 10:16 h 2Sa 8:7 i 2Sa 8:8 j 1Is 7:23 k 1Is 7:15 Ye 52:20 l 1Is 7:45 m 2Sa 8:9 n 2Sa 8:3 o 2Sa 8:10 p 2Im 9:24 q Yos 6:19 1Im 29:14 2Im 5:1 r 2Sa 8:11 s 2Sa 8:12 t 1Im 20:1 u 2Sa 5:25 v 1Sa 27:8 1Sa 30:20 w 1Sa 26:6 2Sa 3:30 2Sa 10:10 2Sa 20:6 x 2Sa 21:17 1Im 2:16 y 2Sa 8:13 z Ukt 25:23 Ukt 27:40 a 2Sa 8:14 Am 18:48 Am 144:10



















b c d e

Ku Kulyo a 1Is 2:11 b 2Sa 8:15 2Sa 23:3 Am 78:72 c 2Sa 8:16 1Im 11:6 d 1Is 4:3 e 2Sa 20:25 f 2Sa 8:17 g 2Sa 20:25 h 2Sa 8:18 i 1Is 1:38 j 1Sa 30:14 Sef 2:5 k 1Is 1:44 l 2Sa 8:18



















ICIPA. 19 m 1Sa 11:1 n 2Sa 10:1 o 2Sa 9:7 Amp 19:22 p 2Sa 10:2 q Ukt 19:38 r Es 32:7 s Yos 2:1 t Am 35:12 u Le 19:27 v Es 20:4 w 2Sa 10:4 x 1Is 16:34 y 1Sa 13:4 z 2Sa 10:1

1 IMILANDU 18:5–19:6 vidi aleteka Israele a onse, kabili alepingula abantu bakwe bonse mu mulinganya na mu bulungami. b 15 Kabili Yoabu mwana Seruya e wali umukalamba wa bashilika, c na Yehoshafati d mwana Ahiludi e wali kebukisha. 16 Kabili Sadoke e mwana Ahitubu na Ahimeleke f mwana Abiatari e bali bashimapepo, na Shabsha g e wali kalemba. 17 Kabili Benaya h mwana Yehoyada i e wali intungulushi ya bena Kerete j na bena Pelete; k kabili abana ba kwa Davidi e baleba pa ntanshi ku mfumu. l Nomba pa numa ya ifi, Na19 hashi imfumu ya bana ba kwa Amone alifwile, kabim

li umwana wakwe e wamupyene no kutendeka ukuteka. n 2 E ico Davidi atile: “Nalaba ne cikuuku o kuli Hanuni mwana Nahashi, pantu wishi ali ne cikuuku kuli ine.” p Awe Davidi atumine inkombe ku kuyamusansamusha pa mfwa ya kwa wishi, kabili ababomfi ba kwa Davidi bafikile mu calo ca bana ba kwa Amone q kuli Hanuni ku kumusansamusha. 3 Lelo, bacilolo ba bana ba kwa Amone batile kuli Hanuni: “Bushe imwe muleti Davidi alecindika shinwe ifi atumine aba kumusansamusha? Bushe ababomfi bakwe tabeshile kuli imwe r pa kuti bafwayefwaye mu calo no kufwaya ifya kuconaula no kucilengula?” s 4 E ico Hanuni abuulile ababomfi ba kwa Davidi, t ababeyele imyefu u no kuputula ifya kufwala fyabo ukufika pa matako v e lyo abalekele baya. w 5 Pa numa abantu baliile no kweba Davidi ifyacitikile aba baume; kabili ilyo line fye atumine aba kuyabakumanya, pantu aba baume baliseebene nga nshi; kabili imfumu yatile: “Ikaleni mu Yeriko x mpaka imyefu yenu ikamene. E lyo mukabwele.” 6 Umuya inshiku abana ba kwa Amone bamwene ukuti Davidi nabapata, y kabili Hanuni z na bana ba kwa Amone batumine

1 IMILANDU 19:7–20:3 amatalanti ya silfere ikana limo (1,000) a aya kwashimina amaceleta b na bale-endela pali bakabalwe ukufuma ku Mesopotamia na ku Aramu-maaka c na ku Soba. d 7 E ico ba-ashime amaceleta e amakana amakumi yatatu na makana yabili (32,000) ne mfumu ya ku Maaka na bantu ba iko. f Kabili balingile no kukuula inkambi ku ntanshi ya Medeba; g awe abana ba kwa Amone, balilongene ukufuma mu misumba yabo no kwisa ku kulwa. 8 Ilyo Davidi aumfwile, ilyo line fye atumine Yoabu h na bashilika bonse ne mpalume. i 9 Kabili abana ba kwa Amone balifumine no kuiteyanishisha ukulwa, pa mwinshi wa musumba kabili ishamfumu j ishaishile na sho shaiteyanishishe ukulwa mu mpanga. 10 Ilyo Yoabu amwene ukuti balemusansa icabipisha ku ntanshi na ku numa, ilyo line asalile abaume ba maka bamo aba mu Israele no kubateyanya ukuti bakumanye abena Siria. k 11 Na bantu abashala abapeele kuli Abishai l munyina, pa kuti abateyanishishe ukulwa na bana ba kwa Amone. m 12 Kabili atile: “Nga ca kuti abena Siria n bancila amaka, wise unjafwe; o lelo nga ca kuti abana ba kwa Amone bakucila amaka, na ine ndekwafwa. p 13 Kosa, q pa kuti tushipe ukwafwa abantu besu ne misumba ya kwa Lesa wesu; r kabili Yehova ena, alacita icawama mu menso yakwe.” s 14 E lyo Yoabu na bantu abali nankwe baile ku bena Siria ku kulwa, t kabili balifulumwike u ku cinso cakwe. 15 Kumfwa abana ba kwa Amone bena, ilyo bamwene ukuti abena Siria bafulumuka, na bo bafulumwike v Abishai munyina kabili baile mu musumba. w Pa numa Yoabu aile mu Yerusalemu. 16 Ilyo abena Siria bamwene ukuti abena Israele babacimfya, x batumine inkombe no kuyasenda

562

Ukupekanishisha inkondo ICIPA. 19 a 2Im 25:6 b Am 20:7 c 2Sa 10:6 d 1Sa 14:47 2Sa 8:3 e Es 31:1 f 2Sa 10:6 g Yos 13:9 h 2Sa 8:16 i 2Sa 23:8 j 2Sa 10:8 k 2Sa 10:9 Amp 20:18 l 1Im 11:20 m 2Sa 8:12 n 2Sa 8:5 o Lkm 4:9 p 2Sa 10:11 q Amg 31:6 Yos 1:7 r 2Sa 10:12 s Es 46:10 t 2Sa 10:13 u Le 26:7 Amg 28:7 v Le 26:8 w 2Sa 10:14 x 2Sa 10:15



















Ku Kulyo a 2Sa 8:3 b 2Sa 10:17 c 1Im 19:14 Am 33:16 d 2Sa 10:18 e Amg 28:7 Am 18:39 f 1Im 14:17 Am 18:44 g 2Sa 10:19



















ICIPA. 20 h 1Is 20:26 i 2Sa 11:1 Lkm 3:8 j 1Im 11:6 k Amg 3:11 l 2Sa 12:26 m 2Sa 12:30 n 2Sa 8:11 1Im 18:11 o 1Is 9:21 p 2Sa 12:31

abena Siria abali mu ncende ya Mumana, a kabili Shofaki umukalamba wa bashilika ba kwa Hadadesere e walebatungulula. 17 Ilyo bashimikile Davidi ili lyashi, ilyo line fye alongenye abena Israele bonse pamo no kwabuka Yordani no kuiteyanya ukulwa na bo. b Ilyo Davidi aiteyenye ukulwa na bena Siria, batendeke ukulwa nankwe. 18 Lelo abena Siria balifulumwike c pa mulandu wa bena Israele; na Davidi aipeyepo abena Siria aba pa maceleta amakana cinelubali (7,000) na baume abale-enda pa makasa amakana amakumi yane (40,000), kabili aipeye na Shofaki umukalamba wa bashilika. d 19 Ilyo ababomfi ba kwa Hadadesere bamwene ukuti balibacimfishe ku bena Israele, e ilyo line bapangile umutende na Davidi no kutendeka ukumubombela; f kabili Siria tafwaile ukwesha ukupususha abana ba kwa Amone na kabili. g Nomba ku kutendeka kwa 20 mwaka, pa nshita ishamfumu shiya ku kulwa, Yoabu h

i

atungulwile ibumba lya bashilika j no kuyaonaula icalo ca bana ba kwa Amone no kuyashinga umusumba wa Raba, k ilyo Davidi ashele mu Yerusalemu; kabili Yoabu asanshile l umusumba wa Raba no ku-ucimfya. 2 Awe Davidi afuulile Malkamu1 icisote ca bufumu ku mutwe, m kabili asangile ukuti cafinine nalimo amakilogramu 34, kabili calikwete amabwe yauma umutengo; kabili bacifwikile ku mutwe wa kwa Davidi. Ne fyo bapokolwele mu musumba ifyo asendele fyali ifingi nga nshi. n 3 Na bantu abalimo alibasendele, kabili abapeele umulimo o wa kuputula amabwe no wa kupanga ifyela fyatwa na masembe ya cela; p kabili e fyo Davidi acitile ku misumba yonse iya 1Im 20:21 Napamo ali ni lesa wa bena Amone, mumbi bamwita ati Moleke nangu Milkomu.

563

Davidi atile pendeni abantu

bana ba kwa Amone. E lyo Davidi na bantu bonse babweleele ku Yerusalemu. 4 Nomba pa numa ya ifi, kwaimine inkondo mu Gesere a na baPelishiti. b Pali ilya nshita e lyo Sibekai c umwina Husha aipeye Sipai uwafyelwe mu bena Refa, d ica kuti abaPelishiti balicimfiwe. 5 Awe kwaimine ubulwi na kabili na baPelishiti; e lyo Elhanani e mwana Yairi aipeye Laami munyina Galyati f umwina Gati, uo umusako we fumo lyakwe wali ngo mulando wa bakapikula ba nsalu. g 6 Kwaimine ubulwi na kabili mu Gati, h ilyo kwali umuntu ipaka nga nshi i uwali ne minwe mutanda (6) ku fisansa fyonse ne fikondo mutanda ku makasa yonse, fyonse pamo, iminwe ne fikondo, fyali amakumi yabili na fine (24); j kabili na o afyelwe mu bena Refa. k 7 Kabili alepontela l Israele. Awe Yonatani mwana Shimea m munyina Davidi asukile amwipaya. 8 Aba e bafyelwe mu bena Refa n mu Gati; o kabili Davidi na babomfi bakwe e babepeye. p Kabili Satana aimiine abena Israele no kutunka q Davidi ukuti apende abena Israele. 2 E ico Davidi aebele Yoabu r ne ntungulushi sha bantu ati: “Kabiyeni, kapendeni s abena Israele, mufume ku Beere-sheba t mufike na ku Dani u no kundetela impendwa pa kuti njishibe impendwa yabo.” v 3 Lelo Yoabu atile: “Yehova nafushe abantu bakwe imiku umwanda ukucila ifyo bali ino nshita. w Mwe shikulu imfumu, bushe abantu bonse te babomfi benu mwe shikulu? Cinshi shikulu alefwaila ukucita ici cintu? x Cinshi alelengela Israele ukuba no mulandu?” 4 Lelo amashiwi ya mfumu y yasukile yanasha Yoabu, kabili Yoabu na o aliile z no kupita muli Israele onse, e lyo pa numa abwe-

21

ICIPA. 20 2Sa 21:18 2Sa 21:15 1Im 11:29 Amg 3:13 2Sa 21:19 1Sa 17:4 1Sa 21:9 1Sa 22:10 g 1Sa 17:7 1Im 11:23 h Yos 11:22 1Sa 7:14 i Imp 13:33 Amg 2:10 Amg 3:11 j 2Sa 21:20 k 2Sa 21:16 l Amg 32:27 1Sa 17:10 2Is 19:22 m 1Im 2:13 n Amg 2:11 o 1Sa 17:4 p 1Sa 20:15



















a b c d e f

ICIPA. 21 2Sa 24:1 2Sa 8:16 1Im 27:23 2Sa 17:11 Aba 18:29 2Sa 3:10 v 2Sa 24:2 w Amg 1:11 x 2Sa 24:3 y Lkm 8:4 z 2Sa 24:4



















q r s t u

Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p q

r s t

u v w x

2Sa 24:8 2Sa 24:9 1Im 27:24 Imp 1:47 2Sa 11:27 2Sa 12:13 Am 25:11 Am 51:1 2Sa 24:10 2Sa 24:11 1Im 29:29 1Sa 9:9 2Sa 24:12 Amp 3:12 2Sa 24:13 Le 26:26 Le 26:17 Amg 28:25 Le 26:25 Amg 28:22 Amg 28:27 2Sa 24:13 2Is 19:35 2Sa 24:14 Ukf 34:6 Am 51:1 Es 55:7 Isb 3:22 2Im 28:9 Imp 16:46 2Sa 24:15 2Sa 24:16

1 IMILANDU 20:4–21:15 leele ku Yerusalemu. a 5 E lyo Yoabu apeele Davidi impendwa ya bantu abalembelwe; kabili mu Israele yonse mwali abaume abengaya ku bulwi b milioni umo na makana umwanda umo (1,100,000), kabili muli Yuda mwali abaume ba bulwi amakana imyanda ine na makana amakumi cinelubali (470,000). 6 Lelo Yoabu tapendeeleko c abena Lebi d na bena Benjamini, pantu tatemenwe amashiwi imfumu yalandile. 7 Nomba ici cintu calibipile mu menso ya kwa Lesae wa cine, na o akandile abena Israele. 8 E lyo Davidi asosele kuli Lesa wa cine ati: “Nimembuka f nga nshi pa co ncitile. E ico nomba, mbeleleniko uluse g ne mubomfi wenu pa membu shandi; pantu nincita ica bupumbu.” h 9 Kabili Yehova asosele kuli Gadi, i uwalemwenako Davidi ifimonwa, j ati: 10 “Kabiye, kasose kuli Davidi, auti, ‘Yehova atila: “Pali ifintu fitatu ifyo ndeleta pali iwe. k Usalepo cimo, ico cine e co ndekucita.” ’ ” l 11 Awe Gadi aile kuli Davidi m no kumweba ati: “E fyo Yehova asosa, ‘Salapo, 12 nampo nga kukabe icipowe n imyaka itatu, nelyo imyeshi itatu iya kucimfiwa ku balwani o bobe no lupanga lwa balwani bobe ukukusanga, nelyo inshiku shitatu kukabe ulupanga lwa kwa Yehova, p icikuko q mu calo, na malaika wa kwa Yehova ukuleta ubonaushi r mu calo conse ica kwa Israele.’ E ico tontonkanyapo bwino no kunjeba ico ndi no kuyaeba uuntumine.” 13 E ico Davidi atile kuli Gadi: “Ici cintu cansakamika nga nshi. Leka ngwile mu minwe ya kwa Yehova, s pantu alifulisha uluse; t lelo niwila mu minwe ya bantu.” u 14 Awe Yehova aletele icikuko v mu Israele, ica kuti mu Israele mwafwile abantu amakana amakumi cinelubali (70,000). w 15 Kabili, Lesa wa cine atumine malaika ku Yerusalemu pa kuti onaule uyu musumba; x kabili

1 IMILANDU 21:16–22:2 cilya fye atendeka ukuonaula, Yehova aliumwene no kulanguluka pali ubu bubi; a e ico aebele malaika uwaleipaya abantu ati: “Capwa! b Nomba bwesha ukuboko kobe.” Awe malaika wa kwa Yehova aiminine mupepi na pa kupumina ingano apa kwa Ornani c umwina Yebusi. d 16 Ilyo Davidi ainwine amenso, amwene malaika wa kwa Yehova e naiminina pa kati ke sonde ne myulu, ali no lupanga f ulwasomonwa mu kuboko kwakwe lusontele ku Yerusalemu; kabili Davidi na bakalamba, ninshi nabaifimba insamu,1 g ilyo line fye bawile pa nshi ubukupeme. h 17 Kabili Davidi asosele kuli Lesa wa cine ati: “Bushe te ine nasosele ukuti abantu bapendwe, kabili bushe te ine membwike no kucita icabipa? i Lelo ishi impaanga j cinshi shicitile? Mwe Yehova Lesa wandi, lekeni ukuboko kwenu kube pali ine na pa ng’anda ya kwa tata; lelo mwikanda abantu benu.” k 18 E lyo malaika wa kwa Yehova, asosele kuli Gadi l ukuti ebe Davidi ukuti ayekuulila Yehova iciipailo apa kupumina ingano apa kwa Ornani umwina Yebusi. m 19 Awe Davidi alile ukulingana na mashiwi ya kwa Gadi ayo asoseele mwi shina lya kwa Yehova. n 20 Nomba, Ornani o alipilibwike no kumona malaika; kabili abana bakwe bane abo ali na bo balibeleme. Nomba Ornani alepuula ingano. 21 E ico Davidi aile kuli Ornani. Ilyo Ornani aloleshe no kumona Davidi, p afumine apa kupumina ingano no kutoota kuli Davidi, ashiba ne cinso cakwe pa nshi. 22 E lyo Davidi atile kuli Ornani: “Mpeela icifulo apaba apa kupumina ingano, pa kuti nkuulilepo Yehova iciipailo. Ndekupeela indalama q shonse na iwe umpeele apa kupumina ingano, r pa kuti icikuko s cifume pa bantu.” 23 Awe Ornani atile

Davidi akuula iciipailo ICIPA. 21 a Ukf 32:14 Amg 32:36 b Am 90:13 c 2Sa 24:18 2Im 3:1 d 2Sa 5:6 e Imp 22:31 f Yos 5:13 g 1Is 21:27 2Is 19:1 Am 35:13 h Imp 16:22 i 2Sa 24:17 Am 51:4 j Am 44:11 k Ukf 32:12 l 2Sa 24:11 m 2Sa 24:18 2Im 3:1 n 2Sa 24:19 o 1Im 21:15 p 2Sa 24:20 q Ukt 23:9 r 2Sa 24:21 s Imp 25:8



















Ku Kulyo a Ukt 23:11 b 1Sa 6:14 1Is 19:21 c Es 28:27 d 2Sa 24:22 e 2Sa 24:23 f Ukt 23:13 g 2Sa 24:24 h Ukf 20:25 2Sa 24:25 i 1Sa 7:9 Am 91:15 j Le 9:24 1Is 18:38 2Im 7:1 k 2Sa 24:16 Am 103:20 l 2Sa 24:25 m 1Is 3:4 1Im 16:39 2Im 1:3 n 2Sa 6:9 Am 119:120



















ICIPA. 22 o Amg 12:5 2Im 3:1 p 2Sa 24:18 q 1Is 9:21

1Im 21:161 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

2Im 2:17 r 1Is 5:17

564

kuli Davidi: “Buuleni cibe cenu, a kabili shikulu imfumu acite ico alefwaya. Moneni, ndemupeela ing’ombe b isha kutuula amalambo ya koca ne fi fine ifimuti fya kupuulilako c ukuba inkuni d ne ngano sha kutuula umutuulo. Fyonse namupeela.” e 24 Lelo, Imfumu Davidi yatile kuli Ornani: “Iyo, lelo ukushita ndeshita ne ndalama, f pantu nshasende ifintu fyobe kuli Yehova ku kutuula amalambo ya koca ukwabula ukupoosapo icili conse.” 25 E ico Davidi apeele Ornani amashekele ya golde aya kushita cilya cifulo ayafinine imyanda mutanda (600). g 26 Awe Davidi akuuliile Yehova iciipailo h palya pene no kutuula amalambo ya koca na malambo ya mutende, kabili aliliile kuli Yehova, i kabili na o pa kumwasuka aponeshe umulilo j ukufuma mu muulu waoca ne lambo lya koca ilyali pa cipailo. 27 E lyo Yehova alandile amashiwi kuli malaika, k na o abweseeshe ulupanga lwakwe mu cikwama ca luko. 28 Ilya ine nshita, ilyo Davidi amwene ukuti Yehova amwasukila apa kupumina ingano apa kwa Ornani umwina Yebusi, alitwalilile ukutuula amalambo palya pene. l 29 Lelo ilya nshita, icikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova ico Mose apangile mu matololo ne ciipailo ca kutuulilapo amalambo ya koca fyali pa ncende balepepela mu Gibeone. m 30 Kabili Davidi taile pa ntanshi ya ciko ku kwipusha kuli Lesa, pantu aletiina n pa mulandu wa lupanga lwa kwa malaika wa kwa Yehova. lyo Davidi atile: “Iyi e 22 Eng’anda ya kwa Yehova o

Lesa wa cine, kabili ici e ciipailo p bakatuulilapo amalambo ya koca aya bena Israele.” 2 Davidi nomba asosele ukuti balonganike abalebeshi q abali mu calo ca Israele, kabili abacitile ukuba aba kuputula amabwe r pa

565

Davidi aeba Solomone

kuti baleputula amabwe a ya kukuulila ing’anda ya kwa Lesa wa cine. 3 Kabili Davidi apekenye ifyela ifingi ifya kupangila imisomali ya fiibi fya mpongolo ne fya kwikatanya imbao, kabili no mukuba uwingi nga nshi ica kuti te kuti baupime ifyo wafinine, b 4 kabili ne miti ya mikedari c iishingapendwa; pantu abena Sidone d na bena Turi e baletele imiti ya mikedari iingi kuli Davidi. 5 Awe Davidi atile: “Solomone umwana wandi mwaice kabili talakosa, f kabili ing’anda akakuulila Yehova ikaba iyapuulama g nga nshi pa kuti ikawame h ukucila amayanda yambi mu fyalo fyonse. Kanshi kamupekanishishe ifintu.” E ico Davidi ateyenye ifintu ifingi nga nshi ilyo ashilafwa. i 6 Kabili, aitile Solomone umwana wakwe pa kuti amwebe ukukuulila Yehova Lesa wa kwa Israele ing’anda. 7 Awe Davidi asosele kuli Solomone umwana wakwe ati: “Ine mu mutimaj wandi nafwaile ukukuulila ishina k lya kwa Yehova Lesa wandi ing’anda. 8 Lelo icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti, ‘Walisumya umulopa uwingi nga nshi, l kabili walilwa inkondo ishikalamba. m Tawakakuulile ishina lyandi ing’anda, n pantu walisumya umulopa uwingi pe sonde ku cinso candi. 9 Mona! Ukafyala umwana umwaume. o Ena akaba umuntu wa mutende, kabili abalwani bakwe bonse ababa mu mbali konse konse tabakalemucusha; p pantu ishina lyakwe akenikwa Solomone, q kabili nkabika pali Israele umutende r no mutelelwe mu nshiku shakwe. 10 Ena e ukakuulila ishina s lyandi ing’anda, kabili akaba umwanat wandi, na ine nkaba wishi. u Kabili nkapampamika icipuna ca bufumu v bwakwe pa bena Israele umuyayaya.’ 11 “Nomba, mwana wandi, Yehova abe nobe, kabili ukatungu-

ICIPA. 22 a 1Is 6:7 1Is 7:9 1Is 7:47 2Sa 5:11 1Is 5:6 2Im 2:3 1Is 3:7 1Im 29:1 g 2Im 2:5 Am 68:29 h Es 64:11 Hg 2:3 i Lkm 9:10 j 2Sa 7:2 1Is 8:17 Am 132:5 k Amg 12:5 l 1Im 28:3 m 1Is 5:3 n 1Im 17:4 2Im 6:9 o 2Sa 7:12 1Im 28:5 p 1Is 4:25 1Is 5:4 q 2Sa 12:24 r Am 72:7 Es 9:7 s 1Is 5:5 1Im 17:12 t 1Im 17:13 u 2Sa 7:14 He 1:5 v 1Im 17:14 Am 89:36



















b c d e f

Ku Kulyo a 1Im 28:20 b 2Im 1:10 Am 72:1 c Amg 4:6 Am 19:11 d Yos 1:8 1Is 2:3 e Amg 12:1 Amg 17:19 f Le 19:37 1Im 28:7 g Imp 36:13 h Yos 1:6 1Im 28:20 i Amg 31:6 j Yos 1:9 2Ti 1:7 k Yb 14:1 Ro 8:22 l 1Im 29:4 m 1Im 29:2 n 1Im 29:7 o 1Is 5:17 1Is 6:7 1Is 7:9 p 1Is 7:14 Amp 22:29 q 1Im 22:3 r Flp 2:13 s 2Im 1:1 Ro 8:31 t Aba 6:12 u 2Sa 7:1 Amp 16:7 v 2Sa 5:20 Am 44:2 w Amg 4:29 x 2Im 20:3 Da 9:3 y 2Im 20:8 z 1Is 6:1 a 1Is 8:6 1Is 8:21 2Im 5:7 b Amg 12:21 1Is 8:29 1Is 9:3

1 IMILANDU 22:3-19 luke no kukuula ing’anda ya kwa Yehova Lesa obe, nge fyo alanda pali iwe. a 12 Shi Yehova nakupeele fye ukushilimuka no mucetekanya, b kabili nakupeele icipope ca pa bena Israele pa kuti ulesunga amafunde ya kwa Yehova Lesa obe. c 13 Nga wacita ifyo ukatunguluka d nga wabombesha ukukonka ifipope e no bupingushi f ubo Yehova apeele g Mose pa kuti abena Israele balekonka. Shipa kabili kosa. h Witiina i nelyo ukututuma. j 14 Kabili ilyo nalecula k nateyanishishe ing’anda ya kwa Yehova amatalanti ya golde l amakana umwanda (100,000) na matalanti ya silfere milioni umo (1,000,000), kabili umukuba m ne fyela n tafingapendwa pantu fingi nga nshi; ne miti na mabwe naliteyanya, lelo ukalundapo. 15 Kabili naukwata ababomfi abengi aba kubomba umulimo, aba kuputula amabwe na babomfi abaishiba amabwe o ne miti na onse uwacenjela mu mulimo onse. p 16 Golde, silfere no mukuba ne fyela takuli inshila ya kufipendelamo. q Ima no kubomba, r kabili shi Yehova abe na iwe.” s 17 Kabili Davidi aebele bacilolo bonse aba kwa Israele ukwafwa Solomone umwana wakwe, ati: 18 “Bushe Yehova Lesa wenu tali na imwe, t kabili bushe tamupeela ukutuusha konse fye? u Pantu alipeela mu minwe yandi abekashi ba mu calo, kabili icalo calicimfiwa pa ntanshi ya kwa Yehova v na ku bantu bakwe. 19 Nomba bikeni imitima yenu ne myeo w yenu ku kwipusha kuli Yehova Lesa wenu, x kabili imeni no kukuula incende ya mushilo y iya kwa Yehova Lesa wa cine, z pa kuti muletemo icipao a ca cipangano ica kwa Yehova ne fipe fya mushilo ifya kwa Lesa wa cine ku ng’anda iilekuulilwa ishina b lya kwa Yehova.”

1 IMILANDU 23:1-27 Kabili Davidi alikotele a no kwikala inshiku ishingi, e ico abikile Solomone b umwana wakwe ukuba imfumu ya Israele. 2 Kabili alonganike bacilolo c bonse aba kwa Israele na bashimapepo d na bena Lebi. e 3 Awe abena Lebi balibapendele ukufuma pa bali ne myaka amakumi yatatu (30) no kucilapo; f kabili impendwa yabo, ukupenda umo umo, umuntu no muntu, bali amakana amakumi yatatu na makana cinekonsekonse (38,000). 4 Pali aba pali amakana amakumi yabili na yane (24,000) abaleangalila umulimo pa ng’anda ya kwa Yehova; kabili bamushika g na bapingushi h ba milandu bali amakana mutanda (6,000); 5 na balinshi ba mpongolo i amakana yane (4,000) na makana yane abalelumbanyaj Yehova pa filimba k ifyo Davidi atile, “nafipangiile ukulumbanishishako.” 6 Kabili Davidi abaakenye mu mabumba l ku bana ba kwa Lebi, m kuli Gershone, Kohati na Merari. 7 Ku bena Gershone ni Ladani na Shimei. 8 Abana ba kwa Ladani bali ni Yehiele n umukalamba na Setani na Yoele, o batatu. 9 Abana ba kwa Shimei bali ni Shelomote na Hasiele na Harani, batatu. Aba e bali abakalamba ba mu lupwa lwa kwa Ladani. 10 Kabili abana ba kwa Shimei bali ni Yahati, Sina na Yeushi na Beria. Aba bane e bali abana ba kwa Shimei. 11 Kabili Yahati e wali umukalamba, na Sisa e walengele bubili. Yeushi na Beria bena, tabakwete abana baume abengi; e ico baishileba ing’anda ya bashibo p iya balaashikwa. 12 Abana ba kwa Kohati q bali ni Amramu, Isari, r Hebrone s na Usiele, t bane. 13 Abana ba kwa Amramu bali ni Aarone u na Mose. v Lelo Aarone alipaatwilwe w pa kuti asangulule Umuputule wa Mushilo Nga Nshi, x ena na bana bakwe umuyayaya, pa kuti baleoca icushi ce lambo y kuli Yehova, pa kuti balemubombela z no kupaalila a mwi shi-

23

Solomone aba imfumu ICIPA. 23 a 1Is 1:1 b 1Is 1:33 1Is 1:39 1Im 28:5 c 1Im 22:17 1Im 28:1 d Ukf 29:9 e Imp 3:6 1Im 13:2 f Imp 4:3 g 1Im 26:29 h Amg 16:18 2Im 19:8 i 1Im 26:12 j 1Im 6:31 1Im 9:33 k 1Is 10:12 l 2Im 8:14 2Im 31:2 m Ukf 6:16 n 1Im 26:21 o 1Im 26:22 p 1Im 24:4 q Ukf 6:18 r Ukf 6:21 s Imp 3:27 t 1Im 6:2 u Ukf 4:14 v Ukf 6:20 Ukf 6:26 w Ukf 28:1 He 5:4 x He 9:7 y 1Sa 2:28 z Amg 21:5 a Le 9:22 Imp 6:23



















Ku Kulyo a Am 90:0 b 1Im 26:24 c Ukf 2:22 d Ukf 18:4 e 1Im 26:24 f 1Im 26:25 g Imp 3:27 h 1Im 24:22 i 1Im 24:23 j Ukf 6:22 k Ukf 6:19 l Imp 26:58 1Im 24:30 m 1Im 24:28 n Imp 36:11 o 1Im 24:30 p Imp 26:58 q 1Im 28:13 r Esr 3:8 s 2Sa 7:1 1Im 22:18 t 1Is 8:13 Am 135:21 u Imp 4:15 Imp 4:49 v 2Sa 23:2

566

na lyakwe umuyayaya. 14 Lelo Mose umuntu wa kwa Lesa wa cine, a ena abana bakwe balependelwa mu mukowa wa bena Lebi. b 15 Abana ba kwa Mose bali ni Gershomu c na Eliesere. d 16 Abana ba kwa Gershomu bali ni Shebuele e uwali umukalamba. 17 Kabili abana ba kwa Eliesere bali ni Rehabiaf uwali umukalamba; kabili Eliesere takwete abana baume bambi, lelo abana baume aba kwa Rehabia balifulile nga nshi. 18 Abana ba kwa Isari g bali ni Shelomiti h uwali umukalamba. 19 Abana ba kwa Hebrone bali ni Yeria uwali umukalamba, Amaria uwa bubili, Yahasiele uwa butatu na Yekameamu i uwalenga bane. 20 Abana ba kwa Usiele j bali ni Mika uwali umukalamba na Ishia uwa bubili. 21 Abana ba kwa Merari k bali ni Maali na Mushi. l Abana ba kwa Maali bali ni Eleasari m na Kishi. 22 Lelo Eleasari alifwile; kabili takwete abana abaume lelo akwete fye abana abanakashi. E ico abana ba kwa Kishi bamunyinabo baliboopile. n 23 Abana ba kwa Mushi bali ni Maali na Edere na Yeremote, o batatu. 24 Aba e bali abana ba kwa Lebi ukulingana ne ndupwa shabo, p intungulushi sha ba mu ndupwa shabo, ukulingana na balaashikwe pali bena, ifyo bapendelwe mu mashina yabo, cila ntungulushi pali bena, abalebomba umulimo q pa ng’anda ya kwa Yehova, ukutula pa bali ne myaka amakumi yabili (20) no kucilapo. r 25 Pantu Davidi atile: “Yehova Lesa wa kwa Israele alipeela ukutuusha ku bantu bakwe, s kabili akekala mu Yerusalemu umuyayaya. t 26 Kabili na bena Lebi tabakulasenda icikuulwa ca mushilo nangu ifipe fyonse ifya kubomfya mu kupepa.” u 27 Pantu ukulingana na mashiwi v ya kulekelesha aya kwa Davidi iyi e yali impendwa ya bana ba kwa Lebi ukufuma pa bali ne

567

Amabumba ya bashimapepo

myaka amakumi yabili (20) no kucilapo. 28 Pantu mu mulimo wabo baletungululwa na bana ba kwa Aarone a pa kuti babombe umulimo wa pa ng’anda ya kwa Yehova na pa mansa b na mu miputule ya kuliilamo c na pa kusangulula ica mushilo conse d no mulimo wa mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine, 29 no kusakamana umukate e wa kutuntikanya no buunga f bwapeleka ubwa mutuulo wa ngano ne fipapaatu g ifya mukate ushatutumuka no mukate h bapangile mu fipe i no mufuba uo basakanyamo j amafuta ne fipimo fyonse ifya kupiminako ukufina no bukulu; k 30 no kwiminina l cila lucelo m ku kutasha n no kulumbanyao Yehova, no kucita cimo cine icungulo; 31 na pa mutuulo onse uwa malambo ya koca kuli Yehova pa masabata, p pa myeshi ipya q na pa nshita ya mitebeto r lyonse ku cinso ca kwa Yehova, ukulingana ne mpendwa kabili ukulingana na mafunde yabakumine. 32 Kabili balelinda s icikuulwa ca kukumaninako no kulinda umuputule wa mushilo t no kulinda abana ba kwa Aarone bamunyinabo mu mulimo wa ng’anda ya kwa Yehova. u Nomba abana ba kwa Aarone balyakanikene mu mabumba. Abana ba kwa Aarone bali ni Nadabu v na Abihu, w Eleasari x na Itamari. y 2 Lelo, Nadabu na Abihu z bafwile pa ntanshi ya kwa shibo, a kabili tabakwete abana, lelo Eleasari b na Itamari batwalilile ukubomba bushimapepo. 3 Kabili Davidi, na Sadoke c uwa mu bana ba kwa Eleasari, na Ahimeleke d uwa mu bana ba kwa Itamari balibaakenye ukulingana ne milimo bali no kulabomba. e 4 Nomba abana ba kwa Eleasari bakwete intungulushi ishingi ukucila abana ba kwa Itamari. E ico babapeele ku bana ba kwa Eleasari, ukuba intungulushi sha ndupwa shabo ikumi na mutanda (16) na

24

ICIPA. 23 a Imp 3:9 b 1Is 6:36 c 1Im 9:26 d Neh 12:45 e Le 24:6 1Im 9:32 f 1Im 9:29 g Ukf 29:23 Le 2:4 h Ukf 29:2 i Le 7:9 j Le 7:12 k Le 19:36 l 1Im 16:37 m Ukf 29:39 n Le 22:29 Am 105:1 Flp 4:6 o 1Im 16:4 Am 69:30 2Ko 11:31 p Ukf 20:10 q Imp 10:10 Am 81:3 r Le 23:4 s Imp 1:53 t 1Im 9:27 u Imp 3:9



















ICIPA. 24 v Ukf 6:23 w Le 10:1 x Ukf 28:1 y Imp 3:2 z Ukf 6:23 a Imp 26:61 b Imp 16:39 c 1Im 6:8 d 2Sa 8:17 e 1Ko 14:33



















Ku Kulyo a Amp 16:33 Amp 18:18 Imi 1:26 b Mt 26:3 c 1Is 4:3 2Im 34:13 d 1Is 2:35 e 2Sa 8:17 f 2Sa 19:11 1Is 1:7 g 1Im 23:24 h Le 10:12 Imp 16:39 i 1Im 6:3 j Neh 11:10 k Lk 1:5

1 IMILANDU 23:28–24:17 ku bana ba kwa Itamari ukuba intungulushi sha ndupwa shabo cinekonsekonse (8). 5 Kabili, balipendwile a pa kubaakanya, aba pamo na balya, pantu kwali no kuba aba kwangalila umuputule wa mushilo b na bacilolo abalebombela Lesa wa cine ukufuma mu bana ba kwa Eleasari no kufuma mu bana ba kwa Itamari. 6 E lyo Shemaya mwana Netanele e wali kalembac wa bena Lebi alibalembele pa menso ya mfumu na bacilolo na Sadoke d shimapepo na Ahimeleke e mwana Abiatari f na bakalamba ba ndupwa sha bashimapepo ne sha bena Lebi, g ulupwa lumo lwalisalilwe muli Eleasari h na lumbi muli Itamari. i 7 Kabili ifi e fyo cali ilyo bapendwile: icipendwilo ca kubalilapo caponene pali Yehoyaribu; j icalenga bubili caponene pali Yedaya, 8 icalenga butatu caponene pali Harimu, icalenga bune caponene pali Seorimu, 9 icalenga busano caponene pali Malkiya, icalenga mutanda (6) caponene pali Miyamini, 10 icalenga cinelubali (7) caponene pali Hakose, icalenga cinekonsekonse (8) caponene pali Abiya, k 11 icalenga pabula (9) caponene pali Yeshua, icalenga ikumi (10) caponene pali Shekania, 12 icalenga ikumi na cimo (11) caponene pali Eliashibu, icalenga ikumi na fibili (12) caponene pali Yakimu, 13 icalenga ikumi na fitatu (13) caponene pali Hupa, icalenga ikumi na fine (14) caponene pali Yeshebeabu, 14 icalenga ikumi na fisano (15) caponene pali Bilga, icalenga ikumi na mutanda (16) caponene pali Imere, 15 icalenga ikumi na cinelubali (17) caponene pali Hesiri, icalenga ikumi na cinekonsekonse (18) caponene pali Hapisese, 16 icalenga ikumi na pabula (19) caponene pali Petahia, icalenga amakumi yabili (20) caponene pali Yeheskele, 17 icalenga amakumi yabili na cimo

1 IMILANDU 24:18–25:8 (21) caponene pali Yakini, icalenga amakumi yabili na fibili (22) caponene pali Gamuli, 18 icalenga amakumi yabili na fitatu (23) caponene pali Delaya, icalenga amakumi yabili na fine (24) caponene pali Maasia. 19 Ifi e fyo babakenye a mu mulimo wabo, b pa kuti baleisa mu ng’anda ya kwa Yehova ukulingana ne nsambu c shabo muli Aarone icikolwe cabo, nge fyo Yehova Lesa wa kwa Israele amwebele. 20 Kabili pa bana ba kwa Lebi abasheleko, pali Shubaele uwa mu bana ba kwa Amramu; d Yehedia uwa mu bana ba kwa Shubaele; e 21 aba muli Rehabia: f abana ba kwa Rehabia, Ishia e wali intungulushi; 22 pa bena Isari g ni Shelomote; h pa bana ba kwa Shelomote, ni Yahate; 23 pa bana ba kwa Hebrone i ni Yeria j uwali intungulushi, Amaria e walenga bubili, Yehasiele e walenga butatu, Yekameamu e walenga bune. 24 Pa bana ba kwa Usiele ni Mika; pa bana ba kwa Mika k ni Shamiri. 25 Munyina Mika ali ni Ishia; pa bana ba kwa Ishia ni Sekaria. 26 Abana ba kwa Merari l bali ni Maali m na Mushi; n abana ba kwa Yaasia, ni Beno. 27 Abana ba kwa Merari: pa bana ba kwa Yaasia pali Beno na Shohamu na Sakuri na Ibri. 28 Pa ba muli Maali pali Eleasari, uushakwete umwana umwaume nangu umo. o 29 Muli Kishi: abana ba kwa Kishi bali ni Yerameele. 30 Kabili abana ba kwa Mushi bali ni Maali p na Edere na Yerimote. q Aba e bali abana ba kwa Lebi ukulingana na mayanda ya bashibo. r 31 Kabili na bo balipendwile s nge fyacitile bamunyinabo abana ba kwa Aarone pa ntanshi ya kwa Davidi imfumu na Sadoke na Ahimeleke na bakalamba ba ndupwa sha bashimapepo na bena Lebi. E lyo mu mayanda ya bashibo, t uwali umukalamba alingene no mwaice wakwe.

Bakemba ba pe tempele ICIPA. 24 a 1Im 9:25 2Im 23:18 b Lk 1:8 Lk 1:23 c 2Is 11:9 1Ko 14:40 d Ukf 6:18 e 1Im 23:16 1Im 26:24 f 1Im 23:17 g Imp 3:27 h 1Im 23:18 i Imp 26:58 1Im 15:9 j 1Im 23:19 1Im 26:31 k 1Im 23:20 l Ukt 46:11 Ukf 6:19 m 1Im 6:19 n 1Im 23:21 o 1Im 23:22 p 1Im 6:47 q 1Im 23:23 r 1Im 23:11 s Yos 18:10 1Im 25:8 Amp 16:33 Imi 1:26 t 1Im 26:13



















Ku Kulyo



















ICIPA. 25 a 1Im 24:5 b 1Im 27:3 c 1Im 16:41 2Im 5:12 d 2Im 35:15 e 1Is 10:12 Am 81:2 f 1Sa 10:5 1Im 15:16 g 2Im 29:25 Am 150:5 h 1Im 25:9 i 1Im 25:14 j Neh 12:46 k 1Im 16:42 l 1Im 25:9 m 1Im 25:11 n 1Im 25:15 o 1Im 15:18 p Am 92:1 Ye 33:11 Ef 5:19 q 1Im 15:19 r 1Im 25:13 s 1Im 25:16 t 1Im 24:24 u 1Im 25:23 v 1Im 25:27 w 1Im 25:29 x 1Im 25:31 y 1Im 25:24 z 1Im 25:26 a 1Im 25:28 b 1Sa 9:9 c Am 127:3 Es 8:18 d 1Im 13:8 e 1Im 15:16 f 1Im 16:5 g 1Im 25:1 h Am 150:1 i 1Im 15:22 j 1Im 24:31 k 1Im 15:22

568

Kabili Davidi na bakalamba a ba mabumba b ya babomfi basalilemo bamo aba kubomba pa bana ba kwa Asafi, Hemani c na Yedutuni d abalesesema na bansango, e ne filimba fya nsale f na malimba. g Kabili abo balaashile pa mulimo wabo bafumine muli bena. 2 Aba mu bana ba kwa Asafi, ni Sakuri na Yosefe h na Netania na Asharela, i abana ba kwa Asafi abaletungululwa na Asafi j uwalesesema ukulingana ne fyo imfumu yalanda. 3 Aba muli Yedutuni: k abana ba kwa Yedutuni bali ni Gedalia l na Seri m na Yeshaya, n na Shimei, Hashabia na Matitia, o bali mutanda (6), kabili baletungululwa na shibo Yedutuni, uwalesesema na nsango pa kutasha no kulumbanya Yehova. p 4 Aba muli Hemani: q abana ba kwa Hemani bali ni Bukia, r Matania, s Usiele, t Shebuele na Yerimote, Hanania, u Hanani, Eliata, v Gidalti w na Romamti-esere, x Yoshbekasha, y Maloti, z Hotiri, a Mahasiote. 5 Aba bonse bali bana ba kwa Hemani, uwalemwena imfumu ifimonwa b fya kwa Lesa wa cine pa kuti emye ulusengo1 lwakwe; e ico Lesa wa cine apeele Hemani abana baume ikumi na bane (14) na bana banakashi batatu. c 6 Aba bonse baletungululwa na shibo mu kwimba pa ng’anda ya kwa Yehova, na malimba, d ifilimba fya nsale e na bansango f mu mulimo wa mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine. Abaletungululwa ne mfumu bali ni Asafi na Yedutuni na Hemani. g 7 Kabili bonse pamo na bamunyinabo abo basambilishe ukwimbila Yehova, h bonse abacenjela, i bali imyanda ibili na makumi cinekonsekonse na cinekonsekonse (288). 8 E ico abacindami j na balanda, na baishiba k na basa-

25

1Im 25:51 Ulusengo lwa nama mu Baibolo lwimininako ukukosa, amaka, nelyo amaka ya kutungulula.

569

Bakemba 288 abasambilishiwa

mbi, balipendwile a pa kuti beshibe ifyali no kucitwa. 9 Kabili ifi e fyo bapendwile: icipendwilo ca kubalilapo kuli Asafi caponene pali Yosefe, b icalenga bubili caponene pali Gedalia c (ena na bamunyina na bana bakwe bali ikumi na babili [12]); 10 icalenga butatu caponene pali Sakuri, d abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 11 icalenga bune caponene pali Isri, e abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 12 icalenga busano caponene pali Netania, f abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 13 icalenga mutanda (6) caponene pali Bukia, abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 14 icalenga cinelubali (7) caponene pali Yesharela, g abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 15 icalenga cinekonsekonse (8) caponene pali Yeshaya, abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 16 icalenga pabula (9) caponene pali Matania, abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 17 icalenga ikumi (10) caponene pali Shimei, abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 18 icalenga ikumi na cimo (11) caponene pali Asarele, h abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 19 icalenga ikumi na fibili caponene pali Hashabia, abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 20 icalenga ikumi na fitatu (13) caponene pali Shubaele, i abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 21 icalenga ikumi na fine (14) caponene pali Matitia, abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 22 icalenga ikumi na fisano (15) caponene pali Yeremote, abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 23 icalenga ikumi na mutanda (16) caponene pali Hanania, abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili; 24 icalenga ikumi na cinelubali (17) caponene pali Yoshbekasha, abana bakwe na bamunyina, iku-

ICIPA. 25 a Amp 16:33 Amp 18:18 Imi 1:26

b 1Im 25:2

c 1Im 25:3

d 1Im 25:2

e 1Im 25:3

f 1Im 25:2

g 1Im 25:2

h 1Im 25:4

1 IMILANDU 25:9–26:7 mi na babili; 25 icalenga ikumi na cinekonsekonse (18) caponene pali Hanani, abana bakwe na bamunyina ikumi na babili; 26 icalenga ikumi na pabula (19) caponene pali Maloti, abana bakwe na bamunyina ikumi na babili; 27 icalenga amakumi yabili (20) caponene pali Eliata, abana bakwe na bamunyina ikumi na babili; 28 icalenga amakumi yabili na cimo (21) caponene pali Hotiri, abana bakwe na bamunyina ikumi na babili; 29 icalenga amakumi yabili na fibili (22) caponene pali Gidalti, abana bakwe na bamunyina ikumi na babili; 30 icalenga amakumi yabili na fitatu (23) caponene pali Mahasiote, a abana bakwe na bamunyina ikumi na babili; 31 icalenga amakumi yabili na fine (24) caponene pali Romamtiesere, b abana bakwe na bamunyina, ikumi na babili. Kabili ifi e fyo abalelinda 26 impongolo babaakenye: Pa bana ba kwa Kora, pali Mec

d

i 1Im 25:4



















Ku Kulyo a 1Im 25:4

b 1Im 25:4



















ICIPA. 26 c 1Im 9:22 2Im 23:19

d Imp 26:11 Am 44:0 Am 49:0

e 1Im 26:14

f 1Im 16:38

g Amg 28:11 Am 127:3

shelemia e mwana Kore uwa mu bana ba kwa Asafi. 2 Kabili Meshelemia alikwete abana, amashina yabo ni: Sekaria ibeli, Yediaele uwalenga babili, Sebadia uwalenga batatu, Yatniele uwalenga bane, 3 Elamu uwalenga basano, Yehohanani uwalenga mutanda (6), Elihoenai uwalenga cinelubali (7). 4 Kabili Obedi-edomu f alikwete abana, na mashina yabo ni aya: Shemaya ibeli, Yehosabadi uwalenga babili, Yoa uwalenga batatu na Sakari uwalenga bane na Netanele uwalenga basano, 5 Amiele uwalenga mutanda (6), Isakari uwalenga cinelubali (7), Peuletai uwalenga cinekonsekonse (8); pantu Lesa alimupaalile. g 6 Kabili kuli Shemaya umwana wakwe kwafyelwe abana abali bakateka ba ba mu ng’anda ya kwa shibo, pantu bali baume bafikapo, impalume. 7 Abana ba kwa Shemaya, ni Otni na Refaele na Obedi, Elsabadi, abo

1 IMILANDU 26:8-30

Abaleangalila ifyuma pe tempele

bamunyinabo bali baume bafikapo, Elihu na Semakia. 8 Bonse aba bali bana ba kwa Obedeedomu, bena na bana babo na bamunyinabo, abaume bafikapo abali na maka ya kubomba, bali amakumi mutanda na babili (62) aba muli Obede-edomu. 9 Kabili Meshelemia a akwete abana na bamunyina, abaume bafikapo, ikumi na cinekonsekonse (18). 10 Kabili Hosa uwa mu bana ba kwa Merari alikwete abana. Shimri e wali intungulushi, nangu ca kuti tali ibeli, b lelo wishi amusontele ukuba intungulushi; c 11 Hilkia uwalenga babili, Tebalia uwalenga batatu, Sekaria uwalenga bane. Abana ba kwa Hosa na bamunyina bonse pamo bali ikumi na batatu (13). 12 Pali aba abalelinda impongolo, bonse abakalamba na bamunyinabo balikwete imilimo, d pa kuti babombele pa ng’anda ya kwa Yehova. 13 E ico balipendwile e pa banono na pa bakalamba ukulingana na mayanda ya bashibo, f pa mpongolo shalekanalekana. 14 Kabili icipendwilo ca ku kabanga caponene pali Shelemia. g Bapendwile na pali Sekariah umwana wakwe, impanda mano i iyacenjela, kabili icipendwilo cakwe cawilile ku kapinda ka ku kuso. j 15 Ica kwa Obedi-edomu cawilile ku kapinda ka ku kulyo, kabili abana k bakwe bali na matala. l 16 Ica kwa Shupimu na Hosa m cawilile ku masamba mupepi ne Mpongolo ya Shalekete lwa ku musebo uwaya pa muulu, ibumba lya balinshi n ukulungatana ne bumba lya balinshi; o 17 ku kabanga kwali abena Lebi mutanda (6); ku kapinda ka ku kuso kwaleba bane cila bushiku; ku kapinda ka ku kulyo kwaleba bane cila bushiku; p ku matala q kwaleba babili babili; 18 ku lukungu lwa ku masamba, kwaleba babili mu musebo, r babili pa lukungu. 19 Ifi e fyo bayakenye abalelinda impo-

ICIPA. 26 a 1Im 26:14 b Amg 21:17 c 1Im 5:1 d 1Im 25:8 e Amp 16:33 Amp 18:18 Imi 1:26 f 1Im 23:11 g 1Im 26:1 h 1Im 26:2 i 1Im 27:32 Amp 12:8 1Ti 3:13 j 1Im 9:24 k 1Im 26:4 l 2Im 25:24 m 1Im 26:10 n 1Im 23:32 o Neh 12:24 p 2Im 8:14 q 1Im 26:15 r 1Im 26:16



















Ku Kulyo a Imp 26:11 Am 44:0 Am 49:0 b 1Im 23:6 c 1Is 14:26 1Im 9:26 d 1Is 7:51 1Im 18:11 e 1Im 23:7 f 1Im 29:8 g 1Im 23:8 h 1Is 15:18 i Imp 3:27 j 1Im 24:20 k Ukf 18:4 l 1Im 23:17 m Imp 31:50 1Im 18:11 n 1Im 29:3 o 1Im 29:7 p Yos 6:19 q Imp 31:28 r 1Sa 9:9 s 1Sa 14:50 t 2Sa 20:23 u 2Sa 2:18 v 1Im 23:12 w Neh 11:16 x Amg 17:9 2Im 19:8 y 1Im 23:12 1Im 23:19 z 1Im 26:6

570

ngolo pa bana ba kwa Kora a na bana ba kwa Merari. b 20 Ku bena Lebi, Ahiya e waleangalila ifyuma c fya ng’anda ya kwa Lesa wa cine no mwalesungilwa ifya mushilo. d 21 Abana ba kwa Ladani, e e kutila abana ba mwina Gershone uwa muli Ladani; abakalamba ba mu ndupwa sha kwa Ladani umwina Gershone, Yehiele. f 22 Abana ba kwa Yehiele, Setamu na Yoele g munyina, baleangalila ifyuma h fya ng’anda ya kwa Yehova. 23 Ku bena Amramu, abena Isari, abena Hebrone, abena Usiele, i 24 Shebuele j mwana Gershomu mwana Mose e waleangalila amatala. 25 Kumfwa bamunyina, muli Eliesere, k Eliesere afyele Rehabia, l Rehabia afyele Yeshaya, Yeshaya na o afyele Yoramu, Yoramu na o afyele Sikri, Sikri na o afyele Shelomote. 26 Uyu Shelomote na bamunyina baleangalila umwalesungilwa ifya mushilo, m ifyo Davidi n imfumu na bakalamba ba ndupwa shabo, o na bakalamba ba bantu amakana na bantu imyanda, na bakalamba ba bashilika basangulwile. 27 Ifyafumine mu bulwi p ne fyo bapokolwele q bafilengele ukuba ifya mushilo pa kuti bawamye ing’anda ya kwa Yehova. 28 Kabili ukubikako fye na fyonse ifyo Samwele uwalemona ifimonwa r na Shauli mwana Kishi na Abnere s mwana Nere na Yoabu t mwana Seruya u balengele ukuba ifya mushilo. Conse ico umuntu alengele ukuba ica mushilo caleangalilwa na Shelomite na bamunyina. 29 Pa bena Isari, v Kenania na bana bakwe balebomba umulimo wa ku nse w ukuba abakalamba kabili abapingushi x pali Israele. 30 Pa bena Hebrone, y Hashabia na bamunyina, abaume bafikapo, z ikana ne myanda cinelubali (1,700), baleangalila abena Israele mu citungu ca Yordani ku masamba no mulimo onse uwa kwa Yehova kabili no mulimo wa

571

288,000 abakubombela imfumu

mfumu. 31 Pa bena Hebrone, Yeriya a ali intungulushi ya bena Hebrone ukulingana ne nkulo ya fikolwe fyabo. Mu mwaka walenga amakumi yane (40) b uwa kuteka kwa kwa Davidi bafwaile no kusanga abaume impalume kabili aba maka pali bena mu Yasere c mu Gileadi. d 32 Kabili bamunyina, abaume bafikapo, e bali amakana yabili ne myanda cinelubali (2,700) intungulushi sha ndupwa shabo. f E ico imfumu Davidi yabasontele ukulatungulula abena Rubene na bena Gadi na hafu wa mukowa wa bena Manase, g ukumona umulandu onse uwa kwa Lesa wa cine no mulandu h wa mfumu. Kabili impendwa ya bana ba kwa Israele, e kutila intungulushi sha ndupwa i shabo na bakalamba j ba makana na bantu imyanda k na bakalamba ba bashilika abalebombela l imfumu muli fyonse ifyakumine abaleisa no kufuma imyeshi yonse iya mu mwaka, mwi bumba limo limo yali abantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 2 Uwaleangalila ibumba lya kubalilapo mu mweshi wa kubalilapo ni Yashobeamu m mwana Sabdiele, kabili mwi bumba lyakwe mwali abantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 3 Bamo pa bana ba kwa Perese n umukalamba wa ntungulushi shonse isha mabumba ya babomfi balebomba mu mweshi wa kubalilapo. 4 Kabili uwaleangalila ibumba lya mu mweshi wa cibili ni Dodai o umwina Ahohe p ne bumba lyakwe, na Mikilote e wali intungulushi, kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 5 Intungulushi ye bumba lya babomfi ilya butatu ilya mweshi wa citatu ali ni Benaya q mwana Yehoyada r shimapepo mukalamba, kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 6 Uyu Benaya s ali mwaume wa maka pa

27

ICIPA. 26 a 1Im 23:19 b 2Sa 5:4 1Im 29:27 c Yos 13:25 Yos 21:39 d Ukt 31:21 1Sa 13:7 e 1Im 26:9 f 1Im 24:31 g 1Im 12:37 h 2Im 19:11



















ICIPA. 27 i 1Im 5:24 j Ukf 18:25 1Sa 8:12 1Im 13:1 2Im 1:2 k Amg 1:15 l 1Im 28:1 m 2Sa 23:8 1Im 11:11 n Imp 26:21 o 2Sa 23:9 1Im 11:12 p 1Im 8:4 q 2Sa 23:20 r 1Is 4:4 1Im 12:27 s 2Sa 23:20



















Ku Kulyo a 2Sa 23:23 b 2Sa 2:18 2Sa 23:24 c 1Im 2:16 d 2Sa 23:25 1Im 11:27 e 2Sa 23:26 f 1Im 11:28 g 2Im 11:6 2Im 20:20 Ams 1:1 h 1Im 11:27 i 2Sa 23:26 j 2Sa 21:18 k Imp 26:20 l 2Sa 23:27 m 1Im 6:60 n 2Sa 23:28 o Imp 26:20 p 2Sa 23:30 q Aba 12:15

1 IMILANDU 26:31–27:15 bantu amakumi yatatu (30) a kabili aleangalila abantu amakumi yatatu; kabili uwaleangalila ibumba lyakwe ni Amisabadu umwana wakwe. 7 Uwalenga bune, uwa mweshi wa cine ali ni Asaele, b munyina Yoabu, c na Sebadia umwana wakwe e wamukonkelepo, kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 8 Intungulushi yalenga busano mu mweshi wa cisano ali ni Shamuti d umwina Isra, na mwi bumba lyakwe mwali abantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 9 Uwalenga mutanda (6) mu mweshi walenga mutanda ali ni Ira e mwana Ikeshe f umwina Tekoa, g kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 10 Uwalenga cinelubali (7) mu mweshi walenga cinelubali ali ni Helese h umwina Pelone i uwa mu bana ba kwa Efraimu, kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 11 Uwalenga cinekonsekonse (8) uwa mu mweshi walenga cinekonsekonse ali ni Sibekai j umwina Husha uwa mu bena Sera, k kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 12 Uwalenga pabula (9) uwa mu mweshi walenga pabula ali ni Abiesere l umwina Anatote m uwa mu bana ba kwa Benjamini, kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 13 Uwalenga ikumi (10) uwa mu mweshi walenga ikumi ali ni Maharai n umwina Netofa uwa mu bena Sera, o kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 14 Uwalenga ikumi na umo (11) mu mweshi walenga ikumi na umo ali ni Benaya p umwina Piratone uwa mu bana ba kwa Efraimu, q kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 15 Uwalenga ikumi na babili (12) mu mweshi

1 IMILANDU 27:16–28:2 walenga ikumi na ibili ali ni Heldai a umwina Netofa, uwa mu lupwa lwa kwa Otniele, kabili ibumba lyakwe lyali na bantu amakana amakumi yabili na yane (24,000). 16 Kabili aba e baletungulula imikowa ya bena Israele: b uwaletungulula abena Rubene ni Eliesere mwana Sikri; uwaletungulula abena Simeone ni Shefatia mwana Maaka; 17 uwaletungulula abena Lebi ni Hashabia mwana Kemuele; uwaletungulula mu lupwa lwa kwa Aarone ni Sadoke; c 18 uwaletungulula abena Yuda ni Elihu, d munyina Davidi; e uwaletungulula abena Isakari ni Omri mwana Mikaele; 19 uwaletungulula abena Sebuluni ni Ishmaya mwana Obadia; uwaletungulula abena Naftali ni Yerimote mwana Asriele; 20 uwaletungulula abana ba kwa Efraimu ni Hoshea mwana Asasia; uwaletungulula hafu wa mukowa wa kwa Manase ni Yoele mwana Pedaya; 21 uwaletungulula hafu wa mukowa wa kwa Manase mu Gileadi ni Ido mwana Sekaria; uwaletungulula abena Benjamini ni Yaasiele mwana Abnere; f 22 uwaletungulula abena Dani ni Asarele mwana Yerohamu. Aba e bali bacilolo g ba mikowa ya bena Israele. 23 Kabili Davidi tapendele abali ne myaka amakumi yabili (20) na bashilafikako, pantu Yehova alaile ukufusha Israele kwati ni ntanda sha mu muulu. h 24 Yoabu i mwana Seruya alitendeke ukupenda, nomba tapwishishe; j kabili uyu e mulandu walengele ubukali k ukwishila Israele, kabili impendwa tayalembelwe mu lyashi lya milandu ya Mfumu Davidi. 25 Kabili uwaleangalila ifyuma fya mfumu l ni Asmabete mwana Adiele. Kabili uwaleangalila amatala ya mu mabala, m mu musumba n na mu mishi na mu mpungu ni Yonatani mwana Usia. 26 Kabili uwaleangali-

Imilimo yalekanalekana

572

r 2Sa 23:20 1Is 2:35

la abalebomba mu mabala, a abalelima umushili, ni Esri mwana Kelubu. 27 Kabili uwaleangalila amabala ya myangashi b ni Shimei umwina Rama; no waleangalila ifyali mwi bala lya myangashi umo baletutila imyangashi ni Sabdi umwina Shifmote. 28 E lyo uwaleangalila amabala ya miolife ne miti ya mukunyu c iyali mu Shefela d ni Baali-hanani umwina Gedere; kabili uwalesakamana amafuta e ni Yoashi. 29 Kabili uwalesakamana ing’ombe ishalelya umulemfwe mu Sharone f ni Shitrai umwina Sharone; kabili uwalesakamana ing’ombe shali mu mpanga yabatama ni Shafati mwana Adlai. 30 Kabili uwalesakamana ingamila g ni Obili umwina Ishmaele; h no walesakamana impunda ishikota ni Yehedia umwina Meronote. 31 Kabili uwalesakamana impaanga ni Yasisi umwina Hagari. Bonse aba balesakamana ifipe fya Mfumu Davidi. 32 Kabili Yonatani, i mwana munyina Davidi, ali ni mpanda mano, umwaume uwacenjela, j kabili ali kalemba; kabili Yehiele mwana Hakmone k ali na bana ba mfumu. l 33 Kabili Ahitofele m e walepanda imfumu amano; n na Hushai o umwina Ariki p ali ni cibusa wa mfumu. q 34 Kabili uwakonkele pali Ahitofele ni Yehoyada mwana Benaya r na Abiatari; s kabili Yoabu t ali e mukalamba wa bashilika ba mfumu.

s 1Is 1:7 t 1Im 11:6



















Davidi alonganike 28 Kabili bacilolo ba bena Israele

ICIPA. 27 a 2Sa 23:29 b Imi 26:7 c 1Im 24:31 d 1Sa 17:28 e 1Sa 16:6 f 1Sa 14:50 2Sa 3:27 g 1Im 22:17 1Im 28:1 h Ukt 15:5 He 11:12 i 2Sa 24:2 j 1Im 21:6 k 2Sa 24:15 1Im 21:7 l 2Is 18:15 m 1Sa 8:14 2Im 26:10 n 1Is 9:19



















Ku Kulyo a Lkm 5:9 b 1Sa 8:14 1Sa 22:7 c 2Im 9:27 d 2Im 26:10 e 1Is 5:11 2Im 32:28 f Es 35:2 g 1Sa 27:9 h Ukt 37:25 i 2Sa 13:3 2Sa 21:21 j Amp 1:5 Amp 10:13 Amp 16:21 k 1Im 11:11 l 2Sa 3:2 1Im 3:5 m 2Sa 15:12 2Sa 16:23 2Sa 17:23 n Am 119:24 o 2Sa 15:37 p 2Sa 16:16 q 2Sa 16:17

ICIPA. 28 u Amg 31:28 Yos 23:2 v 1Im 27:16 w 1Im 27:1 x Ukf 18:25 1Sa 8:12 y Amg 1:15 z 1Im 27:25 a 1Im 27:29 b 2Sa 3:2 1Im 3:5 c 1Sa 8:15 d 1Im 11:10

u

bonse, bacilolo v ba mikowa na bacilolo w ba mabumba yalebombela imfumu na bacilolo ba pa bantu amakana x na bacilolo ba pa bantu imyanda y na balesakamana ifipe z fyonse ne fitekwa a fyonse ifya mfumu ne fya bana b ba iko, pamo na bacilolo ba kwi sano c e lyo na baume impalume bonse, aba maka, d ku Yerusalemu. 2 E lyo Davidi imfumu aimine no kutila:

573

Solomone e ukakuula itempele

“Ng’umfweni, bamunyinane na mwe bantu bandi. Ine, mu mutimaa wandi nafwaile ukukuula ing’anda apa kutuushisha icipao ca cipangano ica kwa Yehova kabili icipuna ca kunyantapo amakasa b ya kwa Lesa wesu, kabili nalipekenye ifya kukuulila. c 3 E lyo Lesa wa cine umwine asosele kuli ine, ati ‘Tawakakuulile ishina lyandi ing’anda; d pantu uli muntu wa nkondo, kabili walisuumya umulopa uwingi.’ e 4 Awe Yehova Lesa wa kwa Israele ansalile mu ng’anda yonse iya kwa tata f pa kuti mbe imfumu g ya bena Israele umuyayaya; pantu Yuda e o asalile ukuba intungulushi, h kabili mu ng’anda ya kwa Yuda asalile ing’anda ya kwa tata, i kabili pa bana j ba kwa tata, nine asalile, k pa kuti akambike ukuba imfumu ya bena Israele bonse; 5 kabili pa bana bandi bonse (pantu Yehova ampeela abana abengi) l asalile Solomone m umwana wandi ukwikala pa cipuna n ca bufumu bwa kwa Yehova ukuteka Israele. 6 “Kabili, asosele kuli ine, ati, ‘Solomone umwana obe e ukakuula ing’andao yandi ne mansa shandi; pantu nimusala ukuba umwanap wandi, na ine nkaba wishi. q 7 Kabili nkapampamika ubufumu r bwakwe umuyayaya nga akatwalilila ukulakonka amafunde s yandi no bupingushi bwandi, t nge fyo alecita buno bushiku.’ 8 E ico nomba, pa menso ya bena Israele bonse, ulukuta u lwa kwa Yehova, kabili mu matwi ya kwa Lesa wesu, v bikeniko amano no kufwaya amafunde yonse aya kwa Yehova Lesa wenu, pa kuti mukwate icalo w icisuma no kucishila abana benu abakamukonkapo pa kuti cikabe ubupyani bwabo umuyayaya. 9 “Kabili iwe, Solomone mwana wandi, ishiba x Lesa wa kwa wiso no kumubombela y no mutima onse z no mweo wa nsansa; a pantu Yehova alafwaya b mu mitima yonse, kabili aleluka c na

ICIPA. 28 a 1Is 8:17 Am 132:5 b Am 132:7 c 1Im 22:3 d 2Sa 7:13 1Is 5:3 1Im 17:4 e 1Im 22:8 f 1Sa 16:1 g 1Sa 16:13 2Sa 7:8 Am 89:20 h Ukt 49:10 1Im 5:2 Am 60:7 i Ru 4:22 j 1Sa 16:11 k 1Sa 13:14 1Sa 16:12 l 2Sa 3:2 1Im 3:5 m 1Im 22:9 n 1Im 17:14 2Im 1:8 o 2Sa 7:13 p 1Im 17:13 q 2Sa 7:14 r 1Im 17:14 Am 72:8 s 1Is 6:12 t Amg 12:1 u 1Ti 3:15 v 1Ti 5:21 w Amg 6:3 x Am 9:10 Ye 9:24 He 8:11 y Amg 10:12 z 1Is 8:61 2Is 20:3 Am 101:2 a Am 37:4 Am 73:25 b 1Sa 16:7 1Im 29:17 Amp 17:3 Uks 2:23 c Ukt 6:5 Amg 31:21 Am 139:2



















Ku Kulyo a 2Im 15:2 Mt 7:7 He 11:6 Yak 4:8 b 2Im 15:2 Esr 8:22 c Amg 31:17 Am 73:27 Es 1:28 He 10:38 d 1Im 22:16 e He 8:5 f 2Im 3:4 g 1Im 26:24 h 1Is 6:5 i Le 16:2 1Is 6:19 j 2Sa 23:2 He 8:5 k 1Is 6:36 1Is 7:12 l 1Im 9:26 m 1Im 26:20 n 1Im 24:1 o 1Im 9:29 p 2Im 4:7 q 2Im 4:8 2Im 4:19

1 IMILANDU 28:3-17 matontonkanyo yonse. Nga wamufwaya, akaleka ukamusange; a lelo nga wamusha, b akakukaana umuyayaya. c 10 E ico ubikeko amano, pantu Yehova nakusala ukukuula ing’anda iikaba icifulo ca mushilo. Shipa kabili bomba.” d 11 Kabili Davidi apeele Solomone umwana wakwe apo balembele ifya kukonka pa kukuulae umuputule wa kwingililapo f e lyo ne miputule ya mu ng’anda ne miputule ya kusungilamo ifintu g iya mu nganda ne miputule ya pa muulu h iya mu ng’anda ne miputule ya mu kati na nkati aka ng’anda e lyo no muputule umwali inkupiko ya cifuta mulandu; i 12 bamulangile ne fyo engakuula fyonse ukulingana ne fyo umupashi wamulangile, j imansa k sha ng’anda ya kwa Yehova ne miputule ya kuliilamo l yonse ukushinguluka, iya kututilamo icuma ca ng’anda ya kwa Lesa wa cine ne ya mo balesungila fyonse ifya mushilo; m 13 ne fya kwakanya n bashimapepo na bena Lebi ne fya kubomba umulimo onse uwa mu ng’anda ya kwa Yehova ne fipe fyonse ifya kubomfya ku mulimo wa ng’anda ya kwa Yehova; 14 amulangile na pali golde ukulingana no kufina kwa iko, golde ya fipe fyonse ifya milimo yalekanalekana, e lyo ne fipe fyonse ifya silfere ukulingana no kufina kwa iko, ifipe o fyonse ifya milimo yalekanalekana; 15 kabili ukufina kwa fya kutekapo inyali p ifya golde ne nyali sha fiko isha golde, ukulingana no kufina kwa fya kutekapo inyali ifyalekanalekana ne nyali sha fiko, e lyo ne fya kutekapo inyali ifya silfere ukulingana ne fya kutekapo inyali ne nyali sha fiko ukulingana ne milimo ya fya kutekapo inyali ifyalekanalekana; 16 kabili golde ukulingana no kufina kwa matebulo ya mukate wa kutuntikanya, q uwa pa matebulo yalekanalekana, na silfere iya kupangila amatebulo ya silfere; 17 ne

1 IMILANDU 28:18–29:10 fya kutunkwilako ne mbale shafonka a ne mitondo ya golde iisuma, ne mbale shafonka b ishinono isha golde ukulingana no kufina kwa mbale shafonka ishinono ishalekanalekana, ne mbale shafonka ishinono isha silfere ukulingana no kufina kwa mbale shafonka ishinono ishalekanalekana; 18 na golde iisuma iya pa ciipailo c ca fyanunkila ukulingana no kufina ne fimpashanya fye celeta, d e kutila, bakerubi e ba golde abafungulula amapindo yabo no kufimba pa cipao ca cipangano ica kwa Yehova. 19 “Fyonse fyalilembelwe f pantu ukuboko kwa kwa Yehova kwali pali ine, kabili anengele ukwishiba fyonse ifya mulimo wa fya kukuula.” g 20 Kabili Davidi asosele ku mwana wakwe Solomone ati: “Shipa h kabili kosa no kubomba. Witiina i kabili witutuma, j pantu Yehova Lesa, Lesa wandi, ali na iwe. k Takakulekeleshe l nelyo ukukusha mpaka umulimo onse uwa ng’anda ya kwa Yehova ukapwe. 21 Kabili kuli amabumba ya bashimapepo m na bena Lebi n aba kubomba imilimo yonse pa ng’anda ya kwa Lesa wa cine; kabili naukwata bonse abaitemenwa o abaishiba ukubomba umulimo onse, p na bacilolo q na bantu bonse, aba kucita fyonse ifyo wasosa aba kubomba na iwe mu mulimo onse.” Imfumu Davidi nomba yatile ku lukuta r lonse: “Solomone umwana wandi, uo Lesa asalile, s mwaice t kabili talakosa, lelo umulimo ukalamba; pantu ing’anda iyi iikalamba te ya muntu, u lelo ya kwa Yehova Lesa. 2 Kabili ukulingana na makav yandi nimpekanishisha w ing’anda ya kwa Lesa wandi golde x iya kubomfya ukupanga ifya golde, na silfere iya kubomfya ukupanga ifya silfere, no mukuba uwa kubomfya ukupanga ifya mukuba, ne fyela y ifya kubomfya ukupanga ifya cela, ne mbao z sha kubomfya ukupa-

29

Davidi apeela ifya bupe ICIPA. 28 2Is 25:15 1Is 7:50 1Is 7:48 Am 18:10 Ukf 25:20 1Sa 4:4 1Is 6:23 Am 80:1 f Ukf 25:40 g 1Im 28:11 h Yos 1:6 2Ko 5:6 i Amg 31:6 1Im 22:13 j Yos 1:9 k Amg 31:8 Ro 8:31 l Yos 1:5 m 1Im 24:1 n 1Im 24:20 1Im 25:1 o Ukf 35:26 Ukf 36:2 Am 110:3 p Ukf 36:1 q 1Im 22:17 1Im 28:1



















a b c d e

ICIPA. 29 r 1Im 28:8 s 1Is 8:19 1Im 28:5 t 1Is 3:7 Amp 4:3 u 2Im 2:4 v Lkm 9:10 w 1Im 22:3 x 1Im 22:16 y 1Im 22:14 z 1Im 22:4



















Ku Kulyo a Ukf 28:9 b Am 26:8 Am 27:4 Am 122:1 c 1Im 21:24 Amp 3:9 d 1Im 22:5 1Im 22:16 e Yb 28:16 f Ukf 35:5 g 1Im 27:1 h 1Im 23:11 i 1Im 28:1 j Ukf 18:25 1Im 13:1 k Amg 1:15 1Im 27:1 l 1Im 27:25 1Im 27:29 1Im 27:31 m 2Ko 9:11 n 1Im 26:22 o 1Im 6:1 p 2Ko 9:7 q Imi 20:35 r 2Im 31:8 s 1Is 8:14 2Im 6:3

574

ngamo ifya mbao; amabwe yauma umutengo aya onikisi, a na mabwe ya kubika pamo ne ndaka, no tumabwe utwapusanapusana, ne libwe lyonse ilyauma umutengo, na mabwe ya alabastere ayengi nga nshi. 3 Kabili apo ndesekelela b ing’anda ya kwa Lesa wandi, kucili icuma candi icaibela, c golde na silfere; nafipeela ku ng’anda ya kwa Lesa wandi kabili ukulunda pali fyonse ifyo nateyanishisha ing’anda ya mushilo: d 4 amatalanti amakana yatatu (3,000) aya golde ya ku Ofiri, e na matalanti amakana cinelubali (7,000) aya silfere iyalopololwa, iya kubika ku fibumba fya mayanda; 5 golde iya kubomfya ukupanga ifya golde, silfere iya kubomfya ukupanga ifya silfere ne fya kubomfya mu mulimo onse uwa bacenjela mu fya kupangapanga. Kabili nani uuleipeelesha ukwisusha iminwe yakwe ne ca bupe kuli Yehova lelo?” f 6 Kabili bacilolo g ba mayanda ya bashibo h na bacilolo i ba mikowa ya kwa Israele na bacilolo ba pa bantu amakana j na ba pa bantu imyanda k na bakalamba ba makwebo l ya mfumu baliipeeleshe. 7 Awe bapeele golde amatalanti amakana yasano (5,000) na badariki amakana ikumi (10,000) na silfere amatalanti amakana ikumi (10,000) no mukuba amatalanti amakana ikumi na cinekonsekonse (18,000) ne fyela amatalanti amakana umwanda (100,000) ku mulimo wa ng’anda ya kwa Lesa wa cine. m 8 Kabili amabwe ayo abantu bonse bakwete bayapeele ku cipao ca ng’anda ya kwa Yehova ukwangalilwa na Yehiele n umwina Gershone. o 9 Kabili abantu balisekelele pa kutuula imituulo ya kuitemenwa, pantu bapeele ne mitima yonse mu kuitemenwa kuli Yehova; p kabili nangu fye ni Davidi imfumu yalisekelele nga nshi. q 10 Awe Davidi acindiker Yehova pa menso ya lukuta s lonse ka-

575

Lesa alabebeta umutima

bili Davidi atile: “Mucindikwe, a mwe Yehova Lesa wa kwa Israele b shifwe, ukufuma umuyayaya ukuya umuyayaya. 11 Fyenu, mwe Yehova, ubukulu c na maka d no kuyemba e no kupulama f no bucindami; g pantu fyonse ifya mu muulu ne fya pe sonde fyenu. h Ubufumu i bwenu, mwe Yehova, mwe bakulisha ukucila bonse. j 12 Ifyuma k no bucindami l fyabako pa mulandu wenu, kabili ni mwe muteka m fyonse; kabili mu kuboko kwenu mwaba amaka n no kukosa, o kabili ukuboko kwenu kuti kwakusha p no kupeela amaka kuli bonse. q 13 E ico nomba, mwe Lesa wesu, tulemutasha r no kulumbanya s ishina lyenu ilisuma. t 14 “Lelo ine, nine nani u kabili abantu bandi ni bani, pa kuti tube na maka ya kutuula imituulo ya kuitemenwa iyaba nga iyi? v Pantu fyonse fyafuma kuli imwe, w kabili ifyo tupeele fyafuma mu minwe yenu. 15 Pantu tuli beni pa ntanshi yenu kabili abantu abekala mu calo icishili cabo x nge fyali ifikolwe fyesu fyonse. Inshiku shesu pe sonde shaba nge cinshingwa y kabili takwaba isubilo. 16 Mwe Yehova Lesa wesu, ifi fyonse ifingi ifyo tupekenye ukuti tukuulile ishina lyenu ilya mushilo ing’anda, fyafuma mu minwe yenu, kabili fyonse fyenu. z 17 Nalishiba, mwe Lesa wandi, ukuti mulabebeta umutima, a kabili mwalitemwa icishinka. b Ine, ukulingana na bukaele bwa mutima wandi, njitemenwe fye ukupeela ifi fintu fyonse, kabili nomba nintemwa ukumona abantu benu abali pano baletuula imituulo kuli imwe mu kuitemenwa. 18 Mwe Yehova Lesa wa kwa Abrahamu, c Isaki na Israele ifikolwe fyesu, mulesunga ici umuyayaya ukuti e fifwaya amatontonkanyo ya mitima ya bantu benu, d kabili alwileni imitima yabo kuli imwe. e 19 Kabili Solomone umwana wandi mupeeleni umutima wa cishinka f pa

ICIPA. 29 a 1Is 8:15 b Ukt 32:28 Am 68:35 c Am 145:3 1Ti 1:17 d Ukt 17:1 Uks 5:13 e 1Im 29:13 Am 71:8 f 1Sa 15:29 g 1Im 16:27 Am 8:1 h Am 24:1 Am 115:15 Es 42:5 Ye 10:12 i Am 103:19 Mt 6:10 j Neh 9:5 Am 97:9 k Amg 8:18 Amp 10:22 Flp 4:19 l 1Is 3:13 Yh 17:5 m 2Im 20:6 n Amp 18:10 Es 40:26 o Amg 3:24 Ef 1:19 Uks 15:3 p 2Im 1:12 Am 75:7 q 2Im 16:9 Am 18:32 Am 28:8 Es 40:29 1Pe 4:11 r Am 105:1 s Am 106:1 t Es 63:14 u 2Sa 7:18 v Am 115:1 Flp 2:13 w Am 50:12 x Le 25:23 He 11:13 y Yb 14:2 Yak 4:14 z Am 24:1 a 1Im 28:9 b Amp 11:20 Amp 15:8 Imi 24:16 He 1:9 c Ukf 3:6 d 1Im 28:9 e Am 10:17 Am 86:11 2Te 2:17 f 1Is 8:61 2Is 20:3 Mko 12:30 

Ku Kulyo a 1Is 6:12 1Im 28:7 b Amg 4:45 Amg 6:17 1Is 2:3 c Amg 7:11 Amg 12:1 d 1Im 29:1 e 1Im 22:14 f 1Im 28:8 g 1Im 16:36 Am 134:2 Am 145:1 Ef 1:3 h Ukt 24:26 Ukf 4:31 i 2Im 7:3 Uks 7:11 j 2Im 7:4 Esr 6:17 k Le 1:3 1Is 8:64

1 IMILANDU 29:11-27 kuti alekonka amafunde a yenu, alekonka ne fyo mutucinkulako b ne fipope c fyenu, na pa kuti alecita fyonse, e pa kutila akakuule ing’anda d iikalamba iyo mpekanishishe ifya kubomfya pa kuikuula.” e 20 Kabili Davidi asosele ku lukuta f lonse ati: “Nomba cindikeg ni Yehova Lesa wenu.” Kabili ulukuta lonse lwacindike Yehova Lesa wa fikolwe fyabo no kukontama h no kufukama i kuli Yehova na ku mfumu. 21 Kabili balitwalilile ukwipaya amalambo j kuli Yehova no kupeela imituulo ya koca k kuli Yehova pa bushiku bwakonkelepo, ing’ombe ikana (1,000), basukusuku ikana, abana ba mpaanga ikana ne mituulo yabo iya mwangashi, l na malambo ayengi aya bena Israele bonse. m 22 Kabili balelya no kunwa pa ntanshi ya kwa Yehova pali bulya bushiku ninshi balesekelela nga nshi; n kabili babikile Solomone umwana wa mfumu Davidi o pa bufumu umuku wa cibili no kumusuba pa ntanshi ya kwa Yehova ukuba intungulushi p na Sadoke q ukuba shimapepo. 23 Awe Solomone aikele pa cipuna ca bufumu r ica kwa Yehova ukuba imfumu ukupyana Davidi wishi kabili alitungulwike, s kabili abena Israele bonse balemumfwila. 24 Kumfwa bacilolo t bonse na baume ba maka u na bana bonse aba Mfumu Davidi, v balenakila imfumu Solomone. 25 Kabili Yehova alengele Solomone ukucindama w nga nshi ku bena Israele bonse no kubika pali ena ubukata bwa bufumu ubushabalile abuba pa mfumu iili yonse iya bena Israele iyamutangilile. x 26 Davidi mwana Yese ena, atekele Israele yonse; y 27 ne myaka atekele Israele yali amakumi yane (40). z Mu Hebrone atekele imyaka cinelubali (7), a e lyo l Le 23:13; Imp 15:5; m 1Is 8:63; n Amg 12:7; 2Im 7:10; Neh 8:12; o 1Im 23:1; p 1Is 1:35; q 1Is 2:35; r 1Im 28:5; s 1Im 22:11; t 1Im 22:17; 1Im 28:21; u 1Im 28:1; v 2Sa 3:2; 1Im 3:5; w 1Is 3:12; 2Im 1:1; x 2Im 1:12; Lkm 2:9; y 1Im 18:14; Am 78:71; z 2Sa 5:4; 1Is 2:11; a 2Sa 2:11.

1 IMILANDU 29:28—2 IMILANDU 1:12 mu Yerusalemu atekele imyaka amakumi yatatu na itatu (33). a 28 Awe asukile afwa ninshi mukote, b uwa myaka iingi, kabili uwa fyuma c no bucindami; d kabili Solomone umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. e 29 Kumfwa imilandu ya mfumu Davidi, iya kubalilapo ne ya kulekelesha, yalilembwa mu

ICIPA. 29 a 2Sa 5:5 b 1Is 1:1 Amp 16:31 c 1Im 29:12 d Amp 29:23 e 1Is 2:1 1Is 2:10 1Is 2:12



















Davidi afwa

576

mashiwi ya kwa Samwele kamona a na mu mashiwi ya kwa Natani b kasesema na mu mashiwi ya kwa Gadi c uwalemona ifimonwa, 30 pamo no bufumu bwakwe bonse na maka yakwe ne fyamucitikile d ne fyacitikile abena Israele na mabufumu yonse mu fyalo. e

Ku Kulyo a 1Sa 9:9

b 2Sa 7:2; 2Sa 12:1; c 1Im 21:9; d Da 2:21; e 1Is 2:11.

dccc

ccc

IBUUKU LYA BUBILI ILYA

IMILANDU Solomone mwana Da1 Kabili vidi atwalilile ukukoselako mu bufumu a bwakwe, na Yehova Lesa wakwe ali nankwe b kabili alemucindamika nga nshi. c 2 Kabili Solomone asosele amashiwi ku bena Israele bonse, kuli bacilolo ba pa bantu amakana d na ba pa bantu imyanda e na ku bapingushi f na ku ntungulushi shonse isha mu Israele yonse, g intungulushi sha mukowa. h 3 E lyo Solomone no lukuta lonse pamo na ena baile ku ncende balepepelapo mu Gibeone; i pantu kulya e kwali icikuulwa ca kukumaninako j ica kwa Lesa wa cine, ico Mose umubomfi k wa kwa Yehova apangile mu matololo. 4 Lelo, Davidi asendele icipao l ca kwa Lesa wa cine ukufuma ku Kiriati-yearimu m no kucitwala ku cifulo ico Davidi acipekanishishe, n pantu acipangiile itenti mu Yerusalemu. o 5 Kabili iciipailo p ca mukuba ico Besalele q mwana Uri mwana Huri r apangile bacibikile pa ntanshi ya cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova; kabili Solomone no lukuta baleya ku ciipailo pa kwipusha kuli Lesa. 6 Kabili palya e po Solomone atuuliile imituulo kuli Yehova pa ciipailo ca mukuba icali mu cikuulwa ca kukumaninako, kabili e po atuuliile imi-

ICIPA. 1 a 1Is 2:12 b 2Sa 7:12 c 1Is 3:13 1Im 29:25 Lkm 2:9 Mt 6:29 Mt 12:42 d Ukf 18:25 e Amg 1:15 f 1Im 23:4 1Im 26:29 g 1Im 28:1 h 1Im 24:31 1Im 27:1 i 1Is 3:5 1Im 16:39 1Im 21:29 j Ukf 40:2 Le 1:1 k Amg 34:5 He 3:5 l 2Sa 6:2 m 1Im 13:5 n 1Im 15:1 o 1Im 16:1 Am 132:5 p Ukf 38:1 q Ukf 31:2 r 1Im 2:20



















Ku Kulyo a 1Is 3:4 b 1Is 3:5 c 2Sa 7:8 Am 89:28 d 1Im 28:5 e 2Sa 7:12 1Im 17:25 1Im 28:6 Am 132:11 f 1Sa 2:7 1Is 3:7 g Ukt 13:16 h 1Is 3:9 Amp 2:6 Amp 3:13 Yak 1:5 i Imp 27:17 2Sa 5:2 j 1Is 3:8 Am 72:2 k 1Sa 16:7 1Im 29:17 l 1Is 3:11

tuulo ya koca ikana limo (1,000). a 7 Awe Lesa amoneke kuli Solomone ubushiku no kumwipusha ati: “Lomba! Cinshi ulefwaya nkupeele?” b 8 E lyo Solomone atile kuli Lesa: “Ni mwe mwali ne cikuuku nga nshi kuli Davidi tata c kabili ni mwe mumbikile pa bufumu ukumupyana. d 9 Nomba, mwe Yehova Lesa, lekeni ubulayo bwenu kuli Davidi tata bufikilishiwe, e pantu ni mwe munsontele ukuba imfumu f pa bantu abafula ngo lukungu lwa pe sonde. g 10 Nomba mpeeni amano no kwishiba h pa kuti ndetungulula aba bantu, i pantu nani uwingapingula aba bantu benu abafula ifi?” j 11 E lyo Yehova atile kuli Solomone: “Pa mulandu wa kuti ici e co ulefwaya mu mutima k kabili taulombele ifyuma, ubukankaala no mucinshi nelyo umweo wa bakupata, kabili taulombele inshiku ishingi, l lelo walomba amano no kwishiba pa kuti ulepingula abantu bandi abo nakusontelepo ukuba imfumu, m 12 amano no kwishiba ndekupeela; n kabili ne fyuma no bukankaala no mucinshi ndekupeela ifyo imfumu shonse ishakutangilile shishatalile ashikwata, o kabili ifyo imfum 1Is 3:28; Amp 14:8; n 1Is 3:12; Am 34:10; Ef 3:20; 1Yo 5:15; o 1Im 29:25; 2Im 9:22; Lkm 2:9.

577

Solomone alomba ubwafwilisho

mu yonse iikakonkapo ishakatale aikwata.” a 13 E ico Solomone afumine pa ncende ya mapepo mu Gibeone, b ukufuma pa ntanshi ya cikuulwa ca kukumaninako, c no kuya ku Yerusalemu no kutwalilila ukuteka abena Israele. d 14 Kabili Solomone alelonganika amaceleta na bakabalwe ica kuti akwete amaceleta ikana limo ne myanda ine (1,400) na bakabalwe e amakana ikumi na yabili (12,000), ifyo abikile mu misumba ya maceleta f kabili mupepi ne mfumu mu Yerusalemu. 15 Kabili imfumu yalengele silfere na golde ukufula mu Yerusalemu kwati mabwe; g kabili yalengele imbao sha mukedari ukufula kwati mikunyu h iyaba mu Shefela i pantu yali iingi nga nshi. 16 Kabili kwali bakabalwe abo Solomone alefumya ku Egupti, j kabili ibumba lya bashimakwebo ba mfumu balepokelela bakabalwe abengi no kubashita. k 17 Kabili baleleta ukufuma ku Egupti iceleta ilyaleshitwa pa ndalama sha silfere imyanda mutanda (600), na kabalwe uwaleshitwa pa ndalama sha silfere umwanda umo na makumi yasano (150); kabili e fyo cali ku shamfumu shonse isha bena Hiti ne shamfumu sha ku Siria. l Ukupitila muli shena e mo ifi fyaleishila. nomba aebele aba2 Solomone ntu ukukuulila ishina lya m

kwa Yehova ing’anda n ne ng’anda ya bufumu bwakwe. o 2 Awe Solomone apendele abantu amakana amakumi cinelubali (70,000) aba kusenda ifipe na bantu amakana amakumi cinekonsekonse (80,000) aba kuputula amabwe mu lupili, p kabili abantu amakana yatatu ne myanda mutanda (3,600) aba kubangalila. q 3 Kabili, Solomone atumine amashiwi kuli Hiramu r imfumu ya ku Turi, ati: “Filya fine wacitile kuli Davidi s tata kabili walemutumina imikedari ya kuikuulila inga’nda ya kwikalamo,— 4 mona, ine ndekuulila t ishina u lya kwa

ICIPA. 1 a 1Is 3:13 b 1Is 3:4 1Im 16:39 1Im 21:29 c Ukf 40:2 d 1Is 4:25 e Amg 17:16 1Is 4:26 f 2Im 8:6 2Im 9:25 g 1Is 10:21 h 1Is 10:27 i 2Im 9:27 2Im 26:10 j 2Im 9:28 k 1Is 10:28 l 1Is 10:29



















ICIPA. 2 m Amg 12:11 1Im 22:10 n 1Is 5:5 o 1Is 7:1 p 1Is 5:15 q 1Is 5:16 1Is 9:22 2Im 2:18 r 1Is 5:1 s 2Sa 5:11 1Im 14:1 t 1Is 8:19 u 2Im 6:33



















Ku Kulyo a 1Is 8:64 b Ukf 30:7 c Ukf 25:30 Le 24:8 Mt 12:4 d Imp 28:4 e Ukf 20:10 Imp 28:9 f Imp 10:10 Imp 28:11 g Le 23:4 1Im 23:31 h Le 23:14 Le 23:41 i 1Im 29:1 Am 68:29 j Ukf 15:11 Am 86:8 Am 95:3 Am 135:5 k Es 66:1 l 1Is 8:27 Imi 17:24 m 2Sa 7:18 1Im 29:14 n Amg 12:6 o Ukf 31:3 1Is 7:14 p 1Im 22:15 q 1Is 5:6 r 1Is 5:8 2Im 3:5 s 1Is 10:11 t 1Is 5:14 u 1Is 5:9 v 1Is 5:11 w Esr 7:22

2 IMILANDU 1:13–2:10 Yehova Lesa wandi ing’anda iya kuti nkailenga ukuba iya mushilo a kuli ena, pa kuti ndeoca ifyanunkila b kuli ena, no mukate c wa lyonse uwa kutuntikanya ne mituulo ya koca ulucelo ne cungulo, d pa masabata e na pa kutendeka kwa myeshi f na pa nshita ya mitebeto g ya kwa Yehova Lesa wesu. Ici cikaba pa bena Israele umuyayaya. h 5 Kabili ing’anda ndekuula ikaba iikalamba, i pantu Lesa wesu mukalamba ukucila balesa bambi. j 6 Kabili nani uwingaba na maka ya kumukuulila ing’anda? k Pantu imyulu ne myulu ya myulu te kuti imukumane, l kabili ine, nine nani m uwa kuti imukuulile ng’anda kano fye iya kufutumwinamo icushi ce lambo kuli ena? n 7 E ico nomba ntumina umuntu uwacenjela uwaishiba ukubomba na golde na silfere no mukuba o ne fyela no bushishi bwa masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila ne fyakashika ce no bushishi bwa bluu, kabili uwaishiba ukubasa ifilembo, pamo na bacenjela ababa na ine mu Yuda na mu Yerusalemu, abo Davidi tata asalile. p 8 Kabili ntumina imiti ya mikedari, q imikupri r ne mialgumi s ukufuma ku Lebanone, t pantu nalishiba ukuti ababomfi bobe balishiba sana ukutema imiti ya mu Lebanone, u (kabili ababomfi bandi bakabombela pamo na babomfi bobe,) 9 aba kuti balempekanishisha imbao ishingi, pantu ing’anda ndekuula ikaba iikalamba icipesha amano. 10 Kabili mona! napeela amadalamu1 amakana amakumi yabili (20,000) aya ngano sha kulya ababomfi bobe, abalelonganika imbao na baletema imiti, na barle amadalamu amakana amakumi yabili, v no mwangashi w imbeketi2 amakana amakumi yabili (20,000), na 2Im 2:101 Mwi dalamu limo mwaleingila amalita 220. AbaHebere balelita ati “kore.” 102 Mu mbeketi imo mwaleingila amalita 22. AbaHebere baleita ati “bati.”

2 IMILANDU 2:11–3:9

Ubukuule bwe tempele bwatendeka

mafuta imbeketi amakana amakumi yabili.” 11 Awe Hiramu imfumu ya bena Turi a alembele amashiwi yakwe no kutuma kuli Solomone ati: “Pantu Yehova alitemenwe b abantu bakwe nacita iwe ukuba imfumu pali bena.” c 12 Kabili Hiramu atile: “Acindikwe Yehova Lesa wa kwa Israele, d uwapangile imyulu ne sonde, e pantu apeela Davidi imfumu umwana wa mano, uwacenjela kabili uwiluka, f uukakuulila Yehova ing’anda no kukuula ing’anda ya bufumu bwakwe. g 13 Kabili nomba natuma umuntu uwacenjela, kabili uwiluka, Hiramu-abi, h 14 umwana wa mwanakashi wa bana ba kwa Dani lelo wishi ali mwina Turi, uwaishiba ukubomba na golde na silfere, umukuba, i ifyela, amabwe j ne mbao, mu bushishi bwa masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila, k mu bushishi l bwa bluu na mu nsalu ishisuma m na mu shakashika ce n no kubasa o ifilembo ifya misango yonse no kwelenganya ifya kupangapanga p fya misango yonse ifingapeelwa kuli ena pamo na baume bobe abacenjela na baume bacenjela aba kwa Davidi wiso. 15 E ico nomba ingano na barle, amafuta no mwangashi ifyo shikulu alaile, atume ku babomfi bakwe. q 16 Lelo ifwe, tukatema imiti r ku Lebanone ukulingana ne yo mulekabila, s kabili tukaleta kuli imwe ku Yopa t ile-elela pali bemba u kabili iyakakwa pamo, kabili imwe, mukaisenda ku Yerusalemu.” 17 E lyo Solomone apendele abaume bonse abali abalebeshi, abali mu calo ca Israele, v ninshi Davidi wishi alibapenda kale; w kabili basangile abantu amakana umwanda na makumi yasano na yatatu ne myanda mutanda (153,600). 18 E ico asontele amakana amakumi cinelubali (70,000) aba kusenda ifipe x na makana amakumi cinekonseko-

ICIPA. 2 a 1Is 5:1 1Is 9:11 1Im 14:1 b Amg 7:8 Amg 33:3 c 1Is 10:9 d 1Is 5:7 Am 72:18 e Ukt 1:1 Am 33:6 Imi 17:24 Uks 4:11 Uks 10:6 f 2Im 1:12 g 2Im 2:1 h 1Is 7:13 1Is 7:40 2Im 4:11 2Im 4:16 Amp 22:29 i 1Is 7:14 j Ukf 31:5 k Ukf 39:1 l Ukf 39:2 m Ukf 39:5 n 2Im 3:14 o Ukf 39:6 p Ukf 31:4 Ukf 35:32 q 2Im 2:10 r 1Is 5:6 s 1Is 5:8 t Yos 19:46 Esr 3:7 Imi 9:36 u 1Is 5:9 v 1Is 5:13 1Is 5:14 2Im 8:8 w 1Im 22:2 x 1Is 5:15



















Ku Kulyo a 1Is 5:17 1Is 5:18 1Im 22:15 b 1Is 5:16



















ICIPA. 3 c 1Is 6:14 1Im 29:19 d Ukt 22:2 Ukt 22:14 e 2Sa 24:25 1Im 21:18 f 2Sa 24:18 1Im 21:22 g 1Is 6:1 h 1Is 6:2 i 1Is 6:3 2Im 29:7 j 1Is 6:15 k 1Is 6:22 1Im 29:4 l 1Is 6:29 m 1Is 6:21 n 1Im 29:2 1Im 29:8 o 1Im 29:4 p Ukf 26:29 q Ukf 26:1 1Is 6:29 r Ukf 26:33 1Is 8:6 He 9:3 He 9:24 s 1Is 6:20 t 1Im 22:3

578

nse (80,000) aba kuputula amabwe a mu lupili na makana yatatu ne myanda mutanda (3,600) aba kwangalila abalebomba. b Solomone atendeke uku3 Awe kuula ing’anda ya kwa Yehova c mu Yerusalemu pa Lupili lwa Moria, d apo Yehova amonekele kuli Davidi wishi, e mu ncende iyo Davidi apekenye apa kupumina ingano apa kwa Ornani f umwina Yebusi. 2 Kabili atendeke ukukuula mu mweshi wa bubili pa bushiku bwa cibili, mu mwaka walenga bune uwa kuteka kwakwe. g 3 Kabili uyu e mufula Solomone aimbile uwa kukuulapo ing’anda ya kwa Lesa wa cine, ubutali mu mikono, nga kukonka ifyo balepima kale, yali imikono amakumi mutanda (60), e lyo mu bwipi imikono amakumi yabili (20). h 4 Kabili umuputule wa kwingililapo i uwali pa ntanshi walepele imikono amakumi yabili (20) kabili wabelele mu bwipi bwa ng’anda, kabili ukuya mu muulu walepele imikono umwanda umo na makumi yabili (120); kabili mu kati abikilemo golde iisuma. 5 Kabili ing’anda iikalamba j aikupile ne mbao sha mukupri, e lyo abikileko golde k iisuma, no kulengapo ifimpashanya fya tuncindu l ne minyololo. m 6 Kabili, ku ng’anda abikileko amabwe ayauma umutengo pa kuti aiyemfye; n kabili golde o yafumine ku calo ukwali golde. 7 Kabili abikile golde p ku ng’anda, ku nsonta, ku minshi na ku fibumba fya iko na ku fiibi fya iko; kabili pa fibumba abashiilepo bakerubi. q 8 Kabili apangile ing’anda umwali umuputule wa Mushilo Nga Nshi, r ubutali bwa uko bwali imikono amakumi yabili (20) ukulingana no bwipi bwa ng’anda, s kabili mu bwipi yalepele imikono amakumi yabili; e lyo abikileko golde iisuma iyali amatalanti imyanda mutanda (600). 9 Kabili imisomali t ya golde yafinine amakilogramu nalimo amakumi yasano na cinelubali (57); kabili

579

Inceshi, iciipailo, icishiba

ku miputule ya pa muulu abikileko golde. 10 E lyo mu ng’anda umwali umuputule wa Mushilo Nga Nshi apangiilemo bakerubi babili a aba kubasa, no kubikako golde. b 11 Amapindo ya bakerubi c yena yalepele imikono amakumi yabili (20), ipindo limo ilyalepele imikono amakumi yabili lyafikile ku cibumba ca ng’anda, ne pindo limbi ilyalepele imikono isano lyafikile kwi pindo lya kwa kerubi umbi. d 12 Kabili ipindo lya kwa kerubi umbi ilyalepele imikono isano lyalefika ku cibumba ca ng’anda, e lyo ipindo limbi ilyalepele imikono isano lyalekumya ipindo lya kwa kerubi umbi. e 13 Amapindo ya bakerubi ayafunguluka yalepele imikono amakumi yabili (20); kabili baiminine ku makasa yabo ne finso fyabo fyaloseshe mu kati. 14 Kabili, apangile insalu ya kucingilako f iya bushishi bwa bluu g no bwa masako ya mpaanga ayatumpikwa mu fyakashikila no bwakashika ce ne nsalu iisuma, no kupikwilapo bakerubi. h 15 E lyo apangile pa ntanshi ya ng’anda inceshi i shibili, ishalepele imikono amakumi yatatu na isano (35), kabili icitebo j icali pa muulu wa luceshi lumo lumo calepele imikono isano. 16 Kabili apangile iminyololo k iyaba kwati tuminyololo twa mu mukoshi no kuibika pa muulu wa nceshi, kabili apangile na mapomegranate l umwanda umo (100) no kuyabika pa minyololo. 17 Kabili aimike inceshi pa ntanshi ye tempele, lumo ku kulyo na lumbi ku kuso, e lyo ainike ulwali ku kulyo ati Yakini no lwali ku kuso alwinike ati Boasi. m lyo apangile iciipailo ca 4 Emukuba, icalepele imikono n

amakumi yabili (20), kabili mu bwipi cali imikono amakumi yabili, na mu butali cali imikono ikumi (10). o 2 Kabili apangile icishiba p icaengwa icali imikono ikumi

ICIPA. 3 a 1Is 6:23 b 1Is 6:28 c 1Is 8:6 1Im 28:18 2Im 5:7 d 1Is 6:24 e 1Is 6:25 1Is 6:27 f Mt 27:51 He 10:20 g Ukf 26:31 h Ukf 36:35 i 1Is 7:15 1Is 7:21 2Is 25:13 2Im 4:12 Uks 3:12 j 1Is 7:16 2Is 25:17 Ye 52:22 k 1Is 7:17 l 1Is 7:20 2Is 25:17 2Im 4:13 Ye 52:23 m 1Is 7:21



















ICIPA. 4 n Ukf 38:2 1Is 8:22 2Is 16:14 o Ukf 20:26 p Ukf 30:20 Ukf 38:8 2Im 4:6



















Ku Kulyo a 1Is 7:23 b 1Is 6:18 c 1Is 7:24 d Ye 52:20 e 1Is 7:25 f 1Is 6:35 g Ek 45:14 h 1Is 7:26 i 1Is 7:39 j Le 9:14 k Le 1:9 l Ukf 29:4 m Ukf 37:17 2Im 4:20 Sek 4:2 n 1Im 28:12 o Ukf 40:24 p 2Im 4:19 q Ukf 27:9 Le 6:16 r 1Is 6:36 s 1Is 7:12

2 IMILANDU 3:10–4:9 (10) ukufuma ku lubali lumo ulwa mulomo wa ciko ukucilinganya ukufika ku lubali lumbi ulwa mulomo, kabili cali icashinguluka konse, kabili mu butali calepele imikono isano, kabili umwando uwalepa imikono amakumi yatatu (30) e walecishinguluka konse. a 3 Kabili ifyaba nge nkombo b fyashingulwike mwi samba lya ciipailo, mu mukono umo fyalimo ikumi (10), ukushinguluka icishiba conse. c Ifyo fintu ifyaba nge nkombo fyali mu mitande ibili, bafipangiile mu cikombola. 4 Cabikilwe pa ng’ombe ikumi na shibili (12), d shitatu shaloseshe ku kapinda ka ku kuso na shitatu shaloseshe ku masamba kabili shitatu shaloseshe ku kapinda ka ku kulyo e lyo shitatu shaloseshe ku kabanga; kabili icishiba catekelwe pali shena, kabili inuma sha shiko shonse shaloseshe mu kati. e 5 No mutika wa ciko wali ngo lupi mu bwipi; kabili umulomo wa ciko wali ngo mulomo wa kapu, kwati liluba lyabalula. f Mwaleingila imbeketi g sha menshi amakana yatatu (3,000). h 6 Kabili, apangile ifya kubikamo amenshi ya kusamba ikumi (10), kabili abikile fisano ku kulyo na fisano ku kuso, i ifya kusambamo. j E mo balesamfisha ifyo balebomfya mu mituulo ya koca. k Lelo mu cishiba e mo bashimapepo balefumya amenshi ya kusamba. l 7 E lyo apangile ifya kutekapo inyali m ifya golde ifyali ikumi (10) kabili fyapangilwe cimo cine, n kabili afibikile mwi tempele, fisano ku kulyo na fisano ku kuso. o 8 Kabili, apangile amatebulo ikumi (10), no kuyabika mwi tempele, yasano ku kulyo na yasano ku kuso, p no kupanga imbale shafonka isha golde umwanda umo (100). 9 E lyo apangile ulubansa q lwa bashimapepo r no lubansa ulukalamba s ne fiibi fya lubansa, kabili ku fiibi abikileko umukuba.

2 IMILANDU 4:10–5:8

Ing’anda yapwa; Icipao cabikwamo

10 Kabili icishiba acibikile ku kulyo, ku kabanga, ukulola ku kapinda ka ku kulyo. a 11 Awe Hiramu apangile ifya kukushilapo imito b na bafosholo c ne mbale shafonka. d E ico Hiramu apwishishe umulimo uo abombeele Imfumu Solomone uwa pa ng’anda ya kwa Lesa wa cine. 12 Inceshi shibili e ne fitebo f ifyabulungana ifyali pa muulu wa nceshi shibili e lyo ne fyapikulwa g fibili ifya kufimba pa fitebo fibili ifyabulungana ifyali pa muulu wa nceshi 13 na mapomegranate h imyanda ine (400) aya ku fyapikulwa fibili, imitande ibili iya mapomegranate ku capikulwa cimo cimo aya kufimba ifitebo fibili ifyashinguluka ifyali pa nceshi, i 14 ne fya kusendelapo j ikumi (10) ne fya kubikamo amenshi ya kusamba k ikumi ifyali pa fya kusendelapo; 15 icishiba l cimo ne ng’ombe ikumi na shibili (12) ishali pe samba lya ciko, m 16 ne fya kukushilapo imito na bafosholo n ne mitunkulo o ne fipe p fyabo fyonse ifyo Hiramu-abibu q apangiile Imfumu Solomone ifya mu ng’anda ya kwa Yehova, ifya mukuba uusuma. 17 Mu Citungu ca Yordani e mo imfumu yafipangiile mu mushili we bumba pa kati ka Sukote r na Sereda. s 18 E ico Solomone apangile ifipe fyonse ifingi nga nshi, kabili ukufina kwa mukuba takwaishibikwe. t 19 Kabili Solomone apangile ifipe u fyonse ifyali mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine ne ciipailo v ca golde na matebulo w apali umukate uo baletuntikanya, 20 ne fya kutekapo inyali x ifya golde iisuma ne nyali y sha fiko isha golde iisuma, pa kuti shilesanika ku ntanshi ya muputule z wa mu kati na nkati ukulingana ne funde; 21 na maluba ne nyali ne fya kumanikilako, a ifya golde, (yali ni golde iyawamisha,) 22 ne fya kushimishako umulilo ne mbale shafonka na makapu ne fifutumwino, ifya golde b iisuma,

ICIPA. 4 a 1Is 7:39 b Ukf 27:3 1Is 7:45 c Ukf 38:3 2Is 25:14 d 1Is 7:40 e 2Im 3:17 f 1Is 7:41 g 1Is 7:17 h 1Is 7:20 i 1Is 7:42 Ye 52:22 j 1Is 7:27 2Is 25:16 Ye 52:17 k 1Is 7:38 l 1Is 7:23 m 1Is 7:25 n 1Is 7:40 o Ukf 38:3 p Ye 52:19 q 2Im 2:13 r Yos 13:24 Yos 13:27 s 1Is 7:46 t 1Is 7:47 1Im 22:3 1Im 22:14 Ye 52:20 u 2Is 24:13 Esr 1:7 Ye 28:3 v Ukf 37:26 1Is 7:48 2Im 26:16 Uks 8:3 w Ukf 25:24 2Im 4:8 x Ukf 37:17 1Is 7:49 y Ukf 25:37 z 1Is 6:16 a Ukf 37:23 b 1Is 7:50



















Ku Kulyo a 1Is 6:32 b 1Is 6:34



















ICIPA. 5 c 1Is 6:38 1Is 7:51 d 1Im 22:14 e 1Im 26:26 Mt 23:17 f 1Is 8:1 g Amg 1:13 h 1Im 24:6 1Im 24:31 2Im 1:2 i Ukf 25:10 Imp 10:33 j 2Sa 6:12 2Im 1:4 k 2Sa 5:7 2Sa 5:9 l Am 2:6 Es 35:10 Mt 21:5 m Le 23:34 1Is 8:2 2Im 7:8 n Yos 23:2 o Ukf 25:14 Imp 4:15 1Im 15:15 p Ukf 37:1 q Ukf 40:35 Imp 4:31 r Imp 4:15 1Is 7:48 s 1Is 8:4

580

no mwinshi wa ng’anda, a ifiibi fya mu kati ifya mu muputule wa Mushilo Nga Nshi ne fiibi b fya kwi tempele, fyali ifya golde. imilimo yonse iyo So5 Awe lomone ali no kubomba ku ng’anda ya kwa Yehova yalipwile, c kabili Solomone atendeke ukuletelamo ifintu ifyo Davidi wishi apeele; d kabili silfere na golde ne fipe fyonse afibikile umwa kusungila ifipe fya mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine. e 2 E lyo Solomone alonganike abakalamba ba kwa Israele f ne ntungulushi shonse isha mikowa, g intungulushi sha mu mayanda ya bashibo h ba bana ba kwa Israele, ku Yerusalemu, pa kuti balete icipao i ca cipangano ica kwa Yehova ukucifumya j mu Musumba wa kwa Davidi, k e kuti, mu Sione. l 3 E ico abaume bonse aba bena Israele balongene ku mfumu pa mutebeto, uwa mu mweshi walenga cinelubali (7). m 4 Awe abakalamba ba bena Israele bonse balishile, n kabili abena Lebi e basendele Icipao. o 5 Kabili baletele Icipao p ne cikuulwa ca kukumaninako q ne fipe r fyonse ifya mushilo ifyali muli ici cikuulwa. Bashimapepo abena Lebi1 balifiletele. s 6 Kabili Imfumu Solomone no lukuta lonse ulwa bena Israele ulwalongene uko yali pa ntanshi ya Cipao baletuula amalambo t ya mpaanga ne ng’ombe ayashingapendwa ku bwingi. 7 E lyo bashimapepo baletele icipao ca cipangano ica kwa Yehova mu cifulo ca ciko, mu muputule wa mu kati na nkati u uwa mu ng’anda, e kuti mu Muputule wa Mushilo Nga Nshi, v mwi samba lya mapindo ya bakerubi. w 8 E ico bakerubi bafungulwile amapindo yabo pa muulu wa paikele Icipao, kabili aba bakerubi bafimbile Icit 2Sa 6:13; 1Is 8:5; u 1Is 6:23; v 1Is 6:20; w 1Is 8:6.

2Im 5:51 Nelyo, “bashimapepo na bena Lebi.”

581

Baimba isha malumbo

pao pa muulu a icali ne mitembo. b 9 Lelo imitembo yalilepele, ica kuti nga uli mu Muputule wa Mushilo kuti wamona impela ya mitembo iili mu muputule wa mu kati na nkati, lelo ku nse kwena tayalemoneka, kabili yaba mulya mwine ukufika na lelo. c 10 Tamwali nangu kamo mu Cipao kano fye amabwe yabili ayapapaatala d ayo Mose abikilemo ku Horebu, e ilyo Yehova apangene f icipangano na bana ba kwa Israele ilyo balefuma mu Egupti. g 11 Nomba ilyo bashimapepo bafumine mu muputule wa mushilo (pantu bashimapepo bonse abaliko bali-isangulwile h—tabalekonka umo babakanishishe); i 12 na bena Lebi j abaleimba bali ba muli Asafi, k Hemani, l Yedutuni m na bana babo na bamunyinabo bonse, bafwele insalu ishisuma kabili bali na malimba n ne filimba fya nsale o na bansango, p baiminine ku kabanga ka ciipailo pamo na bashimapepo bonse pamo umwanda umo na makumi yabili (120) abalelisha amapenga; q 13 nomba ilyo abalelisha amapenga na baleimba batendeke ukwimbila pamo r ukulumbanya no kutasha Yehova, kabili ilyo batendeke ukulisha amapenga na malimba ne filimba fya nyimbo s no kulumbanyat Yehova abati, “pantu musuma, u pantu icikuku v cakwe ca muyayaya,” ing’anda yaiswilemo ikumbi, w inga’nda ya kwa Yehova ine, x 14 kabili bashimapepo bafililwe ukwiminina pa kuti babombe pa mulandu we kumbi; y pantu ubukata z bwa kwa Yehova bwaiswile mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine. E lyo Solomone atile: “Yeho6 va umwine atile akekala mwi a

2 kabili ine, kumbi ilyafiita; nimukuulila ing’anda apasansuc ka kabili icifulo icibelelela ico mukalaikalamo umuyayaya.” d 3 Awe imfumu yalipilibwike no kutendeka ukupaalae ulukuta lonse ulwa bena Israele, ninshi ulukuta lonse ulwa kwa Israeb

ICIPA. 5 1Is 8:7 Ukf 25:14 1Is 8:8 Ukf 34:1 Ukf 40:20 Amg 10:2 e Amg 4:15 f Ukf 19:5 Ukf 24:7 Amg 29:1 2Im 6:11 Ye 31:32 g Ukf 19:1 h Ukf 19:10 Imp 8:21 2Im 29:34 2Im 30:24 i 1Im 24:1 2Im 35:4 j 1Im 15:16 1Im 16:4 1Im 23:3 1Im 25:1 2Im 29:25 Esr 3:10 k 1Im 6:39 1Im 15:19 l 1Im 6:33 1Im 15:17 1Im 25:6 m 1Im 16:41 1Im 25:3 n 1Im 15:16 o 2Sa 6:5 p 2Im 9:11 q 1Im 15:24 r Es 52:8 Flp 1:27 s Am 69:30 t Am 84:4 u 1Im 16:34 2Im 7:10 v Ukf 34:6 w 1Is 8:10 x Ukf 40:34 1Is 8:11 y Ukf 40:35 2Im 7:2 z Ukf 16:10 Ek 10:4 Uks 21:23



















a b c d

ICIPA. 6 a 1Is 8:12 b Ukf 20:21 Amg 4:11 Am 97:2 He 12:18 c 1Is 8:13 d 2Im 2:4 Am 132:14 e 1Is 8:55



















Ku Kulyo a Neh 8:5 b Am 41:13 Am 145:10 Yak 3:9 c 1Im 17:12 d 1Is 8:15 Es 55:11 e Amg 12:5 f 1Is 8:16 g 2Im 12:13 Am 48:1 h 2Sa 7:8 1Im 28:4 i 2Sa 7:2 1Is 5:3 j 1Is 8:18 2Ko 8:12 k 1Is 8:19 l 2Sa 7:12 1Im 17:4

2 IMILANDU 5:9–6:13 le nalwiminina. a 4 Kabili yatile: “Acindikwe Yehova Lesa wa kwa Israele, b uwasosele kuli Davidi tata c kabili ku kuboko kwakwe nafikilisha ifyo alaile, d ukutila, 5 ‘Ukutula pa bushiku nafumishe abantu bandi mu calo ca Egupti, nshasala umusumba nangu umo mu mikowa yonse iya bena Israele umwa kukuulila ishina e lyandi ing’anda pa kuti likabe mulya, kabili nshasala umuntu nangu umo ukuba intungulushi pa bantu bandi abena Israele. f 6 Lelo nkasala Yerusalemu g ukuti ishina lyandi likabe mulya, kabili nkasala Davidi ukuti akaletungulula abantu bandi abena Israele.’ h 7 Kabili Davidi tata alefwaisha sana ukukuulila ishina lya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele ing’anda. i 8 Lelo Yehova atile kuli Davidi tata, ‘Pa mulandu wa kuti walefwaisha sana ukukuulila ishina lyandi ing’anda, walicita bwino, pantu e co walefwaisha. j 9 Nomba, te iwe ukakuula ing’anda, k lelo umwana obe uukafuma muli iwe1 e ukakuulila ishina lyandi ing’anda.’ l 10 Kabili Yehova alifikilishe amashiwi m asosele, aya kuti mpyane Davidi tata n no kwikala pa cipuna o ca bufumu ica kwa Israele, ifyo Yehova asosele, p no kuti nkuulile ishina lya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele ing’anda, q 11 no kuti mbikemo Icipao r umwaba icipangano Yehova apangene na bana ba kwa Israele.” s 12 Kabili aiminine pa ntanshi ya ciipailo ca kwa Yehova, pa ntanshi ya lukuta lonse ulwa bena Israele, t kabili aimishe amaboko yakwe mu muulu. u 13 (Pantu Solomone apangile icisebele v ca mukuba no kucibika pa kati na nkati aka lubansa. w Mu butali m Yos 21:45; Neh 9:8; n 1Im 29:23; o 1Im 28:5; He 1:8; p 1Im 17:11; q 1Is 8:20; r Ukf 40:20; 1Is 8:9; 2Im 5:10; s 1Is 8:21; t 1Is 8:22; u Ukf 9:33; Am 28:2; 1Ti 2:8; v Neh 8:4; w 1Is 6:36.

2Im 6:91 Mu ciHebere paba ati, “mu musana obe.”

2 IMILANDU 6:14-28 calepele imikono isano, kabili mu bwipi calepele imikono isano, e lyo ukuya mu muulu calepele imikono itatu; kabili e po aiminine.) Awe alifukeme a pa ntanshi ya lukuta lonse ulwa bena Israele kabili aimishe amaboko yakwe mu muulu. b 14 Kabili atile: “Mwe Yehova Lesa wa kwa Israele, c takwaba Lesa uwaba nga imwe d mu muulu nangu pano isonde, uusunga icipangano e kabili uwaba ne cikuuku ku babomfi benu abacita ifyo mufwaya ne mitima yabo yonse; f 15 imwe mwe bacita ku mubomfi wenu Davidi tata ifyo mwamulaile, g kabili ku kanwa kenu ni mwe mwamulaile, kabili ku kuboko kwenu buno bushiku mwafikilisha ifyo mwalaile. h 16 E ico nomba, mwe Yehova Lesa wa bena Israele, citileni umubomfi wenu tata Davidi ico mwamulaile, amuti, ‘Takwakatale akubula umuntu obe ku cinso candi uwa kwikala pa cipuna ca bufumu ica bena Israele, i nga ca kuti fye abana j bobe bakabika amano ku mibele yabo pa kwenda mu mafunde yandi, k nge fyo waenda ku cinso candi.’ l 17 E ico nomba, mwe Yehova Lesa wa kwa Israele, m lekeni ubulayo n bwenu ubo mwalaile umubomfi wenu Davidi bufikilishiwe. o 18 “Lelo bushe cine cine Lesa kuti aikala pe sonde na bantu? p Moneni umuulu, no muulu wa myulu te kuti umukumane; q pali bufi iyi ng’anda iyo nkuulile! r 19 Kabili umfweni ipepo lya mubomfi s wenu no kulomba kwakwe ukwa kuti mumupaale, t mwe Yehova Lesa wandi, pa kukutika ku kupapaata u na kwi pepo ilyo umubomfi wenu alepepa kuli imwe, v 20 pa kuti amenso yenu yalelolesha w pa ng’anda ino akasuba no bushiku, pa cifulo ico mwatile mukabikapo ishina x lyenu, pa kukutika kwi pepo ilyo umubomfi wenu alepepa nalosha kuli cino cifulo. y 21 Kabili mulekutika ku kupapaata kwa mubomfi z wenu no kwa bantu benu abena Israele ilyo balepepa ni-

Ukwelela abalapila ICIPA. 6 a 1Is 8:54 Am 95:6 Imi 20:36 b Esr 9:5 c 1Im 29:10 d Ukf 15:11 1Sa 2:2 Am 86:8 Mk 7:18 e 1Is 8:23 f Amg 7:9 2Is 20:3 2Im 16:9 Neh 1:5 g 1Is 3:6 1Is 6:12 h 2Sa 7:12 1Im 22:10 i 1Is 8:24 j 1Is 6:12 k Am 132:12 l Am 26:3 m Ukf 24:10 n 2Sa 7:25 Am 119:49 o 1Is 8:26 p 1Is 8:27 Imi 7:48 q 2Im 2:6 Neh 9:6 Am 148:13 Es 40:12 Imi 17:24 r 1Is 8:27 Es 66:1 s 2Im 6:33 Am 65:2 Da 9:18 t 2Im 33:13 Am 6:9 u Am 5:2 v 1Is 8:28 w 2Is 19:16 Am 33:18 Am 34:15 x Amg 26:2 2Im 6:9 Neh 1:9 y 1Is 8:29 z Am 5:1



















Ku Kulyo a 2Im 7:12 Da 6:10 b 2Is 19:20 2Im 30:27 c 2Im 7:14 Mk 7:18 d 1Sa 2:25 e Neh 10:29 f 1Is 8:31 g 2Im 30:27 Am 123:1 h 1Is 8:32 i Imp 5:27 2Is 9:26 Yb 34:11 Amp 1:31 Es 3:11 Ga 6:7 j Amg 25:1 Am 33:5 k Es 3:10 Ek 18:20 l Le 26:17 Amg 28:25 Yos 7:8 m Yos 7:11 Aba 2:14 n Le 26:40 Neh 9:2 o Da 9:19 p Esr 9:5 q 1Is 8:33 Da 9:3

582

nshi nabalosha kuli cino cifulo, a pa kuti muumfwe uko mwaikala, ku muulu; b kabili mumfwe no kutubelela uluse. c 22 “Umuntu nga abembukila umunankwe d kabili alapa no mulapo wa citiipu, e kabili aisa pa ntanshi ya ciipailo cenu muli ino ng’anda ninshi alilapo umulapo, f 23 na imwe mukomfwe mu muulu, g kabili mukacitepo cimo h no kupingula ababomfi benu pa kuti mukande umubifi pa kubika imibele yakwe pa mutwe i wakwe no kupingula umulungami ukuti mulungami j pa kumulambula ukulingana no bulungami bwakwe. k 24 “Kabili abantu benu abena Israele nga babacimfya ku balwani l pa mulandu wa kuti balebembukila imwe, m kabili babwela n no kulumbanya ishina o lyenu no kupepa p muli ino ng’anda no kumulomba ukuti mubabelele uluse, q 25 imwe mukomfwe mu muulu, r no kwelela s ulubembu lwa bantu benu abena Israele no kubabwesesha t ku calo mwabapeele pamo ne fikolwe fyabo. u 26 “Umuulu nga waisalwa ica kuti ne mfula tailokele v pa mulandu wa kuti balemubembukila, w kabili nga bapepa nabalosha kuli cino cifulo x no kulumbanya ishina lyenu kabili bayaluka ukufuma ku lubembu lwabo pantu mwabacusha, y 27 na imwe mukomfwe mu muulu, no kwelela ulubembu lwa babomfi benu, ulwa bantu benu abena Israele pantu mulabasambilisha z inshila iisuma a iyo bafwile ukwendamo; kabili mukaloshe imfula b pa calo ico mwapeela abantu benu ukuba ubupyani bwabo. c 28 “Nga mu calo mwapona icipowe d nangu icikuko, e nangu nga mwaba ukubabuka kwa mabula f nelyo ukufufuma kwa mabula, g r Es 57:15; s 1Is 8:34; t Am 106:47; u Ukt 13:15; Ukf 6:8; v Yak 5:17; w Ek 14:13; x 1Is 8:35; y Es 9:13; Ek 18:30; z Am 86:11; Am 119:102; Es 30:20; Es 54:13; a Es 30:21; Ye 6:16; Ye 42:3; b 1Is 18:1; Sek 10:1; c 1Is 8:36; d Ru 1:1; 2Is 6:25; 2Im 20:9; e Le 26:16; Amg 28:21; f Ams 4:9; Hg 2:17; g Amg 28:22; Ams 4:9.

583

Mukabomfwe ilyo bakaba muli bunkole

nga kwaba makanta a nelyo impemfu; b nga abalwani c babo babashinga mu misumba yabo d—nelyo nga kwapona icikuko ca musango onse no bulwele e bwa musango onse— 29 ipepo f lyonse, ukulomba konse ukwa kubelelwa uluse g ukwa muntu onse nangu ukwa bantu benu abena Israele, h pantu cila muntu alishiba icikuko i cakwe no kukalipwa kwakwe; ilyo aimya amaboko yakwe nalosha kuli ino ng’anda, j 30 na imwe mukomfwe mu muulu, mu cifulo cenu, k kabili mukabelele uluse l no kupeela onse ukulingana ne mibele yakwe, m pantu mwalishiba umutiman wakwe (pantu ni mwe mweka mwaishiba bwino imitima ya bana ba bantu); o 31 pa kutila balemutiina p pa kwenda mu nshila shenu inshiku shonse isho bali abomi pa calo ico mwapeele ifikolwe fyesu. q 32 “Kabili uwa ku calo cimbi uushili wa mu bantu benu abena Israele r kabili uwafuma ku calo ca kutali pa mulandu we shina s lyenu ilikalamba no kuboko kwenu ukwa maka t kabili ukuboko kwenu ukwatambalikwa, u kabili nga aisa no kupepa nalosha kuli ino ng’anda, v 33 na imwe mukomfwe mu muulu, mu bwikalo bwenu w ububelelela, kabili mukacite ukulingana na fyonse ifyo uwa ku calo cimbi akamulomba; x pa kuti aba pano isonde bonse bakeshibe ishina y lyenu no kumutiina z ifyo abantu benu abena Israele bamutiina, kabili bakeshibe no kuti ishina lyenu lyainikwa pa ng’anda ino iyo nakuula. a 34 “Nga abantu benu baya ku nkondo b ku kulwa na balwani babo mu nshila iyo mwabatumamo, c kabili bapepa d kuli imwe nabalosha kuli uno musumba uo mwasala kabili nabalosha ku ng’anda iyo nakuulila ishina lyenu, e 35 imwe mukomfwe mu muulu ipepo lyabo no kulomba kwabo ukwa kuti mubaafwe, f kabili mukabakandileko abalwani babo. g

ICIPA. 6 a Amg 28:38 Yoe 1:4 Yoe 2:25 b Am 78:46 c Le 26:25 2Im 12:2 2Im 32:1 d 1Is 8:37 e Ek 14:21 f 2Im 20:6 Am 91:15 g 2Im 33:13 h 1Is 8:38 i Amp 14:10 j Da 6:10 k Am 33:14 Es 63:15 Mt 23:22 l Am 130:4 m Yb 34:11 Am 18:20 Uks 2:23 n 1Im 28:9 Ye 11:20 o 1Sa 16:7 1Is 8:39 Ye 17:10 p Ukf 20:20 q Ukt 12:7 Yos 1:2 1Is 8:40 r Ukf 12:48 Ru 1:16 Es 56:3 s Imp 9:14 Yos 9:27 Es 56:6 Yh 12:20 Imi 8:27 t Amg 3:24 Yos 2:11 u 1Is 8:42 v Imi 2:10 w 2Im 30:27 Am 11:4 Am 123:1 He 9:24 x 1Is 8:43 y Am 22:27 Am 46:10 z Ye 10:7 Uks 14:7 a 1Is 8:43 b Amg 20:1 2Im 14:11 c Imp 31:2 Yos 8:1 Aba 1:2 1Sa 15:3 d 2Im 14:11 2Im 20:6 e 2Im 3:2 f Am 3:4 Da 9:17 g Es 37:36



















Ku Kulyo a 1Is 8:46 b Am 130:3 Lkm 7:20 Ro 3:23 c Le 26:34 Da 9:7 d 1Is 8:47 e Le 26:40 Neh 1:6 Am 106:6 f Da 9:5 g Esr 9:6 Amp 28:13 h Amg 30:2 1Sa 7:3 Ye 29:13 i Da 9:3 j 2Im 33:7 Da 6:10 k 1Is 8:48

2 IMILANDU 6:29–7:2

36 “Nga bamubembukila a (pantu takwaba umuntu uushibembuka), b kabili mwabafulilwa no kubapoosa ku balwani, kabili aba kubasenda bunkole babasenda ku calo ca kutali nelyo ica mupepi; c 37 kabili nga bailuka ilyo bali mu calo umo babasendele bunkole, kabili babwela no kulomba ukuti mubabelele uluse ilyo bali mu calo umo babasenda bunkole, d abati, ‘Natubembuka, e natulufyanya f no kubifya’; g 38 kabili babwelela kuli imwe ne mitima h yabo yonse no mweo wabo onse mu calo umo baba bankole ba bantu babasendele bunkole, i kabili nga bapepa nabalosha ku calo cabo ico mwapeele ku fikolwe fyabo na ku musumba uo mwasala j ne ng’anda iyo nakuulila ishina lyenu; k 39 awe imwe mu muulu, mu bwikalo bwenu l ububelelela, mukomfwe ipepo lyabo no kulomba kwabo ukwa kubabelela uluse, m kabili mukabapingwileko n no kwelela o abantu benu abamubembukila. 40 “Nomba, mwe Lesa wandi, lekeni amenso p yenu yalemona na matwi q yenu yakutike ipepo lya pali cino cifulo. 41 E ico nomba imeni, r mwe Yehova Lesa, mu kutuusha s kwenu, imwe ne Cipao ca maka yenu. t Lekeni bashimapepo benu, mwe Yehova Lesa, bafwale ipusukilo, kabili lekeni aba cishinka benu basekelele mu busuma. u 42 Mwe Yehova Lesa, mwibwesha icinso ca wasubwav wenu. Shi ibukisheni ifyo mwali ne cikuuku kuli Davidi umubomfi wenu.” w ilyo Solomone apwi7 Nomba le fye ukupepa, umulilo wax

liponene ku muulu y no koca umutuulo wa koca z na malambo, no bukata a bwa kwa Yehova bwaiswile mu ng’anda. 2 Kabili bashimapepo balifililwe ukwingila l 2Im 30:27; Am 123:1; He 9:24; m 1Is 8:49; n Ukt 15:14; Ye 51:36; o Mk 7:18; p 2Im 7:15; 2Im 16:9; Am 11:4; Am 34:15; Es 37:17; q Am 17:1; Am 31:2; Am 65:2; r Am 132:8; s 1Im 28:2; t Yos 3:13; 1Sa 5:9; u Neh 9:25; Am 65:4; v 1Is 1:34; Am 18:50; w Imi 13:34; ICIPA. 7 x 1Is 8:54; y 1Is 18:38; z Le 9:24; 1Im 21:26; a Ukf 40:34; 1Is 8:11.

2 IMILANDU 7:3-18

Ubukata bwaisula mwi tempele

mu ng’anda ya kwa Yehova a pantu ubukata bwa kwa Yehova bwaiswile mu ng’anda ya kwa Yehova. 3 Kabili abana ba kwa Israele bonse balimweneko ilyo umulilo waponene no bukata bwa kwa Yehova bwali pa ng’anda, kabili ilyo line fye balikonteme b no kulosha ifinso fyabo pa nshi apalambatikwe amabwe no kufukama c no kutasha Yehova, “pantu musuma, d pantu icikuuku cakwe ca muyayaya.” e 4 Kabili imfumu na bantu bonse batuulile amalambo kuli Yehova. f 5 Kabili Imfumu Solomone yatuulile ilambo lya ng’ombe amakana amakumi yabili na yabili (22,000) ne mpaanga amakana umwanda umo na makana amakumi yabili (120,000). g E fyo imfumu na bantu bonse bapeele h ing’anda ya kwa Lesa wa cine. 6 Kabili bashimapepo i baiminine mu fifulo fyabo ifya kubombelamo, kabili abena Lebi j bali ne filimba fya nyimbo k sha kwimbila Yehova isho Davidi l ashikile ku kutashishako Yehova, “pantu icikuuku cakwe ca muyayaya,” ilyo Davidi alelumbanishisha muli bena, kabili bashimapepo balelisha sana amapenga m pa ntanshi yabo, ninshi abena Israele bonse nabeminina. 7 E lyo Solomone asangulwile n pa kati ka lubansa lwa ku ntanshi ya ng’anda ya kwa Yehova, pantu e po apeelele imituulo ya koca o na mafuta ya malambo ya mutende, pantu iciipailo ca mukuba p ico Solomone apangile calicepele ukutuulilapo umutuulo wa koca no mutuulo wa ngano q e lyo na mafuta. r 8 Kabili pa nshita ilya, Solomone acitile umutebeto s uwa nshiku cinelubali (7), na bena Israele bonse bali nankwe, t ulukuta u ulukalamba nga nshi ukufuma ku mupaka wa Hamati v ukufika ku mumana wa Egupti. w 9 Lelo pa bushiku bwa cinekonsekonse (8) balilongene ukulongana kwacindamisha, x pantu ukusefya kwa pa kupeela iciipailo kuli Lesa kwa-

ICIPA. 7 Ukf 40:35 Ukf 4:31 Am 95:6 Am 31:19 Mt 19:17 e Ru 2:20 Ye 31:3 Isb 3:22 f 1Is 8:62 g 1Is 8:63 h Imp 7:10 2Im 2:4 Esr 6:16 i 2Im 5:11 j 1Im 23:5 k 1Im 25:7 l 1Is 10:12 Am 138:8 m 2Im 5:13 n 1Is 8:64 o Le 1:3 p 2Im 4:1 q Le 2:1 r Le 4:8 s Le 23:34 Amg 16:13 t 1Is 8:65 u 2Im 30:13 v Imp 34:8 2Is 14:25 w Imp 34:5 2Is 24:7 Es 27:12 x Le 23:36 Amg 16:8 Neh 8:18



















a b c d

Ku Kulyo a Amg 12:7 Amg 16:15 Neh 8:10 b 2Im 6:41 c 1Is 8:66 d 1Is 9:1 e Lkm 2:4 f 1Is 9:2 2Im 1:7 g 2Is 20:5 Am 66:19 Lk 1:13 Imi 10:31 1Pe 3:12 h Amg 12:5 Am 78:68 i Amg 12:6 2Im 2:6 j 2Im 6:26 k Amg 28:38 l Le 26:16 Imp 16:46 Ek 14:19 m Ukf 19:5 Amg 32:9 n Imp 6:27 Es 43:10 Es 63:19 o Le 26:41 2Im 33:12 Yak 4:10 p 2Im 6:37 q Ho 5:15 r Amg 30:2 Amp 28:13 Es 55:7 s 2Im 30:27 t 2Im 6:39 Am 103:3 u Am 60:2 v 2Im 16:9 w 2Im 6:40 x Amg 12:21 y 1Is 8:16 z 1Is 9:3 a 2Im 6:20

584

sendele inshiku cinelubali (7) e lyo no mutebeto na o wasendele inshiku cinelubali. 10 Kabili pa bushiku bwalenga amakumi yabili na shitatu (23) mu mweshi walenga cinelubali (7) alekele abantu baye ku mwabo, balesekelela a no kuumfwa bwino mu mutima pa busumab ubo Yehova acitiile Davidi na Solomone na bantu bakwe abena Israele. c 11 E fyo Solomone apwile ukukuula ing’anda ya kwa Yehova d ne ng’anda ya mfumu; e kabili conse icaishile mu mutima wa kwa Solomone ukuti acite ku ng’anda ya kwa Yehova ne ng’anda yakwe, alicitile. 12 Yehova nomba amoneke f kuli Solomone ubushiku no kumweba ati: “Ning’umfwa ipepo g lyobe, kabili ninsala h cino cifulo ukuba ing’anda ya malambo. i 13 Nga naisala imyulu pa kuti imfula iloka j kabili nga naeba ifipaso ukulya ifimenwa fya mu calo k kabili nga natuma icikuko pa bantu bandi, l 14 kabili abantu bandi m abainikwa ishina n lyandi baicefya o no kupepa p no kulomba q ukuti mbabelele uluse kabili bafuma na ku nshila shabo ishibi, r ine nkomfwa mu muulu s no kwelela ulubembu t lwabo, kabili nkaposha icalo cabo. u 15 Nomba amenso v yandi yakulamona na matwi w yandi yakulaumfwa ukupepa ukukalaba pali cino cifulo. 16 E ico nomba ninsala x no kulenga ino ng’anda ukuba iya mushilo pa kuti ishina y lyandi libemo umuyayaya, z kabili amenso yandi no mutima wandi fikabamo pe. a 17 “Kabili nga wakulacita ifyo mfwaya, nga filya Davidi b wiso alecita, no kucita ukulingana na fyonse ifyo nakweba, c kabili nga wakulasunga ifipope d fyandi no kukonka ubupingushi bwandi, e 18 na ine nkapampamika icipuna cobe ica bufumu, f ifyo napangene na Davidi wiso, g ukutila, ‘Takwakabule umuntu obe b 1Is 9:4; Am 26:3; c Amg 4:40; d Amg 12:1; e Amg 4:5; f 2Sa 7:13; g Am 89:28.

585

Amakuule yambi aya kwa Solomone

uwa kuteka abena Israele.’ a 19 Lelo nga mwayaluka b no kuleka ifipope c fyandi na mafunde d yandi ifyo namupeela, kabili mwaya na mu kubombela tulesae tumbi no kutukontamina, f 20 na ine ninshi nkabanukula pa calo ico nabapeela; g kabili iyi ng’anda iyo nengele iya mushilo h pa mulandu we shina lyandi, nkaipoosa ikafume pa ntanshi yandi, i kabili nkalenga abantu bonse ukulanda pali iyi ng’anda insoso sha manshoko j kabili bakalaiseka. k 21 E lyo iyi ng’anda yena, iikaba ifitantaala, l onse uulepitapo akalolesha no kupapa, m kabili akatila, ‘Nga cinshi Yehova acitile ifi kuli ici calo na kuli iyi ng’anda?’ n 22 Kabili bakatila, ‘Ni co bashile Yehova o Lesa wa fikolwe fyabo uwabafumishe mu calo ca Egupti, p kabili baikatilile kuli balesa q bambi no kubakontamina no kubabombela. r E mulandu wine aletele ububi bonse ubu pali bena.’ ” s Nomba pa mpela ya myaka amakumi yabili (20), t iyo Solomone akuulilemo ing’anda ya kwa Yehova u ne ng’anda yakwe, v 2 e lyo Solomone akuulile cipya cipya imisumba iyo Hiramu w apeele Solomone no kulenga abana ba kwa Israele ukwikalamo. 3 Kabili Solomone aile ku musumba wa Hamati-soba no kuucimfya. 4 Kabili akuulile cipya cipya Tadmore mu matololo ne misumba yonse iyo baletutilamo x ifintu iyo akuulile mu Hamati. y 5 Kabili akuulile Bete-horone wa pa muulu z na Bete-horone wa mwi samba, a imisumba iyo bacingilile na malinga, b ifiibi ne milando, c 6 akuulile na Baalati d ne misumba yonse iya matala iyali iya kwa Solomone ne misumba ya maceleta e ne misumba ya baleendela pali bakabalwe f ne cisuma conse ico Solomone g afwaile ukukuula mu Yerusalemu na mu Lebanone h na mu calo conse ico aleteka.

8

ICIPA. 7 a 1Is 9:5 b He 10:38 c Le 26:15 Am 73:27 d Amg 28:15 e Yos 23:16 f Ukf 20:5 1Is 9:6 g Amg 4:26 2Is 17:20 h 1Is 9:7 i 2Is 25:9 j Amg 28:37 Ye 24:9 k Am 44:14 l 1Is 9:8 2Is 25:9 Ye 7:4 m 2Im 29:8 Ye 19:8 Da 9:12 n Amg 29:24 Ye 22:8 o 2Im 15:2 Am 73:27 p Ukf 12:51 Amg 29:25 q Am 115:8 Es 2:8 Ye 2:11 Ye 10:14 r 1Is 9:9 s Amg 4:26 2Im 36:17 Ye 22:9



















ICIPA. 8 t 1Is 9:10 u 1Is 6:37 1Is 6:38 v 1Is 7:1 w 2Sa 5:11 1Is 5:2 x 1Is 9:19 y 2Sa 8:9 2Is 14:28 z Yos 16:5 1Im 7:24 a Yos 16:3 1Is 9:17 b Imp 32:17 Amg 28:52 2Is 10:2 2Im 12:4 c Amg 3:5 d Yos 19:44 1Is 9:18 e 1Is 4:26 f 1Is 9:19 g Lkm 2:10 h Aba 3:3 1Is 9:19



















Ku Kulyo a Ukt 15:20 Amg 7:1 1Is 11:1 2Is 7:6 b Ukt 15:21 c Ukf 34:11 d Ukf 23:23 e Imp 13:29 f 1Is 9:20 g Yos 15:63 Yos 17:12 Am 106:34 h 1Is 9:21 i Yos 16:10 2Im 2:17 j Ukf 19:6 Le 25:39 k 1Sa 8:12 l 1Sa 8:11

2 IMILANDU 7:19–8:14

7 E lyo abantu bonse abashele pa bena Hiti a na bena Amore b na bena Perisi c na bena Hibi d na bena Yebusi, e abashali bena Israele, f 8 abana babo abashele mu calo, abo abena Israele bashaipeye, g bena Solomone alebeta h ku kubomba umulimo wa kupatikishiwa kabili balabomba uyu mulimo ukufika na lelo. i 9 Lelo tapali nangu bamo pa bana ba kwa Israele abo Solomone acitile abasha mu mulimo wakwe; j pantu bali e abashilika k kabili intungulushi sha bakalamba ba bashilika kabili intungulushi sha ba kwensha amaceleta l na bale-endela pali bakabalwe. m 10 Aba e bali abakalamba ba nkonkani n sha Mfumu Solomone, imyanda ibili na makumi yasano (250), bakapitao ba bantu. o 11 Kabili Solomone afumishe umwana mwanakashi p uwa kwa Farao ku Musumba wa kwa Davidi q no kumuleta ku ng’anda iyo amukuuliile, r pantu atile: “Nangu kwena mukashi wandi, tafwile ukwikala mu ng’anda ya kwa Davidi imfumu ya bena Israele, pantu incende umwapitile icipao ca kwa Yehova sha mushilo.” s 12 E lyo Solomone atuulile amalambo ya koca t kuli Yehova pa ciipailo u ca kwa Yehova ico akuulile pa ntanshi ya muputule wa kwingililapo, v 13 kabili cila bushiku w alepeela amalambo ukukonka ifunde lya kwa Mose ilya pa masabata x na pa myeshi ipya y na pa mitebeto z yatantikwa imiku itatu mu mwaka, a pa mutebeto wa mikate ishatutumuka b na pa mutebeto wa milungu c na pa mutebeto wa nsakwe. d 14 Kabili, ayakenye amabumba e ya bashimapepo mu milimo yabo ukulingana ne fyo Davidi wishi amwebele, f na bena Lebi g apo m 1Is 9:22; n 1Is 5:16; o 1Is 9:23; p 1Is 3:1; q 1Is 9:24; r 1Is 7:8; s Ukf 29:43; t Le 1:3; u 2Im 4:1; v 1Is 6:3; Ek 8:16; w Ukf 29:38; Imp 28:3; x Imp 28:9; y Imp 10:10; Imp 28:11; z Ukf 23:14; Le 23:4; a Amg 16:16; b Le 23:6; c Le 23:16; Imi 2:1; d Le 23:34; e 1Im 24:1; 2Im 5:11; Lk 1:5; f 1Im 23:3; g 1Im 15:16; 1Im 25:1.

2 IMILANDU 8:15–9:12 balebombela, pa kuti balelumbanya a no kubomba b pa ntanshi ya bashimapepo cila bushiku, c na balinshi ba pa mpongolo mu mabumba yabo pa mpongolo d shalekanalekana, pantu e fyali ifunde lya kwa Davidi umuntu wa kwa Lesa wa cine. 15 Kabili tabapaaswike kwi funde lya mfumu ilyo yapeele bashimapepo na bena Lebi ilyalandile pa mulandu onse ne lyalandile pa fipe. e 16 Kanshi umulimo onse uwa kwa Solomone walipekanishiwe f ukutula pa bushiku baimbile umufula wa ng’anda ya kwa Yehova mpaka yapwa. g E fyo ing’anda ya kwa Yehova yapwile. h 17 E lyo Solomone aile ku Esione-gebere i na ku Elote j mu lulamba lwa mumana mu calo ca Edomu. k 18 Kabili Hiramu l lyonse alebomfya ababomfi bakwe ukumutumina amato na babomfi abaishibe bemba bwino, m kabili baleya na babomfi ba kwa Solomone ku Ofiri n no kusendako amatalanti ya golde o imyanda ine na makumi yasano (450) p no kuleta ku Mfumu Solomone. q namfumu wa ku She9 Kabili ba alyumfwile ululumbi lwa r

kwa Solomone, kabili alishile ku Yerusalemu ku kwesha Solomone na mepusho yayafya, s aishile pamo ne bumba lya bantu ilikulu ne ngamila t ishasendele amafuta ya balsamu, u na golde v iingi, na mabwe ayauma umutengo. w E fyo afikile kuli Solomone no kulanda nankwe fyonse ifyali mu mutima wakwe. x 2 Awe Solomone na o amulondolwelele fyonse ifyo aipwishe, y kabili takwali nangu cimo ico Solomone ashamulondolwelele. z 3 Ilyo namfumu wa ku Sheba amwene amano a ya kwa Solomone ne ng’anda iyo akuulile, b 4 ne fya kulya ifyali pe tebulo c lyakwe ne mikalile ya babomfi bakwe ne mibombele ya ba kupekanya ifya kulya ne mifwalile d yabo ne mibombele ya baleleta ifya kunwa e ne mifwalile yabo,

Namfumu wa ku Sheba atandala ICIPA. 8 a 1Im 6:31 1Im 16:42 b 1Im 16:4 1Im 24:31 c 2Im 35:10 d 1Im 9:17 1Im 26:1 e 1Im 9:29 1Im 26:20 f 1Is 5:18 g 1Is 6:1 1Is 6:7 h 1Is 7:51 i Imp 33:35 1Is 22:48 2Im 20:36 j Amg 2:8 2Is 14:22 2Is 16:6 k Ukt 36:1 1Is 9:26 l 2Sa 5:11 m 1Is 9:27 n 1Is 22:48 Am 45:9 o 1Is 10:22 2Im 9:13 p Ukf 38:24 q Lkm 2:8



















ICIPA. 9 r 1Is 10:1 Es 60:6 Lk 11:31 s Mt 12:42 Mt 22:46 t Ukt 24:10 Es 60:6 u 2Is 20:13 v Am 72:15 w 1Is 10:2 Amp 17:8 x Mt 12:34 y 1Is 10:3 Amp 1:5 z 1Is 3:12 a 1Is 3:28 1Is 10:4 Lkm 12:9 b 1Is 6:1 2Im 3:1 2Im 4:11 c 1Is 4:22 d 1Is 10:5 e Neh 1:11



















Ku Kulyo a Le 1:3 b 2Im 8:13 c 1Is 10:6 Mt 11:19 d Amp 14:15 Lk 11:31 e 1Is 10:7 Yh 20:25 f Lkm 1:16 g 1Is 4:31 1Is 4:34 2Im 1:12 h Amp 3:13 Amp 8:34 i 1Is 10:8 j 1Is 5:7 Am 72:18 k 2Sa 15:25 Am 18:19 l 1Im 29:23 m 1Is 10:9 n Amg 7:8 2Im 2:11 o Yh 1:49

586

na malambo yakwe aya koca a ayo aletuula lyonse pa ng’anda ya kwa Yehova, b calimupeseshe sana amano. 5 E ico atile ku mfumu: “Ya cine amashiwi naumfwile ku calo candi pali iwe na pa mano yobe. c 6 Na ine nshasumine d amashiwi yabo mpaka ne mwine naisa no kuimwena na menso yandi; e kabili mona! ifyo banjebele tafifikile na kuli hafu wa mano yobe ayengi. f Naficila pa lulumbi ulo naumfwile. g 7 Balipaalwa h abantu bobe, kabili balipaalwa ababomfi bobe aba abeminina pa ntanshi yobe lyonse no kukutika ku mano yobe. i 8 Yehova Lesa obe acindikwe, j uwa kutemenwe k pa kukubika pa cipuna l cakwe ica bufumu pa kutila uletekelako Yehova Lesa obe; m pantu Lesa obe alitemenwe n abena Israele, pa kuti amulenge ukubako umuyayaya, pantu akusontele ukuba imfumu o yabo ku kupingula p mu bulungami.” q 9 E lyo nomba apeele imfumu amatalanti ya golde r umwanda umo na makumi yabili (120), na mafuta s ya balsamu ayengi nga nshi, na mabwe ayauma umutengo; t kabili takwatalile akuba amafuta ya balsamu nga yalya namfumu wa ku Sheba apeele Imfumu Solomone. u 10 Kabili, ababomfi ba kwa Hiramu v na babomfi ba kwa Solomone abaletele golde w ukufuma ku Ofiri, baletele imbao sha fimuti fya mialgumi x na mabwe ayauma umutengo. y 11 Ne mfumu yapangile ku mbao sha fimuti fya mialgumi amatabo z ya ng’anda ya kwa Yehova na ya ng’anda a ya mfumu e lyo na bansango b ne filimba fya nsale c ifya bakemba, d kabili takwatalile akuba ifyaba nga filya mu Yuda. 12 Kabili Imfumu Solomone p 2Sa 8:15; 1Is 3:9; Es 9:7; q 2Sa 23:3; Am 72:2; Es 11:4; r 1Is 9:14; Am 72:10; s Ukt 43:11; t Amp 20:15; u 1Is 10:10; v 1Is 9:27; w 1Is 10:22; 2Im 8:18; Am 72:10; x 1Is 10:11; y 2Im 3:6; z 1Is 6:8; a 1Is 7:1; b 1Is 10:12; 1Im 25:1; Am 92:3; Am 150:3; c 2Sa 6:5; 1Im 23:5; d 1Im 9:33; 2Im 5:12.

587

Ifyuma fya kwa Solomone

yapeele namfumu a wa ku Sheba fyonse ifyo alombele, kabili fyalicilile umutengo wa fyo aletele ku mfumu. E ico alipilibwike no kubwelela ku calo cakwe, pamo na babomfi bakwe. b 13 Kabili golde iyaishile kuli Solomone mu mwaka umo yafinine amatalanti ya golde imyanda mutanda na makumi mutanda na mutanda (666), c 14 ukwabula ukupendelako iyafumine ku baume ba pa lwendo na bashimakwebo d abaleleta ifipe ne shamfumu shonse isha bena Arabia e na balashi ba calo abaleleta golde na silfere kuli Solomone. 15 Kabili Imfumu Solomone yapangile inkwela ishikalamba imyanda ibili (200) isha golde f iya kufula (yabikile na mashekele ya golde iya kufula imyanda mutanda [600] pa nkwela imo na imo iikalamba), g 16 ne nkwela ishinono isha golde iya kufula imyanda itatu (300) (yabikile bamaina1 batatu aba golde pa nkwela imo na imo iinono). h E lyo nomba imfumu yafibikile mu ng’anda iitwa ati Umutengo wa Lebanone. i 17 Kabili imfumu yapangile icipuna ca bufumu icikalamba ica meno ya nsofu no kubikako golde iisuma. j 18 Kabili kwali amatabo mutanda (6) aya kunininapo ukuya pa cipuna ca bufumu, kabili kwali akapuna ka kunyantapo amakasa ku cipuna ca mfumu aka golde (fyalikuminkene), kabili kwali ne fya kushintilishapo amaboko ku kulyo na ku kuso ukwa cipuna, ne nkalamo k shibili shaiminine ku mbali ya fya kushintilishapo amaboko. l 19 Kabili kwali ne nkalamo m ikumi na shibili (12) pa matabo mutanda ku kulyo na ku kuso. Takwali ubufumu bumbi ubwapangile icipuna ca bufumu nga ici. n 20 Kabili ifya kunwenamo o fyonse ifya Mfumu Solomone fyali ifya golde, p ne fipe fyonse ifya ng’anda iitwa ati Umutengo wa Lebanone q fyali ifya golde iisu2Im 9:161 Bamaina ni ndalama.

ICIPA. 9 a 1Is 10:1 Amp 11:25 Mt 12:42 Lk 6:38 Lk 11:31 b 1Is 10:13 c 1Is 10:14 2Im 1:15 Am 68:29 Am 72:15 d Ukt 37:28 1Is 10:15 Es 23:2 Es 45:14 e Am 72:10 Ye 25:24 f 2Im 12:9 g 1Is 10:16 h 1Is 10:17 i 1Is 7:2 j 1Is 10:18 k Ukt 49:9 Amp 28:1 Uks 5:5 l 1Is 10:19 m Imp 23:24 n 1Is 10:20 o Est 1:7 p 1Is 10:21 q 1Is 7:2



















Ku Kulyo a 1Is 10:27 b 2Im 20:36 Am 72:10 Es 23:1 Yn 1:3 c 1Is 9:27 d 1Is 7:51 e 1Is 10:18 Ams 3:15 f 1Is 10:22 g 1Is 3:13 1Is 10:23 Am 89:27 Ef 3:8 h 1Is 3:12 1Is 4:29 Ko 2:3 i 1Is 4:34 j 1Is 10:24 Es 11:10 Lk 21:15 k 1Is 3:28 2Im 1:12 Amp 2:6 Da 1:17 l 2Im 26:8 Yb 42:11 m 2Sa 8:10 n Mt 6:29 o 1Is 10:25 p Amg 17:16 q 1Is 4:26 r 1Is 10:26 s 1Is 4:21 t 1Is 10:27 u 2Im 1:15 v 1Im 27:28 w Amg 17:16 2Im 1:16 x 1Is 10:28 Es 31:1 y 1Is 11:41 z 2Sa 7:2 2Sa 12:1 1Is 1:8 1Is 1:11 1Is 1:32 1Im 29:29 a 1Is 11:36 1Is 14:2 1Is 14:10 b 1Is 11:29

2 IMILANDU 9:13-30 ma nga nshi. Tamwali ica silfere nangu cimo; silfere tayali kantu a mu nshiku sha kwa Solomone. 21 Pantu amato ya mfumu yaleya ku Tarshishi b pamo na babomfi ba kwa Hiramu. c Amato ya ku Tarshishi yaleisamo umuku umo lyonse nga papita imyaka itatu, yaleleta golde na silfere, d ameno ya nsofu, e na fikolwe na bapikoko. f 22 E ico Imfumu Solomone yalikwete sana ifyuma g na mano h ukucila imfumu shonse isha pano isonde. 23 Kabili imfumu sha pe sonde shonse shalefwaya i ukumona Solomone pa kuti shumfwe amano j yakwe, ayo Lesa wa cine abikile mu mutima wakwe. k 24 Kabili cila muntu aleleta ubupe, l ifipe fya silfere ne fipe fya golde m ne fya kufwala, n ifyanso fya bulwi na mafuta ya balsamu, bakabalwe ne mfalashi cila mwaka. o 25 Kabili Solomone akwete amatanga ya bakabalwe p imyanda ine (400) na maceleta q na bakabalwe amakana ikumi na yabili (12,000), kabili afibikile mu misumba ya maceleta r kabili mupepi ne mfumu mu Yerusalemu. 26 Kabili aleteka imfumu shonse ukutula pa Mumana ukufika ku calo ca baPelishiti no kufika ku mupaka wa Egupti. s 27 Kabili imfumu yalengele silfere mu Yerusalemu ukuba kwati mabwe; ne mbao sha fimuti fya mukedari yalengele shafula t kwati fimuti fya mukunyu u ifyaba mu Shefela. v 28 Kabili kwali abalefumya bakabalwe w ku Egupti na ku fyalo fimbi fyonse no kubaleta kuli Solomone. x 29 Nomba imilandu yashalako iya kwa Solomone, y iya kubalilapo ne ya kulekelesha, bushe tayalembwa mu mashiwi ya kwa Natani z kasesema na mu kusesema kwa kwa Ahiya a umwina Shilo b na mu fyalembwa fya fimonwa ifyo Ido, c uwalemona ifimonwa, amwene pali Yeroboamu d mwana Nebati? e 30 Kabili c 2Im 12:15; 2Im 13:22; d 2Im 13:20; e 1Is 11:26.

2 IMILANDU 9:31–10:17 Solomone atekele abena Israele bonse mu Yerusalemu imyaka amakumi yane (40). 31 Awe Solomone asukile alaala ukwalaala ifikolwe fyakwe. E ico bamushiikile mu Musumba wa kwa Davidi wishi; a kabili Rehoboamu b umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. c Kabili Rehoboamu aile ku 10 Shekemu, pantu ku Shed

e

kemu e ko abena Israele bonse bamubikiile pa bufumu. 2 Nomba ilyo fye Yeroboamu f mwana Nebati aumfwile ifi, ninshi acili mu Egupti, g (pantu Yeroboamu alibutwike pa mulandu wa mfumu Solomone), Yeroboamu bwangu bwangu alibwelele ukufuma ku Egupti. h 3 Awe batumine aba kuyamwita na bo bailemwita, kabili Yeroboamu na bena Israele bonse baishile no kulanda kuli Rehoboamu, abati: i 4 “Wiso ena alengele ikoli lyesu ukuba ilyafina; j nomba iwe angushako umulimo wa-afya uwa kwa wiso ne koli k lyafina ilyo abikile pali ifwe, na ifwe tukalakubombela.” l 5 Na o abebele ati: “Lekeni papite inshiku shitatu. E lyo mukabwele kuli ine.” Awe abantu baliile. 6 Kabili Imfumu Rehoboamu yatendeke ukupandana amano m na bakalamba abalebombela Solomone wishi ilyo ali uwa mweo, aiti: “Bushe batini nkabasuke shani aba bantu?” n 7 Na bo basosele kuli ena abati: “Nga mwaba bwino kuli aba bantu no kubasekesha no kubeba amashiwi ayasuma, o ninshi bakaba ababomfi benu inshiku shonse.” p 8 Lelo asuulile ifyo abakalamba bamupandile amano, q kabili atendeke ukupandana amano na balumendo abo akulile abalemubombela. s na bo, r 9 Kabili abepwishe ati: “Bushe batini mano t nshi mulempandako pa fyo tukasuka aba bantu abanjebele abati, ‘Angusheniko ikoli ilyo shinwe abikile pali

Imikowa 10 yapondoka ICIPA. 9 a 2Sa 5:9 1Is 2:10 2Im 21:20 b 1Im 3:10 2Im 13:7 Lkm 2:19 Mt 1:7 c 1Is 14:21



















ICIPA. 10 d 1Is 12:1 e Ukt 12:6 Yos 20:7 Yos 24:1 Aba 9:1 f 1Is 11:28 g 1Is 11:40 h 1Is 12:2 i 1Is 12:3 j Amp 29:2 Lkm 4:1 k Lkm 5:8 l 1Is 12:4 m 2Sa 16:20 Yb 12:12 n 1Is 12:6 o Amp 12:8 Amp 15:1 Lkm 10:4 Sek 1:13 p 1Is 12:7 q Amp 1:25 Amp 19:20 Lkm 10:3 Es 30:1 r Amp 13:20 Es 3:4 2Ti 4:3 s 1Is 12:8 t 1Is 22:6 Amp 21:30



















Ku Kulyo a 1Is 12:9 b 1Is 12:10 c Yb 31:13 Am 140:11 Amp 10:14 Amp 18:6 Amp 28:25 Amp 29:23 Mt 23:4 d 1Sa 8:18 Es 58:6 e 1Is 12:11 f 1Is 12:12 g 1Sa 20:10 Amp 10:11 Amp 12:13 Amp 14:16 Amp 15:1 Ef 4:31 Ef 6:9 h Amp 19:27 i 1Is 12:13 Yb 12:12 j 2Im 22:4 Amp 12:5 k Amp 11:17 Lkm 7:7 l Amg 2:30 Am 5:10 Amp 21:1 Ams 3:6 m 1Sa 15:29 2Sa 17:14 2Is 10:10 Es 55:11 n 1Is 11:30 o 1Is 11:29 p 1Is 12:15 q 1Is 11:13 r 2Sa 20:1

588

ifwe’?” a 10 Na balumendo abakulile nankwe bamwaswike abati: “Aba bantu abacilanda na imwe abati, ‘Wiso ena, alengele ikoli lyesu ukufina, lelo iwe, utwangushisheko’; ifi e fyo mukabebe, b amuti, ‘Ine nkamucusha ukucila ifyo tata amucushishe.1 c 11 Tata ena abikile ikoli lyafina pali imwe nomba ine nkalilenga ukufininako. d Tata amufopawile ifikoti, lelo ine nkamufopaula ifikoti ifyatapata nga bakaling’ongo.’ ” e 12 Awe Yeroboamu na bantu bonse baishile kuli Rehoboamu pa bushiku bwalenga shitatu, nga mulya mwine imfumu yasosele, aiti: “Mukabwele pa numa ya nshiku shitatu.” f 13 Lelo imfumu yalibasasukiile. g Awe Imfumu Rehoboamu yasuulile ukupanda amano h kwa bakalamba, i 14 kabili yalandile na bo ukulingana no kupanda amano ukwa balumendo, j aiti: “Ndelenga ikoli lyenu ukufininako, kabili no kulunda nkalundako. Tata amufopawile ifikoti, lelo ine, nkamufopaula ifikoti fyatapata nga bakaling’ongo.” k 15 Kabili imfumu tayakutike ku bantu; pantu uwalengele ifi ni Yehova Lesal wa cine pa kuti afikilishe amashiwi m yakwe ayo asoseele muli Ahiyan umwina Shilo o kuli Yeroboamu mwana Nebati. p 16 Awe abena Israele bonse, apo imfumu yakeene ukumfwa kuli bena, e lyo ba-aswike imfumu, abati: “Bushe balatwakanyako ifya kwa Davidi? q Tapali ubupyani bwesu muli mwana Yese. r Natuleya kuli balesa besu, s mwe bena Israele! Nomba uimwene ing’anda yobe, we Davidi.” t E lyo abena Israele bonse baile ku matenti yabo. 17 Lelo abana ba kwa Israele s Ukf 20:3; Amg 13:5; 1Is 12:16; Amp 11:9; t 1Is 11:32.

2Im 10:101 Mu ciHebere paba ati, “akantengelesha kandi kakatikama ukucila umusana wa kwa tata.”

589

Ulupwa lwa kwa Rehoboamu

abaleikala mu misumba ya kwa Yuda, Rehoboamu e walebateka. a 18 E lyo Imfumu Rehoboamu yatumine Hadoramu, b uwaleangalila abalebomba umulimo wa kupatikishiwa, na bana ba kwa Israele bamupoolele amabwe, c kabili alifwile. Ne Mfumu Rehoboamu yaninine mwi celeta no kufulumukila ku Yerusalemu. d 19 Kabili abena Israele batwalilile ukusangukila e aba mu ng’anda ya kwa Davidi ukufika na buno bushiku. Rehoboamu afikile mu 11 Ilyo Yerusalemu, apo pene alof

nganike aba mu ng’anda ya kwa Yuda na Benjamini, g abaume bene bene aba bulwi amakana umwanda umo na makana amakumi cinekonsekonse (180,000), pa kuti ayelwisha h abena Israele pa kuti babweseshe ubufumu kuli Rehoboamu. 2 E lyo nomba icebo ca kwa Yehova caishile kuli Shemaya i umuntu wa kwa Lesa wa cine, aciti: 3 “Sosa kuli Rehoboamu mwana Solomone imfumu ya kwa Yuda j na ku bena Israele bonse abali muli Yuda na Benjamini, auti, 4 ‘Yehova atila: “Mwiya mu kulwisha bamunyinenwe. k Bwelelenimo cila muntu ku mwakwe, pantu nine nengele ukuti ici cicitike.” ’ ” l Awe baumfwilile ifyo Yehova asosele kabili tabailelwa na Yeroboamu. m 5 Awe Rehoboamu alitwalilile ukwikala mu Yerusalemu kabili akuulile imisumba ya malinga mu Yuda. 6 E ico akuulile cipya cipya Betelehemu n na Etamu o na Tekoa, p 7 na Betsuri q na Soko r na Adulamu, s 8 na Gati t na Maresha u na Sifi, v 9 na Adoraimu na Lakishi w na Aseka, x 10 na Sora y na Ayalone z na Hebrone, a imisumba ya malinga, iyali mu Yuda na Benjamini. 11 Kabili, akoseshe imisumba ya malinga b no kubikamo intungulushi c ne fya kulya na mafuta no mwangashi, 12 na mu misumba yalekanalekana yonse abikilemo

ICIPA. 10 a 1Is 11:36 2Im 11:1 b 2Sa 20:24 1Is 4:6 1Is 12:18 c Imp 14:10 2Im 24:21 d 1Is 12:18 e 1Sa 10:19 2Is 17:21



















ICIPA. 11 f 1Is 12:21 g Ukt 49:27 Aba 20:14 2Im 14:8 h Am 33:16 i 2Im 12:15 j 1Is 12:23 k 2Sa 2:26 Imi 7:26 l 1Is 11:31 2Im 10:15 m 1Is 12:24 n Ukt 35:19 Mt 2:1 o 1Im 4:3 p 2Sa 14:2 Ams 1:1 q Yos 15:58 r 2Im 28:18 s Yos 12:15 1Sa 22:1 t 1Im 18:1 u Yos 15:44 v 1Sa 23:14 w Yos 10:5 2Im 32:9 x Yos 10:10 Neh 11:30 Ye 34:7 y Yos 15:33 z Yos 19:42 a Ukt 23:2 Yos 14:15 2Sa 2:1 b Es 22:10 c 2Im 17:19



















Ku Kulyo a 2Im 32:5 b 2Im 26:14 c Imp 35:3 Yos 21:21 d Imp 35:2 e Ukf 32:26 Amg 33:8 f 1Is 12:31 g Amg 12:19 h 1Is 13:33 i Le 17:7 Es 13:21 j 1Is 12:28 k 2Im 15:9 2Im 30:11 l Amg 12:11 1Im 22:1 m 2Im 12:1 n 2Im 1:1 2Im 7:17 2Im 8:13 Ho 6:4 o 1Sa 16:6 1Sa 17:13 p 1Is 15:2 2Im 11:21 q 2Sa 13:1 2Sa 18:33 r 1Is 15:1 2Im 12:16 Mt 1:7

2 IMILANDU 10:18–11:21 inkwela a ishikalamba na mafumo; b kabili ali-ikoseshe nga nshi. Kabili abena Yuda na bena Benjamini bali bantu bakwe. 13 Kabili bashimapepo na bena Lebi abali mu Israele bonse baishile kuli ena ukufuma mu fitungu fyabo fyonse. 14 Pantu abena Lebi bashiile impanga shabo isha mulemfwe c ne fyuma d fyabo no kwisa ku Yuda na ku Yerusalemu, e pantu Yeroboamu f na bana bakwe babafumishe g pa mulimo wa kubombela Yehova bushimapepo. 15 Kabili afwaile bashimapepo aba kubombela pa fifulo fya kupepelapo h na ba kubombela ifibanda fimoneka nge mbushi i e lyo na ba kubombela abana ba ng’ombe abo apangile. j 16 Kabili ababakonkele abafumine mu mikowa yonse iya bena Israele, abalepeela imitima yabo ku kufwaya Yehova Lesa wa bena Israele balishile ku Yerusalemu k pa kuti batuule amalambo l kuli Yehova Lesa wa fikolwe fyabo. 17 Kabili balekosha ubufumu bwa kwa Yuda m no kukosha Rehoboamu mwana Solomone imyaka itatu, pantu baendele mu nshila ya kwa Davidi na Solomone imyaka itatu. n 18 E lyo Rehoboamu aupile Mahalati umwana mwanakashi wa kwa Yerimote mwana Davidi, kabili umwana wa kwa Abihaili umwana mwanakashi wa kwa Eliabu o mwana Yese. 19 Awe umuya inshiku amufyalile abana, Yeushi na Shemaria na Sahamu. 20 E lyo aupile na Maaka p umwishikulu wa kwa Abishalomu. q Umuya inshiku amufyalile Abiya r na Atai na Sisa na Shelomiti. 21 Kabili Rehoboamu atemenwe nga nshi Maaka umwishikulu wa kwa Abishalomu ukucila abakashi bakwe s bambi na bakanakashi bakwe; pantu aupile abanakashi ikumi na cinekonsekonse (18), na bakanakashi amakumi mutanda (60), kabili afyele abana abaume amakumi yabili s Amg 17:17; Aba 8:30; 1Is 11:3.

2 IMILANDU 11:22–12:15 na cinekonsekonse (28) na bana abanakashi amakumi mutanda (60). 22 Awe Rehoboamu asontele Abiya mwana Maaka ukuba umukalamba, ukuba intungulushi pali bamunyina, pantu aletontonkanya pa kumubika pa bufumu. 23 Lelo, ali no mucetekanya a kabili asontele bamo pa bana bakwe bonse mu calo conse ica kwa Yuda na Benjamini, b mu misumba ya malinga yonse, c no kubapeela ifya kulya ifingi d no kubafwaila abanakashi abengi. e ilyo ubufumu bwa 12 Nomba, kwa Rehoboamu bwapampamikwe f kabili ilyo akosele, alekele ukukonka amafunde ya kwa Yehova, g pamo na bena Israele h bonse. 2 Kabili mu mwaka walenga isano uwa kuteka kwa Mfumu Rehoboamu, i Shishaki j imfumu ya ku Egupti aishile ku kulwisha Yerusalemu, (pantu tabali ne cishinka kuli Yehova,) k 3 na maceleta l ikana ne myanda ibili (1,200) na baleendela pali bakabalwe amakana amakumi mutanda (60,000); kabili abantu abo ali na bo abafumine ku Egupti bali imintapendwa m—abena Libya, n abena Sukimu na bena Etiopia. o 4 Kabili apokele imisumba ya malinga iya bena Yuda p kabili asukile aisa na ku Yerusalemu. q 5 Nomba Shemaya r kasesema aishile kuli Rehoboamu na bacilolo ba bena Yuda abalongene mu Yerusalemu pa mulandu wa kwa Shishaki, kabili atile kuli bena: “Yehova atila, ‘Imwe namunsha, s e ico na ine namupeela t mu maboko ya kwa Shishaki.’ ” 6 E lyo bacilolo ba kwa Israele ne mfumu baicefeshe u no kutila: “Yehova mulungami.” v 7 Kabili ilyo Yehova amwene w ukuti baicefya, icebo ca kwa Yehova cafikile kuli Shemaya, x aciti: “Nabaicefya. y Nshabonaule, z kabili nomba line nalabapususha, kabili icipyu candi tacapongololwe pali Yerusalemu ku kuboko kwa kwa Shishaki. a 8 Lelo bakaba ababo-

Shishaki asansa ICIPA. 11 a Amp 16:20 b Yos 18:11 c 2Im 11:11 d 2Im 21:3 e Amg 17:17



















ICIPA. 12 f 2Im 11:17 g Amg 8:14 Amg 32:15 2Im 26:16 Amp 30:9 h Lkm 9:18 Mk 6:16 i 1Is 14:21 j 1Is 11:40 1Is 14:25 k Aba 2:14 2Im 7:19 l Ukf 14:9 1Is 10:29 m Aba 6:5 n Na 3:9 o 2Im 14:9 2Im 16:8 p 2Im 11:5 Es 36:1 q 2Is 18:17 r 1Is 12:22 2Im 11:2 s Amg 28:15 2Im 15:2 t Yb 34:11 He 10:38 u 1Is 8:38 2Im 33:12 2Im 34:27 Yak 4:10 v Ukf 9:27 Am 89:14 Ye 50:7 w 1Is 21:29 1Pe 5:5 x 1Is 12:22 y Le 26:41 z Ams 7:6 a 2Im 12:2



















Ku Kulyo a Es 26:13 b Amg 28:47 c Ho 2:7 Ho 8:10 d 1Is 14:25 e 1Is 7:51 f 1Is 14:26 2Is 14:14 g 1Is 10:17 h 1Sa 22:17 i 2Sa 23:23 j 1Is 14:27 k 1Is 14:28 l 2Im 33:12 Es 57:15 m Isb 3:22 n Ukt 18:24 1Is 14:13 2Im 19:3 o 1Is 14:21 p Amg 12:5 2Im 6:6 Am 48:2 Am 78:68 q Ukf 20:24 Amg 12:11 r 1Is 14:21 s Amg 23:3 1Is 11:1 Neh 13:26 t 1Is 15:34

590

mfi bakwe, a pa kuti bakeshibe ubupusano bwaba pa kubombela b ine no kubombela amabufumu ya mu calo.” c 9 E ico Shishaki d Imfumu ya ku Egupti yaishile ku kulwisha Yerusalemu no kubuula ifipe fya mu ng’anda ya kwa Yehova e ne fipe fya mu ng’anda ya mfumu. f Asendele fyonse; kabili asendele ne nkwela sha golde shonse isho Solomone apangile. g 10 E ico Imfumu Rehoboamu yapangiilepo inkwela sha mukuba, kabili yashipeele na mu minwe ya bakalamba abaleangalila inkombe, h abalinshi abalelonda i pa mwinshi wa ng’anda ya mfumu. j 11 Kabili lyonse imfumu nga yaisa ku ng’anda ya kwa Yehova, inkombe shaleingila no kushisenda no kushibwesesha mu muputule wa balinshi uwa nkombe. k 12 Kabili apo ali-icefeshe, ubukali bwa kwa Yehova bwalifumine pali ena, l kabili tatontonkenye pa kubonaula bonse. m E lyo kabili mwali ne fisuma muli Yuda. n 13 Kabili Imfumu Rehoboamu yatwalilile ukuikosha mu Yerusalemu no kutwalilila ukuteka; pantu Rehoboamu o ali ne myaka amakumi yane na umo (41) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka ikumi na cinelubali (17) mu Yerusalemu, umusumba p uo Yehova asalile mu mikowa yonse iya kwa Israele ku kubikamo ishina lyakwe. q Ne shina lya kwa nyina ni Naama, r umwina Amone. s 14 Lelo acitile ifyabipa, t pantu takoseshe umutima wakwe ukufwaya Yehova. u 15 Nomba imilandu ya kwa Rehoboamu, iya kubalilapo ne ya kulekelesha, v bushe tayalembwa mu mashiwi ya kwa Shemaya w kasesema na Ido x uwalemona ifimonwa ukulingana no kulembwa kwa ntuntuko sha kufyalwa? Kabili lyonse kwaleba inkondo pali Rehoboamu y na Yeu Amg 5:29; 1Sa 7:3; 1Is 18:21; Mko 12:30; Ro 12:9; Yak 5:8; v 1Im 29:29; w 1Is 12:22; 2Im 11:2; x 2Im 9:29; 2Im 13:22; y 1Is 14:30.

591

Abiya alwa na Yeroboamu

roboamu. a 16 Awe Rehoboamu asukile alaala ukwalaala ifikolwe b fyakwe kabili bamushiikile mu Musumba wa kwa Davidi; c kabili Abiya d umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. Mu mwaka walenga ikumi na cinekonsekonse (18) uwa kuteka kwa Mfumu Yeroboamu e mo Abiya atendeke ukuteka icalo ca Yuda. e 2 Atekele imyaka itatu mu Yerusalemu, kabili ishina lya kwa nyina ni Mikaya, f umwana mwanakashi wa kwa Uriele uwa ku Gibea. g Kabili kwali inkondo pali Abiya na Yeroboamu. h 3 E ico ilyo Abiya aile ku kulwa ali na bashilika amakana imyanda ine (400,000) abaume impalume aba bulwi, i abakosa. Awe Yeroboamu ali-ipekenye ukuyalwa kabili ali na baume amakana imyanda cinekonsekonse (800,000), abaume abakosa, impalume, kabili aba maka. j 4 Kabili Abiya nomba aiminine pa Lupili lwa Semaraimu, ulwabela mu calo ca mpili ica kwa Efraimu, k no kutila: “Ng’umfweni, mwe mfumu Yeroboamu na mwe bena Israele bonse. 5 Bushe tamwaishiba ukuti Yehova Lesa wa bena Israele alipeela Davidi l ubufumu pali Israele umuyayaya, m kuli ena na ku bana bakwe, n pa kupangana nankwe icipangano ca mucele? o 6 Kabili Yeroboamu p mwana Nebati, umubomfi q wa kwa Solomone mwana Davidi, alimine no kupondokela r shikulu wakwe. s 7 Kabili abaume abashakwata ifya kucita, t abaume ifinangwa, u balelongana kuli ena. Awe basukile bacila Rehoboamu mwana Solomone amaka, ninshi Rehoboamu v ali umwaice kabili uwa mwenso, w kabili alifililwe ukubalwisha. 8 “E ico nomba imwe mulefwaya ukulwisha ubufumu bwa kwa Yehova mu kuboko kwa bana ba kwa Davidi, x pantu muli ibumba ilikalamba y kabili namu-

13

ICIPA. 12 a 1Is 12:20 b 1Is 14:31 c 2Sa 5:9 d Mt 1:7



















ICIPA. 13 e 1Is 15:1 f 1Is 15:2 2Im 11:20 g Yos 18:28 1Sa 10:26 h 1Is 15:6 i 2Im 11:1 j Am 33:16 k Yos 17:15 l Ukt 49:10 2Sa 7:8 Am 78:71 m 2Sa 7:13 1Im 17:14 n 1Im 17:11 Am 89:29 Lk 1:32 o Imp 18:19 Am 89:28 p 2Im 10:2 q 1Is 11:26 r 1Is 12:20 2Im 10:18 s 1Is 11:27 t Aba 9:4 Imi 17:5 u Amg 13:13 1Is 21:10 v 2Im 10:16 w Amg 20:8 x 2Im 9:8 y Am 33:16



















Ku Kulyo a Amg 32:17 1Is 12:28 2Im 11:15 Ho 8:5 b 2Im 11:14 c 1Is 12:31 1Is 12:33 1Is 13:33 d Amg 32:17 2Is 19:18 Imi 19:26 e Ukf 19:5 2Im 11:16 f Imp 16:40 g Ukf 29:39 h Ukf 30:1 2Im 2:4 i Ukf 25:30 Le 24:6 1Im 23:29 Mt 12:4 j Ukf 25:31 Ukf 27:20 2Im 4:7 k Le 24:2 l Ukt 26:5 Imp 9:19 Amg 11:1 m Amg 28:15 Am 73:27 n Imp 23:21 Amg 20:4 Am 20:7 Ro 8:31 o Yos 6:4 p Imp 10:9 q Es 45:9 Imi 5:39 r Yb 40:9 Es 40:15 He 10:31 s Yos 8:4 t Yos 8:20

2 IMILANDU 12:16–13:16 kwata abana ba ng’ombe aba golde abo Yeroboamu amupangiile ukuba balesa. a 9 Bushe tamwatamfya bashimapepo ba kwa Yehova, b abana ba kwa Aarone, na bena Lebi, kabili bushe tamuleisalila bashimapepo nge ficita abantu ba mu fyalo fimbi? c Kabili onse uwaishile no kuicita shimapepo pa kupeela umwana wa ng’ombe na basukusuku cinelubali (7), aleba shimapepo wa bashili balesa. d 10 Lelo ifwe, Yehova e Lesae wesu, kabili tatwamusha; lelo bashimapepo balebombela Yehova, abana ba kwa Aarone, na bena Lebi mu mulimo wabo. f 11 Kabili balefutumuna imituulo ya koca kuli Yehova cila lucelo e lyo na cila cungulo g ne fyanunkila; h kabili pa matebulo aya golde iisuma pali umukate, i kabili kuli ica kutekapo inyali j ica golde ne nyali sha ciko isha kusanika cila cungulo; k pantu tuleumfwilal Yehova Lesa wesu, lelo imwe mwalimusha. m 12 Kabili, moneni! ku ntanshi yesu kuli Lesan wa cine na bashimapepo o bakwe abali na mapenga p ya kulisha ku kubila ubulwi pali imwe. Mwe bana ba kwa Israele, mwilwisha Yehova Lesa wa fikolwe fyenu, q pantu tamwakatunguluke.” r 13 Lelo, Yeroboamu ena atumine aba kubabelamina ukubashinguluka ku numa yabo, kabili kwali ababeleme ku ntanshi ya bena Yuda na ku numa yabo. s 14 Ilyo abena Yuda bapilibwike, moneni, kwali abalebalwisha ku ntanshi na ku numa. t Kabili baliliile kuli Yehova, u ninshi bashimapepo balelisha nga nshi amapenga. 15 Kabili abaume ba kwa Yuda baweleshe ukuwelesha kwa bulwi. v Nomba, ilyo abaume aba Yuda baweleshe ukuwelesha kwa bulwi, Lesa wa cine acimfishew Yeroboamu na bena Israele bonse ku cinso ca kwa Abiya x na Yuda. 16 Kabili abana ba kwa u 2Im 14:11; 2Im 18:31; Am 46:1; Am 50:15; Am 118:12; v Yos 6:16; Aba 7:18; w Imp 32:4; 2Im 14:12; x 2Im 13:1.

2 IMILANDU 13:17–14:13

Abiya acimfya Yeroboamu, afwa

Israele e pa kufulumuka abena Yuda, e lyo Lesa abapeele mu minwe yabo. a 17 Kabili Abiya na bantu bakwe baipeye abantu abengi; kabili abaume abakosa amakana imyanda isano (500,000) aba mu Israele e bafwile. 18 E fyo abana ba kwa Israele bacefiwe pali ilya nshita, lelo abana ba kwa Yuda balicimfishe pantu bashintilile b pali Yehova Lesa wa fikolwe fyabo. 19 Kabili Abiya akonkele Yeroboamu ulubilo no kumupoka imisumba, Betele c ne mishi ya uko, Yeshana ne mishi ya uko, na Efrainu ne misumba ya uko. d 20 Kabili Yeroboamu tali na maka na kabili e mu nshiku sha kwa Abiya; lelo Yehova alimuumine, f kabili alifwile. 21 Kabili Abiya atwalilile ukuikosha. g Umuya inshiku, aupile abanakashi ikumi na bane (14), h kabili akwete abana abaume i amakumi yabili na babili (22) na bana abanakashi ikumi na mutanda (16). 22 Kabili imilandu yashalako iya kwa Abiya, ne mibele yakwe ne fyo asosele, fyalilembwa mu mashiwi ya kwa Ido kasesema. j

ICIPA. 13

Awe Abiya asukile alaala ukwalaala ifikolwe fyakwe, k kabili bamushiikile mu Musumba wa kwa Davidi; l kabili Asa m umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. Mu nshiku shakwe, icalo cali tondolo n imyaka ikumi (10). 2 Kabili Asa alecita ifisuma kabili ifyalungama mu menso ya kwa Yehova Lesa wakwe. 3 E ico aonawile ifiipailo o fya bena fyalo ne fifulo balepepelapo p no kutobaula ifimabwe ifyo baimike q no kuputaula ifimuti ifyo baimike. r 4 Kabili, aebele abena Yuda ukufwayas Yehova Lesa wa fikolwe fyabo no kukonka amafunde t ne fipope. u 5 Awe aonawile ififulo balepepelapo ne fyo balefutumwinapo ifyanunkila mu misumba yonse iya kwa Yuda; v kabili mu bufumu mwali tondolo w ilyo aleteka. 6 Kabili akuulile

14

a Aba 1:4 b 2Is 18:5 1Im 5:20 2Im 16:8 Am 22:5 Am 37:5 Am 146:5 Na 1:7 1Ti 4:10 c Yos 12:9 Aba 21:19 1Sa 13:2 1Is 12:29 d Yh 11:54 e Am 18:38 f 1Sa 25:38 2Sa 12:15 1Is 14:20 Imi 12:23 g 2Sa 5:12 h Amg 17:17 2Sa 5:13 1Is 11:3 i Am 127:5 j 2Im 9:29 2Im 12:15



















ICIPA. 14 k Am 49:9 Ro 5:14 l 2Sa 5:9 1Is 2:10 1Is 14:31 m 1Im 3:10 n 2Im 20:30 Amp 29:2 o Amg 7:5 p Le 26:30 1Is 11:7 1Is 14:23 q Ukf 23:24 Imp 33:52 2Is 23:14 r Aba 6:25 2Is 18:4 2Is 23:6 s 2Im 30:19 Es 55:6 Ams 5:4 Sef 2:3 Mt 7:7 t Neh 10:29 u Am 119:10 v 2Im 34:4 w 2Is 11:20



















Ku Kulyo a 2Im 8:2 2Im 11:5 b Yos 23:1 2Im 15:15 Am 46:9 Amp 16:7 c 2Im 11:5 d 2Im 32:5 e Amg 3:5 Aba 16:3 1Sa 23:7 f 1Im 16:11 Am 105:3 g 1Is 5:4 h Am 127:1 Mal 3:10 Imi 9:31 i 1Sa 17:41 j 2Im 11:12 k 2Im 11:1 2Im 13:3 l 2Im 26:14 m Am 68:27 Es 60:22 n 2Is 19:9 Imi 8:27 o 2Im 16:8

592

imisumba ya malinga mu Yuda, a pantu icalo cali tondolo; kabili takwali uwalemulwisha mu myaka iyi, pantu Yehova amulengele ukutuusha. b 7 E ico atile ku baYuda: “Natukuule iyi misumba no kushingulushako amalinga c ne mpungu, d ne fiibi ne mipindo. e Natukwata icalo, pantu twalifwaya Yehova Lesa wesu. f Twalimufwaya, na o natulenga ukutuusha konse.” g Kabili balekuula no kutunguluka. h 8 Kabili Asa ali ne bumba lya bashilika abalesenda inkwela shikalamba i na mafumo, j amakana imyanda itatu (300,000) abafumine mu Yuda. k Kabili abafumine muli Benjamini abalesenda inkwela na baishiba ukubomfya ubuta l bali amakana imyanda ibili na makana amakumi cinekonsekonse (280,000). m Bonse aba bali baume impalume shakosa, aba maka. 9 Pa numa Sera umwina Etiopia n aile ku kubalwisha ne bumba lya bashilika umwali abaume milioni imo (1,000,000) o na maceleta imyanda itatu (300), kabili baishile ku Maresha. p 10 E lyo Asa aile ku kumulwisha no kuipekanishisha ukulwa mu mupokapoka wa Sefata pa Maresha. 11 Kabili Asa aliliile kuli Yehova Lesaq wakwe no kutila: “Mwe Yehova, imwe takwaba ukuti bengi nelyo tabakwata amaka, mulaafwa. r Twafweni, mwe Yehova Lesa wesu, pantu twashintilila pali imwe, s kabili ni mwi shina t lyenu twishiile ku kulwisha ili bumba. Mwe Yehova, ni mwe Lesa wesu. u Mwileka umuntunse amucishe amaka.” v 12 E lyo Yehova acimfishe w abena Etiopia pa menso ya kwa Asa na pa menso ya kwa Yuda, kabili abena Etiopia balifulumwike. 13 Kabili Asa na bantu abo p Yos 15:44; Mk 1:15; q Ukf 14:10; 1Im 5:20; 2Im 32:20; Am 22:5; Flp 4:6; r Aba 7:7; 1Sa 14:6; Ams 5:9; 1Ko 1:27; 2Ko 12:9; s 2Im 32:8; Am 37:5; Am 55:22; t 1Sa 17:45; 2Im 13:12; Am 20:5; Amp 18:10; u Amg 32:3; Mko 12:29; v Yos 7:9; 1Sa 2:9; Am 9:19; Mt 6:9; w Amg 28:7.

593

2 IMILANDU 14:14–15:17

Asaria asesema

ali na bo babakonkele ulubilo ukufika ku Gerari, a kabili abena Etiopia balefwa fye mpaka pabula no wa kupusukapo pali bena; pantu balitobawilwe pa ntanshi ya kwa Yehova b na pa ntanshi ya nkambi yakwe. c E lyo basendele ifyo bapokolwele ifingi nga nshi. d 14 Kabili bacimfishe imisumba yonse iyali mupepi na Gerari, pantu baletiinae Yehova; kabili bapokolwele ifya mu misumba yonse, pantu mwali ifingi ifya kupoka muli yena. f 15 Kabili basanshile na matenti g ya bacemi no kusenda h ifitekwa ifingi nga nshi ne ngamila, i e lyo babwelele ku Yerusalemu. Nomba umupashi wa kwa 15 Lesa waishile pali Asaria j

mwana Odedi. k 2 E ico aile ku mfumu Asa no kuyeba ati: “Ng’umfweni, mwe Asa na mwe baYuda bonse na mwe bena Benjamini! Yehova akulaba na imwe cikulu fye na imwe mwaba nankwe; l kabili nga mwamufwaya, m akaleka mukamusange, lelo nga mwamusha na o akamusha. n 3 Kabili inshiku ishingi Israele o ali uwabula Lesa wa cine kabili takwali shimapepo wa kusambilisha p kabili takwali amafunde. 4 Lelo ilyo babwelele kuli Yehova Lesa wa bena Israele q mu kucula r kwabo no kumufwaya, abalekele bamusanga. s 5 Kabili muli shilya nshiku takwali uwale-enda umutende, t pantu kwali icimfulunganya sana ica bekashi bonse aba mu fyalo. u 6 Kabili balibatobawile, uluko ukutobaula uluko, v no musumba ukutobaula umusumba unankwe, pantu Lesa alibafulungenye ku musango onse uwa kucula. w 7 Lelo imwe, shipeni x kabili mwileka amaboko yenu yatompoke, y pantu kuli icilambu ku mulimo wenu.” z 8 Ilyo Asa aumfwile aya mashiwi no kusesema kwa kwa Odedi a kasesema, alishipile no kulenga ifya bunani b ukupwa mu calo conse ica Yuda na Benjamini na

ICIPA. 14 Ukt 20:1 Am 68:21 1Im 12:22 1Im 20:2 Amp 13:22 e Ukt 35:5 Ukf 15:16 Amg 11:25 Yos 5:1 2Im 17:10 f 2Im 20:25 Am 68:12 g 1Im 4:41 h Imp 31:9 Imp 31:30 i 1Im 5:21



















a b c d

ICIPA. 15 j Imp 24:2 2Sa 23:2 k 2Im 15:8 l Mal 3:7 Yak 4:8 m Es 55:6 Ye 29:13 n 1Im 28:9 2Im 24:20 He 10:38 o 1Is 12:28 p Amg 33:10 2Im 17:9 Neh 8:9 Mal 2:7 q Aba 10:10 Ho 6:1 r Amg 4:30 Am 106:44 Ro 2:9 s Es 55:7 Mt 7:7 t Aba 5:6 u 1Sa 13:6 v Aba 9:23 2Im 12:15 w Amg 28:48 Aba 2:14 Am 106:41 Ho 9:3 x Yos 1:9 1Im 28:20 y Lkm 10:18 He 12:12 z Ru 2:12 Ko 3:24 He 11:6 a 2Im 15:1 b Amg 27:15 2Is 23:24



















Ku Kulyo a b c d e

f g h i j k l m n o

Yos 17:15 2Im 8:12 2Im 11:16 2Im 30:25 Ukt 39:3 1Sa 18:28 Sek 8:23 Imi 7:9 2Is 23:3 2Im 34:31 Neh 10:29 Amg 4:29 Ye 29:13 Ukf 22:20 Amg 17:3 Amg 1:17 Amp 24:23 Lkm 5:5 Mt 5:33 Am 5:11 Am 40:16 2Im 15:2 Amp 16:7 1Is 15:10

mu misumba iyo apokele mu calo ca mpili ica bena Efraimu, a kabili akuulile cipya cipya icipailo ca kwa Yehova icali ku ntanshi ya muputule wa kwingililapo uwa kwa Yehova. b 9 Kabili alonganike abena Yuda na bena Benjamini c bonse pamo na balebeshi d abafumine kuli Efraimu na Manase na Simeone, pantu abengi aba mu Israele bayalukile kuli ena ilyo bamwene ukuti Yehova Lesa wakwe ali nankwe. e 10 E ico balongene pamo mu Yerusalemu mu mweshi walenga itatu uwa mu mwaka walenga ikumi na isano (15) ukutula apo Asa atendekele ukuteka. 11 E lyo baipeye inama sha kutuula amalambo kuli Yehova bulya bwine bushiku ukufuma pa fyo bapokolwele ifyo baletele, ing’ombe imyanda cinelubali (700) ne mpaanga amakana cinelubali (7,000). 12 Kabili, bapangene icipangano f ca kufwaya Yehova Lesa wa fikolwe fyabo ne mitima yabo yonse ne myeo yabo yonse; g 13 ukuti onse uushali na kufwaya Yehova Lesa wa kwa Israele ali no kufwa, h nampo nga mulanda nelyo mucindami, i umwaume nelyo umwanakashi. j 14 E ico balapile k kuli Yehova ne shiwi ilikalamba no kupunda kwa kusekelela na mapenga ne ntandala. 15 Kabili abena Yuda bonse balisekelele l pa mulapo balapile; pantu balapile ne mitima yabo yonse kabili bali ne nsansa nga nshi pa kumufwaya, kabili balimusangile; m kabili Yehova alebalenga ukutuusha mu calo conse. n 16 Maaka o nakulu ena, imfumu Asa yalimufumishe p pali bunamfumu, q pantu alipangile akalubi ka bunani akalebomfiwa mu kupepa icimuti caimikwa; r kabili Asa aonawile akalubi s kakwe aka bunani no kukashonaula no kukocela t mu mupokapoka wa Kidrone. u 17 Kabili ififulo p Amg 13:6; Amg 33:9; Sek 13:3; q 1Is 15:13; 2Im 19:7; r Ukf 34:17; s Amg 7:5; 1Is 15:13; t Ukf 32:20; u 2Sa 15:23.

2 IMILANDU 15:18–16:14 fya kupepelapo a tafyalobele mu Israele. b Asa fye e wali no mutima wa cishinka inshiku shakwe shonse. c 18 Kabili ifintu ifyo wishi alengele ukuba ifya mushilo ne fintu d ifyo umwine alengele ukuba ifya mushilo Asa afiletele mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine, silfere na golde ne fipe. e 19 Lelo, takwali inkondo ukufika mu mwaka walenga amakumi yatatu na isano (35) ukutula apo Asa atendekele ukuteka. f mwaka walenga ama16 Mu kumi yatatu na mutanda (36) ukutula apo Asa atendekele ukuteka, Baasha g imfumu ya kwa Israele aile ku kulwisha Yuda no kutendeka ukukuula umusumba wa Rama, h pa kuti kwiba nangu umo uwa kufuma nelyo ukwingila kuli Asa imfumu ya kwa Yuda. i 2 Awe Asa afumishe silfere na golde ukufuma mu cipao ca ng’anda ya kwa Yehova j ne cipao ca ng’anda ya mfumu k no kutumina Ben-hadadi l imfumu ya bena Siria, m uwaleikala mu Damaseke, n no kutila: 3 “Paliba icipangano pali ine na iwe e lyo na pali tata na wiso. Mona nakutumina silfere na golde. Kabiye, katobe icipangano ico wapangene na Baasha o imfumu ya kwa Israele, pa kuti afume kuli ine.” p 4 E ico Ben-hadadi alikutike ku Mfumu Asa no kutuma abakalamba ba bashilika bakwe ku kulwisha imisumba ya kwa Israele, kabili bailecimfya Iyone q na Dani r na Abelemaimu s ne ncende baletutilamo t ifintu fyonse iya mu misumba ya kwa Naftali. u 5 Nomba ilyo Baasha aumfwile fye ifi, alekele ukukuula Rama apo pene no kuleka umulimo wakwe. v 6 Lelo Asa imfumu abuulile abaYuda bonse, w kabili basendele amabwe ayali mu Rama x ne mbao isho Baasha akuuliileko, y kabili Asa atendeke ukukuulilako Geba z na Mispa. a 7 E lyo Hanani b kamona aishile kuli Asa imfumu ya bena Yuda

Yehova akalipila Asa, Asa afwa ICIPA. 15 a 1Is 14:23 2Is 14:4 2Is 23:20 Ek 6:3 Ek 16:16 b 1Is 15:14 1Is 22:43 c 1Is 8:61 d 1Is 7:51 1Im 26:26 e 1Is 15:15 f 2Im 14:1



















ICIPA. 16 g 1Is 15:27 h Yos 18:25 Esr 2:26 Es 10:29 i 1Is 15:17 j 1Is 7:51 k 2Is 16:8 l 1Is 15:18 m 1Is 20:1 2Is 8:7 2Is 12:18 n Es 7:8 o 1Is 15:27 p 1Is 15:19 q 2Is 15:29 r Ukt 14:14 Aba 18:29 Aba 20:1 s 2Sa 20:14 t 1Is 9:19 u Yos 19:32 v 1Is 15:21 w 1Is 15:22 x Yos 18:25 Esr 2:26 y 1Is 15:17 z Yos 18:24 1Im 6:60 Es 10:29 Sek 14:10 a Yos 18:26 Aba 20:1 1Sa 7:5 Ye 40:6 b 1Is 16:1 2Im 19:2 2Im 20:34



















Ku Kulyo a Am 146:3 Es 31:1 Ye 17:5 b 2Is 18:5 He 12:1 c 2Im 14:9 d 2Im 12:3 e 2Im 14:9 f 2Im 14:11 Am 9:10 Am 37:40 g Yb 34:21 Amp 5:21 Ye 16:17 He 4:13 1Pe 3:12 h Sek 4:10 i 1Is 8:61 j 1Sa 13:13 k 1Is 15:32 l 2Im 18:26 Lkm 8:4 m Am 37:8 Am 141:5 Amp 29:22 Ga 5:20 n Lkm 7:7 o 1Is 15:23 p Es 38:1

594

no kumweba ati: “Apo washintilile pa mfumu ya bena Siria a kabili tawashintilile pali Yehova Lesa obe, b pali uyu mulandu amabumba ya bashilika aya mfumu ya ku Siria nayafulumuka mu minwe yobe. 8 Bushe abena Etiopia c na bena Libyad tabali libumba ilikalamba, bushe tabali na maceleta ayengi na bale-endela pali bakabalwe abengi; e kabili apo washintilile pali Yehova, bushe tabapeele mu minwe yobe? f 9 Pantu, amenso g ya kwa Yehova, yalamona mu calo conse h pa kuti alange amaka yakwe aya kwafwa ababa ne mitima i ya cishinka kuli ena. Kwena ici wacita ca buwelewele, j pantu ukufuma nomba kwakulaba inkondo kuli iwe.” k 10 Lelo Asa afuliilwe kamona no kumubika mu makusu l mu cifungo, pantu alimukalipile pali ifi. m Kabili Asa atendeke ukucushishamo n abantu bambi pali ilya ine nshita. 11 Kabili moneni! imilandu ya kwa Asa, iya kubalilapo ne ya kulekelesha, yalilembwa mwi Buuku o lya Shamfumu sha baYuda na bena Israele. 12 Kabili mu mwaka walenga amakumi yatatu na pabula (39) uwa kuteka kwakwe, Asa alwele ubulwele bwa ku makasa mpaka alwalisha; p kabili na mu kulwala kwakwe tafwaile Yehova q lelo afwaile bakondapa. r 13 Awe Asa aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe s kabili afwile mu mwaka walenga amakumi yane na umo (41) uwa kuteka kwakwe. 14 E ico bamushiikile mu nshiishi t yakwe iyacindama iyo aimbiile umwine mu Musumba wa kwa Davidi; u kabili bamulambalike pa busanshi apabikilwe amafuta ya balsamu v ne misango yalekanalekana iya mafuta yasakanishiwa w kabili ayaibela. x Kabili pa cililo cakwe, bamoceleele y ifyanunkila ifingi nga nshi. q Amg 32:39; 2Is 20:8; Am 103:3; r Ye 17:5; s 1Is 15:24; t 2Im 32:33; u 2Sa 5:7; v 2Is 20:13; w Lk 23:56; Yh 12:7; x Mko 16:1; Yh 19:40; y Ye 34:5.

595

Imitekele iisuma iya kwa Yehoshafati

Kabili Yehoshafati a umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka no kukosha ubufumu bwakwe pa bena Israele. 2 Kabili abikile abashilika mu misumba ya malinga yonse iya mu Yuda no kubika amabumba ya bashilika mu calo ca bena Yuda na mu misumba ya bena Efraimu iyo Asa wishi apokele. b 3 Kabili Yehova ali na Yehoshafati, c pantu aendele mu nshila sha kwa Davidi icikolwe d cakwe kabili tafwaile baBaali. e 4 Pantu alefwaya f Lesa wa kwa wishi kabili aendele mu mafunde yakwe, g kabili talecita nge fyalecita abena Israele h. 5 Kabili Yehova apampamike ubufumu mu minwe yakwe; i kabili abena Yuda bonse balepeela Yehoshafati ifya bupe, j kabili alikwete ifyuma ifingi no kucindama nga nshi. k 6 Kabili umutima wakwe wali uwashangila ukwenda mu nshila l sha kwa Yehova, kabili aonawile ne fifulo balepepelapo m no konaula ifimuti ifyo baimike n mu Yuda. 7 Kabili mu mwaka walenga itatu uwa kuteka kwakwe atumine aba kuyaita bacilolo bakwe, e kuti Ben-hayili na Obadia na Sekaria na Netanele na Mikaya, pa kuti balesambilisha mu misumba ya mu Yuda, 8 kabili bali pamo na bena Lebi. Amashina ya aba bena Lebi ni Shemaya na Netania na Sebadia na Asaele na Shemiramote na Yehonatani na Adoniya na Tobiya na Tob-adoniya abena Lebi, kabili bali pamo na Elishama na Yehoramu bashimapepo. o 9 Kabili batendeke ukusambilisha p abantu mu Yuda, kabili balikwete ibuuku lya mafunde q ya kwa Yehova; kabili baleya mu misumba yonse iya baYuda no kulasambilisha abantu. 10 Awe umwenso r wa kutiina Yehova waishile pa mabufumu yonse aya mu fyalo fyali mupepi na Yuda, kabili tabalwishishe Yehoshafati. s 11 Kabili abaPelishiti bamo baletuula kuli Yehoshafati ifya bupe t ne ndalama. u

17

ICIPA. 17 a 1Is 15:24 1Is 22:41 b 2Im 15:8 c Yos 1:5 1Im 22:18 Am 46:7 Ro 8:31 d 2Sa 8:15 1Is 11:6 1Is 15:3 e 1Ko 10:14 f Amg 4:29 2Im 26:5 g Lk 1:6 h 1Is 12:28 1Is 13:33 i 1Is 9:5 Am 132:12 j 1Sa 10:27 1Is 10:25 k 1Is 10:27 2Im 18:1 l Am 18:21 Am 119:1 Ho 14:9 Yh 2:15 Imi 4:31 m 1Is 22:43 2Im 20:33 n Amg 7:5 o Amg 33:10 Mal 2:7 p Le 10:11 Neh 8:7 q Amg 31:11 Yos 1:8 2Ti 3:16 r Ukt 35:5 Amg 11:25 s Amp 16:7 t 2Im 17:5 u 2Sa 8:2



















Ku Kulyo 2Im 9:14 2Is 3:4 2Im 18:1 2Im 14:6 1Is 9:19 2Im 8:4 f 1Is 9:22 g 2Im 26:12 h 2Im 13:3 2Im 14:8 i Aba 5:2 Aba 5:9 Am 110:3 j Ukt 49:27 k 2Sa 1:21 2Im 14:8 l 2Im 11:12 2Im 11:23



















a b c d e

ICIPA. 18 m 1Sa 2:7 2Im 17:5 Amp 10:22 n 2Ko 6:14 o 1Is 16:28 1Is 16:33 1Is 21:25 2Is 8:18 p 1Is 22:2 2Im 19:2 q Am 141:4

2 IMILANDU 17:1–18:2

Abena Arabia a na bo balemuletela ifitekwa, basukusuku amakana cinelubali ne myanda cinelubali (7,700) na basawe amakana cinelubali ne myanda cinelubali. b 12 Kabili Yehoshafati aile alelunduluka no kukulilako icine cine; c kabili akuulile imisumba ya malinga d ne misumba iyo baletutilamo e ifintu mu Yuda. 13 Kabili alikwete imilimo iingi mu mishi ya mu Yuda; kabili mwali abashilika, f abaume aba maka kabili impalume g mu Yerusalemu. 14 Kabili iyi e yali imilimo yabo ukulingana na mayanda ya bashibo: Muli Yuda bacilolo ba pa bantu amakana, Adna umukalamba, kabili ali pamo na baume aba maka kabili impalume amakana imyanda itatu (300,000). h 15 Kabili aleangalila Yehohanani umukalamba, kabili ali pamo na bantu amakana imyanda ibili na makana amakumi cinekonsekonse (280,000). 16 Kabili aleangalila Amasia mwana Sikri uwaitemenwe i ukubombela Yehova, kabili ali pamo na baume aba maka kabili impalume amakana imyanda ibili (200,000). 17 Kabili ukufuma muli Benjamini j mwali umwaume uwa maka kabili impalume Eliada, kabili ali pamo na baume amakana imyanda ibili (200,000) abali no buta ne nkwela. k 18 Kabili aleangalila Yehosabadi, e lyo kabili ali pamo na baume amakana umwanda umo na makana amakumi cinekonsekonse (180,000) abaipekenye ukulwa inkondo. 19 Aba e balebombela imfumu ukufumyako balya imfumu yabikile mu misumba ya malinga l mu Yuda monse. Yehoshafati ano18 Kabili nkele ifyuma ifingi kabi-

li alicindeme nga nshi; m lelo apangene icipangano ca cupo n na Ahabu. o 2 E ico ilyo imyaka yapitilepo aile kuli Ahabu ku Samaria; p kabili Ahabu aipaile Yehoshafati na bantu abo ali na bo ilambo lya mpaanga q ne ng’ombe

2 IMILANDU 18:3-20 ishingi. Kabili atendeke ukumusembeleka a ukuti aye nankwe mu kulwisha abena Ramotegileadi. b 3 Kabili Ahabu imfumu ya bena Israele aebele Yehoshafati imfumu ya kwa Yuda ati: “Bushe kuti twaya na iwe ku Ramote-gileadi?” c Na o amwaswike ati: “Ine cimo na iwe, kabili abantu bandi cimo na bantu bobe kabili tuli nobe mu bulwi.” d 4 Lelo Yehoshafati aebele imfumu ya kwa Israele ati: “Tala ipushae tumfwe ifyo Yehova alasosa.” 5 E ico imfumu ya kwa Israele yalonganike bakasesema f imyanda ine (400) no kubepusha aiti: “Bushe tuyelwisha Ramote-gileadi, nangu twiya?” g Na bo batile: “Kabiyeni, kabili Lesa wa cine alepeela uyu musumba mu minwe ya mfumu.” 6 Lelo Yehoshafati asosele ukuti: “Bushe takuli kasesema wa kwa Yehova na umbi kuno? h Nga e ko ali, natwipushishe muli ena.” i 7 Kabili imfumu ya kwa Israele yatile kuli Yehoshafati: j “Kucili umuntu na umbi k uwa kwipushishamo kuli Yehova, nomba ine nalimupata, l pantu inshiku shakwe shonse tansesemena ifisuma iyo, kano ifibi. m Ni Mikaya mwana Imla.” n Lelo Yehoshafati atile: “Imfumu iisosa icintu ca musango yo.” o 8 Awe imfumu ya kwa Israele yaitile cilolo wa kwi sano p no kusosa aiti: “Leta Mikaya mwana Imla bwangu bwangu.” q 9 Kabili imfumu ya Israele na Yehoshafati imfumu ya Yuda baikele cila muntu pa cipuna cakwe ica bufumu, nabafwala ne fya kufwala fya mfumu, r kabili baikele pa ca kupuminapo ingano ica pa mwinshi wa musumba wa Samaria; kabili bakasesema bonse balecita ku cinso cabo nga filya fine bakasesema bacita. s 10 E lyo Sidekia mwana Kenaana apangile insengo t sha cela no kutila: “Ifi e fyo Yehova asosa, u ‘Kuli ishi nsengo e ko ukasunkila abena Siria mpaka ukubalofye.’ ” v 11 Na bakasesema bambi bonse

Ukusesema kwa kwa Mikaya ICIPA. 18 a 1Is 22:20 Amp 27:6 b Amg 4:43 1Im 6:80 c 1Is 22:4 d Am 139:21 Ef 5:11 e 2Sa 2:1 1Is 22:5 2Im 34:26 Amp 3:5 f 1Is 18:19 g 1Is 22:6 h 2Is 3:11 i 1Is 22:7 j 1Is 22:8 k 1Is 18:4 1Is 19:10 l 1Is 18:17 1Is 21:20 Am 34:21 m Amp 15:10 Amp 27:5 Es 30:10 Ye 38:4 n 1Is 22:8 o Amp 25:12 Mk 2:7 p 1Sa 8:15 q 1Is 22:9 r Imi 12:21 s 1Is 22:10 t Ye 28:10 u Ek 13:6 v 1Is 22:11 Ye 28:2 Ye 29:21



















Ku Kulyo a Ye 23:25 Mk 3:5 2Pe 2:1 b 1Is 22:12 c Am 10:11 Es 30:10 Ho 7:3 d 1Is 22:13 e Amg 32:40 f 1Is 22:14 Ye 23:28 Ye 42:4 Imi 20:27 g 1Is 22:15 h 1Sa 14:24 Mt 26:63 i 1Is 22:16 j Le 26:17 Imp 27:17 Amg 28:25 Sek 10:2 k Es 63:11 l 1Is 22:17 m 2Im 18:7 n Ye 2:4 o Es 6:1 Ek 1:26 Da 7:9 Uks 20:11 p Yb 1:6 Da 7:10 q 1Is 22:19 r 1Is 22:20 s Am 104:4 He 1:7

596

balesesema fimo fine, abati: “Kabiyeni ku Ramote-gileadi no kucimfya, a kabili Yehova alepeela uyu musumba mu minwe ya mfumu.” b 12 Kabili inkombe iyo batumine ku kwita Mikaya yamwebele aiti: “Mona! Amashiwi ayo bakasesema bonse balandile ku mfumu nayawama; na iwe ulande amashiwi yamo yene nge fyo balandile c kabili ulande ifisuma.” d 13 Lelo Mikaya atile: “Na pali Yehova, e ifyo Lesa wandi alenjeba, e fyo nalalanda.” f 14 E lyo aile ku mfumu, ne mfumu yamwipwishe aiti: “Mikaya, bushe tuleya ku Ramote-gileadi ku kulwa nangu twiyako?” Na o apo pene ayaswike ati: “Kabiyeni no kucimfya; kabili bakapeelwa mu minwe yenu.” g 15 Awe imfumu yamwipwishe aiti: “Bushe miku inga nkakulenga ukulapa h ukuti taufwile ukunjeba cimbi kano icishinka mwi shina lya kwa Yehova?” i 16 E ico atile: “Ndemona abena Israele bonse nabasalangana pa mpili, kwati ni mpaanga ishabula kacema. j Kabili Yehova atile: ‘Aba tabakwata bashikulwibo. k Lekeni babwelelemo umutende cila muntu ku mwakwe.’ ” l 17 E lyo imfumu ya kwa Israele yaebele Yehoshafati aiti: “Bushe nshacikweba ukuti, ‘Tansesemene ifisuma kano fye ifibi’?” m 18 Kabili Mikaya akonkenyepo ukusosa ati: “E ico umfweni ifyo Yehova asosa: n Ndemona Yehova naikala pa cipuna o cakwe ica bufumu ne bumba p lyakwe lyonse ilya mu muulu naliminina ku kulyo kwakwe na ku kuso kwakwe. q 19 Na Yehova atile, ‘Nani alayabepa Ahabu imfumu ya kwa Israele pa kuti ayeipaiwa mu Ramote-gileadi?’ Awe batendeke ukulandapo, uyu alesosa ifi, umbi na o alesosa ifi. r 20 Awe umupashi s umo waishileiminina ku cinso ca kwa Yehova, auti, ‘Ine nalayamubepa.’ Na

597

2 IMILANDU 18:21–19:6

Mikaya akakwa. Ahabu afwa

o Yehova awipwishe ati, ‘Walayamubepa shani?’ a 21 Na o watile, ‘Ndeyaba umupashi wa bufi mu tunwa twa bakasesema bakwe bonse.’ b E ico Lesa atile, ‘Walayamubepa, kabili no kucimfya ulecimfya. c Kabiye, kacite ifyo fine.’ d 22 E ico nomba Yehova nabika umupashi wa bufi mu tunwa twa bakasesema benu aba; e lelo Yehova umwine alandile ukuti ububi buleisa pali iwe.” f 23 Nomba Sidekia g mwana Kenaana h alipaleme no kuuma Mikaya i pe saya j no kutila: “Bushe umupashi wa kwa Yehova wacipita shani pali ine no kulanda na iwe?” k 24 Na o Mikaya atile: “Mona! Iwe ukamona ifyo umupashi upitile mu bushiku l bulya ilyo ukengila mu muputule wa mu kati ku kufisama.” m 25 E lyo imfumu ya kwa Israele yatile: “Buuleni Mikaya no kumubwesesha kuli Amone mushika wa musumba na kuli Yoashi umwana wa mfumu. n 26 Kabili mutile, ‘Imfumu yatila: “Bikeni uyu muntu mu cifungo o no kulamupeela ifya kulya ifinono p na menshi ayanono mpaka nkabwele umutende.” ’ ” q 27 Na o Mikaya atile: “Nga cine cine mwabwela umutende, ninshi Yehova talandile na ine.” r Kabili asosele no kuti: “Umfweni mwe bantu bonse.” s 28 Awe imfumu ya kwa Israele na Yehoshafati imfumu ya kwa Yuda baile ku Ramote-gileadi. t 29 Imfumu ya ku Israele nomba yatile kuli Yehoshafati: “Ine nalaifungushanya u no kuya ku bulwi, lelo iwe ufwale fye ifya kufwala fyobe ifya mfumu.” v Awe imfumu ya ku Israele yaliifungushenye e lyo baile ku kulwa. w 30 Nomba imfumu ya Siria, yena yaebele abakalamba ba bashilika ba iko aba maceleta, aiti: “Mwilwa no muntu uushacindama nelyo uwacindama, kano fye ne mfumu ya kwa Israele.” x 31 Nomba ilyo abakalamba ba maceleta bamwene Yeho-

ICIPA. 18 a 1Is 22:21 b Yb 12:16 c Am 33:10 2Te 2:11 d 1Is 22:22 e Es 19:14 Ek 14:9 f Imp 23:19 1Is 22:23 Ek 3:19 g 2Im 18:10 h 1Is 22:11 i 1Is 22:8 2Im 18:7 j Ye 20:2 Mko 14:65 Imi 23:2 k 1Is 22:24 l Es 9:14 m 1Is 22:25 n 1Is 22:26 o 2Im 16:10 Ye 20:2 Imi 5:18 p Am 80:5 q 1Is 22:27 r Imp 16:29 Amg 18:22 s 1Is 22:28 t Yos 20:8 2Im 18:2 u 1Is 14:5 1Is 20:38 v 1Is 22:10 w 1Is 22:30 x 1Is 22:31 Amp 24:6



















Ku Kulyo a 1Is 22:32 b Ukf 14:10 2Im 13:14 Am 50:15 c Am 34:7 Am 46:1 Am 94:17 d Am 1:6 e 1Is 22:33 f 2Is 9:24 g 1Is 22:34 h 2Im 35:23 Am 34:21 i 1Is 22:35 2Im 18:22



















ICIPA. 19 j 2Im 18:31 2Im 18:32 k 1Is 16:1 l 2Im 16:7 m 1Sa 9:9 n 1Is 21:25 o 1Sa 2:30 Am 21:8 Am 68:1 p Am 139:21 Amp 1:10 Amp 9:8 q 2Im 32:25 Am 90:7 Am 141:5 r 1Is 14:13 2Im 17:4 s 2Im 17:6 t 2Im 30:19 Esr 7:10 u Ukt 21:33 Aba 20:1 v Yos 17:15 Aba 19:1 w 1Sa 7:3 2Im 15:8 x Amg 16:18

shafati, batile: “Uyu e mfumu ya kwa Israele.” a E ico balipilibwike pa kuti balwe nankwe; na o Yehoshafati e pa kupunda mutuule, b na Yehova alimwafwile, c kabili Lesa abatalwishe kuli ena. d 32 Nomba ilyo fye abakalamba ba maceleta bamwene ukuti te mfumu ya kwa Israele, apo pene balekele ukumukonka. e 33 Lelo umuntu umo apoosele umufwi ukwabula ukwishiba, kabili alashile f imfumu ya kwa Israele apalundanina ica kucinga icifuba, kabili imfumu yaebele uwale-ensha iceleta ati: g “Alula ukuboko kobe, no kumfumya mu nkambi, pantu nabancena icibi.” h 34 Kabili ubulwi bwalekoselako fye bulya bushiku, ne mfumu ya kwa Israele yabikilwe mwi celeta naiminina ukulungatana na bena Siria ukufika icungulo; kabili yasukile yafwa ilyo akasuba kalewa. i Awe Yehoshafati imfumu ya bena Yuda abweleele umutende j ku ng’anda ku mwakwe ku Yerusalemu. 2 Nomba Yehu k mwana Hanani l uwalemona ifimonwa m aile kuli ena no kwipusha Imfumu Yehoshafati ati: “Bushe ababifi bafwile ukwafwilishiwa, n kabili bushe abapatao Yehova e bo ufwile ukutemwa? p Pali uyu mulandu pali ubukali q pali iwe ukufuma kuli Yehova. 3 Lelo, kuli ifisuma r ifisangilwe muli iwe, pantu walifumya mu calo s ifimuti fyaimikwa kabili waliteyanya umutima obe ku kufwaya Lesa wa cine.” t 4 Awe Yehoshafati aleikala mu Yerusalemu; kabili atendeke ukuya ku bantu ukufuma ku Beere-shebau ukufika na ku calo ca mpili ica kwa Efraimu, v pa kuti ababweseshe kuli Yehova Lesa wa fikolwe fyabo. w 5 Kabili abikile abapingushi mu calo conse, mu misumba ya malinga yonse iya mu calo ca Yuda, mu musumba no musumba. x 6 Kabili aebele abapingushi ati:

19

2 IMILANDU 19:7–20:12 “Bikeni amano ku fyo mulecita, a pantu te muntu mulepingwila lelo ni Yehova; b kabili ali na imwe ilyo mulepingula. c 7 E ico nomba muletiinad Yehova. e Cenjeleni kabili bombeni bwino bwino, f pantu kuli Yehova Lesa wesu takwaba bubifi g nelyo akapaatulula h nelyo ukupoka amafisakanwa.” i 8 Kabili mu Yerusalemu na mo Yehoshafati abikilemo abena Lebi j bamo na bashimapepo k na bamo pa bakalamba ba ndupwa l sha bena Israele pa kuti balepingwilakom Yehova no kupingula imilandu n ya bekashi ba mu Yerusalemu. 9 Kabili, abebele no kutila: “Ifi e fyo mulecita ilyo muletiinao Yehova muli bucishinka na mu mitima ya cishinka. 10 E lyo umulandu wa kulubulula onse uo baleta kuli imwe uwa bamunyinenwe abekala mu misumba, uwa kusumya umulopa, p uukumine amafunde q ne fipope r no bupingushi, s mulebasoka pa kuti belabifya kuli Yehova no bukali t bwikesa pali imwe na pali bamunyinenwe. Ifi e fyo mulecita pa kuti mwikaba no mulandu. 11 Kabili Amaria shimapepo mukalamba e wa kulamutungulula mu mulandu onse uwa kwa Yehova; u e lyo Sebadia mwana Ishmaele intungulushi ya ng’anda ya kwa Yuda e wa kulamutungulula mu milandu yonse iya mfumu; kabili kuli na bena Lebi aba kumwangalila. Koseni v kabili citenipo fimo, kabili lekeni Yehova w abe na balecita ifisuma.” x Nomba pa numa abana ba kwa Moabu y na bana ba kwa Amoni z pamo na baAmonimu a baile ku kulwisha Yehoshafati. b 2 Awe abantu balishile no kweba Yehoshafati, abati: “Kuli ibumba ilikalamba ilishile ku kumulwisha ilifumine mu citungu ca bemba, ku Edomu; c kabili bali mu Hasasone-tamari, e kutila, ku Engedi.” d 3 Awe Yehoshafati alitiinine e kabili abikile umutima

20

Abapingushi baebwa ifya kucita ICIPA. 19 a Imi 5:35 b Amg 1:17 Am 82:1 c Amg 1:16 Yh 5:30 Yh 8:16 d Neh 5:15 Yb 31:23 Amp 1:7 e Ukf 18:21 f 1Ti 3:2 g Ukt 18:25 Amg 32:4 Ro 9:14 h Amg 10:17 Imi 10:34 Ro 2:11 Ef 6:9 1Pe 1:17 i Amg 16:19 Es 1:23 Mk 7:3 Tt 1:7 j 2Im 17:8 k Amg 17:9 Amg 21:5 l 1Im 27:1 m Amg 16:18 Amg 25:1 n Amg 1:16 o 2Sa 23:3 p Amg 17:8 q Amg 4:44 Amg 30:11 Am 19:7 r Amg 12:1 s Amg 4:1 Am 147:19 t Imp 16:46 u 1Im 26:30 Mal 2:7 v Yos 1:6 w 2Im 15:2 Am 18:24 x Am 37:23 Lkm 2:26



















ICIPA. 20 y Ukt 19:37 Aba 3:14 2Sa 8:2 Am 83:6 z Ukt 19:38 a 2Im 20:10 b 2Im 19:2 c Ukt 36:8 Yos 15:1 d Yos 15:62 2Im 20:16 2Im 20:20 e Ukt 32:7



















Ku Kulyo a 2Im 19:3 b Aba 20:26 Yoe 1:14 Yoe 2:12 c Amg 4:29 Am 34:4 d 2Sa 21:1 e 2Im 6:12 2Im 7:15 f 1Is 6:36 2Im 4:9 g Flp 4:6 h Ukf 3:6 i Amg 4:39 Yos 2:11 1Is 8:23 Mt 6:9 j 1Im 29:11 Da 4:17

598

ku kufwaya Yehova. a E ico asosele ukuti abantu baleke ukulya b mu Yuda monse. 4 Awe aba mu Yuda balilongene pamo pa kuti bepushe kuli Yehova. c Kabili bafumine mu mishi yonse iya kwa Yuda pa kuti bese bepushe kuli Yehova. d 5 E lyo Yehoshafati aiminine mu lukuta lwa bena Yuda no lwa bena Yerusalemu mu ng’anda ya kwa Yehova e pa ntanshi ya lubansa lupya, f 6 kabili atile: g “Mwe Yehova Lesa wa fikolwe fyesu, h bushe te imwe Lesa mu muulu, i kabili bushe tamuteka amabufumu yonse aya mu nko, j kabili bushe ukuboko kwenu te kwa maka kabili ukwakosa, ica kuti takuli uwingalwa na imwe? k 7 Bushe te imwe, mwe Lesa wesu, l mwe batamfishe abekashi ba muli cino calo pa ntanshi ya bantu benu abena Israele m no kucipeela n umuyayaya ku bana ba kwa Abrahamu, uo mwatemenwe? o 8 Kabili e mo batendeke ukulaikala, no kukuulila ishina lyenu ing’anda ya mushilo, p kabili batile, 9 ‘Nga ca kuti ububi bwatwishila, q nangu ulupanga, ubupingushi ubukali, nelyo icikuko, r nelyo icipowe, s shi lekeni twiminine pa ntanshi ya ino ng’anda t na pa ntanshi yenu (pantu ishina u lyenu lyaba muli iyi ng’anda), pa kuti tulilile kuli imwe mu kucula kwesu, kabili mutumfwe no kutupususha.’ v 10 E ico nomba abana ba kwa Amoni, w na bana ba kwa Moabu x na ba mu calo ca mpili ica Seiri, y abo mushasuminishe abena Israele ukusansa ilyo balefuma mu calo ca Egupti, lelo bapitile kumbi kabili tababepeye, z 11 moneni, baletulambula a lelo pa kwisa mu kutufumya mu calo cenu ico mwatupeela. b 12 Mwe Lesa wesu, bushe tamwabapik 1Im 29:12; Am 62:11; Es 14:27; Es 40:15; Da 4:35; l Ukt 17:7; Ukf 6:7; m Am 44:2; n Ukt 12:7; Neh 9:8; o Es 41:8; Yak 2:23; p 2Im 2:4; 2Im 6:10; q 1Is 8:33; r 1Is 8:37; s 2Im 6:28; t 2Im 6:29; u 2Im 6:20; v 1Is 8:34; w 2Sa 8:12; x 2Im 20:1; y Ukt 36:8; Imp 20:18; z Imp 20:17; Imp 20:21; Amg 2:5; Amg 2:9; Amg 2:19; Aba 11:15; a Am 7:4; Am 35:12; b Aba 11:23; Am 83:4.

599

Mwitiina, tamwakalweko

ngule? a Pantu ifwe tatukwete amaka kuli ili bumba ilikalamba ilileisa mu kutulwisha; b kabili ifwe tatwishibe ico twalacita, c lelo twalosha amenso yesu kuli imwe.” d 13 Iyi nshita yonse, bonse aba mu Yuda baiminine pa ntanshi ya kwa Yehova, e pamo na bana babo abanono, f na bakashi babo na bana babo abaume. 14 Nomba umupashi g wa kwa Yehova waishile pali Yahasiele mwana Sekaria mwana Benaya mwana Yeiele mwana Matania umwina Lebi uwa mu bana ba kwa Asafi, h mu lukuta. 15 E ico atile: “Kutikeni, mwe bena Yuda bonse na imwe mwe bekashi ba mu Yerusalemu na imwe mwe Mfumu Yehoshafati! Yehova atila kuli imwe, ‘Mwitiina i nangu ukuba no mwenso pa mulandu wa ili ibumba ilikalamba; pantu ubulwi te bwenu, lelo bwa kwa Lesa. j 16 Mailo mukaye ku kubalwisha. Moneni bakeshila pa mupata wa pa Sisi; kabili mukabasanga ku mpela ya mupokapoka pa ntanshi ya matololo ya Yeruele. 17 Tamwakalweko k muli ubu bulwi. Tantameni, iminineni shilili l no kumona ifyo Yehova akamupususha. m Mwitiina nelyo ukuba no mwenso, n mwe bena Yuda na mwe ba mu Yerusalemu. Mukaye kuli bena mailo, kabili Yehova akaba na imwe.’ ” o 18 Awe Yehoshafati alikonteme no kushimpa icinso cakwe pa nshi, p na bena Yuda bonse na bekashi ba mu Yerusalemu baliwile pa nshi kuli Yehova no kukontama kuli Yehova. q 19 E lyo abena Lebi r aba mu bana ba kwa Kohati s na ba mu bana ba kwa Kora t baliminine pa kuti batashe Yehova Lesa wa bena Israele ne shiwi ilikalamba nga nshi. u 20 Kabili baimine ulucelocelo no kuya ku matololo v ya ku Tekoa. w Kabili ilyo balefuma, Yehoshafati aliminine no kutila: “Ng’umfweni, mwe bena Yuda na imwe mwe bekashi ba mu Yerusa-

ICIPA. 20 a Aba 11:27 1Sa 3:13 Am 7:6 b 2Im 14:11 c 2Is 6:15 Ye 10:23 d Am 25:15 Am 62:1 e Esr 10:1 f Amg 29:11 g Imp 11:25 2Im 15:1 2Im 24:20 2Pe 1:21 h 1Im 15:19 1Im 25:1 2Im 35:15 i Amg 1:29 Yos 11:6 2Im 32:7 j 2Im 32:8 k Ukf 14:14 Ukf 14:25 l Es 30:15 Isb 3:26 m Ukf 14:13 Ukf 15:2 1Sa 2:1 1Sa 11:13 1Im 16:23 n Amg 31:8 Yos 10:25 o Imp 14:9 2Im 15:2 Am 46:7 p Ukt 24:26 Ukf 4:31 q Yb 1:20 Am 95:6 r 1Im 15:16 s 1Im 23:12 t Am 44:0 Am 49:0 u 2Im 5:13 Am 60:6 Am 81:1 v 2Im 20:16 w 2Sa 14:2 1Im 4:5 2Im 11:6 Ye 6:1



















Ku Kulyo a 2Im 20:15 b Ukf 19:9 Es 7:9 He 11:6 c Ukf 14:31 2Im 36:16 d 1Im 13:1 Amp 11:14 e 1Im 15:16 2Im 5:12 2Im 9:11 f 2Im 29:25 Esr 3:10 Neh 12:27 g 1Im 16:29 Am 29:2 Am 96:9 h Yos 6:9 i Am 106:1 j Ukf 34:6 Isb 3:22 k Aba 7:22 1Sa 14:20 l Es 19:2 m Ukt 14:6 Amg 2:5 n Ek 38:21 o 2Im 20:16 p Ukf 14:30 1Im 5:22 Am 110:6 Es 37:36 q Am 68:12

2 IMILANDU 20:13-27 lemu! a Cetekeleni b Yehova Lesa wenu pa kuti mukekale imyaka iingi. Cetekeleni bakasesema c bakwe e lyo mwalacimfya.” 21 Kabili, apandene amano d na bantu no kubika aba kwimbilae Yehova na ba kulumbanya f mu fya kufwala fya mushilo g ilyo bali pa ntanshi ya baume abali ne fyanso, h kabili baleti: “Lumbanyeni Yehova, i pantu icikuuku cakwe ca muyayaya.” j 22 Kabili ilyo batendeke ukwaula no kulumbanya, Yehova abikile aba kubelamina k abana ba kwa Amoni, abana ba kwa Moabu na ba mu calo ca mpili ica Seiri abaleisa mu Yuda, kabili batendeke ukwipayana. l 23 Kabili abana ba kwa Amoni na bana ba kwa Moabu baimiine abekashi ba mu calo ca mpili ica Seiri m pa kuti babepaye no kubalofya; kabili ilyo bapwile ukwipaya abekashi ba mu Seiri, balyafwene cila muntu ukwipaya umunankwe. n 24 Nomba abaYuda bena, baile ku lupungu lwa kwa kalinda ulwali mu matololo. o Ilyo baloleshe kwi bumba, moneni, bonse nabafwa kabili ifitumbi filambalele pa nshi p ukwabula no wa kupusuka. 25 E lyo Yehoshafati na bantu bakwe baishile ku kusenda ifintu fyabo, q kabili basangilepo ifipe ifingi ne fya kufwala ne fipe ifisuma; kabili basendele ifingi nga nshi ica kuti bafililwe ukusenda na fimbi. r Kabili balesenda ifi fipe inshiku shitatu, pantu fyali ifingi. 26 Kabili pa bushiku bwalenga shine balongene pamo mu mpanga yabatama iya Beraka, pantu kulya kwine e ko balumbanishishe Yehova. s E mulandu wine bainikile ishina t lya ilya ncende abati Impanga Yabatama iya Beraka, ukufika na lelo. 27 E lyo abaume ba mu Yuda bonse na ba mu Yerusalemu, ninshi Yehoshafati alebatungulula, babwelele ku Yerusalemu r Ukf 12:35; 2Is 7:15; Amp 13:22; s Ukf 15:2; 2Sa 22:2; Am 103:1; t Ukf 17:15; 1Sa 7:12.

2 IMILANDU 20:28–21:11 balesekelela, pantu Yehova abalengele ukusekelela pa balwani babo. a 28 E ico baishile ku Yerusalemu ne filimba fya nsale b na bansango c na mapenga d ku ng’anda ya kwa Yehova. e 29 Kabili amabufumu yonse aya mu fyalo yatiinine f Lesa ilyo baumfwile ukuti Yehova alwishishe abalwani ba bena Israele. g 30 E ico mu bufumu bwa kwa Yehoshafati mwali tondolo, na Lesa wakwe alemulenga ukutuusha mu calo conse. h 31 Kabili Yehoshafati i aleteka Yuda. Ali ne myaka amakumi yatatu na isano (35) ilyo atendeke ukuteka kabili atekele mu Yerusalemu imyaka amakumi yabili na isano (25). Ne shina lya kwa nyina ni Asuba j mwana Shilhi. 32 Kabili ale-enda mu nshila ya kwa Asak wishi, kabili tafuminemo, alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova. l 33 Ififulo fya kupepelapo m e fyo fye bashaonawile; kabili abantu tabapekenye imitima yabo ukulola kuli Lesa wa fikolwe fyabo. n 34 Imilandu yashalako iya kwa Yehoshafati, iya kubalilapo ne ya kulekelesha, yalilembwa mu mashiwi ya kwa Yehu o mwana Hanani, p aya mwi Buuku q lya Shamfumu sha mu Israele. 35 Kabili pa numa ya ifi Yehoshafati imfumu ya ku Yuda abombeele pamo na Ahasia r imfumu ya ku Israele, uwalecita ifyabipa. s 36 E ico atendeke ukubombela pamo nankwe mu kupanga amato ya kuya ku Tarshishi t kabili bapangile amato mu Esione-gebere. u 37 Lelo, Eliesere mwana Dodabahu uwa ku Maresha asesemene Yehoshafati ukutila: “Apo wabombela pamo na Ahasia, v Yehova akabongolola imilimo yobe.” w Awe amato yalyonaike, x kabili tayakosele aya kuti yaye ku Tarshishi. y Awe Yehoshafati aleele ukwalaala ifikolwe z fyakwe kabili bamushiikile ukwashiikwa ifikolwe a fyakwe mu Musumba wa kwa Davidi; kabi-

21

Yehoshafati afwa. Yehoramu ateka ICIPA. 20 a 1Sa 2:1 Neh 12:43 Am 20:5 Am 30:1 b 2Sa 6:5 1Is 10:12 c 1Im 13:8 1Im 16:5 d Imp 10:8 1Im 15:24 2Im 29:26 e Am 116:19 f Ukt 35:5 2Im 14:14 2Im 17:10 g Ukf 15:14 Amg 33:26 Yos 9:9 h Yos 23:1 2Sa 7:1 2Im 15:15 Amp 16:7 i 1Is 22:41 j 1Is 22:42 k 1Is 15:11 l 2Im 17:3 Am 18:21 m 1Is 15:14 1Is 22:43 2Im 17:6 n 1Is 18:21 2Im 12:14 2Im 19:3 o 1Is 16:1 2Im 19:2 p 2Im 16:7 q 2Im 16:11 r 1Is 22:49 1Ko 15:33 s 2Is 1:2 2Is 1:16 2Im 19:2 t 1Is 10:22 1Is 22:48 u Imp 33:35 Amg 2:8 1Is 9:26 v Amp 13:20 w Am 127:1 x 1Is 22:48 y 2Im 9:21



















ICIPA. 21 z 1Is 22:50 a 2Im 32:33



















Ku Kulyo a 2Is 8:16 b Ukt 25:6 c 2Im 11:23 Amp 13:22 d 2Is 8:16 e Ukt 43:33 f Ukt 4:8 Aba 9:5 g 2Is 8:17 h 1Is 14:9 Ho 4:1 i 2Is 8:18 2Im 22:2 Neh 13:26 j 1Sa 2:30 1Is 16:25 2Im 29:6 k 2Sa 7:16 l 2Sa 23:5 Am 89:28 Ye 33:21 m 1Is 11:36 2Is 8:19 Am 132:11 n 2Sa 7:12 o Ukt 27:40 p 2Is 8:20 q 1Is 22:47

600

li Yehoramu a umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. 2 Kabili alikwete bamunyina, abana ba kwa Yehoshafati, kabili amashina yabo ni Asaria na Yehiele na Sekaria na Asaria na Mikaele na Shefatia, bonse aba bali bana ba kwa Yehoshafati imfumu ya bena Israele. 3 Awe shibo abapeele ifya bupe ifingi b ifya silfere ne fya golde ne fipe ifisuma pamo ne misumba ya malinga mu Yuda; c lelo Yehoramu d e o apeele ubufumu, pantu e wali ibeli. e 4 Ilyo Yehoramu atendeke ukuteka ubufumu bwa kwa wishi, ali-ikoseshe, kabili aipeye bamunyina f bonse ku lupanga na bacilolo ba kwa Israele bonse. 5 Yehoramu ali ne myaka amakumi yatatu na ibili (32) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele g mu Yerusalemu imyaka cinekonsekonse (8). 6 Kabili aendele mu nshila ya shamfumu sha mu Israele, h filya aba mu ng’anda ya kwa Ahabu bacitile; pantu aupile umwana mwanakashi wa kwa Ahabu, i kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. j 7 Kabili Yehova talefwaya ukonaula ing’anda ya kwa Davidi, k pa mulandu wa cipangano l apangene na Davidi, kabili nge fyo asosele ukuti akapeela inyali m kuli ena n na ku bana bakwe inshiku shonse. 8 Mu nshiku shakwe, abena Edomu o balipondokele Yuda p kabili baisaliile imfumu yabo iya kubateka. q 9 E ico Yehoramu pamo na bakalamba balyabwike na maceleta yonse pamo nankwe. Kabili aimine ubushiku no kusansa abena Edomu abamushingulwike pamo na bakalamba ba maceleta. 10 Lelo Edomu atwalilile ukupondokela Yuda ukufika na lelo. E lyo na Libna r alimupondokele pa nshita imo ine, pantu ashile Yehova Lesa wa fikolwe fyakwe. s 11 Na o apar Yos 21:13; 2Is 19:8; s Ukf 3:6; Amg 32:21; 1Is 11:33; 2Im 15:2; Ye 2:13.

601

Eliya alembela Yehoramu

ngile ififulo fya kupepelapo a pa mpili sha mu Yuda, pa kuti alenge abekashi ba mu Yerusalemu ukucita ubulalelale, b no kulufya abena Yuda. c 12 Umuya inshiku kasesema Eliya d amulembeele e ukutila: “Yehova Lesa wa kwa Davidi icikolwe cobe atila, ‘Apo tawaenda mu nshila ya kwa Yehoshafati f wiso nangu mu nshila ya kwa Asa g imfumu ya baYuda, 13 lelo wenda mu nshila ya shamfumu sha mu Israele h kabili walenga abena Yuda na bekashi ba mu Yerusalemu ukucita ubulalelale i filya fine aba mu ng’anda ya kwa Ahabu balengele abantu ukucita ubulalelale, j kabili na bamunonko, aba mu ng’anda ya kwa wiso, abaweme ukukucila, walibepaya; k 14 mona! Yehova alekanda l icabipisha abantu bobe m na bana n bobe na bakashi bobe kabili aleonaula ne fipe fyobe fyonse. 15 Kabili ukalwala amalwele ayengi, o no bulwele bwa mu mala, mpaka amala yobe yakafume pa mulandu wa kulwala kobe cila bushiku.’ ” p 16 Awe Yehova alengele imitimaq ya baPelishiti r na bena Arabia s abali mupepi na bena Etiopia t ukwimina Yehoramu. 17 E ico baishile mu musumba wa Yuda kabili baingile ku maka no kusenda ifipe fyonse ifyali mu ng’anda ya mfumu u na bana bakwe na bakashi v bakwe, kabili tapali umwana uwashele kano fye Yehoahasi, w umwana wakwe umunono pali bonse. 18 Kabili pa numa ya ifi fyonse Yehova alimulwalike ubulwele bwa mu mala ubwabula ukupola. x 19 Nomba mu nshiku shakonkelepo, ilyo papitile imyaka ibili, amalay yakwe yalifumine ilyo alelwala, kabili asukile afwa na malwele yakwe ayabi; kabili abantu bakwe tabamoceleele z ifyanunkila nge fyo bacitiile ifikolwe fyakwe. 20 Ali ne myaka amakumi yatatu na ibili (32) ilyo atendeke ukuteka kabili atekele imyaka cine-

ICIPA. 21 a Amg 12:2 b 2Is 21:11 Uks 2:20 c Amg 4:27 d 2Is 2:1 2Is 2:11 e Yh 3:13 f 2Im 17:3 g 1Is 15:11 2Im 14:5 h 1Is 16:25 1Is 16:33 i Ukf 34:15 Ye 3:8 j 2Is 9:22 2Im 21:11 k Ukf 20:13 2Im 21:4 l Amg 28:22 m Le 26:21 Ho 5:11 Mk 6:16 n Ukf 20:5 o Amg 28:61 Imi 12:23 p Amg 28:21 q 1Is 11:14 2Im 33:11 Esr 1:1 Es 10:5 r Yos 13:2 2Sa 8:1 s 2Im 9:14 2Im 17:11 t 2Is 19:9 2Im 12:3 2Im 14:12 u 1Is 14:26 v 1Sa 30:3 w 2Im 22:6 2Im 25:23 x Amg 28:59 2Im 21:15 Lkm 3:17 Imi 12:23 y 2Sa 20:10 z 2Im 16:14 Ye 34:5 

Ku Kulyo a Amp 10:7 Amp 11:10 Amp 29:2 Lkm 8:10 Ye 22:18 b 1Is 2:10 c 2Im 24:25 2Im 28:27 

ICIPA. 22 d 2Is 8:24 1Im 3:11 e 2Im 21:16 f 2Im 21:17 g 2Is 8:26 h 2Is 11:1 2Is 11:13 i 1Is 16:28 j 1Is 16:33 2Is 8:27 Mk 6:16 k 2Im 22:12 2Im 24:7 l 2Im 24:18 Amp 1:10 Amp 12:5 Amp 13:20 m Am 1:1 n 2Is 8:25 o 2Is 8:15 2Is 10:32 p 1Is 22:3 2Im 18:14 q 2Is 8:28

2 IMILANDU 21:12–22:7 konsekonse (8) mu Yerusalemu. Awe e fyo aile ukwabula no wa kumutemwa. a E ico bamushiikile mu Musumba wa kwa Davidi, b lelo tabamushiikile mu nshiishi ya shamfumu. c abekashi ba mu Yeru22 Awe salemu bapyanikepo Ahasiad umwana wakwe umwaice sana pali ena no kumubika pa bufumu, (pantu ibumba lya bashilika ilyaishile na bena Arabia e ku nkambi lyalipeye abakalamba bonse,) f kabili Ahasia mwana Yehoramu atendeke ukuteka mu Yuda. 2 Ahasia ali ne myaka amakumi yabili na ibili (22) ilyo atendeke ukuteka, g kabili atekele umwaka umo mu Yerusalemu. Ne shina lya kwa nyina ni Ataliah umwishikulu wa kwa Omri. i 3 Na o aendele mu nshila ya ba mu ng’anda ya kwa Ahabu, j pantu nyina k e walemupanda amano ya kucita ifyabipa. 4 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, nge fyalecita aba mu ng’anda ya kwa Ahabu, pantu e balemupanda amano l ilyo wishi afwile, kabili balimuletelele. 5 Awe alekonka amano yabo, m kabili aile na Yehoramu n mwana Ahabu imfumu ya bena Israele ku kulwa na Hasaele o imfumu ya bena Siria ku Ramote-gileadi, p uko abalasa imifwi balashiile Yehoramu. q 6 E ico alibwelelemo ku Yesreele r pa kuti ifilonda fipole ifyo bamucenene ku Rama s ilyo alelwa na Hasaele imfumu ya Siria. Kabili Asariat umwana wa kwa Yehoramu u imfumu ya baYuda, aile ku kupempula Yehoramu v mwana Ahabu mu Yesreele, pantu alilwele. w 7 Lelo ukucimfiwa x kwa kwa Ahasia kwafumine kuli Lesa, y ilyo aile kuli Yehoramu; kabili ilyo aishile, aile z na Yehoramu kuli Yehu a umwishikulu wa kwa Nimshi, b uo Yehova r Yos 19:18; 2Sa 4:4; 2Is 9:15; s 2Is 8:29; t 2Is 9:16; 2Im 22:1; u 2Is 8:16; v 2Is 3:1; w 1Is 22:34; x 1Sa 2:6; y Amg 32:35; Aba 14:4; 2Im 10:15; Am 9:16; Ams 3:6; z 2Is 9:21; a 1Is 19:16; 2Is 9:20; b 2Is 9:14.

2 IMILANDU 22:8–23:10 asubile a ukonaula aba mu ng’anda ya kwa Ahabu. b 8 Nomba ilyo Yehu atendeke ukubikana ifikansa na ba mu ng’anda ya kwa Ahabu, c asangile bacilolo ba bena Yuda na bana ba bamunyina ba kwa Ahasia, d ababomfi ba kwa Ahasia, kabili alibepeye. e 9 E lyo aile ku kufwaya Ahasia, kabili balimwikete, f pantu ailebelama mu Samaria, g kabili bamuletele kuli Yehu. Kabili balimwipeye no kumushiika, h pantu batile: “Mwishikulu wa kwa Yehoshafati, i uwafwaile Yehova no mutima wakwe onse.” j Kabili takwali nangu umo uwa mu ng’anda ya kwa Ahasia uwali no kuteka ubufumu. 10 Nomba Atalia k nyina wa kwa Ahasia ena, alimwene ukuti umwana wakwe nafwa. E ico aliimine no kwipaya aba ku bufumu bonse aba mu ng’anda ya kwa Yuda. l 11 Lelo, Yehoshabeati m umwana mwanakashi wa mfumu abuulile Yehoashi n umwana wa kwa Ahasia no kumufumya pa bana ba mfumu abo bali no kwipaya, kabili atwele uyu mwana pamo no walemusakamana mu muputule wa mu kati umwali ifya kusendamapo. Kabili Yehoshabeati umwana mwanakashi wa Mfumu Yehoramu, o umukashi wa kwa shimapepo Yehoyada, p (pantu ali ni nkashi ya kwa Ahasia,) alimufishile pa mulandu wa kwa Atalia, kabili tamwipeye. q 12 Kabili aikele na bo mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine, ukumufisa pa myaka mutanda (6), r ninshi Atalia e wali namfumu s uwaleteka icalo. t mu mwaka uwale23 Kabili nga cinelubali (7), Yehoyada u alishipile no kubuula abakalamba ba bashilika umwanda umo (100), v e kutila, Asaria mwana Yerohamu, na Ishmaele mwana Yehohanani na Asaria mwana Obedi na Maaseya mwana Adaya na Elishafati mwana Sikri, no kupangana icipangano na bo. 2 E lyo bashingulwi-

Ahasia afwa. Yehoyada ICIPA. 22 a 2Is 9:6 b 2Is 9:7 c 2Is 10:10 2Is 10:11 d 2Is 10:13 e 2Is 10:14 f 2Is 9:27 g 2Is 10:17 h 2Is 9:28 i 2Im 17:3 Amp 10:7 j 2Im 17:4 k 2Im 22:2 l 2Is 11:1 m 2Is 11:2 n 2Is 11:21 o 2Is 8:16 p 2Im 23:1 q 2Sa 7:13 1Is 15:4 2Im 21:7 Am 33:10 r 2Is 11:3 s Amg 17:15 t Am 12:8 Amp 29:2 Ye 12:1



















ICIPA. 23 u 2Is 11:4 v Ukf 18:25



















Ku Kulyo a Amg 33:8 2Im 8:14 b 1Im 15:12 c 1Im 23:11 d 2Sa 5:3 2Is 11:17 e 1Is 7:51 f 2Is 11:4 g 2Is 11:12 h 2Sa 7:12 1Is 2:4 1Is 9:5 2Im 6:16 2Im 7:18 2Im 21:7 Am 89:29 i 1Im 9:25 Lk 1:8 j 1Im 24:3 k 1Im 23:3 l 1Im 26:1 m 1Is 7:1 n 2Is 11:6 o 1Is 7:12 p 2Is 11:7 q 1Im 23:28 r 1Im 23:32 s 2Is 11:8 t 2Is 11:4 2Im 23:1 u Lkm 9:17 v 2Is 11:9 w 1Im 24:1 1Im 25:1 1Im 26:1 x 2Is 11:4 1Im 26:26 y 2Is 11:10 z 2Sa 8:7 a 1Im 26:27 2Im 5:1 b 2Is 11:11

602

ke mu Yuda monse no kwita abena Lebi a mu misumba yonse iya bena Yuda na bakalamba b ba ndupwa c sha bena Israele. Kabili baishile ku Yerusalemu. 3 E lyo ulukuta lonse lwapangene icipangano d ne mfumu mu ng’anda e ya kwa Lesa wa cine, e lyo yabebele aiti: “Moneni! Umwanaf wa mfumu akateka, g nge fyo Yehova alaile pa bana ba kwa Davidi. h 4 Ifi e fyo mukacite: bamo pali imwe abaleisa pe sabata, i bashimapepo j na bena Lebi, k bakalalinda pa mwinshi; l 5 kabili bamo bakaba pa ng’anda ya mfumu; m na bambi bakaba pa Mpongolo ya Mufula; n e lyo abantu bonse bena bakaba mu mansa o sha ng’anda ya kwa Yehova. 6 Kabili mwikaleka nangu umo ukwingila mu ng’anda ya kwa Yehova p kano bashimapepo na bena Lebi abalebomba imilimo. q Aba e bakengila, pantu libumba lya mushilo, r kabili abantu bonse bakacita ifyo bafwile ukucita kuli Yehova. 7 Kabili abena Lebi bakashinguluke imfumu konse, s cila muntu ne fyanso fyakwe mu minwe yakwe; kabili onse uwaingila mu ng’anda akepaiwe. Kabili mukaleba ne mfumu ilyo yaingila na lintu yafuma.” 8 Kabili abena Lebi na baYuda bonse bacitile ukulingana na fyonse ifyo Yehoyada t shimapepo asosele. u E ico cila muntu asendele abantu bakwe abaleisa pe sabata pamo na balefuma pe sabata, v pantu Yehoyada shimapepo tasuminishe aya amabumba w ukuleka ukubomba imilimo yabo. 9 Kabili, shimapepo Yehoyada apeele bacilolo ba pa myanda x amafumo ne nkwela ishikalamba ne shinono y ifyali fya Mfumu Davidi, z ifyali mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine. a 10 Kabili aimike abantu bonse, b cila muntu ne canso cakwe mu minwe, ukufuma ku kulyo kwa ng’anda ukufika ku kuso kwa ng’anda, mupepi ne ciipailo kabili mupepi ne ng’anda, bali fye

603

Yehoashi asubwa. Atalia afwa

konse mupepi ne mfumu. 11 E lyo bafumishe a umwana wa mfumu no kubika pali ena icilongwe b na Mafunde Ikumi c no kumubika pa bufumu, kabili Yehoyada na bana bakwe balimusubile d no kutila: “Kalebalika mwe mfumu!” e 12 Ilyo Atalia aumfwile amashiwi ya bantu abalebutuka no kulumbanya imfumu, f apo pene aile ku bantu pa ng’anda ya kwa Yehova. 13 Kabili aliloleshe no kumona imfumu naiminina pa luceshi g lwa iko pa mwinshi, na bacilolo h na mapenga i mupepi ne mfumu, na bantu bonse aba mu calo balesekelela j no kulisha k amapenga, na bakemba l ne filimba fya nyimbo, na baletungulula abaleimba. Ilyo line fye Atalia alepwile ifya kufwala fyakwe no kutila: “Nabampondokela! Nabampondokela!” m 14 Lelo shimapepo Yehoyada afumishe bacilolo ba pa myanda pa nse, abo basontele pe bumba lya bashilika, no kubeba ati: “Mufumyeni mu mutande wa bantu; n kabili onse uwalamukonka, afwile ukumwipaila ku lupanga!” Pantu shimapepo atile: “Mwimwipaila mu ng’anda ya kwa Yehova.” 15 E ico balimwikete. Ilyo aishile pa mwinshi wa mpongolo ya bakabalwe iya ng’anda ya mfumu, ilyo line bamwipaile palya pene. o 16 E lyo Yehoyada apangene icipangano na bantu bonse ne mfumu ukuti bali no kuba abantu p ba kwa Yehova pe. 17 Pa numa abantu bonse baile ku ng’anda ya kwa Baali no kuibongolola; q kabili ifiipailo r fyakwe ne fimpashanya fyakwe balifitobele, s kabili baipaile t Matani u shimapepo wa kwa Baali ku ntanshi ya fiipailo. 18 Kabili, Yehoyada apeele imilimo ya mu ng’anda ya kwa Yehova mu minwe ya bashimapepo na bena Lebi, abo Davidi v ayakenye mu mabumba pa ng’anda ya kwa Yehova pa kuti baletuula amalambo ya koca aya kwa Yehova ukulingana ne fyalembwa mu mafunde ya kwa

ICIPA. 23 a 2Is 11:2 b 2Sa 1:10 2Sa 12:30 c Amg 17:18 d 1Sa 10:1 e 1Sa 10:24 f 2Is 11:13 g 1Is 7:15 2Is 23:3 h 2Im 23:1 i Imp 10:10 1Im 15:24 j 1Is 1:40 Amp 11:10 k 1Is 1:39 2Is 9:13 l 1Im 25:7 m 2Is 11:14 n 2Is 11:15 o 2Is 11:16 p 2Is 11:17 2Im 34:31 q 2Is 10:27 r Amg 12:3 2Im 34:4 2Im 34:7 s Ukf 32:20 t Amg 13:5 Amg 13:9 1Is 18:40 u 2Is 11:18 v 1Im 23:6 1Im 23:30



















Ku Kulyo a Ukf 29:38 Imp 28:2 b 1Im 26:1 1Im 26:13 c 1Im 9:26 d 2Is 11:9 e 2Is 11:19 f 1Is 1:13 1Is 7:7 g Amp 11:10 Amp 29:2 h 2Is 11:20



















ICIPA. 24 i 2Is 11:21 2Ko 3:5 j 2Is 12:1 k Ukt 21:14 2Sa 3:10 l 1Im 3:11 m 2Im 26:4 n 2Is 12:2 o Am 127:3 p 2Is 22:5 2Im 34:8 q 2Is 12:4 r 2Im 29:3 2Im 34:9 s 2Is 12:5 t 2Is 12:6 Amp 10:4 Lkm 10:18 u 2Is 12:7 v Ukf 30:12 Ukf 30:13 Ukf 30:14 Ukf 30:16 w Imp 1:50 Imi 7:44

2 IMILANDU 23:11–24:7 Mose, a ukuyatuula no kusekelela ne nyimbo ukulingana ne fyo Davidi apekenye. 19 E ico abikile abalelinda impongolo b pa mpongolo c sha ng’anda ya kwa Yehova pa kuti onse uwakowela mu musango onse eingilamo. 20 Nomba abuulile bacilolo ba pa myanda d na bashimucindikwa na bakateka ba bantu na bantu ba mu calo bonse no kuleta imfumu ukufuma ku ng’anda ya kwa Yehova. e E lyo bapitile pa mpongolo yabela pa muulu no kuya ku ng’anda ya mfumu no kuteka imfumu pa cipuna f ca bufumu. 21 Kabili abantu bonse aba mu calo balesekelela; g na mu musumba tamwali ifimfulunganya, kabili baipeye Atalia ku lupanga. h ali ne myaka ci24 Yehoashi nelubali (7) ilyo atendeke ukuteka, i kabili atekele imyaka amakumi yane (40) mu Yerusalemu. j Kabili ishina lya kwa nyina ni Sibia uwa ku Beere-sheba. k 2 Kabili Yehoashi l alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova m inshiku shonse isha kwa Yehoyada shimapepo. n 3 Kabili Yehoyada amufwaile abanakashi babili, kabili afyele abana baume na bana banakashi. o 4 Nomba pa numa, Yehoashi mu mutima alefwaya ukuwamya ing’anda ya kwa Yehova. p 5 Awe aitile bashimapepo q na bena Lebi pamo no kubeba ati: “Kabiyeni mu misumba ya kwa Yuda no kulonganya indalama mu Israele yonse isha kuwamisha r ing’anda ya kwa Lesa wenu cila mwaka; s kabili mwangufyanye ukucita ici.” Lelo abena Lebi tabayangufyenye ukucita ici. t 6 E ico imfumu yaitile Yehoyada umukalamba wabo no kumwipusha aiti: u “Cinshi ushebele abena Lebi ukuleta umutuulo wa mushilo ukufuma mu Yuda na mu Yerusalemu, uo Mose v umubomfi wa kwa Yehova aebele abantu ukuleta, no wa lukuta lwa bena Israele, uwa cikuulwa umwaba icipao ca Cipangano? w 7 Pantu

2 IMILANDU 24:8-23

Yehoashi apondoka, aipaya Sekaria

abana a ba kwa Atalia, umwanakashi umubifi, baingile mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine b kabili bapeele ifya mushilo c fyonse ifyali mu ng’anda ya kwa Yehova kuli baBaali.” d 8 E lyo imfumu yaebele, abantu na bo bapangile icipao e no kucibika pa nse, pa mpongolo ya ng’anda ya kwa Yehova. 9 Pa numa babilile mu Yuda monse na mu Yerusalemu ukuti abantu balete kuli Yehova umutuulo f uwa mushilo uo Mose g umubomfi wa kwa Lesa wa cine aebele abena Israele ukuleta mu matololo. 10 Kabili bacilolo h bonse na bantu bonse batendeke ukusekelela, i kabili baleleta no kubika mu cipao j mpaka bonse bapwa ukupeela. 11 Nomba pa nshita yalinga, aleleta icipao ku kwangalilwa ne mfumu, na baleleta bena Lebi, k kabili, nga bamona ukuti indalama shafula, l kalembam wa mfumu na kaafwa wa mukalamba wa bashimapepo baleisa no kufumya ishali mu cipao no kucimya ukucibwesesha pa ncende ya ciko. E fyo balecita cila bushiku, kabili balonganike indalama ishingi. 12 E lyo nomba imfumu na Yehoyada balepeela ishi ndalama ku balebomba n umulimo wa pa ng’anda ya kwa Yehova, o kabili baleingisha incito aba kuputula amabwe p na bacenjela mu fya kupangapanga q aba kuwamya ing’anda ya kwa Yehova, r na babomfi abaishiba umulimo wa fyela no mukuba aba kuwamya ing’anda ya kwa Yehova. s 13 Kabili aba kubomba imilimo balitendeke ukubomba, t kabili umulimo walebombeka ku minwe yabo, kabili balengele ing’anda ya kwa Lesa wa cine ukuba ifyo ifwile ukuba no kuikosha. 14 Kabili ilyo bapwile, baletele ku mfumu na kuli Yehoyada indalama shasheleko, kabili bapangile ifipe fya mu ng’anda ya kwa Yehova, ifipe fya kubomfya u ne fya kubomfya pa kutuulila imituulo na makapu v ne fipe fya golde w ne fya silfe-

ICIPA. 24 a 2Im 22:3 b 2Im 28:24 c 2Is 12:4 2Is 14:14 d Amg 32:17 Ek 16:17 Ho 2:13 e 2Is 12:9 Mko 12:41 f Neh 10:32 Mt 17:24 g Ukf 30:12 Ukf 30:13 Ukf 30:14 Ukf 30:16 h 1Im 28:1 i 1Im 29:9 Es 64:5 Imi 2:46 j 2Is 22:9 k 2Im 34:9 l 2Is 22:9 m 2Is 12:10 n 1Ti 5:18 o 2Is 12:11 p 1Is 5:17 q 2Im 34:11 r 2Is 12:12 s 2Im 34:8 t 2Im 34:12 u 1Is 7:50 v Ukf 37:16 Imp 7:84 w 2Im 4:21 2Im 4:22



















Ku Kulyo a Ukf 29:28 Imp 28:3 b Am 91:16 c 1Is 2:10 2Im 24:25 Imi 2:29 d 2Im 23:1 Amp 10:7 He 6:10 e 1Im 28:1 f Amp 11:9 Amp 29:12 g 1Is 14:23 h 1Is 14:9 i Neh 9:26 Am 102:10 j 2Is 17:13 Ye 7:25 k 2Im 36:16 l Imp 11:25 2Im 15:1 2Im 20:14 2Pe 1:21 m Aba 6:34 1Im 12:18 n Lk 11:51 o 2Im 23:11 p Imp 14:41 1Sa 13:13 Sek 7:11 q Amg 29:25 1Im 28:9 2Im 15:2 Ye 2:19 r Ye 11:19 Ye 18:18 s Mt 23:35 Lk 11:51 Imi 7:58 t Yb 6:14 Amp 17:13 u Ukt 9:5 Am 94:1 Ye 11:20 He 10:30 Yu 9 v 1Is 20:22 w 2Is 12:17

604

re; kabili kwali abaletuula amalambo a ya koca mu ng’anda ya kwa Yehova lyonse inshiku shonse isha kwa Yehoyada. 15 Awe Yehoyada alikotele no kwikala imyaka iingi b kabili asukile afwa, kabili ilyo afwile ali ne myaka umwanda umo na makumi yatatu (130). 16 E ico bamushiikile mu Musumba wa kwa Davidi ukwashiikwa ishamfumu, c pantu alicitile ifisuma mu Israele d na kuli Lesa wa cine na ku ng’anda Yakwe. 17 Kabili ilyo Yehoyada afwile, bacilolo e ba bena Yuda balishile no kukontama ku mfumu. Pali ilya nshita imfumu yalibomfwile. f 18 Kabili umuya inshiku bashile ing’anda ya kwa Yehova Lesa wa fikolwe fyabo no kutendeka ukubombela ifimuti ifyo baimike g ne filubi, h kabili paishile ubukali pali Yuda na Yerusalemu pa mulandu wa uku kulufyanya kwabo. i 19 Kabili alebatumina bakasesema j pa kuti bababweseshe kuli Yehova; kabili balebashinina, lelo tabaleumfwa. k 20 Kabili umupashi l wa kwa Yehova waishile m pali Sekaria n mwana Yehoyada o shimapepo, kabili aiminine pa ntanshi ya bantu no kubeba ati: “E fyo Lesa wa cine asosa, ‘Cinshi mulepulila mu mafunde ya kwa Yehova, no kuiletelela? p Apo namusha Yehova, na o akamusha.’ ” q 21 Awe balimupangiile r no kumutoba amabwe s ifyo imfumu yabebele mu lubansa lwa ng’anda ya kwa Yehova. 22 Kabili Yehoashi imfumu taibukishe icikuuku ico Yehoyada wishi amulangile, t kabili aipeye umwana wakwe, uo pa kufwa, atile: “Shi Yehova amone no kulandula.” u 23 Nomba pa kutendeka v kwa mwaka upya, ibumba lya bashilika ilya bena Siria w lyaishile mu kumulwisha, x kabili basanshile Yuda na Yerusalemu. Kabili baipeye bacilolo y bonse abali pa bax Amg 32:35; y 2Im 24:17.

605

Imfumu Amasia, acimfya Edomu

ntu, kabili ifyuma fyabo fyonse batumine ku mfumu ya ku Damaseke. a 24 Pantu abena Siria basanshile fye na bashilika abanono, b kabili Yehova apeele mu minwe yabo ibumba lya bashilika abengi nga nshi, c pa mulandu wa kuti balishile Yehova Lesa wa fikolwe fyabo; kabili bapingwile Yehoashi. d 25 Kabili ilyo bafumine kuli ena (pantu bamushile na malwele ayengi), e ababomfi bakwe balimupangiile f pa mulandu wa mulopag wa bana ba kwa Yehoyada h shimapepo; kabili bamwipaile pa busanshi bwakwe. i Kabili bamushiikile mu Musumba wa kwa Davidi, j lelo tabamushiikile mu nshiishi ya shamfumu. k 26 Kabili aba e bamupangiile: Sabadi l mwana Shimeati umwina Amone na Yehosabadi mwana Shimriti umwina Moabu. 27 Kumfwa abana bakwe na mashiwi ayengi ayo bamusokele m ne fyasangilwe n mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine, fyalilembwa mwi Buuku o lya Shamfumu. Kabili Amasiap umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. ali ne myaka ama25 Amasia kumi yabili na isano (25) q

ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka amakumi yabili na pabula (29) mu Yerusalemu. Kabili ishina lya kwa nyina ni Yehoadani r uwa ku Yerusalemu. 2 Kabili alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova, s lelo talecita ifi no mutima onse. t 3 Nomba, ilyo ubufumu bwakosele, aipeye u ababomfi v bakwe abaipeye imfumu wishi. w 4 Abana babo bena tabepeye, lelo akonkele ifyalembwa mu mafunde, mwi buuku lya kwa Mose, x ifyo Yehova asosele, ukutila: “Bashibo tabafwile ukufwila pa mulandu wa bana babo, y na bana tabafwile ukufwila pa mulandu wa bashibo; z lelo onse afwile ukufwila pa lubembu lwakwe.” a 5 Awe Amasia alonganike abe-

ICIPA. 24 a Ukt 14:15 1Im 18:5 b Le 26:37 Amg 32:30 c Le 26:25 Amg 28:25 d 2Im 22:8 Es 10:5 Hab 1:12 e Amg 28:22 2Im 21:18 f 2Is 14:19 g Ukt 9:5 2Im 24:21 Lk 11:51 Uks 16:6 h 2Im 24:20 i 2Sa 4:7 2Is 12:20 j 2Sa 5:9 1Is 2:10 k 2Im 21:20 2Im 28:27 Am 69:28 l 2Is 12:21 m 2Im 24:20 n 2Im 24:13 o 2Is 12:19 2Im 20:34 p 2Is 12:21 1Im 3:12



















ICIPA. 25 2Is 14:1 2Is 14:2 Amg 12:32 1Is 8:61 1Is 11:4 2Is 14:3 Am 78:37 u Ukt 9:6 Ukf 21:14 Imp 35:31 v 2Im 24:26 w 2Im 24:25 x Amg 24:16 y Ek 18:20 z Ek 18:4 a 2Is 14:6



















q r s t

Ku Kulyo a 1Im 27:1 b Ukf 18:25 1Sa 8:12 1Im 13:1 c Amg 1:15 d Imp 1:3 e 1Im 12:24 2Im 11:12 f 2Im 32:5 g 1Is 13:1 h 2Im 13:16 2Im 19:2 i Amp 24:10 j 2Im 14:11 2Im 20:6 Am 33:20 k Ye 18:23 l 2Is 14:1 m 2Im 25:6 n 1Sa 2:7 Amp 10:22 Hg 2:8 o 2Sa 19:43 Amp 29:22 p 2Sa 8:13 Am 60:0 q 2Im 20:10 r 2Is 14:7

2 IMILANDU 24:24–25:12 na Yuda kabili abemike ukulingana na mayanda ya fikolwe fyabo, a ukwangalilwa na bacilolo ba pa bantu amakana, b na bacilolo ba pa bantu imyanda c aba muli Yuda bonse na muli Benjamini; kabili abalembele ukutula pa wali ne myaka amakumi yabili (20) d ukuya na pa muulu, kabili asangile ukuti bali amakana imyanda itatu (300,000) abaume ba maka, abalelwa ubulwi, abalebomfya amafumo e ne nkwela ishikalamba. f 6 Kabili alembele aba kubomba aba mu Israele amakana umwanda umo (100,000), abaume ba maka kabili impalume no kubalipila indalama sha silfere umwanda umo (100). 7 Kabili umuntu umo uwa kwa Lesag wa cine aishile kuli ena, no kutila: “Mwe mfumu, mwileka abashilika ba bena Israele bamukonke, pantu Yehova tali na bena Israele, h e kuti abana bonse aba kwa Efraimu. 8 Lelo iseni imwe bene, citenipo fimo, shipeni ilyo muleya mu kulwa. i Lesa wa cine kuti amulenga ukucimfiwa ku balwani; pantu Lesa alikwata amaka ya kwafwa j na maka ya kulenga umuntu ukucimfiwa.” k 9 E lyo Amasia l asosele ku muntu wa kwa Lesa wa cine ati: “Lelo cinshi calacitika ku ndalama sha silfere umwanda umo (100) isho mpeele ibumba lya bashilika ilya bena Israele?” m Umuntu wa kwa Lesa wa cine atile: “Yehova nakwata amaka ya kumupeela ishingi ukucila pali ishi.” n 10 Awe Amasia alibapaatukenye, e kuti abali mwi bumba lya bashilika ilyaishile kuli ena ukufuma ku Efraimu, pa kuti baye ku mwabo. Lelo, bafuliilwe Yuda nga nshi, kabili babweleele ku mwabo ne cipyu icine cine. o 11 Kabili Amasia ena alishipile no kutungulula abantu bakwe no kuya ku Mupokapoka wa Mucele; p kabili aipeye abana ba kwa Seiri, q abantu amakana ikumi (10,000). r 12 Kabili

2 IMILANDU 25:13-27 kwali abantu amakana ikumi (10,000) abo abana ba kwa Yuda baikete aba mweo. E ico babatwele pa muulu wa cilibwe icasansuka, no kubapoosa ukufuma pa muulu wa cilibwe; kabili bonse balilepawike. a 13 E lyo abali mwi bumba lya bashilika ilyo Amasia abweseshe ukuti bemukonka ku nkondo, b basanshile imisumba ya bena Yuda, ukufuma ku Samaria c ukufika ku Bete-horone, d kabili baipeyepo abantu amakana yatatu (3,000) no kupokolola ifintu ifingi. 14 Nomba ilyo Amasia afumine mu kusansa abena Edomu, aletele tulesae twa bana ba kwa Seiri no kutucita tulesa twakwe, f kabili atendeke ukutukontamina, g no kutufutumwina icushi ce lambo. h 15 Awe ubukali bwa kwa Yehova bwaishile pali Amasia, kabili amutumiine kasesema no kumwipusha ati: “Cinshi wafwailai tulesa j twa bantu utushapuswishe abantu ba tuko ku minwe yobe?” k 16 Nomba ilyo alandile na yo, imfumu ilyo line fye yamwipwishe aiti: “Bushe twakubikile ukuba impanda mano ya mfumu? l Talala, nga taulefwaya cikubipile. m Nga cinshi balekwipaila?” Awe kasesema alitalele, lelo atile: “Ninjishiba ukuti Lesa alefwaya ukukonaula, n pantu wacita ici cintu o kabili taumfwile ku fyo nkwebele.” p 17 E lyo Amasia imfumu ya baYuda apandilwe amano no kutuma amashiwi kuli Yehoashi mwana Yehoahasi mwana Yehu imfumu ya bena Israele, q ukutila: “Isa! Tulwe inkondo.” r 18 Awe Yehoashi imfumu ya bena Israele atumine amashiwi kuli Amasia imfumu ya ku Yuda, ukutila: s “Icimenwa ca myunga ica mu Lebanone catumine amashiwi ku mukedari wali mu Lebanone, t aciti, ‘Peela umwana obe umwanakashi abe umukashi wa mwana wandi umwaume.’ u Lelo, icinama ca mpanga v icali mu Lebanone calipitile no kunyantau-

Amasia bamucimfya ICIPA. 25 a Ob 3 Imi 1:18 b 2Im 25:9 c 1Is 16:24 1Is 16:29 d 1Is 9:17 2Im 8:5 e 2Im 28:23 f Ukf 20:3 Amg 7:5 Amg 7:25 g Ukf 20:5 h 2Im 28:25 2Im 34:25 i 2Im 24:20 Ye 2:5 j Am 96:5 k Am 115:8 Es 46:2 Ye 10:5 1Ko 8:4 1Ko 10:20 l 2Im 16:10 2Im 18:25 m Amp 9:7 Amp 15:10 Es 30:10 2Ti 4:3 n Ek 18:26 o 1Sa 2:25 p Amp 29:1 q 2Is 14:8 r Amp 20:3 s 2Is 14:9 t 1Is 4:33 u Aba 9:8 v Am 80:13



















Ku Kulyo a 2Im 25:11 b Amg 8:14 2Im 26:16 2Im 32:25 Amp 16:18 Amp 28:25 Da 5:20 Hab 2:4 c Amp 29:23 Ye 9:23 d Amp 12:15 e 2Is 14:10 f 2Im 35:21 g 1Is 12:15 2Im 22:7 h 2Im 25:14 i 2Is 14:11 j 2Sa 2:14 2Im 25:17 k Yos 21:16 1Sa 6:9 1Sa 6:19 l 2Is 14:12 m 1Is 22:36 n Amp 25:8 o 2Is 14:13 p Neh 8:16 Neh 12:39 q 2Im 26:9 Ye 31:38 Sek 14:10 r 1Is 7:51 1Is 15:18 2Is 25:15 2Im 12:9 s 1Is 14:26 2Is 24:13 t 2Is 14:14 u 2Is 14:1 v 2Is 14:17 w 2Is 13:10 2Is 14:15 x 2Im 12:15 y 1Is 14:29 2Is 12:19 z 2Is 14:18

606

la icimenwa ca myunga. 19 Iwe watila auti, Nincimfya Edomu. a Kabili umutima b obe naukutuumika pa kuti ucindikwe. c Nomba ikala mu ng’anda yobe. d Nga cinshi uleila mu bulwi ilyo taukwete amaka e e lyo no kuyacimfiwa, iwe pamo na baYuda?” f 20 Lelo Amasia taumfwile iyo; pantu ni Lesag wa cine e walengele pa kuti abapeele mu minwe ya kwa Yehoashi, pantu balefwaya tulesa twa bena Edomu. h 21 E ico Yehoashi imfumu ya bena Israele aliileko, i kabili balilwile inkondo, j ena na Amasia imfumu ya baYuda, ku Beteshemeshe, k umusumba uwaba mu Yuda. 22 Kabili Israele acimfishe Yuda, l ica kuti cila muntu afulumukile kwi tenti lyakwe. m 23 Kabili Yehoashi imfumu ya bena Israele aikete n Amasia imfumu ya baYuda, umwana wa kwa Yehoashi mwana Yehoahasi, ku Bet-shemeshe, e lyo amuletele ku Yerusalemu o no kutula icipunda mu cibumba ca Yerusalemu, ukutula pa Mpongolo ya kwa Efraimu p ukufika na ku Mpongolo ya pa Cifutu, q kabili cali imikono imyanda ine (400). 24 Kabili abuulile golde yonse na silfere yonse ne fipe fyonse ifyasangilwe mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine na Obedi-edomu r na mu cipao ca ng’anda ya mfumu s na bantu abo baikete, no kubwelela ku Samaria. t 25 Kabili Amasia u mwana Yehoashi imfumu ya baYuda aikele imyaka ikumi na isano (15) v pa numa ya mfwa ya kwa Yehoashi w mwana Yehoahasi imfumu ya Yuda. 26 Kabili imilandu yashalako iya kwa Amasia, iya kubalilapo ne ya kulekelesha, x moneni! bushe tayalembwa mwi Buuku y lya Shamfumu sha baYuda na bena Israele? z 27 Kabili ukutula pa nshita Amasia alekele ukukonka Yehova, balimupangiile a mu Yerusalemu. Asukile a 2Is 12:20; 2Is 15:10; 2Is 21:23.

607

Inkondo sha kwa Usia

afulumukila ku Lakishi; a lelo batumine aba kumukonka ku Lakishi, kabili bamwipaile kulya kwine. b 28 E ico bamusendeele pali bakabalwe c no kumushiika ukwashiikwa ifikolwe fyakwe mu musumba wa Yuda. d Kabili abantu e bonse aba mu Yuda babuulile Usia, f uwali ne myaka ikumi na mutanda (16), no kumubika g pa bufumu ukumupyanika pali wishi Amasia. h 2 E wakuulile cipya cipya Elote i no kuibwesesha ku Yuda ilyo imfumu yaleele ukwalaala ifikolwe fya iko. j 3 Usia k ali ne myaka ikumi na mutanda (16) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka amakumi yasano na ibili (52) mu Yerusalemu. Kabili ishina lya kwa nyina ni Yekolia l uwa mu Yerusalemu. 4 Kabili alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova, m ukulingana na fyonse ifyo Amasia wishi acitile. n 5 Kabili lyonse alefwaya o Lesa mu nshiku sha kwa Sekaria, uwamusambilishe ukutiina Lesa wa cine; p kabili, mu nshiku alefwaya Yehova, Lesa wa cine amulengele ukutunguluka. q 6 Kabili aile ku kulwa na baPelishiti r no kupongola icibumba ca Gati s ne cibumba ca Yabne t ne cibumba ca Ashidode, u e lyo akuulile imisumba mu calo ca Ashidode v na mu calo ca baPelishiti. 7 Kabili Lesa wa cine alemwafwa w ukulwisha abaPelishiti na bena Arabia x abaleikala mu Guri-baali na baMeunimu. y 8 Kabili abena Amone z batendeke ukutuula umutuulo a kuli Usia. Awe ululumbi b lwakwe lwasukile lwafika na ku Egupti, pantu alikwatishe amaka. 9 Kabili, Usia akuulile impungu c mu Yerusalemu mupepi ne Mpongolo ya pa Koona d na mupepi ne Mpongolo ya ku Mupokapoka e na mupepi ne Tungi lye linga, no kushikosha. 10 Kabili akuulile impungu f mu matololo, no kwimba ifishima ifingi (pantu alikwete ifitekwa ifingi nga

26

ICIPA. 25 a Yos 10:31 Mk 1:13 b 2Is 14:19 c 2Is 14:20 d 1Is 2:10 1Is 11:43



















ICIPA. 26 e 2Im 33:25 f 2Is 15:13 Mt 1:8 g 2Is 21:24 h 2Is 14:21 i 1Is 9:26 2Is 16:6 2Im 8:17 j 2Is 14:22 k Es 1:1 Es 6:1 l 2Is 15:2 m 2Is 12:2 n 2Is 14:3 o Amg 4:29 2Im 14:7 2Im 17:4 p Ukt 18:19 q 1Is 3:13 Am 1:3 Amp 10:22 r 2Sa 8:1 2Im 21:16 Es 14:29 s 1Im 18:1 t Yos 15:11 u Yos 13:3 1Sa 5:1 v Yos 15:46 w 1Im 5:20 2Im 14:11 Am 33:20 Imi 26:22 x 2Im 17:11 y 1Im 4:41 z Ukt 19:38 Aba 11:15 a 2Sa 8:6 1Im 18:6 b Ukt 12:2 c 2Im 14:7 d 2Is 14:13 Ye 31:38 Sek 14:10 e Neh 3:13 f 2Is 9:17



















Ku Kulyo a 1Im 27:28 b 1Im 12:18 c Imp 1:3 2Sa 24:9 d 1Im 27:32 2Im 24:11 e 1Im 26:28 f 1Im 28:1 g 1Im 27:1 h 1Im 5:24 1Im 12:21 i 1Im 26:6 j 2Im 11:1 2Im 13:3 2Im 17:14 k 2Im 17:17 l 2Im 11:12 2Im 14:8 2Im 25:5 m 1Sa 17:5 Ye 46:4 n 1Sa 17:38 o 1Im 12:2 p Aba 20:16 1Sa 17:49 q 2Im 14:7 r 1Is 4:31 s Amg 32:15

2 IMILANDU 25:28–26:18 nshi), na mu Shefela a na pa calo cabatama. Mwali abalimi na balimi ba myangashi mu mpili na mu Karmele, pantu alitemenwe ubulimi. 11 Kabili, Usia akwete abashilika abalelwa inkondo, abaleya mu kulwa mu mabumba ya bashilika, b ukulingana no kulembwa c kwabo ku minwe ya kwa Yeiele kalemba d na Maaseya, cilolo uwaletungululwa e na Hanania uwa muli bacilolo f ba mfumu. 12 Abakalamba ba mu ndupwa shabo, g isha baume ba maka h kabili impalume, i shonse pamo shali amakana yabili ne myanda mutanda (2,600). 13 Baleangalila amabumba ya bashilika umwali abantu amakana imyanda itatu na makana cinelubali ne myanda isano (307,500) abalelwa abali mwi bumba lya bashilika ilya maka ilya kwafwa imfumu ukulwisha abalwani. j 14 Kabili Usia ena alepekanishisha abali mwi bumba lya nkondo bonse inkwela k na mafumo l ne fya kucinga umutwe m ne fya kucinga icifuba n na mata o na mabwe ya mu fisukushilo. p 15 Kabili, apangile ifyanso fya bulwi mu Yerusalemu, ifyo abaishiba ifya kupangapanga baelengenye, ukuti fibe pa mpungu q na pa makoona, kabili balepooselako imifwi na mabwe ayakalamba. Awe ululumbi r lwakwe lwafikile ukutali sana, pantu alyafwilishiwe nga nshi mpaka akosa. 16 Nomba ilyo akosele, e lyo umutima wakwe watuumikwe s mpaka ailetelela, t kabili tali ne cishinka kuli Yehova Lesa wakwe kabili aile kwi tempele lya kwa Yehova pa kuti oce ifyanunkila pa ciipailo ca kocelapo ifyanunkila. u 17 Ilyo line fye Asaria shimapepo na bashimapepo ba kwa Yehova, abaume aba maka amakumi cinekonsekonse (80), balimukonkele. 18 Kabili baleseshe imfumuv Usia no kuyeba ati: “Te mulimo wenu, w t Amp 29:23; 1Pe 5:5; u Imp 1:51; v Amp w Imp 16:40; Imp 18:7; Amp 21:24.

28:1;

2 IMILANDU 26:19–28:3 mwe mfumu Usia, ukoca ifyanunkila kuli Yehova, lelo mulimo wa bashimapepo abana ba kwa Aarone, a e bo bapeela ukoca ifyanunkila. Fumeni mu ncende ya mushilo; pantu namulufyanya, kabili Yehova Lesa tamucindikilepo b iyo.” 19 Lelo Usia alikalipe c ninshi naikata ica kufutumwinapo d ifyanunkila, kabili ilyo afuliilwe bashimapepo, ifibashi e fyalimufulwime f pa mpumi, pa ntanshi ya bashimapepo mu ng’anda ya kwa Yehova mupepi ne ciipailo ca fyanunkila. 20 Ilyo Asaria shimapepo mukalamba na bashimapepo bonse bamuloleshe, moneni, ali ne fibashi pa mpumi! g E ico balyangufyenye ukumufumyamo, na o alyangufyenye ukufuma, pantu Yehova alimukandile. h 21 Kabili Usia i imfumu ali ne fibashi mpaka no bushiku afwile, kabili aleikala mu ng’anda imbi ukwabula ukubomba, ico alilwele ifibashi; j pantu tali na kwingila mu ng’anda ya kwa Yehova, kabili Yotamu umwana wakwe e waleangalila ing’anda ya mfumu, alepingula abantu ba mu calo. 22 Kabili imilandu yashalako iya kwa Usia, k iya kubalilapo ne ya kulekelesha, Esaya l mwana Amose m kasesema ali-ilemba. 23 Awe Usia asukile alaala ukwalaala ifikolwe fyakwe; kabili bamushiikile ukwashiikwa ifikolwe fyakwe, lelo bamushiikile ku nse ya nshiishi ya shamfumu, n pantu batile: “Wa fibashi.” Kabili Yotamu o umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. ali ne myaka 27 Yotamu amakumi yabili na isano p

(25) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka ikumi na mutanda (16) mu Yerusalemu. Kabili ishina lya kwa nyina ni Yerusha q mwana Sadoke. 2 Kabili alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova, r ukulingana na fyonse ifyo Usia wishi acitile. s Ni co fye ena taingile mwi tempele

Usia akwata ifibashi. Yotamu ICIPA. 26 a Ukf 30:7 1Im 23:13 He 5:4 b Imp 3:10 Imp 18:7 1Sa 2:30 c 2Im 16:10 2Im 25:16 d Ukf 30:7 e Imp 12:10 2Is 5:27 f Le 13:2 g Le 13:3 Amg 24:8 Amp 11:2 h Le 14:34 Amg 28:22 Amg 28:35 i 2Is 15:5 j Le 13:46 Imp 5:2 Imp 12:14 Imp 12:15 2Is 7:3 k 2Is 15:6 l Es 6:1 m Es 1:1 n 2Is 15:7 o 2Is 15:32



















ICIPA. 27 p 1Im 3:12 Es 1:1 Ho 1:1 Mk 1:1 Mt 1:9 q 2Is 15:33 r 2Is 12:2 2Im 17:3 s 2Is 15:34 2Im 26:4



















Ku Kulyo a 2Im 26:16 Am 119:120 b 2Is 15:35 c Ye 20:2 d 2Im 33:14 Neh 3:26 e 2Im 11:5 2Im 14:7 f Yos 14:12 g 1Sa 23:15 h 2Im 17:12 i 2Is 9:17 2Im 26:10 j Aba 11:4 2Sa 10:1 2Im 20:1 Ye 49:1 k 2Im 2:10 l 1Is 5:11 m Amg 8:8 2Im 2:15 n 2Im 26:8 o 2Im 19:3 2Im 26:5 p 2Is 15:36 q 2Is 8:23 2Is 12:19 r 2Is 15:33 s 2Sa 7:12 t 2Sa 5:9 1Is 14:31 u 2Is 15:38

608

lya kwa Yehova. a Lelo, abantu bena na pali iyi nshita balebifya. b 3 E wapangile impongolo yali pa muulu c wa ng’anda ya kwa Yehova, kabili na pa cibumba ca mu Ofele d akuuliilepo ifingi. 4 Kabili akuulile imisumba e mu calo ca mpili ica Yuda, f na mu mitengo g akuulilemo imisumba ya malinga h ne mpungu. i 5 Kabili alwile na bana ba kwa Amone j mpaka abacimfya, ica kuti abana ba kwa Amone bamupeele muli ulya mwaka amatalanti umwanda umo (100) aya silfere na madalamu amakana ikumi (10,000) k aya ngano l na makana ikumi aya barle. m Ifi e fyo abana ba kwa Amone bamulipile, kabili e fyo bacitile na mu mwaka walenga bubili no walenga butatu. n 6 E ico Yotamu aleikosha, pantu ateyenye inshila shakwe pa ntanshi ya kwa Yehova Lesa wakwe. o 7 Kabili imilandu yashalako iya kwa Yotamu p ne nkondo shakwe shonse ne mibele yakwe, fyalilembwa mwi Buuku q lya Shamfumu sha bena Israele na bena Yuda. 8 Aali ne myaka amakumi yabili na isano (25) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka ikumi na mutanda (16) mu Yerusalemu. r 9 Awe Yotamu aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, s kabili bamushiikile mu Musumba wa kwa Davidi. t Kabili Ahasi u umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. ali ne myaka ama28 Ahasi kumi yabili (20) ilyo atev

ndeke ukuteka, kabili atekele imyaka ikumi na mutanda (16) mu Yerusalemu, w kabili tacitile ifisuma mu menso ya kwa Yehova nge fyo Davidi icikolwe cakwe acitile. x 2 Lelo aendele mu nshila ya shamfumu sha kwa Israele, y kabili apangile ifimpashanya fya kwenga z ifya baBaali. a 3 Kabili alefutumwina icuICIPA. 28 v 2Is 16:2; 1Im 3:13; Es 7:1; Ho 1:1; Mk 1:1; Mt 1:9; w 2Is 16:2; x 1Is 3:14; y 1Is 12:28; 1Is 16:33; z Ukf 34:17; Le 19:4; a Aba 2:11.

609

Bankole babelelwa uluse

shi ce lambo a mu mupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu b kabili aocele abana c bakwe mu mulilo, ukulingana ne fya bunani d fya nko isho Yehova atamfishe pa ntanshi ya bana ba kwa Israele. e 4 Kabili lyonse alepeela amalambo f no kufutumuna icushi ce lambo pa fifulo fya kupepelapo g na pa tupili h na mwi samba lya musango onse uwa muti uwalelema. i 5 E ico Yehova Lesa wakwe amupeele mu minwe j ya mfumu ya ku Siria, k kabili balimucimfishe no kusenda bankole abengi no kubaleta ku Damaseke. l Kabili apeelwe na mu minwe ya mfumu ya ku Israele, m na yo yaipeye abantu bakwe abengi. 6 Awe Peka n mwana Remalia o aipeye mu Yuda abantu amakana umwanda umo na makana amakumi yabili (120,000) ubushiku bumo, bonse aba maka, pantu balishile Yehova p Lesa wa fikolwe fyabo. 7 Kabili, Sikri, impalume ya mu Efraimu, q aipeye Maaseya umwana wa mfumu na Asrikamu intungulushi ya ba mu ng’anda na Elkana uwali uwa cibili ku mfumu. 8 Kabili, abana ba kwa Israele basendele bamunyinabo amakana imyanda ibili (200,000) bunkole, abanakashi, abana baume na bana banakashi; kabili bapokolwele ifipe fyabo ifingi, e lyo batwele ifipe ifyo bapokolwele ku Samaria. r 9 Kabili kwali kasesema wa kwa Yehova ishina lyakwe ni Odedi. E ico aile pa ntanshi ya bashilika abaleya ku Samaria no kubeba ati: “Moneni! Ni co Yehova Lesa wa fikolwe fyenu afuliilwes Yuda e co amupeelele mu minwe yenu, kabili mwalipeyepo abantu babo no bukali t ubwa kuti bwafika na ku muulu. u 10 Kabili nomba mulefwaya ukucita abana ba kwa Yuda na Yerusalemu ukuba abasha benu abaume v na basha benu abanakashi. Lelo, bushe na imwe tamwalufyanya kuli Yehova Lesa wenu? 11 E ico nomba kutike-

ICIPA. 28 a Ho 2:13 b 2Is 23:10 Ye 7:31 c 2Im 33:6 d Amg 12:31 2Is 21:2 2Im 33:2 e 2Is 16:3 f 2Is 16:4 g Le 26:30 h 1Is 14:23 i Es 57:5 j Aba 2:14 2Im 33:11 2Im 36:17 Am 76:12 k 2Is 16:6 2Im 24:24 l Ukt 14:15 2Sa 8:6 1Im 18:5 m 2Is 16:5 n 2Is 15:37 Es 7:1 o Es 7:9 p Amg 6:14 Amg 31:16 2Im 15:2 Am 73:27 Es 1:28 Ye 2:19 q Es 9:21 r 1Is 16:24 1Is 22:51 s Aba 3:8 Am 69:26 Es 10:5 Sek 1:15 t Ek 25:12 u Ukt 4:10 Esr 9:6 Uks 18:5 v Le 25:39 Le 25:46 2Im 8:9



















Ku Kulyo a Es 58:6 Ye 34:15 b Mt 7:2 Yak 2:13 c 1Im 28:1 d Es 9:21 e Imp 32:14 f Ukf 22:24 Yos 22:18 Ro 2:5 g 1Im 12:23 h 2Im 28:8 i 1Im 28:1 Lkm 12:11 j 2Im 28:12 k Yb 31:19 Am 106:46 Es 58:7 l 2Is 6:22 Yak 2:15 m Lk 6:27 Ro 12:20 n Ro 15:1 o Imp 22:1 Yos 6:1 p Amg 34:3 Aba 1:16 q 1Is 16:24 r 2Is 16:7 Es 7:10 s Es 7:17 t Le 26:18 Ob 10 u 1Sa 5:1 1Sa 31:11 2Im 26:6

2 IMILANDU 28:4-19 ni kuli ine no kubwesha bankole abo mwasendele kuli bamunyinenwe, a pantu ubukali bwa kwa Yehova Lesa wenu bulemwishila.” b 12 E ico abaume bamo pa ntungulushi c sha bana ba kwa Efraimu, d e kutila Asaria mwana Yehohanani, Berekia mwana Meshileemote na Yehiskia mwana Shalumu na Amasa mwana Hadlai, baimiine abalefuma ku bulwi, 13 kabili babebele abati: “Mwileta bankole kuno, pantu tukaba no mulandu kuli Yehova. Mulefwaya ukulunda ku membu shesu na ku milandu yesu, pantu twaba ne milandu iingi, e kabili pali ubukali f ubulepya ngo mulilo pali Israele.” 14 Awe abantu abali ne fyanso g balekele bankole h ne fipe bapokolwele kuli bacilolo i na ku lukuta lonse. 15 E lyo abaume abalumbwilwe amashina j balimine no kubuula bankole, kabili bafwikile abantu babo bonse abasapwile ifya kufwala fyali mu fyo bapokolwele. Awe balibafwikile k no kubapeela indyato no kubaliisha l no kubapeela ifya kunwa m no kubasuba amafuta. Nomba abanakile sana bena, babaninike n pa mpunda no kubatwala ku Yeriko, o umusumba wa tuncindu, p pamo na bamunyinabo. Pa numa babweleele ku Samaria. q 16 E lyo Imfumu Ahasi r yatumine amashiwi ku shamfumu sha ku Asiria s ku kulomba ukuti bayafwe. 17 Kabili abena Edomu t balishile na kabili no kusansa abaYuda no kusenda bankole. 18 Kumfwa abaPelishiti, u basanshile imishi ya mu Shefela v na mu Negebu w iyaba mu Yuda no kupoka Bete-shemeshe x na Ayalone y na Gederote z na Soko a ne mishi ya uko na Timuna b ne mishi ya uko na Gimso ne mishi ya uko; kabili e mo batendeke no kwikala. 19 Pantu Yehova alicefeshec Yuda pa mulandu wa v Amg 1:7; Yos 9:1; 2Im 26:10; w Imp 21:1; Amg 34:3; 2Sa 24:7; x Yos 15:10; 1Sa 6:9; y 2Im 11:10; z Yos 15:41; a Yos 15:35; b Aba 14:1; c Le 26:18; Amg 28:43; 1Sa 2:7; Yb 40:12.

2 IMILANDU 28:20–29:11 kwa Ahasi imfumu ya ku Israele, pantu alekele abaYudaa ukucilamo ukuilekelesha, kabili abantu balecita ifintu ifyabipa nga nshi kuli Yehova. 20 Umuya inshiku, Tilgatipilnesere b imfumu ya ku Asiria yalimwimiine no kumulenga ukucula, c kabili tamukoseleshe. 21 Pantu Ahasi abuulile ifipe fyonse ifya mu ng’anda ya kwa Yehova d ne fya mu ng’anda ya mfumu e ne ya bacilolo f no kupeela ubupe ku mfumu ya ku Asiria; g lelo tacamwafwile nakalya. 22 Nomba pa nshita alemulenga ukucula, Imfumu Ahasi na kabili yabwekeshepo ukulufyanya kuli Yehova. h 23 Kabili yatendeke ukutuula amalambo kuli tulesa i twa mu Damaseke j utwaleicimfya, kabili yatile: “Apo tulesa twa bena Siria tulebafwa, k e to ndepeela amalambo, pa kuti tulengafwa l na ine.” Kabili twalengele ena na bena Israele bonse ukulufyanya. m 24 Kabili, Ahasi alonganike ifipe n fya mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine no kuputaula ifipe fya mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine, o kabili aisele ifiibi p fya ku ng’anda ya kwa Yehova, no kuipangila ifiipailo pa makoona yonse aya mu Yerusalemu. q 25 Kabili mu misumba yonse, mu misumba ya kwa Yuda, apangiilemo ififulo fya kupepelapo r ifyo balefutumwinapo icushi ca malambo kuli tulesa tumbi, s kabili alikalifyet Yehova Lesa wa fikolwe fyakwe. 26 Imilandu yakwe iyashalako u ne mibele yakwe yonse, iya pa kubalilapo ne ya pa kulekelesha, yalilembwa mwi Buuku v lya Shamfumu sha mu Yuda na mu Israele. 27 Awe Ahasi aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, kabili bamushiikile mu musumba, mu Yerusalemu, pantu tabamutwele ku nshiishi ya shamfumu sha mu Israele. w Kabili Hisekia umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka.

Ahasi. Imfumu Hisekia ICIPA. 28 a Ukf 32:25 b 2Is 15:29 2Is 16:7 1Im 5:26 c 2Is 17:5 Es 7:20 d 2Im 12:9 e 2Is 18:15 f 1Im 28:1 g 2Is 18:16 h Am 52:7 Amp 19:3 i 2Im 25:14 Ye 44:5 j 2Is 16:12 2Is 16:13 k Hab 1:11 l Ye 10:5 Ye 44:18 m Ukf 23:33 Amg 7:16 Es 1:28 n 1Is 7:45 2Im 4:18 o 2Is 16:17 p 1Is 6:34 2Im 29:7 q 2Im 33:5 Ye 2:28 r 1Is 14:23 2Is 15:35 2Im 21:11 2Im 33:3 s 2Im 28:4 t 1Ko 10:22 u 2Im 27:7 v 2Is 16:19 w 2Im 21:20 2Im 33:20 Amp 10:7



















Ku Kulyo



















ICIPA. 29 a 2Is 18:1 Es 1:1 Ho 1:1 Mt 1:10 b 2Is 18:2 c 2Im 31:20 Amp 10:9 d 1Is 3:14 1Is 15:5 2Is 18:3 e 1Is 6:34 2Im 28:24 f 2Im 32:6 g Ukf 19:15 1Im 15:12 h 2Is 18:4 Ek 8:3 i 2Im 28:23 2Im 34:21 Esr 5:12 Neh 9:16 j Ye 44:21 k Ye 2:13 l Ye 2:27 Ek 8:16 m 1Is 6:34 n Le 24:2 o Ukf 30:8 2Im 13:11 p Ukf 29:38 Mal 1:10 q Amg 28:15 2Im 24:18 r Amg 28:25 s Le 26:32 t 1Is 9:8 Ye 18:16 u Le 26:17 v 2Im 28:5

610

Hisekia a atendeke ukuteka ilyo ali ne myaka amakumi yabili na isano (25), kabili atekele imyaka amakumi yabili na pabula (29) mu Yerusalemu. Kabili ishina lya kwa nyina ni Abiya umwana mwanakashi wa kwa Sekaria. b 2 Kabili alecita ifisuma mu menso ya kwa Yehova, c ukulingana na fyonse ifyo Davidi icikolwe cakwe acitile. d 3 Mu mwaka wa kubalilapo uwa kuteka kwakwe, mu mweshi wa kubalilapo, aiswile ifiibi fya ku ng’anda ya kwa Yehova no kutendeka ukufiwamya. e 4 E lyo aitile bashimapepo na bena Lebi no kubalonganika mu lubansa f lwa ku kabanga. 5 Kabili abebele ati: “Umfweni kuli ine, mwe bena Lebi. Nomba isangululeni g no kusangulula ing’anda ya kwa Yehova Lesa wa fikolwe fyenu, kabili fumyeni ifyakowela mu ncende ya mushilo. h 6 Pantu bashifwe balibembwike i no kucita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova Lesa wesu, j kabili balimushile k no kwalula ifinso fyabo ukufuma ku cikuulwa ca mushilo ica kwa Yehova l no kucifutatila. 7 Baisele ne fiibi m fya ku muputule wa kwingililapo no kushimya inyali, n kabili tabaocele ifyanunkila, o tabatuulile na malambo ya koca mu ncende ya mushilo kuli Lesa wa bena Israele. p 8 Kabili ubukali q bwa kwa Yehova bwaishile pa baYuda na pa ba mu Yerusalemu, kabili abalengele babe ica kutiinya, r ica kupapa s kabili ica kulishishapo umunsoli, t nge fyo muleimwena na menso yenu. 9 Kabili ifikolwe fyesu bafipaile ku lupanga, u kabili abana besu abaume na bana besu abanakashi na bakashi besu basendelwe bunkole pali uyu wine mulandu. v 10 Nomba ndefwaisha ukupangana icipangano w na Yehova Lesa wa bena Israele, pa kuti ubukali bwakwe bufume pali ifwe. 11 Nomba, mwe bana bandi, mwituusha, x pantu ni mwe

29

w 2Im 15:12; x Yh 5:17; 1Ko 15:58.

611

Hisekia asangulula itempele

Yehova asalile ukwiminina pa ntanshi yakwe ku kumubombela a no kuba ababomfi b bakwe kabili aba kufutumuna icushi ce lambo.” c 12 E lyo abena Lebi d baimine, Mahati mwana Amasai na Yoele mwana Asaria aba mu bana ba bena Kohati; e na mu bana ba kwa Merari, f Kishi mwana Abdi na Asaria mwana Yehalele; na mu bana ba kwa Gershone, g Yoashi mwana Sima na Edene mwana Yoa; 13 kabili mu bana ba kwa Elisafani, h Shimri na Yeuele; e lyo mu bana ba kwa Asafi, i Sekaria na Matania; 14 kabili mu bana ba kwa Hemani, j Yehiele na Shimei; e lyo mu bana ba kwa Yedutuni, k Shemaya na Usiele. 15 Kabili balonganike bamunyinabo pamo no kuisangulula l no kwisa ukulingana ne funde lya mfumu ilyalandile pa mashiwi m ya kwa Yehova, pa kuti basangulule n ing’anda ya kwa Yehova. 16 Bashimapepo nomba balingile mu ng’anda ya kwa Yehova pa kuti bawamyemo kabili balifumishemo ifiko fyonse ifyo basangile mwi tempele lya kwa Yehova no kufitwala mu lubansa o lwa ng’anda ya kwa Yehova. Abena Lebi na bo babuulile ifi fiko no kufitwala ku mupokapoka wa Kidrone p ku nse. 17 E fyo batendeke ukusangulula pa bushiku bwa kubalilapo mu mweshi wa kubalilapo, kabili pa bushiku bwalenga cinekonsekonse (8) baishile ku muputule wa kwingililapo q uwali wa kwa Yehova; ica kuti basangulwile ing’anda ya kwa Yehova mu nshiku cinekonsekonse, kabili pa bushiku bwalenga ikumi na mutanda (16) ubwa mweshi wa kubalilapo r balipwile. 18 E lyo nomba baishile kuli Hisekia imfumu no kutila: “Natusangulula ing’anda yonse iya kwa Yehova, iciipailo s ca mituulo ya koca ne fipe t fya ciko fyonse, ne tebulo u lya mukate wa mutuulo ne fipe fya liko fyonse. v 19 Kabili natupekanya ne fipe w fyonse ifyo Imfumu Ahasi x alekele uku-

ICIPA. 29 a Imp 3:6 Imp 18:2 Imp 18:6 Amg 10:8 Lk 12:48 b 1Im 15:2 1Im 23:13 2Im 13:10 c Imp 16:40 Imp 18:7 d 1Im 23:3 e Imp 4:2 1Im 15:5 1Im 23:12 f 1Im 15:6 1Im 23:21 g 1Im 15:7 1Im 23:7 h 1Im 15:8 i 1Im 15:17 1Im 25:2 j 1Im 25:5 k 1Im 25:1 1Im 25:6 l 2Im 29:5 m 2Im 30:12 n 1Im 23:28 o 1Is 6:36 p 2Is 23:4 2Is 23:6 2Im 15:16 Yh 18:1 q 1Is 6:3 1Im 28:11 2Im 3:4 r Ukf 12:2 s 2Im 4:1 t 1Is 7:40 2Im 4:11 u 1Is 7:48 2Im 4:8 2Im 13:11 v 1Is 7:50 w 2Im 28:24 x 2Im 28:1



















Ku Kulyo a 2Im 28:2 2Im 28:25 b 2Im 29:5 c 2Is 18:1 Mt 1:10 d Ukf 24:4 Yos 6:12 e 1Im 28:1 f 1Im 15:26 g Le 4:3 Le 4:14 Imp 15:22 Imp 15:24 h Imp 18:1 i Le 3:2 Le 4:4 Le 8:15 j Le 4:7 k Le 1:5 Le 4:18 He 9:21 l Le 8:18 m Le 8:19 n Le 9:15 o Le 1:4 Le 4:15 p Le 6:30 Ro 5:10 He 2:17 q Da 9:24 Ko 1:20 1Yo 2:2 r Le 4:13 s 1Im 9:33 1Im 15:16 t 1Im 16:5 2Im 5:12 u 1Is 10:12 1Im 25:1

2 IMILANDU 29:12-27 bomfya pa nshita aleteka ilyo apondweke, a kabili natufisangulula; b kabili fili pa ntanshi ya ciipailo ca kwa Yehova.” 20 Kabili Hisekia c imfumu aimine lucelocelo d no kulonganika pamo bacilolo e aba mu musumba no kuya ku ng’anda ya kwa Yehova. 21 Kabili baletele ing’ombe ishilume cinelubali (7) f na basukusuku cinelubali na bana ba mpaanga cinelubali na basawe cinelubali ukuba umutuulo wa pa lubembu g uwa bufumu kabili uwa mu ncende ya mushilo kabili uwa kwa Yuda. E ico aebele abana ba kwa Aarone bashimapepo h ukuti batuule ishi nama pa ciipailo ca kwa Yehova. 22 Awe baipeye i ing’ombe kabili bashimapepo bapokelele umulopa j no kusansa k pa ciipailo; e lyo baipeye na basukusuku l no kusansa umulopa m pa ciipailo, kabili baipeye abana ba mpaanga no kusansa umulopa pa ciipailo. 23 Kabili baletele basawe n ba mutuulo wa kufuta pa lubembu mupepi na ku mfumu na ku lukuta kabili babikilepo iminwe yabo. o 24 Bashimapepo nomba baipeye aba basawe no kutuula umutuulo wa pa lubembu no mulopa wabo pa ciipailo, aba kuba icifuta mulandu pa bena Israele bonse; p pantu imfumu yatile umutuulo wa koca no mutuulo wa pa lubembu wali wa q bena Israele bonse. r 25 Nomba, yabikile abena Lebi s pa ng’anda ya kwa Yehova, na malimba t ne filimba fya nsale u na bansango, v ukulingana ne funde lya kwa Davidi w ne lya kwa Gadi x uwalemwena imfumu ifimonwa na Natani y kasesema, pantu ifunde lyafumine ku kuboko kwa kwa Yehova muli bakasesema bakwe. z 26 E ico abena Lebi baiminine ne filimba a fya kwa Davidi, e lyo na bashimapepo bali na mapenga. b 27 E lyo Hisekia asosele ukuti v 1Im 25:6; 2Im 9:11; Am 149:3; w 1Im 28:13; 2Im 8:14; x 2Sa 24:11; 1Im 29:29; y 2Sa 7:2; 2Sa 12:1; z 2Im 30:12; a 1Im 23:5; Am 150:3; Es 38:20; b Imp 10:8; 1Im 15:24; 2Im 5:12.

2 IMILANDU 29:28–30:7 batuule ilambo lya koca pa ciipailo; kabili ilyo umutuulo wa koca watendeke, ulwimbo a lwa kwa Yehova lwalitendeke pamo ne ntandala, ukutungululwa ku filimba fya kwa Davidi imfumu ya bena Israele. 28 Kabili ulukuta lonse lwalekontama b ilyo ulwimbo lwalelila c kabili amapenga yalelila, mpaka umutuulo wa koca onse wapwa. 29 Kabili ilyo bapwishishe ukutuula umutuulo, imfumu na bantu bonse abali na yo balikonteme no kupepa. d 30 Imfumu Hisekia na bacilolo e nomba basosele ku bena Lebi ukuti balumbanye Yehova mu mashiwi ya kwa Davidi f na ya kwa Asafi g uwalemona ifimonwa. Awe batendeke ukumulumbanya no kusekelela, h kabili bakonteme fye ifyo fine no kushiba ifinso fyabo pa nshi. i 31 E lyo Hisekia ayaswike no kutila: “Nomba namulingaj ukubombela Yehova. Palameni no kuleta amalambo k na malambo ya kutootela l ku ng’anda ya kwa Yehova.” Kabili ulukuta lwatendeke ukuleta amalambo na malambo ya kutootela, na onse uwaitemenwe mu mutima aliletele imituulo ya koca. m 32 Kabili imituulo ya koca iyo ulukuta lwaletele yali ing’ombe amakumi cinelubali (70), basukusuku umwanda umo (100), abana ba mpaanga imyanda ibili (200), fyonse ifi fyali mituulo ya koca kuli Yehova; n 33 ne mituulo ya mushilo, ing’ombe imyanda mutanda (600) ne mpaanga amakana yatatu (3,000). 34 Bashimapepo o fye e bacepele, kabili balifililwe ukufunda inama shonse isha mituulo ya koca. p E ico bamunyinabo q abena Lebi balibafwile mpaka umulimo wapwa r kabili mpaka bashimapepo baisangulula, s pantu abena Lebi balibikile sana amano t ku kuisangulula ukucila bashimapepo. 35 Kabili ne mituulo ya koca u yali iingi nga nshi na mafutav ya pa malambo ya mutende w ne mi-

Imituulo iingi nga nshi ICIPA. 29 a 2Im 20:21 2Im 23:18 b 2Im 7:3 c Am 68:25 Am 89:15 d 1Im 29:20 2Im 20:18 Am 72:11 e 1Im 28:1 f 2Sa 23:1 g 1Im 16:7 h Am 32:11 Am 33:1 Am 95:1 Flp 4:4 i Am 95:6 j Ukf 32:29 Le 8:33 Le 16:32 k Le 1:2 l Le 7:12 m Le 1:3 Le 23:38 n 1Is 3:4 1Is 8:63 1Im 29:21 o Imp 18:7 2Im 30:16 p 2Im 30:17 q Imp 8:15 Imp 8:19 Imp 18:2 Imp 18:6 r 2Im 35:11 s 2Im 30:3 t 1Im 29:17 Am 7:10 Am 94:15 u Le 1:3 2Im 29:32 v Ukf 29:13 Le 3:15 Le 3:16 w Le 3:1 

Ku Kulyo a Le 23:13 Imp 15:5 b 1Ko 14:40 c 2Im 30:12 Am 10:17 Am 136:4 d Am 118:23 

ICIPA. 30 e 2Im 11:16 f Yos 16:4 2Im 17:2 2Im 34:6 Ho 11:8 g Yos 17:5 Yos 17:7 2Im 30:11 h Amg 16:2 Amg 16:6 i Ukf 12:43 Le 23:5 2Im 35:1 1Ko 5:7 j 1Im 28:1 k 1Im 28:8 l Imp 9:10 Imp 9:11 m Ukf 12:18 n 2Im 29:34 o 1Im 13:4 p 2Im 24:9 2Im 36:22 q Aba 20:1 r Aba 18:29 1Sa 3:20 s 2Im 35:18 t Amg 12:32 u Est 8:14

612

tuulo ya mwangashi a iituulilwa pamo ne mituulo ya koca. E fyo umulimo wa ng’anda ya kwa Yehova wateyanishiwe. b 36 E ico Hisekia na bantu bonse balisekelele pantu Lesa wa cine alyafwile abantu, c pantu ici cintu capumikishe fye. d Hisekia atumine 30 Kabili amashiwi ku bena Israele e bonse na bena Yuda, kabili alembele na makalata ku bena Efraimu f na bena Manase, g ukuti bese ku ng’anda ya kwa Yehova h mu Yerusalemu ku kusefya ica kucilila i kuli Yehova Lesa wa kwa Israele. 2 Lelo, imfumu na bacilolo j ba iko no lukuta k lonse mu Yerusalemu baumfwene ukuti bali no kusefya ica kucilila mu mweshi wa bubili; l 3 pantu balifililwe ukusefya ilya nshita, m pa mulandu wa kuti bashimapepo abaisangulwile tabafulile n kabili abantu na bo tabalongene ku Yerusalemu. 4 Kabili ici caliweme mu menso ya mfumu na mu menso ya lukuta lonse. o 5 E ico baumfwene ukuti kube ukubila imbila p mu Israele monse, ukufuma ku Beere-shebaq ukufika ku Dani, r ukuti bese no kusefya ica kucilila kuli Yehova Lesa wa kwa Israele mu Yerusalemu; pantu te bengi bacitile ifi s ukulingana ne fyalembwa. t 6 Awe inkombe u ishakwete amakalata ukufuma ku mfumu na kuli bacilolo v ba iko shaile mu Israele monse na mu Yuda, ukulingana ne funde lya mfumu, kabili inkombe shatile: “Mwe bana ba kwa Israele, bweleni w kuli Yehova Lesax wa kwa Abrahamu, Isaki na Israele, pa kuti abwelele ku bashalapo y pali imwe abapusuka ku minwe ya shamfumu sha ku Asiria. z 7 Kabili mwiba nge fikolwe a fyenu kabili nga bamunyinenwe abasangukile Yehova Lesa wa fikolwe fyabo, kabili v 1Im 28:1; w Amg 30:10; 1Sa 7:3; Ye 4:1; Yoe 2:13; Mal 3:7; x Ukf 3:6; y 2Is 15:29; z 1Im 5:26; 2Im 28:20; a Ek 20:18; Sek 1:4.

613

Bamo bamo fye e baisa

abalengele baba ica kupapa, a nge fyo mulemona. 8 Nomba mwitalamika imikoshi b yenu nge fyo ifikolwe fyenu fyacitile. Nakileni Yehova c no kwisa umwa mushilo d mwakwe umo asangululae umuyayaya no kubombelaf Yehova Lesa wenu, pa kuti ubukali g bwakwe bufume pali imwe. 9 Pantu nga mwabwelela h kuli Yehova, bamunyinenwe na bana benu bakababelela uluse i ku babasenda bunkole, no kubasuminisha ukubwelela kuli cino calo; j pantu Yehova Lesa wenu wa mutembo k kabili wa luse, l takafumye icinso kuli imwe nga mwabwelela kuli ena.” m 10 E ico inkombe n shaliile, shapitile mu musumba no musumba mu calo conse ica bena Efraimu o na Manase, ukufika na ku Sebuluni; lelo abantu balebatumfya no kubaseka. p 11 Bamo bamo q fye aba muli Ashere na Manase na Sebuluni e baicefeshe r fye kabili e baishile ku Yerusalemu. 12 Ukuboko kwa kwa Lesa wa cine kwali na mu bena Yuda pa kuti abapeele umutima umo s uwa kumfwila ifunde t lya mfumu ne lya bacilolo ilyalelanda pa fya kwa Yehova. u 13 Kabili abantu abengi, ulukuta ulukalamba nga nshi, lwalilongene mu Yerusalemu, v ku kusefya umutebeto w wa mukate ushatutumuka mu mweshi wa bubili. x 14 Kabili balimine no kufumya ifiipailo y ifyali mu Yerusalemu, kabili ifiipailo fyonse apo balefutumwina ifyanunkila z balififumishe no kufipoosa mu mupokapoka wa Kidrone. a 15 E lyo baipeye ilambo lya pa ca kucilila b pa bushiku bwalenga ikumi na shine (14) ubwa mweshi wa bubili; kabili bashimapepo na bena Lebi bena bali ne nsoni, kabili bali-isangulwile c no kuleta imituulo ya koca ku ng’anda ya kwa Yehova. 16 Kabili baiminine d pa ncende yabo ukulingana ne fyo babebele, ukulingana ne funde lya kwa Mose umuntu

ICIPA. 30 a 2Im 29:8 b Ukf 32:9 Amg 10:16 2Im 36:13 Ro 10:21 c Esr 10:11 d Amg 12:5 e Am 132:13 f Amg 6:13 Yos 24:15 Mt 4:10 g 2Im 29:10 Am 78:49 h Amg 30:2 i 1Is 8:50 j Ye 29:14 k Ukf 34:6 l Neh 9:17 Am 86:5 Mk 7:18 2Ko 1:3 m 2Im 15:2 Es 55:7 Yak 4:8 n Est 3:13 o 2Im 30:1 p 2Im 36:16 Imi 17:32 q 2Im 11:16 r 2Im 12:6 s Ye 32:39 1Ko 1:10 t Amg 4:5 Lkm 8:2 1Te 4:2 u 2Im 29:25 v Am 84:7 w Le 23:6 x Imp 9:10 Imp 9:11 y 2Is 18:22 2Im 34:7 z 2Im 28:24 a 2Sa 15:23 b Ukf 12:3 1Ko 5:7 c 2Im 5:11 2Im 29:15 d 2Im 35:10



















Ku Kulyo a Le 1:5 b 2Im 29:34 2Im 35:3 c Ukf 12:6 d 2Im 30:10 e 2Im 30:1 2Im 34:6 f 2Im 30:11 g Imp 9:10 h Le 23:5 i Yak 5:14 j Am 25:8 Am 86:5 Mko 10:18 k 2Im 19:3 Esr 7:10 Am 10:17 l Imp 9:6 m Am 103:3 Es 57:18 Yak 5:16 n Le 23:6 Lk 22:1 1Ko 5:8 o Amg 12:7 2Im 7:10 Neh 8:10 p 2Im 29:25 q 2Im 29:24 r Am 150:3 s 2Im 32:6 t Am 47:7 Amp 12:8

2 IMILANDU 30:8-24 wa kwa Lesa wa cine, bashimapepo a balesansa umulopa uo balepeelwa ku bena Lebi. 17 Pantu kwali abengi mu lukuta abashaisangulwile; kabili abena Lebi b e baleangalila ukwipaya inama c sha pa ca kucilila isha bonse abashasangulwike, pa kuti babasangulule kuli Yehova. 18 Pantu kwali abantu abengi nga nshi, abengi aba mu bena Efraimu d na Manase, e Isakari na Sebuluni, f abashaisangulwile, g pantu baliile ica kucilila ukwabula ukukonka ifyalembwa; h lelo Hisekia alibapepeleko, i ukutila: “Yehova umusuma j asuminishe 19 onse uuteyenye umutimak wakwe ukufwaya Lesa wa cine, Yehova, Lesa wa fikolwe fyesu, nangu ca kuti tabali abasanguluka ku kubomba ifya mushilo.” l 20 Awe Yehova alyumfwile kuli Hisekia no kuundapa abantu. m 21 E ico abana ba bena Israele abasangilwe mu Yerusalemu balisefeshe umutebeto n wa mukate ushatutumuka inshiku cinelubali (7) no kusekelela o kukalamba; kabili abena Lebi p na bashimapepo q balelumbanya Yehova cila bushiku ne filimba, balelumbanya Yehova. r 22 Kabili, Hisekia akoseleshe s abena Lebi bonse abali abacenjela mu kubombela Yehova. t Kabili basefeshe umutebeto inshiku cinelubali (7), u baletuula amalambo ya mutende v no kuyebelela imembu w kuli Yehova Lesa wa fikolwe fyabo. 23 E lyo ulukuta lonse lwaumfwene x ukuti lusefye umutebeto inshiku cinelubali (7) y na shimbi, e ico basefeshe inshiku cinelubali no kusekelela. 24 Pantu Hisekia imfumu ya mu Yuda apeele z ulukuta ing’ombe ikana limo (1,000) ne mpaanga amakana cinelubali (7,000), na bacilolo a na bo bapeele ulukuta ing’ombe ikana limo ne mpaanga amakana ikumi (10,000); u Le 23:6; v Le 3:1; w Le 26:40; Esr 10:11; x 2Im 30:2; y 1Is 8:65; z 2Im 35:7; a 2Im 35:8.

2 IMILANDU 30:25–31:13 kabili bashimapepo a abengi nga nshi batwalilile ukuisangulula. 25 Kabili ulukuta lonse ulwa mu Yuda b na bashimapepo na bena Lebi c no lukuta lonse ulwafumine mu Israele d na balebeshi e abafumine mu Israele f na baleikala mu Yuda balesekelela. g 26 Kabili kwali ukusekelela nga nshi mu Yerusalemu, pantu ukufuma mu nshiku sha kwa Solomone h mwana Davidi imfumu ya Israele takwali ukusefya ngo ku mu Yerusalemu. i 27 Awe bashimapepo, abena Lebi, baliminine no kupaala j abantu; ne shiwi lyabo lyalyumfwikike, kabili ipepo lyabo lyafikile ku bwikalo bwakwe ubwa mushilo, mu muulu. k ilyo fye bapwile fyo31 Kabili nse ifi, abena Israele bol

nse abasangilwe kulya baile mu misumba ya mu Yuda, m kabili batobawile ifimabwe ifyo baimike n no kuputaula ifimuti ifyo baimike o no kubongolola ififulo fya kupepelapo p ne fiipailo q mu Yuda r monse na muli Benjamini na muli Efraimu s na muli Manase t mpaka bafipwisha; e lyo abana ba kwa Israele bonse babweleele ku misumba yabo, cila umuntu ku cifulo cakwe. 2 Kabili Hisekia abikile bashimapepo na bena Lebi u mu mabumba v yabo, ibumba limo limo no mulimo wa liko uwa kubombela bashimapepo w na bena Lebi x uwa kutuula imituulo ya koca y na malambo ya mutende z pa kuti balebomba a no kutasha b no kulumbanya c mu mpongolo sha nkambi sha kwa Yehova. 3 Kabili kwali fimo ifyafumine pa fintu d fya mfumu ifya kutuula imituulo ya koca, e imituulo ya koca iya lucelo f ne ya cungulo, e lyo ne mituulo ya koca iya pa masabata g ne ya pa myeshi ipya h ne ya pa nshita ya mitebeto, i ukulingana ne fyalembwa mu mafunde ya kwa Yehova. j 4 Kabili, asosele ku bantu, abekashi ba mu Yerusalemu, ukuti bapeele ifyo bayakenye ba-

Imisangulo pe tempele ICIPA. 30 a 2Im 29:34 b 1Is 12:20 2Im 11:1 c 2Im 11:13 d 2Im 30:11 2Im 30:18 e Ukf 12:49 f 2Im 15:9 g 1Im 16:10 Am 92:4 h 1Is 8:66 i 2Im 7:10 j Imp 6:23 Amg 10:8 k 1Is 8:43 Am 68:5



















ICIPA. 31 l 2Im 11:16 m 2Im 24:5 n Ukf 23:24 2Is 10:16 2Im 14:3 o Amg 7:5 2Is 18:4 2Im 34:3 1Ko 10:14 p Amg 12:2 q 2Im 23:17 r 2Im 14:5 s 2Im 30:1 t 2Im 30:18 u 1Im 23:6 v 1Im 24:1 w 2Im 5:11 Lk 1:5 x 2Im 8:14 2Im 23:8 y 1Im 16:40 z 1Im 16:1 1Im 21:26 a 1Im 23:13 1Im 26:12 2Im 13:10 b 1Im 16:4 1Im 23:30 c 1Im 23:5 Am 22:22 d 1Im 26:26 e 2Im 30:24 f Ukf 29:39 Imp 28:4 g Imp 28:9 h 1Im 23:31 i Le 23:2 j Imp 28:2



















Ku Kulyo a Neh 10:38 b Imp 18:21 c Neh 13:10 1Ko 9:9 d Mal 2:7 e Neh 12:44 f Ukf 23:19 g Ukf 22:29 Neh 10:37 h Imp 18:12 i Ukt 43:11 j Neh 10:35 k Amp 3:9 l 2Im 11:16 m Le 27:30 Amg 14:28 n Le 23:16 o Le 23:24 p 1Im 28:1 q Esr 7:27 r 2Sa 6:18 2Im 6:3 s 2Im 31:6 t 2Im 26:17

614

shimapepo a ne fyo bayakenye abena Lebi, b pa kuti bakonke c sana amafunde ya kwa Yehova. d 5 Kabili ilyo fye amashiwi yaumfwikike, abana ba kwa Israele e balifushishe ifisabo fya kubalilapo ukupya ifya ngano, f umwangashi upya, g na mafuta h no buci i na fyonse ifyo balimine, j kabili baletele ifya pe kumi ifingi ifya muli fyonse. k 6 Kabili abana ba kwa Israele na Yuda abaleikala mu misumba ya mu Yuda, l bena baletele ica pe kumi ca ng’ombe ne mpaanga ne ca pe kumi ica fya mushilo, m ifintu ifyapeelwe kuli Yehova Lesa wabo. Balifiletele no kufituulika imiina ne miina. 7 Mu mweshi wa butatu n batendeke ukutuulika imiina, kabili mu mweshi walenga cinelubali (7) o balipwishishe. 8 Ilyo Hisekia na bacilolo p baishile no kumona imiina, balicindikeq Yehova no kupaala abantu bakwe abena Israele. r 9 Awe Hisekia aipwishe bashimapepo na bena Lebi pali iyi miina. s 10 E lyo Asaria t shimapepo mukalamba uwa mu ng’anda ya kwa Sadoke u amwebele ati: “Ukutula apo batendekela ukuleta imisangulo v mu ng’anda ya kwa Yehova, kulaba ukulya no kwikuta w no kushapo ifingi; x pantu Yehova umwine alipaala abantu bakwe, y kabili ifi ifingi e fyashalapo.” 11 E lyo Hisekia asosele ukuti bapekanye imiputule z ya kuliilamo mu ng’anda ya kwa Yehova. Na bo balipekenye. 12 Kabili baleleta mu cishinka a imisangulo b ne ca pe kumi c ne fya mushilo; kabili Konania umwina Lebi e wali intungulushi yabo, kabili Shimei munyina e wali inkonkani yakwe. 13 Kabili Yehiele na Asasia na Nahati na Asaele na Yerimote na Yosabadi na Eliele na Isimakia na Mahati na Benaya bali balashi abalebomba na Kou 1Im 6:8; v Imp 18:8; Imp 31:29; w Mal 3:10; x 2Is 4:43; y Ukt 26:12; Le 25:21; Amp 10:22; z 1Im 28:12; Neh 10:38; a 2Is 12:15; b Imp 31:29; c Le 27:30; Amg 14:28.

615

Bashimapepo balembwa

nania na Shimei munyina, ukulingana na mashiwi ya mfumu Hisekia, kabili Asaria a e waletungulula pa ng’anda ya kwa Lesa wa cine. 14 Kabili Kore mwana Imna umwina Lebi e walelinda impongolo b ku kabanga, c no kwangalila ne mituulo ya kuitemenwa d iyo balepeela kuli Lesa wa cine, pa kuti bapeele umusangulo e wa kwa Yehova ne fya mushilo sana. f 15 Kabili aleangalila Edene na Minyamini na Yeshua na Shemaya, Amaria na Shekania, mu misumba ya bashimapepo, g abo bapeele umulimo pantu bali aba cishinka, h ukuti balepeela bamunyinabo mu mabumba, i ukupeela fimo fine ku bacindami na balanda; j 16 ukufumyako abaume abalembelwe intuntuko k sha fikolwe fyabo abali ne myaka ukutula pali itatu ukuya na pa muulu, l bonse abaleisa ku ng’anda ya kwa Yehova cila bushiku, ku kubomba umulimo wabo ukulingana na mabumba yabo. 17 Uku e kulembwa kwa ntuntuko sha bashimapepo ukulingana na mayanda ya bashibo m e lyo no kulembwa kwa bena Lebi, n ukutula pa bali ne myaka amakumi yabili (20) o ukuya na pa muulu, ukulingana ne milimo yabo mu mabumba yabo; p 18 pa kuti kube ukulemba abanono babo bonse, abakashi babo na bana babo abaume na bana babo abanakashi, ulukuta lonse, pantu mu mulimo balebomba ne cishinka q bali-isangulwile r pa kuti babombe umulimo wabo uwakumine ifya mushilo; 19 na bana ba kwa Aarone, s bashimapepo, mu mpanga t ya mulemfwe iya mu misumba yabo. Mu misumba yonse iyalekanalekana mwali abaume abalumbwilwe amashina, pa kuti bakanyeko umwaume onse pali bashimapepo ba bena Lebi abo balembele intuntuko shabo ifyo afwile ukupeelwa. 20 Kabili Hisekia acitile ifi fine mu Yuda monse, kabili atwa-

ICIPA. 31 2Im 26:17 1Im 26:12 1Im 26:17 Imp 29:39 Amg 12:6 Amg 16:10 e Imp 18:8 f Le 2:10 Le 7:1 g Yos 21:19 h 1Im 9:22 i 1Im 24:1 j 1Im 25:8 k 1Im 9:1 l Imp 3:15 m Imp 17:3 1Im 24:4 n 1Im 24:30 o Imp 4:3 Imp 8:24 1Im 23:24 p 1Im 23:6 q 1Im 9:22 2Im 31:15 r 2Im 29:15 s 1Im 24:1 t Le 25:34 Imp 35:2 Yos 21:13



















a b c d

Ku Kulyo a 2Is 20:3 Amp 12:2 b Amg 12:28 1Te 2:10 c Amp 28:20 Imi 24:16 d 2Im 29:35 e Amg 32:46 Am 1:2 f Amg 4:29 g Amg 6:5 Amg 10:12 1Is 8:61 h Amg 29:9 Yos 1:8



















ICIPA. 32 i 2Im 31:20 j 2Is 18:7 2Is 18:13 Es 36:1 k Es 8:4 l 2Im 19:5 m Lk 9:51 n 1Im 28:1 Amp 20:18 o 2Is 20:20 Es 22:9 p 2Im 30:14 q 2Im 25:23 r 2Im 26:9 s Ye 39:4 t 2Sa 5:9 1Is 9:24 1Is 11:27 2Is 12:20 u 2Im 23:10 v 2Sa 1:21 w 2Im 17:14 x Neh 8:1 y 2Im 30:22 Es 40:2 z Amg 31:6 Yos 1:6 1Im 28:10 a 2Is 19:6 2Im 20:15 Mt 10:28 b Amg 31:8 c 2Is 18:30 d 2Is 6:16 Es 51:12 e Ye 17:5 1Yo 4:4

2 IMILANDU 31:14–32:8 lilile ukucita ifisuma a kabili ifyalungama b kabili ifya cishinka c mu menso ya kwa Yehova Lesa wakwe. 21 Kabili umulimo d onse uo atendeke uwa kuwamya ing’anda ya kwa Lesa wa cine kabili uwakumine amafunde e ne fipope pa kuti afwaye f Lesa wakwe, aubombele no mutima wakwe onse, g kabili alitungulwike. h numa ya ifi fintu na pa 32 Pa numa ya kuba ne cishinka,

i

Sankeribu j imfumu ya ku Asiria k alishile no kwingilila icalo ca Yuda no kupangila inkambi imishi ya malinga, l kabili alefwaya ukuti ibe yakwe pa kuicimfya. 2 Ilyo Hisekia amwene ukuti Sankeribu naisa kabili apampamine m pa kulwisha Yerusalemu, 3 ena na bacilolo n na baume bakwe impalume baumfwene ukuti bali no kucilika amenshi yalefuma mu tumfukumfuku ayali ku nse ya musumba; o kabili balimwafwile. 4 Awe abantu abengi balilongene pamo, kabili bacilike utumfukumfuku tonse no mumana p uwapitile pa kati ka calo, abati: “Nga cinshi ishamfumu sha bena Asiria shalaishila no kusanga amenshi ayengi?” 5 Kabili alishipile no kukuula icibumba cabongolweke q conse no kukuulapo impungu, r kabili ku nse akuulileko icibumba s na cimbi no kuwamya apalundumana t mu Musumba wa kwa Davidi, no kupanga ifyanso u ifingi ne nkwela. v 6 Kabili asontele abakalamba w ba bashilika aba kwangalila abantu no kubalonganika uko ali pa lubansa x lwa pa mpongolo ya musumba no kubakoselesha, y ati: 7 “Shipeni kabili koseni. z Mwitiina a nelyo ukututuma b pa mulandu wa mfumu ya ku Asiria c na pa mulandu we bumba ikwete; d pantu ifwe tuli na bengi ukucila abo ikwete. 8 Yena ili no kuboko kwa buntunse, e lelo ifwe tuli na Yehova Lesa wesu uwa kutwafwa f f Imp 14:9; Amg 20:1; 2Im 13:12.

2 IMILANDU 32:9-26 no kutulwila inkondo.” a Awe abantu balikoseleshiwe ku mashiwi ya kwa Hisekia imfumu ya Yuda. b 9 Pa numa ya ici, Sankeribu c imfumu ya ku Asiria atumine ababomfi bakwe ku Yerusalemu, ninshi ena ali mu Lakishi d na ba maka bakwe bonse abo ali na bo, e atumine ababomfi bakwe kuli Hisekia imfumu ya Yuda na ku bantu bonse abali mu Yerusalemu, ati: 10 “Sankeribu imfumu ya bena Asiria asosa f ati, ‘Nani mucetekele apo mwikele tondolo ilyo Yerusalemu nashingulukwa? g 11 Bushe Hisekia h talemubepa i fye pa kuti mufwe ku cipowe na ku cilaka, pa kumweba ati: “Yehova Lesa wesu akatupokolola mu minwe ya mfumu ya ku Asiria”? j 12 Bushe te Hisekia aonawile ififulo fya kupepelapo k ne fiipailo l fyakwe no kusosa ku baYuda na ba mu Yerusalemu ati: “Mulekontamina m fye ku ciipailo n cimo kabili pali cena e po mulefutumwina ne cushi ce lambo”? o 13 Bushe tamwaishiba ico ine ne fikolwe fyandi twacitile ku bantu bonse aba mu nko? p Bushe balesa q ba nko sha fyalo balipokolwele ifyalo fyabo mu minwe yandi? 14 Nani pali balesa bonse aba ishi inko isho ifikolwe fyandi fyaonawile uwapokolwele abantu bakwe mu minwe yandi, pa kuti Lesa wenu amupokolole mu minwe yandi? r 15 E ico mwileka Hisekia amubepe s nelyo ukumutumpika t kabili mwimucetekela, pantu takwali lesa wa mu luko lonse nelyo ubufumu uwapokolwele abantu bakwe mu minwe yandi na mu minwe ya fikolwe fyandi. Na Lesa wenu takamupokolole mu minwe yandi nakalya!’ ” u 16 Awe ababomfi bakwe na kabili balandile ifibi pali Yehova Lesa wa cine v na pali Hisekia umubomfi wakwe. 17 Alembele na bakalata w ba kuseebanya Yehova Lesa wa bena Israele x no kulanda ifibi pali ena, ati: “Filya fine balesa y ba mu nko sha mu

Malaika aipaya abena Asiria ICIPA. 32 a Amg 20:4 Yos 10:42 2Im 20:15 Ro 8:31 b 2Im 20:20 Lk 22:32 c 2Is 18:17 d Es 37:8 e Es 36:2 f 2Is 18:19 g Am 39:1 Es 36:4 h 2Is 18:27 Es 36:12 i 2Is 18:29 j 2Is 18:30 2Is 19:10 Am 50:15 k 2Is 18:4 l 2Is 18:22 2Im 31:1 Es 36:7 m Amg 12:13 n Ukf 27:1 1Is 7:48 2Im 4:1 o Le 1:13 p 2Is 15:29 2Is 17:5 2Is 19:11 Es 10:14 Es 37:12 q 2Is 18:33 2Is 19:18 Am 115:8 Es 44:8 r Ukf 14:3 Ukf 15:9 Am 71:11 Es 42:8 s 2Is 18:29 2Is 19:10 t Es 36:18 u Ukf 5:2 Amg 32:27 Da 3:15 v Am 73:9 w 2Is 19:14 Neh 6:5 x Es 37:29 Uks 13:6 y 2Is 19:12



















Ku Kulyo a 2Is 17:6 b 2Is 18:26 c 2Is 18:28 Es 36:13 d Es 36:11 e Neh 6:9 f Am 10:13 g Am 76:2 Am 132:13 h Amg 4:28 2Is 19:18 Am 135:15 Es 2:8 Ho 8:6 i 2Is 19:14 j Es 37:2 k 2Is 19:20 l 2Is 19:2 m 2Is 19:15 Flp 4:6 n 2Im 14:11 Am 50:15 o 2Sa 24:16 p Am 76:5 q 2Is 19:35 r 2Is 19:37 Es 37:38 s Am 18:48 t 1Is 8:56 u 2Sa 8:11 Esr 7:15 Am 68:29

616

fyalo bafililwe ukupokolola abantu babo mu minwe yandi, a e fyo na Lesa wa kwa Hisekia ashakapokolole abantu bakwe mu minwe yandi.” 18 Kabili balebilikisha b ishiwi likalamba c mu ciYuda d ku bantu ba mu Yerusalemu abali pa muulu wa cibumba, pa kuti babatiinye e no kubasakamika, pa kuti bapoke umusumba. 19 Kabili balelanda ifibi f pali Lesa wa mu Yerusalemu g nge fyo balelanda na pali balesa ba bantu ba pe sonde, abo bapanga ku minwe ya bantunse. h 20 Lelo Hisekia i imfumu na Esaya j mwana Amose, k kasesema, l balepepela uyu mulandu m no kulilila ku muulu ukuti babafweko. n 21 Kabili Yehova atumine malaika o no kulofya umwaume onse uwa kosa kabili impalume p ne ntungulushi na bakalamba ba bashilika mu nkambi ya mfumu ya bena Asiria, q kabili yabweleele ku calo ca iko ninshi ili ne nsoni. E lyo yaingile mu ng’anda ya kwa lesa wa iko kabili abana ba iko bamo baipeye ku lupanga. r 22 E fyo Yehova apuswishe Hisekia na bekashi ba mu Yerusalemu mu minwe ya kwa Sankeribu imfumu ya bena Asiria s na mu minwe ya bonse bambi no kubalenga ukutuusha mu calo conse. t 23 Kabili kwali abengi abaleleta ubupe u kuli Yehova mu Yerusalemu ne fipe ifisuma kuli Hisekia imfumu ya baYuda, v kabili alisansabikwe w mu menso ya nko shonse pa numa ya ici. 24 Awe mu nshiku shilya Hisekia alilwele ubwa kufwa, x kabili alipepele y kuli Yehova. E ico alandile nankwe, z no kumupeela icishibilo. a 25 Lelo Hisekia tacitile ukulingana no busuma bamucitiile, b pantu icilumba c calikulile mu mutima wakwe kabili ubukali d bwaishile pali ena na pa bena Yuda na ba mu Yerusalemu. 26 Lelo Hisekia ali-icefeshe e pa v 1Is 4:21; 2Im 17:5; w 1Sa 2:7; 1Im 29:25; x 2Is 20:1; Es 38:1; y Am 5:2; Es 38:2; Flp 4:6; z 2Is 20:5; Es 38:4; a 2Is 20:9; 2Im 32:31; Es 38:8; Es 38:22; b Am 116:12; c Amp 8:13; Amp 16:18; Amp 29:23; Ga 6:3; 1Pe 5:5; d Amp 15:25; e 2Im 33:12; 2Im 34:27; Ye 26:19.

617

Imilimo ya kwa Hisekia. Manase

cilumba ca mu mutima wakwe, ena na bekashi ba mu Yerusalemu, no bukali bwa kwa Yehova tabwaishile pali bena mu nshiku sha kwa Hisekia. a 27 Kabili Hisekia alikwete ifyuma ifingi nga nshi e lyo alicindeme nga nshi; b kabili alipangile na matala ya silfere na golde c na ya mabwe yaumo mutengo d na ya mafuta ya balsamu e na ya nkwela f na ya fipe ifisuma fyonse; g 28 na matala h ya ngano no mwangashi i uupya na mafuta, e lyo na matangaj ya nama shalekanalekana na macinka ya mpaanga. 29 Kabili alikwete imisumba, ne fitekwa k ne ng’ombe l ishingi; pantu Lesa alimupeele ifyuma ifingi. m 30 Kabili Hisekia e wacilike n intulo ya menshi o ya Gihone p no kuyalwila ku masamba ya Musumba wa kwa Davidi, q kabili Hisekia aletunguluka mu milimo yakwe yonse. r 31 Nomba ilyo inkombe sha bacilolo ba mu Babiloni s shatuminwe kuli ena t pa kuti shipushe pa cishibilo u cacitike mu calo, Lesa wa cine alimulekele v ukuti amweshe, w pa kuti eshibe fyonse ifyali mu mutima wakwe. x 32 Kabili imilandu yashalako y iya kwa Hisekia ne cikuuku cakwe, z fyalilembwa mu cimonwa ca kwa Esaya kasesema, mwana Amose, a mwi Buuku b lya Shamfumu sha bena Yuda na bena Israele. 33 Awe Hisekia aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, c kabili bamushiikile apa kuninina ukuya ku nshiishi sha bana ba kwa Davidi; d kabili abaYuda bonse na bekashi ba mu Yerusalemu balimucindike ilyo afwile. e Kabili Manase f umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. ali ne myaka iku33 Manase mi na ibili (12) ilyo atendeg

ke ukuteka, kabili atekele imyaka amakumi yasano na isano (55) mu Yerusalemu. h 2 Kabili acitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, i ukulinga-

ICIPA. 32 a 2Is 20:19 b 2Im 1:12 2Im 9:27 2Im 17:5 c 1Is 10:14 d 1Is 10:2 e 1Is 10:10 f 1Is 10:17 g 1Is 9:19 h 2Im 8:6 i 2Im 26:10 j 1Is 4:26 k Yb 1:3 l 1Im 27:29 m Amg 8:18 1Im 29:12 2Im 25:9 Amp 10:22 n 2Im 32:4 o Es 22:9 Es 22:11 p 1Is 1:33 1Is 1:45 q 2Sa 5:9 r Yos 1:8 Am 1:3 s Ukt 10:10 Ukt 11:9 t 2Is 20:12 Es 39:1 u 2Is 20:8 Es 38:8 v Aba 16:20 1Ko 10:13 w Ukt 22:1 Amg 8:16 Am 7:9 x Amg 8:2 Am 139:23 y 2Is 20:20 z 2Im 31:20 2Im 31:21 a Es 1:1 b 2Im 16:11 c 1Is 1:21 d 1Is 11:43 e Ukt 50:10 Amg 34:8 f 1Im 3:13



















ICIPA. 33 g Mt 1:10 h 2Is 21:1 i 2Is 16:2



















Ku Kulyo a Amg 18:9 2Im 28:3 b 2Is 21:2 c 2Is 18:4 d 2Is 18:22 2Im 32:12 e Aba 2:11 2Im 28:2 f 1Is 16:32 1Is 18:26 g Amg 16:21 1Is 14:23 Ye 17:2 h Amg 4:19 2Is 17:16 i 2Is 23:5 Yb 31:26 j 2Is 21:3 k 2Is 16:10 2Im 34:4 l Amg 12:11 2Is 21:4 2Im 6:6 m Amg 17:3 2Is 23:5 Ye 8:2 n 1Is 6:36 1Is 7:12

2 IMILANDU 32:27–33:9 na ne fya bunani a ifyacitile inko isho Yehova atamfishe ku cinso ca bana ba kwa Israele. b 3 E ico akuulile cipya cipya ififulo fya kupepelapo c ifyo Hisekia wishi abongolwele, d no kukuulila baBaali e ifiipailo f no kwimika ifimuti, g kabili atendeke ukukontamina h ifya mu muulu i fyonse no kufibombela. j 4 Akuulile ne fiipailo k mu ng’anda ya kwa Yehova, iyo Yehova alandilepo ati: “Mu Yerusalemu e mukaba ishina lyandi umuyayaya.” l 5 Kabili akuuliile ifya mu muulu m fyonse ifiipailo mu mansa n shibili isha ng’anda ya kwa Yehova. o 6 Aocele na bana bakwe mu mulilo p mu mupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu, q kabili alecita ifinjelengwe r no kubuka s no kucita ubuloshi t kabili asontele abaishiba ukwipusha ku mipashi u na baishiba ukusobela ifintu. v Acitile ifyabipa ifingi nga nshi mu menso ya kwa Yehova, pa kuti amukalifye. w 7 Kabili, abikile icimpashanya x icabaswa ico apangile mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine, y iyo Lesa alandilepo kuli Davidi na kuli Solomone umwana wakwe ati: “Muli ino ng’anda na mu Yerusalemu, umusumba uo nasala z mu mikowa yonse iya kwa Israele, e mo nkabika ishina a lyandi umuyayaya. b 8 Kabili nshakabwekeshepo ukufumya ulukasa lwa bena Israele mu calo ico napeele c ifikolwe fyabo, d cikulu fye babika amano ku kucita fyonse ifyo nabebele e ukukuma ku mafunde f yonse ne fipope g no bupingushi h ifyaishiile muli Mose.” i 9 Kabili Manase j alebeleleka abena Yuda k na bekashi ba mu Yerusalemu l ukucita ifyabipa ukucila inko isho Yehova alofeshe pa ntanshi ya bana ba kwa Israele. m o 2Is 21:5; p 2Is 16:3; 2Im 28:3; q Yos 15:8; 2Is 23:10; r Le 19:26; s Amg 18:10; t 2Is 9:22; u Le 20:6; v Amg 18:11; w 2Is 21:6; x 2Is 21:7; y 2Is 23:6; z Am 132:14; a 2Is 23:27; b 2Im 7:16; c 2Sa 7:10; d 1Im 17:9; e Amg 4:40; f Amg 4:44; g Amg 6:1; h Amg 11:1; Amg 12:1; i Le 10:11; j 2Is 21:16; k 1Is 14:16; Lkm 9:18; l 2Is 21:11; m Le 18:24; Amg 2:21; Yos 24:8.

2 IMILANDU 33:10–34:3 10 Kabili Yehova alelanda na Manase na bantu bakwe, lelo tabalebikako amano. a 11 Awe Yehova asukile abaletela b abakalamba ba bashilika ba mfumu ya bena Asiria, c kabili baikete Manase mu filindi d no kumukakila e mu makusu yabili aya mukuba no kumusenda ku Babiloni. 12 Kabili ilyo aculile, f anashishe umutima wa kwa Yehova Lesag wakwe kabili ali-icefeshe h icine cine pa mulandu wa kwa Lesa wa fikolwe fyakwe. 13 Kabili alepepa kuli Lesa, na o alyumfwile ukupapaata kwakwe i kabili aumfwile ukulomba kwakwe ukwa kuti amubelele uluse kabili amubweseeshe ku Yerusalemu pa bufumu bwakwe; j kabili Manase aishibe ukuti Yehova e Lesa wa cine. k 14 Kabili pa numa ya ifi akuulile ilinga ku nse l ya Musumba wa kwa Davidi m ku masamba ya Gihone n mu mupokapoka kabili ukufika na ku Mpongolo ye Sabi, o kabili alishingulwishe ili ilinga ukufika ku Ofele p no kulilefya nga nshi. Kabili, abikile abakalamba be bumba lya bashilika mu misumba yonse iya malinga mu Yuda. q 15 Kabili afumishe balesa bambi bambi r ne cilubi s mu ng’anda ya kwa Yehova ne fiipailo t fyonse ifyo akuulile mu lupili lwa ng’anda ya kwa Yehova na mu Yerusalemu no kufipoosa ku nse ya musumba. 16 Kabili, awemye iciipailo ca kwa Yehova u no kutendeka ukutuulilapo amalambo ya mutende v na malambo ya kutootela w kabili aebele abena Yuda ukulabombela Yehova Lesa wa bena Israele. x 17 Lelo, abantu bena tabalekele ukupeela amalambo pa fifulo fya kupepelapo; y lelo balepeela kuli Yehova Lesa wabo epela. 18 Kabili imilandu yashalako iya kwa Manase ne pepo z lyakwe kuli Lesa wakwe na mashiwi ya balemona ifimonwa a abalelanda nankwe mwi shina lya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele, fyali-

618

Amone Imfumu iibi. Yoshia ICIPA. 33 a 2Im 36:16 Amp 29:1 Sek 1:4 Imi 7:51 b Amg 28:36 c Neh 9:32 d 1Sa 13:6 e Yb 36:8 Am 107:10 f Le 26:40 Amg 4:30 g Am 50:15 h 2Im 32:26 Lk 18:14 1Pe 5:6 i 1Im 5:20 Esr 8:23 j Es 1:18 k Amg 29:6 Am 9:16 Da 4:25 l 2Im 32:5 m 2Sa 5:9 n 2Im 32:30 o Neh 3:3 p 2Im 27:3 q 2Im 11:11 2Im 11:12 r Es 2:18 Ek 18:21 Ho 14:3 Mt 3:8 s 2Is 21:7 2Im 33:7 Es 30:22 t 2Is 21:4 2Is 21:5 u 2Im 29:18 v Le 3:1 w Le 7:12 x 2Im 14:4 y 2Im 32:12 z 2Im 33:12 a 1Sa 9:9 Es 29:10



















Ku Kulyo a 1Is 15:31 b 2Im 33:12 Amp 15:8 c 2Im 33:13 1Yo 1:9 d 2Is 21:2 e 2Is 21:9 f 2Is 21:3 g 2Is 21:7 h 2Im 33:7 i 2Im 33:12 j 2Is 21:18 k 2Im 21:20 2Im 28:27 l 1Im 3:14 m Mt 1:10 n 2Is 21:19 o 1Is 16:19 2Im 22:4 p 2Is 21:20 2Im 33:2 Ek 20:18 q Es 44:15 r Ukf 20:4 Amg 7:5 s 2Is 21:7 2Im 33:7 t 2Is 17:41 Es 44:17 u 2Im 36:12 Ye 8:12 v 2Im 33:12 w 2Im 28:22 Ye 7:26 2Ti 3:13

lembwa mu lyashi lya shamfumu sha mu Israele. a 19 Nomba ipepo b lyakwe, ne fyo bamupeele ifyo alombele, c ne membu shakwe, d ne fyo apondweke, e no mo akuulile ififulo fya kupepelapo f no kwimika ifimuti g ne fimpashanya ifyabaswa h ilyo ashilaicefya, i fyalilembwa mu mashiwi ya balemumwena ifimonwa. 20 Awe Manase aleele ukwalaala ifikolwe fyakwe, j kabili bamushiikile k pa ng’anda yakwe; kabili Amone l umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. 21 Amone m ali ne myaka amakumi yabili na ibili (22) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyaka ibili mu Yerusalemu. n 22 Kabili acitile ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, o nga filya fine Manase wishi acitile; p kabili Amone aletuula amalambo q ku fimpashanya ifyabaswa r fyonse ifyo Manase s wishi apangile, kabili alefibombela. t 23 Kabili taicefeshe u pa mulandu wa kwa Yehova nga filya Manase wishi aicefeshe, v pantu Amone alengele ububi ukufula. w 24 Awe ababomfi bakwe balimupangiile x kabili bamwipaile mu ng’anda yakwe. y 25 Lelo abantu ba mu calo baipeye z bonse abapangiile a Imfumu Amone, b kabili abantu c ba mu calo bapyanikepo Yoshia d umwana wakwe ukuba imfumu. ali ne myaka ci34 Yoshia nekonsekonse (8) ilyo atee

f

ndeke ukuteka, kabili atekele mu Yerusalemu imyaka amakumi yatatu na umo (31). g 2 Kabili acitile ifyalungama mu menso ya kwa Yehova h no kwenda mu mibele ya kwa Davidi icikolwe cakwe; i kabili tayalukile ku kwa kulyo nangu ku kwa kuso. j 3 Kabili mu mwaka walenga cinekonsekonse (8) uwa kuteka kwakwe, ninshi acili fye umwaice, k atampile ukufwaya l Lesa wa x 1Is 15:27; 2Im 24:25; 2Im 25:27; y 2Is 21:23; Am 55:23; z Ukt 9:6; Imp 35:31; a 2Im 25:3; b 2Is 21:24; c 2Im 36:1; d 2Is 21:26; ICIPA. 34 e 1Is 13:2; Sef 1:1; Mt 1:10; f 2Im 24:1; g 2Is 22:1; h 2Is 18:3; i 1Is 11:38; j 2Is 22:2; k 1Im 22:5; Am 119:9; l 2Im 15:2.

619

Yoshia awamya itempele

kwa Davidi icikolwe cakwe; kabili mu mwaka walenga ikumi na ibili (12) atendeke ukusangulula a icalo ca bena Yuda na Yerusalemu, ukufumyamo ififulo fya kupepelapo b ne fimuti ifyo baimike c ne fimpashanya ifyabaswa d ne fimpashanya ifyaengwa. 4 Kabili babongolwele ifiipailo e fya baBaali f ku cinso cakwe; kabili aputwile ifyo balefutumwinapo g ifyanunkila ifyali pa muulu; kabili aputwile ifimuti ifyo baimike h no kutobaula ifimpashanya ifyabaswa i ne fimpashanya ifyaengwa no kufishonaula fyaba ubungululu, j e lyo aulwilile ubu ubungululu pa muulu wa nshiishi sha baletuula amalambo kuli fyena. k 5 Kabili aocelele amafupa l ya bashimapepo pa fiipailo fyabo. m E fyo asangulwile icalo ca Yuda no musumba wa Yerusalemu. 6 E fyo acitile na mu misumba yonse iya kwa Manase n na Efraimu o na Simeone ukufika na ku ya kwa Naftali, na mu fibolya fyabo ukushinguluka konse, 7 abongolwele ne fiipailo p ne fimuti ifyo baimike, q ne fimpashanya ifyabaswa r alifitobawile no kufishonaula; s kabili abongolwele ifya kufutumwinapo t ifyanunkila mu calo ca bena Israele conse, e lyo abweleele ku Yerusalemu. 8 Kabili mu mwaka walenga ikumi na cinekonsekonse (18) u uwa kuteka kwakwe, ilyo asangulwile icalo ne ng’anda, atumine Shafani v mwana Asalia na Maaseya umukalamba wa musumba na Yoa mwana Yoahasi kalemba pa kuti bayewamya w ing’anda ya kwa Yehova Lesa wakwe. 9 Kabili baile kuli Hilkia x shimapepo mukalamba no kumupeela indalama isho abantu baleleta ku ng’anda ya kwa Lesa, isho abena Lebi abalinshi ba pa mwinshi y balongenye ukufuma ku bena Manase z na bena Efraimu a no kufuma ku ncende shimbi shonse isha bena Israele b na bena Yuda bonse na ba muli Benjamini na bekashi ba mu Yerusalemu. 10 E lyo ba-

ICIPA. 34 2Is 23:4 2Im 33:17 2Is 23:14 2Im 33:22 Le 26:30 Amg 7:5 f Aba 2:11 2Im 33:3 g 2Im 14:5 h 2Is 23:4 i Aba 18:18 j Ukf 32:20 Amg 9:21 k 2Is 10:25 2Is 23:6 l 1Is 13:2 m 2Is 23:16 n 2Im 30:10 2Im 31:1 o 2Is 23:19 2Im 30:1 p Amg 12:3 2Is 23:12 q 2Is 23:4 r 2Is 17:41 2Im 33:19 s Amg 9:21 t 2Im 14:5 u 2Is 22:3 v 2Is 22:12 w 2Is 22:5 x 2Is 22:4 y 1Im 26:12 z 2Im 30:11 a 2Im 31:1 b 2Im 30:18



















a b c d e

Ku Kulyo a b c d

e

f g h i j k l m n o p q r s t u v w

2Is 22:5 2Is 12:12 2Is 22:6 2Is 16:14 2Im 28:24 2Im 33:4 2Im 33:7 2Im 33:22 2Is 12:15 Neh 7:2 Amp 28:20 1Ko 4:2 1Im 23:6 1Im 24:26 1Im 9:32 2Im 20:19 1Im 16:4 1Im 25:1 2Im 2:10 2Im 2:18 1Im 23:3 1Im 18:16 1Im 9:17 2Im 8:14 2Is 22:4 2Is 22:8 Amg 31:24 Amg 31:26 Amg 17:18 2Im 35:26 Le 10:11 Le 26:46 2Is 22:10 2Is 22:5 Amg 31:24 Yos 1:8 2Is 22:8 Amg 17:19 Am 119:46

2 IMILANDU 34:4-19 shipeele ku balebomba umulimo abalaashikwe pa ng’anda ya kwa Yehova. a Kabili abalebomba umulimo abalepikintika bashibomfeshe ukuwamya ing’anda. 11 E ico bashipeele ku bacenjela mu fya kupangapanga na kuli bakakuula b ukuti bashitemo amabwe ayabaswa c ne mbao sha kupaalikila no kukuulila ku mbao amayanda ayo ishamfumu d sha calo ca Yuda shaonawile. 12 Kabili aba baume bali aba cishinka e muli uyu mulimo; kabili abasontelwe ukubangalila ni Yahati na Obadia abena Lebi, aba mu bana ba kwa Merari, f na Sekaria na Meshulamu, aba mu bana ba kwa Kohati, g ukuba bakangalila. Kabili abena Lebi, umo umo uwaishibe ukulisha ifilimba fya nyimbo, h 13 baleangalila abalesenda ifipe, i kabili baleangalila j abalebomba umulimo, bonse abalebomba imilimo yalekanalekana; kabili pa bena Lebi k pali bakalemba l na balashi na balinshi ba pa mpongolo. m 14 Nomba ilyo balefumya indalama n isho abantu baleleta ku ng’anda ya kwa Yehova, shimapepo Hilkia o asangile ibuuku p lya mafunde q ya kwa Yehova ilyalembelwe na Mose. r 15 E ico Hilkia atile kuli Shafani s kalemba: “Ninsanga ibuuku lya mafunde mu ng’anda ya kwa Yehova.” Awe Hilkia apeele Shafani ibuuku. 16 E lyo Shafani atwele ibuuku ku mfumu no kweba imfumu ati: “Umulimo onse uo ababomfi benu bapeelwa, balebomba. 17 Kabili balebuula indalama ishilesangwa mu ng’anda ya kwa Yehova no kushipeela mu minwe ya baume basontwa na mu minwe ya balebomba umulimo.” t 18 Kabili Shafani kalemba alondolwelele imfumu ati: “Kuli ibuuku u ilyo Hilkia shimapepo ampeele.” v Awe Shafani atendeke ukubelengamo pa ntanshi ya mfumu. w 19 Nomba ilyo fye imfumu yaumfwile amashiwi ayali mu

2 IMILANDU 34:20–35:1 mafunde, yalepwile ifya kufwala fya iko. a 20 E lyo imfumu yaebele Hilkia b na Ahikamu c mwana Shafani na Abdone mwana Mika na Shafani d kalemba e na Asaya f umubomfi wa mfumu, aiti: 21 “Kabiyeni, kanjipushisheniko g kuli Yehova no kwipushishako abashalamo mu Israele na mu Yuda pa mashiwi yali mwi buuku h ilisangilwe, pantu ubukali bwa kwa Yehova ubukapongolwelwa pali ifwe bukalamba, i pa mulandu wa kuti ifikolwe fyesu tafyakonkele icebo ca kwa Yehova pa kukanacita ukulingana na fyonse ifyalembwa muli ili buuku.” j 22 Awe Hilkia pamo na bantu imfumu yaebele baile kuli Hulda k kasesema umwanakashi, l umukashi wa kwa Shalumu mwana Tikba mwana Hahasi uwalesunga ifya kufwala, m pantu aleikala mu Yerusalemu mu citungu icipya ica musumba; kabili balandile nankwe amashiwi aya. 23 Na o abebele ati: “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Ebeni umuntu uumutumine kuli ine amuti: 24 “Yehova atila, ‘Mona ndeleta ubucushi n pali cino cifulo na pa baikalamo, o ifitiipu p fyonse ifyalembwa mwi buuku ilyo babelengeele imfumu ya Yuda, q 25 pa mulandu wa kuti balinsha r kabili balefutumwina icushi ca malambo kuli balesa bambi, s pa kuti bankalifye t ku milimo yonse iya minwe yabo u na pa kuti ubukali v bwandi bwise pali cino cifulo no kukanapwa.’ ” w 26 Kabili imfumu ya Yuda, iimutumine ku kwipusha kuli Yehova, muyebe amuti: “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, x ‘Nomba ukukuma kuli yalya amashiwi y umfwile, 27 apo umutima z obe waciba uwanakilila ica kuti waci-icefya a pa mulandu wa kwa Lesa ilyo wacumfwa amashiwi yakwe ayo acilanda pali cino cifulo na pa baikalamo, kabili waci-icefya kuli ine b no kulepula c ifya kufwala fyobe no kulila pa ntanshi yandi, ine ni-

620

Icipangano na Lesa ICIPA. 34 a Am 119:120 b 2Is 22:14 c 2Is 25:22 Ye 40:14 d 2Is 22:9 e 2Is 19:2 f 2Is 22:12 g Ukf 18:15 1Sa 9:9 1Is 22:7 Ye 42:2 h Amg 31:24 Yos 1:8 i Le 26:16 Amg 28:15 j Amg 30:18 Amg 31:16 Amg 32:15 He 10:31 k 2Is 22:14 l Ukf 15:20 Aba 4:4 Lk 2:36 Imi 21:9 m 2Is 10:22 Neh 7:72 n Yos 23:16 2Is 21:12 o Ye 35:17 p Le 26:16 Amg 28:15 Amg 30:18 Yos 23:13 Da 9:11 q 2Is 22:16 r Amg 28:20 2Im 24:20 s 2Is 23:5 2Im 28:3 t 1Is 14:9 2Is 21:3 u 2Is 22:17 v Amg 29:23 2Im 34:21 w Ye 4:4 Ye 7:20 Ek 20:48 x 2Is 22:18 y Amg 28:15 2Im 34:19 z Am 34:18 a 2Im 32:26 b 2Is 22:19 c 2Im 34:19



















Ku Kulyo a 2Im 33:13 Am 10:17 Am 86:5 b Am 37:37 c 1Is 21:29 Es 39:8 1Pe 5:5 d 2Is 22:20 e 2Is 23:1 f 1Is 6:1 1Is 8:10 g 2Is 23:2 h 2Im 17:9 Neh 8:3 i 2Is 22:10 j 2Is 23:3 k Esr 10:3 l Amg 5:1 Amg 6:1 m Amg 4:45 1Is 2:3 n Amg 12:1 o Amg 6:5 Amg 10:12 p Amg 11:13 q Am 119:106 r Amg 31:24 2Is 22:8

ng’umfwa, a e fyo Yehova asosa. 28 Mona ndekutwala ukwaba ifikolwe fyobe, kabili ukatwalwa ku nshiishi yobe mu mutende, b na menso yobe tayakamone ubucushi c bonse ubo ndeleta pali cino cifulo na pa baikalamo.’ ” ’ ” d E lyo baile-eba imfumu amashiwi aya. 29 Kabili imfumu yatumine aba kwita no kulonganika abakalamba bonse aba mu Yuda na ba mu Yerusalemu. e 30 Imfumu nomba yaile ku ng’anda ya kwa Yehova f na baume ba mu Yuda bonse na bekashi ba mu Yerusalemu na bashimapepo g na bena Lebi na bantu bonse, abacindami na balanda; kabili yatendeke ukubabelengela h amashiwi yonse ayali mwi buuku lya cipangano, ilyasangilwe mu ng’anda ya kwa Yehova. i 31 Kabili yaiminine pa cifulo ca iko j no kupangana icipangano k pa ntanshi ya kwa Yehova ica kukonka Yehova no kukonka amafunde l yakwe na mashiwi yakwe m ne fipope n fyakwe no mutimao wa iko onse no mweo p wa iko onse, ukulacita q ifyaba muli ici cipangano ifyalembelwe muli ili ibuuku. r 32 Kabili yaebele bonse abasangilwe mu Yerusalemu na muli Benjamini ukusuminishako. Kabili abekashi ba mu Yerusalemu bakonkele ifyali mu cipangano ca kwa Lesa, Lesa wa fikolwe fyabo. s 33 Pa numa ya ifi Yoshia afumishe ifya bunani t fyonse mu mpanga yonse iya bana ba kwa Israele, u kabili aebele bonse abali mu Israele ukutendeka ukubomba, ukubombela Yehova Lesa wabo. Inshiku shakwe shonse tabalekele ukukonka Yehova Lesa wa fikolwe fyabo. v Yoshia asefeshe 35 Kabili ica kucilila kuli Yehova w

x

mu Yerusalemu kabili baipeye inama ya kutuula ilambo y lya pa ca kucilila pa bushiku bwalenga ikumi na shine (14) z mu mweshi s 2Im 30:12; 2Im 33:16; t 1Is 11:5; u 2Is 23:5; v Ukf 3:6; ICIPA. 35 w 2Is 23:21; x Ukf 12:11; Le 23:5; Imp 9:2; y Ukf 12:21; 1Ko 5:7; z Imp 9:3; Yos 5:10; Esr 6:19.

621

Yoshia apekanya Ica Kucilila

wa kubalilapo. a 2 E ico abikile bashimapepo pa milimo yabo b no kubakoselesha c mu mulimo balebomba mu ng’anda ya kwa Yehova. d 3 Kabili asosele ku bena Lebi, abalesambilisha e abena Israele bonse, aba mushilo kuli Yehova, ati: “Bikeni Icipao ca mushilo f mu ng’anda g iyo Solomone mwana Davidi imfumu ya bena Israele akuulile; tacili na kuba na kabili icipe pa mabeya yenu. h Nomba bombeleni i Yehova Lesa wenu na bantu bakwe abena Israele. 4 Kabili ipekanyeni ukulingana na mayanda ya bashinwe j ukulingana na mabumba k yenu, ukulingana ne fyalembwa l fya kwa Davidi imfumu ya bena Israele ne fyalembwa m fya kwa Solomone umwana wakwe. 5 Kabili iminineni n mu ncende ya mushilo ukulingana na mabumba ya mayanda ya bashinwe pa kuti mwaafwe bamunyinenwe, abana ba bantu, ne ciputulwa ca ng’anda ya bashibo o ica bena Lebi. p 6 Kabili ipayeni inama ya kutuula ilambo lya pa ca kucilila q no kuisangulula r no kupekanishisha bamunyinenwe ukuti bacite ukulingana ne fyo Yehova asoseele mu mubomfi wakwe Mose.” s 7 E lyo Yoshia apeele ubupe ku bana ba bantu umukuni wa bana ba mpaanga na bana ba mbushi, e kutila amalambo yonse aya pa ca kucilila aya bantu bonse abasangilwepo, amakana amakumi yatatu (30,000), ne ng’ombe, amakana yatatu (3,000). t Ifi fyafumine pa fyuma fya mfumu. u 8 Kabili bacilolo v bakwe bapeele ubupe umutuulo wa malambo ya kuitemenwa uwa bantu, w uwa bashimapepo no wa bena Lebi. Hilkia x na Sekaria na Yehiele abali intungulushi mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine bapeele bashimapepo amalambo ya pa ca kucilila amakana yabili ne myanda mutanda (2,600), ne ng’ombe imyanda itatu (300). 9 Kabili Konania na Shemaya na Netanele bamunyina na Hashabia na Yeiele na Yosabadi, intungulu-

ICIPA. 35 a Amg 16:1 b 1Im 23:32 2Im 23:18 2Im 31:2 c Imi 20:2 He 10:25 1Pe 5:12 d Ko 4:17 e Amg 33:10 2Im 17:9 2Im 30:22 Neh 8:8 f 2Im 8:11 g 1Is 6:38 2Im 5:7 h Imp 4:15 1Im 23:26 i Imp 16:9 Am 2:11 Am 100:2 Tt 1:1 j 1Im 9:10 1Im 9:34 k 1Im 24:1 l 1Im 23:6 m 2Im 8:14 n Am 135:2 o 1Im 23:11 1Im 24:4 p 1Im 24:30 q Ukf 12:21 2Im 30:15 r 2Im 29:5 Esr 6:20 s Ukf 12:42 t 2Im 30:24 u 1Im 29:3 v 1Im 28:1 w Amp 11:25 Imi 20:35 x 2Is 23:4 2Im 34:14



















Ku Kulyo a b c d e f g h

i j k l m n o p q r s t u v w x y

2Im 35:6 Am 135:2 2Im 30:16 1Im 23:6 Esr 6:18 Ukf 12:6 Imp 18:7 Le 1:5 2Im 29:22 2Im 30:16 He 9:21 Le 1:6 2Im 29:34 2Im 35:5 1Ko 14:40 1Im 23:11 1Im 24:30 Le 3:9 Le 3:14 Le 3:5 Le 3:11 Le 3:16 Amg 16:7 Ukf 12:8 Le 6:28 Imp 6:19 Ro 12:11 2Im 31:19 Le 3:5 Le 3:3 Le 3:14 2Im 35:11 1Im 15:27 2Im 5:12 Esr 2:41 1Im 16:37 2Im 29:13 Am 50:0 1Im 23:5 2Im 29:26 1Im 25:2

2 IMILANDU 35:2-16 shi sha bena Lebi, na sho shapeele ubupe ku bena Lebi amalambo ya pa ca kucilila amakana yasano (5,000), ne ng’ombe imyanda isano (500). 10 Kabili umulimo walipekanishiwe a na bashimapepo baiminine b pa fifulo fyabo, c na bena Lebi ukulingana na mabumba d yabo, ukulingana ne funde lya mfumu. e 11 Kabili baipeye ilambo f lya pa ca kucilila e lyo bashimapepo g na bo basanshile h umulopa uo abena Lebi babapeele, ninshi abena Lebi balefunda inama. i 12 Kabili bapekenye amalambo pa kuti bayapeele ku mabumba j ukulingana na mayanda ya bashibo, k ku bana ba bantu, pa kuti batuule l kuli Yehova ukulingana ne fyalembwa mwi buuku lya kwa Mose; m kabili bacitile cimo cine na ku ng’ombe. 13 Kabili baipike n inama ya mutuulo wa pa ca kucilila o pa mulilo ukulingana no lutambi; kabili baipike ifya mushilo p mu mpoto na mu malongo na mu mitondo ya pa mitebeto, e lyo baletele bwangu bwangu ku bana ba bantu bonse. q 14 Kabili pa numa bali-ipekanishishe abene no kupekanishisha bashimapepo, r pantu bashimapepo abana ba kwa Aarone baletuula amalambo ya koca s na mafuta t ukufika ubushiku, kabili abena Lebi bena baliipekanishishe u abene no kupekanishisha bashimapepo abana ba kwa Aarone. 15 Kabili aba kwimba, v abana ba kwa Asafi, w bali mu mulimo wabo ukulingana ne funde lya kwa Davidi x ne lya kwa Asafi y ne lya kwa Hemani z ne lya kwa Yedutuni a uwalemwena imfumu ifimonwa; b kabili abalinshi ba pa mpongolo c bali pa mpongolo shalekanalekana. d Tabalekabila ukufuma pa mulimo wabo, pantu bamunyinabo abena Lebi balibapekanishishe. e 16 Kabili umulimo onse uwa kwa Yehova walipekanishiwe pali bulya bwine z 1Im 16:41; a 1Im 16:42; 1Im 25:3; b 1Sa 9:9; c 1Im 9:17; 1Im 26:12; d 1Im 26:13; e 2Im 35:11.

2 IMILANDU 35:17–36:7 bushiku pa kuti basefye ica kucilila a no kutuula imituulo ya koca pa ciipailo ca kwa Yehova, ukulingana ne funde lya Mfumu Yoshia. b 17 Kabili abana ba kwa Israele abasangilweko basefeshe ica kucilila c pali ilya nshita e lyo no mutebeto wa mukate uushatutumuka inshiku cinelubali (7). d 18 Kabili tabatalile abasefya umutebeto nga uyu mu Israele ukufuma mu nshiku sha kwa Samwele kasesema, e nangu ni mfumu shimbi f tashatalile ashisefya umutebeto nga uyu uo Yoshia na bashimapepo na bena Lebi na bena Yuda bonse na bena Israele abasangilweko na bekashi ba mu Yerusalemu basefeshe. 19 Mu mwaka walenga ikumi na cinekonsekonse (18) ukutula apo Yoshia atendekele ukuteka, e mo basefeshe ici ica kucilila. g 20 Pa numa ya ifi fyonse ilyo Yoshia apekenye ing’anda, Neko h imfumu ya ku Egupti i aishile ku kulwa pa Karikemishi j mupepi no mumana wa Yufrate. Kabili Yoshia k alifumine ku kulwa nankwe. l 21 Awe atumine inkombe kuli ena ukutila: “Bushe tulomfwana na iwe, we mfumu ya baYuda? Te iwe njishile ku kulwisha buno bushiku, lelo ni ng’anda imbi njishile ku kulwisha kabili Lesa umwine atile njise mbatiinye. Bwelelamo no kuipususha pa mulandu wa kwa Lesa, uuli na ine, kabili wileka akonaule.” m 22 Awe Yoshia tafumine kuli ena, n lelo ali-ifungushenye o pa kuti alwe nankwe kabili alikeene ukukutika ku mashiwi ya kwa Neko p ayafumine kuli Lesa. E ico aishile ku kulwa mu mpanga iyabatama iya Megido. q 23 Kabili abalepoosa imifwi r balashile Imfumu Yoshia, kabili imfumu yaebele ababomfi ba iko aiti: “Njikisheni, pantu nabancena sana.” s 24 Awe ababomfi bakwe bamufumishe mwi celeta ali no kumwensha mwi celeta lyakwe ilya nkondo ilya cibili no kumutwala ku Yerusalemu. t E fyo

Neko aipaya Yoshia ICIPA. 35 a Le 23:5 Imp 28:16 b 2Is 23:21 c Ukf 12:43 Amg 16:1 d Ukf 12:15 Le 23:6 Imp 28:17 Amg 16:3 2Im 30:21 1Ko 5:8 e 2Is 23:22 f 2Im 30:5 2Im 30:26 g 2Is 23:23 h Ye 46:2 i 2Is 23:29 j Es 10:9 k 2Is 22:1 l 2Is 23:29 Amp 3:30 Amp 26:17 m 2Im 25:19 Amp 27:12 n Amp 15:10 o 1Is 14:2 1Is 22:30 2Im 18:29 p 2Is 23:33 Ye 46:2 q Aba 1:27 Aba 5:19 1Is 4:12 2Is 9:27 2Is 23:30 Sek 12:11 Uks 16:16 r 2Is 9:24 2Im 18:33 s 1Is 22:34 t 2Is 23:30



















Ku Kulyo a Am 146:4 Lkm 8:14 Lkm 9:10 b 2Im 34:28 c Amg 34:8 1Is 14:18 d Ye 1:1 e Isb 4:20 f Ye 9:17 Ye 9:20 g Ye 22:20 h 2Is 23:28 i 2Im 32:32 Amp 19:22 j Amg 31:24 k 2Im 26:22 l 2Im 25:26



















ICIPA. 36 m 1Im 3:15 Ye 22:11 n 2Is 23:30 o 2Is 23:31 p 2Is 23:33 q 2Is 18:14 2Im 27:5 r 2Im 35:20 s 2Is 23:34 t 2Is 23:29 Ye 46:2 u Ye 22:12 v Ye 26:21 Ye 36:32 w 2Is 23:36 x 2Is 23:37 y 2Is 25:1 Esr 1:7 Ye 25:1 Da 1:1 z 2Is 24:1 a 2Is 24:16

622

afwile a kabili bamushiikile mu nshiishi ya fikolwe fyakwe; b kabili abena Yuda bonse na bena Yerusalemu balooseshec Yoshia. 25 Kabili Yeremia d alooseshe Yoshia mu lwimbo; e kabili bakemba bonse abaume na bakemba abanakashi f balalanda pali Yoshia mu nyimbo shabo ukufika na lelo; kabili ukwimba ishi nyimbo sha bulanda nomba kwaba cipope mu Israele, kabili shalilembwa pa nyimbo sha bulanda. g 26 Kumfwa imilandu yashalako h iya kwa Yoshia ne cikuuku cakwe, i ukulingana ne fyalembwa mu mafunde j ya kwa Yehova, 27 ne milandu yakwe, iya kubalilapo ne ya kulekelesha, k yalilembwa mwi Buuku l lya Shamfumu sha Israele na Yuda. Awe abantu ba mu calo babuulile Yehoahasi m umwana wa kwa Yoshia no kumubika pa bufumu ukupyana wishi mu Yerusalemu. n 2 Yehoahasi ali ne myaka amakumi yabili na itatu (23) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyeshi itatu mu Yerusalemu. o 3 Lelo, imfumu ya ku Egupti yalimufumishe mu Yerusalemu p no kulipilisha icalo amatalanti ya silfere q umwanda umo (100) ne talanti lya golde limo. 4 Kabili, imfumu r ya ku Egupti yabikile Eliakimu s munyina ukuba imfumu pa bena Yuda na ba mu Yerusalemu no kwalula ishina lyakwe ukuba Yehoyakimu; lelo munyina Yehoahasi, Neko t alimusendele no kumutwala ku Egupti. u 5 Yehoyakimu v ali ne myaka amakumi yabili na isano (25) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele mu Yerusalemu pa myaka ikumi na umo (11); w kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova Lesa wakwe. x 6 Kabili Nebukadnesari y imfumu ya bena Babiloni alimwishile z pa kuti amukake mu makusu yabili aya mukuba no kumusenda ku Babiloni. a 7 Kabili ifipe b fimo ifya mu ng’anda ya

36

b 2Is 24:13; Esr 1:7; Ye 27:16.

623

Yerusalemu aonaulwa

kwa Yehova, Nebukadnesari a alifisendele ku Babiloni no kufibika mwi sano lyakwe mu Babiloni. b 8 Imilandu iyashalako c iya kwa Yehoyakimu ne fya bunani d ifyo acitile ne fyasangilwe pali ena, fyalilembwa mwi Buuku e lya Shamfumu sha mu Israele na mu Yuda; kabili Yehoyakini f umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. 9 Yehoyakini g ali ne myaka ikumi na cinekonsekonse (18) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele imyeshi itatu h ne nshiku ikumi (10) mu Yerusalemu; kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova. i 10 Kabili ku kutendeka j kwa mwaka, Imfumu Nebukadnesari yatumine k abantu no kumuleta ku Babiloni l ne fipe ifisuma ifya mu ng’anda ya kwa Yehova. m Kabili abikile Sidekia n munyina wa kwa wishi ukuba imfumu pali Yuda na Yerusalemu. o 11 Sidekia p ali ne myaka amakumi yabili na umo (21) ilyo atendeke ukuteka, kabili atekele mu Yerusalemu pa myaka ikumi na umo (11). q 12 Kabili alecita ifyabipa r mu menso ya kwa Yehova Lesa wakwe. Taicefeshe s kuli Yeremia t kasesema u uo Yehova atumine. 13 Kabili apondokele ne Mfumu Nebukadnesari, v iyamulengele ukulapa Lesa; w kabili aletalamikax umukoshi wakwe no kukosha y umutima wakwe pa kuti ebwelela kuli Yehova Lesa wa kwa Israele. 14 Awe intungulushi shonse isha bashimapepo z na bantu balibembwike icine cine, ukulingana ne fya bunani a fyonse ifya nko, ica kuti bakoweshe ing’anda ya kwa Yehova iyo alengele ukuba iya mushilo mu Yerusalemu. b 15 Kabili Yehova Lesa wa fikolwe fyabo alebatumina inkombe shakwe, c ukushituma libili libili, pantu alyumfwilile uluse abantu bakwe d ne cifulo cakwe ica kwikalamo. e 16 Lelo baletumfya f inkombe sha kwa Lesa wa cine no kusuula g amashiwi yakwe no ku-

ICIPA. 36 Da 1:2 Da 5:2 2Im 25:26 1Is 11:5 2Im 34:33 e 2Is 24:5 2Im 35:27 f 2Is 24:6 g Ye 22:24 Mt 1:12 h 2Is 24:8 i 1Is 15:26 1Is 22:52 2Is 15:24 j 2Sa 11:1 1Is 20:22 2Is 13:20 k 2Is 24:10 l Ye 29:2 Ek 1:2 Ek 19:9 m 2Is 24:13 Ye 27:18 Da 5:23 n Ye 52:3 o 2Is 24:17 p 1Im 3:15 Ye 37:1 q 2Is 24:18 Ye 52:1 r 2Is 21:2 2Is 23:32 s Ukf 10:3 2Im 32:26 Da 5:22 Yak 4:10 1Pe 5:6 t Ye 21:1 Ye 34:2 u Ye 38:14 v 2Is 24:20 Ye 52:3 Ek 17:15 w Yos 9:15 2Sa 21:2 x 2Is 17:14 Neh 9:16 Amp 29:1 y Ukf 9:17 Amp 28:14 z 2Is 16:11 a 2Im 28:3 b 2Im 33:4 c 2Im 7:20 d Aba 10:16 2Is 13:23 e 2Im 6:2 f 2Im 30:10 Am 35:16 g Amp 1:24 Ye 5:12



















a b c d

Ku Kulyo a Ye 20:7 b Amg 29:28 2Im 34:21 Am 74:1 c Amp 6:15 Amp 29:1 d Ukt 11:28 2Is 24:2 e Le 26:31 Amg 28:25 Am 79:2 f Ek 9:7 g Amg 28:50 Isb 2:21 h Ye 27:18 i Ye 52:17 j 2Is 12:18 Es 39:6 k 2Is 20:13 2Im 25:24 l 2Is 25:9 Am 74:7 Am 79:1

2 IMILANDU 36:8-23 seka a bakasesema bakwe, mpaka ubukali b bwa kwa Yehova bwaisa pa bantu bakwe, mpaka kwabula ukuundapa. c 17 E ico abatumiine imfumu ya bena Kaldi, d iyaipeye abalumendo babo ku lupanga, e yabepaile mu ng’anda yabo iya mushilo, f tayabelele uluse umulumendo nelyo umukashana, umukalamba nelyo umukote. g Apeele fyonse mu minwe ya iko. 18 Kabili ifipe fyonse, h ifikalamba i ne finono, ifya mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine ne fyuma j fya mu ng’anda ya kwa Yehova ne fyuma fya mfumu k ne fya bacilolo ba iko, fyonse yatwele ku Babiloni. 19 Kabili yaocele ing’anda ya kwa Lesal wa cine no kubongolola icibumba m ca Yerusalemu; kabili impungu sha uko shonse isha kwikalamo baocele ku mulilo ne fipe ifisuma fyonse, n mpaka baonaula fyonse. o 20 Kabili, abapuswike ku lupanga yabasendele bunkole ku Babiloni, p kabili bali abasha q ba iko kabili aba bana ba iko mpaka ilyo ubufumu bwa Persia r bwatendeke ukuteka; 21 pa kuti amashiwi ya kwa Yehova ayo asoseele muli Yeremia yafikilishiwe, s mpaka icalo cafuta amasabata ya ciko. t Inshiku shonse ilyo cali icibolya calesunga amasabata, mpaka imyaka amakumi cinelubali (70) ikapite. u 22 Kabili mu mwaka wa kubalilapo uwa kuteka kwa kwa Sailasi v imfumu ya ku Persia, w pa kuti amashiwi x Yehova asoseele muli Yeremia y yafikilishiwe, Yehova acincishe umutimaz wa kwa Sailasi imfumu ya ku Persia, ica kuti yabilile imbila mu bufumu bwa iko bonse, no kulemba, a ati: 23 “Ifi e fyo Sailasi imfumu ya ku Persia b asosele, ‘Amabufumu yonse aya pe sonde Yehova Lesa wa mu muulu alimpeela, c kabili anjebele ukumukuulila ing’anda m 2Is 25:10; Ye 52:14; n Am 74:6; o 1Is 9:7; 2Im 7:21; p 2Is 25:21; Am 137:1; q Ye 27:7; r Esr 1:1; s Ye 25:9; t Le 26:34; u Ye 25:12; Sek 1:12; v Es 44:28; Es 45:1; Da 10:1; w Esr 1:2; x Ye 29:14; y Ye 32:42; Ye 33:10; z Hg 1:14; a Esr 1:1; b Esr 1:2; c Am 75:7; Da 2:37; Da 4:35; Da 5:18.

ESRA 1:1–2:1

624

Bakonka ifyalandile Sailasi

mu Yerusalemu, umusumba uwaba mu Yuda. a Umuntu onse uo muli nankwe uwa mu bantu bakwe bonse, b Yehova Lesa wa-

ICIPA. 36 a Es 44:28

kwe abe nankwe. a E ico mulekeni aye.’ ” b

b 1Im 29:5 Esr 7:13

Ku Kulyo a Ro 8:31; b 1Im 22:16; Sek 2:7.

dccc

ccc

ESRA mu mwaka wa kuba1 Kabili lilapo uwa kuteka kwa kwa Sailasi a imfumu ya ku Persia, pa kuti amashiwi Yehova asoseele muli Yeremia b yafikilishiwe, Yehova acincishe c umutima wa kwa Sailasi imfumu ya ku Persia ica kuti yabilile d imbila mu bufumu bwa iko bonse, no kulemba, e ati: 2 “Ifi e fyo Sailasi imfumu ya ku Persia asosele, f ‘Amabufumu yonse aya pe sonde Yehova Lesa wa mu muulu g alimpeela, h kabili nanjeba ukumukuulila ing’anda mu Yerusalemu, i umusumba uwaba mu Yuda. 3 Umuntu onse uo muli nankwe uwa mu bantu bakwe bonse, lekeni Lesa wakwe abe nankwe. j E ico mulekeni aye ku Yerusalemu, umusumba uwaba mu Yuda, no kukuula cipya cipya ing’anda ya kwa Yehova Lesa wa kwa Israele, iyali mu Yerusalemu, k ena e Lesa wa cine. l 4 Na onse uwashala mu fifulo fyonse umo ayaikala, m abantu ba muli ifyo fifulo balingile ukumwafwilishako indalama sha silfere na golde ne fipe ne fitekwa pamo no mutuulo wa kuitemenwan uwa ng’anda ya kwa Lesa wa cine, iyali mu Yerusalemu.’” 5 E lyo intungulushi o sha mukowa wa kwa Yuda no wa kwa Benjamini na bashimapepo na bena Lebi, na bonse fye abo umupashi p wa kwa Lesa wa cine wacincishe, baliimine ukuya ku kukuula cipya cipya ing’anda ya kwa Yehova, q iyali mu Yerusalemu. 6 Na bena mupalamano babo bonse, bakoseshe r amaboko yabo pa kubapeela ifipe ifya silfere, ifya go-

ICIPA. 1 a 2Im 36:22 Es 45:1 Da 10:1 b Ye 25:12 Ye 29:14 Ye 33:11 c Amp 21:1 d 2Im 24:9 2Im 30:5 e Est 3:12 Est 8:10 Da 6:8 f 2Im 36:23 g 1Is 8:27 1Is 8:43 Am 96:5 Es 37:16 h Am 75:7 Ye 27:5 Da 2:21 Da 4:35 Da 5:21 i Es 44:28 j 1Im 28:20 Am 145:18 Es 45:13 k 1Is 6:1 l Amg 3:24 2Sa 22:32 Am 86:10 Ye 10:10 1Ko 8:4 m 2Is 17:6 Ye 9:16 n Ukf 35:21 1Im 29:9 Esr 7:16 o 2Im 19:8 Ek 20:1 p Neh 2:12 Flp 2:13 q 2Im 36:19 r Neh 2:18 Es 41:10



















Ku Kulyo a Amp 3:9 2Ko 9:7 b Esr 5:14 Esr 6:5 c 2Is 24:13 2Im 36:7 2Im 36:18 Da 5:2 d Da 1:2 e Esr 5:14 Esr 5:16 Hg 1:1 Hg 2:21 f Hg 1:14 Sek 4:7 g 2Im 4:8 h Hg 2:23 i 2Is 24:15 2Im 36:20

lde, ne fipe fimbi e lyo ne fitekwa ne fintu fimbi ifyawamisha, ukulunda pali fyonse ifyo batuulile ku kuitemenwa fye. a 7 Imfumu Sailasi, na yo yaletele ifipe fya mu ng’anda ya kwa Yehova, b ifyo Nebukadnesari afumishe ku Yerusalemu c no kufibika mu ng’anda ya kwa lesa wakwe. d 8 E lyo Sailasi imfumu ya ku Persia apeele ifipe kuli Mitiridati uwalesunga icipao ca ndalama pa kuti afipende no kufipeela kuli Sheshebasari e umukalamba wa mukowa wa kwa Yuda. f 9 Kabili iyi e mpendwa ya fipe: ifipe ifyapala imiseke ifya golde amakumi yatatu (30), ifipe ifyapala imiseke ifya silfere ikana limo (1,000), ifipe amakumi yabili na pabula (29) ifya kupyanikishapo, 10 imbale ishafonka g ishinono isha golde amakumi yatatu (30), imbale ishafonka ishinono isha silfere isho balebomfya kuli fimbi imyanda ine ne kumi limo (410), ne fipe fimbi ikana limo (1,000). 11 Ifipe fyonse ifya golde ne fya silfere fyali amakana yasano ne myanda ine (5,400). Fyonse ifi Sheshebasari h alifibweseshe, abweseeshe na bankole i ku Yerusalemu ukubafumya ku Babiloni. aba e baleikala mu 2 Kabili fitungu fya bulashi abafuj

mine muli bunkole k abo Nebukadnesari imfumu ya Babiloni asendele bunkole l ku Babiloni kabili pa numa ababweleele m ku ICIPA. 2 j Neh 7:6; k 2Is 24:15; 2Is 25:11; l 2Is 24:16; 2Im 36:20; Isb 1:3; m Amg 30:3; Am 147:2; Ye 32:37; Ek 34:13.

625

Bankole babwelelamo

Yerusalemu na ku calo ca Yuda, a cila muntu ku musumba wakwe; 2 abaishile na Serubabele, b ni Yeshua, c Nehemia, Seraya, d Reelaya, Mordekai, Bilishani, Mispari, Bigibai, Rehumu, Baana. Impendwa ya baume abena Israele yali ifi: 3 Abana ba kwa Paroshe e bali amakana yabili umwanda umo na makumi cinelubali na babili (2,172); 4 abana ba kwa Shefatia f bali imyanda itatu na makumi cinelubali na babili (372); 5 abana ba kwa Ara g bali imyanda cinelubali na makumi cinelubali na basano (775); 6 abana ba kwa Pehatimoabu, h aba mu bana ba kwa Yeshua na Yoabu, i bali amakana yabili ne myanda cinekonsekonse ne kumi na babili (2,812); 7 abana ba kwa Elamu j bali ikana limo ne myanda ibili na makumi yasano na bane (1,254); 8 abana ba kwa Satu k bali imyanda pabula na makumi yane na basano (945); 9 abana ba kwa Sakai l bali imyanda cinelubali na makumi mutanda (760); 10 abana ba kwa Bani m bali imyanda mutanda na makumi yane na babili (642); 11 abana ba kwa Bebai n bali imyanda mutanda na makumi yabili na batatu (623); 12 abana ba kwa Asigadi o bali ikana limo ne myanda ibili na makumi yabili na babili (1,222); 13 abana ba kwa Adonikamu p bali imyanda mutanda na makumi mutanda na mutanda (666); 14 abana ba kwa Bigibai q bali amakana yabili na makumi yasano na mutanda (2,056); 15 abana ba kwa Adini r bali imyanda ine na makumi yasano na bane (454); 16 abana ba kwa Atere, s aba muli Hisekia, bali amakumi pabula na cinekonsekonse (98); 17 abana ba kwa Besai t bali imyanda itatu na makumi yabili na batatu (323); 18 abana ba kwa Yora bali umwanda umo ne kumi na babili (112); 19 abana ba kwa Hashumu u bali imyanda ibili na makumi yabili

ICIPA. 2 a Esr 1:3 b Esr 1:11 Neh 7:7 Hg 1:1 Hg 1:14 Hg 2:21 Mt 1:12 c Esr 3:8 Esr 5:2 Hg 1:12 Hg 2:4 Sek 3:1 d Neh 7:7 e Esr 8:3 Neh 7:8 Neh 10:14 f Esr 8:8 Neh 7:9 g Neh 6:18 Neh 7:10 h Esr 8:4 Esr 10:30 Neh 3:11 Neh 7:11 Neh 10:14 i Esr 8:9 Neh 7:11 j Esr 8:7 Esr 10:26 Neh 7:12 k Esr 10:27 Neh 7:13 l Neh 7:14 m Esr 10:34 n Esr 8:11 Neh 7:16 o Esr 8:12 Neh 7:17 p Neh 7:18 q Esr 8:14 Neh 7:19 r Esr 8:6 Neh 7:20 s Neh 7:21 t Neh 7:23 u Esr 10:33 Neh 7:22



















Ku Kulyo a Neh 7:25 b 1Sa 17:12 1Im 4:4 Neh 7:26 c 1Im 2:54 Neh 7:26 d Yos 21:18 Neh 7:27 Ye 1:1 Ye 32:8 e Neh 7:28 Neh 12:29 f Yos 9:17 Neh 7:29 g Yos 18:25 1Is 15:17 Neh 7:30 Neh 11:33 h Yos 18:24 Sek 14:10 i 1Sa 13:5 Neh 7:31 j Neh 7:32 Neh 11:31 k Ukt 12:8 Yos 7:2 Yos 8:17 l Esr 10:43 Neh 7:33 m Neh 7:34 n Esr 10:31 Neh 7:35 Neh 10:27 o 1Im 8:12 Neh 11:35 p Neh 7:37 Neh 11:34

ESRA 2:2-38 na batatu (223); 20 abana ba kwa Gibari a bali amakumi pabula na basano (95); 21 abana ba ku Betelehemu b bali umwanda umo na makumi yabili na batatu (123); 22 abaume ba ku Netofa c bali amakumi yasano na mutanda (56) 23 abaume ba ku Anatote d bali umwanda umo na makumi yabili na cinekonsekonse (128); 24 abana ba ku Asimabete e bali amakumi yane na babili (42); 25 abana ba ku Kiriatiyearimu, f Kefira na Beerote, bali imyanda cinelubali na makumi yane na batatu (743); 26 abana ba ku Rama g na Geba h bali imyanda mutanda na makumi yabili na umo (621); 27 abaume ba ku Mikimasi i bali umwanda umo na makumi yabili na babili (122); 28 abaume ba ku Betele j na Ai k bali imyanda ibili na makumi yabili na batatu (223); 29 abana ba ku Nebo l bali amakumi yasano na babili (52); 30 abana ba ku Magibishi bali umwanda umo na makumi yasano na mutanda (156); 31 abana ba kwa Elamu m umbi bali ikana limo ne myanda ibili na makumi yasano na bane (1,254); 32 abana ba kwa Harimu n bali imyanda itatu na makumi yabili (320); 33 abana ba ku Lode, o Hadidi p na Ono, q bali imyanda cinelubali na makumi yabili na basano (725); 34 abana ba ku Yeriko r bali imyanda itatu na makumi yane na basano (345); 35 abana ba ku Senaa s bali amakana yatatu ne myanda mutanda na makumi yatatu (3,630). 36 Aba e bashimapepo: t Abana ba kwa Yedaya u aba mu ng’anda ya kwa Yeshua v bali imyanda pabula na makumi cinelubali na batatu (973); 37 abana ba kwa Imere w bali ikana limo na makumi yasano na babili (1,052); 38 abana ba kwa Pashihuri x bali ikana limo ne myanda ibili na q Neh 6:2; r 1Is 16:34; Neh 7:36; s Neh 7:38; t Imp 3:3; u 1Im 9:10; 1Im 24:7; Neh 11:10; v 1Im 24:11; Neh 7:39; w 1Im 24:14; Esr 10:20; Neh 7:40; x 1Im 9:12; Esr 10:22; Neh 7:41.

ESRA 2:39-68

Abantu 42,360 babwelelamo

makumi yane na cinelubali (1,247); 39 abana ba kwa Harimu a bali ikana limo ne kumi na cinelubali (1,017). 40 Aba e bena Lebi: b Abana ba kwa Yeshua c na Kadmiele, d aba mu bana ba kwa Hodabiya, e bali amakumi cinelubali na bane (74). 41 Bakemba, abana ba kwa Asafi, f bali umwanda umo na makumi yabili na cinekonsekonse (128). 42 Abana ba balinshi ba pa mpongolo, e kutila abana ba kwa Shalumu, g abana ba kwa Atere, h abana ba kwa Talmone, i abana ba kwa Akubu, j abana ba kwa Hatita, k abana ba kwa Shobai, bonse pamo bali umwanda umo na makumi yatatu na pabula (139). 43 Aba e bena Netinimu: l Abana ba kwa Siha, abana ba kwa Hasufa, abana ba kwa Tabaote, m 44 abana ba kwa Kerose, abana ba kwa Siaha, abana ba kwa Padone, n 45 abana ba kwa Lebana, abana ba kwa Hagaba, abana ba kwa Akubu, 46 abana ba kwa Hagabu, abana ba kwa Salmai, o abana ba kwa Hanani, 47 abana ba kwa Gidele, abana ba kwa Gahari, p abana ba kwa Reaya, 48 abana ba kwa Resini, q abana ba kwa Nekoda, abana ba kwa Gasamu, 49 abana ba kwa Usa, abana ba kwa Pasea, r abana ba kwa Besai, 50 abana ba kwa Asina, abana ba kwa Meunimu, abana ba kwa Nefusimu; s 51 abana ba kwa Bakibuki, abana ba kwa Hakufa, abana ba kwa Harihuri, t 52 abana ba kwa Basiluti, abana ba kwa Mehida, abana ba kwa Harsha, u 53 abana ba kwa Barikose, abana ba kwa Sisera, abana ba kwa Tema, v 54 abana ba kwa Nesiya, abana ba kwa Hatifa. w 55 Aba e bana ba babomfi ba kwa Solomone: x Abana ba kwa Sotai, abana ba kwa Soferete, abana ba kwa Peruda, y 56 abana ba kwa Yaala, abana ba kwa Darkone, abana ba kwa Gidele, z 57 abana ba kwa Shefatia, aba-

ICIPA. 2 a 1Im 24:8 Esr 10:21 Neh 7:42 b Imp 3:6 c Neh 10:9 Neh 12:8 Neh 12:24 d Esr 3:9 e Neh 7:43 f 1Im 6:39 1Im 15:17 1Im 25:1 Neh 7:44 Neh 11:17 g Ye 35:4 h Neh 7:45 i 1Im 9:17 Neh 11:19 j Neh 12:25 k Neh 7:45 l Yos 9:21 Yos 9:27 1Im 9:2 Esr 2:58 Neh 3:26 m Neh 7:46 n Neh 7:47 o Neh 7:48 p Neh 7:49 q Neh 7:50 r Neh 7:51 s Neh 7:52 t Neh 7:53 u Neh 7:54 v Neh 7:55 w Neh 7:56 x 1Is 9:21 y Neh 7:57 z Neh 7:58



















Ku Kulyo a b c d e f g h i

j

k l

m

n

o p

q r s

Neh 7:59 Esr 2:43 Neh 7:60 Neh 7:61 Neh 7:62 1Im 24:1 1Im 24:10 Neh 3:21 Neh 7:63 2Sa 17:27 2Sa 19:31 1Is 2:7 Imp 3:10 Imp 16:40 Imp 18:7 Neh 7:64 Neh 7:65 Le 2:3 Le 6:26 Imp 18:11 Ukf 28:30 Le 8:8 Imp 27:21 Amg 33:8 1Sa 28:6 Esr 9:8 Neh 1:2 Es 10:21 Neh 7:66 Ye 23:3 2Im 35:25 Neh 7:67 Am 68:25 Neh 7:68 Neh 7:69 Esr 1:5

626

na ba kwa Hatili, abana ba kwa Pokerete-hasebaimu, abana ba kwa Ami. a 58 Abena Netinimu b bonse na bana ba babomfi ba kwa Solomone bali imyanda itatu na makumi pabula na babili (392). c 59 Kabili aba e bafumine ku Tele-mela, Tele-harisha, Kerubi, Adone, na Imere, kabili bafililwe ukwishiba amayanda ya bashibo ne ntuntuko shabo, d nga ca kuti ba mu bena Israele: 60 abana ba kwa Delaya, abana ba kwa Tobia, abana ba kwa Nekoda, e bali imyanda mutanda na makumi yasano na babili (652). 61 Kabili aba e ba mu bana ba bashimapepo: f abana ba kwa Habaya, abana ba kwa Hakose, g abana ba kwa Barsilai, h abaupile abakashi ukufuma mu bana banakashi ba kwa Barsilai i umwina Gileadi no kwinikwa ishina lyabo. 62 Aba e bafwaile ibuuku lyabo ilya mashina pa kuti beshibe intuntuko shabo, lelo bena tabasangilemo amashina yabo, e ico balibafumishe pali bushimapepo abati balikowela. j 63 E ico Umulashi wa Citungu k abebele ukuti te kuti balyeko l ifya mushilo nga nshi akasuke shimapepo eminina na Urimu m na Tumimu. 64 Ulukuta lonse pamo n lwali amakana amakumi yane na yabili ne myanda itatu na makumi mutanda (42,360), o 65 ukufumyako abasha babo abaume na basha babo abanakashi, abali amakana cinelubali ne myanda itatu na makumi yatatu na cinelubali (7,337); kabili bali na bakemba abaume na bakemba abanakashi p imyanda ibili (200). 66 Bakabalwe babo bali imyanda cinelubali na makumi yatatu na mutanda (736), imfalashi shabo shali imyanda ibili na makumi yane na shisano (245), q 67 ingamila shabo shali imyanda ine na makumi yatatu na shisano (435), impunda shabo shali amakana mutanda ne myanda cinelubali na makumi yabili (6,720). r 68 Na bamo pa bakalamba s

627

Ukukuula cipya cipya itempele

aba mu mayanda ya bashibo, a ilyo baishile ku ng’anda ya kwa Yehova, b iyali mu Yerusalemu, c bapeele imituulo ya kuitemenwa d ku ng’anda ya kwa Lesa wa cine, pa kuti ikuulwe pa cifulo ca iko. e 69 Ukulingana na maka yabo, bapeele golde f ku cipao ca mulimo, badrakima1 amakana amakumi mutanda na imo (61,000), na silfere, g bamaina2 amakana yasano (5,000), ne fya kufwala h fya bashimapepo umwanda umo (100). 70 E lyo bashimapepo na bena Lebi na bamo pa bantu, i na bakemba na balinshi ba pa mpongolo na bena Netinimu baikele mu misumba yabo, na bena Israele bonse mu misumba yabo. j Ilyo wafikile umweshi walenga cinelubali (7) k abana ba kwa Israele bali mu misumba yabo. Kabili abantu balongene ku Yerusalemu l no mutima umo. m 2 E lyo Yeshua n mwana Yehosadaki na bamunyina bashimapepo na Serubabele o mwana Shealtiele p na bamunyina balimine no kukuula iciipailo ca kwa Lesa wa kwa Israele, ku kupeelelapo amalambo ya koca ukulingana ne fyalembwa q mu mafunde ya kwa Mose umuntu wa kwa Lesa wa cine. 3 E ico bakuulile iciipailo apo calingile ukukuulwa, r pantu baliketwe umwenso uukalamba pa mulandu wa bantu na bantu aba muli filya fyalo, s kabili baletuulilapo amalambo ya koca kuli Yehova, amalambo ya koca aya lucelo na ya cungulo. t 4 E lyo basefeshe umutebeto wa nsakwe u ukulingana ne fyalembwa, v baletuula na malambo ya koca cila bushiku ukulingana ne mpendwa yalekabilwa cila bushiku. w 5 Pa numa ya ifi baletuula umutuulo wa koca uwa lyonse x e kutila uwa pa nshita kwaba umweshi uupya y na pa nshita ya mitebeto yonse iya mushilo z iya kwa Yehova na lintu uuli onse atuu-

3

Esr 2:691 Iyi drakima te ilya yalandwapo mu Malembo ya ciGriki. Iyi yena yali ya bena Persia. 692 Bamaina ni ndalama.

ICIPA. 2 1Im 23:11 Esr 1:3 Esr 1:4 Ukf 35:5 1Im 29:5 Neh 7:70 2Ko 9:7 e 1Im 21:18 2Im 3:1 f Neh 7:71 g Esr 8:25 h Neh 7:72 i Esr 6:16 Esr 6:17 j Neh 7:73 Neh 11:3



















a b c d

ICIPA. 3 k Le 16:29 1Is 8:2 Neh 8:14 l Es 33:20 m Imi 4:32 n Hg 1:1 o Esr 1:8 Hg 2:21 Lk 3:27 p 1Im 3:17 Mt 1:12 q Ukf 20:24 Ukf 40:29 r 1Im 21:18 s Esr 4:4 Am 56:3 Amp 29:25 t Imp 28:4 Imp 28:23 u Neh 8:14 Yh 7:2 v Ukf 23:16 Le 23:24 Le 23:34 Imp 29:1 Imp 29:12 w Ukf 29:38 Le 23:37 Imp 29:13 x Ukf 29:42 Imp 28:3 y Imp 10:10 2Im 2:4 Am 81:3 Ko 2:16 z Le 23:4 2Im 8:13



















Ku Kulyo a Le 1:3 Imp 29:39 Amg 12:6 2Im 29:31 b Imp 29:1 c 2Is 12:11 2Is 22:4 d 1Is 5:17 2Im 24:12 e 2Im 34:11 Esr 5:8 f 1Is 5:11 g 2Im 2:10 h Ukt 10:15 Aba 1:31 1Is 5:6 i 1Im 22:4 j 1Is 5:9 k Yos 19:46 2Im 2:16 l Esr 1:3 Esr 6:3 m 1Is 6:1 n 1Im 3:19 Esr 2:2 o 1Im 3:17 Mt 1:12

ESRA 2:69–3:10

la umutuulo wa kuitemenwa a kuli Yehova. 6 Ukutendekela pa bushiku bwa ntanshi ubwa mweshi walenga cinelubali (7) b ukuya na ku ntanshi batampile ukutuula amalambo ya koca kuli Yehova, ninshi tabalapanga ica kukuulapo itempele lya kwa Yehova. 7 Bapeele ne ndalama c ku baputula amabwe d na bacenjela mu fya kupangapanga, e bapeele ne fya kulya f ne fya kunwa na mafuta g ku bena Sidone h na ku bena Turi, i ukuti balete imbao sha mukedari ukufuma ku Lebanone j ukushileta kuli bemba ku Yopa, k ukulingana ne fyo Sailasi l imfumu ya Persia yabasuminishe. 8 Kabili mu mwaka walenga bubili ukutula apo baishiile ku ng’anda ya kwa Lesa wa cine ku Yerusalemu, mu mweshi walenga bubili, m Serubabele n mwana Shealtiele o na Yeshua p mwana Yehosadaki na bamunyinabo bambi, bashimapepo na bena Lebi, na bonse abaishile ku Yerusalemu ukufuma muli bunkole q batendeke umulimo; basontele na bena Lebi r ukutendekela pa ba myaka amakumi yabili (20) no kucilapo ukulatungulula umulimo wa pa ng’anda ya kwa Yehova. s 9 E lyo Yeshua, t abana bakwe, na bamunyina, na Kadmiele na bana bakwe, na bana ba kwa Yuda, baimine nge bumba limo pa kuti bangalile abalebomba umulimo mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine, pamo na bana ba kwa Henadadi, u na bana babo na bamunyinabo, abena Lebi. 10 Ilyo bakakuula bapangile ica kukuulapo v itempele lya kwa Yehova, e lyo bashimapepo abafwele ifya bushimapepo, w abali na mapenga, x na bena Lebi abana ba kwa Asafi, y abali na malimba ya nyenjele, z baimine ku kulumbanya p Hg 1:1; q Amg 30:3; Neh 7:6; Sef 2:7; r 1Im 23:27; s 1Im 23:24; t Neh 7:43; u Neh 3:18; Neh 10:9; v Sek 4:9; w Ukf 28:40; 1Sa 22:18; x Imp 10:8; 1Im 16:6; 2Im 29:26; y 1Im 6:39; 1Im 25:1; 2Im 35:15; z 1Im 13:8; 2Im 5:12.

ESRA 3:11–4:13

Ukuwelesha kwa kusekelela

Yehova ukulingana ne fyo Davidi imfumu ya bena Israele abebele. a 11 Awe balayankulana pa kulumbanya b no kutootela Yehova abati, “pantu musuma, c pantu icikuuku cakwe ku bena Israele ca muyayaya.” d Awe abantu bonse, baikatishe amashiwi e pa kulumbanya Yehova ilyo bapangile ica kukuulapo ing’anda ya kwa Yehova. 12 Kabili abengi pali bashimapepo f na bena Lebi e lyo na bakalamba g ba mu ndupwa sha bashibo, abakalamba abamwene ing’anda ya ntanshi, h balilile i ishiwi ilikalamba pa menso yabo pa kupanga ica kukuulapo j iyi ng’anda, e lyo bambi na bo abengi balewelesha no kubilikisha pantu balisansamwike. k 13 E ico abantu balefilwa ukulekanya iciunda ca kupunda kwa kusansamuka l ne ciunda ca kulila kwa bantu, pantu abantu balewelesha ne shiwi ilikalamba, ne ciunda ici caumfwikike ukufika ukutali sana. Ilyo abalwani ba kwa Yuda 4 na ba kwa Benjamini baum

mfwile ukuti abantu abafumine muli bunkole n balekuulila Yehova Lesa wa bena Israele itempele, 2 ilyo line fye baile kuli Serubabele o na ku bakalamba p ba mu ndupwa sha bashibo no kubeba abati: “Lekeni tumwafweko ukukuula; q pantu na ifwe bene tupepa kuli Lesa umo wine uo na imwe mupepako r kabili e o tutuulako amalambo ukutula fye mu nshiku sha kwa Esari-hadone s imfumu ya ku Asiria, uwatuletele kuno.” t 3 Lelo, Serubabele na Yeshua u na bakalamba v bambi aba mu ndupwa sha bena Israele ba-aswike abati: “Te kuti tubombele pamo na imwe ukukuula ing’anda ya kwa Lesa wesu, w pantu fwe bene tuli no kukuulila Yehova Lesa wa bena Israele, nga filya fine fye Imfumu Sailasi x iya ku Persia yatwebele.” 4 Awe abantu ba muli cilya calo baletompola y amaboko ya bena Yuda no kulabafuupula

ICIPA. 3 a 1Im 6:31 1Im 23:5 2Im 29:25 b Ukf 15:21 Neh 12:24 c 1Im 16:34 2Im 7:3 Am 73:1 Am 135:3 d Am 103:17 Lk 1:50 e Am 47:1 Es 12:6 f Esr 1:5 Esr 2:36 g 1Im 23:11 1Im 24:4 h 1Is 6:22 Hg 2:3 i Am 126:6 j Sek 4:9 k Neh 12:43 Am 32:11 Am 126:1 Es 35:10 l Am 5:11 Sek 4:7



















ICIPA. 4 m Esr 4:7 Esr 4:23 Neh 4:7 Neh 4:11 n Amg 30:3 2Is 24:15 Esr 2:64 o Esr 1:11 Esr 2:2 p Esr 2:68 q Am 55:21 Amp 26:23 Amp 26:25 r 2Is 17:33 2Is 17:34 s 2Is 19:37 t 2Is 17:24 u Sek 3:1 v Esr 1:5 w Neh 2:20 Yh 4:9 Yh 4:22 x 2Im 36:23 Esr 1:1 Esr 6:3 Es 44:28 y Esr 3:3 Neh 6:9



















Ku Kulyo a Hg 1:2 b Neh 6:12 c Esr 4:24 Esr 5:5 Esr 6:1 Da 11:2 d Am 52:2 Am 119:69 Uks 12:10 e 2Is 18:26 Da 2:4 f Esr 4:17 Esr 4:23 g Ukt 15:18 Amg 11:24 h 2Sa 8:17 2Im 24:11 i Ukt 10:10 j Ek 23:15 k Neh 1:1 Est 1:2 Da 8:2 l Ukt 10:22 Es 11:11 Ye 49:36

628

ukuti bekuula, a 5 kabili bapeele impanda mano amafisakanwa b ukuti shifulunganye ukupanda mano kwabo inshiku shonse isha kwa Sailasi imfumu ya ku Persia ukufika na ku kuteka kwa kwa Dariusi c imfumu ya ku Persia. 6 Nomba ilyo Ahasuerusi aali pa bufumu, ilyo fye atendeke ukuteka, balembele umulandu wa bufi d pa bekashi ba mu calo ca Yuda na mu Yerusalemu. 7 Kabili mu nshiku Artakishashete aliko, Bishilamu, Mitiridati, Tabeeli na banankwe bambi balembele kuli Artakishashete imfumu ya ku Persia, na kalata apilibwilwe mu lulimi lwa ciAramaiki e no kulembwa mu filembo fya ciAramaiki. 8 Rehumu umulashi mukalamba uwa buteko na Shimshai kalemba balembeele imfumu Artakishashete kalata umubi pali Yerusalemu: 9 Awe Rehumu f umulashi mukalamba uwa buteko na Shimshai kalemba na banabo bambi, bakapingula na balashi banono kwi shilya lya Mumana, g na bakalemba, h na bena Ereke, i na bena Babiloni, j na bekashi ba mu Susa, k e kutila, abena Elamu, l 10 ne nko shimbi m isho Asenapari n uwalumbuka kabili shimucindikwa asendele bunkole no kushilenga ukwikala mu misumba ya Samaria, o e lyo na bambi aba kwi shilya lya Mumana,—; e ico nomba, 11 uyu e kalata uo bakopolwele kuli kalata batumine pali uyu mulandu: “Kuli Artakishashete p imfumu ya babomfi benu, abantu ba kwi shilya lya Mumana: E ico nomba, 12 mwe mfumu ishibeni ukuti abaYuda abaishile kuno kuli ifwe ukufuma kuli imwe nabesa ku Yerusalemu. Balekuula umusumba wa bucipondoka kabili uubi, kabili balekuula cipya cipya amalinga q no kuwamya imifula ya kukuulapo. 13 Nomba, mwe mfumu ishibeni ukuti, uyu musumba nga wakuum 2Is 17:24; n 2Is q Neh 1:3.

17:27; o 2Is

17:26; p Esr

4:8;

629

ESRA 4:14–5:6

Umulimo wa kukuula itempele waimikwa

lwa cipya cipya na malinga ya uko nga yapwa, tabakalelipila umusonko a nangu umutuulo b nangu umusangulo, ne ci cikalenga ifyuma c fya shamfumu ukonaika. 14 Nomba apo ni kwi sano e ko tulya umucele,1 te kuti cituwamine ukuleka imfumu iseebane, e co twatumina aya amashiwi no kulenga imfumu ishibe, 15 pa kuti mufwailishe mwi buuku lya milandu d ilya fikolwe fyenu. Kabili mukasanga muli ilyo ibuuku no kwishiba ukuti umusumba ulya musumba wa bucipondoka kabili uonaula ifintu fya shamfumu ne fitungu fya bulashi, kabili muli uyu musumba e mwali abaletendeka ubusangu ukutula fye na mu nshiku sha ku kale. E calenga no kuti ulya musumba ushale icibolya. e 16 Tulelenga imfumu ishibe ukuti, nga ulya musumba wakuulwa cipya cipya na malinga ya uko yapwa, cine cine fye imwe tamwakakwate amaka pa ncende ya kwi shilya lya Mumana.” f 17 Imfumu yatumine amashiwi kuli Rehumu g umulashi mukalamba uwa buteko na kuli Shimshai kalemba na ku banabo h bambi abaleikala mu Samaria na bambi abaleikala bushilya bwa Mumana aiti: “Mwapoleni! i Kwena 18 kalata wa bulashi uo mwalembele kuli ifwe nabambelengela kabili amashiwi yonse nayomfwika. 19 E ico nimpeela icipope, kabili nabafwailisha j no kusanga ukuti ukufuma fye na kale ulya musumba, musumba uwimina ishamfumu kabili mwaba bucipondoka no kwimina ubuteko. k 20 Mwali ishamfumu ishakosa l mu Yerusalemu kabili ishaleteka konse na bushilya bwa Mumana, m kabili baleshituula umusonko, umutuulo no musangulo. n 21 E ico tumeni icipope ca kulesha aba baume, pa kuti ulya musumba wikuulwa cipya cipya Esr 4:141 E kutila “kwi sano e kufuma amalipilo tupokelela.”

ICIPA. 4 a 2Is 23:35 b Neh 5:4 Ro 13:7 c Esr 5:17 Esr 7:21 d Est 2:23 Est 6:1 e Ye 52:3 f Amg 11:24 2Sa 8:3 g Esr 4:8 h Esr 4:7 Esr 5:3 Esr 6:6 i Esr 5:7 Imi 23:26 j Esr 4:15 Esr 5:17 Esr 6:1 Amp 25:2 k 2Is 18:7 2Is 24:20 Ek 17:15 l 2Sa 8:6 1Is 4:21 1Im 18:3 2Im 26:15 m Ukt 15:18 n 2Sa 8:2 1Im 18:6 2Im 9:14 2Im 17:11 2Im 26:8



















Ku Kulyo a Esr 4:13 b Esr 4:8 Esr 4:17 c Esr 4:9 d Esr 4:7 e Mk 2:1 f Esr 5:5 Esr 6:1 Hg 1:15



















ICIPA. 5 g Hg 1:1 h Sek 1:1 i Neh 12:4 Neh 12:16 j Ye 15:16 Mk 5:4 Hg 1:2 Hg 1:13 Sek 1:3 Sek 8:1 k Hg 2:4 Sek 4:6 l Esr 1:11 Esr 3:2 m Mt 1:12 n Esr 3:8 Sek 6:11 o Esr 6:14 Hg 2:4 Hg 2:21 Sek 4:7 p Esr 6:6 Esr 6:13 q Amg 11:24 r Esr 1:3 Esr 5:9 s 2Im 16:9 Am 32:8 Am 33:18 Am 34:15 1Pe 3:12 t Esr 7:6 Esr 7:28 Esr 8:22 u Esr 4:11 v Esr 5:3 Esr 6:6 w Yos 1:4

nkasuke ine wine nkatume icipope. 22 Kanshi cenjeleni pa kuti mwilekelesha uyu mulandu no kukanacitapo nangu cimo, pa kuti umuseebanya ku mfumu wicilamo.” a 23 Nomba ilyo kalata wa bulashi uwa mfumu Artakishashete abelengelwe kuli Rehumu b na Shimshai c kalemba na banabo, d ba-angufyenye ukuya ku Yerusalemu ku baYuda no kubalesha ku maka. e 24 E fyo umulimo uwa kukuula ing’anda ya kwa Lesa, iyali mu Yerusalemu waiminine; kabili waiminine ukufika fye na mu mwaka wa bubili ukutula apo Dariusi f imfumu ya ku Persia atendekele ukuteka. E lyo kasesema Hagai na Se5 karia umwishikulu wa kwa g

h

kasesema Ido, baseseme ku baYuda abali mu calo caYuda na mu Yerusalemu, mwi shina j lya kwa Lesa wa bena Israele uwali na bo. k 2 E lyo Serubabele l mwana Shealtiele m na Yeshua n mwana Yehosadaki baimine no kutendeka ukukuula cipya cipya ing’anda ya kwa Lesa, iyali mu Yerusalemu; kabili bali na bakasesema o ba kwa Lesa abalebafwilisha. 3 Pali ilya nshita Tatinai p umulashi wa kwi shilya lya Mumana q na Shetari-bosenai na banabo baishile kuli bena, ne fi e fyo balebeba abati: “Nani wamupeele icipope ca kukuula iyi ng’anda no kupwisha ici cikuulwa?” r 4 E lyo babepwishe abati: “Ni bani amashina aba bene bantu abalekuula ici cikuulwa?” 5 Na menso s ya kwa Lesa wabo yali pa t bakalamba ba bena Yuda, kabili tababaleseshe mpaka amashiwi yailefika na kuli Dariusi e lyo na kalata wa bulashi pali uyu mulandu abwela. 6 Uyu e kalata uo bakopolwele u kuli kalata uo Tatinai v umulashi wa kwi shilya lya Mumana, w na Shetari-bosenai x na banankwe, y abalashi banono aba i

x Esr 6:13; y Esr 4:7.

ESRA 5:7–6:5 kwi shilya lya Mumana, batumine kuli Dariusi imfumu; 7 bamutumiine amashiwi, ne fyalembelwemo ni ifi: “Ku mfumu Dariusi: “Umutende ube nenu! a 8 Mwe mfumu, ishibeni ukuti twaile ku citungu ca bulashi b ica Yuda ku ng’anda ya kwa Lesa mukulu, c kabili ilekuulwa, na mabwe yalebikwamo, kabili balesomeka ne fimuti mu fibumba; no mulimo ulya ulebombwa no mukoosha kabili ulebombwa fye bwino. 9 E lyo twaipwishe aba bakalamba. Ne fyo twabepwishe ni fi: ‘Nani wamupeele icipope ca kukuula iyi ng’anda no kupwisha ici cikuulwa?’ d 10 Kabili twabepwishe na mashina yabo pa kuti tulembe amashina ya baume abalebatungulula, e pa kuti muyeshibe. 11 “Kabili aya e mashiwi batwaswike. Batile: ‘Tuli babomfi ba kwa Lesa wa mu muulu na pe sonde, f kabili tulekuula cipya cipya ing’anda iyakuulilwe kale sana ilyo ino ishilakuulwa, intu imfumu ya lulumbi iya kwa Israele yakuulile no kupwisha. g 12 Nomba, apo bashifwe bakalifye h Lesa wa mu muulu, abapeele i mu kuboko kwa kwa Nebukadnesari j umwina Kaldi, k imfumu ya ku Babiloni, kabili aonawile ing’anda ino l no kusenda abantu bunkole ku Babiloni. m 13 Nomba, mu mwaka wa kubalilapo uwa kuteka kwa kwa Sailasi n imfumu ya ku Babiloni, e mo Sailasi imfumu yafumishe icipope ca kukuula cipya cipya ino ng’anda ya kwa Lesa. o 14 Kabili ifipe fya golde ne fya silfere p ifya mu ng’anda ya kwa Lesa ifyo Nebukadnesari afumishe mwi tempele, ilyali mu Yerusalemu, no kufileta kwi tempele lya mu Babiloni, q imfumu Sailasi r yalififumishe mwi tempele lya mu Babiloni, no kufipeela kuli Sheshebasari, s ishina lya muntu uo yasontele ukuba umulashi. t 15 Kabili yamwebele ati:

Dariusi I afwailisha ICIPA. 5 a Esr 4:17 Da 4:1 b Neh 11:3 Est 1:1 c Ukt 1:1 Amg 10:17 Amg 32:31 Esr 1:3 Am 145:3 Da 2:47 Da 4:34 Da 6:26 d Esr 5:3 e Esr 5:4 f Am 124:8 Es 45:18 Yn 1:9 Uks 4:11 g 1Is 7:51 2Im 5:1 h 2Is 21:15 2Im 34:25 Neh 9:26 Es 59:2 Ye 5:31 Da 9:5 i Amg 28:49 Amg 29:24 Amg 31:17 Amg 32:30 1Is 9:7 j 2Is 24:1 2Is 25:1 2Is 25:8 Ye 39:1 k 2Im 36:17 l 2Is 25:9 m 2Is 25:11 n Esr 1:1 o Esr 1:3 p 2Is 25:14 2Is 25:15 2Im 36:18 Ye 52:19 q 2Im 36:7 r Amp 21:1 s Esr 1:11 Hg 1:1 t Hg 1:14 Hg 2:2



















Ku Kulyo a Esr 1:7 Esr 6:5 b Esr 1:2 Esr 6:3 c Esr 3:10 Hg 2:18 Sek 4:9 d Esr 4:24 e Esr 4:15 Amp 25:2 f 2Im 36:22 Esr 1:3 Esr 6:3



















ICIPA. 6 g Est 10:2 h Est 1:1 Da 5:28 i 2Im 36:22 Esr 1:1 Esr 5:13 j Amg 12:5 Amg 12:6 Amg 12:11 2Im 2:6 k 1Is 6:2 l Esr 5:8 m Esr 3:7 n Esr 7:20 Am 68:29 Es 49:23

630

“Senda ifipe ifi. a Kabiye, kafibike mwi tempele lya mu Yerusalemu, no kuleka ing’anda ya kwa Lesa ikuulwe cipya cipya palya pene yali.” b 16 Ilyo Sheshebasari aishile, apangile umufula wa kukuulapo ing’anda ya kwa Lesa, c mu Yerusalemu; kabili ukutula ilyo ukufika na nomba e yo bakuula lelo tailapwa.’ d 17 “E ico nomba nga cili fye bwino ku mfumu, lekeni bafwailikishe e mu ng’anda ya mfumu iya fyuma iyaba mu Babiloni, pa kuti beshibe nga ca cine ukuti imfumu Sailasi yalifumishe icipope f ca kukuula cipya cipya ilya ng’anda ya kwa Lesa mu Yerusalemu; kabili lekeni imfumu itutumine ifyo yalapingula pali uyu mulandu.” lyo Dariusi imfumu yafu6 Emishe icipope, kabili bafwai-

le mu ng’anda umo balesungila amabuuku g ya fyuma ayabikilwe mu Babiloni. 2 Kabili mu Ekibatana, icifulo ca malinga icali mu citungu ca bulashi ica Madai, h mwasangilwe icimfungwa, umwalembelwe icishibisho pali uyu mulandu ica kuti: 3 “Mu mwaka wa kubalilapo uwa kuteka kwa mfumu Sailasi, i imfumu Sailasi yapangile ifunde ukukuma ku ng’anda ya kwa Lesa mu Yerusalemu ati: Lekeni ing’anda ikuulwe cipya cipya pa kuti ibe icifulo uko bakalapeelela amalambo, j lekeni ne mifula ya iko iya kukuulapo ikoshiwe, ukusansuka kwa iko kube imikono amakumi mutanda (60), mu bwipi ibe imikono amakumi mutanda, k 4 ibikwemo l na mabwe imitande itatu ne fimuti umutande umo; m kabili indalama sha kukuulila shifume mu cipao ca mu ng’anda ya mfumu. n 5 Na kabili lekeni fibweshiwe ifipe fya golde o na silfere ifya mu ng’anda ya kwa Lesa ifyo Nebukadnesari p afumishe mwi tempele ilyali mu Yerusalemu no kufitwala ku Babiloni, o Esr 1:11; Esr 5:14; Da 1:2; Da 5:2; p 2Is 25:15; 2Im 36:7; 2Im 36:18; Ye 52:19.

631

Imfumu yafumyapo ifibindo

fitwalwe kwi tempele lya mu Yerusalemu palya pene lyali no kufibika mu ng’anda ya kwa Lesa. a 6 “Nomba imwe Tatinai b umulashi wa kwi shilya lya Mumana, c Shetari-bosenai d na banenu, abalashi banono e aba kwi shilya lya Mumana, talukeniko. f 7 Mwilafulunganya umulimo wa ng’anda ya kwa Lesa. g Umulashi wa baYuda na bakalamba ba baYuda bakakuula cipya cipya ilya ng’anda ya kwa Lesa pa cifulo ca iko. 8 Na ine nimpeela icipope h pa fyo mukacita na bakalamba ba baYuda, pa kukuula cipya cipya ilya ng’anda ya kwa Lesa; kabili ukufuma mu cipao ca fyuma fya mfumu i ica musonko icili kwi shilya lya Mumana, isha kukuulila shikalepeelwa j bwangu kuli aba baume ukwabula ukuleka. k 9 Kabili bashimapepo nga batila leteni ing’ombe ishilume ishinono l na basukusuku m no twana twa mpaanga n ifya kutuula imituulo ya koca kuli Lesa wa mu muulu, e lyo ne ngano, o umucele, p umwangashi q na mafuta, r ukulingana fye ne fyo bashimapepo mu Yerusalemu balanda, mulingile ukulabapeela ifi cila bushiku ukwabula ukufilwa; 10 pa kuti lyonse s bakaletuula imituulo iisuma t kuli Lesa wa mu muulu no kulapepelako imfumu na bana ba iko ukuti bale-enda umutende. u 11 Kabili nimpeela icipope ca kuti, onse uwapula v mu cipope ici, bakakulumuna icimuti w ukufuma ku ng’anda yakwe no kumupoopelapo, x kabili pali uyu mulandu bakasangula ing’anda yakwe icimbusu ca cintubwingi. y 12 Kabili Lesa uwalenga ishina z lyakwe ukuba pali cilya cifulo akafumyepo imfumu yonse na bantu bonse abakasuula ici cipope no kufwaya ukonaula a ilya ng’anda ya kwa Lesa, iyaba mu Yerusalemu. Ine, ne Dariusi nimpeela icipope. Mukonke ici cipope nomba line.” 13 E lyo Tatinai umulashi wa kwi shilya lya Mumana, b na

ICIPA. 6 Esr 5:15 Esr 5:3 2Sa 8:3 Esr 5:6 Esr 6:13 e Esr 4:9 f Imi 5:39 Ro 8:31 g Imi 5:38 h Esr 4:21 i Esr 7:20 j Am 68:29 Hg 2:7 k Esr 5:5 l Le 1:5 m Le 1:10 Le 9:2 n Imp 28:3 Imp 29:2 o Ukf 29:2 Le 2:1 p Le 2:13 q Imp 15:5 Imp 15:7 r Ukf 27:20 Le 2:4 1Im 9:29 s Ukf 29:38 Imp 28:3 t Le 1:9 u Esr 7:23 Ye 29:7 1Ti 2:2 v Esr 7:26 w Est 7:10 x Ukt 40:19 Amg 21:22 y Da 2:5 z Ukf 20:24 Amg 12:5 2Im 7:16 Am 132:14 a Am 5:10 b 2Is 23:29



















a b c d

Ku Kulyo a Esr 5:6 b Esr 3:8 Esr 4:3 c Esr 5:2 d Esr 5:1 Hg 1:12 e Sek 1:1 Sek 6:15 f Sek 1:7 g Es 44:28 Hg 1:8 h 2Im 36:23 Esr 1:3 Esr 5:13 i Esr 6:12 j Esr 7:13 k Est 9:1 l 1Im 9:2 Neh 7:73 m 2Is 24:15 Esr 4:1 Neh 1:2 n 1Is 8:63 o 2Im 7:5 p 1Im 23:6 q Imp 3:6 r Ukf 12:14 s Ukf 12:2 Le 23:5 Amg 16:1 Est 3:7 t Ukf 30:20 Le 21:8 Le 22:3 u Ukf 12:5

ESRA 6:6-21

Shetari-bosenai a na banabo, ilyo line fye bacitile ukulingana na mashiwi imfumu Dariusi yatumine. 14 Kabili intungulushi b sha baYuda shalekuula c no mulimo wale-enda bwino pantu kasesema Hagai d na Sekaria e umwishikulu wa kwa Ido f balebakoselesha, kabili balikuulile no kuipwisha pa mulandu wa cipope ca kwa Lesa wa kwa Israele g na pa mulandu wa cipope ca kwa Sailasi h na Dariusi i na Artakishashete j imfumu ya Persia. 15 Bapwile ne ng’anda iyi pa bushiku bwalenga shitatu mu mweshi wa Adari, k e kutila, mu mwaka walenga mutanda (6) uwa kuteka kwa mfumu Dariusi. 16 E lyo abana ba kwa Israele, bashimapepo na bena Lebi l na bambi abafumine muli bunkole m balongene pa kuti basefye ukusefya kwa kupeela n ing’anda ya kwa Lesa kuli Lesa kabili balisekelele. 17 Na pali uku kusefya kwa kupeela iyi ng’anda ya kwa Lesa batuulile ing’ombe ishilume umwanda umo (100), basukusuku imyanda ibili (200), abana ba mpaanga imyanda ine (400) kabili pa kutuula umutuulo wa pa lubembu uwa bena Israele batuulile basawe ikumi limo na babili (12), ukulingana fye ne mpendwa ya mikowa ya bena Israele. o 18 Basalile na bashimapepo mu mabumba yabo na bena Lebi na bo mu mabumba yabo, p pa kuti babombe umulimo wa kwa Lesa uwa mu Yerusalemu, ukulingana ne fyalembelwe mwi buuku lya kwa Mose. q 19 Na bafumine muli bunkole bacitile ica kucilila r pa bushiku bwalenga ikumi limo na shine (14) mu mweshi wa ntanshi. s 20 Apo bashimapepo na bena Lebi bonse pamo baliisangulwile, t bonse fye bali abasanguluka, e ico baipeye inama ya kupeela ilambo lya pa ca kucilila u ilya bonse abafumine muli bunkole na bamunyinabo bashimapepo e lyo na bene fye. 21 E

ESRA 6:22–7:17

Imfumu yapeela Esra ifyo alombele

lyo abana ba kwa Israele ababwelele ukufuma muli bunkole baliile ica kucilila, a na bonse abailundile kuli bena kabili abaitalwishe ku kukowela b kwa nko sha muli cilya calo, pa kuti bafwaye Yehova Lesa wa bena Israele c. 22 Kabili basefeshe umutebeto wa mikate ishatutumuka d pa nshiku cinelubali (7) no kusekelela; pantu Yehova abalengele ukusansamuka, kabili ayalwile e umutima wa mfumu ya ku Asiria ukuti ibatemwe no kubakosha mu mulimo wa ng’anda ya kwa Lesa wa cine, Lesa wa bena Israele. pa numa ya ifi fintu, 7 Nomba ilyo Artakishashete aali f

imfumu ya Persia, Esra g mwana Seraya h mwana Asaria mwana Hilkia i 2 mwana Shalumu j mwana Sadoke mwana Ahitubu k 3 mwana Amaria l mwana Asaria m mwana Merayote n 4 mwana Serahia o mwana Usi p mwana Buki q 5 mwana Abishua r mwana Finehasi s mwana Eleasari t mwana Aarone u shimapepo mukalamba v— 6 uyu Esra afumine ku Babiloni; kabili ali uwacenjela mu kukopolola w amafunde ya kwa Mose, x ayo Yehova Lesa wa kwa Israele abapeele, ica kuti imfumu yamupeele fyonse ifyo alombele y ukulingana ne fyo ukuboko kwa kwa Yehova Lesa wakwe ukwali pali ena kwafwaile. 7 E ico abana ba kwa Israele bamo na bashimapepo z bamo na bena Lebi a na bakemba b na balinshi ba pa mpongolo c na bena Netinimu d baile ku Yerusalemu mu mwaka walenga cinelubali (7) uwa kuteka kwa mfumu Artakishashete. e 8 Esra afikile ku Yerusalemu mu mweshi walenga busano, e kutila, mu mwaka walenga cinelubali (7) ukutula apo Artakishashete abelele imfumu. 9 Pantu pa bushiku bwa kutampa ubwa mweshi wa kubalilapo ena atile natuleya tufume ku Babiloni, na pa bushiku bwa ku-

ICIPA. 6 a Ukf 12:48 b Imp 9:14 2Ko 6:17 2Ko 7:1 c 2Im 15:12 d Ukf 12:17 Le 23:6 e Esr 7:27 Amp 16:7 Amp 21:1



















ICIPA. 7 f Esr 6:14 Neh 2:1 g Esr 7:6 Neh 8:2 Neh 12:26 h 1Im 6:14 i 2Is 22:8 j 1Im 6:12 k Neh 11:11 l 1Im 6:11 m 1Im 6:10 2Im 31:10 n 1Im 6:7 o 1Im 6:6 p 1Im 6:51 q 1Im 6:5 r 1Im 6:4 s Ukf 6:25 Imp 25:11 Aba 20:28 t Ukf 6:23 Imp 3:32 Amg 10:6 Yos 14:1 1Im 24:1 u Ukf 7:1 Ukf 28:1 v He 5:4 w Neh 8:1 Neh 8:4 x Amg 4:5 Amg 5:1 Amg 28:1 y Neh 1:11 Neh 2:8 z Esr 8:15 a Esr 8:18 b 1Im 6:32 c 1Im 9:22 1Im 9:26 d 1Im 9:2 Esr 7:24 Esr 8:20 e Esr 6:14



















Ku Kulyo a Esr 8:22 b Amg 30:6 2Im 19:3 Am 78:8 c Am 1:2 Am 19:7 d Amg 5:1 Amg 17:10 e Amg 33:10 Mal 2:7 f Amg 12:1 g Amp 29:4 Es 1:17 Sek 7:9 h Esr 7:6 i Esr 6:14 Neh 2:1 j Da 2:37 k Esr 5:11 l Esr 5:7 m Esr 5:17 n Est 9:30 o Amg 30:3 Esr 1:3 p Est 1:14 q Esr 6:1

632

tampa ubwa mweshi walenga busano aishile ku Yerusalemu, ukulingana no kuboko kwa kwa Lesa ukwali pali ena. a 10 Awe Esra ateyenye b umutima wakwe pa kuti eshibe amafunde ya kwa Yehova c no kuyakonka d no kusambilisha e amafunde f no mulinganya g mu Israele. 11 Kabili uyu e kalata uwakopolwelwe muli kalata uo Imfumu Artakishashete yapeele Esra shimapepo kakopolola, h uwalekopolola amashiwi ya mu mafunde ya kwa Yehova ne fipope fyakwe ku bena Israele: 12 “Artakishashete, i imfumu ya shamfumu, j kuli Esra shimapepo, uukopolola amafunde ya kwa Lesa wa mu muulu: k Umutende ube nobe. l E ico nomba 13 ine nimpeela icipope m ca kuti onse uwaba mu bufumu n bwandi uwa mu bantu ba mu Israele na bashimapepo babo na bena Lebi uulefwaya ukuya pamo nobe ku Yerusalemu aye. o 14 Apo imfumu ne mpanda mano p sha iko cinelubali (7) bapeele icipope ca kuyafwailisha q pali Yuda na Yerusalemu mwi funde r lya kwa Lesa s obe ilyo ukwete, 15 no kuleta silfere na golde ifyo imfumu ne mpanda mano sha iko bapeela ku kuitemenwa t kuli Lesa wa kwa Israele, uo ubwikalo bwakwe bwaba mu Yerusalemu, u 16 na silfere onse na golde uo wasanga mu calo conse ica bulashi ica Babiloni pamo no bupe bwa bantu v no bwa bashimapepo abalepeela ku kuitemenwa ku ng’anda ya kwa Lesa wabo, w mu Yerusalemu; 17 ifyo fine mukangufyanye ukushita mu ndalama ishi ing’ombe ishilume, x basukusuku, y abana ba mpaanga z ne mituulo ya ngano a ne mituulo ya mwangashi b no kufipalamika pa ciipailo ca mu ng’anda ya kwa Lesa wenu, c iyaba mu Yerusalemu. d r Amg 17:18; 2Is 22:8; Am 68:29; u Am 9:11; 8:25; w Esr 1:6; x Le a Imp 15:4; b Le 23:13;

s Esr 5:8; Da 2:47; t Esr 6:4; Am 76:2; Am 135:21; v Esr 1:5; y Le 1:10; z Imp 28:3; c Amg 12:6; d 1Is 11:36.

633

Esra aebwa ukusonta abapingushi

18 “Na conse ico iwe na bamunonko mukamona ukuti cili bwino ukucita mu ndalama sha silfere ne sha golde a ishikashalapo, icilingene no kufwaya b kwa kwa Lesa wenu, e co mukacite. c 19 Kabili ifipe d fyonse ifyo balekupeela ifya kubomfya ku mulimo wa mu ng’anda ya kwa Lesa obe, ukafituule fyonse kuli Lesa ku Yerusalemu. e 20 Kabili fimbi ifilekabilwa ifya mu ng’anda ya kwa Lesa ifyo wingafwaya ukutuula ukalafifumya mu ng’anda ya cipao iya mfumu f no kufituula. 21 “Kabili ine wine, ne mfumu Artakishashete, nimpeela icipope g kuli bonse abasunga ifyuma h aba kwi shilya lya Mumana, i ukuti conse ico Esra j shimapepo, uukopolola amafunde ya kwa Lesa wa mu muulu, amulomba mukamupeele mu kwangufyanya, 22 ukufika na ku matalanti k umwanda umo (100) aya silfere na madalamu l ya ngano umwanda umo ne mbeketi m sha mwangashi n umwanda umo ne mbeketi sha mafutao umwanda umo, no mucele p uwingi. 23 Beni abacincila q ukucita fyonse ifikumine ing’anda ya kwa Lesa wa mu muulu r ukulingana ne cipope s ca kwa Lesa wa mu muulu, pa kuti ubukali bwi-isa pa buteko bwa mfumu na pa bana ba iko. t 24 Kabili mwishibe ukuti, bashimapepo u bonse na bena Lebi, v na bakemba, w na balinshi ba pa mwinshi, x na bena Netinimu, y na babomfi ba pa ng’anda ino iya kwa Lesa, tabafwile ukwebwa ukutuula umusonko, umutuulo z nelyo umusangulo. a 25 “Nomba iwe, we Esra, ukulingana na mano b ya kwa Lesa obe ayo wakwata sonta aba kukalulula imilandu na bapingushi pa kuti balepingula c abantu bonse ababa kwi shilya lya Mumana, nangu fye ni balya bonse abaishiba amafunde ya kwa Lesa obe; na bonse abashaye-

ICIPA. 7 2Is 22:7 Ef 5:17 Esr 7:26 Esr 1:7 Esr 8:30 e Ye 3:17 f Esr 6:4 Esr 6:8 g Esr 6:12 Lkm 8:4 h Esr 6:8 i Yos 1:4 1Is 4:24 Esr 4:20 j Esr 7:6 Neh 8:2 k 1Is 16:24 l 1Is 4:22 Ek 45:14 m Ek 45:11 n Imp 15:5 o Ukf 27:20 Le 2:1 p Le 2:13 q Ef 6:6 Ko 3:23 r Esr 1:2 Es 40:22 s Am 119:4 t Ukt 12:3 Esr 6:10 Es 60:12 u Esr 2:36 v Esr 2:40 w 1Im 15:16 x Esr 2:42 y 1Im 9:2 Esr 2:58 z Neh 5:4 a Esr 4:20 b Amp 2:6 Yak 1:5 c Ukf 18:22 Amg 16:18 2Im 19:8



















a b c d

Ku Kulyo a 2Im 17:9 Neh 8:3 Mal 2:7 Mt 13:52 b Amg 4:8 c Esr 6:11 d Ukt 4:11 e Ukf 22:6 f Amg 1:11 g Esr 6:22 Amp 21:1 h Es 60:13 i Esr 7:14 Est 1:14 j Esr 9:9 Neh 1:11 k Esr 8:18 Neh 2:8



















ICIPA. 8 l 1Im 24:31 m 1Im 4:33 1Im 9:1 n Esr 7:7 o 1Im 6:4 p Ukf 6:23 q Neh 10:6 r 1Im 3:1 s Neh 10:14 t Esr 2:6 Neh 10:14 u Esr 2:8 Esr 10:27 v Esr 2:15 Neh 10:16 w Esr 2:7

ESRA 7:18–8:7

shiba mukabafunde. a 26 Lelo onse uushakakonke amafunde ya kwa Lesa b obe na mafunde ya mfumu, akapingulwe ilyo line, nampo nga kumwipaya c nelyo nga kumutamfya mu calo, d nelyo nga kumulipilisha indalama e nelyo nga kumupoosa mu cifungo.” 27 Acindikwe Yehova Lesa wa fikolwe fyesu, f uwabika ica musango uyu mu mutimag wa mfumu, pa kuti iyemfye h ing’anda ya kwa Yehova, iyaba mu Yerusalemu! 28 Kabili pa menso ya mfumu ne mpanda mano i sha iko na bacilolo ba mfumu bonse impalume, nalanga icikuuku j kuli ine. Na ine, nali-ikoseleshe ukulingana ne fyo ukuboko k kwa kwa Yehova Lesa wandi kwangafwile, kabili nalongenye abakalamba mu Israele pa kuti beme tuleya na bo. aba e bali abakala8 Nomba mba ba ndupwa mu mayanda ya bashibo l kabili ifi e fyo intuntuko m sha bo twafumine na bo mu Babiloni mu nshita ya kuteka kwa mfumu Artakishashete shalembelwe: n 2 Pa bana ba kwa Finehasi, o pali Gershomu; pa bana ba kwa Itamari, p pali Daniele; q pa bana ba kwa Davidi, r pena pali Hatushi; 3 pa bana ba kwa Shekania, na pa bana ba kwa Paroshe, s pali Sekaria, kabili abaume abalembelwe abo ali na bo bali umwanda umo na makumi yasano (150); 4 pa bana ba kwa Pehati-moabu t, pali Elihoenai mwana Serahia, kabili abaume abo ali na bo bali imyanda ibili (200); 5 pa bana ba kwa Satu, u pali Shekania mwana Yahasiele, kabili abaume abo ali na bo bali imyanda itatu (300); 6 na pa bana ba kwa Adini, v pali Ebede mwana Yonatani, kabili abaume abo ali na bo bali amakumi yasano (50); 7 na pa bana ba kwa Elamu, w pali Yeshaya mwana Atalia, kabili abaume abo ali na bo bali amakumi cinelubali

ESRA 8:8-26 (70); 8 na pa bana ba kwa Shefatia, a pali Sebadia mwana Mikaele, kabili abaume abo ali na bo bali amakumi cinekonsekonse (80); 9 pa bana ba kwa Yoabu, pali Obadia mwana Yehiele, kabili abaume abo ali na bo bali imyanda ibili ne kumi na cinekonsekonse (218); 10 kabili pa bana ba kwa Bani, b pali Shelomiti mwana Yosifia, kabili abaume abo ali na bo bali umwanda umo na makumi mutanda (160); 11 kabili pa bana ba kwa Bebai na po, pali Sekaria mwana Bebai, c kabili abaume abo ali na bo bali amakumi yabili na cinekonsekonse (28); 12 na pa bana ba kwa Asigadi, d na po pali Yohanani mwana Hakatani, kabili abaume abo ali na bo bali umwanda umo ne kumi limo (110); 13 e lyo pa bana ba kwa Adonikamu, e aba kulekelesha, amashina yabo ni aya: Elifelete, Yeiele na Shemaya, kabili abaume abo bali na bo bali amakumi mutanda (60); 14 na pa bana ba kwa Bigibai, f pali Utai na Sabudi, kabili abaume abo bali na bo bali amakumi cinelubali (70). 15 Awe nabalonganike ku mumanag uwaya ku Ahaba; h kabili e ko twapangile inkambi inshiku shitatu, pa kuti nceeceete abantu i na bashimapepo, j lelo abana ba kwa Lebi k nshabamwenepo. 16 E ico natumine aba kuyaita Eliesere, Ariele, Shemaya na Elnatani na Yaribu na Elnatani na Natani na Sekaria na Meshulamu, abakalamba, e lyo na Yoyaribu na Elnatani, bakasambilisha. l 17 Kabili nalibakonkomeshe pali Ido umukalamba wa mu musumba wa Kasifia, kabili nalibebele na mashiwi m ya kuyaeba Ido na bamunyina abena Netinimu n aba mu Kasifia, ukuti bakatuleteleko ababomfi o aba kubombela pa ng’anda ya kwa Lesa wesu. 18 Awe ukulingana no kuboko p kwa kwa Lesa wesu ukwali pali ifwe, batuleteele umuntu uwashilimuka q

Baleka ukulya ICIPA. 8 a Esr 2:4 Neh 7:9 b Neh 7:15 c Esr 2:11 Esr 10:28 d Esr 2:12 Neh 10:15 e Neh 7:18 f Esr 2:14 g Am 137:1 h Esr 8:21 Esr 8:31 i Amp 27:23 j Esr 7:7 k Imp 3:6 l 2Im 17:9 m 2Sa 14:19 Ye 1:9 n Esr 2:43 o Imp 8:26 Imp 18:6 1Im 23:32 p Esr 7:28 Amp 3:6 q Amp 12:8 Ye 3:15



















Ku Kulyo a Imp 3:20 b 1Im 6:16 c Esr 8:24 d 1Im 6:16 e Da 10:12 Yak 4:10 f Am 27:11 Es 30:21 g Imp 14:3 h Am 33:16 i Am 33:17 Ho 1:7 j 2Im 16:9 Esr 7:6 Esr 7:28 Sek 4:6 k Ro 8:28 l Yos 23:16 Am 21:9 Am 90:11 m 2Im 15:2 Am 73:27 n Neh 9:1 Est 4:16 Lk 2:37 o Ye 29:12 Ye 50:4 p Amg 4:29 1Im 5:20 2Im 7:14 Mt 7:7 q Esr 8:18 r Esr 8:19 Neh 12:21 s Esr 7:19 t Esr 7:15 u Esr 7:14 v Esr 7:16 w 1Is 16:24

634

ukufuma pa bana ba kwa Maali a umwishikulu wa kwa Lebi b mwana Israele, Sherebia c na bana bakwe na bamunyina, abantu ikumi limo na cinekonsekonse (18); 19 na Hashabia pamo na Yeshaya ukufuma pa bana ba kwa Merari, d na bamunyina, na bana babo, abantu amakumi yabili (20). 20 Kabili ku bena Netinimu, abo Davidi na bacilolo basontele ukuti bakulabombela abena Lebi, kwafumine abaNetinimu imyanda ibili na makumi yabili (220), kabili aba bonse balilembelwe amashina. 21 Kabili ilyo twali ku mumana wa Ahaba naebele abantu ukuti tuleke ukulya, pa kuti tuicefye e kuli Lesa wesu, pa kuti atulange inshila iisuma f ifwe na bana besu g abanono pamo ne fipe fyesu fyonse. 22 Pantu nali ne nsoni sha kulomba ku mfumu ibumba lya bashilika h na baleendela pali bakabalwe i aba kutwafwa ukulwa na balwani mu nshila, pantu twasosele ku mfumu atuti: “Ukuboko j kwa kwa Lesa wesu kwaba pali bonse abamufwaya pa kuti abacitile ifisuma k kabili alabapokolola, lelo amaka yakwe no bukali bwakwe l fyaba pali bonse abataluka kuli ena.” m 23 E ico twalekele ukulya n kabili twaipwishe o kuli Lesa wesu pali ici, na o alyumfwile ukupapaata p kwesu. 24 E ico nomba pa ntungulushi sha bashimapepo nafumishepo bamo ikumi limo na babili (12), na mashina yabo ni, Sherebia, q Hashabia, r e lyo na bamunyinabo ikumi (10). 25 Kabili napimine ukufina kwa silfere na golde ne fipe s no kufipeela kuli bena, pa kuti fibe umusangulo wa kupeela ku ng’anda ya kwa Lesa wesu uo imfumu t ne mpanda mano u sha iko na bacilolo ba iko na bena Israele v bonse abali muli ilya ncende basangwile. 26 E ico napimine mu minwe yabo ukufina kwa matalanti ya silfere w imyanda mutanda na

635

Abashelepo baya ku Yersusalemu. Ukuufishanya

makumi yasano (650) ne fipe fya silfere umwanda umo (100) ifya mutengo wa matalanti yabili, na golde amatalanti umwanda umo, 27 ne mbale shafonka ishinono isha golde amakumi yabili (20) ishafinine badariki1 ikana limo (1,000) ne fipe fibili ifya mukuba uusuma, uwakashikila, uwawama nga golde. 28 E lyo nabebele nati: “Muli ba mushilo a kuli Yehova, ne fipe b ifi fya mushilo, na silfere na golde mutuulo wa kuitemenwa uo mwatuula kuli Yehova Lesa wa bashinwe. 29 Loleni kabili muibake mpaka mupime c ukufina kwa fiko pa menso ya ntungulushi sha bashimapepo na bena Lebi na bacilolo ba fikolwe fya bena Israele mu Yerusalemu, mu miputule ya kuliilamo d iya ng’anda ya kwa Yehova.” 30 Kabili bashimapepo na bena Lebi bapokele silfere na golde ne fipe ifyapimwa, no kufitwala ku Yerusalemu ku ng’anda ya kwa Lesa wesu. e 31 Na pa kulekelesha twafumine ku mumana wa Ahaba f pa bushiku bwalenga ikumi na shibili (12) ubwa mweshi wa kubalilapo g no kuya ku Yerusalemu, kabili ukuboko kwa kwa Lesa wesu kwali pali ifwe, ica kuti atupokolwele h mu minwe ya balwani na batubelamine mu nshila. 32 E ico twafikile ku Yerusalemu i no kwikalako inshiku shitatu. 33 Kabili pa bushiku bwalenga shine twapimine ukufina kwa silfere na golde j ne fipe k ifyali mu ng’anda ya kwa Lesa wesu ifyali mu minwe ya kwa Mereemote l mwana Uriya shimapepo kabili ali pamo na Eleasari mwana Finehasi e lyo na Yosabadi m mwana Yeshua na Noadia mwana Binui, n abena Lebi, 34 na fyonse fyalipendelwe no kupimwa fyalipiminwe, na pa numa fyalilembelwe ifyo fyafinine pali ilya Esr 8:271 Dariki ni ndalama ye kobili lya bena Persia ilyafinine ukucilako panono pa magramu 8.

ICIPA. 8 a Le 21:6 Le 21:8 Es 52:11 b Imp 4:16 2Im 24:14 c Esr 7:19 Esr 8:33 d 1Im 23:28 1Im 28:12 e Am 122:9 f Esr 8:15 Esr 8:21 g Ukf 12:2 Est 3:7 h Am 34:19 i Esr 7:8 j Esr 8:29 k 2Im 36:18 Esr 7:19 l Neh 3:4 Neh 3:21 m Neh 8:7 n Neh 12:8



















Ku Kulyo a Amg 30:3 2Im 36:20 b Le 1:3 2Im 29:31 c Le 1:5 Esr 7:17 d Le 1:10 e Le 22:19 Esr 6:17 f Esr 7:21 g Da 6:1 h Neh 2:7 Neh 3:7 i Ukt 15:18 j Esr 6:13



















ICIPA. 9 k Esr 10:8 Esr 10:14 l Ukf 33:16 Esr 6:21 Neh 9:2 m Le 20:23 Amg 12:30 Amg 18:9 n Ukt 10:19 Imp 13:29 o Ukt 10:15 Yos 1:4 p Yos 11:3 Yos 17:15 q Yos 18:16 r Ukt 19:38 Amg 23:3 s Ukt 19:37 t Le 18:3 u Ukt 15:16 Aba 11:22 v Ukf 34:16 Esr 10:44 w Ukf 19:6 Ukf 22:31 Amg 7:6 x Neh 13:3 2Ko 6:14 y 1Pe 5:3 z Yos 7:6 2Is 22:19 a Neh 13:25 b Am 143:4 c Esr 10:3 d Ukf 29:41 Da 9:21

ESRA 8:27–9:4

ine nshita. 35 Ababwelele muli bunkole, abali bankole, a batuulile amalambo ya koca b kuli Lesa wa bena Israele, ing’ombe ishilume c ikumi limo na shibili (12) isha pa bena Israele bonse, basukusuku d amakumi pabula na mutanda (96), utwana twa mpaanga utulume amakumi cinelubali na cinelubali (77), imbushi ishilume e ikumi na shibili (12) isha mutuulo wa pa lubembu, fyonse ifi fyali e mutuulo wa koca uwa kutuula kuli Yehova. 36 E lyo twapeele amafunde f ya mfumu kuli bamushika g ba mfumu na balashi h aba kwi shilya lya Mumana, i na bo balyafwile abantu j ne ng’anda ya kwa Lesa wa cine. ilyo fye ifi fintu fya9 Kabili pwile, bacilolo baishile kuli k

ine, abati: “Abena Israele na bashimapepo na bena Lebi tabaipaatula l ku bantu ba mu fyalo ifi na ku fya bunani m ifyo balecita, e kutila, ku bena Kaanani, n ku bena Hiti, o ku bena Perisi, p ku bena Yebusi, q ku bena Amone, r ku bena Moabu, s ku bena Egupti t na ku bena Amore. u 2 Pantu bena pamo na bana babo abaume nabasumina ukulaupa abana banakashi ba aba bantu; v kabili aba, ababa ulubuto lwa mushilo, w nomba nabaitobenkanya x mu bantu aba muli ifi fyalo, kabili bacilolo na balashi e bali na ku ntanshi y mu kucita ulu lubembu.” 3 Nomba ilyo fye naumfwile ici cintu nalepwile ica kufwala z candi e lyo ne ca kufwala candi icabula amaboko, natendeke no kunukula umushishi wa ku mutwe a wandi no mwefu, kabili naikele fye uwapeshiwa amano. b 4 Awe bonse abaumfwile umwenso c pa mashiwi Lesa alandile pa mulandu wa ulu lubembu abafumine muli bunkole bacitile, baishilelongana uko nali ninshi njikele fye uwapeshiwa amano mpaka ukufika ne nshita ya kutuula umutuulo wa ngano uwa cungulo. d

ESRA 9:5–10:3

Ipepo lya kwa Esra kuli Yehova

5 Awe ilyo inshita ya kutuula umutuulo wa ngano a uwa cungulo yafikile nalimine apo naikele uwa bulanda, ninshi nacilepuka ica kufwala candi e lyo ne ca kufwala candi icabula amaboko, kabili nalifukeme b no kwimya amaboko yandi kuli Yehova Lesa wandi. c 6 E lyo nakonkenyepo ukusosa ati: d “Mwe Lesa wandi, ning’umfwa insoni e kabili ninseebana, f nimfilwa no kwinuna icinso candi kuli imwe, mwe Lesa wandi, pantu imembu g shesu nashifula nashitupesha na mano no mulandu wesu naukula ukufika na ku muulu. h 7 Ukufuma mu nshiku sha fikolwe i fyesu twaliba no mulandu uukalamba ukufika na buno bushiku; j na pa mulandu wa membu shesu, ifwe ne shamfumu k shesu, na bashimapepo l besu, twalipeelwa mu minwe ya shamfumu sha mu fyalo ifi ku lupanga, m kuli bunkole n na ku kupokwa ifyuma o na ku kuseebana, p nge fyo cili na buno bwine bushiku. 8 E ico nomba mwe Yehova Lesa wesu namutubelela uluse q pa kashita fye akanono pa kutushiilako abapusuka r na pa kutushimpa ngo lupoopo mu cifulo cenu ica mushilo, pa kuti mulenge amenso yesu ukubengeshima s ku nsansa, mwe Lesa wesu, no kutulubulako panono ku busha. t 9 Pantu tuli babomfi; u kabili na mu busha twabamo mwe Lesa tamwatulekelesha, v lelo mwaba aba cikuuku kuli ifwe pa menso ya shamfumu sha bena Persia, w no kutupuupuutula pa kuti tukuule ing’anda ya kwa Lesax wesu no kukuula cipya cipya ififulo fya iko ifyasanguka ifibolya y no kutupeela ilinga lya mabwe z mu calo ca Yuda na mu Yerusalemu. 10 “E ico nomba mwe Lesa wesu, kuti twatila shani? Pantu twalisuula amafunde yenu, a 11 ayo mwasoseele mu babomfi benu bakasesema, amuti, ‘Icalo ico muleingilamo ku kwikalamo calo icakowela pa mulandu wa kukowela kwa bantu ba mu fyalo ifi, b pa mulandu wa fya bu-

ICIPA. 9 a Imp 28:5 b Am 95:6 Lk 22:41 Imi 21:5 Ef 3:14 c Ukf 9:29 Am 143:6 d Yak 5:16 e Yb 40:4 f Da 9:7 g Esr 9:2 Am 38:4 Am 106:6 Es 1:18 Es 59:12 h Lk 15:21 Uks 18:5 i Imp 32:14 2Im 29:6 Imi 7:51 j Isb 5:7 k Da 9:8 l Neh 9:32 m 2Is 10:32 1Im 5:22 2Im 36:17 n 2Is 17:23 2Is 25:6 o 2Is 17:20 p Da 9:7 q Neh 9:31 r Es 1:9 s Am 13:3 t Am 138:7 u Neh 9:36 v Amg 30:1 w Esr 1:1 x Esr 6:14 Sek 4:9 y 2Im 36:19 z Es 5:2 Es 5:5 a Le 27:34 Imp 36:13 b Le 18:24 Amg 12:31



















Ku Kulyo a Le 18:3 Amg 18:9 b Ek 36:25 2Ko 7:1 c 2Is 21:16 d Ukf 23:32 Ukf 34:16 Amg 7:3 Yos 23:12 e Amg 23:6 2Im 19:2 f Amg 6:2 g Ukt 18:19 Am 112:2 Amp 13:22 Amp 20:7 h Neh 9:32 i Am 103:10 Isb 3:22 Isb 3:39 j Am 106:46 k Neh 13:23 l Esr 9:1 m Amg 9:8 Ro 2:5 n Amg 32:26 Es 1:9 Ek 6:8 o Neh 9:33 Am 96:13 Da 9:7 p Ro 3:19 q Am 130:3 Am 143:2

636

nani a ifyo baisushamo ku kukanasanguluka b kwabo ukutula ku mpela ukufika na ku mpela. c 12 E ico nomba mwikoofya abana benu abanakashi ku bana babo abaume, d nangu ukuleka abana babo abanakashi ukuupwa ku bana benu abaume; kabili mwikabafwaila umutende e nangu ubusuma umuyayaya, pa kuti mukose f no kulya ifisuma ifya mu calo ico no kuleka cikabe icalo cenu na bana benu umuyayaya.’ g 13 Kabili pa numa ya ifi fyonse ifyatuponena pa micitile yesu iibi h na pa kuba no mulandu icine cine, apo imwe, mwe Lesa wesu, tamwatukanda ukulingana ne membu shesu, i kabili mwapeela kuli ifwe aba abapusuka, j 14 bushe kabili tubwekeshepo ukupula mu mafunde yenu no kulaufishanya k na bantu abacita ifya bunani ifi? l Bushe tamwakalipe m nga nshi ica kuti kubule no wa kushalapo n nangu uwa kupusuka? 15 Mwe Yehova Lesa wa kwa Israele, mwalilungama, o pantu natushalapo abapusuka nga fino caba buno bushiku. Moneni tuli pa ntanshi yenu aba mulandu, p pantu pali uyu mulandu tukwete te kuti twiminine na pa ntanshi yenu nga bashili na mulandu.” q ilyo fye Esra apwile 10 Awe ukupepa no kuyebelela, r

s

ninshi alelila nalaala no bukupeme t pa ntanshi ya ng’anda u ya kwa Lesa wa cine, abena Israele balilongene kuli ena, ulukuta ulukalamba nga nshi, abaume na banakashi na bana, pantu abantu balilile nga nshi. 2 E lyo Shekania mwana Yehiele v uwafumine mu bana ba kwa Elamu w ayaswike no kutila kuli Esra: “Ifwe natubembukila Lesa wesu, pantu twaupile abanakashi ba ku fyalo fimbi aba mu bantu ba muli ici calo. x Lelo nomba kuli isubilo y ku bena Israele pali uyu mulandu. 3 E ico nomba natuICIPA. 10 r Esr 9:6; s Le 26:40; Am 32:5; Amp 28:13; t Amg 9:18; u 1Is 8:30; 2Im 20:9; v Esr 10:26; w Esr 2:7; Neh 10:14; x Esr 9:2; y Ye 3:12.

637

Abaume baitwa ku kulongana ku Yerusalemu

pangane icipangano a na Lesa wesu ica kuleka b aba bakashi bonse na bana bafyala ukulingana na mano Yehova atupanda aya kuba na katiina c ku mafunde d ya kwa Lesa wesu, e pa kuti tukonke ifyo ifunde lilanda. e 4 Ima, pantu mulimo obe ukucita ici, na ifwe tuli nobe. Shipa kabili citapo cimo.” 5 E lyo Esra aimine no kulenga intungulushi sha bashimapepo, abena Lebi na bena Israele bonse ukulapa umulapo f wa kuti bakacita ukulingana na mashiwi aya. Na bo balilapile. 6 Esra nomba aliimine ukufuma pa ntanshi ya ng’anda ya kwa Lesa wa cine no kuya ku muputule wa kuliilamo g uwa kwa Yehohanani mwana Eliashibu. Nangu aile kulya, taaliile umukate h kabili tanwene amenshi, pantu aleloosha i pa mulandu wa lubembu lwa baali muli bankole. 7 Kabili balibilile imbila mu Yuda na mu Yerusalemu monse ukuti bonse abaali kale muli bunkole j balongane ku Yerusalemu; 8 kabili onse uushaileko k mu nshiku shitatu ukulingana na mano bacilolo l na bakalamba babapandile—ifipe fyakwe fyonse fyali no kupokwa m no mwine bali no kumufumya n mu lukuta lwa baali muli bunkole. 9 E ico abaume bonse aba muli Yuda na ba muli Benjamini balilongene ku Yerusalemu mu nshiku shitatu, e kutila, mu mweshi walenga pabula (9) o pa bushiku bwalenga amakumi yabili (20) ubwa uyu wine mweshi, awe abantu bonse baikele mu lubansa lwa ng’anda ya kwa Lesa wa cine, baletutuma pali uyu mulandu na pa mulandu wa kuti kwali imfula. p 10 E lyo shimapepo Esra aimine no kubeba ati: “Imwe mwalibembuka pantu mwaupile abanakashi q ba ku fyalo fimbi mwalundapo na pa milandu ya bena Israele. r 11 E ico nomba yebeleleni s kuli Yehova Lesa wa fikolwe fyenu no kucita ico

ICIPA. 10 a 2Is 11:17 2Im 29:10 2Im 34:31 b Es 55:7 c Esr 9:4 Am 119:59 Es 66:2 d Yos 23:12 Yos 23:13 2Im 34:21 e Neh 8:14 Imi 7:53 f Neh 10:29 g Esr 8:29 h Amg 9:18 i Esr 9:4 Da 9:3 j Amg 30:3 2Im 36:20 k 1Sa 11:7 l Esr 9:1 m Le 27:28 Yos 6:18 n Esr 7:26 o Ye 36:22 p Lkm 1:7 q Neh 13:23 r Imp 32:14 s Le 26:40 Yos 7:19 Am 32:5 Amp 28:13



















Ku Kulyo a Es 56:1 Ko 1:10 He 13:21 b Amg 7:3 Neh 13:3 2Ko 6:17 c Lkm 5:4 d 2Sa 3:38 Esr 9:1 Esr 10:8 e Imi 5:39 Imi 7:51 f Neh 8:7 Neh 11:16 g Esr 10:7 h Esr 8:1 i Est 2:16 j Yh 7:51 k Esr 10:11 l Esr 9:2 Neh 13:28 Ek 44:22 Mal 2:8 m Esr 2:2 Esr 3:2 Neh 7:7 Sek 6:11 n 1Im 6:14 o Le 5:17 Le 6:4 p Le 5:18 Le 6:6

ESRA 10:4-20

alefwaya a kabili talukeni abantu aba muli ici calo na banakashi ba ku fyalo fimbi.” b 12 E lyo ulukuta lonse lwayaswike no kusansula ishiwi aluti: “Tukakonka aya yene mashiwi mwalanda. c 13 Lelo, abantu nabafula, kabili ni nshita ya mainsa, kabili tatwingeminina pa nse; no yu mulimo te wa bushiku bumo nangu shibili, pantu twalipondoka apakalamba pali uyu mulandu. 14 E ico, shi lekeni bacilolo d besu balandileko ulukuta lonse; kabili bonse aba mu misumba yesu abaupa abanakashi ba ku fyalo fimbi, ilyo inshita yafika lekeni bese pamo ne ntungulushi sha mu musumba umo umo na bakapingula mpaka tukanashe ubukali bwa kwa Lesa wesu ubupya ngo mulilo, pa mulandu uo twacita.” 15 (Lelo, Yonatani mwana Asaele na Yaaseya mwana Tikba bena balikeene, e kabili Meshulamu na Shabetai f abena Lebi e babaafwile.) 16 Kabili abaali kale muli bunkole g bacitile ifyo fine; nomba Esra shimapepo na baume abali intungulushi sha bashibo pa ba mu ng’anda yabo, h bonse abo baitile mu mashina yabo, bali-ifumisheko kabili pa bushiku bwa kubalilapo ubwa mweshi we kumi (10) i balikele pa kuti bafwailishe uyu mulandu; j 17 awe pa bushiku bwa kubalilapo ubwa mweshi wa kubalilapo basukile bapwisha ukumona abaume bonse abaupile abanakashi ba ku fyalo fimbi. k 18 Kabili abana ba bashimapepo l bamo abaupile abanakashi ba ku fyalo fimbi balisangilwe; pa bana ba kwa Yeshua m mwana Yehosadaki n na bamunyina, abasangilwe ni Maaseya na Eliesere na Yaribu na Gedalia. 19 Lelo balilaile baposhanya na mu minwe ukuti bakatamfya abakashi babo, bati no kuti, apo basangilwe no mulandu, o bafwile ukufumya sukusuku p pa fitekwa uwa kutuula pa kufuta pa mulandu bacitile. 20 Kabili pa bana ba kwa

ESRA 10:21—NEHEMIA 1:5 Imere a abasangilwe ni Hanani na Sebadia; 21 na ba pa bana ba kwa Harimu b abasangilwe ni Maaseya na Eliya na Shemaya na Yehiele na Usia; 22 kabili pa bana ba kwa Pashihuri, c abasangilwe ni Elioenai, Maaseya, Ishmaele, Netanele, Yosabadi na Eleasa. 23 E lyo pa bena Lebi, abasangilwe ni Yosabadi na Shimei na Kelaya (e kutila, Kelita), Petahia, Yuda na Eliesere; 24 na pali bakemba, uwasangilwe ni Eliashibu; na pa balinshi ba mpongolo, abasangilwe ni Shalumu na Telemu na Uri. 25 Na pa bena Israele, pa bana ba kwa Paroshe d abasangilwe ni Ramia na Isia na Malkiya na Miyamini na Eleasari na Malkiya na Benaya; 26 na pa bana ba kwa Elamu e abasangilwe ni Matania, Sekaria na Yehiele f na Abdi na Yeremote na Eliya; 27 na pa bana ba kwa Satu g abasangilwe ni Elioenai, Eliashibu, Matania na Yeremote na Sabadi na Asisa; 28 kabili pa bana ba kwa Bebai h abasangilwe ni Yehohanani, Hanania, Sabai, Atilai; 29 na pa bana ba kwa Bani abasangilwe ni Meshulamu, Ma-

Abatamfya abakashi ICIPA. 10 a 1Im 24:14 Esr 2:37 b 1Im 24:8 Esr 2:39 c Esr 2:38 d Esr 2:3 Neh 3:25 Neh 10:14 e Esr 2:7 Esr 8:7 Neh 10:14 f Esr 10:2 g Esr 2:8 Neh 10:14 h Esr 2:11 Esr 8:11



















Ku Kulyo a Esr 2:6 Neh 3:11 Neh 10:14 b Esr 2:32 c Neh 3:11 d Esr 2:19 Neh 8:4 Neh 10:18 e Amg 7:3 Esr 10:17 2Ko 6:14

638

luki na Adaya, Yashubu na Sheali na Yeremote; 30 na pa bana ba kwa Pehati-moabu a abasangilwe ni Adina na Kelali, Benaya, Maaseya, Matania, Besalele na Binui na Manase; 31 kabili pa bana ba kwa Harimu b abasangilwe ni Eliesere, Ishiya, Malkiya, c Shemaya, Shimeone, 32 Benjamini, Maluki na Shemaria; 33 na pa bana ba kwa Hashumu d ni Matenai, Matata, Sabadi, Elifelete, Yeremai, Manase na Shimei; 34 kabili pa bana ba kwa Bani abasangilwe ni Maadai, Amramu na Uele, 35 Benaya, Bedia, Keluyi, 36 Bania, Mereemote, Eliashibu, 37 Matania, Matenai na Yaasu; 38 kabili pa bana ba kwa Binui abasangilwe ni Shimei 39 na Shelemia na Natani na Adaya, 40 Makenadebai, Shashai, Sharai, 41 Asarele na Shelemia, Shemaria, 42 Shalumu, Amaria, Yosefe; 43 na pa bana ba kwa Nebo abasangilwe ni Yeiele, Matitia, Sabadi, Sebina, Yadai na Yoele na Benaya. 44 Aba bonse baupile abanakashi ba ku fyalo fimbi, e kabili balitamfishe abakashi kumo na bana.

dccc

ccc

NEHEMIA ya kwa Nehemia 1 Amashiwi mwana Hakalia: Nomba mu a

mweshi wa Kislebu, mu mwaka walenga amakumi yabili (20), c ine nali mu Shushani d mwi sano. 2 E lyo Hanani, e umo pali bamunyinane, alingile, ninshi ali na bantu bambi abafumine ku citungu ca Yuda, kabili nabepwishe f pa baYuda, g abapuswike, h abashelepo pali bankole, i nabepwishe na pali Yerusalemu. 3 Na bo batile kuli ine: “Abashelepo pali bankole, mulya mu citungu ca bulashi, j bali mu bucushi ubukalamba k na mu museebanya; l ne linga m lya b

ICIPA. 1 a Neh 1:11 Neh 5:14 Neh 10:1 b Esr 10:9 Ye 36:22 c Neh 2:1 d Esr 4:9 Est 1:2 Est 3:15 Da 8:2 e Neh 7:2 f Am 137:5 g Esr 4:12 Esr 6:7 h Esr 9:8 Ek 6:9 i Esr 8:35 Ye 52:30 j Esr 5:8 k Neh 9:37 l 1Is 9:7 Am 79:4

Yerusalemu lyaliwa, ne mpongolo a sha liko shalipya ku mulilo.” 4 Kabili ilyo fye naumfwile aya mashiwi, naikele pa nshi no kutendeka ukulila no kuloosha pa nshiku ishingi, kabili nshalelya b kabili nalepepa ku cinso ca kwa Lesa wa mu muulu. c 5 Kabili natile: “Mwe Yehova Lesa wa mu muulu, Lesa mukulu kabili uwa kutiinya, d mwe basunga icipangano e no kuba ne cikuuku ku bamutemwa f kabili abakom 2Is 25:10; Neh 2:17; Es 5:5; Ku Kulyo a Ye 14:2; Isb 1:4; b 2Im 20:3; Esr 8:21; Am 69:10; c Esr 5:11; Neh 2:4; Am 115:16; d Amg 10:17; Am 47:2; Da 9:4; e Amg 7:9; f Ukf 20:6.

639

Alomba ukukuula cipya cipya ifibumba

nka amafunde yenu, a 6 shi lekeni amatwi yenu yakutike b kabili shibuleni amenso yenu, pa kuti mumfwe ipepo lya mubomfi wenu, c ilyo ndepepela ku cinso cenu buno bushiku, akasuba no bushiku, d pa bana ba kwa Israele ababomfi benu, pa nshita ndesokolola e imembu f sha bana ba kwa Israele isho twabembukila imwe. Natubembuka, ine na ba mu ng’anda ya kwa tata. g 7 Cine cine natucita ububi kuli imwe h kabili tatwakonka amafunde i ne fipope j no bupingushi k ifyo mwaebele Mose umubomfi wenu. l 8 “Shi ibukisheni, m amashiwi ayo mwaebele Mose umubomfi wenu, amuti, ‘Nga mwabembuka, nkamupashila mu bantu na bantu. n 9 Ilyo mukabwelela kuli ine o no kukonka amafunde yandi p no kuyacita, q nelyo abantu benu abapaswa bengaba ukwapela imyulu, nkabalonganika r ukufuma kulya no kubaleta s ku cifulo ico nasala ukuti e ko ishina lyandi likabe.’ t 10 Kabili aba babomfi benu u kabili bantu benu, v abo mwalubwile ku maka yenu ayakalamba w na ku kuboko kwenu ukwakosa. x 11 Iye, mwe Yehova, kutikeni kwi pepo lya mubomfi wenu na kwi pepo y lya babomfi benu ababekelwa mu kutiina ishina lyenu; z kabili, shi lekeni umubomfi wenu atunguluke buno bushiku a kabili lekeni uyu muntu amumfwileko uluse.” b Nomba ine nalebomba umulimo wa kupeela imfumu ifya kunwa. c Na mu mweshi wa Nisani, d mu mwaka walenga amakumi yabili (20) e ukutula apo Artakishashete f imfumu atendekele ukuteka, umwangashi wali pa ntanshi yakwe, na ine nabuulile umwangashi no ku-upeela ku mfumu nge fyo nalecita lyonse. g Lelo nshatalile mba uwa bulanda ku cinso ca iko. h 2 E ico imfumu yatile kuli ine: “Nga cinshi ico icinso cobe cibelele ica bulanda i

2

ICIPA. 1 a 1Yo 5:3 b 2Im 6:40 2Im 7:15 c Am 86:6 Am 130:2 d Am 88:1 Lk 18:7 e Am 32:5 Amp 28:13 f Esr 9:6 Isb 3:39 g 2Im 29:6 Ef 2:3 h Neh 9:34 Am 106:6 Sef 3:7 i Le 27:34 Imp 36:13 Am 119:4 j Amg 12:1 k Amg 4:1 l Amg 4:5 m Am 119:49 Lk 1:72 n Le 26:33 Amg 4:27 Amg 28:64 o Amg 4:29 p Amg 30:2 q Ye 29:13 r Amg 30:4 Am 106:47 Es 11:12 Ye 12:15 s Ye 3:14 t Amg 12:5 Am 132:13 u Le 25:42 v Amg 9:29 w Amg 7:8 Amg 15:15 x Amg 5:15 Amg 9:26 y Amp 15:8 Amp 15:29 Yak 5:16 z Es 26:8 a Esr 7:6 Am 118:25 b 1Is 8:50 Am 106:46 Amp 21:1 c Neh 2:1



















ICIPA. 2 d Ukf 12:2 Est 3:7 e Neh 1:1 f Esr 7:1 Neh 13:6 g Neh 1:11 h Est 4:2 i Ukt 40:7



















Ku Kulyo a Amp 15:13 b 1Is 1:31 Da 2:4 c Neh 1:3 Am 137:5 d Neh 3:16 e Neh 1:3 f Est 5:3 Est 7:2 g 1Sa 1:13 Amp 3:6 Flp 4:6 h Esr 5:11 i Esr 5:17 Est 1:19 j Est 7:3 Amp 3:4 k Da 9:25

NEHEMIA 1:6–2:9

ilyo taulwele? Ici te cimbi lelo bulanda bwa mu mutima.” a E lyo natiinine icibi pali ici. 3 Kabili natile ku mfumu: “Lekeni imfumu ibe no mweo umuyayaya! b Nga cinshi ico icinso candi cishingabela ica bulanda ilyo umusumba, c umwaba inshiishi sha fikolwe fyandi, d walyonaulwa, ne mpongolo sha uko shalipya ku mulilo?” e 4 Ne mfumu yatile kuli ine: “Nga nomba cinshi ico ulefwaya?” f Na po pene napepele g kuli Lesa wa mu muulu. h 5 Pa numa natile ku mfumu: “Nga cawama mu menso ya mfumu, i kabili nga mwasangamo ubusuma mu mubomfi wenu, j ndelomba ukuti muntume ku Yuda, ku musumba umwaba inshiishi sha fikolwe fyandi, ukuti nkaukuule cipya cipya.” k 6 Ne mfumu yatile kuli ine, ninshi na namfumu ekele ku lubali lwa iko: “Bushe ubulendo bobe bukaba bwa nshiku shinga kabili ni lilali ukabwela?” Awe caweme l ku cinso ca mfumu ukuti intume nje ilyo nayebele inshita ya kubwela. m 7 Kabili natile ku mfumu: “Nga cawama ku mfumu, lekeni mpeelwe bakalata n aba kutwala ku balashi o ba kwi shilya lya Mumana, p pa kuti bakampishe nkasuke nkafike ku Yuda; 8 na kalata uwa kutwala kuli Asafi kalinda wa mutengo wa mfumu, ukuti ampeele imiti ya kufumyako imbao sha kukuulila impongolo sha kwi Sano q lya ku ng’anda iyi, r ne mbao sha kwi linga s lya musumba ne sha ku ng’anda iyo nkekalamo.” Awe imfumu yalimpeele, ukulingana no kuboko kwa kwa Lesa wandi ukwali pali ine. t 9 E fyo nafikile ku balashi u ba kwi shilya lya Mumana no kubapeela bakalata ba mfumu. Na kabili, imfumu yantumine pamo na bakalamba ba mabumba ya l Neh 1:11; Es 65:24; m Neh 5:14; Neh 13:6; n Esr 7:21; Neh 2:9; o Esr 5:3; Neh 3:7; p Yos 1:4; q Neh 7:2; r 1Im 29:1; Esr 1:3; s Neh 1:3; Neh 2:17; t Esr 7:6; Amp 21:1; u Esr 5:3.

NEHEMIA 2:10–3:7 bashilika na ba pali bakabalwe. 10 Ilyo Sanbalati a umwina Horone b na Tobia c umubomfi, umwina Amone, d baumfwile ukuti nakwisa umuntu uwalefwaila abana ba kwa Israele ubusuma, e calibabipile nga nshi. 11 Pa numa, nafikile ku Yerusalemu, kabili nali kulya inshiku shitatu. 12 E lyo naimine ubushiku, ine pamo na baume abanono, kabili nshaebele umuntu f ico Lesa wandi abikile mu mutima wandi ukuti ncitile Yerusalemu, g kabili nshakwete icitekwa nangu cimo kano fye icitekwa ico nanininepo. 13 E lyo nafumiine ku Mpongolo ya ku Mupokapoka h ubushiku pa ntanshi ya Kamfukumfuku ka Cisoka na ku Mpongolo ya Cishala ca mito, i kabili lyonse naleceeceeta amalingaj ya Yerusalemu, ukumona ifyo yabongolwelwe ne fyo impongolo k sha musumba shapile ku mulilo. 14 Kabili napitile ukulola ku Mpongolo ya Kamfukumfuku l na ku Cishiba ca Mfumu, kabili takwali incende apa kuti icitekwa nanininepo cipite. 15 Lelo naile ndekonka umupokapoka m ubushiku, no kulaceeceeta ilinga; e lyo nabwelele no kwingilila ku Mpongolo ya ku Mupokapoka, n awe e fyo nabwelele. 16 Kabili inkonkani sha balashi o tashaishibe uko naile ne co nalecita; kabili abaYuda na bashimapepo na bashimucindikwa na balashi na bashala abalebomba umulimo, nali nshilabeba nangu cimo. 17 E lyo nabebele ati: “Namumona ububi ubo twabamo, ifyo Yerusalemu aonaulwa ne fyo impongolo sha uko shapya ku mulilo. Iseni tukuule cipya cipya ilinga lya Yerusalemu, pa kuti tufume mu kuseebana.” p 18 Kabili nabashimikiile ifyo ukuboko q kwa kwa Lesa wandi kwali ukusuma pali ine, r e lyo na pa mashiwi s ayo imfumu yasosele kuli ine. Na bo batile: “Natwime, no kukuula.” E ico bakoseshe amaboko yabo pa kuti babombe umulimo usuma. t

640

Nehemia aceeceeta ifibumba ICIPA. 2 a Neh 2:19 Neh 4:1 Neh 6:2 b Yos 16:3 Yos 16:5 c Neh 4:3 Neh 6:14 Neh 13:7 d Neh 13:1 e Am 112:10 f Lkm 3:7 Ams 5:13 Mt 10:16 g Am 51:18 Am 122:6 h 2Im 26:9 Neh 3:13 i Neh 3:13 j Neh 1:3 k Isb 1:4 Isb 2:9 l Neh 3:15 Neh 12:37 m 2Sa 15:23 Yh 18:1 n Neh 2:13 o Neh 4:14 Neh 7:5 p Neh 1:3 Ye 24:9 Ek 5:14 q Esr 7:6 Esr 7:28 r Neh 2:8 s Da 9:25 t Esr 6:22 Hg 1:14



















Ku Kulyo Neh 2:10 Neh 6:14 Amp 30:22 Neh 13:1 Neh 6:1 Neh 4:7 Yb 30:1 Am 79:4 Am 80:6 h Neh 6:6 i Esr 1:2 Esr 5:11 Esr 7:23 j Am 122:6 Am 127:1 k Esr 4:3 2Ko 6:14 l Ukf 28:29



















a b c d e f g

ICIPA. 3 m Neh 12:10 Neh 13:4 Neh 13:28 n Yh 5:2 o Neh 12:30 p Neh 12:39 q Ye 31:38 Sek 14:10 r Esr 2:34 s 2Im 33:14 Sef 1:10 t Neh 2:8 u Neh 7:1 v 2Im 14:7 w Neh 3:21 x Esr 8:33 y Neh 3:30 Neh 6:18 z Neh 3:27 Ams 1:1 a Aba 5:23 Lk 11:23 1Ti 6:17 b Neh 12:39

19 Lelo Sanbalati a umwina Horone na Tobia b umubomfi, c umwina Amone, d na Geshemu e umwina Arabia f ilyo baumfwile ici, batendeke ukutuseka g no kutusuula kabili batile: “Cinshi ici mulecita? Bushe mulefwaya ukupondokela imfumu?” h 20 Lelo nabaswike ati: “Lesa wa mu muulu i e ukatulenga ukutunguluka, j na ifwe, fwe babomfi bakwe, tukema, kabili tukakuula; lelo imwe tamukwetemo impanga k mu Yerusalemu, nangu ni nsambu, nangu icibukisho.” l E lyo Eliashibu shimape3 po mukalamba na bamunyim

na, bashimapepo, baimine no kukuula Impongolo ya Mpaanga. n Basangulwile o impongolo kabili baimike ne fiibi fya iko; kabili baisangulwile ukufika pa Lupungu lwa Mea, p ukufika na pa lupungu lwa Hananele. q 2 Abaume ba ku Yeriko r bakuulile pamo na bo. Kabili Sakuri mwana Imri akuulile pamo na bo. 3 Kabili abana ba kwa Hasenaa bakuulile Impongolo ye Sabi; s baikuulile ne fimuti t no kubikako ifiibi, u na maingwe ne mipindo. v 4 Kabili Mereemote w mwana Uriya x umwana wa kwa Hakose abombele pamo na bo umulimo wa kuwamya, na Meshulamu y mwana Berekia mwana Meshesabele abombele pamo na bo umulimo wa kuwamya; na Sadoke mwana Baana abombele pamo na bo umulimo wa kuwamya. 5 Na bena Tekoa z babombele pamo na bo umulimo wa kuwamya; lelo bashimucindikwa a babo tabanakiile ku kubombela bashikulwibo. 6 Kabili Yoyada mwana Pasea na Meshulamu mwana Besodia bawemye Impongolo ya Musumbab wa Kale; babomfeshe ifimuti no kubikako ifiibi na maingwe ne mipindo. c 7 Kabili ababombele pamo na bo umulimo wa kuwamya ni Melatia umwina Gibeone d na Yadone umwina Mec Neh 3:3; d Yos 9:27; 2Sa 21:2.

641

Ukuwamya icibumba

ronote, a abaume ba ku Gibeone b na ku Mispa, c aba ku cipuna ca mulashi d wa kwi shilya lya M u m a n a .e 8 A b a b o m b e l e pamo nankwe umulimo wa kuwamya ni Usiele mwana Haraya, umo pali bakalopolola f ba golde; kabili uwabombele pamo nankwe umulimo wa kuwamya ni Hanania umo pali bakatobenkanya g ba mafuta ya kusuba; na bo balambatike amabwe yapapatala mu Yerusalemu ukufika na kwi Linga ilya mutika uukulu. h 9 Kabili uwabombele pamo na bo umulimo wa kuwamya ni Refaya mwana Huri, cilolo pali hafu wa citungu ca Yerusalemu. 10 Uwabombele pamo na bo umulimo wa kuwamya apalungatana ne ng’andai yakwe ni Yedaya mwana Harumafu; kabili uwabombele umulimo wa kuwamya pamo nankwe ni Hatushi mwana Hashabinia. 11 Malkiya mwana Harimu j na Hashubu mwana Pehatimoabu k bawemye iciputulwa na cimbi icapimwa, e lyo no Lupungu lwa Fitofu. l 12 Kabili uwabombele pamo nankwe umulimo wa kuwamya ni Shalumu mwana Haloheshe, cilolo m pali hafu wa citungu ca Yerusalemu, ena na bana bakwe abanakashi. 13 Hanuni na bekashi ba ku Sanoa n bawemye Impongolo ya ku Mupokapoka; o bali-ikuulile no kubikako ifiibi, p na maingwe q ne mipindo, r bawemye ne ciputulwa ica mikono ikana limo (1,000) ice linga ukufika na ku Mpongolo ya Cishala ca Mito. s 14 Na Malkiya mwana Rekabu, cilolo wa citungu ca Bete-hakeremu t awemye Impongolo ya Cishala ca Mito, ena ali-ikuulile no kubikako ifiibi, amaingwe ya iko ne mipindo ya iko. 15 Na Shalumu mwana Kolhose, cilolo wa citungu ca Mispa u awemye Impongolo ya Kamfukumfuku; v ali-ikuulile no kuipaalika no kubikako ifiibi, w amaingwe ne mipindo, awemye ne linga lya

ICIPA. 3 a 1Im 27:30 b Yos 10:2 c Yos 18:26 2Im 16:6 Ye 40:6 d Neh 2:9 e Ukt 15:18 f Neh 3:31 g Ukf 30:25 1Im 9:30 h 2Is 14:13 Neh 12:38 i Neh 3:23 Neh 3:28 j Esr 2:32 k Esr 2:6 Neh 10:14 l Neh 12:38 m 2Is 24:12 1Im 28:1 n Yos 15:34 Neh 11:30 o 2Im 26:9 Neh 2:13 p Aba 16:3 1Im 22:3 q Neh 3:3 r 2Im 8:5 s Neh 2:13 t Ye 6:1 u Yos 18:26 1Is 15:22 Ye 40:6 v Neh 2:14 Neh 12:37 w Neh 3:3



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k

l m n o p

q r s

Es 22:9 Ye 39:4 Neh 12:37 2Sa 5:7 Yos 15:58 2Im 11:7 1Is 2:10 2Im 16:14 Neh 2:14 Uln 3:7 1Im 23:28 Neh 8:7 Neh 9:5 Yos 15:44 1Sa 23:1 1Im 4:19 Esr 2:40 Neh 10:9 Neh 3:15 2Im 26:9 Neh 3:24 Esr 10:28 Lkm 9:10 Ro 12:11 Ko 3:23 Neh 3:1 Neh 13:4 Esr 8:33 Ukt 13:10 Amg 34:3 1Is 7:46

NEHEMIA 3:8-23 Cishiba a ca mwi samba ica mwi Bala b lya Mfumu ukufika na ku Matabo c aya kutentemukilapo ukufuma ku Musumba wa kwa Davidi. d 16 Uwakonkele pali ena ni Nehemia mwana Asbuki, cilolo pali hafu wa citungu ca Betsuri, e abombele umulimo wa kuwamya ukufika apalungatana ne Nshiishi f sha kwa Davidi no kufika pa cishiba g ico bapangile e lyo ukufika na ku Ng’anda ya Mpalume. h 17 Ukukonka pali ena abena Lebi i babombele umulimo wa kuwamya, kabili uwalebangalila ni Rehumu mwana Bani; j uwabombele pamo nankwe umulimo wa kuwamya mu citungu cakwe ni Hashabia, cilolo pali hafu wa citungu ca Keila. k 18 Ukukonka pali ena bamunyinabo babombele umulimo wa kuwamya, Babai mwana Henadadi, cilolo pali hafu wa citungu ca Keila. 19 Na Esere mwana Yeshua, l cilolo wa ku Mispa, m abombele pamo nankwe umulimo wa kuwamya iciputulwa na cimbi icapimwa icali apalungatana na pa kuninina ukuya Umusungilwa Ifyanso pe Tungi lye Linga. n 20 Ukukonka pali ena Baruki mwana Sabai o abombele no kucincila p kabili awemye iciputulwa na cimbi icapimwa, ukufuma pe Tungi lye linga ukufika na pa mwinshi wa ng’anda ya kwa Eliashibu q shimapepo mukalamba. 21 Ukukonka pali ena Mereemote mwana Uriya r mwana Hakose awemye iciputulwa na cimbi icapimwa, ukufuma pa mwinshi wa ng’anda ya kwa Eliashibu ukufika na ku mpela ya ng’anda ya kwa Eliashibu. 22 Kabili ukukonka pali ena bashimapepo, abaume ba ku Citungu s ca Yordani, babombele umulimo wa kuwamya. 23 Ukukonka pali bena Benjamini na Hashubu babombele umulimo wa kuwamya apalungatana ne ng’anda yabo. Ukukonka pali bena Asaria mwana Maaseya

NEHEMIA 3:24–4:9

Bashimapepo. Umulimo wa kuwamya

umwana wa kwa Anania abombele umulimo wa kuwamya mupepi na ku ng’anda yakwe. 24 Ukukonka pali ena Binui mwana Henadadi awemye iciputulwa na cimbi icapimwa, ukufuma pa ng’anda ya kwa Asaria ukufika na kwi Tungi lye Linga a no kufika pa koona. 25 Ukukonka pali ena Palali mwana Usai abombele umulimo wa kuwamya apalungatana ne Tungi lye Linga no lupungu ulwafuma pa N’ganda ya Mfumu, b iya pa muulu iya mu Lubansa lwa Balinshi. c Ukukonka pali ena kwali Pedaya mwana Paroshe. d 26 Na bena Netinimu e baleikala mu Ofele; f babombele umulimo wa kuwamya ukufika apalungatana ne Mpongolo g ya Menshi lwa ku kabanga no lupungu ulwapulilemo. 27 Ukukonka pali aba abena Tekoa h bawemye iciputulwa na cimbi icapimwa, ukufuma apalungatana no lupungu lukalamba ulwapulilemo ukufika na kwi linga lya Ofele. 28 Pa muulu wa Mpongolo i ya Bakabalwe bashimapepo babombele umulimo wa kuwamya, umo umo apalungatana ne ng’anda yakwe. 29 Ukukonka pali bena Sadoke j mwana Imere abombele umulimo wa kuwamya apalungatana ne ng’anda yakwe. No kukonka pali ena Shemaya mwana Shekania, umulinshi wa pa Mpongolo ya ku Kabanga, k abombele umulimo wa kuwamya. 30 Ukukonka pali ena Hanania mwana Shelemia na Hanuni umwana walenga mutanda (6) uwa kwa Salafi bawemye iciputulwa na cimbi icapimwa. Ukukonka pali ena Meshulamu l mwana Berekia abombele umulimo wa kuwamya apalungatana ne cikuulwa cakwe. m 31 Ukukonka pali ena Malkiya, umo pali bakalopolola n ba golde, abombele umulimo wa kuwamya ukufika pa ng’anda ya bena

642

e Yos 9:23 1Im 9:2 Esr 2:43 Esr 8:17 Esr 8:20

Netinimu a na bashimakwebo, b apalungatana ne Mpongolo ya Bulinshi ukufika na pa muputule wa pa muulu uwa pa koona. 32 Kabili pa kati ka muputule wa pa muulu uwa pa koona ne Mpongolo c ya Mpaanga bakalopolola ba golde na bashimakwebo babombele umulimo wa kuwamya.

f 2Im 27:3 2Im 33:14 Neh 11:21

ilyo fye Sanbalati 4 Nomba, aumfwile ukuti tulekuula ili-

ICIPA. 3 a Neh 3:19 b 2Sa 5:11 2Sa 7:1 Neh 12:37 c Ye 37:21 d Esr 2:3

g Neh 8:1 Neh 12:37 h Neh 3:5 i Ye 31:40 j Neh 13:13 k 1Im 9:18 1Im 26:14 2Im 31:14 l Neh 6:18 m Neh 12:44 n Neh 3:8



















Ku Kulyo a Neh 3:26 b 1Is 10:15 1Is 10:28 c Neh 3:1 Neh 12:39 Yh 5:2



















ICIPA. 4 d Neh 2:10 Neh 6:1 Neh 13:28 e Am 2:1 f He 11:36 g Esr 4:9 h Neh 12:43 i Neh 4:10 j Neh 2:19 Neh 6:1 k Neh 13:1 l Isb 5:18 m Am 86:6 n Am 123:3 o Am 79:12 Amp 3:34 p Am 59:5 Am 69:27 Ye 18:23 2Ti 4:14 q Esr 5:8 Lkm 3:3 Ko 3:23 r Neh 2:10 s Neh 4:3 t Neh 2:19 u Ams 1:13 v Yos 13:3 Neh 13:23 w Am 2:2

d

nga cipya cipya, alikalipe e no kubipilwa nga nshi, kabili atendeke ukulatumfya f abaYuda. 2 Kabili atendeke ukulanda kuli bamunyina g na kwi bumba lya bashilika ba ku Samaria, ati: “Cinshi ico abaYuda aba abanakuka balecita? Bushe aba kuti baibombela abene? Bushe kuti bapeela amalambo? h Bushe kuti bapwisha ukukuula mu bushiku bumo? Bushe kuti balenga amabwe aya, ayali mu miina ya fisooso i fya lukungu, ukuba ayatuntulu apo baliyoca?” 3 Nomba Tobiaj umwina Amone k ali pamo nankwe, kabili atile: “Ne ci cine balekuula, nga mumbwe l aninapo kuti abongolola ili ilinga lyabo ilya mabwe.” 4 Umfweni, m mwe Lesa wesu, pantu natusuulwa; n bwesesheni ne miponto o yabo pa mitwe yabo, no kuleka basendwe mu calo ca bunkole. 5 Kabili mwifimbapo pa filubo p fyabo na pa lubembu lwabo. Mwikafilaba, pantu nabakalifya abalekuula. 6 Awe tatwalekele ukukuula ilinga, kabili twasukile twakuula cipya cipya ilinga lyonse, kabili mu butali lyafikile pa kati, na bantu bali no mutima wa kubomba. q 7 Nomba, ilyo fye Sanbalati r na Tobia s na bena Arabia t na bena Amone u na bena Ashidode v baumfwile ukuti umulimo wa kuwamya ilinga lya Yerusalemu nauya pa ntanshi, pantu ifipunda fyalicilikwe, bakalipe nga nshi. 8 E lyo bonse bapandene amano w ya kwisalwisha Yerusalemu no kumpumfyanya. 9 Lelo twape-

643

“Mwitiina pa mulandu wabo”

pele a kuli Lesa wesu no kubika umulinshi wa kubalinda akasuba no bushiku pa mulandu wabo. 10 E lyo abaYuda batile: “Nayapwa amaka ya wa kusenda ifisendo, b kabili kuli ifisooso c ifingi nga nshi; na ifwe natufilwa ukukuula ilinga.” 11 Kabili, abalwani besu balesosa abati: “Tabakeshibe d kabili tabakamone tukasuke atwingila fye na mu kati kabo, kabili tukabepaya no kulesha uyu mulimo.” 12 Nomba lyonse ilyo abaYuda abaleikala mupepi na balwani baisa, balesosa kuli ifwe imiku ikumi (10) abati: “Abalwani bakesa ukufuma ku ncende shonse uko twikala ukwisatusansa, kulya kwine uko na imwe mukesa.” 13 E ico nabikile abaume ku numa ye linga pa ncende iyabelele pa nshi kabili iyali fye pa mbilibili, kabili nababikile ukulingana ne ndupwa shabo, bonse bali no lupanga, e ifumo f no buta. 14 Ilyo namwene ifyo baiketwe umwenso apo pene naliimine no kutila kuli bashimucindikwa g ne nkonkani sha balashi h na ku bantu bambi: “Mwitiina i pa mulandu wabo. Muleibukisha Yehova umukalamba j kabili uwa kutiinya; k kabili mulwile bamunyinenwe, l abana benu abaume na bana benu abanakashi, abakashi benu na mayanda yenu.” 15 Nomba ilyo fye abalwani besu baumfwile ukuti natwishiba ukuti Lesa wa cine alifulungenye amapange m yabo no kuti ifwe bonse twalibweleele kwi linga, umo umo ku mulimo wakwe, 16 ukufuma bulya bushiku ukuya ku ntanshi hafu wa balumendo n bandi balebomba umulimo na hafu baleikata amafumo, inkwela na mata, nabafwala ne fya kucinga umubili; o na bacilolo p bali ku numa ya bonse aba mu ng’anda ya kwa Yuda. 17 Kumfwa abalekuula ilinga na balesenda ifisendo, cila muntu alebomba umulimo ku kuboko kumo e lyo ku kuboko q kumbi naikata

ICIPA. 4 a Am 50:15 Am 55:16 2Im 2:18 Neh 4:2 Am 56:6 Uln 3:8 2Im 26:14 Neh 2:16 Neh 13:17 h Neh 7:5 i Imp 14:9 Amg 20:3 Yos 1:9 Am 27:1 Ro 8:31 He 13:5 j Amg 10:17 1Sa 4:8 k Amg 7:21 Neh 1:5 Am 47:2 Am 65:5 l 2Sa 10:12 m 2Sa 17:14 Am 33:10 n Neh 5:16 o 2Im 26:14 p Esr 10:14 Neh 11:1 q Mt 10:16 Flp 1:28



















b c d e f g

Ku Kulyo a 2Im 23:10 2Im 32:5 b 2Sa 20:8 c Da 9:25 d Imp 10:9 2Im 13:12 Amp 20:18 e Neh 2:16 Neh 7:5 f Amg 1:30 Yos 23:10 g Neh 4:6 h Neh 10:1 i Neh 4:14 j Neh 5:10 Neh 13:19 k 1Im 11:25 l 2Im 23:9 2Im 23:10



















ICIPA. 5 m Amg 15:9 Amp 21:13 Lk 18:7 n Mk 2:2 o Ukt 47:19 p Ukt 47:20 q Amg 28:48 r Neh 9:37 s 2Sa 5:1 t Ukf 21:7 Amg 15:12 2Is 4:1 Amp 22:7 Mt 18:25

NEHEMIA 4:10–5:5 icanso. a 18 Kabili kakuula umo umo ali no lupanga mu musana b ilyo alekuula; c no wa kulisha intandala d ninshi ali mupepi na ine. 19 E lyo natile kuli bashimucindikwa na ku nkonkani sha balashi e na ku bantu bambi: “Umulimo ukalamba nga nshi, kabili natusalangana pe linga, no kutalukana nga nshi. 20 Uko muleumfwa ukulila kwa ntandala, e ko mwise mulongane uko tuli. Lesa wesu umwine aletulwila.” f 21 Ilyo twalebomba umulimo, bambi na bo baikete amafumo, ukutula ku maca ukufika ku kutula kwa ntanda. 22 Kabili pa nshita ilya natile ku bantu: “Lekeni abantu umo umo no mubomfi wakwe basendame mu kati ka Yerusalemu, g na bo babe kuli ifwe aba kutulinda ubushiku no kutubombela akasuba.” 23 Lelo ine h na bamunyinane i na ba kumombela j na balinshi k abankonkele, tatwalefuula ifya kufwala fyesu, cila muntu ali ne canso l cakwe mu kuboko kwakwe ukwa kulyo. abantu na bakashi babo 5 Lelo, batendeke ukuilishanya nga m

nshi pali bamunyinabo abaYuda. n 2 Kabili kwali abalesosa abati: “Twalapeela abana besu abaume na bana besu abanakashi pa kuti babe iciikatilo pa kuti tupoke ingano, tulye no kuba no mweo.” o 3 Kwali na balesosa abati: “Twalapeela amabala yesu na mabala ya myangashi na mayanda yesu pa kuti yabe iciikatilo p pa kuti tupoke ingano mu nshita ya cipowe.” 4 E lyo kwali na balesosa abati: “Natukongola indalama pa mabala yesu na pa mabala yesu aya myangashi q pa kuti tutuule umutulo wa mfumu. r 5 Lelo nomba imibili yesu ili nge mibili ya bamunyinefwe; s abana besu abaume bali nga bana babo abaume, lelo moneni twasangula abana besu abaume na bana besu abanakashi ukuba abasha, t kabili kuli bamo pa

NEHEMIA 5:6-19 bana besu abanakashi abo bacita ubusha kale; kabili tatukwete na maka pantu amabala yesu na mabala yesu aya myangashi yali ku bantu bambi.” 6 Nomba nakalipe sana ilyo fye naumfwile ukuilishanya kwabo na mashiwi aya. 7 E ico ilyo natontonkenye pali ifi mu mutima wandi, nasangile ukuti abali no mulandu a ni bashimucindikwa ne nkonkani sha balashi, kabili nabebele ukuti: “Ilyo mwakongwesha bamunyinenwe, mufwaya ukuti balundepo pa kubwesha.” b Kabili napekenye ukulongana ukukalamba pa mulandu wabo. c 8 E lyo nabebele ati: “Ifwe ukulingana na papelele amaka yesu natulubula d bamunyinefwe abaYuda abo bashitishe ku bena fyalo; bushe kabili imwe mushitishe bamunyinenwe, e kabili bushe mubashitishe kuli ifwe mwa?” Pali ici balitalele, kabili tabakwete na mashiwi. f 9 Kabili natile: “Ico mulecita te cisuma iyo. g Bushe te mu katiina h ka kuli Lesa wesu i mufwile ukwendela pa mulandu wa miponto j ya nko ishi, abalwani besu? k 10 Kabili ine na bamunyinane na babomfi bandi tulakongwesha abantu indalama ne ngano. Natuleke ukukongwesha no kufwaya isha kulundapo. l 11 Babwesesheni lelo line amabala yabo, m amabala yabo aya myangashi, amabala yabo aya miolife na mayanda yabo, ne ca pa mwanda umo ica ndalama ne ngano, no mwangashi upya na mafuta ifyo mulepoka kuli bena ku kuba ica kulundapo.” 12 Na bo bayaswike abati: “Twalabwesha, n kabili tatwafwaye akantu nangu kamo kuli bena. o Twalacita ifyo fine fye ulesosa.” p E ico naitile bashimapepo no kubalenga ukulapa ukuti bakacita ukulingana na aya mashiwi. q 13 Kabili, nakuntile ica kufwala candi pa cifuba no kutila: “Ifi fine e fyo Lesa wa cine akakunte umuntu onse uushakacite

Inkongole sha kaloba ICIPA. 5 a Le 19:15 Le 19:17 2Im 19:6 1Ti 5:20 Tt 2:15 b Ukf 22:25 Le 25:36 Amg 23:19 Am 15:5 Ek 22:12 c Amp 27:5 d Le 25:48 e Le 25:35 Amg 15:7 Ye 34:9 f Yb 29:10 Yb 32:15 g 1Sa 2:24 Es 58:7 h Le 25:36 Neh 5:15 Yb 28:28 Amp 8:13 Lkm 8:12 Mal 1:6 i Amg 8:18 j 1Pe 2:12 k Ek 36:20 Ro 2:24 l Neh 5:7 Ek 18:8 Ek 18:13 m Neh 5:3 n Lk 19:8 o Am 37:26 Am 112:5 Amp 19:17 Amp 28:8 Lk 6:35 p Esr 10:12 q Amg 17:9 Esr 10:5



















Ku Kulyo a Amg 27:26 b Am 148:1 c Am 76:11 Am 119:106 Lkm 5:5 d Neh 10:1 e Neh 2:1 f Neh 13:6 g Esr 8:1 h 1Ko 9:4 1Ko 9:15 2Te 3:8 i Amp 29:2 j 2Ko 11:9 2Ko 12:14 k Neh 5:9 Am 112:1 Am 147:11 Amp 16:6 Lkm 12:13 l 1Pe 5:3 m Imi 20:33 2Ko 12:17 n 2Sa 9:7 Am 37:21 Es 32:8 Flp 2:4 1Pe 4:9 o Lkm 9:7 Lkm 10:19 p Neh 13:14 Neh 13:31 Am 18:24 Am 106:4 Mal 3:16 q Es 38:3 r He 6:10

644

ukulingana na ya amashiwi, ukumufumya ku ng’anda yakwe na ku bupyani bwakwe; kabili ifi fine e fyo akakuntwe no kukanabamo akantu.” No lukuta lonse lwatile: “Ameni!” a Kabili lwatendeke ukulalumbanya Yehova. b Na bantu bacitile ukulingana na aya mashiwi. c 14 Na cimbi ca kuti: Ukutula pa bushiku ansontele ukuba umulashi d wabo mu calo ca Yuda, ukutula pa mwaka walenga amakumi yabili (20) e ukufika ku mwaka walenga amakumi yatatu na ibili (32) f ukutula apo Artakishashete g imfumu atendekele ukuteka, imyaka ikumi na ibili (12), ine na bamunyinane tatwaliile ifya kulya fya mulashi. h 15 Lelo abalashi ba ntanshi abantangilile, balecusha abantu, kabili balepoka kuli bena indalama sha silfere amashekele amakumi yane (40) isha kushitamo ifya kulya no mwangashi cila bushiku. Na babomfi babo batekele abantu buluku buluku. i Lelo ine, nshacitile ifyo j pa mulandu wa kutiina Lesa. k 16 Na kabili, nalibombeleko l umulimo wa kukuula ilinga, kabili tatwapokele ibala nangu limo; m na babomfi bandi bonse balelongana palya pa kuti babombe umulimo. 17 Kabili abaYuda ne nkonkani sha balashi, abaume umwanda umo na makumi yasano (150), na baleisa kuli ifwe ukufuma mu nko ishatushingulwike balelya pe tebulo lyandi. n 18 Ne fyo balempekanishisha cila bushiku ni fi, ing’ombe imo iilume, impaanga ishisuma mutanda (6) ne fyuni, kabili lyonse ilyo papita inshiku ikumi (10) balempekanishisha umwangashi o wa misango yonse uwingi. Kabili nshalepatikisha abantu ukumpeela ifi pamo ne fya kulya fya mulashi, pantu imilimo aba bantu balebomba yalikosele. 19 Njibukishisheni p pa fisuma, q mwe Lesa wandi, na pali fyonse ifyo nacitila aba bantu. r

645

Amapange ayabi. Icibumba capwa

Nomba ilyo fye Sanbalati a na Tobia b na Geshemu c umwina Arabia d na balwani besu bambi baebelwe ukuti ninkuula ilinga e cipya cipya kabili mwi linga tamuli icipunda icishele (nangu ca kuti ukufika pali ilya nshita nali nshilabika ifiibi f pa mpongolo), g 2 Sanbalati na Geshemu bantumine amashiwi, abati: “Wise, no kuleka tukumanine h mu mishi ya mu mpanga iyabatama iya Ono.” i Kanshi bena balepangana ukuncita ububi. j 3 E ico natumine inkombe kuli bena, k nati: “Umulimo ndebomba ukalamba, l e ico nafilwa ukwisa. Cinshi ico nalalekela umulimo ukuti ulaale pa kwisa kuli imwe?” m 4 Lelo, batumine kuli ine amashiwi yamo yene imiku ine, na ine nalebaasuka fye fimo fine. 5 Asukile Sanbalati n atuma umubomfi wakwe kuli ine na mashiwi yamo yene umuku walenga busano, na kalata uwaisulwa mu minwe yakwe. 6 Mwalembelwe ifi: “Nacumfwika mu nko, kabili Geshemu o alesosa ici, ukuti iwe na baYuda mulepanga ukupondoka. p E mulandu wine ulekuulila ilinga; kabili ulefwaya ukuba imfumu pali bena, q ukulingana na ya mashiwi. 7 Kabili kuli na bakasesema abo wasonta aba kukulandilako mu Yerusalemu monse, abati, ‘Mu Yuda muli imfumu!’ Nomba ifya musango yu fikasoswa ku mfumu. E ico nomba isa, no kuleka tumfwane.” r 8 Lelo, namutumiine amashiwi, nati: “Ifintu ifyo ulesosa tafyacitika, s lelo ni mu mutima obe fye ulefyelenganya.” t 9 Pantu bonse fye bale-esha ukututiinya, abati: “Amaboko yabo u yakatompoka ica kuti umulimo tawakabombwe.” Lelo nomba shi kosheni amaboko yandi. v 10 Kabili naingile mu ng’anda ya kwa Shemaya mwana Delaya mwana Mehetabele ninshi naisalila. w E lyo atile: “Natukumanine x pa ng’anda ya kwa Lesa wa cine, mu kati ke tempele, y no kwisa-

6

ICIPA. 6 Neh 2:10 Neh 4:3 Neh 2:19 Neh 4:7 Neh 4:6 Da 9:25 f Neh 3:1 g Neh 3:3 h Ukt 4:8 2Sa 3:27 2Sa 20:9 Amp 26:24 i 1Im 8:12 Neh 11:35 j Am 12:2 Am 37:12 Am 37:32 k Amp 14:15 Mt 10:16 l Lkm 9:10 m Ro 12:11 n Neh 2:10 o Neh 2:19 p Esr 4:15 q Lk 23:2 r Amp 26:24 Imi 23:15 s Imi 24:13 Imi 25:7 t Yb 13:4 Am 36:3 Am 38:12 Am 52:2 Mt 12:34 Yh 8:44 u 2Im 15:7 Esr 4:4 Es 35:3 Ye 38:4 v 1Sa 30:6 Am 56:3 Am 68:35 Am 138:3 Es 41:10 w Ek 3:24 x Ams 3:3 y 1Is 6:5 2Is 11:3



















a b c d e

Ku Kulyo a Yh 3:20 b Amp 28:1 c Imp 1:51 Imp 18:7 2Im 26:19 d Amg 18:20 Ye 14:14 e Am 12:2 Am 120:2 f Neh 2:10 g Amp 11:9 Ek 13:19 h Mk 3:11 i Es 51:12 Ek 2:6 j Yak 4:17 k Amp 22:1 Lkm 7:1 l Am 36:11 Mt 22:15 m Neh 4:4 n Neh 4:3 o Ek 13:17 p Neh 4:1 q Neh 2:10 Neh 4:7 r Am 129:5 s Neh 5:7 t Neh 2:10 u Esr 2:5 Neh 7:10 v Neh 3:4 w Amp 28:4 Yh 15:19 1Yo 4:5

NEHEMIA 6:1-19

lako ifiibi fye tempele; pantu baleisa ku kukwipaya, nangu fye bwaila a baleisa ku kukwipaya.” 11 Lelo natile: “Bushe ine nine ningabutuka? b Kabili nani uwaba nga ine uwingengila mwi tempele no kukanaipaiwa? c Nshaingilemo!” 12 E ico nalifwailishe, kabili moneni te Lesad wamutumine, lelo asosele e uku kusesema pali ine pantu Tobia na Sanbalati f balimutumine ukucita ici. g 13 Ni pali ici bamutumiine h pa kuti ntiine i no kucita ifyo fine, ukuti membuke j kabili pa kuti balelanda ifibi pali ine, k pa kuti banseebanye. l 14 Mwe Lesa wandi, shi ibukisheni m Tobia n na Sanbalati, ukulingana ne micitile yabo umo umo, e lyo na Noadia kasesema mwanakashi o na bakasesema bambi abale-esha ukuntiinya libili libili. 15 Lyasukile ilinga p lyapwa pa bushiku ubwalenga amakumi yabili na shisano (25) ubwa mweshi wa Eluli, mu nshiku amakumi yasano na shibili (52). 16 Nomba, ilyo fye abalwani q besu bonse baumfwile pali ici ne nko shonse ishatushingulwike shamwene ici, bonse fye baceefiwe nga nshi mu menso yabo, kabili baishibe ukuti ni Lesar wesu uwalengele ukuti uyu mulimo ubombwe. 17 Mu nshiku shilya na bakankaala s ba mu Yuda baletuma bakalata abengi kuli Tobia t na bakalata abalefuma kuli Tobia baleisa kuli bena. 18 Pantu abengi mu Yuda balapile kuli ena, pa mulandu wa kuti ali ni shifyala wa kwa Shekania mwana Ara; u kabili Yehohanani umwana wakwe aupile umwana mwanakashi wa kwa Meshulamu v mwana Berekia. 19 Kabili lyonse balemusosela ifisuma ku cinso candi. w Na mashiwi yandi baleyatwala kuli ena. Kwali bakalata abo Tobia aletuma ku kuntiinya. x x Neh 6:9; Neh 6:13.

NEHEMIA 7:1-29

Umutande wa babalilapo ukubwela

Nomba ilyo fye ilinga lyakuulilwe cipya cipya, a apo pene naimike ifiibi. b E lyo bakalinda ba mpongolo c na bakemba d na bena Lebi e basontelwe. 2 Kabili nasontele Hanani f munyinane na Hanania cilolo wa kwi Sano g ukwangalila Yerusalemu, pantu aali uwacetekelwa h icine cine kabili aletiina i Lesa wa cine ukucila abengi. 3 E ico nabebele ukuti: “Impongolo j sha Yerusalemu tashifwile ukwisulwa kano ilyo akasuba katampa ukukaba; kabili ilyo abalinshi ba mpongolo bacili nabeminina mupepi bafwile ukwisala ifiibi no kufiikasha k ku maingwe. Kabili mukabike bakalinda ba bekashi ba mu Yerusalemu, umo umo apa kulindila pakwe kabili umo umo apalungatana ne ng’anda yakwe.” l 4 Nomba umusumba wali uwapabuka kabili uukalamba, lelo mu kati ka uko m mwali abantu abanono, kabili tamwakuulilwe na mayanda. 5 Lelo Lesa wandi abikile mu mutiman wandi ukuti nonganye abakankaala ne nkonkani sha balashi na bantu pa kuti balembeshe intuntuko shabo. o E lyo nasangile ibuuku umwalembelwe p intuntuko sha babalilepo ukwisa, kabili nasangile mwalembwa ifi: 6 Aba e bana ba mu fitungu fya bulashi q abafumine muli bunkole r abo Nebukadnesari, s imfumu ya Babiloni, asendele bunkole, t kabili pa numa ababweleele ku Yerusalemu na ku calo ca Yuda, cila muntu ku musumba wakwe; u 7 abaishile na Serubabele, v ni Yeshua, w Nehemia, Asaria, Raamia, Nahamani, Mordekai, x Bilishani, Misperete, Bigibai, Nehumu, Baana. Impendwa ya baume abena Israele: 8 Abana ba kwa Paroshe, y amakana yabili no mwanda umo na makumi cinelubali na babili (2,172); 9 abana ba kwa Shefatia, z imyanda itatu na makumi cinelubali na babili (372); 10 abana ba kwa Ara, a imyanda mutanda na makumi yasano na babili (652); 11 abana ba kwa

7

ICIPA. 7 a Neh 2:17 Neh 6:15 Da 9:25 b Neh 3:1 Neh 3:6 Neh 3:13 c 1Im 26:1 1Im 26:12 Esr 2:42 d 1Im 9:33 Esr 2:41 e 1Im 23:28 Esr 3:8 f Neh 1:2 g 2Im 17:12 2Im 26:9 Neh 2:8 Imi 23:10 h Am 101:6 Amp 28:20 Imi 6:3 1Ko 4:2 i Ukf 18:21 2Sa 23:3 Neh 5:15 Amp 8:13 Es 33:6 j Neh 2:13 Neh 12:39 k Neh 13:19 l Am 127:1 m Neh 11:1 n Esr 7:27 o 1Im 9:1 Esr 2:62 p 1Im 4:33 1Im 5:1 q Esr 5:8 Est 9:30 r Neh 1:3 s 2Is 25:1 Da 3:1 t 2Is 24:14 2Im 36:20 Ye 39:9 Ye 52:15 Ye 52:28 u Esr 2:1 v Esr 1:11 Esr 2:2 Sek 4:7 Mt 1:12 w Esr 3:8 Esr 5:2 Hg 1:14 Sek 3:1 x Esr 2:2 y Esr 2:3 Neh 10:14 z Esr 2:4 a Esr 2:5 Neh 6:18



















Ku Kulyo a Esr 2:6 Esr 10:30 b Esr 8:9 c Esr 2:7 Esr 10:26 d Esr 2:8 e Esr 2:9 f Esr 2:10 Esr 10:34 g Esr 2:11 h Esr 2:12 i Esr 2:13 j Esr 2:14 k Esr 2:15 l Esr 2:16 m Esr 2:19 Neh 10:18 n Esr 2:17 o Esr 2:18

646

Pehati-moabu, a abafumine mu bana ba kwa Yeshua na Yoabu, b amakana yabili ne myanda cinekonsekonse ne kumi na cinekonsekonse (2,818); 12 abana ba kwa Elamu, c ikana limo ne myanda ibili na makumi yasano na bane (1,254); 13 abana ba kwa Satu, d imyanda cinekonsekonse na makumi yane na basano (845); 14 abana ba kwa Sakai, e imyanda cinelubali na makumi mutanda (760); 15 abana ba kwa Binui, f imyanda mutanda na makumi yane na cinekonsekonse (648); 16 abana ba kwa Bebai, g imyanda mutanda na makumi yabili na cinekonsekonse (628); 17 abana ba kwa Asigadi, h amakana yabili ne myanda itatu na makumi yabili na babili (2,322); 18 abana ba kwa Adonikamu, i imyanda mutanda na makumi mutanda na cinelubali (667); 19 abana ba kwa Bigibai, j amakana yabili na makumi mutanda na cinelubali (2,067); 20 abana ba kwa Adini, k imyanda mutanda na makumi yasano na basano (655); 21 abana ba kwa Atere, l aba muli Hisekia, amakumi pabula na cinekonsekonse (98); 22 abana ba kwa Hashumu, m imyanda itatu na makumi yabili na cinekonsekonse (328); 23 abana ba kwa Besai, n imyanda itatu na makumi yabili na bane (324); 24 abana ba kwa Harifu, o umwanda umo ne kumi na babili (112); 25 abana ba kwa Gibeone, p amakumi pabula na basano (95); 26 abaume ba ku Betelehemu q na Netofa, r umwanda umo na makumi cinekonsekonse na cinekonsekonse (188); 27 abaume ba ku Anatote, s umwanda umo na makumi yabili na cinekonsekonse (128); 28 abaume ba ku Betasimabete, t amakumi yane na babili (42); 29 abaume ba ku Kiriatiyearimu, u Kefira v na Beerote, w imyanda cinelubali na makumi p Yos 11:19; 2Sa 21:2; Esr 2:20; Neh 3:7; q Ukt 35:19; 1Im 2:51; Mt 2:6; r 1Im 2:54; Esr 2:22; Ye 40:8; s Yos 21:18; Esr 2:23; Ye 1:1; t Esr 2:24; u Yos 9:17; 1Sa 7:2; v Yos 18:26; Esr 2:25; w Yos 18:25.

647

Na bambi bafuma ku Babiloni

yane na batatu (743); 30 abaume ba ku Rama a na Geba, b imyanda mutanda na makumi yabili na umo (621); 31 abaume ba ku Mikimasi, c umwanda umo na makumi yabili na babili (122); 32 abaume ba ku Betele d na Ai, e umwanda umo na makumi yabili na batatu (123); 33 abaume ba ku Nebo umbi, f amakumi yasano na babili (52); 34 abana ba kwa Elamu umbi, g ikana limo ne myanda ibili na makumi yasano na bane (1,254); 35 abana ba kwa Harimu, h imyanda itatu na makumi yabili (320); 36 abana ba ku Yeriko, i imyanda itatu na makumi yane na basano (345); 37 abana ba ku Lode, j Hadidi k na Ono, l imyanda cinelubali na makumi yabili na umo (721); 38 abana ba ku Senaa, m amakana yatatu ne myanda pabula na makumi yatatu (3,930). 39 Bashimapepo: Abana ba kwa Yedaya n aba mu ng’anda ya kwa Yeshua, imyanda pabula na makumi cinelubali na batatu (973); 40 abana ba kwa Imere, o ikana limo na makumi yasano na babili (1,052); 41 abana ba kwa Pashihuri, p ikana limo ne myanda ibili na makumi yane na cinelubali (1,247); 42 abana ba kwa Harimu, q ikana limo ne kumi na cinelubali (1,017). 43 Abena Lebi: Abana ba kwa Yeshua, e kutila abana ba kwa Kadmiele, r abafyelwe mu bana ba kwa Hodeba, s bali amakumi cinelubali na bane (74). 44 Bakemba, t abana ba kwa Asafi, u bali umwanda umo na makumi yane na cinekonsekonse (148). 45 Abalinshi ba pa mpongolo, v abana ba kwa Shalumu, w abana ba kwa Atere, abana ba kwa Talmone, x abana ba kwa Akubu, y abana ba kwa Hatita, abana ba kwa Shobai, z umwanda umo na makumi yatatu na cinekonsekonse (138). 46 Abena Netinimu: a Abana ba kwa Siha, abana ba kwa Hasufa, abana ba kwa Tabaote, b 47 abana ba kwa Kerose, abana

ICIPA. 7 a Esr 2:26 b Yos 18:24 Sek 14:10 c 1Sa 13:5 Esr 2:27 d 1Is 12:32 Esr 2:28 e Yos 7:2 f Esr 2:29 g Esr 2:31 h Esr 2:32 i Esr 2:34 j Neh 11:35 k Esr 2:33 l Neh 6:2 m Esr 2:35 n Esr 2:36 o Esr 2:37 p Esr 10:22 q 1Im 24:8 Esr 2:39 r Esr 3:9 s Esr 2:40 t 1Im 25:7 Esr 2:41 u 1Im 6:39 v Neh 7:1 w Ye 35:4 x 1Im 9:17 Neh 11:19 y Neh 12:25 z Esr 2:42 a Yos 9:27 1Im 9:2 Esr 2:58 b Esr 2:43



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p

q r s t u v

Esr 2:44 Esr 2:45 Esr 2:46 Esr 2:47 Esr 2:48 Esr 2:49 Esr 2:50 Esr 2:51 Esr 2:52 Esr 2:53 Esr 2:54 1Is 9:21 Neh 11:3 Esr 2:55 Esr 2:56 Esr 2:57 Yos 9:23 Esr 2:58 Neh 3:26 Neh 7:46 Esr 2:59 Esr 2:60 1Im 24:1 1Im 24:10 Neh 3:21 Esr 2:61 2Sa 17:27 2Sa 19:31 2Sa 19:39 1Is 2:7

NEHEMIA 7:30-63

ba kwa Sia, abana ba kwa Padone, a 48 abana ba kwa Lebana, abana ba kwa Hagaba, b abana ba kwa Salmai, 49 abana ba kwa Hanani, c abana ba kwa Gidele, abana ba kwa Gahari, 50 abana ba kwa Reaya, d abana ba kwa Resini, e abana ba kwa Nekoda, 51 abana ba kwa Gasamu, abana ba kwa Usa, abana ba kwa Pasea, 52 abana ba kwa Besai, f abana ba kwa Meunimu, abana ba kwa Nefushesimu,1 g 53 abana ba kwa Bakibuki, abana ba kwa Hakufa, abana ba kwa Harihuri, h 54 abana ba kwa Basiliti, abana ba kwa Mehida, abana ba kwa Harsha, i 55 abana ba kwa Barikose, abana ba kwa Sisera, abana ba kwa Tema, j 56 abana ba kwa Nesiya, na bana ba kwa Hatifa. k 57 Abana ba babomfi ba kwa Solomone: l Abana ba kwa Sotai, abana ba kwa Soferete, abana ba kwa Perida,1 m 58 abana ba kwa Yaala, abana ba kwa Darkone, abana ba kwa Gidele, n 59 abana ba kwa Shefatia, abana ba kwa Hatili, abana ba kwa Pokerete-hasebaimu, abana ba kwa Amone.1 o 60 Abena Netinimu p bonse na bana ba babomfi ba kwa Solomone bali imyanda itatu na makumi pabula na babili (392). 61 Kabili aba e bafumine ku Tele-mela, Tele-harisha, Kerubi, Adone na Imere, q kabili bafililwe ukwishiba amayanda ya bashibo ne ntuntuko shabo, nga ca kuti ba mu bena Israele: 62 abana ba kwa Delaya, abana ba kwa Tobia, abana ba kwa Nekoda, r imyanda mutanda na makumi yane na babili (642). 63 Na ba muli bashimapepo: s abana ba kwa Habaya, abana ba kwa Hakose, t abana ba kwa Barsilai, u uwaupile umwanakashi wa mu bana banakashi ba kwa Barsilai v umwina Gileadi no kwinikwa ishina Neh 7:521 E “Nefusimu” pali Esr 2:50. 571 E “Peruda” pali Esr 2:55. 591 E “Ami” pali Esr 2:57

NEHEMIA 7:64–8:6

Ulukuta lwa bantu 42,360

lyabo. 64 Aba e bafwaile ibuuku lyabo ilya mashina pa kuti beshibe intuntuko shabo, lelo tabalisangile, a e ico babafumishe pali bushimapepo ukuti balikowela. b 65 E ico Kateka wa Citungu c abebele ukuti te kuti balyeko d ifya mushilo nga nshi akasuke shimapepo akeminine na Urimu e na Tumimu. f 66 Ulukuta lonse pamo lwali amakana amakumi yane na yabili ne myanda itatu na makumi mutanda (42,360), g 67 ukufumyako abasha h babo abaume na basha babo abanakashi, abali amakana cinelubali ne myanda itatu na makumi yatatu na cinelubali (7,337); i kabili bali na bakemba abaume j na banakashi k imyanda ibili na makumi yane na basano (245). 68 Bakabalwe babo bali imyanda cinelubali na makumi yatatu na mutanda (736), ne mfalashi shabo shali imyanda ibili na makumi yane na shisano (245).] l 69 Ingamila shali imyanda ine na makumi yatatu na shisano (435). Impunda m shali amakana mutanda ne myanda cinelubali na makumi yabili (6,720). n 70 Kabili kwali abakalamba o bamo aba mu mayanda ya bashibo p abapeele fimo ku mulimo. q Kateka wa Citungu r apeele ku cipao indalama sha golde badrakima1 ikana limo (1,000), imbale shafonka amakumi yasano (50), ifya kufwala fya bashimapepo imyanda isano na makumi yatatu (530). s 71 Kwali na bakalamba bamo aba mu mayanda ya bashibo abapeele ku cipao ca mulimo indalama sha golde badrakima amakana amakumi yabili (20,000), ne ndalama sha silfere bamaina1 amakana yabili ne myanda ibili (2,200). t 72 Ne fyo abantu abashala bapeele fyali indalama sha golde badrakima amakana amakumi yabili (20,000)

ICIPA. 7

Neh 7:701 Iyi drakima te ilya yalandwapo mu Malembo ya ciGriki. Iyi yena yali ya bena Persia. 711 Bamaina ni ndalama.

a Esr 2:62 b Imp 18:7 c Esr 2:63 Neh 8:9 Neh 10:1 d Le 2:3 Imp 18:9 e Ukf 28:30 1Sa 28:6 f Le 8:8 Amg 33:8 g Esr 2:64 h Ukf 21:2 Le 25:44 i Esr 2:65 j Neh 7:1 k Ukf 15:21 1Sa 18:6 2Sa 19:35 l Esr 2:66 m 1Sa 8:16 2Sa 16:2 n Esr 2:67 o Imp 7:2 Esr 1:5 p Imp 17:2 1Im 23:11 q Esr 2:68 r Esr 2:63 Neh 7:65 s Le 6:10 Es 22:21 t Esr 2:69



















Ku Kulyo 2Im 35:14 Neh 7:1 Neh 7:46 Neh 11:20 Le 23:24 1Is 8:2 Esr 3:1 f Esr 2:70



















a b c d e

ICIPA. 8 g Imi 2:46 h Ye 5:1 i Neh 3:26 Neh 12:37 j Esr 7:6 k 2Im 34:15 l Amg 31:9 Yos 1:8 1Is 2:3 m Le 27:34 Imp 36:13 Amg 28:1 n Amg 17:18 Mal 2:7 o Amg 31:12 2Im 17:9 p Neh 10:28 Es 28:9 q Le 23:24 Imp 29:1 1Is 8:2 r Lk 4:16 Imi 13:15 Imi 15:21 s Imi 28:23 t Amg 5:1 u Lk 8:18 Imi 16:14 Imi 17:11 He 2:1 v 2Im 6:13 w Neh 12:42 x Neh 10:18 y Lk 4:17 z 1Is 8:14 a Am 72:18 Ef 1:3 Uks 4:11

648

ne ndalama sha silfere bamaina amakana yabili (2,000) ne fya kufwala fya bashimapepo amakumi mutanda na cinelubali (67). 73 E lyo bashimapepo a na bena Lebi na balinshi ba pa mpongolo na bakemba b na bantu bamo na bena Netinimu c na bena Israele bonse baikele mu misumba yabo. d Ilyo umweshi walenga cinelubali (7) wafikile, e abana ba kwa Israele bali mu misumba yabo. f bantu bonse balongene 8 Na pamo no mutima umo mu lug

bansa h ulwali pa ntanshi ya Mpongolo ya Menshi. i E lyo baebele Esra, j uwalekopolola amafunde, ukuleta ibuuku k lya mafunde ya kwa Mose, l ayo Yehova aebele Israele ukulakonka. m 2 Na o Esra shimapepo n aletele amafunde pa ntanshi ya lukuta o lwa baume na banakashi na bonse abali na mano ya kuumfwa, p pa bushiku bwa ntanshi ubwa mweshi uwalenga cinelubali (7). q 3 Kabili akonkenyepo ukubelenga r amafunde mwi shiwi ilikalamba pa ntanshi ya lubansa ulwa pa ntanshi ya Mpongolo ya Menshi, ukufuma ku macacas ukufika akasuba pa kati, pa ntanshi ya baume na banakashi na bali na mano ya kuumfwa; na matwi t ya bantu bonse yalekutikisha u ku fyali mwi buuku lya mafunde. 4 Na Esra uwalekopolola amafunde aiminine ifyo fine pa cintamba v ca fimuti, ico bakuulile pa mulandu wine uyu; kabili ku kwa kulyo kwakwe mupepi nankwe kwaiminine Matitia na Shema na Anaya na Uria na Hilkia na Maaseya, na ku kwa kuso kwakwe Pedaya na Mishaele na Malkiya w na Hashumu x na Hashibadana, Sekaria na Meshulamu. 5 E lyo Esra akupukwile y ibuuku pa ntanshi ya bantu bonse, pantu aali pa muulu wa bantu bonse; kabili ilyo alikupukwile abantu bonse baliimine. z 6 E lyo Esra acindike Yehova a Lesa wa cine, Lesa mukulu, na bantu

649

Ukusekelela muli Yehova e bucingo

bonse ba-aswike no kutila, “Ameni! Ameni!” a no kwimya amaboko yabo. b E lyo nomba bakonteme, c kabili bawile ubukupeme kuli Yehova ne finso fyabo pa nshi. d 7 Kabili Yeshua na Bani na Sherebia, e Yamini, Akubu, Shabetai, Hodia, Maaseya, Kelita, Asaria, Yosabadi, f Hanani, Pelaya, g na bena Lebi, balondolwele amafunde ku bantu, h ninshi abantu nabeminina. i 8 Kabili bakonkenyepo ukubelenga j mwi buuku ili mwi shiwi ilikalamba, babelengele amafunde ya kwa Lesa wa cine, baleyalondolola, no kubeba umo yalola; kabili balelenga abantu ukumfwikisha ifyalebelengwa. k 9 Kabili Nehemia, l uwali Kateka wa Citungu, m na Esra n shimapepo, kabili uwalekopolola amafunde, na bena Lebi abalefunda abantu batile ku bantu bonse: “Buno bushiku bwa mushilo kuli Yehova Lesa wenu. o Mwiloosha nelyo ukulila.” p Pantu abantu bonse balelila ilyo baleumfwa amashiwi yali muli aya mafunde. q 10 Kabili atile kuli bena: “Kabiyeni, kalyeni ifya mafuta no kunwa ifyalowa, no kupeelako ifya kulya r ku ushikwete nangu kamo; pantu buno bushiku bwa mushilo kuli Shikulu wesu, kabili mwiba no bulanda, pantu ukusekelela muli Yehova e bucingo bwenu.” 11 Kabili abena Lebi bale-eba abantu bonse ukuba tondolo, abati: “Talaleni! pantu buno bushiku bwa mushilo; kabili mwiba no bulanda.” 12 E ico abantu bonse baile ku kulya no kunwa no kupeelako ifya kulya s bambi kabili basekelele ukusekelela ukukalamba, t pantu balyumfwile amashiwi babashimikile. u 13 Na pa bushiku bwa cibili abakalamba ba mu ndupwa sha bantu bonse, bashimapepo na bena Lebi, balongene pamo kuli Esra uwalekopolola amafunde, ukuti beluke amashiwi yali mu mafunde. v 14 E lyo basangile ukuti mu mafunde Yehova ala-

ICIPA. 8 a Amg 27:26 1Ko 14:16 b 1Is 8:22 c 1Im 29:20 2Im 20:18 Am 95:6 d Le 9:24 Mt 26:39 Uks 7:11 e Neh 9:4 f Esr 8:33 Neh 11:16 g Neh 10:10 h Le 10:11 Amg 33:10 i 1Is 8:14 j 1Ti 4:13 k Hab 2:2 Lk 24:27 Imi 8:31 l Neh 1:1 m Neh 7:65 n Esr 7:11 o Le 23:24 Imp 29:1 p Amg 16:14 Amg 16:15 q 2Is 22:11 r Est 9:19 s 1Sa 1:4 Lk 11:41 Imi 2:42 t Am 126:2 Am 126:3 u Neh 8:8 Am 119:130 Amp 2:10 Lk 24:32 v Am 119:99 Ko 1:9 Ko 1:10



















Ku Kulyo a Imi 15:21 Imi 28:23 b Le 23:42 Amg 16:13 Sek 14:16 Yh 7:2 c Le 23:34 Amg 16:16 d Le 23:4 e Es 33:20 f 2Im 27:4 g Amg 8:8 h Amg 22:8 Imi 10:9 i 1Is 6:36 1Is 7:12 2Im 4:9 2Im 20:5 j Neh 8:1 k Neh 3:26 Neh 8:3 l 2Is 14:13 Neh 12:39 m Yos 1:1 He 4:8 n Amg 16:14 o Amg 31:12 p Le 23:36 Imp 29:35 Yh 7:37



















ICIPA. 9 q 1Is 8:2 r Esr 8:21 s Est 4:3 Yn 3:5 t Yos 7:6 2Sa 1:2 Yb 2:12

NEHEMIA 8:7–9:2

ndiile muli Mose a mwalembwa ukuti abana ba kwa Israele bafwile ukwikala mu nsakwe b pa nshita ya mutebeto mu mweshi wa cinelubali (7), c 15 kabili bafwile ukwita abantu d no kulenga ubwite bumfwike mu misumba yabo yonse na mu Yerusalemu monse, e baleti: “Kabiyeni ku citungu ca mpili f no kuyaleta amabula ya miolife g na mabula ya miti ya mafuta na mabula ya muhadasi na mabula ya tuncindu na mabula ya ku miti iya misambo no kupangamo insakwe, ukulingana ne fyalembwa.” 16 Awe abantu balifumine no kuyaleta ifi no kuipangila insakwe, umo umo pa mutenge wakwe h na mu mansa shabo na mu mansa i sha ng’anda ya kwa Lesa wa cine na mu lubansa j lwa ku Mpongolo ya Menshi k na mu lubansa lwa ku Mpongolo ya kwa Efraimu. l 17 E fyo ulukuta lonse ulwa babwelele ukufuma muli bunkole lwapangile insakwe no kwikala mu nsakwe; pantu abana ba kwa Israele tabacitile ica musango uyo ukutula mu nshiku sha kwa Yoshua mwana Nuni m ukufika na pali bulya bushiku, ica kuti kwaishileba ukusekelela ukukalamba nga nshi. n 18 Kabili kwali no kubelenga ibuuku lya mafunde ya kwa Lesa wa cine mwi shiwi ilikalamba ubushiku no bushiku, o ukutula pa bushiku bwa ntanshi ukufika pa bushiku bwa kulekelesha; kabili basefeshe umutebeto inshiku cinelubali (7) na pa bushiku bwa cinekonsekonse (8) kwali ukulongana kwacindamisha, ukulingana ne funde. p Kabili pa bushiku bwalenga amakumi yabili na shine (24) muli uyu mweshi, q abana ba kwa Israele balongene pamo no kuleka ukulya r kabili bafwele insamu1 s no kuikuba ulukungu t pa mitwe yabo. 2 Na bana ba kwa

9

Neh 9:11 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

NEHEMIA 9:3-17 Israele baipaatwile a ku bena fyalo b bonse, kabili balimine pa kuti bayebelele c imembu d shabo ne filubo fya bashibo. e 3 E lyo baimine apo bali f kabili baikatishe amashiwi pa kubelenga mwi buuku lya mafunde g ya kwa Yehova Lesa wabo pa ma-awala nalimo yatatu aya kasuba; h na pa ma-awala yambi yatatu bayebelele i imembu no kukontamina Yehova Lesa wabo. j 4 E lyo Yeshua na Bani, Kadmiele, Shebania, Buni, Sherebia, k Bani na Kenani baninine pa cintamba l ca bena Lebi no kubilikisha ne shiwi likalamba m kuli Yehova Lesa wabo. 5 E lyo abena Lebi, Yeshua na Kadmiele, Bani, Hashabinia, Sherebia, Hodia, Shebania na Petahia batile: “Imeni, cindikeni n Yehova Lesa wenu ukufuma umuyayaya no kuya umuyayaya. o Kabili shi nabacindike ishina lyenu ilya bukata, p ilyacila pa kucindika no kulumbanya konse. 6 “Imwe ni mwe Yehova mweka; q ni mwe mwapangile imyulu, r no muulu wa myulu, na fyonse s ifyabamo, icalo t na fyonse ifyabapo, u babemba v na fyonse ifyabamo; w kabili mubaka fyonse ukuba ifya mweo; na fyonse x ifya mu myulu fikontamina imwe. 7 Ni mwe Yehova Lesa wa cine, uwasalile Abramu y no kumufumya mu Uri umusumba wa bena Kaldi z kabili mwayalwile ishina lyakwe ukuba Abrahamu. a 8 Kabili mwasangile umutima wakwe ukuti wa cishinka kuli imwe; b e ico mwapangene nankwe icipangano c ca kumupeela icalo ca bena Kanaani, abena Hiti, abena Amore na bena Perisi na bena Yebusi na bena Gegashi, ukucipeela ku bana bakwe; d kabili mwacitile ukulingana ne fyo mwasosele, pantu mwalilungama. e 9 “Mwamwene f ukucula kwa fikolwe fyesu mu Egupti, no kulila kwabo pali Bemba Wakashika mwalyumfwile. g 10 Kabili mwacitile ifishibilo ne fipesha

Ifyo Lesa acitiile Israele ICIPA. 9 a Esr 9:2 Neh 13:3 b Es 2:6 c Le 26:40 Esr 9:6 d Am 106:6 Amp 28:13 e Ye 3:13 Da 9:8 f Neh 8:4 g Neh 8:8 h Neh 8:3 i Da 9:20 j Neh 8:6 k Neh 8:7 l Neh 8:4 m 2Im 20:19 Am 77:1 n 1Im 29:20 Am 103:1 o Ye 33:11 Ef 3:21 p Am 72:19 Am 145:1 q Amg 6:4 2Is 19:19 Es 37:16 r Ukt 1:1 Am 146:6 Uks 14:7 s Ukt 2:1 Am 148:2 Mt 26:53 t Ukt 2:4 u Es 45:18 v Ukt 1:10 w Ukt 1:20 x 1Is 22:19 Am 103:21 y Ukt 12:1 z Ukt 11:31 a Ukt 17:5 b Ukt 22:12 c Ukt 22:18 d Ukt 15:18 e Amg 32:4 f Ukf 2:25 Ukf 3:7 Imi 7:34 g Am 65:2



















Ku Kulyo a Ukf 7:3 Amg 6:22 Am 105:27 Imi 7:36 b Ukf 5:2 Ukf 10:3 Ukf 18:11 c Ukf 9:16 Ro 9:17 d Ukf 14:21 e Ukf 14:22 Am 66:6 f Ukf 15:1 Am 106:11 He 11:29 g Ukf 15:5 h Ukf 15:10 i Ukf 13:21 Imp 14:14 j Am 78:14 Am 105:39 k Ukf 14:20 l Ukf 19:11 Amg 33:2 m Amg 4:10 Amg 4:36 n Amg 4:1 o Ukf 34:6 Am 19:9 p Amg 4:8 Amg 12:1 q Amg 6:1

650

amano kuli Farao na ku babomfi bakwe bonse na ku bantu bonse aba mu calo cakwe, a pantu mwalishibe ukuti baleituntumba b pali bena; na imwe mwaipangile ishina c nge fyo mucitile lelo. 11 Kabili mwa-akenye d bemba ku cinso cabo, ica kuti bayabwike pa kati ka bemba pa mushili uwauma; e na balebakonka mwabapoosele umwashika f nge libwe g mu menshi aya maka. h 12 Kabili mwabatungulwilile ku ntumba ye kumbi akasuba, i na ku ntumba ya mulilo ubushiku, j pa kuti mubasanikile k mu nshila iyo bafwile ukuyamo. 13 Na pa lupili lwa Sinai e po mwatentemukile l no kulanda na bo ukufuma mu muulu m no kubapeela ubupingushi bwatambalala n na malango ya cine, o ifipope ifisuma p na mafunde. q 14 Mwalengele ne sabata r lyenu ilya mushilo ukwishibikwa kuli bena, kabili mwabapeelele amafunde ne fipope na malango muli Mose umubomfi wenu. s 15 Mwabapeele ne fya kulya ukufuma ku muulu ilyo baali ne nsala, t mwabafumiishe na menshi mu cilibwe icasansuka ilyo baali ne cilaka, u kabili mwabebele ukwingila v no kuyapoka icalo ico mwaimiishepo ukuboko kwenu ilyo mwalapile ukucipeela kuli bena. w 16 “Kabili ifikolwe fyesu, fyaleituntumba x no kutalamika imikoshi, y kabili tabaumfwile ku mafunde yenu. 17 E ico bakeene ukuumfwa, z kabili tabaibukishe a ifipesha amano fyenu ifyo mwabacitiile, lelo batalamike imikoshi b yabo no kusonta uwa kubatungulula c pa kuti babwelele ku busha bwabo mu Egupti. Lelo imwe muli Lesa uwelela, d uwa mutembo e kabili uwa nkumbu, f uukokola ukukalipa g kabili uwafulisha h icikuuku, kar Ukf 16:29; Ukf 20:10; Amg 5:12; s Le 27:34; t Ukf 16:4; u Ukf 17:6; Am 78:20; v Yos 4:10; w Ukt 22:16; He 6:18; x Imp 14:44; y Amg 9:6; Imi 7:39; Imi 7:51; z Imp 14:11; Imp 14:41; a Am 78:11; b Amg 31:27; c Imp 14:4; d Imp 14:18; Am 86:5; Da 9:9; e Ukf 22:27; Am 103:8; f Amg 4:31; Am 78:38; g Am 145:8; Yoe 2:13; h Ukf 34:6.

651

Yehova wa mutembo, wa nkumbu

bili tamwabalekeleshe. a 18 Ilyo baipangile icimpashanya ca kwenga ica mwana wa ng’ombe b kabili ilyo batendeke ukusosa abati, ‘Uyu e Lesa wenu uwamufumishe mu Egupti,’ c kabili bacitile ifya musaalula ifikalamba, 19 e lyo imwe, pa mulandu wa nkumbu shenu ishingi tamwabalekeleshe d mu matololo. Intumba ye kumbi na yo tayafumine pali bena akasuba ku kubatungulula mu nshila, e nangu ni ntumba ya mulilo ubushiku iya kubasanikila mu nshila iyo baali no kuyamo. f 20 Kabili mwabapeele umupashi wenu usuma g pa kuti mubashilimune, kabili tamwabatanine mana wenu uwa kuti balye, h mwabapeele na menshi ilyo baali ne cilaka. i 21 Kabili pa myaka amakumi yane (40) j mwalebapeela ifya kulya mu mpanga. Tababulilwe akantu. k Ne fya kufwala fyabo tafyaonaike, l na makasa yabo tayafimbile. m 22 “E lyo mwabapeele amabufumu n na bantu na bantu, mwayakenye ne mpanga mu fiputusha fiputusha; o na bo bakwete icalo ca Sihone, p ne calo ca mfumu ya Heshebone, q ne calo ca kwa Oge r imfumu ya Bashani. s 23 Na bana babo mwabafushishe nge ntanda sha mu muulu. t Kabili mwabaletele mu calo u ico mwalaile kuli bashibo v ukuti bakengilemo pa kuti cibe icabo. 24 E ico abana babo baume w balingile no kupoka icalo, x na imwe mwalengele abekashi ba mu calo ico, abena Kanaani, y ukucimfiwa z pa ntanshi yabo, no kubapeela mu minwe yabo, kumo ne shamfumu a shabo na bantu na bantu aba mu calo ico, b pa kuti bacite kuli bena ukulingana ne fyo balefwaya. c 25 Bapokele ne misumba ya malinga d ne mpanga ya mufundo e no kupoka amayanda ayaisulamo ifisuma fyonse, f ifishima ifyafukulwa, g amabala ya myangashi na ya miolife h ne miti ya fya kulya ifingi, awe balelya no kwikuta i no kwina j no kuilemena ku busuma bwenu ubukalamba. k

ICIPA. 9 a 1Is 6:13 Am 106:45 b Ukf 32:1 Amg 9:12 c Ukf 32:4 Am 106:19 d Imp 14:20 1Sa 12:22 e Ukf 40:38 f Imp 9:15 Imp 14:14 g Imp 11:17 Imp 11:25 h Ukf 16:15 Imp 11:7 Yos 5:12 i Imp 20:8 Amg 8:15 Am 105:41 j Ukf 16:35 Imp 14:33 Amg 2:7 k Am 34:10 l Amg 29:5 m Amg 8:4 n Yos 12:1 Am 105:44 o Yos 11:23 p Imp 21:24 Amg 2:31 q Imp 21:26 r Imp 21:33 s Amg 3:13 Am 136:20 t Ukt 15:5 Ukt 22:17 1Im 27:23 u Yos 3:17 v Ukt 12:7 Ukt 15:18 Ukt 17:8 Ukt 26:3 Amg 9:5 w Imp 14:31 x Yos 21:43 y Ukt 10:19 z Yos 18:1 1Im 22:18 a Yos 12:7 b Am 44:2 c Yos 11:17 Yos 11:20 2Sa 8:2 d Amg 3:5 Amg 6:10 Amg 9:1 e Amg 8:7 Ek 20:6 f Amg 19:1 g Amg 6:11 h Yos 24:13 i Le 25:19 Amg 8:10 Ho 13:6 j Amg 31:20 Amg 32:15 Am 36:8 k Es 63:7



















Ku Kulyo a Aba 2:12 b Am 78:56 c 1Is 14:9 Am 50:17 d 1Is 18:4 Mt 23:37 e 2Im 36:15 f 2Is 21:11 Am 106:38 g Aba 2:14 2Im 36:17 Am 106:41 h Amg 31:17 i Amg 4:29 Am 78:34 j 2Im 6:25 k Ukf 34:6

NEHEMIA 9:18-31

26 “Lelo, tabali na cumfwila a kabili balimupondokele b na mafunde yenu bayapoosele ku numa, c baipeye na bakasesema benu, d abalebasoka pa kuti bababweseshe kuli imwe; e kabili bacitile ne fya misuula ifikalamba. f 27 Na pali ici mwabapeele mu minwe ya balwani babo, g abalebacululusha; h lelo mu nshita ya kucula kwabo balelilila kuli imwe, i na imwe mwaleumfwa ukufuma mu myulu; j kabili ukulingana no bwingi bwa nkumbu k shenu mwalebapeela aba kubapususha l abaali no kubapokolola mu minwe ya balwani babo. m 28 “Nomba baleti nga baikala umutelelwe, balebwekeshapo ukucita ifyabipa ku cinso cenu, n na imwe mwalebaleka baponena mu minwe ya balwani babo, abalebanyantaula. o Lelo balebwela no kukuuta kuli imwe ukuti mubaafwe, p na imwe mwaleumfwa ukufuma mu myulu q kabili imiku iingi mwalebapokolola ukulingana no bwingi bwa nkumbu shenu. r 29 Nangu ca kuti mwalebasoka s pa kuti mubabweseshe ku mafunde yenu, t abene baleituntumba u no kukanaumfwila amafunde yenu; kabili bapulile v mu bupingushi bwenu, w ubwa kuti, umuntu nga abukonka, kuti aba no mweo. x Kabili bali abomankonso, y batalamike ne mikoshi yabo, z kabili tabaumfwile. a 30 Lelo mwalibatekanishiishe pa myaka iingi b kabili ukubomfya umupashi wenu mwalebasokela c muli bakasesema benu, lelo tabaumfwile. d Mwasukile mwabapeela mu minwe ya bantu na bantu aba mu fyalo. e 31 Na mu bwingi bwa nkumbu shenu tamwabalofeshe f nelyo ukubalekelesha; g pantu muli Lesa wa mutembo h kabili uwa nkumbu. i l Aba 2:18; Aba 3:9; Aba 3:15; 2Is 13:5; m 1Sa 12:11; 2Is 14:27; n Aba 2:19; o Aba 4:2; Aba 6:1; p Aba 6:7; Am 106:44; q 1Is 8:34; 1Is 8:39; r Am 106:43; s Amg 4:26; Amg 31:21; 2Is 17:13; 2Im 24:19; t Amg 28:1; Amg 31:26; u Imp 14:44; v Amg 12:1; w Aba 10:15; x Le 18:5; Ro 10:5; y Sek 7:11; z Ye 7:26; a Ye 17:23; b Ro 10:21; c 2Is 17:13; d 2Im 36:16; Ye 25:4; e Am 106:41; Es 42:24; Ye 40:3; f Ye 5:18; Ek 14:22; g Amg 4:31; 1Is 6:13; h Ukf 34:6; 2Is 13:23; Am 86:15; i 2Im 30:9; Am 103:8.

NEHEMIA 9:32–10:29

Abafwatikepo icifwati pa cipangano

32 “E ico nomba, mwe Lesa wesu, Lesa mukulu, a uwa maka b kabili uwa kutiinya, c uufikilisha icipangano d kabili uulanga icikuuku, e mwileka bumoneke ubunono kuli imwe, f ubucushi bonse ubwatuponena, g ne shamfumu shesu, h na bacilolo besu i na bashimapepo besu j na bakasesema besu k na bashifwe l na bantu benu bonse ukufuma mu nshiku sha shamfumu sha Asiria ukufika na kuli buno bushiku. m 33 Kabili imwe muli balungami n muli fyonse ifyatuponena, pantu ni mu cishinka o mucitila ifi, lelo ifwe ni fwe twabifya. p 34 Kumfwa ishamfumu shesu, bacilolo besu, bashimapepo besu ne fikolwe fyesu, q tabakonkele amafunde r yenu, nangu ukubika amano ku malango s yenu atemwa ku fya kucinkulako fyenu ifyo mwalebasokelamo. t 35 Lelo bena mu nshita ya bufumu u bwabo na mu nshita mwabapeele ifisuma ifingi v na lintu bali mu calo icapabuka kabili ica mufundo w ico mwabapeele, tabamubombeele x kabili tabalekele imicitile yabo iyabipa. y 36 Moneni! Ifwe lelo tuli basha; z ne calo ico mwapeele ifikolwe fyesu ukuti filelyamo ifisabo ne fisuma ifyabamo, moneni! e mo twaba abasha, a 37 kabili mulefuma ifingi b ifiya ku shamfumu c isho mwabika pali ifwe pa mulandu wa membu shesu, d kabili baleteka pali ifwe na pa fitekwa fyesu, ukulingana ne fyo balefwaya, na ifwe tuli mu kucula ukukalamba. e 38 “E ico pa mulandu wa ifi fyonse, tulepangana icipangano ca cishinka, f kabili cilelembwa no kufwatikapo icifwati g ca bacilolo besu, na bena Lebi besu, na bashimapepo besu.” h Na bafwatikepo icifwati ni 10 aba: i

Nehemia j Kateka wa Citungu, k mwana Hakalia, l Na Sidekia, 2 Seraya, m Asaria, Yeremia, 3 Pashihuri, Amaria, Malkiya, 4 Hatushi,

ICIPA. 9 a Amg 7:21 Am 47:2 b Ukt 35:11 Uks 18:8 c Amg 10:17 d Amg 7:9 1Is 8:23 He 6:18 e Da 9:4 Mk 7:18 f Ye 2:26 g Ye 32:32 h 2Is 24:14 i 2Im 36:14 Ye 34:19 j Isb 4:13 k 2Is 22:13 Isb 5:7 l 2Is 17:6 m Am 22:24 n Am 119:137 Ye 35:17 o Amg 7:9 2Sa 22:26 p Da 9:5 q Am 106:6 r 2Im 34:21 s Ye 29:19 t 2Is 17:13 u 2Sa 7:13 v Amg 28:47 w Amg 8:10 x Amg 32:15 y Ye 8:5 z Amg 28:48 a 2Im 12:8 Esr 9:9 Ye 5:19 b Amg 28:33 c Esr 4:13 Neh 5:4 d Neh 1:6 e 2Im 15:4 f 2Is 23:3 2Im 15:12 2Im 34:31 Esr 10:3 g Neh 10:1 h Neh 10:29



















ICIPA. 10 i Neh 9:38 Ye 32:44 j Neh 8:9 k Esr 2:63 Neh 7:70 l Neh 1:1 m Neh 11:11



















Ku Kulyo a Esr 2:39 Esr 10:21 Neh 12:15 b Esr 8:2 c Neh 12:8 d Esr 3:9 Neh 3:18 e Neh 9:5 f Neh 12:24 g Neh 7:11 h Esr 2:36 i Esr 2:40 j Neh 7:73 k Esr 2:70 l Esr 2:43 m Le 20:24 Esr 9:1 n Neh 8:1 o Amg 31:12 Neh 8:2 p 1Ko 1:10

652

Shebania, Maluki, 5 Harimu, a Mereemote, Obadia, 6 Daniele, b Ginetone, Baruki, 7 Meshulamu, Abiya, Miyamini, 8 Maasia, Bilgai na Shemaya, aba e bashimapepo. 9 Abena Lebi na bo ni aba: Yeshua c mwana Asania, Binui uwa mu bana ba kwa Henadadi, d Kadmiele 10 na bamunyinabo Shebania, e Hodia, Kelita, Pelaya, Hanani, 11 Mika, Rehobu, Hashabia, 12 Sakuri, Sherebia, f Shebania, 13 Hodia, Bani na Beninu. 14 Abakalamba ba bantu ni aba: Paroshe, Pehati-moabu, g Elamu, Satu, Bani, 15 Buni, Asigadi, Bebai, 16 Adoniya, Bigibai, Adini, 17 Atere, Hisekia, Asuri, 18 Hodia, Hashumu, Besai, 19 Harifu, Anatote, Nebai, 20 Magipiashi, Meshulamu, Hesiri, 21 Meshesabele, Sadoke, Yadua, 22 Pelatia, Hanani, Anaya, 23 Hoshea, Hanania, Hashubu, 24 Haloheshe, Pilha, Shobeke, 25 Rehumu, Hashabina, Maaseya, 26 na Ahiya, Hanani, Anani, 27 Maluki, Harimu, Baana. 28 E lyo abantu bonse abashala, bashimapepo, h abena Lebi, i abalinshi ba pa mpongolo, j bakemba, k abaNetinimu, l na bonse abaipaatwile ku bantu na bantu aba mu fyalo m pa kuti balekonka amafunde n ya kwa Lesa wa cine, abakashi babo, abana babo abaume na bana babo abanakashi, bonse abali na mano ya kwishiba ifintu kabili abengeluka, o 29 baikatene na bamunyinabo, p abakankaala babo, q kabili balapile no mulapo wa citiipu r kabili balapile ukuti, s bali no kukonka amafunde ya kwa Lesa wa cine, ayapeelelwe muli Mose umubomfi wa kwa Lesa wa cine, t ukulakonka u no kulacita fyonse ifyaba mu mafunde ya kwa Yehova Shikulwifwe v e lyo no kulakonka q Neh 3:5; r Amg 27:26; s Am 119:106; Lkm 5:4; t Amg 33:4; u Amg 5:1; v Amg 6:1.

653

Inkuni sha pa ciipailo, amalambo

ubupingushi bwakwe ne fipope fyakwe. a 30 no kuti tatufwile ukupeela abana besu abanakashi ku bantu ba mu fyalo ifi, nangu ukuufya abana besu abaume ku bana babo abanakashi. b 31 Kumfwa abantu ba mu fyalo ifi c abaleleta ifya bukwebo no musango onse uwa mbuto pa bushiku bwe sabata ku kushitisha, twikasendako nangu cimo kuli bena pa bushiku bwe sabata d nelyo pa bushiku bwa mushilo, e kabili tukaipusule ifya mu mwaka wa cinelubali (7) f e lyo ne misha umuntu onse atukwatila. g 32 Kabili fwe bene twaibikiile amafunde ya kuti, cila muntu afwile ukupeela cimo pali fitatu ice shekele cila mwaka ica kubomfya ku mulimo wa ng’anda ya kwa Lesa wesu, h 33 ku mukate wa kutuntikanya i no mutuulo wa ngano j uwa lyonse no mutuulo wa koca uwa lyonse ifya pa masabata, k ne myeshi iipya, l pa nshita ya mitebeto m pa fya mushilo n na pa mituulo ya pa lubembu o iya kufutilako Israele na pa mulimo onse uwa ng’anda ya kwa Lesa wesu. p 34 Kabili twapendwile q pa kuleta inkuni r isho bashimapepo na bena Lebi na bantu bafwile ukuleta ku ng’anda ya kwa Lesa wesu, ukulingana na mayanda ya bashifwe, inshita nga yafika, cila mwaka, isha kocela pa ciipailo ca kwa Yehova Lesa wesu s ukulingana ne fyalembwa mu mafunde; t 35 no kuleta ifisabo ifyabalilapo ukupya ifya mu mushili wesu u ne fisabo ifyabalilapo ukupya pa fisabo fyonse ifya ku muti wa musango onse v ku ng’anda ya kwa Yehova umwaka no mwaka; 36 na mabeli w ya bana besu abaume na ya fitekwa x fyesu, nge fyo calembwa mu mafunde, y na mabeli ya ng’ombe shesu na ya mpaanga z shesu, ku kuyatwala ku ng’anda ya kwa Lesa wesu, kuli bashimapepo abalebombela mu ng’anda ya kwa Lesa wesu. a 37 No buunga bwesu ubwa kuba-

ICIPA. 10 a Amg 4:1 b Ukf 34:16 Amg 7:3 c Esr 9:1 d Ukf 20:10 Es 58:13 e Ukf 12:16 Imp 29:1 Imp 29:12 f Ukf 23:11 Le 25:4 g Amg 15:1 Amg 15:2 h Ukf 30:13 Amp 3:9 i Le 24:6 2Im 2:4 Mt 12:4 j Le 2:1 Le 23:37 k Imp 28:9 He 10:11 l Imp 28:11 Imp 29:6 1Im 23:31 2Im 8:13 m Le 23:2 n Le 2:10 Le 22:14 o Le 16:15 p 2Im 24:5 q Amp 16:33 r Le 1:7 Le 3:5 s Le 6:12 t Le 6:13 u Ukf 23:19 Amg 26:2 v Le 19:23 Imp 18:13 w Imp 8:17 x Ukf 34:19 y Ukf 13:2 Le 27:26 z Imp 18:15 Amg 12:6 a Imp 18:11 1Ko 9:13



















Ku Kulyo Imp 15:20 Imp 18:29 Le 27:30 Imp 18:12 Amg 18:4 1Im 9:26 2Im 31:11 g Le 27:30 Imp 18:21 Imp 18:30 h Imp 18:26 i 1Im 23:28 1Im 28:12 j Amg 12:6 k Amg 14:23 l Ukf 39:26 Imp 8:26 Amg 18:5 m 1Im 26:1 n 1Im 25:6 o Neh 13:10 Neh 13:11



















a b c d e f

ICIPA. 11 p 1Im 29:6 2Im 32:3 Esr 10:14 q Neh 7:4 r Neh 10:34 Amp 16:33 s Neh 11:18 Es 48:2 Mt 4:5

NEHEMIA 10:30–11:4

lilapo ubwa nsembe a ne misangulo b yesu ne fisabo fya ku muti uwa musango onse, c umwangashi uupya d na mafuta, e tukalaleta kuli bashimapepo mu miputule ya kuliilamo f iya ng’anda ya kwa Lesa wesu, ne ca pe kumi icafuma mu mushili wesu ukupeela ku bena Lebi, g apo abena Lebi, e bapoka ica pe kumi mu misumba yonse iya bulimi. 38 Na shimapepo, umwana wa kwa Aarone, akabe na bena Lebi ilyo abena Lebi bapoka ica pe kumi (10); kabili abena Lebi bakapeele ica pe kumi ica mu fya pe kumi ku ng’anda ya kwa Lesa wesu h mu miputule ya kuliilamo i iya ng’anda ya kututilamo. 39 Pantu ni mu miputule ya kuliilamo e mo abana ba kwa Israele na bana ba bena Lebi bali no kuleta umusangulo j wa ngano, umwangashi upya k na mafuta, kabili e muli ne fipe fya mu ncende ya mushilo na bashimapepo abalebombelamo, l na balinshi ba pa mpongolo m na bakemba; n kabili tatufwile ukulekelesha ing’anda ya kwa Lesa wesu. o Nomba bacilolo ba bantu 11 baleikala mu Yerusalemu; p

q

lelo abantu abashala, balipendwile r pa kuti basale umo pa bantu ikumi (10) uwa kwikala mu Yerusalemu umusumba wa mushilo, s na bashala pabula (9) ukwikala mu misumba imbi. 2 Kabili abantu bapaalile t abaume bonse abaitemenwe u ukwikala mu Yerusalemu. 3 Na ba e bakalamba ba mu fitungu fya bulashi v abaikele mu Yerusalemu; w lelo mu misumba ya kwa Yuda mwaikele umo umo mu ncende yakwe mu misumba yabo, x abena Israele, y bashimapepo z na bena Lebi, a na bena Netinimu b na bana ba babomfi ba kwa Solomone. c 4 Na mu Yerusalemu mwaikele abana aba kwa Yuda bamo e t Ukf 39:43; u Aba 5:9; v Neh 7:6; w Esr 5:8; x 1Im 9:2; y 1Im 9:1; z Esr 2:70; a Neh 7:73; b Yos 9:27; Esr 2:58; Esr 8:17; c 1Is 9:21; Neh 7:57.

NEHEMIA 11:5-26

Umutande wa ba kwikala mu Yerusalemu

lyo na bana ba kwa Benjamini bamo. a Pa bana ba kwa Yuda paali Ataya mwana Usia mwana Sekaria mwana Amaria mwana Shefatia mwana Mahalalele uwafyelwe ku bana ba kwa Perese; b 5 na Maaseya mwana Baruki mwana Kol-hose mwana Hasaya mwana Adaya mwana Yoyaribu mwana Sekaria umwana wa mwina Shela. 6 Abana bonse aba kwa Perese abaleikala mu Yerusalemu bali imyanda ine na makumi mutanda na cinekonsekonse (468), abaume abafikapo. 7 Na ba e bana ba kwa Benjamini: c Salu mwana Meshulamu d mwana Yoede mwana Pedaya mwana Kolaya mwana Maaseya mwana Itiele mwana Yeshaya; 8 e lyo pakonka Gabai na Salai, imyanda pabula na makumi yabili na cinekonsekonse (928); 9 na Yoele mwana Sikri, uwalebangalila, na Yuda mwana Hasenua uwali uwa cibili kuli ena aleangalila umusumba. 10 Pali bashimapepo pali: Yedaya mwana Yoyaribu, e Yakini, f 11 Seraya mwana Hilkia mwana Meshulamu g mwana Sadoke h mwana Merayote mwana Ahitubu, i intungulushi ya ng’anda ya kwa Lesa wa cine; 12 na bamunyinabo abalebomba imilimo ya mu ng’anda, j bali imyanda cinekonsekonse na makumi yabili na babili (822); na Adaya mwana Yerohamu k mwana Pelalia mwana Amsi mwana Sekaria mwana Pashihuri l mwana Malkiya, m 13 na bamunyina, abakalamba ba mu mayanda ya bashibo, n bali imyanda ibili na makumi yane na babili (242), na Amashisai mwana Asarele mwana Ahisai mwana Meshileemote mwana Imere, 14 na bamunyinabo, abaume impalume abashipa, o bali umwanda umo na makumi yabili na cinekonsekonse (128), kabili kwali no walebangalila, p Sabdiele umwana wa bantu abacindama. 15 Kabili bamo mu bena Lebi q ni aba: Shemaya mwana Hashubu

ICIPA. 11 a 1Im 9:3 b Ukt 38:29 Imp 26:20 Ru 4:18 1Im 27:3 Mt 1:3 c Ukt 35:18 Yos 18:11 Est 2:5 d 1Im 9:7 e 1Im 9:10 f 1Im 24:17 g 1Im 9:11 h Esr 7:2 i 1Im 6:12 j 1Im 9:13 k 1Im 9:12 l Ye 21:1 Ye 21:2 m Ye 38:1 n Imp 17:2 1Im 15:12 o Yos 1:14 1Im 5:24 p Neh 12:42 q Esr 2:40



















Ku Kulyo a 1Im 9:14 b Esr 10:15 c Esr 8:33 Neh 8:7 d Neh 11:22 Neh 12:25 e Neh 7:44 f 1Im 16:4 g 2Im 5:13 h 1Im 9:16 i 1Im 16:41 2Im 35:15 j 1Is 11:13 Da 9:24 Yoe 3:17 k 1Im 26:1 l 1Im 9:17 Esr 2:42 Neh 12:25 m 1Im 26:12 n 1Im 9:2 o Yos 9:21 Esr 2:58 p 2Im 27:3 Neh 3:26 Neh 3:31 q Ek 44:11 r 1Im 9:15 s Neh 12:35 t 1Im 25:1 u 1Im 25:6 Neh 12:46 v Esr 6:9 Esr 7:24 w 1Im 9:33 x Yos 13:23 y Ukt 23:2 Yos 14:15 z Yos 15:21 2Sa 23:20 a Yos 15:26 Yos 19:2

654

mwana Asrikamu mwana Hashabia a mwana Buni, 16 na Shabetai b na Yosabadi, c uwa mu bakalamba ba bena Lebi, abaleangalila umulimo wa ku nse ya ng’anda ya kwa Lesa wa cine; 17 na Matania d mwana Mika mwana Sabdi mwana Asafi, e uwaleangalila abaleimba isha malumbo, f kabili pa kupepa e walepepa ipepo lya kulumbanya, g na Bakibukia ali uwa cibili kuli bamunyina, na Abda mwana Shamua mwana Galali h mwana Yedutuni. i 18 Abena Lebi bonse mu musumba wa mushilo j bali imyanda ibili na makumi cinekonsekonse na bane (284). 19 Kabili abalinshi ba pa mpongolo k Akubu, Talmone l na bamunyinabo abalelinda impongolo, m bali umwanda umo na makumi cinelubali na babili (172). 20 Na bashala pa bena Israele, na pali bashimapepo na pa bena Lebi, baikele mu misumba yonse imbi iya kwa Yuda, cila muntu mu ncende yakwe iya bupyani. n 21 Abena Netinimu o bena baleikala mu Ofele, p kabili Siha na Gishpa e baleangalila abena Netinimu. 22 No waleangalila q abena Lebi mu Yerusalemu ni Usi mwana Bani mwana Hashabia mwana Matania r mwana Mika s uwa mu bana ba kwa Asafi, t bakemba, u e waleangalila umulimo wa ng’anda ya kwa Lesa wa cine. 23 Pantu imfumu yalibapangiile ifunde, v kabili kwali ukupekanishisha bakemba ifyo balekabila cila bushiku. w 24 Na Petahia mwana Meshesabele uwa mu bana ba kwa Sera mwana Yuda e wali mupepi ku kwafwa imfumu pa milandu yonse iya bantu. 25 Kumfwa mu mishi x ne mpanga sha iko, mwali bamo aba mu bana ba kwa Yuda abaikele mu musumba wa Kiriat-arba y ne mishi ya uko na mu Dibone ne mishi ya uko na mu Yekabiseele z ne mishi ya uko, 26 na mu Yeshua na mu Molada a na mu

655

Bashimapepo, abena Lebi, Serubabele

Bete-pelete a 27 na mu Hasarishauli b na mu Beere-sheba c ne mishi ya uko 28 na mu Siklagi d na Mekona ne mishi ya uko 29 na mu En-rimone e na mu Sora f na mu Yarimuti, g 30 Sanoa, h Adulamu i ne mishi ya iyi misumba, Lakishi j ne mpanga ya uko, Aseka k ne mishi ya uko. Na bo baikele mu Beere-sheba ukufika fye na ku mupokapoka wa Hinomu. l 31 Na bana ba kwa Benjamini baikele mu Geba, m Mikmashi n na Aiya o na Betele p ne mishi ya uko, 32 Anatote, q Nobu, r Anania, 33 Hasore, Rama, s Gitaimu, t 34 Hadidi, Seboimu, Nebalati, 35 Lode u na Ono, v umupokapoka wa bacenjela mu fya kupangapanga. 36 Kabili mu bena Lebi mwali bamo abaikele mu musumba wa kwa Yuda abaishileikala mu musumba wa kwa Benjamini. ba e bashimapepo na 12 Na bena Lebi abaile pamo na Serubabele w mwana Shealtiele x na Yeshua: y Seraya, Yeremia, Esra, 2 Amaria, z Maluki, Hatushi, 3 Shekania, Rehumu, Mereemote, 4 Ido, Ginetoi, Abiya, 5 Miyamini, Maadia, Bilgai, 6 Shemaya, a na Yoyaribu, Yedaya, b 7 Salu, Amoke, c Hilkia, Yedaya. d Aba e bali abakalamba ba bashimapepo na bamunyinabo mu nshiku sha kwa Yeshua. e 8 Na bena Lebi bali ni Yeshua, f Binui, g Kadmiele, h Sherebia, Yuda, na Matania, i abaleangalila abaleimba isha malumbo, ena na bamunyina. 9 Kabili Bakibukia na Uni, bamunyinabo bali apalungatana na bo uko balebombela imilimo ya bulinshi. 10 Yeshua afyele Yoyakimu, j Yoyakimu na o afyele Eliashibu, k na Eliashibu afyele Yoyada. l 11 Yoyada na o afyele Yonatani, Yonatani na o afyele Yadua. m 12 Na mu nshiku sha kwa Yoyakimu kwali bashimapepo, abakalamba ba mu mayanda ya bashibo, n ni aba: muli

ICIPA. 11 a Yos 15:27 b Yos 19:3 1Im 4:28 c Ukt 21:31 d Yos 15:31 Yos 19:5 1Sa 27:6 e Yos 15:32 f Yos 15:33 Yos 19:41 2Im 11:10 g Yos 12:11 h Yos 15:34 Neh 3:13 i Yos 12:15 Mk 1:15 j Yos 10:3 Yos 15:39 Es 37:8 k Yos 15:35 l Yos 15:8 2Is 23:10 m Yos 18:24 n 1Sa 13:11 o Ukt 12:8 p Ukt 28:19 Yos 18:13 q Yos 21:18 r 1Sa 21:1 s Yos 18:25 t 2Sa 4:3 u 1Im 8:12 v Esr 2:33



















ICIPA. 12 Esr 1:11 Mt 1:12 Sek 3:1 Neh 12:13 Neh 12:18 Neh 12:19 Neh 12:20 Neh 12:21 Neh 7:7 Esr 2:40 Esr 8:33 Esr 2:40 Esr 3:9 i 1Im 9:15 Neh 11:17 j Neh 12:26 k Neh 3:1 l Neh 13:28 m Neh 12:22 n 1Im 24:31 Esr 10:16



















w x y z a b c d e f g h

Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p

Neh 11:11 Neh 12:1 Neh 10:4 Esr 2:39 Neh 10:5 Neh 12:4 Neh 12:5 Neh 12:6 Neh 12:7 Neh 3:1 Neh 13:28 Neh 12:10 Neh 12:11 1Im 15:12 1Im 23:24 Neh 8:7 Esr 2:40 Neh 12:8 1Im 16:4 1Im 23:30 1Im 9:15 Neh 12:8 Neh 13:13

NEHEMIA 11:27–12:26

Seraya a mwali Meraya, muli Yeremia mwali Hanania; 13 muli Esra b mwali Meshulamu; muli Amaria mwali Yehohanani; 14 muli Maluki mwali Yonatani; muli Shebania c mwali Yosefe; 15 muli Harimu d mwali Adina; muli Merayote mwali Helekai; 16 muli Ido mwali Sekaria; muli Ginetone mwali Meshulamu; 17 muli Abiya e mwali Sikri; muli Minyamini, ——; muli Moadia mwali Piltai; 18 muli Bilgai f mwali Shamua; muli Shemaya mwali Yehonatani; 19 na muli Yoyaribu, Matenai; muli Yedaya g mwali Usi; 20 muli Salai mwali Kalai; muli Amoke mwali Ebere; 21 muli Hilkia mwali Hashabia; muli Yedaya h mwali Netanele. 22 Abena Lebi mu nshiku sha kwa Eliashibu, i Yoyada j na Yohanani na Yadua k e balembelwe ukuti e bakalamba ba mu ndupwa shabo, kabili e bashimapepo, ukufika na ku bufumu bwa kwa Dariusi umwina Persia. 23 Abana ba kwa Lebi abali abakalamba ba mu mayanda ya bashibo l balembelwe mwi buuku lya fyalecitika mu nshiku shilya, ukufika fye na ku nshiku sha kwa Yohanani mwana Eliashibu. 24 Na bakalamba ba bena Lebi baali ni Hashabia, Sherebia m na Yeshua mwana Kadmiele n na bamunyinabo abalungatene na bo ku kulumbanya no kutootela ukulingana ne funde lya kwa Davidi o umuntu wa kwa Lesa wa cine, ibumba lya balinshi ukulungatana ne bumba lya balinshi. 25 Matania p na Bakibukia, Obadia, Meshulamu, Talmone, Akubu, q e balinshi abalelinda pa mpongolo, r abali mwi bumba lya balinshi ilyali lwa ku mayanda ya kututilamo aya ku mpongolo. 26 Aba baali mu nshiku sha kwa Yoyakimu s mwana Yeshua t q 1Im 9:17; Esr 2:42; Neh 7:45; Neh 11:19; r 1Im 9:22; 1Im 9:27; s Neh 12:10; t Esr 3:2.

NEHEMIA 12:27-45

Ubushiku bwa kusekelela kukalamba

mwana Yosadaki a na mu nshiku sha kwa Nehemia b umulashi na Esra c shimapepo kabili uwalekopolola amalembo. d 27 Kabili pa kusefya kwa kupeela e ilinga lya Yerusalemu kuli Lesa bafwaile abena Lebi, pa kuti babafumye mu ncende shabo shonse no kubaleta ku Yerusalemu ku kusefya no kusekelela kabili ku kutootela f na ku kwimba, g ku malimba ya nyenjele ne filimba fya nsale h na bansango. i 28 Na bana ba bakemba balongene ukufuma ku Citungu j ca Yordani na mu ncende shashinguluka Yerusalemu na mu mishi ya Netofa, k 29 na ku Bete-gilgali l na ku mpanga sha Geba m na Asimabete, n pantu kwali imishi o iyo bakemba baikuuliile ukushinguluka Yerusalemu. 30 E lyo bashimapepo na bena Lebi baisangulwile p kabili basangulwile na bantu q ne mpongolo r ne linga. s 31 E lyo naninike bacilolo t ba kwa Yuda pe linga. Kabili, nasontele amabumba yabili ayakalamba aya bakemba ba nyimbo sha kutootela u na ba kusefya, limo lyaleya ku kwa kulyo pa muulu we linga ukulola ku mpongolo ya Cishala ca mito. v 32 Na Hoshaya na bacilolo bamo aba kwa Yuda balebakonka pa numa, 33 na Asaria, Esra na Meshulamu, 34 Yuda na Benjamini na Shemaya na Yeremia; 35 na ba mu bana ba bashimapepo abali na mapenga w ni Sekaria mwana Yonatani mwana Shemaya mwana Matania mwana Mikaya mwana Sakuri x mwana Asafi, y 36 na bamunyina Shemaya na Asarele, Milalai, Gilalai, Maai, Netanele na Yuda, Hanani, bali ne filimba z fya kulishishapo ulwimbo lwa kwa Davidi umuntu wa kwa Lesa wa cine; na Esra a uwalekopolola amalembo ali pa ntanshi yabo. 37 Ilyo baile ku Mpongolo ya Kamfukumfuku b baninine pa Matabo c aya Musumba wa kwa Davidi, d apalungatene na bo, apa kuninina ilinga pa muulu wa Ng’anda ya kwa Davidi

ICIPA. 12 Esr 3:8 Neh 8:9 Esr 7:6 Esr 7:11 Amg 20:5 1Is 8:63 Am 30:0 f 2Im 7:6 g 2Im 5:13 h 1Im 23:5 i 2Im 9:11 j Ukt 13:10 1Is 7:46 k 1Im 2:54 1Im 9:16 Neh 7:26 l Yos 5:9 Yos 15:7 m Yos 21:17 1Im 8:6 Neh 11:31 n Esr 2:24 o Le 25:31 p Ukf 19:10 2Im 29:5 q Esr 6:21 r Neh 7:1 s Neh 6:15 t 1Im 28:1 Neh 9:32 u Neh 12:38 Neh 12:40 v Neh 2:13 Neh 3:13 w Imp 10:2 2Im 5:12 x 1Im 25:2 y 1Im 6:39 1Im 25:1 z 1Im 23:5 Ams 6:5 a Neh 8:4 b Neh 2:14 c Neh 3:15 d 2Sa 5:7 2Sa 5:9



















a b c d e

Ku Kulyo a Neh 3:26 Neh 8:1 b Neh 12:31 c Neh 3:11 d Neh 3:8 e 2Is 14:13 Neh 8:16 f Neh 3:6 g 2Im 33:14 Neh 3:3 Sef 1:10 h Ye 31:38 Sek 14:10 i Neh 3:1 j Yh 5:2 k Neh 12:31 l Esr 1:2 Esr 6:15 m Neh 12:32 Am 47:9 n Imp 10:2 o Am 81:1 Am 100:1 Es 12:6 p Esr 6:17 q Amg 12:12 r Am 9:2 Am 92:4 s Ye 31:13 t Am 148:12 u Esr 3:13 v 1Im 9:26 2Im 31:11 w Neh 13:13 x Neh 10:39 y Neh 10:35 Neh 10:37

656

ukufika na ku Mpongolo ya Menshi a ku kabanga. 38 Ne bumba limbi ilya bakemba ba nyimbo sha kutootela b lyaleya pa ntanshi, na ine nali pa numa, na bantu bamo, pa muulu we linga pa Lupungu lwa Mabuku c ukufika na kwi Linga ilya mutika uukulu, d 39 no kunina pa Mpongolo ya kwa Efraimu e na pa Mpongolo ya Musumba wa Kale, f ukufika na pa Mpongolo ye Sabi g no Lupungu lwa kwa Hananele h no Lupungu ulwitwa Mea, i ukufika na pa Mpongolo ya Mpaanga; j kabili baishileiminina pa Mpongolo ya Mulinshi. 40 Yasukile amabumba yabili aya baleimba inyimbo sha kutootelak yaisaiminina pa ng’anda l ya kwa Lesa wa cine, e fyo na ine na bamo mu balashi abali na ine twaiminine, m 41 na bashimapepo, Eliakimu, Maaseya, Minyamini, Mikaya, Elioenai, Sekaria, Hanania abali na mapenga, n 42 na Maaseya na Shemaya, na Eleasari na Usi na Yehohanani na Malkiya na Elamu na Esere. Na baleimba abali na Israhia kangalila baleimba nga nshi. o 43 Kabili batuulile amalambo ayengi nga nshi p pali bulya bushiku no kusekelela, q pantu Lesa wa cine abalengele ukusekelela apakalamba. r Abanakashi s na bo na bana t balisekelele, ica kuti ukusekelela kwa Yerusalemu kwaleumfwika no kutali. u 44 Kabili, pali bulya bushiku kwali abaume abasontelwe ukwangalila amayandav ya kututilamo, w aya misangulo, x aya fisabo ifyabalilapo ukupya y na ya fya pe kumi (10), z pa kuti balebikamo ifyafuma mu mabala ya mu misumba ifyali no kupeelwa kuli bashimapepo na bena Lebi a ukulingana ne funde; b pantu ukusekelela kwa kwa Yuda kwali pa mulandu wa bashimapepo na bena Lebi c abalebomba. 45 Na bo balebomba imilimo d ya kwa z Neh 10:38; Neh 13:12; a Imp 18:21; b Ukf 34:26; Imp 15:19; Amg 26:2; c Imp 3:6; 1Im 23:28; d Imp 3:7.

657

Umuputule wa kuliilamo

Lesa wabo ne milimo ya kusangulula, a bakemba b na bo na balinshi ba pa mpongolo c babombele ukulingana ne funde lya kwa Davidi na Solomone umwana wakwe. 46 Pantu mu nshiku sha ku kale isha kwa Davidi na Asafi kwali intungulushi sha bakemba d kabili kwali ne nyimbo sha kulumbanya ne sha kutootela Lesa. e 47 Abena Israele bonse mu nshiku sha kwa Serubabele f na mu nshiku sha kwa Nehemia g baleleta ifyali no kupeelwa kuli bakemba h na ku balinshi ba pa mpongolo i ifyalekabilwa cila bushiku na bo balefipeela ku bena Lebi; j na bena Lebi na bo balefipeela ku bana ba kwa Aarone. bulya bushiku kwali 13 Pali ukubelengela abantu mwi k

buuku l lya kwa Mose; kabili basangile apalembwa ukuti abena Amone m na bena Moabu n tabafwile ukwingila mu lukuta lwa kwa Lesa wa cine umuyayaya, o 2 pantu tabapeele abana ba kwa Israele ifya kulya p na menshi, q lelo balipiile Balaamu r pa kuti abalapishe. s Lelo, Lesa wesu alengele icitiipu ukusanguka ipaalo. t 3 E ico, ilyo fye baumfwile ifunde ili, u batendeke ukupaatula v abena fyalo bonse ukubafumya muli Israele. 4 Nomba ilyo ici cishilacitika, Eliashibu w shimapepo uwaleangalila umuputule wa kuliilamo x uwa ng’anda ya kwa Lesa wesu ali muntu wa kwa Tobia; y 5 kabili amupekanishishe umuputule ukalamba uwa kuliilamo, z umo kale balebika lyonse umutuulo wa ngano, a ifyanunkila ne fipe ne ca pe kumi ica ngano, umwangashi upya b na mafuta, c ifyo abena Lebi d na baleimba na balinshi ba pa mpongolo balepeelwa, ne fya misangulo ya bashimapepo. 6 Kabili inshita yonse iyi nshali mu Yerusalemu, pantu mu mwaka walenga amakumi yatatu na ibili (32) e uwa kwa Artakishashete f imfumu ya Babiloni naile ku mfumu, kabili pa nshita imbi

ICIPA. 12 a Ukf 30:21 Le 21:6 Le 22:2 b Neh 12:31 c 1Im 9:22 d 1Im 25:1 1Im 25:6 e 2Im 29:31 f Esr 3:2 Hg 1:12 Lk 3:27 g Neh 1:1 h Neh 11:23 i Neh 10:39 j Imp 18:21



















ICIPA. 13 k Amg 31:11 Neh 8:2 Lk 4:16 l Neh 8:3 Lk 10:26 Imi 13:15 Imi 15:21 m Amg 23:3 n Ukt 19:37 o Amg 23:6 p Aba 11:17 q Amg 23:4 r Imp 22:5 Yos 24:9 s Imp 22:6 t Imp 23:8 Imp 24:10 Amg 23:5 Am 109:28 Mk 6:5 u Am 19:7 Am 119:15 Amp 6:23 v Esr 10:11 Neh 9:2 Neh 10:28 w Neh 3:1 x Neh 10:37 Neh 10:38 y Neh 2:10 z Neh 12:44 a Neh 10:33 b Imp 18:27 Imp 18:30 c Amg 18:4 d Imp 18:24 e Neh 5:14 f Esr 7:1 Neh 2:1



















Ku Kulyo a Neh 2:5 Neh 2:6 b Neh 12:10 c Neh 2:10 Neh 4:7 d Mt 21:13 e Amp 8:13 Ams 5:15 f Mt 21:12 g 2Im 29:5 h Neh 10:39 i Esr 1:9 j Le 2:15 Neh 13:5 k Neh 10:37 Neh 12:47 Mal 3:8 l Imp 35:2 m Amp 28:4 n Esr 9:2 Neh 2:16 o Neh 10:39 p Le 27:30 Imp 18:21 q Imp 18:27

NEHEMIA 12:46–13:15 nalombele ku mfumu ukuti insuminishe ukuya. a 7 E lyo naishile ku Yerusalemu no kumona ububi ubo Eliashibu b acitiile Tobia c pa kumupekanishisha umuputule mu lubansa lwa ng’anda d ya kwa Lesa wa cine. 8 Kabili ici cabipile nga nshi kuli ine. e E ico napoosele f pa nse ifipe fyonse ifya mu ng’anda ya kwa Tobia ukufuma mu muputule wa kuliilamo. 9 Pa numa naebele bamo na bo basangulwile g imiputule ya kuliilamo; h kabili nabweseshemo ifipe i fya mu ng’anda ya kwa Lesa wa cine, no mutuulo wa ngano ne fyanunkila. j 10 Kabili naishileishiba ukuti ne fyali no kupeelwa k ku bena Lebi tafyalepeelwa kuli bena, ica kuti abena Lebi na bakemba abalebomba umulimo balibutwike, umo umo abweleele kwi bala lyakwe. l 11 Kabili nasangile ifilubo m mu balashi n kabili nasosele nati: “Cinshi ico ing’anda ya kwa Lesa wa cine yalekeleshiwilwa?” o E ico nabalongenye pamo no kubabwesesha mu fifulo fyabo. 12 Na baYuda bonse baletele ica pe kumi p ukufumya pa ngano q na pa mwangashi upya r na pa mafuta s bafibikile umo baletutila. t 13 E lyo nasontele Shelemia shimapepo na Sadoke kalemba na Pedaya uwa mu bena Lebi ukwangalila amayanda ya kututilamo; kabili baleangalila Hanani mwana Sakuri mwana Matania, u pantu aba balemonwa aba cishinka; v kabili e bapeelwe umulimo wa kwakanya w ifya pe kumi kuli bamunyinabo. 14 Mwe Lesa wandi, njibukisheni x pali ici, kabili mwilaba y imilimo ya cikuuku iyo nabombele ku ng’anda z ya kwa Lesa wandi ne fyo yasungwa. 15 Muli shilya nshiku namwene mu baYuda abantu balenyantaula umwa kukamina r Imp 18:12; s Amg 18:4; t Neh 10:38; Mal 3:10; u Neh 11:17; Neh 12:8; v Am 15:1; Lk 12:42; 1Ko 4:2; w Imi 4:35; Imi 6:1; x Neh 5:19; y Mt 6:20; He 6:10; z 2Im 24:16; Am 122:9.

NEHEMIA 13:16-31

Ukusaalula Isabata. Ukuufishanya

imyangashi a pe sabata no kuleta imiina ya ngano no kuininika b pa mpunda, c kumo no mwangashi, ne fisabo fya myangashi na makunyu d ne misango yonse iya fipe, balefileta mu Yerusalemu pa bushiku bwe sabata; e e lyo nabashinine pa bushiku baleshitisha ifya kulya. 16 Na bena Turi f baikele muli uyu musumba, kabili baleleta isabi ne misango yonse iya fya kushitisha g kabili baleshitisha pe sabata ku bana ba kwa Yuda mu Yerusalemu. 17 E ico nasangile ifilubo muli bashimucindikwa h ba mu baYuda no kubeba ukuti: “Mulandu nshi mulecitila icintu icabipa ifi, ica kuti mulesaalula no bushiku bwe sabata? 18 Bushe ifi te fyo ne fikolwe fyenu fyacitile, i ica kuti Lesa wesu aletele ububi j bonse ubu pali ifwe na pa musumba uno? Lelo mucili mulelundapo ubukali ubupya ngo mulilo pali Israele pa kusaalula isabata.” k 19 Nomba, ilyo fye ku mpongolo sha Yerusalemu kwatendeke ukufiita ilyo isabata talilafika, ilyo line fye naebele bamo ukwisala ifiibi kabili balifiseele. l Kabili natile befiisula mpaka ukupwa kwe sabata; na bamo abalemombela nababikile ku mpongolo pa kuti kwi-ingila icipe nangu cimo pa bushiku bwe sabata. m 20 E ico bashimakwebo na bashitisha imisango yonse iya fya kushitisha basendeme ku nse ya Yerusalemu umuku umo no walenga bubili. 21 Pa numa nalibashinine, n ati: “Cinshi ico mulesendamina pa ntanshi ye linga? Nga mwabwekeshapo, nshakamupanye.” o Ukutula pa nshita ilya ukuya na ku ntanshi tabaishileko pe sabata. 22 Kabili nasosele ku bena Lebi p ukuti bafwile lyonse ukulaisangulula q e lyo no kulaingila, no kulalinda impongolo r pa kuti balenge ubushiku bwe sabata ukuba ubwa mushilo. s Pali ici na co munjibukishishepo, t mwe Lesa no kumbelela uluse, ukuli-

ICIPA. 13 a Ukf 20:10 Ukf 34:21 Ukf 35:2 Es 58:13 b Ye 17:21 c 2Sa 16:1 d Amg 8:8 e Ye 17:27 f Yos 19:29 g Neh 10:31 h Neh 4:14 i Neh 9:16 j Esr 9:13 k Ukf 20:8 Ukf 31:14 l Neh 7:3 m Ye 17:21 n Neh 9:29 o Esr 7:26 Ro 13:3 1Pe 2:14 p 1Im 23:28 q Neh 12:30 r 1Im 9:23 1Im 26:13 s Amg 5:12 t Neh 5:19 Neh 13:14 Neh 13:31



















Ku Kulyo a Am 25:6 Am 51:1 Am 130:7 b Esr 9:2 Esr 10:10 2Ko 6:14 c Yos 13:3 1Sa 5:7 d Ukf 34:16 Amg 23:3 e 2Is 18:26 f Amg 27:26 g Amg 25:2 Esr 7:26 h Amg 6:13 Neh 10:29 i Amg 7:3 j 1Is 11:1 k 1Is 3:13 2Im 1:12 2Im 9:22 l 2Sa 12:24 m 1Is 11:4 1Is 11:5 n Esr 10:2 o Neh 12:10 p Neh 3:1 Neh 13:4 q Neh 2:10 Neh 4:1 Neh 6:14 r Yos 16:3 Yos 16:5 s Amp 20:8 Amp 20:26 t Le 21:15 u Ukf 40:15 Imp 25:13 v Mal 2:4 w Neh 10:30 x 1Im 23:6 1Im 25:1 y Neh 10:34 z Neh 5:19 a Am 25:7

658

ngana ne cikuuku cenu icikalamba. a 23 Kabili mu nshiku shilya namwene abaYuda abaupib abanakashi abena Ashidode, c le abena Amone na bena Moabu. d 24 Kumfwa abana babo, bamo balelanda iciAshidode, kabili tapaali nangu umo uwaishibe ukulanda iciYuda, e kano mu lulimi lwa bantu bambi. 25 Kabili nabasangile ne filubo no kubalapisha f no kuumapo bamo g no kubanukaula umushishi no kubalenga ukulapila mwi shina lya kwa Lesa nati: h “Mwikoofya abana benu abanakashi ku bana babo abaume, kabili mwikaleka abana benu abaume ukuupa abana babo abanakashi, e lyo na imwe bene mwikoopa abo banakashi. i 26 Bushe te pali ici Solomone imfumu ya kwa Israele abembukiile? j Kabili mu nko ishingi tamwali imfumu iyali nga ena; k kabili ali uwatemwikwa kuli Lesa, l ica kuti Lesa amusontele ukuba imfumu pali Israele onse. Lelo na o abanakashi bambi bambi bamulengele ukubembuka. m 27 Kabili bushe twalitala atuumfwa icintu icabipa nge fyo ica kuti imwe mucite ububi ubu bonse ubukalamba ubwa kupondokela Lesa wesu pa kuupa abanakashi bambi bambi?” n 28 Kabili umo pa bana ba kwa Yoyada o mwana Eliashibu p shimapepo mukalamba aupile mwana Sanbalati q umwina Horone. r E ico nalimufulumwine. s 29 Mwe Lesa wandi, ibukisheni ifyo aba bantu bakowesha t bushimapepo ne cipangano u ca bushimapepo ne ca bena Lebi. v 30 Kabili nabasangulwile w ku fintu fyonse ifyo abena fyalo balecita, nayakenye ne milimo kuli bashimapepo na ku bena Lebi, umo umo umulimo wakwe, x 31 ukuleta inkuni y pa nshita yalinga, no kuleta ifisabo fyabalilapo ukupya. Munjibukishe, z mwe Lesa wandi, no kuncitila ubusuma. a

ESTERE mu nshiku sha kwa 1 Nomba Ahasuerusi, e kutila, Aha-

ICIPA. 1

a

a Da 11:2

suerusi uwali imfumu ukufuma ku India ukufika ku Etiopia, mu fitungu fya bulashi ukucila pa mwanda umo na makumi yabili na cinelubali (127),b 2 muli shilya nshiku ilyo Imfumu Ahasuerusi yaikele pa cipuna ca iko ica bufumu,c icali mwi sanod lya Shushani,e 3 mu mwaka wa butatu ukufuma apo yatampile ukuteka, yapekanishishe bacilolo ba iko bonse umutebetof na babomfi ba iko, na bashilika ba ku Persiag na ku Madai,h na bashimucindikwai na bacilolo ba mu fitungu fya bulashi ku cinso ca iko,j 4 ilyo yalangile ifyumak fya bufumu bwa iko ubwa bukata no mucinshil no kupuulama kwa bucindami bwakwe pa nshiku ishingi, inshiku umwanda umo na makumi cinekonsekonse (180). 5 Kabili ilyo ishi nshiku shakumene, imfumu yapekenye umutebeto wa nshiku cinelubali (7) uwa bantu bonse abasangilwe mwi sano lya Shushani, abacindami pamo na balanda, mu lubansa lwe bala lya kwi sano lya mfumu. 6 Kwali insalu, iya tonge iisuma kabili iya bluum iyakakiilwe mu myando ya nsalu isuma, ne nsalu yakashikilan iya masako ya mpaanga mu mipeto ya silfere ne nceshi sha marbele, ifya kwikalapoo ifya golde ne fya silfere ifyali apalambatikwa amabwe ya porfri na ya marbele na ya margariti na ya marbele wafiita. 7 Kabili balepishamo umwangashi wa kunwa mu fipe fya golde;p kabili ifipe fyali ifyalekanalekana, no mwangashi wa ku bufumuq wali uwingi nga nshi, ukulingana ne cuma ca mfumu. 8 Pali ilya nshita, takwali uwaleeba abantu ukunwa ukulingana ne fyo ifunde lyalanda, pantu e

b Est 8:9 Da 6:1 c Est 5:1 d Esr 4:9 Neh 1:1 Da 8:2 e Neh 2:8 f 1Sa 25:36 Est 2:18 g Esr 1:2 Da 5:28 h Es 21:2 Ye 51:11 i Da 3:2 Da 6:7 j Amp 11:14 Amp 15:22 Amp 20:18 Amp 24:6 k Es 39:2 Ek 28:5 l Ro 13:7 1Pe 2:17 m Est 8:15 n Ukf 26:31 o Est 7:8 p 1Is 10:21 q Neh 2:1



















Ku Kulyo a Est 1:12 Est 2:1 Est 2:17 b Am 104:15 Lkm 10:19 Ef 5:18 c Est 7:9 d 2Is 4:43 Est 2:2 e Amp 31:30 f 1Ko 11:9 Ef 5:24 g Amp 19:12 Amp 20:2 h Da 2:27 i 1Im 12:32 Mt 16:3 j Esr 7:14 k Amp 22:29 l Est 1:21 m Est 1:12

659

fyo imfumu yateyanishishe shimucindikwa onse uwa mu ng’anda ya iko, ukucita ico onse alefwaya. 9 Na o, Bashtia namfumu apekenye umutebeto wa banakashi pa ng’anda ya Mfumu Ahasuerusi. 10 Pa bushiku bwalenga cinelubali (7), ilyo umutima wa mfumu wasansamwike pa mulandu wa mwangashi,b yaebele Mehumani, Bista, Haribona,c Bigta, Abagta, Setari, na Karikasi, abalashi ba kwi sano cinelubali (7) abalebombelad Imfumu Ahasuerusi, 11 ukuleta Bashti namfumu ku mfumu ninshi nafwala ica kufimba ku mutwe ica bufumu, ukuti abantu na bantu na bacilolo bamone ukuyemba kwakwe; pantu alemoneka bwino.e 12 Lelo Namfumu Bashti akaanininef fye ukwisa ilyo aumfwile amashiwi imfumu yatumine abalashi ba kwi sano ukwisamweba. E lyo imfumu yakalipe icibi kabili yali ne cipyu icikalamba.g 13 Kabili imfumu yaipwishe aba manoh abaishiba inshitai (pantu e fyo imfumu yalecita, nga kwaba umulandu uukumine imfumu, yaleipusha bonse abaishibisha amafunde ne milandu ya bupingushi, 14 ne mpanda mano shapalamishe kuli yena ni Karishena, Shetari, Adimata, Tarshishi, Merese, Marsena, na Memukani, bacilolo cinelubali (7)j aba ku Persia na ku Madai, abaleingila ku mfumu,k kabili abaleikala mu fifulo fya ntanshi mu bufumu) aiti: 15 “Ukulingana ne funde, cinshi cingacitwa kuli Namfumu Bashti ifi akaana ukukonka ifyo Imfumu Ahasuerusi isoseele mu balashi ba kwi sano?” 16 E lyo Memukanil atile pa cinso ca mfumu na bacilolo: “Te ku mfumu fye yeka Namfumu Bashti alufyenye,m lelo na kuli

ESTERE 1:17–2:10

Bashti. Ahasuerusi afwaya namfumu umbi

bacilolo bonse na ku bantu bonse aba mu fitungu fya bulashi fyonse ifya Mfumu Ahasuerusi. 17 Pantu umulandu wa kwa namfumu ukafika ku banakashi bonse abaupwa ica kuti bakasuulaa abalume babo,b ilyo bakatila, ‘Imfumu Ahasuerusi yatumine aba kuyaleta namfumu Bashti, na o alikene.’ 18 Kabili buno bushiku bacilolo ba ku Persia na ku Madai, nga baumfwa umulandu wa kwa namfumu, bakashimikilako bacilolo bonse aba mfumu, kabili kuli no kuba imisuula no bukali mu calo.c 19 Nga cawama ku mfumu,d mukwai imfumu ibike icipope, kabili cilembwe mu mafundee ya mu Persia na ya mu Madai, pa kuti cikabe ica muyayaya,f icipope ca kuti Bashti ekatala esa ku cinso ca Mfumu Ahasuerusi; kabili umucinshi wakwe uwa bunamfumu, imfumu ipeele ku munankwe, umwanakashi uwamucila ubusuma. 20 Kabili icipope ico imfumu ikacita, cikomfwike mu bufumu bwa iko bonse (pantu bwena bukulu), kabili abanakashi bonse abaupwa bakacindikag abalume babo,h abacindami na balanda.” 21 Awe imfumui na bacilolo batemenwe aya mashiwi, kabili imfumu yacitile ifyo Memukani asosele. 22 E ico yatumine bakalataj ku fitungu fya bulashik fyonse ifya mfumu, ku citungu ca bulashi cimo na cimo mu musango wa ciko uwa milembele kabili ku bantu na bantu mu lulimi lwabo, ukuti umwaume onse uwaupa atwalilile ukuba cilolo mu ng’andal yakwe ine no kusosa mu lulimi lwa bantu bakwe. numa ya ifi fintu, ilyo ubu2 Pa kali bwa Mfumu Ahasuerusi

m

bwacepele, yaibukishe Bashtin ne fyo acitileo ne fyo apingwilwe.p 2 E lyo ababomfi ba mfumu, abaleibombela,q batile: “Lekeni bafwaile r imfumu, abakashana banacisungu,s abasuma mu kumoneka, 3 kabili imfumu isonte bacilolo mu fitungu fya bu-

ICIPA. 1 a 2Sa 6:16 b Ukt 3:16 Amg 22:22 Ye 31:32 Yoe 1:8 Mt 24:38 c Amp 27:15 d Est 3:9 Est 8:5 e Da 6:8 Da 6:15 f Est 8:8 Da 6:12 g Ef 5:33 1Pe 3:5 h Est 1:17 i Ukt 41:37 Est 2:4 j Est 3:14 k Est 3:12 Est 8:9 l Ro 7:2 Ef 5:23



















ICIPA. 2 Est 1:1 Est 1:9 Est 1:12 Est 1:19 Est 1:10 Est 1:14 Est 6:14 r 1Is 1:3 s Aba 21:12



















m n o p q

Ku Kulyo a b c d e

f g

h i j

k l m n o p q

r

Est 8:9 Neh 2:8 Est 2:15 Est 2:14 Est 4:4 Est 1:11 Est 1:19 Est 2:17 Est 1:2 Est 3:2 Est 5:14 Est 10:3 Ukt 49:27 1Sa 9:21 2Is 24:14 2Is 24:15 1Im 3:16 2Im 36:10 Ye 22:28 Ye 37:1 Ye 52:31 Mt 1:11 Ye 24:1 1Ti 5:8 Yak 1:27 Est 2:15 Amp 31:30 Est 1:2 Est 2:3 Amp 11:17 Amp 14:22 Amp 16:7 Amp 19:22 Da 1:9 Est 2:3 Est 2:12

660

lashia fyonse ifya bufumu bwa iko, na bo balonganike abakashana banacisungu, abasuma mu kumoneka, pe sano lya Shushani,b pa ng’anda ya banakashi ababa mu minwe ya kwa Hegee c mutungwi wa mfumu,d uusunga abanakashi; no kuleka bapeelwe ifya kubayemfya. 4 Kabili umukashana uukawama mu menso ya mfumu e ukaba namfumu ukupyana pali Bashti.”e Awe imfumu yatemenwe nga nshi aya mashiwi, na yo yacitile ifyo fine. 5 Umwaume umo, umuYuda, aali mu Shushanif mwi sano, ne shina lyakwe ni Mordekaig mwana Yairi mwana Shimei mwana Kishi umwina Benjamini, h 6 uwasendelwe muli bunkole i ukufuma ku Yerusalemu pamo na bankole abasendelwe pamo na Yekoniaj imfumu ya Yuda uo Nebukadnesarik imfumu ya Babiloni yasendele muli bunkole. 7 Kabili e wakushishel Hadasa, e kutila, Estere, umwana mwanakashi wa kwa munyina wa kwa wishi,m pantu takwete wishi nelyo nyina; kabili umukashana aali uwayemba kabili umusuma mu kumoneka,n kabili ilyo bawishi na banyina bafwile, Mordekai alimubuulile ukuti abe umwana wakwe. 8 Nomba, ilyo amashiwi ya mfumu ne funde lya iko fyaumfwikike, kabili ilyo abakashana abengi balonganikwe pe sano lya Shushanio ilyali mu minwe ya kwa Hegee,p Estere atwelwe ku ng’anda ya mfumu iyali mu minwe ya kwa Hegee uwalesunga abanakashi. 9 Awe umukashana aweme mu menso yakwe, ica kuti aishileba ne cikuukuq ku mukashana, e pa kulayangufyanya ukumupeela ifya kumuyemfya,r ifya kulya ifisuma, kabili amupeela na bakashana cinelubali (7) abasalilwe mu ng’anda ya mfumu, no kumukuushisha pamo na bakashana bakwe ku ncende yawamisha iya mu ng’anda ya banakashi. 10 Estere talandilepo

661

Bapekanya Estere, aba namfunu. Hamani

nangu cimo pa bantu bakwea nelyo pali balupwa lwakwe, pantu Mordekai amukonkomeshe ukukanalanda.b 11 Kabili cila bushiku Mordekai alepitila ku ntanshi ya lubansa lwa ng’anda ya banakashi pa kuti eshibe ifyo Estere ali ne cilecitwa kuli ena. 12 Kabili nga yafika inshita ya kuti umukashana umo na umo aye ku Mfumu Ahasuerusi pa numa ya kupita muli fyonse ifyalecitwa ku banakashi ukulingana na mafunde ya banakashi pa myeshi ikumi na ibili (12), pantu e myeshi balebayemfeshamo, imyeshi mutanda (6) balebasuba amafuta ya muri1 c ne myeshi mutanda amafuta ya balsamu;d 13 ifi nga fyacitwa e lyo umukashana aleya ku mfumu. Conse ico alomba balemupeela, alesenda ukufuma mu ng’anda ya banakashi ukuya ku ng’anda ya mfumu.e 14 Icungulo e lyo aleya, no lucelo alebwelela ku ng’anda ya cibili iya banakashi iyaleangalilwa na Shaashgasi mutungwif wa mfumu, uwalesunga bakanakashi. Tali no kuya ku mfumu na kabili, kano imfumu naimutemwa kabili yamwita mwi shina.g 15 Kabili ilyo inshita ya kwa Estere mwana Abihaili munyina wa kwa wishi Mordekai, uo abuulile ngo mwana wakwe,h yafikile ukuti aye ku mfumu, taipwishe nangu cimoi kano fye ico Hegeej mutungwi wa mfumu, uwalesunga abanakashi, amwebele (awe abantu bonse abalemona Estere balemutemwa).k 16 Estere nomba bamutwele ku Mfumu Ahasuerusi ku ng’anda ya iko iya bufumu mu mweshi we kumi (10), e kutila, umweshi wa Tebete, mu mwaka walenga cinelubali (7) l ukufuma apo yatendekele ukuteka. 17 Kabili imfumu yatemenwe Estere ukucila abanakashi bambi, ica kuti e o yalatembatemba no kuba ne cikuuku

ICIPA. 2 a Est 3:8 Est 4:13 Est 7:4 Mt 10:16 b Est 2:7 Est 2:20 Ef 6:1 c Amp 7:17 Uln 3:6 Lk 7:37 d Ukt 43:11 1Is 10:2 2Is 20:13 e Est 1:9 f Est 2:3 g Est 4:11 h Est 2:7 i 1Pe 3:3 j Est 2:8 k Uln 6:9 l Est 1:3



















Ku Kulyo a Est 4:14 Am 75:7 b Est 1:19 c Mt 27:15 d Est 2:3 e Est 2:21 Est 3:2 f Est 2:6 Est 3:8 Est 7:4 g Est 2:5 Est 8:1 Est 10:3 h Est 2:10 Mt 10:16 i Est 2:7 j Est 6:2 k Lkm 10:20 l Le 5:1 Est 6:2 Amp 29:24 Ek 33:7 m Amg 21:21 Est 9:13 n Amg 21:22 o Esr 4:15 Est 6:1



















ICIPA. 3 p Est 3:10 Est 8:7 Est 9:24 q Imp 24:7 1Sa 15:8 1Sa 15:32 r Am 12:8

Est 2:121 Aya mafuta yanunkila ayo balefumya ku finyamuti fya fimuti fimo.

s Est 1:14 t Est 2:19

ESTERE 2:11–3:2

kuli ena ukucila banacisungu bambi.a Na yo yamufwikile ica kufimba ku mutwe ica bufumu no kumucita namfumub ukupyana pali Bashti. 18 Awe imfumu yacitile no mutebeto ukalamba kuli bacilolo ba iko bonse na ku babomfi ba iko, umutebeto wa kwa Estere; kabili yaebele ukuti bakakule abafungwac abali mu fitungu fya bulashi, kabili yakonkenyepo ukupeela ifya bupe ukulingana ne cuma ca mfumu. 19 Nomba ilyo banacisungud balonganikwe umuku wa bubili, Mordekai ali naikala mu mpongolo ya mfumu.e 20 Estere taleebako nangu umo pali balupwa lwakwe na pa bantu bakwe,f ukulingana ne fyo Mordekaig amukonkomeshe;h kabili Estere alecita ukulingana ne fyo Mordekai amwebele, nga filya fine alecita ilyo alemusunga.i 21 Muli shilya nshiku ilyo Mordekai aleikala mu mpongolo ya mfumu, abalashi babili pa balashi ba kwi sano aba mfumu, e kutila Bigtani na Tereshe, abali abalinshi ba pa fiibi, balikalipe kabili balefwaya ukwipayaj Imfumu Ahasuerusi. 22 Awe ici cintu caishibikwe kuli Mordekai, na o apo pene aebelek Estere namfumu. Estere na o aebele imfumu mwi shina lya kwa Mordekai.l 23 Awe bafwailishe uyu mulandu no kusanga ukuti ca cine, kabili bonse babili babakulikem pa fimuti;n kabili calilembelwe pa ntanshi ya mfumu mwi buuku lya milanduo ya shilya nshiku. numa ya ifi fintu Imfumu 3 Pa Ahasuerusi yacindamike Hamanip mwana Hamedata umwina Agagiq kabili yamupeele icifulo ca pa muulur no kubika icipuna cakwe pa muulu wa bacilolo bonse abali nankwe.s 2 Awe ababomfi ba mfumu bonse abali ku mpongolo ya mfumut balekontama no kuwa ubukupeme kuli Hamani, pantu imfumu yabebele ukuti balecita ifi fine kuli

ESTERE 3:3–4:1

662

Hamani apanga ukulofya abaYuda

ena. Lelo Mordekai talekontama nelyo ukuwa ubukupeme.a 3 E lyo ababomfi ba mfumu abali mu mpongolo ya mfumu balatila kuli Mordekai: “Nga cinshi ulepulila mwi funde lya mfumu?”b 4 Nomba balemwebapo fye cila bushiku, na o alekaana ukumfwa kuli bena, na bo e pa kweba Hamani pa kuti bamone nga Mordekai akatwalilila ukukaana;c pantu alibebele ukuti muYuda.d 5 Awe Hamani alemona ukuti Mordekai talekontama no kuwa ubukupeme kuli ena,e kabili Hamani e pa kukalipa nga nshi.f 6 Lelo talefwaya fye ukwipaya Mordekai eka, pantu balimwebele pa lwa bantu ba kwa Mordekai; kabili Hamani atampile ukupanga ifyo akalofyag abaYuda bonse abali mu bufumu bonse ubwa kwa Ahasuerusi, abantu ba kwa Mordekai.h 7 Mu mweshi wa ntanshi,i e kutila, umweshi wa Nisani, mu mwaka we kumi na ibili (12)j ukutula apo Imfumu Ahasuerusi yatendekele ukuteka, umuntu umo alepoosa Puri,k e kutila, Ica kupendwilako,l ku cinso ca kwa Hamani ubushiku no bushiku kabili umweshi no mweshi, ukufika ku mweshi we kumi na ibili, e kutila, umweshi wa Adari.m 8 Kabili Hamani atile ku Mfumu Ahasuerusi: “Kuli ibumba lya bantu bamo ilyasalanganinan mu bantu na bantu mu fitungu fyonse ifya bulashi ifya bufumu bwenu,o lelo lyali-ibela; kabili amafunde yabo yalipusana na ya bantu bonse, tabakonka na mafunde ya mfumu,p kabili tacilingile ukuti imfumu ibaleke fye. 9 Nga cawama ku mfumu, lekeni cilembwe ukuti balofiwe; kabili nkapeela amatalanti ya silfere amakana ikumi (10,000)q ku bakabomba uyu umulimor pa kuti bakayabike mu cipao ca mfumu.” 10 Awe imfumu yafuulile inindaminwe ya iko iya kufwatikilakos no kuipeela kuli Hamanit mwana Hamedata umwina

ICIPA. 3 a Ukf 17:14 Ukf 17:16 Amg 25:19 1Sa 15:3 Am 139:21 b Imi 5:29 c Da 6:13 d Neh 1:2 Est 2:5 e Est 3:2 f Est 5:9 Amp 12:16 Amp 27:3 g Am 73:6 Am 83:4 h Est 9:20 i Ukf 12:2 Ukf 34:18 j Est 1:3 Est 2:16 k Est 9:24 l Yoe 3:3 Ob 11 Mt 27:35 m Est 9:1 n Amg 4:27 Amg 30:3 Neh 1:8 Ye 50:17 Sek 7:14 Yak 1:1 o Est 1:1 p Am 94:21 q Mt 18:24 r Est 9:3 s Ukt 41:42 Est 8:2 Da 6:17 t Est 3:1



















Ku Kulyo a Imp 24:7 1Sa 15:8 b Est 7:6 Est 9:24 c Est 4:7 d Amp 29:12 Ye 40:4 e Est 8:9 f Am 94:20 Da 6:8 g Est 1:1 Da 6:1 h Est 1:22 i Da 6:15 j Ukt 41:42 Est 8:8 Da 6:17 k 2Im 30:6 Est 8:14 Ye 51:31 l Est 8:12 m Est 9:1 n Est 8:11 Est 9:10 o Da 6:15 p Est 1:1 q Est 8:14 r Da 8:2 s Amp 31:4 t Est 4:16 u Amp 29:2



















ICIPA. 4 v Est 2:5 w Est 3:8 Est 3:9 x 1Is 21:27 Am 69:11 Uks 6:12

Agagi, a uwafimbiile abaYuda. b 11 Kabili imfumu yatile kuli Hamani: “Silferec yapeelwa kuli iwe, na ku bantu, pa kuti ukacite kuli abo bantu ifyo ulefwaya.”d 12 Awe bakalemba e ba mfumu balitilwe mu mweshi wa ntanshi pa bushiku bwe kumi na shitatu (13), kabili balembelef ukulingana na fyonse ifyo Hamani aebele aba kucingilila ubufumu aba mfumu na balashi abalashiikwe mu fitungu fya bulashi ifyalekanalekana,g na bacilolo ba mabumba yalekanalekana aya bantu, aya muli cila citungu ca bulashi, ukulingana no musango wa milembele yabo,h kabili ukulingana no lulimi ulo cila mutundu ulanda; mwi shinai lya Mfumu Ahasuerusi e mo balembeele kabili pa fyalembelwe pafwatikwe inindaminwe ya kufwatikilako iya mfumu.j 13 Awe batumine bakalata ukupitila mu nkombek ku fitungu fya bulashi fyonse ifya mfumu, ukuti bakufye, bepaye kabili balofye abaYuda bonse, umulumendo e lyo no mukote, abana na banakashi, mu bushiku bumo,l mu bushiku bwe kumi na shitatu (13) ubwa mweshi we kumi na ibili (12), e kutila, umweshi wa Adari,m no kusenda ifipe fyabo.n 14 Icayambulwa ca fyalembelwe icali no kupeelwa nge fundeo mu fitungu fya bulashi ifyalekanalekanap casabankanishiwe ku bantu na bantu bonse, pa kuti baiteyanishishe kuli ubu bushiku. 15 Inkombe shalifumine, ukuya shilebutukishaq pa mulandu wa cipope ca mfumu, kabili ifunde lyalipeelwe mu Shushanir mwi sano. Kumfwa imfumu na Hamani, balikele balanwa;s lelo umusumba wa Shushanit wena, wali mu cimfulumfulu.u Mordekai aishibe co4 Awe nse icacitilwe; kabili Mordev

w

kai alepwile ifya kufwala fyakwe no kufwala insamu1 x no kuikuba Est 4:11 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

663

ESTERE 4:2–5:2

Mordekai aloosha, Estere acitepo cimo

imitoa no kuya mu kati ka musumba no kulila umusowa uukalamba kabili uwa bulanda. b 2 Awe asukile afika na pa mpongolo ya mfumu,c pantu takwali nangu umo uwali no kupita pa mpongolo ya mfumu nafwala insamu. 3 Kabili mu fyalo fyonse ifya bulashi,d konse uko icipope ca mfumu ne funde lya iko fyalefika, kwali ukuloosha kukalambae ku baYuda, no kuleka ukulyaf no kulila no kupumapo imisowa. Abengi bayanshile insamug no kukuba imitoh e po baikala. 4 Kabili abakashana ba kwa Estere na bamutungwii bakwe batendeke ukwingila no kumweba ifyalecitika. Kabili namfumu calimukalipe nga nshi. E lyo atumine ifya kufwala fya kufwika Mordekai no kumufuula insamu. Na o tafipokele.j 5 E ico Estere aitile Hataki,k uwa muli bamutungwi ba mfumu, uo imfumu yapeele umulimo wa kulamubombela, kabili amwebele ukuya kuli Mordekai, pa kuti eshibe ico alecitila ifi. 6 Awe Hataki alifumine aya kuli Mordekai mu lubansa lwa musumba ulwali pa ntanshi ya mpongolo ya mfumu. 7 E lyo Mordekai amwebele fyonse ifyamuponenel ne cipendo cakumanina ica ndalama isho Hamani atile akabika mu cipao ca mfumum ku kulwisha abaYuda, pa kuti abalofye.n 8 Kabili icayambulwao ce lembo lye funde icapeelwe mu Shushani p ukuti bepaiwe, alimupeele pa kuti akalange Estere no kumweba kabili ukumukonkomeshaq ukuya ku mfumu no kupapaata yena ukuti imumfwer no kulombelako abantu bakwe ku mfumu.s 9 Awe Hataki t aliishile no kweba Estere amashiwi ya kwa Mordekai. 10 E lyo Estere asosele kuli Hataki no kumweba ifya kusosa kuli Mordekai ati:u 11 “Ababomfi bonse aba mfumu na bantu ba mu fyalo fya bulashi ifya mfumu balishiba ukuti,

ICIPA. 4 a Ek 27:30 Mt 11:21 b Ek 21:6 Mk 1:8 c Est 6:10 d Est 1:1 e Ye 6:26 Ams 5:16 f 2Im 20:3 Esr 8:21 Mt 4:2 g 2Sa 21:10 Es 58:5 h Ek 27:30 Da 9:3 i Est 2:3 Est 2:14 j Am 77:2 k Est 4:10 l Est 3:8 m Est 3:9 n Est 3:13 o Est 3:14 p Est 3:15 q Est 2:20 r Amp 16:15 Lkm 10:4 s Est 7:3 t Est 4:5 u Est 2:5 Est 2:7



















Ku Kulyo a Est 5:1 b Da 6:15 c Est 5:2 Est 8:4 d Amp 24:10 Amp 29:25 Yh 12:25 e 1Sa 12:22 Es 54:17 Ye 30:11 Ams 9:8 f Am 75:7 Es 14:27 Es 49:23 g Est 3:15 h 2Im 20:3 Esr 8:21 Mt 4:2 i Est 5:1 j Est 2:9 k Am 34:15 Am 55:22 Am 62:8 Am 115:9 Amp 29:25 Ro 16:4



















ICIPA. 5 l Est 4:16 m Est 2:17 Est 8:15 Mt 11:8 n Est 4:11 Est 6:4 o Am 116:7 p Est 4:11 Est 8:4

umwaume onse napamo umwanakashi uwaisa ku mfumu mu lubansaa lwa mu kati uo bashiitile, ifundeb lya mfumu litila uyo muntu afwile ukwipaiwa; kano fye nga ca kuti imfumu yamutambika inkonto ya golde, e lyo engaba no mweo.c Lelo ine, nshaitwa ukuya ku mfumu pa nshiku amakumi yatatu (30) nomba.” 12 Kabili baebele Mordekai ifyo Estere asosele. 13 E lyo Mordekai pa kwasuka Estere atile: “Witontonkanya ukuti aba mu ng’anda ya mfumu bena bakapusuka ukucila abaYuda bonse.d 14 Pantu nga ca kutila watalala tondolo pali ino nshita, ukutuusha no kupususha fikesa ku baYuda ukufuma kumbi;e lelo iwe na ba mu ng’anda ya kwa wiso, mukafwa. Kabili nani eshibe nga ca kuti ico wafikila kuli bunamfumu mulandu wa kutupususha?”f 15 Na o Estere ayaswike Mordekai ati: 16 “Kabiye, ulonganye abaYuda bonse abasangwa mu Shushanig kabili undekeleko ukulyah kabili wilya nangu kunwa pa nshiku shitatu,i ubushiku na kasuba. Na ine na bakashana bandi,j nalaleka ukulya ifyo fine, na pa numa nkaya ku mfumu, nangu ca kuti ifunde talisose fyo; kabili nga nafwa,k ni fyo fine.” 17 E lyo Mordekai aile no kuyacita fyonse ifyo Estere amwebele. pa bushiku bwalenga 5 Kabili shitatu Estere afwele ifya l

kufwala fya bufumu,m no kuyaiminina mu lubansan lwa mu kati ka ng’anda ya mfumu, apalungatene ne ng’anda ya mfumu, ninshi imfumu ikele pa cipuna ca bufumu mu ng’anda ya iko ukulungatana no mwinshi wa mu ng’anda. 2 Kabili ilyo fye imfumu yamwene Estere namfumu eminine mu lubansa, yalimupokelele,o ica kuti imfumu yatambike Estere inkonto ya goldep iyo yaikete. Na o Estere alipaleme no kukumya pa muulu wa nkonto.

ESTERE 5:3–6:6

Acita umutebeto. Hamani afulwa. Icimuti

3 E lyo imfumu yamwipwishe aiti: “Cinshi, we Estere namfumu, cinshi ulefwaya?a Njeba nangu fye ni hafu wa bufumub— kuti nakupeela!” 4 Na o Estere atile: “Nga ca kutila imfumu yamona ukuti cili fye bwino, lekeni imfumu ise pamo na Hamanic lelo ku mutebetod uo imupekanishishe.” 5 Na yo imfumu yatile: “Ebeni Hamani angufyanyee ukucita ukulingana ne fyasosa Estere.” Pa numa imfumu na Hamani baile ku mutebeto uo Estere apekenye. 6 Awe imfumu yasosele kuli Estere pa mutebeto wa mwangashi aiti: “Cinshi ulelomba?f Nalakupeela! Njeba, cinshi ulefwaya? Nangu fye ni hafu wa bufumu —ndekupeela!” 7 E lyo Estere ayaswike no kutila: “Ico ndelomba ne co ndefwaya ni ci, 8 Nga cili fye bwinog ku mfumu kabili imfumu nga yatemwa ukusuminisha ukulomba kwandi no kubombela pa co ndefwaya, imfumu na Hamani bakese ku mutebeto uo nkabapekanisha mailo, kabili mailo e lyo nkacita ukulingana ne fyo imfumu yasosa.”h 9 Awe Hamani afumine nasamwai bulya bushiku no kusansamuka nga nshi; lelo ilyo Hamani amwene Mordekai ali mu mpongolo ya mfumuj na o no kwima iyok nangu ukumutiina,l apo pene fye Hamani aishileba no bukali nga nshim pali Mordekai. 10 Lelo, ubukali bwa kwa Hamani bwapelele fye mu mutima wakwe, awe aingila na mu ng’anda yakwe. E lyo atumine abakuyaita abanankwe na Sereshen umukashi wakwe na bo balishile; 11 kabili Hamani aitakishe kuli bena pa mulandu ne fyuma ubwingi ifyo akweteo na pa bana abengi abo akwetep na pali fyonse ifyo imfumu yamucindikileko na pa fyo yamusumbula pali bacilolo na pa babomfi ba mfumu.q 12 Kabili Hamani akonkenyepo ukusosa ati: “Icacila-

ICIPA. 5 a Est 7:2 Est 9:12 b Mko 6:23 c Est 3:1 Est 3:8 d Ukt 32:20 Amp 17:8 e Est 6:14 f Est 7:2 g Est 5:3 h Amp 29:11 i Yb 20:5 Lk 6:25 Yak 4:9 j Est 2:21 Est 3:3 Est 6:10 k Est 3:2 l Am 27:3 Am 139:21 Am 139:22 Mt 10:28 m Est 3:5 Lkm 7:9 n Est 5:14 Est 6:13 o Yb 31:24 Am 49:6 Am 49:17 Ye 9:23 Mt 23:12 1Ti 6:17 p Est 9:10 Yb 27:14 q Est 3:1 Am 37:35



















Ku Kulyo a Est 5:5 b Est 5:8 c Amg 21:22 Est 2:23 Est 7:9 d Amp 27:1 e Est 3:2 Est 6:4 f Amp 29:12 g Am 37:14 Amp 1:18 Amp 21:24 Amp 27:4



















ICIPA. 6 h Amp 21:1 Da 2:1 Da 6:18 i Est 10:2 j Est 2:23 Est 7:9 k Est 2:21 l Amp 3:27 Lkm 9:15 m Est 4:11 Est 5:1 n Est 5:14 Est 7:9 o Est 3:1 p Amp 14:35 Amp 16:15 Amp 19:12

664

napo, Estere namfumu tacingisha umuntu nangu umo pamo ne mfumu ku mutebeto uo acipekanya kano ine neka,a kabili na mailob nandaalika pamo ne mfumu. 13 Lelo ifi fyonse—tafilewama kuli ine ilyo lyonse ndemona Mordekai umuYuda naikala pa mpongolo ya mfumu.” 14 E lyo Sereshe umukashi wakwe na banankwe bonse bamwebele ati: “Uleke bapekanye icimutic icalepa imikono amakumi yasano (50). E lyo mu lucelod ukasose ku mfumu auti Mordekai akobekwepo.e E lyo ukengile ne mfumu ku mutebeto ulesekelela.” Awe ici cintu cawemef kuli Hamani, na o aebele aba kupekanya icimuti.g bushiku bulya bwine 6 Mu imfumu yafililwe ukumona utulo.h E ico yasosele ukuti balete ibuuku umo balelembai imilandu ya muli shilya nshiku. Awe babelengeele imfumu imilandu yali muli ilyo ibuuku. 2 Basukile bafika apalembelwe ifyo Mordekai asoseleelej Bigtani na Tereshe, abalashi babili pa balashi ba kwi sanok aba mfumu, abalinshi ba pa mwinshi, abafwaile ukwipaya Imfumu Ahasuerusi. 3 Ne mfumu yaipwishe ati: “Bushe Mordekai acindikwa shani pali ici acitile kabili cilambu nshi apeelwa?” E lyo ababomfi abalebombela imfumu, bayaswike ati: “Takuli nangu cimo icacitwa kuli ena.”l 4 Pa numa imfumu yatile: “Nani ali mu lubansa?” Awe Hamani ninshi aliingile mu lubansam lwa ku nse ulwa ng’anda ya mfumu ukuti ebe imfumu ati bakobeke Mordekai pa cimutin ico amuteyanishishe. 5 Na babomfi ba mfumu bayaswike ati: “Ni Hamanio eminine mu lubansa.” E lyo imfumu yatile: “Lekeni engile.” 6 Ilyo Hamani aingile, imfumu yamwipwishe ati: “Cinshi cingacitwa ku muntu uo imfumu ilefwaya ukucindika?”p Pa kumfwa

665

Mordekai acindikwa. Hamani asokololwa

ifi Hamani atile mu mutima wakwe: “Nani imfumu ingafwaya ukucindika ukucila ine?”a 7 E lyo Hamani atile ku mfumu: “Umuntu uo imfumu ilefwaya ukucindika, 8 lekeni bamuletele ica kufwala ca bufumub ico imfumu ifwala, bamuletele na kabalwe uo imfumu ininapo,c uukwete ku mutwe icifimbo ca bufumu. 9 Kabili ica kufwala na kabalwe fipeelwe mu minwe ya kwa cilolo wa muli bacilolo abakata aba mfumu;d e lyo bafwike umuntu uo imfumu ilefwaya ukucindika, kabili bamuninike pali kabalwe bamupishe na mu lubansa lwa cintubwingie ulwa mu musumba,f e lyo balebilisha ku ntanshi yakwe abati, ‘Ifi e ficitwa ku muntu uo imfumu yacindika.’”g 10 Apo pene fye imfumu yaebele Hamani aiti: “Ale angufyanya, buula ica kufwala na kabalwe, nge fyo wasosa, kabili e fyo ucite kuli Mordekai umuYuda uwikala mu mpongolo ya mfumu. Wishapo nangu cimo pa fyo wasosa.”h 11 Awe Hamani abuulile ica kufwalai na kabalwe no kufwika Mordekaij no kumuninika pali kabalwe alamupisha na mu lubansa lwa cintubwingik ulwa mu musumba no kulabilikisha pa ntanshi yakwe ati: l “Ifi e ficitwa ku muntu uo imfumu yacindika.”m 12 Pa numa Mordekai abweleele ku mpongolo ya mfumu.n Lelo Hamani, ayangufyenye ukuya ku ng’anda yakwe aleloosha nafimba na ku mutwe.o 13 Kabili ashimike kuli Sereshe p umukashi wakwe na ku banankwe bonse fyonse ifyamuponene. E lyo aba mano bakweq na Sereshe umukashi wakwe bamwebele ati: “Nga ca kuti Mordekai uwatendeka ukukucimfya muYuda, ninshi tawakamucimfye, lelo ni we ukacimfiwa.”r 14 Ilyo bacili balelanda nankwe, abalashi ba kwi sano lya mfumu balifikile no kwangufya-

ICIPA. 6 a Est 3:2 Est 5:11 Amp 16:18 Amp 18:12 Amp 30:13 b Est 8:15 c 1Is 1:38 d Est 1:3 Est 1:14 Est 3:1 e Est 4:6 f Est 3:15 g Ukt 41:43 2Sa 15:1 h Da 4:37 Lk 14:11 i Est 8:15 j Est 2:5 k Est 4:6 l Lk 1:52 m Est 6:6 n Est 2:21 Am 131:1 o Am 44:7 p Est 5:10 q Ukt 41:8 r Amg 32:35 Amp 28:18 Ho 14:9



















Ku Kulyo a Est 5:5 b Est 5:8



















ICIPA. 7 c Est 3:1 Est 5:12 d Est 5:6 e Est 5:3 f Est 9:12 g Mko 6:23 h Ukt 2:7 1Ko 15:45 i Est 2:7 Est 4:8 j Est 3:9 Est 4:7 Est 4:8 k Est 3:13 Est 8:11 l Ukt 37:27 Neh 5:5 Yoe 3:6 m Amp 25:5 Es 13:11 n Imi 5:3 o Ef 6:12 p 1Sa 24:13 Am 27:2 Lkm 5:8 q Da 5:6 r Amp 14:35 Amp 16:14 s Amp 14:19 t 1Sa 20:9 1Sa 25:17 Am 112:10 u Amp 19:12 v Est 7:1 w Est 1:6 Mt 26:20

ESTERE 6:7–7:8

nyaa ukusenda Hamani ku mutebetob uo Estere apekenye. c

lyo imfumu na Hamani 7 Ebaingile mu kulya umutebe-

to pamo na Estere namfumu. 2 Imfumu na kabili yatile kuli Estere pa bushiku bwa cibili pa mutebeto wa mwangashi:d “Cinshi ulefwaya ukulomba, e we Estere namfumu? Calapeelwa kuli iwe.f Kabili cinshi ulefwaya? Njeba nangu fye ni hafu wa bufumug—kuti nakupeela!” 3 Na o Estere namfumu ayaswike no kutila: “Nga cili fye bwino kuli imwe, mwe mfumu, kabili nga mwatemwa, ndelomba ukuti mundeke mbe no mweoh no kuleka abantu bandii na bo babe no mweo. 4 Pantu nabatushitisha,j ine na bantu bandi, ukuti batukufye, batwipaye no kutulofya.k Abatushitisha ku kuba fye abasha baumel na basha banakashi, nga natalelepo fye. Lelo ubu bucushi tabuweme pantu buli no kubipila imfumu.” 5 Imfumu Ahasuerusi nomba yaipwishe Estere namfumu ati: “Nani uyu wine,m kabili ali kwi uwapaman ukucite ci?” 6 E lyo Estere ayaswike ati: “Umuntu uulecita ici, uuletulwishao kabili umulwani,p ni uyu Hamani umuntu umubi.” Awe Hamani alitiinineq pa mulandu wa mfumu na namfumu. 7 Ne mfumu yaimine ne cipyur ca iko ukufuma pa mutebeto wa mwangashi ukuya kwi bala lya pe sano; na Hamani aiminine ku kupapaatila umweo wakwe kuli Estere namfumu,s pantu alimwene ukuti imfumu naipangat ukumucita icabipa.u 8 Awe imfumu yafumine kwi bala lya pe sano no kwingila mu ng’anda ya mutebeto wa mwangashi;v kabili Hamani akupamine pa ca kwikalapow apali Estere. E lyo imfumu yatile: “Bushe kabili ucende na namfumu, ilyo na ine e mo ndi mu ng’anda?” Ilyo imfumu yasosele

ESTERE 7:9–8:12

Hamani afwe. Mordekai pa muulu. Icipope

ifi,a bafimbile Hamani ku mutwe. 9 Harbona,b uwa mu balashi ba kwi sanoc abali pa cinso ca mfumu, atile: “Kuli ne cimutid ico Hamani apekanishishe Mordekai, uwasosele icisuma pa mfumu,e ciiminine mu ng’anda ya kwa Hamani—icalepa imikono amakumi yasano (50).” Ne mfumu yatile: “Mukulikenipo.”f 10 Awe bakulike Hamani pa cimutig ico apekanishishe Mordekai;h e fyo ne cipyu ca mfumu capwile. bwine bushiku Imfumu 8 Ubo Ahasuerusi yapeele Estere namfumu ing’anda ya kwa Hamani,i uwapatile abaYuda;j kabili Mordekai aishile ku mfumu, pantu Estere ali nasosa ifyo baba nankwe.k 2 E lyo imfumu yafuulile inindaminwe ya iko iya kufwatikilakol iyo yapokele kuli Hamani no kuipeela kuli Mordekai; na Estere asontele Mordekai ukula-angalila ing’anda ya kwa Hamani.m 3 Kabili, Estere abwekeshepo ukusosa ku mfumu kabili awile ku makasa ya iko no kulila no kuipapaatan ukuti imumfwe pa kuti ifumyepo ububio bwa kwa Hamani umwina Agagi ne pangep ilyo apangiile abaYuda.q 4 Awe imfumu yatambike kuli Estere inkontor ya golde, Estere na o e pa kwima no kwiminina ku cinso ca mfumu. 5 E lyo nomba atile: “Nga cawama ku mfumu, kabili nga nimpokelelwas ku cinso ca iko, kabili nga calinga ku mfumu, kabili nga naba umusuma mu menso ya iko, lekeni cilembwe ica kulesha ifyalembelwe,t umwali ipange lya kwa Hamani mwana Hamedata umwina Agagi,u ifyo alembele ku kulofya abaYudav ababa mu fitungu fya bulashi fyonse ifya mfumu. w 6 Pantu kuti nashipikisha shani ilyo namona ububi bwaponena abantu bandi, kabili kuti nashipikisha shani ilyo namona ukonaulwa kwa lupwa lwandi?”

ICIPA. 7 a Amp 16:14 b Est 1:10 c Ukt 37:36 Est 2:21 d Est 5:14 e Est 6:2 f Am 7:6 Am 9:15 Am 35:8 Am 73:19 Amp 11:6 g Est 5:14 h Am 37:34 Amp 21:18 2Pe 2:9



















ICIPA. 8 i Est 5:11 j Est 3:8 Est 9:24 k Est 2:5 Est 2:7 l Ukt 41:42 Est 3:10 Da 6:17 m Lkm 2:18 Da 2:48 n Ho 12:4 Lk 11:9 o Est 3:9 p Est 9:25 q Est 7:4 Est 9:24 r Est 4:11 s Est 2:17 t Est 3:12 Est 3:14 u Imp 24:7 Amg 25:19 1Sa 15:8 Est 9:24 v Est 3:9 w Est 1:1



















Ku Kulyo a Est 8:1 Amp 13:22 b Est 7:10 Ga 3:13 c 1Is 21:8 Est 3:12 d Da 6:8 Da 6:15 e Est 3:12 f Esr 8:36 Est 9:3 Da 6:1 g Est 1:1 h Est 1:22 Est 3:12 i Da 4:1 j 1Ko 14:9 k Lkm 8:4 l Est 3:12 m Est 8:2 n Est 3:13 o Est 9:2 p Am 37:14 Am 68:2 q Est 3:13 Est 9:10 Est 9:15 Est 9:16

666

7 E lyo Imfumu Ahasuerusi yatile kuli namfumu Estere na kuli Mordekai umuYuda: “Moneni! Ing’anda ya kwa Hamani nimpeela Estere, a kabili Hamani nabamukobeka pa cimuti,b pa mulandu wa kufwaya ukwipaya abaYuda. 8 Kabili lembeleni abaYuda ukulingana ne fyo mulefwaya mwi shina lya mfumu no kufwatikapo inindaminwe ya mfumu; pantu icalembwa mwi shinac lya mfumu no kufwatikwapo inindaminwe ya mfumu te kuti caalulwe.”d 9 Awe bakalembae ba mfumu balitilwe pali ilya nshita mu mweshi wa butatu, e kutila, umweshi wa Sibani, pa bushiku bwalenga amakumi yabili na shitatu (23) ubwa uyu mweshi; kabili calembelwe ukulingana na fyonse ifyo Mordekai aebele abaYuda na ba kucingililaf ubufumu na balashi na bacilolo aba mu fitungu fya bulashi ukutula ku India ukuyafika ku Etiopia, ifitungu fya bulashig umwanda umo na makumi yabili na cinelubali (127), ku citungu ca bulashi cimo na cimo mu musango wa ciko uwa milembeleh kabili ku bantu na bantu mu lulimi lwabo,i na ku baYuda mu musango wabo uwa milembele na mu lulimi lwabo.j 10 Kabili alembele ifyalembwa mwi shina lya Mfumu k Ahasuerusi no kufwatikapol icifwati ca nindaminwe ya mfumum no kufituma mu minwe ya nkombe sha pali bakabalwe,n bakabalwe abasenda amakalata kabili ababomfiwa mu mulimo wa ku bufumu, abafyelwe kuli bakabalwe ababutukisha. 11 Muli ifi fyalembwa e mo imfumu yasuminishe abaYuda abali mu misumba yalekanalekana ukuilonganyao no kupokolola imyeo yabo, ukuti bakufye, bepaye kabili balofye abantu bonse p pamo na bana na banakashi ne calo ca bulashi umwali ababapatile, no kusampa ifipe fyabo,q 12 pa bu-

667

AbaYuda balofya abalwani, na mu Shushani

shiku bumoa mu fyalo fya bulashi fyonse ifya Mfumu Ahasuerusi, ubushiku bwe kumi na shitatu (13)b mu mweshi we kumi na ibili (12), e kutila, umweshi wa Adari.c 13 Ifyayambwilwed ifye lembo fyali no kupeelwa nge funde mu fitungu fyonse ifya bulashi, ukusabankanya ku bantu na bantu bonse, ukuti abaYuda baiteyanishe ubu bushiku ukuilandwilae abalwani babo. 14 Inkombef sha pali bakabalwe basenda bakalata, ishibomfiwa ku mulimo wa bufumu, shalifumine, ilyo shakonkomeshiwe ku mfumu ukuya ku ntanshi no kubutukisha;g kabili ifunde lyalipeelwe mu Shushanih mwi sano. 15 Mordekai ena, afumine pa cinso ca mfumu mu ca kufwalai ca bufumu ica bluu kabili ica nsalu ya kolokondwe, ne cilongwe cikalamba ica golde, ne ca kufwalaj ca nsalu iisuma, iyakashikila.k Kabili aba mu musumba wa Shushani balyawile no kusekelela.l 16 Ku baYuda nomba kwali ulubuuto no kusekelelam no kwanga no kucindikwa. 17 Kabili mu fyalo fya bulashi fyonse na mu misumba yonse, konse uko amashiwi ya mfumu ne funde lya iko fyafikile kwali ukusekelela no kwaanga ku baYuda, kwali umutebeton kabili bwali bushiku bwa nsansa; na bantu abengio aba mu calo bayalwike abaYuda,p pantu baiketwe umwensoq wa kutiina abaYuda. mu mweshi we kumi 9 Kabili na ibili (12), e kutila, umweshi wa Adari,r pa bushiku bwe kumi na shitatu (13) muli uyu mweshi, ilyo amashiwi ya mfumu ne funde lya iko fyali no kucitika,s pa bushiku ubo abalwani ba baYuda balelolela ukuti babacushe, ifintu tafyali nge fyo fyateyanishiwe, pantu abaYuda e bacushishe ababapatile.t 2 AbaYuda balongeneu mu misumba yabo mu fyalo fyonse ifya bulashi ifya Mfumu Ahasuerusiv ku kwipaya abalebafwaila ububi,w kabili tapaimini-

ICIPA. 8 a Ukf 15:9 b Est 3:13 Est 9:1 c Est 9:17 Est 9:21 d Est 3:14 e Am 92:11 Am 149:7 Lk 18:7 f Est 3:13 g Est 3:15 h Est 1:2 Da 8:2 i Ukt 41:42 Est 6:8 Lk 16:19 j Mt 11:8 k Ukf 25:4 Ukf 28:5 l Amp 29:2 m Est 9:17 Am 18:28 Am 30:5 Am 97:11 Amp 11:10 Es 30:26 Mk 7:8 n Neh 8:10 Est 9:19 Est 9:22 o Am 18:43 p Sek 8:23 q Est 9:2



















ICIPA. 9 r Est 3:7 Est 8:12 s Est 3:13 t Amg 32:36 2Sa 22:41 Am 30:11 u Est 8:11 v Est 1:1 w Am 71:13 Am 71:24



















Ku Kulyo a Amg 11:25 Est 8:17 b Est 3:12 Est 8:9 c Da 6:1 d Est 3:9 e Est 9:1 Am 31:11 f Est 8:15 g 1Sa 2:30 Sef 3:19 h 2Im 1:1 Am 1:3 i Am 18:34 Am 18:47 Mk 5:8 2Te 1:6 j 1Sa 12:22 Am 34:19 Am 94:14 Mk 5:9 k Est 1:2 Da 8:2 l Ukf 17:14 Ukf 17:16 Imp 24:7 Am 21:10 Am 109:13 m Est 3:1 Est 3:12 Est 8:5 n Est 3:8 Est 7:4 o Est 8:11 Est 9:16 p Est 2:17 q Est 3:15 r Est 1:1 Da 6:1

ESTERE 8:13–9:13

ne umuntu nangu umo ku menso yabo, pantu abantu na bantu bonse baiketwe umwensoa wa kubatiina. 3 Kabili bacilolo b bonse aba mu fyalo fya bulashi na bacingililac ubufumu na balashi na babomba umulimod wa mfumu baleafwa abaYuda, pantu umwensoe wa kutiina Mordekai walibekete. 4 Pantu Mordekai ali shimucindikwaf mu ng’anda ya mfumu kabili ululumbig lwakwe lwafikile mu fyalo fyonse ifya bulashi, pantu ulya muntu Mordekai aile alekwatilako fye amaka.h 5 Kabili abaYuda baile baleipayaula abalwani babo ku lupanga,i ukubepaya no kubalofya, awe bacitile ku babapatile ukulingana no kufwaya kwabo.j 6 Na mu Shushani k mwi sano abaYuda baipeye no kulofya abaume imyanda isano (500). 7 Kabili Parishandata na Dalfone na Aspata 8 na Porata na Adalia na Aridata 9 na Parmashita na Arisai na Aridai na Baisata, 10 abana baume ikumi (10)l aba kwa Hamanim mwana Hamedata, umulwani wa baYuda,n balibepeye; lelo pa fipe fya kupokololao tabatambalikepo iminwe yabo. 11 Muli ubo bushiku e mo imfumu yaebelwe impendwa ya baipaiwe mu Shushani mwi sano. 12 Ne mfumu yatile kuli Estere namfumu:p “Mu Shushani mwi sanoq abaYuda baipaya no kulofya abaume imyanda isano (500) na bana baume ikumi (10) aba kwa Hamani. Nga mu fyalo fya bulashir ifyashala ifya mfumu, mwena cinshi bacitile? s Kabili cinshi ulelomba? Cilepeelwa kuli iwe.t Kabili cinshi cimbi ulefwaya?u Na co cine cilecitwa.” 13 Na o Estere atile: “Nga cawama ku mfumu,v lekeni cisuminishiwe mailo na ku baYuda abali mu Shushani ukucita ukulingana ne funde lya lelo;w no kuleka abana baume ikumi (10) aba kwa s Est 9:16; t Est 5:6; u Est 8:5; v Est 5:8; Est 7:3; w Est 8:11.

ESTERE 9:14-28

Umutebeto wa Purimu. Mordekai na kalata

Hamani bakobekwe pa fimuti.”a 14 Awe imfumu yasosele ukuti cicitwe ifyo fine.b E lyo ifunde lyapeelwe mu Shushani, na bana baume ikumi (10) aba kwa Hamani balikobekwe. 15 Kabili abaYuda abali mu Shushani na bo balongene pa bushiku bwe kumi na shine (14)c ubwa mweshi wa Adari, kabili baipeye abaume imyanda itatu (300) mu Shushani; lelo pa fipe fya kupokolola tabatambalikepo iminwe yabo.d 16 Kumfwa abaYuda bambi abali mu fyalo fya bulashie ifya mfumu, balilongene, kabili balwilile imyeo yabo,f kabili bailandwilile g abalwani babo no kwipaya aba mu babapatile amakana amakumi cinelubali na yasano (75,000); lelo pa fipe fya kupokolola tabatambalikepo iminwe yabo, 17 pa bushiku bwalenga ikumi na shitatu (13) mu mweshi wa Adari; kabili kwali ukutuusha pa bushiku bwalenga ikumi na shine (14) ubwa uyo mweshi, kabili balengele ubo bushiku ukuba ubushiku bwa mutebetoh kabili ubwa kusekelela.i 18 Kumfwa abaYuda abali mu Shushani, balongene pa bushiku bwe kumi na shitatu (13)j ubwa mweshi wine uyu na pa bwe kumi na shine (14) ubwa uyu wine mweshi, kabili kwali ukutuusha pa bushiku bwe kumi na shisano (15) ubwa uyu wine mweshi, kabili balengele ubo bushiku ukuba ubushiku bwa mutebeto kabili ubwa kusekelela.k 19 E mulandu wine abaYuda, abaikele mu mishi ya mu fitungu ifyali ku nse ya musumba uukalamba, balemwena ubushiku bwe kumi na shine (14) ubwa mweshi wa Adaril ukuti bushiku bwa kusekelelam kabili ubwa mutebeto kabili ubushiku bwa nsansan kabili ubwa kupeeleshanya ifya kulya.o 20 Kabili Mordekaip alembele ifi fintu no kutuma ifyalembwa ku baYuda bonse abali mu fyalo fyonse ifya bulashiq ifya Mfu-

ICIPA. 9 a Amg 21:22 Est 2:23 Est 7:10 Ga 3:13 b Est 9:25 c Est 9:21 Est 9:31 d Est 9:10 e Est 1:1 Da 6:1 f Ukt 2:7 Le 17:11 Est 7:3 g Amg 32:35 Est 8:13 Am 149:7 Na 1:2 Lk 18:7 h Est 8:17 i Est 8:16 Am 58:10 j Est 9:1 Est 9:13 Est 9:15 k Amp 11:10 l Esr 6:15 Est 3:7 m Am 118:15 Am 145:7 Es 65:14 n Am 124:2 Am 124:6 o Neh 8:10 p Est 2:5 Est 8:8 q Est 1:1 Da 6:1



















Ku Kulyo a Am 145:4 b Am 103:2 Es 12:1 c Est 4:3 d Est 9:19 Lk 11:41 e Ga 2:10 f Est 3:1 g Est 8:5 h Ukf 17:16 Imp 24:7 1Sa 15:8 i Est 3:10 Est 9:10 j Est 3:9 k Est 3:7 l Yoe 3:3 Ob 11 Mt 27:35 m Est 8:5 Est 8:10 Est 9:13 n Est 8:3 o Amg 19:19 Am 7:16 Am 37:15 Am 141:10 Da 6:24 p Est 5:14 Est 7:10 Est 9:14 q Est 3:7 r Est 9:20 s Le 19:34 Le 24:22 Ru 1:16 1Is 8:43 Est 8:17 Ga 5:3 t Am 103:2

668

mu Ahasuerusi, ifya mupepi ne fya kutali, 21 ukubakonkomesha ukuti bafwile lyonse baleibukishaa ubushiku bwe kumi na shine (14) ubwa mweshi wa Adari no bushiku bwe kumi na shisano (15) ubwa uyu wine mweshi cila mwaka, 22 ukulingana ne nshiku shilya shine abaYuda batushishemo ku balwanib babo na mu mweshi umo ubulanda bwabo bwayalwike ukusekelela kabili umo ukulooshac kwayalwike insansa, ukulashibukisha ukuti ni nshiku sha mutebeto kabili isha kusekelela ne sha kupeeleshanyad ifya kulya ne fya bupe ku bapiina.e 23 Kabili abaYuda basumiine ukulacita ico batendeke ne co Mordekai abalembeele. 24 Pantu Hamanif mwana Hamedata,g umwina Agagi,h umulwanii wa baYuda bonse, apangiile abaYuda ukubalofya,j kabili apoosele Puri,k e kutila, Ica kupendwilako,l ku kubafulunganya no kubalofya. 25 Lelo ilyo Estere aile ku kumonekela ku cinso ca mfumu yasosele mu calembwa aiti:m “Lekeni ububi apangiile n abaYuda bubwelele pa mutwe wakwe”;o awe bamukulike na bana bakwe pa fimuti. p 26 Ni pali ici bainikile inshiku ishi Purimu, ukufuma kwi shina lya Puri.q E mulandu wine, ukulingana na mashiwi yonse aya muli uyu kalatar ne fyo bamwene pa mulandu uyu ne cabaponene, 27 abaYuda baicitiile no kuisuminina abene na bana babo, na bonse abaleilundako,s ukuti ici cintu ciikapwa iyo, ica kutila lyonse baleibukisha ishi nshiku shibili ukulingana ne calembelwe pali shena kabili ukulingana ne nshita ya shiko cila mwaka. 28 Kabili bali no kulaibukisha ishi nshiku no kushisunga mu nkulo shonse, mu lupwa lonse, mu citungu ca bulashi conse na mu musumba onse, kabili ishi nshiku sha Purimu tashali no kupwa mu kati ka baYuda kabili ukusefyat kwa shiko takwali no kupwa mu bana babo.

669

ESTERE 9:29—YOBO 1:8

Yobo ne cuma. Satana aya kuli Lesa

29 Kabili Estere namfumu, mwana Abihaili, a na Mordekai umuYuda balembele kalata wa maka ku kukomenena uyu kalata wa cibili pali Purimu. 30 Kabili atumine ifyalembwa ku baYuda bonse mu fyalo fya bulashi umwanda umo na makumi yabili na cinelubali (127),b ifya mu bufumu bwa kwa Ahasuerusi,c amashiwi ya mutende kabili aya cishinka,d 31 ku kupampamika ishi nshiku isha Purimu pa nshita isha shiko, nga filya fine Mordekai umuYuda na Estere namfumu babebele,e kabili nge fyo abene na banaf babo bapingwilepo ukuleka ukulyag no kutendeka ukukuuta. h 32 Kabili amashiwi ya kwa Estere yapampamike iyi milandu ya Purimu,i kabili yalembelwe mwi buuku.

ICIPA. 9 a Est 2:15 b Est 8:9 Est 9:20 c Est 1:1 d Es 39:8 e Est 9:21 f Est 9:27 g 2Im 20:3 Yoe 2:12 h Est 4:1 Am 65:2 Am 142:1 i Est 9:26



















Ku Kulyo



















ICIPA. 10 a Ukt 10:5 b Yos 16:10 Isb 1:1 c Est 2:5 d Est 8:15 Am 18:35 Da 2:48 e Esr 4:15 Est 6:1 f Est 1:3 Da 6:15 g Ukt 41:40 Da 5:16

Imfumu Ahasuerusi 10 Kabili yasendele aba mu calo na ba pa fishia fya pali bemba ukuti balebomba umulimo wa kupatikisha.b 2 Kabili pa lwa milimo ya iko yonse iya bulamba na bumpalume bwa iko na filya fine fyalandilwe pa bucindami bwa kwa Mordekaic ubo imfumu yamucindamikilemo,d bushe tafyalembwa mwi Buuku lya milandue ya shamfumu sha ku Madai na Persia?f 3 Pantu Mordekai umuYuda ali uwa cibilig ku Mfumu Ahasuerusi kabili ali shimucindikwa mu baYuda kabili bamunyina bonse balimutemenwe, abombeele abantu bakwe ifisuma no kusosa ifya mutendeh ku bana babo bonse. h Am 125:5; Amp 12:20; Es 26:12.

dccc

ccc

YOBO umuntu umo mu calo 1 Kwali ca Usi ishina lyakwe ni a

Yobo; b uyu muntu aali uwa kaele c kabili umulungami, d aletiina Lesa e kabili aletaluka ku fyabipa. f 2 Kabili akwete abana baume cinelubali (7), na bana banakashi batatu. g 3 Ne fitekwa h fyakwe fyali, impaanga amakana cinelubali (7,000) ne ngamila amakana yatatu (3,000) ne ng’ombe ishilume shibili shibili isha milimo imyanda isano (500) ne mpunda ishikota imyanda isano, na babomfi abengi nga nshi; awe uyu muntu ali mukankaala ukucila abena Kabanga bonse. i 4 Kabili abana bakwe abaume baleya no kupanga umutebej to cila muntu mu ng’anda yakwe pa bushiku bwakwe; kabili baletuma aba kuyaita bankashi yabo batatu ukwisa ku kulya no ku-

ICIPA. 1 a Ye 25:20 Isb 4:21 b Ek 14:14 Ek 14:20 Yak 5:11 c Yb 2:3 d Ukt 6:9 2Is 20:3 e Neh 5:15 Amp 8:13 Amp 16:6 f 1Te 5:22 1Pe 3:11 g Am 127:3 Am 128:3 h 2Im 32:29 i Ukt 29:1 1Is 4:30 j Am 133:1



















Ku Kulyo a Ukf 19:10 1Sa 16:5 b Ukt 8:20 Ukt 12:8 c Amp 30:9 d Mt 15:19 e Ukt 18:19 f Ukt 6:2 Amg 33:2 Yb 38:7 Da 3:25 g Am 103:20 Da 7:13 Mt 18:10

nwa na bo. 5 Nomba ilyo inshiku sha mutebeto shalepwa, Yobo aletuma amashiwi pa kuti abana bakwe baisangulule; a kabili alecelela ulucelo no kutuula amalambo ya kocab ukulingana ne mpendwa yabo yonse; pantu Yobo atile, “napamo abana bandi nababembuka no kutuka c Lesa mu mitima yabo.” d E fyoYobo alecita lyonse. e 6 Awe ubushiku bumo ilyo abana baume ba kwa Lesa wa cine f baishile ku kwiminina pa ntanshi ya kwa Yehova, g Satana h na o aishileiminina pa kati kabo. i 7 E lyo Yehova aipwishe Satana ati: “Wafuma kwi?” Satana ayaswike Yehova no kutila: “Nafuma mu kusabanta pe sonde j no kwendaukapo.” k 8 Kabili Yehova atile kuli Satana: “Bushe naubika umutima obe pa mubomfi h Sek 3:1; Mt 4:3; Lk 22:31; Yh 13:2; Uks 12:9; i 1Is 22:19; j Yb 2:2; k Mt 12:43; 1Pe 5:8.

YOBO 1:9–2:5

Satana atwishika Yobo. Amwesha. Wa kaele

wandi Yobo, no kumona ukuti tapaba uwaba nga ena pe sonde, a umuntu uwa kaele b kabili umulungami, c uutiina Lesa d kabili uutaluka ku fyabipa?” e 9 E lyo Satana ayaswike Yehova no kutila: “Bushe Yobo atiinina Lesa apa fye? f 10 Bushe tamwamucingilila g no kucingilila ing’anda yakwe na fyonse ifyo akwata? Mwalipaala h ne milimo ya minwe yakwe, ne fitekwa fyakwe fyalisanda pe sonde ponse. 11 Nomba, shi tambikeni ukuboko kwenu, mukumye na pa fyo akwata fyonse, mumone nga takamutuke pa menso yenu.” i 12 E lyo Yehova atile kuli Satana: “Mona! Fyonse ifyo akwata fili mu minwe yobe. Lelo pali ena witambikapo ukuboko kobe!” Awe Satana afumine ku cinso ca kwa Yehova. j 13 Nomba ubushiku bumo ilyo abana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi balelya no kunwa umwangashi mu ng’anda ya kwa munyinabo umukalamba, k 14 kwaishile inkombe l kuli Yobo, no kutila: “Ing’ombe shaciba shilelima m ne mpunda ishikota shaciba shilelya umulemfwe lubali 15 e lyo abena Sebea n bacisatusansa no kushisenda, kabili bepeye ababomfi ku lupanga; kabili ine nine nacipusuka fye neka, e ico naisa ku kumweba.” o 16 Ilyo uyu acili alesosa umbi na o aliishile no kutila: “Umulilo wa kwa Lesa wacipona mu muulu p no koca impaanga shonse fye pamo na babomfi; kabili ine nine nacipusuka fye neka, e ico naisa ku kumweba.” 17 Ilyo uyu acili alesosa umbi na o aliishile no kutila: “Abena Kaldi q bacicita impuka shitatu, baciwa pa ngamila no kushisenda, kabili bepeye ababomfi benu ku lupanga; kabili ine nine nacipusuka fye neka, e ico naisa ku kumweba.” 18 Ilyo uyu acili alesosa umbi na o aliishile no kutila: “Abana benu abaume na bana benu abanakashi baciba balelya no ku-

ICIPA. 1 a Imp 12:3 Amp 14:35 b Ukt 6:9 Am 37:37 Yh 1:47 c Am 84:11 He 4:13 d Neh 5:15 Am 19:9 Lkm 12:13 e Am 34:14 Amp 3:7 Amp 16:17 f Uks 12:10 g Ukt 15:1 Ukt 31:7 Amg 33:27 Am 34:7 Am 105:14 1Pe 1:5 h Ukt 26:12 Amg 28:2 Am 5:12 Am 84:11 Am 128:2 Amp 10:22 i Es 8:21 j Yb 2:7 k Yb 1:4 l 1Sa 4:17 m 1Is 19:19 n Yb 6:19 o 1Sa 22:20 p Ef 2:2 q Ukt 11:28 2Is 24:2



















Ku Kulyo a Am 104:15 Lkm 9:7 Lkm 10:19 b Ef 2:2 c Ukt 37:34 1Sa 4:12 d Esr 9:3 Mk 1:16 e 2Sa 12:16 Es 3:26 Mt 26:39 f Ukt 24:26 Ukf 34:8 Neh 9:3 g Yb 31:15 Am 127:3 Lkm 5:15 1Ti 6:7 h Ukt 3:19 Am 49:17 Lkm 12:7 i Lkm 5:19 Yak 1:17 j 1Sa 2:6 Amp 23:5 k Am 34:1 Da 2:20 l Amg 32:4 Ro 9:20



















ICIPA. 2 m n o p q r s t u v w x

Yb 1:6 Yb 1:7 Yb 1:8 Ukt 6:9 Neh 5:15 Amp 8:13 Amp 16:6 Am 34:14 1Te 5:22 Yb 27:5 Yb 1:11 Yb 9:17 Yb 1:6 Ye 41:8 Le 24:15 Yb 1:11 Uks 12:10

670

nwa umwangashi a mu ng’anda ya kwa munyinabo umukalamba. 19 Kabili, moneni! kwacisa umwelab ukalamba uwacifumina ku matololo, wacipuma pa makoona yane aya ng’anda, na yo e pakuwila abaice kabili e fyo bafwile. Kabili ine nine nacipusukako fye neka, e ico naisa ku kumweba.” 20 Awe Yobo aliimine, alepwile c ne ca kufwala cakwe icabula amaboko no kubeya umushishi, d e lyo awile pa nshi e no kulambalala f 21 kabili atile: “Nafumine ubwamba mwi fumo lya kwa mayo, g Kabili nkabwelelamo ubwamba. h Yehova alimpeele, i kabili Yehova ampokolola. j Libe ilyapaalwa ishina lya kwa Yehova.” k 22 Muli ifi fyonse Yobo tabembwike nangu ukusaalula Lesa. l bushiku bumo ilyo aba2 Kabili na baume ba kwa Lesa wa

cine baishile ku kwiminina pa ntanshi ya kwa Yehova, Satana na o aishileiminina pa kati kabo pa ntanshi ya kwa Yehova. m 2 E lyo Yehova aipwishe Satana, ati: “Wafuma kwi?” Satana ayaswike Yehova no kutila: “Nafuma mu kusabanta pe sonde no kwendaukapo.” n 3 Kabili Yehova atile kuli Satana: “Bushe naubika umutima obe pa mubomfi wandi Yobo, o no kumona ukuti tapaba uwaba nga ena pe sonde, umuntu uwa kaele kabili umulungami, p uutiina Lesa q kabili uutaluka ku fyabipa? r Kabili acili uwa kaele, s nelyo ca kuti ulentunkat ukuti imonaule apabula umulandu.” u 4 Lelo Satana v ayaswike Yehova no kutila: “Inkanda pa nkanda, kabili conse ico umuntu akwata kuti apeelela pa mweo wakwe. w 5 Nomba, shi tambikeni ukuboko kwenu, mukumyeko na kwi fupa lyakwe na ku munofu wakwe kabili mumone nga takamutuke pa menso yenu.” x

671

Amwesha kabili. Abanankwe. Yobo alanda

6 E lyo Yehova atile kuli Satana: “Mona ali mu minwe yobe! Nomba ukumwipaya kwena wimwipaya!” 7 Awe Satana afumine ku cinso ca kwa Yehova a kabili ailelwalika Yobo ifipute b ifyabipisha ukutampila ku nyantilo ya lukasa lwakwe no kufika pa kati ka mutwe. 8 Na o asukile abuula ici-inga e ko alaipalawila; kabili aleikala mu mito. c 9 E lyo umukashi amwebele ati: “Bushe mucili namwikatisha bukaele bwenu? d Tukeni Lesa pa kuti mufwe!” 10 Na o atile: “Ulelanda ngo mwanakashi icipuba. e Bushe tufwile ukusumina fye ifisuma ifilefuma kuli Lesa wa cine no kukaana ifibi?” f Muli ifi fyonse Yobo tabembwike ku milomo yakwe. g 11 Awe abanankwe ba kwa Yobo batatu balyumfwile ubucushi bonse ubwamuponene, kabili baliishile, cila muntu afumine ku mwakwe, Elifasi umwina Temani h na Bildadi umwina Shuhi, i na Sofari umwina Naamati. j Awe bakumanine apo bapangene k ukukumanina ku kwisamulilila ubulanda no kumusansamusha. l 12 Ilyo bainwine amenso yabo kutali kutali bafililwe ukumwishiba. E lyo batampile ukubilikisha no kulila kabili cila muntu alepwile m ica kufwala cakwe icabula amaboko no kukuba ulukungu mu muulu e lyo luleponena pa mutwe wakwe. n 13 Kabili baikele o nankwe pa nshi inshiku cinelubali (7) akasuba no bushiku, kabili takwali nangu umo uwalemusosha, pantu bamwene ukuti alekalipwa p nga nshi. numa ya ifi Yobo asuki3 Pa le alanda no kutiipwila ubushiku afyelwemo. q 2 E lyo Yobo atile: 3 “Lekeni kalobe akasuba nafyelwemo, r No bushiku ubo umuntu asoselemo ati, ‘Umwaume naimitwa!’

ICIPA. 2 a Yb 1:12 b Ukf 9:9 Le 13:18 Yb 30:30 c Ye 6:26 Ek 27:30 Yn 3:6 Yn 3:8 d Mal 3:14 e Yb 1:11 f Yb 1:21 Yak 5:10 g Am 39:1 Amp 12:13 Yak 5:11 h Ukt 36:34 Ye 49:7 i Ukt 25:2 1Im 1:32 j Yb 42:9 k Ams 3:3 l Ukt 37:35 m Yb 1:20 n Neh 9:1 Isb 2:10 Ek 27:30 o Esr 9:3 Es 3:26 p Yb 16:6



















ICIPA. 3 q Ye 20:14 r Yb 10:18 Ye 15:10 Ye 20:15



















Ku Kulyo a Ams 8:10 b Yb 10:19 c Es 24:8 d Yb 41:1 Yb 41:10 Am 74:14 Am 104:26 e Ukt 29:31 1Sa 1:5 Yb 10:18 f Ye 15:10 Ye 20:17 g Am 22:9 Lk 23:29 h Lkm 9:5 Lkm 9:10 i Yb 30:23 Yh 11:11 j 1Is 2:10 2Im 16:14 k Ukt 50:26

YOBO 2:6–3:14

4 Akasuba kalya, lekeni kabe imfifi. Lesa mu muulu ebikako amano, Kabili ulubuuto lwisanikapo. 5 Lekeni imfifi ne cinshingwa cafiita fititi fikafimbe. Ikumbi lya mfula liikalepo. Ifikupikila akasuba fikalulunkanye. a 6 Ubushiku bulya—lekeni imfifi ibwikate; b Bwisansamukila pamo ne nshiku shimbi isha mu mwaka; Mu mpendwa ya myeshi bwi-ingilamo. 7 Lekeni! Ubushiku bulya bube ing’umba; Beaulamo utupundu. c 8 Lekeni babutiipe abalapisha akasuba, Abaipekenye ukubuusha Ing’wena.1 d 9 Lekeni shifiite intanda sha ku macaca isha ubo bushiku; Lekeni bulolele ulubuuto lelo te lwa kumoneka; Kabili bwimona ukucelebuka kwa macaca. 10 Pantu tabwaiseleko ifiibi fya mu nda muli mayo, e Pa kuti bufise ubucushi ku menso yandi. 11 Nga cinshi ico nshafwilile fye pa kufuma mwi fumo? f Cinshi nshafumiine fye mu nda no kufwa apo pene? 12 Nga kanshi cinshi ico yansekelele amakufi, Na mabele g aya kuti ndeonkako? 13 Pantu ino nshita nga nalisendama no kuba tondolo; h Nga nalilaala utulo; nga ndetuusha i 14 Pamo ne shamfumu na bakabilo ba pano isonde, j Abaikuulile ifintu ifyasanguka ifibolya, k

Es 22:16 Ek 26:20

Yb 3:81 Mu ciHebere paba ati, “Levyatani.”

YOBO 3:15–4:12

Yobo ailishanya. Elifasi atampa ukulanda

15 Nelyo pamo na bacilolo abali na golde, Abaiswishe silfere mu mayanda yabo; 16 Nelyo kanshi ifumo mayo anjimitemo nga lyaonaike fye, a Ngo tunya utushamona lubuuto. b 17 Kulya e ko ababifi baleka ukucula, c Kabili kulya e ko abafunshika batuusha. d 18 Kulya e ko abafungwa bekala umutende pamo; Tabomfwa ishiwi lya ulebapatikisha ukubomba. e 19 Kulya abapiina na bakankaala baba cimo cine, f Kabili e ko umusha alubuka kuli shikulu wakwe. 20 Nga cinshi ico Lesa apeelela ulubuuto ku ulecula, No mweo ku bashikitika imitima? g 21 Cinshi cabela ukuti abafwaya imfwa, tabaisanga? h Nangu baimba shani mu mushili ukufwaya imfwa ukucila ifyo bemba ku kufwaya ifyuma ifyashikama, tabaisanga. 22 Balasansamuka nga nshi, Balasekelela nga basanga apa kushiikwa. 23 Cinshi ico Lesa apeelela ulubuuto ku muntu, uo inshila yakwe ishimoneka, i Kabili uo abikila ifipindami? j 24 Pantu njisha icefu ilyo nshilalya ifya kulya, k Kabili ukuteta kwandi kumfwika nga menshi ayalepongoloka; l 25 Pantu icinenga umwenso e co ntiina, e cimponena; Ne co ntiina cilanjishila. m 26 Nshaikala ku matwi tondolo, nangu ukuba umutelelwe,

ICIPA. 3 a Am 58:8 Lkm 6:3 Ho 9:14 b Am 49:19

4 2

c Am 9:17 d Am 146:4 Lkm 9:10 Es 57:2 e Ukf 5:6 f Yb 30:23

3

Am 49:10 Lkm 3:20 Lkm 8:8

4

Lkm 9:2 g 1Sa 1:10 2Is 4:27 Amp 31:6

5

h Imp 11:15 1Is 19:4 Yb 7:15 Yn 4:3 Uks 9:6

6

i Yb 19:8 j Yb 12:14 Yb 19:8 Isb 3:9 Ho 2:6

7

k Am 80:5 Am 102:9 l Am 22:1 Am 38:8

8

Es 59:11 m Yb 31:23



















Ku Kulyo



















9

ICIPA. 4 a Yb 2:11 Yb 42:9 b Lk 17:3 c Lk 22:32

10

d Amp 12:18 Amp 16:23 1Te 5:14 e Es 35:3 He 12:12

11

f Yb 1:1 g Yb 2:3 Yb 42:7 h Ga 6:7

12

672

Kabili nshituusha, lelo amacushi yena yalesa.” E lyo Elifasi a umwina Temani ayaswike no kutila: “Bushe umuntu nga afwaya ukusosa kuli iwe, kuti watendwa? Lelo kwena nani ushingalanda p a ca musango yu? Mona! Walelungika abengi, b Na maboko ayatompoka waleyakosha. c Ifyo walelanda fyalekoselesha bonse abalepunushiwa; d Na makufi ayaletutuma waleyakosha. e Nomba ilyo cakufikila, iwe wafilwa ukushipikisha; Ilyo cakukumya, wasakamana. Bushe akatiina kobe kuli Lesa te pafuma ukucetekela kobe? Bushe ico wabela ne subilo te ico uimona kwati uli wa kaele f sana? Shi ibukisha: Nani uwa kaele uwafwa? Kabili ni kwi uko abatambalala g baloba? Ukulingana fye ne fyo namona, abap anga ukucita ububi Na batanda amafya baseepa ifi fine. h Ku mupu wa kwa Lesa balafwa, Na ku mwela wa bukali bwakwe bafika ku mpela. Inkalamo kuti yabuluma, no musepela wa nkalamo kuti walila, Lelo ameno ya misepela ya nkalamo yalakontoka. Inkalamo ilafwa nga tapali ifya kulya, Na bana ba nkalamo balasalangana. Awe kuli ine kwaishile amashiwi mu bumfisolo,

673

13

14

15

16

17

18

19

20

21

5

Elifasi atwishika bukaele bwa kwa Yobo

No kutwi kwandi kwaumfwile ishiwi lya mu kantepentepe, a Mu fimonwa fya bushiku ifya kutiinya, Lilya abantu bapona mu tulo utwine twine. Umwenso walinjikete, ica kuti nalatutuma, Na mu mafupa yandi yonse mwali fye umwenso. Awe umupashi wapitile pa cinso candi; Ubupipi bwa mubili wandi bwalyendele. Waliminine, Lelo ine nalifililwe ukwishiba imimonekele ya uko; Pa ntanshi ya menso yandi palemoneka cimo ifi; Awe kwaishiletalala na tondolo, e lyo nomba naumfwile ishiwi lileti: ‘Bushe umuntu umwina kufwa kuti aba umulungami ukucila Lesa? Nelyo bushe umuntu kuti aba uwasanguluka ukucila Uwamupangile?’ Mona! Tacetekela ababomfi bakwe, Na muli bamalaika bakwe alasangamo ifilubo. Pali bufi abaikala mu mayanda ye loba, Ayo mu mushili e mwaba umufula wa yako! b Alabashonaula bwangu ukucila icipelebesha ca bushiku. Ukutula ulucelo ukufika icungulo balatobaulwa; Baloba umuyayaya ukwabula no wa kubikako umutima. Bushe umwando wabo uwe tenti tawanukuka? Balafwa p a kubulisha amano. “Ala ita! Bushe kuli uwa kukwasuka? Kabili ni kuli ani pa ba mushilo uko wingaalukila?

ICIPA. 4 a 1Yo 4:1 Uks 16:14

b Ukt 3:19



















Ku Kulyo



















ICIPA. 5 a Am 37:35

b Am 109:13 Am 119:155

c Lk 18:11

d Am 40:5 Am 72:18 Ro 11:33

e Am 65:9

f Yb 26:8 Am 147:8 Imi 14:17

g Lk 1:52

h Neh 4:15

i 1Ko 3:19

YOBO 4:13–5:13

2 Pantu umuwelewele ukukalifiwa kukamwipaya, No ubelelekwa bwangu umufimbila ukamwipaya. 3 Ine nalimona uko umuwelewele aleikala bwino, a Lelo mu kupumikisha natampile ukutiipwila ubwikalo bwakwe. 4 Abana bakwe tabapokololwa nangu panono, b Bafyengelwa pa mpongolo apabula uwa kubapokolola. 5 Ico alobolola, uwa nsala alya; Ne fili ku fya kukobekako inama umuntu alafikobololako, Kabili iciteyo cilacibaula ifya maliila fyabo fyonse. 6 Pantu icabipa tacifuma mu lukungu, Na mu mushili tamufuma amafya. 7 Pantu umuntu afyalilwa ukucula, Filya insase shima ukuya mu muulu. 8 Awe mba nine kuti nalomba kuli Lesa, Kabili kuli Lesa e ko ningatuula umulandu wandi, c 9 Ku ucite fikulu kabili ifyo tushingomfwikisha, Ifipesha amano ifishingapendwa; d 10 Ku upeela imfula pano isonde ponse, e No kuleta amenshi mu mabala yonse; f 11 Ku ubika abalanda apacindama, g No kuleka abali no bulanda babe apasansuka apo bengapusuka; 12 Ku ufulunganya amapange ya ncenjeshi, h No kuleka iminwe yabo ifilwe ukucita icili conse; 13 Ku wikatila aba mano mu bucenjeshi bwabo, i No kuleka ukup anda

YOBO 5:14–6:9

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

Elifasi amwebelapo. Yobo alanda—akalipa

amano ukwa ncenjeshi kulete icimfulumfulu; a Baponenwa ne mfifi mu nshita ya kasuba, Kabili akasuba pa kati balapampanta kwati bushiku; b Kabili ku upususha abantu ukufuma ku lupanga lwa mu tunwa twa babifi, No kupususha umupiina mu minwe ya wakosa. c E ico ku mulanda kwaba isubilo, d Lelo ababifi bacilika pa kanwa. e Mona! Alipaalwa umuntu uo Lesa alungika; f Kabili ukufunda kwa Wa Maka Yonse wikusuula! Pantu ena alakalifya, lelo alakakila icilonda; Alasansaula, lelo iminwe yakwe ilaposha. Ku macushi mutanda (6) akakupokolola, g Awe na ku fintu cinelubali (7) ububi tabwakakukumyemo. h Mu cipowe akakulubula ku mfwa, i Na mu nkondo akakupususha ku maka ya lupanga. Akakufisa ukufuma ku lulimi ulukapa ngo bwembya, j Kabili tawakatiine ilyo ukusampa kukesa. Ukusampa ne nsala ukafiseka, Ne finama fya mu mpanga tawakafitiine. Pantu ukapangana icipangano na mabwe ya mu mpanga, Ne finama fya mu mpanga fikaba ifya mutende kuli iwe. k Kabili ukeshiba ukuti umutende litenti lyobe, Kabili ukayapempula impanga yobe iya mulemfwe, no kukanalufyako akantu.

ICIPA. 5 a Am 9:15

b Yb 12:25 Amp 4:19

c Am 35:10

d 1Sa 2:8

e Am 107:42

f Am 94:12

g Am 34:19

h Amp 24:16

i Ukt 45:7

j Amp 12:18 Yak 3:8

k Le 26:6



















Ku Kulyo a Am 112:2

b Am 72:16

c Amg 34:7



















ICIPA. 6 d Am 31:9

e Yak 3:2

f Am 38:2

g Amp 18:14

h Am 88:16

i Yb 24:5 Ye 14:6

j Imp 11:15 1Is 19:4 Yb 3:21 Yn 4:3

674

25 E lyo ukeshiba ukuti abana bobe bengi, a Na bafuma mu nda yobe bali nge cani ca pano isonde. b 26 Ukafika ku nshiishi ucili na maka, c Kwati mwina wa myanshi mu nshita ya iko. 27 Mona! Ici e co ifwe tufwailiishe. Kabili e fyo cili. Kutika, kabili—ciishibe we mwine.” E lyo Yobo ayaswike, no kutila: 2 “Iye kanshi ukukalipwa d kwandi konse nga kwapimwa, Kabili ubucushi bwandi nga bwabikwa pa fya kupiminako ukufina! 3 Pantu nomba nabufina ukucila umucanga wa pali bemba. E mulandu wine ndesosela icisosesose. e 4 Pantu imifwi ya Wa Maka Yonse ili muli ine, f Ubusungu bwa iko umupashi wandi ulenwa; g Ifya kutiinya fya kwa Lesa nafimbelamina. h 5 Bushe colwa i kuti alila nga amona umulemfwe, Napamo ing’ombe bushe kuti yalila pa fya kulya fya iko? 6 Bushe ifya kulya kuti fyaliiwa umwabula umucele, Nelyo bushe amenshi ya mu mumbu wa mu mpanga kuti yaba no mulyo? 7 Umutima wandi taulefwaya ifi fyonse. Fili nge fya kulya ifyabola. 8 Iye kanshi nga bampeela ico nalomba Kabili Lesa nga ampeela ico ndesubila! 9 Kanshi Lesa nga akonkanyapo fye no kunshonaula, Nga afungulula ukuboko kwakwe no kumpwishishisha! j

6

675

Yobo aipokolola, akaana “icisansamushi”

10 Na co cine kuti cansansamusha; Kabili kuti nacilauka a pa kucula kwandi, Nangu ca kutila te kuti ambelele uluse, nshafisa ifyebo b fya Wa Mushilo nangu fimo. c 11 Bushe ndi na maka ya kulalolela fye? d Nga impela yandi ili shani, pa kuti ndetantalisha fye umweo wandi? 12 Bushe amaka yandi kuti yaba nga ya mabwe? Nelyo bushe umubili wandi wa mukuba? 13 Bushe ni pa kuti takwaba ukwafwa muli ine, Kabili bushe ni co nshibomba bwino? 14 Onse uushiba ne cikuuku ku mubiye, e Kuti aleka no kutiina Uwa Maka Yonse. f 15 Bamunyinane babepa g nga kamana mainsa, Kwati mimana mainsa iikama mu lusuba. 16 Yafiita pa mulandu wa menshi makaasa, Muli yena e mo amenshi makaasa yabelama. 17 Inshita nga yafika ilakama, h yaleka no kupooma; Ilyo kwakaba, umo ipita mulakama. i 18 Inshila sha iko shapaasuka; Yanina yaya umwapabuka no kuloba. 19 Abalendo ba ku Tema j balolesha, Ibumba lya balendo ba ku Sebea k lyabalolela. 20 Baumfwa insoni pantu balicetekele; Bapalama no kukanasanga ico bacilaenekela. l 21 Pantu nomba imwe tamuli kantu kuli ine; m Mwamona ica kutiinya, no kututuma mwatutuma. n

ICIPA. 6 a Yb 3:22 b Am 40:9 Imi 20:27 c Le 19:2 Ho 11:9 1Pe 1:15 d Yb 7:7 Am 103:15 e Amp 3:3 Amp 19:22 Ho 6:6 Sek 7:9 Mt 25:44 f Yb 23:16 1Yo 3:17 g Yb 19:19 Am 38:11 h Yu 12 i Yb 24:19 j Es 21:14 Ye 25:23 k Yb 1:15 l Ye 14:3 m Yb 13:4 n Am 38:11



















Ku Kulyo a Ukt 14:16 b 2Sa 4:9 Am 55:18 c Yb 32:11 d Am 19:12 Am 19:13 Amp 19:25 e Amp 12:18 Amp 25:11 f Yb 16:3 Yb 21:34 g Yb 10:1 h Yb 8:2 i Yb 31:21 Mal 3:5 j Ukt 37:28 k Yb 27:4 l Yb 17:10



















ICIPA. 7 m Yb 14:14 n Yb 14:6 Am 39:4 o Es 25:5

YOBO 6:10–7:2

22 Bushe ni co nalombele nati, ‘Mpeeleniko fimo, Napamo ukuti ku maka yenu mpeeleleniko ubupe; 23 Kabili bushe nalilombele ukuti mumpusushe mu minwe ya mulwani, a Nakalimo ukuti mundubule mu minwe ya ba lucu’? b 24 Nsambilisheni, na ine nalaikala tondolo; c Kabili nengeni ukumona icilubo ico nacita. d 25 Ifyebo fya bulungami fyalilowa nga nshi! e Lelo bushe imwe ukukalipila kwenu kwa nshi? f 26 Bushe amapange yenu ya kulengulula ifyo ndesosa, Ilyo amashiwi ya wapelelwag yaba fye ngo mwela? h 27 Bushe kufika lilali mukalapendwila pa nshiwa, i No kukaabula umunenu mu bukwebo? j 28 E ico nomba konkanyenipo, ndolesheni, No kumona nga nkabepa ubufi k pa menso yenu. 29 Shi tontonkanyenipo na kabili —lekeni ukulufyanya— Awe tontonkanyenipo na ka b i l i — u b u l u n g a m i bwandi bucilipo. l 30 Bushe muleti ndelanda ifishalungama, Nelyo bushe muleti teti njishibe ubucushi nga nabumona? “Bushe ku muntunse umwina kufwa pano isonde takwaba umulimo wa kupatikishiwa, m Kabili inshiku shakwe bushe tashaba nge sha mubomfi uubombela amalipilo? n 2 Ali ngo musha uupeemekesa ukufwayafwaya icintelelwe, o

7

YOBO 7:3–8:3

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Yobo—inshiku sha fye. Bildadi atampa ukulanda

Kabili ngo mubomfi uulolela amalipilo yakwe. a E fyo bampeele imyeshi ya kuyakashamo fye, b Kabili inshiku sha macushi c balimpimine. Nga nasendama ntila, ‘Bushe buleca lilali?’ d Kabili ubushiku nga bwalepa, mfutauka fye mpaka ku matundaca. Umubili wandi ulimo imititi e yeka yeka ne fibulungwa fye loba; f Inkanda yandi yakakabala kabili ilefumya amafina. g Inshiku shandi shilepita ulubilo h ukucila ifyo icipikwilo ca kwa kapikula wa nsalu cipita, Kabili shipwa ukwabula isubilo. i Ibukisheni ukuti umweo wandi waba ngo mwela; j Awe amenso yandi tayakamone ifisuma na kabili. Amenso ya ulemona tayakamone na kabili; Mukalafwaya ukumona, lelo ine nshakabepo. k Ikumbi lyasalangana, lyaya no kuya; E fyo no uletentemukila ku Nshiishi1 takafumeko. l Takabwelele kabili ku ng’anda yakwe, Ne ncende yakwe tayakamwishibe nakalya. m Na ine nshakalame akanwa kandi. Nkalanda mu kucula kwa mutima wandi; Nkasakamana ukucula kwa mweo wandi! n Bushe ndi bemba atemwa shimweshimwe wa muli bemba, Apo mwabika p ali ine umupindo? o

Yb 7:91 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

ICIPA. 7 a Le 19:13 Amg 24:15 b Yb 29:2 c Am 6:6 d Yb 2:8 Yb 30:17 e Es 14:11 f Yb 30:19 g Yb 30:30 h Am 102:11 Am 103:15 Am 144:4 Yak 4:14 i Yb 17:15 Ro 8:20 j Am 89:47 Lkm 2:11 k Yb 7:21 Yak 4:14 l Yb 10:21 Yb 14:12 Am 78:39 Lkm 9:10 m Am 103:16 Am 146:4 Lkm 9:5 n 1Sa 1:10 Yb 10:1 Amp 14:10 o Yb 38:8



















Ku Kulyo a Yb 3:21 Uks 9:6 b Ukt 27:46 1Is 19:4 Yb 10:1 Yn 4:3 c Am 62:9 Am 144:4 Lkm 6:11 d Am 8:4 Am 103:15 Am 144:3 He 2:6 e Amg 13:3 Yb 23:10 Am 7:9 f Yb 14:6 g Yb 34:21 Amp 5:21 Ye 16:17 He 4:13 1Pe 3:12 h Es 33:24 i Ukt 3:19 Am 104:29 Lkm 12:7 Da 12:2



















ICIPA. 8 j Ukt 25:2 1Im 1:32 Yb 42:9 k Yb 11:3 l Yb 6:26 m Ukt 18:25 Yb 34:12 n Amg 32:4 2Im 19:7

676

13 Ilyo natile, ‘Umusengele wandi ulensansamusha, ‘Ubusanshi bwandi bulefumyapo amasakamika yandi,’ 14 E lyo mwanenga ukututuma ku filoto, Na ku fimonwa munenga ukuba no mwenso, 15 Ica kuti nasalapo ukupwilila, Nasalapo imfwaa ukucila amafupa yandi. 16 Nakaana umweo; b nshakekale no mweo umuyayaya. Ndekeni mbe, pantu inshiku shandi mupu. c 17 Umuntunse umwina kufwad wa nshi uo mukusha, Kabili wa nshi uo mubikako amano, 18 No kumupempula cila lucelo, No kumwesha cila nshita? e 19 Bushe tamwakafumye pali ine amenso yenu, f Nangu kundeka fye nkasuke mina amate yandi? 20 Nga nalibembuka, cinshi ningacita kuli imwe, mwe balinda abantu? g Nga cinshi ico mwambikila ica kulasapo, no kuleka mbe icisendo kuli imwe? 21 Kabili cinshi ico mushambelela uluse pa membu shandi h No kusuulako ku filubo fyandi? Pantu nomba mwi loba i e mo nalasendama; E lyo mukamfwayafwaya, na ine nshakabepo.” E lyo Bildadi umwina Shuhi j ayaswike no kutila: 2 “Bushe ukaleka lilali ukulanda ifi fintu, k Apo amashiwi ya mu kanwa kobe yali fye kwati mwela ukalamba? l 3 Bushe Lesa kuti apondamika ubupingushi, m Nelyo bushe Uwa Maka Yonse kuti apondamika ubulungami? n

8

677

Bildadi—Lesa apaala uwa kaele. Yobo alanda

4 Abana bobe nga balimubembukila, Na o abaleka balobolole ukulingana ne micitile yabo, 5 Na iwe nga wafwayafwaya Lesa, a Kabili nga wapapaata ku Wa Maka Yonse, 6 Nga wasanguluka no kuba umulungami, b Ukufika ino nshita nga alikupaala No kukubwesesha ubwikalo bobe ubwalungama. 7 Kabili intendekelo yobe nga yali iinono, Impelelekesho yobe yena kuti yakula nga nshi. c 8 Pantu shi ipusha ku nkulo yabalilepo, d No kusambililako ku fyo bashibo basangile. e 9 Pantu ifwe tuli ba mailo fye, f abashaishiba nangu cimo, Pantu inshiku shesu pano isonde cinshingwa. g 10 Bushe bena te kuti bakufunde, bushe te kuti bakwebe, Kabili bushe te kuti bafumye ifyebo mu mitima yabo? 11 Bushe icinda h lifufumuka apabula ulutikiti? Bushe amatete yamena apabula amenshi? 12 Ilyo ficili ifibishi, ifishatetwa, E fibalilapo ukuuma pa cani conse. i 13 E fyabe mpela ya bonse abalaba Lesa, j Ne subilo lyonse ilya musangu likaloba, k 14 Cilaputuka ico atetekelamo, Ne co asuubilamo lisumbu lya kwa tandabube. l 15 Akashintilila pa ng’anda yakwe, na yo tayakeminine; Akaikatilila, lelo tayakabelelele. 16 Apala icimenwa icaisulamo

ICIPA. 8 a Yb 5:8 Yb 11:13 Yb 22:23 b Yb 1:8 Yb 6:24

17

c Yb 42:12 d Yb 11:17 Am 39:5 e Yb 15:18

18

f Ukt 47:9 g 1Im 29:15 Yb 14:1 Am 144:4

19

h Ukf 2:3 Es 18:2 Es 35:7 i Am 129:6

20

j Yb 42:7 Am 9:17 k Yb 27:8

21

l Es 59:5



















Ku Kulyo a Yb 5:3 Am 37:35

22

b Yb 7:10 c Yb 20:9 d Yb 20:5 e Am 35:26



















9 2

ICIPA. 9 f Amg 32:4 Am 143:2 Ro 3:23 g Yb 40:2

3

Ro 9:20 h Yb 36:5 Am 104:24 Es 40:26 Da 2:20

4

i Amp 14:16 Amp 28:14 Es 30:1 Da 5:20

5

Sek 7:12 Ro 2:5 1Ko 10:22 j Yb 28:9 k Ye 10:10 Hab 3:6

6

YOBO 8:4–9:6

fye amenshi yeka yeka icili mu kasuba, Kabili mwi bala e mo imisambo ya ciko isalanganina. a Pa mwina wa mabwe e papikana imishila ya ciko, Pa mabwe e paba ing’anda ya ciko. Nga umuntu acinukula ukucifumya pa cifulo camena, b Icifulo camenapo cikakaana, aciti, ‘Nshakumonapo.’ c Mona! Uku e kupwa kwa nshila yakwe; d Na mu lukungu mwapuuka ifimenwa fimbi. Mona! Lesa takapoose uwa kaele, Kabili takafwilishe incitatubi, Mpaka akesushe inseko mu kanwa kobe, Mpaka ne milomo yobe ikaweleshe. Abakupata bakafwala insoni, e Ne tenti lya babifi talyakabepo.” E lyo Yobo ayaswike no kutila: “Cine cine ninjishiba ukuti ni fyo fine. L elo bushe umuntunse umwina kufwa kuti aba shani umulungami kuli Lesa? f Nga Lesa atemwa ukulubulwishanya nankwe, g Umuntu te kuti aasuke Lesa nangu cimo pa fintu ikana limo (1,000). Wa mano mu mutima kabili alikosa mu maka. h Nani uwingamutalamina no kuba umutende? i Asesha impili, j ica kuti abantu tabeshiba no kwishiba ifyo ashisesha, Ena alashipenuna nga afulwa. k Atenkanya isonde ukulifumya pa bwikalo bwa liko,

YOBO 9:7-32

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Yobo—Lesa abumba ifya maka, umulinganya

Ica kuti inceshi a sha liko shilatenkana. Eeba akasuba ukuti kebalika, Na pa ntanda alakupikapo, b E wa-ansa imyulu eka c No kunyantaula pa matamba ya pali bemba; d Apangile intanda sha Ashi, ne ntanda sha Kesili Ne sha Kima e ne sha mabumba ya ku kapinda ka ku kulyo; Acita ifikulu ifyo tushingomfwikisha, f Ne fipesha amano ifishingapendwa. g Moneni! Apita pali ine na ine nshimumona, Kabili nshishiba ne lyo apita. h Moneni! Alapokolola. Nani engamulesha? Nani engamwipusha ati, ‘Cinshi ulecita?’ i Lesa takanasheko ubukali bwakwe; j Mwi samba lyakwe e mo abafwilisha uusansa k bakacimba. Pali bufi ine nga namwasuka! Ndesala amashiwi aya kusosa kuli ena, l Uo nshingaasuka, nangu ndi uwalungama. m Kuti napapaata uulendubulwisha. n Nga namwita, bushe kuti angasuka? o Ndemona kwati te kuti akutike kwi shiwi lyandi; Uuncena ku nkuuka No kufusha apa fye ifilonda fyandi. p Te kuti ansuminishe ukupeema, q Pantu aleka naikuta fye ifya malangulushi. Nga kwaba uwakwatisha amaka, ninshi e po aba; r Kabili ngo muntu apama

ICIPA. 9 a Am 75:3 b Ukt 1:16

20

Ek 32:7 c Ukt 1:1 Am 33:6 Es 44:24 d Yb 38:11

21

e Yb 38:31 Ams 5:8 f Yb 5:9

22

Es 40:28 Ro 11:33 g Am 40:5 h Yb 23:8

23

Yh 1:18 i Da 4:35 Ro 9:20 j Amg 32:22

24

Ye 17:4 k Yb 26:12 Es 51:9 l Am 19:14

25

m Yb 10:15 n Mt 5:25 Lk 12:58 o Am 102:17 Amp 15:29

26

p Yb 2:3 Yb 34:6 q Yb 27:3

27

r Es 40:28



















Ku Kulyo a Lkm 9:2

28

b 1Yo 5:19 c Yb 7:6 Am 90:10 Yak 4:14

29

d Hab 1:8 e Yb 7:13 f Amp 15:13

30

g Yb 21:6 h Am 73:13 Ye 2:35

31

i Ye 2:22 Mal 3:2 j Imp 23:19 Es 45:9 Ye 49:19 Ro 9:20

32

678

ukuya mu bupingushi, kuti naya! Nga nali uwalungama, akanwa kandi kuti kampeela imilandu; Nga nali uwa kaele, ena kuti ampondamika. Nga nali uwa kaele, nga nalaba ku mweo wandi; Nga nakaana ubumi bwandi. Kwaba fye cimo. E mulandu ndesosela nati, ‘Uwa kaele, no mubifi, bonse alabaleka bafwa.’ a Ilyeshi nga lyaisapumikisha ukwipaya, Aseka aba kaele abapelelwa. Isonde alipeela mu minwe ya mubifi; b Abapingushi ba pa calo alafimba pa menso. Nga te o, ninshi nani? Kabili inshiku shandi shipita ulubilo ukucila uulebutuka; c Nashipitingana, tashakamone ubusuma. Nashipitingana nga mato ya matete, Nga kapumpe uulefookela pa ca kulya. d Nga natila, ‘Lekeni ndabe ku masakamika yandi, e Lekeni njalule icinso f candi no kusansamuka,’ Ninshi natiina amalangulushi yandi yonse; g Ninjishiba ukuti tamwakamone ngo wa kaele. Ine nkaba umubifi. Nga kanshi cinshi ico ndeculila apa fye? h Nga nasamba mu menshi ya mfula, No kusamba iminwe yandi mu menshi ya mito, i Kuti mwantumpika mu matipa, Kuti nalamba ica kuti ne fya kufwala fyandi fyankaana. Pantu tali muntu j nga ine, uo ningaasuka,

679

33

34

35

10 2

3

4

5

6

7

8

Lesa talingene na Yobo umwina kufwa

Uo twingengila nankwe mu kulubulula. Tapali umuntu pa kati ka ifwe uwa kukalulula, a Uwingabika ukuboko kwakwe pali ifwe babili. Lekeni afumye pali ine inkonto yakwe, b Ne cintiinya cakwe cintutumya. Lekeni nande no kukanamutiina, Pantu nshaba ifyo ne mwine. “Ine nimpata icibi umweo wandi. c Ndepuuka mu bukali pa masakamika yandi. Ndesosa mu kucululuka kwa mweo wandi! Ndetila kuli Lesa, ‘Mwitila ndi mubifi. Nengeni ukwishiba ico mulelwila na ine. Bushe cisuma kuli imwe ukucita ububi, d No kusuule cacitwa ku minwe yenu, e Pa kwangila ukup anda amano kwa babifi? Bushe mwakwata amensof ya buntunse, Nelyo bushe ifyo umuntunse umwina kufwa amona e fyo mumona? g Bushe inshiku shenu shaba nge nshiku sha muntunse umwina kufwa, h Nelyo bushe imyaka yenu yaba nge nshiku sha muntu, Apo mwesha ukusanga ifilubo fyandi No kufwaya ukusanga ulubembu lwandi? i Ilyo mwalishiba no kuti nshabifya nangu cimo, j Kabili tapali uwa kumpokolola mu minwe yenu? k Iminwe yenu e yanenga no kumuumba, l L elo kabili mulefwaya muumine.

ICIPA. 9 a 1Sa 2:25 1Ti 2:5 b Yb 13:21 Am 39:10



















ICIPA. 10 c Imp 11:15 1Is 19:4 Yb 7:16 Yn 4:3 Ro 8:20 d Ukt 18:25 Amg 32:4 Ro 3:8 e Yb 14:15 Am 138:8 Es 64:8 f Am 11:4 g 1Sa 16:7 h Am 90:2 Ye 10:10 He 1:12 i Yb 10:14 Ro 3:12 j Yb 1:8 Am 139:1 k Amg 32:39 l Am 119:73 Am 139:13 Am 139:15



















Ku Kulyo a Ukt 2:7 Es 45:9 Ro 9:21 b Ukt 3:19 Am 104:29 Lkm 12:7 c Es 64:8 d Am 139:15 e Am 139:16 f Am 8:4 g Am 139:1 h Imp 14:18 i Es 3:11 j Yb 9:15 Lk 17:10 k Am 25:18 Am 119:153 l 2Sa 22:28 Yb 40:11 Es 2:11 Lk 1:51 Yak 4:6 m Es 38:13 n Yb 3:11 Ye 20:18

YOBO 9:33–10:19

9 Shi ibukisheni ukuti mwamumbile kwi loba a Kabili ku lukungu e ko mukambwesesha. b 10 Bushe tamwanjitulwile ngo mukaka No kuntikamika ngo mukaka uwatikama? c 11 Mwamfwikile inkanda no munofu Kabili mwalimpikwile na mafupa ne mishipa. d 12 Ubumi mwalimpeele ne cikuuku mwalinangile; e Kabili ukusakamana f kwenu kwalisunga umutima wandi. 13 Kabili mwalifisa ifi fintu mu mutima wenu. Ninjishiba bwino ukuti ifi fintu e fyaba ku mukoshi wenu. 14 Nga nalibembuka e lyo na imwe mulendolesha fye g No kukanamona uwa kaele ku filubo fyandi; h 15 Nga nalilufyanya ninshi cabipa kuli ine! i Kabili nga ndi uwalungama, te kuti njinune umutwe, j Pantu naliseebana kabili ndacula. k 16 Pantu ngo mutwe wandi waitutumuna, l mukanunga ngo musepela wa nkalamo, m Kabili mukabwekeshapo ukucita ifya kupapa pali ine. 17 Mukaleta bakambone benu abapya pali ine, Kabili mukafusha icipyu cenu pali ine; Amacushi ayengi yali pali ine. 18 Nga cinshi ico mwamfumiishe mwi fumo? n Nga e mo nalekeele umweo, na menso nga tayamwene, 19 Mulya nga nali ngo ushabako; Nga nafumine mu nda no

YOBO 10:20–12:3

20

21

22

11 2

3

4

5 6

7

8

9

Sofari aebaula Yobo. Yobo aasuka

kupitilila ukuya ku nshiishi.’ Bushe inshiku shandi te shinono? a Lekeni afumepo, Aleke ukundolekesha, no kuleka nsansamuke b panono Ilyo nshilaya uko nshakabwele c— Ku calo ca mfifi kabili ukwafiita fititi, d Ku calo ca mfifi nge mfifi iikalamba, iyafiita fititi Kabili icalo ca cimfulumfulu, ukushaba ulubuuto nangu panono.” E lyo Sofari umwina Naamati e ayaswike no kutila: “Bushe umuntu uulelanda ifingi te kuti bamwasuke, Nelyo bushe umuntu nga aleitutumuna ninshi ifyo alesosa nafilungama mwa? Bushe bucilandelande bobe e bwingatalalika abantu, Kabili bushe wakulatumfya fye ukwabula uwa kukukalipila? f Iwe utile, ‘Imyendele g yandi ya cishinka, Kabili nalisanguluka h mu menso yenu.’ Iye kanshi Lesa nga engasosa No kukwasamwina akanwa kakwe! i Kuti akulanga ne nkama ya mano yakwe, Pantu ififuma mu mano yene yene fya misango iingi. E lyo wingeshiba ukuti Lesa alalaba ifilubo fyobe fimo fimo. j Bushe kuti wasanga ifyashika ifya kwa Lesa, k Nelyo bushe kuti waishiba apapela amano ya Wa Maka Yonse? Yalisansama ukucila umuulu. Cinshi iwe wingacita? Yalishika ukucila Inshiishi. l Cinshi wingeshiba? Nga kuyapima yalilepa ukucila isonde,

ICIPA. 10 a Yb 7:6 Yb 14:1

10

Am 39:5 Am 103:15 b Yb 9:27 Am 39:13

11

c Yb 7:9 Am 115:17 Es 38:11

12

d Yb 3:5 Yb 38:17 Am 23:4 Am 88:12

13

Lkm 9:10



















ICIPA. 11 e Yb 42:9

14

f Yb 12:4 g Yb 6:10 h Yb 6:29

15

Yb 10:7 i Yb 38:1 j Esr 9:13

16

k Lkm 3:11 Ro 11:33 l Am 139:8



















17

Ku Kulyo a Am 94:11 Sef 3:5 b Am 143:6

18

c Ukt 4:5 d Am 39:5 Am 89:47 e Am 112:4

19

Es 58:8 f Le 26:6 Am 3:5 Amp 3:24

20

g Am 45:12 h Le 26:16 i Yb 8:14 Yb 18:14 j Uks 9:6



















12 2

ICIPA. 12 k Es 5:21 l Yb 13:2 Amp 2:10

3

680

No kupabuka ukucila bemba. Nga apita aisalila na umo mu cifungo No kwita icilye, nani uwingamulesha? Pantu ena alishiba aba bufi. a Ilyo amona icabipa, bushe teti abikeko amano? No wacepelwa amano akamona umutima wa mano Ilyo colwa wa mu mpanga afyala umuntu. Nga iwe wawamya umutima obe No kufungulwila kuli ena indupi shobe, b Nga mu minwe yobe muli buncitatubi, ubutalushe, Kabili wileka ifyabipa fikale mu matenti yobe. E lyo wingenuna icinso cobe ukwabula akalema c Kabili kuti wakoshiwa, no kutiina nakalya. Pantu ukalaba ukucululuka; Ukakwibukisha nga menshi ayapita kale. Ne nshiku sha bumi bobe d shikabalika ukucila akasuba pa kati; Ukufiita kukaba ngo lucelo. e E lyo kuti wacetekela pantu kuli isubilo; Kabili ukacebaceba—no kusendama umutelelwe. f Kabili ukayolola, ukwabula no wa kukutiinya. Na bengi bakakulenga ukuba umuntu uwanakilila; g Na menso ya babifi yakanaka; h Bakabula no kwa kufulumukila, i Ne subilo lyabo likaba ngo muntu uulefwa.” j E lyo Yobo ayaswike no kutila: “Cine cine imwe tamuluba, Na mano yakafwila pamo na imwe! k Na ine wine nalikwata umutima wa mano l nga imwe.

681

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

Yobo atila baitunga ukupokololako Lesa

Ine nshili uwapelela kuli imwe, a Kabili nani uushaishiba ifintu ifi? Ndi muntu uusekwa b ku banankwe, Ndilila kuli Lesa ukuti anjasuke. c Uo baseka e mulungami, kabili e wa kaele. Mu matontonkanyo yakwe, uwaikala mu cibote apata ukulofiwa; d Kwateyanishiwilwa abatelententa. e Mu matenti ya bapokolola ifipe muli icibote, f Kabili abakalifya Lesa bekala umutende Ngo muntu uwaleta kalesa mu minwe yakwe. g Lelo, shi wipushe inama, na sho shilekufunda; h Ne fyuni fya mu lwelele, na fyo filekweba. i Napamo bika amano ku fikulika, na fyo filekusambilisha; j Ne sabi lya muli bemba k likakulondolwela. Cinshi pali ifi fyonse icishaishiba Ukuti iminwe ya kwa Yehova e yacita ifi, l Uo mu minwe yakwe e mwaba umweo m wa cipeema conse No mupashi wa bantunse bonse? n Bushe ukutwi takusala ifyo kumfwa o Ifyo akanwa p kasonda ifya kulya? Bushe amano tayaba mu bakote q No mucetekanya bushe tawisa pa mulandu wa kwikala inshiku ishingi? Kuli ena e kwaba amano na maka; r Kuli ena e kwaba ukupanda amano no mucetekanya. s Moneni! Alabongolola, ica kuti

ICIPA. 12 a 2Ko 11:5 b Yb 16:10 Yb 17:2 Yb 30:1 Am 22:7 He 11:36 c Am 91:15 Mk 7:7 d Amp 13:9 e Amg 32:35 f Yb 21:7 Am 37:35 Am 73:12 Ye 12:1 g Aba 17:5 h Amp 6:6 Es 1:3 Ro 1:20 i Ye 8:7 j Am 19:4 Am 148:9 k Ukt 1:20 l Ye 27:5 Ro 11:36 m Ek 18:4 n Imp 16:22 Am 104:30 Lkm 12:7 Da 5:23 o 1Ko 10:15 p Yb 34:3 q Le 19:32 Yb 32:7 Amp 16:31 Amp 20:29 r Yb 9:4 Yb 36:5 Es 44:25 Da 2:20 s Am 147:5 Es 40:14 Ye 10:12 Ro 11:34



















15

16

17

18

19 20

21

22

Ku Kulyo a Es 31:2 Ye 51:64 Mal 1:4 Yu 7 b Es 22:22 c Ukt 8:1 Ukf 14:21 Na 1:4 d Ukt 6:17 1Is 8:36 Am 104:8 e Yb 12:13 Ro 1:20 f 1Is 22:22 g Es 29:14 Es 44:25 h Da 2:21 i Ye 14:18 Ye 52:24 j Lk 1:52 k Am 107:40 l Da 2:22 Mt 10:26 1Ko 4:5 m Uks 16:14 n Am 107:4 Am 107:40 o Amg 28:29 1Yo 2:11 p Am 107:27

23

24

25

YOBO 12:4–13:1

te kuti bakuule na kabili; a Esalila umuntu, pa kuti kwiba ukumwiswila. b Moneni! Aleminika amenshi na yo yalakama; c Kabili alenga yafume, na yo yalula isonde. d E wakwata amaka na mano yene yene; e Uulufyanya no ubepa bonse bakwe; f Ensha abapanda amano ukwabula indyato, g Kabili alenga abapingushi ukuba abatumpa. Ifyo bakakilako ishamfumu alakakula, h Akaka no mushipi mu misana ya shiko. Ensha bashimapepo ukwabula indyato, i Apenuna na baikalisha; j Alafumyako insoselo ku ba cishinka, No kupoka amano ya bakalamba; Apongolola umusaalula pa bakankaala, k No mushipi wa ba maka alaunenuna; Asokolola ifyashika ukufifumya mu mfifi, l No kulenga ulubuuto ukufiita fititi; Alenga inko ukukula, pa kuti ashonaule; m Asalanganya inko, pa kuti ashitwale muli bunkole; Apokolola amano ya ntungulushi sha bantu ba mu calo, Pa kuti shilubante mu mp anga, n umushaba inshila. Shipampanta mu mfifi, o umushaba ulubuuto, Pa kuti shile-enda ngo ukolelwe. p “Moneni! Ici conse amenso yandi yalimona, Amatwi yandi yalyumfwa no kwiluka ico cine.

13

YOBO 13:2-26

Yobo aipokololako, afwaya umulinganya

2 Ifyo imwe mwaishiba na ine naliishiba; Nshili uwapelela kuli imwe. a 3 Awe ine ku Wa Maka Yonse e ko ndesosa, b Kabili ndesanga insansa mu kukansana na Lesa. 4 Lelo imwe muwaminisha ubufi; c Imwe bonse muli bakondapa ba fye. d 5 Iye kanshi nga mwingekala fye tondolo, Pa kuti mube na mano! e 6 Shi umfweni ifyo ndeasuka, f Na ku kupapaata kwa milomo yandi peepekeniko amatwi yenu. 7 Bushe mulesosela Lesa ifyabipa, Kabili bushe mukamusosela ubucenjeshi? g 8 Bushe muleba na kapaatulula kuli ena, h Nelyo bushe mulecimfyanya na Lesa wa cine mu kulubulula? 9 Bushe kuti cawama nga atampa ukufwailisha muli imwe? i Nelyo bushe mulemubepa filya umuntu abepa umwina kufwa? 10 Akamukalipila j Nga mwaba na kapaatulula mu bumfisolo; k 11 Bushe bukatebebe bwakwe tabwakamulenge ukuba no mwenso, No mwenso wa kutiina ena bushe tawakamwikate? l 12 Amashiwi yenu ayo mwacindika yali nga mapinda ya mito; Inkwela shenu ni nkwela she bumba. m 13 Talaleni, lekeni nine nsose. Lekeni cincitikile conse icingancitikila! 14 Cinshi mbikiile umweo wandi mu busanso1

ICIPA. 13 a Yb 12:3 2Ko 11:5 Yb 29:4 Yb 31:35 c Am 119:69 d Yb 6:21 Yb 16:2

16

Ye 6:14 Ek 34:4 e Amp 17:28 Yak 1:19 f Amp 18:13

17

g Ye 14:14 h Amp 24:23 i Am 139:23

18

Ye 17:10 j Am 50:21 k Am 82:2 Yak 2:9 l Neh 5:9

19

m Yb 4:19



















Ku Kulyo a Aba 12:3 1Sa 19:5

20

Am 119:109 b Yb 19:25 Am 23:4 c Ukf 15:2 Am 27:1

21

Es 12:2 d Yb 8:13 Yb 27:8 Yb 36:13 Am 24:3

22

Es 33:14 e Amp 18:13 f 1Ko 10:12

23

g Yb 33:6 Es 50:8 h Yb 33:7 i Yb 9:34 Am 119:120

24

He 10:31 j Am 10:1 Am 13:1 Am 44:24

25

k Isb 2:5 l Amg 32:32 Ru 1:20 Yb 16:9 Yb 19:11 Yb 33:10

Yb 13:141 Mu ciHebere paba ati, “cinshi nsendela umubili wandi ku meno yandi?”

15

b Yb 23:3

m Am 25:7 Ye 31:19

26

682

Kabili cinshi mbikiile umweo wandi mu lupi? a Nga alefwaya ukunjipaya, bushe te kuti ndolele? b Kuti nalubulwila fye imibele yandi ku cinso cakwe. Na o kuti aba e pusukilo lyandi, c Pantu ku cinso cakwe te kuti kwise umusangu. d Umfweni ifyo ndelanda, e Ne fyo ndesosa lekeni fibe mu matwi yenu. Moneni! Nintwala umulandu ku cilye; f Ninjishiba bwino ukuti ndi mulungami. Nani twingalubulwishanya nankwe? g Pantu pali nomba nga natalala kuti naleka umweo! Ifintu fye fibili e fyo mwicita kuli ine; E lyo nshakabelame kuli imwe pa mulandu fye wenu; h Iminwe yenu talusheni pali ine, Kabili mwileka ntiine icintiinya cenu. i Iteni pa kuti muleke njasuke; Atemwa ine nsose, e lyo imwe munjasuke. Ni mu nshila nshi mbelele ne filubo ne membu? Nengeni ukwishiba ukupondoka kwandi no lubembu lwandi. Cinshi ico mufishile cinso cenu j No kuntunga ukuba umulwani wenu? k Bushe ibuula ilileululuka kuti mwalilenga ukututuma, Nelyo bushe icani icauma e co muletamfya mwa? Pantu munembela ifyayafya l No kuncushisha pa membu sha ku bwaice bwandi. m

683

Yobo—umuntu alabonsa. Alafwa patalala

27 Kabili mwabika amakasa yandi mu makusu, a No kulolekesha ukwenda kwandi konse; Pantu ku nyantilo sha makasa yandi mwalishilako akashilwa kenu. 28 Kabili ndi nge cabola icaonaika; b Kwati ca kufwala icaliwa ku cipelebesha ca bushiku. c “Umuntu uwafyalwa ku mwanakashi, d Ubumi bwakwe bwipi e kabili bwaisulamo amacushi. f 2 Aba nge luba ilyabalula, no kubonsa, g Kabili apita nge cinshingwa h kabili alaleka ukubako. 3 Ni pali ena e po mwashibwila amenso yenu, Na ine mundeta mu bupingushi i ukuti ndubulule na imwe. 4 Nani uwingafumya uwasanguluka mu wakowela? j Takuli nangu umo. 5 Inshiku sha muntu shalipendwa, k Ne mpendwa ya myeshi yakwe yaba kuli imwe; Mwamubikila icipope ukuti epulamo. 6 Fumyeni p ali ena amenso yenu ku kuleka atuushe, l Akasuke asanga ukusekelela filya uubombela amalipilo asanga mu bushiku bwakwe. 7 Pantu nangu cimuti cilaba ne subilo. Nga bacitema, cikapuuka na kabili, m No tumisambo twa ciko tatwakapwe. 8 Umushila wa cimuti nga wakotela mu mushili Ne cishiki cafwila mu lukungu, 9 Cikapuuka nga caumfwa fye umutonshi wa menshi n

14

ICIPA. 13 a Yb 33:11 b Ho 5:12 c Am 39:11 Es 50:9 Yak 5:2



















10

ICIPA. 14 d Am 51:5 1Ko 11:12 e Am 39:5 Am 90:10 Yak 4:14 f Ukt 3:19 Ukt 47:9 Lkm 2:23 g Am 103:15 Es 40:6 Yak 1:10 1Pe 1:24 h 1Im 29:15 Am 102:11 Am 144:4 Lkm 8:13 i Am 143:2 j Ukt 5:3 Am 51:5 Yh 3:6 Ro 5:12 k Am 39:4 Lk 12:20 l Am 39:13 m Es 11:1 Da 4:26 Da 11:7 n Am 1:3



















11 12

13

14

Ku Kulyo a 1Ko 15:36 b Ukt 49:33 Lkm 3:19 Lkm 9:10 c Yb 6:17 Ye 15:18 d Lkm 9:5 Lkm 12:5 e Es 51:6 He 1:11 f Am 13:3 Ye 51:39 Yh 11:11 Imi 7:60 g Ukt 44:29 1Sa 2:6 Es 57:2 h Yh 5:28 i Lk 23:42 He 11:35 j Yh 11:25 Imi 26:8 1Ko 15:12 Uks 20:13 k Ro 8:20 He 11:13 Yak 5:8 l Yb 19:25 m Da 12:13 Yh 5:28 Yh 11:43 n Am 139:3 Ye 32:19 o Am 130:3 p Amg 32:35 Ho 13:12 q Yb 4:20 Lkm 8:8 Es 57:16

15 16

17

18

19

20

YOBO 13:27–14:20

Kabili cikapuuka imisambo nge cimuti iciteku. a Lelo umuntu alafwa no kuloba; No muntunse na o alaleka umweo, kabili ni kwi aba? b Amenshi yaya muli bemba, No mumana ulakama no kuuma. c E fyo no muntu asendama no kwima iyo. d Ikasuke aibulapo imyulu tabakabuuke nakalya, e Nangu kubuuka mu tulo twabo. f Iye nga mwingamfisa mu Nshiishi, g No kumbelamika bukasuke ubukali bwenu bukapite, Nga mwampimina h inshita no kunjibukisha! i Umuntu nga afwa bushe kuti aba no mweo na kabili? j Ninshi inshiku shonse isha kucucutika kwandi nkalolela, k Mpaka ukulubuka kwandi kukese. l Muketa, na ine nkaasuka. m Pantu mukafuluka umulimo wa minwe yenu. Pantu pali nomba mulapenda intampulo shandi; n Tapali cimbi ico mufwaya ukumona kano fye ulubembu lwandi. o Ububifi bwandi bwaisalilwa mu mufuko, p Kabili mwalambatika na pa membu shandi. Lelo ulupili ululewa, lukabongoloka, Ne cilibwe icitali bakacisesha ukufuma apo caikala. Amenshi yalakuusa amabwe; Mulamba wa yako akukulula iloba lya pa nshi. E fyo mupwisha isubilo lya muntu umwina kufwa. Mulamunasha pe na o aya; q Mulabifya icinso cakwe no kumuleka aye.

YOBO 14:21–15:23

Elifasi alanda—atila Yobo aleitutumuna

21 Abana bakwe abaume balacindikwa, na o teshiba; a Kabili balabasaalula, na o tabatontonkanyapo. 22 Lelo umubili wakwe wena ilyo ulipo ulakalipwa, No mutima wakwe mu nda ulaloosha.” E lyo Elifasi umwina Temani ayaswike no kutila: 2 “Bushe uwa mano kuti ayasuka ukwishiba kwa mupu, b Nelyo bushe kuti aisusha umwela wa ku kabanga mwi fumo lyakwe? c 3 Ukukalipila fye ku mashiwi takwakaafwe kantu, Ne fya kulanda fye tafyakacite nangu cimo. 4 Lelo, iwe ni we ulenga akatiina ka kwa Lesa ukuba aka fye, Ulenga bambi ukukanabika amano kuli Lesa. 5 Pantu imembu shobe e shisambilisha akanwa kobe ifya kusosa, Kabili usala ululimi lwa ncenjeshi. 6 Akanwa kobe e kaleti uli mbifi, te ine iyo; Ne milomo yobe e ilekushinina. d 7 Bushe ni we wabalilepo ukufyalwa mwa, e Nelyo bushe bakupangile ilyo utupili f tushilabako? 8 Bushe walyumfwa inkama ya kwa Lesa, g Kabili bushe ni we weka we wakwata amano? 9 Finshi waishiba ifyo ifwe tushaishiba? h Finshi wailuka ifyo ifwe tushailuka? 10 Uwa mfwi no mukote bonse tuli na bo, i Uwa nshiku ishingi ukucila wiso. 11 Bushe ifya kusansamusha fya kwa Lesa,

15

ICIPA. 14 a 1Sa 4:20 Am 39:6 Lkm 9:6

12

Es 63:16



















ICIPA. 15 b Yb 42:7

13

c Ho 12:1

d Yb 42:8

14

e Ukt 4:1

f Am 90:2 Amp 8:25

15 g Ro 11:34 1Ko 2:11

h Yb 13:2

16

Yb 16:2

i Yb 32:6



















17

Ku Kulyo a 2Im 6:36 Am 51:5

18

b 1Is 22:20 Amp 8:30 Ams 3:7

c Yb 25:5 Yb 42:7

19

20

d Yb 4:19

e Yb 5:27

21

f Yb 8:8

g 1Te 5:3

22 h Yb 18:12 Es 8:22 Yu 13

23 i Am 59:15 Am 109:10

j Yb 18:12

684

Nelyo amashiwi ya mutembo ayasoswa kuli iwe tafili ifyakumanina? Cinshi ico umutima obe wapamina, Kabili cinshi ico amenso yobe yabekela? Pantu ulesosa ifya kukalipila Lesa, No kufumya amashiwi mu kanwa kobe. Bushe umuntunse umwina kufwa nani uwa kuti asanguluke, a Nelyo onse uwafyalwa ku mwanakashi nani p a kuti alungame? Mona! Tatetekela aba mushilo bakwe, b Ne myulu na yo tayasanguluka mu menso yakwe. c Pali bufi uwa bunani kabili uwapondama, d Umuntu uunwa ubupondamishi nga menshi! Ndekweba. Umfwa kuli ine! e Ici e co namona, e ico leka nkushimikile, Ico aba mano f bashimika Kabili ico bashafishile, apo ni bashibo bashimike. Bena beka e bo bapeele icalo, Kabili tamwapitile umbi umbi mu kati kabo. Umubifi alunguluka fye inshiku shakwe shonse, No wa lucu na o alunguluka fye inshiku shonse isha myaka yakwe. Amatwi yakwe yomfwa fye ifilenga umwenso; Mu nshita ya mutende e mo uupokolola ifipe amwingilila. g Tasumina ukuti akabwela ukufuma mu mfifi, h Kabili alelolela ukwisaipaiwa ku lupanga. Alaseuluka ku kufwayafwaya ifya kulya—nga fili kwi? i Alishiba bwino ukuti ubushiku bwa mfifi j nabupalama.

685

YOBO 15:24–16:11

Elifasi akonkanyapo. Yobo alanda

24 Ubulanda ne nkumbabulili filamuletela umwenso; a Filamucila amaka nge mfumu iipekenye ukusansa. 25 Pantu emisha ukuboko kwakwe kuli Lesa, Kabili afwaya ukuikusha ukucila Uwa Maka Yonse; b 26 Pantu abutukila pali ena natalamika umukoshi, Ne nkwela shakwe ishatikama; 27 Pantu abulumana pa menso ku kwina No kulenga umusana wakwe ukwina, c 28 Ekala mu misumba iikaloba; Mu mayanda umushakatwalilile ukwikala abantu, Ayakashala ifitantaala. 29 Takabe umukankaala ne fyuma fyakwe tafyakafule, Ne fyo anonka takafisalanganye pano isonde. d 30 Takafume mu mfifi; Imisambo yakwe, ulubingu lukayumika, Akasendwa ku mwela wa mupu wa kwa Lesa. e 31 Etetekela ica fye, ninshi alufiwa, Pantu ica fye e cikaba icilambu cakwe; 32 Ilyo tabulaisa ubushiku bwakwe bakamulambula. Na kamusambo kakwe takakabe akalelema. f 33 Akalukusha ifipompo fyakwe ifya mwangashi nge bala lya mwangashi, No kuponya amaluba yakwe ngo muolife. 34 Pantu ulukuta lwa basangu lwaba nge ng’umba, g Kabili umulilo ukoca amatenti ya ba mafisakanwa. h 35 Baimita ubucushi no kupaapa icabipa, i Ne fumo lyabo liteyanya ubucenjeshi.”

ICIPA. 15 a Ro 2:9 b Yb 16:2

16 2

Yb 42:7 c Am 17:10

3

d Yb 20:28 e Yb 4:9 f Yb 22:16

4

g Yb 8:13 Yb 16:2 Yb 42:7 h Yb 16:3 Yb 42:8 i Am 7:14

5

Es 59:4 Yak 1:15



















Ku Kulyo



















6

ICIPA. 16 a Yb 13:4 Yb 19:2 Flp 1:17 b Lkm 10:14

7

c Mt 7:12 Ro 12:15 1Pe 3:8

8

d Am 109:25 Mt 27:39 e Yb 4:3 Amp 27:9 Ga 6:1 f Yb 2:13

9

g Yb 7:3 h Yb 16:19 i Yb 10:16 j Imi 7:54

10

k Yb 33:10 l Am 22:13 m Am 35:15 n Am 27:12

E lyo Yobo ayaswike no kutila: “Ni kale natampa ukumfwa ifya musango yu. Bonse fye muli bakasansamusha ba kukalifya! a Bushe aya mashiwi ya fye yakabala ayapwa? b Nelyo bushe cinshi calenga ukuti wasuke? Na ine kuti nalanda ifilanda abantu. Amulacula nga fino, Bushe ine kuti nasosa kuli imwe ifyo imwe mulesosa kuli ine, c No kupukunya umutwe wandi pali imwe? d Ine kuti namukosha ku mashiwi ya mu kanwa kandi, e Ne cisansamushi ca ku milomo yandi kuti camukoselesha—. Nangu nga nasosa, ukukalipwa kwandi takwafumepo, f Kabili nga nshisosele, bushe ubucushi bwandi bwalacepako? Lelo nomba Lesa anenga ukunaka; g Naonaula ulukuta lwandi lonse. Kabili mwamfyambata no kumfyambata. Caba ubunte bwa kunshinina, h Ica kuti ukondoloka kwandi kwanjimina. Kwanshinina pa menso yandi. Ubukali bwakwe nabuntaakanya, kabili aba no bulwani i kuli ine. Ansumanisha ameno incecete. j Umulwani wandi alantumbwila amenso. k Banjasamwina utunwa twabo, l Bang’uma kwi saya ukuti bansebanye, Banonganina. m Lesa ampeela kuli bakalume, Na mu minwe ya babifi e mo amfuntwila. n

11

YOBO 16:12–17:12

Asuusha “bakasansamusha.” Ailishanya

12 Naleikala umutelelwe, lelo ena alinsunkenye; a Kabili ankamine pa mukoshi no kumfunaula, Kabili anjimika pa kuti alelasa pali ine. 13 Aba mata b bakwe banshinguluka; Apusha mu mfyo c shandi no kung’umfwila uluse nakalya; Apoosa ne ndusha yandi pa nshi. 14 Andasaula umubili onse; Abutukila p ali ine nge mpalume. d 15 Nabilile insamu1 e pa nkanda yandi, No lusengo lwandi nashimpa mwi loba. f 16 Icinso candi cakashikila ku kulila, g Na pa nkopyo shandi pali icinshingwa icafiita fititi, h 17 Nangu ca kutila mu minwe yandi tamwaba ubunkalwe, Ne pepo lyandi lyalisanguluka. i 18 We sonde nobe, wishiika umulopa wandi! j Kabili wileka inkuuta yandi isange apa kwikala! 19 Kabili moneni nomba, mu muulu e mwaba kambone wandi, Kabili inte yandi yaba mu muulu. k 20 Abanandi abafwile ukunandilako bwino e banjalukila; l Kuli Lesa e ko amenso yandi yalolesha ukwabula ukulaala. m 21 Kabili kufwile kwaba ukulubulula pa kati ka muntu na Lesa, Filya ciba pa kati ka mwana wa muntu no munankwe. n 22 Pantu kwashala fye imyaka inono, Yb 16:151 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 16 a Yb 1:12 Yb 1:17 b Yb 7:20 c Am 73:21 Isb 3:13 d Isb 3:3 e 1Is 21:27 2Is 6:30 f Yb 30:19 Am 7:5 g Am 6:6 Am 31:9 Isb 1:16 h Isb 5:17 i Amp 15:8 j Ukt 4:10 Am 72:14 k 1Sa 12:5 Ro 1:9 2Ko 11:31 1Te 2:10 l Yb 12:4 m Am 40:1 Am 142:2 Lk 18:1 n Yb 31:35 Lkm 6:10 Es 45:9 Ro 9:20 

17 2

3

4

5

Ku Kulyo a Yb 7:9 Yb 14:10 Lkm 12:5 

6

ICIPA. 17 b Es 57:15 c Am 88:4 Es 38:10 d Am 35:16 He 11:36 e 1Sa 25:29 Am 119:122 f 2Is 10:15 Amp 11:21 Amp 17:18 g 2Sa 17:14 Es 6:10 Mt 11:25 Ro 11:8 h Yb 11:20 i Yb 30:9 Am 69:11 j Yb 30:10 k Yb 16:16 Am 6:7 Am 31:9 l Am 119:165 Amp 4:11 m Ukt 20:5 Am 24:4 Am 26:6 n Am 84:7 o Yb 6:29 Ro 1:22 p Yb 7:6 Yb 9:25 Es 38:10 q Yak 4:13 r Es 5:20 Yh 3:19

7

8

9

10

11

12

686

Kabili nkatola inshila ya kuya uko nshakabwele. a “Umutima wandi naufulungana, b inshiku shandi nashipwa; Kuli ine kushele fye inshiishi. c Cine cine kuli abalempumya, d Na menso yandi yali pa mibele yabo iya bucipondoka. Shi mbikileni iciikatilo cibe kuli imwe bene. e Nani umbi uwingafunkana na ine mu minwe? f Pantu imitima yabo mwaliitalusha ku kwiluka. g E co mushibasumbwila. Umuntu kuti aeba abanankwe ukusendapo ifipe fyakwe, Lelo amenso ya bana bakwe kuti yanaka. h Kabili mwalenga abantu na bantu ukulanandapo mu mapinda, i Icinso candi casuka caba ica kufwishilapo amate. j Kabili amenso yandi yanaka ku kukalipa k Ne filundwa fyandi fyonse fyaba nge cinshingwa. Abalungama bapapa pa filecitika, No wa kaele afulilwa umusangu. Uwalungama ena akonka fye inshila yakwe, l No wasanguluka iminwe m alundako fye amaka. n Lelo, imwe bonse mwalatendeka na kabili. Aleni konkanyenipo, Pantu nshisangile uwa mano nangu umo pali imwe. o Inshiku shandi nashipita, p amapange yandi nayafulunganishiwa, q Pamo na matontonkanyo ya mutima wandi. Ubushiku babusangula akasuba r abati:

687

13

14

15

16

18 2 3

4

5

6

7

8

Bildadi alanda—ababembu tacibawamina

‘Apo nakufiita, ulubuuto luli mupepi.’ Nga nalolela, Inshiishi yalaba e ng’anda yandi; a Mu mfifi b e mo ndi no kwanshika ubusanshi bwandi. Ndi no kwita inindi, c nati, ‘Ni we tata!’ Na ku mutiti d nati, ‘Ni we mayo kabili inkashi yandi!’ Nga kanshi isubilo lyandi lili kwi? e Kabili nani winganjeba ukuti ndi ne subilo? Bakatentemukila ku Nshiishi, Ilyo ifwe, bonse pamo, tukatentemukila ku lukungu.” f E lyo Bildadi umwina Shuhi ayaswike no kutila: “Mukaleka lilali ukulanda? Mufwile ukwiluka, e lyo pa numa kuti twalandapo. Nga kanshi cinshi ico mwatutungila ukuti tuli nama g No kutumona abashasanguluka mu menso yenu? Uli ngo muntu uuleitaakanya ku bukali bwakwe. Bushe p a mulandu obe pano isonde pakalekeleshiwa, Nelyo bushe icilibwe casansuka cikafuma apo caikala? Awe ulubuuto lwa babifi lukashima h No lusase lwa mulilo wakwe talwakabalike. Ulubuuto lukashima mwi tenti lyakwe, i Ne nyali yakwe iilimo ikashima. Intampulo shakwe isha maka shikepipa. No kupanda amano kwakwe kukamutandula. j Pantu amakasa yakwe yakamutwala mwi sumbu, Kabili pa mukwau e po akenda. k

ICIPA. 17 a Lkm 12:5 Lkm 12:7 b Yb 10:21 Es 47:5 c Am 30:3 Am 49:9 Am 143:7 Amp 1:12 Es 14:15 Yn 2:6 d Yb 24:20 Es 14:11 Mko 9:48 e Yb 7:6 Yb 14:19 Yb 19:10 f Ukt 3:19 Yb 3:19 Lkm 3:20



















ICIPA. 18 g Am 73:22 2Pe 2:12 h Amp 13:9 Amp 24:20 i Yb 21:17 j Yb 5:13 k Yb 22:10



















Ku Kulyo a Ye 18:22 b Yb 5:5 Am 140:5 c Yb 15:21 Yb 20:25 d Yb 15:23 e Yb 8:14 Yb 11:20 f Amg 29:23 g Yb 29:19 h Amp 10:7 i Yb 42:8

YOBO 17:13–18:21

9 Ulukose lukamwikata ku citende; a Iciteyo b cikamufyenta. 10 Umwando wa kumwikata wamubelamina pa nshi, Ne ca kumwikatilako caba mu nshila alepita. 11 Umwenso wa kupumikisha wamushinguluka no kumufulumuna, c Wamubutusha monse umo alenyanta. 12 Amaka yakwe yapwa ku nsala, No bucushi d bwaiteyanya ku kumulenga ukusunta. 13 Ibeli lya mfwa likalya inkanda yakwe; Likalya ifilundwa fyakwe. 14 Ico acetekelamo bakacinukula mwi tenti lyakwe e Kabili cikamutwala ku mfumu ya mwenso. 15 Icishili cakwe cikekala mwi tenti lyakwe; Amabwe f ya mingu bakayasalanganya pa bwikalo bwakwe. 16 Imishila yakwe ikoma mwi samba, g Na pa muulu, imisambo yakwe ikoma. 17 Tap ali abakamwibukisha pano isonde, h Ne shina lyakwe talyakalumbulwe mu musebo. 18 Bakamufumya mu lubuuto no kumusunkila mu mfifi, Kabili bakamufulumunapo pano isonde. 19 Takabe na bana nangu abeshikulu mu bantu bakwe, i Kabili takwakabe uukashalapo mu ca kulebelamo cakwe. 20 Pa bushiku bwakwe aba ku Masamba bakapapa, Na ba ku Kabanga bakasunguka nga nshi. 21 Aya yeka e mekalo ya ncitatubi, Kabili ici e cifulo ca ushaishiba Lesa.”

YOBO 19:1-25

19 2

3

4

5

6

7

8

9 10

11

12

13

14

Yobo alanda—asuusha “abanankwe”

E lyo Yobo ayaswike no kutila: “Mukankalifya umutimaa ukufika lilali No kumfwanta ku mashiwi yenu? b Iyi miku ikumi (10) mulenkalipila fye; Tamuli ne nsoni ifi mulencusha. c Kabili, ine nga cine cine nalilufyanya, d Ninshi nine nkaba ne cilubo. Nga cine cine muleikusha pali ine, e No kushinina ukuti ukuseebana kwandi kuli fye bwino, f Kanshi ninshi ishibeni ukuti Lesa e wandufya, Kabili e wampombanya mwi sumbu lyakwe. g Moneni! Mbilikisha nati, ‘Lufyengo fye ulu!’ lelo tapali uwa kunjasuka; h Ndailishanya, lelo umulinganya taumoneka. i Mu nshila yandi acilikamo ilinga, j pa kuti niipita; Na mu misebo yandi abikamo imfifi. k Amfuula ubukata, l No kumpoka icisote ca bucindami ku mutwe. Amongolola monse monse, na ine naya; Kabili anukula isubilo lyandi ngo muti. Ubukali bwakwe na bo bwanjimina, m Kabili antunga ukuba umulwani wakwe. Baishila capamo abashilika bakwe kabili bapekanya inshila shabo no kunjishila, n Kabili bakuula ne nkambi ukushinguluka itenti lyandi. Atalusha bamunyinane kuli ine, o Na banjishiba bampondokela. Abanandi bandekelesha, p

ICIPA. 19 a Am 42:10 b Am 55:21

15

Amp 12:18 Yak 3:8 c Yb 6:14 Amp 18:24 Mt 7:12 d Ro 3:23

16

e Am 38:16 f Am 69:26 g Am 66:11 Isb 1:13 h Am 22:2

17

Hab 1:2 i Lk 18:7 j Yb 3:23 Am 88:8 Isb 3:7

18

k Es 50:10 Ye 13:16 l Am 89:44 m Yb 13:24

19

n Yb 30:12 o Am 31:11 Am 38:11 Am 69:8 p Am 38:11



















20

Ku Kulyo a Yb 31:32 b Yb 2:9 c 2Is 2:23

21

d Yb 17:6 Am 88:8 e Am 109:5 f Yb 30:30

22

Yb 33:21 Am 102:5 Isb 4:8 g Mt 5:7

23

1Pe 3:8 h Yb 1:11 Am 38:2 i Yb 2:10

24

Am 69:26 j Ye 17:1 k Yb 14:14 Am 19:14 Am 69:18 Am 103:4 Amp 23:11 Mt 20:28

25

688

Na bo twaishibana na bo bandaba, Abatandala mu ng’andaa yandi; na bakanakashi bandi bamona fye kwati ndi mweni; Naba umbi umbi fye mu menso yabo. Njita umubomfi wandi, na o tanjasuka. Namupapaata ku kanwa kandi ukuti ang’umfwile uluse. Umupu wandi wapatwa ku mukashi wandi, b Kabili nanunka piipi ku bana baume aba mwi fumo lya kwa mayo. Bakalume na bo bansuula; c Nga nati njime, awe balanjebaula. Abo twangala na bo bonse bamona fye bunani bunani, d Kabili abo natemenwe banjalukila. e Amafupa yandi yalambatila ku nkanda yandi na ku munofu wandi, f Kabili napusuka fye kwempe.1 Munangulukile, munangulukile, mwe banandi, g Pantu ukuboko kwa kwa Lesa kwankumya. h Cinshi ico mulencushisha kwati ni Lesa, i Bushe tamutendelwe ukulanda pa mubili wandi? Iye, kanshi ifyo ndelanda nga balifilembele! Kanshi nga bafilembele mwi buuku! Kanshi nga bafilembele na kalembelo ka cela j na ku mutofwe, Nga bafilembele mu cilibwe pa kuti fiikalilile pe! Lelo ine naishiba ukuti uwa kundubula k ali no mweo, Kabili akema l ku ntanshi ukufuma mu lukungu.

l Mko 10:45 Ro 3:24 1Ko 1:30

Yb 19:201 Mu ciHebere paba ati, “napuswike fye ne nkanda ya ku meno yandi.”

689

Sofari alanda—abasangu balakandwa

26 Kabili ilyo bafunda inkanda yandi,—iyi! Te mulandu no kupwa umubili wandi, nkamona Lesa, 27 E o ine nkaimwena, a Kabili e o amenso yandi yakamona, te umbi umbi iyo. Imfyo shandi shanaka mu nda ku kufuluka. 28 Pantu mutila, ‘Cinshi tulemucushisha?’ b Ilyo icishinte ca mulandu nacisangwa muli ine. 29 Tiineni pa mulandu wa lupanga, c Pantu ulupanga lwabelako ukukanda ababifya, Pa kuti mwishibe ukuti kwaliba kapingula.” d E lyo Sofari umwina Naamati ayaswike no kutila: 2 “Shi amalangulushi yandi yanjasuke, Pa mulandu wa kufuma kwa mutima mu nda yandi. 3 Ning’umfwa ukukonkomesha ukwa musaalula; Kabili umutima wandi uushiiluka e ulenjasuka. 4 Bushe walishiba ici inshita shonse, Ukufuma ilyo umuntu bamubikile pano isonde, e 5 Ukwaula kwa babifi kwa cimpelesha f No kusekelela kwa musangu kwa pa kashita kanono fye? 6 Nelyo ubukankaala bwakwe bwingafika mu muulu g No mutwe wakwe wafika mu makumbi, 7 Akaloba umuyayaya nga mafi yakwe; h Abalemumona bakatila, ‘Ali kwi?’ i 8 Akoluka nge ciloto, kabili tabakamusange nakalya; Kabili bakamufulumuna kwati cimonwa ca bushiku. j

20

ICIPA. 19 a Am 17:15

b Am 69:26

c Amg 32:41

d Am 58:11 Mt 7:1 Ro 14:4 Yak 4:12



















ICIPA. 20 e Ukt 1:27 Yb 8:8

f Am 37:36

g Es 14:13 Ams 9:2 Ob 4

h Am 83:10 Ye 8:2

i Yb 14:10

j Am 73:20 Am 90:5



















Ku Kulyo a Am 37:36

b Yb 8:18 Am 103:16

c Yb 20:18

d Yb 21:26

e Amg 32:33

f Am 36:9 Ye 17:6

g Yb 20:10

h Yb 35:9

i Amp 11:4 Lkm 5:13

YOBO 19:26–20:21

9 Ilinso ilyamumwene talyakamumone na kabili, a Ne cifulo cakwe tacakatale acimumona na kabili. b 10 Abana bakwe abaume bakapapaata abapiina, Ne minwe yakwe ikabwesesha abene ifyuma fyabo. c 11 Amafupa yakwe yaisulamo amaka ya ku bulumendo, Lelo yakalobela pamo nankwe mu lukungu. d 12 Icabipa nga calowa mu kanwa kakwe, Nga acisungulula pa lulimi lwakwe, 13 Nga acitemwisha no kukanacileka, Kabili acifubata mu kanwa kakwe, 14 Ica kulya cakwe cikaaluka mu nda yakwe; Cikaba indusha sha bangoshe mu kati kakwe. 15 Amina ifyuma, lelo akafiluka; L esa akafifumya mwi fumo lyakwe. 16 Akoonka ubusungu bwa bangoshe; Ululimi lwe fwafwa lukamwipaya. e 17 Takamone imilonga, f Imimana ya buci no mukaka watikama. 18 Akabweseshamo ifyo anonkele kabili takafilye nakalya; Fikaba nge cuma ca mu bukwebo bwakwe, lelo takasangemo insansa. g 19 Pantu afyengelesha abapiina no kubalekelesha; Apoka ing’anda iyo ashakuulile. h 20 Awe takabe no mutende mu nda yakwe; Ifyuma fyakwe tafyakamupusushe. i 21 Tapali icashalako ica kuti alye; E ico icuma cakwe tacakatantalile.

YOBO 20:22–21:16

Yobo alanda—ababi balatunguluka

22 Ilyo ifyuma fyakwe fyafula e lyo akasakamana; a Ubulanda bukamwishila na maka ya buko yonse. 23 Awe pa kwisusha ifumo lyakwe, Lesa akamutumina ubukali bwakwe b No kubupongolwela pali ena, mu mala yakwe. 24 Akafulumukac uwafwala ifya bulwi fya cela; Ubuta bwa mukuba bukamupulamo. 25 Umufwi ukamulasa ukufumina na ku numa yakwe, Ne canso cabeeka cikapula mu ndusha yakwe; d Ifya kutiinya fikamwishila. e 26 Imfifi yonse baisungila ukuti ikesekupa ifyuma fyakwe; Umulilo uo umuntu nangu umo ashakoseshe no kuputilisha ukamoca; f Ukapwishishisha no washalako mwi tenti lyakwe. 27 Umuulu ukasokolola ububi bwakwe, g Na pano isonde pakamwimina. 28 Ilyeshi likapomona ing’anda yakwe; Kukaba ifikapongololwa pa bushiku bwa bukali bwakwe. h 29 Ici e cilambu ca mubifi ukufuma kuli Lesa, i Kabili e cuma ico Lesa amuteyanishisha.” E lyo Yobo ayaswike no kutila: 2 “Umfweni amashiwi yandi, No kuleka yamusansamushe. 3 Ndoleleni, na ine nalalanda; Kabili ilyo napwa ukulanda e lyo na imwe umo umo musuushe. j 4 Bushe ine ni ku muntunse ndeilishanya?

21

ICIPA. 20 a Lkm 5:12 b Imp 11:33

5

Am 78:31 c Es 24:18 Ams 9:2 d Yb 16:13 e Yb 18:11

6

f Am 21:9 g Am 44:21 Mal 3:5 h Am 11:6

7

i Yb 27:13 Yb 31:3 Amp 10:7



















8

ICIPA. 21 j Yb 16:10 Yb 16:20 Yb 17:2 He 11:36



















9

Ku Kulyo a Aba 18:19 Yb 40:4 Amp 30:32

10

b Es 55:7 Ek 33:11 Hab 1:3 Hab 1:13 Ro 9:17 Ro 9:22 c Yb 12:6 Am 37:7

11

Am 73:3 Am 73:12 Ye 12:1 d Am 73:5 e Am 144:14

12

f Es 5:12 Es 22:13 Ams 6:5 g Mt 24:38 Lk 12:20 Lk 17:28

13

1Ko 15:32 h Yb 22:17 Am 10:11 Am 73:11

14

i Yh 3:19 Ro 1:28 j Ukf 5:2 Am 10:4 Ho 13:6

15

k Yb 34:9 Yb 35:3 Mal 3:14 l Am 49:7 Lkm 8:8

16

690

Nga cinshi umutima wandi utekanishishe? Losheni ifinso fyenu kuli ine, no kupapa, Kabili ikateni iminwe pa kanwa. a Kabili ilyo naibukisha e lyo nsakamana, Kabili ukututuma kwaikata umubili wandi. Nga kanshi cinshi ico ababifi babela no mweo, b Cinshi bakotela no kuba abakankaala? c Abana babo baikalilila ku cinso cabo, Na beshikulu babo bali pa menso yabo. Mu mayanda yabo mutende weka weka, tamwaba umwenso, d Ne nkonto ya kwa Lesa tayaba pali bena. Ing’ombe yabo iilume ilalenga iikota ukwimita, kabili tayonaula amenshi ya bufyashi; Ing’ombe yabo iikota ilafyala e no kupulumuna nakalya. Baleka abana babo ukufuma ngo mukuni wa mpaanga, Awe abana babo balatolauka. Balasansula amashiwi yabo ilyo balelisha akaoma na nsango, f No kusamwa ku kulila kwa mutolilo. Bapwishisha inshiku shabo mu kusangalala, g Kabili mu kashita akanono baya ku Nshiishi. Kabili batila kuli Lesa wa cine, ‘Fumeniko kuli ifwe! h Kabili tatulefwaya ukwishiba imibele yenu. i Uwa Maka Yonse nani, pa kuti tulemubombela, j Cinshi tukasangamo pa kupalamina kuli ena?’ k Moneni! Tabakwata amaka pa busambashi bwabo. l

691

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Yobo—ababi balakaanya Lesa. Elifasi alanda

Ukupanda amano kwa babifi kwataluka kuli ine. a Bushe miku inga inyali ya babifi ikashima, b Kabili miku inga ububi bukabeshila? Miku inga Lesa atuma ubonaushi pa mulandu wa bukali bwakwe? c Miku inga baba nge mpimbili ishululuka ku mwela, d Kabili nge misungu iisendwa ku nkuuka? Lesa akabikila abana ba mubifi ubucushi bwakwe; e Akamulambula p a kuti eshibe. f Amenso yakwe yakamona ukubotelela kwakwe, Kabili akanwena ku bukali bwa Wa Maka Yonse. g Pantu pa numa busuma nshi akasangamo mu ng’anda yakwe, Apo impendwa ya myeshi yakwe ikacefiwamo imiku ibili? h Bushe akasambilisha Lesa amano, i Apo Ena e upingula aba pa muulu? j Uyu akafwa ninshi acili na maka yakwe yonse, k Ilyo ali umutende kabili ukwabula amasakamika; Ilyo amatanta yakwe yaba fye amafuta yeka yeka No bufyompo bwa mu mafupa yakwe tabulauma. No yu umbi akafwa no mutima uwasashila Ilyo ashilalyapo ifisuma nakalya. l Bakasendama pamo mu lukungu m Ne mititi ikabafimba bonse. n Moneni! Ninjishiba bwino amatontonkanyo yenu Na mapange yabi ayo mufwaya ukumfyengelako. o Pantu mwipusha amuti, ‘Ili

ICIPA. 21 a Yb 22:18 Am 1:1 b Amp 20:20 Amp 24:20 c Am 73:19 Lk 12:46

29

d Ukf 15:7 Am 1:4 Am 35:5 Es 17:13

30

Ho 13:3 Mt 3:12 e Ukf 20:5 f Am 11:6 Es 26:11

31

g Am 75:8 Es 51:17 Ye 25:15 Uks 14:10 h Am 55:23

32

i Es 40:14 Ro 11:34 1Ko 2:16 j Es 40:23 2Pe 2:4

33

Yu 9 k Am 49:17 Lk 12:20 l 1Is 17:12 Amp 13:21 m Yb 3:19 Lkm 3:20

34

Lkm 9:2 n Yb 24:20 Es 14:11 o Am 59:3 

Ku Kulyo a Yb 20:7 b Amp 16:4 2Pe 2:9

22 2

c Ga 2:11 d Es 59:18 Ro 12:19 e Yb 17:16 f Yb 3:17

3

g Ro 5:12 h Yb 16:2 

ICIPA. 22 i Ukf 3:10 Yb 42:8

4

2Ko 5:20 j Amp 15:8 Ye 9:24 k Yb 2:3 Amp 11:20 Amp 27:11 l Am 7:9 m Yb 1:8 Yb 4:7

5

YOBO 21:17–22:5

kwi ing’anda ya mukankaala, Kabili amatenti yaba kwi, umwaikala ababifi?’ a Bushe tamwaipusha abapitanshila? Ne fishibilo fyabo bushe tamufibebeta, Pa kuti pa bushiku bwa bubi umubifi alapusuka, b Pa bushiku bwa kububuka mu bukali bushe akapokololwa? Nani uukamwebelapo imibele yakwe? c Ne co ena acita nani akamukandilapo? d Awe bakamutwala ku nshiishi, e Na pa luputa lwakwe bakabikapo bamalonda. Ifibungulubwe fya ku mumana fikamuwamina, f Kabili pa numa yakwe pakakonka abantu bonse, g Kabili abamutangilile bena te ba kupenda. Kanshi ukunsansamusha mulensansamusha kwa fye, h Na mu kwasuka kwenu tamuli icishinka nangu panono!” E lyo Elifasi umwina Temani ayaswike no kutila: “Bushe umuntu mulimo nshi akwata kuli Lesa, i Bushe uwacenjela kuti aba uwa mulimo kuli ena? Bushe Uwa Maka Yonse alasekelela mu kuti uli uwalungama, j Atemwa bushe alasekelamo nga wawamya imibele yobe? k Bushe kuti akwebawila pa mulandu wa kuba na katiina kuli ena, Bushe kuti walubulula nankwe mu cilye ca milandu mwa? l Bushe ububi bobe tabwafula, m Kabili bushe imembu shobe tashakapwe?

YOBO 22:6-30

Elifasi apeela Yobo umulandu

6 Pantu upoka iciikatilo kuli bamunonko apa fye, a Kabili ufuula ifya kufwala abali kale ubwamba. 7 Taupeela uwatembuka amenshi ya kunwa, Kabili utana uuli ne nsala ifya kulya. b 8 Lelo umuntu uwaba na maka, icalo cakwe, c No watemwikwa e wikalamo. 9 Bamukamfwilwa wabaleka baye iminwe nkutwa, Ne minwe ya nshiwa waifunaula. d 10 E mulandu wine inkose e shakushingulukila, Kabili e mulandu wine umwenso wa kupumikisha wakwikatila; 11 Kabili e mulandu wine imfifi yakwishila, pa kuti wimona nangu kamo, Kabili e mulandu wine ilyeshi lya menshi lyakufimbila. 12 Bushe Lesa tali uwasansama ngo muulu? f Kabili mona intanda g shonse, shaba mu muulu. 13 Lelo watila: ‘Nga kanshi cinshi Lesa aishiba? Bushe amenso yakwe kuti apusha mwi kumbi lyafiita pa kuti apingule? 14 Amakumbi yalamucinga pa kuti emona, Kabili enda mu muputule wa mu muulu.’ 15 Bushe inshila ya kale e yo uleikalililamo fye Umwalepita ababifi, 16 Abasendelwe ilyo inshita yabo tailafika, h Abo umufulai wabo wapomweke ngo mumana, 17 Abaleti kuli Lesa wa cine: ‘Fumeniko kuli ifwe! j Kabili cinshi Uwa Maka Yonse engacita kuli ifwe?’ 18 Lelo aisusha ifisuma mu mayanda yabo; k

ICIPA. 22 a Yb 31:19 Yb 42:7 b Yb 31:17

19

Yb 42:8 c Yb 31:25 d Yb 42:7

20

Amp 29:12 Amp 31:21 e Yb 18:9

21

f Am 115:3 g Am 147:4 h Am 55:23

22

i Yb 4:19 j Es 30:11 k Am 17:14

23

Mt 5:45 Imi 14:17



















Ku Kulyo a Yb 21:16

24

b Am 107:42 c Yb 11:13 d Yb 8:5 e 1Is 9:28

25

Yb 28:16 Am 45:9 Es 13:12 f Es 33:6

26

g Am 37:4 h Yb 27:10 i Am 65:2

27

j Am 116:14 Lkm 5:4 k Amp 4:18

28

l Amp 16:18 Amp 29:23 Yak 4:6 1Pe 5:5

29

m Am 138:6 Es 66:2 Lk 18:13 n Ukt 19:16 2Pe 2:9 o Am 24:4

30

692

Kabili ukupanda amano kwa babifi kwataluka kuli ine. a Abalungama bakamona no kusekelela, b No wa kaele akabapumya ati: ‘Cine cine abalwani besu nabaloba; Ne fintu fyabo ifyashalapo umulilo ukafipwisha.’ Umwishibe bwino, pa kuti pabe umutende; E lyo ifisuma fikesa kuli iwe. Shi pokelela ku kanwa kakwe amafunde, No kubika ifyebo fyakwe mu mutima obe. c Nga wabwelela ku Wa Maka Yonse, d ubucindami bobe bukabwela; Nga watalusha ifyabipa ku matenti yobe, Kabili nga wabika ulubwe lwauma umutengo mwi loba Na golde wa ku Ofiri e mu fimabwe fya mu mimana, E lyo Uwa Maka Yonse akaba ulubwe lobe ulwauma umutengo, Kabili akaba kuli iwe silfere umusuma. f E lyo ukasanga ubusuma ku Wa Maka Yonse, g No kwinwina icinso cobe kuli Lesa. h Ukalilila kuli ena, na o akakumfwa; i Ne milapo yobe ukafikilisha. j Kabili ukapingula ica kucita, na co cikacitika; Na pa nshila shobe pakabalikila ulubuuto. k Pantu aseebanya uulanda cilumba cilumba; l Lelo uwafuuka akamupususha. m Akapususha uwa kaele, n Na iwe ukapusukila pa kusanguluka kwa minwe yobe.” o

693

23 2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Yobo alanda—afwaya ukulubulula na Lesa

E lyo Yobo ayaswike no kutila: “Na lelo kwasashila ukuilishanya a kwandi; Ukuboko kwandi nakufina pa mulandu no kuteta kwandi. Iye kanshi nga ningeshiba uko ningamusanga! b Kuti nafika ku cifulo cakwe ica pe. c Nga natwala kuli ena umulandu, Kabili akanwa kandi nga kaisulamo ukupaasha; Kuti naishiba amashiwi enganjasuka, Kabili kuti natontonkanya sana pa fyo alenjeba. d Bushe kuti nalubulula no wakwatisha amaka? Awe iyo! Cine cine kuti ang’umfwa. e Palya e po umulungami akakalulushanya nankwe, Kabili ine kapingula wandi akampokolola pe. Moneni! Nga naya ku kabanga, taliko; Kabili nga nabwela, nshimumona; f Nga naya ulubali ku kwa kuso uko abombela, nshimumona; Apaatukila ku kwa kulyo, lelo nshimumona. Pantu alishiba bwino inshila njamo. g Nga anjesha mu mulilo, kuti nafumamo nga golde. h Ulukasa lwandi lukonka mu ntampulo shakwe; Mu nshila yakwe e mo ndeenda, no kufumamo nshifumamo. i Kwi funde lya ku milomo yakwe nshiselako. j Ndasunga ifyebo fya mu kanwa kakwe k fyonse ukucila na pa cipope ico ampeele. Kabili nga alola kumo, nani engamwalulula? l

ICIPA. 23 a Yb 10:1 b Yb 13:3

14

Yb 16:21 c Yb 31:37 d Am 49:3 e Am 22:24

15

Es 57:16 f Yb 9:11 g Yb 1:8 Am 1:6 Am 139:1

16

h Yb 31:6 Am 17:3 1Pe 1:7 i Am 18:21

17

Am 44:18 j 1Yo 5:3 k Am 119:11 Am 119:127 Ye 15:16

24

l Imp 23:19 Imp 23:20 Ro 9:19



















Ku Kulyo a Am 135:6

2

Es 14:24 Es 46:10 b 1Te 3:3

3

c Am 111:10 Am 119:120 Amp 16:6 d Am 22:14

4

e Ru 1:20



















ICIPA. 24

5

f Imi 1:7 g Es 26:10 h Amg 19:14 Amg 27:17 Amp 23:10 Ho 5:10 i Amg 24:17 j Am 109:16 Amp 22:16

6

Es 10:2 Ams 8:4 Yak 5:4 k Am 104:11 Ye 14:6 Es 32:14 l Ukf 22:27 Amg 24:13 m 2Ko 11:27

7

YOBO 23:1–24:7

Ne co umutima wakwe wafwaya, e co acita. a Pantu akafikilisha icipope conse ico ampeele, b Kabili ifyaba nge fi fyalifula kuli ena. E mulandu wine nsakamanina ku cinso cakwe; Ndabikako sana amano no kumutiina. c Pantu Lesa alenga umutima wandi ukufwa icipupu, d Kabili Uwa Maka Yonse alansakamika. e Pantu nshaikala tondolo pa mulandu wa mfifi, Nangu p a mulandu wa kuti ukufiita fititi kwamfimba pa menso. “Nga cinshi Uwa Maka Yonse ashabikile inshita, f Nga cinshi abamwishiba bashimwena inshiku shakwe? g Kwaba abatelula imipaka; h Bapoka imikuni ya mpaanga, pa kuti baiceme. Impunda ya bana ba nshiwa balaisenda; Babuula ing’ombe ya kwa mukamfwilwa e yo bekatilamo. i Bafumya abalanda mu nshila; j Awe abalanda ba pano isonde babelama. Moneni! Nga bacolwa k mu mpanga E fyo bafumina mu mulimo wabo, ku kufwaya ifya kulya. Iciswebebe capeela umo umo ifya kulya fya kuyapeela abana. Mwi bala balobololamo ifya kulya fya nama, Balasenda bwangu bwangu ifyaba mwi bala lya myangashi ilya mubifi. Ubushiku basendama ubwamba ababula ica kufwala, l Kabili abashaba ne ca kufimbana ku mpepo. m

YOBO 24:8–25:4

Yobo aipokolola. Bildadi alanda

8 Baboomba ku mfula iikalamba iya mu mpili, Na pa kubula umwa kuuba a bakumbatila icilibwe. 9 Ababifi bafumpula inshiwa kwi bele, b Ne ca mulanda bapoka e co baikatilamo. c 10 Benda ubwamba ababula ifya kufwala, Kabili, pa kuba ne nsala, basenda imyanshi ya ngano. d 11 Pa kati ka fibumba fya mabwe e po bapita akasuba pa kati; Nelyo banyantaula umwa kukamina imyangashi, icilaka cilabekata. e 12 Mu musumba abalefwa balateta, Na balaswa ku lupanga balakuuta; f Lelo kuli Lesa wena ici caliba fye bwino. g 13 Ababifi bapondokele ulubuuto; h Tabaishibe inshila sha luko, Kabili tabaikele mu nshila sha luko. 14 Ku macaca uwipaya abantu aima, Aipaya umulanda no mupiina; i Kabili ubushiku aba umupuupu wine wine. j 15 Amenso ya mucende k yalolela imfifi ya cungulo, l Atila no kuti, ‘Takuli amenso ayakamona!’ m Kabili abika ne cifimbo ku cinso cakwe. 16 Umupuupu atula amayanda mu mfifi; Akasuba baiisalila. Tabaishiba ulubuuto. n 17 Kuli bena ulucelo cimo no kufiita fititi, o Pantu balishiba ifibalenga umwenso ificitika mu mfifi iyafiita fititi. 18 Alabutukisha pa muulu wa menshi.

ICIPA. 24 a Isb 4:5 b 2Is 4:1 c Ukf 22:26 Amg 24:13 Ek 18:12

19

d 1Ti 5:18 e Ye 22:13 Yak 5:4 f Lkm 4:1 g Lkm 8:13

20

2Pe 3:15 h Yh 3:19 i Am 10:8 j Mt 24:43 1Te 5:2

21

k 2Pe 2:14 l Amp 7:9 m 2Sa 12:12 Am 94:7

22

Amp 30:20 n Yh 3:20 o Yb 10:21 Yb 38:17



















23

Ku Kulyo a Amg 28:16 Yb 21:17 Amp 3:33

24

b Am 49:14 Am 55:15 Lk 12:20 c Yb 17:14 Es 14:11 d Amp 10:7 Lkm 8:10 Lkm 9:5

25

e Mt 3:10 f Ukf 22:22 Sek 7:10 g Lkm 8:11 Es 56:12 Lk 12:19

25 2

h Am 11:4 Amp 5:21 Amp 15:3 i Am 37:10 Am 92:7

3

Lkm 8:12 Yak 1:11 j Lkm 8:13



















ICIPA. 25 k Yb 8:1 Yb 18:1 l Da 4:3 m Yb 4:17

4

694

Impanga yabo ikatiipwa pano isonde. a Takaalukile mu nshila yalola ku mabala ya myangashi. Icilala, ne cikabilila, fyapoka amenshi ya mfula; Ifyo Inshiishi ipoka ababembuka! b Ifumo likamulaba, imititi ikamulya, c Takebukishiwe na kabili. d No bubifi bukafunaulwa nge cimuti. e Acita ububi ku ng’umba iishifyala, Na kuli mukamfwilwaf tacita icisuma. Kabili ku maka yakwe akatamfya impalume; Akema nelyo ashaishiba ifikaba ubumi bwakwe. Akamupeela umutende g pa kuti aisunge; Na menso yakwe akalosha pa mibele yabo. h Baba aba pa muulu akashita kanono, e lyo tabalipo, i Awe bababwesesha p a nshi; j basendwa nga banabo bonse, Kabili batimpulwa nge mitwe ya ngano. E ico nomba, nani alenshinina ukuti ndi wa bufi Nelyo ukulanga ukuti ifyo ndesosa fya fye?” E lyo Bildadi k umwina Shuhi ayaswike no kutila: “E mwine bukateka ne fya kutiinya; l Ap anga umutende mu muulu mu mwakwe. Bushe kuli uwingeshiba impendwa ya mabumba yakwe? Kabili ni pali nani apashabalikila ulubuuto lwakwe? Bushe umuntunse umwina kufwa kuti aba uwalungama kuli Lesa, m Atemwa uwafyalwa ku

695

5

6

26 2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Yobo aasuka. Lesa akobeka isonde

mwanakashi kuti asanguluka shani? a Mona! Umweshi wine taubalika; Ne ntanda tashasanguluka mu menso yakwe. Pali bufi umuntunse umwina kufwa, uwaba fye umutiti, No mwana wa muntu, uwaba fye umwambo!” b E lyo Yobo na o ayaswike no kutila: “Ifyo wayafwa uwabula amaka! Ifyo wapususha ukuboko ukushakosa! c Ifyo wapanda amano uushaba na mano, d Na mano yene yene walenga ukwishibikwa ku cinabwingi! Ni kuli nani walanda aya mashiwi, Kabili mupu wa kwa nani uwafuma muli iwe? Abafwa balatutuma Mwi samba lya menshi ne fyaikalamo. e Inshiishi shaba fye pa mbilibili ku cinso cakwe, f Na ku Bulobe takwaba icifimbo. Ayansa akapinda ka ku kuso pa mbilibili, g Akobeka ne sonde apashaba kantu; Afunga amenshi mu makumbi yakwe, h Pa kuti ikumbi ilyafiitisha talilepwike mwi samba lya menshi; Alacinga ku ntanshi ya cipuna cakwe ica bufumu, Ayansako ikumbi lyakwe. i Ashingulusha icishilwa p a muulu wa menshi, j Ukufika ukwalekanina ulubuuto ne mfifi. Inceshi sha muulu shapungaila, No kupapa ku kwebaula kwakwe.

ICIPA. 25 a Yb 15:14 b Am 22:6



















ICIPA. 26 c Yb 16:2 d Yb 12:2 Yb 15:8 Yb 17:10 e Am 104:25 f Am 139:8 He 4:13 g Yb 9:8 Am 104:2 Es 42:5 h Amp 30:4 Lkm 11:3 i Ukf 34:5 Am 97:2 j Amp 8:27 Es 40:22 Ye 5:22



















Ku Kulyo a Am 74:13 Es 51:15 b Am 72:4 Es 2:12 Da 2:35 c Yb 9:13 d Am 33:6 Am 104:30 e Am 74:13 Es 27:1 Es 51:9 f Am 65:4 Am 92:5 Lkm 3:11 Es 55:9 g Yb 37:5



















ICIPA. 27 h Am 49:4 Am 78:2 i Amg 6:13 Amg 10:20 Ye 12:16 He 6:16 j Yb 34:5 k Ru 1:20 2Is 4:27 l Ukt 2:7 Es 42:5 Imi 17:25 m Amg 25:1 Yb 40:8 Amp 17:15 n Yb 22:1 Yb 22:5 Amp 27:11 Mt 24:9 Uks 2:10 Uks 6:11 o Yb 2:3 p Imi 24:16 q 1Sa 25:26 r Yb 13:16 Yb 36:13 He 6:6

YOBO 25:5–27:8

12 Asunkenye bemba ku maka yakwe, a Na ku mano yakwe asansawile b uusansa.1 c 13 Alengele imyulu ukubengeshima ku mupu wakwe, d Ukuboko kwakwe kwalashile icisoka icibutukisha. e 14 Mona! Utu nalanda tunono fye utwa micitile yakwe, f Kabili tumfwa fye ukutepelesha kwakwe! Lelo ukubuluma kwakwe ukwa maka nani engakwiluka?” g E lyo Yobo abwekeshepo ukulanda amashiwi h yakwe no kutila: 2 “Ndelapa Lesa, i uwandubulwisha mu lufyengo, j Awe ndelapa Uwa Maka Yonse, uwanenga ubulanda, k 3 Ilyo umupu wandi ucili muli ine, No mupashi wa kwa Lesa uli mu myona yandi, l 4 Imilomo yandi tayakalande ububi No lulimi lwandi talwakasose ubucenjeshi! 5 Te kuti mone imwe ukuti mwalilungama iyo! m Nshakaleke ukuba uwa kaele n mpaka ne mfwa yandi! 6 Ubulungami bwandi nabwikatisha, kabili nshabulekeko; o Umutima wandi tawakanseebanye inshiku shandi shonse. p 7 Lekeni umulwani wandi abe umubifi mu nshila shonse, q No wansangukila abe ncitatubi ine ine. 8 Pantu umusangu aba ne subilo nshi, r

27

Yb 26:121 Uyu “uusansa” napamo kuti aba ni “shimweshimwe.”

YOBO 27:9–28:7

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Yobo alandila mu mapinda. Wa kaele

Ilyo L esa amuputula umweo? a Bushe Lesa kuti aumfwa ukulilishika kwakwe Ilyo ubulanda bwamwishila? b Atemwa bushe kuti asanga insansa mu Wa Maka Yonse? Bushe kuti alilila kuli Lesa inshita yonse? Ndemusambilishisha ku kuboko kwa kwa Lesa; Nshamufise amatontonkanyo ya Wa Maka Yonse. c Moneni! Imwe bonse mwacimona ifimonwa; Nga kanshi cinshi ico muleisangwila ifipumbu fyeka fyeka? d Ici e cilambu ca mubifi kuli Lesa; e Kabili bakapokelela ubupyani bwa ba lucu ukufuma ku Wa Maka Yonse. Abana bakwe nga bafula, bafulila ulupanga; f No bufyashi bwakwe tabwakabe ne fya kulya ifyakumanina. Abantu bakwe abashalako bakashiikwa ilyo kukaba icikuko ca kulenga imfwa, Na bamukamfwilwa babo tabakabalooshe. g Nangu alonganike silfere ngo lukungu, No kufusha ifya kufwala nge loba, Kuti afifusha, lelo uwalungama e ukafifwala, h Kabili aba kaele e bakaakana silfere yakwe. Akuula ing’anda yakwe nge cipelebesha ca bushiku, Kabili nge nsakwe i iyasaka amalonda. Akasendama umukankaala, lelo tapali icikalonganikwa; Akashibula amenso ya-

ICIPA. 27 a Lk 12:20 b Yb 35:12

20

Am 18:41 Amp 28:9 Ye 11:11 Yak 4:3

21

c Imi 20:20 d Ye 23:16 e Am 11:6 Lkm 8:13 Mal 3:5

22

f Est 9:10 Ho 9:13 g Am 78:64

23

h Amp 13:22 Amp 28:8 Lkm 2:26 i Es 1:8 Isb 2:6



















28

Ku Kulyo a Yb 14:10

2

b Am 73:19 c Ye 18:17

3

d Mt 7:27 e Am 83:15 Ye 13:14 f Es 10:3 Ams 2:14

4

g Imp 24:10 Isb 2:15 Na 3:19 h 1Is 9:8 Sef 2:15



















ICIPA. 28 i Amp 17:3 Mal 3:3

5

j Amg 8:9 k Ukt 11:6 Lk 1:51 l Ams 9:2

6

m Ukt 1:11 Am 104:14 n Yb 28:16 o Ek 39:4 p Le 11:14 Amg 14:13

7

696

kwe, lelo takamone nangu cimo. a Ububi bwa kupumikisha bukamusanga nga menshi; b Icikuuku ca mwela cikamwiba ubushiku. Umwela wa ku kabanga ukamusenda c na o akaya, Kabili ukamupyanga ukumufumya pa ncende yakwe. d Awe ukapuupa pali ena no kukanamulangulukila; e Akesha ukufyuka ku maka ya uko. f Bakamukumpila indupi g No kumuwela h ilyo bamutamfya pa ncende yakwe. “Cine cine, kwaba incende ukusangwa silfere No kusangwa golde iyo balopolola; i Icela cifuma mu mushili j Na ku libwe e ko bengulula umukuba. Apesha imfifi; Na ku mpela konse afwayafwayako k Ilibwe mu mfifi no mwafiita fititi. Aimba icilongoma ap atali ukufuma ukwikala abalebeshi, l Mu ncende umwa kuti ni kale amakasa yaendelemo; Abantunse abena kufwa bamo baya pa nshi, kabili balapeeleela fye. Mu mushili e mufuma ifya kulya; m Lelo mwi samba lya uko, mwayalulwa nga ku mulilo. Amabwe ayabamo e mwaba safiri, n No lukungu ululimo ni golde. Inshila ilya—icuni iciswango o tacaiishiba, Na menso ya kwa pungwa tayamonako. p

697

Umuntu alasanga icuma, lelo te mano

8 Inama mpanga ishikalamba tashanyantaulamo; Umusepela wa nkalamo tawapitako. 9 Atambalika ukuboko kwakwe ku libwe ilyakosesha; Apenuna impili ukufuma pa mashinte ya shiko; 10 Mu fimabwe ifikalamba e mo alepula impito sha menshi, a Na conse icauma umutengo amenso yakwe yalacimona. 11 Apanga icishiba pa ntulo ya mimana, b Ne cishimoneka acifumisha ku lubuuto. 12 Nomba amano—ni kwi bengayasanga, c Kabili ni kwi, kwingasangwa ukwiluka? 13 Umuntunse umwina kufwa taishiba umutengo wa yako, d Kabili tayasangwa mu calo ca ba mweo. 14 Itenga litila, ‘Tayaba muli ine!’ Bemba na o atila, ‘Tayaba kuli ine!’ e 15 Golde iyalopololwa bwino te kuti ikaabulwemo amano, f Na silfere te kuti ibe e mutengo wa yako. 16 Te kuti bayashite muli golde ya ku Ofiri, g Nangu muli shohamu, ilibwe lyauma umutengo nangu ni muli safiri. 17 Golde ne kalashi te kuti fifikeko, Ne cipe conse ica golde iyalopololwa te kuti cikaabulwemo amano. 18 Pali bufi korali h na krustali te kuti fifikeko, Awe umufuko umo uwa mano wacisha umufuko wa bamargariti. i 19 Te kuti yalingane na topashi j ya ku Etiopia;1

ICIPA. 28 a 2Is 20:20 2Im 32:30 b Es 44:27 Ye 50:38 Ye 51:32 c Yb 28:28

21

Amp 2:6 Yak 1:5 d Am 49:7 Amp 3:15

22

e Ro 11:34 f Amp 3:14 g Es 13:12

23

h Amp 8:11 Amp 20:15 i Amp 16:16 j Ukf 28:17



















24

Ku Kulyo a Yb 28:12 Yak 1:5

25

b Lkm 8:17 1Ko 2:8 c Amp 30:4 Ro 1:20

26

d Amp 15:3 Sek 4:10 1Pe 3:12 e Am 135:7 Am 148:8 Lkm 1:6

27

f Yb 5:10 Yb 26:8 Yb 37:10 Amp 30:4

28

Es 40:12 g Yb 38:25 Sek 10:1 h Amg 4:6 Am 111:10 Amp 9:10 Lkm 12:13 Ro 1:20

29 2

i Amp 3:7 1Pe 3:11



















ICIPA. 29

3

j Yb 3:6 k Yb 1:10 l Am 18:28 Am 119:105 m Lkm 11:10 n Am 25:14

Yb 28:191 Nangu “Kushi.”

20

Es 45:1

Amp 3:32

4

YOBO 28:8–29:4

Nangu fye ni golde yalopololwa bwino bwino te kuti ifikeko. Lelo amano—ni kwi yafuma, a Kabili ni kwi kwingasangwa ukwiluka? Tayamoneka ku menso ya ca mweo conse, b Na ku fipupuka ifya mu lwelele yalibelama. Ubonaushi ne mfwa fitila, ‘Mu matwi yesu e mo twaumfwa ilyashi lya yako.’ Lesa eka e wailuka inshila ya mano, c Kabili ena eka e waishiba uko yasangwa, Pantu alolesha na ku mpela sha pano isonde; d Pe samba lya muulu ponse alamona, Pantu e upima ukufina kwa mwela, e Kabili alapima amenshi mu cipimo; f Ilyo apangiile imfula icipope ca kukonka, g No kulanga icibulukutu inshila ya kubulukutilamo, E lyo amwene amano no kuyalondolola; Aliyateyenye no kuyapenengamo. Kabili atile ku muntunse, ‘Mona! Ukutiina Yehova —e mano, h No kutaluka ku bubi e mucetekanya.’” i E lyo Yobo abwekeshepo ukulanda no kutila: “Iye kanshi nga ndi filya nali imyeshi ya kale, j Ifyo nali mu nshiku Lesa aleninda; k Ilyo ansanike inyali yakwe pa mutwe, Ilyo nale-enda mu mfifi ku lubuuto lwakwe; l Nga ndi ifyo nali mu nshiku sha bulumendo bwandi, m Ilyo ukutemwa kwa kwa Lesa kwali pe tenti lyandi; n

YOBO 29:5–30:1

Acili na mapinda—apokolola imilimo yakwe

5 Ilyo Uwa Maka Yonse aali na ine, Ilyo ababomfi bandi bonse baali mupepi na ine! 6 Ilyo nalekubula amakasa yandi mu mukaka watikama, Ne cilibwe icasansuka calepongolola imilonga ya mafuta; a 7 Ilyo naleya ku mpongolo ya musumba, b Pa lubansa e po naleteeka icipuna candi! c 8 Bakalume balemona no kubelama, Na bakote baleima, baiminina. d 9 Bacilolo baletekanya pa kulanda, Kabili balebika ne minwe pa tunwa twabo. e 10 Amashiwi ya ntungulushi tayaleumfwika, Ne ndimi shabo shalambatile mu kanwa. f 11 Pantu ukutwi kwalyumfwile no kunjeba ati nalipaalwa, Ne linso lyalimwene no kunjikalila bukambone. 12 Pantu nalepususha umulanda uwalefwaya ubwafwilisho, g No mwana wa nshiwa na onse uushali na wa kumwafwa. h 13 Ipaalo i lya wali mupepi no kuloba—lyaleisa pali ine, No mutima wa kwa mukamfwilwa naleulenga ukutemwa. j 14 Nalefwala ubulungami, na bo bwalemfimba. k Umulinganya wandi wali nge ca kufwala cabula amaboko—kabili nge citebo. 15 Nali amenso ku mpofu; l Kabili nali amakasa ku walemana. 16 Nali wishi umwine mwine uwa bapiina; m

ICIPA. 29 a Amg 32:4 Amg 32:13 Amg 33:24

17

b Amg 16:18 Ru 4:1 c Neh 8:1 d Le 19:32

18

e Yb 21:5 f Am 137:6 g Am 72:12

19

Amp 21:13 Amp 24:11 h Amg 10:18 Yak 1:27 i Amg 24:13

20

j Amg 10:18 k Amg 24:13 Am 132:9

21

Es 61:10 Ef 6:14 l Imp 10:31 m Lk 14:13 Yak 1:27



















22

Ku Kulyo a Amp 29:7 b Am 58:6

23

Amp 30:14 c Ukt 25:8 2Is 22:20 Yb 42:17 d Am 30:6

24

e Am 1:3 Ye 17:8 f Yb 29:9 g Ek 21:2 h Am 72:6 i Amp 16:15 j Yb 30:26 k Yb 1:3 l Lkm 7:2 1Te 5:11



















ICIPA. 30 m Yb 12:4 n 1Pe 5:5

25

698

No mulandu wa muntu uo nshaishibe na kwishiba —naleufwailisha. a Kabili naletobaula insekete sha ncitatubi, b Kabili nalemupoka ica kutakaanya icili mu meno yakwe. Awe naleti, ‘Nkafwila mu cisansala candi, c Kabili nkafusha inshiku shandi ngo mucanga. d Imishila yandi ya-andalila mu menshi, e No mume ukekala ubushiku bonse ku musambo wandi. Ubucindami bwandi bucilipo, No buta bwandi mu minwe yandi bukalalasa libili libili.’ Abantu balenkutika; kabili balendolela, Awe baleikala fye tondolo ukulolela ukupanda amano kwandi. f Ilyo naleka ukusosa tapaleba uwa kupoosapo ishiwi na limbi, Na mashiwi yandi yalepongolwelwa pali bena. g Awe balempembela ifyo abantu bapembela imfula, h No tunwa twabo baleyasamwina imfula ya kulekelesha. i Ilyo nalebamwentwila tabalesumina— Kabili icinso candi icasansamuka j balefilwa ukucilenga ubulanda. Nalebasalila inshila ya kuyamo, kabili naleba ku ntanshi; Awe nali nge mfumu pa bashilika ba iko, k Nali ngo usansamusha abaleloosha. l “Kabili nomba banseka, m Abaice pali ine, n Abo nasuulile bashibo Ica kuti nshingababika pamo ne mbwa ishilinda impaanga shandi.

30

699

Yobo ailishanya pa fyo umubili upwile

2 Kabili amaka ya maboko yabo —ya nshi kuli ine? Amaka yabo yalipwa. a 3 Ku kubulwa na ku nsala bashala imisakalala, Abasheta ifya mu mpanga iyauma, b Umwapitile inkuuka mailo kabili umwaonaika. 4 Balesaba umusalu wa mucele mu mbali ya fimpukusa, Ne mishila ya cimuti ca fipyango e yo balelya. 5 Balebatamfya mu bantu; c Abantu balebawela kwati bapuupu. 6 Bayalebela ku matelo ya mimana, Mu ncengo sha mu mushili ne sha mu fimabwe. 7 Mu kati ka fimpukusa e mo balelilila; Mwi samba lya sepe e mo balebungana pamo. 8 Abana ba mpelwa mano, d kabili abana ba cinangwa, Balebacusha basuka bafuma mu calo. 9 Lelo nomba balanyimba mu lwimbo lwabo, e Kabili batampa no kunseka. f 10 Balimpata, balantaluka; g Kabili ku cinso candi tabalekele ukufwisa amate. h 11 Pantu umwando wandi uwaba ku buta aliunenwine no kunseebanya, Kabili bapoosele umukobelo pa kuti bandimune. 12 Ku kulyo kwandi banjimina kwati ni ncitatubi; Amakasa yandi bayaleka yaya, Lelo bapindilila pali ine ifya kucilikila fyabo. i 13 Nabafulunganya inshila shandi; Bandetele fye ubucushi bweka bweka, j Ukwabula no wa kubafwako.

ICIPA. 30 a Es 1:31

b Ye 17:6

c Ukt 4:12 Am 109:10 Da 4:25

d 1Sa 25:25 Es 32:6

e Am 69:12 Isb 3:14

f Yb 17:6

g Yb 19:13

h Imp 12:14 Amg 25:9 Es 50:6 Mt 27:30

i Yb 19:12

j Yb 16:2 Am 69:26



















Ku Kulyo a Am 22:14

b Yb 10:15

c Am 6:2

d Yb 2:8 Yb 2:13 Yb 7:4

e Yb 19:7 Am 22:2 Isb 3:8

f Yb 7:20 Yb 19:6

g Ukt 3:19

h Yb 13:25

i Am 35:13 Ro 12:15

YOBO 30:2-25

14 Baisaingila nga pa cipongolo icikulu ice linga; Bapita mu nkuuka. 15 Ifya kutiinya fya kupumikisha fyayalukila pali ine; Ubukankaala bwandi bwaululwa nga ku mwela, No kupusuka kwandi kwapita nge kumbi. 16 Kabili nomba ubumi bwandi bwile bulecepa; a Inshiku sha bucushi b nashinsanga. 17 Ubushiku amafupac yandi yatulaulwamo, yafuma ku mubili wandi, No bukali ubulencusha tabuletuusha. d 18 Ica kufwala candi cayaluka pa mulandu wa maka ukuluma; Canshinguluka ngo mukoshi wa ku ca kufwala candi icitali. 19 Antentemushisha mu matipa, Ica kuti namoneka ngo lukungu kabili nge mito. 20 Nalilila kuli imwe, lelo tamungasuka; e Naiminina, pa kuti moneke kuli imwe. 21 Mwayaluka no kuba umunkalwe kuli ine; f Ku kuboko kwa maka yenu ayengi mwaba umulwani wandi. 22 Mwanjimya, mwanenga ukunina pa mwela; E lyo mwansungulula ku cibulumo ca nkuuka. 23 Pantu nalishiba bwino ukuti mukambwesesha ku mfwa, g Ku ng’anda uko aba mweo bonse bakumanina. 24 Lelo takuli uuletambika ukuboko ku fitantaala, h Na mu kupelelwa kwakwe tapunda ati ntuuleni. 25 Cine cine nalilile ubulanda uwalecula; i

YOBO 30:26–31:17

26

27

28

29

30

31

31 2

3

4

5

Yobo umubili naupwa; atila wa kaele

Umutima wandi walyumfwilile umupiina ubulanda. a Nangu ca kutila nalelolela ifisuma, ifibi e fyaishile; b Kabili nalelolela ulubuuto, lelo imfifi e yaishile. Mu nda yandi mwalibilawike no kukanatalala tondolo; Inshiku sha bucushi shalinsangile. Naendele uwa bulanda c ilyo kushali ulubuuto; Naiminine mu lukuta, ndekuuta mutuule. Nali munyina wa bamumbwe, Kabili umubiye wa bana ba kwa mwakatala. d Inkanda yandi yalifiitile e kabili yaleubuluka no kuubuluka, Na mafupa yandi yalikabile ku kuuma. Nsango wandi na o asangwike ukuloosha, No mutolilo wandi wasangwike ishiwi lya balelila. “Nimpingana icipangano na menso yandi. f Nga kanshi kuti napoosa shani amano kuli nacisungu? g Kabili cinshi ningapeelwa ukufuma kuli Lesa wa mu muulu, h Atemwa bupyani nshi ningapokelela ku Wa Maka Yonse uwaikala umwasumbuka? Bushe abacita ifyabipa tabakacule, i Kabili bushe amacushi tayakeshile abalecita ifyabipa? Bushe ena tamona imibele yandi j No kupenda intampulo shandi shonse? Nga naenda na ba bufi, k No lukasa lwandi lwayangufyanya ukuya ku bucenjeshi, l

ICIPA. 30 a Amp 14:21 Amp 14:31 Amp 19:17 b Ye 8:15 Ye 14:19 c Am 38:6 Am 42:9 Am 43:2 d Mk 1:8 e Yb 7:5 Am 119:83 Isb 4:8



















ICIPA. 31 f Amp 6:25 Mt 5:28 g Yb 31:9 1Ko 7:1 h Yb 20:29 i Am 73:18 Amp 10:29 j Ukt 16:13 2Im 16:9 Am 139:3 Amp 5:21 Ye 32:19 k Am 26:5 l Amp 6:18



















Ku Kulyo a 1Sa 2:3 Da 5:27 b Yb 2:3 Yb 27:5 Am 7:8 c Amg 11:16 Ye 10:23 d Imp 15:39 Lkm 11:9 Ek 6:9 Mt 5:29 1Yo 2:16 e Es 33:15 f Le 26:16 g Yb 31:1 Mt 5:28 h Yb 24:15 i 2Sa 12:11 Ye 8:10 j Ukt 38:24 Le 20:10 Amg 22:22 k Amp 6:27 Amp 7:27 l Am 82:3 Amp 22:23 Es 10:3 m Yb 34:19 Am 139:16 Amp 14:31 Amp 22:2 Mal 2:10 n Amg 15:7 o Amg 10:18 Amp 28:27 p Ek 18:7 Yak 1:27 1Yo 3:17

700

6 Akampimina p a masekelo ayalungama a Kabili Lesa akeshiba bukaele bwandi. b 7 Nga intampulo shandi shapaasuka mu nshila, c Atemwa umutima wandi wakonka amenso yandi, d Nelyo akalema kalambatila mu ndupi shandi, e 8 L ekeni ntande imbuto na umbi alye, f Ne filimwa fyandi bafinukule. 9 Umutima wandi nga walembelekwa pa mwanakashi, g Kabili pa mwinshi wa munandi nga e po nalaalilila, h 10 Lekeni umukashi wandi apelele umbi ubuunga, Na baume bambi bafukame pali ena. i 11 Pantu ico kuti caba lishiku, Kabili lubembu lwa kutwalilwapo ku bapingushi. j 12 Pantu cena mulilo uupwishishisha, k Kabili kuti walimba imishila mu fisabo fyandi fyonse. 13 Nga nalisuulile ukuilishanya kwa musha wandi umwaume Atemwa umusha wandi umwanakashi ilyo baleilishanya pali ine, 14 Kanshi cinshi ningacita ilyo Lesa aima? Kabili ilyo andubulwisha, kuti nayasuka shani? l 15 Bushe uwampangile mu nda tapangile na ulya wine, m Kabili bushe uwatubumbile mu nda te umo wine? 16 Nga natanine abalanda ifyo balefwaya, n Na menso ya kwa mukamfwilwa nayalengele ukunaka, o 17 Kabili nga nalelya umukate wandi neka, Natana no mwana wa nshiwa p

701

Yobo alanda pali bukapekape. Lesa asuke

18 (Pantu ukutula ku bwaice bwandi, akulile na ine ngo uli na wishi, Kabili ukufuma mu nda muli mayo nalemutungulula); 19 Nga naletambako fye uko umuntu alefwa pa kubulwa ica kufwala, a Atemwa umupiina ushakwete ica kufimbana; 20 Ngo musana wakwe tawampaalile, b Kabili nga taumfwile icikabilila mu masakoc ya bana ba mpaanga shandi; 21 Nga nalitamfishe umwana wa nshiwa, d Ilyo namona ukuti ningile ukwafwako bamo mu mpongolo, e 22 Lekeni icipeya candi cipone pa kubeya kwa ciko, No kuboko kwandi kufunike kufume mwi fupa lya kuko ilya pa muulu. 23 Pantu ubukali bwa kwa Lesa e bo naletiina, Na ku bucindami f bwakwe te kuti nkumeko. 24 Nga nacetekela golde yandi, Atemwa naeba golde ukuti, ‘Ni we natetekela!’ g 25 Nga nalesekelela pantu nalikwata ifingi, h Kabili p antu ukuboko kwandi kwalisangile ifyuma ifingi; i 26 Nga nalemona ulubuuto ilyo lwabyata, Atemwa umweshi wayemba uko ulepita, j 27 Kabili umutima wandi nga walilembelekwe mu bumfisolo k kabili nga natomwene iminwe yandi ku kupepa ifilubi, 28 Ulo na lo kuti lwaba lubembu ulwa kutwalilwapo ku cilye, Pantu ninshi nakaana Lesa wa cine mu muulu.

ICIPA. 31 a Es 58:7 Mt 25:36 Lk 3:11 Yak 2:15

b Amg 24:13

c Amg 18:4

d Amp 14:21

e Amg 16:18

f Yb 13:11

g Am 49:6 Amp 11:28 1Ti 6:17

h Est 5:11 Am 62:10 Amp 11:28

i Amg 8:17

j Amg 4:19

k Amg 11:16



















Ku Kulyo a Amp 17:5 Amp 24:17

b Mt 5:44 Ro 12:14

c Ukt 18:5 Ro 12:13

d Ukt 19:3 Aba 19:21 Mt 25:35 He 13:2 1Pe 4:9

e Ukt 3:8 Amp 28:13 Imi 5:8

f Yb 19:7

g Yb 13:22

h Yb 29:6

YOBO 31:18-38

29 Nga nalesekelela ilyo uwampata sana afwa, a Atemwa nga naleanga ilyo ububi bwamusanga— 30 Kabili nshalekele akanwa kandi ukubembuka Pa kulapisha umweo wakwe. b 31 Bushe abaume ba mwi tenti lyandi tabasosele abati, ‘Nani uwingasonta uushaikuta ifya kulya fyakwe?’ c— 32 Umweni tatalile alaala p a nse; d Imiinshi yandi naiswilile umulendo. 33 Nga nafimbile pa bubi bwandi ifyo abantunse bacita e Pa kufisa ulubembu lwandi mwi tumba lya pe laya— 34 Pa mulandu fye wa kutiina ibumba likalamba ilya bantu, Nangu pa mulandu wa kutiina ukuti indupwa shikansuula no kuncululusha Ninshi kuti naikala tondolo, no kukanafuma pa mwinshi. 35 Iye kanshi nga kwali umuntu uwaleumfwa ku kuilishanya kwandi, f Pa kuti ilyo nasaina pa cipepala Uwa Maka Yonse angasuke! g Nelyo kanshi uulenshinina nga alilembele ifya kunshinina! 36 Cine cine kuti nafisenda pa kubeya kwandi; Kuti nafifwala nge cisote ca bufumu. 37 Kuti namweba na fyonse ifyo nacitile; h Kabili kuti napama fye nge ntungulushi p a kuya kuli ena. 38 Ngo mushili wandi wanjalukila no kukuuta, Ne mputa shaloosesha pamo;

YOBO 31:39–32:22

Elihu mu mucinshi alanda ifya mano

39 Nga nalya ifisabo fya uko ukwabula ukushita, a Na bacibinda ba uko nabalenga ukupemekeesa, b 40 Lekeni ficilasa fimene apaali ingano, c Kabili apaali barle pamene amankumba ayapimpinuka.” Amashiwi ya kwa Yobo yapwila pano pene. Awe balya baume batatu balekele ukwasuka Yobo, pantu aleimona uwalungama. d 2 E lyo wapiile umutima wa kwa Elihu mwana Barakele umwina Busi e uwa mu lupwa lwa kwa Ramu. Akalipiile Yobo pa kuimona uwalungama ukucila Lesa. f 3 Akalipiile na banankwe ba kwa Yobo batatu pa kuti tabasangile ica kwasuka lelo baleti Lesa e walufyenye. g 4 Kabili Elihu apembelele ukuti Yobo apwishe ukulanda, pantu bonse bali abakalamba ukumucila. h 5 Lelo Elihu ilyo amwene ukuti tamuli ica kwasuka mu tunwai twa balya bantu batatu, e lyo akalipe nga nshi. 6 E lyo Elihu mwana Barakele umwina Busi ayaswike no kutila: “Ine ndi mwaice Na imwe muli bakalamba. j E co ntekanishishe no kutiina Ukulondolwela imwe amano yandi. 7 Natile, ‘Inshiku e sho shisose, No bwingi bwa myaka e bo bulenge amano ukwishibikwa.’ k 8 Cine cine umupashi uwaba mu bantu abena kufwa No mupu wa Wa Maka Yonse e ubalenga ukwiluka. l 9 Te ba nshiku ishingi abakwata amano iyo, m Kabili te bakalamba fye beka abeluka ubupingushi. n 10 E ico ndeti, ‘Umfweni kuli ine. Na ine ndepongolola ukwishiba kwandi.’

32

ICIPA. 31 a Yak 5:4 b 1Is 21:15 c Ukt 3:18



















ICIPA. 32 d Yb 6:29 Yb 27:6 Amp 3:7 e Ukt 22:21 f Yb 10:3 g Ukf 20:7 Yb 4:18 Yb 22:3 Yb 25:5 Yb 42:8 h Le 19:32 i Am 78:36 2Ko 13:1 Tt 1:11 j Yb 15:10 1Ti 5:1 1Pe 5:5 k 1Is 12:6 Yb 12:12 l 1Is 3:12 1Is 4:29 Yb 35:11 Amp 2:6 Lkm 2:26 Da 1:17 Mt 11:25 Yak 1:5 m Am 119:100 1Ko 1:26 n Lkm 4:13



















Ku Kulyo a Yak 1:19 b Ye 9:23 1Ko 1:29 c Am 39:3 Ye 20:9 Imi 18:25 d Mt 9:17 e Amp 15:28 1Pe 3:15 f Le 19:15 Amp 24:23 Yak 3:17 g Mt 23:8 Lk 18:19 h Yb 27:8 Yb 35:10 Am 95:6

702

11 Moneni! Nindolela ukuti mupwishe ukulanda, Ninkutika ku milandile yenu, a Mpaka mwalafwayafwaya fye ifya kulanda. 12 Awe napoosele amano kuli imwe, Kabili tapali uuleshinina Yobo, Tap ali nangu umo p ali imwe uwa-asuka ifyo alelanda, 13 Ukuti mwisosa amuti, ‘Natusanga amano; b Ni Lesa e ulemulimuna, te muntu iyo.’ 14 Apo talungatike amashiwi kuli ine, E ico nshamwasuke ukulingana ne milandile yenu. 15 Nabatutuma, tabaleasuka kabili; Ifya kulanda nafipwa. 16 Awe nindolela, pantu tabalesosa; Pantu nabeminina, no kwasuka kabili iyo. 17 Na ine nalayasuka ifyo njishibepo; Nalapongolola ukwishiba kwandi; 18 Pantu ninjisulamo ifya kulanda; Umupashi mu nda wampatikisha. c 19 Moneni! Mu nda yandi mwaba kwati mwangashi uo bashakupukulapo; Mulefwaya ukulepuka kwati ni nyambi ishipya. d 20 L ekeni nsose no kuleka mpeeme. Ndeasamuna imilomo yandi no kwasuka. e 21 Shi mwileka mbe na kapaatulula ku muntu; f Awe nshakalumbilishe umuntunse; g 22 Pantu nshaishiba ifya kulumbilisha umuntu; Pantu Kalengah wandi

703

33 2

3

4

5 6

7

8

9

10 11

12

13

Elihu akalipila Yobo pa kuilungamika

kuti amfumyapo bwangu. “Lelo, we Yobo, shi umfwa ifyo ndesosa, Kabili ukutike na ku kulanda kwandi konse. Mona! Nayasamuna akanwa kandi; Ululimi mu kanwa a kandi lwasosa. Ifyo nsosa fifuma mu mutima wandi uwa kaele, b Kabili ukwishiba e ko imilomo yandi ilelandila mu cishinka. c Umupashi wa kwa Lesa e wampangile, d No mupu wa Wa Maka Yonse e walengele mbe no bumi. e Nga winganjasuka, njasuka, Pongolwela amashiwi yobe kuli ine; iminina. Mona! Ine ndi nga iwe kuli Lesa wa cine; f Kwi loba e ko na ine nabumbilwe. g Mona! Umwenso wandi tawakutiinye, Kabili ukutitikisha h kwandi takwafinine p ali iwe. Amatwi yandi nayomfwa ifyo usosele, Na mashiwi ulandile ning’umfwa, ilyo utile: ‘Ndi uwasanguluka, uwabula imembu; i Ndi wa kaele, uwabula ifilubo. j Mona! Alemfwailisha fye imilandu, Aleti ndi mulwani wakwe. k Abika amakasa yandi mu makusu, l Alolekesha ukwenda kwandi konse.’ m Mona! Muli ici taulungeme, n ndekwasuka; Pantu Lesa mukalamba ukucila umuntunse umwina kufwa. o Nga kanshi cinshi ico uumanina nankwe, p

ICIPA. 33 a Yb 6:30 Am 137:6 b Mt 12:34 Lk 6:45

14

c Amp 15:2 Amp 20:15 d Am 119:73

15

e Ukt 2:7 Yb 32:8 Lkm 12:7 Imi 17:25 f Imi 14:15 g Ukt 2:7 Yb 10:9 1Ko 15:47 2Ko 4:7 h Aba 16:16 Lk 24:29

16

17

i Yb 10:7 Yb 16:17 Yb 23:11 j Yb 29:14 Amp 21:2

18

k Yb 13:24 Yb 16:9 Yb 19:11 l Yb 13:27 Ye 20:2 Imi 16:24

19

m Yb 14:16 Yb 31:4 n Amp 9:8 Ga 2:11 o Yb 12:13 Am 8:4 Es 40:25 Es 55:9 p Es 45:9 Ro 9:20 1Ko 10:22



















20

21

Ku Kulyo a Yb 13:24 b Yb 40:5 Am 62:11 c Da 4:5

22

d Imp 12:6 e Da 4:5 f Yb 36:10

23

g Ukt 20:6 Mt 2:12 Mt 27:19 h Da 4:25 i Ukt 31:24 j 2Im 32:5 Ef 6:16

24

k Am 107:18 l Am 89:48 m Yb 14:13 n Yb 19:25 Am 49:7 Mt 20:28

25

YOBO 33:1-25

Pantu amashiwi yobe yonse ta-asukapo? a Lesa asosa fye umuku umo, Nangu imiku ibili b—nangu ca kutila umuntu tapoosako amano— Mu ciloto, c mu cimonwa d ca bushiku, Lilya abantu bapona mu tulo utwine twine, Na lintu baleshipula pa busanshi. e E lyo acilula abantu amatwi, f Alabakonkomesha ica kuti te kuti balabe, Pa kuti afumye umuntu ku micitile yakwe, g Na pa kuti acingilile umuntu ku cilumba. h Acingilila umweo wakwe ukuti wiwila mu cilindi i Acingilila no bumi bwakwe ukuti bwionaulwa ku fyanso. j Kabili ukukalipwa alekalipwa pa busanshi bwakwe kwamusalapula, No kusashila kwa mafupa yakwe kwa mutatakuya. Kabili kuli ena ifya kulya fya bunani, k Kabili apata ifya kulya ifyo abantu bafwaisha. Umubili wakwe wapwa mu kumoneka, Na mafupa yakwe ayashalemoneka yafuma. Awe apalama ku nindi, l No bumi bwakwe bwapalama ku bepaya abantu. Nga nakwata inkombe, Iya kumulandilako, umo pa be kana (1,000), Iya kweba umuntu ubulungami bwakwe, Ninshi kuti amulandilako no kutila, ‘Mupokololeni pa kuti etentemukila ku nindi! m Ninsanga ica kumulubwilako! n L ekeni umubili wakwe

YOBO 33:26–34:17

26

27

28

29

30

31

32

33

34 2

3

4

Elihu atila Lesa tafyengele Yobo

uleleme ukucila uwa mwaice; a Abwelele na ku nshiku sha bulumendo bwakwe.’ b Akapapaata kuli Lesa pa kuti amumfwile uluse, c Kabili akamona icinso cakwe no kwaanga, Kabili Lesa akabwesesha ubulungami bwakwe ku muntu umwina kufwa. Akembila abantu ati, ‘Nimembuka, d no kupondamika icaololoka, Awe ici tacaweme kuli ine ukucita. Nalubula umweo wandi ukuti wiya mu nindi, e Kabili ubumi bwandi bukamona ulubuuto.’ Mona! Lesa alacita fyonse ifi, Imiku ibili, imiku itatu, ku muntunse, Pa kuti abweshe umweo wakwe uku-ufumya ku nindi, f Pa kuti asanikilwe ulubuuto lwa ba mweo. g Kutika, we Yobo! Umfwa kuli ine! Talala, na ine nalakonkanyapo ukulanda. Nga uli ne ca kulanda, njasuka; Landa, pantu nintemwa ubulungami bobe. Nga takuli, ninshi ukutike kuli ine; h Talala, na ine nalakusambilisha amano.” E lyo Elihu akonkenyepo ukwasuka no kutila: “Umfweni amashiwi yandi, mwe ba mano; Na mwe baishiba, kutikeni kuli ine. Pantu ukutwi kulasala ifya kumfwa, i Ifyo akanwa kasonda ifya kulya. j Natusale ubupingushi; Natwishibe mu kati kesu icawama.

ICIPA. 33 a 2Is 5:14 b Amg 34:7 Yb 42:16 Am 103:5 c Am 30:8 d 2Sa 12:13 Am 32:5 Amp 28:13 Lk 15:21 1Yo 1:9 e Am 19:14 Es 38:17 f Yb 33:24 g Am 56:13 h Am 34:11



















ICIPA. 34 i Yb 12:11 Imi 17:11 Uks 2:7 j Yb 6:30



















Ku Kulyo a Yb 29:14 Yb 33:9 b Yb 27:2 c Yb 9:17 d Yb 2:3 Ek 14:20 Yak 5:11 e Yb 15:16 Mt 5:39 f Amp 1:15 Amp 4:14 g Yb 9:22 Yb 35:3 Mal 3:14 h Yb 34:34 i Ukt 18:25 2Im 19:7 Am 92:15 j Amg 32:4 Ro 9:14 He 6:10 k 1Im 28:9 Am 62:12 Amp 24:12 Ye 32:19 Ek 33:20 Mt 16:27 Ro 2:6 2Ko 5:10 Ga 6:7 1Pe 1:17 Uks 22:12 l Yb 8:3 Yak 1:13 m Am 89:14 Am 97:2 Am 99:4 Ro 2:11 n Yb 27:3 Am 104:29 Lkm 12:7 Es 42:5 Imi 17:25 o Ukt 3:19 Am 146:4 Lkm 3:20 p 2Sa 23:3

704

5 Pantu Yobo atile, ‘Cine cine ndi mulungami, a Lelo Lesa wena nandubulwishishapo. b 6 Bushe pa bulungami bwandi e po ningasosela ubufi? Icilonda candi tacipola nangu ca kutila tapali ico nalufyanya.’ c 7 Muntu nshi uwaba nga Yobo, d Uunwa ukupumya nga menshi? e 8 Kabili ali apepi no kuba cibusa wa ncitatubi No kwenda na babifi. f 9 Pantu atila, ‘Tapali ico umuntu asangamo g Mu kufwaya ukusekesha Lesa.’ 10 E ico, mwe bantu ba mutima wa mano, h kutikeni kuli ine. Lesa wa cine te kuti acite ifyabipa, i Uwa Maka Yonse te kuti afyenge umuntu nakalya! j 11 Pantu alambula umuntu ukulingana ne milimo yakwe, k Kabili ificitikila umuntu filingana ne mibele yakwe. 12 Cine cine, Lesa tacita ifyabipa, l Kabili Uwa Maka Yonse tapondamika ubupingushi. m 13 Nani amulaashike pano isonde, Kabili nani amwakenye icalo conse? 14 Nga abika umutima pa muntu, Nga apokolola umupashi no mupu wa uyo muntu, n 15 Ifya mweo fyonse kuti fyafwa, No muntu kuti abwelela ku lukungu. o 16 E ico nga uli wa mucetekanya, kutika kuli ici; Kutika ku fyo ndelanda. 17 Bushe cine cine uwapata umulinganya kuti ateka, p

705

18

19

20

21

22

23

24

25

26 27

28

29

Elihu atila Yobo tafikapo mu kwishiba

Kabili uwa maka nga mulungami bushe kuti mwatila mubi? a Bushe umuntu kuti aeba imfumu ati, ‘Uli cinangwa’? Na ku bakankaala ati, ‘Muli mbifi’? b Kwaba umo uushaba na kapaatulula kuli bacilolo Kabili uushisalapo umukankaala no kusha umulanda, c Pantu bonse fye e wababumbile. d Mu nshita inono balafwa, e ubushiku pa kati; f Abantu batutuma no kupita, Na ba maka baya ukwabula ubwafya. g Pantu amenso yakwe yali pa mibele ya muntu. h Kabili alamona intampulo shakwe shonse. Takuli imfifi nangu ukufiita fititi Umo abacita ifyabipa bengabelama. i Pantu Lesa tabikila umuntu nangu umo inshita Iya kuya kuli ena ku kupingulwa. Asansaula aba maka j ukwabula ukufwailisha, Kabili pali bena apyanikapo bambi. k Pantu alishiba bwino imilimo yabo, l Kabili alabawisha ubushiku, na bo bashonaulwa. m Abatoba amapi nga babifi Pa menso ya bantu bonse; n Pantu nabapaatuka no kuleka ukumukonka, o Ne mibele yakwe yonse tababikileko amano, p Basuka bafisha kuli ena inkuuta ya mulanda; Na o aumfwa inkuuta ya bacushiwa. q Ilyo alenga ukuti kube umutelelwe, nani uwingamuseka?

ICIPA. 34 a Ukt 18:25 b Ukf 22:28 Amp 17:26 Lkm 8:4 Lkm 10:20 c Amg 10:17 2Im 19:7 Imi 10:34 Ro 2:11 Ga 2:6 Ef 6:9 d Yb 31:15 Amp 22:2 e Am 73:19 Imi 12:23 f Ukf 12:29 Da 5:30 Lk 12:20 g 1Sa 25:38 Da 2:34 h Ukt 6:5 2Im 16:9 Yb 31:4 Amp 5:21 Amp 15:3 Ye 16:17 Ye 32:19 1Pe 3:12 i Am 139:12 Es 29:15 Ye 23:24 Ams 9:3 He 4:13 j Da 2:21 k Ek 21:27 Da 4:25 l Ho 7:2 2Ko 11:15 Tt 1:16 m 1Sa 4:17 Da 5:30 n Imp 12:10 o Ukf 32:8 1Sa 15:11 p Am 28:5 Es 5:12 q Ukf 22:23 Yb 35:9 Yak 5:4



















30

31

32

33

34

35

Ku Kulyo a Am 27:9 Am 30:7 b Ho 4:6 c Yb 13:16 Yb 27:8 d 1Is 12:28 2Is 21:9 e Da 9:7 Ro 3:23 f Amp 28:13 g Yb 34:10 h Yb 35:16 Yb 38:2 Yb 42:3 i Yak 5:11 1Pe 1:7 j Yb 10:1 Yb 19:6 k Yb 35:2



















36

37

35 2

ICIPA. 35 l Yb 10:7 Yb 16:17 Yb 34:5 m Yb 21:15 Yb 34:9

3

YOBO 34:18–35:3

Lesa nga afisa icinso cakwe, a tapali uwingamumona. Nga afisa icinso cakwe ku luko b nangu ku muntu umo, teti amoneke. Lesa alenga ukuti kube umutelelwe no kufisa icinso cakwe, Pa kuti umusangu eteka, c Kabili pa kuti kwiba ifiteyo d ku bantu. Bushe kwena umuntu kuti aeba Lesa ati, ‘Nacula, nangu ca kutila tapali ico nalufyanya; e Nangu nshimona nangu cimo, nsambilisheni; Nga nalilufyanya, Nshakabwekeshepo’? f Bushe ulefwaya akufute ukulingana no kutontonkanya kobe apo wakaana ubupingushi bwakwe? Pantu ni we wasalapo ukupata imicitile yakwe, te ine iyo. Kanshi sosa ifyo waishiba. Abantu ba mutima wa mano g bakatila kuli ine— No muntu wa mano uulekutika kuli ine akatila, ‘Yobo asosa ifyo ashaishiba, h Na mu mashiwi yakwe tamuli ukushilimuka.’ Mwe tata, lekeni Yobo eshiwe ukufika ku mpela Pa myasukile yakwe pa bantu ababifi. i Pantu pa lubembu lwakwe abikapo na bucipondoka; j Ilyo ali na ifwe alatoota no kufusha amashiwi ya kusaalula Lesa wa cine!” k E lyo Elihu akonkenyepo ukwasuka no kutila: “Bushe ici e co uleti bulungami? Utile, ‘Nalilungama ukucila Lesa.’ l Pantu uleti, ‘Busuma nshi bwabamo? m

YOBO 35:4–36:11

4 5

6

7

8

9

10

11

12

13 14

15

Elihu abeba ukucindika Kabumba Mukulu

Cilengafwa nshi ukucite ci ukucila ukubembuka?’ a Ine nalakwasuka Na banobe b abo uli na bo. Lolesha mu muulu c no kumona, Mona amakumbi d ukuti yalisansama ukukucila. Nga wabembuka, cibi nshi wamucita? e Kabili ububi bobe nga bwafula, ninshi cinshi wamucita? Nga cine cine walilungama, cinshi umupeela, Atemwa cinshi apokelela mu minwe yobe? f Ulubembu lobe kuti lwakuma umuntu nga iwe, g No bulungami bobe kuti bwakuma umwana wa muntu. h Pa mulandu wa kufula kwa mutitikisha balakuuta mutuule; i Bakuuta mutuule pa mulandu wa kuboko kwa ba maka. j Lelo tapali uulesosa, ati, ‘Ali kwi Lesa Mukulu Kabumba wandi, k Uulenga ukuti kube inyimbo sha malumbo ubushiku?’ l E utusambilisha m ukucila ifyo asambilisha inama sha pano isonde, n Kabili atulenga ukuba aba mano ukucila ifyuni fya mu lwelele. E ko bakuutila, lelo taasuka, o Pa mulandu wa cilumba p ca babi. Lelo Lesa takutika ku bufi, q Kabili Uwa Maka Yonse tabupoosako amano. r Pali bufi, kanshi, ilyo watila taumumona! s Umulandu uli ku cinso cakwe, e ico ufwile ukumulolela fye. t Lelo nomba apo takulubulwishe mu bukali bwakwe, u Ninshi nasuulako ku fyo

ICIPA. 35 a Yb 9:22 Am 73:13 Mal 3:14 b Yb 2:11 c Yb 22:12 d Am 68:34 e Amp 8:36 Amp 9:12 Ye 7:19 f Am 16:2 Ro 11:35 g Amp 19:3 Ga 6:7 h Ek 33:16 i Ukf 2:23 Yb 34:28 Amp 29:2 j Am 10:15 k Es 51:13 1Pe 4:19 Uks 4:11 l Am 42:8 Am 77:6 Am 149:5 Imi 16:25 m Am 94:12 Es 48:17 n Ukt 1:26 Amp 30:24 o Am 18:41 Amp 1:28 p 1Pe 5:5 q Amp 15:29 Es 1:15 Ye 11:11 r Hab 1:13 s Yb 9:11 t Am 37:5 u Am 89:32



















16

36 2

3

4

5

6

7

Ku Kulyo a Am 103:12 b Yb 34:35 Yb 38:2



















ICIPA. 36 c Amg 32:4 Am 11:7 Am 139:14 Am 139:16 Da 9:14 Uks 15:3 d 1Sa 2:3 Yb 37:16 e Am 24:8 Am 99:4 Ye 32:18 f Am 9:17 Am 68:2 2Pe 2:9 g Am 10:14 Am 140:12 Amp 22:23 h Am 33:18 Am 34:15 i Am 78:70 Am 113:8 Es 9:7 j Am 107:10 k Am 33:16 l Ek 18:30

8

9

10

11

706

walandile ukwabula ukutekanya. a Kabili Yobo ayasamwina akanwa kakwe ibusha; Ico afushishe ifya kulanda ni co taishiba.” b Kabili Elihu akonkenyepo ukusosa ati: “Ntekanishisha panono, na ine nalakweba Pantu ndi na fimbi ifya kulandilako Lesa. Nalakolonganika amano ukufuma ukutali, Kabili ndi no kubilisha ukuti Kalenga wandi e mulungami. c Pantu ifyo ndesosa fya cishinka te fya bufi iyo; Uwafikapo ukwishiba d fyonse ali nobe. Mona! Lesa wa maka e kabili talekelesha umuntu; Alikwatisha amano; Takaleke imbifi nangu imo ukupusuka, f Lelo abacushiwa akabapaala mu bupingushi. g Takafumye amenso yakwe pa walungama; h Ne shamfumu ishaba pa fipuna fya bufumu i— Akashitekapo umuyayaya, na sho shikaba pa muulu. Kabili nga babakaka mu makusu, j Nga baikatwa mu myando ya bucushi, E lyo akabalondolwela imicitile yabo Na bumpulamafunde bwabo, pantu balaibililika. Kabili akacilula amatwi yabo pa kuti bomfwe ukukonkomesha, k Kabili akasosa kuli bena ukuti baleke ukucita ifyabipa. l Nga bamumfwa no kumubombela, Bakekala bwino inshiku shonse isha bumi bwabo

707

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Elihu alungamika ubucushi bwa kwa Lesa

Kabili bakalasekelela imyaka yabo yonse. a Lelo nga tabomfwile, bakafwila b ku fyanso, c Kabili bakaleka umweo ababula ukwishiba. Kabili abasangu mu mutima bakailetela ubukali. d Tabafwile ukukuuta mutuule pantu alibakaka. Bakafwa bwaice bwaice, e No bumi bwabo bukapwila muli bacilende baume aba pe tempele. f Akapokolola uwacushiwa ukumufumya mu bucushi bwakwe, Kabili akabacilukula amatwi ilyo balecushiwa. Kabili akakubeleleka ukukufumya mu bulanda! g Ukekala pa ncende iikulu, h te inono iyo, Ne fya kukusansamusha fikafula nga nshi pe tebulo lyobe. i Ukasekelela ilyo umubifi j apingulwa ukulingana ne milimo yakwe; Ubupingushi no bulungami fikalaitungilila. Lelo cenjela epali wabelelekwa ku cipyu k watendeka no kutoota misuula misuula, Kabili wileka ubukulu bwa cifuta mulandu l bukulufye. Bushe ukukuuta kobe mutuule kukomfwika? m Iyo, takwakomfwike nangu fye ni mu bulanda Nangu ubombeshe shani. n Wilafulukisha ubushiku, Ilyo abantu na bantu bafuma apo bali. Cenjela epali wayalukila kuli buncitatubi, o Pantu e co wasala ukucila ubucushi. p Mona! Lesa alisumbuka pa mulandu wa maka yakwe;

ICIPA. 36 a Es 1:19 Ye 26:13 b Es 1:20 Ro 2:8

23

c Yb 33:18 d Yb 13:16 Ro 2:5

24

e Am 55:23 f 1Is 14:24 g Es 30:21 h Am 18:19 Am 31:8 Am 118:5 i Es 25:6 Es 55:2 j Amp 2:22 Ye 25:31

25

26

k Amp 19:19 Amp 29:22 l Am 49:7 m Ek 8:18

27

n Yb 34:20 Am 33:16 Amp 11:4 o Am 66:18 p He 11:25



















28

Ku Kulyo a Es 40:14

29

b Yb 34:10 Ro 9:14 c Am 92:5 Am 104:24 d Ukf 15:1 Uks 15:3

30

e Ukf 20:18 f Am 145:3 Am 148:13 Uks 10:6 Uks 15:3 g Am 90:2 Am 102:27 1Ti 1:17 He 1:12 h Ukt 2:6 Ams 5:8 i Amg 32:2 Amp 3:20 Es 55:10 Ye 14:22

31

32

33

j 2Sa 22:12 k Yb 37:3 Mt 24:27 l Ukf 9:23 Yos 10:11 Yb 37:13 Yb 38:23 m Imi 14:17 n 2Sa 22:15 Am 18:14 Am 144:6

37 2

o 1Is 18:41



















ICIPA. 37 p 1Sa 28:5 q Yb 38:1

3

YOBO 36:12–37:3

Ni kafundisha nshi uwingalingana nankwe? Nani engamulubulwisha, a Kabili nani wingatila, ‘Walufyanya? b Ibukisha ukuti ufwile ukukusha umulimo wakwe c Uo abantu balumbanya mu nyimbo shabo. d Abantu bonse balaulolekesha; Umuntu umwina kufwa alolesesha ukutali. e Mona! Lesa alisumbuka ukucila ifyo twaishiba; f Impendwa ya myaka yakwe te kuti ishibikwe. g Pantu amatoni ya menshi h alayakula; Yalasunguluka nge mfula kuli fubefube wakwe, Na makumbi yalatonya amenshi, i Yalokesha abantu imfula. Cine cine, nani engeluka ifyo ayansa amakumbi, Ifibulumo fya mu nsakwe yakwe? j Mona! Ayansapo ulubuuto lwakwe, k Afimba na pa nshi ya bemba. Pantu kuli ifi fine e ko apingwila abantu na bantu; l Apeela ifya kulya ifingi nga nshi. m Indupi shakwe shafimba pa nkuba, Kwi shiwi fye eba inkuba ukuti iponene uusansa. n Icibulukutu o ca iko cileshimika pali ena, Ifitekwa na fyo fishimika ulwa uleisa. “Awe umutima wandi watutuma kuli ici, p Kabili waciluka wafuma apo waikala. Kutikisheni ukubulukuta kwe shiwi lyakwe, q No kubuluma ukulefuma mu kanwa kakwe. Akutuma monse mwi samba lya muulu,

YOBO 37:4-23

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Ubukulu bwa kwa Lesa, bulalinga fyonse

Ne nkubaa yakwe, ifika ku mpela sha pano isonde. Pa numa kwaumfwika icilulumo; Abulukutila b ku cilulumo icapulamo, c Kabili talesha inkuba shakwe, ilyo ishiwi lyakwe lyaumfwika. d Lesa abulukutila kwi shiwi e lyakwe mu cipesha amano, Acita ifikulu ifyo tushingeshiba. f Pantu eba imfula ya bungululu bwabuuta ati, ‘Ponena pe sonde,’ g Kabili ifyo fine e fyo eba ne mfula kabili imfula iifubauka. h Pa kuboko kwa muntunse onse abikapo icifwati Pa kuti umuntu onse umwina kufwa eshibe umulimo wakwe. Ne nama mpanga ingila umwa kulaala, No mwa kufisama e mo ikala. i Mu muputule j wa mu kati e mufuma icikuuku ca mwela Na ku mwela wa ku kapinda ka ku kuso e kufuma impepo. k Ku mupu wa kwa Lesa amenshi makaasa yalap angwa l Na menshi yalakambantana. m Aisusha umutonshi mu makumbi, Ulubuuto n lwakwe lwasalanganya ikumbi ilyatikama, Kabili yalealulwa-alulwa pa kutungululwa na ena ku kubomba umulimo wa yako Konse uko ayebao ukuya pano isonde ponse. Napamo ku kukandilako, p nelyo ku kutapilila icalo cakwe q

ICIPA. 37 a Yb 37:11 Am 97:4

14

Lk 17:24 b Yb 40:9 Am 29:3 c Am 148:13 d Am 68:33

15

e 2Sa 22:14 f Lkm 3:11 Uks 15:3 g Am 147:16 Es 55:10 h Ams 9:6

16

i Am 104:22 j Am 104:3 k Amp 25:23 l Yb 38:29 Am 147:16

17

m Yb 26:8 Yb 28:25 Yb 38:30 n Yb 37:3 o Am 148:8 p Ukf 9:23

18

1Sa 12:18 Yb 36:31 q Yb 38:27



















19

Ku Kulyo a 1Is 18:45 Yak 5:18 b Am 111:2 Am 145:5

20

c Yb 38:4 d Yb 36:29 e Yb 36:4 Am 18:30 Am 104:24 f Lk 12:55

21

g Es 44:24 h Ro 11:34 i 1Im 16:27 1Im 29:11 Am 8:1 j Am 145:3

22

Lkm 3:11 Ro 11:33 k 1Im 29:11 Yb 36:22 Es 40:26 l Imi 10:35 m Amg 32:4 Am 33:5 Am 37:28 n Am 11:7 Am 71:19

23

708

Atemwa ku kulangilako icikuuku a cakwe. Umfwa ici, we Yobo; Iminina shilili no kubika amano ku fipesha amano fya kwa Lesa. b Bushe walishiba ilyo Lesa abikile amafunde pali fyena, c Na lintu alengele inkuba ukusaamina mwi kumbi lyakwe? Bushe walishiba ifyo amakumbi yeleela mu muulu, d Bushe walishiba ifipesha amano fya waba no kwishiba kwafikapo? e Bushe walishiba icilenga ifya kufwala fyobe ukukaba Ilyo pano isonde paba tondolo ukutendekela ku kapinda ka ku kulyo? f Bushe kuti wamwafwako ukufungulula ulwelele g Ulwakosa ndi nge cilola icaengwa? Lekeni twishibe ifyo tuli no kusosa kuli ena; Te kuti tutantike bwino ifyebo p antu tuli mu mfifi. Bushe bamwebe ukuti ndefwaya ukulanda? Nangu tabamwebele akeshiba ukuti ndefwaya ukulanda. h Abantu teti bamone ulubuuto ilyo kuli amakumbi; Lelo ilyo umwela wapita no kuyafumyamo, E lyo lubengeshima mu muulu. Ku kapinda ka ku kuso kufuma ubukata bwa golde. Pali Lesa paba ubucindami i bwa kutiinya. Lelo Uwa Maka Yonse, tatwamwishiba ukufikapo; j Alisumbuka pa mulandu wa maka yakwe, k Kabili takasuuleko l ku mulinganya m na ku milimo yalungama. n

709

Lesa alanda. Yobo taishiba ububumbo

24 E ico abantu bamutiine. a Tabika amano kuli bonse abaimona ukuti ba mano.” b E lyo Yehova ayaswike Yobo ukufuma mu nkuuka c no kutila: 2 “Nani uulecilikila ukufwaya kwandi Pa kulanda ifyabula amano? d 3 Shi kaka mu musana ngo mwaume, Ine nalakwipusha, na iwe unjebe. e 4 Wali kwi ilyo nashimpile isonde? f Njeba, nga walishiba ukwiluka. 5 Nani apimine ubukulu bwa liko, napamo walishiba, Atemwa nani atambalikepo intambo ya kupiminako? 6 Ni pa cinshi amashinte g ya liko yashimpilwe, Atemwa nani abikile ilibwe lye sonde ilya pa koona, 7 Ilyo intanda h sha lucelo shaawilile utupundu pamo, Ilyo abana baume bonse aba kwa Lesa i baweleshe? 8 Kabili nani apindilile bemba ku fiibi, j Ilyo alompweke ngo wafuma mwi fumo; 9 Ilyo namufwikile ikumbi No kumupomba ikumbi lyafiita, 10 Kabili namubikiile imipaka ku cipope candi No kubikako imipindo ne fiibi, k 11 Kabili natile, ‘Upelele pano, wipulapo; l Na mabimbi yobe aya cilumba yapelele p ano pene’? m 12 Bushe ukutula ku nshiku shobe isha ku kale watala awebapo ulucelo ica kucita? n

38

ICIPA. 37 a Am 33:8 Amp 1:7 Mt 10:28 b Amp 3:7 Mt 11:25 Ro 11:20 Ro 12:16 1Ko 1:26



















13

14

ICIPA. 38 c Ukf 19:16 1Is 19:11 d Yb 42:3 1Ti 1:7

15

e Yb 40:7 f Ukt 1:1 Neh 9:6 Am 104:5 Am 136:6 Amp 8:29 He 1:10

16

g Am 104:5 h Uks 22:16 i Ukt 6:2 1Is 22:19 Yb 1:6 Yb 2:1 Am 89:6 Am 104:4 j Am 33:7 Amp 8:29 Imi 4:24 k Ukt 1:9 Ye 5:22

17

18

l Amp 8:29 m Am 89:9 n Ukt 1:5 Am 74:16 Am 148:5



















19

Ku Kulyo a Yb 24:15 1Te 5:7 b Ye 18:6

20

c Ukf 10:21 Yb 33:30 d Am 10:15 Ye 48:25 Ek 30:22 e Am 77:19

21

f Ukt 1:2 g Am 9:13 Am 107:18 Mt 16:18 Uks 1:18

22

h Yb 10:21 i Am 74:17 Am 89:11 j Es 45:7 k Yb 38:12 l Yb 6:16 Yb 37:6 m Yos 10:11 Es 30:30 n Ukf 9:24 Ek 13:13

23

YOBO 37:24–38:23

Bushe wabala aulenga amacaca ukwishiba icifulo ca yako? Bushe walitala awikata isonde mu mpela sha liko, No kukuntamo ababifi? a Isonde lilayalula iline nge bumba b ilyo bafwatikapo, Na fyonse ifilimo fyamoneka bwino bwino kwati nafifwala. Kabili ababifi balibatana ulubuuto lwa fiko, c No kuboko kwabo ukwasumbulwa kulafunwa. d Bushe wabala awingila ukufika ku tumfukumfuku twa muli bemba, Nelyo bushe wabala awendauka e pa nshi ya bemba? f Bushe walisokolwelwa impongolo sha mfwa, g Nelyo bushe kuti wamona impongolo sha ku mbo ukwafiita fititi? h Bushe walishiba bwino bwino ifyo incende sha pano isonde shapabuka? i Njeba, nga walishiba ifi fyonse. Ili kwi nomba inshila iyaya ukwikala ulubuuto? j Ne mfifi, icifulo ca iko cili kwi, Bushe kuti wafitwala ku mupaka wa fiko Kabili bushe kuti waishiba inshila sha kuya ku ng’anda ya fiko? Bushe walishiba, pantu napamo wali naufyalwa lilya, k Kabili ni co inshiku shobe shingi sana? Bushe walingila umusungilwa imfula ya bungululu bwabuuta, l Nelyo bushe ulamona umusungilwa imfula ya mabwe, m Ifyo nasungile nshita ya bulanda, Ubushiku bwa bulwi ne nkondo? n

YOBO 38:24–39:5

Ifipope fya myulu. Amano mu fyabumbwa

24 Ili kwi kanshi inshila umwayakanikila ulubuuto, Kabili ni kwi kusalanganina umwela wa ku kabanga a pano isonde? 25 Nani alepwilile mulamba umwa kupita No kupekanya inshila umwa kupantila inkuba, b 26 Pa kuti iloke pa calo apashaba muntu, c Pa mpanga apashaikala umuntunse, 27 Pa kuti itapilile ifiswebebe umwima inkuuka kabili umwapomoka No kuleka icani iciteku cimene? d 28 Bushe imfula yaba na wishi, e Kabili nani afyele amatoni ya mume? f 29 Bushe ni mu nda ya kwa nani mwafumine amenshi makaasa, Kabili nani uwafyele ukutalala g kwa mu muulu? 30 Amenshi yalafiswa ku caba nge libwe, Na pa muulu wa menshi ayengi palakosa. h 31 Bushe kuti wakakisha ifyaikasha intanda sha Kima, Nelyo bushe kuti wakakula imyando ya ntanda sha Kesili? i 32 Bushe kuti wafumya intanda sha Masarote mu nshita ya shiko? Kabili bushe kuti watungulula intanda sha Ashi na bana ba shiko? 33 Bushe walishiba ifipope imyulu ikonka, j Nelyo bushe kuti wapeela icipope ku fya mu myulu ukuti fitungulule ifya pe sonde? 34 Bushe kuti wasanswila ishiwi lyobe ku makumbi, No kuleka ilyeshi lya menshi likufimbe? k 35 Bushe kuti watuma ukubyata kwa nkuba na sho shaya

ICIPA. 38 a Am 78:26 Am 135:7

36 b Yb 28:26 c Am 104:13 Am 107:35 d 2Sa 23:4

37

Am 147:8 He 6:7 e 1Sa 12:18 Es 30:23

38

Ye 5:24 f Ukt 27:28 g Am 147:16

39

h Yb 37:10 i Ams 5:8 j Amp 3:19 Ye 31:35

40

Ye 33:25 k Sek 10:1



















41

Ku Kulyo a Ye 10:12 b Am 136:5 Amp 3:20 c Ye 10:13

39

d Am 104:21 Am 145:15 Na 2:12 e Isb 3:10

2

f Am 104:27 Am 147:9 Mt 6:26 Lk 12:24



















ICIPA. 39 g Am 104:18

3

4

h Am 29:9 i Yb 24:5 Am 104:11

5

710

Kabili bushe shingasosa kuli iwe ashiti, ‘Tuli pano!’? Nani abikile amano a mu makumbi, Atemwa nani apeele umucetekanya b ku fipesha amano fya mu muulu? Nani engapenda amakumbi ku mano, Nelyo batumba ba menshi aba mu muulu—nani engabasendeka, c Ilyo ulukungu lwenguluka no kuba munyela, Kabili ilyo ifibungulubwe fya pe sonde fikambantana? Bushe kuti wabambila inkalamo ica kutaakanya Kabili bushe imisepela ya nkalamo nga ili ne nsala kuti waipeela ifya kuti yaikuta, d Ilyo ili apo ifiseme, e Nelyo ilyo ilebendelela pa kuti isanse ico ilefwaya ukwikata? Nani apekanishisha mwankole ifya kulya f Ilyo abana bakwe balilila kuli Lesa, Ilyo balubanta pa kubulwa ifya kulya? “Bushe walishiba inshita ilyo ifibushi mabwe fifyala abana? g Bushe watala autamba uko insebula shilecululuka h pa kupaapa? Bushe watala aupenda imyeshi iyo shiba ne fumo, Nelyo bushe walishiba inshita iyo shifyalilapo? Shilenama pa kupaapa, Ilyo shilefumya icileshilenga ukukalipwa. Balalelema abana ba shiko, bakulila mu mpanga; Balaya no kukanabwelela kuli banyinabo. Nani alekele colwa i aye mu mpanga umuntungwa,

711

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

Tontonkanya pa nama sha mpanga, ifyuni

Kabili nani akakwile ifikakilo fya mpunda ya mpanga, Iyo nap angiile iciswebebe ukuti e ng’anda ya iko Ne calo ca mucele e bwikalo bwa iko? a Iseka fye pa kumfwa cinkupiti wa mu musumba; Icongo ca ulebendelelab taicumfwa. Ilengula impili ku kumona umulemfwe, c Kabili ifwayafwaya umusango onse uwa fimenwa ifiteku. d Bushe imboo kuti yasumina ukukubombela, e Nelyo bushe kuti yaikala ubushiku bonse ku mulimba obe? Bushe kuti wakakila imboo ku mwando no kuliminako, Nelyo bushe kuti yakukonka ilekubilaf umushili? Bushe kuti waicetekela pantu fye yalikwatisha amaka, Kabili bushe kuti waishiila ifyo waculila? Bushe kuti waicetekela ukuti ikakulobolwela imbuto shobe No kukulonganikila ingano uko ushipumina? Bushe ipindo lya kwa mwakatala lilapampaila bwino, Nelyo bushe akwata amapindo na masako ifya kwa kabaso? g Pantu asha amani yakwe pa nshi No kuyashiika mu mushili pa kuti yabe ne cikabilila, Kabili alalaba ukuti ulukasa kuti lwayatoba Nelyo inama ya mpanga kuti yanyantaulapo. Munkalwe ku bana bakwe, kwati te bakwe h— Ukucucutika kwakwe kwa fye pantu taba na mwenso. Pantu L esa amutanine amano,

ICIPA. 39 a Amg 29:23 Ye 17:6

18

b Yb 3:18

19 c Yb 40:20

d Ukt 1:30 Yb 40:15

20

e Imp 23:22 Amg 33:17 Am 29:6

21

f Es 28:24

g Am 104:17 Sek 5:9

h Isb 4:3



















22

23

Ku Kulyo a Yb 35:11

b Am 147:10

24

Es 31:1

c Ye 8:16

25 d Aba 5:22 Am 32:9 Ye 47:3 Hab 1:8

e Amp 21:31 Ye 46:9

26

f Es 5:28 Ye 8:6

g Ye 46:4

27

Ams 1:14

h Amp 23:5 Es 40:31

i Ye 49:16 Ob 4

28

YOBO 39:6-28

Kabili tamwakenyeko umucetekanya. a Ilyo apampaila amapindo yakwe, Aseka kabalwe no waninapo. Bushe kuti wapeela kabalwe amaka? b Bushe kuti wamufwika amasense pa mukoshi? Bushe kuti wamulenga ukucilauka nga makanta? Ukulila kwakwe uko alila cilumba cilumba kwa kutiinya. c Apalaula d mu mpanga yabatama no kusaminwa amaka; Afuma aya ku kukumanya ifyanso. e Aseka umwenso, no kututuma nakalya; f Kabili tashintuka ku lupanga. Akamufuko ka mifwi kakolonkontela pali ena, Ne cilimi ce fumo na kafumo. Mu kupontauka na mu kubalamuka apwa impanga, Kabili tasumina ukuti ico aleumfwa kulila kwa ntandala. Ilyo fye intandala yalila atila Eya! Kabili anunsha ubulwi ukutali, Anunsha ukululuma kwa bakalamba ba bashilika no kuwelesha kwa bashilika. g Bushe mucetekanya obe ulenga pungwa ukulela, No kutambikila amapindo yakwe ku mwela wa ku kapinda ka ku kulyo? Nelyo bushe ni we weba kapumpe h ukupupukila mu muulu No kupikila icisansala cakwe apasansuka, i Ukuti aleikala pa cilibwe icasumbuka no kulinda ubushiku bonse Pa kantongolilo ka cilibwe

YOBO 39:29–40:24

Yobo aicefya. Amaka ya mfubu

casumbuka ap ayafya ukufika? 29 Palya e po afwaila ifya kulya; a Amenso yakwe yalolesha ukufika apatali. 30 Utwana twakwe tufipilila umulopa; Kabili ukuli ifitumbi, e ko aya.” b Kabili Yehova akonkenyepo ukwasuka Yobo no kutila: 2 “Bushe uufwailisha ifilubo kuti akansana no Wa Maka Yonse? c Uulekalipila Lesa, aasuke.” d 3 E lyo Yobo ayaswike Yehova no kutila: 4 “Moneni! Nshili kantu. e Cinshi ningamwasuka? Iminwe yandi nabika pa kanwa. f 5 Ninsosa umuku umo, lelo nsha-asuke na kabili; Awe ninsosa imiku ibili, lelo nshalundepo.” 6 E lyo Yehova ayaswike Yobo ukufuma mu nkuuka g no kutila: 7 “Shi kaka mu musana ngo mwaume; h Ine nalakwipusha, na iwe unjebe. i 8 Bushe cine cine ulefulunganya umulinganya wandi? Bushe uletila ndi mubifi pa kuti iwe ube uwalungama? j 9 Nelyo bushe waba no kuboko ngo kwa kwa Lesa wa cine, k Kabili bushe ishiwi lyobe kuti lyabulukuta nge fibulukuta ishiwi lyakwe? l 10 Shi isaamike ukupuulama m no kusansama; n Kabili ufwale ubucindami o na bukatebebe. p 11 Salanganya ubukali bobe, q Kabili mona uwa matutumuko onse no kumuceefya.

40

ICIPA. 39 a Yb 9:26 Ye 49:22 b Mt 24:28



















ICIPA. 40 c Yb 21:15 Yb 33:13 Es 45:9 Uks 4:8 d Yb 13:3 Yb 23:4 Yb 31:35 Ro 9:19 e Esr 9:6 Yb 42:6 Am 51:4 f Aba 18:19 Yb 29:9 Am 39:9 Amp 30:32 g Yb 38:1 h Yb 38:3 i Yb 42:4 j Am 51:4 Ro 3:4 k Ukf 15:6 Am 89:13 1Ko 10:22 l Yb 37:4 Am 29:3 m Es 2:10 Es 24:14 n Am 83:18 o 1Im 16:27 Am 8:1 p Am 104:1 q Am 78:49 Am 90:11 Ye 30:23



















Ku Kulyo a 2Sa 22:28 Am 18:27 Amp 15:25 Es 2:11 Da 4:37 b Am 49:14 Am 55:15 c Ukt 1:30 Am 104:14 d Es 40:26 e Am 104:24 f Am 104:14 g Am 68:30 Es 19:6 h Yb 8:11 i Yos 3:15

712

12 Mona uwa matutumuko onse no kumuceefya a Kabili nyantawila ababifi apo beminine. 13 Bafise bonse pamo mu mushili, b Kakila ifinso fyabo umwafisama, 14 E lyo ine ndekutasha, Pantu ukuboko kobe ukwa ku kulyo kuti kwakupususha. 15 Ale nomba mona imfubu iyo nabumba pamo pene na iwe. Ilyac umulemfwe nga ing’ombe. 16 Amaka ya iko yaba mu ntungu sha iko, No bulamba d bwa iko bwaba mu mishipa ya pe fumo. 17 Ikongamika umucila ngo mukedari; Ubushipa bwa matanta ya iko bwalipikana. 18 Amafupa ya iko mipaipi ya mukuba; Amafupa ya iko ayakosa yapala icela bafula. 19 Yena e ya ntanshi mu fyapangile Lesa; Kalengae wa iko e wingapalamikako ulupanga lwakwe. 20 Pantu impili shipeela ifisabo fya shiko ku mfubu, f Ne finama fya mpanga fyonse fyangalila kulya. 21 Mwi samba lya muunganunshi e mo isendama, Umwafisama mu matete g na mu nika ya matipa. h 22 Imyunganunshi ilaicinga ku cintelelwe ca iko; Imiarabimu ya ku mumana ilaishinguluka. 23 Umumana nga waba no mukuku, taisakamana. Ilateeka umutima nangu ca kutila Yordani i alompokela pa kanwa ka iko. 24 Bushe kuli uwingaikata ilyo ilemonako?

713

Lesa tashintilila pa muntu. Mona Ing’wena

Bushe kuli uwingaiteya pa kuti aitule imyona ku cinkobwe? “Bushe kuti waloba ing’wena a ku bulobo, Nelyo bushe kuti watininkisha ululimi lwa iko ku mwando? Bushe kuti wabika umwando mu myona ya iko, b Nelyo bushe kuti watula insekete sha iko ku muunga? Bushe kuti yakupapaata, Nelyo bushe kuti yasosa amashiwi yafuuka kuli iwe? Bushe kuti yapangana na iwe icipangano, Ukuti ibe umusha obe umuyayaya? Bushe kuti wayangasha nge cuni, Nelyo bushe kuti waikakila pa kuti abakashana baleyangasha? Bushe aba makwebo kuti baicitilapo amakaabu? Bushe aba makwebo kuti bayakana? Bushe kuti waisusha imifwi c ya mabanga mu mpapa ya iko, Nelyo bushe kuti waisusha amela mu mutwe wa iko? Esha ukuikatamo. Ibukisha ifyo washombweke na yo. Wibwekeshapo na kabili. Mona! Uulesubila ukuikata kuti alengwapo fye insoni. Umuntu kuti awa pa nshi pa kuimona fye. Takuli uwingapama ukuibala. Kabili nani uwingeminina ku cinso candi? d Nani wabalilepo ukumpeela, pa kuti imubweseshe? e Fyonse ifyaba mwi samba lya muulu fyandi. f Nshaikale tondolo ukwabula ukusosa ifilundwa fya iko

ICIPA. 41 a Yb 3:8 Am 104:26

13

41 2

3

4

5

6

7

8

9

10 11

12

14

b Es 37:29

15

16

c Yb 41:26

17

18

19 d 2Im 20:6 Da 4:35 Imi 11:17 Ro 9:19

20

21

e Ro 11:35

22

23

f Ukf 19:5

24

Amg 10:14 Am 24:1 Am 50:12 1Ko 10:26



















Ku Kulyo a Yb 41:9

25

YOBO 41:1-25

Nelyo amaka ya iko no kuyemba kwa mubili wa iko. Nani engaifuula ica kufwala ca iko? Nani engengila mu ncendwa sha iko? Nani engasamuna akanwa ka iko? Ameno ya iko yonse yalatiinya nga nshi. Yaba ne cilumba pa mulandu wa mamba ya iko, Yalilundinkana kwati bayakakatikapo fye. Yakumana pamo bwino bwino, Ica kuti no mwela te kuti wingile mu kati ka yako. Yalilambatana na yanankwe; Yalikatana kabili te kuti yapaatukane. Ukutesemuna kwa iko kubyasha ulubuuto, Na menso ya iko yaba ngo kucelebuka kwa lucelo. Mu kanwa ka iko mufuma ukubyata kwa nkuba, Mufuma ne nsase sha mulilo. Mu myona ya iko mufuma icushi, Nge lungu basontekele ku tumuti utwauma. Umupu wa iko kuti wabilimya amalasha, No lubingu lufuma mu kanwa ka iko. Mu mukoshi wa iko mwaba amaka, Abali ku cinso ca iko balekatwa umwenso. Iminofu ya mubili wa iko yalikambantana; Yaba nge yakambatikwapo fye, taitenta. Umutima wa iko wakosa nge libwe, Wakosa ndi nge mpelo. Nga yaibuka aba maka balatutuma; a Pa mulandu wa mwenso balafulungana.

YOBO 41:26–42:12

Yobo alapila. “Ifibusa” fyapingulwa. Apola

26 Nelyo ulupanga lwaisanga talwingilamo, Nangu lifumo, umufwi nangu ifumo ilikalamba. a 27 Imona icela b nga kacani, No mukuba nge cimuti icabola. 28 Umufwi te kuti uifulumune; Kuli yena amabwe ya mu cisukushiloc yasanguka icani. 29 Imona inkonto nge tete, d Kabili iseka ukutenta kwe fumo baipoosela. 30 Mwi samba lya iko muli ifiinga ifyatwa; Nga yapita pa matipa paba kwati papitile ica kupuulilako. e 31 Ilenga amenshi ukubilauka kwati menshi yalebilauka mu mpoto; Ilenga bemba ukumoneka nge nongo ya baleipikamo amafuta ya kusuba. 32 Ilenga umo yapita mwashala kwati mulebeeka; Umuntu kuti amona amenshi ayashika yabuuta kwati ni mfwi. 33 Pa mushilinshi tapali icapalana na yo, Yabumbilwe iyabula umwenso. 34 Conse icasansabala ilacimona. Yena ni mfumu pa nama mpanga shonse isha cilumba.” E lyo Yobo ayaswike Yehova, ati: 2 “Ninjishiba ukuti mwalikwata amaka ya kucita fyonse fye ifyo mulefwaya, f Kabili kuti mwacita fyonse ifyo mutemenwe. g 3 Mwatile: ‘Nani uulecilikila ukufwaya kwandi uushaishiba na bwino bwino?’ h Ni pali ici nalandiile, lelo nshailwike Nalandile pa fintu fya kupapa, ifyo nshaishiba. i

42

ICIPA. 41 a Yb 41:7 b Yos 17:16 c Aba 20:16 2Im 26:14 d Amp 25:18 Ek 9:2 e Es 41:15



















ICIPA. 42 f Ukt 18:14 Es 43:13 Ye 32:17 Mko 10:27 Lk 18:27 g Am 135:6 Es 55:11 h Yb 38:2 i Am 40:5 Am 131:1 Am 139:6



















Ku Kulyo a Yb 38:3 Yb 40:7 b Esr 9:6 Yb 40:4 Am 51:17 c Yb 2:11 d Yb 11:6 Yb 15:15 Yb 22:2 e Imp 23:1 f Mt 5:24 g Ukt 20:17 Yak 5:15 h Yb 42:7 Amp 6:17 i Yb 2:6 Yak 5:11 j Mt 6:14 k Ukt 32:10 1Sa 2:7 2Im 25:9 Amp 22:4 Es 61:7 l Yb 19:13 m Amp 24:29 Ro 12:15 n Amp 3:33 Amp 10:22 He 11:6 Yak 5:11 o Yb 1:3 Lkm 7:8

714

4 Mwatile: ‘Shi umfwa, na ine nalalanda. Nalakwipusha, na iwe unjebe.’ a 5 Namumfwilile mu fya kumfwaumfwa fye, Lelo nomba amenso yandi yamumona. 6 E mulandu wine nabwesesha amashiwi yandi, Kabili nalapila b mu lukungu na mu mito.” 7 Nomba ilyo Yehova asosele amashiwi aya kuli Yobo, e lyo Yehova atile kuli Elifasi umwina Temani: “Nakalipa sana pali iwe na banobe babili, c pantu tamwasosele icishinka d pali ine nga filya umubomfi wandi Yobo asosele. 8 Nomba buuleni ing’ombe ishilume cinelubali (7) na bana ba mpaanga e cinelubali kabili muye na fyo ku mubomfi wandi Yobo, f e lyo mutuule umutuulo wenu uwa koca; na Yobo umubomfi wandi alemupepelako. g Ena eka e o ndeumfwa pa kuti nimucita ukulingana no bupumbu bwenu, pantu tamwasosele icishinka pali ine, ngo mubomfi wandi Yobo.” h 9 Awe Elifasi umwina Temani na Bildadi umwina Shuhi na Sofari umwina Naamati baliile no kucita nge fyo Yehova abebele; kabili e fyo Yehova aumfwile Yobo. 10 Kabili Yehova afumishepo ubucushi bwa kwa Yobo i ilyo apepeleko abanankwe, j kabili Yehova alibweseshe imiku ibili conse ico Yobo akwete kale. k 11 E lyo bamunyina bonse ne nkashi shakwe shonse na bonse abamwishibe l kale baishile kuli ena, kabili balaliila pamo nankwe ifya kulya m mu ng’anda yakwe no kumulilila ubulanda no kumusansamusha pa bubi bonse ubo Yehova asuminishe ukwisa pali ena; kabili umuntu onse amupeele ubupe bwa ndalama kabili umuntu onse amupeele inindaminwe ya golde. 12 E lyo Yehova apaalilen Yobo pa numa ukucila pa kutendeka, o

715

YOBO 42:13—AMALUMBO 2:7

Uwasubwa aba imfumu

ica kuti akwete impaanga amakana ikumi na yane (14,000) ne ngamila amakana mutanda (6,000), ne ng’ombe sha makoli ikana limo (1,000) shibili shibili ne mpunda nkota ikana limo. 13 Akwete na bana abaume cinelubali (7) na bana abanakashi batatu. a 14 Kabili ainike uwa ntanshi Yemima ne shina lya wa cibili Kesia ne shina lya wa citatu Kereni-hapuki. 15 Kabi-

ICIPA. 42 a Yb 1:2



















Ku Kulyo a Yos 15:19

b Amp 3:16

c Am 128:6

d Ukt 25:8

li takwali abanakashi abayembele nga bana banakashi ba kwa Yobo mu calo conse, kabili shibo alibakenye impanga pamo pene na bandume yabo. a 16 Kabili pa numa ya ici Yobo aali no mweo imyaka umwanda umo na makumi yane (140) b kabili aishilemona abana bakwe na beshikulu bakwe c—inkulo shine. 17 Awe Yobo asukile afwa, umukote kabili uwa myaka iingi. d

dccc

ccc

AMALUMBO IBUUKU LYA NTANSHI (Amalumbo 1 – 41)

umuntu uushiko1 Alipaalwa nka amano ayapanda a

2

3

4 5

6

ababifi, b Uushiminina mu nshila ya babembu, c Kabili uushiikala apekala abapumya. d Lelo ena asekelela mu mafunde ya kwa Yehova, e Kabili abelenga amafunde yakwe no kulayatontonkanyapo akasuba no bushiku. f Kabili akaba ngo muti uo balimba mupepi no tumilonga twa menshi, g Uutwala ifisabo mu nshita ya fiko h Na mabula ya uko tayabonsa, i Kabili conse ico acita cikatunguluka. j Ababifi tababa ifyo iyo, Bena baba nge misungu iyululwa ku mwela. k Ni pali ci ababifi bakapingwilwa, l Na babembu tabakasangwe mwi bumba lya balungama. m Pantu Yehova alishiba imibele ya balungama, n L elo ababifi bakalobela pamo ne mibele yabo. o

ICIPA. 1 a Am 112:1 Mt 5:3 b 2Im 22:3 Yb 21:16 Am 64:2 Mt 26:4 Imi 9:23 c Amp 4:14 d Am 26:4 Am 69:12 Amp 22:10 2Pe 3:3 e Am 19:7 Am 40:8 Ro 7:22 Yak 1:25 f Yos 1:8 Am 35:28 Am 119:97 1Ti 4:15 g Es 44:4 Es 61:3 Ye 17:8 h Mt 21:43 Flp 4:17 Uks 22:2 i Es 27:11 j Ukt 39:3 1Im 22:13 k Yb 21:18 Am 35:5 Es 17:13 Mt 3:12 l Am 5:5 Yu 15 m Mal 3:18 Mt 13:49 Mt 25:41 n Yb 23:10 Am 37:18 Ye 12:3 2Ti 2:19 1Pe 3:12 o Amp 14:12



















Ku Kulyo



















ICIPA. 2 a Am 46:6 Mt 24:7 Imi 4:25

ico inko shabela mu ci2 Cinshimfulumfulu a

2

3

4 5

6

7

Kabili cinshi ico abantu ba mu nko baletepeleseshanisha amapange ya fye? b Ishamfumu sha pano isonde shaima c Na bashimucindikwa balongana d Pa kuti bemine Yehova e no wasubwa wakwe, f Abati: “Natuputaule ifikakilo fyabo g Kabili tupoose ne myando yabo!” h Uwaikala mu muulu i akaseka; Yehova akabapumya. j Pali ilya nshita akasosa kuli bena mu cipyu cakwe k Kabili mu bukali bwakwe akabasakamika, l Akatila: “Ine ninsansabika imfumu yandi m Pa Sione, n pa lupili lwandi ulwa mushilo.” o Leka nondolole pa lwa cipope ca kwa Yehova;

b Am 33:10; Es 40:15; Es 60:2; c Am 48:4; Lk 13:31; Lk 23:11; Uks 19:19; d Mt 27:1; Mko 3:6; e Am 83:5; Yh 5:23; Yh 15:24; f Am 45:7; Am 89:20; Es 61:1; Imi 4:27; g Lk 19:14; h Ye 5:5; i Am 11:4; Am 68:33; j Am 37:13; Am 59:8; k Am 90:11; Ye 25:31; Na 1:6; l He 3:16; m Am 45:6; Ek 17:22; Ek 21:27; Da 7:14; Yh 1:49; Uks 19:16; n 2Sa 5:7; He 12:22; Uks 14:1; o Es 27:13.

AMALUMBO 2:8–4:5

8

9

10

11 12

Tomoneni umwana. Ukupepela ipaalo

Atile kuli ine: “Uli mwana wandi; a Ine, buno bushiku, nimba wiso. b Lomba kuli ine, c pa kuti nkupeele inko shibe e bupyani bobe d Ne mpela she sonde shibe shobe. e Ukabafunina ku nkonto ya cela, f No kubatobaula nge nongo ya kwa nakabumba.” g E ico nomba, mwe shamfumu, ilukeni; Sambilileniko, mwe bapingushi ba pano isonde. h Bombeleni Yehova na katiina i Kabili angeni no kututuma. j Tomoneni umwana mwaume, k pa kuti eba no bukali Na pa kuti mwilobela mu nshila, l Pantu ubukali bwakwe bulabilima bwangu. m Balipaalwa bonse abooba muli ena. n

Ulwimbo lwa kwa Davidi ilyo alebutuka pa mulandu wa kwa Abishalomu umwana wakwe. o

Yehova, cinshi ico aba3 Mwe lwani bandi bafulila? p

2

3

4

5

Cinshi ico abengi balenjimina? q Abengi balesosa pa mweo wandi abati: “Takuli ipusukilo kuli ena ukufuma kuli L esa.” r Selah. Lelo imwe, mwe Yehova, muli nkwela ukunshinguluka, s Ni mwe bukata t bwandi kabili uwa kunjinuna umutwe. u Kwi shiwi lyandi nkakuuta kuli Yehova, Na o akanjasuka mu lupili lwakwe ulwa mushilo. v Selah. Lelo ine, nkalambalala pa nshi pa kuti ndaale utulo;

ICIPA. 2 a 2Sa 7:14 Mt 3:17 Ro 1:4 He 1:5 He 5:5 b Am 89:27 Mko 1:11 Yh 1:14 Imi 13:33 c Mt 28:18 d Am 22:27 Am 110:2 Mt 25:32 e Am 72:8 He 1:2 Uks 11:15 f Uks 2:27 Uks 12:5 Uks 19:15 g Da 2:44 h Am 72:1 Am 82:2 i Am 19:9 Amp 28:14 Flp 2:12 He 12:28 j Am 95:1 Am 99:1 Am 119:120 k Ukt 49:10 Lk 7:45 Flp 2:10 l Am 1:6 Yh 3:36 Yh 14:6 m 2Te 1:9 Uks 6:16 n Es 11:10 Es 32:2 Ro 9:33



















Ku ng’omba nkalamba, pa filimba fya nsale. j Ulwimbo lwa kwa Davidi.

naita, munjasuke, mwe 4 Nga Lesa wandi uwalunga-

ICIPA. 3 o 2Sa 15:14 p 2Sa 15:12 2Sa 16:15 q 2Sa 12:11 r 2Sa 16:8 Am 22:7 Mt 27:43 s Ukt 15:1 Amg 33:29 t Es 45:25 Yh 1:14 u Ukt 40:13 Am 27:6 v 2Sa 15:25 1Is 8:30 1Is 8:45 Am 2:6 Es 2:3



















2

3

Ku Kulyo a Am 4:8 Am 127:2 Amp 3:24 b 2Is 6:15 Am 27:3 Am 121:7 Ro 8:31 c Am 10:12 Es 51:9 d Am 109:26 Mt 27:43 1Ti 4:10 e Am 35:23 Yh 20:17 f Yb 16:10 Yb 29:17 g Am 58:6 2Te 1:6 h Am 37:39 Amp 21:31 Es 43:11 Ho 13:4 Yn 2:9 Uks 19:1

716

Nkashibuka, pantu Yehova akangafwa. a 6 Nshakatiine iminshipendwa ya bantu Abaitantamika ukunshinguluka. b 7 Imeni, c mwe Yehova! Mpususheni, d mwe Lesa wandi! e Pantu mukooma abalwani bandi bonse mu nsekete. f Ameno ya babifi mukayakuulaula. g 8 Ukupususha kufuma kuli Yehova. h Ipaalo lyenu lili pa bantu benu. i Selah.

4

5

ma. k Mpokololeniko ku macushi. Mbeleleni uluse l no kukutika kwi pepo lyandi. Mwe bana ba bantu, kufika lilali ubukata m bwandi bukasaalulwa, Kufika lilali mukakonkanyapo ukutemwa ifya fye, Kufika lilali mukakonkanyapo ukufwaya ubufi? Selah. E ico ishibeni ukuti Yehova akasoobolapo uwa cishinka wakwe; n Yehova akomfwa ilyo nakuuta kuli ena. o Nga ca kuti mwakalipa, mwileka ubukali bwenu bumulenge ukubembuka. p L andileni mu mutima wenu, ilyo muli pa busanshi bwenu, q no kuba tondolo. Selah. Tuuleni amalambo ya bulungami, r Kabili tetekeleni Yehova. s

i Am 29:11; Ef 1:3; He 6:14; ICIPA. 4 j 1Im 25:1; k Am 11:7; Es 45:24; Ye 23:6; l Am 9:13; m Am 3:3; n 1Sa 2:9; Amp 2:8; o Am 34:15; Am 55:16; p Ef 4:26; q Am 63:6; r Amg 33:19; Am 51:19; s Am 37:3; Am 62:8; Amp 3:5; 1Pe 4:19.

717

Lesa alipata ababipa. Lesa cubo

6 Bengi abaletila: “Nani akatulanga icisuma?” Sanikeni ulubuuto lwa cinso cenu pali ifwe, a mwe Yehova. 7 Mukalenga umutima wandi ukusekelela b Ukucila pa fyo basekelela ilyo ingano shabo no mwangashi wabo uwa citooto fyafula. c 8 Nkalambalala pa nshi no kulaala utulo mu mutende, d Pantu imwe mweka, mwe Yehova, ni mwe munenga ukwikala umutelelwe. e Ku ng’omba nkalamba, ulwa pali Nehilote. Ulwimbo lwa kwa Davidi.

ku mashiwi yandi, 5 Kutikeni mwe Yehova; 2

3

4

5

6

7

f

Nangulukileni pa kuteta kwandi. Umfweni ukukuuta kwandi, g Mwe Mfumu h yandi kabili Lesa wandi, pantu kuli imwe e ko ndepepa. i Mwe Yehova, ulucelo mukakutika kwi shiwi lyandi; j Ulucelo nkasosa kuli imwe no kulolela. k Pantu ni mwe Lesa uushisekelela mu fyabipa; l Uwabipa onse te kuti ekale na imwe nangu panono. m Aba mataki te kuti beminine ku cinso cenu. n Mwapata bonse abacita ifyabipa; o Mukonaula ababepa ubufi. p Umuntu uusumya umulopa q kabili incenjeshi r alaselausha Yehova. Lelo ine, pa mulandu wa kufula kwa cikuuku cenu s Nkengila mu ng’anda yenu, t Nkafukamina kwi tempele lyenu ilya mushilo no kuba na katiina kuli imwe. u

ICIPA. 4 a Imp 6:26 Am 80:7 Am 89:15 Am 119:135 Amp 16:15 1Pe 3:12 b Neh 12:43 Es 9:3 c Ye 48:33 d Am 3:5 Amp 3:24 e Le 25:18 Amg 12:10 Ek 34:25



















ICIPA. 5 f Am 55:1 Am 65:2 1Pe 3:12 g Am 3:4 h Am 44:4 Am 74:12 Am 145:1 Es 33:22 i Am 65:2 Mt 6:9 j Am 55:17 Am 88:13 k Mko 1:35 l Am 89:14 Amp 6:16 Hab 1:13 Yak 1:13 m Am 15:1 Am 140:13 Amp 12:19 Uks 21:3 n Am 1:5 1Ko 1:29 o Amp 16:6 Ho 9:15 Mal 2:16 Ro 12:9 He 1:9 p Amp 6:19 Amp 20:19 Yh 8:44 Ko 3:9 1Ti 3:11 Uks 21:8 Uks 22:15 q Ukt 4:10 Ukt 9:6 Am 55:23 Es 26:21 r Am 119:163 Amp 6:17 Amp 12:19 Ho 4:2 1Pe 3:10 s Am 51:1 Am 69:13 Yn 4:2 t 1Sa 3:3 1Im 16:1 Am 84:10 u 1Is 8:29 Am 28:2 Am 138:2



















Ku Kulyo a Am 23:3 Am 25:5 b 1Sa 18:14 Am 27:11 Am 59:10 c Am 25:4 d Am 12:2 Am 52:2 e Am 58:2 Mk 6:12 f Am 140:3 Ro 3:13

AMALUMBO 4:6–6:2 8 Mwe Yehova, ntungululeni mu bulungami a bwenu pa mulandu wa balwani bandi; b Lengeni inshila yenu iwame pa ntanshi yandi. c 9 Pantu mu tunwa twabo tamwaba nangu cimo icingacetekelwa; d Mu kati kabo mwaisula fye ububi. e Utunwa twabo ni nindi iyacenama; f Ululimi lwabo lwa bucenjeshi. g 10 Lesa akabapeela umulandu; h Bakawa pa mulandu wa mano ayo baipanda abene. i Mu kufula kwa bumpulamafunde bwabo lekeni bapaswe, j Pantu balimupondokela. k 11 Lelo bonse abooba muli imwe bakasekelela; l Bakaula utupundu umuyayaya. m Kabili mukabacingilila ica kuti takwakabe uwa kubapalama, Na batemwa ishina lyenu bakaangila muli imwe. n 12 Pantu mukapaala bonse abalungama, o mwe Yehova; Nge nkwela p iikalamba, e fyo mukacingilila q abo musekelelamo. Ku ng’omba nkalamba, pa filimba fya nsale pali sheminiti. r Ulwimbo lwa kwa Davidi.

Yehova, mwinungikila 6 Mwe mu bukali bwenu, s

Kabili mwinungikila mu cipyu cenu. t 2 Mbeleleni uluse, mwe Yehova, pantu nshili na maka. u Mposheni, v mwe Yehova, pantu nayatentuka amafupa yandi. g Amp 29:5; 1Te 2:5; Yak 3:5; h Ro 3:19; i 2Sa 17:23; Am 7:15; j 2Sa 15:31; 2Te 1:6; k 1Sa 12:15; 1Sa 15:23; Es 1:20; Es 63:10; Ek 20:21; l Am 40:16; m Am 35:27; n Am 34:3; Am 69:36; o Am 115:13; Amp 10:6; p Ukt 15:1; Am 3:3; Am 84:11; q Am 32:10; ICIPA. 6 r 1Im 15:21; Am 12:0; s Am 38:1; t Ye 10:24; Ye 46:28; u Am 38:7; Am 41:4; 1Pe 1:24; v Am 103:3; Ye 17:14; Ho 6:1.

AMALUMBO 6:3–7:11

Abafwa; kapingula walungama

3 Cine cine umweo wandi nausakamikwa nga nshi; a Lelo imwe, mwe Yehova —kufika lilali? b 4 Bweleni, c mwe Yehova, pokololeni umweo wandi; d Mpususheni pa mulandu wa cikuuku cenu. e 5 Pantu abafwa te kuti balande pali imwe; f Nani engamulumbanya mu Nshiishi?1 g 6 Nimfunshika ku fya kuteta fyandi; h Ubushiku bonse nenga ica kulaalapo candi ukubomba; i Ku filamba fyandi nenga ubusanshi bwandi ukubomba. j 7 Ukucula kwalenga ilinso lyandi ukunaka, k Lyakota pa mulandu wa balwani bandi bonse. l 8 Ntalukeni, imwe bonse mwe bacita ifyabipa, m Pantu Yehova akomfwa ishiwi lya kulila kwandi. n 9 Yehova ukumfwa akomfwa ukulomba kwandi no kumbelela uluse, o Yehova akapokelela ipepo lyandi. p 10 Abalwani bandi bonse bakekatwa insoni q icine cine kabili bakasakamikwa; Bakapilibuka, bakomfwa insoni apo pene fye. r

a Am 31:9 Mt 26:38 b Am 13:1 c Am 90:13 d Am 17:13 Am 50:15 e Am 119:88 Isb 3:22 f Ukt 3:19 Am 30:9 Am 88:10 Am 115:17 Lkm 9:5 g Lkm 9:10 Es 38:18 Yh 11:13 h Am 69:3 i 2Sa 13:36 Isb 1:16 Imi 21:13 2Ko 2:7 j Am 39:12 k Yb 17:7 Am 31:9 l Am 88:9 m Am 119:115 Mt 7:23 n Am 3:4 Am 145:18 Es 30:19 He 5:7 o Am 31:22 Am 40:1 Yn 2:2 p Am 116:1 q Am 40:14 Am 109:29 Ye 20:11 r Amp 29:1



















ICIPA. 7 s Am 3:7 Am 35:23 t Am 18:2 Amp 18:10 u Am 31:15 Ye 15:15 Ro 8:37 2Ko 4:9 2Pe 2:9 v Am 10:9 Am 17:12 1Pe 5:8 w Aba 18:28 Am 50:22



















Ku Kulyo

Ulwimbo lwa bulanda ulwa kwa Davidi ulo aimbiile Yehova pa mulandu wa kwa Kushi umwina Benjamini.

Yehova Lesa wandi, 7 Mwemuli imwe e mo nauba.

ICIPA. 6

s t

Mpususheni kuli bonse abancusha kabili mpokololeni, u 2 Pa kuti umuntu nangu umo ensantaula nga filya inkalamo icita, v Pa kuti ensompola ilyo pashili uwa kumpokolola. w Am 6:51 Moneni Icipande calenga 4 ica Ifyalundwako.

a Yos 22:22 2Sa 16:8 b 1Sa 24:11 c 1Sa 24:17 Amp 17:13 d 1Sa 19:4 1Sa 24:7 1Sa 26:9 e Imi 25:11 f Am 3:7 Am 68:1 Am 90:11 g Am 35:1 Am 94:2 Es 33:10 h Am 44:23 Am 73:20 Es 51:9 i Am 76:9 Am 103:6 j Ukt 18:25 Am 9:8 k Am 18:20 Am 35:24

718

3 Mwe Yehova Lesa wandi, nga ca kuti nalilufyanya, a Nga ca kuti muli ulufyengo mu minwe yandi, b 4 Nga ca kuti nalibweseshapo ububi ku muntu uwancitila icisuma, c Nelyo nga ca kuti nalipokolola umulwani wandi onse uo amapange yakwe yafulungana, d 5 L ekeni umulwani afwaye umweo wandi e Kabili lekeni ansange no kunyantawila ubumi bwandi pa nshi Kabili lengeni ubukata bwandi bube mu mushili. Selah 6 Imeni, mwe Yehova, mu bukali bwenu; f Iminineni pa mulandu wa cifukushi ca balwani bandi, g Kabili shibukeni pa mulandu wandi, h pantu namusosa ukuti ifyo mwapingula ficitwe. i 7 Kabili lekeni abantu na bantu aba mu nko bamushinguluke, Kabili bweleleni ku muulu. 8 Yehova akapingula inko. j Mpinguleni, mwe Yehova, ukulingana no bulungami bwandi k Kabili ukulingana na bukaele l bwandi ubuli muli ine. 9 Shi lekeni bupwe ububi bwa babifi, m kabili kosheni uwalungama; n Kabili Lesa umulungami o aleceeceeta umutima p ne mfyo. q 10 Inkwela yandi ni Lesa, r uupususha abaololoka imitima. s 11 Lesa mupingushi walungama, t l Yb 27:5; Am 26:11; Am 41:12; Am 78:72; Amp 19:1; m Am 9:5; Amp 11:19; Ye 11:20; n Am 37:25; Amp 2:21; o Amg 32:4; 1Im 28:9; Yh 17:25; Uks 15:3; p 1Sa 16:7; q Ye 11:20; Ye 17:10; Ye 20:12; Uks 2:23; r Ukt 15:1; Amp 30:5; s Am 125:4; Amp 2:21; t Ukt 18:25; Am 9:4; Am 33:5; Am 98:9.

719

12

13

14

15

16

17

Ku ng’omba nkalamba pali Gititi. o Ulwimbo lwa kwa Davidi.

Mwe Yehova Shikulwifwe, ifyo lyacindama ishina lyenu mwi sonde lyonse, p Mwebo ubukata bwenu bulumbanishiwa mu myulu! q 2 Mwalenga amaka yenu ukumonekela mu fifuma mu tunwa twa bana abanono na bonka, r Pa mulandu wa balwani benu, s Pa kutila mulenge umulwani no ulelandula, ukuleka imicitile yabo. t

8

AMALUMBO 7:12–9:2

Umuntu. Tasheni pa fipesha amano

Kabili Lesa alapingula ubupingushi bwaluma cila bushiku. Nga ca kuti umuntu takataluke ku bubi, a akanoona ulupanga lwakwe, b Akapekanya ubuta bwakwe, kabili akabuteyanya ukulasa. c Kabili akaiteyanishisha ifyanso fya kwipailako; d Ku mifwi yakwe akasontekako umulilo uulebilima. e Moneni! Kuli uuli ne fumo lya bunkalwe, f Kabili emite ukucululusha lelo ali no kupaapa ubufi. g Aimba icilindi, kabili afukula na mo; h Lelo e ukaponena mu cilindi ico umwine aimbile. i Amapange yakwe aya kucululusha bambi yakabwelela pa mutwe wakwe, j Kabili pa cilongwe ca ku mutwe wakwe e pakatentemukila ubunkalwe bwakwe. k Nkalumbanya Yehova ukulingana no bulungami bwakwe, l Kabili nkembila pa cilimba ishina m lya kwa Yehova Uwapulamo. n

ICIPA. 7 a Am 85:4 Es 55:7 Mal 4:6 Lk 1:16 b Amg 32:41 Ek 21:9 c Amg 32:23 d Hab 3:5 e Amg 32:42 Am 45:5 Am 64:7 f Es 33:11 g Es 59:4 Yak 1:15 h Am 35:7 Am 40:2 Am 57:6 Ye 18:20 i Est 7:10 Am 10:2 Amp 26:27 j 1Is 2:32 Est 9:25 Ga 6:7 k Mt 26:52 l Am 35:28 Am 51:14 Am 71:15 Am 98:2 Am 145:7 m Am 9:2 Es 25:1 He 13:15 n Ukt 14:22 Am 83:18 Am 92:8 Da 4:17 Uks 15:4



















ICIPA. 8 o Am 84:0 p Amg 28:58 Am 148:13 Mt 6:9 Yh 17:26 q 1Is 8:27 1Im 16:27 Yb 37:22 Am 104:1 Am 148:13 Es 33:21 He 1:3 r Mt 21:16 Lk 10:21 Imi 4:13 1Ko 1:27 s Imi 4:14 Imi 6:10 t Am 44:16



















Ku Kulyo a Ukt 1:1 Am 19:1 Am 102:25 Ro 1:20 b Am 104:19 Es 40:26 Mt 5:45 c Yb 7:17 Am 144:3 He 2:6 d Es 51:12 1Ko 15:47 e Ukt 1:29 Ukt 9:3 Mt 6:25 Mt 6:30 Lk 12:28 Yh 3:16 Imi 14:17 f He 2:7 g Es 40:5 1Ko 11:7 h Am 21:5 Amp 5:9 i Ukt 1:26 Ukt 9:2

3 Ilyo nalolesha imyulu yenu, imilimo ya minwe yenu, a Umweshi ne ntanda ifyo mwapanga, b 4 Ntila, wa nshi umuntu mwibukisha no kwibukishac umwina kufwa, d Kabili wa nshi umwana wa muntunse uwa kuti mulemusakamana? e 5 Kabili mwamulengele ukuti abe uwacepako panono pa baba nga Lesa,1 f Kabili mwamupeele ubukata g no bucindami. h 6 Mwamulenga ukwangalila ifyo mwabumba; i Mwalibika fyonse pe samba lya makasa yakwe: j 7 Impaanga ne mbushi e lyo ne ng’ombe, fyonse fye, k Ne nama sha mu mpanga kumo, l 8 Ifyuni fya mu lwelele ne sabi lya muli bemba, m Fyonse ifipita mu nshila sha muli babemba. n 9 Mwe Yehova Shikulwifwe, lyalicindama ishina lyenu mwi sonde lyonse! o Ku ng’omba nkalamba pali Muti-labene. Ulwimbo lwa kwa Davidi.

1 [Aleph]1

Nkamulumbanya, mwe Yehova, no mutima wandi onse; p Nkalenga fishibikwe ifipesha amano fyenu fyonse. q 2 Nkasekelela no kwangila muli imwe, r Nkalumbanishisha ishina

9

j He 2:8; k Ukt 1:28; Ukt 9:3; l Ukt 2:20; m Ukt 1:20; Yh 21:6; n Ukt 1:21; Yb 41:1; o Am 8:1; He 8:1; ICIPA. 9 p Am 86:12; Am 111:1; q 1Im 16:12; 1Im 29:11; Uks 4:11; r Am 5:11; Am 28:7.

Am 8:51 Nelyo “bamalaika.” 9:01 Ici e cilembo ca kubalilapo muli alufabeti wa ciHebere. Ilyo balembele ili lumbo pa kubalilapo fye bakonkele alufabeti.

AMALUMBO 9:3-20

Yehova aishibikilwa ku mapingushi

lyenu pa cilimba, mwe Bapulamo. a

2 [Behth] 3 Ilyo abalwani bandi bapilibuka, b Bakaipununa no kuloba ukufuma ku cinso cenu. c 4 Pantu namumpingwilako no kundubulwilako; d Namwikala pa cipuna mulepingwila mu bulungami. e

3 [Gimel] 5 Namukalipila inko, f namulofya umubifi. g Ishina lyabo namulifuuta umuyayaya, kabili pe na pe. h 6 We mulwani, ukonaulwa kobe konaulwa kwa pe, i Pamo ne misumba iyo wawisha. j Tabakabale abalumbulwapo. k

5 [He] 7 L elo Yehova ena, akekala umuyayaya, l Akapampamika icipuna cakwe ku kupingula. m 8 Kabili akapingula aba pano nse mu bulungami; n Akapingula abantu ba mu nko mu bulungami. o

6 [Waw] 9 Kabili Yehova akaba icubo kuli onse uwacushiwa, p Icubo mu nshita sha mafya. q 10 Kabili abaishiba ishina lyenu bakamutetekela, r Pantu tamwakatale amusha abamufwaya, mwe Yehova. s

7 [Zayin] 11 Lumbanishisheni Yehova uwikala mu Sione pa filimba; t Soseni mu nko imilimo yakwe. u 12 Pantu ilyo akafwaya abasumya umulopa, v akebukisha abacushiwe; w

ICIPA. 9 a Am 83:18 Am 97:9 Uks 15:3 b Am 56:9 c Am 80:16 d Am 140:12 e Am 89:14 Am 98:9 1Pe 2:23 f Amg 9:4 g Am 106:11 h Amg 9:14 Mt 25:46 i Ukf 14:13 Am 34:16 j 1Sa 31:7 k Amg 25:19 Es 14:22 l Am 90:2 Am 102:12 1Ti 1:17 m Am 89:14 Ro 14:10 Uks 20:11 n Ukt 18:25 Am 85:11 Am 96:13 Es 26:9 o Am 98:9 Imi 17:31 p Am 32:7 Am 46:1 Am 91:2 Uks 7:10 q Am 54:7 r Am 91:14 Amp 18:10 Ye 16:21 s 2Im 20:12 Am 25:15 2Ko 1:10 t Am 74:2 Am 132:13 Am 135:21 u Am 66:5 Am 96:10 Am 105:1 Am 107:22 Es 12:4 v Ukt 4:10 2Is 9:26 w Ukt 9:5 Amg 32:43 2Is 24:4 Es 26:21 Lk 11:50



















Ku Kulyo a Ukf 3:7 Am 72:14 Lk 18:7 b Am 25:19 c 2Sa 22:5 Yb 38:17 Am 30:3 Am 107:18 Am 116:3 Es 38:10 Uks 1:18 d Am 66:16 e Ye 17:19 f Es 37:22 g Am 13:5 Am 20:5 Hab 3:18 h Am 7:15 i Am 35:7 Am 57:6 Am 141:10 j Amg 32:35 Am 35:8 Amp 5:22 k Ukf 14:4 Yos 2:10 1Sa 6:20 2Is 19:19

720

Te kuti alabe nkuuta ya bacushiwe. a

8 [Chehth] 13 Mbeleleni uluse, mwe Yehova; moneni ubucushi bwandi ubo ncula ku bampata, b Mwe balenjimya ukufuma mu mpongolo sha mfwa, c 14 Pa kuti nsabankanye imilimo yenu yonse iya lulumbi d Mu mpongolo e sha mwana mwanakashi Sione, f Pa kuti nsansamukile mu kupususha kwenu. g

9 [Tehth] 15 Inko nashiponena mu cilindi ico shaimbile; h Mwi sumbu i ilyo shateyele, e mwaikatwa amakasa ya shiko. j 16 Yehova aishibikilwa ku bupingushi apingwile. k Ku mulimo wa minwe yakwe umubifi aikatwa nga mu citeyo. l Higayone. Selah.

[Yohdh] 17 Ababifi m bakaya ku Nshiishi, n Pamo ne nko shonse ishalaba Lesa. o 18 Pantu abapiina tabakalabwe umuyayaya, p Kabili isubilo lya bafuuka talyakatale aliloba. q

 [Kaph] 19 Imeni, mwe Yehova! Mwileka umwina kufwa abe ngo wakwatisha amaka. r Lekeni inko shipingwilwe ku cinso cenu. s 20 L ekeni shibe no mwenso, mwe Yehova, t Pa kuti abantu ba mu nko beshibe ukuti bena kufwa fye. u Selah. l Amp 6:2; Amp 26:27; Es 3:11; m Am 49:14; n Imp 16:30; Es 5:14; o Am 50:22; Es 34:2; Ye 10:25; p Am 12:5; Am 72:4; q Am 10:17; Am 37:34; Amp 24:14; Mt 5:5; r 1Sa 2:9; Da 5:21; s Ukt 18:25; Am 82:8; Imi 17:31; t Ukf 15:16; Ukf 23:27; Amg 2:25; u Yb 40:12; Es 31:3; Ek 28:2; Imi 12:23.

721

Ababifi abati: “Lesa alilabako”

[Lamedh] nshi, mwe Yeho10 Mulandu va, mwimininina akatalamukila? a Cinshi ico mufisamina mu nshita sha mafya? b 2 Mu cilumba cakwe umubifi akonka cipyu cipyu uwacula; c Bekatwa mu mapange ayo belengenye. d 3 Pantu umubifi ailumbanishisha pa lunkumbwa lwakwe, e Kabili uulesanga icibwesha f icishalinga aipaala umwine;

 [Nun] Nasaalula Yehova. g 4 Umubifi tafwayafwaya pa mulandu wa kuituntumba kwakwe; h Ena amatontonkanyo yakwe yonse ya kuti: “Takwaba Lesa.” i 5 Ifyo acita filatunguluka inshita fye yonse. j Ifya bupingushi fyenu fili pa muulu apo ashingafika; k Abalwani bakwe bonse, alabafyola. l 6 Asosa mu mutima wakwe ati: “Ns h a kat e l ent e n s h i we; m Ku nkulo ne nkulo nshakatale mponenwapo no bubi.” n

 [Pe] 7 Mu kanwa kakwe mwaisula fye imilapo no bucenjeshi no mutitikisha. o Mwi samba lya lulimi lwakwe muli ukucululusha no bunkalwe. p 8 Abelamina abekala mu mishi; Umwafisama e mo akepaila uwa kaele. q

 [Ayin] Amenso yakwe yalecebace-

ICIPA. 10 a Am 22:1 Ye 14:8 b Am 13:1 Am 44:24 c Ukf 14:17 Am 37:14 d Ukt 11:4 Am 7:16 Am 21:11 Am 37:7 Amp 5:22 Amp 26:27 Uks 17:13 e Ukf 15:9 Am 94:4 Am 106:14 Ho 12:8 f Amp 11:18 Yak 5:4 g Es 57:17 Mko 12:9 Lk 20:15 h Yb 35:10 Am 14:2 Ye 2:6 i Am 14:1 Am 53:1 Sef 1:12 j Am 37:35 k Amp 24:1 Es 26:11 Ho 14:9 l Am 12:5 m Amp 14:16 n Lkm 8:11 Es 56:12 Uks 18:7 o Am 5:6 Am 59:12 Ro 3:14 1Pe 3:10 p Am 7:14 Am 12:2 Am 55:21 Amp 10:31 Amp 17:4 q Amp 1:11 Hab 3:14



















Ku Kulyo a Am 17:11 Ye 22:17 b Am 17:12 Am 59:3 Mk 7:2 Imi 23:21 c Yb 38:40 Isb 3:10 d Yb 18:8 Am 140:5 Ye 5:26 Hab 1:15 Yh 10:12 e 2Sa 15:5 f Am 10:6 Mko 2:6 g Am 64:5 Lkm 8:11 h Am 51:9 Am 73:11 i Am 94:7 Ek 8:12 Ek 9:9 j Am 3:7 k Am 94:2 Mk 5:9 l Am 9:12 Am 35:10 m Amg 31:20 Am 74:10 n He 4:13 o 2Is 9:26 2Im 6:23 p 2Ti 1:12 1Pe 4:19

AMALUMBO 10:1-16 ba ukufwaya uushikwete wa kumwafwa. a 9 Alaalilila umwabelama kwati ni nkalamo iili umwafisama. b Alaalililac ukufwaya ukusompola buluku buluku uwacula. Asompola buluku buluku uwacula ilyo amwikata mwi sumbu lyakwe. d 10 Natitikishiwa, akontama, Kabili ibumba lya bakungumana lyaikatwa ku maala yakwe ayakosa. e 11 Mu mutima wakwe atila: f “Lesa alilabako. g Alifisa icinso cakwe. h Takamone nakalya.” i

 [Qohph] 12 Imeni, j mwe Yehova. Mwe Lesa, imyeni ukuboko kwenu. k Mwilaba abacula. l 13 Nga cinshi ico umubifi asaalwila Lesa ifi? m Mu mutima wakwe aleti: “Tamwakalubulwishe.” n

 [Rehsh] 14 Pantu imwe mwalimona ukucula no bulanda. Mutwalilila ukulolesha, ukuti mufikate mu minwe yenu. o Kuli imwe e ko uushakwata wa kumwafwa, p umwana wa nshiwa, aituula. Ni mwe mwaba kaafwa wakwe. q

 [Shin] 15 Funeni ukuboko kwa mubifi no kwa wabipa. r Fwailisheni ulubembu lwakwe ukufikila lwapwa. s 16 Yehova ni Mfumu umuyayaya umuyayaya. t Inko nashiloba pe sonde lyakwe. u q Amg 10:18; Am 146:9; Ye 49:11; Ho 14:3; He 13:6; r Yb 34:30; Yb 38:15; Am 37:17; Ek 30:21; Sek 11:17; s 2Is 21:13; Am 4:5; 1Te 5:22; t Am 29:10; Am 145:13; Ye 10:10; Da 4:34; 1Ti 1:17; u Am 9:5; Am 44:2.

AMALUMBO 10:17–12:8

Yehova: Alabebeta, ni Kapususha

 [Taw] 17 Mukakutika ku kufwaya kwa bafuuka, a mwe Yehova. Mukateyanye mitima yabo. b Mukapeepekako ukutwi kwenu, c 18 Ku kupingwila umwana wa nshiwa no watitikishiwa, d Ukuti umwina kufwa uwa pano nse eba wa kututumya na kabili. e Ku ng’omba nkalamba. Ulwa kwa Davidi.

e mo nauba. 11 MuliNgaYehova kuti mwatila shani f

2

3

4

5

6

7

ku mweo wandi: “Fulumukila ku lupili lwenu nge cuni! g Pantu, moneni! ababifi bateyanya ubuta bwabo, h Batinta umufwi wabo ku mwando wa buta, Ukuti balase mu mfifi pa bantu abaololoka imitima. i Ilyo umufula wa kukuulapo waonaulwa, j Cinshi uwalungama engacita? Yehova ali mwi tempele lyakwe ilya mushilo. k Yehova—mu muulu e mwaba icipuna cakwe ica bufumu. l Amenso yakwe yalamona, amenso yakwe ayabeeka yaceeceeta m abana ba bantu. Yehova aceeceeta umulungami no mubifi, n Na onse uwatemwa ubunkalwe alimupata. o Akalosesha pa babifi ifiteyo, umulilo na mabwe ya mingu p No mwela uubabula, e o bakanwa. q Pantu Yehova alilungama; r atemwa imicitile yalungama. s

a Am 9:18 Am 147:6 b 1Im 29:18 2Im 30:12 c 1Sa 8:21 Am 6:9 Am 9:18 Am 102:17 Amp 15:8 1Pe 3:12 1Yo 3:22 d Am 72:4 Am 82:3 e Es 51:12



















Ku ng’omba nkalamba ulwa pali sheminiti wa pa nshi. b Ulwimbo lwa kwa Davidi.

mwe Yehova, 12 Mpususheni pantu aba cishinka c

ICIPA. 11 f 2Im 14:11 Am 7:1 Am 56:11 g Amp 27:8 h Am 37:14 i Imi 23:15 j Am 82:5 k Es 6:1 Mk 1:2 Hab 2:20 Uks 7:15 l 2Im 20:6 Am 103:19 Mt 23:22 Imi 7:49 Uks 4:2 m 2Im 16:9 Am 33:13 Am 66:7 Amp 15:3 Sek 4:10 He 4:13 n Ukt 6:5 Ukt 7:1 Ukt 22:1 o Amp 3:31 Amp 6:17 p Ukt 19:24 Ek 38:22 q Am 75:8 Es 51:17 Ye 25:15 Hab 2:16 Uks 16:19 Uks 18:6 r Amg 32:4 s Am 45:7 Am 146:8



















2

3

4

5

6

Ku Kulyo a Yb 36:7 Am 34:15 1Pe 3:12



















ICIPA. 12 b c d e f

g h

i j k l

Am 6:0 Am 3:7 Mk 7:2 Am 10:7 Am 41:6 Am 5:9 Am 28:3 Am 62:4 Ye 9:8 Ro 16:18 1Im 12:33 Ukf 15:9 1Sa 2:3 Am 17:10 Ek 28:2 2Pe 2:18 Ye 18:18 Ukf 3:7 Am 10:12 Es 33:10 Am 10:5

722

Abatambalala e bakamona icinso cakwe. a

ICIPA. 10

7

8

bapwa; d Pantu aba cishinka nabaloba ukufuma mu bana ba bantu. Ubufi e bo balanshanya umuntu no muntu; e Ku milomo f batasha mu bumbimunda na ku mitima ibili e ko basosela. g Yehova akalofya imilomo yonse iitasha mu bumbimunda, Ululimi ulusosa ifya matutumuko, h Abasosa abati: “Ku lulimi lwesu e ko tukacimfisha. i Imilomo yesu isosa ico twatemwa. Nani akaba cibinda pali ifwe? “Pa mulandu wa kupokolola abacula, pa mulandu wa kuteta kwa bapiina, j Uno muku wena ndeima,” e fyasosa Yehova. k “Nkamucingilila kuli onse uumufyola.” l Ifyebo fya kwa Yehova fyebo fyasanguluka, m Fyaba nga silfere uwaengululwa bwino mwi lungu lya pano isonde, ukusangululwa imiku cinelubali (7). Imwe mwe Yehova, mukabasunga bwino; n Mukacingilila umuntu umo umo muli ino nkulo ukufika umuyayaya. Ababifi bendauka konse konse, Pantu icimfulumfulu cisumbulwa mu bana ba bantu. o

m 2Sa 22:31; Am 18:30; Am 19:8; Am 119:140; Amp 30:5; n 1Sa 2:9; Am 145:20; o Lkm 8:11.

723

Kufika lilali, mwe Yehova, mukandaba? a Bushe muyayaya? b Kufika lilali mukafisa icinso cenu kuli ine? c Kufika lilali ndi no kukaanya umweo wandi, No kuba no bulanda mu mutima wandi ubushiku bonse? Kufika lilali umulwani wandi akasansabala pali ine? d Ndolesheni; njasukeni, mwe Yehova Lesa wandi. L engeni amenso yandi ukubeeka, e pa kuti niponena mu tulo twa mfwa, f Pa kuti umulwani wandi esosa ati: “Nimucimfya!” Pa kuti abalwani bandi besekelela pantu nalengwa ukutalantanta. g Lelo ine, mu cikuuku cenu e mo natetekela; h L ekeni umutima wandi usekelele mu kupususha kwenu. i Ndeimbila Yehova, pantu nanambula. j

13 2

3

4

5

6

AMALUMBO 13:1–15:5

Takuli uucita icisuma. Umweni

Ku ng’omba nkalamba. Ulwimbo lwa kwa Davidi.

Ku ng’omba nkalamba. Ulwa kwa Davidi.

asosa mu 14 Umuwelewele mutima wakwe ati: “Takwaba Yehova.” k Bacita imilimo ya boni, l bacita ifya kuselausha. Takuli uulecita icisuma. m 2 L elo Yehova ukufuma ku muulu alolesha pa nshi pa bana ba bantu, n Ku kumona nga pali uwa mucetekanya, nga pali uulefwaya Yehova. o 3 Bonse fye nabapaasuka, p imibele yabo bonse naibipa; q Takuli uulecita icisuma, r Takuli fye nangu umo. s 4 Bushe abacita ifyabipa tabaishiba, t

ICIPA. 13 a Am 6:3 Am 88:14 Es 59:2 b Isb 5:20 c Amg 31:17 Yb 13:24 Am 22:2 Es 59:2 d Am 22:7 e Esr 9:8 f Ye 51:39 Yh 11:11 g Am 25:2 Am 35:19 Am 38:16 Isb 1:16 h Am 52:8 Am 147:11 1Pe 5:7 i 1Sa 2:1 Lk 1:47 j Am 116:7 Am 119:17



















ICIPA. 14 k Am 10:4 Am 53:1 Es 29:16 l Ukt 6:12 m Ro 3:10 n Ukt 11:5 Am 33:13 Am 102:19 o 2Im 16:9 He 11:6 p Lkm 7:29 q Es 64:6 r Ro 3:11 s Ro 3:10 t Am 94:8



















Apo balya abantu bandi filya balya ifya kulya? a Na kuli Yehova tabalililako. b 5 Pali ilya nshita baiketwe umwenso uukalamba, c Pantu Yehova aaba mu nkulo ya mulungami. d 6 Pa mulandu wa kuti Yehova e cubo cakwe, e Mwalengele amapange ya wacula mwayalengele insoni. 7 Iye, kanshi Israele nga balimupuswishe mu Sione! f Ilyo Yehova akabwesha abantu bakwe bankole, g Yakobo akaanga, Israele akasamwa. h Ulwimbo lwa kwa Davidi.

Yehova, nani engaba 15 Mwe umweni mwi tenti lye-

2

Ku Kulyo a Ye 10:25 Ams 8:4 Mk 3:3 b Am 79:6 Es 64:7 c Ukf 15:16 Am 53:5 d Am 24:6 e Am 9:9 Am 142:5 He 6:18 f Ro 11:26 g Am 53:6 Am 85:1 Am 126:4 h Neh 12:43 Am 126:1



















3

4

ICIPA. 15 i Uks 21:3 j Am 2:6 Am 3:4 Am 24:3 Es 2:3 k Am 1:1 l Am 50:23 Es 33:15 Imi 10:35 m Amp 3:32 Amp 12:19 Sek 8:16 Ef 4:25 Ko 3:9 n Le 19:16 Am 34:13 Am 101:5 Amp 11:13 Amp 20:19 Amp 30:10

5

nu? i Nani engekala mu lupili lwenu ulwa mushilo? j Untu enda uwa kaele k kabili uucita icalungama l Kabili uusosa icine mu mutima wakwe. m Uushicita ulwambo ku lulimi lwakwe. n Uushicita icabipa ku munankwe, o Kabili uushiseebanya cibusa wakwe uwa pa mutima. p Mu menso yakwe onse umuwelewele tamufwaya, q Lelo acindika abatiina Yehova. r Nga alapa icingamuletelela, tateluka. s Uushikongwesha indalama shakwe pali kaloba, t Kabili uushipoka ifisakanwa ku kufyengelesha uwa kaele. u Uucite fi fintu takatale atelentenshiwa. v

o 1Sa 24:11; Amp 14:21; Ro 12:17; p Ukf 23:1; q Est 3:2; r Am 101:6; s Yos 9:18; Aba 11:35; Am 50:14; Mt 5:33; t Ukf 22:25; Le 25:36; Amg 23:19; Ek 18:17; u Ukf 23:8; Amg 16:19; v Am 16:8; Am 55:22; Amp 12:3; 2Pe 1:10.

AMALUMBO 16:1–17:10

Tamwakanshe mu Nshiishi

Miktamu wa kwa Davidi.

mwe Lesa, pa16 Nsungeni, ntu nauba muli imwe. a

2 Nsosele kuli Yehova nati: “Ni mwe Yehova; ubusuma bwandi, tabuli kantu kuli imwe, b 3 Kano ku ba mushilo abali pe sonde. Bena, e bakankaala, abo nsekelelamo.” c 4 Ukukalipwa kulafula ku bantu aba kuti, ilyo kuli lesa umbi, e ko bayangufyanya ukuya. d Nshakapongolole umutuulo wa mwangashi uwa mulopa, e Kabili nshakalumbule amashina yabo ku kanwa kandi. f 5 Yehova e cakaniko candi g kabili e lukombo lwandi. h Ni mwe mwansungila ico bampendwila. 6 Intambo sha kupiminako shamponena umwawama. i Cine cine, nintemwa ubupyani bwandi. 7 Nkacindika Yehova, uumpandile amano. j Cine cine, mu nshita sha bushiku imfyo shandi shilanungika. k 8 Nabika Yehova pa ntanshi yandi pe. l Pantu aba ku kwa kulyo kwandi, nshakatelentenshiwe. m 9 E ico umutima wandi ulasekelela, no bukata bwandi bulaanga. n No mubili wandi ukekala umutelelwe. o 10 Pantu tamwakanshe mu Nshiishi. p Tamwakaleke uwa cishinka wenu ukubola mu nindi. q 11 Mukanenga ukwishiba inshila ya ku bumi. r Ukusekelela kwafikapo kufuma ku cinso cenu; s

a Am 25:20 Am 91:2 b Yb 35:7 Ro 11:35 c Am 119:63 d Amg 8:19 Am 97:7 Yn 2:8 e Ye 7:18 f Ukf 23:13 Yos 23:7 Ho 2:17 g Imp 18:20 Am 73:26 Isb 3:24 h Am 23:5 i Am 78:55 j Es 48:17 k Am 17:3 Am 26:2 l Am 139:18 Imi 2:25 m Am 73:23 Am 121:5 n Am 30:12 Am 57:8 o Yb 14:14 Es 26:19 p Am 49:15 Amp 15:11 Imi 2:31 Imi 3:15 Uks 1:18 q Yb 14:13 Yb 17:14 Es 38:17 Imi 13:35 r Am 21:4 Amp 12:28 s Am 21:6 Mt 5:8 Imi 2:28 1Ti 1:11



















Ipepo lya kwa Davidi.

2 3

4

5

6

ICIPA. 17 b c d e f g

h i j k l m n o p q

r

Am 5:2 Am 145:18 Am 37:6 Yb 1:8 Am 11:5 Am 16:7 1Ko 4:4 Yb 23:10 Am 26:2 Am 66:10 Ye 9:7 Sek 13:9 Mal 3:3 1Pe 1:7 Am 39:1 Am 119:9 1Sa 2:9 Am 119:133 Am 18:36 Am 94:18 Am 121:3 Am 55:16 Am 66:19 Am 116:2 Es 37:17 Am 31:21 Isb 3:22 Ukf 15:6 Amg 32:10 Sek 2:8 Ru 2:12 Am 36:7 Am 57:1 Am 63:7 1Sa 24:11 Am 35:4

Mwe Yehova, umfweni icalungama, umfweni ukupapaata kwandi; b Kutikeni kwi pepo lyandi ilyabula ubucenjeshi. c Mumpingule ni mwe; d Lekeni amenso yenu yamone ubulungami. e Nga mwaceeceeta umutima wandi, nga mwanceeceeta ubushiku, f Nga mwansangulula; mwalasanga ukuti nshili na mapange yabipa. g Akanwa kandi takakapulemo. h Lelo imicitile ya bantu, Ku cebo ca mu kanwa kenu ine nali-ilama ku nshila ya fipondo. i Lekeni intampulo shandi shibe fye mu nshila shenu, j Umo inkasa shandi shishakafumemo. k Nkuuta kuli imwe, pantu mukanjasuka, mwe Lesa. l Teyamikeni ukutwi kwenu kuli ine. Umfweni ifyo ndesosa. m Citeni imilimo yenu iya cikuuku ibe iya kupapusha, n mwe bapususha abafwaya icubo Ku bapondokela ukuboko kwenu ukwa ku kulyo. o Nsungeni nge mboni ya linso, p Mumfise mu cintelelwe ca mapindo yenu, q Pa mulandu wa babifi abanjimina. Abalwani abafwaya umweo wandi balepalaminako fye kuli ine. r Baiisalila mu mafuta yabo; s Ku kanwa kabo balanda ifya matutumuko; t

17

Ku Kulyo a Am 36:10



















724

Ubusuma buli mu kuboko kwenu ukwa kulyo pe na pe. a

ICIPA. 16

7

8

9

10

s Amg 32:15; Am 119:70; Ek 16:49; t 1Sa 2:3; Am 31:18; Am 73:9.

725

Yehova cilibwe; wa maka; alaafwa

11 Awe nabatushinga, tatukwete no kwa kuya; a Batonta amenso yabo pali ifwe pa kutila batuwishe pa nshi. b 12 Cila muntu aba nge nkalamo iifwaisha ukusantaula c Kabili ngo musepela wa nkalamo uuli umwafisama. 13 Imeni, mwe Yehova; mukumanyeni; d Lengeni akontame; pokolweleni umweo wandi ku mubifi ku lupanga lwenu, e 14 Ku kuboko kwenu, mwe Yehova, mpokololeni ku bantu, f Ku bantu ba nkulo g ino, abasakamana fye ifya mikalile ino, h Kabili abo mu nda shabo mwisushamo icuma cenu icafiswa, i Abakwatisha abana baume j Kabili ababikila abana babo ico bashako. k 15 Lelo ine, mu bulungami nkamona icinso cenu; l Nkateka umutima ilyo nashibuka ku kumona icata cenu. m Ku ng’omba nkalamba. Ulwa mubomfi wa kwa Yehova, ulwa kwa Davidi, uwasosele kuli Yehova amashiwi ya lwimbo luno mu bushiku Yehova amupokolwele mu minwe ya balwani bakwe bonse na mu minwe ya kwa Shauli. n Kabili atile:

mwe Yeho18 Nkamutemwa, va mwe maka yandi. o

2 Yehova e cilibwe candi kabili e uncingilila kabili e wa kumpokolola. p Lesa wandi e cilibwe candi. E mo nakulauba, q Ni nkwela yandi kabili e lusengo1 lwandi ulwe pusukilo, e cubo candi. r Am 18:21 Nangu, “umupusushi wa maka.” Ulusengo lwa nama mu Baibolo lwimininako ukukosa, amaka, nelyo amaka ya kutungulula.

ICIPA. 17 1Sa 23:26 Am 10:8 Am 7:2 Am 7:6 Am 7:12 Am 108:6 Am 49:1 1Ti 6:17 h Am 73:12 Yak 5:5 i Yb 22:18 Am 144:13 Mt 5:45 j Am 144:12 k Am 39:6 l Yb 19:26 m Am 65:4



















a b c d e f g

ICIPA. 18 n 2Sa 22:1 o Am 18:32 Am 118:14 Es 12:2 p Am 3:3 Am 37:40 Am 40:17 Am 70:5 Am 144:2 q 2Sa 23:3 Am 46:1 r Ukt 15:1 Amg 32:4 2Sa 22:3 Amp 2:7 Lk 1:69



















Ku Kulyo a 2Sa 22:4 Am 69:34 2Ko 11:31 b Am 50:15 Lk 1:71 c 1Sa 20:3 Am 116:3 Mt 26:66 d 2Sa 20:1 2Sa 22:5 Am 22:16 e 2Sa 22:6 Am 88:3 f Lkm 9:12 g Am 50:15 Am 130:1 h 1Sa 3:3 2Sa 22:7 1Im 16:1 Am 11:4 Yn 2:7 i Ukf 3:7 Am 10:17 Am 34:15 1Pe 3:12 j Aba 5:4 Ek 38:19 Hg 2:6 k 2Sa 22:8 l Am 77:18 Am 97:4 Uks 16:18 m 2Sa 22:9 Es 30:27 n 2Sa 22:10 Am 144:5 Es 64:1 o Am 99:1 p Am 104:3 He 1:7 q Am 97:2 r Yb 36:29

AMALUMBO 17:11–18:11 3 Yehova, uwalinga ukulumbanya, e o ndelililako, a Kabili akampususha ku balwani bandi. b 4 Imyando ya mfwa yalimpombele; c Abantu ifinangwa na bo baisa nga mukukulule wa menshi ku kuntiinya. d 5 Imyando ya Nshiishi yalimpombele; e Nakumene ne fiteyo fya mfwa. f 6 Mu kucula kwandi nalelilila kuli Yehova, Kabili kuli Lesa wandi e ko nalekuutila. g Mwi tempele lyakwe aumfwile ishiwi lyandi, h Ne nkuuta yandi kuli ena yafikile mu matwi yakwe. i 7 Kabili isonde lyatendeke ukusunkana no kutenta, j Na mashinte ya mpili yalitenkene, k Kabili yalesunkana pantu alikalipe. l 8 Mu myona yakwe mwafumine icushi, no mulilo uwafumine mu kanwa kakwe waleoca; m Kuli ena kwafumine amalasha ayaleaka. 9 E lyo asendeke imyulu no kwika. n Kabili imfifi yafiitisha yali mwi samba lya makasa yakwe. 10 Aishile nanina pali kerubi no kwisa alepupuka, o Kabili aishiile pa mapindo ya kwa malaika1 ninshi nafooka. p 11 E lyo apangile imfifi umwa kubelama mwakwe, q Eyo aikupile nge nsakwe yakwe, Iya menshi yafiita, kabili iya makumbi yafiita sana. r Am 18:101 Nelyo, “pa mapindo ya mwela.”

AMALUMBO 18:12-32 12 Muli aya makumbi ayalepita ayo alimo mwabyashishe inkuba pa ntanshi yakwe, a Kabili mwafumine imfula ya mabwe na malasha ayaleaka. b 13 E lyo Yehova atampile ukubulukuta mu muulu, c Kabili Uwapulamo atampile ukulanda, d E lyo kwali imfula ya mabwe na malasha ayaleaka. 14 Kabili akonkenyepo fye ukupoosa imifwi yakwe, pa kuti abasalanganye; e Kabili abyashishe ne nkuba, pa kuti abafulunganye. f 15 Na pa nshi ya bemba palimoneke, g Na mashinte ya calo yashele pa mbilibili h Pa mulandu wa bukali bwenu mwe Yehova, pa mulandu wa mupu wa maka uwa mu myona yenu. i 16 Antambike ukuboko ukufuma mu muulu no kumbuula, j Anjabwile mu menshi ayengi. k 17 Ampokolwele ku mulwani wandi uwakosa, l Na ku bampata; pantu bali aba maka ukuncila. m 18 Balenjimina mu bushiku bwa kucula kwandi, n Lelo Yehova e walentungilila. o 19 Kabili andetele pa ncende apapabuka; p Alimpokolwele, pantu alintemenwe. q 20 Yehova anambula pa mulandu wa bulungami bwandi; r Anambula pa mulandu wa kusanguluka kwa minwe yandi. s 21 Pantu ndakonka inshila sha kwa Yehova, t Kabili nshacitile icabipa, e kutila nshafumineko kuli Lesa wandi. u

Yehova alapususha; wa cishinka ICIPA. 18 a 2Sa 22:13 b Am 97:3 c 1Sa 2:10 1Sa 7:10 d 2Sa 22:14 Am 29:3 e Yos 10:10 Es 30:30 f 2Sa 22:15 Yb 36:32 Am 144:6 g Am 74:15 Am 106:9 Am 114:3 h 2Sa 22:16 Am 9:8 i Ukf 15:8 j 2Sa 22:17 Am 57:3 k Am 32:6 Am 124:4 l 2Sa 22:18 Am 3:7 m Am 35:10 n 1Sa 19:11 1Sa 23:26 o Es 50:10 p Am 31:8 Am 118:5 q Am 149:4 r 1Sa 26:23 1Is 8:32 Amp 11:18 s 1Sa 24:11 Am 24:4 t 2Sa 22:22 u Am 119:102



















Ku Kulyo a 2Sa 22:23 b Amg 8:11 c Ukt 6:9 2Sa 22:24 Am 84:11 d Amp 14:16 e Es 3:10 He 11:6 f 2Sa 22:25 Amp 5:21 g Am 97:10 Ye 3:12 h Yb 34:11 Ye 32:19 i Da 12:10 Mt 5:8 j 2Sa 22:27 Am 125:5 k Yb 34:28 l Yb 10:16 Yb 40:11 Amp 6:17 Es 2:11 Lk 18:14 m 2Sa 22:29 Am 132:17 n Am 97:11 Es 42:16 o 2Sa 5:19 Flp 4:13 He 11:34 p 2Sa 22:30 q Amg 32:4 2Sa 22:31 Da 4:37 Uks 15:3 r Am 12:6 Am 19:8 Am 119:140 s Am 18:2 Am 84:11 Amp 30:5

726

22 Pantu ubupingushi bwakwe bonse bwaba ku cinso candi, a Kabili ifipope fyakwe nshakafifumye pali ine. b 23 Kabili nkaba uwa kaele kuli ena, c Kabili nkataluka ku membu. d 24 Lekeni Yehova anambule pa mulandu wa bulungami bwandi, e Pa mulandu wa kusanguluka kwa minwe yandi pa ntanshi ya menso yakwe. f 25 Ku wa cishinka mukaba aba cishinka; g Ku wa kaele mukaba aba kaele; h 26 Ku wasanguluka mukaba abasanguluka; i Kabili incenjeshi mukashicenjesha; j 27 Pantu abacushiwa mukabapususha; k Lelo amenso ya matutumuko mukayawisha. l 28 Pantu ni mwe mukaasha inyali yandi, mwe Yehova; m Lesa wandi akalenga imfifi ukuba ulubuuto. n 29 Pantu pa mulandu wa kwafwa kwenu kuti nalwisha ifipondo; o Kabili ku maka ya kwa Lesa wandi kuti naciluka icibumba. p 30 Lelo Lesa wa cine ena, imibele yakwe yalipwililika; q Icebo ca kwa Yehova calilopololwa. r Ni nkwela kuli bonse abooba muli ena. s 31 Pantu ni Lesa nshi uwingacila pali Yehova? t Kabili cilibwe nshi icingacila pali Lesa wesu? u 32 Lesa wa cine e unkaka amaka mu musana, v t 1Sa 2:2; 2Sa 22:32; Am 86:8; Es 45:5; u Amg 32:31; v Am 28:7; Am 84:7.

727

33

34

35

36 37

38

39

40

41

42

43

44

AMALUMBO 18:33–19:4

Imyulu ilabilisha ubukata bwakwe

Kabili alenga imibele yandi ukufikapo, a Alenga amakasa yandi ukuba nga ya nsebula nkota, b Na pa ncende ishasansuka e po anjimika. c Asambilisha iminwe yandi ukulwa, d Na maboko yandi yalishiba ukubomfya ubuta bwa mukuba. e Kabili mukampeela inkwela yenu iye pusukilo, f No kuboko kwenu ukwa ku kulyo kukankosha, g Kabili ukuicefya kwenu kukankusha. h Mukalefya intampulo shandi, i Ne nkolokoso shandi tashakasokone. j Nkakonka abalwani bandi no kubasanga; Kabili nshakabwele mpaka bakalobe. k Nkabasansaula ica kuti tabakeme; l Bakawila mwi samba lya makasa yandi. m Kabili mukampeela amaka ya kulwa ubulwi; Mukalenga abalenjimina ukuwila mwi samba lyandi. n Kumfwa abalwani bandi, mukalenga bafulumuke; o E lyo abampata sana, nkabonaula. p Bapunda mutuule, lelo takuli wa kubapususha, q Balilila kuli Yehova, lelo tabaasuka. r Nkabashonaula ngo lukungu uluululwa ku mwela; s Nkabapongolola nga matipa ya mu misebo. t Mukampususha ku fyo abantu banengulula. u Mukancita intungulushi ya nko. v Abantu nshaishibe—bakamombela. w Ilyo baumfwa fye pali ine bakaba ne cumfwila kuli ine; x

ICIPA. 18 a 2Sa 22:33 Es 26:7 b Hab 3:19 c Amg 32:13 2Sa 22:34 d Am 144:1 e 2Sa 22:35 f Ukt 15:1 Amg 33:29 Am 28:7 g Am 17:7 h 2Sa 22:36 Am 113:6 i Am 4:1 j 2Sa 22:37 Am 17:5 k 2Sa 22:38 l Am 2:9 Am 110:5 m 2Sa 22:39 Am 110:6 n 2Sa 22:40 Am 44:5 Am 144:2 o Ukt 49:8 Ukf 23:27 Yos 10:24 p 2Sa 22:41 Am 21:8 Am 34:21 q 2Sa 22:42 r Yb 35:12 Amp 1:28 Es 1:15 Ye 11:11 Ye 14:12 Mk 3:4 Sek 7:13 s 2Sa 22:43 t Es 10:6 Sek 10:5 Mal 4:3 u 1Sa 30:6 2Sa 22:44 v 2Sa 8:3 Am 2:8 1Ti 6:15 Uks 19:16 w Es 55:5 Es 65:1 Imi 15:14 x 2Sa 22:45



















Ku Kulyo a Amg 33:29 b 2Sa 22:46 Mk 7:17 c 2Sa 22:47 Ye 10:10 1Ti 4:10 d Amg 32:4 e Ukf 15:2 f Amg 32:35 2Sa 22:48 Am 94:1 Na 1:2 Ro 12:19 g Am 47:3 1Ko 15:25 h Am 59:1 i 2Sa 7:9 j 2Sa 22:49 Am 140:1 k Amg 32:43 Am 117:1 Es 11:10 Ro 15:9 l 1Im 16:9 Am 108:3 m 1Sa 2:10 Am 2:6 Am 144:10 n 2Sa 7:15 1Is 3:6 Am 89:20

45

46

47

48

49

50

Bambi bambi bakesa nabaipetamika kuli ine. a Bambi bambi bakabulwa amaka, Kabili bakesa baletutuma ukufuma mu malinga yabo ayasansuka. b Yehova wa mweo, c kabili cibe icapaalwa Icilibwe candi, d Kabili asansabikwe Lesa we pusukilo lyandi. e Lesa wa cine e unandwilako; f Kabili alenga inko ukunakila ine. g E umpususha ku balwani bandi abakalipa; h Mukansansabika ukucila abanjimina, i Mukampokolola ku muntu wa bunkalwe. j E co nkamulumbanishisha mu nko, mwe Yehova, k Kabili nkalumbanishisha ishina lyenu pa cilimba. l Alecitila imfumu yakwe ifya kupususha ifikalamba m No kuba ne cikuuku ku wasubwa wakwe, n Kuli Davidi na ku bana bakwe umuyayaya. o Ku ng’omba nkalamba. Ulwa malumbo ulwa kwa Davidi.

ubukata bwa 19 Imyulukwailebila Lesa; p

No lwelele lulesosa umulimo wa minwe yakwe. q 2 Akasuba na kasuba kakonkanyapo ukusosa, r Kabili ubushiku no bushiku bulanga ukwishiba. s 3 Tafisosa, kabili tafilanda; Talyumfwika ishiwi lya fiko. t 4 Intambo ya iko iya kupiminako yafumina pano isonde ponse, u o Am 89:36; Es 9:7; Lk 1:33; Uks 5:5; ICIPA. 19 p Am 8:3; Am 69:34; Am 115:15; Am 148:3; Es 40:22; Ro 1:20; 1Ko 15:40; q Ukt 1:6; Am 150:1; Uks 4:11; r Am 65:8; Am 74:16; s Ukt 1:5; Ukt 1:14; Ukt 8:22; Am 136:9; t Yb 31:26; u Yb 38:5.

AMALUMBO 19:5–20:5

5

6

7

8

9

10

11

12

Na mu mpela sha pano isonde mwakumana amashiwi ya iko. a Muli yena e mo atanikila akasuba itenti, b Kabili kali nga shibwinga ilyo afuma mu muputule wakwe; c Kalasekelela ukubutuka mu nshila ya kako nga filya impalume isekelela ukubutuka mu nshila. d Ukutula kwa kako ni ku mpela ya muulu, Kabili ukushinguluka kwa kako kupwila ku mpela imbi iya muulu; e Kabili takuli icabelama ku kukaba kwa kako. f Amafunde g ya kwa Yehova yalifikapo, h yalapuupuutula umuntu. i Ifyo Yehova atwibukishako j fyalicetekelwa, k filenga uwapelwa mano ukuba na mano. l Ifipope m ififuma kuli Yehova fyalyololoka, n filenga umutima ukusekelela; o Ifunde p lya kwa Yehova lyalisanguluka, q libuutusha pa menso. r Akatiina s ka kuli Yehova kalisanguluka, ka muyayaya. Ubupingushi t bwa kwa Yehova bwa cine; u bwalilungama. v Bwalitemwikwa ukucila golde, ukucila golde iyalopololwa iingi; w Kabili bwalowa ukucila ubuci, x ukucila uluto lwa mu fipeepe fya buci. y Kabili umubomfi wenu e mo asokelwa; z Mu kukonka ubu bupingushi mwaba icilambu cikalamba. a Nani engeluka ifilubo fyakwe? b Njeleleni ku membu isho nshaishiba no kuti nalicita. c

Yehova apususha imfumu yakwe ICIPA. 19 a Es 49:6 Ro 10:18 b Yb 22:14 Lkm 1:5 c Es 61:10 d Ye 33:20 e Am 104:19 f Ukt 31:40 Es 49:10 Mt 20:12 g Amg 33:4 Am 1:2 Am 78:1 h Am 119:72 Mt 5:17 Lk 2:22 Ro 2:13 Ro 7:14 Ro 7:22 Ro 9:31 i 2Sa 16:12 1Is 8:47 Am 23:3 Ek 18:27 Ek 33:15 Ro 10:5 j Am 119:111 Am 119:129 Am 132:12 2Pe 3:1 k 2Is 17:15 Am 93:5 l Amp 1:5 2Ti 3:15 m Amg 1:26 1Sa 12:14 Am 111:7 n Am 33:4 o 2Im 24:10 Am 40:8 Am 119:7 p Amg 6:1 Amp 4:4 Mt 15:3 q Neh 9:13 r Am 13:3 Amp 6:23 Mt 6:22 s Amg 10:12 Amp 1:7 Mal 3:16 t Ukf 21:1 Imp 15:35 Neh 9:13 Am 119:137 u Am 119:160 Uks 16:7 v Amg 4:8 w Am 119:127 Amp 8:10 x Am 119:103 Amp 16:24 y 1Sa 14:27 z 2Im 19:10 Am 119:11 a Am 119:165 Amp 11:18 b Am 40:12 1Ko 4:4 c Le 4:2 Am 90:8



















728

13 Kabili talusheni umubomfi wenu ku micitile ya kuituntumba; a Mwileka inteke. b E lyo nkaba uwapwililila, c Kabili nkaba uwa kaele kuli bumpulamafunde ubwingi. 14 Lekeni amashiwi ya mu kanwa kandi ne fyo umutima wandi utontonkanyapo d Fimusekeshe, mwe Yehova, Icilibwe candi icasansuka e kabili Umulubushi wandi. f Ku ng’omba nkalamba. Ulwimbo lwa kwa Davidi.

akwasuke mu 20 Shi Yehova bushiku bwa bucu-

2

3

4

5

shi. g Shi ishina lya kwa Lesa wa kwa Yakobo likucingilile. h Shi nakutumine ukwafwa ukufuma umwa mushilo, i Kabili akutungilile mu Sione. j Shi ebukishe imituulo yobe yonse iya bupe, k No mutuulo obe uwa koca aumone ukuti walinona. l Selah. Shi nakupeele ifyo umutima obe ulefwaya, m Kabili shi nafishepo ukufwaya kobe konse. n Tukaaula akapundu pa mulandu wa kupususha kobe, o Kabili mwi shina lya kwa Lesa wesu e mo tukemisha insalu shesu apalembwa ifishibilo. p Shi Yehova afishepo ukulomba kobe konse. q

Ku Kulyo a Ukt 20:6 Amg 17:12 1Sa 15:23 2Sa 6:7 2Im 26:16 b Am 119:133

c Es 38:3; d Am 49:3; Am 51:15; Am 77:12; Am 143:5; Flp 4:8; e Am 18:2; f Yb 19:25; Amp 23:11; Es 43:14; Es 44:6; ICIPA. 20 g Ukt 35:3; 2Sa 4:9; h Am 9:10; Amp 18:10; i 2Im 20:8; j 2Sa 5:7; Am 50:2; Am 134:3; Es 12:6; k Imi 10:4; l Le 9:24; 1Im 21:26; 2Im 7:1; m Am 21:2; n Amp 20:5; o Am 35:9; Am 51:14; Am 59:16; Lk 1:47; p 1Sa 17:45; q Mt 7:7.

729

Ku ng’omba nkalamba. Ulwa malumbo ulwa kwa Davidi.

Yehova, mu maka 21 Mweyenu e mo imfumu ya-

2

3

4

5

6

AMALUMBO 20:6–22:2

Abalwani ba kwa Lesa. Pali Mesia

6 Nomba naishiba ukuti Yehova alapususha uwasubwa wakwe. a Alamwasuka ukufuma mu myulu yakwe iya mushilo b Ku milimo ikalamba iya kupususha kwa kuboko kwakwe ukwa ku kulyo. c 7 Bamo bacetekela mu maceleta na bambi muli bakabalwe, d Lelo ifwe twakulalanda pa fyo twacetekela mwi shina lya kwa Yehova Lesa wesu. e 8 Bena bakontama no kuwa; f Lelo ifwe, twaima, ukuti tupuupuutulwe. g 9 Mwe Yehova, pususheni imfumu! h Akatwasuka mu bushiku twakuuta. i

sekelela; j Kabili mu kupususha kwenu e mo ilefwaya ukula-angila! k Mwaipeele ico umutima wa iko walefwaya, l Tamwaitanine ne co imilomo ya iko yalefwaya. m Selah. Pantu mwaisengeele na mapaalo ya fisuma, n No kuifwika ku mutwe icilongwe ca golde uwalopololwa. o Yamulombele ubumi. Mwaliipeele, p Ukutantalila kwa nshiku umuyayaya, umuyayaya. q Yalicindama nga nshi pa mulandu wa kupususha kwenu. r Mwaipeela bukatebebe no bucindami. s Pantu mwali-ipaala nga nshi umuyayaya; t

ICIPA. 20 a Am 2:2 Am 105:15 Lk 18:7 b 1Is 8:30 Am 18:9 c Am 17:7 d Am 33:17 Amp 21:31 Es 31:1 Ho 1:7 e 2Im 14:11 2Im 20:12 2Im 32:8 f Aba 5:31 g Am 125:1 h Am 18:50 i Am 44:4



















7

8

ICIPA. 21 Am 63:11 Am 28:7 Am 2:8 Am 20:4 2Im 6:41 Am 31:19 o 2Sa 12:30 p Am 13:3 Am 61:6 q Am 89:29 Am 91:16 r 2Sa 7:9 He 8:1 s Da 7:14 t Am 72:17



















j k l m n

9

10

Ku Kulyo a Am 16:11 Am 45:7 Imi 2:28 b 1Sa 30:6 Mt 27:43 He 2:13 c Am 16:8 d Am 2:9 e Lkm 3:8 Mal 4:1 2Te 1:8 f Amg 32:22 Am 110:5 g 1Is 13:34 Am 9:5 Am 37:28 Mt 25:46 h Am 109:13 Es 14:20 i Am 5:10 Am 34:16 j Am 2:1 Am 83:4 k Am 9:3 Am 56:9 l Am 7:13 Am 64:7 m Am 46:10 n Uks 11:17 Uks 15:3 Uks 18:20



















ICIPA. 22 o Am 22:16 Am 31:14 Mt 27:46 Mko 15:34 p Am 26:9 He 5:7 q Yb 3:24 Am 38:8 r Am 42:3 Am 88:1 s Lk 18:7

11 12

13

Mwailenga ukuti isansamuke pa mulandu wa kusekelela kwa cinso cenu. a Pantu imfumu yatetekela muli Yehova, b E lyo na mu cikuuku ca Wapulamo. Tayakatelentenshiwe. c Ukuboko kwenu kukasanga abalwani benu bonse; d Ukuboko kwenu ukwa ku kulyo kukasanga abamupata. Cikaba kwati mwabapoosa mwi lungu lya mulilo ilyo ikafika inshita ya kubakanda. e Yehova mu bukali bwakwe akabamina, kabili umulilo ukabapwisha. f Mukonaula ifisabo fyabo pano isonde, g No kulofya abana babo ukufuma mu bana ba bantu. h Pantu bamuletela ububi; i Bapanga amapange ayo bafilwa ukufikilisha. j Pantu mukabalenga ukufutata no kufulumuka k Ku nshinga sha buta bwenu isho mwatinta no kutonta pa finso fyabo. l Shi amaka yenu yamusansabike, mwe Yehova. m Tukemba no kulumbanishisha amaka yenu pa filimba. n

Ku ng’omba nkalamba pa Nsebula Nkota iya ku Maca. Ulwa malumbo ulwa kwa Davidi.

wandi, Lesa wandi, 22 Lesacinshi mwandekelese-

sha? o Cinshi tamulempusushisha, p Cinshi mushileumfwila inkuuta yandi? q 2 Mwe Lesa wandi, ndililila kuli imwe akasuba, na imwe tamwasuka; r No bushiku, kabili nshiikala tondolo. s

AMALUMBO 22:3-24

Pali Mesia. Yehova, Imfumu

3 Lelo imwe muli ba mushilo, a Mwashingulukwa na malumbo ya kwa Israele. b 4 Bashifwe balimutetekele; c Balitetekele, na imwe mwalebapususha. d 5 Balilile kuli imwe, e kabili balipuswike; f Batetekele muli imwe, kabili tabalengelwe insoni. g 6 Lelo ine ndi mwambo, h nshili muntu iyo, Naliseebana kabili nalisuulwa ku bantu. i 7 Kabili bonse abamona, balampumya; j Balanda icilandelande, no kupukunya imitwe yabo, e lyo baleti: k 8 “Aipeele kuli Yehova. l Lekeni amupusushe! m Lekeni amupokolole, apo e mo asekelela!” n 9 Pantu ni mwe mwamfumishe mu nda, o Ni mwe mwanengele ukutetekela ilyo nali ncili ku mabele ya kwa mayo. p 10 Napeelwe kuli imwe ukufuma mwi fumo; q Ukufuma mu nda muli mayo ni mwe Lesa wandi. r 11 Mwitalukako kuli ine, pantu ubwafya buli mupepi, s Pantu takuli uwa kungafwa umbi. t 12 Ing’ombe ishingi shanshinguluka; u Ing’ombe ishilume isha maka isha ku Bashani shanshinga. v 13 Shanjasamwina utunwa twa shiko, w Nge nkalamo iilesantaula no kubuluma. x 14 Napongololwa nga menshi, y Na mafupa yandi yonse yapaatululwa ku yabiye. z Umutima wandi waba nge pula; a Wasunguluka mu nda yandi. b

ICIPA. 22 a Es 6:3 Yh 17:11 1Pe 1:15 b Amg 10:21 Am 65:1 c Ukt 15:6 He 11:33 d Ukf 14:13 e Am 99:6 Am 106:44 f 1Ko 10:13 g Am 25:2 Es 49:23 Ro 10:11 h Yb 25:6 Es 41:14 i Am 31:11 Es 53:3 Yh 7:15 j Am 35:16 Mt 5:11 Mt 9:24 Lk 16:14 k Yb 16:4 Am 44:14 Am 109:25 Mt 27:39 l Am 37:5 m Mt 27:43 Lk 23:35 n Am 18:19 Am 91:14 o Am 71:6 Am 139:16 p Lk 11:27 q Es 46:3 r Es 49:1 Lk 1:42 Ga 1:15 s Am 10:1 He 5:7 t Am 72:12 Lk 23:46 u Am 68:30 v Es 53:7 Ek 39:18 Ams 4:1 Mt 27:1 w Yb 16:10 Am 35:21 Isb 2:16 Mt 26:4 x Am 57:4 1Pe 5:8 y Yos 7:5 z Da 5:6 Lk 22:44 a Yb 23:16 Yh 12:27 b Amg 20:8 Mt 26:38 Mko 14:33



















Ku Kulyo a Amp 17:22 b Isb 4:4 Yh 19:28 c Ukt 3:19 Am 30:9 Es 53:12 1Ko 15:4 d Am 59:6 Lk 22:63 Flp 3:2 Uks 22:15 e Am 86:14 Lk 11:53 f Es 53:7 Mt 27:35 Yh 20:25 g Am 34:20 Yh 19:36 h Mt 27:36 Lk 23:35 i Yh 19:24 j Mko 15:24

730

15 Amaka yandi yauma nge ciinga, a No lulimi lwandi lwakambatila ku fiponshi; b Kabili mu lukungu lwa mfwa e mo mwambika. c 16 Pantu imbwa shanshinguluka; d Ulukuta lwa ncitatubi lwanshinga. e Balesumaula iminwe yandi na makasa yandi nge nkalamo. f 17 Kuti napenda amafupa yandi yonse. g Bamona, batonta amenso pali ine. h 18 Ba-akana ifya kufwala fyandi, i Kabili bapendwila ifya kufwala fyandi. j 19 Lelo imwe, mwe Yehova, mwitaluka. k Mwe maka yandi, l angufyanyeni ukungafwa. m 20 Pokololeni umweo wandi ku lupanga, n Umweo wandi uwauma umutengo upokololeni ku cisansa ca mbwa; o 21 Mpususheni ku kanwa ka nkalamo, p Kabili munjasuke no kumpususha ku nsengo sha mboo. q 22 Nkalumbula ishina r lyenu kuli bamunyinane; s Mu lukuta e mo nkamulumbanishisha. t 23 Mwe batiina Yehova, mulumbanyeni! u Imwe bonse mwe bana ba kwa Yakobo, mucindikeni! v Kabili mutiineni, imwe bonse mwe bana ba kwa Israele. w 24 Pantu tasuula x k Am 10:1; l Am 18:1; m Am 40:13; n Am 17:13; Am 37:17; o Am 22:16; p Am 35:17; 2Ti 4:17; q Amg 33:17; Yh 8:59; Imi 4:27; r Yh 17:6; He 2:12; s Mt 12:49; Yh 20:17; Ro 8:29; He 2:11; He 2:17; t Am 40:9; He 2:12; u Am 135:20; Lk 1:50; Imi 4:24; v Am 50:15; Am 50:23; Lk 2:20; 1Ko 6:20; Uks 15:4; w Amg 6:13; x Am 69:33.

731

25

26

27

28

29

30

31

AMALUMBO 22:25–24:5

Yehova: Kacema; isonde lyakwe

Nangu ukumona ukucula kwa mulanda nge ca bunani; a Kabili tafisa icinso cakwe kuli ena, b Kabili ilyo akuutile kuli ena alyumfwile. c Pa mulandu wa fyo mwacita nkamutashisha mu lukuta ulukalamba; d Imilapo yandi nkafikilisha ku cinso ca bamutiina. e Abafuuka bakalya no kwikuta; f Bakatasha Yehova abamufwaya. g Shi imitima yenu ibe no mweo umuyayaya. h Bonse abaikala ku mpela sha pe sonde bakebukisha Yehova no kwalukila kuli ena. i Kabili indupwa shonse isha nko shikamukontamina. j Pantu ubufumu, bwa kwa Yehova, k Kabili e uteka inko. l Bonse abaina aba pano isonde bakalya no kukontama; m Bonse abatentemukila ku lukungu bakamufukamina, n Kabili takuli nangu umo uukasunga umweo wakwe. o Abana bakwe e bakamubombela; p Icikumine Yehova cikabilwa ku nkulo. q Bakesa no kubila ubulungami bwakwe r Ku bantu abakafyalwa, ukuti alicita ici. s Ulwimbo lwa kwa Davidi.

e mucemi wandi. 23 Yehova Tapali ico nkabulisha.

t

u

2 Mu mulemfwe uuteku e mo anenga ukulambalala; v Antwala ku fifulo fya kutuushako ukwaba amenshi. w

ICIPA. 22 Am 34:6 Imp 6:25 He 5:7 Am 35:18 Am 40:10 Am 107:32 Am 111:1 e Lkm 5:4 f Am 37:11 Es 65:13 g Sef 2:3 h Yh 4:14 i Es 66:20 j Ukt 22:18 Uks 7:9 Uks 15:4 k 1Im 29:11 Ob 21 Uks 11:17 l Am 47:7 Sek 14:9 m Am 45:12 n Es 26:19 Flp 2:10 o Am 49:7 p Es 53:10 q 1Pe 2:9 r Ro 1:17 Ro 3:22 s Am 78:6 Am 102:18



















a b c d

ICIPA. 23 t Am 80:1 Ye 23:3 Ek 34:12 1Pe 2:25 u Am 34:9 Am 84:11 Mt 6:33 Flp 4:19 He 13:5 v Ek 34:14 Mt 4:4 w Yb 34:29 Ek 34:13



















Ku Kulyo a Am 19:7 Am 51:12 b Am 5:8 Am 31:3 Amp 8:20 c Yb 10:21 Yb 38:17 Am 44:19 Mt 4:16 Lk 1:79 d Am 3:6 Am 27:1 Es 41:10 e Es 43:2 Ro 8:31 f Mk 7:14 g Am 22:26 Am 31:19 h Am 92:10 Lk 7:46 Yak 5:14 i Am 16:5 j Am 103:17 Ef 5:9 k Am 15:1 Am 27:4 Am 65:4 Am 84:4 Am 122:1 Lk 2:37 Uks 21:3

3 Apembesula umweo wandi. a Antungulula mu tushila twa bulungami pa mulandu we shina lyakwe. b 4 Nangu nga naenda mu mupokapoka umwafiita fititi, c Nshitiina ububi, d Pantu muli na ine; e Inkonto yenu no mutambu wenu e finsansamusha. f 5 Mwapekanya itebulo ku cinso candi pa ntanshi ya balwani bandi. g Mwansuba amafuta ku mutwe; h Kapu yandi yaisula paa. i 6 Cine cine ubusuma ne cikuuku fikankonka inshiku sha mweo wandi shonse; j Kabili nkekala mu ng’anda ya kwa Yehova inshiku ishingi. k Ulwa kwa Davidi. Ulwimbo.

pa kwa Yehova 24 Panonaisonde fyonse ifyabapo, l

2

3

4

5

Umushili na bonse abaikalapo. m Pantu pali babemba e po alilimba, n Kabili pa mimana e po alishimpa. o Nani winganina mu lupili lwa kwa Yehova, p Kabili nani engeminina umwa mushilo mwakwe? q Onse uwa kaele mu minwe yakwe kabili uwasanguluka mu mutima, r Uushimona ngo wa fye, s Nangu ukulapa ubufi. t Akapokelela ipaalo kuli Yehova u No kupokelela ubulungami kuli Lesa we pusukilo lyakwe. v

ICIPA. 24 l Ukf 9:29; Ukf 19:5; Amg 10:14; 1Im 29:11; Yb 41:11; 1Ko 10:26; m Am 89:11; Am 98:7; n Ukt 1:9; Am 136:6; o Yb 38:11; Am 96:10; Am 104:5; Ye 5:22; p Am 15:1; Es 2:2; q Ro 11:35; r 2Sa 22:21; Am 37:3; Es 33:15; Mt 5:8; s Ukt 50:20; Ro 8:29; t Am 34:13; Mal 3:5; u Am 128:5; Mal 3:10; v Am 68:19; Es 12:2; Tt 2:10.

AMALUMBO 24:6–25:12 6 Iyi e nkulo ya bamufwaya, Iya bafwaya icinso cenu, mwe Lesa wa kwa Yakobo. a Selah. 7 “Sumbuleni imitwe yenu, mwe mpongolo, b Kabili sumbukeni, mwe miinshi ya muyayaya, c Pa kuti Imfumu ya bukata ingile!” d 8 “Nga kanshi iyi Mfumu ya bukata nani?” e “Ni Yehova uwakosa kabili uwa maka, f Yehova uwa maka mu bulwi.” g 9 “Sumbuleni imitwe yenu, mwe mpongolo; h Sumbuleni imitwe yenu, mwe miinshi ya muyayaya, Pa kuti Imfumu ya bukata ingile!” i 10 “Nga kanshi iyi Mfumu ya bukata nani?” “Yehova wa mabumba—e Mfumu ya bukata.” j Selah. Ulwa kwa Davidi. 1 [Aleph]

imwe, mwe Yehova, e 25 Kuli ko natuula umweo wandi. k

2 [Behth] 2 Mwe Lesa wandi, muli imwe e mo natetekela; l Mwinenga insoni. Mwileka bacankwe pali ine abalwani bandi. m

3 [Gimel] 3 Kabili, bonse abamutetekela tabakalengwe insoni. n Bakalengwa insoni abamfutuka lelo bafilwa ukucita ukulingana na mapange yabo. o

4 [Daleth] 4 Nengeni ukwishiba inshila shenu, mwe Yehova; p Nsambilisheni inshila shenu. q

Ifyo Lesa atungulula. Ukwelelwa ICIPA. 24 a Am 27:8 Am 105:4 b Am 118:19 c Es 26:2 d 2Sa 6:15 Am 48:2 Am 97:6 e Am 99:1 f Am 93:1 Es 42:13 1Ti 1:17 g Ukf 15:3 1Sa 17:47 2Im 20:15 Es 59:17 h Am 118:19 Am 122:2 i Am 68:16 j 1Im 29:11 Am 145:1 Es 6:5 Uks 1:8



















ICIPA. 25 k Am 86:4 Am 143:8 l Es 26:3 Ro 10:11 m Am 13:4 Am 35:19 Am 41:11 n Am 69:6 o Am 31:17 Am 71:13 p Ukf 33:13 Am 5:8 Am 86:11 Am 143:8 q Am 27:11



















Ku Kulyo a Am 43:3 b Am 24:5 Am 88:1 c Am 22:2 d 2Im 6:42 Am 98:3 Am 103:17 Es 63:15 e Ukf 34:6 Am 69:16 Es 55:3 Ye 33:11 f Am 136:1 Lk 1:50 g Yb 13:26 Ye 3:25 h Am 6:4 Am 51:1 i Ukf 33:19 Am 27:13 j Am 92:15 Am 119:68 Am 145:9 Na 1:7 Sek 9:17 Imi 14:17 k Am 119:33 Es 30:20 Mk 4:2 l Sef 2:3 m Am 32:8 n Amg 29:1 o Am 19:7 p Am 31:3 Am 79:9 Am 109:21 Am 143:11 Ek 36:22 Da 9:19 Mt 6:9 q Am 103:3 r Am 111:10 Imi 10:2 s Am 37:23

732

5 [He] 5 Nengeni ukwenda mu cine cenu kabili nsambilisheni, a Pantu ni mwe Lesa we pusukilo lyandi. b

6 [Waw] Muli imwe e mo natetekela akasuba konse. c

7 [Zayin] 6 Ibukisheni uluse lwenu, d mwe Yehova, ne cikuuku cenu, e Pantu fyabako umuyayaya. f

8 [Chehth] 7 Mwi-ibukisha imembu shandi isha ku bwaice pamo na bumpulamafunde bwandi. g Njibukisheni ukulingana ne cikuuku cenu, h Pa mulandu wa busuma bwenu, mwe Yehova. i

9 [Tehth] 8 Yehova musuma kabili alilungama. j E co asambilishisha ababembu umwa kwenda. k

[Yohdh] 9 Akalenga abafuuka ukwenda mu bupingushi bwakwe, l Kabili akasambilisha abafuuka imibele yakwe. m

 [Kaph] 10 Inshila sha kwa Yehova shonse cikuuku ne cishinka ku basunga icipangano n cakwe ne fya kutwibukishako fyakwe. o

[Lamedh] 11 Pa mulandu we shina lyenu, mwe Yehova, p Lekeleleni ubupulumushi bwandi, pantu bwakula. q

 [Mem] 12 E ico, nani uuli na katiina kuli Yehova? r Akamusambilishisha mu nshila iyo akasala. s

733

 [Nun] 13 Umweo wakwe ukekala mu busuma, a Kabili abana bakwe bakakwata icalo. b

 [Samekh] 14 Yehova ni cibusa wa bantu abamutiina, c Ne cipangano cakwe caba kuli bena, pa kuti abalenge ukucishiba. d

 [Ayin] 15 Amenso yandi lyonse yalola kuli Yehova, e Pantu e ufumya amakasa yandi mwi sumbu. f

 [Pe] 16 Ndolesheni, kabili mbeleleni uluse; g Pantu ndi neka kabili nacula. h

 [Tsa·dheh] 17 Ubulanda bwa ku mutima wandi bwafula; i Mfumyeni mu macushi ayamponene. j

 [Rehsh] 18 Moneni ukucula kwandi no kucucutika kwandi, k Kabili mbeleleni uluse pa membu shandi shonse. l 19 Moneni ifyo abalwani bandi bafula, m Kabili bampata ulupato ulubi. n

 [Shin] 20 Nindeni no kumpokolola. o Mwileka nengwe insoni, pantu nauba muli imwe. p

 [Taw] 21 Lekeni bukaele no bulungami fininde, q Pantu nasubila muli imwe. r 22 Mwe Lesa, lubuleni Israele mu mafya yakwe yonse. s Ulwa kwa Davidi.

26

AMALUMBO 25:13–26:12

Lesa alamona. Bukaele. Icishinka

Mpinguleni, t mwe Yehova, pantu nyenda muli bukaele bwandi, u

ICIPA. 25 a Am 31:19 Sek 9:17 b Am 37:11 c Ukt 18:17 Amp 3:32 Ams 3:7 Yh 15:15 d Ukt 22:17 e Am 121:1 Am 123:1 Am 141:8 f Am 31:4 Am 91:3 Am 124:7 2Ti 2:26 g Am 69:16 Am 86:16 h Am 143:4 i Am 73:21 j Am 107:28 k 2Sa 16:12 Am 119:153 l Am 32:5 Am 51:9 m Am 38:19 n Am 37:12 o Am 17:8 Am 121:7 p Am 71:1 q Am 41:12 r Am 37:34 Ro 15:13 s Am 130:8



















ICIPA. 26 t Am 7:8 u 2Is 20:3 Amp 20:7



















Ku Kulyo a Am 21:7 Am 37:31 Amp 3:6 Amp 29:25 b Ukt 22:1 Am 7:9 c Am 17:3 Am 66:10 Sek 13:9 d 2Is 20:3 Am 43:3 Am 86:11 e Amp 13:20 Ye 15:17 f Amp 12:11 1Ko 15:33 g Am 31:6 Am 139:21 h Am 1:1 i Am 51:2 Am 73:13 Es 1:16 Mt 27:24 j Am 43:4 k Am 50:23 Am 95:2 l Am 107:22 m 1Sa 3:3 1Im 16:1 Am 27:4 Am 84:10 n 2Im 5:14 Am 63:2 o 1Sa 25:29 p Am 51:14 q Ga 5:19 2Pe 2:7 r Amg 16:19 1Sa 8:3 Es 1:23 Ek 22:12 Ams 5:12 s Lk 1:6

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Kabili natetekela Yehova, pa kuti nitalantanta. a Nceeceeteni, mwe Yehova, kabili njesheni; b Sangululeni imfyo shandi no mutima wandi. c Pantu icikuuku cenu cili pa menso yandi, Kabili naenda mu cine cenu. d Nshaikala pamo na ba bufi; e Kabili nshendela pamo na ba bumbimunda. f Napata ulukuta lwa ncitatubi, g Kabili nshikala pamo na babifi. h Nkasamba iminwe yandi mu kaele, i Kabili nkashinguluka iciipailo cenu, mwe Yehova, j Ku kulenga ukutasha kumfwike sana, k E lyo no kubila ifipesha amano fyenu fyonse. l Mwe Yehova, nalitemwa ing’anda mwikalamo m Ne cifulo ca bwikalo bwa bukata bwenu. n Mwinjipaila pamo na babembu, o Nangu ukunjipaila pamo na baba no mulandu wa mulopa, p Abo mu minwe yabo mwaba imicitile yabipa, q Kabili abo ukuboko kwabo ukwa ku kulyo kwaisulamo amafisakanwa. r Lelo ine, nkenda muli bukaele bwandi. s Iye ndubuleni t kabili mbeleleni uluse. u Ulukasa lwandi lukeminina apabatama; v Pa kati ka mabumba ayalongene e po nkalumbanishisha Yehova. w

t Am 69:18; u Neh 13:14; Am 40:2; v 1Sa 2:9; Amp 10:9; w Am 68:26; Am 107:32; Am 111:1.

AMALUMBO 27:1–28:2

Shipa. Yehova alomfwa, alakosha

Ulwa kwa Davidi.

ICIPA. 27

e lubuuto lwandi 27 Yehovakabili e pusukilo lya-

a Yb 29:3 Am 36:9 Am 43:3 Am 119:105 b Ukf 15:2 Am 68:19 c Am 23:4 d Am 62:6 Es 12:2 Flp 4:13 e Am 36:1 Ro 8:31 He 13:6 f Am 14:4 Am 22:16 g Am 18:40 h Am 18:38 i Am 3:6 j 2Im 20:15 k 2Im 32:7 l Am 84:12 m Lk 10:42 n Ye 29:13 Da 9:3 Mt 7:7 o Am 15:1 Am 23:6 Am 65:4 Lk 2:37 p Am 16:11 Am 50:2 Am 63:2 Am 90:17 q 1Sa 3:3 1Im 16:1 Am 26:8 He 12:16 r Am 31:20 Am 32:7 Am 57:1 Sef 2:3 s Am 61:4 Am 119:114 t Am 40:2 u 2Sa 7:9 Am 3:3 v Am 107:22 He 13:15 w Ef 5:19 x Am 4:1 Am 130:2 y Am 5:2 Am 119:58



















a

2

3

4

5

6

7

8

ndi. b Nani ningatiina? c Yehova e ucingilila umweo wandi. d Nani ningatutuma? e Ilyo incitatubi shapaleme kuli ine ku kunsansa, f E kutila ifibambe fyandi kabili abalwani bandi, g Shaliipunwine no kuwa. h Nangu abashilika bapanga inkambi pali ine, i Umutima wandi tawakatiine. j Nangu inkondo yabuukila ine, k Na lyo line nkaba ne citetekelo. l Kuli Yehova nalombako fye cimo m— Ico cine e co ndefwaya, n Ukuti ndeikala mu ng’anda ya kwa Yehova inshiku shonse isha mweo wandi, o Pa kutila ndemona ubusuma bwa kwa Yehova p No kulatamba itempele lyakwe. q Pantu akamfisa mu ca kufisamamo cakwe mu bushiku bwa bubi; r Akamfisa umwafisama mwi tenti lyakwe; s Akambika pa muulu pa cilibwe icasansuka. t E lyo nomba umutwe wandi ukaba pa muulu wa balwani bandi abanshinguluka; u Kabili nkatuula amalambo ya tupundu mwi tenti lyakwe; v Nkemba no kulumbanishisha Yehova pa cilimba. w Mwe Yehova, umfweni ishiwi lyandi ilyo nakuuta, x Kabili mbeleleni uluse no kunjasuka. y Umutima wandi ulenjeba ukuti mwalitweba ati:

Ku Kulyo a Am 24:6 Am 105:4 Sef 2:3 b Am 63:1 c Am 69:17 Am 143:7 Es 59:2 d Es 50:1 e 1Sa 7:12 Am 46:1 f Am 38:21 Am 88:1 g Am 69:8 Mt 10:21 h Es 40:11 Es 49:15 i 1Is 8:36 Am 25:4 Am 86:11 Es 30:20 Es 54:13 j Am 31:8 Am 35:25 Am 41:2 Am 41:11 k Am 35:11 Mt 26:59 Imi 6:11 l Imi 9:1

9

10 11

12

13

14

734

“Mfwayeni, a mwe bantu.” Nkamufwaya, mwe Yehova. b Mwifisa icinso cenu kuli ine. c Mwitamfisha umubomfi wenu ku cipyu cenu. d Beni kaafwa wandi. e Mwindekelesha kabili mwinsha, mwe Lesa, mwe pusukilo lyandi. f Nga tata na mayo bansha, g Yehova kuti ambuula. h Nsambilisheni inshila yenu, mwe Yehova, i Kabili ntungululeni mu nshila ya bulungami pa mulandu wa balwani bandi. Mwimpeela ku fibambe fyandi; j Pantu inte sha bufi shanjimina, k Pamo no ufumye fyebo fya lubuli bukali bukali. l Kanshi nga nshakwete icitetekelo ca kumona ubusuma bwa kwa Yehova mu calo ca ba mweo m—! Cetekela Yehova; n kosa kabili leka umutima obe ushipe. o Ca cine, cetekela Yehova. p Ulwa kwa Davidi.

Kuli imwe, mwe Yehova, e ko ndilila. q Mwe Cilibwe candi icasansuka, mwikomeka amatwi kuli ine, r Pa kuti mwi-ikala tondolo kuli ine s No kuti niba nga baletentemukila mu nindi. t 2 Umfweni ishiwi lya kupapaata kwandi ilyo nakuuta kuli imwe, Ilyo nasumbwila amabokou yandi ku muputule wa mu kati na nkati uwa mwa mushilo mwenu. v

28

m Yb 33:30; Ye 11:19; Ek 26:20; n Am 25:3; o Am 31:24; Es 40:31; p Am 62:5; Am 130:5; Ro 15:13; ICIPA. 28 q Am 18:3; r Amg 32:4; Am 42:9; Es 26:4; s Am 35:22; Am 83:1; t Yb 33:28; Am 30:9; Am 69:15; Es 38:18; u 2Im 6:13; v Am 5:7.

735

Ifyo ishiwi lya kwa Yehova licita

3 Mwinkulila pamo na babifi ne ncitatubi, a Abasosa umutende ku banabo b lelo abo mu mitima yabo mwaba ububi. c 4 Bapeeleni ukulingana ne micitile yabo d Kabili ukulingana no bubi bwa micitile yabo. e Ukulingana ne milimo ya maboko yabo e fyo mubape. f Citeni kuli bena ukulingana ne micitile yabo. g 5 Pantu balisuula imilimo ya kwa Yehova, h Ne milimo ya minwe yakwe. i Akababongolola no kubakuula iyo. 6 Acindikwe Yehova, pantu aumfwa ishiwi lya kupapaata kwandi. j 7 Yehova e makak yandi kabili e nkwela yandi. l Umutima wandi walimutetekela, m Kabili nalyafwiwa, ica kuti umutima wandi ulaanga, n Kabili nkamulumbanya mu lwimbo lwandi. o 8 Yehova e maka ya bantu bakwe, p Kabili e ca kucingilila umupusukila uwasubwa wakwe. q 9 Pususheni abantu benu, no kupaala ubupyani bwenu; r Kabili bacemeni no kubasenda umuyayaya. s Ulwa malumbo ya kwa Davidi.

Cindikeni Yehova, mwe bana baume ba mpalume, Lumbanyeni ubukata bwa kwa Yehova ubukata na maka yakwe. t 2 Lumbanyeni ubukata bwe shina lya kwa Yehova. u Kontameni kuli Yehova mu ca kufwala ca mushilo. v

29

ICIPA. 28 a Imp 16:26 Am 26:9 b Am 62:4 Ye 9:8 c Am 7:14 Am 36:4 Amp 26:25 d Am 59:12 Ye 18:22 2Ti 4:14 e Am 21:10 f Am 62:12 Mt 25:45 Uks 22:12 g 2Te 1:6 h Yb 34:27 Es 5:12 i Am 8:3 Am 19:1 Es 40:26 j Am 66:20 k Es 12:2 Ef 6:10 l Ukt 15:1 2Sa 22:3 Am 3:3 Am 84:11 m Am 13:5 Am 56:4 n Es 61:10 o Ukf 15:1 p 1Sa 16:13 2Sa 22:3 q Am 20:6 He 5:7 r Imp 23:20 Amg 9:29 s Amg 32:11 Am 78:71 Es 40:11



















ICIPA. 29 t 1Im 16:28 Am 96:7 Hab 3:3 u Am 96:8 v 2Im 20:21



















Ku Kulyo a Am 18:13 b Imi 7:2 c 1Sa 7:10 Yb 37:5 d Am 93:4 Am 104:3 e Yb 26:11 Ek 10:5 f Yb 40:9 g Es 2:13 h Am 114:4 Ye 4:24 i Amg 3:9 j Ukf 19:18 Am 77:18 Am 144:5 He 12:18 k Es 13:13 He 12:26 l Imp 13:26 m Yb 39:1 n Es 10:18 Ek 20:47 o Am 48:9 Am 63:2 Am 134:1 Am 135:2 p Ukt 6:17 Yb 38:25 q Am 10:16 1Ti 1:17 r Am 28:9 Es 40:29

AMALUMBO 28:3–30:1 3 Ishiwi lya kwa Yehova lili pa muulu wa menshi; a Lesa umukata b abulukuta. c Yehova ali pa muulu wa menshi ayengi. d 4 Ishiwi lya kwa Yehova lya maka; e Ishiwi lya kwa Yehova lyalicindama. f 5 Ishiwi lya kwa Yehova lifunaula imikedari; Cishinka, Yehova e ufunaule mikedari ya ku Lebanone, g 6 Kabili ailenga itolauke ngo mwana wa ng’ombe, h Lebanone na Sirione i nga bana ba mboo. 7 Ishiwi lya kwa Yehova lilepula ifimabwe ku mingu sha mulilo; j 8 Ishiwi lya kwa Yehova lilenga amatololo ukumoneka nga yalenyongotoka, k Yehova alenga amatololo ya Kadeshe l ukumoneka nga yalenyongotoka. 9 Ishiwi lya kwa Yehova lilenga insebula nkota ukucululuka pa kupaapa m Kabili lipulula imiti ya mu mpanga. n Kabili mwi tempele lyakwe bonse baleti: “Ubukata!” o 10 Pa muulu we lyeshi e po Yehova aiteka; p Kabili Yehova ni mfumu umuyayaya. q 11 Yehova akapeela abantu bakwe amaka. r Yehova akapaala abantu bakwe pa kuti babe no mutende. s Ulwa malumbo. Ulwimbo lwa pa kusefya kwa kupeela ing’anda. t Ulwa kwa Davidi.

mwe Ye30 Nkamusansabika, hova, pantu mwanjimya u

No kukanaleka abalwani bandi ukusekelela pali ine. v s Imp 6:26; Am 72:7; Am 147:14; Ro 15:33; 1Ko 1:3; ICIPA. 30 t 2Sa 5:11; u Am 28:9; v Am 25:2; Am 41:11.

AMALUMBO 30:2–31:9

Uluse. Ukupususha. Uwa kucetekela

2 Iye mwe Yehova Lesa wandi, nakuutile kuli imwe, na imwe mwalimposeshe. a 3 Mwe Yehova, mwamfumya mu Nshiishi; b Mwanenga ukuba no bumi, ukuti nitentemukila mu nindi. c 4 Lumbanishisheni Yehova pa filimba, mwe ba cishinka bakwe, d Tooteleni icibukisho cakwe ica mushilo; e 5 Pantu ubukali bwakwe bwa pa kashita fye, f Uluse lwakwe lwena lwa nshita yonse iya mweo wa muntu. g Kuti ku cungulo ulelila, h lelo ku lucelo wa-aula akapundu. i 6 Lelo ine, nalanda mu bwanalale nati: j “Nshakatelentenshiwe.” k 7 Mwe Yehova, pa mulandu wa kuti mufwaya ukuncitila ifisuma mwapampamika ulupili lwandi ku maka yenu. l Mwafishile icinso cenu; Na ine nalisakamikwe. m 8 Nalelilila kuli imwe mwe Yehova; n Kabili nalepapaata kuli Yehova ukuti ampaale. o 9 Bunonshi nshi buli mu mulopa wandi ilyo natentemukila mu nindi? p Bushe ulukungu kuti lwamulumbanya? q Bushe kuti lwasosa pali bucine bwenu? r 10 Umfweni, mwe Yehova, no kumpaala. s Mwe Yehova, beni kaafwa wandi. t 11 Ukuloosha kwandi mwakusangula ukucinda; u Mwankakwila ulusamu,1 kabili mwankaka ukusekelela mu musana, v Am 30:111 Abantu balefwala “insamu” nga balelosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 30 a Ukt 20:17 Ukf 15:26 2Is 20:5 Am 6:2 Am 103:3 b Am 16:10 Am 86:13 Imi 2:31 c Am 28:1 Es 38:17 Yn 2:6 d 1Im 16:4 Am 32:11 Am 145:10 e Ukf 3:15 Am 97:12 f Es 12:1 Es 54:8 2Ko 4:17 g Am 63:3 h Am 6:6 i Am 126:5 j Yb 29:18 k Am 15:5 Am 16:8 l 2Sa 5:12 Am 89:17 m Yb 34:29 Am 10:1 Am 143:7 n Am 34:6 Am 77:1 o Flp 4:6 p Am 28:1 q Am 6:5 Am 88:11 Am 115:17 Lkm 9:10 r Es 38:18 s Am 143:1 t Am 28:7 Am 54:4 u 2Sa 6:14 Lkm 3:4 Ye 31:4 v Es 61:3



















Ku Kulyo a Am 16:9 Am 57:8 b Am 9:1



















ICIPA. 31 c Am 18:2 d Am 22:5 Es 49:23 Ro 5:5 Ro 10:11 e Am 143:1 f Am 71:2 Am 130:2 g Am 40:17 Am 70:1 Lk 18:8 h 2Sa 22:3 Am 18:2 Am 94:22 i Am 71:3 j 2Sa 22:2 k Am 25:11 Ye 14:7 l Am 23:3 m Am 25:15 Am 91:3 Mt 6:13 n Amp 18:10 o Lk 23:46 Imi 7:59 p Am 71:23 q Amg 32:4 He 6:18 r Ye 10:8 Yn 2:8 1Ko 8:4

736

12 Pa kuti umweo wandi onse umulumbanishishe pa cilimba ukwabula ukuleka. a Mwe Yehova Lesa wandi, nkamulumbanya umuyayaya. b Ku ng’omba nkalamba. Ulwimbo lwa kwa Davidi.

imwe, mwe Yehova, e 31 Muli mo nauba. c

2

3

4

5

6

7

8

9

Shi nilengwa insoni. d Mu bulungami bwenu mpususheni. e Teyamikeni ukutwi kwenu kuli ine. f Mpokololeni bwangu. g Beni icilibwe candi ica kuncingilila, h Icubo candi icakosa. i Pantu muli cilibwe candi kabili uwa kuncingilila; j Na pa mulandu we shina k lyenu mukantungulula no kunshindika. l Mukamfumya mwi sumbu ilyo banteya, m Pantu ni mwe ca kushinamo candi. n Mu minwe yenu e mo natuula umupashi wandi. o Mwandubula, p mwe Yehova Lesa wa cishinka. q Napata abacindika utulubi twa fye; r Lelo ine, natetekela Yehova. s Nkaanga no kusekelela mu cikuuku cenu, t Pantu namumona ukucula kwandi; u Namwishiba amacushi ya mweo wandi, v Kabili tamumpeele mu minwe ya mulwani. w Mwalenga amakasa yandi ukwiminina apapabuka. x Mbeleleni uluse, mwe Yehova, pantu ndi mu bwafya ubukalamba. y

s Am 25:2; t Am 13:5; u Am 9:13; v Am 142:3; 1Ko 8:3; Ga 4:9; w Amg 32:30; 1Sa 17:46; x Am 4:1; Am 18:19; y Amp 14:10.

737

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Alipaalwa uwaelelwa imembu

Yanaka amenso yandi ku bulanda, a no mutima wandi no mubili wandi. b Pa mulandu wa bulanda, ubumi bwandi bwapwa, c Ne myaka yandi yapwa pa mulandu wa kuteta. d Amaka yandi yacepa pa mulandu wa membu shandi, e Na mafupa yandi yanaka. f Abalwani bandi g bonse balansaalula, h Maka maka abena mupalamano bandi, i Kabili abanjishiba balantiina. j Ilyo bamona ndi pa nse, balambutuka. k Ndi ngo muntu uwafwa kabili tabantontonkanyanapo, balindaba; l Ndi kwati ni nongo iyatobeka; m Pantu ning’umfwa ilyashi ilibi ku bengi, n Ndetiina no kwenda. o Ilyo banonganina, p Bapanga ukunjipaya. q Lelo ine—muli imwe e mo natetekela, mwe Yehova. r Nsosa ati: “Ni mwe Lesa wandi.” s Inshiku shandi shili mu minwe yenu. t Mpokololeni mu minwe ya balwani bandi kabili ku bambutusha. u Lengeni icinso cenu ukubalikila umubomfi wenu. v Mpusushisheni ku cikuuku cenu. w Mwe Yehova, mwileka nengwe insoni, pantu nalilila kuli imwe. x Lekeni ababifi bomfwe nsoni; y Lekeni babe tondolo mu Nshiishi. z Lekeni ibulwe amashiwi imilomo ya bufi, a Iisosa ifyabipa ku walungama, b iisosa icisosesose mu matutumuko na mu misuula. c

ICIPA. 31 a Yb 17:7 Am 6:7 Am 88:9 b Am 6:2 Am 22:14 c Am 88:15 Amp 15:13 d Am 71:9 e Am 106:43 f Am 32:3 Am 102:3 g Am 6:7 Mt 10:22 Mt 24:9 Lk 21:17 h Am 22:6 Am 42:10 Am 102:8 Es 53:4 Ro 15:3 1Pe 4:14 i Yb 19:13 Am 38:11 j Am 88:8 k Mt 26:56 2Ti 4:16 l Am 88:5 m Ro 9:22 n Ye 20:10 Lk 23:2 o Am 57:4 Ye 6:25 p Lk 22:2 Lk 23:1 q Mt 27:1 r Am 56:4 s Am 16:2 Am 43:5 Yh 20:17 t 2Sa 7:12 u Am 142:6 v Imp 6:25 Am 67:1 Am 80:3 Ro 9:15 w Am 6:4 x Am 25:2 Am 69:6 Es 50:7 Mt 27:46 y Neh 4:4 Neh 6:16 Am 6:10 Es 41:11 Ye 20:11 z 1Sa 2:9 Am 115:17 Lkm 9:5 a Am 12:3 Am 63:11 b 2Im 32:16 Mt 10:25 Imi 25:7 c Am 94:4 

Ku Kulyo a Am 73:1 Es 63:7 b Es 64:4 1Ko 2:9 c Am 126:2 Es 26:12 d Am 27:5 Am 32:7 Imi 3:19 e Am 86:14 f Am 64:3 g Ru 4:14 1Sa 25:39 Am 68:19 Lk 1:68 h Am 17:7 i 1Sa 23:7 j 1Sa 23:26

AMALUMBO 31:10–32:3 19 Ubusuma bwenu, a ubo mwasungila abamutiina, bwingi icine cine! b Ubo mupeela ku booba muli imwe, Ku cinso ca bana ba bantu. c 20 Mukabafisa mu cifulo cabelama icili apepi na imwe d Ukubafumya ku kupanga kwa bantu. e Mukabafisa mu nsakwe yenu ukubafumya ku kuumana kwa ndimi. f 21 Abe uwacindikwa Yehova, g Pantu aaba ne cikuuku ca kupapa h kuli ine mu musumba uuli mu bwafya. i 22 Lelo ine, mu kufulumbana kwandi natile: j “Ndi no kuloba ku mulola wa menso yenu.” k Na cine mwalyumfwile ishiwi lya kupapaata kwandi ilyo nakuutile kuli imwe. l 23 Temweni Yehova, mwe ba cishinka bakwe bonse. m Aba cishinka Yehova alabalinda, n Lelo uwa matutumuko ena alamulundilapo ifingi. o 24 Koseni, kabili lekeni imitima yenu ishipe, p Imwe bonse mwe balolela Yehova. q Ulwa kwa Davidi. Maskili.

uo baeleela ulu32 Alipaalwa bembu lwakwe, uo ba-

fimba r pa lubembu lwakwe. 2 Alipaalwa umuntu uo Yehova tabikilako ulubembu, s Kabili ushaba no bucenjeshi t mu mutima wakwe. 3 Ilyo natalele amafupa yandi yalipomponteke mu kuteta kwandi akasuba konse. u

k Am 88:16; Isb 3:54; Yn 2:4; l 2Im 33:13; Am 6:9; Amp 15:29; He 5:7; m Amg 10:12; Amg 30:20; Am 34:9; n 1Sa 2:9; Am 145:20; o 2Sa 22:28; Yb 40:11; Am 94:2; Es 2:11; Yak 4:6; 1Pe 5:5; p Am 27:14; Es 35:4; q Ukt 49:18; Am 62:1; Am 71:14; Isb 3:21; Mk 7:7; Tt 2:13; ICIPA. 32 r Am 85:2; Es 1:18; Imi 3:19; Ro 4:7; s Le 17:4; Ro 5:13; 2Ko 5:19; t Yh 1:47; u Amp 28:13.

AMALUMBO 32:4–33:12 4 Ukuboko kwenu ukwafina kwali pali ine akasuba no bushiku. a Umutonshi wa bumi bwandi walyumine kwati ni mu lusuba. b Selah. 5 Nasukile nayebelela ulubembu lwandi kuli imwe, kabili nshafishile ubupulumushi bwandi. c Natile: “Nalayebelela imembu shandi kuli Yehova.” d Na imwe mwalinjelela pa membu shandi. e Selah. 6 Pali ici, uwa cishinka onse akapepa kuli imwe f Pa nshita mwingasangwa. g Ne lyeshi lya menshi ayengi, talyakafike pali ena. h 7 Muli ca kubelamamo candi; mukancingilila ku bucushi. i Mukalenga utupundu ukunshinguluka ilyo mukampususha. j Selah. 8 “Nkakucenjesha no kukusambilisha inshila iyo ufwile ukuyamo. k Nkakupanda amano ninshi na menso yandi yali pali iwe. l 9 Mwiba nga kabalwe nelyo nge mfalashi, inama ishishiiluka, m Ishitungululwa ku mukobelo nelyo ku cikakilo n Ilyo shishilapalama kuli iwe.” o 10 Umubifi aba ne fya kukalipwa ifingi; p Lelo uutetekela Yehova, icikuuku cakwe cilamushinguluka. q 11 Sekeleleni muli Yehova kabili angeni, mwe balungama; r Kabili auleni utupundu, imwe bonse mwe baololoka imitima. s

Alalenga. Uluko lwa nsansa. Ukulola ICIPA. 32 a Am 38:2 b Yb 30:30 Am 63:1 Am 102:3 c Am 38:18 Am 51:4 1Yo 1:9 d Le 5:5 2Sa 12:13 2Im 30:22 Am 38:18 Am 41:4 Mt 3:6 e Am 86:5 Am 103:3 Es 44:22 Ho 14:2 Lk 7:47 f Am 65:2 2Ko 1:3 g Am 69:13 Es 55:6 h Am 124:4 Uks 12:16 i Am 9:9 Am 27:5 Am 119:114 j Ukf 15:1 Aba 5:1 2Sa 22:1 k Am 27:11 Am 86:11 Ye 7:23 l Amp 3:6 m Yb 35:11 Amp 26:3 Ye 8:6 n Ye 31:18 Yak 3:3 o Yb 35:11 p Amp 13:21 Ro 2:9 q Am 34:8 Amp 16:20 Ye 17:7 r Am 68:3 Flp 4:4 s Am 64:10



















33 2

3 4

5

6

7

8

Ku Kulyo



















ICIPA. 33 a Am 32:11 Am 97:12 Flp 4:4 b Am 147:1 c Am 81:2 d Am 92:3 Am 144:9 e Am 40:3 Am 98:1 Am 149:1 Es 42:10 Uks 5:9 f 1Im 13:8 Ef 5:19 g Am 12:6 Amp 30:5 h Am 111:7 i Yb 37:23 Am 11:7 Am 45:7 j Am 145:16 Imi 14:17 k He 11:3 2Pe 3:5 l Ukt 2:1 Am 104:30 m Ukt 1:9 Yb 26:10 Yb 38:8 Amp 8:29 Ye 5:22 n Uks 14:7

738

Auleni utupundu mwe balungami, pa mulandu wa kwa Yehova. a Abatambalala e balingile ukumulumbanya. b Tooteleni Yehova pali nsango; c Mulumbanishisheni pa cilimba ca nsale d ikumi (10). Mwimbileni ulwimbo lupya; e Lisheni bwino insale pamo no kwaula utupundu. f Pantu icebo ca kwa Yehova calilungama, g Ne milimo yakwe yonse ya cishinka. h Atemwa ubulungami no mulinganya. i Pano isonde pafula icikuuku ca kwa Yehova. j Ku cebo ca kwa Yehova imyulu yalipangilwe, k Na ku mupu wa mu kanwa kakwe amabumba ya fya mu myulu yonse yalipangilwe. l Apindilila amenshi ya muli bemba nga mu cishiba, m No kusunga amenshi ayengi kwati ni mu butala. Lekeni bonse aba pe sonde batiine Yehova. n Lekeni abekashi bonse aba pano nse bamutiine. o Pantu umwine alisosele, kabili cali fyo fine; p Afumishe icipope, kabili cacitike fyo fine. q Yehova nafulunganya amapange ya nko; r Nalesha amatontonkanyo ya bantu na bantu. s Amapange ya kwa Yehova yakeminina umuyayaya; t Amatontonkanyo ya mutima wakwe ya ku nkulo ne nkulo. u Lwalipaalwa uluko ulo Yehova e Lesa wa luko, v Abantu abo asala ukuba abakwe. w

9

10

11

12

o Am 76:7; p Ukt 1:3; Am 148:5; q Am 119:90; r Es 8:10; Es 19:3; s Am 21:11; Am 140:8; t Yb 23:13; Amp 19:21; Es 46:10; u Am 92:5; Es 55:8; Ye 29:11; v Amg 33:29; Am 144:15; w Am 65:4; Am 135:4; 1Pe 2:9.

739

Yehova kapususha; amenso, amatwi

13 Yehova mu muulu alolesha, a Amona abana ba bantu bonse. b 14 Mu bwikalo bwakwe ubwapampamikwa c Alolesha pali bonse abekala pe sonde. 15 E umumunga imitima ya bonse; d Aleshiba imicitile yabo yonse. e 16 Takuli imfumu iipusukila ku kufula kwa bashilika; f Impalume taipokolwelwa ku bwingi bwa maka. g 17 Kabalwe ni nama iishingapususha umuntu, h Nangu akwate shani amaka te kuti apusushe. i 18 Moneni! Amenso ya kwa Yehova yali pa bantu abamutiina, j Pa balolela icikuuku cakwe, k 19 Ku kupususha imyeo yabo ku mfwa, l No kupususha aba mweo ku cipowe. m 20 Imyeo yesu ilolela Yehova. n Ena e kaafwa wesu kabili e nkwela yesu. o 21 Pantu muli ena e mo imitima yesu isekelela; p Pantu mwi shina lyakwe ilya mushilo e mo twatetekela. q 22 Mwe Yehova, lekeni icikuuku cenu cibe pali ifwe, r Pantu tulolela imwe. s Ulwa kwa Davidi, pa nshita aifungushenye ngo wapena t kuli Abimeleke, ica kuti alimutamfishe, na o aliile. 1 [Aleph]

Yehova inshita 34 Nkacindika yonse; u

Ukumutasha kukaba pe mu kanwa kandi. v

2 [Behth] 2 Muli Yehova e mo umweo wandi ukatakishisha; w Abafuuka bakomfwa no kusekelela. x

ICIPA. 33 a Am 11:4 Am 14:2 Amp 15:3 b He 4:13 c 1Is 8:30 Am 115:3 d 1Im 28:9 Am 105:25 e Yb 34:21 Amp 24:12 f Yos 11:6 2Im 32:21 g Am 44:5 Ye 9:23 h Amg 17:16 2Is 7:7 Am 20:7 Amp 21:31 Es 31:1 Ho 14:3 i Am 147:10 j Yb 36:7 Am 34:15 1Pe 3:12 k Am 147:11 l Am 56:13 m Am 37:19 Es 33:16 n Am 62:1 Am 130:6 o Ukt 15:1 Amg 33:29 Am 18:2 Am 115:9 p Am 13:5 Sek 10:7 q 1Im 16:10 Am 28:7 Amp 18:10 r Am 32:10 Am 119:76 s Am 31:24 Mk 7:7



















ICIPA. 34 t 1Sa 21:13 u Imi 16:25 Ef 5:20 v Am 44:8 Am 71:8 w Es 45:25 Ye 9:24 1Ko 1:31 x Am 119:74



















Ku Kulyo a Am 35:27 Am 69:30 Lk 1:46 b Am 148:13 c Lk 11:9 He 5:7 d Am 18:48 Am 144:10 e 2Ko 3:18 f Am 37:19 g Am 3:4 Am 10:17 h 2Sa 22:1 i 2Is 6:17 Am 91:11 Mt 18:10 Imi 5:19 Imi 12:11 He 1:14 j 2Is 19:35 Da 6:22 k Ye 31:14 1Pe 2:3 l Am 84:12 Am 94:22 m Ukt 22:12 Am 19:9 Ho 3:5

AMALUMBO 33:13–34:11

3 [Gimel] 3 Aleni, imwe na ine natucindike Yehova, a Kabili lekeni tulumbanishishe pamo ishina lyakwe. b

4 [Daleth] 4 Naipwishe Yehova, na o alinjaswike, c Kabili ampokolwele kuli fyonse ifya kuntiinya. d

5 [He] 5 Baloleshe kuli ena kabili balibengeshime, e Kabili ifinso fyabo tafyali na nsoni. f

7 [Zayin] 6 Uwacula alikuutile, na Yehova alyumfwile. g Kabili alimupuswishe mu fya kucula fyakwe fyonse. h

8 [Chehth] 7 Malaika wa kwa Yehova apanga inkambi ukushinguluka abamutiina, i Na o alabapususha. j

9 [Tehth] 8 Sondeni no kumona ukuti Yehova musuma, k Alipaalwa umuntu uuba muli ena. l

[Yohdh] 9 Tiineni Yehova, mwe ba mushilo bakwe, m Pantu abamutiina tababulisha. n

 [Kaph] 10 Imisepela ya nkalamo ikwata fye utunono no kumfwa insala na kabili; o Lelo abafwaya Yehova, tabakabulwe icisuma nangu cimo. p

[Lamedh] 11 Iseni, mwe bana bandi, kutikeni kuli ine; q n Am 23:1; Flp 4:19; o Yb 4:11; p Am 23:6; Am 84:11; Lk 1:53; q Amp 4:1.

AMALUMBO 34:12–35:9 Nalamusambilisha ukuba na katiina kuli Yehova. a

 [Mem] 12 Muntu nshi uufwaya umweo, b Uwatemwa inshiku ishingi pa kuti amone icisuma? c

 [Nun] 13 Wileka ululimi lobe lulelanda ifyabipa, d Ne milomo yobe wileka ilelanda ubucenjeshi. e

 [Samekh] 14 Taluka ku fyabipa, no kucita ifisuma; f Fwaya umutende, no kuukonkelela. g

 [Ayin] 15 Amenso ya kwa Yehova yalola pa balungama, h Na matwi yakwe yomfwa inkuuta yabo. i

 [Pe] 16 Icinso ca kwa Yehova cili pa bacita ifyabipa, j Ku kulofya icibukisho cabo pano isonde. k

 [Tsa·dheh] 17 Balikuutile, na Yehova alyumfwile, l Kabili abapokolwele mu fya kucula fyabo fyonse. m

 [Qohph] 18 Yehova ali mupepi ku baba ne mitima ya bulanda; n Kabili apususha abasakamikwa imitima. o

 [Rehsh] 19 Ifyabipa ifiponena uwalungama fingi, p Lelo Yehova alamupokololako kuli ifyo fyonse. q

 [Shin] 20 Alinda amafupa yakwe yonse; Talyafunikapo nangu fye limo. r

 [Taw] 21 Ububi e bukepaya umubifi; s Kabili abapata uwalungama bakabapeela umulandu. t

Ukutasha Lesa. Ukupatwa apa fye ICIPA. 34 a Yb 28:28 Am 111:10 Amp 1:7 Amp 8:13 b Amg 6:2 Amg 30:20 Am 21:4 Am 91:16 Mt 7:14 1Pe 3:10 c Am 4:6 Lkm 2:3 d Am 39:1 Amp 15:4 Yak 1:26 Yak 3:8 e Amp 12:19 Amp 12:22 Ko 3:9 1Pe 2:1 f Am 37:27 Am 97:10 Amp 3:7 Es 1:16 Ams 5:15 Ro 12:9 g Mt 5:9 Ro 12:18 He 12:14 1Pe 3:11 h Yb 36:7 Am 33:18 1Pe 3:12 i Am 10:17 Am 18:6 Am 94:9 Es 59:1 j Le 17:10 Ye 44:11 Ek 14:8 Ams 9:4 k Am 10:16 Am 37:10 Amp 10:7 Es 26:14 l Am 30:2 Am 91:15 Am 145:18 m 2Im 32:22 Am 91:15 Imi 12:11 n Am 147:3 Es 61:1 o Am 51:17 Es 57:15 Es 66:2 Lk 4:18 p Amp 24:16 Imi 14:22 2Ti 3:12 q Da 6:22 1Ko 10:13 r Yh 19:36 s Am 94:23 Es 3:11 t Am 89:23 Yh 7:7



















740

22 Yehova alalubula imyeo ya babomfi bakwe; a Kabili bonse abooba muli ena tabakabapeele umulandu. b Ulwa kwa Davidi.

ICIPA. 35

Mwe Yehova lubululeni umulandu wandi na balwani bandi; c Lweni na balwa na ine. d Buuleni inkwela inono ne ikalamba, e No kwima ku kungafwa, f Kabili buuleni ifumo ne sembe ilya minkubili ku kukumanya abambutusha. g Soseni kuli ine amuti: “Nine ipusukilo lyobe.” h Balengwe insoni no kuseebana abalelunga umweo wandi. i Balengwe ukufutatukila ku numa no kubapwisha icilumba abalempangila. j Lekeni babe nge misungu pa mwela, k Na malaika wa kwa Yehova abolule. l Lekeni inshila yabo ifiite kabili itelele, m Na malaika wa kwa Yehova ababutushe. Banyimbila icilindi no kuteyapo isumbu, apabula umulandu; n Baimbila umweo wandi icilindi apabula umulandu. o Lekeni uboni bumuponene ukwabula ukuti eshibe, p Kabili isumbu lyakwe ilyo ateyele limwikate; q Aponenemo no konaika. r Lelo umweo wandi usekelele muli Yehova; s Lekeni wangile mu kupususha kwakwe. t

c 1Sa 24:15 Am 43:1 Am 119:154 d Ukf 14:25 Yos 10:42 Am 3:7 e Ukf 15:3

f Am 33:20; Es 42:13; g 1Sa 23:26; h Am 62:7; Es 12:2; i Am 40:14; Am 70:2; Ye 17:18; j Am 35:26; k Am 1:4; Es 17:13; Ho 13:3; Mt 3:12; l Ukf 14:19; Es 37:36; Imi 12:23; m Am 73:18; Amp 4:19; Ye 23:12; n Am 140:5; o Am 119:85; p Amp 29:1; q Am 7:15; Am 9:15; Am 57:6; Am 141:10; r Est 7:10; Am 69:22; Ro 11:9; s 1Sa 2:1; Hab 3:18; t Am 13:5; Am 21:1.

35 2 3

4

5

6

7

8

Ku Kulyo a 1Is 1:29 Am 71:23 Am 103:4 Isb 3:58 b Am 9:10 Am 84:11



















9

741

AMALUMBO 35:10-28

Lesa alamona ifilecita abalwani

10 Lekeni amafupa yandi yonse yatile: a “Mwe Yehova, nani uwaba nga imwe, b Uupususha uwacushiwa ku wamucila amaka, c No wacushiwa kabili umubusu ku wamwibila?” d 11 Shaima inte sha bunkalwe; e Shilenjipusha ico nshishibe. f 12 Bambwesesha ububi pa cisuma, g Ukundetela ubulanda ngo bwa kufwilwa. h 13 Lelo ine, ilyo balwele, nafwele insamu, i Nacushishe umweo wandi ku kuleka ukulya, j Ne pepo lyandi lyalebwelela pa cifuba candi. k 14 Pa munandi, na pali munyinane, l Naendawike ngo uleloosha nyina. m Pa kuba no bulanda, nasuka nafukama. 15 Lelo ilyo nalesunta balisekelele no kulongana pamo; n Balonganine ine, o Balingumine ica kuti nawa na pa nshi ukwabula ukwibukila; p Bandepawile tupimfya tupimfya kabili tabatalele tondolo. q 16 Pali bakapumya abasangu, abafwaya umukate r Pali ukunsumanisha ameno incecete. s 17 Mwe Yehova, bushe mwakulalolesha fye ifi fine? t Mpokololeni ku bonaushi bwabo, u Kabili pokololeni umweov wandi ku misepela ya nkalamo. 18 Nkamutootela mu lukuta ulukalamba; w Pa bantu abengi e po nkamutashisha. x 19 Mwileka ababa no bulwani kuli ine apabula umulandu basekelele; y

ICIPA. 35 a Am 22:14 b Ukf 15:11 Am 71:19 c Am 18:17 Am 37:40 d Am 40:17 Amp 22:23 e Am 27:12 Mt 26:59 f Imi 6:13 g 1Sa 19:5 Am 38:20 Am 109:5 Ye 18:20 Yh 10:32 Yh 18:23 h 1Sa 20:33 i Yb 30:25 Am 69:11 j Le 16:31 1Is 21:27 Es 58:3 k Lk 10:6 l 2Sa 1:17 m Ukt 24:67 n Amp 17:5 o Am 71:10 p Mt 27:30 q Mt 27:29 r Yh 18:28 s Yb 16:9 Am 37:12 Imi 7:54 t Hab 1:13 u Am 69:14 Am 142:6 v Am 22:20 Am 57:4 w Am 22:22 Am 40:9 Am 111:1 He 2:12 x Ro 15:9 y Am 25:2



















Ku Kulyo a Am 69:4 Amp 6:13 Yh 15:25 b Mt 26:4 c Am 31:13 Ye 11:19 Mt 12:24 1Pe 2:22 d Am 22:13 e Am 70:3 f Ukf 3:7 Imi 7:34 g Am 28:1 Am 50:21 Am 83:1 h Am 10:1 Am 71:12 i Am 44:23 j Am 119:154 k Am 7:8 Am 26:1 Am 96:13 Es 11:4 l Am 13:4 m Am 70:3 n Am 27:12 Am 41:2 Am 56:1 o Am 40:14 p Yh 16:20 q Am 132:18 r Am 38:16 s Ro 12:15 1Ko 12:26 t Am 70:4 u Am 84:11 Am 149:4 v Am 51:14 w Am 71:24 Am 145:2

20

21

22

23

24

25

26

27

28

Kumfwa abampata apabula umulandu, mwileka bankonye pa kushibashiba amenso. a Pantu te mutende uo balanda; b Lelo ababa tondolo aba pe sonde E bo bapangila ifya bucenjeshi. c Kabili basamwina pali ine utunwa twabo. d Batila: “Te apa nomba! amenso yesu yaimwena.” e Namumona mwe Yehova. f Shi mwi-ikala tondolo. g Mwe Yehova, mwi-italusha kuli ine. h Ibuusheni no kubuukila ku kumpingwilako, i Mwe Lesa wandi, mwe Yehova, buukileni umulandu wandi. j Mpinguleni ukulingana no bulungami bwenu, mwe Yehova Lesa wandi, k Kabili mwileka basekelele pali ine. l Shi besosa mu mitima yabo abati: “Eya, e co umweo wesu walefwaya!” m Shi besosa abati: “Natumumina.” n Lekeni balengwe insoni no kuseebana bonse pamo o Abasamwa pa bubi ubwamponena. p Lekeni balengwe insoni q no kuseebana abaikusha pali ine. r Lekeni baule utupundu no kusansamuka abasekelela mu bulungami bwandi, s Nabalesosa pe abati: t “Lekeni Yehova acindikwe, uusekelela mu mutende wa mubomfi wakwe.” u Kabili lekeni ululimi lwandi lusose mu kantepentepe pa bulungami bwenu, v Lusose ne fya kumutasha akasuba konse. w

AMALUMBO 36:1–37:8 Ku ng’omba nkalamba. Ulwa kwa Davidi, umubomfi wa kwa Yehova.

Mu mutima wa mubifi muli amashiwi ya bumpulamafunde; a Tatiina Lesa. b Pantu aiwaminisha umwine mu menso yakwe c Pa kuti asange ulubembu lwakwe ukuti alupate. d Amashiwi ya mu kanwa kakwe ya kukalifya kabili ya bucenjeshi; e Takwete ukushilimuka kwa kucita icisuma. f Apanga buncitatubi pa busanshi bwakwe. g Eminina pa nshila iishawama. h Icabipa tacikaana. i Mwe Yehova, icikuuku cenu cili mu muulu j Icishinka cenu cafika mu makumbi. k Ubulungami bwenu bwaba kwati ni mpili sha kwa Lesa; l Ubupingushi bwenu bwaba nga bemba mukalamba. m Mupususha umuntu ne nama, mwe Yehova. n Icikuuku cenu, mwe Lesa, calicindama nga nshi! o Kabili mu cintelelwe ca mapindo yenu e mo abana ba bantu bafisama. p Bekuta ifya mafuta mu ng’anda yenu; q Kabili mubanwensha ifisuma ifingi nga nshi. r Pantu kuli imwe e kwaba intulo ya mweo; s Ku lubuuto ulufuma kuli imwe e ko tumwena ulubuuto. t Icikuuku cenu cibe pe ku bamwishiba, u No bulungami bwenu ku balungama imitima. v Iye shi lwinjimina ulukasa lwa matutumuko; w Kabili mwileka ukuboko

36 2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Amapange ya babi. Mucetekeleni ICIPA. 36 a Amp 6:18 b Ukt 20:11 Ro 3:18 c Amg 29:19 Am 10:3 d Am 97:10 Ams 5:15 e Am 5:9 Am 12:2 f Ye 4:22 g Amp 4:16 Mk 2:1 h Es 65:2 i Ro 1:32 j Am 57:10 Am 103:11 k Am 89:2 Am 108:4 l Am 71:19 m Ro 11:33 n Am 145:9 Am 147:9 1Ti 4:10 o Am 31:19 Mk 7:18 p Ru 2:12 Am 17:8 Am 91:4 q Am 65:4 Ye 31:14 Sek 9:17 r Am 16:11 s Yb 33:4 Ye 2:13 Imi 17:28 Uks 4:11 t Yb 29:3 Am 27:1 Am 43:3 Es 2:5 2Ko 4:6 Yak 1:17 1Pe 2:9 u Am 103:17 Ye 22:16 v Am 7:10 Am 94:15 Am 97:11 w Am 10:2



















Ku Kulyo a Am 16:8 b Am 58:10 2Te 1:8 c Am 1:5 Ye 51:64



















ICIPA. 37 d Am 37:7 Amp 24:19 e Am 73:3 Amp 3:31 Amp 23:17 f Am 73:19 Am 90:6 Am 129:6 g Yak 1:10 1Pe 1:24 h Am 4:5 Es 1:17 Es 50:10 He 13:16 i Amp 28:20 j Es 58:14 k Am 21:2 l Am 55:22 Amp 16:3 m Mt 6:33 Flp 4:6 1Pe 5:7 n Lkm 9:1 Isb 3:37 Yak 4:15 o Mk 7:9

742

kwa babifi kunenge ukulubanta. a 12 Kulya e kwawila abacita ifya kukalifya; b Nabasunkilwa pa nshi kabili nabafilwa ukwima. c Ulwa kwa Davidi. 1 [Aleph]

pa mulandu wa 37 Wikalipa ncitatubi. d

Wilakumbwa abacita ifishalungama. e 2 Pantu bakabonsa bwangu nge cani, f Kabili bakaloba nge cani iciteku. g

2 [Behth] 3 Tetekela Yehova no kucita icisuma; h Ikala mu calo, kabili ba uwa cishinka. i 4 Kabili sekelela nga nshi muli Yehova, j Na o akakupeela ififwaya umutima obe. k

3 [Gimel] 5 L eka Yehova atungulule inshila yobe, l Kabili mutetekele, m na o akabombelapo. n 6 Kabili akalenga ubulungami bobe ukumoneka nga kasuba, o No mulinganya obe nga kasuba pa kati. p

4 [Daleth] 7 Ba tondolo kuli Yehova q Kabili utekanye pa kumulolela. r Wikalipa pa muntu onse uuletunguluka, s Pa muntu uulefisha amapange yakwe. t

5 [He] 8 Leka ubukali kabili taluka ku cipyu; u Wikalipa pantu ukukalipa kulenga umuntu ukucita ifyabipa. v p Mal 3:18; Mt 7:2; q Am 62:1; Isb 3:26; r Am 27:14; s Yb 21:7; Am 73:3; Ye 12:1; t Amp 19:21; Es 10:13; u Amp 14:29; Amp 16:32; Ef 4:26; v Lk 9:54.

743

Abafuuka bakekala mu calo. Umutende

9 Pantu incitatubi shikaloba, a Lelo abalolela Yehova e bakekala mu calo. b

6 [Waw] 10 Pashala fye panono no mubifi takabepo; c Awe ukalolekesha apo aali, no kusanga talipo. d 11 Lelo abafuuka e bakekala mu calo, e Kabili bakasekelela nga nshi pantu umutende ukafula. f

7 [Zayin] 12 Umubifi alepangila uwalungama, g No kumusumanishisha ameno incecete. h 13 Yehova akamuseka, i Pantu namona ukuti ubushiku bwakwe bukesa. j

8 [Chehth] 14 Ababifi basomona ulupanga no kutinta ubuta, k Ku kulenga uwacushiwa no mupiina ukuwa, l Ku kwipaya abakwata imibele iisuma. m 15 Ulupanga lwabo lukengila mu mitima yabo, n Na mata yabo yakakontoka. o

9 [Tehth] 16 Twawama utunono utwa walungama p Ukucila ifingi ifya babifi abengi. q 17 Pantu amaboko ya babifi yakafunwa, r Lelo Yehova akalatungilila abalungama. s

[Yohdh] 18 Yehova alishiba ulwa nshiku sha ba kaele, t Ne ca bupyani cabo cikatwalilila umuyayaya. u 19 Tabakalengwe insoni mu nshita ya mafya, v Kabili mu nshiku sha cipowe bakekuta. w

 [Kaph] 20 Pantu ababifi bakaloba, x

ICIPA. 37 a Yb 27:14 Am 55:23 2Pe 2:9 b Am 25:13 Am 37:29 Es 57:13 Es 58:14 Mt 5:5 c Yb 24:24 He 10:37 1Pe 4:7 d 1Sa 25:39 Yb 7:10 Am 52:5 e Es 45:18 Mt 5:5 Uks 21:3 f Am 72:7 Am 119:165 Es 26:3 Es 48:18 Flp 4:7 g 1Sa 18:21 Mt 26:4 h Am 35:16 i Am 2:4 j 1Sa 26:10 Ye 50:27 Ek 21:25 k Am 64:3 l Hab 1:13 m Imi 7:52 Imi 12:2 1Yo 3:12 n 2Sa 17:23 Est 7:10 Am 7:15 Am 35:8 o Am 46:9 Am 76:3 p Amp 16:8 Amp 30:9 1Ti 6:6 q Amp 15:16 Lkm 2:26 r Yb 38:15 Am 10:15 s Am 41:12 Yu 24 t Am 1:6 2Ti 2:19 u Am 16:11 1Yo 2:25 v Lkm 9:12 Ams 5:13 w Am 33:19 x Am 92:9 Amp 10:7 2Pe 2:12 

Ku Kulyo a Ukt 19:29 b Am 102:3 c Amg 28:12 Amp 22:7 d Amg 15:11 Yb 31:16 Am 112:9 Amp 14:21 Amp 19:17 Lkm 11:2 2Ti 1:16 e Am 37:9 f Am 119:21 Sek 5:4 g 1Sa 2:9 Amp 16:9 h Amp 11:20 Ye 9:24 i Am 34:19 Am 145:14 Amp 24:16 j Am 91:12 k Yb 32:6 Am 71:18

AMALUMBO 37:9-28 Kabili abalwani ba kwa Yehova bakayemba ngo mulemfwe; Bakapwa. a Bakapwila mu cushi. b

[Lamedh] 21 Umubifi alakongola no kukanabwesha, c Lelo uwalungama alapaala no kupeela ifya bupe. d 22 Pantu abo akapaala bakekala mu calo, e Lelo abo akatiipa bakaloba. f

 [Mem] 23 Amatampulo ya muntu yashikimikwa na Yehova, g Kabili asekelela mu kwenda kwakwe. h 24 Nangu engawa, tashala nalambalala pa nshi, i Pantu Yehova alamutungilila ku kuboko kwakwe. j

 [Nun] 25 Nali umulumendo, nomba ninkota, k Lelo nshatalamona uwalungama nalekeleshiwa, l Nelyo abana bakwe balelombelesha ifya kulya. m 26 Cila bushiku alapaala no kwashimisha, n E co na bana bakwe bakapaalilwa. o

 [Samekh] 27 Taluka ku cabipa no kucita icisuma, p E lyo ukekala umuyayaya. q 28 Pantu Yehova atemwa umulinganya, r Kabili takashe aba cishinka bakwe. s

 [Ayin] Bakacingililwa umuyayaya; t Lelo abana ba babifi, bakaloba. u l Yos 1:5; Am 94:14; Mt 6:33; He 13:5; m Amg 24:19; Am 25:13; Am 112:2; Am 145:15; Amp 10:3; Amp 13:22; n Amg 15:8; Am 112:5; o Amp 20:7; p Am 34:14; Es 1:17; 1Pe 3:11; q Amp 16:17; r Yb 37:23; Am 11:7; Am 33:5; Ye 9:24; s 1Sa 2:9; 2Sa 22:26; Amp 2:8; t Am 97:10; u Yb 27:14; Am 21:10; Amp 2:22.

AMALUMBO 37:29–38:9

Abalungama bakapyana isonde

29 Abalungama e bakekala mu calo, a Kabili bakekalamo umuyayaya. b

ICIPA. 37

 [Pe] 30 Akanwa ka walungama kasosa ifya mano mu kantepentepe, c Kabili ululimi lwakwe lusosa ifyalungama. d 31 Amafunde ya kwa Lesa wakwe yali mu mutima wakwe; e Intampulo shakwe tashakatelemuke. f

 [Tsa·dheh] 32 Umubifi abebeta uwalungama g Kabili afwaya ukumwipaya. h 33 Lelo Yehova, takashe uwalungama mu minwe ya mubifi, i Kabili takamumone ngo mubifi pa kumupingula. j

 [Qohph] 34 Lolela Yehova no kusunga inshila yakwe, k Na o akakusansabika ku kupyana icalo. l Ilyo ababifi bakalofiwa, ukamonako. m

 [Rehsh] 35 Nalimona umubifi uwa lucu n Kabili aikusha ngo muti uwafumba mu mushili wa uko. o 36 Lelo alifwile, kabili palya talipo; p Kabili nalemufwaya, na o tasangilwe. q

 [Shin] 37 L olesha uwa kaele kabili mona uwaololoka, r Pantu inshita ya ku ntanshi iya ulya muntu ikaba iya mutende. s 38 Lelo bampulamafunde bakalofiwa; t Ababifi tabakekale imyaka iingi. u

a Amg 30:20 Am 37:9 Amp 2:21 Mt 5:5 b Es 66:22 Mt 25:46 Uks 21:3 c Yos 1:8 Am 1:2 d Mt 12:35 Ef 4:29 Ko 4:6 e Amg 6:6 Am 40:8 He 8:10 f Am 121:3 g Ye 20:10 Lk 6:7 h Am 10:8 Lk 19:47 Imi 9:24 i Am 31:8 2Ti 4:17 2Pe 2:9 j Am 109:31 k Am 27:14 Amp 4:26 Amp 20:22 l Am 37:22 m Am 52:6 Am 91:8 n Est 5:11 o Yb 21:7 p Ukf 15:10 Imi 12:23 q Am 37:10 r Yb 1:1 s Yb 42:12 Yb 42:16 Amp 28:10 Es 32:18 t Am 1:4 Am 9:17 Am 52:5 Amp 10:7 u 2Pe 2:9



















39 Kabili ipusukilo lya balungama lifuma kuli Yehova; a E cubo cabo mu nshita ya mafya. b 40 Kabili Yehova akabafwa no kubapokolola. c Akabapokolola ku babifi no kubapususha, d Pantu muli ena e mo bafisama. e Ulwimbo lwa kwa Davidi, ulwa kulenga ukwibukisha.

Yehova, mwinungika 38 Mwe ilyo mufulilwe, f

2

3

4

Ku Kulyo a Am 3:8 Es 12:2 Yn 2:9 b Am 9:9 Am 46:1 Am 91:15 Es 33:2 c Es 31:5 Es 46:4 1Ko 10:13 d Am 17:13 Am 40:17 e 1Im 5:20 Am 22:4 Da 3:17 Da 6:23



















ICIPA. 38 f Am 6:1 He 12:6 g Amg 9:19 Ye 10:24 h Yb 6:4 Isb 3:12 i Ru 1:13 Am 32:4 j Am 102:10 Es 1:6 k Am 6:2 Am 31:10 Am 41:4 Am 51:8 l Esr 9:6 Am 40:12 m Mt 11:28 n Amp 20:30

744

 [Taw]

5

6

7

8

9

Nelyo ukunungika ilyo mukalipe. g Pantu imifwi yenu naingila mu kati ka mubili wandi, h Kabili ukuboko kwenu kwantitikisha. i Takuli apashele apatuntulu mu mubili wandi pa mulandu wa bupingushi bwenu. j Tamuli umutende mu mafupa yandi pa mulandu wa lubembu lwandi. k Pantu imembu shandi shapita pa muulu wa mutwe wandi; l Shamfinina nge cisendo cafina. m Ifilonda fyandi fyanunka pipi, fyabola, Pa mulandu wa kutumpa kwandi. n Nafulungana, nakontama icibi; o Akasuba konse naendauka fye uwa bulanda. p Pantu umusana wandi waisulamo ukupya, Kabili tamuli umuweme mu mubili wandi. q Naleka ukumfwa ubukali kabili nashonaulwa icibi; Nashikitika pa mulandu wa kuteta kwa mutima wandi. r Mwe Yehova, ukufwaya kwa-

o Am 35:14; p Yb 30:28; Am 42:9; q Am 38:3; r Yb 3:24; Am 22:1; Es 59:11.

745

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

AMALUMBO 38:10–39:6

Ulubembu lwalinsakamike. Ululimi

ndi konse mwalikwishiba, Kabili ukuteta kwandi takwafiswa kuli imwe. a Umutima wandi wakulunkunta nga nshi, amaka nayafuma muli ine, Kabili ulubuuto lwa menso yandi na lo taluli na ine. b Kumfwa abantemwa na banandi, beminina akatalamukila ukutaluka ku bulwele bwandi, c Kabili abakaya bandi beminina ukutali. d Lelo abafwaya umweo wandi bateya ifiteyo, e Na bampangila balanda pa fya kundetela amacushi, f Kabili ifya bucenjeshi e fyo batepeleshanya akasuba konse. g Lelo ine, nshakomfwe nga filya nkomamatwi ashumfwa; h Kabili nshakaasamune akanwa kandi nga filya cibulu afilwa ukusosa. i Kabili nali ngo muntu uushumfwa, Na mu kanwa kandi tamwali ifya kwasuka. Pantu nalolelele imwe mwe Yehova; j Na imwe mwalyaswike, mwe Yehova Lesa wandi. k Pantu natile: “Ninshi bakasekelela pali ine; l Ilyo inkasa shandi shikatelententa, m bakaituumika pali ine.” n Pantu nali-iteyenye ukusunta, o No kukalipwa kwandi kwali kuli ine pe. p Pantu nasokolwele ulubembu lwandi; q Ulubembu lwandi lwalinsakamike. r Kabili abalwani bandi abali aba mweo balikosele, s Na bampata apabula umulandu balifulile. t

ICIPA. 38 a Ro 8:23 b Am 6:7 Am 88:9 c Yb 19:13 Am 31:11 d Lk 23:49 e Am 64:5 Am 119:110 Lk 20:20 f 2Sa 16:7 Am 62:4 g Am 35:20 Amp 24:2 h 2Sa 16:11 i Am 39:2 Am 39:9 Ams 5:13 1Pe 2:23 j 2Sa 16:12 Am 39:7 Am 123:2 k Am 138:3 l Am 13:4 Am 35:24 m Am 94:18 n Am 35:26 o Am 35:15 Ye 20:10 p Am 77:2 q Am 32:5 r Am 51:3 s Am 25:19 t Am 35:19 Am 69:4



















20 Kabili balebwesesha icibi pa cisuma kuli ine; a Balendwisha lyonse pa mulandu wa kukonkelela icisuma. b 21 Mwinsha mwe Yehova. Mwe Lesa wandi, mwitaluka kuli ine. c 22 Angufyanyeni ukungafwa, d Mwe Yehova ipusukilo lyandi. e Ku ng’omba nkalamba pali Yedutuni. f Ulwa malumbo ulwa kwa Davidi.

“Nkalinda imibele 39 Natile:yandi g

2

Ku Kulyo a 1Sa 25:21 Am 35:12 Ye 18:20 b 1Pe 3:13 1Yo 3:12 c Am 22:11 Am 35:22 d Am 40:13 e Am 27:1 Am 62:2 Es 12:2



















3

ICIPA. 39 f 1Im 16:41 1Im 25:1 g 1Is 2:4 Am 34:13 Am 119:9 He 2:1 1Pe 2:23 h Yb 2:10 Am 12:4 Amp 18:21 Yak 3:5 i Am 141:3 Yak 1:26 Yak 3:2 j Ko 4:5 k Am 38:13 Mt 27:12 l Mt 7:6 m Ye 20:9 n Yb 14:13 o Am 89:47 Am 90:12 Am 119:84 p Yb 14:1 q Am 90:9 Yak 4:14 r Am 90:4 2Pe 3:8 s Am 62:9 Am 144:4 t Ro 8:20 u Lk 12:19

4

5

6

Pa kuti nibembuka ku lulimi lwandi. h Nkalama akanwa kandi ku ca kukakako, i Ilyo umubifi acili pa ntanshi yandi.” j Naikele tondolo ukwabula ukusosa; k Na pa fisuma nshalesosapo, l Nashipikishe fye ubukali ubwali mu kati kandi. Umutima wandi walikabile mu nda yandi; m Mu nshita ya kuteta kwandi umulilo walepya. Nasosele ku lulimi lwandi, natile: “Mwe Yehova, nengeni ukwishiba impela yandi, n No bwingi bwa nshiku shandi—ifyo shaba, o Pa kuti njishibe ifyo ubumi bwandi bwaipipa. p Moneni! Mwacefya inshiku shandi; q Kabili inshita ya bumi bwandi kuli imwe yaba nge iishabapo. r Cine fye umuntunse onse, nangu abe uwashangila, tali kantu mupu fye. s Selah. Cine fye umuntu endauka nge cinshingwa. t Ca cine ukutabataba kwabo kwa kuicusha fye. u

AMALUMBO 39:7–40:8

7

8

9

10

11

12

13

Atuulika ifintu kabili teshibe uukafilonganya. a Lelo cinshi ico ndolela, mwe Yehova? Isubilo lyandi lili kuli imwe. b Ku fya bumpulamafunde fyandi fyonse mpokololeniko. c Mwileka nseebane ku mpelwa mano. d Naikele tondolo; e Nafililwe ukwasamuna akanwa kandi, f Pa mulandu wa fyo mwacitile. g Fumyeni pali ine icinkunka cenu icamponena. h Nafika ku mpela pa mulandu wa bulwani bwa kuboko kwenu. i Ku kufunda kwenu e ko mwalungikila umuntu uulufyanya, j Kabili mwaonaula ifyo atemwa nga filya icipelebesha k ca bushiku cicita. Cine cine umuntunse onse mupu. l Selah. Umfweni ipepo lyandi, mwe Yehova, Kabili kutikeni ku nkuuta yandi. m Ku filamba fyandi mwitalala tondolo. n Pantu ndi mulebeshi kuli imwe, o Uwaikalapo fye nge fikolwe fyandi fyonse. p Mwindolesesha mu bukali bwenu, pa kuti nsansamuke q Ilyo nshilaya no kukanabapo.” r

Lolela Yehova. Ukufwaya kwakwe ICIPA. 39 a Yb 27:17 Am 49:10 Amp 13:22 Lkm 2:19 Lkm 4:8 Lk 12:20 b Am 38:15 c Am 25:11 Mk 7:19 d Am 44:13 Yoe 2:17 e Le 10:3 Yb 40:4 f Am 38:13 g 2Sa 16:10 Da 4:35 h Yb 9:34 Yb 13:21 i Am 90:7 j Am 90:8 k Yb 13:28 Es 50:9 Es 51:8 Ho 5:12 l Am 39:5 Am 102:11 m Am 28:1 n Yb 16:20 o Le 25:23 1Im 29:15 Am 119:19 1Pe 1:17 1Pe 2:11 p Ukt 47:9 He 11:13 q Yb 10:20 Yb 14:6 r Yb 14:10 

ICIPA. 40 s Am 27:14 Am 37:7 t Am 34:15 Am 116:2 

Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n

Ku ng’omba nkalamba. Ulwimbo lwa kwa Davidi.

nalolelele Yeho40 Ukulolela va, s

Na o ateyamike ukutwi kwakwe kuli ine no kumfwa inkuuta yandi. t

o p q r

Am 18:16 Am 69:2 Am 27:5 Am 37:23 Am 33:3 Am 98:1 Am 113:1 Am 52:6 Am 64:9 Imi 4:4 Am 34:8 Ye 17:7 Am 101:3 Es 28:15 Ukf 15:11 Am 136:4 Am 92:5 Uks 15:3 Am 89:6 Es 55:8 Am 71:15 Am 139:18 1Sa 15:22 Am 51:16 Es 1:11 Ho 6:6 Mt 12:7 He 10:5 Es 50:5 He 10:6 He 10:7 Ukt 3:15 Amg 18:15 Lk 24:44 Imi 10:43 1Ko 15:3

746

2 Kabili amfumishe mu cilindi umupooma amenshi, a Ukumfumya mu matipa ya lutikiti. b E lyo aimishe inkasa shandi no kushiteka pa cilibwe icasumbuka; c Apampamike intampulo shandi. d 3 Kabili, abikile ulwimbo lupya mu kanwa kandi, Ulwa kulumbanya Lesa wesu. e Abengi bakamona kabili bakatiina, f No kutetekela Yehova. g 4 Alipaalwa umuntu uwacita Yehova ica kutetekelako cakwe h Kabili uushalosha icinso cakwe ku bantu abatalama, Nelyo ku baalukila ku bufi. i 5 Ifyo mwacita fingi, j Mwe Yehova Lesa wandi, imilimo yenu iyapesha amano na matontonkanyo yenu kuli ifwe na fyo fingi; k Takuli uwingalingana na imwe. l Nga nali no kulanda no kusosa pali ifi fintu, Fyalifulisha ica kutila te kuti mfipende. m 6 Ilambo no mutuulo tamwafitemenwe; n Mwakomwene amatwi yandi. o Tamwalombele umutuulo wa koca no mutuulo wa pa lubembu. p 7 Ni pali ici nasosele nati: “Moneni naisa, q Filya Amalembo1 yalanda pali ine. r 8 Ukucita ukufwaya kwenu, mwe Lesa wandi, e ko natemwa, s s Am 112:1; Yh 4:34; Ro 7:22; He 10:9.

Am 40:71 Mu ciHebere apa pali “Amalembo” paba ati “ibuuku ilyapombwa.”

747

9

10

11

12

13

14

15

16

AMALUMBO 40:9–41:8

Ipepo pa busanshi bwa kulwala

Na mafunde yenu yaba mu mutima wandi. a Nalishimika ilyashi lisuma ilya bulungami mu kati ka lukuta ulukalamba. b Moneni! Nshilesha imilomo yandi. c Imwe mwe Yehova, mwalishiba bwino ulwa ici. d Ubulungami bwenu nshabufisa mu kati ka mutima wandi. e Icishinka cenu no kupususha kwenu nalibila. f Nshafisa icikuuku cenu ne cine cenu mu lukuta ulukalamba.” g Mwe Yehova, shi mwintana inkumbu shenu. h Lekeni icikuuku cenu ne cishinka cenu fininde pe. i Pantu amacushi yalimfulile ica kuti nafilwa no kuyapenda. j Imembu shandi shalifulile ica kuti nafilwa no kumona; k Shafulile ukucila umushishi wa ku mutwe wandi, l No mutima wandi walinshiile. m Mwe Yehova, sekeleleni mu kumpokolola. n Angufyanyeni ukungafwa, mwe Yehova. o Lekeni bomfwe insoni kabili baseebane bonse p Abalefwaya ukulofya umweo wandi. q Nabaluluke no kuseebana abalesekelela pa bubi ubwamponena. r L ekeni batulumune amenso pa kupeshiwa amano pa mulandu wa nsoni shabo s Abaleti kuli ine: “Te apa nomba!” t Lekeni baange no kusekelela muli imwe, u Bonse abamufwaya. v Lekeni abatemwa ukupusu-

ICIPA. 40 a Am 37:31 Amp 3:1 Ye 31:33 2Ko 3:3 b Am 22:22 Am 35:18 c Am 119:13 He 13:15 d Am 139:2 e Imi 20:27 f He 2:13 g He 2:12 h Am 69:16 i Am 43:3 Am 57:3 Am 61:7 j Am 71:20 k Am 38:4 l Am 69:4 m Am 73:26 n Am 25:17 o Am 38:22 Am 50:15 Am 70:1 p Am 31:17 Am 35:4 Am 70:2 Am 71:13 q Mt 21:38 r Am 9:3 s Am 70:3 Am 73:19 t Am 35:25 u Am 13:5 Am 68:3 v Amg 4:29 Am 70:4



















Ku Kulyo a Am 3:8 Am 85:9 b Am 35:27 Lk 1:46 c Am 70:5 d 1Pe 5:7 e Am 54:4 Es 50:7 He 13:6 f Am 143:7



















sha kwenu balesosa abati: a “Acindikwe Yehova.” b 17 Lelo ine nalicula kabili ndi mupiina. c Yehova alantontonkanyapo. d Ni mwe kaafwa wandi kabili Uwa kumpususha. e Mwe Lesa wandi, mwikokola. f Ku ng’omba nkalamba. Ulwa malumbo ulwa kwa Davidi.

onse uwafwili41 Alipaalwa sha umupiina; g

2

3

4

ICIPA. 41 g Amg 15:7 Am 112:9 Amp 14:21 Amp 22:9 h Am 37:39 i Am 145:20 Ye 45:5 j Am 128:1 Mt 5:7 Lk 1:48 k Am 27:12 2Pe 2:9 l 2Is 20:5 Am 103:3 m Flp 2:27 n Am 32:5 Am 51:1 o Am 6:2 Am 38:3 Am 147:3 Amp 28:13 p Am 102:8 q Am 12:2 Amp 26:24 r Mt 26:61 s Amp 16:28 Ro 1:29 2Ko 12:20 t Am 31:13 Am 56:5 u Am 101:3

5

6

7

8

Mu bushiku bwa bubi Yehova akamupususha. h Yehova akamulinda no kumupususha. i Akebwa ukuti alipaalwa mwi sonde; j Kabili te kuti umupeele ku balwani bakwe abamufwaya. k Yehova akamwafwa ilyo ali pa busanshi bwa kulwala kwakwe; l Mukamusakamana mu kulwala kwakwe konse. m Lelo ine natile: “Mwe Yehova, mbeleleni uluse. n Undapeni umweo wandi, pantu ni mwe nabembukila.” o Abalwani bandi, bena basosa ifyabipa pali ine abati: p “Ni lilali akafwa kabili ni lilali ishina lyakwe likaloba?” Kabili umuntu nga aisa ku kumpempula, ninshi ali ne pange lya kumbepa ubufi mu mutima wakwe; q Akafwaya ifili fyonse ifya kunkalifya; Akafuma; akafilandila pa nse. r Bonse abampata batotoshanya pali ine; s Balampangila ububi abati: t “Ifinangwa fyapongolwelwa pali ena; u

AMALUMBO 41:9–42:10 Apo nomba nasendama, takeme na kabili.” a 9 Kabili cibusa wandi, uo natetekeele, b Uwalelyako umukate wandi, c e wanjalukila.1 d 10 L elo imwe, mwe Yehova, mpaaleni kabili nengeni ukwima, e Pa kuti nandule abalwani bandi. f 11 Kuli ici e ko naishibila ukuti mulasekelela muli ine. Am 41:91 Mu ciHebere yaba ati: “Aimishe akatende kakwe pali ine.”

Lolela Yehova no kupepa kuli ena ICIPA. 41 a Am 3:2 Am 71:11 b 2Sa 15:12 Yb 19:19 Am 55:13 c Ob 7 d Mko 14:18 Yh 13:18 Yh 13:26 e Am 57:1 f Am 18:37



















Ku Kulyo a Am 31:8 Am 124:6 Ye 20:13 b Yb 1:1 Am 25:21 Amp 2:7 Amp 10:29 c Am 34:15 Am 140:13 d 1Im 29:10 Lk 1:68

748

Pantu umulwani tawelesha ukuwelesha kwa kuncimfya. a 12 Lelo ine, pa mulandu wa bukaele bwandi mwangafwa, b Kabili mukanjimika ku cinso cenu umuyayaya. c 13 Acindikwe Yehova Lesa wa kwa Israele d Ukufuma umuyayaya ukufika umuyayaya. e Cibe ifyo fine, Ameni. f e 1Im 16:36; Uks 7:12; f Am 72:19; 1Ko 14:16.

IBUUKU LYA BUBILI (Amalumbo 42 – 72) Ku ng’omba nkalamba. Maskili wa bana ba kwa Kora. a

Nga filya insebula nkota ifuluka imilonga ya menshi, E fyo no mweo wandi ufuluka imwe, mwe Lesa. b Cine cine umweo wandi ufwaisha Lesa, c Lesa wa mweo. d Ni lilali nkesa no kumonekela ku cinso ca kwa Lesa? e Ifilamba fyandi fili kuli ine nge ca kulya akasuba no bushiku, f Ilyo balesosa kuli ine akasuba konse abati: “Ali kwi Lesa obe?” g Ifi fintu nkafibukisha, kabili umutima wandi ukacula sana ilyo nkalafibukisha. h Pantu nale-endela pamo ne bumba ilikalamba, Nale-enda panono panono pa ntanshi yabo ukuya ku ng’anda ya kwa Lesa, i Ne shiwi lya kwaula no kutootela, j Ilye bumba lya balesefya umutebeto. k Cinshi wasakamikilwa, we mutima wandi, l

42 2

3

4

5

ICIPA. 42 1Im 6:37 Es 26:8 Am 63:1 Amg 32:40 Yos 3:10 Ye 10:10 Mt 16:16 1Te 1:9 e Am 27:4 Am 84:2 f Am 80:5 Am 102:9 g Am 3:2 Am 79:10 h Yb 30:16 Am 62:8 i 1Im 16:1 j Amg 16:14 Ef 5:19 Ko 3:16 k Amg 16:16 2Im 30:23 l Am 55:4 Mko 14:34



















a b c d

6

7

Ku Kulyo a Am 43:5 b Am 37:7 Am 71:14 Isb 3:24 Mk 7:7 c Am 43:5 d Am 22:1 Am 43:5 Amp 12:25 Yh 12:27 e Yn 2:7 f Amg 3:8 g Am 48:2 Am 68:16 Am 132:13 h Am 88:7 i Yn 2:3 j Amg 28:8 k Yb 35:10 Am 32:7 Am 63:6 l Am 27:1 m 2Sa 22:2 n Am 13:1 o Am 38:6 Am 43:2 Lkm 4:1 p Am 31:11 Am 102:8

8

9

10

Cinshi wakulunkuntila muli ine? a Lolela Lesa, b Pantu nkamutootela pa kuba umupusushi wandi. c Mwe Lesa wandi, umutima wandi nausakamikwa. d E co mwibukishisha, e Ukutula ku Yordani ne mpili sha Hermone, f Ukutula ku lupili lunono. g Bemba abilikisha kuli bemba Mu congo ca kupongoloka kwa menshi yenu. Amatamba yenu yonse na mabimbi yenu yonse h— Fyampita pa muulu. i Yehova akabomfya icikuuku cakwe mu kasuba, j Kabili ubushiku nkalaimba ulwimbo lwakwe; k Nkalapepa kuli Lesa wa bumi bwandi. l Nkatila kuli Lesa icilibwe candi icasansuka: m “Cinshi mwandabila? n Cinshi nyendela no bulanda pa mulandu wa kutitikisha kwa mulwani?” o Kwati filaso fya mfwa mu mafupa yandi e fyo abampata banseebanya, p Ilyo balesosa kuli ine aka-

749

mwe Lesa, 43 Mpinguleni, Kabili ndubulwileniko f

2

3

4

5

AMALUMBO 42:11–44:10

Tumeni ulubuuto ne cine

suba konse abati: “Ali kwi Lesa obe?” a 11 Cinshi wasakamikilwa, we mutima wandi, b Kabili cinshi wakulunkuntila muli ine? c Lolela Lesa, d Pantu nkamutootela pa kuba umupusushi wandi umukalamba kabili Lesa wandi. e

umulandu g ku luko ulushaba na cishinka. Ku muntu wa bufi kabili uushalungama mumpusushe. h Pantu imwe mwe Lesa muli cubo candi. i Cinshi mwandekelesesha? Cinshi ndeendela no bulanda pa mulandu wa kutitikishiwa no mulwani? j Tumeni ulubuuto lwenu ne cine cenu. k Lekeni fintungulule. l Lekeni fimfishe ku lupili lwenu ulwa mushilo na ku ng’anda yenu iya lulumbi. m Kabili nkaya ku ciipailo ca kwa Lesa, n Kuli Lesa wandi uo nsekelelamo nga nshi. o Kabili nkamutootela pali nsango, mwe Lesa, Lesa wandi. p Cinshi ico wabela no bulanda, we mutima wandi, q Cinshi ico umutima wandi wakulunkuntila? Lolela Lesa, r Pantu nkamutootela pa kuba umupusushi wandi umukalamba kabili Lesa wandi. s

Ku ng’omba nkalamba. Ulwa bana baume ba kwa Kora. t Maskili.

mu matwi yesu 44 Mwe eLesa, mo twayumfwila, Bashifwe balitulondolwela u

ICIPA. 42 a Am 3:2 Am 79:10 Yoe 2:17 Mk 7:10 b Am 42:5 c Am 43:5 d Am 37:7 Am 71:14 e Am 42:5



















2

ICIPA. 43 f Am 7:8 Am 26:1 Am 35:24 g 1Sa 24:15 Am 35:1 Amp 22:23 h Am 71:4 i Am 28:7 Am 140:7 j Am 42:9 k Yb 29:3 Am 40:11 Amp 6:23 l Am 5:8 Am 27:11 Am 143:10 m 1Im 16:1 Am 3:4 Am 78:68 n Am 84:3 He 13:10 o Es 61:10 p 2Sa 6:5 Am 81:2 q Am 42:5 r Am 37:7 Am 71:14 s Am 42:11



















3

4

5

ICIPA. 44 t 1Im 6:37 u Ukf 13:14 Aba 6:13 Am 78:3



















6

Ku Kulyo a Es 38:19 b Imp 21:14 c Amg 7:1 Am 78:55 Am 105:44 d Ukf 15:17 Am 80:8 e Yos 10:11 Yos 24:12 Am 135:10 Am 136:17 f Amg 4:38 Amg 8:17 g 1Sa 12:22 h Es 63:12 i Amg 7:8 j Am 24:10 Am 74:12 Es 33:22 k Am 53:6 l Am 18:39 Flp 4:13 m Am 60:12 n Am 20:7 Am 33:16 o 1Sa 17:45 Ho 1:7 p Yos 24:8 q Am 40:14 Am 132:18 r Am 34:2 s Am 115:1 t Am 43:2 Am 74:1 u Am 60:10

7

8

9

10

Imilimo iyo mwabombele mu nshiku shabo, a Mu nshiku sha ku kale. b Ni mwe mwatamfishe inko ku kuboko kwenu, c Kabili ni mwe mwashilimbile. d Mwaile mulesalanganya inko no kushitamfya. e Pantu te ku lupanga lwabo bapokele icalo, f Kabili te kuboko kwabo ukwabaleteele ipusukilo. g Lelo yali minwe yenu iya ku kulyo no kuboko h kwenu no lubuuto lwa cinso cenu, Pantu mwasekelele muli bena. i Imwe ni mwe Mfumu yandi, mwe Lesa. j Soseni pa kuti kube ipusukilo likalamba kuli Yakobo. k Ku maka yenu e ko tukasunkila abalwani besu; l Mwi shina lyenu e mo tukanyantila abatwimina. m Pantu nshatetekele mu buta bwandi n Kabili te lupanga lwandi ulwampuswishe. o Pantu mwatupuswishe ku balwani besu, p Kabili mwalengele bomfwe insoni abatupata icine cine. q Tukatasha Lesa akasuba konse, r Kabili tukalumbanya ishina lyenu umuyayaya. s Selah. Lelo nomba mwatulekelesha kabili muletuseebanya, t Kabili tamufumina pamo na bashilika besu. u Mutulenga lyonse ukufutatwile numa shesu ku balwani besu, v Na batupata icine cine bapokolola ifipe fyesu. w

v Amg 28:25; Yos 7:8; 1Sa 31:1; w Am 89:41; Ye 15:13.

AMALUMBO 44:11–45:5 11 Mwatulekelesha nge mpaanga, twaba nge ca kulya, a Kabili mu nko e mo mwatusalanganishisha. b 12 Mwashitisha abantu benu apabula umutengo, c Kabili tamusangilemo ubunonshi mu mutengo wabo. 13 Mwatuseebanya ku bena mupalamano besu, d Mwatulenga ukuba ica kupumya kabili ica kuwela kuli bonse abatushinguluka. e 14 Mwalenga aba mu nko baletulandapo mu nsoso sha manshoko, f Ica kupukunyako umutwe ku bantu na bantu. g 15 Akasuba konse ukuseebana kwandi kuli pa ntanshi yandi, Ne nsoni nashimfimba pa menso, h 16 Pa mulandu we shiwi lya ulenseebanya no kunsaalula, Pa mulandu wa mulwani no ulemulandwila. i 17 Fyonse ifi e fyatuponena, kabili tatwamulaba, j Kabili tatwatoba icipangano cenu. k 18 Imitima yesu tayafutatukila ku numa pa kubulwa icitetekelo, l Kabili intampulo shesu tashapaatukamo mu nshila shenu. m 19 Pantu mwatushonawila mu bwikalo bwa bamumbwe, n Kabili mwatufimba imfifi yafiita fititi. o 20 Nga twalilaba ishina lya kwa Lesa wesu, Nelyo nga ca kuti twatambulwile amaboko yesu no kupepa lesa umbi umbi, p 21 Bushe Lesa takafwailishe ici umwine? q

Ifyaba imfumu yasubwa ICIPA. 44 a Am 119:176 Ro 8:36

22

b Amg 28:64 c Amg 32:30 Es 52:3 d Am 79:4 Am 80:6

23

e Am 123:4 f Amg 28:37 2Im 7:20 Ye 24:9 g Isb 2:15

24

h Ye 51:51 i Am 8:2 j Amg 6:12 k Ukf 34:10 l He 3:12 m Yb 23:11 Am 119:157 n Es 34:13 Es 35:7 o Am 23:4

25

26

p Ukf 20:3 q Am 139:1 Ye 17:10



















Ku Kulyo a Lkm 12:14 b Am 79:2 Ro 8:36 c Am 7:6 Am 78:65

Ku ng’omba nkalamba pa Maluba. Ulwa bana ba kwa Kora. Maskili. Ulwimbo lwa banakashi batemwikwa.

wandi wakulu45 Umutima nkuntila umulandu

d Yb 13:24 Am 13:1 Am 88:14 e Es 40:27 f Am 119:25 Es 51:23 g Am 33:20

2

h Am 26:11 Am 130:7



















ICIPA. 45 i Am 49:3 j Am 2:6 1Pe 1:11

3

k 2Sa 23:2 Es 8:1 Ye 8:8 l Esr 7:6

4

m Uln 5:10 n Yh 7:46 o Am 72:17 p Uks 1:16 Uks 19:15 q Es 9:6 r He 1:3 s Uks 6:2 t Uks 19:11 u Uks 6:15

750

Pantu alishiba inkama sha mu mutima. a Lelo pa mulandu wenu twaipaiwa akasuba konse; Twamonwa nge mpaanga ishileya ku kwipaiwa. b Buukeni. Nga cinshi ico musendamina fye, mwe Yehova? c Buukeni. Mwitulekelesha umuyayaya. d Cinshi ico mufishila icinso cenu? Cinshi ico mulabila ukucula kwesu no kutitikishiwa kwesu? e Pantu umweo wesu wakontamina mu lukungu; f Ifumo lyesu lyalambatila pa nshi. Imeni mutwafwe g No kutulubula pa mulandu wa cikuuku cenu. h

5

usuma. i Ndetila: “Imilimo yandi ikumine mfumu.” j Shi ululimi lwandi lube nga kalembelo k ka wacenjela ukukopolola. l Mwandi waliyemba ukucila abana baume ba bantu. m Ukuyemba kwaitikila pa milomo yobe. n E co Lesa akupaalila umuyayaya. o Kakila ulupanga p lobe pe tanta lyobe, we mpalume, q Kaka no bukata bobe no bucindami bobe. r Kabili mu bucindami bobe kabiye ulecimfya; s Nina pali kabalwe obe pa mulandu wa cishinka no kuiceefya no bulungami, t Kabili ukuboko kobe ukwa ku kulyo kukakulanga ifya kutiinya. u Imifwi yobe yalitwa mu mi-

751

6

7

8

9

10

11

12

13

AMALUMBO 45:6–46:7

Lesa cubo. Umusumba wakwe

tima ya balwani ba mfumu a Inko shiwila mwi samba lyobe. b Lesa e cipuna cobe ica bufumu umuyayaya, umuyayaya; c Inkonto ya bufumu bobe ni nkonto ya bulungami. d Walitemwa ubulungami e kabili wapata ifyabipa. f E mulandu wine L esa, Lesa obe, g akusubila h amafuta aya kwaanga i ayengi ukucila abanobe. j Ifya kufwala fyobe fyonse finunkila muri1 na aloye na kasia; k Mwi sano lyapuulama ilya meno ya nsofu l ifilimba fya nsale fyakulenga ukusekelela. Abana banakashi m ba mfumu bali pa banakashi bobe abo watemwisha. Namfumu n aiminina ku kuboko kobe ukwa ku kulyo nafwala golde ya ku Ofiri. o Umfwa, we mwana mwanakashi, no kumona, kabili teyamika ukutwi kobe; Laba abantu bobe ne ng’anda ya kwa wiso. p Awe imfumu ikakumbwa ukuyemba kobe, q Pantu yena ni sokulu, r E co ikontamine. s Umwana mwanakashi wa ku Turi na o e po ali ne ca bupe t— Abakankaala ba mu bantu baesha ukukunakilisha. u Umwana mwanakashi wa mfumu aba no bukata bonse mu kati ka ng’anda; v Mu fya kufwala fyakwe balipikwilamo utwa golde.

Am 45:81 Muri mafuta yanunkila ayo balefumya ku finyamuti fya fimuti fimo.

ICIPA. 45 a Uks 17:14 Uks 19:19 b Am 2:9 2Te 1:8 c Am 89:29 Am 89:36 d Es 11:4 Ye 33:15 He 1:8 e Mt 3:15 He 7:26 f Mt 7:23 He 1:9 g Yh 20:17 h Es 61:1 Imi 4:27 Imi 10:38 i Am 21:6 j 1Im 29:23 2Im 13:5 2Im 13:8 Mt 1:6 k Uln 1:3 Uln 4:14 l 1Is 22:39 m Es 60:4 n Uks 19:7 o Es 13:12 p Uln 2:10 Uks 14:4 q Uln 1:8 Uln 2:2 r Ef 5:23 Yu 4 s 1Is 1:16 Flp 2:10 t 2Sa 5:11 u Am 72:10 Es 49:23 v Uks 19:7



















14 Akaletwa ku mfumu mu fya kufwala fyapikulwa. a Aletwa kuli iwe pamo na banankwe, banacisungu abali ku numa yakwe. b 15 Bakaletwa no kusekelela no kwaanga; Bakengila mwi sano lya mfumu. 16 Apali ifikolwe c fyobe pakaba abana bobe abaume, d Abo ukacita bacilolo mwi sonde lyonse. e 17 Nkalumbula ishina lyenu mu nkulo shonse ishikesa. f E co abantu na bantu bakamulumbanishisha umuyayaya, kabili pe na pe. Ku ng’omba nkalamba. Ulwa bana ba kwa Kora g pa Bakashana. Ulwimbo.

e cubo cesu kabili e 46 Lesa maka yesu, h

2

Ku Kulyo a Uks 19:8 Uks 21:2 b Uln 2:7 Uln 5:9 Uln 6:1 c Mt 1:1 d Es 9:6 e Es 32:1 f Am 72:17



















3

ICIPA. 46 g 1Im 6:37 h Am 62:7 Amp 14:26 Es 25:4 i Amg 4:7 Am 145:18 Na 1:7 j 2Pe 3:10 k Es 54:10 l Am 93:4 Ye 5:22 m Aba 5:5 Mk 1:4 Na 1:5 n 2Im 6:6 Am 48:1 Es 60:14 o Am 43:3 p Amg 23:14 Am 132:13 Es 12:6 Ho 11:9 q He 12:28 r Ukf 14:24 Am 30:5 Am 143:8 s Am 2:1 t Yos 2:24 Ams 9:5 u Yos 1:9 Ye 1:19 Ro 8:31

4

5

6

7

E utwafwa lyonse ilyo tuli na mafya. i E co tushakatiinine, nangu isonde lyaluke j Kabili nangu impili shikunkulukile mu kati ka bemba mukalamba; k Nangu amenshi ya uko yalulunkane no kufuluka, l Nangu impili shitente ku kutumbana kwa yako. m Selah. Kwaba umumana uo amenshi ya uko yalenga umusumba wa kwa Lesa ukusekelela, n Ing’anda ya lulumbi iya mushilo nga nshi iya Wapulamo. o Lesa ali mu kati ka musumba; p tawakatelentenshiwe. q Lesa akawafwa ilyo bwaca. r Inko shalilulunkene, s amabufumu yalitentele; Isonde lyalisungulwike kwi shiwi lyakwe ilyo asosele. t Yehova wa mabumba ali na ifwe; u

AMALUMBO 46:8–48:8

8

9

10

11

Ku ng’omba nkalamba. Ulwa bana ba kwa Kora. Ulwimbo.

Mwe bantu na bantu bonse, tooteni. l Welesheni ukuwelesha kwa kucimfya kuli Lesa mwi shiwi lya kwaula. m Pantu Yehova, Uwapulamo, wa kutiinya, n Ni Mfumu nkulu pano isonde ponse. o Akacimfisha abantu na bantu mwi samba lyesu, p Ne nko mwi samba lya makasa yesu. q Akatusalila ica bupyani cesu, r Ico Yakobo uo atemwa, ayumfwilapo icilumba. s Selah. Lesa anina mu kuwelesha kwa kusekelela, t Yehova anina mu kulila kwa ntandala. u Lumbanyeni Lesa pa filimba, mulumbanishisheni pa filimba. v Lumbanyeni Imfumu yesu pa filimba, ilumbanishisheni pa filimba. Pantu Lesa e Mfumu ye sonde lyonse; w

47 2

3

4

5

6

7

752

Apwisha inkondo. Ubukata bwa Sione

Lesa wa kwa Yakobo e cubo cesu. a Selah. Iseni, moneni imilimo ya kwa Yehova, b Ifyo acita ifipesha amano pano isonde. c Alelenga inkondo ukupwa ukufika ku mpela sha pano isonde; d Ubuta abukontola kabili aputaula ne fumo; e Aoca na maceleta mu mulilo. f Cimbeni, kabili ishibeni ukuti nine Lesa. g Nkasansabikwa mu nko, h Nkasansabikwa pano isonde.” i Yehova wa mabumba ali na ifwe; j Lesa wa kwa Yakobo e cubo cesu. k Selah.

ICIPA. 46 Am 9:9 Am 66:5 Es 34:2 Es 11:9 Mk 4:3 e Ek 39:9 f Mk 5:10 g Hab 2:20 h Es 2:11 i 1Im 29:11 Am 57:5 Ye 16:19 j 2Im 20:17 k Am 48:3 Am 125:2



















a b c d

ICIPA. 47 l 2Is 11:12 Am 98:4 Es 55:12 m Esr 3:11 Am 33:3 n Amg 7:21 Neh 1:5 Am 76:12 o Am 22:28 Mal 1:14 p Am 18:47 q Amg 33:29 r Amg 9:5 s Amg 7:6 Mal 1:2 t Am 68:24 u 1Im 15:24 v 1Im 16:9 Am 68:32 w Ye 10:7 Sek 14:9



















Mulumbanishisheni pa filimba, kabili beni abashilimuka. a 8 Lesa naba imfumu pa nko. b Lesa aikala pa cipuna cakwe ica mushilo. c 9 Abakankaala ba mu nko balongana, d Pamo na bantu ba kwa Lesa wa kwa Abrahamu. e Pantu ababa nge nkwela pano isonde ba kwa Lesa. f Anina apasansuka icine cine. g Ulwimbo. Ulwa bamwana Kora. h

kabili ali48 Yehovangamukulu ukutasha i

2

Ku Kulyo a 1Ko 14:15 b 1Im 16:31 Am 96:10 Am 97:1 Uks 19:6 c Uks 4:2 d Am 110:3 e Ro 4:12 Ga 3:29 f Am 89:18 g Am 97:9



















ICIPA. 48 h Am 42:0 i Neh 9:5 Am 89:1 Am 145:3 Am 147:5 j Am 46:4 Am 87:3 k Sek 8:3 l Am 50:2 Isb 2:15 m Es 14:13 n Am 47:8 Am 135:21 Mt 5:35 o Am 125:1 Sek 2:5 p 2Sa 10:6 2Sa 10:19 q Uks 19:19 r Ukf 14:25 s Ukf 15:15 Es 13:8 Da 5:6 t Ye 30:6 Ho 13:13 u 1Is 22:48 Es 2:16 Ye 18:17 Ek 27:26

3 4

5

6

7 8

Mu musumba wa kwa Lesa wesu, j mu lupili lwakwe ulwa mushilo. k Icasansuka ubusaka, ico abantu bonse pe sonde baangilapo, l Lupili lwa Sione ulwaba mu mbali sha ku kapinda ka ku kuso akabela ukutali, m Umusumba wa Mfumu Nkulu. n Mu mayanda ya uko aya pa malinga Lesa aishibikwa ukuti cubo. o Pantu, moneni! bashamfumu bakumana ukulingana no kupangana kwabo, p Baendela pamo. q Balimwene; kabili bapeshiwe amano. Balisakamene, balengelwe ukufulumuka. r Ukututuma kwabekatiile kulya, s Baculile ngo mwanakashi uulepaapa. t Ku mwela wa ku kabanga mwatobawilako ingalaba sha ku Tarshishi. u Filya fine twaumfwa, e fyo twamona v

v Am 44:1.

753

9

10

11

12

13

14

Sekeleleni pali Sione. Bonse balafwa

Mu musumba wa kwa Yehova wa mabumba, mu musumba wa kwa Lesa wesu. a L esa akaupampamika umuyayaya. b Selah. Mwe Lesa, twatontonkanya pa cikuuku cenu c Mu kati ke tempele lyenu. d Ukumutasha, mwe L esa, kwaba nge shina lyenu e Ukufika ku mpela sha pano isonde. Ukuboko kwenu ukwa ku kulyo kwaisulamo ubulungami. f Shi nalusekelele Ulupili lwa Sione, g Naisekelele imishi ya kwa Yuda, h pa mulandu wa bupingushi bwenu. i Shingulukeni Sione, no kwendaukamo, j Pendeni impungu sha uko. k Bikeni imitima yenu pe linga lya uko. l Lolekesheni amayanda ya uko aya pa malinga, Pa kuti mukalondolwele aba nkulo ya ku ntanshi. m Pantu Lesa uyu ni Lesa wesu umuyayaya, umuyayaya. n Akatutungulula mpaka imfwa. o Ku ng’omba nkalamba. Ulwa bamwana Kora. p Ulwa malumbo.

ici, mwe bantu na 49 Umfweni bantu bonse. Kutikeni, imwe bonse mwe bekashi ba mu nkulo ne nkulo, q 2 Mwe bana ba bantunse na mwe bana ba bantu, Mwe ba fyuma na mwe bapiina bonse pamo. r 3 Akanwa kandi kakasosa ifya mano, s Kabili ifyo umutima wandi ukalatontonkanyapo fikaba fya mano. t

ICIPA. 48 a Am 48:1 He 12:22 b Am 87:5 Es 2:2 Mk 4:1 c Am 26:3 Am 40:10 Am 63:3 d 1Sa 3:3 2Sa 7:2 1Im 16:1 Am 63:2 e Amg 28:58 Am 113:3 f Aba 5:11 Am 17:7 Am 60:5 Am 98:2 g Am 78:68 Yoe 2:32 h Am 97:8 i 2Im 20:27 Am 137:8 Uks 15:4 j Neh 12:31 k Neh 12:39 Es 33:18 l Es 26:1 m Amg 11:19 n Am 31:14 o Es 58:11



















ICIPA. 49 p 1Im 6:37 q Am 17:14 He 1:2 r Am 62:9 s Amp 16:23 Lkm 10:12 t Am 143:5 Amp 14:33 Mt 12:35 Flp 4:8



















Ku Kulyo a Am 78:2 Mt 13:35 b Amp 1:6 c Am 27:1 Ef 5:16 d 2Sa 15:12 e Amg 8:17 Am 52:7 Amp 10:15 Amp 18:11 1Ti 6:17 1Yo 2:16 f Est 5:11 Ye 9:23 Lk 12:19 g Amp 11:4 Mt 16:26 h Yb 36:18 i Am 89:48 j Lkm 2:16 Ro 5:12 k Lkm 3:19 l Am 39:6 Amp 11:4 Amp 23:4 Lkm 2:18 Ye 17:11 Lk 12:20 m Yb 21:9 Am 17:14 n Lkm 1:4 o Ukt 4:17 1Sa 15:12 2Sa 18:18 p Am 39:5 Yak 1:11 q Lkm 3:20 r Lk 12:20 s Yb 21:13

AMALUMBO 48:9–49:14 4 Nkateyamika ukutwi kwandi ku mapinda; a Pali nsango e po nkashimbwila icishimbiko candi. b 5 Cinshi ningatiinina mu nshiku sha bubi, c Ilyo ubupulumushi bwa balempoka nabunshinguluka? d 6 Abatetekela mu fyuma fyabo, e Kabili abaitakishisha pa fyuma fyabo ifingi, f 7 Tapali nangu umo pali aba uwingalubula nangu fye ni munyina, g Nelyo ukupeela kuli Lesa ica kumulubwilako; 8 (Kabili umutengo wa kulubwilako umweo wabo ukalamba icine cine h Ica kuti washala fye ukwabula ukulipilwa umuyayaya) 9 Pa kuti ekale umuyayaya no kukanamona inindi. i 10 Pantu alamona na ba mano balefwa, j Bonse uwatumpa no ushakwata amano balafwa, k No kusha kuli bambi ifyuma fyabo. l 11 Ukufwaya kwabo kwa kuti amayanda yabo yekalilile umuyayaya, m Amekalo yabo yekalilile ku nkulo ne nkulo. n Bainika impanga shabo amashina yabo. o 12 Lelo umuntunse, nangu acindame shani, te kuti ekalilile; p Akaba fye nge nama isho baipaya. q 13 Ifi e fyo ciba ku batumpa, r E lyo na ku babakonka pa numa abatemwa ukuitakisha. Selah. 14 Babalingila ukuya ku Nshiishi kwati ni mpaanga; s Imfwa e ikabacema; t t Yb 24:19; Ro 5:14; Uks 6:8.

AMALUMBO 49:15–50:15

15

16

17

18

19

20

Lesa alapokolola. Fyonse fyakwe

Kabili abalungama bakabateka ulucelo, a Ne mibili yabo ili no konaulwa; b Ukucila ukwikala apasansabala, ubwikalo bwabo buli mu Nshiishi. c Lelo, Lesa akampokolola mu minwe ya Nshiishi, d Pantu akampokelela. Selah. Witiina pa mulandu wa kuti umuntu umo anonka icuma, e Pa mulandu wa kuti ubukata bwa ng’anda yakwe bulekula, f Pantu ilyo afwa takasendepo nangu cimo; g Ubukata bwakwe tabwakamukonke pa nshi. h Pantu ilyo aali no mweo alepaala umweo wakwe; i (Kabili abantu bakakutootela pantu waicitila icisuma) j Umweo wakwe wafika fye pa nkulo nge ya fikolwe fyakwe. k Tabakatale abamona ulubuuto. l Umuntunse uushiiluka, nangu acindame shani, m Akaba fye nge nama isho baipaya. n Ulwimbo lwa kwa Asafi. o

ICIPA. 49 a Am 30:5 Mal 4:3 b Am 39:11 c 1Sa 2:6 Yb 7:9 d Yb 33:28 Am 16:10 Am 30:3 Am 56:13 Am 86:13 e Est 3:1 f Est 5:11 g Yb 1:21 Lkm 5:15 Lk 12:20 1Ti 6:17 h Es 10:3 i Amg 29:19 Lk 12:19 j Amp 14:20 k Ukt 15:15 l Yb 33:30 Am 56:13 m Yb 4:21 Am 49:12 Amp 16:16 n Lkm 3:19 2Pe 2:12



















ICIPA. 50 o 1Im 15:17 p Am 95:3 q Yos 22:22 Es 46:9 Ye 32:18 r Ams 3:8 s Es 1:2 t Es 45:6 u Am 48:2 Isb 2:15 v Amg 33:2 Am 80:1 w Am 83:1 Es 42:13 Es 65:6 x Ukf 19:18 Am 97:3 Da 7:10 He 12:29 y Am 97:4 z Amg 4:36 Amg 30:19 Amg 32:1 Es 1:2



















q

Ku Kulyo

Kabili aita isonde, s Ukufuma ku kutula kwa kasuba ukufika ku kuwa kwa kako. t 2 Mu Sione, umusumba uwayemba nga nshi, u e mo Lesa abengeshima. v 3 Lesa wesu akesa kabili te kuti ekale tondolo. w Ku ntanshi yakwe kuli umulilo uuleoca, x Kabili inkuuka ya mwela uukalamba naimushinguluka. y 4 Aita imyulu mu muulu ne sonde z

a Mk 6:2 He 10:30 b Amg 33:3 2Im 29:20 Am 14:7 Amp 2:8 Es 13:3 c Ukf 24:8 Lk 22:20 Yh 11:52 d Am 97:6 e Am 7:11 Am 75:7 He 12:23 Uks 20:12 f Am 81:8 g Neh 9:30 h Ukf 20:2 i Am 40:6 Es 1:11 Ye 7:22 j 1Sa 15:22 Ho 6:6 k Mk 6:7 l Ukt 1:24 1Im 29:14 Yb 40:15 m Imi 17:24

Lesa Uwa Maka, 50 Yehova, nasosa, p

r

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

754

Ukuti apingule abantu bakwe, atila: a “Longanyeni aba cishinka bandi kuli ine, b Abapangana icipangano candi pe lambo.” c Kabili imyulu isosa ubulungami bwakwe, d Pantu Lesa umwine mupingushi. e Selah. “Umfweni mwe bantu bandi, na ine nalasosa, f Umfwa we Israele, na ine nalakushinina. g Nine Lesa, Lesa obe. h Nshilekukalipila pa malambo yobe, i Nelyo pa mituulo yobe iituntulu iya koca iili pa ntanshi yandi pe. j Nshakafumye mu ng’anda yobe ing’ombe iilume, k Nangu ukufumya mu macinka yobe basawe. Pantu inama sha mu mpanga shonse isha mu mutengo shandi, l Ne nama ishaba mu mpili ikana limo (1,000) na sho shandi. m Nalishiba bwino bwino ifya mweo fyonse ifya mapindo ifya mu mpili, n Ne mikuni ya nama sha mu mpanga na yo yandi. o Nga nali ne nsala, te kuti nkwebe; Pantu pano isonde p pandi kumo na fyonse ifyabapo. q Bushe ndye umunofu wa ng’ombe ishilume isha maka, r Kabili bushe inwe umulopa wa basawe? s Tuula kuli Lesa ilambo lya kutootela, t Kabili fisha imilapo yobe ku Wapulamo; u Kabili kuuta kuli ine mu nshita ya bucushi. v

n Ukt 1:20; Yb 38:41; Am 104:12; Mt 10:29; o Am 80:13; p 1Sa 2:8; Am 24:1; Am 89:11; q Ukf 19:5; Amg 10:14; Yb 41:11; Am 104:24; 1Ko 10:26; r Ho 14:2; s Mk 6:6; t Am 69:30; Am 107:22; Amp 21:3; Ho 6:6; He 13:15; u Amg 23:21; Am 15:4; Am 76:11; Lkm 5:4; Yn 2:9; Mt 5:33; v 2Im 33:12; Am 77:2; Am 91:15; Lk 22:44.

755

16

17

18

19

20

21

22

23

Ababifi. Nafyalilwe mu lubembu

Nkakupokolola, na iwe ukancindika.” a Lelo ku mubifi Lesa akatila: b “Ni nsambu nshi ukwete isha kutantawila ifipope fyandi, c No kuti ulesosa icipangano candi mu kanwa kobe? d Pantu mona—wapata ukufundwa, e Kabili usuula ifyebo fyandi. f Lyonse ilyo wamwene umupuupu, walimusekelele; g Kabili waleangalila pamo na bacende. h Wayasamuna akanwa kobe ku kulanda ifyabipa, i Kabili ululimi lobe lulanda fye ifya bufi. j Wikala na bantu bambi no kulalanda ifibi pali munonko, k Umwana mwaume wa kwa noko ulamufwailisha ifilubo. l Ifi fintu walicita, na ine natalele fye. m Waleti kuti naba nga iwe. n Nalakukalipila, o kabili nalakulondolwela bwino bwino imilandu yobe. p Shi umfwikisheni ici, mwe balaba Lesa, q Epali namusantaula, no wa kumupokolola abula. r Uuletuula ilambo lya kutootela ngo mutuulo wakwe e uncindika; s Kumfwa uwapampamina ukwenda mu nshila yandi, Nkamulenga ukumona ipusukilo muli Lesa.” t

Ku ng’omba nkalamba. Ulwimbo lwa kwa Davidi. Ilyo Natani kasesema aile kuli ena ilyo aulungene na Bati-sheba. u

uluse mwe Lesa, 51 Mbeleleni ukulingana ne cikuu-

ku cenu. v Ukulingana ne nkumbu shenu ishingi fumyenipo ububi ubo ncitile. w

ICIPA. 50 a Am 22:23 Am 50:23 b Es 48:1 Ek 18:27 c Ye 7:4 Mt 7:23 Ro 2:21 d Amg 29:21 Amg 31:20 He 8:9 e Amp 1:7 Amp 5:12 He 12:6 f Neh 9:26 Es 5:24 Ye 8:9 g Es 5:23 Ro 1:32 Ro 2:21 h Yak 4:4 2Yo 11 i Am 52:3 Ye 9:5 j Am 52:2 Yak 3:5 k Le 19:16 Am 31:18 Lk 22:65 l Mt 10:21 m Lkm 8:11 Ro 2:4 2Pe 3:9 n Imp 23:19 Am 73:11 Am 94:7 Lkm 8:12 o Amp 29:1 p Am 50:4 Lkm 12:14 q Am 9:17 Es 51:13 Ye 2:32 Ho 4:6 r Am 7:2 s Am 22:23 Am 27:6 Ro 12:1 Ef 5:20 1Te 5:18 He 13:15 t Am 91:16 Mk 6:8 Lk 2:30



















ICIPA. 51 u 2Sa 11:3 v Imp 14:18 Am 25:7 Am 32:10 Am 41:4 Am 90:14 Am 103:11 w Am 39:8 Am 103:13 Amp 28:13 Es 43:25 Es 44:22



















Ku Kulyo a Es 1:18 1Ko 6:11 b He 9:14 1Yo 1:7 c Am 32:5 d Am 40:12 e Ukt 20:6 Ukt 39:9 Le 5:19 2Sa 12:13 Lk 15:21 f 2Sa 12:9 Am 38:18 g Am 50:6 Ro 3:4 h Lk 7:29 Uks 19:2

AMALUMBO 50:16–51:11 2 Nsambeni bwino bwino ku bupulumushi bwandi, a Kabili nsangululeni na ku lubembu lwandi. b 3 Pantu nalishiba ububi bwandi, c Kabili ulubembu lwandi luli pa ntanshi yandi inshita yonse. d 4 Kuli imwe, imwe mweka fye, e ko nabembuka, e Kabili ncitile icabipa mu menso yenu, f Awe mulalungika mu fyo mulanda, g Kabili ukupingula kwenu kwaliba fye bwino. h 5 Moneni! Mu lubembu e mo nafyalilwe, i Kabili mu lubembu e mo mayo anjimitile. j 6 Moneni! Musekelela mu cishinka icili mu kati ka mutima; k Kabili nengeni ukwishiba amano yene yene mu mutima wandi. l 7 Nsangulwileni ulubembu kuli husope, pa kuti mbe uwasanguluka; m Nsambeni, pa kuti mbuute tuutu. n 8 Nengeni ng’umfwe ukwaanga no kusekelela, o Pa kuti amafupa ayo mutobele yasekelele. p 9 Fiseni icinso cenu ku membu shandi, q Kabili fumyenipo ubupulumushi bwandi bonse. r 10 L engeni muli ine umutima uwasanguluka, mwe Lesa, s Kabili bikeni muli ine umupashi uupya, uwashangila. t 11 Mwimpoosa mfume pa cinso cenu; u Kabili umupashi wenu uwa mushilo shi mwimpoka. v i Ukt 3:16; Yb 14:4; Ro 5:12; j Ro 3:23; Ef 2:3; k 2Is 20:3; 1Im 29:17; l 1Sa 16:7; 1Pe 3:4; m Le 14:4; Imp 19:18; He 9:14; n Es 1:18; o Am 30:11; p Am 6:2; Am 38:3; Es 57:15; q Am 103:12; Es 38:17; Ye 16:17; r Mk 7:19; s Ye 32:39; Imi 15:9; Ef 2:10; t Ek 11:19; Ef 4:23; u Ukt 4:14; 2Is 13:23; Am 102:10; v Lk 11:13; Ro 8:9; Ef 4:30.

AMALUMBO 51:12–53:1 12 Bwesesheni kuli ine ukusekelela nsanga mu kupususha kwenu, a Kabili muntungilile ku mutima wa kuitemenwa. b 13 Nkasambilisha bampulamafunde imibele yenu, c Ukuti ababembu babwelele kuli imwe. d 14 Mpokololeni ku mulandu wa kusuumya umulopa, e mwe Lesa, Lesa we pusukilo lyandi, f Pa kuti ululimi lwandi lwingalondolola pa lwa bulungami bwenu ne nsansa. g 15 Mwe Yehova, shi asamuneni akanwa kandi, h Pa kuti akanwa kandi kasose ifya kumulumbanya. i 16 Pantu tamufwaya ilambo —acibe fyo nga nalimupeela; j Tamusekelela mu mutuulo wa koca uutuntulu. k 17 Amalambo ya kuli Lesa mutima uwa bulanda; l Umutima uwa bulanda kabili uwasakamikwa, tamwakausuule, mwe Lesa. m 18 Mu kutemwa kwenu citeni icisuma ku Sione; n Kuuleni amalinga ya mu Yerusalemu. o 19 E lyo mukasekelela mu malambo ya bulungami, p Mu malambo ya koca na mu mutuulo uutuntulu; q E lyo ing’ombe ishilume shikatuulwa pa ciipailo cenu. r Ku ng’omba nkalamba. Maskili. Ulwa kwa Davidi, ilyo Doege umwina Edomu aebele Shauli ati Davidi aile ku ng’anda ya kwa Ahimeleke. s

Cinshi uitakishisha pa cabipa, we mpalume? t Icikuuku ca kwa Lesa cabako akasuba konse. u 2 Ululimi lobe lwelenganya

52

Umuwelewele ati, “Takwaba Yehova” ICIPA. 51 a Am 21:1 Lk 1:47 b Am 110:3 Mt 26:41 c Imi 2:38 d Imi 3:19 e Ukt 9:6 1Sa 25:34 Am 26:9 Ek 33:8 Imi 18:6 Imi 20:26 f Am 38:22 Am 88:1 Es 12:2 Uks 7:10 g Neh 9:33 Am 20:5 Am 35:28 Am 59:16 Da 9:7 Ro 10:3 h Ek 3:27 i Am 34:1 Am 71:8 Am 109:30 Am 145:21 He 13:15 j 1Sa 15:22 Amp 21:3 Ho 6:6 k Am 40:6 Am 50:8 Es 1:11 Ye 7:22 Ams 5:22 l 2Is 22:19 Am 34:18 Es 57:15 Lk 18:13 m 2Im 33:13 Am 22:24 Am 119:58 Amp 28:13 Lk 15:22 n Am 102:16 Es 62:1 o Da 9:25 Mk 7:11 p Mal 3:3 q Am 4:5 Ro 12:1 r Ho 14:2



















3

4

5

6

7

8

ICIPA. 52 s 1Sa 22:9 t Ukt 10:8 1Sa 21:7 Am 94:4 u Am 103:17



















Ku Kulyo a Am 50:19 Am 57:4 Am 59:7 Am 64:3 b Am 109:2 2Ko 11:13 c Ye 4:22 Mk 3:2 d Am 62:4 Ye 9:3 Yh 8:44 e 1Sa 22:18 f Amp 14:25 Yak 3:6 1Pe 3:10 g Am 55:23 Amp 12:19 Amp 15:25 Amp 19:9 h Am 28:5 Am 37:9 i Amp 2:22

9

756

ububi, lwatwa nga kanesala, a Lubomba mu bucenjeshi. b Walitemwa icabipa ukucila icisuma, c Walitemwa ubufi ukucila ukusosa ubulungami. d Selah. Walitemwa amashiwi yonse aya boni, e We lulimi lwa bucenjeshi we. f Kabili Lesa akakonaula umuyayaya; g Akakuwisha no kukulepaula mwi tenti lyobe, h Kabili akakunukula mu calo ca ba mweo. i Selah. Awe abalungami bakamonako kabili bakaba no mwenso, j Kabili bakamuseka. k Moneni umuntu uushicita Lesa nge ca kushinamo cakwe, l Lelo uutetekela mu kufula kwa cuma cakwe, m Uuba mu macushi ya bambi ayo alenga. n Lelo ine nkaba ngo muolife o uwalelema mu ng’anda ya kwa Lesa; Natetekela mu cikuuku ca kwa L esa umuyayaya umuyayaya. p Nkamulumbanya umuyayaya, pantu mwacitapo cimo; q Kabili nkasuubila mwi shina lyenu, pantu lisuma, ku cinso ca ba cishinka benu. r Ku ng’omba nkalamba pali Mahalati. s Maskili. Ulwa kwa Davidi.

asosa mu 53 Umuwelewele mutima wakwe ati: “Takwaba Yehova.” t Bacita imilimo ya boni kaj Am 37:34; Am 40:3; Am 119:120; Mal 1:5; Uks 19:2; k Am 58:10; Es 37:22; Uks 18:20; l Am 146:3; Ye 17:5; m Am 49:6; Amp 11:28; Amp 23:5; 1Ti 6:17; n Lkm 8:8; o Ye 11:16; Ho 14:6; p Am 13:5; Am 147:11; q Am 50:15; r Am 27:14; Am 54:6; Am 123:2; Amp 18:10; ICIPA. 53 s Am 88:0; t Am 10:4; Am 14:1; Am 92:6; Ro 1:21.

757

2

3

4

5

6

AMALUMBO 53:2–55:5

Bafutatuka. Davidi alomba ipaalo

bili bacita ifya kuselausha mu bubifi; a Takuli uucita icisuma. b Lelo Lesa ukufuma ku muulu alolesha pa nshi pa bana ba bantu, c Ku kumona nga pali uwa mucetekanya, nga pali uulefwaya Yehova. d Bonse fye nabafutatuka, imibele yabo bonse naibipa; e Takuli uulecita icisuma, f Takuli fye nangu umo. Bushe incitatubi tashaishiba, g Apo shilya abantu bandi nga filya shilya ifya kulya? h Na kuli Yehova tashilililako. i Pali ilya nshita baiketwe umwenso ukalamba, j Nangu ca kuti takwali ica kubaletela umwenso; k Pantu Lesa akasalanganya amafupa ya onse uwapanga inkambi ku kulwa na iwe. l Ukabalenga insoni, pantu Yehova nabakaana. m Iye, kanshi mu Sione nge mwali ipusukilo ilikalamba kuli Israele! n Ilyo Yehova akabwesha abantu bakwe bankole, o Yakobo akaanga, Israele akasamwa. p

Ku ng’omba nkalamba pa filimba fya nsale. Maskili. Ulwa kwa Davidi. Ilyo abena Sifi baishile no kusosa kuli Shauli abati: “Bushe Davidi tabelama muli ifwe?” q

Lesa, mpusushisheni 54 Mwe kwi shina lyenu, r

Kabili ndubulwileniko pa mulandu wa maka yenu. s 2 Mwe Lesa, umfweni ipepo lyandi; t Kutikeni ku mashiwi ya mu kanwa kandi. u 3 Pantu kuli abantu bambi bambi abanjimine,

ICIPA. 53 a Ukt 6:11 Le 18:30 Amg 32:5 b Am 14:3 Ro 3:10 c Am 8:4 Am 11:4 Am 33:14 Am 102:19 Ye 16:17 Ye 23:24 d 1Im 28:9 2Im 15:2 2Im 19:3 Yb 28:28 Es 55:6 1Pe 3:12 e Ukt 6:5 Es 53:6 Ye 8:6 Sef 1:6 f Ukt 6:12 Am 12:1 Am 14:3 Lkm 7:20 Ro 3:12 g Amp 1:29 Ye 4:22 Ho 4:1 h Am 27:2 Ye 10:25 i Yb 21:14 Am 14:4 j 1Sa 14:15 2Is 7:6 Am 14:5 k Le 26:17 Le 26:36 Amp 28:1 l Ek 6:5 m 2Is 17:20 Am 35:4 Ye 6:30 n Am 20:2 Es 12:6 o Am 85:1 Am 126:1 Ye 30:18 Yoe 3:1 Ams 9:14 p Esr 3:11 Neh 12:43



















ICIPA. 54 q 1Sa 23:19 1Sa 26:1 r Am 20:1 Am 79:9 Amp 18:10 s Am 43:1 Am 99:4 Amp 23:11 Ye 50:34 t Am 13:3 Am 65:2 Am 84:8 Amp 15:29 u Am 130:2



















Ku Kulyo a Am 22:16 Am 59:3 Am 86:14 b Am 36:1 Am 53:4 Yh 16:3 c 1Im 12:18 Am 118:6 Ro 8:31 He 13:6 d Ro 12:19 2Ti 4:14 e Am 143:12

4

5

6

7

Na bantu ba lucu abalefwaya umweo wandi. a Tababika Lesa pa ntanshi yabo. b Selah. Moneni! Lesa e ungafwa; c Yehova ali pa batungilila umweo wandi. Akabwesesha ububi pa balwani bandi; d Batalalikeni ku cishinka cenu. e Nkamwipaila ilambo lya kuitemenwa fye. f Nkacindika ishina lyenu, mwe Yehova, pantu lisuma. g Pantu mu bucushi bonse alimpuswishe, h Na menso yandi yamona abalwani bandi. i

Ku ng’omba nkalamba pa filimba fya nsale. Maskili. Ulwa kwa Davidi.

kwi pepo lyandi, 55 Kutikeni mwe Lesa; j

2

3

4

5

Kabili mwibelama ilyo ndelomba ukwafwa. k Bikeni amano pali ine kabili njasukeni. l Nimfilwa ukutuusha pa mulandu wa kusakamikwa, m Kabili ninsakamikwa, Pa mulandu we shiwi lya mulwani, pa mulandu wa kutitikisha kwa mubifi. n Pantu batwalilila ukuponesha pali ine icabipa, o Kabili bampatila mu cipyu. p Umutima wandi uleshikitika mu nda, q Ne fya kulenga umwenso wa mfwa fyamponena. r Umwenso e lyo no kututuma fyanjikata, s Kabili ukututuma kwamfimba.

f Am 50:14; Am 107:22; Am 116:17; He 13:15; g Am 7:17; Am 52:9; h 2Sa 4:9; Am 34:19; Am 37:39; 2Ti 4:18; i Am 37:34; Am 59:10; Am 91:8; Am 92:11; ICIPA. 55 j Am 5:1; Am 80:1; Am 84:8; 1Pe 3:12; k Am 28:2; Am 143:7; l Am 17:1; m Es 38:14; n Am 54:3; o 2Sa 15:3; p 2Sa 16:7; Ho 9:7; q Am 69:29; r Am 18:4; Am 116:3; Es 38:10; s Am 119:120.

AMALUMBO 55:6-23

Takaleke uwalungama ukutelententa

6 Na ine ntila: “Nkwata amapindo nge nkunda, a Kuti napupuka nayaikala kumbi! b 7 Moneni! Kuti napupukila ukutali sana; c Kuti naikala mu mpanga. d—Selah— 8 Kuti nayangufyanya ukuya ukwa kuuba Uko ningabelama ku cipuupu ca mwela, atemwa inkuuka.” e 9 Mwe Yehova, fulunganyeni no kupusanya indimi shabo, f Pantu nimona ubunkalwe no kukansana mu musumba. g 10 Akasuba no bushiku balaushinguluka pa muulu wa malinga ya uko; h Kabili buncitatubi no kucululusha fili mu kati ka uko. i 11 Ubonaushi buli mu kati ka uko; Na mu lubansa lwa uko umutitikisha no bucenjeshi tafyafumamo. j 12 Pantu te mulwani anseebenye; k Aba ni o kuti nashipikisha. Te wampata icine cine aituumike pali ine; l Aba ni o kuti nabelama kuli ena. m 13 Lelo ni we, we mwina kufwa, we wali nga ine, n We munandi kabili umukaya wandi, o 14 Pantu twali abatemwana nga nshi; p Twale-enda ibumba ukwingila mu ng’anda ya kwa Lesa. q 15 Lekeni imishi yabo yonaulwe! r Lekeni batentemukile ku Nshiishi aba mweo; s Pantu pa nshita ya kulebe-

ICIPA. 55 a Am 11:1 b Am 139:9 Uks 12:14 c 2Sa 15:14 d 1Sa 23:14 Ye 9:2 e Es 17:13 f Ukt 11:9 2Sa 15:31 2Sa 17:7 g Es 1:21 Ye 5:1 Ye 6:7 h 1Sa 19:11 2Sa 17:1 Yh 18:3 Yh 18:28 Imi 9:24 i Ek 9:4 Sef 3:3 j Am 109:2 Ye 9:5 Ams 5:10 k Am 41:9 l Am 35:26 Am 38:16 Mt 26:21 m Yh 13:18 n 2Sa 15:12 2Sa 16:23 Ye 9:4 o Lk 22:21 Lk 22:48 p Amp 3:32 q Am 42:4 r Am 9:6 Am 59:13 Am 69:25 Am 109:15 s Imp 16:30 2Sa 17:23 2Sa 18:14 Mt 27:5 Imi 1:18



















16

17

18

19

20

21

Ku Kulyo a Am 9:17 Yh 12:6 b Am 73:28 c Am 50:15 Am 91:15 d Am 88:1 Am 119:147 Da 6:10 Mko 1:35 1Te 5:17 e Am 5:3 f 2Sa 4:9 g 2Im 32:7 Am 3:6 Am 118:12 Mt 26:47 h Am 69:33 Am 143:12 i Amg 33:27 Am 90:2 Ye 10:10 j Lkm 8:11 Ye 48:11 k Am 36:1 Sef 1:12 l 2Sa 15:14 Am 7:4 Imi 12:1 m 2Sa 5:3 Lkm 8:2 n 2Sa 16:23 Am 28:3 Am 57:4 Am 59:7 Am 62:4 Mt 26:25 o Yh 13:2 p Amp 5:3

22

23

758

la kwabo ifyabipa fyaba na bo. a Lelo ine, kuli Lesa e ko nkalilila; b Kabili Yehova akampususha. c Icungulo no lucelo na kasuba pa kati naba uwasakamikwa kabili ndateta, d Na o alomfwa ishiwi lyandi. e Akalubula umweo wandi ku bulwi no ku-ubika umwa mutende, f Pantu abanjimina bengi. g Lesa akomfwa no kubasuka, h Uwaikala pa cipuna ca bufumu ukufuma ku kale i—Selah— Abantu abashaluka j Kabili abashabala abatiina Lesa. k Afumisha ukuboko kwakwe pa baba no mutende na ena; l Asuula icipangano cakwe. m Amashiwi ya mu kanwa kakwe yalitelela ukucila umukaka watikama, n Lelo umutima wakwe wa lubuli. o Amashiwi yakwe yalinakilila ukucila amafuta, p Lelo yaba nga bapanga abasomonwa. q Poosa icisendo cobe pali Yehova, r Na o akakukosha. s Takaleke uwalungama ukutelententa. t Lelo imwe, mwe Lesa, mukabatentemushisha pa nshi mu cilindi. u Kumfwa abantu ba milopa kabili incenjeshi tabakafishe na hafu wa nshiku shabo. v Lelo ine, nkamutetekela. w

q Am 59:7; Amp 12:18; r Am 37:5; Am 43:5; Es 50:10; Flp 4:6; 1Pe 5:7; s 1Sa 2:9; Am 68:19; 1Pe 1:5; t Am 16:8; Am 37:24; Am 62:2; Am 121:3; u Am 55:15; v Am 5:6; Amp 10:27; Lkm 7:17; Mt 27:5; w Am 56:11; Am 115:11.

759

uluse mwe Lesa, 56 Mbeleleni pantu umuntunse

2

3 4

5

6

7

8

9

10

11

AMALUMBO 56:1–57:5

Auba mu mapindo ya kwa Lesa

Ku ng’omba nkalamba pa Nkunda iyaba Tondolo iili pa baba ukutali. Ulwa kwa Davidi. Miktamu. Ilyo abaPelishiti bamwikete mu Gati. a

umwina kufwa antakaanya. b Alwa na ine akasuba konse, no kuncusha. c Abalwani bandi balentakaanya fye akasuba konse, d Pantu balifula abalwa na ine nabaituumika. e Ubushiku bonse ubo nkomfwamo umwenso, nkamutetekela. f Muli Lesa e mo nkatashisha icebo cakwe. g Natetekela muli L esa; Nshakatiine. h Cinshi umuntunse engancita? i Akasuba konse banungulusha fye; Amapange yabo yonse yali pali ine ku kuncita ububi. j Balasansa, balabelama, k Balalonsha intampulo shandi, l Ilyo balaalilila umweo wandi. m Pa mulandu wa bubi bwabo bakaaneni. n Ku bukali bwenu tenuneni inko mwe Lesa. o Mwalinemba ukuti ndi mbutushi. p Bikeni ifilamba fyandi mu nyambi yenu. q Bushe tafyalembwa mwi buuku lyenu? r Pali ilya nshita abalwani bandi bakapilibuka, pa bushiku nkakuuta; s Ici cena ninjishiba bwino, ukuti Lesa aba kuli ine. t Muli Lesa u e mo nkatashisha icebo cakwe; Muli Yehova e mo nkatashishe cebo cakwe. v Natetekela muli Lesa. Nshakatiine. w

ICIPA. 56 a 1Sa 21:10 b Am 57:3 Am 124:2 c Am 27:2 Am 124:3 d Ek 36:3 e Am 3:1 Am 54:5 Imi 4:27 f 1Sa 21:12 Am 18:2 g Am 56:10 Am 119:160 h Am 27:1 Am 56:11 Ro 8:31 He 13:6 i 2Im 32:8 Am 118:6 j Ye 18:18 k Am 10:8 Am 140:2 l Am 37:32 Lk 20:20 m Am 59:3 Am 71:10 n Am 92:7 o Am 55:15 Ye 18:23 p 1Sa 27:1 q Am 39:12 Am 126:5 r Am 139:16 Mal 3:16 s Am 18:40 Am 27:2 t Es 8:10 Ro 8:31 u Es 45:14 Ye 12:3 Yh 10:38 Yh 17:21 v Am 56:4 w Am 27:1 Es 51:7



















Cinshi umuntunse engancita? a 12 Mwe Lesa, pali ine pali imilapo ya kulapa kuli imwe. b Nkamutootela. c 13 Pantu mwapokolola umweo wandi ku mfwa d— Bushe tamufumishe amakasa yandi ku kuipununa? e— Pa kuti nyende ku cinso ca kwa Lesa mu lubuuto lwa ba mweo. f Ku ng’omba nkalamba. “Mwionaula.” Ulwa kwa Davidi. Miktamu. Ilyo abutukiile mu lucengo, g pa mulandu wa kwa Shauli.

uluse, mwe Lesa, 57 Mbeleleni mbeleleni uluse, h

2

3

Ku Kulyo a Es 51:12 b Imp 30:2 Lkm 5:4 c Am 50:23 d Am 116:8 2Ko 1:10 e Am 17:5 Am 94:18 f Yb 3:20 Yb 33:30 Am 116:9



















4

ICIPA. 57 g 1Sa 22:1 1Sa 24:3 Am 142:0 h Am 119:77 i Am 18:2 j Ru 2:12 Am 17:8 Am 63:7 k Yos 23:5 Am 138:8 l Am 144:7 Imi 12:11 m Am 56:2 Ek 36:3 n Am 40:11 Am 61:7 Yh 1:17 o Am 22:13 Am 35:17 p Am 58:6 Amp 30:14

5

Pantu muli imwe e mo umweo wandi wauba; i Na mu cintelelwe ca mapindo yenu e mo nauba yasuka amacushi yapita. j Nalilila kuli Lesa Uwapulamo, kuli Lesa wa cine uulepwisha amacushi pa mulandu wandi. k Akatuma ubwafwilisho ukufuma ku muulu no kumpususha. l Akafulunganya uule-esha ukunjikatila ku kanwa. m Selah. Lesa akatuma icikuuku cakwe ne cishinka cakwe. n Umweo wandi uli pa kati ka nkalamo; o Te kuti inambalale pa kati ka nama ishilya abana ba bantu, Ishakwata ameno ayaba kwati mafumo ne mifwi, p Kabili ishakwata ululimi ulwatwa ngo lupanga. q Mwe Lesa, sansabikweni pa muulu wa myulu; r L ekeni ubukata bwenu bube pa muulu we sonde lyonse. s

q Am 52:2; Am 55:21; Am 64:3; Amp 25:18; r Am 108:5; Am 113:4; s Imp 14:21; Am 72:19.

AMALUMBO 57:6–59:2

Ipepo ukuti ababifi bakandwe

6 Bateya isumbu pa kuti inkasa shandi shikatwemo; a Umweo wandi waba no bulanda. b Baimba ku ntanshi yandi ubucinga; Bawilamo abene. c Selah. 7 Umutima wandi uli uwa cishinka, mwe Lesa, d Umutima wandi uli uwa cishinka. Nkamwimbila kabili nkamulumbanishisha pa cilimba. e 8 Buuka, we bukata bwandi; f Buuka, we cilimba ca nsale; na iwe, we nsango. g Nkabuusha amacaca. 9 Mwe Yehova, nkamulumbanya mu bantu na bantu; h Nkamulumbanishisha pa cilimba mu nko. i 10 Pantu icikuuku cenu icikalamba cafika na mu muulu, j Ne cishinka cenu cafika na mu makumbi. k 11 Mwe Lesa, sansabikweni pa muulu wa myulu; l L ekeni ubukata bwenu bube pa muulu we sonde lyonse.

ICIPA. 57

Ku ng’omba nkalamba. “Mwionaula.” Ulwa kwa Davidi. Miktamu.

kuti mwalanda pa 58 Bushebulungami ilyo mwikele fye tondolo? m Bushe kuti mwapingula mu bulungami, mwe bana ba bantu? n 2 Awe, lelo imwe mu mitima yenu mucita ifyapondama mu calo, o Kabili muteyanya inshila ku kucita ububi ku minwe yenu! p 3 Ababifi baba abapondama ukufuma fye mwi fumo; q Ukufuma fye mwi fumo bena balulumba fye; Basosa ubufi. r

a Am 7:15 Am 35:7 Am 140:5 Amp 29:5 b Am 42:6 c 1Sa 24:4 Am 9:15 Am 141:10 Amp 26:27 Amp 28:10 d Am 112:7 e 1Im 16:23 Am 33:3 f Am 16:9 Am 30:12 g Am 108:2 h Am 9:11 Am 138:1 Am 145:12 i Am 96:3 Ro 15:9 j Am 36:5 Am 89:1 Am 103:11 k Am 108:4 l Am 8:1 Am 57:5



















ICIPA. 58 m 2Sa 23:3 2Im 19:6 n Am 82:2 Lkm 5:8 o Lkm 3:16 Ye 22:17 Mk 3:9 p Am 94:20 Es 10:1 q Am 51:5 Es 48:8 r Am 5:6 Yh 8:44



















Ku Kulyo a Am 140:3 Ro 3:13 Yak 3:8 b Es 43:8 c Es 19:3 d Amg 18:11 e Am 3:7 f 2Sa 14:14 Am 112:10 g Am 64:7 h Yb 3:16 i Am 118:12 j Amp 10:25 Ye 23:19 k Am 52:6 Am 64:10 Am 107:42 Ek 25:17 Uks 18:20 l Am 68:23 Amp 21:18 Uks 14:20 m Am 92:15 n Es 3:10 o Am 9:16 Am 98:9 He 10:30



















ICIPA. 59 p 1Sa 19:11 q 1Sa 19:12 Am 7:1 Am 18:48 Am 71:4 r Am 12:5 Am 91:14 s Am 28:3 2Te 3:2

760

4 Ubusungu bwabo bwaba ngo busungu bwa nsoka, a Bakoma amatwi nga ngoshe uwakomeka amatwi, b 5 Uushingomfwa kwi shiwi lya baishiba umuti wa nsoka, c Nangu engalanda shani uwaishiba ifya kusembeleka. d 6 Mwe Lesa, basokoleni ameno mu tunwa twabo. e Tobauleni insekete sha misepela ya nkalamo, mwe Yehova. 7 Nabalobe nga menshi ayapita fye; f Ilyo bonse abalelasa imifwi balewa, shi Lesa alwishe ababifi. g 8 Enda nge nkola iilesunguluka; Tabakamone akasuba nga filya akapopo kafilwa ukumona. h 9 Ilyo impoto shenu shicili tashilaumfwa umulilo wa kalanangwa, i Akakukulwila kumo kalanangwa umubishi no wapya ku mwela uukali. j 10 Uwalungama akasekelela pantu namona icilandushi. k Amakasa yakwe akasamba mu mulopa wa mubifi. l 11 Kabili abantu bakatila: m “Cine cine kwaliba icilambu ku walungama. n Cine cine kwaba Lesa uupingula pano isonde.” o Ku ng’omba nkalamba. “Mwionaula.” Ulwa kwa Davidi. Miktamu. Ilyo Shauli atumine aba kuyalinda ing’anda pa kuti bamwipaye. p

ku balwani ba59 Mpokololeni ndi, mwe Lesa wandi; q

Ncingilileni ku bantu abanjimina. r 2 Mpokololeni ku ncitatubi, s

761

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

AMALUMBO 59:3–60:3

Lesa e cubo. Nkemba pa maka yenu

Na ku bantu ba milopa mpususheniko. Pantu moneni! balaalilila umweo wandi; a Abakosa banjimina, b Te pa bupulumushi bwandi, nelyo pa lubembu lwandi, mwe Yehova. c Nelyo ca kuti ubupulumushi tapali, balabutuka no kuiteyanya. d Buukeni ilyo naita kabili moneni. e Kabili imwe, mwe Yehova Lesa wa mabumba, ni mwe Lesa wa kwa Israele. f Shibukeni no kulolesha pa nko shonse. g Mwibelela uluse bashikamfutu bonse ababipa. h Selah. Babwela icungulo; i Babosa nge mbwa j no kushingauka umusumba. k Moneni! Balebwabwata ku tunwa twabo; l Bapanga bali pa milomo yabo, m Pantu nani uuleumfwa? n Lelo imwe mwe Yehova, mukabaseka; o Mukapumye nko shonse. p Mwe Maka yandi, kuli imwe nkatwalilila ukulola; q Pantu Lesa cubo candi. r Lesa uwa cikuuku kuli ine e ukansengela; s Lesa akanenga ukulolesha pa balwani bandi. t Mwibepaya, pa kuti abantu bandi belaba. u Ku maka yenu balengeni balulumbe, v Kabili beshisheni pa nshi, mwe Yehova inkwela yesu, w Pa mulandu wa lubembu lwa tunwa twabo, amashiwi ya pa milomo yabo; x Kabili shi nabekatwe mu cilumba cabo, y

ICIPA. 59 a 1Sa 19:1 Am 10:9 Am 37:32 Am 38:12 Am 56:6 Am 71:10 Yh 7:1 Imi 23:21 b Am 2:2 Imi 4:26 c 1Sa 24:11 1Sa 26:18 Am 35:19 Am 69:4 d Amp 1:16 Imi 23:15 e Am 35:23 f Amg 33:29 g Am 9:15 h Amp 2:22 Amp 13:2 i 1Sa 19:11 j Am 22:16 k Am 59:14 l Mt 12:34 m Am 57:4 Am 64:3 Amp 12:18 n Am 10:11 Am 73:11 Ek 9:9 o Am 2:4 Am 37:13 Amp 1:26 p Am 33:10 q Am 18:1 Am 27:1 Am 46:1 r Am 9:9 Am 62:2 s Am 6:4 Am 119:88 t Am 54:7 Am 92:11 u Aba 1:6 Lkm 9:5 v Ukt 4:12 Ek 12:15 w Ukt 15:1 Amg 33:29 Yb 40:12 Am 3:3 x Am 64:8 Amp 12:13 Amp 18:7 y Amp 8:13 Amp 16:18



















Ku Kulyo a Am 7:9 Es 63:3 b 1Sa 17:46 Am 9:16 Am 83:18 c Am 59:6 d Am 109:10 e Es 56:11 f Yb 37:23 Am 21:13 Am 106:8 Am 145:11 g Am 89:1 Am 101:1 Ef 1:6 h 1Sa 17:37 Am 61:3 i Amp 18:10 j Am 18:1 Es 12:2 k Am 59:10



















ICIPA. 60 l Amg 31:19 2Sa 1:18 m 2Sa 8:13 1Im 18:3

13

14

15

16

17

Na pa kutiipa no bufi ubo bapangila libela. Balofyeni ku bukali bwenu; a Balofyeni, pa kuti bebapo; Kabili shi nabeshibe ukuti Lesa e uteka muli Yakobo ukufika na ku mpela sha pano isonde. b Selah. Kabili lekeni babwele icungulo; Lekeni babose nge mbwa no kushingauko musumba. c Balekeni balulumbe ku kufwaya ifya kulya, d Mwileka bekute kabili mwileka bakwate ukwa kulaala. e Lelo ine, nkemba pa lwa maka yenu, f Kabili ulucelo nkalondolola pa cikuuku cenu mu nsansa. g Pantu muli cubo candi h Kabili ukwa kufulumukila mu bushiku bwa kupelelwa. i Mwe Maka yandi, nkamulumbanishisha pa cilimba, j Pantu Lesa e cubo candi, ni Lesa uwaba ne cikuuku kuli ine. k

Ku ng’omba nkalamba pe Luba lya Kwibukishishako. Miktamu. Ulwa kwa Davidi. Ku kufunda. l Ilyo alwile na Aramu-naharaimu na Aramu-Soba, na Yoabu abwelele no kwipayapo abena Edomu amakana ikumi na yabili (12,000) mu Mupokapoka wa Mucele. m

Lesa, mwatupoosa, 60 Mwe mwatonaula, n

Mwakalipa. Mutubweshe ifyo twali. o 2 Mwalenga isonde ukutenta, mwalilepula. p Maseni mu milale ya liko, pantu nalitenta. q 3 Mwalenga abantu benu ukucula. r n Am 44:9; Am 89:38; o Am 85:4; Am 90:13; p Hg 2:7; q Ye 30:17; Ho 6:1; r Neh 9:32; Am 71:20; Da 9:12.

AMALUMBO 60:4–62:2

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Mwalenga twanwa umwangashi na o watukola. a Mwapeela icishibilo ku bamutiina b Pa kuti bafulumuke ukufulumuka kwa kuti baya uku kabili babwelela uku pa mulandu wa kutiina ubuta. Selah. Pa kuti abatemwikwa benu bapokololwe, c Pususheni ku kuboko kwenu ukwa ku kulyo no kutwasuka. d Lesa nasosa muli bumushilo bwakwe ati: e “Nkaanga, kabili Shekemu f e o nkakupeela; Kabili nkapima ilungu lya Sukote. g Gileadi wandi na Manase wandi, h Na Efraimu mwa kuuba intungulushi yandi; Yuda ni nkonto yandi nga ilya iikwata umukalamba wa bashilika. i Moabu musambilo wandi. j Pali Edomu e po nkapoosa indyato yandi. k Pali Pelishiti e po nkawelesha ukuwelesha kwa kucimfya.” l Nani akantwala ku musumba uwashingwa? m Nani akantungulula ukufika ku Edomu? n Bushe te imwe, mwe Lesa, uwatulekelesha o Mwe L esa uushifumina pamo na bashilika besu? p Twilululeniko ku kucula, q Pantu kwa fye ukupususha kwa muntunse. r Muli Lesa e mo tukabela na maka, s Na o akanyantaula abalwani besu. t

762

Inko shakandwa. Umulebeshi ICIPA. 60 a Es 51:17 Ye 25:15 Hab 2:16 b Am 20:5 c Am 108:6 d Am 18:35 Am 21:8 Am 118:15 Es 41:10 e Am 89:35 Am 108:7 f Ukt 12:6 Yos 1:6 g Yos 13:27 h Amg 33:17 Am 108:8 i Ukt 49:10 j Imp 24:17 2Sa 8:2 Am 108:9 k Imp 24:18 2Sa 8:14 l 2Sa 8:1 m 2Sa 11:1 2Sa 12:29 1Im 11:16 n 2Sa 8:14 o Am 44:9 Am 108:11 Es 8:17 Es 12:1 p Amg 1:42 Amg 20:4 Yos 7:12 q Am 25:22 Am 108:12 r Am 62:9 Am 118:8 Am 146:3 s 2Sa 10:12 Am 18:32 Am 108:13 t Am 44:5 Es 63:3



















Ku ng’omba nkalamba pa filimba fya nsale. Ulwa kwa Davidi.

Lesa, umfweni ukupa61 Mwe paata kwandi. a

2

3

4

5

6

Ku Kulyo



















7

ICIPA. 61 a Am 5:2 Am 28:2 Am 102:1 Am 130:2 b Am 17:1 Am 55:1 Flp 4:6 c 1Is 8:48 Yn 2:2 d Am 27:5 Am 40:2 e Am 25:20 f 1Sa 17:45 Am 18:2 Amp 18:10 g Am 23:6 Am 27:4 h Am 17:8 Am 57:1 Am 63:7 Am 91:4 i Am 65:1 j Am 115:13 Mal 3:16 k Am 18:50 Am 21:4 Am 72:17 l Am 89:4 m 2Sa 7:16 Am 41:12 n Am 40:11 Am 57:3 Am 143:12 Amp 20:28 Mk 7:20

8

Kutikeni kwi pepo lyandi. b Umutima wandi wanakuka, kabili ndelilila kuli imwe ukufuma ku mpela ya pano isonde. c Ntungululeni ku cilibwe icasansuka ukuncila. d Pantu muli cubo candi, e Muli lupungu ulwakosa ku cinso ca mulwani. f Nkaba umulebeshi mwi tenti lyenu umuyayaya; g Nkooba mu mapindo yenu umwabelama. h Selah. Pantu imwe, mwe L esa, mwaumfwa imilapo yandi. i Mwampeela ica bupyani ica batiina ishina lyenu. j Mukalundako inshiku na shimbi ku nshiku sha mfumu; k Imyaka ya iko ikafula nge myaka ya ku nkulo ne nkulo. l Ikekala umuyayaya ku cinso ca kwa Lesa; m Ebeni icikuuku ne cishinka, ukuti filinde imfumu. n Nakulalumbanishisha ishina lyenu pa cilimba umuyayaya, o Pa kuti ndefishapo imilapo yandi ubushiku no bushiku. p Ku ng’omba nkalamba pali Yedutuni. Ulwimbo lwa kwa Davidi.

e ko umweo wa62 Kuli Lesa ndi walolela mu mutalalila. q Kuli ena e kufuma ipusukilo lyandi. r 2 E cilibwe candi icasansuka o Am 30:12; Am 145:1; Am 146:2; p Am 65:1; Am 66:13; Lkm 5:4; ICIPA. 62 q Am 33:20; r Am 3:8; Am 37:39; Am 68:19; Es 12:2.

763

3

4

5

6

7

8

9

10

11

AMALUMBO 62:3–63:8

Mwicetekela icuma. Ukufuluka Lesa

kabili e pusukilo lyandi, icubo candi; a Nshakatelentenshiwe ica kuti nawa no kuwa. b Mukafisha lilali ukupangila ukusansa umuntu uo mulefwaya ukwipaya? c Bonse muli nge cibumba icatundama, nge cibumba icili mupepi no kuwa. d Bapanda amano ya kulembeleka umuntu ukumufumya ku bukata bwakwe; e Balomfwa bwino ukubepa. f Ku tunwa twabo balapaala, lelo mu mitima yabo balatiipa. g Selah. Lolela Lesa mu mutalalila, we mweo wandi, h Pantu isubilo lyandi lyaba kuli ena. i Cilibwe candi icasansuka kabili ipusukilo lyandi, icubo candi; j Nshakatelentenshiwe. k Ipusukilo lyandi no bukata bwandi fifuma kuli Lesa. l Icilibwe candi icakosa, kabili icubo candi, ni muli Lesa. m Mutetekeleni inshita yonse, mwe bantu. n Mupongolweleni ifyaba mu mitima yenu. o Lesa e cubo cesu. p Selah. Ca cine abana ba bantu mupu, q Abana ba muntunse cubo ca bufi. r Nga bonse babikwa pali sekelo no mupu wafinapo. s Mwitetekela mu bucenjeshi, t Nelyo ukucetekela mu cintu ica fye, e kutila mu bupuupu. u Ifyuma nga fyasanduluka, mwibikako imitima yenu. v Ico Lesa asosa umuku umo, ine nacumfwa imiku ibili, w Ica kutila, amaka ya kwa Lesa. x

ICIPA. 62 a Am 18:2 Am 46:7 Am 62:6 b Am 37:24 Mk 7:8 2Ko 4:9 c 1Sa 24:11 Am 38:12 d Es 30:13 e Mt 2:8 f Am 52:3 Amp 6:17 Yh 8:44 g Am 5:9 Am 28:3 Am 55:21 h Am 43:5 Am 62:1 Mk 7:7 i Am 71:5 Ro 15:13 Tt 1:2 j Am 18:31 k Am 16:8 Am 112:6 Amp 10:30 l Am 3:3 Ye 3:23 m Am 95:1 Es 26:4 n Es 50:10 o 1Sa 1:15 p Am 46:11 Amp 14:26 q Am 39:5 Am 144:4 r 2Sa 15:31 Am 60:11 Ro 3:4 s Es 40:15 t Amp 14:31 Es 30:12 u Es 61:8 v Amg 6:12 Yb 31:24 Am 52:7 Amp 11:4 Amp 11:28 Amp 23:5 Mt 6:19 Mt 6:24 Mko 8:36 Lk 12:15 1Ti 6:17 1Yo 2:16 w Yb 33:14 x Yb 9:4 Am 63:2 Am 77:14 Na 1:3 Uks 19:1



















12 Kabili icikuuku na co cenu, mwe Yehova, a Pantu mubwesesha umuntu onse ukulingana ne milimo yakwe. b Ulwa malumbo ulwa kwa Davidi, ilyo ali mu matololo ya mu Yuda. c

Lesa, ni mwe Lesa 63 Mwe wandi, lyonse ndamu-

2

3

4

5

6

Ku Kulyo a Am 36:7 Am 86:15 Mk 7:18 b 1Sa 16:7 Yb 34:11 Amp 24:12 Ye 32:19 Ek 7:27 Ro 2:6 2Ko 5:10 Ga 6:7 Ko 3:25 2Ti 4:14 1Pe 1:17 Uks 20:12 Uks 22:12



















7

8

fwaya. d Umweo wandi ufwaisha imwe. e Umubili wandi wanaka nga nshi pa mulandu wa kumufuluka Mu mpanga iyauma kabili iyatembuka, umushaba menshi. f Namona imwe umwa mushig lo, Pa kumona amaka yenu no bukata bwenu. h Pantu icikuuku cenu cisuma ukucila ubumi, i Imilomo yandi ikamutasha. j E ico nkamucindika mu nshita ya mweo wandi; k Mwi shina lyenu e mo nkemisha amaboko yandi. l Umweo wandi waikuta ifyanona, ifya mafuta, m Ku kwaula ukufuma ku milomo yandi e ko mutashisha. n Ilyo namwibukisha pa busanshi bwandi, o Mu bulinde bwa bushiku ntontonkanya pali imwe. p Pantu ni mwe kaafwa wandi, q Kabili mu cintelelwe ca mapindo yenu e mo njawila. r Umweo wandi wamukonka pepi pepi; s Ukuboko kwenu ukwa ku kulyo kutwalilila ukunjikatisha. t

ICIPA. 63 c 1Sa 22:5 1Sa 23:14 d Ukf 15:2 Es 26:9 e Am 42:2 Am 143:6 f Am 63:0

g Am 77:13; h 1Im 16:28; Am 29:1; Am 96:6; i Am 30:5; Am 100:5; j Am 66:17; Ho 14:2; He 13:15; k Am 145:2; l 1Is 8:22; Am 134:2; m Le 7:25; Am 36:8; Ye 31:14; n Am 43:4; Am 71:23; Am 135:3; o Am 149:5; p Am 119:55; Am 119:148; q 1Sa 17:37; Am 46:1; Am 54:4; r Am 5:11; Am 32:11; Am 36:7; Am 57:1; Am 61:4; s Am 73:25; Am 143:6; t Es 41:10.

AMALUMBO 63:9–65:6 9 Lelo abafwaya umweo wandi ukuti onaulwe, a Bakaya pa nshi ya calo. b 10 Bakepaiwa ku lupanga; c Bakaba icakaniko ca bamumbwe. d 11 Kabili imfumu ikasekelela muli Lesa. e Onse uulapa muli ena akaitakisha, f Pantu akanwa ka basosa ubufi kakacilikwa. g Ku ng’omba nkalamba. Ulwa malumbo ulwa kwa Davidi.

Mwe Lesa, umfweni ishiwi lyandi ilyo ndeilishanya. h Cingilileni ubumi bwandi ku fintiinya fya balwani bandi. i Mfiseni ku lyashi lya nkama ilya ncitatubi, j Ku cimfulumfulu ca ncitatubi, k Abanoone ndimi shabo ngo lupanga, l Abatoonta imifwi yabo, e kutila amashiwi ayakali, m Pa kuti balase uwa kaele ukufuma umwabelama. n Bamulasa mu kupumikisha kabili tabatiina. o Lyonse balanda fye imilandile yabipa; p Balanda pa lwa kuteya ifiteyo. q Batila: “Nani uwingafimona?” r Bakonkanyapo ukufwaya ifishalungama; s Nabafisa ipange lya bucenjeshi ilyo bapangile, t Kabili mu nda ya muntu umo umo, mu mutima wakwe, mwalishika. u Lelo Lesa akabalasa umufwi mu kupumikisha. v Bakacenwa, w Kabili bakalenga umuntu ukuipununa. x Lelo ululimi lwabo lukabaalukila. y

64 2

3

4

5

6

7

8

Mwe Yehova, mwe bomfya ipepo ICIPA. 63 a Am 35:4 Am 40:14 b Imp 16:30 1Sa 25:29 c 1Sa 26:10 Ye 18:21 Ye 25:31 d Ek 39:4 e Am 21:1 f Amg 6:13 Es 45:23 g Am 31:18



















ICIPA. 64 h Am 55:1 i Am 31:15 j Am 56:6 Am 109:2 k Lk 23:18 l Amp 12:18 Amp 30:14 m Am 11:2 Am 58:7 Ye 9:8 n Am 10:8 o 1Sa 18:11 2Sa 15:14 p Imp 22:6 q Amp 1:11 Mt 26:4 r Am 10:11 Am 59:7 Am 94:7 Ek 8:12 s Am 35:11 Da 6:4 t Am 140:5 Mt 26:59 u Am 5:9 Ye 17:9 v Amg 32:23 Am 7:12 w 1Is 22:34 1Im 10:3 x Amp 12:13 Mal 2:8 Ro 14:21 y Amp 18:7 Lk 19:22



















Ku ng’omba nkalamba. Ulwa malumbo ulwa kwa Davidi. Ulwimbo.

imwe kwaba ukuta65 Kuli sha—ukuba tondolo

2 3

4

Ku Kulyo a Ye 18:16 Uks 18:10 b Imp 16:34 c Am 145:6 Ye 50:28 Ye 51:10 d 1Sa 5:12 Am 107:43 Ho 14:9 e Am 32:11 Am 58:10 Am 68:3 Flp 4:4 f 1Ko 1:31



















ICIPA. 65 g Am 76:2 h Am 56:12 Am 76:11 Am 116:18 Lkm 5:4 i Am 145:18 Es 66:23 Imi 10:31 Imi 15:17 1Yo 5:14 j Am 40:12 Ro 7:23 Ga 5:17

764

Bonse ababamona bakapukunya imitwe, a 9 Na bantunse bonse bakatiina; b Kabili bakalanda pa mulimo wa kwa Lesa, c Kabili bakaba na mano mu mulimo wakwe. d 10 Awe uwalungama akasekelela muli Yehova kabili e mo akooba; e Na bonse abalungama imitima bakaitakisha. f

5

6

—, mwe Lesa, mu Sione; g Kabili kuli imwe e ko umulapo ukafishiwa. h Mwe bomfwa ipepo, kuli imwe e ko abantunse bakesa. i Ifya bupulumushi fyafina ukuncila. j Kumfwa bumpulamafunde bwesu, ni mwe mukabufimbapo. k Alipaalwa uo mwasala no kumulenga ukupalama, l Ukuti ekale mu mansa shenu. m Ukwikuta tukekuta ifisuma ifya mu ng’anda yenu, n Icifulo ca mushilo ice tempele lyenu. o Mukatwasuka ku fya kutiinya fyenu mu bulungami, p Mwe Lesa we pusukilo lyesu, q Abantu bonse aba pano isonde na baba ukutali pali bemba ni mwe batetekela. r Aikasha impili ku maka yakwe; s Cine cine aikaka amaka mu musana wakwe. t

k Am 51:2; Am 78:38; Am 79:9; Es 1:18; Yh 1:29; He 9:14; 1Yo 1:7; l Am 15:1; Am 135:4; m Am 27:4; Am 84:4; Am 84:10; n Am 36:8; Am 63:5; o 1Sa 3:3; 1Im 16:1; p Amg 10:21; Am 47:2; Uks 15:3; q Am 3:8; Am 68:19; r Am 22:27; Es 45:22; s Am 119:90; t Am 93:1.

765

Ku ng’omba nkalamba. Ulwimbo, ulwa malumbo.

Welesheni kuli Lesa ukuwelesha kwa kucimfya, mwe bantu bonse aba pe sonde. r 2 Lumbanishisheni ubukata bwe shina lyakwe pa filimba. s Lengeni ulwa kumutasha lube ulwa bukata. t 3 Soseni kuli Lesa amuti: “Imilimo yenu ya kutiinya icine cine! u Pa mulandu wa kufulisha

66

AMALUMBO 65:7–66:13

Lesa musuma. Alamona, alawamya

7 Atalalika ukubuluma kwa babemba, a Ukubuluma kwa mabimbi ne cimfulumfulu ca nko. b 8 Kabili abekashi ba kutali bakatiina ifishibilo fyenu; c Mulenga ulucelo ne cungulo ukwaula utupundu. d 9 Mwalolesha pe sonde, pa kuti mulipeele ifingi; e Mwalicindamika nga nshi. Umulonga wafuma kuli Lesa waisulamo amenshi. f Mwapekanya ingano shabo, g Pantu e fyo mupekanya isonde. h 10 Imikolwa ya liko yatapililwa, ukulenga ifibungulubwe fya liko ukutobaulwa; i Mwalinasha ku mfula; mwapaala ifipuuka pali lyena. j 11 Mwafwika umwaka ubusuma bwenu nge cilongwe, k Na mu nshila shenu mukonkoloka amafuta. l 12 Impanga ya mulemfwe iya mu matololo ilakonkolokamo amenshi, m Kabili utupili tukaka ukusekelela mu misana. n 13 Pa milemfwe peswile fye imikuni, o Na malungu yaisulamo ingano. p Fyawelesha ukuwelesha kwa kucimfya, cine cine, fyaimba. q

ICIPA. 65 a Am 89:9 Am 107:29 b Am 2:1 Es 17:12 Es 57:20 c Am 48:5 Am 66:3 d Am 19:5 Am 148:3 e Amg 11:12 Am 104:14 Am 147:8 Imi 14:17 f Am 46:4 g Am 104:15 Am 107:37 h Ukt 26:12 i Yb 21:33 Yb 38:38 j Am 147:8 k Ukt 27:28 Amg 33:16 l Mal 3:10 m Es 30:23 n Es 55:12 o Ye 6:3 p Sek 9:17 q Am 96:11 Es 35:1 Imi 14:17



















4

5

6

7

ICIPA. 66 r Am 33:1 Am 98:4 s Es 12:5 Uks 4:11 t Neh 9:5 Am 72:19 Am 96:8 u Ukf 15:16 Am 76:12 Es 2:19 Ye 10:10



















8

Ku Kulyo a Am 81:15 b Am 22:27 Mal 1:11 c Es 42:10 Uks 15:4 d Am 46:8 e Am 66:3 Sef 2:11 f Ukf 14:22 Am 78:13 Am 106:9 g Yos 3:16 h Ukf 15:1 i Da 4:34 1Ti 1:17 j 2Im 16:9 Am 11:4 Am 33:13 Amp 15:3 He 4:13 k Amg 17:20 Am 75:4 Es 37:29 l Amg 32:43 Ro 15:10 m Ye 33:11 n 1Sa 25:29 Imi 17:28 o 1Sa 2:9 Am 62:6 Am 94:18 Am 121:3 p Amg 8:2 Am 17:3 q Es 48:10 Sek 13:9 Mal 3:3 1Pe 1:7 r Yb 19:6 Ho 7:12

9 10

11 12

13

kwa maka yenu abalwani benu bakesa kuli imwe mwenso mwenso. a Abantu bonse aba pe sonde bakamukontamina, b Kabili bakamulumbanishisha pa filimba, bakalumbanya ishina lyenu pa filimba.” c Selah. Iseni, mumone imilimo ya kwa Lesa. d Ifyo acitila abana ba bantu ifya kupapa. e Asangwile bemba ukuba apauma; f Bayabukile umumana pa nshi ku makasa. g Kulya e ko twasamiinwe muli ena. h Atekela ku maka yakwe umuyayaya. i Amenso yakwe yalolesha pa nko. j Kabili bankosamitwe beisansabika. k Selah. Cindikeni Lesa wesu, mwe bantu na bantu, l Kabili lengeni amashiwi ya kumulumbanya yomfwike. m E usunga imyeo yesu, n Kabili taleka inkasa shesu ukutelemuka. o Pantu mwatuceeceeta, mwe Lesa; p Mwatuwamya, ifyo silfere alopololwa. q Mwatwingisha mwi sumbu; r Mwabika ica kutitikisha pa ntungu shesu. Mwalenga umuntu umwina kufwa ukwenda pa mitwe yesu; s Twapita mu mulilo na mu menshi, t Kabili mwatulenga ukutuusha. u Nkengila mu ng’anda yenu ne mituulo ya koca; v Nkafisha imilapo yandi kuli imwe w

s Am 129:3; Es 51:23; t 1Te 3:3; u Es 43:2; Imi 14:22; v Imp 15:3; Am 100:4; w Am 22:25; Am 56:12; Am 116:14; Lkm 5:4.

AMALUMBO 66:14–68:6 14 Iyo imilomo yandi yasosele a Kabili iyo akanwa kandi kasosele ilyo naculile nga nshi. b 15 Imituulo ya koca iya twaina nkatuula kuli imwe, c pamo ne cushi ce lambo lya basukusuku. Nkatuula ing’ombe iilume na sawe. d Selah. 16 Iseni kabili kutikeni, imwe bonse mwe batiina Lesa, na ine nalamushimikila e Ifyo acitila umweo wandi. f 17 Kuli ena e ko naliliile ku kanwa kandi, g Kabili namulumbanishishe ku lulimi lwandi. h 18 Nga ca kuti ntontonkanya pa cabipa icili conse mu mutima wandi, Yehova takang’umfwe. i 19 Cine cine Lesa naumfwa; j Nabika amano ku mashiwi ya mwi pepo lyandi. k 20 Acindikwe Lesa, uushasuulile ipepo lyandi, Kabili uushafumishe icikuuku cakwe pali ine. l Ku ng’omba nkalamba pa filimba fya nsale. Ulwa malumbo, ulwimbo.

akaba na ifwe no ku67 Lesa tupaala; m

Akalenga icinso cakwe ukutubalikila n —Selah— 2 Pa kuti imibele yenu ishibikwe pano isonde, o pa kuti abantu ba mu nko shonse beshibe ukupususha kwenu. p 3 Lekeni bamulumbanye abantu na bantu, mwe Lesa; q L ekeni bamulumbanye abantu na bantu, bonse fye. r 4 Lekeni inko shisekelele no kwaula, s Pantu mukapingula abantu na bantu mu bulungami; t

766

Abalwani bonse basalangane ICIPA. 66 a Imp 30:2 Aba 11:35 2Sa 22:7 1Im 16:1 2Sa 6:13 Am 34:11 Mal 3:16 f Am 22:24 g Am 30:8 Am 34:3 h Am 51:14 Am 126:2 i Yb 27:9 Amp 15:29 Amp 28:9 Es 1:15 Yh 9:31 Yak 4:3 j Am 6:9 Am 34:6 Am 65:2 Am 116:1 Isb 3:56 1Yo 3:22 k He 5:7 l 2Sa 7:15 Am 86:13



















b c d e

Kabili mukatungulula inko pano isonde. Selah. 5 Lekeni bamulumbe abantu na bantu, mwe Lesa; a Lekeni bamulumbe abantu na bantu, bonse fye. b 6 Isonde likamesha ifilimwa fya liko; c Lesa, Lesa wesu, akatupaala. d 7 Lesa akatupaala, e Na bantu ba ku mpela shonse ishe sonde bakaba na katiina kuli ena. f Ku ng’omba nkalamba. Ulwa kwa Davidi. Ulwa malumbo, ulwimbo.

Lesa eme, lekeni 68 Lekeniabalwani bakwe basag

ICIPA. 67 m Am 28:9 2Ko 13:14 Ef 1:3 n Imp 6:25 Am 4:6 Am 31:16 Am 119:135 Amp 16:15 o Est 8:17 Am 98:2 Ro 10:18 Ko 1:23 p Am 66:1 Am 98:2 Es 49:6 Lk 2:30 Imi 28:28 Tt 2:11 q Am 138:4 Am 142:7 r Am 44:8 s Amg 32:43 Es 42:10 Ro 15:10 t Am 9:8 Am 96:10 Am 98:9 Ro 2:5



















2

3

4

Ku Kulyo a Am 45:17 b Am 108:3 Es 38:19 c Le 26:4 Am 85:12 Es 30:23 Ek 34:27 d Ukt 17:7 Am 48:14 Ye 31:1 e Amp 10:22 f Am 22:27 Uks 15:4



















ICIPA. 68 g Imp 10:35 Am 44:26 h Am 59:11 Es 33:3 i Amg 7:10 Am 21:8 j Es 9:18 Ho 13:3

5

6

langane, h Lekeni na bamupata icine cine bafulumuke ku cinso cakwe. i Boluleni nga filya icushi cululwa; j Nga filya ipula lisunguluka ku mulilo, k E fyo ababifi balofiwe ku cinso ca kwa Lesa. l Lelo lekeni abalungama basekelele, m Lekeni basansamuke ku cinso ca kwa Lesa, n Kabili lekeni baange no kusekelela. o Imbileni Lesa, lumbanyeni ishina lyakwe pa filimba; p Imbileni ulwimbo uulepita mu ciswebebe q E kutila Jah, pantu e shina lyakwe; r kabili sangalaleni ku cinso cakwe; Wishi wa bana ba nshiwa kabili uwa kulubulwilako bamukamfwilwa s Ni Lesa mu bwikalo bwakwe ubwa mushilo. t Lesa alelenga ababa beka ukwikala mu ng’anda; u

k Am 97:5; Mk 1:4; l Na 1:6; 2Te 1:9; m Amg 12:12; Am 32:11; Am 33:1; Flp 4:4; n Amp 11:10; o Am 43:4; p Am 67:4; Es 12:4; q Amg 33:26; Am 18:10; Am 104:3; Es 19:1; r Ukf 6:3; s Ukf 22:22; Amg 10:18; Am 10:14; Am 146:9; t Es 57:15; Imi 7:48; u 1Sa 2:5; Am 113:9.

767

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Abanakashi abalebila imbila nsuma

Alenga abafungwa ukuba abasambashi. a Lelo, abomankonso, bena bafwile ukwikala mu calo icaumisha. b Mwe Lesa, ilyo mwatangilile abantu benu, c Ilyo mwapitile mu ciswebebe d—Selah— Isonde lyalitentele, e Umuulu watoneshe amenshi pa mulandu wa kwa Lesa; f Ulu ulupili lwa Sinai lwalitentele pa mulandu wa kwa Lesa, g Lesa wa kwa Israele. h Mwalenga imfula ifumfumuke, mwe Lesa; i Ilyo abantu benu banakile nga nshi—imwe mwalibapuupuutwile. j Abantu benu k baikala mu matenti yenu; l Mu busuma bwenu mwayateyanishishe abacushiwa, mwe Lesa. m Yehova asosa icebo; n Abanakashi abalesabankanya imbila nsuma libumba ilikalamba. o Ne mfumu ishaba na bashilika shafulumuka, cine cine shafulumuka. p Kumfwa umwanakashi uwikala pa ng’anda, abuulapo pa fyapokololwa. q Nelyo ca kuti mwalelaala pa kati ka mwina wa mito ya mu nsakwe, Kukaba amapindo ya nkunda ayafimbwako silfere Na ku tulume twa iko utwa ngala kukaba ukwa golde wa mutuntula. r Ilyo Uwa Maka Yonse asalangenye ishamfumu mu calo, s Imfula ya bungululu bwabuuta yatendeke ukuloka mu Salmone. t Icitungu ca mpili ica Bashani u e lupili lwa kwa Lesa; v

ICIPA. 68 a Es 61:1 b Amg 28:23 Am 107:34 c Ukf 13:21 d Aba 5:5 e Am 114:4 Am 114:7 He 12:26 f Aba 5:4 g Ukf 19:18 Amg 5:24 h Es 45:3 i Am 65:9 Ek 34:26 j Amg 11:12 k Imp 10:34 l Am 15:1 m Amg 26:5 Lk 1:53 n Am 40:3 o Ukf 15:20 Aba 5:1 Aba 11:34 1Sa 18:6 Es 40:9 Imi 8:12 p Imp 31:8 Yos 10:16 Yos 12:7 Aba 5:19 q Imp 31:27 1Sa 30:24 r Am 105:37 s Imp 21:3 Yos 10:10 Ye 2:3 Yoe 1:15 t Aba 9:48 u Imp 21:33 Mk 7:14 v Mt 17:1 Mko 9:2 2Pe 1:18



















Ku Kulyo a Amg 3:8 Amg 3:10 Am 42:6 b 1Im 11:5 Am 48:2 Am 132:13 c Amg 12:5 1Is 9:3 He 12:22 d Amg 33:2 2Is 6:17 Da 7:10 Mt 26:53 Uks 5:11 e Ukf 19:23 f Am 47:5 g 2Sa 5:7 Ef 4:8 h 2Sa 24:16 1Im 21:15 Ef 4:11 i Amg 2:36 Amg 7:22 Mt 9:13 1Ti 1:13 j Am 15:1 2Ko 6:16 k Am 55:22 1Pe 5:7 l Am 95:1 m Es 12:2 Es 45:17 Ho 1:7 n Da 4:35 Imi 4:24 o Amg 32:39 p Hab 3:13 q Am 55:23 Ek 18:26 Lk 13:5 r Imp 21:33

16

17

18

19

20

21

22

23

24

AMALUMBO 68:7-24 Icitungu ca mpili ica Bashani lupili lwa nsunsu. a Cinshi ico imwe, mwe mpili sha nsunsu, mushulukila Ulupili ulo L esa afwaya ukuti lube ubwikalo bwakwe? b Cine cine Yehova akekalamo pe. c Amaceleta ya nkondo aya kwa Lesa yaba mu makana ya makumi, amakana na makana. d Yehova afuma ku Sinai no kwingila umwa mushilo. e Mwanina ukuya mu muulu; f Mwasenda bankole; g Mwabuula ifya bupe mu bantu, h Pamo na bomankonso, i no kwikala na bo, j mwe Jah Lesa wesu. Abe uwapaalwa Yehova, uutusendela ifisendo cila bushiku, k Lesa wa cine, ipusukilo lyesu. l Selah. Lesa wa cine aba kuli ifwe Lesa wa kupususha; m Kabili kuli Yehova Shikulu Mulopwe n e kwaba umwa kufumina ku mfwa. o Cine cine Lesa akasansaula imitwe ya balwani bakwe, p Umutwe wa muntu onse uwendauka mu bubi bwakwe. q Yehova atila: “Nkababwesha ku Bashani, r Nkababwesha ukufuma apashika muli bemba, s Pa kuti ukasambe amakasa yobe mu mulopa, t Pa kuti imbwa shenu shikamyange umulopa wa balwani benu.” u Bamona imilongo yenu, mwe Lesa, v Imilongo ya kwa L esa

s Ukf 14:22; Es 51:10; t Am 58:10; Es 63:3; u 1Is 21:19; 1Is 22:38; 2Is 9:33; v Am 24:7.

AMALUMBO 68:25–69:6

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

wandi, Imfumu yandi, ileingila umwa mushilo. a Bakemba e batangile pa ntanshi, na ba kulisha ifilimba fya nsale pa numa yabo; b Pa kati pali abakashana abalelisha utuoma twa nyenjele. c Cindikeni Yehova Lesa mwi bumba lya balongene, d Mwe Bafuma muli Israele. e E ko ali Benjamini munono uulebateka, f Kuli na bacilolo ba kwa Yuda ne bumba lyabo ililebilikisha, Kuli na bacilolo ba kwa Sebuluni, na bacilolo ba kwa Naftali. g Lesa obe nabika icipope pa maka yobe. h Langeni amaka, mwe Lesa, mwe batucitila fimo. i Pa mulandu we tempele lyenu mu Yerusalemu, j Ishamfumu shikaleta ubupe kuli imwe. k Kalipileni icinama ca mu matete, l umukuni wa ng’ombe ishilume, m No twana twa ng’ombe utwa mu nko, kamo na kamo kalenyantaula pa sha silfere. n Asalanganya inko ishatemwa ukulwa. o Ifya cela ca mukuba fikafuma mu Egupti; p Kushi akatambulula amaboko yakwe ukupeela ubupe kuli Lesa. q Mwe mabufumu ya pano isonde, imbileni Lesa, r Lumbanishisheni Yehova pa filimba—Selah— Lumbanyeni uwanina pa myulu ya myulu iya kale. s Moneni! Afumya ishiwi, ishiwi ilyakosa. t Ishibeni ukuti L esa, wa maka. u

Mwe mabufumu, imbileni Yehova ICIPA. 68 a 1Im 13:8 b 1Im 15:16 Am 87:7 Am 150:3 c Ukf 15:20 Aba 11:34 1Sa 18:6 Am 148:12 d Am 26:12 Am 107:32 e Am 95:6 Es 44:2 Ye 2:13 f Ukt 49:27 1Sa 9:21 g 1Im 12:34 h Am 42:8 Am 71:3 Es 40:31 i Am 138:8 Ef 3:20 j 1Sa 3:3 1Is 6:1 1Im 16:1 Esr 5:14 k 1Is 10:10 2Im 32:23 Am 72:10 l Yb 40:21 m 2Sa 8:5 Am 22:12 Ek 39:18 n 2Sa 8:2 o Am 120:7 p Am 72:9 Es 45:14 Es 60:5 q Sef 3:10 Imi 8:27 r Amg 32:43 s Am 18:10 Am 104:3 t Ek 10:5 u Am 29:1 Am 96:7



















Ku Kulyo a Am 93:1 b Am 43:3 Am 47:2 Am 66:5 Am 73:17 c Am 29:11 Es 40:31 Sek 10:12 d Am 72:18



















ICIPA. 69 e Am 45:0 f Am 144:7 Isb 3:54 Yn 2:5 Uks 12:15 g Am 40:2 Am 88:6 Ye 38:6 h Am 32:6 Yn 2:3 i Am 6:6 Am 22:2 j Am 25:21 Am 119:82 Am 119:123 Es 38:14 k Am 35:19 Lk 23:22 Yh 15:25 l Am 35:12 Am 109:3 m Ye 16:17 n Am 25:3 Am 35:26 o Am 24:10

768

Pali Israele e paba ukupuulama kwakwe na maka yakwe yaba mu makumbi. a 35 Lesa wa kutiinya ukufuma mu mekalo yakwe aya mushilo. b Ni Lesa wa kwa Israele, uupeela amaka no bukose ku bantu. c Abe uwacindikwa Lesa. d Ku ng’omba nkalamba pa Maluba. e Ulwa kwa Davidi.

mwe Lesa, pa69 Mpususheni, ntu nalanwena mu menshi. f 2 Naibila mu matipa ayashika, umushaba apa kwiminina. g Natotobela mu menshi ayashika, Kabili umukuku wa mumana wansenda. h 3 Nanaka pa mulandu wa kubilikisha; i Pa mukoshi pasesa. Yanaka amenso yandi ku kulolela Lesa wandi. j 4 Abampata apabula umulandu bafula ukucila umushishi wa ku mutwe wandi. k Abafwaya ukunjipaya, abalwani bandi abo nshakwatila umulandu, bafula. l Ico nshaibile e co nabweseshepo. 5 Mwe Lesa, mwalishiba ubuwelewele bwandi, Kabili umulandu wandi tawafiswa kuli imwe. m 6 Shi mwileka abamulolela balengwe insoni pa mulandu wandi, n Mwe Shikulu Mulopwe, Yehova wa mabumba. o Mwileka abamufwaya baseebane pa mulandu wandi, p p Es 49:23.

769 7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

Mesia bakamupeela ifinkolwankolwa

Mwe Lesa wa kwa Israele. a Pantu naseebanina pa mulandu wenu, b Ukuseebana kwafimba icinso candi. c Bamunyinane bankankamba, d Kabili naba umwina fyalo ku bana ba kwa mayo. e Pantu nalitemwisha ing’anda yenu, f No museebanya wa bamuseebanya waponena pali ine. g Awe nalililile no kuleka ukulya, h Lelo kwali kuseebana fye. i Ilyo nalengele ulusamu lwaba e ca kufwala candi, Bena balenjebela mu mapinda. j Abekala mu mpongolo batendeke ukulanda pali ine, k Kabili nine baleimba mu nyimbo ilyo balenwa ifya kunwa ifikola. l Lelo ine, napepele kuli imwe, mwe Yehova, m Pa nshita yalinga, mwe Lesa. n Pa mulandu wa cikuuku cenu icikalamba munjasuke no kulanga ukuti muli mupusushi wa cine. o Mfumyeni mu lutikiti, ukuti nitotobela. p Shi mpokololeni ku bampata q na ku menshi ayashika. r Mwileka umumana wa mukuku unsende, s Kabili mwileka ukushika kuumine, Nangu ukuleka icilindi cinjisalile mu kanwa ka ciko. t Njasukeni, mwe Yehova, pantu icikuuku cenu cisuma. u Alukileni kuli ine ukulingana ne nkumbu shenu ishingi, v

ICIPA. 69 a Am 72:18 Imi 13:17 b Am 22:6 Am 44:22 Ye 15:15 Mt 5:11 c Es 50:6 Es 53:3 Mt 26:67 Mt 27:29 d Yb 19:13 Am 31:11 Mt 26:56 Yh 1:11 Yh 7:5 e 1Sa 17:28 Mk 7:6 f 1Is 19:10 Am 119:139 Mt 21:12 Mko 11:15 Yh 2:17 g Amp 27:11 Ro 15:3 h Am 35:13 Am 109:24 i Am 102:8 j 1Is 9:7 Am 44:14 Ye 24:9 k Lk 23:2 l Yb 30:9 Mko 15:19 m He 5:7 n Es 49:8 Es 55:6 2Ko 6:2 o Am 68:20 p Am 69:2 Isb 3:55 q Am 25:19 Am 35:19 r Am 144:7 s Es 43:2 t Imp 16:33 Am 16:10 u Am 36:7 Am 63:3 Am 109:21 v Am 25:16 Am 86:16



















Ku Kulyo a Am 27:9 Am 102:2 b Am 31:9 Am 40:13 Am 70:1 c Yb 6:23 d Yos 7:9 e Am 22:6 Es 53:3 He 12:2 f Yh 8:49 g Am 42:10 h Am 142:4 2Ti 4:16 i Yb 19:14 j Mt 27:34 Mko 15:23 k Mt 27:48 Mko 15:36 Lk 23:36 Yh 19:29 l Ro 11:9 m 1Pe 2:8 n Es 6:9 Yh 12:40 Imi 28:26 2Ko 3:14 o Amg 28:65 Ek 29:7 Ro 11:10 p Mt 23:35 1Te 2:16 Uks 16:1 q Am 21:9

AMALUMBO 69:7-26

17 Kabili mwifisa icinso cenu ku mubomfi wenu. a Njasukeni bwangu, pantu ndi mu bwafya ubukalamba. b 18 Palameni kuli ine, pususheni umweo wandi; c Ndubuleni pa mulandu wa balwani bandi. d 19 Imwe mwalishiba ukuseebana kwandi ne nsoni shandi no kusaalulwa kwandi. e Abalwani bandi bonse bali pa ntanshi yenu. f 20 Ukuseebana kwasakamika umutima wandi, kabili icilonda tacipola. g Awe nalelolela uwa kunangulukilako, lelo tapali nangu umo; h Na ba kunsansamusha, lelo nshabasangile. i 21 Lelo bampeele ifinkolwankolwa ukucila ukumpeela ifya kulya, j Kabili pa mulandu wa cilaka candi bampatikishe ukunwa umwangashi wakantuka. k 22 Lekeni amaliila yabo yabe ulukose lwabo, l Ne fya mutende fyabo fibe iciteyo. m 23 Lekeni amenso yabo yabe na kafifi pa kuti yemona; n Kabili lengeni ne misana yabo ukusokona pe. o 24 Pongolweleni pali bena ubukali bwenu, p Kabili lekeni ubukali bwenu ubupya ngo mulilo bubasange. q 25 Lekeni inkambi yabo iyashingulukwako ilinga ishale icibolya; r Mu matenti yabo mwibamo umwikashi. s 26 Pantu uo mwauma balamubutusha, t No kukalipwa kwa bantu mulasa balakulondolola. r 1Is 9:8; Ye 7:12; Mt 23:38; Mt 24:2; s Imi 1:20; t 2Im 28:9; Am 109:16; Es 53:4; Sek 1:15.

AMALUMBO 69:27–71:6

Abafuuka bakasekelela. Acindikwe

27 Lundenipo ulubembu pa membu shabo, a Kabili mwibaleka bengile mu bulungami bwenu. b 28 Lekeni bafuutwe mwi buuku lya ba mweo, c Kabili belembelwa pamo na balungama. d 29 Lelo ine nacula kabili ndekalipwa. e Mwe Lesa, lekeni ukupususha kwenu kuncingilile. f 30 Nkalumbanya ishina lya kwa Lesa mu lwimbo, g Kabili nkamucindikila mu lwa kutootela. h 31 Kabili lukawama kuli Yehova ukucila ing’ombe iilume, i Ukucila ing’ombe iilume iinono iyamena insengo kabili iyalepuka amabondo. j 32 Abafuuka bakamona kwena; bakasekelela. k Mwe balefwaya Lesa, lekeni ne mitima yenu ibe no mweo. l 33 Pantu Yehova alekutika ku bapiina, m Kabili takalekeleshe abafungwa bakwe. n 34 Lekeni imyulu ne sonde fimulumbanye, o Babemba na fyonse ifyabamo. p 35 Pantu Lesa umwine akapususha Sione q Kabili akakuula imisumba ya kwa Yuda; r Kabili bakekala mulya ne mpanga ikaba yabo. s 36 Kabili abana ba babomfi bakwe bakaipyana, t Na batemwa ishina lyakwe e bakekalamo. u Ku ng’omba nkalamba. Ulwa kwa Davidi, ulwa kwibukisha. v

mpokololeni, 70 MweMweLesa,Yehova, angufyaw

nyeni ukungafwa. 2 Lekeni bomfwe insoni kabix

ICIPA. 69 a Am 109:17 Es 13:11 2Ti 4:14 b Es 26:10 c Ukf 32:33 Uks 22:19 d Ek 13:9 Flp 4:3 Uks 3:5 Uks 13:8 e Am 109:22 f Am 18:3 g Am 28:7 h Am 34:3 Am 50:23 i Am 50:13 j Ho 14:2 k Am 34:2 l Am 22:26 m Am 10:17 Am 102:17 Es 66:2 Lk 4:18 n Am 107:10 Am 146:7 Es 61:1 Sek 9:11 Imi 5:19 Imi 12:7 o Am 19:1 Am 96:11 Am 148:1 Es 44:23 Es 49:13 p Am 148:7 q Am 51:18 Es 14:32 Es 44:26 r Ye 33:10 Ek 36:35 s Ye 33:11 t Am 102:28 Es 61:9 Es 66:22 u Am 91:14 Yak 1:12



















imwe, mwe Yehova, e 71 Muli mo nauba. j

2

ICIPA. 70 v Am 38:0 w Am 40:13 x Am 71:12



















3

Ku Kulyo a 2Sa 17:2 Am 6:10 Am 35:26 Am 71:13 b Am 35:4 c Am 35:21 Am 40:15 d Am 5:11 Isb 3:25 e Am 35:27 Lk 1:46 f Am 40:17 Am 69:29 Am 109:22 g Am 141:1 h Am 18:2 Am 40:17 i Am 13:3



















ICIPA. 71 j Am 25:2 Am 31:1 k Es 45:17 Ye 17:18 l Am 144:2 1Ko 10:13 m Am 17:6 Am 34:15 n Amp 18:10

770

li baseebane abalefwaya umweo wandi. a Nabaluluke no kuseebana abalesekelela pa bubi ubwamponena. b 3 Nababwelelemo pa mulandu wa nsoni shabo abaleti: “Te apa nomba!” c 4 Lekeni baange no kusekelela muli imwe, bonse abamufwaya, d L ekeni abatemwa ukupususha kwenu balesosa abati: “Acindikwe Lesa!” e 5 Lelo ine nalicula kabili ndi mupiina. f Mwe L esa, endesheni ukwisa kuli ine. g Uwa kungafwa kabili Uwa kumpususha ni mwe. h Mwe Yehova, mwikokola. i

4

5

6

Shi nilengwa insoni. k Mu bulungami bwenu mpokololeni no kumpususha. l Teyamikeni ukutwi kwenu kuli ine no kumpususha. m Beni icubo candi ica cilibwe ico nakulaingilamo lyonse. n Soseni ku kumpususha, o Pantu ni mwe icilibwe candi icasansuka kabili uwa kuncingilila. p Mwe Lesa wandi, mpususheni ku kuboko kwa mubifi, q Na mu minwe ya wa lufyengo no wa mutitikisha. r Pantu isubilo lyandi ni mwe, s mwe Yehova Shikulu Mulopwe, ni mwe ca kucetekelamo candi ukufuma ku bwaice bwandi. t Nashintilila pali imwe ukufuma pa nshita nali mwi fumo; u

o Am 44:4; p 2Sa 22:2; Am 18:2; Am 144:2; q 2Sa 17:12; Am 3:7; Am 17:9; Am 59:1; Am 140:4; Mt 6:13; r 2Sa 19:9; s Am 39:7; t 1Sa 17:45; Ye 17:7; Lk 2:40; 2Ti 3:15; u Am 22:9; Es 46:3.

771

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

AMALUMBO 71:7-24

Mwikandekelesha ilyo nkakota

Ni mwe mwamfumishe mu nda muli mayo. a Ni mwe ntasha pe. b Ndi nge cipesha amano ku bantu abengi; c Lelo imwe muli cubo candi icakosa. d Akanwa kandi kaisulamo ukumutasha, e Kasosa ukuyemba kwenu akasuba konse. f Mwimpoosa ilyo nakota; g Mwinsha ilyo amaka yandi yapwa. h Pantu abalwani bandi balanda pali ine, i Na balolela umweo wandi capamo bapandana amano, j Abati: “Lesa alimulekelesha. k Mubutusheni no kumwikata, pantu takuli wa kumupokolola.” l Mwe Lesa, mwitaluka kuli ine. m Mwe Lesa wandi, angufyanyeni ukungafwa. n Shi nabalengwe insoni, bafike na ku mpela yabo, abancincintila. o Shi nabafimbane ukuseebana no kusaalulwa abalefwaya ifibi fincitikile. p Lelo ine, nkalalolela fye, q Kabili nkalundako ukumutasha. Akanwa kandi kakalondolola ubulungami bwenu, r Kakalondolola ukupususha kwenu akasuba konse, s Pantu nshaishiba impendwa ya bulungami bwenu no kupususha kwenu. t Nkesa no kulondolola pa maka yenu ayakulisha, u mwe Yehova Shikulu Mulopwe; v Nkalumbula ubulungami bwenu, ubwenu fye bweka. w Mwe Lesa, mwalinsambilisha

ICIPA. 71 a Am 139:16 b Am 34:1 c Es 8:18 Sek 3:8 Lk 2:34 Imi 4:13 1Ko 4:9 d Am 62:7 Am 142:5 Ye 16:19 e Am 51:15 Am 145:21 He 13:15 f Am 35:28 Am 145:2 g Am 92:14 h Am 73:26 Lkm 12:3 i 2Sa 17:1 j Am 83:3 Mt 26:4 Mt 27:1 k Am 3:2 Am 42:10 Mt 27:43 l 2Im 32:13 Am 7:2 Mt 27:42 m Am 35:22 Am 38:21 n Am 22:11 Am 70:1 o 2Sa 17:23 Mt 27:5 p 2Sa 18:9 Am 109:29 q Am 43:5 r Am 35:28 Am 40:9 s Am 95:1 Uks 7:10 t Am 40:5 Am 139:17 Ro 11:33 u Es 40:31 v Am 68:20 w Uks 15:3



















18

19

20

21

22

Ku Kulyo a Am 71:5 b 2Sa 22:1 1Im 16:4 Am 9:1 Am 66:16 c 1Sa 4:15 Am 37:25 Am 71:9 d Am 78:4 e Ukf 13:8 1Im 29:11 f Am 36:6 Am 57:10 Am 89:14 g Am 86:8 Am 89:7 h Ukf 15:11 Am 72:18 Am 86:8 Am 89:6 Es 40:18 Ye 10:7 i 2Sa 12:11 Am 60:3 Am 66:12 Am 88:6 j Am 80:18 k Am 40:2 Am 86:13 l 2Sa 3:1 Am 72:11 Es 9:7 m 2Ko 1:4 n Am 92:3 Am 150:3

23

24

ukufuma ku bwaice bwandi, a Kabili ukufika na nomba nanda pa fipesha amano fyenu. b Kabili na lintu nkakota no mutwe waba ne mfwi, mwe Lesa, mwikandekelesha, c Mpaka nkashimike ulwa kuboko kwenu ku nkulo iikakonkapo, d Na bumpalume bwenu kuli bonse abakesabapo. e Ubulungami bwenu, mwe Lesa, bwaba apasansama; f Nga ni ku fikalamba ifyo mwacita, g Mwe Lesa, nani uwaba nga imwe? h Apo mwanenga ukumona amacushi ayengi no bubi, i Mpuupuutuleni na kabili; j Kabili njabuleni mu menshi ayengi aya pano isonde. k Mpuulamikeni, l Kabili nshingulukeni no kunsansamusha. m Na ine, nkamulumbanya pa cilimba ca nsale, n Pali bucishinka bwenu, mwe Lesa wandi. o Nkamulumbanishisha pali nsango, mwe Bamushilo ba kwa Israele. p Ilyo nkamulumbanishisha pa cilimba imilomo yandi ikaula, q No mweo wandi uo mwalubula na o wine ukasekelela. r Kabili, ululimi lwandi, lukalalanda pa bulungami bwenu akasuba konse mu kantepentepe, s Pantu balengwa insoni, pantu baseebana, abafwaya ifibi fincitikile. t

o Am 25:10; Am 108:4; Am 138:2; Am 146:6; Uks 15:3; p 2Is 19:22; Es 60:9; q Am 63:5; Am 104:33; r Ukt 48:16; 2Sa 4:9; Am 103:4; s Amg 11:19; Am 71:8; Amp 10:20; t Am 35:26; Am 40:14; Am 71:13.

AMALUMBO 72:1-20

Imfumu ikateka mu mutende

Ulwa pali Solomone.

ICIPA. 72

Lesa, peeleni imfumu 72 Mwe ubupingushi bwenu, a

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

No bulungami bwenu ku mwana mwaume uwa mfumu. b Lekeni alubulwile abantu benu mu bulungami c Na bacushiwa benu mu mulinganya. d Lekeni impili shitwale umutende ku bantu, e E lyo no tupili na to tutwale umutende ukupitila mu bulungami. Lekeni alubulwileko abacushiwa aba mu bantu, f Lekeni apusushe abana ba mupiina, Kabili lekeni ashonaule uwa lufyengo. Bakakutiina ilyo lyonse kuli akasuba, g Kabili ilyo lyonse kuli umweshi, ku nkulo ne nkulo. h Akekila nge mfula pa cani icaputulwa, i Nge mfula iilenga isonde ukubomba. j Mu nshiku shakwe abalungama bakapuuka, k Kabili umutende ukafula ukushinta na po umweshi ukalekela ukubapo. l Kabili akakwata abatekwa ukufuma kuli bemba ukufika kuli bemba m No kufuma ku Mumanan ukufika ku mpela sha pano isonde. o Abekashi ba mu ncende umushaba amenshi bakamukontamina, p Kabili abalwani bakwe bakamyanga ulukungu. q Imfumu sha ku Tarshishi ne sha ku fishi r— Shikaleta imituulo. s Imfumu sha ku Sheba ne sha ku Seba— Shikatuula ifya bupe. t Kabili kuli ena e ko imfumu

a 1Im 22:12 1Im 29:19 b Ye 23:5 c 1Is 3:9 Es 11:4 Es 32:1 d 1Is 3:28 e Am 85:10 Es 32:17 Es 52:7 f Es 11:4 g Am 89:36 h Am 89:37 Lk 1:33 Uks 11:15 i Amp 19:12 j 2Sa 23:4 Amp 16:15 Es 58:11 Ek 34:26 Ho 6:3 k Es 61:11 l 1Is 4:25 1Im 22:9 Es 2:4 Es 9:6 m Ukf 23:31 1Is 4:21 Am 2:8 Am 89:25 Sek 9:10 n Amg 11:24 o Am 22:27 Da 2:35 p 1Is 9:18 Am 74:14 q Am 2:9 Am 110:1 Es 49:23 Mk 7:17 r Am 45:12 Es 49:7 Es 60:9 s 1Is 4:21 t 1Is 10:10



















12

13

14

15

16

Ku Kulyo a b c d e f g h

i j k l m n o p q r s t u v

Es 49:23 Es 11:9 Am 10:17 Yb 29:12 Am 109:31 Yak 2:5 Am 116:15 Am 21:4 Yh 14:19 1Yo 1:2 Uks 1:18 1Is 10:10 Es 60:6 2Pe 3:18 Es 30:23 Es 29:17 Es 35:2 Es 29:17 1Is 4:20 Uks 7:16 Am 45:17 Am 89:36 Ukt 22:18 Ga 3:14 1Ti 1:11 1Im 29:10 Am 41:13 Lk 1:68 Ukf 15:11 Am 77:14 Am 136:4 Uks 5:13 Imp 14:21 Hab 2:14 1Sa 17:58 Imi 13:22

17

18

19

20

772

shonse shikawila ubukupeme; a Inko shonse, shikamubombela. b Pantu akapususha umulanda uulekuuta mutuule, c No wacula na onse uushakwata wa kumwafwa. d Akomfwila ubulanda umulanda no mupiina, e Kabili akapususha imyeo ya bapiina. f Akalubula imyeo yabo ukufuma ku ba mutitikisha na ku ba bunkalwe, No mulopa wabo ukaba uwauma umutengo mu menso yakwe. g Shi lekeni abe no mweo, h kabili lekeni apeelwepo golde ya ku Sheba. i Kabili lekeni balemupepelako lyonse; L ekeni abe uwapaalwa akasuba konse. j Ingano shikafula nga nshi pano isonde; k Pa muulu wa mpili shikafula icine cine. l Ifisabo fyakwe fikaba nge fya mu Lebanone, m Kabili aba mu musumba bakabalula nge fimenwa fya pano isonde. n Lekeni ishina lyakwe libepo umuyayaya; o Lekeni ishina lyakwe likokole nga kasuba, Kabili shi abantu nabaimwene ipaalo muli ena; p Lekeni inko shonse shimwebe ukuti alipaalwa. q Acindikwe Yehova Lesa, Lesa wa kwa Israele, r Uucita eka ifipesha amano. s Ne shina lyakwe libe ilyapaalwa umuyayaya, t Kabili lekeni ubukata bwakwe bukumane pano isonde ponse. u Cibe ifyo fine, Ameni. Amapepo ya kwa Davidi, mwana Yese, v yapwa.

773

AMALUMBO 73:1-24

Ababifi mwababika apatelela

IBUUKU LYA BUTATU (Amalumbo 73 – 89) Ulwimbo lwa kwa Asafi. a

Cine cine Lesa musuma kuli Israele, ku basanguluka imitima. b Lelo ine, amakasa yandi yapene yapaasuke, c Inkasa shandi shapene shitelemuke. d Pantu natendeke ukukumbwa aba mataki, e Ilyo namona umutende wa babifi. f Pantu tabakwata ifibakalipa; g Na mafumo yabo yalibotoka. h Kabili bena tabaculako filya umuntu umwina kufwa acula, i Ne fibi tafibacitikila nga filya ficitikila abantu bambi. j E ico kuli bena amatutumuko yaba nge cibekobeko ca kufwala mu mukoshi; k Bafwala ubunkalwe nge ca kufwala. l Amenso yabo yalitumbuka pa mulandu wa kwina; m Balicila pa fyelenganya imitima yabo. n Balapumya no kulanda pa fyabipa; o Balanda pa fya bucenjeshi cilumba cilumba. p Utunwa twabo babika mu muulu, q No lulimi lwabo lwendauka pano isonde. r E ico abwesha abantu, Na menshi ayengi yapongolwelwa pali bena. Na bo batila: “Bushe Lesa aishiba shani? s Kabili bushe ku Wapulamo kwaba ukwishiba?” t Moneni! Aba e mbifi, abaikala umutende umuyayaya. u Balifusha ifyuma fyabo. v Kanshi naicusha fye pa kusangulula umutima wandi w

73 2

3

4 5

6

7

8

9

10 11

12 13

ICIPA. 73 a 2Im 35:15 b Am 84:11 Mt 5:8 Yak 4:8 c Lk 24:38 Yu 22 d Am 38:16 Am 94:18 e Amp 23:17 Amp 24:1 Amp 24:19 f Yb 21:7 Am 37:1 Am 37:7 Ye 12:1 g Lkm 7:15 h Am 17:10 i Yb 12:6 Yb 21:9 j Ye 12:1 He 12:8 k Yb 21:14 l Am 109:18 Amp 3:31 Yak 5:6 m Ye 5:28 n Lk 16:8 o Am 53:1 2Pe 2:18 p 1Is 21:7 Yu 16 q Ukf 5:2 Uks 13:6 r Am 52:4 Yak 3:6 s Yb 22:13 Am 10:11 Am 94:7 Ek 8:12 Sef 1:12 t Am 44:21 u Am 37:35 v Am 17:14 Am 144:13 w Yb 34:9 Yb 35:3 Mal 3:14



















Ku Kulyo a Am 26:6 b Am 34:19 c Yb 7:18 Am 94:12 He 12:5 d Mt 18:6 e Lkm 8:17 f Am 77:13 g Am 37:38 Lkm 8:13 h Am 35:6 Am 37:20 Ye 23:12 i Am 37:10 Am 55:23 Amp 3:33 j Yb 21:23 Am 37:2 Es 30:13 k Yb 20:8 Am 90:5 Es 29:8 l 1Sa 2:30 m Am 37:1 Am 73:3 n Isb 3:13 o Am 92:6 Amp 30:2 p Am 32:9 q Am 16:8 He 13:5

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

Kabili ca fye ukusamba iminwe yandi muli bukaele. a Kabili naponenwe no bucushi akasuba konse, b Kabili nale-ebaulwa ulucelo no lucelo. c Nga natile: “Nkasosa ilyashi nga lilya,” Moneni! inkulo ya bana benu Nga e yo nabepele. d Awe nakonkenyepo ukutontonkanya ukuti njishibe ici cintu; e Calencululusha, Mpaka nayaingila umwa mushilo umwa kwa Lesa. f Nafwaile ukwishiba inshita yabo iya ku ntanshi. g Cine cine mwababika apatelela. h Mwabalenga ukupona no konaulwa. i Iye ifyo basanguka aba kupapusha abantu mu nshita fye iinono! j Ifyo bafika ku mpela yabo, yangu ifyo bapwa ku bucushi bwa kupumikisha! Nge ciloto pa numa ya kushibuka, mwe Yehova, k E fyo mukabakaana misuula misuula ilyo mukabuuka. l Pantu umutima wandi wali uwakalipa m Na mu mfyo shandi mwalekalipa icine cine, n Kabili nshaletontonkanya bwino kabili nshaishibe; o Nali fye nge cinama kuli imwe. p Lelo ndi na imwe pe; q Mwaikata ukuboko kwandi ukwa ku kulyo. r Ku mano ayo mwampanda e ko mukantungulwila, s

r Am 37:17; Am 63:8; Es 41:10; s Am 25:9; Am 32:8; Am 37:23; Am 143:10; Amp 3:6; Es 58:8.

AMALUMBO 73:25–74:16

25

26

27

28

Lesa ni Mfumu ukufuma kale

Na pa numa mukantungulula ku bukata. a Mu muulu nani uwandi? b Kabili pano isonde tapali uo natemwa nge fyo namutemwa. c Umubili wandi no mutima wandi fyanaka. d Lesa cilibwe ca mutima wandi icasansuka kabili icakaniko candi umuyayaya. e Pantu moneni! abaitalusha kuli imwe bakaloba. f Mukalofya bonse abacita bucilende pa kuitalusha kuli imwe. g L elo ine, ukupalama kuli Lesa kusuma kuli ine. h Muli Shikulu Mulopwe Yehova e mo nauba, i Ku kubila imilimo yenu yonse. j Masikili. Ulwa kwa Asafi. k

74 Cinshishaicope mwatulekelesemwe Lesa? l

2

3

4

5

6

Cinshi ico ubukali bwenu bwishila pa mpaanga isha mu mpanga yenu iya mulemfwe? m Ibukisheni ulukuta lwenu ulo mwaikwatile kale sana, n Umukowa uo mwalubwile ku kuba icikwatwa cenu, o No lu Lupili lwa Sione ulo mwaikalamo. p Imyeni amakasa yenu no kuyalosha ukwaonaulwa umuyayaya. q Umulwani alyonaula fyonse ifya mwa mushilo. r Abalwani benu babulumina mu kati ka cifulo ca kukumaninako. s Basumbula ifishibilo fyabo mu muulu. t Kuli bucintomfwa e ko baishibikilwa ukupala abasumbwila amasembe pa miti ya mwi teshi. Nomba ifyalembwapo, fyonse

ICIPA. 73 a Am 37:34 b Am 16:5 Flp 3:8 c Am 42:2 Am 84:2 Es 26:9 d Am 63:1 Am 119:81 e Am 16:5 Am 119:57 Am 142:5 Isb 3:24 f Am 119:155 He 10:39 g Ukf 34:15 Imp 15:39 Yak 4:4 h Am 65:4 He 10:22 Yak 4:8 i Am 46:1 Am 71:5 j Am 107:22 Am 118:17



















ICIPA. 74 k 1Im 25:1 2Im 35:15 l Am 10:1 Am 44:23 Isb 5:20 m Amg 29:20 Am 95:7 Am 100:3 n Amg 9:29 o Amg 4:20 Amg 32:9 Am 33:12 Ye 10:16 Mk 7:14 p Am 48:2 Am 78:68 Am 132:13 q Da 9:17 Mk 1:3 r Am 79:1 s Isb 2:7 t Mt 24:24 Mko 13:22



















7

8

9

10

11

12

13

Ku Kulyo a 1Is 6:18 1Is 6:35 b 2Is 25:9 Es 64:11 c Am 89:39 d Am 83:4 e 1Sa 3:1 Ams 8:11 f Am 13:2 Am 79:4 g Ek 36:23 h Am 44:23 Es 64:12 Isb 2:3 i Es 33:22 j Ukf 15:2 Hab 3:13 k Ukf 14:21 Neh 9:11 Am 78:13 Am 106:9 l Ukf 14:28 Am 136:15 Es 51:9 Ek 29:3 Ek 32:2 m Yb 3:8 Yb 41:1 Am 104:26 n Ukf 14:30 Imp 14:9

14

15

16

774

fye, bafipala ku kasembe na kuli sando. a Basonteka umulilo umwa mushilo mwenu. b Basaalula no kupoosa ubwikalo bwe shina lyenu pe sonde. c Bena, pamo na bana babo, batila mu mitima yabo: “Ififulo fya kukumaninako fyonse ifya kwa Lesa ifyaba mu calo fikocewe.” d Tatumwene ifishibilo fyesu; kabili takuli kasesema, e Kabili tapali pali ifwe uwaishiba uko cikapelela. Ni lilali mwe Lesa, umulwani akaleka umuseebanya? f Bushe umulwani akalasaalula ishina lyenu pe? g Cinshi ico mwabwesesha ukuboko kwenu, ukuboko kwenu ukwa ku kulyo h Pa cifuba cenu? Bushe abalwani tabatupwishe? Lelo Lesa ni Mfumu yandi ukufuma fye kale, i E upususha mu bwafya bukalamba mu kati ka calo. j Mwafundawilile bemba ku maka yenu; k Mwafwantawile imitwe ya bashimweshimwe ba muli bemba. l Mwatobawile imitwe ya ng’wena. m Mwaipeele ku bantu ukuti balye, mwaipeele ku bekala umushaba amenshi. n Ni mwe mwatulile akamfukumfuku no mumana; o Ni mwe mwakamishe imimana iishikama. p Akasuba kenu; ubushiku na bo bwenu. q Ni mwe mwapangile ica kusanika ulubuuto, e kutila akasuba. r

o Yos 3:13; Es 48:21; p Uks 16:12; q Ukt 1:3; Ukt 1:5; Am 136:7; r Ukt 1:14; Am 136:8; Mt 5:45.

775

Ku ng’omba nkalamba. “Mwionaula.” Ulwa malumbo. Ulwa kwa Asafi. o Ulwimbo.

Twamutootela, mwe Lesa; twamutootela, p Kabili ishina lyenu lyaba mupepi. q Abantu bafwile ukubila ifipesha amano fyenu. r 2 “Pantu ilyo inshita yafikile; s Natendeke ukupingula mu bulungami. t 3 Fyalisungulwike isonde na bekashi ba liko bonse, u Nine nalungike impanda sha liko.” v Selah. 4 Natile ku bawelewele: “Mwiba ifiwelewele,” w

75

AMALUMBO 74:17–76:3

Lesa ni Kapingula, alatentemuna

17 Ni mwe mwabikile imipaka yonse iya pano isonde; a Ulusuba ne mpepo—ni mwe mwalengele ukuti fibeko. b 18 Ibukisheni ici: Umulwani amuseebanya, mwe Yehova, c Kabili abantu impelwa mano basaalula ishina lyenu. d 19 Mwipeela umweo wa cipele cenu ku nama mpanga. e Mwilaba pe umweo wa bantu benu abacushiwa. f 20 Lolesheni pa cipangano, g Pantu umwafiita pano isonde e mwaikala ubunkalwe. h 21 Mwileka uwatitikishiwa abwele uwasaalulwa. i Lekeni uwacushiwa no mupiina balumbanye ishina lyenu. j 22 Imeni mwe Lesa, ilubulwileni umulandu. k Ibukisheni ifyo abantu impelwa mano bamuseebanya akasuba konse. l 23 Mwilaba ishiwi lya balwani benu. m Icongo ca balemwimina cilecililako fye. n

ICIPA. 74 a Imi 17:26 b Ukt 8:22 c Am 74:10 Es 52:5 d Ukf 5:2 2Im 32:14 Es 37:23 e Uln 2:14 f Am 68:10 g Ukt 17:7 Le 26:45 Am 105:9 Am 106:45 Ye 33:21 h Ro 1:27 i Am 12:5 j Esr 3:11 k Am 9:19 l Am 89:51 Es 52:5 m Am 2:2 Am 8:2 Am 10:5 n Es 37:29



















5

6

7

8

ICIPA. 75 o 2Im 35:15 p Am 50:14 Am 116:17 q Am 138:2 Es 30:27 r Am 145:12 Uks 15:3 s Lkm 3:17 Imi 17:31 t Es 11:4 u Am 60:2 2Pe 3:10 v Yb 9:6 w Am 94:8 Amp 29:9



















Ku Kulyo a Ams 6:13 Sek 1:21 b Ukf 32:9 2Im 30:8 Amp 29:1 Imi 7:51 Yu 16 c Am 50:6 Am 58:11 d 1Sa 2:7 2Sa 6:21 Da 2:21 Da 4:17 Lk 1:52 e Am 60:3 Es 51:17 Ye 49:12 Uks 14:10 Uks 16:19 Uks 18:6 f Yb 21:20 Am 11:6 Ye 25:15 Ye 25:28 g Am 104:33 h Am 101:8 Amp 2:22 Ye 48:25 Sek 1:21 i Am 89:17 Am 92:10 Am 148:14



















9

10

Na ku mbifi natile: “Mwisumbula ulusengo.1 a Mwisumbwila ulusengo lwenu mu muulu. Mwisosa ifya matutumuko. b Pantu ukusumbula takufuma ku kabanga nangu ku masamba, Kabili takufuma ku kapinda ka ku kulyo. Pantu Lesa e kapingula. c Atentemuna uyu, na ulya amusumbula. d Pantu kapu ili mu minwe ya kwa Yehova, e No mwangashi ulefumya ipofu, nausakaaniwa. Kabili akapongololamo amashi ya uko, Ababifi bonse aba pano isonde bakayafipilila, no kuyanwa.” f Lelo ine, nkasosa ulwa ici umuyayaya; Nkalumbanishisha Lesa wa kwa Yakobo pa cilimba. g “Kabili insengo sha babifi shonse nkashiputula.” h Insengo sha balungama shikasumbulwa. i

Ku ng’omba nkalamba pa filimba fya nsale. Ulwa malumbo. Ulwa kwa Asafi. j Ulwimbo.

alishibikwa 76 LesaYuda;

mu

k

Ishina lyakwe likalamba mu Israele. l 2 Kabili mu Salemu e mwaba ica kwikalamo cakwe, m No bwikalo bwakwe bwaba mu Sione. n 3 E ko afunine imifwi ya buta iya lubingu, o Inkwela no lupanga no bulwi. p Selah.

ICIPA. 76 j 2Im 35:15 k Am 48:3 l Amg 4:7 2Im 2:5 m Ukt 14:18 He 7:1

n Am 74:2; Am 78:68; Am 132:13; Am 135:21; Es 12:6; o 2Im 32:21; p Am 46:9.

Am 75:41 Moneni pa Am 18:2 apo balondolola pa “lusengo.”

AMALUMBO 76:4–77:12 4 Mwafimbana ulubuuto, bukatebebe bwenu bwacila impili umwaba ifiswango. a 5 Abashipa nabekatwa no kusendwa, b Bashipula no kupona mu tulo, c Kabili abantu bonse aba maka babulwa amaka mu minwe yabo. d 6 Ku cintiinya cenu, mwe Lesa wa kwa Yakobo, uwa pe celeta e lyo na kabalwe balaala utulo. e 7 Imwe—muli ba kutiinya, f Kabili nani engeminina pa ntanshi yenu ilyo mukalipe nga nshi? g 8 Mwalengele umulandu ukumfwika mu muulu; h Isonde lyalitiinine no kuba tondolo i 9 Ilyo Lesa aimine ku kupingula, j Ku kupususha abafuuka bonse aba pano isonde. k Selah. 10 Pantu icipyu ca muntu cikamutootela; l Mukaikaka icipyu cashalako mu musana. 11 Lapeni no kufishapo umulapo kuli Yehova Lesa wenu, bonse mwe bamushinguluka. m Lekeni balete ubupe mu mwenso. n 12 Akabwesesha pa nshi icilumba ca ntungulushi; o Wa kutiina ku shamfumu sha pano isonde. p Ku ng’omba nkalamba pali Yedutuni. Ulwa kwa Asafi. q Ulwimbo.

kuli Lesa kwi 77 Nkakuuta shiwi lyandi, r

Ilyo nkakuuta kuli Lesa kwi shiwi lyandi, akankutika. s 2 Mu bushiku bwa kucula kwandi nafwayafwaya Yehova. t

Lapeni no kufishapo umulapo ICIPA. 76 a Am 104:2 b Es 46:12 Lk 1:51 c Am 13:3 Es 37:36 Ye 51:39 d Es 31:8 e Ukf 14:28 Ukf 15:21 Es 43:17 Na 2:13 Sek 12:4 f Ukf 14:31 Am 89:7 g Am 90:11 Ye 10:10 Na 1:6 1Ko 10:22 h 1Is 8:49 Am 2:4 i 2Im 20:29 Sek 2:13 j Am 82:8 k Am 147:6 Amp 3:34 Sef 2:3 l Amp 16:4 Da 3:19 Da 3:28 Ro 3:5 m Imp 30:2 Am 50:14 Lkm 5:4 n 2Im 32:23 Am 68:29 Am 89:7 o Es 5:15 Ye 13:18 p Es 24:21 Uks 6:15



















3

4

5

6

7

ICIPA. 77 q 2Im 35:15 r Am 3:4 s Am 34:6 Am 116:2 Amp 15:29 t Am 18:6 Am 50:15 Es 26:16



















Ku Kulyo a Ye 31:15 b Am 42:5 c Am 142:3 Am 143:4 d Est 6:1 e Am 4:4 f Amg 32:7 Am 143:5 Es 51:9 Es 63:9 g Am 42:8 h Am 77:12 i Am 74:1 j Am 79:5 Am 85:1 Ro 11:1 k Am 136:1 Isb 3:22 l Imp 23:19 Ro 9:6 m Es 49:14 Es 63:15 Ye 50:5 n Ro 11:32 o Am 31:22 p Ro 3:5 q Am 111:4 r 1Im 16:12 s Am 19:14 Am 143:5 Flp 4:8

8

9

10

11

12

776

Kwatambululwa ukuboko kwandi ubushiku ukwabula no kuti kunake; Umutima wandi wakaana ukusansamuka. a Nkebukisha Lesa kabili nkailishanya; b Nkabikako amano kabili umutima wandi ukafwa umutombo. c Selah. Mwaikata inkopyo sha menso yandi; d Nasakamikwa, kabili nafilwa ukulanda. e Natontonkanya pa nshiku sha ku kale, f Pa myaka iya kale na kale. Nkebukisha ulwimbo lwandi ulwa pa cilimba ca nsale ubushiku; g Nkabikako umutima wandi, h No mutima wandi ukafwayafwaya. Bushe Yehova akatwalilila ukundekelesha umuyayaya, i Kabili bushe takatale ateemunwa na kabili? j Bushe capwililila pe icikuuku cakwe? k Bushe ukulanda kwakwe kwaba ukwa fye l ku nkulo ne nkulo? Bushe Lesa alilaba ukumbelela uluse, m Nelyo bushe ku bukali bwakwe alicilikila inkumbu shakwe? n Selah. Kabili bushe nkonkanyepo fye ukusosa ati: “Nacula nga nshi, o Pa mulandu wa kuti Uwapulamo aleka ukungafwa ku kuboko kwakwe ukwa ku kulyo”? p Nkebukisha imicitile ya kwa Jah; q Pantu nkebukisha ifipesha amano fyenu ifya ku kale. r Kabili nkatontonkanyapo sana pa milimo yenu yonse, s

777

13

14

15

16

17

18

19

20

AMALUMBO 77:13–78:11

Lesa afumishe Israele mu Egupti

Kabili nkabika amano ku mibombele yenu. a Mwe Lesa, inshila shenu shaba umwa mushilo. b Ni Lesa nshi uwakula nga imwe, mwe Lesa wesu? c Ni mwe Lesa wa cine, uucita fipesha amano. d Mwalenga amaka yenu ukwishibikwa mu nko. e Mwalubula abantu benu ku kuboko kwenu, f Abana ba kwa Yakobo na ba kwa Yosefe. Selah. Amenshi yamumona, mwe Lesa, Amenshi yamumona; yatendeka ukututuma. g Kabili, bemba atendeka ukululunkana. h Amakumbi yabulukuta pa kupongolola amenshi; i Umuulu wa makumbi wafumya ishiwi. Kabili, imifwi yenu yaya uku no ku. j Iciunda ca cibulukutu cenu cili nge mipeto ye celeta; k Inkuba shasanika pano nse; l Isonde lyatenkana kabili lyatendeka ukutenta. m Muli bemba e mwali inshila yenu, n Kabili inshila yenu yapitile mu menshi ayengi; Ne nkasa shenu tashaishibikwa. Mwatungulwile abantu benu ngo mukuni, o Ku kuboko kwa kwa Mose na Aarone. p

Maskili. Ulwimbo lwa kwa Asafi. q

kwi funde lyandi, 78 Kutikeni mwe bantu bandi;

r

Umfweni amashiwi ya mu kanwa kandi. s 2 Ndeasamuna akanwa no kusosela mu mapinda; t Ndelenga ifishimbiko fya ku kale ukumfwika, u 3 Ifyo twaumfwa no kwishiba, v

ICIPA. 77 a 1Im 16:9 Am 105:2 b Am 73:17 c Ukf 15:11 Am 89:8 d Am 72:18 Uks 15:3 e Ukf 9:16 Es 52:10 Da 3:29 Da 6:27 f Ukf 6:6 Amg 9:29 g Ukf 14:21 Yos 3:16 Am 114:3 Hab 3:8 h Am 104:7 i Am 68:8 j 2Sa 22:15 Yb 36:32 Am 18:14 Am 144:6 Hab 3:11 Sek 9:14 k Ukf 9:16 Am 29:3 l Am 97:4 Hab 3:4 m Ukf 19:18 2Sa 22:8 n Neh 9:11 Hab 3:15 o Ukf 13:21 Am 78:52 Ho 12:13 p Es 63:11 Imi 7:36



















ICIPA. 78 Am 74:0 Es 51:4 Am 49:3 Am 49:4 Mt 13:35 u Am 119:171 Amp 1:6 Amp 18:4 Ek 17:2 v Am 44:1



















q r s t

4

5

6

7

8

9

Ku Kulyo a Ukf 13:8 b Amg 4:9 Amg 6:7 Amg 6:21 Am 145:4 Yoe 1:3 c Amg 11:19 Yos 4:6 Am 71:18 d Es 63:7 e Am 98:1 f Amg 4:45 g Amg 4:8 Amg 27:3 Am 147:19 h Ro 3:2 i Ukt 18:19 Amg 6:7 Ef 6:4 j Am 71:18 Am 102:18 k Amg 4:10 l Am 40:4 Ye 17:7 m Amg 4:9 Am 103:2 n Amg 5:29 o 2Is 17:14 Ek 20:18 Imi 7:51

10

11

Kabili ifyo bashifwe batushimikila; a Ifyo tushifisa ku bana babo, b Tukafishimika na ku nkulo iikakonkapo, c Ifya kulumbanya Yehova na maka yakwe d Ne fipesha amano fyakwe ifyo acita. e Awe aimike muli Yakobo ica kubebukishako, f Abikile ne funde muli Israele, g Ifintu ifyo aebele bashifwe, h Ukuti bashimikile abana babo, i Pa kuti inkulo iikakonkapo, e kutila abana abakafyalwa, bakafiishibe, j Pa kuti bakeme no kufishimika ku bana babo, k No kuti bakacetekele Lesa l No kukanalaba imilimo ya kwa Lesa m lelo ukukonka amafunde yakwe. n Kabili bekaba nga bashibo, o Inkulo ya bantu abomankonso kabili bacipondoka, p Inkulo ya bantu abashateyenye imitima yabo q Kabili abashali ne cishinka kuli Lesa. r Abana baume aba kwa Efraimu, nangu ca kutila bali abaipangasha kabili abaishiba ukulashila ku mata, s Balifulumwike pa bushiku bwa bulwi. t Tabasungile icipangano ca kwa Lesa, u Kabili bakeene no kwenda mu mafunde yakwe. v Kabili balabile ne milimo yakwe w Ne fipesha amano fyakwe ifyo abalengele ukumona. x

p Ukf 32:9; Amg 1:43; Amg 9:6; Amg 31:27; Es 65:2; q 2Im 12:14; Am 81:12; Ye 5:23; Ye 7:24; r Ukt 6:5; s Ukt 49:24; t Aba 12:4; u Amg 31:16; 2Im 13:4; 2Im 13:11; Ye 31:32; v 2Is 17:14; 2Im 13:9; Neh 9:26; w Amg 32:18; 2Im 13:8; 2Im 13:12; Ye 2:32; x Am 106:13; Am 106:22.

AMALUMBO 78:12-34 12 Acitile ifisungusho pa ntanshi ya bashibo a Mu calo ca Egupti, b mu mpanga ya Soani. c 13 Ayakenye bemba, pa kuti bapitemo, d Kabili alengele amenshi yeminine kwati ya mu cishiba. e 14 Kabili akasuba alebatungulwila kwi kumbi f E lyo ubushiku bonse ku lubuuto lwa mulilo. g 15 Alepwile amabwe mu matololo, h Ukuti abanwenshe amenshi ayengi nga ya muli bemba. i 16 Kabili afumishe imilonga mu cilibwe j No kulenga amenshi ukukonkoloka nge mimana. k 17 Kabili balebwekeshapo ukumubembukila l Pa kulapondokela Uwapulamo mu mpanga iyabula amenshi; m 18 Kabili baeseshe Lesa mu mitima yabo n Pa kulomba ifya kuti balye. o 19 Awe batendeke ukusosa ifyabipa pali Lesa. p Batile: “Bushe Lesa kuti atupeela ifya kulya mu matololo?” q 20 Moneni! Aumine icilibwe r Ukuti mufume amenshi, mufume ne milonga. s “Bushe kuti atupeela ne fya kulya, t Nelyo bushe kuti ateyanishisha abantu bakwe ifya kulya?” u 21 E calengele ukuti ilyo Yehova aumfwile ifi akalipe; v No mulilo wa kocelako Yakobo walisontekwe, w Kabili afuliilwe Israele. x 22 Pantu tabatetekele Lesa, y Kabili tabacetekele ukuti kuti abapususha. z 23 Aebele umuulu wa makumbi,

Bapeelwa ifya kulya mu matololo ICIPA. 78 a Amg 4:34 Neh 9:10 Am 105:29 b Am 105:27 Am 135:9 c Imp 13:22 Es 19:11 d Ukf 14:21 Am 66:6 Am 136:13 Es 63:13 1Ko 10:1 e Ukf 15:8 Am 33:7 f Ukf 13:21 Neh 9:12 g Ukf 14:20 Ukf 14:24 Am 105:39 h Ukf 17:6 Imp 20:11 i Am 105:41 Es 48:21 1Ko 10:4 j Amg 8:15 Neh 9:15 k Es 41:18 l Amg 9:21 m Amg 9:22 Am 95:8 He 3:16 n Am 106:14 o Ukf 16:8 p Imp 21:5 q Imp 11:4 r Ukf 17:6 s Imp 20:11 t Ukf 16:3 u Imp 11:21 v Imp 11:10 1Ko 10:5 w Amg 32:22 He 12:29 x Imp 11:1 y Am 106:24 He 3:10 Yu 5 z Amg 32:15



















24

25

26

27

28

29

30

Ku Kulyo a Ukt 7:11 Mal 3:10 b Ukf 16:14 Ukf 16:35 Imp 11:7 Amg 8:3 Neh 9:15 Yh 6:31 1Ko 10:3 c Ukf 16:31 d Am 103:20 e Ukf 16:12 f Imp 11:31 g Am 135:7 h Imp 11:19 i Ukf 16:13 Imp 11:32 j Imp 11:31 k Ukf 40:29 Ukf 40:34 l Am 106:15 m Imp 11:20 n Imp 11:33 o Imp 11:10 p Imp 11:34 q Imp 14:4 Imp 25:3 1Ko 10:8 1Ko 10:9 1Ko 10:10 r Ukf 16:15 Amg 8:15 s Imp 14:29 Imp 14:35 Amg 2:14

31

32

33

34

778

No kwisula ifiibi fya mu muulu. a Kabili alebaponesha mana ukuti balye, b Abapeele ne ngano ukufuma mu muulu. c Abantu baliile ifya kulya fya ba maka;1 d Aabatumiine ifya kulya fya kubekusha. e Alengele umwela wa ku kabanga ukukuuka mu muulu f Kabili ku maka yakwe alengele umwela wa ku kapinda ka ku kulyo ukupuupa. g Kabili abaponeshe ifya kulya ifingi ngo lukungu, h Aponeshe ne fipupuka ifingi ngo mucanga wa kuli babemba. i Awe alefiponesha mu kati ka nkambi yakwe, j Ukushinguluka amatenti yakwe. k Na bo baliliile no kwikutisha, l Kabili alebapeela ifyo balefwaya. m Ilyo bacili balefwaya ifya kulya na fimbi, Uku ninshi ifyo balelya ficili mu tunwa twabo, n E lyo ubukali bwa kwa Lesa bwaishile pali bena. o Kabili aipeye aba maka babo; p Awishishe na balumendo ba mu Israele. Nangu ca kuti ifi fyonse fyacitike balelundapo fye ukubembuka q Kabili tabatetekele ifipesha amano fyakwe. r E ico apwishishe inshiku shabo ngo mupu, s Ne myaka yabo mu cimfulumfulu. Ilyo lyonse aipayapo bamo, na bo balemufwaya, t

t Imp 21:7; Aba 4:3.

Am 78:251 Aba “aba maka” e “bamalaika.”

779

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

Balanda pa finkunka fya mu Egupti

Kabili balebwela no kufwaya Lesa. a E lyo baibukishe ukuti Lesa e Cilibwe cabo, b No kuti Lesa Uwapulamo e wa kubalandwila. c Awe baeseshe ukumubepa ku fya mu tunwa twabo; d Na ku ndimi shabo basosele ifya bufi kuli ena. e Ne mitima yabo yalifumine kuli ena; f Kabili tabali aba cishinka ku cipangano cakwe. g Lelo ena ali uwa nkumbu; h alefimba pa membu shabo i no kukanabonaula. j Kabili imiku iingi alebweshamo ubukali bwakwe, k No kukanabuusha ubukali bwakwe bonse. Kabili lyonse aleibukisha ukuti bena bantunse fye, l No kuti umupashi wabo ulafuma no kukanabwela. m Balemupondokela imiku iingi mu mpanga, n No kumulungulusha mu matololo! o Kabili libili libili bale-esha Lesa, p Kabili bakalifye Uwa mushilo uwa kwa Israele. q Tabaibukishe ifyo ukuboko kwakwe kwacitile, r Ubushiku abalubwile ku mulwani, s Ne fyo acitile ifishibilo mu Egupti mwine t Ne fipesha amano fyakwe mu mpanga ya Soani; u Ne fyo asangwile utumifoolo twafuma mu mumana wa Naelo ukuba umulopa, v Ica kuti bafililwe ukunwa mu tumilonga twabo. w Abatumiine ifipobe, ukuti fibakande pa kubasuma; x Ne fyula, ukuti fibalofye. y Aletele ne mpemfu mu mabala yabo,

ICIPA. 78 a Amg 30:2 b Amg 32:4 c Ukf 6:6 Ukf 13:15 d Ek 33:31 e Ho 7:13 f Neh 9:26 Am 95:10 He 3:12 g Amg 31:20 Ye 31:32 h Ukf 34:6 Imp 14:18 Neh 9:31 i Am 65:3 Am 79:9 j Imp 14:20 Ye 30:11 Isb 3:22 k Neh 9:27 Es 48:9 Ek 20:9 l Am 103:14 m Lkm 12:7 n Imp 14:11 Am 78:17 o Es 63:10 Ef 4:30 He 3:16 p Imp 14:22 Amg 6:16 Am 95:9 q 2Is 19:22 r Amg 9:26 Am 78:11 s Ukf 14:30 t Amg 4:34 Neh 9:10 Am 105:27 u Am 78:12 v Ukf 7:19 w Am 105:29 x Ukf 8:24 Am 105:31 y Ukf 8:6 Am 105:30



















Ku Kulyo a Ukf 10:15 Am 105:34 Ams 7:1 b Ukf 9:23 Am 105:32 c Am 105:33 d Ukf 9:25 e Isb 4:11 f Am 11:6 Es 42:25 g 2Is 6:17 Mt 26:53 h Imp 25:4 i Ukf 9:6 j Ukf 12:29 Ukf 13:15 Am 105:36 Am 135:8 Am 136:10 k Am 106:22 l Am 77:20 Am 105:37 Am 136:11 m Am 136:16 n Ukf 14:20 He 11:29 o Ukf 14:27 Ukf 15:10 Am 136:15 p Ukf 15:17 Da 9:16 q Am 44:3 r Yos 24:12 Neh 9:24 Am 44:2 Am 105:44 Am 136:18

47

48

49

50

51

52

53

54

55

AMALUMBO 78:35-55 Apeele ne fya mu kucucutika kwabo kuli makanta. a Aonawile ne myangashi yabo ku mfula ya mabwe b Ne mikunyu yabo aonawile ku mfula ya mabwe. c Alekele ne mfula ya mabwe ukulokela pa fitekwa fyabo ifisenda ifipe d Kabili alekele ifitekwa fyabo ukuponenwa icikuko icikali. Atumine pali bena ubukali bwakwe ubupya ngo mulilo, e Icifukushi, ukukanda no kucululuka, f Atumine na mabumba ya bamalaika aya kuleta ubonaushi. g Apekanishishe ubukali bwakwe umwa kupita. h Tabapokolwele ku mfwa; Alekele ne cikuko cibepaye. i E lyo alofeshe amabeli yonse mu Egupti, j Abali intendekelo ya maka yabo aya bufyashi mu matenti ya kwa Hamu. k Pa numa, alengele abantu bakwe baye ngo mukuni, l No kubatungulula ngo mukuni mu mpanga. m Kabili alebatungulula mu mutende, na bo tabali na mwenso; n Na bemba aminine abalwani babo. o Kabili abaletele ku ncende yakwe iya mushilo, p Ku mpili isho umwine apokeele ku kuboko kwakwe ukwa kulyo. q Kabili pa mulandu wabo atamfishe inko mu kuya kwa nshita, r Kabili abaakenye impanga ku ntambo ya kupiminako, s Ica kutila alengele imikowa ya kwa Israele ukwikala

s Amg 32:8; Yos 13:7; Am 136:21.

AMALUMBO 78:56–79:4

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

mu mayanda yabo abene. a Kabili batendeke ukwesha no kupondokela Lesa Uwapulamo, b Ne fya kubebukishako ifyakwe tabaalefikonka. c Kabili cila nshita balepondoka no kubulwa icishinka nga filya fine fyali bashibo; d Basangwike abashingacetekelwa ngo buta ubwanenuka. e Kabili balemukalifya pe pa kupanga ififulo fya kupepelamo tulesa, f Kabili balemulenga ukuba no bufuba pa mulandu wa fimpashanya fyabo ifyabaswa. g Lesa alyumfwile h kabili alikalipe, i No kusuula Israele icine cine. j Kabili asukile alekelesha icikuulwa ca mushilo icali mu Shilo, k Itenti umo aleikala pa kati ka bantunse. l Kabili alekele abalwani bakwe ukusenda icishibilo ca maka yakwe m no kuyemba kwakwe. n Aaleleka na bantu bakwe ukwipaiwa ku lupanga, o No bukali bwakwe bwaishile pa bantu bakwe. p Umulilo waocele abalumendo bakwe, Kabili banacisungu bakwe tababembiile inyimbo sha pa bwinga. q Na bashimapepo bakwe na bo, baipaiwe ku lupanga, r Na bamukamfwilwa babo tababalooseshe. s E lyo Yehova ashibwike ngo wafuma mu tulo, t Nge mpalume iilekololoka ku mwangashi. u Kabili akonkele abalwani bakwe no kuya aleboma; v

780

Israele alaba, aesha Lesa ICIPA. 78 a Neh 9:25 b Amg 31:16 Amg 32:15 Aba 2:11 2Sa 20:1 Neh 9:26 c 2Is 17:15 Ye 44:23 d Amg 9:7 Aba 3:6 Ek 20:27 e Ho 7:16 f Amg 12:2 Aba 2:2 1Is 14:23 Ek 20:28 g Amg 32:16 Aba 2:12 1Sa 7:3 1Is 11:7 1Is 12:28 2Is 21:7 h Am 94:9 i Aba 2:20 j Am 106:40 k Yos 18:1 1Sa 4:11 Ye 26:6 l 1Sa 14:3 Ye 7:12 m 1Sa 5:1 n 1Sa 4:21 o 1Sa 4:2 1Sa 4:10 Ye 7:34 p Am 89:38 q 2Im 36:17 r 1Sa 2:33 1Sa 4:11 1Sa 22:18 s 1Sa 4:19 Yb 27:15 t Am 44:23 u Es 42:13 v 1Sa 5:6



















Ku Kulyo Ye 23:40 Ams 5:6 Am 78:9 Ukt 49:10 Am 87:2 Am 132:13 Am 135:21 f 2Im 2:9 Am 76:2 He 12:22 g Am 104:5 Am 119:90 Lkm 1:4 h 1Sa 16:12 i 1Sa 17:15 j Ukt 33:13 k Imp 27:17 2Sa 7:8 l 2Sa 6:21 m 2Sa 8:15 1Is 3:6 1Is 9:4 1Is 15:5 n 1Sa 18:14



















a b c d e

ICIPA. 79 o Ukf 15:17 Am 74:3 p 2Is 24:13 2Im 36:18 Am 74:7 Isb 1:10 q 2Is 25:9 2Im 36:19 Ye 52:13 Mk 3:12

67

68

69

70

71

72

Abikile no museebanya wa muyayaya pali bena. a Kabili akeene itenti lya kwa Yosefe; b No mukowa wa kwa Efraimu tausalile. c Lelo asalile umukowa wa kwa Yuda, d Ulupili lwa Sione ulo atemenwe. e Kabili akuulile umwa mushilo mwakwe nge mpili shasansuka, f Nge sonde ilyo alimba umuyayaya. g E ico asalile Davidi umubomfi wakwe h No kumufumya ku macinka ya mukuni. i Ukufuma ku kukonka ishikota ishonsha j Amuletele ku kuba umucemi pa bena Yakobo abantu bakwe. k Na pa bena Israele ica bupyani cakwe. l Kabili atendeke ukubacema ukulingana no mutima wakwe uwa kaele, m Kabili ku minwe yakwe iyacenjela e ko alebatungulwila. n Ulwimbo lwa kwa Asafi.

Lesa, inko shaisa mu 79 Mwe bantu benu; o

Nashikowesha itempele lyenu ilya mushilo; p Shacita Yerusalemu ukuba ifitantaala. q 2 Shapeela ifitumbi fya babomfi ku fyuni fya mu lwelele ukuti filye, r Imibili ya ba cishinka benu shapeela ku fiswango fya mu mpanga. s 3 Shapongolola umulopa wabo nga menshi Ukushinguluka Yerusalemu, kabili tapali no wa kubashiika. t 4 Natuseebana ku bantu abatushinguluka, u r Ye 7:33; Ye 15:3; s Ye 34:20; t Am 141:7; Ye 14:16; Ye 16:4; u Amg 28:37; Ek 36:4.

781

5

6

7

8

9

10

11

12

13

AMALUMBO 79:5–80:10

Umwangashi wafuma pali Egupti

Tuli ica kupumya kabili ica kuwela ku batushinguluka. a Kufika lilali, mwe Yehova, ubukali bwenu bukapwa? Bushe mukakalipa umuyayaya? b Bushe ubukali bwenu bukaleka lilali ukupya ngo mulilo? c Pongolweleni ubukali bwenu pa nko ishishamwishiba, d Na pa mabufumu ayashililila kwi shina lyenu. e Pantu Yakobo nabamulya, f Kabili nabonaula ne cifulo cakwe ica kwikalamo. g Imembu sha fikolwe fyesu mwishibukishisha pali ifwe. h Angufyanyeni! L ekeni inkumbu shenu shitusange, i Pantu tamuli amaka nangu panono muli ifwe. j Twafweni, mwe Lesa we pusukilo lyesu, k Pa mulandu wa bukata bwe shina lyenu; l Kabili tupokololeni no kufimba pa membu shesu pa mulandu we shina lyenu. m Nga cinshi ico inko shingasosela ashiti: “Ali kwi Lesa wabo?” n Lekeni twishibe ilyo mukalandula o Umulopa wa babomfi benu uo inko shasuumya. p Umfweni ukuteta kwa mufungwa. q Ukulingana na maka ya kuboko kwenu pokololeni abalingilwa ukufwa. r Kabili bwesesheni ku batushinguluka umuseebanya pa fifuba fyabo imiku cinelubali (7) s Umuseebanya uo bamuseebenyeko, mwe Yehova. t Lelo ifwe fwe bantu benu kabili umukuni uwaba mu

mpanga yenu iya mulemfwe, a Lyonse twakulamutootela; Twakulamulumbanya ku nkulo ne nkulo. b

ICIPA. 79 a Am 44:13 Am 80:6 b Am 74:1 Am 85:5 Es 64:9 c Am 89:46 Es 30:27 Sef 1:18 2Te 1:8 d Ye 10:25 e Am 14:4 f Am 53:4 g 2Im 36:21 h Ukf 32:34 Neh 9:34 i Ukf 34:6 Am 69:17 Isb 3:22 j Amg 28:43 Am 142:6 k 1Im 16:35 l 2Im 14:11 Am 115:1 m Yos 7:9 1Sa 12:22 Am 65:3 Am 78:38 Es 48:9 Ye 14:7 n Am 42:3 Am 115:2 Yoe 2:17 o Ek 36:23 p Ye 51:35 Ro 12:19 Uks 18:20 q Ukf 2:23 Am 69:33 Es 42:7 r Am 102:20 Es 33:2 s Ukt 4:15 Es 65:6 Ye 12:14 Ye 32:18 Lk 6:38 t Am 74:18 Ro 15:3



















Ku ng’omba nkalamba pa Maluba. c Ulwimbo lwa kwibukishishako. Ulwa kwa Asafi. d Ulwimbo.

mwe Mucemi wa 80 Kutikeni, kwa Israele, e

2

3 4

5

6

Ku Kulyo a Am 74:1 Am 95:7 Am 100:3 Ek 34:31 b Am 45:17 Am 145:4 Es 43:21



















7

ICIPA. 80 c Am 45:0 Am 60:0 d Am 74:0 e Am 55:1 f Am 77:20 Es 40:11 Ye 31:10 Ek 34:12 1Pe 2:25 g Ukf 25:20 1Sa 4:4 2Sa 6:2 2Is 19:15 Am 99:1 h Amg 33:2 Am 50:2 Am 94:1 i Imp 2:18 Am 35:23 Es 42:13 j Es 25:9 Es 33:22 k Am 85:4 Isb 5:21

8

9 10

Mwe batungulula Yosefe nge mpaanga. f Mwe baikala pali bakerubi, g bengeshimeni. h Ku cinso ca kwa Efraimu na Benjamini na Manase langeni bumpalume bwenu, i Kabili iseni ku kutupususha. j Mwe Lesa, tubwesheni; k Kabili buutusheni icinso cenu, ukuti tupusuke. l Mwe Yehova Lesa wa mabumba, bushe ubukali bwenu pe pepo lya bantu benu bukapwa lilali? m Mwabaliisha ifya kulya fya mu filamba, n Kabili mubalenga ukunwa ifilamba ifingi nga nshi. o Muleka na batushinguluka ukulatulwisha, p Kabili abalwani besu batupumya pe apo balefwaila. q Mwe Lesa wa mabumba, tubwesheni; r Kabili buutusheni icinso cenu, pa kuti tupusuke. s Mwalengele umwangashi ukufuma mu Egupti. t Mwaletamfya inko, pa kuti mubyale uyu mwangashi. u Mwaliusekwilile, v pa kuti ulimbe imishila pa nshi no kwisula mu calo. w Icinshingwa ca uko cafimbile impili,

l Imp 6:25; Am 4:6; Am 67:1; m Am 74:1; Am 85:5; Isb 3:44; n Am 42:3; o Am 102:9; Es 30:20; p Am 44:13; q Aba 16:25; Am 79:4; r Am 80:3; s Am 4:6; t Es 5:7; Ye 2:21; Ek 19:10; u Am 44:2; Am 78:55; v Ukf 23:28; Yos 24:12; Neh 9:22; Am 105:44; w 1Is 4:25.

AMALUMBO 80:11–81:12

11

12

13

14

15

16

17

18

19

Ne misambo ya uko yafimbile imikedari ya kwa Lesa. a Imisambo ya uko yaleya fye mpaka yafika kuli bemba, b Ne misambo ya uko iinono yafikile ku Mumana. c Cinshi mwabongolwela ifibumba fya uko ifya mabwe, d Kabili cinshi ico abapitanshila bonse basabilako? e Kapoli afuma mu mutengo no kuwonaula, f Ne nama sha mu mpanga shilyako lyonse. g Mwe Lesa wa mabumba, shi bweleni; h Lolesheni pa nshi ukufuma mu muulu no kumona umwangashi uyu no ku-usakamana, i Kabili lolesheni pa muti uo ukuboko kwenu ukwa ku kulyo kwalimbile, j Muloleshe na pa muti uo imwe mwakusha. k Walipya ku mulilo, kabili waliputulwa. l Baloba pa mulandu wa bukali bwa pa cinso cenu. m Lekeni ukuboko kwenu kube pa muntu uwaba ku kwa kulyo kwenu, n Pa mwana wa muntu uo mwaikosesha, o Na ifwe tatwakafume kuli imwe. p Tusungeni aba mweo, pa kuti tulilile kwi shina lyenu. q Mwe Yehova Lesa wa mabumba, tubwesheni; r Buutusheni icinso cenu, pa kuti tupusuke. s

Ku ng’omba nkalamba pali Gititi. t Ulwimbo lwa kwa Asafi.

kuli Lesa, amaka 81 Awileni yesu; u

Welesheni ukuwelesha kwa kucimfya kuli Lesa wa kwa Yakobo. v

Baebwa ukunakila. Balesa bambi ICIPA. 80 a Am 104:16 b Ukf 23:31 Am 72:8 c Ukt 15:18 1Is 4:21 d Am 89:40 Es 5:5 e Am 89:41 Na 2:2 f 2Is 18:9 2Im 32:1 g 2Is 24:1 2Is 25:1 Ye 39:1 h Es 63:17 Mal 3:7 i Es 63:15 j Es 5:2 Ye 2:21 Mko 12:1 k Ukf 4:22 Es 49:5 l Am 79:5 Ye 52:13 m Am 39:11 n Am 89:21 Am 110:1 o Da 7:13 p He 10:39 q Imi 15:17 r Am 80:7 s Am 89:15



















ICIPA. 81 t Am 8:0 u Am 28:8 Flp 4:13 v Am 33:3 Mt 22:32



















Ku Kulyo a Am 33:2 b Am 149:3 c Am 92:3 Ef 5:19 d Imp 10:10 Imp 29:1 e Ukf 23:16 f Le 23:24 g Ukf 12:14 h Ukf 12:12 i Am 114:1 j Ukf 6:6 Es 9:4 Es 10:27 k Ukf 1:14 Ukf 5:4 l Ukf 2:23 Ukf 14:10 Am 50:15 Am 91:15 m Ukf 19:16 Ukf 19:19 He 12:19 n Ukf 17:6 Amg 33:8 o Amg 32:36 Am 50:7 p Ukf 15:26 q Ukf 20:3 Amg 6:14 r Ukf 20:5 s Amg 5:6 t Ukf 20:2 Ye 11:4 u Amg 32:13 Am 37:25 Uks 21:6 v Sek 7:11 w Ukf 32:1 Amg 32:15 x Ye 11:8 Ye 18:12 Imi 7:51 Ro 1:24

782

2 Imbeni ulwa malumbo a buleni na kaoma, b Na nsango umusuma ne cilimba ca nsale. c 3 Lisheni intandala pa bushiku bwa kumoneka kwa mweshi upya; d Pa bushiku bwa mutebeto wesu, ilyo umweshi onse wamoneka. e 4 Pantu cipope kuli Israele, f Lesa wa kwa Yakobo e wapingula ici. 5 Acibikile pali Yosefe ku kuba ica kumwibukishako, g Ilyo alepita mu calo ca Egupti. h Ululimi ulo nshaishibe e lo naleumfwa. i 6 “Nafumishe icisendo pa kubeya kwakwe; j Amaboko yalekele ukusenda umuseke. k 7 Ilyo wali mu bwafya walikuutile, na ine nalikupokolwele; l Nakwasukile ukufuma mu ng’anda ya cibulukutu. m Nakweseshe pa menshi ya Meriba. n Selah. 8 Umfweni, mwe bantu bandi, na ine nalamushinina, o Iye we Israele, nga wakutika kuli ine. p 9 Ninshi muli iwe te kuti mube lesa umbi umbi; q Kabili tawingakontamina lesa umbi umbi. r 10 Ine Yehova, nine Lesa obe, s Uwakufumya mu calo ca Egupti. t Asamwisha akanwa kobe, na ine nalakesusha. u 11 Lelo abantu bandi tabaumfwa kwi shiwi lyandi; v Kabili Israele tafwaya nangu panono ukunakila. w 12 E ico nabalekele baye mu bumankonso bwa mitima yabo; x Bakonkele ukupanda amano kwabo abene. y y Ye 7:24; Mk 6:16.

783

Ulwimbo lwa kwa Asafi.

aiminina mu lukuta 82 Lesa lwa kwa Lesa;

h

i

2

3

4

5

6

7

8

AMALUMBO 81:13–83:11

Pingwileni umulanda ne nshiwa

13 Iye kanshi abantu bandi nga baleumfwa kuli ine, a Kanshi Israele nga enda mu mibele yandi! b 14 Ababe fi nga nanasha abalwani babo ukwabula ubwafya, c Kabili nga nabwesesha ukuboko kwandi pa balwani babo. d 15 Kumfwa abapatisha Yehova, bakesamunakila, e Kabili inshita yabo ikaba iya muyayaya. 16 Kabili nkalamuliisha ingano ishawamisha, f Kabili nkamwikusha ubuci g bwa mu cilibwe.”

Mu kati ka balesa e mo apingwila j ati: “Kufika lilali mwakulapondamika ubupingushi k No kupingwilako bwino ababifi? l Selah. Pingwileni umulanda ne nshiwa. m Mwifyenga incushi no wabulwa. n Pususheni umulanda no mupiina; o Bapokololeni mu minwe ya babifi.” p Tabaishiba, kabili tabeluka; q Benda mu mfifi; r Yatelentenshiwa amashintililo ya pano isonde yonse. s “Ine natila, ‘Muli balesa, t Kabili imwe bonse muli bana ba Wapulamo. u Ukufwa mukafwa nge fyo abantunse bafwa; v Kabili ifyo bacilolo bawa e fyo mukawa!’” w Imeni, mwe Lesa, pinguleni aba pano isonde; x Pantu inko shonse shifwile ukuba shenu. y

ICIPA. 81 a Amg 32:29 Es 48:18 Amg 5:29 Imp 14:9 Ams 1:8 Am 18:45 Am 66:3 f Amg 32:14 Am 147:14 Yoe 2:24 g Amg 32:13



















b c d e

Umushikakulo. Ulwimbo lwa kwa Asafi. a

Lesa, mwitalala; 83 Mwe Mwibula ca kusosa, nab

2

ICIPA. 82 h Ukf 18:21 2Im 19:6 i Am 118:27 j Ukf 18:22 Am 82:6 Yh 10:35 k Le 19:15 Lkm 5:8 Mk 3:2 l Amg 1:17 2Im 19:7 Amp 18:5 m Amg 24:17 Sek 7:10 n Ye 5:28 Ye 7:6 Ye 22:3 o Yb 29:12 Amp 24:11 p Neh 5:8 q Am 53:4 Mk 3:1 r Amp 4:19 1Yo 2:11 s Am 11:3 Am 75:3 Amp 29:4 t Yh 10:34 1Ko 8:5 u Yh 10:35 v Yb 21:32 Am 49:12 Ek 31:14 w Am 146:3 x Am 76:9 Am 96:13 y Am 2:8 Uks 11:15



















3

4

5

6

7

8

Ku Kulyo



















ICIPA. 83 a 2Im 20:14 Am 74:0 b Am 28:1 Am 35:22 Am 109:1 c Am 50:1 d 2Is 19:28 Am 2:1 Am 74:4 Imi 4:25 e Aba 8:28 Es 37:23 f Am 64:2 g Am 27:5 h Ukf 1:10 2Im 20:1 Est 3:6 i Ye 11:19 Ye 31:36 j Am 2:2 Es 7:5 k 2Sa 10:6 Es 7:2 l 2Im 20:10 m 2Im 20:1 n 1Im 5:10

9

10

11

ngu kwikala tondolo, mwe Lesa. c Pantu moneni! abalwani benu bali mu cimfulumfulu; d Kabili abamupata icine cine bainuna imitwe yabo. e Basosela abantu benu ilyashi lya nkama mu bucenjeshi; f Kabili bapandanina amano pa bantu mwacingilila. g Batila: “Iseni uleke tubalofye pa kuti beba uluko na kabili, h Pa kuti li-ibukishiwa kabili ishina lya kwa Israele.” i Pantu bapandana amano no mutima umo; j Bapanganina icipangano pali imwe, k Aba mu matenti ya kwa Edomu l na bena Ishmaele, na bena Moabu m na bena Hagari, n Abena Gebali na bena Amone o na bena Amaleke, abaPelishiti p na bekashi ba ku Turi. q Asiria na o ailunda kuli bena; r Asiria atungilila abana ba kwa Lote.1 s Selah. Citeni kuli bena ifyo mwacitile kuli Midiani, t na kuli Sisera, u Na kuli Yabini v pa mumana wa Kishone. w Balofiwe pa En-dore; x Basangwike umufundo wa mushili. y Citeni abakankaala babo nga Orebu na Seebu, z Na bacilolo babo bonse

o Ukt 19:38; Ye 49:2; p Ukf 15:14; Am 60:8; q Ams 1:9; r 2Is 17:5; s Ukt 19:37; Amg 2:9; t Imp 31:7; Aba 8:10; Es 9:4; Es 10:26; u Aba 4:15; v Aba 4:2; w Aba 4:7; x Yos 17:11; y 2Is 9:37; Sef 1:17; z Aba 7:25.

Am 83:81 Aba “bana ba kwa Lote,” bena Moabu na bena Amone.

AMALUMBO 83:12–84:11

12

13

14

15

16

17

18

baciteni nga Seba na Salimuna, a Abasosa abati: “Natupoke amekalo ya kwa Lesa yabe yesu.” b Mwe Lesa wandi, balengeni ukuba nga kankungwe, c Lekeni babe nge misungu ku mwela. d Ngo mulilo uoca impanga e Kabili ngo lubingu ulubilimya impili, f Ifyo fine e fyo mubakonke ku nkuuka yenu g Kabili mubasakamike ku cipuupu cenu ica mwela. h Lekeni ifinso fyabo filengwe nsoni, i Pa kuti abantu bafwaye ishina lyenu, mwe Yehova. j Shi nabalengwe insoni no kusakamikwa inshita yonse, k Kabili bafulungane no kuloba; l Pa kuti abantu beshibe m ukuti imwe mweka, mwe bakwata ishina lya kuti Yehova, n Ni mwe Mwapulamo o pano isonde ponse. p

Ku ng’omba nkalamba pali Gititi. q Umushikakulo wa ba mwana Kora. Ulwimbo.

Ing’anda yenu iya lulumbi nali-itemwa nga nshi, r Mwe Yehova wa mabumba! s 2 Umweo wandi wafuluka kabili wanaka nga nshi ku kufwaya imansa sha kwa Yehova. t Umutima wandi no mubili wandi fya-awila Lesa wa mweo utupundu. u 3 Nangu fye cuni nacipangamo ing’anda, Na kamimbi nakapangamo icisansala, Umo kabikile abana ba kako,

84

Yehova e shina lyakwe. Mu mansa ICIPA. 83 Aba 8:21 2Im 20:11 Es 17:13 Am 35:5 Es 40:24 Mt 3:12 e Ye 46:23 Mal 4:1 f Amg 32:22 Am 104:32 Am 144:5 Na 1:6 g Am 50:3 Es 30:30 h Am 11:6 i Am 6:10 Am 35:26 j Sef 2:3 k Am 109:29 l Am 35:26 m Am 59:13 Ek 5:13 n Ukf 6:3 Am 68:4 Es 42:8 Es 54:5 o Am 92:8 Da 4:17 p Da 4:25 Sek 4:14



















a b c d

4

5

6

ICIPA. 84 q Am 81:0 r Am 43:3 Am 46:4 s Am 27:4 t Am 42:1 Am 63:1 u Am 9:1 1Ti 4:10



















7

8

Ku Kulyo a Am 23:6 Am 65:4 b 1Im 25:7 Am 150:1 c Am 28:7 d Am 40:8 Ye 31:33 e 2Sa 5:24 f Es 30:20 g 1Sa 2:4 2Sa 22:40 Am 18:32 Es 40:29 Hab 3:19 h Amg 16:16 Ye 31:6 Sek 14:16 i Am 4:1 j Am 17:1 k Ukt 15:1 l 1Sa 2:10 m Am 27:4 Am 43:4 Lk 2:46 n Am 26:8 o Am 141:4 p Am 27:1 Es 60:19 q Ukt 15:1 Amg 33:29 2Sa 22:3 Am 3:3 Am 84:9 Am 115:9 Am 119:114 Am 144:2 Amp 2:7 r 2Ko 3:18

9

10

11

784

Mupepi ne cipailo cenu icikalamba, mwe Yehova wa mabumba, mwe Mfumu yandi kabili Lesa wandi! Balipaalwa abekala mu ng’anda yenu! a Batwalilila ukumulumbanya. b Selah. Balipaalwa abantu abo amaka yabo yaba muli imwe, c Abo imitima yabo ifulukisha ukwenda mu nshila sha ku ng’anda yenu. d Ilyo balepita mu mupokapoka wabulamo amenshi umumena ifimpusa fya bakha, e Bawalula ukuba akamfukumfuku; Na kasambilisha f aifimba amapaalo. Bakalakwatilako fye amaka ilyo bale-enda; g Asuka onse amonekela kuli Lesa mu Sione. h Mwe Yehova Lesa wa mabumba, umfweni ipepo lyandi; i Kutikeni, mwe Lesa wa kwa Yakobo. j Selah. Moneni, mwe L esa, mwe nkwela yesu, k Kabili lolesheni pa cinso ca wasubwa wenu. l Pantu ukuba mu mansa shenu ubushiku bumo kwawama ukucila ukwikala inshiku ikana limo (1,000) kumbi. m Ninsala ukwiminina pa mwinshi mu ng’anda ya kwa Lesa wandi n Ukucila ukulaendauka mu matenti ya babifi. o Pantu Yehova Lesa, kasuba p kabili ni nkwela; q Ipaalo no bukata e fyo apeela. r Yehova taakatane icisuma ku benda mu bololoke. s

s Yb 1:1; Am 34:9; Am 37:18; Yak 1:5.

785

Ulwa ku ng’omba nkalamba. Ulwa bana ba kwa Kora. Ulwa malumbo.

Yehova, mwasekelela 85 Mwe mu calo cenu; b

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

AMALUMBO 84:12–86:8

Yehova akapeela ifisuma. Ubulimi

12 Mwe Yehova wa mabumba, alipaalwa umuntu uumutetekela. a

Mwabwesha abana ba kwa Yakobo abasendelwe bunkole. c Mwalekelela imembu sha bantu benu; d Mwafimba pa membu shabo shonse. e Selah. Mwalama ubukali bwenu bonse; f Mwabwesha ubukali bwenu. g Tubwesheni, mwe Lesa we pusukilo lyesu, h No bukali bwenu fumyeni pali ifwe. i Bushe ubukali bwenu pali ifwe bukaba fye bwa muyayaya? j Bushe mwakulatantalisha ubukali bwenu ku nkulo ne nkulo? k Bushe tamwakatupuupuutule na kabili, l Pa kuti abantu benu bakasekelele muli imwe? m Mwe Yehova, beni ne cikuuku n kuli ifwe, Kabili tupususheni. o Nkomfwa ifyo Lesa wa cine Yehova akasosa, p Pantu akasosa umutende ku bantu q bakwe na ku ba cishinka bakwe, Lelo beicetekela na kabili. r Cine cine nomba line ali no kupususha abamutiina, s Pa kuti ubukata bube mu calo cesu. t Icikuuku ne cishinka nafikumana; u Ubulungami no mutende —nafifyompana. v Icishinka cikamena ukufuma mu mushili, w No bulungami bukalole-

ICIPA. 84 a Am 146:5 Ye 17:7



















ICIPA. 85 b Le 26:42 Am 77:7 Yoe 2:18 c Esr 2:1 Am 14:7 Am 53:6 Ye 30:18 Ye 31:23 Ek 39:25 Yoe 3:1 d Am 32:1 Ye 50:20 Mk 7:18 e Imi 13:39 Ro 4:7 Ko 2:13 f Ukf 32:14 g Amg 13:17 Es 12:1 h Am 27:1 Am 80:3 i Am 78:38 j Am 74:1 Am 79:5 Am 80:4 k Am 103:9 l Es 57:15 Hab 3:2 m Esr 3:11 Ye 33:11 n Am 109:26 Isb 3:22 o Am 50:23 Am 119:41 p Hab 2:1 Sek 9:10 He 12:25 q Am 29:11 Es 57:19 Imi 10:36 r Amg 8:17 Am 78:7 Amp 30:9 s Am 119:155 Es 46:13 Imi 10:2 t Sek 2:5 u Am 100:5 Mk 7:20 v Am 72:3 Es 32:17 w Am 57:10



















sha pa nshi ukufuma mu muulu. a 12 Yehova na o, akapeela ifisuma, b Ne calo cesu cikafumya ubulimi bwa ciko. c 13 Ubulungami bukenda pa ntanshi yakwe, d Kabili inyantilo sha bulungami shikamoneka mu nshila ya kwa Lesa. e Ipepo lya kwa Davidi.

86 2

3

4

5

Ku Kulyo a Es 26:9 Es 45:8 b Am 84:11 Yak 1:17 c Le 26:4 Amg 28:8 Am 67:6 Es 25:6 Es 30:23 d Am 89:14 Es 58:8 e Am 119:35



















ICIPA. 86 f Amp 15:29 g Am 34:6 Es 66:2 h 1Sa 2:9 Am 4:3 Am 37:28 i 2Im 16:9 Es 26:3 j Am 56:1 Am 57:1

Teyamikeni ukutwi kwenu, mwe Yehova. Njasukeni, f Pantu nincula kabili ndi mulanda. g Lindeni umweo wandi, pantu ndi wa cishinka. h Pususheni umubomfi wenu —uwamutetekela i —ni mwe Lesa wandi. Mbeleleni uluse, mwe Yehova, j Pantu kuli imwe e ko ndilila akasuba konse. k Lengeni umutima wa mubomfi wenu ukusekelela, l Pantu kuli imwe, mwe Yehova, e ko nalosha umweo wandi. m Pantu imwe, mwe Yehova, muli basuma n kabili mwali-iteyanya ukwelela; o Kabili mwalikwatisha icikuuku ku balilila kuli imwe. p Kutikeni, kwi pepo lyandi, q mwe Yehova; Kabili kutikisheni ku kupapaata kwandi. r Mu bushiku bwa kucula kwandi nkalilila kuli imwe, s Pantu mukanjasuka. t Tapali uwaba nga imwe pali tulesa, mwe Yehova, u

6

7

8

k Am 25:5; Am 88:9; l Am 51:12; m Am 62:8; Am 143:8; n Am 25:8; Am 145:9; Lk 18:19; o Neh 9:17; Es 55:7; Da 9:9; Yoe 2:13; Mk 7:18; p Am 130:7; Ro 10:13; q Am 17:1; r Am 130:2; s Am 18:6; Am 50:15; t Am 66:19; Am 116:1; u Ukf 15:11; Am 89:6; Am 96:5; Es 40:25; Ye 10:6; Da 3:29; 1Ko 8:5.

AMALUMBO 86:9–88:3

9

10

11

12

13

14

15

16

17

Kabili tapali imilimo iyaba nge yenu. a Inko shonse isho mwapanga shikesa, b Kabili shikafukama ku cinso cenu, mwe Yehova, c No kucindika ishina lyenu. d Pantu muli bakulu kabili mucita ifipesha amano; e Ni mwe Lesa, mweka fye. f Mwe Yehova, nsambilisheni inshila shenu. g Nkenda mu cine cenu. h Nengeni ukuba no mutima umo ku kutiina ishina lyenu. i Ndemulumbanya, mwe Yehova Lesa wandi, no mutima wandi onse, j Kabili nakulacindika ishina lyenu umuyayaya, Pantu mwalikwatisha icikuuku kuli ine, k Kabili mwampokolola ku Nshiishi, ukwashika nga nshi. l Mwe Lesa, abaituntumba nabanjimina; m No lukuta lwa bankalwe lwafwaya umweo wandi, n Kabili tababika imwe pa ntanshi yabo. o Lelo imwe, mwe Yehova, muli Lesa wa nkumbu kabili uwa mutembo, p Uukokola ukukalipa q kabili uwafulisha icikuuku ne cishinka. r Alukileni kuli ine no kumbelela uluse. s Peeleni umubomfi wenu amaka yenu, t No kupususha umwana mwaume wa musha wenu umwanakashi. u Ncitileni icishibilo ca busuma, Pa kuti abampata bacimone no kumfwa insoni. v Pantu imwe, mwe Yehova, ni mwe mwangafwa no kunsansamusha. w

786

Lesa wa nkumbu. Mu Sione ICIPA. 86 a Amg 3:24 Am 33:4 Am 104:24 Am 111:7 b Am 22:31 Es 2:2 Es 43:7 Uks 15:4 c Sek 14:9 Uks 7:10 d Ro 15:9 e Ukf 15:11 Am 72:18 Am 77:14 Da 6:27 f Amg 6:4 Amg 32:39 Am 83:18 Es 37:16 Es 44:6 Mko 12:29 1Ko 8:4 Ef 4:6 g 1Is 8:36 Am 27:11 Am 119:33 Am 143:8 Es 54:13 h Yos 24:14 1Sa 12:24 Am 43:3 Es 38:3 Mal 2:6 Yh 8:32 2Yo 4 i Lkm 12:13 Ye 32:39 j Mt 22:37 k Lk 1:58 l Yb 33:28 Am 56:13 Am 116:8 m 2Sa 15:12 Am 54:3 n 2Sa 16:20 Mt 26:4 o Am 10:4 Ek 8:12 p Ukf 34:6 Imp 14:18 Yoe 2:13 Yn 4:2 q Neh 9:17 Am 103:8 Na 1:3 r Am 31:5 Am 130:7 Am 145:8 Yoe 2:13 s Am 25:16 Am 69:16 t Am 28:7 u Am 116:16 v Am 71:13 Es 41:11 w Am 40:1 Am 71:21



















Ku Kulyo



















ICIPA. 87 a Am 48:1 b Am 78:68 Am 132:13 c Imp 24:5 d Am 48:2 Es 60:14 e Am 89:10 Es 30:7 Es 51:9 f Es 13:1 g Am 83:7 h 2Sa 12:24 Ga 4:31

Ulwimbo lwa bana ba kwa Kora. Ulwa malumbo, umushikakulo.

wakwe waba mu 87 Umufula mpili sha mushilo. a

2 Yehova atemwisha impongolo sha ku Sione b Ukucila amekalo ya kwa Yakobo yonse. c 3 Ifya lulumbi fileshimikwa pali iwe, we musumba wa kwa Lesa wa cine. d Selah. 4 Nkalanda pali Rahabu e na Babiloni f ukuti na bo balinjishiba; Nkalanda pa baPelishiti g na pa bena Turi, e lyo na pali Kushi nati: “Aba bafyalilwe mulya.” h 5 Lelo pali Sione bakalanda ati: “Aba bonse bafyalilwe mulya.” i Kabili Uwapulamo j akamukosha ndi. k 6 Yehova umwine pa kulemba inko, akatila: l “Uyu e wafyalilwe mulya.” m Selah. 7 Kabili kukaba aba kwimba na ba kucinda, ukucinda kwa kushinguluka: n “Imilonga yandi yonse ili muli iwe.” o Umushikakulo, ulwimbo lwa bana baume ba kwa Kora. Ku ng’omba nkalamba pali Mahalati ulwa kwankulana. Maskili wa kwa Hemani p umwina Esera.

Lesa we pusu88 Mwe Yehova, kilo lyandi, q

Nkuuta akasuba, r E lyo no bushiku ku cinso cenu. s 2 Ku cinso cenu e ko ipepo lyandi likesa. t Teyamikeni ukutwi kwenu ku kupapaata kwandi. u 3 Pantu umweo wandi wapita mu macushi ayengi, v i Es 54:1; Es 54:13; j Am 83:18; k Ro 8:31; l Am 22:30; Lk 10:20; m Am 87:4; Ga 4:29; n 1Im 15:16; Am 68:25; Am 150:4; o Am 46:4; ICIPA. 88 p 1Is 4:31; 1Im 2:6; q Ukt 49:18; Am 27:9; Am 51:14; Am 68:19; Es 12:2; Lk 1:47; r Am 86:3; s Am 22:2; t 1Is 8:30; Am 79:11; u Am 141:1; v Am 71:20.

787

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Apepela ukumupususha ku mfwa

No mweo wandi wapalama fye na ku Nshiishi. a Bamona ukuti na ine ningile ukuya ku nindi; b Nasanguka kwati muntu uwabulwa amaka, c Uwalubulwa kwati bantu bafwa, d Nga bantu abaipaiwa abalaala mu nshiishi, e Abo mushibukisha na kabili Kabili abo mwatalusha ku kuboko kwenu ukwa kwafwa. f Mwambika mu nindi iyalepesha, Umwafiita, mu muyenge uukalamba. g Ubukali bwenu bwaisa pali ine, h Kabili ku mabimbi yenu ayaluma e ko mwancushisha. i Selah. Mwatalusha kuli ine abo twaishibana na bo; j Mwanenga ukumoneka uwa bunani kuli bena. k Ninjisalilwa kabili te kuti mfume. l Amenso yandi nayanaka pa mulandu wa bucushi bwandi. m Nalilila kuli imwe, mwe Yehova, akasuba konse; n Nafungulwila iminwe yandi kuli imwe pa kupepa. o Bushe kuti mwacita icipesha amano ku bafwa? p Nelyo bushe abafwa kuti baima, q Bushe kuti bamulumbanya? r Selah. Bushe icikuuku cenu kuti cabilwa mu manda, Kabili bushe icishinka cenu kuti cabilwa ku cifulo ca ku bulobe? s Bushe icipesha amano cenu kuti caishibikwa mu mfifi, t Napamo ubulungami bwenu mu calo ca cilafi? u

ICIPA. 88 a Am 107:18 Es 38:10 b Yb 33:22 Am 143:7 c Am 31:12 d Es 14:9 e Ek 32:18 f Am 10:11 g Am 143:3 h Am 90:7 Am 102:10 i Am 42:7 j Yb 19:13 Yb 19:19 Am 31:11 Am 142:4 Lk 23:49 k Mt 27:22 Yh 15:23 l Isb 3:7 m Yb 17:7 Am 38:10 Am 42:3 Isb 3:49 n Am 55:17 Am 86:3 o 1Is 8:54 2Im 6:13 Am 143:6 p Am 6:5 q Yb 14:14 r Am 30:9 Am 115:17 Es 38:18 s Yb 26:6 Lkm 3:20 t Yb 10:21 Am 143:3 u Am 31:12 Lkm 2:16 Lkm 8:10 Lkm 9:5



















Ku Kulyo a Am 5:3 Am 46:1 b Am 55:17 Am 119:147 c Am 43:2 d Yb 13:24 Am 13:1 e Yb 17:1 f Yb 6:4 g Am 102:10 h Es 53:8 i Am 22:16 Am 69:2 j Yb 19:13 Am 31:11 Am 38:11 Am 88:8 k Am 142:4



















ICIPA. 89 l 1Is 4:31 1Im 2:6 m Am 86:12 Am 106:1 n Am 119:90 o 1Im 16:41 Neh 1:5 Es 54:10 p Am 119:89 He 6:18 q 2Sa 7:8 1Is 8:16 Es 42:1 Lk 1:32

AMALUMBO 88:4–89:4 13 Lelo kuli imwe, mwe Yehova e ko nakuuta ukuti mungafwe, a Kabili ulucelo ipepo lyandi liisa kuli imwe. b 14 Mwe Yehova, cinshi ico mulekelesesha umweo wandi? c Cinshi ico mufishila icinso cenu kuli ine? d 15 Nalicula ukutula ku bwaice bwandi ukuya na ku ntanshi kabili ndi mupepi no kuleka umweo; e Nacula ku fingi ifya kutiinya ukufuma kuli imwe. f 16 Ubukali bwenu ubupya ngo mulilo bwapita pali ine; g Ifya kulenga umwenso ukufuma kuli imwe fyampesha. h 17 Fyanshinguluka nga menshi akasuba konse; i Fyonse fyaisa pali ine inshita imo. 18 Mwatalusha kuli ine icibusa no munandi; j Imfifi yeka e munandi twaishibana na o. k Maskili. Uwa kwa Etani umwina Esera. l

pa micitile ya ci89 Nkemba kuuku iya kwa Yehova umuyayaya. m Ku kanwa kandi nkalenga icishinka cenu ukwishibikwa ku nkulo ne nkulo. n 2 Pantu natila: “Icikuuku cikekalilila umuyayaya; o Na mu myulu, e mo mwapampamika icishinka cenu.” p 3 “Nimpangana icipangano no wasalwa wandi; q Nindapa kuli Davidi umubomfi wandi nati, r 4 ‘Nkalenga umwana uukafuma muli iwe ukubako umuyayaya, s Kabili nkapampamika r Am 132:11; Ye 30:9; Ek 34:23; Ho 3:5; Yh 7:42; Imi 2:30; s 2Sa 7:12; 1Im 17:11; Uks 22:16.

AMALUMBO 89:5-24

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Icipangano ca kwa Davidi cakoshiwa

icipuna cobe ica bufumu a ku nkulo ne nkulo.’” Selah. Kabili imyulu ikabilisha ifipesha amano fyenu, mwe Yehova, b Ikabilisha na bucishinka bwenu mu lukuta lwa ba mushilo. Pantu nani mu muulu uwingalingana na Yehova? c Nani engapalana na Yehova pa bana baume ba kwa Lesa? d Aba mwi bumba lya ba mushilo bafwile ukutiina Lesa; e Alipulamo kabili wa kutiinya ukucila bonse abamushinguluka. f Mwe Yehova Lesa wa mabumba, g Nani uwa maka nga imwe, mwe Jah? h Icishinka cenu calimushinguluka konse konse. i Ni mwe mwakwata amaka pa mabimbi ya pali bemba; j Ilyo amabimbi ya bemba yaima ni mwe muyatalalika. k Ni mwe mwacimfishe Rahabu, l kwati muntu uo bepeye ku lupanga. m Ku kuboko kwenu ukwa maka mwasalanganya abalwani benu. n Umuulu wenu, o ne sonde na lyo lyenu; p Icalo na fyonse ifyabamo q—ni mwe mwafipangile. r Akapinda ka ku kuso na kapinda ka ku kulyo—ni mwe mwapangile; s Impili sha Tabore t na Hermone u—mwi shina lyenu e mo shawila utupundu. v Ukuboko kwa maka kwenu, w Ukuboko kwenu kwalikosa, x Ukuboko kwenu ukwa ku kulyo kwalisansabikwa. y

ICIPA. 89 a 2Sa 7:13 Lk 1:33 He 1:8 b Am 19:1 Am 50:6 Am 97:6 c Ukf 15:11 Am 40:5 Am 71:19 Am 86:8 Am 113:5 d Yb 38:7 Am 29:1 e Am 76:7 Es 6:2 f Ek 1:23 Da 7:10 g 1Sa 2:2 Am 84:12 h Am 24:8 Es 40:26 Ye 32:17 i Amg 32:4 j Yb 38:8 Am 107:29 Ye 31:35 Na 1:4 k Am 65:7 Am 107:29 l Ukf 14:26 Am 87:4 Es 30:7 Es 51:9 m Ukf 15:4 n Ukf 3:20 Amg 4:34 Lk 1:51 o 1Im 29:11 p 1Ko 10:26 q Am 24:1 Am 50:12 r Ukt 1:1 s Yb 26:7 t Yos 19:22 Aba 4:6 u Amg 3:8 Yos 12:1 v Am 65:12 w Ukf 6:6 Amg 4:34 x Ukf 13:3 Amg 6:21 1Pe 5:6 y Am 44:3



















Ku Kulyo a Amg 32:4 Am 5:4 Am 71:19 Am 97:2 Am 145:17 Amp 16:12 Uks 15:3 b Ukf 34:6 Neh 9:17 Ye 9:24 c Imp 10:10 Imp 23:21 Am 98:6 d Es 2:5 e Am 33:21 Am 44:8 f Am 71:15 g Am 28:7 h 1Sa 2:10 Am 75:10 Am 92:10 Am 132:17 i Am 47:9 j 2Is 19:22 Am 2:6 k Imp 12:6 2Sa 7:4 l 1Sa 18:14 Es 9:6

788

14 Pa bulungami na pa bupingushi e papampamikwa icipuna cenu ica bufumu; a Icikuuku ne cishinka fyaba pa ntanshi yenu. b 15 Balipaalwa abaishiba ukuwelesha kwa kusekelela. c Mwe Yehova, mu lubuuto lwa cinso cenu e mo bendela. d 16 Mwi shina lyenu e mo basekelela akasuba konse e Na mu bulungami bwenu e mo basansabikilwa. f 17 Pantu ni mwe mulenga amaka yabo ukuba aya lulumbi; g Kabili pa mulandu wa busuma bwenu ulusengo lwesu lwasansabikwa. h 18 Pantu umwine wa nkwela yesu ni Yehova, i Kabili Uwa Mushilo wa kwa Israele e mwine wa mfumu yesu. j 19 Pa nshita ilya mwalandiile mu cimonwa ku ba mushilo benu, k Mwatile: “Ninjafwa impalume; l Ninsansabika uwasalwa ukufuma mu bantu. m 20 Ninsanga umubomfi wandi Davidi; n Nimusuba na mafuta yandi aya mushilo, o 21 Uo iminwe yandi ikatungilila, p Kabili uo ukuboko kwandi kukakosha. q 22 Takwakabe umulwani uukamusonkesha umusonko, r Kabili uushalungama takamucushe. s 23 Kabili naipeye abalwani bakwe abali uko ali, t Kabili abamupatile icine cine, naleboma. u 24 Icishinka candi ne cikuuku fyaba kuli ena, v m 2Sa 7:8; 1Is 11:34; He 2:17; n 1Im 17:7; Imi 13:22; o 1Sa 16:13; Es 61:1; Imi 10:38; p 2Sa 7:9; Am 80:17; Es 42:1; q Am 18:32; r 2Sa 7:13; 1Im 17:9; Mt 4:11; s 2Sa 17:10; t 2Sa 3:1; 2Sa 7:9; 2Sa 22:41; u Am 21:8; Am 110:1; Lk 19:27; Yh 15:24; v 2Sa 7:15; 1Im 17:13; Am 61:7; Imi 13:34.

789

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

Icipuna cakwe ica bufumu cikakokola

Kabili mwi shina lyandi e mo ulusengo lwakwe lwasansabikilwa. a Kabili pali bemba e po nabika ukuboko kwakwe b Na pa mimana e po nabika ukuboko kwakwe ukwa kulyo. c Alilila kuli ine, ati, ‘Ni mwe Tata, d Ni mwe Lesa wandi e kabili Icilibwe ce pusukilo lyandi.’ f Na ine nkamulenga ukuba ibeli lyandi, g Akacila ishamfumu shonse isha pano isonde. h Nkaba uwa cikuuku kuli ena umuyayaya, i Ne cipangano nkapangana nankwe cikaba ica cishinka. j Kabili nkalenga umwana uukafuma muli ena ukwikala umuyayaya k Ne cipuna cakwe ica bufumu cikakokola nge fyaba inshiku sha muulu. l Abana bakwe abaume nga basha amafunde yandi m Kabili baleka no kukonka ubupingushi bwandi, n Nga bakowesha ifipope fyandi Kabili bafilwa no kumfwila amafunde yandi, E lyo na ine nkabakandila ku nkonto pa membu shabo o Kabili nkabafopaula pa filubo fyabo. p Lelo nshakafumye pali ena icikuuku candi, q Kabili nkaba uwa cishinka kuli ena. r Nshakafulunganye icipangano candi, s Nangu ukwalula icebo ca mu kanwa kandi. t Nga nalapa fye muli bumushilo bwandi, u Nshakabepe bufi kuli Davidi. v Umwana wakwe akabako umuyayaya, w

ICIPA. 89 a 1Sa 2:1 Yh 17:6 b Am 72:8 c 1Is 4:21 Am 80:11 d 1Im 22:10 Mt 26:39 e Yh 20:17 f 2Sa 22:47 Am 18:2 Lk 23:46 g 1Sa 10:1 Am 2:7 Ko 1:18 He 1:5 h Imp 24:7 1Ti 6:15 Uks 1:5 Uks 19:16 i Imi 13:34 j 2Sa 23:5 Am 89:34 Lk 22:29 k Es 9:7 Ye 33:17 l He 1:8 m 2Sa 7:14 Am 119:53 Ye 9:13 n Es 33:22 o 2Sa 7:14 1Is 11:31 Amp 13:24 p Ukf 32:34 1Is 11:14 He 12:6 q 2Sa 7:15 1Is 11:32 1Is 11:36 r 1Sa 15:29 He 6:18 s Le 26:44 Ye 14:21 Ye 33:21 t Mal 3:6 Yak 1:17 u Am 110:4 Ams 4:2 He 6:17 v Imp 23:19 1Sa 15:29 Am 132:11 Tt 1:2 w 2Sa 7:16 Am 72:17 Es 11:1 Ye 23:5 Sek 6:13 Yh 12:34 Uks 22:16



















37

38

39

40

41

42

43

44

Ku Kulyo a Ye 33:21 Da 7:14 Lk 1:33 b 1Im 28:9 Am 44:9 Am 60:1 c 2Sa 24:12 Sek 13:7 d Am 74:7 Isb 5:16 Ek 21:26 e Am 80:12 f 2Im 12:4 Ye 52:14 Isb 2:2 g Am 44:10 Ye 50:17 h Amg 28:37 Neh 5:9 i Amg 28:25 j Isb 1:7 Isb 2:17 Yh 16:20 k 2Im 25:8

45

46

AMALUMBO 89:25-46 Ne cipuna cakwe ica bufumu cikaba pa ntanshi yandi ifyo akasuba kaba. a Cikabelelela umuyayaya ngo mweshi, Nge nte ya cishinka mu lwelele.” Selah. Lelo imwe—namulekelesha no kusuulab uwasubwa wenu; Muli no bukali pa wasubwa wenu. c Namusuula icipangano ca mubomfi wenu; Namusaalula icilongwe cakwe pa kucipoosa pa nshi. d Namubongolola amacinka yakwe yonse aya mabwe; e Na malinga yakwe namuyabongolola. f Abapitanshila bonse bamupoka ifipe; g Naseebana ku bena mupalamano bakwe. h Namusansabika ukuboko kwa kulyo ukwa balwani bakwe; i Namulenga na balwani bakwe bonse ukusekelela. j E lyo kabili mwalenga ulupanga lwakwe ukuba lwa fye, k Kabili ni mwe mwamulenga ukukanashipa mu bulwi. l Mwalenga no bucindami bwakwe ukupwa, m Mwapoosa ne cipuna cakwe ica bufumu pa nshi. n Mwaipifya inshiku sha bwaice bwakwe; Mwamulenga ukufimbana insoni. o Selah. Mwe Yehova, mukafisama ukufika lilali? Bushe mukatwalilila fye ukufisama? p Bushe ubukali bwenu

l Yos 7:4; m 1Is 12:16; Isb 4:2; n Ek 21:26; o Am 44:15; Es 53:3; Ek 21:25; p Am 13:1.

AMALUMBO 89:47–90:11 bukalapya fye lyonse ngo mulilo? a 47 Ibukisheni ifyo inshiku sha mweo wandi shacepa. b Bushe mwabumbile abana ba bantu bonse apa fye? c 48 Muntu nshi uushakafwe? d Bushe kuti aipokolola mu minwe ya Nshiishi? e Selah 49 Ni kwi kuli imilimo yenu iya ku kale iya cikuuku, mwe Yehova, Iyo mwalapile kuli Davidi muli bucishinka bwenu? f

Umuntu alafwa; imyaka 70-80 ICIPA. 89 a Am 78:63 Am 79:5 Es 30:27 Ye 23:29 b Yb 7:7 Am 39:5 Am 119:84 c Yb 14:1 Am 144:4 Lkm 11:8 d Yb 30:23 Am 49:9 Lkm 3:19 Lkm 9:5 He 11:5 e Am 49:15 Imi 2:27 f 2Sa 7:15 Am 132:11 Es 55:3 Imi 2:30

790

50 Mwe Yehova, ibukisheni ukuseebana ukuli pa babomfi benu, a Ukuseebana kwa bantu na bantu abengi uko nasenda pa cifuba candi, b 51 Ifyo abalwani benu, mwe Yehova, baseebanya, c Ifyo baseebanya intampulo sha wasubwa wenu. d 52 Yehova acindikwe umuyayaya. Cibe ifyo fine, Ameni. e Ku Kulyo a Am 44:13; Am 74:22; He 11:26; b Ro 15:3; c Am 79:10; d 2Sa 16:7; Mt 12:24; Mt 26:65; Yh 8:48; e Neh 9:5; Am 41:13; Am 72:18.

IBUUKU LYA BUNE (Amalumbo 90 – 106) Ipepo lya kwa Mose, umuntu wa kwa Lesa wa cine. a

Yehova, ni mwe mwa90 Mwe bo bwikalo bwesu ubwa cine cine Ku nkulo ne nkulo. c Ilyo tashilafyalwa impili, d Nangu ilyo tamulabumba isonde e na pano calo, f Ukufuma umuyayaya no kuya umuyayaya ni mwe Lesa. g Mubwesesha umuntunse umwina kufwa ku lukungu, h Kabili mutila: “Bwelelenimo, mwe bana ba bantu.” i Pantu imyaka ikana limo (1,000) mu menso yenu yaba fye ngo bushiku bwa mailo ilyo bwapita, j Kabili ngo bulinde bwa bushiku. k Mwabakukulula nge lyeshi; l baba fye ngo tulo; m Ulucelo bali nge cani iciteku icalulumuka. n Ulucelo cabalula no kululumuka; o Icungulo cabonsa no kuuma. p Pantu twapwa ku bukali bwenu, q b

2

3

4

5

6

7

ICIPA. 90 a Amg 33:1 b Amg 33:27 Am 91:1 Uks 21:3 c Am 89:1 d Amp 8:26 e Ukt 1:1 Am 146:6 f 1Sa 2:8 1Im 16:30 Am 89:11 Ye 10:12 g Am 93:2 Es 40:28 Es 45:22 Ye 10:10 Hab 1:12 1Ti 1:17 Uks 1:8 Uks 15:3 h Lkm 3:20 i Ukt 3:19 Am 104:29 Am 146:4 Lkm 12:7 j 2Pe 3:8 k Lk 12:38 l Yb 9:25 Yb 27:21 m Yh 11:11 Imi 7:60 1Ko 15:20 2Pe 3:4 n Am 103:15 Es 40:6 Es 51:12 1Pe 1:24 o Yb 14:2 p Am 92:7 Yak 1:11 q Imp 17:12 Amg 32:22



















Ku Kulyo a Ro 2:8 b Le 26:39 Am 50:21 Ye 16:17 c Am 19:12 Amp 24:12 He 4:13 d Am 78:33 e Am 39:5

8

9

10

11

Ubukali bwenu bwatusakamika. a Mwabika imembu shesu pa ntanshi yenu, b Mwabika ifyafiswa fyesu ku cinso cenu icabengeshima. c Pantu inshiku shesu shonse shapwila mu bukali bwenu; d Imyaka yesu ilapwa bwangu ngo kwisha icefu. e Inshiku sha myaka yesu shaba imyaka amakumi cinelubali (70); f L elo nga natukwatisha amaka, shiba imyaka amakumi cinekonsekonse (80), g Na lyo line shileta fye amafya ne fya kukalipwa; h Pantu shilapita bwangu, e lyo twapupuka twaya. i Nani waishiba apo mupelela nga mwakalipa nga nshi? j Kabili nani wingeshiba apapelela ukububuka kwenu? E fyo na katiina kesu kuli imwe kafwile ukukula. k

f 2Sa 5:4; g 2Sa 19:35; Lk 2:37; h Lkm 12:3; i Yb 14:10; Am 78:39; Lk 12:20; Yak 4:14; j Amg 29:23; Hab 3:12; k Es 33:14; Lk 12:5.

791

uwikala umwa kufisa91 Onsema umwa Wapulamo o

2

3

4

5

AMALUMBO 90:12–91:16

10,000 bakawa ku kwa kulyo kobe

12 Tulangeni ifya kupenda inshiku shesu a Pa kuti twingaba no mutima wa mano. b 13 Bweleni, mwe Yehova! c Bushe mulekokola ukufika ku nshita nshi? d Kabili langulukileni ababomfi benu. e 14 Beni ne cikuuku kuli ifwe mu nshita ya lucelo, f No kuleka twaule no kusekelela inshiku shesu shonse. g 15 Lekeni tusekelele ukulingana ne nshiku mwatucululusha, h Imyaka iyo twamona ubucushi. i 16 Lekeni umulimo wenu umoneke ku babomfi benu j No bucindami bwenu bube pa bana babo. k 17 No busuma bwa kwa Yehova Lesa wesu bube pali ifwe, l Paaleni ne milimo ya minwe yesu. m Awe imilimo ya minwe yesu ipaaleni. n p

Ninshi asanga umwa kutubilisha mu cintelelwe ca Wa Maka Yonse. q Nkasosa kuli Yehova nati: “Ni mwe cubo candi kabili uwa kuncingilila, r Ni mwe Lesa wandi, uo natetekela.” s Pantu akakupokolola mu lukose lwa wikata ifyuni, t Na ku cikuko. u Akakucingilila ku mapindo yakwe, v Kabili ukooba mu mapindo yakwe. w Icishinka x cakwe cikaba inkwela y iikalamba kabili ica kucingilila. Tawakatiine ica kulenga umwenso ubushiku, z

ICIPA. 90 a Amg 32:29 Am 39:4 b Am 51:6 c Am 6:4 d Am 89:46 e Ukf 32:14 Amg 13:17 Amg 32:36 Am 135:14 Ams 7:3 f Am 36:7 Am 51:1 Am 63:3 Am 85:7 g Am 86:4 Am 149:2 Flp 4:4 h Am 30:5 Am 126:5 Mt 5:4 Yh 16:20 i Amg 2:14 j Am 44:1 k Imp 14:31 Yos 23:14 l Am 27:4 m Am 68:28 Am 118:25 Es 26:12 n Am 127:1 Amp 16:3 1Ko 3:7



















6

7

8 9

10 11

ICIPA. 91 o Am 18:11 Am 27:5 Am 31:20 p Am 32:7 Am 83:18 q Am 36:7 Am 57:1 r Amg 32:30 Am 18:2 Amp 18:10 s Am 62:8 Amp 3:5 t Yb 22:10 Am 124:7 u 2Sa 24:15 v Am 5:11 w Ukf 19:4 Amg 32:11 Ru 2:12 Am 17:8 Am 57:1 Am 61:4 x Am 40:11 Am 57:3 Am 61:7 Am 86:15 Amp 20:28 y Ukt 15:1 Am 84:11 z Am 121:4 Am 121:6 Amp 3:23 Es 43:2 Es 60:2



















Ku Kulyo a Am 64:3 Es 54:17 b Mal 4:2 c Yb 11:17 Ye 6:4 Ye 15:8 Ye 20:16 d Ukf 12:13 Am 103:3 e Am 37:34 Mal 1:5 f Es 3:11 Mal 3:18 g Am 142:5

12

13

14

15

16

Nelyo umufwi a uulepupuka akasuba, Nelyo icikuko icisalangana mu mfifi, b Nangu icinkunka icipaya mu nshita ya kasuba. c Abantu ikana limo (1,000) bakawila ku mbali yobe Na makana ikumi (10,000) ku kwa kulyo kobe; Kuli iwe tacakapalameko. d Ukalolesha na menso yobe e No kumona ukukandwa kwa babifi. f Apo watile: “Yehova e cubo candi,” g Naulenga Uwapulamo ukuba e bwikalo bobe; h Tawakaponenwe no bucushi, i Nangu fye cikuko tacakapalame kwi tenti lyobe. j Pantu akakonkomesha bamalaika bakwe ifya kucita pali iwe, k Ukuti balekucingilila mu nshila shobe shonse. l Bakakusendela pa maboko yabo, m Pa kuti wikaipununa ulukasa lobe ku libwe nangu limo. n Ukanyanta pa mwana wa nkalamo na pali ngoshe; o Ukanyanta pa musepela wa nkalamo na pa cisoka. p Apo alintemwa, q Na ine nkamupokolola. r Nkamucingilila pantu alishiba ishina lyandi. s Akandilila na ine nkamwasuka. t Nkaba nankwe mu kucula kwakwe. u Nkamupususha no kumucindamika. v Nkamupeela inshiku ishingi, w Kabili nkamulenga ukumona ukupususha kwandi. x

h Am 71:3; Am 90:1; i Am 121:7; Amp 12:21; j Amg 7:15; He 11:9; k 2Is 6:17; Am 34:7; Mt 18:10; Lk 4:10; l Ukf 23:20; Ukf 32:34; He 1:14; m Es 63:9; n Am 37:24; Mt 4:6; 1Pe 2:8; o Ukt 49:17; Lk 10:19; p Ye 51:34; Uks 12:9; q Amg 6:5; Mko 12:30; 1Yo 4:19; r Am 18:2; s Am 9:10; Amp 18:10; Ye 16:21; Yh 17:3; t Am 10:17; Am 50:15; Ro 10:13; He 5:7; u Am 138:7; Es 43:2; v 1Sa 2:30; 1Pe 1:21; w Am 21:4; Am 36:9; Amp 3:2; x Amp 21:31; Es 45:17; Lk 2:30.

AMALUMBO 92:1–94:1

Cisuma ukumutootela mwe Yehova a No kulumbanishisha ishina lyenu pa filimba, mwe Bapulamo; b Nkalondolola pa cikuuku cenu ulucelo c Na pa cishinka cenu ubushiku, d Nkalondolwela pa cilimba ca nsale ikumi (10) na pe pango, e Na ku ciunda ca nsango. f Pantu mwanenga ukusamwa, mwe Yehova, pa co mucitile; Pa mulandu wa milimo ya minwe yenu ndesekelela. g Imilimo yenu, mwe Yehova, ikulu icine cine! h Na mano yenu yafika apatali icine cine. i Uwabulwa amano te kuti ayeshibe, j No watumpa te kuti eluke ici. k Ababifi nga bamena nge cani l Ne ncitatubi shonse shabalula, Ni pa kuti bonaulwe pe na pe. m Lelo imwe mwe Yehova, mwaba pa muulu umuyayaya. n Pantu, moneni! abalwani benu, mwe Yehova, o Pantu, moneni! abalwani benu bakaloba; p Incitatubi shonse shikasalanganishiwa. q Lelo mukemya ulusengo lwandi ngo lwa mboo; r Nkasuba amafuta ayasuma. s Ne linso lyandi likalolesha pa balwani bandi; t Amatwi yandi yakomfwa pa lwa kucimfiwa kwa ncitatubi ishanjimina. Uwalungama akabalula nga kancindu; u

92 2

3

4

5

6

7

8 9

10

11

12

792

Uwalungama akabalula, akalimbwa

Ulwimbo, umushikakulo wa pe sabata.

ICIPA. 92 a Am 33:2 Am 50:23 Ef 5:20 b Am 9:2 c Am 89:1 Es 63:7 d Imi 16:25 e 1Im 25:6 Am 33:2 f 1Im 15:16 2Im 29:25 Am 81:2 g Am 126:3 h Am 40:5 Am 66:3 Am 104:24 Am 145:4 Am 150:2 Lkm 3:11 Uks 15:3 i Yb 26:14 Am 139:17 Es 28:29 Ro 11:33 j Am 73:22 Am 94:8 Da 12:10 k Am 14:1 1Ko 2:14 l Yb 12:6 Am 37:35 Ye 12:1 Mal 3:15 m 1Sa 25:37 Am 37:38 n Am 83:18 o Aba 5:31 p Am 68:1 Am 89:10 q Amg 28:7 r Amg 33:17 1Sa 2:1 Am 89:24 Am 112:9 s Am 23:5 t Am 37:34 Am 91:8 Am 112:8 u Am 52:8 Es 65:22 Ho 14:6



















Ngo mukedari wa mu Lebanone e fyo akakula. a 13 Abalimbwa mu ng’anda ya kwa Yehova, b Mu mansa sha kwa Lesa wesu, c e mo bakabalula. 14 Bakalalelema na mu bukote, d Bakatwalilila ukulelema no kuba na maka, e 15 Pa kuti balondolole ukuti Yehova alitambalala. f Cilibwe candi icasansuka, g uushaba na bupondamishi. h naba imfumu! 93 Yehova Nafwala ukupuulama; i

2

3

Ku Kulyo a Es 61:3 b Es 60:21 c Am 100:4 Am 135:2 d Am 71:18 Amp 16:31 Es 40:31 Es 46:4 e Ye 17:8 f Am 138:5 Uks 15:3 g Amg 32:4 Am 18:2 h Ro 9:14



















ICIPA. 93 i Am 96:10 Am 97:1 Es 52:7 Uks 11:17 Uks 19:6 j Am 68:34 Am 104:1 Es 26:10 k Am 65:6 l Am 18:15 Am 96:10 m Am 97:2 Am 145:13 n Am 90:2 o Am 98:8 p Am 148:7

4

5

j

Yehova nafwala, naikaka amaka nge lamba lya mu musana. k Kabili pano isonde napapampamikwa ica kuti te kuti patelentenshiwe. l Icipuna cenu ica bufumu calipampamikwa ukufuma ku kale; m Imwe mwabako ukufuma umuyayaya. n Imimana yasansula amashiwi, mwe Yehova, Yasansula amashiwi ya iko; o Imimana yakonkanyapo ukubuluma kwa iko ukwa maka. p Acila ukubuluma kwa menshi ayengi, na mabimbi ya muli bemba ayakalamba, q Yehova ni katebebe r mu muulu. Ifya kutwibukishako fyenu fya cishinka nga nshi. s Mwe Yehova, mu ng’anda yenu mutwalilile ukuba umwa mushilo t inshiku pe. u

Lesa wa cilandushi, 94 Mwe mwe Yehova, v

Mwe Lesa wa cilandushi, bengeshimeni! w q Am 65:7; Am 89:9; r Am 8:1; Am 76:4; Es 33:21; He 1:3; He 8:1; s Am 19:7; Am 119:111; t Am 11:4; Ek 43:12; Mko 11:15; 1Pe 1:16; u Am 52:8; ICIPA. 94 v Amg 32:35; Es 35:4; Ye 50:28; Na 1:2; Ro 12:19; 1Te 4:6; 2Te 1:6; He 10:30; w Am 80:1.

793

AMALUMBO 94:2–95:2

Ukucululusha abantu ku fipope

2 Imeni, mwe Kapingula wa pano isonde. a Kandeni aba matutumuko pa bubi bwabo. b 3 Kufika lilali mwe Yehova, c kufika lilali ababifi bakasamwa? d 4 Lyonse bafumfumuna ifyebo, basosa pe ifya cilandelande; e Bancitatubi bonse baitakisha fye lyonse. f 5 Bafwanta abantu benu cila nshita, mwe Yehova, g Ubupyani bwenu babucusha pe. h 6 Bepaya mukamfwilwa no mulebeshi, i Kabili bepaya na bana ba nshiwa. j 7 Batila: “Jah tamona; k Kabili Lesa wa kwa Yakobo taishibe ci.” l 8 Ishibeni ici, mwe mpelwa mano sha bantu; m Na imwe mwe batumpa, ni lilali mukashilimuka? n 9 Bushe uwabikileko amatwi, kuti afilwa ukumfwa? o Kabili uwapangile amenso, bushe kuti afilwa ukumona? p 10 Uulungika inko, bushe te kuti afunde, q Apo e usambilisha abantu ukwishiba? r 11 Yehova aishiba amatontonkanyo ya bantu, ukuti yaba ngo mupu fye. s 12 Alipaalwa umuntu uo mulungika, t mwe Jah, Kabili uo musambilisha amafunde yenu, u 13 Ku kulenga abe no mutende nangu ni mu nshiku sha kucula, v Mpaka umubifi bamwimbila inindi. w 14 Pantu Yehova takalekeleshe abantu bakwe, x Nangu ukusha icikwatwa cakwe. y 15 Pantu ubupingushi bukabwelela ku bulungami, z

ICIPA. 94 a Ukt 18:25 Am 7:6 Am 50:6 Imi 17:31 Ro 14:4 b Yb 40:11 Am 31:23 1Pe 5:5 c Am 74:10 d Am 73:3 e Am 59:7 f Am 31:18 Am 73:9 Am 144:15 g Am 14:4 h Ye 10:21 Ye 50:11 i Es 1:23 Es 10:2 j Ye 7:6 k Am 10:11 Am 59:7 Ek 8:12 l Am 73:11 Es 29:15 m Am 49:10 Am 73:22 Am 92:6 Amp 12:1 n Amp 1:22 o Ukt 21:17 Ukf 4:11 Am 55:19 Am 69:33 p Am 34:15 Amp 20:12 q Am 9:5 Es 10:12 r Yb 35:11 Am 25:8 Es 28:26 Yh 6:45 s 1Ko 1:19 1Ko 3:20 t Am 119:71 Amp 3:11 1Ko 11:32 He 12:6 u Am 19:8 Amp 2:6 Es 54:13 v Es 26:20 Hab 3:16 w Am 55:23 2Pe 2:9 x 1Sa 12:22 Am 37:28 Ro 11:1 He 13:5 y Amg 32:9 z Am 19:9



















Ku Kulyo a 2Is 10:15 b Neh 5:7 Yh 7:51 c Am 118:13 Am 124:2 2Ko 1:10 d Am 13:3 Lkm 9:5 e Am 38:16 Am 121:3 f 1Sa 2:9 Am 37:24 Am 117:2 Isb 3:22 g Ye 20:12 Flp 4:6 h Am 71:21 Am 86:17 i Lkm 5:8

16

17

18

19

20

21

22

23

Na bonse aba mitima iyalungama bakabukonka. Nani akema ku kundwishisha incitatubi? a Nani akaba kuli ine ku kulwisha abacita ifibi? b Yehova abula kungafwa, c Kwashala fye panono nga naleka umweo. d Ilyo natile: “Ulukasa lwandi lwalatelemuka,” e E lyo icikuuku cenu, mwe Yehova, calentungilila. f Ilyo amatontonkanyo ya kusakamika yafulile muli ine, g E lyo ifya kusansamusha fyenu fyantalalike umutima. h Bushe kuti mwa-ampana pamo ne ntungulushi shabipa i Apo shicululusha abantu ku fipope fya mafunde? j Shilasaula umweo wa mulungami k No kutunga umulopa wa kaele ukuti ubifi. l Lelo Yehova akaba icubo candi, m Kabili Lesa wandi akaba icilibwe candi ica kufisamamo. n Kabili akabwesesha buncitatubi bwabo pali bena o No kubatalalikila kuli buncitatubi bwabo abene. p Yehova Lesa wesu akabatalalika. q

twawile Yehova 95 Shi iseni utupundu! r

Natuweleshe ukuwelesha kwa kucimfya ku Cilibwe cesu ice pusukilo. s 2 Natupalame ku cinso cakwe na mashiwi ya kutootela; t j 1Is 21:10; Am 58:2; Es 10:1; Da 3:5; Da 6:7; Imi 5:28; k Am 59:3; l Ukf 23:7; 1Is 21:19; Amp 17:15; Imi 7:58; m Am 59:9; n Am 18:2; Am 62:7; o Est 7:10; Am 7:16; Amp 2:22; Amp 5:22; 2Te 1:6; p 1Sa 26:10; Am 7:15; Amp 26:27; q Am 12:3; ICIPA. 95 r Ukf 15:1; Am 66:2; s Amg 32:15; 2Sa 22:47; Am 98:4; t Am 50:23; Am 100:4.

AMALUMBO 95:3–96:10

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Natuweleshe kuli ena mu nyimbo, ukuwelesha kwa kucimfya. a Pantu Yehova ni Lesa mukulu b Kabili ni Mfumu nkulu ukucila pali tulesa tonse, c Uo incende shashika isha pano isonde shaba mu kuboko kwakwe d Ne mpili ishitali na sho shakwe; e Bemba wakwe, e wamupanga f Kabili amaboko yakwe e yapangile umulundu. g Shi iseni tupepe no kukontama; h Natufukame i pa ntanshi ya kwa Yehova Uwatupangile. j Pantu ena ni Lesa wesu, na ifwe tuli bantu bakwe abo acema kabili tuli mpaanga isho atungulula ku kuboko kwakwe. k Nga mwaumfwa kwi shiwi lyakwe ubushiku bwa lelo, l Mwitalamika imitima yenu ifyo cali ku Meriba, m Kabili nga filya cali mu bushiku bwa Masa1 mu matololo, n Ilyo bashinwe banjeseshe; o Balinceeceeta, kabili bamwene imilimo yandi. p Pa myaka amakumi yane (40) inkulo ilya yalenselausha, q Kabili natile: “Bantu abakonka ifya mu mitima yabo, r Ne mibele yandi tabaishiba”; s Abo nalapiilepo mu bukali bwandi nati: t “Tabakengile mu kutuusha kwandi.” u

Am 95:81 E kutila, pa bushiku bwa “Kwesha.”

Imbileni Lesa ulwimbo ulupya ICIPA. 95 a Am 105:2 b Am 47:2 Am 96:4 Ye 10:10 Tt 2:13 c Ukf 18:11 Am 97:9 Am 135:5 Es 44:8 Mal 1:14 1Ko 8:6 d Ams 9:3 e Am 65:6 Ams 4:13 f Ukt 1:10 Yb 38:11 Amp 8:29 Ye 5:22 g Ukt 1:9 Amp 8:26 h Es 45:23 Mt 4:10 Ro 14:11 Uks 14:7 Uks 22:9 i 1Is 8:54 Esr 9:5 Ef 3:14 j Ukt 2:7 Yb 35:10 Am 100:3 Mt 19:4 k Am 23:1 Am 48:14 Am 79:13 Am 80:1 Es 40:11 Ek 34:31 l He 3:7 He 4:7 m Amg 32:51 Am 105:41 1Ko 10:4 He 3:15 n Ukf 17:7 Amg 6:16 Amg 9:22 Amg 33:8 He 3:8 o Am 78:18 1Ko 10:9 He 3:9 p Imp 14:22 q He 3:9 r He 3:10 s Amp 1:7 Ro 1:28 t Imp 14:23 He 4:3 u Ukt 2:3 He 3:11



















Ku Kulyo

96 2

3

4

5

6

7

8

9



















ICIPA. 96 a 1Im 16:23 Am 33:3 Am 40:3 Am 98:1 Am 149:1 Es 42:10 b Am 66:4 c 1Im 29:20 Neh 9:5 Am 72:19 Ef 1:3 d Am 40:10 Am 71:15 Es 52:7 Imi 13:26 e Es 60:1 Es 66:19 Mt 28:19 1Pe 2:9 Uks 14:6 f Am 72:18

794

Imbileni Yehova ulwimbo ulupya. a Imbileni Yehova, mwe bantu bonse aba pano isonde. b Imbileni Yehova, cindikeni ishina lyakwe. c Cila bushiku bileni imbila nsuma pa kupususha kwakwe. d Bileni ubukata bwakwe mu nko, e Bileni ifipesha amano fyakwe ku bantu na bantu. f Pantu Yehova mukulu g kabili alilinga ukulumbanya. Alinga ukubela akatiina ukucila balesa bambi. h Pantu balesa ba nko bonse, ni balesa ba fye; i Lelo Yehova ena, e wapangile imyulu. j Ubucindami na bukatebebe fyaba pa ntanshi yakwe; k Ubukose no kuyemba fyaba umwa mushilo mwakwe. l Mwe ndupwa sha bantu na bantu, lumbanyeni Yehova, Peeleni Yehovam ubukata kabili ishibeni ukuti wa maka. n Peeleni Yehova ubukata ubwalinga ishina lyakwe; o Sendeni ubupe no kwingila mu mansa shakwe. p Kontameni kuli Yehova mu fya kufwala fya mushilo; q Beni na katiina1 kuli ena, mwe bantu bonse aba pe sonde. r Soseni mu nko amuti: “Yehova naba imfumu. s

10

g Am 145:3; Ye 32:18; Tt 2:13; h Amg 10:17; Neh 1:5; Am 76:7; Am 95:3; i 1Im 16:26; Am 97:7; Es 37:19; Es 44:10; Ye 10:11; 1Ko 8:4; j Ukt 1:1; Am 115:15; Es 42:5; k Ukf 24:10; Am 104:1; Es 6:1; Ek 1:27; l 1Im 16:27; Uks 4:3; m Am 29:1; n 1Im 29:11; o Amg 28:58; Neh 9:5; Am 72:19; p Es 60:6; q Am 29:2; r 1Im 16:30; Am 114:7; s Am 93:1; Am 97:1; Uks 11:15; Uks 19:6.

Am 96:91 Nangu, “kalipweni nga nshi.”

795

Yehova naba imfumu! k Isonde nalyange. l Ne fishi ifingi nga nshi fisekelele. m Amakumbi ne kumbi ilyafitula nafimushinguluka; n Pa bulungami na pa bupingushi e palimbwa icipuna cakwe ica bufumu. o Umulilo ulefuma ku ntanshi yakwe, p No koca abalwani bakwe konse konse. q Inkuba shakwe shasanike pano calo; r Isonde lyalimwene no kututuma nga nshi. s Impili shalisungulwike kwati lipula pa mulandu wa kwa Yehova, t Pa mulandu wa kwa Shikulu wa pano isonde ponse. u Imyulu ilashimika ubulungami bwakwe, v Na bantu na bantu bonse balimona ubukata bwakwe. w Lekeni bonse abapepa ifyabaswa bekatwe insoni, x

97 2

3

4

5

6

7

AMALUMBO 96:11–98:2

Mwe batemwa Yehova, pateni ububi

Icalo na co calipampamikwa, te kuti citelentenshiwe. a Akalubulwila abantu na bantu mu bulungami. b 11 Lekeni imyulu isansamuke, ne sonde lisekelele. c Lekeni bemba alulunkane kumo ne fyabamo. d 12 Lekeni impanga yange pamo na fyonse ifyabamo. e Pa nshita imo ine imiti ya mu mpanga na yo isekelele f 13 Pa ntanshi ya kwaYehova. Pantu naisa; g Pantu naisa ku kupingula isonde. h Akapingwila icalo mu bulungami i Akapingula abantu na bantu mu cishinka cakwe. j

ICIPA. 96 a Am 93:1 b Am 67:4 Am 98:9 1Pe 2:23 c Am 69:34 d Am 98:7 e Am 65:13 f 1Im 16:33 Am 148:9 Es 55:12 Ek 34:27 Ek 36:30 g Mal 3:1 Yu 14 h Ukt 18:25 Am 98:9 Imi 17:31 2Pe 3:7 i Am 9:8 j Amg 32:4 Ro 3:3



















8

9

ICIPA. 97 k Am 96:10 Uks 11:17 Uks 19:6 l Am 69:34 Es 49:13 m Ukt 10:5 Es 60:9 n Ukf 20:21 1Is 8:12 Am 18:11 o Am 89:14 Am 99:4 Amp 16:12 p Am 18:8 Am 50:3 Da 7:10 Na 1:6 Hab 3:5 He 12:29 q Na 1:2 Mal 4:1 r Ukf 19:18 Yb 36:32 Am 77:18 Am 144:6 s Am 77:16 Am 104:32 Am 114:7 Ye 51:29 Hab 3:10 t Aba 5:5 Mk 1:4 Na 1:5 Hab 3:6 u Am 47:2 Am 83:18 v Am 19:1 w Hab 2:14 x Ukf 20:4 Le 26:1 Ye 10:14



















Ku Kulyo a 1Sa 12:21 1Im 16:26 Am 96:5 Es 37:19 Es 41:29 b Ukf 12:12 Ukf 18:11 Am 86:8 He 1:6 c Es 51:3 d Am 48:11 e Am 19:9 f Am 83:18 g Ukf 18:11 Am 95:3 Am 135:5 Es 44:8 h Mko 12:30 1Ko 8:3

10

11

12

Abaitakishisha pali balesa aba fye. a Mukontamineni mwe balesa bonse. b Sione alyumfwile kabili alisekelele, c Ne mishi ya kwa Yuda yalyangile d Pa mulandu wa fya bupingushi fyenu mwe Yehova. e Pantu imwe, mwe Yehova, ni mwe Mwapulamo pano isonde ponse; f Mwalisumbukisha ukucila balesa bonse. g Mwe batemwa Yehova, h pateni ifyabipa. i Alinda imyeo ya ba cishinka bakwe; j No kubapokolola mu minwe ya babifi. k Ulubuuto lwabyashisha uwalungama, l No kusekelela kwaisa ku batambalala imitima. m Sekeleleni muli Yehova, mwe balungami, n Kabili tasheni ishina lyakwe ilya mushilo ilya cibukisho. o Ulwimbo.

Imbileni Yehova ulwimbo ulupya, p Pantu fyapesha amano ifyo aacita. q Ukuboko kwakwe ukwa ku kulyo, ukuboko kwakwe kwine ukwa mushilo, kwamulenga ukucimfya. r 2 Yehova nalenga ukupususha kwakwe ukwishibikwa; s Nasokolola ubulungami bwakwe ku menso ya nko. t

98

i Am 34:14; Am 37:27; Am 101:3; Am 119:104; Ams 5:15; Ro 7:15; Ro 12:9; He 1:9; Yu 23; j Am 31:23; Am 37:28; Am 145:20; Amp 2:8; k Am 37:39; Am 125:3; Ye 15:21; Da 3:28; Mt 6:13; l Est 8:16; Yb 22:28; Am 112:4; Amp 4:18; Es 30:26; Mk 7:9; m Am 32:11; Amp 15:15; n Am 33:1; Hab 3:18; Flp 4:4; o Ukf 3:15; Am 30:4; Am 50:23; Am 135:13; ICIPA. 98 p Am 33:3; Am 96:1; Am 149:1; Es 42:10; q Ukf 15:11; Am 77:14; Am 86:10; Am 105:5; Am 111:2; Am 136:4; Lk 1:49; r Ukf 15:6; Am 2:6; Am 110:2; Es 52:10; Es 59:16; Es 63:5; s Lk 2:30; t Es 5:16; Es 60:3; Es 62:2; Ro 3:25.

AMALUMBO 98:3–100:3 3 Naibukisha icikuuku cakwe ne cishinka cakwe ku ng’anda ya kwa Israele. a Impela shonse isha pano isonde nashimona ukupususha kwa kwa Lesa wesu. b 4 Welesheni ukuwelesha kwa kucimfya kuli Yehova, mwe bantu bonse aba pe sonde. c Samweni no kusekelela no kumulumbanishisha pa filimba. d 5 Lumbanishisheni Yehova pali nsango, e Lisheni nsango no kwimba ulwa malumbo. f 6 Mu mapenga no kulila kwa ntandala g Welesheni ukuwelesha kwa kucimfya pa ntanshi ya Mfumu, Yehova. 7 Lekeni bemba abulume ne fyabamo, h Pano calo ne fyaikalapo. i 8 Imimana itoota indupi; Ne mpili shisekelela pamo j 9 Pa ntanshi ya kwa Yehova, pantu naisa ku kupingula aba pano isonde. k Akapingula aba pano calo mu bulungami, l Akapingula abantu na bantu mu bulungami. m Yehova naba imfumu. n Inko shitutume. o Ekele pali bakerubi. p Pano isonde patelentente. q 2 Yehova mukulu mu Sione, r kabili alisumbuka ukucila inko shonse. s 3 Lekeni balumbanye ishina lyenu. t Pantu likalamba kabili lya kutiinya kabili lya mushilo. u 4 Ni mfumu iyatemwa umulinganya kabili ibomfya amaka ya iko pa kuti kube umulinganya. v Ni mwe mwalenga ukuti kube ubulungami. w

99

Lesa naba Imfumu. E Watupangile ICIPA. 98 a Le 26:42 Amg 4:31 Lk 1:54 b Es 49:6 Imi 13:47 Imi 28:28 Ro 10:18 Ko 1:23 c Am 95:1 d Am 67:4 e Am 33:2 f Am 47:1 Am 92:3 Ef 5:19 Ko 3:16 g Imp 10:10 1Im 15:28 2Im 29:27 h Am 96:11 i Am 24:1 Am 33:8 Am 96:13 j Es 44:23 Es 49:13 Es 55:12 k Am 9:8 Am 96:10 Imi 17:31 l Uks 19:2 m Am 67:4 Ro 2:6



















5

6

7

8

ICIPA. 99 n Am 93:1 Uks 11:17 o Es 64:2 p Ukf 25:22 Am 18:10 Am 80:1 q 1Sa 14:15 Yb 9:6 Am 82:5 Ek 38:19 r Am 50:2 s Am 66:7 Am 83:18 Am 97:9 t Am 111:1 u Amg 7:21 Amg 28:58 Neh 9:32 Am 8:1 Am 66:3 Am 148:13 Es 29:23 Uks 15:4 v Yb 36:6 w Am 98:9 Ye 9:24



















Ku Kulyo a Amg 10:18 Yu 15 b Ukf 15:2 Am 21:13 c 1Im 28:2 Am 132:7 Es 66:1 Imi 7:49 d Le 19:2 1Pe 1:16 e Ukf 24:6 Imp 14:19 f 1Sa 7:9 1Sa 12:18 Ye 15:1 He 11:32 g Ukf 15:25 1Sa 15:10 h Ukf 19:9 Ukf 33:9 Imp 12:5 Imp 14:14

9

796

Ni mwe mwalenga ukuti muli Yakobo mube ubupingushi no bulungami. a Sansabikeni Yehova L esa wesu b no kukontama ku cipuna ca makasa yakwe; c Wa mushilo. d Mose na Aarone bali pali bashimapepo bakwe, e Na Samwele ali pa balelilila kwi shina lyakwe. f Balelilila kuli Yehova, na o alebaasuka. g Mu ntumba ye kumbi e mo alelandila kuli bena. h Balekonka amashiwi yakwe aya kubebukishako ne cipope ico abapeele. i Mwe Yehova Lesa wesu, imwe mwalibaaswike. j Mwalebelela imembu, k Kabili mwalibakandile pa mulandu wa fibi ifyo balecita. l Sansabikeni Yehova L esa wesu m Kabili kontamineni ku lupili lwakwe ulwa mushilo. n Pantu Yehova Lesa wesu wa mushilo. o Ulwimbo lwa kutootela. p

kuli Yeho100 Welesheni va ukuwelesha kwa kucimfya, mwe ba pano isonde bonse. q 2 Bombeleni Yehova no kusekelela. r Iseni ku cinso cakwe no kwaula akapundu. s 3 Ishibeni ukuti Yehova e Lesa. t E watupangile, tatwaipangile fye iyo. u Tuli bantu bakwe kabili tuli mpaanga isho aliisha umulemfwe. v i Ukf 40:16; Amg 4:5; 1Sa 12:3; j Amg 9:19; k Imp 14:20; Am 78:38; Ye 46:28; Mk 7:18; l Ukf 34:7; Ro 3:5; m Ukf 15:2; Am 34:3; Am 108:5; Am 118:28; n Am 2:6; o 1Sa 2:2; Es 6:3; Yh 17:11; ICIPA. 100 p Am 95:2; q Am 47:1; Am 95:1; Am 98:4; r Amg 12:12; Neh 8:10; Flp 4:4; s Am 95:2; t Amg 6:4; 1Is 18:39; 2Is 19:19; Ye 10:10; u Yb 10:8; Am 95:6; Am 119:73; Am 139:13; Am 149:2; Mal 2:10; Imi 17:24; v Am 95:7; Ek 34:31; Yh 10:16; 1Pe 2:25.

797

Ulwa kwa Davidi. Ulwimbo.

pa cikuuku na 101 Nkemba pa bupingushi. g

2

3

4

5

6

7

8

AMALUMBO 100:4–102:9

Ipepo lya bakote, abalwalilila

4 Iseni mu mpongolo shakwe no lwimbo lwa kutootela, a Mu mansa shakwe no lwa kulumbanya. b Mutasheni, cindikeni ishina lyakwe. c 5 Pantu Yehova musuma; d Icikuuku cakwe ca muyayaya, e Ne cishinka cakwe ca ku nkulo ne nkulo. f

Mwe Yehova, nkamulumbanishisha pa cilimba. h Nkaba uwashilimuka no kwenda uwa kaele. i Ni lilali mukangafwa? j Nkendela mu bololoke bwa mutima wandi mu kati ka ng’anda yandi. k Nshakabike icinangwa nangu cimo pa ntanshi yandi. l Napata imicitile ya bafuma ku bulungami; m Te kuti mpalame kuli yena. n Umutima uwapondama utaluke kuli ine; o Nshicitako ifyabipa. p Onse uwamba umunankwe mu bumfisolo, q Ndamulesha ukulanda. r Onse uwa menso ya matutumuko kabili uwa mutima wa cilumba, s Te kuti muleke fye. t Amenso yandi yali pa ba cishinka aba pano isonde, u Pa kuti bekale na ine. v Uwenda ukwabula akalema, w E ukamombela. x Mu ng’anda yandi tamwakekale uwa bucenjeshi. y Onse uubepa ubufi, takatwalilile ukubako z Pa ntanshi yandi. a Ulucelo no lucelo, nkonaula ababifi bonse aba pe sonde, b

Bonse abacita ifyabipa a nkabalofya ukufuma mu musumbab wa kwa Yehova.

ICIPA. 100 a Am 50:23 Am 66:13 Am 116:17 Am 122:2 b Am 65:4 Am 96:8 c Am 96:2 Am 145:1 He 13:15 d Am 86:5 Ye 33:11 Lk 18:19 e Am 136:1 Lk 1:50 f Ukf 34:6 Amg 7:9 Am 89:1 Am 98:3 

ICIPA. 101 g Am 89:1 Uks 19:2 h Am 71:22 i 1Sa 18:14 2Im 31:20 j Am 143:7 k 1Is 9:4 1Is 11:4 Am 78:72 Es 38:3 l Amg 15:9 Yos 23:6 Am 40:4 m Ukf 32:8 1Sa 12:20 Am 97:10 Am 119:128 Amp 8:13 Amp 13:5 Sef 1:6 Ro 12:9 He 1:9 He 10:38 2Pe 2:21 Yu 23 n Amg 13:17 o Amp 11:20 Amp 17:20 p Mt 7:23 Flp 4:8 2Ti 2:19 q Le 19:16 Am 50:20 Amp 20:19 Tt 2:3 r 1Ko 5:11 2Ko 6:14 2Yo 10 s Yb 40:11 Am 18:27 Amp 6:17 Es 2:11 Lk 18:14 1Pe 5:5 t 2Te 3:14 u Am 34:15 Lk 12:42 v 2Ko 13:11 w Am 119:1 x Yh 12:26 y Am 32:2 Am 52:2 z 2Is 5:26 Imi 1:16 Imi 5:3 a 1Ko 5:11 b Am 75:10 Amp 20:8 Ye 21:12 

Ku Kulyo a 1Ko 6:9 2Ko 6:17 Uks 21:27 Uks 22:14

Ipepo lya wacushiwa ilyo anakuka kabili apongolwela amasakamika yakwe pa ntanshi ya kwa Yehova. c

Yehova, umfweni 102 Mwe ipepo lyandi; d

2

3

4

5

6

7

8

9

Kabili lekeni ukukuuta kwandi kwise kuli imwe. e Mwifisa icinso cenu kuli ine mu bushiku bwa kucula kwandi. f Teyamikeni ukutwi kwenu kuli ine; g Mu bushiku nakuuta, angufyanyeni, njasukeni. h Pantu inshiku shandi shapwa nge cushi, i Na mafupa yandi yapya yakashika ce nga pe shiko. j Umutima wandi wabonsa nge cani no kuuma, k Pantu nindaba ukulya ifya kulya. l Pa mulandu wa congo ca kuteta kwandi m Amafupa yandi yalambatila ku munofu wandi. n Mpalile mukanga wa mu mpanga. o Ndi kwati kapuululu ka mu fibolya. Ning’onda icine cine, Kabili nashala nge cuni icatalalilwa icili ceka pa mutenge. p Abalwani bandi banseebanya q akasuba konse. Abalempumya balapa umulapo mwi shina lyandi. r Pantu nalya imito kwati ca kulya; s

b Am 48:2; ; ICIPA. 102 c Am 61:2; Am 142:2; d Am 5:2; Am 55:1; Da 9:17; e Ukf 2:23; 1Sa 9:16; Am 18:6; Am 145:19; f Yb 34:29; Am 13:1; Am 27:9; Am 69:17; Am 88:14; Isb 1:20; g Am 71:2; Am 88:2; h Am 143:7; Es 65:24; i Am 119:83; Yak 4:14; j Yb 30:30; Am 31:10; Isb 1:13; k Am 102:11; Am 143:4; Es 40:7; l Esr 10:6; m Am 6:6; Am 38:8; n Yb 19:20; Amp 17:22; Isb 4:8; o Es 34:11; Sef 2:14; p Am 38:11; q Am 31:11; Am 42:10; Am 74:10; Am 79:4; Am 89:51; Ro 15:3; r Imi 23:12; s Isb 3:15.

AMALUMBO 102:10–103:2

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

Kabili mu fya kunwa fyandi ndasaakanyamo ifilamba, a Pa mulandu wa bupingushi bwenu no bukali bwenu; b Pantu munjimiishe ukuti mumpoose. c Inshiku shandi shili nge cinshingwa icifumapo ilyo akasuba kawa, d Na ine ndi uwauma kwati cani. e Lelo imwe, mwe Yehova, mukekala umuyayaya, f Kabili bakalamwibukisha ku nkulo ne nkulo. g Imwe mukema, mukekatilwa Sione inkumbu, h Pantu ni nshita ya kumubelela uluse, Pantu naifika inshita. i Pantu ababomfi benu basekelela mu mabwe yakwe, j Kabili batemwa ulukungu lwakwe. k Kabili inko shikatiina ishina lya kwa Yehova, l Ne shamfumu sha pano isonde shonse shikatiina ubukata bwenu. m Pantu Yehova akakuula Sione; n Akamoneka mu bukata bwakwe. o Akakutika kwi pepo lya bantu abo bapoka fye fyonse, p Kabili takasuule ipepo lyabo. q Ici cilembeelwe aba mu nkulo sha ku ntanshi; r Kabili abantu abakabako ku ntanshi bakalumbanya Jah. s Pantu nalolesha pa nshi ukufuma umwa mushilo mwakwe umwasansuka, t Yehova nalolesha pe sonde ukufuma mu muulu, u Ku kumfwa ukuteta kwa mufungwa, v Ku kukakula abena kufwa; w Pa kuti ishina lya kwa Yeho-

Lesa akuula cipya cipya Sione ICIPA. 102 a Am 42:3 Am 80:5 b Am 30:7 Am 38:3 Am 90:7 c 2Im 25:8 d Yb 14:2 Am 39:5 Am 109:23 Am 144:4 Yak 4:14 e Am 102:4 Es 40:7 Yak 1:10 1Pe 1:24 f Am 9:7 Am 90:2 Isb 5:19 g Ukf 3:15 Am 97:12 Am 135:13 h Am 51:18 Am 69:35 Es 49:15 Es 60:10 Ye 31:12 Sek 2:10 i Esr 1:1 Es 40:2 Da 9:2 j Neh 2:3 Neh 4:6 Am 137:5 Da 9:16 k Am 79:1 l 1Is 8:43 Am 86:9 Uks 15:4 m Am 138:4 Es 60:3 Sek 8:22 n Am 51:18 Am 147:2 Ye 33:7 o Es 6:1 Es 60:1 p Am 72:12 Da 9:21 q Am 22:24 r Am 71:18 Am 78:4 Ro 15:4 1Ko 10:11 s Am 22:31 Am 45:17 Es 43:21 t Amg 26:15 2Im 16:9 Am 14:2 u Am 33:13 Am 113:6 v Ukf 3:7 Am 79:11 Es 61:1 w 2Im 33:13



















Ku Kulyo a Am 9:14 Am 22:22 b Es 51:11 c Ukt 49:10 Es 11:10 Es 49:22 d Am 72:11 Es 60:3 e Am 89:40 f Yb 21:21 Am 89:45 g Es 38:10 h Am 90:2 Am 102:12 Hab 1:12 Uks 1:8

22

23

24

25

26

27 28

798

va lisabankanishiwe mu Sione a Na pa kuti alumbanishiwe mu Yerusalemu, b Ilyo inko shalongana, c Capamo na mabufumu ku kubombela Yehova. d Apwishishe amaka yandi pa kati ka nshila, e Aipifya inshiku shandi. f E lyo natile: “Mwe Lesa wandi, Mwinsenda ilyo inshiku shandi shafika pa kati; g Imyaka yenu ya ku nkulo ne nkulo. h Ni kale sana mwapangile ifya kushimpapo isonde, i Ne myulu na yo ni mwe mwapangile. j Ifi fyena fikaloba, lelo imwe mukatwalilila ukubako; k Kabili filya fine ifya kufwala fisapuka e fyo na fyo fikasapuka. l Mukafifumyapo no kupyanikapo fimbi nga filya kuba ukupyanikapo ifya kufwala fimbi, na fyo fikaleka ukubapo. m Lelo imwe mwaba fye cimo cine, kabili tamwakwata impela. n Abana ba babomfi benu bakalaikala umo bekala; o Kabili abana babo bakaba pe ku cinso cenu.” p Ulwa kwa Davidi.

We mweo wandi, q cindika Yehova, Na conse icaba mu kati kandi, cicindike ishina lyakwe ilya mushilo. r 2 We mweo wandi, cindika Yehova, Kabili wilaba fyonse ifyo aacita, s

103

i Ukt 1:1; Ukt 2:1; Yb 38:4; Es 48:13; Sek 12:1; j Am 8:3; Am 8:6; He 1:10; k Es 34:4; l Es 51:6; He 1:11; m He 1:12; n Yb 36:26; Am 90:4; Mal 3:6; Yak 1:17; o Am 69:36; p 2Sa 7:12; Am 90:16; Es 66:22; ICIPA. 103 q Am 104:1; r Am 86:12; Am 145:2; Mko 12:30; s Amg 8:2; Am 105:5; Es 63:7.

799

AMALUMBO 103:3–104:1

Lesa alishiba ifyo twapangwa

3 Uwelela imembu shobe shonse, a Uuposha amalwele yobe yonse, b 4 Uulubula umweo obe ukufuma ku nindi, c Uukufwika icilongwe ca cikuuku ne nkumbu, d 5 Uukupeela ifisuma e inshita yonse iya mweo obe; Pa kuti ubwaice bobe bulengwe cipya cipya nga filya ciba kuli kapumpe. f 6 Yehova alebomba imilimo ya bulungami g No kupingwilako bonse abafyengwa. h 7 Alengele Mose ukwishiba imibele yakwe, i Alengele na bena Israele ukwishiba imilimo yakwe. j 8 Yehova wa nkumbu kabili wa mutembo, k Alakokola ukukalipa kabili afulisha icikuuku. l 9 Tekalila fye ukufwailisha ifilubo, m Kabili takalifiwa umuyayaya. n 10 Taacita kuli ifwe ukulingana ne membu shesu; o Kabili taatukanda ifyo tufwile ukukandwa ukulingana ne membu shesu. p 11 Pantu filya fine ku muulu kwalepa ukufuma pano isonde, q E fyo ne cikuuku cakwe cakula ku bamutiina. r 12 Filya akabanga kaatalukisha ku masamba, s E fyo na o atalusha kuli ifwe imembu shesu. t 13 Ifyo wishi omfwila abana bakwe uluse, u E fyo Yehova na o omfwila uluse abamutiina. v 14 Pantu umwine alishiba bwino ifyo twapangwa, w Alebukisha ukuti tuli lukungu. x 15 L elo inshiku sha muntu umwina kufwa, shaba

ICIPA. 103 a 2Sa 12:13 Am 130:8 Es 43:25 b Ukf 15:26 Amg 7:15 Am 41:3 Am 147:3 Es 33:24 Ye 17:14 Yak 5:15 Uks 21:4 c Am 34:22 Am 56:13 Am 69:18 d Amp 3:3 Mk 7:18 e Am 23:5 Am 65:4 1Ti 6:17 f Am 51:12 Es 40:31 g Am 5:8 Am 9:8 Am 71:2 Am 146:7 h Amg 24:14 Am 12:5 Amp 22:23 Yak 5:4 i Ukf 24:4 Imp 12:8 Amg 34:10 Neh 9:14 Imi 7:35 j Am 147:19 k Ukf 34:6 Neh 9:17 Es 55:7 Yak 5:11 l Imp 14:18 Amg 5:10 Neh 9:17 Am 86:15 Ye 32:18 Yoe 2:13 Yn 4:2 Na 1:3 m Am 30:5 Ye 33:8 Ye 50:20 n Es 57:16 o Neh 9:31 Am 130:3 p Esr 9:13 Am 130:3 Es 55:7 q Am 36:5 Am 57:10 Am 108:4 Es 55:9 r Am 103:17 s Am 113:3 t Le 16:22 Es 43:25 Ye 31:34 u Es 49:15 Mal 3:17 v Am 78:38 Yak 5:15 w Am 78:39 Am 89:47 x Ukt 2:7 Ukt 3:19 Ukt 8:21 Yb 10:9 Lkm 12:7 Es 64:8



















16

17

18

19

20

21

22

nge nshiku sha mulemfwe; a Abalula kwati liluba lya mu mpanga. b Pantu ilyo umwela fye wapuupapo, lilonaika; c Ne ncende lyalipo tayakalishibe na kabili. d Lelo icikuuku ca kwa Yehova cafuma umuyayaya no kuya umuyayaya e Ku bamutiina, f No bulungami bwakwe buya ku bana ba bana babo, g Ku basunga icipangano cakwe h Na ku bebukisha ifipope fyakwe pa kuti baleficita. i Yehova umwine alipampamika icipuna cakwe ica bufumu mu muulu; j No bufumu bwakwe buteka pali conse. k Cindikeni Yehova, mwe bamalaika l bakwe, mwe mpalume, mwe bacita ifyo asosa, m Pa kukutika ku cebo cakwe. n Cindikeni Yehova, mwe mabumba yakwe yonse, o Mwe babomfi bakwe, abacita ukufwaya kwakwe. p Cindikeni Yehova, mwe fibumbwa fyakwe fyonse, q Mwe baba mu ncende shonse isha bufumu bwakwe. r We mweo wandi, cindika Yehova. s

wandi, 104 We mweo ka Yehova.

t

cindi-

Mwe Yehova Lesa wandi, muli bakulu icine cine. u

Ku Kulyo a Am 90:5 Es 51:12 1Pe 1:24 b Yb 14:2 Es 40:6 Yak 1:11 1Pe 1:24 c Yb 27:21 Es 40:7 d Yb 7:10 Yb 20:9

e Am 100:5; Am 118:1; Am 136:1; f Am 112:1; Am 128:1; Lk 1:50; g Ukf 20:6; Am 22:31; h Ukf 19:5; Amg 7:9; Am 25:10; i Am 119:11; Amp 3:1; j 2Im 20:6; Am 11:4; Am 115:3; Es 66:1; Mt 23:22; Imi 7:49; k Am 47:2; Am 145:13; Es 14:26; Da 4:25; l 2Im 18:18; Da 7:10; m Yos 5:14; 2Is 19:35; Am 148:2; Lk 1:19; He 1:14; Uks 7:12; n Mt 4:4; o 1Is 22:19; Am 1:7; 148:2; Es 1:24; Lk 2:13; p Mt 13:41; He q Am 150:6; r Am 89:11; Am 145:13; s Am 145:10; ICIPA. 104 t Am 103:1; u Am 48:1; Am 77:13; Am 86:10; Da 9:4.

AMALUMBO 104:2-21

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Ubucindami na bukatebebe e fyo mwafwala, a Mwafimbana ulubuuto kwati ca kufwala, b Mwayansa imyulu kwati litenti, c Mwe bakuula imiputule yenu iya pa muulu mu menshi d ukubomfya imilando, Mwe balenga amakumbi ukuba iceleta lyenu, e Mwe bendela pa mapindo ya mwela, f Mulenga bamalaika benu ukuba aba maka,1 g Na babomfi benu ukuba umulilo uoca. h Mwashimpile isonde pa cifulo ca liko icapampamikwa; i Ta l ya kat e l e n t e n s h i w e umuyayaya, umuyayaya. j Mwafimbile isonde ku menshi ayengi nge ca kufwala. k Amenshi yaiminine pa muulu wa mpili. l Ilyo mwakalipe yalifulumwike; m Kwi shiwi lya kubulukuta kwenu yalibutawike— Impili shalimine, n Impanga iyabatama yaile pa nshi— Mu ncende mwafipekanishishe. Mwabikile no mupaka, umo amenshi yafwile ukupeleela, o Pa kuti tayeswile pano isonde na kabili, p Mutuma utumfukumfuku twa menshi ukuya mu mipokapoka; q Na to tupita pa kati ka mpili. Tatuleka ukupeela amenshi ya tuko ku nama sha mu mpanga shonse; r Bacolwa s lyonse bapwishisha icilaka ku menshi ya tuko.

Am 104:41 Nangu, “ukuba ngo mwela.”

Bamalaika ba kwa Lesa babomfi ICIPA. 104 a 1Im 16:27 Yb 37:22 Am 8:1 Am 96:6 Ek 1:28 Da 7:9 b Yak 1:17 1Yo 1:5 c Es 40:22 Es 45:12 d Am 18:11 Ams 9:6 e Amg 33:26 Es 19:1 f 2Sa 22:11 Yb 38:1 Yb 40:6 Am 18:10 g 1Is 22:21 He 1:7 h Ek 1:13 He 1:14 i Yb 26:7 Yb 38:6 Am 24:2 Amp 3:19 j Am 93:1 Am 96:10 Lkm 1:4 k Ukt 1:2 Amp 3:20 l Yb 38:9 Amp 8:28 2Pe 3:5 m Ukt 1:9 Ukt 8:1 n Ukt 8:5 Amp 8:25 o Yb 26:10 Yb 38:10 Am 33:7 Amp 8:29 Ye 5:22 p Ukt 9:11 q Amg 8:7 Es 41:18 r Am 145:16 s Yb 39:5



















Ku Kulyo a Am 84:3 Lk 9:58 b Am 147:9 c Amg 11:11 Yb 38:37 Am 147:8 Ye 10:13 Ams 9:6 Sek 10:1 Mt 5:45 Imi 14:17 d Am 65:9 e Ukt 1:30 1Is 18:5 Ye 14:6 Yoe 2:22 f Ukt 1:29 Ukt 3:18 Ukt 9:3 Yb 38:27 He 6:7 g Yb 28:5 1Ko 3:7 h Aba 9:13 2Sa 13:28 Est 1:10 Amp 31:6 Lkm 2:3 Lkm 9:7 Lkm 10:19 i Am 92:10 j Ye 37:21 k Am 92:12 Ek 17:23 l Da 4:21 m Ye 8:7 n Es 18:6

800

12 Pa muulu wa tuko e paikala ifipupuka mu muulu; a Mu kati ka misambo yafunda e mo fililila. b 13 Mutapilisha impili ku menshi ya mu miputule yenu iya pa muulu. c Ififuma mu milimo yenu e fyo isonde liikuta. d 14 Mulenga umulemfwe wa nama ukumena, e E lyo ne fimenwa fya kuti abantu balebomfya, f Mulenga ne fya kulya ukufuma mu mushili, g 15 No mwangashi uulenga umutima wa muntunse umwina kufwa ukusekelela, h Ku kulenga icinso ukubeeka ku mafuta, i No kulenga kube ifya kulya ifiikusha umutima wa muntunse umwina kufwa. j 16 Imiti ya kwa Yehova yaikuta, Imikedari ya mu Lebanone iyo alimbile, k 17 Umo ifyuni fipanga ifisansala. l Lelo kabaso, mu miti ya mikupri e mwaba ing’anda yakwe. m 18 Na mu mpili ishitali n e mwikala ifibushi mabwe; o E lyo mu fimabwe e mwaba icubo ca bapati. p 19 Mwalenga umweshi ukuba ica kwishibilako inshita; q Akasuba na ko kalishiba bwino uko kawila. r 20 Ni mwe mulenga imfifi, ukuti kube ubushiku; s E mo inama mpanga shonse isha mu mutengo shenda. 21 Imisepela ya nkalamo ilebulumina ica kutakaanya t No kufwaya ifya kulya fya iko kuli Lesa. u o Yb 39:1; Am 50:10; p Amp 30:26; q Ukt 1:16; Am 136:9; Ye 31:35; 1Ko 15:41; r Am 19:6; s Ukt 1:5; Am 74:16; Es 45:7; t Yb 38:39; Es 31:4; Ams 3:4; u Am 147:9; Yoe 1:20.

801

AMALUMBO 104:22–105:9

Nga mwatuma umupashi wenu

22 Ilyo akasuba katula a—shilabelama No kusendama umo shifisama. 23 Umuntunse aya ku mulimo b No kubomba umulimo wakwe mpaka icungulo. c 24 Imilimo yenu, mwe Yehova, ingi icine cine! d Mu mano yenu e mo yonse mwaibombeele. e Pano isonde ponse paba ifyo mwapanga. f 25 Na muli uyu bemba umukulu kabili uwapabuka, g Mwaba ifyenda ifishingapendwa, h Mwaba ifya mweo, ifinono ne fikalamba. i 26 E mupita amato; j Ing’wena k na yo, mwaipangile ukuti ileangalamo. l 27 Fyonse ifi—ni mwe filolela m Ukuti mufipeele ifya kulya fya fiko mu nshita ya fiko. n 28 Ifyo mufipeela e fyo fitoola o—Ilyo mwafumbatula iminwe yenu—filalya ifisuma no kwikuta. p 29 Nga mwafisa icinso cenu, filasakamikwa. q Nga mwafumyapo umupashi wa fiko, filafwa, r Fyabwelela na ku lukungu. s 30 Nga mwatuma umupashi wenu, filapangwa; t Musangula no mushili ukuba cipya cipya. 31 Ubukata bwa kwa Yehova bwa muyayaya. u Yehova akasekelela mu milimo yakwe. v 32 Alolesha pe sonde, na lyo lyatutuma; w Akumya impili, na sho shafutumuna icushi. x 33 Nkembila Yehova inshita yonse iya mweo wandi; y Nkalalumbanya Lesa wandi pa filimba ilyo ndipo. z

ICIPA. 104 a 2Sa 23:4 Na 3:17 b Ukt 3:19 Ef 4:28 c Aba 19:16 2Te 3:8 d Neh 9:6 e Am 136:5 Amp 3:19 Ye 10:12 f Am 24:1 Am 50:12 g Am 95:5 h Ukt 1:21 i Yb 12:8 j Am 107:23 k Yb 41:1 l Yb 40:20 Yb 41:5 m Am 36:6 n Am 136:25 Am 145:15 Am 147:9 Mt 6:26 Mt 24:45 o Lk 12:24 p Am 107:9 Am 145:16 q Am 30:7 r Yb 12:10 Yb 34:14 Am 146:4 Lkm 8:8 Lkm 12:7 Es 42:5 Imi 17:25 s Ukt 3:19 Lkm 3:20 t Imp 27:16 Yb 33:4 Am 33:6 Es 32:15 Ek 37:9 Imi 17:28 u Am 102:16 Ro 11:36 Ga 1:5 v Ukt 1:31 Ukf 31:17 Es 65:19 Ye 32:41 w Hab 3:10 x Ukf 19:18 Am 144:5 y Am 13:6 Am 21:13 Am 68:4 z Am 63:4 Am 146:2



















34 Lekeni ifyo ntontonkanya pali ena fibe ifya kumusekesha. a Na ine, nkasekelela muli Yehova. b 35 Ababembu bonse bakafumishiwa pe sonde; c Na babifi, tabakabepo na kabili. d Cindika Yehova, we mweo wandi. Lumbanyeni Jah! e Yehova, lilileni 105 Tooteleni kwi shina lyakwe,

f

2

3

4

5

6

7

Ku Kulyo a Am 63:6 b Am 32:11 Am 64:10 c Am 37:38 Am 101:8 Amp 2:22 d Am 37:10 e Am 103:2 Am 104:1 Am 150:6



















ICIPA. 105 f 1Im 16:8 Am 136:1 Es 12:4 Yoe 2:32 Ro 10:13 g Am 89:1 Am 96:3 Am 145:12 h Aba 5:3 1Im 16:9 Am 47:6 Ef 5:19

8

9

Lekeni inko shishibe imilimo yakwe. g Mwimbileni, mulumbanishisheni pa filimba, h Bikeni amano ku fipesha amano i fyakwe fyonse. Itakishisheni mwi shina lyakwe ilya mushilo. j Lekeni imitima ya balefwaya Yehova isekelele. k Fwayeni Yehova no kulomba amaka yakwe. l Lyonse mulemufwaya. m Ibukisheni ifipesha amano ifyo acita, n Ifipapwa fyakwe no bupingushi ubwafuma mu kanwa kakwe, o Mwe bana ba kwa Abrahamu umubomfi wakwe, p Mwe bana ba kwa Yakobo, mwe basalwa bakwe. q Ena ni Yehova, Lesa wesu. r Ubupingushi bwakwe bwaba fye mwi sonde lyonse. s Ebukisha icipangano cakwe umuyayaya, t Amashiwi ayo alandile, ku nkulo ikana limo (1,000), u Icipangano ico apangene na Abrahamu, v

i Am 77:12; Am 78:4; Am 119:27; j 1Im 16:10; Ye 9:24; 1Ko 1:31; k Am 119:2; Flp 4:4; l Ams 5:4; Sef 2:3; m 1Im 16:11; Am 27:8; n Amg 7:18; Am 77:11; o Amg 7:19; Am 119:13; p Ukf 3:6; Es 41:8; Mt 3:9; 2Ko 11:22; q Ukf 19:5; r Ukf 20:2; Amg 29:13; Yos 24:24; Am 100:3; s Es 26:9; Uks 15:4; t 1Im 16:15; Neh 1:5; Da 9:4; Lk 1:72; u Amg 7:9; v Ukt 17:2; Ukt 22:17; Ukt 26:3; Neh 9:8; Lk 1:73.

AMALUMBO 105:10-33

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

No mulapo uo alapile kuli Isaki, a Kabili uo alengele ukuba icipope ca pe kuli Yakobo, Ukuba icipangano ca muyayaya na kuli Israele, b Ilyo atile: “Kuli iwe e ko nkapeela icalo ca Kanaani c Ukuba icalo cenu ica bupyani.” d Pali ilya nshita bali fye abanono, e Abanono nga nshi, kabili abalebeshi muli ico calo. f Kabili bale-endauka ukufuma ku luko no luko, g Ukufuma ku bufumu bumo ukuya ku bantu bambi. h Tasuminishe umuntu nangu umo ukubafyenga, i Lelo pa mulandu wabo akalipile ishamfumu, j Atile: “Mwikumya abasubwa bandi, k Kabili mwicita icabipa nangu cimo kuli bakasesema bandi.” l Awe alekele icipowe ciise pa calo cilya; m Acilike ne ntulo ya fya kulya. n Atumine uwa kubatangilila Uo bashitishe mu busha, e kutila Yosefe. o Bacushishe amakasa yakwe mu makusu, p Mu fyela e mo bamukakile; q Mpaka ilyo icebo cakwe cafishiwepo, r Icebo ca kwa Yehova e camusangulwile. s Imfumu yatumine aba kuyamukakula, t Kateka wa luko atumine aba kuyamukakula mu cifungo. Amulengele ukuba shikulu pa ba mu ng’anda yakwe u Kabili amulengele ukuba umukalamba pa fyuma fyakwe, v No kumupeela amaka pali bacilolo bakwe w

Yosefe apooswa mu cifungo ICIPA. 105 a He 6:17 b Ukt 17:7 1Im 16:17 c Ukt 12:7 Ukt 13:15 Ukt 15:18 Ukt 26:3 Ukt 28:13 d Am 78:55 e Ukt 34:30 Es 51:2 f Ukt 17:8 Ukt 23:4 Imi 7:5 He 11:9 g Ukt 20:1 Ukt 46:6 h 1Im 16:20 i Ukt 31:42 Yb 1:10 j Ukt 12:17 Ukt 20:3 k Sek 2:8 l Ukt 26:11 1Im 16:22 m Ukt 41:30 Ukt 41:54 Ukt 42:5 n Le 26:26 Es 3:1 Ek 4:16 Imi 7:11 o Ukt 37:28 Ukt 37:36 Ukt 45:5 Ukt 50:20 Imi 7:9 p Ukt 39:20 q Am 107:10 r Imi 7:10 s Am 17:3 Am 26:2 Am 66:10 t Ukt 41:14 u Ukt 41:40 1Sa 2:8 Yb 36:7 Da 2:48 v Ukt 41:48 Ukt 45:8 w Am 113:8



















23

24

25

26

27

28

29

Ku Kulyo a Ukt 41:33 Ukt 41:38 Es 19:11 b Ukt 46:4 Ukt 46:6 Yos 24:4 Imi 7:15 c Am 78:51 Am 106:22 d Ukt 46:3 Ukf 1:7 Amg 26:5 Imi 7:17 e Ukf 1:9 f Ukf 10:1 Ro 9:18 g Ukf 1:10 Imi 7:19 h Ukf 3:10 Ukf 4:12 Ukf 6:11 Am 77:20 Imi 7:34 i Ukf 4:14 Ukf 7:1 Ukf 28:1 Imp 17:5 1Sa 12:6 j Amg 4:34 Neh 9:10 Am 78:43 Ye 32:21 k Am 106:22

30

31

32

33

802

Pa kuti asambilishe amano na ku bantu bakwe abakalamba. a Awe Israele aingile mu Egupti, b Kabili Yakobo aali umulebeshi mu calo ca kwa Hamu. c Kabili L esa alelenga abantu bakwe ukufula nga nshi, d Mpaka abalenga ukuba aba maka ukucila abalwani babo. e Alekele imitima yabo ukwaluka pa kuti bapate abantu bakwe, f Pa kuti balecita ubucenjeshi ku babomfi bakwe. g Atumine Mose umubomfi wakwe, h Na Aarone uo asalile. i Babalangile ifishibilo fyakwe, j Ne fipesha amano ifyacitike mu calo ca kwa Hamu. k Atumine imfifi no kulenga kufiite; l Na bo tabapondokele amashiwi yakwe. m Asangwile amenshi ukuba umulopa, n No kwipaya isabi. o Mu calo cabo mwaishileba ifyula ifingi nga nshi, p Fyaingile na mu miputule ya shamfumu shabo. Atile ifipobe fiisemo, q Ifisumi fiise monse umo bekala. r Alengele imfula ukuba imfula ya mabwe, s Alengele no mulilo ukubilima mu calo cabo. t Kabili aonawile imyangashi yabo ne mikunyu yabo No kufunaula imiti ya mu ncende baleikala. u

l Ukf 10:22; m Am 99:7; n Ukf 7:20; Am 78:44; o Ukf 7:21; p Ukf 8:6; Am 78:45; q Ukf 8:24; r Ukf 8:17; s Ukf 9:23; Yb 38:23; Am 78:47; t Am 78:48; u Ukf 9:25.

803

Israele apyana icalo, apondoka

34 Atile makanta esemo, a Uwa musango umo, kabili uushingapendwa. b 35 Kabili aliile ifimenwa fyonse ifya mu calo cabo; c Aliile ne fisabo fya mu calo cabo. 36 Kabili aipeye ibeli lyonse mu calo cabo, d Intendekelo ya maka yabo yonse aya bufyashi. e 37 Awe afumishe abena Israele ninshi nabasenda na silfere na golde; f Na mu mikowa ya kwa Lesa tamwali nangu umo uwaletalantanta pa kwenda. 38 Abena Egupti balisekelele ilyo aba baile, Pantu umwenso walibekete pa mulandu wabo. g 39 Ayanshile ikumbi ku kuba ica kucingilila, h No mulilo ku kubasanikila mu nshita ya bushiku. i 40 Ilyo balombele, abapeele inkwale, j Kabili aalebekusha umukate uwalefuma ku muulu. k 41 Alepwile icilibwe, na menshi yatendeke ukufuma; l Na yo yaile umushaba amenshi no kupangamo umumana. m 42 Pantu aibukishe icebo cakwe ica mushilo ico asosele kuli Abrahamu umubomfi wakwe. n 43 E ico afumishe abantu bakwe balesekelela, o Ninshi baleaula no tupundu abasalwa bakwe. p 44 Asukile abapeela ifyalo fya nko, q Awe bapokele ifyo abantu ba mu nko baculilepo, r 45 Pa kuti balekonka ifipope fyakwe s No kumfwila amafunde yakwe. t Lumbanyeni Jah! u

ICIPA. 105 a Ukf 10:13 Amg 28:38 Am 78:46 b Ukf 10:14 c Ukf 10:15 d Ukf 12:29 Am 78:51 Am 135:8 e Ukt 49:3 f Ukt 15:14 Ukf 3:22 Ukf 12:35 g Ukf 11:7 Ukf 12:33 h Ukf 14:20 i Ukf 13:21 Imp 9:15 Neh 9:12 Am 78:14 j Ukf 16:13 Imp 11:32 Am 78:27 k Ukf 16:15 Am 78:24 l Ukf 17:6 1Ko 10:4 m Am 78:16 Es 48:21 n Ukt 12:7 Ukt 15:14 Ukf 2:24 Amg 9:5 Lk 1:72 o Imp 33:3 Imi 13:17 p Am 106:12 Es 51:10 q Amg 6:10 Yos 11:23 Yos 21:43 Neh 9:22 Am 78:55 Am 135:12 Imi 7:45 Imi 13:19 r Amg 6:10 Yos 5:11 Am 44:2 s Amg 4:40 Amg 6:1 t Am 19:7 u Am 150:1 Uks 19:6



















AMALUMBO 105:34–106:10 Jah! 106 Lumbanyeni Tooteleni Yehova, paa

2

3

4

5

6

7

Ku Kulyo



















ICIPA. 106 a Am 117:1 b 1Im 16:34 Esr 3:11 Am 107:1 Lk 18:19 1Te 5:18 c Am 103:17 d Am 40:5 e Neh 9:5 f Am 119:2 Es 56:1 g Am 15:2 Es 64:5 Imi 24:16 Ga 6:9 h Neh 5:19 Am 51:18 Am 119:132 Lk 2:14 i Am 3:8 j Ukf 19:5 1Pe 2:9 k Am 14:7 l Ye 9:24 1Ko 1:31

8

9

10

ntu musuma; b Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya. c Nani engalumbula imilimo ya maka iya kwa Yehova, d Nangu uwingalenga ukumulumbanya kumfwike? e Balipaalwa ababa no mulinganya, f Abacita ubulungami inshita yonse. g Mwe Yehova, mukanjibukishe ilyo mukacitila abantu benu ubusuma. h Munsunge no kumpususha, i Pa kuti mone ubusuma bwenu ku basalwa benu, j Pa kuti nsaminwe mu kusekelela kwa luko lwenu, k Pa kuti njitakishishe pamo na bantu benu. l Natubembuka nge fyabembwike bashifwe; m Natulufyanya; natubifya. n Bashifwe mu Egupti, Tabailwike imilimo yenu iyapesha amano. o Tabaibukishe ifyo icikuuku cenu cakula, p Lelo balimusangukile pali bemba, pali Bemba Wakashika. q Awe alibapuswishe pa mulandu we shina lyakwe, r Pa kuti alenge amaka yakwe ukwishibikwa. s Akalipile Bemba Wakashika, na o aile alekama; t Kabili abenseshe mu menshi ayashika kwati alebensha mu matololo; u E fyo abapokolwele mu minwe ya wabapata v

m Le 26:40; Neh 9:16; Am 78:8; n 1Is 8:47; Esr 9:6; Da 9:5; o Es 44:18; p Am 78:42; Es 63:7; q Ukf 14:11; r Yos 7:9; Am 143:11; Ek 20:14; s Ukf 9:16; Ro 9:17; t Ukf 14:21; Yos 2:10; Neh 9:11; Am 66:6; Am 78:13; Am 136:13; u Neh 9:11; Am 77:19; Am 136:14; Es 63:13; v Ukf 14:30; Lk 1:71.

AMALUMBO 106:11-34

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

No kubalubula mu minwe ya mulwani. a E lyo amenshi yabwelele no kwibisha abalwani babo; b Tapaapuswike nangu umo. c E lyo nomba batetekele icebo cakwe. d Batendeke ukwimba ulwa kumulumbanya. e Awe balabile bwangu ifyo acitile; f Tabapembelele ukuti abapande amano. g Lelo ulunkumbwa lwa bukaitemwe lwaishilemoneka ilyo bali mu matololo h Kabili baeseshe Lesa mu ciswebebe. i Na o abapeele ico balombele j No kutuma ubulwele bwa kondoloka mu mibili yabo. k Awe batendeke ukufimbila Mose mu nkambi, l Kumo na Aarone uwa mushilo wa kwa Yehova. m E lyo umushili walepwike no kumina Datani, n Washiikile no lukuta lwa kwa Abiramu. o No mulilo waile ulepya mu lukuta lwabo; p Kabili ulubingu lwaocele ababifi. q Kabili, bapangile umwana wa ng’ombe mu Horebu r No kukontamina icimpashanya icaengwa, s Ica kuti pa bukata bwandi bapyanikepo t Icimpashanya ca ng’ombe iilume, iilya fye umulemfwe. u Balabile Lesa, Umupusushi wabo, v Uwacitile ifikalamba mu Egupti, w Ifipesha amano mu calo ca kwa Hamu, x Ne fya kutiinya pali Bemba Wakashika. y

Israele apepa umwana wa ng’ombe ICIPA. 106 a Es 41:11 Es 49:26 Mk 6:4 b Ukf 14:28 Ukf 15:5 Amg 11:4 Yos 24:7 Am 78:53 c Ukf 14:13 d Ukf 14:31 e Ukf 15:1 f Ukf 15:24 Ukf 16:2 Ukf 17:7 Am 78:11 g Es 48:18 h Imp 11:4 Amg 9:22 1Ko 10:6 i Ukf 17:2 Imp 14:22 Am 78:18 1Ko 10:9 He 3:9 j Imp 11:31 Am 78:29 k Imp 11:33 l Imp 16:3 m Le 21:8 Imp 16:7 n Imp 16:32 o Imp 16:27 Imp 26:10 Amg 11:6 p Imp 16:35 q He 12:29 r Ukf 32:4 Neh 9:18 s Amg 9:12 t Es 42:8 Ye 2:11 u Ukf 20:4 Ro 1:23 v Amg 32:18 Am 78:42 w Amg 4:34 Am 135:9 x Am 78:51 Am 105:27 y Ukf 14:25



















Ku Kulyo a Ukf 32:11 Amg 9:19 Yak 5:16 b Ek 22:30 c Ukf 32:10 Amg 9:14 Ek 20:13 d Imp 13:32 Amg 8:7 Ye 3:19 Ek 20:6 e Imp 14:11 He 3:19 f Imp 14:2 Imp 14:27 Amg 1:27 g Imp 14:22 h Ukf 6:8 He 3:11 i Imp 14:29 j Amg 4:27 k Le 26:33 Am 44:11 Ek 20:23 l Imp 25:3 Imp 31:16 Amg 4:3 Amg 32:17 Ho 9:10 m Am 115:7 Uks 2:14 n Imp 25:6 Amg 32:16

804

23 Kabili nga te Mose uwasalwa wakwe, Uwashipile no kwiminina pa kati ka kwa Lesa na bena Israele, a Ku kubwesha ubukali bwakwe ukuti ebonaula, b kwashele fye panono nga alibonaula, c 24 Awe basuulile icalo cilya icisuma; d Tabatetekele icebo cakwe. e 25 Baikalile fye ukuilishanya mu matenti yabo; f Tabaumfwile kwi shiwi lya kwa Yehova. g 26 E ico aimishe ukuboko kwakwe no kulapa, h Ukuti akabepaila mu matololo, i 27 No kuti abana babo aali no kubepaila mu nko, j No kuti akabasalanganishisha mu fyalo. k 28 Awe batendeke ukupepa Baali wa ku Peore l No kulya amalambo ayo baaletuulila abafwa. m 29 Apo balemukalifya ku micitile yabo, n Mwaponene icikuko mu kati kabo. o 30 Ilyo Finehasi aimine no kubombelapo, p E lyo icikuko caputwike. 31 Kabili pali ici acitile alemonwa ukuti mulungami Ku nkulo ne nkulo umuyayaya. q 32 Na kabili, balimukalifye pa menshi ya ku Meriba, r Ica kuti Mose alibipiilwe pa mulandu wabo. s 33 Pantu bakalifye umutima wakwe Na o talamine imilomo yakwe mu kusosa. t 34 Tabaonawile inko, u Nge fyo Yehova abebele. v o Imp 25:9; 1Ko 10:8; p Imp 25:8; Yos 7:12; q Imp 25:13; r Imp 20:2; Imp 27:14; Amg 32:51; s Imp 20:12; Amg 1:37; t Imp 20:10; Yb 2:10; Am 141:3; Amp 16:32; Yak 3:2; u Yos 16:10; Yos 17:12; Aba 1:21; v Imp 33:52; Amg 7:2; Aba 2:2.

805

Mose akalifya Lesa. Ubusangu

35 Lelo batobenkene ne nko shimbi. a No kusambilila imicitile ya shiko. b 36 Kabili balebombela utulubi twa shiko, c No tu twaishileba iciteyo kuli bena. d 37 Kabili baletuula abana babo abaume e Na bana babo abanakashi ku kuba amalambo ku fibanda. f 38 E fyo baalesumya umulopa wa kaele, g Umulopa wa bana babo abaume no wa bana babo abanakashi, Abo baletuula ku tulubi twa bena Kanaani; h Ne calo caishilekowela pa mulandu wa kusuumya umulopa. i 39 E fyo imicitile yabo yabalengele ukukowela j Kabili baalecita bucilende. k 40 No bukali bwa kwa Yehova bwaishile pa bantu bakwe, l Kabili aishilepata icikwatwa cakwe. m 41 Kabili libili libili alebapeela mu minwe ya nko, n Pa kuti ababapata balebateka, o 42 No kuti abalwani babo balebacusha, Kabili bainashishe kuli bena. p

ICIPA. 106 a Yos 15:63 Aba 1:33 Ho 7:8 b Es 2:6 1Ko 5:6 1Ko 15:33 c Aba 2:12 2Is 17:12 Ho 4:17 d Ukf 23:33 Aba 2:3 e Amg 12:31 2Is 16:3 2Is 17:17 Es 57:5 Ye 7:31 Ek 16:20 f Amg 32:17 1Ko 10:20 g Amg 21:9 2Is 21:16 Ye 2:34 Ho 12:14 h Ek 16:20 i Imp 35:33 Es 26:21 j Es 24:5 Ek 20:18 k Ukf 34:16 Le 17:7 Imp 15:39 Ye 3:9 Ek 20:30 l Aba 2:14 Am 78:59 m Amg 9:29 Amg 32:19 n Amg 32:30 Aba 3:8 o Aba 10:8 p Amg 28:25



















Ku Kulyo a Aba 2:16 Aba 10:12 1Sa 12:11 Neh 9:27 b Aba 4:1 Aba 5:8 Ek 2:3 c Aba 6:5 d Aba 2:18 e Aba 3:9 Aba 4:3 Aba 10:15 1Sa 7:8 Neh 9:28 f Le 26:42 2Is 13:23 Am 105:8 Lk 1:72

AMALUMBO 106:35–107-4 43 Imiku iingi alebapokolola, a Lelo abene balemupondokela pa mulandu wa bucintomfwa bwabo, b Kabili pa mulandu wa membu shabo baalesaalulwa. c 44 Kabili alemona ukucula kwabo d Nga aumfwa ukupapaata kwabo. e 45 Kabili aleibukisha icipangano acitile pali bena, f No kubalangulukila pa mulandu wa kufulisha kwa cikuuku cakwe. g 46 Kabili alelenga abaalebasenda bunkole Ukubomfwila uluse. h 47 Tupususheni, Mwe Yehova Lesa wesu, i Kabili tulonganikeni pamo ukufuma mu nko j Pa kuti tutootele ishina lyenu ilya mushilo, k No kuti tumulumbanye ne nsansa. l 48 Acindikwe Yehova Lesa wa kwa Israele m Ukufuma umuyayaya no kuya umuyayaya; Na bantu bonse batile Ameni. n Lumbanyeni Jah! o g Ukf 34:6; Imp 14:18; Amg 32:36; Aba 2:18; 2Sa 24:16; Am 51:1; Am 69:16; Am 86:15; Am 90:13; Es 63:7; Isb 3:32; Yoe 2:13; h 1Is 8:50; Esr 9:9; Ye 42:12; i 1Im 16:35; Am 79:9; j Ye 32:37; Ek 36:24; k Am 103:1; Am 105:3; l Es 43:21; m 1Im 29:10; Am 41:13; Lk 1:68; n 1Ko 14:16; o Am 106:1.

IBUUKU LYALENGA BUSANO (Amalumbo 107 – 150)

Yehova, pantu 107 Tooteleni musuma; a

Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya. b 2 E fyo basose abantu abo Yehova apokolola, c Abo apokolola mu minwe ya mulwani, d 3 Kabili abo alonganya ukufuma mu fyalo, e

ICIPA. 107 a 1Im 16:34 Am 118:1 Lk 18:19 b Am 103:17 c Amg 15:15 Am 31:5 Lk 1:68 1Pe 1:19 d Amg 7:8 Am 106:10 Es 35:10 Ye 15:21 Mk 4:10 Lk 1:74 e Am 106:47

Ukufuma ukutulila akasuba no ko kawila, a Ukufuma ku kapinda ka ku kuso na ku kapinda ka ku kulyo. b 4 Baendawike mu matololo, c mu ciswebebe; d Ku Kulyo a Es 43:5; Es 49:12; Ye 29:14; Mt 24:31; b Es 43:6; Ye 31:8; Ek 39:27; Lk 13:29; c Imp 14:33; Amg 8:15; d Amg 32:10; He 11:38.

AMALUMBO 107:5-26

5 6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

Tabasangile inshila nangu imo iyaya ku musumba umo bengekala. a Bali ne nsala, e lyo ne cilaka; b Bapene baleke umweo. c Balelilila kuli Yehova mu kucula kwabo; d Abapokolwele ku mafya yabo, e No kubalenga ukwenda mu nshila yalungama, f Pa kuti bafike ku musumba uo bengekalamo. g Lekeni abantu batootele Yehova pa cikuuku cakwe h Na pa milimo yakwe iyapesha amano iyo aacitila abana ba bantu. i Pantu apeela uwa cilaka amenshi ya kunwa; j No uli ne nsala amulenga ukwikuta ifisuma. k Kwali abaikele mu mfifi, mu mfifi iyafiita fititi, l Abafungwa abacushiiwe kabili abakakilwe mu fyela. m Pantu bapondokele n ifyebo fya kwa Lesa; o Basuulile no kupanda amano kwa Wapulamo. p E ico anashishe imitima yabo pa kubalenga ukucululuka; q Bali-ipunwine, kabili tapali no wa kubaafwa. r E lyo baliliile kuli Yehova ukuti abaafwe mu kucula kwabo; s Kabili alibapokolwele mu mafya yabo nga fintu alecita lyonse. t Abafumishe mu mfifi, mu mfifi iyafiita fititi, u No kuputaula ifikakilo fyabo. v Lekeni abantu batootele Yehova pa cikuuku cakwe w Na pa milimo yakwe iyapesha amano iyo aacitila abana ba bantu. x Pantu natobaula ifiibi fya mukuba, y

Lesa alibapuswishe. Wa luse ICIPA. 107 a He 11:10 b Ukf 15:24 c Ukf 16:3 Isb 2:19 d Am 50:15 Am 91:15 Ho 5:15 e Es 41:17 2Ti 3:11 f Esr 8:21 Am 78:52 Es 30:21 2Pe 2:21 g Neh 11:3 h 1Im 16:8 Am 136:1 i Am 40:5 Uks 15:3 j Es 55:2 k Am 34:10 Am 146:7 Ye 31:14 Lk 1:53 l Lk 1:79 m 2Im 33:11 Yb 36:8 Am 105:18 Am 149:8 n Isb 3:42 o Am 106:43 p 2Im 33:10 Am 73:24 Amp 1:25 Lk 7:30 q Le 26:21 Aba 10:15 Lk 15:17 r 2Is 6:27 Am 22:11 s Aba 4:3 Aba 6:6 Aba 10:10 2Im 33:12 t Aba 10:12 u Am 68:6 Es 49:9 Ef 5:8 1Pe 2:9 v Am 146:7 Es 61:1 Imi 12:7 Imi 16:26 w Isb 3:22 x Am 92:5 y Es 45:1



















17

18

19

20

21

22

23

Ku Kulyo a Es 45:2 b Amp 1:7 Isb 3:39 c Imp 11:33 Am 38:5 Ye 2:19 Ga 6:7 2Pe 2:13 d Yb 33:20 e Yb 33:22 Yb 38:17 Am 9:13 Am 88:3 Am 116:3 Uks 1:18 f Ye 33:3 g Am 34:6 h Imp 21:8 2Is 20:5 Am 30:2 Am 103:3 Am 147:3 i Yb 33:28 Am 30:3 Am 49:15 Am 56:13 Am 103:4 j Am 138:2 k Am 66:5

24

25

26

806

Naputaula ne mipindo ya cela. a Apo bali abawelewele, pa mulandu wa bumpulamafunde bwabo b Na pa mulandu wa membu shabo, basukile bailetelela ubucushi. c Imyeo yabo yalemona ifya kulya fya musango fye onse ukuti fya bunani, d Kabili bapalamine ku mpongolo sha mfwa. e E lyo bakuutile kuli Yehova ukuti abaafwe mu kucula kwabo; f Kabili alibapokolwele mu mafya yabo nga fintu alecita lyonse. g Atumine icebo cakwe no kubondapa h No kubafumya mu nindi shabo. i Lekeni abantu batootele Yehova pa cikuuku cakwe j Na pa milimo yakwe iyapesha amano iyo aacitila abana ba bantu. k Lekeni batuule amalambo ya kutootela l Kabili babile imilimo yakwe no kusekelela. m Abatentemukila kuli bemba mu mato, n No kucita ubukwebo pali bemba, o E bamona imilimo ya kwa Yehova p Ne fipesha amano fyakwe ifyaba mu menshi ayashika; q Ne fyo kwi shiwi fye alenga inkuuka ukwima, r Ica kuti yaimya na mabimbi ya pali bemba. s Baya mu muulu, Kabili batentemukila pa nshi.

l Le 7:12; Am 50:14; Am 116:17; He 13:15; 1Pe 2:5; m Am 9:11; Am 73:28; Am 118:17; n 1Is 9:27; Ek 27:26; o 2Im 9:21; Ek 27:9; Uks 18:17; p Am 95:5; q Ukt 1:21; Am 104:25; r Am 135:7; Am 148:8; Ye 10:13; Yn 1:4; s Am 93:4.

807

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

AMALUMBO 107:27–108:5

Abalungama balapaalwa

Pa mulandu wa bucushi imyeo yasunguluka. a Balatalantanta kabili benda ngo ukolelwe, b Na mano yabo yonse yalapela. c E lyo Balalilila kuli Yehova mu kucula kwabo; d Na o abapokolola mu mafya yabo. e Alenga icikuku ca mwela ukutalala, f Pa kuti amabimbi ya pali bemba yabe tondolo. g Awe basekelela, pantu ifi fyaba tondolo, E lyo abatungulula na ku cifulo ca mutelelwe uko balefwaya. h Lekeni abantu batootele Yehova pa cikuuku cakwe i Na pa milimo yakwe iyapesha amano iyo aacitila abana ba bantu. j Lekeni bamulumbanishishe mu lukuta lwa bantu; k Bamulumbanishishe apalongene abakalamba. l Asangula imimana ukuba amatololo, m No mufukauka amenshi ukuba impanga ya cilaka, n Icalo ca fisabo acalula ukuba ica mucele, o Pa mulandu wa kubipa kwa baikalamo. Asangula amatololo ukuba icishiba ca menshi, p Ne mpanga yabulamo amenshi ukulafukaukamo amenshi. q Kulya e ko alenga aba nsala ukwikala, r Pa kuti bakuule umusumba wa kwikalamo. s Babyale mbuto mu mabala no kulima amabala ya myangashi, t Pa kuti yatwale ifisabo ifingi. u Kabili alabapaala pa kuti bafule icine cine; v

ICIPA. 107 a 2Sa 17:10 Am 22:14 Es 13:7 Na 2:10 b Yb 12:25 Es 19:14 c Es 19:3 Yn 1:5 d Yn 1:14 e Yn 2:10 f Am 89:9 Yn 1:15 g Ukt 8:1 Am 65:7 h Yh 6:21 i Am 50:23 Am 86:13 j Am 72:18 Am 105:5 Uks 15:3 k Am 22:22 Am 40:9 Am 111:1 l Yb 29:7 Imi 4:8 m 1Is 17:7 Es 19:5 Es 42:15 n 1Is 18:5 Ye 14:3 Ams 4:7 o Ukt 13:10 Ukt 19:25 Amg 29:23 p Am 114:8 Es 35:7 Es 41:18 q 2Is 3:17 r Am 146:7 Lk 1:53 s Am 107:7 t Es 65:21 Ye 29:5 u Ukt 26:12 Imi 14:17 v Ukf 1:7 Amg 7:13



















39

40

41

42

43

Ulwimbo. Ulwimbo lwa kulumbanya ulwa kwa Davidi.

wandi uli 108 Umutima uwa cishinka, mwe

Ku Kulyo a Ukt 30:43 Amg 7:14 b 1Sa 2:7 c Aba 6:3 2Is 10:32 2Is 13:7 2Im 15:5 Ye 51:34 d 1Is 21:19 2Is 24:15 2Is 25:7 e Yb 12:24 f 1Sa 2:8 g Am 78:52 h Yb 22:19 Am 52:6 Am 58:10 i Ukf 11:7 Am 63:11 Ro 3:19 j Amg 4:6 Am 64:9 Amp 1:5 Ye 9:12 Ho 14:9 k Am 77:12 Am 143:5 Ye 9:24



















ICIPA. 108 l Am 57:7 m Am 104:33 Imi 16:25 Ef 5:19 n Am 16:9 o Am 33:2 Am 81:2 Am 149:3 p Am 57:8

Ne ng’ombe shabo taleka shacepa. a Lelo balacepa na kabili no kukontama b Pa mulandu wa lufyengo, ubucushi no bulanda. c Alenga abakankaala basuulwe, d Kabili alenga bendauke mu matololo, umushaba inshila. e Lelo acingilila abapiina ukubafumya mu bucushi f No kufusha indupwa shabo nge mpaanga. g Abalungama bamona no kusekelela; h Lelo ababifi, utunwa twabo twaisalwa. i Nani uwa mano? Akatontonkanya pali ifi fintu j E lyo akabika na mano ku milimo ya kwa Yehova iya cikuuku. k

2 3

4

5

Lesa. l Nkamwimbila kabili nkamulumbanishisha pa cilimba, m Pamo no bukata bwandi. n Buuka, we cilimba ca nsale; na iwe we nsango. o Nkabuusha amacaca. p Nkamulumbanya mu bantu na bantu, mwe Yehova; q Kabili nkamulumbanishisha pa cilimba mu nko. r Pantu icikuuku cenu cikalamba cafika na mu muulu, s Ne cishinka cenu cafika na mu makumbi. t Mwe Lesa, sansabikweni ukucila pa myulu; u Lekeni no bukata bwenu bube pa muulu we sonde lyonse. v

q Am 138:1; Am 145:12; r Am 57:9; s Am 36:5; Am 57:10; Am 103:11; t Am 71:22; u Am 8:1; Am 57:5; v Am 57:11.

AMALUMBO 108:6–109:13 6 Pa kuti abatemwikwa benu bapokololwe, a Pususheni ku kuboko kwenu ukwa ku kulyo no kunjasuka. b 7 Lesa nasosa muli bumushilo bwakwe ati: c “Nkaanga, kabili Shekemu d e o nkakupeela; e Kabili nkapima ilungu lya Sukote. f 8 Gileadi g wandi; Manase h na o wandi; Na Efraimu mwa kuuba intungulushi yandi; i Yuda ni nkonto yandi nga ilya iikwata umukalamba wa bashilika. j 9 Moabu k musambilo wandi. l Pali Edomu m e po nkapoosa indyato yandi. n Pali Pelishiti o e po nkawelesha ukuwelesha kwa kucimfya.” p 10 Nani akantwala ku musumba uwacingililwa? q Nani akantungulula ukufika ku Edomu? r 11 Bushe te imwe, mwe Lesa, mwe batulekelesha, s Mwe L esa uushifumina pamo na bashilika besu? t 12 Twafweni mu kucula kwesu, u Pantu kwa fye ukupususha kwa muntunse. v 13 Muli Lesa e mo tukabela na maka, w Na o akanyantaula abalwani besu. x Ku ng’omba nkalamba. Ulwa kwa Davidi. Ulwimbo lwa kulumbanya.

Mwe Lesa uo numbanya, y mwitalala tondolo. z 2 Pantu akanwa ka mubifi na kanwa ka ubepa kasosa ifibi pali ine. a Ululimi lwabo lulanda ifya bufi pali ine; b 3 Kabili banshinguluka ne fyebo fya lupato, c Kabili balwa na ine apabula umulandu. d

109

Bacimfya Moabu na Edomu ICIPA. 108 a Am 60:5 2Ko 1:10 b Ukf 6:6 Am 20:6 c Am 89:35 d Yos 17:7 e Am 60:6 f Ukt 33:17 Aba 8:5 g Yos 13:11 2Sa 2:9 h Am 80:2 i Amg 33:17 Am 60:7 j Ukt 49:10 k 2Sa 8:2 l Am 60:8 m Imp 24:18 n 2Sa 8:14 o Ukf 15:14 2Sa 21:15 p 2Sa 21:18 q Am 60:9 r 2Is 14:7 Ob 3 s Am 44:9 t Amg 23:14 Am 60:10 u Am 18:6 Am 20:1 v Am 60:11 Am 118:8 Am 146:3 w 1Sa 2:4 2Sa 22:40 Am 18:32 Am 84:7 Es 40:29 2Ko 4:7 Flp 4:13 x Es 25:10 Ro 16:20



















ICIPA. 109 y Ukf 15:2 Am 33:1 Am 118:28 z Amg 10:21 Am 83:1 a 2Sa 15:3 Am 31:18 Amp 15:28 Mt 26:59 b Amp 6:17 Amp 26:28 Ye 9:3 c 2Sa 16:7 Ho 11:12 d 2Sa 15:12 Am 35:7 Am 69:4 Yh 15:25



















Ku Kulyo a 2Sa 13:39 Am 35:12 b Am 55:16 c Am 35:7 Am 38:20 Amp 17:13 d Am 55:12 e 1Sa 29:4 2Sa 19:22 1Is 11:14 Sek 3:1 f Amp 15:29 Amp 28:9 Es 1:15 Mk 3:4 g Am 55:23 Am 69:25 Mt 27:5 Imi 1:18 h Imi 1:20

808

4 Pa kutemwa kwandi e po bampeelela imilandu; a Lelo ine mpepa fye. b 5 Bacita ifibi kuli ine ilyo ine ndebacitila ifisuma. c Kabili bampata pa mulandu wa kutemwa kwandi. d 6 Lekeni umubifi alemutungulula, No wa kumukanya e aleiminina lyonse ku kwa kulyo kwakwe. 7 Ilyo bamupingula, lekeni apingulwe ukuti mubifi; Lekeni ne pepo lyakwe lisanguke ulubembu. f 8 Lekeni inshiku shakwe shibe ishinono; g Lekeni umbi abuule bukangalila bwakwe. h 9 Lekeni abana bakwe abaume babe inshiwa i No mukashi wakwe abe mukamfwilwa. j 10 Lekeni na bana bakwe abaume balelulumba fye; k Kabili balelombalomba fye, No kufuma mu fibolya fyabo ukuya balefwaya ifya kulya. l 11 Lekeni uukongwesha no kufwaya isha kulundapo abomfye ubucenjeshi no kumupoka fyonse ifyo akwata, m Lekeni na beni n bapoke fyonse ifyo apibiilepo. o 12 Kabili kwiba nangu umo uwa kumulanga icikuuku, p Nangu uwa kwafwa abana bakwe inshiwa. 13 Lekeni abana bakwe abakakonkapo bakafyalilwe fye ukwipaiwa. q Mu nkulo iikakonkapo lekeni ishina lyabo likalobe. r i Ukf 22:24; j Ye 18:21; k 2Is 5:27; l 2Sa 3:29; m Neh 5:7; n Es 1:7; o Amg 28:33; Amg 28:51; Aba 6:5; p Yak 2:13; q 1Sa 2:31; 2Is 10:11; Am 37:28; Ye 22:30; r Ukf 32:33; Imp 5:23; Amg 25:19; Amg 29:20; Amp 10:7.

809

AMALUMBO 109:14–110:1

Ikala ku kwa kulyo kwandi

14 Lekeni Yehova akebukishe amampuulu ya bashibo, a No lubembu lwa kwa nyina b—lwikafuutwa. c 15 Lekeni ifilubo fyakwe no lubembu fileba lyonse pa ntanshi ya kwa Yehova; d Kabili alofye ne cibukisho cabo pano isonde. e 16 Pantu taibukishe ukuba ne cikuuku, f Lyonse aalecusha uwacula no mupiina g No wakungumana umutima, ku kufwaya ukumwipaya. h 17 Kabili atemenwe icitiipu, i na co caishile pali ena; j Lelo ipaalo talitemenwe, k Ica kuti lyalitalwike nga nshi kuli ena, l 18 Kabili icitiipu cali e ca kufwala cakwe. m E fyo caingile muli ena nga menshi. n Kabili nga mafuta mu mafupa yakwe. 19 Nacibe nge ca kufwala kuli ena ico afimbana o Kabili nge ca kuikaka ico aikaka lyonse mu musana. p 20 Ici e cilambu ico uulendwisha akapokelela ukufuma kuli Yehova q Kabili ico abalanda ifibi pali ine bakapokelela. r 21 Lelo imwe ni mwe Yehova Shikulu Mulopwe. s Ncitileni icisuma pa mulandu we shina lyenu. t Apo icikuuku cenu caliwama, mpokololeni. u 22 Pantu nalicula kabili ndi mupiina, v No mutima wandi mu nda walilaswa. w 23 Napita naya, nge cinshingwa icifumapo ilyo akasuba kawa, x Nakuntwa nga makanta. 24 Amakufi yandi nayanakuka

ICIPA. 109 a Ukf 20:5 Le 26:39 2Sa 3:29 2Sa 21:1 Mt 23:32 b 2Im 22:3 c Neh 4:5 Ye 18:23 d Amg 32:34 Ye 2:22 e Am 34:16 Es 65:15 f 2Sa 17:2 Mt 18:33 Yak 2:13 g Ukt 42:21 Am 10:2 h 2Sa 16:11 Am 34:18 Am 37:32 i Amp 26:2 j Amg 28:45 Amp 14:14 Ek 35:6 k Amg 28:2 2Te 2:10 l Am 119:150 m Am 73:6 n Imp 5:22 Imi 1:18 o 2Is 3:3 Am 109:29 p Yb 12:21 Ye 13:11 q 2Sa 17:23 Ro 6:23 1Pe 1:17 r Mt 26:66 s Uks 6:10 t Am 25:11 Am 31:3 Yh 17:11 u Am 36:7 Am 69:16 Am 86:5 v Am 40:17 Am 86:1 2Ko 8:9 w 2Is 4:27 Am 102:4 x 1Im 29:15 Yb 14:2 Am 102:11 Am 144:4 Yak 4:14



















Ku Kulyo a Am 69:10 b Yb 19:20 c Am 31:11 Ro 15:3 He 13:13 d Am 22:7 Mt 27:39 e Am 40:13 Am 119:86 f Am 69:16 Am 85:7 Am 119:41 g Ukf 13:3 Neh 2:8 h Imp 16:30 1Is 18:36 i Imp 22:6 2Sa 16:10 j Imp 23:20 k Es 65:15 l Es 65:13 He 12:2 m Am 109:20 n Am 6:10 Am 35:26 Am 132:18

25

26

27

28

29

30

31

pa mulandu wa kuleka ukulya, a No mubili wandi naonda, kabili taukwete amafuta. b Kabili naliseebana kuli bena. c Ilyo bamona—balapukunya imitwe. d Njafweni, mwe Yehova Lesa wandi; e Mpususheni ukulingana ne cikuuku cenu. f Lekeni beshibe ukuti uku kuboko kwenu; g Ukuti ni mwe, mwe Yehova, mwacite fi. h Balekeni, abene, batiipe, i Lelo imwe, paaleni. j Nabanjimina, lelo lekeni balengwe insoni. k Lekeni umubomfi wenu asekelele. l Lekeni abandwisha bafwale umuseebanya, m Lekeni bafimbane insoni shabo kwati kufimbana ica kufwala cabula amaboko. n Nkalumbanya sana Yehova ku kanwa kandi, o Kabili nkamulumbanishisha mu kati ka bantu abengi. p Pantu akeminina ku kuboko kwa ku kulyo ukwa mupiina, q Ku kumupususha ku balepingula umweo wakwe. Ulwa kwa Davidi. Ulwimbo lwa kulumbanya. r

aeba Shikulu ati: 110 Yehova “Ikala ku kwa kulyo

kwandi s Mpaka nkalenge abalwani bobe ukuba nga kapuna ka kunyantapo amakasa yobe.” t o Am 7:17; Am 9:1; Am 51:15; He 13:15; p Am 22:22; q Am 16:8; Am 72:4; Am 110:5; Am 121:5; ICIPA. 110 r Mt 22:43; Lk 20:42; s Mko 12:36; Imi 2:34; Imi 7:56; Ro 8:34; Ef 1:20; Ko 3:1; He 1:3; He 8:1; He 10:12; He 12:2; 1Pe 3:22; t Mt 22:44; Imi 2:35; 1Ko 15:25; He 1:13; He 10:13.

AMALUMBO 110:2–111:9 2 Yehova akatambalika inkontoa ya maka yobe ukufuma mu Sione, b akatila: “Kabiye ulecimfya mu kati ka balwani bobe.” c 3 Abantu bobe d bakaipeela abene mu kuitemenwa e mu bushiku ukemya ibumba lyobe ilya bashilika. f Walikwata ibumba lya balumendo, abafwala bumushilo, g Ababa ngo mume wa ku macaca. h 4 Yehova nalapa, i kabili takalanguluke, atile: j “Ni we shimapepo umuyayaya k nga filya fine Melkisedeke aali!” l 5 Yehova uuli ku kwa kulyo m kobe Akasansaula ishamfumu mu bushiku bwa bukali bwakwe. n 6 Akapingula inko; o Akalenga ifitumbi fikabe mpanga yonse. p Akasansaula umukalamba pa calo icabamo abantu abengi. q 7 Akanwa amenshi ya mu mumana mu nshila. r E co akenwina umutwe. s Lumbanyeni Jah! t

111

1 [Aleph] Nkatootela Yehova no mutima wandi onse u

2 [Behth] Mwi bumba lya balungami abatemwana v na mu lukuta. w

3 [Gimel] 2 Imilimo ya kwa Yehova ikulu, x

4 [Daleth] E yo bonse abasekelela muli yena bafwayafwaya. y

5 [He] 3 Umulimo wakwe z wa bucindami na bukatebebe, a

Shimapepo nga Melkisedeke ICIPA. 110 a Mt 28:18 Uks 2:27 Uks 12:5 Uks 19:15 b Uks 11:15 Uks 14:1 c Am 2:9 Am 45:4 Am 45:5 Mt 24:30 Lk 19:27 Uks 1:7 Uks 6:2 Uks 11:18 d Uks 14:4 e Aba 5:2 Am 119:108 Es 6:8 Mt 4:20 Lk 5:28 1Ko 9:17 f Mt 24:37 Mt 25:31 Uks 6:2 Uks 19:11 g Da 12:10 2Ko 7:1 1Pe 1:16 h Ukt 27:28 Imi 4:4 Uks 7:9 i He 6:13 j Imp 23:19 Ro 11:29 He 7:20 k He 7:21 He 7:28 l Ukt 14:18 Sek 6:13 He 5:6 He 6:20 He 7:3 He 7:11 He 7:17 m Am 16:8 Am 121:5 n Am 2:2 Ek 38:18 Ro 2:5 Uks 11:18 Uks 19:19 o Am 79:6 Am 149:7 p Ye 25:33 2Pe 3:10 q Ukt 3:15 Am 68:21 Hab 3:13 r Aba 7:5 1Is 17:4 s Am 3:3 Es 53:12



















ICIPA. 111 t Ukf 15:2 Am 35:18 Am 68:4 Am 113:1 Uks 19:1 u Am 9:1 Am 107:8 Am 138:1 v Yb 19:19 Am 89:7 w 1Is 8:5 Am 1:5 x Yb 9:10 Yb 42:2 Am 92:5 Am 98:1 Am 104:24 Am 139:14 Es 40:12 Uks 15:3

810

6 [Waw] No bulungami bwakwe bwaiminina pe. a

7 [Zayin] 4 Alenga abantu ukwibukisha ifipesha amano fyakwe. b

8 [Chehth] Yehova wa mutembo kabili wa nkumbu. c

9 [Tehth] 5 Ifya kulya apeela ku bamutiina. d

[Yohdh] Akebukisha icipangano cakwe umuyayaya. e

 [Kaph] 6 Alilanga abantu bakwe amaka yakwe ayamonekela mu milimo yakwe, f

[Lamedh] Pa kubapeela impanga ya nko. g

 [Mem] 7 Icishinka no bupingushi e milimo ya minwe yakwe; h

 [Nun] Fya cishinka ifipope fyonse ifyo apeela, i

 [Samekh] 8 Lyonse filatungililwa, kabili fya muyayaya, j

 [Ayin] Fyacitilwa mu cishinka na mu bulungami. k

 [Pe] 9 Nalubula abantu bakwe. l

 [Tsa·dheh] Napeela icipope ca kuti icipangano cakwe cibe ica muyayaya. m y Am 77:12; Am 92:4; Am 143:5; z Amg 32:4; Am 64:9; a Ukf 15:6; 1Im 16:27; Yb 40:10; Am 145:12; Ku Kulyo a Am 98:2; Am 103:17; Es 5:16; b Amg 31:19; Yos 4:7; Am 102:12; c Ukf 34:6; Am 78:38; Am 86:5; Am 103:8; Yak 5:11; d Am 34:9; Am 37:25; Mt 6:33; e Neh 1:5; Am 89:34; Am 105:8; f Amg 4:32; Yos 6:20; Yos 10:13; Am 78:12; g Am 44:2; Am 78:55; Am 80:8; Am 105:44; h Amg 32:4; Am 85:10; Am 86:8; Am 98:3; Uks 15:4; i Am 19:8; Am 33:4; Am 119:4; Es 55:11; j Am 119:100; Es 40:8; k Am 19:9; Uks 15:3; l Ukf 15:13; Amg 15:15; Am 130:7; Mt 1:21; Lk 1:68; Uks 7:10; m 2Sa 23:5; 1Im 16:15; Ye 33:20.

811

Musuma umuntu uwashimisha

 [Qohph]

ICIPA. 111

Ishina lyakwe lya mushilo kabili lya kutiinya. a

 [Rehsh] 10 Ukuba na katiina kuli Yehova e ntendekelo ya kuba na mano. b

 [Sin] Bonse abakonka ifipope fyakwe balishilimuka. c

 [Taw] Ukumulumbanya takwakapwe. d Jah! 112 Lumbanyeni 1

e

[Aleph]

Alipaalwa umuntu uutiina Yehova, f

2 [Behth] Uusekelela g nga nshi mu mafunde h yakwe.

3 [Gimel] 2 Abana bakwe bakaba impalume pano isonde. i

4 [Daleth] Kumfwa inkulo ya bantu abalungami, ikapaalwa. j

5 [He] 3 Mu ng’anda yakwe mwaba ifipe ifyauma umutengo ne fyuma; k

6 [Waw] No bulungami bwakwe bwaiminina pe. l

7 [Zayin] 4 Abyashisha abaololoka ulubuuto mu mfifi. m

8 [Chehth] Wa mutembo kabili wa nkumbu kabili alilungama. n

9 [Tehth] 5 Musuma umuntu uwa mutembo o kabili uwashimisha. p

[Yohdh] Fyonse ifyo acita fyalilungama. q

a Amg 28:58 1Im 16:10 Am 89:7 Am 99:3 Es 6:3 Mal 1:14 Lk 1:49 Uks 4:8 b Amg 4:6 Yb 28:28 Amp 1:7 Amp 9:10 Lkm 12:13 He 11:7 c Amg 4:6 Yos 1:8 1Is 2:3 Amp 3:4 2Ti 3:15 d Am 145:2 1Pe 1:7



















ICIPA. 112 e Ukf 15:2 Am 117:2 Am 150:6 Uks 19:1 f Am 111:10 Am 115:11 Am 128:1 g Am 1:2 Am 40:8 Am 119:16 Amp 2:4 Ro 7:22 h Am 119:6 i Am 25:13 Am 37:26 Am 102:28 Imi 2:39 j Ukt 17:7 Ukt 22:17 Am 14:5 Am 24:6 k Am 24:1 Es 33:6 Mt 6:33 l Am 111:3 Es 32:17 Es 51:8 m Am 97:11 Es 58:10 1Pe 2:9 1Yo 1:5 Uks 22:5 n Neh 9:17 Mk 7:19 Lk 6:36 Ef 4:32 Ko 3:13 o Imi 6:8 p Amg 15:8 Yb 31:16 Am 37:26 Am 41:1 Amp 14:21 Amp 17:5 Amp 19:17 Amp 21:13 Lk 6:35 Lk 23:50 Imi 20:35 He 13:16 q 1Sa 12:3 Yb 1:1 Mk 6:8 Mt 1:19 Ef 5:15 Ko 4:5 1Te 2:10



















Ku Kulyo a Am 15:5 Am 125:1 Amp 2:21 2Pe 1:10

AMALUMBO 111:10–113:1

 [Kaph] 6 Pantu takabale atelentenshiwa. a

[Lamedh] Umulungami akebukishiwa umuyayaya. b

 [Mem] 7 Takatiine nangu lyashi ilibi. c

 [Nun] Umutima wakwe walishipa, d washintilila pali Yehova. e

 [Samekh] 8 Umutima wakwe tautelentenshiwa; f takatiine, g

 [Ayin] Mpaka akamone icikacitikila abalwani bakwe. h

 [Pe] 9 Ni kapekape; apeela abapiina. i

 [Tsa·dheh] Ubulungami bwakwe bwaiminina pe. j

 [Qohph] Ulusengo lwakwe lukasumbulwa mu bukata. k

 [Rehsh] 10 Umubifi akamona kabili akafulwa. l

 [Shin] Akasumanya ameno no kusunguluka. m

 [Taw] Ico ababifi bakumbwa cikaloba. n o

Jah! 113 Lumbanyeni Mwe babomfi ba kwa Yehova, p mulumbanyeni, b Neh 5:19; Amp 10:7; c Am 27:1; Amp 1:33; Amp 3:25; Lk 21:9; d Am 57:7; Am 118:6; Imi 21:13; e Am 62:8; Am 64:10; Am 118:8; Es 26:3; Yh 14:1; Imi 27:25; f Am 27:14; Am 31:24; g Am 56:11; Amp 28:1; h Am 59:10; Am 91:8; Am 92:11; Am 118:7; i Amg 15:11; Amp 11:24; Amp 19:17; Lkm 11:2; 2Ko 9:9; j Amg 24:13; Mt 25:46; He 6:10; k 1Sa 2:1; Am 75:10; Am 92:10; l Est 6:11; Lk 13:28; m Am 37:12; Am 58:7; n Amp 10:28; Amp 11:7; ICIPA. 113 o Ukf 15:2; Am 68:4; Am 150:6; Es 38:19; Uks 19:1; p Am 33:1; Am 103:21; Ef 5:19; Uks 19:5.

AMALUMBO 113:2–115:6

2

3

4

5

6 7

8

9

Utulubi tatulanda, tatumona

Lumbanyeni ishina lya kwa Yehova. a Licindikwe ishina lya kwa Yehova b Ukufuma nomba ukuya umuyayaya. c Ukufuma ku kutula kwa kasuba ukufika ku kuwa kwa kako d Ishina lya kwa Yehova lilumbanishiwe. e Yehova ali pa muulu ukucila inko shonse; f Ubukata bwakwe bwacila imyulu. g Nani uwaba nga Yehova Lesa wesu, h Uwaikala apatali sana? i Alakontama pa kuti aloleshe pa myulu na pe sonde, j Pa kuti emye umulanda mu lukungu; k Aimya umupiina ukumufumya pa cishala, l No kumulenga ukwikala na abakata, m Abakata ba mu bantu bakwe. n Alenga ing’umba ukwikala mu ng’anda o No kulenga yaba ne nsansa pantu yafyala abana. p Lumbanyeni Jah! q

abena Israele bafu114 Ilyo mine mu Egupti, r

Ilyo aba mu ng’anda ya kwa Yakobo bafumine mu bantu abalongofyanya pa kulanda, s 2 Icalo ca Yuda caishileba icifulo cabo ica mushilo, t Israele aishileba ubufumu bwabo ubukankaala. u 3 Bemba alimwene no kufulumuka; v Yordani ena, abweleele ku numa. w 4 Impili na sho shacilawike nge mpaanga ishilume, x No tupili nga bana ba mpaanga.

ICIPA. 113 a Am 135:1 b 1Im 29:10 Da 2:20 c 1Im 16:36 Am 106:48 d Es 45:6 Es 59:19 e Ukf 9:16 Am 72:19 Am 86:9 Mal 1:11 f Am 97:9 Am 99:2 Es 40:17 g 1Is 8:27 Am 8:1 h Ukf 15:11 Am 89:6 Es 36:7 i 1Is 8:43 Am 11:4 Es 57:15 He 9:24 j Am 14:2 Am 18:35 Am 102:19 Am 138:6 Es 66:2 k Am 22:15 l 1Sa 2:7 2Sa 7:8 Yb 2:8 Flp 2:9 m Ukt 41:41 Yb 36:7 n Uks 5:10 o 1Sa 2:5 Am 68:6 p Es 54:1 Ga 4:27 q Am 112:1 Am 117:1



















ifwe, mwe 115 Mwicindika Yehova, mwicindi-

ICIPA. 114 r Ukf 12:41 Ukf 13:3 s Ukt 42:23 Am 81:5 t Ukt 49:10 Am 76:1 Am 78:68 u Ukf 6:7 Ukf 19:6 Ukf 25:8 Ukf 29:45 Amg 27:9 Amg 32:9 v Ukf 14:21 Am 77:16 Am 106:9 1Ko 10:1 w Yos 3:16 Am 74:15 x Ukf 19:18 Ukf 20:18 Aba 5:4 Am 29:6 Am 68:8 Ye 4:24 Hab 3:6



















Ku Kulyo a Ukf 15:8 Yos 2:10 Hab 3:8 b Yos 4:23 c Es 64:3 d Mk 6:1 Na 1:5 e 1Im 16:30 Yb 9:6 Am 77:18 Am 97:4 f Ukf 17:6 Imp 20:11 Am 107:35

812

5 Cinshi wafulumukiile we bemba, a We Yordani, cinshi wabweleele ku numa? b 6 Mwe mpili, cinshi mwacilaukiile nge mpaanga ishilume; c Na mwe tupili, nga bana ba mpaanga? d 7 Tutuma we sonde, pa mulandu wa kwa Shikulu, e Pa mulandu wa kwa Lesa wa kwa Yakobo, 8 Uusangula icilibwe icasansuka ukuba icishiba ca menshi, f Ne libwe ilyakosa ukuba akamfukumfuku ka menshi. g

2

3 4

5

6

ka ifwe, h Lelo cindikeni ishina lyenu i Ukulingana ne cikuuku cenu, ukulingana ne cishinka cenu. j Nga cinshi ico inko shingasosela ashiti: k “Nga nomba, ali kwi, Lesa wabo?” l Lesa wesu ali mu muulu; m Conse ico alefwaya ukucita alicita. n Utulubi twabo twa silfere na golde, o Twapangwa ku minwe ya bantu. p Akanwa twalikwata, lelo te kuti tulande; q Amenso twalikwata, lelo te kuti tumone; r Amatwi twalikwata, lelo te kuti tumfwe. s Umona twalikwata, lelo te kuti tununshe. t

g Amg 8:15; Neh 9:15; 1Ko 10:4; ICIPA. 115 h Yb 1:21; 1Ti 6:7; i Amg 28:58; Es 48:11; Ek 39:13; Yh 12:28; j Am 61:7; Am 66:20; Am 89:1; Am 138:2; Mk 7:20; Ro 3:4; k Ukf 32:12; Imp 14:15; Amg 32:27; l Am 42:3; Am 79:10; Yoe 2:17; m Am 2:4; Am 33:14; Am 123:1; Es 63:15; Mt 6:9; n Am 135:6; Es 46:10; Da 4:35; Ro 9:19; o Am 97:7; Am 135:15; Es 46:6; Ye 10:9; p Amg 4:28; Es 40:19; Es 44:17; Ye 10:3; Imi 19:26; q Hab 2:19; r Am 135:16; s Am 135:17; t 1Ko 10:19.

813

Isonde apeela abantunse

7 Iminwe twalikwata, lelo te kuti tutonye. a Amakasa twalikwata, lelo te kuti twende; b Tatufumya iciunda ku mikoshi ya tuko. c 8 Abatupanga bakaba fye nga twena, d Bonse abatucetekela. e 9 Mwe bena Israele, tetekeleni Yehova; f E kaafwa wabo kabili e nkwela yabo. g 10 Mwe ba ng’anda ya kwa Aarone, tetekeleni Yehova; h E kaafwa wabo kabili e nkwela yabo. i 11 Mwe batiina Yehova, tetekeleni Yehova; j E kaafwa wabo kabili e nkwela yabo. k 12 Yehova natwibukisha; akapaala, l Akapaala aba ng’anda ya kwa Israele, m Akapaala aba ng’anda ya kwa Aarone. n 13 Akapaala abatiina Yehova, o Abalanda na bacindama. p 14 Yehova akamufusha, q Imwe na bana benu abaume. r 15 Ni mwe Yehova apaala, s Uwapangile umuulu ne calo. t 16 Imyulu yena, myulu ya kwa Yehova, u Lelo icalo apeela ku bana ba bantu. v 17 Abafwa bena tabalumbanya Jah, w Nangu bonse abatentemukila ukwatalala tondolo. x 18 L elo ifwe twakulacindika Jah y Ukufuma nomba ukuya umuyayaya. z Lumbanyeni Jah! a pantu Yehova 116 Natemwa, alomfwa b

Ishiwi lyandi, ukupapaata kwandi. c

ICIPA. 115 a 1Sa 5:4 b 1Sa 5:3 Es 46:7 Imi 17:29 c Hab 2:18 d Am 135:18 Es 44:9 Uks 9:20 e 2Is 21:21 Am 97:7 Yn 2:8 f 1Im 5:20 Am 32:10 Am 62:8 Amp 3:5 g Amg 33:29 Am 33:20 Am 119:114 Am 144:2 Amp 30:5 h Ukf 28:1 Amg 33:8 i Am 118:3 j Amp 16:20 Ye 17:7 k Am 84:11 l Am 136:23 Amp 10:22 Imi 10:4 m Ukt 12:2 Am 67:7 Imi 3:26 n Am 115:10 o Am 29:11 Lk 1:50 Imi 13:26 p Imi 26:22 Uks 11:18 Uks 19:5 q Ukt 13:16 Ukt 49:25 r Ukt 22:17 s Am 3:8 Ef 1:3 t Ukt 1:1 Ukt 14:19 Am 96:5 Am 146:6 u Am 89:11 Es 66:1 v Ukt 1:28 Amg 32:8 Am 37:29 Es 45:18 Ye 27:5 Imi 17:26 w Am 6:5 Am 30:9 Am 118:17 Lkm 9:5 Es 38:18 x 1Sa 2:9 Am 31:17 y 1Im 29:20 Am 68:4 z Am 113:2 Da 2:20 a Am 112:1 Uks 19:3



















ICIPA. 116 b Am 18:6 Am 66:19 c Da 9:3



















Ku Kulyo a Am 34:15 b Neh 2:4 Yb 27:10 c Am 18:4 d Es 38:10 e Am 38:6 Es 53:3

AMALUMBO 115:7–116:12 2 Pantu ateyamika ukutwi kwakwe kuli ine, a Kabili mu nshiku shandi shonse nakulalilila kuli ena. b 3 Imyando ya mfwa yalinshingulwike c Ne fya kucululusha fya ku Nshiishi fyalinsangile. d Ubucushi no bulanda nalefikumanya fye lyonse. e 4 Lelo naliliile kwi shina lya kwa Yehova nati: f “Iye, mwe Yehova, pususheni umweo wandi!” g 5 Yehova wa mutembo kabili alilungama; h Kabili Lesa wesu wa luse. i 6 Yehova alinda abashaishibisha. j Nshakwete amaka, na o alimpuswishe. k 7 We mweo wandi bwelela ku ncende yobe iya kutuushako, l Pantu Yehova nacita icisuma kuli iwe. m 8 Pantu mwapokolola umweo wandi ku mfwa, n Na menso yandi ku filamba, no lukasa lwandi ku kuipununa. o 9 Nakulaenda p ku cinso ca kwa Yehova mu calo ca ba mweo. q 10 Icitetekelo r e canengele ukulanda. s Naliculile nga nshi. 11 E ico mu kusakamikwa kwandi, natile: t “Umuntu onse wa bufi.” u 12 Cinshi ndebwesesha kuli Yehova v Pa fisuma fyonse ifyo ancitila? w f 2Im 33:13; Am 34:6; Ro 10:13; g Am 41:1; Am 89:48; Am 118:25; h Ukf 34:6; Amg 32:4; Neh 9:8; Am 103:8; Am 119:137; Am 145:17; Ro 3:25; i Ukf 20:6; Neh 9:17; Da 9:9; j Am 19:7; k Am 79:8; Am 106:43; Am 142:6; l Ye 6:16; m Am 13:6; Am 119:17; Am 145:20; He 11:6; n Am 56:13; Am 86:13; o 1Sa 25:34; Am 94:18; p Ukt 17:1; Lk 1:6; q Am 27:13; Am 142:5; Lkm 9:5; Es 38:11; Es 53:8; r Ukt 15:6; 2Ko 4:13; He 11:1; s Ro 10:10; 2Pe 1:21; t Am 31:22; u Am 146:3; Ro 3:4; v Am 50:10; 1Ko 6:20; w Am 103:2.

AMALUMBO 116:13–118:15 13 Ndenwena muli kapu ye pusukilo a ilikalamba, Kabili kwi shina lya kwa Yehova e ko ndelilila. b 14 Ndefishapo imilapo yandi kuli Yehova, c Pa menso ya bantu bakwe bonse. 15 Imfwa ya bantu bakwe aba cishinka d Yalyuma umutengo mu menso ya kwa Yehova. 16 Moneni nomba, mwe Yehova, e Ine ndi mubomfi wenu. f Ndi mubomfi wenu, umwana mwaume wa musha wenu umwanakashi. g Mwakakula ifikakilo fyandi. h 17 Ndetuula ilambo lya kutootela kuli imwe, i Ndelilila na kwi shina lya kwa Yehova. j 18 Ndefishapo imilapo yandi kuli Yehova, k Pa menso ya bantu bakwe bonse, l 19 Mu mansa sha ng’anda ya kwa Yehova, m Mu kati ka iwe, we Yerusalemu. n Lumbanyeni Jah! o Yehova, 117 Lumbanyeni mwe nko shonse; p

Mutasheni, mwe mikowa yonse. q 2 Pantu icikuuku cakwe kuli ifwe cikalamba; r Kabili icishinka s ca kwa Yehova ca muyayaya. Lumbanyeni Jah! t Yehova, pantu 118 Tooteleni musuma; u

Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya. v 2 Lekeni Israele asose ati: “Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya.” w 3 Lekeni aba mu ng’anda ya kwa Aarone basose abati: x “Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya.” y

Ishina lya kwa Yehova bucingo ICIPA. 116 a Am 119:155 b Am 150:1 Yoe 2:32 Mt 26:42 c Yb 22:27 Am 22:25 Yn 2:9 Na 1:15 Mt 5:33 Yh 17:4 d 1Sa 25:29 Yb 1:12 Am 50:5 Am 72:14 Am 91:14 Sek 2:8 2Pe 2:9 e Am 116:4 f Am 119:125 Am 143:12 g Am 86:16 Lk 1:38 h 2Im 33:13 Am 107:14 i Le 7:12 Am 50:23 Am 107:22 He 13:15 j Ro 10:13 k Am 22:25 Am 76:11 Lkm 5:5 l Am 116:14 m Am 96:8 Am 100:4 Am 135:2 n Am 122:3 o Am 112:1 Uks 19:1



















ICIPA. 117 p Am 18:49 Am 113:1 Ro 15:11 Uks 7:10 Uks 19:6 q Ukt 25:16 Imp 25:15 r Am 94:18 Am 100:5 Isb 3:22 s Am 25:10 Am 71:22 Am 91:4 Es 10:20 Lk 1:55 t Am 111:1



















ICIPA. 118 u 1Im 16:8 Am 107:1 Mt 19:17 v Am 136:1 w Am 136:2 x Am 135:19 1Pe 2:5 y Am 136:3



















Ku Kulyo a Am 22:23 Uks 19:5 b Am 136:4 c Am 50:15 Am 107:19 Am 120:1 d Ukf 15:2 Am 18:19 e Am 27:1 Am 146:5 Es 51:12 Ro 8:31 f Am 56:4 He 13:6

814

4 Lekeni abatiina Yehova basose abati: a “Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya.” b 5 Ilyo nali mu bucushi nakuutile kuli Jah; c Jah alinjaswike no kumbika apapabuka. d 6 Yehova ali na ine; nshakatiine. e Cinshi ico umuntunse engancita? f 7 Yehova ali na ine pamo na balengafwa, g Pa kuti njitakishe pa bampata h 8 Cawamapo ukuuba muli Yehova i Ukucila ukucetekela umuntunse j 9 Cawamapo ukuuba muli Yehova k Ukucila ukucetekela abakankaala. l 10 Inko shonse shalinshingulwike. m Ni mwi shina lya kwa Yehova e mo naleshitamfisha. n 11 Ukunshinguluka, shalinshingulwike. o Ni mwi shina lya kwa Yehova e mo naleshitamfisha. 12 Shanshingulwike kwati ni nshimu; p Lelo shashimine ngo mulilo wa ku fimpuusa fya myunga. q Ni mwi shina lya kwa Yehova e mo naleshitamfisha. r 13 Bansunkile na maka pa kuti ngwe, s Lelo Yehova alingafwile. t 14 Jah e bucingo bwandi kabili e maka yandi, u Kabili e pusukilo lyandi. v 15 Ishiwi lya kwanga kabili ilye pusukilo w g 1Im 12:18; Am 54:4; Mt 26:53; h Am 54:7; i Am 40:4; Am 62:8; Ye 17:5; j Am 146:3; k Amp 18:10; l Es 30:2; Ek 29:7; m Am 2:2; Sek 12:3; n 2Im 20:17; o Am 22:12; p Amg 1:44; q Am 83:14; Lkm 7:6; Es 27:4; Na 1:10; r 2Im 14:11; s 1Sa 20:3; Am 18:18; Mk 7:8; Lk 4:29; t Imi 2:32; u Ukf 15:2; Am 18:2; Es 12:2; v Am 3:8; Imi 3:15; w Am 30:11; Lk 24:52.

815

16

17

18 19

20

21

22

23

24

25

26

27

Aisa mwi shina lya kwa Lesa

Lili mu matenti a ya balungami. b Ukuboko kwa ku kulyo ukwa kwa Yehova kulecita ifya maka. c Ukuboko kwa ku kulyo ukwa kwa Yehova kuleisansabika; d Ukuboko kwa ku kulyo ukwa kwa Yehova kulecita ifya maka. e Nshafwe, lelo ndeba no mweo, f Pa kuti nsabankanye imilimo ya kwa Jah. g Jah ansalapwile icibi, h Lelo tampoosele ku mfwa. i Njiswileniko ku mpongolo sha bulungami. j E ko nalaingilila; ndelumbanya Jah. k Iyi e mpongolo ya kwa Yehova. l E po abalungami bengilila. m Ndemulumbanya, pantu mwalinjaswike n Kabili mwali ipusukilo lyandi. o Ilibwe ilyo bakakuula bakeene p E lyaba pa muulu pa koona. q Yehova umwine e wacita ici cintu; r Cena ca kupapa mu menso yesu. s Ubu e bushiku bwa kwa Yehova; t Tuleanga no kusekelela mu bushiku ubu. u Aleni, nomba, mwe Yehova, shi tupususheni! v Aleni, nomba, mwe Yehova, shi tulengeni ukutunguluka! w Apaalwe Uuleishila mwi shina lya kwa Yehova; x Twamupaalila mu ng’anda ya kwa Yehova. y Yehova e Lesa, z Kabili e utupeela ulubuuto. a Bomfyeni imisambo b ku ku-

ICIPA. 118 a Es 16:5 b Es 65:13 Imi 2:46 Imi 16:34 c Am 89:13 Es 63:12 d Ukf 15:6 e Es 40:26 f Am 6:5 g Am 71:17 Am 73:28 h Am 66:10 Am 94:12 Es 53:10 2Ko 6:9 He 12:6 i Am 16:10 Imi 2:31 j Es 26:2 Mt 7:14 Uks 22:14 k Ukf 15:2 l Am 24:7 m Am 24:4 Es 35:8 n Yh 11:41 o Am 116:1 Es 12:2 p Es 53:3 Mko 12:10 Lk 20:17 1Pe 2:4 q Es 28:16 Sek 4:7 Lk 20:17 Imi 4:11 1Ko 3:11 Ef 2:20 1Pe 2:6 r Imi 3:15 Imi 5:31 s Mko 12:11 t Am 69:13 Sek 3:9 2Ko 6:2 u 1Is 8:66 Est 8:16 Yh 16:22 Imi 5:41 v Am 20:9 1Ti 2:3 w Am 90:17 x Mt 21:9 Mt 23:39 Mko 11:9 Lk 19:38 y Am 134:3 z Yos 22:22 Am 50:1 Es 46:9 a Am 18:28 1Pe 2:9 b Le 23:34 Mt 21:8 Yh 12:13 Uks 7:9



















Ku Kulyo a Am 42:4 b Ukf 27:2 c Ukf 15:2 Es 25:1 d Am 145:1 Es 12:2 e Am 50:23 f Esr 3:11 Am 118:1



















ICIPA. 119 g 2Is 20:3 Yb 1:1 Am 32:2 Yak 5:11

AMALUMBO 118:16–119:9 yemfya ulwendo lwa kusefya, a Ukufika fye na ku nsengo sha ku ciipailo. b 28 Ni mwe Lesa wandi, na ine nkamulumbanya; c Mwe Lesa wandi—nkamusansabika. d 29 Tooteleni Yehova, pantu musuma; e Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya. f

1 [Aleph]

Balipaalwa aba kaele mu myendele yabo, g Abenda mu mafunde ya kwa Yehova. h Balipaalwa abasunga amashiwi ayo atwibukishako; i Abamufwaya no mutima onse. j Tabacita ifyabipa. k Benda mu nshila shakwe. l Ni mwe mwatwebele m Ukubika amano ku kukonka ifipope fyenu. n Iye kanshi imibele yandi nga yapampamina o Pa kukonka ifipope fyenu! p Ninshi te kuti mbe ne nsoni, q Nga nakonka amafunde yenu yonse. r Ndemulumbanishisha mu bulungami bwa mutima wandi, s Ilyo nasambilila ubupingushi bwenu ubwalungama. t Ndekonka ifipope fyenu. u Shi mwindekelesha. v

119 2

3 4

5

6

7

8

2 [Behth] 9 Bushe umulumendo w kuti asangulula shani imibele yakwe? h Am 119:97; Am 128:1; Ro 7:22; Yak 1:25; i Am 19:7; Am 119:157; j Amg 4:29; 1Is 8:48; 1Im 22:19; 2Im 31:21; Ye 29:13; k 2Sa 22:21; Yh 7:18; Ro 10:5; 1Yo 3:9; l Ukt 5:22; 1Is 2:3; 2Im 31:21; Es 38:3; m Amg 5:33; Ye 7:23; Yh 14:21; n Yak 2:10; 1Yo 5:3; o Am 51:10; p Amg 4:1; Am 119:135; Ye 32:11; q Am 119:80; r Le 27:34; Lkm 12:13; s 1Im 29:17; t Amg 1:35; Amg 4:3; Amg 5:1; Amg 6:1; Am 19:9; Am 119:160; u Amg 4:1; Yos 24:15; Am 119:145; v Am 37:25; Es 43:2; He 13:5; w Am 25:7.

AMALUMBO 119:10-32

10

11

12

13

14

15

16

Ni pa kuisunga ukulingana ne cebo cenu. a Nimufwaya no mutima wandi onse. b Mwileka nshe amafunde yenu. c Ifyebo fyenu nafisungila mu mutima wandi, d Pa kuti nimubembukila. e Mwalicindama, mwe Yehova. Nsambilisheni ifipope fyenu. f Ku milomo yandi nalisabankanya g Ubupingushi bonse ubwa mu kanwa kenu. h Nsansamukila mu fyebo ifyo mutwibukishako, i Nga filya nsansamukila mu fyuma fimbi. j Nkabika amano ku fipope fyenu, k Kabili nkabika amano ku nshila shenu. l Ifipope fyenu e fyo nkatemwisha. m Nshakalabe icebo cenu. n

3 [Gimel] 17 Citileni umubomfi wenu ifisuma, pa kuti mbe no mweo o Pa kuti ndekonka icebo cenu. p 18 Nshibuleni amenso, pa kuti mone q Ifipesha amano ifya mu mafunde yenu. r 19 Ine ndi mulebeshi fye mu calo ici. s Mwimfisa amafunde yenu. t 20 Umweo wandi naunaka sana ku kufuluka u Ubupingushi bwenu inshita yonse. v 21 Mwaebaula abaituntumba abatiipwa, w Abashikonka amafunde yenu. x 22 Fumyeni pali ine umuseebanya ne misuula, y Pantu ndakonka ifyebo ifyo mutwibukishako. z

Ukutemwisha amafunde, ifipope ICIPA. 119 a Am 15:2 Amp 6:22 b 1Sa 7:3 2Im 15:15 c Am 25:5 Am 119:118 d Am 112:1 Am 119:67 Lk 2:19 Lk 2:51 Ro 6:17 e Am 19:13 Am 37:31 f Neh 10:29 Am 119:26 Am 119:64 g Am 40:9 h Imp 16:5 Amg 5:31 1Im 16:12 Am 19:9 i Am 119:111 Ye 15:16 j Yb 23:12 Am 19:10 Am 119:72 k Am 19:8 Am 111:7 Am 119:93 Am 119:100 Am 119:173 l Am 25:10 m Ukt 26:5 Amg 30:10 n Amg 4:13 Yh 17:6 Yak 1:23 o Le 18:5 Am 116:7 Es 38:20 Ro 10:5 p Am 119:110 1Te 2:13 q 2Ko 3:18 r Ro 15:4 He 8:5 He 10:1 s Ukt 47:9 1Im 29:15 1Pe 2:11 t Le 27:34 Imp 36:13 Am 19:8 Am 119:151 Lkm 12:13 u Am 42:1 Am 63:1 v Amg 1:35 Amg 6:20 Am 105:5 w Mal 4:1 1Pe 5:5 x Amg 28:15 Ye 11:3 y Yos 5:9 1Sa 25:39 Am 123:3 z Am 19:7 Am 93:5 Am 119:167



















Ku Kulyo a 1Sa 20:31 Am 2:2 Lk 22:66 b Amg 4:5 Am 119:171

816

23 Bacilolo na bo baikala; balanshanya ifibi pali ine. a Lelo umubomfi wenu ena, abika amano ku fipope fyenu. b 24 Kabili ifyebo ifyo mutwibukishako nalifitemwisha, c E baume abampanda amano. d

4 [Daleth] 25 Umweo wandi walemenena ku lukungu. e Nsungeni uwa mweo ukulingana ne cebo cenu. f 26 Ninondolola imibele yandi, pa kuti munjasuke. g Nsambilisheni ifipope fyenu. h 27 Nengeni ukwiluka umwalola ifipope fyenu, i Pa kuti mbike amano ku fipesha amano fyenu. j 28 Nafufiwa utulo pa mulandu wa bulanda. k Njimyeni ukulingana ne cebo cenu. l 29 Fumyenimo inshila ya bufi muli ine, m Kabili nangeni uluse lwenu pa kunsambilisha amafunde yenu. n 30 Ninsala inshila ya cishinka. o Nimona ukuti ubupingushi bwenu bwaliba fye bwino. p 31 Naikalilila ku fyebo ifyo mutwibukishako. q Mwe Yehova, mwinenga insoni. r 32 Umwaya amafunde yenu e mo nakulaenda, s Pantu mwakusha umutima wandi pa kuti amafunde yenu na yambi yekalemo. t c Am 19:7; Am 119:14; Am 119:168; d Amg 17:18; Am 119:105; Amp 1:25; 2Ti 3:16; e Am 22:15; Am 44:25; f 2Sa 7:28; Am 71:20; Am 119:154; Am 143:11; g 2Im 32:20; Am 38:18; Amp 28:13; Es 38:3; h Amg 4:5; 1Is 8:36; Am 86:11; Es 30:20; i Am 103:18; Am 119:94; j 1Im 16:9; 2Im 32:22; Am 105:2; Am 145:5; k Am 107:6; Es 38:10; l Es 38:20; Ho 6:2; m Am 119:104; Am 141:4; Amp 30:8; Ef 4:25; n He 8:10; o Yos 24:15; Amp 12:22; Amp 28:20; 1Ko 4:2; p Le 18:5; Amg 4:3; q Am 19:7; 2Pe 3:1; r Am 25:20; Am 119:80; s Amg 30:16; t 1Is 4:29; 2Im 30:19; 2Ko 6:11.

817

Cetekeleni icebo ca kwa Lesa

5 [He] 33 Mwe Yehova, nsambilisheni ifipope fyenu, a Pa kuti ndefikonka fyonse. b 34 Nengeni ukwiluka, pa kuti ndekonka amafunde yenu c Pa kuti ndeyakonka no mutima onse. d 35 Nengeni ukwenda mu nshila ya mafunde yenu, e Pantu e mo nsansamukila. f 36 Alwileni umutima wandi ku fyebo mutwibukishako, g Kabili mwiwalwila ku kufwaya ubunonshi. h 37 Lengeni amenso yandi ukukanalolesha ifya fye; i Nengeni ukwenda mu nshila yenu ukuti mbe uwa mweo. j 38 Fisheni icebo cenu ku mubomfi wenu, k Icebo icimulenga ukuba na katiina kuli imwe. l 39 Lekeni ukuseebana kwandi uko ntiina kufumepo, m Pantu ubupingushi bwenu busuma. n 40 Moneni, mfuluka ifipope fyenu. o Mu bulungami bwenu e mo munsungile uwa mweo. p

6 [Waw] 41 Kabili lekeni imicitile yenu iya cikuuku ibe pali ine, mwe Yehova, q Kabili mpususheni ukulingana ne cebo cenu, r 42 Pa kuti njasuke uulenseebanya, s Pantu mu cebo cenu e mo nacetekela. t 43 Kabili mwipoka icebo ca cine mu kanwa kandi, u Pantu nalolela ubupingushi bwenu. v 44 Kabili lyonse nkalakonka amafunde yenu, w Umuyayaya, umuyayaya. x

ICIPA. 119 a Am 119:64 Es 48:17 Yh 6:45 Yak 1:5 b Am 119:112 Uks 2:26 c Am 19:7 Am 105:45 Am 119:1 d Am 119:69 Ko 3:23 e Am 19:8 Am 23:3 Flp 2:13 f Am 40:8 g Am 119:119 Ye 44:23 h Ukf 18:21 Lk 12:15 1Ti 6:10 He 13:5 Yak 4:13 i Imp 15:39 Amp 4:25 Amp 23:5 Mt 7:17 j Am 119:25 Es 38:21 k 2Sa 7:25 l Am 145:19 m Am 39:8 n Amg 4:8 Am 19:9 Am 119:75 o Am 19:8 Am 119:15 p Am 143:11 q Am 51:1 Am 85:7 Am 90:14 Am 106:4 Am 119:76 r Ukt 49:18 Am 14:7 Lk 2:30 s Mt 4:4 Mt 10:19 t Am 119:49 Am 119:81 Am 119:105 u Am 50:16 Am 71:18 Es 59:21 v Imp 16:5 Am 19:9 w Am 19:7 Am 119:1 Am 119:142 x Am 119:33



















Ku Kulyo a Am 31:8 Am 118:5 b Am 119:94 Am 119:141 c 2Sa 12:7 Am 93:5 Am 119:168 Da 5:22 Mt 10:18 Imi 26:2 d Mko 8:38 Ro 1:16 e Am 112:1 f Yb 23:12 Am 119:174 Ro 7:22 g Am 119:127 Lkm 12:13

AMALUMBO 119:33-56 45 Kabili nakulaenda umwapabuka, a Pantu nimfwayafwaya mu fipope fyenu. b 46 Nkalanda na pa fyebo ifyo mutwibukishako p a ntanshi ya shamfumu, c Kabili nshakabe ne nsoni. d 47 Kabili nkatemwisha amafunde yenu e Ayo natemwa. f 48 Nkemisha amaboko yandi ku mafunde yenu ayo natemwa, g Na ku fipope fyenu nkabikako amano. h

7 [Zayin] 49 Ibukisheni icebo mwasosele ku mubomfi wenu, i Ico mwanenga ukulolela. j 50 Ici e cinsansamusha mu kucula kwandi, k Pantu icebo cenu cinenga ukuba uwa mweo. l 51 Abaituntumba bampumya icibi. m Lelo ku mafunde yenu nshafumako. n 52 Njibukisha ubupingushi bwenu ubwabako ukufuma umuyayaya, mwe Yehova, o No kuisansamusha. p 53 Ninkalipa sana pa mulandu wa babifi, q Abasha amafunde yenu. r 54 Ifipope fyenu fili nge nyimbo sha malumbo kuli ine s Mu ng’anda umo njikala ngo mulebeshi. t 55 Naibukisha ishina lyenu ubushiku, mwe Yehova, u Pa kuti nsunge amafunde yenu. v 56 Ici na co candi, Pantu ndakonka ifipope fyenu. w h Am 119:23; Am 119:71; i 2Sa 7:25; Am 105:42; Am 106:45; j Am 71:14; k Am 94:19; Ro 15:4; l Am 119:25; m Am 123:4; Amp 9:12; n Yb 23:11; Am 44:18; Am 119:157; o Imp 16:5; Amg 1:35; Amg 4:3; Am 36:6; Am 105:5; p Ro 15:4; q Esr 9:13; Am 119:158; Am 139:21; r Amp 28:4; s Am 119:112; t Ukt 47:9; He 11:13; u Am 42:8; Am 63:6; Es 26:9; v Am 119:34; w Am 119:100.

AMALUMBO 119:57-79

8 [Chehth] 57 Yehova e cakaniko candi; a Nindaya ukuti nakulakonka ifyebo fyenu. b 58 Napapaata imwe no mutima wandi onse. c Mbeleleni uluse ukulingana ne cebo cenu. d 59 Nintontonkanya pa mibele yandi, e Pa kuti mbweseshe amakasa yandi ku fyebo fyenu ifyo mutwibukishako. f 60 Nalyangufyenye, no kukanashingashinga g Ukukonka amafunde yenu. h 61 Imyando ya babifi yalimpombele. i Nshalabile amafunde yenu. j 62 Ubushiku pa kati ndeema ku kumutasha k Pa bupingushi bwenu ubwalungama. l 63 Abanandi ni abo abamutiina, m Na bakonka ifipope fyenu. n 64 Mwe Yehova, icikuuku cenu caba fye mpanga yonse pano isonde. o Nsambilisheni ifipope fyenu. p

9 [Tehth] 65 Mwalicitila umubomfi wenu ifisuma, q Mwe Yehova, ukulingana ne fyo mwasosele. r 66 Nsambilisheni ubusuma, s amano t no kwishiba, u Pantu nacetekela mu mafunde yenu. v 67 Ilyo amacushi yali tayalaisa pali ine nalebembuka mu kuluba, w L elo nomba ndakonka ifyebo fyenu. x 68 Muli basuma kabili mucita ifisuma. y Nsambilisheni ifipope fyenu. z 69 Abaituntumba bambepesha ubufi. a

Kale nalebembuka mu kuluba ICIPA. 119 a Am 16:5 Am 73:26 Ye 10:16 b Ukf 19:8 2Is 23:3 Am 106:12 c Ukf 32:11 2Im 34:27 Am 51:17 d Am 26:11 Am 57:1 e Am 119:101 Lk 15:18 2Ko 13:5 Ef 5:15 f Amg 4:30 Am 119:146 Ye 31:18 g Ukf 7:20 2Im 29:3 Imi 16:33 h Amp 7:2 i Am 140:5 Ye 38:6 j 1Sa 26:9 2Im 29:2 k Am 42:8 Imi 16:25 l Neh 9:13 m Am 16:3 Am 142:7 Amp 13:20 Mal 3:16 n Am 119:56 o Am 33:5 Am 104:13 p 1Is 8:58 Am 119:33 Am 119:124 q Ukt 39:3 1Sa 18:14 Am 30:11 r Am 119:25 s Tt 1:8 t 1Sa 25:33 Da 2:14 u 1Is 3:9 2Im 1:10 Am 94:10 Da 2:21 Flp 1:9 v Am 106:12 w Le 5:17 Ga 6:1 1Ti 1:13 x Am 119:11 He 12:11 y Am 86:5 Am 106:1 Am 107:1 Mko 10:18 z Am 119:12 Es 48:17 a Yb 13:4 Am 86:14 Am 109:2 Am 119:51



















Ku Kulyo a Am 19:8 Am 119:40 b Am 17:10 Es 6:10 Imi 28:27 c Am 40:8 Ro 7:22 d 1Ko 11:32 He 5:8 He 12:10 e Amg 4:14 Am 119:171 f Amg 17:19

818

Lelo ine, nakulakonka ifipope fyenu no mutima wandi onse. a 70 Imitima yabo yatikama nga mafuta. b Lelo ine, amafunde yenu e yo natemwisha. c 71 Cili fye bwino kuli ine ukuti mpite mu kucula uku, d Pa kuti nsambilile ifipope fyenu. e 72 Amafunde f ya mu kanwa kenu yabelako ukungafwa, g Yawama ukucila golde iingi na silfere. h

[Yohdh] 73 Iminwe yenu e yampangile no kuleka mbeko. i Nengeni ukwiluka, p a kuti nsambilile amafunde yenu. j 74 Abamutiina e basekelela ilyo bamona, k Pantu nalolela icebo cenu. l 75 Mwe Yehova, nalishiba ukuti ubupingushi bwenu bwalilungama m No kuti ni pa mulandu wa cishinka cenu mwansalapwila. n 76 Lekeni icikuuku cenu, cinsansamushe, o Ukulingana ne cebo cenu ku mubomfi wenu. p 77 Lekeni uluse lwenu lwise pali ine, pa kuti mbe no mweo; q Pantu amafunde yenu e yo natemwisha. r 78 Lekeni abaituntumba balengwe insoni, pantu bambepa apabula umulandu. s Lelo ine, nakulatontonkanya pa fipope fyenu. t 79 Lekeni abamutiina, g Am 19:7; h Am 19:10; Am 119:127; Amp 3:15; Amp 8:10; i Yb 10:8; Am 100:3; Am 138:8; Am 139:14; j 1Im 22:12; Yb 32:8; Am 119:35; Lkm 12:13; k Am 34:2; l Am 119:42; Am 119:147; m Neh 9:13; Am 119:52; Am 119:160; n Amg 32:4; Am 89:33; He 12:11; o Ukf 34:6; Am 86:5; 2Ko 1:3; p Am 119:41; q Am 51:1; Am 103:13; Am 119:116; Da 9:18; Lk 1:50; r Am 1:2; Ro 7:22; s Am 25:3; Am 35:19; t Am 19:8; Am 119:45.

819

Lesa alishimpa icalo

Abaishiba ne fya kutwibukishako fyenu, a baalukile kuli ine. b 80 L ekeni umutima wandi ulekonka ifipope fyenu ukwabula ukulufyanya, c Pa kuti nilengwa insoni. d

 [Kaph] 81 Umweo wandi naunaka nga nshi ku kufwaya ukupususha kwenu; e Pantu ndolela icebo cenu. f 82 Amenso yandi yanaka ku kufwaya icebo cenu, g Kabili ndeti: “Ni lilali mukansansamusha?” h 83 Pantu naba nge nyambi i iili pa cushi. Nshalaba ifipope fyenu. j 84 Bushe inshiku sha mubomfi wenu shaba shinga? k Ni lilali mukapingula abancusha? l 85 Abaituntumba banyimbila amacinga ukuti banjikate, m Abashikonka amafunde yenu. n 86 Amafunde yenu yonse ya cishinka. o Lelo bena bancusha apabula umulandu. Ngafweni. p 87 Kwashala panono nga bamfumya pa calo; q Lelo ine nshasuula ifipope fyenu. r 88 Lekeni mbe no mweo ukulingana ne cikuuku cenu, s Pa kuti ndekonka ifyebo fyenu ifyo mutwibukishako ififuma mu kanwa kenu. t

[Lamedh] 89 Icebo cenu, mwe Yehova, u Caiminina umuyayaya mu muulu. v 90 Icishinka cenu ca ku nkulo ne nkulo. w Mwalishimpa icalo, ukuti ciminine umuyayaya. x

ICIPA. 119 a Am 99:7 Am 119:2 b Am 142:7 c Amg 26:16 1Is 8:58 Am 119:112 d Ukt 3:7 Am 25:2 Am 119:6 1Yo 2:28 e Am 73:26 Am 84:2 Mk 7:7 f Am 119:74 Am 119:114 g Am 69:3 Am 119:123 h Am 86:17 Am 102:2 Es 51:3 Es 66:13 2Ko 1:3 i Ukt 21:15 Am 56:8 j Amg 4:40 Esr 7:10 Am 119:61 Am 119:176 k Yb 7:7 Am 39:4 Am 89:47 l Am 7:6 Lk 18:7 Uks 6:10 m Am 7:15 Am 35:7 Am 119:78 Amp 16:27 Ye 18:20 n Am 119:53 o Amg 11:27 p Am 35:19 Am 142:6 q 1Is 3:14 r 1Sa 24:6 Am 119:56 Am 119:110 s Am 6:4 Am 119:159 t Am 19:7 u Am 119:152 v Am 89:2 Es 55:9 1Pe 1:25 w Amg 7:9 Am 100:5 1Ko 1:9 1Pe 4:19 x Am 93:1 Am 104:5 Lkm 1:4



















Ku Kulyo a Am 148:6 b Yos 10:13 Aba 5:20 Am 148:3 c Am 119:70 Am 119:77 Am 119:143 d Amp 6:23 Mt 4:4 e Am 19:8 Am 119:56 f Le 18:5 Amg 30:16 Yh 6:63 Ro 10:5

AMALUMBO 119:80-101 91 Fyaiminina ukufika na lelo ukulingana no bupingushi bwenu, a Pantu ifi fyonse fibombelo fyenu. b 92 Ine mbula kutemwisha amafunde yenu, c Nga nafwila fye mu bucushi bwandi. d 93 Nshakalabe ifipope fyenu umuyayaya, e Pantu e mo mwambakila uwa mweo. f 94 Ndi muntu wenu. Shi mpususheni, g Pantu nimfwayafwaya mu fipope fyenu. h 95 Ababifi nine bapembelela, ukuti banjipaye. i Lelo ine ntontonkanya pa fyebo fyenu ifya kutwibukishako. j 96 Nalimona ukuti ifintu fyonse fyalipelebela. k Lelo amafunde yenu tapaba ico yashalandapo.

 [Mem] 97 Amafunde yenu naliyatemwa icine cine! l Akasuba konse e yo ntontonkanyapo. m 98 Amafunde yenu yanenga ukuba uwa mano ukucila abalwani bandi, n Pantu yandi umuyayaya. o 99 Pali bakasambilisha bandi bonse tapaba nangu umo uwancila amano, p Pantu ifya kutwibukishako fyenu e fyo ntontonkanyapo, q 100 Nalicila abakalamba mu kwiluka, r Pantu ndasunga ifipope fyenu. s 101 Ntalusha amakasa yandi ku kwenda mu nshila yonse iibi, t g Yos 10:6; Am 86:2; Es 41:10; h Am 119:15; Am 119:168; i 1Sa 24:2; Am 10:8; Am 37:32; Mt 26:4; Imi 23:21; j Am 19:7; Am 107:43; k 2Sa 14:25; 2Sa 18:14; l Am 40:8; m Am 1:2; n Amg 4:6; Am 19:7; Amp 2:6; Amp 10:8; o Amg 5:29; p Amp 21:16; Mt 11:25; Mt 13:11; Lk 2:46; 2Ti 3:15; q Am 19:7; Am 119:79; r 1Sa 3:19; Yb 32:4; Lkm 4:13; Lk 2:47; s Am 103:18; Am 119:4; Am 119:56; t Am 18:23; Am 119:59; Amp 1:15; Amp 10:23; Amp 16:17; 1Ko 9:25; Ga 5:23; 2Pe 1:6.

AMALUMBO 119:102-123 Pa kuti ndekonka icebo cenu. a 102 Ku bupingushi bwenu nshafumako, b Pantu mwalinsambilisha. c 103 Ifyo ifyebo fyenu ifyatelela mu kanwa kandi, Fyalowa ukucila ubuci mu kanwa kandi! d 104 Ifipope fyenu e fyanenga ukuti ndeiluka. e E co napatila inshila ya bufi yonse. f

 [Nun] 105 Icebo cenu ni nyali ku makasa yandi, g Kabili lubuuto mu nshila yandi. h 106 Nindap a umulapo, kabili nkaufishapo, i Umulapo wa kulaumfwila ubupingushi bwenu ubwalungama. j 107 Nincushiwa apakalamba. k Mwe Yehova, nsungeni uwa mweo ukulingana ne cebo cenu. l 108 Mwe Yehova, lekeni imituulo ya mu kanwa kandi iya kuitemenwa imusekeshe, m Kabili nsambilisheni ubupingushi bwenu. n 109 Lyonse naba mu kapoosa mweo; o Lelo amafunde yenu nshayalaba. p 110 Ababifi banteya iciteyo, q Lelo ku fipope fyenu nshafumako. r 111 Nimpokelela ifya kutwibukishako ukuti fibe fyandi umuyayaya, s Pantu e filenga umutima wandi ukusansamuka. t 112 Nayalwila umutima wandi ku kukonka amafunde yenu u Umuyayaya, ukufika ku mpela. v

 [Samekh] 113 Aba mitima ibili nalibapata, w Lelo amafunde yenu naliyatemwa. x

Icebo cenu ni nyali ku makasa ICIPA. 119 a Amp 7:2 b 2Im 7:17 Am 18:22 c 1Is 8:36 Am 27:11 Am 86:11 Es 30:20 Es 54:13 1Yo 2:27 d Am 19:10 Amp 8:11 Amp 24:13 e Am 119:100 f Am 97:10 Am 101:3 Amp 8:13 Amp 13:5 Ro 12:9 g 1Sa 2:9 Am 43:3 Amp 6:23 Es 51:4 Ro 15:4 2Ti 3:16 2Pe 1:19 h Yb 29:3 Am 18:28 Ef 5:13 i 2Im 15:14 Neh 10:29 Am 66:13 Mt 5:33 j Le 18:5 Imp 16:5 Amg 1:35 Amg 7:12 k Am 34:19 l Am 119:88 Am 143:11 m Imp 29:39 Am 50:23 Ho 14:2 He 13:15 n Amg 4:5 Amg 33:10 Es 48:17 o Aba 12:3 1Sa 19:5 Yb 13:14 p Am 119:61 Am 119:153 q Am 140:5 Am 141:9 Am 142:3 r Am 119:87 s Am 119:129 2Pe 3:1 t Am 19:8 Ye 15:16 u 1Is 8:58 2Im 19:3 Am 105:45 v Am 119:33 w 1Is 18:21 2Is 17:41 Uks 3:16 x Am 40:8 Am 119:97



















Ku Kulyo a Am 3:3 Am 32:7 Am 91:2 b Am 119:81 Am 130:5 c Am 6:8 Am 26:5 Am 139:19 Mt 7:23 1Ko 15:33 d Ukf 20:6 Le 26:3 Yos 24:15 e Am 37:17 Am 41:12 Es 41:10

820

114 Ni mwe ica kufisamamo candi kabili ni mwe inkwela yandi. a Pantu ndolela icebo cenu. b 115 Ntalukeni, mwe ncitatubi mwe, c Pa kuti nsunge amafunde ya kwa Lesa wandi. d 116 Ngafwilisheni ukulingana ne cebo cenu, pa kuti mbe uwa mweo, e Kabili mwileka nengwe insoni mu kulolela kwandi. f 117 Nkosheni, ukuti mpusuke, g Na ine nkalalolekesha amafunde yenu lyonse. h 118 Bonse abashikonka amafunde yenu mwabapoosa; i Pantu ni ncenjeshi kabili ba bufi. j 119 Ababifi bonse aba pano isonde mwabafumyapo nga munyela. k E co natemenwa ifyebo fyenu ifya kutwibukishako. l 120 Umubili wandi watutuma pa mulandu wa kutiina imwe; m Kabili naliba no mwenso pa mulandu wa bupingushi bwenu. n

 [Ayin] 121 Napingula mu mulinganya kabili nacita icalungama. o Mwimpeela ku bamfyenga! p 122 Beni iciikatilo ca kuti mukacitila umubomfi wenu icisuma. q Shi mwileka abaituntumba bamfyenge. r 123 Amenso yandi yanaka ku kufwaya ukupususha kwenu s f Am 25:2; Es 45:17; Ro 5:5; Ro 10:11; 1Pe 2:6; g Am 17:5; Es 41:13; h Amg 6:24; Yos 1:8; Am 119:48; i 2Is 17:15; 1Im 28:9; Am 95:10; Isb 1:15; j Am 78:36; Ye 8:5; Ye 14:14; Ye 23:26; Ef 4:14; k 1Sa 15:23; Amp 2:22; Amp 25:4; Ye 6:30; Ek 22:18; l Am 93:5; Am 119:2; m 2Sa 6:9; Am 2:11; Hab 3:16; n Le 20:22; Neh 10:29; o 1Sa 24:11; 2Sa 8:15; Mk 6:8; 2Ko 1:12; p Am 37:33; 2Pe 2:9; q Ukt 44:32; Yb 17:3; Es 38:14; Flm 19; r Am 36:11; Am 119:78; Ho 12:7; s Am 69:3; Am 143:7.

821

124

125

126

127

128

Ifya kutwibukishako fyaliwamisha

Ne fyebo fyenu ifyalungama. a Citeni ku mubomfi wenu ukulingana ne cikuuku cenu, b Kabili nsambilisheni amafunde yenu. c Ndi mubomfi wenu. d Nengeni ukwiluka, e Pa kuti njishibe ifya kutwibukishako fyenu. f Ni nshita ya kuti mucitepo cimo mwe Yehova. g Nabapula mu mafunde yenu. h E co natemenwa amafunde yenu i Ukucila golde, golde iyalopololwa. j E co mwena amafunde yenu yonse ayalanda pa fintu fyonse ukuti yalilungama; k Napata inshila yonse iya bufi. l

 [Pe] 129 Ifyebo fyenu ifya kutwibukishako fyaliwamisha. m E co mfikonkela. n 130 Ilyo ifyebo fyenu fyasokololwa fipeela ulubuuto, o Filenga abashaishibisha bailuka. p 131 Nayasamisha akanwa, no kupeemashika, q Pa mulandu wa kufuluka amafunde yenu. r 132 Alukileni kuli ine no kumbelela uluse, s Ukulingana no bupingushi bwenu ku batemwa ishina lyenu. t 133 Shimpeni intampulo shandi mu fyebo fyenu, u Kabili mwileka icabipa nangu cimo cinteke. v 134 Mpokololeni ku muntu onse uwa bucenjeshi, w Na ine nkakonka amafunde yenu. x 135 Lekeni icinso cenu cisanikile umubomfi wenu, y Kabili nsambilisheni ifipope fyenu. z

ICIPA. 119 a Am 119:81 b Am 69:16 Am 103:11 Lk 18:13 c Am 119:135 Am 143:10 d Am 116:16 Ro 6:22 e 2Im 1:10 Am 119:34 2Ti 2:7 Yak 1:5 f Am 19:7 g Am 9:19 Am 102:13 Es 28:21 Ye 18:23 h Imp 15:31 Es 24:5 Es 33:8 Mt 24:12 1Ti 1:9 i Am 119:47 j Am 19:10 Am 119:72 Amp 3:14 Amp 8:11 Amp 16:16 k Am 19:8 Am 119:40 Amp 30:5 l Am 119:104 m Am 93:5 n Am 25:10 Am 119:2 o Am 119:105 Amp 6:23 2Ko 4:6 2Pe 1:19 p Am 19:7 Amp 1:4 2Ti 3:15 q 1Pe 2:2 r Am 42:1 Am 119:48 s Ukf 4:31 1Sa 1:11 2Sa 16:12 Es 38:20 Es 63:9 t Am 72:19 Am 106:4 Imi 15:14 He 6:10 u Am 18:30 Am 119:67 v Am 19:13 Ro 6:12 w Ek 22:7 x Am 119:4 y Imp 6:25 Am 4:6 z Amg 4:1



















Ku Kulyo a 1Sa 15:11 Ye 9:18 Isb 3:48 2Pe 2:8 b Am 119:53 Ek 9:4 Ek 22:26 Ho 4:6 Ams 2:4 c Amg 32:4 Esr 9:15 Neh 9:33 Ye 12:1 Da 9:7

AMALUMBO 119:124-146 136 Amenso yandi yapongolola imilonga ya menshi a Pa mulandu wa kuti tabakonka amafunde yenu. b

 [Tsa·dheh] 137 Mwe Yehova, mwalilungama, c No bupingushi bwenu bwalitambalala. d 138 Ifya kutwibukishako e fyenu fyalilungama Kabili fya cishinka nga nshi. f 139 Cankalipa nga nshi, g Pa mulandu wa kuti abalwani bandi balilaba ifyebo fyenu. h 140 Ifyebo fyenu fyalilopololwa icine cine, i No mubomfi wenu alifitemwa. j 141 Ine nshacindama kabili ndi wa fye. k Lelo nshalaba ifipope fyenu. l 142 Ubulungami bwenu bulungami bwa muyayaya, m Na mafunde yenu ya cine. n 143 Ukucula na mafya fyalinsangile. o Lelo amafunde yenu naliyatemenwe. p 144 Ifya kutwibukishako fyenu fyalilungama umuyayaya. q Nengeni ukwiluka, p a kuti mbe no mweo. r

 [Qohph] 145 Nakuuta no mutima wandi onse. s Njasukeni, mwe Yehova. t Nkalakonka ifipope fyenu. u 146 Nakuuta kuli imwe. Shi mpususheni! v d Amg 4:8; Neh 9:13; Am 119:7; Uks 16:5; Uks 16:7; Uks 19:2; e Am 119:144; f Am 119:90; g 2Is 10:16; Am 69:9; Yh 2:17; h Es 17:10; Ye 3:21; i 2Sa 22:31; Am 12:6; Am 18:30; Am 119:160; Amp 30:5; Yh 17:17; j Am 119:97; Am 119:163; k Am 22:6; Lk 17:10; Lk 18:13; 1Pe 5:6; l Am 119:93; m Am 36:6; Es 51:6; Da 9:24; n Ukf 34:6; Neh 9:13; Am 19:9; Am 119:151; Am 119:160; Yh 17:17; o Am 18:4; Am 88:3; Mko 14:34; p Am 112:1; Am 119:47; q Am 93:5; Ye 44:23; r Am 119:34; Am 119:116; Amp 10:21; Da 12:10; s Isb 3:41; Mt 22:37; t Am 61:1; u Ukf 15:26; Le 26:46; Am 119:8; v Am 3:7; Mko 11:9; Uks 7:10.

AMALUMBO 119:147-167

147

148

149

150

151

152

Na ine nkalakonka ifyo mutwibukishako. a Nashibuka lucelocelo ilyo pafiitile, b ukuti nkuute mutuule. c Ifyebo fyenu e fyo ndolela. d Amenso yandi yatangilila ubulinde bwa bushiku, e Pa kuti ntontonkanye pa fyebo fyenu. f Shi umfweni ishiwi lyandi ukulingana ne cikuuku cenu. g Mwe Yehova, nengeni ukuba uwa mweo ukulingana no bupingushi bwenu. h Nabap alama abakonkelela imibele ya kuilekelesha; i Nabataluka na ku mafunde yenu. j Mwaliba mupepi, mwe Yehova, k Kabili amafunde yenu yonse ya cine. l Ukutula ku kale nalishiba ifyebo fimo fimo ifyo mutwibukishako, m Pantu mwafibikileko ukuba ifya muyayaya. n

 [Rehsh] 153 Shi moneni ukucula kwandi, no kumpususha; o Pantu nshalaba amafunde yenu. p 154 Shi ndubulwileni no kungafwa; q Nsungeni uwa mweo ukulingana ne fyebo fyenu. r 155 Ipusukilo lyalitaluka ku babifi, s Pantu mu fipope fyenu tabafwayafwayamo. t 156 Uluse lwenu, mwe Yehova, lwingi icine cine. u Nengeni ukuba uwa mweo ukulingana no bupingushi bwenu. v 157 Abancusha na balwani bandi bengi. w Lelo ku fyebo mutwibukishako nshafumako. x

Takwaba ica kuipununako ICIPA. 119 a Am 93:5 Am 119:22 b Yb 3:9 c Am 5:3 Am 88:13 Mko 1:35 d Am 130:5 e Am 63:6 Lk 6:12 f Am 119:11 g Am 51:1 Am 65:2 Es 63:7 h Am 25:9 Am 119:156 i Le 18:17 Aba 20:6 Am 26:10 Amp 10:23 Amp 21:27 Ga 5:19 2Pe 2:2 Yu 4 j Le 20:14 Amp 24:9 Ye 9:13 Ro 1:32 k Amg 4:7 Am 46:1 Am 145:18 l Neh 9:13 Am 19:9 Am 119:142 Yh 17:17 1Pe 1:22 m Am 93:5 n Am 119:144 Lkm 3:14 o Am 6:4 Am 9:13 Am 140:1 p Am 119:109 Ho 4:6 q Aba 6:31 1Sa 24:15 Am 35:1 Am 43:1 Amp 22:23 Amp 23:11 Ye 50:34 Isb 3:59 Mk 7:9 r He 10:39 s Am 73:27 Amp 15:29 t 1Is 8:58 2Is 17:15 u 1Im 21:13 Am 86:15 Es 55:7 2Ko 1:3 Yak 5:11 v Am 119:149 w Am 3:1 Am 25:19 Am 56:2 Mt 24:9 x Am 19:7 Am 44:18 Am 119:51 1Ko 15:58



















Ku Kulyo a Ukf 21:8 Amp 2:22 Amp 11:6 Sef 3:4 b Am 139:21 Ek 9:4 c Am 119:40 Am 119:69

822

158 Nalimona abantu ababepa, a Kabili ndomfwa ubunani, pantu tabakonka ifyebo fyenu. b 159 Shi moneni ifyo natemwa ifipope fyenu. c Mwe Yehova, nengeni ukuba uwa mweo ukulingana ne cikuuku cenu. d 160 Icebo cenu conse ca cine, e Kabili ubupingushi bwenu bonse ubwalungama bwa muyayaya. f

 [Sin] nelyo [Shin] 161 Bacilolo bancusha apabula umulandu, g Lelo umutima wandi waba na katiina ku fyebo fyenu. h 162 Ndesekelela pa fyebo fyenu i Ifyo umo asekelela pa kusanga ifipe fya kupokolola ifingi. j 163 Nalipata ubufi, k kabili lyonse mona ubufi nge ca bunani. l Nalitemwa amafunde yenu. m 164 Numbanya imwe imiku cinelubali (7) mu bushiku bumo n Pa bupingushi bwenu ubwalungama. o 165 Abatemwa amafunde yenu balaba no mutende uwingi, p Kabili kuli bena takwaba ica kuipununako. q 166 Nalolela ukupususha kwenu, mwe Yehova, r Ninsunga na mafunde yenu. s 167 Ndakonka ifyebo mutwibukishako, t d Am 6:4; Am 119:88; Isb 3:22; e 2Sa 7:28; 1Is 17:24; Am 12:6; Am 119:140; Amp 30:5; Yh 17:17; f Am 119:75; g 1Sa 24:11; 1Sa 26:18; Am 119:23; Yh 15:25; h Ukf 9:20; 2Is 22:19; Es 66:2; i Am 40:16; Es 61:10; Ye 15:16; j 1Sa 30:16; Es 9:3; k Am 119:104; Amp 6:19; Ams 5:15; Ro 12:9; l Am 101:7; Am 119:29; Ef 4:25; m Am 1:2; n Am 55:17; Am 119:62; o Am 97:8; Uks 19:2; p Am 1:3; Amp 3:1; Es 32:17; Es 48:18; 1Ko 14:33; q Es 57:14; Mt 13:21; Ro 14:13; 1Pe 2:6; r Ukt 49:18; Am 130:7; s Amg 4:2; Am 19:8; t Am 19:7; Am 25:10; Am 99:7.

823

Ululimi lwa bucenjeshi. Kaafwa

Kabili nalifitemwisha. a 168 Ndakonka ifipope fyenu ne fyebo mutwibukishako, b Pantu imibele yandi yonse yaba pa ntanshi yenu. c

 [Taw] 169 Lekeni ukupapaata kwandi kumfwike kuli imwe, mwe Yehova. d Nengeni ukwiluka ukulingana ne cebo cenu. e 170 Lekeni ukulomba kwandi ukwa kumbelela uluse kumfwike kuli imwe. f Mpokololeni ukulingana ne cebo cenu. g 171 Lekeni imilomo yandi imulumbanye, h Pantu munsambilisha ifipope fyenu. i 172 Lekeni ululimi lwandi lwimbe ulwimbo lwa fyebo fyenu, j Pantu amafunde yenu yonse yalilungama. k 173 Lekeni ukuboko kwenu kungafwe, l Pantu ifipope fyenu e fyo nasala. m 174 Nafuluka ukupususha kwenu, mwe Yehova, n Na mafunde yenu naliyatemwa. o 175 Lekeni ntwalilile uwa mweo no kulamulumbanya, p Kabili lekeni ubupingushi bwenu bulengafwa. q 176 Naendauka nge mpaanga iilubile. r Fwayeni umubomfi wenu, s Pantu nshalaba amafunde yenu. t Ulwimbo lwa pa Kuninika.

Ilyo nalecula nakuutile kuli Yehova, u Na o alinjaswike. v 2 Mwe Yehova, pokololeni umweo wandi ku milomo ya bufi, w Ku lulimi lwa bucenjeshi. x 3 Cinshi ico akakupeela, kabi-

120

AMALUMBO 119:168–121:7

ICIPA. 119 a Am 1:2 Am 40:8 Ro 7:22 b Am 119:8 Am 119:93 c Am 11:5 Am 139:3 Amp 5:21 Amp 15:11 He 4:13 d Am 18:6 e 1Im 22:12 2Im 1:10 Amp 2:3 Yak 1:5 f Am 55:1 g 2Sa 7:28 Am 119:41 h Am 63:5 Am 71:17 Am 145:7 Yh 4:14 i Amg 6:1 j Am 40:9 Am 119:11 k Am 119:86 l Am 60:5 m Amg 30:19 Yos 24:15 Yos 24:22 Am 119:15 Amp 1:29 Lk 10:42 n Ukt 49:18 2Sa 23:5 Am 119:81 Uks 7:10 o Am 1:2 Am 119:16 p Am 9:14 Es 38:19 q Amg 4:1 Am 119:75 r Am 95:7 Es 53:6 Ek 34:6 Mt 10:6 Lk 15:4 1Pe 2:25 s 2Im 32:16 t Le 27:34 Am 119:60 Lkm 12:13 Ho 4:6



















ICIPA. 120 u Am 18:6 Am 116:4 v Am 50:15 Am 107:13 Yn 2:2 w Am 35:11 Am 109:2 Mt 26:59 Ef 4:29 x Am 52:2 Am 119:118 Ef 4:14



















Ku Kulyo a Am 52:4 Amp 12:22 Yak 3:6 b Am 7:13 Am 59:7 Am 64:3 Amp 12:18 c Am 140:10 Amp 16:27 d Ukt 10:2 Ek 27:13 e Uln 1:5 Ye 49:28 f He 11:9

4

5

6

7

li cinshi ico akalundako kuli iwe, We lulimi lwa bucenjeshi? a Imifwi iyatwa iya mpalume, b Pamo ne fifuti ifileaka umulilo. c Nacimbipila, ifi ndeikala ngo mulebeshi mu Mesheke! d Naikala mu matenti ya ku Kedari. e Umweo wandi waikala inshita ntali f Na bapata umutende. g Natemwa umutende; h lelo ilyo nsosa, Bafwaya inkondo. i Ulwimbo lwa pa Kuninika.

amenso yandi 121 Nkenwina ku mpili. j

2

3

4

5

6

7

Ni kwi kukafuma ukungafwa? k Ukungafwa kufuma kuli Yehova, l Uwapangile umuulu ne sonde. m Te kuti aleke ulukasa lobe ukutelententa. n Uukusunga te kuti ashipule. o Mona! Takashipule nangu kulaala utulo, p Uusunga Israele. q Yehova alekusunga. r Yehova e cintelelwe s cobe ku kuboko kobe ukwa kulyo. t Akasuba takakakuletele ubwafya mu nshita ya kasuba, u Nangu mweshi mu nshita ya bushiku. v Yehova akakucingilila ku bwafya bonse. w

g Am 57:4; Ek 2:6; Mt 10:16; h Am 34:14; Mt 5:9; He 12:14; 1Pe 3:11; i 1Sa 24:11; 1Sa 26:2; Am 35:20; ICIPA. 121 j Am 125:2; k Am 124:8; Am 146:5; Ho 13:9; l 1Is 8:45; Am 3:4; Am 46:1; Es 41:13; Ye 20:11; Da 6:10; He 13:6; m Ukt 1:1; Am 8:3; Am 115:15; Am 124:8; Es 40:26; Imi 17:24; Uks 4:11; n 1Sa 2:9; Am 91:12; Amp 3:26; Lk 1:79; o Amp 2:8; 1Pe 1:5; p Es 27:3; Es 40:28; q Am 127:1; r Ukf 15:2; Imp 23:21; s Am 91:1; Es 4:5; Es 25:4; t Am 16:8; Am 73:23; Am 109:31; u Am 91:6; Es 49:10; Uks 7:16; v Yb 31:26; Am 91:5; w Am 91:10; Amp 12:21.

AMALUMBO 121:8–124:8 Akacingilila umweo obe. a 8 Yehova akulaba na iwe muli fyonse ifyo wakulacita b Ukufuma nomba no kuya umuyayaya. c Ulwimbo lwa pa Kuninika. Ulwa kwa Davidi.

Nalisekelele ilyo batile kuli ine: d “Natuleya ku ng’anda ya kwa Yehova.” e Amakasa yesu yaiminine f Mu mpongolo shobe, we Yerusalemu. g Yerusalemu akuulwa ngo musumba h Uwatitikana, i Ukuya imikowa, j Imikowa ya kwa Jah, k Ku kuba icibukisho ku bena Israele l Ku kutasha ishina lya kwa Yehova. m Pantu kulya e kwaba ifipuna fya bupingushi, n Ifipuna fya bufumu ifya ng’anda ya kwa Davidi. o Lombeleni Yerusalemu umutende. p Tabakasakamane abakutemwa, we musumba. q Umutende utwalilile mu malinga yobe, r Mwiba ukusakamikwa mu mayanda yobe aya pa malinga. s Pa mulandu wa bamunyinane na banandi, ndesosa ndeti: t “Mube umutende muli iwe.” u Pa mulandu wa ng’anda ya kwa Yehova Lesa wesu v Nakulakupepelako ukuti mube ubusuma muli iwe. w

122 2

3

4

5

6

7

8

9

Ulwimbo lwa pa Kuninika.

amenso yandi 123 Nainwina kuli imwe, x

Mwe baikala mu muulu. y

824

Ukuya ku Yerusalemu ICIPA. 121 a Am 34:22 Am 41:2 Am 97:10 Am 145:20 b Amg 28:6 2Sa 5:2 c Am 113:2 Am 115:18 

ICIPA. 122 d Am 42:4 Am 55:14 Am 106:5 e Am 27:4 2Sa 6:15 Am 84:10 Mk 4:2 f Am 84:7 g 2Im 6:6 Am 87:2 Am 100:4 h 2Sa 5:9 Am 132:13 i Am 48:2 j Ukf 23:17 Am 78:68 Es 2:3 k Amg 12:5 l Ukf 16:34 Am 19:7 m Am 107:1 n Amg 17:8 2Im 19:8 o 2Sa 7:16 2Sa 8:18 1Is 10:18 1Im 29:23 Mt 19:28 p 2Sa 19:30 Am 51:18 q Ukt 12:3 Imp 24:9 r Am 48:13 s Am 48:12 t Am 16:3 u 1Im 12:18 Am 122:6 v 1Is 8:6 1Im 29:3 Am 26:8 Am 69:9 w Am 102:14 Am 137:5 

2 Moneni! Ifyo amenso ya babomfi yalola ku minwe ya kwa shikulwibo, a Ne fyo amenso ya mubomfi mwanakashi yalola ku minwe ya kwa nakulu, b E fyo na menso yesu yalola kuli Yehova Lesa wesu c Mpaka atupaala. d 3 Tubeleleni uluse, mwe Yehova, tubeleleni uluse; e Pantu natuseebana ukuseebana ukukalamba. f 4 Natutendwa icine cine ukupumya kwa baikala umutelelwe, g Natutendwa umuseebanya wa ba cilumba. h Ulwimbo lwa pa Kuninika. Ulwa kwa Davidi.

abula 124 “Yehova kuli ifwe,” 2 3 4

5

ICIPA. 123 x Am 25:15 Am 121:1 Am 141:8 Lk 18:13 y Am 2:4 Am 11:4 Am 115:3 Mt 6:9 

6

7

Ku Kulyo a Neh 2:3 b Ukt 16:3 c Ukt 49:18 Am 119:82 Am 119:123 Am 130:6 d Isb 3:25 Mk 7:7 e Am 56:1 Am 57:1 Am 69:16 f Neh 4:4 Am 44:13 Am 89:51 g Am 73:12 Am 119:51 Ye 48:11

ukuba

i

8

Lekeni Israele asose ati, j “Yehova abula ukuba kuli ifwe k Ilyo abantu batwimine, l Nga batuminine abatuntulu, m Ilyo ubukali bwabo bwalepya ngo mulilo pali ifwe. n Nga twalisendelwe na menshi, o Umumana nga watupitile pa muulu. p Nga yatupitile pa muulu Amenshi ya mabimbi. q Acindikwe Yehova, uushatuleka r Tube ica kutaakanya ku meno yabo. s Tuli nge cuni icapusuka t Ku lukose lwa bateya inkose. u Ulukose naluputauka, v Na ifwe natupusuka. w Ukwafwiwa kwesu kwaba mwi shina lya kwa Yehova, x

h Am 73:6; Ye 48:29; 1Ko 4:13; ICIPA. 124 i Am 46:7; Ro 8:31; He 13:6; j Am 129:1; k Am 54:4; Am 118:6; l Am 3:1; Am 22:16; Am 37:32; m 2Im 20:2; Est 3:6; Am 27:2; Ye 51:34; n Am 56:1; Am 76:10; Amp 1:12; o Am 18:4; Uks 17:15; p Am 42:7; q Amp 21:24; r 1Sa 26:20; Am 118:13; s Ukf 15:9; Aba 5:30; t 1Sa 23:26; 2Sa 17:22; u Amp 6:5; Ye 5:26; v Am 25:15; w Am 91:3; x Amp 18:10.

825

Ulwimbo lwa pa Kuninika. b

Yehova 125 Abatetekela Baba ngo Lupili lwa c

2

3

4

5

AMALUMBO 125:1–128:1

Kano Yehova e wakuula. Abana

Uwapangile umuulu ne sonde.” a

Sione, ulushingatelentenshiwa, ulwaikala umuyayaya. d Filya impili shashinguluka Yerusalemu, e E fyo Yehova ashinguluka abantu bakwe f Ukufuma nomba ukuya umuyayaya. g Pantu inkonto ya babifi tayakekalilile h pa mpanga ya balungami, Ica kuti abalungami betendeka ukucita ububi na bo bene. i Mwe Yehova, citeni ifisuma ku basuma, j Na ku baololoka imitima. k Lelo abaalukila ku kucita ifyabipa, l Yehova akabaleka baye ne ncitatubi. m Umutende ukaba pali Israele. n Ulwimbo lwa pa Kuninika.

abweseshe 126 Ilyo Yehova bankole ba ku Sione, o Twali nga baleloota. p 2 Pali ilya nshita akanwa kesu kaiswilemo inseko, q No lulimi lwesu lwalesekelela. r Pali ilya nshita inko shasosele ati: s “Ico Yehova acitiile abantu bakwe ca kupapa.” t 3 Ico Yehova atucitiile ca kupapa. u Natusekelela. v 4 Mwe Yehova, bwesheni bankole besu, w Nge mimana ya mu Negebu. x

ICIPA. 124 a Ukt 1:1 Am 121:2 Am 134:3 Imi 4:24



















ICIPA. 125 b 1Im 5:20 Am 33:21 Am 118:8 Amp 3:5 Ye 17:7 c Am 48:2 Am 132:14 Mk 4:2 Uks 14:1 d 1Is 8:13 e 1Is 11:7 Imi 1:12 f Amg 33:27 Am 34:7 Am 46:11 Es 4:5 Es 31:5 Sek 2:5 g Esr 3:11 h Amp 22:8 Es 10:5 Es 14:5 i Lkm 7:7 j Yb 34:11 Am 51:18 Am 73:1 He 6:10 k Am 32:11 Am 36:10 Am 97:11 Yh 1:47 l 1Im 10:13 Am 40:4 Am 101:3 Amp 2:15 Es 59:8 m Am 53:5 n Am 128:6 Ek 37:26 Ga 6:16



















5 Abatanda ne filamba a Bakasekelela pa kulobolola. b 6 Uuya alelila, c Nasenda umufuko uwaisulamo imbuto, d Akesa aleaula utupundu, e Nasenda imyanshi yakwe. f Ulwimbo lwa pa Kuninika. Ulwa kwa Solomone.

nga takuulile 127 Yehova ing’anda, g

2

3

ICIPA. 126 o Esr 1:3 Am 53:6 Am 85:1 Ho 6:11 p Yb 9:16 Imi 12:9 q Am 14:7 Es 49:13 Ye 31:12 r Esr 3:11 Am 106:47 Ye 33:11 s Ro 15:10 Uks 15:4 t Imp 23:23 Yos 2:9 Neh 6:16 u Esr 7:28 Am 18:50 Am 68:7 Es 11:11 Es 61:6 Sek 8:23 Mt 24:31 Uks 11:11 v Am 14:7 w Am 85:4 x Es 41:18



















Ku Kulyo a Am 137:1 Ye 31:9 b Mt 5:4 Yh 16:20 c Ye 50:4 d Ga 6:7 e Am 30:5 Es 61:3 f Es 9:3

4

5

Ninshi abakuula baicusha fye. h Yehova nga talindile umusumba, i Ninshi malonda aicusha fye ukulonda. j Muicusha fye mwe bacelela ukwima, k No kwinuka ubushiku, l No kulya ifya kulya mu bucushi. m Lelo apeela utulo ku watemwikwa wakwe. n Moneni! Abana bupyani ubufuma kuli Yehova; o Ubufyashi bwa mwi fumo cilambu. p Ifyaba imifwi mu minwe ya mpalume, q E fyaba na bana aba ku bulumendo. r Alipaalwa umuntu uwaisusha s imifwi mu mufuko wakwe uwa mifwi. Tabakabe ne nsoni, t Pantu bakalanda na balwani mu mpongolo. Ulwimbo lwa pa Kuninika.

onse uutiina 128 Alipaalwa Yehova, u

Uwenda mu mibele yakwe. v ICIPA. 127 g 2Sa 7:11; Amp 3:6; Mt 6:10; He 3:2; Yak 4:15; h Amp 10:22; 1Ko 3:9; i Aba 5:8; Am 121:5; Es 27:3; Sek 2:5; j Amp 16:3; Es 62:6; Ye 51:12; Ek 33:2; k Am 39:6; l Ru 2:7; m Ukt 3:17; n Am 3:5; Am 4:8; Lkm 5:12; Ye 31:26; o Ukt 33:5; Ukt 48:4; 1Sa 2:21; 1Im 28:5; p Ukt 30:2; Ukt 41:52; Le 26:9; Amg 28:4; Yos 24:3; Yos 24:4; Am 128:3; Es 8:18; q Ye 50:9; r Amp 17:6; Amp 31:28; s Ukt 50:23; Yb 1:2; Yb 42:13; t Amp 27:11; ICIPA. 128 u Am 103:17; Am 112:1; Am 115:13; Am 147:11; Lk 1:48; He 5:7; v Ukt 6:9; Am 81:13; Am 119:1; Mk 6:8; Lk 1:6; Imi 9:31; 1Te 4:1.

AMALUMBO 128:2–131:1 2 Pantu ukalya icafuma mu kucula kobe. a Ukaba ne nsansa kabili cikakuwamina. b 3 Umukashi obe akaba ngo mwangashi uutwala ifisabo c Mu kati na nkati ka ng’anda yobe. Abana bobe bakaba ngo tumiti d twa muolife utulepuuka ukushinguluka itebulo lyobe. 4 Moneni! E fyo akapaalwa umuntu e Uutiina Yehova. f 5 Yehova uwaba mu Sione akakupaala. g Mona no busuma bwa Yerusalemu inshiku shonse isha mweo obe, h 6 Kabili mona abana ba bana bobe. i Umutende ube pali Israele. j Ulwimbo lwa pa Kuninika.

fye ku bwai129 “Ukufuma ce bwandi, balimpa-

2 3 4 5 6

7

8

ta” k Lekeni Israele nomba asose ati, l “Ukufuma fye ku bwaice bwandi balimpata; m Lelo balimfilwa. n Abalimi balima ku numa yandi; o Balefya imikolwa yabo.” Yehova alilungama. p Aputaula imyando ya babifi. q Bakekatwa insoni no kubwelelamo, r Bonse abapata Sione. s Bakaba nge cani iciteku ica pa mitenge, t Iciyumina fye ilyo cishilanukulwa, u Ica kuti tacingakumana na mu minwe ya ulecifuula, v Kabili tacingakumana na pa cifuba ca ulekaka imyanshi. Kabili abapitanshila tabatila:

Lesa alelela imembu. Umulolele ICIPA. 128 a Ukt 3:19 Amg 28:4 Es 3:10 b Lkm 5:18 Es 65:22 c Ukf 23:26 Am 127:3 d Am 52:8 Am 144:12 Ho 14:6 Ro 11:24 e Am 40:4 Am 127:5 f Am 15:4 Am 115:13 Lkm 8:12 g Am 20:2 Am 134:3 Mk 4:2 h Am 122:6 Es 33:20 i Ukt 50:23 Yb 42:16 j Am 125:5 Es 66:12 Ga 6:16



















ICIPA. 129 k Ukf 5:9 1Sa 13:19 l Am 124:1 m Isb 1:3 Ek 23:3 Ho 11:1 n Am 118:13 Am 125:3 Yh 16:33 o Am 66:12 Am 141:7 Es 51:23 p Esr 9:15 Neh 9:33 Isb 1:18 Da 9:7 q Am 124:7 Am 140:5 r Neh 6:16 Est 6:13 Est 9:5 Es 37:29 Sek 12:3 s Am 83:4 Am 137:7 t 2Is 19:26 Neh 4:4 Am 37:2 Am 92:7 Es 37:27 Ye 17:6 u Mt 13:6 v Es 17:11 Ho 8:7 Ga 6:8



















Ku Kulyo a Ru 2:4 b Am 118:26



















ICIPA. 130 c Am 18:5 Am 25:17 Am 40:2 Am 71:20 Isb 3:55 Yn 2:2 He 5:7 d Am 4:1 Am 65:2 e 2Im 6:40 Am 17:1 Am 18:6 Am 34:15

826

“Ipaalo lya kwa Yehova libe pali imwe. a Twamupaalila mwi shina lya kwa Yehova.” b Ulwimbo lwa pa Kuninika.

kuli imwe mwe 130 Nakuuta Yehova ilyo ndi umwashika. c 2 Mwe Yehova, umfweni ishiwi lyandi. d Shi amatwi yenu yakutike kwi shiwi lya kupapaata kwandi. e 3 Imembu nga e sho mulolekesha, f mwe Jah, Mwe Yehova, nani uwingeminina? g 4 Pantu kuli imwe kwaba ukwelela kwa cine, h Pa kuti abantu bamubele akatiina. i 5 Nalolela ukwafwa kwenu, mwe Yehova, umweo wandi walolela ukwafwa kwenu, j Kabili icebo cakwe e co nalolela. k 6 Umweo wandi walolela Yehova l Ukucila filya abalinshi balolela ulucelo, m Ilyo balelolela ukuti buce. n 7 Lekeni Israele alelolela Yehova. o Pantu Yehova aba ne cikuuku, p Kabili alapususha nga nshi. q 8 Kabili akalubula Israele ku membu shakwe shonse. r Ulwimbo lwa pa Kuninika. Ulwa kwa Davidi.

Yehova, umutima 131 Mwe wandi tawatakalala, s f Esr 9:6; Neh 9:2; Am 38:4; Am 41:4; Am 51:4; Ro 3:23; g Yb 9:2; Yb 10:14; Am 103:14; Am 143:2; Es 55:7; Da 9:18; Ro 3:20; Tt 3:5; Yak 3:2; h Ukf 34:7; Am 25:11; Ro 4:7; i 1Is 8:40; Am 2:11; Ye 33:9; Imi 9:31; j Ro 8:24; He 6:18; k Ukt 49:18; Am 27:14; Am 33:20; Am 40:1; Es 8:17; Es 26:8; Lk 2:25; l Am 63:6; Mk 7:7; m Am 119:147; Es 21:8; n Am 134:1; o Am 115:9; Am 131:3; p Am 86:5; Ro 5:20; q Ef 1:7; 1Ti 4:10; r Am 103:4; Tt 2:14; ICIPA. 131 s Amg 17:20; Es 9:9; Da 5:20; 1Pe 5:5.

827

Ulwimbo lwa pa Kuninika.

Mwe Yehova, ibukisheni Davidi i Ibukisheni ukuseebana kwakwe konse; j Ifyo alapile kuli Yehova, k Ifyo alapile umulapo ku Wa Makal uwa kwa Yakobo ati: m “Nshakengile mwi tenti lya ng’anda yandi. n Nshakanine pa ca kusendamapo candi icikalamba, o Nshakasuminishe utulo ku menso yandi, p Nangu kushipula ku menso yandi ayalelola, q Kano nasuka nasangila Yehova icifulo, r Ing’anda ya lulumbi iya Wa Maka uwa kwa Yakobo.” s Moneni! Natumfwa ulwa ici mu Efrata, t Natucisanga mu mabala ya fimuti. u Natwingile mu ng’anda yakwe iya lulumbi; v Natukontame ku cipuna ca makasa yakwe. w Imeni, mwe Yehova, muye ku ncende yenu ukwa kutuushisha, x Imwe ne Cipao y ca maka yenu. z Lekeni bashimapepo benu bafwale ubulungami, a

132 2

3

4

5

6

7

8

9

AMALUMBO 131:2–132:18

Sione e musumba wasalilwe

Na menso yandi tayasansabala; a Kabili nshakonkelela ifikulu, b Nangu ifyo nshingakumanisha. c 2 Cine cine nateka umweo wandi kabili nautalalika d Ngo mwana uwasumuka uuli pa molu ya kwa nyina. e Ndi ngo mwana uwasumuka. f 3 Lekeni Israele alolele Yehova g Ukutula nomba ukuya umuyayaya. h

ICIPA. 131 a 1Sa 18:23 Am 138:6 Amp 6:17 b Am 78:70 Ye 45:5 Ams 7:14 Ro 12:16 c Yb 42:3 Am 139:6 d 1Sa 30:6 Am 42:5 Am 62:1 Es 30:15 Isb 3:26 e Mt 23:37 f Mt 18:3 1Ko 14:20 g Am 115:9 Am 130:7 Ye 17:7 Mk 7:7 h Am 115:18 Es 26:4



















10

11

12

ICIPA. 132 i Am 78:70 Am 89:3 j 1Sa 20:1 Am 66:12 Es 57:15 k Am 56:12 Am 65:1 l Ukt 49:24 m 2Sa 7:3 Am 22:25 Am 46:11 Am 61:8 Am 146:5 n 2Sa 5:11 2Sa 20:3 o Am 6:6 p Ru 3:18 q Amp 6:4 r 2Sa 7:2 1Im 15:3 1Im 15:12 Imi 7:46 s 1Is 8:17 t 1Sa 17:12 u 1Sa 7:1 1Im 13:6 v Am 43:3 Am 84:1 w 1Im 28:2 Am 5:7 Am 95:6 Am 99:5 Isb 2:1 x Imp 10:35 2Sa 6:17 y Ye 3:16 z 2Im 6:41 a Yb 29:14 Es 61:10 Sek 3:5



















13 14

15

16

17

Ku Kulyo a Am 32:11 Am 149:5 b 1Is 11:12 1Is 15:4 2Is 19:34 c 2Im 6:42 Am 89:38 He 1:9 d 2Sa 3:9 Am 89:3 He 7:21 e 1Sa 15:29 Am 110:4 Es 45:23 Es 55:11 Ye 33:21 f 2Sa 7:12 1Im 17:11 Lk 1:69 Imi 13:23

18

Na ba cishinka benu baule utupundu. a Pa mulandu wa kwa Davidi umubomfi wenu, b Mwikaana icinso ca wasubwa wenu. c Yehova nalapa kuli Davidi, d Cine cine takatelule umulapo wa kuti: e “Umwana uukafuma muli iwe f E o nkateka pa cipuna cobe ica bufumu. g Abana bobe nga bakasunga icipangano candi h Ne fyebo fyandi ifya kubebukishako ifyo nkabasambilisha, i Ninshi na bana babo na bo bakekala umuyayaya j Pa cipuna cobe ica bufumu.” k Pantu Yehova nasala Sione; l Alifwaya sana ukuti aleikala mu Sione, atila: m “Pano e po nakulatuushisha pe; n Pano e po nkekala, pantu nalipafwaisha. o Nkapaala ifya kulya fya mu musumba uyu. p Abapiina ba uko nkabapeela ifya kulya bakekute. q Na bashimapepo ba uko nkabafwika ipusukilo; r Na ba cishinka ba uko bakaula utupundu. Palya e po nkalenga ulusengo lwa kwa Davidi ukumena. s Nimpekanisha uwasubwa wandi inyali. t Abalwani bakwe nkabafwika insoni; u Lelo pali ena pakalabeeka icilongwe v cakwe.” w

g 1Is 8:25; 1Im 17:14; 2Im 6:16; Am 89:36; Es 9:7; Mt 9:27; Imi 2:30; Ro 1:3; Ro 15:12; h Am 89:30; i 1Im 29:19; Am 25:10; j Am 102:28; k 2Sa 7:16; 1Im 17:12; Am 89:29; l Am 9:11; Am 48:3; Am 74:2; Am 76:2; Am 78:68; Am 135:21; He 12:22; m Am 87:2; n Am 46:5; Am 68:16; Es 24:23; Yoe 3:21; Sek 2:10; o 1Is 8:27; Am 135:21; p Amg 28:2; Am 147:14; q Am 22:26; Am 37:19; r 2Im 6:41; Am 132:9; Am 149:4; Es 61:10; s Am 148:14; Ek 29:21; Lk 1:69; t 1Sa 16:1; 1Is 11:36; 1Is 15:4; 2Im 21:7; u Am 35:26; Am 109:29; v Am 2:6; Am 72:8; Es 9:6; Uks 11:15; w 2Sa 1:10; 2Is 11:12; 2Im 23:11.

AMALUMBO 133:1–135:13 Ulwimbo lwa pa Kuninika. Ulwa kwa Davidi.

Moneni! Ukwikala pamo mu cumfwano ukwa ba bwananyina Kwaliwama kabili kulaleta insansa icine cine! a 2 Kwaba nga mafuta ayasuma pa mutwe, b Ayalekonkolokela pa mwefu, Umwefu wa kwa Aarone c Ayalekonkolokela pa mukoshi wa ca kufwala cakwe. d 3 Kwaba ngo mume e wa pa Hermone f Uwisa pa mpili sha mu Sione. g Pantu mulya e mo Yehova asosele ukuti ipaalo lileikala, h No mweo wa muyayaya. i

133

Ulwimbo lwa pa Kuninika. j

Yehova, 134 Cindikeni Mwe babomfi ba kwa

2 3

Yehova bonse, k Mwe beminina mu ng’anda ya kwa Yehova ubushiku. l Beni aba mushilo ilyo muleimya amaboko yenu m No kucindika Yehova. n Shi Yehova uwapangile umuulu ne sonde, o Uwaba mu Sione amupaale. p Lumbanyeni Jah! q Lumbanyeni ishina lya kuti Yehova, r Mwe babomfi ba kwa Yehova, mulumbanyeni, s Mwe beminina mu ng’anda ya kwa Yehova, t Mu mansa sha ng’anda ya kwa Lesa wesu. u Lumbanyeni Jah, pantu Yehova musuma. v Lumbanishisheni ishina lyakwe pa filimba, pantu lisuma. w

135 2

3

Aba bwananyina ukwikala pamo

828

Ku Kulyo

4 Pantu Jah alisala Yakobo ukuba uwakwe, a Israele ukuba abantu bakwe abaibela. b 5 Pantu nalishiba ukuti Yehova mukulu, c Kabili Shikulwifwe acila tulesa tonse. d 6 Fyonse ifyo Yehova afwaile ukucita alicita. e Mu muulu na pe sonde, muli babemba na mu menshi yonse ayashika. f 7 Alenga fubefube ukwima ukufuma ku mpela ye sonde; g Alipanga no mwa kufumina imfula; h Afumya umwela mu matala yakwe, i 8 Uwaipeye amabeli ya mu Egupti, j Aya bantu na ya nama. k 9 Atumine ifishibilo ne fipesha amano mu kati kobe, we Egupti, l Pali Farao na pa babomfi bakwe bonse; m 10 Uwaipeye inko ishingi n No kwipaya ishamfumu sha maka, o 11 Kumo na Sihone imfumu ya bena Amore p Na Oge imfumu ya ku Bashani q Na mabufumu yonse aya mu Kanaani, r 12 Kabili uwapeele icalo cabo ukuti cibe ica bupyani, s Ukuba ica bupyani ku bena Israele abantu bakwe. t 13 Mwe Yehova, ishina lyenu lya muyayaya. u Mwe Yehova, icibukisho cenu ca ku nkulo ne nkulo. v

a Amg 32:9 Am 33:12 b Ukf 19:5 Amg 7:6 1Is 8:53 1Pe 2:9 c Am 48:1 Am 95:3 Am 97:9 d Amg 10:17 e Am 115:3 Es 46:10 He 3:4

f Am 33:6; g Ukt 2:6; Ye 10:13; Ye 51:16; h Yb 38:25; Am 147:8; Sek 10:1; i Ukf 14:21; Imp 11:31; Am 78:26; Am 107:25; Am 147:18; Yn 1:4; j Ukf 12:12; Am 78:51; Am 136:10; k Ukf 12:29; Ukf 13:15; l Ukf 7:20; Ukf 8:6; Ukf 8:17; Ukf 9:6; Ukf 9:10; Ukf 9:23; Ukf 10:12; Ukf 10:21; Amg 4:34; Neh 9:10; Am 105:27; Imi 7:36; m Am 136:15; n Am 44:2; o Am 136:17; p Imp 21:24; Amg 2:30; Amg 31:4; Aba 11:21; Am 136:19; q Neh 9:22; r Yos 12:7; s Imp 33:53; Am 44:3; Am 78:55; Am 136:21; t Yos 11:23; u Am 8:9; Am 72:17; v Ukf 3:15; Am 102:12; Ho 12:5.

ICIPA. 133 a Ukt 13:8 Ukt 45:24 Yh 13:35 Yh 17:21 Ko 3:14 He 13:1 b Ukf 29:7 Ukf 30:25 Le 21:10 Am 141:5 Amp 27:9 c Ukf 30:30 d Le 8:12 e Amg 32:2 Amp 19:12 f Amg 3:9 Amg 4:48 1Im 5:23 g Am 125:2 h Le 25:21 Amg 28:8 i Am 21:4



















ICIPA. 134 j 1Im 23:30 Am 103:21 Am 135:19 Lk 1:68 Yak 3:9 k Uks 19:5 l Le 8:35 1Im 9:33 Am 130:6 Lk 2:37 Uks 7:15 m Am 28:2 Am 141:2 Isb 3:41 2Ko 1:12 1Ti 2:8 n Am 103:2 2Ko 1:3 1Pe 1:3 o Ukt 1:1 Am 124:8 Es 45:18 Uks 10:6 p Am 14:7 Am 20:2 Am 50:2 Am 128:5 Ro 11:26



















ICIPA. 135 q Am 113:1 Uks 19:5 r Am 29:2 Am 148:13 s Am 134:1 t 1Im 23:30 Lk 2:37 u 1Is 6:36 Am 84:10 Am 92:13 Am 96:8 Am 116:19 v Am 106:1 Am 119:68 Mt 19:17 w Am 92:1 Am 147:1



















829

Utulubi tatulanda, tatumona

14 Pantu Yehova akalubulwila abantu bakwe, a Kabili akekatilwa ababomfi bakwe inkumbu. b 15 Utulubi twa nko twa silfere na golde, c Twacitwa ku minwe ya bantunse. d 16 Utunwa twalikwata, lelo te kuti tusose nangu cimo; e Amenso twalikwata, lelo te kuti tumone nangu cimo; f 17 Amatwi twalikwata, lelo te kuti tumfwe nangu cimo. g Kabili tamwaba umupu mu tunwa twa tuko. h 18 Abatupanga bakaba fye nga twena, i Onse uututetekela. j 19 Mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele, cindikeni Yehova. k Mwe ba ng’anda ya kwa Aarone, cindikeni Yehova. l 20 Mwe ba mu ng’anda ya kwa Lebi, cindikeni Yehova. m Mwe baba na katiina kuli Yehova, cindikeni Yehova. n 21 Abe uwacindikwa Yehova mu Sione, o Uwikala mu Yerusalemu. p Lumbanyeni Jah! q Yehova, pantu 136 Tooteleni musuma; r

2

3

4

5

Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; s Tooteleni Lesa uwacila tulesa tonse: t Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; u Tooteleni Shikulu uwacila bashikulu bonse: v Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; w Uucita ifipesha amano, ifikalamba eka: x Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; y Uwapangile imyulu ku mucetekanya; z

AMALUMBO 135:14–136:16

ICIPA. 135 a Ukf 14:31 Am 7:8 b Amg 32:36 1Im 21:15 c Amg 4:28 Am 115:4 d Es 46:6 Imi 17:29 e Hab 2:19 f Am 115:5 g 1Ko 10:19 h Am 115:7 Ye 10:14 Ye 51:17 i Am 115:8 Es 44:9 j 2Is 21:21 Am 97:7 k 2Is 18:22 1Im 5:20 Ro 9:5 1Pe 1:3 l Am 115:10 m Amg 10:8 n Am 115:11 o Am 76:2 Am 78:68 Am 132:13 Am 134:3 p Am 48:1 Ye 3:17 q Am 112:1 Uks 19:6



















6

7

8

9

10

ICIPA. 136 r Am 106:1 Am 107:1 Lk 18:19 s 2Im 7:3 t Ukf 18:11 2Im 2:5 Am 97:9 Da 2:47 u 1Im 16:34 v Amg 10:17 Es 3:1 w 1Im 16:41 x Ukf 15:11 1Sa 2:7 Am 72:18 Am 86:10 Da 4:35 Uks 15:3 y Am 103:17 z Ukt 1:1 Yb 38:36 Amp 3:19 Ye 10:12 Ye 51:15



















11

12

13

14

Ku Kulyo a 2Im 20:21 b Ukt 1:9 Am 24:2 c Lk 1:50 d Ukt 1:14 Am 74:16 e 2Im 5:13 f Ukt 1:16 Am 148:3 Ye 31:35 g 2Im 7:6 h Ukt 1:18 Yb 31:26 Am 8:3 i Esr 3:11 j Ukf 11:5 Ukf 12:29 Am 78:51 Am 105:36 Am 135:8 He 11:28 k Am 25:6 l Ukf 12:51 1Sa 12:6 Am 78:52

15

16

Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; a Uwayanshile isonde pa muulu wa menshi ayengi: b Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; c Uwapangile ifya kusanika ulubuuto ifikalamba: d Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; e Uwapangile akasuba ukulabako inshita ya kasuba: f Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; g Uwapangile umweshi ne ntanda ukuti fyonse filebako ubushiku: h Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; i Uwaipeye amabeli ya bena Egupti: j Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; k Kabili uwafumishe Israele mu kati kabo: l Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; m Ukubomfya ukuboko kwakwe ukwa maka kabili ukwatambalikwa n Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; Uwayakenye Bemba Wakashika pa kati: o Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; p Kabili uwalengele Israele ukupita mu kati ka uko: q Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; r Kabili uwapoosele Farao na bashilika bakwe muli Bemba Wakashika: s Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; t Uwalengele abantu bakwe ukwenda mu mpanga: u Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; v

m Am 89:2; n Ukf 13:14; Ye 32:21; o Ukf 14:21; Yos 2:10; Neh 9:11; Am 78:13; Am 106:9; p Ukf 20:6; q Ukf 14:29; r Am 107:1; s Ukf 14:27; Amg 11:4; Neh 9:11; Am 78:53; t Am 118:1; u Ukf 13:18; Ukf 15:22; Amg 8:2; Amg 8:15; Neh 9:12; v Am 118:2.

AMALUMBO 136:17–138:1 17 Uwaipeye ishamfumu sha maka: a Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; b 18 Kabili uwaipeye ishamfumu ishikankaala: c Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; d 19 Na Sihone imfumu ya bena Amore: e Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; f 20 Na Oge imfumu ya ku Bashani: g Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; h 21 Kabili uwapeele icalo cabo ukuti cibe ica bupyani: i Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; j 22 Ukuti cibe ica bupyani ca kwa Israele umubomfi wakwe: k Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; l 23 Uwatwibukishe mu kucula kwesu: m Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya: n 24 Kabili uwaletupokolola libili libili ku balwani besu: o Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; p 25 Uupeela ifya mweo fyonse ifya kulya: q Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya; r 26 Tooteleni Lesa wa mu myulu: s Pantu icikuuku cakwe ca muyayaya. t lwa mimana 137 Mu lulamba ya ku Babiloni —e u

v

mo twaikele. Kabili twalililile ilyo twaibukishe Sione. w 2 Pa miti ya miarabimu x mu Babiloni E po twakobeke bansango besu. y 3 Pantu palya e po abatwikete bunkole balombele kuli ifwe ulwimbo, z

Bankole baloosha mu Babiloni ICIPA. 136 a Yos 12:7 Am 135:10 b Am 118:3 c Yos 12:24 Aba 1:7 d Am 118:4 e Imp 21:21 Amg 1:4 Amg 29:7 Yos 2:10 Aba 11:21 Am 135:11 f Am 118:29 g Imp 21:33 Amg 31:4 Am 135:11 h Am 40:11 i Imp 32:33 Amg 3:12 Yos 12:1 Neh 9:22 Am 44:2 Am 78:55 Am 105:44 j Ye 33:11 k Am 47:4 Am 135:12 l Neh 1:5 m Ukt 8:1 Amg 32:36 Am 113:7 Lk 1:48 n Neh 9:32 o Aba 3:9 Aba 6:9 Lk 1:71 p Am 21:7 q Am 104:27 Am 145:15 Am 147:9 Mt 5:45 r Am 118:29 s Am 115:3 Am 123:1 t Am 57:10



















4

5

6

7

ICIPA. 137 u Es 44:27 Ye 50:38 Ye 51:13 Ye 51:32 Ek 1:1 Da 10:4 v Ek 3:15 w Ye 13:17 Isb 1:16 Da 9:3 x Le 23:40 y Am 33:2 Es 24:8 z Am 123:4 Isb 2:16



















Ku Kulyo a Neh 4:2 Isb 2:15 b 1Im 16:7 Am 28:7 Am 69:30 Es 35:10 c Ukf 15:1 Aba 5:3 d Es 49:21 e Neh 2:3 Am 84:2 Am 102:14 Es 62:1 Ye 51:50 f Am 22:15 Ek 3:26 g Am 103:2 h Am 122:1 i Am 74:18 j Ye 49:7 Isb 4:22 Ek 25:12

8

9

830

Kabili abaletupumya balefwaya tubasekesheko, balefwaya tubembilepo ulwimbo lwa kusekelela abati: a “Twimbilenipo ulwimbo ulwa ku Sione.” b Kuti twaimba shani ulwimbo lwa kwa Yehova c Mu mpanga imbi imbi? d Nga nalaba iwe, we Yerusalemu, e Ninshi ukuboko kwandi ukwa ku kulyo kulabe ifyo kwaishiba ukucita. Ululimi lwandi lulambatile ku muulu wa kanwa kandi, f Nga nakaana ukwibukisha iwe, g Nga nafilwa ukulenga Yerusalemu Ukuba ica kundetela insansa ishapulamo. h Mwe Yehova, ibukisheni i ubushiku abana ba kwa Edomu j balesosa pali Yerusalemu, k Abati: “Bongololeni! Bongololeni ukufika na pa mufula wa kukuulapo! l We mwana mwanakashi Babiloni, we uli no konaulwa, m Akasansamuka uwabwesesha pali iwe n Ifyo wacitile kuli ifwe. o Akasansamuka uwafyambata no kusansaula p Abana bobe pa kubapoola pa cilibwe. Ulwa kwa Davidi.

no muti138 Nkamutootela ma wandi onse. q

Nkamulumb anishi sha pa cilimba ku cinso ca balesa bambi. r k Ob 13; l Ob 10; Ob 12; Mk 4:11; m Es 13:1; Es 47:1; Ye 25:12; Ye 50:2; Uks 18:2; n Es 13:5; o Ye 50:29; Uks 18:6; p Es 13:16; ICIPA. 138 q Am 9:1; Am 86:12; r Am 82:1; Am 119:46; Yh 10:34; 1Ko 8:5.

831

AMALUMBO 138:2–139:12

Takuli ukushaba umupashi

2 Nkakontamina kwi tempele lyenu ilya mushilo, a Kabili nkatootela ishina lyenu, b Pa mulandu wa cikuuku c cenu na pa mulandu wa cishinka cenu. d Pantu ifyebo e mulanda mulafifikilisha mu nshila iikalamba iya kuti yacila na pe shina lyenu. f 3 Pa bushiku nakuutile, imwe mwalinjaswike; g Mwalengele umweo wandi ukushipa no kuukosha. h 4 Ishamfumu shonse isha pe sonde shikamutootela, mwe Yehova, i Pantu shikaba nashumfwa ifyebo fya mu kanwa kenu. 5 Kabili shikemba pa mibele ya kwa Yehova, j Pantu ubukata bwa kwa Yehova bukulu. k 6 Pantu Yehova alisumbuka, lelo alamona abaiceefya; l Kabili aba ukutali na baitutumuna. m 7 Nga naenda mu bucushi, mukasunga umweo wandi. n Mukatambalika ukuboko kwenu pa mulandu wa cipyu ca balwani bandi, o No kuboko kwenu ukwa ku kulyo kukampususha. p 8 Yehova akafishapo ukufwaya kwakwe konse kuli ine. q Mwe Yehova, icikuuku cenu ca muyayaya. r Mwilekelesha ifyo mwabumba. s Ku ng’omba nkalamba. Ulwa kwa Davidi. Ulwimbo.

mwafwaya139 Mwe Yehova, fwaya muli ine, kabili mwalinjishiba. t 2 Imwe mwaishiba ukwikala

ICIPA. 138 a 1Sa 3:3 1Im 16:1 Am 5:7 Am 28:2 Da 6:10 b Am 44:8 Am 54:6 Am 115:1 Yh 17:6 c Am 66:20 Am 115:1 Am 136:1 d Am 71:22 e Es 40:8 1Pe 1:25 f Am 56:10 Es 42:21 He 6:17 g Am 18:6 Am 77:1 h Am 29:11 Es 12:2 Es 41:10 Sek 10:12 1Pe 5:10 i Am 102:15 Es 49:23 j Es 60:3 k 1Is 8:11 Am 57:5 Am 104:31 l 1Sa 2:8 Am 113:6 Amp 3:34 Lk 1:52 1Pe 5:5 m Yb 40:11 Es 2:11 Es 57:15 Yak 4:6 n Am 71:20 o Am 64:7 p Am 60:5 q Am 57:2 Flp 1:6 r Am 100:5 Am 103:17 s Yb 10:8 Yb 14:15 Am 71:18 1Pe 4:19



















3

4

5

6

7

8

9

ICIPA. 139 t 1Sa 16:7 1Is 8:39 1Im 28:9 Am 17:3 Am 44:21 Am 139:23 Ye 12:3 Ye 20:12 He 4:13



















Ku Kulyo a Ukt 16:13 2Is 19:27 Es 37:28 b Am 33:13 Am 94:11 Ek 38:10 Mt 9:4 c Ukt 28:15 2Sa 8:14 Yb 31:4 Am 121:8 d Am 33:15 Amp 5:21 Es 29:15 Imi 5:3 e Am 19:14 f Am 50:21 He 4:12

10

11

12

kwandi no kwima kwandi. a Mwaishiba amatontonkanyo yandi nangu mwaba ukutali. b Mulamona ukuya kwandi no kusendama kwandi, c Kabili mwalishiba imibele yandi yonse. d Ilyo ishiwi talilaisa pa lulimi lwandi, e Moneni, mwe Yehova, ninshi namwishiba kale. f Mwalinshinguluka konse konse; No kubika ukuboko kwenu pali ine. Ukwishiba kwenu kwalimpesha amano. g Kwalisansukisha ica kuti te kuti mfikepo. h Ni kwi ningaya ukushaba umupashi wenu, i Kabili ni kwi ningabutukila ukufuma pa cinso cenu? j Nga nanina naya ku muulu, e ko mwaba; k Kabili nga nayanshika ubusanshi bwandi ku Nshiishi, moneni na ko e ko mwaba. l Nga nafwala amapindom ya macaca, Pa kuti njeikala ukwalepesha muli bemba, n Na ko kwine ukuboko kwenu kukantungulula o No kuboko kwenu ukwa ku kulyo kukanjikatilila. p Kabili nga natila: “Cine cine imfifi yalayangufyanya ukunkupa!” q E lyo ubushiku bwasanguka ulubuuto ukunshinguluka. r Nangu fye ni mfifi tayakafiitishe kuli imwe, s

g Yb 42:3; Am 40:5; Am 131:1; Ro 11:33; h Yb 26:14; Amp 30:3; i Imi 5:9; j Ye 23:24; Yn 1:3; k Ams 9:2; Ob 4; l Yb 26:6; Amp 15:11; m Am 18:10; n Am 65:5; Es 11:11; Es 24:14; o Am 63:8; p Am 73:23; Es 41:13; q Am 94:7; Es 29:15; Ye 23:24; r Yb 12:22; s Ukf 20:21.

AMALUMBO 139:13–140:6

13

14

15

16

17

18

19

20

21

Lelo ubushiku bukabalika nga kasuba; a Imfifi ikaba fye ngo lubuuto. b Pantu ni mwe mwapangile imfyo shandi; c Mwancingilile mu nda muli mayo. d Ndemulumbanya pantu napangilwe mu musango wa kupapa kabili uwapesha amano. e Yalipesha amano imilimo yenu, f Nge fyo no mweo wandi waishiba. g Amafupa yandi tayafishilwe kuli imwe h Ilyo nalepangwa umwafisama, i Ilyo nalepikulwa pa nshi j ya calo. Ilyo fye nalepangwa amenso yenu yalimwene, k Kabili mwi buuku lyenu mwalembelwe ifilundwa fyandi fyonse, Mwalembelwe inshiku ifilundwa fyapangilwe l Ninshi tapalaba icilundwa nangu cimo. E ico kuli ine, yalicindama icine cine amatontonkanyo yenu! m Mwe Lesa, impendwa ya yako yonse yalikula nga nshi! n Nga nati njapende, yalifula ukucila no mucanga. o Nashibuka, kabili ncili na imwe. p Iye, mwe Lesa, kanshi nga mwaipaya ababifi! q Ninshi kuti bataluka kuli ine abasumya umulopa, r Abalanda ifyebo pali imwe ukulingana na mapange yabo; s Balumbula ishina lyenu apa fye t—abalwani benu. u Bushe nshapata abamupata icine cine, mwe Yehova, v

Mu musango wa kupapa ICIPA. 139 a Yb 34:22 Da 2:22 b He 4:13 c Yb 10:9 d Yb 10:8 Yb 31:15 Am 22:10 Es 46:3 Yh 3:4 e Ukt 1:26 Am 22:9 Am 71:6 Am 100:3 Es 44:2 Ye 1:5 f Am 19:1 Am 92:5 Am 104:24 Am 111:2 g Uks 15:3 h Yb 10:11 Lkm 11:5 i Yb 10:9 j Ef 4:9 k Yb 1:21 Yb 10:18 Am 127:3 l Yb 31:15 m Es 55:9 n Ro 11:33 o Am 40:5 p Am 3:5 Am 17:15 Am 63:6 q Am 5:6 Am 9:17 Am 94:23 r 1Is 2:5 s Yb 21:14 Am 21:11 Am 73:8 Amp 24:8 t Ukf 20:7 Yu 15 u Es 64:2 v 2Im 19:2 Am 21:8 Am 81:15 2Ko 6:14



















Ku Kulyo a Am 119:158 b Am 101:3 c Am 37:12 Am 37:32 d Ye 20:12 e Am 94:19 f Am 7:3 Am 17:3 g Am 5:8 Am 143:8 Am 143:10



















Ulwa ku ng’omba nkalamba. Ulwimbo lwa kwa Davidi.

mwe Yeho140 Mpokololeni, va, ku bantu ababi; h

2

3

4

5

ICIPA. 140 h Am 59:1 i Am 18:48 Am 71:4 j Am 36:4 Am 64:6 Amp 6:18 Sek 7:10 Mt 5:28 k Am 56:6 Am 120:7 l Am 52:2 Am 58:4 m Mt 12:34 Ro 3:13 Yak 3:8 n Am 17:8 Am 36:11 Am 37:33

832

Kabili bushe nshumfwa ubunani pa bamwimina? a 22 Nalibapata icine cine. b Basanguka abalwani bandi icine cine. c 23 Fwayeni muli ine, mwe Lesa, no kwishiba umutima wandi. d Nceeceeteni, no kwishiba amalangulushi yandi, e 24 Mumone nga muli ine mwaba amapange ya kuntwala mu nshila iibi, f Kabili muntungulule mu nshilag ya muyayaya.

6

Ncingilileni na ku muntu wa bunkalwe, i Abapanga ifya bubi mu mitima yabo, j Abo akasuba konse basansa kwati ni mu bulwi. k Banoona indimi shabo shaba nge sha nsoka; l Ubusungu bwe fwafwa bwaba mu milomo yabo. m Selah. Ntalusheni, mwe Yehova, ku minwe ya mubifi; n Ncingilileni na ku muntu wa bunkalwe, o Ku bapanga ukuti inkasa shandi shi-ipunune. p Aba matutumuko banteya ulukose apo nshingamona; q Ba-ansa ne myando kwati lisumbu ku mbali ya musebo. r Bambikila ifiteyo. s Selah. Kuli Yehova natila: “Ni mwe Lesa wandi. t Mwe Yehova, kutikeni kwi shiwi lya kupapaata kwandi.” u

o Am 31:4; Am 71:4; p Am 25:15; q Am 119:110; Am 141:9; r Am 10:9; Am 35:7; Am 57:6; s Ye 18:22; Lk 11:54; Lk 20:20; t Am 31:14; Am 91:2; Yh 20:17; u Am 27:7; Am 28:2; Am 55:1.

833

Ukupepela ubucingo, ukwafwa

7 Mwe Yehova, mwe Shikulu Mulopwe, a mwe bakwata amaka ya kumpususha, b Mwacinga umutwe wandi mu bushiku bwa nkondo. c 8 Mwe Yehova, mwisuminisha ififwaya umutima wa mubifi. d Mwileka ukupanga kwakwe kucitike, epali aisansabika. e Selah. 9 Kumfwa abanshinguluka, f Lekeni ububi bwa mu milomo yabo bubakupe. g 10 Lekeni amalasha ayaleaka yabaponene. h Bapooswe mu mulilo, i mu filindi fya menshi, pa kuti beima kabili. j 11 Uwa lwambo—eikalilila pano isonde. k Uwa bunkalwe—lekeni ububi bumululunkanye. l 12 Ninjishiba ukuti Yehova akasoselako m Uwacushiwa, akapingwila na balanda. n 13 Cine cine abalungama bakatootela ishina lyenu; o Abololoke bakekala ku cinso cenu. p Ulwimbo lwa kwa Davidi.

Yehova, nalilila kuli 141 Mwe imwe. q

Endesheni ukwisa kuli ine. r Kutikeni kwi shiwi lyandi ilyo nalilila kuli imwe. s 2 Lekeni amapepo yandi yapekanishiwe nge fyanunkila t ku cinso cenu, u No kwimya amaboko yandi pa kupepa kube ngo mutuulo wa ngano uwa ku cungulo. v 3 Mwe Yehova, mpeeleni uwa kulinda akanwa kandi; w Mpeeleni uwa kulinda imilomo yandi. x

ICIPA. 140 a Imi 4:24 b Amg 33:27 Am 27:1 Am 28:8 c 1Sa 17:37 Am 144:10 d 2Sa 15:31 Am 27:12 e Amg 32:27 f Am 7:16 g Est 7:10 Am 94:23 Amp 12:13 Amp 18:7 h Ukt 19:24 Am 11:6 Am 21:9 i Mt 13:42 j Am 55:23 Amp 28:10 k Am 12:3 l Am 34:21 Es 3:11 Ga 6:7 m 1Is 8:45 n Am 9:4 Am 10:18 Am 22:24 Am 72:4 o Am 32:11 Am 33:1 p Am 23:6 Uks 7:15



















ICIPA. 141 q Am 31:17 Am 88:9 r Am 40:13 Am 70:5 Am 71:12 s Am 39:12 1Pe 3:12 t Ukf 30:35 u Lk 1:9 Uks 5:8 Uks 8:3 v Ukf 29:39 Am 28:2 Am 63:4 Am 134:2 1Ti 2:8 w Amp 13:3 Amp 21:23 x Yak 1:26 Yak 3:2



















Ku Kulyo a 1Is 8:58 Am 119:36 Amp 21:1 b Da 11:27 c 1Ko 15:33 d Amp 23:6 e 2Sa 12:7 2Im 16:7 Amp 17:10 Ga 2:11 Ga 6:1 f Am 23:5 Amp 6:23 Amp 19:25 Yak 5:14 g Amp 9:8 Amp 19:25 Amp 25:12 h 1Sa 12:23 Mt 5:44 i 1Sa 31:1 2Sa 1:19 1Im 10:1 j 2Sa 2:5 2Sa 23:1 Lk 4:22

AMALUMBO 140:7–142:1 4 Mwileka umutima wandi ukonkelele ifyabipa, a Pa kuti niicita ifyabipa b Pamo ne ncitatubi, c Pa kuti niilyako ifya maliila fyabo. d 5 Uwalungama nga anguma, ninshi ali ne cikuuku kuli ine; e Kabili nga anungika, cimo no kunsuba amafuta pa mutwe, f Ayo umutwe wandi ushingakaana. g Kabili abalungami kuti nabapepelako mu nshita sha macushi. h 6 Abapingushi babo bafuntulwa ukufuma pa muulu wa cilibwe, i Lelo bena nabomfwa ifyebo fyandi, ukuti fisuma. j 7 Filya utupimfya twa tumiti tusalanganina pa nshi ilyo umo alelepaula inkuni no kushipandaula E fyo amafupa yesu yasalanganina pa milomo ya Nshiishi. k 8 Lelo, kuli imwe, l mwe Yehova Shikulu Mulopwe, e ko amenso yandi yalola. m Nauba muli imwe. n Mwileka umweo wandi onaulwe. o 9 Mpokololeni ku lukose ulo banteyele p Na ku fiteyo fya ncitatubi. q 10 Ababifi bakawila pamo mu masumbu yabo, r Lelo ine, nkapitapo ukwabula ukwikatwa. Maskili. Ulwa kwa Davidi, ilyo ali mu lucengo. s Ipepo.

kuli Yeho142 Nakuutile va kwi shiwi lyandi, ukuti angafwe; t Kwi shiwi lyandi,

k Ro 8:36; 2Ko 1:9; He 11:37; l 2Im 20:12; Am 25:15; Am 123:1; m Imi 4:24; n Am 5:11; Am 11:1; Am 71:1; o Es 53:12; p Am 119:110; Am 124:7; q Am 140:5; Am 142:3; Ye 18:22; Lk 11:54; Lk 20:20; r Est 7:10; Am 7:15; Am 9:15; Am 35:8; Am 37:15; Am 57:6; ICIPA. 142 s 1Sa 22:1; 1Sa 24:3; He 11:38; t Am 28:2; Am 50:15; Am 107:13.

AMALUMBO 142:2–143:10

2

3

4

5

6

7

naliliile kuli Yehova ukuti ampaale. a Ku cinso cakwe e ko nalepongolwela amasakamika yandi; b Nalelondolola ukucula kwandi ku cinso cakwe, c Ilyo tamwali amaka d muli ine. Imwe mwaishiba inshila yandi. e Mu nshila umo nyenda f Banteyamo iciteyo. g Lolesha ku kwa kulyo no kumona Ukuti takuli nangu umo uumbikako amano. h Ica kufulumukilako candi naciloba; i Tapali no uleipusha ulwa mweo wandi. j Nakuutile kuli imwe, mwe Yehova, ukuti mungafwe. k Natile: “Ni mwe cubo candi, l Icakaniko m candi mu calo ca ba mweo.” n Umfweni inkuuta ya kupapaata kwandi, o Pantu ninsaaluka icine cine. p Mpokololeni ku bancusha, q Pantu balikosa ukuncila. r Fumyeni umweo wandi mu cifungo s Pa kuti ntashe ishina lyenu. t Lekeni abalungama banshinguluke, u Pantu mucita iciweme kuli ine. v Ulwimbo lwa kwa Davidi.

Yehova, umfweni 143 Mwe ipepo lyandi; w

Kutikeni ku kupapaata kwandi. x Njasukeni ukulingana ne cishinka cenu no bulungami bwenu. y 2 Kabili mwipingula umubomfi wenu; z Pantu tapali uwa mweo na-

Ukulomba ukutungululwa ICIPA. 142 a Am 30:8 Am 77:1 Am 141:1 b 1Sa 1:16 Es 26:16 Mt 26:39 c Am 18:6 Yn 2:7 Mko 15:34 He 5:7 d Yos 5:1 Am 143:4 e Yb 23:10 Am 1:6 Am 119:105 f Am 139:3 g Am 140:5 Ye 18:22 Mt 22:15 h Am 31:11 Am 69:20 Am 88:8 i 1Sa 23:11 j Yh 16:32 k Am 107:19 l Am 34:8 Am 46:1 Am 91:2 Amp 18:10 m Am 16:5 Am 73:26 Am 119:57 Isb 3:24 n Am 27:13 Ye 11:19 o Am 143:11 p Am 116:6 q 1Sa 20:33 1Sa 23:26 1Sa 25:29 Am 3:1 r Am 38:19 s Es 24:22 Es 42:7 Ye 38:13 t Am 54:6 u Am 34:2 v Am 13:6 Am 116:7 Am 119:17 Yak 5:11



















3

4

5

6

7

8

ICIPA. 143 w Am 65:2 x Am 28:2 y 2Sa 7:25 Am 31:1 Am 71:2 z Yb 14:3 Ro 3:20 Ga 2:16



















Ku Kulyo a 2Im 6:36 Yb 9:2 Am 51:5 Am 130:3 Lkm 7:20 Ro 3:10 1Yo 1:10 b Am 7:1 Am 35:4 c Am 7:5 d Am 88:5 e Am 77:3 Am 142:3 f Am 102:4 g Am 77:5

9

10

834

ngu umo uwingaba uwalungama ku cinso cenu. a Pantu umulwani afwaya umweo wandi; b Ashonawila umweo wandi pa nshi. c Anenga ukwikala umwafiita nga bantu abafwa umuyayaya. d Kabili umupashi e wandi uuli muli ine wanaka; Umutima wandi mu nda watalala. f Nga naibukisha inshiku sha ku kale; g Ntontonkanya pa micitile yenu yonse; h Nabika umutima wandi pa fyo iminwe yenu yacitile. i Nafungulwila amaboko yandi kuli imwe; j Umutima wandi wamufwaisha nge mpanga ya cilaka. k Selah. Shi angufyanyeni, njasukeni, mwe Yehova. l Umupashi wandi wafika ku mpela. m Mwifisa icinso cenu kuli ine, n Epali naba nga batentemukila ku nindi. o Munenge ukumfwa icikuuku cenu ulucelo, p Pantu ni mwe natetekela. q Nengeni ukwishiba inshila iyo mfwile ukwendamo, r Pantu kuli imwe e ko nalosha umweo wandi. s Mpokololeni ku balwani bandi, mwe Yehova. t Nauba muli imwe. u Nsambilisheni ukucita ukufwaya kwenu, v Pantu ni mwe Lesa wandi. w Umupashi wenu usuma; x

h Amg 32:4; Am 19:14; Am 64:9; Am 77:12; Am 90:16; Am 111:3; Flp 4:8; i Am 92:4; j Am 88:9; k Am 63:1; l Am 13:3; Am 40:13; Am 70:5; m Am 142:3; n Am 27:9; Am 104:29; o Am 28:1; Am 88:4; Es 38:18; p Am 42:8; Am 46:5; Am 59:16; q Amp 3:5; Amp 16:20; Es 26:3; Ye 17:7; r Am 5:8; Amp 3:6; s Am 25:1; Am 86:4; t Am 59:1; u Am 61:4; Am 91:1; v Am 25:4; Mk 4:2; w Am 31:14; Yh 20:17; x Neh 9:20; Yh 14:26.

835

Ababifi balasansamuka

Lekeni untungulule mu calo ca balungami. a 11 Pa mulandu we shina lyenu, b mwe Yehova, sungeni umweo wandi. c Mu bulungami d bwenu, fumyeni umweo wandi ku bucushi. e 12 Kabili mu luse lwenu mupeshe abalwani bandi; f No kulofya bonse abalungulusha umweo wandi, g Pantu ndi mubomfi wenu. h Ulwa kwa Davidi.

Abe uwacindikwa Yehova Icilibwe candi icasansuka, i Uusambilisha amaboko yandi ubulwi, j Ne minwe yandi ukulwa; E cikuuku candi kabili e uncingilila, k E cubo candi kabili e wa kumpokolola, l E nkwelam yandi kabili e o ngubamo, n E unashisha inko mwi samba lyandi. o Mwe Yehova, wa nshi umuntu uwa kuti mumupooseko amano, p Umwana wa muntu q umwina kufwa uwa kuti mulemutontonkanyapo? Umuntu apalana no mupu; r Inshiku shakwe shaba nge cinshingwa icipita. s Mwe Yehova, sendekeni imyulu yenu pa kuti mwikile; t Kumyeni impili ukuti shifutumune icushi. u Byasheni inkuba ukuti mubasalanganye; v Pooseni imifwi yenu ukuti mubafulunganye. w Tambalikeni amaboko yenu ukufuma mu muulu; x Ndubuleni no kumpokolola ku menshi ayengi, y

144

2

3

4

5

6

7

AMALUMBO 143:11–144:15

ICIPA. 143 a Am 27:11 Es 26:10 b Am 25:11 c Am 119:25 d Am 9:8 Am 31:1 e Am 34:19 f 1Sa 25:29 1Sa 26:10 Am 54:5 g 1Sa 24:12 h Am 89:20 Am 116:16 Imi 3:13 Imi 4:25



















8

9

ICIPA. 144 i Amg 32:4 2Sa 23:3 Am 18:2 Am 95:1 j 2Sa 22:35 Am 18:34 k 2Sa 22:2 Ye 16:19 l 2Sa 22:3 Am 18:2 Am 40:17 m Ukt 15:1 Amp 30:5 n Am 141:8 o Am 18:47 p Yb 7:17 Am 8:4 He 2:6 q Am 10:18 Am 104:15 r Am 39:5 Am 62:9 s 1Im 29:15 Yb 8:9 Yb 14:2 Am 102:11 Lkm 8:13 t Am 18:9 Es 64:1 u Ukf 19:18 Am 104:32 v 2Sa 22:15 Yb 36:32 Am 18:14 Am 77:18 Am 97:4 Sek 9:14 w Amg 32:42 Am 21:12 Am 45:5 x 2Sa 22:17 Am 18:16 y Am 69:1 Uks 12:15



















10

11

12

13

Ku Kulyo a Neh 9:2 Am 54:3 b Am 10:7 Am 12:2 Am 109:2 c Es 44:20 d Am 33:3 Am 40:3 Am 96:1 Es 42:10 Uks 5:9 Uks 14:3 e 1Im 25:1 Am 33:2 Am 92:3 f 2Sa 5:19 Am 18:50 g 1Sa 17:46 2Sa 21:17 h 2Sa 10:6 i 2Sa 10:3 Am 73:9

14

15

Mu minwe ya bambi bambi, a Abo utunwa twabo tusosa ubufi b Kabili ku kuboko kwabo ukwa ku kulyo e ko balapila ifya bufi. c Mwe L esa, nkamwimbila ulwimbo lupya. d Pa cilimba ca nsale ikumi (10) e po nkamulumbanishisha, e Mwe bapeela ukupususha ku shamfumu, f Mwe batuula Davidi ku lupanga ulubi. g Ndubuleni no kumpokolola mu minwe ya bambi bambi, h Abo utunwa twabo tusosa ubufi i Kabili ku kuboko kwabo ukwa ku kulyo e ko balapila ifya bufi, j Abatila: “Abana besu abaume baba nge miti iyakula ilyo icili iiteku, k Abana besu abanakashi baba nge nceshi sha pa makoona ishabaswa ubusaka sana kwati sha kwi sano, Amatala yesu nayesula, muli ifya kulya fya misango misango, l Impaanga shesu nashifyala, ica kuti shili amakana na makana mu lubansa lwesu, Ing’ombe shesu nashiimita, kabili tashicenenwe nangu ukupulumuna amafumo, m Kabili tamuli umusowa mu mansa shesu. n Balipaalwa abantu abo ifintu fyawamina nge fi!” Lelo abapaalwa bantu abo Yehova e Lesa wabo! o

j Am 7:14; Am 73:8; Am 119:118; k Am 37:35; l Am 73:12; m Am 73:5; n Am 73:3; o Am 33:12; Am 37:9; Am 37:37; Am 89:15; Am 146:5; Lk 11:28; Yak 1:25.

AMALUMBO 145:1-17 Ilumbo, ilya kwa Davidi. 1 [Aleph]

145

Nkamusansabika, mwe Lesa wandi, mwe Mfumu, a Kabili nkacindika ishina lyenu umuyayaya, kabili pe na pe. b

2 [Behth] 2 Nakulamucindika akasuba konse, c Kabili nakulalumbanya ishina lyenu umuyayaya, kabili pe na pe. d

3 [Gimel] 3 Yehova mukulu kabili alinga ukulumbanishiwa nga nshi, e Kabili ubukulu bwakwe tabwingalondololwa. f

4 [Daleth] 4 Aba mu nkulo shonse bakatasha imilimo yenu, g Kabili bakashimika pa milimo yenu iya bumpalume. h

5 [He] 5 Nkalatontonkanya pali bukatebebe bwenu ubwapesha amano i Na pa milimo yenu iyapesha amano. j

6 [Waw] 6 Kabili bakalanda pa fya kutiinya ifilanga amaka yenu; k Na ine nkashimika pa bukulu bwenu. l

7 [Zayin] 7 Bakashimika ifingi pa busuma bwenu ubwingi, m Kabili pa mulandu wa bulungami bwenu bakaula no kusekelela. n

8 [Chehth] 8 Yehova wa mutembo kabili wa luse, o Alakokola ukukalipa kabili wa cikuuku nga nshi. p

Lesa musuma, wa luse ICIPA. 145 a Am 44:4 Es 33:22 Da 2:47 Uks 11:17 b 1Im 29:10 c Am 119:164 d Am 113:2 Am 146:2 e Am 48:1 Am 96:4 Am 147:5 Am 150:2 Ro 1:20 Uks 15:3 f Yb 9:10 Yb 26:14 Yb 36:26 Am 92:5 Am 139:6 Ro 11:33 g Yos 4:21 Am 71:18 Es 38:19 h Ukf 12:27 i Am 8:1 Am 104:1 Am 111:3 Am 148:13 j Am 72:18 k Yos 2:9 Neh 1:5 l Am 107:21 Imi 4:24 m 1Is 8:66 Am 13:6 Am 31:19 Es 63:7 Ye 31:12 n Am 51:14 Es 45:24 Uks 15:3 o 2Im 30:9 Am 86:15 Am 111:4 Ef 2:4 p Ukf 34:6 Imp 14:18 Neh 9:17 Am 103:8



















Ku Kulyo a Am 25:8 Am 100:5 Am 104:28 Na 1:7 Mt 5:45 Imi 14:17 Yak 1:17 b Ef 2:4 c Am 19:1 Am 103:22 Am 104:24 d 1Sa 2:9 Am 30:4 Am 132:9 Am 149:5 He 13:15 1Pe 2:5 e 1Im 29:11 Mt 4:23 Lk 10:9 f Amg 3:24 Uks 15:3 g Am 98:1 Am 136:4 h Am 103:19 Am 111:3 i Am 146:10 Ye 10:7 1Ti 1:17 j Da 6:26 k Am 37:24 Am 94:18 l Am 38:6 Am 146:8 m Am 104:21

836

9 [Tehth] 9 Yehova musuma kuli bonse, a No luse lwakwe lwaba pali fyonse ifyo abumba. b

[Yohdh] 10 Fyonse ifyo mwabumba fikamulumbanya, mwe Yehova, c Na bantu benu aba cishinka bakamucindika. d

 [Kaph] 11 Bakalalanda pa bukata bwa bufumu bwenu, e Bakalalanda na pali bumpalume bwenu, f

[Lamedh] 12 Ku kulenga abana ba bantu beshibe imilimo yakwe iya maka g No bufumu bwakwe ubwa bukata nga nshi. h

 [Mem] 13 Ubufumu bwenu bufumu bwa muyayaya, i No kuteka kwenu kwa ku nkulo ne nkulo. j

 [Samekh] 14 Yehova atungilila bonse abalewa, k Kabili enuna bonse abakontama. l

 [Ayin] 15 Amenso ya bonse yalolela imwe, m Na imwe mubapeela ifya kulya mu nshita ya fiko. n

 [Pe] 16 Mufumbatula iminwe yenu o No kupeela ica mweo conse ifyo cilefwaya. p

 [Tsa·dheh] 17 Yehova alilungama mu mibele yakwe yonse q Kabili wa cishinka mu micitile yakwe yonse. r n Ukt 1:30; Am 104:27; Am 136:25; Mt 24:45; o Am 104:28; p Am 107:9; Am 132:15; q Ukt 18:25; Amg 32:4; Ro 3:5; Uks 15:3; Uks 16:5; r Am 18:25; Uks 15:4.

837

AMALUMBO 145:18–147:7

Mwitetekela bakankaala. Balafwa

 [Qohph]

ICIPA. 145

18 Yehova aba mupepi na bonse abalilila kuli ena, a Kuli bonse abalilila kuli ena mu cishinka. b

 [Rehsh] 19 Akacitila ababa na katiina kuli ena ifyo balefwaya, c Akomfwa ne nkuuta yabo, kabili akabapususha. d

 [Shin] 20 Yehova alinda bonse abamutemwa, e Lelo ababifi bonse akabalofya. f

 [Taw]

a Amg 4:7 1Is 18:36 Am 34:18 Yak 4:8 Yu 24 b Am 17:1 c Am 34:9 Lk 1:53 d Am 37:40 Am 50:15 Am 91:15 e Am 31:23 Am 37:28 Am 97:10 f Am 1:6 Amp 2:22 g Am 34:1 Am 51:15 Am 71:8 Am 89:1 h Am 117:1 Am 150:6



















ICIPA. 146

21 Akanwa kandi kakalanda ifya kulumbanya Yehova; g Lekeni ica mweo conse cicindike ishina lyakwe ilya mushilo umuyayaya, kabili pe na pe. h i

Jah! 146 Lumbanyeni Lumbanya Yehova we mutima wandi. j 2 Nkalumbanya Yehova ilyo ndi no mweo. k Nkalalumbanya Lesa wandi pa filimba ilyo ndipo. l 3 Mwitetekela bakankaala, m Nangu muntunse, uushingamupususha. n 4 Wafuma umupashi wakwe, o abwelela ku mushili; p Ubushiku bulya bwine amatontonkanyo yakwe yaloba. q 5 Alipaalwa uo Lesa wa kwa Yakobo e kaafwa wakwe, r Uwaba ne subilo muli Yehova Lesa wakwe, s 6 Uwapangile umuulu ne sonde, t Bemba, na fyonse ifyabamo, u Uwa cishinka umuyayaya, v 7 Uupingwila abafyengwa, w Uupeela aba nsala ifya kulya. x Yehova akakula abakakwa. y

i Ukf 15:2 Am 149:9 Uks 19:6 j Am 103:1 Am 104:35 k Am 63:4 l Am 145:2 m Am 62:9 Am 118:9 n Am 118:8 Es 2:22 Ye 17:5 o Yb 12:10 Am 104:29 Lkm 8:8 Mt 27:50 Imi 7:59 p Ukt 3:19 Am 90:3 Lkm 3:20 Lkm 12:7 q Yb 14:10 Yb 17:11 Lkm 9:5 Lkm 9:10 Es 38:18 r Am 33:12 Am 46:7 Am 144:15 Ye 17:7 s Am 71:5 t Ukt 1:1 Neh 9:6 Ye 10:12 Imi 4:24 Uks 4:11 Uks 14:7 u Ukf 20:11 v Amg 7:9 Am 71:22 w Am 103:6 x Am 107:9 Am 145:16 y Am 107:14 Am 142:7



















Ku Kulyo a Es 29:18 Es 35:5 b Am 145:14 Am 147:6 Lk 13:13 2Ko 7:6 c Am 11:7 d Amg 10:18 e Am 68:5 f Amp 1:15 g Am 145:20

8 Yehova e ulenga impofu ukumona; a Yehova emya abawa; b Yehova atemwa abalungama. c 9 Yehova alinda abalebeshi; d Umwana wa nshiwa na mukamfwilwa alabapuupuutula, e Lelo inshilaf ya babifi alailufyanya. g 10 Yehova akaba imfumu umuyayaya, h Lesa obe, we Sione, akaba imfumu ku nkulo ne nkulo. i Lumbanyeni Jah! j k

Jah, 147 Lumbanyeni Pantu cisuma ukulu-

2

3

4

5

6

7

mbanishisha Lesa wesu l pa filimba; Pantu ukumwimbila kwaliwama—ukumulumbanya kwalilinga. m Yehova alekuula Yerusalemu; n Abapaswa ba kwa Israele abalonganya. o Ondapa p aba nkumbabulili, q No kubakakila pa filonda fyabo. r Apenda intanda; s Shonse fye alashiita na mashina ya shiko. t Shikulwifwe mukulu kabili alikwatisha amaka; u Ifyo aishiba teti tufilondolole. v Yehova aafwilisha abafuuka; w Abwesesha pa nshi ababifi. x Ankwileni Yehova ulwimbo lwa kutootela, y Lumbanishisheni L esa wesu pali nsango, z

h Ukf 15:18; Am 10:16; Am 145:13; Da 6:26; Uks 11:15; i Am 147:12; Yoe 3:17; j Am 117:2; Uks 19:3; ICIPA. 147 k Am 135:1; Uks 19:1; l Am 92:1; Am 135:3; m Am 33:1; Uks 19:5; n Am 102:16; o Amg 30:3; Ek 36:24; Ek 37:21; p Es 6:10; q Am 51:17; r Lk 4:18; s Ukt 15:5; t Es 40:26; u 1Im 16:25; Am 48:1; Am 96:4; Am 145:3; Na 1:3; v Es 40:28; Ro 11:33; w Imp 12:3; Am 37:11; Am 146:8; x Am 55:23; y Am 95:2; z Am 33:2; Am 92:1.

AMALUMBO 147:8–148:10 8 Uufimba imyulu ku makumbi, a Uuteyanishisha isonde imfula, b Uulenga impili ukumesha icani iciteku. c 9 Apeela inama ifya kulya, d Apeela no twana twa kwa mwankole utulelilila ifya kulya. e 10 Tasekelela mu maka ya kwa kabalwe, f Nangu mu molu ya muntu. g 11 Yehova asekelela mu baba na katiina kuli ena, h Mu balolela icikuuku cakwe. i 12 Tasha Yehova, j we Yerusalemu. Lumba Lesa obe, we Sione. k 13 Pantu nakosha imipindo ya mpongolo shobe; Napaala abana bobe abali mu kati kobe. l 14 Abika umutende mu mpanga yobe; m No kukupeela ingano ishawamisha pa kuti ulye no kwikuta. n 15 Atuma icebo cakwe pano isonde; o Ne cebo cakwe cilabutukisha. 16 Apeela imfula ya bungululu bwabuuta nga masako ya mpaanga; p Asalanganya amenshi makaasa nge mito. q 17 Apoosa imfula yakwe iya mabwe ngo tubufungau. r Nani wingeminina mu mpepo yakwe? s 18 Atuma icebo t cakwe no kufisungulula. Alenga umwela wakwe ukupuupa; u Na menshi yalatona. 19 Asosa icebo cakwe kuli Yakobo, v Ifipope w fyakwe no bupingushi bwakwe kuli Israele. x

838

Ifya kulya. Lumbeni Jah ICIPA. 147 a 1Is 18:45 b Yb 38:26 Ye 14:22 Mt 5:45 c Yb 38:27 Am 104:14 Es 30:23 Sek 10:1 d Am 104:27 Am 136:25 Am 145:15 e Yb 38:41 Lk 12:24 f Yb 39:19 Am 33:16 Es 31:1 Ho 1:7 g 1Sa 16:7 h Mal 3:16 i Am 33:18 j Am 63:3 Am 117:1 k Am 135:21 Es 12:6 l Am 128:3 m Le 26:6 Am 29:11 Am 122:6 Es 45:7 Es 60:17 Ro 15:33 n Amg 8:8 Amg 32:14 Am 81:16 Am 132:15 o Am 33:9 Am 68:11 Am 107:20 p Yb 37:6 Am 148:8 q Yb 38:29 r Yos 10:11 s Yb 37:10 t Imi 10:36 u Am 148:8 v Ukf 20:1 Amg 33:3 Am 78:5 Am 103:7 Ro 9:4 w Amg 4:8 Amg 5:31 Mal 4:4 x Amg 4:5 Amg 6:1



















20 Tabala acita ifyo ku luko lumbi; a Kabili ubupingushi bwakwe, inko tashabwishiba. b Lumbanyeni Jah! c d

Jah! 148 Lumbanyeni Lumbanyeni Yehova

2

3

4

5

6

7

Ku Kulyo a Ukf 19:5 Ukf 31:17 Amg 4:32 Amg 7:6 Ro 3:2 b 1Im 17:21 c Am 116:19 Uks 19:6



















8

ICIPA. 148 d Am 113:1 e Am 89:5 Es 49:13 f Lk 2:14 g Am 103:20 Lk 2:13 Uks 5:13 h Ukt 2:1 Ye 32:18 Yu 14 i Ukt 1:16 Am 19:1 Am 136:8 j Am 136:9 k Amg 10:14 Neh 9:6 2Ko 12:2

9 10

mwe ba mu muulu, e Mulumbanyeni mu muulu. f Mulumbanyeni, mwe bamalaika bakwe bonse. g Mulumbanyeni, mwe bumba lyakwe lyonse. h Mulumbanyeni, mwe kasuba no mweshi. i Mulumbanyeni, mwe ntanda shonse isha lubuuto. j Mulumbanyeni, mwe myulu ya myulu, k Na mwe menshi ayali pa muulu wa myulu. l Lekeni filumbanye ishina lya kuti Yehova; m Pantu ena alisosele, na fyo fyalilengelwe. n Kabili afilenga ukubelelela pe, kabili umuyayaya. o Alifipeela ifunde, kabili talyakapite. p Lumbanyeni Yehova mwe ba pe sonde, q Mwe bashimweshimwe ba muli bemba na mwe menshi yonse ayashika, r Mwe mulilo ne mfula ya mabwe, imfula ya bungululu bwabuuta ne cushi cafiita, s Na we mwela wa nkuuka, uucita ico asosa, t Mwe mpili no tupili tonse, u Mwe miti ya fisabo na mwe mikedari yonse, v Mwe nama mpanga na mwe fitekwa fyonse, w

l Ukt 1:7; 2Pe 3:5; m Uks 19:6; n Ukt 1:1; Ukt 1:6; Am 33:6; o Am 89:37; Amp 8:27; p Am 119:91; Ye 31:36; Ye 33:25; q Am 69:34; r Ukt 1:21; Am 74:13; Am 104:25; Yn 1:17; s Ukf 9:23; Imp 16:35; Am 147:17; Es 30:30; t Am 107:25; u Am 65:12; Am 98:8; Es 44:23; Es 49:13; v 1Im 16:33; Am 96:12; Es 44:23; Es 55:12; w Am 50:10; Es 43:20.

839

11

12

13

14

p

Jah! 149 Lumbanyeni Imbileni Yehova ulwi-

2

3

4

5

6

AMALUMBO 148:11–150:6

Ulwimbo ulupya. Lumbeni Jah

Mwe fikulika na mwe fya mapindo, a Mwe shamfumu sha pano isonde b na mwe nko shonse, Mwe bacilolo c na mwe bapingushi bonse aba pano isonde, d Mwe balumendo e na mwe bakashana, f Mwe baume g abakote pamo na bakalume. h Lekeni filumbanye ishina lya kuti Yehova, i Pantu ishina lyakwe lyeka lyalisansukisha. j Ubukata bwakwe bwacila isonde no muulu. k Kabili akasansabalika ulusengo lwa bantu bakwe, l Akasansabalika ukulumbanya kwa ba cishinka bakwe, m Abana ba kwa Israele, abantu abamupalama. n Lumbanyeni Jah! o

mbo ulupya, q Ulwa kumulumbanya mu lukuta lwa ba cishinka. r Lekeni Israele asekelele muli Kalenga wakwe, Lesa Mukulu, s Lekeni abana ba kwa Sione—baangile mu Mfumu yabo. t Lekeni balumbanishishe ishina lyakwe mu kucinda. u Lekeni bamulumbanishishe pa kaoma na pali nsango. v Pantu Yehova asekelela mu bantu bakwe. w Acindamikila abafuuka ukupitila mu kubapususha. x Lekeni aba cishinka baangile mu bukata; Lekeni basekelele pa masanshi yabo. y Lekeni inyimbo sha kulumba-

ICIPA. 148 a Ukt 7:14 b Am 2:10 Es 49:23 c Am 45:16 d Am 2:10 Am 82:1 e Am 110:3 f Am 45:14 Imi 21:9 g Ye 31:13 h Mt 21:15 i Am 99:3 j Am 8:1 Es 12:4 k 1Is 8:27 1Im 29:11 Am 113:4 l Ukf 15:16 Am 75:10 Am 89:17 Am 135:4 m Am 145:10 Am 149:9 n Ukf 19:5 Ef 2:17 o Am 113:9 Am 117:2



















ICIPA. 149 p Am 113:1 q Am 33:3 Am 96:1 Es 42:10 Uks 5:9 r Am 22:22 He 2:12 s Amg 12:7 1Sa 12:22 Am 100:3 Es 54:5 t Am 47:7 u Ukf 15:20 Aba 11:34 Am 150:4 Ye 31:13 v Am 81:2 Am 144:9 Am 150:4 w Am 35:27 Am 84:11 x Am 132:16 Es 61:10 y Am 63:6



















nya Lesa shilefuma pa mikoshi yabo, a No lupanga ulwatwila kubili kubili lube mu minwe yabo, b 7 Ku kuleta icilandushi pa nko, c Ku kwebaula abantu na bantu, d 8 Ku kukaka ishamfumu shabo mu minyololo e Na bakata babo mu makusu ya fyela, 9 Ku kuleta pali bena ubupingushi bwalembwa. f Ubucindami bwa musango yo bwaba ku ba cishinka bakwe bonse. g Lumbanyeni Jah! h Jah! 150 Lumbanyeni Lumbanyeni

2

3

4

Ku Kulyo a Neh 9:5 b He 4:12 Uks 1:16 c Imp 31:2 Am 79:6 Am 110:6 d Am 44:2 e Yos 10:24 Yos 12:7 f Amg 7:1 g Am 148:14 1Ko 6:2 Uks 20:4 h Am 111:1



















ICIPA. 150 i Uks 19:6 j 2Im 20:8 Am 29:9 Am 116:19 Am 134:2 k Ukt 1:6 Am 19:1 Da 12:3

5

6

i

Lesa umwa mushilo j mwakwe. Mulumbanishisheni mu lwelele ululanga amaka yakwe. k Mulumbanyeni pa milimo yakwe iya maka. l Mulumbanyeni ukulingana no bukulu bwakwe. m Mulumbanishisheni ku kulisha intandala. n Mulumbanishisheni pa cilimba ca nsale na pali nsango. o Mulumbanishisheni pa kaoma p na ku kucinda kwa kushinguluka. q Mulumbanishisheni pa nsale r na ku mutoolilo. s Mulumbanishisheni pa malimba mu lwimbo ulusuma. t Mulumbanishisheni pa malimba ayalilisha. u Lekeni icipeema conse, cilumbanye Jah. v Lumbanyeni Jah! w

l Am 92:5; Am 107:15; Am 145:6; Uks 15:3; m Amg 3:24; Am 96:4; Am 145:3; Ye 32:18; n 1Im 15:28; Am 81:3; Am 98:6; o Am 33:2; Am 108:2; p Ukf 15:20; 1Sa 10:5; Es 5:12; q Am 149:3; r Am 92:3; Am 144:9; Es 38:20; s Yb 21:12; Yb 30:31; t 1Im 15:19; 1Im 16:5; u 2Sa 6:5; 1Im 25:1; v Uks 5:13; w Am 112:1; Am 148:14; Uks 19:3.

AMAPINDA a

ya kwa Solomo1 Amapinda ne mwana Davidi, imfumu b

c

ya Israele, d 2 aya kulenga umuntu ukuba na mano e no kumfwila ukusalapula, f aya kulenga umuntu ukwiluka ifyebo fya mucetekanya, g 3 aya kulenga umuntu ukumfwila ukusalapulah ukwingamulenga ukushilimuka, i ukuba umulungami j kabili uwa mulinganya k no kuba uwatambalala, l 4 aya kulenga abapelwa amano ukucenjela, m no kulenga umulumendo ukwishiba n no kulingulula. o 5 Uwa mano akomfwa no kulundako ukusambilila, p kabili uwa mucetekanya muntu uumfwila ubutungulushi bwa mano, q 6 pa kuti eluke amapinda r na mashiwi ya manshoko, ifyebo fya ba mano s ne ficoleko fyabo. t 7 Ukuba na katiina kuli Yehova e ntendekelo ya kwishiba. u Amano no kusalapula e fyo abawelewele basuula. v 8 We mwana1 wandi, umfwila ukusalapula kwa kwa wiso, w kabili wisuula amafunde ya kwa noko. x 9 Pantu ifi e cisote ca maluba icayemba ku mutwe y obe kabili kamunyololo ka kufwala mu mukoshi obe. z 10 We mwana wandi, ababifi nga bakutunka, wisumina. a 11 Nga batila: “Natuleya bonse. Natuleya tubelamine abantu no kubepaya. b Natubelamine aba kaele apabula umulandu. c 12 Natubamine aba mweo d nga filya Inshiishi1 e imina, kabili abatuntulu, kwati bantu batentemukila ku nindi. f 13 Natusange umusango onse uwa fyuma Amp 1:81 Apengi apaba ishiwi lya kuti “umwana” mwi buuku lya Amapinda, ninshi “mwana umwaume.” 121 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

ICIPA. 1 a 1Is 4:32 Lkm 12:9 b Amp 10:1 Amp 25:1 Mt 12:42 c 2Sa 12:24 d 1Is 2:12 e Amp 8:11 Lk 2:52 f Amp 2:20 2Ti 3:16 He 12:7 g Amg 4:6 h Amp 3:11 He 12:5 1Pe 5:10 i Amp 10:5 j He 12:11 k 1Is 3:28 l Am 37:37 Amp 2:9 m Yos 9:4 1Sa 23:22 Amp 15:5 Mt 10:16 n Yh 17:3 o Amp 2:11 Amp 3:21 Amp 8:12 Amp 14:17 p Amp 9:9 Amp 15:31 1Ko 10:15 q 1Sa 25:33 Amp 24:6 r Am 49:4 s Lkm 12:11 t Aba 14:14 Da 5:12 u Yb 28:28 Am 111:10 Amp 9:10 v Amp 5:12 Amp 12:15 Amp 18:2 Ro 1:28 w Amg 6:7 Amp 4:1 Amp 6:20 Ef 6:4 He 12:9 x Le 19:3 Amp 31:26 2Ti 1:5 2Ti 3:15 y Amp 4:9 z Amp 3:22 Yh 7:46 Ko 4:6 a Ukt 39:7 Ukf 23:2 Amg 13:6 Ro 16:18 b Ye 5:26 c Am 10:8 Am 17:12 Am 56:6 Mt 26:4 Imi 23:15 d Am 35:25 e Imp 16:30 Imp 26:10 f Yb 33:22 Am 30:3 Ek 31:16 

Ku Kulyo a Aba 18:18 b Aba 5:30

840

ifyauma umutengo. a Natwisushe amayanda yesu ne fyuma fya kupokolola. b 14 Ica kupendwilako cobe ponesha mu fyesu. Tukwate fye tumba umo bonse” c— 15 We mwana wandi, wiya na bo mu nshila. d Kaanya ulukasa lobe mu musebo wabo. e 16 Pantu amakasa yabo ni ku bubi e ko yabutukila, f kabili balangufyanya ukuya mu kusumya umulopa. g 17 Pantu nga wateya isumbu ne cuni cilemonako ninshi waicusha fye. h 18 Babelamina aba kaele pa kuti basuumye umulopa wabo; i babelamina aba kaele pa kuti babepaye. j 19 E fyaba imibele ya bonse abasanga ubunonshi bwa mu bucenjeshi. k Imyeo yabo ilaloba. l 20 Amanom ya cine yabilikisha mu musebo. n Mu mansa yasansula ishiwi lya yako. o 21 Ku mpela ya misebo ukwaba impooma yalabilikisha. p Mu miinshi ya mpongolo sha musumba, yasosa amashiwi ya yako ayati: q 22 “Mwe bapelwa amano, kufika lilali mukatemwa ukubulwa amano, r kabili mwe bapumya, kufika lilali mukasaminwa ifya kupumya, s na imwe mwe bawelewele, kufika lilali mukapata ukwishiba? t 23 Umfwileni ukufunda kwandi no kuleka ukucita ifyabipa. u E lyo nkamufumfumwina umupashi wandi; v nkalenga ifyebo fyandi ukwishibikwa kuli imwe. w 24 Pantu ilyo naita, imwe mulakaana, x nga natambika ukuboko kwandi takuba no ubikako amano, y c 1Sa 30:16; d Amp 4:14; Amp 13:20; 2Ko 6:17; e Am 119:101; Amp 4:27; 1Ko 15:33; f Amp 4:16; Amp 6:18; Amp 19:2; g Amp 6:17; Es 59:7; Ro 3:15; h Am 91:3; i Am 55:23; j Amp 28:17; k 2Is 5:20; Amp 15:27; Mk 3:11; l Amg 24:6; Yb 31:39; m Ro 11:33; Ro 16:27; 1Ko 1:20; 1Ko 2:5; Ef 3:10; Yak 3:17; n Mt 10:27; Mt 11:19; Imi 5:42; o Amp 8:2; Amp 9:3; p Mt 10:27; Imi 20:20; q Amp 8:3; Yh 18:20; r Am 94:8; Lk 19:42; s Amp 14:6; t 2Im 24:19; Amp 5:12; Yh 3:20; u Am 141:5; Uks 3:19; v Amp 18:4; Imi 2:18; w Es 54:13; Mt 10:20; Yh 6:45; x Es 65:12; Mt 22:5; y Es 65:2; Ye 7:13.

841

Alwila umutima ku kwiluka

25 kabili mukonkanyapo fye ukusuula amano yonse ayo mpanda, a no kukanaumfwila ukufunda kwandi konse, b 26 na ine wine, mu bushiku bwa bucushi c bwenu nkamuseka, nkamupumya ilyo ico mutiina sana cikamwishila, d 27 ilyo ico mutiina sana cikesa nge nkuuka, e kabili ilyo ubucushi bwenu bukafika nge cikuuku ca mwela, ilyo ubulanda no kucululuka fikesa pali imwe. f 28 E lyo bakalilila kuli ine, lelo nshakaasuke; g bakamfwayafwaya, lelo tabakansange, h 29 pantu bapatile ukwishiba, i kabili tabasalile akatiina ka kuli Yehova. j 30 Bakeene ukupanda amano kwandi; k basuulile ukufunda kwandi konse. l 31 E ico bakalya ififuma mu mibele yabo, m kabili bakekuta amapange yabo. n 32 Pantu ukupondoka o kwa bapelwa amano e kukabepaya, p kabili umuleketela wa bawelewele e ukabalofya. q 33 Lelo uumfwa kuli ine, akekala umutelelwe r no kwikala umutende ukwabula ukutiina ububi.” s We mwana wandi, nga wapokelela ifyebo t fyandi na mafunde yandi wayasunga, u 2 no kupeepeka ukutwi v kobe ku mano, pa kuti walwile umutima obe ku kwiluka; w 3 kabili, nga walilila ku kumfwikisha x no kusanswila ishiwi lyobe ku kwiluka, y 4 nga ulefifwaya nga silfere, z no kufifwayafwaya nge fyuma fyashikama, a 5 e lyo ukeluka akatiina b ka kuli Yehova, no kwishiba Lesa ukakusanga. c 6 Pantu Yehova e upeela amano; d mu kanwa kakwe e mufuma ukwishiba no kwiluka. e 7 Kabili abikila abalungami amano yene yene; f ni nkwela ku benda muli bucishinka, g 8 e ulinda inshila sha bupingushi, h no kulinda umwenda aba cishinka bakwe. i 9 E lyo ukomfwikisha ubulungami no bupingushi no bololoke, e kutila inshila yonse iisuma. j

2

ICIPA. 1 a 2Im 36:16 Am 107:11 b Am 81:11 c Am 37:13 Ro 2:5 d Aba 10:14 2Im 7:20 e Na 1:3 f Mt 24:21 Lk 21:23 Ro 2:9 g Am 18:41 Lk 13:25 Yak 4:3 h Isb 3:44 i Am 50:17 Ho 4:6 Imi 7:51 j Aba 5:8 Mk 3:2 2Pe 2:15 k Am 81:11 Ye 8:9 l Ukf 33:5 2Im 29:6 Ye 5:12 m Es 3:11 Ye 6:19 Ek 24:14 Ga 6:7 n Es 8:10 o Ye 3:14 p Ro 6:23 q Ye 48:11 Uks 2:5 r Am 25:13 Es 48:18 Uks 3:10 s 2Is 6:16 Es 26:3 Lk 21:28 2Pe 2:9



















ICIPA. 2 t Amp 4:1 1Pe 1:25 u Amg 6:6 Yb 23:12 v Amp 1:5 w Amp 17:27 Ef 5:17 He 5:14 x 1Is 3:11 Amp 9:10 Amp 18:15 y Flp 1:9 2Ti 2:7 z Am 19:10 a Yb 28:18 b Yb 28:28 Amp 8:13 Ye 32:40 Uks 14:7 c Ye 9:24 2Ti 3:15 1Yo 5:20 d Ukf 31:3 1Is 4:29 Yak 3:17 e 2Ti 3:16 f Amp 3:21 Amp 8:14 Lk 1:17 Lk 16:8 g Yb 1:10 Am 41:12 Amp 28:18 h Amp 8:20 i Am 37:28 Am 97:10 j Lkm 12:13 Mk 6:8 Lk 10:27

AMAPINDA 1:25–3:2 10 Amano nga yaingila mu mutima a obe, no mweo obe nga watemwa ukwishiba, b 11 e lyo ukulingulula kukakucingilila, c ukwiluka kukakulinda, d 12 kukakupokolola ku mibele yabipa, e na ku muntu uulesosa ifya kupuulula, f 13 na ku bafuma mu nshila shalungama no kwenda mu nshila sha mfifi, g 14 no kufuma ku basekelela mu kucita ububi, h abaanga mu fyapuuluka kabili ifyabipa; i 15 abo inshila shabo shapondama kabili incenjeshi mu mibombele yabo yonse; j 16 kukakupokolola ku mwanakashi umweni,1 ku mwanakashi umbi umbi2 k uusosa ifya kusembeleka, l 17 uuleka umunankwe wa pa mutima uwa ku bukashana m bwakwe kabili uwalaba icipingo cakwe kuli Lesa. n 18 Pantu ing’anda yakwe ilatotobela mpaka na ku mfwa ne mibele yakwe ilatotobela ukufika ku bafwa. o 19 Bonse abenda nankwe tababwela, kabili tabafika ku nshila sha ba mweo. p 20 Ico nakwebela ifi ni pa kuti ule-enda mu mibele ya bantu abasuma q na pa kuti ule-enda mu nshila ya balungami. r 21 Pantu abalungama e bakekala pa calo, s na ba kaele e bakashalapo. t 22 Lelo ababifi, bakalofiwa mu calo; u na ba bufi, bakabafumpulamo. v mwana wandi, wilaba 3 We amafunde yandi, leka no w

mutima obe usunge ifipope fyandi, x 2 pantu inshiku ne myaKu Kulyo a Am 119:111; b Imi 17:11; Ko 3:16; c Lkm 7:12; Lkm 9:15; Ef 5:15; d Lkm 10:10; Mt 10:16; e Am 141:4; f Amp 8:13; Imi 20:30; g Yh 3:19; Yh 12:35; 1Yo 2:19; h 1Ko 13:6; i Am 50:18; Ho 7:3; Lk 22:5; Ro 1:32; j Amg 32:5; Flp 2:15; k Ukt 39:12; Amp 7:5; Amp 22:14; Amp 23:27; 1Ko 6:9; 1Ko 6:18; l Amp 6:24; Amp 7:21; m Ukt 2:24; Amp 5:18; Ye 3:4; n Mal 2:14; o Amp 5:5; Amp 5:23; Amp 9:18; Ef 5:5; p Lkm 7:26; Uks 22:15; q Am 119:63; 1Ko 11:1; Yak 1:27; r Amp 13:20; s Am 7:9; Am 37:11; t Am 37:29; u Am 37:20; Am 104:35; Amp 10:7; Mt 25:46; v Amg 28:63; Am 7:8; ICIPA. 3 w Amg 4:23; Ho 4:6; x Amg 4:6; Am 119:34.

Amp 2:161 E kutila “cilende.” la “cilende.”

162 E kuti-

AMAPINDA 3:3-35 ka ya bumi a no mutende fikalundwako kuli iwe. b 3 Wileka icikuuku ne cine fikutaluke. c Fikake mu mukoshi. d Filembe pa mutima obe, e 4 e lyo ukapaalwa kabili Lesa na bantu bakakumona ukuti walishilimuka icine cine. f 5 Tetekela Yehova no mutima g obe onse kabili wishintilila pa mano yobe we mwine. h 6 Uko konse wenda umwishibe, i na o akatambalika inshila shobe. j 7 Wiba uwa mano mu menso yobe we mwine. k Ube na katiina kuli Yehova no kutaluka ku bubi. l 8 E lyo umutoto obe ukondapwa m na mafupa yobe yakapepemuka. n 9 Cindika Yehova ku fyuma fyobe, o na ku fisabo fyobe fyonse ifyabalilapo ukupya. p 10 E lyo amatala yobe yakesulamo ifisabo ifingi; q ne fya kukaminamo fyobe fikalapala umwangashi upya. r 11 We mwana wandi, wilakaana ukusalapula kwa kwa Yehova; s kabili wilapata ukufunda kwakwe, t 12 pantu uo Yehova atemwa alamufunda, u ifyo na wishi afunda umwana mwaume uo atemwa. v 13 Alipaalwa umuntu uwasanga amano, w no muntu uwiluka, x 14 pantu ukunonka amano kwawama ukucila ukunonka silfere, no kusanga amano kwawama ukucila golde. y 15 Amano yalyuma umutengo ukucila bakorali, z na fyonse ifyo watemwa tafingafikako. 16 Ukutantalila kwa nshiku kwaba mu kwa kulyo kwa yako; a na mu kwa kuso kwa yako mwaba ifyuma no bukata. b 17 Inshila sha yako ni nshila sha kusekelela, ne misebo ya yako yonse mutende. c 18 Yena muti wa mweo d ku bekatililako, na bakonenako e balapaalwa. f 19 Ni ku mano Yehova ashimpiile isonde. g Ni ku mucetekanya apampamikiile imyulu. h 20 Ni ku kwishiba kwakwe amenshi ayengi yapaatukanine, i kabili ni ku kwishiba e ko alengele

Tetekela Lesa. Bukapekape ICIPA. 3 a Am 21:4 Amp 10:27 b Es 54:13 c 2Sa 15:20 Ho 12:6 d Amg 6:8 e 2Ko 3:3 He 10:16 f Lk 2:52 2Ko 8:21 g Am 62:8 Es 26:4 Ye 17:7 h Amp 28:26 Ye 9:23 Ye 10:23 1Ko 3:18 i 1Sa 23:2 1Sa 23:4 1Im 28:9 Neh 1:11 Flp 4:6 Ko 3:17 j Yos 1:7 Am 25:9 Yak 1:5 k Amp 26:12 Es 5:21 Ro 12:16 l Neh 5:15 Amp 14:27 Amp 16:6 m Am 103:3 n Mt 11:29 o Imp 31:50 Amg 16:16 Lk 16:9 1Ti 6:18 p Ukf 23:19 Amg 26:2 q Amg 28:8 2Im 31:10 Mal 3:10 r Yoe 2:24 s Amp 15:32 He 12:5 t Am 94:12 u 1Ko 11:32 He 12:6 Uks 3:19 v Amg 8:5 Amp 23:15 He 12:7 He 12:9 w Lkm 7:12 x Amp 2:3 Amp 10:23 y Yb 28:15 Amp 8:10 Amp 16:16 z Yb 28:18 Amp 8:11 a 1Ti 4:8 b 2Ko 6:10 c Lk 1:79 Flp 4:9 d Amp 11:30 e Flp 2:16 f Am 1:1 Amp 2:10 g Am 104:24 Ye 10:12 1Ko 8:6 h Amp 8:27 Ye 51:15 i Ukt 1:9 Am 104:9 Am 136:6 2Pe 3:5



















Ku Kulyo a Le 26:4 Yb 36:27 Yb 38:37 Ye 10:13

842

amakumbi ya mu muulu ayaleta imfula ya kumima. a 21 We mwana wandi, wileka fifume ku menso yobe. b Sunga amano yene yene no kulingulula, c 22 na fyo fikaba e mweo d obe kabili icisaamo mu mukoshi obe. e 23 E lyo ukenda umutende f mu nshila yobe, kabili tawakaipunune. g 24 Ilyo wasendama tawakekatwe umwenso; h kabili ukusendama ukasendama, no tulo tobe tukawama. i 25 Tawakatiine conse icilenga umwenso j ica kupumikisha, nangu ni nkuuka iileisa pa babifi. k 26 Pantu na cine Yehova akaba ica kutetekelako cobe, l kabili akacingilila ulukasa lobe ukuti lwiikatwa. m 27 Witana ifisuma ku balefikabila, n ilyo uli na maka ya kubapeela. o 28 Witila ku munobe: “Kabiye, ukabwele, mailo nkakupeela,” ilyo naukwatako fimo. p 29 Wielenganishisha umunobe icabipa, q ilyo ekele nobe umutende. r 30 Wiumana no muntu apa fye, s nga takucitile icabipa. t 31 Wilakumbwa umuntu wa bunkalwe, u kabili wisalapo imibele yakwe yonse. v 32 Pantu uwa bucenjeshi w wa bunani kuli Yehova, x lelo abalungama e baba bacibusa bakwe. y 33 Icitiipu ca kwa Yehova caba pa ng’anda ya mubifi, z lelo ubwikalo bwa balungami alabupaala. a 34 Abapumya, b na o alabapumya; c lelo apaala abafuuka. d 35 Aba mano bakanonka umucinshi, e lelo abawelewele batemwa umusaalula. f b Amg 6:8; Ef 1:18; c Amp 1:4; Amp 5:2; d Amp 4:22; e Amp 1:9; f Amp 10:9; g Am 91:12; Am 121:3; Amp 4:12; Es 26:7; h Am 3:5; Am 4:8; Amp 6:22; i Am 127:2; Lkm 5:12; Ye 31:26; j Am 27:1; Da 3:17; Lk 1:74; Yh 14:1; Flp 1:14; k Am 73:19; Mt 24:21; 1Te 5:2; l Am 91:9; Amp 10:29; Amp 14:26; Amp 28:1; m 1Sa 2:9; Am 91:14; n Ro 13:7; Ga 6:6; Tt 3:1; Yak 2:16; Yak 5:4; o Neh 5:8; Amp 28:27; p Le 19:13; Amg 24:13; q Amp 6:18; r Am 35:20; Am 55:20; s Amp 18:6; Amp 20:3; Amp 25:8; t Ro 12:18; 1Pe 3:11; u Am 37:1; Amp 23:17; Amp 24:1; Amp 24:19; v Amp 1:15; w Amp 6:12; Amp 14:2; Mk 3:11; x Amp 6:16; Amp 6:17; Amp 11:20; Lk 16:15; y Am 15:2; Am 24:4; Am 25:14; z Amg 28:15; Yos 7:24; Est 9:25; Sek 5:4; Ro 2:5; Ko 3:6; a Amg 28:2; Yb 42:12; Am 37:25; b 2Is 2:23; Amp 1:22; c Am 138:6; Amp 19:29; d Am 37:11; Am 149:4; Es 57:15; Yak 4:6; e Amp 12:8; f Est 6:12; Am 132:18; Amp 26:3.

843

4

Inshila ya balungami iya ilebuutilako

Mwe bana baume, umfweni ukusalapula kwa kwa shinwe a kabili bikeniko amano, pa kuti mwishibe umucetekanya. b 2 Nalamusambilisha isambilisho ilisuma. c Amafunde yandi mwiyasuula. d 3 Pantu nali umwana musuma uwa kwa tata, e umuteku kabili uwatemwikwa kuli mayo. f 4 Kabili alensambilisha g no kutila kuli ine: “Umutima h obe ufumbate ifyebo fyandi. i Konka amafunde yandi no kuba no mweo. j 5 Nonka amano, k nonka umucetekanya. l Wilaba, kabili wisuula amashiwi ya mu kanwa kandi. m 6 Wiyasha, na yo yakakusunga. Uyatemwe, na yo yakakulinda. 7 Amano e cikankaala. n Nonka amano; kabili muli fyonse ifyo wanonka, nonka umucetekanya. o 8 Uyacindamike sana, na yo yakakusansabika. p Yakakucindamika nga wayafumbata. q 9 Yakakufwika icitebo ca maluba icayemba ku mutwe; r yakakufwika icilongwe icayemba.” s 10 We mwana wandi, umfwa kabili pokelela ifyebo fyandi. t E lyo ikafula imyaka ya mweo obe. u 11 Mu nshila ya mano e mo nkakufundila; v nkakulenga ukwenda mu nshila yalungama. w 12 Ilyo ule-enda, tashakafyantikwe x intampulo shobe, kabili nga wabutuka, tawakaipunune. y 13 Ikatisha ukusalapula; z wilekelako. a Ulekusunga, pantu e mweo obe. b 14 Wilaenda umwenda ababifi, c kabili wilungama mu nshila ya babipa. d 15 Talukako, e wipitamo; f alukako, fumamo no kuya. g 16 Pantu nga tabalacita ububi tabalaala tulo, h no tulo twabo tulafufiwa mpaka fye bawisha umuntu. i 17 Pantu balya ifya kulya fya mu bubifi, j kabili banwa umwangashi wa kupokolola fye. k 18 Lelo inshila ya balungami yaba ngo lubuuto lwa lucelo uluya lulebuutilako fye ukufikila akasuba kasaama. l

ICIPA. 4 a Amg 6:7 Am 34:11 Amp 1:8 Amp 19:20 Ef 6:1 b Amp 23:23 c Amg 31:13 Amg 32:2 1Ti 4:6 Tt 1:9 d Amg 13:4 1Im 28:9 e 1Is 2:2 1Is 2:12 f 2Sa 12:24 1Is 1:21 g Amp 22:6 h Amp 4:23 i Amg 4:9 j Le 18:5 Yh 12:50 k Yak 3:17 l Neh 8:8 Am 49:3 Amp 9:10 m 2Im 34:2 Am 44:17 Amp 3:1 n Amp 9:10 Lkm 7:12 Lkm 8:1 Ko 2:3 o Amp 8:14 Amp 15:14 Mt 13:23 He 5:14 p Amp 9:9 Amp 22:29 Da 1:20 q Ukf 35:31 1Is 4:29 1Is 7:14 r Amp 1:9 s Amp 16:31 Lk 10:42 t 1Te 2:13 u Amg 5:16 Amp 3:2 v 1Sa 12:24 1Is 4:29 w Yb 1:1 Am 23:3 Es 26:7 Mal 2:6 x 2Sa 22:37 y Amp 3:23 Es 40:31 Yh 11:9 z Amp 8:10 Amp 8:33 Amp 23:23 He 12:6 a Imi 14:22 He 2:1 He 12:5 He 12:11 b Amg 32:47 Amp 3:22 c Am 1:1 1Ko 15:33 d Amp 1:15 Amp 3:32 e Es 33:15 f Ams 5:15 Ef 5:11 g Amp 5:8 2Ko 6:14 1Te 5:22 h Am 36:4 Es 57:20 i 2Pe 2:14 Yu 12 Uks 2:14 j Mk 2:1 Mt 23:28 k Mk 6:12 Uks 17:6

AMAPINDA 4:1–5:6

19 Umwenda ababifi mwaba nge mfifi iyafiita fititi; a tabeshiba ico baipununako. b 20 We mwana wandi, bika amano ku mashiwi yandi. c Teyamika ukutwi kobe ku mashiwi yandi. d 21 Wileka yafume pa menso yobe. e Uyasunge mu mutima obe. f 22 Pantu yaba bumi ku bayasanga g kabili yalenga imibili yabo yonse ukuba iituntulu. h 23 Sunga umutima obe i ukucila pa fintu fyonse ifyo ufwile ukusunga, pantu mu mutima e mwaba utumfukumfuku twa mweo. j 24 Talusha ubupondamishi ku kanwa kobe; k talusha no bucenjeshi ku milomo yobe. l 25 Leka amenso yobe yaloleshe fye ku ntanshi, m kabili yatontomeshe fye ku ntanshi. n 26 Ulewamya umwenda amakasa yobe, o kabili leka imibele yobe yonse ipampamikwe. p 27 Wiyalukila ku kwa kulyo nangu ku kwa kuso. q Talusha amakasa yobe ku bubi. r mwana wandi, bika umu5 We tima ku mano yandi. Teyamis

ka amatwi ku kwiluka kwandi, t 2 pa kuti ubake ukulingulula; u kabili imilomo yobe ibake ukwishiba. v 3 Pantu imilomo ya mwanakashi umweni yaba nge cipeepe ca buci icitonyaw uluto, no lulimi lwakwe lwalitelela ukucila amafuta. x 4 Lelo ifitumbukamo fyalula nga malulu; y kabili fyatwa kwati lupanga ulwatwila kubili kubili. z 5 Amakasa yakwe yatentemukila ku mfwa. a Intampulo shakwe shitwala ku Nshiishi. b 6 Tatontonkanya na l 2Sa 23:4; Am 97:11; Am 119:105; Da 12:4; Mt 5:14; 1Ko 13:12; 2Ko 4:6; 2Pe 1:19; Ku Kulyo a Es 59:9; Yh 12:35; b Yb 12:25; Es 8:14; Mt 15:14; c Amp 5:1; He 2:1; d Am 78:1; Es 55:3; e Amp 3:21; f Am 40:8; Amp 2:1; g Amp 4:4; 1Ti 4:8; h Amg 7:15; Am 103:3; Amp 14:30; Imi 15:29; i Amg 4:9; Ye 17:9; Mko 7:21; Ro 8:6; Ef 6:14; Flp 4:8; Ko 3:8; j Mt 12:35; k Amp 8:8; 1Pe 2:1; l Ek 18:31; Ef 4:22; Yak 1:21; m Yb 31:1; Amp 23:5; n Mt 6:22; o Ef 5:15; He 12:1; p Am 40:2; 2Te 3:3; 1Pe 5:10; q Amg 12:32; Yos 1:7; r Es 1:16; Ro 12:9; ICIPA. 5 s Amp 2:2; Yak 1:19; t 1Is 4:29; Uks 2:11; u Amp 1:4; Amp 8:12; v Amp 15:7; Mal 2:7; w Amp 2:16; Amp 7:21; x Amp 9:17; y Lkm 7:26; z Imp 25:8; Amp 6:32; a Amp 2:19; Amp 9:18; b Amp 7:27.

AMAPINDA 5:7–6:15

844

Ipakishe umukashi wa ku bulumendo

pa nshila ya ku mweo. a Inshila shakwe shalubana afilwa no kwa kulola. b 7 Nomba, mwe bana bandi, umfweni kuli ine c kabili mwisuula amashiwi ya mu kanwa kandi. d 8 Taluka kuli ena, kabili wipalama ku mwinshi wa ng’anda yakwe, e 9 epali wapeela umucinshi obe kuli bambi, f ne myaka yobe yapwila mu bucushi; g 10 epali abeni basekelela mu maka yobe, h ne fyo wanonkele mu kucucutika fyaya mu ng’anda ya kwa cilende, i 11 ukasuke auteta ku ntanshi j ilyo umubili obe no munofu obe fyapwa. k 12 Ukasuke autila: “Napatile nga nshi ukusalapulwa l no mutima wandi wasuulile ukufundwa! m 13 Kabili nshaumfwile kwi shiwi lya balensambilisha, n na kuli bakafundisha wandi nshateyamikeko amatwi. o 14 Ndi mu bwafya bwa misango yonse p pa menso ya cilonganino na pa menso ya lukuta kwati fye bufi.” q 15 Nwa amenshi ayali mu co usungilamo amenshi, na yakonkoloka mu kati ka cishima cobe. r 16 Bushe utumfukumfuku tobe tufukaukile pa nse, s no tumilonga tobe mu mansa? 17 Leka yabe yobe weka, te ya kwakana na beni iyo. t 18 Leka akamfukumfuku kobe kabe akapaalwa, u kabili sekelela no mukashi wa ku bulumendo bobe, v 19 insebula nkota iyatemwikwa kabili imbushi w yayemba iya mu mpili. Leka amabele yakwe yalekusekesha lyonse. x Upeshiwe amano pe ku kutemwa kwakwe. y 20 E ico cinshi ico umwanakashi umweni engakupesesha amano we mwana wandi kabili cinshi wingafukatilila icifuba ca mwanakashi umbi umbi? z 21 Pantu imibele ya muntu yaba ku cinso ca kwa Yehova, a na o alamona imyendele yakwe yonse. b 22 Ifilubo fya mubifi fikamwikata, c no lubembu lwakwe lukamwikatila mu myando ya luko. d

ICIPA. 5 a Amp 11:19 Amp 11:27 b Amp 7:11 c Amp 22:17 He 12:25 d Amp 2:1 e Amp 4:15 Amp 6:27 Amp 9:14 f 1Im 5:1 Amp 6:33 Amp 29:3 g Amp 6:34 Amp 7:23 h Amp 31:3 Lk 15:30 i Ukt 34:27 j Amg 32:29 2Sa 12:10 Ro 6:21 He 13:4 k 1Ko 5:5 Uks 21:8 l Am 50:17 Sek 7:11 Yh 3:20 m Ukt 19:9 Ek 33:8 n Lk 15:18 o 1Te 4:8 p Imp 25:2 1Ko 10:6 Yu 8 q 1Ko 10:11 Yu 4 r Uln 4:15 1Ko 7:3 He 13:4 s Amp 5:20 t Ukt 2:24 Ukt 20:3 Mt 14:4 u 1Ko 7:2 1Ko 7:5 v Amg 24:5 Lkm 9:9 Mal 2:15 w Uln 2:9 x Uln 4:5 y Ukt 26:8 Ukt 29:20 Uln 8:6 Ef 5:25 z Amp 2:16 Amp 7:22 Amp 22:14 Amp 23:27 a 2Im 16:9 Yb 34:21 Am 11:4 Ye 17:10 Ye 23:24 Ye 32:19 b Am 17:3 Ye 16:17 He 4:13 c Am 7:16 Ga 6:7 d Amp 11:21 Ef 5:6 He 13:4



















Ku Kulyo a Amp 10:17 b Am 81:12 Amp 19:3 2Pe 2:15



















ICIPA. 6 c Ukt 43:9 Amp 17:18 Amp 22:26 d Amp 11:15 Amp 20:16

23 Akafwa pa mulandu wa kukaana ukusalapulwa, a kabili pa mulandu wa kufula kwa buwelewele bwakwe apumbuka. b mwana wandi, nga waba 6 We iciikatilo ca munobe, nga c

wafunkana iminwe no mweni, d 2 nga waikatwa ku citeyo ca mashiwi ya mu kanwa kobe, e nga wafyambatwa ku mashiwi ya mu kanwa kobe, 3 e lyo ucite ici, we mwana wandi, no kuipokolola, pantu waingila mu lupi lwa munobe: f Kabiye unakilile no kupapaata sana ku munobe. g 4 Wisuminisha utulo ku menso yobe, nangu ukushipula ku menso yobe. h 5 Uipokolole nge mpombo mu minwe ya mulunshi kabili nge cuni mu minwe ya wikata ifyuni. i 6 Kabiye ku tunyelele, j we munang’ani; k kamone imibombele ya tuko no kuba na mano. 7 Nangu ca kuti tatwakwata kapitao, nangu kangalila, nangu kateka, 8 tuteyanya ifya kulya fya tuko mu lusuba; l tututila ifya kulya mu nshita ya kulobolola. 9 We munang’ani we, ukasendama ukufika lilali? m Ukabuuka lilali mu tulo? n 10 Ndaaleko panono, nshipuleko panono, njikumbateko panono no kusendama, o 11 e lyo ubupiina bukakwishila nge cipondo, p no kubulwa kukakwishila ngo muntu uwaipangasha ne fyanso. q 12 Umuntu icinangwa, r incitatubi, enda no kupondama kwa kanwa, s 13 uushinisha ku menso yakwe, t uucita ifishibilo ku makasa yakwe, uucebula ku minwe yakwe. u 14 Ububi bwaba mu mutima wakwe. v Elenganya ifyabipa inshita fye yonse. w Atanda ulubuli. x 15 E mulandu wine ubucushi bukamwishila mu e Amp 18:7; f 2Sa 24:14; g Mt 5:25; h Am 132:4; i Am 124:7; j Yb 12:7; k Amp 10:26; Amp 26:13; l Amp 30:25; m Amp 10:5; Amp 24:33; n Amp 19:15; o Amp 20:13; Amp 24:33; Amp 26:15; Lkm 4:5; p Amp 24:34; q Amp 10:4; Amp 13:4; Amp 18:9; Amp 20:4; r 1Sa 25:25; Amp 16:27; s Am 10:7; Mt 12:34; Imi 20:30; Yak 3:6; t Am 35:19; Amp 10:10; Amp 16:30; u Es 58:9; v Ukt 8:21; Amp 10:32; w Am 35:20; Am 36:4; Amp 6:18; Es 32:7; Mk 2:1; x Amp 16:28; Ro 16:17; Ga 5:20.

845

Ifintu 7 ifyapatwa. Ubucende bubi

kupumikisha; a bwangu bwangu akafunaulwa, kabili takwakabe ukupola. b 16 Kwaba ifintu mutanda (6) ifyo Yehova apata; c awe ifintu cinelubali (7) fyena filamuselausha: d 17 amenso ayaisansabika, e ululimi lwa bufi, f ne minwe iisumya umulopa wa kaele, g 18 umutima uwelenganya amapange ya buncitatubi, h amakasa ayangufyanya ukubutukila ku bubi, i 19 inte ya bufi iilanda ifya bufi, j no utandanya ulubuli pa kati ka ba bwananyina. k 20 We mwana wandi, sunga ifipope fya kwa wiso, l kabili wisuula ifunde lya kwa noko. m 21 Fikakile ku mutima obe pe; n fikake mu mukoshi obe. o 22 Ilyo ule-enda, amano yakulakutungulula; p ilyo wasendama, yakulakulinda; q kabili ilyo washibuka, yakulakusakamana. 23 Pantu ifipope ni nyali, r ne funde lubuuto, s kabili ukufunda no kusalapula ni nshila ya ku bumi, t 24 fya kukutalusha ku mwanakashi imbifi, u ku mashiwi ya kusembeleka aya lulimi lwa mwanakashi umbi umbi. v 25 Wikumbwa ukuyemba kwakwe mu mutima obe, w kabili wileka akulembwile ku miloleseshe yakwe iya lunkumbwa, x 26 pantu pa mulandu wa mwanakashi cilende umuntu mu kulekelesha ashala fye na kamokolwa ka mukate; y lelo umukashi wa muntu umbi, afwayafwaya umweo uwauma umutengo. z 27 Bushe umuntu kuti alapwila umulilo pa cifuba cakwe na malaya yakwe ukwabula ukupya? a 28 Nelyo bushe umuntu kuti aenda pa malasha ayaleaka na makasa yakwe ukukanababuka? 29 E fyo ciba na ku wenda na muka mwine, b onse uumukumya takalekwe fye ukwabula ukukandwa. c 30 Abantu tabasuulako fye ku mupuupu ilyo aiba ku kupembula umweo wakwe ilyo ali ne nsala. 31 Lelo nga asangwa, aka-

ICIPA. 6 a Am 73:18 Amp 1:27 Es 30:13 1Te 5:3 b 2Im 36:16 Am 50:22 c Am 11:5 Amp 8:13 Es 61:8 d Amg 12:31 Am 11:5 Amp 11:20 e 2Sa 15:1 1Is 1:5 Am 101:5 Amp 16:5 Ga 6:3 f Amp 12:22 1Ti 1:10 Uks 21:8 g Ukt 4:10 Ukt 9:6 Imp 35:31 Amg 27:25 h Ukt 6:5 Sek 8:17 Mal 2:16 i Es 59:7 Ro 3:15 j Ukf 23:1 1Is 21:13 Mt 26:59 k Le 19:16 Ga 5:20 Yak 3:14 3Yo 10 l Amp 1:8 m Amg 21:18 Ef 6:1 n Amg 6:6 o Amp 3:3 p Am 43:3 q Am 119:9 r Am 119:105 2Pe 1:19 s Es 30:21 Es 51:4 t Amp 4:13 He 12:11 u Amp 5:3 Lkm 7:26 v Amp 2:16 Amp 7:5 w Amp 11:22 Mt 5:28 Yak 1:15 x Es 3:16 y Amp 29:3 Lk 15:16 Lk 15:30 z Ek 13:18 a Ga 6:7 b Ukt 20:3 2Sa 11:4 Ye 5:8 Ek 22:11 c 2Sa 12:10 Amp 6:35 He 13:4



















Ku Kulyo a Ukf 22:1 Ukf 22:4 Lk 19:8 b Amp 7:7 c Amp 2:18 Amp 5:23 Mal 3:5 1Ko 6:9 He 13:4 d Amp 5:9 e 1Is 15:5 1Im 5:1 Mt 1:6

AMAPINDA 6:16–7:11

bweseshapo imiku cinelubalil (7); akapeela ifyuma fyonse ifya mu ng’anda yakwe. a 32 Onse uucita ubucende no mwanakashi taba na mano; b uucite ci alonaula umweo wakwe. c 33 Icinkunka no kuseebana akafisanga, d no museebanya wakwe tawakafuutwe. e 34 Pantu ubufuba e bulenga umwaume ukuba ne cipyu, f na o takabe ne nkumbu mu bushiku bwa cilandushi. g 35 Icifuta mulandu conse takacipokelele, kabili takasumine nangu ica bupe cobe cikule shani. mwana wandi, sunga ama7 We shiwi yandi, no kusunga ifih

pope fyandi. i 2 Sunga ifipope fyandi no kuba no mweo, j na mafunde yandi uyasunge nge mboni k ya linso lyobe. 3 Ufikake ku minwe yobe, l no kufilemba pa mutima obe. m 4 Usose ku mano auti: n “Ni we nkashi yandi”; na ku mucetekanya utile, “Ni we lupwa lwandi,” 5 pantu ifi fya kukutalusha ku mwanakashi umweni, o ku mwanakashi umbi umbi uulanda ifya kusembeleka. p 6 Pantu nalengeele pe windo1 q lya ng’anda yandi, 7 pa kuti mone abapelwa mano. r Napoosele amano pa bana baume, pa mulumendo uwabula amano, s 8 uwalepita mu musebo umwikala cilende, kabili aya mu nshila iyalola ku ng’anda ya kwa cilende, t 9 mu cungulo, u cilya kwaya kulefiita, ilyo bwapalama ubushiku ne mfifi. 10 Kabili moneni! umwanakashi aleisa ku kumukumanya, nafwala ica bucilende v kabili uwa mutima wa bucenjeshi. 11 Wa cilumba kabili muumankonso. w Amolu yakwe tayekala mu ng’anda f Imp 5:14; Amp 27:4; g Ukt 39:19; Aba 20:5; Aba 20:13; Uln 8:6; ICIPA. 7 h Amp 2:1; Amp 4:1; Amp 5:1; Lk 8:15; i Amg 11:18; Amp 10:14; j Le 18:5; Es 55:3; Yh 12:50; k Am 17:8; l Amg 6:8; m Amp 2:10; 2Ko 3:3; n Amp 2:2; o Amp 2:16; Amp 23:27; p Amp 5:3; Amp 6:24; q Uln 2:9; r Amp 9:6; s Amp 6:32; Amp 9:16; t Amp 5:8; u Yb 24:15; Ro 13:12; Ef 5:11; v Ukt 38:14; Ye 4:30; w Amp 9:13.

Amp 7:61 Pe windo balepindikapo utumapulanga.

AMAPINDA 7:12–8:17 yakwe. a 12 Uyo afumina pa nse, uyo ali mu mansa, b kabili mupepi na pa makoona yonse alabelamina. c 13 Awe amwikata, no kumufyompa imilomo. d Apama, no kweba umwaume ati: 14 “Kuli umutebeto we lambo lya mutende ku mwandi. e Lelo nimfisha imilapo yandi. f 15 E co mfumiine ukwisakukumanya, ku kufwaya icinso cobe, ukuti nkusange. 16 Ninyanshika ifya kwanshika pa busanshi bwandi, ifyabalala, ifya nsalu ya kolokondwe wa ku Egupti. g 17 Pa busanshi bwandi ninsansapo muri,1 aloye na kinamone. h 18 Enda, pa kuti tuipeshe ku citemwiko cesu ukufika ulucelo; leka tuisansamushe ku citemwiko. i 19 Pantu umulume wandi tali mu ng’anda; naya pa lwendo lwa kutali. j 20 Nasenda tumba wa ndalama mu minwe yakwe. Akesa ku ng’anda ubushiku umweshi ukabulungana.” 21 Amweba ifya kunashanasha ifingi ica kuti amwalula. k Ku mashiwi yakwe aya kusembeleka amubeleleka. l 22 Apo pene fye alakonka no mwanakashi, m kwati ni ng’ombe iileya ku kwipaiwa, kabili ngo ubikilwe mu makusu ku kuyakandwa ku muwelewele, 23 wasuka umufwi wapula mu libu lyakwe, n nga filya akoni kangufyanya ukuya ku lukose, o kabili teshibe ukuti cikumine umweo wakwe. p 24 Nomba, mwe bana bandi, umfweni kuli ine no kubika amano ku mashiwi ya mu kanwa kandi. q 25 Mwileka umutima wenu walukile ku mibele yakwe. Mwilulumba mu misebo yakwe. r 26 Pantu abo aipaisha bengi, s kabili bonse abo aipaya te ba kupenda. t 27 Ing’andau yakwe e nshila ya ku Nshiishi; itentemukila ku miputule ya mu kati iya mfwa. v Amp 7:171 Muri mafuta yanunkila ayo balefumya ku finyamuti fya fimuti fimo

Ukusembeleka kwa kwa cilende ICIPA. 7 a 1Ti 5:13 Tt 2:5 b Amp 9:14 c Amp 23:28 Ye 3:2 d Ukt 39:12 Uks 2:20 e Le 19:5 Amp 15:8 Amp 21:27 Es 1:11 f 2Sa 15:8 g Ek 27:7 h Uln 3:6 Uln 4:14 i Uln 1:4 j Mko 13:34 k Amp 5:3 Amp 7:5 l Uks 2:20 m 1Ko 6:18 n Amp 5:9 Amp 5:11 o Lkm 9:12 p Amp 9:18 q Amp 1:1 r Amp 5:8 1Pe 2:11 s Lkm 7:26 t 1Ko 10:8 u Amp 5:5 Amp 9:18 v Amp 2:18 Lkm 7:17



















Ku Kulyo



















ICIPA. 8 a Amp 1:20 b Amp 2:3 Amp 2:11 c Mt 10:27 d Amp 1:21 e Imi 20:20 f Mt 11:15 g Am 19:7 Amp 1:4 h Ye 17:9 i 1Ko 2:6 j Amp 2:9 k Yh 4:24 Yh 17:17 l Amp 12:22 Amp 29:27 m Am 12:6 Es 45:23 n 2Ti 3:16 o Am 25:12 Amp 21:11 p Am 19:10 Am 119:72 Am 119:127 Amp 3:14 Amp 16:16 Amp 20:15 q Amp 3:15 r Am 19:10 Am 119:127 s Amp 1:4 t Amp 2:11 Amp 5:2 u Am 97:10 Am 101:3 Amp 13:5 Amp 16:6 Ro 12:9 v 1Sa 2:3 Am 101:5 Amp 11:2 1Pe 5:5 w Amp 4:24 x Es 9:6 Yh 7:16

846

Bushe amano tayabilikisha, a no mucetekanya bushe tausansula ishiwi lya uko? b 2 Yeminina apasansuka, c pa mbali ya nshila, na pa masansa ya nshila. 3 Ku mbali ya mpongolo, apo bengilila mu musumba, d apa kwingilila pa miinshi e po yabilikishisha, ayati: e 4 “Mwe bantu, ni mwe ndeita, ne shiwi lyandi lilebilikisha ku bana ba bantu. f 5 Mwe bapelwa mano, beni abacenjela; g na imwe mwe bawelewele, beni no mutima wa mano. h 6 Umfweni, pantu ndelanda pa fintu ifyacindamisha, i kabili ndesosa pa bulungami. j 7 Pantu icine e co akanwa kandi katepelesha; k kabili ububifi ca bunani ku milomo yandi. l 8 Amashiwi yonse aya mu kanwa kandi yalilungama. m Tamwaba icapotama nangu icapondama. n 9 Fyonse fyalilungama ku wa mucetekanya, kabili fyalyololoka ku basanga ukwishiba. o 10 Pa kufunda kwandi na pali silfere, salenipo ukufunda, kabili pa kwishiba kwandi na pali golde iyawamisha, salenipo ukwishiba. p 11 Pantu amano yaliwama ukucila bakorali, q na fyonse ifyo abantu batemwisha tafingafikako. r 12 “Ine, ne mano, nalicenjela s kabili nalisanga ukwishiba no kulingulula. t 13 Ukutiina Yehova e kupata ububi. u Amatutumuko ne cilumba v ne nshila ibi na kanwa w kalanda ifyabipa nalifipata. 14 Ndapanda amano x kabili nalikwata na mano yene yene. y Ine nalikwata umucetekanya; z na maka. a 15 Nine nenga ishamfumu shileteka, no kuti abalashi baleshika fipope mu bulungami. b 16 Nine nenga bacilolo babe bacilolo, c no kuti bashimucindikwa bonse bapingule mu bulungami. d 17 Abantemwa na ine nalibatemwa, e kabili abamfwaya e bansanga. f

8

y Amp 2:7; Lk 1:17; z Amp 4:7; a Amp 24:5; b Am 72:1; c Es 32:1; d Amp 29:2; e Am 91:14; Yh 14:21; f Amp 2:5.

847

Amano—Umwana wa kwa Lesa

18 Ifyuma no bukata fyaba kuli ine, a ifya bupyani ifyauma umutengo no bulungami. b 19 Ifisabo fyandi fyaliwama ukucila golde, nangu fye ni golde iyalopololwa, ne fya kulobolola fyandi fyacila silfere iyawamisha. c 20 Nyenda mu nshila ya bulungami, d pa kati ka misebo ya bupingushi, e 21 ku kulenga abantemwa babe ne fyuma; f kabili njisusha amatala yabo. g 22 “Yehova alimpangile, nine wa kubalilapo pali fyonse ifyo apangile, h nine wa ntanshi pa milimo yakwe iya ku kale. i 23 Ukufuma umuyayaya nalisansabikwa, j ukufuma pa kutendeka, ukufuma pa nshita isonde talilabako. k 24 Ilyo tapalaba bemba e lyo nafyelwe kwati ni l ku wakomwa ifumo, ilyo tapalaba no tumfukumfuku utwakwatisha amenshi. 25 Ilyo impili shali tashilashimpwa, m ilyo utupili tatulabako, e lyo nafyelwe kwati ni ku wakomwa ifumo, 26 ninshi talapanga ne sonde n ne mpanga ne loba lya pa muulu wa mushili wa pano isonde. o 27 Ilyo apekenye imyulu, e ko nali; p na lintu apakwile imipaka yashinguluka pa muulu wa menshi ayengi, q 28 ilyo aikeshe amakumbi mu muulu, r ilyo aikeshe utumfukumfuku twa bemba, s 29 ilyo abikile icipope kuli bemba ukuti amenshi yepula pa cebo cakwe, t ilyo abikiile amashintililo ye sonde icipope, u 30 ninshi ndi nankwe, ngo waishibisha imilimo, v kabili nine atemenwe w nga nshi inshiku shonse, na ine naleanga ku cinso cakwe inshita yonse, x 31 naleanga pa mulandu we sonde lyakwe, y kabili abana ba bantu e bo natemenwe. z 32 “E ico nomba, mwe bana, umfweni kuli ine; cine cine balipaalwa abasunga amafunde yandi. a 33 Umfweni ukusalapula no kuba aba mano, b kabili mwiba ne misuula nangu pano-

ICIPA. 8 Mko 10:30 1Is 3:6 Amp 3:14 Am 85:13 Amp 11:5 e Am 72:2 Es 11:4 Es 42:1 f Am 37:11 Mt 25:34 g Mal 3:10 h Yh 1:1 Yh 1:14 i Ko 1:15 j Mk 5:2 k Yh 1:3 Yh 8:58 Yh 17:5 Ko 1:16 l Ukt 1:2 m Ukt 1:10 Am 90:2 n Ukt 1:1 o Am 89:11 Am 90:2 p Am 33:6 Ye 10:12 Ko 1:17 q Ukt 1:6 Yb 26:10 r Ukt 1:7 Yb 38:9 s Ukt 2:6 Ukt 7:11 Ukt 8:2 Am 104:6 t Ukt 1:9 Yb 38:11 Am 33:7 Am 104:9 Ye 5:22 u Ukt 1:9 v Ukt 1:26 Yh 1:3 Yh 17:5 Ko 1:16 w Es 42:1 Mt 3:17 x Yb 38:7 y Am 9:8 Am 98:7 z Yh 3:16 Yh 13:1 a 1Yo 2:17 b Amp 3:11 Amp 4:13 He 12:7



















a b c d

Ku Kulyo a Amp 28:14 He 12:25 b Mt 5:3 1Te 5:6 c Amp 13:14 Yh 3:36 Yh 14:6 Yh 17:3 d Amp 12:2 Ef 1:6 e Yh 3:19 Imi 13:46 f Amp 5:23 Mt 25:46



















ICIPA. 9 g Amp 1:20 1Ko 2:7 h Am 127:1 i Lk 14:17 j Am 119:130 Amp 1:22 k Amp 7:7

AMAPINDA 8:18–9:12 no. a 34 Alishuka umuntu uumfwa kuli ine pa kuba uwalola ilyo ali pa fiibi fyandi ubushiku no bushiku, pa kulinda pa nceshi sha pa minshi yandi. b 35 Pantu uwansanga akasanga umweo, c no kumona ipaalo ukufuma kuli Yehova. d 36 Lelo uwafilwa ukunsanga afyenga umweo wakwe; e bonse abampata icine cine e batemwa imfwa.” f g

Amano yene yene nayakuula 9 ing’anda; nayashimpa inceh

shi sha iko cinelubali (7). 2 Nayaiteyanya ukwipaya inama; nayasankanya umwangashi; na kabili, nayateyanya itebulo. i 3 Nayatuma abakashana abayabombela, ku kubilikisha apasansama mu musumba, ayati: 4 “Onse imbula mano aalukile kuno.” j Kuli onse uwabulwa umutima wa mano k—yatila: 5 “Iseni, mulyepo ifya kulya fyandi no kunwa umwangashi uo mpekenye. l 6 Ababula amano basheni no kuba no mweo, m kabili mwende mu nshila ya mucetekanya.” n 7 Uulungika uupumya ailetela umusaalula, o no ulungika umubifi ailetela insoni. p 8 Wilungika uupumya, pantu kuti akupata. q Lungika uwa mano, na o akakutemwa. r 9 Sambilisha uwa mano na o alecilapo ukuba na mano. s Sambilisha umulungami na o alelundapo ukusambilila. 10 Akatiina ka kuli Yehova e kutendeka kwa mano, t no kwishiba Uwa Mushilo Nga Nshi e mucetekanya. u 11 Pantu nine nkafusha inshiku shobe, v kabili nkalundako imyaka ya bumi bobe. w 12 Nga waba na mano, ninshi mano yobe we mwine; x kabili nga ulapumya, ni we we mwine ukailetelela. y l Am 22:26; Ye 31:12; Yh 6:27; Uks 22:17; m Am 26:4; Imi 2:40; 2Ko 6:17; Uks 18:4; n Amp 4:5; Amp 13:20; Amp 22:17; Lkm 7:5; Mt 7:13; Lk 13:24; o 1Is 18:17; Amp 15:12; p 1Is 21:20; 2Im 25:16; q 1Is 22:8; Amp 15:12; Amp 23:9; Mt 7:6; r Am 141:5; Amp 27:6; Amp 28:23; s Amp 1:5; Amp 15:31; Amp 17:10; Amp 25:12; Mt 13:12; t Am 34:11; Am 111:10; Amp 1:7; u 1Im 28:9; Mt 11:27; Yh 17:3; v Amg 6:2; Amp 8:35; Amp 10:27; w Amp 3:2; x Amp 16:26; y Es 28:22.

AMAPINDA 9:13–10:22

Umwana wa mano. Imilandile isuma

13 Umwanakashi umuwelewele wa cilumba. a Taba na mano kabili taishiba nangu fye cimo. b 14 Kabili aikala pa mwinshi wa ng’anda yakwe, pa cipuna, pa ncende yasansama iya musumba, c 15 ku kubilikisha ku bapitanshila, abashipaatuka mu nshila shabo, ati: d 16 “Umuwelewele onse apaatukile kuno.” e Na kuli onse uwabulwa umutima wa mano f—atila: 17 “Amenshi ya kwiba yalomfwika bwino, g ne fya kuliila mu bumfisolo—fyaliwamisha.” h 18 Lelo taishiba ukuti mulya musangwa abafwa, ukuti bonse abo alaalikapo bali umwashika mu Nshiishi. i ya kwa Solomo10 Amapinda ne. j

Umwana mwaume uwa mano ni ulya uulenga wishi ukusamwa, k no mwana mwaume umuwelewele alenga nyina ubulanda. l 2 Ifyuma fya mubifi tafyafwa kantu, m lelo ubulungami e bukapokolola umuntu ku mfwa. n 3 Yehova takaleke umulungami ukuba ne nsala, o lelo akatandula ififwaisha ababifi. p 4 Uulebomba bunang’ani bunang’ani akacula, q lelo uwacincila ena akaba ne cuma. r 5 Umwana wa mano atutila mu lusuba; umwana uulenga insoni alaalo tulo tukalamba pa nshita ya kulobolola. s 6 Amapaalo yasungilwa umulungami, t lelo akanwa ka babifi, kafisa amapange ya bubifi. u 7 Mu cibukisho ca mulungami mufuma ipaalo, v lelo ishina lya babifi likonaika. w 8 Uwa mutima wa mano akasumina amafunde, x lelo uulanda ifya buwelewele akanyantaulwa. y 9 Uwenda muli bukaele akenda umutelelwe, z lelo uupondamika imibele yakwe akailenga ukwishibikwa. a 10 Uushinisha ku linso lyakwe

ICIPA. 9 a Amp 7:11 Amp 21:9 b Yb 2:10 c Amp 7:12 Amp 23:28 d Amp 7:8 Amp 7:26 Amp 23:27 e Amp 9:4 f Amp 6:32 g Amp 20:17 h Amp 7:18 Ef 5:12 i Amp 2:18 Amp 7:23



















ICIPA. 10 j Amp 1:1 k Amp 13:1 Amp 23:24 Amp 27:11 Amp 29:3 l Amp 15:20 Amp 17:21 Amp 17:25 m Amp 11:4 Sef 1:18 n Amp 11:4 Amp 12:28 Da 4:27 o Am 33:19 Am 37:25 Mt 6:33 He 13:5 p Amp 14:32 q Amp 20:4 Lkm 10:18 r Amp 12:24 Amp 13:4 Amp 21:5 s Amp 6:6 Amp 6:9 Amp 17:2 t Ukf 23:25 Amg 28:2 Amp 11:26 Amp 28:20 Mal 3:10 u Amg 28:15 v 2Is 19:34 Am 112:6 Amp 22:1 Lkm 7:1 w Am 9:5 Am 109:15 x Amg 4:6 Yb 23:12 Am 19:7 Am 107:43 Am 119:34 Am 119:100 2Ti 3:15 y Amp 17:20 Amp 18:6 Lkm 10:12 z Am 25:21 Amp 28:18 a Mt 10:26 Lk 12:2 1Ko 4:5 1Ti 5:24



















Ku Kulyo a Am 35:19 Amp 6:13 b Amp 18:21 3Yo 10 c Am 37:30 Amp 11:30 Mt 12:35 Yak 5:20 d Lkm 10:13 Mt 12:34 Yak 3:5

848

alaletela ubucushi, a e lyo umuwelewele ku milomo yakwe akanyantaulwa. b 11 Akanwa ka mulungami kamfukumfuku ka mweo; c lelo akanwa ka babifi kafisa amapange ya bubifi. d 12 Ulupato e lubuusha ulubuli, e lelo ukutemwa kufimba pa filubo fyonse. f 13 Pa milomo ya wa mucetekanya pasangwa amano, g lelo inkonto yabelako inuma ya wabula umutima wa mano. h 14 Aba mano e batutila ukwishiba, i lelo akanwa ka muwelewele kali mupepi no kuyonaula akene. j 15 Ifyuma fya mukankaala musumba wakwe uwakosa. k Iconaula ababusu bupiina bwabo. l 16 Umulimo wa mulungami utwala ku mweo; m icilambu ca mubifi citwala ku kubembuka. n 17 Uwikatisha ku kusalapulwa ni nshila ya ku mweo, o lelo uusuula ukufunda alalufya abantu. p 18 Ukuli uulefimba pa lupato ninshi kuli imilomo ya bufi, q no uleshimika ilyashi libi muwelewele. r 19 Mu bwingi bwa fyebo tamubula icilubo, s lelo uulama akanwa kakwe alicenjela. t 20 Ululimi lwa mulungami ni silfere iyasoboloka; u umutima wa mubifi wa mutengo unono fye. v 21 Imilomo ya mulungami icemena abengi ku mulemfwe, w lelo abawelewele balafwa pa kubulwa umutima wa mano. x 22 Ipaalo lya kwa Yehova lilacindamika, y kabili talundako ukucululuka. z e Amp 15:18; Yak 4:1; f Amp 17:9; 1Ko 13:4; 1Pe 4:8; g Amp 15:7; Es 50:4; Lk 4:22; h Am 32:9; Amp 19:29; Amp 26:3; 1Ko 4:21; i Amp 9:9; Amp 18:15; Mt 12:35; j Amp 13:3; Amp 18:7; Amp 21:23; k Yb 31:24; Lkm 7:12; Lk 12:19; l Amp 19:7; m Amp 11:30; Hab 2:4; Ga 6:8; n Mt 7:17; o Amp 12:1; He 2:1; He 13:7; p Amp 5:12; Amp 15:10; 2Ti 4:4; He 12:25; q 1Sa 18:21; 2Sa 3:27; Lk 20:20; 1Yo 3:15; r Am 50:20; Am 101:5; s Lkm 5:2; Lkm 10:14; Yak 3:2; t Am 39:1; Amp 17:27; Amp 21:23; Yak 1:19; u Amp 12:18; Amp 16:13; Mt 12:35; v Ukt 6:5; Ye 17:9; Mt 12:34; w Ye 3:15; 1Pe 5:2; x Amp 5:12; Ho 4:6; Ro 1:28; y Amg 8:18; 1Sa 2:7; Am 37:22; Am 107:38; z 1Ti 6:6.

849

Ubucenjeshi, ulwambo, ukuyemba

23 Ku muwelewele, ukuba ne mibele ya kuilekelesha kwaba ngo bwangalo, a lelo umuntu wa mano aleluka ifintu. b 24 Icilenga umubifi umwenso —e cikesamuponena; c lelo icifwaya abalungami cikapeelwa. d 25 Nga filya icikuuku ca mwela cipita, e fyo no mubifi aloba; e lelo umulungami aba ngo mufula wa kukuulapo uwa nshiku pe. f 26 Ifyaba umwangashi wakantuka mu meno ne fyaba icushi ku menso, e fyaba umunang’ani ku bamutuma. g 27 Ukuba na katiina kuli Yehova kukalundako inshiku, h lelo imyaka ya babifi ikepifiwa. i 28 Icenekela abalungami kusekelela, j lelo isubilo lya babifi likaloba. k 29 Inshila ya kwa Yehova e bucingo bwa wa kaele, l lelo incitatubi shikonaulwa. m 30 Umulungami takatelentenshiwe n umuyayaya; lelo ababifi tabakatwalilile ukwikala pe sonde. o 31 Akanwa ka mulungami katwala icisabo ca mano, p lelo ululimi lwabipa lukalofiwa. q 32 Imilomo ya mulungami —ilapaalwa, r lelo akanwa ka babifi kalailetelela. s Isekelo lya bucenjeshi lya bunani kuli Yehova, t nomba icipimo icituntulu cilamusekesha. 2 Bushe ukuituntumba nakwisa? Ninshi ukusaalulwa kukesa; u lelo abafuuka e ba mano. v 3 Bukaele bwa balungami e bubatungulula, w lelo ubufi bwa ncenjeshi e bukashonaula. x 4 Ifyuma tafyakaafwe nangu panono mu bushiku bwa bukay li, lelo ubulungami bukapokolola umuntu ku mfwa. z 5 Ubulungami bwa wa kaele e bukatambalika inshila yakwe, a lelo umubifi akawa pa mulandu wa fyabipa ifyo acita. b 6 Ubulungami bwa balungama e buka-

11

ICIPA. 10 a Amp 14:9 Amp 26:19 b Amp 1:2 Amp 2:10 Amp 15:21 c He 10:27 d Am 21:2 Am 37:4 Yh 16:24 1Yo 5:14 e Am 37:10 Am 58:9 Es 40:24 f Am 15:5 Mt 7:24 1Ti 6:19 g Mt 25:26 h Am 21:4 Am 91:16 i Am 55:23 Lkm 7:17 j Am 16:9 Ro 5:2 Ro 12:12 k Am 112:10 Amp 11:7 Mt 25:46 2Te 1:9 l Am 41:11 Am 84:7 Amp 18:10 Es 40:31 Flp 4:13 m Yb 31:3 Am 1:6 Lk 13:27 Ro 2:8 n Am 16:8 Am 125:1 o Am 37:9 Mt 21:41 p Am 37:30 Amp 10:11 q Am 63:11 r Am 30:5 Amp 11:27 s Amp 15:2



















ICIPA. 11 t Le 19:36 Amg 25:15 Amp 20:10 Ek 45:10 Ams 8:5 Mk 6:10 u Amp 16:18 Amp 18:12 Lk 14:8 v Amp 15:33 Mk 6:8 1Pe 5:5 w Am 25:21 Am 26:1 Amp 13:6 x Amp 21:7 Amp 28:18 Es 1:28 y Amp 10:2 Amp 18:11 Ek 7:19 Sef 1:18 Mt 16:26 z Ukt 7:1 Amp 12:28 Amp 14:32 a Am 26:3 Amp 10:2 Amp 13:6 b 2Sa 17:23 Est 7:10 Am 9:15 Amp 5:22

AMAPINDA 10:23–11:17 bapokolola, a lelo ababepa bakekatwa mu lunkumbwa lwabo. b 7 Ilyo umubifi afwa, isubilo lyakwe lilaloba; c ne citetekelo mu ba maka cilaloba. d 8 Umulungami alapokololwa mu bucushi, e lelo umubifi e upyana ubucushi bwakwe. f 9 Ku kanwa kakwe umusangu onawilako umunankwe, g lelo ku kwishiba e ko abalungami bapokolwelwa. h 10 Pa mulandu wa busuma bwa balungami umusumba ulasansamuka, i nomba ababifi nga baloba kulaba ukwaula no kusekelela. j 11 Pa mulandu we paalo lya balungama umusumba ulasansabikwa, k lelo pa mulandu wa kanwa ka babifi umusumba ulabongoloka. l 12 Uushaba no mutima wa mano alasuula umunankwe, m lelo umuntu uwiluka sana ena atalala fye tondolo. n 13 Uwa lwambo o asokolola inkama, p lelo uwa cishinka mu mutima afimba pa mulandu. q 14 Apashili ubutungulushi bwa mano, abantu balawa; r lelo apali aba kupanda amano abengi, abantu balapusuka. s 15 Ukucula akacula uuibika iciikatilo pa kukongwelako umweni, t nomba uukaana ukuibika iciikatilo tasakamana. 16 Umwanakashi uwayemba apokelela ubukata; u lelo abankalwe bena, bapokelela ifyuma. 17 Uwaba ne cikuuku asungilelo lila umweo wakwe, v Ku Kulyo a Ukt 31:7; Ye 39:18; Ye 40:4; b Am 7:16; Amp 1:32; Lkm 9:3; Lkm 10:8; c Amp 10:28; Amp 14:32; 2Te 1:9; d Ukf 15:9; Am 146:4; Lkm 9:5; Lk 12:20; e Est 8:11; Amp 10:28; Da 3:27; Da 6:23; f Est 7:9; Amp 21:18; Da 6:24; g Imi 20:30; 2Ko 11:13; 2Ti 2:18; 2Pe 2:1; h Amp 2:10; Amp 9:10; i Est 8:16; Amp 28:12; j Ukf 15:21; Aba 5:31; Est 9:22; k Amp 14:34; Amp 29:8; l Est 9:1; Yak 3:6; m 2Sa 19:27; Am 123:4; Amp 18:8; 2Ko 12:20; n Amp 17:27; 1Pe 2:23; o Le 19:16; Am 101:5; p Amp 20:19; Amp 25:9; Amp 26:22; q Yos 2:14; Yos 2:20; Ye 38:27; Mt 1:19; r 1Is 12:14; Es 19:13; s Amp 15:22; Amp 20:18; Amp 24:6; t Amp 6:1; Amp 17:18; Amp 20:16; Amp 22:26; u 1Sa 25:39; Amp 31:30; 1Ti 2:9; 1Pe 3:4; v Amp 19:22; Da 4:27; Lk 6:38; 2Ko 9:6.

AMAPINDA 11:18–12:13 umunkalwe ailetela amacushi pa mubili wakwe. a 18 Umubifi anonka amalipilo ya bufi, b lelo uutanda ubulungami, anonka amalipilo ya cine cine. c 19 Umuntu uukoselela fye mu bulungami alola ku mweo, d lelo uukonkelela fye ifyabipa alola ku mfwa. e 20 Aba mitima iibi ba bunani kuli Yehova, f lelo aba kaele balamuletela insansa. g 21 Nangu ca kutila bafunkana iminwe, umubifi takalekwe fye ukwabula ukukandwa; h lelo abana ba balungama bakapusuka. i 22 Ifyaba akamupeto ka golde ku moona wa nkumba, e fyaba no mwanakashi uwayemba lelo uwabulwa amano. j 23 Ukufwaya kwa balungami kusuma icine cine; k lelo isubilo lya babifi bukali. l 24 Umuntu uupeela na o alapeelwa ifingi; m lelo uushipeela alabulwa fye fyonse. n 25 Umuntu wa bukapekape akakwata ifingi, o no uliisha bambi na o bakamuliisha. p 26 Uusunga ingano—abantu bakamupata nga nshi, lelo ipaalo liba pa muntu uushitishako bambi ingano. q 27 Uulefwaya ubusuma akalafwaya fye ukupaalwa; r lelo uulefwayafwaya ububi, ububi bukamwishila. s 28 Uutetekela ifyuma fyakwe akawa; t lelo abalungami bakalelema nga amabula ayateku. u 29 Onse uuletela aba mu ng’anda yakwe amacushi, v akasangamo fye umwela; w kabili umuwelewele akaba umubomfi wa muntu wa mano. 30 Icisabo ca mulungami muti wa mweo, x kabili umuntu uukolopeka abantu wa mano. y 31 Moneni! Apo umulungami —pano isonde alasalapulwa, z pali bufi umubifi no mubembu! a

Uupeela. Umukashi wa mano ICIPA. 11 a Yak 5:3 b Yb 27:13 Ga 6:7 c Am 126:5 Ga 6:8 Yak 3:18 d Amp 10:16 Amp 12:28 Hab 2:4 Imi 10:35 Uks 2:10 e Amp 7:23 Amp 8:36 Ro 6:23 f Am 18:26 Amp 3:32 Amp 6:15 g Am 11:7 Am 51:6 Amp 15:8 h Lkm 8:13 Ek 18:4 i Ukt 22:12 1Sa 30:19 j Amp 9:13 k Am 10:17 Am 37:4 Es 26:9 Mt 5:6 l Amp 10:28 2Te 1:9 He 10:27 m Amg 15:10 Am 112:9 Amp 19:17 Lkm 11:1 n Hg 1:6 o Yb 29:13 Es 32:8 Imi 20:35 2Ko 9:6 p Amp 28:27 Lk 6:38 q Ukt 41:56 Yb 29:13 r Amp 8:35 Amp 12:2 Lk 2:14 s Est 7:10 Am 7:15 Am 10:2 Amp 17:11 t Yb 31:24 Am 52:7 Am 62:10 u Am 1:3 Am 52:8 Es 60:21 Ye 17:8 v Ukt 34:30 1Sa 25:3 w Ho 8:7 x Amp 15:4 2Ko 3:3 y Amp 14:25 Da 12:3 Mt 4:19 Ro 10:14 1Ko 9:20 Yak 5:20 z Amp 4:13 Ye 39:18 a Ek 18:24 Ek 33:9 2Te 1:6 1Pe 4:18



















Ku Kulyo



















ICIPA. 12 a Amp 3:11 Amp 4:13 Amp 23:12 b Am 32:9 Es 1:3 c Am 112:6 Amp 15:9

850

Uwatemwa ukusalapulwa atemwa ukwishiba, a lelo uwapata ukulungikwa muweleb wele. 2 Umusuma alapaalwa na Yehova, c lelo uwa mapange ayabi amupingula ukuti ni mbifi. d 3 Ububifi tabwakalenge umuntu ukwikalilila; e lelo umushila wa balungami tawakanukulwe. f 4 Umukashi wa mano apuulamika umulume wakwe, g lelo uulenga insoni aba ngo bulwele bwa mu mafupa ku mulume wakwe. h 5 Amatontonkanyo ya balungami yalilungama; i icitungulula ababifi bufi. j 6 Amapange ya babifi fiteyo fya kusumya umulopa, k lelo akanwa ka balungami kalabapokolola. l 7 Ababifi nga babalofya, balalobelela, m lelo ing’anda ya balungami ikabelelela. n 8 Umuntu akatashiwa ukulingana no kushilimuka kwa kanwa kakwe, o lelo uwabipa umutima akasuulwa. p 9 Umuntu uwasuulwa nomba ali-ikwatila umubomfi awama ukucila uicindamika lelo uwabulwa ifya kulya. q 10 Umulungami asakamana umweo wa citekwa cakwe, r lelo uluse lwa babifi bunkalwe. s 11 Uulima ibala lyakwe akekuta, t lelo uukonkelela ifya fye takwata amano. u 12 Umubifi akumbwa icaikatwa mwi sumbu lya bantu ababipa; v lelo umushila wa balungami, ulatwala ifisabo. w 13 Ku bupulumushi bwa milomo umubi aikatwa mu citeyo; x

12

d Amg 25:1; 1Is 8:32; Es 32:5; e Am 37:10; Am 37:38; f Ef 3:17; Ko 2:7; g Amp 18:22; Amp 19:14; 1Ko 11:7; h Ukt 39:10; 1Is 21:25; i Flp 4:8; j Am 140:2; Amp 6:18; Amp 11:23; Ye 4:14; Mt 26:4; k 2Sa 17:1; Am 10:9; Mk 7:2; Imi 23:12; l Est 4:16; Est 7:4; Amp 14:3; Amp 15:2; m Est 9:10; Am 37:10; Amp 14:11; n Imp 25:13; 2Sa 7:16; Amp 24:3; Mt 7:24; o Ukt 41:39; 1Sa 16:18; Lk 16:8; Yh 7:46; p 1Sa 25:17; Mt 27:4; Imi 12:23; q Amp 13:7; Lk 14:11; r Ukt 33:13; Ukf 23:12; Amg 22:4; Amg 22:10; Amg 25:4; Yn 4:11; s Ukt 49:6; Aba 1:7; 1Sa 11:2; t Am 128:2; Amp 28:19; Ef 4:28; u Amp 6:32; Mt 16:26; v Ye 5:26; Mk 7:2; w Mt 5:39; Mt 5:41; x 1Is 2:23; Am 5:6; Lkm 5:6; Da 6:24.

851

Ubunang’ani. Wishi uusalapula

lelo umulungami afuma mu bucushi. a 14 Ififuma mu kanwa ka muntu fimulenga ukuipakisha ifisuma, b lelo imicitile ya minwe ya muntu ikabwelela kuli ena. c 15 Imibele ya muwelewele yalitambalala mu menso yakwe umwine, d lelo uumfwa ukufunda wa mano. e 16 Umuwelewele e ulenga ubukali bwakwe ukwishibikwa mu bushiku bumo bwine, f lelo uwacenjela afimba pa museebanya. g 17 Uulanda icishinka akalanda ifyalungama, h lelo inte ya bufi, ikalanda ifya bufi. i 18 Umuntu uulanda ukwabula ukutontonkanya aba kwati lupanga ululasaula, j lelo ululimi lwa ba mano lulaposha. k 19 Amashiwi ya ulanda ifya cine l yakekalilila pe, m lelo ululimi lwa bufi lukabako fye pa kashita akanono. n 20 Mu mitima ya belenganya ifyabipa mwaba ubufi, o lelo abapanda amano ya mutende balasekelela. p 21 Icabipa tacakaponene umulungami nangu panono, q lelo ababifi e bakacula nga nshi. r 22 Imilomo ya bufi ya bunani kuli Yehova, s lelo aba cishinka balamuletela insansa. t 23 Uwacenjela tasokolola ukwishiba kwakwe, u lelo umutima wa bawelewele usokolola ubupumbu bwakwe. v 24 Ukuboko kwa bacincila kukateka, w lelo ukwa banang’ani kukabomba umulimo wa kupatikishiwa. x 25 Amasakamika yalenga umutima wa muntu ukufinininwa, y lelo amashiwi ayasuma yalenga umutima ukusekelela. z 26 Umulungami alamwena kabela umulemfwe wakwe, lelo imibele ya babifi ibalenga ukulubanta. a 27 Ubunang’ani tabusowa ina-

ICIPA. 12 a 2Sa 4:9 Mt 12:37 2Pe 2:9 b Amp 18:20 c Es 3:11 Mt 16:27 d Amp 3:7 Amp 26:12 Ga 6:3 e Amp 1:5 Lkm 4:13 f Amp 29:11 g Amp 11:13 h 1Sa 22:14 i Amp 6:19 Amp 14:5 Mt 26:59 j Ef 6:4 k Amp 10:21 Amp 16:24 l Ef 4:25 m 1Pe 3:10 n Amp 19:9 Imi 5:3 o Amp 26:24 Da 6:5 Mko 7:23 p Mt 5:9 Mt 18:15 q Am 91:10 Amp 1:33 Amp 13:6 r Amp 1:31 Es 48:22 Hab 2:16 s Am 5:6 Amp 6:16 Amp 6:17 Uks 21:8 t Amp 15:8 u Amp 10:19 v Amp 13:16 Amp 15:2 w Ukt 39:4 1Is 11:28 Amp 17:2 He 6:11 x Amp 19:15 y Neh 2:2 Am 38:6 Amp 15:13 Mt 6:25 z Amp 13:12 Amp 16:24 Es 50:4 Sek 1:13 a Amp 11:18 

Ku Kulyo a Amp 13:4 Amp 26:15 b Am 37:27 Amp 10:2 Amp 10:7 Hab 2:4 Ro 5:21 1Pe 3:10 c Amp 10:16 Amp 11:19 

ICIPA. 13 d Amp 15:5 He 12:7 e 1Sa 2:25 Amp 9:7 f Amp 12:14 Amp 18:20 g Am 140:11 Amp 4:17 Hab 2:8 Uks 16:6 h Am 39:1 Am 141:3 Amp 21:23

AMAPINDA 12:14–13:12 ma, a lelo ukucincila e cuma icauma umutengo ica muntu. 28 Mu nshila ya bulungami mwaba umweo, b no wenda mu nshila ya buko takamone imfwa. c mwaume alaba 13 Umwana na mano nga ca kuti wishi alemusalapula, d lelo uwa miponto tomfwa ukukalipilwa. e 2 Ififuma mu kanwa filenga umuntu ukuipakisha ifisuma, f lelo incenjeshi shifwaisha ulufyengo. g 3 Uulama akanwa kakwe asunga umweo wakwe. h Uwasamuna imilomo yakwe—akonaulwa. i 4 Umunang’ani alakumbwa, lelo takwata ico afwaisha. j Nomba abacincila bena bakena. k 5 Umulungami apata amashiwi ya bufi, l lelo ababifi bacita ifya nsoni no kuiletela umuseebanya. m 6 Ubulungami bulinda uwa kaele mu mibele yakwe, n lelo imibele yabipa ilenga umubembu ukuwa. o 7 Kwaba abantu ababepekesha ukuba abakankaala lelo tabakwata nangu cimo; p kabili kwaba ababepekesha ukuba abapiina lelo balikwata ifyuma ifingi. 8 Icilubula umweo wa muntu fyuma fyakwe, q lelo umupiina tomfwa ukukalipilwa. r 9 Ulubuuto lwa balungami lukabalenga ukusekelela; s lelo inyali ya babifi—ikashima. t 10 Ukuituntumba kulabuusha ulubuli, u lelo abepushanya balikwata amano. v 11 Ifyuma ifinonkwa mu lubilo tafifula, w lelo uulonganya ku minwe alafilenga ukufula. x 12 Icile-enekelwa nga cakokola ukwisa cilalwalika umutima, y i Amp 10:19; Amp 12:13; Amp 18:7; Mt 12:36; Yak 1:26; Yak 3:9; Yu 16; j Amp 12:24; Amp 26:13; k Amp 10:4; Amp 11:25; l Am 119:163; Amp 8:13; Amp 30:8; Ef 4:25; m 2Pe 3:3; n Am 25:21; Amp 12:21; Amp 12:28; o 2Im 28:23; Am 140:11; p Amp 12:9; Uks 3:17; q Ukf 21:30; Ye 41:8; r 2Is 24:14; Ye 39:10; s Am 97:11; t Yb 21:17; Amp 20:20; Amp 24:20; u Aba 8:1; Aba 12:1; Amp 11:2; Amp 21:24; v Amp 24:6; Imi 15:6; w Amp 28:8; Lkm 5:14; Ye 17:11; x Am 128:2; y Am 69:3; Am 143:7.

AMAPINDA 13:13–14:15

Uule-enda na ba mano takacule

lelo icile-enekelwa ilyo caisa ciba kwati muti wa mweo. a 13 Uwasuula icebo, b akapokwa iciikatilo; lelo uutiina amafunde akalambulwa. c 14 Amafunde ya wa mano kamfukumfuku ka mweo, d ku kutalusha umuntu ku fiteyo fya mfwa. e 15 Ukushilimuka nga nshi kuleta ipaalo, f lelo imibele ya ba bufi ileta amacushi. g 16 Onse uwacenjela akacitila ifintu mu kwishiba, h lelo umuwelewele akasalanganya ubupumbu. i 17 Inkombe imbifi ikawila mu bubi, j lelo intumi ya cishinka muti uundapa. k 18 Uusuula ukusalapulwa alabulwa kabili alaseebana, l lelo uumfwila ukufunda alacindikwa. m 19 Icifwaikwa nga cafikilishiwa cilasansamusha umutima; n lelo ca bunani ku bawelewele ukutaluka ku bubi. o 20 Uule-enda na ba mano akaba uwa mano, p lelo uwangala na bawelewele akacula. q 21 Icabipa cikonka ababembu, r lelo ubusuma bulambula abalungami. s 22 Umusuma akashiila abana ba bana bakwe ubupyani, lelo icuma ca mubembu cibikilwa umulungami. t 23 Amabala ya bapiina yafumya ifya kulya ifingi, u lelo abantu balaloba pa kubulwa ubupingushi. v 24 Uushibomfya inkonto alipata umwana wakwe, w lelo uwamutemwa abangilila ukumufunda. x 25 Umulungami alalya no kwikuta, y lelo mwi fumo lya mbifi tamwakabe aka kulya nangu kamo. z

ICIPA. 13

uwakwata 14 Umwanakashi amano ayene yene nakuula ing’anda yakwe, a lelo umuwelewele aibongolola ku minwe yakwe. b

a Ukt 21:7 Lk 2:30 Flp 1:23 b 2Im 36:16 Amp 13:18 c Am 19:11 2Yo 8 d Amp 8:35 Amp 16:22 Amp 24:14 e Amp 14:27 f 1Sa 18:14 Lk 2:52 g Amp 4:19 Ro 6:21 h Amp 14:8 Amp 14:15 Amp 14:18 Mt 10:16 i 1Sa 25:25 j 2Sa 4:10 k Amp 25:25 2Ko 5:20 2Ti 2:2 l Amp 15:32 He 12:25 m Am 141:5 He 12:11 n 1Is 1:48 o Amp 29:27 Ams 5:10 p Amp 22:17 Imi 4:13 He 10:24 q Ukt 34:2 r Ukt 4:7 Amg 28:20 s Es 3:10 Ro 2:10 t Amg 6:11 Yb 27:17 Es 61:6 u Amp 12:11 Amp 27:18 2Ko 9:6 v Amp 28:19 w 1Sa 3:13 1Is 1:6 Amp 29:15 x Amg 6:7 Amp 3:12 Amp 19:18 Amp 22:15 Amp 23:14 Ef 6:4 He 12:6 y Am 34:10 Am 37:25 He 13:5 z Amg 28:48 Es 65:13



















ICIPA. 14 a Ru 4:11 Amp 24:3 Amp 31:10 Amp 31:26 b Amp 9:13



















Ku Kulyo a Yb 1:1 Imi 10:35 b Amg 32:15 Lk 10:16 c 1Sa 2:3 2Pe 2:18 d Amp 12:6 Ro 10:10 e Amp 12:17 2Ko 6:7 f Ukf 20:16 Amp 6:19 Amp 19:5 g Amp 18:15 h Amp 13:20 i Amp 1:29

852

2 Uwenda mu bulungami alatiina Yehova, a lelo uwa mibele iyabipa alamusuula. b 3 Mu kanwa ka muwelewele mwaba ubwembya ubwa matutumuko, c lelo imilomo ya ba mano ikabacingilila. d 4 Ukushaba ing’ombe umulimba ulaba uwa busaka, lelo ifilimwa filafula ku maka ya ng’ombe iilume. 5 Inte iya cishinka taibepa, e lelo inte ya bufi ilanda ifya bufi. f 6 Uwa miponto nafwayafwaya pa kuti asange amano, no kuyamona iyo; lelo ku wa mucetekanya ukwishiba kwalyanguka. g 7 Fumako ku cinso ca muwelewele, h pantu te kuti umfweko ifya amano. i 8 Amano ya wacenjela yamulenga ukwishiba imibele yakwe, j lelo ubupumbu bwa bawelewele bubalenga ukubepa. k 9 Abaseka fye ilyo beshibe ukuti nabalufyanya bawelewele, l lelo apali abantu abalungama palaba ukumfwana. m 10 Umutima e wishiba ukucula kwa muntu umwine, n no kusekelela kwa uko umuntu umbi teshiba. 11 Ing’anda ya babifi ikalofiwa, o lelo itenti lya balungami likekalilila. p 12 Kuli inshila iyalungama ku muntu, q lelo ku mpela ya iko kwaba imfwa. r 13 Umuntu kuti aleseka lelo umutima naukalipa; s kabili icifuma mu kusekelela, bulanda. t 14 Uwabulwa icitetekelo mu mutima akapokelela ififuma mu mibele yakwe, u lelo umusuma akapokelela ukulingana ne micitile yakwe. v 15 Uushaishiba atetekela fye fyonse ifyo aumfwa, w lelo uwaj Am 111:10; Ef 5:17; k Amp 11:18; Amp 14:12; Lk 12:19; 1Ko 1:20; l Amp 10:23; Amp 30:20; Ye 6:15; Yu 18; m 1Ko 1:10; n 1Sa 1:10; 2Is 4:27; Amp 15:13; o Amp 3:33; Amp 12:7; Amp 21:12; p Am 112:3; Amp 13:22; q Amp 30:12; r Amp 16:25; Ro 6:21; s Lkm 2:2; t Lkm 7:2; Lkm 7:4; u Amp 1:31; Amp 1:32; Mt 6:16; 2Pe 2:13; v 2Ko 1:12; Ga 6:4; Ga 6:8; w Amp 27:12; Ro 16:18.

853

Ukwasuka ukwafuuka. Ululimi

cenjela alalolekesha apo alenyanta. a 16 Uwa mano alatiina no kutaluka ku bubi, b lelo umuwelewele alafulwa kabili alacishamo ukuicetekela. c 17 Uukalipa bwangu acita ifya bupumbu, d lelo uulingulula alapatwa. e 18 Abashaishiba bakamona ubupumbu, f lelo abacenjela bakafwala ukwishiba ku mutwe. g 19 Ababi bakakontamina abasuma, h na babifi bakakontama pa mpongolo sha mulungami. 20 Umupiina apatwa na ku munankwe wine, i lelo ifibusa fya mukankaala fingi. j 21 Uusuula umunankwe alabembuka, k lelo alipaalwa uwafwilisha abalanda. l 22 Bushe abelenganya ububi tabakalubante? m Lelo ku belenganya ubusuma kwaba icikuuku na bucine. n 23 Mu kucucutika konse mwaba no busuma, o lelo ukusosa fye ukwa milomo kulola ku kubulwa. 24 Icilongwe ca ba mano fyuma fyabo; ubupumbu bwa bawelewele bupumbu bwabo. p 25 Inte ya cine ipokolola imyeo, q lelo iya kufutika ilanda fye ifya bufi fyeka fyeka. r 26 Uutiina Yehova alamucetekela nga nshi, s kabili ku bana bakwe kukaba icubo. t 27 Akatiina ka kuli Yehova cishima ca mweo, u katalusha umuntu ku fiteyo fya mfwa. v 28 Ubucindami bwa mfumu kufula kwa bantu, w lelo ukucepa kwa bantu kuwisha umulashi mukalamba. x 29 Uukokola ukukalipa muntu uwiluka nga nshi, y lelo uushatekanya alanga ukuti mupumbu. z 30 Umutima uwatekanya e bumi bwa mubili, a lelo ubufuba bulwele bwa mu mafupa. b 31 Uufyenga umupiina aseebanya Kalengac wakwe, lelo uusakamana umupiina ninshi alapeela Kalenga ubukata. d

ICIPA. 14 a Neh 6:2 Ams 5:13 b Ukt 39:12 1Te 5:22 c 1Sa 25:11 1Is 19:2 d Amp 12:16 Amp 16:32 e Yh 15:19 f Amp 3:35 Ye 16:19 Ye 44:17 g Am 141:5 Amp 3:22 Amp 4:9 h Ukt 42:6 Es 60:14 i Yb 30:10 Amp 19:7 j Est 5:10 Amp 19:4 k Amp 11:12 l Am 41:1 Amp 19:17 Amp 28:27 Es 58:7 Ek 18:7 m Ukt 4:12 Ye 43:7 n Ukt 24:27 Yb 42:10 Am 25:10 o Amp 12:24 Amp 28:19 p 1Sa 25:25 Amp 27:22 q Amp 11:30 Imi 20:21 Imi 26:20 Yak 5:20 r Amp 14:5 1Ti 4:2 2Ti 2:18 s Am 34:9 Mal 3:16 Imi 9:31 t Amp 18:10 Es 26:20 Ye 15:11 Ro 8:31 u Amp 19:23 Es 33:6 v Amp 22:5 Lkm 7:26 w 1Is 4:21 Flp 2:10 x 2Is 13:7 y Amp 17:27 Amp 29:11 Yak 1:19 z Amp 25:28 Lkm 7:9 a Amp 4:23 b Ukt 37:4 1Sa 18:8 c Amg 24:15 Am 12:5 Amp 17:5 Lkm 5:8 Ro 15:3 d Mt 19:21 Lk 18:43



















Ku Kulyo a Yb 27:13 Yb 27:20 Am 37:20 1Te 5:3 b Amp 2:7 Amp 10:9 c Am 49:3 Amp 15:28 d Amg 4:6 e Amg 9:5 Es 1:21

AMAPINDA 14:16–15:9 32 Umubifi akawishiwa ku bubi bwakwe, a lelo umulungami ali no kulauba muli bucishinka bwakwe. b 33 Umuntu wa mucetekanya asunga amano yakwe mu mutima, c lelo abawelewele basokolola ifyo bamona kwati e mano apali fye ponse. 34 Ubulungami e busansabika uluko, d lelo ulubembu lulaseebanya abantu na bantu. e 35 Imfumu yatemwa umubomfi uwashilimuka, f lelo ilomfwa icifukushi pa mubomfi uucita ifya nsoni. g ukwafuuka ku15 Ukwasuka nasha ubukali, lelo amah

shiwi ya kukalifya yalenga umuntu ukukalipa. i 2 Ululimi lwa ba mano lulasambilisha, j lelo akanwa ka bawelewele kafumfumuna ubupumbu. k 3 Amenso ya kwa Yehova yali mu ncende shonse, l yalamona ababi na basuma. m 4 Ululimi ulwatekanya muti wa mweo, n nomba ulwa bufi lukalifya umutima. o 5 Umuwelewele asuula ukusalapula kwa kwa wishi, p lelo uumfwila ukufunda alicenjela. q 6 Mu ng’anda ya mulungami mwaba ifyatutilwa ifingi, r lelo ifisabo fya mubifi filenga ukutamfiwa. s 7 Imilomo ya ba mano isalanganya ukwishiba, t lelo umutima wa bawelewele te fyo waba iyo. u 8 Ilambo lya babifi ca bunani kuli Yehova, v lelo ipepo lya balungami lilamusekesha. w 9 Imibele ya mubifi ya bunani kuli Yehova, x lelo atemwa uufwaya ubulungami. y f 2Sa 15:34; Amp 22:29; Mt 24:45; g 1Is 2:44; Est 7:7; ICIPA. 15 h Aba 8:2; 1Sa 25:33; Amp 25:15; i 1Is 12:14; 1Is 12:16; Amp 29:22; j Am 45:1; Amp 16:23; Lkm 10:12; Es 50:4; Yh 7:46; k Am 59:7; Yak 3:10; l Yb 34:21; Am 11:4; Am 66:7; Amp 5:21; Ye 16:17; Ye 23:24; He 4:13; m 2Im 16:9; n Amp 12:18; Amp 16:24; Amp 17:27; o Am 52:2; Amp 18:7; p 1Sa 2:25; Amp 13:1; q Am 141:5; Amp 6:23; He 12:11; r Am 112:3; s Amp 16:8; Yak 5:3; t Am 37:30; Mt 10:27; Ro 10:10; 2Ti 2:2; u Mt 12:34; v Amp 21:27; Es 1:11; Es 66:3; Ye 6:20; Mt 23:23; w Am 10:17; He 5:7; Yak 5:16; 1Pe 3:12; 1Yo 3:22; x Am 1:6; Am 146:9; Mt 7:13; y Amp 21:21; Es 26:7; Yh 3:35.

AMAPINDA 15:10–16:2 10 Umuntu uulepaasuka mu nshila alapata ukusalapulwa; a onse uwapata ukulungikwa akafwa. b 11 Inshiishi ne cifulo ca bonaushi c fili ku cinso ca kwa Yehova. d Pali bufi imitima ya bana ba bantu! e 12 Uwa miponto tatemwa uulemulungika. f Ku ba mano tayako iyo. g 13 Umutima wa nsansa ulenga pa menso ukusekelela, h lelo umuntu alaba no bulanda pa mulandu wa kukalipwa umutima. i 14 Umutima wa mucetekanya ni ulya uufwaya ukwishiba, j lelo akanwa ka bawelewele katinamina ubupumbu. k 15 Inshiku shonse isha mulanda shibi; l lelo uwasansamuka umutima lyonse aba nga uuli no mutebeto. m 16 Cawama ukukwata utunono utwanonkelwa mu katiina ka kuli Yehovan ukucila ifyatutilwa ifingi ne sakamikapo. o 17 Imbale ya musalu apali ukutemwap yawama ukucila ing’ombe iyanona no lupatopo. q 18 Umuntu wa cipyu abalamuna ulubuli, r lelo uukokola ukukalipa atalalika icongo. s 19 Inshila ya munang’ani yaba ngo lubao lwa myunga, t lelo inshila ya balungami musebo uwasebwa bwino. u 20 Umwana mwaume uwa mano ni ulya uulenga wishi ukusekelela, v lelo umuwelewele asuula nyina. w 21 Ubupumbu bulenga uwabulwa amano ukusekelela, x lelo uwiluka ni ulya uushifuma mu nshila yakwe. y 22 Abantu nga tabalelanshanya amapange yalafulungana, z lelo ukuli abapanda amano abengi amapange yalafikilishiwa. a 23 Umuntu alasekelela mu kwasuka kwa kanwa kakwe, b kabili amashiwi ayalandwa apo

Ukulanshanya. Ilyo ushila-asuka ICIPA. 15 a 1Is 18:17 b Le 26:21 Amp 1:32 Amp 5:12 Amp 10:17 c Am 88:11 Amp 27:20 d Yb 26:6 Am 139:8 e 2Im 6:30 Am 7:9 Am 44:21 Ye 17:10 Imi 1:24 He 4:13 f Amp 9:7 Ams 5:10 Yh 3:20 Yh 7:7 g 2Im 18:7 Yb 21:14 h Amp 4:23 Amp 17:22 i Neh 2:2 Am 143:4 Amp 12:25 j 1Is 3:12 Am 119:97 Imi 17:11 k Amp 12:23 Es 30:10 Ho 12:1 l Amg 28:67 Yb 3:11 m Imi 16:25 1Pe 4:13 n Am 37:16 o Amp 15:17 p Am 133:1 Amp 17:1 1Ko 13:4 q Amp 26:26 Lk 7:36 r Amp 10:12 Amp 29:22 s Ukt 13:8 1Sa 25:24 Amp 25:15 Ko 3:8 Yak 1:19 t Amp 10:26 Amp 26:13 u Es 30:21 Es 57:14 Mal 3:18 v 1Is 1:48 Amp 23:15 Amp 27:11 w Amp 10:1 Amp 23:22 Amp 30:17 x Amp 10:23 Amp 26:19 Lkm 7:4 y Amp 4:26 Amp 11:5 Ef 5:15 Yak 3:13 z Lkm 4:13 a Amp 11:14 Amp 20:18 b Amp 12:14 Amp 16:13 Ef 4:29



















Ku Kulyo a 1Sa 25:33 Amp 25:11 b Mt 7:14 c Amp 8:36 Amp 23:14 d Am 52:5 Lk 18:14 e Amg 10:18 Am 146:9

854

pene fye yalefwaikwa yalawama sana! a 24 Ku wa mano inshila ya ku mweo yaba pa muulu, b pa kuti etentemukila ku Nshiishi. c 25 Ing’anda ya ba matutumuko Yehova alaibongolola, d lelo tasesha umupaka wa kwa mukamfwilwa. e 26 Amapange ya mubifi ya bunani kuli Yehova, f lelo amashiwi yasuma yalamusekesha. g 27 Uunonka ubunonshi bwa mu bucenjeshi aleta amacushi pa ng’anda yakwe, h lelo uwapata amafisakanwa akaba no mweo. i 28 Umutima wa mulungami ulatontonkanya pa kwasuka, j lelo akanwa ka babifi kafumfumuna ifyabipa. k 29 Yehova aba ukutali na babifi, l lelo alomfwa ipepo lya balungami. m 30 Ukubengeshima kwa menso n kulenga umutima ukusekelela; o ilyashi p lisuma lilenga amafupa ukwina. q 31 Ukutwi ukumfwila ukufunda r kwa mweo kwikala pa ba mano. s 32 Onse uukaana ukusalapula t ninshi akaana umweo wakwe, lelo uumfwila ukufunda alaba no mutima wa mano. u 33 Ukutiina Yehova e kusalapula ukupeela amano, v kabili icitangilila ubucindami kuiceefya. w umwine e upeka16 Umuntu nya ifyaba mu mutima wakwe, x lelo ifyasuka ululimi lwakwe fifuma kuli Yehova. y 2 Imibele yonse iya muntu yaf Amp 6:18; Mt 15:19; g Am 19:14; h Amg 16:19; 1Sa 8:3; Amp 1:19; Lkm 7:7; Es 1:23; i Ukf 23:8; Es 33:15; j Amp 16:23; k Amp 24:2; Tt 1:10; 2Pe 2:18; l Am 34:16; Am 138:6; 1Pe 3:12; m Am 34:15; Am 145:19; Es 58:9; Yh 9:31; n Am 25:15; o Am 16:9; Am 19:8; p Amp 25:25; q Amp 16:24; Es 58:11; r Am 39:11; Amp 6:23; Amp 13:18; s Amp 9:8; Amp 19:20; t Am 50:17; Amp 5:12; Amp 13:18; He 12:25; u Amp 19:8; Mt 7:24; He 12:10; v Yb 28:28; Am 111:10; Amp 1:7; w Amp 18:12; Amp 29:23; Lk 14:11; Yak 4:10; ICIPA. 16 x Am 21:11; Amp 16:9; Amp 19:21; Amp 20:24; 1Ko 7:37; y Ukf 4:11; Ye 1:9; Mt 10:20; Lk 12:12; Lk 21:15.

855

Tuulila Yehova. Icilumba e citangilila

lisanguluka mu menso yakwe, a lelo uuceeceeta imitima ni Yehova. b 3 Tuulila Yehova c imilimo yobe e lyo yakapampamikwa amapange yobe. d 4 Icintu conse caliba ne co Yehova acipangiile, e no mubifi wine apangiilwe ukukandwa pa bushiku bwa bubi. f 5 Onse uwaba no mutima wa cilumba wa bunani kuli Yehova. g Nangu ca kutila ababifi bafunkana iminwe, tabakalekwe fye ukwabula ukukandwa. h 6 Icikuuku na bucine e fifimba pa filubo, i na mu katiina ka kuli Yehova umuntu alataluka ku bubi. j 7 Yehova nga atemwa imibele ya muntu k alenga na balwani ba uyo muntu ukuba pa mutende nankwe. l 8 Cisuma ukunonka utunono utwa mu bulungami m ukucila ukunonka ifingi ifya mu lufyengo. n 9 Umutima wa muntunse welenganya ifya kucita, o lelo Yehova e ushikimika intampulo shakwe. p 10 Ubupingushi bwafuma kuli Lesa e bufwile ukuba pa milomo ya mfumu; q mu bupingushi akanwa ka iko takafwile ukubulwa bucishinka. r 11 Ica kupimina ukufina na basekelo ifyalungama fya kwa Yehova; s ifilingilo fya mabwe fyonse ifya mu mufuko mulimo wakwe. t 12 Ishamfumu shalipata abacita ifyabipa, u pantu ku bulungami e kukoshiwa icipuna ca bufumu. v 13 Imilomo ya bulungami isekesha imfumu nkalamba; w kabili uusosa ifyalungama e o yatemwa. x 14 Icipyu ca mfumu ni nkombe ya mfwa, y lelo uwa mano aleshiba ifya kucitaluka. z 15 Mu kubeeka kwa cinso ca mfumu mwaba umweo, a no kupaala kwa iko kwaba nga maku-

ICIPA. 16 a 1Sa 15:13 Am 36:2 Amp 21:2 Amp 30:12 Ye 17:9 Lk 18:11 b 1Sa 2:3 1Sa 16:7 Amp 24:12 Lk 16:15 c Am 37:5 Am 55:22 Mt 6:33 Flp 4:6 1Pe 5:7 d 2Sa 7:5 2Sa 7:13 e Es 43:21 Uks 4:11 f Ukf 14:4 Ro 9:21 2Pe 2:9 g Yb 40:12 Amp 6:17 Amp 8:13 Amp 21:4 h Amp 15:25 Es 3:11 Ro 2:8 i 2Im 19:3 Imi 3:19 j Ukt 20:11 Neh 5:9 Amp 8:13 Amp 14:26 2Ko 7:1 k Ko 1:10 1Pe 3:9 1Yo 3:22 l Ukt 31:24 Ukf 34:24 Ye 15:11 Ro 8:31 m Am 37:16 Amp 15:16 1Ti 6:6 n Amp 21:6 Ye 17:11 Mk 6:10 o Amp 16:1 Amp 19:21 p Am 51:10 Amp 16:3 Amp 20:24 Ye 10:23 q Amg 17:18 2Sa 23:2 1Is 3:28 Am 72:1 r Am 72:14 Amp 29:4 s Le 19:36 Amp 11:1 Ek 45:10 t Amg 25:13 Amp 20:10 Mk 6:11 u Amp 14:35 Amp 20:26 Lk 12:48 v Amp 25:5 Amp 29:14 Uks 19:11 w Am 101:6 x Amp 22:11 y 1Sa 22:18 1Is 2:29 Amp 19:12 Amp 20:2 Da 3:13 z Lkm 9:15 Lkm 10:4 a Yb 29:24 Imi 2:28

AMAPINDA 16:3-27

mbi ayaleta imfula ya kulekelesha. a 16 Ukunonka amano kwawama ukucila golde! b Kabili ukunonka umucetekanya e kwingasalwa ukucila silfere. c 17 Ukutaluka ku fyabipa e nshila ya balungami. d Uulinda imibele yakwe abaka umweo wakwe. e 18 Icilumba e citangilila ukuwa, f na matutumuko yatangilila ukuipununa. g 19 Caliwama ukuiceefya no kwikala pamo na bafuukah ukucila ukwakana ifyapokololwa na ba matutumuko. i 20 Uwaba no kushilimuka mu fintu akasanga ubusuma, j kabili alipaalwa uutetekela Yehova. k 21 Uwa mutima wa mano aketwa uwa mucetekanya, l no ulanda ifileumfwika bwino e o abantu bakutikako. m 22 Ukushilimuka kwaba nge cishima ca mweo kuli cibinda wa kuko; n kabili ukusalapula kwa babula amano buwelewele fye. o 23 Umutima wa wa mano ulenga akanwa kakwe ukushilimuka, p kabili ulenga abantu ukukutika. q 24 Ifyebo ifisuma fyaba ngo luto lwa buci, r fyumfwika ifyalowa ku muntu kabili filaposha amafupa. s 25 Kuli inshila iyalungama ku muntu, t lelo ku mpela ya iko kwaba imfwa. u 26 Insala ya mubomfi wacincila ilamubombela, v pantu akanwa kakwe kalamupatikisha. w 27 Umuntu icinangwa ashula Ku Kulyo a Yb 29:23; Am 72:6; Amp 19:12; Ho 6:3; b Am 119:127; Amp 8:10; Lkm 7:12; c Amp 3:14; Amp 4:7; d Amp 4:27; e Amp 10:9; Imi 10:35; He 10:39; f Amp 11:2; Amp 17:19; Amp 18:12; Da 4:30; Da 5:22; g Est 3:5; Est 5:11; Da 4:31; h Lkm 7:8; Es 57:15; Ye 9:24; i 1Sa 30:16; j Ukt 41:39; Amp 13:15; k 1Im 5:20; Am 34:8; Am 146:5; 1Ti 4:10; l 1Is 3:12; Amp 4:7; Ro 16:19; m Lkm 12:10; Lk 4:22; 2Ko 5:11; Ko 4:6; n Amp 14:27; Amp 15:24; Yh 4:14; o Amp 1:7; Amp 15:28; p Am 37:30; Amp 22:17; Amp 22:18; Mt 12:35; q Yh 6:68; Imi 19:26; Ko 3:16; r Am 19:10; Am 119:103; s Amp 3:8; Amp 4:22; Amp 12:18; Amp 17:22; t Mt 7:22; Yh 9:41; Yh 16:2; Imi 26:9; u Amp 5:4; Amp 14:12; v Lkm 6:7; Ef 4:28; 1Te 4:11; w Amp 18:20; Lkm 6:7.

AMAPINDA 16:28–17:19 ububi, a na pa milomo yakwe paba kwati mulilo uubabula. b 28 Uwapusauka atandanya ulubuli, c no wa lwambo apaatulanya ifibusa. d 29 Uwa bunkalwe abepa umunankwe, e no kumulenga ukuya mu mibele iishawama. f 30 Alashinisha ku menso yakwe ku kutontonkanya ifishalungama. g Ilyo ashindika imilomo alenga ububi ukufishiwapo. 31 Umutwe wa mfwi uba cilongwe icayemba h nga ca kuti umwine mulungami. i 32 Uukokola ukukalipa awama ukucila impalume, j no ulama ubukali bwakwe awama ukucila uwapoka umusumba. k 33 Pa kwishiba umulandu abantu bapoosa ica kupendwilako mu nsalu ya pa matanta, l lelo uuputula umulandu ni Yehova. m umukate uwauma 17 Ukulya mu mutelelwe kwawaman

po ukucila ukulya inama mu ng’anda umuli ukuumana. o 2 Umubomfi wa mano akaba na bukateka pa mwana uulenga insoni, p kabili bakamupeelako icuma ca bupyani ica bana ba mu ng’anda. q 3 Silfere yengulwilwa mu nongo e lyo golde r yengulwilwa mwi lungu, lelo uubebeta imitima ni Yehova. s 4 Ncitatubi abika amano ku milomo ya wa mufulo. t Uwa bufi akutika ku lulimi ululeta amacushi. u 5 Uuseka umupiina aseebanya Kalenga wakwe. v Uusekelela pa cabipa icaponena umunankwe takalekwepo fye ukwabula ukukandwa. w 6 Abeshikulu x e cilongwe ca baume abakote, no kucindama kwa bana baume ni bashibo. y 7 Ku muwelewele imilomo ya bulungami tayalinga. z Pali bufi imilomo ya bufi tayalinga shimucindikwa! a 8 Ubupe bwaba nge libwe

Umutwe wa mfwi. Cibusa wa cine ICIPA. 16 a Amp 6:14 Da 6:4 b Am 52:4 Yak 3:6 c Amp 6:14 Ga 5:20 Yak 3:16 d Ukt 3:1 1Sa 24:9 Amp 18:8 Ro 16:17 2Ko 12:20 e Amp 1:10 2Pe 3:17 f 1Sa 19:17 Neh 6:13 g Am 35:19 Amp 6:13 h Le 19:32 Yb 32:7 Amp 20:29 i 1Sa 12:2 Am 71:18 Am 92:14 Es 46:4 j Amp 14:29 Ga 5:22 Yak 1:19 k Amp 25:28 Ro 12:21 l Imp 26:55 Yos 18:10 Amp 18:18 Imi 1:26 m 1Sa 14:41 Imi 1:24



















ICIPA. 17 n Am 37:16 Amp 15:16 Amp 15:17 o Amp 21:9 Amp 21:19 p Amp 10:5 Amp 14:35 q Ukt 15:2 r Amp 27:21 Mal 3:3 s Am 26:2 Am 66:10 Amp 21:2 Amp 24:12 Es 48:10 t Amp 1:11 2Ti 4:4 u Es 30:10 Ye 5:31 2Ti 4:3 1Yo 4:5 v Amp 14:31 w Yb 31:29 Amp 24:17 Ob 12 Ro 12:15 x Ukt 50:23 Yb 42:16 y 1Is 15:4 Amp 13:22 Yh 8:39 z Amp 26:7 a Amp 16:10 Amp 29:12



















856

ilyauma umutengo ilyatemwikwa ku mwine. a Konse uko alukila alashuka. b 9 Uufimba pa filubo afwaya ukutemwikwa, c kabili uwikalila fye ukulanda pa mulandu umo wine apatanya ifibusa. d 10 Umuntu wa mucetekanya e alomfwa nga bamukalipila lelo umuwelewele nangu bamupuma imiku umwanda umo (100) tomfwa. f 11 Umubifi afwaya fye ukupondoka, g kabili inkombe bakamutumina tayakamubelele uluse. h 12 Cawama umuntu ukukumana na bere uo baipaila abanai ukucila ukukumana no muwelewele mu bupumbu bwakwe. j 13 Onse uubwesesha ububi pa busuma, k ububi tabwakataluke pa ng’anda yakwe. l 14 Ukutendeka kwa lubuli kwapala umuntu uwaiswila amenshi; m e ico ilyo ukuumana takulaima, fumapo. n 15 Uupeela imbifi o insambu no upeela umulungami p umulandu—bonse babili ba bunani kuli Yehova. q 16 Cinshi ico mu minwe ya muwelewele mwabela umutengo wa kusangilamo amano, r ilyo tali no mutima wa mano? s 17 Ukutemwa kwa kwa cibusa wa cishinka takupwa, t kabili uyu cibusa ni munyina uufyalwa ilyo kuli ubucushi. u 18 Uwabulwa umutima wa mano afunkana mu minwe, v alaya no kulipilila umunankwe pa menso yakwe. w 19 Onse uwatemwa bumpulamafunde atemwa ulubuli. x Onse

Ku Kulyo a Ukt 32:20 2Sa 16:1 Amp 18:16 Amp 19:6 b 1Sa 25:35 c Amp 10:12 1Pe 4:8 d Amp 16:28 e Am 141:5 Amp 9:8 f Amp 27:22

g Imp 16:3; 2Sa 20:1; h 2Sa 18:15; 2Sa 20:22; 1Is 2:24; Est 7:9; Mt 21:41; i 2Sa 17:8; 2Is 2:24; Ho 13:8; j Amp 27:3; k 1Sa 24:17; Am 38:20; Ye 18:20; l 2Sa 12:10; 2Sa 21:1; Mt 27:5; m Amp 26:21; n Ukt 13:9; Amp 25:8; Mt 5:39; Ro 12:18; o 1Is 21:13; Lk 23:18; Yak 5:6; p Ukf 23:7; Amg 25:1; 1Is 8:32; Es 5:23; q Amp 12:22; r Amp 1:22; Ro 1:20; Ro 1:21; s Amp 9:4; Lkm 10:3; t 1Sa 18:3; 2Sa 1:26; Amp 18:24; Yh 15:13; u Ru 1:17; 1Sa 19:2; 2Sa 17:28; v Yb 17:3; Amp 6:1; Amp 11:15; Amp 22:26; w Amp 20:16; Amp 22:27; x Yak 3:16; Yak 3:17.

857

Uuitalusha ku banankwe. Lupungu

uulefya umwinshi wakwe alola ku bonaushi. a 20 Uwapondama umutima takasange ubusuma, b no wa ndimi shibili akailetela ubwafya. c 21 Onse uwafyala umuwelewele—aifyalila ubulanda; d kabili wishi wa mpelwa mano tasamwa. e 22 Umutima wa nsansa muti uusuma, f lelo umutima uwa bulanda umya ifupa. g 23 Umubifi apoka amafisakanwa mu mwingila h pa kuti apotonganye ubupingushi. i 24 Amano yali pa cinso ca wa mucetekanya, j lelo amenso ya muwelewele yalubanta ku mpela sha pano isonde. k 25 Umwana mwaume umuwelewele kafiisha mutima kuli wishi l kabili alungulusha nyina uwamufyele. m 26 Kabili, ukulipilisha umulungami takwawama. n Te cisuma ukuuma intungulushi. o 27 Onse uulama ululimi lwakwe alicenjela, p no wiluka aba no mutima uwatekanya. q 28 Nangu fye muwelewele, ilyo aikala tondolo, akamoneka uwa mano; r uushasamuna akanwa na o, akamoneka uwa mucetekanya. ku banankwe 18 Uuitalusha afwaya fye ukucita ifyo umwine atemenwe; s tafwaya ukupandwa amano. t 2 Umuwelewele tafwaya ukwilukau umulolele ifintu, kano fye ifyaba mu mutima wakwe fyasokololwa. v 3 Ilyo umubifi aisa, ukusuulwa na ko kulesa; w kabili apali umusaalula x palaba ne miponto. 4 Amashiwi ya mu kanwa ka muntu yaba nga menshi ayashika. y Icishima ca mano kamulonga akafukauka. z 5 Tacawama ukupingula umubifi bwino, a no kufyenga umulungami. b

ICIPA. 17 a 2Sa 15:1 b Am 18:26 Amp 3:32 Amp 6:15 c Amp 10:31 Amp 18:6 Lkm 10:12 Yak 3:8 d 1Sa 2:25 1Sa 8:3 2Sa 15:14 Amp 10:1 e Amp 19:13 f Amp 12:25 Amp 15:13 g Am 22:15 Amp 18:14 2Ko 7:10 h 1Sa 8:3 i Ukf 23:8 Amg 16:19 Amp 29:4 Es 1:23 j Lkm 2:14 Lkm 8:1 k Lkm 2:14 l Amp 19:13 m Amp 10:1 Amp 15:20 n Amp 18:5 o 2Sa 16:7 Yb 34:18 p Amp 10:19 Lkm 10:14 Yak 1:19 q Amp 15:4 Lkm 9:17 Yak 3:13 r Yb 13:5



















ICIPA. 18 s Ukf 33:16 Ro 14:7 He 10:25 t Amp 15:22 u Amp 1:7 Amp 1:29 Amp 28:16 v Amp 10:19 w 1Sa 20:30 Am 123:4 x Amp 11:2 y Amp 10:11 Amp 20:5 z Am 78:2 a Le 19:15 Amg 1:17 Amp 24:23 b 1Is 21:9 Es 5:23



















Ku Kulyo a Amp 13:10 b Amp 19:19 c Amp 10:8 Amp 10:14 Amp 13:3 Lkm 10:12 d Amp 6:2 e Le 19:16 f Amp 26:22 g Amp 10:4 Ro 12:11 h Amp 28:24 i 1Sa 17:46 Am 20:1 Am 33:21 j Am 18:2 Am 71:3 Am 91:14 k Am 49:6 Amp 10:15 Amp 11:4 Ye 9:23 l Lk 12:21

AMAPINDA 17:20–18:19 6 Imilomo ya muwelewele ileta ukuumana, a na kanwa kakwe kalomba ifikoti. b 7 Akanwa ka muwelewele e kamonaula, c ne milomo yakwe citeyo ca mweo wakwe. d 8 Amashiwi ya wa lwambo yaba kwati fya kulya ifya kulya ulubilo, e ifitentemukila mu nda. f 9 Kabili, umunang’ani pa kubomba g—ni munyina wa monaushi. h 10 Ishina Yehova lupungu ulwakosa. i E mo umulungami abutukila no kucingililwa. j 11 Ifyuma fya mukankaala fyaba ngo musumba uwakosa, k kabili afimona nge linga ilyasansuka. l 12 Umutima wa cilumba ulenga umuntu ukuwa, m e lyo ukuiceefya kulenga umuntu ukucindama. n 13 Uwasuka ilyo talati omfwikishe umulandu, o buwelewele kuli ena kabili ni nsoni. p 14 Umutima wa muntu kuti washipikisha ubulwele bwakwe; q lelo umutima uwatompoka, nani engaushipikisha? r 15 Umutima wa wa mucetekanya ulasanga amano, s no kutwi kwa ba mano kufwaya ukwishiba. t 16 Ubupe bwa muntu bukamwiswila inshila iikalamba, u kabili bukamutwala ku cinso ca bacindami. v 17 Uwabalilapo ukulubulula amoneka umulungami; w lelo umunankwe aisa no kumulengulula. x 18 Ica kupendwilako e ciputula ifikansa, y kabili cipatanya impalume. z 19 Munyina uo babembukila acila umusumba wakosa; a kabili m Amp 11:2; Da 5:23; Imi 12:23; n Amp 15:33; Amp 22:4; Amp 29:23; Lk 14:11; 1Pe 5:5; o Amg 17:4; p Amp 25:8; q Yb 1:21; 2Ko 4:16; 2Ko 12:10; r Amp 17:22; s 1Is 3:9; Amp 9:9; Amp 15:14; t Amp 2:10; Amp 8:10; u Ukt 32:20; Ukt 43:11; Amp 17:8; v Amp 19:6; w 2Sa 16:3; x Amg 13:14; 2Sa 19:26; Amp 25:8; y Yos 14:2; 1Sa 10:21; Neh 11:1; Amp 16:33; z 1Sa 14:42; a Ukt 27:41; 2Sa 13:22; 1Is 2:23.

AMAPINDA 18:20–19:21

Umukashi umusuma. Ubunang’ani

kwaba ifya lubuli ifili nge mipindo ya ku ng’anda ya pe linga. a 20 Ififuma mu kanwa ka muntu fikamulenga ukwikuta; b akekuta icibwesha ca milomo yakwe. c 21 Imfwa no bumi fyaba mu maka ya lulimi, d no walutemwa akalya ifisabo fya luko. e 22 Bushe umuntu nasanga umukashi umusuma? f Uyo muntu nasanga icisuma, g kabili napaalwa kuli Yehova. h 23 Umubusu asosa ifya kupapaata, i lelo umukankaala aasuka bukali bukali. j 24 Kwaba bacibusa abafwaya ukuyonaula abene, k lelo kwaba icibusa icilambatila ukucila munonko mwafyalwa nankwe. l uwendela muli 19 Umupiina bukaele bwakwe awama m

ukucila uwa ndimi shibili, no watumpa. n 2 Kabili, te cisuma umuntu ukuba umututu, o no ushatekanya mu myendele yakwe alabembuka. p 3 Ubuwelewele bwa muntu e bonaula inshila yakwe, q e lyo umutima wakwe wafulilwa Yehova. r 4 Ifyuma e filenga bacibusas ukufula, lelo umupiina balamukankamba na kuli cibusa wakwe. t 5 Inte ya bufi tayakalekwe fye ukwabula ukukandwa, u kabili uulanda ifya bufi takapusuke. v 6 Abengi balasembeleka umukankaala, w kabili bonse bafwaya ukuba cibusa wa kwa kapekape. x 7 Bamunyina bonse aba mulanda balamupata. y Na banankwe nabamubutuka! z Aya alebafwaya ukuti alande na bo; lelo tabasangile. a 8 Uwakwata umutima wa mano b alitemwa umweo wakwe. Uubika amano ku kwiluka akasanga ubusuma. c 9 Inte ya bufi tayakalekwe fye ukwabula ukukandwa, d kabili uulanda ifya bufi akafwa. e

ICIPA. 18 a 2Sa 14:28 Imi 15:39 b Amp 12:14 Amp 16:20 Amp 16:26 c Amp 22:18 d Amp 10:31 Amp 11:30 Mt 15:18 Ef 4:29 Yak 3:6 e Amp 16:1 Lkm 10:12 Es 57:19 He 13:15 f Ukt 24:67 Amp 12:4 Amp 31:10 Lkm 9:9 1Ko 7:2 g Ukt 29:20 Amp 19:14 h Ru 4:11 i Ru 2:7 2Is 4:1 Yak 5:4 j Ukt 42:7 1Sa 25:10 Ams 8:4 k 2Sa 15:31 Mt 26:49 l 1Sa 19:4 2Sa 1:26 2Sa 9:1 Amp 17:17 Amp 27:9



















ICIPA. 19 m Amp 15:16 Amp 16:8 Yak 2:5 n 1Sa 25:17 Amp 28:6 Mt 12:37 o Ho 4:6 Yh 16:3 Ro 10:2 p Amp 1:16 Amp 6:18 q 1Sa 13:13 1Is 20:42 Amp 5:23 Imi 13:45 r Imp 16:30 Uks 16:9 s Amp 14:20 t Yb 19:13 u Ukf 23:1 Amg 19:19 Amp 25:18 v 1Is 2:9 Amp 21:28 w Ukt 43:11 Amp 16:15 x Amp 17:8 Amp 18:16 y Yb 30:10 Amp 14:20 Yak 2:6 z Am 38:11 Am 88:8 Lkm 9:15 Yak 2:3 a Amp 18:23 Yak 2:16 1Yo 3:17 b Amp 15:32 c Amp 2:2 Amp 3:21 Amp 11:12 Da 1:4 Mt 24:15 d Amp 19:5 e Ek 13:22 2Pe 2:3 Uks 21:8

858

10 Tacalinga uwatumpa ukulaipakisha ifya maliila. a Pali bufi umusha ukuteka bacilolo! b 11 Umuntu wa mano takalipa bwangu, c kabili atemwa ukusuulako fye ku filubo. d 12 Icipyu ca mfumu caba ngo kubuluma kwa musepela wa nkalamo, e lelo uluse lwa iko lwaba ngo mume pa cani. f 13 Umwana mwaume uwatumpa aletela wishi ubulanda, g kabili umwanakashi wa lubuli aba ngo mutenge uuloka uulenga umuntu ukubutuka. h 14 Ubupyani bwa ng’anda ne fyuma fifuma kuli bashibo, i lelo umukashi wa mano apeelwa na Yehova. j 15 Ubunang’ani bulenga umuntu ukupona mu tulo, k no muntu wa bulamu alaponenwa ne nsala. l 16 Uusunga amafunde asunga umweo wakwe; m uusuula inshila shakwe alepaiwa. n 17 Uulepeela umupiina ninshi aleashimisha Yehova, o e ukamubwesesha pa luse lwakwe. p 18 Limuna umwana obe ilyo kucili isubilo; q kabili wilafwaya ukuti afwe. r 19 Uwa cipyu cikalamba ali no kufuta amafuto; s pantu nga wamupokolola, na kabili wakulabwekeshapo fye ukumupokolola. t 20 Umfwa ukupanda amano kabili umfwila ukusalapula u pa kuti ukabe na mano ku ntanshi. v 21 Amapange ya mu mutima wa muntu yengi, w lelo amano ayapanda Yehova yena yalatwalilila. x Ku Kulyo a 1Sa 25:36; Amp 30:22; b 2Sa 3:24; 2Sa 3:39; Lkm 10:7; Es 3:5; c Amp 14:29; Amp 15:18; Amp 16:32; Yak 1:19; d Ukt 50:21; Mt 18:22; Ef 4:32; e Est 7:8; Amp 16:14; Amp 20:2; Da 2:12; Mt 25:41; f Am 72:6; Ho 14:5; g 2Sa 16:22; Amp 10:1; Amp 17:21; h Amp 21:9; Amp 25:24; Amp 27:15; i Amg 21:16; 2Ko 12:14; j Ukt 24:14; Ukt 28:2; Amp 18:22; Amp 31:10; k Amp 6:9; Amp 20:13; Amp 24:33; l Amp 10:4; Amp 23:21; Amp 27:7; 2Te 3:10; m Amp 16:17; Lk 10:28; n Amp 13:13; Amp 15:32; o Le 25:35; Amg 15:7; Am 37:26; Am 112:5; 2Ti 1:16; He 13:16; p Amp 11:24; Amp 21:13; Amp 28:27; Mt 5:7; Mt 10:41; He 6:10; Yak 2:13; q 1Sa 3:13; Amp 13:24; Amp 22:6; Amp 22:15; Amp 23:13; Amp 29:15; He 12:7; r Amg 21:20; s 2Sa 16:5; Est 5:9; t 1Sa 24:17; 1Sa 26:21; u Amp 1:8; Amp 4:13; Amp 8:10; Sef 3:7; He 12:7; v Amg 8:16; Amg 32:29; Am 90:12; He 12:11; w Ukt 11:6; Est 9:25; Am 21:11; Amp 16:9; Lkm 7:29; Uks 17:13; x Ukt 11:7; Ukt 50:20; Yos 23:14; Amp 21:30; Da 4:35; Imi 5:39; He 6:17.

859

Umwangashi. Umulumendo

22 Ukuba ne cikuuku e cifwaikwa ku muntu; a kabili umubusu awama ukucila uwa bufi. b 23 Ukuba na katiina kuli Yehova e kutwala ku mweo, c kabili umuntu akasendama umutende ubushiku; d ububi tabwakamupempule. e 24 Umunang’ani aingisha iminwe yakwe mu mbale; f afilwa no kuibwesesha pa kanwa kakwe. g 25 Uma uulepumya, h pa kuti uushaishiba acenjele; i kabili funda uwa mano, pa kuti eshibe umo cilolele. j 26 Umwana mwaume uucululusha wishi no kufulumuna nyinak wa bunani kabili alenga insoni. l 27 We mwana wandi, nga wakaana ukufundwa ukapumbuka ku fyebo fya mano. m 28 Inte yabula amano asuusha icilungeme, n na kanwa ka babifi kaminaula ifyabipa. o 29 Ubupingushi bwabelako abasuusha, p ne fikoti fyabelako inuma sha batumpa. q ulaleta imi20 Umwangashi ponto, ica kunwa icikola r

cilenga ulubuli, s na onse uupumbukilamo muwelewele. t 2 Icintiinya ca mfumu caba ngo kubuluma kwa musepela wa nkalamo. u Onse uulenga imfumu ukukalipa abembukila umweo wakwe. v 3 Ubukata bwa muntu kutaluka ku kukansana, w lelo umuwelewele alayobekamo. x 4 Pa mulandu wa mpepo umunang’ani talima; y inshita ya kulobolola akalapula, lelo takafisange. z 5 Amano ayaba mu mutima wa muntu yaba nga menshi mu cishima icitali, a lelo uwiluka e ukatapamo. b 6 Abantu abengi baitakisha pa cikuuku cabo, c lelo umuntu wa cishinka nani engamusanga? d 7 Umulungami endela mu bu-

ICIPA. 19 a 1Im 29:17 Amp 11:17 Mk 6:8 b Mko 12:41 2Ko 8:2 c Am 85:9 Amp 1:7 Amp 14:27 Mal 3:16 Imi 9:31 d Amp 3:24 Lkm 5:12 Mt 5:6 e Amp 12:21 2Ti 4:18 f Amp 6:9 Amp 15:19 g Amp 24:30 Amp 26:14 h Amg 25:2 Amp 21:11 Amp 22:10 i Amp 10:13 Amp 15:5 j Yb 6:24 Amp 9:9 Uks 3:19 k Le 20:9 Amg 27:16 Amp 17:25 Amp 20:20 Amp 23:22 Amp 30:11 Amp 30:17 Mk 7:6 2Ti 3:2 l Ukf 20:12 Amp 10:5 Amp 17:2 m Amp 4:5 Amp 18:1 Lk 8:18 n 1Is 21:10 Amp 14:5 Mk 7:3 Imi 6:11 o Amp 4:16 Amp 4:17 Ho 4:8 p Amp 3:34 Amp 9:12 Imi 13:41 2Pe 3:3 q Amp 10:13 Amp 26:3



















ICIPA. 20 r Ukt 9:21 Am 107:27 Amp 23:31 Es 19:14 s Es 28:7 t 1Sa 25:36 Amp 23:32 1Ko 6:10 Ga 5:21 Ef 5:18 u Amp 19:12 Lkm 10:4 v 1Is 2:23 Est 7:7 w Amp 14:29 Ef 4:32 2Ti 2:23 x Amp 14:17 Amp 18:6 Lkm 7:9 Yak 4:1 y Amp 19:15 z Amp 6:11 Amp 24:34 2Te 3:10 a Amp 18:4 b Amp 2:3 c Amp 27:2 Mt 6:2 Lk 18:11

AMAPINDA 19:22–20:19 lungami bwakwe. a Balipaalwa abana bakwe abakakonkapo. b 8 Imfumu ikele pa cipuna ca iko ica bupingushi, c ilelekanya ububi ku menso ya iko. d 9 Nani engatila: “Ningwamya umutima wandi; e ninsanguluka ku lubembu lwandi”? f 10 Ifya kupiminako ukufina ifya misango ibili ne misango ibili iya matepe g—fyonse fya bunani kuli Yehova. h 11 Umulumendo eshibikilwa ku micitile yakwe nga ca kuti imilimo yakwe isuma kabili yalilungama. i 12 Ukutwi ukuumfwa ne linso ilimona—Yehova e wapangile fyonse fibili. j 13 Witemwa utulo, epali wasanguka umupiina. k Shibatuka pa kuti wikute ifya kulya. l 14 Uushita atila, “Te cisuma, taciweme!” ilyo aleya. m Pa numa alaitakisha pa co acitile. n 15 Golde e ko yaba, na bakorali abengi; lelo imilomo ya mano fipe fyauma umutengo. o 16 Poka ica kufwala ku muntu uwalaya ukulipililako umweni inkongole; p nomba nga alaya ukulipilila umwanakashi umbi umbi umupoke ne co alaya. q 17 Ifya kulya ifyo umuntu asanga mu kubepa filawama, r nomba pa numa akanwa kakwe kesulamo insakalabwe. s 18 Ukupandwa amano e kulenga ukuti amapange yacitike, t kabili cisuma ukukonka ubutungulushi bwa mano pa kulwa inkondo. u 19 Uwa lwambo asokolola d Am 12:1; Lkm 7:28; Ye 5:1; Mk 7:2; Lk 18:8; Ku Kulyo a Yb 1:1; Am 26:1; Amp 14:2; Mt 11:11; Lk 1:6; b Ukt 12:3; Am 37:26; Imi 2:39; c 2Sa 23:3; 1Is 2:12; 1Is 7:7; Mt 19:28; d 1Is 3:28; Am 72:4; Amp 16:12; e Yb 14:4; Ro 3:10; f 1Is 8:46; Am 51:5; Lkm 7:20; Yak 3:2; g Amp 16:11; Ams 8:5; Mk 6:11; h Amp 11:1; i Am 58:3; Amp 22:15; Mt 7:17; Lk 1:15; j Ukf 4:11; Am 94:9; Imi 26:18; Ef 1:18; k Amp 10:4; l Amp 12:11; m Amp 14:31; Amp 21:6; Ho 12:7; n Le 19:13; o Amp 3:15; Amp 8:10; Lkm 12:9; Ef 4:29; p Ukf 22:26; Amp 11:15; q Ukt 38:18; Amp 2:16; Amp 5:3; r Amp 4:17; Amp 9:17; s Amp 6:31; Lkm 11:9; Isb 3:16; t Amp 15:22; u Aba 1:1; 1Sa 18:14; Amp 24:6; Lk 14:31.

AMAPINDA 20:20–21:17 inkama; a e ico wilaenda no wa mulomo. b 20 Onse uulapisha wishi na nyina, c inyali yakwe ikashima ilyo paya palefiita. d 21 Ifyuma ifyo umuntu anonka pa mulandu wa kuitemwa, e tafyakapaalwe ku ntanshi. f 22 Witila: “Ndelandula!” g Lolela Yehova, h na o akakupususha. i 23 Ifya kupiminako ukufina ifya misango ibili fya bunani kuli Yehova, j ne sekelo lya bucenjeshi talyawama. k 24 Yehova e ushikimika intampulo sha muntu. l Nga kanshi umuntunse kuti ailuka shani inshila yakwe? m 25 Citeyo ku muntu ukususwa ukusoso kuti, “Ica mushilo!” n e lyo pa numa ya milapo o alatontonkanyapo. p 26 Imfumu ya mano ilalekanya ababifi, q kwati ni ku mupeto wa pa cipuulilo. r 27 Umupu s wa muntu ni nyali ya kwa Yehova, ulamona mu kati ka mutima. t 28 Icikuuku ne cishinka—filalinda imfumu; u kabili ku cikuuku e ko icipuna ca iko ica bufumu citungililwa. v 29 Ubusuma bwa balumendo maka yabo, w no bucindami bwa bakote ni mfwi shabo. x 30 Ifikwebululwa e fiwamya ababi; y ne fikoti fiwamya umutima. z wa mfumu waba 21 Umutima nge milonga ya menshi mu minwe ya kwa Yehova. a Aulosha konse uko alefwaya. b 2 Imibele yonse iya muntu yalilungama mu menso yakwe, c lelo uuceeceeta imitima ni Yehova. d 3 Ukucita ifyalungama no kuba no mulinganya e fyo Yehova atemwa ukucila ilambo. e 4 Amenso ya cilumba no mutimaf uuitutumuna ni nyali ya babifi, kabili fyonse fi lubembu. g 5 Amapange ya wacincila yamulenga ukubomba bwino, h lelo

Ukulapa. Umukashi wa lubili ICIPA. 20 a Le 19:16 Amp 11:13 Amp 25:9 Amp 25:23 b Amp 16:29 Ro 16:18 c Ukf 20:12 Ukf 21:17 Le 20:9 Amg 27:16 Amp 19:26 2Ti 3:2 d Yb 18:5 Amp 13:9 e 1Is 21:15 Amp 23:10 Amp 28:20 f Amp 28:8 Hab 2:6 1Ti 6:9 g Amg 32:35 Amp 24:29 Mt 5:38 Ro 12:17 1Te 5:15 1Pe 3:9 h Am 27:14 Am 37:34 Ro 15:13 i 2Sa 16:12 Am 34:7 1Pe 4:19 j Ek 45:10 k Amp 20:10 l Am 37:23 Ye 10:23 m Am 25:12 Amp 14:8 Amp 16:9 n Le 27:9 o Lkm 5:4 Mal 3:8 Mko 7:11 p Imp 30:2 Lkm 5:6 Mt 5:33 q 2Sa 4:10 Am 101:8 Amp 20:8 r Am 94:23 Es 28:27 s Ukt 2:7 Ukt 7:22 Es 42:5 Imi 17:25 t Am 7:9 Amp 16:2 He 4:12 u Am 61:7 Amp 16:6 v Am 21:7 Es 16:5 w 1Ti 4:8 x Le 19:32 Amp 16:31 y Am 119:71 Amp 22:15 z He 12:10



















ICIPA. 21 a Ukf 14:4 Esr 7:27 Am 106:46 b Neh 2:8 Es 44:28 Uks 17:17 c Am 36:2 Amp 16:2 Amp 30:12 d 1Sa 16:7 Amp 24:12 Ye 17:10

860

onse uususwa ukucita ifintu alola ku kubulwa. a 6 Ukunonka ifyuma mu bucenjeshi kwaba ngo mwela, b kabili kutungulula ku mfwa. c 7 Ukusampa ifyuma ukwa babifi kukabaletelela, d pantu tabafwaya ukucita ifyalungama. e 8 Inshila ya babifi yalinyongana; f lelo uwasanguluka, imicitile yakwe yalilungama. g 9 Cawama ukwikala pa koona pa mutenge h ukucila ukwikala ing’anda imo ine no mukashi wa lubuli. i 10 Umutima wa mubifi ufwaisha ukucita ifyabipa; j mu menso yakwe talangulukila umunankwe nangu panono. k 11 Uupumya nga bamulipilisha, imbulwa mano ilasambililako; l lelo uwa mano nga afundwa, alalundako ukwishiba. m 12 Uwalungama alabebeta ing’anda ya mubifi, n awisha ababifi pa kuti bacule. o 13 Onse uushumfwa ku kuilishanya kwa mulanda, p na o akabilikisha no kumwasuka iyo. q 14 Ica bupe ca kupeela mu bumfisolo cinasha ubukali; r ne fisakanwa lya mu ca kufwala ca pa cifuba s linasha icipyu. 15 Umulungami alasekelela ukucita icalungama, t lelo ifyabipa fikaponena incitatubi ku ntanshi. u 16 Umuntu uufuma mu nshila ya mano, v akatuusha mu lukuta lwa bafwa. w 17 Uwatemwa umusamwe e 1Sa 15:22; Am 50:14; Ho 6:6; Mk 6:7; Mt 12:7; Mko 12:33; f 2Sa 22:28; Am 10:4; Am 18:27; Am 101:5; Amp 6:17; Amp 14:3; Es 2:11; Lk 18:14; 1Pe 5:5; g Ukt 6:5; Ro 6:12; h Amp 13:4; 1Te 4:11; Ku Kulyo a Amp 14:29; b Amp 10:2; Amp 20:21; c Amp 1:19; Ro 6:23; d Am 7:16; Ek 18:24; e Es 1:23; Ek 18:18; Mk 3:11; f Lkm 8:13; Lkm 9:3; Ef 2:2; g Am 37:37; Amp 16:17; Da 12:10; 1Pe 1:22; h Amp 25:24; i Amp 17:1; Amp 19:13; Amp 27:15; j Ukt 6:5; Am 36:4; 1Ko 10:6; Ga 6:7; Yak 4:5; 1Yo 2:16; k 1Sa 25:8; Yak 2:13; l Amp 19:25; m Amp 9:9; Lkm 7:25; n Amg 16:20; Yb 21:28; Am 37:10; Am 91:8; Am 101:8; o Ukt 19:29; Am 37:20; Amp 13:6; Amp 14:32; 2Pe 2:4; 2Pe 3:6; p Amg 15:9; Amp 19:17; Amp 28:27; Yak 5:4; q Am 18:41; Amp 1:28; Isb 3:44; r Amp 18:16; s Amp 17:23; t Yb 29:13; Am 106:3; u Amp 10:29; Lk 13:27; Uks 22:15; v Am 125:5; He 6:4; 2Pe 2:21; w Amp 2:19; Amp 9:18; Yak 1:15.

861

Sambilisha umwaice. Inkonto

akabulwa; a uwatemwa umwangashi na mafuta takanonke ifyuma. b 18 Umubifi e ca kulubwilako umulungami; c kabili incenjeshi ipyana apaali umulungami. d 19 Cawama ukwikala mu matololo ukucila ukwikala no mukashi wa lubuli uufiisha ku mutima. e 20 Mu bwikalo bwa wa mano mwaba icuma icisuma na mafuta, f lelo uwatumpa akafyonaula. g 21 Uukonkelela ubulungami h ne cikuuku akasanga umweo, ubulungami no bukata. i 22 Uwa mano nanina ilinga lya musumba wa mpalume, pa kuti awishe icakosa ico batetekelamo. j 23 Uulama akanwa kakwe no lulimi lwakwe acingilila umweo wakwe ku bulanda. k 24 Umuntu uukalipa cilumba cilumba aketwa uwa cilumba, uwa mataki kabili uuyumfwa. l 25 Ico umunang’ani afwaisha e cikamwipaya, pantu iminwe yakwe taifwaya kubomba. m 26 Akasuba konse afuluka fye ifyo afwaisha, lelo umulungami alapeela kabili tatana nangu cimo. n 27 Ilambo lya babifi ca bunani. o Pali bufi nga lyapeelwa no muntu uwailekelesha. p 28 Inte ya bufi ikafwa, q nomba uumfwa ena akekala umuyayaya. r 29 Umubifi alipama, s lelo umulungami alalungika imibele yakwe. t 30 Takwaba amano, nangu kwishiba, nangu kupanda amano ifyacila amano ya kwa Yehova. u 31 Kabalwe bamupekanishisha ubushiku bwa nkondo, v lelo uupususha ni Yehova. w ukusala ishina ili22 Cawama suma ukucila ifyuma ifingi; x ipaalo lyawama ukucila silfere na golde. y 2 Umukankaala no mupiina

AMAPINDA 21:18–22:16

Ku Kulyo

baba fye cimo cine. a Bonse uwabapangile ni Yehova. b 3 Uwasalapuka nga amona ububi alabelama, c lelo imbulwa mano shena shiya fye no kukandwa. d 4 Icilambu ca kuiceefya no kutiina Yehova fyuma no bukata no mweo. e 5 Imyunga ne nkose fili umwenda umubifi; f uulinda umweo wakwe alatalukako. g 6 Sambilisha umwaice umo afwile ukubela; h ne lyo akakota takafumemo. i 7 Umukankaala ateka umupiina, j no ukongola musha ku o akongolako. k 8 Uutanda ifyabipa akaseepa ifyabipa, l ne nkonto ya cipyu cakwe ikafunika. m 9 Uwa menso ya luse akapaalwa, pantu apeelako umupiina ifya kulya fyakwe. n 10 Tamfya uwa miponto, pa kuti ulubuli lupwe na pa kuti imilandu no musaalula fipwe. o 11 Uwatemwa ukusanguluka kwa mutima p kabili uwa milomo ya kaele akaba cibusa wa mfumu. q 12 Amenso ya kwa Yehova nayasunga amano, r lelo aonaula amashiwi ya wa bufi. s 13 Umunang’ani atila: t “Pa nse pali nkalamo! u Yalanjipaya nga nafumina mu lubansa!” 14 Akanwa ka mwanakashi umweni kaba ngo bucinga ubutav li. Uo Yehova afulilwa akawilamo. w 15 Ubuwelewele nga bwakakatila ku mutima wa mwaice; x inkonto ya kusalapula e ikabutalushako. y 16 Uufyenga umubusu pa kuti akwate ifingi umwine, z no upeela

a Am 49:2 Amp 29:13 b Yb 31:15 Yb 34:19 Imi 17:26 c Ukf 9:20 Amp 27:12 d Amp 29:1 e Am 34:9 Amp 18:12 Yak 4:10

f Yos 23:12; Yos 23:13; Am 11:6; g Amp 1:15; Amp 4:15; 1Yo 5:18; h Ukt 18:19; Amg 6:7; Ef 6:4; i 2Ti 3:15; j Yak 2:6; k 2Is 4:1; Neh 5:4; Mt 18:25; l Ho 8:7; Ga 6:7; m Am 125:3; Es 9:4; n Amg 15:7; Am 41:1; Amp 11:25; Lk 6:35; He 6:10; o Ukt 21:10; p Mt 5:8; q Am 45:2; Amp 16:13; r Es 11:9; s Imi 13:10; 2Te 2:8; t Amp 15:19; u Amp 26:13; v Amp 5:3; Amp 23:27; Lkm 7:26; w Uks 2:20; x Ukt 8:21; y Amp 13:24; Amp 19:18; Amp 23:14; Amp 29:15; He 12:10; z Am 12:5; Amp 14:31; Mk 2:2.

ICIPA. 21 a Lkm 7:4 Lk 15:13 2Ti 3:4 b Amp 23:21 c Amp 11:8 Es 43:4 d Est 7:10 Amp 13:22 e Amp 17:1 Amp 27:15 f Am 112:3 Amp 15:6 Lkm 5:19 g Lk 15:14 h Amp 15:9 Mt 5:6 He 12:14 i Amp 22:4 Ro 2:7 j Lkm 7:19 Lkm 9:16 2Ko 10:4 k Am 141:3 Amp 10:19 Amp 12:13 Amp 13:3 Lkm 10:20 l Imp 14:44 Est 6:4 Amp 16:18 Yak 4:16 m Amp 6:6 Amp 13:4 Amp 19:24 n Am 37:26 Am 112:9 Lk 6:30 2Ko 8:9 o 1Sa 15:22 Amp 15:8 Es 1:11 Ye 6:20 p Le 18:17 Amg 23:18 Aba 20:6 1Sa 13:12 q Ukf 23:1 Amg 19:18 Amp 6:19 Amp 19:5 r Amp 12:19 Mt 7:24 s Amp 28:14 Amp 29:1 Ye 3:3 t Amp 11:5 1Te 3:11 u Imp 23:8 Amp 19:21 Imi 5:39 Ro 8:31 v Am 20:7 Es 31:1 Ye 46:4 Uks 19:11 w 2Im 20:17 Am 3:8 Am 33:17 Am 68:20 Uks 7:10



















ICIPA. 22 x Lkm 7:1 y He 11:26



















AMAPINDA 22:17–23:20 umukankaala, ukubulwa akabulwa. a 17 Teya ukutwi kobe no kuumfwa ifilelanda aba mano, b pa kuti ubike umutima obe ku kwishiba kwandi. c 18 Cawama ukufisunga mu mutima obe, d pa kuti lyonse fileba pa milomo yobe. e 19 Pa kuti ucetekele Yehova f ninkupeela amano lelo. 20 Bushe nshakulembela kale ifya kupanda amano no kwishiba, g 21 ukukulenga wishibe bucine bwa mashiwi ya cishinka, pa kuti wingabwesesha amashiwi ya cishinka—ku ulekutuma? h 22 Wilapokolola umupiina pa mulandu fye wa kuti mupiina, i kabili wilafyenga incushi mu mpongolo. j 23 Pantu Yehova akabalubulwilako, k kabili akepaya ababebila. l 24 Wibikana icibusa no ufulwa bwangu; m kabili wilapalama ku muntu wa cipyu, 25 epali wasambilila imibele yakwe no kubikila umweo obe iciteyo. n 26 Wilaenda na bacita ifilayo, o ifilayo fya kulipililako bambi bambi inkongole. p 27 Nga taukwete ica kubweseshapo, bushe takakupoke no busanshi usendamapo? 28 Wilasesha umupaka wa kale, uo ifikolwe fyobe fyapakwiq le. 29 Bushe naumona uwacenjela mu mulimo wakwe? Akeminina ku cinso ca shamfumu; r takeminine ku cinso ca bantu yaweyawe. waikala pa kulya ne 23 Ilyo mfumu, ulingile ukutekanya, s 2 no kubika umwele pa mukoshi obe nga ulaliisha. t 3 Wilakumbwa ifya maliila fyakwe, pantu limbi kuti alekwesha fye. u 4 Wilaicusha pa kuti unonke ifyuma. v Wishintilila pa mano yobe we mwine. w 5 Bushe naulenga amenso yobe ukuceba pa

Wilaicusha pa fyuma. Ubwembya ICIPA. 22 a Lk 14:12 b Amp 5:1 Amp 13:20 Es 55:3 Mt 17:5 c Amp 15:14 Amp 23:12 d Am 119:103 Amp 2:10 Amp 24:14 e Amp 15:7 f Am 62:8 Amp 3:5 Es 12:2 1Pe 1:21 g Amp 8:6 2Ti 3:15 h 2Ti 2:2 i Amp 23:10 Ek 22:29 j Ukf 23:6 Yb 29:12 Ams 5:12 Sek 7:10 k 1Sa 24:12 Am 12:5 Amp 23:11 Ye 50:34 Mk 7:9 l Es 33:1 m 2Ko 6:14 n Amp 13:20 1Ko 5:6 o Amp 6:1 Amp 17:18 1Ko 15:33 p Amp 11:15 Amp 17:18 q Amg 19:14 Amg 27:17 Yb 24:2 Ho 5:10 r 1Sa 16:18 2Sa 16:23 1Is 7:14 Da 1:19



















ICIPA. 23 Ukt 43:32 Ga 5:23 Am 141:4 Amp 28:20 Yh 6:27 1Ti 6:10 w Amp 3:5 Amp 26:12 Es 5:21



















s t u v

Ku Kulyo a Flp 3:8 1Yo 2:17 b Amp 27:24 Lkm 12:8 c Amg 15:9 d Am 141:4 e Lk 6:45 f 2Sa 13:26 Am 12:2 Am 28:3 g 2Sa 13:28 h Amp 9:7 Amp 26:4 Es 36:21 Imi 13:46 i Mt 7:6 j Amg 19:14 k Yb 6:27 Am 94:6 Ye 7:6 l Ukf 22:23 Amg 27:19 Am 10:14 Am 68:5

862

cuma, icishilipo? a Pantu icuma cilamena amapindo nga kapumpe no kupupuka caya. b 6 Wilalya ifya kulya fya muntu wa kaso, c kabili wilakumbwa ifya maliila fyakwe. d 7 Pantu wa bumbimunda mu mutima wakwe. e Atila, “Lya no kunwa,” nomba umutima wakwe tauli kuli iwe. f 8 Ifya kulya ifyo uliile, ulefiluka, kabili walaonaula fye amashiwi yobe ayasuma. g 9 Wilandila mu matwi ya watumpa, h pantu akasuula ifya mano ifyo wamweba. i 10 Wilasesha umupaka wa kale, j kabili wi-ingila mu mpanga ya bana ba nshiwa.1 k 11 Pantu Kalubula wabo alikosa; akabalubulwilako. l 12 Bika umutima obe ku mafundisho na matwi yobe ku mashiwi ya mano. m 13 Wishimunuka ukusalapula umwaice. n Nga wamuuma, te kuti afwe. 14 Ulemuuma no bwembya, pa kuti umupokolole ku Nshiishi. o 15 We mwana wandi, umutima obe nga waba na mano, p na ine umutima wandi ukasekelela. q 16 Ne mfyo shandi shikaanga ilyo imilomo yobe yasosa ifyalungama. r 17 Wileka umutima obe ulekumbwa abacita ifyabipa, s lelo uletiina Yehova akasuba konse. t 18 Pantu e lyo ukekala imyaka iingi, u ne fyo usubila fikafikilishiwa. v 19 We mwana wandi, umfwa no kuba na mano, kabili losha umutima obe mu nshila yalungama. w 20 Wiba pa banwensha umwam Amp 2:2; Amp 5:1; Amp 22:17; n Amp 13:24; Amp 19:18; Amp 29:15; Amp 29:17; Ef 6:4; o Amp 19:18; p Amp 4:1; q Amp 10:1; Amp 27:11; 3Yo 4; r Ko 4:4; s Am 37:1; Amp 3:31; Amp 24:1; t Am 111:10; Amp 15:16; Imi 9:31; 2Ko 7:1; 1Pe 1:17; u Am 37:37; Ye 29:11; Ro 6:22; v Flp 1:20; w Amp 4:21.

Amp 23:101 Atemwa “abana ababula bashibo.”

863

Ubufunushi, bucakolwa. Amapange

ngashi, a na pa bafunukila inama. b 21 Pantu cakolwa no muliili bakaba abapiina, c no kushipula kukalenga umuntu ukusapula. d 22 Umfwa kuli wiso uwakufyele, e kabili wisuula noko pa mulandu fye wa kuti nakota. f 23 Nonka icine g kabili wicishitisha—nonka amano, nonka amafunde, nonka no mucetekanya. h 24 Ukusansamuka akasansamuka wishi wa mulungami; i no wafyala uwa mano akasekela muli ena. j 25 Wiso na noko bakasekelela, na noko uwakufyele akasansamuka. k 26 We mwana wandi, bika umutima obe kuli ine, na menso yobe yasekelele mu mibele yandi. l 27 Pantu cilende aba ngo bucinga ubutali m no mwanakashi umbi umbi aba nge cishima icinono mu bufumo. 28 Ca cine, alabelamina nge cipondo; n kabili alenga abaume abengi ukupondoka. o 29 Nani uuli no bulanda? Nani uuli na malangulushi? Nani uuli no lubuli? p Nani uuli na masakamika? Nani uuli ne filonda apabula umulandu? Nani uuli na menso ayakashika? 30 Abakokola pa mwangashi, q abaya balefwayafwaya fye uukali. r 31 Wilolesha umwangashi ilyo wakashika, ilyo wabengeshima muli kapu, ilyo ulepita pa mukoshi. 32 Pa numa usuma nge nsoka, s kabili ufumya ubusungu kwati lifwafwa. t 33 Amenso yobe yakamona ifyeni, no mutima obe ukasosa ifya bupuba. u 34 Kabili ukaba ngo usendeme mu nda ya bemba, ngo usendeme pa muulu wa mulongoti wa ku bwato. v 35 Ukatila, “Nabampuma, lelo tafikalipe; nabanguma ukwabula no kuti njishibe. Ni lilali nalashibuka? w Ndefwailapo na umbi.” x y

ababipa, ka24 Wilakumbwa bili wilakumbwa ukuba na bo. z 2 Pantu imitima yabo ikalila fye ukutontonkanya pa bu-

ICIPA. 23 a Amp 20:1 Es 5:11 Ro 13:13 1Ko 10:31 1Pe 4:3 b Amp 28:7 Tt 1:12 c Amg 21:20 Amp 21:17 Lkm 10:17 Ga 5:21 d Amp 19:15 Amp 24:34 e Ukf 20:12 Le 19:3 Amp 1:8 Ef 6:1 f Ukf 21:17 Amg 27:16 Amp 30:11 Mt 15:5 g Yh 8:32 Flp 3:7 h Amp 4:5 Amp 16:16 Uks 3:18 i 1Is 1:48 Amp 10:1 j Amp 15:20 k Lk 11:27 l Am 107:43 m Amp 22:14 n Amp 7:12 Lkm 7:26 o Imp 25:1 1Ko 10:8 p Amp 20:1 Ef 5:18 q Es 5:11 r Es 65:11 s Imp 21:9 Ye 8:17 t Am 140:3 Imi 28:6 u Ho 4:11 Ho 7:5 v 1Is 16:9 w Ukt 19:33 x Amp 26:11 1Ko 15:32



















ICIPA. 24 y Amp 23:17 z Am 26:5 Am 28:3 Amp 1:10



















Ku Kulyo a 1Sa 23:9 Am 38:12 Amp 1:11 Amp 15:28 Mt 26:4 b Am 104:24 Amp 9:1 Amp 14:1 c Amp 3:19 d 1Is 10:23 Yb 42:12 Amp 15:6 e Amp 8:14 Amp 21:22 Lkm 7:19 f Es 40:31 Ef 6:10 Ko 1:11 g Amp 20:18 Lk 14:31 h Amp 11:14 Amp 13:10 Amp 15:22 Imi 15:6 i Amp 14:6 1Ko 2:14

AMAPINDA 23:21–24:15 puupu, ne milomo yabo ikalila fye ukusosa ifyabipa. a 3 Amano e yalenga ukuti ing’anda ikuulwe, b kabili ukwiluka e kulenga ukuti ikose. c 4 No kwishiba e kulenga ukuti imiputule ya mu kati isulemo ifyuma fyonse ifyauma umutengo kabili ifisuma. d 5 Umuntu uubomfya amaka yakwe mano mano e mwaume wine wine, e no wa mano alakosha amaka yakwe. f 6 Pa mulandu wa butungulushi bwa mano inkondo ilalwikwa, g kabili apali aba kupanda amano abengi, abantu balapusuka. h 7 Ku muwelewele amano ya cine yaba apasansuka; i mu mpongolo takaasamune akanwa kakwe. 8 Onse uupanga ukucita ububi, aketwa umukalamba wa mapange ya bubifi. j 9 Ukuilekelesha ukwa buwelewele lubembu, k kabili umuntu uupumya wa bunani ku bantu. l 10 Bushe ulanenuka mu bushiku bwa macushi? m Awe ninshi amaka yobe yanono. 11 Pokolola abo baletwala ku mfwa; na baletalantanta ukulola ku kwipaiwa, ubabweshe. n 12 Nga watila: “Iye! Tatwaishiba ici,” o bushe uuceeceeta imitima takeluke, p kabili bushe uulinda umweo obe takeshibe q no kulambula umuntunse ukulingana no mulimo wakwe? r 13 We mwana wandi, lya ubuci, pantu busuma; kabili leka uluto lwa buci ulwalowa lube mu kanwa kobe. s 14 E fyaba no kukwata amano. t Nga wayakwata ukekala imyaka iingi, ne fyo usubila fikafikilishiwa. u 15 Wilabelamina apekala umulungami v filya ficita umubifi; j Am 21:11; Amp 6:14; Amp 12:2; Ro 1:30; k Amp 10:23; Ga 5:19; l Amp 22:10; 2Pe 3:3; m He 12:3; n Am 82:4; o Mt 25:44; p 1Sa 16:7; Amp 5:21; Amp 17:3; Amp 21:2; q Da 5:23; r Am 62:12; Mt 16:27; Ro 2:6; 2Ko 5:10; s Amp 25:16; Uln 5:1; Mt 3:4; t Am 19:10; Am 119:103; Amp 22:18; u Amp 13:14; Amp 23:18; Yh 17:3; v 1Sa 19:11; Am 10:8; Am 37:32; Am 56:6; Amp 1:11; Mt 26:4.

AMAPINDA 24:16–25:12 wionaula apo atuushisha. a 16 Pantu umulungami kuti awa imiku cinelubali (7), lelo ukwima akema; b ababifi bena ilyo baponenwa no bucushi balawililila. c 17 Umulwani obe nga awa, wisansamuka; kabili nga aipununa, umutima obe wisekelela, d 18 epali Yehova amona na co cabipa mu menso yakwe kabili alesha ubukali bwakwe kuli ena. e 19 Wilafulilwa incitatubi. Wilakumbwa ababifi. f 20 Pantu ababifi tacakabawamine ku ntanshi; g inyali ya babifi ikashima. h 21 We mwana wandi, tiina Yehova ne mfumu. i Wi-ipoosa pali bacipondoka. j 22 Pantu ubucushi bukabemina mu kupumikisha, k kabili nani akeshiba ilyo bacipondoka balobele? l 23 Aya mashiwi na yo ya ba mano: m Ukuba na kapaatulula mu bupingushi takwawama. n 24 Uutila ku mubifi: “Uli mulungami,” o abantu na bantu bakamulapisha, ne nko shikamupata. 25 Lelo abalemufunda cikabawamina, p kabili pali bena pakesa ipaalo ilisuma. q 26 Uwasuka ifyafumaluka atomona imilomo ya muntu umbi. r 27 Bomba imilimo yobe iya pa nse, ulime ne bala. s E lyo uye no kukosha aba mu ng’anda yobe. 28 Wiba inte ya kushinina umunobe ilyo taushininkishe bwino bwino. t Pantu ukaba umuwelewele ku milomo yobe. u 29 Witila: “Filya fine ancitile, e fyo na ine nalamucita. v Nkalandula ukulingana ne fyo umuntu umo umo acitile.” w 30 Napitile pe bala lya munang’ani, x pe bala lya myangashi ilya muntu uwabula umutima wa mano. y 31 Kabili mona! lyonse lyamenenemo ifyani. z Kabili lyaiswilemo bakaenya, ne cibumba ca liko ica mabwe calibongolweke. a 32 E ico naliloleshe no kutontonkanyapo; b nalimwene, no

Akapaatulula. Icilye. Inkama ICIPA. 24 a Es 32:18 b Am 34:19 2Ko 1:10 c 1Sa 26:10 1Sa 31:4 Est 7:10 d Aba 16:25 2Sa 16:5 Yb 31:29 Amp 17:5 Amp 25:21 e Ek 26:2 Sek 1:15 f Amp 23:17 g Am 9:17 Am 73:18 Amp 10:7 Es 3:11 h Yb 21:17 Am 73:27 Amp 13:9 Amp 20:20 Mt 8:12 Yu 13 i 1Sa 24:6 Amp 8:13 1Pe 2:17 j Imp 16:2 2Sa 15:12 k Imp 16:31 Imi 5:36 l Am 90:11 Amp 20:2 1Te 5:2 m 1Is 3:28 Esr 7:25 Am 107:43 n Le 19:15 Amg 1:17 Amg 16:19 2Im 19:7 1Ti 5:21 Yak 2:4 1Pe 1:17 o Ukf 23:6 Amp 17:15 p Le 19:17 1Ti 5:20 q Amp 28:23 r Amp 27:5 Amp 27:6 s 1Is 6:7 Lk 14:28 t Ukf 20:16 Mt 26:59 u Ef 4:25 Ko 3:9 v Amp 20:22 Ro 12:17 1Te 5:15 w Ro 12:19 x Amp 6:6 Amp 22:13 y Amp 12:11 z He 6:8 a Amp 20:4 Lkm 10:18 b Amp 19:8 

Ku Kulyo a Amp 1:3 Amp 4:13 Amp 12:1 b Amp 6:10 c Amp 10:4 Amp 13:4 Amp 23:21 

ICIPA. 25 d 1Is 4:32 Amp 1:1 Amp 10:1 Lkm 12:9 e 2Im 29:1 Mt 1:10

864

kusambililako: a 33 Nga watila ndaaleko panono, nshipuleko panono, njikumbateko panono no kusendama, b 34 e lyo ubupiina bukakwishila nge cipondo no kubulwa kukakwishila ngo muntu uwaipangasha ne fyanso. c na yo mapinda ya kwa 25 Aya Solomone ayo abantu ba d

kwa Hisekia imfumu ya Yuda e bakopolwele: 2 Ubukata bwa kwa Lesa bumonekela mu fishaishibikwa, f no bukata bwa shamfumu kwishiba umulandu. g 3 Ukusansama kwa myulu h no kushika kwe sonde, i ne fyaba umutima wa shamfumu, takuli uwingeshiba fyonse ifi. j 4 Fumya munyela muli silfere, na silfere yonse ikafuma iyalopololwa bwino bwino. k 5 Fumya imbifi ku cinso ca mfumu, l ne cipuna ca iko cikekashiwa ku bulungami. m 6 Wi-icindika we mwine ku cinso ca mfumu, n kabili wiiminina apeminina abasambashi. o 7 Pantu cawama yena e yakweba ati: “Nina wise pano,” p ukucila ukukwisha pa cinso ca mukankaala uo amenso yobe yamwene. q 8 Witwala bwangu umulandu ku cilye, pantu kuti wacita shani ilyo umunobe aisakuseebanya? r 9 Lubululeni no munobe umulandu babili, s ne nkama ya muntu wisokolwela umbi; t 10 epali uuleumfwa akuseebanya ne lyashi lyobe ilibi lyasalangana. 11 Ifyaba ama-apele yapangilwa na golde ayabikilwe pa mbale sha silfere e fyaba na mashiwi ayasoswa pa nshita iilingile. u 12 Ukufunda kwa mano mu kutwi kwa uleumfwa kwaba nga kamupeto ka golde aka ku matwi, f Amg 29:29; Ro 11:33; g Esr 5:17; Esr 6:1; Yb 29:16; h Am 103:11; Es 55:9; i Am 107:24; j Ro 11:33; k Amp 17:3; Mal 3:3; l 1Is 2:46; Est 7:10; Amp 20:8; m Amp 16:12; Amp 20:28; Amp 29:14; Es 16:5; n Amp 27:2; o Am 131:1; p Lk 14:10; q Lk 14:9; Lk 18:14; 1Pe 5:5; r Amp 18:17; Mt 5:25; s Mt 18:15; t Amp 11:13; Amp 20:19; u Amp 15:23; Amp 24:26; Lkm 12:10; Es 50:4.

865

Amalasha pa mutwe. Imbwa

kabili nge cisaamo ca golde iisuma. a 13 Ifyatalala imfula ya bungululu bwabuuta b mu nshita ya kulobolola e fyaba ne ntumi ya cishinka ku baituma, pantu italalika imitima ya bashikulu wa iko. c 14 Filya fubefube no mwela ifishileta imfula fyaba, e fyaba no muntu uutakishisha pa fya bupe ifyo ashapeela. d 15 Ukutekanya kuti kwanashanasha umutima wa mukalamba wa bashilika, no lulimi ulwanakilila kuti lwatoba ifupa. e 16 Bushe nausanga ubuci? f Lya ubulingile, epali waikutisha no kuluka waluka. g 17 Wilaya libili libili ku ng’anda ya munobe, epali akutendwa no kukupata. 18 Inte ya bufi yaba nge nkonto ya ku nkondo nangu ngo lupanga nangu ngo mufwi uwatwa. h 19 Ukucetekela uubepa mu bushiku bwa bulanda kwaba nge lino ilisokona kabili ngo lukasa ulwalemana. i 20 Ukufuula ica kufwala nga kuli impepo caba kwati kubika ifishikisa mu mwangashi wakantuka kabili caba kwati kwimbila inyimbo umuntu uuli no bulanda. j 21 Uwakupata nga ali ne nsala, umupe ifya kulya; kabili nga ali ne cilaka, umupe amenshi. k 22 Pantu cili kwati ulebika amalasha ayaleaka umulilo pa mutwe wakwe, l kabili Yehova akakulambula. m 23 Umwela wa ku kapinda ka ku kuso uleta imfula iifubauka; n no lulimi ulusokolola inkama, lulenga icinso ukuwa. o 24 Cawama ukwikala pa koona pa mutenge ukucila ukwikala ing’anda imo ine no mukashi wa lubuli. p 25 Ilyashi ilisuma ilyafuma ku calo q ca kutali lyaba nga menshi ayatalala ku muntu uunakile. r 26 Umulungami uututuma

ICIPA. 25 a Am 141:5 Amp 1:9 Amp 9:8 b Amp 26:1 c Amp 13:17 Flp 2:25 d Mt 5:37 Yak 5:12 e Ukt 32:4 Amp 15:1 f Aba 14:8 Amp 24:13 g Amp 25:27 h Ukf 20:16 Am 52:2 Am 57:4 Am 120:3 Am 140:3 Ye 9:3 Yak 3:6 i 2Sa 15:31 j Am 137:3 Lkm 3:4 k Ukf 23:5 2Is 6:22 Amp 24:17 Mt 5:44 l 1Sa 24:11 1Sa 25:34 Ro 12:20 m 1Sa 24:12 n Yb 37:9 o Am 101:5 p Amp 19:13 Amp 21:19 Amp 27:15 q Amp 15:30 Es 52:7 Lk 2:10 r Ru 2:9 2Sa 23:15 Mt 10:42



















Ku Kulyo a 1Sa 22:17 2Im 24:22 Imi 7:52 b Amp 25:16 c Amp 27:2 Yh 5:44 Flp 2:3 d 1Sa 20:33 Amp 16:32 Amp 22:24 Amp 29:11



















ICIPA. 26 e 1Sa 12:17 f Est 3:1 Amp 30:22 Lkm 10:7 g Ga 6:7 h Am 32:9 Na 3:2 i Yak 3:3 j Amp 10:13 Amp 17:10 Amp 27:22 1Ko 4:21 2Ko 10:6 k 1Pe 3:9 l Mt 21:24 Yh 9:27 m Imp 13:31 n Amp 17:7 o Amp 19:10 Amp 26:1 p Amp 23:35 q Amp 1:32 r Ukf 8:15 Mt 12:45 2Pe 2:22

AMAPINDA 25:13–26:11 umubifi aba nga kamfukumfuku ka fiko kabili nge cishima icafundaulwa. a 27 Ukulya ubuci ubwingi takwawama; b kabili bushe cisuma abantu ukuifwaila abene ubukata? c 28 Umuntu uushi-ilama aba ngo musumba uushacingililwa, uwabula ilinga. d imfula ya bungululu 26 Ifyaba bwabuuta mu lusuba kabie

li ifyaba imfula mu nshita ya kulobolola, e fyo no bukata bushiwamina uwatumpa. f 2 Icuni nga cafulumuka ninshi kuli icalenga na kamimbi nga kapupuka ninshi kuli icalenga, icitiipu na co tacisa fye apabula umulandu wine wine. g 3 Ica kufopwelako cabelapo kabalwe, h umukobelo i wabelapo impunda, ne nkonto yabelapo inuma sha batumpa. j 4 Wiasuka uwatumpa ukulingana no bupumbu bwakwe, epali wapalana nankwe. k 5 Asuka uwatumpa ukulingana no bupumbu bwakwe, epali aimona uwa mano mu menso yakwe umwine. l 6 Uubika imilandu mu minwe ya watumpa aba ngo uuputula amakasa yakwe, kabili ngo wailetelela umwine. m 7 Bushe uwalemana molu kuti atentemuka no kuyatapa amenshi? Ninshi na batumpa kuti basose pinda. n 8 Uupeela ubukata ku watumpa aba ngo ufise libwe pa mwina wa mabwe. o 9 Filya umuunga usangwa mu minwe ya ukolelwe, e fyaba ipinda mu kanwa ka batumpa. p 10 Uwingisha uwatumpa incito q atemwa abapitanshila aba ngo wa buta uulase cilaselase. 11 Nga filya imbwa ibwelela ku malushi ya iko e fyo no watumpa abwelela ku bupumbu bwakwe. r

AMAPINDA 26:12–27:12 12 Bushe walimonapo umuntu uuitunga uwa mano? a Uwatumpa abapo ne subilo ukumucila. b 13 Umunang’ani atila: “Mu nshila muli umusepela wa nkalamo, mu lubansa muli inkalamo.” c 14 Ifyo iciibi cisukila uku no ku pa mainceshi ya ciko, e fyo no munang’ani apilibukapilibuka pa busanshi. d 15 Umunang’ani aingisha iminwe yakwe mu mbale; anakisha ica kuti afilwa no kuibwesesha pa kanwa kakwe. e 16 Umunang’ani aimona uwa mano mu mensof yakwe umwine ukucila abantu cinelubali (7) abaishiba ukwasuka ifya mano. 17 Umupitanshila uuitumpa mu mashiwi ya bene no kukalipa aba ngo muntu uwikete imbwa ku matwi. g 18 Nga filya ishilu lipoosaika imifwi ya mulilo, h ne mifwi iingepaya abantu, 19 e fyaba umuntu uubepa umunankwe, e lyo atila: “Nacila-angala fye.” i 20 Umulilo ulashima apashili inkuni, na pashili uwa lwambo takuba ulubuli. j 21 Nga filya fine amalasha yaba insonkelesho sha pa misolilo ne nkuni na sho shiba insonkelesho sha pa mulilo, e fyo no muntu wa fikansa na o asonkelesha ulubuli. k 22 Amashiwi ya wa lwambo yaba kwati fya kulya ifya kulya ulubilo, ifitentemukila mu nda. l 23 Umuntu uutasha lelo uwakwata umutima uubi aba nga silfere iyo babika ku cipe ce bumba. m 24 Uwa lupato alaifungushanya, lelo mu nda yakwe mwaba ubufi. n 25 Nangu alande shani ifisuma, o wimutetekela, p pantu mu mutima wakwe mwaba ifya bunani q cinelubali (7). 26 Ulupato lwa muntu lufimbwapo no bucenjeshi. Ububi bwakwe bukafimbulwapo mu lukuta. r

Imipuulwe yabipa. Ube na mano ICIPA. 26 a Amp 12:15 Ro 12:16 1Ko 3:18 1Ko 8:2 b Amp 29:20 c Amp 22:13 d Amp 6:9 Amp 19:15 Amp 24:33 e Amp 19:24 f Amp 12:15 g Lk 12:14 1Te 4:11 1Pe 4:15 h Ef 6:16 i Amp 10:23 Amp 15:21 j Amp 16:28 Amp 22:10 Yak 3:6 k Amp 3:30 Amp 17:14 l Amp 18:8 m 2Sa 20:9 Mt 12:34 Lk 22:47 n 2Sa 13:22 Amp 10:18 o 2Sa 13:26 Am 12:2 Am 28:3 p Ye 12:6 q Amp 6:16 r 1Ko 4:5 1Ti 5:24



















Ku Kulyo a Am 7:15 Am 57:6 Amp 28:10 b Est 7:10 Am 9:15 Lkm 10:8 c Ukt 37:32 d Amp 7:21 Amp 29:5



















ICIPA. 27 e Es 56:12 Lk 12:19 Yak 4:13 f Yak 4:14 g Amp 25:27 Ye 9:23 2Ko 10:12 2Ko 10:18 2Ko 12:11 h Yb 6:3 i 1Sa 25:25 j Yak 1:20 k Ukt 37:11 Amp 14:30 Imi 17:5 Yak 3:14 l Le 19:17 Mt 18:15 m 2Sa 12:7 Am 141:5 Uks 3:19 n Ukt 33:4 o Lk 15:16 p Es 16:2 q Ukt 4:16 Ukf 2:15 1Sa 27:1 1Is 19:8 r Am 45:8 Uln 3:6 Uln 4:10 Yh 12:3 s 1Sa 23:16 Amp 15:23 Amp 16:24 Imi 28:15 t Amp 17:17 Amp 18:24 Mt 12:49

866

27 Uwimba ubucinga akawilamo umwine, a no ukunkulusha ilibwe—likamubwelelela. b 28 Ululimi lwa bufi lupata uo lwabepesha, c na kanwa katasha no bumbimunda kalawisha. d pa bushi27 Wilaitakishisha ku bwa mailo, pantu tawie

shibe ico bwingaleta. f 2 Wilaitasha we mwine lelo leka umweni e o akutashe; umbi fye e o akutashe, te milomo yobe iyo. g 3 Ilibwe lyalifina no mwina wa mucanga walifina h—lelo ukusonsomba kwa muwelewele kwalifina ukucila fyonse fibili. i 4 Kwaba icipyu ca bunkalwe, j no bukali ubwaba nge lyeshi, lelo nani uwingashipikisha ubufuba? k 5 Ukulungama umuntu pa kumulungika l kwawama ukucila ukutemwa ukwasungilwa fye mu mutima. 6 Cibusa nga akucena ni pa mulandu wa kutemwa, m lelo uwa kupata pa kuti akutomone kano wamupapaata. n 7 Umuntu uwikwite asuula uluto lwa buci, lelo ku muntu uuli ne nsala icalula conse calilowa. o 8 Nga filya icuni cifulumuka pa cisansala ca ciko, p e fyaba no muntu uufulumuka pa mwakwe. q 9 Filya amafuta ne fyanunkila r filenga umutima ukusekelela, e fyawama no kufunda kwa kwa cibusa ukwa kufuma pa nshi ya mutima. s 10 Cibusa obe na cibusa wa kwa wiso wibasuula, kabili wiingila mu ng’anda ya kwa munonko mu bushiku bwa kucula kobe. Umwina mupalamano awama ukucila munonko uuli ukutali. t 11 We mwana wandi, ube na mano, kabili ulenge umutima wandi ukusekelela, u pa kuti njasuke uulenseebanya. v 12 Uwacenjela nga amona u Amp 10:1; Amp 15:20; Amp 23:15; Sef 3:17; 2Yo 4; v Yb 1:8; Yb 1:9; Am 127:5.

867

Icela cinoona icela. Bukaele

ububi alabelama; a imbula mano shena shapitapo no kukandwa. b 13 Poka ica kufwala ku muntu uwalaya ukulipililako umweni inkongole; c nomba nga alaya ukulipilila umwanakashi umbi umbi umupoke ne co alaya. d 14 Uupaala umunankwe ku macaca naimya ishiwi, bakamumona ukuti aletiipa. e 15 Filya umutenge uuloka ulenga umuntu ukubutuka ilyo kuli imfula, e fyaba no mwanakashi wa lubuli. f 16 Onse uwamufisa afisa umwela, no kuboko kwakwe ukwa ku kulyo kwaikata amafuta. 17 Icela cinoona icela. No muntu anoona icinso ca muntu munankwe. g 18 Uulinda umukunyu e ukalya ifisabo fya uko, h no ulonda shikulu wakwe akacindikwa. i 19 Filya fine icinso cimoneka mu menshi ku cinso cibiye, e fyo umutima wa muntu waba ku mutima wa mubiye. 20 Ku Nshiishi na ku bulobe j takwikuta; k na menso ya muntu tayekuta. l 21 Silfere yengulwilwa mu nongo, m e lyo golde yengulwilwa mwi lungu; n no muntu bamwishibila ku mashiwi yakwe aya kulumbanya. o 22 Nangu wingatwila umuwelewele mwi bende umuli ne ngano, ubuwelewele bwakwe te kuti bupwe. p 23 Ufwile ukwishiba bwino ifyo impaanga shobe shili. Bika umutima obe pa mpaanga shobe; q 24 pantu ifyuma tafyakekalilile umuyayaya, r ne cisote ca mfumu tacakabelelele ku nkulo ne nkulo. 25 Icani nacuma, no mulemfwe naumena, ne fimenwa fya mu mpili nafilonganikwa. s 26 Abana ba mpaanga babelapo ukukufwika, t na basawe e mutengo we bala. 27 Umukaka wa mbushi wena wingi uwa kuti ulenwa, no wa kunwa aba mu ng’a-

ICIPA. 27 a Ukf 9:20 Am 57:1 Amp 18:10 Es 26:20 He 6:18 He 11:7 b Amp 22:3 2Pe 3:7 c Amp 20:16 d Ukt 38:18 Lkm 7:26 e 1Te 2:5 f Amp 19:13 Amp 21:9 g 1Sa 23:16 Amp 5:1 He 10:24 He 12:12 h Amp 13:4 1Ko 9:7 i Ukt 39:2 2Sa 23:23 Amp 17:2 j Am 88:11 k Amp 30:16 Hab 2:5 l Lkm 1:8 m Am 12:6 Am 66:10 n Amp 17:3 o 1Sa 16:18 1Sa 18:7 p Amp 23:35 q Ukt 39:3 Amp 10:4 Amp 12:27 Ko 3:23 r Amp 23:5 1Ti 6:17 Yak 1:10 s Am 72:16 Am 104:14 t Yb 31:20 

Ku Kulyo a Am 62:10 

ICIPA. 28 b Le 26:17 2Is 7:6 Am 53:5 c Ukf 11:8 1Im 12:8 Da 3:16 Imi 4:13 Imi 14:3 1Te 2:2 d 1Is 15:25 1Is 16:8 1Is 16:15 1Is 16:22 2Im 36:2 Ho 13:11 e Da 4:27 f Amp 14:31 g Mal 3:15 h Le 5:1 Imp 25:8 1Sa 15:23 Ef 5:11 i Am 25:14 Mko 4:11 Yak 1:5 j Amp 16:8 Amp 19:1 k Amp 2:1 Amp 3:1 l Amp 23:20 1Ko 15:33 m Le 25:36 Amg 23:19 Ek 18:13 n Yb 27:17 Amp 13:22 Amp 19:17

AMAPINDA 27:13–28:12 nda yobe, no wa kuti abakashana bobe bengekalilamo. a Imbifi shilafulumuka ilyo tapali uuleshitamfya, b lelo abalungami bali ngo musepela wa nkalamo uwashipa. c 2 Pa mulandu wa bumpulamafunde bwa calo, bakateka abengi tabakokola pa fipuna, d lelo nga kuli umuntu uwiluka kabili uwaishiba icalungama kateka akakokola. e 3 Umuntu umupiina uufyenga f abalanda apala imfula iyonaula ifya kulya. 4 Abaleka ukumfwila amafunde batasha imbifi, g lelo abasunga amafunde balashifulilwa. h 5 Abalemenena ku bubi te kuti bomfwikishe ubupingushi, lelo abafwaya Yehova balomfwikisha fyonse. i 6 Umupiina uule-endela muli bukaele bwakwe awama ukucila umukankaala uo imicitile yakwe yaba iyapondama. j 7 Umwana wa mano alasunga amafunde, k lelo cibusa wa bafunuka aseebanya wishi. l 8 Uufusha ifyuma fyakwe ku sha kaloba m na ku ca kulundapo, ifyuma fyakwe fikaya ku usakamana abalanda. n 9 Uushifwaya ukumfwa amafunde o—ne pepo lyakwe line lya bunani. p 10 Uulenga abalungami ukuwila mu mibele yabipa, q umwine e ukawila mu bucinga bwakwe, r lelo aba kaele bakalambulwa ifisuma. s 11 Umukankaala alaimona uwa mano umwine, t lelo umupiina uwacenjela alamwishiba. u 12 Ilyo abalungami baleanga, v ubucindami bulafula; lelo ababifi nga baima, umuntu alaifungushanya. w

28

o Sek 7:11; 2Ti 4:4; p Am 66:18; Am 109:7; Amp 15:29; Es 1:15; q Imp 31:16; 1Sa 26:19; Ro 16:17; r Am 7:15; Amp 26:27; Lkm 10:8; Ga 6:7; s Amg 7:12; Am 37:11; Am 37:18; Am 37:37; Am 84:11; Amp 15:6; t Amp 18:11; Es 5:21; Ro 12:16; u Mko 10:21; v 1Im 15:25; Amp 11:10; w 1Is 17:3; Amp 29:2.

AMAPINDA 28:13–29:13

Ukusokolola imembu. Bakateka

13 Uufimba pa fibi ifyo acitile takashuke, a lelo uufisokolola no kufileka akabelelwa uluse. b 14 Alipaalwa umuntu uwaba na katiina lyonse, c lelo uutalamika umutima wakwe akawila mu bubi. d 15 Ifyaba inkalamo iilebuluma na bere uulebendelela e fyaba na kateka umubifi pa bantu abalanda. e 16 Intungulushi iyabula amano yene yene yafula ubucenjeshi, f nomba intungulushi iyapata ubunonshi bwa mu bucenjeshi g ikateka inshiku ishingi. 17 Umuntu uuli no mulandu wa kusumya umulopa wa muntu akabutukila ku nindi. h Umuntu nangu umo emulesha. 18 Uwa kaele akapusuka, i lelo umubifi akawa. j 19 Umulimi uubombesha akaba ne fya kulya, k no ukonkelela ifya fye akaba umupiina. l 20 Umuntu uubomba ifya cishinka akapaalwa nga nshi, m lelo uwangufyanya ukunonka icuma takabe uwa kaele. n 21 Tacawama ukuba na kapaatulula, o nangu ukubembukila pa mukate fye. 22 Umuntu wa menso ya lunkumbwa apamfiwa ku kukwata ifyuma, p lelo teshiba ukuti ku ntanshi akabulwa. 23 Uufunda umuntu q alatemwikwa pa numa ukucila uwa lulimi ulutasha fye mu bumbimunda. 24 Uwibila wishi na nyina r no kutila: “Nshibifishe,” s cimo cine no muntu umonaushi. 25 Uwa cilumba emya ulubuli, t lelo uucetekela Yehova akena. u 26 Uutetekela umutima wakwe alitumpa, v lelo uwendela mu mano e ukapusuka. w 27 Uupeela umulanda takabulwe, x lelo uufisa amenso yakwe akapokelela ifitiipu. y 28 Ababifi nga baima, abantu

ICIPA. 28 a Ukt 3:8 1Sa 15:15 Am 32:3 b 2Sa 12:13 2Im 33:12 Am 32:5 Am 51:1 c Am 2:11 Amp 8:13 Amp 23:17 Ye 32:40 Flp 2:12 d Ukf 7:22 Neh 9:29 Yb 9:4 Amp 29:1 Es 30:1 Ye 16:12 e 1Sa 22:17 Amp 29:2 Sef 3:3 Mt 2:16 f Neh 5:15 Lkm 4:1 Ams 4:1 g Ukf 18:21 Es 33:15 h Ukt 9:6 1Is 21:19 Mt 27:5 i Am 25:21 Am 26:1 Mt 24:13 j Am 73:18 1Te 5:3 Uks 3:3 k Amp 12:11 l Amp 23:21 Lk 15:14 m 1Sa 18:5 Neh 7:2 Am 101:6 n 2Is 5:22 Amp 20:21 Ye 17:11 1Ti 6:9 o Le 19:15 Amg 16:19 Amp 18:5 Yak 2:1 p Amg 15:9 Mt 6:23 Mt 20:12 Mko 7:22 2Pe 2:14 q 2Sa 12:7 Am 141:5 Amp 27:6 Ga 2:11 r Amp 19:26 Mko 7:11 s Mal 1:8 t Amp 10:12 1Ti 6:4 u 1Is 3:13 Am 84:12 v Amp 3:5 Ye 17:9 w Yb 28:28 Yak 3:13 x Amg 15:7 Am 41:1 Amp 14:21 Amp 19:17 Amp 22:9 Es 58:7 2Ko 9:6 He 13:16 y Amp 11:26



















Ku Kulyo a Yb 24:4 Amp 28:12 b Est 8:17

868

balabelama; a lelo ilyo ababifi baloba, abalungami balafula. b c

uo balungika libi29 Umuntu li libili lelo atalamika fye d

umukoshi akapulikilwa fye nafunika, kabili takapole. e 2 Abalungami nga bafula, abantu balasekelela; f lelo umubifi onse nga ateka, abantu balateta. g 3 Uwatemwa amano alenga wishi ukusekelela, h lelo uubikana icibusa na bacilende alalofya ifyuma. i 4 Ku mulinganya imfumu ilenga icalo ukukosa, j lelo uupoka amafisakanwa alaciwisha. k 5 Umuntu uutasha umunankwe l mu bumbimunda afungulwila isumbu ku makasa yakwe. m 6 Bumpulamafunde bwa mubifi citeyo, n lelo umulungami aula utupundu no kwanga. o 7 Umulungami asakamana umulandu wa balanda. p Umubifi tabika mano ku kwishiba umulandu. q 8 Aba mataki bakosha ulubuli mu musumba, r lelo aba mano balesha ubukali. s 9 Umuntu wa mano nga balelubulwishanya ne ciwelewele —iciwelewele cilatwanga no kuseka, kabili takuba ukutuusha. t 10 Abasumya umulopa bapata onse uwa kaele; u lelo abalungami, bafwaya ukupususha umweo wa ba kaele. v 11 Uwatumpa afumya icipyu cakwe conse, nomba uwa mano alacikaanya. w 12 Kateka nga aleumfwa ku milandile ya bufi, bonse abamubombela bakaba imbifi. x 13 Umupiina no munkalwe baba fye cimo cine; y lelo Yehova e ICIPA. 29 c 1Sa 2:25; 2Im 36:16; Ye 25:3; d Ukf 11:10; 2Im 36:13; Am 75:5; Ye 17:23; e Amp 6:15; f 1Is 4:20; g Est 3:15; Amp 28:15; h Amp 10:1; Amp 15:20; Amp 27:11; Lk 1:14; i Amp 5:9; Amp 6:26; Lk 15:13; j 2Sa 8:15; Am 89:14; Es 9:7; k Amp 17:23; l Ef 4:25; 1Te 2:5; m Amp 26:28; Ro 16:18; n Amp 5:22; 2Ti 2:26; o Am 97:11; 1Pe 1:8; p Am 41:1; q Ye 5:28; r Amp 11:11; Imi 19:29; Yak 3:6; s Ukf 32:11; Imi 19:35; t Amp 26:4; u Ukt 27:41; 1Sa 20:31; 1Yo 3:12; v Ye 38:12; Mko 10:45; w Amp 14:29; Amp 25:28; Ams 5:13; x 1Is 21:11; Ye 38:5; y Amp 22:2.

869

Ukututuma abantu. Ubupiina iyo

ubuutusha pa menso ya bonse babili. a 14 Imfumu nga ipingula umulanda mu cishinka, b icipuna ca iko cikekashiwa umuyayaya. c 15 Inkonto no kufunda e fipeela amano; d lelo kalume uo balekelesha alenga nyina insoni. e 16 Ilyo imbifi shafula, bumpulamafunde na bo bulafula; lelo abalungami bakamona uko imbifi shikawa. f 17 Kanda umwana obe na o akakulenga ukutuusha kabili akasansamusha nga nshi umweo obe. g 18 Apashaba ubutungulushi abantu balailekelesha, h lelo balipaalwa abasunga amafunde. i 19 Umubomfi talungikwa ku mashiwi fye, j pantu ukumfwa alomfwa lelo tabikako fye mano. k 20 Bushe walimonapo umuntu wa bwangukanwa? l Ku watumpa kwaliba isubilo ukucila ilyaba kuli ena. m 21 Uutumpika umubomfi wakwe ukutula ku bwaice, pa numa akaba uushitasha. 22 Umuntu umukali emya ulubuli, n no wa cipyu alacita ifyabipa ifingi. o 23 Amatutumuko ya muntunse yakamuceefya, p lelo uwaiceefya akaba no bucindami. q 24 Uwampana no mupuupu alipata umweo wakwe. r Kuti aumfwa uko balebila imbila ya citiipu, no kusokolola nakalya. s 25 Ukututuma abantu citeyo, t lelo uutetekela Yehova akacingililwa. u 26 Bengi abafwaya icinso ca kwa kateka, v lelo uupingula umuntu ni Yehova. w 27 Umuntu wa lufyengo alipatwa ku balungami, x no ucita ifyalungama alipatwa ku babifi. y ya kwa Aguri 30 Amashiwi mwana Yake, ubukombe bwacindama. z Aya e mashiwi ya mwaume wine wine kuli Itiele, ayo aebele Itiele na Ukali.

ICIPA. 29 a Mt 5:45 b Am 72:2 Amp 20:28 Da 4:27 c Amp 16:12 Amp 25:5 Es 9:7 He 1:8 d Amp 22:6 Amp 22:15 Amp 23:13 Ef 6:4 e Ukt 27:46 Amp 10:1 Amp 17:25 f Am 37:34 Am 58:10 Am 91:8 Uks 18:20 g Amp 13:24 Amp 19:18 He 12:11 h Ho 4:6 i Amp 19:16 Yh 13:17 Yak 1:25 j Amp 26:3 k Yb 19:16 l Lkm 5:2 Yak 1:19 m Amp 14:29 Amp 21:5 n Amp 10:12 Amp 15:18 o 1Sa 22:18 Amp 22:24 Yak 3:16 p Est 6:6 Amp 18:12 Lk 18:14 Yak 4:6 q Amp 15:33 Amp 18:12 Es 57:15 Mt 18:4 Flp 2:9 r Amp 1:11 s Le 5:1 Amp 28:4 t Ye 38:19 Mt 10:28 Mt 26:75 u 1Im 5:20 2Im 14:11 Am 69:29 Amp 18:10 v 1Sa 8:5 1Is 4:34 w 2Is 6:27 Neh 1:11 Am 62:12 x Am 119:115 Am 139:21 y Yh 7:7 1Yo 3:13



















ICIPA. 30 z 2Ti 3:16 2Pe 1:21



















Ku Kulyo a Yb 42:3 Am 73:22 1Ko 3:18 b Am 92:6 c Yak 1:5 d Amp 2:6 Amp 8:1 e Am 115:16 Yh 3:13 Ef 4:9 f Lkm 1:6 g Es 40:12 h Yb 38:4

AMAPINDA 29:14–30:14 2 Pantu ine tapaba abo nacila mano, a kabili nshakwata mano ya buntu; b 3 kabili nshasambilila mano; c no kwishiba kwa Wa Mushilo Nga Nshi nshakwishiba. d 4 Nani uwatala aya ku muulu no kubwelako? e Nani uwatala alonganya umwela f mu minwe yakwe? Nani uwatala akaka amenshi mu ca kufwala cakwe? g Nani uwatala asansula impela shonse isha pano isonde? h Epali nawishiba, nani ishina i lyakwe no mwana wakwe nani ishina? j 5 Icebo conse ica kwa Lesa calilopololwa. k Ni nkwela ya bobamo. l 6 Wilundako ku fyebo fyakwe, m epali akukalipila, kabili epali wasangwa uwa bufi. n 7 Nombele fintu fibili kuli imwe. o Mwintana ilyo nshilafwa. p 8 Talusheni kuli ine ubufi no kubeepa. q Mwimpeela ubupiina nangu ifyuma. r Lekeni ndye ifya kulya ifyaninga, s 9 epali naikuta no kumusuula t no kutila: “Nani Yehova?” u kabili epali naba umupiina no kwiba kabili naseebanya ishina lya kwa Lesa wandi. v 10 Wilayamba umubomfi kuli shikulu wakwe, w epali akulapisha, nobe waba uwa mulandu. x 11 Kwaba inkulo iilapisha bashibo kabili iishicindika banyinabo. y 12 Kwaba inkulo iimona kwati yalisanguluka z lelo tayasambwa ubusali. a 13 Kwaba inkulo iya menso ya cilumba! iyaba na menso ayatwa ayaisansabika. b 14 Kwaba inkulo iyo ameno ya iko yatwa kwati ni mpanga kabili iyo insekete sha iko shaba nge myele ya kwipailako, c i Ukf 3:15; Ukf 6:3; Am 83:18; j Am 2:7; Mt 1:21; Yh 5:22; Imi 4:12; Flp 2:6; 1Ti 2:5; He 6:20; Uks 19:16; k 2Sa 22:31; Am 12:6; Am 18:30; Am 119:140; l Ukt 15:1; Am 84:11; m Amg 4:2; Uks 22:18; n Ro 3:4; o Am 27:4; Lk 10:42; 1Yo 3:22; 1Yo 5:14; p Am 21:2; q Amp 12:22; Amp 21:6; r Amp 23:5; s Mt 6:11; 1Ti 6:8; t Amg 6:12; Amg 8:11; u Ukf 5:2; v Ukf 20:7; Amg 5:11; Amp 6:30; w Amg 23:15; x Da 6:24; Mko 7:5; y Le 20:9; Amg 27:16; Amp 19:26; Amp 20:20; Mko 7:11; 2Ti 3:2; z Am 36:2; Es 65:5; Lk 16:15; 2Ti 3:4; 1Yo 1:8; a Mt 23:27; Lk 11:39; b Am 101:5; Amp 6:17; Amp 21:4; Es 2:11; 2Te 2:4; c Am 3:7; Am 57:4.

AMAPINDA 30:15–31:9 ku kulya abalanda ukubafumya pano isonde na bapiina ukubafumya mu bantu. a 15 Iminsundu ili na bana banakashi babili abatila: “Mpeeleni! Mpeeleni!” Kwaba ifintu fitatu ifishikuta, na fine ifishitila: “Fyafula!” 16 Inshiishi b ne fumo c lya ng’umba, umushili uo amenshi d yafilwa ukunasha, no mulilo e uushitila: “Fyafula!” f 17 Ilinso ilipumya wishi no kusuula ukunakila nyina g—bamwankole ba mu nika bakalilobolamo na bana ba kwa kapumpe bakalilya. 18 Kwaba ifintu fitatu ifyampesha amano, na fine ifyo nshaishiba: 19 imyendele ya kwa kapumpe mu lwelele, imyendele ya nsoka pa cilibwe icasansuka, imyendele ya bwato pa kati ka bemba h ne myendele ya mwaume ku mukashana. i 20 Ifi e fyaba imibele ya mwanakashi wa bucende: alya afuuta na pa kanwa no kutila: “Nshicitile icalubana.” j 21 Ifintu fitatu filalenga icalo ukutenkana, kabili ifintu fine filalenga icalo cafilwa ukushipikisha: 22 umusha ilyo asanguka imfumu, k impelwa mano ilyo yaikuta ifya kulya; l 23 no mwanakashi uwapatwa ilyo aupwa, m na lintu umubomfi umwanakashi acandilila nakulu. n 24 Kwaba ifintu fine ifyacepesha pano isonde, lelo fya mano ku cifyalilwa fye: o 25 ububenshi bantu abashakosa, p lelo buteyanya ifya kulya fya buko ulusuba; q 26 bapati r bantu abashakwatisha maka, lelo babika amayanda yabo mu cilibwe icasumbuka; s 27 makantat takwata imfumu, lelo afuma mu mabumba mabumba onse fye; u 28 ku minwe yakwe, mulinso v alekatisha kabili engila mwi sano lyapuulama ilya mfumu. 29 Kwaba ifintu fitatu ifikangasa ubusaka, na fine ifyenda

Umwanakashi umucende. Lemuele ICIPA. 30 a Am 14:4 Amp 22:16 Es 32:7 Mk 3:3 Hab 3:14 Mko 12:40 Yak 5:4 b Amp 27:20 Hab 2:5 c Ukt 20:18 Ukt 30:22 1Sa 1:5 d Amg 8:15 Am 107:33 e Yak 3:5 f Amp 27:20 g Le 20:9 Amg 21:21 2Sa 17:1 Amp 20:20 Amp 23:22 Ro 1:30 2Ti 3:2 h Am 77:19 i Imp 5:13 j Amp 7:11 Ye 6:15 k Amp 19:10 Lkm 10:7 Es 3:4 l Amg 8:12 1Sa 25:36 m Amp 21:19 Amp 27:15 n Ukt 16:5 o Yb 12:7 Yb 35:11 p Amp 6:6 q Amp 6:8 r Le 11:5 s Am 104:18 t Ukf 10:14 Am 105:34 Yoe 1:4 u Yoe 2:7 v Le 11:30



















Ku Kulyo a Imp 23:24 Aba 14:5 Aba 14:18 Es 31:4 b 2Sa 10:18 c 2Sa 15:4 Est 5:11 Amp 26:12 Ro 12:16 d Yb 21:5 Amp 27:2 e Amp 26:21 Amp 28:25



















ICIPA. 31 f Amp 30:1 2Ti 3:16 g Amp 1:8 Amp 6:20 2Ti 1:5 2Ti 3:15 h Am 71:6 Es 49:15 i 1Sa 1:11 1Sa 1:28 j Ho 4:11 k Amg 17:17 1Is 11:3 Neh 13:26 l Le 10:9 Est 3:15 Lkm 10:17 Es 28:7 Da 5:4 Ho 4:11 m Hab 2:5

870

busaka busaka: 30 inkalamo, iyakwatisha amaka mu finama kabili iishifulumuka pa cinso ca mulwani nelyo umo; a 31 imbwa ya mulunshi atemwa sawe, ne mfumu ye bumba lya bashilika ba bantu ba iko. b 32 Nga mu buwelewele waibililika, c kabili nga watontonkanyanapo, bika umunwe pa kanwa. d 33 Pantu ukutitila umukaka e kulenga ukuti utikame, no kutitila imyona e kulenga ifumye umulopa, no kutitila ubukali e kulenga kube ulubuli. e e mashiwi ya kwa Le31 Aya muele imfumu, ubukombe bwacindamaf ubo nyina amupeele pa kumulungika: g 2 Cinshi ndesosa, we mwana wandi, kabili cinshi, we mwana wa mwi fumo h lyandi, kabili cinshi, we mwana wa milapo yandi? i 3 Wionawila amaka yobe ku banakashi, j kabili inshila shobe wileka shiye umulobela ishamfumu. k 4 We mwana wandi Lemuele, tacalinga ishamfumu ukunwa umwangashi nangu abalaashi ukusosa abati: “Ifya kunwa ifikola fili kwi?” l 5 epali umuntu anwa no kulaba ifipope, apondamika no mulandu wa bana ba balanda. m 6 Peeleni ifya kunwa ifikola ku bali apepi no kufwa n kabili peeleni umwangashi ku baleshikitika imitima. o 7 Lekeni anwe no kulaba ku bupiina bwakwe, no kukanaibukisha kabili amacushi yakwe. 8 Landilako abashingailandila abene, p kabili pokololako bonse abaletwalwa ku kwipaiwa. q 9 Asamuna akanwa kobe, pingwila imilandu mu bulungami no kulubulwilako umulanda no mupiina. r n Am 104:15; Mt 27:34; o Ye 16:7; p 1Sa 19:4; 1Sa 22:14; Est 4:14; Est 7:3; Am 82:4; q Am 79:11; r Amg 1:17; 2Sa 8:15; Am 58:11; Am 72:2; Es 11:4; Ye 22:3; Yh 7:24; He 1:9; Uks 19:11.

871

Umukashi uubombesha, uwa mano

1 [Aleph] 10 Umukashi wa mano nani engamusanga? a Umutengo wakwe walicila pa wa bakorali.

2 [Behth] 11 Umutima wa mwina mwakwe walimucetekela, kabili lyonse alanonkelamo. b

3 [Gimel] 12 Alambula umwina mwakwe ubusuma, te bubi iyo, inshiku shonse isha mweo wakwe. c

4 [Daleth] 13 Afwaya insalu ya masako ya mpaanga ne ya kolokondwe, no kupangako fyonse ifyo alefwaya. d

5 [He] 14 Aba nga mato ya ba makwebo. e Afumya ifya kulya ukutali no kufileta ku mwakwe.

6 [Waw] 15 Abuuka ku macaca, f no kupeela ifya kulya ku ba mu ng’anda yakwe ne fyo abakashana bakwe bafwile ukupoka. g

7 [Zayin] 16 Abebeta ibala no kulishita; h ifyo iminwe yakwe yanonka e fyo aliminako ibala lya myangashi. i

8 [Chehth] 17 Akosha umusana, alenga na maboko yakwe ukuba na maka. j

9 [Tehth] 18 Amona ukuti umulimo wakwe nauwama; inyali yakwe taishima ubushiku. k

[Yohdh] 19 Amaboko yakwe yekata akamuti ka kupangilako ubushishi, ne minwe yakwe ifumbata umupeto wa kukoselako. l

 [Kaph] 20 Afungulwila iminwe yakwe ku balanda, no kuboko kwakwe atambalikila ku bapiina. m

ICIPA. 31 a Ru 3:11 Amp 12:4 Amp 19:14 b 1Pe 3:7 c 1Pe 3:6 d 1Sa 2:19 Imi 9:39 Tt 2:5 e 2Im 9:21 Am 107:23 f Yh 20:1 g 1Ti 5:10 h Yos 15:19 i Amp 10:4 Amp 13:4 Amp 21:5 j Ukt 18:6 Ukt 24:20 k Mt 25:4 l Ukf 35:25 m 1Sa 25:18 Amp 19:17 Amp 22:9 Imi 9:36 Ef 4:28 1Ti 2:10 He 13:16



















Ku Kulyo a 1Ti 5:8 b Amp 7:16 c Ukf 39:29 Est 8:15 Imi 16:14 d Ukt 20:3 Amg 22:22 2Sa 11:26 1Ko 11:9 e Amg 16:18 Ru 4:1 Yb 29:7 f Imi 9:39 g Ukt 24:20 Aba 5:24 Yb 40:10 h Mt 6:34 i Aba 13:23 1Sa 25:31 2Sa 20:16 Est 5:8 Am 68:11 Amp 31:1 Imi 18:26 Tt 2:3 j Ukt 24:18 Yos 2:6 2Is 4:10 Imi 16:15 k Amp 14:1 1Ti 5:10 Tt 2:5 l Ru 4:11 1Is 2:19 2Ti 1:5 m Es 62:4 n Ukt 30:13 o Uln 6:9 Lk 1:42 p Amp 11:16 q 2Is 9:30 Est 1:11 Amp 6:25 1Pe 1:24 r Ukt 24:60 Aba 5:7 Ro 2:29 1Pe 3:4 s Ru 3:11 Am 128:2 t Mko 14:9 Imi 9:39 Ro 16:2

AMAPINDA 31:10-31

[Lamedh] 21 Tasakamana ifyo cikaba ku ba mu ng’anda yakwe mu nshita ya mpepo, pantu aba mu ng’anda yakwe bonse belikanya ifya kufwala. a

 [Mem]

22 Alaipangila ifya kufimbana. b Ifya kufwala fyakwe, fya nsalu sha kolokondwe ne shakashikila. c

 [Nun]

23 Umwina mwakwe d alishibikwa pa mpongolo, e ilyo ekala na bakalamba ba calo.

 [Samekh]

24 Abila ne fya kufwala fya mu kati f no kufishitisha, ne mishipi ashitisha kuli bashimakwebo.

 [Ayin]

25 Amaka no bucindami e fya kufwala fyakwe, g kabili tasakamana ifikesa ku ntanshi. h

 [Pe]

26 Aasamuna akanwa kakwe no kusosa ifya mano, i ne funde lya cikuuku lyaba pa lulimi lwakwe. j

 [Tsa·dheh]

27 Alangalila bwino ifilecitika mu ng’anda yakwe, kabili ifya kulya fya mu bunang’ani talyako. k

 [Qohph]

28 Abana bakwe abaume baima no kumweba ati alipaalwa; l umwina mwakwe aima, no kumutasha. m

 [Rehsh]

29 Abana banakashi n abengi ba mano, lelo iwe—wacila bonse. o

 [Shin]

30 Ukuyemba kulabepa, p ukumoneka bwino na ko kwa fye; q lelo umwanakashi uutiina Yehova alatashiwa. r

 [Taw]

31 Mupeeleni ifisabo fya minwe yakwe, s kabili lekeni pa mpongolo bamutashe pa mulandu wa milimo yakwe. t

LUKALA MILANDU ya kwa kalonga1 Amashiwi nika, mwana Davidi, imfua

mu ya mu Yerusalemu. b 2 “Fya fye!”c e fyasosa kalonganika, “fya fye! Fyonse fye fya fye!” d 3 Cinshi umuntu asangamo mu kubombesha kwakwe konse uko abombeshae mwi samba lya kasuba?f 4 Inkulo imo ilepita,g ne nkulo imbi ileisa;h lelo isonde lyaikalilila fye umuyayaya.i 5 Akasuba na ko kalatula no kuwa kalawa,j kabili kalabutuka ukuya uko katulila.k 6 Umwela uya ku kapinda ka ku kulyo, kabili ushingulukila ku kapinda ka ku kuso.l Uya uleshingulukashinguluka,m kabili ubwelela apo utendekela ukushinguluka.n 7 Imimanao yonse iya kuli bemba,p lelo bemba tesula.q Uko imimana ifuma, e ko ibwelela.r 8 Ifintu fyonse filanasha;s takuli uwingafilondolola. Ilinso talitendwa ukumona,t no kutwi takunaka ukumfwa.u 9 Icabapo, e cikabapo; v kabili icacitwa, e cikacitwa; e ico tamwaba icipya nangu cimo mwi samba lya kasuba.w 10 Bushe kwaba ico umuntu engatila: “Moneni ici; cipya”? Na kale e ko cali ku nshita sha muyayaya;x icabapo e ko cali ilyo tushilabako.y 11 Takwaba ukwibukisha aba ku kale, nangu abakakonkapo.z Takwakabe ukwibukisha nangu fye ni balya abakabakonkapo.a 12 Ine ne kalonganika nali imfumu pali Israele mu Yerusalemu.b 13 Kabili nabikile umutima wandi ku kufwaya no kusanga amano c muli fyonse ificitwa mwi samba lya muulu—umulimo wa kucululusha uo Lesa apeela abana ba bantu ukubomba.d 14 Namwene imi-

ICIPA. 1 a 1Is 8:1 1Is 8:22 2Im 5:2 Lkm 12:10 b 1Is 2:12 2Im 9:30 c Lkm 12:8 d Am 39:5 Am 144:4 Ro 8:20 e Lkm 2:11 Es 55:2 Mt 16:26 Yh 6:27 f Lkm 6:12 g Ukf 1:6 Am 89:47 Am 90:10 Lkm 12:7 Sek 1:5 h Ef 3:21 i Am 78:69 Am 104:5 Am 119:90 j Am 104:19 k Ukt 8:22 Am 19:6 l Am 78:26 Am 107:25 Lk 12:55 m Yh 3:8 n Es 40:22 o Yb 6:15 p Am 104:25 Imi 27:4 q Yb 38:10 r Yb 36:27 Es 55:10 Ams 5:8 s Lkm 12:12 t Amp 27:20 Lkm 4:8 u Imi 17:21 v Lkm 3:15 w Ukt 8:22 Lkm 1:4 x Am 77:5 y Ukt 2:7 z Lkm 2:16 Es 40:6 a Lkm 9:5 b 1Is 11:31 1Is 11:42 Lkm 1:1 c 1Is 4:30 Amp 2:2 Lkm 7:25 Lkm 8:16 d Lkm 3:10 Lkm 4:4



















Ku Kulyo a Am 39:6 Lkm 2:18 Lkm 8:9 Lkm 9:3 b Am 39:5 Lkm 2:11 Lkm 2:26 Lkm 6:9 Lk 12:15 c Ukt 8:21 1Is 22:43 Lkm 4:1 Da 2:44 Ro 8:20

872

limo yonse iyacitilwe mwi samba lya kasuba,a kabili, moneni! fyonse fya fye kabili kuuma fye umwela.b 15 Icapondama te kuti cololoke,c ne cishilipo te kuti cipendwe. 16 Ine natile mu mutima wandi:d “Mona! ine nalikwata sana amano ukucila onse uwantangilile mu Yerusalemu,e kabili umutima wandi wamwene ifingi ifya mano no kwishiba ifingi.” f 17 Kabili nabikile umutima wandi pa kwishiba ifyo amano yapusana no bushilu,g kabili naishileishiba ukuti ubuwelewele,h na bo bwine kuuma fye umwela.i 18 Pantu ukukwatisha amano kulenga amasakamika ukufula,j kabili uulundako ukwishiba alundako amacushi.k l

ine mu mutima wandi 2 Na natile: “Ale isa nomba, tumone nga nalakusekesha.m Awe, usamwe.”n Kabili, moneni! ici na co ca fye. 2 Inseko na sho nashimwene ukuti: “Bushilu!”o no kusansamuka,p na ko natile: “Kwa nshi?” 3 Ine napangile ukulenga umubili wandi ukusangalala ku mwangashi,q pamo no kutwala umutima wandi ku mano, r no kufwailikisha pa buwelewele ukufikila namona icisuma ku bana ba bantu ico bacitile mwi samba lya muulu inshiku shonse isha bumi bwabo.s 4 Nabombele imilimo iikalamba nga nshi. t Naikuulile amayanda; u d Am 15:2; Am 77:6; Amp 2:10; Amp 15:28; Mt 12:35; e Ukt 14:18; 2Im 1:12; Lkm 2:9; f 1Is 3:28; 1Is 4:29; 2Im 1:10; Amp 2:6; Amp 8:10; g Lkm 2:12; 2:3; Lkm 7:25; Lkm 10:1; Lkm 9:3; h Lkm i Lkm 2:11; Lkm 2:26; j Lkm 2:15; Lkm 7:16; 1Ko 3:20; k Lkm 12:12; ICIPA. 2 l Lkm 3:17; Lk 12:19; m Lkm 7:4; n Ukf 32:6; 1Ko 10:7; o Amp 14:13; Lkm 7:6; p Es 22:13; q Am 104:15; Lkm 10:19; r Amp 31:4; Lkm 1:17; Ef 5:18; s Ukt 47:9; Yb 14:1; Am 90:10; t 1Is 7:8; 1Is 9:17; 2Im 9:15; u Amg 8:12; 1Is 7:1; Am 49:11.

873

LUKALA MILANDU 2:5-22

Ifyo Solomone acitile

nailimine amabala ya myangashi.a 5 Nailimine amabala no kupanga amaparka,b no kulimbamo imiti ya misango yonse iya fisabo. 6 Naimbile ifishiba fya menshi,c ifya kutapilila umutengo, umwamenene imiti.d 7 Nanonkele ababomfi abaume na babomfi abanakashi,e kabili nali na babomfi abafyalilwe mu ng’anda yandi.f Kabili nakwete ing’ombe ne mpaanga ishingi nga nshi ukucila bonse abantangilile mu Yerusalemu.g 8 Kabili nailonganikile silfere na golde, h ne fyuma ifyaibela ifya shamfumu ne fya mu fitungu fya bulashi.i Naifwaile aba kwimba abaume na banakashi.j Nalikwete abanakashik abengi, e kuti ifya kuilemenal fya bana ba bantu. 9 E fyo nacindeme ukucila bonse abantangilile mu Yerusalemu.m Kabili nali ncili na mano yandi.n 10 Kabili conse ico amenso yandi yalombele nshayatanine.o Nshaleseshe umutima wandi ukusansamuka konse, pantu umutima wandi walisekelele pa kubombeshap kwandi konse, kabili ico e cali icilambu candi pa kubombesha kwandi konse.q 11 Awe ine, naloleshe imilimo yandi yonse iyo nabombele ku minwe yandi na ku kubombesha konse uko nabombeshe,r kabili moneni! fyonse fya fye kabili kuuma fye umwela,s kabili takwali ica kwafwa mwi samba lya kasuba.t 12 Kabili ine nayalukile ku kumona amanou no bushilu no buwelewele;v pantu cinshi umuntunse uwakonkapo pa mfumu engacita? Ni cilya ico abantu baacita kale. 13 Kabili namwene ukuti amano yaliwama ukucila ubuwelewele,w filya ulubuuto lwawama ukucila imfifi.x 14 Uwa mano onse, amenso yakwe yaba mu mutwe wakwe;y lelo umuwelewele ena enda mu

ICIPA. 2 a 1Is 4:25 Uln 8:11 b Uln 4:6 Ye 39:4 c Neh 2:14 Uln 7:4 d Am 1:3 Ye 17:8 e 1Sa 8:13 1Is 9:22 f Ukt 14:14 Ukt 15:3 Ukt 17:12 Esr 2:58 g 1Is 4:23 h 1Is 9:14 1Is 9:28 1Is 10:10 2Im 1:15 2Im 9:13 i 1Is 9:19 1Is 10:15 j 2Sa 19:35 k 1Is 11:3 Uln 6:8 l Uln 7:6 m 1Is 3:13 1Is 10:23 n Lkm 2:3 o Amp 23:5 Amp 27:20 Lkm 11:9 1Yo 2:16 p Am 128:2 Lkm 5:18 q Lkm 3:22 Lkm 9:9 r 1Is 7:1 Lkm 1:14 s Am 49:10 Lkm 2:16 t Lkm 1:3 Lkm 2:17 Mt 16:26 1Ti 6:7 u 1Ko 3:19 v Lkm 1:17 Lkm 7:25 w Amp 4:7 Lkm 7:12 x Es 5:20 y Amp 4:25 Amp 14:8 Amp 23:26



















Ku Kulyo a Amp 17:24 Yh 3:19 1Yo 2:11 b Lkm 3:19 Lkm 9:2 Lkm 9:11 c Am 15:2 Lkm 1:16 Lkm 3:17 d Amp 10:23 Amp 23:9 e 1Is 11:43 Am 49:10 f 1Is 3:12 Lkm 1:18 Lk 11:31 g Ukf 1:8 Am 103:16 Lkm 1:11 h Lkm 6:8 Ro 5:12 He 9:27 i Imp 11:15 1Is 19:4 Yb 7:6 Ye 20:18 Yn 4:3 Ro 8:20 j Lkm 1:14 Lkm 2:21

mfifi.a Kabili naishibe no kuti kwaba fye cimo iciponena bonse babili.b 15 E ico mu mutimac wandi natile: “Iciponena umuwelewele,d e cikamponena na ine wine.”e Nga kanshi cinshi nakwatile amano, na yo ayengi nga nshif pali ilya nshita? Kabili nalandile mu mutima wandi, nati: “Ici na co ca fye.” 16 Pantu ifyo caba ku muwelewele e fyo caba na ku wa mano, takuba kubebukisha umuyayaya.g Mu nshiku ishileisa, bonse babili bakalabwa bwangu; nga uwa mano ena akafwa shani? Pamo fye ngo muwelewele.h 17 Awe napatile umweo,i pantu ine namwene ukuti ifyacitwa mwi samba lya kasuba fyali ifibi,j pantu fyonse fya fye kabili kuuma fye umwela. k 18 Kabili napatile ukubombesha konse uko nalebombesha mwi samba lya kasuba,l pantu nali no kushiila umuntu uwali no kunkonkapo.m 19 Kabili nani uwaishiba nga akaba uwa mano nangu umuwelewele?n Awe akala-angalila fyonse ifyo naculiile ne fyo nanonkele ku mano yandi mwi samba lya kasuba.o Ici na co ca fye. 20 Na ine na-alukile ku kulenga umutima wandi ukupelelwap pa kubombesha konse uko nabombeshe mwi samba lya kasuba. 21 Pantu kwaba umuntu uubombesha ukubomfya amano, ukwishiba no kucenjela, q lelo icuma cakwe cikapeelwa ku muntu uushacibombele.r Ici na co ca fye kabili bubi ubukalamba.s 22 Pantu cinshi umuntu esa mu kupokelela mu kubombesha kwakwe konse na mu kupilikita kwa mutima wakwe uko alebombeshamo mwi samba k Lkm 5:16; l Lkm 2:4; Lkm 5:18; Lkm 9:9; m 1Is 11:43; Am 17:14; Am 39:6; Lk 12:20; n 1Is 12:8; 2Im 10:13; 2Im 12:9; o 1Is 7:2; p 1Sa 27:1; q 1Is 4:30; 2Im 1:12; r 2Im 9:31; Lkm 2:18; Lkm 5:15; s Lkm 5:16.

LUKALA MILANDU 2:23–3:19

Fyonse fyalikwata inshita

lya kasuba?a 23 Pantu inshiku shakwe shonse, umulimo wakwe kucululuka no kukalipwa,b na mu bushiku na mo umutima wakwe tautuusha.c Ici na co ca fye. 24 Ku muntu takwaba icisuma icacila pa kulya no kunwa no kusekelamo mu kubombesha kwakwe.d Ici na co nalimona, ukuti cafuma mu kuboko kwa kwa Lesa wa cine.e 25 Pantu nani uulyaf bwino kabili nani uunwa bwino ukuncila?g 26 Umuntu umusuma,h Lesa alamupeela amano no kwishiba no kusansamuka,i lelo umubembu amupeela umulimo wa kulonganika no kutuntumika ifyuma fya kupeela uo Lesa wa cine amona ukuti musuma.j Ici na co ca fye kabili kuuma fye umwela.k

a Am 127:2 Lkm 1:3 Lkm 3:9 Lkm 4:8 b Ukt 47:9 Yb 14:1 c Ukt 31:40 Da 6:18 Lk 12:29 d Amg 12:18 Amg 20:6 Lkm 3:22 Lkm 5:18 Lkm 8:15 Imi 14:17 e Am 145:16 Lkm 3:13 Lkm 5:19 f 1Is 4:7 1Is 4:22 g 1Is 10:5 1Is 10:21 h Ukt 7:1 1Sa 18:14 2Im 31:20 Amp 3:32 Es 3:10 Lk 1:6 i Amp 2:6 j Amg 6:11 Yb 27:17 Amp 13:22 Amp 28:8 k Lkm 2:11



















Icintu conse calikwata inshita ya ciko,l kwaba ne nshita ku mulandu onse mwi samba lya muulu: 2 kwaliba inshita ya kufyalwam ne nshita ya kufwa;n inshita ya kulimba ne nshita ya kunukula icalimbilwe;o 3 inshita ya kwipaya, p ne nshita ya kuundapa;q inshita ya kubongolola ne nshita ya kukuula;r 4 inshita ya kulilas ne nshita ya kuseka;t inshita ya kulooshau ne nshita ya kusansamuka; v 5 inshita ya kupoosaika amabwe w ne nshita ya kulonganika amabwe;x inshita ya kufukatilay ne nshita ya kukanafukatila;z 6 inshita ya kufwayaa ne nshita ya kulabako ku cilubile; inshita ya kusunga ne nshita ya kupoosa;b 7 inshita ya kulepulac ne nshita ya kubila;d inshita ya kwikala tondoloe ne nshita ya kusosa;f 8 inshita ya kutemwa ne nshita ya kupata;g inshita ya nkondoh ne nshita ya mutende.i 9 Nga kanshi busuma nshi ubo umuntu engasanga mu kubombesha kwakwe?j

l 2Is 5:26 Amp 15:23 Lkm 3:17 m Ukt 1:28 n Amg 34:5 Yb 14:5 Yh 7:8 o Ye 1:10 p Imp 31:2 Ye 48:10 Ek 9:6 q Ye 33:6 Ho 6:1 Uks 22:2 r Es 44:28 Es 65:21 Ye 31:28 Da 9:25 s Yh 16:20 Ro 12:15 2Ko 7:11 Yak 4:9 t Am 126:2 u Ukt 23:2 Ye 25:34 v Ukf 15:20 2Sa 6:16 w 2Is 3:25 Mt 24:2 x Yos 10:27 1Is 6:7 y Ukt 29:13 Ukt 33:4 Ukt 48:10 2Is 4:16 z Ukf 19:15 Amp 5:20 Lk 10:4 a Ukf 12:35 Lk 15:8 b Es 2:20 Yn 1:5 c 2Sa 3:31 2Sa 13:19 d Ukf 26:1 Ukf 35:35 e Am 39:1 Amp 9:8 Es 53:7

3

ICIPA. 2

ICIPA. 3

874

10 Nalimona umulimo uo Lesa apeela abana ba bantu ukubomba. a 11 Fyonse ifyo acita fyaliyemba kabili aficitile pa nshita yalinga.b Abika ne nshita ya muyayaya mu mitimac yabo, pa kuti umuntu eiluka umulimo uo Lesa wa cine aabomba ukutula pa kutendeka no kufika ku mpela.d 12 Ninjishiba ukuti takuli icawama kuli bena kano ukusekelela no kucita ifisuma mu nshita ya bumi bwabo;e 13 kabili ninjishiba ukuti umuntu onse alingile ukulya no kunwa, no kusekelamo mu kubombesha kwakwe konse.f Ubu e bupe bwa kwa Lesa.g 14 Ninjishiba ukuti conse ico Lesa wa cine acita cikabapo umuyayaya.h Takuli ukulundako kabili takuli ukufumyako;i awe Lesa wa cine acita ifij pa kuti abantu babe no mwenso ku cinso cakwe.k 15 Icabapo, na kale e ko cali, ne cikesabapo na nomba e po cili;l kabili Lesa wa cinem alamona abalecushiwa.n 16 Na kabili nalimona ukuti mwi samba lya kasuba apafwile ukuba umulinganya no bulungami e pali ukucita ifyabipa.o 17 Mu mutimap wandi natile: “Lesa wa cine akapingula umulungami no mubifi,q pantu kwaliba inshita ya kupingula umulandu onse no mulimo onse.”r 18 Mu mutima wandi naletontonkanya pa bana ba bantu nati, Lesa wa cine ali no kubesha, pa kuti beshibe ukuti ni nama fye.s 19 Pantu iciponef 1Sa 19:4; 1Sa 25:24; Est 4:14; Am 145:11; g Am 139:21; Ro 12:9; h Yoe 3:9; i 1Is 4:24; Am 37:11; Es 2:4; j Lkm 1:3; Lkm 5:16; Ku Kulyo a Lkm 2:26; b Ukt 1:31; Lkm 7:29; Mko 7:37; Ro 1:20; c 2Pe 3:18; Yu 25; d Ukt 1:1; Yb 11:7; e Am 37:3; Es 64:5; 1Te 5:15; 1Ti 6:18; f Amg 20:6; Am 128:2; Lkm 5:18; Es 65:22; g Lkm 5:19; h Am 119:90; Ef 3:11; i Amp 30:6; Uks 22:18; j Amg 32:4; k Am 64:9; Es 59:19; Ye 10:7; Uks 15:4; l Lkm 1:9; m Am 83:18; n Am 141:9; Am 142:6; Ro 8:28; o 1Is 21:10; Am 82:2; Am 94:21; Es 59:14; Mk 7:3; Mt 26:59; p Lkm 1:16; q Lkm 12:14; Mt 25:32; Yh 5:29; Imi 17:31; Ro 2:6; 2Ko 5:10; r Uks 11:18; Uks 20:3; s Ukt 3:19; Yb 14:1; Am 49:20; Am 73:22; 2Pe 2:12.

875

LUKALA MILANDU 3:20–5:1

Ukuba babili kwawama

na abana ba bantu e ciponena ne nama, awe cimo cine e ciponena fyonse fibili.a Ifyaba imfwa ya muntu, e fyaba ne mfwa ya nama,b kabili fyonse fibili fyakwata umupashi umo wine,c kabili umuntu tacila inama, pantu fyonse fibili fya fye. 20 Fyonse fibili fileya kumo kwine.d Fyonse fibili fyafumine ku lukungu,e na fyonse fibili fibwelela ku lukungu.f 21 Nani aishiba ukuti umupashi wa bana ba bantu ulanina ukuya mu muulu; e lyo umupashi wa nama, ukuti wena utentemukila mu mushili?g 22 Kabili namwene ukuti ku muntu takwaba icawama ukucila ukusansamukila mu kubombesha kwakwe,h pantu ici e cilambu cakwe; na kuba nani uwingamulenga ukwishiba ifikamucitikila ku ntanshi?i nabwekeshepo uku4 Kabili mona ifya mutitikisha fyoj

nse ificitwa mwi samba lya kasuba, kabili, moneni! ifilamba fya batitikishiwa,k lelo tabakwete uwa kubasansamusha,l kabili abalebatitikisha balikwatishe amaka, ica kuti tabakwete wa kubasansamusha. 2 Awe natashishe abafwa, ukucila aba mweo abacilipo.m 3 Lelo uushabapo,n uushatala amona ifibi ifyacitwa mwi samba lya kasuba,o awama ukucila aba bonse babili. 4 Kabili namwene ukuti ukubombesha konse e lyo no kucenjela mu milimo yonse,p filenga fye abantu ukucimfyanya;q ici na co ca fye kabili kuuma fye umwela. 5 Umuwelewele tafungulula amabokor yakwe kabili afyenga umubili wakwe.s 6 Ukutuusha panono kwawama ukucila ukucishamo ukubombesha no kuuma fye umwela.t 7 Nabwekeshepo ukumona ica fye icicitika mwi samba

ICIPA. 3 a Yb 14:10 Am 39:5 Am 49:12 b Am 89:48 c Ukt 7:22 Imp 27:16 Am 104:29 Lkm 12:7 d Lkm 9:10 e Ukt 2:7 f Ukt 3:19 Yb 10:9 Yb 34:15 Am 104:29 Lkm 12:7 Da 12:2 g Am 146:4 Lkm 3:19 Lkm 9:10 h Amg 12:7 Lkm 5:18 i Yb 14:21 Lkm 6:12 Lkm 10:14



















ICIPA. 4 j Yb 35:9 Ams 4:1 Mk 2:2 k Am 42:9 Am 102:9 Yak 5:4 l Am 69:20 Am 142:4 2Ti 4:16 m Yb 3:17 Lkm 2:17 n Ye 20:18 Lk 23:29 o Am 55:9 Lkm 1:14 Ye 9:3 Ho 4:2 p Lkm 2:21 q Ukt 4:5 Mt 27:18 Ga 5:26 Yak 4:5 1Yo 3:12 r Amp 6:10 Amp 20:4 Amp 24:33 Ef 4:28 s Amp 6:11 t Am 37:16 Amp 15:16 Amp 16:8 Amp 17:1



















Ku Kulyo a Ukt 2:18 b Ukt 15:2 Imp 27:10 c Amp 27:20 Lkm 5:10 d Am 39:6 Lk 12:19 e Lkm 2:23 f Ukt 2:18 1Sa 23:16 Amp 27:17 Imi 13:2 g Yh 4:36 h Yb 4:4 Ga 6:1 i 1Sa 23:16 j 1Is 1:2 k 1Sa 14:7 l Amp 19:1 Amp 28:6 Lkm 9:15 m Amp 28:16 n 1Is 22:8 2Im 25:16

lya kasuba: 8 Kwaba umuntu uwaba fye eka, uwabula umunankwe;a kabili takwata nangu mwana nelyo ni munyina,b lelo takwaba impela ku kubombesha kwakwe konse. Amenso yakwe na yo tayekuta ifyuma.c Kabili epusha ati: “Nga kanshi nani uo ine ndebombela no kuleka umweo wandi ukupusulwa ifisuma?”d Ici na co ca fye, kabili mulimo uwabipa.e 9 Ukuba babili kwawama ukucila ukuba weka, f pantu bena balalambulwa icisuma pa kubombesha kwabo. g 10 Pantu umo nga awa, umunankwe kuti amwimya.h Lelo kuti caba shani ku uli eka uwawa apashili uwa kumwimya?i 11 Kabili, babili nga balaala pamo, kuti bakaba; lelo uuli eka kuti akaba shani? j 12 Kabili nga umo ayansha uuli eka, babili kuti bamucimfya.k No mwando uwapyatwa ne ntambo shitatu te kuti uputuke bwangu. 13 Umwana umupiina uwa manol awama ukucila imfumum iikote iishaba na mano iyaleka ukupandwa amano.n 14 Pantu mu cifungo e mo afuma ku kuyaba imfumu,o nangu ca kutila afyelwe umupiina mu bufumu bwa iyi mfumu.p 15 Nalimona bonse aba mweo abenda mwi samba lya kasuba, ne fyo ciba ku mwana, inkonkani, uwapyana imfumu.q 16 Akaba intungulushi ya bantu abengi nga nshi;r kabili abakakonkapo tabakamutemwe,s pantu ici na co ca fye kabili kuuma fye umwela.t u

Sakamana amakasa yobe 5 lyonse ilyo waya ku ng’anda ya kwa Lesa wa cine; kabili ulebika amano ku kumfwa,v ukucila ku kupeela ilambo nga filya o Ukt 41:14; Ukt 41:40; p 2Sa 7:8; Yb 5:11; Am 113:8; q 1Is 3:7; 2Is 21:24; r 1Is 1:40; s 2Sa 20:1; 1Is 12:4; t Lkm 2:11; ICIPA. 5 u Am 15:2; v Amg 31:12; Imi 17:11; Yak 1:19.

LUKALA MILANDU 5:2-20 ficita abawelewele,a pantu bena tabeshiba ukuti balelufyanya.b 2 Wiba uwa bwangukanwa; no mutima c obe wilaangufyanya ukulanda amashiwi ku cinso ca kwa Lesa wa cine.d Pantu Lesa wa cine ali mu muulue lelo iwe uli pano isonde. E co amashiwi yabo yafwile ukubela ayanono.f 3 Pantu icilenga umuntu ukulota matontonkanyo nga yafula,g ne cilenga umuwelewele ukulanda ifyabipa kufusha amashiwi.h 4 Ilyo walaya icilayo kuli Lesa, wishimba ukucifisha;i pantu tatemwa abawelewele.j Ico walaya, fisha.k 5 Cawama ukukanalaya,l ukucila ukulaya no kukanafikilisha.m 6 Wisuminisha akanwa kobe ukulenga umubili obe ubembuke,n kabili ku cinso ca kwa malaikao witila nalubile fye.p Cinshi ico ulelengela Lesa wa cine ukukalipa pa mulandu we shiwi lyobe no kufulunganya umulimo wa minwe yobe?q 7 Pantu icilenga umuntu ukulota matontonkanyo nga yafula,r kabili kwaba ifya fye ifingi na mashiwi ayengi. Lelo iwe uletiina Lesa wa cine.s 8 Wilapapat nga wamona aba cuma baletitikisha umupiina no kumufyenga u mu milandu no kukanacita ubulungami kuli ena mu citungu ca bulashi, pantu uwacila uwasansabalav alemona,w kabili kuli na bambi abasansabala ukubacila. 9 Kabili ifyaba pe sonde fyabelapo bonse;x pantu ku fya mwi bala batangata imfumu.y 10 Uwatemwa silfere tatila yafula, no watemwa ifyuma tatila fyafula.z Ici na co ca fye.a 11 Ifisuma nga fyafula, na ba kufilya balafula.b Kabili cinshi umwine asangamo, ukucila pa kulafitamba fye na menso yakwe?c 12 Utulod twa mubomfi twalilowa, nangu alya utunono napa-

Imilapo. Ubupe bwa kwa Lesa ICIPA. 5 a 1Sa 13:12 1Sa 15:22 Amp 21:27 Es 1:13 Ho 6:6 b Amp 30:20 Ye 6:15 c Amp 10:13 d Imp 30:2 Imp 30:5 1Sa 14:24 e 2Im 16:9 Am 11:4 Mt 6:9 f Amp 10:19 Lkm 3:7 Mt 6:7 g Mt 6:25 Mt 6:34 Lk 12:18 h Amp 10:19 Amp 15:2 Lkm 10:14 i Amg 23:21 Am 50:14 Am 76:11 Es 19:21 Mt 5:33 j Lkm 10:12 k Imp 30:2 Am 66:13 Am 116:18 Yn 2:9 l Amg 23:22 m Amp 20:25 n Aba 11:35 Yak 1:26 o Mt 18:10 Lk 1:18 p Le 5:4 q Am 127:1 Hg 1:11 2Yo 8 r Lkm 5:3 s Am 33:8 Amp 23:17 Lkm 7:18 Lkm 12:13 Es 50:10 t 1Is 21:19 Mal 3:5 u Amp 17:23 Amp 31:5 Lkm 3:16 Yak 5:4 v Ukf 18:25 1Sa 22:7 Da 3:2 w Ukt 41:40 Est 5:11 Da 5:16 x Ukt 1:29 Am 104:14 Amp 28:19 y 1Sa 8:12 1Is 4:7 1Is 21:2 2Im 26:10 Uln 8:12 z Lkm 4:8 Mt 6:24 Lk 12:15 1Ti 6:10 a Lkm 2:11 b 1Is 4:22 Neh 5:17 Neh 5:18 Est 1:5 c Yos 7:21 Est 5:11 Amp 23:5 1Yo 2:16 d Am 4:8 Amp 3:24 Ye 31:26 Mt 6:25

876

mo ifingi; lelo ifingi ifyakwata uwa cuma tafimuleka ukulaala utulo. 13 Kwaliba icabipisha ico namona mwi samba lya kasuba: ifyuma ifyo umuntu anonka e lyo pa numa fyamuletelela.a 14 Kabili ifyo fyuma filalobab pa mulandu wa milimo ya kucululusha, kabili afyala umwana mwaume ilyo mu minwe yakwe tamuli nangu cimo.c 15 Ifyo umuntu afumine ubwamba mwi fumo lya kwa nyina, e fyo akabwelelamo,d filya fine aishile; kabili takuli nangu cimo ica mu kubombesha kwakwe, ico engasendae mu minwe yakwe. 16 Icabipisha na cimbi ca kuti filya fine umuntu aishile, e fyo no kuya akaya; kabili busuma nshi bwaba mu kubombela fye ibusha?f 17 Kabili, inshiku shonse alya ifya kulya mu mfifi, na mu kukalifiwag ukukalamba no kulwala ne cikonko. 18 Moneni! Ico ine namona ukuti e cisuma, kabili e calinga, ca kuti umuntu alelya no kunwa no kumona icisuma mu kubombeshah kwakwe konse uko abombesha mwi samba lya kasuba pa nshiku shonse isha bumi bwakwe isho Lesa wa cine amupeela, pantu e cilambu cakwe. 19 Kabili umuntu onse uo Lesa wa cine apeela ifyuma no bukankaala,i alimupeela na maka ya kulyakoj no kubomfya ifyuma fyakwe no kusekelela mu kubombesha kwakwe.k Ici e ca bupe ca kwa Lesa.l 20 Te lyonse akalaibukisha fyonse ifyamucitikile kale, pantu Lesa wa cine alemulenga ukulabikilwa mu nsansa sha mu mutima wakwe.m Ku Kulyo a Amp 1:19; Amp 11:24; Amp 11:28; Lk 12:21; Yak 5:3; b 1Is 14:26; Yb 27:17; Am 39:6; Amp 23:5; Mt 6:19; c Am 109:10; d Yb 1:21; e Am 49:17; Lk 12:20; 1Ti 6:7; f Ho 8:7; Mt 16:26; Mko 8:36; Yh 6:27; g Ef 5:5; 1Ti 6:10; h 1Is 4:20; Lkm 2:24; Lkm 3:13; Lkm 3:22; Es 65:22; i Ukt 31:9; Amg 6:11; 1Is 3:13; Yb 42:12; 1Ti 6:17; j Amg 8:10; Lkm 2:24; k Yh 4:36; l Lkm 3:13; Yak 1:17; m Amg 28:8; Am 4:7; Es 65:22.

877

Ifyuma. Ubushiku bwa mfwa

Kwaliba icibi ico namona mwi samba lya kasuba, kabili caliseeka mu bantunse: 2 umuntu uo Lesa wa cine apeela ifyuma no bukankaala no bukataa kabili uo, umweo wakwe, taubulwa nangu cimo ico akumbwa,b nomba Lesa wa cine tamulenga ukulyako,c pantu umuntu umbi umbi fyed e wingalya. Ici ca fye kabili bulwele ububi. 3 Umuntu nga afyala abana umwanda umo (100),e kabili aikala imyaka iingi, ica kuti ne nshiku sha myaka yakwe shafula,f nomba umweo wakwe nga tausekelele ku fisumag ica kuti abulilwa kumo ne nshiishi,h ndetila akapoopo kawamapo ukumucila. i 4 Pantu akapoopo kafyalilwa fye ibusha kabili kapitilila fye kaya mu mfifi, ne shina lya kako lilalabwa.j 5 Kabili takamona nangu kwishiba akasuba.k Aka kalatuusha ukucila ulya.l 6 Nelyo ena engekala imyaka ikana limo (1,000) imiku ibili no kumona ifisuma iyo,m bushe te kumo kwine bonse baleya?n 7 Abantu nangu babombeshe shani, babombela fye ukulya,o lelo nangu caba ifi umweo wabo tawikuta. 8 Bushe uwa mano awamina pi ukucila umuwelewele?p Cinshi umulanda uwaishiba imikalile ya pano calo asangamo? 9 Cisuma ukulasekela mu fyo tulemona na menso yesu ukucila ukulakonkelela fye ifyo umweo ulefwaya.q Ici na co ca fye kabili kuuma fye umwela.r 10 Conse icabapo, calikwata ishina lya ciko, no muntu wine alishibikwa ifyo aba;s awe te kuti alubulule no umucilile amaka.t 11 Apo ifintu ifingi fya fye fye,u kwafwa nshi umuntunse engasanga? 12 Bushe nani uwaishiba icawama ku muntu mu mpendwa ya nshiku sha

6

ICIPA. 6 a 2Im 2:11 b Am 17:14 Lk 12:19 c 2Sa 19:35 d Ho 7:9 e 2Is 10:1 2Im 11:21 f Am 73:4 g Lk 12:21 h 2Is 9:35 i Yb 3:16 Lkm 4:3 j Am 109:13 k Yb 3:11 Am 58:8 l Yb 3:13 Yb 14:1 m Ye 17:6 n Yb 30:23 Lkm 3:20 Ek 18:4 Ro 5:12 o Ukt 3:19 Amp 16:26 p Am 49:10 Lkm 2:15 q Imp 11:4 Yak 4:2 r Lkm 4:4 s Ukt 2:7 Am 49:10 t Yb 9:2 Yb 9:32 Es 45:9 Ro 9:20 u Lkm 2:11 Lkm 4:4



















Ku Kulyo a Am 4:6 b 1Im 29:15 Yb 8:9 Yb 14:2 Am 102:11 Am 144:4 c Yb 14:21 Amp 27:1 Lkm 8:7 Yak 4:14



















ICIPA. 7 d Amp 10:7 Amp 22:1 Es 56:5 Ek 36:23 Mt 6:9 Lk 10:20 e Lkm 7:8 2Ko 5:1 Uks 2:10 f Amp 14:13 Es 5:12 Mt 5:4 Yak 4:9 1Pe 4:3 g Am 119:71 Lk 6:21 h Ro 5:3 2Ko 4:17 2Ko 7:10 He 12:11 i Neh 9:1 Da 9:3 j 1Sa 25:36 Amp 21:17 Da 5:1 Ho 7:5 Mko 6:21 k Am 141:5 Amp 15:31 Uks 3:19 l Am 69:12 m Lkm 2:2 n Amg 28:34

LUKALA MILANDU 6:1–7:11 bumi a bwakwe ubwaba fye mupu, ubupita nge cinshingwa?b Nani uwingeba umuntu icikamucitikila mwi samba lya kasuba?c ilisuma lyawama uku7 Ishina cila amafuta ayasuma, no d

bushiku bwa mfwa bwawama ukucila ubushiku bwa kufyalwa.e 2 Cawama ukuya ku ng’anda ya kuloosha ukucila ukuya ku ng’anda ya mutebeto, f pantu imfwa e mpela ya bantu bonse; kabili uwa mweo afwile ukutontonkanyapo sana. 3 Ukukalipwa kwa mutima kwawama ukucila inseko,g pantu mu bulanda bwa cinso e muwama umutima.h 4 Imitima ya ba mano ili mu ng’anda ya kuloosha,i lelo imitima ya bawelewele ili mu ng’anda ya musamwe.j 5 Cawama ukumfwa ukukalipila kwa wa manok ukucila ukumfwa ulwimbo lwa bawelewele.l 6 Pantu ifyo imyunga ipolopoka mwi samba lya mpoto, e fyaba ukuseka kwa muwelewele;m ne ci na co ca fye. 7 Umutitikisha kuti walenga uwa mano ukucita ifintu ngo wapena,n ne ca bupeo kuti caonaula umutima.p 8 Impela ya mulandu yawama ukucila ukutendeka kwa uko.q Uwatekanya awama ukucila uwa matutumuko.r 9 Wilakalipa bwangu,s pantu ubukali bwaba mu fifuba fya bawelewele.t 10 Witila: “Cinshi ico inshiku sha kale shawamine ukucila shino?”u pantu te ca manov ukwipusha ifyo. 11 Amano pamo ne fya bupyani fisuma kabili fyaba ifya kwafwa ku ba mweo. w o Amg 16:19; Amp 15:27; p Ukf 23:8; 1Sa 8:3; Amp 17:23; q Ukt 50:20; Am 126:6; Lkm 7:1; Yh 12:24; Yak 5:11; r Am 138:6; Amp 13:10; Ga 6:3; Yak 5:10; 1Pe 5:5; s Amp 14:17; Amp 16:32; Amp 29:11; Yak 1:19; t Ukt 4:5; Est 5:9; Amp 14:29; u Aba 6:13; v Lk 9:62; Flp 3:13; w 1Is 3:7.

LUKALA MILANDU 7:12–8:4 12 Pantu amano yalacingililaa filya fine indalama shicingilila;b lelo ubusuma bwa mano bwa kuti yalapususha ubumi bwa bayakwata.c 13 Moneni umulimod wa kwa Lesa wa cine, bushe nani uwingolola ico Lesa apondamika?e 14 Ubushiku ifintu fiweme, iwe ube fye bwino,f no bushiku ifintu fibipile wishibe ukuti Lesa wa cine alilinganya ubushiku bumo ku bunankwe,g pa kuti abantu beiluka nangu cimo icikesabaponena.h 15 Ifintu fyonse ifyo namona mu nshiku shandi fya fye.i Umulungami alobela mu bulungami bwakwe,j no mubifi atantalisha inshiku mu bubifi bwakwe.k 16 Wicilamo ukuba umulungami,l nangu ukucilamo ukuicita uwa mano.m Cinshi uleyonawila? n 17 Wicilamo ukuba umubifi,o nangu ukuba uwatumpa.p Cinshi ulefwila ilyo inshita yobe tailafika?q 18 Cawama ukukanacilamo ukuba umulungami, nangu ukucilamo ukuicita uwa mano, kabili cawama ukukanacilamo ukuba umubifi, nangu ukuba uwatumpa;r pantu uubela Lesa akatiina alataluka kuli ifi fyonse.s 19 Amano yalacingilila uwa mano ukucila abaume ikumi (10) intungulushi abali mu musumba.t 20 Pantu pano isonde tapaba umuntu umulungami uucita icisuma lyonse kabili uushibembuka.u 21 Kabili, wibika umutima obe ku mashiwi yonse ayo abantu bengasosa,v epali waumfwa uko umubomfi obe alelanda ifibi pali iwe.w 22 Pantu umutima obe walishiba ukuti imiku iingi, na iwe walilanda ifibi pali bambi.x 23 Conse ici nalyesha na mano yonse. Natile: “Nkaba uwa mano.” Lelo amano yalintalwike.y 24 Ifyabapo fyalyansha ukwiluka umo fyalola kabi-

Amano. Ubulungami, ububifi ICIPA. 7 a Amp 2:11 Amp 4:6 b Amp 10:15 Lk 16:9 c Amp 3:18 Amp 8:35 Amp 9:11 d Am 107:43 e Yb 9:12 Es 14:27 Es 46:10 f Am 30:11 Ga 5:22 Yak 5:13 g Amg 8:3 Yb 2:10 Es 45:7 Ro 11:22 h Amp 27:1 Lkm 9:11 Yak 4:14 i Am 39:5 Lkm 4:4 j Ukt 4:8 1Sa 22:18 Mt 23:34 Yh 16:2 1Pe 4:12 1Pe 5:10 k Yb 21:7 Am 73:12 Ye 12:1 l Es 65:5 Mt 6:1 Mt 12:2 Mt 23:23 Lk 18:9 Ro 10:3 Ro 14:10 Ko 2:23 m Amp 3:7 Yh 12:5 Ro 12:3 1Ko 3:18 n 2Sa 6:7 Amp 16:18 o Yos 7:21 Ek 8:17 Ek 16:20 2Ti 4:14 Yak 1:21 2Pe 2:14 p Am 14:1 Am 75:4 Amp 14:9 q 1Sa 25:38 Am 55:23 Amp 10:27 r Mt 11:19 Mt 12:1 Flp 4:5 s Lk 16:9 t 2Sa 20:16 Amp 21:22 Amp 24:5 Lkm 9:16 u 2Im 6:36 Am 51:5 Am 130:3 Am 143:2 Amp 20:9 Ro 3:23 Yak 3:2 1Yo 1:8 v 1Sa 24:9 w 2Sa 16:10 x Lk 9:54 Yak 3:2 Yak 3:9 y Amg 29:29 Yb 28:12 Am 119:114



















Ku Kulyo a Yb 11:7 Am 36:6 Am 139:6 Es 55:9 Ro 11:33

878

li tafya-anguka ukumfwa. Nani uwingafiiluka? a 25 Nabikile umutimab wandi ku kusambilila no kufwaya amanoc no kufwaya ukwishiba umulandu ifintu fimo ficitikila,d no kwishiba ukubipa kwa buwelewele no kutumpa kwa bushilu;e 26 kabili nasangile ukuti: Icikali icacila imfwaf ico nasangile mwanakashi uwaba nga masumbu ya kusowelamo no mutima wakwe mikwau ne minwe yakwe makusu.g Umuntu nga apusuka kuli ena ninshi uyo muntu musuma ku cinso ca kwa Lesa wa cine, lelo nga aikatwa kuli ena ninshi mubembu.h 27 Kalonganikai atila: “Moneni! Ifi e fyo nasanga, pa kubebeta icintu cimo cimo, pa kuti njishibe umo calola, j 28 ico umweo wandi ucili ulefwayafwaya, no kucisanga nakalya. Ninsanga umwaume umo mwi kana limo (1,000),k lelo nshisangile umwanakashi muli aba bonse.l 29 Moneni! Ici ceka e co nsangile, ica kuti Lesa wa cine apangile abantu abatambalala,m lelo abene nabafwaya ukucita ifintu ifingi.”n uwingalingana no wa 8 Nani mano? Kabili nani uwaishio

ba umo ifintu fyalola?p Amano ya muntu yalenga icinso cakwe ukusansamuka, no bulanda bwa cinso cakwe bulafumapo.q 2 Ndeti: “Konka icipope ca mfumu,r pa mulandu wa mulapo obe kuli Lesa.s 3 Wiyangufyanya ukufuma pa cinso ca iko.t Wikoselela fye mu cabipa.u Pantu icita conse ico itemenwe,v 4 pantu icebo ca mfumu calib Lkm 1:13; Lkm 2:3; c Am 51:6; Amp 2:4; Lkm 1:17; d Yb 38:3; Yb 42:2; e Amg 32:6; Amp 11:29; Lkm 2:12; Lkm 9:3; f 1Sa 15:32; Am 55:4; g Aba 16:21; Amp 7:22; h Amp 5:14; Amp 7:23; Amp 7:26; Amp 22:14; i Lkm 1:1; Lkm 1:12; j Lkm 7:25; k Neh 7:2; Yb 33:23; Am 12:1; Flp 2:20; 2Pe 2:8; l Amp 18:22; Amp 31:10; m Ukt 1:26; Ukt 1:31; Amg 32:4; n Ukt 3:6; Ukt 6:12; Ukt 11:4; Amg 32:5; Ye 2:13; Mko 7:9; Yak 1:14; ICIPA. 8 o Amp 1:5; Amp 3:35; Amp 15:7; Amp 15:31; p Ukt 40:8; 2Pe 1:20; q Amp 4:8; r Amp 24:21; Ro 13:1; Tt 3:1; 1Pe 2:13; s 2Sa 5:3; t Lkm 10:4; u 1Is 1:49; Amp 20:2; v Da 5:19.

879

Ukupingula bwangu imilandu

kwata sana amaka;a kabili nani uwingasosa kuli yena ati: ‘Cinshi ulecita?’” 5 Uukonka amafunde takaponenwe no bubi,b kabili umutima wa mano ukeshiba ukuti kwaliba inshita no bupingushi.c 6 Pantu ku fintu fyonse kwaliba inshita yalinga ne nshita ya kupingula imilandu yonse,d pantu ubucushi bwa bantu bwalifula pali bena. e 7 Takwaba uwaishiba ifikacitika ku ntanshi,f kabili nani uwingamweba ifyo cikaba? 8 Takwaba umuntu uwakwata amaka pa mupashi ku kulama umupashi;g kabili takwaba uwakwata amaka pa bushiku bwa mfwa yakwe; h kabili takwaba uwingafulumuka inkondo.i No lubembu talwakapusushe abalucita.j 9 Conse ici nalimona, kabili nabikile umutima wandi pa mulimo onse uwacitwa mwi samba lya kasuba, mu nshita iyo umuntu atekela umuntu munankwe ku kumucusha. k 10 Kwena, nangu caba ifi, nalimona ababifi baleshiikwa,l ifyo baaleingila no kufuma mu ncende ya mushilom no kulabwa mu musumba umo balecita ifi fintu.n Ici na co ca fye. 11 Pa mulandu wa kuti takuba ukupingula bwangu umulimo wabipa,o e co umutima wa bana ba bantu waiswilamo ukucita ububi. p 12 Nelyo umubembu engacita ububi q imiku umwanda umo (100) no kulacita ukulingana no kufwaya kwakwe pa nshita iitali, ine nalishiba bwino ukuti abatiina Lesar wa cine cikabawamina, pa mulandu wa kuba na katiina kuli ena.s 13 Lelo umubifit tacakamuwamine nangu panono, kabili takatantalishe inshiku shakwe ishaba fye nge cinshingwa,u pantu taba na katiina kuli Lesa.v 14 Kuli icintu ica fye icici-

ICIPA. 8 a Ukt 41:44 1Is 2:25 Esr 7:26 Da 3:15 Ro 13:1 b Am 119:6 Ro 13:3 Ro 13:5 1Pe 3:13 c 1Sa 24:13 1Sa 26:10 1Im 12:32 Am 37:7 Amp 17:24 d Lkm 3:17 e Lk 17:27 Lk 17:29 f Mt 24:44 g Yb 34:14 Lkm 12:7 h Am 89:48 Am 104:29 Am 146:4 i Ro 5:12 Ro 5:14 j Am 9:17 Am 52:5 Amp 14:32 Es 28:18 k Ukt 3:16 Ukf 1:14 2Is 25:7 Mk 7:3 l 2Is 9:34 2Im 28:27 m Mt 24:15 n Amp 10:7 Lkm 9:5 He 10:38 o Ukf 8:15 1Sa 2:23 Am 10:6 Es 26:10 Mt 24:48 p Ukf 9:16 Ye 44:17 2Pe 3:9 q 1Is 21:25 Amp 13:21 Ro 9:22 r Am 37:11 Am 37:18 Am 112:1 Am 115:13 Es 3:10 Es 65:13 Mt 25:34 2Pe 2:9 s Am 25:14 Am 34:9 Am 103:13 Amp 23:17 t Imp 32:23 Yb 18:5 Am 11:5 Am 37:10 Es 57:21 Mt 25:46 2Pe 2:12 u Yb 24:24 Lkm 6:12 Lk 12:20 Yak 1:11 2Pe 2:3 v Am 14:1 Am 36:1



















Ku Kulyo a Lkm 7:15 Mt 27:22 b Am 37:7 Am 73:12 Mal 3:15 c Am 100:2 Lkm 3:12 Mt 5:12 Flp 4:4

LUKALA MILANDU 8:5–9:2 twa pano isonde, ica kuti kwaba abalungami abo ifintu ficitikila kwati nalimo bacitile umulimo wa babifi,a kabili kwaba na babifi abo ifintu ficitikila kwati nalimo bacitile umulimo wa balungami.b Natile ici na co ca fye. 15 Awe ine natashishe ukusansamuka,c pantu takuli icisuma ku bantu mwi samba lya kasuba kano ukulya no kunwa no kusekelela, kabili ukuti basekelele na mu kubombesha kwabo inshiku sha bumi bwabo,d isho Lesa wa cine abapeela mwi samba lya kasuba.e 16 E mulandu wine nabikile umutimaf wandi ku kwishiba amano no kumona umulimo uubombwa pano isonde, g pantu kwaliba abantu abashimona utulo, akasuba nangu ubushiku.h 17 Kabili namwene umulimo onse uwa kwa Lesa wa cine,i ukuti abantu balifilwa ukwiluka umulimo uwacitwa mwi samba lya kasuba;j te mulandu ne fyo abantu babombesha ku kufwaya ukuwishiba, te kuti bawiluke.k Kabili nangu bengatila baliba na mano ya kwishiba,l kuti bafilwa ukuwiluka.m Kabili nalitontonkenye nga nshi pali ici conse mu mutima wandi, no kufwailishapo,n no kusanga ukuti abalungami na ba mano pamo ne milimo yabo fili mu kuboko kwa kwa Lesa wa cine.o Abantu tabaishiba ukutemwa nelyo ulupato ifyabatangilile.p 2 Bonse baba fye cimo cine muli fyonse.q Iciponenar umulungamis e ciponena no mubifi wine,t umusuma no wasanguluka no wakowela, no upeela amalambo no ushipeela amalambo. Ifyaba umusuma e

9

d Lkm 2:24; 1Ti 6:17; e Lkm 1:3; f Amp 14:33; Amp 22:17; Lkm 7:25; g Lkm 1:13; h Lkm 2:23; i Ukt 1:1; Am 40:5; Am 104:24; Am 146:6; Es 40:28; j Yb 11:7; Lkm 3:11; Lkm 11:5; Ro 11:33; k Yb 28:12; l Amp 3:7; Amp 26:5; m Lkm 7:24; Lkm 11:5; Da 12:9; ICIPA. 9 n Lkm 1:17; Lkm 7:25; Lkm 8:16; o Amg 33:3; 1Sa 2:9; Am 37:5; p Lkm 9:6; q Mt 5:45; Imi 14:17; r Lkm 5:15; s Ukt 25:8; t Yb 21:7; Yb 21:23; Lkm 8:10.

LUKALA MILANDU 9:3–10:1 fyaba no mubembu;a uulapa aba ngo utiina umulapo.b 3 Ici e cibi icili muli conse icacitwa mwi samba lya kasuba, ica kuti, apo iciponena bonse cimo cine,c umutima wa bana ba bantu na o waisulamo ububi;d kabili ubushilue buli mu mitima yabo mu nshita ya bumi bwabo, na pa numa —baya ku bafwa!f 4 Pantu abantu bonse abacili no mweo baba ne subilo, awe imbwag ya mweo yena yawama ukucila inkalamo iyafwa.h 5 Pantu aba mweo balishiba ukuti bakafwa;i lelo abafwa, tabaishiba akantu nangu kamo,j kabili te kuti balambulwe; pantu icibukisho cabo calilabwa.k 6 Kabili, ukutemwa kwabo no kupata kwabo no bufuba bwabo bafwila kumo na fyo,l tabakwata icilambu na kabili umuyayaya muli conse icicitwa mwi samba lya kasuba.m 7 Akuya ulelya ifya kulya fyobe no kusekelela kabili ulenwa umwangashi obe no mutima wabuuta tuutu,n pa kuti Lesa wa cine alisuminisha kale imilimo yobe.o 8 Inshita yonse leka ifya kufwala fyobe fibe ifyabuuta,p na mafuta pa mutwe obe yelabulapo.q 9 Ipakishe ubumi pamo no mukashi uo watemwar inshiku shonse isha mweo obe uwa fye uo Lesa akupeela mwi samba lya kasuba, inshiku shonse isha fye, pantu ici e cilambu cobe mu nshita ya mweos obe na mu kubombesha kobe uko ubombesha mwi samba lya kasuba. 10 Umulimo onse uo iminwe yobe yasanga ubombe na maka yobe yonse,t pantu ku Nshiishi,1 u uko uleyav takwaba umulimo wa kubomba nangu kwelenganya nangu kwishibaw nangu mano.x 11 Na kabili nalitontonkenye Lkm 9:101 Moneni Icipande calenga 4 ica Ifyalundwako.

Abafwa tapali ico baishiba ICIPA. 9 a Ro 5:12 b 1Sa 14:26 c Yb 3:19 Yb 14:10 Lkm 2:15 d Ukt 8:21 e Lkm 7:25 f 1Ko 15:32 g Es 38:19 Mt 15:27 h 2Im 35:24 Amp 30:30 i Ukt 3:19 Ukt 47:30 Ro 5:12 j Am 88:10 Am 115:17 Am 146:4 Es 38:18 Yh 11:11 k Yb 7:10 Am 109:15 Lkm 2:16 Es 26:14 l Am 1:6 Lkm 9:1 m Lkm 9:10 n Amg 12:7 1Is 8:66 Am 104:15 Lkm 2:24 o Amg 16:15 Imi 10:31 Imi 10:35 Imi 14:17 p Uks 3:5 Uks 7:14 Uks 19:8 q Da 10:3 Mt 6:17 Lk 7:46 r Amp 5:18 s Lkm 5:18 t 2Im 31:21 u Ukt 37:35 1Is 2:6 Es 5:14 v Am 115:17 w Es 38:18 x Am 146:4



















Ku Kulyo a Ye 46:6 Ams 2:14 b 1Sa 17:50 Am 33:16 c Lkm 9:15 d Lkm 2:15 e 2Sa 17:23 f Ukt 42:4 1Sa 6:9 1Is 22:34 g Yb 14:1 Am 8:4 h Lkm 8:8 Yak 4:14 i Hab 1:15 j Amp 7:23 k Lk 21:34 l Lk 21:35 m 2Sa 20:15 n 2Sa 20:22 Lkm 7:12 o Ukt 40:23 Am 31:12 Lkm 9:11 p Amp 21:22 Amp 24:5 Lkm 7:19 Lkm 9:18 q Amp 10:15 Mko 6:3 Yh 7:48 1Ko 1:27 1Ko 2:8

880

no kusanga ukuti pano pe samba lya kasuba te lyonse ababutukisha bacimfya muli nakatango wa lubilo,a kabili te lyonse aba maka bacimfya mu bulwi,b aba mano na bo te lyonse bakwata ifya kulya,c abacenjela na bo te lyonse bakwata ifyuma,d kabili abasalapuka na bo bene te lyonse bashuka;e pantu inshita ya macushi ne nshita ya fintu fyabula ukwenekela ifikila fye umuntu uuli onse.f 12 Pantu no muntug taishiba inshita yakwe.h Filya isabi likatwa mwi sumbu ilikali,i kabili filya ifyuni fikatwa mu lukose,j e fyo na bana ba bantu bekatwa ku bucushi,k ilyo bwabapumikisha fye.l 13 Ici na co nalimwene icacitile uwa mano mwi samba lya kasuba—kabili calimpeseshe amano: 14 Kwali umusumba unono, na bantu abalimo ba mpendwa fye; kabili kwaishile ne mfumu ya maka, na yo yashingulwike umusumba no kukuulako ifya ku-ulwisha ku mbali.m 15 Kabili mwasangilwe no muntu, umupiina lelo uwa mano, kabili ulya e wapuswishe umusumba ku mano yakwe.n Lelo takwali umuntu uwaibukishe ulya muntu umupiina.o 16 Na ine natile: “Amano yawama ukucila amaka;p lelo amano ya mupiina yalasuulwa, ne fyo alanda takuba uufyumfwa.”q 17 Amashiwi ayalandwa mu kantepentepe aya ba mano yalomfwikar ukucila ukubilikisha kwa wateka abawelewele!s 18 Amano yawama ukucila ifyanso fya bulwi, kabili umubembu umo fye kuti aonaula ubusuma ubwingi.t abafwa e bale10 Balunshi nga amafuta ya wenga u

ukununka no konaika. E fyo no buwelewele bunono bonaula r Ukt 41:39; Amp 22:17; Da 12:3; s 1Sa 7:3; t Yos 22:20; 1Ko 5:6; Ga 5:9; Tt 1:11; He 12:15; 3Yo 10; ICIPA. 10 u Ukf 30:35.

881

LUKALA MILANDU 10:2–11:3

Ukuilama. Ukubombesha

ishina lya muntu uwacindikwa pa mulandu wa mano no bukata bwakwe.a 2 Umutima wa wa mano umulosha ku kwa kulyo,b lelo umutima wa muwelewele umulosha ku kwa kuso.c 3 Na kabili konse uko umuwelewele enda, d umutima wakwe uba uwabulwa amano, kabili eba onse ukuti muwelewele.e 4 Kateka nga akufulilwa, wifumapo,f pantu ukutekanya kupwisha imembu ishikalamba.g 5 Kuli icibi ico namona mwi samba lya kasuba, icaba nge cilubo h ico bakateka bacita: i 6 Abawelewele abengi balibikwa pa fifulo ifyacindama,j nomba abakankaala bekala fye apasaaluka. 7 Nalimona ababomfi baleendela pali bakabalwe e lyo bacilolo bena bale-enda pa nshi nga babomfi.k 8 Uwimba ubucinga no kuwa e uwilamo;l no muntu uutula icibumba, insoka ilamusuma.m 9 Uutoba amabwe akacenwa ku mabwe yene ayo. Uulepula ifimuti afwile ukucenjela sana.n 10 Icela nga nacifuupa no muntu tacinoonene,o ninshi ali no kubikako sana amaka pa kubomba. E ico ukutunguluka kwashintilila pa kubomfya bwino amano.p 11 Insoka nga yasuma ilyo bashilaishilika,q ninshi uwaishiba ukushilikila tapali ifyo engacita. 12 Amashiwi ya mu kanwa ka wa mano yamulenga ukutemwikwa,r lelo imilomo ya watumpa ilamonaula. s 13 Akanwa ka muwelewele kapupumina ukulanda ifya but welewele, na pa kulekelesha alanda fye ifya bushilu. 14 Awe umuwelewele afusha u ifya kulanda.

ICIPA. 10 a Imp 20:12 2Sa 12:12 b Amp 14:8 Mt 25:33 Lk 14:28 c Amp 17:16 Lkm 10:14 Mt 25:41 d Amp 10:23 Amp 18:6 1Pe 4:4 e Amp 13:16 Amp 18:7 Amp 29:11 Lkm 5:3 f 1Is 2:36 Lkm 8:3 Tt 3:2 g 1Sa 25:24 Amp 25:15 h 1Is 12:10 i 1Sa 26:21 Es 3:12 j 1Is 12:14 Est 3:1 Amp 28:12 Lkm 4:13 k 2Sa 3:39 Amp 19:10 Amp 30:22 Es 3:5 l 2Sa 17:23 Est 7:10 Am 7:15 Am 9:15 Amp 26:27 m Ams 5:19 Ams 9:3 n Amg 19:5 o 1Sa 13:20 p Ukf 31:3 2Im 2:14 Lkm 9:10 q Am 58:5 Ye 8:17 r 1Is 10:8 Yb 4:4 Am 37:30 Amp 10:21 Lk 4:22 Ef 4:29 s Am 64:8 Amp 10:14 Amp 14:3 t 1Sa 20:31 1Sa 25:10 2Is 6:31 Lk 6:11 u Amp 10:19 Amp 15:2



















Ku Kulyo a Amp 27:1 Lkm 6:12 Lkm 8:7 Yak 4:14 b Hab 2:13 c Am 107:4 d 2Im 13:7 2Im 36:9 Es 3:4 e Amp 31:4 Es 28:7 Ho 7:5 f Amp 21:25 Amp 24:33 He 6:12 g Am 104:15 Lkm 9:7 h Lkm 7:12 Lk 16:9 i Ukf 22:28 Es 8:21 1Pe 2:13 j Lkm 7:12 k Lk 12:2

Umuntu taishiba icikamucitikila ku ntanshi; kabili nani engamweba icikamuponena?a 15 Ukubombesha kwa bawelewele kubalenga ukufunshika,b pantu takuli nangu umo uwaishiba ifyo engaya ku musumba.c 16 Cikaba shani kuli iwe, we calo, ilyo imfumu yobe yaba nga kalumed na bacilolo bobe babika fye amano ku kulya mu nshita ya lucelo? 17 Walipaalwa, we calo, ilyo imfumu yobe mwana wa bakankaala na bacilolo bobe balya mu nshita iyalinga pa kuti babe na maka, te kunwena fye umusamwe.e 18 Ubunang’ani bulenga imyalo ukubwantila, no kutompoka kwa maboko kulenga ing’anda ukuloka.f 19 Ifya kulya filenga ababomfi ukusekaseka,g no mwangashi ulenga abantu ukusekelela; lelo indalama e shifwaikwa muli ifi fyonse.h 20 Wilanda ifibi pa mfumu ilyo uli mu muputule obe uwa kusendamamo,i kabili ilyo uli weka mu muputule obe umo usendama wilanda ifibi pa mukankaala;j pantu icipupuka mu lwelele kuti catwala amashiwi ne ca mapindo kuti cashimika umulandu.k l

Poosa ifya kulya fyo11 be pa menshi, pantu ilyo m

papita inshiku ishingi ukafisanga na kabili.n 2 Akanyako ifyo ukwete abantu cinelubali (7) nelyo abantu cinekonsekonse (8),o pantu tawishibe icibi icingesa pano isonde.p 3 Amakumbi nga yaisulamo amenshi, yapongolwela imfula pano isonde;q kabili umuti nga wawila ku kapinda ka ku kulyo napamo ku kapinda ka ku kuso, ICIPA. 11 l Neh 8:10; Est 9:19; m Amg 15:11; Amp 22:9; Es 32:20; n Amg 15:10; Am 41:1; Amp 19:17; Lk 14:14; He 6:10; o Am 37:21; Lk 6:38; Imi 4:32; 2Ko 9:7; 1Ti 6:18; p Da 4:27; q 1Is 18:45; Es 55:10.

LUKALA MILANDU 11:4–12:12 uko kwine umutia wawila e ko ukaba. 4 Uulolekesha imikuukile ya mwela takatande; no umona imyendele ya makumbi takaseepe.b 5 Kwati fye fintu ushaishiba imibombele ya mupashi ifyo ukusha amafupa ya mwana mwi fumo lya kwa nyina,c e fyo ushingeshiba ne milimo ya kwa Lesa wa cine, uucita fyonse.d 6 Ulucelo tanda imbuto shobe ukufika icungulo wileka ukuboko kobe kutuushe;e pantu tawishibe ishikamena,f ishi napamo shilya, nangu nga shonse shikaba ishisuma. 7 Ulubuuto na lo lwaliwama, kabili cisuma ku menso ukumona akasuba;g 8 pantu umuntu nga aikala imyaka iingi, asekelele muli yonse.h Kabili ebukishe inshiku sha mfifi,i nangu shingaba inshiku ishingi; shonse sha fye.j 9 Sekelelak we mulumendo ilyo ucili umulumendo, no mutima obe usamwe mu nshiku sha bulumendo bobe, wende na mu mibele ya mutima obe no kucita ifyo amenso yobe yalefwaya.l Lelo wishibe ukuti pali conse ici Lesa wa cine akakupingwilapo.m 10 E ico fumya ukukalipwa ku mutima obe, no kutalusha ububi ku mubili obe;n pantu ubulumendo no bwaice fya fye.o ibukisha Kabumba 12 Lelo obe Lesa Mukulu mu p

nshiku sha bulumendo bobe,q ilyo inshiku sha bubi tashilaisa,r nelyo ilyo imyaka tailafika ilyo ukatila: “Nshilesangamo insansa”;s 2 ilyo akasuba no lubuuto no mweshi ne ntanda fishilafiita,t kabili ilyo amakumbi yashilabwela, na pa numa ni mfula; 3 mu bushiku ilyo abalinda ing’andau batutuma, na baume ba maka bainama,v na banakashi abapelaw baleka ukubo-

ICIPA. 11 a Yb 14:7 b Amp 20:4 Amp 24:34 c Yb 10:11 Am 139:13 Am 139:15 Ye 1:5 d Yb 11:7 Yb 26:14 Am 40:5 Lkm 8:17 Ro 11:33 e Lkm 9:10 Ho 10:12 Yh 9:4 2Ko 9:6 Ko 3:23 f Amp 27:1 Yak 4:14 g Yb 33:28 Amp 29:13 Lkm 7:11 h Lkm 5:18 Lkm 8:15 i Ukt 48:10 Lkm 12:2 Yh 21:18 j Lkm 2:11 Lkm 4:8 k Amg 16:11 Am 5:11 l Yb 31:7 m Lkm 3:17 Lkm 12:14 Ro 2:6 Ro 14:12 2Ko 5:10 n Yb 13:26 Am 25:7 o Lkm 12:8 2Ti 2:22



















ICIPA. 12 p Ukt 1:1 Ukt 1:27 q Am 71:17 Am 110:3 Am 148:12 Lk 2:49 2Ti 3:15 r Am 90:10 s 2Sa 19:35 t Ukt 27:1 1Sa 4:15 u Yb 4:19 Mt 12:44 2Ko 5:1 2Pe 1:13 v 2Sa 21:15 Am 22:15 Am 90:9 Am 102:23 w Yb 31:10 Es 47:2 Mt 24:41



















Ku Kulyo a Ukt 48:10 Es 59:10 Mt 9:29 b Yb 41:14 c Am 58:6 d 2Sa 19:35 e Yb 15:10 Amp 16:31 f Yb 17:13 Yb 30:23 Am 49:14 Lkm 9:10 g Ukt 50:10 Mko 5:38 h Aba 9:53 i Ukt 3:19 Yb 34:15 Am 146:4 Lkm 3:20

Amabuuku tayapwa

882

mba pantu nabacepa, na bakashana abalengela mu mawindoa baba na kafifi; 4 ne fiibi fya mu musebo fyaisalwa,b ilyo icongo ca kupela caba akashiminishi,c kabili umuntu ashibuka pa kumfwa fye ukulila kwa cuni, na bana banakashi ba lwimbo baba akashiminishi.d 5 Kabili, batiina apasanseme, na mu nshila muli ifya kutiinya. Umuti wa mualmonde wabalula,e ne cipaso cileikula fye, no tutwalo twa karpa1 twalepuka, pantu umuntu aleya ku ng’andaf yakwe iya muyayaya na baloosha bale-endauka mu musebo;g 6 ilyo umwando wa silfere ushilaputuka, ne mbale yafonka iya golde ishilatobeka,h kabili ilyo umutondo pa kamfukumfuku ushilatobaulwa, no mupeto wa ku cishima ushilaonaika. 7 Ilyo ulukungui talulati lubwelele ku mushili ifyo lwali no mupashij taulabwelela kuli Lesak wa cine uwaupeele.l 8 “Fya fye!” e fyasosa kalonganika,m “Fyonse fye fya fye.”n 9 Ukulunda pa kuba na mano,o kalonganika alesambilisha abantu amano,p kabili aletontonkanya sana no kufwailishaq sana, pa kuti engalemba bwino amapinda ayengi.r 10 Kalonganika alefwaya amashiwis ayasuma no kulemba amashiwi ayalungama aya cine.t 11 Amashiwi ya ba mano yaba nge fya kusonkwelako,u kabili nge misomali iyapampaminwav bwino e fyaba abalonganika ifyebo; ififuma kuli kacema umo.w 12 Cimbi na co, we mwana wandi, cenjela: Ukulej Yb 34:14; Am 104:29; Lkm 3:21; k 1Ko 8:4; l Ukt 2:7; Yb 27:3; Es 42:5; Sek 12:1; m 1Is 8:1; n Lkm 1:2; Lkm 1:14; o 1Is 3:12; 1Is 10:23; p 1Is 10:3; 1Is 10:8; q Amp 25:2; Lk 1:3; r 1Is 4:32; Amp 1:1; s Amp 15:23; Amp 16:21; Amp 16:24; Amp 25:11; t Lk 1:4; Yh 17:17; u Imi 2:37; 2Ko 10:4; Tt 2:4; He 4:12; v Am 112:8; 1Ko 15:58; Ef 6:14; w Am 23:1; Am 80:1; 1Pe 5:4.

Lkm 12:51 Ututwalo twa karpa e to abantu balelya pa kuti bafwaishe ukulya.

883

LUKALA MILANDU 12:13—ULWIMBO 1:16

mba amabuuku ayengi takupwa nakalya, no kuipeelesha kuli yena kulanasha nga nshi umubili.a 13 Apo fyonse nafyumfwika, amashiwi ya kulekelesha ni aya: Tiina Lesab wa cine no kusunga amafunde yakwe.c Pantu

ICIPA. 12 a Lkm 1:18 Imi 19:19 Ko 2:8 b Amg 10:12 Yb 28:28 Am 111:10 Amp 1:7 Amp 8:13 Amp 9:10

ici e cifwaikwa ku bantu bonse. 14 Kabili Lesa wa cine akapingula umulimo onse pali conse icafiswa, nampo nga cisuma nelyo cibi.a c Amg 6:2; Am 119:35; 1Pe 2:17; 1Yo 5:3; Ku Kulyo a Am 62:12; Lkm 11:9; Mt 12:36; Lk 12:2; Imi 17:31; 1Ko 4:5; 2Ko 5:10; 1Ti 5:24.

dccc

ccc

ULWIMBO LWA NYIMBO ulwacila inyimbo 1 Ulwimbo shonse, ulwa kwa Solomoa

b

2 “Shi lekeni amfyompe ne: ku milomo ya kanwa kac pantu icitemwiko cobe kwe, cawama ukucila umwangashi. d 3 Amafutae yobe yalanunkila bwino. Ishina lyobe lyapala amafuta ayapongololwa. f E mulandu wine abakashana bakutemenwa. 4 Unsende tuye nobe; g tubutuke. Imfumu yanyingisha mu miputule ya iko iya mu kati! h Natusekelele no kwangila pamo. Ale natulande pa citemwiko cobe ukucila ukulanda pa mwangashi. i Walilinga ukutemwikwa. j 5 “Ndi mukashana umufiishi, lelo naliyemba, mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu, k naba nga matenti ya ku Kedari, l kabili nge nsalu sha maketani m isha mwi tenti lya kwa Solomone. 6 Mwindolesha pantu ndi uwafiitulukila, akasuba e kangoca umubeebe. Abana baume ba kwa mayo balimfuliilwe; bancitile kalinda wa mabala ya myangashi, n nangu ca kutila ibala lyandi ne mwine nshalilindile. 7 “Unjebe, we o umutima wandi watemwa, o uko utwala impaanga p ku kutuusha akasuba pa kati. Nga cinshi ico ndebela ngo mwanakashi uufimbene

ICIPA. 1 a Ukf 15:1 Amg 31:19 Aba 5:1 2Sa 22:1 Am 18:0 Es 5:1 Uks 15:3 b 1Is 4:32 c Uln 8:1 d Uln 4:10 e Amp 27:9 Lkm 9:8 Uln 5:5 Lk 23:56 f Lkm 7:1 g Yh 6:44 h 1Is 7:1 i Yh 15:13 j Mt 10:37 k Am 45:9 l Am 120:5 Ek 27:21 m Ukf 36:14 n Uln 8:12 o 1Sa 18:20 Es 5:1 p Uln 6:3 Yh 10:11 Uks 7:17



















Ku Kulyo a Am 45:9 Ef 5:27 b 1Is 10:28 c Uln 6:4 d Ek 16:11 e 2Sa 1:24 Ye 4:30 f Uln 4:13 g Yh 12:3 h Ukf 30:23 Est 2:12 Am 45:8 Uln 4:6 Uln 5:13 Yh 19:39 i Uln 4:5 j Uln 4:13 k Yos 15:62 l Am 45:11 Uln 4:7 m Ukt 29:17 Uln 4:1 Uln 5:2 n Am 45:2 Uln 5:10 Yh 1:14 He 11:23

ica kulooseshamo mu mpaanga sha banobe?” 8 “Nga tawaishiba, we wayemba nga nshi pa banakashi, a fuma no kukonka mu makasa ya mpaanga kabili cemena abana ba mbushi bobe mu mbali ya matenti ya bacemi.” 9 “Nakupalanya kuli kabalwe wandi umukota uwa kwi celeta lya kwa Farao, b we munandi uwatemwikwa. c 10 Yaliyemba amasaya yobe ku fikuti fya mushishi obe, no mukoshi obe ku bulungu. d 11 Tulekupangila utubekobeko twa golde, e no kubikamo amatoni ya silfere.” 12 “Ilyo imfumu ikele pe tebulo lya iko ilyabulungana, amafuta yandi aya nardi f yafumya akacena akasuma. g 13 Uwatemwikwa wandi ali nga kamufuko ka muri1 h kuli ine; ubushiku bonse akalaala pa kati ka mabele yandi. i 14 Umutemwikwa wandi ali nge cisansangu ca maluba ya henna j kuli ine, mu mabala ya myangashi aya ku En-gedi.” k 15 “Ala kwena waliyemba, we munandi we o natemwa! l Ala kwena waliyemba! Amenso yobe menso ya nkunda.” m 16 “Ala kwena waliyemba, n Uln 1:131 Muri mafuta ayanunkila bwino ayo balefumya ku finyamuti fya fimuti fimo.

ULWIMBO LWA NYIMBO 1:17–3:4 we mutemwikwa wandi, kabili waliwama! Ubusanshi a bwesu na bo bwalinakanaka. 17 Imyalo ya ng’anda yesu iisuma ya mikedari, b ne nsonta shesu sha mikupri. c

ndi iluba lya ntongola 2 “Ine ilya mu lulamba lwa Sharod

ni, iluba lya mu nika.” e 2 “Filya fyaba iluba lya mu mpanga mu kati ka ficilasa, e fyaba umukashana wandi mu bana banakashi.” f 3 “Nga filya umuapele g waba pa miti ya mu mpanga, e fyo no mutemwikwa wandi aba pa kati ka bana baume. h Ndakumbwa icintelelwe cakwe, kabili e mo naikala, ne fisabo fyakwe fyalilowa mu kanwa kandi. 4 Anyingishe mu ng’anda ya mwangashi, i ne mendelaj yakwe pali ine kutemwa. k 5 Mumpeele ukutuusha ku fimamantwa fya myangashi iya-anikwa, l munkoshe ku maapele; pantu nindwala icitemwiko. m 6 Nimbika umutwe wandi pa kuboko kwakwe ukwa ku kuso; no kuboko kwakwe ukwa ku kulyo—nakunkumbatila. n 7 Mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu, ndemulenga ukulapila o mu mpombo ishikota p atemwa mu nsebula ishikota q isha mu mpanga, ukuti te kwesha ukubuusha nangu kubalamuna icitemwiko muli ine cikasuke aci-ishila fye icine. r 8 “Lishiwi lya mutemwikwa wandi! s Moneni! Uyu aleisa, t alecilauka pa mpili, alesumpauka pa tupili. 9 Umutemwikwa wandi apala impombo u nangu umwana wa nsebula. Moneni! Uyu eminine ku numa ya cibumba cesu, alelengela mu mawindo, alelengelela mu fyapikulwa fya pa mawindo. v 10 Umutemwikwa wandi ayasuka no kutila kuli ine, ‘Ima, we mukashana wa-

ICIPA. 1 a Yb 7:13 Am 132:3 b Am 92:12 Es 9:10



















ICIPA. 2 Es 35:1 1Im 27:29 Uln 2:16 Uln 1:15 Flp 2:15 1Pe 2:12 g Uln 8:5 h Am 45:2 Uln 5:9 i Es 25:6 j Uln 6:4 k Ukt 29:18 Ukt 29:20 l 1Sa 30:12 2Sa 6:19 m 1Sa 18:20 Uln 5:8 n Uln 8:3 o Amg 6:13 p 2Sa 2:18 1Im 12:8 Uln 3:5 q Amp 5:19 r Uln 8:4 s Uln 5:2 Yh 10:27 Uks 3:20 t Uks 22:20 u Uln 2:17 Uln 8:14 v Aba 5:28



















c d e f

Ku Kulyo a Uln 4:7 b Am 45:10 Yh 14:3 c Sek 10:1 d Uln 6:11 Es 55:10 e Es 18:5 Yh 15:2 f Ye 8:7 g Mk 4:4 h Es 28:4 Na 3:12 i Uln 1:15 j Uln 5:2 Ye 48:28 Mt 10:16 k Am 45:11 l Uln 1:5 Uln 6:10 m Aba 15:4 Isb 5:18 n Uln 7:12 o Uln 6:3 Uln 7:10 p Uln 1:7 q Uln 2:1 r 2Sa 2:18 Uln 2:9 Uln 8:14



















ICIPA. 3 s 1Sa 18:20 Uln 1:7 t 2Im 9:30 u Neh 8:16 Isb 4:18 v Am 130:6 Uln 5:7

Umukashana uwaicefya

884

ndi uwatemwikwa, we wayemba wandi, a natuleya. b 11 Pantu, mona! amainsa c nayapita, imfula iifubauka naipita, naipwa. 12 Amaluba yabalula mu calo, d inshita ya kutungwilamo e imyangashi naisa, no kulila kwa cipele f kwaumfwika mu calo cesu. 13 Umukunyu g naulenga amakunyu ya uko ayabishi ukukashika; h ne myangashi naibalula, naifumya ne cena cisuma. Ima, isa, we mukashana wandi, we wayemba wandi, i natuleya. 14 We nkundaj yandi umwasokama mu cilibwe icitali, umwabelama umwasulukisha, unange ifyo wapangwa, k unenge ukumfwa ishiwi lyobe, pantu ishiwi lyobe lisuma ne cinso cobe caliyemba.’” l 15 “Twikatileni bamumbwe, m abana ba bamumbwe abaleonaula imyangashi, ilyo imyangashi yesu yabalula.” n 16 “Uwatemwikwa wandi, wandi na ine ndi wakwe. o Alecema impaanga p shakwe mu maluba ya mu mpanga. q 17 Mpaka umwela watalala wapepelesha ne finshingwa fyabutuka, bwelela kuno, we mutemwikwa wandi; ube nge mpombo r atemwa ngo mwana wa nsebula umwapakanina impili. nalaala pa busanshi 3 “Nga bwandi ubushiku nalefwaya uo umutima wandi watemwa. s Nalimufwaile, lelo nshamusangile. 2 Awe kanjime fye, mpitane mu musumba; t mu misebo na mu mansa u mfwaye uo umutima wandi watemwa. Nalimufwaile, lelo nshamusangile. 3 Abalinshi v abalepitana mu musumba balinsangile, na ine nabepwishe ati, ‘Bushe namumonako uo umutima wandi watemwa?’ 4 Awe cilya nafuma fye apo bali e lyo nasangile uo umutima wandi watemwa. Na-

885

Amashiwi ya citemwiko

limwikete, kabili nshamulekele aye, nasuka namuleta mu ng’anda ya kwa mayo kabili mu muputule wa mu kati uwa wanjimite. 5 Mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu, ndemulenga ukulapila a mu mpombo ishikota atemwa mu nsebula ishikota isha mu mpanga, b ukuti te kwesha ukubuusha nangu ukubalamuna icitemwiko muli ine cikasuke aci-ishila fye icine.” c 6 “Cinshi ici icilefuma mu matololo nge ntumba ya cushi, ico balesansako muri1 na libani, d ne fya buunga buunga fyonse ifyanunkila bwino ifya kwa shimakwebo?” e 7 “Mona! Ica kusendamapo cakwe, ica kwa Solomone. Impalume amakumi mutanda (60) bonse nabacishishinguluka, abaume ba maka aba mu bena Israele, f 8 bonse nabekata ulupanga, balesambilila inkondo, bonse bali no lupanga lwabo pe tanta pa mulandu wa filenga umwenso ubushiku.” g 9 “Macila ayo Imfumu Solomone yaipangiile ku fimuti fya ku Lebanone. h 10 Impanda sha yako yapangile isha silfere, apa kushintilila apa golde. Apa kwikala paba apakashikila, mu kati ka macila mwaliyemfiwe bwino bwino ku bana banakashi ba ku Yerusalemu.” 11 “Fumeni mumone, mwe bana banakashi ba mu Sione, Imfumu Solomone ne cisote i ca bufumu ico nyina j amupikwilile ica kufwala pa bushiku bwa bwinga bwakwe na pa bushiku bwa kusekelela kwa mutima wakwe.” k “Ala kwena waliyemba, l we munandi uo natemwa! Ala waliyemba! Amenso yobe yali nga amenso ya nkunda, m mu nsalu iyo ufimbene. n Umushi-

4

ULWIMBO LWA NYIMBO 3:5–4:10 ICIPA. 3 a 1Is 22:16 b Uln 2:7 c Uln 8:4 d Ye 2:2 e Ukf 30:23 Ukf 30:34 f 1Is 9:22 g Neh 4:22 Lkm 5:12 h 1Is 5:9 i Amp 4:9 j 2Sa 12:24 Amp 4:3 k Es 62:5 

ICIPA. 4 l Am 45:11 m Uln 1:15 n Ukt 24:65 

Ku Kulyo a Uln 6:5 b Imp 32:1 Amg 3:12 c Uln 6:6 d Am 37:30 Am 45:2 e Uln 6:7 f Uln 1:10 g Neh 3:25 Uln 7:4 h 2Sa 8:7 2Is 11:10 Ek 27:11 i Uln 7:3 j Uln 2:16 k Uln 2:17 l Lkm 2:5 m Uln 4:1 n 2Ko 11:2 Ef 1:4 2Pe 3:14 o Yh 3:29 Uks 21:9 p Amg 3:25 q Amg 3:9 r Am 133:3 s Uln 5:1 t Am 45:14 Uks 19:7

shi obe waba ngo mukuni wa mbushi a ishifumine mu citungu ca mpili ica Gileadi. b 2 Ameno yobe yaba ngo mukuni wa mpaanga ishikota c isho babeyele nomba line isho bafuma mu kusamba, shonse fye ishilefyala bampundu, tapali nangu imo iyafwilwapo abana. 3 Imilomo yobe yaba ngo bushishi ubwakashika ce, ne milandile yobe isuma. d Insensematwi shobe shaba nge fipandwa fya mapomegranate mu nsalu iyo ufimbene. e 4 Umukoshi f obe waba ngo lupungu g lwa kwa Davidi, ulwakuulilwa na mabwe, umwakobekwa inkwela ikana limo (1,000), shonse ni nkwela h sha mpalume. 5 Amabele i yobe yaba nga bampundu, abana babili aba mpombo ishikota ishilelya mu maluba ya mu mpanga.” j 6 “Mpaka inshita umwela uwatalala wapepelesha k ne finshingwa fyabutuka, ndeya ku lupili lwa muri1 na ku kapili ka libani.” l 7 “Waliyemba m muli fyonse, we mukashana wandi, kabili tamwaba kalema muli iwe. n 8 Tuleya tufume mu Lebanone, we nabwinga wandi, o natuye tufume mu Lebanone. p Utentemuke ufume pa muulu wa Amana, ufume pa muulu wa Seniri q na Hermone, r ufume umwikala inkalamo, ufume pa mpili sha mbwili. 9 Wanjimya umutima, we nkashi s yandi, we nabwinga wandi, t wanjimya umutima pa kundolesha fye ilinso lyobe limo, u pa kubeeka fye kumo ukwa kamunyololo kobe aka mu mukoshi. 10 Ifyo cawama icitemwiko cobe, v we nkashi yandi, we nabwinga wandi! Icitemwiko cobe calicila pa mwangashi no kununkila kwa

u Amp 5:19

Uln 3:61 Moneni utulembo tuli pe samba pa Uln 1:13.

v Uln 1:2 Uln 7:12

Uln 4:61 Moneni utulembo tuli pe samba pa Uln 1:13.

ULWIMBO LWA NYIMBO 4:11–5:11 mafuta yobe kwalicila imisango yonse iya mafuta ayanunkila bwino! a 11 Imilomo yobe itonyab uluto lwa buci, we nabwinga wandi. Ubuci c no mukaka fili mwi samba lya lulimi lobe, no kununkila kwa fya kufwala fyobe kuli ngo kununkila d kwa Lebanone. 12 Nkashi yandi, e nabwinga wandi, libala ilyapindililwa, kamfukumfuku akacin gililwa. 1 3 In kanda yobe libala lya mapomegranate, umwaba ifisabo ifishaiwamina, f ifilimwa fya henna na nardi; g 14 nardi h ne luba lya ntongola, i iciloolo j na kinemone, k ne misango yonse iya miti ya libani, muri1 ne cikulankonde, l pamo na mafuta yonse ayanunkila bwino nga nshi; m 15 kabili ni we kamfukumfuku akatapilila amabala yandi, icishima ca menshi ayalengama, n kabili utumilonga utupita ukutula ku Lebanone. o 16 Buuka, we mwela wa ku kapinda ka ku kuso, na we wa ku kapinda ka ku kulyo, isa. p Pepelesha pe bala lyandi. q Lekeni icena icisuma icilimo cisalanganinemo.” “Lekeni umutemwikwa wandi engile mwi bala lyakwe no kulya ifisabo fya liko ifisuma nga nshi.” r

“Naisa mwi bala lyandi, we 5 nkashi yandi, we nabwinga s

wandi. t Nasaba ifinyamuti fyandi ifya muri1 u ne fintu fyandi ifyanunkila bwino. Nindya uluto lwandi ulwa buci pamo no buci bwandi; v ninwa umwangashi wandi no mukaka wandi.” “Lyeni, imwe babili mwe batemwana! Nweni no kukolwa icitemwiko!” w 2 “Ilyo ndi mu tulo, umutima wandi wena ulelola. x Naumfwa umutemwikwa wandi, alekonkonsha!” y

ICIPA. 4 a Est 2:12 Uln 1:3 Uln 1:12 b Amp 16:24 c Amp 24:13 Uln 5:1 d Am 45:8 e Uln 6:2 f Uln 7:13 g Uln 1:12 h Yh 12:3 i Uln 2:1 j Ukf 30:23 Es 43:24 k Amp 7:17 Uks 18:13 l Imp 24:6 Am 45:8 m Ukf 30:34 Ek 27:22 2Ko 2:14 n Ukt 26:19 o Ye 18:14 p Lkm 1:6 q Uln 5:1 

ICIPA. 5 r Uln 4:16 Uln 6:2 s Uln 4:9 1Ti 5:2 t Uln 4:8 Yh 3:29 Uks 21:9 u Uln 4:14 v Amg 26:9 Uln 4:11 Es 7:15 w Uln 1:2 Uln 1:4 x Uln 3:1 y Uks 3:20 

Ku Kulyo a Lk 12:36 b 2Ko 7:1 2Ko 11:2 Ef 5:27 2Pe 3:14 Uks 14:4 c Lk 2:8 d Ukt 43:30 1Is 3:26 e Uln 3:1 f Uln 3:3 g Es 62:6 h Uln 3:10 i Amg 6:13 Amg 10:20 j Am 45:2 k Uln 2:5 l Am 45:7

Uln 4:141 Moneni utulembo tuli pe samba pa Uln 1:13. 5:11 Moneni utulembo tuli pe samba pa Uln 1:13.

Abalenga ukulapa

886

“Njiswilako, a we nkashi yandi, we mukashana wandi, we nkunda yandi, we wafikapo wandi! b Ine umutwe wandi naubomba ku mume, ifikuti fya mushishi wandi nafibomba ku mume wa bushiku.” c 3 “‘Nimfuula ilaya lyandi. Cinshi ndelifwalila kabili? Ninsamba amakasa yandi. Cinshi ico ndeyalamfisha?’ 4 Umutemwikwa wandi afumya iminwe yakwe pa cipunda ca mu ciibi, no mutimad wandi wafuma. 5 Nalimine ku kwiswila umutemwikwa wandi, na ku minwe yandi kwaletona muri,1 yaletonena mu fipunda fya ca kukomenako iciibi. 6 Naiswilile umutemwikwa wandi, lelo umutemwikwa wandi alyalulwike kale, naya. Umutima wandi walifumine muli ine ilyo alandile. Nalimufwaile, nomba nshamusangile. e Nalimwitile, awe te wa kwasuka nakalya. 7 Abalinshi f abalepitana mu musumba balinsangile. Balingumine, bancena. Abalinshi abalonda amalinga g bampokele ica kufimbana candi. 8 “Mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu, h ndemulenga ukulapa, i ukuti, nga mwasanga umutemwikwa wandi, j mumwebe amuti nindwala icitemwiko.” k 9 “Bushe umutemwikwa obe acila shani abaume bambi, l we wacila abanakashi bonse ukuyemba? m Bushe umutemwikwa obe awama shani ukucila umwaume umbi, apo watulenga ukulapa ifyaba nge fi?” n 10 “Umutemwikwa wandi alibengeshima kabili alikashikila, alatambwa mu baume amakana ikumi (10,000). o 11 Umutwe wakwe ni golde, golde iyalopololwa. Ifikuti fya mushi-

m Uln 6:1 n Uln 5:8 o Lk 2:52

Uln 5:51 Moneni utulembo tuli pe samba pa Uln 1:13.

887

Umukashana uwayemba

shi wakwe fisansangu fya mwangashi. Umushishi wakwe uwafiita waba kwati ni mwankole. 12 Amenso yakwe yaba kwati ni nkunda ishili mu mbali ya mifoolo ya menshi, ishilesamba mu mukaka. 13 Amasaya yakwe yaba kwati luputa umwamena ifya kusuba a ifinunkila bwino, yaba kwati ni mputa sha fya kusubasuba ifyanunkila bwino. Imilomo yakwe maluba, ayatonya muri.1 b 14 Iminwe yakwe yalibulungana bwino nga golde, iyabikwamo krusoliti. Ifumo lyakwe lyaba kwati meno ya nsofu ayapaminwako ica safiri. 15 Amolu yakwe ni nceshi sha marbele ishashimpwa pa mashinte ya golde iyalopololwa. Amoneka kwati ni Lebanone, uwayemba nge mikedari. c 16 Akanwa kakwe kalilowesha, kabili fyonse fye pali ena fyaliwamisha. d Mwe bana banakashi ba ku Yerusalemu, uyu e mutemwikwa wandi, kabili e munandi.” umutemwikwa obe 6 “Bushe ele kwi, we wayemba nga nshi pa banakashi? e Ni kwi umutemwikwa obe ele, pa kuti tumufwaile pamo na iwe?” 2 “Umutemwikwa wandi atentemukile kwi bala f lyakwe, ku mputa uko balimba imiti iinunkila bwino, g ku kucema h impaanga shakwe mu mabala, no kusaba amaluba. 3 Ine ndi wa mutemwikwa wandi, no mutemwikwa wandi, wandi. i Alecema j impaanga shakwe mu maluba.” 4 “Waliyemba, we mukashana wandi, k waba ngo Musumba Uusuma, l wawama nga Yerusalemu, m uli wa kupapusha kwati mabumba n ayashingulwike imendela. o 5 Leka ukundolesha, p pantu amenso yobe yankubula

ULWIMBO LWA NYIMBO 5:12–7:1 ICIPA. 5 a Uln 6:2 b Uln 1:13 c Am 92:12 d Am 45:2 Uln 2:3



















ICIPA. 6 e Am 45:11 Uln 1:8 Uln 5:9 Uks 19:8 f Uln 5:1 g Uln 5:13 h Uln 1:7 Uln 2:16 i Uln 7:10 2Ko 11:2 j Es 40:11 Yh 10:14 He 13:20 k Uln 1:9 l 1Is 14:17 m Am 48:2 Uks 21:10 n Uln 6:10 o Am 20:5 p Uln 1:15 Uln 4:9 Uln 7:4



















Ku Kulyo a Uln 4:1 b Uln 4:2 c Uln 4:3 d 1Is 11:1 e Uln 2:14 f Uln 5:2 g Am 45:9 Es 49:23 h Uln 8:5 Uks 21:10 i 2Sa 23:4 Es 58:8 j Es 24:23 k Mt 13:43 l Uln 6:4 m Lkm 2:5 Uln 6:2 n Amg 8:7 o Uln 7:12 p Uln 1:10 q Uln 1:6 Uks 19:7



















ICIPA. 7 r Es 52:7

Uln 5:131 Moneni utulembo tuli pe samba pa Uln 1:13.

Ro 10:15 s Am 110:3

umutima. Umushishi obe uli ngo mukuni wa mbushi ishacisa shilecilauka ukutentemuka ulupili lwa Gileadi. a 6 Ameno yobe yali ngo mukuni wa mpaanga ishikota isho basamba nomba line, shonse fye shilefyala bampundu, tapali nangu imo iyafwilwapo abana. b 7 Insensematwi shobe shili nge fipandwa fya mupomegranate mu cifimbo cobe. c 8 Abasano kuti baba amakumi mutanda (60), na bakanakashi amakumi cinekonsekonse (80), na babomfi banakashi bena te ba kupenda. d 9 Lelo inkundae yandi, imo fye, iyafikapo. f Afyelwe fye umo mpo kuli nyina. Alitemwikwa ku wamufyele. Abana banakashi bamumona, kabili batila alipaalwa; abasano na bakanakashi bamumona, kabili bamutasha, g 10 ‘Nani uyu mwanakashi h uwapuulama nga macaca, i uwayemba ngo mweshi wabulungana, j uwabengeshima nga kasuba, k uwa kupapusha nga mabumba ayashingulwike imendela?’” l 11 “Ku mabalam ya miti ya fitwalo fya nkusu e ko natentemukile, ku kumona intombo mu mumana, n ku kumona nga naupuuka umwangashi, nga naibalula imipomegranate. o 12 Ilyo nshilaishiba icalecitika, napulikilwe fye ninsendwa mwi celeta lya bantu bandi abaitemenwa abene.” 13 “Bwela, bwela, we mwina Shulamu! Bwela, bwela, uleke tukumonepo!” p “Cinshi ico mwamona mu mwina Shulamu?” q “Aba kwati mabumba yabili aya balecinda!” yayemba 7 “Ifyo yobe mu ndyato

amakasa shobe, we mwana mwanakashi umukankaala! s Ukubulungana kwa ntungu shobe kwapala r

ULWIMBO LWA NYIMBO 7:2–8:7 ifisaamo, a ifyapangwa ku minwe ya waishibisha ifya kupangapanga. 2 Umutoto obe waba nge nsupa iyabulungana bwino. Mwilaleka umwangashi b uwapangwa bwino ulepwamo. Ifumo lyobe mwina wa ngano, uwashingulukwa na maluba. c 3 Amabele yobe yali nga bana babili, bampundu ba mpombo ishikota. d 4 Umukoshi e obe waba ngo lupungu lwa meno ya nsofu. Amenso f yobe yali nge fishiba fya mu Heshebone, g pa mpongolo ya Bati-rabimu. Umoona obe uli ngo lupungu lwa pa Lebanone, ulwalungatana na Damaseke. 5 Umutwe obe uli ngo lupili lwa Karmele, h no mushishi i obe ku mutwe uli ngo bushishi ubwakashikila. j Imfumu yobe naikakwa ku mushishi uutali. k 6 Ifyo wayemba, kabili ifyo wawama, we mukashana wandi, ubusuma bobe bwacila pa fya kuilemena fyonse! l 7 Iciimo cobe capala akancindu, m na mabele n yobe yapala ifisansangu fya myangashi. 8 Natile, ‘Ndenina akancindu, pa kuti njikate iminkonti ya mwangashi.’ o Iye, amabele yobe yaba nge fisansangu fya mwangashi, no mupu usuma uufuma mu myona yobe ube nga ma-apele, 9 kabili akanwa kobe kabe ngo mwangashi p uwawamisha uupita bwino q pa mukoshi wa mutemwikwa wandi, uulepita pa milomo ya basendeme.” 10 “Ine ndi wa mutemwikwar wandi, na o alamfuluka. s 11 Ale, we mutemwikwa wandi, natuye mu mpanga; t tuyelaala mu maluba ya henna. u 12 Tukacelele ukuya ku mabala ya myangashi, ku kuyamona umwangashi nga naupuuka, v na maluba nga nayabalula, w ne miti ya mapomegranate nga naipuuka. x E ko nkakulangila icitemwiko candi. y 13 Bama-

ICIPA. 7 a Am 45:13 b Amp 9:2 Uln 8:2 c Uln 2:2 d Uln 4:5 e Uln 1:10 Uln 4:4 f Uln 4:1 g Imp 21:25 Yos 21:39 h Es 35:2 i Uln 6:5 j Est 8:15 Uln 3:10 k Uln 1:4 l Uln 4:7 m Am 92:12 n Uln 7:3 Uln 8:10 o Mt 5:28 1Ti 5:2 p Am 104:15 q Amp 23:31 r Uln 2:16 Uln 6:3 s Uln 2:14 t Uln 8:1 u Uln 1:14 Uln 4:13 v Uln 6:11 w Uln 2:13 x Amg 8:8 Uln 6:11 y Uln 1:4 Uln 4:10



















Ku Kulyo a Ukt 30:14 b Uln 4:16



















ICIPA. 8 c Uln 1:6 d Ga 4:26 e Am 2:12 Uln 1:2 f Uln 3:4 g Amp 9:2 Uln 5:1 h Uln 2:6 i Uln 2:7 Uln 3:5 j Uln 6:13 Uln 7:10 k Am 45:10 l Uln 7:11 m Ukt 3:16 n Hg 2:23 o Yh 15:13 Ro 16:4 Ef 5:25 Uks 12:11 p Ukf 20:5 Yos 24:19 q Am 89:8 Am 118:17 Es 12:2 1Yo 4:8 r 1Ko 13:8 1Ko 13:13 s Ro 8:39

888

Ukutemwa kwalikosa

ndragora a balenunkila bwino, na pa miinshi yesu pali imisango yonse iya fisabo ifyawamisha. b Nalikubikila ifintu, we mutemwikwa wandi, ifya nomba ne fya kale. kanshi nga wali kwa8 “Iye, ti ni ndume yandi, uwaoc

nkele ku mabele ya kwa mayo! d Nkusanga pa nse, nga nakufyompa. e Abantu te kuti bansuule awe. 2 Kuti nakusenda no kukwingisha mu ng’anda ya kwa mayo, f uwalensambilisha. Kuti nakunwesha umwangashi g uwasakanamo ifyanunkila bwino, amenshi ayo bakama mu mapomegranate. 3 Kuti nabika umutwe wandi pa kuboko kwakwe ukwa ku kuso; no kuboko kwakwe ukwa ku kulyo —kuti kwankumbatila. h 4 “Mwe bana banakashi ba mu Yerusalemu, ndemulenga ukulapa, ukuti tamwakabuushe nangu ukubalamuna icitemwiko muli ine cikasuke aci-ishila fye icine.” i 5 “Nani uyu mwanakashi j aleisa ukufuma mu matololo, k nashintilila pa mutemwikwa wakwe?” l “Mwi samba lya muapele e mo nakubushishe mu tulo. E mo ifumo lya kwa noko lyabukiile. E mo ifumo lya wakufyele lyabukiile. m 6 “Umbike kwati cishibilo pa mutima n obe, kwati cishibilo pa kuboko kobe; pantu ukutemwa kwakosa nge mfwa, o ukuipeelesha takwaluka p ifyo ne Nshiishi1 ishaluka. Imingu sha kuko shapala imingu sha mulilo, ulubingu lwa kwa Jah. q 7 Amenshi nangu yafule shani te kuti yashimye ukutemwa, r kabili te kuti kusendwe ne mimana. s Umuntu nga apeela fyonse ifya Uln 8:61 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

889

Yuda

ULWIMBO LWA NYIMBO 8:8—ESAYA 1:9

mu ng’anda yakwe pa kuti abantu bamutemwe, abantu kuti bafisuula.” 8 “Tuli na nkashi a yesu umwaice uushilamena amabele. Tukacita shani kuli nkashi yesu ilyo bakamulansha?” 9 “Nga abe cibumba, b ninshi tukakuulapo ulupungu lwa silfere; nomba nga abe ciibi, c ninshi tukesalako no mupindo wa cimuti ca mukedari.” 10 “Ine ndi cibumba, na mabele yandi yali nge mpungu. d E ico, mu menso yakwe naba ngo wasanga umutende. 11 “Solomone aali ne bala lya myangashi e mu Baali-hamone.

ICIPA. 8 a Uln 1:6 b 2Ko 7:1 Ga 5:23 1Pe 3:2 c Amp 7:11 Ho 2:7 1Ko 7:9 d 1Ko 7:34 Ko 3:5 1Pe 2:12 e Lkm 2:4 Uln 7:12 

Ku Kulyo a Lk 20:9 b Uln 1:6 Uln 6:11 c Uln 2:14 d Uln 2:17

Apeele ibala lyakwe ku balinshi. a Cila muntu aali no kuleta pa fisabo fya liko indalama sha silfere ikana limo (1,000). 12 “Ine nali-ikwatila ibala lya myangashi, ilyandi ne mwine. Indalama ikana limo (1,000) shobe, we Solomone, ne ndalama imyanda ibili (200) sha balinda ifisabo fya mwi bala.” 13 “We wikala mu mabala, b abanandi baleumfwa ishiwi lyobe. Leka na ine ng’umfweko.” c 14 “Butuka, we mutemwikwa wandi, kabili ube nge mpombo atemwa ngo mwana wa nsebula pa mpili apamena ifinunkila.” d

dccc

ccc

ESAYA a

b

ca kwa Esaya 1 Icimonwa mwana Amose ico amwene

pali Yuda na pali Yerusalemu mu nshiku sha kwa Usia, c Yotamu, d Ahasi e na Hisekia, f imfumu sha bena Yuda: g 2 Umfwa, h we muulu, kabili kutika, we sonde, pantu Yehova umwine nasosa ati: “Nalelele abana abaume no kubakusha, i lelo bena nabampondokela. j 3 Ing’ombe iilume yalishiba umwine wa iko, ne mpunda yalishiba umulimba wa waiteka; nomba abena Israele bena tabaishiba, k abantu bandi tabeluka ilyo balecita ifintu.” l 4 We bulanda ku luko lwa lubembu, m abantu aba filubo ifine fine, ulubuto lwa bacita ifyabipa, n abana ba bonaushi! o Nabasha Yehova, p nabasaalula Uwa Mushilo wa kwa Israele, q nabamufutatila. r 5 Ni pi pambi mukapumwa na kabili, s apo mulelundapo pa kupondoka kwenu? t Umutwe onse naulwa-

ICIPA. 1 a Imp 12:6 Yb 33:15 Ams 3:7 b 2Im 32:32 c 2Im 26:22 Es 6:1 d 2Im 27:1 e 2Im 28:1 f 2Is 19:2 2Im 29:1 2Im 32:20 g Mt 1:9 h Am 50:4 i Amg 1:31 Ek 16:13 j Amg 4:25 Es 30:9 Ek 20:8 k Ho 4:6 l Amg 32:28 Am 32:9 Ro 1:28 m Da 9:11 Imi 7:51 n Imp 32:14 Aba 2:19 o Mk 7:2 p Amg 31:16 He 3:10 q Amg 32:19 Ye 7:19 Ye 50:29 1Ko 10:22 r Am 58:3 Ye 2:5 Ye 15:6 Ro 8:7 s Ye 2:30 Ye 5:3 t Ye 9:3 

Ku Kulyo a Neh 9:34 Da 9:8

la, no mutima onse naunaka. a 6 Ukufuma pa nshi ya lukasa ukufika na ku mutwe tapali apashala apatuntulu. b Ifilaso ne fikwebululwa ne filonda ifibishi —tafyatinwa nelyo ukukakwapo, nangu kunashiwa ku mafuta. c 7 Icalo cenu naconaika, d imisumba yenu naipya ku mulilo; e abeni f baleonaulag umushili wenu ku cinso cenu, kabili ukonaulwa kuli ngo kucimfiwa ku beni. h 8 Kabili umwana mwanakashi Sione i ashele nge nsakwe mwi bala lya myangashi, nge nsakwe ya balinshi mwi bala lya fibimbi, kwati musumba uo bashingile. j 9 Yehova wa mabumba nga tatushilileko abapusuka abanono, k nga twaba fye nga Sodomu, kabili nga twaba fye kwati ni Gomora. l b Am 38:3; c Lk 10:34; d Amg 28:63; Ye 44:2; e Es 34:9; Ye 2:15; f 2Is 10:32; g Amg 28:33; h 2Is 18:11; Isb 5:2; i Es 8:18; Sek 9:9; j 2Is 18:14; Es 5:2; Es 8:8; Ye 4:17; Lk 19:43; k 2Is 25:11; Isb 3:22; Ro 9:27; l Ukt 19:24; Amg 29:23; Ams 4:11; Ro 9:29.

ESAYA 1:10-28

Amalambo ya fye. Ukuisangulula

10 Umfweni icebo ca kwa Yehova, a mwe bakateka abankalwe b aba ku Sodomu. c Kutikeni ku mafunde ya kwa Lesa wesu, mwe bantu ba mu Gomora. 11 “Bushe amalambo ayengi ayo mupeela ya nshi kuli ine?” e fyo Yehova asosa. “Nintendwa ne mituulo yenu iya koca d iya basukusuku e na mafuta ya nama shaina; f kabili nshatemwag umulopah wa bana ba ng’ombe abalume no wa mpaanga ishilume no wa basawe. i 12 Ilyo mwisa ku kumona icinso candi, j nani uwamweba ati mulecita ifi, pa kuti mulenyantaula mu mansa shandi? k 13 Lekeni ukuleta imituulo ya ngano iya fye. l Ifyanunkila fya bunani kuli ine. m Umweshi upya n ne sabata, o ukulonganya abantu, p nintendwa ne fya finjelengwe q fyenu no kulongana kwacindamisha. 14 Nalipata r imyeshi yenu iipya ne nshita yenu iya mitebeto. Fisangwike icisendo kuli ine; s ninaka ukufisenda. t 15 Kabili ilyo mufungulula amaboko yenu, u ndafisa amenso yandi kuli imwe. v Nangu ca kuti mulafusha amapepo yenu, w ine nshumfwa; x iminwe yenu yaisulamo fye ukusumya umulopa. y 16 Sambeni; z isangululeni; a fumyeni imicitile yenu iibi pa ntanshi yandi; b lekeni ukucita ifyabipa. c 17 Sambilileni ukucita ifisuma; d fwayeni umulinganya; e lungikeni uucusha bambi; f pingwileni umwana wa nshiwa; g lubulwileni mukamfwilwa.” h 18 “Nomba iseni, lekeni tulanshanye kabili nalamwafwa ukuwamya bucibusa bwenu na ine,” e fyo Yehova asosa. i “Imembu shenu nelyo shakashika ce, shikabuuta tuutu kwati butonge; j nangu shikashike ce kwati ni nsalu yakashikisha, shikaba kwati masako ya mpaanga.

ICIPA. 1 a Ams 3:1 b Es 3:6 c Ukt 13:13 Amg 32:32 Es 3:9 Isb 4:6 Yu 7 d Ho 6:6 e Ukf 29:38 Imp 29:39 Mk 6:7 f Le 3:16 g 1Sa 15:22 Am 40:6 Am 51:16 Amp 15:8 Mt 9:13 h Le 4:18 Le 17:11 i Le 16:5 j Ukf 23:17 Amg 16:16 k Lkm 5:1 Mal 1:8 l Mal 2:12 Lk 11:42 m Amp 15:9 Amp 21:27 Ek 8:11 n Imp 28:11 o Ukf 31:13 p Le 23:2 Am 81:3 q Le 19:26 1Sa 15:23 r Ams 5:21 Ams 8:5 s Es 43:24 t Mal 2:17 u 1Is 8:22 Esr 9:5 v Amp 15:29 w Mt 6:7 x Amp 28:9 Es 59:2 Isb 3:44 Mk 3:4 y Es 59:3 Ye 7:9 Mk 3:2 z Am 26:6 Ye 4:14 Imi 22:16 Uks 7:14 a 1Ko 5:8 2Ko 7:1 b Es 55:7 Ek 18:30 1Pe 2:1 c Am 34:14 1Pe 3:11 d Ams 5:15 Mk 6:8 e Am 82:3 Am 112:5 f Amp 31:9 g Ye 22:3 h Amg 10:18 i Ye 2:5 Ho 14:1 Mk 6:2 Yak 4:8 j Am 51:7 Es 44:22 Isb 4:7 Mk 7:19



















Ku Kulyo a Amg 28:2 Yoe 2:26 b 1Sa 12:25 Amp 29:1 Da 9:5 Ho 13:16

890

19 Nga mwaitemenwa no kukutika, mukalya ifisuma ifya mu calo. a 20 Lelo nga mwakaana b kabili mwatalama, ulupanga lukamulya; pantu akanwa ka kwa Yehova nakasosa.” c 21 Iye ifyo umusumba wa cishinkad wasanguka cilende! e Uyu musumba waiswilemo fye umulinganya; f ubulungami e mo bwaleikala, g lelo nomba mwaba abepaya abantu. h 22 Silfere yobe isangwike munyela. i Ubwalwa bobe ubwa ngano bwasundulwa ku menshi. j 23 Bacilolo bobe balitalama kabili banabo ba bapupu. k Bonse balitemwa amafisakanwa l kabili bafwaisha ifya bupe. m Tabapingula umulandu wa mwana wa nshiwa; no mulandu wa kwa mukamfwilwa tabaumfwa. n 24 E ico Shikulu wa cine, Yehova wa mabumba, Uwa Maka wa kwa Israele, o atila: “Eya! Nkailubula ku fibambe fyandi, kabili nkailandula p pa balwani bandi. q 25 Kabili nkabwesesha ukuboko kwandi pali iwe, kabili nkasungulula munyela obe onse, kabili nkafumyapo ubusali bobe bonse. r 26 Kabili nkabwesha na kabili abapingushi bobe nga pa kubala, ne mpanda mano shobe nga pa kutendeka. s E lyo uketwa Umusumba wa Bulungami, Umusumba wa Cishinka. t 27 Sione akalubwilwa ku mulinganya, u na bantu bakwe abakabwela, bakalubwilwa ku bulungami. v 28 Kabili ukuwa kwa bacipondoka no kwa babembu kukac Le 26:33; Amg 28:15; Amg 30:19; 1Sa 15:29; 2Pe 3:9; d Am 48:2; Sek 8:3; e Ye 2:20; Ye 3:6; Ek 16:22; f 2Sa 8:15; 1Is 3:28; g 2Im 19:9; 2Im 19:10; h Mk 3:3; Lk 13:34; Imi 7:52; i Isb 4:1; Ek 22:18; j Ho 4:18; k Es 3:14; Mk 3:9; l Ukf 23:8; Amp 17:23; m Amp 21:14; Lkm 7:7; n Ukf 22:22; Ye 5:28; Mal 3:5; Lk 18:3; o Es 60:16; p Ek 25:14; Ho 8:3; Ro 12:19; q Amg 32:43; Es 59:18; Ek 5:13; r Ye 6:29; Ye 9:7; Mal 3:3; s Imp 12:3; 1Sa 12:3; Es 32:1; Ek 34:23; t Es 62:1; Sek 8:8; u Amg 24:18; Ye 31:11; v 1Ko 1:30; 2Ko 5:21.

891

Inshiku sha kulekelesha. Abasangu

citikila pamo, a kabili abasha Yehova bakapwa. b 29 Pantu bakekatwa insoni pa miti iikalamba iyo mwatemenwe, c kabili mukalengwa insoni pa mulandu wa mabala mwasala. d 30 Pantu mukaba ngo muti uukalamba uo amabula ya uko yalebonsa, e kabili nge bala umwabula amenshi. 31 Kabili umwaume wa maka akaba ngo mwando uushakosa, f kabili umulimo wakwe ukaba ngo lusase; kabili bonse babili bakapiila pamo, ukwabula uwa kushimya.” g e fyo Esaya mwana Amo2 Ifi se amwene pali Yuda na pali Yerusalemu: h 2 Nomba mu nshiku sha ku mpela, i e mo ulupili lwa ng’andaj ya kwa Yehova lukapampamikwa ukucila pa muulu wa mpili, k kabili lukasumbulwa ukucila utupili; l kabili inko shonse shikakonkomokelako. m 3 Kabili inko ishingi shikayako no kutila: “Iseni, n natunine tuleya ku lupili lwa kwa Yehova, tuleya ku ng’anda ya kwa Lesa wa kwa Yakobo; kabili akatusambilisha imibele yakwe, kabili tukenda mu nshila shakwe.” o Pantu mu Sione e mukafuma amafunde, ne cebo ca kwa Yehova cikafuma mu Yerusalemu. p 4 Kabili akapingula inko q no kulungika imilandu r ya bantu na bantu. s Kabili bakafula bapanga babo ukuti babe baplao na mafumo yabo ukuti yabe ifya kutungwilako imiti. t Uluko talwakemishe uluko lunankwe ulupanga, nangu ukusambilila inkondo na kabili. u 5 Mwe ba mu ng’anda ya kwa Yakobo, iseni kabili natwende mu lubuuto lwa kwa Yehova. v 6 Pantu namulekelesha abantu benu, aba mu ng’anda ya kwa Yakobo. w Pantu icalo nacisulamo ifya ku Kabanga, x kabili bacita ifinjelengwe y nga ba-

ICIPA. 1 a Am 1:6 Am 37:38 Am 104:35 Amp 29:1 Ek 20:38 2Pe 3:7 b 1Sa 12:25 1Is 9:6 2Te 1:9 c Ye 2:20 Ye 3:6 Ek 6:13 Ho 4:13 Ro 6:21 d Es 65:3 Es 66:17 e Ye 17:6 Ek 17:9 Mt 21:19 f Ek 32:21 g Am 73:27 Es 34:10 Ek 20:47 Mal 4:1



















ICIPA. 2 h Es 1:1 Mk 1:1 Hab 1:1 i Ye 23:20 Ye 30:24 Ek 38:16 Da 12:9 Imi 2:17 2Ti 3:1 Uks 12:12 j Imi 10:35 1Pe 2:5 k Da 2:35 Sek 8:3 He 12:22 Uks 21:10 l Mk 4:1 m Am 2:8 Am 72:8 Am 86:9 Hg 2:7 Mal 3:12 Uks 11:15 n Ye 31:6 Sek 8:23 Uks 22:17 o Am 25:8 Es 54:13 Mk 4:2 Yh 7:16 Imi 10:33 1Te 4:9 p Am 110:2 Es 51:4 Ro 10:18 Uks 21:24 q 1Sa 2:10 Am 82:8 Am 96:13 Am 110:6 Imi 17:31 r Amp 11:5 Mt 3:3 Lk 3:5 Yh 1:23 2Ti 3:16 He 9:10 s Es 1:18 Ef 2:1 Ko 2:13 t Am 46:9 Ho 2:18 Sek 9:10 u Am 72:7 Es 60:18 Mk 4:3 Mt 5:44 Mt 26:52 v Am 89:15 Es 60:19 1Yo 1:7 Uks 21:23

ESAYA 1:29–2:18

Pelishiti, kabili baisulamo abana ba bena fyalo. a 7 Kabili icalo cabo caisulamo silfere na golde, ne fyuma fyabo te fya kupenda. b Kabili icalo cabo caisulamo bakabalwe, na maceleta yabo te ya kupenda. c 8 Kabili icalo cabo caisulamo tulesa twa fye. d Balekontamina ifyo bapanga ku minwe yabo, ne fyo iminwe yabo yapanga. e 9 Kabili umuntunse naseebana, no muntu nasaalulwa, kabili te kuti mubabelele uluse. f 10 Ingila mu cilibwe kabili belama mu lukungu pa mulandu wa kutiinya kwa kwa Yehova, na pa mulandu wa bucindami bwa kupulamo kwakwe. g 11 Amenso ya matutumuko aya muntunse yakacefiwa, na bantu abaituntumba bakapwa; h kabili Yehova eka e ukasansabikwa muli ubo bushiku. i 12 Pantu bushiku bwa kwa Yehova wa mabumba. j Buli pali onse uwaitutumuna kabili uwatumpuka na pali onse uwasansabikwa nelyo uwasuulwa; k 13 na pa mikedari yonse iya mu Lebanone l iitali kabili iyasansabikwa na pa miti iikalamba yonse iya mu Bashani; m 14 na pa mpili shonse ishitali na pa tupili tonse utwasansabikwa; n 15 na pa lupungu lonse ulwalepa na pe linga lyonse; o 16 na pa fimato fyonse ifya ku Tarshishi p na pa mato yonse ayasuma. 17 Kabili abantu abaituntumba bakapwa, na bantu aba cilumba bakapwa; q kabili Yehova eka e ukasansabikwa muli ubo bushiku. r 18 Kabili tulesa twa fye w Amg 31:17; 2Im 24:20; x Uks 17:5; y Le 19:31; Amg 18:10; Am 106:35; Ku Kulyo a Esr 9:2; Neh 13:24; b 1Is 10:21; c Amg 17:16; 1Is 4:26; d 2Im 28:2; 2Im 33:7; Ye 2:28; e Amg 4:28; Am 115:4; Ho 13:2; Uks 9:20; f Ukf 20:7; Yos 24:19; Ye 18:23; Mko 3:29; g Ukf 20:18; 1Im 29:11; Am 119:120; h Ye 50:32; Mal 4:1; Lk 18:14; Yak 4:6; 1Pe 5:5; i Es 24:23; Mk 4:7; Sef 2:11; j Es 13:6; Ye 46:10; Ek 13:5; Ams 5:18; 1Te 5:2; k Es 66:16; Ye 25:31; l Es 10:33; Ek 31:3; Sek 11:2; m Ams 4:1; n Am 110:5; o Sef 1:16; p 1Is 10:22; Ek 27:25; q Es 13:11; Ye 48:29; Ek 28:5; r Es 2:11.

ESAYA 2:19–3:16

Abantu bafilwa ukuteka; ubunkalwe

tukaloba fye tonse. a 19 Kabili abantu bakengila mu ncengo sha mu fimabwe na mu filindi fya mu mushili pa mulandu wa kutiinya kwa kwa Yehova na pa mulandu wa bucindami bwa kupulamo kwakwe, b ilyo akema pa kuti isonde litutume. c 20 Muli ubo bushiku umuntunse akapoosela batondo no tususu tulesa twakwe utwa fye utwa silfere no twa golde uto bamupangiile ukuti aletukontamina, d 21 pa kuti akengile mu ncengo na mu ninga, pa mulandu wa kutiinya kwa kwa Yehova na pa mulandu wa bucindami bwa kupulamo kwakwe, e ilyo akema pa kuti isonde litutume. 22 Pa mulandu wenu, talukeni ku muntunse, uo umupu wakwe waba mu myonaf yakwe, pantu mulandu nshi uwa kumubikilako amano? g Pantu moneni! Shikulu wa cine, h Yehova wa mabumba, alefumya mu Yerusalemu i na mu Yuda ubwafwilisho bwa misango yonse, ubwafwilisho bonse ubwa fya kulya no bwafwilisho bonse ubwa menshi, j 2 impalume no mushilika, umupingushi na kasesema, k na kabuka no mukalamba, l 3 cilolo wa pa bantu amakumi yasano (50) m no mwaume wacindikwa nga nshi ne mpanda mano no wacenjela mu kucita ifinjelengwe, no waishiba ukwangasha insoka. n 4 Kabili nkalenga abalumendo ukuba bacilolo babo, kabili bakateka abankalwe bakabateka. o 5 Kabili abantu bakacushanya, umuntu ukucusha umunankwe. p Umulumendo akemina umukote, q no wasuulwa akemina uwacindikwa. r 6 Pantu umo umo akekata munyina mu ng’anda ya kwa wishi, aleti: “Naukwata ica kufwala ca ku nse. Isa uletuteka, s kabili uteke ne fi ifi-

3

ICIPA. 2 a Es 27:9 Ek 36:25 Ek 37:23 Ho 14:8 Sek 13:2 b Am 76:7 Es 2:10 Lk 23:30 2Te 1:9 Uks 6:15 c Am 7:6 Mk 1:3 He 12:26 2Pe 3:10 Uks 16:18 d Es 2:8 Es 30:22 Es 31:7 e 1Im 29:11 Am 96:6 Am 119:120 f Ukt 2:7 Yb 27:3 g Yb 7:17 Am 8:4



















ICIPA. 3 h Es 37:20 Es 44:6 Ye 10:10 i 2Is 23:27 2Im 36:19 j Le 26:26 Amg 28:51 Ye 37:21 Ek 4:16 k Ek 13:9 l 2Is 24:14 Am 74:9 Isb 5:12 m Ukf 18:21 Amg 1:15 1Sa 8:12 n Amg 18:10 Am 58:5 Es 8:19 o Aba 21:25 Lkm 10:16 p Es 9:19 Ye 9:5 Mk 3:3 Mal 3:5 q Yb 30:1 r Le 19:32 2Sa 16:5 Amp 16:31 Lkm 10:7 Mko 14:65 s Es 1:10 Es 22:3 Yh 6:15



















Ku Kulyo a 2Im 28:5 2Im 28:18 2Im 33:11 Ye 26:18 Mk 3:12 b Am 73:8 Ek 9:9 Mal 3:13 Mt 12:36 Yu 15 c 2Im 33:6 Hab 1:13 Mal 2:2 1Ko 10:22 d Am 73:6 Amp 30:13 1Ti 5:24 e Ukt 18:20 Es 1:10 Yu 7 f Isb 3:64 Ho 13:9

892

tantaala.” 7 Akasansula ishiwi muli ubo bushiku, akatila: “Nshabe uwa kukaka pa filonda; kabili mu ng’anda yandi tamuli umukate nangu ica kufwala. Mwimbika ukuba kateka pa bantu.” 8 Pantu Yerusalemu naipununa, na Yuda nawa, a pantu ululimi lwabo ne micitile yabo ya kulwisha Yehova, b pa kutalama mu menso yakwe aya bukata. c 9 Imimonekele ya pa menso yabo ilabashinina, d kabili balanda pa lubembu lwabo ulwaba ngo lwa ku Sodomu. e Tabaalufisa. We bulanda ku myeo yabo! Pantu bailetela ubucushi. f 10 Soseni amuti umulungami cikamuwamina, g pantu akalya ifisabo fya micitile yakwe. h 11 We bulanda ku mubifi! —Ubucushi bwamwishila; pantu ifyo acitile e fyo bakamucita! i 12 Abantu bandi bena, bakapitao babo ba buluku, kabili abanakashi e babateka. j Mwe bantu bandi, abalemutungulula balemulubansha, k kabili nabafulunganya inshila shenu. l 13 Yehova naiminina pa kuti alwe kabili naiminina pa kuti apingule abantu na bantu. m 14 Yehova umwine akapingula abakalamba ba mu bantu bakwe na bacilolo babo. n “Kabili imwe mwaoca ibala lya myangashi. Ico baibile umulanda cili mu mayanda yenu. o 15 Ni mwi mulosha pa kufwanta abantu bandi, no kushonaula ifinso fya balanda?” p e fyo Shikulu Mulopwe, Yehova wa mabumba alanda. 16 Kabili Yehova atila: “Pa g Am 18:24; Am 128:1; Lkm 8:12; Sef 2:3; Ro 2:10; h Am 128:2; Ga 6:7; He 6:10; i Am 28:4; Am 62:12; 2Ko 5:10; 2Ti 4:14; Yak 2:13; j 2Is 11:1; Na 3:13; 1Ti 2:12; k Es 9:16; l Ye 5:31; Hab 1:4; Mt 15:14; Mt 23:15; m Am 12:5; Amp 22:23; Ho 4:1; Mk 6:2; n Ye 12:10; Lk 12:48; Yak 3:1; o Es 1:23; Ye 5:27; Ams 4:1; Mk 2:2; Mk 6:10; p Es 58:4; Ams 2:6; Ams 8:4; Mk 3:2.

893

Abakashalapo kuli Yuda ba mushilo

mulandu wa kuti abana banakashi aba kwa Sione nabaituumika kabili benda nabatongomona imikoshi no kulolesha kubimbula kubimbula, balemeka pa kwenda, kabili balelisha ifinkwingili ku makasa yabo, a 17 Yehova na o akalenga icilongwe ca ku mitwe ya bana banakashi aba kwa Sione ukuba ne mpele, b kabili Yehova akafimbula pa mpumi shabo. c 18 Muli ubo bushiku Yehova akafumyapo ukuyemba kwa finkwingili no kwa twa kukaka ku mutwe no kwa twa kufwala mu mukoshi utwapala umweshi, d 19 ukuyemba kwa masikiyo no kwa makoosa ne fifimbo, e 20 ukwa fitambala no kwa tuminyololo twa ku makasa no kwa fya kukaka pa cifuba f ne misashi ya fyanunkila ne mpinga, g 21 ukwa nindaminwe no kwa tumipeto twa ku myona, h 22 ukwa fya kufwala fyacindama no kwa fya kufwala fya ku nse no kwa nsalu no kwa tufyola, 23 no kwa filola i fya mu minwe no kwa fya kufwala no kwa fitambala j no kwa fifimbo ifikalamba. k 24 “Nomba apafwile ukuba amafuta ya balsamu l pakaba fye icena icanunka piipi; kabili apafwile ukuba umushipi pakaba intambo; na pafwile ukuba umushishi wasakulwa bwino pakaba ipala; m kabili apafwile ukuba ica kufwala icisuma pakaba ulusamu;1 n apafwile ukuba ukuyemba pakaba ululembo lwashu tikwa. o 2 5 Ab aume bobe bakafwa ku lupanga, na bantu bobe aba maka bakafwila mu bulwi. p 26 Kabili iminshi yakwe ikaloosha q no kuba no bulanda, kabili akashala icibolya. Akekala pa nshi pa mushili.” r Es 3:241 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 3 a Amg 8:14 Es 32:9 Ek 16:49 b Amg 28:27 c Es 3:24 1Ko 11:6 d Aba 8:26 e Ukt 24:22 Ukf 32:2 Ek 16:11 Ho 2:13 f Ye 2:32 g Ukf 35:22 Imp 31:50 h Ukt 24:22 i Ukf 38:8 j Le 16:4 k Ukt 38:14 Es 47:2 l Est 2:12 m Es 22:12 Ek 7:18 Mk 1:16 n Ye 4:8 Isb 2:10 Yoe 1:8 Ams 8:10 o Ga 6:17 p 2Im 29:9 Ye 11:22 Isb 2:21 Ams 9:10 q Ye 14:2 Isb 1:4 r Yb 2:13 Es 47:1 Isb 2:10



















Ku Kulyo



















ICIPA. 4 a Es 3:25 b Ukt 30:23 Es 54:4 Lk 1:25 c Es 27:6 Es 60:21 Yoe 2:18 d Sek 9:17 e Es 30:23 Yoe 3:18 f Es 10:20 Es 66:19 Ye 44:14 Ek 7:16 g Es 60:21 Sek 14:5 Mt 23:35 h Ukf 32:32 Uks 3:5 Uks 20:15 i Ek 22:15 Ek 36:25 j Ek 16:9 k Ek 24:7 l Ek 22:20 Mal 3:2 Mt 3:12 m Ukf 13:21 Imp 9:15 Sek 2:5 n Ukf 40:38 o Am 87:2 Es 32:18 Es 33:20 Es 37:35 p Am 85:9 q Am 91:1 Am 121:5 r Es 25:4 Es 32:2

ESAYA 3:17–5:2

4

Awe muli ubo bushiku abanakashi cinelubali (7) bakekata umwaume umo, a no kutila: “Twakulailiisha no kuifwika fwe bene; leka fye twinikweko ishina lyobe pa kuti ukuseebana kwesu kupwe.” b 2 Muli ubo bushiku ico Yehova akamesha c cikaba ca kuyemfeshako kabili ica kuleta umucinshi, d ne fisabo fya mu calo fikaba ifya kuitakishishapo e kabili ifisuma ku ba mu Israele abakapusuka. f 3 Kabili abakashalapo mu Sione na bakashalapo mu Yerusalemu baketwa aba mushilo kuli ena, g onse uwalembwa ukuti akaba no mweo mu Yerusalemu. h 4 Ilyo Yehova akafumyapo ubusali bwa bana banakashi ba kwa Sione i no kusambaj umulopak wa Yerusalemu uuli muli wena ku maka ya bupingushi na ku maka ya mulilo, l 5 Yehova kabili akapanga ikumbi inshita ya kasuba ne cushi, no lubingu lwa mulilo m ukubalika ubushiku n pa ncende yonse iyapampamikwa iya mu Lupili lwa Sione o na pa ncende yakwe iya kulonganinapo; pantu pa bukata bonse pakaba umwa kuuba. p 6 E lyo kukaba insakwe ya kuubamo icikabilila akasuba, q kabili umwa kuuba no kubelama ku mfula iikalamba na ku mfula ya cimwela. r nyimbile umute5 Lekeni mwikwa wandi ulwimbo lwa pa mutemwikwa wandi ulwa pe bala lyakwe ilya myangashi. s Umutemwikwa wandi alikwete ibala pa mbali ya kapili ka mufundo. 2 Awe aliliminemo no kufumyamo amabwe no kulimbamo umwangashi wakashika uusuma, no kukuula ulupungu pa kati ka liko. t Kabili aimbilemo ne ca kukaminamo ICIPA. 5 s Am 80:8; Es 5:7; Ye 2:21; Lk 20:9; t Mko 12:1.

ESAYA 5:3-19

Ibala lya myangashi. We bulanda

imyangashi. a Kabili alesubila ukuti likatwala imyangashi, b lelo lyatwele imyangashi ya mpanga. c 3 “E ico nomba, mwe bekashi ba mu Yerusalemu na mwe baume ba kwa Yuda, pinguleni ine ne bala lyandi ilya myangashi. d 4 Cinshi cishele ukucitwa kwi bala lyandi ico nshacita kale? e Nga kanshi mulandu nshi lyatwalila imyangashi ya mpanga ilyo nacetekele ukuti likatwala imyangashi iisuma? 5 E ico nomba lekeni mwebe ico ndecita kwi bala lyandi: Kukaba ukufumyako ulubao lwa liko, f e lyo no kulyoca. g Kukaba ukuwisha icibumba ca liko ica mabwe, kabili likaba cifulo ca kunyantaulapo. h 6 Kabili nkalyonaula. i Tabakalitungwile, nangu kulimamo. j Kabili mukamena ifimpusa fya myunga na mankumba; k kabili nkeba amakumbi ukukanalokesha imfula pali lyena. l 7 Pantu ibala lya myangashi m ilya kwa Yehova wa mabumba ni ng’anda ya kwa Israele, na baume ba kwa Yuda e filimwa ifyo atemenwe. n Kabili alesuubila umulinganya, o nomba, moneni! muli ukutoba amafunde; alesuubila ubulungami, nomba moneni! muli ukulila.” p 8 We bulanda ku balundanya ing’anda ku ng’anda, q kabili abalundanya ibala kwi bala mpaka kwabula incende r kabili imwe mwalengwa ukwikala mweka mu calo! 9 Yehova wa mabumba nalapa mu matwi yandi ukuti amayanda ayengi, nangu ca kuti yakulu kabili yasuma, yakaba ica kupapusha, umwabula umwikashi. s 10 Pantu nangu fye maeka ikumi (10) t aye bala lya myangashi yakafumya fye imbeketi1 imo Es 5:101 Mu mbeketi imo mwaleingila amalita 22. AbaHebere baleita ati “bati.”

ICIPA. 5 a Mt 21:33 b Ho 9:10 1Ko 9:7 c Es 5:7 Ye 2:21 Ho 10:1 d Ye 2:5 Mk 6:2 e 2Im 36:15 Ek 24:13 Imi 7:51 f Yb 1:10 g Le 26:31 Amg 28:63 Neh 2:3 Am 79:1 Isb 2:7 h Es 26:6 Isb 1:15 i Le 26:33 Ye 25:11 j Amg 29:23 Ye 45:4 k Es 7:23 Es 32:13 He 6:8 l Amg 11:17 Amg 28:23 Ams 4:7 m Am 80:8 Ye 12:10 Lk 20:9 n Ukf 15:17 Am 147:11 Am 149:4 o Ye 22:15 Mk 6:8 Sek 7:9 p Ukt 19:13 Amg 15:9 Yb 34:28 Lk 18:7 q Ye 22:17 Mk 2:2 Hab 2:9 r 1Is 21:16 s 2Im 36:21 Es 27:10 Ams 5:11 t 1Sa 14:14



















Ku Kulyo a Ek 45:11 b Amg 28:17 Yoe 1:17 Hg 1:11 c Lk 21:34 Ro 13:13 Ga 5:21 d Amp 20:1 Amp 23:30 Ho 4:11 e 1Sa 25:36 f Yb 34:27 Am 19:1 Am 28:5 Am 92:6 g Es 27:11 Ye 8:7 Ho 4:6 Lk 19:44 h Ye 14:18 Isb 4:9 i Ye 14:3 j Amg 28:63 Amp 27:20 Hab 2:5 k Ek 32:18 l Es 2:11 Es 13:11 Da 4:37 1Pe 5:5 m Am 9:16 Ro 2:5 Uks 19:2

894

iya mwangashi, a na mwi dalamu limo ilya mbuto mukafuma fye itepe limo. b 11 We bulanda ku bashibuka ku macaca ukuti bafwaye ifya kunwa ifikola, c abakokola ukufika icungulo bushiku ukuti umwangashi ubakole! d 12 Kabili pa mitebeto yabo pali nsango ne cilimba ca nsale, akaoma ka nyenjele ne cimpeeta, no mwangashi; e lelo tabalolesha pa mulimo wa kwa Yehova, kabili umulimo wa minwe yakwe tabaumona. f 13 E ico abantu bandi bakaya muli bunkole pa mulandu wa kubulwa ukwishiba; g na bashimucindikwa babo bakekatwa insala, h kabili ibumba lyabo likekatwa icilaka. i 14 E ico Inshiishi1 yaikusha kabili yaisula akanwa ka iko ukucila mu cipimo; j kabili ubucindami bwakwe, ne bumba lyakwe ne cimfundawila cakwe no muntu uuli ne nsansa, fikaya muli yena. k 15 Kabili umuntunse akakontama, no muntu akacefiwa, kabili nangu fye menso ya bashimucindikwa yakacefiwa. l 16 Na Yehova wa mabumba akalumbukila ku mulinganya, m kabili Lesa wa cine, Uwa Mushilo, n akailenga ukuba uwa mushilo ku bulungami. o 17 Kabili mulya utwana twa mpaanga tukalya, kwati ni mu milemfwe ya tuko; na balebeshi bakalya mu fibolya umwaleikala inama shaina. p 18 We bulanda ku batiinta ifilubo ku myando ya bufi, ne membu kwati ni ku myando ye celeta; q 19 abatila: “Umulimo wakwe nawangufyanye; nawise n Es 6:3; Es 8:13; Es 57:15; Uks 4:8; o Amg 32:4; 2Im 19:7; Am 98:2; p Amg 28:33; Neh 9:37; Es 1:7; Isb 5:2; Ho 8:7; q Am 10:3; Am 14:1; Am 36:3; Amp 6:18.

Es 5:141 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

895

ESAYA 5:20–6:5

Uwa Mushilo asuulwa. Icimonwa

bwangu, pa kuti tu-umone; kabili ukupanda amano ukwa Wa Mushilo wa kwa Israele nakupalame no kucitika, pa kuti tukwishibe!” a 20 We bulanda ku batila ubusuma bubi no bubi abati busuma, b abatila imfifi lubuuto no lubuuto abati ni mfifi, abatila icalula calilowa ne calowa abati calilula! c 21 We bulanda ku ba mano mu menso yabo abene kabili abashilimuka ku finso fyabo abene! d 22 We bulanda ku banwensha umwangashi, na ku baume abakosa mu kusakanya ifya kunwa ifikola, e 23 abatila umubifi mulungami pa mulandu wa mafisakanwa, f kabili abapoka umulungami ubulungami bwakwe! g 24 E ico filya umulilo oca impimbili h na filya icani icauma cipya ku mulilo, ishinte lyabo ilya mushila likanunka piipi, i kabili iluba lyabo likaba ngo lukungu, pantu nabakaana amafunde ya kwa Yehova wa mabumba, j na mashiwi ya Wa Mushilo wa kwa Israele nabayasuula. k 25 E mulandu wine ubukali bwa kwa Yehova bwaishila pa bantu bakwe, kabili akatambulula ukuboko kwakwe pali bena no kubapuma. l Kabili impili shikatenta, m ne fitumbi fyabo fikaba ngo busali mu misebo. n Kanshi e calenga ubukali bwakwe ukukanapwa, lelo ukuboko kwakwe kucili ukwatambalikwa. 26 Kabili aimya icishibilo ku luko lukalamba ulwa kutali, o kabili alulishisha umunsoli ku mpela ye sonde; p kabili, moneni! lukesa bwangu bwangu. q 27 Tapali uunakile nangu uuleipununa pali bena. Tapali uuleshipula nangu uuleele. No mushipi uuli

ICIPA. 5 a Amp 24:9 Ye 5:12 Ye 17:15 Ek 12:22 Ams 5:18 b Amp 17:15 Mal 2:17 c Mt 15:6 2Pe 2:3 d Amp 3:7 Amp 15:12 Yh 9:41 Ro 1:22 Ro 12:16 e Amp 23:20 Amp 31:5 Es 5:11 f Amg 16:19 Amp 17:23 Es 1:23 Mk 3:11 Yak 2:9 g 1Is 21:13 Am 94:21 Amp 17:15 Mt 23:35 Yak 5:6 h Ukf 15:7 Yoe 2:5 Na 1:10 Mal 4:1 i Yb 18:16 Ho 9:16 Ams 2:9 j 1Sa 15:23 2Is 17:14 Neh 9:26 Am 50:17 He 10:28 k Amg 31:20 Es 1:4 l Amg 31:17 2Im 36:16 Isb 2:2 m Na 1:5 n 2Is 9:37 Am 83:10 Ye 8:2 o Ye 52:4 p Amg 28:49 Ye 5:15 q Ye 4:13 Isb 4:19



















Ku Kulyo a Am 120:4 b Amp 21:31 Ek 3:9 c Hab 1:8 d Ye 50:17 e Am 50:22 Es 42:22 f Ye 6:23 g Es 8:22 Ye 4:23 Yoe 2:10 Ams 8:9



















ICIPA. 6 h 2Im 26:23 i Ukf 33:20 Amg 4:12 Amg 4:15 Yh 1:18 Yh 4:24 j 1Is 22:19 k Da 7:9 l Es 6:6 m Ukf 3:6 n Ukf 15:11 Hab 1:13 Uks 4:8 o Amp 26:14 p Uks 15:8 q Yb 14:4

mu misana yabo tawakakakulwe, ne nshinga sha ku ndyato shabo tashakaputulwe pa kati; 28 pantu imifwi yabo yalitwa na mata yabo nayapekanishiwa. a Amabondo ya bakabalwe babo yakaba nge libwe ilyakosa, b ne mipeto ya maceleta yabo nge cikuuku ca mwela. c 29 Ukubuluma kwabo kwaba ngo kwa nkalamo, kabili babuluma nge misepela ya nkalamo. d Kabili bakabuluma no kwikata ica kutaakanya no kucileta umutende, kabili takwakabe uwa kupususha. e 30 Kabili bakacibulumina muli ubo bushiku ngo kubuluma kwa bemba. f Kabili umuntu akalolesha pa calo, kabili, moneni! pali imfifi ya kulenga ubulanda; g kabili no lubuuto lwa-aluka imfifi pa mulandu wa kupongoloka kwa mfula pa calo. mwaka Imfumu Usia ya6 Mu fwile , ine namwene Yehoh

va, i naikala pa cipuna cakwe ica bufumu j icasumbuka kabili icasansulwa, ne fya kufwala fyakwe fyaiswile mwi tempele. k 2 Baserafi baiminine pa muulu wakwe. l Umo umo ali na mapindo mutanda (6). Yabili alefimbilako pa menso, m na yambi yabili alefimbilako ku makasa, e lyo yambi yabili alepupukilako. 3 Kabili baleankulana no kusosa abati: “Wa mushilo, wa mushilo, wa mushilo Yehova wa mabumba. n Pe sonde ponse paisula ubukata bwakwe.” 4 Kabili amaingwe o ya pa mwinshi yatendeke ukusunkana pa mulandu wa mashiwi ya balepunda, ne ng’anda yasukile yaisulamo icushi. p 5 Kabili natile: “We bulanda kuli ine! Pantu ndi fye ngo wafwa, pantu ndi muntu uwakowela imilomo, q kabili njikala mu bantu abakowela imilomo; r r Es 29:13; Yak 3:2.

ESAYA 6:6–7:9

Esaya apeelwa umulimo. Aya kuli Ahasi

pantu amenso yandi nayamona Imfumu, Yehova wa mabumba, umwine!” a 6 E lyo serafi umo apupukile apo nali, kabili mu kuboko kwakwe mwali ilasha lya mulilo b ilyo afumishe pa ciipailo ukubomfya ifya kumanikilako. c 7 Kabili anjikete pa kanwa d no kutila: “Mona! Ici cakumya imilomo yobe, kabili ifilubo fyobe fyapwa no lubembu lobe lwafuutwa.” e 8 Awe naumfwile ishiwi lya kwa Yehova lileti: “Nani ndetuma, kabili nani akaba inkombe yesu?” f E lyo natile: “E po ndi! Ntumeni.” g 9 E lyo atile: “Kabiye, no kusosa kuli aba bantu auti, ‘Umfweni imiku iingi, lelo mwi-iluka; kabili moneni imiku iingi, lelo mwi-ishiba.’ h 10 Lenga imitima ya aba bantu ukukunkuma, i kabili lenga amatwi yabo ukukoma, j kabili shibatika amenso yabo, pa kuti amenso yabo yemona kabili amatwi yabo yeumfwa, kabili pa kuti imitima yabo iumfwa no kuti bealuka no kupola.” k 11 E lyo natile: “Ukufika lilali, mwe Yehova?” l Na o atile: “Mpaka imisumba ikabongoloke no kuba ifibolya, umwabula umwikashi, na mayanda yakabulemo abantunse, ne calo cikonaike cikasanguke icibolya; m 12 kabili mpaka Yehova akaseseshe abantunse ukutali, kabili mpaka incende ya pa kati iya mu calo ikashale icibolya. n 13 Kabili mu calo mukaba aba pe kumi, o e lyo icalo cikapya ku mulilo na kabili, cikaba ngo muti uukalamba kabili ngo muti uwalulubala, uwa kuti nga waputulwa, p kwashala icishiki; q ne cishiki e cikaba umwana wa ciko uwa mushilo.” r mu nshiku sha kwa 7 Nomba Ahasi mwana Yotamu s

mwana Usia, imfumu ya Yuda, e mo Resini t imfumu ya Siria na

ICIPA. 6 a Ukt 32:30 Ukf 33:20 Aba 6:22 Aba 13:22 Yh 1:18 Yh 4:24 b Ek 10:2 c Uks 8:5 d Ye 1:9 Da 10:16 e Am 51:2 Mk 7:18 Sek 3:4 f Ukt 1:26 Ukt 3:22 Yh 1:2 g 1Sa 3:8 Am 110:3 Mt 4:20 h Es 44:18 Ye 5:21 Mt 13:14 Lk 8:10 Imi 28:26 i Ukf 7:3 1Sa 6:6 Ek 3:7 2Ko 2:16 j Ye 6:10 Sek 7:11 Yh 3:20 Imi 28:27 k 1Sa 2:25 Mt 13:15 l Am 74:10 Am 94:3 m 2Im 36:21 Es 1:7 Es 3:26 Es 24:1 n 2Is 25:11 Ye 52:28 o Es 10:20 Ro 9:27 p Mt 3:10 q Ro 11:7 r Ukt 22:18 Ro 11:5 Ga 3:16 Ga 3:29



















ICIPA. 7 s 2Is 16:1 2Im 28:1 t 2Is 16:5



















Ku Kulyo a 2Is 15:37 2Im 28:6 b 2Is 16:5 c 2Im 25:7 Es 11:13 Ek 37:16 d Le 26:36 Amp 28:1 e Es 8:18 f 2Is 18:17 2Is 20:20 g Es 36:2 h Isb 3:26 Mt 10:28 i Amg 20:3 j 2Is 15:30 Es 8:6 k 2Is 16:5 l Am 2:4 Am 33:11 Amp 21:30 m 2Is 17:6 Ho 1:6 n 1Is 16:24 o 2Is 15:27

896

Peka a mwana Remalia, imfumu ya Israele, baile ku musumba wa Yerusalemu mu kulwa na o, lelo bafililwe uku-ucimfya. b 2 Kabili cashimikwe ku ba mu ng’anda ya kwa Davidi, ati: “Siria acetekele Efraimu.” c Awe umutima wakwe ne mitima ya bantu bakwe yatendeke ukututuma, nga filya imiti ya mu mutengo itenkana ku mwela. d 3 Kabili Yehova atile kuli Esaya: “Fumina ku nse uyekumanya Ahasi, iwe na Sheariyashubu e umwana obe, ku mpela ya mufoolo f wa cishiba ca pa muulu mu musebo walola ku mpanga ya kwa kacapa wa nsalu. g 4 Kabili umwebe ati, ‘Uisunge kabili wisakamikwa. h Witiina, kabili wileka umutima obe ututume i pa mulandu wa fishiki fibili ifya iyi milando iilefuuka icushi, pa mulandu wa cipyu ca kwa Resini imfumu ya Siria no mwana wa kwa Remalia, j 5 pantu Siria na Efraimu no mwana wa kwa Remalia nabakupangila amano ayabi, abati: 6 “Natuleya ku calo ca Yuda no kucibongolola kabili tucitule no kucibuula cibe cesu; kabili tubikemo imfumu imbi, umwana wa kwa Tabeele, abe imfumu, aleciteka.” k 7 “‘Yehova wa mabumba atila: “Te fyo cikaba kabili tacakacitike. l 8 Pantu umukalamba mu Siria ni Damaseke, no mukalamba mu Damaseke ni Resini; mu myaka fye amakumi mutanda na isano (65) Efraimu akatobaulwa ica kuti takabe uluko lwa bantu. m 9 Kabili umutwe wa kwa Efraimu ni Samaria, n no mutwe wa kwa Samaria ni mwana Remalia. o Nga tamuli ne citetekelo tamwakekale imyaka iingi.”’” p p 2Im 20:20; Neh 9:35; He 11:6.

897

Icishibilo—Umukashana afyala Imanuele

10 E lyo Yehova akonkenyepo ukulanda na kabili kuli Ahasi, ati: 11 “Lomba icishibilo kuli Yehova Lesa obe, a ulenge cishike nge Nshiishi1 nelyo ucilenge cilepe ukufika na ku muulu.” 12 Lelo Ahasi atile: “Nshalombe, kabili nshaeshe Yehova.” 13 Kabili atile: “Kutikeni, mwe ba mu ng’anda ya kwa Davidi. Bushe mulandu uunono kuli imwe ukutendusha abantu, pa kuti nomba muletendusha na Lesa wandi? b 14 E ico Yehova umwine akamupeela icishibilo: Moneni! Umukashana c akemita, d no kufyala umwana mwaume, e kabili akamwinika ishina lya kuti Imanuele. 15 Akalalya umukaka watikama no buci ilyo akeshiba ukukaana ububi no kusala ubusuma. f 16 Pantu ilyo uyu mulumendo ashilaishiba ukukaana ububi no kusala ubusuma, g icalo ca mfumu shibili isho uletiina nga nshi cikalekeleshiwa. h 17 Yehova akaleta pali iwe i na pa bantu bobe na pa ba mu ng’anda ya kwa wiso inshiku ishishabala ashibako ukutula pa bushiku Efraimu ashilile Yuda, j e kuti, imfumu ya Asiria. k 18 “Nomba muli ubo bushiku, Yehova akalishisha umunsoli kuli balunshi ababa ku mpela ya tumifoolo utwafuma mu mumana wa Naelo utwa ku Egupti na ku nshimu l shaba mu calo ca Asiria, m 19 kabili fikesa no kwikala, fyonse, pa mikunkuluko ya mipokapoka na pa fimilale fya mabwe na pa mateshi ya myunga yonse na pa ncende sha menshi shonse. n 20 “Muli ubo bushiku, ukabomfya ica kubeyelako ca kwashima mu citungu ca Mumana, o

ICIPA. 7 a Aba 6:36 Es 37:30 Es 38:7 Mt 12:38 b 2Im 36:16 Mal 2:17 Imi 7:51 c Lk 1:34 d Mt 1:23 Lk 1:35 e Es 9:6 Yh 1:14 1Ti 3:16 f Amp 8:13 Lk 2:40 Ro 12:9 g Amg 1:39 h 2Is 15:29 2Is 16:9 Es 8:4 Es 17:1 i 2Im 28:19 Neh 9:32 j 1Is 12:20 k 2Is 18:14 l Amg 1:44 Am 118:12 m 2Is 18:13 2Is 19:4 n 2Is 18:17 2Im 33:11 o Ukt 15:18 2Is 23:29



















Ku Kulyo a 2Is 16:7 2Im 28:20 b Es 9:14 Es 15:2 Es 24:3 c Ye 39:10 d 2Sa 17:29 e Uln 8:11 f Es 5:6 Es 32:13 Ye 4:26 He 6:8 g Ek 39:9 h Es 34:13



















ICIPA. 8 i Es 30:8 Hab 2:2 j 2Ko 13:1 k Ru 4:7 Es 8:16

Es 7:111 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

l 2Is 16:10 m Es 8:18

ESAYA 7:10–8:4

ukubomfya imfumu ya Asiria, a Yehova akabeya umutwe no bupipi bwa ku makasa, kabili ici ica kubeyelako cikabeya no mwefu. b 21 “Nomba muli ubo bushiku umuntu akasunga umwana wa ng’ombe umukota uwa mu mukuni ne mpaanga shibili. c 22 Nomba, pa mulandu wa kufulisha kwa mukaka, akalalya umukaka watikama; pantu umukaka watikama no buci d e fyo onse uukashala mu calo akalalya. 23 “Nomba muli ubo bushiku icifulo conse umwali imiti ya myangashi ikana limo (1,000), iingashitwa mu ndalama sha silfere ikana limo, e mukaba fye ifimpusa fya myunga ne fyani. f 24 Umo akaya kulya ne mifwi no buta, g pantu mu calo conse mukaba fye ifimpusa fya myunga ne fyani. 25 Kabili pa mpili shonse apo balesekwila ku lukasu pa kuti bafumyepo inseku, tamwakayepo pa mulandu wa kutiina ifimpusa fya myunga ne fyani; kabili cikasanguka icifulo umo ing’ombe shikalalya icani kabili umo impaanga shikalanyantaula.” h Yehova anjebele ati: 8 Kabili “Buula ilibwe ilyapaapaatala i ilikalamba no kulembapo ukubomfya icilembelo ca muntunse ati, ‘Maherishalali-hashibashi.’ 2 Kabili leka nkwate inte sha cishinka j isha kunjikalilako ubunte, k e kuti Uria shimapepo l na Sekaria mwana Yeberekia.” 3 Awe napaleme kuli kasesema umwanakashi, na o alimite kabili umuya inshiku afyele umwana umwaume. m Yehova nomba atile kuli ine: “Umwinike ati Maheri-shalalihashibashi, 4 pantu ilyo uyu mwana umunono ashilatendeka

ESAYA 8:5–22

Amenshi ya Shiloa. Esaya na bana fishibilo

ukulanda a ati, ‘Tata!’ na ‘Mayo!’ abantu bakasenda ifyuma fya mu Damaseke ne fyapokololwa mu Samaria no kufitwala pa ntanshi ya mfumu ya ku Asiria.” b 5 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli ine, ati: 6 “Apo aba bantu nabakaana c amenshi ya ku Shiloa d ayapita bwino, kabili kuli ukusekelela e pali Resini no mwana wa kwa Remalia; f 7 e ico, moneni! Yehova aleleta pali bena g amenshi ya maka kabili ayengi aya mu Mumana, h imfumu ya Asiria i no bucindami bwa iko bonse. j Kabili akanina pa milonga yakwe yonse no kupoosa mu lulamba lwakwe lonse 8 no kupita mu Yuda. Akaba nge lyeshi no kupita. k Akafika mu mukoshi. l Kabili akatambulula amapindo m yakwe pa kuti esushe mu bwipi bwa calo cobe, we Imanuele!” n 9 Baceneni, na imwe mukatobaulwa; kabili kutikeni, bonse mwe ba mu fitungu fya pe sonde ifyaba ukutali! o Ipekanyeni,1 p lelo mukatobaulwa! q Ipekanyeni lelo mukatobaulwa! 10 Pangeni amapange, na yo yakafulunganishiwa! r Soseni amashiwi yonse ayo mulefwaya, na yo tayakacitike, pantu Lesa ali na ifwe! s 11 Ukuboko kwa kwa Yehova ukwa maka kwali pali ine, ukuti anenge ukwaluka no kuleka ukwenda mu nshila sha aba bantu, atile: 12 “Mwilatila, ‘Kupangana!’ kuli fyonse ifyo aba bantu baletila, ‘Kupangana!’ t kabili ico batiina, imwe mwilacitiina, nangu ukucitutuma. u 13 Yehova wa mabumba e o mulemona uwa mushilo, v kabili e o muletiina, w kabili e ufwile ukumututumya.” x Es 8:91 Mu ciHebere paba ati “kakeni mu musana.”

ICIPA. 8 a Es 7:16 b 2Is 15:29 2Is 16:9 2Is 17:6 Es 17:1 c 2Is 17:16 d Am 36:9 Ye 17:13 Yh 9:7 e Amp 17:5 Amp 24:17 f Es 7:1 g Amg 28:49 h 1Im 18:3 Es 7:20 i 2Is 17:5 2Is 18:9 Es 7:17 j Ek 31:3 k 2Im 28:20 Es 10:28 l Es 30:28 m Ek 17:3 n Es 7:14 Mt 1:23 o Mk 4:11 Sek 14:2 p 1Is 20:11 q 2Im 32:21 Es 37:36 r Am 2:9 Am 33:10 Amp 21:30 s Amg 20:1 Am 44:3 Ro 8:31 1Yo 4:4 t 2Is 16:5 Es 7:2 u Amg 32:21 Am 96:5 Es 44:8 Ye 16:20 1Ko 8:4 1Pe 3:14 v Le 10:3 Le 22:32 Es 29:23 w Amp 8:13 Lkm 12:13 Mt 10:28 Lk 12:5 Uks 15:4 x Am 2:11 Am 76:7 Es 66:2 Mal 2:5 Flp 2:12



















Ku Kulyo a Yh 14:6 Flp 2:9 Ko 3:17 b Amp 4:19 Es 28:16 Mt 13:57 Lk 20:18 Ro 9:32 Ro 9:33 1Pe 2:8 c Mt 13:57 d Mt 11:6 Mt 21:44 1Ko 1:23 e Ru 4:7 Es 8:2 Da 12:4 Uks 5:1 f Es 29:11 Da 12:9 g Am 33:20 Am 39:7 He 6:12 2Pe 3:9

898

14 Kabili akaba incende ya mushilo; a lelo ilibwe lya kuipununako kabili icilibwe ca kupunwisha b ku mayanda yonse yabili aya kwa Israele, akaba ulukose kabili iciteyo ku bekashi ba mu Yerusalemu. c 15 Kabili abengi pali bena bakaipununa no kuwa no kutobaulwa, no kwikatwa mu citeyo. d 16 Funga icalembwa ca bunte, e kakatika ifunde pa basambi bandi! f 17 Kabili nkalalolela Yehova, g uulefisa icinso cakwe ku ba mu ng’anda ya kwa Yakobo, h kabili e o nkasuubila. i 18 Moneni! Ine na bana abo Yehova ampeelaj tuli fishibilo k kabili ifipesha amano mu Israele ukufuma kuli Yehova wa mabumba, uwikala mu Lupili lwa Sione. l 19 Kabili nga basosa kuli imwe abati: “Ipusheni ku bomfwana ne mipashi m atemwa kuli balya abasobela, abalongofyanya n no kutepelesha,” bushe te kuli Lesa wabo abantu bonse bafwile ukwipusha? o Bushe umuntu epushisheko aba mweo ku bafwa? p 20 Ipusheni ku mafunde na ku bunte! q Cine cine bakalalanda ukulingana na ya mashiwi r lelo ulubuuto lwa ku macaca tabakalumone. s 21 Kabili onse akapita mu calo no bucushi kabili ne nsala; t kabili pa mulandu wa kuti ali ne nsala na pa mulandu wa kukalipa, akalapisha imfumu yakwe na Lesau wakwe kabili akapunamina ku muulu. 22 Kabili akalolesha pa calo, awe, moneni! ukucululuka ne mfifi, v ukufiita fititi, amacushi no kufiita ukwabula ulubuuto. w h Amg 31:17; Amg 32:20; Ek 39:23; Mk 3:4; i Am 37:34; Am 40:1; Am 146:5; j Es 7:16; Es 8:3; He 2:13; k Es 7:14; 1Ko 4:9; l Am 9:11; Es 12:6; Es 24:23; m Le 20:6; Amg 18:11; n Es 29:4; o Ukf 19:5; 2Is 1:3; Am 135:4; p Am 146:4; Lkm 9:5; q Es 8:2; r Es 8:19; s Amp 4:19; t Amg 28:48; 2Is 25:3; Ye 52:6; Isb 4:4; u Ukf 22:28; Amp 19:3; v Amp 4:19; Sef 1:15; Mt 8:12; w 2Im 15:5; Ye 23:12; Yoe 2:31.

899

Ulubuuto mu Galili. Cilolo wa mutende

Lelo, imfifi tayakabe filya cali ilyo mu calo mwali ubucushi, nga filya cali ilyo umuntu asaalwile icalo ca kwa Sebuluni ne calo ca kwa Naftali a na lintu pa numa umo acilengele ukucindikwa b—inshila ya kuli bemba, mu citungu ca Yordani, Galili wa bena fyalo. c 2 Abantu abaikele mu mfifi nabamona ulubuuto ulukalamba. d E lyo abaikala mu calo ca mfifi iikalamba, e ulubuuto nalubabalikila. f 3 Naulenga uluko ukufulamo abantu; g naululenga ukusekelela nga nshi. h Nabasekelela kuli iwe ngo kusekelela kwa mu nshita ya kulobolola, i bali nga baleanga pa kwakana ifyapokololwa. j 4 Pantu ikoli lya cipe k cabo ne nkonto iili pa mabeya yabo, umutambu wa ulebapatikisha ukubomba, l naufitobaula tupimfya tupimfya nga mu bushiku Midiani acimfiwe. m 5 Pantu insapato sha bulwi shonse isha ulenyantaula n ne nshindo pa nshi ne nsalu iyalamba ku mulopa fyapya, fyaba ifya kulya fya mulilo. o 6 Pantu umwana natufyalilwa, p umwana umwaume napeelwa kuli ifwe; q kabili bukateka bukaba pa kubeya kwakwe. r Kabili akenikwa ati Kabilo wa cipesha amano, s Lesa wa maka, t Wishi wa pe, u Cilolo wa mutende. v 7 Ukuteka w kwakwe kukaba fye konse konse na ku mutende wakwe takwakabe impela, x pa cipuna ca bufumu ica kwa Davidi y na pa bufumu bwakwe pa kuti akabupampamike z no kubukosesha ku mulinganya a na ku bulungami, b ukufuma nomba mpaka umuyayaya. Ukupimpa kwa kwa Yehova wa mabumba kukacita ici. c 8 Kwali amashiwi ayo Yehova atumine pali Yakobo, kabili yawilile pali Israele. d 9 Kabili

9

ICIPA. 9 a 2Is 15:29 b Ukt 49:21 Mt 4:13 c Mt 4:15 d Mt 4:16 Lk 1:79 Lk 2:32 Yh 1:9 Yh 8:12 e Ams 5:8 f Mt 4:16 g Sek 2:11 Sek 8:23 h Imi 8:8 Flp 4:4 1Pe 1:8 i Am 4:7 Am 126:6 j 1Sa 30:16 2Im 20:27 k Amg 28:48 Es 10:27 Ye 30:8 Ek 34:27 Na 1:13 l Es 14:5 m Aba 8:12 Aba 8:28 Es 10:26 n Es 14:4 o Es 9:19 p Es 7:14 Lk 1:35 Lk 2:11 q Yh 1:14 Yh 3:16 He 1:2 r Ukt 49:10 Am 2:6 Lk 22:29 Uks 19:16 s Es 11:2 Sek 6:13 Mt 7:28 Mt 12:42 t Am 45:3 Yh 1:18 u 1Ko 15:22 He 9:12 Uks 1:18 v Es 32:18 Yh 14:27 w Da 2:35 x Am 72:7 Da 2:44 y Lk 1:32 Uks 3:7 z 2Sa 7:16 Uks 11:15 a Es 42:1 Ye 23:5 Mt 12:18 b Am 45:6 Es 16:5 Es 32:1 Yh 5:30 He 1:8 c 2Is 19:31 Es 37:32 Ek 36:22 d Es 7:8



















Ku Kulyo a Yb 21:19 Ek 33:33 b 2Is 17:6 Es 7:9 c Amp 16:18 Mal 3:15 d 1Is 7:9 Ams 5:11 e 1Is 10:27 f 2Is 16:9 g 2Is 16:6 h 2Im 28:18

ESAYA 9:1-18

abantu bakayeshiba, a bonse fye, Efraimu na bekashi ba mu Samaria, b pa mulandu wa kuitutumuna na pa mulandu wa misuula ya mitima yabo pa kusosa abati: c 10 “Amatafwali nayawa, lelo tukakuulila na mabwe yabaswa. d Imikunyu e naitemwa, lelo tukapyanikapo imikedari.” 11 Kabili Yehova akemisha Resini ifibambe fyakwe, kabili abalwani bakwe akabacincisha, f 12 Siria ukufuma ku kabanga g na baPelishiti ukufuma ku numa, h kabili bakaasamuna akanwa no kulya Israele. i Kanshi e calenga ubukali bwakwe ukukanapwa, lelo ukuboko kwakwe kucili ukwatambalikwa. j 13 Kabili abantu tababwelela ku ulebapuma, k kabili tabafwaya Yehova wa mabumba. l 14 Na Yehova akaputula muli Israele umutwe m no mucila, n icilepuuka ne tete, mu bushiku bumo. o 15 Umukalamba kabili uwacindikwa nga nshi e mutwe, p na kasesema uufunda ifya bufi e mucila. q 16 Kabili abaletungulula aba bantu e balebalufya; r kabili abaletungululwa, e balefulunganishiwa. s 17 E co Yehova ashakasekelele pa balumendo babo, t kabili abana ba nshiwa na bamukamfwilwa babo takababelele uluse; pantu bonse basangu u kabili balacita ifyabipa na kanwa konse kasosa ifyabulamo amano. Kanshi e calenga ubukali bwakwe ukukanapwa, lelo ukuboko kwakwe kucili ukwatambalikwa. v 18 Pantu ukucita ifyabipa kulepya ngo mulilo; w kukalya ifimpusa fya myunga ne fyani. x i Amg 31:17; Am 79:7; Ye 10:25; j Es 5:25; Es 10:4; k Ho 7:2; Ho 7:10; l 2Is 17:14; Ams 4:6; Ams 5:6; m Es 5:13; n Amg 13:5; 2Is 17:6; o Es 10:17; Ho 10:15; p Yak 3:1; q Amg 13:1; Ye 5:31; Mt 7:15; r Es 3:12; s Mt 15:14; t Am 5:4; Am 147:10; u Amg 4:25; v Es 5:25; Ek 20:33; w Yb 31:12; Na 1:6; x Mal 4:1; He 6:8.

ESAYA 9:19–10:15

Asiria—inkonto ya bukali bwa kwa Lesa

Kukapya ku mulilo mu mateshi ya mu mutengo, a kabili yakafutumuka ngo kufutumuka kwa cushi. b 19 Ku bukali bwa kwa Yehova wa mabumba icalo cikapya, na bantu bakaba nge ca kulya ku mulilo. c Takwakabe uukabelela nangu fye ni munyina uluse. d 20 Kabili umuntu akaputula umunofu wa ku kulyo lelo akaba ne nsala; kabili umuntu akalya umunofu wa ku kuso, lelo tabakekute. e Bonse bakalya umunofu wa ku maboko yabo, f 21 Manase akalya Efraimu, na Efraimu akalya Manase. Bonse babili bakemina Yuda. g Kanshi e calenga ubukali bwakwe ukukanapwa, lelo ukuboko kwakwe kucili ukwatambalikwa. h bulanda ku bapanga 10 We ifipope ifyabipa na ku bai

lemba lyonse, abalemba amafya yeka yeka, 2 pa kuti belubulwila umulanda umulandu no kufyenga abacula mu bantu bandi, j pa kuti basende bamukamfwilwa, no kusampa ifipe fya bana ba nshiwa! k 3 Kabili cinshi mukacita pa bushiku mukapempulwa l na pa bonaushi, ilyo bwaisa ukufuma ukutali? m Ni kuli nani mukafulumukila pa kuti amwafwe, n kabili ni kwi mukasha ubucindami bwenu? o 4 Bushe tamwakakontame fye ku bafungwa na bantu ukufwila pamo na bo baipaya? p Kanshi e calenga ubukali bwakwe ukukanapwa, lelo ukuboko kwakwe kucili ukwatambalikwa. q 5 “Eya, we Asiria, r inkonto ya bukali bwandi, s kabili umutambu uuli mu minwe yabo ku kunkandilako! 6 Nkamutuma ku luko lwa basangu, t kabili nkamweba ukuya ku bantu nafulilwa, u pa kuti musampe no kupokolola ifintu ifingi no kululenga ukuba apa kunyantaula nge loba lya mu muse-

ICIPA. 9 a Ek 20:47 b Am 37:20 Ho 13:3 c Es 10:17 Ye 9:12 Sef 1:18 d Mk 7:6 e Le 26:26 Amg 28:51 f Le 26:29 Amg 28:55 g 2Im 28:6 h Es 5:25



















ICIPA. 10 i Le 19:15 Amg 1:17 j Es 29:21 Isb 3:36 Ams 2:7 k Amg 27:19 Es 1:23 Yak 1:27 l Ho 9:7 m Amg 28:49 Es 5:26 n Ho 5:13 o Am 49:17 p Amg 32:30 q Es 5:25 r Ukt 10:11 s 2Is 17:3 Es 8:4 Es 10:24 t Am 73:27 Es 24:5 Es 33:14 Ye 3:8 u 2Is 17:6



















Ku Kulyo a Amg 28:63 2Is 17:23 b Isb 2:16 Mk 4:11 c 2Is 18:34 Es 37:12 d 2Is 18:24 e Ams 6:2 f 2Im 35:20 Ye 46:2 g 2Sa 8:9 2Is 17:24 h 2Is 19:13 Ye 49:23 i 2Is 17:5 2Is 18:10 j 2Is 16:9 k 2Is 18:34 2Is 19:18 2Im 32:19 l Es 36:19 Es 37:12 Ye 16:20 1Ko 8:4 m 2Is 21:11 n 2Is 18:19 2Is 18:35 Am 18:27 o Amg 8:17 Ek 25:3 Ek 29:3 p 2Is 15:29 2Is 17:6 2Is 18:11 1Im 5:26 q 2Is 16:8 2Is 18:16 r 2Is 18:25 s Yb 31:25 Hab 2:5 t Ukt 34:29 Es 8:4

900

bo. a 7 Nangu te fyo aba, akafwaya ukucita ifi; nangu ca kuti umutima wakwe te fyo ulefwaya, akapanga ukucita ifi, pantu mu mutima wakwe b alefwaisha ukulofya no konaula inko ishingi. c 8 Pantu akatila, ‘Bushe bacilolo bandi te shamfumu? d 9 Bushe Kalno e taba fye nga Karikemishi? f Bushe Hamati g taba fye nga Aripadi? h Bushe Samariai taba fye nga Damaseke? j 10 Lyonse ilyo ukuboko kwandi kwafika ku mabufumu ya kalesa ka fye ako ifimpashanya fya kako ifyabaswa fyafula ukucila filya ifyaba mu Yerusalemu na Samaria, k 11 bushe ifyo nkacita kuli Samaria na kuli tulesa twakwe utwa fye, l te fyo nkacita na kuli Yerusalemu na ku tulubi twakwe?’ m 12 “Nomba ilyo Yehova apwisha umulimo wakwe onse mu lupili lwa Sione na mu Yerusalemu, nkalubulwisha imfumu ya Asiria pa mulandu wa misuula ya mu mutima wa iko e lyo no kuitakisha kwa menso ya iko. n 13 Pantu atile, ‘Nkacita ici ku maka ya kuboko kwandi, o kabili na mano yandi, pantu ndi wa mucetekanya; kabili nkafumyapo imipaka ya bantu na bantu, p ne fyo batuulika nkasampa, q kabili nkawisha abekashi ngo wa maka. r 14 Kabili ukuboko kwandi s kukafika ku fyuma t fya bantu na bantu kwati ni pa cinsa; kabili nga filya umuntu alonganika amani ayalekeleshiwa, ine nkalonganya isonde lyonse, kabili takwakabe uukalapampaila amapindo yakwe nelyo ukwasama nangu ukulongofyanya.’” 15 Bushe isembe kuti lyaituntumba pa muntu uulelibomfya ukutemenako, nelyo bushe soo kuti yaikusha pa uleibomfya ukuputwilako, kwati umutambu kuti watungulula abawimishe, kwati inkonto kuti yatu-

901

Abashalapo. Umusambo ukufuma muli Yese

ngulula uisendele? a 16 E ico Shikulu wa cine, Yehova wa mabumba, akalatuma pa baina bakwe ubulwele bwa kondoloka, b kabili mwi samba lya bukata bwakwe mukalapya ngo kupya kwa mulilo. c 17 Kabili Ulubuuto d lwa kwa Israele lukaba umulilo, e no Wa Mushilo wakwe akaba ulubingu; f kabili lukabilima no koca ifyani fyakwe ne fimpusa fyakwe ifya myunga g mu bushiku bumo. 18 Kabili akapwisha ubucindami bwa mutengo wakwe no bwe bala lyakwe ilya fisabo, h kabili bukaba ngo kondoloka kwa mulwele. i 19 Kabili imiti imbi iya mu mutengo wakwe, ikaba iinono fye ica kuti no mwaice fye kuti aipenda. j 20 Nomba muli ubo bushiku abashalapo muli Israele k na bafulumuka pa ba mu ng’anda ya kwa Yakobo tabakabwekeshepo ukushintilila pa ulebapuma, l kabili bakashintilila pali Yehova, Uwa Mushilo wa kwa Israele, m ne cishinka. n 21 Abakashalapo bakabwela, abashalapo kuli Yakobo, bakabwelela kuli Lesa Wa Maka. o 22 Pantu nangu ca kuti abantu bobe bakaba ngo mucanga wa muli bemba, p we Israele, abakashalapo fye e bakabwela. q Ubupingushi bwa kulofyar ubwapingulwa bukalaishila mu bulungami, s 23 pantu Shikulu Mulopwe, Yehova wa mabumba, akalofya t kabili akapingula ubupingushi bwakosa mu calo conse. u 24 E ico Shikulu Mulopwe, v Yehova wa mabumba, atila: “Mwitiina, mwe bantu bandi mwe baikala mu Sione, w pa mulandu wa kwa Asiria, uwalemupuma x ku nkonto kabili uwaleimya umutambu wakwe pali imwe filya Egupti acitile. y 25 Pantu kwashala panono, ubukali z bwandi ne ci-

ICIPA. 10 a Es 10:5 b 2Im 32:21 c Es 30:30 Es 30:31 d Am 27:1 Am 84:11 Es 31:9 Es 60:19 Uks 22:5 e Amg 4:24 Es 30:27 He 12:29 f Am 18:8 Uln 8:6 g 2Is 14:9 Am 97:3 Es 9:5 Na 1:6 h 2Im 32:21 i Ye 21:14 j Es 37:36 k Esr 6:16 Es 1:9 Ek 37:21 Ro 9:27 l 2Im 28:20 Ho 5:13 Ho 14:3 m Le 19:2 1Sa 2:2 n Esr 1:3 Neh 1:9 Es 17:7 Es 54:13 o Es 65:9 Ho 1:10 Ho 6:1 Ro 9:29 p 1Is 4:20 q Ro 9:27 Ro 11:5 r Es 28:22 s Amg 32:4 Am 145:17 t Es 1:9 u Amg 28:63 Ams 4:13 Ro 9:28 v Imi 4:24 He 12:23 w Es 4:3 Es 12:6 x 2Is 18:13 Es 10:5 Es 37:37 y Ukf 14:3 Ukf 14:9 z 2Is 19:35



















Ku Kulyo a Mk 7:9 b 2Im 32:21 Es 30:32 Es 37:36 Mk 7:10 Na 3:7 c Aba 7:25 Aba 8:21 Am 83:11 d Ukf 14:21 Hab 3:15 e Ukf 14:27 Neh 9:11 Am 106:11 f Es 9:4 Na 1:13 g Es 14:25 h 2Is 19:35 Es 37:35 Es 37:36 i Yos 7:2 j 1Sa 13:2 1Sa 14:31 k Yos 18:24 Yos 21:17 2Im 16:6 l Ho 5:8

ESAYA 10:16–11:2

pyu candi fikapwila muli bena, ica kuti bakaloba. a 26 Kabili Yehova wa mabumba akemya ubwembya b pali ena nga filya cali ilyo Midiani acimfiwe pa cilibwe ca Orebu; c kabili umutambu wakwe ukaba pali bemba, d kabili akawimya filya acitile kuli Egupti. e 27 “Nomba muli ubo bushiku icisendo cakwe cikafuma pa kubeya kobe, f ne koli lyakwe likafuma pa mukoshi obe, g kabili ikoli likonaulwa h pa mulandu wa mafuta.” 28 Naisa pali Ayati; i napita muli Migrone; asha ifipe fyakwe pa Mikmashi. j 29 Nabaabuka icabu, Geba k cifulo cabo ica kutuushishamo ubushiku, Rama l natutuma, Gibeam wa kwa Shauli ena nafulumuka. 30 Pundisha, we mwana mwanakashi Galimu. n Kutika, we Laisha. We wacushiwa, we Anatote! o 31 Mademena nafulumuka. Abekashi ba mu Gebimu bena nabafwaya umwa kuuba. 32 Akeminina mu Nobu p ilyo kucili akasuba. Alesunsha ukuboko kwakwe ne cipyu ku lupili lwa mwana mwanakashi Sione, akapili ka mu Yerusalemu. q 33 Moneni! Shikulu wa cine, Yehova wa mabumba, alesaila imisambo kabili ilepona ukupona kwabipisha; r kabili iitali aleitema, ne yalepa aleipifya. s 34 Kabili akatema imiti ya mu mutengo ku cela, kabili Lebanone akacimfiwa ku wa maka. t Kabili kukapuuka akamusambo u ku cishiki ca kwa Yese; v kabili mu mishila yakwe mukapuukaw ululembelya. x 2 Kabili umupashi wa kwa Yehova ukekala pali ena, y

11

m Aba 20:13; Ho 9:9; Ho 10:9; n 1Sa 25:44; o Yos 21:18; 1Is 2:26; Ye 1:1; p 1Sa 22:19; Neh 11:32; q 2Is 19:21; Am 132:13; Es 10:24; r 2Im 32:21; Es 37:36; s Yb 40:11; Es 2:11; Da 4:37; Lk 14:11; t Na 1:4; ICIPA. 11 u Es 53:2; Sek 6:12; Uks 5:5; Uks 22:16; v Ru 4:17; 1Sa 17:58; Mt 1:6; Lk 3:32; Imi 13:22; Ro 15:12; w 2Sa 7:16; x Ye 23:5; Ye 33:15; Sek 3:8; Sek 6:12; Imi 13:23; y Es 42:1; Yh 1:32; Imi 10:38.

ESAYA 11:3–12:1

Ukuteka kusuma. Abashalapo balonganikwa

umupashi wa mano a kabili uwa kwiluka, b umupashi wa kupanda amano kabili uwa maka, c umupashi wa kwishiba d kabili uwa kutiina Yehova; e 3 kabili akalasekelela mu kutiina Yehova. f Ena takapingule ukulingana ne fyo amona fye, nangu ukukalipila ukulingana ne fyo aumfwa fye. g 4 Lelo akapingula abalanda mu bulungami, h no kufunda abafuuka ba pe sonde mu bololoke. Kabili akapuma isonde ku nkonto ya mu kanwa kakwe; i kabili akepaila umubifi ku mupashi wa mu kanwa kakwe. j 5 Kabili ubulungami bukaba e mushipi wa mu musana wakwe, k ne cishinka cikaba umushipi wa mu musana wakwe. l 6 No mumbulu ukekala inshita inono na kana ka mpaanga, m kabili imbwili ikalaala pamo na kana ka mbushi, na kana ka ng’ombe no mwana wa nkalamo n na kanama akaina fikekala pamo; o kabili umwaice e ukalaficema. 7 Kabili ing’ombe na bere fikaliila pamo; utwana twabo tukalaala pamo. Ne nkalamo ikalya icani nge ng’ombe. p 8 Kabili umwana uonka akaangala pa bwendo bwa kwa ngoshe; q no mwana wasumunwa akabika ukuboko kwakwe pa bwendo bwa nsoka ya busungu. 9 Tafyakacite ububi r nangu ubonaushi monse mu lupili lwandi ulwa mushilo; s pantu isonde likesulamo ukwishiba Yehova filya amenshi yaisula muli bemba. t 10 Nomba muli ubo bushiku, u kukaba umushila wa kwa Yese v uukeminina ukuba icishibilo ku bantu na bantu. w Inko shikalukila kuli ena no kumwipusha, x kabili icifulo cakwe apa kutuushisha cikaba icacindama. y

ICIPA. 11 a Lk 2:52 1Ko 1:30 b Yh 14:17 Yh 16:13 c Es 9:6 d 1Ko 12:8 Ef 1:17 e Yu 9 f Amp 2:5 Amp 8:13 He 5:7 g 1Is 3:28 Yh 7:24 Yh 8:16 h Am 45:7 Amp 31:9 i Am 2:9 Am 110:2 Uks 19:15 j 2Te 2:8 Uks 2:16 k Ef 6:14 Uks 1:13 l He 2:17 He 3:6 Uks 3:14 m Es 65:25 n Am 148:10 o Ek 34:25 p Ho 2:18 q Amg 32:33 Am 58:4 r Es 2:4 Es 35:9 Es 60:18 Mk 4:4 Ef 4:23 s Es 51:3 Es 56:7 Es 57:13 Es 65:25 Ek 20:40 t Am 22:27 Hab 2:14 u Es 2:2 v Am 132:11 Ro 15:12 Uks 22:16 w Ukt 49:10 Mt 25:31 Uks 14:1 x Lk 2:32 Imi 11:18 Imi 28:28 Ro 15:9 y Es 56:7 Hg 2:7 Flp 2:10 Uks 7:15



















Ku Kulyo a Le 26:42 Amg 4:31 Es 11:16 Ye 23:8 Ek 11:17 b Es 27:13 Mk 7:12 c Es 19:23 Ye 44:28 d Ye 44:15 e Sef 3:10 f Da 8:2 g Sek 5:11 h Es 66:19 i Esr 1:3 Es 49:22 Es 62:10 j Am 147:2 Es 66:20 Ob 20 Sek 2:7 Mt 24:31 k 2Im 30:10 Ye 31:6

902

11 Kabili muli ubo bushiku, Yehova na kabili akatambika ukuboko kwakwe, umuku wa bubili, a pa kuti abuule abashalapo pa bantu bakwe abakashalapo ukufuma ku Asiria b na ku Egupti c na ku Patrose d na ku Kushi e na ku Elamu f na ku Shinari g na ku Hamati na ku fishi fya pali bemba. h 12 Kabili akemisha inko icishibilo no kulonganika abapaswa ba kwa Israele; i na basalangana aba kwa Yuda akabalonganya ukufuma ku mpela shine ishe sonde. j 13 Kabili ubufuba bwa kwa Efraimu bukapwa, k na balecusha Yuda bakaloba. Efraimu ena takomfwile Yuda ubufuba, nangu ni Yuda takacushe Efraimu. l 14 Kabili bakapupukila pa mikunkuluko ya baPelishiti ku masamba; m bakasampila pamo ifya bana ba ku Kabanga. n Bakacimfya abena Edomu na bena Moabu, o na bana ba kwa Amone bakaba abatekwa babo. p 15 Kabili Yehova akalofya icinshoko ca bemba wa ku Egupti, q no kusunsha ukuboko kwakwe pa Mumana r ku mupu wakwe. Kabili akaupuma mu milonga ya uko cinelubali (7), kabili akalenga abantu ukwenda ne ndyato shabo. s 16 Kabili kukaba umusebo t ukufuma mu Asiria ku bashalapo u mu bantu bakwe abakashalapo, v nga filya kwali abashelepo kuli Israele mu bushiku afumine mu calo ca Egupti. muli ubo bushi12 Kabili ku, ukatila: “Ndemutaw

sha, mwe Yehova, pantu nangu ca kuti mwalinkalipile, ubukal Ye 3:18; Ek 37:16; Ek 37:19; Ho 1:11; m Sek 9:5; n Es 9:12; o Es 25:10; Ams 9:12; Ob 18; p Es 60:14; Ye 49:2; q Ukf 10:19; Ukf 14:22; Es 50:2; r Ukt 15:18; s Uks 16:12; t Es 19:23; Es 40:3; Es 57:14; Es 62:10; u Esr 1:3; Es 48:20; v Es 27:13; Es 35:8; Es 49:12; Ye 31:21; ICIPA. 12 w Es 10:20; Es 44:28; Es 52:6.

903

Ukusekelela. Ubushiku bwa kwa Yehova

li bwenu nomba nabupwa, a kabili mwansansamusha. b 2 Moneni! Lesa e pusukilo lyandi. c Nkacetekela kabili nshakatiine; d pantu Jah Yehova e bukose e bwandi kabili e makaf yandi, kabili e pusukilo lyandi.” g 3 Mukalasekelela ilyo muletapa amenshi mu tumfukumfuku twe pusukilo. h 4 Kabili muli ubo bushiku mukatila: “Tasheni Yehova, mwe bantu! i Lilileni kwi shina lyakwe. j Shimikileni abantu imicitile yakwe. k Shimikeni ukuti ishina lyakwe nalisansulwa. l 5 Imbileni Yehova, m pantu nacita ifya kupapa. n Ici cileshimikwa mwi sonde lyonse. 6 “Welesha no kupunda ne nsansa, we mwikashi wa mu Sione, pantu Uwa Mushilo wa kwa Israele mukalamba muli iwe.” o bwaluma pali 13 Ubukombe ubo Esaya Babiloni p

mwana Amose q amwene mu cimonwa: 2 “Imyeni icishibilo r pa lupili apashaba akantu. Bapundileni, bacebushisheni ku kuboko, s ukuti bengile mu mpongolo sha bashimucindikwa. t 3 Ine ninjeba abantu bandi aba mushilo ifya kucita. u Ninjita na ba maka bandi ku kulanga ubukali bwandi, v abantu bandi abaanga icine cine. 4 Kutikeni! Ibumba mu mpili, kabili kuli icongo icileumfwika kwati congo ca bantu abengi! w Kutikeni! Intulubundi sha mabufumu, isha nko ishilonganikwe pamo! x Yehova wa mabumba alelonganika abashilika ba nkondo. y 5 Balefuma ku calo ca kutali, z ku mpela ya muulu, Yehova ne fyanso ifya kukandilako, ku konaula isonde lyonse. a 6 “Welesheni, b pantu ubushiku bwa kwa Yehova nabupalama! c Bukaba bushiku bwa bonaushi ubwa Wa Maka Yonse. d

ICIPA. 12 a Am 126:1 Es 40:2 b Amg 30:3 Am 30:5 Am 85:1 Es 66:13 Ho 6:1 c Am 126:4 Es 45:17 Yn 2:9 Uks 7:10 d Es 26:4 e Flp 4:13 1Pe 4:11 f Am 91:1 Am 118:14 g Ho 1:7 h Am 36:8 Es 49:10 Ye 2:13 Sek 13:1 Uks 7:17 Uks 22:17 i Am 30:4 Am 118:1 Am 138:2 j 1Im 16:8 Am 105:1 Ro 10:13 k Am 9:11 Am 40:5 Am 105:2 Am 145:4 l Ukf 15:2 m Am 47:6 Am 149:3 n Am 72:18 Am 98:1 o Es 10:20 

ICIPA. 13 p Es 14:4 Ye 25:12 Ye 50:1 Uks 18:2 q Es 1:1 r Ye 50:2 Ye 51:12 Ye 51:27 s Es 10:32 t Es 45:1 u Ye 51:28 v Am 149:7 Yoe 3:11 w Ye 51:11 Ye 51:27 x Ye 50:3 Ye 51:11 Da 5:28 y Ye 50:15 Ye 51:3 z Ye 50:9 Ye 51:28 a Ye 51:11 Ye 51:20 b Yoe 3:14 c Sef 1:14 d Es 13:18 Ye 50:13 

Ku Kulyo Ye 50:43 Da 5:6 Ye 50:43 Yoe 2:6 Na 2:10 e Ye 50:42 f Amp 13:21 g Yb 9:9 Yb 38:31 Ams 5:8

a b c d

ESAYA 12:2–13:15

7 E co amaboko yonse yakatompokela, e co no mutima onse uwa muntunse ukasungulukila. a 8 Na bantu nabapapa. b Ukufutauka no bukali bwa kupaapa nafibeshila; bakalipwa ngo mwanakashi uulepaapa. c Baloleshanya no kupapa. Ifinso fyabo nafiwa. d 9 “Moneni! Ubushiku bwa kwa Yehova buleisa, bunkalwe kabili buleisa no bukali ne cipyu icikalamba, ku kulenga icalo ukuba ica kupapa, e no konaula ababembu ba mu calo e lyo no kubafumyamo. f 10 Pantu intanda sha mu muulu na mabumba ya shiko aya Kesili g tafyakabalike; akasuba kakafiita pa kutula kwa kako, no mweshi tawakasanike ulubuuto lwa uko. 11 Kabili nkaleta ukukanda pa calo pa mulandu wa bubi bwa ciko, h na pa babifi pa mulandu wa filubo fyabo. Kabili nkalenga icilumba ca baituntumba ukupwa, no kucefya amatutumuko ya bankalwe. i 12 Kabili nkalenga umuntu ukwafya ukusanga ukucila golde iyo balopolola, j no muntunse ukwafya ukusanga ukucila golde ya ku Ofiri. k 13 E co nkalengela umuulu ukukalipa, l ne sonde likatenta no kufuma pa cifulo ca liko pa mulandu wa bukali bwa kwa Yehova wa mabumba m na pa mulandu wa bushiku bwa bukali bwakwe ubulepya ngo mulilo. n 14 Nomba, nge mpombo iilelungwa kabili nge mpaanga ishishakwata uwa kushilonganya, bakaalukila, o umuntu onse ku bantu bakwe; kabili bakafulumukila, umuntu onse ku calo cakwe. p 15 Onse uwasangwa bakamulasa ulupanga, kabili bonse abaikatilwa pamo bakafwa h Am 137:8; Es 24:6; Ye 51:37; Uks 18:2; i Ye 50:29; Da 5:23; j Ye 50:30; Ye 51:3; k 1Is 10:11; 1Im 29:4; Am 45:9; l Hg 2:6; Hg 2:21; m Ye 51:29; 2Pe 3:10; n Am 110:5; Es 13:6; o Es 47:15; p Ye 50:16.

ESAYA 13:16–14:11

Ukuwa kwa Babiloni. Isreale abweshiwa

ku lupanga; a 16 na bana babo bakafwantaulwa ninshi balemonako. b Bakapokololwa ifipe mu mayanda yabo, na baume bambi bakalaala na bakashi babo ku maka. c 17 “Moneni, ndebemisha abena Madai, d abashimona silfere nga kantu, kabili abashatemwa golde. 18 Kabili amata yabo yakonaula abalumendo bonse. e Kabili tabakomfwile ubufyashi bwa mwi fumo uluse; f amenso yabo tayakomfwile abana baume ubulanda. 19 Kabili Babiloni, ubusuma bwa mabufumu, g ukuyemba kabili ica kuitakishishapo ica bena Kaldi, h akaba nga filya cali ilyo Lesa awishishe Sodomu na Gomora. i 20 Takekalwemo, j nangu ukubako ku nkulo ne nkulo. k Kabili mulya umwina Arabia takabikemo itenti, na bacemi tabakaleke impaanga shabo ukulaalamo. 21 Kabili mulya e mukalaala inama ishikala mu fitungu umwabula amenshi, na mayanda yabo yakesulamo ifipululu. l Kabili mulya e mo bamwakatala bakekala, ne fibanda ifimoneka nge mbushi e mo fikala-angala. m 22 Kabili bamumbwe bakalalila mu mayanda yakwe aya pa malinga, n ne nsoka iikalamba ikaba mu masano ayasuma. Kabili inshita yakwe naipalama, ne nshiku shakwe tashakatantalile.” o Yehova akabelela 14 Pantu Yakobo uluse, kabili akap

sala Israele; q kabili akabapeela ukutuusha mu calo cabo, r no mulebeshi akailunda kuli bena, kabili bakekala pamo na ba mu ng’anda ya kwa Yakobo. s 2 Kabili abantu bakababuula no kubaleta ku cifulo cabo, kabili aba mu ng’anda ya kwa Israele bakababuula ukuba ababo mu calo ca kwa Yehova, bakaba ababomfi babo abaume na babomfi babo abanakashi; t kabili

ICIPA. 13 a Es 14:19 Ye 50:27 Ye 51:3 b Am 137:9 c Am 137:8 d Es 21:2 Ye 50:9 Ye 51:11 Da 5:31 e Es 21:15 Ye 50:14 Ye 50:42 f 2Is 8:12 Es 13:16 g Es 47:5 Ye 51:13 Da 4:30 h Es 47:1 i Ukt 19:24 Amg 29:23 Ye 49:18 Ye 50:40 Sef 2:9 j Ye 51:37 k Es 14:22 Ye 50:3 Ye 50:13 Ye 51:29 Uks 18:21 l Es 34:11 m Le 17:7 2Im 11:15 Es 34:14 Uks 18:2 n Es 34:13 Mk 1:8 o Amg 32:35 Lkm 3:1 Ye 51:33 2Pe 2:3



















ICIPA. 14 p Le 26:42 Amg 4:31 Am 98:3 q Sek 1:17 Ro 11:7 r Amg 30:3 Es 66:20 Ye 24:6 Ek 36:24 s Esr 2:58 Neh 11:21 Est 8:17 Es 56:6 Es 60:3 Sek 8:22 Sek 8:23 t Esr 2:65 Es 60:7 Es 61:5 Sek 2:9



















Ku Kulyo a Est 10:3 Da 5:29 Da 6:3 b Est 8:1 Est 9:3 Es 60:14 c Esr 3:1 Esr 9:8 Es 12:1 Es 32:18 Ye 30:10 Ek 28:24 d Ye 50:23 Ye 51:36 e Am 125:3 f 2Im 36:17 Es 33:1 Ye 25:12 Ye 50:17 Yak 2:13

904

bakekata a ababekete, e lyo abalepatikisha ukubomba bakalabanakila. b 3 Nomba mu bushiku Yehova akakulenga ukutuusha ku bucushi bobe na ku kukalipwa kobe na ku busha bwakosa ubo waliko umusha, c 4 ukalande aya mashiwi ya kupumya imfumu ya Babiloni auti: “Iye ifyo apwa uwalepatikisha bambi ukubomba, ifyo ukucululusha kwapwa! d 5 Yehova nafuna inkonto ya babifi, umutambu wa bakateka, e 6 uushileka ukuuma abantu mu bukali ku cikoti, f uutekela inko mu cipyu no kubacusha ukwabula ukuleka. g 7 Isonde lyonse nalituusha, h lili tondolo. Abantu nabatemwa baleaula no tupundu. i 8 Ne mikupri j naisekelela pali iwe, imikedari ya mu Lebanone, aiti, ‘Ukutula apo walaalila, takwaba umutemi k uwisa mu kututema.’ 9 “Ne Nshiishi1 l pa nshi yatenta pa mulandu obe pa kuti ikukumanye pa kwisa kobe. Yabuusha abafwa m pa mulandu obe, e kutila, intungulushi shonse isha mwi sonde ishapala imbushi. n Yalenga imfumu shonse isha nko ukwima pa fipuna fya shiko ifya bufumu. o 10 Shonse shatendeka ukulanda no kusosa kuli iwe ashiti: ‘Bushe na iwe nabakunasha nga ifwe? p Bushe bakulenga ukulingana na ifwe? q 11 Icilumba cobe nabacitentemushisha ku Nshiishi,1 ukulila kwa filimba fyobe ifya nsale. r Pa nshi yobe, nabanshikapo imitig Hab 1:6; Sek 1:15; h Es 49:13; Ye 27:11; i Am 98:4; Am 126:2; Amp 11:10; Es 49:13; Ye 51:48; Uks 18:20; j Es 55:13; Es 60:13; k Ye 46:23; l Lkm 9:10; m Amp 2:18; Lkm 3:20; Es 26:14; Ek 32:21; n Mt 25:33; Uks 20:12; o Ek 28:17; p Am 137:8; q Am 82:7; r Uks 18:22.

Es 14:91 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako. 111 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

905

Imfumu ya Babiloni yaya ku Nshiishi

ti ukuba ica kulaalapo cobe; ne myambo e ca kufimbana cobe.’ a 12 “Iye ifyo wapona ukufuma mu muulu, b we ubalika, umwana wa macaca! Ifyo waputulwa no kuponena pe sonde, c iwe we walecimfya inko! d 13 Lelo iwe, watile mu mutima obe, ‘Nkaya ku muulu. e Nkasansula icipuna candi ica bufumu f pa muulu wa ntanda g sha kwa Lesa, kabili nkekala pa lupili lwa kukumaninapo, h ku mpela ya kapinda ka ku kuso. i 14 Nkaya pa muulu wa ncende shasansuka isha makumbi; j nkailenga ukuba ngo Wapulamo.’ k 15 “Lelo, bakakutentemushisha ku Nshiishi,1 l pa nshi ya cilindi. m 16 Abalekumona bakakulolekesha; bakakuceeceeta, abati, ‘Bushe e uyu mwaume uwaletutumya isonde, uwaletensha inko, n 17 uwacitile isonde nga matololo no kucimfya imisumba ya liko, o uushaiswile inshila ukuti abafungwa bakwe baye ku mwabo?’ p 18 Imfumu shimbi shonse isha mu nko, shonse fye, shalaala mu bucindami, imfumu yonse mu ng’anda ya iko. q 19 Lelo iwe, bakupoosele fye ukwabula no kukushiika, r ngo musambo uo bapata, uwafimbilikishiwa ne fitumbi fya bantu abalaswa ku lupanga abaleya pa nshi ku mabwe ya mu cilindi, s nge citumbi icanyantaulwapo. t 20 Tawakabe na bo mu nshiishi, pantu waonawile icalo cobe, waipeye abantu bobe. Abana ba bacita ifyabipa tabakenikwe ishina umuyayaya. u 21 “Teyanyeni apa kwipaila abana bakwe pa mulandu wa filubo fya fikolwe fyabo, v pa kuti beima no kwikala mwi sonde no kwisusha imisumba mu calo.” w Es 14:151 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

ICIPA. 14 a Yb 17:14 Yb 24:20 b Es 34:4 c Ek 28:17 d 2Im 36:17 Ye 51:7 Ek 29:19 Da 5:19 e Es 47:7 Da 4:30 f Da 2:38 Da 5:23 g Imp 24:17 h Es 2:2 Es 24:23 Yoe 3:17 i Am 48:2 j 2Te 2:4 k Ek 28:2 l Lk 10:15 Lk 14:11 m Ek 28:8 Ek 32:23 n Ye 50:23 Ye 51:25 o 2Is 25:21 Es 64:10 p 2Is 24:14 2Is 25:11 Es 43:14 q Ek 32:18 r 2Is 9:35 Ye 22:19 s Ek 32:23 t 2Is 9:33 u Yb 18:16 Am 21:10 Am 37:28 Am 109:13 Am 137:8 v Ukf 20:5 Le 26:39 w Na 1:9



















Ku Kulyo a Es 43:14 Ye 50:25 Ye 51:56 b Am 9:5 Am 109:13 Amp 10:7 c Ye 51:62 d Es 13:21 Ye 50:39 Ye 51:25 Ye 51:62 Uks 18:2 e Es 55:11 He 6:13 f Am 33:9 Amp 19:21 Es 46:10 g Es 30:31 Es 31:8 Es 37:37 Ek 31:3 Ek 32:22 h 2Is 19:35 2Im 32:21 Es 37:36 i Es 10:24 Na 1:13 j Amp 21:30 Es 23:9 Es 25:1 k Yb 40:8 Am 33:11 Amp 19:21 Es 46:11 l 2Im 20:6 Yb 9:12 Es 43:13 m 2Is 16:20 2Im 28:27 n Ob 12 o Yos 13:3

ESAYA 14:12-31

22 “Kabili nkabemina,” a e fyo Yehova wa mabumba asosa. “Kabili nkalofya muli Babiloni ishina b na bashalapo no bufyashi na bana,” c e fyo Yehova asosa. 23 “Kabili nkamulenga ukuba icifulo ca finungi ne fishiba fya menshi, kabili nkamupyanga ku cipyango ca bonaushi,” d e fyo Yehova wa mabumba asosa. 24 Yehova wa mabumba nalapa, e ati: “Kwena ifyo mfwaya, e fyo cikaba; kabili ifyo napingula, e fikacitika, f 25 pa kuti ngonaule umwina Asiria mu calo candi g no kumunyantaula mu mpili shandi; h no kuti ikoli lyakwe lifume pali bena ne cipe cakwe cifume pa mabeya yabo.” i 26 Ifi e fyo isonde lyonse balipingwile, kabili uku e kuboko ukutambalikwe pa nko shonse. 27 Pantu Yehova Lesa wa mabumba napingula, j nani wingafulunganya? k Kabili ukuboko kwakwe nakutambalikwa, nani uwingakubwesha? l 28 Mu mwaka Imfumu Ahasi yafwile, m aya mashiwi ayaluma yalisoselwe: 29 “Wisekelela, n we Pelishiti, o na bonse aba muli iwe, pa mulandu fye wa kuti inkonto ya ulekuuma naikontolwa. p Pantu mu mushila wa nsoka q mukafuma insoka ya busungu, r kabili icisabo ca iko cikaba ni nsoka ya mulilo iilepupuka. s 30 Kabili amabeli ya babusu yakalya, kabili abapiina bakasendama umutende. t Kabili nkepaya umushila obe ku cipowe, ne cikashala kuli iwe cikepaiwa. u 31 Lila imisowa, we mpongolo! Loosha, we musumba! Bonse mukanenuka, mwe baPelishiti! Pantu ku kapinda ka ku kuso kulefuma p 2Im 28:18; q 2Im 26:6; r 2Is 18:8; s Es 30:6; t Es 30:23; Es 65:13; u Ye 47:1; Ek 25:16; Yoe 3:4; Ams 1:6; Sef 2:4; Sek 9:5.

ESAYA 14:32–16:7

bwaluma pali 15 Ubukombe Moabu: Pantu Ari uwa d

906

Ukulila mu Moabu. Icilumba cakwe cikapwa

icushi, kabili takuli uulefuma mwi bumba lyakwe ilya bashilika.” a 32 Kabili cinshi umuntu onse akasosa ku kwasuka inkombe b sha ulu luko? Ukuti Yehova umwine nakuula umufula wa Sione, c kabili abacushiwa pa bantu bakwe bakooba muli ena. e

kwa Moabu naonaulwa ubushiku, kabili natalalikwa. Pantu Kiri f uwa kwa Moabu naonaulwa ubushiku, kabili natalalikwa. 2 Naya ku Ng’anda na ku Dibone, g ku fifulo fya kupepelapo, mu kuloosha. Moabu alelila imisowa pali Nebo h na pali Medeba. i Bonse abalimo bali na mapala; j umwefu onse nabaubeya. 3 Mu misebo yakwe nabafwala insamu.1 k Pa mitenge l yakwe na mu mansa shakwe umwikashi wakwe onse alelila umusowa, aleya alelila. m 4 Kabili Heshebone na Eleale n balila. Ishiwi lyabo lyaumfwika ukufika ku Yahasi. o E mulandu wine abaume ba kwa Moabu abaipangasha ne fyanso balepundila. Umweo wakwe uletutuma muli ena. 5 Umutima wandi uleloosha Moabu. p Imbutushi shakwe nashifika ku Soari q na ku Egelatishelisha. r Pantu apa kuninina ukuya ku Luhiti, s onse alenina alelila; pantu mu nshila yaya ku Horonaimu t batendeka ukulila pa bucushi. 6 Pantu amenshi ya mu Nimrimu u nayakama. Icani iciteku nacuuma, icani nacipwa; tapali iciteku. v 7 E mulandu wine ifyashalako ne fipe basunga ifyo batuulika, balefisenda ukwabuka umulonga wa miti ya miarabimu. 8 Pantu ukulila nakumfwika mu calo ca Moabu conse. w UkuEs 15:31 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 14 a Ye 1:14 Ye 25:9 b 2Is 20:12 c Am 48:1 Am 87:1 Am 102:16 Am 132:13 Es 28:16



















ICIPA. 15 d Ye 9:25 Ek 25:11 e Imp 21:28 Amg 2:9 f 2Is 3:25 Ye 48:31 g Yos 13:17 Ye 48:18 h Ye 48:1 i Imp 21:30 Yos 13:16 j Amg 14:1 Es 3:24 Ye 48:37 k 2Sa 3:31 2Is 6:30 Es 24:11 Mt 11:21 l Ye 19:13 m Ye 48:38 n Imp 32:37 Es 16:9 o Aba 11:20 p Ye 48:31 q Ukt 13:10 Ukt 19:22 r Ye 48:34 s Ye 48:5 t Ye 48:3 u Ye 48:34 v Es 16:9 Hab 3:17 w Ye 48:20



















Ku Kulyo a Le 26:22 2Is 17:25 Ye 15:3 Ams 5:19



















ICIPA. 16 b Esr 7:17 c Es 10:32 Mk 4:8 d Amp 27:8 Es 13:14 Ye 48:19 e Imp 21:13 f Am 82:3 Es 1:17 Ye 21:12 Da 4:27 Sek 7:9 g Amg 28:29 h Es 32:2 i Ob 14 j 1Sa 22:3 k Ye 48:8 Ye 48:42 l Es 33:1 m Am 45:6 Am 89:14 Amp 20:28 n 2Sa 7:16 Es 9:7 Ye 23:5 Da 7:14 o Am 72:2 Es 32:1 p Ye 48:26 Ye 48:29 Sef 2:10 q Ams 2:1

loosha kwa uko kuleumfwika ukufika ku Eglaimu; imisowa ya uko ileumfwika ukufika ku Beere-elimu, 9 pantu amenshi ya mu Dimone yeswilemo umulopa. Pantu pali Dimone nkabikapo ifintu na fimbi, ifintu pamo nge nkalamo ku bapusuka ba kwa Moabu abafulumuka na bashala mu calo. a sukusuku kuli 16 Tumeni kateka wa mu calo, ukub

fuma ku Sela lwa ku matololo, ukuya ku lupili lwa mwana umwanakashi Sione. c 2 Nomba filya ciba ku cuni icilefulumuka, ico batamfya pa cisansala ca ciko, d e fikaba abana abanakashi aba kwa Moabu pa fyabu fya Arnone. e 3 “Pandeni amano, pinguleni. f “Mu kasuba, lengeni icinshingwa cenu cimoneke kwati bushiku. g Fiseni abapaswa; h mwibepa nangu umo uulefulumuka. i 4 Leka abantu bandi abapaswa babe abalebeshi muli iwe, we Moabu. j Ube icifulo ca kuti bafisamemo pa mulandu wa ulepokolola ifipe. k Pantu uwa mucuushisha nafika ku mpela; ukupokolola ifipe nakupwa; abanyantaula bambi nabapwa mwi sonde. l 5 “Kabili mu cikuuku icipuna ca bufumu cikapampamikwa; m kabili umuntu akekalapo mu cishinka mwi tenti lya kwa Davidi, n alepingula no kufwaya umulinganya kabili akangufyanya ukucita icalungama.” o 6 Natuumfwa ulwa cilumba ca kwa Moabu, ati wa cilumba nga nshi; p amatutumuko yakwe ne cilumba cakwe no bukali bwakwe, q ifya fye ifyo alanda tafyakacitike iyo. r 7 E ico Moabu akalilila Moabu imisowa; bonse bakalila imisowa. s Abapur Ye 48:7; s Es 15:2; Ye 48:20.

907

Ubukombe bwaluma pali Damaseke

mwa bakaloosha imikate ya fimama iya mu Kiri-haresete, a 8 pantu amabala ya kwa Heshebone b nayabonsa. Abene ba nko nabaputula imisambo iyakashika iya mwangashi wa mu Sibma. c Yalifikile ku Yasere; d yalelulumba mu matololo. Utumisambo twa uko balitulekele ukuti tuleleme; twaile na ku mumana. 9 E mulandu wine nkaloosesha umwangashi wa Sibma e nga filya ndoosha pali Yasere. Nkamubomfya ku filamba fyandi, mwe Heshebone f na Eleale, g pantu ukupunda e kwaumfwika mu nshita ya lusuba na mu nshita ya kulobolola ifisabo. h 10 Kabili mwi bala lya fisabo tamuli ukusekelela no kwanga; na mu mabala ya myangashi tamuli ukwaula akapundu, tamuli ukupunda. i Uukama imyangashi taleikama umwa kukamina imyangashi. j Ninenga ukuti ukupunda kupwe. k 11 E mulandu wine mu nda yandi mwalilila nge nsango pali Moabu, l kabili mu mala mwailishanya pali Kiri-haresete. m 12 Nomba calimoneke ukuti Moabu nafunshika pa cifulo ca kupepelapo; n kabili aishile ku ncende yakwe iya mushilo ku kupepa, o kabili tapali ico acitile. p 13 Aya e mashiwi Yehova asosele pali Moabu kale. 14 Kabili Yehova nomba nasosa ati: “Mu myaka itatu, ukulingana ne myaka ya mubomfi, q ubucindami r bwa kwa Moabu bukasuulwa kabili mukaba icimfulumfulu icikalamba ica musango onse, kabili abakashalapo bakaba abanono nga nshi, kabili ababula amaka.” s ubwaluma 17 Ubukombe pali Damaseke: “Moneni! t

Damaseke tali umusumba na kabili, kabili nomba aba umwi-

ICIPA. 16 a 2Is 3:25 b Yos 13:17 c Imp 32:38 Yos 13:19 d Imp 32:3 Yos 13:25 Ye 48:32 e Ye 48:32 f Es 15:4 g Ye 48:34 h Aba 9:27 i Es 24:8 Ye 25:30 Ye 48:33 j Hab 3:17 k Sef 2:9 l Es 15:5 Ye 48:36 m Es 15:1 n Imp 22:41 Imp 23:1 Ye 48:35 o 1Is 11:7 2Is 3:27 Ye 48:7 p 2Is 19:18 Am 115:4 Ye 10:5 Ye 16:20 1Ko 8:4 q Es 21:16 r Es 23:9 Ye 9:23 Ye 48:46 s Es 25:10 Ye 48:47 Sef 2:9



















ICIPA. 17 t 1Im 18:5 Ye 49:23 Ams 1:5



















Ku Kulyo a 2Is 16:9 Es 8:4 Sek 9:1 b Imp 32:34 Yos 13:16 2Is 10:33 Ye 48:19 c Sef 2:7 d 2Is 17:6 Es 7:8 Ho 5:14 Ho 9:13 e 2Is 16:9 f Es 28:2 Ho 9:11 g Es 9:9 Es 10:4 h Amg 32:15 Es 10:16 i Amg 23:25 Ye 9:22 Ho 6:11 Yoe 3:13 j Yos 15:8 Yos 18:16 2Sa 5:18 k Amg 4:27 Amg 24:20 Aba 8:2 Es 24:13 Ro 9:27 l Es 10:20 Es 29:19 Mk 7:7 m 2Im 31:1 2Im 34:7 Ye 17:2 Ek 36:25 Ho 8:11 Ho 14:8 Sek 13:2

ESAYA 16:8–17:10

na, icifulo icaonaika icilebongoloka. a 2 Imisumba ya Aroere b iyalekeleshiwa yasanguka icifulo ca mpaanga, e mo ilaala, ukwabula no wa kuitiinya. c 3 Kabili umushi wa malinga wapwa muli Efraimu, d no bufumu muli Damaseke; e kabili ubucindami bwa bashalapo mu Siria bukaba ngo bucindami bwa bana ba kwa Israele,” e fyo Yehova wa mabumba asosa. f 4 “Nomba muli ubo bushiku, ubucindami bwa kwa Yakobo bukacepa, g kabili nangu ca kuti aliina akonda. h 5 Nomba ilyo uwa kulobolola alelobolola ingano shaiminina no kuboko kwakwe kwalobolola imisonso ya ngano, i akaba ngo uletolelesha imisonso ya ngano mwi lungu lya Refaimu. j 6 Kabili mukashala utwa kutolelesha muli ena nga filya ciba ilyo kuli ukukunta umuolife: imiolife ibili nelyo itatu pa muulu wa musambo; imiolife ine (4) nelyo isano pa misambo ya uko iitwala ifisabo,” e fyo Yehova Lesa wa kwa Israele asosa. k 7 Muli ubo bushiku umuntunse akalolesha kuli Kalenga wakwe, kabili amenso yakwe yakalolesha pa Wa Mushilo wa kwa Israele. l 8 Kabili takaloleshe ku fiipailo, m ifyapangwa ku minwe yakwe; n kabili takaloleshe pa fyo iminwe yakwe yapanga, pa fimuti fyaimikwa nelyo pa fya kufutumwinapo ifyanunkila. o 9 Muli ubo bushiku imisumba yakwe iya kufisamamo ikaba nge ncende yalekeleshiwa mu mutengo, ikaba ngo musambo uo balekelesha pa mulandu wa bana ba kwa Israele; kabili ukaba icibolya. p 10 Pantu naulaba q Lesa we pusukilo lyobe; r kabili tawibukishe n Es 2:8; Ho 8:6; Mk 5:13; o 2Im 34:4; p Es 6:11; Ho 10:14; Ams 3:11; Mk 5:11; Mk 7:13; q Amg 6:12; Am 50:22; Es 1:3; Ye 2:32; Ho 8:14; r 1Im 16:35; Am 65:5; Am 79:9; Hab 3:18; Uks 7:10.

ESAYA 17:11–19:3

Ubukombe bwaluma pali Etiopia, Egupti

Icilibwe a cobe ica kufisamamo. E mulandu wine mulimina amabala ayasuma, kabili mwalimbamo imisambo ya umbi umbi. 11 Akasuba kuti mwashingulusha ulupango kwi bala lyenu, kabili ulucelo kuti mwalenga imbuto shenu ukumena, lelo takwakabe ukulobolola mu bushiku bwa bulwele no bukali ubushingondapwa. b 12 Iye, icimfulumfulu ca bantu na bantu abengi, abaleilishanya nge cilulumo ca bemba! We bulanda ku nko, abakafya icongo nge congo ca menshi ayengi! c 13 Inko d shikapanga icongo nge congo ca menshi ayengi. Kabili akabakalipila, e kabili bakafulumukila ukutali no kutamfiwa nge misungu ya pa mpili ku mwela kabili nga kankungwe ku cikuuku ca mwela. f 14 Inshita ya cungulo, moneni! kwaba umwenso wa kupumikisha. Ilyo bushilaca, tabalipo. g Ici e cikacitikila abaletusansa, kabili icikacitikila abatupokolola ifipe. h bulanda ku calo ca fi18 We shishi fya mapindo ifya congo, icaba mu citungu ca mimana ya mu Etiopia! i 2 E cituma inkombe j pali bemba, kabili mu mato ya macinda pa menshi, aciti: “Kabiyeni, mwe nkombe sha lubilo, ku luko lwa bantu abatali kabili abatelela inkanda, abatiinya konse, uluko lwa maka icine cine kabili ulunyantaula, ulo icalo ca luko casendwa ku mimana.” k 3 Imwe bonse mwe bekashi ba pano calo l na mwe bekashi ba mwi sonde, mukamona icintu cimo, filya ciba ilyo baimya icishibilo pa mpili, m kabili mukomfwa icongo kwati kuli ukulisha ipenga. n 4 Pantu ifi e fyo Yehova asosele kuli ine ati: “Nkekala tondolo no kulolesha pa cifulo candi icapampa-

ICIPA. 17 a Amg 32:4 2Sa 22:32 Am 18:2 Es 26:4 b Amg 28:30 Ye 12:13 Ho 8:7 Sef 1:13 c Am 29:3 Am 65:7 Uks 16:3 Uks 17:1 d Am 2:1 Am 67:4 Es 13:4 e Am 9:5 Es 33:3 f Am 35:5 Am 83:13 Es 29:5 Da 2:35 Ho 13:3 g 2Is 19:35 Am 37:36 h Amp 22:23 Es 33:1 Ek 39:10 Sef 2:9



















ICIPA. 18 i Es 20:3 Ek 30:4 Sef 3:10 j Es 30:4 Ek 30:9 k 2Im 12:3 2Im 14:9 2Im 16:8 l Am 33:8 Am 96:13 Amp 8:31 Es 26:18 Isb 4:12 m Es 5:26 Es 13:2 n Yoe 2:1 Ams 3:6 Sek 9:14



















Ku Kulyo a Am 132:13 Ho 5:15 b 2Sa 23:4 c Amp 25:13 d Es 5:7 Es 17:11 Lk 8:14 e Es 14:19 Ek 29:5 f Es 34:3 Ye 15:3 Ek 32:4 Uks 19:17 g 2Im 32:23 Es 2:2 Mal 1:11 h Es 60:4 Sek 14:16 i Es 8:18 Es 24:23 Yoe 3:17 Mk 4:13



















ICIPA. 19 j Ye 25:19 Ek 29:2 Yoe 3:19 k Amg 33:26 Am 68:33 l Ukf 12:12 Ye 43:12 Ye 46:25 Ek 30:13 m Am 76:12 n Mt 12:25

908

mikwa, a nge cikabilila ilyo kuli ulubuuto, b ngo mume ilyo kuli icikabilila ca mu nshita ya kulobolola. c 5 Pantu ilyo kushilaba ukulobolola, ilyo icimenwa cafikapo no buluba bwaba imyangashi iyapya, umuntu akatema utumisambo ku fya kutungwilako imiti kabili umuntu akaputula ne mishila, akaifumyako. d 6 Bonse bakapeelwa ku cuni iciswango ica mu mpili na ku finama ifiswango ifya pe sonde. e Kabili ifyuni ifiswango fikabalya mu lusuba, ne finama ifiswango fyonse ifya pe sonde fikabalya mu nshita ya kulobolola. f 7 “Muli ilya nshita ica bupe cikaletwa kuli Yehova wa mabumba, g ukufuma ku bantu abatali kabili abatelela inkanda, h ku bantu abatiinya konse, uluko lwa maka icine cine kabili ulunyantaula, ulo icalo ca luko casendwa ku mimana, ku cifulo ukwaba ishina lya kwa Yehova wa mabumba, Ulupili lwa Sione.” i

19 Ubukombe pali Egupti:

ubwaluma Moneni! Yehova ali pe kumbi ilile-endesha kabili aleisa mu Egupti. Kabili tulesa twa fye utwa mu Egupti tukatutuma pa mulandu wakwe, l kabili imitima ya bena Egupti ikasunguluka mu kati kabo. m 2 “Kabili nkasongelekanya abena Egupti ukulwisha abena Egupti, kabili cila muntu akalwa na munyina, kabili cila muntu akalwa no munankwe, umusumba ukalwisha umusumba, no bufumu bukalwisha ubufumu. n 3 Kabili umutima wa bena Egupti ukasunguluka mu kati kabo, o kabili nkafulunganya amapange yabo. p Kabili bakepusha kuli tulesa twa j

k

o Amg 7:20; Yos 2:11; p Amp 19:21; Amp 21:30; Es 19:11; 1Ko 3:20.

909

Egupti atiina Yehova. Iciipailo mu Egupti

fye a na ku waishiba ukwangasha insoka na ku bomfwana ne mipashi na ku baishiba ukusobela ifintu. b 4 Kabili nkapeela Egupti mu kuboko kwa kwa shikulu uwa-afya, kabili imfumu iikabateka ikaba iyakosa,” c e fyo Shikulu wa cine, Yehova wa mabumba asosa. 5 Kabili amenshi yakakama muli bemba, no mumana ukakama no kuuma. d 6 Kabili imimana ikanunka; ne milonga ya muli Naelo ikacefiwa no kuuma. e Itete ne cisonge fikabola. f 7 Inika ishaba mu lulamba lwa Naelo, ku mpela ya Mumana wa Naelo, na fyonse ifyamena mu lulamba lwa Naelo fikooma. g Fikafumishiwapo, kabili tafyakabepo na kabili. 8 Kabili abalondo bakaloosha, na bonse abapoosa indobo mu Mumana wa Naelo bakaba no bulanda, na bapoosa amasumbu pa muulu wa menshi bakaloba. h 9 Kabili abapanga ifintu ukubomfya kolokondwe i bakomfwa insoni; pamo na bapikula insalu ishabuuta. 10 Kabili abantu bakwe abapikula j insalu bakashonaulwa, ababomfi bonse ababombela amalipilo bakaba no bulanda. 11 Bacilolo ba mu Soani k balitumpa icine cine. E lyo aba mano pa mpanda mano sha kwa Farao bena, ukupanda amano kwabo kwa fye. l Bushe kuti mwasosa shani kuli Farao amuti: “Ndi mwana wa ba mano, umwana wa shamfumu sha kale”? 12 Nga kanshi bali kwi, aba mano benu, m pa kuti bamwebe nomba na pa kuti beshibe ico Yehova wa mabumba alefwaya ukucita kuli Egupti? n 13 Bacilolo ba mu Soani balitumpa, o bacilolo ba mu Nofu p nababepwa, abakalamba q ba mu mikowa yakwe balenga Egupti ukulubanta. 14 Yehova umwi-

ICIPA. 19 a Ye 16:20 1Ko 8:4 b Es 8:19 Es 44:25 Imi 16:16 Uks 18:23 c Ye 46:2 Ye 46:26 Ek 29:19 d Ek 30:12 Sek 10:11 e 2Is 19:24 Es 37:25 f Ukf 2:3 Yb 40:21 g Amg 11:10 Ek 29:10 h Imp 11:5 i Ukf 9:31 Amp 7:16 j Ukf 35:35 k Imp 13:22 Am 78:12 Es 30:4 Ek 30:14 l Es 44:25 1Ko 3:19 m Ukt 41:8 1Is 4:30 Lkm 7:23 Imi 7:22 n Yb 11:7 Ro 11:33 o Ro 1:22 p Ye 46:14 Ek 30:13 Ho 9:6 q Aba 20:2 1Sa 14:38



















Ku Kulyo a Yb 12:20 Yb 12:24 Es 19:3 2Te 2:11 b Am 107:27 Amp 20:1 Es 28:7 Ye 48:26 c Es 9:15 d Am 48:6 Ye 30:6 e Es 10:32 Es 11:15 Sek 2:9 f Ye 25:26 Ye 43:11 Ek 29:6 g Es 14:24 Es 20:3 Da 4:35 h Ye 43:7 Ye 44:1 Ek 30:14 i 2Is 18:28 j Amg 10:20 Ye 4:2 Ye 12:16 k Ye 43:7 Yh 17:15 Uks 11:8 l Ye 32:20 m Am 50:15 n Lk 2:11 o Am 83:18 Am 98:2 Hab 2:14 p Sef 3:10 Mal 1:11 q Lkm 5:4 r Es 19:1 Ye 46:13 s Amg 32:39 Es 57:18 Ye 33:6 Ho 6:1

ESAYA 19:4-22

ne nabika muli ena icimfulumfulu; a kabili balenga Egupti ukutalantanta mu mulimo wakwe onse, filya umuntu uukolelwe atalantanta mu malushi yakwe. b 15 Kabili Egupti takabe no mulimo uo umutwe nangu umucila, umusambo nelyo icisonge, fingabomba. c 16 Muli ubo bushiku Egupti akaba nga abanakashi, kabili akatutuma d no kuba no mwenso pa mulandu wa kuti Yehova wa mabumba alepukunya ukuboko kwakwe pali ena. e 17 Kabili icalo ca kwa Yuda cikaba ica kutiinya kuli Egupti. f Onse uo bashimikilako pa calo ca Yuda akaba no mwenso pa mulandu wa fyo Yehova wa mabumba alepanga ukucita Egupti. g 18 Muli ubo bushiku mukaba imisumba isano mu calo ca Egupti h umo balanda ululimi ulwa ku Kanaani i no kulapa j kuli Yehova wa mabumba. Umusumba umo uketwa Umusumba Uuwisha. 19 Muli ubo bushiku mukaba iciipailo ca kuli Yehova mu calo ca Egupti, k kabili kukaba uluceshi kuli Yehova mupepi no mupaka wa ciko. 20 Kabili cikaba icishibilo kabili inte kuli Yehova wa mabumba mu calo ca Egupti; l pantu bakalilila kuli Yehova pa mulandu wa bakalabacusha, m kabili akabatumina umulubushi, umukalamba, uukabalubula. n 21 Kabili Yehova akeshibikwa ku bena Egupti; o kabili abena Egupti bakeshiba Yehova muli ubo bushiku, kabili bakatuula amalambo no bupe p no kulapa kuli Yehova no kufikilisha ifyo balapa. q 22 Kabili Yehova akapuma Egupti. r Kukaba ukupuma no kuundapa; s kabili

ESAYA 19:23–21:8

Esaya aenda ubwamba imyaka itatu

bakabwelela kuli Yehova, a na o akasumina ukuti bamupapaate kabili akabondapa. b 23 Muli ubo bushiku kukaba umusebo c ukufuma mu Egupti ukuya ku Asiria, kabili Asiria akaya mu Egupti, na Egupti na o akaya mu Asiria; kabili Egupti na Asiria bakabombela Lesa. 24 Muli ubo bushiku Israele akaba uwa butatu pamo na Egupti na Asiria, d e kutila, ipaalo mu kati ka calo, e 25 pantu Yehova wa mabumba akabapaala, f akatila: “Bapaalwe abantu bandi, abena Egupti, no mulimo wa minwe yandi, abena Asiria, g no bupyani bwandi, abena Israele.” h i

Mu mwaka Tartani1 aile 20 ku Ashidode, ilyo Sarij

gone imfumu ya Asiria amutumine, k kabili alwishishe umusumba wa Ashidode no ku-upoka; l 2 pali ilya nshita Yehova asoseele muli Esaya mwana Amose, m ukutila: “Kabiye, n kabili ufuule ulusamu1 mu musana obe; o kabili ufule indyato ku makasa yobe.” p Kabili ifi e fyo acitile, aendele ubwamba kabili ukwabula indyato. q 3 Kabili Yehova atile: “Ifi fine umubomfi wandi Esaya aleenda ubwamba kabili ukwabula indyato imyaka itatu nge cishibilo r kabili ica kusobela icikacitikila Egupti s na Etiopia, t 4 e fyo imfumu ya mu Asiria ikatungulula ibumba lya balumendo na bakote, abafungwa ba mu Egupti u na bankole ba ku Etiopia, bakenda ubwamba kabili ukwabula indyato, ukwabula aka kufimba ku matako, Egupti akashala ubwamba. v 5 Kabili bakatutuma no kulengwa Es 20:11 Moneni pali 2Is 18:17 apo balondolola umwalola ishiwi lya kuti “Tartani.” 21 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 19 a Es 19:18 Ye 44:1 b 1Is 8:43 Ye 50:19 Sek 8:22 c Es 11:16 Es 35:8 Es 40:3 d Amg 32:43 Am 117:1 Sek 2:11 e Ukt 12:3 Ek 34:26 Sek 8:13 Ga 3:14 f Am 67:6 Am 115:12 Es 61:9 Es 65:8 g Ho 2:23 Ro 3:29 h Amg 32:9 Ams 3:2 Mal 3:17 1Pe 2:9



















ICIPA. 20 i 2Is 18:17 j Yos 11:22 Yos 13:3 k 2Im 32:9 l Ams 1:8 m Es 1:1 n Ye 13:1 Ye 19:1 o Yn 3:8 Uks 11:3 p 2Sa 15:30 q 1Sa 19:24 Mk 1:8 He 11:37 r Es 8:18 s Es 19:1 t Es 18:1 u Es 19:4 Ye 46:26 Ek 30:19 v Ye 13:22 Mk 1:11



















Ku Kulyo a Am 146:3 b 2Is 18:21 Es 30:3 Es 36:6 Ye 17:5 Ek 29:6 c Es 30:2 Es 31:1



















ICIPA. 21 d Es 13:1 Es 13:20 Ye 51:42 e Sek 9:14 f Es 13:4 Es 13:18 g Es 13:9 Uks 18:2 h Es 33:1 Ye 51:48 Ye 51:53 i Ye 51:11 Ye 51:28 Da 5:28 Da 8:20 j Am 137:1 Es 14:7 Es 35:10 Ye 31:12 k Hab 3:16 l Ye 50:43 1Te 5:3

910

insoni pali Etiopia uo bacetekele a na pali Egupti ukuyemba kwabo. b 6 Kabili umwikashi wa ku lulamba ulu akasosa muli ubo bushiku ati, ‘Moneni ifyo caba ku o twacetekela, uo twafulumukileko ukuti atwafwe, ukuti tulubuke pa mulandu wa mfumu ya Asiria! c Nomba ifwe twalafyuka shani?’” ubwaluma pa 21 Ubukombe matololo ya kuli bemba: d

Nge fipita icikuuku ca mwela e ku kapinda ka ku kulyo, cileisa ukufuma mu matololo, ukufuma ku calo ca kutiinya. f 2 Kuli icimonwa g ica-afya ico banangile: Incenjeshi icili ilecenjesha, no upokolola ifipe acili alepokolola. h Kabiye, Elamu! Shinga umusumba, Madai! i Nimpwisha ukuteta konse uko alengele. j 3 E co intungu shandi shilekalipila nga nshi. k Ndefutauka icine cine, kwati ni filya umwanakashi afutauka pa kupaapa. l Nimfulungana ica kuti no kumfwa nshileumfwa; nimpelengana ica kuti nshilemona. 4 Umutima wandi watunta icibi; ndetutuma ku mwenso. Icungulo bushiku ico natemenwe cisangwike ica kuntutumya. m 5 Lekeni itebulo liteyanishiwe bwino, ifipuna fibikwe bwino, kube ukulya, no kunwa! n Imeni, mwe bacilolo, o subeni inkwela amafuta. p 6 Pantu Yehova anjebele ati: “Kabiye, kabike kalinda ukuti alelanda ico amona.” q 7 Kabili amwene amaceleta ya nkondo na bakabalwe babili babili, amaceleta ya nkondo aya mpunda, na maceleta ya nkondo aya ngamila. Kabili alelolekesha nga nshi, no kubikako sana amano. 8 Kabili abilikim Amg 28:67; n Es 22:13; Da 5:1; o Ye 50:35; Ye 51:57; p 2Sa 1:21; q 2Is 9:17; Es 62:6; Ye 51:12; Ek 3:17; Ek 33:3; Hab 2:1; Mt 24:45.

911

Babiloni nawa! Ubukombe pali Yerusalemu

she ngo kubuluma kwa nkalamo a ati: “Pa lupungu lwa kwa kalinda, mwe Yehova, e po ndeiminina lyonse akasuba, kabili apa kulindila pandi e po njiminina ubushiku bonse. b 9 Kabili moneni, kuleisa iceleta lya nkondo umuli abantu, na bakabalwe babili babili!” c Kabili asosele kuli ine no kutila: “Nawa! Babiloni nawa, d kabili ifimpashanya fya kubasa fyonse ifya tulesa twakwe nafitobaula pa nshi!” e 10 Iye mwe banyantaulwa bandi na we mwana wa pa kupumina ingano pandi, f nimweba ico ng’umfwile kuli Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele. 11 Ubukombe ubwaluma pali Duma: Kuli uulenjita ukufuma ku Seiri g aleti: “Kalinda, bushe ubushiku buli shani? Kalinda, bushe ubushiku buli shani?” h 12 Kalinda atile: “Ulucelo lwalaisa, no bushiku na bo bwalaisa. Nga mulefwaya ukwipusha, ipusheni. Mubwele na kabili!” 13 Ubukombe ubwaluma pa ciswebebe: Mu mutengo, mu ciswebebe e mo mukalaala ubushiku, mwe mabumba ya balendo ba ku Dedani. i 14 Mulesenda amenshi ilyo muleya mu kukumanya uwa cilaka. Mwe bekashi ba mu calo ca Tema, j sengeleni uulefulumuka no kumupeela umukate. 15 Ico nabafulumuka pa mulandu wa bapanga, pa mulandu wa lupanga ulwasomonwa, kabili pa mulandu wa mata ayo bapekenye na pa mulandu wa kukosa kwa bulwi. 16 Pantu Yehova asosele kuli ine ati: “Mu mwaka umo, ukulingana ne myaka ya mubomfi, k ubucindami bonse ubwa kwa Kedari l bukapwa. 17 Kabili abakashalapo pa baume ba mata, abaume ba maka aba mu bana ba kwa Kedari, bakaba

ICIPA. 21 a Es 5:29 b Hab 2:1 c Ye 50:3 Ye 50:9 Ye 51:27 d Es 13:19 Es 14:4 Es 45:1 Ye 50:3 Ye 51:8 Da 5:28 Uks 14:8 Uks 18:2 e Ye 50:2 Ye 51:44 Ye 51:52 f 1Is 8:46 2Is 13:7 Es 1:25 Mt 3:12 He 12:6 g Ukt 32:3 Amg 2:8 Am 137:7 h Uks 16:15 i Ek 27:15 j Yb 6:19 Ye 25:23 k Yb 7:1 Es 16:14 l Ukt 25:13 Am 120:5 Uln 1:5 Es 42:11 Ek 27:21



















Ku Kulyo a Ye 49:28 b Imp 23:19 Es 46:10 Es 55:11



















ICIPA. 22 c Es 1:1 Es 13:1 Es 22:5 Ye 6:6 d Es 15:3 Ye 48:38 e Es 32:13 Ams 6:6 f Es 3:1 Ye 14:18 Ye 38:2 Isb 4:9 g Es 1:10 h 2Is 25:4 Ye 39:4 Ye 52:7 i Ye 52:24 j Es 33:7 Ye 4:19 Ye 6:26 Ye 9:1 Mk 1:8 k Ye 8:18 Ye 31:15 l Ye 30:5 Ams 5:18 m Es 5:5 Es 10:6 n Mk 7:4 o 2Is 25:10 Neh 1:3 Isb 2:2 p Ho 10:8 Lk 23:30 Uks 6:16 q Ukt 10:22 Es 21:2 r 2Is 16:9 Ams 1:5 s Neh 3:19 t 1Is 7:2

ESAYA 21:9–22:9

abanono, a pantu Yehova umwine, Lesa wa kwa Israele, nasosa.” b ubwaluma pa 22 Ubukombe mupokapoka wa cimonwa: c Kanshi cinshi cicitike, apo bonse mwanina pa mitenge? d 2 Waiswilemo impokota, we musumba wa cimfulumfulu, umusumba wa nsansa. e Abaipaiwa bobe tabafwila ku lupanga, nangu ukufwila mu bulwi. f 3 Bakateka bobe bonse abankalwe g bafulumukila pamo. h Baikatwa ukwabula amata. Abantu bobe bonse abasangilwe basendelwe bunkole pamo. i Babutukile ukutali. 4 E co nsoseele nati: “Lekeni ukundolesha. Mu kulila kwandi e mukamonekela ubulanda bwandi. j Mwiesha ukunsansamusha pa konaulwa kwa mwana mwanakashi uwa bantu bandi. k 5 Pantu bushiku bwa cimfulumfulu l kabili ubwa kunyantaula m kabili ubwa cimfulunganyan ubo Shikulu Mulopwe, Yehova wa mabumba, ateyenye mu mupokapoka wa cimonwa. Kuli ulebongolola icibumba, o kabili kuli ukulilila ku lupili. p 6 Kabili Elamu q nasenda icola ca kubikamo imifwi mwi celeta lya bulwi ilya bantunse ililetintwa na bakabalwe; e lyo Kiri r nafimbula pa nkwela. 7 Kabili ilungu lyobe ilyawamisha likesulamo amaceleta ya bulwi, kabili bakabalwe bakeminina pa mpongolo, 8 kabili umo akafumyapo ica kucingilila Yuda. Kabili muli ubo bushiku, ukalolesha pa fyanso s fya bulwi ifya mu ng’anda ya mu mutengo, t 9 kabili mukamona ifipunda fya mu Musumba wa kwa Davidi, pantu fikafula. u Kabili mukalonganya amenshi ya mu cishiba ca mwi samba. v u 2Is 25:10; Ye 52:7; v 2Is 20:20; 2Im 32:30; Neh 3:15; Yh 9:7.

ESAYA 22:10–23:4

Shebna. Eliakimu apeelwa amakii

10 Kabili mukapenda amayanda ya mu Yerusalemu. Kabili mukabongolola amayanda pa kuti mukoshe icibumba. a 11 Kabili mukemba icilindi pa kati ka fibumba fibili ica kuyamo amenshi ya mu cishiba b ca kale. Kabili tamwakaloleshe kuli Kapanga wa ciko, tamwakamone no wacipangile kale. 12 “Awe muli ubo bushiku, Shikulu Mulopwe, c Yehova wa mabumba, akamwita ukuti mulile d no kuloosha no kubeya amapala no kufwala insamu.1 e 13 Lelo, moneni! kuli ukusamwa no kusekelela, ukwipaya ing’ombe no kwipaya impaanga, ukulya inama no kunwa umwangashi, f ‘Tulye no kunwa, pantu mailo tukafwa.’” g 14 Kabili Yehova naisokolola mu matwi yandi ati: h “‘Takwakabe icifuta mulandu i pa filubo fyenu ifi mpaka mukafwe,’ j e fyo Shikulu Mulopwe, Yehova wa mabumba asosa.” 15 Shikulu Mulopwe, Yehova wa mabumba atile: “Kabiye, kengile kuli uyu kangalila, kuli Shebna, k uwangalila ing’anda no kutila, l 16 ‘Bushe kuno kuli ifintu fyobe, kabili nani umuntu obe kuno, apo waimbila inshiishi kuno?’ m Aleimbila inshiishi pa muulu; mu cilibwe e mo alepangila ing’anda. 17 ‘Mona! Yehova alekupoosa icabipisha, we muntu we, no kukwikata na maka. 18 Akakupomba nga nshi, ngo mupila mu calo icikalamba. Kulya e ko ukafwila, kabili kulya amaceleta ya bucindami bobe yakaba ica kuseebanya ing’anda ya kwa sokulu. 19 Kabili nkakufumya pa cifulo cobe; kabili umo akakufumya pa cifulo cobe ica bulashi. n 20 “‘Kabili muli ubo bushiku, nketa umubomfi o wandi, EliakiEs 22:121 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 22 a Neh 1:3 b 2Is 18:17 Es 7:3 Es 36:2 c Imi 4:24 d Neh 8:9 Es 15:3 Yoe 2:17 e Yb 1:20 Ams 8:10 Mk 1:16 f Es 5:12 Es 56:12 Ams 6:4 Lk 17:27 g Es 21:5 1Ko 15:32 Yak 5:5 h Es 5:9 Ams 3:7 i Es 1:11 Ye 15:1 Ek 24:13 He 10:26 j Le 26:31 k 2Is 18:37 2Is 19:2 Es 36:3 Es 37:2 l 2Is 10:5 m Es 14:18 Mt 27:60 n Yb 40:11 Am 75:7 Lk 1:52 o Mt 24:45 1Ko 4:2



















Ku Kulyo a 2Is 18:18 2Is 18:37 Es 36:3 b 2Is 18:26 c Ukt 41:42 1Sa 18:4 Est 8:15 d Ukt 45:8 e 1Im 9:27 Uks 3:7 f Mt 18:18 g Esr 9:8 h Ukt 45:9 1Sa 2:8 Lk 22:30 Uks 3:21 i Es 22:15 j Es 22:17 k Es 46:11 Ye 4:28



















ICIPA. 23 l Ye 25:22 Ye 47:4 Ek 26:3 Ek 27:2 Yoe 3:4 Ams 1:9 Sek 9:4 m 2Im 9:21 Am 48:7 Es 2:16 Ek 27:25 n Ek 27:3 o Ukt 10:4 Ye 2:10 Ek 27:6 Da 11:30 p Ek 27:8 q Ye 2:18 r Ek 27:33 Ek 28:4 Yoe 3:5 s Ukt 10:15 Ek 27:8

912

mu a mwana Hilkia. b 21 Kabili nkamufwika ica kufwala cobe, kabili umushipi obe nkaukakisha mu musana wakwe, c kabili bukangalila bobe nkabupeela mu minwe yakwe; kabili akaba wishi ku bekashi ba mu Yerusalemu na ku ba mu ng’anda ya kwa Yuda. d 22 Kabili nkabika amakii e ya ng’anda ya kwa Davidi pa kubeya kwakwe, kabili akesula no wa kwisalako takwakabe, kabili akesalako no wa kwisulako takwakabe. f 23 Kabili nkamupampamina ngo lupoopo g mu ncende ya muyayaya, kabili akaba icipuna ca bucindami ku ba mu ng’anda ya kwa wishi. h 24 Kabili bakabika pali ena ubucindami bonse ubwa ng’anda ya kwa wishi, intuntuko ne misambo, ifipe fyonse ifinono, ifipe fyonse ifyaba nge mbale shafonka ne mitondo yonse iikalamba. 25 “‘Muli ubo bushiku, ulupoopo i lwapampamikwa mu ncende ya muyayaya bakalufumya, j kabili lukanenuka no kupona, kabili icintu ico bakobekeko cikapona, pantu Yehova umwine nalanda,’” e fyo Yehova wa mabumba asosa. k ubwaluma 23 Ubukombe pali Turi: Lileni imisowa, l

mwe mato ya ku Tarshishi! m pantu naonaulwa kabili tali icabu, tali apa kwingilila iyo. n Nababasokolwela ukufuma ku calo ca Kitimu. o 2 Talaleni, mwe bekashi ba mu lulamba lwa bemba. Bashimakwebo ba ku Sidone, p abaleabuka bemba, baisula mu mwenu. 3 Kabili ukulobolola kwa mu Naelo, icibwesha cakwe, e kutila, imbuto sha ku Shihore, q shasendeelwe pa menshi ayengi; kabili caishileba icibwesha ca nko. r 4 Ba ne nsoni, iwe Sidone. s Pantu iwe, we wacingilila bemba, bemba nasosa ukutila:

913

Turi apingulwa, aonaulwa. Imyaka 70

“Nshaculapo no kukalipwa kwa pa kupaapa, kabili nshafyalapo, nangu kukusha abana abaume, nangu banacisungu.” a 5 Nga filya cali pa lyashi lya pali Egupti, b abantu bakatutuma nga nshi ilyo baumfwa ilyashi pali Turi. c 6 Abukileni ku Tarshishi; lileni imisowa, mwe bekashi ba mu lulamba lwa bemba. 7 Bushe e uyu musumba wenu uwaleanga ukutula ku nshiku sha kale na kale, ukutula ku nshiku sha uko isha kubalilapo? Amakasa yakwe yalemuleta ukufuma ukutali pa kuti ese ekale mu ncende shimbi. 8 Bushe nani apingwile d ici pali Turi, uufwika ifilongwe, uo bashimakwebo bakwe bali ni bacilolo, uo abasulushi bakwe bali e bashimucindikwa ba pe sonde? e 9 Yehova wa mabumba umwine napingula, f pa kuti akuseebanye pa kuyemba konse uko uituntumbilapo, g ku kusaalula bashimucindikwa bonse aba pe sonde. h 10 Abuka icalo cobe ngo Mumana wa Naelo, we mwana mwanakashi uwa ku Tarshishi. i Takuli apa kupangila no kulungishisha amato. j 11 Natambulwila ukuboko kwakwe pali bemba; nalenga amabufumu ukusunkana. k Yehova umwine nasosa amashiwi pali Foinike, ku konaula amalinga yakwe ayakosa. l 12 Kabili atila: “Tawakasekelele na kabili, m we wacushiwa, we mwana mwanakashi nacisungu wa mu Sidone. n Ima, abukila ku Kitimu. o Na ko kwine tawakatuushe.” 13 Moneni! Icalo ca bena Kaldi. p Aba e balengele ukuti abe icifulo ca nama sha mu fiswebebe, q te Asiria r iyo. Nabakuula ifibumba no kushinga umusumba, s nababongolola amayanda yakwe aya pa malinga; t umo namonaula. u

ICIPA. 23 a Ye 47:4 b Es 19:1 Es 19:16 c Ek 26:15 Ek 27:35 Ek 28:19 d Amg 29:24 Am 94:2 e Ek 28:2 f Es 14:24 Es 46:10 g Da 4:37 Yak 4:6 h Yb 12:21 Am 107:40 i Es 23:1 j Ek 26:14 Ek 26:17 k Am 46:6 Ek 27:34 l Ek 26:5 Ek 26:15 m Ek 26:13 n Ukt 10:15 o Ek 27:6 Da 11:30 p Ukt 11:31 Es 13:19 Es 47:1 Hab 1:6 q Es 13:21 r 2Is 17:24 Es 10:12 Es 30:31 Na 3:18 Sef 2:13 s Ek 26:8 t Ek 26:9 u Ek 26:12



















Ku Kulyo a Es 23:1 b Ye 25:11 Ye 27:3 Ye 27:6 c Amp 7:10 Ye 30:14 d Mk 1:7 e Na 3:4 f Amg 23:18 g Yb 27:17 Lkm 2:26 h Es 60:5 Es 61:6



















ICIPA. 24 i Amg 28:63 Es 1:7 Es 5:5 Ye 4:6 Ek 6:6 j 2Is 21:13 k Amg 28:64 Neh 1:8 Ye 9:16 l Es 3:2 Es 9:14 Ek 7:12 Ho 4:9 m Le 26:31 Amg 29:28

ESAYA 23:5–24:3

14 Lileni imisowa, mwe mato ya ku Tarshishi, pantu ubucingo bwenu nabonaulwa. a 15 Kabili muli ubo bushiku Turi akalabwa imyaka amakumi cinelubali (70), b ukulingana ne nshiku sha mfumu imo. Ilyo imyaka amakumi cinelubali ikalapwa, ifikacitikila Turi, ni filya ifyaba mu lwimbo lwa kwa cilende, ulutila: 16 “Buula nsango, shinguluka umusumba, we cilende c walabwa. Lisha bwino ifilimba; fusha inyimbo shobe, pa kuti wibukishiwe.” 17 Kabili ilyo imyaka amakumi cinelubali (70) ikapwa Yehova akapempula Turi, kabili Turi akatendeka ukupoka amalipilo d yakwe no kucita bucilende na mabufumu yonse aya pe sonde. e 18 Kabili icibwesha cakwe na malipilo f yakwe fikaba ica mushilo kuli Yehova. Tafyakasungwe, nangu kutuulikwa, pantu amalipilo yakwe yakaba aya bekala ku cinso ca kwa Yehova, g ukuti balye no kwikuta no kufwala ifisuma. h Moneni! Yehova alesha icalo umwabula akantu no kucilenga ukuba icibolya, i kabili na-alula ukumoneka kwa ciko j no kusalanganya abekashi abekalamo. k 2 Kabili ifyo cikaba ku bantu e fyo cikaba na kuli shimapepo; ifyo cikaba ku musha e fyo cikaba na kuli shikulu wakwe; ifyo cikaba ku musha mwanakashi e fyo cikaba na kuli nakulu; ifyo cikaba ku uleshita e fyo cikaba na ku uleshitisha; ifyo cikaba ku washimisha e fyo cikaba na ku uleashima; ifyo cikaba ku uulefwaya ica kulundapo e fyo cikaba na ku uulemubikilapo ica kulundapo. l 3 Cine cine icalo cikaba umwabula akantu, kabili bakacipokolola ifipe, m pantu Yehova umwine e usosele

24

ESAYA 24:4–25:1

914

Icalo caonaika. Yehova aba imfumu

aya amashiwi. a 4 Icalo cileloosha, b naciloba. Icalo nacibonsa, naciloba. Abacindami pa bantu ba mu calo nabaloba. c 5 Kabili abekashi bakowesha icalo, d pantu bapula mu mafunde, e ba-alula ifipope, f batoba icipangano ca muyayaya. g 6 E co icitiipu caliila icalo, h kabili abaikalamo basangwa no mulandu. E co abekashi ba mu calo bacepeele, kabili abantunse abanono e bashelepo. i 7 Umwangashi upya uleloosha, umuti wa mwangashi wabonsa, j bonse abalesekelela mu mitima baleteta. k 8 Ukusekelela kwa tuoma nakupwa, icongo ca bantu ba nsansa nacileka, ukwanga kwa nsango nakupwa. l 9 Balenwa umwangashi ukwabula ulwimbo; kabili ifya kunwa ifikola nafilula ku balefinwa. 10 Umusumba uwalekeleshiwa naubongololwa; m ing’anda yonse naisalwa, takuli ukwingilamo. 11 Kuli ukulila mu musumba pa mulandu wa kubulwa umwangashi. Ukusekelela konse nakupwa; takuli ukwanga mu calo. n 12 Mu musumba muli fye cimbi cimbi; impongolo naitobaulwa kabili ili umwina wa fisooso. o 13 Pantu mu kati ka calo, pa bantu abengi, pakaba ngo kukunta umuti wa muolife, p ngo kutolelesha ukubako ilyo ukulonganika imyangashi kwapwa. q 14 Bena bakasansula amashiwi yabo, bakaula utupundu. Bakawelesha ukufuma kuli bemba pa mulandu wa kupuulama kwa kwa Yehova. r 15 E co aba mu citungu ca lubuuto s bakacindikila Yehova, t aba mu fishi fya pali bemba bakacindika ishina lya kwa Yehova, u Lesa wa kwa Israele. 16 Ukufuma ku mpela ya calo natumfwa inyimbo v shileti: “Umucinshi ku Mulungami!” w

ICIPA. 24 a Es 46:10 b Es 3:26 Es 33:9 Ye 4:28 Isb 1:4 Ho 4:3 c Es 2:11 d Le 18:24 Imp 35:33 2Im 33:9 Ye 3:1 Ye 23:11 Isb 4:13 e 2Is 17:7 2Is 22:13 Ek 20:13 Da 9:5 f Mk 3:11 g Ukf 19:5 Ukf 24:7 Ye 31:32 Ye 34:18 h Le 26:16 Amg 28:15 Yos 23:15 i Le 26:22 Amg 4:27 Amg 28:62 Es 10:22 j Ye 8:13 Yoe 1:10 k Es 16:10 Es 32:12 Ams 5:17 l Am 81:2 Ye 7:34 Ye 16:9 Ho 2:11 m 2Is 25:10 n Es 8:22 Isb 5:15 o Es 32:14 Ye 9:11 Isb 1:4 Isb 2:9 Mk 1:9 p Amg 24:20 Es 17:6 q Es 1:9 Es 17:5 Ye 6:9 Ek 6:8 Mk 7:1 r Es 12:1 Es 40:9 Ye 31:12 Ye 33:11 Sek 2:10 s Ukf 27:13 Am 97:11 Es 30:26 Es 43:5 Es 49:6 Mk 7:9 t Sek 13:9 Mal 1:11 u Es 11:11 Es 60:9 Sef 2:11 v Am 22:27 Am 98:3 Mko 13:27 w Ukf 15:11 Esr 9:15 Am 145:7 Uks 15:3 Uks 19:2



















Ku Kulyo a Es 10:16 Es 17:4 b Es 21:2 Es 33:1 Isb 1:2 c Ye 9:2 Ho 10:13

Lelo ndeti: “Ine ning’onda, a ning’onda ine! We bulanda kuli ine! Incenjeshi nashicita ubucenjeshi. b Cine cine incenjeshi nashicita ubucenjeshi.” c 17 Umwenso ne cilindi ne citeyo fili pali iwe, we mwikashi wa mu calo. d 18 Nomba onse uwafulumuka pa kumfwa icongo ca kutiinya akaponena mu cilindi, kabili onse uulefuma mu cilindi akekatwa mu citeyo. e Pantu ifipunda fya mu muulu fikesulwa, f kabili amashintililo ya calo yakatenta. g 19 Icalo nacilepuka icine cine, icalo nacitenshiwa nga nshi, icalo nacisunkana. h 20 Icalo ciletalantanta ngo muntu ukolelwe, kabili cilesunkana uku no ku nge nsakwe ya kulindilamo. i Kabili imembu sha ciko nashicifinina, j kabili cikapona, ica kuti tacakeme na kabili. k 21 Nomba muli ubo bushiku Yehova akapingula ibumba lya mu muulu ku muulu, ne shamfumu sha pano isonde. l 22 Kabili bakalonganikwa ngo kulonganikwa kwa bafungwa mu cilindi, m kabili bakesalilwa mu cifungo; n kabili ilyo pakapita inshiku ishingi akabapempula. o 23 Kabili umweshi naufiita, na kasuba akabalike kaikatwa insoni, p pantu Yehova wa mabumba naba imfumu q no bukata r mu Lupili lwa Sione s na mu Yerusalemu na mu menso ya bakalamba pa bantu bakwe. Yehova, ni mwe 25 Mwe Lesa wandi. Ndemutat

sha, u ndelumbanya ishina lyenu, v pantu mwacita ifipesha d Le 26:22; Ye 8:3; Ek 14:21; Ams 5:19; e Amg 32:23; 1Is 20:30; f Ukt 7:11; Amp 27:4; g Amg 32:22; Am 18:7; Am 18:15; h Ye 4:24; Na 1:5; Hab 3:6; i Am 107:27; Es 19:14; Es 29:9; j 2Is 21:16; 2Im 36:16; Ye 14:20; Ho 4:2; k Ams 8:14; l Am 76:12; Hg 2:22; m Ukt 41:14; n Es 42:7; o Sek 9:11; p Uks 21:23; q Am 97:1; Uks 11:17; r 1Is 8:11; Am 46:5; Es 12:6; Mk 4:7; Sek 2:10; s Am 132:13; Es 8:18; Es 18:7; Yoe 3:17; He 12:22; ICIPA. 25 t Amg 32:3; 1Im 29:10; Am 25:12; Es 61:10; u Am 7:17; Am 99:5; Am 145:1; He 13:15; v Am 30:4; Am 150:6; Uks 15:4.

915

Imfwa yafumapo. Yuda alubulwa

amano, a mwalicita ifyo mwapangile b ukufuma ku nshiku sha kubangilila, kabili mucita ifintu ne cishinka c kabili ne cine. d 2 Pantu mwalenga umusumba ukuba umwina wa mabwe, umusumba we linga ukuba icabongololwa, mwalenga ulupungu lwa kwikalamo abeni ukukanaba umusumba, kabili tawakakuulwe na kabili umuyayaya. e 3 E mulandu wine abantu abakosa bakamucindikila; aba mu musumba wa nko sha lucu, bakamutiina. f 4 Pantu ni mwe umwa kubelama, umwa kufisama umupiina ilyo alecula, g umwa kuuba imfula iikalamba, icintelelwe h ku cikabilila, ilyo umwela wa ba buluku uli nge mfula iikalamba iilelokela ku cibumba. 5 Mulapwisha icongo ca beni, ifyo mupwisha icikabilila ku cintelelwe ce kumbi i mu calo umwabula amenshi. Ulwimbo lwa ba buluku lulatalalikwa. j 6 Kabili Yehova wa mabumba akapekanishisha abantu bonse, k muli ulu lupili, l umutebeto wa fyanona, m umutebeto wa mwangashi uwa pa fiseekwa, uwa fyanona ifyaisulamo ubufyompo, n umutebeto wa mwangashi o uwa pa fiseekwa, uwasuuswa. p 7 Kabili muli ulu lupili akamina ica kukupa icikupa abantu bonse, q ne nsalu yapikulwa iyakupa inko shonse. 8 Kabili akamina imfwa umuyayaya, r kabili Shikulu Mulopwe Yehova akafuuta ifilamba ku menso yonse. s Kabili akafumya ukuseebana kwa bantu bakwe pano isonde ponse, t pantu Yehova umwine nasosa. 9 Kabili muli ubo bushiku umuntu akatila: “Moneni! Uyu e Lesa wesu. u E o twacetekela, v kabili akatupususha. w Uyu ni Yehova. x E o twacetekela. Na-

ICIPA. 25 a Am 40:5 Am 98:1 Am 107:8 Am 145:4 b Am 33:11 Es 28:29 He 6:17 c Amg 32:4 Neh 9:33 Am 89:5 d Ukt 24:27 Imp 23:19 e Amg 13:16 Es 6:11 f Am 46:10 Am 66:3 Am 83:16 Ek 38:23 g Am 46:1 Am 121:7 Na 1:7 Sef 3:12 h Am 91:1 Am 121:5 Am 121:6 Uks 7:16 i Yb 7:2 Es 49:10 j Am 58:10 Es 24:8 Uks 18:22 k Es 49:10 Da 7:14 Mt 8:11 l Am 72:3 Es 11:9 Es 65:25 Da 2:35 m Am 72:16 Am 85:11 Am 85:12 Am 104:15 Ye 31:12 n Yb 21:24 o Lkm 10:19 Es 55:1 p Ye 48:11 Lk 5:39 q Es 60:2 Lk 2:32 Imi 17:30 2Ko 3:13 2Ko 4:4 Ef 5:8 r Ho 13:14 1Ko 15:54 2Ti 1:10 He 2:15 Uks 20:14 s Es 35:10 Uks 7:17 Uks 21:4 t Am 69:9 Am 89:51 u Amg 32:3 Es 25:1 Uks 19:1 v Am 27:14 Am 37:34 Am 146:5 w Ukt 49:18 Amp 20:22 Lk 2:30 x Ukf 6:2 Am 97:5 Sef 3:12



















Ku Kulyo a Am 20:5 Am 21:1 Am 62:1 Am 95:1 Mk 7:7 Sef 3:14 b Am 132:13 Es 12:6

ESAYA 25:2–26:7

tusekelele no kwanga mu kupususha kwakwe.” a 10 Pantu ukuboko kwa kwa Yehova kukekala pali ulu lupili, b kabili icalo ca Moabu cikanyantaulwa c mu ncende ya ciko nga filya umwina wa mpimbili unyantaulwa mu mafi ya ng’ombe. d 11 Kabili akafungulula amaboko yakwe mu kati ka ciko filya uuleowa afungulula amaboko pa kuti owe, kabili akaceefya amatutumuko e ya ciko no kuboko kwakwe ukwangufyanya. 12 Kabili umusumba uwacingililwa, na malinga yobe aya kucingilila ayatali, akawisha; akauwisha pe sonde, pa lukungu. f Muli ubo bushiku, 26 lwimbo lukembwa

g

ulu h mu calo ca Yuda ulwa kuti: i “Twalikwata umusumba uwakosa. j Alabika ipusukilo ukuba ifibumba kabili ubucingo. k 2 Isuleni impongolo l pa kuti uluko lwa bulungami ulwaba ne cishinka lwingile. m 3 Abantu abo imitima yabo yaba iyashangila, mukabacingilila no mutende wa pe, n pantu ni mwe batetekela. o 4 Tetekeleni Yehova p inshita yonse, pantu Jah Yehova e Cilibwe q ca muyayaya. 5 “Pantu naceefya abekashi ba pa muulu, r umusumba wasansabikwa. s Auwisha, auwishisha pa nshi; aupoosa mu lukungu. t 6 Ulukasa lukaunyanta, ulukasa lwa mulanda, ulukasa lwa mupiina.” u 7 Inshila ya mulungami yalitambalala. v Apo mwalitambalala, mukatambalika ne nshila ya c Am 110:6; Es 15:1; Sef 2:9; d Am 83:10; Lk 13:8; e Ye 48:29; Da 4:37; Yak 4:6; f Es 26:5; ICIPA. 26 g Es 4:2; Es 26:19; Yh 11:24; h Ukf 15:1; 2Sa 22:1; Am 146:2; Am 150:5; Es 12:5; i Ye 33:10; Ye 33:11; j Am 48:2; Am 48:12; Am 127:1; k Es 60:18; Sek 2:5; l Am 118:19; Am 118:20; Es 60:11; Es 62:10; Mt 7:14; Uks 22:14; m Ukf 19:6; Amg 4:8; Mal 3:17; Imi 2:47; 1Pe 2:9; n Am 119:165; Es 54:13; Yh 14:27; Ro 15:33; Flp 4:7; 2Pe 1:2; o Am 9:10; Ye 17:7; p 2Im 20:20; Am 62:8; Amp 3:5; q Amg 32:4; Amg 32:31; 1Sa 2:2; r Yb 40:11; Es 2:11; s Es 15:1; Es 25:10; t Es 25:12; Ye 48:9; u Sef 3:12; Mal 4:3; v 1Im 29:17; Yb 1:1; Am 18:24; Amp 20:7.

ESAYA 26:8–27:3

Abalecusha Yuda bakafwa. Abafwa babuuka

mulungami. a 8 Cine cine, pa mulandu wa nshila ya mulinganya wenu, mwe Yehova, twalimucetekela. b Umutima wesu ufwaya c ishina lyenu e lyo no kumwibukisha. d 9 Namufwaya ubushiku no mweo wandi; e cine cine no mutima wandi mu nda ndamufwaya; f pantu ilyo mukapingula isonde, g abekashi ba pa calo bakasambililah ubulungami. i 10 Umubifi nangu apaalwa, takasambilile ubulungami. j Mu calo icatambalala akalacita ifyabipa k kabili takamone ukupuulama kwa kwa Yehova. l 11 Mwe Yehova, ukuboko kwenu kuli mu muulu, m lelo tabalekumona. n Bakamona no kwikatwa insoni o pa fyo mwacincilila abantu benu. Cine cine umulilo p wa balwani benu ukabalya. 12 Mwe Yehova, mukatupeela umutende, q pantu namutubombela fyonse. r 13 Mwe Yehova Lesa wesu, bashikulu wesu bambi balecita kwati e batuteka. s Mu kwafwa kwenu fye e mo tukalumbwila ishina lyenu. t 14 Balifwa; tabakabe no mweo. u Apo balifwa, v tabakeme. w E ico mwabapempula pa kuti mubakande no kubalofya pa kuti belalumbulwa no kulumbulwa. x 15 Mwalundako ku luko; mwe Yehova, mwalundako ku luko; y mwaicindamika. z Mwakusha imipaka yonse iya calo ukufika ukutali. a 16 Mwe Yehova, ilyo balecula baisa kuli imwe; b bapepa ipepo lya mu kantepentepe ilyo mwabasalapula. c 17 Nga filya fine umwanakashi uuli mupepi no kupaapa akalipwa, no kulila ilyo alecula, e fyo na ifwe tuli pa mulandu wenu, mwe Yehova. d 18 Twaimita, twacula pa kupaapa; e awe cili kwati twapaapa umwela. Takuli ukupususha

ICIPA. 26 a Am 5:8 b Am 119:7 Ef 5:17 c Mk 7:7 d Ukf 3:15 Am 135:13 Ho 12:5 e Am 63:6 Am 119:62 Lk 6:12 f Am 63:1 Am 77:6 g Am 9:8 Am 58:11 h Am 85:11 Es 61:11 i Am 96:13 Am 97:2 j Ukf 8:15 Am 106:43 Amp 1:32 k Am 78:57 Ye 2:7 l Am 28:5 Es 5:12 Ho 11:7 m Am 10:12 Mk 5:9 n Es 6:9 o Am 86:17 1Pe 3:16 Uks 3:9 p He 10:27 q Am 29:11 Es 57:19 Ye 33:6 Yh 14:27 r Imi 5:38 Imi 5:39 s 2Im 12:8 t Yos 23:7 2Ti 2:19 u Am 22:15 v Amp 2:18 Lkm 9:5 Lkm 9:10 Es 38:18 w Yb 14:14 Lkm 9:6 Ye 51:39 Mt 25:46 x Am 9:5 Am 109:13 Amp 10:7 y Ukt 12:2 Amg 10:22 Es 9:3 Es 51:2 z Am 72:18 Es 60:21 a 1Is 4:21 b Aba 10:10 Am 77:2 Am 78:34 Ho 5:15 c Aba 3:8 He 12:5 He 12:6 d Es 13:8 Ye 4:31 Ye 6:24 e 2Is 19:3 

Ku Kulyo a Yos 7:9 b Es 37:3 c Ho 13:14 Yh 5:29 Imi 24:15 1Ko 15:22 Uks 20:12

916

kwine kwine kuli ici calo, a kabili takuli abekashi ba mu calo abalefyalwa. b 19 “Abantu bobe abafwa bakaba no mweo. c Ifitumbi fyesu, fikabuuka. d Shibukeni no kusekelela, mwe bekashi ba mu lukungu! e Pantu umume f wenu waba ngo mume wa ku musalu, g kabili isonde likaleka abafwa ukufyalwa. h 20 “Kabiyeni, mwe bantu bandi, ingileni mu miputule yenu iya mu kati, kabili isaleniko ifiibi. i Fisameni inshita inono mpaka ubukali bupite. j 21 Pantu moneni! Yehova aleisa ukufuma ku cifulo cakwe ku kulubulwisha abekashi ba mu calo pa membu shabo isho bacita kuli ena, k kabili icalo cikasokolola umulopa wasuumiwa l pali cena kabili tacakafise abaipaiwa ba ciko.” m Muli ubo bushiku, Yehova, n no lupanga lwakwe ulwakosa kabili ulukalamba kabili ulwa maka, o akalukila ku Cing’wena1 p ca muli bemba, icisoka icikulika, q kabili ku Cing’wena ca muli bemba, icisoka icapondama, kabili akepaya uyu shimweshimwe r wa muli bemba. 2 Muli ubo bushiku mukamwimbile s amuti: “Ibala lya myangashi t ilya mwangashi we fulo! 3 Ine, ne Yehova, ndemucingilila. u Nkalamutapilila cila nshita. v Pa kuti umuntu nangu umo emwalukila, nkalamu-

27

d Es 25:8; Mko 12:26; Yh 11:24; Yh 11:25; 1Ko 15:21; 1Te 4:14; e Ukt 3:19; Da 12:2; f Ek 37:2; g 2Is 4:39; h Uks 20:13; i Ukt 7:16; Ukf 12:22; Am 32:7; Am 91:4; Amp 18:10; j Am 27:5; Am 57:1; Am 91:4; k Am 37:20; Ho 5:14; Mk 1:3; Mt 24:21; 2Te 1:8; 2Pe 3:7; l Ukt 4:10; Am 9:12; Ek 24:7; Lk 11:50; Uks 16:6; Uks 18:24; m Mal 4:1; ICIPA. 27 n Ukf 15:3; o Amg 32:41; Ye 47:6; p Yb 41:1; q Yb 26:13; r Ukt 1:21; Am 74:13; Es 51:9; Ek 29:3; Ek 32:2; s Es 5:1; t Am 80:8; Ye 2:21; Mt 21:33; u Amg 33:29; 1Sa 2:9; v Es 35:6; Es 41:18; Es 58:11.

Es 27:11 Mu ciHebere paba ati, “Levyatani.”

917

Israele akabwela. Bacakolwa ba kwa Efraimu

cingilila ubushiku na kasuba. a 4 Nshikalipe iyo. b Nani akampeela ifimpusa fya myunga c ne fyani mu bulwi? Nkafinyantaula. Kabili nkafyoca. d 5 Lelo lekeni ese mu cifulo candi ica kufisamamo, lekeni apange umutende na ine; lekeni apange umutende na ine.” e 6 Mu nshiku ishileisa, Yakobo akalimba imishila, Israef le akabalula no kupuuka; kabili bakesusha ifisabo pano calo. g 7 Cinshi balemuumina ifi? Kabili bushe afwile ukwipaiwa nga filya abantu bakwe babepeye? h 8 Ukaya ulemutamfya no kupunda kwa kutiinya pa kulwa nankwe. Akamutamfisha ku mwela wakwe, umwela uwakosa mu bushiku bwa mwela wa ku kabanga. i 9 Kanshi muli iyi nshila e mo ifilubo fya kwa Yakobo fikafuutilwa, j kabili ifi e fisabo fyonse ifikabako ilyo afumyapo ulubembu, k ilyo alenga amabwe yonse aya pa ciipailo ukuba nga mabwe yabuuta ayafungaulwa, ica kuti ifyaimikwa fya fimuti l ne fya kufutumwinapo icushi canunkila tafyakeme. m 10 Pantu umusumba uwacingililwa ukaba weka, impanga ya mulemfwe ikashala yeka no kulekeleshiwa kwati matololo. n Kulya e ko umwana wa ng’ombe akaliila, kabili e ko akalaala; kabili akalya imisambo yakwe. o 11 Ilyo imisambo yakwe yauma, abanakashi abaleisa bakaikontaula, no kuyoca. p Pantu te bantu abeluka. q E co Kalenga wabo ashakababelele uluse, kabili Kabumba wabo takabapaale. r 12 Kabili muli ubo bushiku Yehova akakunta ifisabo, s ukufuma ku Mumana1 t ukufika ku mumana wa mu Egupti, u na imwe mukasendwa umo Es 27:121 E kutila umumana wa Yufrate.

ICIPA. 27 a Am 121:4 Es 46:4 b Am 85:3 Am 103:9 Es 12:1 c Lk 6:44 d 2Sa 23:6 Es 10:17 He 6:8 e Es 57:19 Ek 34:25 Ho 2:18 Ro 5:1 2Ko 5:19 f Ek 39:25 g Am 92:13 Es 37:31 Es 60:22 Ye 30:19 Ho 14:5 h Es 10:20 Ye 50:33 i Ye 4:11 Ek 13:13 j Es 4:4 Es 48:10 Ek 24:13 k Ro 11:26 l Es 17:8 Mk 5:13 m 2Im 34:4 n Es 6:11 Es 17:9 Ye 26:18 Isb 2:5 Ek 36:4 o Es 7:25 Es 17:2 Es 32:14 p Am 80:16 Es 6:13 Ek 15:6 Mt 3:10 Yh 15:6 q Amg 32:28 Es 1:3 Ye 4:22 Ho 4:6 r 2Im 36:16 Ek 9:10 2Te 1:8 s Es 11:11 Es 24:13 t Yos 24:2 u Imp 34:5 1Is 8:65 

Ku Kulyo a Amg 30:3 Neh 1:9 Ye 3:14 Ams 9:14 Lk 15:4 b Es 11:12 Es 49:22 Es 62:10 c 2Is 17:6 Es 11:16 Ho 9:3 d Ye 43:7 Ho 8:13 Sek 10:10 e Am 95:6 Sek 14:16 f Am 122:4 Es 2:3 Es 25:6 Es 52:1 Ye 3:17 

ICIPA. 28 g Es 7:2 Ho 7:11 h Es 7:17 Es 7:20

ESAYA 27:4–28:7

umo, a mwe bana ba kwa Israele. 13 Kabili muli ubo bushiku kukaba ukulisha ipenga ilikalamba, b kabili abaleloba mu Asiria c na balesalanganina mu Egupti d bakesa no kukontaminae Yehova mu lupili lwa mushilo mu Yerusalemu. f bulanda ku cilongwe 28 We icacindama ica bacakolwa ba kwa Efraimu, g na maluba yalebonsa aya bucindami bwa ciko ayaba pa mupokapoka wafunda uwa banaka ku mwangashi! 2 Moneni! Yehova nakwata umuntu uwakosa kabili uwa maka. h Akapoosa icilongwe pa nshi na maka, kwati ni nkuuka yabipisha iya mfula ya mabwe, i inkuuka iyonaula, nge nkuuka yabipisha iya menshi aya maka kabili ayabunsha. j 3 Ifilongwe fyacindama ifya bacakolwa ba kwa Efraimu fikanyantaulwa. k 4 Ne luba l ililebonsa ilya bucindami bwa ciko ubuli pa muulu wa mupokapoka uwafunda likaba nge kunyu m lya kubangilila pa ntanshi ya lusuba, ilyo, umuntu nga alimona, ilyo lili mu minwe yakwe, alilya. 5 Muli ubo bushiku Yehova wa mabumba akaba icilongwe icayemba n kabili akaba kwati maluba ayasuma o ku bashalapo p pa bantu bakwe, 6 kabili akaba kwati mupashi wa mulinganya ku ulepingula, q kabili amaka ku baletamfya abashilika pa mpongolo. r 7 Kabili aba na bo, pa mulandu wa mwangashi balubanta kabili pa mulandu wa ca kunwa icikola batalantanta. Shimapepo na kasesema, s balubanta pa mulandu wa ca kunwa icikola, bafulungana pa mulandu i Yb 38:22; Es 28:17; Ek 13:11; j Es 29:6; Na 1:8; k Es 25:10; Isb 1:15; l Yak 1:10; m Ye 24:2; Na 3:12; Uks 6:13; n Es 24:15; Es 24:23; Es 62:3; o Es 35:2; p Es 11:16; Ro 11:5; q Imp 11:17; 1Is 3:28; Am 72:1; Es 11:2; r Am 18:34; Am 68:35; Flp 4:13; s Ye 5:31; Ye 23:13.

ESAYA 28:8-25

Aba lulimi lumbi. Ilibwe lya pa koona

wa mwangashi, balubanta a pa mulandu wa ca kunwa icikola; tabalemona bwino, nabafilwa ukupingula bwino. 8 Pantu amatebulo yonse yeswilepo amalushi b ayabi, tapali apashili amalushi. 9 Nani uo alesambilisha ukwishiba, c kabili nani uo alelenga ukumfwikisha icisoselwe? d Bushe ni balya abasumwinwe, abo bafumishe ku mabele? e 10 Pantu kuli “ifunde pe funde, ifunde pe funde, icipimo pa cipimo, icipimo pa cipimo, pano akanono, palya akanono.” f 11 Pantu akalandila ku bantu bakwe g muli balya ababulubusa pa kulanda h kabili muli balya abalanda ululimi lumbi, i 12 kuli balya abo aebele ukutila: “Pano e pa kutuushisha. Lekeni uwanaka atuushe. Kabili pano e pa kupemwina,” lelo abashalefwaya ukumfwa. j 13 Kabili kuli bena icebo ca kwa Yehova cikaba “ifunde pe funde, ifunde pe funde, icipimo pa cipimo, icipimo pa cipimo, k pano akanono, palya akanono,” pa kutila baye no kutalantanta cimfutyanuma no kutobaulwa no kubikwa mu citeyo no kwikatwa. l 14 E ico umfweni icebo ca kwa Yehova, mwe ba mataki, mwe bakateka m ba aba bantu abali mu Yerusalemu: 15 Apo mutile: “Natupangana icipangano ne Mfwa; n kabili natumona icimonwa ne Nshiishi;1 o ilyeshi lya maka, nga lyaisa, ifwe talyakatwishile, pantu natulenga ubufi ukuba icubo p cesu kabili mu kubepa e mo twafisama”; q 16 e co kanshi Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Moneni ndebika ilibwe r mu Sione s ukuba umufula wa kukuulapo, ilibwe ilyakosa, t ilibwe lya pa kooEs 28:151 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

ICIPA. 28 2Is 16:10 Ye 48:26 He 5:14 Es 6:10 Ho 4:6 Mt 15:8 Mt 15:9 f 2Is 21:13 Es 28:17 Isb 2:8 g 1Ko 14:21 h Amg 28:49 Ye 5:15 i Da 1:4 j Am 81:11 Ye 44:16 k 2Is 21:13 Es 28:17 Isb 2:8 l 2Im 36:16 Es 8:15 m Hab 1:10 n Es 28:18 o Ek 13:16 p Es 31:1 Es 31:3 q Es 30:10 r Am 118:22 Ro 9:33 1Pe 2:6 s He 12:22 Uks 14:1 t He 2:10 He 5:9  a b c d e

Ku Kulyo a Mt 21:42 Mko 12:10 Lk 20:17 Imi 4:11 b Es 51:16 Mt 16:18 1Ko 3:11 Ef 2:20 c Ro 9:33 Ro 10:11 1Pe 2:6 d 2Is 21:13 e Am 9:8 Am 35:24 Ye 11:20 f Es 28:2 g 2Is 18:21 Es 31:1 Es 31:3 Ye 43:11 h Ye 42:14 Ye 43:7 Ek 17:15 i Ro 5:14 j Es 28:15 k Es 8:8 Ye 47:2 l 2Is 18:13 m Es 24:1 n 2Is 21:12 Ye 19:3 Hab 3:16 o 2Sa 5:20 1Im 14:11 p Yos 10:10 1Im 14:16 q Isb 2:15 Hab 1:5 r 2Im 30:10 2Im 36:16 Ye 20:7 s Es 10:23 t Es 24:1 u Am 30:5 Am 103:9 Mk 7:18 v Ye 4:3 w Mt 23:23

918

na a ilyauma umutengo ilya pa mufula wa kukuulapo b uwakosa. Uulelitetekela takatiine. c 17 Kabili nkalenga umulinganya ukuba intambo ya kupiminako d no bulungami e ukuba ica kulinganishishako; kabili imfula ya mabwe f ikasenda icubo ca bufi, g na menshi yakafumyapo icifulo ca kufisamamo. h 18 Kabili icipangano cenu ne Mfwa cikapwa, i na cilya icimonwa mwamwene ne Nshiishi1 tacakeminine. j Ilyo ilyeshi lya maka likapita, k ni mwe likanyantaulapo. l 19 Lyonse ilyo lyapita, likalamusenda, m pantu cila lucelo likalapita, akasuba no bushiku; kabili likaba ica kututumya n ku kulenga bambi ukumfwikisha icisoselwe.” 20 Pantu ubusanshi bwaipipa ubwa kuti umuntu ayololepo, kabili ica kufimbana icapikulwa tacikumene ilyo aifimba. 21 Pantu Yehova akema filya acitile pa Lupili lwa Perasimu, o akakalipa filya akalipe mu mpanga iyabatama mupepi na Gibeone, p pa kuti abombe umulimo wakwe, umulimo wakwe uwa cipesha amano, kabili pa kuti acite incito yakwe, incito yakwe ya kupapusha. q 22 E ico nomba mwilapumya, r pa kuti iminyololo yenu ikosa, pantu ning’umfwa kuli Shikulu Mulopwe, s Yehova wa mabumba, ukuti icalo conse nacipingulwa ukuti cikonaulwa. t 23 Umfweni kabili kutikeni kwi shiwi lyandi; bikeni amano no kukutika ku mashiwi yandi. 24 Bushe umulimi alima akasuba konse u pa kuti fye atande imbuto, ukuti ashime no kukubila umushili? v 25 Bushe, ilyo alinganya umushili, te lyo asalanganya kumini wafiita no kukuba kumini, w kabili bushe Es 28:181 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

919

We bulanda kuli Ariele (Yerusalemu)

tafwile ukubika ingano, amasaka, a na barle mu cifulo calinga, b ne ngano ishapapac ukuba umupaka wakwe? d 26 Kabili Lesa alamulungikae ukulingana ne calungama. Lesa wakwe alamusambilisha. f 27 Pantu kumini uwafiita tapuminwa ku ca kupuminako; g kabili pa muulu wa kumini tapapita umupeto we celeta. Pantu kumini uwafiita apuminwa ku nkonto, h na kumini na o wine ku nkonto. 28 Bushe ingano shilashonaulwa? Pantu umuntu tashipuma fye ukwabula ukuleka i pe. j Kabili ensha umupeto wa ca kusokwelako, na bakabalwe bakwe, lelo tashishonaula. k 29 Ici na co cafuma kuli Yehova wa mabumba umwine, l uupapusha mu fyo acita ukufwaya kwakwe, uwabomba bwino umulimo wakwe. m n

bulanda kuli Ariele, 29 “We kuli Ariele, umusumba umo Davidi apangile inkambi! o Lundenipo umwaka pa mwaka; sefyeni imitebeto. p 2 Kabili nkalenga ifintu ukwafya q kuli Ariele, kabili kukaba ukuloosha no kulila, r kabili akaba kuli ine ishiko lya ciipailo ca kwa Lesa. s 3 Kabili nkapanga inkambi konse konse ukukushinguluka, kabili nkakushinga ku luncingi no kwimya pali iwe ifya kukushinga. t 4 Kabili ukawa ica kuti ukalanda ukufuma pa nshi, kabili ishiwi lyobe likomfwika ilinono kwati ulesosa ukufuma mu mushili. u Kabili ishiwi lyobe ilikafuma mu mushili likomfwika kwati lya muntu uumfwana ne mipashi, kabili mu lukungu e mo ishiwi lyobe likalongofyanya. v 5 Kabili ibumba lya bantu ushaishiba likaba ngo lukungu, w ne bumba lya ba buluku x nge misungu iileululuka. y Kabili cikaci-

ICIPA. 28 a Ek 4:9 b Le 19:19 c Ukf 9:32 Ek 4:9 d Le 19:9 Le 19:10 Le 23:22 e Ye 10:24 He 12:6 He 12:11 f Am 119:71 g Es 41:15 Ams 1:3 h Es 10:5 i Es 21:10 1Ko 9:9 j Am 103:9 Mk 7:18 k Le 26:44 Es 10:20 l He 12:9 m Am 40:5 Ye 32:19 Ro 11:33



















ICIPA. 29 n Es 29:7 o 2Sa 5:9 p Le 23:2 2Im 8:13 q Amg 28:53 Amg 28:55 r Es 51:19 Isb 1:4 s Es 9:19 Ye 15:14 Ye 17:4 Sef 1:7 t 2Is 24:11 2Is 25:1 Ye 39:1 Ek 4:2 Ek 21:22 u Am 44:25 Es 51:23 v Es 8:19 w Es 13:19 Es 14:22 Es 21:9 x Es 13:11 y Yb 21:18 Am 1:4 Am 35:5 Es 17:13



















Ku Kulyo a Es 47:9 Es 48:3 b 1Sa 2:10 Ye 50:25 Na 1:3 c Ye 25:14 Sek 14:2 d Es 29:2 e Am 73:20 f Es 10:12 Ye 51:24 g Hab 1:5 h Es 6:9 i Ye 51:7 j Ye 25:27 k Am 69:23 Es 6:10 Imi 28:27 Ro 11:8 l 1Sa 9:9 Ye 14:14 Ye 27:15 m Es 9:16 n Mk 3:7 o Es 8:16 Da 12:4 Uks 5:1

ESAYA 28:26–29:12

tika mu kwangufyanya, mu kupumikisha. a 6 Yehova Lesa wa mabumba akakupokolwela ku cibulukutu ne cinkukuma ne congo icikalamba, icikuuku ca mwela ne nkuuka, no lubingu lwa mulilo uonaula.” b 7 Kabili cikaba filya fine ciba mu ciloto, mu cimonwa ca bushiku, kwi bumba lya nko shonse ishilelwishanya na Ariele, c na kuli bonse abalelwa nankwe, na ku mpungu ishamushinguluka na ku balelenga ifintu fimwafye kuli ena. d 8 Ca cine, cikaba nga filya fine ciba nga ca kuti umuntu uuli ne nsala aloota alelya, kabili ilyo ashibuka asanga ali ne nsala; e kabili filya ciba ilyo uuli ne cilaka aloota alenwa, kabili ilyo ashibuka nanaka kabili natembuka; e fyo cikaba na kwi bumba lya nko shonse ishilelwisha Ulupili lwa Sione. f 9 Muleshingashinga, kabili papeni; g ipofwisheni, kabili pofuleni. h Nabakolwa, i lelo te ku mwangashi; batalantanta lelo te pa mulandu wa kunwa ifikola. j 10 Pantu Yehova napongolwela utulo utukalamba pali imwe; k kabili naisala amenso yenu, mwe bakasesema, l kabili nafimba ne mitwe yenu, m mwe bamumwena ifimonwa. n 11 Kabili kuli imwe conse ico mwamona mu cimonwa cili nga mashiwi ya mu citabo ico bakakatikapo, o ico bapeela ku waishiba ukubelenga, abati: “Belenga aya mashiwi tumfwe,” kabili atila: “Nafilwa, pantu nacikakatikwa”; p 12 kabili icitabo cikapeelwa ku ushaishiba ukubelenga, no muntu akatila: “Belenga aya mashiwi tumfwe,” kabili atila: “Nshaishiba ukubelenga nakalya.” p Da 12:9; Mt 11:25; Mt 13:11.

ESAYA 29:13–30:6

920

Ubumbimunda. Bakaana Kabumba

13 Kabili Yehova atila: “Apo aba bantu bampalama no tunwa twabo, kabili bancindika fye pa kanwa, a kabili balitalusha imitima yabo kuli ine, b kabili bamona ukusambilila amafunde ya bantu ukuti e kuba na katiina kuli ine, c 14 e ico moneni, nkacita icipapwa na kabili kuli aba bantu, d mu nshila ya kupapusha kabili ne cipesha amano; kabili amano ya baume babo aba mano yakaloba, e lyo no mucetekanya wa baume babo aba mucetekanya ukafisama.” e 15 We bulanda ku besha nga nshi ukufisa kuli Yehova ifyo balefwaya ukucita, f kabili abo imicitile yabo icitwa mu mfifi, g e lyo baletila: “Nani aletumona, kabili nani uwatwishiba?” h 16 Yangu ifyo ubupulumushi bwenu bwakula! Bushe nakabumba kuti bamulinganya kwi loba? i Bushe icabumbwa kuti casosa ku wacipangile aciti: “Te wampangile”? j Kabili bushe icabumbwa kuti casosa kuli kalenga wa ciko aciti: “Taba na mucetekanya”? k 17 Bushe takushele fye inshita inono pa kuti Lebanone akasanguke ibala lya fisabo l kabili ibala lya fisabo likamonwa ngo mutengo? m 18 Kabili muli ubo bushiku bankomamatwi bakomfwa amashiwi ya mu citabo, n kabili mu kati ke kumbi ilyafiita na mu mfifi amenso ya mpofu yakamona. o 19 Kabili abafuuka p bakafusha ukusekelela kwabo muli Yehova, kabili na bapiina mu bantunse bakasekelela mu Wa Mushilo uwa kwa Israele, q 20 pantu uwa buluku takabepo, r no wa mataki takabepo, s kabili bonse abafwaya ukucita ububi t bakaloba, 21 abalenga umuntu ukubembuka mu mashiwi yakwe, u na bateya uufunda mu mpongolo, v na bakaanya umulungami pa kulanda amashiwi ya fye. w

ICIPA. 29 a Es 48:1 Ye 3:10 Ye 5:2 Mko 7:6 b Mt 15:8 c Mt 15:9 Mko 7:8 Ko 2:22 d Es 28:21 Hab 1:5 e Ye 8:9 Yh 9:39 Imi 28:26 Ro 1:28 1Ko 1:19 f Es 30:1 g Yb 24:15 Ek 8:12 Yh 3:20 1Ko 4:5 h Am 73:11 Am 94:7 i Es 45:9 Es 64:8 Ro 9:21 j Ye 18:6 k Am 94:9 Es 45:9 Ro 9:20 l Es 35:1 Es 41:19 m Es 32:15 n Es 35:5 o Es 42:16 Lk 4:18 Imi 26:18 Uks 3:18 p Am 37:11 Sef 2:3 Mt 5:5 q Es 41:16 r Es 29:5 s Es 28:14 Ye 9:23 t Ye 18:18 Mk 2:1 Lk 6:7 Lk 20:20 u Mt 22:15 Lk 11:54 v Ams 5:10 w Ek 13:19 Mal 3:5



















Ku Kulyo a Neh 9:7 Mk 7:20 b Yoe 2:27 c Es 43:21 Es 45:11 d Le 10:3 Le 22:32 Mt 6:9 e Es 5:16 f Es 8:13 Ho 3:5 Uks 15:4 Uks 19:5 g Am 94:10 Amp 4:2



















ICIPA. 30 h Es 1:2 Es 63:10 Es 65:2 Imi 7:51 i Es 29:15 Ho 4:10 1Te 4:8 j Imp 32:14 Ho 13:2 k 2Is 17:4 Es 31:1 Ek 29:6 Ho 7:11

22 E ico Yehova, uwalubwile Abrahamu, a asosa ku ba mu ng’anda ya kwa Yakobo ati: “Yakobo nomba takalengwe insoni, kabili ne cinso cakwe nomba tacakabe no bulanda; b 23 pantu ilyo amona abana bakwe, imilimo ya minwe yakwe, mu kati kakwe, c bakacindika ishina lyandi, d kabili bakacindika Uwa Mushilo uwa kwa Yakobo, e kabili Lesa wa kwa Israele bakamutiina. f 24 Kabili abalelufyanya mu kutontonkanya kwabo bakaba no mucetekanya, e lyo na baleilishanya bakasambilila.” g bulanda ku bana abo30 “We mankonso,” e fyo Yeh

hova asosa, “abafwaya ukucita ifyo bapanga, lelo ifishafuma kuli ine; i no kupangana ifipangano pa kutuula umutuulo wa mwangashi, lelo ukwabula umupashi wandi, pa kuti balunde ulubembu pa lubembu; j 2 abaleiteyanya ukuya ku Egupti k kabili abashaipusha kuli ine, l pa kuti Farao abacingilile no kufisama mu cinshingwa ca Egupti! m 3 Kabili ukufisama muli Farao kukaba kuli imwe ica kumulenga insoni, n no kufisama mu cinshingwa ca Egupti kukamulenga ukuseebana. o 4 Pantu bacilolo bakwe bali mu Soani, p kabili inkombe shakwe shifikile na ku Hanese. 5 Onse akalengwa insoni pa bantu abashileta ubusuma ku muntu nangu umo, abashafwa nangu ukuleta ubusuma iyo, lelo baleta insoni no museebanya.” q 6 Ubukombe ubwaluma ku finama fya ku kapinda ka ku kulyo: r Mu calo ca bulanda s no bucushi, umwaba inkalamo ne mbwili iilebuluma, umwaba amafwafwa ne nsoka sha mulilo l Imp 27:21; 1Is 22:7; m Es 36:6; n Es 20:5; Ye 37:7; o Ye 17:5; p Imp 13:22; Es 19:11; Ek 30:14; q Es 31:3; Ye 2:36; Ho 5:13; r 2Im 12:3; Es 20:3; s Ukf 1:14; Amg 4:20; Ye 11:4.

921

Bapondoka. Ishiwi ukufuma ku numa

ishipupukila, a pa mpunda shikalamba e po basendela ifyuma fyabo, na pa ntengele sha ngamila b e po basendela ifipe fyabo. Tafyakaafwe abantu nakalya. 7 Kabili abena Egupti ba fye, kabili tabakaafwe nakalya. c E ico ninjinika uyu ati: “Rahabu d—batemwa fye ukwikala.” 8 “E ico isa, lemba ici pa libwe lyapapaatala ninshi balemonako, no kucilemba mu citabo, e pa kuti cikabomfiwe ku ntanshi, ukuti cikabe inte umuyayaya. f 9 Pantu aba bantu ni bacintomfwa, g bana abashaba na cishinka, h abana abashifwaya ukumfwa amafunde ya kwa Yehova; i 10 abasosa ku balemona abati, ‘Mwilamona,’ na ku balemona ifimonwa abati, ‘Mwilatumwena ifya cine. j Twebeni ifya bufi; moneni ifya bucenjeshi. k 11 Pasukeni mu nshila; fumeni mu nshila. l Lengeni Uwa Mushilo uwa kwa Israele ukupwa pa mulandu fye wesu.’” m 12 E ico Uwa Mushilo uwa kwa Israele atila: “Apo namukaana ici cebo, n kabili apo imwe mulecetekela ubufi no bucenjeshi kabili e fyo mwashintililapo, o 13 e ico ici cilubo cikaba kuli imwe nge cibumba icitali icikwete imilale icili mupepi no kuwa kabili icatundama, p icingawa bwangu, mu kupumikisha. q 14 Kabili umuntu akacitoba ngo kutobwa kwa mutondo uukalamba uwa banakabumba, r uwatobaulwa ukwabula no kushako, ica kuti takwingasangwa pa fipandwa fya uko ici-inga ca kulapwilapo umulilo pe shiko nelyo ukutapwilako amenshi mu cishima.” s 15 Pantu Shikulu Mulopwe Yehova, Uwa Mushilo uwa kwa Israele, t asosa ati: “Nga mwabwela no kutuusha mukapusuka. Amaka yenu yakaba mu

ICIPA. 30 a Imp 21:6 Amg 8:15 Ye 2:6 b 2Im 9:1 c Am 118:8 Es 31:1 Ye 37:7 d Am 87:4 Am 89:10 e Yb 19:23 Es 8:1 Ye 36:2 f Ro 15:4 g Amg 31:27 Es 1:4 Ye 44:3 Imi 7:51 h Es 59:3 Ye 9:3 Ho 4:2 i 2Im 33:10 2Im 36:15 Neh 9:29 Amp 28:9 Ye 7:13 Ams 5:10 j 2Im 16:10 2Im 18:7 2Im 24:19 Ye 11:21 Ye 26:11 Imi 4:17 k Ye 23:17 Ek 13:7 Mk 2:11 2Ti 4:3 l Ams 7:16 m Ams 7:13 n Es 5:24 Ams 2:4 o Ye 13:25 Mk 3:11 p Am 62:3 Lk 6:49 q Am 73:19 r Ye 19:11 s Ye 13:14 t Es 30:11



















Ku Kulyo a 1Im 5:20 2Im 16:8 Es 26:3 b Ye 44:16 Mt 23:37 Imi 7:51 c Es 31:1 Es 31:3 d Am 33:17 Ams 2:14 e Amg 28:49 Ye 4:13 Isb 4:19 Hab 1:8 f Le 26:36 Amg 32:30 g Es 66:19 Ek 12:16 h Ukf 34:6 Ek 36:9 i Am 102:13 Ro 9:15 j Am 99:4 Ye 10:24 Ro 2:2 k Am 112:1 Amp 16:20 l Ye 17:7 m Am 87:5 Es 62:1 Ye 31:6 Sek 1:17 n Neh 11:1 Es 44:28 o Neh 12:27 Es 61:3

ESAYA 30:7-23

mutende na mu kutetekela.” a Lelo tamwalefwaya. b 16 Kabili mwatile: “Iyo, ifwe tukafulumukila pali bakabalwe!” c E co mukafulumukila. “Kabili tukanina pali bakabalwe ba lubilo!” d E co abalemukonka bakabela aba lubilo icine cine. e 17 Abantu ikana limo (1,000) bakatutuma pa mulandu wa kupunda kwa kutiinya ukwa muntu umo; f pa mulandu wa kupunda kwa kutiinya ukwa bantu basano mukafulumuka mpaka mukashale ngo mulongoti pa muulu wa lupili kabili nge cishibilo pa kapili. g 18 E ico Yehova akatwalilila ukulolela ukumupaala, h kabili akema pa kuti amubelele uluse. i Pantu Yehova ni Lesa wa mulinganya. j Ba nsansa k bonse abamulolela. l 19 Ilyo abantu bali mu Sione m bakekala mu Yerusalemu, n tawakalooshe. o Akakumfwila uluse ilyo walila; ilyo aumfwa fye ukulila kobe akakwasuka. p 20 Kabili Yehova akamupeela ubucushi kwati fya kulya no mutitikisha kwati menshi; q lelo Kasambilisha wenu Uwapulamo, takafisame kabili iyo, kabili amenso yenu yakamona Kasambilisha wenu Uwapulamo. r 21 Kabili nga mwaya ku kulyo nelyo nga mwaya ku kuso, s amatwi yenu yakomfwa ishiwi ku numa yenu ilileti: “Iyi e nshila. t E mo mwende.” 22 Kabili mukakowesha ifimpashanya fyenu ifyabaswa ifyo mwabikako silfere u ne fimpashanya fyaengwa v ifyo mwabikako golde. w Mukafipasa. x Ngo mwanakashi uuli ku mweshi, mukatila: “Fiko!” y 23 Kabili akapeela p Am 50:15; Ye 29:12; q Le 26:26; Am 80:5; r Yb 36:22; Am 32:8; Am 71:17; Am 119:102; s Amg 5:32; Yos 1:7; Amp 4:27; t Am 25:8; u 2Is 23:4; 2Im 34:4; Sek 13:2; v Ukf 32:4; Aba 17:3; w Amg 7:25; x Amg 7:5; y Ho 14:8.

ESAYA 30:24–31:3

Asiria. Lesa e wingaafwa, te Egupti

imfula ya mbuto shenu isho mwabyala mu mushili, a kabili umukate ukaba ukulobolola kwa mu mushili wenu, kabili ukaba uwa mulyo kabili uwa mafuta. b Muli ubo bushiku, ifitekwa fyenu fikalya mu mulemfwe mu ncende iikalamba. c 24 Kabili ing’ombe ne mpunda ishikalamba ishilelima umushili fikalya icani casakana ne cani cawamisha, icaelwilwe ku fya kwelelako d ne fya kutunkwilako. 25 Kabili pa lupili ulutali lonse na pa kapili kasansama konse pakaba imilonga, e ifishiba, mu bushiku bwa kwipaya kukalamba ilyo impungu shawa. f 26 Kabili ulubuuto lwa mweshi lukaba ngo lubuuto lwa kasuba akabalike; kabili ulubuuto lwa kasuba akabalike lukabalikilako imiku cinelubali (7), g ngo lubuuto lwa nshiku cinelubali, mu bushiku Yehova akakaka ukubongoloka h kwa bantu bakwe no kuundapa i ifilonda fikalamba ifyafuma ku kulopolwa kuli ena. 27 Moneni! Ishina lya kwa Yehova lileisa ukufuma ukutali, lilebilima ngo mulilo ku bukali j kabili lileisa na makumbi ayafiita. Kumfwa imilomo yakwe, iswilepo ukukalipila, kabili ululimi lwakwe luli ngo mulilo uonaula. k 28 Kabili umupashi wakwe uli ngo mumana uwapoosa wafika na mu mukoshi, l pa kuti aseshe inko uku no ku ku lunyungo m lwa fye; kabili umukobelo n uulenga umuntu ukulubanta ukaba mu mibango ya bantu. o 29 Kabili mukakwata ulwimbo p ngo lwa pa bushiku umuntu aleipekanishisha umutebeto, q no kusekelela kwa mutima nga kulya ukwa uleenda no mutolilo r ilyo aleingila mu lupili lwa kwa Yehova, s ku Cilibwe ca kwa Israele. t 30 Kabili Yehova akalenga

ICIPA. 30 a Amg 11:11 Am 65:9 Am 104:13 Sek 10:1 b Ho 2:22 c Es 65:10 d Mt 3:12 e Es 41:18 Es 44:3 f Es 2:15 Es 32:14 g Es 60:20 Hab 3:4 Hab 3:11 Uks 21:23 Uks 22:5 h Isb 2:13 i Amg 32:39 Ye 33:6 Ho 6:1 Ams 9:11 j Amg 32:22 Am 79:5 Es 10:17 Na 1:6 Sef 3:8 k Am 18:8 Ye 23:29 He 12:29 l Es 8:8 m Ams 9:9 n 2Is 19:28 Am 32:9 o Es 19:3 p Ukf 15:1 2Im 20:28 Ye 33:11 q Amg 16:14 Am 42:4 Am 81:2 Mt 26:30 r 1Im 13:8 Am 150:4 s Es 2:3 t Amg 32:4 Am 18:31 Am 95:1 Es 26:4



















Ku Kulyo a Am 29:3 Ek 10:5 Uks 1:15 b Ukf 15:16 Am 98:1 Es 53:1 Lk 1:51 c Imp 11:1 Es 5:25 Na 1:2 d Am 18:13 Am 50:3 e Aba 5:4 f Yos 10:11 g Es 9:4 Es 37:36 h Es 10:12 i Ukf 15:20 Aba 11:34 j Es 10:26 k 2Is 23:10 Ye 7:32 Ye 19:6 l Es 37:38 Ek 32:22 m Ukt 19:24 Es 34:9



















922

ubucindami bwe shiwi a lyakwe ukumfwika no kulenga ukupona kwa kuboko kwakwe ukumoneka, b mu bukali ubukalamba c no lubingu lwa mulilo d uonaula no kubulukuta ne mfula iikalamba e ne mfula ya mabwe. f 31 Pantu Asiria akatiina icibi pa mulandu we shiwi lya kwa Yehova; g kabili akamuuma ne nkonto. h 32 Kabili lyonse ilyo Yehova asunsha inkonto yakwe iya kufundilako pali Asiria, kukaba na kaoma na nsango; i kabili akalwa na bo mu nkondo ya kusunsha ifyanso fya bulwi. j 33 Pantu Tofete k wakwe balimupekanya ukufuma ku kale; kabili napekanishiwilwa imfumu. l Nalenga umukanda uwashika ukwisulamo umwina wa nkuni. Kuli umulilo ukalamba ne nkuni ishingi. Umupu wa kwa Yehova, uleoca Tofete ngo mumana wa mingu. m ku baleya ku 31 Kalanda Egupti pa kuti babafwe, n

abashintilila pali bakabalwe, o kabili abacetekela mu maceleta ya bulwi, p pantu yengi, kabili na muli bakabalwe, pantu balikosa, lelo abashilolesha ku Wa Mushilo uwa kwa Israele kabili abashifwaya Yehova. q 2 Lelo na o wa mano r kabili akaleta ububi, s kabili tabwesha amashiwi yakwe iyo; t kabili akemina ing’anda ya ncitatubi u no kwimina ubwafwilisho ubo abacita ifyabipa bafwaya. v 3 Lelo, abena Egupti bantunse fye, w kabili te Lesa; na bakabalwe babo ni nama fye, x te mupashi iyo. Kabili Yehova akatambalika ukuboko kwakwe, kabili uuleafwilisha akaipununa, na untu baleafwa akawa, y kabili pa nshita imo ine bonse bakapwa.

ICIPA. 31 n Es 30:2 Ek 17:15 o Amg 17:16 Am 33:17 Amp 21:31

p Es 36:9; q Es 9:13; Es 64:7; Da 9:13; Ho 7:7; Ams 5:4; r Ro 16:27; s Yos 23:15; Es 45:7; t Imp 23:19; Es 55:11; Ye 44:29; u Am 68:1; Sef 3:8; v Es 30:3; Ye 44:30; Ek 29:6; w Am 9:20; Am 146:3; x Am 33:17; y Es 9:17; Ye 15:6.

923

Imfumu na bacilolo batekela ku mulinganya

4 Pantu Yehova anjebele ati: “Filya fine inkalamo ibuluma, umwana wa nkalamo, a pa nama ikete, ilyo abacemi abengi baitwa pali yena, kabili nangu bapunde shani tayakatiine kabili nangu bapange shani icongo tayakename; e fyo na Yehova wa mabumba akesalwa pa Lupili lwa Sione na pa kapili ka luko. b 5 Nga filya ifyuni ifipupuka ficingilila utwana, Yehova wa mabumba na o akacingilila Yerusalemu. c Akamucingilila no kumupususha. d Akamusunga no kumupususha.” 6 “Bweleleni e kuli uyo abana ba kwa Israele bapondokela nga nshi. f 7 Pantu muli ubo bushiku umuntu onse akakaana balesa bakwe aba fye aba silfere na balesa bakwe aba fye aba golde, g abo iminwe yenu yamupangila, kabili ulo lubembu. h 8 Kabili umwina Asiria akafwa ku lupanga, lelo te ku lupanga lwa muntu iyo; kabili ulupanga, ulushili lwa muntunse lukamulya. i Kabili akafulumuka pa mulandu wa lupanga, kabili abalumendo bakwe bakabomba umulimo wa kupatikishiwa. 9 Kabili icilibwe cakwe cikaloba pa mulandu wa mwenso, kabili pa mulandu wa cishibilo j bacilolo bakwe bakatiina,” e fyo Yehova asosa, uo ulubuuto lwakwe lwaba mu Sione kabili uo ilungu k lyakwe ilya mulilo lyaba mu Yerusalemu. l

Moneni! Imfumu ikate32 kela ku bulungami; e m

lyo bacilolo n na bo bakatekela ku mulinganya. 2 Kabili umo umo akaba ngo mwa kufisama ku mwela kabili nge cifulo ca kubelamamo ku mfula iikalamba, o nge milonga ya menshi mu calo icabula amenshi, p nge cintelelwe ca cilibwe cafina mu calo icauma. q 3 Kabili amenso ya balemo-

ICIPA. 31 a Ho 11:10 Ams 3:8 b Am 125:1 Es 42:13 Sek 12:8 c Ukf 19:4 Amg 32:11 Am 91:4 d Am 37:40 e Es 55:7 Ho 14:1 Yoe 2:12 Imi 3:19 f 2Im 33:9 2Im 36:14 Ye 5:23 Ho 9:9 g Ek 36:25 Ho 14:8 h 1Is 12:28 Ho 8:11 i 2Is 19:35 2Im 32:21 Es 37:36 j Es 18:3 k Ek 22:20 Sek 2:5 Mal 4:1



















ICIPA. 32 l Ukt 49:10 Am 2:6 Am 45:6 Lk 1:32 Yh 1:49 m Am 72:1 Es 9:7 Es 11:5 Ye 23:5 Sek 9:9 He 1:9 Uks 19:11 n Am 45:16 o Es 4:6 p Es 35:6 Uks 22:1 q Am 31:2 Am 63:1



















Ku Kulyo a Mt 13:11 b Es 29:24 c Es 35:6 Lk 21:15 Imi 4:13 d Es 5:20 Mal 3:18 e 1Sa 25:25 Mt 12:34 f 1Sa 24:13 Am 58:2 Mk 2:1 g Am 35:16 Es 10:6 h Yak 2:16 1Yo 3:17 i Ye 5:26 Mk 7:3 j Am 10:7 2Pe 2:2 k 1Is 21:10 Imi 6:11 l Am 112:9 Amp 11:24 Imi 9:39 m Amg 28:56 Es 3:16 n Es 3:17 Ye 25:10 o Es 7:23 Ye 8:13 Isb 2:12 Ho 2:12 Sef 1:13 p Es 3:24

ESAYA 31:4–32:13

na tayakashibate iyo, na matwi ya baleumfwa yakakutika. a 4 Kabili umutima wa bashatekanya ukabika amano ku kwishiba, b no lulimi lwa babulubusa lukangufyanya ukulanda ifyaumfwika. c 5 Umuwelewele tabakamwite na kabili ati ni kapekape; kumfwa umubifi tabakamwite ati mulungami; d 6 pantu umuwelewele akalanda fye ifya buwelewele, e no mutima wakwe ukelenganya ifibi, f pa kuti acite ubusangu g no kulanda ifibi pali Yehova, pa kuti alenge umweo wa uli ne nsala ukubulwa akantu, h kabili alenga no wa cilaka ukubulwa ifya kunwa. 7 Umubifi ena, inshila shakwe shibi; i ena apanda amano aya kucita ifya nsoni, j pa kuti onawile abacula ku mashiwi ya bufi, k nangu fye ni lintu umupiina alanda ifya cine. 8 Nomba kapekape ena, apanda amano pali bukapekape; kabili akatwalilila ukuba kapekape. l 9 “Imeni mwe banakashi abaikala ku matwi tondolo, kutikeni kwi shiwi lyandi! m Imwe mwe bana banakashi abailekelesha, kutikeni ku mashiwi yandi! 10 Mu mwaka umo ne nshiku ishinono imwe mwe bailekelesha mukatelentenshiwa, n pantu ukulobolola imyangashi kukapwa lelo tabakalonganike ifisabo. o 11 Tutumeni, mwe banakashi abaikala ku matwi tondolo! Tiineni, mwe bailekelesha! Fuuleni no kushala ubwamba, no kufwala insamu1 mu misana yenu. p 12 Yumeni pa fifuba no kuloosha q pa mulandu wa mabala ayasuma, r pa mulandu wa myangashi itwala ifisabo. 13 Pa mushili wa bantu bandi pali fye q Ye 4:8; r Amg 8:7; Ek 20:6.

Es 32:111 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ESAYA 32:14–33:15

Umutende wabwela. Inkombe sha mutende

imyunga, ifimpusa fya ficilasa e fimenenepo, a pantu fili pa mayanda yonse umwali ukusekelela, pa musumba uwa nsansa. b 14 Pantu ulupungu lwa kwikalamo nalulekeleshiwa, c icongo ca mu musumba na co nacipwa; Ofele d no lupungu lwa kwa kalinda fisangwike impanga yabulapo akantu, icifulo umo bacolwa bakasekelela umuyayaya, umuli umulemfwe wa mpaanga; 15 mpaka umupashi wapongololwa pali ifwe ukufuma ku muulu, e kabili amatololo yasanguka ibala lya fisabo, ne bala lya fisabo likamonwa ngo mutengo wine wine. f 16 “Kabili umulinganya ukekala mu matololo, na mu mutengo e mukekala ubulungami. g 17 Kabili umulimo wa bulungami bwa cine ukaba umutende; h no mulimo wa bulungami bwa cine ukaba tondolo no mutelelwe umuyayaya. i 18 Kabili abantu bandi bakekala mu cifulo ca mutende na mu ncende ishacingililwa ne ncende sha kutuushishamo ishaba tondolo. j 19 Kabili ikaloka iya mabwe ilyo bakatema umutengo k na lintu umusumba ukaseebana. l 20 “Mwalishuka mwe balebyala imbuto mu mbali ya menshi monse, m mwe bakakula ing’ombe ne mpunda.” n bulanda kuli iwe we 33 We upokolola ifipe, ukwabula ukuti na iwe bakupokolole, na iwe we ubepa, ukwabula ukuti bambi bakubepe! o Ilyo fye ukapwa ukupokolola ifipe, na iwe bakupokolola ifipe. p Ilyo fye ukapwa ukubepa, na iwe bakakubepa. q 2 Mwe Yehova, tupaaleni. r Twacetekela imwe. s Beni ukuboko t kwesu cila lucelo, u beni ipusukilo lyesu mu nshita ya bucushi. v 3 Abantu bafulumuka pa kumfwa icimfulunganya. w

ICIPA. 32 a Am 107:34 Es 5:6 b Es 22:2 Isb 2:15 c 2Is 25:9 Es 27:10 d 2Im 27:3 Neh 3:26 e Am 104:30 Amp 1:23 Es 44:3 f Es 29:17 Es 35:2 g Am 94:15 Es 42:4 Es 60:21 Tt 2:12 2Pe 3:13 h Am 72:3 Am 119:165 Es 55:12 Ro 14:17 i Ek 37:26 Mk 4:3 j Es 60:18 Es 65:22 Ye 23:6 Ek 34:25 Ho 2:18 k Ek 13:11 l Es 26:5 m Lkm 11:1 Es 30:23 n Es 30:24



















ICIPA. 33 o 2Is 18:13 2Im 28:21 Es 10:5 p Na 3:7 q Es 10:12 Mt 7:2 r Am 123:2 s Am 25:3 Am 27:14 Es 25:9 t Am 44:3 Am 89:10 Es 52:10 u Am 143:8 Isb 3:23 v Am 37:39 Am 46:1 Na 1:7 w Am 46:6 Am 68:1 Es 17:13



















Ku Kulyo a Am 110:6 b 2Is 7:16 2Im 14:13 2Im 20:25 c Yoe 2:9 Yoe 2:25 d Am 97:9 Da 4:37 e Am 113:5 Am 123:1 Es 66:1 f Es 62:1 g Am 27:1 Am 28:8 Am 140:7 h Lkm 7:12 i Yb 28:28 Amp 19:23 j Yos 9:6 Lk 14:32 k Aba 5:6 l Isb 1:4 m 2Is 18:14

924

Inko shasalangana pa kwima kwenu. a 4 Kabili ifyo mwapokolola b fikalonganikwa filya ciba ilyo impemfu shalongana, nge fyo bamakanta abengi bakonka umuntu ulubilo. c 5 Yehova akasansabikwa, d pantu ekala mu muulu. e Akesusha umulinganya no bulungami mu Sione. f 6 Kabili icishinka ca mu nshita yobe cikaba ifyuma fya kupususha, g e kutila, amano no kwishiba, h ukutiina Yehova, i ifyo acindamika. 7 Moneni! impalume shapunda mu musebo; inkombe sha mutende j shikalila akalanda. 8 Imisebo yaonaulwa; k uwa kupita mu nshila naloba. l Natoba icipangano; m nasuula imisumba; n tacindika umuntunse. o 9 Icalo cileloosha, nacuuma. p Lebanone naonaulwa; q nabola. Sharone r ali nge ciswebebe; kabili Bashani na Karmele balelukusha amabula yabo. s 10 “Nomba nkema,” t e fyasosa Yehova, “nomba nkaisansabika; u nomba nkaitumpula. v 11 Imwe mwaimita icani icauma; w mukafyala impimbili. Umutima wenu ukamulya x ngo mulilo. y 12 Kabili abantu na bantu bakaba nge mito ya mpemba. Bakaboca no mulilo nge myunga iyaputulwa. z 13 Umfweni ico ndecita mwe bali ukutali! a Kabili ishibeni amaka yandi mwe bali mupepi. b 14 Mu Sione ababembu bali no mwenso; c abasangu d batutuma, baleti: ‘Nani pali ifwe uwingekala no mulilo uonaula? e Nani pali ifwe uwingekala mupepi no lubingu ulukalamba ulwa muyayaya?’ f 15 “Pali uule-enda mu bulun 2Is 18:13; Es 36:1; o 2Is 18:20; Am 10:5; p Es 24:1; Es 24:4; q Es 37:24; r Es 35:2; s Na 1:4; t Am 12:5; u Am 46:10; v Am 7:6; w Am 7:14; Es 17:13; Mal 4:1; x Na 1:10; y Es 5:24; z 2Sa 23:7; Es 9:18; a Am 46:6; Am 98:2; b Am 99:2; c Amg 28:66; Amg 28:67; Am 53:5; d Es 9:17; Es 10:6; Es 32:6; e Amg 32:22; Am 21:9; Na 1:6; He 12:29; f Es 66:24.

925

Imfumu yalungama. Lesa e mupingushi

ngami a lyonse no kulanda ifyatambalala, b uukaana ifyuma ifyabipa ukufuma ku ncenjeshi, c uukaanya amaboko yakwe ukupoka amafisakanwa, d uushikutika ku fya kusumya umulopa, kabili uushibata pa kuti emona icabipa. e 16 Ena akekala pa muulu; f icubo cakwe cikaba ni ncende ya fimabwe fyasansuka iya-afya ukuyako. g Akapeelwa ifya kulya fyakwe; h amenshi yakwe tayakapwe.” i 17 Amenso yobe yakamona imfumu mu kuyemba kwa iko; j yakamona icalo ca kutali. k 18 Umutima obe ukalanda mu kantepentepe l pa cintu ca kutiinya, auti: “Kalemba ali kwi? Uupeela indalama ali kwi? m Ali kwi uupenda impungu?” n 19 Tawakamone abantu aba musaalula, abantu aba lulimi lwa-afya ukumfwa, ababulubusa pa kulanda ukwabula ukuti umfwe. o 20 Moneni Sione, p umusumba wa nshita yesu iya mitebeto! q Amenso yobe yakamona Yerusalemu incende ya kwikalamo iyaba tondolo, itenti ilyo umuntu ashakalonge. r Impoopo sha kwi tenti tashakanukulwe, kabili tapali umwando wa uko uukaputulwa pa kati. s 21 Lelo kulya e ko Katebebe, t Yehova akaba kuli ifwe kwati mimana u ne milonga. Tapali ingalaba sha nkondo ishikayako, kabili takuli amato ayasuma ayakapitapo. 22 Pantu Yehova e Mupingushi v wesu, Yehova e wa kutupeela amafunde, w Yehova e Mfumu x yesu; akatupususha. y 23 Imyando yabo ikakakuka; tabakashe umulongoti wabo nawiminina; tabafungulwile insalu ya ku bwato. Pali iyo nshita ifipe ifingi ifyapokololwa bakafyakanya; abalemana bakasenda ifyapoko-

ICIPA. 33 a Am 106:3 Ek 18:17 Mal 2:6 b 1Im 29:17 c Ukf 23:8 d Amg 16:19 1Sa 12:3 e Am 119:37 f Am 15:1 Amp 1:33 g Am 18:33 h Am 34:10 Am 37:25 Am 111:5 Lk 12:31 i Es 65:13 j Am 45:2 k He 11:13 l Am 71:24 m 2Is 15:19 n 2Im 26:9 o Amg 28:49 2Is 18:26 Es 28:11 Ye 5:15 p Am 132:13 q Amg 12:5 Am 78:68 r Am 46:5 Am 125:1 s Es 54:2 Ye 10:20 t Am 8:9 Am 93:4 Lk 9:43 He 8:1 u Am 46:4 v Ukt 18:25 Am 50:6 Am 75:7 Am 98:9 w Le 26:3 Amg 28:15 Am 119:16 Yak 4:12 x Am 44:4 Am 74:12 Am 97:1 Uks 11:17 Uks 19:6 y Es 12:2 Sef 3:17



















Ku Kulyo a 2Is 7:8 Es 33:4 b Amg 7:15 Uks 21:4 Uks 22:2 c Ye 50:20 Mk 7:18 Ro 4:8



















ICIPA. 34 d Am 49:1 Am 50:1 e Es 49:1 f Amg 32:1 Ye 22:29 g Am 24:1 h 1Ko 10:26 i Ye 25:15 Yoe 3:12 Sef 3:8 Sek 14:3 Ro 1:18 j Es 30:27 Na 1:2 k Uks 14:15 Uks 19:15 l Ye 16:4 Ye 25:33 Ek 32:5 Yoe 2:20

ESAYA 33:16–34:7

lolwa ifingi. a 24 Kabili takuli umwikashi uukatila: “Nindwala.” b Abantu abakekala mu calo bantu abaelelwa imembu shabo. c Iseni mupepi, mwe nko, pa kuti mumfwe; d na imwe mwe bantu na bantu, e kutikeni. Lekeni isonde ne fyabamo fikutike, f icalo g na fyonse ifyabapo. h 2 Pantu Yehova ali no bukali pa nko shonse, i kabili ali ne cipyu pe bumba lya shiko ilya bashilika. j Akabonaula; kabili akabepaya. k 3 Kabili abafwa babo bakapooswa ku nse; e lyo ifitumbi fyabo, ukununka kwa fiko kukema; l ne mpili shikasunguluka pa mulandu wa mulopa wabo. m 4 Kabili ifya mu muulu fyonse fikabola panono panono. n Ne myulu ikafungwa, o nge buuku ilyapombwa; kabili ifya mu muulu fyonse fikabonsa, filya amabula yabonsa ku muti wa mwangashi kabili filya ikunyu libonsa ku mukunyu. p 5 “Pantu mu muulu ulupanga q lwandi lukabomba ku mulopa. Moneni! Pali Edomu e po lukaya, r pa bantu abo napanga ukonaula s mu mulinganya. 6 Yehova nakwata ulupanga; lukesulamo umulopa; t lukanona ku mafuta, na ku mulopa wa bana ba mpaanga na basawe, na ku mafutau ya ku mfyo sha basukusuku. Pantu Yehova nakwata ilambo mu Bosera, kabili akepaulula nga nshi mu Edomu. v 7 Kabili imboo w shikaya pamo na bo, na bana ba ng’ombe pamo ne ng’ombe sha maka; x kabili icalo cabo cikabomba ku mulopa, no lukungu lwabo lukanona ku mafuta.” y

34

m Ek 39:4; Uks 14:20; n Es 13:10; Ob 4; Ob 8; o Es 51:6; p Ye 8:13; q Amg 32:41; Am 17:13; Ye 46:10; Ek 21:3; Sef 2:12; r Am 137:7; Ye 49:7; Ye 49:22; s Amg 7:10; t Es 63:3; u Le 3:16; v Es 63:1; Ob 8; w Imp 23:22; Amg 33:17; Yb 39:9; Am 92:10; x Am 68:30; y Ye 46:21.

ESAYA 34:8–35:8

926

Edomu. Abalemana baenda, impofu shamona

8 Pantu Yehova alikwata ubushiku akalandula, a umwaka akalandula pali Sione. b 9 Kabili imimana yakwe ikalulwa ukuba sefeti, no lukungu lwakwe lukaba ilibwe lya mingu; kabili icalo cakwe cikaba sefeti iilepya. c 10 Tacakashime akasuba nelyo ubushiku; icushi ca ciko cikalaima umuyayaya. d Cikaba icauma ku nkulo ne nkulo; e takwakabe uukalapita pali cena umuyayaya. f 11 Kabili mukanga ne cinungi fikekala muli ena, ifipululu ifya matwi ayatali na ba mwankole fikekala muli ena; g kabili akatambulwila pali ena intambo ya kupiminako h iya kubulwamo akantu na mabwe ya bonaushi. 12 Tapali pa bakankaala bakwe uo baketa ku bufumu, na bacilolo bakwe bakaba aba fye. i 13 Imyunga ikamena pa mayanda yakwe aya pa malinga, kaenya na ficilasa fikamena mu misumba yakwe iya malinga; j kabili akaba umwa kwikala bamumbwe, k ulubansa lwa ba mwakatala. l 14 Kabili abekashi ba mu calo icabula amenshi bakakumanya inama ishileng’onta, ne fibanda ifimoneka nge mbushi m fiketa ifibiye. Ca cine, kulya e ko akambasa kakekala umutelelwe no kusanga apa kutushisha. n 15 Kulya e ko insoka iikali yapanga icinsa no kubikila amani, kabili ikatota no kulonganika abana mu cinshingwa ca iko. Cine cine, kulya e kukalongana bapungwa, o cila pungwa na pungwa munankwe. 16 Fwayeni mwi buuku p lya kwa Yehova no kubelenga mu kupongomoka: tapali icibulilepo; q tapali icifililwe ukusanga icibiye, pantu akanwa ka kwa Yehova e kasosele, r kabili mupashi wakwe e ufilongenye. s 17 Kabili e ufipendwilile, kabili ukuboko kwakwe e kwakenye

ICIPA. 34 a Amg 32:35 Amg 32:41 Am 94:1 Ro 12:19 b Es 35:4 2Te 1:6 c Am 11:6 Lk 17:29 d Ye 7:20 Ek 20:47 Uks 19:3 e Es 13:20 f Ek 29:11 Mal 1:4 g Es 13:21 Es 14:23 Sef 2:14 h 2Sa 8:2 2Is 21:13 Es 28:13 Isb 2:8 i Es 40:23 j Es 32:13 Ho 9:6 Sef 2:9 k Mal 1:3 l Es 13:21 m Le 17:7 2Im 11:15 n Uks 18:2 o Amg 14:13 p Es 55:11 Ams 3:7 q Es 34:11 r Am 33:9 s Ukt 6:19



















Ku Kulyo a Am 78:55 Imi 17:26



















ICIPA. 35 b Es 29:17 Es 32:15 Es 35:6 Es 51:3 Ek 36:35 c Es 4:2 Es 27:6 Es 55:12 d Ho 14:5 e Sek 10:7 f Am 72:16 Es 60:13 Es 61:3 Ho 14:6 g Ye 50:19 h Es 65:10 i Ukf 33:18 Am 97:6 Es 12:4 j 1Im 16:27 Am 29:4 Am 104:1 Am 145:5 k Yb 4:4 Lk 22:32 He 12:12 l Amp 12:25 m Da 10:19 Hg 2:4 Ef 6:10 n Am 56:3 Sef 3:16 Mt 10:28 He 10:38 o Amg 32:35 Ro 12:19 p Ye 51:56 2Te 1:6 Uks 6:10 q Es 25:9 Ho 1:7 Mt 1:21

icifulo kuli fyena ku ntambo ya kupiminako. a Fikekalamo umuyayaya, fikekala mulya ku nkulo ne nkulo. ne mpanga 35 Amatololo yauma fikasekelela, kab

bili iciswebebe cikasansamuka no kubalula nga maluba ya ntongola. c 2 Cine cine cikabalula, d kabili cikesulamo ukusekelela no kwaula utupundu. e Ubucindami bwa kwa Lebanone bukapeelwa kuli cena, f pamo no bucindami bwa Karmele g no bwa Sharone. h Kukaba abakamona ubukata bwa kwa Yehova, i no bucindami bwa kwa Lesa wesu. j 3 Kosheni amaboko ayanaka, kabili kosheni amakufi ayaletutuma. k 4 Soseni ku basakamikwe mu mitima l amuti: “Koseni. m Mwitiina. n Moneni! Lesa wenu akesa ne cilandushi, o Lesa akesa no kulandula. p Akesa no kumupususha.” q 5 Pali iyo nshita amenso ya mpofu yakamona, r na matwi ya bankomamatwi yakakomonwa. s 6 Pali iyo nshita uwalemana amolu akacilauka nge nsebula, t kabili ululimi lwa kwa cibulu lukaula akapundu. u Pantu mu matololo mukafukauka amenshi, ne mimana ikalapita mu fiswebebe. 7 Kabili impanga iyaumisha ikaba nge cishiba, ne mpanga iyauma ikaba ngo tumfukumfuku twa menshi. v Umwikala bamumbwe, w e kutila, umo batuushisha, mukaba icani iciteku na matete na macinda. x 8 Kabili kulya kukaba umusebo, y kukaba inshila; iketwa Inshila ya Mushilo. z Uwakowela takapitemo. a Kabili ikaba ya wasuminishiwa ukwendamo, na r Am 146:8; Es 42:16; Mt 9:30; s Es 29:18; Ye 6:10; Mko 7:35; Lk 7:22; t Mt 11:5; Mt 21:14; Imi 8:7; Imi 14:10; u Mt 15:30; v Es 44:3; Yh 4:14; w Es 34:13; Ye 9:11; x Es 18:2; y Es 11:16; Es 49:11; Es 62:10; Ye 31:21; z Esr 1:3; a Es 52:1.

927

Rabsake aseebanya Yehova Lesa

bawelewele tabakendaukemo. 9 Tamwakabe inkalamo nakalya, ne fiswango tafyakapitemo. a Tashakasangwemo, b kabili abalubulwa bakendamo. c 10 Kabili abalubulwa na Yehova bakabwela d no kwisa ku Sione no tupundu; e kabili ukusekelela kukaba pa mitwe yabo umuyayaya. f Bakala-anga no kusekelela, kabili ubulanda no kuteta fikafulumukamo. g mu mwaka wale36 Nomba nga ikumi na ine (14) uwa kuteka kwa Mfumu Hisekia, Sankeribu h imfumu ya Asiria i aile ku kulwisha imisumba ya malinga yonse iya mu Yuda kabili ali-ipokele. j 2 Kabili imfumu ya Asiria yatumine Rabsake1 k ukufuma ku Lakishi l ukuya ku Yerusalemu, m ku Mfumu Hisekia, ne bumba lya bashilika ilikalamba, kabili aiminine mupepi no mufoolo n waile ku cishiba o ca pa muulu mu musebo wa mu mpanga ya kwa kacapa wa nsalu. p 3 Kabili Eliakimu q mwana Hilkia, uwaleangalila aba mu ng’anda ya mfumu, na Shebna r kalemba na Yoa s kebukisha, t umwana wa kwa Asafi, u balifumine no kuya kuli ena. 4 Awe Rabsake abebele ati: “Ebeni Hisekia amuti, ‘Imfumu nkalamba, v imfumu ya Asiria, w yatila: “Nga kanshi cinshi ucetekelemo? x 5 Iwe usosele amashiwi ya pa kanwa fye auti, ‘Ninjishiba ifya kulwa kabili ninkwata amaka ya kulwa.’ y Nomba nani ucetekele, pa kuti upondokele ine? z 6 Mona! ucetekele mu kwafwa kwa ili tete ilyafunika, a Egupti, b itete ilya kuti umuntu nga ashintililapo, kuti lyaingila mu lupi lwakwe no kulutula. E fyo Farao c imfumu ya Egupti aba kuli boEs 36:21 Ifi e fyo baleita cilolo mukalamba mu bufumu bonse.

ICIPA. 35 a Le 26:6 b Es 11:6 Es 65:25 Ek 34:25 Ho 2:18 c Am 107:2 Es 62:12 Ga 3:13 Tt 2:14 1Pe 1:18 d Amg 30:4 Es 51:11 Mt 20:28 1Ti 2:6 e Ye 31:12 f Ye 33:11 g Es 30:19 Es 65:19



















ICIPA. 36 h 2Im 32:1 i Es 8:7 Es 10:5 j 2Is 18:13 Es 10:28 Es 33:8 k 2Is 18:17 l 2Is 19:8 m 2Im 32:9 n 2Is 20:20 o Es 22:9 p Es 7:3 q Es 22:20 r 2Is 19:2 s 2Is 18:26 t 2Is 18:18 u 2Is 18:37 v Es 10:8 w 2Is 18:19 x 2Is 19:10 Am 4:2 Es 37:10 y 2Is 18:20 z 2Is 18:7 a Ek 29:6 b 2Is 17:4 Es 30:2 Es 31:1 c Ek 29:7



















Ku Kulyo a 2Is 18:21 Es 30:7 Ye 37:7 b 2Is 18:22 2Im 32:12 c 2Is 18:4 2Im 31:1 d Amg 12:11 2Im 7:12 2Im 32:12 e 2Is 18:23 f 2Is 18:13 g Am 123:4 Es 10:13 h 2Is 18:24 Es 10:8 i Amg 17:16 Amp 21:31 Es 31:1 j 2Is 19:6 2Is 19:22 k 2Is 18:25 l 2Is 18:18 m Es 22:15 n 2Is 18:26 o 2Is 18:17 p Esr 4:7 Da 2:4 q Neh 13:24 r 2Is 18:26 s 2Is 18:27 t 1Sa 17:8

ESAYA 35:9–36:15

nse abamucetekela. a 7 Kabili nga watila kuli ine, ‘Ni Yehova Lesa wesu e o tucetekele,’ bushe te o Hisekia afumishapo b ififulo fya kupepelapo c ne fiipailo, no kweba abaYuda na ba mu Yerusalemu ati, ‘Mulekontamina pali ici ciipailo’?”’ d 8 E ico nomba, upangane e na shikulu imfumu ya Asiria, f kabili leka nkupeele bakabalwe amakana yabili (2,000) tumone nga kuti wabikapo abantu. g 9 Nga kanshi kuti wacimfya shani umulashi umo uwa mu babomfi bacepesha aba kwa shikulu, h apo iwe ucetekele Egupti ukukupeela amaceleta na ba pali bakabalwe? i 10 Nomba bushe njishile mu konaula uno musumba ukwabula ukusuminishiwa na Yehova? Yehova umwine anjebele ati, j ‘Kabiye mu kulwisha ici calo, kabili uconaule.’” k 11 E lyo Eliakimu l na Shebna m na Yoa n batile kuli Rabsake: o “Landeni na babomfi benu mu lulimi lwa bena Siria, p pantu tulomfwa; mwilanda na ifwe mu ciYuda, q pantu abantu abali pe linga kuti baumfwako.” r 12 Lelo Rabsake atile: “Bushe shikulu antumine ukulanda aya mashiwi kuli shikulwinwe na kuli imwe? Bushe te kuli aba bantu abekele pe linga e ko antumine, ukuti balye amafi yabo no kunwa imisu yabo pamo na imwe?” s 13 Kabili Rabsake aiminine fye t no kubilikisha mu ciYuda, u no kutila: “Umfweni amashiwi ya mfumu nkalamba, imfumu ya Asiria. v 14 Imfumu yatila, ‘Mwileka Hisekia amubepe, w pantu te kuti amupokolole. x 15 Kabili mwileka Hisekia amulenge ukucetekela Yehova, y ati: “Nangu cibe shani u 2Im 32:18; v 2Is 18:28; w 2Im 32:11; Es 37:10; x 2Is 18:29; 2Im 32:15; Da 3:15; Da 6:20; y 2Is 19:10; 2Is 19:22; Am 11:1; Am 22:8.

ESAYA 36:16–37:10 Yehova aletupokolola. a Uno musumba tawakapeelwe mu minwe ya mfumu ya Asiria.” b 16 Mwiumfwa kuli Hisekia, pantu imfumu ya Asiria yatila: “Cimbeni kuli ine c no kwisa kuli ine no kulya cila muntu ku muti wakwe uwa mwangashi no muntu onse ku mukunyu d wakwe no kunwa amenshi cila muntu mu cishima cakwe, e 17 nkasuke nkese no kumutwala ku calo icaba nge calo cenu, f icalo ca ngano no mwangashi uupya, icalo ca mukate na mabala ya myangashi; 18 pa kuti Hisekia emusembeleka, g ukutila, ‘Yehova aletupokolola.’ Bushe balesa ba nko balipokolwele ifyalo fyabo ku mfumu ya Asiria? h 19 Bushe balesa ba ku Hamati i na ba ku Aripadi j bali kwi? Bali kwi balesa ba ku Sefaribaimu? k Kabili bushe balipokolola Samaria kuli ine? l 20 Nani pali balesa bonse aba mu fyalo uwapokolola icalo cakwe kuli ine m pa kuti Yehova apokolole Yerusalemu kuli ine?”’” n 21 Awe baikele fye tondolo kabili tabamwaswike nangu cimo, o pantu imfumu yabebele ati: “Mwimwasuka.” p 22 Lelo Eliakimu q mwana Hilkia, uwaleangalila aba mu ng’anda, r na Shebna s kalemba na Yoa t mwana Asafi, kebukisha, baile kuli Hisekia nabalepula ifya kufwala fyabo, u kabili bamwebele amashiwi ya kwa Rabsake. v Nomba ilyo fye Imfumu Hisekia yaumfwile, ilyo line yalepwile ifya kufwala fya iko no kufwala insamu1 w yaingile na mu ng’anda ya kwa Yehova. x 2 Kabili yatumine Eliakimu, y uwaleangalila aba mu ng’anda, na Shebna kale-

37

Es 37:11 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

Hisekia atiina; aipusha Esaya ICIPA. 36 a Am 71:12 Am 125:1 b 2Is 18:30 c 2Is 18:31 d 1Is 4:20 Mk 4:4 Sek 3:10 e 2Is 18:31 f 2Is 17:6 2Is 17:23 g 2Is 18:32 h 2Is 19:12 2Im 32:14 Es 10:11 Es 37:12 i 2Sa 8:9 2Is 19:13 j Ye 49:23 k 2Is 17:24 l 2Is 17:6 2Is 17:23 2Is 18:34 Es 10:11 m 2Is 18:35 2Is 19:17 n 2Im 32:15 Am 2:2 Es 37:23 Da 3:15 o Am 38:13 Am 38:14 Am 39:1 Amp 9:7 Amp 26:4 Mt 7:6 p 2Is 18:36 q 2Is 18:18 r 2Is 18:37 s Es 22:15 t Es 36:3 u Ukt 37:29 2Is 22:11 v 2Is 18:17



















ICIPA. 37 w 2Is 19:1 Mt 11:21 x 2Im 7:16 y Es 36:3



















Ku Kulyo a b c d e f

g h i j k l m n o p q r

2Is 18:18 2Is 19:2 Es 1:1 2Im 26:22 Lk 3:4 Am 50:15 Am 91:15 2Is 18:32 2Im 32:17 Es 10:12 Es 36:18 2Is 19:3 Es 26:17 2Is 18:28 1Sa 17:45 2Is 18:35 Es 36:20 2Is 19:4 2Im 32:20 Am 50:15 Yoe 2:17 2Is 17:18 Ro 9:27 2Is 19:5 2Is 19:6 Amg 20:1 Ro 8:31 2Is 18:17 2Is 19:7 Amp 21:1 Ob 1

928

mba a na bakalamba pali bashimapepo b kuli kasesema Esaya c mwana Amose, d ninshi nabafwala insamu. 3 Kabili bamwebele ati: “Hisekia atila, ‘Buno bushiku, bushiku bwa bulanda e no kwebaulwa no kusaalulwa, f pantu tuli ngo mwanakashi uuli mupepi no kupaapa, nomba takuli amaka ya kupaapa. g 4 Nalimo Yehova Lesa obe akomfwa amashiwi ya kwa Rabsake,1 h uo shikulu wakwe imfumu ya Asiria atumine ku kusaalula i Lesa wa mweo, kabili akamukanda pa mashiwi ayo Yehova Lesa obe omfwile. j Kabili upepeleko k abashalapo abalipo.’” l 5 Awe ababomfi ba Mfumu Hisekia baile kuli Esaya. m 6 E lyo Esaya abebele ati: “Mwebe shikulwinwe amuti, ‘Yehova atila: n “Witiina o pa mulandu wa mashiwi ayo umfwile ayo ababomfi p ba mfumu ya Asiria balandile pa kunsaalula. 7 Mona, ndebika umupashi q muli yena, kabili ikomfwa ilyashi r no kubwelela ku calo ca iko; kabili nkailenga ukufwa ku lupanga mu calo ca iko.”’” s 8 Awe Rabsake t alibwelelemo no kuyasanga imfumu ya Asiria ilelwa na Libna, u pantu alyumfwile ukuti yalifumine ku Lakishi. v 9 Nomba yaumfwile pali Tirhaka w imfumu ya Etiopia ukutila: “Naisa mu kulwa na iwe.” Ilyo yaumfwile, ilyo line fye yatumine inkombe x kuli Hisekia, no kutila: 10 “Mwebe Hisekia imfumu ya kwa Yuda, amuti, ‘Wileka Lesa obe uo ucetekele akubepe, y ati: “Yerusalemu takacimfiwe ku s 2Im 32:21; Es 37:38; t 2Is 18:17; 2Is 19:8; u Yos 10:29; 2Is 8:22; v 2Is 18:14; Mk 1:13; w 2Is 19:9; x 2Is 18:17; y 2Is 18:5; 2Im 32:15; Am 22:8; Es 36:4.

Es 37:41 Moneni pali Es 36:2 apo balondolola umwalola ishiwi lya kuti “Rabsake.”

929

Hisekia apepa pe tempele. Esaya amwasuka

mfumu ya Asiria.” a 11 Mona! Walyumfwa ifyo ishamfumu sha Asiria shacitile ku fyalo fyonse pa kufyonaula, b nomba bushe iwe ukapokololwa? c 12 Bushe balesa d ba nko isho ifikolwe fyandi fyaonawile balipokolwele shilya nko, e e kutila Gosani f na Harani g na Resefe na bena Edene h abali mu Telasari? 13 Bushe ili kwi imfumu ya Hamati i ne mfumu ya Aripadi j ne mfumu ya musumba wa Sefaribaimu, k ne mfumu ya Hena ne ya Iba?’” l 14 Awe Hisekia apokele bakalata ku nkombe no kubabelenga, m na pa numa Hisekia aile ku ng’anda ya kwa Yehova no kufungulula bakalata pa ntanshi ya kwa Yehova. n 15 Kabili Hisekia apepele kuli Yehova, o ati: 16 “Mwe Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, p mwe baikala pali bakerubi, ni mwe mweka mwe Lesa wa cine mu mabufumu yonse aya pe sonde. q Ni mwe mwalengele umuulu ne calo. r 17 Kutikeni mwe Yehova no kumfwa. s Isuleni amenso yenu, t mwe Yehova, no kumona, kabili umfweni amashiwi yonse aya kwa Sankeribu u ayo atumine ku kuseebanya Lesa wa mweo. v 18 Mwe Yehova, ca cine, ukuti ishamfumu sha Asiria shalyonaula ifyalo fyonse, pamo pene ne calo cabo. w 19 Kabili kwali ukoca balesa babo mu mulilo, x pantu tabali balesa iyo, y lelo bapangilwe fye ne fimuti na mabwe ku minwe ya bantu, z e co babonawilile. a 20 E ico nomba, mwe Yehova Lesa wesu, b tupususheni mu minwe yakwe, c pa kuti amabufumu yonse aya pe sonde yeshibe ukutila imwe, mwe Yehova, ni mwe Lesa mweka.” d 21 Awe Esaya mwana Amose atumine amashiwi kuli Hisekia, ukuti: “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Apo wapepa

ICIPA. 37 a 2Is 19:10 b 2Is 17:5 2Im 32:13 Es 10:11 Es 36:18 c 2Is 19:11 d 2Sa 5:21 1Ko 8:4 e Es 36:19 f 2Is 19:12 g Ukt 11:31 Ukt 29:4 h Ek 27:23 i 2Sa 8:9 Es 36:19 j 2Is 18:34 k 2Is 17:24 l 2Is 19:13 m 2Is 19:14 n 1Is 8:30 2Im 6:20 2Im 20:9 o Esr 9:5 Am 123:1 Da 9:3 p 2Sa 7:26 1Is 8:23 Am 46:7 Es 8:13 q Am 86:10 Es 6:3 r Ukt 1:1 2Is 19:15 Am 146:6 Ye 10:12 s 2Im 6:40 Am 17:6 Am 65:2 Am 71:2 Am 130:2 t 2Im 16:9 Yb 36:7 1Pe 3:12 u 2Is 19:16 v Am 74:10 Am 79:12 Es 37:4 w 2Is 15:29 2Is 16:9 1Im 5:26 x Es 10:11 y Am 115:4 Ye 10:2 1Ko 8:4 z Es 40:19 Es 41:7 Ho 8:6 Imi 17:29 a 2Is 19:18 b Amg 32:31 Am 91:2 c 1Sa 14:6 2Is 19:19 d Amg 32:39 Am 83:18 Am 96:5



















Ku Kulyo a 2Is 19:20 b 2Is 19:21 c Yb 16:4 Am 22:7 Am 109:25 d 2Is 19:4 2Is 19:16 e 2Is 18:30 f 2Is 18:35 Es 10:13 g Amp 6:17 Amp 30:13 h Ukf 15:11 Am 71:22 Es 5:24 Es 10:20 Ye 51:5 Ek 39:7

ESAYA 37:11-26

kuli ine pali Sankeribu imfumu ya Asiria, a 22 aya e mashiwi ayo Yehova alanda pali ena: “Umukashana nacisungu Sione nakusuula, nakupumya. b Ku numa yobe umukashana Yerusalemu apukunya umutwe. c 23 Bushe nani waseebanya d no kupontela? e Kabili nani uo wasanswilile ishiwi lyobe f No kupunamikila amenso yobe mu muulu? g Wacita ifi ku Wa Mushilo uwa kwa Israele! h 24 Nauseebanya Yehova ukupitila mu babomfi bobe, no kutila, i ‘Ku maceleta yandi ayengi aya nkondo, ine, j Ine nkanina pa fitungu fya mpili, k Ku ncende sha mu Lebanone ishaba ukutali sana; l Kabili nkatema imikedari ya uko iitali, ne mikupri ya uko iisuma. m Kabili nkengila mu ncende shakwe ishaba pa muulu sana, mu mutengo wa miti ya fisabo. n 25 Ine nkemba ifishima no kunwa amenshi, Kabili ku makasa yandi nkakamya utumifoolo tonse utwafuma mu mumana wa mu Naelo o utwa ku Egupti.’ p 26 Bushe tawaumfwa? q Ukutula ku kale e fyo mfwaya ukucita. r Ukutula ku nshiku sha ku kale nalipanga. s Nomba nkacicita. t Kabili ni we ukalenga i 2Is 19:4; 2Is 19:22; 2Im 32:17; j Am 20:7; k Es 10:12; Es 14:13; l Es 10:34; Ek 31:3; m Ek 31:8; n 2Is 19:23; o Ukf 7:19; p 2Is 19:24; Es 19:6; q Ukf 9:14; Yos 9:9; r Ukt 12:3; s 2Is 19:25; Am 33:11; Es 46:11; t Am 17:13; Es 55:11.

ESAYA 37:27–38:3

Icishibilo. 185,000 bafwa. Hisekia alwala

imisumba ya malinga ukuba ifibolya nge fitantaala. a 27 Kabili abekashi ba iko bakatompoka amaboko; b Bakatiina nga nshi no kwikatwa insoni. c Bakaba nge fimenwa fya mu mpanga ne cani iciteku, d Nge cani ca pa mitenge e ne ca mu mabala ku mwela wa ku kabanga. f 28 Kabili nalishiba g bwino bwino ukwikala kobe tondolo no kufuma kobe h no kwingila kobe, Ne fyo ufwaya ukulwisha ine, i 29 Pantu ukufwaya kobe ukwa kulwisha ine j no kubuluma kobe nafifika mu matwi yandi. k Kabili nkakoba icinkobwe mu myona yobe ne mikobelo pa kati ka milomo yobe, l Kabili nkakubwesesha mu nshila iyo waishilemo.” m 30 “‘Kabili ici e cikaba icishibilo kuli iwe: Uno mwaka mukalya ifikamena ku fyashele ilyo mwalelobolola, n na mu mwaka wa cibili mukalya ifya kuimenena fye; e lyo mu mwaka wa citatu, mukabyala imbuto, no kulobolola, no kulima amabala ya myangashi no kulya ifisabo fya yako. o 31 Kabili abakapusuka mu ng’anda ya kwa Yuda, abakashalapo, p bakalimba imishila no kutwala ifisabo. q 32 Pantu abashalapo r bakafuma mu Yerusalemu na bakapusuka bakafuma mu Lupili lwa Sione. s Ukupimpa kwa kwa Yehova kukacita ici. t 33 “‘E ico Yehova alanda pa mfumu ya Asiria ati: u “Tayakengile muli uno musumba v nangu kulasamo umufwi nangu

ICIPA. 37 a Le 26:33 2Is 19:25 Es 17:9 b Am 48:6 Am 127:1 c Amg 28:66 2Is 19:26 Am 48:5 d Am 37:2 Am 92:7 Am 103:15 Es 40:7 Yak 1:10 e Am 129:6 f 2Is 19:26 g Amp 5:21 Amp 15:3 Ye 23:24 He 4:13 h Amg 28:6 i 2Is 19:27 j Am 2:2 Am 10:13 Am 46:6 Es 10:15 Es 37:23 k 2Is 18:35 Es 36:4 Es 36:20 Na 1:9 l Am 32:9 Es 30:28 Ek 38:4 Ams 4:2 m 2Is 19:28 2Is 19:33 n Le 25:5 o 2Is 19:29 p Es 1:9 Es 10:21 Ro 9:27 Ro 11:5 q 2Is 19:30 r 2Is 19:4 s 2Is 19:31 t Es 9:7 Es 59:17 Ek 5:13 Yoe 2:18 Sek 1:14 u Es 10:24 v 2Im 32:22 Es 10:32 Es 33:20



















Ku Kulyo a 2Is 19:32 b 2Is 19:33 Amp 21:30 c 2Is 20:6 Es 31:5 Es 38:6 d Amg 32:27 1Sa 12:22 Ek 36:22 e 1Is 15:4 2Is 19:34 Ye 30:9 Ek 37:24 f 2Sa 24:16 Am 35:5 g 2Is 19:35 2Im 32:21 h Am 76:6 i 2Is 19:7 2Is 19:28 j 2Is 19:36 k Ukt 10:11 Yn 1:2 Na 1:1 Sef 2:13 l 2Is 19:37 m 1Ko 8:4 n 2Im 32:21 o Ukt 8:4 Ye 51:27

930

kwisa ne nkwela nangu ukutuulikila uyu musumba amaloba nge cibumba.”’ a 34 “‘Mu nshila yaishilemo e mo ikabwelela, kabili muli uno musumba tayakesemo,’ e fyo Yehova asosa. b 35 ‘Kabili nkacingililac uno musumba pa kuti mpusushe uno musumba pa mulandu wandi d na pa mulandu wa kwa Davidi umubomfi wandi.’” e 36 Kabili malaikaf wa kwa Yehova aliile no kuyaipaya abantu amakana umwanda umo na makana amakumi cinekonsekonse na yasano (185,000) abali mu nkambi ya bena Asiria. g Ilyo abantu baimine ulucelo, moneni, bonse bali fitumbi. h 37 E ico Sankeribu i imfumu ya Asiria alifumineko no kuya, alibwelelemo j no kuyaikala mu Ninebe. k 38 Nomba ilyo afukeme alepepa mu ng’anda ya kwa Nisroke l lesa wakwe, m Adrameleke na Sharesere, abana bakwe, balimwipeye ku lupanga, n kabili bafulumukile ku calo ca Ararati. o Kabili Esarihadone p umwana wakwe alimupyene no kutendeka ukuteka. mu nshiku shilya Hi38 Awe sekia alilwele ubwa kufwa. q E ico Esaya r mwana Amose kasesema aile kuli ena no kumweba ati: “Yehova atila, ‘Eba aba mu ng’anda yobe ifya kucita, s pantu iwe ukufwa kwena ulefwa kabili tawabe no mweo.’” t 2 Awe Hisekia apilibukile ku cibumba, u alapepa kuli Yehova v 3 no kutila: “Napapaata, mwe Yehova, ibukisheni w ifyo naenda x mu cishinka y no mutima onse z ku cinso cenu kabili nalicita icisuma mu mep Esr 4:2; ICIPA. 38 q 2Im 32:24; r 2Is 19:20; Es 1:1; s 2Sa 17:23; t 2Is 20:1; u 1Is 8:30; 2Is 20:2; Mt 6:6; v Am 50:15; Am 91:15; w Neh 13:22; Am 20:3; 1Ko 15:58; He 6:10; x Ukt 5:22; 1Is 2:4; 2Im 31:20; y Am 51:6; Am 145:18; z 2Im 31:21.

931

Hisekia apola; aimba ulwimbo lwa kutootela

nso yenu.” Awe Hisekia alililile nga nshi. a 4 Kabili amashiwi b ya kwa Yehova yaishile kuli Esaya, ayati: 5 “Kabiye, kabili usose kuli Hisekia, auti: ‘Yehova Lesa wa kwa Davidi icikolwe c cobe atila: “Ning’umfwa ipepo lyobe. d Nimona ifilamba fyobe. e Mona ndelundako imyaka ikumi na isano (15) ku nshiku shobe; f 6 kabili nkapokolola iwe na uno musumba ku mfumu ya Asiria, kabili nkacingilila uno umusumba. g 7 Kabili ici e cishibilo icafuma kuli Yehova ica kukulanga ukuti Yehova akacita ifyo asosele: h 8 Mona, icinshingwa icili pa matabo, ico akasuba i kalengele ukuba pa matabo ya kwa Ahasi, ndecilenga ukubwelela ku numa amatabo ikumi (10).”’” j Awe akasuba kabwelele ku numa amatabo ikumi ukufuma pa matabo apo kali. k 9 Aya e mashiwi Hisekia imfumu ya Yuda alembele ilyo alwele l no kupola ku bulwele bwakwe. m 10 Ine natile: “Mu nshiku shandi nkaya mu mpongolo n sha ku Nshiishi.1 Nabampoka inshiku shandi ishashala.” o 11 Natile: “Nshakamone Jah, cine cine nshakamone Jah, mu calo ca ba mweo. p Nshakaloleshe na kabili pa bantunse, nkaba na bekashi ba mu calo ca mfwa. 12 Ubwikalo bwandi nabutintwa q no kufumishiwa kuli ine nge tenti lya bacemi. Nimfunga ubumi bwandi kwati ni kapikula wa nsalu; Bamputula r nga filya bapuEs 38:101 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

ICIPA. 38 2Is 20:3 2Is 20:4 2Im 34:2 2Is 19:20 Amp 15:29 1Yo 5:14 e 2Is 20:5 Am 39:12 Am 56:8 f 2Is 20:6 Am 91:16 g 2Is 19:34 2Im 32:22 h 2Is 20:8 i Yos 10:12 j 2Is 20:9 2Im 32:24 k 2Is 20:11 l 2Is 20:1 m Amg 32:39 1Sa 2:6 n Yb 38:17 Am 9:13 Am 107:18 o Am 90:10 Lkm 3:2 Lkm 7:17 p Am 6:5 Lkm 9:5 q Am 146:4 Lkm 8:8 r Yb 14:2



















a b c d

13

14

15

Ku Kulyo a Yb 17:1 b Am 130:6 Am 131:2 c Da 6:24 Ho 5:14 d Am 39:10 e Am 102:7 Ye 8:7 f Es 59:11 Ek 7:16 Na 2:7 g Am 39:7 Am 119:82 h Am 119:123 i Am 39:12 j 1Pe 5:7 k 2Is 4:27 Yb 7:11 Yb 21:25 Lk 22:62 l Yb 33:28 Am 71:20 m 1Sa 2:6 Am 86:13 n Am 30:5 o Am 28:1 Am 30:3 Am 86:13 Am 88:5 Yn 2:6 p Es 43:25 Mk 7:18 Ro 4:8 q Am 30:9 Am 88:10 Am 146:4 r Am 6:5 Am 115:17 Lkm 9:10

16

17

18

ESAYA 38:4-18

tula insalu ku ca kupikwilako. Ukutula akasuba ukufika ubushiku mulendekelesha fye. a Naisansamusha ukufika ulucelo. b Atwalilile ukufunaula amafupa yandi kwati ni nkalamo; c Ukutula akasuba ukufika ubushiku mulendekelesha fye. d Ndalongofyanya kwati ni pwele; e Ndelila fye nge nkunda. f Amenso yandi yalolekesha ku muulu: g ‘Mwe Yehova, ndecula. Ngafweni.’ h Cinshi ndesosa, kabili cinshi na o alasosa kuli ine? i Umwine alicitapo fimo kale. j Nyenda bulanda bulanda imyaka yandi yonse mu kucula kwa mweo wandi. k ‘Mwe Yehova, ku mashiwi yenu e ko abantu babela aba mweo; kabili nge fyo caba kuli bonse, mu fyo mucita e mwaba amaka ya bumi bwandi. l Kabili mukamposha no kunsunga uwa mweo. m Moneni! Ukucila ukuba umutende naponenwa no bubi; n Kabili imwe mwatemwa umwe o wandi kabili tamu-ulekele ukuya ku cilindi ca bonaushi. o Pantu mwap o osa ku numa yenu imembu shandi shonse. p Pantu Inshiishi1 te kuti imulumbanye; q imfwa na yo te kuti imucindike. r

Es 38:181 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

ESAYA 38:19–40:5

Lesa akalipila Hisekia. Ishiwi mu matololo

Abaleya mu nindi te kuti basubile mu cishinka cenu. a 19 Uwa mweo, uwa mweo, e wingamulumbanya, b Nge fyo na ine ndecita buno bushiku. c Wishi kuti asambilisha d abana bakwe icishinka cenu. 20 Mwe Yehova, mpususheni, e kabili tukalisha inyimbo sha pa filimba fyandi ifya nsale f Inshiku shonse isha mweo wesu pa ng’anda ya kwa Yehova.’” g 21 Kabili Esaya atile: “Lekeni babuule icimamantwa ca makunyu ayauma no kusuba pa cipute, h pa kuti apole.” i 22 Nomba Hisekia aipwishe ati: “Bushe cishibilo nshi ica kulanga ukuti nkaya ku ng’anda ya kwa Yehova?” j

ilya nshita Merodaki39 Pali baladani mwana Baladak

ni imfumu ya Babiloni l atumine bakalata no bupe m kuli Hisekia, ilyo aumfwile ukuti alilwele lelo nomba alipolele. n 2 E ico Hisekia alisekelele pa bupe o no kulanga inkombe ing’anda yakwe iya cuma, p silfere na golde na mafuta ya balsamu q na mafuta ayasuma no mwalesungilwa ifyanso r fyakwe ne fyuma fyakwe fyonse. Tapali nangu cimo ico Hisekia ashabalangile mu ng’andas yakwe na mu bufumu bwakwe bonse. t 3 Pa numa ya ifi Esaya kasesema aile ku Mfumu Hisekia no kuipusha ati: u “Finshi aba baume balandile, kabili bafumine kwi pa kwisa kuli iwe?” Na o Hisekia ayaswike ati: “Bafumine ku calo ca kutali, ku Babiloni.” v 4 Na kabili aipwishe ukuti: “Finshi bacimona mu ng’anda yobe?” w E lyo Hisekia

ICIPA. 38 a Lkm 9:5 Es 38:11 b Am 63:4 Am 146:2 c Yh 9:4 d Ukt 18:19 Amg 4:9 Yos 4:21 Am 78:3 e Am 27:5 f Am 30:12 Am 150:4 g 2Is 20:5 Am 84:2 h Yb 2:7 i 2Is 20:7 j 2Is 20:8



















ICIPA. 39 k 2Is 20:12 l Ukt 10:10 Es 13:19 m 2Im 32:23 n 2Is 20:5 o Yb 31:25 Amp 23:5 p 2Is 20:13 2Im 32:27 q 1Is 10:25 r Neh 3:19 Es 22:8 s Ye 9:23 t 2Is 20:13 u Es 38:1 v Amg 28:49 2Is 20:14 w 2Is 20:15



















Ku Kulyo a 2Is 20:16 b 2Is 24:13 2Is 25:13 2Im 36:18 Ye 52:17 c 2Is 20:17 Da 1:2 d 2Is 24:12 2Is 25:6 2Im 33:11 Ek 17:12 e Da 2:49 Da 5:29 f 2Is 20:18 g Le 10:3 Am 39:9 1Pe 5:6 h Ye 33:6 i 2Is 20:19



















ICIPA. 40 j Es 35:3 Es 49:13 Es 51:3 Sek 1:13 2Ko 1:3 k 2Im 30:22 Ho 2:14 l Am 79:8 Am 103:13 m Am 32:1 Ye 31:34 Ye 33:8 n Ye 16:18 Da 9:12 o Mt 3:3 Mko 1:3 Lk 3:4 Yh 1:23 p Es 35:8 Es 57:14 Mal 3:1 q Es 11:16

932

ayaswike ati: “Bacimona fyonse ifyaba mu ng’anda yandi. Tapali nangu cimo pa fyuma fyandi ico nshacibalanga.” 5 Esaya nomba e pa kweba Hisekia ati: a “Umfweni ifyo Yehova wa mabumba asosa, 6 ‘Mona! Inshiku shileisa, kabili fyonse ifyaba mu ng’anda yobe na fyonse ifyo ifikolwe fyobe fyalonganike ukufika na pali buno bushiku fikasendwa ku Babiloni.’ b ‘Tapakashale nangu cimo,’ c e fyo Yehova asosa. 7 ‘Kabili abana bobe bamo abakafuma muli iwe, abana abo ukafyala, bakasendwa d no kuyaba bacilolo e mwi sano lya mfumu ya Babiloni.’” f 8 E lyo Hisekia atile kuli Esaya: “Amashiwi ya kwa Yehova ayo wasosa yawama.” g Kabili atile: “Pantu umutende ne cine h fikatwalilila mu nshiku shandi.” i sansa40 “Sansamusheni, musheni abantu bandi,” e fyasosa Lesa wenu. j 2 “Koselesheni Yerusalemu k kabili mwebeni ukuti inshita yakwe iya kubomba mwi bumba lya bashilika naipwa, l ukuti ulubembu lwakwe nalwelelwa. m Pantu napokelela ku kuboko kwa kwa Yehova icilingene ne membu shakwe shonse.” n 3 Umfweni! Umuntu alebilikisha mu matololo, o aleti: “Wamyeni inshila ya kwa Yehova! p Lungamikileni Lesa wesu umusebo mu ciswebebe. q 4 Lekeni imipokapoka yonse ilundumikwe, r no lupili lonse na kapili fibatamikwe. s Kabili impanga ya tupili ikaba iyatambalala, ne mpanga yalundumana ikabatama. t 5 Kabili ubukata bwa kwa Yehova bukasokololwa, u na bantu bonse bakabur Es 42:16; Lk 3:5; s Es 2:12; t Am 26:12; u Am 50:15; Am 72:19; Es 24:15.

933

Icebo ca kwa Lesa. Tapali uwaba nga Yehova

mwena pamo, a pantu akanwa ka kwa Yehova nakasosa.” b 6 Kutikeni! Kuli uuleti: “Bilikisha!” c Kabili umo atile: “Cinshi ndebilikisha?” Bilikisha ati, “Abantu bonse cani iciteku, kabili icikuuku cabo conse caba nge luba lya mu mpanga. d 7 Icani iciteku cauma, iluba lyabonsa, e pantu umupashi wa kwa Yehova wapuutapo. f Cine cine abantu cani iciteku. g 8 Icani iciteku cauma, iluba lyabonsa; h lelo icebo ca kwa Lesa wesu cena, cikabako umuyayaya.” i 9 Nina uye pa lupili ulutali, j we mwanakashi uuleletela Sione imbila nsuma. k Sansula ishiwi lyobe na maka, we mwanakashi uuleletela Yerusalemu imbila nsuma. l Lisansule. Witiina. m Sosa ku misumba ya kwa Yuda auti: “Moneni Lesa wenu uyu.” n 10 Moneni! Shikulu Mulopwe Yehova akesa na maka, kabili ukuboko kwakwe kukalamutekelako. o Moneni! Ali ne cilambu cakwe, p kabili amalipilo apeela yali pa ntanshi yakwe. q 11 Akacema impaanga shakwe nga filya kacema acita. r Ku kuboko kwakwe akalonganika abana ba mpaanga; s kabili akabasendela pa cifuba cakwe. t Ishileonsha akashisakamana bwino. u 12 Nani uwapima amenshi mu lupi lwakwe, v no kupimina umuulu ku cisansa cakwe w no kupima ulukungu lwaba pe sonde, x nelyo ukupima impili pa ca kupiminako, no tupili pali sekelo? 13 Nani uwapima umupashi wa kwa Yehova, kabili nani uwingamupanda amano no kumusambilisha? y 14 Nani apandene nankwe amano pa kuti amulenge ukwishiba, nelyo nani amusambilisha mu nshila ya mulinganya, nangu ukumusambilisha ukwi-

ICIPA. 40 a Es 49:6 Es 52:10 b Es 55:11 Tt 1:2 c Ye 2:2 d Yb 14:2 Am 90:6 e Yak 1:11 1Pe 1:24 f Am 90:5 Am 103:16 Am 104:29 g Am 103:15 h Am 37:2 i Am 119:89 Es 46:10 Mt 5:18 1Pe 1:25 j 1Sa 26:13 Mt 5:14 k Es 52:7 Ro 10:18 l Lk 24:47 Ro 10:15 m Es 51:7 Yh 12:15 Flp 1:28 1Pe 3:14 n Es 12:2 Es 25:9 Ro 8:31 o Am 2:6 Am 110:2 Es 9:6 Yh 12:38 p Es 62:11 Uks 22:12 q Es 49:4 r Ukt 49:24 Es 49:10 He 13:20 1Pe 2:25 s Ek 34:16 t Yh 21:15 u Ukt 33:13 Yh 10:14 Yh 10:16 1Pe 5:2 v Amp 30:4 w Am 104:2 He 1:10 x Yb 38:5 Amp 8:26 y Yb 21:22 Yb 36:23 Ro 11:34 

Ku Kulyo a 1Ko 2:16 b Yb 32:8 Am 147:5 c Am 62:9 d Es 41:5 e Am 50:10 f Mk 6:7 g Am 39:5 Am 62:9 Da 4:35 h Am 39:11 Am 144:4 Es 41:11 i Ukf 8:10 1Sa 2:2 Am 86:8 Am 89:6 Am 113:5 Ye 10:6 Mk 7:18 j Ukf 20:4 Amg 4:15 Amg 4:16 Imi 17:29 k Es 44:10 Ye 16:20 Hab 2:18

ESAYA 40:6-24

shiba, a nelyo ukumulenga ukwishiba inshila ya mucetekanya wine wine? b 15 Moneni! Inko shaba nge toni lya menshi ukufuma mu ca kutapilamo amenshi; kabili ngo lukungu pali sekelo e fyo shimonwa. c Moneni! Emya ifishi d ngo lukungu. 16 Nangu fye ni Lebanone te kuti alenge umulilo ukutwalilila ukwaka, ne nama shakwe isha mpangae te kuti shikumane ilambo lya koca. f 17 Inko shonse shaba nge shishabako kuli ena; g shimonwa nge shishabapo kabili isha fye kuli ena. h 18 Kabili ni kuli nani mwingapashanya Lesa, i kabili kuti mwatila apalana na cinshi? j 19 Uwaishiba ifya kupangapanga aenga icimpashanya, k kabili uufula ifyela abikako golde, l kabili alefula iminyololo ya silfere. m 20 Asala umuti, umuti uushabola, ukuba umusangulo. n Aifwaila uwaishiba ukubasa, pa kuti apange icimpashanya icabaswa o icishingatelentenshiwa. p 21 Bushe tamwaishiba? Bushe tamwaumfwa? Bushe tabamweba ukufuma pa kutendeka? Bushe tamwailuka ukutula pa kutendeka kwe sonde? q 22 Kwaba uwaikala pa muulu wa calo icabulungana, r ico abaikalamo baba nge fipaso, uufungulula imyulu kwati ni nsalu iya-anguka, uifungulula nge tenti lya kwikalamo, s 23 uulenga abacindami ukuba aba fye, uwalenga abapingushi ba pe sonde ukuba nga bashabako. t 24 Tabalimbwa nakalya; tababyalwa iyo; icishiki cabo l Am 115:4; Am 135:15; Es 37:19; Es 41:7; Ho 8:6; m Aba 17:4; Ye 10:4; n Es 44:14; Ye 10:3; o Am 115:8; Es 2:8; Es 46:7; Hab 2:18; p Es 41:7; q Am 19:1; Imi 14:17; Ro 1:20; r Am 2:4; Am 29:10; Am 68:33; Es 66:1; s Yb 9:8; Yb 38:9; Es 42:5; Es 44:24; Ye 10:12; Sek 12:1; t Am 76:12; Lk 1:52.

ESAYA 40:25–41:10

Lesa tanaka. E wasalile umubomfi wakwe

tacalimba imishila mwi sonde. a Kabili umuntu apuuta fye pali bena na bo bauma; b kabili umwela ukabasenda kwati ni mpimbili. c 25 “Lelo ni kuli ani mwingampashanya pa kuti ningane nankwe?” e fyasosa Uwa Mushilo. d 26 “Lolesheni mu muulu no kumona. Nani uwalengele intanda ishi? e Ni uyo uutungulula ibumba lya shiko mu mpendwa, shonse alashita amashina. f Pa mulandu wa kufula kwa bukose bwakwe, g kabili aba na maka ayengi, tapabulila nangu lumo. 27 “Nga cinshi usosela, we Yakobo, kabili cinshi ulandila, we Israele, auti, ‘Inshila yandi yalifisama kuli Yehova, h kabili Lesa tamona ifyo bamfyenga’? i 28 Bushe tawaishiba nelyo bushe tawaumfwa? j Yehova, Kabumba we sonde lyonse, ni Lesa umuyayaya. k Tanaka e lyo kabili tatompoka. l Takwaba ukwishiba umucetekanya wakwe. m 29 Apeela amaka ku wanaka; n kabili akosha uushikwete amaka. o 30 Abaice bakanaka no kutompoka, na balumendo bakaipununa, 31 lelo abalecetekelap Yehova bakaba na maka na kabili. q Bakapupuka na mapindo kwati ni bakapumpe. r Bakabutuka no kukanatompoka; bakenda no kukananaka.” s kuli ine mu mu41 “Kutikeni talalila, mwe fishi; kabili t

lekeni inko u shibe na maka na kabili. Lekeni bapalame. v Pali iyo nshita lekeni balande. Natupalame capamo ku bupingushi. w 2 “Nani acincisha umuntu ukufuma ku kabanga? x Nani mu bulungami amwitile ukwisa uko ali,1 ukumupeela inko, Es 41:21 Mu ciHebere paba ati, “ku makasa yakwe.”

ICIPA. 40 a 1Is 21:21 2Is 10:11 Ye 22:30 b Es 11:4 c Am 58:9 Amp 1:27 Es 17:13 d Es 40:18 e Am 8:3 Am 102:25 f Am 147:4 g Am 89:13 Ye 32:17 h Am 77:7 Es 49:14 Es 60:15 Ek 37:11 Ro 11:1 i Yb 27:2 Yb 34:5 Lk 18:7 j Es 40:21 k Ukt 21:33 Amg 33:27 Am 90:2 Es 57:15 Ye 10:10 Ro 16:26 1Ti 1:17 l Am 121:4 Es 27:3 m Am 139:6 Am 147:5 Es 55:9 Ro 11:33 1Ko 2:16 n Am 29:11 Flp 4:13 He 11:34 o Es 40:26 Ho 12:3 p Am 25:3 q Am 103:5 Am 138:3 r Ukf 19:4 s 1Is 18:46 Am 84:7



















ICIPA. 41 Es 49:1 Am 108:3 Es 41:21 Mk 6:1 Es 44:28 Es 46:11 Uks 16:12



















t u v w x

Ku Kulyo a Am 110:6 Es 45:1 b Es 40:24 c Am 90:16 Am 111:3 Yh 5:17 d Amg 32:8 Imi 17:26 e Es 43:10 Es 44:6 Es 48:12 Uks 1:8 f Es 46:4 Mal 3:6 Yak 1:17 g Ukt 10:5 h Am 65:8 Am 66:3 Am 67:7 i 1Sa 4:9 Yoe 3:10 j Es 44:12 Es 46:6 k Es 40:20 l Ukf 19:5 Le 25:42 m Amg 7:6 Am 33:12

934

no kumulenga ukucimfya ishamfumu? a Nani walebapeela ku lupanga lwakwe ngo lukungu, ica kuti balebasalanganya nge mpimbili ku buta bwakwe? b 3 Nani walebakonka, uwalepita umutende, ale-enda na makasa mu nshila iyo ashaishilemo? 4 Nani uwacincila c no kucita ici, ukwita inkulo ukufuma ku kutendeka? d “Nine, ne Yehova, ne Wa ntanshi; e kabili naba cimo cine na ku ba kulekelesha.” f 5 Ifishi g fyalimwene no kutiina. Impela she sonde shalitutwime. h Balipaleme kabili baleisa fye. 6 Baleafwana, umuntu onse ukwafwa umunankwe, kabili umo alesosa kuli munyina ati: “Kosa.” i 7 E ico uwaishiba ukubasa alekosha kafula wa fyela; j kabili uutelesha ifyela kuli sando alecincisha uupama apa kufulila, alelanda pa kocelela ati: “Kusuma.” Awe umo asukile acikosha ku misomali ukuti citelentenshiwa. k 8 “Lelo iwe, we Israele, uli mubomfi wandi, l iwe Yakobo, we o nasala, m umwana wa kwa Abrahamu n cibusa wandi; o 9 iwe, we o nabuula ukufuma ku mpela sha pano isonde, p kabili iwe, we o naita ukufuma ku ncende sha pe sonde ishaba ukutali sana. q E ico natile kuli iwe, ‘Uli mubomfi wandi; r nalikusala, s kabili nshakukaana iyo. t 10 Witiina, pantu ndi na iwe. u Wilasakamana, pantu nine Lesa obe. v Nkakukosha. w Nkakwafwa. x Nkakutungilila no kuboko kwandi ukwa ku kulyo y ukwa bulungami.’ z n Mt 3:9; He 2:16; o 2Im 20:7; Yak 2:23; p Am 107:3; q Mt 24:31; r Es 43:10; s 1Sa 12:22; t Am 94:14; Ye 33:26; Ro 11:2; Ro 11:26; u Amg 20:1; Yos 1:9; Am 46:1; Ro 8:31; v Am 147:12; Es 60:19; He 8:10; w Amg 33:27; Am 29:11; Sek 10:12; x Am 37:40; Am 115:9; Am 121:2; y Am 63:8; z Am 65:5; Am 89:14.

935

Umwambo Yakobo. Tulesa twa bufi

11 “Mona! Bonse abafulilwa iwe bakalengwa insoni kabili bakaseebana. a Abaleumana na iwe bakaba nga bashabapo no kuloba. b 12 Ukafwaya abalelwa na iwe, lelo tawakabasange. c Bakaba nga bashabapo kabili aba fye, d abalelwa na iwe. 13 Pantu ine, ne Yehova Lesa obe, ndeikata ukuboko kobe ukwa ku kulyo, e ndekweba ati, ‘Witiina. f Ine nkakwafwa.’ g 14 “Witiina, we mwamboh Yakobo, mwe baume ba kwa Israele. i Ine nkakwafwa,” e fyo Yehova, Kalubula obe, j Uwa Mushilo uwa kwa Israele asosa. 15 “Mona! Nakulenga ukuba ica kusokwelako ingano, k ica kusokwelako icipya icatwa. Ukanyantaula impili no kushishonaula; kabili ukalenga utupili ukuba nge misungu. l 16 Ukashela, m kabili umwela ukashisenda, n kabili umwela uukalamba ukashisenda ukwalekanalekana. o Kabili ukasekelela muli Yehova. p Ukaitakishisha mu Wa Mushilo uwa kwa Israele.” q 17 “Abalanda na bapiina balefwaya amenshi, r lelo takuli. Ico bali ne cilaka s indimi shabo shauma. t Ine, ne Yehova, nkabaasuka. u Ine, ne Lesa wa kwa Israele, nshakabashe. v 18 Nkesula imimana pa tupili apashaba akantu, na mu mpanga iyabatama, utumfukumfuku. w Nkalenga amatololo ukuba icishiba ca menshi, ne mpanga yabula amenshi ukuba utumfukumfuku twa menshi. x 19 Mu matololo e mo nkalimba umukedari, umuti wa mushita no muhadasi no muti wa mafuta. y Mu ciswebebe e mo nkalimba umukupri, umutidari no mutashuri pa nshita imo ine; z 20 pa kuti abantu bamone no kwishiba no kubikako amano no kwiluka pa nshita imo ine, ukuti ukuboko kwa kwa Yehova e kucitile ifi,

ICIPA. 41 a Ukf 11:8 Am 86:17 Es 45:24 Uks 3:9 b Es 40:17 Es 60:12 c Es 54:17 d Am 37:10 Am 37:36 e Am 73:23 Am 109:31 Es 42:6 Es 45:1 f Es 41:10 g Amg 33:29 h Yb 25:6 Am 22:6 i Amg 7:7 j Am 19:14 Es 43:14 Es 47:4 k Mk 4:13 Hab 3:12 l Am 18:42 m Mt 3:12 n Am 1:4 o Es 17:13 p Est 9:22 Es 25:9 q Es 12:6 Ye 9:24 r Am 63:1 Es 55:1 Ams 8:11 Uks 22:17 s Amg 28:48 Am 22:15 Isb 4:4 t Lk 16:24 u Am 34:6 Es 30:19 v Ukt 28:15 Am 94:14 Es 42:16 He 13:5 w Am 46:4 Es 30:25 Yoe 3:18 x Am 107:35 y Es 32:15 Es 55:13 Es 60:21 z Es 51:3



















Ku Kulyo a Am 109:27 Ek 39:28 b Yb 23:4 Es 43:9 c Yb 38:3 Es 50:8 Mk 6:2 d Amg 33:5 Es 49:26 Es 60:16 e Es 42:9 Es 46:10 Es 48:5 f Es 44:6 Es 46:9 Ye 16:20 g Es 46:7 Ye 10:5 h Am 115:8 Es 44:10 Ye 10:14 Ye 51:18 1Ko 8:4 i Amg 7:26 Amg 27:15 j Es 44:28 Es 45:1 Ye 51:28 k Es 46:11 Uks 16:12

ESAYA 41:11-28

no kuti Uwa Mushilo uwa kwa Israele e wafipanga.” a 21 “Leteni umulandu wenu uwayafya,” b e fyasosa Yehova. “Leteni imilandu yenu,” c e fyasosa Imfumu ya kwa Yakobo. d 22 “Leteni no kutweba ifikacitika. Twebeni ifya ntanshi ifyo fyali, ukuti tubikeko amano no kwishiba ifyo cikaba ku ntanshi. Nelyo tulengeni ukumfwa ifintu ifikacitika. e 23 Landeni ifikesa pa numa, pa kuti twishibe ukuti ni mwe balesa. f Kabili mufwile ukucita icisuma nelyo icibi, ukuti twelenganye no kumona pa nshita imo ine. g 24 Moneni! Tamwabako, kabili tapaba ico mwacita. h Onse uwamusala wa bunani. i 25 “Nincincisha umo ukufuma ku kapinda ka ku kuso, kabili akesa. j Ukufuma ku kabanga k aketa pe shina lyandi. Kabili akesa pa nkonkani sha bakateka kwati liloba l kabili nga nakabumba uunyanta iloba lyabomba. 26 “Nani uwalanda icintu ukutula pa kutendeka, ukuti twishibe, nelyo ukufuma ku kale, ukuti tusose atuti, ‘Nalungika’? m Kwena takuli uulelanda. Takuli uulenga umuntu ukumfwa. Kabili takuli uuleumfwa amashiwi nangu yamo.” n 27 Kuli uwa ntanshi, uulesosa kuli Sione ati: “Mona! E aba!” o kabili nkapeela kuli Yerusalemu uwa kuleta imbila nsuma. p 28 Awe nalelolesha, kabili takwali umuntu; kabili pali aba tapali uwalepanda amano. q Kabili nalebepusha, ukuti baasuke. 29 Moneni! Bonse tabali kantu. Imilimo yabo ya fye. Ifimpashanya fyabo ifyaengwa, mwela kabili fya fye. r l 2Sa 22:43; Es 10:6; Mk 7:10; Sek 10:5; m Es 43:9; Es 44:7; Es 45:21; n Am 115:6; Hab 2:18; o Es 43:10; Es 44:7; p Esr 1:1; Es 40:9; Na 1:15; Ro 10:15; q Es 63:5; Ye 5:13; Da 2:10; r Am 115:4; Es 44:9; Ye 10:5; Hab 2:18; 1Ko 8:4.

ESAYA 42:1–42:19

Kristu asobelwa. Ishina lya kwa Lesa

Moneni! Umubomfi wandi, a uo ngafwilisha! b Uwasalwa wandi, c uo natemwa! d Nimbika umupashi wandi muli ena. e Akaleta umulinganya ku nko. f 2 Takapunde nangu ukusansula ishiwi lyakwe, kabili takaleke ishiwi lyakwe ukumfwika mu musebo. g 3 Itete ilyafunika takalikontole; h kabili iciku icashibantukila takacishimye. Akaba uwa cishinka pa kuleta umulinganya. i 4 Takashibantukile nelyo ukufunwa mpaka aleta umulinganya mwi sonde; j kabili ifishi fikalalolela amafunde yakwe. k 5 Lesa wa cine, Yehova, Kalenga wa muulu l kabili Uwapulamo uufungulula umuulu; m uwabumba isonde n ne fyabapo, o uupeela umupu p ku bantu ababamo, q no mupashi ku bendamo atila: r 6 “Ine, ne Yehova nakwitila mu bulungami, s kabili nakwikete ku kuboko kobe. t Kabili nkakucingilila no kukupeela ukuba icipangano ca bantu, u ukuba ulubuuto ku nko, v 7 pa kuti ulenge amenso ya mpofu ukumona, w no kufumya umufungwa mu cifungo, x no kulubula abaikala mu mfifi ukubafumya mu cifungo. y 8 “Nine Yehova. Ilyo e shina lyandi; z nshakapeele ubukata bwandi kuli umbi, a nangu amalumbo b yandi ku fimpashanya ifyabaswa. c 9 “Ifya kubalilapo fyaliisa, lelo ifipya e fyo ndelondolola. d Ilyo fishilatendeka ukumoneka, namulenga ukufyumfwa.” e 10 Imbileni Yehova ulwimbo ulupya, f amalumbo yakwe ukufuma ku mpela she sonde, g imwe mwe baleya kuli bemba h ne fyabamo, mwe fishi na mwe baikalamo. i 11 Lekeni amatololo j ne misumba ya yako fisa-

42

ICIPA. 42 a Es 52:13 Mt 12:18 Yh 4:34 Yh 6:38 b Es 49:7 Yh 16:32 c Am 89:19 Lk 9:35 1Pe 2:4 d Mt 3:17 Yh 6:27 2Pe 1:17 e Es 61:1 Mt 3:16 Imi 10:38 f Mt 12:18 Ro 15:9 g Sek 9:9 Mt 12:16 Mt 12:19 h Es 40:11 Mt 11:28 He 2:17 i Am 72:2 Es 11:3 Mt 12:20 Yh 5:30 Uks 19:11 j Es 9:7 Es 49:8 k Ukt 12:3 Ukt 49:10 Am 22:27 Mt 12:21 l Am 102:25 Es 40:26 m Am 104:2 Es 40:22 n Ukt 1:1 Am 136:6 o Ye 10:12 p Ukt 7:22 q Ukt 2:7 Imi 17:25 r Yb 12:10 Lkm 12:7 s Am 45:6 Es 32:1 t Es 41:13 u Es 49:8 Mt 26:28 He 8:6 v Es 49:6 Lk 2:32 Yh 8:12 w Es 35:5 x Es 61:1 y He 2:15 1Pe 2:9 z Am 83:18 a Es 48:11 b Ukf 15:11 Es 12:4 c Ukf 32:8 Ukf 34:14 d Ukt 12:2 Ukt 15:14 Yos 21:45 1Is 8:15 e Es 41:23 Es 43:19 Ams 3:7 2Pe 1:21 f Am 96:1 Am 98:1 Uks 14:3 g Es 44:23 Hab 3:3 h Am 107:23 i Am 97:1 Es 51:5 j Es 32:16 Es 35:1

936

nsule amashiwi, imishi umwaikala Kedari. a Lekeni abekashi ba mu ncende ya mabwe b bapunde ne nsansa. Lekeni abantu bapunde ukufuma pa muulu wa mpili. 12 Lekeni bapeele Yehova umucinshi, c kabili mu fishi lekeni bamulumbanye. d 13 Yehova umwine akafuma nge mpalume. e Akabukulula ukupimpa ngo mwaume wa bulwi. f Akapunda, akawelesha ukuwelesha kwa bulwi; g akalanga ukuti wa maka ukucila abalwani bakwe. h 14 “Natalala pa nshita ntali. i Nali tondolo. j Naleilama. k Nkateta no kupemashika, no kutusaila pa nshita imo ine, ngo mwanakashi uulepaapa. l 15 Nkonaula m impili no tupili, kabili nkomika umulemfwe wa shiko onse. Kabili nkalula imimana ukuba ifishi, ne fishiba fya menshi nkakamya. n 16 Nkalenga impofu ukwenda mu nshila iyo shishaishiba; o nkashilenga ukwenda mu musebo uo shishaishiba. p Nkalenga incende yafiita iili pa ntanshi yabo ukuba ulubuuto, q ne calo icalundumana ukuba icatambalala. r Ifi e fyo nkabacitila, kabili nshakabashe.” s 17 Bakabweshiwa, bakekatwa insoni nga nshi, abaletetekela ifimpashanya ifyabaswa, t abalesosa ku fimpashanya ifyaengwa abati: “Ni mwe balesa besu.” u 18 Umfweni, mwe bankomamatwi; kabili lolesheni ukuti mumone, mwe mpofu. v 19 Nani uwapofula? Bushe te mubomfi wandi? Kabili nani Ku Kulyo a Ukt 25:13; Am 120:5; Es 60:7; b Ye 48:28; Ye 49:16; c Am 22:27; Es 24:15; Ro 15:9; d Es 66:19; e Am 78:66; Es 59:17; Ye 25:30; f Ukf 15:3; Na 1:2; g Ho 11:10; Yoe 3:16; h Amg 32:39; 1Sa 2:10; i Ye 44:22; j Am 50:3; Am 83:1; k 2Pe 3:9; l Ukt 3:16; m Am 18:7; Ye 4:24; Sef 1:15; n Am 107:33; Es 37:25; Es 44:27; Es 50:2; o Es 29:18; Es 35:5; Ye 31:8; p Es 30:21; q Es 60:1; Es 60:20; r Es 40:4; Lk 3:5; s Am 94:14; He 13:5; t Am 97:7; Es 1:29; Es 44:11; Es 45:16; Ye 2:26; u Ukf 32:4; Es 44:17; v Es 6:10; Es 29:18; Es 43:8.

937

Lesa alonganika abakwe. Muli nte shandi

uwaba nkomamatwi nge nkombe yandi iyo ntuma? Nani uwapofula ngo walambulwa, nelyo uwapofula ngo mubomfi wa kwa Yehova? a 20 Walemona ifintu ifingi, lelo tawatwalilile ukulolesha. b Amatwi yobe yalikomonwa lelo tawaleumfwa. c 21 Yehova pa mulandu wa bulungami d bwakwe afwaya ukukusha e amafunde no kuyacindamika. 22 Lelo bantu abo bapokolola ifipe kabili abo baibila, f bonse balikatwa mu filindi, kabili balifiswa mu fifungo. g Babapokolola ifipe ukwabula uwa kubapokololako, h babebila ukwabula no wa kutila: “Bwesheni!” 23 Nani pali imwe uukakutika kuli ifi? Nani akabikako amano no kumfwa ku nshiku shikesa ku ntanshi? i 24 Nani apeela Yakobo ukuti bamwibile ifipe, no kupeela Israele ku bapokolola ifipe? Bushe te Yehova, uo babembukila, kabili uo bashaendele mu nshila shakwe kabili uo bashakutike ku mafunde yakwe? j 25 E ico alepongolwela pali ena icipyu cakwe, ubukali bwakwe, na maka ya bulwi. k Kabili umulilo wa nkondo walemoca konse konse, l lelo tabikileko amano; m kabili walemubilimina lelo talebikako umutima. n Yehova, Kalenga 43 Nomba obe, we Yakobo, kabili o

Kabumba obe, p we Israele, atila: “Witiina, pantu nalikulubula. q Nalikwita mwi shina lyobe. r Uli wandi. s 2 Nga wapita mu menshi, t nkaba na iwe; u kabili nga wapita mu mimana, tawakebile. v Nga wapita mu mulilo, tawakapye, nangu ulubingu talwakakubabule. w 3 Pantu nine Yehova Lesa obe, Uwa Mushilo uwa kwa Israele Umupusushi obe. x Nimpeela Egupti ukuba icilubula cobe, y Etiopia z

ICIPA. 42 a Es 6:9 Es 56:10 Es 61:1 Ye 4:22 Ek 12:2 Lk 4:18 2Ko 4:4 b Amg 4:9 Amg 29:4 Am 106:7 c Ek 33:31 d Am 71:16 Ro 3:25 e Am 19:7 He 8:10 f Amg 28:33 Es 1:7 Ye 50:17 g Am 102:20 h Amg 28:29 Amg 28:52 Es 51:23 i Le 26:16 Amg 4:30 Amg 32:29 j Aba 2:14 2Im 15:6 Am 106:41 k Amg 32:22 Na 1:6 l 2Is 10:32 2Is 25:9 m Es 9:13 Ye 5:3 Ho 7:9 n Es 57:11 Mal 2:2 

ICIPA. 43 o Am 100:3 Es 43:15 Ef 2:10 p Es 44:2 Es 44:21 q Es 35:9 Es 44:23 Ye 50:34 r Es 45:4 s Amg 32:9 Am 135:4 t Ukf 14:29 Yos 3:15 Am 66:12 He 11:29 u Am 23:4 v 2Is 2:8 w Da 3:25 Sek 13:9 x Es 60:16 Tt 2:10 Tt 3:4 y 2Is 24:7 Ek 29:19 z Es 45:14 

Ku Kulyo a Ukf 19:5 b Amg 7:8 Ye 31:3 c Amp 21:18 d Es 41:10 Es 44:2 Ye 30:10 e Amg 30:3 Am 106:47 Es 66:20 Ek 36:24 Mk 2:12 Sek 8:7 Ro 11:26 f Ye 3:18 g Ye 31:8 h Ye 33:16

ESAYA 42:20–43:11

na Seba ukucila ukupeela iwe. 4 Apo walicindama mu menso yandi, a umoneka uwacindikwa, kabili ine nalikutemwa. b Kabili nkapeela abantu bambi ukucila ukupeela iwe, ne nko ukucila umweo obe. c 5 “Witiina, pantu ndi na iwe. d Ukufuma ku kabanga, nkaleta ulubuto lobe, kabili ukufuma ku masamba nkakulonganika. e 6 Nkasosa ku kapinda ka ku kuso, f nkatila, ‘Leta!’ na ku kapinda ka ku kulyo, nkatila, ‘Witana. Leta abana bandi abaume ukufuma ukutali, na bana bandi abanakashi ukufuma ku mpela she sonde, g 7 onse uwitwa ishina lyandi h kabili uo nabumbile ukuti ncindikwe, i uo nalengele, cine cine, uo napangile.’ j 8 “Leteni abantu abapofula nangu ca kuti balikwata amenso, kabili bankomamatwi nangu ca kuti balikwata amatwi. k 9 Lekeni inko shonse shilonganikwe pamo pa ncende imo, ne nko ishingi shikolonganikwe pamo. l Nani pali bena uwingalondolola ici? m Nelyo bushe kuti batulenga ukumfwa ifya ntanshi? n Lekeni balete inte shabo, o isha kushinina ukuti balungami, nangu lekeni bomfwe no kutila, ‘Ca cine!’” p 10 “Imwe muli nte shandi,” q e fyo Yehova asosa, “ababomfi bandi abo nasala, r pa kuti munjishibe s no kuntetekela, t no kuti mumfwikishe ukuti naba fye cimo cine. u Pa ntanshi yandi takwali Lesa uwabumbilwe, v kabili pa numa yandi takwali umbi. w 11 Ine, nine Yehova, x kabili takwaba umupusushi umbi.” y i Ukf 19:6; Am 50:23; 1Pe 2:9; j Am 95:6; Am 100:3; Es 29:23; k Es 6:9; Es 42:18; l Es 41:1; m Es 44:7; Es 46:10; n Es 48:5; o Es 41:21; p 1Is 18:24; q Es 43:12; Es 44:8; Yh 15:27; Imi 1:8; 1Ko 15:15; Uks 1:5; r Amg 4:37; Amg 10:15; Am 78:68; Mt 24:45; Ef 1:4; 2Te 2:13; s Es 41:20; Ye 31:34; t Yh 20:31; Ro 11:20; u Es 41:4; v Es 44:6; Es 45:6; 1Ko 8:4; w Es 44:8; x Amg 6:4; y Es 12:2; Ho 13:4; 1Ti 2:3; Yu 25.

ESAYA 43:12–44:5

Ukulubulwa mu Babiloni. Afuuta ifilubo

12 “Ine nalilondolwele no kupususha no kulenga cumfwike, a ilyo takwali lesa umbi pali imwe. b Kanshi muli nte shandi,” c e fyo Yehova asosa, “na ine ndi Lesa. d 13 Kabili, inshita yonse naba fye cimo cine; e kabili takuli uwingapususha ukufuma mu kuboko kwandi. f Nkacitapo fimo, g kabili nani uwingabwesha ukuboko kwandi?” h 14 Yehova, Umulubushi wenu, i Uwa Mushilo uwa j atila: “Pa mulandu kwa Israele, wenu nkabatuma ku Babiloni no kulenga imipindo ya fifungo ukwisa pa nshi, k kabili nkawisha abena Kaldi mu mato na bo bakalila imisowa. l 15 Nine Yehova Uwa Mushilo m wenu, Kalenga wa kwa Israele, n Imfumu yenu.” o 16 Yehova, uupanga inshila pali bemba no musebo mu menshi ayengi, p 17 uuleta iceleta lya nkondo na kabalwe, ibumba lya bashilika na ba maka pa nshita imo ine, atila: q “Bakasendama. r Tabakeme. s Bakaloba. t Bakashima nge ciku.” u 18 “Mwi-ibukisha ifya pa kubala, kabili mwitontonkanya pa fya kale. 19 Moneni! Ndecita icintu icipya. v Kabili cili no kumoneka. Bushe imwe tamwakacishibe? w Cine cine, nkapanga inshila mu matololo, x na mu fiswebebe nkapishamo imimana. y 20 Ifiswango fya mu mpanga fikancindika, z bamumbwe na bamwakatala; a pantu nkapeela amenshi mu matololo, imimana mu fiswebebe, b pa kuti abantu bandi, abasalwa bandi, c bakanwe, 21 abantu abo naibumbiile, ukuti balenumbanya. d 22 “Lelo tawalilila kuli ine, we Yakobo, e pantu wantendwa, we Israele. f 23 Tawandetela impaanga sha malambo yobe aya koca, kabili tawancindiki-

ICIPA. 43 a Es 46:10 b Amg 32:12 Am 81:9 c Es 43:10 d Es 37:20 Es 46:9 e Es 41:4 Uks 1:8 f Amg 32:39 Am 50:22 Ho 2:10 g Amg 32:4 Am 64:9 Es 41:4 Da 4:35 h Yb 9:12 Es 14:27 i Am 19:14 Es 44:6 Es 63:16 j Es 54:5 k Es 14:17 Es 45:2 l Ye 50:10 Uks 18:11 m Am 89:18 Ye 51:5 n Es 43:1 o Amg 33:5 Am 74:12 Es 33:22 Uks 11:17 p Ukf 14:16 Yos 3:13 q Ukf 15:4 r Am 76:6 s Es 14:20 Ye 51:39 t Uks 19:20 u Es 1:31 Es 42:3 v Es 42:9 w Es 40:5 Lk 3:6 x Es 11:16 Es 40:3 y Amg 8:15 Am 78:16 Es 41:18 z Am 148:10 a Es 34:13 b Es 41:17 Ye 31:9 Uks 22:17 c Am 33:12 Es 41:8 Es 44:1 1Pe 2:9 d Am 102:18 Es 42:12 Es 60:21 He 13:15 e Es 64:7 f Ye 2:5 Ho 7:10 Mk 6:3



















Ku Kulyo a Es 1:13 Ams 5:25 Mal 1:13 Mal 3:8 b Es 66:3 Ams 5:22 c Ye 6:20 d Le 3:16 e Am 95:10 Es 1:14 Mal 2:13 f Am 51:9 g Es 1:18 Ye 50:20 h Am 25:7 Am 79:9 Ek 20:9

938

la ku malambo yobe. a Nshakupatikisha ukundetela ifya bupe, nangu kukutendusha ku fyanunkila. b 24 Tawabomfya indalama shobe ukunshitila ifyanunkila; c kabili tawansekesha ku mafuta ya malambo yobe. d Wampatikisha ukubomba pa mulandu wa membu shobe; walintendusha ku filubo fyobe. e 25 “Ine, nine ndefuuta f ifilubo g fyobe pa mulandu wandi, h ne membu shobe nshakashiibukishe. i 26 Njibukishako; natupingushanye; j ulondolole pa kuti cishibikwe ukuti ni we ulungike. k 27 Wiso, uwa ntanshi, nabembuka, l na ba ku kulandilako nabalufyanya kuli ine. m 28 E ico nkakowesha bacilolo ba pa ncende ya mushilo, kabili nkaleka Yakobo bakamwipaye na Israele nkaleka bakamutuke. n kutika, we Ya44 “Nomba kobo umubomfi wandi, o

na iwe, Israele, we o nasala. p 2 Yehova, Kalenga obe q kabili Kabumba obe, r uwalekwafwa ukutula mwi fumo, s atila, ‘Witiina, t we mubomfi wandi Yakobo, na iwe, Yeshuruni, u we o nasala. 3 Pantu nkapongolwela amenshi pa wa cilaka, v ne milonga ikakonkoloka pa ncende yauma. w Nkapongolwela umupashi wandi pa bana bobe, x ne paalo lyandi pa ntuntuko shobe. 4 Kabili bakamena nge cani iciteku, y nge miarabimu z iyaba mu mbali ya fishiba. 5 Uyu akatila: “Ndi wa kwa Yehova.” a Na ulya akainika ishina lya kwa Yakobo, b na umbi akalemba pa kuboko kwakwe ati: “Wa kwa i Am 79:8; Ye 31:34; He 10:17; j Yb 23:4; Ye 2:29; k Yb 40:7; Lk 10:29; l Ukt 3:17; Am 78:8; Ro 5:12; m Es 28:7; Ye 5:31; n Amg 28:15; Am 79:4; Am 137:3; Lk 21:24; ICIPA. 44 o Es 41:8; Ye 30:10; p Ukt 17:7; Ukt 35:11; Am 105:6; Ro 11:7; q Es 43:7; r Es 43:1; Es 43:21; Es 44:21; Es 64:8; s Am 71:6; Es 49:1; Ye 1:5; t Es 41:10; u Amg 32:15; Amg 33:5; Amg 33:26; v Es 41:17; w Es 32:2; x Es 32:15; Imi 2:17; y Am 92:13; Es 61:11; Imi 2:41; z Am 137:2; a Sek 13:9; b Est 8:17.

939

Ifimpashanya ne nkuni fifuma ku cimuti cimo

Yehova.” Kabili umo akainika ishina lya kwa Israele.’ a 6 “Yehova, Imfumu ya kwa Israele b kabili Umulubushi wakwe, c Yehova wa mabumba, atila, ‘Nine wa ntanshi kabili uwa kulekelesha, d kabili takuli Lesa umbi kano ine. e 7 Kabili nani uwaba nga ine? f Lekeni abilikishe, ukuti asose no kuleta ubushininkisho kuli ine. g Nga fintu nacita ukutula apo nasaliile abantu ba ku kale, h lekeni na bo basobele ifya ku ntanshi ne fikesa. 8 Mwitiina kabili mwipapa. i Bushe ukutula lilya nshamulenga bonse ukumfwa no kumulondolwela? j Kabili muli nte shandi. k Bushe kwaba Lesa umbi ukucila pali ine? l Awe, takwaba Icilibwe cimbi. m Nshaishibapo nangu cimo.’” 9 Ababasa ifimpashanya bonse ba fye, n kabili ifyo batemwa tafyakabafwe nakalya; o kabili ishi inte shabo tashimona nangu cimo nangu ukwishiba akantu, p pa kuti bomfwe insoni. q 10 Nani uwapanga lesa nelyo ukwenga icimpashanya? r Tacaafwa nangu panono. s 11 Moneni! Abanankwe bonse bakalengwa insoni, t kabili abacenjela mu fya kupangapanga bantunse fye. Bonse bakalongana pamo. u Bakeminina kabili bakatiina. Bakomfwa insoni pa nshita imo ine. v 12 Nomba uufula icela ku ca kufulilako, alefula pa malasha; kabili alebomfya sando pa kupanga, kabili alefula ku kuboko kwakwe ukwa maka. w Awe aumfwa insala, kanshi na maka takwete. Tanwene amenshi; e ico anaka. 13 E lyo uubasa ifimuti, natambulula intambo yakwe iya kupiminako; ashililako ne fishilwa ifyakashika; aciwamya ne cibashilo; kabili ashilapo ku cilembelo, kabili asuka apanga-

ICIPA. 44 a Ga 6:16 b Amg 33:5 Es 33:22 c Ukf 6:6 Es 48:17 Ye 50:34 d Es 41:4 Es 48:12 Uks 22:13 e Amg 4:35 Es 43:10 Es 44:24 Ye 16:20 f Es 40:18 Es 46:9 g Es 43:9 Es 45:21 h Ukt 17:8 Amg 32:8 Es 41:4 Imi 17:26 i Amp 3:25 Es 41:10 j Ukt 15:13 Amg 28:15 Es 48:5 k Es 43:10 l Amg 4:39 1Sa 2:2 m Amg 32:4 2Sa 22:32 n 1Sa 12:21 Am 97:7 Es 41:29 o Aba 10:14 1Is 18:26 1Ko 8:4 p Am 115:5 Am 135:17 q Am 97:7 Ye 51:17 r Ukf 32:4 1Is 12:28 s Ye 10:5 Imi 19:26 t 1Sa 5:3 1Sa 5:7 Es 1:29 u Es 41:6 v Da 3:29 w Es 40:19 Es 41:7 Es 46:6



















Ku Kulyo a Ukf 20:4 Amg 4:16 Amg 4:28 Imi 17:29 Ro 1:23 b Ukt 31:19 Ukt 35:2 Amg 27:15 Aba 17:4 c Es 40:20 Ye 10:3 d Ukf 20:5 Amg 5:9 Aba 2:19 2Im 25:14 Hab 2:19 Uks 9:20 e Le 26:1 Aba 17:3 Aba 18:30 2Is 21:7 Na 1:14 Hab 2:18 f Es 36:19 Es 37:38 Es 45:20 Es 46:7 g Ye 10:14 h Ye 10:8 Ro 1:21 i Ye 5:21

ESAYA 44:6-20

mo icaba ngo muntu, a icayemba ngo muntunse, ukuti cileikala mu ng’anda. b 14 Kuli uubomba umulimo wa kutema imikedari; kabili asala umusango umo uwa muti, umuti uukalamba, kabili auleka wakula no kukosa pa miti ya mu mutengo. c Abyele umuoreni, kabili imfula ileukusha. 15 Kabili waisaba inkuni sha kuti umuntu kuti akoshako no mulilo. E ico atemako inkuni isha kuti onte. Awe akosha umulilo no kupanga umukate. Kabili apanga na lesa uo engakontamina. d Aupanga ukuba icimpashanya icabaswa, e kabili acifukamina. 16 Hafu aoca mu mulilo. Hafu umbi aocapo inama, alya kabili aikuta. Kabili aonta no kutila: “Eya! Nakangabuka. Namona ulubingu lwa mulilo.” 17 Lelo icashalako apangamo lesa, apangamo icimpashanya icabaswa. Acifukamina no kucikontamina no kucipepa no kutila: “Mpususha, pantu ni we lesa wandi.” f 18 Tabaishiba, g kabili tabeluka, h pantu amenso yabo yalishingulwapo pa kuti bemona, i ne mitima yabo pa kuti iiluka. j 19 Kabili takuli uubikako umutima k nelyo uwaba no kwishiba nelyo umucetekanya, l uwingatila: “Hafu wa muti ningoca mu mulilo, kabili pa malasha ya ciko ningocelapo umukate; naocapo inama no kulya. Lelo icashalako bushe e co ndepangamo ica bunani? m Bushe ku cimuti icauma e ko ndefukama?” 20 Alelya imito. n Umutima wakwe uo babepa naumulufya. o Kabili talubula umweo wakwe, nelyo ukutila: “Bushe ici icili mu kuboko kwandi ukwa ku kulyo te bufi?” p j Am 81:12; Es 6:10; Mt 13:15; Ro 1:28; k Amg 32:46; Ek 40:4; Ho 7:11; l Amp 1:4; Amp 2:9; m Amg 7:26; Amg 27:15; 1Is 11:5; n Am 102:9; o Ye 17:9; Ro 1:28; Yak 1:14; p Ye 16:19; Hab 2:18.

ESAYA 44:21–45:8

Yehova Mulubushi wa kwa Israele. Sailasi

21 “Ibukisha ifi fintu, we Yakobo, a na iwe, we Israele, pantu uli mubomfi wandi. b Nalikubumba. c Uli mubomfi wandi. We Israele, nshakakulabe iyo. d 22 Nkafuuta ifilubo fyobe kwati ni kwi kumbi, e ne membu shobe kwati ni ku cilikumbi. Bwelela kuli ine, f pantu nkakulubula. g 23 “Auleni akapundu, mwe myulu, h pantu Yehova nacitapo fimo! i Welesheni ukuwelesha kwa kucimfya, j mwe ncende sha pa nshi ye sonde! k Sekeleleni, mwe mpili, l no kwaula utupundu, mwe mitengo na mwe miti yonse mwe babamo! Pantu Yehova nalubula Yakobo, kabili alalanga ubusuma bwakwe kuli Israele.” m 24 Yehova, Umulubushi n obe kabili uwakubumbile mu nda atila: “Ine, ne Yehova, ndacita fyonse, ukufungulula umuulu o neka, no kulenga isonde. p Nani uwali na ine? 25 Ndafulunganya ifishibilo fya balanda ifya fye, kabili nine nenga ababuka ukucita nga bapena; q ne ubwesesha aba mano ku numa, kabili uulenga amano yabo ukuba ubuwelewele; r 26 uulenga amashiwi ya mubomfi wakwe ukuba aya cine, kabili uufikilisha ifilanda inkombe s shakwe konse; usosa pali Yerusalemu ati, ‘Akekalwamo,’ t na pa misumba ya Yuda ati, ‘Ikakuulwa cipya cipya, u kabili nkemya incende shakwe ishalekeleshiwa’; v 27 uusosa ku menshi ayengi ati, ‘Kama; ne mimana yobe yonse nkakamya’; w 28 uusosa pali Sailasi x ati, ‘Mucemi wandi, na fyonse ifyo mfwaya akaficita’; y no kusosa pali Yerusalemu ati, ‘Akakuulwa cipya cipya,’ na pe tempele, ati, ‘Ica kukuulapo cobe cikapangwa.’” z

ICIPA. 44 Amg 4:9 Es 44:1 Es 43:1 Es 49:15 Am 51:1 Am 103:12 Es 1:18 Es 43:25 Ye 33:8 Imi 3:19 f Ye 3:12 Ho 14:1 Imi 2:38 Yak 4:8 g Es 1:27 Es 48:20 Es 59:20 1Ko 6:20 h Am 69:34 Am 96:11 i Es 43:13 j Am 100:1 Es 49:13 k Am 98:4 Es 41:9 Es 42:10 l Es 55:12 m Es 60:21 n Es 44:6 o Yb 26:7 Am 104:2 Es 40:22 Es 45:12 Es 51:13 p Ukt 1:1 Es 42:5 Es 48:13 Uks 10:6 q Yb 12:17 Ho 9:7 r 2Sa 15:31 Es 29:14 1Ko 1:19 s Yos 21:45 Yos 23:14 Es 55:11 Sek 1:6 t Am 147:2 u Es 60:10 v Es 61:4 w Am 74:15 Es 42:15 Ye 50:38 Uks 16:12 x Esr 1:1 Es 41:25 Es 45:1 Es 46:11 Da 10:1 y 2Im 36:22 Es 48:14 z 2Im 36:23 Esr 1:2 Esr 6:3 Es 45:13



















a b c d e

Ku Kulyo



















ICIPA. 45 a 1Is 19:16 Es 44:28 b Esr 1:1 Am 73:23 Es 45:4 c Es 13:17 Es 41:25 Ye 51:20 d Es 13:4 e Es 40:4 f Am 107:16 g Ye 50:37 h Esr 1:2 Es 44:28 i Ukf 19:5 Es 41:8

940

Ifi e fyo Yehova asosa ku wasubwa wakwe, a kuli Sailasi, uo naikata ku kuboko kwakwe ukwa ku kulyo, b ku kucimfya inko ku ntanshi yakwe, c pa kuti ningakakula mu misana ya shamfumu; ku kwisula ku ntanshi yakwe ifiibi fibili, ica kuti nangu fye ni mpongolo tashakesalwe: 2 “Ine nkakutangilila, d kabili nkapasa apalundumana. e Nkatobaula ifiibi fya mukuba, ne milando ya cela nkaiputaula. f 3 Kabili nkakupeela ifyuma g ifyaba mu mfifi ne fyuma ifyafiswa ukwafisama, pa kuti ukeshibe ukuti nine Yehova Lesa wa kwa Israele, ne wakwitile mwi shina lyobe. h 4 Pa mulandu wa mubomfi wandi Yakobo na pa mulandu wa kwa Israele uwasalwa wandi, i nakwitile mwi shina lyobe; kabili nakupeele ishina lya mucinshi, nangu ca kuti tawanjishibe. j 5 Nine Yehova, kabili takwaba umbi. k Takwaba Lesa umbi kano ine. l Nkakukosha, nangu ca kuti tawanjishiba, 6 pa kuti abantu beshibe ukufuma ku kabanga no kufuma ku masamba ukuti takwaba umbi kano ine. m Nine Yehova, kabili takwaba umbi. n 7 Nine mpanga ulubuuto o no kupanga imfifi, p nine mpanga umutende q no kuleta amacushi, r ine, ne Yehova, ndacita ifi fyonse. s 8 “Mwe myulu, tonyeni ubulungami ukufuma ku muulu kwati ni mfula; t kabili lekeni umuulu wa makumbi utonye ubulungami. u Lekeni isonde liisuke, kabili lekeni lisulemo ipusukilo, kabili lekeni lilenge ubulungami ukupuuka v pa nshita

45

j Ga 4:8; k Amg 4:35; 1Is 8:60; Es 44:8; Yoe 2:27; l Amg 4:39; Amg 32:39; 1Ko 8:4; m 1Sa 17:46; Am 102:15; Es 37:20; Mal 1:11; n Am 83:18; o Ukt 1:3; Am 8:3; Ye 31:35; Yak 1:17; p Ukf 10:21; Am 104:20; Ams 4:13; q Am 29:11; Es 26:12; 2Ko 1:2; r Lkm 7:14; Es 10:6; Ye 18:7; Ams 3:6; s 1Sa 2:7; t Am 72:6; Ek 34:26; u Ho 10:12; 2Pe 3:13; v Es 61:11; 1Ko 3:6.

941

Isonde lyapangilwa ukwikalwamo

imo ine. Ine, ne Yehova, nine nalibumba.” a 9 We bulanda ku umana na Kalenga wakwe, b filya ici-inga cumana ne fi-inga fimbi! Bushe iloba c kuti lyaeba nakabumba ati: “Finshi ulebumba?” Ne co wapanga bushe kuti cakweba ati: “Tawakwata amaboko”? 10 We bulanda ku usosa kuli wishi ati: “Cinshi wafyala?” na kuli nyina ati: “Cinshi ulepaapa?” d 11 Yehova, Uwa Mushilo uwa kwa Israele e kabili Kalengaf wakwe, atila: “Njipusha pa fintu ifileisa g pa bana bandi; h kabili njebeni ico mfwile ukucita pa mulimo i wa minwe yandi. 12 Nine napangile isonde j no kubumba umuntunse uwabapo. k Ine amaboko yandi yalifungulula umuulu, l kabili nalipeela fyonse ifyabamo ifunde.” m 13 “Ine nalimya umuntu umo mu bulungami, n kabili inshila shakwe shonse nkashitambalika. o E ukakuula umusumba wandi, p kabili akalubula abantu bandi abali muli bunkole, q takabalubule pa mulandu wa kuti bamulipila r nangu pa mulandu wa kuti bamupeela amafisakanwa,” e fyo Yehova wa mabumba asosa. 14 Yehova atila: “Ababomfi ba ku Egupti s abashilipilwa na bashimakwebo ba ku Etiopia na bena Seba, t abaume abatali, u bakesa kuli iwe, kabili bakaba abantu bobe. v Bakenda ku numa yobe; bakesa nabakakwa mu minyololo, w kabili bakakukontamina. x Bakapepa kuli iwe, abati, ‘Cine cine Lesa aba na iwe, y kabili takwaba umbi; takwaba Lesa umbi.’” z 15 Cine cine ni mwe Lesa uwaifisa, a Lesa wa kwa Israele, Umupusushi. b 16 Bakekatwa insoni no kuseebana, bonse. Abapanga ifimpashanya bake-

ICIPA. 45 a Es 65:17 Uks 21:1 b Am 2:9 1Ko 10:22 c Es 29:16 Ye 18:6 Ro 9:20 d Mal 1:6 e Es 43:3 f Es 43:7 Es 43:21 g Es 46:10 Ye 33:3 h Es 29:23 Es 60:21 Ye 3:19 Ho 1:10 Ga 3:29 i Am 111:3 j Ukt 1:1 Ukt 14:19 Am 102:25 Es 40:28 Uks 10:6 k Ukt 1:27 Ukt 2:7 Ukt 5:2 Amg 4:32 Am 139:14 Ye 27:5 l Es 44:24 Ye 32:17 Sek 12:1 m Ukt 2:1 Neh 9:6 n Es 42:6 o He 1:8 p 2Im 36:23 Esr 1:2 Es 44:28 q Esr 1:3 Es 14:17 Es 43:14 Es 49:25 r Es 13:17 s Es 19:23 t Am 72:10 u Es 18:7 v Es 49:23 Es 61:5 w Am 149:8 x Est 8:17 Es 14:2 Es 60:14 y Sek 8:23 z Es 44:8 a Am 44:24 b Es 43:11 Es 60:16 Tt 1:3



















Ku Kulyo a Am 97:7 Es 44:9 b Ho 1:7 c Es 26:4 Es 51:6 d Am 25:3 Es 29:22 Yoe 2:26 e Es 54:4 Sef 3:11 f Es 42:5 Ye 10:12 g 2Sa 22:31 1Ko 8:5 h Ukt 14:19 Am 102:25 Uks 10:6 i Yb 38:4 Am 78:69 Am 104:5 Am 119:90 Amp 3:19

ESAYA 45:9-23

ndela pamo mu museebanya. a 17 Israele ena bakamupususha kuli Yehovab ukupususha kwa muyayaya. c Imwe tamwakekatwe insoni, d nelyo ukuseebanae umuyayaya umuyayaya. 18 Pantu Yehova, Kalenga wa muulu, f Lesa wa cine, g Kapanga we sonde kabili Kalenga wa liko, h uwalipampamike, i ushalipangiile apa fye, lelo uwalipangiile ukuti lileikalwamo, atila: j “Nine Yehova, kabili takwaba umbi. k 19 Nshasoseele umwafisama, l mu ncende yafiita iye sonde; nangu kusosa ku lubuto lwa kwa Yakobo, ati, ‘Mfwayeni apa fye.’ m Nine Yehova, nsosa icalungama, kabili nanda ifyatambalala. n 20 “Longaneni no kwisa. o Iseni mupepi pamo, mwe bafyuka mu nko. p Abasenda ifimpashanya fyabo ifyabaswa tabaishiba kantu, nangu ni balya abapepa kuli lesa uushingapususha. q 21 Shimikeni no kulondolola imilandu yenu. r Cine cine, lekeni bapandane amano pamo. Nani walengele ici ukumfwika ukufuma ku kale? s Nani uwashimika ici ukutula lilya? t Bushe te ine, ne Yehova? Nine kabili tapali Lesa umbi kano ine; u nine Lesa umulungami kabili Umupusushi, v kabili takwaba na umbi kano ine. w 22 “Iseni kuli ine no kupusuka, x bonse mwe baba ku mpela ye sonde; pantu nine Lesa, kabili takwaba umbi. y 23 Nali-ilapa ne mwine z—amashiwi yalifuma mu kanwa kandi mu bulungami, a kabili j Ukt 1:28; Ukt 9:1; Am 37:29; Am 115:16; k 1Is 8:60; Es 46:9; l Amg 30:11; Amp 8:1; Es 48:16; m Imp 23:20; 1Im 28:8; 1Ti 4:8; n Am 111:8; Am 119:137; Amp 8:6; o Es 41:5; Uks 22:17; p Es 4:3; Es 66:20; Ye 50:28; q 1Is 18:26; Es 42:17; Ye 50:2; r Es 41:21; s Es 41:22; t Es 43:9; u Es 44:8; Mko 12:32; v Es 43:3; w Amg 4:39; Yoe 2:27; x Am 65:5; Mk 7:7; Yh 3:16; y Amg 4:35; 1Is 8:60; Es 45:5; z Ukt 22:16; Ams 6:8; He 6:13; a Imp 23:19; Tt 1:2.

ESAYA 45:24–47:3

Lesa alasobela ifya ku ntanshi

tayakabwele a —ukuti kuli ine ikufi lyonse likafukama, b no lulimi lonse lukalapa, c 24 ukutila, ‘Cine cine muli Yehova mwaba ubulungami ubwingi na maka. d Bonse abamufulilwa bakesa kuli ena no kwikatwa insoni. e 25 Muli Yehova e mo abana f bonse aba kwa Israele bakabela abalungama g kabili e mo bakaitakishisha.’” h i

j

Bele1 nakontama, Nebo 46 nakongomana; ifilubi

k

fyabo fisangwike ifisendo fya fiswango ifya mu mpanga ne fya fitekwa, ifisendo fyabo, ifipe fyabo, fisendo ku nama ishinakile. 2 Bakenama; bonse bakakontama; nabafilwa ukupususha l ifilubi fyabo ifyo basenda nge fisendo, lelo imyeo yabo ikaya muli bunkole. m 3 “Umfweni kuli ine, mwe ba mu ng’anda ya kwa Yakobo, na imwe mwe bashalapo bonse aba mu ng’anda ya kwa Israele, n imwe mwe bo nasenda ukufuma mwi fumo, mwe basendwa ukutula apo mwafyalilwa. o 4 Ukufika na ku bukote naba fye cimo cine; p kabili ukufika ku mfwi ine nkatwalilila ukumutungilila. q Ine nkacitapo fimo, r pa kuti nsende no kuti ntungilile no kupususha. s 5 “Ni kuli nani mwingampashanya t nelyo ukuninganyako nangu uo mwingampalanyako pa kuti tupalane nankwe? u 6 Kuli abalefukumuna golde iingi ukufuma muli tumba, kabili bapima ukufina kwa silfere pali sekelo. Balipila kafula wa cela, na o apanga lesa. v Bamupepa, kabili bamukontamina. w 7 Basendela uyu lesa pa mabeya, x bamusenda no kumubika apo afwile ukuba ukuti eminine shilili. Tafuma pa ncende yaEs 46:11 “Bele” na “Nebo” bali ni balesa ba bena Babiloni.

ICIPA. 45 a Es 55:11 b Ro 14:11 c Amg 6:13 Ye 4:2 Ye 12:16 d Am 29:1 e Uks 11:18 f Ga 3:29 g Es 61:9 h Am 64:10 2Ko 10:17



















ICIPA. 46 i Ye 50:2 Ye 51:44 j 1Sa 5:3 k Es 2:20 Es 45:20 Ye 10:5 l Es 37:12 m Ye 43:12 n Es 1:9 o Ukf 19:4 Amg 1:31 Es 44:2 p Es 41:4 Es 43:10 q Am 71:18 Am 92:14 r Es 43:13 s Am 41:1 Am 116:4 t Ukf 8:10 Ukf 15:11 Am 113:5 Es 40:25 Ye 10:6 u Am 89:6 Mk 7:18 Imi 17:29 v Ukf 32:4 Es 40:19 Ye 10:9 Hab 2:18 w Es 2:8 Es 44:17 Da 3:5 x Ye 10:5



















Ku Kulyo a 1Sa 5:3 Da 3:1 b 1Is 18:26 Es 37:38 Ye 2:28 Yn 1:5 c Amg 32:29 Amp 2:1 Es 44:18 Hg 1:5 d Ek 18:28 e Amg 32:7 Es 42:9 f Am 50:1 Am 118:27 Ro 1:20 g Es 45:14 h Amg 33:26 Es 40:18 i Es 42:9 j Es 41:22 Es 45:21 k Am 33:11 l Am 135:6 Es 55:11 He 6:17 m Es 41:2 Es 45:1 n Esr 1:2 Es 44:28 Es 48:14 o Imp 23:19 p Yb 23:13

942

kwe apo aiminina. a Umo alilila kuli ena, lelo tasuka; tapususha umuntu mu kucula kwakwe. b 8 “Ibukisheni ici, pa kuti mushipe. Bikeniko imitima, c mwe bampulamafunde. d 9 Ibukisheni ifya ntanshi ifya kale na kale, e ukuti nine Lesa f kabili takwaba Lesa umbi, g kabili takwaba umbi uwaba nga ine; h 10 ne usobela pa kutendeka ifikacitika ku mpela, i no kufuma kale ifintu ifishilacitwa; j ne utila, ‘Ukufwaya kwandi kukacitika, k kabili conse ico natemwa nkacita’; l 11 ne wita icuni iciswango ukufuma ku kabanga, m ne wita ukufuma ku calo ca kutali umuntu uwa kucita ukufwaya kwandi. n Nalisosa; kabili nkafikilisha. o Nalipanga, kabili nkacicita. p 12 “Kutikeni kuli ine, mwe bomankonso mu mutima, q mwe bataluka ku bulungami. r 13 Nimpalamika ubulungami bwandi, s tabuli ukutali, t kabili ukupususha kwandi takwakacelwe. u Kabili nkapususha aba mu Sione, na kuli Israele e ko nkapeela ukuyemba kwandi.” v no kwikala 47 Tentemuka pa nshi mu lukungu, we w

mwana mwanakashi nacisungu Babiloni. x Ikala pa nshi apashili icipuna ca bufumu, y we mwana umwanakashi uwa bena Kaldi. z Pantu abantu tabakakwite na kabili ati uwanakilila kabili umusuma. a 2 Buula impelo b no kupela ubuunga. Fimbula icifimbo cobe. c Pimpula insalu yobe. d Fimbula ukuulu. e Abuka imimana. 3 Ufuule, ushale fye ubwamba. f Kabili, ukuseebana kobe kufwile ukumoneka. g Nkalandula, h kabili nshaq Am 76:5; Es 48:4; Imi 7:51; r Am 119:150; Ye 2:5; s Am 97:2; Am 145:17; Es 51:5; t Am 46:1; Es 12:2; u Es 62:11; v Es 44:23; Es 60:21; ICIPA. 47 w 1Sa 2:7; Es 26:5; x Am 137:8; Ye 50:42; Sek 2:7; y Am 89:44; Ye 51:33; Da 5:30; z Es 47:5; a Uks 18:7; b Ukf 11:5; Mt 24:41; c Es 3:19; d Ye 13:22; Na 3:5; e Es 20:4; f Ek 16:37; g Ye 13:26; h Amg 32:35; Am 94:1; Ro 12:19.

943

Icilandushi pali Babiloni. Ubusangu

kakumanye umuntu cikuuku cikuuku. 4 “Kuli uwa kutulubula. a Yehova wa mabumba e shina lyakwe, b Uwa Mushilo uwa kwa Israele.” c 5 Ikala tondolo d no kwisa mu mfifi, e we mwana mwanakashi wa bena Kaldi; f pantu abantu tabakakwite na kabili abati Namfumu g wa Mabufumu. h 6 Nafuliilwe abantu bandi. i Nakoweshe ubupyani bwandi, j kabili nabapeele mu kuboko kobe. k Tawabomfwilile uluse. l Walengele ikoli lyobe ukufina nga nshi pa bakote. m 7 Kabili waleti: “Nkaba Namfumu n umuyayaya, pe na pe.” Tawabikileko amano kuli ifi fintu; tawaibukishe impela ya uyu mulandu. o 8 Kabili nomba umfwa ici, we mwanakashi watemwa ukwangala, we waikala umutelelwe, p we ulanda mu mutima obe auti: “Nine neka, takwaba umbi. q Nshakabe mukamfwilwa, kabili nshakeshibe ifyo cumfwika ukufwilwa abana.” r 9 Lelo ifi fintu fibili fikesa pali iwe mu kupumikisha, mu bushiku bumo: s ukufwilwa abana na bumukamfwilwa. Fikesa pali iwe fyonse, t pa mulandu wa fya kupandapanda fyobe ifingi, pa mulandu wa kufulisha kwa buloshi bobe ubwingi nga nshi. u 10 Kabili walecetekela mu bubi bobe. v Watile: “Tapali uulemona.” w Amano yobe no kwishiba kobe x—e fyakulufya; kabili waletila mu mutima obe: “Nine neka, kabili takwaba umbi.” 11 Kabili ubucushi bukesa pali iwe; kabili tawakeshibe ifya kubucimfisha ku buloshi bobe. No bwafya bukakuponena; y tawakabufulumuke. Kabili pali iwe pakesa ubonaushi bwa kupumikishaz ubo ushaishiba. 12 Nomba, twalilila no buloshi bobe ne fya kupandapanda

ICIPA. 47 Es 41:14 Es 44:6 Es 43:3 Am 94:23 1Sa 2:9 Es 47:1 Uks 18:7 Es 13:19 Es 14:4 Uks 17:5 i 2Im 28:9 2Im 36:16 Es 42:25 Sek 1:15 j Amg 28:63 Es 10:6 Ek 24:21 k 2Is 25:21 Ye 52:14 l Am 137:8 Mt 7:12 Uks 18:5 m Amg 28:50 n Da 4:30 Uks 18:7 o Amg 32:29 p Da 5:1 Da 5:23 Uks 18:3 q Ye 51:53 r Am 10:6 Uks 18:7 s Am 73:19 Uks 18:10 t Ye 51:29 u Ek 21:21 Da 2:2 Da 5:7 Uks 18:23 v Am 52:7 w Ye 23:24 He 4:13 x Es 5:21 Ro 1:22 y Ye 51:39 z Uks 18:10



















a b c d e f g h

Ku Kulyo a Da 2:2 b Da 5:7 Mt 2:1 c Ukf 15:7 Es 40:24 d Amg 4:24 Mal 4:1 e Ukt 2:7 f Mt 16:26 g Da 2:2 Uks 21:8 h Ye 51:6



















ICIPA. 48 i Ukt 32:28 Ukt 35:10 2Is 17:34 Ro 9:6 j Ukt 49:8 1Im 5:2 1Im 28:4 k Amg 6:13 Ye 4:2 Sef 1:5 l Ukf 23:13 Es 26:13 m Le 19:12 Ye 4:2 Mal 3:7 n Neh 11:1 Am 48:1 Es 52:1 o Aba 17:13 Ye 21:2 Ro 2:17 p Ye 10:16

ESAYA 47:4–48:5

fyobe ifingi, a ifyo wapanda ukutula ku bwaice; nalimo kuti wamwenamo, nalimo kuti wapapusha abantu. 13 Naufunshika ku bwingi bwa mpanda mano shobe. Leka beminine, nomba, no kukupususha, abapepa umuulu, abalolesha pa ntanda, b abasobela ifintu ifikesa pali iwe pa kulolesha pa nshita ya myeshi iipya. 14 Mona! Bali nge mpimbili. c Umulilo ukaboca. d Tabakapokolole imyeo e yabo ku maka ya mulilo. f Takwakabe icikabilila ca malasha ica kuti abantu bakangabukeko, nangu umulilo uwa kuti baleonta. 15 E fyo bakaba kuli iwe, abo wabomba na bo mu fya kupandapandag ukutula ku bwaice. Bakalubanta, umuntu onse ku citungu cakwe. Takwakabe uwa kukupususha. h ici, mwe ba mu 48 Umfweni ng’anda ya kwa Yakobo, mwe bainika mwe bene ishina lya kuti Israele i kabili mwe bafuma mu menshi ya kwa Yuda, j mwe balapila mwi shina lya kwa Yehova k kabili mwe balumbula Lesa wa kwa Israele, l lelo te mu cishinka nangu mu bulungami. m 2 Pantu baita abene ati bafuma mu musumba wa mushilo, n kabili bashintilila pali Lesa wa kwa Israele, o Yehova wa mabumba e shina lyakwe. p 3 “Ifya ntanshi nalilondolola ukufuma ku kale, kabili fyafumine mu kanwa kandi, kabili nalefilenga ukumfwika. q Awe nalicitilepo fimo mu kupumikisha, kabili ifintu fyalicitike. r 4 Pantu nalishiba ukuti walikosa s no mukoshi obe waba ngo mushipa wa cela t ne mpumi yobe ngo mukuba, u 5 kabili nalekweba ukufuma ku kale. Ilyo cishilacitika, nakulengele q Amg 28:15; Es 41:22; Es 42:9; r Yos 21:45; Yos 23:14; Es 55:11; s 2Im 36:16; Am 78:8; Es 46:12; Sek 7:11; t Ukf 32:9; Amg 10:16; 2Is 17:14; u Ye 44:16; Ek 3:7.

ESAYA 48:6–49:1

Ilungu lya bucushi. Israele alubulwa

ukucumfwa, a pa kuti witila, ‘Akalubi kandi e kaficita, kabili icimpashanya candi icabaswa ne cimpashanya candi icaengwa e filengele ukuti ficitike.’ b 6 Walyumfwa. c Umone fyonse ifi. d Lelo imwe, bushe tamwakebeko bambi? e Ukufuma nomba, ndemulenga ukumfwa ifintu ifipya, ne fintu ifyafiswa, ifyo mushaishiba. f 7 Ni pali ino nshita fikalengwa, kabili te pa nshita ilya iyo, ifi fintu ifyo mushaumfwapo ukushinta na lelo, pa kuti mwitila, ‘Moneni! Nalifishiba kale.’ g 8 “Kabili, tawaumfwa, h nangu ukwishiba, no kutwi kobe takwaisulwa ukufuma ku kale. Pantu nalishiba ukuti walecita ubucenjeshi, i kabili witwa ‘umubembu ukufuma mwi fumo.’ j 9 Pa mulandu we shina lyandi, nkalama ubukali bwandi, k kabili pa kuti bancindike, nkaikaanya pa kuti nikakulofya. l 10 Mona! Nalikulopolola, lelo te filya silfere ilopololwa. m Nalikusala mwi lungu lya mulilo ilya bucushi. n 11 Pa mulandu wandi, pa mulandu wandi nkacitapo cimo, o pantu kuti nasumina shani ukusaalulwa? p Kabili ubukata bwandi nshakabupeele kuli bambi. q 12 “Kutika kuli ine, we Yakobo, na iwe Israele we waitwa wandi. Naba cimo cine. r Nine uwa ntanshi. s Kabili, nine uwa kulekelesha. t 13 Kabili ukuboko kwandi e kwabikile umufula we sonde, u kabili ukuboko kwandi ukwa ku kulyo e kwafungulwile umuulu. v Ndafiita, ukuti fitwalilile ukwiminina pamo. w 14 “Longaneni pamo, mwe bantu bonse, kabili kutikeni. x Nani pali bena uwalanda ifi fintu? Yehova umwine alimutemwa. y Akacita ico alefwaya kuli Babiloni, z kabili ukuboko kwakwe kukaba pa bena Kaldi. a

ICIPA. 48 a Lk 1:70 He 1:1 b Ye 44:17 c Es 21:10 Es 43:12 Mk 6:9 d Am 107:43 Es 41:20 e Am 40:9 Es 43:10 f Es 42:9 2Pe 1:21 g Es 46:10 Es 65:17 h Es 29:10 i Ye 5:11 Ye 9:2 Mal 2:11 j Amg 9:7 Am 58:3 Am 95:10 k 1Sa 12:22 Am 25:11 Am 79:9 Ye 14:7 l Neh 9:31 Am 78:38 m Yb 23:10 Amp 17:3 Mal 3:3 He 12:11 n Es 1:25 Ye 9:7 o Es 48:9 p Ek 20:9 Ro 2:24 q Es 42:8 r Es 43:13 Es 46:4 s Es 44:6 Uks 1:8 t Uks 22:13 u Yb 38:4 Am 102:25 Es 42:5 v Es 40:22 w Am 147:4 x Es 48:20 y Es 45:1 z Es 44:28 a Es 13:19 Ye 50:13



















Ku Kulyo a Es 41:2 Ye 51:20 b Es 45:5 c Es 45:19 d Es 61:1 e Es 43:14 Es 44:6 f Es 54:5 g 1Is 8:36 Am 25:8 Es 30:20 Es 54:13 Mk 4:2 h Am 32:8 Es 30:21 Es 49:10 i Amg 5:29 Am 81:13 j Am 119:165 Es 32:18 Es 66:12 k Ams 5:24 l Ukt 22:17 Ye 33:22 Ho 1:10 m Ru 4:10 Amp 10:7 n Ye 50:8 Uks 18:4 o Ye 51:54

944

15 Ine ninsosa. Kabili nimwita. a Nimuleta, kabili nkalenga inshila yakwe ukutunguluka. b 16 “Palameni kuli ine, mwe bantu. Umfweni ici. Ukutula pa kubala nshalandila umwafisama nakalya. c Ukutula apo cacitikile e po naba.” E ico nomba Shikulu Mulopwe Yehova nantuma, no mupashi wakwe. d 17 Yehova, Kalubula wenu, e Uwa Mushilo uwa kwa Israele, atila: f “Ine, ne Yehova, nine Lesa obe, uukusambilisha ifingakuwamina, g uukwensha mu nshila iyo ufwile ukwendamo. h 18 Nga wabika fye amano ku mafunde yandi, i umutende obe kuti waba ngo mumana, j no bulungami bobe nga mabimbi ya pali bemba. k 19 Kabili abana bobe kuti bafula ngo mucanga, na bafuma mu nda yobe nge nseke sha uko. l Awe ishina lyobe te kuti lilobe nelyo ukonaulwa ukufuma pa ntanshi yandi.” m 20 Fumeni muli Babiloni! n Fulumukeni abena Kaldi. o Shimikeni kabili welesheni ukuwelesha kwa kusekelela, bileni ici ku bantu. p Lengeni ciye ukufika na ku mpela she sonde. q Soseni amuti: “Yehova nalubula umubomfi wakwe Yakobo. r 21 Kabili tabaiketwe icilaka s ilyo abenseshe mu fibolya. t Alengele amenshi ukufuma mu libwe pa kuti banwe, kabili alepwile icilibwe ukuti amenshi yapongoloke ukufuma muli cena.” u 22 “Takuli umutende ku babifi,” v e fyasosa Yehova. kuli ine, mwe fi49 Umfweni shi, kabili bikeniko amaw

no, mwe nko ishaba ukutali. x Yehova umwine alinjitile y ilyo p Amp 10:28; Es 49:13; Uks 18:20; q Ye 50:2; r Ye 31:10; s Ukf 15:25; Ukf 17:6; Amg 8:15; t Es 43:19; u Imp 20:11; Neh 9:15; Am 78:15; v Es 57:20; Es 57:21; Ro 3:17; ICIPA. 49 w Es 41:1; Es 42:4; Es 51:5; Es 60:9; x Es 43:9; Es 55:4; y Es 1:1.

945

Ulubuuto lwa nko. Sione asansamushiwa

nali mwi fumo. a Ukufuma mu nda ya kwa mayo alumbwile ishina lyandi. b 2 Kabili alengele akanwa kandi ukuba ngo lupanga ulwatwa. c Amfishile d mu cintelelwe e ca kuboko kwakwe. Kabili panono panono anengele ukuba umufwi uwatwa. Amfishile mu cola cakwe ica kubikamo imifwi. 3 Kabili atile kuli ine: “Uli mubomfi wandi, we Israele, f iwe we o nkalanga ukuyemba kwandi.” g 4 Lelo ine, natile: “Naculila apa fye. h Nabomfya amaka yandi pa fya kwelenganya fye kabili ifya fye. i Cine cine uumpingula ni Yehova, j na malipilo yandi yafuma kuli Lesa wandi.” k 5 E ico nomba Yehova, uwampangile mwi fumo pa kuti mbe umubomfi wakwe, l asosele pali ine ukuti mfwile ukubwesesha Yakobo kuli ena, m pa kuti Israele alonganikwe kuli ena. n Kabili nkacindamikwa mu menso ya kwa Yehova, na Lesa wandi akaba e maka yandi. 6 Kabili atile kuli ine: “Te mulandu uunono iwe ukuba umubomfi wandi uwa kwimya imishobo ya kwa Yakobo no kubwesha abena Israele abacingililwa; o ine nakulenga ukuba ulubuuto lwa nko, p ukuti ukupususha kwandi kufike ku mpela ye sonde.” q 7 Yehova, Umulubushi wa kwa Israele, r Uwa Mushilo wakwe, atile kuli uyo uwasuulwa icibi, s ku o bakankamba ku luko, t ku mubomfi wa bakateka: u “Ishamfumu shikamona no kwima, v pamo na bacilolo, kabili bakakontama, pa mulandu wa kwa Yehova, uwa cishinka, w Uwa Mushilo uwa kwa Israele, uwakusala.” x 8 Yehova atila: “Mu nshita ya mapaalo nalikwasuka, y na mu bushiku bwe pusukilo nalikwafwa; z kabili nalekucingi-

ICIPA. 49 a Am 71:6 Es 44:2 Es 46:3 b Am 139:16 c 2Im 36:15 Ro 9:27 Ro 10:20 d Am 63:8 Am 91:1 Es 51:16 e Am 17:8 Am 36:7 Am 57:1 f Es 43:10 Mt 24:45 g Es 44:23 h 2Im 36:16 Es 65:12 i Amp 9:7 j Am 35:23 Am 140:12 k Es 40:10 l Es 49:1 m Mt 15:24 Imi 10:36 n Es 56:8 Mt 23:37 o Ro 11:26 Ro 15:8 p Es 42:6 Mt 12:18 Lk 2:32 Imi 13:47 q Am 98:2 Es 2:2 Es 11:10 Es 52:10 r Es 43:14 s Am 69:7 Es 53:3 Lk 23:18 t Mt 26:67 u Mko 10:45 Lk 22:27 v Am 2:12 Es 52:15 Es 60:3 w Amg 7:9 1Ko 1:9 1Te 5:24 1Pe 4:19 x Es 42:1 1Pe 2:4 y Am 69:13 2Ko 6:2 z Lk 1:69 Lk 22:43 He 5:7



















Ku Kulyo a Es 42:6 b Es 51:16 c Am 2:8 Es 54:3 d Am 102:20 Es 42:7 e 2Ko 6:17 Uks 18:4 f Am 112:4 Es 9:2 Lk 1:79 g Am 110:3 h Uks 7:17 i Es 65:13 Uks 7:16 j Es 55:1 k Es 32:2 l Ek 34:23 m Am 23:2 Ye 31:9 n Am 107:7 Es 11:16 Es 40:3 o Amg 30:4 Am 22:27

ESAYA 49:2-18

lila pa kuti nkulenge ukuba icipangano ca bantu, a ku kuwamya icalo, b pa kuti kube ukupoka impanga ya bupyani iyashala icibolya, c 9 ku kusosa ku bafungwa, d ati, ‘Fumeni!’ e na ku baba mu mfifi f ati, ‘Isokololeni!’ g Bakalya mu mbali ya misebo, no kulya umulemfwe pa nshila shasebeka shonse isha mulemfwe. h 10 Tabakomfwe insala, i nangu kumfwa icilaka, j ne cikabilila nangu akasuba tafyakaboce. k Pantu uwababelela uluse akabatungulula, l kabili akabatwala ku tumfukumfuku twa menshi. m 11 Kabili nkasangula impili shandi shonse ukuba inshila, ne misebo yandi ikaba pa muulu. n 12 Moneni! Aba bakesa ukufuma ukutali, o kabili, moneni! aba ukufuma ku kapinda ka ku kuso p no kufuma ku masamba, q na aba ukufuma ku calo ca Sinimu.” 13 Auleni utupundu, mwe myulu, r kabili sekelela we calo. s Lekeni impili shisamwe na kapundu. t Pantu Yehova nasansamusha abantu bakwe, u kabili aleumfwila uluse abantu bakwe abacula. v 14 Lelo Sione aleti: “Yehova nandekelesha, w kabili Yehova nandaba.” x 15 Bushe umwanakashi kuti alaba umwana wakwe uonka ica kuti afilwa ukumfwila uluse umwana uwafuma mwi fumo lyakwe? y Kwena aba banakashi kuti balaba, z lelo ine nshakakulabe. a 16 Mona! Nalikulemba pa ndupi shandi. b Ifibumba fyobe fyaba pa ntanshi yandi pe. c 17 Abana bobe nabendesha. Abalekulepaula no kukonaula bakafuma kuli iwe. 18 Inwina amenso yobe konse no kumona. p Es 43:6; q Mt 8:11; r Am 96:11; Es 44:23; s Am 98:4; Es 42:10; t Es 55:12; u Es 12:1; Es 40:1; Es 66:13; v Es 61:3; Ye 31:13; 2Te 2:16; w Es 54:7; x Am 13:1; Isb 5:20; y 1Is 3:26; Am 103:13; z Le 26:29; Amg 28:56; 2Is 6:28; a Es 44:21; Ye 31:20; Ro 11:1; b Uln 8:6; c Es 26:1; Es 60:18.

ESAYA 49:19–50:5

Aimya icishibilo. Ululimi lwa basambilila

Bonse nabalonganikwa pamo. a Nabesa kuli iwe. “Na pali ne mwine,” e fyo Yehova asosa, b “ukabafwala bonse kwati fibekobeko, kabili ukabakaka pa mubili obe kwati ni nabwinga. c 19 Nangu ca kuti kulya e kwaba ififulo fyobe ifyaonaulwa ne fifulo fyobe ifyashala umwabula akantu e lyo ne calo cobe icashala icibolya, d kabili nangu ca kuti nomba naucepa nga nshi uwa kuti abantu baleikala muli iwe, kabili abalekonaula bali ukutali, e 20 lelo mu matwi yobe abana abafyelwe mu kufwilwa f kobe bakatila kuli iwe, ‘Iyi ncende yancepela. g Nkushishako, pa kuti njikalemo.’ h 21 Kabili ukasosa mu mutima obe auti, ‘Mwaume nshi uwamfyalila aba, apo ndi mwanakashi uwafwilwa abana kabili ing’umba, uwasendwa muli bunkole kabili uwasendwa no kuba umufungwa? i Kabili aba, nani uwabakusha? j Mona! Ine nashala neka. k Nga aba—ni kwi baali?’” l 22 Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Mona! Ine nkemya ukuboko kwandi ku nko, m no kwimya icishibilo ku bantu na bantu. n Kabili bakaleta abana bobe abaume pa cifuba, kabili pa kubeya e po bakasendela abana bobe abanakashi. o 23 Kabili ishamfumu e shikalakusunga, p na bacilolo babo e bakaba nga banakashi aba kukusakamana. Bakakontama kuli iwe ne finso pa nshi, q kabili bakamyanga ulukungu lwa ku makasa yobe; r kabili ukeshiba ukuti nine Yehova, kabili aboba muli ine tabakalengwe insoni.” s 24 Bushe abasendwa kale kuti basendwa ukufuma ku mpalume, t nelyo bushe abantu abaikatwa ku wa buluku kuti bafyuka? u 25 Lelo e fyo Yehova asosa: “Abafungwa aba-

ICIPA. 49 a Es 43:5 Es 60:4 Mt 24:31 b Ukt 22:16 He 6:13 c Ye 2:32 d Es 51:3 Ye 30:18 e Ye 30:16 Ye 51:34 f Ek 6:9 g Yos 17:15 2Is 6:1 Es 54:1 h Es 54:2 i Isb 1:13 j Es 43:5 Ye 31:17 Mt 24:31 k Isb 1:1 l Es 62:4 m Es 11:12 n Esr 1:3 Es 11:10 Es 62:10 o Es 60:4 Es 66:20 p Imp 11:12 Es 52:15 Es 60:10 Es 60:16 q Am 72:9 Es 60:14 r Mk 7:17 s Am 25:3 Es 25:9 Es 64:4 t Mt 12:29 Lk 11:21 u Esr 9:9 Neh 9:37



















Ku Kulyo a Ye 29:14 Ye 46:27 Ho 6:11 Yoe 3:1 b Es 10:27 Es 52:2 Ye 29:10 Ye 50:34 Sek 9:11 c Es 54:17 Ro 8:31 d Es 33:22 e Am 9:16 Am 58:11 Ek 39:28 f Am 17:7 1Ti 1:1 g Es 41:14 Es 48:20 h Am 132:5 Es 1:24 Es 60:16



















ICIPA. 50 i Amg 24:1 j Ye 3:1 Ho 2:2 k 2Is 4:1 l 1Is 21:25 2Is 17:17 Es 59:2 m Ye 3:8 n Ye 8:6 Ye 35:15 o Amp 1:24 Ye 7:13 p Imp 11:23 Es 40:28 Es 59:1

946

sendwa ku mpalume bakasendwa, a na baikatwa ku wa buluku bakafyuka. b Kabili nkalwisha onse uulekulwisha, c kabili nkapususha abana bobe. d 26 Kabili nkalenga abalekucusha ukulya imibili yabo; kabili bakakolwa umulopa wabo kwati mwangashi banwene. Kabili abantu bonse bakeshiba ukuti ine, ne Yehova, e nine ne Mupusushi f obe kabili Umulubushi obe, g Uwa Maka uwa kwa Yakobo.” h atila: “Bushe ali 50 Yehova kwi kalata wa kulekana i

na nyinenwe, uo natamfishe? j Kabili nani pa bo nayashimako indalama uo namushitisheko? k Moneni! Namushitishiwa pa mulandu wa filubo l fyenu, kabili pa mulandu wa membu shenu nyinenwe natamfiwa. m 2 Nga cinshi kushabelele nangu umo ilyo naingile? n Ilyo naitile, cinshi kushabelele uwa kwasuka? o Bushe ukuboko kwandi nakwipipa ica kutila te kuti kulubule, p nelyo bushe tamuli amaka muli ine aya kupususha? Moneni! Ndakamya q bemba ilyo namukalipila; r nenga imimana ukusanguka iciswebebe. s Isabi lyabo lyanunka pa mulandu wa kukanakwata amenshi, kabili lyafwa pa mulandu wa cilaka. t 3 Nafwika umuulu imfifi, u kabili naleka insamu ukuba e ca kufimbana ca uko.” v 4 Shikulu Mulopwe Yehova umwine alimpeela ululimi lwa basambilila, w ukuti njishibe ifya kwasuka uwanaka ku cebo. x Alanshibusha cila lucelo; ashibushisha ukutwi kwandi ku kumfwa nga bantu abasambilila. y 5 Shikulu Mulopwe Yehova umwine aliisula ukutwi kwandi, na ine, nshapoq Ukf 14:29; Am 114:3; Es 51:10; r Am 106:9; Na 1:4; s Am 107:33; Es 42:15; t Ukf 7:18; u Ukf 10:21; Am 18:11; Mt 27:45; v Uks 6:12; w Ukf 4:11; Ye 1:9; Yh 7:46; x Amp 15:23; Mt 13:54; y Yh 7:15.

947

Sione nga Edene. Ukupususha kwa muyayaya

ndweke. a Nshafutatwike iyo. b 6 Napeele inuma yandi ku bapuma, na masayac yandi ku basusula umwefu. Nshafishile icinso candi ku fya museebanya na ku mate. d 7 Lelo Shikulu Mulopwe Yehova umwine akangafwa. e E co nshakaseebanine. E co nalengele icinso candi ukuba nge libwe ilyakosa, kabili nalishiba ukuti nshakalengwe insoni. f 8 Uuleti ndi mulungami ali mupepi. g Nani engalwa na ine? Natwiminine nankwe. h Nani uulenshinina? i Lekeni ampalame. j 9 Moneni! Shikulu Mulopwe Yehova akangafwa. Nani uwingatila ndi mubifi? k Moneni! Bonse bakapwa kwati ca kufwala. l Icipelebesha ca bushiku cikabalya. m 10 Nani pali imwe uutiinan Yehova, uukutika kwi shiwi lya mubomfi wakwe, o uwaenda mu mfifi p ya pe kabili uushaba na lubuuto? Lekeni acetekele mwi shina lya kwa Yehova q no kushintilila pali Lesa wakwe. r 11 “Moneni! Imwe bonse mwe balekoleka umulilo, ukucita insase, endeni mu lubuuto lwa mulilo wenu, mu nsase isho mwacita. Ukufuma ku kuboko kwandi mukapokelela ici: Mukasendama mu bukali ubwabipisha. s kuli ine, mwe 51 “Kutikeni balekonkelela ubulungami, t mwe balefwaya ukusanga Yehova. u Lolesheni ku cilibwe icasansukav uko mwabuulilwe na mu cilindi umo mwaimbilwe. 2 Lolesheni kuli Abrahamu w shinwe x na kuli Saray uwamufyele. Pantu ali eka ilyo namwitile, z kabili nalimupaalile no kumufusha. a 3 Pantu Yehova akasansamusha Sione. b Akasansamusha ififulo fyakwe fyonse ifyaonaulwa, c kabili akalenga amatololo yakwe ukuba nga Edene d ne ciswebebe cakwe nge

ICIPA. 50 a Am 40:6 Am 40:8 b Yn 1:3 Mt 26:39 Flp 2:8 c Isb 3:30 Mk 5:1 Lk 22:63 Yh 18:22 d Mt 26:67 Mko 14:65 e Es 49:8 He 13:6 f Ye 1:18 Ek 3:9 g Ro 8:33 h Es 41:1 i Uks 12:10 j Es 43:9 k Am 51:4 Ro 3:4 l Am 102:26 m Yb 13:28 Am 39:11 n Am 25:12 Am 112:1 Lkm 12:13 Mal 3:16 o Es 42:1 Es 53:11 p Yb 29:3 Am 23:4 Es 9:2 Es 59:9 q 2Im 20:20 Es 26:4 r 1Sa 30:6 Am 28:7 s Am 16:4 Am 32:10



















ICIPA. 51 t Am 94:15 Amp 21:21 Sef 2:3 Mt 6:33 1Ti 6:11 u Am 105:3 Ro 10:13 v Amg 32:4 Amg 32:18 1Sa 2:2 w Yos 24:3 Mt 8:11 Ro 4:19 x Lk 16:24 y Ukt 21:2 z Ukt 12:1 Ukt 15:2 Neh 9:7 Ek 33:24 a Yos 11:4 1Is 4:20 b Am 102:13 Es 66:13 Ye 31:12 c Es 44:26 Es 61:4 d Ukt 2:8 Ek 28:13 Yoe 2:3



















Ku Kulyo a Ukt 13:10 Es 35:1 Es 41:18 Ek 31:8 b Ye 33:11 c Ukf 19:6 Amg 7:6 Am 33:12 Ams 3:2 1Pe 2:9 d Es 2:3 Mk 4:2

ESAYA 50:6–51:9

bala lya kwa Yehova. a Ukusekelela no kwanga fikasangwa muli ena, ukutasha ne shiwi lya kwimba. b 4 “Kutikeni kuli ine, mwe bantu bandi; na imwe mwe nko shandi, c umfweni kuli ine. Pantu kuli ine kukafuma ifunde, d nkapampamika no kupingula kwandi ukuba ulubuuto ku bantu na bantu. e 5 Ubulungami bwandi nabupalama. f Ukupususha kwandi g kukesa, kabili amaboko yandi yakapingula abantu na bantu. h Ifishi fikacetekela muli ine, i kabili fikalolela ukuboko kwandi. j 6 “Inwineni amenso yenu mu muulu, k kabili lolesheni pe sonde pa nshi. Pantu umuulu ukasalangana kwati cushi, l kabili isonde na lyo likapwa kwati ca kufwala, m na bekashi ba liko bakafwa nga kashishi. Lelo ukupususha kwandi kwena, kukabako umuyayaya, n no bulungami bwandi tabwakapwe. o 7 “Kutikeni kuli ine, mwe baishiba ubulungami, mwe baba na mafunde yandi mu mitima yenu. p Mwitiina umuseebanya wa bantunse, kabili mwitutuma pa mulandu fye wa mashiwi yabo aya miponto. q 8 Pantu icipelebesha ca bushiku cikabalya nge ca kufwala, kabili icipelebesha ca bushiku cikalya ifya kufwala kwati masako. r Lelo ubulungami bwandi bwena bukabako umuyayaya, no kupususha kwandi ku nkulo ishishingapendwa.” s 9 Shibuka, shibuka, fwala amaka, t we kuboko kwa kwa Yehova! u Shibuka nga mu nshiku sha ku kale, nga mu e Am 119:105; Amp 6:23; Mt 12:18; f Amg 30:14; Es 46:13; g Es 12:2; Es 56:1; h 1Sa 2:10; Am 67:4; Am 96:13; Es 2:4; Imi 17:31; i Es 60:9; j Es 42:4; k Am 8:3; Es 40:26; l Am 102:26; Es 34:4; He 1:11; m Mt 24:35; n Es 45:17; He 5:9; He 9:12; o Am 103:17; Da 9:24; p Am 37:31; Am 119:11; Ye 31:33; 2Ko 3:3; q Ye 1:17; Ek 2:6; r Yb 13:28; Es 50:9; s Es 45:17; Lk 1:50; t Am 7:6; Am 44:23; u Am 89:10; Es 53:1; Lk 1:51.

ESAYA 51:10–52:3

Sione alubulwa. Shibuka Sione

nkulo sha ku nshita sha ku kale. a Bushe te iwe watobawile Rahabu, b we walashile shimweshimwe wa pali bemba? c 10 Bushe te iwe wakamishe bemba, uwashika nga nshi? d Bushe te iwe walengele apashika muli bemba pabe inshila ya kuti abalubulwa bapitemo? e 11 Kabili abalubulwa ba kwa Yehova bakabwela no kwisa ku Sione na kapundu, f no kusekelela kwa muyayaya kukaba pa mitwe yabo. g Bakalasekelela no kusansamuka. h Ubulanda no kuteta fikafulumuka. i 12 “Ine, nine ndesansamusha imwe mwe bantu. j “Bushe ni mwe bani pa kuti mutiine umuntunse uukafwa, k no mwana wa muntu uukaba nge cani? l 13 Bushe ni mwe bani pa kuti mulabe Yehova Kalenga wenu, m uwafungulwile umuulu n no kubika amashintililo ye sonde, o ica kuti mwaletiina lyonse pa mulandu wa bukali bwa walemucilikila, p kwati alefwaya fye ukumonaula? q Kabili ubukali bwa walemucilikila buli kwi? r 14 “Uwineme mu minyololo akakakulwa bwangu bwangu, s pa kuti efwa no kuya mu nindi t no kuti ebulwa umukate wakwe. u 15 “Lelo ine, ne Yehova, nine Lesa obe, uusunkanya bemba pa kuti amabimbi yeme. v Yehova wa mabumba e shina lyandi. w 16 Kabili nkabika amashiwi yandi mu kanwa kobe, x kabili nkakufimba ku cintelelwe ca kuboko kwandi, y pa kuti nshimpe umuulu z no kubika umufula we sonde a no kusosa kuli Sione ati, ‘Muli bantu bandi.’ b 17 “Buuka, buuka, ima, we Yerusalemu, c iwe we wanwa muli kapu ya bukali iili mu kuboko kwa kwa Yehova. d Muli kapu iilenga ukupungaila, wanwamo, wapwishishisha. e

ICIPA. 51 a Aba 6:13 Neh 9:10 Am 44:1 Am 106:22 b Ukf 15:4 Yb 26:12 Am 87:4 Am 89:10 c Am 74:13 Es 27:1 Ek 29:3 d Ukf 14:21 Neh 9:11 Am 78:13 e Am 106:9 Es 43:16 f Es 35:10 Ye 31:11 Sek 10:10 Mt 24:31 g Es 61:7 h Es 65:18 i Es 25:8 Es 65:19 j Es 49:13 Es 66:13 k Am 118:6 Amp 29:25 Da 3:16 Mt 10:28 l Am 90:5 Am 103:15 Es 40:6 1Pe 1:24 m Amp 22:2 Es 44:2 n Es 40:22 o Am 102:25 Es 44:24 p Amg 28:65 Es 29:7 q Amg 28:66 Ye 38:17 r Amg 28:55 2Im 36:17 Est 7:10 Am 9:6 Es 10:24 s Esr 1:3 Es 48:20 Es 52:2 t Am 30:3 Am 49:15 u Ye 37:21 v Ye 31:35 Yn 1:4 w Es 47:4 Ye 10:16 x Es 50:4 y Amg 33:27 Am 91:1 Es 49:2 z Es 65:17 2Pe 3:13 a Es 66:8 Es 66:22 Uks 21:1 b Es 60:14 Ye 31:33 Ye 32:38 Sek 8:8 He 8:10 c Es 52:1 Es 60:1 d Amg 28:28 Am 60:3 e Am 75:8 Ye 25:15 Uks 14:10



















Ku Kulyo a b c d e f

Es 43:6 He 8:9 Es 47:9 Am 69:20 Ek 14:21 Lkm 4:1 Isb 1:17

948

18 Tapali pa bana a bonse abo afyele abalemutungulula, kabili tapali pa bana bakwe bonse abo akushishe abamwikata ku kuboko. b 19 Ifi fintu fibili fyalekuponena. c Nani akakumfwila uluse? d Ukonaula no kubongolola, ne nsala no lupanga! e Nani akakusansamusha? f 20 Abana bobe bafwa icipupu. g Balaala ku ntanshi ya misebo yonse nge mpaanga iya mu mpanga iiketwe mwi sumbu, h nga baisulamo icipyu ca kwa Yehova, i ubukali bwa kwa Lesa obe.” j 21 E ico kutika, we mwanakashi k uwacula kabili uwakolwa, lelo te ku mwangashi. l 22 Sokulu, Yehova, Lesa obe, uulwila m abantu bakwe, atila: “Mona! Nkapoka mu minwe yobe kapu iilenga ukupungaila. n Muli kapu yandi iya cipyu—tawakanwemo na kabili. o 23 Kabili nkabika iyi kapu mu minwe ya balekucusha, p abasosa kuli iwe abati, ‘Kontama uleke tuciluke,’ ica kuti walengele inuma yobe ukuba kwati mushili, kabili ngo musebo wa kupitapo.” q Shibuka, shibuka, fwala amaka yobe, r we Sione! Fwala ifya kufwala fyobe ifyayemba, s we Yerusalemu, we musumba wa mushilo! t Pantu abashasembululwa na bakowela tabakengile muli iwe na kabili. u 2 Yerusalemu, ikunte ulukungu, v ima pa nshi, ikala pa cipuna. Ikakule iminyololo1 ya mu mukoshi obe, we nkole umwana mwanakashi wa kwa Sione. w 3 Pantu Yehova atila: “Imwe

52

g Es 40:30; Isb 2:11; h Ek 12:13; Ek 17:20; i Am 88:16; Es 9:19; Uks 14:10; j Es 29:9; Es 49:26; k Es 54:1; Es 60:1; l Uks 17:6; m Es 3:13; n Es 51:17; o Es 54:9; Es 62:8; p Neh 6:14; Es 49:25; q Yos 10:24; ICIPA. 52 r Es 51:17; Hg 2:4; s Am 30:11; Es 61:3; t Neh 11:1; Am 48:1; Mt 4:5; u Es 35:8; Es 60:21; Na 1:15; Uks 21:27; v Es 26:5; Ye 51:6; Sek 2:6; Uks 18:4; w Es 51:14; Lk 4:18.

Es 52:21 Nelyo, “intambo.”

949

Imbila nsuma. Ukuba aba busaka

mwashitishiwe ukwabula indalama, a kabili mukalubulwa ukwabula indalama.” b 4 Pantu Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Pa kubala abantu bandi baile ku Egupti pa kuti bayeikala kulya; c kabili Asiria na o alebacusha apabula umulandu.” 5 “E ico nomba, cinshi nalacita kuno kuntu?” e fyo Yehova asosa. “Pantu abantu bandi basendelwe apa fye. d Abalebateka baleilumbanya,” e e fyo Yehova asosa, “kabili, akasuba konse, ishina lyandi lyalesaalulwa lyonse. f 6 E co abantu bandi bakeshibila ishina lyandi, g kabili e cikalenga muli bulya bushiku, pantu nine ndelanda. h Moneni! Nine.” 7 Ifyo yayemba pa mpili amakasai ya uleta imbila nsuma, j uubila umutende, k uuleta imbila nsuma iya fintu ifisuma, l uubila ukupususha, m usosa kuli Sione ati: “Lesa obe naba imfumu!” n 8 Kutika! Abalinshi o bobe nabasansula amashiwi yabo. p Baleawila pamo utupundu; pantu bakamonako q ilyo Yehova akabwesha aba mu Sione. r 9 Sekeleleni, awileni pamo utupundu, mwe ncende shaonaulwa isha kwa Yerusalemu, s pantu Yehova nasansamusha abantu bakwe; t nalubula Yerusalemu. u 10 Yehova nalenga inko shonse ukumona ukuboko kwakwe ukwa mushilo; v kabili impela shonse ishe sonde shikamona ukupususha kwa kwa Lesa wesu. w 11 Alukeni, alukeni, fumenimo, x mwi-ikatako ku cishasanguluka; y fumeni muli ena, z isungeni aba busaka, mwe basenda ifipe fya kwa Yehova. a 12 Pantu imwe tamwakafume mu kwangufyanya, kabili tamwakalefulumuka pa kuya. b Pa-

ICIPA. 52 a Am 44:12 Es 50:1 b Es 45:13 1Pe 1:18 c Ukt 46:6 Imi 7:15 d Am 44:12 e Ukf 5:14 Am 137:3 Ye 50:17 f Am 74:10 Es 37:6 Ro 2:24 Yak 2:7 g Am 48:10 Ek 20:44 h Imp 23:19 i Ef 6:15 j Am 68:11 Es 40:9 Na 1:15 Ro 10:15 k Lk 2:14 Imi 8:4 Imi 10:36 Ga 3:8 Ef 2:17 l Mt 24:14 Uks 14:6 m 2Ko 6:2 Uks 7:10 n Amg 33:5 Am 93:1 Es 33:22 Mk 4:7 Uks 11:17 o Es 21:6 Es 21:8 p Es 24:14 Es 62:6 q 1Ko 13:12 r Sek 12:8 s Es 61:4 t Es 66:13 u Es 44:23 v Am 89:10 Es 51:9 w Am 22:27 Es 49:6 Lk 3:6 x Es 48:20 Ye 50:8 Sek 2:6 Uks 18:4 y Le 5:2 Ek 44:23 Hg 2:13 Ef 5:11 z 2Ko 6:17 Uks 18:4 a Le 10:3 Imp 3:8 Esr 1:7 Esr 8:30 b Es 28:16



















Ku Kulyo a Ukf 13:21 Amg 20:4 1Im 14:15 b Es 58:8 c Es 42:1 Es 61:1 Flp 2:7 d Am 53:2 e Am 2:6 Am 110:1 Es 9:6 Mt 28:18 f Am 71:7 Mt 15:31 g Yh 15:20 Yh 15:25 1Pe 2:21 1Pe 2:23

ESAYA 52:4–53:5

ntu Yehova akalaba pa ntanshi yenu, a kabili Lesa wa kwa Israele e ukalamulinda ku numa. b 13 Moneni! Umubomfi wandi c akaba uwa mano. d Akaba pa muulu kabili akasansulwa no kusansabikwa nga nshi. e 14 Filya fine abengi bamuloleshe no kupapa f—pa mulandu wa kuti imimonekele g yakwe yalyonaike nga nshi ukucila umuntu onse ne cata h cakwe ukucila abana ba bantunse— 15 e fyo akalenga ne nko ishingi ukupapa. i Ishamfumu shikatalala tondolo kuli ena, j pantu shikamona ifyo bashashishimikila, kabili shikabika amano ku fyo shishabalile ashumfwa. k uwacetekela ico 53 Nani twaumfwa? Kabili ni kuli l

nani Yehova m asokolwela amaka yakwe? n 2 Kabili akesa nga kamusambo o pa ntanshi ya muntu, ngo mushila mu calo umwabula amenshi. Takamoneke umucindami nangu umukankaala; p kabili ilyo tukamumona, tatwakamone apa kumutemenwa. q 3 Abantu balimusuulile kabili balemutaluka, r umwaume uwali no kwishiba ukukalipwa na malwele. s Ali muntu uo tushalefwaya ukumona icinso caAlisuulilwe, kabili kwe. t twalemumona uushacindama. u 4 Kwena asendele amalwele yesu; v kabili ukukalipwa kwesu na ko alikusendele. w Lelo ifwe twalemumona ngo wapumwa, x uwakandwa kuli Lesa y kabili uwacula. z 5 Lelo alashiilwe a h He 2:9; He 7:26; He 10:5; i Am 2:2; Uks 1:7; j Am 2:10; Am 72:11; k Imi 9:15; Imi 10:22; Ro 10:20; Ro 15:21; ICIPA. 53 l Yh 12:38; Ro 10:16; m Es 51:9; n Es 40:5; Mt 11:25; Yh 14:10; o Yb 14:7; Es 11:1; Sek 6:12; Flp 2:7; p Es 52:14; q Mko 9:12; Yh 1:10; Yh 18:40; Yh 19:5; 1Pe 2:4; r Am 22:7; Mk 5:1; Mt 26:67; Yh 6:66; s Le 16:21; Mt 26:37; Lk 19:41; Yh 11:35; t He 13:13; u Am 22:13; Sek 11:13; Imi 3:13; v Mt 8:17; Mt 9:2; Mt 9:20; Mt 9:32; Lk 5:31; w Le 16:22; 1Pe 2:24; 1Yo 2:2; x Am 22:16; y Am 22:1; Es 53:10; z Mt 26:38; a Sek 12:10; Mt 27:49; Yh 19:34.

ESAYA 53:6–54:7

950

Mesia acula, afwa. Umwanakashi ing’umba

pa mulandu wa filubo fyesu; a aculiile pa membu shesu. b Ukukandwa uko akandilwe e kwali no kutuletela umutende, c kabili ifilonda d fyakwe e fyalenga ukuti tupole. e 6 Twalulumba bonse nge mpaanga; f bonse twaile cila muntu ku nshila yakwe; kabili Yehova alengele ulubembu lwesu bonse lube pali ena. g 7 Aletitikishiwa, h alecushiwa; i lelo taleisula akanwa iyo. Aleletwa nge mpaanga ku kwipaiwa; j kabili aikele tondolo filya impaanga iikota ikala tondolo ku baibeya amasako, taleasamuna akanwa iyo. k 8 Balimutitikishe no kumufyenga; l kabili nani akabika amano ku ntuntuko1 yakwe? m Pantu aliputwilwe n ku calo ca ba mweo. o Balimupumine pa mulandu wa membu p sha bantu bandi. q 9 Kabili ilyo afwa akashiikilwa pamo na babifi r na bakankaala, s nangu ca kuti tacitile ububi t kabili tatalile alanda ifya bucenjeshi. u 10 Lelo Yehova umwine alitemenwe ukumushonaula; v kabili alimulwalike. w Nga mwacita umweo wakwe ukuba umutuulo wa pa lubembu, x akamona abana bakwe, y akalefya inshiku shakwe, z kabili ku kuboko kwakwe akalenga ico Yehova atemwaa ukucitika. b 11 Pa mulandu wa kucula uko umweo wakwe ukaculako, c akatemwa. d Ku kwishiba kwakwe umulungami wandi, umubomfi wandi, e akalenga abantu abengi ukuba abalungama; f akasenda ne membu shabo. g 12 Pali uyu mulandu nkamupeela icakaniko pamo na bengi, h kabili aba maka e bo akaakana na bo ifipe fya kupokolola, i pa mulandu wa kuti aitulwile umweo wakwe ku mfwa, j kabili apeEs 53:81 Mu ciHebere paba ati, “ku nkulo yakwe.”

ICIPA. 53 a Da 9:24 Ro 4:25 b Mt 20:28 Ro 5:6 Ro 5:19 c 2Ko 5:19 Ko 1:20 d Ukt 3:15 Da 9:26 e 1Pe 2:24 f Am 119:176 Ek 34:6 1Pe 2:25 g Le 16:21 1Pe 3:18 h Am 22:12 Am 69:4 Lk 22:44 i Mt 27:39 Mt 27:41 Yh 19:1 1Pe 2:23 j Yh 1:29 1Ko 5:7 k Mt 27:14 Imi 8:32 l Am 22:16 Mt 26:65 Yh 19:7 m Mt 1:1 Lk 3:23 Imi 8:33 n Da 9:26 Mt 27:50 Yh 11:50 o Yb 28:13 Am 116:9 Lkm 9:5 Es 38:11 p Imi 3:15 Imi 7:52 q Sek 13:7 Lk 2:35 Ro 5:6 He 9:26 r Mt 27:38 s Mt 27:57 Mko 15:46 Yh 19:41 t 2Ko 5:21 He 4:15 1Pe 2:24 u 1Pe 2:22 v Ukt 3:15 Lk 2:34 w Lk 22:44 x Le 16:11 2Ko 5:21 He 7:27 y Am 22:30 Am 110:3 Es 9:6 1Ko 15:45 He 2:13 z Am 21:4 Es 9:7 1Ti 6:16 a Am 72:7 Ef 1:9 Ko 1:20 b Yh 4:34 Ro 8:31 c Yh 12:27 d Yh 5:23 Imi 2:33 Imi 5:31 Flp 2:9 e Es 42:1 f Ro 5:18 g 1Pe 2:24 h Am 2:8 Es 52:15 i Es 49:25 Da 2:44 Imi 26:18

ndelwe pamo na babembu; a kabili asendele ulubembu lwa bantu abengi, b kabili apapaatileko ababembu. c akapundu, we ng’u54 “Aula mba we ushafyala! Seked

lela na kapundu no kuwelesha, e iwe we ushabala aucula pa kupaapa, f pantu abana aba walekeleshiwa bafula ukucila abana ba mwanakashi uwaupwa,” g e fyo Yehova asosa. 2 “Kushako incende ye tenti lyobe. h Kabili leka batambulule amatenti ya ng’anda yabo iya lulumbi. Wibika apa kupelela. Lefya intambo she tenti lyobe, kabili kosha impoopo sha matenti yobe. i 3 Pantu ukapongola ku kulyo na ku kuso, j na bana bobe bakapyaninina inko, k kabili bakekala mu misumba iyaba ifibolya. l 4 Witiina, m pantu tawakalengwe insoni; n kabili wiumfwa insoni, pantu tawakaseebane. o Pantu ukalaba ukuseebana kwa ku bwaice bobe, p kabili tawakebukishe na kabili ukuseebana kwa bumukamfwilwa bobe.” 5 “Pantu Kalenga q obe e mulume obe, r Yehova wa mabumba e shina lyakwe; s kabili uwa mushilo uwa kwa Israele e Mulubushi obe. t Aketwa Lesa wa pano isonde ponse. u 6 Pantu Yehova akwitile kwati uli mukashi uwalekeleshiwa kabili uwa bulanda, v kabili ngo waupilwe mu bukashana w e lyo baisakukaana pa numa,” x e fyo Lesa obe asosa. 7 “Nalikulekeleshe pa nshita iinono, y lelo nkakulonganya pamo no luse ulukalamba. z j Am 22:14; Mt 26:28; He 2:14; 1Pe 1:19; Ku Kulyo a Mt 11:19; Mko 15:27; Lk 22:37; Lk 23:32; b Mt 20:28; 1Ti 2:6; Tt 2:14; He 9:28; c Ro 8:34; He 7:25; He 9:26; 1Yo 2:1; ICIPA. 54 d Ukt 3:15; Es 62:4; Ga 4:27; Uks 12:1; e Am 98:4; Es 44:23; Es 49:13; f Es 66:7; g Am 113:9; Ro 11:26; Ga 3:29; Ga 4:26; Uks 7:4; h Es 49:20; i Es 33:20; j Es 49:12; Es 60:4; k Mt 5:5; l Es 49:8; Ek 36:35; m Es 41:10; n Es 61:7; o 1Pe 2:6; p Ye 31:19; Ek 16:22; Ek 16:60; q Es 44:2; Es 51:13; r Ye 3:14; Ek 16:8; Ho 2:16; s Es 48:2; Ye 10:16; t Es 44:6; u Sek 14:9; Ro 3:29; v Es 49:14; Es 62:4; w Amp 5:18; Lkm 9:9; x Mal 2:14; y Am 30:5; Ye 29:10; Uks 11:2; z Amg 30:3; Am 106:47; Es 27:12; Mt 24:31.

951

Abana ba kwa Sione basambilishiwa

8 Nakufishile icinso candi pa nshita iinono pantu nalikalipe nga nshi, a lelo nkakubelela uluse pamo ne cikuuku ca muyayaya,” b e fyo Umulubushi c obe, Yehova, asosa. 9 “Ici kuli ine cili fye kwati ni mu nshiku sha kwa Noa. d Filya fine nalapa ukuti amenshi ya kwa Noa tayakabunshe isonde na kabili, e e fyo nalapa no kuti nshakakukalipile no kukwebaula. f 10 Pantu impili kuti shafumishiwapo, no tupili kuti twatelententa, g lelo icikuuku candi tacakafume pali iwe, h ne cipangano candi ica mutende tacakatelentente,” i e fyo Yehova, uulemubelela uluse, j asosa. 11 “We mwanakashi uwacula, k we waululwa ku cipuupu ca mwela, l we o bashasansamusha, m mona ndekuulila amabwe yobe ne ndaka yakosa, n kabili nkacita umufula o obe kuli safiri. p 12 Kabili nkakuulila impungu shobe ku mabwe aya rubi, ne mpongolo shobe ku mabwe ayabengeshima ngo mulilo, q ne mipaka yobe yonse ku mabwe ayasuma. 13 Kabili abana r bobe bonse bakasambilishiwa kuli Yehova, s no mutende wa bana bobe ukafula. t 14 Ukalimbwa mu bulungami. u Tawakatitikishiwe nangu panono v—pantu tawakatiine nangu umo—kabili tapali icikakutiinya nangu cimo, pantu ica kutiinya tacakakupalame. w 15 Umuntu nga akusansa, ninshi te ine mwebele. x Onse uwakusansa akafwa pa mulandu obe.” y 16 “Mona! Nine napanga kafula, uupuuta z pa mulilo wa malasha a no kupanga icanso mu mulimo wakwe. Nine napanga no monaushi b uonaula. 17 Icanso conse ico bakupangila tacakabombe, c kabili ulu-

ICIPA. 54 a Am 13:1 Es 47:6 Ek 39:23 b Am 103:17 Es 55:3 2Te 2:16 c Es 48:17 Es 49:26 d Ukt 7:23 e Ukt 8:21 Am 104:9 f Ye 31:36 Ek 39:29 g Am 46:2 h Es 51:6 i 2Sa 23:5 Es 55:3 Mal 2:5 He 13:20 j Es 14:1 Ef 2:4 k Es 52:2 Uks 11:3 l Es 51:17 m Isb 1:2 Isb 1:17 n 1Is 5:17 1Im 29:2 Ef 2:20 1Pe 2:5 o Es 58:12 p Uks 21:19 q Uks 21:12 r Ga 4:26 s Am 25:9 Ye 31:34 Yh 6:45 He 8:10 t Am 119:165 Es 66:12 Ye 33:6 Ro 5:1 u Es 1:26 Es 60:21 2Pe 3:13 v Es 51:13 Es 52:1 w Am 91:4 Ye 23:4 Sef 3:13 x Ek 38:16 y Amg 32:10 Ek 38:22 Sek 2:8 Sek 12:3 z Ek 22:21 a Es 44:12 b Amp 16:4 Es 10:5 c Am 2:4 Es 41:12



















Ku Kulyo a Uks 12:10 b Am 61:5 Es 58:14 c Es 45:24 Ye 23:6 Ro 3:26 2Ko 5:21 Ef 4:24 Flp 3:9



















ICIPA. 55 d Am 42:2 Am 63:1 Ams 8:11 Mt 5:6 Uks 21:6 e Es 41:17 Uks 22:17 f Am 22:26 g Amp 9:5

ESAYA 54:8–55:7

limi lonse ulwakwimina mu bupingushi ukalwebaula. a Ubu e bupyani bwa babomfi ba kwa Yehova, b no bulungami bwabo bwafuma kuli ine,” e fyo Yehova alanda. c bonse mwe bali ne 55 Imwe cilaka! Iseni ku menshi. d

e

Na imwe mwe bashakwata indalama! Iseni, mushite no kulya. f Iseni, shiteni umwangashi g no mukakah ukwabula indalama kabili apabula umutengo. i 2 Cinshi mulelipilila indalama pa fishili fya kulya, kabili cinshi mucucutikila ukucita ifishimuletela insansa? j Kutikisheni kuli ine, no kulya ifisuma, k kabili lekeni imyeo yenu iilemene ifya kulya ifyanona. l 3 Kutikeni m no kwisa kuli ine. n Kutikeni, na imwe tamwakafwe, o kabili nkapangana na imwe icipangano ca muyayaya p ica cikuuku cine cine ico nalaile Davidi. q 4 Moneni! Nimupeelar ukuba inte s ku nko, t kabili ukuba intungulushi u no kuba umukalamba wa bashilika v ku nko. 5 Mona! Uketa uluko ulo ushaishiba, w na ba mu luko ulo ushaishiba bakabutukila kuli iwe, x pa mulandu wa kwa Yehova Lesa obe, y kabili pa mulandu wa Wa Mushilo uwa kwa Israele, z pantu ninshi nakuyemfya. a 6 Fwayeni Yehova, mwe bantu, ilyo engasangwa. b Lilileni kuli ena ilyo acili mupepi. c 7 Lekeni umubifi aleke inshila shakwe, d no mubi aleke ukutontonkanya kwakwe; e kabili lekeni abwelele kuli Yehova, h Yoe 3:18; 1Ko 3:2; 1Pe 2:2; i Ro 3:24; 1Ko 9:18; Uks 22:17; j Es 46:7; 2Ti 4:4; He 13:9; k Es 25:6; Yak 1:17; l Am 36:8; Am 63:5; Mt 22:4; m Am 78:1; n Yh 6:37; Yak 4:8; Uks 3:18; o Amp 1:5; Amp 4:20; p 2Sa 23:5; Es 61:8; He 13:20; q 2Sa 7:16; Am 89:28; Ye 33:25; Imi 13:34; r Yh 3:16; Yh 18:37; s Uks 1:5; Uks 3:14; t Es 49:1; Es 51:4; Da 7:14; Mk 4:2; u Am 2:6; Ye 30:9; Da 9:25; Mt 23:10; v Ukt 49:10; Am 110:2; Da 12:1; Mt 28:18; w Am 18:43; Es 56:8; Imi 15:14; Ro 11:17; Ef 2:11; Uks 7:10; x Es 60:5; y Sek 8:23; z Es 54:5; Es 60:9; a Es 49:3; Imi 15:17; b 1Im 28:9; Am 14:2; Mt 7:8; Lk 13:24; He 4:7; c Amg 4:7; Am 145:18; Yak 4:8; d 2Im 7:14; Ek 18:21; Imi 3:19; e Amp 6:14; Ye 4:14; Yak 1:15.

ESAYA 55:8–56:10

Ukufwaya kwa kwa Lesa kulafikilishiwa

uukamubelela uluse, a kabili abwelele kuli Lesa wesu, pantu akamwelela nga nshi. b 8 “Pantu amatontonkanyo yenu te matontonkanyo yandi, c ne nshila shandi te nshila shenu,” d e fyo Yehova asosa. 9 “Pantu ifyo umuulu wasansuka ukucila isonde, e e fyo ne nshila shandi shacila inshila shenu, f kabili e fyo no kutontonkanya kwandi kwacila ukutontonkanya kwenu. g 10 Pantu filya fine imfula iloka, ne mfula ya bungabunga, ukufuma mu muulu no kukanabwelelamo, kano yanasha umushili no ku-ulenga ukutwala no kumesha ifimenwa, h wapeela ne mbuto kuli katanda ne fya kulya ku ulya, i 11 e fikaba ne cebo icifuma mu kanwa kandi. j Tacakabwelele kuli ine ukwabula ukucita nangu cimo, k lelo cikacita ico mfwaya, l kabili cikafikilisha ico nacitumina. m 12 “Pantu imwe mukafuma no kusekelela, n kabili mukaletwa mu mutende. o Impili no tupili fikasekelela no kwaula utupundu pa ntanshi yenu, p ne miti ya mu mpanga yonse ikatoota mu minwe. q 13 Imikupri ikamena pa ncende ya miti ya myunga. r Kabili umuhadasi ukamena pa ncende ya kwa kaenya. s Kabili ici cikalenga Yehova ukulumbuka t no kuba icishibilo ca muyayaya u icishakaputulwe.” atila: “Muleba no 56 Yehova mulinganya, kabili mulev

cita icalungama. w Pantu ukupususha kwandi kuli mupepi no kwisa, x no bulungami bwandi bukamoneka nomba line. y 2 Wa nsansa umuntunse uucita ifi, z no mwana wa muntunse uwikatishako, a ukusunga isabata pa kuti elisaalula, b no kukaanya ukuboko kwakwe pa kuti ecita ifyabipa fyonse. c 3 Kabili umulebeshi uwailunda kuli

ICIPA. 55 a Ukf 34:6 2Im 33:13 Am 103:13 b Imp 14:18 Am 103:12 Es 43:25 c Am 40:5 Lkm 7:24 Ro 11:34 d Amp 16:25 Amp 21:2 Da 4:37 Ho 14:9 e Am 103:11 f Am 77:19 Ro 11:33 g Mt 11:25 1Pe 1:12 h Am 65:9 Es 30:23 i 2Ko 9:10 j Imp 23:19 Es 46:11 He 6:13 k Yos 23:14 Es 45:23 l Am 135:6 Ye 39:16 He 6:17 Yak 1:18 m Es 46:10 n Es 35:10 o Es 54:13 Es 66:12 Ro 15:13 p Am 98:8 Es 42:11 q 1Im 16:33 Am 47:1 Es 44:23 r Es 41:19 Es 60:13 s Es 61:3 t Es 43:21 Ye 33:9 1Pe 2:9 u Es 54:10 Es 66:19 Ye 50:5



















ICIPA. 56 v Am 112:5 Amp 29:4 Es 32:1 Mk 6:8 w 2Sa 8:15 2Im 9:8 x Am 85:9 Es 51:5 2Ko 6:2 y Es 46:13 Ro 1:17 z Am 106:3 Lk 11:28 a Le 26:3 Amp 4:13 b Neh 13:15 Es 58:13 He 4:9 c Amp 4:27 Amp 8:13 Ro 12:9



















Ku Kulyo a Es 60:10 Sek 8:23 Uks 7:9 b Ukt 12:3 Ukt 22:18 c Mt 19:12 1Ko 7:38 2Ko 5:16 d Am 119:111 Lkm 12:13 Imi 10:35

952

Yehova etila, a ‘Cine cine Yehova akampaatula ku bantu bakwe.’ b Kabili mwileka mutungwi c asose ati, ‘Moneni! Ine, ndi muti uwauma.’” 4 Pantu Yehova asosa ati: “Kuli bamutungwi abasunga amasabata yandi na basala ico natemwa d na ku baikatisha ku cipangano candi e 5 nkapeela mu ng’anda yandi f na mu fibumba fyandi ica kubebukishishako g ne shina, h ifyawama ukucila abana baume na bana banakashi. i Nkabenika ishina lya muyayaya, j ishina ilishakaputulwe. k 6 “Kabili aba ku fyalo fimbi abaisa kuli Yehova ku kumubombela l no kutemwa ishina lya kwa Yehova, m pa kuti babe ababomfi bakwe, bonse abasunga isabata pa kuti belisaalula no kwikatisha ku cipangano candi, n 7 ine nkabaleta ku lupili lwandi ulwa mushilo o no kubalenga ukusekelela mu ng’anda yandi iya mapepo. p Imituulo yabo iya koca q na malambo r yabo yakapokelelwa pa ciipailo candi. s Pantu ing’anda yandi iketwa ing’anda ya kupepelamo iya bantu bonse.” t 8 Amashiwi ya kwa Shikulu Mulopwe Yehova, uulelonganika abapaswa ba kwa Israele, u yaleti: “Nkamulonganikilapo na bambi pa bantu bakwe abalonganikwa kale.” v 9 Mwe nama shonse isha mu mpanga, iseni mulye, mwe nama mpanga shonse isha mu mutengo. w 10 Abalinshi bakwe balipofula. x Tapali nangu umo pali bena uumona. y Bonse ni mbwa shicibulu; tashibosa, z e Es 55:3; Da 9:27; f Ef 2:22; g Es 44:5; Yh 1:12; h Es 65:15; i 1Sa 1:8; j Uks 3:12; k Uks 3:5; l Ye 50:5; Imi 10:45; m Amp 18:10; Mal 1:11; Mko 12:30; Yak 1:12; n Es 56:2; o Am 2:6; Es 2:3; Mk 4:2; Sek 8:3; p 1Is 8:29; q Ro 12:1; r He 13:15; 1Pe 2:5; s He 13:10; t 1Is 8:43; Mt 21:13; u Amg 30:3; Es 27:12; Ho 1:11; Mt 24:31; v Es 49:22; Es 60:4; Mt 15:24; w Ye 12:9; Ek 39:17; Uks 19:17; x Es 6:10; Es 29:10; Mt 15:14; y Ye 6:14; Ek 13:16; z Ek 33:6.

953

Bucilende bwa kwa Israele bwasokololwa

shipemashika fye, no kulaala, kabili shatemwa fye ukushipula. a 11 Ni mbwa ishabuuka; b tabaishiba ukwikuta. c Kabili ni bakacema abashashilimuka. d Bonse ba-alukila ku nshila shabo, onse pa kuti amwenemo mu bufumfuntungu bwakwe mu ncende yakwe: e 12 “Iseni! Lekeni ndete umwangashi; kabili natunwe ica kunwa icikola apo twingapesha. f Kabili mailo kukaba fye kwati ni lelo, kabili kukacilapo ukuwama.” g h

naloba, 57 Umulungami lelo takuli nangu umo uui

lesakamana. Kabili abaume ba cikuuku balefwa, j lelo tapali uuleiluka ukuti ni pa mulandu wa bubi umulungami alefwila. k 2 Aingila mu mutende; l batuusha m pa masanshi yabo, n bonse abenda ukwabula ukwaluka. o 3 “Lelo imwe, palameni kuno, p mwe bana ba mwanakashi uusobela, q mwe lubuto lwa mucende kabili ulwa mwanakashi uucita bucilende: r 4 Ni pali nani mulesekelela? s Ni pali nani muleasamwina akanwa, no kufumya ululimi? t Bushe tamuli bana ba bubifi, ulubuto lwa bufi, u 5 abacita ubupulumushi mu miti iikalamba, v mwi samba lya muti onse uwalelema, w ukwipaya abana mu mipokapoka mwi samba lya fimilale fya mu fimabwe? x 6 “Incende yobe yali mu mabwe ayatelela aya mu mumana. y Yena e yo wapeelwe. z Kabili kuli yena e ko waitulwilile umutuulo wa mwangashi, a e ko wapeele ubupe. Bushe njisansamushishe kuli ifi fintu? b 7 Wabikile ubusanshi bobe pa lupili ulutali kabili ulwasansama. c Kabili waile palya mu kutuula ilambo. d 8 Kabili ku numa ya ciibi na ku luceshi lwa pa mwinshi e ko wabikile icibukisho cobe. e Pantu wafumine kuli ine

ICIPA. 56 a Amp 6:10 Mko 13:36 b Amp 23:2 Hab 2:5 c Imi 20:29 2Pe 2:3 2Pe 2:10 d Mk 3:6 Sek 11:16 e Ye 22:27 2Pe 2:15 f Amp 31:4 Es 5:22 Es 28:7 Ho 4:11 Mt 24:49 g Am 10:6 

ICIPA. 57 h 1Is 19:10 Am 12:1 i 2Im 36:16 Es 42:25 Mal 2:2 j Mk 7:2 k 1Is 14:13 2Is 22:20 l Lk 2:29 m Yb 3:13 n 2Im 16:14 Es 14:18 Ek 32:25 o 2Is 22:19 2Is 23:25 p Es 45:20 q 1Sa 28:7 r Ho 1:2 Uks 2:20 s Ye 13:27 Ho 4:14 t Am 22:7 u Es 1:4 Es 30:9 v Es 1:29 w Amg 12:2 1Is 14:23 2Is 16:4 x 2Is 16:3 Ye 7:31 y Ye 3:9 z Hab 2:19 a Ye 7:18 Ye 19:13 Ye 44:17 b Es 66:4 Ek 20:39 c Ye 2:20 Ek 16:16 Ek 23:17 d Ek 20:28 e Ek 8:10 Ek 23:14 

Ku Kulyo a Ek 16:25 Ek 23:18 b Ek 16:33 c Amp 7:17 d Am 55:15 Amp 7:27 e Ye 9:5 Hab 2:13 f Ye 5:3 g Ye 44:17 h Aba 6:10 i Es 30:9 Es 59:3 Ho 11:12 j Ye 9:3 k Es 42:25 Es 57:1 l Am 50:21

ESAYA 56:11–57:16

kabili wali-ifuulile no kunina; wakushishe ubusanshi bobe. a Kabili wapangene icipangano na bo. Watemenwe ubusanshi na bo. b Walimwene ubwamba bwa mwaume. 9 Kabili watentemukile kuli Meleke na mafuta, kabili walefusha amafuta yobe. c Kabili waletuma inkombe shobe ukutali, ica kuti watentemushishe no bucindami bobe pa nshi. d 10 Wacula mu nshila shobe ishingi. e Tawasosa auti, ‘Fya fye!’ Amaka yobe yalabwelelamo. f E co ushalwalila. g 11 “Nani uo watutwime no kutiina, h pa kuti utendeke no kubepa? i Kwena te ine waibukishe. j Tawabikile nangu cimo ku mutima. k Bushe nshatalele no kufisa imilandu? l Awe tawalentiina nakalya. m 12 Ine nkashimika pa bulungami n bobe ne milimo yobe, o ukuti tafyakakwafwe. p 13 Ilyo walomba ukwafwa, ifyo walonganika tafyakakwafwe, q lelo umwela ukafisenda fyonse. r Umupu ukafyulula, lelo uuba muli ine s akapyana icalo no kwikala mu lupili lwandi ulwa mushilo. t 14 Kabili umo akatila, ‘Pangeni inshila, pangeni umusebo! Wamyeni umusebo. u Fumyeni ica kuipununako conse mu nshila ya bantu bandi.’” v 15 Pantu Uwapulamo kabili Uwasansabala, w uwikala umuyayaya x kabili uo ishina lyakwe lya mushilo, y atila: “Mu muulu kabili mu ncende ya mushilo e mo njikala, z pamo no wacula no mulanda, a pa kuti mpuupuutule abalanda no kupuupuutula imitima ya bacula. b 16 Pantu nshakalelwa fye umuyayaya, nelyo ukukalipa pe; c pantu pa m Es 1:3; Ye 2:32; n Es 58:2; o Es 66:3; p Amp 15:29; Ye 7:4; Mk 3:4; q Aba 10:14; Es 42:17; r Yb 21:18; Am 1:4; s Am 37:9; Es 58:9; t Es 56:7; Es 66:20; Ek 20:40; Yoe 3:17; u Es 35:8; Es 40:3; Es 62:10; v Es 26:7; 1Ko 10:32; w Am 83:18; Am 97:9; Am 138:6; Es 6:1; x Ukt 21:33; Am 90:2; Es 40:28; 1Ti 1:17; y Ukf 15:11; Am 99:3; Lk 1:49; z 1Is 8:27; Am 115:3; a Am 34:18; Es 66:2; b Am 147:3; Es 61:1; c Am 103:9; Mk 7:18.

ESAYA 57:17–58:10

Israele aleka ukulya, asuula umulinganya

mulandu wandi amaka ya bumi yakanenuka, a ifya mweo ifyo ine napangile. b 17 “Nalikalipe pa mulandu wa filubo fyakwe ifya kufwaya ukunonkela mu bufumfuntungu, c kabili nalimupumine, nafishile ne cinso candi, d ninshi ninkalipa. Lelo atwalilile ukupondoka e mu nshila ya mutima wakwe. 18 Nalimona inshila shakwe; kabili natendeke ukumuposha f no kumutungulula g no kusansamusha h ena na bantu bakwe abaleloosha.” i 19 “Ndepanga icisabo ca milomo. j Kukaba umutende wa pe ku uli ukutali na ku uli mupepi k kabili nkamuposha,” l e fyo Yehova asosa. 20 “Lelo ababifi baba nga bemba uusunkaana, uwafilwa ukutekanya, amenshi ya uko yemya ifimenwa fya muli bemba na matipa. 21 Takuli umutende ku babifi,” e fyo Lesa wandi asosa. m apapela ama58 “Bilikisha ka yobe; wileka. Sansula n

ishiwi lyobe nge ntandala, kabili eba abantu bandi pa kupondoka kwabo, o na ba mu ng’anda ya kwa Yakobo pa membu shabo. 2 Lelo, cila bushiku nine balefwaya, kabili mu kwishiba inshila shandi e mo balesansamukila, p ngo luko ulwalecita ubulungami kabili ulushashile umulinganya wa kwa Lesa wabo, q pantu balenjipusha pa kupingula kwandi ukwalungama, ukupalama kuli Lesa uo balesansamukilamo, r 3 “‘Bushe cinshi ico twalekeele ukulya, na imwe ukumona iyo, s kabili cinshi twacushishe imyeo t yesu na imwe ukwabula ukumona?’ u “Kwena ca cine imwe mwalitemenwe ubushiku bwenu ubwa kuleka ukulya, ilyo kwali abalemubombela bonse abo mwale-

ICIPA. 57 a Imp 16:22 Yb 34:14 Lkm 12:7 b Es 42:5 c Ye 6:13 Ye 8:10 d Es 8:17 e Ye 3:14 f Ye 3:22 Ye 33:6 Ho 14:4 g Am 23:2 Es 49:10 h Es 12:1 Es 61:2 i Ye 13:17 Isb 1:4 j Ukf 4:11 Ho 14:2 Lk 21:15 Ro 10:10 He 13:15 k Es 48:18 Lk 2:14 Imi 10:36 2Ko 5:20 Ef 2:17 l Mal 4:2 m Amp 13:9 Es 3:11



















ICIPA. 58 n Am 40:9 o Es 1:2 Es 31:6 Es 59:13 p Am 78:34 q Amp 15:8 Es 29:13 Ek 33:32 Mt 15:8 r Es 1:15 Ye 42:2 Ye 42:20 s Sek 7:5 Mal 3:14 t Le 16:29 Am 35:13 u Amp 15:29 Mk 3:4



















Ku Kulyo a Neh 5:7 Ye 34:9 b Ye 18:12 c 1Is 21:9 d 2Im 20:3 Neh 9:1 Est 4:3 e 2Sa 21:10 Yoe 1:13 f Amp 15:8 g Neh 5:10 h Ye 34:8 Ek 18:8 i Neh 5:8 Amp 28:27 j Amp 14:21 k Am 41:1 Am 112:9 Amp 22:9 Lkm 11:1 Ek 18:7 Mt 25:35 l Amp 19:17 Ro 12:13 He 13:2 m 2Im 28:15 Ek 18:7 Mt 25:36 Yak 2:15 1Yo 3:17 n 2Sa 5:1 Neh 5:5

954

patikisha ukubomba. a 4 Cine cine mwaleleka ukulya pa mulandu wa kufwaya ukuumana no kukansana, b na pa mulandu wa kufwaya ukuuma icabipisha ne fifunshi. c Bushe tamwalekele ukulya kwati ni filya mwacitile pa bushiku mwalengele ishiwi lyenu ukumfwika mu muulu? 5 Bushe ukuleka ukulya uko mfwaya kufwile ukuba ngo ku, ngo bushiku umuntunse acushishamo umweo wakwe? d Bushe afwile ukwinamika umutwe wakwe nge cisonge, no kubika insamu ne mito ukuba ubusanshi bwakwe? e Bushe e ici ico mwita ukuleka ukulya kabili ubushiku ubwapokelelwa kuli Yehova? f 6 “Bushe uku te kuleka ukulya uko mfwaya? Ukukakula iminyololo ya lufyengo, g ukukakula ifikakilo fye koli, h no kuleka abacula babe abantungwa, i no kuti imwe mukontaule ikoli lyonse? j 7 Bushe ukuleka ukulya uko mfwaya te kwakanya ifya kulya fyenu ku bali ne nsala, k no kuti mulete abacula, abashakwata amayanda mu ng’anda yenu? l Ukuti, ilyo mwamona uuli ubwamba, mumufwike, m no kukanafisama ku bantu benu? n 8 “Kabili ulubuuto lwenu kuti lwabalika nga macaca; o kabili kuti mwapola bwangu. p Kabili ubulungami bwenu kuti bwamutangilila; q ubukata bwa kwa Yehova kuti bwalamulinda ku numa. r 9 Awe muketa, na Yehova akasuka; mukalila ukuti amwafwe, s na o akatila, ‘E po ndi!’ “Nga mwafumya muli imwe ikoli, t mwaleka ukusonta iminwe u no kulanda ifyabipa; v 10 kabili mwapeela ku uli ne o Am 37:6; Am 112:4; Amp 4:18; p Es 57:18; q Am 85:13; Imi 10:35; r Ukf 14:19; Es 52:12; s Am 34:15; Am 116:1; Ye 29:12; t Es 58:6; u Amp 6:13; Es 57:4; v Am 12:2; Es 32:6; Es 59:3.

955

Imembu shabatalusha kuli Lesa. Imfifi

nsala ico imwe mulefwaya, a kabili mwaikusha umweo wa ulecula, ninshi ulubuuto lwenu lukabalika mu mfifi, ne mfifi yenu ikaba nga kasuba pa kati. b 11 Kabili Yehova akalamutungulula c lyonse d no kwikusha umweo wenu mu calo icaumisha, e kabili akapeela amafupa yenu amaka; f kabili mukaba nge bala ilitapililwa bwino, g kabili nga kamfukumfuku ka menshi, amenshi ayashikama. 12 Kabili pa mulandu wenu abantu bakakuula incende ishaonawilwe kale; h mukakuula mu mifula ya kukuulapo iya ku nkulo ne nkulo. i Kabili muketwa uucilika imilale, j uubwesha imisebo ya kwikalamo. 13 “Nga ca kuti pa mulandu we sabata mwalesha ulukasa lwenu ukulacita ukufwaya kwenu pa bushiku bwandi ubwa mushilo, k kabili nga mukatila isabata ca kusekelelamo, bushiku bwa mushilo ubwa kwa Yehova, ubushiku ubwacindama, l no kubucindika ukucila ukucita ifyo mulefwaya, ukucila ukufwaya ifimusekesha no kulanda amashiwi ya fye; 14 e lyo mukasanga insansa muli Yehova, m kabili nkamulenga ukwenda mu ncende sha pa muulu isha pe sonde; n kabili nkamulenga ukulya ku bupyani bwa kwa Yakobo icikolwe cenu, o pantu akanwa ka kwa Yehova nakasosa.” p Ukuboko kwa 59 Moneni! kwa Yehova takwaipipa ukwa kuti kufilwe ukupususha, q kabili ukutwi kwakwe takwakoma ukwa kuti kufilwe ukumfwa. r 2 Iyo, lelo ifilubo fyenu e fyalepaatulanya imwe na Lesa wenu, s kabili imembu shenu e shalenga afise icinso cakwe kuli imwe pa kuti aleke ukumfwa. t 3 Pantu indupi shenu shalikowela ku mulopa, u ne minwe yenu yaisulamo ime-

ICIPA. 58 a Amg 15:7 Am 41:1 Amp 28:27 b Am 37:6 Es 58:8 c Am 25:9 Am 73:24 d Am 48:14 Es 49:10 e Am 33:19 Am 37:19 Es 33:16 Ho 13:5 f Amp 3:8 g Es 61:11 Ye 31:12 h Neh 2:5 Ye 31:38 Ams 9:14 i Es 61:4 j Neh 6:1 Ams 9:11 k Neh 13:15 Es 56:2 Ye 17:21 l Amg 5:12 m Am 36:7 Am 37:4 Hab 3:18 n Amg 32:13 Es 33:16 Hab 3:19 o Am 105:11 Am 135:12 Ye 3:18 p Es 40:5



















ICIPA. 59 q Ukt 18:14 Imp 11:23 Es 50:2 r Am 55:1 Am 71:2 Am 116:1 s Amp 15:29 Es 50:1 Ye 5:25 t Amg 31:17 Amg 32:20 Es 57:17 Ek 39:23 Mk 3:4 u Es 1:15 Ye 2:34 Ek 7:23 Imi 7:52



















Ku Kulyo a Ye 7:9 Ek 13:8 b Ho 7:2 Mk 6:12 c Ye 5:1 Ek 22:30 Mk 7:2 d Am 62:10 Es 30:12 e Am 62:4 f Amp 4:16 Mk 2:1 Yak 1:15 g Yb 8:14 h Mt 3:7 Mt 12:34 Mt 23:33 i Es 57:12 Es 64:6 Uks 3:17 j Ye 6:7 Ams 3:10 Mk 6:12 k Amp 1:16 Ro 3:15

ESAYA 58:11–59:11

mbu. Imilomo yenu isosa ubufi. a Ululimi lwenu lwalelanda fye ifishalungama. b 4 Tapali uulebilikisha mu bulungami, c kabili tapali uuleya ku cilye mu cishinka. Kuli ukucetekela mu fya kwelenganya, d no kulanda ifya fye. e Kuli ukwimita amafya, no kupaapa ifyabipa. f 5 Batota amani ya nsoka sha busungu, kabili balepikula isumbu lya tandabube. g Onse uwalyako amani yabo kufwa, kabili ilini nga lyatobwa ninshi mwalatotwa ifwafwa. h 6 Tandabube wabo takabe ica kufwala, kabili tabakafimbane imilimo yabo. i Imicitile yabo yalibipa, kabili iminwe yabo icita ifya bunkalwe. j 7 Amakasa yabo yabutukila ku kucita ifyabipa, k kabili balangufyanya ukusuumya umulopa wa kaele. l Ifyo batontonkanya fibi; m ukutobaula no konaula fyaba mu misebo yabo. n 8 Balisuula inshila ya mutende, o kabili mu nshila shabo tamwaba umulinganya. p Bashosha inshila shabo. q Tapali nangu umo uwendamo uukeshiba umutende. r 9 E co umulinganya watalukila kuli ifwe, no bulungami tabutusanga. Tulelolela ulubuuto, lelo, moneni! kuli imfifi; tulelolela ulubuuto, lelo tuleenda mu mfifi ya pe. s 10 Tulepampanta ukufwaya icibumba nge mpofu, kabili tulepampanta nga bantu abashimona. t Twaipununa akasuba pa kati kwati ni mu mfifi ya cungulo bushiku; pa bantu abakosa twaba fye nga bafwa. u 11 Bonse tuleteta, kwati ni ba bere; kabili tulelila nge nkunda. v Twalelolela umulinganya, w lelo tapali; twalelolela ukupusuka, lelo l Ye 22:17; Ek 9:9; Mt 23:35; m Amp 15:26; n Am 58:2; Ro 3:16; o Amp 3:17; Lk 1:79; p Es 5:7; Ye 5:1; q Es 59:15; Ams 6:12; Hab 1:4; r Es 48:22; Ye 8:15; s Es 5:30; Es 8:22; t Amg 28:29; Amp 4:19; 1Yo 2:11; u Isb 3:6; v Es 38:14; w Es 59:8.

ESAYA 59:12–60:7

Imembu sha kwa Israele. Sione

kwalitaluka nga nshi kuli ifwe. a 12 Pantu imiku twapondoka yalifula kuli imwe; b kabili imembu shesu shena, shonse shiletushinina. c Pantu twalishiba bwino ifyo twapondoka kabili ne filubo fyesu, twalifishiba bwino. d 13 Kuli ukulufyanya no kukaana Yehova; e kabili kwali ukufuma kuli Lesa wesu, ukulanda pa kucusha no kupondoka, f twaletontonkanya amashiwi ya bufi mu mitima yesu no kuyalanda. g 14 Kabili umulinganya baupatikishe ukubwelela ku numa, h no bulungami bwaiminine ukutali. i Pantu icine caipununa mu lubansa, kabili icatambalala cafilwa ukwingilamo. j 15 Kabili icine tapali, k na onse uuletaluka ku bubi aleonaulwa. l Kabili Yehova alimwene, awe calibipile mu menso yakwe ukuti takwali umulinganya. m 16 Kabili ilyo amwene ukuti takwali uwa kwafwa, alipapile ukuti tapali nangu umo uwa kupapaatilako abantu. n Kabili ukuboko kwakwe e kwamupuswishe, no bulungami bwakwe e bwamutungilile. o 17 Kabili afwele ubulungami nge ca kucinga icifuba, p ne cisote ce pusukilo ku mutwe wakwe. q Kabili, afwele ifya kufwala fya cilandushi r no kuifimba ukucincila kwati ca kufwala icabula amaboko. s 18 Akabalambula ukulingana ne micitile yabo, t ubukali ku fibambe fyakwe, e lyo abalwani bakwe akabacita icibalingile. u Na ba mu fishi akabacita ukulingana ne fyo bacitile. v 19 Kabili aba ku masamba bakatendeka ukutiina ishina lya kwa Yehova, w na ba ku kabanga bakatiina ubukata bakwe, x pantu akesa kwati mumana uuleta ukucula, uo umupashi wa kwa Yehova wacincisha. y 20 “Kabili Umulubushi z ake-

ICIPA. 59 a Am 85:9 Am 119:155 b Es 1:5 Ek 5:6 1Te 2:15 c Ye 14:7 Ho 5:5 d Esr 9:13 Neh 9:33 Da 9:5 e Am 78:36 Es 32:6 f Es 31:6 Ye 17:13 He 3:12 g Ye 5:23 Mt 12:34 h Am 82:2 Hab 1:4 i Lkm 3:16 Es 5:23 j Am 12:2 k Es 48:1 Ho 4:1 l Am 17:9 Ams 4:1 m Mk 3:2 n Am 106:23 Ek 22:30 o Am 98:1 Ye 32:17 p Yb 29:14 Es 11:5 q Ef 6:17 1Te 5:8 r Amg 32:35 Am 94:1 He 10:30 s Yb 29:14 t Yb 34:11 Am 18:24 Am 62:12 Ye 17:10 Mt 16:27 Ro 2:6 u Am 21:9 Es 1:24 Isb 4:11 Ek 5:13 Lk 19:27 v Es 41:1 Es 41:5 w Am 22:27 Am 102:15 x Es 49:12 Mal 1:11 y Es 30:28 Sek 4:6 z Es 48:17



















Ku Kulyo a Es 62:11 b Amg 30:3 Ro 11:26 c Es 49:8 Ye 31:33 Ro 11:27 He 8:6 d Es 11:2 Yh 1:33 e Es 51:16 Ye 31:34 Yh 7:16 f Es 66:22



















956

sa ku Sione, a na kuli abo abaletaluka ku filubo muli Yakobo,” b e fyo Yehova asosa. 21 “Lelo ine, ici e cipangano napangana na bo,” c e fyasosa Yehova. “Umupashi wandi uwaba pali iwe d na mashiwi yandi ayo nabika mu kanwa kobe e—tayakafume mu kanwa kobe na mu tunwa twa bana bobe e lyo na mu tunwa twa bana ba bana bobe, ukutula nomba mpaka umuyayaya,” f e fyo Yehova asosa. g

“Ima, we mwanakashi, 60 balika, pantu ulubuuto h

lobe nalwisa i kabili ubukata bwa kwa Yehova nabubalika pali iwe. j 2 Pantu, mona! imfifi k ikafimba isonde, ne mfifi iyafiitisha ikafimba inko; lelo Yehova akabalikila pali iwe, kabili ubukata bwakwe bukamoneka pali iwe. l 3 Kabili inko shikesa ku lubuuto lobe, m ne shamfumu n shikesa ku lubuuto lwa kubalika kobe. o 4 “Inwina amenso yobe konse konse kabili mona! Bonse nabalongana pamo; p nabesa kuli iwe. q Abana bobe abaume baleisa ukufuma ukutali, na bana bobe abanakashi na bo bakesa nababapaapila pa mbali. r 5 Pali iyo nshita ukamona no kubeeka, s kabili umutima obe ukatutuma no kukula, pantu ubucindami bwa bemba bukaileta kuli iwe; ifyuma fya nko fikesa kuli iwe. t 6 Ingamila ishingi shikesula mu calo cobe, abana ba ngamila sha ku Midiani ne sha ku Efa. u Shonse isha ku Sheba v shikesa. Shikasenda golde ne fyanunkila bwino. Kabili bakalumbanya Yehova pa cintubwingi. w 7 Imikuni yonse

ICIPA. 60 g Es 51:17 Es 52:1 Es 58:1 h Es 42:6 Mt 5:16 Ef 5:8 Flp 2:15

i Es 9:2; Lk 1:79; Yh 1:9; j Es 60:19; Mal 4:2; Lk 2:32; 1Pe 4:14; Uks 22:5; k Imi 26:18; Ro 1:21; 1Pe 2:9; l 2Ko 3:18; m Ukt 49:10; Es 11:10; n Am 2:10; Es 49:23; o Uks 21:24; p Es 49:18; q Es 49:21; Hg 2:7; Yh 10:16; Uks 7:13; r Es 49:22; s Ye 33:9; t Es 54:2; Es 61:6; Hg 2:7; Hg 2:8; u 1Im 1:33; v 2Im 9:1; w Mal 1:11; Ro 15:9; Uks 19:6.

957

Ifyalo fimbi fya-afwa Sione. Ubuyantanshi

iya mu Kedari a ikalonganikwa pamo kuli iwe. Basukusuku ba ku Nebayote b bakakubombela. c Bakesa ku ciipailo d candi no kupokelelwa bwino, kabili nkayemfya ing’anda yandi iisuma. e 8 “Ni bani aba abaleisa balepupuka kwati likumbi, f kabili kwati ni nkunda ishilepupukila ku minshi ya fitele fya shiko? 9 Pantu ifishi fikalasubila muli ine, g na mato ayakalamba aya ku Tarshishi, h filya cali pa kubala, pa kuti balete abana bobe ukufuma ukutali i kwi shina j lya kwa Yehova Lesa obe na ku Wa Mushilo uwa kwa Israele, k na silfere yabo na golde yabo ikaba na bo, l pantu akakuyemfya. m 10 Kabili aba ku fyalo fimbi bakakuula ifibumba fyobe, n kabili ishamfumu shabo shikakubombela; o pantu mu bukali bwandi nkakukanda, p lelo mu cikuuku candi nkakubelela uluse. q 11 “Kabili impongolo shobe shikesulwa pe; r tashakesalwe akasuba nelyo ubushiku, pa kuti bakuletele ifyuma ifya nko, s kabili ishamfumu shabo shikalabatungulula. t 12 Pantu uluko lonse no bufumu bonse ubushakakubombele bukaloba; kabili inko shikonaulwa. u 13 “Ubucindami bwa ku Lebanone bukesa kuli iwe, umuti wa mukupri, umutidari no mutashuri, v ku kuyemfya incende yandi iya mushilo; w kabili nkacindamika icifulo ca makasa yandi. x 14 “Kabili abana ba balekucusha bakesa kuli iwe, nabakontama; y kabili bonse abashalekucindika bakafukama pa makasa yobe, z kabili bakakwita umusumba wa kwa Yehova, Sione a wa Wa Mushilo uwa kwa Israele. 15 “Ukucila ukuba uwalekeleshiwa kabili uwapatwa, ukwa-

ICIPA. 60 a Es 42:11 b Ukt 25:13 c Ukf 29:39 Le 5:15 Le 9:2 Imp 6:14 d Es 56:7 He 13:10 e Hg 2:9 f Uks 7:9 g Es 51:5 Ro 15:12 h 1Is 10:22 i Es 60:4 Es 66:20 j 1Is 8:41 Am 72:19 k Es 48:17 l Sek 14:14 m Am 149:4 Es 52:1 Es 55:5 Lk 2:32 n Neh 3:26 o Esr 7:27 Neh 2:7 Es 49:23 Uks 21:24 p Es 57:17 q Amg 30:3 1Is 11:39 Am 30:5 Es 12:1 Es 54:7 r Uks 21:25 s Es 60:5 t Es 60:3 u Am 2:12 Es 41:11 Da 2:44 Lk 19:27 Uks 2:27 v Es 35:2 Es 41:19 Es 55:13 w Am 96:6 x Am 99:5 Am 132:7 y Es 14:2 Es 45:14 Ye 16:19 z Uks 3:9 a Am 48:2 Am 87:3 Es 62:12 He 12:22



















Ku Kulyo a 2Im 36:17 Es 49:14 Ye 30:17 Ye 33:10 Isb 1:4 Ga 4:27 b Es 35:10 Es 61:7 Ye 33:11 c Es 61:6 Es 66:11 d Es 49:23 e Ek 34:30 f Es 43:3 g Am 46:11 Am 132:2 Es 30:29 Es 49:26 h Es 41:14 i 1Is 10:21 Uks 21:18 j Es 32:1 1Pe 5:2 k Es 1:26 l Es 2:4 Es 11:9 Es 54:14 Sek 9:8

ESAYA 60:8-22

bula no wa kupita muli iwe, a nkakulenga ukuba ica kuitakishishapo umuyayaya, ica kusekelelapo ku nkulo ne nkulo. b 16 Kabili ukoonka umukaka wa nko, c no koonka ibele lya shamfumu; d kabili ukeshiba ukuti ine, ne Yehova, e nine Mupusushi obe, f kabili Uwa Makag uwa kwa Yakobo e Mulubushi obe. h 17 Apali umukuba nkabikapo golde, i na pali icela nkabikapo silfere, apali ifimuti nkabikapo umukuba, na pali amabwe nkabikapo icela; kabili umutende e o nkasonta ukuba bakangalila bobe j no bulungami ukuba bakapitao bobe. k 18 “Ububifi tabwakomfwike na kabili mu calo cobe, nangu ukonaula no kutobaula mu ncende yobe. l Kabili ukenika ifibumba fyobe ati Ipusukilo m ne mpongolo shobe ati Amalumbo. 19 Kuli iwe akasuba takakabe e lubuuto lobe akasuba, no mweshi tawakalebalika pa kuti ukupeele ulubuuto. Lelo Yehova akaba ulubuuto lobe ulwa pe, n kabili Lesa obe akaba ukuyemba kobe. o 20 Akasuba kobe takakawe na kabili, no mweshi obe tawakacefye ulubuuto; pantu Yehova e ukaba ulubuuto ulwa pe, p ne nshiku sha kuloosha kobe shikapwa. q 21 E lyo abantu bobe bena, bonse bakaba abalungami, r bakekala mu calo umuyayaya, s umusonga uo nalimba, t umulimo wa minwe yandi, u pa kuti ncindame. v 22 Umunono akaba ikana limo (1,000), kabili uwacepa akaba uluko lwa maka. w Ine, ne Yehova, nkacilenga ukucitika bwangu bwangu mu nshita ya ciko.” x m Es 26:1; 1Ko 3:17; Uks 19:1; n Am 36:9; Es 60:1; Uks 21:23; Uks 22:5; o Am 62:7; Am 71:8; Sek 2:5; Lk 2:32; p Am 27:1; Am 84:11; Yak 1:17; q Es 25:8; Es 30:19; Es 35:10; Uks 21:4; r Es 32:16; 2Pe 3:13; s Am 37:11; Am 37:29; Mt 5:5; Uks 21:7; t Am 92:13; Mt 15:13; u Es 29:23; Es 43:7; Ef 2:10; v Es 43:21; Es 44:23; w Da 2:35; Uks 7:9; x Es 5:19; Hab 2:3.

ESAYA 61:1–62:4

Umulimo wa kwa Mesia. Ishina ilipya

Umupashi wa kwa Shikulu Mulopwe Yehova waba pali ine, a pantu Yehova alinsubab ukuti mbile imbila nsuma ku bafuuka. c Alintuma ku kukakilila abali no bulanda, d ku kubila ukulubuka kuli bankole e no kubila pa kuti amenso ya bafungwa yesuke; f 2 ku kubila inshita iyo Yehova akapokelelamo abantu g no bushiku bwa cilandushi ubwa kwa Lesa wesu; h ku kusansamusha bonse abaloosha; i 3 ku kupeela abaleloosha Sione, ukubapeela ica kufimbana ku mutwe apali imito, j amafuta ya kusekelela k apali ukuloosha, ica kufwala ca kutasha apali ubulanda; l kabili baketwa imiti iikalamba iya bulungami, m iyo Yehova alimba, n pa kuti acindamikwe. o 4 Kabili bakakuula cipya cipya incende ishaba ifibolya pa myaka iingi; p bakemya ne ncende ishaonawilwe ku kale, q kabili bakakuula cipya cipya imisumba iyaonaulwa, r incende ishashala ifibolya pa myaka iingi. 5 “Kabili abeni bakeminina no kucema impaanga shenu, s kabili aba ku fyalo fimbi t bakalamulimina amabala kabili e bakalamulimina imyangashi. u 6 Lelo imwe muketwa bashimapepo ba kwa Yehova; v muketwa ababomfi w ba kwa Lesa wesu. x Mukalya ifyuma fya nko, y kabili mu bucindami bwa shiko e mo mukaitakishisha. z 7 Apali insoni pakaba ifipimo fibili, a kabili tabakaseebane lelo bakaula utupundu pa ncende yabo. b E ico mu calo cabo bakapyana incende iikalamba. c Bakalasekelela umuyayaya. d 8 Pantu ine, ne Yehova, nalitemwa umulinganya, e napata ubupuupu pamo no bubifi. f Kabili nkabapeela ifilambu fyabo mu cishinka, g kabili nkapanga-

61

ICIPA. 61 a Es 42:1 Mt 3:16 Lk 4:18 b Am 2:2 Imi 10:38 c Am 22:26 Am 34:2 Mt 11:5 d Am 147:3 2Ko 7:6 e Am 102:20 Ye 34:8 Ro 8:21 Ga 4:25 He 2:15 f Lk 4:18 Lk 7:22 Imi 26:18 g Le 25:10 Lk 4:19 2Ko 6:2 h Es 34:8 Imi 17:31 i Es 25:8 Mt 5:4 Lk 6:21 j Est 9:22 Am 30:11 k Am 45:7 l Sek 3:4 m Am 92:12 Mt 7:17 n Es 60:21 o Yh 15:8 1Ko 6:20 p Es 49:8 Es 51:3 Uks 11:2 q Es 44:26 Es 58:12 r Ek 36:33 s Es 14:1 t Es 60:10 u Mt 25:34 Uks 7:15 v Ukf 19:6 1Pe 2:9 Uks 20:6 w Mt 24:45 Imi 13:2 He 10:11 x 2Ko 6:4 y Es 23:18 Es 60:5 Es 60:7 z Hg 2:7 a Amg 21:17 2Is 2:9 b Yb 42:10 c Sek 9:12 d Am 16:11 Es 35:10 e Amg 32:4 Am 33:5 Am 37:28 f Amp 6:16 Ye 7:9 Sek 8:17 Mal 3:8 g Ru 2:12 Am 117:2 Sek 8:8



















958

na na bo icipangano ca muyayaya. a 9 Kabili abana babo bakeshibikwa na mu nko, b ne ntuntuko shabo mu bantu na bantu. Bonse ababamona bakabeshiba, c ukuti bana abo Yehova apaala.” d 10 Cine cine nkasekelela muli Yehova. e Umweo wandi ukaangila muli Lesa wandi. f Pantu amfwika ifya kufwala fye pusukilo; g amfimba ica kufwala icabula amaboko ica bulungami, h nga shibwinga uufwala ica kufimbana ku mutwe kwati ni shimapepo, i kabili nga nabwinga uufwala ifibekobeko. j 11 Pantu filya fine isonde limesha ifimenwa fya liko, kabili nga filya fine ibala lilenga ifyo babyelemo ukumena, k e fyo na Shikulu Mulopwe Yehova akalenga ubulungami l no kulumbanya ukupuuka mu nko shonse. m mulandu wa kwa Sio62 Pa ne nshakatalale tondolo, n

Ku Kulyo

kabili pa mulandu wa kwa Yerusalemu o nshakeminine shilili mpaka ubulungami bwakwe bukabalike kwati lubuuto, p ne pusukilo lyakwe nge cengelo icileaka. q 2 “Kabili inko shikamona ubulungami bobe, r we mwanakashi, s ne shamfumu shonse shikamona ubucindami bobe. t Kabili ukenikwa ishina ilipya, u ilyo Yehova umwine akakwinika. 3 Kabili ukaba icisote ca bufumu icisuma mu kuboko kwa kwa Yehova, v kabili ica kufwala ca ku mutwe ica bufumu mu minwe ya kwa Lesa obe. 4 Tawaketwe kabili ati umwanakashi uwalekeleshiwa; w kabi-

a 2Sa 23:5 Es 55:3 Ye 32:40 He 13:20 b Ukt 22:18 Sek 8:13 c Es 60:4 d Am 115:15 Es 65:23 e 1Sa 2:1 Ro 5:11

f Es 25:9; Es 65:13; Lk 1:46; g Am 132:16; Es 52:1; Uks 21:2; h Yb 29:14; Am 132:9; i Ukf 28:39; Es 61:3; j Am 45:13; Es 49:18; Uks 19:7; k Es 55:10; Es 58:11; l Am 85:11; Es 45:8; Es 62:1; m Es 60:18; Es 62:7; 1Pe 2:9; ICIPA. 62 n Am 102:13; Es 43:13; o Am 137:6; Sek 2:12; p Amp 4:18; Es 1:26; q Am 98:2; Es 51:5; r Es 48:14; Es 54:14; Yh 16:8; s Es 54:1; Es 60:1; t Am 72:10; Es 49:23; Es 60:11; u Es 65:15; Ye 33:16; v Am 48:2; Am 50:2; Sek 9:16; 1Te 2:19; w Es 54:6.

959

Ukuwamya inshila. Lesa alandula

li icalo cobe tacaketwe icibolya; a lelo iwe uketwa Uo Nsekelamo, b kabili icalo cobe ciketwa Umwanakashi Uwaupwa. Pantu Yehova akasekelela muli iwe, kabili icalo cobe cikoopwa ngo mwanakashi. c 5 Pantu filya umulumendo opa nacisungu ukuba umukashi wakwe, e fyo abana bobe bakakuupa ukuba umukashi wabo. d Kabili Lesa obe akasekelela pali iwe e nga filya shibwinga asekelela pali nabwinga wakwe. f 6 Pa fibumba fyobe, we Yerusalemu, nimbikapo abalinshi. g Akasuba konse no bushiku bonse, lyonse, betalala tondolo. h “Imwe mwe balelumbula Yehova, i mwitalala tondolo, j 7 kabili mwitalala kuli ena mpaka akapampamike Yerusalemu kabili akamulenge ukuba ica kulumbanya mu calo.” k 8 Yehova nalapa ku kuboko kwakwe ukwa ku kulyo l kabili ku kuboko kwakwe ukwa maka ati: m “Nshakabwekeshepo ukupeela ingano shobe nge fya kulya fya balwani bobe, n kabili aba ku fyalo fimbi tabakanwe umwangashi obe uupya, o uo waculila. 9 Lelo abalelonganika ingano e bakashilya, kabili bakalumbanya Yehova; kabili abalelonganika umwangashi e bakaunwa mu mansa shandi isha mushilo.” p 10 Piteni, piteni pa mpongolo. Wamyeni inshila ya bantu. q Pangeni umusebo, pangeni umusebo. Fumyenimo amabwe. r Imisheni abantu icishibilo. s 11 Moneni! Yehova umwine nalenga amashiwi yomfwike ukufika ku mpela ye sonde, t amashiwi ya kutila: “Soseni ku mwana mwanakashi Sione, u amuti, ‘Mona! Ipusukilo lyobe lileisa. v Mona! Ali ne cilambu

ICIPA. 62 a Es 32:14 Es 49:14 b Am 149:4 Ye 32:41 Sef 3:17 c Ye 3:14 Ho 2:19 d Ye 3:14 e Es 65:19 Ye 32:41 f Uln 3:11 g 2Im 8:14 Es 52:8 1Ko 12:28 Ef 4:11 h Am 134:1 i Am 134:2 Imi 10:4 j 1Te 5:17 k Es 61:11 Ye 33:9 Sef 3:19 l Amg 32:40 Ek 20:5 m Es 40:10 n Amg 28:33 o Amg 28:51 Ye 5:17 p Amg 14:23 Es 65:21 q Es 40:3 Es 48:20 r Es 57:14 s Esr 1:3 Es 11:12 Es 18:3 Es 49:22 t Am 98:2 u Es 40:9 v Sek 9:9 Mt 21:5 Yh 12:15



















Ku Kulyo a Es 40:10 Es 49:4 b 1Ko 15:58 Uks 22:12 c Amg 26:19 1Pe 1:15 d Am 107:2 Es 35:9 e 1Is 11:39 Es 54:7



















ICIPA. 63 f Am 137:7 Es 34:5 g Ams 1:12 h Es 45:19 Es 45:24 i Es 25:9 Es 49:26 j Yoe 3:13 Uks 14:20 Uks 19:15 k Isb 1:15 l Uks 14:19 m 1Sa 2:10 Es 34:2 Mk 7:10 n 2Is 9:33 o Es 34:8 Es 35:4 Es 61:2 p Es 59:16 q Am 44:3 Am 98:1 Es 51:9 Es 52:10 r Am 59:13 Es 59:18

ESAYA 62:5–63:7

apeela, a na malipilo alipila yali pa ntanshi yakwe.’” b 12 Kabili abantu bakabeta abantu ba mushilo, c abalubulwa kuli Yehova; d kabili iwe uketwa Uwafwaikwa, Umusumba Uushalekeleshiwa. e uyu aleisa ukufuma 63 Nani ku Edomu, uuli ne fya f

kufwala ifilebeeka ukufuma ku Bosera, g uyu uufwele ifya kufwala ifyacindama, uule-enda na maka ayengi? “Nine, ne ulandila mu bulungami, h ne wakwata amaka ayengi aya kupususha.” i 2 Nga kanshi cinshi ifya kufwala fyobe fikashikiile, ne fya kufyala fyobe fili kwati fya kufwala fya banyantaula umwa kukamina imyangashi? j 3 “Ninyantaula mu ca kukaminamo umwangashi neka, k kabili takwali umuntu uwali pamo na ine ukufuma mu bantu na bantu. Kabili nalebanyantaula mu bukali bwandi, l kabili nalebanyantaula mu cipyu candi. m Kabili umulopa wabo walesabukila ku fya kufwala fyandi, n kabili ninkowesha ifya kufwala fyandi fyonse. 4 Pantu ubushiku bwa cilandushi buli mu mutima wandi, o kabili umwaka wa kulubula abantu bandi nawisa. 5 Kabili nalelolesha, lelo takwali uwa kungafwa; kabili nalipapile, lelo takwali uwalentungilila. p E ico ukuboko kwandi e kwapuswishe, q kabili icipyu r candi e cantungilile. 6 Kabili nalenyantaula abantu mu bukali bwandi, kabili nabalengele ukukolwa icipyu s candi no kupongolwela pa nshi umulopa wabo.” t 7 Nkalanda pa cikuuku ca kwa Yehova, u no kulumbanya Yehova, ukulingana na fyonse s Am 75:8; Ye 25:16; Uks 14:10; t Es 26:5; u Ukf 20:6; Am 63:3; Am 107:8; Am 136:1.

ESAYA 63:8–64:6

Israele alipondweke. Ukupepela ukwafwa

ifyo Yehova atucitila, a no busuma ubwingi ku ba mu ng’anda ya kwa Israele b ubo abacitila ukulingana no luse c lwakwe kabili ukulingana ne cikuuku cakwe icikalamba. 8 Kabili atile: “Cine cine aba bantu bandi, d abana abashakabepe.” e Kabili aishileba Umupusushi wabo. f 9 Lyonse ilyo balecula, na o alecula. g Kabili inkombe yakwe yalibapuswishe. h Mu kutemwa kwakwe na mu cikuuku cakwe alibalubwile, i kabili alibemishe no kubasenda inshiku shonse isha ku kale. j 10 Lelo bena balipondweke k no kukalifya umupashi wakwe uwa mushilo. l Nomba alyalwike, aishileba umulwani m wabo; kabili alebalwisha. n 11 Kabili baibukishe inshiku sha ku kale, baibukishe Mose umubomfi wakwe, abati: “Bushe ali kwi uwabafumishe muli bemba o na bacemi ba mpaanga shakwe? p Ali kwi Uwabikile muli ena umupashi wakwe uwa mushilo? q 12 Uwalengele ukuboko r kwakwe ukwayemba ukuya ku kwa kulyo kwa kwa Mose; uwapaatukenye amenshi pa ntanshi yabo s pa kuti aipangile ishina lya muyayaya; t 13 uwabalengele ukwenda mu menshi ayengi ica kuti tabaipunwine, kwati ni kabalwe mu matololo? u 14 Nga filya ciba ilyo inama ya mu mpanga yaya mwi lungu, e fyo no mupashi wa kwa Yehova wabalengele ukutuusha.” v Awe mwatungulwile abantu benu pa kuti muipangile ishina ilisuma. w 15 Moneni ukufuma mu muulu x no kumona ukufuma mu bwikalo bwenu ubwatumpuka, ubwa mushilo kabili ubwayemba. y Bushe ukucincila z kwenu na maka yenu yonse, ukulila kwa mu nda yenu, a no luse b lwenu fili kwi? Nafinta-

ICIPA. 63 a Am 78:12 Am 105:5 b 1Is 8:66 Am 31:19 c Am 51:1 Es 55:7 d Ukt 17:7 e Ukf 24:7 f Ukf 14:30 Am 106:21 g Ukf 3:7 Aba 10:16 h Ukf 14:19 Ukf 23:20 i Amg 7:8 Am 106:10 j Ukf 19:4 Amg 1:31 k Amg 9:7 l Am 78:40 Imi 7:51 Ef 4:30 m Le 26:17 Amg 28:63 Ye 30:14 n Ye 21:5 o Ukf 14:30 Es 51:10 p Am 77:20 q Imp 11:17 Hg 2:5 Sek 4:6 r Ukf 6:6 Ukf 15:16 s Ukf 14:21 Am 78:13 t Ukf 9:16 Ukf 14:17 Ro 9:17 u Am 106:9 v Yos 22:4 w 2Sa 7:23 Neh 9:10 x Amg 26:15 Am 80:14 y 2Im 30:27 Es 57:15 z 2Is 19:31 Sek 8:2 a Ye 31:20 b Amg 4:31 Neh 9:17



















Ku Kulyo a Amg 31:17 b Ukf 4:22 Amg 32:6 Ye 3:19 c Es 41:14 Es 44:6 Es 54:5 d Amg 2:30 Yos 11:20 Es 6:10 Ro 9:18 e Am 74:2 Am 80:14 Am 135:4 f Ukf 19:6 Amg 7:6 g 2Im 36:19 Es 64:11 Isb 1:10 h Amg 28:10 2Im 7:14



















ICIPA. 64 i Ukf 19:11 Mk 1:3 j Am 18:7 Am 68:8 k Am 46:10 Ek 36:23 Mt 6:9

960

luka. a 16 Pantu ni mwe Shifwe; b nangu ca kuti Abrahamu tatwishibe kabili Israele te kuti atwishibe, imwe, mwe Yehova, ni mwe Shifwe. Umulubushi wesu uwa muyayaya e shina lyenu. c 17 Cinshi mwe Yehova mutulengela ukufuma mu nshila shenu? Cinshi mulengela umutima wesu ukukosa pa kuti twilamutiina? d Bweleni pa mulandu wa babomfi benu, imikowa ya bantu benu. e 18 Pantu abantu benu aba mushilo f balikwete impanga pa nshita iinono. Abalwani besu banyantaula incende yenu iya mushilo. g 19 Pa nshita ntali nomba twaba nga bantu abo mushaleteka, kwati ni balya abashaitwa ishina lyenu. h kanshi nga mwalile64 Iye, pwile umuulu, no kwikila, i no kulenga impili ukutenta pa mulandu wenu, j 2 nga filya ciba ilyo umulilo waoca ulububa, kabili umulilo walenga amenshi ukubila, pa kuti ishina lyenu lishibikwe ku balwani benu, k pa kuti inko shitutume pa mulandu wenu! l 3 Ilyo mwacitile ifya kutiinya m ifyo tushasubile, mwalikiile. Pa mulandu wenu impili shalitentele. n 4 Kabili ukufuma ku kale tapali uwaumfwa, o nangu uwakutika, nangu linso ilyamona Lesa uwafwilisha uumulolela, p kano imwe fye mweka. q 5 Mwayafwa umuntu wa nsansa kabili uucita ubulungami, r na bamwibukisha no kukonka inshila shenu. s Moneni! Imwe mwalikalipe, t ilyo twalebembuka, u ilyo twabembwike inshita iitali, kabili bushe mufwile ukutupususha? v 6 Kabili twaba ngo wakowela, l Am 99:1; m Ukf 34:10; Am 66:3; n Hab 3:6; o 1Ko 2:9; p Am 130:7; Es 25:9; Mk 7:7; q Ye 16:20; 1Ko 8:4; r Ek 33:16; Sef 2:3; Imi 10:35; s Am 25:4; Am 25:9; Ho 14:9; t Am 90:7; Es 63:10; u Es 1:21; v Es 1:15; Mal 3:7.

961

Nakabumba, iloba. Ukutekanishisha abantu

ifwe bonse, kabili imicitile yesu iya bulungami yaba nga kasalu abanakashi bafwala ilyo bali ku mweshi; a kabili tukaloba kwati mabula, b ifwe bonse, kabili imembu shesu shikatusenda kwati mwela. c 7 Kabili tapali uulelilila kwi shina lyenu, d kabili tapali uleibikilishako ukuti ashintilile pali imwe; pantu mwalifisa icinso cenu kuli ifwe, e kabili mwatulenga ukusunguluka f ku maka ya membu shesu. 8 Nomba mwe Yehova, ni mwe Shifwe. g Ifwe tuli iloba, h na imwe ni mwe Mwatubumba; i kabili bonse tuli milimo ya minwe yenu. j 9 Mwikalipa ukucilamo, k mwe Yehova, kabili mwi-ibukisha ulubembu lwesu umuyayaya. l Moneni: ifwe bonse tuli bantu benu. m 10 Imisumban yenu iya mushilo yasanguka amatololo. Sione o aba iciswebebe, Yerusalemu aba icibolya. p 11 Ing’anda yesu iya mushilo kabili iyayemba, q umo bashifwe balemulumbanishisha, r yalipya ku mulilo; s kabili ifisuma fyesu t fyonse fyalyonaika. 12 Ilyo ifi filecitika bushe mukatwalilila fye ukushipikisha, u mwe Yehova? Bushe mukekala fye no kutuleka ukucula icabipisha? v w

bamfwaye 65 “Nalileka abashalemfwaya. Nalilex

ka bansange abashamfwaile. y Natile: ‘Ndi pano, ndi pano!’ z ku luko ulushalelilila kwi shina lyandi. a 2 “Natambulwila amaboko yandi akasuba konse ku bantu abashumfwa, b ku bale-enda mu nshila iyabipa, c ukukonka amatontonkanyo yabo; d 3 abantu abansaalula e lyonse ukwabula umwenso, abapeela amalambo mu mabala f no kufutumwina icushi g ce lambo pa mabwe,

ICIPA. 64 a Le 12:2 Le 15:20 b Am 90:6 Yak 1:10 c Am 1:4 Es 57:13 d Am 14:4 Ho 7:7 e Amg 31:17 Es 57:17 f Ek 22:20 g Es 63:16 h Yb 10:9 Es 29:16 Ye 18:6 i Es 45:9 Ro 9:20 j Yb 10:8 Am 100:3 k Am 74:1 Am 79:5 l Ye 3:12 m Amg 7:6 Am 79:13 n Es 1:7 o Isb 5:18 Mk 3:12 p Am 79:1 Isb 1:4 q 2Is 25:9 r 2Im 29:25 s 2Im 36:19 Ye 52:13 t Isb 1:10 u Am 74:10 Am 83:1 Es 14:1 v Am 10:1 Am 74:11 Sek 1:12



















ICIPA. 65 w Am 105:4 Es 55:6 x Ho 2:23 y Ro 9:30 Ro 10:20 Ef 2:12 z Es 45:22 a Ho 1:10 Sek 2:11 1Pe 2:10 b Amg 31:27 Neh 9:29 Es 1:2 Ye 5:23 Ye 6:28 Sek 7:11 Imi 7:51 c Am 36:4 Ye 5:31 Ye 35:15 d Es 55:7 Es 59:7 Ye 18:12 Mt 15:19 Yak 1:14 e Amg 32:16 2Is 17:17 2Is 22:17 Ye 32:29 Ye 32:30 f Le 17:5 Es 1:29 Es 66:17 g 2Im 34:25 Ye 44:3



















Ku Kulyo a Imp 19:16 Amg 18:11 b Le 11:7 Amg 14:8 Es 66:17

ESAYA 64:7–65:11

4 abekala mu manda, a abasendama mu nsakwe sha balinshi, balelya umunofu wa nkumba, b na mu fipe fyabo muli umuto wa fyakowela; c 5 abaleti, ‘Ikala uko kwine. Wipalama kuli ine, pantu ndekulenga ukuba uwa mushilo.’ d Aba bantu baba kwati cushi mu myona yandi, e umulilo uulepya akasuba konse. f 6 “Mona! Calilembwa pa ntanshi yandi. g Nshakatalale tondolo, h lelo nkapeela icilambu; i nkapeela icilambu pa fifuba fyabo, j 7 pa membu shabo na pa membu sha fikolwe fyabo pa nshita imo ine,” k e fyo Yehova asosa. “Apo balifutumwina icushi ce lambo pa mpili, kabili banseebanishisha l pa tupili, m na ine nkalinga amalipilo yabo intanshi pa fifuba fyabo.” n 8 Yehova atila: “Filya fine umwangashi uupyao usangwa mu cisansangu no muntu atila, ‘Mwiconaula, p pantu muli ipaalo muli cena,’ q e fyo nkacita pa mulandu wa babomfi bandi pa kuti nibonaula bonse. r 9 Kabili nkafumya muli Yakobo abana s no kufumya muli Yuda uukapyana impili shandi; t kabili abasalwa bandi bakapyana icalo, u kabili ababomfi bandi bakekalamo. v 10 Kabili Sharone w akaba impanga ya mulemfwe iya mpaanga x ne lungu lya Akore y likaba icifulo ca kutuushishamo ing’ombe, ku bantu abamfwaya. z 11 “Lelo imwe mulesha Yehova, a mulelaba ulupili lwandi ulwa mushilo, b muleteyanishisha lesa we Shuko c itebulo c Le 11:4; Amg 14:3; d Lk 18:9; Lk 18:11; e Am 101:5; Amp 16:5; Lk 18:14; f Amg 29:20; g Am 56:8; Mal 3:16; h Am 50:3; Es 43:13; Ye 5:9; i Am 50:21; Ye 16:18; Ek 11:21; Yoe 3:4; j Am 79:12; k Ukf 20:5; Le 26:39; Mt 23:35; l Ek 20:28; m 1Is 22:43; 2Is 12:3; n Am 79:12; 1Te 2:16; o Aba 9:13; p Ye 30:11; Mt 24:22; q Ukt 18:18; Yoe 2:14; r Ams 9:8; Ro 9:27; s Ek 37:21; Ro 11:5; t Ukt 35:12; Es 60:21; Ek 36:8; Ob 17; u Es 61:7; v Sef 3:20; w Es 33:9; x Amg 28:2; Es 35:2; y Yos 7:24; Ho 2:15; z Am 24:6; Es 55:6; a Amg 29:25; 1Im 28:9; Es 1:4; b 2Im 28:24; 2Im 34:25; c Amg 32:17; 1Ko 10:20.

ESAYA 65:12–66:1

Ababomfi basekelela. Imyulu, isonde ifipya

no kwisushisha lesa we Shamo a umwangashi uukali. 12 Kabili nkaleka mukakomwe ku lupanga, b kabili bonse mukakontama pa kuti bamwipaye; c pantu nalimwitile, d lelo tamwaaswike; nalisosele, lelo tamwaumfwile; e kabili mwalecita ifyabipa mu menso yandi, f kabili mwasalile icintu ico nshatemenwe.” g 13 E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Moneni! Ababomfi bandi bakalya, h lelo imwe mukaba ne nsala. i Moneni! Ababomfi bandi bakanwa, j lelo imwe mukaba ne cilaka. k Moneni! Ababomfi bandi bakasekelela, l lelo imwe mukekatwa insoni. m 14 Moneni! Ababomfi bandi bakaula utupundu pa mulandu wa kusekelela mu mitima, n lelo imwe mukalila pa mulandu wa bukali mu mitima kabili mukalila imisowa pa mulandu wa bulanda. o 15 Kabili mukasha ishina lyenu ukuba umulapo ku basalwa bandi, kabili Shikulu Mulopwe Yehova akamulenga ukufwa umo umo, p lelo akenika ababomfi bakwe ishina limbi; q 16 ica kuti onse uulefwaya ukupaalwa mwi sonde akafwaya ukupaalilwa mwi shina lya kwa Lesa wa cishinka, r kabili onse uulelapa mwi sonde akalapila mwi shina lya kwa Lesa wa cishinka; s pantu ukucula kwa kale kukalabwa kabili kukafiswa ku menso yandi. t 17 “Pantu ndepanga imyulu ipya u ne sonde lipya; v ne fya kale fikalabwa, w kabili tafyakese na mu mutima. x 18 Nomba sekeleleni y kabili muleanga umuyayaya pa co ndepanga. z Pantu ndelenga Yerusalemu ukuba ica kwangilapo na bantu bakwe ica kusekelelapo. a 19 Kabili nkasekelela muli Yerusalemu no kwangila abantu

ICIPA. 65 a Ukf 20:3 b Le 26:25 Amg 28:22 Ek 6:13 c Amg 28:63 Ek 9:6 d 2Im 36:15 Amp 1:24 Es 50:2 Es 66:4 e 2Im 36:16 Ye 7:13 Sek 7:11 Mt 22:3 f 2Im 36:12 Es 1:16 Ye 16:17 g Amp 1:29 Es 66:3 h Am 34:10 Am 37:25 Mal 3:18 Lk 16:25 i Am 37:19 Ams 8:11 j Es 49:10 k Lk 16:24 l Es 61:7 Es 66:14 m Es 66:5 n Es 24:14 Ye 31:12 o Mt 8:12 Mt 24:51 Lk 13:28 p Es 66:16 Mt 25:41 q Es 62:2 Ye 33:16 Ro 9:26 r Ukt 22:18 Am 72:17 Ye 4:2 s Amg 6:13 Ye 4:2 Ye 12:16 t Es 12:1 Ye 31:12 Sef 3:15 u Esr 4:3 Esr 5:2 Es 32:1 Es 51:16 Lk 12:32 Ro 8:20 Uks 14:1 v Ukt 12:3 Am 37:29 Es 49:8 Mt 25:34 Yh 10:16 2Pe 3:13 Uks 7:9 w Am 37:10 x Uks 21:4 y Am 67:3 z Am 96:10 Am 98:1 a Es 51:11



















Ku Kulyo a Es 62:4 Ye 32:41 b Es 25:8 Ye 31:12 c 2Is 8:12 Isb 2:21 Ho 13:16 d Ye 6:11 Isb 5:14 e Lkm 8:12 Es 3:11 f Ye 31:4 Ams 9:14 g Es 62:8

962

bandi; a kabili tamwakomfwike muli ena ukuloosha nelyo ukulila ubulanda.” b 20 “Mulya tamwakabe akanya akoonka akakekala fye inshiku ishinono, c nangu umukote uushafisha inshiku shakwe; d pantu umo akafwa umwaice, nangu ca kuti ali ne myaka umwanda umo (100); kabili umubembu ena, nangu akabe ne myaka umwanda umo, akatiipwa. e 21 Kabili bakakuula amayanda no kwikalamo; f bakalima na mabala ya myangashi no kulya ifisabo fya yako. g 22 Tabakakuule amayanda e lyo bambi bakekalemo; tabakalime amabala e lyo bambi bakalye ifisabo. Pantu ifyaba inshiku sha muti e fikaba inshiku sha bantu bandi; h kabili umulimo wa minwe yabo abasalwa bandi bakasekelamo nga nshi. i 23 Tabakaculile apa fye, j nangu ukufyala abana abakaponenwa no bucushi; k pantu bana ba bantu abo Yehova apaala, l kabili abana babo bakaba na bo. m 24 Kabili ilyo bashilaita ine nkasuka; n ilyo bacili balelanda, ine nkomfwa. o 25 “Umumbulu p no mwana wa mpaanga fikaliila pamo, q kabili inkalamo ikalalya icani kwati ni ng’ombe; r kabili insoka yena, ikalalya ulukungu. s Tafyakacite ububi t nangu ukonaula mu lupili lwandi ulwa mushilo,” u e fyo Yehova asosa. atila: “Umuulu e 66 Yehova cipuna candi ica bufumu, v ne calo e cipuna ca makasa yandi. w Nga kanshi ni ng’anda ya musango nshi mwingankuuh Am 92:12; Am 92:14; Uks 21:4; i 1Ko 15:58; j Le 26:4; Amg 28:4; Es 55:1; Es 55:2; k Ukf 23:26; Es 33:24; Es 54:13; l Es 61:9; Sek 10:9; m Es 59:21; Es 66:22; Ye 32:39; n Am 91:15; o Es 58:9; Lk 12:30; Ro 8:26; p Ho 2:18; q Es 11:6; r Es 35:9; s Ukt 3:14; Ro 16:20; t Es 2:4; Es 11:9; u Mk 4:2; Sek 8:3; ICIPA. 66 v Am 11:4; Am 113:6; Am 148:13; w Mt 5:35; Imi 7:49.

963

Abana bafyalwa kuli Sione. Sione akasekelela

lila, a kabili icifulo candi ica kutuushishapo cili kwi?” b 2 “Ukuboko kwandi e kwapanga ifi fyonse, e fyo fyonse ifi fyaishilebako,” c e fyasosa Yehova. “E ico nkalolesha kuli uyu, ku mulanda kabili uwalapila d kabili uututuma pa mashiwi yandi. e 3 “Uuleipaya inama ali ngo uleipaya umuntu. f Uulepeela impaanga ilambo ali ngo ulefuna umukoshi wa mbwa. g Uuletuula ubupe ali ngo uletuula umulopa wa nkumba! h Uulepeela ifyanunkila bwino i pa kuti fibe icibukisho ali ngo ulelanda amashiwi ya finjelengwe j ilyo alepaala. Kuli na basala ukukonka inshila shabo abene, kabili abatemwa ifya bunani fyabo. k 4 Na ine nkafwaya inshila sha kubacushishamo; l kabili nkaleta pali bena ifibatiinya; m pa mulandu wa kuti naliitile, lelo tapali uwaleasuka; nalisosele, lelo tapali uwakutike; n kabili balecita icabipa mu menso yandi, kabili basalile icintu ico nshatemenwe.” o 5 Umfweni amashiwi ya kwa Yehova, imwe mwe baletutuma pa kumfwa icebo cakwe: p “Bamunyinenwe abamupata, q abalemukankamba pa mulandu we shina lyandi, r batile, ‘Yehova nacindikwe!’ s Akamoneka alesekelela pali imwe, t kabili bena e bakaseebana.” u 6 Kuli icimfulunganya ku nse ya musumba, icongo mwi tempele! v Congo ca kwa Yehova uulebwesesha abalwani bakwe icabalinga. w 7 Ilyo ashilatendeka ukucululuka kwa pa kupaapa, alipaapile. x Ilyo ashilakomwa ifumo, afyele umwana umwaume. y 8 Nani uwabala omfwa ica musango yu? z Nani uwabala amona icaba nge ci? a Bushe icalo b kuti cafyalwa mu bushiku

ICIPA. 66 a 2Im 6:18 Imi 17:24 b 1Im 28:2 Imi 7:48 c Ukt 1:1 Es 40:26 Imi 7:50 d 2Is 22:19 Am 34:18 Mt 5:11 Lk 18:14 e Esr 9:4 Am 119:161 Imi 16:29 f Amp 15:8 Es 1:11 g Le 11:27 h Amg 14:8 Es 65:4 Es 66:17 i Le 2:2 j 1Sa 15:23 Es 1:13 k Aba 5:8 Am 81:12 Ye 14:10 l Amg 28:15 Amp 1:31 2Te 2:11 m Amp 10:24 n Amp 1:24 Es 50:2 Ye 7:13 o 2Is 21:9 Es 65:3 Ro 1:28 He 4:11 p Esr 10:3 Es 66:2 Ye 36:16 Hab 3:16 q Yh 16:2 Ga 2:4 2Te 2:3 r Yh 17:11 Yak 2:7 s Es 5:19 Es 29:13 t Es 60:14 Es 65:14 u Es 65:13 Ye 17:13 Ye 17:18 v Mal 3:1 1Pe 4:17 w Amg 32:35 Es 59:18 x Es 54:1 Ga 4:26 y Am 33:12 z Es 64:4 a 1Ko 2:9 b Es 27:6 Es 65:9



















Ku Kulyo a Es 54:7 Ye 30:20 b Es 10:20 Ye 23:8 Sek 8:12 Ro 11:26 1Pe 2:9 c Mt 24:31 d Ukt 18:14 Es 37:3 e Amg 32:43 Es 44:23 Ro 15:10 f Am 26:8 Am 84:2 Am 122:6 Am 137:6 g Ek 9:4

ESAYA 66:2-15

bumo? a Nelyo bushe uluko b kuti lwafyalwa pa nshita imo? c Pantu Sione nacululuka pa kupaapa kabili nafyala abana bakwe abaume. 9 “Lelo bushe ine kuti nalenga ifumo ukwisuka e lyo nafilwa ukulenga umo ukupaapa?” d e fyasosa Yehova. “Nelyo bushe ndalenga umo ukufyala nangu ukulenga ifumo ukwisalika?” e fyo Lesa wenu asosa. 10 Sekeleleni pamo na Yerusalemu kabili angeni pamo nankwe, e imwe bonse mwe bamutemwa. f Sekeleleni nga nshi pamo nankwe, imwe bonse mwe balemuloosha; g 11 pa mulandu wa kuti mukoonka kwi bele lyakwe ilya kusansamusha no kwikuta; pa mulandu wa kuti mukoonka no kuilemena ku nsota sha bucindami bwakwe. h 12 Pantu Yehova atila: “Moneni ndemupeela umutende uwingi kwati mumana i no bucindami bwa nko ubwaba ngo mulonga uwaisula, j kabili mukoonka kwi bele lyakwe. k Bakamupaapila pa mbali, kabili pa makufi e po bakamulelela. l 13 Ngo muntu uo nyina alesansamusha, e fyo na ine nkalamusansamusha; m kabili mukasansamuka pa mulandu wa musumba wa Yerusalemu. n 14 Awe mukamona ne mitima yenu ikasekelela, o kabili amafupap yenu yakalelema kwati cani iciteku. q Kabili ukuboko kwa kwa Yehova kukeshibikwa ku babomfi bakwe, r lelo akakalipila abalwani bakwe.” s 15 “Pantu moneni, Yehova esa ngo mulilo, t na maceleta yakwe yaba nge cikuuku ca mwela, u pa kuti alete pali bena ubukali ne cifukushi cakwe no bupingushi bwakwe ubulepya h Am 36:8; Ye 3:15; Yoe 3:18; i Am 72:3; Es 9:7; Es 48:18; j Es 54:3; Es 60:3; Hg 2:7; k Es 60:16; l Es 60:4; m Es 51:3; n Es 44:28; Es 65:18; o Sek 10:7; p Amp 3:8; Amp 17:22; q Es 26:19; Ho 14:5; r Es 65:13; Mal 3:18; s Es 59:18; Es 65:12; t Amg 4:24; Am 11:6; Am 21:9; Am 97:3; u Am 50:3; Ye 25:32.

ESAYA 66:16—YEREMIA 1:3 ngo mulilo. a 16 Pantu Yehova akapingula abantu bonse ku lupanga b lwakwe, kwati mulilo uukalamba; kabili abaipaiwa ba kwa Yehova bakafula. c 17 Abaleilenga ukuba aba mushilo no kuisangulula pa kuti baye mu mabala d ku numa ya cimpashanya icaba pa kati, abalelya umunofu wa nkumba e ne cakowela, pamo ne mpuku, f bonse bakaloba,” e fyasosa Yehova. 18 “Apo nalishiba imilimo yabo g na matontonkanyo yabo, h ndeisa pa kuti nonganike inko shonse ne ndimi pamo; i kabili bakesa no kumona ubukata bwandi.” j 19 “Kabili nkabika pali bena icishibilo, k kabili nkatuma bamo pa bakashalapo pa kuti baye ku nko, l ku Tarshishi, m Puli, na Ludi, n abaishiba ukubomfya ubuta, Tubali na Yabani, o ifishi ifyaba ukutali, p abashaumfwa ilyashi pali ine nelyo ukumona ubukata bwandi; q kabili bakalanda pa bukata bwandi mu nko. r 20 Kabili bakaleta bamunyinenwe bonse ukufuma mu nko shonse s ukuba ubupe kuli Yehova, t pali bakabalwe na mu maceleta na mu maceleta yafimbwa na pa mfalashi na

Ubukata bwa kwa Lesa ICIPA. 66 a Imp 16:35 2Te 1:8 b Ye 15:2 c Es 34:5 Ye 25:33 Ek 38:21 Yoe 3:14 Uks 19:18 d Es 1:29 Es 65:3 e Le 11:7 Amg 14:8 Es 65:4 f Le 11:29 g Es 37:28 Es 59:6 Ams 5:12 h Amg 31:21 Es 55:7 Mk 2:1 i Am 86:9 Es 2:2 Mt 25:32 Uks 7:9 j Ek 39:21 k Esr 1:3 l Es 4:2 Mt 24:31 m Ukt 10:4 Am 72:10 n Ukt 10:13 o Ukt 10:2 Ek 27:13 p Es 49:1 q Mal 1:11 r Es 60:3 Ro 15:12 Uks 7:9 s Amg 30:3 Es 11:16 Es 43:6 Es 54:3 Es 60:4 Mt 24:31 t Es 60:9 Ro 12:1 1Pe 2:5



















964

pa mpunda ishikota isha lubilo, a ku lupili lwandi ulwa mushilo, b Yerusalemu, nge fyo ciba ilyo abana ba kwa Israele baleta ica bupe mu cipe icasanguluka mu ng’anda ya kwa Yehova,” c e fyo asosa Yehova. 21 “Kabili nkabuula bamo pali bena ukuba bashimapepo, na bambi ukuba abena Lebi,” e fyo Yehova asosa. 22 “Pantu ifyo imyulu ipya d ne sonde lipya e ifyo ndelenga fili pa ntanshi yandi pe, f e fikaba abana benu g ne shina lyenu likabako pe,” h e fyasosa Yehova. 23 “Kabili ukufuma ku mweshi uupya ukufika ku mweshi uupya kabili ukufuma kwi sabata ukufika kwi sabata abantu bonse bakesa no kunkontamina,” i e fyo Yehova asosa. 24 “Kabili bakaya no kulolesha pa fitumbi fya bantu abalemembukila; j pantu imititi iikaba pali bena tayakafwe e lyo no mulilo wabo tawakashime, k kabili bakaba ica bunani ku bantu bonse.” l

Ku Kulyo a Es 60:6 b Es 11:9 Sek 1:17 Uks 14:1 c Imp 7:13

d Esr 3:2; Esr 5:2; Es 65:17; 2Pe 3:13; e Esr 1:3; Esr 2:64; Uks 21:1; f Es 65:18; g Es 65:23; h Am 94:14; Ye 31:36; i Am 86:9; Sek 14:16; Mal 1:11; j Am 58:10; Ek 39:12; k Es 14:11; Es 34:10; Mt 3:12; Mt 25:41; Mko 9:48; 2Te 1:9; l Am 139:21.

dccc

ccc

YEREMIA a

ya kwa Yeremia 1 Amashiwi mwana Hilkia, umo pali bashimapepo ba mu Anatote b mu calo ca kwa Benjamini; c 2 uo icebo ca kwa Yehova caishileko mu nshiku sha kwa Yoshia d mwana Amone, e imfumu ya kwa Yuda, mu mwaka walenga ikumi na itatu (13) uwa kuteka kwakwe. f 3 Kabili catwalilile ukwisa mu nshiku

ICIPA. 1 a Esr 1:1 Da 9:2 Mt 2:17 b Yos 21:18 1Is 2:26 1Im 6:60 Ye 29:27 c Yos 18:11 d 2Is 22:1

sha kuteka kwa kwa Yehoyakimu a mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda, mpaka na pa kupwa kwa mwaka uwalenga ikumi na umo (11) ukutula apo Sidekia b mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka ukufika inshita Yerusalemu aile

e 2Is 21:19 f 2Im 34:1 Ye 25:3

Ku Kulyo a 2Is 24:1; 2Im 36:4; Ye 25:1; b 2Is 24:18; 2Im 36:11; Ye 21:1; Ye 39:2.

965

Yeremia apeelwa umulimo, akoshiwa

muli bunkole mu mweshi walenga isano. a 4 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine no kutila: 5 “Ilyo nshilakupanga mu nda b nalikwishibe, c kabili ilyo ushilafuma mwi fumo nalikusalile pa kuti ubombe umulimo waibela. d Nakusontele ukuba kasesema ku nko.” 6 Lelo natile: “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova! Moneni ine nshaishiba ukulanda, e pantu ndi mwaice.” f 7 Na o Yehova atile kuli ine: “Witila, ‘Ndi mwaice.’ Lelo ukaye kuli bonse abo nkakutumako; kabili ukacite fyonse ifyo nkakweba. g 8 Wikabatiina pa mulandu wa finso fyabo, h pantu ‘Ine ndi na iwe pa kuti nkupokolole,’ i e fyo Yehova asosa.” 9 E ico Yehova atambulwile ukuboko kwakwe no kunkumya pa kanwa. j E lyo Yehova atile kuli ine: “Mona, nabika amashiwi yandi mu kanwa kobe. k 10 Mona, buno bushiku nakupeela amaka pa nko na pa mabufumu, l amaka ya kunukula no kubongolola, aya konaula no kutobolola, m na ya kukuula no kubyala.” n 11 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine no kutila: “Cinshi ulemona, Yeremia?” Na ine natile: “Ndemona akamusambo ka mualmonde.” 12 E lyo Yehova atile kuli ine: “Wamona fye bwino, pantu ine ndeibukisha amashiwi yandi pa kuti nshininkishe ukuti nayafikilisha.” o 13 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine umuku uwalenga bubili no kutila: “Cinshi ulemona?” Na ine natile: “Ndemona impoto iikalamba iyo balepuutapo, na kanwa ka iko kafutatile ku kapinda ka ku kuso.” 14 Na o Yehova atile kuli ine:

ICIPA. 1 a 2Is 25:8 Ye 52:12 b Am 139:16 c Aba 13:5 Es 45:1 Ro 9:11 d Lk 1:15 e Ukf 4:10 f 1Is 3:7 1Ti 4:12 g Ukf 7:2 Imp 22:20 2Im 18:13 Ye 11:2 Ek 3:4 h Ek 2:6 Ek 3:8 i Ukf 3:12 Amg 31:6 Yos 1:5 Ye 15:20 Imi 18:10 Imi 26:17 2Ko 1:10 He 13:6 j Es 6:7 k Ukf 4:15 Es 51:16 Ek 33:7 l Uks 10:11 m Ye 18:7 Ek 32:18 n Es 44:26 Ye 18:9 Ye 24:6 o Amg 32:35



















Ku Kulyo a Ye 6:1 Ye 10:22 Ye 47:2 Ye 50:9 b Ye 5:15 Ye 6:22 Ye 25:9 c Ye 39:3 d Amg 28:52 Ye 4:16 Ye 9:11 Ye 33:10 Ye 34:22 Ye 44:6 e Amg 28:20 Ye 4:12 f Yos 24:20 2Is 22:17 2Im 7:19 Ye 17:13 g Ek 8:11 Ho 11:2 h Es 2:8 Imi 7:41 i 1Is 18:46 2Is 4:29 2Is 9:1 Yb 38:3 Lk 12:37 1Pe 1:13 j Yos 1:9 Ek 2:6 k Ye 15:20 l Ye 20:11 Ek 3:8 Mk 3:8 m Ye 26:12 Da 9:6 n Am 129:2 o Ukt 28:15 Ukf 3:12 Yos 1:5 p Ye 15:20 Ro 8:31



















ICIPA. 2 q He 1:1

YEREMIA 1:4–2:3

“Ububi bukafuma ku kapinda ka ku kuso no kwishila bonse abekala mu calo. a 15 Pantu ‘mona ine ndeita indupwa shonse isha mu mabufumu ya ku kapinda ka ku kuso,’ e fyasosa Yehova; b ‘kabili shikesa no kubika lumo na lumo icipuna ca bufumu pa mpongolo ya musumba wa Yerusalemu, c no kushinguluka ifibumba fya uko fyonse ne misumba yonse iya kwa Yuda. d 16 Kabili nkalanda na bo ifyo nkabapingula pa bubi bwabo bonse, e pa mulandu wa kuti balinsha f kabili balefutumwina icushi ca malambo kuli balesa bambi g no kukontamina ku fyo bapanga ku minwe yabo.’ h 17 “Lelo iwe uipekanye,1 i kabili wime no kubeba fyonse ifyo nakweba. Wibatiina, j pa kuti na ine nikulenga ukuba no mwenso pa ntanshi yabo. 18 Pantu ine ninenga iwe buno bushiku ukuba umusumba we linga kabili uluceshi lwa cela ne linga lya mukuba k ku kulwisha icalo conse, l ku kulwisha ishamfumu sha kwa Yuda, na bacilolo bakwe, na bashimapepo bakwe na bantu ba mu calo. m 19 Kabili bakalwa na iwe, lelo bakakufilwa, n pantu ‘ine ndi na iwe o pa kuti nkupokolole,’ p e fyasosa Yehova.” icebo ca kwa Yeho2 Kabili va caishile kuli ine no kuq

tila: 2 “Kabiye, ubilikishe kuli Yerusalemu, auti, ‘Yehova atila: r “Ndeibukisha bwino icikuuku cobe ica ku bukashana bobe, s no kutemwa kobe ilyo wakobekelwe, t ne fyo walenkonka mu matololo, mu calo umushabyelwe imbuto. u 3 Israele ali uwa mushilo kuli Yehova, v ali e r Es 37:33; s Ek 16:8; Ho 2:15; t Ukf 24:3; u Amg 2:7; Neh 9:12; v Ukf 19:6; Amg 7:6.

Ye 1:171 Mu ciHebere paba ati, “Kaka mu musana.”

YEREMIA 2:4-20

Israele apondoka. Asha Yehova

fisabo fyakwe ifya ntanshi.” ’ a ‘Bonse abaeseshe ukumulya, baleba no mulandu. b Ububi bwalebaponena,’ e fyasosele Yehova.” c 4 Umfweni amashiwi ya kwa Yehova, mwe ba mu ng’anda ya kwa Yakobo, d na mwe ndupwa shonse isha mu ng’anda ya kwa Israele. e 5 Yehova atila: “Lufyengo nshi bashinwe basangile muli ine, f pa kuti baitalushe kuli ine, g balakonka no tulubi twa fye, h na bena basanguka aba fye? i 6 Kabili tabasosele, abati, ‘Ali kwi Yehova, uwatufumishe mu calo ca Egupti, j uwatwenseshe mu matololo, ukupita mu calo ca ciswebebe k kabili umwaba ifilindi, mu calo umushaba amenshi l kabili umwafiita nga nshi, m mu calo umo umuntu ashabalile apita kabili umo ashabalile ekala?’ 7 “Kabili namuletele mu calo ca miti ya fitwalo, pa kuti mulye ifisabo fya ciko ne fisuma fya ciko. n Lelo mwalishile no kukowesha icalo candi; no bupyani bwandi mwalengele bube ubwa bunani. o 8 Na bashimapepo tabasosele abati, ‘Ali kwi Yehova?’ p Na balesambilisha amafunde tabanjishibe; q na bakacema balimembukile, r na bakasesema basesemene mwi shina lya kwa Baali, s bakonkele abashali no kubaafwa. t 9 “ ‘E ico nkalwa na imwe na kabili,’ u e fyasosa Yehova, ‘kabili nkalwa na bana ba bana benu.’ v 10 “ ‘Lelo abukileni ku fishi fya mu lulamba lwa Kitimu w no kumona. Kabili tumeni bamo ku Kedari x no kutontonkanyapo sana, kabili mumone ica musango yu nga calicitikapo. y 11 Bushe kwaliba uluko ulwasha lesa lupepa, z no kuya kuli balesa abashili balesa bene bene? a Lelo abantu bandi nabasha ubukata bwandi no kuya

ICIPA. 2 a Yak 1:18 Uks 14:4 b Es 41:11 Sek 1:15 c Ukf 17:13 d Ye 5:20 e Ho 4:1 f Es 5:4 Mk 6:3 g Ye 12:2 h Amg 32:21 1Is 16:26 2Is 17:15 Imi 14:15 i Am 115:8 j Ukf 14:30 Aba 6:13 Es 63:11 Ho 13:4 k Amg 1:1 Amg 32:10 l Amg 8:15 Neh 9:20 m Am 23:4 n Imp 13:27 Amg 6:11 Amg 8:7 Neh 9:25 o Le 18:24 Imp 35:33 Amg 21:23 Am 78:58 Am 106:38 Ye 16:18 Ek 36:17 p 1Sa 2:12 Isb 4:13 q Lk 11:52 Yh 8:55 r Ek 34:8 s 1Is 18:19 Ye 23:13 t 1Sa 12:21 Hab 2:18 u Ek 20:35 Mk 6:2 v Ukf 20:5 w Ukt 10:4 Imp 24:24 x Ukt 25:13 Am 120:5 Ye 49:28 y Ye 18:13 z Mk 4:5 a Am 115:4 Es 37:19 Ye 16:20 1Ko 8:4



















Ku Kulyo a Am 106:20 Ho 4:7 Ro 1:23 b Es 1:2 Ye 6:19 c Aba 10:13 1Sa 12:10 d Am 36:9 Ye 17:13 Yh 17:3 Uks 22:1 e Ukf 4:22 Es 41:8 f Es 5:29 g Ek 5:14 h Ye 4:7 Ye 9:11 Sef 3:6 i Es 19:13 Ye 44:1 Ye 46:19 Ek 30:13 j Ye 43:7 Ye 46:14 Ek 30:18 k Es 1:7

966

ku fishingabaafwa. a 12 Lolesheni no kupeshiwa amano pali ici, mwe myulu; kabili tutumeni nga nshi,’ e fyasosa Yehova, b 13 ‘pantu kuli ifyabipa fibili ifyo abantu bacitile: Nabasha ine, c ne kamfukumfuku ka menshi ya mweo, d pa kuti baimbile ifishima, ifishima ifyalepuka, ifishingekalamo amenshi.’ 14 “ ‘Bushe Israele mubomfi, e nelyo musha uwafyalilwa mu ng’anda? Nga cinshi abela icipe ica kupokolola? 15 Abana ba nkalamo balemubulumina; f kabili ukubuluma kwabo kuleumfwika. g Nabacita ne calo cakwe ukuba ica kulenga ukupapa. Imisumba yakwe naboca, kabili tamuli umwikashi nangu umo. h 16 Na bana ba kwa Nofu i na Tafne j balekulya pa mutwe obe. k 17 Bushe ifi te fyo waicitile we mwine pa kusha Yehova Lesa obe l mu nshita alekwensha mu nshila? m 18 Nomba cinshi wingaila mu nshila ya ku Egupti n ku kunwa amenshi ya Shihore? o Nomba cinshi wingaila mu nshila ya ku Asiria p ku kunwa amenshi ya mu Mumana? 19 Ububi bobe bufwile ukukulungika, q no lubembu lobe lufwile ukukukalipila. r E ico wishibe ukuti ifi washile Yehova Lesa wacitile icabipa kabili ica bulanda, s kabili taulentiina,’ t e fyasosa Shikulu Mulopweu Yehova wa mabumba. 20 “ ‘Pantu kale natobawile ikoli lyobe; v naputawile ne fikakilo fyobe. Lelo watile: “Nshakamubombele,” kabili walesenama w pa kapili konse na mwi samba lya muti onse uwalelema, x no kucita bucilende. y l 1Im 28:9; 2Im 7:19; m Amg 32:10; Am 77:20; Am 78:54; Am 136:16; Es 63:13; n Es 30:2; Es 31:1; Isb 5:6; Ek 16:26; Ek 17:15; Ek 23:3; 2Ko 6:14; o Yos 13:3; Es 23:3; p 2Is 16:7; Ho 5:13; q Es 3:9; Ho 5:5; r Ho 11:7; s Ye 4:18; Ams 8:10; t Ye 5:22; u Imi 4:24; v Le 26:13; Amg 4:20; Es 9:4; Na 1:13; w Es 57:5; Ye 3:6; Ye 17:2; x 1Is 14:23; Ek 6:13; Ho 4:13; y Ukf 34:15; Ek 16:15; Ho 6:10.

967

Bakalipilwa pali tulesa. Balaba Lesa

21 Lelo ine nakulimbile ukuba umwangashi uwakashika kabili uusuma, a uwali ulubuto lwine lwine. Nga kanshi wansangukila shani no kuba imisambo iyabipa iya mwangashi umbi umbi?’ b 22 “ ‘Nangu usambe shani ne fishikisa nangu ubuule sopo iingi, c ine nkalakumona fye uwa fiko pa mulandu wa membu shobe,’ d e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 23 Kuti wasosa shani auti, ‘Nshaikowesha e kabili nshakonka baBaali’? f Mona inshila wapitilemo mu mupokapoka. g Mona ifyo wacitile. Uli mwana wa ngamila umukota uubutukisha kabili uulelubanta mu nshila ya uko; 24 uli colwah uwabelela mu matololo, mu nshita ali ne cilaka ca menshi, ilyo alepemashika; i kabili pa nshita alefwaya iilume, nani engamulesha? Ishilume ishilemufwaya tashakashupikwe. Mu mweshi wakwe shikamusanga. 25 Wileka inkasa shobe shende ukwabula indyato, nangu kuleka ku mukoshi kuume ku cilaka. j Lelo watile, ‘Takuli isubilo nakalya! k Pantu nintemwana na bantu bambi bambi, l kabili e bo nakulakonka.’ m 26 “Filya umupupu omfwa insoni ilyo bamusanga, e fyo aba mu ng’anda ya kwa Israele bomfwile insoni, n bena, ishamfumu shabo, bacilolo babo na bashimapepo babo na bakasesema babo. o 27 Balesosa ku cimuti, abati, ‘Ni we tata,’ p kabili beba ilibwe abati, ‘Ni we wamfyele.’ Kabili balosha ne numa kuli ine no kufumyako icinso. q Nomba ilyo ubucushi bukabaponena, bakatila, ‘Imeni mutupusushe!’ r 28 “Lelo bali kwi balesa bobe abo waipangila? s Leka beme tumone nga kuti bakupususha mu nshita ya bucushi bobe. t Pantu

ICIPA. 2 a Ukf 15:17 Am 44:2 Am 80:8 Es 5:1 b Es 1:21 Es 5:4 c Yb 9:30 d Amg 32:34 Yb 14:17 Am 90:8 Ye 16:17 Ho 13:12 Ams 8:7 e Amp 28:13 Amp 30:12 f Amp 30:20 g Ye 7:31 h Ho 8:9 i Ye 14:6 j Ho 2:3 k Ye 18:12 l Es 2:6 Ye 3:13 m Ye 44:17 n Ukf 22:7 o Esr 9:7 Da 9:6 p Es 44:13 Hab 2:18 q 2Im 29:6 Ye 32:33 r Aba 10:15 2Im 20:9 Am 78:34 Am 106:47 Es 26:16 Ho 5:15 s Amg 32:37 Aba 10:13 Es 45:20 t Aba 10:14 Es 46:7



















Ku Kulyo a Ye 11:13 b 1Sa 2:10 c Ye 5:1 Ye 9:2 Da 9:11 Ho 7:13 d 2Im 28:22 Es 9:13 e Es 1:5 Ye 5:3 Sef 3:2 f 2Im 36:16 Neh 9:26 Mt 21:35 Mt 23:34 Imi 7:52 1Te 2:15 g Mk 6:9 h 2Im 31:10 Neh 9:25 i Amg 32:15 j Am 106:21 Es 17:10 Ye 13:25 Ye 18:15 Ho 8:14 k 2Im 33:9 l Ukt 9:5 m 2Is 21:16 2Is 24:4 Am 106:38 Es 10:2 Es 59:7 Ye 19:4 Mt 23:35 n Ukf 22:2 o Amp 28:13 p 1Yo 1:8 q Ho 12:2 r Es 30:3 Ye 37:7 s 2Im 28:20

YEREMIA 2:21-37

balesa bobe nabafula nge misumba yobe, we Yuda. a 29 “ ‘Cinshi ico mulekansanina na ine? b Cinshi ico mwabembukila ine imwe bonse?’ c e fyasosa Yehova. 30 Ninkanda abana benu d lelo tapali ifyo bacitilepo. e Balikeene ukusalapula. Ulupanga lwenu nalonaula bakasesema kwati ni nkalamo iyonaula. f 31 Mwe nkulo, tontonkanyeni pa mashiwi ya kwa Yehova. g “Bushe ninsanguka amatololo kuli Israele h nelyo icalo umwaba imfifi iikalamba? Nga cinshi ico abantu bandi balesosela, abati, ‘Natulubanta. Tatwakabwele na kabili kuli imwe’? i 32 Bushe nacisungu kuti alaba ifibekobeko fyakwe, na nabwinga ifya kukaka pa cifuba? Lelo abantu bandi bena balindaba pa nshiku ishishingapendwa. j 33 “Nga cinshi kanshi, we mwanakashi ulewamisha imicitile yobe pa kuti utemwikwe? Kabili nauisambilisha imibele yabipa. k 34 Kabili mu fya kufwala fyobe namusangwa umulopa wa balanda l aba kaele. m Te pa mulandu wa kuti baishile mu kukwibila, lelo nausangile pa fya kufwala fyobe fyonse. n 35 “Lelo utila, ‘Ndi wa kaele. No bukali bwakwe bwalifuma pali ine.’ o “Mona ndekulubulwisha pa mulandu wa kusosa ukuti, ‘Nshabembuka.’ p 36 Cinshi umwena ukwaluka kwa mibele yobe nga kantu akanono? q Insoni shikakwikata pali Egupti na po, r ifyo shakwikete na pali Asiria. s 37 E mulandu wine pa kuya ukaya naubika iminwe pa mutwe, t pantu Yehova nakaana ifyo wacetekelamo, kabili tawakatunguluke na bo nakalya.” t 2Sa 13:19.

YEREMIA 3:1-16

Yuda na Israele babulwa icishinka

Kwaba insoselo iitila: “Nga ca kutila umwaume atamfya umukashi wakwe, na o afuma kuli ena no kuyaupwa ku mwaume umbi, bushe umwaume kuti abwelela kuli uyo mwanakashi na kabili?” a Bushe cilya calo ninshi tacakowela? b “Kabili iwe walicita bucilende ku fibusa ifingi; c nomba bushe kuti wabwelela kuli ine?” d e fyo Yehova asosa. 2 “Lolesha mu nshila ishasebeka no kumona. e Ni pi apo abaume bashakulaala ku maka? f Mu mbali ya nshila e mo walebekalila, ngo mwina Arabia mu matololo; g kabili ulakowesha icalo kuli bucilende bobe no bubi bobe. h 3 E ico takuli imfula iikalamba, i nangu ni mfula ya kulekelesha. j Kabili uli ne cinso ca mukashi uucita bucilende. Wakaana ukumfwa insoni. k 4 Bushe nomba ulenjita auti, ‘Tata, l imwe ni mwe cibusa wandi uwa pa mutima ukufuma ku bwaice bwandi!’ m 5 Bushe umuntu kuti akalipa umuyayaya, nelyo ukulolesha pa cintu umuyayaya?’ n Mona! Naulanda, kabili waile mu kucita ifyabipa kabili tawafililwe.” o 6 Kabili mu nshiku sha kwa Yoshia imfumu, p Yehova atile kuli ine: “Bushe naumona ifyo Israele wabula icishinka acitile? q Aleya pa lupili lonse ulutali r na mwi samba lya muti onse uwalelema, s pa kuti acite bucilende kulya. t 7 Na pa numa ya kucita fyonse ifi, nalemweba lyonse ukuti abwelele kuli ine, lelo tabwelele; u kabili Yuda alelolesha pali nkashi yakwe uwaba no bucenjeshi. v 8 Ilyo namwene ifi, pa mulandu wa kuti Israele wabula icishinka acitile ubucende, nalimutamfishe w no kumupeela kalata wa kumulekelapo, x lelo Yuda inkashi nankwe iya bucenjeshi tatiinine

3

ICIPA. 3 a Amg 24:4 b Es 24:5 Ye 2:7 c Ye 2:20 Ek 16:28 d Ye 4:1 Sek 1:3 e Ye 2:23 f Ek 16:16 Ek 20:28 g Ukt 38:16 Amp 23:28 h Ye 2:7 i Le 26:19 Amg 28:23 Es 5:6 Ye 9:12 Ye 14:4 Ams 4:7 Hg 1:11 j Ye 5:24 k Ye 6:15 Sef 3:5 l Ye 3:19 Ye 31:9 m Am 71:5 Amp 2:17 Ye 2:2 Ho 2:15 n Am 77:7 Am 103:9 Es 57:16 Es 64:9 o Mk 2:1 Mk 7:3 Sef 3:3 p 2Is 22:1 q Ye 7:24 r Es 57:7 Ye 2:20 Ek 6:3 s 1Is 14:23 Ye 17:2 t Ek 20:28 Ho 4:13 u 2Is 17:13 2Im 30:6 Ho 14:1 v Ek 16:46 Ek 23:2 w Es 1:21 Ek 23:9 Ho 2:2 Ho 9:15 x Amg 24:1 Es 50:1



















Ku Kulyo a 2Is 17:19 Ek 23:11 b Ye 2:7 c Es 57:6 Ye 2:27 d Am 78:37 Ho 7:14 e Amp 11:20 f Ek 16:51 Ek 23:11 g 2Is 17:6 Ye 23:8 Ye 31:8 h Ye 4:1 Ek 33:11 Ho 6:1 Ho 14:1 i Ho 11:8 j 2Sa 22:26 Am 18:25 Am 86:5 Uks 15:4 k Am 79:5 l Le 26:40 Amp 28:13 Ho 7:13 m Ye 2:25 Ek 16:15

968

iyo, na o aile ku kucita bucilende. a 9 Kabili acitile bucilende pa mulandu wa kuilekelesha, kabili alekowesha icalo b no kucita ubucende na mabwe ne fimuti; c 10 na lyo line Yuda, nkashi inankwe iya bucenjeshi, tabwelele kuli ine no mutima wakwe onse, d lelo abwelele bufi bufi fye,’ e e fyasosa Yehova.” 11 E lyo Yehova atile kuli ine: “Israele uwabula icishinka nalungamika umweo wakwe ukucila Yuda uwa bucenjeshi. f 12 Kabiye, uyebilisha aya mashiwi ku kapinda ka ku kuso, g auti: “ ‘ “Bwela, we Israele, we cipondoka,” e fyasosa Yehova.’ h ‘ “Nshakamuloleshe bukali bukali i pantu ndi wa cishinka,” j e fyasosa Yehova.’ ‘ “Nshakakalipe umuyayaya. k 13 Lelo mwishibe icilubo cenu, pantu ni Yehova Lesa wenu e o mubembukile. l Kabili mwalesalanganya inshila shenu ku bantu bambi bambi m mwi samba lya muti onse uwalelema, n lelo tamwaumfwile kwi shiwi lyandi,” e fyasosa Yehova.’ ” 14 “Bweleni, mwe bana abapondoka,” o e fyasosa Yehova. “Pantu ine nimba umulume wenu; p kabili nkabuula imwe, umo mu musumba na babili mu lupwa, nkamuleta na ku Sione. q 15 Nkamupeela na bakacema abo umutima wandi ukasekelelamo, r kabili bakamupeela amano no kumulenga ukwiluka. s 16 Awe mu nshiku shilya mukaba abengi no kutwala ifisabo mu calo,” e fyasosa Yehova. t “Tabakasose na kabili abati, ‘Icipao ca cipangano ica kwa Yehova!’ u kabili tacakese na mu mutima, kabili tabakacibukishe v nangu ukucifuluka, kabili tan Amg 12:2; o Es 57:17; Ye 4:22; p Es 54:5; Ye 2:2; Ye 31:32; Ho 2:19; q Ye 23:3; Ro 11:5; r Ye 23:4; Ek 34:23; Ef 4:11; s Yh 21:15; Imi 20:28; t Es 61:4; Ho 1:10; u 1Sa 4:5; v Es 65:17.

969

Aita bacipondoka. Ukusembulula imitima

cakapangwe na kabili. 17 Mu nshita ilya baketa Yerusalemu ati, icipuna ca bufumu ica kwa Yehova; a kabili ku Yerusalemu b e ko inko shonse shikalonganikwa c pa kuti bacindike ishina lya kwa Yehova, kabili tashakende mu bumankonso bwa mitima ya shiko na kabili.” d 18 “Mu nshiku shilya aba mu ng’anda ya kwa Yuda na ba mu ng’anda ya kwa Israele e bakendela pamo, f kabili bakafumina capamo mu calo ca ku kapinda ka ku kuso no kwingila mu calo ico napeele ku fikolwe fyenu ukuba ubupyani. g 19 Kabili natile, ‘Iye, ifyo namubikile mu kati ka bana abaume no kumupeela icalo icisuma, h icalo ico inko ishingi shikumbwa!’ Nasosele no kuti, ‘Mwakulanjita ati, “Tata!” i kabili tamwakaleke ukunkonka.’ 20 ‘Filya fine umukashi acita ubucenjeshi no kufuma ku mulume wakwe, j e fyo na imwe mwacita ubucenjeshi kuli ine, k mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele,’ e fyo Yehova asosa.” 21 Pa nshila apasebeka paleumfwika ishiwi, ukulila, no kupapaata kwa bana ba kwa Israele. Pantu nabapondamika inshila shabo; l nabalaba Yehova Lesa wabo. m 22 “Bweleni, mwe bana abapondoka. n Nkamuposha kuli bucipondoka bwenu.” o “Moneni tuli pano! Twaisa kuli imwe, pantu ni mwe Lesa wesu, mwe Yehova. p 23 Ca cine utupili ne cimfulumfulu ca pa mpili q fya bufi. r Cine cine ipusukilo lya kwa Israele lyaba muli Yehova Lesa wesu. s 24 Lelo ica museebanya t nacilya ifyo ifikolwe fyesu fyaleculila ukufuma ku bwaice bwesu, impaanga shabo ne ng’ombe shabo, abana babo abaume na bana babo abanakashi. 25 Na-

ICIPA. 3 a Am 87:3 Ye 14:21 Ek 43:7 b Es 26:8 Es 56:6 Sek 8:22 c Es 2:2 Es 60:3 Mk 4:2 Sek 2:11 Sek 8:23 Uks 7:9 d Am 78:8 e Ye 50:4 Ho 1:11 f 2Im 36:23 Esr 1:3 Ek 37:19 g Ye 23:8 Ams 9:15 h Am 106:24 Ek 20:6 i Es 63:16 Es 64:8 Mt 6:8 1Pe 1:17 j Ho 3:1 k Es 48:8 Ye 5:11 Ho 5:7 Ho 6:7 Mal 2:11 l Amp 10:9 Mk 3:9 m Es 17:10 Ek 23:35 Ho 8:14 Ho 13:6 n Ho 6:1 Ho 14:1 o Ye 33:6 Ho 14:4 p Ye 31:18 Ho 3:5 Sek 13:9 q Es 65:7 r Ye 10:14 Yn 2:8 s Am 3:8 Am 37:39 Es 12:2 Yh 4:22 t Ye 11:13 Ho 9:10



















Ku Kulyo a Esr 9:6 Ye 2:26 Da 9:7 b Ek 7:18 c Am 51:4 Ye 2:19 Ek 36:31 d Esr 9:7 Am 106:7 e Aba 2:2 Es 48:8 Ye 22:21 Da 9:10 1Ko 10:8



















ICIPA. 4 f Amg 30:2 Es 31:6 Ye 3:22 Ho 14:1 Yoe 2:12 g 2Im 15:8 h Amg 10:20 Es 65:16 i Es 48:1 j Am 99:4 k Es 45:25 Ye 9:24 1Ko 1:31

YEREMIA 3:17–4:7

tulaala pa nshi pa mulandu wa nsoni, a kabili umuseebanya nautufimba pe; b pantu twabembukila Yehova Lesa wesu, c ifwe ne fikolwe fyesu ukufuma ku bwaice bwesu ukufika na lelo, d kabili tatwaumfwa kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wesu.” e asosa ati, “Nga ule4 Yehova fwaya ukubwela, kuti wabwela kuli ine. f Kabili nga wapoosa ifya bunani fyobe pa mulandu wa ine, g teti ulelulumba. 2 Nga walapa h auti, ‘Na pali Yehova, mu cine i na mu mulinganya na mu bulungami!’ j ninshi inko shikamwena ipaalo muli ena, kabili shikalaitakishisha muli ena.” k 3 Pantu ifi e fyo Yehova asosa ku baYuda na ku ba mu Yerusalemu ati: “Limeni pa mushili apengalimwa, kabili mwilalima mu myunga iyo. l 4 Isembululeni pa mulandu wa kwa Yehova, kabili sembululeni imitima yenu, m mwe baYuda na mwe ba mu Yerusalemu; pa kuti ubukali bwandi bwimwishila ngo mulilo, kabili bwibilima ica kuti mufilwe no kubushimya, pa mulandu wa mibele yenu iyabipa.” n 5 Shimikeni ici muli Yuda, cisabankanyeni mu Yerusalemu, o kabili bileni, lisheni ne ntandala mu calo conse. p Bilikisheni amuti: “Longaneni, natuye twingile mu misumba ya malinga. q 6 Imisheni icishibilo kuli Sione. Kabiyeni umwa kuuba. Mwi-iminina shilili.” Pantu kuli ububi ubo ndeleta ukufuma ku kapinda ka ku kuso, r no kutobaula ukukalamba. 7 Afumine mu mutengo nge nkalamo, s kabili uonaula inko nafumako; t nafuma mu l Ho 7:51; 5:20; q Ye 25:9;

10:12; m Amg 10:16; Amg 30:6; Ye 9:26; Imi Ro 2:29; Ko 2:11; n Le 26:28; Isb 4:11; o Ye Ye 11:2; p Ye 6:1; Ek 33:3; Ho 8:1; Ams 3:6; 8:14; Ye 35:11; r Ye 1:14; Ye 6:1; Ye 21:7; Ye s 2Is 24:1; 2Is 25:1; Ye 5:6; Ye 50:17; t Ek 26:7.

YEREMIA 4:8-27

Lapileni. Abana babulwa amano

ncende yakwe pa kuti alenge icalo cobe ukuba ica kupapa. Imisumba yobe ikabongoloka no kuba ifitantaala kabili tamwakekale umuntu. a 8 E ico kakeni insamu1 mu misana. b Kunkunsheni pa fifuba no kuloosha, c pantu ubukali bwa kwa Yehova ubupya ngo mulilo tabwafuma pali ifwe. d 9 Yehova asosa ati, “Kabili mu nshiku shilya, umutima wa mfumu ukatompoka, e no mutima wa bacilolo; na bashimapepo bakapapa, na bakasesema bakapeshiwa amano.” f 10 E lyo na ine natile: “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova! Cine cine, namubepa aba bantu g na Yerusalemu, ukuti, ‘Mukaba no mutende,’ h lelo ulupanga nalufika pali bena.” 11 Mu nshita ilya bakasosa ku bantu bandi na Yerusalemu ati: “Kuli umwela uwakaba mu matololo i mu nshila iyasebeka uuleya ku mwana mwanakashi wa bantu bandi; j te mwela wa kwelelako kabili te wa kusangulwilako. 12 Kulya e kulefuma umwela wa maka no kwisa kuli ine. Na ine nkabapingula. k 13 Moneni! Akesa nga makumbi ya mfula, na maceleta yakwe yaba nge cikuuku ca mwela. l Bakabalwe bakwe ba lubilo ukucila bakapumpe. m We bulanda kuli ifwe pantu nabatusampila ifipe. 14 Samba ububi ubwaba mu mutima obe bonse, we Yerusalemu, pa kuti upusuke. n Kufika lilali ukaba na matontonkanyo ayabi? o 15 Pantu ishiwi lilebilikisha ukufuma ku Dani p kabili lilebilikisha ubucushi ukufuma ku calo ca mpili ica kwa Efraimu. q 16 Bilisheni ku nko. Sabankanyeni pali Yerusalemu. “Abalinshi balefuma ku calo Ye 4:81 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 4 a Es 1:7 Es 5:9 Es 6:11 Ye 2:15 Ye 9:11 b Ye 6:26 Yoe 2:12 Ams 8:10 c Ek 21:12 d Es 9:17 Es 10:4 e 2Is 25:5 f Es 29:9 Imi 13:41 g Ek 14:9 2Te 2:11 h Ye 5:12 Ye 6:14 Ye 14:13 Ye 23:17 1Te 5:3 i Ek 17:10 Ho 13:15 j Es 22:4 k Ye 1:16 l Es 5:28 m Amg 28:49 Isb 4:19 Ho 8:1 Hab 1:8 n Es 1:16 Ek 18:31 o Amp 1:22 p Aba 18:29 Aba 20:1 Ye 8:16 q Yos 17:15 Yos 20:7



















Ku Kulyo a Amg 28:49 Es 39:3 b 2Is 25:2 Es 1:8 c Neh 9:26 Es 1:20 Es 30:9 Es 63:10 Ek 2:3 Ek 20:21 d Am 107:17 Amp 1:31 Amp 5:22 Es 50:1 Ye 2:17 e Es 15:5 Es 21:3 f Am 42:5 Es 16:11 g Sef 1:16 h Am 42:7 Am 137:8 i Ye 6:26 Ye 10:20 j Ye 6:1 k Amg 32:6 Es 6:9 Ye 5:21 l Ho 5:4 m Ho 4:14 n Mk 2:1 o Es 24:19 Ye 9:10 p Es 5:30 Es 13:10 Ek 32:8 Yoe 2:31 Mt 24:29 q Es 5:25 Ek 38:20 Na 1:5 Hab 3:6 r Ye 9:10 Ho 4:3 Sef 1:3 s Amg 29:23

970

ca kutali, a kabili bakabilisha pa misumba ya kwa Yuda. 17 Abamushingulwike konse bali nga ba kulinda impanga iyaba pa mbilibili, b pantu nampondokela,” c e fyasosa Yehova. 18 “Ukalubulula pa myendele yobe ne mibele yobe. d Ubu e bucushi ubukakwishila, pantu bukali; pantu nabufika na ku mutima obe.” 19 Nafwa mu mala, nafwa mu mala! Ku mutima kulekalipa, e umutima ulekulunkunta. f Teti njikale tondolo, pantu ning’umfwa ukulila kwa ntandala, ukulila kwe penga lya bulwi. g 20 Ukutobaula kulekonka pa kutobaula, pantu nabasampa ifintu mu calo conse. h Mu kupumikisha nabasampa amatenti yandi aya kwikalamo, i amatenti yandi yonse mu nshita fye inono. 21 Kufika lilali nkatwalilila ukulamona icishibilo, no kumfwa ukulila kwa ntandala? j 22 Pantu abantu bandi bawelewele. k Tabanjishiba. l Bana abashakwata amano; kabili abashaba na mucetekanya. m Baba fye na mano ya kucita ububi, lelo tabaishiba ukucita icisuma. n 23 Naloleshe icalo, kabili moneni! cali umwabula akantu kabili icibolya; o naloleshe na mu muulu, na mo tamwali ulubuuto na kabili. p 24 Naloleshe impili, kabili moneni! shaletenkana, no tupili tonse twalesunkana. q 25 Naliloleshe, kabili moneni! takwali umuntunse nangu umo, ne fyuni fyonse ifya mu lwelele fyalifulumwike. r 26 Kabili naliloleshe, moneni! ibala lya miti ya fitwalo lyasangwike amatololo, ne misumba yonse iyali mwi bala naibongololwa. s Ni Yehova e waletele ici, pa mulandu wa bukali bwakwe ubulepya ngo mulilo. 27 Pantu Yehova atila: “Icalo

971

Yuda akasalangana. Ubulalelale

conse cikaba icibolya, a kabili bushe nshakaconaule fye conse? b 28 E mulandu wine icalo cikaloosesha, c no muulu ukafiita. d Pantu ninsosa, nimpanga ukucita, kabili nshakalanguluke, nangu kubweshamo umutima. e 29 Pa mulandu wa congo ca ba pali bakabalwe na bapoosa imifwi, aba mu musumba bonse balefulumuka. f Nabengila mu mitengo, nabanina na pa fimabwe. g Umusumba onse ushele fye, tamuli uuleikalamo.” 30 Nomba apo nabasampa fyonse ifyo wakwete, ulecita shani, pantu walefwala ishakashika ce, apo walefwala utwa kuikobaika utwa golde, apo walepenta ifyafiita mu menso ukuti yamoneke ayakulu? h Waleicusha fye pa kuiyemfya. i Abalekukumbwa nabakukaana; balefwaya umweo obe. j 31 Pantu ning’umfwa ishiwi kwati lya mwanakashi uulwele, uulecula ngo mwanakashi uulepaapa ibeli, k ishiwi lya mwanakashi Sione, aletusaila. Natambulula amaboko yakwe, l ati: “Iye, we bulanda kuli ine pantu umweo wandi naunaka ku baleipayaula!” m mu misebo ya 5 Sabanteni mu Yerusalemu mumone, no kwishiba, kabili mufwaye mu mansa shakwe nga mulesangamo umuntu, n nga mwaliba umuntu uucita umulinganya, o uufwaya icishinka, p ninshi Yerusalemu kuti namwelela. 2 Nangu basose abati: “Na pali Yehova!” balelapa fye ubufi. q 3 Mwe Yehova, bushe te pa cishinka amenso yenu yalolesha? r Namuboma, s lelo tabalwele. t Namubalofya. u Nabakaana ukubasalapula. v Nabakosha ifinso fyabo ukucila icilibwe. w Nabakaana ukubwela. x 4 Na ine natile: “Kwena aba bantu ba pa nshi. Nabacita ifya buwelewe-

ICIPA. 4 a 2Im 36:21 Es 6:11 Ye 12:11 Ek 33:28 b Le 26:32 Ye 10:22 Ye 12:11 Ek 11:13 c Es 24:4 Ho 4:3 Yoe 1:10 d Es 5:30 Es 50:3 Yoe 2:2 Yoe 2:30 e Imp 23:19 2Is 23:26 Es 43:13 Es 46:10 Ek 24:14 f 2Is 25:4 g Es 2:19 Uks 6:15 h 2Is 9:30 Ek 23:40 Uks 17:4 i Ek 23:26 j Ye 22:20 Isb 1:2 Uks 17:16 k Ye 6:24 1Te 5:3 l Es 1:15 Isb 1:17 m Ye 45:3 Ek 23:47



















ICIPA. 5 n Ek 22:30 o Ukt 18:32 Am 12:1 Am 14:3 Ek 22:29 Ams 5:7 Mk 7:2 p Es 59:4 q Es 48:1 Ye 7:9 r 2Im 16:9 Am 101:6 s 2Im 28:22 t Es 1:5 Es 9:13 Ye 2:30 u Amg 28:21 v Am 50:17 Es 1:5 Es 42:25 Ye 7:28 Sef 3:2 w Amp 21:29 Sek 7:11 x Ek 3:7



















Ku Kulyo a Es 27:11 Ye 7:8 Ho 4:6 b Mal 2:7 c Mk 3:1 d Am 2:3 e Am 104:20 Sef 3:3 f Ho 13:7 g Esr 9:6 Es 59:12 Ek 23:19 h Yos 23:7 Ye 12:16 Ams 8:14 Sef 1:5 i Amg 32:21 Ye 2:11 1Ko 8:4 Ga 4:8

YEREMIA 4:28–5:12 le, pantu nabakaana inshila ya kwa Yehova, ubupingushi bwa kwa Lesa wabo. a 5 Nkaya ku bacindami no kulanda nabo; b pantu bena bafwile balishiba inshila sha kwa Yehova, ubupingushi bwa kwa Lesa wabo. c Cine cine bonse bafwile balifuna ikoli; baliputaula ifikakilo.” d 6 E mulandu wine inkalamo ukufuma mu mutengo ibasanshiile, e kabili baleikatwa ku mumbulu wa mu ciswebebe, ne mbwili ilebalolela ku misumba yabo. f Onse uwafumamo, alasantaulwa. Pantu bumpulamafunde bwabo nabufula; ne membu shabo nashifula. g 7 Bushe kuti nakwelela shani? Abana bobe nabansha, kabili balelapah uushili Lesa. i Nalebapeela fyonse, j lelo batwalilile ukucita ubucende, k no kulaya umulongo ku ng’anda ya kwa cilende. 8 Balisanguka nga bakabalwe abali ne nsuuna iyaluma, abashinaka ukutamfya abakota. Onse afwaya umukashi wa munankwe. l 9 “Bushe nshifwile ukubalubulwisha pa mulandu wa ifi?” e fyasosa Yehova. m “Kabili bushe nshifwile ukulandula ku luko lwa musango yu?” n 10 “Kabiyeni ku mitande yakwe iya myangashi no kuyonaula, o lelo mwionaula yonse. p Mufumyeko fye utumisambo twakwe utwalelema, pantu te twa kwa Yehova iyo. q 11 Pantu aba mu ng’anda ya kwa Israele na ba mu ng’anda ya kwa Yuda balimbepa,” e fyasosa Yehova. r 12 “Balikaana Yehova, kabili basosa abati, ‘Tabako. s Ububi tabwakese pali ifwe, kabili tatwakepaiwe ku lupanga ne cipowe tacakatwishile.’ t j Ek 16:49; Ho 13:6; k Ek 22:11; l Ye 13:27; m Ye 9:9; n Le 26:25; Ye 44:22; Na 1:2; o 2Im 36:17; Ye 39:8; p Le 26:44; Ye 46:28; Ams 9:8; q Am 78:61; r Es 48:8; Ye 3:20; Ho 5:7; Ho 6:7; s 2Im 36:16; Es 28:15; t Am 10:6; Ye 4:10; Ye 23:17.

YEREMIA 5:13-31

Balipofula kabili ni bankomamatwi

13 Kabili bakasesema nabasanguka aba fye, ne cebo tacaba muli bena. a E fyo cikaba kuli bena.” 14 E ico Yehova, Lesa wa mabumba, atila: “Pa mulandu wa kuti imwe mulesosa ifi, moneni, ndelenga amashiwi yandi ukuba umulilo mu tunwa twenu, b na ba bantu bakaba inkuni, kabili umulilo ukaboca.” c 15 “Moneni ndeleta pali imwe uluko ulwa kutali, d mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele,” e fyasosa Yehova. “Uluko ulwa nshiku ne nshiku. e Uluko ulwa kale na kale, uluko ulo mushaishiba ululimi lulanda, kabili teti mumfwe no kwishiba ifyo balanda. 16 Umufuko wabo uwa kulongamo imifwi waba nge nshiishi; kabili bonse ni mpalume. f 17 Kabili bakalya ifyo mukalobolola no mukate wenu. g Bakalya abana benu abaume na bana benu abanakashi. Bakalya impaanga shenu ne ng’ombe shenu. Bakalya imyangashi yenu ne mikunyu yenu. h Bakonaula ne misumba yenu iya malinga iyo mwacetekelamo.” 18 Yehova atila, “Na muli shilya shine nshiku, nshakamulofye. i 19 Na imwe mukasosa amuti, ‘Nga kanshi cinshi ico Yehova acitila fyonse ifi kuli ifwe?’ j Ukabebe auti, ‘Filya fine na imwe munshile no kubombela lesa umbi mu calo cenu, e fyo na imwe mukabombela abantu bambi bambi mu calo icishili cenu.’ ” k 20 Shimikeni ici ku ba mu ng’anda ya kwa Yakobo, kabili sabankanyeni muli Yuda, amuti: 21 “Umfweni mwe bashakwata amano, mwe bashaba na mutima usuma: l Balikwata amenso lelo tabamona; m balikwata na matwi lelo tabomfwa. n 22 ‘Bushe te kuti

ICIPA. 5 a Es 41:29 Ho 9:7 b Ye 1:9 c Ye 23:29 Ho 6:5 Uks 11:5 d Amg 28:49 Ye 1:15 Ye 4:16 Ye 25:9 Ek 7:24 e Hab 1:6 f Amg 28:50 g Le 26:16 Amg 28:51 h Ye 8:13 i Ye 4:27 j Amg 29:25 1Is 9:9 Ye 2:35 Ye 13:22 Ye 16:10 k Amg 4:27 Amg 28:48 2Im 7:22 l Amg 29:4 Ye 4:22 m Es 59:10 n Es 6:9 Ek 12:2 Ho 7:11 Mt 13:13 Mko 8:18 Imi 28:26



















Ku Kulyo a Amg 28:58 Am 119:120 Uks 15:4 b Am 99:1 c Yb 26:10 Yb 38:11 Am 33:7 Am 104:9 Amp 8:29 d Am 78:8 Am 81:12 Am 95:10 Es 1:23 Es 65:2 Ye 3:17 Ye 11:8 Ye 18:12 Ho 11:7 Imi 7:51 e Am 33:18 f Amg 11:14 Am 147:8 Yoe 2:23 Yak 5:7 g Ukt 8:22 h Amg 28:23 Am 107:17 Ye 3:3 i Ek 22:6 j Am 10:9 Amp 1:17 Hab 1:15 k Ho 12:7 Ams 8:5 Mk 6:11 l Ye 17:11 m Amg 32:15 Yak 5:5 n Am 82:2 o Es 1:23 Sek 7:10 p Yb 12:6 Am 73:12 Ye 12:1 q Ye 9:9 r Ye 2:12 Ye 23:14 Ho 6:10

972

muntiine,’ a e fyo asosa Yehova, ‘nangu ukusakamikwa nga nshi pa mulandu wandi, b ne wabika umucanga ukuba umupaka wa bemba, ukuba icipope ca muyayaya pa kuti bemba epita ukucilapo? Nangu amabimbi yaima shani, te kuti yapite ukucilapo; nangu yasunkana shani, te kuti yapite ukucilapo. c 23 Lelo aba bantu baliba no mutima uwatalama kabili uwa bucipondoka; balyaluka no kulaenda mu nshila yabo. d 24 Lelo tabatila mu mitima yabo: “Lekeni nomba tutiine Yehova Lesa wesu, e Uupeela imfula e lyo ne mfula ya kubangilila ne mfula ya mulekelelo, f uusunga imilungu umo yatantikilwa iya kulobolola kwesu. g 25 Ifilubo fyenu nafitalusha ifi fintu, kabili imembu shenu e shicilikile ubusuma ukuti bwi-isa kuli imwe. h 26 “Pantu mu bantu bandi namusangwa ababifi. i Kabili balalengela, filya abekata ifyuni babendelela. j Bateya iciteyo ca konaula. Abantu e bo bekata. 27 Filya muli kasalanga mwisula ifyuni, e fyo amayanda yabo yaisulamo ubucenjeshi. k E mulandu wine babela abacindami kabili e co banonkela icuma. l 28 Baliina; m kabili balitelela, no bubi bwabo bwalifula. Tabalubulwilako abali ne milandu, n nangu fye mulandu wa mwana wa nshiwa, o ukuti batunguluke; p tabalubulwilako na balanda.’ ” 29 “Bushe nshifwile ukubalubulwisha pa mulandu wa ifi?” e fyasosa Yehova, “kabili bushe nshifwile ukulandula ku luko lwa musango yu? q 30 Ica kupapusha, kabili icabipa nacicitwa mu calo. r 31 Bakasesema basesema ifya bufi; s na bashimapepo ku maka yabo banyantilila abantu. t Na bo abantu s Ye 14:14; Isb 2:14; Ek 13:6; t Ye 32:32; Mt 27:20.

973

Umutitikisha, ulufyengo. Tabomfwa insoni

bandi e fyo batemwa; a nga kanshi cinshi mukacita pa mpela ya ifi?” b umwa kuuba, mwe 6 Ingileni bana ba kwa Benjamini, fumeni mu kati ka Yerusalemu; kabili lisheni intandala c mu Tekoa. d Imyeni icishibilo ca mulilo mu Bete-hakeremu; e pantu ubucushi buli mupepi no kumwishila ukufuma ku kapinda ka ku kuso, no kutobaula kukalamba. f 2 Umwana mwanakashi Sione ali kwati mwanakashi uwayemba uo batumpika. g 3 Kuli ena e ko bakacema ne mpaanga shabo baile. Bapangile amatenti yabo aya kwikalamo ukumushinguluka. h Baleliisha imikuni yabo cila muntu pa ncende yakwe. i 4 Kabili bali-iteyanya ukulwa nankwe inkondo, j abati: “Natwime, tuleya pa nshita ya kasuba pa kati!” k “We bulanda kuli ifwe pantu akasuba nakawa, pantu ifinshingwa fya cungulo filelepelako fye!” 5 “Natwime, tuleya ubushiku no konaula impungu shakwe isha kwikalamo.” l 6 Pantu Yehova wa mabumba atila: “Temeni imiti m no kutuulikila Yerusalemu amaloba nge cibumba. n Wena musumba uuli no kulubulushiwa. o Muli uyu musumba mwaisula fye umutitikisha. p 7 Filya icishima cisunga amenshi ayatalala, e fyo uyu musumba na o wasunga ububi bwa uko. Mwaliba ubunkalwe no kupokolola ifipe; q ubulwele ne cikuko fyaba pa ntanshi yandi pe. 8 We Yerusalemu lungamikwa, r pa kuti niselaushiwa no kufuma kuli iwe; s e pali nakulenga ukuba icibolya, icalo umushaba abantu.” t 9 Yehova wa mabumba atila: “Bakasota abashalapo ba kwa Israele nge myangashi. u Bwese-

ICIPA. 5 a Es 30:10 Yh 3:19 2Te 2:12 2Ti 4:3 b Amg 28:29 Es 10:3



















ICIPA. 6 c Ye 4:5 d 2Sa 14:2 2Im 11:6 Ams 1:1 e Neh 3:14 f Ye 1:14 Ye 4:6 Ye 10:22 g Es 3:16 h 2Is 25:1 i Ye 4:17 j Yoe 3:9 k Ye 15:8 l 2Im 36:19 Ams 2:5 m Amg 20:20 n Ek 21:22 Lk 19:43 o Ye 5:9 p 2Is 21:16 Ek 7:23 q Am 55:9 Ye 20:8 Ek 7:11 Mk 2:2 r Amp 4:13 Sef 3:7 s Ek 23:18 Ho 9:12 t Le 26:34 Ye 2:15 Ye 9:11 u Es 24:13 Ye 49:9



















Ku Kulyo a Es 6:10 Ye 7:26 Imi 7:51 b 2Im 36:16 Ye 20:8 c 2Ti 4:3 d Ye 20:9 e Ye 9:21 Ye 18:21 f Ek 9:6 g Amg 28:30 Ye 8:10 Isb 5:11 Sef 1:13 h Es 5:25 i Ye 8:10 Ek 22:12 Ek 33:31 Lk 16:14 j Ye 2:8 Ye 14:18 Ye 23:11 Mk 3:5 Mk 3:11 Sef 3:4 k Ye 8:11 l Ye 14:13 Ye 23:17 Ek 13:10 1Te 5:3 m Ye 8:12 Sef 3:5 n Ye 3:3 o Ye 23:12 p Ye 18:15 Mal 4:4 q Es 2:3 Es 2:5 Es 30:21 r Am 23:3

YEREMIA 6:1-16

shamo ukuboko ngo muntu ulesaba imyangashi.” 10 “Ni bani nde-eba no kubatuma ku kuyasoka, pa kuti bomfwe? Moneni! amatwi yabo tayasembululwa, ica kuti tabapoosako amano ku fintu. a Moneni! Nabasaalula b amashiwi ya kwa Yehova, kabili tabatemwa aya mashiwi. c 11 Kabili ninkwatisha ubukali bwa kwa Yehova. Nanaka ukuba no bu ubukali.” d “Pongolweleni ubukali pa mwana mu musebo e na pa balumendo bali ne fibusa fyabo pamo; pantu na bo bene bakekatwa, umwaume no mukashi wakwe, umukalamba no mukote wa nshiku ishingi. f 12 Na mayanda yabo yakapeelwa kuli bambi, kumo na mabala na bakashi. g Pantu nkatambalika ukuboko kwandi no kuuma abekashi ba mu calo,” e fyasosa Yehova. h 13 “Pantu ukutula ku bantu yawe yawe ukufika na ku bacindama, bonse balenonka ubunonshi mu nshila ya bufumfuntungu; i kabili ukutula kuli bakasesema ukufika kuli bashimapepo, bonse balecita ubucenjeshi. j 14 Kabili besha ukundapa ukulwala kwa bantu bandi panono fye, k abati, ‘Kuli umutende! ‘Kuli umutende!’ ilyo takuli umutende. l 15 Bushe balyumfwile insoni pa mulandu wa kuti ifyo bacitile fya bunani? m Iyo, pantu tabomfwa insoni, kabili tabaishiba no kumfwa ukuti nabaseebana. n E ico bakawila pamo na balewa; o ilyo nkabalubulwisha, bakawa,” e fyasosa Yehova. 16 Yehova asosa ati: “Iminineni mu nshila, kabili moneni, no kwipusha ukwali imisebo ya kale, uko nomba inshila isuma yalola; p e mo mwende, q no kulenga imyeo yenu ukutuusha.” r

YEREMIA 6:17–7:6

Akasanswa. Itempele talyakabacingilile

Lelo lyonse baleti: “Tatwaendemo.” a 17 “Kabili nabikile abalinshi pali imwe, b nati, ‘Umfweni ku kulila kwa ntandala!’ ” c Lelo balesosa abati: “Tatwaumfwe.” d 18 “E ico umfweni, mwe nko! No kwishiba, mwe lukuta, ifikacitika mu kati kabo. 19 Umfweni mwe ba pano calo! Moneni ndeleta ubucushi pali aba bantu e pa mulandu wa matontonkanyo yabo, f pantu tabaumfwile amashiwi yandi; kabili balekaana na mafunde yandi.” g 20 “Nomba fya nshi ifi, libani uwafuma ku Sheba h ne cimenwa canunkila icafuma ku calo ca kutali? Nshatemwa imituulo yenu yonse iya koca, i na malambo yenu tayansekesha nakalya.” j 21 E ico Yehova atila: “Moneni ndeteya ifya kuipununako aba bantu, k kabili bakaipununako, bawishi na bana pamo; umwina mupalamano na cibusa wakwe—bakaloba.” l 22 Yehova atila: “Moneni! abantu baleisa ukufuma ku calo ca ku kapinda ka ku kuso, kabili kuli uluko ulukalamba ulukabalamunwa ukufuma ku mpela she sonde. m 23 Bakekata ubuta ne fumo ilinono. n Bantu abankalwe, kabili tabakomfwe uluse. Ishiwi lyabo likomfwika kwati ni bemba, o kabili bakendela pali bakabalwe. p Ngo muntu wa bulwi, bali-iteyanya ukulwa na iwe, we mwana mwanakashi Sione.” q 24 Natumfwa ululumbi lwa aba bantu. Amaboko yesu nayanaka. r Ubucushi nabutuponena, no kukalipwa ngo kukomwa ifumo ukwa mwanakashi uulepaapa. s 25 Mwiya mu mpanga, kabili mwienda na mu nshila; pantu kuli ulupanga lwa balwani, pantu umwenso uli fye mpanga yonse. t 26 We mwana mwanakashi wa bantu bandi,

ICIPA. 6 a Am 78:10 Es 42:24 Ye 44:16 b Es 21:11 Ye 25:4 Ek 3:17 Hab 2:1 c Es 58:1 d Sek 7:11 e Amg 4:26 Es 1:2 Da 9:12 f Amp 1:31 Es 59:7 g Amp 28:9 h 1Is 10:1 Es 60:6 i Ye 7:21 j Es 1:11 Es 66:3 Ams 5:21 k Es 8:14 l 2Im 36:17 Es 9:14 Isb 2:21 m Ye 1:14 Ye 25:9 n Ye 5:16 Ye 50:42 o Ye 10:22 p Hab 1:8 q Ye 4:11 Lk 21:20 r Ek 21:7 s Ye 4:31 Ye 30:6 Ye 49:24 t Ye 4:10 Ye 20:3



















Ku Kulyo a Ye 4:8 b Est 4:3 Ye 25:34 Ek 27:30 Mk 1:10 c Isb 1:2 Isb 1:16 Ams 5:16 Lk 7:12 d Ye 15:8 Ye 48:8 e Ek 22:2 Mal 3:2 f Es 30:1 Es 48:4 Ye 5:23 Ye 13:10 g 2Sa 19:27 Amp 20:19 Ye 9:4 h Es 1:4 i Ek 22:20 j Ye 9:7 k Ek 24:13 l Es 1:22 m Ye 14:19 Isb 5:22 Ho 9:17



















ICIPA. 7 n Ye 26:2 o Ye 18:11 Ye 26:13 p Mk 3:11 q Ye 21:12 Ye 22:3 r Amg 24:17 Am 82:3 Sek 7:10 Mal 3:5 Yak 1:27

974

kaka ulusamu1 a mu musana no kuifumfunya mu mito. b Loosheni kwati muleloosha umwana umwaume umo fye, ukuloosha kwa kukalipwa; c pantu uupokolola ifipe naisa pali imwe mu kupumikisha. d 27 “Nakubika mu bantu bandi ukuba uwa kwesha ukukosa kwa cela, uwa kufwayafwaya; kabili ukamone no kubebeta inshila shabo. e 28 Bonse bantu abatalama nga nshi, f abendauka balecita ulwambo g—baba ngo mukuba kabili baba nge cela. Bonse bantu aba bonaushi. h 29 Imyuba naipya. i Mu mulilo wabo mwafuma umutofwe. j Umuntu aleicusha fye ukulalopolola, na babi tababafumyamo. k 30 Abantu bakabetal ukuti silfere uo bakaana, pantu Yehova nabakaana.” m e cebo icaishile kuli Ye7 Ici remia ukufuma kuli Yehova, ica kuti: 2 “Iminina mu mpongolo ya ng’anda ya kwa Yehova, bila ici cebo, n no kusosa, auti, ‘Umfweni icebo ca kwa Yehova, mwe baYuda bonse, mwe baleingila mu mpongolo ishi pa kuti mukontamine Yehova. 3 Yehova, Lesa wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila: “Wamyeni imibele yenu ne myendele yenu, na ine nkaleka mukekale muli cino cifulo. o 4 Mwicetekela amashiwi ya bufi, p aya kuti, ‘Bena e tempele lya kwa Yehova, e tempele lya kwa Yehova, e tempele lya kwa Yehova!’ 5 Pantu nga mwawamya imibele yenu ne myendele yenu, nga mwaba no mulinganya ku banenu, q 6 nga tamulecusha umulebeshi, umwana wa nshiwa na mukamfwilwa, r tamulesuumya no mulopa uwa kaele muli cino Ye 6:261 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

975

Likaba nga Shilo. Namfumu wa mu muulu

cifulo, a kabili nga tamulekonka balesa bambi ku kuiletela ubucushi, b 7 ninshi na ine nkaleka mukekale muli cino cifulo, mu calo ico napeele ifikolwe fyenu, ukufuma umuyayaya no kuya umuyayaya.” ’ ” c 8 “Moneni mulecetekela amashiwi ya bufi—tayakamwafwe kantu nakalya. d 9 Bushe kuti muleiba, e no kwipaya f no kucita ubucende g no kulapa ubufi h no kufutumuna icushi kuli Baali i no kukonka balesa bambi abo mushaishibe, j 10 no kwisaiminina ku cinso candi muli ino ng’anda iyainikwa ishina lyandi, k no kusosa, amuti, ‘Ukupokololwa tukapokololwa,’ nangu ca kuti mulecita ifi fyonse ifya bunani? 11 Bushe ino ng’anda iyainikwa ishina lyandi l naisanguka ulucengo lwa fipondo mu menso yenu? m Nomba, ine nimona,” e fyasosa Yehova. n 12 “ ‘Lelo kabiyeni ku cifulo candi icali mu Shilo, o uko nabikile ishina lyandi pa kubala, p no kumona ifyo nacitile kuli cena pa mulandu wa bubi bwa bantu bandi abena Israele. q 13 Nomba pa mulandu wa kuti mwalecita fyonse ifi,’ e fyasosa Yehova, ‘kabili nalecelela no kumweba r lelo tamwaumfwile, s kabili nalemwita lelo tamwayaswike, t 14 filya nacitile kuli Shilo u e fyo nkacita na ku ng’anda iyainikwa ishina lyandi, v iyo mwacetekelamo, w kabili e fyo nkacita na ku cifulo ico napeele kuli imwe na ku fikolwe fyenu. 15 Kabili nkamupasa ukufuma ku cinso candi, x ifyo napashile bamunyinenwe bonse, abana bonse aba kwa Efraimu.’ y 16 “Na iwe, wipepelako aba bantu, nangu ukubapapaatilako nangu ukubapepelako, kabili wipapaata kuli ine, z pantu

ICIPA. 7 a Am 106:38 b Amg 6:14 Amg 8:19 Amg 11:28 Ye 13:10 c Amg 4:40 Ye 3:18 d Es 30:10 Ye 5:31 Ye 14:14 e Es 3:14 Ek 22:29 Ho 4:2 Mk 2:2 f Ek 33:25 g Ye 9:2 Mal 3:5 h Ye 5:2 i 1Is 18:21 2Is 23:5 Ye 11:13 j Ukf 20:3 Amg 32:17 Aba 5:8 k 2Is 21:4 2Im 33:7 Ye 34:15 Ek 20:39 l Es 56:7 m Mt 21:13 Mko 11:17 Lk 19:46 n Ye 23:24 He 4:13 o Yos 18:1 Aba 18:31 1Sa 1:3 p Amg 12:5 Amg 12:11 q 1Sa 4:11 Am 78:60 Ye 26:6 Ye 26:9 r Ye 25:4 s 2Im 36:16 Neh 9:29 Ye 11:8 Ye 25:3 Sek 1:4 t Es 65:12 Es 66:4 Sek 7:13 u 1Sa 4:10 Am 78:60 Ye 26:6 Isb 2:7 v 2Is 25:9 w Ye 7:4 x 2Is 17:23 y 2Im 25:7 Am 78:67 z Ukf 32:10 Ye 11:14 Ye 14:11



















Ku Kulyo a Es 1:15 Ye 15:1 Mk 3:4 b Ek 8:6 c Amg 4:19 Amg 17:3 Ye 44:17 Imi 7:42 d Es 57:6 Ye 19:13 Ek 20:28 e Es 3:8 Es 65:3 Ye 25:7 f Amg 32:16 Ek 8:17 1Ko 10:22 g Es 45:16 Ye 20:11 Da 9:7

YEREMIA 7:7-24

nshakakumfwe. a 17 Bushe taulemona ifyo balecita mu misumba ya mu Yuda na mu misebo ya mu Yerusalemu? b 18 Abana baleteba inkuni, na bashibo balekosha umulilo, na bakashi balekasa umufuba wa kuti bapangilemo imikate ya kupeela amalambo kuli ‘namfumu wa mu muulu,’ c kabili balepongolwela imituulo ya mwangashi d kuli balesa bambi pa kuti bankalifye. e 19 ‘Bushe nine balekalifya?’ e fyasosa Yehova. f ‘Bushe te bene baleikalifya, pa kuti babe ne nsoni pa menso?’ g 20 E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Moneni! Ubukali bwandi e lyo ne cipyu candi filepongolwelwa pali cino cifulo, h na pa bantunse na pa fitekwa, na pa miti ya mu mpanga i na pa fisabo fya mwi bala; kabili fikapya, no kushima iyo.’ j 21 “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Lundeni imituulo yenu iya koca pa malambo yenu no kulya umunofu. k 22 Pantu nshalandile ne fikolwe fyenu pa mituulo ya koca na pa malambo, kabili nshabebele pali ifi mu bushiku nabafumishe mu Egupti. l 23 Lelo aya e mashiwi nabebele ilyo nabapeele amafunde, nati: “Muleumfwa kwi shiwi lyandi, m na ine nkaba Lesa wenu, n na imwe mukaba abantu bandi; kabili mule-enda mu nshila shonse o isho namweba, pa kuti ifintu fikamuwamine.” ’ p 24 Lelo tabaumfwile, kabili tabakutike, q lelo balekonka amapange ukulingana no kutalama kwa mitima yabo, r ica kuti batendeke ukubwelela ku numa, no kuleka ukuya ku h Isb 2:3; i Ek 20:47; j 2Is 22:17; Ye 17:27; k Es 1:11; Ye 6:20; Ho 8:13; Ams 5:21; l 1Sa 15:22; Am 51:16; Ho 6:6; m Ukf 15:26; Le 26:3; Amg 6:3; Ye 11:4; n Ukf 19:5; Le 26:12; o Aba 2:22; p Amg 5:29; q Ukf 32:8; Neh 9:16; Am 81:11; Ye 11:8; Ek 20:8; r Amg 29:19; Ye 5:23; Ye 23:17; Ek 3:7; Ho 4:16; Sek 7:12.

YEREMIA 7:25–8:6

Ukoca abana. Takuli ukwaluka

ntanshi, a 25 ukutula pa bushiku ifikolwe fyenu fyafumine mu calo ca Egupti ukufika na lelo; b kabili nalemutumina ababomfi bandi bonse bakasesema, ukucelela cila bushiku no kubatuma. c 26 Awe tabaumfwile kuli ine, kabili tabakutike, d lelo baletalamika imikoshi yabo. e Ifyo bacitile fyalicilile pa fyacitile ifikolwe fyabo. f 27 “Kabili ukabebe amashiwi yonse aya, g lelo tabakomfwe kuli iwe nakalya; kabili ukabilikishe kuli bena, lelo tabakakwasuke nakalya. h 28 Kabili ukabebe, auti, ‘Ulu e luko ulushumfwa kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wabo, i abashaumfwa ukubasalapula. j Bucishinka bwalipwa, bwalifuma mu tunwa twabo.’ k 29 “Beyeni umushishi wenu uo mushabeya no ku-upoosa, l kabili samuneni ulwimbo lwa bulanda m pa tupili apashaba kantu, pantu Yehova nakaana n kabili nasha inkulo iyo ubukali bwakwe bwaishilepo. o 30 ‘Pantu abana ba kwa Yuda nabacita ifyabipa mu menso yandi,’ e fyasosa Yehova. ‘Balibika ifya bunani mu ng’anda iyainikwa ishina lyandi, pa kuti baikoweshe. p 31 Kabili nabakuula ififulo fya kupepelapo mu Tofete, q ifyaba mu mupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu, r pa kuti boce abana babo abaume na bana babo abanakashi mu mulilo, s icintu ico nshasosele kabili icishatalile acisa mu mutima wandi.’ t 32 “ ‘E ico, moneni! inshiku shileisa,’ e fyasosa Yehova, ‘ilyo kushakabe Tofete no mupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu, lelo ukaba umupokapoka wa kwipailamo; u kabili mu Tofete e mo bakalashiika abantu mpaka incende ikabule. v 33 Ne fitumbi fya aba bantu fi-

ICIPA. 7 a Neh 9:26 Es 1:4 Ye 32:33 b Amg 9:7 1Sa 8:8 Esr 9:7 c 2Is 17:13 2Im 36:15 Neh 9:30 Ye 25:4 d 2Im 33:10 Ye 11:8 Ye 17:23 Ye 25:3 e 2Is 17:14 Neh 9:17 Amp 29:1 Ye 19:15 Ro 2:5 Ro 10:21 f Ye 16:12 g Ye 26:2 Ek 2:7 Imi 20:27 h Sek 7:13 i Es 1:4 Ye 5:4 Sef 3:2 j Am 50:17 Amp 1:7 Sef 3:7 k Ye 5:1 Ho 4:1 Mk 7:2 l Yb 1:20 Ye 16:6 Mk 1:16 m Ek 19:1 n 2Is 17:20 o Amg 28:15 Amg 32:20 p 2Is 21:4 2Im 33:4 Ye 23:11 Ye 32:34 q 2Is 23:10 2Im 33:6 Ye 19:6 r Yos 15:8 2Im 28:3 Ye 19:2 s Amg 12:31 2Is 17:17 Am 106:37 Am 106:38 Es 57:5 Ek 16:20 Ek 20:31 t Le 18:21 Le 20:3 Amg 17:3 Ye 19:5 Ye 32:35 u Ye 19:6 v 2Is 23:10 Ye 19:11 Ek 6:5



















Ku Kulyo a Amg 28:26 Am 79:2 Ye 12:9 Ye 16:4 Ye 34:20 b Es 24:8 Ye 16:9 Ye 25:10 Ek 26:13 Ho 2:11 c Le 26:33 Es 1:7 Es 3:26 Es 6:11

976

kaba ifya kulya fya fyuni fya mu lwelele ne fya nama sha mu mpanga, kabili takwakabe uwa kufitiinya. a 34 Kabili nkatalalika mu misumba ya kwa Yuda na mu misebo ya mu Yerusalemu ishiwi lya kusekelela, ne shiwi lya kwa shibwinga ne shiwi lya kwa nabwinga; b pantu icalo cikaba fye icibolya.’ ” c nshita ilya,” e fyaso8 “Pa sa Yehova, “abantu bakaleta amafupa ya shamfumu sha kwa Yuda na mafupa ya bacilolo ba kwa Yuda na mafupa ya bashimapepo na mafupa ya bakasesema na mafupa ya bekashi ba mu Yerusalemu, ukufuma mu nshiishi shabo. d 2 Kabili bakatambika amafupa ku kasuba na ku mweshi na ku fya mu muulu fyonse, ifintu ifyo abene batemwa kabili ifyo babombela e kabili ifyo bakonka no kufwaya no kukontamina. f Tabakalonganikwe nangu ukushiikwa. Bakaba umufundo pa mushili.” g 3 “Kabili abashalapo bonse aba mu lupwa ulu ulwabipa ababa mu ncende shonse isha bashalapo umo nkabapashila, h bakasalapo imfwa ukucila ubumi,” i e fyasosa Yehova wa mabumba. 4 “Kabili ukasose kuli bena, auti, ‘Yehova atila: “Bushe tabakawe no kwima na kabili? j Bushe umo nga a-aluka, umbi na o te kuti aluke? k 5 Nga cinshi ico aba bantu, aba mu Yerusalemu, bashakwatila icishinka umuyayaya? Bali-ipoosa mu bucenjeshi, l kabili balikaana ukwaluka. m 6 Nalikutike, n no kumfwa. o Tafyaweme ifyo balelanda. Tapali umuntu nangu umo uwalapiile pa bubi bwaICIPA. 8 d 2Is 23:16; 2Im 34:5; Ek 6:5; e Amg 4:19; Amg 17:3; 2Is 17:16; 2Is 21:3; Ye 7:9; Ye 19:13; Sef 1:5; f 2Is 23:5; 2Im 33:3; Ek 8:16; Imi 7:42; g 2Is 9:37; Am 83:10; Ye 9:22; Ye 16:4; Ye 25:33; h Amg 30:1; Ye 29:14; Da 9:7; i Yb 3:21; Uks 9:6; j Amp 24:16; Mk 7:8; k Ho 6:1; l Am 119:118; Ye 9:6; m Es 1:20; Ye 5:3; n Neh 9:28; o Am 14:2; Mal 3:16.

977

Takuli umutende nelyo ukundapwa

kwe, a ati, ‘Nge fi nacita finshi?’ Umuntu onse alebwelela mu kucita ifintu ifyo bonse bacita, b kwati ni kabalwe uulebutukisha ukuya ku bulwi. 7 Kabaso wa mu lwelele ena alishiba inshita yakwe; c ne cipele, d na kamimbi, na pwele, filasunga inshita ya kwisa kwa fiko. Lelo abantu bandi tabaishiba ubupingushi bwa kwa Yehova.” ’ e 8 “ ‘Kuti mwasosa shani amuti: “Tuli ba mano, kabili twaliba na mafunde ya kwa Yehova”? f Nga ni fyo, ninshi akalembelo g ka bufi aka bakalemba kalembele ifya bufi. 9 Aba mano nabomfwa insoni. h Bali no mwenso kabili bakekatwa. Moneni! Nabakaana icebo ca kwa Yehova, kabili mano nshi bakwete? i 10 E ico nkapeela abakashi babo ku baume bambi, na mabala yabo kuli bambi; j pantu ukutula ku bantu yaweyawe ukufika na kuli bakanabesa, bonse balesanga ubunonshi mu nshila ya bufumfuntungu; k kabili ukutula pali kasesema ukufika na kuli shimapepo, bonse bantu ba bufi. l 11 Kabili besha ukundapa ukulwala kwa bantu bandi panono fye, m abati, “Kuli umutende! Kuli umutende!” ilyo tapali umutende. n 12 Bushe balyumfwile insoni pa mulandu wa kuti ifyo bacitile fya bunani? o Iyo, tabaumfwile insoni nakalya, kabili tabaishibe no kumfwa ukuti nabaseebana. p “ ‘E ico bakawila pamo na balewa. Ilyo nkabalubulwisha, q bakawa,’ e fyasosa Yehova. r 13 “ ‘Pa kulonganika, nkabalofya,’ e fyasosa Yehova. s ‘Takwakabe imyangashi ku miti ya myangashi, t kabili takwakabe amakunyu ku mikunyu, na maluba na yo yakabonsa. Ne fintu ifyo nabapeela fikabapitilila.’ ” 14 “Nga cinshi twaikalila shi-

ICIPA. 8 a Ye 5:1 2Pe 3:9 2Is 17:15 Es 1:3 Uln 2:12 Ye 5:4 Ho 8:12 Ro 2:17 g Es 8:1 h Es 29:14 i Amg 4:6 Am 19:7 2Ti 3:15 j Amg 28:30 Ye 6:12 Ams 5:11 Sef 1:13 k Es 56:11 Ye 6:13 Ek 33:31 Mk 3:11 Tt 1:11 l Ye 5:31 Ye 27:9 Isb 2:14 Isb 4:13 Ek 22:28 m Yb 13:4 Ye 6:14 n Ye 23:17 Ek 13:10 o Ye 6:15 p Ye 3:3 Flp 3:19 q Es 10:3 Ye 23:12 r Amg 32:35 s Ek 22:20 t Es 24:7 Yoe 1:7



















b c d e f

Ku Kulyo a Ye 4:5 b Isb 3:28 c Ye 9:15 Ye 23:15 Isb 3:19 d Ye 4:10 Ye 14:19 Mk 1:12 e Ye 4:15 f Aba 18:29 1Is 15:20 g Aba 5:22 Ye 47:3 h Amg 32:24 i Am 58:5 Lkm 10:11 j Ye 10:19 k Es 39:3 l Am 135:21 Es 12:6 m Am 146:10 Am 149:2 Es 33:22 n Amg 32:21 o Es 30:15 Ye 4:14 p Ye 4:19 Ye 14:17 q Es 1:5 Ye 6:14 Ye 30:15 Isb 3:47 r Yoe 2:6 Na 2:10 s Ukt 37:25 Ukt 43:11 Ye 46:11 t Ye 30:13 u Es 58:8 Ye 30:12 Ye 30:17 Ye 33:6

YEREMIA 8:7–9:1

lili? Longaneni pamo, natuleya mu misumba ya malinga a no kuba tondolo mulya. Pantu Yehova umwine natutalalika, b no kutupeela amenshi umuli sumu ukuti tunwe, c pantu natubembukila Yehova. 15 Twalesubila umutende, lelo ifisuma tafyaishile, d twalesubila inshita ya kundapwa, lelo moneni! kwaishile umwenso. e 16 Kuleumfwika ukung’onta kwa bakabalwe ukufuma kuli Dani. f Pa mulandu wa kulila kwa bakabalwe, icalo conse ciletenkana. g Kabili baingila no kulya icalo na fyonse ifyabamo, umusumba na bekashi ba uko.” 17 “Pantu ndetuma insoka mu kati kenu, ne nsoka sha busungu, h isho umuntu te kuti angashe, i kabili shikamusuma,” e fyasosa Yehova. 18 Ndi no bulanda ubushipwa. j Umutima wandi naulwala. 19 Moneni, umwana mwanakashi uwa bantu bandi alelilila ukumwafwa ukufuma ku calo ca kutali: k “Bushe Yehova tali mu Sione? l Nelyo bushe imfumu yakwe tayaba mu Sione?” m “Nga cinshi bankalifisha ku filubi fyabo ifyabaswa, na balesa babo aba fye?” n 20 “Ukulobolola nakupita, no lusuba nalupwa; lelo ifwe tatwapusuka!” o 21 Ndi no bulanda p pa mulandu wa kulwala q kwa mwana mwanakashi uwa bantu bandi. Ndi no bulanda. Nimpeshiwa sana amano. r 22 Bushe tamwaba balsamu mu Gileadi? s Nelyo bushe tamwaba wa kundapa? t Nga cinshi ico umwana umwanakashi uwa bantu bandi tapolela? u kanshi umutwe wandi 9 Iye, nga wali amenshi, na menso yandi nga yali akamfukumfuku ka filamba! v Akasuba ICIPA. 9 v Es 22:4; Ye 13:17; Isb 2:11.

YEREMIA 9:2-19

Ukulubulwisha ukwalinga. Yerusalemu awa

no bushiku kuti naloosha abantu ba mwana mwanakashi uwa bantu bandi abo baipaya. a 2 Iye, kanshi nga nali no mwa kutubilisha abalendo b mu matololo! Nga nalishiile abantu bandi no kufuma kuli bena, pantu bonse bacende, c kabili libumba lya ncenjeshi; d 3 kabili mu bufi batinta indimi shabo ngo buta; e lelo tababa ni mpalume sha cishinka mu calo. “Pantu bafumine ku bubi baya ku bubi na bumbi, balinsuulile no kunsuula,” f e fyasosa Yehova. 4 “Cila muntu alecenjela ku munankwe, g kabili mwitetekela munyinenwe. h Pantu munyina onse kuti apoka icifulo mu bucenjeshi, i na cibusa onse endauka alecita ulwambo, j 5 kabili abantu balabepana; k tabalanda ne cine nakalya. Balisambilisha indimi shabo ukubepa ubufi. l Balinaka abene mu kucita ububi. m 6 “Mwaikala mu bucenjeshi. n Kabili mu bucenjeshi balikaana ukunjishiba,” o e fyasosa Yehova. 7 E ico Yehova wa mabumba atila: “Moneni, ndebasungulula, kabili ndi no kubaceeceeta, p pantu nkalandula shani pa mwana mwanakashi wa bantu bandi? q 8 Indimi shabo mifwi ya kwipailako. r Shisosa ubufi. Ku kanwa e ko umuntu asosela umutende ku munankwe; lelo mu mutima wakwe alepanga ukumubelamina.” s 9 “Bushe nshifwile ukubalubulwisha pa mulandu wa ifi?” e fyasosa Yehova. “Kabili bushe nshifwile ukulandula uluko lwa musango yu? t 10 Nkaloosha no kulila impili, kabili nkembila impanga sha mulemfwe ulwimbo lwa bulanda; u pantu fikapya v ica kuti tamwakapite umuntu nangu umo kabili abantu tabakomfwe icongo ca fite-

ICIPA. 9 a Ye 6:26 b Am 55:7 c Ye 5:7 Ye 23:10 Ho 7:4 d Ye 12:1 Ho 5:7 Ho 6:7 Mal 2:11 e Am 64:3 Es 59:3 Ro 3:13 f Ye 4:22 Ro 1:28 g Ye 12:6 Mk 7:2 h Mk 7:5 i Ukt 27:36 j Le 19:16 2Sa 19:27 Am 15:3 Amp 20:19 Ye 6:28 Ek 22:9 k Ukt 31:7 Yb 11:3 l Am 50:19 Mk 6:12 m Ek 24:12 n Ye 18:18 o Amp 1:24 Ho 4:6 Ro 1:28 1Ko 15:34 p Am 66:10 Es 1:25 Es 48:10 Mal 3:3 q 2Im 36:15 r Am 12:2 Am 120:3 s 2Sa 3:27 2Sa 20:10 Am 28:3 t Ye 5:9 u Ye 7:29 v Ye 12:4 Ye 23:10



















Ku Kulyo a Ek 14:15 b Ye 4:25 Ho 4:3 Sef 1:3 c Am 79:1 Es 25:2 Ye 26:18 d Es 13:22 Ye 10:22 e Ye 4:27 Ye 25:11 Ye 32:43 f Es 42:23 Ho 14:9 g Amg 29:24 h Am 89:30 i Ye 3:17 Ye 7:24 j Aba 3:7 1Sa 12:10 Ho 11:2 k Ye 44:17 l Ye 23:15 Isb 3:15 m Ye 8:14 Isb 3:19 n Le 26:33 Amg 28:64 Neh 1:8 Am 106:27 Sek 7:14 o Ye 29:17 Ek 5:2 p 2Im 35:25 q Lkm 12:5 Ams 5:16

978

kwa. a Ifyuni fya mu lwelele ne nama fikafulumuka; kabili fikaya. b 11 Nkalenga na Yerusalemu ukuba umwina wa mabwe, c kabili umwa kwikala bamumbwe; d ne misumba ya mu Yuda nkailenga ukushala ifibolya, umwabula uwa kwikalamo. e 12 “Nani uwa mano, pa kuti omfwikishe ici, uo Yehova ebele ukuti alande? f Mulandu nshi icalo cingalobela, no kupya kwati matololo umwabula no wa kupitamo?” g 13 Kabili Yehova atile: “Pa mulandu wa kusuula amafunde yandi ayo nabapeele, na pa mulandu wa kuti tabomfwilile ifyo nasosele nangu ukufikonka, h 14 lelo bale-enda mu kutalama kwa mitima yabo i no kukonka ifimpashanya fya kwa Baali, j ifyo ifikolwe fyabo fyabasambilishe; k 15 e ico, Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila, ‘Moneni, ndelenga aba bantu ukulya ifyalula sana, l kabili nkabalenga ukunwa amenshi umuli sumu; m 16 kabili nkabasalanganishisha mu nko isho bashaishibe kabili isho ne fikolwe fyabo fishaishibe, n kabili nkabatumina ulupanga mpaka nkabalofye.’ o 17 “Yehova wa mabumba atila, ‘Beni na mano, kabili iteni abanakashi abemba inyimbo sha bulanda, p pa kuti bese; kabili tumeni aba kwita abanakashi abaishiba ukuloosha, pa kuti bese, q 18 kabili bendeshe no kutuloosha. Kabili amenso yesu nayalukushe ifilamba kabili amenso yesu nayatonye amenshi. r 19 Pantu kuleumfwika ishiwi lya kuloosha ukukalamba ku Sione s aliti: “Ifyo batusampila ifipe! t Ifyo twaikatwa nga nshi insoni! Pantu natusha icalo; pantu nabawisha ififulo fyesu ifya kwikalar Ye 6:26; Ye 14:17; s Ye 4:31; Ek 7:16; Mk 1:8; t Amg 28:29; Ye 4:13.

979

Ukuitakishisha muli Yehova. Ifilubi

mo.” a 20 Lelo umfweni mwe banakashi imwe, amashiwi ya kwa Yehova, kabili lekeni amatwi yenu yomfwe amashiwi ayafuma ku kanwa kakwe. Kabili sambilisheni abana benu ukuloosha, b kabili cila mwanakashi asambilishe umunankwe ulwimbo lwa bulanda. c 21 Pantu imfwa naingila pa mawindo yesu; naingila mu mayanda yesu aya malinga, pa kuti ilofye umwana mu musebo, na balumendo mu mansa.’ d 22 “Sosa auti, ‘Yehova atila: “Ifitumbi fya bantu na fyo fikaponena pa mushili ngo mufundo wa mu mushili mwi bala kabili nge myanshi ya ngano pa numa ya kuseepa, lelo ukwabula uwa kulonganika.” ’ ” e 23 Yehova atila: “Uwa mano eitakishisha pa mano yakwe, f kabili uwa maka eitakishisha pa maka yakwe. g No wa fyuma na o eitakishisha pa fyuma fyakwe.” h 24 “Lelo umuntu uuleitakisha aitakishishe pa kwiluka i no kwishiba ine, ukuti nine Yehova, j uwaba no luse ulukalamba, ubulungi no bulungami mwi sonde; k pantu ifi fintu e fyo nsekelamo,” l e fyasosa Yehova. 25 “Moneni! inshiku shileisa,” e fyasosa Yehova, “ilyo nkalubulwisha onse uwasembululwa lelo uwaba kwati tasembululwa, m 26 nkalubulwisha Egupti n na Yuda o na Edomu p na bana ba kwa Amone q na Moabu r na bonse ababeya umushishi wa mu nsensematwi abaikala mu matololo; s pantu inko shonse tashasembululwa, na ba mu ng’anda ya kwa Israele bonse tabasembululwa mu mutima.” t Umfweni amashiwi ayo Yehova asosele pali imwe, mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele. 2 Yehova atila: “Mwi-

10

ICIPA. 9 a Le 18:28 Le 20:22 Isb 4:15 Mk 2:10 b 1Sa 7:2 Es 29:2 Mk 2:4 c 2Sa 1:17 Ye 7:29 d 2Im 36:17 Ye 6:11 e Am 83:10 Es 5:25 Ye 8:2 Ye 16:4 f Am 49:10 Amp 3:5 Lkm 9:11 Es 5:21 g Amg 8:17 Am 33:16 Da 4:30 1Ko 3:21 h Amg 8:14 Am 49:6 Amp 11:4 Amp 18:11 Lk 12:15 1Ti 6:17 i 2Ko 10:17 j Am 91:14 Yh 17:3 1Ko 1:31 k Ukf 34:6 Neh 1:5 Neh 9:17 Am 51:1 Am 89:14 l Am 99:4 Ho 6:6 Mk 6:8 Mk 7:18 m Ams 3:2 Imi 7:51 Ro 2:25 n Es 19:1 Ek 29:2 o Es 1:1 p Ye 27:3 Ek 32:29 Ob 1 q Ye 49:1 Ek 25:2 r Es 15:1 Ye 48:1 s Ye 25:23 Ye 49:32 t Le 26:41 Amg 30:6 Ye 4:4 Ro 2:29



















Ku Kulyo



















ICIPA. 10 a Le 18:3 Le 20:23 Amg 12:30 b Es 47:13 c Le 18:30 d Es 40:20 e Es 44:14 Es 45:20 Hab 2:18 f Am 115:4 Am 135:15 Es 40:19 Ho 13:2 g Es 41:7 Es 46:7 h Am 115:5 Am 135:16 Es 46:7 Hab 2:19 1Ko 12:2

YEREMIA 9:20–10:10

sambilila imibele ya nko, a kabili mwitiina pa fishibilo fya mu muulu, pantu inko nashipeshiwa amano kuli ifi fishibilo. b 3 Pantu intambi sha bantu c mupu fye, pantu cimuti d fye ca mu mpanga ico umuntu atema, ca kubasa fye ico uwaishibisha ukubasa abasa ku mbaso. e 4 Kabili baciyemfya f kuli golde na silfere. Kabili bapopelako ne misomali ukubomfya sando, ukuti filasokona. g 5 Fyaba nge ca kutiinishako ifyuni mwi bala lya fibimbi, kabili te kuti filande. h Fya kusenda fye, pantu te kuti fyende no kwenda. i Mwifitiina, pantu te kuti fimucite icabipa, kabili tafyaishiba ukucita icisuma.” j 6 Takwaba uwaba nga imwe, mwe Yehova. k Mwalikulisha, kabili ishina lyenu likalamba kabili lya maka. l 7 Nani uushakamutiine, m mwe Mfumu ya nko, n pantu mwalilinga ukumutiina; pantu takwaba nangu umo uwaba nga imwe mu ba mano bonse aba mu nko na mu mabufumu yabo yonse. o 8 Kabili pa nshita imo ine tabakwata amano kabili balitumpa. p Icimuti cilenga fye abantu ukukonkelela ifintu fya fye. q 9 Ku Tarshishi r e kufuma silfere iyo bapapaatalika, kabili ku Ufasi s e kufuma golde, ifyapangwa fye ku waishibisha imilimo kabili ifyapangwa kuli kafula wa fyela; insalu shabo sha bluu kabili ishakashikila. Fyonse fyapangwa ku bantu abacenjela. t 10 Lelo Yehova icine cine e Lesa. u Ni Lesa wa mweo v kabili Imfumu ya muyayaya. w Kabili pa mulandu wa bukali bwakwe i Am 115:7; Es 46:1; Es 46:7; j Es 41:23; Es 44:9; Es 45:20; 1Ko 8:4; k Ukf 15:11; 2Sa 7:22; Am 86:8; l Neh 4:14; Neh 9:32; Am 48:1; Am 145:3; Ye 32:18; m Yb 37:24; Lk 12:5; Uks 15:4; n Am 22:28; Am 93:1; Uks 11:17; o Am 89:6; Da 4:35; p Am 115:8; Es 41:29; Ye 51:17; Hab 2:18; Sek 10:2; Ro 1:22; q Es 44:19; r 1Is 10:22; 2Im 9:21; s Da 10:5; t Am 115:4; u Am 31:5; v Yos 3:10; Da 6:26; Yh 6:57; 2Ko 6:16; 1Te 1:9; w Am 10:16; Da 4:3; Hab 1:12; Uks 15:3.

YEREMIA 10:11–11:4

Umuntu te kuti aitungulule

isonde likatenta, a kabili takwakabe inko ishikashipikisha ku bukali bwakwe. b 11 E fyo mwebe inko amuti: “Balesa c abashapangile imyulu ne sonde e bakaloba ukufuma pe sonde d na mwi samba lya myulu.” 12 E wapangile isonde ku maka yakwe, e kabili e wapampamike icalo ku mano yakwe, f ayanshile imyulu ku mucetekanya wakwe. g 13 Ishiwi lyakwe lilenga amenshi yalabulukuta mu muulu, h kabili alenga fubefube ukwima pe sonde i ukuya mu muulu. Alipanga no mwa kufumina imfula, j kabili alaleta umwela ukufuma mu fya kututilamo fyakwe. k 14 Umuntu onse acita ubuwelewele ica kuti taishiba. l Kafula wa cela onse akomfwa insoni pa cimpashanya cakwe icabaswa; m pantu icimpashanya cakwe icaengwa ca bufi, n kabili tamwaba umupu muli fyena. o 15 Fyena mupu, kabili milimo ya buwelewele. p Mu nshita ya kukandwa kwa fiko, e mo fikaloba. q 16 Lesa wa kwa Yakobo r taba nge fi iyo, pantu e Wapangile fyonse, s kabili Israele e nkonto ya bupyani bwakwe. t Yehova wa mabumba e shina lyakwe. u 17 Longanika ifipe fyobe no kufiimya, v we mwanakashi we waikala mu bucushi. w 18 Pantu e fyasosa Yehova: “Moneni, ndepoosa abekashi ba pe sonde, x kabili nkabalenga ubulanda pa kuti bakeshibe.” y 19 We bulanda kuli ine pa mulandu wa kulwala kwandi! z Impumo shandi nashisanguka kwati bulwele. Na ine ndetila: “Iyi e mpumo yandi, kabili nkashipikisha. a 20 Nabasampa itenti lyandi, ne ntambo sha matenti yandi nashiputaulwa. b Abana bandi nabafuma kuli ine, kabili tabalipo. c Tapali uwa ku-

ICIPA. 10 a Na 1:5 b Am 76:7 Am 90:11 Yoe 2:11 c Am 96:5 d Es 2:18 Ye 51:18 Sef 2:11 Sek 13:2 e Ukt 1:1 Yb 38:4 Am 89:11 Es 40:28 Ye 51:15 Imi 14:15 Uks 4:11 f Am 24:2 Am 93:1 Amp 3:19 Es 45:18 g Yb 9:8 Am 104:2 Am 136:5 Es 40:22 Es 42:5 Es 45:12 Sek 12:1 h Yb 37:2 Yb 38:34 Yb 38:36 Am 18:13 Am 68:33 i Yb 36:27 Am 135:7 j Yb 38:25 Es 45:8 Ye 51:16 Sek 10:1 k Ukt 8:1 Ukf 14:21 Imp 11:31 Am 107:25 Am 147:18 Yn 1:4 l Am 92:6 m Am 97:7 Es 42:17 Es 44:11 n Hab 2:18 1Ko 8:4 o Am 135:17 Ye 51:17 p Es 41:29 q Ye 51:18 r Am 16:5 Am 73:26 Am 119:57 Am 142:5 s Es 45:7 t Amg 32:9 Am 74:2 Am 135:4 u Es 47:4 Ye 51:19 v Ek 12:3 w Mk 2:10 x Amg 28:63 1Sa 25:29 Ye 16:13 y Ye 23:20 Ek 6:10 z Ye 4:19 Ye 8:21 Isb 2:11 a Mk 7:9 b Ye 4:20 Isb 2:4 c Ye 31:15



















980

tanika amatenti yandi na kabili nangu uwa kwimya amatenti yandi. 21 Pantu bakacema nabacita ifya buwelewele, a kabili tabalefwaya na Yehova. b E mulandu wine mu micitile yabo mushibelele amano, ne fitekwa fyabo fyonse nafisalangana.” c 22 Umfweni! Kuli imbila! Moneni, nayafika amashiwi, ne congo icikalamba ukufuma ku kapinda ka ku kuso, d ku kulenga imisumba ya mu Yuda ukushala ifibolya, kabili umwa kwikala bamumbwe. e 23 Mwe Yehova, ninjishiba ukuti umuntu te kuti ayendele umwine. Takwata amaka ya kutungulula intampulo shakwe. f 24 Nungikeni, mwe Yehova, mu bupingushi bwenu, g te mu bukali bwenu, h pa kuti mwindofya. i 25 Pongolweleni ubukali bwenu pa nko j ishasuula imwe, k na pa ndupwa ishishililila kwi shina lyenu. l Pantu nashilya Yakobo. m Kabili nashimulya kabili shiletwalilila ukumulofya; n shaonaula ne cifulo cakwe ica kwikalamo. o caishile kuli Yere11 Icebo mia ukufuma kuli Yehova, aciti: 2 “Umfweni amashiwi ya muli ici cipangano mwe bantu! “Kabili webe p abaYuda na bekashi ba mu Yerusalemu, 3 ubebe auti, ‘Yehova Lesa wa kwa Israele atila: “Abe uwatiipwa umuntu onse uushikutika ku mashiwi ya muli ici cipangano, q 4 ayo naebele ifikolwe fyenu mu bushiku nabafumishe mu calo ca Egupti, r ukufuma mwi lungu lya mulilo ilya cela, s ati, ‘Umfweni kwi shiwi lya-

Ku Kulyo a Am 94:8 Ye 5:31 Ye 12:10 b Ye 2:8 Ye 8:9 c Ye 23:1 Ek 34:5

d Ye 1:15; Ye 4:6; Ye 6:22; Hab 1:6; e Ye 9:11; f Am 17:5; Am 37:23; Amp 16:3; Amp 20:24; Ye 17:9; g Am 6:1; Ye 30:11; h Am 38:1; i Es 40:23; j Am 9:17; Am 79:6; Es 34:2; k Yb 18:21; 1Te 4:5; 2Te 1:8; Uks 16:1; l Sef 1:6; m Am 79:7; Ye 51:34; n Es 10:22; o Ye 8:16; Isb 2:22; ICIPA. 11 p Ye 1:7; q Amg 27:26; Amg 28:15; Ga 3:10; He 8:9; r Ukf 24:3; Ek 20:6; s Ukf 13:3; Amg 4:20; 1Is 8:51.

981

Ukupangana. Yuda abombela Baali

ndi, kabili mulecita ukulingana na fyonse ifyo namweba; a kabili mukaba abantu bandi na ine nkaba Lesa wenu, b 5 pa kuti mfikilishe umulapo uo nalapile ku fikolwe fyenu, c ku kubapeela icalo umwaba umukaka no buci, d nge fyo caba na buno bushiku.’ ” ’ ” E lyo na ine nayaswike no kutila: “Ameni, mwe Yehova.” 6 Kabili Yehova akonkenyepo ukusosa kuli ine ati: “Sosa amashiwi yonse aya mu misumba ya Yuda na mu misebo ya mu Yerusalemu, e auti, ‘Umfweni amashiwi ya muli ici cipangano, no kuyakonka. f 7 Pantu nakonkomeshe ifikolwe fyenu mu bushiku nafifumishe mu calo ca Egupti g ukufika na lelo, nalecelela, no kufikonkomesha, nati: “Muleumfwa kwi shiwi lyandi.” h 8 Lelo tabaumfwile kabili tabakutike, i kabili bonse bale-enda mu kutalama kwa mitima yabo iibi; j e ico naletele pali bena amashiwi yonse aya muli ici cipangano ifyo nabebele ukukonka, lelo ayo bakeene ukukonka.’ ” 9 Kabili Yehova atile kuli ine: “AbaYuda na bekashi ba mu Yerusalemu nabapangana. k 10 Nababwelela ku membu sha fikolwe fyabo l ifya pa kubala, ifyakeene ukumfwa amashiwi yandi, lelo ifyakonka balesa bambi pa kuti balebabombela. m Aba mu ng’anda ya kwa Israele na ba mu ng’anda ya kwa Yuda nabatoba icipangano candi ico napangene ne fikolwe fyabo. n 11 E ico Yehova atila, ‘Moneni ndeleta pali bena ubucushi o ubo bashakafumemo nakalya; p kabili bakalilila kuli ine ukuti mbafwe, lelo nshakakutike kuli bena. q 12 Kabili aba mu misumba ya kwa Yuda na bekashi ba mu Yerusalemu bakayalilila kuli balesa abo bafutumwina icushi ce lambo, r lelo bakafilwa uku-

ICIPA. 11 a Le 26:3 1Sa 15:22 Ye 7:23 b Ukt 17:8 Le 26:12 Ek 11:20 2Ko 6:16 c Ukt 15:18 Amg 7:12 Am 105:9 d Ukf 3:8 Le 20:24 Amg 6:3 Yos 5:6 Ek 20:6 e Es 58:1 f Amg 6:3 Yh 13:17 Ro 2:13 Yak 1:22 g Ukf 15:26 h Ye 7:13 Ye 25:4 Ye 35:15 i Neh 9:16 Ye 6:16 Ye 7:26 Ek 20:8 Sek 7:11 j Am 78:8 Am 81:12 Es 65:2 Ye 3:17 Ye 7:24 Ye 9:14 Sek 7:12 Ro 10:21 k Ye 5:31 Ek 22:25 l Aba 2:11 Am 78:8 Ek 20:18 Imi 7:51 m Aba 2:17 1Sa 8:8 2Is 22:17 2Im 28:23 n Amg 31:16 2Is 17:7 Ek 16:59 Ho 6:7 He 8:9 o 2Is 22:16 2Im 34:24 Ye 6:19 Ek 7:5 p Amp 29:1 Ams 2:14 q Am 18:41 Amp 1:28 Es 1:15 Ye 14:12 Ek 8:18 Mk 3:4 Sek 7:13 r Amg 32:37 Es 45:20



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n

Ye 2:28 Amg 32:17 Ho 9:10 Ye 7:9 Ye 7:16 Ye 14:11 1Yo 5:16 Am 66:18 Ho 5:6 Ye 2:3 Ye 3:8 Ek 16:25 Hg 2:12 Yak 4:16 Am 52:8 Ro 11:17 Mt 3:10 Am 44:2 Es 5:2 Ye 2:21

YEREMIA 11:5-19

bapususha mu nshita ya bucushi bwabo. a 13 Pantu balesa bobe bali abengi kwati misumba yobe, we Yuda; b kabili namupangila kalesa ka nsoni c ifiipailo ifingi kwati misebo ya mu Yerusalemu, ifiipailo fya kufutumwinapo icushi ce lambo kuli Baali.’ d 14 “Na iwe, wipepelako aba bantu, nangu ukubapapaatilako nangu ukubapepelako, e pantu nshakomfwe mu nshita bakalilila kuli ine mu nshita ya bucushi bwabo. f 15 “Cinshi ico umutemwikwa wandi alecita mu ng’anda yandi, g pa kuti abengi bacite ica musango yu, h e kutila amapange yabipa? i Bushe umunofu wa mushilo kuti walesha ukuti wikandwa, j ilyo ubucushi bukesa? Bushe pali ilya nshita ukaanga? k 16 Yehova akwinika ishina lya kuti, ‘Umuolife walelema, uwayemba pa mulandu wa kuti walikwatisha ifisabo kabili uumoneka bwino.’ l Lelo kwali icongo icikalamba, kabili asonteke no mulilo wa koca umuolife, kabili nabakontaula imisambo ya uko. m 17 “Kabili Yehova wa mabumba, Uwakulimbile, n nalanda ukuti ubucushi bukesa pali iwe pa mulandu wa bubi bwa ba mu ng’anda ya kwa Israele o na ba mu ng’anda ya kwa Yuda ubo bacitile ku kunkalifya pa kufutumwina Baali icushi ce lambo.” p 18 Kabili Yehova anenga ukwishiba. Pa nshita ilya mwanengele ukumona imicitile yabo. q 19 Na ine nali nga kana ka mpaanga akalume, akanakilila ako baletwala ku kwipaya, r kabili nshaishibe ukuti nine balepangila s abati: “Natonaule umuti ne fisabo fya uko, kabili natumulofye ukufuma o Ye 19:15; p 2Is 23:5; Ye 7:9; Ye 19:5; q Ek 8:6; r Es 53:7; s Am 37:32; Ye 18:18.

YEREMIA 11:20–12:13 mu calo ca ba mweo, a pa kuti ishina lyakwe likebukishiwa na kabili.” 20 Lelo Yehova wa mabumba apingula mu bulungami; b aceeceeta imfyo no mutima. c Lekeni nkamone ifyo mukabakanda, pantu ni kuli imwe nailishanyako. d 21 E ico ifi e fyo Yehova asosa pa bena Anatote e abalefwaya umweo obe, abati: “Wisesemena mwi shina lya kwa Yehova, f pa kuti twikwipaya”; 22 e ico Yehova wa mabumba atila: “Mona, ine ndi no kubakanda. Abalumendo bakafwila ku lupanga. g Abana babo abaume na bana babo abanakashi bakafwa ku cipowe. h 23 Kabili takwakabe uukashalapo pali bena, pantu nkaleta ubucushi pa bena Anatote, i mu mwaka wa kubakanda. j k

Mwalilungama, mwe Ye12 hova, ilyo nailishanya kuli imwe, nelyo ilyo nalanda na imwe pa bupingushi bwenu. Mulandu nshi ificita ababipa fyendela bwino, l kabili cinshi incenjeshi shonse shishisakamikilwa? 2 Mwalibalimba; na bo balilimba imishila. Baya fye pa ntanshi; balitwala ne fisabo. Lyonse mwaba mu tunwa twabo, lelo mu mitima yabo mwaba ukutali. m 3 Kabili mwe Yehova, mwalinjishiba bwino; n mulamona, kabili mwaliceeceeta umutima wandi no kusanga ukuti wa cishinka kuli imwe. o Bapaatululeni nge mpaanga isho baletwala ku kwipaya, p no kubapekanishisha ku bushiku bwa kubepaya. 4 Kufika lilali icalo cikabonsa, q ne fimenwa fya mu mpanga yonse ukuuma? r Pa mulandu wa bubi bwa baikalamo, inama ne fyuni nafiloba. s Pantu basosa abati: “Tamona ifikatucitikila ku ntanshi.” 5 Apo walibutukapo ulubilo na babutuka na makasa, kabili

Ukuilishanya. Yuda alekeleshiwa ICIPA. 11 a Am 116:9 Am 142:5 b Ukt 18:25 Am 98:9 Imi 17:31 c 1Sa 16:7 1Im 28:9 Am 7:9 Amp 11:20 Ye 17:10 Ye 20:12 Uks 2:23 d 1Sa 24:15 e Ye 1:1 f Es 30:10 Ams 2:12 Ams 7:16 g 2Im 36:17 Isb 2:21 h Ye 18:21 i Yos 21:18 1Im 6:60 j Ye 23:12 Ye 46:21 Mk 7:4 Lk 19:44



















ICIPA. 12 k Ukt 18:25 Am 51:4 Am 145:17 Sef 3:5 l Yb 12:6 Yb 21:7 Am 37:1 Am 73:3 Ye 5:28 Mal 3:15 m Es 29:13 Mt 15:8 Mko 7:6 n Am 139:2 o 2Is 20:3 1Im 29:17 Am 17:3 Am 44:21 Ye 11:20 p Am 44:22 q Ye 23:10 r Am 107:34 Ye 14:6 s Ye 4:25 Ho 4:3 Sef 1:3



















Ku Kulyo a Ye 4:13 b Ye 14:13 c Ye 49:19 Ye 50:44 Sek 11:3 d Ye 9:4 e Amp 26:25 Ye 23:17 f Am 78:60 Ho 9:15 Lk 13:35 g Ukf 19:5 Es 47:6 h Isb 2:1 i Ho 9:15 Ams 6:8 j Am 78:71 k 2Is 24:2 Ek 16:37 l Es 56:9 Ye 7:33 Ek 39:17 Uks 19:18 m Ye 6:3 n Am 80:8 Es 5:1 o Es 63:18 p Ye 3:19 q Ye 9:11

982

na bo balekunasha, bushe kuti wabutuka shani ulubilo na bakabalwe? a Bushe watetekela icalo ca mutende? b Nomba ukacita shani mu mateshi yafunda aya mu mbali ya Yordani? c 6 Pantu bamunonko kumo na ba mu ng’anda ya kwa wiso, bacita ubucenjeshi kuli iwe. d Kabili balabilikisha balekukonka pa numa. Wibatetekela, pa mulandu fye wa kuti basosa ifisuma kuli iwe. e 7 “Nindekelesha aba mu ng’anda yandi; f nindekelesha ubupyani bwandi; g nimpeela umutemwikwa wandi mu minwe ya balwani bakwe. h 8 Ubupyani bwandi nabusanguka nge nkalamo mu mutengo. Nasansula ishiwi lyakwe no kumbulumina. E mulandu wine n a m u p at i l a . i 9 U b u p y a n i bwandi j bwaba kuli ine nge cuni iciswango icabalala; ne fyuni ifiswango fyacishinguluka. k Iseni, longaneni, mwe nama sha mu mpanga; iseni ne nama shinenu ku kulya. l 10 Bakacema abengi m nabonaula ibala lyandi ilya myangashi; n nabanyantaula mu mpanga yandi. o Nabasangula impanga yandi iisumap ukuba amatololo umwabula akantu. 11 Bailenga ukushala umwabula akantu; q nayuma; ili icibolya kuli ine. r Icalo conse cili umwabula akantu, pantu tapali uusakamene. s 12 Aba kupokolola ifipe nabesa mu nshila monse umwasebeka mu matololo. Pantu ulupanga lwa kwa Yehova lulelofya ukufuma pa mpela ya calo ukufika na ku mpela ya calo. t Takuli umutende ku bantu bonse. 13 Babyala ingano, lelo imyunga e yo balobolola. u Balabombesha no kufunshika; lelo takwaba ifisuma ififumamo. v Kabili bakekatwa insoni pa fisabo fyenu pa mur Ye 10:22; Ye 14:2; s Es 42:25; Mal 2:2; t Le 26:33; Ye 15:2; Ek 14:17; u Le 26:16; Mk 6:15; Hg 1:6; v Am 127:1.

983

Icishibilo— umushipi wa nsalu.

landu wa bukali bwa kwa Yehova ubulepya ngo mulilo.” 14 E fyo Yehova asosa pa bena mupalamano bandi bonse ababipa, a abaleikata pa bupyani ubo napeele abantu bandi, abena Israele b ati: “Ndebanukula mu calo cabo; c kabili nkanukula aba mu ng’anda ya kwa Yuda mu kati kabo. d 15 Na pa numa ya kubanukula, nkababelela uluse na kabili no kubabwesha, e cila muntu ku mpanga yakwe kabili cila muntu ku calo cakwe.” f 16 “Kabili nga bakasambilila inshila sha bantu bandi pa kulalapila mwi shina lyandi, g abati, ‘Na pali Yehova!’ filya fine basambilishe abantu bandi ukulalapila mwi shina lya kwa Baali, h ninshi na bo bakalimbwa mu kati ka bantu bandi. i 17 Lelo nga tabakomfwe, ninshi nkanukula lulya luko na lo, nkalunukula no kulonaula,” j e fyo Yehova asosa. anjebele ati: “Ka13 Yehova biye, ubuule umushipi wa nsalu no ku-ukaka mu musana, lelo wiupisha mu menshi.” 2 E ico nabuulile umushipi ukulingana ne fyo Yehova anjebele no ku-ukaka mu musana. 3 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine umuku walenga bubili, no kutila: 4 “Senda umushipi uo wabuulile, uo ukakile mu musana, ima, kabiye ku Yufrate, k no ku-ufisa kulya mu lucengo.” 5 E ico naliile no ku-ufisa ku Yufrate, ifyo Yehova anjebele. 6 Lelo ilyo papitile inshiku ishingi, Yehova atile kuli ine: “Ima, kabiye ku Yufrate no kubuula umushipi nakwebele ukuyafisa kulya.” 7 Awe naile ku Yufrate no kwimba no kubuula umushipi umo naufishile, kabili, moneni! umushipi walyonaike ica kuti te kuti ubombe ku cintu nangu cimo.

ICIPA. 12 a Am 79:4 Ye 48:26 Ek 25:3 Sef 2:8 b Ye 2:3 Sek 1:15 Sek 2:8 c Ye 48:2 Ye 49:2 d 2Im 7:20 e Amg 30:3 Ek 28:25 f Amg 3:20 Ye 32:37 Ho 1:11 Ams 9:14 Sef 3:20 g Ukt 14:22 Amg 6:13 Amg 10:20 Aba 21:7 Es 65:16 Ye 4:2 h Yos 23:7 Sef 1:5 i 1Pe 2:5 j Es 60:12



















ICIPA. 13 k Ukt 2:14



















Ku Kulyo a Le 26:19 Amp 16:18 Sef 3:11 Lk 18:14 Yak 4:6 1Pe 5:5 b 2Im 36:16 c Ye 6:28 Ye 9:14 Ye 11:8 Ye 16:12 Imi 7:51 d Aba 2:12 1Sa 8:8 2Im 7:19 e Amg 26:18 f Ukf 19:5 Am 135:4 g Ye 33:9 h Am 81:11 Ye 6:17 i 1Sa 10:3 1Sa 25:18 2Sa 16:1 j Ye 29:16 k Am 75:8 Es 29:9 Es 51:17 Es 63:6 Ye 25:27 l Ye 6:21 Ek 5:10 Mt 10:21 m Es 13:9 Es 27:11 Ek 7:4 Ek 24:14 Ro 2:5 n Amp 18:12 Yak 4:10 o Ye 26:15 p Yos 7:19 Am 96:7 q Es 5:30 Es 8:22 Ams 8:9 r Amp 4:19

YEREMIA 12:14–13:16 8 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine no kutila: 9 “Yehova atila, ‘E fyo nkapwisha ne cilumba ca kwa Yuda a ne cilumba icikalamba ica kwa Yerusalemu. 10 Bakaba kwati ni uyu mushipi uushingabomba ku cintu nangu cimo, aba bantu ababipa abakaana ukumfwila amashiwi yandi, b abenda mu kutalama kwa mitima yabo c no kukonka balesa bambi ku kubabombela no kubakontamina.’ d 11 ‘Pantu filya fine umushipi wikata mu musana wa muntu, e fyo nalengele bonse aba mu ng’anda ya kwa Israele na bonse aba mu ng’anda ya kwa Yuda ukulambatila kuli ine,’ e e fyasosa Yehova, ‘ukuti babe abantu bandi f ne shina g ne lumbo kabili abantu abayemba kuli ine; lelo tabaumfwilile.’ h 12 “Kabili ubebe aya mashiwi auti, ‘Yehova Lesa wa kwa Israele atila: “Umutondo onse uukalamba besushamo umwangashi.” ’ i Na bo bakatila kuli iwe, ‘Bushe uleti ukwishiba tatwaishiba ukuti umutondo onse uukalamba besushamo umwangashi?’ 13 E lyo ukabebe auti, ‘Yehova atila: “Moneni ndelenga abekashi ba muli cino calo ne shamfumu ishaikaila pa cipuna ca bufumu ica kwa Davidi j na bashimapepo na bakasesema na bonse abekashi aba mu Yerusalemu ukukolwa. k 14 Kabili nkabatobanya, bawishi na bana pamo,” l e fyasosa Yehova. “Nshakabalangulukile nangu kumfwa ubulanda, kabili nshakomfwe no luse ulwa kundesha ukubonaula.” ’ m 15 “Umfweni kabili kutikeni. Mwiba na matutumuko, n pantu Yehova nasosa. o 16 Peeleni Yehova Lesa wenu ubukata, p ilyo ashilaleta imfifi q kabili ilyo amakasa yenu yashilaipununa pa mpili mu nshita ya cungulo bushiku. r Kabili mukalolela

YEREMIA 13:17–14:8

AbaYuda basendwa bunkole. Icilala

ulubuuto, a lelo akalulenga ukuba imfifi iikalamba; b kabili akalulenga ukuba imfifi iyafiitisha. c 17 Kabili nga tamwakomfwe, d ninshi nkaloosha ukufiseme, pa mulandu wa cilumba cenu, kabili nkalukusha ifilamba; na menso yandi yakatonya ifilamba, e pantu impaanga f sha kwa Yehova shikasendwa muli bunkole. 18 “Eba imfumu na namfumu, g auti, ‘Ikaleni pa nshi, h pantu icilongwe cenu ica kuyemba cikapona ku mitwe yenu.’ i 19 Imisumba ya ku kapinda ka ku kulyo nabaisala, kabili tapali na wa kwisulako. Abena Yuda bonse nababasenda muli bunkole. Nababasenda muli bunkole ukwabula no wa kushalapo. j 20 “Inuna amenso yobe no kumona abaleisa ukufuma ku kapinda ka ku kuso. k Shili kwi impaanga isho amupeele, impaanga ishisuma? l 21 Nga cinshi ukasosa mu nshita ya kukukanda, m ilyo iwe walebasambilisha nge fibusa fya pa mutima ukutula pa kutendeka? n Bushe tawakacule, filya umwanakashi acula pa kupaapa? o 22 Kabili ilyo ukasosa mu mutima obe p auti, ‘Cinshi ico ifi fintu fyancitikila?’ q Ni pa mulandu wa kuti imembu shobe nashifula e co nakupimpwila ica kufwala cobe; r kabili amakasa yobe nayacula nga nshi. 23 “Bushe umwina Kushi s engalula inkanda yakwe, nangu imbwili ukwalula amabala ya iko? t Ninshi na imwe kuti mwacita ifisuma, mwe basambilila ukucita ifyabipa. u 24 E ico nkabasalanganya v nge mpimbili ishilepita mu mwela ukufuma mu matololo. w 25 Ici e co nakupendwila, e co nakupimina,” x e fyasosa Yehova, “pantu walindaba y kabili watetekela mu bufi. z 26 Na ine nkapimpula

ICIPA. 13 Es 59:9 Am 44:19 Es 60:2 Ye 22:5 Mal 2:2 e Ye 9:1 Isb 1:2 Isb 2:18 f Am 80:1 Am 100:3 g 2Is 10:13 2Is 24:12 Ye 22:26 h Amp 25:7 Lk 14:8 i Ek 21:26 j Amg 28:64 2Is 25:21 Ye 39:9 k Ye 6:22 l Ek 34:8 Imi 20:29 m Es 10:3 n Es 39:2 o Es 13:8 Ye 6:24 Mk 4:9 1Te 5:3 p Sef 1:12 q Ye 5:19 Ye 16:10 r Es 20:4 Ek 16:37 Ho 2:3 s 1Im 1:10 t Amp 27:22 Mt 19:24 u Ye 9:5 v Le 26:33 Amg 28:64 Lk 21:24 w Am 1:4 Ye 4:11 Ho 13:3 x Am 11:6 Mt 24:51 y Amg 32:18 Am 106:21 Ye 2:32 z Amg 32:38 Es 28:15 Ye 10:14 Hab 2:18



















a b c d

Ku Kulyo a Isb 1:8 Ek 16:37 Ek 23:29 Ho 2:10 b Ye 2:20 Ye 3:2 Ek 16:15 c Ye 5:8 d Es 65:7 Ek 6:13 e Ek 24:13 f Ho 8:5



















ICIPA. 14 g Amg 28:24 h Ye 4:28 Isb 1:4 Ho 4:3 Yoe 1:10 i Es 3:26 Es 24:4 j Isb 2:9 k 1Sa 5:12 l 1Is 18:5 m 1Is 17:7 n Am 40:14 Am 109:29 Es 45:16

984

ica kufwala cobe no kucifimba ku menso yobe, ne nsoni shobe shikamoneka, a 27 e kutila ubucende bobe b no kulila kobe, c imibele yobe iya nsoni iya bucilende. Nalimona ifya bunani fyobe d pa tupili, na mu mpanga. We bulanda kuli iwe, we Yerusalemu! Teti usanguluke e—kufika lilali ukaba ifi fine?” f e cebo ca kwa Yehova 14 Ici icaishile kuli Yeremia pa mulandu wa cilala. g 2 Yuda naya mu kuloosha, h ne mpongolo shakwe nashibongoloka. i Nashiwa pa nshi, j no kulila kwa bantu mu Yerusalemu nakumfwika. k 3 Na bakanabesa nabatuma abantu yaweyawe mu kufwaya amenshi. l Na bo nabaya ku fishima. Kabili tabasangile amenshi. m Babwelele ukwabula amenshi. Nabekatwa insoni n kabili nabaseebana, nabafimba na ku mitwe yabo. o 4 Abalimi nabekatwa insoni; nabafimba na ku mitwe yabo, p pa mulandu wa kuti umushili naonaika pantu imfula tailokeele pa mushili. q 5 Pantu nangu ni nsebula nkota mu mpanga naifyala, lelo naisha umwana, pa mulandu wa kuti tapali umulemfwe. 6 Kabili bacolwa r nabeminina shilili pa tupili; balepeemashika nga bamumbwe; amenso yabo nayanaka pantu tapali umulemfwe. s 7 Mwe Yehova, citenipo cimo pa mulandu we shina lyenu; t nangu ifilubo fyesu fitushiniine; pantu ukubembuka kwesu nakufula; u ni mwe tubembukile. v 8 Mwe subilo lya kwa Israele, w mwe Mupusushi wakwe x mu nshita ya kucula, y nga cinshi mwabela ngo mulebeshi mu calo, ngo mulendo uwapaao 2Sa 15:30; Est 6:12; p 2Sa 19:4; q Le 26:20; Amg 28:23; r Yb 6:5; s Amg 29:23; Es 42:15; Ye 12:4; Yoe 1:18; t Yos 7:9; Am 25:11; Am 115:1; u Esr 9:6; Neh 9:33; Ye 5:6; Da 9:5; v Da 9:8; w Ye 17:13; Ye 50:7; x Am 106:8; Am 106:21; Es 45:15; Tt 1:3; y Am 46:1.

985

Amapepo aya fye. Ifimonwa fya bufi

tukila ku kutubilisha ubushiku? a 9 Nga cinshi mwabela ngo muntu uwapeshiwa amano, nge mpalume iyabula amaka aya kupususha? b Lelo imwe mwaba mu kati kesu, c mwe Yehova, kabili ifwe twainikwa ishina lyenu. d Mwitulekelesha. 10 E fyasosa Yehova pali aba bantu ati: “Balitemwa ukwendauka; e tabakaanya amakasa yabo. f E ico Yehova tabasekelela. g Nomba akebukisha ifilubo fyabo no kubakanda pa membu shabo.” h 11 E lyo Yehova asosele kuli ine ati: “Wipepelako aba bantu ukuti cibawamine. i 12 Ilyo baleka ukulya, nshumfwa ukupapaata kwabo; j ilyo batuula umutuulo wa koca no mutuulo wa ngano, nshisekelelamo nakalya; k pantu nkabalofya ku lupanga na ku cipowe na ku cikuko.” l 13 Na ine natile: “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova! Moneni, bakasesema balesosa kuli bena abati, ‘Tamwakamone ulupanga, kabili icipowe tacakese pali imwe, lelo nkamuletela umutende wa cine muli cino calo.’ ” m 14 E lyo Yehova atile kuli ine: “Bufi e bo bakasesema balesesemena mwi shina lyandi. n Nshabatuma nangu kubeba ukuti balesesema nangu kulanda na bo. o Balesesema kuli imwe ifiloto fya bufi no kubuka ifya fye p no bucenjeshi bwa mitima yabo. q 15 E ico e fyasosa Yehova pali bakasesema abalesesemena mwi shina lyandi kabili abo nshatuma kabili abaletila ulupanga nangu icipowe tafyakese muli cino calo, ‘Abo bakasesema bakafwila ku lupanga na ku cipowe. r 16 Kabili abantu abo balesesemena bakapooswa mu misebo ya mu Yerusalemu pa mulandu wa cipowe no lupanga, ukwabula no wa ku-

ICIPA. 14 a Aba 19:7 b Am 44:23 Es 59:1 c Ukf 29:45 Le 26:11 Amg 23:14 Am 46:5 Es 12:6 2Ko 6:16 d Ye 15:16 Da 9:19 e Ye 2:23 f Am 119:101 Ye 2:25 g Ye 6:20 Ams 5:22 h Am 109:14 Ho 8:13 Ho 9:9 i Ye 7:16 Ye 11:14 j Amp 1:28 Es 1:15 Es 58:3 Ye 11:11 Ek 8:18 Sek 7:13 k Amp 15:8 Es 1:11 Ye 7:22 l Ye 9:16 Ek 5:12 Ek 14:21 m Ye 4:10 Ye 5:31 Ye 6:14 Ye 23:17 Ye 27:9 Ek 13:10 Mk 3:11 n Es 9:15 Ye 23:25 Ye 27:10 Ye 29:8 Ye 29:21 o Ye 23:21 Ye 27:15 p Isb 2:14 Ek 12:24 Sek 10:2 q Ye 23:26 r Ye 5:13 Ye 23:15 Ek 13:9



















Ku Kulyo a Am 79:3 Ye 9:22 b Amp 1:31 Ye 4:18 c Ye 8:18 Ye 9:1 Isb 1:16 Isb 2:18 d Ye 8:21 Isb 1:15 e Ye 30:12 f Ek 7:15 g Isb 5:10 h Amg 28:36 i Am 89:38 Isb 5:22 j Ye 12:8 k 2Im 36:16 Ye 8:22 Ye 15:18 Isb 2:13 l Ye 8:15 m Le 26:40 Esr 9:7 Neh 9:2 Am 106:6 n 2Sa 12:13 Am 51:4 Da 9:5 Da 9:8 1Yo 1:9

YEREMIA 14:9–15:1

bashiika—bena, abakashi babo na bana babo abaume na bana babo abanakashi. a Nkaleta ubucushi bwabo pali bena.’ b 17 “Kabili ukabebe auti, ‘Lekeni amenso yandi yalukushe ifilamba ubushiku na kasuba kabili yeba shilili, c pantu umwana mwanakashi wa bantu bandi kabili nacisungu napumwa, d ku mpumo iyabipa nga nshi. e 18 Nga naya mu mpanga, moneni, ndesanga abo bepeye ku lupanga! f Nga naingila mu musumba, moneni, muli amalwele pa mulandu wa cipowe! g Pantu bakasesema na bashimapepo nabaya ku calo ico bashaishibe.’ ” h 19 Bushe namukaaninina fye Yuda, i kabili bushe namupatilila fye Sione? j Nga cinshi ico mwatuumina, ica kuti takuli no kundapwa? k Twalesubila umutende, lelo ifisuma tafyaishile, twalesubila inshita ya kundapwa, lelo moneni! kwaishile umwenso! l 20 Mwe Yehova, twasumina ifyabipa ifyo tucita, imembu sha fikolwe fyesu, m pantu natumubembukila. n 21 Pa mulandu we shina lyenu mwitusuula; o mwisuula icipuna cenu ica bukata. p Ibukisheni; mwitoba icipangano cenu ico mwapangana na ifwe. q 22 Bushe kwaliba utulubi twa fye r utwa nko utwingalosha imfula, nangu ukuleta imfula iikalamba? s Bushe te imwe mweka, mwe Yehova Lesa wesu? t Kabili tusubila muli imwe, pantu ni mwe mwacitile ifintu fyonse ifi. u E lyo Yehova atile kuli ine: “Nangu fye Mose v na Samwele w abeminina ku cinso candi, na lyo line te kuti mpaale aba bantu. x Kuti nabatamfya

15

o Ek 36:22; Da 9:15; p Ye 17:12; q Ukf 32:13; Le 26:42; Am 106:45; Lk 1:72; r Amg 32:21; s Sek 10:1; t Amg 28:12; Am 135:7; Am 147:8; Es 30:23; Yoe 2:23; u Am 25:3; Am 130:5; ICIPA. 15 v Ukf 32:11; w 1Sa 7:9; Am 99:6; x Am 106:23.

YEREMIA 15:2-18

Ulubembu lwa kwa Manase. Yuda akonaulwa

ku cinso candi, no kuleka baye. a 2 Nomba nga bakwipusha abati, ‘Ni kwi uko tuleya?’ ukabebe auti, ‘Yehova atila: “Abakafwa ku cikuko icabipa nga nshi, baye ku cikuko icabipa! Abakafwa ku lupanga, baye ku lupanga! Abakafwa ku cipowe, baye ku cipowe! b Abakaya muli bunkole, baye muli bunkole!” ’ c 3 “ ‘Kabili nkatuma imisango ine (4) iya fintu pali bena,’ d e fyasosa Yehova, ‘ulupanga lwa kwipaya, ne mbwa sha kukululula, ne fyuni fya mu lwelele e ne nama sha pano isonde pa kuti shilye no konaula. 4 Kabili nkabaleka batelentenshiwe ku mabufumu yonse aya pe sonde f pa mulandu wa kwa Manase mwana Hisekia imfumu ya kwa Yuda, pa mulandu wa fyo acitile mu Yerusalemu. g 5 Pantu nani akakulangulukila, we Yerusalemu, nani akakumfwila uluse, h kabili nani akesa kuli iwe no kukwipusha nga uli umutende?’ 6 “ ‘Pantu namunsha,’ i e fyasosa Yehova. ‘Mwenda mulebwelela ku numa. j Kabili nkatambalika ukuboko kwandi pali imwe no kumonaula. k Nintendwa ukumfwa ubulanda. l 7 Kabili nkabelela ku ca kwelelako m mu mpongolo sha calo. Nkabalenga ukufwilwa abana. n Nkonaula abantu bandi, pa mulandu wa kuti tabafuma ku mibele yabo. o 8 Kuli ine bamukamfwilwa babo nabafula ukucila umucanga wa pali bemba. Nkaleta pali bena uwa kubapokolola ifipe mu nshita ya kasuba, p nkamuleta pali banyina, na pa balumendo. Kabili nkalenga icimfulunganya ukwisa pali bena mu kupumikisha. q 9 Umwanakashi uwafyala abana cinelubali (7) aleshikila; kabili alepeemashika fye. r Akasuba kakwe nakawa nangu ca kuti ni nshi-

ICIPA. 15 a 2Is 17:20 Ye 7:15 b Ye 14:12 Ek 5:2 Sek 11:9 c Ye 43:11 Ek 12:11 d Le 26:16 Ek 14:21 e Amg 28:26 Ye 7:33 f Amg 28:25 Ye 24:9 Ek 23:46 g 2Is 21:11 2Is 23:26 2Is 24:3 h Am 69:20 Es 51:19 Isb 1:12 i Ye 1:16 Ye 2:13 j Es 1:4 Ye 7:24 k Ek 25:7 Sef 1:4 l Ye 23:20 Ek 24:14 Ho 13:14 m Am 1:4 Es 30:24 n Amg 28:18 Ye 9:21 Ek 24:21 Ho 9:12 o Es 9:13 Ye 5:3 Ams 4:10 Sek 1:4 p Ye 6:4 q Lk 21:35 r 1Sa 2:5



















Ku Kulyo a Ams 8:9 Mk 3:6 b Ye 44:27 Ek 5:12 c Yb 3:1 Ye 20:14 d Lk 21:17 e Am 109:28 Amp 26:2 f Ro 8:28 g Ye 39:12 h 2Im 20:17 i Ye 20:5 j Am 44:12 Es 52:3 k Le 26:38 Ye 16:13 Ye 17:4 Ams 5:27 l Amg 32:22 Es 42:25 He 12:29 m Yb 10:7 Am 17:3 Ye 12:3 n Neh 5:19 o Ye 11:20 Ye 17:18 Ye 20:11 Ye 37:15 p Am 102:24 q Am 69:7 Mt 10:22 Ro 15:3 r Ek 3:1 Uks 10:10 s Yb 23:12 t Am 119:111 u Ye 14:9 v 1Sa 17:45 w Amp 26:19

986

ta ya kasuba; a nakomfwa insoni no kuseebana.’ Kabili nkapeela abakashalapo ku lupanga pa ntanshi ya balwani babo,’ b e fyasosa Yehova.” 10 We bulanda kuli ine, c mayo, pantu mwalimfyele, ne muntu uo bakansaninapo kabili umuntu uo aba pano isonde bonse bomaninapo. d Nshabakongwesha, na bo tabankongwesha. Kabili bonse balentiipwila. e 11 Yehova atila: “Cine cine, nkakubombela bwino bwino. f Nkakwafwilisha mu nshita ya macushi g na mu nshita ya bulanda, pa mulandu wa balwani. h 12 Bushe umuntu kuti atobaula icela, icela icafuma ku kapinda ka ku kuso, no kutobaula umukuba? 13 Ubukumu bwenu ne fyuma fyenu nkafipeela ku ba kupokolola ifipe i mu fitungu fyenu fyonse, te ku kushitisha, lelo pa membu shenu shonse. j 14 Kabili nkabalenga ukuya na balwani mu calo ico bashaishiba. k Pantu ubukali bwandi bulepya ngo mulilo. l Ni mwe ubukali bwimine.” 15 Kabili imwe mwalishiba. m Mwe Yehova, njibukisheni n no kubika amano kuli ine kabili kandeni abancusha. o Apo mulakokola ukukalipa, mwinjipaya. p Moneni ifyo nshipikisha umuseebanya pa mulandu wenu. q 16 Nasangile amashiwi yenu, na ine naliyaliile, r kabili amashiwi yenu yanenga ukutemwa s no kusekelela mu mutima wandi; t pantu nainikwa ishina lyenu, u mwe Yehova Lesa wa mabumba. v 17 Nshikala na batemwa imipuulwe w kabili abatendeka ukusamwa. x Njikala fye neka pa mulandu wa kuboko kwenu, y pantu mwalibika muli ine ubukombe bwa bupingushi bwenu. z 18 Nga kanshi cinshi ico ukukalipwa x Am 1:1; y Ye 13:17; Isb 3:28; z Ye 20:8.

987

Yeremia akoshiwa. Takuli ukusekelela

kwandi takulekela a ne mpumo yabela iya mutatakuya? b Yakaana ukupola. Imwe muli ngo muntu uwa bucenjeshi kuli ine, c nga menshi ayashingacetekelwa. d 19 E ico Yehova atila: “Nga wabwela, na ine nkakubwesha. e Ukeminina ku cinso candi. f Kabili nga wafumya ifyawamisha ku fya fye, ni we nkalalandilamo. Bakabwela kuli iwe, lelo iwe tawakabwelele kuli bena.” 20 “Kabili nakulenga ukuba kuli aba bantu ilinga lya mukuba; g na bo bakalwa na iwe, lelo bakakufilwa. h Pantu ndi na iwe, pa kuti nkupusushe kabili pa kuti nkupokolole,” i e fyasosa Yehova. 21 “Kabili nkakupokolola mu minwe ya babipa, j no kukulubula mu minwe ya aba bantu abankalwe.” icebo ca kwa Ye16 Kabili hova caishile kuli ine no kutila: 2 “Wikoopa, kabili wikafyala abana abaume na bana banakashi muno muntu. k 3 Pantu ifi e fyo Yehova asosa pa bana abaume na bana banakashi abafyalilwa muno muntu, na pali banyina ababafyala na bashibo abalenga ukuti bafyalwe muli cino calo. l Atila, 4 ‘Bakafwa ku malwele. m Tabakabalooshe, n kabili tabakabashiike. o Bakaba ngo mufundo pa mushili; p kabili bakafwa ku lupanga na ku cipowe, q kabili ifitumbi fyabo fikaba ifya kulya fya fyuni fya mu lwelele ne fya nama sha pe sonde.’ r 5 “Pantu Yehova atila, ‘Wikengila mu ng’anda ya mutebeto uwa baleloosha, kabili wikaya ku kuloosha kabili wikabalilila ubulanda.’ s “ ‘Pantu nimfumya umutende pali aba bantu,’ e fyasosa Yehova, ‘kumo ne cikuuku no luse. t 6 Kabili abacindami na balanda bakafwa muli cino calo.

ICIPA. 15 Ye 14:19 Ye 30:15 Ye 20:7 Yb 6:15 Yak 4:8 1Is 17:1 Sek 3:7 g Ye 1:18 Ek 3:9 h Ye 20:11 Ro 8:31 i Es 41:10 Imi 18:10 j Es 25:4 2Ko 1:10



















a b c d e f

ICIPA. 16 k Mt 24:19 l Lk 21:23 Lk 23:29 m Ye 15:2 n Ye 22:18 Ye 25:33 o Am 79:3 Ye 7:33 Ye 36:30 p Am 83:10 Es 5:25 Ye 8:2 Ye 9:22 q Ye 14:15 Ye 34:17 Ek 5:12 r Ye 34:20 Ek 39:17 Uks 19:17 s Ek 24:16 t Amg 31:17 2Im 15:6 Es 27:11 Es 63:10 Sek 8:10



















Ku Kulyo a Ye 16:4 b Le 19:28 Amg 14:1 Ye 41:5 c Es 22:12 d Ek 24:17 Ho 9:4 e Amp 31:6 f Lkm 7:2 g Es 24:7 Ye 7:34 Ye 25:10 Ek 26:13 Ho 2:11 Uks 18:23 h Amg 29:24 Ye 5:19 Ye 13:22 Ye 22:8 i Amg 29:25 Aba 2:12 Neh 9:26 Ye 2:8 Ye 5:7 Ye 22:9 j Ye 8:2 Ye 13:10 k Da 9:11 Ams 2:4 l Neh 9:16 Ye 7:26 m Amg 29:19 Aba 2:19 Neh 9:29 Ye 6:28 Ye 7:24 Ye 9:14 n 1Sa 15:23 o Amg 28:36 2Im 7:20

YEREMIA 15:19–16:14

Tabakashiikwe, a kabili abantu tabakabalooshe, kabili abantu tabakaitetaule b nangu ukubeya ulupala. c 7 Kabili tabakapeelwe ifya kulya fya kubasansamusha pa kuloosha abafwa; d nangu ukupeela kapu wa cisansamushi ku ufwililwe wishi nangu uufwililwe nyina. e 8 Kabili wikengila mu ng’anda ya maliila no kwikala pamo na bo ku kulya no kunwa.’ f 9 “Pantu Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila, ‘Moneni, mu nshiku shenu nkafumya muli imwe muli cino calo, ishiwi lya kusansamuka ne shiwi lya kusekelela, ne shiwi lya kwa shibwinga ne shiwi lya kwa nabwinga.’ g 10 “Kabili ilyo waeba aba bantu ifi fyonse kabili na bo bakweba abati, ‘Cinshi ico Yehova alandila ukuti ubu bucushi bonse bukesa pali ifwe? Bubi nshi tucitile kabili lubembu nshi tucitile kuli Yehova Lesa wesu?’ h 11 na iwe ukabebe auti, ‘ “Pa mulandu wa kuti bashinwe balinshile,” i e fyasosa Yehova, “kabili balekonka balesa bambi no kubabombela no kubafukamina. j Lelo bashile ine, kabili tabasungile amafunde yandi. k 12 Na imwe namubifya ukucila bashinwe, l kabili moneni mule-enda cila muntu mu kutalama m kwa mutima wakwe pa kukanang’umfwila. n 13 Kabili nkamupoosa ukufuma muli cino calo o no kumutwala ku calo ico mushaishiba p kabili ico bashinwe bashaishibe, kabili kulya e ko mukabombela balesa bambi q ubushiku na kasuba, pantu nshakamupaale.” ’ 14 “ ‘E ico, moneni! inshiku shileisa,’ r e fyasosa Yehova, ‘ilyo tacakasoswe aciti: “Na pali Yehova uwafumishe abana ba kwa p Ye 15:14; Ye 17:4; q Amg 4:28; r Ye 23:7.

YEREMIA 16:15–17:10

Abalondo. Yehova aishiba imitima

Israele mu calo ca Egupti!” a 15 lelo cikasoswa aciti: “Na pali Yehova uwafumishe abana ba kwa Israele mu calo ca ku kapinda ka ku kuso na mu fyalo fyonse ifyo abatamfiisheko!” kabili nkababwesesha ku calo cabo, ico napeele ifikolwe fyabo.’ b 16 “ ‘Moneni, nketa abalondo abengi,’ e fyasosa Yehova, ‘na bo bakabaloba; na pa numa nketa abalunshi abengi, c na bo bakabalunga mu mpili shonse na mu tupili tonse na mu ncengo shonse. d 17 Pantu amenso yandi yalamona imibele yabo yonse. Tayafisama ku menso yandi, nangu ni membu shabo tashafisama ku menso yandi. e 18 Kabili nkabalilapo ukubakanda pa filubo fyabo fyonse f no lubembu lwabo, pa mulandu wa kukowesha icalo candi. g Baisusha ifitumbi ifya bunani ne fya kuselausha fyabo mu calo candi.’ ” h 19 Mwe Yehova, mwe maka yandi, mwe cubo candi, mwe ca kufulumukilamo candi mu bushiku bwa macushi, i aba mu nko bakesa kuli imwe ukufuma ku mpela she sonde, j no kusosa abati: “Ifikolwe fyesu fyaishibe ubufi k ne fya fye ne fintu ifishingaafwa kantu.” l 20 Bushe umuntu kuti apanga balesa? Ifyo apanga te balesa ba cine iyo. m 21 “E ico, moneni, nkabalenga bakeshibe; kabili pali ilya nshita nkabalenga bakeshibe ukuboko kwandi na maka yandi, n kabili bakeshiba ukuti ishina lyandi nine Yehova.” o lwa kwa Yuda 17 “Ulubembu lwalilembwa ku kalembelo ka cela. p Lwalilembwa ku kalembelo ka daimondi pa mitima yabo, q na pa nsengo sha ku fiipailo fyabo, r 2 ilyo abana babo baibukisha ifiipailo fyabo ne fimuti fyabo ifyaimi-

ICIPA. 16 a Ukf 20:2 Amg 15:15 Mk 6:4 b Amg 30:3 Ye 3:18 Ye 24:6 Ye 30:3 Ye 32:37 Ams 9:14 c Isb 4:18 d Ams 9:1 e Yb 34:21 Am 90:8 Amp 5:21 Amp 15:3 Ye 32:19 He 4:13 f Es 40:2 Ye 17:18 g Imp 35:33 Am 106:38 h Le 26:30 i Am 18:2 Amp 18:10 Es 25:4 Ye 17:17 Na 1:7 j Es 2:2 Sek 2:11 k Ye 10:14 l Es 44:10 Ye 10:5 m Am 115:4 Es 37:19 Ye 2:11 Imi 19:26 1Ko 8:4 Ga 4:8 n Ukf 9:16 Ro 9:17 o Ukf 15:3 Am 83:18 Ye 33:2



















ICIPA. 17 p Yb 19:24 q Amp 3:3 2Ko 3:3 r Ams 3:14



















Ku Kulyo a Aba 3:7 1Is 14:23 2Is 16:4 2Im 24:18 2Im 33:3 Am 78:58 Es 1:29 Ye 2:20 Ek 6:13 Ek 20:28 b 2Is 24:13 Ye 15:13 c Le 26:30 Ek 6:3 d Es 49:8 Isb 5:2 e Amg 28:48 Neh 9:28 Ye 16:13 f Amg 29:27 Es 5:25 Ye 15:14 Na 1:6 g Es 30:2 Es 31:1 h 2Im 32:8 Es 31:3 i 2Is 16:7 Ek 6:9 j 2Is 7:2 k Amg 29:23 Yb 39:6 Sef 2:9

988

kwa mupepi ne miti yalelema, pa tupili ututali, a 3 pa mpili sha mu mpanga. Ifipe wakwata, ifyuma fyobe fyonse, nkafipeela ku bapokolola ifipe b—nkapeela ififulo fyobe ifya kupepelapo ku bapokolola ifipe pa mulandu wa lubembu lobe mu fitungu fyobe fyonse. c 4 Kabili mwe bene mwalipoosa ubupyani bwenu ubo namupeele. d Na ine nkamuleka mukabombele abalwani benu mu calo ico mushaishibe; e pa mulandu wa bukali bwandi imwe mulepya ngo mulilo. f Kabili ukalapya fye umuyayaya.” 5 Yehova atila: “Abe uwatiipwa umuntu uutetekela umuntunse g no kuleka umuntunse ukuba e maka yakwe, h kabili uo umutima wakwe wafuma kuli Yehova. i 6 Akaba ngo muti uwaba weka mu ciswebebe kabili takamone ubusuma ilyo bwaisa; j lelo akekala mu ncende umwaumisha mu matololo, mu calo ca mucele kabili umushaikala abantu. k 7 Abe uwapaalwa umuntu uutetekela Yehova, kabili uo Yehova aba e ca kucetekelamo cakwe. l 8 Kabili akaba ngo muti uwalimbwa pa menshi, uwalimba imishila ya uko mu mulonga; kabili takomfwe ukukaba ilyo kwaisa, lelo amabula yakwe yakaba ayalemba. m Na mu nshita ya cilala takasakamikwe, n nangu ukuleka ukutwala ifisabo. 9 “Umutima wa bucenjeshi ukucila fyonse, kabili walipelelwa. o Nani engawishiba? 10 Ine, ne Yehova mfwayafwaya mu mutima, p no kuceeceeta imfyo, q no kupeela umuntu onse ukulingana ne mibele yakwe, r ukulingana ne micitile l Am 34:8; Am 125:1; Am 146:5; Amp 16:20; Es 26:3; Es 30:18; m Am 1:3; Am 92:12; n Ye 14:1; o Ukt 6:5; Ukt 8:21; Amp 28:26; Es 44:20; Es 59:13; Yak 1:14; Yak 1:26; p 1Sa 16:7; 1Im 28:9; Am 139:23; Amp 17:3; Amp 21:2; Ro 8:27; q Am 7:9; r Am 62:12; Ye 32:19; Ro 2:6.

989

Yeremia alomba ukucingililwa. Isabata

yakwe. a 11 Filya fine inkwale ilaalila amani ayo ishabikiile, e fyaba umuntu uunonka ifyuma ifishili fya mu bulungami. b Pa kati ka nshiku shakwe, akafisha, c na ku mpela yakwe akaba umupumbu.” d 12 Kwaliba icipuna ca bukata icasansuka ukufuma ku kutendeka; e e cubo cesu. f 13 Mwe Yehova, mwe subilo lya kwa Israele, g bonse abalefuma kuli imwe bakalengwa insoni. h Na bansangukila i bakalembwa pa mushili, pantu nabasha intulo ya menshi ya mweo, Yehova. j 14 Mposheni, mwe Yehova, na ine nkapola. k Mpususheni, na ine nkapusuka; l pantu ukulumbanya kwandi ni mwe. m 15 Moneni! Kuli abalenjeba abati: “Cili kwi icebo ca kwa Yehova? n Leka cise.” 16 Lelo ine nshalekele ukuba umucemi wenu no kumukonka, nangu bushiku bwa kupelelwa nshafwaile ukuti bwise. Imwe mwalishiba ifisosa imilomo yandi; mfisosela pa menso yenu. 17 Mwiba kuli ine ica kuntiinya. o Ni mwe cubo candi mu bushiku bwa bucushi. p 18 Lekeni abancusha bekatwe insoni, q lelo mwileka ine nengwe insoni. r Lekeni bena babe no mwenso, lelo mwileka ine njikatwe umwenso. Leteni ubushiku bwa bucushi pali bena, s kabili babongololeni nakalya nakalya. t 19 E fyo Yehova asosa kuli ine ati: “Kabiye, wiminine pa mpongolo ya bana ba bantu apo ishamfumu sha kwa Yuda shingilila no kufumina, na pa mpongolo shonse isha mu Yerusalemu. u 20 Kabili ushebe auti, ‘Umfweni icebo ca kwa Yehova, mwe shamfumu sha kwa Yuda na mwe baYuda bonse na mwe bekashi bonse aba mu Yerusalemu, abengilila pa mpongolo ishi. v 21 Yehova atila: “Sunge-

ICIPA. 17 a Es 3:10 Mk 7:13 Ro 6:21 Ga 6:7 Uks 2:23 Uks 22:12 b Amp 28:20 Es 1:23 Ye 5:27 Yak 5:4 c Am 55:23 d Lk 12:20 e Ye 14:21 f 2Im 2:5 Es 6:1 g Am 22:4 Ye 14:8 Ye 50:7 h Am 97:7 i Am 73:27 Es 1:28 j Am 36:9 Ye 2:13 Uks 22:1 k Amg 32:39 Am 6:2 l Am 60:5 Ye 15:20 m Amg 10:21 Am 109:1 n Es 5:19 2Pe 3:4 o Am 88:15 p Am 59:16 q Am 35:4 Ye 15:15 Ye 20:11 r Am 25:2 s Ye 18:23 t Ye 16:18 u Neh 8:3 Ye 7:2 v Am 49:1 Amp 1:21 Ye 19:3 Ye 22:2



















Ku Kulyo a Amg 4:9 b Imp 15:32 Neh 13:19 c Ukf 20:10 Ukf 23:12 Le 23:3 d Ukf 31:13 Ek 20:12 e Ye 7:24 Ye 11:10 Ek 20:13 f Amp 29:1 Es 48:4 g Amp 1:3 Amp 5:12 Sef 3:7 h Amg 11:13 i Ye 17:21 j Ukf 34:21 Amg 5:12 k Ye 22:4 l Am 132:11 m Ye 32:44 n Ye 33:13 o Amg 1:7 p Sek 7:7 q Le 1:3 r Esr 3:3 s Le 2:1 t Le 2:2 u Am 50:23 Am 107:22 Am 116:17 Ye 33:11 He 13:15 v Neh 13:16

YEREMIA 17:11-27

ni imyeo yenu, a kabili mwilasenda ifipe pa bushiku bwe sabata no kufipisha pa mpongolo sha mu Yerusalemu. b 22 Kabili mwilafumya ifipe mu mayanda yenu pa bushiku bwe sabata; kabili mwilabomba umulimo nangu umo. c Mulecindika no bushiku bwe sabata, ifyo naebele ifikolwe fyenu; d 23 lelo tabaumfwile kabili tabakutike, e kabili batalamike imikoshi yabo f pa kuti beumfwa na pa kuti besumina ukubasalapula.” ’ g 24 “ ‘ “Kabili ukumfwa nga mwaumfwila ine,” h e fyasosa Yehova, “kabili tamulepisha ifipe pa mpongolo sha musumba uyu pa bushiku bwe sabata i kabili mwalenga ubushiku bwe sabata ukuba ubwa mushilo pa kukanabomba umulimo nangu umo pa bushiku ubu, j 25 ninshi pa mpongolo sha uyu musumba pakengila ishamfumu na bacilolo, k abakekala pa cipuna ca kwa Davidi, l abakanina mwi celeta na pali bakabalwe, bena na bacilolo babo, na baYuda na bekashi ba mu Yerusalemu; no musumba uyu ukekalwamo umuyayaya. 26 Na bantu bakesa ukufuma ku misumba ya kwa Yuda na mu Yerusalemu monse na mu calo ca kwa Benjamini m na ku mpanga yabatama n na ku calo ca mpili o na ku Negebu, p bakaleta umutuulo wa koca q ne lambo r no mutuulo wa ngano s ne fyanunkila t kabili bakaleta ne lambo lya kutootela mu ng’anda ya kwa Yehova. u 27 “ ‘ “Lelo nga tamwakomfwe kuli ine pa kukanalenga ubushiku bwe sabata ukuba ubwa mushilo no kusenda ifipe, v lelo mwalapisha ifipe pa mpongolo sha mu musumba wa Yerusalemu pa bushiku bwe sabata, na ine nkasonteka umulilo mu mpongolo shakwe, w w Ye 21:14; Isb 4:11; Ams 1:4.

YEREMIA 18:1-20

Inko shikanukulwa. Bapangila Yeremia

kabili ukonaula ing’anda ya malinga aya mu Yerusalemu a kabili tawakashime.” ’ ” b icaishile kuli Yere18 Icebo mia ukufuma kuli Yehova, ica kuti: 2 “Ima, kabiye ku ng’anda ya kwa nakabumba, c kabili kulya e ko ndekulenga ukumfwa amashiwi yandi.” 3 Na ine naile ku ng’anda ya kwa nakabumba, kabili moneni, alebomba umulimo pa mipeto ya kwa nakabumba. 4 Ne cipe ico alebumba calyonawilwe ku kuboko kwa kwa nakabumba, kabili alyalwike no kupanga icipe cimbi ukulingana ne caweme mu menso ya kwa nakabumba. d 5 Icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine na kabili, no kutila: 6 “ ‘Bushe na ine te kuti ncite kuli imwe, ngo yu nakabumba, mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele?’ e fyasosa Yehova. ‘Moneni! Filya iloba lyaba mu minwe ya kwa nakabumba, e fyo na imwe mwaba mu minwe yandi, mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele. e 7 Nga nasosa ukuti ndi no kunukula, ukubongolola no kulofya uluko napamo ubufumu, f 8 nomba ulo luko lwaleka ukucita ifibi ifyo nalusokelepo, g na ine nkalanguluka pa bubi ubo napangile ukucita kuli lwena. h 9 Lelo nga nasosa ukuti ndi no kukuula no kulimba uluko nelyo ubufumu, i 10 na lo lwacita ifyabipa mu menso yandi pa kukanaumfwa kwi shiwi lyandi, j na ine nkomfwa ubulanda pa fisuma ifyo nasosele ukuti nkalucitila pa kuti ifintu filuwamine.’ 11 “Kabili nomba, shi eba abaYuda na bekashi ba mu Yerusalemu, auti, ‘Yehova atila: “Moneni, ndemupangila ububi kabili ndi na mapange pali imwe. k Shi bweleni cila muntu aleke imibele yakwe iibi, no kuwamya imibele yenu ne micitile yenu.” ’ ” l

ICIPA. 17 a 2Is 25:9 2Im 36:19 Ye 39:8 Ye 52:13 b 2Is 22:17 Ek 20:47



















ICIPA. 18 c Ye 19:1 d Es 45:9 Ro 9:20 e Ro 9:21 f Ye 1:10 Ye 12:14 Ye 25:9 Ye 45:4 Ams 9:8 Yn 3:4 g 1Is 8:33 Ye 7:3 Ek 18:21 Ek 33:11 Yn 3:5 h Am 106:45 Ye 26:3 Yoe 2:13 Yn 3:10 Yn 4:2 i Ye 30:18 Ye 32:41 Ams 9:11 j Am 125:5 k Ye 26:3 Mk 2:3 l 2Is 17:13 Es 1:16 Ye 7:3 Ye 26:13 Ek 18:23 Imi 26:20



















Ku Kulyo a Ye 2:25 Ro 2:5 He 3:13 b Amg 29:19 Ye 7:24 c Ye 2:13 Ye 5:30 d Ye 2:19 Ye 3:21 Ye 13:25 Ye 16:19 Ye 17:13 e Amg 32:21 Es 41:29 Ye 10:15 f Mal 2:8 g Ye 6:16 h Le 26:33 Ye 19:8 Ye 49:13 Ek 6:14 i Amg 29:24 1Is 9:8 Isb 2:15 Mk 6:16 j Amg 28:37 Am 44:14 k Am 48:7 Ye 13:24 l Amg 31:17 Ye 2:27 m Am 21:11 Ye 11:19 n Le 10:11 Mal 2:7 o 1Is 22:24 p Am 52:2 Amp 18:21 q 2Is 19:16 Neh 4:4 r Am 109:5

990

12 E lyo na bo batile: “Awe tatwaumfwe ifyo ulesosa! a Pantu twakulakonka amapange yesu, kabili cila muntu akulacita ifyatalama ifili mu mutima wakwe uubi.” b 13 E ico Yehova atila: “Ipusheni mwe bene mu nko. Nani uwaumfwapo ifya musango yu? Kuli ica bunani icikulu ico nacisungu Israele acitile. c 14 Bushe imfula ya bunga bunga iya ku Lebanone kuti yafuma pa cilibwe ica mu mpanga? Nelyo bushe amenshi ayatalala ayalekonkoloka kuti yakama? 15 Pantu abantu bandi balindaba d pa mulandu wa kuti bafutumwina icushi ce lambo ku cintu ica fye, e na pa mulandu wa kuti balenga abantu ukuipununa mu mibele yabo, f mu nshila sha kale, g ukuti bende mu nshila, mu nshila ishishalundumana, 16 pa kuti balenge icalo ukuba ica kupapa, h ica kulishisha umunsoli umuyayaya. i Na onse uulepitapo akapapa fye no kupukunya umutwe. j 17 Nkabasalanganya kwati mwela wa ku kabanga pa ntanshi ya balwani babo. k Nkabalanga inuma yandi, te cinso, l mu nshita ya kucula kwabo.” 18 Na bo batile: “Iseni tupange amapange m pali Yeremia, pantu amafunde tayakalobe kuli shimapepo n nangu ukupanda amano ukwa wa mano nangu mashiwi ya kwa kasesema. o Natuleya, tumuumine ku mashiwi yesu, p kabili twikutika ku mashiwi yakwe iyo.” 19 ‘Mwe Yehova, nkutikeni, kabili umfweni ishiwi lya balwani bandi. q 20 Bushe ububi e cilambu icifwile ukupeelwa pa busuma? r Pantu nabanyimbilas ubucinga. Ibukisheni ifyo naiminina ku cinso cenu pa kuti mbalandileko bwino, ukus Am 35:7; Am 57:6; Lkm 10:8.

991

Amacushi. Bakalya abana. Umutondo

ti mubweshe ubukali bwenu pali bena. a 21 E ico lekeni icipowe cise pa bana babo, b kabili bapeeleni ku maka ya lupanga; c lekeni na bakashi babo bafwilwe abana, kabili lekeni babe bamukamfwilwa. d Lekeni abaume babo bafwe ku cinkunka icabipa, na balumendo babo lekeni bakomwe ku lupanga mu bulwi. e 22 Lekeni kube ukupunda mu mayanda yabo, ilyo mwabaletela ifipondo. f Pantu nabemba ubucinga bwa kunjikatilamo, kabili nabafisa ifiteyo fya kwikata amakasa yandi. g 23 Lelo, mwe Yehova, mwalishiba amapange yabo yonse aya kufwaya ukunjipaya. h Mwifimba pa filubo fyabo, kabili mwifuuta ulubembu lwabo ku cinso cenu; lelo lekeni baipunune pa ntanshi yenu. i Mu nshita ya bukali bwenu, mukabakande. j atila: “Kabiye, ka19 Yehova sende umutondo we bumba uwa kwa nakabumba, k usende na bakalamba bamo pa bantu na bakalamba bamo pali bashimapepo. 2 Kabili uye ku mupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu, l uwabela ku Mpongolo ya Fi-inga. Kabili kulya e ko ubilishe ifyo ndekweba. m 3 Kabili usose auti, ‘Umfweni icebo ca kwa Yehova, mwe shamfumu sha kwa Yuda na mwe bekashi ba mu Yerusalemu. n Yehova wa mabumba, o Lesa wa kwa Israele, atila: “ ‘ “Moneni, ndeleta ububi pali cino cifulo ubwa kuti umuntu nga aumfwa, cikamupesha amano;1 p 4 pa mulandu wa kuti nabansha q no kufulunganya cino cifulo r no kufutumwinamo icushi ce lambo kuli balesa bambi abo bashaishibe, s bena ne fikolwe fyabo ne shamfumu Ye 19:31 Mu ciHebere paba ati, “amatwi yakawela.”

ICIPA. 18 a Am 106:23 Ek 22:30 b Am 109:10 Ye 11:22 c Ye 12:3 d Amg 32:25 Isb 5:3 e 2Im 36:17 Ye 9:21 f Ye 6:26 g Am 38:12 Am 64:5 Am 140:5 h Am 37:32 Ye 11:19 i Am 35:4 Am 59:5 Am 109:14 j Ye 11:20 Ye 15:15 Ro 2:5



















ICIPA. 19 k Ye 18:2 Ro 9:21 l Yos 15:8 2Is 23:10 2Im 28:3 Ye 7:31 m Amp 1:20 Ye 7:2 n Ye 17:20 o Am 24:10 p 1Sa 3:11 2Is 21:12 q Amg 28:20 2Is 22:17 Es 65:11 Ye 2:13 Ye 15:6 Ye 17:13 Da 9:5 r 2Im 33:4 s Amg 13:6 Amg 32:17 Ye 7:9



















Ku Kulyo a 2Is 21:16 2Is 24:4 Es 59:7 Ye 2:34 Isb 4:13 Mt 23:35 Uks 16:6 b 2Is 17:17 2Im 28:3 2Im 33:6 Am 106:38 Es 57:5 c Le 18:21 Ye 32:35 d Ye 7:31 e 2Is 23:10 Es 30:33 Ye 7:32 f Yos 15:8 g Amp 21:30 h Le 26:17 Amg 28:25 i Amg 28:26 Am 79:2 Ye 7:33 Ye 16:4 Ye 34:20 Uks 19:18 j 1Is 9:8 Ye 18:16 Isb 2:15 k 2Im 7:21 Ye 25:18

YEREMIA 18:21–19:11

sha kwa Yuda; kabili nabesusha umulopa wa ba kaele muli cino cifulo. a 5 Kabili balikuula ififulo fya kupepelapo ifya kwa Baali pa kuti boce abana babo mu mulilo ngo mutuulo wa koca kuli Baali, b icintu ico nshabebele kabili ico nshasosele, c kabili icishaishile na mu mutima wandi.” ’ d 6 “ ‘ “E ico, moneni! inshiku shileisa,” e fyasosa Yehova, “ilyo cino cifulo tacaketwe kabili ati Tofete e nangu ati umupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu. f 7 Kabili nkafulunganya amapange ya kwa Yuda na Yerusalemu muli cino cifulo, g kabili nkabalenga bakafwe ku lupanga pa menso ya balwani babo na ku kuboko kwa balefwaya imyeo yabo. h Nkapeela ne fitumbi fyabo ku fyuni fya mu lwelele na ku nama sha mu mpanga ku kuba ifya kulya. i 8 Nkalenga no yu musumba ukuba ica kupapa kabili ica kulishisha umunsoli. j Onse uulepitapo akapapa no kulisha umunsoli pa finkunka fya uko fyonse. k 9 Nkabalenga bakalye imibili ya bana babo abaume ne mibili ya bana babo abanakashi; kabili umuntu onse akalya umubili wa munankwe, pa mulandu wa macushi na pa mulandu wa mafya ayo bakabaletela ku balwani babo na balefwaya imyeo yabo.” ’ l 10 “Kabili utobe umutondo pa ntanshi ya baume abaleya nobe. 11 Kabili ubebe auti, ‘Yehova wa mabumba atila: ‘Ifi fine e fyo nkatoba aba bantu no musumba uno, filya umuntu atoba icipe ca kwa nakabumba ica kuti teti na kabili bacipange icituntulu; m kabili bakashiika ifitumbi mu Tofete n mpaka kukabule apa kushiika.” ’ o l Le 26:29; Amg 28:53; Es 9:20; Isb 2:20; Isb 4:10; Ek 5:10; m 2Im 36:16; Am 2:9; Es 30:14; Isb 4:2; Uks 2:27; n Es 30:33; Ye 19:6; o Ye 7:32.

YEREMIA 19:12–20:11

Pashihuri. Yeremia akalipa. Umulilo

12 “ ‘E fyo nkacita kuli cino cifulo,’ e fyasosa Yehova, ‘na ku bekashi abalimo, no kucita uno musumba nga Tofete. a 13 Na mayanda ya mu Yerusalemu na mayanda ya shamfumu sha kwa Yuda yakaba ayakowela kwati ni Tofete, b amayanda yonse ayo balefutumwinapo icushi ca malambo pa mitenge ya yako ku fya mu muulu, c kabili apaleitulwilwa umutuulo wa mwangashi kuli balesa bambi.’ ” d 14 E lyo Yeremia abwelele ukufuma ku Tofete, e uko Yehova amutumine ukuyasesema, no kwiminina mu lubansa lwa ng’anda ya kwa Yehova no kweba abantu bonse f ati: 15 “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Moneni ndeleta pali uno musumba na pa mishi ya uko yonse ububi bonse ubo nasosa pali wena, pantu nabatalamika imikoshi yabo pa kuti beumfwila amashiwi yandi.’ ” g Pashihuri mwana 20 Nomba Imere, shimapepo, uwah

li umukalamba mu ng’anda ya kwa Yehova, i aleumfwa uko Yeremia alesesema aya mashiwi. 2 E lyo Pashihuri aumine kasesema Yeremia j no kumubika mu makusu k ayali mu Mpongolo ya pa Muulu iya kwa Benjamini, iyali mu ng’anda ya kwa Yehova. 3 Lelo ubushiku bwakonkelepo Pashihuri afumishe Yeremia mu makusu, l na Yeremia amwebele ati: “Yehova nakwinika m ati Umwenso konse konse, n kabili tawakaleitwa ati Pashihuri na kabili. 4 Pantu Yehova atila, ‘Mona, ndekucita ukuba uwa kulenga umwenso kuli we mwine na kuli bonse abanobe, na bo bakafwa ku lupanga lwa balwani o babo ilyo ulemonako na menso yobe; p na bena Yuda bonse nkabapeela mu minwe ya mfumu ya ku Babiloni, na yo ika-

ICIPA. 19 a 2Is 23:10 b 2Is 23:12 2Is 23:14 Am 79:1 Ek 7:21 c Ye 8:2 Ye 32:29 Ye 44:17 Sef 1:5 d Ye 7:18 e Ye 19:6 f 2Im 20:5 2Im 24:20 Ye 26:2 g Neh 9:17 Neh 9:29 Ye 7:26 Ye 17:23 Sek 7:12 Imi 7:51



















ICIPA. 20 1Im 24:14 Imi 5:24 Imi 23:2 2Im 16:10 Ye 29:26 Imi 16:24 l Imi 4:3 m Ho 1:4 n Am 31:13 Ye 6:25 Ye 46:5 Ye 49:29 Isb 2:22 o Amg 28:65 Am 73:19 p Amg 28:32 2Is 25:7 Ye 29:21 Ye 39:6



















h i j k

Ku Kulyo a Ye 25:9 Ye 39:9 b 2Is 20:17 2Is 24:13 2Is 25:13 Isb 1:10 Ek 22:25 c 2Im 36:10 Ye 15:13 d Ye 15:2 Ye 29:21 Ek 12:11 e Ye 5:31 f Ye 14:14 Ye 28:15 Ye 29:21 g Ek 3:14 Mk 3:8 h Yb 12:4 Am 22:7 Ye 15:10 Isb 3:14 Imi 17:32 i Ye 6:7 j 2Im 36:16 Ye 6:10 Ye 15:15 k 1Is 19:4 Yn 1:3 l Yb 32:18 Am 39:3 Ye 6:11 Ams 3:8 Imi 4:20 Imi 18:5 m Am 31:13 n Neh 6:6 Amp 10:18 Lk 20:20 o Yb 19:19 Am 38:16 Am 41:9

992

batwala muli bunkole ku Babiloni no kubepaya ku lupanga. a 5 Kabili nkapeela fyonse ifyatutilwa ifya musumba uno ne fya mu kucucutika fyonse ifya uko na fyonse ifyauma umutengo ifya uko; ne fyuma fyonse ifya shamfumu sha kwa Yuda, nkafipeela mu minwe ya balwani babo. b Na bo bakafipokolola no kufisenda, bakafitwala na ku Babiloni. c 6 Na iwe Pashihuri na bonse abekala mu ng’anda yobe, mukaya muli bunkole; d ku Babiloni e ko mukaya, kabili kulya e ko mukafwila kabili kulya e ko mukashiikwa na banobe, e pantu wabasesemene ubufi.’ ” f 7 Mwambepa, mwe Yehova, kabili nabepwa. Mwabomfya amaka yenu pali ine, kabili mwacimfya. g Naba ica kuseka akasuba konse; bonse balempumya. h 8 Pantu lyonse ilyo nasosa, ndapunda. Ubucushi no bonaushi e fyo ndebilikisha! i Pantu naseebanine pa cebo ca kwa Yehova kabili balenseka akasuba konse pa mulandu wa ciko. j 9 Kabili natile: “Nshakamulumbule, nshakasosele na kabili mwi shina lyakwe.” k E lyo mu mutima wandi caba kwati mulilo uulepya, uwacilikilwa mu mafupa yandi; kabili nalinakile ukucisunga mu nda, kabili nalifililwe ukushipikisha. l 10 Pantu nalyumfwile ukulanda kwa bengi ukubi. m Kwali no mwenso konse konse. Kabili baleti: “Mushinineni, pa kuti tumushinine.” n Abantu bonse abaletila “Umutende!”—balelolela ukuti njipunune, o kabili balesoshanya abati: “Napamo akabepwa; p pa kuti na ifwe tukamucimfye, no kumukanda.” 11 Lelo Yehova ali na ine q nge mpalume iya maka icine cine. r E mulandu wine abancusha bakaipunwina p Lk 11:54; q Es 41:10; Ye 1:8; Ro 8:31; r Am 47:2; Am 66:5.

993

Amacushi ya kwa Yeremia. Ubonaushi

no kufilwa. a Bakekatwa insoni nga nshi, pantu bakafilwa. Ukuseebana kwabo ukwa muyayaya takwakalabwe. b 12 Lelo, mwe Yehova wa mabumba, muceeceeta abalungama, c mumona imfyo no mutima. d Lekeni nkamone ifyo mukabakanda; e pantu kuli imwe e ko nasokolwela umulandu wandi. f 13 Imbileni Yehova, mwe bantu! Lumbanyeni Yehova! Pantu napokolola umweo wa mulanda ukufuma mu minwe ya ncitatubi. g 14 Bube ubwatiipwa ubushiku ubo nafyelwemo! Ubushiku mayo amfyelemo bwiba ubwapaalwa! h 15 Abe uwatiipwa uwashimikile tata ilyashi lisuma ilya kuti: “Nakufyalwa umwana mwaume!” Amulengele ukusekelela nga nshi. i 16 No yo muntu abe nge misumba iyo Yehova aonaula ukwabula no kulanguluka. j Kabili aleumfwa ukulila ulucelo ne penga lya kusoka pa nshita ya kasuba pa kati. k 17 Nga cinshi ashanjipaile fye mwi fumo, na mayo nga ali e nshiishi yandi kabili nga aimite ifumo umuyayaya? l 18 Nga cinshi ico nafumiine mwi fumo, m ku kumona ukucucutika no bulanda, n ne nshiku shandi ukupwila mu nsoni? o p

Ici e cebo icaishile kuli 21 Yeremia ukufuma kuli Yehova, ilyo imfumu Sidekiaq yatumine kuli ena Pashihuri r mwana Malkiya na Sefania s mwana Maaseya, shimapepo, ati: 2 “Twipushisheko kuli Yehova, t pantu Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni aletulwisha. u Napamo Yehova akatucitila ifipesha amano fyakwe, pa kuti Nebukadresari atutaluke.” v

ICIPA. 20 a Amg 32:35 Am 27:2 Ye 15:15 Ye 15:20 Ye 17:18 b Am 6:10 Am 35:26 Am 40:14 Ye 23:40 c Am 11:5 Am 17:3 Ye 17:10 d Am 7:9 Ye 11:20 e Am 54:7 Am 59:10 Ye 17:18 f Am 62:8 1Pe 2:23 g Am 35:9 Am 109:31 h Yb 3:3 Ye 15:10 i Am 127:3 Lk 1:58 j Ukt 19:25 Amg 29:23 Ams 4:11 2Pe 2:6 k Ye 4:19 Ye 18:22 Sef 1:16 l Yb 3:10 Yb 10:18 m Yb 3:20 Yb 14:1 n Am 90:10 Isb 3:1 o Yak 5:10



















ICIPA. 21 p Ek 33:30 q 2Is 24:18 1Im 3:15 2Im 36:10 r 1Im 9:12 Ye 38:1 s 2Is 25:18 Ye 29:25 Ye 37:3 Ye 52:24 t Aba 20:27 2Is 22:13 u 2Is 25:1 Ye 32:28 Ye 39:1 v 1Sa 7:10 2Im 14:11 Am 44:1 Am 105:5 Es 37:37



















Ku Kulyo a Ye 32:5 Ye 33:5 b Esr 5:12 c Es 13:4 Ek 16:37 d Es 63:10 Isb 2:5 e Es 5:25 Ye 32:17 f Amg 28:22 Ye 32:24 Ek 7:15 g 2Is 25:6 2Im 36:17 Ye 37:17 Ye 39:5 Ye 52:9 Ek 17:20 h Amg 28:50 2Im 36:17 Es 47:6

YEREMIA 20:12–21:10

3 E lyo Yeremia atile kuli bena: “Mwebe Sidekia amuti, 4 ‘Yehova Lesa wa kwa Israele atila: “Moneni, ndelenga ifyanso ifili mu minwe yenu ukumwalukila, ifyanso ifyo mulelwishishako imfumu ya Babiloni, a na bena Kaldi b abalemushinga ku nse ye linga, kabili nkafilonganika mu kati ka musumba uno. c 5 Kabili nkalwa na imwe d ku kuboko ukwatambalikwa kabili ku kuboko ukwakosa na ku bukali na ku cipyu na ku cifukushi. e 6 Nkoma na bekashi ba muli uno musumba, abantunse kumo ne nama. Bakafwa ku cikuko icikalamba.” ’ f 7 “ ‘ “Kabili pa numa ya ifi,” e fyasosa Yehova, “Sidekia imfumu ya kwa Yuda na babomfi bakwe na bantu na bakashala muli uno musumba abakapusuka ku cikuko, na ku lupanga, na ku cipowe, nkabapeela mu minwe ya kwa Nebukadresari imfumu ya Babiloni, na mu minwe ya balwani babo na mu minwe ya balefwaya imyeo yabo, kabili akabakoma ku lupanga. g Takabomfwile ubulanda nangu ukubalangulukila nangu ukubomfwila uluse.” ’ h 8 “Kabili mwebe aba bantu amuti, ‘Yehova atila: “Moneni ndebika pa ntanshi yenu inshila ya bumi ne nshila ya mfwa. i 9 Umuntu uwashala naikala muli uno musumba akafwa ku lupanga na ku cipowe na ku cikuko; j lelo uwafumamo no kuya ku bena Kaldi abaleshinga imwe akaba no mweo, kabili umweo wakwe e o akapususha.” ’ k 10 “ ‘ “Pantu nindosha icinso candi pali uyu musumba pa kuti ndete ububi te busuma iyo,” l e i Amg 30:19; Es 1:19; j Ye 27:13; Ye 38:2; Ek 7:15; k Ye 38:17; Ye 39:18; Ye 45:5; l Le 26:17; Am 34:16; Ye 44:11; Ek 15:7; Ams 9:4; 1Pe 3:12.

YEREMIA 21:11–22:13 fyo Yehova asosa. “Ukapeelwa mu minwe ya mfumu ya Babiloni, a na yo ikaoca ku mulilo.” b 11 “ ‘Na imwe mwe ba mu ng’anda ya mfumu ya kwa Yuda, umfweni mwe bantu, icebo ca kwa Yehova. c 12 Mwe ba mu ng’anda ya kwa Davidi, d Yehova atila: “Cila lucelo e mulepingula imilandu no mulinganya, f no kupokolola uo bebile mu kuboko kwa ncenjeshi, g pa kuti ubukali bwandi bwifuma ngo mulilo h no kupya apabula uwa kushimya pa mulandu wa micitile yenu iyabipa.” ’ i 13 “ ‘Mona, we mwikashi wa mu mpanga yabatama, we cilibwe ica mu mpanga yabatama, j ndi no kukulubulwisha,’ e fyasosa Yehova. ‘Na mwe baleti: “Nani akatentemuka ukwisa pali ifwe? Nani akesa uko twikala?” k 14 Kabili nkamulubulwisha l pa micitile yenu,’ m e fyasosa Yehova. ‘Kabili nkasonteka umulilo mu mutengo wakwe, n kabili ukoca fyonse ifyamushinguluka.’ ” o atila: “Kabiye ku 22 Yehova ng’anda ya mfumu ya kwa Yuda, kabili uyesosa kulya aya mashiwi. 2 Usose auti, ‘Umfwa icebo ca kwa Yehova, we mfumu ya kwa Yuda we waikala pa cipuna ca bufumu ica kwa Davidi, p iwe na babomfi bobe na bantu bobe, abengilila pa mpongolo ishi. q 3 Yehova atila: “Muleba no mulinganya no bulungami, kabili mulepokolola mu maboko ya ncenjeshi umuntu uo bebile; kabili mwilacusha umulebeshi, no mwana wa nshiwa nangu ni mukamfwilwa. r Mwilaba no bunkalwe kuli bena. s Kabili mwilasumya umulopa wa kaele muli ino ncende. t 4 “ ‘ “Pantu nga mwaumfwila aya mashiwi, ninshi pa mpongolo sha uno musumba pakengila ishamfumu ishikekala pa cipu-

Ubukombe pali Sidekia ICIPA. 21 a Ye 38:3 b 2Im 36:19 Ye 17:27 Ye 34:2 Ye 37:10 Ye 39:8 Ye 52:13 c Ye 17:20 d Es 7:2 Lk 1:69 e Am 101:8 f 2Sa 8:15 Es 1:17 Ye 7:5 Ye 22:3 Sek 7:9 g Am 72:4 Amp 14:31 Ek 22:29 Mk 2:2 h Amg 32:22 Ye 4:4 Na 1:6 Sef 1:18 i Es 1:31 Ye 7:20 j Ye 51:25 Ek 13:8 k 2Sa 5:6 Ye 49:4 Isb 4:12 Ob 3 l Ye 5:9 Ye 9:9 m Amp 1:31 Es 3:11 Ga 6:7 n Es 10:18 o 2Im 36:19 Ye 52:13



















ICIPA. 22 p Ye 13:13 Ye 17:25 Lk 1:32 q Ye 7:2 Ye 17:20 r Le 19:15 Amg 16:18 Es 1:17 Ye 21:12 Ek 22:7 Ek 22:29 Mk 2:2 Sek 7:9 s Am 94:6 t Amg 19:10 2Is 24:4 Ye 7:6



















Ku Kulyo a 1Is 2:12 b Ye 17:25 c Imp 23:19 Amg 32:40 Ams 6:8 He 6:17 d Ye 39:8 Mk 3:12 Mal 3:5 e Amg 3:25 f Am 107:34 Es 27:10 g Es 6:11 Es 24:1 Ye 7:34 h Es 13:3 i Ek 9:1 j Es 37:24 k Ye 21:14 Sek 11:1 l 1Is 9:8 Isb 2:15 m Amg 29:25 Ye 31:32

994

na ca bufumu ica kwa Davidi, a ishikanina mu maceleta na pali bakabalwe, cila mfumu na babomfi ba iko na bantu ba iko.” ’ b 5 “ ‘Lelo nga tamumfwilile aya mashiwi, nailapa ne mwine,’ c e fyasosa Yehova, ‘ukuti iyi ng’anda ikonaulwa.’ d 6 “Pantu e fyasosa Yehova pa ng’anda ya mfumu ya kwa Yuda ati, ‘Waba nga Gileadi kuli ine, nga pa muulu wa Lebanone. e Lelo nkakusangula amatololo; f kabili takuli umusumba nangu umo uukekalwamo. g 7 Kabili nkamwimisha aba kumonaula, h umuntu onse ne fyanso fyakwe; i na bo bakatema imiti yobe iya mikedari j iyawamisha no kuipoosa mu mulilo. k 8 Ne nko ishingi shikapita pali uno musumba no kulanshanya abati: “Nga cinshi ico Yehova acitila ifi ku musumba uyu ukalamba?” l 9 Kabili bakatila: “Ni pa mulandu wa kuti bashile icipangano ca kwa Yehova Lesa wabo m no kukontamina balesa bambi no kubabombela.” ’ n 10 “Mwiloosha uwafwa, o kabili mwimumfwila ubulanda. Loosheni uuleya muli bunkole, pantu takabwele kabili takamone icalo ca bantu bakwe. 11 Pantu e fyo Yehova asosa pali Shalumu p mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda uwaleteka mu cifulo ca kwa Yoshia wishi, q uwafuma pa cifulo cakwe no kuya ati, ‘Takabwelele ku calo cakwe na kabili. 12 Pantu ku calo uko bamusenda muli bunkole e ko akafwila, kabili takamone ici calo na kabili.’ r 13 “We bulanda ku ulekuula ing’anda yakwe, s lelo apabula ubulungami, ne miputule yakwe iya pa muulu, apabula umulinganya, no kubomfya n Amg 29:26; Amg 31:20; 2Is 22:17; 2Im 34:25; o 2Is 22:20; p 1Im 3:15; q 2Is 23:30; 2Im 36:1; r 2Is 23:34; 2Im 36:4; s 2Is 23:35.

995

Impela ya kwa Yehoyakimu yapalama

umunankwe apa fye, ukwabula ukumupeela amalipilo yakwe; a 14 uutila, ‘Ndi no kuikuulila ing’anda iikalamba ne miputule ya pa muulu iikalamba; b kabili amawindo yandi yakaba ayakalamba, ne mbao sha ku fibumba shikaba isha mikedari c ishasubwako ifyakashika.’ d 15 Bushe ukatwalilila ukuteka pa mulandu wa kuti ulebomfya imbao sha mukedari? Bushe wiso talelya no kunwa no kuba no mulinganya no bulungami? e Ena ifintu fyalimuwamine. f 16 Apingwile umulandu wa mulanda no mupiina. g Ne fintu fyaliweme. ‘Bushe uku takwali e kunjishiba?’ e fyasosa Yehova. 17 ‘Lelo amenso yobe no mutima obe fyaba pa bunonshi bwa bufumfuntungu, h na pa mulopa wa muntu wa kaele ku ku-usumya, i na pa kucita ubucenjeshi na pa kwiba ifintu no kufisenda.’ 18 “E ico e fyo Yehova asosa pali Yehoyakimu j mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda ati, ‘Tabakamulooshe abati: “Iye, munyinane! Iye, nkashi yandi!” Nangu ukumuloosha abati: “Iye, mwe shikulu! Iye, mwe bakankaala!” k 19 Akashiikwa filya impunda ishiikwa. l Bakamukululula no kumupoosa ku nse ya mpongolo ya Yerusalemu.’ m 20 “Nina pali Lebanone n no kupunda, na pali Bashani o usansule ishiwi lyobe. Kabili punda na ku Abarimu, p pantu bonse abakutemwa sana nabonaulwa. q 21 Nalandile na iwe mu nshita ushali na masakamika. r Na iwe watile, ‘Nshaumfwe.’ s E fyaba imibele yobe ukufuma ku bwaice, pantu tawaumfwile kwi shiwi lyandi. t 22 Umwela ukacema bonse abacemi bobe; u na bakutemwa sana bakaya muli bunkole. v Pantu ilya nshita ukomfwa insoni no

ICIPA. 22 a Le 19:13 Amg 24:14 Mk 3:10 Hab 2:9 Hab 2:12 Mal 3:5 Yak 5:4 b Es 5:8 c Hg 1:4 d Ek 23:14 e 2Is 22:2 2Is 23:25 2Im 34:2 Amp 21:3 Amp 31:9 f Amg 4:40 Am 128:2 Es 3:10 Ye 42:6 g Yb 29:12 Am 72:2 Es 1:17 h Yos 7:21 Am 10:3 Am 119:37 i 2Is 24:4 j 2Is 23:34 2Im 36:4 k 2Sa 1:23 1Is 13:30 l 1Is 21:23 Ye 36:30 m 2Im 36:6 n Es 35:2 o Am 68:15 p Amg 32:49 q 2Is 24:7 r 2Im 36:15 s Ye 2:31 Ye 6:16 t Amg 9:7 Aba 2:11 Neh 9:16 Ye 3:25 Ye 7:24 u Ye 23:1 Ek 34:2 Sek 11:8 v 2Is 24:7



















Ku Kulyo a Ye 2:26 b Ye 22:6 c Es 2:13 Ek 17:3 d Ye 6:24 Ho 7:14 e Ye 4:31 f 2Is 24:6 1Im 3:16 Ye 22:28 Ye 37:1 Mt 1:11 g 2Is 23:34 h Hg 2:23 i Ye 22:6 j 2Is 24:15 Ye 21:7 Ye 34:20 k 2Is 24:11 2Is 24:16 Esr 5:12 Amp 10:24 Ye 24:1 Ye 27:20 Ye 29:2 l 2Is 24:12 m 2Is 24:15 2Im 36:10 Ye 15:2 n Ye 44:14 Ye 52:34 o Ye 22:24 Ye 37:1 p 1Sa 5:4

YEREMIA 22:14–23:1

kuseebana pa mulandu wa bucushi bobe bonse. a 23 We waikala mu Lebanone, b we waikala mu cinsa mu miti ya mikedari, c ifyo ukateta ilyo ubucushi bukesa pali iwe, no kukomwa ifumo d ngo mwanakashi uulepaapa!” e 24 “ ‘Na pali ne mwine,’ e fyasosa Yehova, ‘nangu fye nga ca kuti Konia f mwana Yehoyakimu g imfumu ya kwa Yuda aali e nindaminwe ya kufwatikilako h ku kuboko kwandi ukwa ku kulyo, kuti namufuulako! i 25 Kabili nkakupeela mu minwe ya balefwaya umweo obe j na mu minwe ya balya utiina na mu minwe ya kwa Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni na mu minwe ya bena Kaldi. k 26 Kabili nkapoosa iwe na noko l uwakufyele ku calo cimbi uko mushafyalilwe, kabili mukafwila kulya kwine. m 27 Kabili tabakabwelele ku calo uko umutima wabo ukalafuluka ukubwelela. n 28 Bushe uyu muntu Konia o ni nongo iyasuulwa, kabili iyatobaulwa, p kabili icipe ico bashingatemwa? q Nga cinshi kanshi ena na bana bakwe balebafuntwila no kubapoosa mu calo ico bashaishibe?’ r 29 “We calo we, we calo we, we calo we, umfwa icebo ca kwa Yehova. s 30 Yehova atila, ‘Lembeni ukuti uyu muntu ni mbula bana, t umuntu uushakatunguluke mu nshiku shakwe; pantu tapali uwa mu bana bakwe uukatunguluka, u no kwikala pa cipuna ca bufumu ica kwa Davidi v no kuteka na kabili mu Yuda.’ ” bulanda ku bacemi 23 “We abaleonaula no kupasa impaanga sha mu mukuni wandi!” w e fyasosa Yehova. q Am 31:12; Ye 48:38; Ho 8:8; r 2Is 24:15; 1Im 3:17; s Amg 4:26; Amg 32:1; Es 1:2; Es 34:1; Ye 6:19; Mk 1:2; t Mt 1:12; u 2Im 36:10; Ye 36:30; v Lk 1:32; ICIPA. 23 w Ye 10:21; Ye 50:6; Ek 34:2; Sek 11:5; Mt 9:36.

YEREMIA 23:2-16

Abacemi abasuma. Bakasesema abakowela

2 E ico Yehova Lesa wa kwa Israele atila pa bacemi abacema abantu bakwe ati: “Imwe namupasa impaanga shandi; kabili lyonse mwaleshipasa, kabili tamushisakamana iyo.” a “Moneni, ndemukanda pa micitile yenu iibi,” b e fyasosa Yehova. 3 “Na ine nkalonganya impaanga shandi ishashalapo ukushifumya mu fyalo fyonse umo nashipashiile, c nkashibwesesha na mu mpanga ya shiko iya mulemfwe; d kabili shikasanda no kufula. e 4 Kabili nkabika pali shena abacemi abakashicema; f na sho tashakatiine na kabili, nangu kututuma, g kabili tapakalube nangu imo,” e fyasosa Yehova. 5 “Moneni! Inshiku shileisa,” e fyasosa Yehova, “ilyo nkemya impyani1 yalungama iya kwa Davidi. h Kabili imfumu iikateka, i ikaba no mucetekanya no mulinganya no bulungami mu calo. j 6 Mu nshiku sha iko Yuda akapusuka, k kabili Israele akekala umutelelwe. l Ne shina akenikwa ni ili, Yehova E Bulungami Bwesu.” m 7 “E ico moneni! inshiku shileisa,” e fyasosa Yehova, “kabili tabakasose abati, ‘Na pali Yehova, uwafumishe abana ba kwa Israele mu calo ca Egupti,’ n 8 lelo bakasosa abati, ‘Na pali Yehova, uwafumishe no kuleta abana ba mu ng’anda ya kwa Israele ukubafumya mu calo ca ku kapinda ka ku kuso na mu fyalo fyonse ifyo nabatamfiisheko,’ kabili bakekala mu calo cabo.” o 9 Kabili pali bakasesema, umutima wandi naulwala mu nda. Amafupa yandi yonse yaletutuma. Ndi ngo muntu uwaYe 23:51 Mu ciHebere paba ati, “umusambo wapuuka.”

ICIPA. 23 a Ek 34:5 b Ho 2:13 Mk 7:4 c Am 106:47 Es 11:11 Es 35:10 Ye 29:14 Ye 31:8 Sek 10:8 d Amg 30:3 Es 65:10 Ye 50:19 Ek 34:13 Ek 34:14 Mk 2:12 e Amg 30:5 Ams 9:14 f Ye 3:15 Yh 21:15 Imi 20:28 1Pe 5:2 g Mk 5:8 h Es 4:2 Es 11:1 Es 53:2 Ye 33:15 Sek 3:8 Mt 2:23 Yh 1:45 i Lk 1:32 j Am 72:2 Es 9:7 Es 11:4 Es 32:1 k 1Is 4:25 Ho 1:7 Sek 10:6 l Amg 33:28 Am 130:7 Es 62:4 Ye 32:37 Sek 14:11 m Es 54:17 Ye 33:16 n Ye 16:14 o Es 27:12 Es 43:5 Ek 34:13 Ek 36:24 Sef 3:20



















Ku Kulyo a Am 60:3 b Ye 5:7 Ek 22:11 Ho 4:2 c Ye 3:9 Ye 9:2 Ye 13:27 Ek 16:32 Ho 7:4 d Es 24:4 Ye 12:4 Ho 4:3 Yoe 1:10 e Am 107:34 Ye 9:10 Ye 12:4 f Es 28:7 Ye 5:31 Ye 6:13 Ye 8:10 Ek 22:25 Sef 3:4 g 2Im 33:5 2Im 36:14 Ye 7:11 Ek 8:11 Ek 23:39 h Am 35:6 Am 73:18 Amp 4:19 Ye 13:16 i Amg 28:15 j Ye 8:12 Ye 11:23 k Ek 16:46

996

kolwa, a kabili ngo mwaume uo umwangashi upwishishe amaka, pa mulandu wa kwa Yehova na mashiwi yakwe aya mushilo. 10 Pantu icalo caisulamo b abacende. c Kabili icalo cileloosha d pa mulandu wa citiipu, ne mpanga sha mulemfwe isha mu matololo nashuma; e ne mibele yabo naibipa, na bumpalume bwabo nabulubana. 11 “Pantu kasesema na shimapepo bonse bali abakowela. f Kabili ninsanga ububi bwabo mu ng’anda yandi,” g e fyasosa Yehova. 12 “E ico imibele yabo ikaba ngo mwatelela h mu mfifi, umo bakasunkilwa no kuwa.” i “Pantu nkaleta pali bena ububi, mu mwaka wa kubakanda,” j e fyasosa Yehova. 13 “Kabili nimona imibele yabipa muli bakasesema ba mu Samaria. k Balecita nga bakasesema abo Baali l alecincisha, kabili balelenga abantu bandi abena Israele ukulalulumba. m 14 Kabili nimona ifya bunani n muli bakasesema ba mu Yerusalemu, ukucita ubucende o no kubepa ubufi; p kabili bakosha amaboko ya ncitatubi pa kuti umuntu no muntu efuma ku bubi bwakwe. q Kuli ine bonse baba nga Sodomu, r na bekashi ba uko baba nga Gomora.” s 15 E ico Yehova wa mabumba alanda pali bakasesema ati: “Moneni, ndelenga balye ifyalula sana, no kubapeela amenshi yalimo sumu ukuti banwe. t Pantu ubusangu u bufumine muli bakasesema ba mu Yerusalemu no kusalanganina mu calo conse.” 16 Yehova wa mabumba atila: “Mwiumfwila amashiwi ya bakasesema abalesesema kuli l Ye 2:8; m 2Im 33:9; Es 9:16; n Ye 18:13; o Ye 29:23; p Ye 14:14; Ye 23:26; q Amg 30:10; Mal 3:7; r Es 3:9; s Ukt 18:20; Amg 32:32; Es 1:10; Yu 7; t Ye 8:14; Ye 9:15; u Amp 11:9; Es 9:17; Es 24:5.

997

Bakasesema ba bufi balufya abantu

imwe. a Balelenga imwe ukuba aba fye. b Balanda ifimonwa fya mu mitima yabo c—te fyafuma kuli Yehova. d 17 Balesosa imiku ne miku ku bantu abansaalula, abati, ‘Yehova atila: “Mukaba no mutende.” ’ e Na ku muntunse uwenda mu kutalama kwa mutima wakwe, f baleti, ‘Tapali ububi ubukesa pali imwe.’ g 18 Pantu nani aiminina mwi bumba lya fibusa h fya kwa Yehova ukuti amone no kumfwa ifyo alesosa? i Nani abika amano ku fyo alesosa pa kuti afyumfwe? j 19 Moneni! Icikuuku ca mwela ica kwa Yehova cikema, ubukali bwakwe, k icipuupu icaba nga kankungwe, kabili cikawila pa mitwe ya babifi. l 20 Ubukali bwa kwa Yehova tabwakapwe mpaka akacite m no kufikilisha amapange ya mu mutima wakwe. n Mu nshiku sha ku mpela mukeshiba bwino bwino umo cilolele. o 21 “Nshatumine bakasesema, lelo baile ulubilo abene. Nshalandile kuli bena, lelo baliseseme abene. p 22 Lelo nga baliminine mwi bumba lya fibusa q fya bantu bandi, nga balilenga abantu bandi ukumfwa amashiwi yandi, kabili nga balilenga ukuti baleke ukukonka imibele yabo iyabipa ne micitile yabo iyabipa.” r 23 “Bushe ndi Lesa ilyo naba mupepi epela, kumfwa nga nataluka ninshi naleka ukuba Lesa?” e fyasosa Yehova. s 24 “Bushe umuntu kuti abelama umwafisama na ine nafilwa ukumumona?” t e fyasosa Yehova. “Bushe nshaba monse mu muulu na pe sonde?” u e fyasosa Yehova. 25 “Ning’umfwa ifyo bakasesema balesesema ifya bufi mwi shina lyandi v balesosa abati, ‘Nindota iciloto! Nindota iciloto!’ w 26 Kufika lilali

ICIPA. 23 a Ye 27:9 Ye 29:8 b 2Is 17:15 Ye 2:5 c Isb 2:14 d Ye 14:14 Ye 28:15 Ek 13:3 Ek 22:28 e Ye 4:10 Ye 6:14 Ye 8:11 Ek 13:10 f Amg 29:19 Ye 3:17 g Ams 9:10 Mk 3:11 h Am 25:14 Am 89:7 Ye 23:22 i Ams 3:7 j 2Im 33:10 k Es 5:25 Ye 25:32 l Aba 9:57 1Sa 25:39 Neh 4:4 Ye 30:23 Yoe 3:7 Ob 15 m Le 26:28 Sek 8:14 n Ye 30:24 o 1Is 8:47 p Ye 14:14 Ye 27:15 Ye 29:9 q Yb 29:4 Am 15:1 Am 25:14 Ye 23:18 r Ye 25:5 Ye 29:23 s Am 113:6 Imi 17:27 t Ukt 16:13 Am 90:8 Am 139:7 Amp 15:3 Ams 9:2 He 4:13 u Am 139:7 Es 66:1 v Ye 29:23 w Amg 13:1 Amg 18:20 Ye 27:9 Sek 10:2



















Ku Kulyo a Ye 14:14 Ye 17:9 b Amg 13:2 Imi 13:8 c Aba 3:7 2Is 21:3 d Amp 14:5 Lk 12:42 2Ko 2:17 e Es 41:16 Lk 3:17 1Ko 3:13 f Es 30:27 Ye 5:14 Ye 20:9 g He 4:12 h Amg 18:20 Ye 14:15 Ek 13:2 Mt 24:24 i 2Sa 15:6 Am 50:17 j Ek 13:7 k Amg 13:1 Amg 18:20 Sek 10:2

YEREMIA 23:17-34

cikaba mu mitima ya bakasesema abasesema ubufi, bakasesema abasesema ubucenjeshi bwa mu mitima yabo? a 27 Balefwaya ukuti abantu bandi balabe ishina lyandi ku filoto fyabo ifyo baishimikila, b filya fine na bashibo balabile ishina lyandi pa mulandu wa kwa Baali. c 28 Lekeni kasesema ulesesema iciloto aseseme iciloto; lelo kasesema uli na mashiwi yandi, lekeni alande amashiwi yandi mu cishinka.” d “Bushe ingano kuti shalingana ne mpimbili?” e e fyasosa Yehova. 29 “Bushe amashiwi yandi tayaba ngo mulilo,” f e fyasosa Yehova, “kabili bushe tayaba nga sando iitobaula icilibwe?” g 30 Yehova atila: “E ico moneni, ndelwisha bakasesema h abaleiba amashiwi yandi, cila muntu aleibila umunankwe.” i 31 “Moneni, ndelwisha bakasesema,” e fyasosa Yehova, “ababomfya indimi shabo, no kulanda abati, ‘Ifi e fyo asosa!’ ” j 32 “Moneni ndelwisha bakasesema ba filoto fya bufi,” e fyasosa Yehova, “abafishimika no kulenga abantu bandi ukulalulumba pa mulandu wa bufi bwabo k na pa mulandu wa matutumuko yabo.” l “Lelo nshabatumine nangu kubeba. E ico tabakalenge ifintu ukuwamina aba bantu,” m e fyasosa Yehova. 33 “Kabili nga bakwipusha aba bantu nangu ni kasesema nangu ni shimapepo, ati, ‘Bushe icisendo cafina ica kwa Yehova cinshi?’ n ubebe auti, ‘ “Imwe bene ni mwe icisendo cafina! o Kabili ndi no kumusha,” p e fyasosa Yehova.’ 34 Kabili kasesema nangu shimapepo nangu l Sef 3:4; m Ye 7:8; Isb 2:14; Mt 15:14; n Ye 17:15; Hab 1:1; Mal 1:1; o Imp 11:14; p Amg 31:17; Ye 12:7; Ho 9:12.

YEREMIA 23:35–24:10 abantu nga basosa abati, ‘Ici cisendo cafina ica kwa Yehova!’ nkakanda uyo muntu na ba mu ng’anda yakwe. a 35 Ifi e fyo mulanda cila muntu ku munankwe kabili cila muntu kuli munyina ati, ‘Yehova aswike shani? Cinshi ico Yehova asosele?’ b 36 Lelo mwilumbula icisendo c ca kwa Yehova na kabili, d pantu amashiwi ya muntu onse e cisendo, e kabili mwalyalula amashiwi ya kwa Lesa wa mweo, f Yehova wa mabumba, Lesa wesu. 37 “Ukasose kuli kasesema, auti, ‘Yehova akwaswike shani? Cinshi ico Yehova asosele? g 38 Kabili nga mwakonkanyapo ukusosa amuti “Icisendo ca kwa Yehova,” ifi e fyo Yehova asosa: “Pa mulandu wa kuti muleti, ‘Amashiwi aya e cisendo ca kwa Yehova,’ ilyo naletuma inkombe kuli imwe, nati, ‘Mwilasosa amuti: “Icisendo ca kwa Yehova!” ’ 39 moneni, ndi pano! Kabili nangu cibe shani nkamulekelesha, h kabili nkamusha no kusha umusumba uo namupeele imwe ne fikolwe fyenu, ukufuma pa cinso candi. i 40 Kabili nkabika pali imwe umusaalula umuyayaya e lyo no museebanya umuyayaya, ifishakalabwe.” ’ ”j lyo Yehova anengele 24 Eukumona, kabili, moneni, imiseke ibili iya makunyu naitekwa pa ntanshi ye tempele lya kwa Yehova, ninshi Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni nasenda muli bunkole Yekonia k mwana Yehoyakimu, l imfumu ya kwa Yuda, na bacilolo ba kwa Yuda, na bacenjela mu fya kupangapanga m na bakakuula ba mpungu, ukubafumya ku Yerusalemu no kubatwala ku Babiloni. n 2 Mu museke umo mwali amakunyu ayasuma nga nshi, kwati makunyu ya mu kubangilila; o e lyo mu museke umbi

Imiseke ibili iya makunyu ICIPA. 23 a Mk 7:4 b Ye 31:34 He 8:11 c Ukf 19:8 1Im 9:33 d Neh 13:18 e Aba 17:6 f Ye 2:21 Ye 2:36 g Ek 18:25 h Amg 31:17 Ho 4:6 i Ye 23:33 Isb 5:20 j Ye 20:11 Ye 24:9 Ye 42:18 Da 9:16



















ICIPA. 24 k 2Is 24:12 Est 2:6 Ek 19:9 l 2Is 24:6 1Im 3:16 Ye 22:24 m 2Is 24:16 n Ye 29:2 o Es 28:4 Ho 9:10



















Ku Kulyo a b c d e

f

g h

i j k l m n o

p

q r s t u

Ye 24:8 Ye 25:11 Ye 29:10 2Im 16:9 1Pe 3:12 Esr 1:3 Ye 12:15 Ye 23:3 Ye 29:10 Ek 36:24 Ye 1:10 Ye 30:18 Ye 32:41 Ye 33:7 Amg 30:6 Ye 31:33 Ek 11:19 Ye 30:22 Ye 32:38 Ek 14:11 Sek 8:8 He 8:10 1Is 8:48 Ye 29:13 Ye 29:17 2Is 25:7 Ek 12:13 Le 26:39 Ye 43:7 Ye 44:1 Ye 46:13 Ye 15:4 Ye 34:17 Amg 28:37 1Is 9:7 2Im 7:20 Am 44:13 Amg 28:15 Amg 29:27 Ye 26:6 Ye 29:22 Amg 28:64 Ye 29:18 Le 26:33 Ye 9:16 Ye 14:15 Ye 15:2 Amg 28:59 Ek 7:15 Amg 28:63

998

mwali amakunyu ayabipa nga nshi, ica kuti te kuti umuntu ayalye pa mulandu wa kubipa. 3 E lyo Yehova atile kuli ine: “Cinshi ulemona, Yeremia?” Na ine natile: “Makunyu, kabili amakunyu ayasuma yali ayasuma nga nshi, na yabipa yali ayabi nga nshi, ica kuti te kuti umuntu ayalye pa mulandu wa kubipa.” a 4 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine no kutila: 5 “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Nkasakamana bwino bankole ba kwa Yuda, abo nkafumya mu cifulo ici no kubatwala ku calo ca bena Kaldi. b Nkabasakamana nga makunyu aya ayasuma. c 6 Kabili nkabalolesha bwino, d no kubalenga bakabwele kuli cino calo. e Nkabakuula, kabili nshakababongolole; nkabalimba, kabili nshakabanukule. f 7 Nkabapeela no mutima wa kunjishiba, g ukuti nine Yehova; na bo bakaba abantu bandi, h na ine nkaba Lesa wabo, pantu bakabwelela kuli ine no mutima wabo onse. i 8 “ ‘Kabili ukupala amakunyu ayabipa ayo umuntu ashingalya pa mulandu wa kubipa, j Yehova atila: “E fyo nkapeela Sidekia k imfumu ya kwa Yuda na bacilolo bakwe na bashalapo mu Yerusalemu abakashala muli cino calo l na baikala mu calo ca Egupti m — 9 kabili nkabalenga ukuba ica kututumya, ukuba ubucushi mu mabufumu yonse aya pe sonde, n ukuba ica kusaalula, ica kulandapo mu nsoso sha manshoko, ica kupumya, o kabili icitiipu p mu ncende shonse isho nkabasalanganishishamo. q 10 Kabili nkabatumina ulupanga, r icipowe, s ne cikuko, t mpaka bakalobe mu calo ico nabapeele bena ne fikolwe fyabo.” ’ ” u

999

Basokwa. Imyaka 70 iya bunkole

Icebo icaishile kuli Yeremia pa baYuda bonse mu mwaka walenga ine (4) ukutula apo Yehoyakimu a mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka, e kutila, mu mwaka wa ntanshi uwa kuteka kwa kwa Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni; 2 ico Yeremia kasesema alandile pa baYuda bonse na pa bekashi bonse aba mu Yerusalemu, aciti: 3 “Ukufuma mu mwaka walenga ikumi na itatu (13) ukutula apo Yoshia b mwana Amone, imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka, ukufika no bwa lelo, muli iyi myaka amakumi yabili na itatu (23), icebo ca kwa Yehova caleisa kuli ine, kabili lyonse nalemweba, nalecelela no kulalanda, lelo tamwaumfwile. c 4 Kabili Yehova atumine kuli imwe ababomfi bakwe bonse bakasesema, ukucelela no kubatuma, lelo tamwaumfwile, d nangu ukukutika pa kuti mumfwe, e 5 na bo balesosa abati, ‘Umuntu onse afume ku mibele yenu iyabipa na ku micitile yenu iyabipa, f no kutwalilila ukwikala mu calo ico Yehova amupeele imwe ne fikolwe fyenu ukufuma na kale no kuya umuyayaya. g 6 Kabili mwilakonka balesa bambi pa kuti mulebabombela no kubashinshimuna, pa kuti mwinkalifya ku milimo ya minwe yenu, kabili pa kuti nikamuletela ubucushi.’ h 7 “ ‘Lelo tamwaumfwile kuli ine,’ e fyasosa Yehova, ‘pa kuti fye munkalifye ku milimo ya minwe yenu, no kuiletela ubucushi mwe bene.’ i 8 “E ico Yehova wa mabumba atila, ‘ “Pa mulandu wa kuti tamwaumfwilile amashiwi yandi, 9 moneni ndetuma ubukombe kabili nkaleta indupwa shonse isha ku kapinda ka ku kuso,” j

25

ICIPA. 25 a 2Is 24:1 Ye 36:1 Ye 46:2 Da 1:1 b Ye 1:2 c 2Im 36:15 Am 81:13 Ye 7:13 Ye 11:7 Ye 13:10 Ye 16:12 d Ye 7:13 Ye 29:19 Ye 44:4 e Sek 7:11 Imi 7:51 f 2Is 17:13 Es 55:7 Ye 18:11 Ye 35:15 Ek 18:30 Ek 33:11 Yn 3:8 Sek 1:4 Mal 3:7 2Pe 3:9 g Am 105:11 h Ukf 20:5 Amg 6:15 Yos 24:20 i Amg 32:21 2Is 17:17 Neh 9:26 Ye 7:19 Ye 32:30 Ye 44:5 j Le 26:25 Es 5:26 Ye 1:15 Ye 5:15



















Ku Kulyo a Ye 27:6 Ye 43:10 Ek 29:18 b Amg 28:49 Ye 5:15 Ek 7:24 Ams 6:14 c Ek 26:7 Ek 29:19 Hab 1:6 d Ye 19:8 e 1Is 9:7 Ye 18:16 f Es 24:7 Ek 26:13 g Ye 7:34 Ye 16:9 h Uks 18:22 i Uks 18:23 j 2Im 36:21 Da 9:2 Sek 1:12 Sek 7:5 k Amg 30:3 Esr 1:1 Ye 29:10 l Es 13:1 Es 14:4 Es 47:1 Ye 51:1 Da 5:26 Da 5:30 m 2Is 24:1 n Es 13:19 Es 14:23 o Ye 1:5 Ye 1:10 p Ye 50:9 Ye 51:27 q Es 14:2 Ye 50:41 Ye 51:7 Hab 2:8

YEREMIA 25:1-16

e fyasosa Yehova, “kabili ndetuma ubukombe kuli Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni, umubomfi wandi, a kabili nkabaleta ku kulwisha ici calo b na bekashi ba ciko ne nko ishi shonse ishashingulukako; c kabili nkabonaula no kubalenga ukuba ica kupapa kabili icintu ica kulishishishapo umunsoli, d no kuba icibolya umuyayaya. e 10 Kabili nkafumya muli bena icongo ica kusangalala ne congo ica kusekelela, f ishiwi lya kwa shibwinga ne shiwi lya kwa nabwinga, g ukulila kwa mpelo h no lubuuto lwa nyali. i 11 Ne calo conse ici cikaba icibolya, ica kupapa, ne nko ishi shikabombela imfumu ya ku Babiloni imyaka amakumi cinelubali (70).” ’ j 12 “ ‘Nomba pa numa ya myaka amakumi cinelubali (70) k nkalubulwisha imfumu ya ku Babiloni no luko l lulya pa membu shabo,’ e fyasosa Yehova, ‘ne calo ca bena Kaldi, m nkacilenga ukuba umwabula akantu umuyayaya. n 13 Kabili nkaleta pali cilya calo ifi fyonse ifyo nasosa pali cena, na fyonse ifyalembwa mwi buuku ili ifyo Yeremia aseseme pa nko shonse. o 14 Pantu inko ishingi ne shamfumu ishikalamba p shabalenga ukuba ababomfi; q kabili nkashilambula ukulingana ne micitile ya shiko kabili ukulingana ne milimo ya minwe ya shiko.’ ” r 15 Pantu Yehova, Lesa wa kwa Israele, atile kuli ine: “Buula mu minwe yandi kapu iyi iya mwangashi wa bukali bwandi, kabili unwenshe inko shonse isho ndekutumako. s 16 Kabili bali no kunwa no kutalantanta no kuba nga bantu abapena pa mulandu wa lupanga ulo ndetuma mu kati kabo.” t r Am 137:8; Ye 50:29; Ye 51:6; Ye 51:24; Uks 18:6; s Yb 21:20; Am 75:8; Es 51:17; Ye 25:26; Uks 14:10; Uks 16:19; t Ye 51:7; Isb 4:21; Ek 23:34; Na 3:11.

YEREMIA 25:17-34

Inko shikanwa muli kapu ya kwa Lesa

17 Na ine nabuulile kapu mu minwe ya kwa Yehova no kunwensha inko shonse isho Yehova antumineko: a 18 e kutila, Yerusalemu ne misumba ya kwa Yuda ne shamfumu sha uko, na bacilolo ba uko, no kubalenga ukuba icibolya, ica kupapa, b icintu ica kulishishapo umunsoli kabili icitiipu, nge fyo caba na buno bushiku; c 19 na Farao imfumu ya ku Egupti na babomfi bakwe na bacilolo bakwe na bantu bakwe bonse; d 20 na cintobentobe onse uwa bantu ne shamfumu shonse isha ku calo ca Usi, e ne calo conse ica baPelishiti f na Ashkelone g na Gasa h na Ekrone i na bashalapo aba mu Ashidode; j 21 Edomu k na Moabu l na bana ba kwa Amone; m 22 ne shamfumu shonse isha kwa Turi n ne shamfumu shonse isha kwa Sidone o ne shamfumu sha pa cishi icabela mu citungu ca bemba; 23 na Dedani p na Tema q na Busi na bonse ababeya umushishi mu nsensematwi; r 24 ne shamfumu shonse isha baArabu s ne shamfumu shonse isha cintobentobe wa bantu abaikala mu matololo; 25 ne shamfumu shonse isha ku Simri ne shamfumu shonse isha ku Elamu t ne shamfumu shonse isha bena Madai; u 26 ne shamfumu shonse isha ku kapinda ka ku kuso ishabela mupepi ne shabela ukutali, imo na imo, na mabufumu yonse yambi aya pe sonde ayaba pano nse; ne mfumu ya ku Sheshaki v e ikakonkapo ukunwa pali bena. 27 “Kabili ukabebe auti, ‘Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila: “Nweni no kukolwa no kuluka no kupona ica kuti mufilwe no kwima w pa mulandu wa lupanga ulo ndetuma mu kati kenu.” ’ x 28 Nomba nga bakaana ukubuula kapu mu minwe yobe no kunwa, na

ICIPA. 25 a Ye 1:10 Ye 27:3 Ye 51:7 b 2Is 22:19 Ye 24:9 c Esr 9:7 Ye 44:22 d Ye 46:2 Ek 29:2 Ek 32:31 e Yb 1:1 f Es 14:31 Ye 47:1 Ek 25:15 Ams 1:8 Sef 2:5 Sek 9:6 g Ye 47:5 Sef 2:4 h Yos 13:3 i Sek 9:5 j Es 20:1 k Es 34:5 Ye 49:17 Ek 35:15 l Ye 48:1 Ek 25:8 m Ye 49:1 Ek 25:2 Ams 1:13 n Es 23:15 Ek 28:2 o Ye 27:3 Ye 47:4 Ek 32:30 p Es 21:13 Ye 49:8 Ek 25:13 q Es 21:14 r Ye 9:26 Ye 49:32 s 2Im 9:14 Ye 49:31 t Ye 49:34 Ek 32:24 u Ye 51:11 v Ye 51:41 w Es 63:6 Isb 4:21 Hab 2:16 x Ek 21:4



















Ku Kulyo a Am 75:8 b 1Is 9:7 Ye 7:14 Da 9:18 1Pe 4:17 c Amp 11:31 Ye 49:12 Ob 16 d Es 42:13 Yoe 3:16 Ams 1:2 e Am 11:4 Am 132:14 f Es 16:9 Ye 48:33 g Es 34:8 Ho 4:1 Ho 12:2 Mk 6:2 h Ek 18:30 Ek 20:35 Yoe 3:2 i Amp 2:22 Es 66:16 Ams 9:10 j Es 34:2 Ye 25:17 k Es 30:30 Es 66:15 Ye 23:19 Ye 30:23 Sef 3:8 l Es 34:3 Es 66:16 Ye 12:12

1000

iwe ubebe auti, ‘Yehova wa mabumba atila: “Ukunwa kwena mulenwa. a 29 Pantu, moneni! nkabalilapo ukuleta ubucushi b pa musumba uwainikwa ishina lyandi, bushe imwe mukalekwa fye ukwabula ukukandwa?” ’ c “ ‘Tamwakalekwe fye ukwabula ukukandwa; pantu kuli ulupanga ulo ndeita ukuti lwise pa bekashi bonse aba pe sonde,’ e fyasosa Yehova wa mabumba. 30 “Lelo iwe useseme kuli bena amashiwi yonse aya, no kubeba auti, ‘Yehova akabulumad ukufuma mu muulu, no kusansula ishiwi lyakwe e ukufuma uko aikala ukwa mushilo. Akabuluma ukufuma uko aikala. Akapunda pa bekashi bonse aba pano isonde, f ngo kupunda kwa balenyantaula imyangashi.’ 31 “ ‘Icongo cikafika na ku mpela ya pe sonde, pantu Yehova ali no mulandu wa kushinina inko. g Akapingula abantunse bonse. h Kabili ababipa akaleka bakepaiwe ku lupanga,’ i e fyasosa Yehova. 32 “Yehova wa mabumba atila, ‘Moneni! Ubucushi bukafuma ku luko lumo no kuya ku luko lumbi, j kabili icipuupu ca mwela icikalamba cikema ukufuma ukwalepesha pe sonde. k 33 Mu bushiku ubo abakepaiwa kuli Yehova, bakakumana pano isonde, ukufuma ku mpela ukufika na ku mpela. l Tabakabalooshe, kabili tabakabalonganike nangu ukubashiika. m Bakaba umufundo pa mushili.” n 34 “Loosheni, mwe bacemi, no kupunda! o Kabili ifumfunyeni mu mito, p mwe bakanabesa ba mu mukuni, q pantu inshiku shenu isha kumwipaya no kumusalanganya nashifika, r kabili m Am 79:3; Es 14:19; n Am 83:10; Es 5:25; Ye 8:2; Ye 9:22; o Ye 4:8; p Ye 6:26; q Ek 34:17; r Es 33:1.

1001

Basokwa. Bafwaya ukwipaya Yeremia

mukonaulwa nge cipe icisuma! a 35 Ukwa kufulumukila abacemi nakuloba, ne nshila ya kupusukilamo abakankaala aba mu mukuni nailoba. b 36 Umfweni! Ukupunda kwa bacemi, ne misowa ya bakankaala ba mu mukuni, pantu Yehova aleonaula umulemfwe wabo. 37 Na mu fifulo fya mutende tamuli ica mweo pa mulandu wa bukali bwa kwa Yehova ubulepya ngo mulilo. c 38 Nafuma umwa kufisama mwakwe ngo musepela wa nkalamo, d pantu icalo cabo nacisanguka ica kupapa pa mulandu wa lupanga ulukali na pa mulandu wa bukali bwakwe ubulepya ngo mulilo.” e kutendeka kwa kute26 Ku ka kwa kwa Yehoyakimu f mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda, kwaishile ici cebo ukufuma kuli Yehova, ica kuti: 2 “Yehova atila, ‘Keminine mu lubansa lwa ng’anda ya kwa Yehova, g kabili ulande fyonse ifyo nalakweba ukusosa kuli bonse aba mu misumba ya kwa Yuda abaleisa ku kupepa mu ng’anda ya kwa Yehova. h Wishako amashiwi nangu yamo. i 3 Nalimo kuti baumfwa no kuleka, umuntu onse imibele yakwe iyabipa, j kabili kuti naumfwa ubulanda pa bucushi ubo ndetontonkanya ukubaletela pa mulandu wa micitile yabo iyabipa. k 4 Kabili ubebe ati: “Yehova atila, ‘Nga tamwaumfwe kuli ine no kwenda mu mafunde yandi l ayo namupeela, m 5 no kumfwila amashiwi ya babomfi bandi bakasesema, abo ndetuma kuli imwe, abo mushumfwako, n 6 na ine nkalenga ino ng’anda ukuba nge ya ku Shilo, o no yu musumba nkaulenga ukuba icitiipu ku nko shonse isha pe sonde.’ ” ’ ” p 7 Awe bashimapepo na bakasesema na bantu bonse

ICIPA. 25 a Ye 22:28 b Ye 32:4 Ye 52:8 Ams 2:14 c Es 27:10 d Ho 5:14 e Ye 25:12



















ICIPA. 26 f 2Is 23:34 2Im 36:4 Ye 1:3 Ye 25:1 Ye 35:1 Ye 36:1 g Ye 19:14 Yh 18:20 Imi 5:20 h Es 58:1 Ye 1:7 i Amg 4:2 Imi 20:27 Uks 22:19 j Es 1:16 Es 55:7 Ye 36:3 Ek 18:27 k 1Is 21:29 Ye 18:8 l Le 26:14 Amg 28:15 m Ye 44:10 n 2Is 17:13 Ye 7:13 Ye 11:7 Ye 25:3 o Am 78:60 Ye 7:12 p Ye 24:9



















Ku Kulyo a Ye 26:2 b Am 37:32 Ams 5:10 c Am 78:60 d Ye 38:4 e 2Is 15:35 2Im 27:3 Ye 36:10 f Ye 18:20 Mt 26:66 g Ye 26:2 Ye 38:4 h Ye 1:17 i Ye 7:3 Ye 35:15 j Am 103:10 Ye 18:8 Ye 36:3 Ek 18:32 Yn 3:9 k Yos 9:25 Ye 38:5 l 2Sa 15:26 m Imp 35:33 Amg 19:10 Amp 6:17 n Ye 1:17 Ye 26:2

YEREMIA 25:35–26:15

baumfwile Yeremia alesosa aya mashiwi mu ng’anda ya kwa Yehova. a 8 Nomba ilyo Yeremia apwishishe ukulanda fyonse ifyo Yehova amwebele ukulanda ku bantu bonse, bashimapepo na bakasesema na bantu bonse balimwikete, no kumweba ati: “Ukufwa kwena walafwa. b 9 Nga cinshi ico wasesemena mwi shina lya kwa Yehova, auti, ‘Ino ng’anda ikaba nge ya ku Shilo, c na uno musumba ukonaulwa kabili tamwakabe umwikashi’?” Na bantu bonse balongene ukushinguluka Yeremia mu ng’anda ya kwa Yehova. 10 Awe bacilolo ba kwa Yuda balyumfwile aya mashiwi, kabili bafumine ku ng’anda ya mfumu no kwisa ku ng’anda ya kwa Yehova d no kwikala pa mpongolo iipya iya kwa Yehova. e 11 E lyo bashimapepo na bakasesema balaeba bacilolo na bantu bonse, abati: “Uyu muntu alingile ukupingulwa ukufwa, f pantu asesemene uno musumba nge fyo muyumfwilile na matwi yenu.” g 12 Na o Yeremia atile kuli bacilolo bonse na ku bantu bonse: “Ni Yehova e wantumine ukusesema pali ino ng’anda na pali uno musumba fyonse ifyo mumfwile. h 13 E ico wamyeni imibele yenu ne micitile yenu, i no kumfwila ishiwi lya kwa Yehova Lesa wenu, kabili Yehova akomfwa ubulanda pa bucushi ubo atile aleleta pali imwe. j 14 Lelo ine, moneni, ndi mu minwe yenu. k Citeni kuli ine icisuma nangu icalungama mu menso yenu. l 15 Nomba ico mwishibe fye ca kuti, nga mwanjipaya, ninshi mulopa wa kaele mulebika pa mitwe yenu na pali uno musumba na pa bekashi ba uko, m pantu ine ukulanda fye ica cine, ni Yehova e wantumine ukulanda ifi fyonse kuli imwe.” n

YEREMIA 26:16–27:7 16 E lyo bacilolo a bonse na bantu bonse batile kuli bashimapepo na bakasesema: “Uyu muntu talingile ukupingulwa ukufwa, b pantu ni mwi shina lya kwa Yehova Lesa wesu e mo alandiile kuli ifwe.” c 17 Kabili bamo aba mu bakalamba ba mu calo balimine balaeba ulukuta lonse ulwa bantu, abati: d 18 “Mikae uwa ku Moreshete f alesesema mu nshiku sha kwa Hisekia imfumu ya kwa Yuda g no kusosa ku baYuda bonse ati, ‘Yehova wa mabumba atila: “Sione akalimwa nge bala, h na Yerusalemu akashala ifitantaala, i no lupili lwa Ng’anda lukaba lwa fifulo fya kupepelapo ifya mu mutengo.” ’ j 19 Bushe Hisekia imfumu ya kwa Yuda na baYuda bonse balimwipeye? Bushe tatiinine Yehova no kunasha umutima wa kwa Yehova, k ica kuti Yehova aumfwile ubulanda pa fyabipa ifyo atile ali no kubaletela? l E ico tuleiletela fye ubucushi fwe bene. m 20 “Kabili kwali umuntu uwalesesemena mwi shina lya kwa Yehova, Uriya mwana Shemaya uwa ku Kiriati-yearimu. n Kabili alesesema pali uno musumba na pali cino calo ukulingana na mashiwi yonse aya kwa Yeremia. 21 Ilyo Imfumu Yehoyakimu o na bantu ba iko bonse impalume na bacilolo bonse baumfwile amashiwi yakwe, imfumu yapangile ukumwipaya. p Awe na o Uriya pa kumfwa ifi apo pene alitiinine, q kabili alifulumwike no kuya ku Egupti. 22 Lelo Imfumu Yehoyakimu yatumine bamo ku Egupti, Elnatani mwana Akbore r pamo na baume bambi ukuya ku Egupti. 23 Na bo bailesenda Uriya ku Egupti no kumuleta ku Mfumu Yehoyakimu, na yo yamwipaile ku lu-

Ifyo Mika aseseme. Uriya. Ikoli ICIPA. 26 a Ye 36:19 b Amp 16:7 Ye 38:9 c Yak 5:10 d Imi 5:34 e Mk 1:1 f Mk 1:14 g 2Im 29:1 h Am 79:1 i Ye 9:11 j Mk 3:12 k 2Im 32:26 l Ukf 32:14 2Sa 24:16 m Imp 35:33 Imi 5:39 n Yos 15:60 Yos 18:14 1Sa 7:2 o 2Is 23:34 2Im 36:5 p 2Im 16:10 q 1Is 19:3 Amp 29:25 Mt 10:28 r 2Is 22:12 Ye 36:12



















Ku Kulyo a Ye 2:30 Mt 23:31 1Te 2:15 b 2Is 22:12 2Im 34:20 Ye 39:14 Ye 40:5 c 2Is 22:10 d 1Is 18:4 Imi 23:10



















ICIPA. 27 e 2Is 23:24 f Ye 28:10 g Ek 4:1 Ek 24:3 h Ek 25:12 Ams 1:9 Ob 1 i 2Is 3:4 Ye 48:1 Ek 25:8 Ams 2:1 j Ye 25:21 Ye 49:1 Ek 25:2 Ams 1:13 k Es 23:1 Ye 47:4 Ek 26:3 Ams 1:10 Sek 9:3 l Es 23:4 Ye 25:22 Ek 28:21 Yoe 3:4 m Ukf 5:1 Ye 10:10 n Am 102:25 Am 115:15 Am 146:6 Es 44:24 Es 45:12 Ye 51:19 o Ukt 1:26 Ukt 2:7 Es 42:5 Imi 17:26 p Ukt 1:24 q Ukt 1:2 r Am 136:12 Ye 32:17 s Ukt 1:29 Am 115:16 Da 4:17 t Ye 28:14 Da 2:37

1002

panga a no kupoosa icitumbi cakwe mu nshiishi ya bana ba bantu.” 24 Kabili ukuboko kwa kwa Ahikamu b mwana Shafani c kwali na Yeremia, ukuti epeelwa mu minwe ya bantu ukuti bamwipaye. d kutendeka kwa kute27 Ku ka kwa kwa Yehoyakimu mwana Yoshia, e imfumu ya kwa Yuda, icebo ici caishile kuli Yeremia ukufuma kuli Yehova aciti: 2 “Yehova anjeba ati, ‘Cita imyando ne koli, f no kufibika pa mukoshi obe. g 3 Kabili upeele inkombe ishileisa ku Yerusalemu kuli Sidekia imfumu ya kwa Yuda shitwale ku mfumu ya kwa Edomu h na ku mfumu ya kwa Moabu i na ku mfumu ya bana ba kwa Amone j na ku mfumu ya ku Turi k na ku mfumu ya ku Sidone. l 4 Kabili ushilaishe amashiwi kuli bashikulu ba shiko auti: “ ‘ “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele; m atila musose ifi kuli bashikulwinwe, amuti, 5 ‘Nine napangile isonde, n abantunse o ne nama p ifyaba pe sonde ku maka yandi ayakalamba q na ku kuboko kwandi ukwatambalikwa; r kabili nalilipeela ku o ntemenwe. s 6 Nomba nalipeela ifyalo fyonse ifi kuli Nebukadnesari1 imfumu ya ku Babiloni, t umubomfi wandi; u kabili nalimupeela ne nama sha mu mpanga ukuti shilemubombela. v 7 Ne nko shonse shili no kumubombela w no mwana wakwe no mwishikulu wakwe mpaka inshita ya calo cakwe ikafike, x e lyo inko ishingi ne shamfumu ishikalamba shikamucita umubomfi.’ y u Ye 25:9; Ye 43:10; Ek 29:18; v Am 50:10; Ye 28:14; Da 2:38; w 2Im 36:20; Ye 25:11; x Am 137:8; Ye 25:12; Ye 50:14; Ye 50:27; Da 5:26; y Ye 25:14; Ye 51:11.

Ye 27:61 Mu fikomo fimbi paba ati, “Nebukadresari.”

1003

Sidekia aebwa ukunakila. Ifipe

8 “ ‘ “ ‘Kabili uluko no bufumu ifishakabombele Nebukadnesari imfumu ya ku Babiloni; kabili uluko ulushakengishe umukoshi mwi koli lya mfumu ya ku Babiloni, nkalukandila ku lupanga a na ku cipowe b na ku cikuko, c ‘mpaka nkalupwishe ukubomfya ukuboko kwakwe,’ d e fyasosa Yehova. 9 “ ‘ “ ‘E ico imwe mwiumfwa kuli bakasesema e benu na bakabuka benu na bakaloota benu f na bacita ifinjelengwe benu na ku ndoshi shenu, g abaleti kuli imwe: “Tamwakabombele imfumu ya ku Babiloni.” h 10 Pantu bufi balesesema kuli imwe, pa kuti mufume mu calo cenu no kuya ukutali; na ine nkamupasa, kabili mukaloba. i 11 “ ‘ “ ‘Nomba uluko ulukengisha umukoshi mwi koli lya mfumu ya ku Babiloni no kuibombela, nkaluleka lukekale mu calo ca luko,’ e fyasosa Yehova, ‘kabili lukalimamo no kwikalamo.’ ” ’ ” j 12 Kabili nasosele kuli Sidekia k imfumu ya kwa Yuda ukulingana na mashiwi yonse aya, l nati: “Ingisheni imikoshi yenu mwi koli lya mfumu ya ku Babiloni no kuibombela na bantu ba iko, no kuba no mweo. m 13 Cinshi ico mulefwila, iwe na bantu bobe, ku lupanga n na ku cipowe o na ku cikuko p ukulingana ne fyo Yehova asosele ku luko ulwakaana ukubombela imfumu ya ku Babiloni? 14 Kabili mwiumfwa ku mashiwi ya bakasesema abalesosa kuli imwe abati, ‘Tamwakabombele imfumu ya ku Babiloni,’ q pantu bufi balesesema kuli imwe. r 15 “ ‘Pantu nshabatumine,’ e fyasosa Yehova, ‘lelo bufi balesesemena mwi shina lyandi, pa kuti imupase, s kabili mulobe, t imwe na bakasesema abalesesema kuli imwe.’ ” u 16 Na kuli bashimapepo na

ICIPA. 27 a 2Is 25:7 Ye 21:9 Ye 42:16 Ek 26:8 b 2Is 25:3 Isb 4:9 c Ye 32:24 d Ye 24:10 e Amg 18:20 Es 8:19 f Ye 29:8 g Es 47:12 h Ye 28:2 Ye 28:11 i Ye 28:16 j Ye 38:2 Ye 40:9 Ye 42:10 k 2Is 24:17 1Im 3:15 2Im 36:10 Ye 37:1 l 2Im 36:12 m Amp 1:33 Ye 38:20 n Amg 28:63 Ek 18:31 Ek 33:11 o Amg 28:53 Ek 14:21 p Amg 28:61 Ye 38:2 q Ye 37:19 r Ye 14:14 Ye 23:21 Ye 28:15 Ye 29:8 Ek 13:6 s Amg 28:64 t Le 26:38 Amg 30:18 u 1Is 22:23 Ye 20:6 Ye 29:21 Ek 13:3



















Ku Kulyo a 2Is 24:13 2Im 36:7 Ye 28:3 Da 1:2 b Ye 14:13 c Ye 27:11 d Le 26:33 Ye 38:17 Ye 38:23 e 1Is 18:24 Ye 7:16 f 1Is 7:15 2Is 25:17 2Im 4:12 Ye 52:21 g 1Is 7:23 2Is 25:13 h 1Is 7:27 2Is 25:16 2Im 4:14 Ye 52:17 i 2Is 25:14 2Im 36:18 j 2Is 24:15 2Im 36:10 Ye 22:28 k 2Is 24:14 Ye 24:1 Ye 29:1 Da 1:3 l 2Im 36:10 m 2Is 25:13 2Im 36:18 Ye 52:18 Da 5:3 n 2Im 36:21 Esr 1:7 Ye 29:10

YEREMIA 27:8–28:1

kuli abo bantu bonse, natile: “E fyasosa Yehova, ‘Mwiumfwa ku mashiwi ya bakasesema benu abalesesema kuli imwe abati: “Moneni! Ifipe fya mu ng’anda ya kwa Yehova fili no kubweshiwa nomba line ukufuma ku Babiloni!” a Pantu bufi balesesema kuli imwe. b 17 Mwiumfwa kuli bena. Bombeleni imfumu ya ku Babiloni no kuba no mweo. c Nga cinshi ico uno musumba walabela icibolya? d 18 Lelo nga ni bakasesema kabili icebo ca kwa Yehova nga caba muli bena, shi nabapapaate Yehova wa mabumba, e ukuti bekatwala ifipe ifyashala mu ng’anda ya kwa Yehova na mu ng’anda ya mfumu ya kwa Yuda na mu Yerusalemu ku Babiloni.’ 19 “Pantu e fyo Yehova wa mabumba asosa pa fyaimikwa f ne cishiba g ne fya kusendelapo h ne fipe ifyashala ificili muli uno musumba, i 20 ifyo Nebukadnesari imfumu ya ku Babiloni ashasendele ilyo asendele Yekonia j mwana Yehoyakimu, imfumu ya kwa Yuda, ukufuma mu Yerusalemu ukuya muli bunkole ku Babiloni, pamo na bakankaala bonse aba mu Yuda na mu Yerusalemu; k 21 pantu e fyo Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, asosa pa fipe ifyashala mu ng’anda ya kwa Yehova na mu ng’anda ya mfumu ya kwa Yuda na mu Yerusalemu ati, l 22 ‘ “Ku Babiloni e ko fikatwalwa m kabili e ko fikekala mpaka ubushiku nkafibukisha,” n e fyasosa Yehova. “E lyo nkafisenda no kufileta kuli cino cifulo.” ’ ” o muli ulya mwaka, 28 Nomba ku kutendeka kwa kuteka kwa kwa Sidekia p imfumu ya kwa Yuda, mu mwaka walenga ine (4), mu mweshi walenga isano, Hanania q mwana Asuri, o Amg 30:3; Esr 5:14; Esr 7:19; 24:17; 2Im 36:10; q Ye 28:11.

ICIPA. 28 p 2Is

YEREMIA 28:2–29:2

Hanania asesema ubufi. Ikoli lya cela

kasesema uwafumine ku Gibeone, a asosele kuli ine mu ng’anda ya kwa Yehova pa menso ya bashimapepo na bantu bonse ati: 2 “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila, ‘Nkafuna ikoli lya mfumu ya ku Babiloni. b 3 Mu myaka ibili iituntulu nkabwesesha kuli cino cifulo ifipe fyonse ifya mu ng’anda ya kwa Yehova ifyo Nebukadnesari imfumu ya ku Babiloni c asendele kuli cino cifulo no kufitwala ku Babiloni.’ ” 4 “ ‘Kabili Yekonia d mwana Yehoyakimu, e imfumu ya kwa Yuda, na bankole bonse aba kwa Yuda abaile ku Babiloni f nkababwesesha kuli cino cifulo,’ e fyasosa Yehova, ‘pantu nkafuna ikoli g lya mfumu ya ku Babiloni.’ ” 5 E lyo Yeremia kasesema atile kuli Hanania kasesema pa menso ya bashimapepo bonse na pa menso ya bantu bonse abaiminine mu ng’anda ya kwa Yehova; h 6 kabili Yeremia kasesema asosele ati: “Ameni! i Yehova nacite ifyo fine! Yehova nafikilishe amashiwi ayo wasesema no kubwesha ifipe fya mu ng’anda ya kwa Yehova na bankole bonse ukufuma ku Babiloni ukwisa kuno! j 7 Lelo, shi umfwa amashiwi aya ayo ndesosa mu matwi yobe na mu matwi ya bantu bonse. k 8 Bakasesema abantangilile kabili abakutangilile ukufuma na kale, l balesesema pa nkondo no bucushi ne fikuko ifyali no kwisa pa fyalo ifingi na pa mabufumu ayakalamba. m 9 Kabili kasesema uwasobela umutende, n ilyo amashiwi yakwe yashilafikilishiwa, akeshibikwa kasesema untu Yehova atumine ica cine.” o 10 E lyo Hanania kasesema afumishe ikoli pa mukoshi wa kwa Yeremia kasesema no kulifuna. p 11 Kabili Hanania q asosele pa menso ya bantu bo-

ICIPA. 28 a Yos 11:19 2Sa 21:2 b Ye 27:8 Mk 3:11 c 2Is 24:13 Ye 27:16 Da 1:2 d 2Is 24:8 2Is 25:27 Est 2:6 Ye 22:24 Ye 37:1 e 2Is 23:36 2Is 24:6 f 2Is 24:14 Ye 24:1 g Ye 30:8 h Ye 7:2 Ye 19:14 Ye 26:2 i 1Is 1:36 Am 41:13 Ye 11:5 2Ko 1:20 j Ye 28:3 k 1Is 22:28 l Amg 4:26 Amg 28:15 m 1Is 22:8 Yn 3:6 n Ye 6:14 Ye 14:13 Ek 13:10 o Amg 18:22 p Am 10:13 Ye 27:2 q Ye 28:1



















Ku Kulyo a 1Is 13:18 2Im 18:10 Ye 23:17 Ye 29:9 b Ye 28:4 c Amp 14:7 Amp 26:4 d Ye 29:30 e Ye 27:2 Ye 28:10 f Amg 28:48 g Amg 28:49 h Amg 28:48 Ye 5:19 Ye 27:7 i Ye 27:6 Da 2:38 j Ye 28:1 k Amg 13:1 Ye 14:14 Ye 23:21 Ye 27:15 Ye 29:31 Ek 13:3 Sek 13:3 Lk 6:26 l Amg 18:20 1Sa 2:34 m Amg 13:5 Ye 29:32 n 2Is 7:17



















ICIPA. 29 o 2Is 24:15 Ye 24:1 p 2Is 24:8 2Im 36:9 Ye 22:24 Ye 27:20 Ye 28:4 q 2Is 24:12 Ye 22:26

1004

nse ati: “Yehova atila, a ‘Ifi fine e fyo nkafuna ikoli lya kwa Nebukadnesari imfumu ya ku Babiloni mu myaka ibili iyashalako ukulifumya pa mikoshi ya nko shonse.’ ” b Na o Yeremia kasesema alifuminepo aya. c 12 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia, d ilyo Hanania kasesema afunine ikoli no kulifumya pa mukoshi wa kwa Yeremia, no kutila: 13 “Kabiye, kebe Hanania auti, ‘Yehova atila: “Iwe wafuna ikoli e lya cimuti, nomba walapangilamo ikoli lya cela.” f 14 Pantu Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila: “Nkabika ikoli lya cela pa mukoshi wa nko shonse ishi, pa kuti shikabombele Nebukadnesari imfumu ya ku Babiloni; g na sho shikamubombela. h Nkamupeela ne nama sha mu mpanga.” ’ ” i 15 E lyo Yeremia kasesema atile kuli Hanania j kasesema: “Umfwa, iwe Hanania! Yehova takutumine iyo, lelo walenga aba bantu ukucetekela ubufi. k 16 E ico Yehova atila, ‘Mona! Ndekufumya pano calo. Uno mwaka ulefwa, l pantu ico usosele, kupondokela Yehova apabuuta.’ ” m 17 Awe Hanania kasesema alifwile muli ulya wine mwaka, mu mweshi walenga cinelubali (7). n aya e mashiwi yali 29 Kabili muli kalata iyo Yeremia kasesema atumine ukufuma ku Yerusalemu ukuya ku bakalamba abashelepo pali balya basendele muli bunkole na kuli bashimapepo na bakasesema na bantu bonse, abo Nebukadnesari asendele muli bunkole ukubafumya mu Yerusalemu no kubatwala ku Babiloni, o 2 pa numa ya kuya kwa mfumu Yekonia p na namfumu q na babomfi ba kwi sano, na bacilolo

1005

Bankole baebwa ukukuula. Ulupanga

ba kwa Yuda na Yerusalemu, a na bacenjela mu fya kupangapanga na bakakuula ba mpungu b ukufuma mu Yerusalemu. 3 Apeele iyi kalata kuli Elasa mwana Shafani c na Gemaria mwana Hilkia, abo Sidekia d imfumu ya kwa Yuda atumine ku Babiloni kuli Nebukadnesari imfumu ya ku Babiloni. Ifi e fyali muli kalata: 4 “Ifi e fyo Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, asosa kuli bankole bonse, abo natwele muli bunkole e ukufuma ku Yerusalemu no kubatwala ku Babiloni, 5 ‘Kuuleni amayanda no kwikalamo, kabili limeni amabala no kulya ifisabo fya yako. f 6 Upeni abanakashi no kufyala abana baume na bana banakashi; g kabili fwayeni abanakashi aba kuti abana benu abaume bope kabili ufyeni abana benu abanakashi ku baume, pa kuti bafyale abana baume na bana banakashi; kabili fuleni uko kwine, mwicepa iyo. 7 Kabili lombeni ukuti mu musumba uo namutwalako muli bunkole mube umutende, kabili upepeleniko kuli Yehova, pantu nga mwaba umutende, na imwe mukaba no mutende. h 8 Pantu Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila: “Mwileka bakasesema benu abali mu kati kenu na bakabuka benu bamubepe, i kabili mwiumfwa ku filoto fyabo ifyo balelota. j 9 Pantu ‘bufi balesesemena mwi shina lyandi. Nshabatumine,’ k e fyasosa Yehova.” ’ ” 10 “Pantu Yehova atila, ‘Ilyo ikafikilishiwa imyaka amakumi cinelubali (70) ku Babiloni, nkamupempula, l kabili nkafikilisha kuli imwe amashiwi yandi ayasuma no kumubwesesha kuli cino cifulo.’ m 11 “ ‘Pantu ninjishiba amatontonkanyo ayo ndetontonkanya

ICIPA. 29 a 2Is 24:14 b 2Is 24:16 c 2Is 22:8 Ye 26:24 Ye 39:14 Ek 8:11 d 2Is 24:18 2Im 36:11 e Amg 28:41 Ye 24:5 f Ye 29:28 g Ukt 1:28 Ukt 9:7 h Esr 6:10 Esr 7:23 1Ti 2:2 i Ye 14:14 Ye 23:21 Ye 27:14 Ef 5:6 j Amg 13:3 k Ye 23:21 Ye 28:15 l 2Im 36:21 Esr 1:1 Ye 27:22 Da 9:2 Sek 1:12 Sek 7:5 m Amg 30:3 Esr 2:1 Ye 24:6



















Ku Kulyo a Yb 23:13 Am 33:11 Am 40:5 b Sef 3:15 c Ye 31:17 d Am 10:17 Es 30:19 Da 9:3 Yh 9:31 e Le 26:40 1Is 8:47 Mt 7:7 f Amg 4:29 Amg 30:2 1Is 8:48 Ye 24:7 g Amg 4:7 Es 55:6 h Amg 30:4 Es 49:25 Ye 23:3 Ye 30:3 Ek 39:28 Yoe 3:1 i Am 126:1 Ho 6:11 Ams 9:14 Sef 3:20 j Ye 22:2 Ye 28:1 k 2Is 24:14 l Le 26:33 Ye 24:10 m Amg 28:53 Ye 15:2 n Amg 28:61 Ye 34:17 o Ye 24:2 Ye 24:8 p Le 26:33 Amg 28:25 2Im 29:8 Ye 15:4 Ye 24:10 Ye 34:17 q Amg 29:24 1Is 9:8 2Im 7:21 Am 44:11 Ye 24:9 Ye 25:9 Isb 2:15

YEREMIA 29:3-19

pali imwe,’ a e fyasosa Yehova, ‘amatontonkanyo ya mutende, te ya bubi iyo, b aya kumupeela inshita ya ku ntanshi iisuma ne subilo. c 12 Kabili mukalilila kuli ine, mukesa no kupepa kuli ine, na ine nkomfwa kuli imwe.’ d 13 “ ‘Kabili mukamfwaya no kunsanga, e pantu mukamfwaya no mutima wenu onse. f 14 Kabili nkaleka mukansange,’ g e fyasosa Yehova. ‘Nkalonganika na bankole benu bonse no kumulonganika ukufuma mu nko shonse ne cifulo conse umo namupashiile,’ h e fyasosa Yehova. ‘Kabili nkamubwesesha ku cifulo uko namufumishe ilyo namutwele muli bunkole.’ i 15 Lelo muleti, ‘Yehova alitwimisha bakasesema mu Babiloni.’ 16 “Pantu e fyasosa Yehova ku mfumu yaikala pa cipuna ca bufumu ica kwa Davidi j na ku bantu bonse abekala muli uno musumba, bamunyinenwe abashaile pamo na imwe muli bunkole, k 17 ‘Yehova wa mabumba atila: “Moneni, ndebatumina ulupanga, l icipowe, m ne cikuko, n kabili nkabalenga ukuba nga makunyu ayaonaika ayo umuntu ashingalya pa mulandu wa kubipa.” ’ o 18 “ ‘Kabili nkabakonka no lupanga, ne cipowe ne cikuko, kabili nkabalenga bakabe ica kututumya mu mabufumu yonse aya pano isonde, p no kuba icitiipu ne ca kupapa ne ca kulishishapo umunsoli no kuba abaseebana mu nko shonse umo nkabapashila, q 19 pa mulandu wa kuti tabaumfwilile amashiwi yandi ayo natumine kuli bena mu babomfi bandi bakasesema, nalecelela no kubatuma,’ r e fyasosa Yehova. r Ye 7:13; Ye 25:4; Ye 32:33.

YEREMIA 29:20–30:6

Shemaya abifya. Kalata kuli bankole

“ ‘Lelo tamwaumfwile kuli ine,’ a e fyo Yehova asosa. 20 “Lelo imwe umfweni amashiwi ya kwa Yehova, bonse mwe baba muli bunkole, b mwe bo nafumishe mu Yerusalemu no kumutwala mu Babiloni. c 21 E fyo Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, asosa pali Ahabu mwana Kolaya na pali Sidekia mwana Maaseya, abalesesemena ubufi mwi shina lyandi kuli imwe, d ‘Moneni, nkabapeela mu minwe ya kwa Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni, kabili akabepaila pa menso yenu. e 22 Kabili kuli bena e ko bonse abaYuda abali muli bunkole mu Babiloni bakafumya amashiwi ya kulapisha, aya kuti: “Yehova akucite nga Sidekia na Ahabu, f abo imfumu ya ku Babiloni yaocele mu mulilo!” g 23 pa mulandu wa kucita ubupumbu muli Israele, h kabili bacita ubucende na bakashi ba banabo i no kulandila ubufi mwi shina lyandi, amashiwi ayo nshabebele. j “ ‘ “Nine naishiba kabili ndi nte,” k e fyasosa Yehova.’ ” 24 “Kabili usose kuli Shemayal uwa ku Nehelamu auti, 25 ‘Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila: “Pa mulandu wa kuti nautumina mwi shina lyobe amakalata m ku bantu bonse abali mu Yerusalemu, na kuli Sefania n mwana Maaseya, shimapepo, na kuli bashimapepo bonse, auti, 26 ‘Yehova nakulenga ukuba shimapepo mu cifulo ca kwa Yehoyada shimapepo, ukuba kangalila mukalamba uwa mu ng’anda ya kwa Yehova, o kabili umuntu onse uwapena p kabili ulecita nga kasesema, ukamubike mu makusu; q 27 nomba cinshi ico mushikalipilile Yeremia uwa ku Anatote r ulecita nga kasesema kuli imwe? s 28 Pantu e mulandu wine atumine amashiwi

ICIPA. 29 a Ye 6:19 Ye 26:5 Imi 28:27 b 2Is 24:14 c Ye 24:5 Mk 4:10 d Ye 14:14 Ye 29:8 Isb 2:14 2Pe 2:1 e Ye 52:27 f Amg 29:20 Es 65:15 g Da 3:6 h Ye 23:14 i Ye 7:9 Ho 4:2 j Ye 27:15 k Amp 5:21 Ye 16:17 Ye 23:24 Mal 3:5 He 4:13 l Ye 29:31 m 1Is 21:8 2Im 32:17 Neh 6:5 n 2Is 25:18 Ye 21:1 Ye 29:29 Ye 37:3 Ye 52:24 o Imp 3:32 Imp 4:16 Ye 20:1 p 2Is 9:11 Ho 9:7 q 2Im 16:10 Ye 20:2 Imi 16:24 r Ye 1:1 s 1Sa 10:6 1Sa 19:20 Ye 43:2



















Ku Kulyo a Ye 29:5 b 2Is 25:18 Ye 21:1 Ye 52:24 c 2Is 24:14 Ye 29:20 d Ye 14:14 Ye 23:21 Ye 28:15 Ek 13:8 2Pe 2:1 e Ye 29:24 f Ukf 20:5 Ukf 34:7 Ye 20:6 g 1Sa 2:30 h Amp 12:19 i Ye 28:16



















ICIPA. 30 j Ye 36:2 Ye 51:60 Da 7:1 Hab 2:2 Ro 15:4 k Amg 30:3 Am 53:6 Ye 27:22 Ye 29:14 Ek 39:25 Yoe 3:1 Ams 9:14 l Yos 14:1 Esr 2:1 Ye 16:15 Ye 32:44 Ek 20:42 m Ye 6:23

1006

kuli ifwe mu Babiloni ati: “Bunkole bukatantalila. Kuuleni amayanda no kwikalamo, kabili limeni amabala no kulya ifisabo fya yako, a—” ’ ” ’ ” 29 Kabili Sefania b shimapepo abelengele iyi kalata ninshi na Yeremia kasesema aleumfwako. 30 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia no kutila: 31 “Tuma amashiwi kuli bonse ababa muli bunkole c auti, ‘E fyasosa Yehova pali Shemaya uwa ku Nehelamu ati: “Pa mulandu wa kuti Shemaya nasesema kuli imwe, na ine nshamutumine, kabili eseshe ukumulenga ukucetekela ubufi, d 32 Yehova atila, ‘Moneni, nkakanda Shemayae uwa ku Nehelamu na bana bakwe.’ f “ ‘ “ ‘Takwakabe umuntu wakwe uukekala mu kati ka bantu aba; g kabili takamone ubusuma ubo ndecitila abantu bandi,’ h e fyasosa Yehova, ‘pantu ico asosele, kupondokela Yehova apabuuta.’ ” ’ ” i caishile kuli Yere30 Icebo mia ukufuma kuli Yehova, aciti: 2 “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Lemba mwi buuku fyonse ifyo nalakweba. j 3 Pantu, “mona! inshiku shileisa,” e fyo Yehova asosa, “kabili nkalonganika bankole ba bantu bandi, Israele na Yuda,” k e fyasosa Yehova, “kabili nkababwesesha ku calo ico napeele ifikolwe fyabo, kabili cikaba calo cabo na kabili.” ’ ” l 4 Kabili ifi e fyo Yehova asosele kuli Israele na kuli Yuda. 5 Pantu Yehova atila: “Natumfwa icongo ca kututuma, no mwenso, m kabili tapali umutende. 6 Ipusheni, mwe baume imwe, nga ca kutila umwaume kuti afyala umwana. Nomba cinshi ico ndemwena umwaume onse naikata amaboko mu mu-

1007

Bankole bakalonganikwa. Umukankaala

sana kwati mwanakashi uulepaapa, a ne finso fyonse nafyaluka? b 7 Iye! Pantu ubushiku bulya bukalamba, c kabili takwaba ubwaba nga bwena, d kabili ni nshita ya kucula kuli Yakobo. e Lelo akapusuka.” 8 “Kabili mu bushiku bulya,” e fyasosa Yehova wa mabumba, “nkafuna ikoli ukulifumya pa mikoshi yenu, nkaputaula ne nshinga, f kabili abantu bambi bambi tabakamulenge ukuba umubomfi wabo. 9 Kabili bakabombela Yehova Lesa wabo na Davidi imfumu yabo, g uo nkabemisha.” h 10 “Lelo iwe, we mubomfi wandi Yakobo, witiina,” e fyasosa Yehova, “kabili witutuma, we Israele. i Pantu mona, nkakupususha ukufuma ukutali na bana bobe ukufuma mu calo umo baba muli bunkole. j Kabili Yakobo akabwela no kwikala mu mutelelwe na mu mutende, takwakabe na wa kutiinya.” k 11 “Pantu ndi na iwe,” e fyasosa Yehova, “pa kuti nkupusushe; l lelo nkalofya inko shonse umo nakusalanganishishe. m Lelo iwe nshakakulofye. n Kabili nkakusalapula ukusalapula ukwalinga, nshakakuleke fye ukwabula ukukandwa.” o 12 Pantu e fyasosa Yehova: “Takuli ukundapwa ku kufunika kobe. p Impumo yobe ya mutatakuya. q 13 Takuli uwa kukupapaatilako pa kuti icilonda cobe cipole. r Takuli inshila ya kundapilwamo, nangu kuposhiwa. s 14 Bonse abakutemwa sana nabakulabako. t Tabalekufwaya. Pantu ninkuuma ngo kuuma kwa mulwani, u ukusalapula kwa muntu umunkalwe, v pa mulandu wa filubo w fyobe ifingi; imembu shobe nashifula. x 15 Nga cinshi ico ulelilila pa mulandu wa kufunika kobe? y Ukukalipwa kobe takwa-

ICIPA. 30 a Es 13:8 Ye 4:31 Ye 6:24 Mk 4:9 b Es 29:22 c Yoe 2:11 Ams 5:18 Sef 1:14 d Isb 1:12 Da 12:1 Mt 24:21 e Ho 12:2 f Es 9:4 Es 10:27 g Es 55:3 Ek 34:23 Ho 3:5 h Ek 37:24 Lk 1:69 Imi 2:30 Imi 13:23 i Es 41:13 Es 43:5 Es 44:2 j Es 49:25 Ye 3:18 k Ye 33:16 Ye 46:27 Ek 34:25 Ho 2:18 Mk 4:4 l Ye 46:27 Ek 11:17 m Es 47:11 Ye 50:29 Ye 51:24 n Le 26:44 Neh 9:31 Am 78:38 Isb 3:22 Ek 20:17 Ams 9:8 o Ukf 34:7 Am 6:1 Ye 10:24 Ye 46:28 p 2Im 36:16 Es 6:10 Ye 8:21 q Ye 15:18 r Am 106:23 s Ye 8:22 t Isb 1:2 Isb 1:19 u Isb 2:5 v Amg 28:50 w Am 90:8 x Ye 5:6 y Ye 15:18



















Ku Kulyo a 2Im 36:14 Neh 9:26 b Ukf 23:22 Es 33:1 Es 41:11 Ye 10:25 Ye 25:12 Ye 50:29 c Ye 51:56 Mk 5:9 d Sek 2:9 e Am 102:13 Am 103:3 Ye 33:6 Ho 6:1 f Am 44:13 g Neh 4:3 Isb 2:15 h Am 85:1 Ye 24:6 Ye 29:10 i Mk 4:8 j Am 48:3

YEREMIA 30:7-23

kapwe pa mulandu wa kufulisha kwa filubo fyobe; imembu shobe nashifula. a Nine ncitile ifi kuli iwe. 16 E ico bonse abalekonaula na bo bakonaulwa; b na balwani bobe bonse bakaya muli bunkole. c Na bakakusansa na bo bakasanswa, kabili bonse abakakupokolola ifipe, na bo nkalenga ukuti babapokolole ifipe. d 17 “Pantu nkakundapa, kabili nkaposha impumo shobe,” e e fyasosa Yehova. “Pantu balekwita ati umwanakashi uwatamfiwa. f Batila: ‘Ni Sione, uushakwata na wa kumufwaya.’ ” g 18 Yehova atila: “Moneni, nkalonganika bankole ba mu matenti ya kwa Yakobo, h kabili nkomfwila amatenti yakwe uluse. No musumba ukakuulwa apalundumana; i kabili ing’anda ya malinga ikaba palya pene ifwile ukuba. j 19 Kabili e mukalafuma ukutasha, ne congo ca baleseka. k Kabili nkabafusha, na bo tabakacepe; l nkabasandulula, kabili tabakasuulwe. m 20 Na bana bakwe bakaba filya fine bali kale, no lukuta lwakwe lukekalilila ku cinso candi. n Kabili nkakanda abalemucusha. o 21 No mukankaala wakwe akafuma muli ena, p na kateka wakwe akafuma mu kati kakwe; q kabili nkamupalamika, na o akapalama kuli ine.” r “Nga kanshi nani uyu uupeele umutima wakwe ukuba iciikatilo pa kuti apalame kuli ine?” s e fyasosa Yehova. 22 “Kabili mukaba abantu bandi, t na ine nkaba Lesa wenu.” u 23 Moneni! inkuuka ya kwa Yehova naifuma, no bukali, ne k Esr 3:12; Neh 8:17; Es 35:10; Es 51:11; Ye 31:4; l Amg 30:5; Es 27:6; Ye 33:22; Sek 10:8; m Es 60:22; Mk 4:7; Sef 3:19; n Am 102:28; Es 1:26; o Es 49:26; Ye 50:18; p Ukt 49:10; q Es 9:6; r Imp 16:5; Am 110:1; Da 7:13; Mt 3:17; He 9:24; s Amg 30:6; Ye 24:7; Mko 12:30; Ro 2:29; 2Ti 2:22; t Ek 11:20; Ho 2:23; Uks 21:3; u Ye 31:1; Ek 36:28; He 8:10.

YEREMIA 30:24–31:15 cikuuku ca mwela icilekukulula. a Pa mitwe ya mbifi e po cileshunda. b 24 Ubukali bwa kwa Yehova ubulepya ngo mulilo tabwakabwele mpaka akacite ubupingushi, mpaka akacite ifyaba mu mutima wakwe. c Mu nshiku sha ku mpela mukeluka bwino bwino umo cilolele. d “Mu nshita ilya,” e fyo Yehova asosa, “nkaba Lesa wa ndupwa shonse isha kwa Israele; na bo bakaba abantu bandi.” e 2 Yehova atila: “Abapuswike ku lupanga balipaalilwe mu matololo, f ilyo abena Israele baleya ku kutuusha.” g 3 Yehova amoneke kuli ine ukufuma ukutali, no kutila: “Nalikutemwa ukutemwa kwa muyayaya. h E mulandu wine nakupalamikila ukubomfya icikuuku. i 4 Kabili nkakukuula cipya cipya, na iwe ukakuulwa cipya cipya, j we nacisungu Israele. Awe ukabuula utuoma tobe no kuya mu kucinda nga bantu abaleseka. k 5 Ukalima amabala ya myangashi mu mpili sha Samaria. l Abalimi bakalima no kutendeka ukulya ifisabo fya yako. m 6 Pantu kuli ubushiku ilyo abalinshi ba mu citungu ca mpili ica kwa Efraimu bakabilisha abati, ‘Imeni, mwe bantu, natunine tuleya ku Sione, kuli Yehova Lesa wesu.’ ” n 7 Pantu Yehova atila: “Auleni kuli Yakobo no kusekelela, kabili bilikisheni ku luko ulwacila inko shonse. o Sabankanyeni. p Tasheni no kusosa amuti, ‘Mwe Yehova, pususheni abantu benu, abashalapo aba kwa Israele.’ q 8 Moneni, nkabaleta ukufuma ku calo ca ku kapinda ka ku kuso, r kabili nkabalonganika ukufuma ku ncende she sonde ishaba ukwalepesha. s Pakaba ne mpofu na balemana, abaimita na balepaapa, bonse capa-

31

Ifintu fikawama. Rakele aloosha ICIPA. 30 a Amp 1:27 Ye 25:32 b Aba 9:57 Amp 16:4 c Yb 23:13 Es 14:24 Ye 4:28 d Ukt 49:1 Ye 23:20 Ek 38:8



















ICIPA. 31 e Le 26:12 Ye 30:22 Ye 31:33 He 8:10 f Amg 1:31 g Imp 10:33 Am 95:11 Es 63:14 He 4:8 h Amg 7:8 Mal 1:2 i Ho 11:4 j Ye 1:10 Ye 30:18 Ye 33:7 Ams 9:11 k Ukf 15:20 Aba 11:34 Am 149:3 Ye 30:19 l Ams 9:14 Mk 4:4 m Amg 30:9 Es 65:21 n Esr 1:5 Am 126:1 Es 2:3 Ye 50:5 Mk 4:2 o Amg 32:43 Am 96:3 Es 44:23 Ro 15:10 p Es 12:5 Ams 3:9 Imi 26:23 q Es 1:9 Ye 23:3 Yoe 2:32 Ro 9:27 Ro 11:5 r Es 43:6 Ye 3:12 Ye 23:8 s Amg 30:4 Ek 20:34 Ek 34:12 Yak 1:1



















Ku Kulyo a Es 35:6 Es 42:16 b Esr 2:64 c Ye 50:4 d Es 35:7 Es 49:10 e Amg 32:6 f Ukt 48:14 Ukf 4:22 g Am 97:1 Es 11:11 Es 42:10 h Amg 30:4 Ek 20:34 Mk 2:12 i Es 40:11 Ek 34:12 1Pe 2:25 j Es 44:23 Es 48:20 k Es 49:25

1008

mo. a Bakabwela kuno bali ulukuta ulukalamba. b 9 Bakesa balelila, c nkababwesha ninshi balepapaata ukuti bapaalwe. Nkabatwala ku mimana, d mu nshila yalungama umo bashakaipunune. Pantu nimba Wishi wa kwa Israele; e kabili Efraimu e beli lyandi.” f 10 Umfweni icebo ca kwa Yehova, mwe nko, kabili bilisheni mu fishi ifyabela ukutali, g amuti: “Uwasalangenye Israele, e ukamulonganika, h kabili akamusunga filya umucemi asunga impaanga shakwe. i 11 Pantu Yehova akalubula Yakobo j no kumupokolola mu minwe ya wakosa ukumucila. k 12 Kabili bakesa no kwaula utupundu pa muulu wa Sione, l no kusansamuka pa busuma bwa kwa Yehova, m pa ngano na pa mwangashi n uupya na pa mafuta na pa bana ba mpaanga na pa bana ba ng’ombe. o Ne myeo yabo ikaba nge bala ilyatapililwa bwino, p kabili tabakanake na kabili.” q 13 “Kabili mu nshita ilya nacisungu akasekelela no kucinda, na balumendo na bakote, bonse capamo. r Ukuloosha kwabo nkakusangula ukusekelela, kabili nkabasansamusha no kubalenga ukusekelela, no bulanda bwabo bukapwa. s 14 Nkalenga ne myeo ya bashimapepo ukwikuta ifya mafuta, t na bantu bandi bakasekelela mu busuma bwandi,” u e fyasosa Yehova. 15 “Yehova atila, ‘Mu Rama v muleumfwika ishiwi, ukuloosha no kulila ukukalamba; w ni Rakele x alelila abana bakwe. y Nakaana ukumusansamusha pa bana bakwe, z pantu nabafwa.’ ” a l Esr 3:13; Am 126:1; Es 51:11; Ek 20:40; m Am 34:5; Es 60:5; n Yoe 3:18; Sek 9:15; o Es 65:10; p Es 58:11; q Es 35:10; Uks 21:4; r Esr 3:12; Sek 8:4; s Es 51:3; Es 65:19; t Am 36:8; u Amg 30:9; Am 31:19; Es 63:7; v Yos 18:25; Ye 40:1; Mt 2:18; w Isb 1:16; Mt 2:16; x Ukt 35:19; y Ukt 35:24; z Ukt 37:35; a Mt 2:18.

1009

Kuli isubilo. Icipangano cipya

16 Yehova atila: “ ‘Wilalila, kabili wilaponya ifilamba, a pantu kuli icilambu ku milimo yobe,’ e fyo Yehova asosa, ‘kabili bakabwela ukufuma ku calo ca mulwani.’ b 17 “ ‘Kabili kuli isubilo c kuli iwe ku ntanshi,’ e fyo Yehova asosa, ‘na bana bakabwelela ku calo cabo.’ ” d 18 “Ning’umfwa Efraimu aleililila ubulanda e ati, ‘Namunsalapula, pa kuti nsalapulwe, f ngo mwana wa ng’ombe uo bashasambilisha. g Nengeni ukupilibuka, na ine nkabwela, h pantu ni mwe Yehova Lesa wandi. i 19 Pantu ilyo napilibwike nalilangulwike; j kabili ilyo naishibe, naumine ulupi pe tanta lyandi. k Nalyumfwile insoni no kuseebana, l pantu nali no museebanya uwa ku bwaice bwandi.’ ” m 20 “Bushe Efraimu mwana uwatemwikwa kuli ine? n Bushe mwana uo natemwisha? Pantu filya fine namukalipile, no kumwibukisha e fyo nkamwibukisha. o E mulandu wine umutima wandi ulemufulukila. p Kabili nkamubelela uluse,” q e fyasosa Yehova. 21 “Imika ifya kulangilila inshila. Bika ifishibilo. r Bika umutima obe pa nshila iyo ukapitamo. s Bwela, we nacisungu Israele. Bwelela ku misumba yobe ino. t 22 Kufika lilali ukalulumba, u we mwana mwanakashi uushumfwa? v Pantu Yehova nalenga icintu icipya mwi sonde: Umwanakashi akapalama ku mwaume.” 23 Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila: “Kabili bakasosa aya amashiwi mu calo ca kwa Yuda na mu misumba yakwe, ilyo nkalonganika bankole babo, abati, ‘Yehova akupaale, w we bwikalo bwalungama, x we lupili lwa mushilo.’ y 24 E mo bakekala pamo abaYu-

ICIPA. 31 a Uks 7:17 b Esr 1:5 Ye 23:3 Ek 11:17 Ho 1:11 c Ye 29:11 d Ye 46:27 e Ye 31:9 f Am 94:12 g Amp 26:3 h Ye 17:14 Isb 5:21 i Es 43:3 j Amg 30:2 k Ek 21:12 l Le 26:41 Esr 9:6 m Ye 3:25 n Ye 31:9 Ho 14:4 o Amg 32:36 p Es 63:15 Ho 11:8 q Es 55:7 Mk 7:18 2Ko 1:3 r Es 62:10 s Es 35:8 t Ye 3:14 u 1Is 18:21 Ye 2:18 v Ye 2:13 Ye 3:6 w Am 122:8 x Es 1:26 y Sek 8:3



















Ku Kulyo a Ye 33:12 Ek 36:10 b Am 107:9 Es 40:29 c Amg 30:9 Ek 36:9 Ho 2:23 Sek 10:9 d Ye 44:27 Da 9:14 e Ye 18:7 Ye 45:4 f Am 102:16 Am 147:2 Ye 24:6 Ye 32:41 g Ek 18:2 h Amg 24:16 Es 3:11 Ek 18:4 Ga 6:7 i Mt 26:28 Mko 14:24 Lk 22:20 1Ko 11:25 He 8:8 He 10:16 j Ga 6:16 k Ye 50:4 l Ukf 19:5 Amg 1:31 m Ek 16:59 He 8:9 n Ye 3:14 o He 8:6 p He 8:10 q Ek 11:19 Ek 36:26 r Am 37:31 He 10:16 s Ye 30:22 He 8:10

YEREMIA 31:16-34

da na ba mu misumba bonse, abalimi na bendauka ne fitekwa. a 25 Pantu nkapembesula uwapomponteka, no kulenga uwanaka ukwikuta.” b 26 E ico nalishibwike no kulolesha; awe utulo twandi twaliweme. 27 “Moneni! Inshiku shileisa,” e fyo Yehova asosa, “ilyo nkabyala abana aba mu ng’anda ya kwa Israele na ba mu ng’anda ya kwa Yuda pamo na bana ba bantunse na bana ba fitekwa.” c 28 “Kabili filya fine nali uwalola kuli bena d pa kunukula no kuwisha no kubongolola no konaula no koomona, e e fyo nkaba uwalola kuli bena pa kukuula no kulimba,” f e fyasosa Yehova. 29 “Mu nshiku shilya tabakasose na kabili abati, ‘Bashibo e baliile imyangashi iibishi, lelo ameno ya bana e yawa.’ g 30 Nomba umuntu onse akafwila pa membu shakwe. h Umuntu onse uwalya imyangashi iibishi, e o ameno yakawa.” 31 “Moneni! Inshiku shileisa,” e fyo Yehova asosa, “ilyo nkapangana icipangano icipya i na ba mu ng’anda ya kwa Israele j na ba mu ng’anda ya kwa Yuda; k 32 icipangano icishakabe nga cilya napangene ne fikolwe fyabo mu bushiku nabekete ku kuboko kwabo pa kuti mbafumye mu calo ca Egupti, l ‘icipangano candi ico batobele, m nangu nali umulume wabo,’ n e fyasosa Yehova.” 33 “Pantu ici e cipangano o ico nkapangana na ba mu ng’anda ya kwa Israele pa numa ya nshiku shilya,” p e fyasosa Yehova. “Nkabika amafunde yandi muli bena, q kabili nkayalemba mu mitima yabo. r Kabili nkaba Lesa wabo, na bo bakaba abantu bandi.” s 34 “Kabili umuntu onse takasambilishe umunankwe

YEREMIA 31:35–32:8

Bakeshiba Yehova. Yeremia aikatwa

nangu munyina, a ati: ‘Ishiba Yehova!’ b pantu bonse bakanjishiba, ukufuma ku munono ukufika ku mukalamba,” c e fyasosa Yehova. “Pantu nkelela ifilubo fyabo, nshakebukishe ne membu shabo.” d 35 Yehova, uupeela akasuba ku kubalika mu kasuba, e ne fipope f fya mweshi g ne ntanda ku kusanika ubushiku, h uusunkanya bemba pa kuti amabimbi yeme, i uo ishina lyakwe ni Yehova wa mabumba, j asosa ati: 36 “ ‘Nga fingafumishiwapo ifipope ifi ku cinso candi,’ k e fyasosa Yehova, ‘ninshi na bana ba kwa Israele kuti baleka ukuba uluko kuli ine umuyayaya.’ ” l 37 Yehova atila: ‘Nga kuti yapimwa imyulu iyaba mu muulu, kabili nga yengeshibikwa amashintililo ya pa nshi ye sonde, m ninshi na ine kuti nakaana abana ba kwa Israele bonse pa mulandu wa fyonse ifyo bacita,’ n e fyasosa Yehova.” 38 “Moneni! Inshiku shileisa,” e fyasosa Yehova, “ilyo umusumba ukakuulilwao Yehova ukufuma ku Lupungu lwa kwa Hananele p no kufika ku Mpongolo ya ku Koona. q 39 Ne ntambo ya kupiminako r ikalungama ku kapili ka Garebu, ikalukila na ku Gao. 40 Na monse mu mpanga yabatama iya fitumbi s ne ya mito ya mafuta, t na mabala yonse ukufika na ku mupokapoka wa Kidrone, u ukufika na pa koona ya ku Mpongolo ya Bakabalwe, v ukulola ku kabanga, fikaba fya mushilo kuli Yehova. w Umusumba tawakanukulwe, nangu kubongololwa na kabili umuyayaya. x icaishile kuli Yere32 Icebo mia ukufuma kuli Yehova mu mwaka walenga ikumi (10) ukutula apo Sidekia imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka, y uwali e mwaka walenga

ICIPA. 31 a Es 54:13 Yh 6:45 1Te 4:9 1Yo 2:27 b 1Im 28:9 Yh 17:3 c Es 11:9 Ye 24:7 Hab 2:14 He 8:11 d Ye 33:8 Ye 50:20 Mk 7:18 Mt 26:28 Ro 11:27 He 8:12 He 9:15 He 10:17 e Ukt 1:16 Am 136:8 Mt 5:45 f 1Ko 14:33 g Yb 38:33 Am 89:37 Am 104:19 h Am 136:9 i Es 51:15 j Ye 10:16 k Am 148:6 Es 54:10 Ye 33:20 l Am 72:5 m Yb 38:5 Amp 30:4 Es 40:12 n Ye 30:11 o Neh 12:27 Es 44:28 Ye 30:18 p Neh 3:1 Neh 12:39 Sek 14:10 q 2Im 26:9 r Sek 1:16 s Ye 19:11 t Ye 7:32 u 2Sa 15:23 2Is 23:6 Yh 18:1 v 2Is 11:16 2Im 23:15 Neh 3:28 w Ek 45:1 Yoe 3:17 x Es 51:22



















ICIPA. 32 y 2Is 25:1 Ye 39:1



















Ku Kulyo a Ye 25:1 b Ye 52:4 c Neh 3:25 Ye 33:1 Ye 37:21 Ye 38:28 d Ye 37:18 He 11:36 e Lk 20:2 f Ye 34:2 Ye 37:8 g 2Is 25:6 Ye 34:3 Ye 37:17 Ye 38:18 Ye 39:5 Ye 52:9 Ek 12:13 h Ye 27:22 i Amp 21:30 Ye 21:4 Ye 33:5 Ek 17:15

1010

ikumi na cinekonsekonse (18) ukutula apo Nebukadresari atendekeele ukuteka. a 2 Kabili pa nshita ilya, ibumba lya bashilika ba mfumu ya ku Babiloni lyaleshinga Yerusalemu; b na Yeremia kasesema alisaliilwe mu Lubansa lwa Balinshi c ulwaba mu ng’anda ya mfumu ya kwa Yuda; 3 pantu Sidekia imfumu ya kwa Yuda alimwisaliile, d no kumweba ati: “Cinshi ico ulesesemena e auti, ‘Yehova atila: “Moneni, ndepeela uno musumba mu minwe ya mfumu ya ku Babiloni, na yo ikaupoka; f 4 na Sidekia, imfumu ya kwa Yuda, takafyuke mu minwe ya bena Kaldi, pantu akapeelwa mu minwe ya mfumu ya ku Babiloni, kabili akalanda na yo, na menso yakwe yakamona amenso ya iko” ’; g 5 ‘kabili ikatwala Sidekia ku Babiloni, kabili e ko akekala mpaka nkamupempule,’ h e fyasosa Yehova; ‘nangu mulelwa na bena Kaldi tamwakacimfye’?” i 6 Na o Yeremia atile: “Icebo ca kwa Yehova nacisa kuli ine no kutila, 7 ‘Mona, Hanamele mwana Shalumu wiso mwaice aleisa kuli iwe, ku kusosa ati: “Shita impanga yandi iyaba mu Anatote, j pantu ni we ukwete insambu ya kushita.” ’ ” k 8 Awe Hanamele umwana wa batata mwaice alishile kuli ine, ukulingana ne cebo ca kwa Yehova, no kwingila mu Lubansa lwa Balinshi, l kabili atile kuli ine: “Ushite impanga yandi iyaba mu Anatote, m iyaba mu calo ca kwa Benjamini, n pantu ni we ukwete insambu ya kuipyana ukuti ibe yobe, kabili ni we ukwete insambu ya kuishita. Shita ibe yobe.” Na ine naishileishiba ukuti cebo ca kwa Yehova. o j Yos 21:18; Ye 1:1; k Le 25:24; Ru 4:4; l Neh 3:25; Ye 37:21; m 1Is 2:26; 1Im 6:60; n Yos 18:28; o Ye 32:25.

1011

Yeremia ashita impanga. Tabaumfwilile

9 E ico nashitile kuli Hanamele a mwana batata mwaice impanga iyali mu Anatote. b Kabili namupimiine indalama c amashekele cinelubali (7), ne sha silfere ikumi (10). 10 Kabili nalembele kalata d no kukakatikapo icikakatikilo, e nalengele ne nte f ukumonako ilyo nalepima g indalama pali sekelo. 11 E lyo nabuulile kalata wa kushitilapo, uwakakatikwepo icikakatikilo ukulingana na mafunde ne fipope, h na kalata uushakakatikwepo icikakatikilo; 12 kabili napeele kalata wa kushitilapo kuli Baruki i mwana Neria j mwana Maaseya pa menso ya kwa Hanamele mwana batata mwaice na pa menso ya bakambone, abalembele pali kalata wa kushitilapo, k pa menso ya bena Yuda bonse abaikele mu Lubansa lwa Balinshi. l 13 Kabili naebele Baruki pa menso yabo, nati: 14 “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Buula bakalata aba, kalata uyu uwa kushitilapo, na kalata uukakatikwepo icikakatikilo, na kalata umbi uushikakatikwepo icikakatikilo, m ubabike mu cipe ce bumba, pa kuti bakekale inshiku ishingi.’ 15 Pantu Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Amayanda ne mpanga na mabala ya myangashi fikashitwa muli cino calo.’ ” n 16 E lyo napepele o kuli Yehova pa numa ya kupeela kalata wa kushitilapo kuli Baruki p mwana Neria, q nati: 17 “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova! r Moneni, ni mwe mwapanga umuulu ne sonde ku maka yenu ayakalamba s na ku kuboko kwenu ukwatambalikwa. t Te kuti cimupeshe amano icintu nangu cimo, u 18 Mwe baba ne cikuuku ku bantu amakana, v kabili mwe bakanda abana pa filu-

ICIPA. 32 Ye 32:7 Ye 1:1 Ukt 23:16 Ye 32:44 Neh 10:1 Ru 4:9 Es 8:2 g Ukt 23:16 h Le 25:15 i Ye 36:4 Ye 36:26 j Ye 51:59 k Ye 32:44 l Neh 3:25 Ye 33:1 m Ye 32:11 Ye 32:44 n Ams 9:14 Sek 3:10 o Flp 4:6 p Ye 32:12 q Ye 51:59 r Ye 1:6 s Ukt 1:1 2Is 19:15 Am 102:25 Es 40:26 Ye 10:12 Uks 4:11 t 1Is 8:42 Ye 27:5 u Ukt 18:14 Yb 42:2 Lk 1:37 Ro 4:21 v Ukf 20:6 Ukf 34:7



















a b c d e f

Ku Kulyo a Imp 14:18 Amg 5:9 1Is 14:10 Es 65:6 b Neh 1:5 c Amg 10:17 Es 10:21 d Am 148:2 e Ye 10:16 f Es 28:29 g Ukf 15:11 h 2Im 16:9 Yb 34:21 Am 33:13 Am 66:7 Amp 5:21 Amp 15:3 He 4:13 i Ukf 34:7 Am 62:12 Lkm 12:14 Ye 17:10 Mt 12:36 Ro 2:6 j Ukf 7:3 Amg 4:34 Neh 9:10 Am 78:43 k Ukf 9:16 2Sa 7:23 Es 63:12 Da 9:15 Ro 9:17 l Ukf 6:6 Ukf 13:14 m Am 105:27 Am 106:9 n Ukf 6:1 Ukf 15:16 Amg 26:8 1Im 17:21 Am 136:12 o Ukt 13:15 Ukt 17:8 Ukt 26:3 Amg 1:8

YEREMIA 32:9-25

bo fya bashibo,1a mwe Lesa wa cine, Umukulu, b Uwa maka, c Yehova wa mabumba d e shina lyenu, e 19 mwe bashifilwa ukucita ukufwaya kwenu f kabili impalume ku milimo, g mwe bo amenso yenu yamona imibele yonse iya bana ba bantu, h pa kuti mupeele cila muntu ukulingana ne mibele yakwe no kulingana ne fifuma mu micitile yakwe; i 20 mwe bacitile ifishibilo ne fipesha amano mu calo ca Egupti ifyo caishibikwa na lelo na mu bena Israele na mu bantu, j pa kuti muipangile ishina mwe bene, ifyo lyaba buno bushiku. k 21 Kabili mwafumishe abantu benu abena Israele mu calo ca Egupti, l ku fishibilo na ku fipesha amano m na ku kuboko ukwakosa na ku kuboko ukwatambalikwa na ku fya kutiinya ifikalamba. n 22 “Mwasukile mwapeela na cino calo ico mwalapile ku fikolwe fyabo ukuti mukabapeela, o icalo umwaba umukaka no buci. p 23 Kabili balishile no kupyana icalo, q lelo tabaumfwile kwi shiwi lyenu, kabili tabaendele mu mafunde yenu. r Fyonse ifyo mwabebele ukucita tabacitile, s e ico mwalengele ubucushi bonse ubu ukubaponena. t 24 Moneni! Abantu nabesa no kupanga icibumba ca malobau ukushinguluka umusumba pa kuti bausanse, v kabili ukapeelwa mu minwe ya bena Kaldi abaleulwisha, w pa mulandu wa lupanga x ne cipowe y ne cikuko; z kabili ico mwasosele nacicitika, na imwe mulemona. a 25 Lelo imwe, mwe Shikulu p Ukf 3:8; Ye 11:5; q Neh 9:23; Am 105:44; r Neh 9:26; Da 9:10; s Imp 33:52; t Amg 28:15; Yos 23:16; Esr 9:7; u Amg 28:52; Ye 33:4; Ek 4:2; v Le 26:31; 2Is 25:1; Ye 52:4; w Ye 21:4; x Le 26:33; Ye 14:12; y Amg 28:57; Ye 15:2; z Amg 28:59; Ye 24:10; a Es 55:11.

Ye 32:181 Mu ciHebere paba ati, “pa fifuba fya bana babo.”

YEREMIA 32:26-42

Umusumba ukonaulwa. Icipangano

Mulopwe Yehova, munjebele amuti, ‘Shita impanga mu ndalama, a pabe ne nte,’ b nangu ca kuti umusumba uli no kupeelwa mu minwe ya bena Kaldi.” c 26 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia, no kutila: 27 “Mona, ine ndi Yehova, Lesa wa bantunse bonse. d Bushe kwaliba icintu icingampesha amano? e 28 E ico Yehova atila, ‘Mona, ndepeela uno musumba mu minwe ya bena Kaldi na mu minwe ya kwa Nebukadresari, imfumu ya ku Babiloni, na o akaupoka. f 29 Kabili abena Kaldi abalelwisha uno musumba bakesa no kusonteka umulilo muli uno musumba no kuoca g pamo na mayanda ayo bafutumwinapo icushi ca malambo kuli Baali pa mitenge ya yako no kupongolwelapo imituulo ya mwangashi kuli balesa bambi, pa kuti bankalifye.’ h 30 “ ‘Pantu abana ba kwa Israele na bana ba kwa Yuda bacita ifyabipa mu menso yandi, ukufuma fye ku bwaice bwabo; i pantu abana ba kwa Israele balenkalifya na ku milimo ya minwe yabo,’ j e fyasosa Yehova. 31 ‘Pantu uno musumba, ukutula pa bushiku baukuulile, ukufika na kuli buno bushiku, undetela fye ubukali k ne cipyu pa kuti ngufumye ku cinso candi, l 32 pa mulandu wa bubi bonse ubo abana ba kwa Israele m na bana ba kwa Yuda n bacita pa kuti bankalifye, o bena, ishamfumu shabo, p bacilolo babo, q bashimapepo babo, r na bakasesema babo, s na bena Yuda na bekashi ba mu Yerusalemu. 33 Kabili balemfutatila, no kulosha icinso kumbi; t nangu ca kuti nalebasambilisha, nalecelela no kubasambilisha, lelo takwali nangu bamo abaleumfwa ukuti bapokelele ukusalapulwa. u 34 Babikile ne fya buna-

ICIPA. 32 a Le 27:18 b Amg 19:15 Mt 18:16 c Ye 37:10 d Imp 16:22 Imp 27:16 Lk 3:6 Ro 3:29 e Ukt 18:14 Yb 42:2 Lk 1:37 Ro 4:21 f 2Is 25:4 Ye 20:5 Ye 21:4 g 2Is 25:9 2Im 36:19 Ye 37:8 Ye 52:13 Isb 4:11 h 2Is 17:16 2Im 28:2 Ye 7:18 Ye 19:13 Ye 44:25 i Amg 9:7 2Is 17:9 Neh 9:16 Am 106:6 Ye 2:7 Ye 3:25 Ek 16:8 Ek 20:28 Imi 7:51 j Ye 22:21 Ek 23:3 k 1Is 11:7 2Is 21:4 Sef 3:1 l 2Is 23:27 2Is 24:3 Isb 1:8 m 2Is 15:18 2Is 17:11 2Is 17:18 Ye 7:12 Ye 11:17 n Ye 5:11 Ye 11:10 Ek 8:17 o Es 1:4 p 1Is 11:9 2Is 23:26 1Im 10:13 Esr 9:7 Ye 15:4 q Ek 22:6 Da 9:8 r Neh 9:34 s Mk 3:5 Mk 3:11 t 2Im 29:6 Ye 2:27 Ye 7:24 Sek 7:11 u 2Im 36:16 Ye 7:13 Ye 25:3 Ye 26:5 Ye 35:15 Ye 44:5



















Ku Kulyo a 2Is 21:4 2Im 33:4 Ye 7:30 Ye 23:11 Ek 5:11 Ek 8:5 Ek 23:38 Ho 9:10 b 1Is 11:5 2Is 23:10 c Yos 15:8 2Im 28:3 Ye 19:5

1012

ni mu ng’anda iyainikwa ishina lyandi, pa kuti baikoweshe. a 35 Kabili bakuuliile Baali b ififulo fya kupepelapo ifyaba mu mupokapoka wa mwana wa kwa Hinomu, c pa kuti boce abana babo abaume na bana babo abanakashi mu mulilo d no kubatuula kuli Moleke, e icintu ico nshabebele, f kabili tacaishile mu mutima wandi ukucita ici ica bunani, g pa kuti balenge Yuda ukubembuka.’ h 36 “E ico nomba Yehova Lesa wa kwa Israele atila pali uno musumba uo imwe muleti ukapeelwa mu minwe ya mfumu ya ku Babiloni ku lupanga na ku cipowe na ku cikuko, i 37 ‘Moneni, nkabalonganika bonse ukufuma mu fyalo fyonse umo nkabapashila mu bukali bwandi na mu cipyu candi na mu cifukushi candi; j nkabaleta na kuli cino cifulo no kubaleka bakekale umutelelwe. k 38 Kabili bakaba abantu bandi, l na ine nkaba Lesa wabo. m 39 Kabili nkabapeela umutima umo n ne nshila imo, pa kuti balentiina lyonse, pa kuti cikalebawamina, pamo na bana babo abakakonkapo. o 40 Kabili nkapangana na bo icipangano ca muyayaya, p ica kuti nshakaleke ukubakonka, ku kubacitila ifisuma; q kabili nkabika akatiina ka kuntiina mu mitima yabo pa kuti bekafuma kuli ine. r 41 Kabili nkasekelela pali bena pa kuti mbacitile ifisuma, s kabili nkabalimba muli cino calo t mu cishinka no mutima wandi onse no mweo wandi onse.’ ” 42 “Pantu Yehova atila, ‘Filya fine naletele pali aba bantu d 2Im 33:6; Es 57:5; Ye 7:31; e Le 18:21; Le 20:4; f Amg 18:10; 1Is 11:10; g 1Is 11:33; h 2Is 16:3; 2Im 33:9; i Ye 24:10; j Amg 29:24; Amg 30:3; Ye 23:3; Ye 29:14; Ek 37:21; k Ye 23:6; Ye 33:16; Ek 34:25; l Ye 24:7; Ye 31:33; Mk 4:5; m Ukt 17:7; Ye 30:22; n 2Im 30:12; Ek 11:19; o Amg 5:29; Am 115:13; p Es 55:3; Es 61:8; q Am 73:1; Am 125:4; Ek 39:29; r Ek 36:26; Uks 15:4; s Amg 30:9; Es 62:5; Es 65:19; Sef 3:17; t Es 58:11; Es 61:3; Ye 24:6; Ye 31:12; Ams 9:15.

1013

Ukundapa. Icalo cikekalwamo

ububi bonse ubu ubukalamba, e fyo nkaleta no busuma bonse ubo ndesosa pali bena. a 43 Ne mpanga ikashitwa muli ici calo b ico imwe mukalasosa amuti: “Matololo c umushaba umuntu ne fitekwa. Nacipeelwa mu minwe ya bena Kaldi.” ’ d 44 “ ‘Abantu bakashita impanga mu ndalama, kukaba no kulemba pa nkalata e no kukakatikapo icikakatikilo no kubuula inte, f mu calo ca kwa Benjamini g na mu ncende shashingulukako isha Yerusalemu h na mu misumba ya kwa Yuda i na mu misumba ya citungu ca mpili na mu misumba ya mpanga yabatama j na mu misumba ya ku kapinda ka ku kulyo, k pantu nkabwesha bankole babo,’ l e fyasosa Yehova.” icebo ca kwa Yeho33 Kabili va caishile kuli Yeremia umuku wa cibili, ninshi acili naisalilwa mu Lubansa lwa Balinshi, m no kutila: 2 “Yehova Kalengan we sonde, Yehova Uwalipangile o no kulipampamika, p Yehova e shina lyakwe, atila, q 3 ‘Lilileni kuli ine, na ine ndemwasuka r no kumweba ifintu ifikalamba ifyo mushingeluka kabili ifyo mushaishiba.’ ” s 4 “Pantu Yehova Lesa wa kwa Israele asosa pa mayanda ya muli uno musumba na pa mayanda ya shamfumu sha kwa Yuda ayakabongololwa pa mulandu wa cibumba ca maloba icakuulwa ukushinguluka umusumba na pa mulandu wa lupanga; t 5 pa bakalwa na bena Kaldi no kwisusha mu fifulo ifitumbi fya bantu abo nkepaya mu bukali bwandi na mu cipyu candi, u na pa mulandu wa bonse abo nafisako icinso candi ku bubi bwabo muli uno musumba, v ati, 6 ‘Moneni ndeposha umusumba no ku-

ICIPA. 32 a Ye 31:28 Ye 33:11 Sek 8:15 b Ek 37:14 c Ye 9:11 Ek 23:33 d Ye 21:4 e Ye 32:10 f Ye 32:25 g Yos 18:28 h Ye 33:16 i Ye 31:23 j Yos 15:33 Ye 17:26 Ye 33:13 k Yos 15:21 l Am 126:1 Ye 33:7



















ICIPA. 33 m Neh 3:25 Ye 32:2 Ye 37:21 Ye 38:28 n Ukt 1:1 Am 146:6 Uks 4:11 o Ukt 14:19 Am 102:25 Es 45:18 Uks 10:6 p Am 96:10 Am 104:5 Am 119:90 Lkm 1:4 q Ukf 6:3 Ukf 15:3 Ye 32:18 Ams 5:8 Ams 9:6 r Amg 4:7 Am 50:15 Am 91:15 Es 55:6 Ye 29:12 s Am 25:14 Es 48:6 Ams 3:7 t Amg 28:52 Ye 32:24 u Ye 32:5 v Amg 31:17 Ye 21:10 Mk 3:4



















Ku Kulyo a Amg 32:39 Es 30:26 Ye 30:17 b Es 54:13 c Amg 30:3 Am 14:7 Ye 30:3 Ye 32:44 d Es 1:26 Ye 24:6 Sek 10:6 e Am 85:2 Es 40:2 Ye 31:34 Sek 13:1 f Am 65:3 Es 43:25 Es 44:22 Mk 7:18 g Amg 30:9 Am 126:3 Es 62:3 h Es 62:7 i 2Im 20:29 j Mk 7:17 k Neh 6:16 l Es 24:11 m Ye 32:43

YEREMIA 32:43–33:12 upeela ubumi; a kabili nkabondapa no kubapeela umutende uwingi ne cine. b 7 Kabili nkabwesha bankole ba kwa Yuda na bankole ba kwa Israele, c kabili nkabakuula nga pa kutendeka. d 8 Kabili nkabasangulula ku filubo fyabo fyonse ifyalenga ukuti bamembukile, e nkabelela pa filubo fyonse ifyalenga ukuti bamembukile na pa fyo bacita kuli ine. f 9 No musumba ukaba kuli ine ishina lya kusekelela, g ukutasha ne ciyembo ku nko shonse isha pe sonde ishikomfwa ubusuma ubo nkabacitila. h Kabili bakatiina i no kututuma j pa mulandu wa busuma bonse na pa mulandu wa mutende onse uo nkacitila umusumba.’ ” k 10 “Yehova atila, ‘Muli cino cifulo ico imwe mukalasosa amuti amatololo umushaba abantu kabili umushaba ifitekwa, mu misumba ya kwa Yuda na mu misebo ya Yerusalemu iyashala icibolyal umushaba abantu kabili umushaba ifitekwa, mukomfwika m 11 icongo ca kusekelela ne congo ca kusangalala, n ishiwi lya kwa shibwinga ne shiwi lya kwa nabwinga, ishiwi lya baleti: “Lumbeni Yehova, Lesa wa mabumba, pantu Yehova musuma; o pantu icikuuku cakwe ca muyayaya!” ’ p “ ‘Bakaleta umutuulo wa kutootela mu ng’anda ya kwa Yehova, q pantu nkabwesha bankole ba mu calo nga pa kutendeka,’ r e fyasosa Yehova.” 12 “Yehova Lesa wa mabumba atila, ‘Muli ici cifulo icashala icibolya umushaba abantu ne fitekwa s na mu misumba ya ciko yonse mukaba impanga ya mulemfwe iya bacemi abalenga n Ye 31:12; o Am 25:8; Sek 9:17; Mko 10:18; p 1Im 16:8; 2Im 5:13; Esr 3:11; Am 89:2; Es 12:4; Mk 7:18; q Le 7:12; 2Im 29:31; Am 107:22; r Amg 30:5; Ye 32:44; s Ye 32:43; Ye 51:62.

YEREMIA 33:13–34:3

Ukusunga icipangano ca kwa Davidi

impaanga shabo ukuyolwela kulya.’ a 13 “ ‘Mu misumba ya mu citungu ca mpili, mu misumba ya mpanga iyabatama b na mu misumba ya ku kapinda ka ku kulyo c na mu calo ca kwa Benjamini d na mu ncende ishashinguluka Yerusalemu e na mu misumba ya kwa Yuda, f impaanga shikapita mwi samba lya maboko ya ulependa,’ g e fyasosa Yehova.” 14 “ ‘Moneni! Inshiku shileisa,’ h e fyasosa Yehova, ‘ilyo nkafikilisha amashiwi ayasuma ayo nasosa i ku ba mu ng’anda ya kwa Israele j na ku ba mu ng’anda ya kwa Yuda. 15 Mu nshiku shilya na pa nshita ilya, nkalenga umusambo uwalungama ukapuukile Davidi, k kabili akacita umulinganya no bulungami mu calo. l 16 Mu nshiku shilya Yuda akapusuka m na Yerusalemu akekala umutelelwe. n Kabili akenikwa ati, Yehova E Bulungami Bwesu.’ ” o 17 “Pantu Yehova atila, ‘Takwakabulwe umuntu kuli Davidi uwa kwikala pa cipuna ca bufumu ica ba mu ng’anda ya kwa Israele. p 18 Kabili kuli bashimapepo abena Lebi, takwakabulwe umuntu ku cinso candi uwa kutuula umutuulo wa koca no wa kufutumuna icushi ca mutuulo wa ngano no wa kutuula ilambo lyonse.’ ” q 19 Ne cebo ca kwa Yehova caishile na kabili kuli Yeremia, no kutila: 20 “Yehova atila, ‘Imwe nga mwingatoba icipangano candi ica kasuba ne cipangano candi ica bushiku, ukuti kwiba akasuba no bushiku pa nshita ya fiko, r 21 ninshi kuti catobwa icipangano candi na Davidi umubomfi wandi s kabili te kuti akwate umwana umwaume uwa kuteka pa cipuna cakwe ica bufumu; t ne cipangano

ICIPA. 33 a Es 65:10 Ye 31:24 Ye 50:19 Mk 2:12 b Yos 15:33 Ye 32:44 c Yos 15:21 d Yos 18:21 e Ye 17:26 f Ye 32:44 g Le 27:32 h Ye 23:5 i Ukt 22:17 Amg 30:3 Ye 29:10 j Ye 31:27 k 1Im 17:11 Es 4:2 Es 11:1 Es 53:2 Ye 23:5 Sek 3:8 Sek 6:12 Uks 22:16 l Es 9:7 Es 11:4 He 1:9 m Es 45:17 n Amg 33:28 Ek 28:26 o Ye 23:6 p 2Sa 7:16 1Is 2:4 Am 89:29 Es 9:7 Lk 1:33 q 1Pe 2:5 Uks 1:6 r Ukt 1:16 Am 89:37 Es 54:10 Ye 31:35 s 2Sa 7:16 2Sa 23:5 Am 89:34 Am 132:11 Es 55:3 Ye 31:37 t Es 9:6 Da 7:14 Lk 1:32



















Ku Kulyo a Amg 21:5 b Ukt 13:16 Ukt 15:5 Ukt 22:17 Ye 31:37 He 11:12 c 1Im 25:1 2Im 35:2 d Ek 37:19 e Am 83:4 Ek 25:3 f Ukt 1:16 Ye 33:20 g Yb 38:33 Am 74:16 Am 104:19 Ye 31:35 h Am 94:14 Ye 31:37 i Esr 2:1 Esr 2:70 Ye 33:7 j Es 14:1 Ye 31:20 Ho 1:7 Mk 7:19 Sek 10:6



















ICIPA. 34 k 2Is 25:1 Ye 32:2

1014

candi na bena Lebi bashimapepo, abamombela kuti catobwa. a 22 Filya fine ifya mu muulu fishingapendwa, nangu umucanga wa pali bemba, b e fyo nkafusha na bana ba kwa Davidi umubomfi wandi na bena Lebi abamombela.’ ” c 23 Kabili icebo ca kwa Yehova cakonkenyepo ukwisa kuli Yeremia, no kutila: 24 “Bushe taumfwile ifyo aba bantu balesosa abati, ‘Bushe Yehova akakaana indupwa shibili isho asalile’? d Kabili basaalula abantu bandi, e pa kuti beba na kabili uluko mu menso yabo. 25 “Yehova atila, ‘Nga nshabikileko icipangano ca kasuba no bushiku, f ne fipope fya muulu ne sonde, g 26 ninshi kuti nakaana abana ba kwa Yakobo na bana ba kwa Davidi umubomfi wandi, h ukuti nibuula mu bana bakwe aba kuteka abana ba kwa Abrahamu, Isaki na Yakobo. Pantu nkalonganika bankole i babo no kubabelela uluse.’ ” j caishile kuli Yere34 Icebo mia ukufuma kuli Yehova, ilyo Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni k ne bumba lyakwe lyonse ilya bashilika l no bufumu bonse ubwa pe sonde, ubuteko ubo aletekapo, m na bantu bonse, balelwa na Yerusalemu ne misumba ya uko yonse, n aciti: 2 “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Kabiye, webe Sidekia imfumu ya kwa Yuda, o kabili umwebe auti: “Yehova atila, ‘Mona, ndepeela uno musumba mu minwe ya mfumu ya ku Babiloni, p kabili ikaoca mu mulilo. q 3 Na iwe tawakafyuke mu minwe ya iko, pantu ukwikatwa ukekatwa kabili ukapeelwa l Ye 39:1; Ye 52:4; m Ye 27:6; n Amg 28:52; Ye 1:15; o 2Im 36:11; Ye 37:1; p Ye 21:10; Ye 32:28; q Ye 32:29; Ye 37:8; Ye 38:23; Ye 39:8.

1015

Batoba icipangano ca kulubula abasha

mu minwe ya iko. a Kabili amenso yobe yakamona amenso ya mfumu ya ku Babiloni, b na kanwa ka iko kakalanda na kanwa kobe, kabili ukaya ku Babiloni.’ 4 Lelo, umfwa icebo ca kwa Yehova, Sidekia, we mfumu ya kwa Yuda, c ‘Yehova asosa pali iwe ati: “Tawakafwe ku lupanga. 5 Ukafwa umutende; d kabili bakakocela e ifyanunkila filya fine baocelele ifikolwe fyobe, ishamfumu ishakutangilile. f Kabili bakakuloosha g abati, ‘Iye, mwe shikulu!’ h pantu ‘ninanda aya mashiwi,’ e fyasosa Yehova.” ’ ” ’ ” 6 Kabili Yeremia kasesema aebele Sidekia imfumu ya kwa Yuda aya mashiwi yonse i mu Yerusalemu, 7 ilyo amabumba ya bashilika ba mfumu ya ku Babiloni yalelwisha Yerusalemu ne misumba yonse iya kwa Yuda iyasheleko, j e kutila Lakishi k na Aseka; l pantu e misumba ya malinga m iyashelepo pa misumba ya kwa Yuda. n 8 Icebo caishile kuli Yeremia ukufuma kuli Yehova pa numa Imfumu Sidekia yapangene icipangano na bantu bonse abali mu Yerusalemu ukuti ibilishe kuli bena ukulubuka, o 9 ukuti cila muntu aleke umubomfi wakwe aye umuntungwa: umubomfi wakwe umwaume no mubomfi wakwe umwanakashi, umuHebere p umwaume no muHebere umwanakashi, pa kuti nomba abaYuda bamunyinabo beba na kabili ababomfi. q 10 E ico bacilolo bonse r balyumfwilile, na bantu bonse abasuminisheko ku cipangano ca kuti cila muntu aleke umubomfi wakwe umwaume na cila muntu aleke umubomfi wakwe umwanakashi aye umuntungwa, ukuti nomba beba na kabili ababomfi babo, balyumfwilile no kubaleka baya. s 11 Lelo pa

ICIPA. 34 a Ye 37:17 Ye 39:5 Ye 52:8 b 2Is 25:6 Ye 32:4 Ek 12:13 c 2Im 36:10 d Ek 17:16 e 2Im 16:14 f 2Im 21:19 g Isb 4:20 Mk 2:4 h Ye 22:18 i 1Sa 3:18 1Is 21:19 Imi 20:27 j Amg 28:52 Ye 4:5 k 2Is 19:8 Mk 1:13 l Yos 15:35 m 2Is 18:13 2Im 11:5 n 2Im 27:4 o Ukf 21:2 Le 25:10 Amg 15:12 p Ukt 14:13 2Ko 11:22 q Le 25:39 Neh 5:8 r Ye 26:10 Ye 36:12 s Le 25:39



















Ku Kulyo a Ho 6:4 b Le 25:42 Am 36:3 c Ukf 24:7 Amg 5:2 d Amg 7:8 Amg 24:18 e Ukf 13:3 f Ukf 21:2 Le 25:41 g Amg 15:12 h Le 25:39 i 1Sa 8:8 2Is 17:14 Neh 9:29 Ye 7:26 Sek 7:12 j Am 119:106 k 2Is 21:4 l Lkm 5:5 Ek 17:16 Mt 5:37 m Le 19:12 Ek 20:39 n Ye 34:11 o Ukf 21:2 Le 25:10 Amg 15:12 p Le 26:34 Ga 6:7 Yak 2:13 q Ye 15:2 r Le 26:25 Ye 21:7 Ek 14:19 s Amg 28:53 2Is 25:3 Ye 24:10 Ye 32:24

YEREMIA 34:4-17

numa ya ifi balyalwike a no kutendeka ukubwesha ababomfi abaume na babomfi abanakashi abo balekele baya abantungwa, kabili babalengele ukuba na kabili ababomfi abaume na babomfi abanakashi. b 12 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia ukufuma kuli Yehova, no kutila: 13 “Yehova Lesa wa kwa Israele atila, ‘Napangene icipangano ne fikolwe fyenu c mu bushiku nabafumishe mu calo ca Egupti, d ukubafumya mu ng’anda ya busha, e no kutila: 14 “Pa mpela ya myaka cinelubali (7), mufwile ukuleka aye cila muntu munyinaf umuHebere, g uo mwashitile h kabili uwamubombela imyaka mutanda (6); kabili muli no kumuleka aye umuntungwa ukufuma kuli imwe.” Lelo ifikolwe fyenu tafyaumfwile kuli ine, nangu ukukutika. i 15 Kabili buno bushiku imwe mwapilibuka no kucita icatambalala mu menso yandi pa kubila ukulubuka cila muntu ku munankwe, kabili mwacita icipangano pa menso yandi j mu ng’anda iyainikwa ishina lyandi. k 16 Lelo na kabili mwaaluka l no kusaalula ishina lyandi m no kubwesha cila muntu umubomfi wakwe umwaume kabili cila muntu umubomfi wakwe umwanakashi, abo mwalekele baye abantungwa uko balefwaya, kabili mwabalenga ukuba na kabili ababomfi benu abaume na babomfi benu abanakashi.’ n 17 “E ico Yehova atila, ‘Tamumfwilile ine mu kubila lyonse ukulubuka o cila muntu kuli munyina na cila muntu ku munankwe. Moneni, ndebila kuli imwe ukulubuka,’ p e fyasosa Yehova, ‘ku lupanga, q ku cikuko r na ku cipowe, s kabili nkamulenga ukuba ica kutiinya ku

YEREMIA 34:18–35:11 bufumu bonse ubwa pe sonde. a 18 Kabili abantu abapulile mu cipangano candi nkabapeela ku balwani babo, b pa mulandu wa kuti tabacitile ifyaba mu cipangano ico bapangene pa menso yandi, pa kuputula umwana wa ng’ombe pa kati, c ukuti bapite pa kati ka fiputulwa fya uko; d 19 e kutila, bacilolo ba kwa Yuda na bacilolo ba mu Yerusalemu, e ababomfi ba kwi sano na bashimapepo na bantu bonse aba mu calo abapitile pa kati ka fiputulwa fya mwana wa ng’ombe— 20 kabili nkabapeela mu minwe ya balwani babo na mu minwe ya balefwaya umweo wabo; f ne fitumbi fyabo fikaba ifya kulya fya fyuni ifipupuka mu lwelele ne nama sha pe sonde. g 21 Kabili Sidekia imfumu ya kwa Yuda h na bacilolo bakwe nkabapeela mu minwe ya balwani babo na mu minwe ya balefwaya umweo wabo na mu minwe ye bumba lya bashilika ilya mfumu ya ku Babiloni i abalekele ukulwisha imwe.’ j 22 “ ‘Moneni, nkatuma amashiwi,’ e fyasosa Yehova, ‘kabili nkabaleta kuli uno musumba, k na bo bakaulwisha no ku-upoka no kuoca mu mulilo; l nkalenga ne misumba ya kwa Yuda ukuba icibolya umushaba umwikashi.’ ” m caishile kuli Yere35 Icebo mia ukufuma kuli Yehova mu nshiku sha kwa Yehoyakimu n mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda, aciti: 2 “Kabiye ku ba mu ng’anda ya bena Rekabu, o kabili ulande na bo no kubaleta mu ng’anda ya kwa Yehova, mu muputule umo uwa kuliilamo; kabili ubapeele umwangashi pa kuti banwe.” 3 E ico nasendele Yaasania mwana Yeremia mwana Habasinia na bamunyina, na bana bakwe bonse abaume, na bonse

Impela yapalama. Abena Rekabu ICIPA. 34 a Amg 28:65 Ye 15:4 Ye 29:18 b Amg 17:2 Yos 7:11 Ek 17:16 Ho 6:7 c Ukt 15:10 d Ukt 15:17 e Ye 25:18 Da 9:6 f Amg 7:10 Ye 4:30 g Amg 28:26 1Is 14:11 Am 79:2 Ye 7:33 Ye 16:4 Ye 19:7 h 2Is 24:18 i 2Is 25:6 Ye 39:6 Ye 52:10 Isb 4:20 j Ye 37:5 k 2Im 36:17 Ye 39:1 l 2Is 25:9 Ye 32:29 Ye 38:23 Ye 39:8 Ye 52:13 m Le 26:33 Amg 29:28 Ye 9:11 Ye 44:2 Mk 7:13



















ICIPA. 35 n 2Is 23:34 2Im 36:5 Da 1:1 o 2Is 10:15 1Im 2:55



















Ku Kulyo a 2Im 31:11 b 1Im 9:17 Esr 2:42 Neh 7:45 c 2Is 10:15 1Im 2:55 d Lkm 5:4 e Ukf 20:12 Ef 6:3 f Ukt 18:19 g Amp 6:20 h 2Is 10:15 1Im 2:55 i Ye 35:8 j 2Im 36:6 Da 1:1

1016

aba mu ng’anda ya kwa Rekabu, 4 nabengishe na mu ng’anda ya kwa Yehova, mu muputule wa kuliilamo a uwa bana ba kwa Hanani mwana Igidalia, umuntu wa kwa Lesa wa cine, umuputule uwali mupepi no muputule wa kuliilamo uwa bacilolo uwali pa muulu wa muputule wa kuliilamo uwa kwa Maaseya mwana Shalumu b umulinshi wa pa mwinshi. 5 Kabili natekele ku cinso ca ba mu ng’anda ya bena Rekabu amakapu ayaisulamo umwangashi e lyo ne fya kunwenamo, kabili nabebele nati: “Nweni umwangashi.” 6 Lelo batile: “Tatwanwe umwangashi iyo, pantu Yonadabu mwana Rekabu, c icikolwe cesu, e watwebele, ati, ‘Mwilanwa umwangashi, imwe na bana benu, umuyayaya. d 7 Kabili mwilakuula amayanda, nangu kubyala imbuto; mwilalima amabala ya myangashi, nangu ukukwata amabala ya myangashi. Lelo muleikala mu matenti inshiku shenu shonse, pa kuti mukekale inshiku ishingi mu calo umo mwikala nga balebeshi.’ e 8 E ico ifwe tumfwila ishiwi lya kwa Yehonadabu mwana Rekabu icikolwe cesu muli fyonse ifyo atwebele f no kukananwa umwangashi inshiku shesu shonse, ifwe, abakashi besu, abana besu abaume na bana besu abanakashi, g 9 kabili tatukuula amayanda aya kwikalamo, nangu ukukwata amabala ya myangashi, nangu amabala fye nangu imbuto. 10 Kabili twikala mu matenti no kumfwila fyonse ifyo Yonadabu h icikolwe cesu atwebele, no kucita ukulingana na fyonse ifyo atwebele. i 11 Nomba ilyo Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni yaishile ku kulwisha icalo, j twatile, ‘Tuleyeni twingile mu Yerusalemu pa mulandu we bumba lya bashilika ilya

1017

Lesa atasha abena Rekabu, abalaya

bena Kaldi na pa mulandu we bumba lya bashilika ilya bena Siria, kabili lekeni twikale mu Yerusalemu.’ ” a 12 Ne cebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia, no kutila: 13 “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Kabiye, kasose ku baYuda na ku bekashi ba mu Yerusalemu auti: “Bushe nshalemukonkomesha lyonse ukumfwila amashiwi yandi?” b e fyasosa Yehova. 14 “Amashiwi ya kwa Yehonadabu mwana Rekabu cyena balayakonka, ayo aebele abana bakwe, ukuti belanwa umwangashi, kabili tabanwa mwangashi ukufika na buno bushiku, pantu balyumfwila ifunde lya cikolwe cabo. d Nomba ine nalilanda na imwe, nalecelela no kulanda, e lelo tamwang’ufwila nakalya. f 15 Kabili nalemutumina ababomfi bandi bonse bakasesema, g ukucelela no kubatuma, nati, ‘Cila muntu aleke imibele yakwe iyabipa, h no kuwamya imicitile yenu, i kabili mwikonka balesa bambi no kubabombela. j Ikaleni na mu calo ico namupeela ne fikolwe fyenu.’ k Lelo tamwakutike, nangu ukumfwa kuli ine. l 16 Lelo abana ba kwa Yehonadabu mwana Rekabu m bena balekonka ifunde ilyo icikolwe cabo cabebele; n lelo aba bantu tabomfwa kuli ine.” ’ ” o 17 “E ico Yehova, Lesa wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Moneni, ndeleta pali Yuda na pa bekashi bonse aba mu Yerusalemu ubucushi bonse ubo nasosele pali bena, p pa mulandu wa kuti nalilandile na bo lelo tabaumfwile, kabili nalebeta lelo taba-aswike.’ ” q 18 Na ku ba mu ng’anda ya kwa Rekabu Yeremia atile: “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Pa mulandu wa kuti mwalyumfwila ifunde lya

ICIPA. 35 a Ye 4:5 b Amg 5:29 Ye 6:8 Ye 7:3 Ye 9:12 Ye 32:33 c 2Is 10:15 1Im 2:55 d Ye 35:8 e 2Im 36:15 Ye 7:13 Ye 25:3 f Neh 9:26 Neh 9:30 Es 30:9 Ye 7:24 g Ye 7:25 Ye 25:4 h Es 1:16 Ye 4:14 Ye 25:5 Ek 18:30 Ho 14:1 Sek 1:3 i Ye 7:3 Ye 18:11 j Amg 31:18 Ye 44:5 k Amg 30:20 Yos 14:1 Ye 7:7 l 2Im 36:16 m 1Im 2:55 n Ye 35:8 o Es 1:3 Ye 11:8 p Amg 28:15 Amg 29:27 Yos 23:15 2Is 23:27 Ye 15:3 Mk 3:12 q Amp 1:24 Es 65:12 Es 66:4 Ye 7:13 Ye 26:5 Ye 32:33



















Ku Kulyo a 2Is 10:15 b Ukf 20:12 Amg 5:16 c Am 5:5 Ye 15:19 Lk 21:36 d Ef 6:3 Ko 3:20



















ICIPA. 36 e 2Is 23:36 Ye 25:1 f Amg 31:24 Ye 45:1 Ek 2:9 g Ye 30:2 h Ye 4:16 Ye 32:30 i Ye 1:5 Ye 25:9 j Ye 1:2 Ye 25:3 k Ye 26:3 l Es 55:7 Ye 18:8 Ek 33:11 Yn 3:8 m Am 130:4 Mk 7:18 n Ye 32:12 o Ye 45:1 p Ye 32:2 q Ye 7:2 Ye 22:2

YEREMIA 35:12–36:7

kwa Yehonadabu a icikolwe cenu kabili mutwalilila ukusunga amafunde yakwe yonse no kucita ukulingana na fyonse ifyo amwebele, b 19 e ico Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele atila: “Lyonse takwakabulwe umuntu kuli Yonadabu mwana Rekabu uwa kwiminina c ku cinso candi.” ’ ” d Nomba mu mwaka walenga ine ukutula apo Yehoyakimu e mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka, icebo ici caishile kuli Yeremia ukufuma kuli Yehova, aciti: 2 “Buula ibuuku ilyapombwa, f no kulembapo amashiwi g yonse ayo nasosa kuli iwe pali Israele na pali Yuda h na pa nko shonse, i ukutula pa bushiku nalandile kuli iwe, ukufuma mu nshiku sha kwa Yoshia, ukufika na kuli buno bushiku. j 3 Napamo aba mu ng’anda ya kwa Yuda kuti baumfwa ubucushi bonse ubo ndefwaya ukubaletela, k no kuleka cila muntu imibele yakwe iyabipa, l na ine nabeleela ifilubo fyabo ne membu shabo.” m 4 Na o Yeremia aitile Baruki n mwana Neria, ukuti alembe pe buuku ilyapombwa o amashiwi yonse aya kwa Yehova ayo amwebele, ayo Yeremia ali no kusosa kuli Baruki. 5 E lyo Yeremia aebele Baruki ati: “Ine nabandesha ukwingila mu ng’anda ya kwa Yehova. p 6 Nomba iwe wingile no kubelenga amashiwi ya kwa Yehova q ayo nsosele kuli iwe ayali mu mufungilo ayo iwe ulembele, ubelengele abantu abali mu ng’anda ya kwa Yehova mu bushiku bwa kuleka ukulya; r kabili ubelengele na baYuda bonse abaleisa ukufuma ku misumba yabo. s 7 Napamo ukulomba kwabo

36

r Imi 27:9; s Ye 36:13.

YEREMIA 36:8-23

Baruki abelenga ibuuku. Abantu batiina

ukwa kuti bapaalwe kuti kwafika kuli Yehova a kabili kuti baleka cila muntu imibele yakwe iyabipa, b pantu ubukali ne cipyu ifyo Yehova alandile pali aba bantu fikalamba.” c 8 E lyo Baruki d mwana Neria acitile ukulingana na fyonse ifyo Yeremia amwebele, abelengele amashiwi ya kwa Yehova mwi buuku e mu ng’anda ya kwa Yehova. f 9 Nomba mu mwaka walenga isano ukutula apo Yehoyakimu g mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka, mu mweshi walenga pabula (9), h abantu bonse mu Yerusalemu na bantu bonse abalefuma mu misumba ya mu calo ca kwa Yuda no kwisa ku Yerusalemu babilishe ukuti kube ukuleka ukulya pa ntanshi ya kwa Yehova. i 10 Awe Baruki abelengele amashiwi ya kwa Yeremia mwi buuku mu ng’anda ya kwa Yehova, mu muputule wa kuliilamo j uwa kwa Gemaria k mwana Shafani l kakopololam wa mafunde, mu lubansa lwa pa muulu, pa mwinshi wa mpongolo iipya iya ng’anda ya kwa Yehova, n ku bantu bonse. 11 Na Mikaya mwana Gemaria mwana Shafani o aumfwile amashiwi yonse aya kwa Yehova ayali mwi buuku. 12 Na o e pa kuya ku ng’anda ya mfumu, ku muputule wa kuliilamo uwa kwa kalemba, kabili moneni! mulya e mwaikele bacilolo bonse, Elishama p kalemba na Delaya q mwana Shemaya na Elnatani r mwana Akbore s na Gemaria t mwana Shafani u na Sidekia mwana Hanania na bacilolo bonse bambi. 13 Kabili Mikaya v abebele amashiwi yonse ayo aumfwile ilyo Baruki abelengeele abantu mwi buuku. w 14 E lyo bacilolo bonse batu-

ICIPA. 36 a 2Im 33:12 b Ye 25:5 Yn 3:8 Sek 1:4 c 2Im 34:21 d Ye 32:12 Ye 36:4 Ye 45:2 e Neh 8:3 f Ye 7:2 g 2Is 23:36 Ye 35:1 h Neh 1:1 i 2Im 20:3 Neh 9:1 Est 4:16 j 1Im 28:12 k Ye 36:25 l 2Is 22:8 Ye 39:14 Ek 8:11 m Esr 7:6 Am 45:1 n Ye 26:10 o 2Im 34:20 p Ye 36:20 q Ye 36:25 r Ye 26:22 Ye 36:25 s 2Is 22:14 Ye 26:22 t Ye 36:10 u 2Is 22:8 Ye 26:24 Ye 39:14 v Ye 36:11 w Ye 36:21



















Ku Kulyo a Ye 36:26 b Ye 36:21 c Ye 36:2 d Ye 45:1 e Ams 7:10 f Ye 36:4 g 3Yo 13 h Ye 36:26 i Ye 36:10 j 1Im 28:12 k Ye 36:12 l Ye 36:14 m Ye 36:12 n 2Im 34:18 o Ams 3:15 p Esr 10:9 q Es 47:14

1018

mine kuli Baruki a Yeudi b mwana Netania mwana Shelemia mwana Kushi abati: “Senda umufungilo uo ubelengeele abantu no kwisa kuno.” Awe Baruki mwana Neria asendele umufungilo mu minwe yakwe no kuya kuli bena. c 15 Na bo bamwebele abati: “Shi ikalako, no kutubelengela.” Na o Baruki d alibabelengeele. 16 Nomba ilyo fye baumfwile amashiwi yonse, baliloleshenye mwenso mwenso; kabili baebele Baruki abati: “Twalaeba imfumu aya mashiwi yonse.” e 17 Baipwishe na Baruki abati: “Shi, twebe, Nga walembele shani amashiwi yonse aya ayo Yeremia asosele?” f 18 Na o Baruki abaswike ati: “Alandile aya mashiwi yonse ukufuma mu kanwa kakwe, na ine nalembele mwi buuku kuli inki.” g 19 E lyo bacilolo batile kuli Baruki: “Kabiye, kafisame, iwe na Yeremia, pa kuti umuntu eishiba uko muli.” h 20 Awe bafikile ku mfumu, mu lubansa, i bashiile ne buuku ilyapombwa mu muputule wa kuliilamo j uwa kwa Elishama k kalemba; baebele ne mfumu amashiwi yonse. 21 Na yo imfumu yatumine Yeudi l ku kuyasenda ibuuku ilyapombwa. Na o alilibuulile mu muputule wa kuliilamo uwa kwa Elishama m kalemba. n Kabili Yeudi atendeke ukubelengela imfumu na bacilolo bonse abaiminine mupepi ne mfumu ifyali mwi buuku. 22 Ne mfumu yaikele mu ng’anda ya mu nshita ya mpepo, o mu mweshi walenga pabula (9), p ninshi ne mbabula q iileaka pa ntanshi ya iko. 23 Nomba yaleti nga Yeudi abelenga fye amabula yatatu nelyo yane, ayalepula ku mwele wa kwa kalemba, no kuyapoosa mu mulilo uwali pa mbabula,

1019

Ibuuku lyalembwa na kabili. Sidekia

mpaka ibuuku lyonse lyapooswa mu mulilo uwali pa mbabula. a 24 Kabili tabaumfwile na mwenso nakalya; b ne mfumu na babomfi ba iko bonse abaleumfwa aya mashiwi yonse tabalepwile ne fya kufwala fyabo. c 25 Na Elnatani d na Delaya e na Gemaria f bapapeete imfumu ukuti ioca ibuuku, lelo tayaumfwile kuli bena. g 26 Ne mfumu yaebele Yeraameele umwana wa mfumu na Seraya mwana Asriele na Shelemia mwana Abdeele ukuti balete Baruki kalemba na Yeremia kasesema. h Lelo Yehova alibafishile. i 27 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile na kabili kuli Yeremia ninshi imfumu nayoca ibuuku na mashiwi ayo Baruki j alembele ayo Yeremia k asosele, no kutila: 28 “Buula na kabili ibuuku limbi, no kulembamo amashiwi yonse aya ntanshi ayali mwi buuku lya ntanshi, ilyo Yehoyakimu imfumu ya kwa Yuda yaocele. l 29 Kabili webe Yehoyakimu imfumu ya kwa Yuda auti, ‘Yehova atila: “Iwe naoca ibuuku, m no kusosa auti, ‘Mulandu nshi ulembelepo n auti: “Ukwisa kwena ikesa imfumu ya ku Babiloni no konaula cino calo no kulofya abantu ne nama”?’ o 30 E ico Yehova atila kuli Yehoyakimu imfumu ya kwa Yuda, ‘Takwakabe kuli ena uwa kwikala pa cipuna ca bufumu ica kwa Davidi, p ne citumbi cakwe cikapooswa ku nse q ku cikabilila akasuba na ku mpepo ubushiku. 31 Kabili nkamukanda r na bana bakwe na babomfi bakwe pa membu shabo, s kabili nkaleta pali bena na pa bekashi ba mu Yerusalemu na pa baYuda ubucushi bonse ubo nasosele pali bena, t ukwabula ukuti bomfwile.’ ” ’ ” u 32 Kabili Yeremia abuulile

ICIPA. 36 a Am 50:17 Es 28:14 b Am 36:1 c 2Is 19:1 Es 36:22 Mt 26:65 d 2Is 24:8 Ye 26:22 e Ye 36:12 f Ye 36:10 g Amp 21:29 h Ye 1:5 Mt 27:9 i 1Is 17:3 Ye 1:19 2Pe 2:9 j Ye 32:12 Ye 45:1 k Ye 36:2 l Ye 36:23 m Ye 36:23 n Es 30:10 Ams 5:10 o Ye 21:4 Ye 32:28 Ye 34:21 p 2Is 24:8 2Is 24:15 2Im 36:10 Ye 22:30 q Ye 22:19 r Ye 21:14 s Es 3:11 t Amg 28:15 Amp 29:1 Ye 19:15 Ye 35:17 u 2Im 36:16 

Ku Kulyo a Ye 36:2 b Ye 36:4 Ro 16:22 c Ye 36:23 

ICIPA. 37 d 2Is 24:18 1Im 3:15 e 2Is 23:28 f 2Is 24:12 1Im 3:16 2Im 36:9 Ye 22:24 g 2Is 24:6 Da 1:1 h 2Is 24:17 2Im 36:10 i 2Is 24:19 j Ho 12:10 k Ye 38:1 l 2Is 25:18 Ye 21:1 Ye 52:24 m Ye 29:25 n Ye 21:2 Ye 42:2 o Ye 32:2 Ye 37:15 p Ek 17:15 q Ye 34:21 r Ye 21:2 s Es 30:3 Es 31:3 Ye 17:5 Isb 4:17 Ek 17:17 t Ye 32:29 Ye 34:22 Ye 38:23 Ye 39:8 u Ob 3

YEREMIA 36:24–37:10

ibuuku limbi no kupeela Baruki mwana Neria, kalemba, a na o alembelemo amashiwi yonse ayo Yeremia asosele b ayali mwi buuku ilyo Yehoyakimu imfumu ya kwa Yuda aocele mu mulilo; c kabili kwalundilwe amashiwi na yambi ayapala yalya. d

imfumu Sidekia 37 Kabili mwana Yoshia atendeke e

ukuteka ukupyana pali Konia f mwana Yehoyakimu, g uo Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni yabikilepo ukuba imfumu mu calo ca kwa Yuda. h 2 Lelo ena na babomfi bakwe na bantu ba mu calo tabaumfwile ku mashiwi ya kwa Yehova i ayo alandiile muli Yeremia kasesema. j 3 Ne Mfumu Sidekia yatumine Yeukali k mwana Shelemia na Sefania l mwana Maaseya m shimapepo kuli Yeremia kasesema, aiti: “Tupepeleko kuli Yehova Lesa wesu.” n 4 Kabili Yeremia aile mu bantu no kubwelako, o pantu ninshi tabalamubika mu cifungo. 5 E lyo kwaishile ibumba lya bashilika ba kwa Farao ilyafumine ku Egupti; p na bena Kaldi abaleshinga Yerusalemu baumfwile ulwa bashilika. E ico balifumineko no kuleka ukulwisha Yerusalemu. q 6 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia, no kutila: 7 “Yehova, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘E fyo musose ku mfumu ya kwa Yuda, iimutumine ku kunjipusha, r amuti: “Mona! Ibumba lya bashilika ba kwa Farao ilileisa kuli imwe ku kumwafwa likabwelela ku calo ca liko, ku Egupti. s 8 Na bena Kaldi bakabwela no kulwisha uno musumba, bakaupoka no kuoca ku mulilo.” t 9 Yehova atila: “Mwi-ibepa, u amuti, ‘Abena Kaldi bakaya no kuleka ukutulwisha,’ pantu tabakaye iyo. 10 Pantu nangu mwalyumine ibumba lyonse ilya bashilika

YEREMIA 37:11–38:6

Yeremia aikatwa; apeelwa ifya kulya

ilya bena Kaldi abalemulwisha, a kabili pali bena pashala fye abaume abo balasa ifumo, b kuti baima cila muntu mwi tenti lyakwe no koca uno musumba ku mulilo.” ’ ” 11 Nomba ilyo ibumba lya bashilika ilya bena Kaldi lyaile no kuleka ukulwisha Yerusalemu c pa mulandu we bumba lya bashilika ilya kwa Farao, d 12 e lyo Yeremia aimine ukufuma ku Yerusalemu no kuya ku calo ca kwa Benjamini e no kupoka impanga yakwe mu kati ka bantu bakwe. 13 Nomba ilyo ali ku Mpongolo ya kwa Benjamini, f kwali umukalamba wa balinshi, ishina lyakwe Iria mwana Shelemia mwana Hanania. Apo pene aikete Yeremia, ati: “Ulewila ku bena Kaldi!” 14 Lelo Yeremia atile: “Bufi! g Nshilewila ku bena Kaldi.” Lelo taumfwile kuli ena. E ico Iria aikete Yeremia no kumutwala kuli bacilolo. 15 Na bacilolo h bafuliilwe Yeremia, i no kumuuma, j bamubika na mu cifungo, k mu ng’anda ya kwa Yehonatani l kalemba, pantu e yo basangwile icifungo. m 16 Ilyo Yeremia aingile mu cifungo ca pa nshi1 n na mu miputule ya pa nshi, aikele mulya inshiku ishingi. 17 Ne Mfumu Sidekia yatumine bamo ku kuyamuleta, kabili imfumu yatendeke ukumwipusha amepusho, mu ng’anda ya iko, ukwafisama. o Kabili yatile: “Bushe kuli icebo icifumine kuli Yehova?” Na o Yeremia atile: “E ko cili!” Kabili atile: “Ukapeelwa mu minwe ya mfumu ya ku Babiloni!” p 18 E lyo Yeremia atile ku Mfumu Sidekia: “Bushe nabembuka shani kuli iwe na babomfi bobe na bantu aba, q pa kuti mumbike mu cifungo? 19 Bali Ye 37:161 Mu ciHebere apa paba ati, “ing’anda umwali ne cishima.”

ICIPA. 37 a Ye 21:4 b Ye 51:4 c Ye 34:21 Ye 37:5 d Ek 17:15 e Yos 18:28 Ye 1:1 f Ye 38:7 g Am 27:12 Am 35:11 h Ye 38:4 i Ye 26:11 j Lk 20:10 2Ko 11:23 He 11:36 k 2Im 16:10 Ye 20:2 Imi 5:18 Imi 12:6 l Ye 38:26 m Ye 37:4 n Ye 38:6 o Ye 38:14 p Ye 21:7 Ye 24:8 Ye 34:21 Ek 12:13 q 1Sa 26:18



















Ku Kulyo a Ye 14:13 Ye 23:17 Ye 27:14 Ye 28:2 Isb 2:14 b Ye 36:7 c Ye 37:15 d Ye 26:15 Ye 38:9 e Neh 3:25 Ye 32:2 Ye 33:1 Ye 38:13 Ye 38:28 f 1Is 17:6 Am 37:19 g Amg 28:53 2Is 25:3 Ye 38:9 h Ye 38:13



















ICIPA. 38 i j k l m n

o p

q r s

Ye 37:3 Ye 21:1 Ye 21:8 Ye 21:9 Ye 27:13 Ye 29:18 Ek 6:11 Ek 7:15 Ye 21:9 Ye 45:5 2Is 25:1 2Im 36:17 Ye 21:10 Ye 32:3 Ye 52:4 Ye 26:11 Ams 7:10 Yh 19:16

1020

kwi nomba bakasesema benu abaseseme kuli imwe abati, ‘Imfumu ya ku Babiloni tayakese mu kulwisha imwe na cino calo’? a 20 E ico umfwa, we shikulu imfumu. Umfwa ukupapaata kwandi, b kabili wimbwesesha ku ng’anda ya kwa Yehonatani c kalemba, epali nafwila kulya.” d 21 Ne Mfumu Sidekia yaebele bamo, na bo babikile Yeremia mu Lubansa lwa Balinshi; e kabili balemupeela umukate cila bushiku ukufuma ku musebo wa bapanga umukate, f mpaka ilyo umukate onse wapwile mu musumba. g Awe Yeremia aleikala mu Lubansa lwa Balinshi. h Shefatia mwana Ma38 Awe tani na Gedalia mwana Pashihuri na Yukali i mwana Shelemia na Pashihuri mwana Malkiya j baumfwile amashiwi ayo Yeremia alelanda ku bantu bonse, k ati: 2 “Yehova atila, ‘Uukekalilila muli uno musumba e ukafwa ku lupanga, l ku cipowe m na ku cikuko. n Lelo uukaya ku bena Kaldi e ukaba no mweo, kabili akapususha umweo wakwe no kuba no mweo.’ o 3 Yehova atila, ‘Uno musumba ukapeelwa mu minwe ye bumba lya bashilika ba mfumu ya ku Babiloni, na yo ikaupoka.’ ” p 4 E lyo bacilolo baebele imfumu abati: “Shi lekeni uyu muntu epaiwe, q pantu e fyo aletompola amaboko ya baume ba bulwi abashelepo muli uno musumba na maboko ya bantu bonse, pa kusosa amashiwi aya. r Pantu uyu muntu talefwaya ukuti pabe umutende pa bantu aba kano ububi.” 5 E ico Imfumu Sidekia yatile: “Moneni! Ali mu minwe yenu. Pantu imfumu taikwete amaka ya kumulesha.” s 6 Na bo basendele Yeremia

1021

Yeremia mu cishima; amona imfumu

no kumupoosa mu cishima ca kwa Malkiyaa umwana wa mfumu, icali mu Lubansa lwa Balinshi. b Kabili baishiishe Yeremia ku ntambo; kabili mu cishima tamwali amenshi, mwali fye amatipa; na Yeremia atendeke ukutika mu matipa. c 7 Kabili Ebede-meleke umwina Etiopia, d uwali mutungwi kabili uwali mu ng’anda ya mfumu, aumfwile ukuti nabapoosa Yeremia mu cishima; ne mfumu yaikele ku Mpongolo ya kwa Benjamini. e 8 E ico Ebede-meleke afumine mu ng’anda ya mfumu no kuyaeba imfumu, ati: 9 “Mwe shikulu imfumu, aba bantu nabalufyanya pali fyonse ifyo bacitile kuli Yeremia kasesema, uo bapoosele mu cishima, kabili alefwila f mulya mwine pa mulandu wa cipowe. g Pantu mu musumba tamuli umukate nakalya.” 10 Ne mfumu yaebele Ebedemeleke umwina Etiopia ati: “Sendapo abaume amakumi yatatu (30), kabili ufumye Yeremia mu cishima ilyo ashilafwa.” h 11 Awe Ebede-meleke asendele abaume no kuyaingila mu ng’anda ya mfumu pa nshi ya cipao i no kubuulamo insalu shapwa ne nsamu, no kufiishisha kuli Yeremia mu cishima j ku ntambo. 12 E lyo Ebede-meleke umwina Etiopia aebele Yeremia ati: “Shi bika isho nsalu ne nsamu mu mapa yobe pe samba lya ntambo.” Na o Yeremia acitile ifyo fine. k 13 E lyo bakuliile Yeremia ku ntambo no kumufumya mu cishima. Awe Yeremia aleikala mu Lubansa lwa Balinshi. l 14 Ne Mfumu Sidekia yatumine aba kuyasenda Yeremia kasesema ukuti ese uko yali m ku nshila yalenga butatu, n iyaba mu ng’anda ya kwa Yehova. o E lyo imfumu yatile kuli Yeremia: “Ndekulomba icintu cimo.

ICIPA. 38 a Ye 38:13 b Ye 33:1 Ye 37:21 Ye 38:28 c Ukt 37:24 Am 109:5 Isb 3:53 d Ye 39:16 Imi 8:27 e Ye 37:13 f Amp 24:11 g Ye 52:6 h Am 75:10 Am 82:4 Amp 21:1 i 2Is 20:13 j Amp 3:27 Ye 38:6 k Mt 10:41 l Ye 37:21 m Ye 21:1 n 2Is 16:18 o Ye 20:2



















Ku Kulyo a 1Sa 3:17 1Is 22:16 b Lk 22:67 c Ukt 2:7 Amg 4:32 Es 57:16 Ye 27:5 d Ye 15:21 Ye 26:24 e Am 80:7 f 1Im 17:24 Ye 31:23 g 2Is 25:27 h Ye 21:9 Ye 27:12 i 2Is 25:9 Ye 34:2 j 2Is 25:6 Ye 39:5 Ye 52:8 k Amp 29:25 l 1Sa 31:4 m 2Im 20:20 Ye 7:23 Ye 26:13 n Amp 1:24 o Ye 43:6 p Ye 39:3 q Am 41:9 Amp 16:29 r Isb 1:2 s Ye 46:5 Ye 46:21

YEREMIA 38:7-22

Wimfisa nangu cimo.” a 15 Na o Yeremia atile kuli Sidekia: “Nga nakweba, bushe tawanjipaye? E lyo nga nakupanda amano, tawaumfwe kuli ine.” b 16 E ico Imfumu Sidekia yalapile kuli Yeremia, umwafisama, aiti: “Na pali Yehova, uwatupangile, c nshakwipaye nakalya, kabili nshakupeele mu minwe ya aba bantu abalefwaya ukukwipaya.” d 17 E lyo Yeremia atile kuli Sidekia: “Yehova, Lesa wa mabumba, e Lesa wa kwa Israele, f atila, ‘Nga waya ku mfumu ya ku Babiloni, g tawakafwe kabili uno musumba tabakaoce ku mulilo, kabili iwe na ba mu ng’anda yobe tamwakafwe. h 18 Lelo nga tawile kuli bacilolo ba mfumu ya ku Babiloni, uno musumba na o ukapeelwa mu minwe ya bena Kaldi, kabili bakaoca ku mulilo, i na iwe tawakapusuke mu minwe yabo.’ ” j 19 E lyo Imfumu Sidekia yatile kuli Yeremia: “Ndetiina abaYuda abawilile ku bena Kaldi, k epali bampeela mu minwe ya bena Kaldi, na bo bancusha nga nshi.” l 20 Na o Yeremia atile: “Tabakakupeele muli uyo musango. Shi umfwila ishiwi lya kwa Yehova ilyo ine ndekweba, kabili ifintu fikakuwamina, m e lyo kabili ukaba no mweo. 21 Lelo nga wakaana ukuya, n ici e co Yehova anengele ukumona: 22 Kabili mona! abanakashi bonse abashala mu ng’anda ya mfumu ya kwa Yuda o balebafumya no kubatwala kuli bacilolo ba mfumu ya ku Babiloni, p kabili baleti, ‘Abaume abo mumfwana na bo bamubepa q no kumucimfya. r Nabalenga amakasa yenu ukutika mu matipa; nababwelelamo no kuya kumbi.’ s

YEREMIA 38:23–39:10

Sidekia abutuka. Baoca Yerusalemu

23 Na bakashi bobe bonse na bana bobe abaume bakabafumya no kubatwala ku bena Kaldi, na iwe tawakapusuke mu minwe yabo, a lelo ukekatwa ku minwe ya mfumu ya ku Babiloni, na uno musumba bakaoca ku mulilo pa mulandu obe.” b 24 Na Sidekia aebele Yeremia ati: “Wileka umuntu nangu umo eshibe ifi fyonse, epali wafwa. 25 Nomba bacilolo c nga baumfwa ukuti nacilanda na iwe, kabili baisa kuli iwe no kukweba abati, ‘Shi twebe, Finshi wacilaeba imfumu? Witufisa nangu cimo, kabili tatwakwipaye. Kabili finshi imfumu yacikweba?’ 26 ubebe auti, ‘Nacilapapaata imfumu, ukuti imbwesesha ku ng’anda ya kwa Yehonatani d no kuyafwila kulya.’ ” 27 E lyo bacilolo bonse baishile kuli Yeremia no kutendeka ukumwipusha. Na o, abebele ukulingana na mashiwi aya yonse ayo imfumu yamwebele. e E ico baikele fye tondolo pa menso yakwe, pantu ulya mulandu tabaumfwile. 28 Kabili Yeremia aikele mu Lubansa lwa Balinshi f mpaka ubushiku Yerusalemu apokelwe. g Kabili aya mashiwi yalandilwe ilyo fye Yerusalemu apokelwe. h mwaka walenga pabu39 Mu la (9) ukutula apo Sidekia imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka, mu mweshi walenga ikumi (10), i Nebukadresari imfumu ya Babiloni ne bumba lya bashilika bakwe bonse baishile ku musumba wa Yerusalemu no ku-ushinga. j 2 Mu mwaka walenga ikumi na umo (11) ukutula apo Sidekia atendekeele ukuteka, mu mweshi walenga ine, pa bushiku bwalenga pabula (9) muli uyu mweshi, e mo ifibumba fya musumba fyatulilwe. k 3 Na bacilolo bonse aba mfumu ya ku Ba-

ICIPA. 38 a 2Is 25:7 2Im 36:20 Ye 39:6 Ye 52:8 b Ye 52:13 c Ye 36:12 Ye 38:4 d Ye 37:15 Ye 37:20 e Yos 2:5 Am 39:1 f Ye 32:2 Ye 33:1 g Am 23:4 Ye 15:20 Ye 37:21 Ye 39:14 h 2Is 25:8 2Im 36:17



















ICIPA. 39 i Ek 24:1 j 2Is 25:2 Ye 52:4 k 2Is 25:4 Ye 52:7 Ek 33:21



















Ku Kulyo a Ye 1:15 b Amg 28:25 c 2Is 25:4 d Amg 1:7 e Ye 32:4 Ye 38:18 f Yos 5:10 Ye 52:8 g 2Is 23:33 2Is 25:6 2Is 25:21 Ye 52:26 h Yos 13:5 Aba 3:3 2Is 17:24 i Ye 52:9 j 2Is 25:7 Ye 52:10 k Amg 28:34 Es 13:16 l Ye 21:7 Ye 34:19 m 2Is 25:7 Ye 52:11 Ek 12:13 n 2Is 25:9 2Im 36:19 Es 5:9 Ye 38:18 o 2Is 25:10 Neh 1:3 Ye 52:14 p Ye 52:12 q 2Is 25:20 Ye 40:1 r 2Is 25:11 s Ye 52:16 t 2Is 25:12

1022

biloni balingile no kwikala ku Mpongolo ya pa Kati. a Amashina ya baingile ni Neregalisaresere, Samigari-nebo, Sarisekimu, umukalamba wa bacilolo ba kwi sano, Neregali-saresere umukalamba wa ba finjelengwe na bashala bacilolo bonse aba mfumu ya ku Babiloni. 4 Nomba ilyo Sidekia imfumu ya kwa Yuda na baume ba bulwi bonse babamwene fye, balifulumwike b no kufuma mu musumba ubushiku ukupita inshila ya kwi bala lya mfumu, c ku mpongolo yali pa kati ka fibumba fibili; kabili bafumiine ku nshila ya ku Araba. d 5 Kabili ibumba lya bashilika ba bena Kaldi lyalibakonkele, e awe basangile Sidekia mu ciswebebe ca ku Yeriko. f Kabili balimusendele no kumutwala kuli Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni ku Ribla g mu calo ca Hamati h ukuti imupingule. i 6 Ne mfumu ya ku Babiloni yaipeye j abana baume ba kwa Sidekia ninshi alemonako k mu Ribla, kabili imfumu ya ku Babiloni yaipeye abalashi bonse aba kwa Yuda. l 7 Yatonkwele na menso ya kwa Sidekia, m yamubikile na mu minyololo ya mukuba, ukuti imutwale ku Babiloni. 8 Kabili abena Kaldi baocele ing’anda ya mfumu na mayanda ya bantu ku mulilo, n babongolwele na malinga ya Yerusalemu. o 9 Na bantu abashele mu musumba, na bantu abawilile kuli yena, pamo na bantu bambi abashele, Nebusaradani p umukalamba wa balinshi q abasendele muli bunkole ku Babiloni. r 10 Na bantu bamo, abapiina abashakwete kantu, Nebusaradani umukalamba wa balinshi abalekele bashale mu calo ca kwa Yuda; s kabili mu bushiku bulya abapeele amabala ya myangashi no mulimo wa kupatikishiwa. t

1023

Ebede-meleke. Yeremia alubulwa

11 Kabili Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni asosele amashiwi pali Yeremia ukupitila muli Nebusaradani umukalamba wa balinshi, ati: 12 “Mubuule kabili ulemusakamana, wicita icabipa kuli ena. a Lelo ifyo alekweba e fyo ucite kuli ena.” b 13 E ico Nebusaradani c umukalamba wa balinshi na Nebushashibani umukalamba wa bacilolo ba kwi sano, na Neregali-saresere umukalamba wa ba finjelengwe na bonse abakulu bakulu aba mfumu ya ku Babiloni batumineko bamo; 14 batumine aba kuyasenda Yeremia mu Lubansa lwa Balinshi d no kumutwala kuli Gedalia e mwana Ahikamu f mwana Shafani, g ukuti amutwale ku ng’anda yakwe, pa kuti ekale na bantu. 15 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia ninshi naisalilwa mu Lubansa lwa Balinshi, h no kutila: 16 “Kabiye, kebe Ebede-meleke i umwina Etiopia auti, ‘Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila: “Mona, ndefikilisha amashiwi yandi pali uno musumba pa kuleta ubucushi pali wena te busuma iyo, j kabili yakafikilishiwa ninshi ulemonanako mu bushiku bulya.” ’ k 17 “ ‘Kabili nkakupokolola mu bushiku bulya,’ l e fyasosa Yehova, ‘kabili tawakapeelwe mu minwe ya bantu abo iwe uletiina.’ m 18 “ ‘Pantu nkakupususha, kabili tawakafwe ku lupanga iyo; kabili ukapususha umweo obe, n pantu walintetekela’ o e fyasosa Yehova.” caishile kuli Yere40 Icebo mia ukufuma kuli Yehova pa numa Nebusaradani p umukalamba wa balinshi amutumine ukufuma ku Rama, q ilyo amu-

ICIPA. 39 a Ye 40:4 b Amp 16:7 Amp 21:1 c 2Is 25:20 Ye 40:1 Ye 52:12 d Ye 38:28 e 2Is 25:22 Ye 40:5 Ye 41:2 f 2Im 34:20 Ye 26:24 g 2Is 22:8 h Ye 32:2 Ye 36:5 Ye 37:21 i Ye 38:7 j 2Im 36:21 Da 9:12 k Am 91:8 l Am 41:1 Am 50:15 Am 91:14 m 2Sa 24:14 n Ye 21:9 Ye 45:5 o 1Im 5:20 Am 37:3 Am 37:40 Am 84:12 Ye 17:7



















ICIPA. 40 p 2Is 25:20 Ye 39:9 Ye 52:12 q Yos 18:25 Aba 4:5



















Ku Kulyo a Ye 39:14 b Amg 29:25 1Is 9:9 c Ye 50:7 Da 9:11 Ro 2:5 d Ye 39:12 e Ukt 20:15 f 2Is 25:22 Ye 39:14 Ye 41:2 g 2Is 22:12 2Im 34:20 Ye 26:24 h 2Is 22:8 i Esr 7:6 Amp 16:7 Amp 21:1 Ye 15:11 j Imi 27:3 k Ye 39:14 l Aba 20:1 1Is 15:22 m 2Is 25:23

YEREMIA 39:11–40:7

sendele ninshi ali mu minyololo pa kati ka bankole bonse aba mu Yerusalemu na ba kwa Yuda, abaletwalwa muli bunkole ku Babiloni. a 2 E lyo umukalamba wa balinshi asendele Yeremia no kumweba ati: “Yehova Lesa obe asosele ukuti ubu bucushi bukesa pali cino cifulo, b 3 kabili Yehova ali no kuleta ubu bucushi no kucita ico asosele, pantu namubembukila Yehova kabili tamumfwilile ishiwi lyakwe. Kabili ici e cimucitikile. c 4 Nomba, mona! nakukakula buno bushiku ku minyololo iyali ku maboko yobe. Nga cawama mu menso yobe ukunkonka ku Babiloni, natuleya, na ine nkalakusakamana. d Lelo nga cabipa mu menso yobe ukunkonka ku Babiloni, shala. Mona! Icalo conse cili pa ntanshi yobe. Konse ukwawama kabili uko utemenwe, e ko uye.” e 5 Na o ali talaishiba nga ali no kubwelelamo, ilyo Nebusaradani atile: “Bwelela kuli Gedalia f mwana Ahikamu g mwana Shafani, h uo imfumu ya ku Babiloni isontele ukuteka imisumba ya kwa Yuda, no kwikala nankwe mu kati ka bantu; nangu konse uko watemwa ukuya, e ko uye.” i E lyo umukalamba wa balinshi amupeele ifya kulya no bupe, no kumuleka aye. j 6 Na o Yeremia aile kuli Gedalia k mwana Ahikamu ku Mispa l no kwikala nankwe mu kati ka bantu abashele mu calo. 7 Nomba abakalamba bonse aba bashilika abali mu mpanga, m bena na bantu babo, baumfwile ukuti imfumu ya ku Babiloni naisonta Gedalia mwana Ahikamu ukuteka icalo, no kuti naimusonta ukuteka abaume na banakashi na bana banono na bamo abapiina ba mu calo, abashasendelwe muli bunkole ku

YEREMIA 40:8–41:6

Gedalia asokwa; bamwipaya. Ishmaele

Babiloni. a 8 E ico Ishmaele b mwana Netania e lyo na Yohanani c na Yonatani, abana ba kwa Karea, na Seraya mwana Tanhumete na bamwana Efai umwina Netofa d na Yesania e mwana Maakati, f baishile kuli Gedalia ku Mispa, pamo na bantu babo. g 9 Kabili Gedalia h mwana Ahikamu i mwana Shafani j alapile k kuli bena na ku bantu babo, no kutila: “Mwitiina ukubombela abena Kaldi. Akwikaleni mu calo no kubombela imfumu ya Babiloni, kabili mukekala umutende. l 10 Kabili, moneni, ine ndeikala mu Mispa, m pa kuti ndemwimininako ku cinso ca bena Kaldi abaleisa kuli ifwe. Nomba imwe longanikeni imyangashi n ne fisabo fya mu lusuba na mafuta no kufibika mu fipe fyenu, mwikale na mu misumba yenu iyo mupokele.” 11 Na baYuda bonse abali ku Moabu na bali mu bana ba kwa Amone na bali mu Edomu na bali mu fyalo fyonse fimbi, o baumfwile ukuti imfumu ya ku Babiloni naipeela kuli Yuda abashelepo kabili naisonta Gedalia p mwana Ahikamu mwana Shafani uwa kubateka. 12 Na baYuda bonse batendeke ukubwela ukufuma konse uko basalanganine, kabili baleisa ku calo ca kwa Yuda kuli Gedalia ku Mispa. q Balonganike ne myangashi ne fisabo fya mu lusuba ifingi nga nshi. 13 Kabili Yohanani r mwana Karea s na bakalamba bonse aba bashilika abali mu mpanga, t baile kuli Gedalia ku Mispa. 14 E lyo bamwebele ati: “Bushe tawishibe ukuti Baalisi, imfumu ya bana ba kwa Amone, u naituma Ishmaele v mwana Netania w ku kukwipaya?” Lelo Gedalia mwana Ahikamu tasumine ifyo basosele. x

ICIPA. 40 a 2Is 25:22 Ye 39:10 Ye 52:16 b 2Is 25:25 Ye 41:1 c Ye 41:11 Ye 41:16 Ye 42:1 d 2Sa 23:28 1Im 2:54 1Im 11:30 e 2Is 25:23 Ye 42:1 f Amg 3:14 Yos 12:5 g Ye 41:3 h 2Is 25:22 Ye 39:14 Ye 41:2 i 2Is 22:12 2Im 34:20 Ye 26:24 j 2Is 22:8 k 1Sa 20:17 2Is 25:24 l Am 37:3 Ye 27:11 m Ye 40:6 n Amg 16:13 Ye 39:10 o Ye 24:9 p Ye 39:14 q Aba 20:1 1Sa 7:5 1Is 15:22 r Ye 41:11 Ye 42:1 Ye 43:2 s Ye 40:8 t Ye 40:7 u Ye 41:10 v Ye 40:8 Ye 41:2 w 2Is 25:23 x Amp 22:3



















Ku Kulyo a Ye 41:11 Ye 43:2 b 1Sa 26:8 c 2Sa 21:17 d 2Is 25:22 Ye 39:14 e 2Is 22:12 2Im 34:20 Ye 26:24 f Ye 41:2



















ICIPA. 41 g 2Is 25:23 Ye 40:14 h 2Is 25:25 i Ek 17:13 j 2Is 25:25 k Ye 40:6 l Am 41:9 m 2Is 25:25 n Ye 40:7 o Ye 40:15 p Yos 24:32 1Is 12:1 q Yos 18:1 Ye 7:12 r 1Is 16:24 s Le 19:27 t Amg 14:1 u Le 2:1

1024

15 E lyo Yohanani a mwana Karea aebele Gedalia ku Mispa, umwafisama, ati: “Ndefwaya ukuya nomba line ku kwipaya Ishmaele mwana Netania, pantu tapali umuntu uuleishiba. b Nga cinshi alekwipaila, kabili cinshi ico bonse abaYuda abalelongana kuli iwe balasalanganina na bashalapo ba kwa Yuda balalobela?” c 16 Lelo Gedalia d mwana Ahikamu e atile kuli Yohanani mwana Karea: “Wicita ifyo, pantu ulebepesha fye Ishmaele.” f mu mweshi wale41 Nomba nga cinelubali (7), Ishmaele g mwana Netania mwana Elishamah uwali umwanai wa ku bufumu kabili ali mu bakulu bakulu aba mfumu, na baume bambi ikumi (10) abali nankwe j baile kuli Gedalia mwana Ahikamu ku Mispa. k Kabili baliliile pamo ifya kulya ku Mispa. l 2 E lyo Ishmaele mwana Netania na baume ikumi (10) abali nankwe baimine no kwipaya Gedalia mwana Ahikamu mwana Shafani ku lupanga. m E ico aipeye uo imfumu ya ku Babiloni yalaashike pa calo. n 3 Kabili Ishmaele aipeye abaYuda bonse abali na Gedalia ku Mispa, na bena Kaldi abali kulya, e kutila, abaume ba bulwi. 4 Kabili pa bushiku bwakonkelepo ukutula apo baipaile Gedalia, ninshi umuntu nangu umo talaishiba icacitike, o 5 kwaishile abaume abafumine ku Shekemu, p ku Shilo q na ku Samaria, r abaume amakumi cinekonsekonse (80) nababeya ne myefu, s bali ne fya kufwala ifyalepauka, ne mibili yabo iyatetaulwa, t kabili bali no mutuulo wa ngano ne fyanunkila u mu minwe yabo ifya kutwala ku ng’anda ya kwa Yehova. 6 E lyo Ishmaele mwana Netania afumine mu Mispa ku kuyaba-

1025

Yohanani akonka Ishmaele; afulumuka

kumanya, kabili aile alelila. a Na o ilyo akumene fye na bo, abebele ati: “Tuleyeni kuli Gedalia mwana Ahikamu.” 7 Awe ilyo fye baingile mu kati ka musumba, Ishmaele mwana Netania na baume abali nankwe baipeye balya bantu no kubapoosa mu cishima. b 8 Lelo kwali abaume ikumi (10) abasangilwepo abasosele apo pene kuli Ishmaele abati: “Witwipaya, pantu twalikwata ifyuma ifyafiswa mwi bala, ingano na barle na mafuta no buci.” c E ico alibalekele, kabili tabepaile pamo na bamunyinabo. 9 Ne cishima umo Ishmaele d apoosele ifitumbi fyonse ifya bantu aipeye cali icikalamba, cilya Imfumu Asa yapangile pa mulandu wa kwa Baasha imfumu ya kwa Israele. e Mulya mwine e mo Ishmaele mwana Netania aiswishe abaipaiwe. 10 E lyo Ishmaele asendele muli bunkole abantu bonse abashele mu Mispa, f abana banakashi aba mfumu g na bantu bonse abashele mu Mispa, h abo Nebusaradani umukalamba wa balinshi ashile mu minwe ya kwa Gedalia mwana Ahikamu. i E ico Ishmaele mwana Netania alibasendele ukuti babe bankole, no kwima pa kuti abukile ku bana ba kwa Amone. j 11 Nomba Yohanani k mwana Karea na bakalamba bonse aba mabumba ya bashilika l abali nankwe baumfwile ububi bonse ubwacitile Ishmaele mwana Netania. 12 Kabili basendele abaume bonse no kuya mu kulwa na Ishmaele mwana Netania, kabili bamusangile mupepi na menshi ayengi aya ku Gibeone. m 13 Awe abantu bonse abali na Ishmaele bashimona fye Yohanani mwana Karea na bakalamba bonse aba mabumba ya

ICIPA. 41 a 2Sa 3:16 b Amp 1:16 Es 59:7 c Yb 2:4 Amp 13:8 Lkm 7:12 d 2Is 25:23 Ye 40:8 e 1Is 15:22 2Im 16:6 f Ye 40:12 g Ye 43:6 h Ye 43:5 i Ye 40:7 j Ye 40:14 k Ye 42:1 Ye 43:2 l Ye 40:13 m 2Sa 2:13



















Ku Kulyo a Ye 40:6 b 1Is 20:20 Yb 21:30 c 2Is 25:23 Ye 42:1 d Ye 41:2 e Ukt 35:19 Aba 17:7 1Im 2:51 f 2Is 25:26 Es 30:2 Ye 42:14 Ye 43:7 g Ye 21:4 Ye 37:5 h Ye 42:11 i Ye 41:2 j Ye 40:5



















ICIPA. 42 k Ye 40:8 Ye 40:13 Ye 41:11 l 2Is 25:23 m Ye 43:2 n 1Sa 7:8 1Sa 12:19 Es 37:4 Yak 5:16 o Le 26:22 Amg 28:62 Es 1:9

YEREMIA 41:7–42:3

bashilika abali nankwe, batemenwe nga nshi. 14 Kabili abantu bonse abo Ishmaele asendele ukuba bankole ukufuma ku Mispa a balyalwike no kubwelela kuli Yohanani mwana Karea. 15 Na Ishmaele mwana Netania alifulumwike b pamo na baume cinekonsekonse (8) ku cinso ca kwa Yohanani, no kuya ku bana ba kwa Amone. 16 E lyo Yohanani c mwana Karea na bakalamba bonse aba mabumba ya bashilika abali nankwe babweseshe bonse abashele pa bantu ukubafumya kuli Ishmaele mwana Netania abo asendele ukufuma ku Mispa, pa numa ya kwipaya Gedalia d mwana Ahikamu, abaume bene bene, abaume ba bulwi, na banakashi na bana banono na balebombela kwi sano, abo ababweseshe ukufuma ku Gibeone. 17 E ico baile no kuyaikala umwa kutubilisha ku Kimhamu uwali mupepi na Betelehemu, e pa kuti bengile mu Egupti, f 18 pa mulandu wa bena Kaldi; g pantu nomba balebatiina, h pantu Ishmaele mwana Netania alipeye Gedalia mwana Ahikamu, i uo imfumu ya ku Babiloni yalaashike pa calo. j abakalamba bonse 42 Eabalyomabumba ya bashilika na Yohanani k mwana Karea na Yesania l mwana Hoshaya m na bantu bonse, ukutendekela ku munono ukufika na ku mukalamba, bapaleme 2 no kusosa kuli Yeremia kasesema abati: “Shi umfwa ukupapaata kwesu, kabili tupepeleko kuli Yehova Lesa obe, n upepeleko abashalapo bonse aba, pantu twali abengi nomba tushele fye abanono, o ifyo uleimwena na menso yobe. 3 Kabili Yehova Lesa obe atwebe inshila iyo

YEREMIA 42:4-20

Yehova abeba ukukanaya ku Egupti

tufwile ukukonka ne co tufwile ukucita.” a 4 E lyo Yeremia kasesema atile kuli bena: “Naumfwa. Moneni, nalamupepelako kuli Yehova Lesa wenu ukulingana ne fyo mwalanda; b kabili conse ico Yehova amwasuka, nkamweba. c Nshakafise nangu cimo kuli imwe.” d 5 Na bo batile kuli Yeremia: “Yehova nabe inte e ya cine kabili iya cishinka kuli ifwe nga tatwakacite ukulingana na conse ico Yehova Lesa obe akutuma ukwisatweba. f 6 Nangu cibe icisuma nelyo icibi, tukomfwila ishiwi lya kwa Yehova Lesa wesu uo tulekutumako, pa kuti tube no mutende pantu twaumfwila ishiwi lya kwa Yehova Lesa wesu.” g 7 Nomba pa mpela ya nshiku ikumi (10), icebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia. h 8 E ico aitile Yohanani mwana Karea na bakalamba bonse aba mabumba ya bashilika abali nankwe na bantu bonse, ukutendekela ku munono ukufika na ku mukalamba; i 9 kabili atile kuli bena: “Yehova Lesa wa kwa Israele, uo mwantumineko ukuti mfishe ukupapaata kwenu kuli ena ukwa kuti amupaale, j atila, 10 ‘Ukwikala nga mukekala muli cino calo, k nkamukuula kabili nshakamubongolole nakalya, nkamulimba kabili nshakamunukule nakalya; l pantu nkomfwa ubulanda pa bucushi ubo namuletela. m 11 Mwitiina pa mulandu wa mfumu ya ku Babiloni, iyo muletiina.’ n “ ‘Mwitiina pa mulandu wa iyi mfumu,’ o e fyasosa Yehova, ‘pantu ndi na imwe, ku kumupususha na ku kumupokolola mu minwe ya iko. p 12 Kabili nkamumfwila nga nshi uluse, na yo ikamumfwila uluse no kumubwesesha ku calo cenu. q

ICIPA. 42 a Esr 8:21 Amp 3:6 b 1Sa 12:23 c 1Is 22:14 d 1Sa 3:18 Imi 20:20 e Aba 11:10 1Sa 12:5 Mk 1:2 Mal 3:5 f Ukf 19:8 Amg 5:27 g Amg 5:33 Amg 6:3 Ye 7:23 h 2Pe 1:21 i Ye 41:16 Ye 42:1 j Ye 42:2 k Am 37:3 l Ye 24:6 Ye 31:28 Ye 33:7 m Amg 32:36 Ye 18:8 Ye 26:19 Mk 7:18 n Ye 41:18 o 2Im 32:7 p Am 46:7 Am 68:20 Es 43:5 Ro 8:31 q Ukf 34:6 Neh 9:31 Am 106:45 Amp 16:7 Da 9:9



















Ku Kulyo a b c d e

f g h i j

k

l m

n

o

Ye 44:16 Ye 43:7 Imp 11:5 Amg 17:16 Ye 44:12 Amg 28:45 Amp 13:21 Ek 11:8 Ye 44:13 Ye 44:27 Ye 44:12 Ye 24:10 Ye 42:22 Ye 44:14 Ye 44:28 2Is 25:9 2Im 34:25 2Im 36:16 Ye 7:20 Ye 39:8 Ye 52:4 Isb 2:4 Na 1:6 Ye 18:16 Ye 24:9 Ye 29:18 Ye 22:10 Ye 22:27 Amg 17:16 Es 30:3 Es 31:1 2Im 24:19 Neh 9:26 Mal 3:5 Amp 8:36

1026

13 “ ‘Lelo nga muletila: “Iyo; ifwe tatwakekale muli cino calo!” pa kuti mwiumfwila ishiwi lya kwa Yehova Lesa wenu, a 14 amuti: “Iyo, tukaya ku calo ca ku Egupti, b uko tushakamone inkondo nangu ukumfwa ukulila kwa ntandala nangu ukubulwa ifya kulya; kabili tukekala kulya kwine”; c 15 e ico ndeti umfweni icebo ca kwa Yehova, mwe bashalapo ba kwa Yuda. Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila: “Nga ca kuti mwapama ukuya ku Egupti no kwingila mulya no kwikalamo nga balebeshi, d 16 ulupanga ulo muletiina lukamusanga mulya mwine mu calo ca Egupti, e ne cipowe ico muletiina cikamukonka ku Egupti; f kabili mukafwila kulya kwine. g 17 Kabili abantu bonse abakapama ukuya ku Egupti no kwikala kulya nga balebeshi, e bakafwa ku lupanga, ku cipowe na ku cikuko; h kabili tapakabe uukapusuka nangu uukafulumuka pali bena, pa mulandu wa bucushi ubo nkaleta pali bena.” ’ i 18 “Pantu Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Filya fine ubukali bwandi ne cipyu fyaishile pa bekashi ba mu Yerusalemu, j e fyo ne cipyu candi cikesa pali imwe pa mulandu wa kuya ku Egupti, kabili mukaba abatiipwa, kabili ica kupapa kabili abo balapisha kabili mukaseebana, k kabili tamwakamone cino cifulo na kabili.’ l 19 “Yehova namusoka mwe bashalapo ba kwa Yuda. Mwiya ku Egupti. m Kabili mwishibe ukuti ine namusoka buno bushiku, n 20 ukuti namubembukila imyeo yenu; o pantu ni mwe mwantumine kuli Yehova Lesa wenu, amuti, ‘Tupepeleko kuli Yehova Lesa wesu; kabili uku-

1027

Bakaana. Bakacula mu Egupti

lingana na fyonse ifyo Yehova Lesa wesu akatweba, e fyo ukasose kuli ifwe, na ifwe tukacita ifyo fine.’ a 21 Kabili ndemweba buno bushiku, lelo tamwakomfwile ishiwi lya kwa Yehova Lesa wenu nangu ni fyonse ifyo antumine kuli imwe. b 22 Nomba mwishibe ukuti mukafwa ku lupanga, c ku cipowe na ku cikuko mu calo umo mulefwaya ukuyaikala.” d ilyo fye Yeremia 43 Nomba apwishishe ukweba abantu bonse amashiwi yonse aya kwa Yehova Lesa wabo ayo Yehova Lesa wabo amutumine ukuyabeba, e 2 Asaria mwana Hoshaya f na Yohanani g mwana Karea na baume bonse abaituntumbile h batile kuli Yeremia: “Bufi ulebepa. i Yehova Lesa wesu takutumine, ukusosa ati, ‘Mwiya ku Egupti no kuyaikala kulya.’ j 3 Lelo Baruki k mwana Neria e ulekusonga pali ifwe pa kuti tupeelwe mu minwe ya bena Kaldi, ku kutwipaya nangu ukututwala muli bunkole ku Babiloni.” l 4 Kabili Yohanani mwana Karea na bakalamba bonse aba bashilika na bantu bonse tabaumfwile kwi shiwi lya kwa Yehova, m ilya kuti batwalilile ukwikala mu calo ca kwa Yuda. n 5 E ico Yohanani mwana Karea na bakalamba bonse aba bashilika basendele bonse abashelepo pali Yuda ababwelele ukufuma mu nko shonse umo bapashiilwe, pa kuti bekaleko panono mu calo ca kwa Yuda, o 6 kumo na baume bene bene na bakashi babo na bana abanono na bana abanakashi aba mfumu p no muntu onse uo Nebusaradani q umukalamba wa bakalinda ashile ukuti ekale na Gedalia r mwana Ahikamu s mwana Shafani, t na Yeremia kasesema na Baruki u mwana

ICIPA. 42 a Ye 42:2 b Ye 7:24 Sek 7:11 c Ye 43:11 Ek 6:11 d Ho 9:6



















ICIPA. 43 e Ye 1:17 Ye 26:8 Ye 42:5 f Ye 42:1 g Ye 40:13 Ye 41:16 h Am 123:4 Amp 11:2 i Amp 21:24 Amp 29:20 j Ye 5:12 k Ye 36:4 Ye 45:1 l Ye 38:4 m Neh 9:16 n Am 37:3 o Ye 40:10 p Ye 41:10 q Ye 39:10 Ye 40:7 r 2Is 25:22 s 2Im 34:20 Ye 26:24 t 2Is 22:8 u Ye 36:26 Ye 45:1



















Ku Kulyo a Es 19:18 b Es 30:4 Ye 2:16 Ye 44:1 Ek 30:18 c Ye 13:1 Ye 19:1 d Da 2:21 Da 5:18 e Ye 25:9 Ye 27:6 Ek 29:20 f Ye 25:19 Ye 46:2 Ye 46:13 Ek 29:19 Ek 30:4 Ek 30:18 g Ye 15:2 Ye 44:13 Ek 5:12 Sek 11:9 h Ukf 12:12 Es 19:1 Ye 46:25 i Es 49:18



















ICIPA. 44 j Ye 43:7 k Ek 29:10 Ek 30:6 l Ye 2:16 Ek 30:18 m Es 19:13 Ye 46:14 Ek 30:16 Ho 9:6 n Ye 44:15 Ek 29:14 Ek 30:14 o 2Is 25:10 2Im 36:17 Ye 39:8 Ye 52:14

YEREMIA 42:21–44:2 Neria. 7 Baingile na mu calo ca Egupti, a pantu tabaumfwile kwi shiwi lya kwa Yehova; basukile bafika na ku Tafne. b 8 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli Yeremia mu Tafne, no kutila, 9 “Senda mu minwe yobe amabwe ayakalamba, kayafise mu ndaka mu lubansa lwa njelwa ulwaba pa mwinshi wa ng’anda ya kwa Farao mu Tafne pa menso ya bena Yuda. c 10 Kabili usose kuli bene auti, ‘Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila: “Moneni, ndeita Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni, d umubomfi wandi, e kabili nkabika icipuna cakwe ica bufumu apa pene pa muulu wa aya mabwe ayo mfishile, na o akatanikapo itenti lyakwe ilyaibela. 11 Kabili akesa no kuuma icalo ca Egupti. f Umuntu uuli no kufwa ku cikuko icabipisha akafwa ku cikuko icabipisha, uuli no kuya muli bunkole akaya muli bunkole, no uli no kufwa ku lupanga akafwa ku lupanga. g 12 Kabili nkasonteka umulilo mu mayanda ya balesa ba mu Egupti; h na Nebukadresari akaboca no kubasenda muli bunkole, akaifimba icalo ca Egupti, filya kacema aifimba ica kufwala cakwe, i kabili akafumamo umutende. 13 Kabili akatobaula ifyaimikwa fya mu Bete-shemeshe, uwa mu calo ca Egupti; na mayanda ya balesa ba mu Egupti akayoca ku mulilo.” ’ ” caishile kuli Yere44 Icebo mia pa baYuda bonse abaikele mu calo ca Egupti, j abaikele mu Migidole k na mu Tafne l na mu Nofu m na mu calo ca Patrose, n aciti: 2 “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Imwe mwalimona ubucushi bonse ubo naletele pali Yerusalemu o na pa misumba yonse iya kwa Yuda, kabili,

YEREMIA 44:3-17

Imilimo yabipa iya baYuda. Bakakandwa

moneni, yashala ifibolya lelo, kabili tamwaba na mwikashi. a 3 Ni pa mulandu wa fyabipa ifyo bacitile pa kuti bankalifye pa kuya mu kufutumwina balesa bambi icushi ce lambo b no kubombela balesa bambi abo bashaishibe, abo na imwe nangu ifikolwe fyenu mushaishibe. c 4 Kabili naletuma kuli imwe ababomfi bandi bakasesema, ukucelela no kubatuma, d nati: “Mwicita ici cintu ica bunani ico ine napata.” e 5 Lelo tabaumfwile, f nangu kukutika na matwi yabo kabili tabalekele ukucita ifyabipa ifyo balecita kabili tabalekele no kufutumuna icushi ce lambo ico balefutumwina balesa bambi. g 6 E ico icipyu candi no bukali bwandi fyaliishile, no kupya ngo mulilo mu misumba ya kwa Yuda na mu misebo ya mu Yerusalemu; h kabili yasangwike ifibolya, umushaba akantu, nge fyo yaba na buno bushiku.’ i 7 “Nomba Yehova, Lesa wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Nga cinshi muleletela ubucushi ubu ubukalamba pa myeo j yenu, no kuleka alofiwe muli imwe umwaume no mwanakashi, umwana umunono e lyo no mwana uonka, k ukufuma muli Yuda, no kuleka kwiba abaleshalapo pali imwe; 8 pa kuti munkalifye ku milimo ya minwe yenu pa kufutumuna icushi ce lambo kuli tulesal twa mu calo ca Egupti, umo muleya mu kwikala; pa kuti mulobe na pa kuti mube icitiipu no museebanya mu nko shonse isha pe sonde? m 9 Bushe mwalaba imilimo yabipa iyo fikolwe fyenu fyacitile, n ne milimo yabipa iya shamfumu sha kwa Yuda o ne milimo yabipa iya bakashi p babo ne milimo yenu iyabipa ne milimo yabipa iya bakashi q benu, iyo bacita mu calo ca kwa Yuda na mu misebo ya mu Yeru-

ICIPA. 44 a Ye 9:11 Isb 1:1 b Ye 11:17 c Amg 13:6 Amg 29:26 Amg 32:17 Ye 19:4 Ye 22:9 d 2Im 36:15 Es 65:2 Ye 7:25 Ye 25:4 Ye 26:5 Ye 29:19 Ye 35:15 e Ye 16:18 f 2Im 36:16 Am 81:11 g Ye 19:13 h Le 26:28 Ye 42:18 i Es 6:11 Ye 35:17 Ye 39:8 Ye 52:14 j Imp 16:38 Ye 7:19 k Ukf 34:7 l Ukf 20:5 Amg 32:16 Ye 25:6 1Ko 10:20 m 1Is 9:7 Ye 24:9 Ye 42:18 n Esr 9:13 Neh 9:18 Da 9:6 o 2Is 21:20 2Is 24:9 p 1Is 11:3 1Is 21:25 q Ye 44:15



















Ku Kulyo a Am 51:17 b Amp 28:14 Ye 36:24 c Neh 9:26 d Amg 6:2 Ek 20:13 e Le 17:10 Le 20:5 Ye 21:10 Ams 9:4 f Ye 42:15 g Ek 30:13 h Ye 42:22 i Ye 42:18 j Ye 21:9 Ye 24:10 Ye 43:11 k Es 30:2 l Ye 22:27 m Amg 13:6 Amg 13:8 Ye 44:9 n Ye 43:7 o Ye 44:1 p Amp 21:29 Es 3:9 Ye 6:16 Ye 44:5 q Imp 30:12 Am 17:10 Amp 1:31 r Amg 4:19 Amg 17:3 Ye 44:19

1028

salemu? 10 Kabili ukufika na buno bushiku tabaumfwa ubulanda, a nangu ukutiina, b nangu ukwenda mu mafunde c yandi na mu fipope fyandi ifyo napeele imwe ne fikolwe fyenu.’ d 11 “E ico Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Moneni, ndemwalukila no kumuletela ubucushi no kulofya abaYuda bonse. e 12 Kabili nkabuula abashalapo ba kwa Yuda abapamine ukuyaingila mu calo ca Egupti no kwikala mulya, f kabili bonse bakalobela mu calo ca Egupti. g Bakafwa ku lupanga; kabili bakapwa ku cipowe, h ukutendekela ku munono ukufika na ku mukalamba; bakafwa ku lupanga na ku cipowe. Kabili bakaba abatiipwa, ica kupapa kabili bakabalapisha kabili bakaseebana. i 13 Kabili nkapingula abakekala mu calo ca Egupti, ifyo napingwile na Yerusalemu, ku lupanga, ku cipowe na ku cikuko. j Kabili bakaba icitiipu, ica kupapa kabili ica museebanya. 14 Kabili takwakabe uukafulumuka nangu uukapusuka mu bashalapo ba kwa Yuda abaleingila mu calo ca Egupti k no kwikalamo, nangu ukubwelela ku calo ca kwa Yuda uko bakafwaisha ukubwelela ukuti bayeikala; l pantu tabakabwelelemo, kano fye abakafulumuka.’ ” 15 Na baume bonse abaishibe ukuti abakashi babo balefutumwina balesa bambi icushi ce lambo, m na bakashi bonse abaiminine ngo lukuta ulukalamba, na bantu bonse abaikele mu calo ca Egupti, n mu Patrose, o bayaswike Yeremia abati: 16 “Amashiwi ayo wasosa kuli ifwe mwi shina lya kwa Yehova, tatwaumfwe kuli iwe; p 17 lelo tulecita conse ico tusosele, q kabili tulefutumwina icushi ce lambo kuli ‘namfumu wa mu muulu’ r no kupongolwela kuli

1029

Namfumu wa mu muulu abaletelela

ena imituulo ya mwangashi, a filya fine twalecita ifwe b ne fikolwe c fyesu, ne shamfumu d shesu na bacilolo besu mu misumba ya kwa Yuda na mu misebo ya mu Yerusalemu, ilyo twaleikuta ifya kulya no kwikala bwino, kabili tatwamwene ubucushi nangu bumo ubwaishile. e 18 Nomba ukutula fye apo twalekele ukufutumwina ‘namfumu wa mu muulu’ f icushi ce lambo no kumupongolwela imituulo ya mwangashi, tulabulwa fyonse, kabili natuloba ku lupanga na ku cipowe. g 19 “Kabili ilyo twalefutumwina ‘namfumu wa mu muulu’ h icushi ce lambo no kumupongolwela imituulo ya mwangashi, i bushe tatwaleipusha abalume besu pa kumupangila imikate ye lambo, no kumupangila icimpashanya cakwe, no kumupongolwela imituulo ya mwangashi?” j 20 E lyo Yeremia asosele ku bantu bonse, ku baume na ku bakashi babo na ku bantu bonse, abalemwasuka, ati: 21 “Bushe icushi cine ico ice lambo ico mwafutumwine mu misumba ya kwa Yuda na mu misebo ya mu Yerusalemu, k imwe l ne fikolwe m fyenu, ne shamfumu n shenu na bacilolo o benu na bantu ba mu calo, te co Yehova aibukishe kabili bushe te caishile mu mutima wakwe? p 22 Yehova asukile afilwa ukushipikisha pali ici pa mulandu wa micitile yenu iyabipa, pa mulandu wa fya bunani ifyo mwacitile, q e ico icalo cenu caishileba icibolya kabili ica kupapa kabili icitiipu, umwabula umwikashi, nge fyo cili na buno bushiku. r 23 Pa mulandu wa kuti mwafutumwine icushi ce lambo s no kubembukila Yehova t no kukanaumfwila ishiwi lya kwa Yehova u kabili tamwaendele mu mafu-

ICIPA. 44 a Amg 32:38 Ye 7:18 b Ye 32:29 c 2Is 17:16 Neh 9:34 Am 106:6 d 2Is 23:26 2Im 36:12 Da 9:8 e Ukf 16:3 f Amg 4:19 Ye 7:18 g Yb 21:14 Am 73:12 h Amg 4:19 Ye 44:17 i Es 57:6 Ye 7:18 j Imp 30:11 Imp 30:14 2Im 21:6 k Ye 11:13 Ek 16:24 l 1Is 14:22 m 1Is 11:33 Am 79:8 n 1Is 15:3 2Im 21:11 2Im 25:14 2Im 33:3 Ye 44:17 o Ye 32:32 Ek 8:12 p Ho 7:2 Ams 8:7 q Ek 7:3 r 1Is 9:8 Am 107:34 Ye 25:11 Isb 2:15 Ek 11:21 Ek 33:29 s Ye 44:8 t Isb 1:8 u 2Im 36:16 Ye 44:5



















Ku Kulyo a Am 119:150 b 1Is 9:9 Neh 13:18 Da 9:11 c Ye 43:7 Ye 46:14 d Ye 44:15 e Es 30:1 Es 65:2 f Amg 4:19 Amg 17:3 Ye 7:18 g Ye 44:17 h Ye 43:7 i Ukt 22:16 He 6:13 j Ek 20:39 k Es 48:2 Ye 5:2 l Ye 1:10 Ye 4:18 Ye 5:19 Ye 11:17 Ye 21:10 Ye 31:28 Ek 7:6 m Ye 44:12 n Le 26:44 Es 27:13 Ye 44:14 o Am 33:11 Es 55:11

YEREMIA 44:18-28

nde a yakwe na mu fipope fyakwe na mu fya kutwibukishako fyakwe, e calenga ukuti ubucushi ubu bumuponene, nge fyo cili buno bushiku.” b 24 Kabili Yeremia akonkenyepo ukweba abantu bonse na banakashi bonse ati: “Umfweni icebo ca kwa Yehova, mwe baYuda bonse abali mu calo ca Egupti. c 25 Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Lelo mwe bantu imwe na bakashi d benu, na mwe banakashi mulasosa, (no kufikilisha ku minwe yenu,) amuti: “Ukufikilisha kwena tulefikilisha imilapo yesu iyo twalapa, e no kufutumwina ‘namfumu wa mu muulu’ f icushi ce lambo no kumupongolwela imituulo ya mwangashi.” g Kabili imwe mwe banakashi ukufikilisha kwena mulefikilisha imilapo yenu, kabili ukucita mulecita ukulingana ne milapo yenu.’ 26 “E ico umfweni icebo ca kwa Yehova, mwe baYuda bonse abekala mu calo ca Egupti, h ica kuti, ‘ “Moneni, nindapa mwi shina lyandi ilikalamba,” i e fyasosa Yehova, “ukuti ishina lyandi talyakalumbulwe mu kanwa ka muYuda onse, j ati, ‘Na pali Shikulu Mulopwe Yehova!’ k mu calo conse ica Egupti. 27 Moneni, ndelolesha pali bena ku kubaletela ubucushi te busuma iyo; l na baYuda bonse abali mu calo ca Egupti bakapwa ku lupanga na ku cipowe mpaka bakalobe. m 28 Na bakafulumuka ku lupanga, bakabwela ukufuma ku calo ca Egupti no kuya ku calo ca kwa Yuda, abanono fye; n na bonse abashalapo ba kwa Yuda, abaisa mu calo ca Egupti no kwikalamo, bakeshiba uo amashiwi yakwe yafikilishiwa, nampo nga mashiwi ayafuma kuli ine nangu mashiwi ayafuma kuli bena.” ’ ” o

YEREMIA 44:29–46:10 29 “ ‘Kabili ici e cishibilo kuli imwe,’ a e fyasosa Yehova, ‘ica kuti nkamukanda muli cino cifulo, pa kuti mwishibe ukuti amashiwi yandi yakafikilishiwa nangu cibe shani pali imwe no kumuletela ubucushi: b 30 Yehova atila: “Moneni, ndepeela Farao Hofra, imfumu ya mu Egupti, c mu minwe ya balwani bakwe na mu minwe ya balefwaya umweo wakwe, d ifyo napeele na Sidekia imfumu ya kwa Yuda mu minwe ya kwa Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni, umulwani wakwe kabili uwalefwaya umweo wakwe.” ’ ” e Amashiwi ayo Yeremia kasesema aebele Baruki mwana Neria, ilyo Baruki f alembele mwi buuku aya mashiwi ayo Yeremia g asosele mu mwaka walenga ine ukutula apo Yehoyakimu h mwana Yoshia, imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka, ayati: 2 “Yehova Lesa wa kwa Israele atila pali iwe we Baruki, 3 iwe uletila: “We bulanda kuli ine, i pantu Yehova nalundako ubulanda ku kukalipwa kwandi! Ninaka pa mulandu wa kuteta kwandi, nshisangile na pa kutuushisha.” ’ j 4 “E fyo usose kuli ena auti, ‘Yehova atila: “Mona! Ifyo nakuula ndebongolola, kabili ifyo nalimba ndenukula, e kutila icalo conse fye. k 5 Lelo iwe, ulefwaya ifintu ifikalamba. l Leka ukufifwaya.” ’ m “ ‘Pantu, mona, ndeleta ubucushi pa bantu bonse,’ n e fyasosa Yehova, ‘kabili nkakupeela umweo obe e o ukapususha konse uko ukaya.’ ” o

45

e cebo ca kwa Ye46 Ici hova icaishile kuli Yeremia pa nko: p 2 Pali Egupti, q pe bumba lya bashilika ilya kwa Farao Neko imfumu ya ku Egupti, r uwali mupepi

Baruki aililila ubulanda. Egupti ICIPA. 44 a 1Sa 2:34 1Sa 10:7 2Is 20:9 b Es 40:8 c Ye 46:25 Ek 29:3 Ek 30:10 d Ye 43:12 Ye 46:24 e 2Is 25:7 Ye 34:21 Ye 39:5 Ye 52:9



















ICIPA. 45 f Ye 32:12 Ye 43:3 g Ye 36:4 Ye 36:32 h Ye 25:1 Ye 36:1 i Ye 15:10 j Ye 8:18 k Es 5:5 Ye 31:28 l Ro 12:16 1Ko 7:31 1Ti 6:6 He 13:5 m Flp 1:10 n Es 66:16 Ye 25:26 Sef 3:8 o Ye 21:9 Ye 39:18 Ye 43:6



















ICIPA. 46 p Ye 1:10 Ye 25:15 q Ye 25:19 Ek 29:2 Ek 32:2 r 2Is 23:29 2Im 35:20



















Ku Kulyo a Es 10:9 b 2Is 23:36 2Im 36:5 Ye 25:1 Ye 36:1 c Ye 51:11 d 1Sa 17:5 e 2Is 7:7 f Es 19:16 Ye 6:25 Ye 49:29 Ek 32:10 g Am 33:16 h Ye 1:14 Ye 6:1 Ye 25:9 i 2Is 24:7 Es 8:15 j Es 8:7 Ye 47:2 k Ek 29:3 l Ek 32:2 m 2Im 35:20 n Ukt 10:6 1Im 1:8 o Ek 27:10 Ek 38:5 Na 3:9 p Ukt 10:13 1Im 1:11 Es 66:19 Ek 30:5 q Es 13:6 Yoe 1:15 Yoe 2:1 Sef 1:14

1030

no mumana wa Yufrate ku Karikemishi, a uo Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni acimfishe mu mwaka walenga ine ukutula apo Yehoyakimu b mwana Yoshia imfumu ya kwa Yuda, atendekeele ukuteka: 3 “Pekanyeni inkwela iinono ne nkwela iikalamba, kabili iseni mu kulwa. c 4 Kakeni intambo kuli bakabalwe, no kuninapo, mwe baume bendela pali bakabalwe, fwaleni ne fya kucinga umutwe. Nooneni amafumo. Fwaleni ne fya kucinga icifuba. d 5 “ ‘Nga cinshi babelele no mwenso? Balepilibukila ku numa, ne mpalume shabo nashibongoloka; kabili nashifulumuka, no kukanalolesha ku numa. e Abantu bonse bali no mwenso,’ f e fyo asosa Yehova. 6 ‘Uwa lubilo efulumuka iyo, ne mpalume na yo iyesha ukubutuka. g Nabaipununa no kuwa ku kapinda ka ku kuso h mu mbali ya mumana wa Yufrate.’ i 7 “Nani uyu aleisa ngo Mumana wa Naelo, nge mimana iyo amenshi ya iko yalesunkana? j 8 Egupti aleisa ngo Mumana wa Naelo, k kabili amenshi yalesunkana nge mimana.’ l Kabili aletila, ‘Ndeya, kabili nkakupa pano isonde ponse. Nkonaula umusumba na baikalamo.’ m 9 Nineni kabiyeni, mwe bakabalwe; kabili butukeni bushilu bushilu, mwe maceleta! Kabili lekeni impalume shileya, Kushi n na Puti, o mwe bali ne nkwela, na mwe bena Ludimu, p mwe baishiba ukubomfya ubuta. 10 “Kabili ubushiku bulya bushiku bwa kwa Shikulu Mulopwe, Yehova Lesa wa mabumba, ubushiku bwa cilandushi ubwa kukanda abalwani bakwe. q Kabili ulupanga lukalya no kwikuta, kabili lukekuta umulopa

1031

Amashiwi yaluma pali Egupti

wabo, pantu Shikulu Mulopwe, a Yehova wa mabumba, ali ne lambo b mu calo ca ku kapinda ka ku kuso mupepi no mumana wa Yufrate. c 11 “Nina kabiye ku Gileadi no kuyasenda balsamu, d we nacisungu, Egupti. e Uleicusha fye ukulonganika umuti wa kundapila. Tawakapole nakalya. f 12 Inko nashumfwa ukuseebana g kobe no kulila kobe nakufika monse mu calo. h Pantu impalume nashi-ipununa, impalume imo nai-ipununa mu mpalume ibiye. i Shonse shibili nashiwila pamo.” 13 Aya e mashiwi ayo Yehova asosele kuli Yeremia kasesema pa kwisa kwa kwa Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni ku konaula icalo ca Egupti aya kuti: j 14 “Bilisheni mu Egupti, kabili sabankanyeni mu Migidole k mwe bantu, sabankanyeni na mu Nofu l na mu Tafne, m amuti, ‘Iminineni, no kuipekanya, n pantu ulupanga lukonaula konse konse. o 15 Nga cinshi ico abantu benu aba maka balobela? p Nabafilwa ukwiminina, pantu Yehova nabatamfya. q 16 Abengi baleipununa. Kabili balewa. Umo umo ale-eba umunankwe ati: “Ima, natubwelele ku bantu besu kabili ku calo ca balupwa lwesu pa mulandu wa lupanga ulukali.” ’ 17 Balesosa kulya abati, ‘Farao imfumu ya mu Egupti ya cipongwe fye. r Naleka imitebeto ukupwa.’ s 18 “ ‘Na pali ne mwine,’ e fyasosa Imfumu, iyo ishina lya iko ni Yehova Lesa wa mabumba, t ‘nga Tabore u mu mpili kabili nga Karmele v mu mbali ya bemba, e fyo Nebukadresari akesa. 19 Pekanya ifipe ifya muli bunkole, w we mwikashi, we mwana mwanakashi x wa mu Egupti. Pantu Nofu y akaba ica kutulumusha kabili

ICIPA. 46 a Am 141:8 b Amg 32:42 Es 34:6 Ek 39:17 Sef 1:7 c 2Is 24:7 d Ukt 37:25 Ye 8:22 Ye 51:8 e Es 47:1 Ye 14:17 f Ye 30:12 Ek 30:21 g Ek 32:9 h Ye 49:21 i Es 19:2 j Ye 43:10 Ek 29:19 Ek 30:10 k Ye 44:1 Ek 29:10 Ek 30:6 l Es 19:13 Ye 2:16 Ho 9:6 m Ye 43:7 Ek 30:18 n Ye 6:4 Yoe 3:9 o Es 34:6 Ye 2:30 Ye 12:12 Ye 46:10 p Ukf 15:10 Aba 5:21 Am 18:4 q Am 18:14 Am 44:2 Am 68:2 r 1Is 20:11 Amp 12:24 Lkm 3:8 s Ek 29:3 t Es 48:2 Ye 44:26 Ye 48:15 Mal 1:14 u Yos 19:22 Aba 4:6 Am 89:12 v 1Is 18:42 w Ek 12:3 x Ye 48:18 y Ye 44:1



















Ku Kulyo a Ek 32:15 Sef 2:5 b Ye 1:14 Ye 47:2 c Ye 50:27 d Ye 46:5 e Ye 46:15 f Am 37:13 g Es 29:4 h Ek 20:46 i Aba 6:5 Aba 7:12 Na 3:17 j Ye 46:11 k Ye 1:15 Ye 47:2 Ek 30:10 l Na 3:8 m Ek 30:14 n Ukf 12:12 Es 19:1 Ye 43:13 o 2Is 7:6 p Es 20:5 Es 30:2 Es 31:1 Ye 17:5 Ye 42:14

YEREMIA 46:11-27

akapya ku mulilo, kabili tamwakabe umwikashi nakalya. a 20 Egupti mwana wa ng’ombe umusuma. Mung’wing’wi akesa kuli ena ukufuma ku kapinda ka ku kuso. b 21 Kabili abantu abo alemba incito ya bushilika abali mu kati kakwe bali ngo twana twa ng’ombe utwaina. c Lelo na bo nabacimba d kabili nabafulumukila pamo. Nabafilwa ukwiminina. e Pantu ubushiku bwa bucushi bwabo nabwisa pali bena, inshita ya kuti bakandwe.’ f 22 “ ‘Ishiwi lyakwe lyaba ngo kulila kwa nsoka iileya; g pantu abena Babiloni bakaya na maka, bakaya no tusembe kuli ena, nga bantu abaleteba inkuni. 23 Bakatema umutengo h wakwe,’ e fyasosa Yehova, ‘nangu ca kuti tamwalepita abantu. Pantu nabafula ukucila bamakanta, i kabili te kuti bapendwe. 24 Umwana mwanakashi j Egupti akekatwa insoni. Akapeelwa mu minwe ya bantu ba ku kapinda ka ku kuso.’ k 25 “Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Moneni, ndi no kukanda Amone l ukufuma ku No, m kabili ndi no kukanda Farao na Egupti na balesa n bakwe ne shamfumu shakwe, o kumo na Farao na bonse abamutetekela.’ p 26 “ ‘Kabili nkabapeela mu minwe ya balefwaya umweo wabo na mu minwe ya kwa Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni q na mu minwe ya babomfi bakwe; kabili pa numa ya ifyo, Egupti akekalwamo nga mu nshiku sha kale,’ r e fyasosa Yehova. 27 “ ‘Lelo iwe witiina, we mubomfi wandi Yakobo, kabili witutuma, we Israele. s Pantu, mona, nkakupususha ukufuma ukutali, nkapususha na bana q Ye 43:11; Ye 44:30; Ek 32:11; r Ek 29:14; s Es 41:13; Es 43:1; Es 44:2; Ye 30:10.

YEREMIA 46:28–48:8

Amashiwi pa baPelishiti na Moabu

bobe ukufuma mu calo umo baba muli bunkole. a Kabili Yakobo akabwela no kwisaikala umutende no mutelelwe, ukwabula no wa kumututumya. b 28 Lelo iwe witiina, we mubomfi wandi Yakobo,’ e fyasosa Yehova, ‘pantu ndi na iwe. c Pantu nkalofya inko shonse umo nakusalanganishisha, d lelo iwe nshakakulofye. e Lelo nkakusalapula ukusalapula ukwalinga, f kabili nshakakuleke fye ukwabula ukukukanda.’ ” g e cebo ca kwa Yehova 47 Ici icaishile kuli Yeremia kasesema pa baPelishiti h ilyo Farao talacimfya Gasa. i 2 Yehova atila: “Moneni! Amenshi yalefuma j ku kapinda ka ku kuso, k kabili nomba yali umumana uulepoosa. Kabili yakabunsha icalo ne fyabamo, umusumba na baikalamo. l Kabili abantu bakapunda, na bonse abekala mu calo bakalila imisowa. m 3 Ku congo fye ica nshindo sha mabondo ya bakabalwe bakwe, n na ku congo fye ica maceleta yakwe aya nkondo, o ne congo ca mipeto yakwe, p bashibo tabakapilibukile ku bana, pantu amaboko yabo yakatompoka, 4 pa mulandu wa bushiku ubuleisa ku konaula abaPelishiti q bonse, ku kulofya aba mu Turi r na ba mu Sidone, s ku kulofya umuntu onse uwapuswike uwalebafwilisha. t Pantu Yehova ali no konaula abaPelishiti, u abashalapo ukufuma ku cishi ca Kaftore. v 5 Ipala w likesa pali Gasa. x Ashkelone y naonaulwa. Mwe bashalapo ba mu mpanga yabatama iya ku Gasa na Ashkelone, bushe kufika lilali mukatetaula imibili yenu? z 6 “Eya, we lupanga lwa kwa Yehova! a Bushe kufika lilali ushakekale tondolo? Ingila mu ca kubikamo ulupanga

ICIPA. 46 a Es 11:11 Ye 23:3 Ye 32:37 Ek 39:27 Ams 9:14 b Ye 23:6 Ye 33:16 Ye 50:19 Sef 2:7 Sef 3:20 c Am 46:7 Es 43:2 Ye 1:19 Ye 15:20 Ye 30:10 Ro 8:31 d Ye 25:9 e Ye 5:10 Ye 30:11 Ams 9:8 f Ye 10:24 1Ko 11:32 g He 12:5 Uks 3:19



















ICIPA. 47 h Ye 25:20 Ek 25:15 Sef 2:4 i Ukt 10:19 1Is 4:24 Ams 1:6 Sek 9:5 j Es 8:7 k Ye 1:14 Ye 46:6 l 2Is 24:7 Ye 8:16 Ye 46:7 m Ye 46:12 n Aba 5:22 Amp 21:31 Ye 8:16 o Na 2:4 p Ek 26:10 Na 3:2 q Es 14:31 Ye 25:20 Ams 1:8 Sef 2:5 r Es 23:1 Ye 25:22 Ek 26:2 Yoe 3:4 Ams 1:9 s Es 23:4 Ye 27:3 Ek 28:21 t Ek 30:8 u Ek 25:16 Ams 1:8 v Ukt 10:14 Amg 2:23 w Es 15:2 x Sef 2:4 y Ye 25:20 Sek 9:5 z Le 21:5 Amg 14:1 Ye 16:6 Ye 48:37 a Amg 32:41 Ek 21:3



















Ku Kulyo a Ek 21:30 b Ek 25:16



















ICIPA. 48 c Ukt 19:37 d Es 15:1 e Imp 32:38

1032

cobe. a Tuushako no kuba tondolo. 7 “Kuti lwaikala shani tondolo, apo ni Yehova e ulwebele? Lufwile ukuba ku Ashkelone na ku lulamba lwa bemba. b Kulya e ko alusontela ukuba.” Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, asosa pali Moabu, c ati: d “We bulanda kuli Nebo, e pantu nabamonaula! Kiriataimu f naseebana, kabili napokwa. Icubo cesu naciseebana kabili cili mu mwenso. g 2 Moabu h tabakalemutatakula na kabili. Ku Heshebone i nabapanga ukumuletela ubucushi abati: ‘Iseni tulofye Moabu pa kuti aleke ukuba uluko.’ j “Na iwe, we Madmeni, talala. Pantu ulupanga lulekukonka. 3 Kuli ukulila ku Horonaimu, k ukonaulwa no kubongoloka ukukalamba. 4 Moabu nabongololwa. l Abanono bakwe nabalenga ukulila ukumfwika. 5 Pantu aleya alelila pa kunina ukuya ku Luhiti m—kabili kuli ukulila. Pantu pa kufuma ku Horonaimu pali ukulila kwa bulanda pa kubongolokan uko abantu bomfwile. 6 “Fulumukeni; pususheni imyeo o yenu, kabili mube ngo muti wa mukupri mu matololo. p 7 Pantu watetekela imilimo yobe ne fyuma fyobe, na iwe wine bakakwikata. q Na Kemoshe r akaya muli bunkole, s pa nshita imo ine na bashimapepo bakwe na bacilolo bakwe. t 8 Kabili uwa konaula akesa mu musumba onse, u kabili takwakabe umusumba uukapusuka. v Ne lungu likaloba ne mpanga yabatama ikonaulwa, ifyo Yehova asosele.

48

f Yos 13:19; Ek 25:9; g Es 15:2; Es 16:12; h Es 16:14; i Imp 32:37; Es 16:8; j Am 83:4; k Es 15:5; Ye 48:34; l Imp 21:28; m Es 15:5; n Imp 21:29; Es 15:3; o Ek 18:23; p Yb 30:3; Ye 17:6; q Ye 9:23; Ek 7:19; Ho 10:13; r Imp 21:29; Aba 11:24; 1Is 11:7; 2Is 23:13; s Es 46:2; Ye 43:12; t Ye 49:3; u Ye 6:26; v Ek 25:9.

1033

Kemoshe takapusushe. Moabu akonaulwa

9 “Peeleni kuli Moabu ifya kulangilila inshila, pantu ilyo akawa no kuba ifitantala, akaya; a kabili imisumba yakwe ikaba ica kupapa, tamwakabe na wa kwikalamo. b 10 “Abe uwatiipwa uulebomba umulimo wa kwa Yehova no mulekelesha; c kabili abe uwatiipwa uulekaanya ulupanga lwakwe ku mulopa! 11 “Abena Moabu baikala fye umutende ukutula ku bwaice bwabo, d kabili baba fye ne cibote ngo mwangashi pa fiseekwa fyabo. e Kabili tabaitululwapo ukufuma mu mutondo umo ukubabika mu mutondo umbi, kabili tabayapo na muli bunkole. E mulandu wine ukununkila kwabo kwaba fye cimo cine, na kacena kabo akasuma taka-aluka. 12 “E ico, moneni! inshiku shileisa,’ e fyasosa Yehova, ‘ilyo nkabatumina aba kubetulula ngo mwangashi, kabili bakabetulula; f baketulula ne fili mu mitondo yabo, no kutoba imitondo yabo iikalamba. 13 Kabili abena Moabu bakomfwa insoni pali Kemoshe, g ifyo na ba mu ng’anda ya kwa Israele baumfwa insoni pali Betele uo bacetekela. h 14 Kuti mwalanda shani amuti: “Tuli impalume kabili abaume aba maka i sana ku kulwa ubulwi”?’ 15 “ ‘Moabu naonaulwa, kabili nabaya ku kulwisha imisumba yakwe. j Na balumendo bakwe abene bene nabatwalwa ku kwipaiwa,’ k e fyasosa Imfumu, uo ishina lyakwe ni Yehova wa mabumba. l 16 “Ubucushi buli mupepi no kwisa pa bena Moabu, kabili ukucula kwabo kuleangufyanya. m 17 Na bantu bonse ababashinguluka bakabalilila ubulanda, na bonse abaishiba ishina lyabo. n Soseni amuti,

ICIPA. 48 a Es 16:14 b Sef 2:9 c Imp 31:15 Aba 5:23 1Sa 15:19 1Is 20:42 d Am 123:4 Amp 1:32 e Sef 1:12 f Ek 25:9 g Aba 11:24 1Is 11:7 Es 45:16 h 1Is 12:29 Ho 10:15 Ams 5:5 i Am 33:16 Amp 8:13 Amp 15:25 Lkm 9:11 Es 2:12 Es 16:6 j Es 16:14 Ye 48:8 k Es 34:2 l Am 24:8 Ye 46:18 Da 4:37 Mal 1:14 m Amg 32:35 Es 16:14 Ek 12:28 Ek 25:11 n Ro 1:32



















Ku Kulyo a Es 9:4 Es 14:4 b Es 47:1 Ye 46:19 c Imp 21:30 Yos 13:17 Es 15:2 d Ye 48:8 e Imp 32:34 Amg 2:36 2Sa 24:5 1Im 5:8 f 1Sa 4:14 g Es 15:5 h Imp 21:13 Yos 13:9 Aba 11:18 Es 16:7 i Sef 2:9 j Imp 21:23 Aba 11:20 Es 15:4 k Yos 13:18 Yos 21:37 1Im 6:79 l Imp 32:34 Ye 48:18 m Imp 32:3 1Im 5:8 n Imp 32:37 Ye 48:1 o Imp 32:38 Yos 13:17 Ek 25:9 p Ams 2:2 q Amg 4:43 r Am 75:10 s Yb 38:15 Am 10:15 Am 37:17 Ek 30:21 t Am 75:8 Ye 25:15 u Ye 48:42 Ek 35:13 v Es 19:14 w Am 44:13 Amp 24:17 Isb 2:15 Sef 2:8

YEREMIA 48:9-28

‘Iye, ifyo inkonto ya maka yakontaulwa, umutambu wa kuyemba!’ a 18 “Ika pa bukata, no kwikala ne cilaka, we mwikashi wa mwana mwanakashi b wa mu Dibone; c pantu uwaonaula Moabu naisa ku kukulwisha. Kabili akonaula ififulo fyobe ifya malinga. d 19 “Iminina no kulolesha ku nshila, we mwikashi wa mu Aroere. e Ipusha uulefulumuka no ulefyuka, no ufyukile, auti, ‘Cinshi cicitike?’ f 20 Moabu naseebana, pantu nalengwa ukuba no mwenso. g Lileni imisowa no kupunda. Bilisheni mu Arnone, h ukuti Moabu naonaulwa. 21 Kabili ubupingushi nabwisa pa calo icabatama, i pali Holone na pali Yahasi j na pali Mefaati, k 22 na pali Dibone l na pali Nebo m na pali Betediblataimu, 23 na pali Kiriataimu n na pali Bete-gamuli na pali Bete-maone o 24 na pali Keriote p na pali Bosera q na pa misumba yonse iya mu calo ca Moabu, iya kutali ne ya mupepi. 25 “ ‘Ulusengo lwa kwa Moabu naluputulwa, r no kuboko kwakwe nakukontolwa,’ s e fyasosa Yehova. 26 ‘Lengeni akolwe, t pantu alaitutumuna kuli Yehova; u kabili Moabu alealangana mu malushi yakwe, v kabili akasekwa. 27 “ ‘Bushe Israele aba ica kupumya kuli iwe? w Nangu bushe asangilwe pa bapuupu bene bene? x Pantu waleipukunya no kupumya lyonse ilyo ulelanda pali ena. 28 “ ‘Sheni imisumba no kuyaikala mu cilibwe, y mwe bekashi ba kwa Moabu, kabili beni nge nkunda iipanga icinsa mu mbali ya filindi.’ ” z x Ye 2:26; y Aba 6:2; z Imp 24:21; Am 55:6; Uln 2:14; Ye 49:16.

YEREMIA 48:29-45

Insansa shapwa. Moabu atiina

29 “Twalyumfwa icilumba ca kwa Moabu a—wa matutumuko sana—twalyumfwa ukuituntumba kwakwe ne cilumba cakwe na matutumuko yakwe no kuibililika kwa mutima wakwe.” b 30 “ ‘Ine nalishiba icipyu cakwe,’ e fyasosa Yehova, ‘kabili te fyo cikaba; ifyo balelanda fya fye; c tabakacite ukulingana ne fyo baleitakisha. d 31 E mulandu wine nkalilila umusowa pali Moabu, kabili nkapunda pali Moabu onse. e Kukaba ukuloosha abena Kiri-herese. f 32 “ ‘Ukulila ukwacila pa kulila Yasere, g e ko nkalila pali iwe, we mwangashi wa ku Sibma. h Utumisambo tobe utwalelema natwabukila kwi shilya lya bemba. Natufika kuli bemba —na ku Yasere. i Abapokolola ifipe nabasansa ifisabo fyobe ifya mu lusuba j ne myangashi yobe iyo walobolola. k 33 Tamuli ukusekelela ne nsansa mwi bala lya miti ya fisabo na mu calo ca Moabu. l Kabili ninenga ukuti mwiba umwangashi mu fya kukaminamo imyangashi. m Takwakabe uukalanyantaula imyangashi no kubilikisha. Takwakabe ukubilikisha kwa nsansa.’ ” n 34 “ ‘Ishiwi lyabo lyalyumfwikike, ukulila kwabo ukufuma ku Heshebone o ukufika na ku Eleale, p e lyo no kwisafika ku Yahasi q balepunda, r ukufuma ku Soari s ukufika na ku Horonaimu, t na ku Egelatishelisha; u pantu na menshi ya mu Nimrimu v yakonaika. 35 Kabili nkalofya muli Moabu,’ e fyasosa Yehova, ‘uwa kuleta umutuulo pa fifulo fya kupepelapo no wa kufutumwina lesa wakwe icushi ce lambo. w 36 E mulandu wine umutima wandi ukaloosesha pali Moabu, nge fimpeeta; x kabili umutima wandi ukaloosha pa bena Kiri-herese, y

ICIPA. 48 a Am 94:2 Amp 8:13 Es 16:6 Sef 2:10 b Yb 40:12 Amp 18:12 Es 25:11 Yak 4:6 c Es 16:6 Es 44:25 Ye 50:36 d Am 33:10 Amp 21:30 e Es 15:5 f 2Is 3:25 Es 16:7 g Imp 21:32 Imp 32:35 Yos 21:39 h Imp 32:38 Yos 13:19 Es 16:8 i Yos 13:25 j Ye 40:10 k Es 16:9 Ye 48:8 l Ye 25:10 Yoe 1:12 m Es 5:10 Es 7:23 n Es 16:10 Ye 25:30 o Imp 21:25 Yos 13:17 Ye 48:2 p Imp 32:37 Es 16:9 q Imp 21:23 Amg 2:32 Aba 11:20 r Es 15:4 s Amg 34:3 t Ye 48:3 u Es 15:5 v Es 15:6 w Imp 22:40 Es 16:12 x Es 15:5 Es 16:11 Mt 9:23 y Ye 48:31



















Ku Kulyo a Amp 11:4 Amp 18:11 Es 15:7 Ye 17:11 b Ye 16:6 Ye 47:5 Mk 1:16 c Es 7:20 Es 15:2 d Le 19:28 1Is 18:28 Ye 47:5 e Ukt 37:34 Ek 27:31 Da 9:3 f Es 15:3 Es 22:1 g Ye 22:28 Ho 8:8 h Es 20:4 i Amg 28:49 Isb 4:19 Ho 8:1 Hab 1:8 j Es 8:8 Ye 49:22 k Es 13:8 Es 21:3 Ye 49:22 Mk 4:9 1Te 5:3

1034

nge fimpeeta. E co fikalobela ifingi ifyo akwata. a 37 Pantu pa mutwe onse pali ipala, b no mwefu onse nabaubeya. c Ku minwe yonse nakutetaulwa, d na mu musana muli insamu!’ ”1 e 38 “ ‘Kuli ukulila imisowa konse konse pa mitenge f ya kwa Moabu yonse na mu mansa shakwe shonse; pantu nintoba Moabu nge cipe ico bashatemwa,’ g e fyasosa Yehova. 39 ‘Iye, ifyo umwenso umwikete! Lileni imisowa, mwe bantu! Iye, ifyo Moabu afulumuka! Insoni nashimwikata. h Kabili Moabu naba ica kupumya kabili ali ica kutiinya kuli bonse abamushinguluka.’ ” 40 “Pantu Yehova atila, ‘Filya kapumpe afooka, i e fyo umo akafungulwila amapindo yakwe pali Moabu. j 41 Imisumba ikapokwa, ne fifulo fyakwe ifya malinga fikapokwa. Ne mitima ya mpalume sha kwa Moabu mu bushiku bulya ikaba ngo mutima wa mwanakashi ilyo alecululuka pa kupaapa.’ ” k 42 “ ‘Kabili abena Moabu bakaloba kabili tabakabeko na kabili, l pantu ni kuli Yehova e ko balecita icilumba. m 43 Umwenso no bucinga ne citeyo fili pali iwe, we mwikashi wa mu Moabu,’ n e fyasosa Yehova. 44 ‘Onse uwafulumuka ku mwenso, akawila mu bucinga; na onse uwafuma mu bucinga, akekatwa mu citeyo.’ o “ ‘Pantu nkaleta pa bena Moabu, umwaka wa kubakanda,’ p e fyasosa Yehova. 45 ‘Mu cinshingwa ca kwa Heshebone e mo abafulumwike beminine, tabakwete na maka. l Am 83:4; Es 7:8; Ye 30:11; m Yb 9:4; Amp 16:18; Ye 48:29; n Am 11:6; Es 24:17; o 1Is 19:17; 1Is 20:30; Ams 2:14; Ams 5:19; p Es 10:3.

Ye 48:371 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

1035

Amone na Edomu bapingulwa

Pantu umulilo ukafuma mu Heshebone, a no lubingu mu kati ka Sihone; b kabili ukoca amatempele ya kwa Moabu na pa muulu wa mitwe ya bana baume pakaba icimfulunganya.’ c 46 “We bulanda kuli iwe, we Moabu! d Abantu ba kwa Kemoshe e nabaloba. Pantu abana bobe abaume nabasendwa ukuba bankole na bana bobe abanakashi nabasendwa ukuba bankole. 47 Kabili nkalonganika bankole ba kwa Moabu mu nshiku sha ku mpela,’ f e fyasosa Yehova. ‘Ukufika pano, ifi e fyo Moabu apingwilwe.’ ” g asosa pa bana ba 49 Yehova kwa Amone ati: “Bushe h

Israele takwata abana abaume nelyo bushe takwata impyani? Nga kanshi cinshi ico Malkamu i apyanine Gadi, j kabili cinshi abantu bakwe baleikalila mu misumba ya kwa Israele?” k 2 “ ‘E ico, moneni! inshiku shileisa,’ e fyasosa Yehova, ‘ilyo nkalenga intandala ya kusoka pa bulwi l ukumfwika na pali Rabam uwa bana ba kwa Amone; kabili akaba umwina wa fitantaala, n ne mishi yakwe o ikapya ku mulilo.’ p “ ‘Na Israele akapyana balya abamupyene,’ q e fyo asosa Yehova. 3 “ ‘Lila umusowa, r we Heshebone, s pantu Ai naonaulwa! Pundeni, mwe mishi ya kwa Raba. Fwaleni insamu.1 t Lileni, no kulubanta mu macinka ya mabwe, pantu Malkamu akaya muli bunkole, u kumo na bashimapepo bakwe na bacilolo bakwe. v 4 Mulandu nshi utakishisha pa mpanga yobe iyabatama, impanga umupita amenshi, w we mwana mwanakashi uwabula icishinka, we waceteYe 49:31 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 48 a Imp 21:28 Ams 2:2 b Imp 21:26 Amg 2:26 Yos 13:21 c Imp 24:17 d Imp 21:29 e Aba 11:24 1Is 11:7 2Is 23:13 Ye 48:7 f Ye 49:6 Ye 49:39 g Ek 25:11



















ICIPA. 49 h Ukt 19:38 Amg 2:19 2Im 20:1 Neh 2:19 i 1Is 11:5 1Is 11:33 2Is 23:13 Sef 1:5 j Ams 1:13 k Am 9:6 l Ye 4:19 m Amg 3:11 Yos 13:25 Ek 25:5 Ams 1:14 n Ek 21:20 o Imp 21:25 Yos 17:11 p Sef 2:9 q Es 14:2 Ye 50:19 Mk 7:14 r Es 13:6 s Es 15:4 Es 16:8 t Es 32:11 Ye 4:8 Ye 6:26 u 1Is 11:5 1Is 11:33 2Is 23:13 v Ye 48:7 Ams 1:15 w Ye 9:23



















Ku Kulyo a b c d e f g h

i j k l m n o p q r s t u

Ye 48:7 Ye 21:13 Ye 48:41 Ye 46:10 Ye 46:5 Ye 46:26 Ob 8 Ukt 36:11 1Im 1:35 1Im 1:36 Ek 25:13 Ams 1:12 Es 29:14 Ye 48:6 Ye 49:30 Aba 6:2 1Sa 13:6 Es 21:13 Ye 25:23 Mal 1:3 Ob 5 Ob 6 Mal 1:3 Ye 23:24 Ams 9:3 Ob 9 Es 17:14 Am 82:3 Am 68:5 Ho 14:3 Yak 1:27

YEREMIA 48:46–49:12 kela ifyuma, a ati: “Nani akesa kuli ine?” ’ ” b 5 “ ‘Mona, nkaleta pali iwe ica kukutiinya,’ c e fyo Shikulu Mulopwe, d Yehova wa mabumba asosa, ‘ukufuma kuli bonse abakushinguluka. Kabili imwe mwe bantu mukapaswa, cila muntu mu ntunga yakwe, e kabili takwakabe no wa kulonganika abakabutuka.’ ” 6 “ ‘Lelo pa numa ya ifi, nkalonganika bankole ba bana ba kwa Amone,’ f e fyo Yehova asosa.” 7 Yehova Lesa wa mabumba atila kuli Edomu: “Bushe amano g nayapwa mu Temani? h Bushe ukupanda amano kwa beluka nakupwa? Bushe amano yabo nayonaika? i 8 Fulumukeni! j Alukeni! Kabiyeni kabelameni, k mwe bekashi ba mu Dedani! l Pantu nkaleta pali ena ubucushi bwa kwa Esau, mu nshita nkamukanda. m 9 Aba kusaba imyangashi nga balishile kuli imwe, bushe te kuti bashepo iya kutolelesha? Abapuupu nga balishile ubushiku, kuti baonaula fye apo balefwaila. n 10 Lelo ine nkapokolola Esau fyonse. o Nkafimbula no mwa kubelama mwakwe, p kabili takwakabe umuntu uukafisama. q Abana bakwe na bamunyina na bena mupalamano bakwe bakonaulwa, r kabili takabeko na kabili. s 11 Sheni abana benu aba nshiwa. t Ine nkabaleka bakabe aba mweo, na bamukamfwilwa benu bakantetekela.” u 12 Pantu Yehova atila: “Moneni! Nangu ca kuti tabanwena muli kapu, ukunwa kwena bakanwa. v Bushe iwe uleti ukalekwa fye ukwabula ukukandwa? Tawakalekwe fye ukwabula ukukandwa, pantu ukunwa kwena ukanwa.” w v Ye 25:15; Ye 25:17; Ye 25:28; Isb 4:21; Ob 16; w Ye 25:29; Ye 46:28.

YEREMIA 49:13-30

Damaseke, Kedari, na Hasore

13 “Pantu nali-ilapa ne mwine,” a e fyo Yehova asosa, “ukuti Bosera b akaba ica kupapa, c umuseebanya, icibolya kabili icitiipu; ne misumba yakwe yonse ikaba ifibolya umuyayaya.” d 14 Kuli imbila iyo ng’umfwile kuli Yehova, kabili kuli inkombe iituminwe mu nko, aiti: “Longaneni, musanseni, kabili imeni no kulwa.” e 15 “Pantu mona! nakulenga ukuba uwacepa mu nko, uwasuulwa ku bantu. f 16 Ukututumya uko waletutumya nakukubepa, no kuituntumba kwa mu mutima obe, g we wikala mu cilibwe ica kuubamo, we waikala pa muulu wa kapili. Nangu ca kuti wapikula icinsa cobe pa muulu nga kapumpe, h nkakusamunapo,” i e fyasosa Yehova. 17 “Kabili Edomu akaba ica kupapa. j Umuntu onse uwapita akalolesha no kupapa no kulisha umunsoli pa mulandu wa finkunka fyakwe fyonse. k 18 Filya fine ukuwa kwa Sodomu na Gomora ne mishi yakwe iyali mupepi kwali,” l e fyasosa Yehova, “tamwakekale umuntu, kabili tamwakekale umulebeshi. m 19 “Moneni! Umo akesa ku bwikalo bwa kale na kale nge nkalamo n iilefuma mu mushitu mu mbali ya Yordani, o lelo mu nshita fye iinono nkabalenga bakafulumukeko. p Kabili uwasalwa e o nkabikako. Pantu nani uwaba nga ine, q kabili nani engansonsomba, r kabili nani kacema uwingeminina ku cinso candi? s 20 E ico umfweni, ifyo Yehova alefwaya ukucita kuli Edomu, t ne fyo aletontonkanya ukucita kuli Temani: u Abana ba mpaanga shakwe bakakulululwa. Kabili akalenga ubwikalo bwabo ukuba icibolya pa mulandu wabo. v 21 Pano isonde patenta ku congo ca

ICIPA. 49 a Ukt 22:16 Es 45:23 Ams 6:8 b Ukt 36:33 Es 34:6 Es 63:1 Ye 49:22 Ams 1:12 c Ye 49:17 d Ob 18 Mal 1:3 e Ob 1 f Ob 2 g Ob 3 h Yb 39:27 i Amp 15:25 Ams 9:2 Ob 4 j Ye 49:13 k 1Is 9:8 Ye 51:37 Sef 2:15 l Ukt 19:25 Amg 29:23 Ye 50:40 Ams 4:11 Sef 2:9 m Es 34:10 Ye 49:33 n Ye 4:7 Sek 11:3 o Ye 12:5 p Ye 50:44 q Ukf 15:11 Am 89:6 Am 113:5 r Yb 40:2 s Yb 41:10 Am 76:7 Na 1:6 t Am 33:11 Amp 19:21 Es 46:10 Imi 4:28 u Ob 9 v Mal 1:4



















Ku Kulyo a b c d e f g h

i j k l m n o p q

r s t u v

Ek 31:16 Ye 50:46 1Is 9:26 Amg 28:49 Ye 4:13 Ho 8:1 Ye 48:40 Ye 49:13 Es 26:17 Es 17:1 Ams 1:3 Imp 13:21 2Is 17:24 Es 10:9 Sek 9:2 2Is 18:34 Yos 2:11 Es 57:20 Am 48:5 Ye 6:24 Ye 48:41 Ye 51:41 Ye 50:30 Ye 51:4 Isb 2:21 2Is 16:9 Ams 1:4 Ukt 25:13 1Im 1:29 Es 42:11 Ye 2:10 Ek 27:21 Ye 49:33 Ye 27:6 Aba 6:3 Am 120:5 Es 60:7

1036

kuwa kwabo. a Kuli ukulila! b Nakumfwika na kuli Bemba Wakashika. c 22 Moneni! Akekila no kufooka nga kapumpe, d kabili akafungulwila amapindo yakwe pali Bosera; e ne mitima ya mpalume sha kwa Edomu mu bushiku bulya ikaba ngo mutima wa mwanakashi ilyo alecululuka pa kupaapa.” f 23 Kuli Damaseke: g “Hamati h na Aripadi i nabekatwa insoni, pantu nabomfwa imbila iyabipa. Nababongoloka. j Abantu bali nga mabimbi pali bemba; nabafilwa ukwikala umutende. k 24 Damaseke natompoka. Nafulumuka, kabili naikatwa umwenso. l Ukukalipwa no kucululuka kwa kupaapa nafimwishila ngo mwanakashi uulepaapa. m 25 Cili shani ukuti umusumba wa lulumbi taulekeleshiwe, umushi wa kusekelelamo? n 26 “E ico abalumendo bakwe bakawa mu mansa shakwe, na baume ba bulwi bonse bakepaiwa mu bushiku bulya,” o e fyo Yehova asosa. 27 “Kabili nkasonteka umulilo pe linga lya kwa Damaseke, kabili ukoca amayanda ya malinga aya kwa Benhadadi.” p 28 Yehova alanda pali Kedari q na mabufumu ya kwa Hasore, r ayo Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni aonawile, s atila: “Imeni, kabiyeni ku Kedari, no kupokolola ifipe fya bana ba ku Kabanga. t 29 Bakasenda amatenti u yabo, impaanga shabo, v insalu shabo isha matenti w ne fipe fyabo fyonse. Bakasenda ne ngamila x shabo. Kabili bakabilikisha kuli bena abati: “Konse kuli umwenso!’ ” y 30 “Fulumukeni, butukileni ukutali; kabiyeni kabelameni, mwe bekashi ba mu Hasore,” z e fyo Yehova asosa. “Pantu Nebuw Hab 3:7; x Aba 6:5; y Am 31:13; Ye 6:25; Ye 46:5; z Ye 49:28.

1037

YEREMIA 49:31–50:7

Elamu. Babiloni akacimfiwa

kadresari imfumu ya ku Babiloni a namupangila, kabili ali na mapange pali imwe.” 31 “Imeni, kabiyeni kalweni no luko ulwaba no mutende, b ulwaikala umutelelwe!” c e fyo Yehova asosa. “Talwakwata ifiibi ne mipindo. Bantu abaikala fye beka. d 32 Bakabapokolola ne ngamila e shabo, ne fitekwa fyabo ifingi bakafisenda. Nkabasalanganishisha na ku ncende shonse,1 f balya ababeya umushishi wa mu nsensematwi; g kabili nkaleta ubucushi bwabo ukufuma ku fitungu fyonse ifyapalaminako,’ e fyasosa Yehova. 33 “Na Hasore h akasanguka umwa kwikala bamumbwe, i icibolya ca muyayaya. Tamwakekale umuntu, kabili tamwakekale umulebeshi.” j 34 Ici e cebo ca kwa Yehova icaishile kuli Yeremia kasesema pali Elamu k ku kutendeka kwa kuteka kwa kwa Sidekia l imfumu ya kwa Yuda: 35 “Yehova wa mabumba atila, ‘Moneni, nkafuna ubuta bwa kwa Elamu, m uko amaka yabo yafuma. 36 Nkaleta na pali Elamu imyela ine ukufuma ku mpela shine isha muulu. n Nkabasalanganishisha na mu ncende shonse ishi, o kabili takwakabe uluko uko bashakaye aba muli Elamu abakasalanganishiwa.’ ” p 37 “Kabili nkalenga abena Elamu ukutiina ku cinso ca balwani babo na ku balefwaya imyeo yabo; kabili nkaleta ubucushi pali bena, no bukali bwandi ubulepya ngo mulilo,” q e fyo Yehova asosa. “Kabili nkabatumina ulupanga mpaka nkabalofye.” r 38 “Nkabika ne cipuna candi ica bufumu mu Elamu, s kabili Ye 49:321 Mu ciHebere paba ati, “ku myela yonse,” e kutila konse fye uko umwela uya.

ICIPA. 49 a Ye 27:6 b Am 123:4 Ye 48:11 c Es 47:8 d Imp 23:9 Amg 33:28 Mk 7:14 e Aba 6:5 f Ek 5:10 g Le 19:27 Ye 9:26 Ye 25:23 h Ye 49:28 i Ye 9:11 Ye 10:22 Mal 1:3 j Ye 50:39 k Ukt 10:22 Es 21:2 Ye 25:25 Ek 32:24 Da 8:2 Imi 2:9 l 2Is 24:18 m Es 22:6 Ye 51:56 n Da 8:8 Da 11:4 Uks 7:1 o Ek 5:10 p Am 147:2 q Am 69:24 Am 90:11 r Ye 9:16 s Ye 25:25



















Ku Kulyo a Da 2:28 b Da 8:2



















ICIPA. 50 c Es 13:1 d Imi 7:4 e Ye 4:16 Ye 46:14 f Es 13:2 g Ye 50:24 Ye 50:46 Ye 51:8 Uks 14:8 h Es 46:1 Ye 51:44 i Es 37:19 Sef 2:11 j Es 13:17 Ye 51:11 Ye 51:48 k Ye 51:29 l Sef 1:3 m Ye 51:29 n Ye 33:15 o Es 11:12 Ye 3:18 Ho 1:11 p Am 126:5 Ye 31:9 Yoe 2:12 q Ho 3:5 Sek 8:21 r Es 35:10 s Ye 31:31 Ho 3:5 t Es 53:6 1Pe 2:25 u Ye 10:21 Ye 23:2 Ek 34:2 Sek 11:5 v Ek 34:6 w Am 23:2 Ek 34:25 x Am 79:7 y Isb 1:7

nkonaula imfumu na bacilolo ba mulya,” e fyo Yehova asosa. 39 “Kabili mu nshiku sha ku mpela, a nkalonganika bankole ba kwa Elamu,” b e fyo Yehova asosa. e mashiwi ayo Yeho50 Aya va asosele pali Babiloni, c

pa calo ca bena Kaldi, d ukupitila muli Yeremia kasesema: 2 “Bilisheni mu nko no kusabankanya. e Kabili imyeni icishibilo; f cisabankanyeni. Mwifisa nangu cimo. Soseni amuti, ‘Babiloni napokwa. g Bele1 naseebana. h Merodaki ali no mwenso. Ifimpashanya fyakwe nafilengwa insoni. i Ifimpashanya fyakwe ifya bunani fili no mwenso.’ 3 Pantu nakwisa uluko lwa kumulwisha ukufuma ku kapinda ka ku kuso. j Luko ululenga icalo cakwe ukuba ica kupapa, ica kuti mwashala fye umwabula uwa kwikalamo. k Abantunse ne nama nafifulumuka, l nabaya.” m 4 “Mu nshiku shilya na mu nshita ilya,” n e fyasosa Yehova, “abana ba kwa Israele, pamo na bana ba kwa Yuda, bakesa. o Kabili bakesa balelila, p no kufwaya Yehova Lesa wabo. q 5 Bakalaipusha inshila ya ku Sione, ninshi nabalosha ifinso fyabo ku Sione, r abati, ‘Natuleya, no kuilunda kuli Yehova mu cipangano ca muyayaya icishakalabwe.’ s 6 Abantu bandi bali ngo mukuni wa mpaanga ishileloba. t Bakacema babo babalenga ukulubanta. u Babatwele pa mpili. v Balebalenga ukulubanta ukufuma pa lupili no kuya ku kapili. Balilaba ne cifulo cabo ica kutuushishapo. w 7 Bonse ababasanga balabepaya, x na balwani babo baleti, y ‘Tatwakabe no mulandu, z pantu z Ye 2:3.

Ye 50:21 Bele ali ni lesa wa bena Babiloni.

YEREMIA 50:8-24

Babiloni akawa. Israele abwela

balibembukile Yehova, umwaikala ubulungami a ne subilo lya fikolwe fyabo, b Yehova.’ ” 8 “Fulumukeni muli Babiloni, no kufuma mu calo ca bena Kaldi, c no kuba nga basawe abaletungulula impaanga. d 9 Pantu moneni, ndeimya no kuleta pali Babiloni ibumba lya nko ishikalamba ukufuma ku calo ca ku kapinda ka ku kuso, e kabili shikaiteyanya ukumulwisha. f Kabili kulya e ko bakamupoka. g Imifwi yabo yaba nge ya mpalume iilenga abafyashi ukufwilwa abana, impalume iishibwelelamo ukwabula ukucitapo akantu. h 10 Kabili icalo ca bena Kaldi cikapokololwa. i Na bonse abakacipokolola bakasekelamo,” j e fyasosa Yehova. 11 “Pantu mwalesekelela, k kabili mwalesamwa pa kusansa ubupyani bwandi. l Pantu mwaletolauka ngo mwana wa ng’ombe mu mulemfwe uuteku m kabili mwalelila nga bakabalwe. n 12 Nyinenwe naseebana nga nshi. o Uwamufyele naumfwa insoni. p Moneni! Aba uwacepesha mu nko, aba icalo ca cilala, kabili iciswebebe. q 13 Pa mulandu wa bukali bwa kwa Yehova takekalwemo nakalya, r kabili akashala fye icibolya konse. s Kabili uwapita mupepi na Babiloni, akalolesha no kupapa no kulisha umunsoli pa mulandu wa finkunka fyakwe fyonse. t 14 “Iteyanyeni ukulwisha Babiloni no kumushinguluka, u bonse mwe baishiba ukubomfya ubuta. v Mulaseni. w Mwishako umufwi nangu umo, pantu abembukile Yehova. x 15 Pundeni ukupunda kwa nkondo konse konse. y Babiloni nacimba. z Inceshi shakwe nashiwa. Amalinga yakwe nayabongololwa. a Pantu cilandushi ca kwa Yehova. b Mulandule pa fyo amucitile. Ifyo acitile, e fyo na imwe

ICIPA. 50 a Am 90:1 Am 91:1 Da 9:16 b Am 22:4 Ye 14:8 Ye 17:13 c Es 48:20 Ye 51:6 Ye 51:45 Sek 2:7 2Ko 6:17 Uks 18:4 d Amp 30:31 e Es 21:2 Ye 51:48 Da 5:28 f Ye 50:14 Ye 51:27 Ye 51:28 g Ye 50:2 h Es 13:18 Ye 51:11 i Ye 25:12 Ye 27:7 j Uks 17:16 k Amp 17:5 Isb 1:21 Ob 12 l Es 14:6 Es 47:6 Ye 30:16 m Ho 10:11 n Ye 5:8 o Es 47:8 p Uks 17:5 q Es 13:21 Es 25:12 r Sek 1:15 s Es 13:20 Ye 25:12 t Ye 25:9 Ye 51:37 u Ye 51:2 Ye 51:12 v Ye 46:9 w Es 13:18 Ye 51:11 x Ye 51:35 y Ye 51:14 Ye 51:25 z Ek 17:18 a Ye 51:58 b Ye 51:6 Ye 51:11



















Ku Kulyo a Am 137:8 2Te 1:6 Uks 18:6 b Ye 51:23 c Es 13:14 Ye 46:16 Ye 51:9 d Ye 23:1 Ye 50:6 Ek 34:5 Mt 9:36 e Ye 2:15 f 2Is 17:6 Es 8:7 g 2Is 25:1 2Im 36:17 Ye 4:7 h 2Is 19:35 Es 14:25 Sef 2:13 i Es 11:16 Es 65:10 Ye 23:3 Ye 33:7 Mk 2:12 j Es 35:2 Ek 34:14 k Mk 7:14 l Ye 31:6 m Ob 19

1038

mumucite. a 16 Onauleni katanda wa mbuto wa mu Babiloni, b no wikata icikwakwa mu nshita ya kulobolola. Pa mulandu wa lupanga ulukali, umuntu onse akalukila ku bantu bakwe, kabili bakafulumukila cila muntu ku calo cakwe. c 17 “Abena Israele bali nge mpaanga ishasalangana. d Inkalamo e shibapashile. e Imfumu ya ku Asiria e yabaliilepo ukubalya, f na Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni e walekeleshe ukukolokota amafupa yabo. g 18 E ico Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila, ‘Moneni, ndi no kukanda imfumu ya ku Babiloni ne calo ca iko filya fine nakandile imfumu ya ku Asiria. h 19 Kabili nkabwesha abena Israele ku calo cabo ica mulemfwe, i na bo bakalya umulemfwe mu Karmele j na mu Bashani; k kabili bakekuta mu calo ca mpili ica kwa Efraimu l ne ca Gileadi.’ ” m 20 “Kabili mu nshiku shilya na mu nshita ilya,” n e fyasosa Yehova, “kukaba ukufwaya ifilubo fya bena Israele, o lelo tafyakabepo; ne membu sha bena Yuda, p lelo tashakasangwe, pantu nkeleela abo nkashapo.” q 21 “Kalwisheni icalo ca Merataimu, kalwisheni r na bekashi ba ku Pekode. s Bepayauleni no kubonaula,” e fyasosa Yehova, “kabili citeni ukulingana ne fyo namweba. t 22 Kuli icongo ca nkondo mu calo, no kubongoloka kukalamba. u 23 Iye, ifyo baputula no kukontola v sando w ya kutobawilako aba pano isonde bonse! Iye, ifyo Babiloni aba ica kupapa mu nko! x 24 Ninkuteya iciteyo kabili nawikatwamo, we n Ye 33:15; o Es 44:22; p Ye 31:34; q Es 1:9; Mk 7:19; r Ye 50:1; s Ek 23:23; t Es 10:6; Es 44:28; u Ye 51:54; v Ye 51:20; w Es 10:15; Es 14:6; x Ye 50:13; Ye 51:41; Uks 18:16.

1039

Icilandushi ca kwa Lesa. Babiloni

Babiloni, ukwabula ukuti wishibe. a Walisangilwe no kwikatwa, pantu wasonsombele Yehova. b 25 “Yehova naisula umwa kututila mwakwe, no kufumya ifyanso fya bukali bwakwe. c Pantu Shikulu Mulopwe, d Yehova wa mabumba, ali no mulimo mu calo ca bena Kaldi. e 26 Iseni kuli ena ukufuma ukwalepesha. f Isuleni amatala yakwe. g Mutuulikeni filya batuulika imiina, h no kumonaula. i Kwiba nangu bamo abaleshalapo pali ena. j 27 Ipayauleni ing’ombe shakwe shonse ishilume. k Lekeni shiye mu kushipaya. l We bulanda kuli bena, pantu ubushiku bwabo nabufika, inshita ya kubakanda! m 28 “Kuli icongo ca balefulumuka na balefyuka ukufuma mu calo ca Babiloni n ku kuyashimika mu Sione pa cilandushi ca kwa Yehova Lesa wesu, o icilandushi cakwe pa mulandu we tempele lyakwe. p 29 “Iteni abapoosa imifwi, bonse abaishiba ukubomfya ubuta bese ku kulwisha Babiloni. q Citeni inkambi konse konse. Kwiba nangu bamo abalefyuka. r Mulanduleni ukulingana ne milimo yakwe. s Citeni kuli ena ukulingana na fyonse ifyo acitile. t Pantu ni kuli Yehova e ko aituntumbile, ku Wa Mushilo wa kwa Israele. u 30 E ico abalumendo bakwe bakafwila mu mansa shakwe, v na bonse abaume bakwe aba bulwi bakafwa mu bushiku bulya,” w e fyasosa Yehova. 31 “Mona! Ninkwimina, x we uituntumba,” y e fyasosa Shikulu Mulopwe, z Yehova wa mabumba, “pantu ubushiku bobe buli no kwisa, inshita ilyo nkakukanda. 32 Kabili uituntumba akaipununa no kuwa, a kabili tapakabe na wa kumwimya. b Ka-

ICIPA. 50 a Ye 51:8 Ye 51:31 Da 5:30 Uks 18:8 b Yb 9:4 1Ko 10:22 c Es 13:5 Ye 51:11 d Ye 46:10 e Ye 51:12 f Ye 51:27 g Ye 50:10 h Es 25:10 i Es 14:23 j Uks 18:21 k Am 22:12 Es 34:7 l Ye 25:33 m Ye 23:12 Ye 48:44 Ye 51:52 n Ye 51:55 o Ye 50:15 p Am 94:1 Ye 51:11 q Ye 50:14 r Es 13:19 s Am 137:8 Ye 51:56 t Isb 3:64 2Te 1:6 Uks 18:6 u Es 14:13 Es 47:4 v Es 13:18 Ye 9:21 Ye 49:26 Ye 51:4 w Ye 51:56 x Ye 51:25 y Amp 11:2 Es 14:13 Da 4:30 z Ye 46:10 Uks 6:10 a Amp 18:12 Da 5:20 Uks 18:2 b Ye 51:26 Uks 18:8



















Ku Kulyo a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v

Ye 21:14 Es 47:6 Es 14:17 Es 41:14 Uks 18:8 Es 47:4 Am 35:1 Am 43:1 Isb 3:59 Es 14:3 Es 13:1 Ye 51:24 Es 66:16 Ye 50:1 Ye 51:12 Ye 51:57 Es 47:13 Da 5:7 Es 44:25 2Sa 15:31 Ye 51:23 Ye 51:30 Ye 51:21 Ye 25:20 Ek 30:5 Es 13:8 Es 45:3 Es 44:27 Ye 51:36 Uks 16:12 Es 46:1 Ye 51:52 Da 5:4

YEREMIA 50:25-40

bili nkakoleka umulilo mu misumba yakwe, na o ukoca fyonse ifyamushinguluka.” a 33 Yehova wa mabumba atila: “Abana ba kwa Israele na bana ba kwa Yuda balebacushisha pamo, kabili balibekata kuli bonse ababatwala muli bunkole. b Balikaana ukubaleka. c 34 Umulubushi wabo alikosa, d Yehova wa mabumba e shina lyakwe. e Ukubalubulwila kwena akabalubulwilako, f pa kuti aleke icalo ukutuushako, g no kutenkanya abekashi ba mu Babiloni.” h 35 “Kuli ulupanga ulwimiine abena Kaldi,” i e fyasosa Yehova, “ulwimiine abekashi ba mu Babiloni j na bacilolo k bakwe na ba mano bakwe. l 36 Kuli ulupanga ulwimiine abalanda ifya fye, m kabili bakalacita nge fipuba. n Kuli ulupanga ulwimiine impalume shakwe, o kabili shikatutuma. p 37 Kuli ulupanga ulwimiine bakabalwe q babo na maceleta yabo aya nkondo na cintobentobe wa bantu bonse abali mu kati kakwe, r kabili bakaba fye nga banakashi. s Kuli ulupanga ulwimiine ifyuma fyakwe, t kabili fikapokololwa. 38 Amenshi yakwe nayonaulwa, kabili yali no kukama. u Pantu ici calo ca fimpashanya ifyabaswa, v kabili pa mulandu wa fimonwa fyabo ifya kutiinya, balecita nga bapena. 39 E ico abantu ba mu fitungu fyaumisha bakekala ne nama ishilila, mukekala na bamwakatala; w kabili tamwakekale umuntu, kabili Babiloni takabeko ku nkulo ne nkulo.” x 40 “Filya fine Lesa awishishe Sodomu na Gomora y ne mishi yakwe iyali mupepi,” z e fyasosa Yehova, “tamwakekale w Es 13:21; Ye 51:37; Uks 18:2; x Es 13:20; Ye 25:12; Ye 51:43; Ye 51:64; y Ukt 19:24; Amg 29:23; Es 13:19; z Ukt 19:25; Yu 7.

YEREMIA 50:41–51:11 umuntu, kabili tamwakekale umulebeshi. a 41 “Moneni! Abantu baleisa ukufuma ku kapinda ka ku kuso; no luko ulukalamba b ne shamfumu c ishikalamba shikabalamunwa ukufuma ukwalepesha pe sonde. d 42 Bali na mata na mafumo. e Bankalwe kabili tabakomfwe na luse. f Icongo cabo cili nga bemba uulepooma, g kabili bali pali bakabalwe; h nabaiteyanya no mutima umo ku kulwa na iwe, we mwana mwanakashi Babiloni. i 43 “Imfumu ya ku Babiloni nayumfwa ulwa bena, j na maboko ya iko nayatompoka. k Kuli ukucula! Ukushikitika nakuikata, ngo mwanakashi uulepaapa. l 44 “Moneni! Bakesa ku bwikalo bwa muyayaya nga filya inkalamo iilefuma mu mushitu mu mbali ya Yordani isa, m lelo mu nshita fye inono nkabalenga bakafulumukeko. n Kabili uwasalwa e o nkabikako. o Pantu nani uwaba nga ine, p kabili nani engansonsomba, q kabili ni kacema nshi uwingeminina ku cinso candi? r 45 E ico umfweni, ico Yehova alefwaya ukucita s kuli Babiloni, t ne fyo aletontonkanya ukucita ku bena Kaldi. u Abana ba mpaanga bakabakululula. v Kabili akalenga icifulo cabo ukuba icibolya pa mulandu wa bo. w 46 Kabili ilyo Babiloni akekatwa, pakatenta pe sonde ponse, x no kulila kukomfwika mu nko shonse.” y atila: “Moneni, 51 Yehova ndeleta umwela wa koz

naula Babiloni a na bekashi ba mu Lebe-kamai; 2 kabili nkatuma kuli Babiloni aba kwela, na bo bakamwela no kusha icalo cakwe icibolya; b pantu bakamulwisha konse konse mu bushiku bwa bucushi. c 3 “Uwaishiba ukubomfya

Fulumukeni mu Babiloni ICIPA. 50 a Es 1:9 Ye 49:18 Ye 51:26 b Es 13:17 Ye 25:14 Ye 51:27 c Es 45:1 Ye 51:11 Ye 51:28 d Es 13:5 e Ye 50:9 f Am 137:8 Es 13:18 Uks 17:16 g Es 5:30 Ye 51:42 h Ye 47:3 i Ye 51:27 j Ye 51:31 k Da 5:6 l Ye 49:24 m Sek 11:3 n Ye 49:19 o Es 41:25 p Am 89:6 Es 40:18 q Yb 40:2 r Yb 41:10 Ye 49:19 s Es 42:9 t Es 14:24 Es 46:10 Ye 51:11 u Ye 1:10 v Ye 49:20 w Es 13:20 Ye 51:43 x Es 14:9 y Uks 18:9



















ICIPA. 51 z Ye 50:9 a Ye 4:11 Ye 49:36 b Es 41:16 Ye 15:7 Mt 3:12 c Ye 50:14 Ye 50:29



















Ku Kulyo a Ye 50:14 b Es 13:18 Ye 50:30 c Ye 50:21 d Ye 25:12 e Es 13:15 f Sek 2:12 g Am 94:14 Es 44:21 Ye 46:28 h Ye 16:18 Ek 8:17 i Ye 50:8 Uks 18:4 j Sek 2:7 k Ukt 19:26 Imp 16:26 l Am 94:1 Ye 46:10 Ye 50:15 m Ye 25:14 n Uks 17:4 o Uks 17:2 p Uks 18:3 Uks 19:2 q Ye 25:16 Ye 50:38 r Es 21:9 Es 47:9 1Te 5:2 Uks 14:8 Uks 18:2

1040

ubuta ebomfyaa ubuta iyo. Umuntu nangu umo eiminina ne ca kucinga icifuba. “Kabili mwi-ikatilwa abalumendo bakwe uluse. b Onauleni abashilika bakwe bonse. c 4 Bakawa no kufwila mu calo ca bena Kaldi d no kubapushamo ifumo mu misebo yakwe. e 5 “Pantu Israele na Yudaf tabalekeleshiwa nga mukamfwilwa kuli Lesa wabo, kuli Yehova wa mabumba. g Pantu icalo ca bena Kaldi caliba no mulandu ukulingana no kumona kwa Wa Mushilo wa kwa Israele. h 6 “Fulumukeni muli Babiloni, i kabili pususheni cila muntu umweo wakwe. j Mwifwila pa filubo fyakwe. k Pantu ni nshita ya cilandushi ca kwa Yehova. l Alecita kuli ena ifyo acitile. m 7 Babiloni ni kapu ya golde mu minwe ya kwa Yehova, n kabili alelenga inko shonse isha pe sonde ukukolwa. o Inko shalinwa umwangashi wakwe. p E mulandu wine inko shicitila nge shapena. q 8 Babiloni nawa mu kupumikisha, kabili nabongoloka. r Lileni imisowa pali ena, mwe bantu. s Mutwalileni balsamu wa kunashako ubukali bwakwe. t Napamo kuti apola.” 9 “Nga twalyundapa Babiloni, lelo tapola nakalya. Musheni, u natubwelele cila muntu ku calo cakwe. v Pantu ubupingushi bwakwe nabufika na ku muulu, nabunina ukufika na mu makumbi. w 10 Yehova natuletela imilimo ya bulungami. x Tuleyeni tulondolole mu Sione umulimo wa kwa Yehova Lesa wesu.” y 11 “Nooneni imifwi. z Kabili fisameni mu nkwela. Yehova naimya imitima ya shamfumu sha bena Madai, a pantu alefwas Ye 48:20; Uks 18:9; t Ye 8:22; Ye 46:11; u Uks 18:4; v Es 13:14; Ye 50:16; w Uks 18:5; x Am 37:6; Mk 7:9; y Ye 50:28; z Ye 50:14; a 2Im 36:22; Es 13:17; Es 45:1.

1041

Yehova taba nge fimpashanya

ya ukucita Babiloni akantu, a pa kuti amonaule. Pantu cilandushi ca kwa Yehova, ica kulandwila itempele lyakwe. b 12 Imyeni icishibilo c pa malinga ya Babiloni. Koselesheni ubulinde. Bikeni abalinshi. d Teyanyeni aba kubelamina. e Pantu Yehova natontonkanyapo kabili akacita ifyo alandile pa bekashi ba mu Babiloni.” f 13 “We mwanakashi we waikala pa menshi ayengi, g we wakwata ifyuma ifingi, h impela yobe naifika, e lyo ne nshitai yobe iya kuleka ukupanga icuma naifika. j 14 Yehova wa mabumba nailapa umwine k ati, ‘Nkesusha abantu muli imwe, nga makanta, l na bo bakakuwela.’ m 15 E wapanga isonde ku makan yakwe, e wapampamike icalo o mu mano p yakwe, kabili e wayansa imyulu q ku mucetekanyar wakwe. 16 Kwi shiwi lyakwe fye, amenshi yalabulukuta mu muulu, kabili alenga fubefube ukwima ukufuma ku mpela ye sonde. s Alipanga ne fipunda fya kufuminamo imfula, t kabili alenga umwela ukufuma mu fya kututila fyakwe. 17 Umuntu onse acita ubuwelewele ica kuti taishiba. u Kafula wa cela onse akomfwa insoni pa cimpashanya cakwe icabaswa; v pantu icimpashanya cakwe icaengwa ca bufi, w kabili tamwaba umupu muli fyena. x 18 Fya fye, y kabili fya kutumpika. z Mu nshita ya kukandwa kwa fiko, fikaloba. a 19 “Lesa wa kwa Yakobo ena taba nge fi iyo, b pantu e Kapanga wa fyonse, c kabili inkonto ya bupyani bwakwe. d Ishina lyakwe ni Yehova wa mabumba.” e 20 “Uli nkonto yandi, kabili ifyanso fyandi ifya bulwi, f kabili kuli iwe e ko nkatobawila inko, kabili kuli iwe e ko nkona-

ICIPA. 51 Ye 50:45 Ye 50:28 Es 13:2 Na 2:1 Yos 8:14 Uks 17:17 Uks 17:1 Uks 17:15 h Es 45:3 Ye 50:37 Uks 18:12 i Ye 50:27 j Hab 2:9 Uks 18:19 k Ye 49:13 Ams 6:8 He 6:13 l Aba 6:5 Na 3:15 m Ye 50:15 n Ukt 1:1 Am 146:6 Es 45:18 Ye 10:12 Imi 14:15 o Am 93:1 Am 96:10 p Am 104:24 Amp 3:19 q Yb 9:8 Am 104:2 Es 40:22 r Am 136:5 s Am 135:7 t Ye 10:13 u Am 14:2 v Es 44:11 w 1Ko 8:4 x Am 135:17 Ye 10:14 Hab 2:19 y Ye 8:19 Ye 14:22 z Es 41:29 a Ye 10:15 b Am 16:5 c Ye 33:2 Ro 9:20 d Amg 32:9 Ye 10:16 e Es 47:4 f Es 13:3



















a b c d e f g

Ku Kulyo a Ye 50:37 b Yb 34:11 Am 137:8 Ga 6:7 c Ye 50:31 d Sek 4:7 e Ye 25:9 Uks 11:18 f Uks 8:8 Uks 18:9 g Ye 50:13 h Ye 50:40 Uks 18:21 i Es 13:2 Ye 51:12 j Ye 22:7 k Ukt 8:4 Ye 50:41 l Ukt 10:3 1Im 1:6 m Ye 50:42 n Es 13:17 Ye 25:25 Da 5:31

YEREMIA 51:12-29

wila amabufumu. 21 Kuli iwe e ko nkatobawila kabalwe no waninapo, kabili kuli iwe e ko nkatobawila iceleta lya nkondo no waninapo. a 22 Kuli iwe e ko nkafwantawila umwaume no mwanakashi onse, kabili kuli iwe e ko nkatobawila umukote no mwaice, kabili kuli iwe e ko nkatobawila umulumendo na nacisungu. 23 Kuli iwe e ko nkatobawila umucemi ne mpaanga shakwe, kabili kuli iwe e ko nkatobawila umulimi ne nama shakwe isha kwi koli, kabili kuli iwe e ko nkatobawila abalashi ne nkonkani shabo. 24 Kabili nkabwesesha pali Babiloni na pa bekashi bonse aba mu calo ca Kaldi ububi bonse ubo bacita mu Sione pa menso yenu,” b e fyasosa Yehova. 25 “Mona, nkakulwisha, c we lupili lwa bonaushi,” d e fyasosa Yehova, “we waonaula isonde lyonse; e kabili nkatambalika ukuboko kwandi pali iwe no kukukunkulusha ukufuma pa fimabwe no kukulenga ukuba ulupili ulwapya.” f 26 “Kabili abantu tabakabuule muli iwe ilibwe lya pa koona nangu ilibwe ilya kubika mu mufula wa kukuulapo, g pantu ukaba icibolya umuyayaya,” h e fyasosa Yehova. 27 “Imyeni icishibilo mu calo, mwe bantu. i Lisheni intandala mu nko. Pekanyeni j inko shiye ku kumulwisha. Iteni ubufumu bwa Ararati, k no bwa Manai, no bwa Ashikenasi l ku kuyamulwisha. Ebeni no mukalamba wa kulemba abashilika ukuti amwimine. Lekeni bakabalwe m baye nga makanta wa myunga. 28 Pekanyeni inko shiye ku kumulwisha, ishamfumu sha ku calo ca Madai n na balashi ba ciko ne nkonkani sha ciko shonse ne cifulo conse ico bateka. 29 Kabili

YEREMIA 51:30-46

Babiloni akanyantaulwa, akonaulwa

isonde nalitenkane no kukalipwa nga nshi, a pantu Yehova aletontonkanya ukucita Babiloni akantu ukuti alenge Babiloni ukuba ica kupapa, umushakabe umwikashi. b 30 “Impalume sha mu Babiloni nashileka ukulwa. Shikele fye umwa kufisama. Amaka ya shiko nayapwa. c Shili nga banakashi. d Amekalo yakwe bayasonteka umulilo. Imipindo yakwe naikontaulwa. e 31 “Inkombe ya lubilo imo yabutuka no kukumanya inkombe ya lubilo imbi, kabili uwa mbila umo abutuka no kukumanya uwa mbila umbi, f ku kuyaeba imfumu ya mu Babiloni ukuti umusumba wa iko onse naupokwa, g 32 ne fyabu nafipokwa, h naboca na mato ya macinda mu mulilo, na baume ba bulwi nabasakamikwa.” i 33 Pantu Yehova wa mabumba, Lesa wa kwa Israele, atila: “Umwana mwanakashi Babiloni aba nga pa kupumina ingano. j Ni nshita ya kumunyantaula nga nshi. Lelo pashala panono, e lyo inshita ya kumulobolola ikesa.” k 34 Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni nandya; l nanenga ukuba ne cimfulumfulu. Nanteka kwati cipe umwabula akantu. Aminine ine kwati cisoka icikalamba; m naikuta ifisuma fyandi mwi fumo lwakwe. Kabili nansangulula. 35 ‘No mwikashi wa mu Sione akasosa ati, ‘Ubunkalwe ubwacitwa pali ine na pa mubili wandi nabube pali Babiloni!’ n Kabili Yerusalemu akasosa ati, ‘Umulopa wandi naube pa bekashi ba mu Kaldi!’ ” o 36 E ico Yehova asosa ati: “Moneni, nkamulubulwilako, p kabili nkamukandilako. q Nkakamya na bemba wakwe, kabili nkakamya ne fishima fyakwe. r 37 Kabili Babiloni akaba imiina

ICIPA. 51 a Es 13:13 b Es 13:19 Ye 50:13 Ye 50:39 Ye 50:40 c Es 13:7 Ye 50:38 d Es 19:16 Ye 50:37 e Am 107:16 Es 45:2 Ams 1:5 f 2Sa 18:19 Est 8:14 g Es 47:11 Ye 50:24 Ye 50:43 h Es 44:27 Ye 50:38 Uks 16:12 i Ye 50:36 j Es 21:10 Es 41:15 Ams 1:3 Mk 4:13 Hab 3:12 k Mt 13:30 Uks 14:15 l 2Im 36:18 Ye 50:17 m Ye 51:44 Isb 2:16 n Am 137:8 Ye 50:29 o Am 9:12 Uks 6:10 p Am 140:12 Ye 50:34 q Amg 32:35 Es 14:5 r Es 44:27 Ye 50:38



















Ku Kulyo a Es 13:19 Ye 25:12 Ye 50:15 b Es 13:22 Ye 50:39 Uks 18:2 c Ye 50:13 d Ye 25:27 Da 5:4 e Yb 14:12 Ye 51:57 f Es 34:6 Ye 50:27 Ek 39:18 Sek 10:3 g Ye 25:26 h Es 13:19 Es 14:4 Ye 49:25 Da 4:30 i Ye 50:46 j Am 18:4 Es 8:8 Ek 27:26 Da 9:26 k Es 33:9 Ye 50:39 l Es 13:20 m Es 46:1 Ye 50:2 n 2Im 36:7 Esr 1:7 Ye 51:34 Da 1:2 o Da 4:1 p Ye 51:58 q Es 48:20 Ye 50:8 2Ko 6:17 Uks 18:4

1042

ya mabwe, a umwa kwikala bamumbwe, b ica kupapa kabili ica kulishishapo umunsoli, umushakabe umwikashi. c 38 Bonse bakabuluma nge misepela ya nkalamo. Kabili bakabuluma nga bana ba nkalamo.” 39 “Lilya bakomfwa bwino, nkabapekanishisha imitebeto no kubalenga ukukolwa, pa kuti bakasansamuke; d kabili bakalaala utulo twa muyayaya, kabili tabakashibuke nakalya,” e e fyasosa Yehova. 40 “Nkabatwala nge mpaanga ku kwipaiwa, kwati ni basukusuku pamo na basawe.” f 41 “Iye, ifyo Sheshaki bamucimfya, g kabili ifyo Ululumbi lwa pe sonde lyonse balupoka! h Iye, ifyo Babiloni asanguka ica kupapa mu nko! i 42 Bemba napita pali Babiloni. Amabimbi ya bemba ayengi nayafimba Babiloni. j 43 Imisumba yakwe naisanguka ica kupapa, isangwike icalo ca cilala kabili iciswebebe. k Imisumba ikaba nge calo umushakekale umuntu nangu umo, kabili tamwakapite umuntu nangu umo. l 44 Kabili nkakanda Bele1 m mu Babiloni, kabili nkafumya mu kanwa kakwe ifyo aliile. n Ne nko tashakaye kuli ena na kabili. o Ilinga lya Babiloni na lyo likawa. p 45 “Fumeni muli ena, mwe bantu bandi, q kabili pususheni cila muntu umweo wakwe r ku bukali bwa kwa Yehova ubulepya ngo mulilo. s 46 Nga te ifyo, ninshi imitima yenu ikekatwa umwenso, t kabili mukatiina pa mulandu wa mbila iikomfwika mu calo. Kabili imbila ikesa mu mwaka fye umo, e lyo mu mwaka umbi pakakonka imbila no bunkalwe mwi sonde kar Ukt 19:17; Ye 51:6; Sek 2:7; s Am 90:11; Es 13:13; t Lk 21:26.

Ye 51:441 Bele ali ni lesa wa bena Babiloni.

1043

Ukulila kwa Babiloni

bili kateka akemina kateka. 47 E ico moneni! inshiku shileisa, ilyo nkakanda ifimpashanya ifyabaswa ifya mu Babiloni; a ne calo cakwe conse cikekatwa insoni, na baipaiwa bakwe bonse bakawila mu kati kakwe. b 48 “Kabili imyulu ne sonde na fyonse ifyabamo fikaula no kusekelela pali Babiloni, c pantu aba konaula bakesa pali ena ukufuma ku kapinda ka ku kuso,” d e fyasosa Yehova. 49 “Babiloni alengele abaipaiwa ba kwa Israele ukuwa, e kabili Babiloni alengele fye na baipaiwa ba pe sonde ponse ukuwa. f 50 “Mwe bafyuka ku lupanga, akuyeni. Mwi-iminina iyo. g Ibukisheni Yehova ilyo muli ukutali, h kabili ibukisheni Yerusalemu mu mitima yenu.” i 51 “Tuli ne nsoni, j pantu natumfwa umuseebanya. k Kabili tuli ne nsoni pa finso fyesu, l pantu abantu bambi bambi nabesa ku kulwisha ififulo fya mushilo ifya mu ng’anda ya kwa Yehova.” m 52 “E ico, moneni! inshiku shileisa,” e fyasosa Yehova, “ilyo nkakanda ifimpashanya fyakwe ifyabaswa, n na mu calo cakwe monse, mukaba ukuteta kwa bantu abo balashile amafumo.” o 53 “Nangu Babiloni enganina ku muulu, p nangu ukulenga icifulo cakwe icasansuka ukuba icishingafikwako, q kuli ine kukafuma aba kumonaula abakaya kuli ena,” r e fyasosa Yehova. 54 “Umfweni! Kuli ukulila ku Babiloni, s no kubongoloka ukukalamba ku calo ca bena Kaldi, t 55 pantu Yehova aleonaula Babiloni, kabili akonaula ishiwi ilikalamba muli ena, u kabili amabimbi yabo yakema nga menshi ayengi. v Kukaba icongo ce shiwi lyabo. 56 Pantu

ICIPA. 51 a Es 46:1 Ye 50:2 Ye 51:52 b Es 13:15 Da 5:30 c Amp 11:10 Es 44:23 Es 48:20 Es 49:13 Uks 18:20 Uks 19:2 d Ye 50:3 Ye 50:41 e Ye 50:17 Ye 51:24 f Am 137:8 g Es 48:20 Ye 44:28 Ye 50:8 Uks 18:4 h Le 26:40 i Esr 1:3 Am 137:5 j Ye 3:25 k Am 44:13 Am 79:4 l Am 44:15 m Am 79:1 Isb 1:10 n Es 46:1 Ye 50:2 Ye 51:47 o Es 13:15 p Ukt 11:4 Es 14:13 Ams 9:2 q Ye 49:16 Da 4:30 r Ye 50:10 s Es 13:6 t Ye 50:22 u Uks 18:22 v Ek 26:3 Uks 17:15



















Ku Kulyo a Es 21:2 Uks 17:16 b Ye 50:36 c Am 37:15 d Amg 32:35 Am 94:1 Es 34:8 Ye 50:29 2Te 1:6 Uks 18:5 e Am 137:8 Uks 19:2 f Ye 25:27 g Yb 14:12 Ye 51:39 h Ye 46:18 Mal 1:14 i Ye 48:15 j Ye 50:15 Ye 51:44 k Ye 51:30 l Am 127:1 m Hab 2:13 n Ye 36:4 Ye 45:1 o Ye 32:12 p Ye 30:2 q Ye 29:1 Uks 1:3 r Es 13:20 Es 14:23 Ye 50:3 Ye 50:39 Ye 51:29 Ye 51:37 Uks 18:23

YEREMIA 51:47-63 pali ena, pali Babiloni, pakesa uwa konaula, a ne mpalume shakwe shikekatwa. b Na mata yakwe yakafunaulwa, c pantu Yehova ni Lesa wa cilandushi. d Ukulandula kwena akalandula. e 57 Kabili nkalenga bakakolwe f bacilolo bakwe na ba mano bakwe, na balashi bakwe ne nkonkani shakwe ne mpalume shakwe, kabili bakalaala utulo twa muyayaya, kabili tabakashibuke nakalya” g e fyasosa Imfumu, h uo ishina lyakwe ni Yehova wa mabumba. i 58 Yehova wa mabumba atila: “Nangu ca kuti ilinga lya Babiloni likalamba, ukulyonaula kwena bakalyonaula; j nangu ca kuti impongolo shakwe shitali, bakashoca. k Kabili abantu nangu bakacucutike shani, bakaicusha fye, l ne nko shikacucutikila umulilo; m shikatompoka fye.” 59 Amashiwi ayo Yeremia kasesema aebele Seraya mwana Neria n mwana Maaseya, o ilyo aile na Sidekia imfumu ya kwa Yuda ku Babiloni mu mwaka walenga ine ukutula apo atendekele ukuteka; kabili Seraya ali mukalamba wa bulendo. 60 Kabili Yeremia alembele mwi buuku p limo ubucushi bonse ubwali no kwisa pali Babiloni, e kuti amashiwi yonse ayalembelwe pali Babiloni. 61 Kabili Yeremia atile kuli Seraya: “Nga wafika fye ku Babiloni no kumona umusumba, ukabelenge amashiwi yonse aya mwi shiwi ilyaumfwika. q 62 E lyo ukasose auti, ‘Mwe Yehova, ni mwe mwalandile pali cino cifulo ukuti cikaloba pa kuti mwikaba umwikashi, r umuntu nangu icitekwa, lelo cikaba icibolya umuyayaya.’ 63 Kabili ilyo wapwisha ukubelenga ili buuku, ukalikake ku libwe, no kulipoosa mu mumana

YEREMIA 51:64–52:16 wa Yufrate. a 64 Kabili ukasose auti, ‘E fyo Babiloni akebila no kwibuka iyo, pa mulandu wa bucushi ubo ndeleta pali ena; b kabili bakanaka.’ ” c Pano e papelela amashiwi ya kwa Yeremia. d

Sidekia ali ne myaka 52 amakumi yabili na umo (21) ilyo atendeke ukuteka, e kabili atekele mu Yerusalemu pa myaka ikumi na umo (11). f Ne shina lya kwa nyina ni Hamutali g mwana Yeremia uwa ku Libna. h 2 Kabili alecita ifyabipa mu menso ya kwa Yehova, i ukulingana na fyonse ifyo Yehoyakimu j acitile. 3 Pantu ni pa mulandu wa bukali bwa kwa Yehova ici cacitikile mu Yerusalemu na muli Yuda, mpaka abapoosa ukufuma ku cinso cakwe. k Kabili Sidekia apondokele imfumu ya ku Babiloni. l 4 Nomba mu mwaka walenga pabula (9) uwa kuteka m kwakwe, mu mweshi walenga ikumi (10), pa bushiku bwalenga ikumi mu mweshi, Nebukadresari imfumu ya Babiloni ne bumba lya bashilika bakwe bonse baishile ku kulwisha umusumba wa Yerusalemu, n no ku-upangila inkambi no ku-ukuulila icibumba konse konse. o 5 E ico umusumba walishingilwe ukufika na mu mwaka walenga ikumi na umo (11) ukutula apo Imfumu Sidekia yatendekeele ukuteka. p 6 Mu mweshi walenga bune, pa bushiku bwalenga pabula (9) mu mweshi, q icipowe calibipishe mu musumba, kabili abantu ba mu calo tabakwete ifya kulya. r 7 Awe umusumba wasukile waingililwa; s kabili abaume ba bulwi bonse balifulumwike t no kufuma mu musumba ubushiku ukupita inshila ya ku mpongolo iyali pa kati ka fibumba fibili mupepi ne bala lya

Bashinga Yerusalemu. Itempele ICIPA. 51 a Ye 46:10 Uks 18:21 b Ye 25:27 c Ye 51:58



















ICIPA. 52 2Is 24:17 2Is 24:18 2Im 36:11 2Is 23:31 Yos 10:29 2Is 24:19 2Im 36:12 2Im 36:13 j 2Is 24:1 2Im 36:5 k Le 26:33 Amg 31:17 l 2Is 24:20 2Im 36:13 Ek 17:15 m Ye 39:1 n 2Is 25:1 o Amg 28:52 Es 29:3 Ek 4:2 Ek 21:22 Lk 19:43 p 2Im 36:11 q 2Is 25:3 Ye 39:2 r Le 26:26 Amg 28:53 Es 3:1 Ek 4:16 s 2Is 25:4 Ye 34:2 t Amg 28:25



















d e f g h i

Ku Kulyo a Ye 39:4 b Amg 3:17 Yos 3:16 c Ye 32:4 d 2Is 25:5 Ye 24:8 Ye 34:21 Ye 37:17 Ye 38:18 Ye 39:5 Ek 12:13 e Ams 2:14 f Ye 32:4 g 2Is 25:21 h Imp 13:21 1Is 8:65 i 2Is 25:6 Ye 39:5 j 2Is 25:7 k Ye 39:6 l Ek 12:13 m 2Is 25:7 Ye 39:7 n 2Is 25:8 o 2Is 25:11 Ye 39:9 p 1Is 9:8 2Is 25:9 2Im 7:21 2Im 36:19 Am 74:8 Am 79:1 Ye 26:18 Isb 2:7 Ek 24:21 q Ye 38:23 Ams 2:5 r Le 26:31 Ye 34:22 Ye 37:8 s 2Is 25:10 Ye 39:8 t 2Is 25:11 u Ye 39:9

1044

mfumu, a ninshi abena Kaldi nabashinga umusumba onse; kabili baile mu nshila ya ku Araba. b 8 Ne bumba lya bashilika abena Kaldi lyakonkele imfumu ulubilo, c no kusanga Sidekia d mu ciswebebe ca ku Yeriko; kabili ibumba lya bashilika bakwe bonse lyalimubutwike. e 9 E lyo baikete imfumu no kuitwala ku mfumu ya Babiloni f ku Ribla g mu calo ca Hamati, h ukuti aipingule. i 10 Ne mfumu ya ku Babiloni yaipeye abana baume aba kwa Sidekia ninshi alemonako, j kabili yaipeye bacilolo bonse aba kwa Yuda mu Ribla. k 11 Yatonkwele na menso ya kwa Sidekia, l e lyo imfumu ya ku Babiloni yamukakile iminyololo ya mukuba no kumutwala ku Babiloni m no kumubika mu cifungo mpaka ubushiku afwile. 12 Kabili mu mweshi walenga busano, pa bushiku bwe kumi (10) mu mweshi, e kutila mu mwaka walenga ikumi na pabula (19) uwa kuteka kwa mfumu Nebukadresari, n imfumu ya Babiloni, e lyo Nebusaradani o umukalamba wa balinshi, uwaleiminina ku cinso ca mfumu ya Babiloni, aishile ku Yerusalemu. 13 Kabili aocele ing’anda ya kwa Yehova p ne ng’anda ya mfumu na mayanda yonse aya mu Yerusalemu; q aocele ne ng’anda yonse iyacindama. r 14 Kabili ibumba lya bashilika bonse ilya bena Kaldi ilyali no mukalamba wa balinshi lyabongolwele amalinga yonse aya Yerusalemu konse konse. s 15 Kabili abalanda bamo mu bantu e lyo na bantu abashele mu musumba t na bafulumwike abo imfumu ya Babiloni yacimfishe na bambi abashele abaishibisha imilimo, Nebusaradani umukalamba wa balinshi alibasendele muli bunkole. u 16 Na bamo abalanda aba mu calo, Nebusaradani umu-

1045

Ifyuma fya mwi tempele fyasendwa

kalamba wa balinshi alibalekele ukuti bashale balelima imyangashi no kulabomba umulimo wa kupatikishiwa. a 17 Ne nceshi b sha mukuba isha ku ng’anda ya kwa Yehova ne fya kusendelapo c ne cishiba d ca mukuba icali mu ng’anda ya kwa Yehova, abena Kaldi balifiputawile no kusenda umukuba onse uo fyapangiilweko ku Babiloni. e 18 Kabili basendele ing’ungulu na bafosholo f ne fya kushimishako umulilo g ne mbale shafonka h na makapu ne fipe fyonse ifya mukuba ifyo balebomfya. i 19 Kabili umukalamba wa balinshi asendele j ifya kubikamo amenshi ya kusamba k ne fya kwikatilako umulilo ne mbale shafonka l ne ng’ungulu ne fya kutekapo inyali m na makapu ne mbale shafonka ifyali ifya golde n iisuma ne fyali ifya silfere o iisuma. 20 Ne nceshi p shibili, icishiba q cimo, ne ng’ombe r ikumi na shibili (12) isha mukuba apatekelwe icishiba, ne fya kusendelapo, ifyo Imfumu Solomone yapangiile ing’anda ya kwa Yehova. s Takwali ukupima ukufina kwa mukuba uwali kuli ifi fipe fyonse. t 21 Kabili uluceshi u lumo lwali ubutali imikono ikumi na cinekonsekonse (18), kabili intambo iyalepa imikono ikumi na ibili (12), kuti yashinguluka uluceshi lumo; v no kutikama kwa luko kwali kwa minwe ine, lwali no lupako. 22 Ne citebo icali pa muulu wa luceshi cali ica mukuba, w kabili icitebo cimo calepele imikono x isano; ne capikulwa na mapomegranate ayashingulwike y konse ku citebo conse cali ca mukuba; no luceshi lumbi lwakwete fimo fine nge fi, lwakwete na mapomegranate. z 23 Kabili amapomegranate yali amakumi pabula

ICIPA. 52 a 2Is 25:12 2Is 25:22 Ye 39:10 b 1Is 7:15 2Is 25:16 2Im 4:12 Ye 27:19 c 1Is 7:27 2Im 4:14 d 1Is 7:23 2Im 4:15 e 2Is 25:13 f 1Is 7:45 g 2Im 4:22 h 1Is 7:50 2Is 25:15 i 2Is 25:14 j 1Is 7:38 k 2Im 4:22 l 1Is 7:49 m 2Im 24:14 n 2Is 25:15 o 2Is 25:11 2Im 36:18 p 1Is 7:21 q 1Is 7:23 2Im 4:15 r 1Is 7:25 s 1Is 7:14 t 2Is 25:16 u 2Is 25:17 v 1Is 7:15 w 1Is 7:16 x 2Im 3:15 y 2Im 4:13 z 1Is 7:18 2Im 3:16



















Ku Kulyo a 1Is 7:20 b 1Im 6:14 Esr 7:1 c Ye 21:1 Ye 29:25 Ye 29:29 d 2Is 25:18 e Est 1:14 f 2Is 25:19 g 2Is 25:8 Ye 39:9 Ye 40:1 h 2Is 25:20 i 2Is 25:21 j 2Is 25:6 Ye 52:10 k 2Sa 8:9 l Le 18:25 Le 26:33 Amg 28:36 Es 24:3 Ye 25:9 m 2Is 24:14 n Ye 32:1 o Ye 6:9

YEREMIA 52:17-31

na mutanda (96) konse, kabili amapomegranate yali umwanda umo (100) ukushinguluka icitebo. a 24 Kabili umukalamba wa balinshi asendele Seraya b shimapepo mukalamba na Sefania c inkonkani ya kwa shimapepo mukalamba na balinshi batatu aba pa mwinshi, d 25 na mu musumba asendelemo cilolo wa kwi sano umo uwaleyangalila abaume ba bulwi, na baume cinelubali (7) abalefika ku mfumu e abasangilwe mu musumba, na kalemba wa mukalamba wa bashilika, uwalelonganika abantu ba mu calo, na baume amakumi mutanda (60) aba mu bantu ba mu calo abasangilwe mu musumba. f 26 E ico Nebusaradani g umukalamba wa balinshi alibasendele no kubatwala ku mfumu ya Babiloni ku Ribla. h 27 Awe imfumu ya Babiloni yalibakomene i no kubepaya mu Ribla j mu calo ca Hamati. k E fyo Yuda aile muli bunkole ukufuma mu calo cakwe. l 28 Aba e bantu abo Nebukadresari asendele muli bunkole: mu mwaka walenga cinelubali (7), abaYuda amakana yatatu na makumi yabili na batatu (3,023). m 29 Mu mwaka walenga ikumi na cinekonsekonse (18) ukutula apo Nebukadresari atendekeele ukuteka, n abasendelwe mu Yerusalemu bali imyanda cinekonsekonse na makumi yatatu na babili (832). 30 Mu mwaka walenga amakumi yabili na itatu (23) ukutula apo Nebukadresari atendekeele ukuteka, Nebusaradani umukalamba wa balinshi asendele abaYuda imyanda cinelubali na makumi yane na basano (745) muli bunkole. o Abantu bonse bali amakana yane ne myanda mutanda (4,600). 31 Kabili mu mwaka walenga

YEREMIA 52:32—INYIMBO SHA BULANDA 1:6 amakumi yatatu na cinelubali (37) ukutula apo basendeele Yehoyakini a imfumu ya kwa Yuda muli bunkole, mu mweshi walenga ikumi na ibili (12), pa bushiku bwalenga amakumi yabili na shisano (25) mu mweshi uyu, mu mwaka uo Ebili-merodaki imfumu ya ku Babiloni atendeke ukuteka, e lyo yafumisheb Yehoyakini imfumu ya kwa Yuda mu cifungo. 32 Kabili atendeke ukulanda nankwe amashiwi ayasuma, kabili asansabike ici-

ICIPA. 52 a 2Is 24:8 2Is 25:27 Ye 24:1 Ye 37:1 Mt 1:11 b Ukt 40:20 

Ku Kulyo a 2Is 25:28 b Ukt 41:14 c 2Sa 9:13 1Is 2:7 d 2Is 25:29 e 2Is 25:30

1046

puna cakwe ica bufumu ukucila ifipuna fya bufumu ifya shamfumu shimbi ishali nankwe mu Babiloni. a 33 Awe afuulile ifya kufwala b fyakwe ifya mu cifungo, kabili alelya nankwe ifya kulya c lyonse inshiku shonse isha bumi bwakwe. d 34 Kumfwa icipimo cakwe ica fya kulya, imfumu ya Babiloni yalemupeela lyonse ifyo alekabila cila bushiku, inshiku shonse isha bumi bwakwe, mpaka ubushiku afwile. e

dccc

ccc

INYIMBO SHA BULANDA 1 [Aleph]

ICIPA. 1 a

ifyo waikala weka, we 1 Iye, musumba uwafulilemo abantu! b Ifyo waba nga mukamfwilwa, c umusumba umwali abantu abengi nga nshi pa nko! d Ifyo uwali namfumu wa fitungu fya bulashi nomba alabomba umulimo wa kupatikishiwa! e

2 [Behth] 2 Alila sana ubushiku, f kabili ifilamba fyakwe fili pa masaya yakwe. g Pali bonse abamutemwa tapali nangu umo uulemusansamusha. h Abanankwe bonse bamwalukila. i Basanguka abalwani bakwe. j

3 [Gimel] 3 Yuda naya muli bunkole pa mulandu wa bucushi k na pa mulandu wa busha ubwabipisha. l Ekele mu nko. m Tasangile apa kutuushisha. Bonse abalemucusha ba-

a Es 3:26 Isb 2:10 b Am 122:4 c Es 54:4 d 1Is 4:20 e Amg 28:48 2Is 25:12 f Ye 9:1 Isb 1:16 g Ye 13:17 h Ye 4:30 Ek 16:37 i Ye 30:14 j Es 30:3 k Le 26:33 2Is 24:14 2Is 25:21 Ye 39:9 Ye 52:27 l Amg 30:7 Ye 17:4 m Amg 28:64 Ye 24:9 Isb 2:9 

Ku Kulyo a Isb 4:19 b Isb 2:6 Ho 2:11 Ams 8:10 c Es 3:26 Ye 14:2 d Ye 4:9 e Ye 9:20 f Amg 28:44 g Am 80:6 Es 47:6 Sek 1:15 h 2Im 36:16 Neh 9:33 Ye 30:14 Isb 1:18 Ek 8:17 Da 9:7 Da 9:16 i Ye 39:9 Ye 52:30 j Ek 24:21

musanga mu kati ka bucushi. a

4 [Daleth] 4 Inshila sha ku Sione shileloosha, pantu takuli uuleisa ku mutebeto. b Impongolo shakwe shonse nashilekeleshiwa; c bashimapepo bakwe baleteta. d Banacisungu bakwe baikatwa ubulanda, na o ashikitika. e

5 [He] 5 Ifibambe fyakwe e fyacimfya. f Abalwani bakwe tababikileko amano. g Pantu Yehova amuleetela ubulanda pa mulandu wa kufula kwa bumpulamafunde bwakwe, h Abana bakwe baenda ukuya muli bunkole ku ntanshi ya mulwani. i

6 [Waw] 6 Kabili ukupuulama kwakwe konse kwafumako ku mwana mwanakashi Sione. j Bacilolo bakwe bali nge

1047

Lesa akaana Sione

nsebula ishishisangile umulemfwe; a Kabili benda ababulwa amaka ku ntanshi ya ulebabutusha. b

7 [Zayin] 7 Yerusalemu aibukisha inshiku sha bucushi bwakwe ne sha kulubanta kwa bantu bakwe Ifisuma fyakwe fyonse ifyaliko ukutula ku nshiku sha kale. c Ilyo abantu bakwe baponene mu maboko ya mulwani na o takwete uwa kumwafwa, d Abalwani balimumwene. Basekele ukuwa kwakwe. e

8 [Chehth] 8 Yerusalemu nacita ulubembu ulwabipisha. f E co abela ica bunani. g Bonse abalemucindika bamusuula, h pantu bamona insoni shakwe. i Na o aleteta j kabili afutata.

9 [Tehth] 9 Ukukowela kwakwe kuli mu nsalu shakwe. k Taibukishe inshita yakwe iya ku ntanshi, l Kabili awa mu cipesha amano. Takwete no wa kumusansamusha. m Mwe Yehova, moneni ubucushi bwandi, n pantu umulwani aituumika nga nshi. o

[Yohdh] 10 Umulwani atambalika ukuboko kwakwe pa fisuma fyakwe fyonse. p Pantu amona inko ishingiile mu ncende yakwe iya mushilo, q Isho mwatile te kuti shingile mu lukuta lwenu.

INYIMBO SHA BULANDA 1:7-14 ICIPA. 1 a Es 5:13 b Ye 46:15 c 1Is 9:19 1Is 10:27 Isb 1:10 d Ye 52:4 e Am 137:3 Amp 24:17 Isb 2:16 f 1Is 8:46 Es 1:4 Es 59:2 Ye 6:28 Ek 14:13 Ek 22:4 g 1Is 9:7 Isb 4:6 h Ye 24:9 i Ye 13:22 Ye 13:26 Ek 16:37 Ek 23:29 Ho 2:10 j Ye 4:31 k Ye 2:34 l Amg 32:29 Ye 8:7 m Lkm 4:1 Isb 1:2 Isb 2:13 n Ukf 3:7 o Ye 50:29 p 2Im 36:18 Es 39:6 Ye 15:13 Ye 20:5 Ye 52:17 Ye 52:19 Da 1:2 q 2Im 36:17 Am 74:7 Am 79:1 Es 63:18 Es 64:11 Ye 52:13 Ek 7:22



















Ku Kulyo a Ye 38:9 Ye 52:6 Isb 2:12 Isb 4:4 b Ukt 18:5 Uln 2:5 c Es 54:1 d Isb 2:15 e Isb 2:13 Da 9:12 f Ye 51:45 g Am 102:3 h Yb 19:6 Am 66:11 Ek 12:13 Ek 17:20 Ho 7:12 i Amg 28:65 Ye 4:19 j Yos 24:19 Am 5:10 Es 59:12 k Amg 28:48 l Le 26:37 Ye 52:28 Ek 11:9

 [Kaph] 11 Abantu bakwe bonse baleteta; balefwaya ifya kulya. a Ifisuma fyabo bakaabushanyamo ifya kulya, ku kupuupuutula umweo. b Moneni, mwe Yehova, kabili lolesheni, pantu nasanguka ngo mwanakashi uwasuulwa. c

[Lamedh] 12 Bushe ca fye kuli imwe bonse mwe balepita mu nshila? Lolesheni no kumona. d Bushe kwatala akuba ukukalipwa ngo kukalipwa uko ndekalipwa, e Uko Yehova alengeleko ubulanda mu bushiku bwa bukali bwakwe ubulepya ngo mulilo? f

 [Mem] 13 Ukufuma apasansabala atuma umulilo ukwingila mu mafupa yandi, g kabili anasha ifupa limo na limo. Ayanshila amakasa yandi isumbu. h Anenga ukubwelela inuma. Anenga ukuba umwanakashi uwalekeleshiwa. Nindwala akasuba konse. i

 [Nun] 14 Acili alemona pa filubo fyandi. j Mu minwe yakwe e mo fyaipikanya. Fyamfika na ku mukoshi. k Amaka yandi yapwa. Yehova ampeela mu minwe ya bantu abo nshingemina. l

INYIMBO SHA BULANDA 1:15–22

 [Samekh] 15 Aba maka bandi bonse Yehova abapoosa ku mbali ukufuma mu kati kandi. a Anonganikila abantu, ukuti aputaule abalumendo bandi tupimfya tupimfya. b Yehova anyantaula ica kukaminamo imyangashi c ica kwa Yuda umwana mwanakashi nacisungu. d

 [Ayin] 16 Pali ifi e po ndelilila ne mwanakashi. e Amenso yandi yaleitulula amenshi. f Pantu uwa kusansamusha ali ukutali nga nshi, uwa kupuupuutula umweo wandi. Abana bandi nabalekeleshiwa, g pantu umulwani wandi naituumika nga nshi. h

 [Pe] 17 Sione atambulula amaboko yakwe. i Takwete uwa kumusansamusha. j Yehova apeela icipope pali Yakobo kuli bonse abamushinguluka abali abalwani bakwe. k Yerusalemu asanguka ica bunani mu kati kabo. l

 [Tsa·dheh] 18 Yehova mulungami, m pantu nshaumfwilile ifyo asosele. n Umfweni nomba mwe bantu bonse, no kumona ukukalipwa kwandi. Banacisungu bandi na balumendo bandi nabaya muli bunkole. o

ICIPA. 1 a 2Is 24:14 b 2Im 36:17 c Es 63:3 Yoe 3:13 Uks 14:19 Uks 19:15 d Ye 14:17 e Ye 31:15 f Ye 9:1 Ye 13:17 Ye 14:17 Isb 2:18 g Ye 9:21 Ye 31:15 h Am 137:3 Ye 50:29 i Es 1:15 Ye 4:31 j Es 51:18 Ye 30:14 Isb 1:9 k Amg 28:49 2Is 24:2 2Is 25:1 l Isb 1:8 Ek 36:17 m Amg 32:4 Neh 9:33 Da 9:7 n 1Sa 12:14 1Sa 12:15 Am 107:11 Es 1:2 o Amg 28:32



















Ku Kulyo a Ye 30:14 b Ye 14:15 Ye 23:11 c Isb 1:11 d Yb 30:27 Ye 4:19 Isb 2:11 e Am 13:2 Am 25:17 f Amg 9:23 Am 5:10 Am 107:11 Es 1:2 Es 63:10 Ek 20:8 g Amg 32:25 Ye 9:21 Ye 15:2 h Ye 14:18 Ye 18:21 Ek 7:15 i Isb 1:16 j Am 69:20 Ye 30:14 k Ye 40:2 l Ek 25:6 Ob 12 m Am 37:13 Es 13:19 Ye 25:14 Yoe 3:19 n Am 137:8 Es 51:23 o Am 109:15 Ye 51:35 Ro 2:6 Yak 2:13 p Yb 34:11 Ye 16:18 q Isb 1:11 r Es 1:5 Ye 8:18 Isb 5:17

Abalwani basekelela

1048

 [Qohph] 19 Nalilila ku bantemwa nga nshi. a Lelo bena bambepa. Bashimapepo bandi na bakalamba bandi bafwila mu musumba, b Mu kufwayafwaya ifya kulya ifya kuti fipembule umweo wabo. c

 [Rehsh] 20 Moneni, mwe Yehova, pantu ndi mu bucushi ubukalamba. Mu mala mulenyonga. d Umutima wandi wapilibuka muli ine, e pantu ukumfwa nshumfwa. f Ku nse ulupanga lwanengele ukufwilwa abana. g Mu kati ka ng’anda cimo fye ne mfwa. h

 [Shin] 21 Abantu nabomfwa ifyo ndeteta ne mwanakashi. i Takuli uwa kunsansamusha. j Abalwani bandi bonse nabomfwa ubucushi ubumponene. k Nabasekelela, p antu ni mwe mwacita ici. l Cine cine mukaleta ubushiku ubo mwabilisha ukuti bukesa, m pa kuti na bo bakabe nga ine. n

 [Taw] 22 Shi ububi bwabo bonse bwise ku cinso cenu, kabili mubakande icine cine, o Nga filya fine mwankanda pa mulandu wa filubo fyandi fyonse. p Pantu ukuteta kwandi kwingi, q no mutima wandi naulwala. r

1049

Lesa aba ngo mulwani

1 [Aleph]

2

Yangu ifyo Yehova mu bukali bwakwe afimbilikisha umwana umwanakashi Sione! a Ukufuma mu muulu apoosa pe sonde b ukuyemba kwa kwa Israele. c Kabili tebukishe icipuna ca makasa yakwe d mu bushiku bwa bukali bwakwe.

2 [Behth] 2 Yehova naonaula incende shonse umo Yakobo ekala e kabili tomfwilile uluse ishi ncende. Mu bukali bwakwe nabongolola imisumba ya malinga f iya mwana mwanakashi Yuda. Nawisha pa nshi, g nasaalula ubufumu h na bacilolo ba buko. i

3 [Gimel] 3 Mu bukali bwakwe ubulepya ngo mulilo naputula ulusengo lonse ulwa kwa Israele. j Nabwesesha ku numa ukuboko kwakwe ukwa ku kulyo ukukufumya ku cinso ca mulwani; k Kabili muli Yakobo atwalilila ukubilima ngo lubingu lwa mulilo ululeoca konse konse. l

4 [Daleth] 4 Nanyantaula ubuta bwakwe ngo mulwani. m Ukuboko kwakwe ukwa ku kulyo n kuli mu cifulo ca kuko Kwati mulwani, o na o akonkenyepo fye ukwipaya bonse abo amenso yakwe yatemwa. p Mwi tenti q lya mwana mwanakashi Sione napongolwelamo ubukali bwakwe, ngo mulilo. r

INYIMBO SHA BULANDA 2:1-9 ICIPA. 2 a Isb 3:44 b Mt 11:23 c Isb 2:15 Ek 16:14 d 1Im 28:2 Am 99:5 Am 132:7 Es 60:13 e Amg 28:30 Isb 2:17 Isb 3:43 f Amg 28:52 Mk 5:11 g Es 25:12 Es 26:5 h Am 89:39 Es 47:6 Ek 21:27 i Es 39:7 Es 43:28 j Yb 16:15 Am 75:10 k Am 74:11 l Amg 32:22 2Is 25:9 Am 89:46 Es 42:25 Ye 4:4 Ye 7:20 Isb 4:11 He 12:29 m Yb 6:4 Es 63:10 Ye 21:5 Ye 30:14 n Ukf 15:6 o Amg 28:63 p 2Is 25:21 Isb 5:12 q Ye 10:20 r Es 42:25 Ye 4:4



















Ku Kulyo a Ye 30:14 b 2Im 36:16 c 2Is 25:9 Ye 52:13 Ho 8:14 d Ye 5:17 e Ek 2:10 f 2Im 36:19 Am 78:60 Es 63:18 Es 64:11 g Am 80:12 Am 89:40 Es 1:8 h Isb 1:4 Ho 2:11 Sef 3:18 i Yb 34:19 Ye 52:24 Ro 2:11 j Ye 52:18 k Le 26:31 Ye 26:6 Ye 52:13 Ek 24:21 Mk 3:12 l 2Im 36:19 Ye 32:29 Ho 8:14 m Am 74:4 n 2Is 25:10 Ye 39:8 o 2Is 21:13 Es 28:17 Ams 7:7 p Yb 13:21 Isb 2:2 q Es 3:26 r Neh 1:3 Ye 14:2

5 [He] 5 Yehova ali ngo mulwani. a Namina Israele. b Naonaula amayanda yakwe yonse aya pa malinga; c naonaula imishi yakwe iya malinga. d Kabili ku mwana mwanakashi Yuda afusha ukuloosha no kupumapo imisowa. e

6 [Waw] 6 Kabili apasaula insakwe yakwe f nga ilya iya mwi bala. g Aonaula umutebeto wakwe. Yehova nalenga umutebeto h ne sabata ukulabwa mu Sione, Kabili mu cipyu ca bukali bwakwe asuula imfumu na shimapepo. i

7 [Zayin] 7 Yehova nakaana iciipailo cakwe. j Nakaana incende yakwe iya mushilo. k Napeela mu minwe ya mulwani ifibumba fya mayanda yakwe aya pa malinga. l Mu ng’anda ya kwa Yehova e mo balekela ishiwi lyabo ukumfwika, nga pa bushiku bwa mutebeto. m

8 [Chehth] 8 Yehova napanga ukonaula ilinga n lya mwana mwanakashi Sione. Nafungulula intambo ya kupiminako. o Taleseshe ukuboko kwakwe ukuti kwionaula. p Kabili e ulenga ica kucingilila ne linga ukuloosha. q Amaka ya fiko yapwila pamo.

9 [Tehth] 9 Impongolo r shakwe shakulukila mwi sonde.

INYIMBO SHA BULANDA 2:10-16 Naonaula no kukontaula imipindo yakwe tupimfya tupimfya. Imfumu yakwe na bacilolo bakwe bali mu nko. a Tamuli ifunde. b Bakasesema bakwe na bo tabasangile icimonwa kuli Yehova. c

[Yohdh] 10 Abakalamba ba mwana mwanakashi Sione bekala pa nshi pe sonde, no kuba tondolo. d Nabakuba ulukungu pa mitwe yabo. e Nabakaka insamu1 mu misana yabo. f Banacisungu ba mu Yerusalemu nabenamika imitwe yabo pa nshi. g

 [Kaph] 11 Amenso yandi nayanaka ku kulila ifilamba. h Amala yandi yalenyonga. i Ilibu lyandi nalipongolokela pa nshi, j pa mulandu wa kutobaulwa kwa mwana mwanakashi uwa bantu bandi, k Pa mulandu wa kufwa umutombo ukwa mwana no kwa onka mu mansa sha mu musumba. l

[Lamedh] 12 Balesosa kuli banyinabo abati: “Fili kwi ingano no mwangashi?” m Pa mulandu wa kufwa kwabo umutombo ngo muntu uwakomaulwa mu mansa sha mu musumba, Pa mulandu wa kuti bafwila pa fifuba fya banyinabo.

 [Mem] 13 Ni kuli cinshi nalakubomfya ukuba inte? Cinshi naIsb 2:101 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 2 a Amg 28:36 2Is 24:15 2Is 25:7 Es 39:7 Ye 52:9 Isb 1:6 Isb 4:20 Ek 12:13 Da 1:3 b 2Im 15:3 Ek 7:26 c Am 74:9 Ye 23:16 Isb 2:14 Ek 13:3 d Es 3:26 Ye 8:14 Isb 3:28 Ams 5:13 e Yos 7:6 Yb 2:12 f Ye 6:26 Ek 7:18 Ek 27:31 g Isb 1:4 h Am 6:7 Isb 1:16 Isb 3:48 i Isb 1:20 j Yb 30:16 k Es 22:4 Ye 14:17 l Ye 11:22 Isb 2:19 Isb 4:4 m Amg 28:51 2Is 25:3 Es 3:1 Ye 18:21



















Ku Kulyo a Isb 1:12 b Es 51:19 c Ye 8:21 Ye 14:17 Da 9:12 d Ye 30:12 e Ye 2:8 Ye 5:12 Ye 5:31 Ye 23:16 Ye 27:14 Ye 29:9 Ek 13:2 f Es 58:1 Ye 23:14 g Ye 23:32 Ye 27:9 Mk 3:5 Sef 3:4 h Ek 25:6 Na 3:19 i 1Is 9:8 Ye 18:16 Ye 19:8 Ye 25:9 Mk 6:16 j Am 22:7 Am 44:14 Mt 27:39 Mko 15:29 k Am 48:2 Am 50:2 Ek 16:14 l Yb 16:10 Am 22:13 Am 35:21 Am 109:2 m Yb 16:9 Am 37:12 Imi 7:54 n Es 49:19 Ye 51:34 o Mk 4:11 p Am 35:21 Ob 13

Balilila ifya kulya

1050

lakup ashanyako, we mwana mwanakashi Yerusalemu? a Cinshi nalakulinganyako, ukuti nkusansamushe, we Sione umwana mwanakashi nacisungu? b Pantu ukubongoloka kobe c kwakula fye nga bemba. Nani engakuundapa? d

 [Nun 14 Bakasesema bobe bamwena iwe ifimonwa fya fintu fya fye kabili ifishiikusha, e Kabili tabasokolwele icilubo cobe pa kuti ufume muli bunkole, f Lelo batwalilile ukukumwena ifyebo fya fye kabili ifya kulufya. g

 [Samekh] 15 Bonse abalepita mu nshila batoota indupi shabo pali iwe. h Balisha iminsoli i kabili balepukunya imitwe yabo j pa mwana mwanakashi Yerusalemu, no kutila: “Bushe uyu e musumba baleti, ‘E wafikapo ukuyemba, ukusekelela kwa bonse aba pano isonde’?” k

 [Pe] 16 Abalwani bobe bonse baasamwina utunwa twabo pali iwe. l Balisha iminsoli kabili balesumanya fye ameno. m Baleti: “Twalamumina. n Ubu e bushiku twalelolela. o Natusanga! Natumona!” p

1051

Balya abana

 [Ayin] 17 Yehova nacita ico apangile. a Nafikilisha amashiwi yakwe, b Ayo asosele mu nshiku sha ku kale. c Nabongolola kabili tabomfwilile inkumbu. d Kabili pali iwe nalenga umulwani ukusekelela. e Nalenga ulusengo lwa balwani bobe ukusumbuka. f

 [Tsa·dheh] 18 Imitima yabo yalilila kuli Yehova, g iye we linga lya mwana mwanakashi Sione. h Leka ifilamba fikonkoloke ngo mumana akasuba no bushiku. i Yumfwile ubulanda. Wileka imboni ya linso lyobe ituushe.

 [Qohph] 19 Ima! Lila ubushiku pa kutendeka kwa bulinde bwa lucelo. j Pongolola ifya mu mutima k obe nga menshi pa ntanshi l ya kwa Yehova. Sumbwila kuli ena amaboko yobe m pa mulandu wa mweo wa bana bobe, Abalefwa umutombo pa mulandu wa cipowe ku mpela ya misebo yonse. n

 [Rehsh] 20 Moneni, mwe Yehova, kabili lolesheni o uo mwakanda muli uyu musango. Bushe abanakashi batwalilile ukulya abana babo, abana abafyalwa abatuntulu, p Nelyo bushe bashimapepo na bakasesema babe-

INYIMBO SHA BULANDA 2:17–3:6 paile mu ncende ya mushilo iya kwa Yehova? a

ICIPA. 2 a Ye 18:11 Mk 2:3 b 2Is 23:27 Es 46:10 Es 55:11 c Le 26:17 Amg 28:15 d Ek 5:11 Ek 7:9 Ek 9:10 e Am 38:16 Am 89:42 f Isb 1:5 g Am 119:145 h Isb 2:8 i Ye 9:1 Ye 13:17 Ye 14:17 Isb 1:16 j Am 119:148 k 1Sa 1:15 Am 62:8 Am 142:2 l Am 88:1 Da 9:3 m 1Is 8:54 n Es 51:20 Isb 4:9 Ek 5:16 o Ye 14:21 p Le 26:29 Amg 28:53 Ye 19:9 Isb 4:10 Ek 5:10



















Ku Kulyo a Am 78:64 Mt 23:35 b Amg 28:50 2Im 36:17 c Am 18:42 d Ye 9:21 Ye 18:21 Isb 1:15 e Ye 21:7 f Ek 9:6 g Ukf 34:7 Ye 13:14 Isb 2:2 Isb 3:43 Ek 5:11 Ek 7:4 h Amg 16:16 i Ye 46:5 Ams 9:1 j Amg 28:18 Ye 16:4 Ho 9:12



















ICIPA. 3 k Am 71:20 l Amg 28:29 Es 59:9 Ye 13:16 m Es 63:10 n Am 38:3 o Am 51:8 Es 38:13 Ye 50:17 p Yb 3:23 q Ye 8:14 Ye 9:15 Ye 23:15 Isb 3:19 r Am 88:6 s Am 88:5 Am 143:3

 [Shin] 21 Umulumendo no mukote b balele pa nshi mu misebo. c Banacisungu bandi na balumendo bandi nabafwa ku lupanga. d Namwipaya mu bushiku bwa bukali bwenu. e Namwipayaula; f tamubelele inkumbu. g

 [Taw] 22 Nga mu bushiku bwa mutebeto h mwaitile ififulo fyonse ifyo naikelemo. Kabili mu bushiku bwa bukali bwa kwa Yehova takwali nangu umo uwafyukile nangu uwa kupusuka; i Abo nafyele abatuntulu no kukusha, umulwani wandi alibalofeshe. j

1 [Aleph] Ndi muntu uwamona ubucushi k pa mulandu wa nkonto ya bukali bwakwe. 2 Antungulula kabili anenga ukwenda mu mfifi, mu lubuuto iyo. l 3 Cine cine, ni kuli ine libili libili alwila ukuboko kwakwe akasuba konse. m

3

2 [Behth] 4 Alenga umubili wandi ne nkanda yandi ukupwa. n Atobaula amafupa yandi. o 5 Akuula icibumba ukuncilikila, pa kuti anshingulushe p icimenwa ca busungu q no bucushi. 6 Umwafiita r e mo anenga ukwikala nga bantu abafwa kale. s

INYIMBO SHA BULANDA 3:7-31

3 [Gimel] 7 Ancilikila kwati cibumba, ukuti nifuma. a Alenga iminyololo b yandi iya mukuba ukufina. 8 Kabili, ilyo naita no kupunda mutuule, alafulunganya ipepo lyandi. c 9 Acilika inshila shandi ku mabwe ayabaswa. d Imisebo yandi yonse anyonganya. e

4 [Daleth] 10 Ali nga bere uumbelamine, f nge nkalamo iili umwafisama. g 11 Na-alula inshila shandi, kabili anenga ukuba uwa fye. Anenga ukuba icibolya. h 12 Anyanta ubuta bwakwe, i no kunjimika nge ca kulasapo umufwi. j

5 [He] 13 Andasa imifwi mu mfyo, e kutila abana ba mu mufuko wakwe uwa mifwi. k 14 Bonse abampata balanseka, l akasuba konse balanyimba mu nyimbo shabo. m 15 Fyafula ifyalula ifyo ampeela. n Anenga ukukolwa amalulu. o

6 [Waw] 16 Kabili alenga ameno yandi ukutobaika ku nsakalabwe. p Anenga ukwikala mu mito. q 17 Kabili mwakaana ukuti kwiba umutende ku mweo wandi. Nindaba ifyo ubusuma bumfwika. r 18 Kabili ntila: “Ukupuulama kwandi nakupwa, pamo ne subilo lyandi kuli Yehova.” s

ICIPA. 3 a Yb 19:8 Am 88:8 Ho 2:6 b Ye 39:7 Ye 52:11 c Yb 30:20 Am 22:2 Am 80:4 Am 102:2 Amp 15:29 Es 1:15 Mk 3:4 d Yb 19:8 e Yb 34:11 Es 63:17 f Ho 13:8 Ams 5:19 g Yb 10:16 Yb 38:40 Ho 5:14 h Ye 6:8 Ye 32:43 i Am 7:12 j Yb 6:4 Yb 7:20 Yb 16:12 Am 38:2 k Yb 6:4 Yb 16:13 l Yb 30:1 Am 44:13 Ye 20:7 m Yb 30:9 Am 69:12 Am 137:3 n Ru 1:20 Yb 9:18 o Ye 9:15 Ye 23:15 p Amp 20:17 q Am 102:9 Ye 6:26 r Ukt 41:30 s Yb 17:15 Am 31:22



















Ku Kulyo a Neh 9:32 Am 137:1 b Ye 9:15 Isb 3:5 c Am 113:7 d Am 77:11 e Am 130:7 Mk 7:7 f Am 25:6 Am 69:16 g Esr 9:8 Am 77:8 Am 106:45 Mal 3:6 h Neh 9:31 Am 78:38 Am 86:15 Ye 30:11 Mk 7:18 Lk 1:50 i Am 30:5 Es 33:2 j Amg 32:4 Am 36:5 Am 89:2 k Am 16:5 Am 73:26 Am 119:57 Am 142:5 l Am 31:24 Am 130:7 m Am 25:3 Am 39:7 Am 130:5 Es 25:9 Es 30:18 Mk 7:7

Ukucetekela Yehova

1052

7 [Zayin] 19 Ibukisheni ubucushi bwandi no kulubanta kwandi, a amalulu ne cimenwa ca busungu. b 20 Cine cine mukebukisha no kukontamina pali ine. c 21 Ici e co nkebukisha ku mutima wandi. d E mulandu wine nkalalolelela. e

8 [Chehth] 22 Mulandu wa cikuuku f ca kwa Yehova e co tushilobele, g pantu inkumbu shakwe tashakapwe. h 23 Cila lucelo shiba ishipya. i Icishinka cenu cikulu. j 24 “Yehova e o nasala,” k e fyasosa umweo wandi, “e o nkalolela.” l

9 [Tehth] 25 Yehova musuma ku ulesubila muli ena, m ku muntu uumufwaya. n 26 Cisuma ukulolelao ukupususha kwa kwa Yehova, p ukumulolela mu mutalalila. q 27 Cisuma umuntu ukusenda ikoli ilyo acili umwaice. r

[Yohdh] 28 Lekeni ekale eka no kuba tondolo, s pantu nabiika cimo pali ena. t 29 Lekeni abike akanwa kakwe mu lukungu. u Nalimo kuti kwaba isubilo. v 30 Lekeni apeele isaya lyakwe ku ulemuuma. w Lekeni aseebane nga nshi. x

 [Kaph] 31 Pantu Yehova takatwalilile pe ukukaana abantu bakwe. y n 1Im 28:9; Am 38:9; Es 26:9; Sef 2:3; o Am 31:24; p Am 36:6; Am 116:6; Amp 20:22; q Am37:7; r Am 119:71; s Am 4:4; Isb 2:10; t Am 39:9; Ye 15:17; Isb 3:39; u Yb 42:6; Ek 16:63; v 2Sa 12:22; Yoe 2:14; Yn 3:9; w Mk 5:1; Mt 5:39; 1Pe 2:23; x Am 123:3; Es 50:6; y Am 77:7; Am 94:14; Ye 3:12; Ye 31:37; Ye 32:40; Mk 7:18.

1053

Ukubwelela kuli Lesa

32 Pantu nelyo alenga ubulanda, a akaba ne nkumbu ukulingana no bwingi bwa cikuuku cakwe. b 33 Pantu te ku kufwaya kwakwe acushiishe nelyo ukulenga abana ba bantu ubulanda. c

[Lamedh] 34 Ukushonawila abafungwa bonse aba pe sonde d mwi samba lya makasa, e 35 Ukupondamika ubupingushi bwa muntu pa ntanshi ya Wapulamo, f 36 Ukufyenga umuntu mu kulubulula kwakwe, Yehova tatala asuminishako. g

 [Mem] 37 Nani nomba atila pafwile ukucitika cimo ilyo Yehova umwine talasosa? h 38 Mu kanwa ka Wapulamo tamufuma ifyabipa ne fisuma. i 39 Kuti umuntunse aipoosa shani mu kuilishanya, j umuntu kuti ailishanya shani pa lubembu lwakwe? k

 [Nun] 40 Natulolekeshe pa mibele yesu no kutontonkanyapo, l kabili natubwelele kuli Yehova. m 41 Natuloshe imitima yesu pamo na maboko kuli Lesa mu muulu: n 42 “Natupula mu mafunde yenu, twabikapo no kutalama. o Imwe tamutwelele. p

 [Samekh] 43 Mwacilika inshila ku bukali, q no kulatukonka pa numa. r Mwatwipaya; mwakaana ukutubelela inkumbu. s

INYIMBO SHA BULANDA 3:32-55 ICIPA. 3 a Yb 5:18 Am 30:5 Es 54:7 b 2Is 13:23 Am 13:5 Am 78:38 Am 103:9 Am 103:11 Am 106:45 Ye 31:20 c Es 55:7 Ye 7:31 Ye 18:8 Ek 33:11 He 12:10 Yak 1:13 2Pe 3:9 d Am 69:33 e Es 51:23 Am 79:11 Am 102:20 f Am 12:5 Am 140:12 Amp 17:15 Amp 22:22 Es 5:23 g Es 59:15 Hab 1:13 h Am 33:9 Amp 16:9 Amp 19:21 Es 46:10 i Yak 3:11 j Amp 19:3 k Am 103:10 Mk 7:9 l Am 119:59 Ek 18:28 Hg 1:5 m Amg 4:30 Es 55:7 Ho 6:1 Yoe 2:13 Yak 4:8 n Amg 4:29 2Im 7:14 2Im 34:27 Am 28:2 Am 119:58 o Neh 9:26 Es 1:2 Da 9:5 p 2Is 24:4 Ek 24:13 Da 9:12 q Amp 15:8 1Pe 3:12 r Amg 28:64 s Amg 4:26 Isb 2:2 Ek 9:10



















Ku Kulyo a Isb 2:1 b Am 80:4 Amp 15:29 Amp 28:9 Es 1:15 Ye 14:11 Mk 3:4 Sek 7:13 c Amg 28:37 Ye 6:30 d Yb 16:10 Am 22:13 Isb 2:16 e Amg 28:66 Es 24:18 Ye 48:44 f Es 51:19 Ye 4:6 Isb 2:13 g Am 119:136 Ye 9:1 h Ye 14:17 Isb 1:16

44 Mwacilika inshila ya kufika kuli imwe kwi kumbi ilyafiita fititi, a pa kuti ipepo lipulinkanya. b 45 Mwatulenga ukuba kwati ni nkokotolo nangu ifisooso mu kati ka nko.” c

 [Pe] 46 Abalwani besu bonse bayasamwina pali ifwe utunwa twabo. d 47 Umwenso ne nindi fyaba kuli ifwe, e ubonaushi no kubongoloka. f 48 Imilonga ya menshi ikonkoloka ukufuma mu menso yandi pa mulandu wa kubongoloka kwa mwana mwanakashi wa bantu bandi. g

 [Ayin] 49 Amenso yandi yapongolola ifilamba no kuputuka iyo, tayatuushishe nakalya, h 50 Mpaka Yehova aloleshe pa nshi no kumona ukufuma mu muulu. i 51 Amenso yandi yancusha nga nshi, j pa mulandu wa bana banakashi bonse aba mu musumba wandi. k

 [Tsa·dheh] 52 Ukununga banunga nge cuni abalwani bandi, l apabula umulandu. m 53 Baonaula ubumi bwandi mu cilindi, n kabili balepoosa amabwe pali ine. 54 Amenshi yapita pa muulu wa mutwe wandi. o Na ine natila: “Nalafwa!” p

 [Qohph] 55 Nalilila kwi shina lyenu, mwe Yehova, ukufuma i Am 80:14; Am 102:19; Es 63:15; j Amg 28:34; Ye 14:18; k Ye 11:22; Isb 2:21; l 1Sa 26:20; Am 11:1; m 1Sa 26:18; Am 35:7; Am 69:4; Am 109:3; Am 119:161; Ye 37:18; n Ye 37:20; Ye 38:6; o Am 18:4; Am 69:2; Am 88:17; Am 124:4; p Am 31:22.

INYIMBO SHA BULANDA 3:56–4:6 mu cilindi icashika nga nshi. a 56 Umfweni ishiwi lyandi. b Mwifisa ukutwi kwenu pa kuti munjilululeko, no kumfwa ukulila kwandi. c 57 Mwalipaleme mu bushiku nalemwita. d Mwatile: “Witiina.” e

 [Rehsh] 58 Mwe Yehova, mwasenda ifya kupilikita fya mweo wandi. f Mwalubula ubumi bwandi. g 59 Mwe Yehova, namumona ububi ubwacitwa kuli ine. h Mukwai mumpingwileko umulandu. i 60 Namumona icilandushi cabo conse, amapange yabo yonse pali ine. j

 [Sin] nelyo [Shin] 61 Mwe Yehova, namumfwa imiponto yabo, amapange yabo yonse pali ine, k 62 Imilomo yabanj imina l e lyo no kutepeleshanya kwabo pali ine akasuba konse. m 63 Lolesheni ukwikala kwabo no kwima kwabo. n Nine bemba mu nyimbo shabo. o

 [Taw] 64 Mwe Yehova, mukabwesesha pali bena imicitile yabo ukulingana ne milimo ya minwe yabo. p 65 Mukabapeela umutima wa misuula, q icitiipu cenu cikaba pali bena. r 66 Mukabakonka mu bukali bwenu no kubalofya s mwi samba lya muulu wa kwa Yehova. t

1 [Aleph]

4

Iye ifyo golde iibeeka yashibantukila, golde iisuma! u

ICIPA. 3 a Am 88:6 Am 116:4 Am 130:1 Yn 2:2 b Am 3:4 Am 6:8 Am 116:1 c Am 55:1 d Am 69:18 Am 145:18 Es 58:9 Yak 4:8 e Ye 1:8 f Am 7:8 Am 35:1 Am 69:18 Ye 11:20 Ye 51:36 g Am 71:23 Ye 50:34 h Ye 15:10 i 1Sa 25:39 Am 9:4 Am 35:23 Am 43:1 Ye 51:36 j Am 10:14 Ye 11:19 k Am 74:18 Am 89:50 Ye 11:19 Ye 18:18 l Am 59:12 Am 140:3 m Ye 38:4 n Am 1:1 Am 139:2 o Yb 30:9 Isb 3:14 p Yb 34:11 Am 28:4 Ye 11:20 2Ti 4:14 q Amg 2:30 Ye 18:12 Ro 2:5 He 3:12 r Amg 28:15 Ye 17:5 s Amg 4:26 Amg 28:20 Am 35:6 Ye 11:23 t Am 8:3 Ye 10:12



















ICIPA. 4 u 1Is 6:22



















Ku Kulyo a 1Is 5:17 1Is 7:9 b Ye 52:13 c Es 51:18 d Es 30:14 Ye 19:11 Ye 22:28 Isb 5:12 e Le 26:29 Amg 28:53 Ye 19:9 Isb 4:10 f Yb 39:16 g Am 22:15 Isb 2:11 h Isb 1:11 Isb 2:12 i Ye 52:6 j Ams 6:4 Ams 6:7 k Ye 6:2 l Yb 2:8 m Ukt 19:24 Ek 16:48

Ubucushi mu Sione

1054

Iye ifyo amabwe ya mushilo a yasalangana pa makoona yonse aya misebo! b

2 [Behth] 2 Kumfwa abana baume aba kwa Sione abatemwikwa, c abalingiilwe kuli golde iyalopololwa, Iye ifyo babatunga ati mitondo iikalamba, iyabumbwa ku minwe ya kwa nakabumba! d

3 [Gimel] 3 Bamumbwe bena bapeela utwana twabo ibele. Baonsha utwana twabo. Umwana mwanakashi wa bantu bandi abo munkalwe, e nga bamwakatala mu matololo. f

4 [Daleth] 4 Ululimi lwa onka lwalambatila mu kanwa ku cilaka. g Abana balomba ifya kulya. h Tapali nangu umo uwa kubapeela. i

5 [He] 5 Abalelya ifisuma bapeshiwa amano mu misebo. j Abo balelelela mu shakashika ce k bafukatila imiina ya mito. l

6 [Waw] 6 Kabili ukukandwa kwa mwana mwanakashi uwa bantu bandi p a cilubo cakwe kwakula ukucila ukukandwa kwa kwa Sodomu pa lubembu lwakwe, m Uo bawishishe mu nshita fye iinono, kabili uushakwete na wa kumwafwa. n n Ukt 19:25; Da 9:12.

1055

Takuli ukulangulukila

7 [Zayin] 7 AbaNasiri a bakwe baali abasanguluka ukucila imfula ya bunga bunga; b babuutile ukucila umukaka. Na kuba bakashike c ukucila bakorali; ukubeeka kwabo kwali ngo kwa safiri. d

8 [Chehth] 8 Imimonekele yabo yafiita ukucila icafiita fititi. Bafilwa ukubeshiba mu misebo. e Inkanda yabo yalambatila ku mafupa yabo. f Yauma yaba fye nge cimuti icauma.

9 [Tehth] 9 Abafwila ku lupanga g bawama ukucila abafwa ku cipowe, h Pantu aba bapomponteka, babalasa p a kubulwa ifisabo fya mwi bala.

[Yohdh] 10 Iminwe ya banakashi ba nkumbu yaipika abana babo aba kuifyalila. i Basanguka ifya kulya fya cisansamushi ku muntu mu nshita ya kutobaulwa kwa mwana mwanakashi wa bantu bandi. j

 [Kaph] 11 Yehova nafikilisha icipyu cakwe. k Napongolola ubukali bwakwe ubulepya ngo mulilo. l Kabili nasonteka umulilo mu Sione, na o waoca umufula wakwe uwa kukuulapo. m

[Lamedh] 12 Imfumu sha pe sonde na bekashi bonse aba mu calo tabasumine n

INYIMBO SHA BULANDA 4:7-18 ICIPA. 4 a Imp 6:2 Aba 13:5 b Am 51:7 c 1Sa 16:12 Uln 5:10 d Yb 28:16 e Yb 2:12 f Yb 19:20 Yb 33:21 Am 102:5 g Ye 38:2 h Ye 29:17 i Le 26:29 Amg 28:55 Isb 2:20 Isb 4:3 j Amg 28:57 Es 49:15 Isb 3:48 k Amg 28:20 2Im 36:16 Ye 6:11 Ye 9:11 Ek 22:31 Da 9:12 Sek 1:6 l Le 26:28 Ye 7:20 m Amg 32:22 2Is 25:9 n Amg 29:24 1Is 9:8



















Ku Kulyo a 2Is 25:10 Ye 52:13 b Ye 5:31 Ye 6:13 Ye 14:14 Ye 23:11 Isb 2:14 Mk 3:11 Sef 3:4 c Ye 26:8 Mt 23:31 Lk 11:47 Imi 7:52 d Es 59:10 Sef 1:17 e Amg 28:28 Es 56:10 Mt 15:14 f Imp 35:33 Es 1:15 Ye 2:34 Ek 33:25 Ho 4:2 g Imp 19:16 h Le 13:45 i 2Ko 6:17 j Le 26:33 Isb 1:7 k Amg 28:65 l Amg 28:25 Amg 28:68 m Le 26:33 Amg 28:64 Ye 24:9 n Yb 34:29 Am 34:16 Es 59:2 Ye 18:17 He 8:9 o 2Is 25:18 p Isb 5:12 Ek 9:6 q 2Is 24:7 Es 20:5 Isb 1:19 r Es 30:3 Es 31:3 Ye 37:7 Ek 29:6 s 2Is 25:5 Ye 39:4 Isb 3:52

Ukuti icipondo no mulwani fikengila mu mpongolo sha ku Yerusalemu. a

 [Mem] 13 Pa mulandu wa membu sha bakasesema bakwe, ifilubo fya bashimapepo bakwe, b Mu kati kakwe mwali abalepongolola umulopa wa balungami. c

 [Nun] 14 Balulumba nge mpofu d mu misebo. e Bakantaikwa no mulopa, f Ica kuti takuli uwingekata ifya kufwala fyabo. g

 [Samekh] 15 “Tutalukeni! Natukowela!” h e fyo babilikisha kuli bena. “Tutalukeni! Tutalukeni! Mwitwikatamo!” i Pantu tabakwete ap a kwikala. j Kabili balelulumba fye. k Abantu mu nko batila: “Tabakabe kabili abalebeshi. l

 [Pe] 16 Yehova umwine nabapaatukanya. m Takaloleshe pali bena na kabili. n Abantu tabakalangulukile nangu ni bashimapepo. o Tabakabelele uluse na bakote.” p

 [Ayin] 17 Ilyo tucilipo, amenso yesu yanaka ku kulolela ibusha aba kutwafwa. q Mu nshita ya kucebaceba twalolesha ku luko ulushingapususha. r

 [Tsa·dheh] 18 Bakonka umupitile intampulo s shesu ica kuti twafilwa ukwenda mu mansa shesu.

INYIMBO SHA BULANDA 4:19–5:16 Impela yesu yapalama. Inshiku shesu shafikapo, pantu impela yesu yaisa. a

 [Qohph] 19 Abaletukonka babutuka ukucila bakapumpe ba mu muulu. b Batukonka pa mpili cipyu cipyu. c Batubelamina mu matololo. d

 [Rehsh] 20 Umupu wa mu myona yesu, e uwasubwa wa kwa Yehova, f aikatwa mu cilindi cabo icikalamba, g Uo twatile: “Mu cintelelwe h cakwe e mo tukabela no bumi mu nko.” i

 [Sin] 21 Anga no kusamwa, j we mwana mwanakashi Edomu, k we wikala mu calo ca Usi. l Na pali iwe pakesapita kapu. m Ukakolwa no kushala ubwamba. n

 [Taw] 22 Icilubo cobe, we mwana mwanakashi Sione, capwa. o Takakutwale muli bunkole na kabili. p Nalolesha pa filubo fyobe, we mwana mwanakashi Edomu. Nasokolola imembu shobe. q Ibukisheni, mwe Yehova, icatuponena. r Lolesheni no kumona ukuseebana kwesu. s 2 Ica bupyani cesu capeelwa kuli bambi bambi, amayanda yesu ku bena fyalo. t 3 Twasanguka abana ba nshiwa, ababula shibo. u Banyinefwe bali nga bamukamfwilwa. v 4 Amenshi yesu aya kunwa e yo twashita mu ndala-

5

Inshita ya bucushi

ICIPA. 4 a Ek 7:2 Ek 12:23 Ams 8:2 b Amg 28:49 Es 5:26 Ye 4:13 Ho 8:1 Hab 1:8 c 2Is 25:5 Ams 2:14 d Isb 3:10 e Ukt 2:7 f Am 89:20 Ye 37:1 g 2Is 25:6 Ye 39:5 Ye 52:8 Ek 12:13 h Aba 9:15 Da 4:12 i 1Sa 9:16 j Amp 2:14 1Ko 13:6 k Am 137:7 Ob 12 l Ye 25:20 m Ye 25:15 Ye 49:12 Ob 16 n Ye 49:10 o Le 26:43 Es 40:2 Ye 50:20 p Le 26:44 Es 52:1 Es 60:18 q Am 137:7 Es 34:5 Ek 25:13 Ek 35:15 Ams 1:11 Ob 13



















ICIPA. 5 r Le 26:44 Ye 15:15 Isb 1:20 s Am 44:13 Am 79:4 Isb 2:15 t Amg 28:30 Am 79:1 Am 136:21 Es 1:7 Ye 6:12 Sef 1:13 u Ukf 22:24 v Ye 18:21



















5

6

7

8

9

10 11

12

13

Ku Kulyo a Amg 28:48 Es 3:1 Ek 4:11 Ek 4:16 b Amg 28:48 Ye 27:8 Ye 28:14 c Amg 28:65 d Es 30:2 Es 31:1 Ye 2:18 Ye 2:36 Ye 44:12 e Ek 17:18 f 2Im 28:16 Ho 5:13 Ho 7:11 Ho 9:3 Ho 12:1 g Ye 16:12 Ye 31:29 Ek 18:2 h Ukf 20:5 Ye 14:20 Sek 1:5

14

15

16

1056

ma. a Ne nkuni shesu na sho twashita. Batukonka ulubilo no kutupeemena pa mikoshi. b Twafunshika. Tatutuusha. c Ku Egupti d e ko twatambulwila amaboko yesu; e na kuli Asiriaf twalombako ifya kulya. Ifikolwe fyesu e fyabembwike. g Fyalifwa. Lelo, ifilubo fyabo e fyo twasenda. h Ababomfi fye e batuteka. i Takuli nangu umo uwa kutupokolola mu minwe yabo. j Pa kuibika mu kapoosa mweo e mo tumwena ifya kulya, k pa mulandu wa lupanga lwa mu matololo. Imibili yesu yakaba nge lungu, pa mulandu wa kukalipwa ku nsala. l Abakashi besu mu Sione babasaalula, m na banacisungu mu misumba ya kwa Yuda. Bacilolo bakobekwa ku maboko yabo. n Ne finso fya bakote taficindikwe. o Abalumendo na bo baimya impelo, p kabili bakalume batalantanta ne nkuni. q Abakalamba baleka ukwikala ku nse ya mpongolo, r abalumendo na bo baleka ukulisha ifilimba. s Ukwanga kwa mitima yesu kwapwa. Ukucinda kwesu kwasanguka ukuloosha. t Icilongwe nacipona ku mitwe yesu. u Nomba we

i Amg 28:43; Amp 30:22; Es 3:4; j Sek 11:6; k Ye 52:6; Ek 4:10; l 2Is 25:3; Yb 30:30; Isb 4:8; m Amg 28:30; Sek 14:2; n Ye 39:6; o Es 47:6; Ye 6:11; Isb 4:16; p Aba 16:21; q Ukf 1:11; r Amg 16:18; Yos 20:4; Ru 4:11; s Ye 25:10; t Ams 8:10; u Yb 19:9; Am 7:5; Am 89:39.

1057

INYIMBO SHA BULANDA 5:17—ESEKIELE 1:11

bulanda kuli ifwe, pantu natubembuka! a 17 Pali ici imitima yesu nailwala. b Pali ifi fine e po amenso yesu yanakiile, c 18 Pa mulandu wa lupili lwa mu Sione ulwashala icibolya; d bamumbwe baendaukapo. e 19 Lelo imwe, mwe Yehova, mukekala umuyayaya. f Icipuna cenu ca ku nkulo ne nkulo. g

ICIPA. 5 a Amp 14:34 Es 3:9 Es 59:12 b Es 1:5 Ye 8:18 Isb 1:22 c Amg 28:65 Yb 17:7 Am 6:7 Es 59:10 Isb 2:11 d Le 26:43 Ye 26:18 e Es 32:14 Ye 9:11 Ek 13:4 f Am 9:7 Am 90:2 Am 102:12 g Am 102:27 Am 145:13 Am 146:10 Hab 1:12

20 Cinshi ico mwatulabila pe, a ico mwatushiila p a nshita ntali? b 21 Tubwesesheni kuli imwe, c mwe Yehova, na ifwe twalabwela. Lengeni cipya cipya inshiku shesu nga ku kale. d 22 Na lyo line, ukukaana mwatukaana. e Namukalipa icine cine pali ifwe. f Ku Kulyo a Am 13:1; Ye 14:19; b Am 79:5; c Amg 4:30; Am 80:3; Am 85:4; Ye 31:18; Ye 32:37; d Ye 33:13; e Am 44:9; f Amg 28:15; Am 60:1; Ye 31:37.

dccc

ccc

ESEKIELE mu mwaka walenga 1 Nomba amakumi yatatu (30), mu mweshi uwalenga ine, mu bushiku bwalenga shisano muli uyo mweshi, ilyo nali muli bankole a mupepi no mumana wa Kebari, b e lyo umuulu waiswike, c namwene ne fimonwa ifyafumine kuli Lesa. d 2 Pa bushiku bwalenga shisano muli uyo mweshi, e kutila, mu mwaka walenga isano ukutula apo Mfumu Yehoyakini e yailile muli bunkole, 3 e lyo icebo ca kwa Yehova caishile f mu kulungatika kuli Esekiele g mwana Busi shimapepo mu calo ca bena Kaldi h lwa ku mumana wa Kebari, kabili kulya ukuboko kwa kwa Yehova kwaishile pali ena. i 4 Awe nalimwene, kabili moneni! kwali umwela wa nkuukaj uwaleisa ukufuma ku kapinda ka ku kuso, ikumbi ilikalamba k no mulilo l uulebilima, kabili lyali ilyabuuta konse konse, na mu kati ka mulilo mwali icalebeeka nge cela casakanamo silfere na golde, mu kati ka mulilo. m 5 Kabili mu kati ka mu-

ICIPA. 1 a 2Is 24:14 Est 2:6 b Am 137:1 Ek 3:15 Ek 10:15 Ek 43:3 c Mt 3:16 Imi 7:55 Imi 10:11 Uks 19:11 d Ukt 15:1 Imp 12:6 Da 8:1 e 2Is 24:12 2Im 36:10 Ye 24:1 f 2Pe 1:21 g Ek 24:24 h 2Is 24:16 Ye 22:25 i 1Is 18:46 2Is 3:15 Ek 3:14 j 1Is 19:11 k Am 97:2 l Ukf 19:18 Ukf 24:17 m Ek 8:2



















Ku Kulyo a Ek 10:9 Uks 4:6 b Ek 10:14 c Es 6:2 Ek 10:21 Uks 4:8 d Le 11:3 e Da 10:6 Uks 1:15 f Es 6:6 Ek 10:8 g Ek 10:21 h Ek 10:11 i Uks 4:7 j 2Sa 17:10 Amp 28:1 k Ek 10:14 l Amp 14:4

lilo mwali ifyalemoneka nge fya mweo fine, a kabili fyalemoneka ifi: fyalemoneka ngo muntu. 6 Cimo na cimo cali ne finso fine, b kabili cimo na cimo cali na mapindo yane. c 7 Na molu ya fiko yali molu ayaololoka, na makasa ya molu ya fiko yali nga mabondo ya kuulu kwa mwana wa ng’ombe; d kabili yalebengeshima ngo kubeeka kwa mukuba uwatelela. e 8 Mwali na maboko mwi samba lya mapindo ya fiko mu mbali sha fiko shine (4), f kabili fyonse fine (4) fyakwete ifinso fya fiko na mapindo ya fiko. g 9 Amapindo ya fiko yalekumana. Tafyalealuka ilyo fileya; cimo na cimo kuti caya ukwalolele icinso ca ciko. h 10 Kabili imimonekele ya finso fya fiko yali ifi, fyonse fine (4) fyakwete icinso ca muntu i ne cinso ca nkalamo j ku kulyo, k fyonse fine fyakwete icinso ca ng’ombe ilume l ku kuso; m fyonse fine fyakwete icinso ca kwa kapumpe. n 11 E fyali ifinso fya fiko. Kabili amapindo m Uks 4:7; n Yb 39:29; Amp 30:19; Ek 10:14.

ESEKIELE 1:12-28

Icimonwa ca mipeto ne ca kwa Yehova

ya fiko a yafungulukile mu muulu. Cimo na cimo cakwete yabili ayalekumana, na yabili yalefimba pa mibili ya fiko. b 12 Kabili cimo na cimo kuti caya ukwalolele icinso ca ciko. c Konse uko umupashi wafwaya ukuti fiye, e ko fyaleya. d Tafyalealuka ilyo fileya. e 13 Kabili ifi ifya mweo fyalemoneka nga malasha ayaleaka. f Ifyapala ifyenge g fyale-endauka pa kati ka fya mweo, no mulilo wali uwabeeka, na mu mulilo mwalefuma inkuba. h 14 Ilyo ifya mweo fyalepita no kubwela fyalemoneka nge nkuba. i 15 Ilyo nalelolesha ifya mweo, moneni! kwali imipeto pe sonde lubali ku fya mweo, j umupeto umo ku cinso cimo cimo ica fya mweo. k 16 Imipeto l yalemoneka iyabeeka kwati libwe lya krusoliti; m kabili yonse ine (4) yali iyapalana. Kabili mu mipangilwe ya iko, yalemoneka kwati umupeto umo uli mu kati ka mupeto ubiye. n 17 Ilyo yaya umo na umo kuti waya ku mbali shine. o Tayalealukila kumbi ilyo ileya. p 18 Ne fyela fya mipeto, fyali ifyasansama ica kuti fyaletiinya; kabili muli ifi fyela fya mipeto mwaiswile amenso ukushinguluka. q 19 Kabili ilyo ifya mweo fyaenda, imipeto na yo yale-enda ku lubali lwa fiko, kabili ilyo ifya mweo bafimya ukufuma pe sonde, imipeto na yo baleimya. r 20 Konse uko umupashi wafwaya ukuti iye, e ko yaleya, uko umupashi wafwaya ukuti iye; imipeto yaleimina pamo na fyo, pantu umupashi wa fya mweo wali mu mipeto. 21 Uko fyaya, e ko na yo yaleya; kabili ilyo fyaiminina shilili, na yo yaleiminina shilili; kabili ilyo fyaima ukufuma pe sonde, imipeto yaleimina pamo na fyo, pantu umupashi wa fya mweo wali mu mipeto. s

ICIPA. 1 a Am 18:10 b Es 6:2 c Ek 10:22 d Am 103:20 Ek 1:20 He 1:14 e Ek 1:17 f Am 104:4 g Da 7:10 h Am 97:3 i Am 18:10 Mt 24:27 j Ek 10:9 Ek 10:13 Ek 11:22 k Uks 4:7 l Ek 10:9 m Ukf 39:13 Da 10:6 n Ek 10:10 Da 7:9 o Ek 10:11 p Ek 1:12 q Amp 15:3 Ek 10:12 Sek 4:10 r Ek 10:16 s Ek 10:17



















Ku Kulyo a Ukt 1:6 b Ek 10:1 c Ek 43:2 Uks 1:15 Uks 14:2 d Yb 37:2 Am 29:3 Am 68:33 e 2Is 7:6 f 1Is 22:19 Am 99:1 Es 6:1 Uks 4:2 g Ukf 24:10 Am 96:6 Ek 10:1 h Da 7:9 i Ek 8:2 j Amg 4:24 Am 104:2 k Ukt 9:13 Uks 4:3 l Ukf 24:16 Ek 8:4 m Ek 3:23

1058

22 Pa muulu wa mitwe ya fya mweo pali icapala icintamba a icabeeka nge galasi1 ica kutiinya, icali pa muulu wa mitwe ya fiko. b 23 Na mwi samba lya capala icintamba, amapindo ya fiko yalifungulwike, ipindo limo ukulola kwi pindo lya ca mweo cimbi. Cimo cimo cakwete amapindo yabili aya kufimbila ulubali ulu na yabili aya kufimbila ulubali lulya ulwa pa mibili ya fiko. 24 Ilyo fyaleya, e lyo naumfwile icongo ca mapindo ya fiko, nge congo ca menshi ayengi, c nge congo ca Wa Maka Yonse, icongo ca mpooma, d nge congo ce bumba lya bashilika. e Ilyo fyaiminina, e pa kubwesha amapindo ya fiko. 25 E lyo kwali ishiwi ilyafumine pa muulu wa cintamba icali pa mutwe wa fiko. (Ilyo fyaiminina, fyalebwesha amapindo ya fiko.) 26 Kabili pa muulu wa cintamba icali pa muulu wa mitwe ya fiko, pali icapala icipuna ca bufumu f icalemoneka nge libwe lya safiri. g Kabili pa capala icipuna ca bufumu pali uwalemoneka ngo muntunse. h 27 Kabili namwene cimo icalebeeka nge cela casakanamo silfere na golde, i icalemoneka ngo mulilo ukushinguluka mu kati monse, j ukufuma mu musana wakwe no kuya pa muulu; no kufuma mu musana ukwisa mwi samba namwene icalemoneka ngo mulilo, kabili kwali ifyabeeka ifyamushingulwike. 28 Kwali icalemoneka ngo mukolamfulak uubako mu makumbi pa bushiku bwa mfula. E fyalemoneka ukubeeka ukwamushingulwike. Kwalemoneka kwati bukata bwa kwa Yehova. l Ilyo namwene, nawile ubukupeme, m e lyo naumfwile ishiwi lya walelanda.

Ek 43:3 Da 8:17 Uks 1:17

Ek 1:221 Mu ciHebere paba ati, “amenshi makaasa.”

1059

Esekiele atumwa. Alya ibuuku

E lyo anjebele ati: “We mwana wa muntu, a iminina pa kuti nande na iwe.” b 2 Ilyo alandile na ine umupashi waingile muli ine, c kabili wasukile wanenga ukwiminina pa kuti ng’umfwe Uulelanda kuli ine. d 3 E lyo anjebele ati: “We mwana wa muntu, ndekutuma ku bena Israele, e ku nko sha bacipondoka ishampondokela. f Bena ne fikolwe fyabo balilufyanya kuli ine ukufika pali buno bushiku. g 4 Awe abana abapama h kabili abatalama imitima i—e bo ndekutumako, kabili ukatile kuli bena, ‘E fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa.’ 5 Na bo, nampo nga bakomfwa j nelyo bakakaana ukuumfwa k —pantu ni ng’anda ya bacipondoka l—bakeshiba ukuti kasesema ali mu kati kabo. m 6 “Na iwe, we mwana wa muntu, wibatiina; n witiina ne fyo balelanda, pantu balitalama o kabili ni ficilasa p fya kukulasa, kabili ni muli bakaling’ongo q e mo waikala. Witiina amashiwi yabo, r kabili witiina ifinso fyabo, s pantu bena ni ng’anda ya bacipondoka. t 7 Kabili ukabebe ifyebo fyandi, nampo nga bakomfwa nelyo bakakaana ukumfwa, pantu bena ni bacipondoka. u 8 “Na iwe, we mwana wa muntu, umfwa ifyo ndesosa kuli iwe. Wipondoka nge fyapondoka aba muli iyi ng’anda ya bucipondoka. v Asamuna akanwa kobe no kulya ico ndekupeela.” w 9 E lyo naloleshe, kabili moneni! kwali ukuboko ukwatambikwe kuli ine, x kabili moneni! mwali ibuuku ilyapombwa. y 10 Kabili alifungulwile pa ntanshi yandi, kabili lyalilembelwepo pa ntanshi na ku numa; z kabili mwalembelwe inyimbo sha bulanda no kuteta e lyo no kuloosha. a

2

ICIPA. 2 a Ek 8:5 Ek 37:3 Da 10:11 Ek 3:24 Uks 11:11 2Im 36:15 Ek 33:7 Mt 10:16 f Am 107:11 Es 1:4 Es 30:9 Ye 16:12 Isb 1:20 Da 9:9 g Amg 9:24 Neh 9:26 Am 78:8 Ye 3:25 Ek 20:18 Imi 7:51 h Mt 22:6 i Yos 11:20 Am 95:8 Ek 3:7 He 3:15 j Ek 33:15 k Ek 3:11 Ek 33:4 l Ek 12:2 m Ek 33:33 Yh 15:22 n 2Is 1:15 Amp 29:25 Ye 1:17 Lk 12:4 o Amg 2:30 Imi 7:51 p Es 9:18 Mk 7:4 q Lk 10:19 r Ek 3:9 s Ye 1:8 t Es 51:7 u Ye 1:17 Ek 3:27 v Imp 20:24 Es 50:5 w Ye 15:16 Uks 10:9 x Ye 1:9 Ek 8:3 y Ek 3:1 Uks 10:8 z Sek 5:3 Uks 5:1 a Es 3:11 Ye 7:29 Ek 19:1



















b c d e

Ku Kulyo



















ICIPA. 3 a Ek 2:8 Uks 10:9 b Uks 10:10 c Am 19:10 Am 119:103 Ye 15:16 Uks 10:9 d Mt 10:6 Mt 15:24 e Am 81:5 Es 33:19 f Amg 28:49 Es 28:11 g Ye 5:15 h Yn 3:5 Mt 11:21 Mt 12:41 Imi 13:46 i 1Sa 8:7 Ye 25:7 Lk 10:16

ESEKIELE 2:1–3:11

E lyo anjebele ati: “We mwana wa muntu, ale lya ici ulemona. Lya ili ibuuku lyapombwa, a e lyo uleya, uyelanda ku ba mu ng’anda ya kwa Israele.” 2 Awe nayasamwine akanwa kandi, na o andishishe ilyo ibuuku lyapombwa. b 3 E lyo anjebele ati: “We mwana wa muntu, ulye, pa kuti wisushe mu nda yobe ili buuku lyapombwa ilyo ndekupeela.” E lyo naliile, kabili mu kanwa kandi lyalowele ngo buci. c 4 Kabili anjebele ati: “We mwana wa muntu, kabiye, kengile mu ba mu ng’andad ya kwa Israele, no kubeba amashiwi yandi. 5 Pantu te ku bantu aba lulimi lumbi lumbi e nangu aba lulimi ulwayafya f ndekutuma, lelo ni ku ba mu ng’anda ya kwa Israele, 6 te ku bantu na bantu aba lulimi lumbi lumbi nangu aba lulimi ulwayafya, abo ushingomfwa ifyo balesosa. g Nga nakutuma kuli abo, kuti baumfwa kuli iwe. h 7 Lelo aba mu ng’anda ya kwa Israele, tabakafwaye ukumfwa kuli iwe, pantu tabafwaya ukumfwa kuli ine; i pantu bonse aba mu ng’anda ya kwa Israele ni bankosamitwe kabili abakosa imitima. j 8 Mona! Nalenga icinso cobe ukukosa nge fyakosa ifinso fyabo k ne mpumi yobe ukukosa nge fyakosa impumi shabo. l 9 Nalenga impumi yobe ukukosa nga daimondi, iyakosa ukucila ilibwe lyakosesha. m Wibatiina, n kabili witiina ifinso fyabo, o pantu ni ng’anda ya bacipondoka.” p 10 Kabili anjebele ati: “We mwana wa muntu, amashiwi yonse nalakweba, uyabike mu mutima obe q no kumfwa mu matwi yobe. 11 Kabili kabiye,

3

j Ukf 34:9; Neh 9:16; Ye 3:3; Ye 5:3; Ye 7:26; Ek 2:4; k Ye 1:18; l Es 50:7; Ye 15:20; Mk 3:8; m Es 50:7; Sek 7:12; n Amp 29:25; Es 41:10; o Ye 1:18; Ye 17:18; p Ek 24:3; q Am 119:11; Lk 8:15.

ESEKIELE 3:12–4:2

Kalinda. Umulandu wa mulopa

wingile muli bankole, a mu bana ba bantu bobe, e lyo ubebe auti, ‘E fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa,’ nampo nga bakomfwa nangu bakakaana ukumfwa.” b 12 Awe umupashi walinsendele c natampile no kumfwa ku numa yandi ishiwi kwati congo ca cipuupu cikalamba d aliti: “Bucindikwe ubukata bwa kwa Yehova ku cifulo cakwe.” e 13 Kabili kwali icongo ca mapindo ya fya mweo ayalekumyanya na yabiye, f ne congo ca mipeto ku mbali ya fiko, g ne congo ca cipuupu icikalamba. 14 No mupashi walinjimishe h no kunsenda, na ine naliile ninshi ndi ne cipyu mu mutima wandi, no kuboko kwa kwaYehova pali ine kwali ukwakosa. i 15 Awe nafikile kuli bankole abali mu Telabibi, abaikele j ku mumana wa Kebari, k kabili naikele uko baikele; kabili naikeleko inshiku cinelubali (7) mu kati kabo ninshi nacimpesha amano. l 16 Nomba pa mpela ya nshiku cinelubali (7), icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine aciti: 17 “We mwana wa muntu, nakupeela umulimo wa kuba kalinda wa ba mu ng’anda ya kwa Israele, m kabili ilyo ukomfwa amashiwi yafuma mu kanwa kandi, e lyo ukabasoke ifyafuma kuli ine. n 18 Ilyo nasosa ku mubifi nati, ‘Ukufwa ukafwa,’ o na iwe taumusokele kabili taulandile no kusoka umubifi ukuti aleke imibele yakwe iyabipa pa kuti abe no mweo, p ena apo mubifi, akafwila pa membu shakwe, q lelo umulopa wakwe nkaufwaya mu minwe yobe. r 19 Lelo iwe, nga wasoka umubifi s na o talekele ukucita ifyabipa, tafumine na ku mibele yakwe iyabipa, akafwila pa membu shakwe; t na iwe, ukapususha umweo obe. u 20 Kabili umulungami nga aleka ukucita ifyalungama v kabili atampa

ICIPA. 3 a 2Is 24:14 b Ek 2:5 Imi 20:26 c 1Is 18:12 2Is 2:16 Ek 8:3 Imi 8:39 d Imi 2:2 e Ek 11:22 f Ek 1:24 g Ek 10:16 h Ek 8:3 i 1Is 18:46 2Is 3:15 j Ye 29:5 k Am 137:1 Ek 1:3 Ek 43:3 l Ye 23:9 m Es 21:8 Es 62:6 Ye 6:17 Ek 33:7 n Es 58:1 o 2Is 1:4 p Imi 2:40 1Ti 4:16 q Amp 14:32 Ek 33:4 Ro 6:23 r Ukt 9:5 Ek 33:8 s 2Is 17:13 t Ro 2:6 u Es 49:4 Ye 45:5 Ek 33:9 Imi 18:6 Imi 20:26 v 2Im 24:18 Ek 18:24 Ek 33:12



















Ku Kulyo a Amg 13:3 1Pe 2:8 b Ek 18:26 Ek 33:18 c Ek 33:12 d Le 19:17 Ek 33:6 He 13:17 e 1Sa 25:33 Imi 20:31 f Amp 17:10 Ek 33:15 Yak 5:20 g Imi 18:6 h Ek 8:4 i Ek 1:28 j Ek 1:1 k Da 8:17 Uks 4:10 l Ek 2:2 Ek 37:10 m Da 10:19 n Ek 4:8 Yh 21:18 Imi 20:23 o Am 137:6 p Ek 24:27 Lk 1:22 q Ams 5:10 r Es 1:2 Ek 2:6 s Ek 24:27 Ek 33:22 t Mt 11:15 Uks 2:29 u Es 30:9 Ye 5:23 Ek 12:2



















ICIPA. 4 v Ye 32:31

1060

ukucita ifyabipa, na ine nabika ica kuipununako ku ntanshi yakwe, a ena akafwa pantu tawamusokele. Akafwila pa lubembu lwakwe, b ne fyalungama ifyo acitile tafyakebukishiwe, c lelo umulopa wakwe nkafwaya mu minwe yobe. d 21 Lelo iwe nga wasoka umulungami ukuti tafwile ukucita ulubembu, e na o tabembwike, ukuba no mweo akaba no mweo pantu alisokelwe, f na iwe ukapususha umweo obe.” g 22 Kabili ukuboko kwa kwa Yehova kwaishile pali ine kulya, e lyo atile kuli ine: “Ima, kabiye ku mpanga iyabatama, h kulya e ko nalalanda na iwe.” 23 Awe naliimine no kuya ku mpanga iyabatama, kabili moneni! kwali ubukata bwa kwa Yehova ubwaiminine, i ngo bukata ubo namwene ku mumana wa Kebari, j e lyo nawile ubukupeme. k 24 Kabili umupashi waingile muli ine l no kunenga ukwiminina, m e lyo atampile ukusosa kuli ine no kutila: “Ingila, uisalile mu ng’anda yobe. 25 Na iwe, we mwana wa muntu, mona! bakabuula intambo no kukukakila pa kuti wilaya mu kati kabo. n 26 No lulimi lobe nkakakatika mu kanwa kobe, o kabili ukaba tondolo, p kabili tawakafunde, q pantu ni ng’anda ya bacipondoka. r 27 Nomba ilyo nkasosa kuli iwe nkasamuna akanwa kobe, kabili ukabebe auti, s ‘E fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa.’ Uulefwaya ukumfwa omfwe, t no ushilefwaya ukumfwa, eumfwa, pantu ni ng’anda ya bacipondoka. u iwe we mwana wa 4 “Na muntu, buula injelwa, uibike pa ntanshi yobe no kulengapo umusumba wa Yerusalemu. v 2 Ushinge umu-

1061

Bamupimina ifya kulya. Aipikila pa mafi

sumba no kukuula icibumba uku-ushinguluka a no kutuulika amaloba uku-ushinguluka, b ubikepo ne nkambi ya ku-ulwisha c ne fya kubongolwelako amalinga ne mpongolo. d 3 Kabili ubuule icipaapaatu ca cela, ucimike nge cibumba ca cela pa kati kobe no musumba, no kulolekeshapo, ninshi umusumba washingwa, ni we waushinga. Cishibilo ku ba mu ng’anda ya kwa Israele. e 4 “Kabili iwe, ulaale kabafu ku kuso, kabili ubike imembu sha ba mu ng’anda ya kwa Israele ku kuso. f Ukulingana ne mpendwa ya nshiku ukalaalila ku kuso, e fyo ukashingamwa imembu shabo. 5 Na ine ndekweba imyaka ya membu shabo, g inshiku imyanda itatu na makumi pabula (390), h kabili ukashingamwa imembu sha ba mu ng’anda ya kwa Israele. 6 Kabili ukafikilishe ishi nshiku. “E lyo ukalaale kabafu ku kulyo, no kushingamwa imembu sha ba mu ng’anda ya kwa Yuda inshiku amakumi yane (40), i ubushiku bumo ku mwaka umo, ubushiku bumo ku mwaka umo, e fyo nabika pali iwe. j 7 Kabili ukaloshe icinso cobe k kuli Yerusalemu uushingilwe, no kuboko kobe ukushafimbwako akantu, no kusesema pali ena. 8 “Kabili mona! Ndekukaka intambo l pa kuti wialuka ukufuma ku lubali ulu no kulaala kabafu ku kulyo, mpaka ukafikilishe inshiku sha kushinga kobe. 9 “Kabili iwe, buula ingano m na barle na cilemba n ne landa o na male ne ngano shapapa, p ufibike na mu cipe cimo no kuipangila umukate, mu nshiku shonse isho ulelaala kabafu; inshiku imyanda itatu na makumi pabula (390) e fyo ukalya. q 10 Kabili ica kulya cobe ico ukalalya bakalakupimina—ukufina kwa mashekele amakumi yabi-

ICIPA. 4 a 2Is 24:11 Ye 39:1 b 2Is 25:1 Lk 19:43 c 2Sa 20:15 Ye 6:6 Ye 32:24 Ek 26:8 d Ek 21:22 e Ek 12:6 Ek 24:24 f 2Is 17:21 g Imp 14:34 h 1Is 12:19 i 2Is 23:27 j Imp 14:34 k 2Im 36:17 Ye 52:4 l Ek 3:25 m Ukf 29:2 n 2Sa 17:28 o Ukt 25:34 p Ukf 9:32 q Ek 4:5



















Ku Kulyo a Le 26:26 b 2Is 4:42 c Amg 23:13 d Le 19:19 e Ho 9:3 f Imi 10:14 g Ukf 22:31 Le 7:24 Le 11:40 h Le 7:18 Amg 14:3 Es 65:4 Es 66:17 i Le 26:26 Am 105:16 Es 3:1 Ek 5:16 j 2Is 25:3 Ye 37:21 Isb 1:11 Isb 4:9 Isb 5:9 Uks 6:6 k Ek 12:18 l Le 26:39 Ek 24:23



















ICIPA. 5 m Le 21:5 Ek 44:20 n Ye 9:21 Ek 4:8 o Ye 15:2

ESEKIELE 4:3–5:2

li (20) ubushiku bumo. a Ukalalya mu nshita mu nshita. 11 “Amenshi na yo ukalanwa ayo bakalakupimina, amakapu yabili. Ukalanwa mu nshita mu nshita. 12 “Kabili ukalye icipaapaatu ca barle; b kabili ukakoseshe umulilo ku mafi c ya bantu e po ukapangile ici cipaapaatu ilyo balemonako na menso yabo.” 13 Kabili Yehova atile: “E fyo abana ba kwa Israele bakalya ifya kulya fyabo ifyakowela d mu nko isho nkabatamfishako.” e 14 E lyo natile: “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova! Moneni! Nshili muntu wakowela; f icaifwila nelyo ico bataakanya nshatala ndya ukutula ku bwaice bwandi ukufika nomba, g kabili mu kanwa kandi tamwatala amwingila umunofu wakowela.” h 15 Na o atile kuli ine: “Mona, kanshi nakupeela amafi ya ng’ombe kabili epo upangile umukate obe, wibomfya amafi ya bantu.” 16 Kabili atile kuli ine: “We mwana wa muntu, mona, ndecilika intulo ya fya kulya i mu Yerusalemu, kabili bakalya ifya kulya fya kubapimina kabili bakalalya nabasakamana, j kabili amenshi bakanwa aya kubapimina kabili mu mwenso wine wine, k 17 pa kuti babulwe ifya kulya na menshi no kuloleshanya nabapapa no kulobela mu membu shabo. l iwe, we mwana wa 5 “Kabili muntu, buula ulupanga lwatwa. Ulubuule lube e cela ca kubeyelako, kabili ulupishe pa mutwe obe na pa mwefu obe. m E lyo ubuule isekelo no kwakanya umushishi mu fipo fitatu. 2 Icipo cimo ukoce mu mulilo pa kati ka musumba pa kupwa fye kwa nshiku sha kushingwa. n E lyo ukabuule cimbi, ukacume ku lupanga mu mbali shonse isha musumba, o ne ca

ESEKIELE 5:3–6:2

Balya abana. Icipowe, icikuko, ulupanga

butatu ukolwile mu mwela, na ine nkasomona ulupanga no kukonkamo. a 3 “Kabili ku cipo ca butatu, ukabuuleko uunono no kuukaka ku fisempe fya nsalu yobe. b 4 Umbi ukaubuule no ku-upoosa mu kati ka mulilo pa kuti ukapye. Muli uyo e mukafuma umulilo wa kuya ku ba mu ng’anda ya kwa Israele bonse. c 5 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Uyu e Yerusalemu. Namubika pa kati ka nko, ne fyalo fyashingulukako. 6 Kabili apondokele ubupingushi bwandi no kucita ifyabipa ukucila inko, d apondokele ne fipope fyandi ukucila ifyalo fyamushinguluka, pantu bakeene ubupingushi bwandi, na mu fipope fyandi, tabaendelemo.’ e 7 “E ico, Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti mwalyafyaf ukucila inko ishamushinguluka, mu fipope fyandi tamwaendelemo no bupingushi bwandi tamwakonkele; g lelo mwalekonka ubupingushi bwa nko ishamushinguluka, h 8 e ico Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Mona, nakwalukila, we musumba, i kabili nkakupingula ne nko shonse shikamonako na menso. j 9 Kabili nkacita muli iwe ico nshatala ncita kabili nshakacite ica musango yo na kabili pa mulandu wa fya bunani fyobe fyonse. k 10 “ ‘ “E ico bashibo bakalya abana baume mu kati kenu, l na bana baume na bo bakalya bashibo, kabili nkakupingula na bakashalapo muli imwe nkabasalanganishisha ku ncende shonse.” ’ m 11 “ ‘E ico, na pali ne mwine,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘cine cine pa mulandu wa kuti umwa mushilo mwandi e mo wakowesha ku fya bunani fyobe n ne fya bunani fyobe fyonse, o na ine nkaceefya abeka-

ICIPA. 5 a Le 26:33 Ek 12:14 Ams 9:1 b Ye 40:6 Ye 52:16 c Ye 4:4 d Amg 32:15 2Is 17:8 Ek 16:47 e Neh 9:16 Am 78:10 Ye 8:5 Ye 11:10 f 2Is 21:9 2Im 33:9 g Ye 44:23 h 2Is 21:11 Ye 2:11 Ek 16:47 i Ye 21:5 Ek 15:7 j Amg 29:24 1Is 9:8 Isb 2:15 k Isb 4:6 Da 9:12 Ams 3:2 l Le 26:29 Amg 28:53 2Is 6:29 Ye 19:9 Isb 2:20 Isb 4:10 m Le 26:33 Amg 4:27 Amg 28:64 Neh 1:8 Ek 12:14 Ek 17:21 n Le 19:30 Le 20:3 2Is 21:7 2Im 36:14 Ye 32:34 o Amg 7:25 Ye 16:18 Ek 23:38



















Ku Kulyo a Am 107:39 b Amg 29:20 Ek 7:4 Ek 8:18 c Isb 2:21 Sek 11:6 d Ye 14:12 Ek 6:12 e Ye 15:2 Ye 21:9 f Ye 9:16 g Le 26:33 Ye 42:16 Ek 12:14 h Isb 4:11 i Ek 16:42 j Amg 32:36 Es 1:24 k Ukf 20:5 Ukf 34:14 Amg 4:24 Amg 6:15 Yos 24:19 Es 59:17 Ek 39:25 l Le 26:31 Amg 28:37 1Is 9:7 Neh 2:17 m Am 79:4 Ye 24:9 Isb 2:15 n Isb 3:62 o 1Ko 10:11 p Ek 25:17 q Ek 14:21 r Amg 32:23 Am 7:13

1062

shi bobe a na menso yandi tayakekatwe ubulanda b na ine wine nshakalanguluke. c 12 Abantu bakaakanikana patatu, ibumba lya kubalilapo likafwa ku cikuko, d kabili ku cipowe bakapwa mu kati kenu. e Ibumba lya cibili likafwa ku lupanga ukukushinguluka. E lyo ilya butatu nkalisalanganishisha ku ncende shonse, f kabili nkabasomwena ulupanga ukukonkamo. g 13 E fyo ubukali bwandi bukapwa h kabili nkanashako ubukali bwandi pali bena i no kuisansamusha ne mwine; j e lyo bakeshiba ukuti ine Yehova, ico nasosela ici ni co mfwaya ukupepwa fye neka, k ilyo nkapwishisha pali bena ubukali bwandi. 14 “ ‘Kabili nkakulenga ukuba icibolya kabili nkakuseebanya mu nko ishakushinguluka ku menso ya mupitanshila onse. l 15 Ukaseebana m kabili bakalakutuka, n ukaba icilangililo ca kusokelako o kabili ica kutiinya ku nko ishakushinguluka, ilyo nkakupingula mu bukali bwandi ne cipyu kabili nkakukanda mu bukali bwandi. p Ine Yehova, ninsosa. 16 “ ‘Ilyo nkatuma imifwi yabipa iya cipowe pali bena, q iya konaula, imifwi iyo nkatuma ku kumonaula, r nkacilika intulo ya fya kulya. s 17 Kabili nkatuma pali imwe icipowe ne nama mbi, t na fyo fikamwipaila abana, kabili icikuko u no mulopa v fikesa muli imwe, nkaleta no lupanga pali imwe. w Ine Yehova, ninsosa.’ ” icebo ca kwa Yeho6 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, losha icinso cobe ku mpili sha kwa Israele no kushisesemes Le 26:26; Ek 4:16; Ek 14:13; t Le 26:22; Amg 32:24; 2Is 17:25; Ek 14:21; Ek 33:27; u Ek 38:22; v Ek 14:19; w Ek 21:3.

1063

Ififulo fya kupepelapo, ifilubi, fyaonaulwa

na. a 3 E lyo utile, ‘Mwe mpili sha kwa Israele, umfweni amashiwi ya kwa Shikulu Mulopwe Yehova: b Shikulu Mulopwe Yehova asosa ku mpili na ku tupili, c ku milonga na ku mipokapoka ati: “Moneni! nkaleta pali imwe ulupanga, no konaula ififulo fyenu ifya kupepelapo. d 4 Ifiipailo fyenu fikonaulwa e ne fya kufutumwinapo ifyanunkila fikatobaulwa, abo nkepaya ku lupanga bakawila pa ntanshi ya tulubi twenu utwa bunani. f 5 Nkabika ne fitumbi fya bana ba kwa Israele ku ntanshi ya tulubi twabo utwa bunani, no kusalanganya amafupa yenu ukushingulusha ifiipailo fyenu. g 6 Mu mekalo yenu yonse h imisumba ikaba ifibolya i ne fifulo fya kupepelapo fikonaulwa, j pa kuti fikabe ifyabongoloka ne fiipailo fyenu fikonaulwe no kutobaulwa k no tulubi twenu utwa bunani tukalobe l ne fya kufutumwinapo ifyanunkila fikonaulwe m ne fyo mwapanga fikalofiwe. 7 Na baipaiwa bakawa mu kati kenu, n na imwe mukeshiba ukuti nine Yehova. o 8 “ ‘ “Kabili ilyo cikacitika nkaleka kukashalepo bamo abakapusuka ku lupanga mu nko, ilyo mukasalanganina mu fyalo. p 9 Na bantu benu abakapusuka bakanjibukisha mu nko umo bakasendwa bunkole, q pantu nalikalipe pa mulandu wa mitima yabo iya bucilende iyataluka kuli ine r na pa mulandu wa menso yabo ayakonka utulubi twa bunani s ku kucita bucilende; kabili bakaipata abene no kumfwa insoni pa fibi bacita mu fya bunani fyabo fyonse. t 10 Kabili bakeshiba ukuti nine Yehova; nshasoseele apa fye u ilyo natile nkacita kuli bena ububi ubu.” ’ v 11 “Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati, ‘Toota amapi w no kuuma ulushindo pa nshi no kuti-

ICIPA. 6 a Ek 20:46 Ek 21:2 Ek 33:28 Ek 36:1 b Mk 6:2 c Ye 3:23 Ye 17:3 d Le 26:30 e Es 27:9 f Le 26:30 1Is 13:2 Ye 16:18 Ek 8:10 g Ye 8:2 h Ye 9:19 Ye 32:29 i Es 32:14 Ye 2:15 Mk 3:12 j Ye 17:3 Ek 16:39 k Ho 10:2 l Mk 1:7 m Es 17:8 n Ye 14:18 o Ek 7:4 p Ye 30:10 Ye 44:28 Ek 14:22 q Amg 30:1 Am 137:1 Ek 12:16 Sek 10:9 r Am 78:40 Es 7:13 Es 63:10 s Imp 15:39 Ek 20:7 t Es 64:6 Ek 20:43 Ek 36:31 u Es 46:10 Es 55:11 v Ek 14:23 Ek 33:29 Da 9:12 Sek 1:6 w Ek 21:14



















Ku Kulyo Yoe 1:15 Ye 15:2 Ye 16:4 Ye 24:10 Ek 5:12 e Da 9:7 f Isb 4:22 Ek 5:13 g Ek 12:15 Ek 38:23 h Ek 6:4 i Ye 8:2 j Amg 12:2 Es 65:7 Ye 2:20 Ek 20:28 k Ye 3:6 Ho 4:13 l 1Is 14:23 m Es 57:5 n Es 65:3 o Es 5:25



















a b c d

ICIPA. 7 p Ams 8:2 q Ek 5:13 r Imp 32:23 Ye 40:3 Ek 18:30 Ek 33:20 Ro 2:6

ESEKIELE 6:3–7:6

la: “Iye!” pa mulandu wa fya bunani fyonse ifya ba mu ng’anda ya kwa Israele, a pantu ku lupanga, b ku cipowe c na ku cikuko e ko bakawila. d 12 Lelo aba kutali, e bakafwa ku cikuko; aba mupepi, bakafwa ku lupanga; na bakashalapo abacingililwa, bakafwa ku cipowe, kabili nkapwishisha ubukali bwandi pali bena. f 13 Kabili mukeshiba ukuti nine Yehova, g ilyo abo nkepaya muli imwe bakaba pa kati ka tulubi twenu utwa bunani, h ukushinguluka ifiipailo fyenu, i pa kapili konse akasansama, j na pa muulu wa mpili k na mwi samba lya muti onse uwalelema l na mwi samba lya cimuti conse icapikana, m konse uko bapeelela ifyanunkila ku tulubi twabo utwa bunani. n 14 Kabili nkatambalika ukuboko kwandi ku kubalwisha o no kulenga icalo ukuba icibolya, ukuba icibolya ukucila na pa matololo ya ku Dibla, mu mekalo yabo yonse. Na bo bakeshiba ukuti nine Yehova.’ ” icebo ca kwa Yeho7 Kabili va caishile kuli ine aciti: 2 “We mwana wa muntu, ifi e fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosela icalo ca kwa Israele, ‘Impela, yaisa impela pa calo fye conse. p 3 Nomba impela naisa pali iwe, q kabili nkatuma ubukali bwandi pali iwe, kabili nkakupingula ukulingana ne mibele yobe r no kukukanda pa fya bunani fyobe fyonse. 4 Amenso yandi tayakakwikatilwe ubulanda, s kabili nshakakulangulukile, pantu nkakukanda pa mibele yobe, kabili nkakukandila pa fya bunani fyobe ifyaba mu kati kobe; t e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova.’ u 5 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Ububi, ububi ubwaibela, moneni! buleisa. v 6 Impela s Ye 13:14; Ek 5:11; Ek 8:18; Ek 9:10; Sek 11:6; t Ye 16:18; Ek 11:21; Ek 16:43; u Ek 6:13; v 2Is 21:12; Da 9:12.

ESEKIELE 7:7-26

Bakapoosa indalama. Itempele lyakowela

ileisa. a Impela ileisa; ikamupumikisha. Mona! Ileisa. b 7 Icisote ca bucushi cikesa pali iwe, we mwikashi wa mu calo, inshita ikafika, bwapalama ubushiku. c Kuli icimfulunganya, kabili te kuwelesha kwa mu mpili. 8 “ ‘Nomba nalaswa mpongolwele icipyu candi pali iwe, d no kupwishisha ubukali bwandi pali iwe, e kabili nkakupingula ukulingana ne mibele yobe f no kukukanda pa fya bunani fyobe fyonse. 9 Amenso yandi tayakakwikatilwe ubulanda g kabili nshakakulangulukile. h Nkakukanda ukulingana ne mibele yobe, ne fya bunani fyobe fikaba mu kati kobe; i e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova neulemuma. j 10 “ ‘Mona! Ubushiku! Mona! Buleisa. k Icisote ca bucushi cileisa. l Inkonto yabalula. m Ukuituntumba kwapuuka. n 11 Ubunkalwe bwamena bwaba inkonto ya kukandilako abacita ifyabipa. o Bena, ne fyuma fyabo, na bene, te kuti baituule, ba fye. 12 Inshita ikafika, ubushiku bukafika. Uushita esamwa; p uushitisha, eloosha, pantu ubukali bwaisa pali cinkupiti onse uwa mu calo. 13 Pantu uushitisha takabweshe ico ashitisha, ilyo bacili no mweo; pantu icimonwa ca kuli cinkupiti wa kwa Yuda onse. Takuli uukabwela, kabili bonse tabakapusushe imyeo yabo ku membu shabo. 14 “ ‘Nabalisha ipenga q kabili bonse nabaiteyanya, lelo tapali uuleya ku bulwi, pantu ubukali bwandi buli pali cinkupiti r onse uwa mu musumba. 15 Pa nse pali ulupanga, s mu kati muli icikuko ne cipowe. t Uuli mu mpanga akafwa ku lupanga, na bali mu musumba, icipowe ne cikuko fikabalofya. u 16 Na bakapusuka muli bena bakafulumuka v no kuba nge nkunda

ICIPA. 7 a Ye 44:27 b Ek 21:25 Ek 39:8 c Ek 12:23 Sef 1:14 d 2Im 34:21 Ek 36:18 e Ye 7:20 f Yb 34:11 Ek 18:30 Ga 6:7 g Ye 13:14 h Ye 15:5 i Ek 11:21 Ek 16:43 j Es 66:6 Ek 33:29 k Sef 1:14 l Ek 7:7 m Es 10:5 n Ye 50:31 o Es 59:6 Ye 6:7 Mk 6:12 p Sef 1:18 q Ye 4:5 Ye 6:1 r Ye 7:20 Ye 12:12 s Le 26:25 t Amg 32:25 Ye 21:9 Ye 27:13 Isb 1:20 u Ye 14:18 Ye 15:2 Ek 5:12 v Esr 9:15 Es 1:9 Es 37:31 Ek 6:8



















Ku Kulyo a Es 38:14 Es 59:11 Na 2:7 b Es 13:7 Ye 6:24 c Ek 21:7 d Es 3:24 Es 15:3 Ye 48:37 Ams 8:10 e Am 55:5 f Ye 3:25 g Es 22:12 h Amp 11:4 Sef 1:18 i Ek 14:3 Ek 44:12 j 2Is 17:12 2Is 21:7 Ek 6:4 k Ye 7:30 Ye 32:34 l Amg 27:15 Ye 7:14 Isb 1:17 Ho 9:10 m 2Im 36:19 n Ye 18:17 o Amg 28:29 2Im 36:19 Isb 1:10 p Ye 27:2 Ye 39:7 Ye 40:1 Isb 3:7 Na 3:10 q 2Is 21:16 2Is 24:4 Ye 2:34 Ye 22:17 Ek 9:9 Ek 11:6 Ho 4:2

1064

sha mu mipokapoka pa mpili, a bonse balelila, cila muntu pa mulandu wa membu shakwe. 17 Kumfwa amaboko yonse, yakatompoka; b na menshi yakalakonkoloka mu makufi yonse. c 18 Bakaka insamu1 d mu misana, kabili batutuma; e na pa finso fyonse pali insoni f na pa mitwe yabo yonse pali amapala. g 19 “ ‘Bakapoosa silfere yabo mu misebo, na golde yabo ikaba ica bunani. Silfere yabo na golde tafyakabapokolole mu bushiku bwa bukali bwa kwa Yehova. h Tabakekushe imyeo yabo nangu ni nda shabo, pantu e filenga balebembuka. i 20 Baituntumbila pa cintu ica kubalenga ukuyemba; kabili bapangilako ifilubi fyabo ifya bunani, j ifya bunani fyabo. k E mulandu wine nkacilengela ukuba ica bunani. l 21 Kabili nkacipeela mu minwe ya bambi bambi ukuti basampe na ku babifi ba pe sonde ukuti bacipokolole, m na bo bakacikowesha. 22 “ ‘Kabili nkafumya icinso candi kuli bena, n na bo bakakowesha icifulo candi icafisama, kabili ifipondo fikengilamo no kucisaalula. o 23 “ ‘Pangeni umunyololo, p pantu icalo caisulamo ubupingushi bwa kwipaisha abantu q no musumba wine waisulamo ubunkalwe. r 24 Kabili nkaleta ababipisha aba mu nko, s na bo bakapoka amayanda yabo, t nkapwisha icilumba ca bakosa, u no mwa mushilo mwabo mukakowela. v 25 Bakaba inkumbabulili, kabili bakafwaya umutende lelo tabakausange. w 26 Kukesa ubucushi pa bucushi, x kabili kukaba imbila sha r Es 59:6; Mk 2:2; s Amg 28:50; Ek 21:31; Hab 1:6; t Ye 6:12; Isb 5:2; u Es 5:14; v Ek 21:2; w Es 57:21; Ye 8:15; x Le 26:28; Amg 32:23; Ye 4:20.

Ek 7:181 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

1065

Amona ifya bunani mwi tempele

bulanda, na bantu bakafwaya icimonwa kuli kasesema, a shimapepo takalesambilisha abantu ifunde na bakalamba tabakalepanda abantu amano. b 27 Imfumu ikaloosha; c ne ntungulushi ikaba no bulanda, d na maboko ya bantu ba mu calo yakatutuma pa mulandu wa kusakamikwa. Nkacita kuli bena ukulingana ne mibele yabo, e kabili nkabapingula ukulingana ne mipingwile yabo; f e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova.’ ” g Nomba mu mwaka walenga mutanda (6), mu mweshi walenga mutanda, pa bushiku bwalenga shisano ubwa uyu mweshi, naikele mu ng’anda yandi na bakalamba ba mu Yuda baikele ku cinso candi, h kabili ukuboko kwa kwa Shikulu Mulopwe Yehova kwawilile pali ine. i 2 Awe nalimwene, kabili moneni! kwali uwalemoneka ngo mulilo; j ukutula mu musana ukwisa mwi samba alemoneka ngo mulilo, k kabili ukutula mu musana no kuya pa muulu kwali icalebeeka nge cela casakanamo silfere na golde. l 3 E lyo atambalike icalemoneka ngo kuboko m no kunjimisha ku mushishi wa ku mutwe wandi, no mupashi n wansendele pa kati ka calo no muulu no kuntwala ku Yerusalemu mu fimonwa fya kwa Lesa, o ku mwinshi wa mpongolo ya mu kati p iyalosha ku kapinda ka ku kuso, umwaikala icimpashanya ca bufuba icilenga ubufuba. q 4 Kabili moneni! e kwali ubukata bwa kwa Lesa wa kwa Israele, r ubwalemoneka ngo bukata namwene mu mpanga iyabatama. 5 E lyo atile kuli ine: “We mwana wa muntu, inwina amenso yobe ku kapinda ka ku kuso.” Awe nainwinine amenso ku kapinda ka ku kuso, kabili moneni! lubali ku kapinda

8

ICIPA. 7 a Ye 21:2 Ye 37:17 b 1Is 21:11 Am 74:9 Ye 18:18 Isb 2:9 Ek 20:3 c Ye 52:10 d Ek 19:1 e Yb 34:11 Ro 2:6 f Es 3:11 Mt 7:2 Yak 2:13 g Ek 6:13



















ICIPA. 8 h Ek 14:1 Ek 20:1 i Ek 1:3 Ek 3:22 j Ek 1:27 k Da 7:9 l Ek 1:4 Ek 1:27 m Ek 2:9 Da 5:5 n Ek 3:14 He 1:7 o Ek 40:2 p Ye 20:2 Ek 9:2 q Ukf 20:5 Amg 32:16 Yos 24:19 Am 78:58 r Ukf 40:34 Ek 1:28



















Ku Kulyo a Ek 7:20 b 2Im 36:14 c Am 78:60 Ye 26:6 d Ye 23:24 He 4:13 e Ye 7:10 f Ukf 20:4 Amg 4:18 g Le 11:10 Imi 10:12 Ro 1:23 h 2Is 23:24 i Ukf 24:1 Imp 11:16 j 2Is 22:3 2Is 25:22 2Im 34:8 Ye 26:24 k 2Im 26:16 Ye 7:9 Ek 16:18 l Yb 24:16 Yh 3:19 m Am 73:11 Am 94:7 Es 29:15 Ek 9:9 n Ye 9:3

ESEKIELE 7:27–8:14

ka ku kuso aka mpongolo kwali icimpashanya icilenga ubufuba a pa mwinshi. 6 E lyo atile kuli ine: “We mwana wa muntu, bushe wamona ifya bunani ifyabipisha ifyo balecita, b ifyo aba mu ng’anda ya kwa Israele balecita pano pa kuti ntaluke ukufuma umwa mushilo mwandi? c Walamona ifya bunani ifyabipisha na fimbi.” 7 Awe antwele ku mwinshi wa lubansa, kabili naliloleshe, moneni! kwali icipunda mu cibumba. 8 E lyo anjebele ati: “We mwana wa muntu, tula mu cibumba.” d Awe natulile mu cibumba, kabili moneni! kwali umwinshi. 9 E lyo anjebele ati: “Ingila no kumona ifya bunani ifyabipa ifyo balecita pano.” e 10 Awe nalingiile no kumona, kabili moneni! kwali ifimpashanya f fyonse ifya fikulika ne fya finama fya muselu, g no tulubi twa bunani tonse utwa ba mu ng’anda ya kwa Israele, h ifyo balenga pa cibumba ukushinguluka konse konse. 11 Kabili abantu amakumi cinelubali (70) i aba mu bakalamba ba mu ng’anda ya kwa Israele, na Yaasania mwana Shafani j pa kati kabo, baiminine pa ntanshi ya fiko, umo umo ne cifutumwino mu minwe yakwe, ne cena cisuma icalefuma pa fyanunkila calefutumuka. k 12 E lyo atile kuli ine: “We mwana wa muntu, bushe wamona ifyo abakalamba ba mu ng’anda ya kwa Israele balecita mu mfifi, l cila muntu mu muputule wakwe umwaba ifyo balenga? Pantu baletila, ‘Yehova tatumona. m Yehova alisha icalo.’ ” 13 Kabili anjebele ati: “Walamona na fimbi ifya bunani ifyabipisha ifyo balecita.” n 14 Awe antwele ku mwinshi wa mpongolo ya ng’anda ya kwa Yehova, iyabela lwa ku kapinda ka ku kuso, kabili moneni! kwali

ESEKIELE 8:15–9:10 abanakashi nabekala, baleloosha lesa Tamusi. 15 E lyo anjebele na kabili ati: “We mwana wa muntu, bushe wamona? Walamona na fimbi ifya bunani ifyabipisha a ifyo balecita ifyacila pali ifi.” 16 Kabili antwele mu lubansa lwa mu kati ulwa ng’anda ya kwa Yehova, b kabili moneni! pa mwinshi we tempele lya kwa Yehova, pa kati ka muputule wa kwingililapo ne ciipailo, c pali abantu nalimo amakumi yabili na basano (25) d nabafutatila itempele lya kwa Yehova e ne finso baloseshe ku kabanga, kabili balepepa akasuba ku kabanga. f 17 E lyo anjebele ati: “We mwana wa muntu, bushe wamona? Bushe mulandu unono ku ba mu ng’anda ya kwa Yuda ukucita ifya bunani ifyo balecita pano, ukuti besushe ububifi g mu calo no kuti bankalifye na kabili, kabili mona, balelosha akamusambo ku myona yandi? 18 E ico na ine nkabemina mu bukali. h Amenso yandi tayakabekatilwe ubulanda, kabili nshakabalangulukile. i Kabili bakapunda mu matwi yandi ne shiwi ilikalamba, lelo nshakomfwe iyo.” j lyo abilikishe kuli ine ne 9 Eshiwi ilikalamba, ati: “Nabapalame aba konaula umusumba, cila muntu ne canso cakwe ica konawilako mu minwe yakwe!” 2 Kabili moneni! kwali abaume mutanda (6) abaleisa ukufuma ku nshila ya ku mpongolo ya pa muulu k iyalosha ku kapinda ka ku kuso, cila muntu ne canso cakwe ica kutobawilako mu minwe yakwe; kabili kwali no muntu umo mu kati kabo uwafwele insalu iisuma, l kabili mu musana wakwe mwali ico kalemba abikamo inki, kabili baingile no kwiminina ku mbali ya ciipailo ca mukuba. m

Ukushila akashilwa pa mpumi ICIPA. 8 2Im 36:14 2Im 4:9 Yoe 2:17 Ek 11:1 1Is 8:29 Ye 2:27 Ye 32:33 f Amg 4:19 Amg 17:3 2Is 17:16 2Is 23:5 Yb 31:26 Ye 8:2 Ye 44:17 g Ukt 6:13 2Is 21:16 Ye 19:4 Ek 9:9 Sef 1:9 h Ek 5:13 i Ek 5:11 Ek 7:9 Ek 9:10 j Amp 1:28 Es 1:15 Ye 11:11 Ye 14:12 Mk 3:4 Sek 7:13



















a b c d e

ICIPA. 9 k Ye 20:2 Ek 8:3 l Le 16:4 m 2Im 4:1 2Im 7:7



















Ku Kulyo a Ek 3:23 Ek 8:4 Ek 11:22 b Ukt 3:24 c Ek 10:4 d Uks 19:8 e Am 119:53 Am 119:136 2Ko 12:21 2Pe 2:8 f Ek 5:11 Ek 8:6 g Ukf 32:27 Ek 7:4 h 2Im 36:17 i Ukf 12:23 Yos 2:18 Uks 9:4 j 2Is 25:18 Ye 25:29 1Pe 4:17 k Ek 8:11 l 2Im 36:17 Isb 2:21 m Imp 14:5 Imp 16:45 n Ye 4:10 Ek 11:13 o Ukt 18:23 p Ye 11:10 q Amg 31:29 2Is 17:7 2Im 36:14 Es 1:4 r 2Is 21:16 Ye 2:34 Ek 24:9 Mt 23:30 s Ek 22:29 t Ek 8:12 u Am 10:11 Es 29:15 v Ek 7:4 Ek 8:18 w Ek 5:11

1066

3 Lelo ubukata bwa kwa Lesa wa kwa Israele, a bwalifumine pa muulu wa bakerubi b apo bwali no kuya ku mwinshi wa ng’anda, c kabili abilikishe ku wafwele insalu iisuma, d uo mu musana wakwe mwali ico kalemba abikamo inki. 4 E lyo Yehova amwebele ati: “Pita mu musumba, mu Yerusalemu, no kushila akashilwa pa mpumi sha bantu abateta no kuliliishika e pa fya bunani ifilecitwa mu kati ka uko.” f 5 Na ba bambi abebele ninshi ndeumfwako ati: “Piteni mu musumba mulemukonka kabili komeni abantu. Mwileka amenso yenu yekatwe ubulanda, kabili mwilangulukila iyo. g 6 Ipayauleni no kulofya abaume abakote, abalumendo na bakashana, abana na banakashi. h Lelo mwipalama pa muntu onse uwashilwapo akashilwa, i kabili mutampile apa mushilo pandi.” j Awe batampile pa bakote abali pa ntanshi ya ng’anda. k 7 Asosele kuli bena kabili ati: “Kowesheni ing’anda na mu mansa sha iko isushenimo abaipaiwa. l Kabiyeni!” Na bo baliile no kukoma abantu mu musumba. 8 Nomba ilyo balekoma abantu, ine nalipuswike, kabili nawile ubukupeme m nalapunda no kutila: “Iye, n mwe Shikulu Mulopwe Yehova! Bushe muleonaula abashalapo bonse aba mu bena Israele ilyo mulepongolwela ubukali bwenu pali Yerusalemu?” o 9 Na o anjaswike ati: “Imembu sha ba mu ng’anda ya kwa Israele na Yuda p nashibipisha icine cine, q ne calo caisulamo imilopa r no musumba waisulamo ifyabipa; s pantu batila ‘Yehova alisha icalo, t kabili Yehova tamona.’ u 10 Na ine amenso yandi tayaikatwe ubulanda, v kabili nshalangulukile. w Imi-

1067

Imipeto 4. Itungululwa no mupashi

bele yabo nkaibika pa mitwe yabo.” a 11 Kabili moneni! ulya muntu wafwele insalu iisuma, uo mu musana wakwe mwali ico kalemba abikamo inki, abweseshe amashiwi, ati: “Nincita filya fine fye munjebele.” b Awe nalitwalilile ukulolesha, kabili moneni! pa capala icintamba c icali pa mutwe wa bakerubi pali icapala ilibwe d lya safiri, icalemoneka nge cipuna ca bufumu, e icali pa muulu wabo. 2 E lyo asosele ku muntu wafwele insalu iisuma, f no kutila: “Ingila pa kati ka mipeto, g mwi samba lya bakerubi, kabili isusha mu ndupi shobe amalashah yaleaka pa kati ka bakerubi no kupoosa pa musumba.” i Na o alingile ndemonako na menso. 3 Kabili bakerubi baiminine ku kulyo kwa ng’anda ilyo uyo muntu aingile, ne kumbi lyaiswile mu lubansa lwa mu kati. j 4 E lyo ubukata bwa kwa Yehova k bwaimine ukufuma pali bakerubi ukuya ku mwinshi wa ng’anda, ne ng’anda panono panono yaiswilemo ikumbi, l no lubansa na lo lwaiswilemo ukubeeka kwa bukata bwa kwa Yehova. 5 Ne congo ca mapindo ya bakerubi m caumfwikike ukufika na ku lubansa lwa ku nse, nge congo ca kwa Lesa Wa Maka Yonse ilyo asosa. n 6 Nomba ilyo aebele uyo muntu wafwele insalu iisuma ati: “Buula umulilo pa kati ka mipeto, ukufuma pa kati ka bakerubi,” e lyo aingile no kwiminina lubali ku mupeto. 7 E lyo kerubi atambalike ukuboko ukufika ku mulilo o uwali pa kati ka bakerubi, p alapulapo no kuubika mu ndupi sha ulya muntu wafwele insalu iisuma, q na o alibuulile no kufuma. 8 Kabili kuli bakerubi kwali icalemoneka ngo kuboko kwa muntunse

10

ICIPA. 9 a Amg 32:41 2Im 6:23 Ek 11:21 He 10:30 b Ukt 6:22 Ukf 39:32



















ICIPA. 10 c Ek 1:22 d Ek 1:26 Uks 4:3 e Es 6:1 Uks 4:2 f Ek 9:2 g Ek 1:16 h Ek 1:13 i 2Is 25:9 Am 120:4 Am 140:10 Uks 8:5 j Ek 9:3 k Ek 1:28 l Ukf 40:35 1Is 8:10 2Im 5:13 Ek 43:5 m Ek 1:24 Ek 11:22 n Am 29:3 Yh 12:28 Yh 12:29 o Isb 2:4 Isb 4:11 p Ek 1:13 q Ek 9:2



















Ku Kulyo a Ek 1:8 b Ek 1:15 c Ek 1:16 d Ek 1:17 Ek 1:20 e Ek 1:18 Uks 4:6 Uks 4:8 f Ek 1:6 g Ek 1:10 Uks 4:7 h Uks 8:13 i Ek 11:22 j Ek 1:3 Ek 43:3 k Ek 1:19 l Ek 1:21 m Ek 1:20 n Yb 27:3 o 1Is 8:11 2Im 7:3 Ek 1:28 Ek 9:3 p Ek 10:4 Ek 11:23 q Ek 11:22

ESEKIELE 9:11–10:19

mwi samba lya mapindo yabo. a 9 Nalitwalilile ukulolesha kabili moneni! kwali imipeto ine mu mbali ya bakerubi, umupeto umo ku lubali lwa kwa kerubi umo no mupeto umo ku lubali lwa kwa kerubi umbi, b ne mipeto yalemoneka iyabeeka kwati libwe lya krusoliti. 10 Kabili yonse ine (4) yali iyapalana, yalemoneka kwati mupeto uuli mu kati ka mupeto ubiye. c 11 Ilyo yaya, kuti yalola ku mbali shine. Tayalealukila kumbi, pantu ukwalola umutwe, e ko yaleya. Tayalealukila kumbi ilyo yaleya. d 12 Kabili imibili yabo yonse ne numa shabo ne minwe yabo na mapindo yabo ne mipeto fyaiswilemo amenso monse monse. e Kwali umupeto ku mbali ya kwa kerubi umo na umo. 13 Kumfwa ulwa mipeto, naumfwile babilikisha kuli yena abati, “We mipeto, shingulukisha!” 14 Umo umo ali ne finso fine. f Icinso ca ntanshi cinso ca kwa kerubi, ne cinso ca cibili cinso ca muntunse, g ne cinso ca citatu cinso ca nkalamo, ne cinso ca cine cinso ca kwa kapumpe. h 15 Kabili bakerubi baliimine i—e fya mweo fimo fine namwene ku mumana wa Kebari j— 16 kabili ilyo bakerubi baya, imipeto yaleba ku lubali lwabo; k bakerubi nga baimya amapindo pa kuti beme ukufuma pa calo, imipeto taya-alukile kumbi ukufuma ku lubali lwabo. l 17 Ilyo baiminina shilili, yaleiminina shilili; ilyo baima, m na yo yaleima na bo, pantu umupashi wa fya mweo wali mu mipeto. n 18 Kabili ubukata o bwa kwa Yehova bwafumine pa muulu wa mwinshi wa ng’anda no kuyaiminina pa muulu wa bakerubi. p 19 Nomba bakerubi baimishe amapindo yabo no kwima ukufuma pa calo q ndemonako na

ESEKIELE 10:20–11:16

Impoto iikalamba. Ababi bakafwa

menso. Ilyo baleya, imipeto na yo yali mupepi na bo; e lyo baileiminina ku mwinshi wa ku kabanga uwa mpongolo ya ng’anda ya kwa Yehova, no bukata bwa kwa Lesa wa kwa Israele bwali pali bena, ukufuma mu muulu. 20 Ifi e fya mweo a namwene mwi samba lya kwa Lesa wa kwa Israele ku mumana wa Kebari, b e fyo naishibe ukuti kanshi ni bakerubi. 21 Kumfwa ulwa bakerubi, c umo na umo ali ne finso fine kabili umo na umo ali na mapindo yane, ne fyalemoneka nga maboko ya muntunse mwi samba lya mapindo yabo. 22 E lyo ifinso fyabo, fyalemoneka nga filya fine d finso namwene ku mumana wa Kebari. Umo na umo kuti aya ukwalolele icinso cakwe. e f

Kabili umupashi walinji11 mishe no kuntwala ku g

mpongolo ya ku kabanga h iya ng’anda ya kwa Yehova iyalosha ku kabanga, kabili moneni! pa mwinshi wa mpongolo pali abantu amakumi yabili na basano (25), i na pa kati kabo namwenepo Yaasania mwana Asuri na Pelatia mwana Benaya, bacilolo ba bantu. j 2 E lyo Lesa anjebele ati: “We mwana wa muntu, aba e bantu balepanga ukucita ububi no kupanda amano ayabipa pali uno musumba; k 3 abaletila, ‘Bushe inshita ya kukuula amayanda taili mupepi? l Uno musumba ni mpoto iikalamba, m e lyo ifwe tuli munofu mu kati.’ 4 “E ico sesema pali bena. Sesema, we mwana wa muntu.” n 5 E lyo umupashi wa kwa Yehova wawile pali ine, o kabili anjebele ati: “Sosa auti, ‘Yehova asosa ati: p “Imwe mwasosele ifyalungama, mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele; ne fiima mu mitima yenu, nalifishiba. q 6 Mwafusha ifitumbi fya baipaiwa muli uno musumba, na mu misebo ya uko mwaisusha-

ICIPA. 10 Ek 1:22 Ek 1:1 Ek 1:8 Ek 1:10 Ek 1:12 Ek 10:11



















a b c d e

ICIPA. 11 f He 1:7 g Ek 3:12 Ek 8:3 2Ko 12:2 h Ek 10:19 i Ek 8:16 j Es 1:23 Ek 22:27 Ho 5:10 k Es 30:1 Mk 2:1 l Ek 12:22 2Pe 3:4 m Ye 1:13 Ek 24:3 n Es 58:1 Ek 3:17 Ek 20:46 Ek 21:2 o Imp 11:25 1Sa 10:6 Ek 2:2 Ek 3:24 Mk 3:8 2Pe 1:21 p 1Is 22:14 Ye 1:7 q Ek 20:32 He 4:13



















Ku Kulyo a 2Is 21:16 Ye 2:34 Ek 7:23 Ek 22:4 Mt 23:35 b Mk 3:3 c Ye 1:13 Ek 24:6 d Ye 52:27 e Ye 38:19 Ye 42:14 f Ye 44:12 1Te 2:16 g Amg 28:36 Am 106:41 Ye 39:6 h Ek 5:8 Ek 16:41 Yu 15 i 2Is 25:21 2Im 36:17 Ye 52:10 j 1Is 8:65 2Is 14:25 Ye 52:27 k Am 9:16 Ek 6:13 l Ye 1:13 m Ukf 19:8 Le 26:40 1Is 11:33 Esr 9:7 Neh 9:34 Ek 20:16 n Amg 12:30 2Is 21:2 2Im 28:3 Am 106:35 Ek 8:10 o Amp 6:15 Imi 5:5 p Am 119:120 q Ek 9:8 r Amg 9:19 s Es 66:5

1068

mo ifitumbi fya baipaiwa.” ’ ” a 7 “E ico, Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati, ‘Abaipaiwa abo mwabika mu kati ka uko, e munofu, b no musumba e mpoto; c kabili nkamufumya mu kati ka uko.’ ” d 8 “ ‘Mulatiina ulupanga, e kabili nkaleta ulupanga pali imwe,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. f 9 ‘Kabili nkafumya imwe mu kati ka uko no kumupeela mu minwe ya bambi bambi g no kumupingula. h 10 Mukawa ku lupanga. i Pa mupaka wa kwa Israele j e po nkamupingwila; e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova. k 11 Umusumba tawakabe impoto iikalamba, l na imwe tamwakabe umunofu mu kati ka uko. Nkamupingwila ku mupaka wa kwa Israele, 12 e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova, pantu mu fipope fyandi tamwaendamo no bupingushi bwandi tamwakonka, m lelo mwacita ukulingana no bupingushi bwa nko ishamushinguluka.’ ” n 13 Nomba ilyo fye napwishishe ukusesema, Pelatia mwana Benaya alifwile, o e lyo nawile ubukupeme no kulila ishiwi ilikalamba, p no kutila: “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova! q Bushe mulelofya bonse abashalapo ba kwa Israele?” r 14 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine kabili, aciti: 15 “We mwana wa muntu, bamunonko, s bamunonko, balupwa lobe, na bonse aba mu ng’anda ya kwa Israele, bonse fye, e bo abekashi ba mu Yerusalemu baeba abati, ‘Talukeni kuli Yehova. Ni kuli ifwe icalo capeelwa; capeelwa kuli ifwe’; t 16 e ico soseni amuti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Nangu nalibatalusha ukufika ukutali mu nko, kabili nangu nalibasalanganit Ek 33:24.

1069

Umupashi uupya. Ifipe fya bunkole

shisha mu fyalo fimbi, a nkaba icubo cabo pa nshita inono mu fyalo ifyo bayamo.” ’ b 17 “E ico, sosa auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Kabili nkamulonganya ukufuma mu bantu na bantu no kumulonganika ukufuma mu fyalo umo mwasalanganina, no kumupeela icalo ca Israele. c 18 Bakesa mu calo no kufumyamo fyonse ifya muselu ne fya bunani fyonse. d 19 Kabili nkabapeela umutima umo, e nkabika no mupashi upya mu kati kabo; f nkafumya muli bena umutima wakosa nge libwe g no kubapeela umutima wanaka ngo munofu, h 20 pa kuti bakende mu fipope fyandi no kukonka ubupingushi bwandi no kubucita; i no kuti bakabe abantu bandi j na ine nkabe Lesa wabo.” ’ k 21 “ ‘ “Lelo abo imitima yabo ile-enda mu fya bunani fyabo na mu fya muselu fyabo, l nkabika imibele yabo pa mitwe yabo,” e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.’ ” m 22 E lyo bakerubi n baimishe amapindo yabo, ne mipeto yali mupepi na bo, o no bukata p bwa kwa Lesa wa kwa Israele bwali pa muulu wabo. q 23 Kabili ubukata bwa kwa Yehova r bwaimine ukufuma pa kati ka musumba no kuyaiminina pa lupili s lwaba ku kabanga ka musumba. t 24 No mupashi u walinjimishe v mpaka wantwala ku Kaldi kuli bankole, w mu cimonwa ca mu mupashi wa kwa Lesa; ne cimonwa namwene calimine ukufuma pali ine. 25 E lyo natendeke ukweba bankole ifintu fyonse ifya kwa Yehova ifyo anengele ukumona. x icebo ca kwa Yeho12 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, uleikala mu ba mu ng’anda ya bacipondoka, y abakwata amenso lelo tabamona, z abakwata ama-

ICIPA. 11 a Le 26:44 Amg 30:3 2Is 24:15 Am 44:11 Ye 24:5 Ye 30:11 Ye 31:10 b Am 31:20 Am 90:1 Am 91:9 Amp 18:10 c Es 11:11 Ye 30:10 Ye 32:37 Ek 20:42 Ek 34:13 Ek 36:24 Ek 37:12 Ams 9:14 d Ek 37:23 e 2Im 30:12 Ye 24:7 Ye 32:39 f Am 51:10 Ye 31:33 Ye 32:39 Ek 36:31 Ef 4:23 g Es 48:4 Sek 7:12 Mko 10:5 Ro 2:5 h Ek 36:26 i Am 105:45 j Ye 11:4 k Ek 14:11 l Ye 17:9 m Ek 9:10 Ek 22:31 n Ek 9:3 Ek 10:2 o Ek 1:19 Ek 10:19 p 1Is 8:11 2Im 7:3 q Ek 10:18 r Ek 8:4 Ek 9:3 Ek 10:4 Ek 43:4 s Sek 14:4 Mt 24:3 Imi 1:12 t Ek 43:2 u Ek 8:3 He 1:7 v 2Ko 12:2 w Am 137:1 x Ek 2:7



















ICIPA. 12 y Ek 2:3 Ek 3:26 z Es 6:9 Es 44:18 Mt 13:13



















Ku Kulyo a Ye 5:21 Ro 11:8 b Ek 2:5 c Es 1:2 d 2Im 36:20 Ye 52:11 e 2Is 25:4 Ye 39:4 f Ek 24:24 g Es 8:18 Ek 4:3 Ek 12:3 h Ukt 6:22 Ukf 39:32

ESEKIELE 11:17–12:11

twi lelo tabomfwa, a pantu ba mu ng’anda ya bacipondoka. b 3 Lelo iwe, we mwana wa muntu, uipekanishishe ifipe fya bunkole no kuya muli bunkole akasuba, ninshi balemonako, kabili uye muli bunkole ukufuma uko uli ukuya ku cifulo cimbi ninshi balemonako. Nalimo kuti batontonkanyapo, nangu bena ni ng’anda ya bacipondoka. c 4 E lyo ufumye ifipe fyobe nge fipe fya bunkole akasuba, ninshi balemonako, na iwe ufume icungulo ninshi balemonako, ifyo bafuma abaya muli bunkole. d 5 “Utule icibumba mu ng’anda yobe ninshi balemonako, epo ufifumishe. e 6 Ufisende pa kubeya ninshi balemonako. Ufifumye ilyo kwafiita. Uifimbe pa menso pa kuti wimona umushili, pantu nakulenga ukuba icishibilo f ku ba mu ng’anda ya kwa Israele.” g 7 Awe nacitile ifyo fine naebelwe. h Nafumishe ifipe fyandi, nge fipe fya bunkole, akasuba; na ku cungulo natulile icibumba ku minwe yandi. Ilyo kwafiitile nalififumishe. Nafisendele pa kubeya, ninshi balemonako. 8 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine ulucelo, aciti: 9 “We mwana wa muntu, bushe aba mu ng’anda ya kwa Israele, ing’anda ya bacipondoka, i tabakwipwishe abati, ‘Cinshi ulecita?’ 10 Bebe ati, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Kuli ubukombe bwaluma pa ntungulushi, j ubukombe pali Yerusalemu na pa ba mu ng’anda ya kwa Israele bonse abalimo.” ’ 11 “Sosa auti, ‘Ndi cishibilo k cenu. Ifyo nacita, e fyo bakabacita na bo. Bakasendwa, bakaya muli bunkole. l 12 Nomba intungulushi iili mu kati i Amg 31:27; Neh 9:26; Am 78:8; Ek 3:9; Ek 24:3; j Ye 21:7; Ek 21:25; k Ek 24:24; l Ye 15:2; Ye 20:6; Ye 44:30; Ye 52:15.

ESEKIELE 12:13–13:5

Ubupingushi bukesa, tabwakakokole

kabo, ikasenda ifipe pa kubeya ilyo kufiitile no kufuma; bakatula icibumba pa kuti bakafifumishepo. a Ikafimba pa menso pa kuti ikamona umushili.’ 13 Nkapoosa isumbu lyandi pali iyi ntungulushi, na yo ikekatwa mwi sumbu lyandi; b kabili nkaitwala ku Babiloni, ku calo ca bena Kaldi, c lelo tayakacimone; kabili kulya e ko ikafwila. d 14 Na bonse abaishinguluka ku kuyafwa, na mabumba ya bashilika ba iko, nkabasalanganishisha ku ncende shonse; e kabili nkasomona ulupanga no kubakonka. f 15 E lyo bakeshiba ukuti nine Yehova ilyo nkabasalanganishisha mu nko no kubasalanganishisha mu fyalo. g 16 Kabili nkaleka abantu ba mpendwa fye bakapusuke ku lupanga, h ku cipowe na ku cikuko, pa kuti bakalondolole ifya bunani fyabo i fyonse mu nko isho bakayamo; j na bo bakeshiba ukuti nine Yehova.” 17 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 18 “We mwana wa muntu, uletutuma pa kulya ifya kulya, na pa kunwa amenshi ulekanka kabili ulenwa nausakamana. k 19 Kabili usose ku bantu ba mu calo auti, ‘E fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa ku bekashi ba mu Yerusalemu abali mu mpanga ya kwa Israele l ati: “Bakasakamana pa kulya ifya kulya, na pa kunwa amenshi bakaba no mwenso, pa kuti icalo cibe icibolya umwabula akantu m pa mulandu wa bunkalwe bwa bonse abaikalamo. n 20 Ne misumba yaikalwamo ikonaulwa, o ne calo cikasanguka icibolya; p e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova.” ’ ” q 21 Icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine na kabili, aciti: 22 “We mwana wa muntu, nge yi nsoselo mwakwata mu Israele, r iya kutila ‘Papita inshi-

ICIPA. 12 a 2Is 25:4 Ye 39:4 Ye 52:7 b Yb 19:6 Am 66:11 Ye 52:9 Isb 1:13 Ek 17:20 Ek 19:8 Ek 32:3 Ho 5:1 Ho 7:12 Lk 21:35 c Ye 24:5 d 2Is 25:7 Ye 34:3 Ye 39:7 Ye 52:11 Ek 17:16 e 2Is 25:5 Ek 5:10 Ek 17:21 f Le 26:33 Ye 42:16 g Am 9:16 Ek 6:14 h Es 1:9 Es 10:22 Ek 6:8 Ro 9:27 i Ye 44:22 Ek 6:11 Ek 7:3 Ek 33:29 j Le 26:41 k Le 26:26 Am 80:5 l Ek 18:2 Ek 21:3 m Es 6:11 Sek 7:14 n Am 107:34 Ye 6:7 o Es 64:10 Ye 25:9 p Es 7:24 Ye 4:23 q Ek 6:13 r Ek 18:2



















Ku Kulyo a Es 5:19 Ams 6:3 b 2Pe 3:4 c Es 28:22 Ek 18:3 d Yoe 2:1 Sef 1:14 e Ek 13:23 f 1Is 22:11 Ye 14:14 Isb 2:14 g Es 14:24 Es 55:11 Isb 2:17 Da 9:12 Sek 1:6 h Uks 10:6 i Ye 16:9 Hab 1:5 j Es 5:19 Es 28:15 2Pe 3:4 k Ye 44:28 Ga 4:4 Uks 10:6 l Yos 23:14 Es 46:10 Es 55:11 m Ek 2:4



















ICIPA. 13 n Mk 3:5 Sef 3:4 2Pe 2:1

1070

ku ishingi a ne fya mu cimonwa tafyacitika”? b 23 E ico bebe auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati: “Ndi no kupwisha iyi nsoselo, tabakaisose na kabili mu Israele.” ’ c Lelo bebe auti, ‘Nashipalama inshiku, d no kufishiwapo kwa cimonwa conse nakupalama.’ 24 Pantu takwakabe na kabili icimonwa ca fye e nangu ukubuka kwa bumbimunda mu ng’anda ya kwa Israele. f 25 ‘ “Pantu ine, ne Yehova, nkasosa ico ndi no kusosa, na co cikacitika. g Tacakakokole na kabili, h pantu mu nshiku shenu, i mwe ba mu ng’anda ya bacipondoka, nkasosa icebo no kucicita,” e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.’ ” 26 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 27 “We mwana wa muntu, mona! aba mu ng’anda ya kwa Israele baletila, ‘Icimonwa ico alemona ca nshiku sha ku ntanshi sana, kabili ico alesesema ca nshita sha ku ntanshi sana.’ j 28 E ico bebe auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati: “ ‘Ifyebo fyandi tafyakakokole na kabili iyo. k Icebo ico nkasosa cikacitwa,’ l e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” ’ ” m icebo ca kwa Yeho13 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, sesemena bakasesema ba kwa Israele abalesesema, n kabili webe abalesesema ifyafuma mu mitima yabo auti, o ‘Umfweni icebo ca kwa Yehova. p 3 Shikulu Mulopwe Yehova atila: “We bulanda kuli bakasesema abapumbu, q abakonka ifya mu mitima yabo, r ilyo tapali ne co bamwene! s 4 Bakasesema bobe bali kwati ni bamumbwe bali mu fibolya, we Israele. t 5 Tamwakeminine pa fipunda fya mu o Ye 14:14; Ye 23:16; p Ams 7:16; q Amp 28:26; r Am 81:12; s Ye 23:32; t Uln 2:15; Ga 2:4; Ef 4:14.

1071

Yehova akalipila bakasesema ba bufi

cibumba ifyo batula ku kuficingilila, a nangu kukuulila aba mu ng’anda ya kwa Israele icibumba b ca musumba, pa kuti mulwe mu bushiku bwa kwa Yehova.” c 6 “Bamona ica fye no kubuka ifya bufi, d abaleti, ‘Aya e mashiwi ya kwa Yehova,’ ilyo Yehova umwine tabatumine, kabili bapembelela ukuti amashiwi yafikilishiwe. e 7 Bushe te ku cimonwa ca bufi ico mwamona, na ku kubuka kwa bufi uko mulelandapo, ilyo muleti, ‘Aya e mashiwi ya kwa Yehova,’ ilyo ne mwine nshasosa nangu cimo?” f 8 “ ‘E ico Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati: “ ‘Pantu mwasosa ica fye no kumona ubufi, e ico moneni, ndemulwisha,’ g e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” 9 Kabili ukuboko kwandi kuli pali bakasesema abamona ica fye no kubuka ifya bufi. h Mwi bumba lya bantu bandi i tabakekalililemo, na mu fyalembwa fya ba mu ng’anda ya kwa Israele tabakalembwemo, j na mu calo ca Israele tabakengilemo; k e lyo mukeshiba ukuti nine Shikulu Mulopwe Yehova, l 10 pa mulandu wa kuti nabalufya abantu bandi abati, “Kuli umutende!” ilyo takuli umutende, m balekuula icibumba, lelo baleicusha fye n abaleshingwilako impemba.’ o 11 “Eba abaleshingwilako impemba ati cikawa. Kukaba imfula iikalamba, na we mfula ya mabwe, ukaloka, no mwela wa nkuuka ukacilepula. p 12 Kabili moneni! icibumba cikawa. Bushe tabakasose kuli imwe abati, ‘Nge mpemba mwashingwileko ili kwi?’ q 13 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Na ine nkaleta umwela wa nkuuka pa mulandu wa cipyu candi, kabili mu bukali bwandi kukaba imfula ya maka, kabili pa mulandu wa bukali bwandi kukaba imfula ya

ICIPA. 13 a Am 106:23 b Ek 22:30 c Es 2:12 Yoe 1:15 d Ek 12:24 e Ye 29:31 f 2Pe 2:1 g Ek 21:3 Ek 22:28 h Ye 14:14 Ye 28:16 Ye 29:9 i Am 111:1 j Ukf 32:32 Neh 7:5 Am 69:28 k Ek 20:38 l Ek 6:13 Ek 11:10 m Es 57:21 Ye 6:14 Ye 8:11 n Am 127:1 o 2Im 18:12 Es 30:10 Ek 22:28 p Es 25:4 Es 27:8 Ek 38:22 q Ye 37:19



















Ku Kulyo a Hg 2:17 b Mk 1:6 Mt 7:27 c Ek 14:8 d Es 30:13 e Ye 6:14 Ye 28:9 f Es 48:22 g Ek 20:46 Ek 21:2 h Ukf 15:20 2Is 22:14 Lk 2:36 i Uks 2:20 j Ek 22:25 2Pe 2:14 k Amp 28:21 Mk 3:11 l 1Is 21:15 m Ye 23:14 Lk 6:26

ESEKIELE 13:6-20

mabwe iya kulofya. a 14 Kabili nkabongolola icibumba ico mwashingulako impemba no kuciwisha pa nshi, na pa mufula wa ciko uwa kukuulapo nkafimbulapo. b Umusumba ukawa, na imwe mukapwila mu kati ka uko; e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova.’ c 15 “ ‘Kabili nkapwishisha ubukali bwandi pa cibumba na pa baleshingulako impemba, kabili nkasosa kuli imwe nati: “Icibumba tapali, na baleshingulako nabaloba, d 16 bakasesema ba kwa Israele abalesesemena umusumba wa Yerusalemu no kumona ifimonwa fya mutende, e ilyo tapali mutende,” ’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. f 17 “Kabili iwe, we mwana wa muntu, cincintila g abana banakashi aba bantu bobe abalecita nga bakasesema h no kulanda ifya mu mitima yabo, i useseme pali bena. 18 Kabili usose auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “We bulanda ku banakashi ababilila abantu insalu sha kufwala pa nkonkoni no kupanga ififimbo fya ku mitwe ya bantu ba fiimo fyapusanapusana pa kuti balunge abantu! j Bushe abantu mulelunga mwe banakashi, te bantu bandi, na bantu benu te bo mulesunga abatuntulu? 19 Kabili mulensaalula ku bantu bandi pa mulandu wa barle wa mu lupi no tumokolwa twa mikate, k ku kwipaya abantu abashilingile ukufwa l no kusunga abantu abashingile ukuba no mweo ku kubepa abantu bandi, abakutika ku bufi.” ’ m 20 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Moneni naalukila insalu sha kufwala pa nkonkoni ishifwala imwe mwe banakashi isho mulelungilako abantu kwati fyuni, nkashifumpula ku maboko yenu no kuleka abantu abo mulunga baye,

ESEKIELE 13:21–14:15

Abapepa utulubi. Noa, Daniele, Yobo

abantu abo mwikata kwati fyuni. a 21 Nkafumpula ne fifimbo no kupokolola abantu bandi mu minwe yenu, tabakabe na kabili mu minwe yenu nge co balunga; e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova. b 22 Pa mulandu wa kulenga umutima wa mulungami ubulanda ku bufi, c ilyo ne mwine nshamukalifye umutima, na pa kukosha amaboko ya mubifi d pa kuti efuma ku mibele yakwe ibi no kuba no mweo, e 23 e ico tamwakatwalilile ukumona ifimonwa fya fye, f kabili tamwakatwalilile g ukubuka; h na ine nkapokolola abantu bandi mu minwe yenu, i e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova.’ ” j lyo abaume abakalamba 14 Ebamo bamo aba kwa Israele baishile kuli ine no kwikala ku cinso candi. k 2 Awe icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine aciti: 3 “We mwana wa muntu, aba baume baleka utulubi twa bunani ukwikala mu mitima yabo, babika pa ntanshi yabo ifilenga bacite imembu. l Bushe mbaasuke pa fyo balenjipusha? m 4 E ico landa na bo kabili ubebe auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati: “Onse uwa mu ng’anda ya kwa Israele uwaleka utulubi twa bunani n ukwikala mu mutima wakwe no kubika ica kumulenga ukubembuka pa ntanshi yakwe no kwisa kuli kasesema, ine Yehova, nkamwasuka ne mwine ukulingana no bwingi bwa tulubi twakwe utwa bunani, o 5 pa kuti njikate imitima ya ba mu ng’anda ya kwa Israele, p pantu bonse fye nabafuma kuli ine pa mulandu wa tulubi twabo utwa bunani.” ’ q 6 “E ico sosa ku ba mu ng’anda ya kwa Israele auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Bweleni no kufuma ku tulubi twenu utwa bunani r no kwalula ifinso fyenu ukufuma ku fya bunani

ICIPA. 13 a Ho 9:8 b Am 9:16 Ek 6:13 c Ye 27:14 d Ye 23:14 e Ye 23:17 2Pe 2:18 f Amp 12:19 g Ek 12:24 Mk 3:6 h Amg 18:10 Amg 18:14 Es 44:25 Ye 27:9 i Ek 34:10 2Pe 2:9 j Ek 14:8



















ICIPA. 14 k Ek 8:1 Ek 20:1 Ek 33:31 l Ek 7:19 Uks 2:14 m 2Is 3:13 Es 1:15 Ye 11:11 Sek 7:13 n Ek 6:4 o 2Is 1:16 Es 66:4 p Ho 10:2 Sek 7:12 He 3:12 q Amg 32:16 Ye 2:5 r 1Sa 7:3 1Is 8:47 Es 55:7 Ye 8:5 Imi 3:19



















Ku Kulyo a Es 30:22 Ye 13:27 b Es 59:13 Ye 17:5 c Ye 21:2 Ek 33:31 d Le 17:10 Ye 44:11 Ek 15:7 e Imp 26:10 f Amg 28:37 Ye 24:9 g Le 20:3 h Ek 6:7 i 1Is 22:22 Ye 4:10 2Te 2:11 j Es 5:25 Es 9:17 k Ek 3:18 Ro 1:27 l Ye 14:16 m Amg 13:11 2Pe 2:15 n Ukt 17:7 Ye 24:7 Ek 11:20 Ek 37:27 He 8:10 o Esr 9:6 p Le 26:26 q Es 3:1 Ye 15:2 r Ye 7:20 s Ukt 6:8 Es 54:9 He 11:7 t Da 10:11 u Yb 1:8 Yb 42:8

1072

fyenu fyonse; a 7 pantu umuntu onse uwa mu ng’anda ya kwa Israele nelyo uwa mu balebeshi abalebela mu Israele, uwaleka ukunkonka b no kuleka utulubi twa bunani ukwikala mu mutima wakwe no kubika ica kumulenga ukubembuka pa ntanshi yakwe no kuya kuli kasesema ukuti amwipushisheko kuli ine, c ine Yehova, nkamwasuka ne mwine. 8 Kabili nkalukila uyo muntu d no kumulenga ukuba ica kusokelako bambi e kabili akaba mu nsoselo, f kabili nkamulofya mu bantu bandi; g e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova.” ’ h 9 “ ‘Kumfwa kasesema, nga asembelekwa no kusosa icebo, nine Yehova nasembeleka uyo kasesema; i kabili nkamulimuna no kumulofya mu bantu bandi abena Israele. j 10 Kabili bakashingamwa imembu shabo. k Imembu sha uleipusha shikaba fye nge membu sha kwa kasesema, l 11 pa kuti aba mu ng’anda ya kwa Israele beluba pa kunkonka, m nangu kuikowesha na kabili ku membu shabo shonse. Kabili bakaba abantu bandi na ine nkaba Lesa wabo,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” n 12 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine aciti: 13 “We mwana wa muntu, icalo nga cabembukila ine pa kucita ubusangu, o na ine nkatambalikila ukuboko kwandi pali cena no kucilika intulo ya fya kulya, p nkatumamo ne cipowe q no kulofya umuntu ne nama.” r 14 “ ‘Kabili amuba mu kati ka ciko aba bantu batatu, Noa, s Daniele, t na Yobo, u bena pa mulandu wa bulungami bwabo v kuti bapokolola imyeo yabo,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” w 15 “ ‘Nangu nga napisha inama mbi mu calo x na sho shaiv Amp 11:4; Ye 15:1; w 2Pe 2:9; x 2Is 17:25.

1073

Yerusalemu mwanganshi uubi

paya abana a no kulenga icalo ukuba icibolya ukwabula no wa kupitamo pa mulandu wa nama mbi, b 16 aba bantu batatu nga bali mu kati ka ciko, na pali ne mwine,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘teti bapokolole abana baume nangu abana banakashi; bena beka, e bengapokololwa ne calo kuti caba icibolya.’ ” c 17 “ ‘Nangu nga naleta ulupanga pali ico calo, d kabili nga natila: “Nalupite mu calo ulupanga,” naipaya no muntu ne nama, e 18 na ba bantu batatu nga bali mu kati ka ciko, f na pali ne mwine,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘teti bapokolole abana baume nangu abana banakashi, lelo bena beka, e bengapokololwa.’ ” g 19 “ ‘Nangu nga natumine icikuko muli co calo h no kupongolwelapo ubukali bwandi no kwipayaula, i pa kuti ndofye umuntunse ne nama, 20 e lyo Noa, j Daniele k na Yobo l nga bali mu kati ka ciko, m na pali ne mwine,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘teti bapokolole umwana mwaume nangu umwana mwanakashi; bena beka e bengapokolola imyeo yabo n pa mulandu wa bulungami bwabo.’ ” 21 “Pantu Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘E fyo cikaba ilyo nkatuma ubupingushi bwandi o bune (4) ubwabipa—ulupanga ne cipowe ne nama mbi ne cikuko p—ubo nkatuma pali Yerusalemu ku kulofya umuntunse ne nama. q 22 Lelo, moneni! kukashalamo abakapusuka, abakesa. r Abana baume na bana banakashi, aba! Baleisa kuli imwe, na imwe mukamona imibele yabo ne micitile yabo. s Na imwe mukasansamushiwa pa bubi ubo nkaleta pa musumba wa Yerusalemu, na pali conse ico nkaleta pali wena.’ ” 23 “ ‘Kabili bakamusansamu-

ICIPA. 14 a Le 26:22 2Is 2:24 b Ye 15:3 c Ukt 19:29 He 11:7 d Le 26:25 Ye 25:9 Ek 5:12 Ek 21:3 Ek 38:21 e Ye 33:12 Ek 25:13 Ho 4:3 Sef 1:3 f Ek 14:14 g 1Pe 1:17 2Pe 2:9 Uks 20:13 h Amg 28:21 2Sa 24:15 Ye 14:12 Ams 4:10 i Ek 7:8 Ek 36:18 j Ukt 7:1 k Ek 28:3 l Yb 1:8 Yb 42:8 m Ek 14:14 n Ek 18:20 Ho 10:12 Sef 2:3 o Ye 15:2 p Ek 5:17 Ek 33:27 q Ye 32:43 r Amg 4:31 2Im 36:20 Es 6:13 Es 10:20 Ek 6:8 Mk 5:7 s Ye 3:25 Ek 6:9 Ek 20:43



















Ku Kulyo a Ukt 18:20 Neh 9:33 Ye 22:9 Ek 8:6 Ek 9:9 Da 9:7 Ro 2:5



















ICIPA. 15 b Amg 32:32 Am 80:8 Es 5:1 Mko 12:1 c Am 80:16 Yh 15:6 d Es 1:31 Ams 4:11 e Mal 4:1 f Es 5:24 Ye 4:7 Ye 7:20 Ek 20:47 g Le 17:10 Am 34:16 Ek 14:8 h Ams 5:19 i Ukf 14:4 Am 9:16 Ek 6:7 Ek 7:4 j Es 6:11 Ye 25:11 Ek 6:14 k 2Im 36:14

ESEKIELE 14:16–16:3 sha ilyo mukamona imibele yabo ne micitile yabo; e lyo mukeshiba ukuti conse ico nacitile kuli wena nshacitile apa fye,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” a icebo ca kwa Yeho15 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, bushe umuti wa mwangashi, b nelyo akamusambo ka uko, fyapusana shani ne miti imbi iya mu mpanga? 3 Bushe kuti babuulako icimuti ca kubombelako umulimo? Nelyo bushe abantu balabuulako ulusunga lwa kukobekako icipe? 4 Mona! Uba ni nkuni sha pa mulilo. c Impela shonse shibili isha uko umulilo uloca, na pa kati ka uko ulapya. d Bushe kuti baubomfya ku mulimo uuli onse? 5 Mona! Nga uli uutuntulu, tabaubomfya ku mulimo nangu umo. Pali bufi umulilo nga wawoca kabili wapya, teti baubomfye ku mulimo nangu umo!” e 6 “E ico, Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Ifyo waba umuti wa mwangashi pa miti ya mu mpanga, uo natila ni nkuni sha kukoseshako umulilo, e fyo ndecita na ku bekashi ba mu Yerusalemu. f 7 Kabili ndebalwisha. g Bafumine mu mulilo, lelo umulilo wine uli no kubapwisha. h E lyo mukeshiba ukuti nine Yehova, ilyo nkabalukila.’ ” i 8 “ ‘Kabili nkasangula icalo ukuba icibolya, j pantu nabapondoka,’ k e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” icebo ca kwa Yeho16 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, ebal Yerusalemu ifya bunani ifyo acita. m 3 Kabili utile, ‘Shikulu Mulopwe Yehova asosa kuli Yerusalemu ati: “Umo watuntwike kabili umo wafyalilwe ICIPA. 16 l Es 58:1; Ek 20:4; Ek 22:2; Ek 23:36; m Ek 8:10.

ESEKIELE 16:4–20

Ukwafumine Sione. Lesa alimutemenwe

ni mu calo ca mwina Kanaani. a Wiso ali mwina Amore b na noko ali mwina Hiti. c 4 Ulwa kufyalwa kobe, mu bud shiku wafyelwemo umutoto obe tawaputwilwe, na mu menshi tawasambilwemo pa kuti usanguluke, kabili tawasubilwe umucele, kabili tawapombelwe mu nsalu. 5 Takuli uwakumfwilile uluse ukuti akucitileko cimo pali ifi pa mulandu wa ku kulangulukilako, e lelo bakupoosele mu mpanga pantu walipatilwe mu bushiku wafyelwe. 6 “ ‘ “Ilyo napitile uko wali, nalikumwene ulealangana mu mulopa obe, e lyo nakwebele ninshi uli mu mulopa obe nati, ‘Wifwa!’ f awe nakwebele ninshi uli mu mulopa obe nati, ‘Ba no mweo!’ 7 Nakulengele ukufula nge fimenwa mwi bala pa kuti ukule g no kulepa no kwingila ne fibekobeko ifyawamisha. h Amabele yobe yalikulile, no mushishi obe walikulile, ilyo wali ubusokwa kabili ubwamba.” ’ 8 “ ‘Kabili napitile uko wali no kukumona, kabili mona! inshita yobe yali ni nshita ya citemwiko. i E ico nakufimbile ica kufwala candi j pa kuti nkufimbe pa bwamba no kulapa umulapo kuli iwe no kupangana icipangano na iwe,’ k e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘e fyo waishileba uwandi. l 9 Kabili, nalikusambile mu menshi m no kukusamba umulopa, e lyo nakusuba amafuta. n 10 Kabili nakufwikile ica kufwala cayemba o no kukufwika indyato sha mukupo wa silu p no kukupomba insalu yawamisha q ku mutwe, no kukufimba insalu iya mutengo nga nshi. 11 Kabili nakuyemfeshe ku fibekobeko no kukufwika amakoosa r ku maboko na kamunyololo s mu mukoshi. 12 Kabili nakubikile akamupeto ku moona t na masikiyo ku matwi yobe u ne cilongwe caye-

ICIPA. 16 a Yos 10:5 1Im 1:13 1Im 1:14 b 1Is 21:26 2Is 21:11 Ek 16:45 c Ukt 10:15 d Ho 2:3 e Es 49:15 f Am 147:20 Ro 9:15 g Ukt 22:17 Ukf 1:7 Ukf 12:37 Amg 1:10 Imi 7:17 h Amg 4:8 Neh 9:22 i Amg 7:8 j Ru 3:9 1Sa 12:22 Es 41:9 k Ukf 19:5 Amg 4:31 Ye 2:2 l Amg 26:18 Amg 32:9 m Am 26:6 Es 1:16 n Am 23:5 o Ukf 28:6 Es 62:3 p Ukf 25:5 Ukf 26:14 q Ukf 39:27 r Ukt 24:22 Es 3:19 s Uln 4:9 t Ukt 24:47 Es 3:21 u Ukf 35:22



















Ku Kulyo a Ukf 28:36 b Am 48:2 c Amg 7:13 Ye 41:8 d Amg 32:13 2Sa 5:3 1Is 4:21 e Amg 4:6 2Sa 7:23 1Is 10:1 Am 50:2 Isb 2:15 f Amg 32:15 Ye 7:4 Mk 3:11 Sef 3:11 g 1Is 11:5 Am 106:35 Es 1:21 Es 57:8 Ye 2:20 Ho 1:2 Yak 4:4 h Ye 3:13 i 1Is 14:23 2Im 21:11 j 2Is 23:7 Ek 7:20 k Ukf 32:2 Ye 10:4 l Es 57:8 Ek 16:26 Ek 23:20 m Ye 3:9 n Ek 8:11 Ek 23:41 o Amg 32:13 Ho 2:8 p 2Is 22:17 Ye 7:9 q Ukf 13:2 Am 106:38

1074

mba pa mutwe obe. a 13 Kabili wafwele golde na silfere, ne fya kufwala fyobe fyali ifya kolokondwe umusuma ne nsalu shauma umutengo ne nsalu yayemfiwa. b Ubunga bwapeleka no buci na mafuta c e fyo walelya, kabili waishileba uwayemba icine cine, wasukile walinga ukuba ubufumu.’ ” d 14 “ ‘Kabili ululumbi lobe lwaile mu nko pa mulandu wa kuyemba kobe, kwali ukwine kwine pa mulandu wa fyo nakuyemfeshe,’ e e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” 15 “ ‘Lelo watampile ukutetekela ukuyemba kobe f no kuba cilende pa mulandu wa lulumbi lobe g no kucita bucilende no mupitanshila onse; ukuyemba kobe kwaishileba kwa mupitanshila. h 16 Kabili wabuulile ifya kufwala fyobe fimo no kuipangila ififulo fya kupepelapo i ifyabalabata kabili walecitilapo bucilende—ifintu fya musango yo tafifwile ukucitika, kabili fikatala aficitika. j 17 Wabuulile ne fipe ifisuma ukufuma pali golde yandi na silfere ifyo nakupeele k no kupangamo ifimpashanya fya bwaume l no kucita na fyo bucilende. m 18 Wabuulile ne nsalu shobe ishayemfiwa no kufimbapo; kabili watuulile ku cinso ca fiko amafuta yandi ne fyanunkila fyandi. n 19 Ne fya kulya fyandi ifyo nakupeele —ubunga bwapeleka na mafuta no buci ifyo nakulishishe o—na fyo watuulile ku cinso ca fiko ku kuba umununko wa kacena ka kunasha umutima, p kabili e fyo cali,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” 20 “ ‘Kabili walebuula abana bobe abaume na bana bobe abanakashi abo wamfyalile, q no kubapeela ukuba amalambo ya koca r —bushe ifi ifya buciler 2Is 16:3; 2Im 33:6; Es 57:5; Ye 7:31; Ye 32:35; Ek 20:26.

1075

Bucilende bwa kwa Yerusalemu

nde fyobe tafifulile? 21 Kabili waipeye abana bandi, a kabili wabapeele ku filubi pa kuboca mu mulilo. b 22 Kabili ilyo walecita ifya bunani fyobe fyonse ne fya bucilende tawaibukishe inshiku sha bwaice bobe ilyo wali ubusokwa kabili ubwamba; ilyo walealangana mu mulopa obe. c 23 E ico pa numa ya bubi bobe bonse (“ca bulanda, ca bulanda nga nshi,” d e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova) 24 walundumanike umupili no kupanga apasansuka mu lubansa lonse. e 25 Pa lutwe lwa musebo onse e po wakuulile ififulo fyobe ifya kupepelapo f no kulenga ukuyemba kobe ukuba ica bunani g no kutangalika amakasa yobe ku mupitanshila onse h no kucilamo ukucita bucilende. i 26 Kabili wacitile bucilende na bana baume ba ku Egupti, j abena mupalamano bobe aba mibili iikulu, k kabili watwalilile ukufusha bucilende bobe pa kuti unkalifye. 27 E ico, mona! nkatambalika ukuboko kwandi pali iwe l kabili nkaceefya ifya kulya fyobe m no kukupeela ku banakashi ba nsuuna n abakupata, o abana banakashi ba baPelishiti, p abanakashi abo waseebenye pa mulandu wa micitile yobe iya nsoni. q 28 “ ‘Kabili wacitile bucilende na bana baume ba ku Asiria pantu tawaleikushiwa, r kabili wacitile na bo bucilende na lyo line tawaikushiwe. 29 E ico wafushishe bucilende bobe ukulola mu calo ca Kanaani, s ukulola ku bena Kaldi; t muli ici na mo tawaikushiwe. 30 Nalikalipa nga nshi pa fyo wacita,’ u e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘fyonse ifi ulecita, imicitile ya mwanakashi, v cilende wapama! w 31 Ilyo walundumanike umupili pa lutwe lwa musebo onse no kuipangila apasansuka mu lubansa lonse, lelo tawa-

ICIPA. 16 a Am 106:37 Ye 2:34 b Le 18:21 Le 20:2 2Is 17:17 2Is 23:10 c Ye 2:2 Ho 2:3 Ho 11:1 d Ye 13:27 Sef 3:1 e Le 26:30 Am 78:58 Es 57:5 Ye 2:20 Ye 3:2 f Amp 9:14 g Ye 6:15 h Ye 2:24 Ek 23:9 i Ek 23:30 j 2Is 23:34 Es 30:2 Es 30:3 Ye 2:36 Isb 5:6 Ek 20:7 k Es 57:8 Ek 23:20 l Es 5:25 m Amg 28:48 n Es 56:11 o Am 106:41 p 2Im 28:18 q Ye 2:11 Ek 5:6 r 2Is 16:7 2Im 28:23 Ye 2:18 Ek 23:5 s Aba 2:12 2Is 21:9 t Ek 23:14 u Amg 29:28 v Ye 3:3 w Amp 7:11



















Ku Kulyo a Ye 2:25 Ye 3:1 Ye 3:20 Ho 3:1 b Ukt 38:16 Amg 23:18 Ho 2:12 Lk 15:30 c Es 57:9 Ho 8:9 d 2Im 16:2 e Es 1:21 Ye 3:6 Ho 2:5 f Ek 13:2 g Isb 1:9 h Ek 16:37 i Ek 23:9 Ho 2:5 j 1Is 15:12 2Is 17:12 2Is 21:11 k Am 106:38 Ye 2:34 l Ye 13:22 Isb 1:8 Ho 2:10 Na 3:5 m Ukt 38:24 Le 20:10 Amg 22:22 n Ukt 9:6 Ukf 21:12 Am 79:3 o Ek 23:25 Na 1:2 Sef 1:17 p Ek 16:24

ESEKIELE 16:21-40

li nga cilende pantu wakeene ukulipilwa. 32 Umwanakashi waupwa uucita ubucende asenda bambi bambi, ukucila umulume wakwe. a 33 Abantu bapeela ica bupe b kuli bacilende bonse, lelo iwe—wapeele ifya bupe kuli bonse abakutemwa c abacita nobe bucilende, ubapeela ifilambu pa kuti bese ukufuma konse konse ku kucita ifya bucilende d na iwe. 34 Iwe wacita ifyapusana ne ficita abanakashi bambi abacita bucilende, kabili tapali uucita bucilende mu nshila ucitilamo, ukulipila abalecita na iwe bucilende ilyo iwe tabalekulipila, e fyo wapusana ne ficita bacilende bambi.’ 35 “E ico, iwe cilende, e umfwa icebo ca kwa Yehova. f 36 Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti ulwinso lobe lwapongololwa g ne fya mfwalo fyobe h wafuulila abacita na iwe bucilende i mu micitile yobe iya bucilende na ku tulubi tobe utwa muselu, j na ku milopa ya bana bobe abo wabapeele, k 37 e ico nkalonganya bonse abakutemwa abo walefwaya ukusekesha na bonse abo watemenwe na bo wapatile, nkabalonganika bonse ukukulwisha ukufuma konse konse no kufimbula pa fya mfwalo fyobe, kabili bakamona ifya mfwalo fyobe fyonse. l 38 “ ‘Kabili nkakupingula ifyo abanakashi bacende m kabili abasumya umulopa n bapingulwa, nkakupingula ubupingushi bwabipisha ubwa cipyu kabili ubwa bufuba. o 39 Nkakupeela na mu minwe yabo, na bo bakabongolola imipili p yobe ne fyasansuka fine bakafibongolola, q bakakufuula na malaya yobe r no kusenda ifipe fyobe ifisuma s no kukusha ubusokwa kabili ubwamba. 40 Kabili q Es 27:9; r Es 3:18; Ye 4:30; Ek 23:26; Ho 2:3; s Es 3:20.

ESEKIELE 16:41–57

Ifya nsoni fyakwe fikapwa. Samaria

bakaleta ibumba a lya kukwimina no kukupoola amabwe b no kukwipaya kuli bapanga babo. c 41 Bakoca amayanda yobe ku mulilo d no kukukanda pa menso ya banakashi abengi; e kabili nkalenga ukaleke bucilende, f ukaleke no kulipila bambi. 42 Kabili nkalenga ubukali bwandi ukupwila pali iwe, g kabili nkaleka ukukumfwila ubufuba; h e lyo nkaba tondolo, no kukalifiwa kabili iyo.’ 43 “ ‘Pa mulandu wa kuti tawaibukishe inshiku sha bwaice bobe i kabili walinkalifye pali ifi fyonse, j e co na ine nkabikila imibele yobe pa mutwe obe,’ k e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘kabili tawakatwalilile ukucita ifya nsoni pamo ne fya bunani fyobe fyonse. 44 “ ‘Mona! Onse uuma ipinda l akoma ipinda pali iwe ati: “Ifyaba nyina e fyaba no mwana wakwe umwanakashi!” m 45 Uli mwana mwanakashi wa kwa noko, n uwapata umulume o wakwe na bana bakwe. Uli nkashi ya nkashi shibiyo, ishalengwa ubunani pa balume babo na bana babo. Nyinenwe ali mwina Hiti, p na shinwe umwina Amore.’ ” q 46 “ ‘Nkashi mbiyo umukalamba ni Samaria r ne mishi ya uko, s uwaikala ku kuso kobe, ne nkashi mbiyo umwaice, uwaikala ku kulyo kobe, ni Sodomu t ne mishi ya uko. u 47 Tawaendele fye mu mibele yabo, kabili tawacitile fye ukulingana ne fya bunani fyabo. v Lelo mu nshita fye inono watampile ukulufyanya sana ukucila bena mu mibele yobe yonse. w 48 Na pali ne mwine,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘Sodomu inkashi nobe, ena ne mishi yakwe, tacita ifyo iwe wacitile, iwe ne mishi yobe. x 49 Mona! Ifi e fyali ifilubo fya kwa Sodomu nkashi nobe: Icilumba, y ifya ku-

ICIPA. 16 a Ek 23:46 Hab 1:6 b Amg 22:21 c 2Im 36:17 Ye 25:9 d Le 26:33 2Is 25:9 Ye 39:8 e Ek 5:8 f Ek 23:27 g Ek 5:13 h Es 40:2 i Am 78:42 Ye 2:32 j Am 95:10 k Ek 9:10 Ek 11:21 Ek 22:31 l 1Sa 24:13 Ek 18:2 m 1Is 21:26 2Is 21:9 Esr 9:1 Am 106:35 n Ek 16:3 o Es 1:4 Es 54:5 Ho 2:2 p Ek 16:3 q Amg 9:5 Amg 20:17 Yos 10:5 2Is 21:11 r Ek 23:33 s Ye 3:8 t Ukt 18:20 Ukt 19:24 Amg 29:23 Amg 32:32 Es 1:10 Es 3:9 Ye 23:14 Yu 7 u Ukt 19:25 v 1Is 16:31 w 2Is 21:9 Ek 5:6 x Mt 10:15 Mt 11:24 y Ukt 19:9 Amp 16:5 Amp 16:18 Amp 21:4 Yak 4:16



















Ku Kulyo a Ukt 13:10 Amg 8:10 Amg 32:15 Amp 30:9 Lk 12:21 b Amp 1:32 c Yu 7 d Amp 21:13 e Ek 18:12 f Amp 16:18 Es 3:16 Ye 13:15 1Pe 5:5 g Ukt 13:13 Ukt 18:20 Ukt 19:5 h Ukt 19:24 Es 13:19 Ye 49:18 Isb 4:6 2Pe 2:6 i 2Is 21:13 Ye 23:13 Ek 23:33 j Ye 3:11 Mt 12:41 k 1Is 2:32 l Am 14:7 Am 126:1 Es 1:9

1076

lya ifingi a no kwikala ubwanalale b e fyali kuli ena na ku mishi yakwe, c kabili takoseshe ukuboko kwa wacushiwa d no mulanda. e 50 Kabili batwalilile fye ukuba na matutumuko f no kucita ifya bunani ku cinso candi, g nasukile nabapasa, pantu namwene ukuti e calingile ukucita. h 51 “ ‘Kumfwa Samaria i ena, tabembwike ukufika kuli hafu wa fyo iwe wabembwike, lelo walenga ifya bunani fyobe ukufula ukubacila, ica kuti walenga bankashi nobe ukumoneka nga balungama pa mulandu wa fya bunani fyobe fyonse. j 52 Na iwe wine ukaseebana nga casangwa ukuti ulelubulwilako inkashi shibiyo. Pa mulandu wa membu shobe isho wacitilemo ifya kuselausha ukucila bena, bena balilungama ukucila iwe. k E ico na iwe ba ne nsoni no kushingamwa ukuseebana kobe pantu walenga inkashi shibiyo ukumoneka nga balungama.’ 53 “ ‘Kabili nkalonganya bankole babo, l bankole ba kwa Sodomu na ba mu mishi yakwe, bankole ba kwa Samaria na ba mu mishi yakwe; nkalonganya na bankole bobe mu kati kabo, m 54 pa kuti ukaseebane; n kabili ukaseebana pali fyonse ifyo wacita, pantu walibasansamwishe. o 55 Ne nkashi inobe, Sodomu ne mishi yakwe, bakabwelela ku fyo bali kale, na Samaria ne mishi ya uko bakaba ifyo bali kale, na iwe wine ne mishi yobe mukabwelela ku cifulo cenu ica kale. p 56 Kabili wamwene Sodomu inkashi inobe ngo ushalinga ukulumbulwa mu kanwa kobe ilyo wali ne cilumba, q 57 ilyo ububi bobe tabulasokololwa, r nga pa nshita ya kuseebana kwa bana banam Es 19:24; n Ye 2:26; Ek 36:31; o Ek 14:22; p Ek 36:11; Mal 3:4; q Es 65:5; Sef 3:11; r Isb 4:22; Ek 21:24; Ho 2:10.

1077

Icipangano. Kapumpe no mwangashi

kashi ba kwa Siria a no kwa bonse abena mupalamano bakwe, abana banakashi ba baPelishiti, b abalekupumya. c 58 Ufwile ukushingamwa d imibele yobe iya nsoni e ne fya bunani fyobe,’ e fyasosa Yehova.” 59 “Pantu Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Nkacita kuli iwe nge fyo wacita, f pantu wasuula umulapo pa kufulunganya icipangano candi. g 60 Na ine nkebukisha icipangano napangene na iwe mu nshiku sha bwaice bobe, h kabili nkakupampamikila icipangano ca muyayaya. i 61 E lyo ukebukisha imibele yobe j no kuseebana ilyo ukapokelela inkashi shibiyo, abakalamba bobe na baice bobe, kabili nkabapeela kuli iwe ku kuba abana banakashi, k lelo te pa mulandu wa cipangano na iwe.’ l 62 “ ‘Na ine nkapampamika icipangano candi na iwe; m e lyo ukeshiba ukuti nine Yehova, 63 pa kuti ukebukishe no kumfwa insoni n no kukanaasamuna akanwa kobe o pa mulandu wa kuseebana kobe, ilyo nkafutap ulubembu lobe lonse,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” icebo ca kwa Yeho17 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, pika ubwile q pa ba mu ng’anda ya kwa Israele no kubomina ipinda. r 3 Utile, ‘Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati: “Kapumpe umukalamba, s uwa mapindo ayakalamba, t ne ngala ishalepa, uwa masako ayengi, uwabalabata, aile ku Lebanone u no kusenda akantongolilo v ka mukedari. w 4 Atimpwile akantongolilo ka uyu mukedari akalepuuka no kutwala ku calo ca Kanaani; x mu musumba wa ba makwebo e mo alimbile. 5 Kabili, abuulilepo imbuto sha mu calo y no kubyala mwi bala.

ICIPA. 16 a 2Is 16:5 2Im 28:5 Es 7:1 b 2Im 28:18 c Ye 33:24 d Isb 5:7 Ek 23:49 e Ga 5:19 1Pe 4:3 f Am 62:12 Es 3:11 Ro 2:6 Ga 6:7 g Amg 29:12 Ye 22:9 h Le 26:42 Am 106:45 i Ye 32:40 Ye 50:5 j Ek 20:43 k Es 54:1 Ga 4:26 l Ye 31:31 He 8:13 m Ho 2:19 n Esr 9:6 Ek 36:31 o Am 39:9 Ro 3:19 p Am 103:12 Mk 7:19



















ICIPA. 17 q Aba 14:12 Amp 1:6 r Ek 20:49 Ho 12:10 Mt 13:13 s Amg 28:49 Ye 4:13 Isb 4:19 Ho 8:1 t Da 7:4 u Ye 22:23 v Ye 22:7 w 2Is 24:12 2Im 36:10 Ye 24:1 x 2Is 24:15 y Ye 37:1 Ek 17:13



















Ku Kulyo a b c d e f g h i

j k l m n

o p

2Is 24:17 Ek 17:14 2Im 36:11 Ye 37:5 Ek 17:15 Ye 37:7 Es 36:6 2Is 24:20 2Im 36:13 Ye 37:1 Imp 14:41 2Im 13:12 Ye 32:5 Ye 21:7 2Is 25:7 Ye 52:10 Ho 13:15 Yn 4:8 Ek 19:12 Es 1:2 Ek 2:5 Ek 3:9 Ek 12:9 2Is 24:12 Ye 22:25 Es 39:7 Ye 52:32

ESEKIELE 16:58–17:13

Abyele nga filya fyaba ifimpusa fya muwilo mu mbali ya mumana. a 6 Awe ulubuto lwalipuukile no kuba umwangashi walelema uwipi, b na mabula ya uko tayasakalele; ne mishila ya uko, tayasalangene, yali fye mwi samba lya uko. Ulubuto lwasukile lwaba umwangashi, no yo mwangashi walitumbile no kufumya imisambo. c 7 “ ‘ “Kwali kapumpe na umbi umukalamba, d uwa mapindo ayakalamba, e na masako ayatali, kabili, moneni! uyu wine umwangashi waloseshe imishila ya uko kuli uyu kapumpe. f Kabili ukufuma pa mputa apo walimbilwe, watwala imisambo ya uko kuli ena ukuti autapilishe. g 8 Mu mushili uusuma, mu lulamba lwa mumana, e mo walimbilwe, h pa kuti ufumye imisambo no kutwala ifisabo, no kuba umwangashi ukankaala.” ’ 9 “Sosa auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Bushe ukakula fye bwino? i Bushe umo takanukule imishila ya uko j no konaula ifisabo fya uko? Kabili bushe ululembelya lwa uko lonse ulo baputulako talwakome? k Lukoma. Ukuboko ukukalamba nangu cinkupiti wa bantu tafyakafwaikwe pa kuunukwila pamo ne mishila. 10 Kabili mona! nangu walimbwa, bushe ukapuuka? Bushe tawakominine, kwati ni lintu umwela wa ku kabanga waupuupapo? l Ukomina mu mputa umo wamena.” ’ ” m 11 E lyo icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine na kabili, aciti: 12 “Shi sosa ku ba mu ng’anda ya bacipondoka n auti, ‘Bushe ca cine tamwishibe umo ifi fintu fyalola?’ Sosa auti, ‘Moneni! Imfumu ya ku Babiloni yafikile ku Yerusalemu no kusenda imfumu o ya uko na bacilolo no kubasenda ku Babiloni. p 13 Kabili,

ESEKIELE 17:14–18:7 yabuulile umwana wa mfumu umo a no kupangana nankwe icipangano no kumulapisha umulapo; b yasendele ne ntungulushi sha calo, c 14 pa kuti ubufumu buwe, d bufilwe ukuimya, pa kuti pa kusunga icipangano ca iko bwiminine. e 15 Lelo asukile amupondokela f pa kutuma inkombe shakwe ku Egupti, ukuti bamupeele bakabalwe g na cinkupiti wa bantu. Bushe akatunguluka? Bushe akapusuka uucita ifi fintu, kabili uwapula mu cipangano? Bushe cine cine akapusuka?’ h 16 “ ‘ “Na pali ne mwine,” i e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, “ku cifulo ukwikala imfumu iyabikile pa bufumu uwasuulile umulapo j wa iko no kupula mu cipangano ca iko, e ko akafwila, e kutila mu Babiloni. k 17 Kabili Farao na bashilika bakwe abengi ne bumba ilikalamba nga nshi takamwafwe mu nkondo, l pa kutuulika amaloba ukushinga umusumba no kukuula icibumba, pa kuti epaye abantu abengi. m 18 Kabili asuulile umulapo n pa kupula mu cipangano, kabili, moneni! apeele ukuboko kwakwe o no kulapa kabili acitile fyonse ifi. Takapusuke iyo.” p 19 “ ‘E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Na pali ne mwine, cine cine nkamukandila pa mulapo wandi uo asuulile q ne cipangano candi ico atoba. 20 Nkafungulwila pali ena isumbu lyandi, na o akekatwa mwi sumbu lyandi; r nkamutwala na ku Babiloni no kulwishanya nankwe kulya pa mulandu wa kunsangukila. s 21 Ne mbutushi shakwe shonse isha mwi bumba lyakwe, shikawa ku lupanga, na bakashalapo bakasalanganina mu ncende shonse. t E lyo mukeshiba ukuti ine ne Yehova, nalisosa.” ’ u 22 “ ‘Shikulu Mulopwe Yeho-

Umuntu uubembuka akafwa ICIPA. 17 a 2Is 24:17 Ye 37:1 b 2Im 36:13 Ye 5:2 c 2Is 24:15 Ye 24:1 d Amg 28:43 1Sa 2:7 e Ye 27:12 Ye 38:17 f 2Is 24:20 2Im 36:13 Ye 52:3 Ek 17:7 g Amg 17:16 Es 30:2 Es 31:1 Ye 37:5 h Amp 19:5 Ye 32:4 i He 6:13 j Mal 3:5 k Ye 34:3 Ye 52:11 l Es 31:1 Ye 37:7 Isb 4:17 Ek 29:6 m Ye 33:5 n Mt 5:37 Ro 1:31 o Isb 5:6 p Ek 17:15 q Amg 5:11 Ye 5:2 r 2Im 33:11 Ek 12:13 Ek 32:3 Ho 7:12 s Ek 20:36 Mk 6:2 t Ek 5:10 Ek 12:14 u Ek 6:13



















Ku Kulyo a Am 80:15 Es 11:1 Ye 23:5 Ye 33:15 Sek 3:8 b Es 53:2 c Am 2:6 d Am 92:13 Da 4:17 e Es 27:6 f Am 92:12 g Am 72:8 Ho 14:7 h Es 55:12 i 1Sa 2:7 Am 75:7 Lk 1:52 j Es 9:6 Ek 21:27 Da 4:17 Ams 9:11 k Lk 23:31 l Ek 22:14 Ek 24:14



















ICIPA. 18 m Ye 15:4 Ye 31:29 Isb 5:7 n Am 100:3 Imi 17:26 o Ukt 2:7 p Amg 26:18 q Ro 3:23 Ro 5:12

1078

va atila: “Nkabuulapo akantongolilo ka mukedari a no kukalimba; ku mpela ya tumisambo twa uko nkatimpulako akateku b no kukalimba pa lupili lwasansama kabili ulutali. c 23 Pa lupili ulutali mu Israele e po nkakalimba, d na ko kakalimbuka no kutwala ifisabo e no kuba umukedari ukankaala. f Na mwi samba mukekala ifyuni fya misango yonse; mu cintelelwe ca misambo ya uko e mo fikekala. g 24 E lyo imiti yonse iya mu mpanga ikeshiba ukuti ine Yehova, h naceefya umuti wasansama, i nalenga no muti uwacepaj ukusansama, nalenga umuti uubishi k ukuuma no kulenga umuti wauma ukupuuka. Ine ne Yehova ninsosa kabili nincita.” ’ ” l icebo ca kwa Yeho18 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “Ni mwi mulosha pa kuuma ipinda ili mu calo ca Israele, amuti, ‘Bashibo e balya imyangashi iibishi, lelo ameno ya bana e yawa’? m 3 “ ‘Na pali ne mwine,’ e fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa, ‘tamwakaleuma ili pinda na kabili mu Israele. 4 Moneni! Abantu bonse bandi. n Wishi muntu o wandi no mwana na o muntu wandi. p Umuntu uubembuka q e ukafwa. r 5 “ ‘Nomba umuntu nga aba umulungami, kabili alacita ifya mulinganya ne fyalungama; s 6 talya t amalambo ya tulubi pa mpili u e lyo amenso yakwe tenwina ku tulubi twa bunani utwa ba mu ng’anda ya kwa Israele, v kabili tasendama no mukashi wa munankwe w na ku mwanakashi uwakowela tapalamako; x 7 tacululusha umuntu; y alabwesha iciikatilo asendele ku wa nkongole; z tebila r Ukt 2:17; Ukt 17:14; Aba 16:30; Yb 33:22; Am 78:50; Es 53:12; Imi 3:23; Ro 6:23; Uks 16:3; s Am 15:2; t Imp 25:2; Ek 22:9; u Amg 12:2; Ye 3:6; Ho 4:13; v Ek 36:25; w Le 20:10; x Le 18:19; Le 20:18; y Le 25:14; Amp 14:21; z Amg 24:12; Ek 33:15.

1079

Abakatwalilila aba mweo na bakafwa

abantu; a ifya kulya fyakwe b alapeelako uwa nsala no wasapula alamupeelako ifya kufwala; c 8 takongwesha isha kaloba d kabili tapoka isha kulundapo; e taba no lufyengo; f aba no mulinganya wa cine pa kati ka muntu no munankwe; g 9 enda mu fipope fyandi h alakonka no bupingushi bwandi pa kuti alecita ifya cishinka, i ninshi mulungami. j Akatwalilila uwa mweo,’ k e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 10 “ ‘Kabili umuntu nga alifyala umwana umwaume icipondo, l uusumya umulopa, m uucita ifyapala ifi 11 (lelo umwine tacita nangu cimo pali fi fintu); nga alalya na malambo ya tulubi pa mpili, n kabili nga alasendama no mukashi wa mun an kwe ; o 1 2 al acu lul ush a uwacula no mupiina; p alapokolola ifintu ku maka, q alasenda iciikatilo ku wa nkongole no kukanabwesha; r kabili alenwina amenso yakwe s ku tulubi twa bunani, ninshi alacita ifya bunani. t 13 Nga alakongwesha no kufwaya isha kulundapo, u ne sha kulundapo alapoka, v ninshi takatwalilile uwa mweo. Ifya bunani fyonse ifi alicita. w Ukwipaiwa akepaiwa. Umulopa wakwe ukaba pa mwine. x 14 “ ‘Kabili moneni! umuntu nga alifyala umwana umwaume, na o alamona imembu shonse isha kwa wishi isho acita, alamona lelo ena tacitako ifi ifintu. y 15 Talya amalambo ya tulubi pa mpili, na menso yakwe tenwina ku tulubi twa bunani utwa ba mu ng’anda ya kwa Israele; z tasendama no mukashi wa munankwe; a 16 tacululusha umuntu, b tekata iciikatilo, c tapokolola ifintu ku maka; d ifya kulya fyakwe e alapeela uwa nsala, no wasapula alamupeelako ifya kufwala; f 17 tacusha uwacula; tapoka isha kulunda-

ICIPA. 18 a Le 6:2 b Amg 15:11 Amp 28:27 c Es 58:7 Mt 25:36 Yak 2:15 d Ukf 22:25 Amg 23:19 Am 15:5 Lk 6:35 e Le 25:36 Neh 5:7 f Le 19:35 Amg 25:16 g Le 19:15 Le 25:14 Amg 1:16 Sek 8:16 h Amg 8:11 i Amg 4:1 Amg 5:1 Ek 20:11 j Am 24:5 k Le 18:5 Neh 9:29 Ams 5:4 Ro 10:5 Ga 3:12 l Le 19:13 m Ukt 9:6 Ukf 21:12 Imp 35:31 n Ukf 34:15 o Le 20:10 p Amg 15:7 Yb 31:17 Ho 12:7 q Le 6:2 r Amg 24:12 s Le 26:30 t 2Is 21:11 u Le 25:36 Ek 22:12 v Amg 23:19 Es 24:2 w Le 18:30 x Le 20:9 Le 20:27 Ek 3:18 Ek 33:4 Imi 18:6 y Ye 8:6 z Le 26:30 a Le 20:10 b Ukf 22:21 Amp 19:26 c Amg 24:12 d Le 6:2 e Amg 15:11 Yb 31:17 Mt 25:35 f Yb 31:19 Es 58:7 Yak 2:15



















Ku Kulyo a Le 25:36 b Ukf 22:25 Amg 23:19 c Amg 4:1 Amg 5:1 d Amg 8:11 e Ek 3:21 f Ek 18:9 g Le 19:13 h Le 6:2 i Es 3:11 j Ek 3:18 k Ukf 20:5 Amg 5:9 2Is 23:26 l Lk 1:6 m Ek 20:18

ESEKIELE 18:8-24

po a ne sha kaloba; b akonka ubupingushi bwandi; c enda mu fipope fyandi; d ena takafwile pa membu sha kwa wishi. e Akaba no mweo. f 18 Lelo wishi, pa mulandu wa kuti acitile ubucenjeshi bwine bwine, g aibile ifya kwa munyina, h no kucita ifyabipa mu bantu bakwe, i moneni! ena akafwila pa membu shakwe. j 19 “ ‘Kabili imwe mukatila: “Nga cinshi ico umwana ashikandilwa pa membu sha kwa wishi?” k Pantu umwana ena alacita ifya mulinganya ne fyalungama, l alakonka ne fipope fyandi fyonse no kulaficita. m Akaba no mweo. n 20 Umuntu uubembuka e ukafwa. o Umwana takakandilwe pa membu sha kwa wishi, kabili wishi takakandilwe pa membu sha mwana. p Ubulungami bwa mulungami bukaba pa mwine, q ne fyabipa ifyo umubifi acita fikaba pa mwine. r 21 “ ‘Lelo umubifi nga aleka imembu shakwe shonse isho acita s kabili alakonka ifipope fyandi fyonse no kucita ifya mulinganya ne fyalungama, t akaba no mweo. Takafwe iyo. u 22 Takapingwilwe v pa membu shonse isho acita. Ifyalungama ifyo acita e fikalenga abe no mweo.’ w 23 “ ‘Bushe ndasekela mu mfwa ya mubifi,’ x e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘bushe nshisekela mu kuti umubifi aleke imibele yakwe, no kuba no mweo?’ y 24 “ ‘Lelo umulungami nga aleka ukucita ifyalungama, kabili atampa ukucita ifyabipa; z alacita ukulingana ne fya bunani fyonse ificita umubifi a kabili n Amg 16:20; Ek 18:9; Ro 10:5; o Amg 24:16; 2Is 14:6; Ye 31:30; Ek 18:4; p 2Im 25:4; q 1Is 8:32; Es 3:10; r 2Im 6:23; Ek 33:10; Ro 2:9; Ga 6:7; s 2Im 33:12; Es 55:7; Ek 33:12; Imi 3:19; t Lk 1:6; u Ek 3:21; v 2Im 33:13; Am 25:7; Es 43:25; Ek 33:16; w 2Im 6:23; x Isb 3:33; Ek 33:11; 1Ti 2:4; 2Pe 3:9; y Mk 7:18; z 1Sa 15:11; 1Is 11:4; Ek 33:12; a Ro 1:28.

ESEKIELE 18:25–19:11

Ukulapila. Beni no mutima uupya

ali no mweo, ifyalungama fyonse ifyo alecita tafyakebukishiwe. a Akafwila pa busangu bwakwe ubo acita na pa lubembu lwakwe ulo abembuka. b 25 “ ‘Lelo imwe mutila: “Imibele ya kwa Yehova tayalungama.” c Shi umfweni, mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele. Bushe imibele yandi tayalungama? d Bushe te mibele yenu e ishalungama? e 26 “ ‘Umulungami nga aleka ukucita ifyalungama kabili atampa ukucita ifyabipa no kufwilapo, pa fyabipa ifyo f acita e po akafwila. g 27 “ ‘Kabili umubifi nga aleka ukucita ifyabipa kabili atendeka ukucita ifya mulinganya ne fyalungama, h ena akapususha umweo wakwe. i 28 Ilyo amona j no kuleka imembu shonse isho acita, k akaba no mweo. Takafwe iyo. l 29 “ ‘E lyo aba mu ng’anda ya kwa Israele bakatila: “Imibele ya kwa Yehova tayalungama.” m Bushe imibele yandi tayalungama mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele? n Bushe te mibele yenu e ishalungama?’ o 30 “ ‘E ico umuntu onse nkamupingula ukulingana ne mibele yakwe, p mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. q ‘Bweleni, shi lekeni ukucita imembu, r kabili mwileka icintu nangu cimo cimulenge ukulabembuka. s 31 Lekeni imembu shenu shonse isho mwabembuka t no kukwata umutima upya u no mupashi upya, v pantu cinshi ico mulefwila, w mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele?’ 32 “ ‘Pantu nshisekela mu mfwa ya ulefwa,’ x e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. ‘E ico bweleni no kuba no mweo, y mwe bantu.’ ”

ICIPA. 18 a He 10:38 2Yo 8 b Amp 14:32 Amp 21:16 c Yb 34:5 Yb 35:2 Amp 19:3 Ek 33:17 Mal 2:17 Ro 9:20 d Amg 32:4 Am 145:17 e Am 50:21 Es 55:9 Ye 2:17 f Amg 25:16 g Ga 6:7 h Es 1:18 Es 55:7 Imi 26:20 i 1Ti 4:16 j Amg 32:29 k 1Sa 7:3 Ek 33:12 l Ek 18:9 m Am 92:15 Amp 19:3 n Ukt 18:25 Amg 32:4 Am 145:17 Es 40:14 o Yb 9:2 p Yb 34:11 Ro 2:6 1Pe 1:17 q Lkm 12:14 r Ho 12:6 Yoe 2:13 Mt 3:2 s Ro 2:5 t Am 34:14 Es 1:16 u Am 51:10 Ye 32:39 v Es 1:19 Ek 11:19 Ef 4:24 w Amg 30:15 Amp 8:36 Imi 13:46 x Ye 29:11 Isb 3:33 Ek 33:11 Lk 15:10 2Pe 3:9 y Amg 30:16 Ek 18:9



















Ku Kulyo



















ICIPA. 19 a 2Im 35:25 b Ye 7:29 Ek 26:17 c Am 7:2 Na 2:11 Sef 3:3 d 2Is 23:31 2Im 36:1 e 2Is 23:32 f 2Is 23:33 2Im 36:4 Ye 22:11 g 2Is 23:34 h 2Im 36:5 Ye 22:17 i 2Is 24:4 j Ek 12:19 k Amp 19:12 Amp 28:15 Ek 22:25 l 2Is 24:2

1080

“Na iwe samwina intungulushi sha kwa Israele a ulwimbo lwa bulanda, b 2 no kutila, ‘Noko ali nga cinshi? Ali nga nankalamo pa kati ka nkalamo. c Alelaala pa kati ka misepela ya nkalamo. Alekusha abana bakwe. 3 “ ‘Panono panono akushishepo umwana wakwe umo. d Aishileba umusepela wa nkalamo, watampile no kusambilila ifya kutaakanya ico waikata. e Walelya na bantu. 4 Na bantu ba mu nko baleumfwa pali wena. Wawilile mu bucinga bwabo, baukobele na ku fya kulobelako no ku-utwala ku calo ca Egupti. f 5 “ ‘Ilyo amwene ukuti alolela ne fyo apangile ukucita taficitike, abuulile umwana wakwe umbi. g Alimukushishe aba no musepela wa nkalamo. 6 Na o watendeke ukwendauka mu kati ka nkalamo. Waishileba umusepela wa nkalamo. Panono panono wasambilile ifya kutaakanya ico waikata. h Walelya na bantu. i 7 Waishibe na mayanda yabo aya malinga no kulenga imisumba yabo yaba ifibolya, j casukile icalo caba icibolya, mwashala fye ukulila kwa uko. k 8 Na bantu ba mu nko shonse ukufuma ku fitungu fya bulashi baliwimine l no kuufungulwila amasumbu yabo. m Wasukile wawila mu bucinga bwabo. n 9 Awe baubikile muli cikasalanga ku fya kulobelako no ku-utwala ku mfumu ya Babiloni. o Bausendele mu masumbu, pa kuti ishiwi lya uko liumfwika na kabili pa mpili sha kwa Israele. p 10 “ ‘Noko q ali ngo mwangashi mu mulopa obe, r uwalimbwa ku menshi. Aletwala ifisabo kabili ali ne misambo iingi pa mulandu wa menshi ayengi. s 11 Ne misambo ya uko yali iya-

19

m Ek 12:13; Ek 17:20; n Isb 4:20; o 2Is 24:12; p Ek 6:2; q Ho 2:2; r Am 80:8; Es 5:1; Ek 15:2; Ek 17:6; s Imp 24:6; Amg 8:7.

1081

Abakalamba baipusha kuli Yehova

kosa ica kuti kuti yaba inkonto ya bakateka. a Wasukile walepa ukucila imisambo ya miti imbi, kabili walemoneka pa mulandu wa kuleepa kwa uko, pa mulandu wa misambo ya uko iyafulako amabula. b 12 Lelo wasukile wanukulwa mu bukali. c Wapooselwe pa nshi, kwali no mwela wa ku kabanga uwaumike ifisabo fya uko. d Umusambo wa uko uwakosa baliukontwele no kuuma wauma. e Umulilo waliwocele. f 13 Nomba walimbwa mu matololo, g mu calo icauma kabili umushaba amenshi. h 14 Kwafumine no mulilo mu musambo wa uko. i Waocele utwatumbileko, ifisabo fya uko, kabili tamwali muli ena umusambo wakosa, uwa kuba inkonto ya bukateka. j “ ‘Ulu lwimbo lwa bulanda, kabili lukatwalilila ukuba ulwimbo lwa bulanda.’ ” k Nomba mu mwaka walenga cinelubali (7), mu mweshi walenga isano, pa bushiku bwe kumi (10) ubwa muli uyo mweshi, e mo abaume bamo pa bakalamba ba mu Israele baishile ku kwipusha kuli Yehova, l kabili baikele ku cinso candi. m 2 E lyo kwaishile icebo ca kwa Yehova kuli ine, aciti: 3 “We mwana wa muntu, sosa ku bakalamba ba mu Israele, no kubeba auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Bushe mwishile ku kwipusha kuli ine? n ‘Na pali ne mwine, nshamusuminishe ukunjipusha,’ o e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” ’ 4 “Bushe ulebapingula? Bushe ulebapingula, we mwana wa muntu? p Balenge ukwishiba ifya bunani ifyo ifikolwe fyabo fyacitile. q 5 Kabili ubebe auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Mu bushiku nasalile Israele, r naimishe ukuboko kwandi s no kulapa ku bana ba mu ng’anda ya kwa Yakobo t no kulenga

20

ICIPA. 19 a Imp 24:17 Esr 4:20 b Ek 31:3 Da 4:11 c Es 5:5 Ye 17:10 Ye 31:28 Ek 15:6 d Ho 13:15 e 2Is 23:34 2Is 24:6 2Is 25:6 f Amg 32:22 Ek 15:4 g Amg 28:48 Ye 17:6 Ye 52:27 h Ye 9:11 i Aba 9:15 2Is 24:20 j Neh 9:37 Ek 17:18 Ek 21:26 k Isb 4:20



















ICIPA. 20 Ek 8:1 Ek 14:1 Es 1:12 1Sa 28:6 Amp 15:8 Amp 28:9 Es 1:15 Ek 14:3 Mk 3:7 p Ek 14:4 q Ek 16:2 Ek 16:51 Ek 22:2 Ek 23:36 Lk 11:47 Imi 7:51 r Ukf 6:7 Amg 7:6 Es 41:8 s Es 62:8 t Ukf 6:8 Amg 32:40 Ek 47:14



















l m n o

Ku Kulyo a Ukf 3:8 Ukf 4:31 Amg 4:34 Am 103:7 b Ukf 20:2 c He 6:13 d Ukf 3:8 Amg 6:3 Amg 8:7 Yos 5:6 Ye 11:5 Ye 32:22 e Am 48:2 Da 8:9 Da 11:41 Sek 7:14 f 2Im 15:8 Ek 18:31 g Le 17:7 Le 18:3 Amg 29:17 Yos 24:14 h Ukf 16:12 Le 11:44 Le 20:7 i Amg 9:7 1Sa 15:23 Neh 9:26 Es 63:10 j Ukf 32:4 k Yos 24:14 Ek 7:8

ESEKIELE 19:12–20:13

banjishibe mu calo ca Egupti. a Awe, naimishe ukuboko kwandi no kulapa kuli bena, nati, ‘Nine Yehova Lesa wenu.’ b 6 Muli bulya bushiku naimishe ukuboko kwandi c no kulapa kuli bena ukuti nkabafumya mu calo ca Egupti no kubatwala ku calo ico nabalengwilile, umwaba umukaka no buci. d Icalo icisuma nga nshi pa fyalo fyonse. e 7 Kabili natile kuli bena, ‘Umuntu onse aleke ukucita ifya bunani ifyo aloshako amenso yakwe, f kabili mwi-ikowesha g ku tulubi twa bunani utwa mu Egupti. Nine Yehova Lesa wenu.’ h 8 “ ‘ “Lelo batampile ukumpondokela, i kabili bakeene ukumfwa kuli ine. Abantu tabalekele ifya bunani mu menso yabo, kabili tabalekele ukupepa utulubi twa bunani utwa ku Egupti, j e ico natile ndi no kupongolwela icipyu candi pali bena, pa kuti mfishepo ubukali bwandi pali bena mu calo ca Egupti. k 9 Kabili nalicitilepo cimo pa kuti ishina lyandi liisaalulwa ku menso ya nko isho balimo, l pantu nailengele ukwishibikwa ku menso ya shiko ilyo nalebafumya mu calo ca Egupti. m 10 Awe nabafumishe mu calo ca Egupti no kubatwala mu matololo. n 11 “ ‘ “Nabapeele ifipope fyandi; o kabili nalengele no kuti beshibe ubupingushi bwandi, p pa kuti umuntu ulekonka ifi abe no mweo. q 12 Nabapeele na masabata yandi, r ku kuba icishibilo pa kati ka ine na bena, s pa kuti beshibe ukuti nine Yehova uulebalenga ukuba aba mushilo. 13 “ ‘ “Lelo, aba mu ng’anda ya kwa Israele balimpondokele mu matololo. t Tabaendele l Ukf 32:12; Imp 14:13; Amg 9:28; Yos 7:9; 1Sa 12:22; m Yos 2:10; Yos 9:9; 1Sa 4:8; n Ukf 13:17; Ukf 15:22; o Le 3:17; p Amg 4:8; Neh 9:13; Am 147:19; q Amg 8:3; Amg 30:16; Lk 10:28; Ro 10:5; Ga 3:12; r Ukf 20:8; Le 23:3; Le 23:24; Le 23:32; Le 25:4; Le 25:11; Amg 5:12; Neh 9:14; s Ukf 13:9; Ukf 31:13; Ukf 35:2; t Ukf 32:8; Imp 14:22; Am 78:40; Am 95:8.

ESEKIELE 20:14-30

Yehova wa luse. Ukupepa utulubi

mu fipope fyandi, a balikeene no bupingushi bwandi, b ifya kuti umuntu nga alefikonka kuti aba no mweo. c Kabili basuulile nga nshi amasabata yandi, d ica kuti natile ndi no kupongolwela pali bena ubukali bwandi mu matololo, ku kubalofya. e 14 Lelo nalicitilepo cimo pa kuti ishina lyandi liiseebana mu menso ya nko, ishamweneko ilyo nabafumishe. f 15 Na ine naimishe ukuboko kwandi no kulapa kuli bena mu matololo, g ukuti nshakabatwale mu calo ico nabapeele, icalo umwaba umukaka no buci, h (icisuma nga nshi pa fyalo fyonse,) i 16 pa mulandu wa kuti bakeene ubupingushi bwandi; na mu fipope fyandi tabaendelemo, na masabata yandi baliyasuulile, pantu imitima yabo yalefwaya utulubi twabo utwa bunani. j 17 “ ‘ “Lelo naleumfwa uluse nga nabamona, kabili nshabonawile, k nshabalofeshe mu matololo. 18 E lyo naebele abana babo mu matololo l nati, ‘Mu fipope fya fikolwe fyenu mwilaendamo, m no bupingushi bwabo mwilabukonka, n kabili mwilaikowesha ku tulubi twabo utwa bunani. o 19 Nine Yehova Lesa wenu. p Endeni mu fipope fyandi, q konkeni no bupingushi r bwandi no kubucita. s 20 Kabili lekeni amasabata yandi yabe aya mushilo, t ukuti yabe icishibilo pa kati ka ine na imwe, pa kuti mwishibe ukuti nine Yehova Lesa wenu.’ u 21 “ ‘ “Lelo abana balimpondokele. v Tabaendele mu fipope fyandi, tabalekonka no bupingushi bwandi, ifya kuti umuntu nga aleficita akaba no mweo. w Basaalwile amasabata yandi. x E ico nabebele ukuti nkabapongolwela icipyu candi, pa kuti nkapwishishe ubukali bwandi pali bena mu matololo. y 22 Lelo nabweseshe uku-

ICIPA. 20 a Le 26:15 b Le 26:43 Amp 1:25 Ek 16:24 c Ek 18:9 Ro 10:5 d Es 56:6 e Imp 14:12 f Yos 7:9 Ek 36:22 g Imp 14:30 Am 95:11 Am 106:26 h Le 20:24 Imp 13:27 i Sek 7:14 j Ukf 32:4 Imp 15:39 Imp 25:2 1Is 21:26 Ek 14:4 Imi 7:42 k Neh 9:19 Am 78:38 Ye 30:11 Isb 3:22 l Imp 14:33 m Am 78:8 Ek 5:7 n Imi 7:51 1Pe 1:18 o Ye 2:7 p Amg 5:6 Am 81:10 q Le 25:18 Amg 5:32 r Amg 4:1 s Amg 5:1 t Ye 17:22 u Ukf 31:13 v Imp 25:1 Amg 9:23 1Is 13:21 w Ek 20:11 x Ek 20:13 y 1Sa 12:15 1Sa 15:23 Am 5:10 Es 1:20 Es 63:10 Ek 7:8



















Ku Kulyo a Am 78:38 b Am 25:11 Am 79:9 Ye 14:7 Da 9:19 c Amg 32:40 d Le 26:33 Amg 28:64 Am 106:27 Ye 15:4 e Le 26:43 f Le 26:15 g Ek 20:13 h Ye 2:7 Ye 3:9 Ek 6:9 i Am 81:12 Es 66:4 Ro 1:24 2Te 2:11 j Le 18:21 2Is 16:3 2Is 17:17 2Is 21:6 2Im 28:3 2Im 33:6 Ye 7:31 Ye 19:5 Ye 32:35 Ek 16:20 k Ek 6:7 l Ek 2:7 m Ro 2:24

1082

boko kwandi, a no kucitapo cimo pa kuti ishina lyandi liisaalulwa ku menso ya nko, ishamweneko ilyo nabafumishe. b 23 Kabili naimishe ukuboko kwandi no kulapa kuli bena mu matololo, c ku kubapashila mu nko no kubasalanganishisha mu fyalo fimbi, d 24 pa mulandu wa kuti tabakonkele ubupingushi bwandi e kabili bakeene ifipope fyandi f no kusuula amasabata yandi, g kabili ku tulubi twa bunani e ko baloseshe amenso yabo. h 25 Kabili nabalekele babe ne fipope ifishaweme no kukonka ubupingushi ubo bashingabelamo no mweo. i 26 Kabili nalekele bakowele ku fya bupe fyabo ilyo baleoca umwana onse ibeli mu mulilo, j pa kuti mbonaule, na pa kuti beshibe ukuti nine Yehova.” ’ k 27 “E ico sosa ku ba mu ng’anda ya kwa Israele, we mwana wa muntu, no kubeba ati, l ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Muli ici na mo, ifikolwe fyenu fyalimpontele, pa kunsangukila. m 28 Kabili nabengishe mu calo n ico naimishepo ukuboko kwandi no kulapa ukuti nkabapeela. o Baleti nga bamona akapili p konse no muti onse uwafumba, ninshi kwipailapo amalambo yabo q no kutuula imituulo ya kunkalifya, no kupeela ifyanunkila r no kwitila kulya imituulo yabo iya mwangashi. s 29 E ico natile kuli bena, ‘Ca nshi ici cifulo ca mapepo muyako, pa kuti cileitwa ishina lya kuti Icifulo ca Mapepo ukufika kuli buno bushiku?’ ” ’ t 30 “E ico sosa ku ba mu ng’anda ya kwa Israele auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Bushe muleikowesha ku mibele ya fikolwe fyenu, u kabili bushe mulecita bucilende ukukonka ifya n Yos 23:5; Neh 9:22; o Am 105:9; Ek 20:6; p Amg 12:2; 1Is 14:23; Es 65:7; Ye 2:20; q Am 78:58; Es 57:5; Ek 6:13; r Ek 16:19; s Ye 19:13; t Ek 16:24; u Imp 32:14.

1083

Aba cishinka bakabwela. Bakeshiba

bunani fyabo? a 31 Kabili mu kwimya ifya bupe fyenu pa koca abana benu mu mulilo, b bushe muleikowesha pa kuti mucindike utulubi twenu utwa bunani ukufika kuli buno bushiku? c Kabili bushe ndeke ukuti munjipushe, mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele?” ’ d “ ‘Na pali ne mwine,’ e fyasosa Shikulu MulopweYehova, ‘nshasumine ukuti munjipushe. e 32 Kabili icaima mu mitima yenu f te kuti cicitike nakalya, g apo muleti: “Tube nge nko, nge nko sha mu fyalo, h tulebombela ifimuti na mabwe.” ’ ” i 33 “ ‘Na pali ne mwine,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘ku kuboko kwakosa na ku kuboko ukwatambululwa j na ku bukali ubo nkapongolola e ko nkamutekela. k 34 Nkamufumya mu bantu na bantu, kabili nkamulonganya ukufuma mu fyalo ifyo mwasalanganinamo ku kuboko kwakosa na ku kuboko ukwatambululwa na ku bukali ubo nkapongolola. l 35 Nkamutwala mu matololo ya bantu na bantu m no kulwishanya na imwe kulya, natuloshanya impumi. n 36 “ ‘Ifyo nalwishenye ne fikolwe fyenu mu matololo ya calo ca Egupti, o e fyo nkalwishanya na imwe,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 37 ‘Kabili nkamupisha mwi samba lya nkonto p no kupangana na imwe icipangano. q 38 Nkafumya muli imwe abasangu na bampulamafunde, r pantu nkabafumya mu calo ico balebelamo, lelo mu calo ca Israele tabakengilemo; s na imwe mukeshiba ukuti nine Yehova.’ t 39 “Na kuli imwe, mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele, Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Kabiyeni, kabombeleni cila muntu utulubi twakwe utwa bunani. u E lyo pa numa ya ifyo nga tamwako-

ICIPA. 20 a Aba 2:19 2Im 21:13 Ye 7:28 Ye 13:27 Imi 7:51 b Amg 18:10 Am 106:37 Ye 7:31 c Amg 29:17 1Is 21:26 Ek 20:7 d 1Sa 28:6 Amp 1:28 Es 1:15 e Sek 7:13 f Ek 11:5 g Amp 19:21 Isb 3:37 h Ro 12:2 i Amg 4:28 Amg 28:36 Ye 44:17 j Es 40:10 k Ye 21:5 Ek 8:18 l Es 27:13 Ek 34:16 Ams 9:9 m Ho 2:14 Mk 4:10 n Ye 2:9 Ye 25:31 Ek 17:20 Ho 4:1 o 1Ko 10:9 p Le 27:32 Ye 33:13 Ek 34:17 q Am 89:34 r Imp 14:30 Ek 34:20 Mal 3:3 Mt 3:12 s Ek 13:9 t Am 9:16 Ek 6:13 u Aba 10:14 Am 81:12 Ams 4:4



















Ku Kulyo a Amp 21:27 Es 1:13 Ye 7:10 Ek 23:39 b Es 2:2 Es 66:20 Ek 17:23 Mk 4:1 c Es 56:7 Mk 4:2 Sek 8:22 d Mal 3:4 Ro 12:1 He 13:15 e Ukt 8:21 Ef 5:2 Flp 4:18 f Es 11:11 Ye 23:3 2Ko 6:17 g Es 5:16 Ek 38:23 h Ye 24:7 Ek 36:23 i Ek 11:17 Ek 37:12 j Le 26:40 Neh 1:9 Ek 16:61 Ho 5:15 k Ek 6:9 l Ye 31:18 m Ek 24:24 n Am 79:9 Ek 36:22

ESEKIELE 20:31-47

mfwe kuli ine, ninshi tamwakasaalule na kabili ishina lyandi ilya mushilo ku fya bupe fyenu no tulubi twenu utwa bunani.’ a 40 “ ‘Pantu mu lupili lwandi ulwa mushilo, mu lupili ulutali ulwa kwa Israele,’ b e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘e mo bakamombela aba mu ng’anda ya kwa Israele bonse, bonse fye, mu calo. c Mulya e mo nkasekelela muli bena, kabili e mo nkafwaya imisangulo yenu ne fisabo fya ntanshi ifya mituulo yenu iya fya mushilo fyenu. d 41 Pa mulandu wa fyanunkila e nkasekelela muli imwe, ilyo nkamufumya mu bantu na bantu no kumulonganya ukufuma mu fyalo umo mwasalanganine, f kabili nkaba uwa mushilo muli imwe pa menso ya nko.’ g 42 “ ‘Na imwe mukeshiba ukuti nine Yehova, h ilyo nkamutwala mu mpanga ya kwa Israele, i mu calo ico naimishepo ukuboko kwandi no kulapa ukuti ndi no kucipeela ku fikolwe fyenu. 43 E ko mukebukishisha imibele yenu j ne micitile yenu iyo mwaleikoweshako, k na pa finso fyenu pakaba insoni pa mulandu wa fibi fyonse ifyo mwacitile. l 44 E lyo mukeshiba ukuti nine Yehova m ilyo nkamucita akantu pa mulandu we shina lyandi, n te kulingana ne mibele yenu iyabipa nangu imibele yenu iya bufumfuntungu, o mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” 45 Kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 46 “We mwana wa muntu, losha icinso cobe p ku kapinda ka ku kulyo no kusosa q ifyebo ku kapinda ka ku kulyo, kabili sesemena umutengo wa mu mpanga ya ku kapinda ka ku kulyo. 47 Usose ku mutengo wa o 1Ti 1:16; p Ek 6:2; q Ek 21:2; Ams 7:16.

ESEKIELE 20:48–21:16 ku kapinda ka ku kulyo auti, ‘Umfwa icebo ca kwa Yehova. Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati: “Mona, ndesonteka umulilo muli iwe, a na o ukoca muli iwe umuti onse uubishi no muti onse uwauma. b Ulubingu lwa mulilo talwakashime, c kabili lukoca ifinso fyonse ukufuma ku kapinda ka ku kulyo ukufika ku kapinda ka ku kuso. d 48 Na bantu bonse bakamona ukuti ine Yehova, nine naukoseshe, ica kuti tawakashime.” ’ ” e 49 E lyo natile: “Iye, mwe Shikulu Mulopwe Yehova! Balelanda pali ine abati, ‘Lyonse alandila fye mu mapinda.’ ” f ca kwa Yehova cai21 Icebo shile kuli ine na kabili aciti: 2 “We mwana wa muntu, losha icinso cobe ku Yerusalemu, no kusosa g amashiwi ku fifulo fya mushilo, h no kusesemena icalo ca Israele. i 3 Kabili usose ku calo ca Israele auti, ‘E fyo Yehova atila: “Mona ndekulwisha, j kabili nkasomona ulupanga lwandi mu cikwama ca luko k no kulofya umulungami no mubifi muli iwe. l 4 Pa kuti nkalofye muli iwe umulungami no mubifi, ulupanga lwandi lukasomonwa mu cikwama ca luko ku kulwisha abantunse bonse ukufuma ku kapinda ka ku kulyo ukufika ku kapinda ka ku kuso. m 5 E lyo abantunse bonse bakeshiba ukuti ine ne Yehova, ninsomona ulupanga lwandi mu cikwama ca luko. n Talwakabwelelemo na kabili.” ’ o 6 “Nobe, we mwana wa muntu, teta pa mulandu wa mwenso. p Utete mu bukali pa menso yabo. q 7 Nomba nga bakwipusha abati, ‘Cinshi uletetela?’ r e lyo ukatile, ‘Ni pa mulandu wa mbila.’ s Pantu ukwisa ileisa, t no mutima onse ukasunguluka u na maboko yonse yakatompoka no muntu onse akaba no bulanda na menshi yakala-

Ulupanga lwa kwa Lesa ICIPA. 20 a Amg 32:22 Ye 21:14 b Ek 17:24 Lk 23:31 c Es 66:24 Mt 3:12 d Ek 21:4 e Amg 29:24 2Im 7:20 Isb 2:17 f Ek 17:2



















ICIPA. 21 g Ams 7:16 h Ek 6:3 i Ek 12:19 Ek 20:42 j Ek 5:8 k Le 26:33 Ek 14:17 l Yb 9:22 m Ek 7:2 Ek 20:47 n Amg 29:24 1Is 9:7 Am 9:16 o Es 45:23 Ye 23:20 Na 1:9 p Am 69:23 Ek 29:7 q Es 22:4 Ye 4:19 Ek 9:8 r Ek 24:19 s 2Is 21:12 t Ye 6:22 u Yos 2:11 Yos 5:1



















Ku Kulyo a Ek 7:17 b Ek 7:12 1Pe 4:7 c Es 66:16 Ye 12:12 Ams 9:4 d Am 7:12 e Ye 46:4 f Es 5:14 g Ukt 49:10 h 2Sa 7:14 i Ek 19:11 j Ye 25:9 Ye 25:33 Ye 51:20 k Ek 9:8 Mk 1:8 l Ye 25:2 m Ek 19:1 n Ye 25:16 o Ye 31:19 p Ye 6:27 q 2Is 25:7 Ek 19:14 r Ye 39:6 Ek 21:26 s Imp 24:10 Ek 6:11 t Le 26:21 u 2Is 25:1 2Is 25:2 Lk 19:43 v Ek 21:7 w Ye 17:27 x Ek 21:10 y Ek 14:17

1084

konkoloka mu makufi yonse. a ‘Moneni! Ubucushi buleisa b kabili bukacitika,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” 8 Icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine na kabili, aciti: 9 “We mwana wa muntu, sesema, no kutila, ‘Yehova atila: “Landa auti, ‘Ulupanga, ulupanga! c Balunoona, d kabili balupukuta lwabeeka. 10 Balunoona pa kuti lwipayaule; balupukuta pa kuti lubengeshime.’ ” ’ ” e “Lelo bushe tatufwile ukusekelela?” f “ ‘Bushe lulekaana inkonto ya bufumu g iya mwana wandi, h ifyo lukaana icimuti conse? i 11 “ ‘Umuntu apeela ulupanga pa kuti balupukute lubengeshime, pa kuti balusende mu minwe. Balunoona, kabili balupukuta lwabengeshima, pa kuti bapeele uwa kwipayaula. j 12 “ ‘Punda no kulila umusowa, k we mwana wa muntu, pantu ulupanga lulelwisha abantu bandi; l lulelwisha intungulushi shonse isha kwa Israele. m Baipaiwa ku lupanga capamo na bantu bandi. n E ico uma ulupi pe tanta lyobe. o 13 Pantu balilwesha, p kabili cinshi cikacitika ku nkonto ya bukateka nga ca kuti ulupanga lulekaana inkonto ya bukateka? q Iyi nkonto tayakatwalilile ukubako,’ r e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 14 “Na iwe, we mwana wa muntu—sesema, toota amapi mu bukali, s kabili usose auti ‘Ulupanga!’ imiku itatu. t Ulupanga ulwipaya. Ulupanga ulwipaya umukalamba, e lulebashinguluka. u 15 Pa kuti umutima usunguluke v na pa kuti impendwa ya balewa pa mpongolo shabo shonse ikule, w ndi no kwipaya ku lupanga. Iye, lulebengeshima, balupukuta ukuti lwipayaule! x 16 Ilange ukuti nautwa; y kabiye ku kulyo! Iteyanye; kabiye ku kuso! Konse uko

1085

Icitebo. Uwakwata insambu

uloseshe! 17 Na ine nkatoota mu bukali, a no kulenga ubukali bwandi b ukutuusha. c Ine ne Yehova ninsosa.” 18 Icebo ca kwa Yehova na kabili caishile kuli ine, aciti: 19 “Na iwe we mwana wa muntu, teyanya inshila shibili isha kwingililapo ulupanga lwa mfumu ya Babiloni. d Mu calo cimo e mo shonse shibili shifume, upange ne cishibilo ca kulanga inshila; e ukacibike ku lutwe lwa nshila ya kwingilila mu musumba. 20 Uteyanye inshila ya kwingilamo ulupanga ku Rabaf wa bana ba kwa Amone, ne ya ku Yuda na Yerusalemu we linga. g 21 Pantu imfumu ya Babiloni yaiminine shilili pa masansa ya nshila, apatula inshila shibili, pa kuti ibuke imbuko. h Yasunkanya imifwi. Yaipushisha mu tulubi twa terafimu; i yalolesha mu libu. 22 Ulubuko ulwali mu kuboko kwakwe ukwa kulyo lwalangile ukuti baye ku Yerusalemu, ku kubika ifya kubongolwelako amalinga, j ku kwasamuna akanwa no kubilisha ukwipaya, ku kupunda ishiwi lya bulwi, k ku kubika ifya kubongolwelako pa mpongolo, ku kukuula ica kuninapo pa kusansa umusumba, ne linga lya kusanshilapo. l 23 Kabili kuli bena fyaba kwati kubuka kwa fye mu menso yabo m—kuli abo abalapile imilapo kuli bena; n kabili aibukisha ifilubo fyabo, o pa kuti bekatwe. p 24 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati, ‘Pa mulandu wa kuti mwalenga ifilubo fyenu ukwibukishiwa pa kusokolola ifya bumpulamafunde fyenu, pa kuti imembu shenu shimoneke ukulingana ne micitile yenu yonse, pa mulandu wa kuti abalwani benu bakamwibukisha, q bakamwikata ku minwe.’ r 25 “Na iwe, we ntungulushi s

ICIPA. 21 a Ek 22:13 b Ek 5:13 c Amg 28:63 Es 1:24 Ek 16:42 d Ye 1:10 e Ek 4:1 Ek 5:1 f Amg 3:11 Ye 49:2 Ek 25:5 Ams 1:14 g 2Sa 5:9 2Im 26:9 2Im 32:5 2Im 33:14 Am 48:12 Isb 4:12 h Imp 22:7 Amg 18:10 i Aba 18:14 2Is 23:24 Sek 10:2 j 2Is 25:1 Ek 4:2 k Yos 6:20 1Sa 17:20 l Ye 32:24 Ye 52:4 Ek 4:3 m Es 28:15 n 2Im 36:13 Ek 17:13 o 2Is 24:20 Yb 34:11 p 2Is 25:6 q Ye 2:34 r Ye 15:2 s 1Is 11:34



















Ku Kulyo a 2Im 36:13 Ye 24:8 Ye 52:2 Ek 17:19 b Ek 7:6 c 2Is 25:6 Ye 13:18 Ye 44:30 Ye 52:11 d Ek 21:13 e 1Sa 2:7 Am 75:7 Am 113:7 Da 4:17 Flp 2:9 f Ye 24:8 Ek 12:13 Da 4:37 Lk 21:24 g 2Im 20:23 Ek 5:16 h Ukt 49:10 Am 89:3 Am 110:1 Es 9:6 Es 11:10 Ek 37:25 Lk 1:32 Ro 15:12 Uks 5:5 i Am 2:8 Da 7:14 Lk 22:29 j Ye 49:2 k Ek 12:24 Ek 22:28 l Am 37:13 m Amg 3:11 n Ye 22:22 Ye 49:3 o Ye 4:7 Ek 25:5 p Ye 49:2 q Es 55:11

ESEKIELE 21:17–22:2 yabipa iyacenwa icibi iya mu Israele, a we o ubushiku bobe bwaisa mu nshita ya membu shobe isha ku mpela, b 26 ifi e fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati, ‘Fuula icitebo, fuula ne cisote ca bufumu. c Ifintu tafyakabelelele ifi fine. d Imyeni uwaba pa nshi, e no kuwisha pa nshi uwaba pa muulu. f 27 Nkaconaula, nkaconaula, nkaconaula. g Kabili ici, tacakabe ca muntu nangu umo mpaka akese uwakwata insambu sha kucikwata, h kabili e o nkapeela.’ i 28 “Na iwe, we mwana wa muntu, sesema, no kutila, ‘E fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa pa bana ba kwa Amone na pa museebanya wabo.’ E lyo usose auti, ‘Ulupanga, ulupanga lwasomonwa ku kwipayaula, balupukuta pa kuti lulofye, pa kuti lubengeshime, j 29 pa mulandu wa kukumwena ifimonwa fya fye, pa mulandu wa kubuka ifya bufi, k pa kuti bakubike pa baipaiwa, ababifi abo ubushiku bwabo bwaisa mu nshita ya membu sha ku mpela. l 30 Lubweseshe mu cikwama ca luko. Mulya wabumbiilwe, mu calo umo watuntwike, m e mo nkakupingwila. 31 Kabili nkapongolwela pali iwe ubukali bwandi. Ku bukali bwandi ubupya ngo mulilo nkapuuta pali iwe, n kabili nkakupeela mu minwe ya baume abashitontonkanya, abacenjela ku konaula. o 32 Iwe ukaba inkuni sha mulilo. p Umulopa obe ukaba mu kati ka calo. Tawakebukishiwe, pantu ine ne Yehova ninsosa.’ ” q icebo ca kwa Yeho22 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “Na iwe, we mwana wa muntu, bushe ulepingula, r bushe ulepingula umusumba uwaba no ICIPA. 22 r Ek 20:4; Ek 23:36.

ESEKIELE 22:3–21

Ukusumya umulopa, ifya nsoni, kaloba

mulandu wa mulopa a no kuleka uyu musumba wishibe ifya bunani fya uko fyonse? b 3 Kabili usose auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “We musumba uusumya umulopa c mu kati kobe mpaka inshita yobe iya kupingulwa yafika, d kabili uwapanga utulubi twa bunani mu kati ka uko ku kuikowesha, e 4 Uli no mulandu pa mulopa waba muli iwe uo wasumishe, f kabili nauikowesha ku tulubi twa bunani uto wapanga. g Waipifya inshiku shobe, no kufika ku myaka yobe iya kupingulwa. E co ndekuseebanishisha ku nko kabili ndelenga ifyalo fyonse filekuwela. h 5 Aba mu fyalo fyapalama kuli iwe ne fyataluka kuli iwe bakakuwela, we wakowela ishina, uwafula icimfulumfulu. i 6 Mona! Intungulushi j sha kwa Israele shali muli iwe, umo na umo aleipeelesha ku kuboko kwakwe ku kusuumya umulopa. k 7 Wishi na nyina basaalulwa muli imwe. l Umulebeshi bamwibila mu bucenjeshi mu kati kobe. m Bacululusha abana ba nshiwa na bamukamfwilwa mu kati kobe.” ’ ” n 8 “ ‘Wasuula apa mushilo pandi, na masabata yandi wayasaalula. o 9 Aba lwambo bene bene baba muli iwe, pa kuti basuumye umulopa; p balya amalambo ya tulubi pa mpili muli iwe. q Bacita ifya nsoni mu kati kobe. r 10 Balaala bashibo na banyinabo mu kati kobe; s basendama no mwanakashi uwakowela uuli ku mweshi. t 11 Kabili umwaume acita ica bunani ku mukashi wa munankwe, u kabili umwaume akowesha nafyala, pa kucita nankwe ifya nsoni; v na nkashi yakwe, umwana mwanakashi wa kwa wishi, umwaume asendama nankwe mu kati kobe. w 12 Bapoka amafisakanwa muli iwe pa kuti basumye umulopa. x Wa-

ICIPA. 22 a 2Is 21:16 Ye 2:34 Ho 4:2 Mt 23:37 b Es 58:1 Ek 16:2 Ek 16:51 c Ek 24:6 d Ek 12:25 2Pe 2:3 e 2Is 21:11 2Is 23:24 f Ukt 9:6 2Is 21:16 Am 106:38 Ek 23:37 g Le 26:30 h Amg 28:37 1Is 9:7 2Im 7:20 Am 79:4 Am 80:6 Ye 18:16 Ek 5:14 Ek 23:32 Da 9:16 i Am 79:4 j Es 1:23 Ek 19:1 Mk 3:1 Sef 3:3 k Mk 2:1 l Amg 27:16 Amp 20:20 m Ukf 22:21 Amp 22:22 n Am 82:3 Am 94:6 Es 1:17 Ye 7:6 Sek 7:10 Mal 3:5 o Le 19:30 Ek 20:13 Ek 23:38 p Ukf 23:1 Le 19:16 q Ek 18:6 r Aba 20:6 Am 26:10 Amp 10:23 Ye 13:27 Ek 16:27 2Pe 2:7 s Le 18:7 Le 20:11 Amg 27:20 1Ko 5:1 t Le 18:19 Le 20:18 u Le 18:20 Le 20:10 Amg 22:22 Ye 5:8 v Le 18:15 Le 20:12 Ek 18:11 w Le 20:17 Amg 27:22 2Sa 13:1 x Ukf 23:8 Amg 16:19 Amg 27:25 Am 26:9 Es 1:23 Ams 5:12



















Ku Kulyo a Ukf 22:25 Amg 23:19 b Le 25:36 Ek 18:13 c Amp 1:19 d Le 6:2 e Amg 32:18 Am 106:21 f Ek 21:17

1086

poka isha kaloba a ne sha kulundapo, b kabili ulepanga icibwesha c pa kucenjesha d abanobe, na ine wandaba,’ e e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 13 “ ‘Kabili mona! Natoota mu mapi f pa fyo wanonkela mu lufyengo, g na pa mulopa wasuumya mu kati kobe. h 14 Bushe umutima obe ukakonkanyapo ukushipikisha i nangu bushe amaboko yobe yakaba na maka mu nshiku nkakucita akantu? j Ine ne Yehova ninsosa, kabili nkacicita. k 15 Kabili nkakusalanganishisha mu nko no kukusalanganisha mu fyalo, l nkapwisha ne micitile iyakowela iyaba muli imwe. m 16 Kabili iwe wine ukaseebana pa menso ya nko, e lyo ukeshiba ukuti nine Yehova.’ ” n 17 Na kabili kwaishile icebo ca kwa Yehova kuli ine, aciti: 18 “We mwana wa muntu, aba mu ng’anda ya kwa Israele basanguka munyela o kuli ine. Bonse mukuba kabili kapotwe kabili icela kabili umutofwe mwi lungu lya mulilo. Basanguka fimunyela, fimunyela fya silfere. p 19 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti bonse mwasanguka fimunyela, q kanshi ndemulonganya pamo mu kati ka Yerusalemu. r 20 Ifyo abantu balonganya silfere no mukuba ne cela no mutofwe s na kapotwe mu kati ke lungu, pa kuti bapuutepo t no mulilo ku kufisungulula, u e fyo nkabalonganya pamo mu bukali bwandi na mu cipyu candi, kabili nkapuuta no kulenga imwe mukasunguluke. 21 Nkamulonganya pamo no kupuuta pali imwe ku bukali bwandi ubwaba ngo mulilo, v kabili mukasungug Amp 28:8; h Ek 22:2; i Ek 21:7; j Yb 40:9; 1Ko 10:22; k Ek 17:24; l Amg 4:27; Amg 28:25; Ek 12:15; m Es 1:25; Ek 23:27; Mal 3:3; n Am 9:16; Ek 6:7; Ek 6:13; o Es 1:22; Ye 6:28; p Amp 17:3; Es 48:10; Ye 6:29; q Am 119:119; Amp 25:4; r Mk 4:12; Mt 13:30; s Yb 28:2; t Es 54:16; Ye 6:29; u Ek 21:31; v Amg 4:24; Am 21:9; Es 30:33; Ye 21:12; Ek 22:20.

1087

Ubushiku bwa bukali. Ohola, Oholiba

luka mu kati kakwe. a 22 Ifyo silfere asunguluka mwi lungu, e fyo mukasunguluka mu kati ka uko; e lyo mukeshiba ukuti ine ne Yehova napongolwele ubukali bwandi pali imwe.’ ” b 23 Na kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 24 “We mwana wa muntu, sosa kuli wena auti, ‘Uli calo icishasangululwa, icishalokapo imfula mu bushiku bwa bukali. c 25 Kuli ukupangana kwa bakasesema bakwe mu kati kakwe, d nge nkalamo iilebuluma, iiletaakanya ico ikete. e Na bo e fyo bepaya abantu. f Basenda ifyuma ne fintu fyauma umutengo. g Bafusha bamukamfwilwa mu kati kakwe. h 26 Bashimapepo bakwe ba-alula amafunde yandi, i kabili bakonkanyapo fye ukusaalula apa mushilo pandi. j Tabalekenye k ica mushilo ne ca fye, l tabalengele abantu ukwishiba ubupusano pa cakowela ne casanguluka, m kabili basuula amasabata yandi, n kabili ninseebana mu kati kabo. o 27 Bacilolo bakwe mu kati kakwe baba nge mimbuulu iitakanya ico ikete ku kusumya umulopa, p mu kwipaya abantu ku kumwenamo ifya mu lufyengo. q 28 Bakasesema bakwe bafisa imembu sha bacilolo, r ukubamwena ifimonwa fya fye s no kubabukila ifya bufi, t abati: “Ifi e fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa,” ilyo Yehova umwine tasosele iyo. 29 Abantu ba mu calo balacita ifya bucenjeshi u no kupokolola bambi ifintu ku maka, v kabili balacululusha umulanda no mupiina, w umulebeshi balamucenjesha no kumufyenga.’ x 30 “ ‘Kabili nalefwaya umuntu muli bena uwingawamya icibumba ca musumba y no kwiminina pa cipunda z pa cinso candi ku kwimininako aba mu calo, pa kuti niconaula; a lelo nshasangile nangu umo. 31 E ico nka-

ICIPA. 22 a Am 68:2 Am 112:10 b Ek 20:8 Ho 5:10 c Es 10:5 d Ye 5:31 Ye 6:13 Ho 6:9 e Mk 3:5 f Mko 12:40 Lk 20:47 g Yak 5:4 h Ye 15:8 i Ye 2:8 Isb 4:13 Mk 3:11 Sef 3:4 Mal 2:8 j Le 20:3 Le 22:2 k Ek 44:23 l Le 10:10 m Le 11:47 Imi 10:14 n Ek 20:13 o Ek 36:20 Ro 2:24 p Mk 3:2 Sef 3:3 q Mt 21:13 r Es 30:10 Ek 13:10 s Ek 21:29 t Amg 13:3 Ye 23:25 Isb 2:14 u Le 6:2 Es 1:23 Ye 5:26 Ye 7:9 Ye 21:12 Mk 2:2 v Am 62:10 Es 3:14 w Ukf 22:21 Le 19:33 x Ukf 23:9 y Ye 5:1 z Am 106:23 a Ukt 18:23 Ukf 32:11



















Ku Kulyo a Es 26:20 b Es 10:22 Na 1:6 c Ek 11:21 Ro 2:6 Ga 6:7



















ICIPA. 23 d 2Pe 1:21 e Ye 3:7 f Le 17:7 Amg 29:17 Yos 24:14 Ek 20:8 g Ek 16:22 Ho 2:13 h Ek 23:21 i Ukf 19:5 Ye 2:3 Ek 16:8 j Ek 16:20 Ga 4:25 k 1Is 16:24 l 1Is 8:29 m 1Is 14:16 1Is 21:26 2Is 17:7 n Ho 2:5

ESEKIELE 22:22–23:9

pongolwela ubukali bwandi a pali bena. Nkabalofya ku bukali bwandi ubwaba ngo mulilo. b Imibele yabo nkaibika pa mitwe yabo,’ c e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” Kabili kwaishile icebo ca kwa Yehova kuli ine, d aciti: 2 “We mwana wa muntu, kwali abanakashi babili, abana banakashi abafyelwe kuli nyinabo umo. e 3 Kabili batampile ukulacita bucilende mu Egupti. f Bacitile bucilende mu bukashana bwabo. g Kulya e ko balebatonya amabele, h kabili kulya kwine e ko balebatina insota ilyo bali abakashana. 4 Na mashina yabo ni Ohola, e mukalamba na Oholiba nkashi inankwe. Kabili baishileba abandi i no kufyala abana baume na bana banakashi. j Kumfwa amashina yabo, Ohola e Samaria, k na Oholiba e Yerusalemu. l 5 “Ohola atendeke ukucita bucilende, m nangu ca kuti ali wandi, kabili abikile sana amano ku bacende bakwe, n abena Asiria, o abali mupepi, 6 abalashi abalefwala ifya bluu, ne nkonkani sha bakateka—bonse abawama, abale-endela pali bakabalwe. 7 Atwalilile ukucita bucilende na bonse abana baume ba kwa Asiria abawama; na kuli bonse abo abikileko sana amano—na ku tulubi twabo utwa bunani—e ko aikoweshe. p 8 Kabili talekele imisango yakwe iya bucilende iyo afumine na yo ku Egupti, pantu baleele nankwe ku bukashana bwakwe, kabili e baletonya amabele yakwe ilyo ali umukashana no kucita sana nankwe bucilende. q 9 E ico namupeele mu minwe ya bacibusa bakwe abamutemwa, r mu minwe ya

23

o 2Is 15:19; 2Is 16:7; 2Is 17:3; Ye 2:18; Ye 2:36; Isb 5:6; Ek 16:28; Ho 5:13; Ho 7:11; Ho 8:9; p Am 106:39; Ho 5:3; Ho 6:10; q Ukf 32:4; 1Is 12:28; 2Is 10:29; 2Is 17:16; r 2Is 15:29.

ESEKIELE 23:10-28 bana ba kwa Asiria, abo abikileko sana amano. a 10 E balelaala nankwe. b Basendele abana bakwe abaume na bana bakwe abanakashi, c na o bamwipaile ku lupanga. Aliseebene ku banakashi, kabili balimupingwile. 11 “Nkashi inankwe Oholiba alimwene ifi fyonse, d lelo ena alicililemo ukuba ne nsuuna pa nkashi inankwe, acitile na bucilende ukucila nkashi inankwe. e 12 Apoosele sana amano ku bena Asiria, f abalashi ne nkonkani sha bakateka abali mupepi, abalefwala ifisuma nga nshi, abale-endela pali bakabalwe —abalumendo abasuma bonse. g 13 Kabili nalimwene ukuti apo na o ali-ikoweshe, bonse babili bali ne mibele imo ine. h 14 Awe alicishishemo bucilende ilyo amwene abaume abalengwa pa cibumba, i ifimpashanya j fya bena Kaldi ifyo bapenta ku fyakashika, k 15 ifyakakwa imishipi l mu misana ya fiko, ne fitebo fya fiko ifipeleela ku mitwe ya fiko, ifyalemoneka nga bashilika ba nkondo, fyonse, ifyapala abena Babiloni, abafyalilwe mu calo ca Kaldi. 16 E lyo atampile ukufikumbwa ilyo afimwene m kabili atumine inkombe ku Kaldi. n 17 Na bena Babiloni baleisa kuli ena, no kulaala pa busanshi bwakwe ubwa citemwiko, ukumukowesha pa kucita nankwe bucilende; o kabili balimukoweshe, atampile no kubataluka pa mulandu wa kuselaushiwa. 18 “Awe atampile ukucita bucilende pa lwalaala no kufuula pa fya mfwalo fyakwe, p ica kuti nalimutalwike pa mulandu wa kuselaushiwa, filya fine naselaushiwe ku nkashi inankwe nafumako no kufumako. q 19 Kabili akonkenyepo fye ukucita bucilende r ica kuti aibukishe inshiku sha bukashana bwakwe, s ilyo alecita bucilende mu calo ca Egupti. t 20 Kabili ali

Ubulalelale bwa kwa Oholiba ICIPA. 23 a 2Is 17:23 1Im 5:26 b Ek 16:37 Ho 2:10 c 2Is 17:6 2Is 18:11 d Ye 3:7 e Ye 3:8 Ek 16:47 f 2Is 16:7 2Im 28:16 g Ek 23:6 h 2Is 17:19 i Ek 8:10 j Ye 50:2 k Ye 22:14 l 1Sa 18:4 m Am 119:37 Mt 5:28 1Yo 2:16 n Ek 16:29 o Ek 16:37 p Ye 3:2 Ek 16:36 q Amg 32:19 Am 78:59 Am 106:40 Ye 6:8 Ye 12:8 r Ek 16:25 Ams 4:4 s Ek 16:22 t Ek 20:7



















Ku Kulyo a b c d

e f

g h i

j k

l m n o

p

q

r

s

Ek 16:26 Yos 24:14 Ek 23:3 Es 10:5 Ek 16:37 Hab 1:6 Uks 17:16 Ye 6:22 Ye 12:9 2Is 20:14 Es 39:3 Ek 21:19 2Is 24:2 Es 23:13 Ye 50:21 Ye 47:3 Ek 26:10 Na 3:2 2Sa 24:14 Ye 39:5 Amg 29:20 Ek 38:19 Sef 1:18 Ek 16:38 Ek 23:4 Ga 4:25 Ho 2:4 Ek 15:7 Ek 20:47 Uks 18:8 Ye 13:22 Ek 16:39 Ho 2:3 Uks 17:16 Es 3:18 Ye 4:30 Ek 16:11 Es 27:9 Ek 16:41 Ek 22:15 Sek 13:2 Ek 23:3 Ek 23:19

1088

ne nsuuna nge ya kwa kanakashi wa bantu abakwata ubwamba ngo bwa mpunda ishilume ne fya mfwalo fyabo fyaba nge fya mfwalo fya bakabalwe abalume. a 21 Kabili waikalile fye ukufuluka ifya nsoni ifyo walecita ku bukashana ilyo balekutonya amabele yobe ukutula fye ilyo wali mu Egupti, b walefwaisha ukuti balekutonya amabele nga filya baleyatonya ilyo wali umukashana. c 22 “E ico, we Oholiba, Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Mona, ndelenga bacibusa bobe bakwimine, d abakuselausha, wafuma na kuli bena, nkabaleta pali iwe ukufuma monse monse, e 23 abena Babiloni f na bena Kaldi g bonse, aba ku Pekode h na ba ku Shoa na ba ku Koa, na bena Asiria bonse kumo, abalumendo abasuma, abalashi ne nkonkani sha bakateka shonse, abashilika ne mpanda mano, abanina pali bakabalwe, bonse. 24 Na bo bakesa pali iwe ne congo ca maceleta ya bulwi ne mipeto, i ne cilibumba ca bantu, ne nkwela iikalamba ne inono ne fisote fya mukuba. Bakakushinguluka konse konse, kabili nkaleka bakakupingule, na bo bakakupingula ukulingana no bupingushi bwabo. j 25 Nkabika ubukali bwandi pali iwe, k na bo bakakucita akantu mu cipyu. l Bakakutetako umona na matwi, ne fikashalako fikonaulwa ku lupanga. Abana bobe abaume na bana bobe abanakashi m bakabasenda, n na bakashalako o bakaboca ku mulilo. 26 Kabili bakakufuula amalaya yobe p ne fisamo fyobe ifyayemba. q 27 E fyo nkalenga ifya nsoni fyobe ukupwa, r na bucilende ubo wafumine na bo mu Egupti; s tawakenwineko amenso yobe kuli bena, na Egupti tawakamwibukishe na kabili.’ 28 “Pantu Shikulu Mulopwe

1089

Ohola na Oholiba bapingulwa

Yehova atila, ‘Mona, ndekupeela mu minwe ya bantu abo wapata, abakuselausha kabili abo watalukako. a 29 Na bo bakakucita akantu pa mulandu wa lupato no kubuula fyonse ifyafuma mu kucucutika kobe no kukusha ubusokwa kabili ubwamba; b ne fya bucilende fyobe fikamoneka ne fya nsoni ifyo walecita ne fya bucilende fyobe fikasokololwa. c 30 Ifi fintu fikacitwa kuli iwe pantu walekonka inko mu kucita bucilende, d pantu waikoweshe ku tulubi twabo utwa bunani. e 31 Wale-enda mu mibele ya nkashi inobe; f e ico nkapeela kapu yakwe mu minwe yobe.’ g 32 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Kapu ya nkashi inobe iyo ukanwamo, yalishika kabili ikalamba. h Bakakuseka kabili bakakutumfya, pantu muli kapu mwaba ifingi. i 33 Ukakolwa no kuba no bulanda, ukanwa kapu ya kupapa kabili iya bonaushi, kapu ya nkashi inobe Samaria. 34 Ukanwa ifyabamo no kufyompelela, j ne fi-inga fya iko ukakokota, ukalepaula na mabele yobe. k “Pantu ine ninsosa,” e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.’ 35 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti walindaba l no kumpoosa ku numa yobe, m na iwe ukakandwa pa fya nsoni na pali bucilende bobe.’ ” 36 E lyo Yehova asosele kuli ine kabili ati: “We mwana wa muntu, bushe uli no kupingula n Ohola na Oholiba o no kubeba ifya bunani fyabo? p 37 Pantu balacita ubucende q na mu minwe yabo muli umulopa, r bacita ubucende no tulubi twabo utwa bunani. s Na kabili, abana baume abo bamfyalile baboca mu mulilo nga malambo ya kupeela utulubi. t 38 Kabili, ici e co bacita kuli ine: Bakoweshau umwa mushilo mwandi v muli ubo bwine

ICIPA. 23 a Ye 21:7 Ye 34:20 b Amg 28:51 Ek 16:39 c Ek 16:36 Ek 16:37 d Am 106:35 Ye 2:18 Ye 16:11 Ye 22:9 Ek 6:9 e Ek 23:7 f Ye 3:8 Ek 16:47 g 2Is 21:13 Am 11:6 Ye 7:15 Ye 25:15 Da 9:12 h Es 51:17 i Amg 28:37 1Is 9:7 Isb 2:15 Ek 22:5 j Am 75:8 Es 51:17 k Es 32:12 l Es 17:10 Ye 2:32 Ye 3:21 Ye 13:25 m 1Is 14:9 Neh 9:26 n Ye 1:10 o Ek 23:4 p Es 58:1 Ek 16:2 Ek 20:4 Ek 22:2 q Ho 1:2 Yak 4:4 r Ek 16:38 Ek 22:2 s Ek 16:36 t Le 18:21 2Is 17:17 Ek 16:20 u Ye 32:34 Ek 5:11 Ek 8:5 v 2Is 21:4



















Ku Kulyo a Neh 13:17 Ek 22:8 b Ye 7:31 c Le 20:3 Ye 7:11 d 2Im 33:4 e Es 57:9 f 2Is 20:13 g Ru 3:3 Est 2:12 h 2Is 9:30 Ye 4:30 i Amp 7:10 Es 3:18 Ek 16:13 j Est 1:6 Es 57:7 Ams 2:8 Ams 6:4 k Es 65:11 l Ek 8:11 m Amp 7:17 Ye 44:17 Ek 16:18 Ho 2:8 n Ukf 32:6 Ho 13:6 o Es 28:1 p Ek 16:11 q Yak 4:4 r Esr 9:7 Ye 13:23

ESEKIELE 23:29-47 bushiku, no kusaalula amasabata yandi. a 39 Kabili ilyo baipaile utulubi twa bunani abana babo abaume b baingile no mwa mushilo mwandi muli ubo bwine bushiku no kusaalulamo, c kabili mona! e fyo bacita mu kati ka ng’anda yandi. d 40 Na kabili ilyo batumine aba kwita abaume abafuma ukutali, abo batumiine inkombe, e awe mona! balishile, f abo wasambiile, g waisuba ku menso, h waisaamika ne fisaamo. i 41 E lyo mwaikele pa ca kwikalapo icacindama, j ne tebulo ilyateyanishiwa pa ntanshi yenu, k mwabikilepo ne fyanunkila l fyandi na mafuta yandi. m 42 Mu kati kakwe mwali ne congo ce bumba lya bali ubwanalale, n na mu baume ba muli cinkupiti mwafumine bacakolwa o abaleletwa ukufuma mu matololo, na bo bafwikile abanakashi amakoosa ku maboko no kubafwika ifilongwe fyayemba ku mutwe. p 43 “E lyo natile kuli uyu mwanakashi uwanakuka ku bucende q nati, ‘Nomba ali no kukonkanyapo ukucita bucilende.’ r 44 Na bo batwalilile ukwingila kuli ena, ifyo abantu bengila ku mwanakashi cilende; e fyo baingile kuli Ohola na kuli Oholiba abanakashi abacita ifya nsoni. s 45 Lelo abaume balungama, t e bakamupingula ifyo bapingula abanakashi abacende u na banakashi abasumya umulopa; v pantu bena banakashi abacende, na mu minwe yabo muli umulopa. w 46 “Pantu Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Nkaninika pali bena icilibumba x no kubakanda ica kuti uwabamona akatiina kabili bakaba ba kupokolola ifipe. y 47 Ne cilibumba s Ek 23:3; Ek 23:9; t Ek 14:14; Ek 14:20; u Le 20:10; Amg 22:21; Ek 16:38; v Ukt 9:6; Ek 23:37; w 2Is 24:4; Am 106:38; Es 1:15; Ho 4:2; x Ye 25:9; Ek 16:40; y Ye 15:4; Ye 24:9; Ye 34:17.

ESEKIELE 23:48–24:17 cili no kubapoola amabwe, a no kubakomena kuli bapanga babo. Bakepaya abana babo abaume na bana babo abanakashi, b na mayanda yabo bakayoca. c 48 Kabili nkalenga ifya nsoni d ukupwa mu calo, e na banakashi bonse bakasambililako, pa kuti belacita ifya nsoni nge fyo mucita. f 49 Na bo bakamukanda pa fya nsoni fyenu, g mukashingamwa ne membu sha tulubi twenu utwa bunani; e lyo mukeshiba ukuti nine Shikulu Mulopwe Yehova.’ ” h ca kwa Yehova cai24 Icebo shile na kabili kuli ine mu mwaka walenga pabula (9), mu mweshi we kumi (10), pa bushiku bwalenga ikumi ubwa uyo mweshi aciti: 2 “We mwana wa muntu, lemba ishina lya bushiku buno, buno bwine ubushiku. Imfumu ya Babiloni naimina Yerusalemu buno bwine bushiku. i 3 Uma umulumbe pa ba mu ng’anda ya bacipondoka, j no kusosa pali bena auti, “ ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Teka impoto iikalamba pa mulilo; tekapo, witilemo na menshi. k 4 Bikamo ifipimfya fya nama, l icipimfya conse icisuma, itanta no kuboko; isushamo na mafupa ayasuma sana. 5 Buula impaanga iyawamisha, m utuulike ne nkuni mwi samba lya iko. Bilausha ifipimfya fya iko, no kwipika amafupa ya iko ayali mu kati ka iko.” ’ ” n 6 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘We bulanda ku musumba wabamo ukusuumya umulopa, o impoto iikalamba, umwaba ne ndalawa, kabili indalawa sha iko tashafumamo! Fumya icipimfya ne cipimfya; p wipendwilapo. q 7 Pantu umulopa wa iko waba mu kati ka iko. r Pa cilibwe icasansuka icabeeka, apashaba kantu epo aubikile. Twaupongolwelele pa nshi,

Yerusalemu—impoto ya ndalawa ICIPA. 23 a Le 20:2 Ek 16:40 b 2Im 36:17 c Amg 13:16 2Is 25:9 Ye 39:8 Ye 52:13 d Aba 20:6 Ek 22:9 e Es 26:9 f Amg 13:11 2Pe 2:6 g Es 59:18 Ek 16:43 Ro 2:6 Ga 6:7 h Am 9:16 Ek 6:13



















ICIPA. 24 i 2Is 25:1 Ye 39:1 Ye 52:4 j Ek 17:12 Lk 8:10 k Ye 1:13 Ek 11:3 l Ek 11:7 m Ye 39:6 Ek 34:16 n Ek 24:10 o 2Is 21:16 Ek 22:3 Mk 7:2 Mt 23:35 p Ek 11:7 Ek 11:9 q Yoe 3:3 Ob 11 Na 3:10 r 1Is 21:19 Ye 2:34



















Ku Kulyo a Le 17:13 Amg 12:16 Es 26:21 b 2Is 24:4 Ye 16:17 c Amg 32:35 Am 94:1 d Na 3:1 Hab 2:12 Mt 23:37 e Es 30:33 f Ye 21:10 Ye 32:29 Ek 22:15 g Ek 24:6 h Ye 5:3 Ye 6:29 i Aba 20:6 2Im 36:14 Ek 22:9 2Pe 2:7 j Yb 9:4 k Ek 5:13 Ek 8:18 l Imp 23:19 m Am 33:9 n Ye 13:14 o Ek 5:11 Ek 9:10 p 1Sa 15:29 q Es 3:11 Ek 16:43 Mt 16:27 Ro 2:6 r Ek 24:18 Ek 24:21 Ho 4:9 s Amg 13:6 t Amg 13:8 u Ye 16:5 v Le 10:6 w 2Sa 15:30

1090

pa kuti ashiikepo iloba. a 8 Ico nabikila umulopa wakwe pa cilibwe icasansuka icabeeka pa kuti wishiikwapo, b ni pa kuti njimye ubukali bwandi no kulandula.’ c 9 “E ico, Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘We bulanda ku musumba wabamo ukusuumya umulopa! d Na ine nkakusha umwina wa nkuni. e 10 Fusha inkuni. Kosha umulilo. Ipikisha iminofu. Kabili itulula umuto, leka na mafupa yakabe sana. 11 Teka impoto umushili kantu pa malasha pa kuti ikabe; no mukuba wa iko ukakaba, ne fiko fya iko fikasunguluke mu kati. f Ne ndalawa sha uko shipwililile. g 12 Ukubombesha! Kwalenga umo ukunaka, lelo indalawa sha iko tashifumamo. h Yaya mu mulilo ne ndalawa sha iko!’ 13 “ ‘Mu kukowela kobe mwali ne fya nsoni. i E mulandu wine nakusangulwilile, lelo tawasangulwike ku kukowela kobe. j Tawakasanguluke na kabili mpaka nkalenge ubukali bwandi ukutuushisha muli iwe. k 14 Ine ne Yehova ninsosa. l Cikesa, m kabili nkacicita. Nshakalekepo fye, n kabili nshakakulilile ubulanda o nangu kulanguluka. p Ukulingana ne mibele yobe kabili ukulingana ne micitile yobe e fyo bakakupingula,’ q e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” 15 Icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine na kabili aciti: 16 “We mwana wa muntu, mona, ndecita icintu cimo r pa kukupoka ico watemwisha, s lelo wikooma pa cifuba, nangu kulila nangu ukuponya ifilamba. t 17 Ukashinshimukile umutalalila. Wikaloosha abafwa. u Icitebo cobe ukakake ku mutwe, v ne ndyato shobe ukafwale ku makasa. w Wikafimba pa mwefu wa pa muulu, x ne fya kulya fya bantu wikalyako.” y x Mk 3:7; y Ye 16:7.

1091

Esekiele afwilwa umukashi. Icishibilo

18 Awe nalandile na bantu ulucelo, kabili icungulo, umukashi wandi alifwile. Kabili ulucelo nacitile ifyo naebelwe. 19 Kabili abantu balenjipusha ati: “Bushe tawatwebe ifyo ifi fitukumine, ifi fintu ulecita?” a 20 E lyo nabebele ati: “Icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti, 21 ‘Sosa ku ba mu ng’anda ya kwa Israele auti: “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Moneni, nkasaalula umwa mushilo mwandi, b icintu ico muituntumbilapo, c icintu ico mwatemwisha d kabili ico mwabikapo imitima, na bana benu abaume na bana benu abanakashi abo mwasha—bakafwa ku lupanga. e 22 Kabili mukacita nge fyo nacita. Tamwakafimbe pa mwefu wa pa muulu, f ne fya kulya fya bantu tamwakalye. g 23 Kabili ifitebo fyenu fikaba ku mitwe yenu, ne ndyato shenu shikaba ku makasa yenu. Tamwakalooshe h nangu kulila, mukalobela pa membu shenu, i no kuteta umuntu onse pa munankwe. j 24 Esekiele aba muli imwe icishibilo. k Ukulingana na fyonse ifyo acita, e fyo mukacita. Ilyo cikacitika, l e lyo mukeshiba ukuti nine Shikulu Mulopwe Yehova.’ ” ’ ” m 25 “Na iwe, we mwana wa muntu, mu bushiku nkabapoka ukwa kufisama, icintu cawamisha ico baitakishishamo, icintu batemwisha n kabili ico babikapo imitima, abana babo abaume na bana babo abanakashi, o 26 bushe te muli ubo bwine bushiku akesa kuli iwe uwapusuka no kulenga amatwi ukumfwa imbila? p 27 Muli ubo bushiku ukasamuna akanwa kobe no kulanda no wapusuka, q kabili ukasosa, tawakabe tondolo na kabili iyo; r kabili ukaba kuli bena icishibilo, s e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova.” t

ICIPA. 24 a Ek 12:9 Ek 37:18 b Am 74:7 Am 79:1 Ye 7:14 Isb 1:10 Isb 2:7 Ek 9:7 c Am 96:6 d Am 27:4 Am 84:1 e 2Im 36:17 Ye 6:11 Ye 9:21 Ek 23:25 f Mk 3:7 g Ye 16:7 Ek 24:17 h Yb 27:15 Am 78:64 i Le 26:39 Ek 4:17 Ek 33:10 j Es 59:11 k Es 8:18 Es 20:3 Ek 4:3 l Es 46:10 m Am 9:16 Ye 17:15 Ek 25:5 n Ek 24:16 o Amg 28:32 Ye 11:22 p Ek 33:21 q Am 51:15 r Ek 3:26 Ek 33:22 Lk 1:20 s Ek 12:3 t Ek 6:13 

Ku Kulyo  ICIPA. 25 a Ukt 19:38 Ye 49:1 Ams 1:13 Sef 2:9 b Amp 17:5 Amp 24:17 Ek 26:2 Ek 35:2 Ek 35:12 c Yb 1:3 Ek 25:10 d Le 26:16 Amg 28:33 e 2Sa 12:26 Ek 21:20 f Es 17:2 Es 32:14 Sef 2:14 g Es 37:20 Ek 26:6 h Yb 27:23 Isb 2:15 i Neh 4:4 Yb 31:29 Amp 24:17 Ob 12 Sef 2:8 j Ek 35:3 Sef 1:4 k Ye 49:2 Ams 1:14 l Am 145:20 m Es 15:1 Ye 48:1 Ams 2:1 n Amg 2:4 o Es 10:9 Es 36:18 p Yos 13:20

ESEKIELE 24:18–25:10

icebo ca kwa 25 Kwaishile Yehova na kabili kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, losha icinso cobe ku bana ba kwa Amone, no kusesema pali bena. a 3 Kabili usose pa bena Amone auti, ‘Umfweni amashiwi ya kwa Shikulu Mulopwe Yehova. Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Apo wasosa auti Eya! ilyo bakowesha umwa mushilo mwandi, ilyo icalo ca Israele caba icibolya, na lintu aba mu ng’anda ya kwa Yuda, baya muli bunkole, b 4 e co ndekupeelela ku bena Kabanga, c na bo bakapanga inkambi shabo isha malinga muli iwe no kukuula ififulo fya kwikalamo muli iwe. Bakalya ifisabo fyobe no kunwa umukaka obe. d 5 Kabili nkalenga Rabae ukuba impanga ya mulemfwe umwa kulya ingamila ne calo ca bena Amone ukuba umwa kutuushisha impaanga; f e lyo mukeshiba ukuti nine Yehova.” ’ ” g 6 “Pantu Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti watootele amapi h no kuuma inshindo pa nshi no kusekelela no kutumfya icalo ca Israele mu mutima obe, i 7 mona, nintambalika ukuboko kwandi pali iwe, j kabili nkaleka inko shikakupokolole ifipe; nkakulofya ukaleka ukuba uluko kabili nkakonaula ne calo cobe. k Nkakulofya, l e lyo ukeshiba ukuti nine Yehova.’ 8 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Apo Moabu m na Seiri n batile: “Moneni! Aba mu ng’anda ya kwa Yuda baba fye nge nko shonse,” o 9 e ico moneni ndeisula apa kuninina ukuya ku Moabu ku misumba yakwe iya ku mupaka, imisumba iisuma nga nshi mu calo, Beteyeshimote, p Baali-meone, q na Ki r iat ai mu, r 10 n de i sw i l a q Imp 32:38; r Yos 13:19.

ESEKIELE 25:11–26:11 abena Kabanga, a pamo na bena Amone; b kabili nkalenga Moabu ukupokwa, pa kuti abena Amone bekebukishiwa c mu kati ka nko. 11 Kabili nkakanda aba muli Moabu; d e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova.’ e 12 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti Edomu alandula aba mu ng’anda ya kwa Yuda na pa mulandu wa kuti akonkenyepo fye ukucita ifyabipa sana no kuilandwila umwine, f 13 e co Shikulu Mulopwe Yehova asosela ati: “Nkatambika ukuboko kwandi ukulwisha icalo ca Edomu g no kulofya umuntu ne fitekwa, h kabili nkacilenga ukuba icibolya ukufuma pa Temani i ukufika ku Dedani. j Bakafwa ku lupanga. 14 ‘Kabili nkabomfya abantu bandi abena Israele pa kulandula Edomu; k na bo bakacita mu Edomu ukulingana no bukali bwandi kabili ukulingana ne cipyu candi; kabili bakeshiba icilandushi candi,’ l e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” ’ 15 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti abaPelishiti bacita icilandushi m no kulandula musaalula musaalula, pa kuti bonaule, n pa mulandu wa mpatila yabo iya muyayaya, o 16 e co Shikulu Mulopwe Yehova asosela ati: “Moneni ndetambika ukuboko kwandi pa baPelishiti, p nkalofya na bena Kerete q no konaula abashala aba ku lulamba lwa bemba. r 17 Nkacita muli bena icilandushi cikalamba, no kubakanda bukali bukali; s e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova ilyo nkacita icilandushi pali bena.” ’ ” t mu mwaka wale26 Nomba nga ikumi na umo (11), pa bushiku bwa ntanshi mu mweshi, e po icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine aciti: 2 “We mwana wa muntu, pa mula-

Edomu, AbaPelishiti, Turi ICIPA. 25 Ek 25:4 Am 83:7 Ek 21:32 Am 149:7 Ye 9:26 Ye 48:1 e Ek 6:13 f 2Im 28:17 Am 137:7 Isb 4:22 Ams 1:11 Ob 10 g Mal 1:4 h Ye 7:20 i Ye 49:7 j Ye 49:8 k Es 11:14 Es 63:1 Ye 49:2 l Amg 32:35 Am 58:10 Na 1:2 Uks 6:16 m Es 14:29 Ye 25:20 Yoe 3:4 n 2Im 28:18 Es 9:12 Ye 47:1 Ams 1:6 o 1Sa 31:7 2Sa 5:17 p Sef 2:4 q 1Sa 30:14 Sef 2:5 r Ye 47:4 s Ek 5:15 Na 1:2 t Am 9:16



















a b c d

Ku Kulyo



















ICIPA. 26 a Yos 19:29 b Yoe 3:6 Ams 1:9 c Ek 25:3 d Isb 1:1 e Ek 19:7 f Am 82:8 g Ye 51:42 h Es 23:11 Ams 1:10 i Sek 9:4 j Ek 26:14 k Ek 27:32 l Am 9:16 m Ye 25:9 Ek 29:18 n Esr 7:12 Da 2:37 o Ye 6:23 Hab 1:8 p Ye 4:13 q Ek 23:24 r 2Sa 20:15 Ek 21:22 s Ye 47:3 Ek 26:4

1092

ndu wa kuti Turi a aleseka Yerusalemu b ati, ‘Eya! Atobaulwa, c uwali ifiibi fya nko! d Nomba ifintu fikawamina ine. Nkaba ne fyuma—ena naonaulwa,’ e 3 e ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Mona, nakwalukila, we Turi, kabili nkakwimisha inko ishingi, f ifyo bemba emya amabimbi. g 4 Na sho shikonaula amalinga ya Turi h no kubongolola impungu shakwe, i nkafumya no lukungu muli ena no kumulenga ukuba icilibwe icabeeka icasansuka. 5 Akaba apa kwanika amasumbu j mu kati ka bemba.’ k “ ‘Pantu ine ninsosa,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, ‘kabili bakamonaula ku nko. 6 Na ba mu mishi yakwe iyaba mu mpanga—bakepaiwa ku lupanga, na bo bakeshiba ukuti nine Yehova.’ l 7 “Pantu e fyo Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Moneni, nkaleta pali Turi, Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni ukufuma ku kapinda ka ku kuso, m imfumu ya shamfumu, n na bakabalwe o na maceleta p na bendela pali bakabalwe ne cilibumba q ca bantu abengi. 8 Akepaya aba mu mishi yobe iya mu mpanga ku lupanga, akakuula ilinga lya kusanshilapo, no kukuula ica kusanshilapo umusumba r no kwimya pali iwe inkwela iikalamba; 9 akalosha ne fyanso fyakwe ifya kubongolwelako ku malinga yobe, akabongolola ne mpungu shobe ku fyanso fyakwe. 10 Pa mulandu wa kufulisha kwa bakabalwe bakwe, ulukungu lukakufimba. s Pa mulandu wa bakalaendela pali bakabalwe ne mipeto na maceleta ya nkondo, amalinga yobe yakatenta, ilyo akengila pa mpongolo, nga pa kwingila mu musumba umwapongolwa. 11 Ku mabondo ya

1093

Turi uwa maka akonaulwa

bakabalwe bakwe akanyantaula imisebo yobe yonse. a Abantu bobe akepaya ku lupanga, ne nceshi shobe ishakosa shikawa pa nshi. 12 Bakasenda ifyuma fyobe b no kupokolola ifipe fyobe ifya makwebo, c no kubongolola amalinga yobe, na mayanda yobe ayawamisha bakabongolola. Na mabwe yobe ne fyapangilwa ku fimuti no lukungu lobe bakabika pa kati na nkati ka menshi.’ 13 “ ‘Awe nkaputula ishiwi lya kwimba kobe, d no kulila kwa bansango bobe takwakomfwike na kabili iyo. e 14 Kabili nkakulenga ukuba icilibwe icasansuka icabeeka, apashaba kantu. f Ukaba apa kwanika amasumbu. g Tawakakuulwe na kabili iyo; pantu ine ne Yehova ninsosa,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. h 15 “E fyo Shikulu Mulopwe Yehova asosa kuli Turi ati, ‘Bushe ifishi tafyakatente ku congo ca kuwa kobe, ku kuteta kwa bacenwa icabipisha, ku kwipayaula mu kati kobe? i 16 E lyo intungulushi shonse isha kuli bemba shikekila pa fipuna fya shiko j no kufuula ifya kufwala fya shiko ifyabula amaboko, shikafuula na malaya ya shiko ayayemfiwa. Shikafwala ukututuma nge fya kufwala. Shikekala pa nshi, k shikatutuma inshita shonse l kabili shikakulolesha no kupapa. 17 Kabili shikakusamwina ulwimbo lwa bulanda m no kutila kuli iwe: “ ‘ “Ifyo waloba, we waikelwemo na bantu bafumine kuli bemba, n we musumba baletasha, uwaishileba uwakosa muli bemba, o wena na baikelemo, abaletiinya abekashi bonse aba pe sonde! 18 Nomba ifishi fikatutuma pa kuwa kobe. Ne fishi fyaba muli bemba fikasakamikwa pa mulandu wa kufumapo kobe.” ’ p

ICIPA. 26 a Es 5:28 Hab 1:8 b Ek 27:33 1Ti 6:17 c Neh 13:16 Ek 27:33 Ek 28:5 Ek 28:18 Sek 9:3 d Es 14:11 e Es 23:16 Es 24:8 Uks 18:22 f Ek 26:4 g Ek 26:5 h Es 14:27 i Ye 49:21 Ek 27:28 Ek 31:16 j 1Sa 2:7 Es 23:8 Yn 3:6 k Es 3:26 l Ukf 15:15 Ek 27:35 Ek 32:10 m Ek 27:32 n Ams 1:9 Uks 18:10 o Es 23:4 Ek 28:2 p Es 23:5 Ek 27:32



















Ku Kulyo a Es 8:7 Ek 27:34 Da 9:26 b Es 38:18 c Amg 32:22 Am 88:6 Ek 32:18 d Am 143:7 Ek 28:8 Lk 10:15 e Am 27:13 Ek 32:23 f Ek 27:36 g Am 37:10 Am 37:36 h Ek 28:19



















ICIPA. 27 i j k l

m n o

p q

r s t

Ek 26:17 Ek 28:2 Es 23:8 Amp 27:2 Es 23:9 Ek 28:12 Ek 26:5 Ek 26:12 Amg 3:9 1Im 5:23 Uln 4:8 1Is 5:6 Ukt 10:4 Es 23:1 Ye 2:10 Amp 7:16 Ukf 25:4 Ye 10:9

ESEKIELE 26:12–27:7 19 “Pantu e fyo Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Ilyo nkawisha iwe we musumba, nge misumba iishaikalwamo, ilyo nkaleta mulamba pali iwe, amenshi ayengi yakakufimba, a 20 nkakutentemushisha ku manda ukwaba abantu abafwile kale, b filya ntentemushishako bambi, kabili nkakwikalika pa nshi ya calo, c pamo ne fifulo ifyaonaulwa pa nshita yalepa, kabili pamo na baya ku manda, d pa kuti wikekalwamo; kabili nkayemfya icalo ca ba mweo. e 21 “ ‘Nkaleta pali iwe ubonaushi bwa kupumikisha, f kabili tawakabepo; bakakufwaya, g lelo tawakasangwe na kabili umuyayaya,’ h e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” kabili icebo ca kwa Ye27 Na hova caishile kuli ine, aciti: 2 “Na iwe, we mwana wa muntu, samwina Turi ulwimbo lwa bulanda, i 3 no kusosa kuli Turi auti, “ ‘We waikala apa kwingilila muli bemba, j we ucita ubukwebo na bantu ba mu fishi ifingi, k Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati: “We Turi, we mwine watila, ‘Naliyemba icine cine.’ l 4 Incende shobe shaba pa kati na nkati ka bemba. m Bakakuula bobe balenga uyembe icine cine. n 5 Ku mikupri ya ku Seniri o e ko bakupangile imbao shonse. Babuulile imikedari ya ku Lebanone p no kukupangilako umulongoti. 6 Ku miti ikalamba iya ku Bashani e ko bapangiile inkafi shobe. Ica ku ntanshi capangilwa ku muti wa mutashuri uwa ku fishi fya Kitimu q uo bapangila ku meno ya nsofu. 7 Insalu shobe ishalefuma ku Egupti r ishapusanapusana mu kumoneka, e shali ku mulongoti wa ku bwato. Ubushishi bwa bluu s na masako ya mpaanga ayakashikila t aya ku

ESEKIELE 27:8-25

Amato ya ku Tarshishi aya kwa Turi

fishi fya Elisha a e fyali ifya kukucinga ku kasuba. 8 “ ‘ “Abekashi ba ku Sidone b na ba ku Aavadi c bali e bacooba bobe. Walikwete abantu abacenjela, d we Turi; bali e bakensha ba mato yobe. e 9 Nangu bakalamba ba mu musumba wa Gebali f na bacenjela ba uko bali muli iwe kabili e balecilika imilale yobe. g Amato yonse aya pali bemba na bacooba bali muli iwe, pa kuti balekabushanya na iwe amakaabu. 10 Aba ku Persia h na Ludimu i na ba ku Puti j bali mwi bumba lyobe ilya bashilika, bali e bantu bobe aba bulwi. Inkwela ne cisote bakobeke muli iwe. k E bakucindamike. 11 Abena Aavadi, l ne bumba lyobe ilya bashilika, bali pa malinga yobe ukushinguluka, na baume bashipa e bali mu mpungu shobe. Inkwela shabo bakobeke pa malinga yobe ukushinguluka. m E balengele uyembe icine cine. 12 “ ‘ “Aba ku Tarshishi n e bo waleshitishanya na bo ifipe fya mutengo ifyalekanalekana ifingi. o Pantu balikupeele ifya silfere, ifya cela, ifya kapotwe, ne fya mutofwe. p 13 Aba ku Yabani, q Tubali, r na Mesheke s baleshitishanya na iwe. Pantu abantu t ne fipe fya mukuba e fyo bakupeele pa fya kukaabula fyobe. 14 Abatuntuka ku Togarma u bakupeele bakabalwe na bakabalwe ba bulwi ne mfalashi, pa fyuma fyobe. 15 Abena Dedani v e baleshitishanya na iwe; abantu ba mu fishi ifingi e bo waingishe incito; ameno ya nsofu w ne fimuti fya kansalonsalo e fyo bakupeele ngo bupe. 16 Edomu aleshitishanya na iwe pa mulandu wa kuti ifipe walepanga fyalifulile. Tokwasi, x amasako ya mpaanga ayakashikila ne nsalu shalekanalekana ne sha kolokondwe ishisuma, na bakorali na mabwe ya rubi, ba-

ICIPA. 27 1Im 1:7 Yos 11:8 Ukt 10:18 2Im 2:14 1Is 9:27 Yos 13:5 Am 83:7 g 1Is 5:18 Ek 27:27 h Ek 38:5 i Ukt 10:13 j 1Im 1:8 Ye 46:9 Ek 30:5 Na 3:9 k Ek 38:5 l Ukt 10:18 m Uln 4:4 n Ukt 10:4 1Is 10:22 Es 2:16 Yn 1:3 o 2Im 9:21 2Im 20:36 Am 72:10 p Ye 10:9 q Ukt 10:2 Es 66:19 r 1Im 1:5 s Ek 32:26 t Yoe 3:6 Uks 18:13 u Ukt 10:3 1Im 1:6 Ek 38:6 v Ukt 10:7 1Im 1:9 Ye 25:23 w 1Is 10:22 Uks 18:12 x Ek 28:13



















a b c d e f

Ku Kulyo a b c d e

f g h i j k

l m

n o p q

r s t

Amg 8:8 Aba 11:33 Ukt 43:11 Ye 8:22 1Is 5:9 2Im 2:10 Esr 3:7 Imi 12:20 Es 7:8 Lkm 10:19 Uln 4:14 Ukt 25:3 Ye 25:24 Ukt 25:13 1Im 1:29 Uln 1:5 Es 60:7 2Im 17:11 1Is 10:1 2Im 9:1 Am 72:10 Ukt 10:7 1Im 1:9 1Is 10:2 Es 60:6 Ukt 11:31 2Is 19:12 Es 37:12 Ams 1:5 Ukt 25:3 Yb 6:19 Ukt 10:22 1Im 1:17 1Is 10:22 Es 2:16 Es 23:14 Es 60:9

1094

kupeele pa kukaabushanya ne fyuma fyobe. 17 “ ‘ “Yuda na ba ku calo ca kwa Israele baleshitishanya na iwe. Ingano a sha ku Miniti b ne fya kulya ifyaibela no buci c na mafuta na balsamu, d e fyo bakupeele pa kukaabushanya ne fipe fyobe. e 18 “ ‘ “Damaseke f aleshitishanya na iwe pa mulandu wa kuti ifipe walepanga fyalifulile, pa mulandu wa kufula kwa fyuma fyobe, no mwangashi g wa ku Helboni na masako ya mpaanga ayakashikila. 19 Abena Vedani na bena Yabani ukufuma ku Usali—bakupeele ifipe pa fyuma fyobe. Icela icafulwa, kasia ne fyanunkila h—bakupeele pa kukaabushanya. 20 Aba ku Dedani i e baleshitishanya na iwe insalu shapikulwa isha kufimba pa fya kwikalapo pa nama sha kwendelapo. 21 Abena Arabia j na bakankaala bonse aba ku Kedari k e ba makwebo abo waingishe incito. Abana ba mpaanga na basukusuku ne mbushi l—e fyo baleshitishanya na iwe. 22 Bashimakwebo ba ku Sheba m na ba ku Raama n baleshitishanya na iwe; ifyawamisha fyonse ifyanunkila ne misango yonse iya mabwe yauma umutengo na golde, bakupeele pa kukaabushanya. o 23 Harani p na Kane na Edene, q bashimakwebo ba ku Sheba, r ku Ashuri s na ku Kilmadi baleshitishanya na iwe. 24 Pa cifulo cobe ica makwebo e po baleshitishanya na iwe insalu shawamisha, insalu shapikulwa ku nsalu sha bluu ne shapusanapusana ne fya kwanshika pa nshi ifyabalabata, ifyalukwa ku myando yakosa. 25 “ ‘ “Amato ya ku Tarshishi t e yalekusendela ifipe fya kukaabushanya, ica kuti ifyuma fyaleisula mu calo cobe ka-

1095

Imfumu ya ku Turi yaipanga kalesa

bili waishileba umukankaala pa kati na nkati ka bemba. a 26 “ ‘ “Mu menshi ayengi e mo bacooba bobe bakutwala. b Umwela wa ku kabanga wakubunsha mu kati na nkati ka bemba. c 27 Ifyuma fyobe ne fya makwebo fyobe, d ifya kukaabula fyobe, e bacooba ba mato yobe na bakensha, f aba kucilika imilale g na bapokelela ifya kukaabula fyobe na baume bobe bonse aba nkondo, h ababa muli iwe na mwi bumba lyobe lyonse, ababa mu kati kobe,—bakawila mu kati na nkati ka bemba mu bushiku bwa kuwa kobe. i 28 “ ‘ “Kwi shiwi lya kupunda kwa bakensha ba mato yobe icalo cikatenta. j 29 Na bonse abekata inkafi, bacooba, bakensha ba mato bonse aba pali bemba, bakafuma mu mato yabo; bakeminina ku mulundu. k 30 Bakalenga amashiwi yabo ukumfwika pali iwe kabili bakaloosha nga nshi. l Bakakuba no lukungu pa mitwe yabo. m Bakaifumfunya mu mito. n 31 Kabili bakabeya amapala pa mulandu obe, o no kukaka insamu1 p mu misana no kukulila mu bulanda, q ukupumapo imisowa ya bulanda. 32 Mu kuloosha kwabo bakakusamwina ulwimbo lwa bulanda no kupumapo imisowa abati, r “ ‘ “ ‘Nani uwaba nga Turi, s nga Turi uwatalalikwa mu kati na nkati ka bemba? t 33 Ilyo ifya makwebo fyobe u fyafumine kuli bemba, v waikwishe abantu abengi. w Ku mulandu wa kufula kwa fyuma fyobe ne fipe fyobe ifya kukaabula, wacindamike ishamfumu sha pe sonde. x 34 Nomba nautobaulwa kuli bemba, mu menshi ayashika. y Kumfwa ifipe fyobe ifya kukaabula ne bumba lyobe lyonse, z Ek 27:311 Abantu balefwala “insamu” nga baleloosha nelyo nga bali no bulanda.

ICIPA. 27 a Ek 27:4 Yn 2:3 Ek 27:8 Am 48:7 Ek 27:14 Ek 27:13 Ek 27:8 Ek 27:9 Ek 27:11 Amp 11:4 Ek 26:14 j Ek 26:15 Uks 18:17 k Ek 26:16 l Es 23:1 Ek 26:17 Uks 18:9 Uks 18:11 m Neh 9:1 Yb 2:12 Uks 18:19 n Est 4:1 Ye 6:26 o Es 15:2 Ye 16:6 Mk 1:16 p Est 4:3 Es 22:12 Da 9:3 q Es 22:4 r Ek 26:17 Ek 27:2 s Isb 2:13 Uks 18:18 t Ek 26:5 u Ek 27:14 Ek 27:16 Uks 18:19 v Ek 27:26 w Es 23:3 x Sek 9:3 Uks 18:3 y Ek 26:19 z Ek 27:27



















b c d e f g h i

Ku Kulyo a Es 23:6 Ek 26:15 b Ek 28:17 Ek 32:10 Uks 18:9 c Uks 18:10 d Ye 18:16 Ye 19:8 Uks 18:15 e Am 37:10 Ek 26:14



















ICIPA. 28 f Amp 16:18 Es 2:12 Ek 28:5 g Da 11:36 1Ko 8:5 h Es 14:13 2Te 2:4 i Ek 27:4 j Am 144:3 k Es 31:3 l Da 2:48 m Sek 9:2 n Amg 8:17 Amp 23:4 Sek 9:3 o Sek 9:2 p Ek 26:12 Ek 28:18 q Es 23:3 Ek 27:12 r Amp 11:28 Amp 18:11 s Lk 14:11 t Ek 30:11

ESEKIELE 27:26–28:8

fyawila mu kati kobe. 35 Abekashi bonse aba pa fishi a—bakakulolesha no kupapa, ne shamfumu shabo shikatutuma ku mwenso. b Ifinso fya shiko fikasakamikwa. c 36 Bashimakwebo ba mu bantu na bantu, bakalisha iminsooli pali iwe. d Nkaleta pali iwe ubucushi bwa kupumikisha, kabili tawakabepo umuyayaya.’ ” ’ ” e ca kwa Yehova cai28 Icebo shile kuli ine na kabili aciti: 2 “We mwana wa muntu, sosa ku ntungulushi ya ku Turi auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “ ‘ “Apo umutima obe waba uwa matutumuko, f kabili utila, ‘Ine ndi lesa. g Pa cipuna ca kwa lesa e po naikala, h pa kati na nkati ka bemba,’ i lelo uli muntunse fye, j tauli lesa iyo, k kabili ucita umutima obe ngo mutima wa kwa lesa— 3 mona! uli wa mano ukucila Daniele. l Takuli ifya nkama ifyo wingafilwa ukwilula. m 4 Ku mano yobe na ku mucetekanya obe wamwenamo ifyuma, kabili ulalonganika golde na silfere umwa kututila mobe. n 5 Ku mulandu wa kufula kwa mano yobe, o ku fipe fyobe ifya makwebo, p e ko wafushishe ifyuma fyobe, q no mutima obe watampile ukuba na matutumuko pa mulandu wa fyuma fyobe.” ’ r 6 “ ‘E ico e fyo Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Pa mulandu wa kuti walenga umutima obe ukuba ngo mutima wa kwa lesa, s 7 e ico mona, nkaleta pali iwe abantu abo ushaishiba, t abankalwe ba mu nko, u na bo bakasomwena bapanga babo pa fintu fyayemba ifyo wapanga ku mano yobe no kusaalula ukusaama kobe. v 8 Bakakutentemushisha ku nindi, w kabili ukafwa imfwa nge ya u Amg 28:50; v Es 23:9; w Yb 17:16.

ESEKIELE 28:9-26

Sidone, umuunga uukali, apingulwa

waipaiwa pa kati na nkati ka bemba. a 9 Bushe ukasosa ku ulekwipaya ati, b ‘Ine ndi lesa,’ apo uli muntunse fye, tauli lesa, c kuli abo abalekusaalula?” ’ 10 “ ‘Ukafwa imfwa ya bashasembululwa ku minwe ya bantu ushaishiba, d pantu ine ninsosa,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” 11 Na kabili icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine aciti: 12 “We mwana wa muntu, samwina imfumu ya ku Turi ulwimbo lwa bulanda, e no kuyeba auti, ‘E fyo Shikulu Mulopwe Yehova atila: “ ‘ “Uli cilangililo ca kupwililika, walikwatisha amano f kabili waliyemba icine cine. g 13 Mu Edene, ibala lya kwa Lesa, e mo wali. h Ilibwe lyonse ilyauma umutengo lyali e ca kufwala cobe, kadikode, topasi na yaspi; krusoliti, shohamu, i yade; safiri, tokwasi j na emarodi; kabili walefwala ifyapangilwa na golde. Mu bushiku bwa kubumbwa kobe fyalipekanishiwe. 14 Ni we kerubi uwasubwa uucingilila, e mulimo nakupeela. Wali pa lupili lwa mushilo ulwa kwa Lesa. k Pa kati ka mabwe ya mulilo e po wale-endauka. 15 Wali uwa kaele mu mibele yobe ukutula pa bushiku wapangilwe l mpaka ilyo ububifi bwasangilwe muli iwe. m 16 “ ‘ “Pa mulandu wa kufula kwa fipe fyobe ifya makwebo, n bacitile nga nshi ubunkalwe mu kati kobe, na iwe watampile ukubembuka. o E ico nkakufumya mu lupili lwa kwa Lesa nge casuulwa, kabili nkakonawila p mu mabwe ya mulilo, we kerubi uucingilila. 17 “ ‘ “Umutima obe waishileba na matutumuko pa mulandu wa kuyemba kobe. q Waonawile amano yobe pa mulandu wa kusaama kobe. r Nkakufwinta pe

ICIPA. 28 Ek 27:26 Am 82:7 Es 31:3 Ye 9:26 Ek 26:17 Amp 21:30 Es 10:13 Ye 9:23 Ek 28:3 Sek 9:2 g Ek 27:3 h Ek 31:8 i Ukt 2:12 j Ek 27:16 k Es 14:13 l 1Is 5:1 m Yoe 3:4 Ams 1:9 n 1Is 10:11 2Im 9:21 Ek 27:12 Yoe 3:5 o Yoe 3:6 p Es 23:9 Ye 25:17 Ye 25:22 Ye 47:4 Yoe 3:8 q Amp 11:2 Amp 16:18 Ek 27:3 r Es 14:14 Ye 8:9



















a b c d e f

Ku Kulyo a Yb 40:11 Am 73:18 Am 147:6 Es 14:15 b Ek 26:3 c Ek 28:2 d Ek 28:16 e Ams 1:10 f Mal 4:3 g Ek 27:35 h Ek 26:21 Ek 27:36 i Es 23:4 Ye 25:22 Ek 32:30 j Ek 26:3 k Ukf 9:16 Ek 39:13 l Am 9:16 m Ek 20:41 Ek 36:23 Ek 38:23 n Ek 38:22 o Ye 25:33 p Ek 26:6 q Imp 33:55 Yos 23:13 r Amg 30:3 Am 106:47 Es 11:12 Ye 30:18 Ho 1:11 s Es 5:16 t Ye 23:8 Ek 36:28 u Ukt 28:13 v Ye 23:6 Ho 2:18 w Es 65:21 Ye 31:4

1096

sonde. a Nkakubika ku cinso ca shamfumu, pa kuti shikakumone. b 18 “ ‘ “Pa mulandu wa kufula kwa filubo fyobe, c pa mulandu wa lufyengo pa fipe fyobe ifya makwebo, d wasaalula umwa mushilo mobe. Kabili nkafumya umulilo mu kati kobe. E ukakoca. e Na ine nkakulenga ukuba imito pa nshi pa menso ya bonse abalekumona. f 19 Kumfwa inko ishakwishiba, shikakulolesha nashipapa. g Nkaleta pali iwe ubucushi bwa kupumikisha, kabili tawakabepo umuyayaya.” ’ ” h 20 Icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine kabili aciti: 21 “We mwana wa muntu, losha icinso cobe ku musumba wa Sidone, i no kusesema pali wena. 22 Usose auti, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Mona nakwalukila, j we Sidone, kabili nkaicindamikila muli iwe; k na bantu bakeshiba ukuti nine Yehova ilyo nkaupingula l no kuilenga uwa mushilo muli wena. m 23 Nkatuma icikuko muli wena na bantu bakafwa mu misebo ya uko. n Na baipaiwa bakawa mu kati ka uko ku lupanga ulukesa pali wena konse konse; o na bantu bakeshiba ukuti nine Yehova. p 24 Takwakabe na kabili ficilasa q fyabipisha mu ng’anda ya kwa Israele nangu muunga uukali ukufuma muli bonse ababashinguluka, abalebasaalula; na bantu bakeshiba ukuti nine Shikulu Mulopwe Yehova.” ’ 25 “ ‘E fyo Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Ilyo nkalonganya aba mu ng’anda ya kwa Israele ukufuma mu nko umo basalanganina, r nkacindikwa mu kati kabo mu menso ya nko. s Na bo bakekala mu calo cabo t ico napeele umubomfi wandi Yakobo. u 26 Kabili bakekalamo umutelelwe v no kukuula amayanda w no kulima amabala ya myanga-

1097

Egupti akaba icibolya imyaka 40

shi, a bakekala umutelelwe b ilyo nkapingula bonse abalebasaalula ababashinguluka; c e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova Lesa wabo.” ’ ” Mu mwaka walenga ikumi (10), mu mweshi we kumi, pa bushiku bwalenga ikumi na shibili (12) muli uyo mweshi, icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, losha icinso cobe kuli Farao imfumu ya ku Egupti d no kusesema pali ena na pali Egupti yonse. e 3 Sosa no kutila, ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Mona nakwalukila, we Farao, imfumu ya ku Egupti, f we shimweshimwe mukalamba uwa muli bemba, g uwalambalala pa kati ka mifoolo ya menshi iya Naelo, h uwatila, ‘Umumana wandi uwa Naelo wandi, kabili ine—nine naupanga.’ i 4 Nkabika ifya kulobelako mu nsekete shobe, j nkalambatika ne sabi lya mu mifoolo ya Naelo ku mamba yobe. Kabili nkakufumya mu mifoolo ya Naelo ne sabi lyonse ilya mu mifoolo ya Naelo ilyakakatila ku mamba yobe. 5 Nkakupoosa mu matololo, iwe ne sabi lyonse fye ilya mu mifoolo ya Naelo. k Pa muulu wa mpanga e po ukawila. l Tapali uukakusenda no kukushiika. Nkakupeela ku nama sha pe sonde na ku fyuni fya mu muulu ukuti fikakulye. m 6 Na bekashi ba mu Egupti bonse bakeshiba ukuti nine Yehova, n pantu bali ica kutungilila, kabili bali itete ku ba mu ng’anda ya kwa Israele. o 7 Ilyo bakwikete ku kuboko, walikontweke, p walepwile no kubeya kwabo konse. Kabili ilyo bashintilile pali iwe, walikontweke, q walengele ne misana yabo yonse ukututuma.” r 8 “ ‘E ico, Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Mona, nkaleta pali iwe ulupanga, s kabili nkepa-

29

ICIPA. 28 a Ye 31:5 Ek 36:36 Ams 9:14 b Es 32:18 Ek 38:11 c Ye 30:16



















ICIPA. 29 d Ye 44:30 e Es 19:1 Ye 25:19 Ye 43:11 Ek 31:2 f Ye 46:25 Ek 31:18 g Am 74:13 Es 27:1 Es 30:7 Es 51:9 h Ek 32:2 i Es 10:13 Ek 29:9 j 2Is 19:28 Es 37:29 Ek 38:4 k Ukf 7:21 l Ye 16:4 Ye 25:33 m 1Sa 17:44 Ye 7:33 Ye 34:20 Ek 32:4 Ek 39:4 Uks 19:18 n Ukf 9:14 Ro 9:17 o 2Is 18:21 Es 30:3 Es 31:3 Es 36:6 Ek 17:17 p Ye 37:7 q Am 118:8 Am 146:3 Ye 17:5 r Am 69:23 Ek 21:6 s Ye 46:14 Ek 30:4



















Ku Kulyo a Ukf 12:12 Ye 7:20 b Ye 43:12 Ek 30:7 c Ek 29:3 d Ukf 7:19 e Es 19:7 Ek 30:12 f Ukf 14:2 Ye 44:1 Ye 46:14 g Ek 30:6 h Ek 31:12 i Ek 32:13 j 2Im 36:21 k Ek 30:7 l Ye 46:19 m Ek 30:23 n Ek 29:11 o Es 19:22 Ye 46:26 p Ukt 10:14 1Im 1:12 Ek 30:14 q Ek 30:13 r Ek 32:2 Da 11:42 s Es 30:2 Es 36:4 Ye 2:18 Ye 37:5 Isb 4:17 Ho 7:11

ESEKIELE 29:1-17

ya umuntunse ne nama mu kati kobe. a 9 Ne calo ca Egupti cikaba icibolya kabili umushaba akantu; b e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova, pantu atile, ‘Umumana wa Naelo wandi, nine naupangile.’ c 10 E ico, mona, naalukila iwe ne mifoolo yobe iya Naelo, d kabili nkalenga icalo ca Egupti ukuba icibolya, icauma, umushaba akantu, e ukufuma ku Migdole f ukufika na ku Syene g no kufika ku mupaka wa Etiopia. 11 Tamwakapite ulukasa lwa muntunse, h no lukasa lwa nama talwakapitemo, i kabili pa myaka amakumi yane (40) tacakekalwemo. j 12 Nkalenga icalo ca Egupti ukuba icibolya mu kati ka fyalo fyaba ifibolya; k ne misumba ya ciko ikaba ifibolya mu kati ka misumba yaba ifibolya pa myaka amakumi yane (40); l kabili nkasalanganishisha abena Egupti mu nko no kubapashila mu fyalo.” m 13 “ ‘Pantu Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Pa mpela ya myaka amakumi yane (40) n nkalonganya abena Egupti ukubafumya mu bantu na bantu umo bakapashilwa, o 14 kabili nkabwesha bankole ba bena Egupti; nkababwesesha na ku calo ca Patrose, p ku calo uko batuntuka, kulya e ko bakaba ubufumu bwasaaluka. 15 Bukaba ubwasaaluka ukucila amabufumu yambi, kabili tabwakaimye na kabili pa nko shimbi, q kabili nkabaceefya ica kuti tabakateke inko shimbi na kabili. r 16 Aba mu ng’anda ya kwa Israele tabakabacetekele na kabili, s ica kuti tabakanenge ukwibukisha ifilubo fyabo pa kwalukila kuli bena na kabili. t E lyo bakeshiba ukuti nine Shikulu Mulopwe Yehova.” ’ ” 17 Nomba mu mwaka t Am 79:8; Es 64:9.

ESEKIELE 29:18–30:13 walenga amakumi yabili na cinelubali (27), mu mweshi wa kubalilapo, pa bushiku bwa kubalilapo muli uyo mweshi, icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine aciti: 18 “We mwana wa muntu, Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni, a alengele abashilika bakwe ukubomba umulimo ukalamba uwa kulwisha Turi. b Umutwe onse walisebelwe ipala, na mabeya yonse yalisukwike. c Lelo ena na bashilika bakwe tabapokele icilambu d kuli Turi pa mulimo uo babombele pali ena. 19 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Mona nkapeela Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni icalo ca Egupti, e na o akasenda ifyuma fya ciko no kupokolola ifyabamo no kusampa ifyabamo; f na fyo e fikaba icilambu ca bashilika bakwe.’ 20 “ ‘Kabili pa kumulambula pa mulimo abombele pali ena namupeele icalo ca Egupti, pantu babombeele ine,’ g e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 21 “Muli ubo bushiku nkalenga ulusengo1 ukumena mu ng’anda ya kwa Israele, h kabili nkakupeela insambu ya kulanda mu kati kabo; i e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova.” ca kwa Yehova cai30 Icebo shile kuli ine na kabili, aciti: 2 “We mwana wa muntu, sesema, no kusosa auti, j ‘Shikulu Mulopwe Yehova atila: “Welesheni, mwe bantu amuti, ‘Iye bulya bushiku!’ k 3 pantu nabupalama ubushiku, nabupalama ubushiku bwa kwa Yehova. l Ubushiku bwa makumbi, m bukaba ni nshita ya kupingula abena fyalo. n 4 Kabili kukesa ulupanga mu Egupti, o kukaba no kucululuka kwabipisha mu Etiopia ilyo kukaba abakepaiwa Ek 29:211 Ulusengo lwa nama mu Baibolo lwimininako ukukosa, amaka, nelyo amaka ya kutungulula.

Abafwilisha Egupti na bo bakawa ICIPA. 29 a Ye 25:9 Ye 27:6 Ek 26:7 Ek 26:17 Es 62:11 Ye 43:10 Ye 43:12 f Ek 32:12 g Ek 30:9 Ek 30:10 h 1Sa 2:10 Am 132:17 Ye 23:5 Lk 1:69 i Am 51:15 Ek 3:27 Ek 24:27 Lk 21:15



















b c d e

ICIPA. 30 j 2Pe 1:21 k Ye 25:34 l Yoe 2:1 Ob 15 Sef 1:7 m Ek 32:7 Yoe 2:2 n Am 110:6 Es 24:21 Sek 14:3 o Es 19:2



















Ku Kulyo a Es 19:16 Ek 32:12 b Sef 2:12 c Na 3:9 d Ye 25:24 Ek 27:10 e Ye 44:27 f Es 20:5 Es 31:3 Ek 30:18 g Ukf 14:2 Ye 44:1 Ye 46:14 h Ek 29:10 i Ye 46:19 Ek 29:12 Ek 32:18 j Ek 30:6 k Es 20:4 l Es 55:11 Ek 33:33 m Ek 29:19 Ek 32:11 n Ek 28:7 Hab 1:6 o Es 34:3 Ek 29:5 p Es 19:6 Ek 29:3 q Es 19:4 r Ek 31:12 s Es 46:10 t Es 19:1 Ye 43:12 Sek 13:2 u Ye 44:1 Ye 46:14

1098

mu Egupti ilyo bakasenda icuma cakwe no kubongolola ifyo ashintililapo. a 5 Etiopia b na Puti c na Ludi na bonse aba mu nko shimbi d na Kubu na bana ba mu calo abo napangana na bo icipangano—na bo bakafwa ku lupanga.” ’ e 6 “Yehova atila, ‘Abatungilila Egupti na bo bakawa, na maka yakwe ayo ayumfwilapo yakapwa.’ f “ ‘Ukutula ku Migdole g ukufika ku Syene h bakawa ku lupanga,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 7 ‘Na bo bakonaulwa mu fyalo ifyashala ifibolya, ne misumba yakwe ikaba mu kati ka misumba ya fibolya. i 8 Kabili bakeshiba ukuti nine Yehova ilyo nkasonteka umulilo mu Egupti na bamwafwa bonse bakonaulwa. j 9 Muli ubo bushiku inkombe shikafuma ku cinso candi mu ngalaba, no kulenga abena Etiopia abacilamo ukuicetekela bakatutume. k No kucululuka kukaba muli bena mu bushiku bwa kukandwa kwa kwa Egupti, pantu moneni! ukwisa bukesa.’ l 10 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Nkalenga na cinkupiti wa bena Egupti ukupwila mu minwe ya kwa Nebukadresari imfumu ya ku Babiloni. m 11 Ena na bantu bakwe pamo nankwe, abankalwe ba mu nko, n bakaletwa ku konaula icalo. Na bo bakasomwena bapanga babo pali Egupti na mu calo mukesula fye abaipaiwa. o 12 Nkakamya ne mifoolo ya menshi iya Naelo, p nkapeela ne calo mu minwe ya babi, q nkalenga ne calo ne fyabamo ukonaulwa kuli bambi bambi. r Ine ne Yehova ninsosa.’ s 13 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Nkonaula utulubi twabo utwa bunani t no kulofya balesa ba fye mu Nofu, u takwakabe na kabili intungulu-

1099

Tulesa twa ku Egupti twapingulwa

shi ya mu calo ca Egupti; nkalenga ne calo ca Egupti cibe no mwenso. a 14 Nkonaula Patrose b no kusonteka umulilo mu Soani c no kupingula mu No. d 15 Kabili nkapongolwela ubukali bwandi e pali Sini, uko Egupti aya ku kushina, no kwipaya cinkupiti wa ku No. f 16 Kabili nkasonteka umulilo mu Egupti. Sini akacula nga nshi, no musumba wa No bakaupoka; e lyo ku Nofu—kukaba abalwani akasuba! 17 Kumfwa abalumendo ba ku One g na Pibesete, bakafwa ku lupanga, na ba mu misumba bakaya muli bunkole. 18 Na ku Tafne h kukafiita, ilyo nkafunaula amakoli ya ku Egupti. i Na maka yakwe ayo ayumfwilapo yakapwa. j Amakumbi yakamufimba, k na ba mu mishi yakwe bakaya muli bunkole. l 19 Nkapingula mu Egupti; m na bo bakeshiba ukuti nine Yehova.’ ” 20 Nomba mu mwaka we kumi na umo (11), mu mweshi wa kubalilapo, pa bushiku bwa cinelubali (7) muli uyo mweshi, icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 21 “We mwana wa muntu, ndi no kufunan ukuboko kwa kwa Farao imfumu ya ku Egupti, kabili mona! takwakakakwe insalu ukuti kundapwe no kwikashiwa, o ukuti kukose, kwikate no lupanga.” 22 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Mona ndelwisha Farao imfumu ya ku Egupti, p kabili nkafuna amaboko yakwe, q ukutuntulu no kwafunika, r kabili nkalenga ulupanga ukupona mu minwe yakwe. s 23 Kabili nkasalanganishisha abena Egupti mu nko no kubasalanganishisha mu fyalo. t 24 Kabili nkakosha amaboko ya mfumu ya ku Babiloni u no kupeela ulupanga lwandi mu minwe ya iko, v e lyo nkafuna amaboko ya kwa Farao, ka-

ICIPA. 30 a Es 19:16 Ye 46:5 b Ukt 10:14 1Im 1:12 Ye 44:1 c Imp 13:22 Am 78:12 d Ye 46:25 e Na 1:6 f Ye 46:25 g Ye 43:13 h Ye 2:16 i Ek 30:8 j Ye 46:20 Ek 31:18 k Es 19:1 l Ye 46:19 m Am 9:16 n Am 10:15 o Ye 46:11 p Ye 46:25 Ek 29:3 q Am 37:17 r 2Is 24:7 Ye 46:2 s Ye 46:21 t Ek 29:12 u Ye 27:6 v Amg 32:41 Am 17:13 Ek 32:11



















Ku Kulyo a Ye 51:52 b Ukf 7:5 Am 9:16 Ek 29:12 Ek 29:19 Ek 29:20 c Ek 29:12



















ICIPA. 31 d Ye 46:2 Ek 29:2 e Am 80:10 Es 37:24 Ek 17:3 f Es 10:33 g Da 4:10 h Ek 17:22 i Ek 17:5 j Am 37:35 k Da 4:12 l Am 84:3 m Ek 17:23 Da 4:21 n Da 4:22 Ams 2:9

ESEKIELE 30:14–31:7

bili akateta nga nshi ku cinso ca iko ngo wacenwa icabipisha. a 25 Kabili nkakosha amaboko ya mfumu ya ku Babiloni, na maboko ya kwa Farao yakatompoka; kabili bakeshiba ukuti nine Yehova ilyo nkapeela ulupanga mu minwe ya mfumu ya ku Babiloni na yo ikalutambika pa calo ca Egupti. b 26 Awe nkapashila abena Egupti mu nko c no kubasalanganishisha mu fyalo; e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova.’ ” mu mwaka we 31 Nomba kumi na umo (11), mu mweshi wa butatu, pa bushiku bwa kubalilapo ubwa uyo mweshi, icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, sosa kuli Farao imfumu ya ku Egupti na kuli cinkupiti wakwe auti, d “ ‘Nani uo wapala ubukulu? 3 Mona! Waba ngo mwina Asiria, kabili waba ngo muti wa mukedari wa ku Lebanone, e uwayemba imisambo, f uwatemfuma kabili uupeela icintelelwe, uutali, g ica kuti akantongolilo ka uko kaba mu makumbi. h 4 Amenshi e yaukushishe; i amenshi ayengi yaulengele ukulepa. Imilonga ya menshi yashingulwike apo walimbwa; yaile na ku miti yonse iya mu mpanga. 5 E mulandu wine uyu muti walepeele ukucila imiti yonse iya mu mpanga. j “ ‘Na mampanda yakonkenyepo ukufula, ne misambo yakonkenyepo ukulepa pa mulandu wa menshi ayengi mu tumifoolo twa uko. k 6 Mu mampanda ya uko e mo ifyuni fyonse ifya mu lwelele fyapangile ifinsa, l na mwi samba lya misambo ya uko e mo inama shonse isha mpanga shalefyalila, m na mu cintelelwe ca uko e mo shaleikala inko shonse ishafulamo abantu. 7 Awe wali uwapuulama, n mu kulepa kwa misambo ya uko, pantu

ESEKIELE 31:8–32:2

Farao asokwa ukuti akawa

imishila ya uko yali pa menshi ayengi. 8 Imikedari imbi mwi bala lya kwa Lesa tayalingene na o. a Kumfwa ku miti ya mikupri, amampanda ya iko tayapalileko. Imisambo ya miti ya miarmone tayapalileko. Takwali umuti umbi mwi bala lya kwa Lesa uwapalileko ukuyemba. b 9 Naulengele ukuyemba pa mulandu wa misambo ukufula, c ne miti yonse iya mu Edene, iya mwi bala lya kwa Lesa yaleufimbila.’ d 10 “E ico Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Pa mulandu wa kuti walilepele, ica kuti watekele na kantongolilo ka uko mu makumbi e no mutima wa uko walituumine pa mulandu wa kulepa kwa uko, f 11 nkaupeela kuli kateka wakwatisha amaka uwa mu nko. g Na o akaucita akantu. Nkaupoosa pa mulandu wa fyabipa ifyo ucita. h 12 Bambi bambi, abankalwe ba mu nko, bakauputula, na bantu bakausha pa mpili; na mabula ya uko yakawila mu mipokapoka yonse, ne misambo ya uko ikafunaikila monse mu milonga ya pe sonde. i Na bantu bonse aba pe sonde bakafuma mu cintelelwe ca uko no kufumako. j 13 Ifyuni fyonse ifya mu muulu fikesaikala pali uyo muti uwawa, ne nama shonse isha mpanga shikekala mu misambo ya uko; k 14 pa kuti imiti yonse iitapililwa tailepele, kabili pa kuti taifishishe utuntongolilo twa iko mu makumbi, pa kuti imiti yonse iitapililwa, tailepele ukufika mu makumbi, pantu yonse ili no kufwa, l ikaya pa nshi ya calo, m mu kati ka bana ba bantu, ku batentemukila ku nindi.’ 15 “Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Mu bushiku ukatentemukila ku Nshiishi1 nkalenga ku-

ICIPA. 31 a Ukt 2:8 Ukt 13:10 Am 80:10 Ek 28:13 b Am 37:35 c Da 4:21 d Amp 28:22 e Mt 23:12 f Ye 50:31 Ek 28:17 Da 4:30 g Ek 30:11 Hab 1:6 h Amg 18:12 i Ek 32:5 j Da 4:14 k Es 18:6 Ek 29:5 Ek 32:4 l Am 82:7 m Am 63:9 Ek 32:18



















Ku Kulyo a Uks 18:9 b Es 14:15 c Es 14:8 Ek 31:9 d Ek 32:31 e Ek 32:21 f Isb 4:20 Ek 30:6 Ek 32:31 g Ek 32:19 h Ek 31:9 i 1Sa 2:7



















ICIPA. 32 j Amp 28:15 k Es 27:1

Ek 31:151 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

Es 51:9 Ek 29:3

1100

kabe ukuloosha. a Pa mulandu wa uko nkafimba pa menshi ayengi, pa kuti nkacilike imilonga ya uko no kuti nkaleshe amenshi ya uko ayengi; na pa mulandu wa uko nkafiisha Lebanone, na pa mulandu wa uko imiti ya mu mpanga ikabonsa. 16 Pa mulandu wa congo ca kuwa kwa uko nkalenga inko ukutenta ilyo nkautentemushisha ku Nshiishi1 pamo ne yatentemukila ku nindi, b kabili imiti yonse iya mu Edene iyaba mu calo ca pa nshi, c iisuma nga nshi ne yawamisha iya ku Lebanone, kabili yonse iinwa amenshi ikasansamushiwa. d 17 Na yo ikatentemukila pamo na o ku Nshiishi,1 e ku baipaiwa ku lupanga, kabili ku bana ba uko abaikele mu cintelelwe ca uko mu nko.’ f 18 “ ‘Muti nshi pa miti ya mu Edene uwingalingana na iwe ukucindama g no bukulu? Lelo ukatentemushiwa pamo ne miti ya mu Edene h ku calo ca pa nshi. i Mu bashasembululwa e mo ukalaala pamo na baipaiwa ku lupanga. Uyu e Farao na cinkupiti wakwe,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” mu mwaka wale32 Nomba nga ikumi na ibili (12), mu mweshi we kumi na ibili, pa bushiku bwa kubalilapo muli uyo mweshi, icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, samuna ulwimbo lwa bulanda pali Farao imfumu ya ku Egupti, no kutila kuli ena, ‘Waonaulwa, j we o inko shimona ngo musepela wa nkalamo. “ ‘Kabili waba nga shimweshimwe muli babemba, k walompokela mu menshi mu mimana yobe no kufundaula amenshi ku Ek 31:161 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako. 171 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

1101

Babiloni akonaula Egupti

makasa yobe no kukandila imilonga.’ 3 “Shikulu Mulopwe Yehova asosa ati, ‘Nkafungulwila pali iwe isumbu a ukubomfya ibumba lya bantu, na bo bakalenga ukekatwe mwi sumbu lyandi. b 4 Na ine nkakusha pa mulundu. Nkakupoosa pa mpanga. c Nkalenga ne fyuni fya mu muulu fyonse ukwikala pali iwe, nkakupeela ku nama sha mpanga shonse isha pano isonde ponse shikakulye no kwikuta. d 5 Nkapoosa umubili obe pa mpili no kwisusha ifipimfya fya citumbi cobe mu mipokapoka. e 6 Nkanwensha icalo umulopa f obe uwafuma muli iwe, pa mpili; ne mimana ikesulamo iwe.’ 7 “ ‘Kabili ilyo nkakushimya nkafimba imyulu no kufiisha intanda. Akasuba nkakafimba amakumbi, no mweshi tawakaleke ulubuuto lwa uko ukubalika. g 8 Fyonse ifisanika ulubuuto ifya mu muulu nkafilenga ukufiita pa mulandu obe, no kubika imfifi pa calo cobe,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 9 “ ‘Nkakalifya imitima ya bengi ilyo nkatwala bankole ukufuma muli iwe mu nko ku fyalo ifyo ushaishiba. h 10 Awe nkalenga abantu na bantu ukukupapa, i ne shamfumu shabo shikatutuma ku mwenso pa mulandu obe ilyo nkasunsha ulupanga lwandi pa menso yabo, j kabili pa bushiku bwa kuwa kobe, shikalatutuma lyonse, umo umo akalilila umweo wakwe.’ k 11 “Pantu Shikulu Mulopwe Yehova atila, ‘Ulupanga lwa mfumu ya ku Babiloni lukesa pali iwe. l 12 Nkalenga impalume shonse isha culukusu isha mu nko ukwipaya ibumba lyobe kuli bapanga; m na bo bakapwisha icilumba ca Egupti, na cinkupiti wakwe onse aka-

ICIPA. 32 a Am 66:11 b Lkm 9:12 Ho 7:12 Hab 1:17 c Ek 29:5 d Am 63:10 Am 79:2 Ek 29:5 Ek 39:17 e Ek 31:12 f Uks 14:20 g Es 13:10 Yoe 2:31 Ams 8:9 Mt 24:29 Uks 6:12 h Ek 29:12 Ek 30:26 i Ek 27:35 j Amg 32:41 k Ukf 15:14 l Ye 43:10 Ye 46:26 Ek 30:24 m Ek 30:11 Hab 1:6



















Ku Kulyo a Ek 29:19 b Ek 29:8 Ek 30:12 c Ek 29:11 d Am 107:34 Ek 29:12 e Ukf 7:5 Ukf 14:4 Am 9:16 Ek 30:26 f 2Sa 1:17 2Im 35:25 g Ye 1:10 h Am 63:9 Ek 31:14 i Am 30:9 j Ek 31:2 k Ek 28:10 l Ek 29:8

ESEKIELE 32:3-21 loba. a 13 Nkalofya ne fitekwa fyakwe fyonse ifya mu lulamba lwa menshi ayengi, b kabili ulukasa lwa muntu talwakayafundaule na kabili, c na mabondo ya fitekwa tayakayafundaule.’ 14 “ ‘Iyo nshita nkalenga amenshi ya uko ukulengama, ne mimana ya uko nkalenga ikakonkoloke nga mafuta,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 15 “ ‘Ilyo nkalenga icalo ca Egupti ukuba icibolya ne fyuma fyonse ifya calo ukupokololwa, d ilyo nkoma abekashi ba ciko bonse, e lyo bakeshiba ukuti nine Yehova. e 16 “ ‘Ulu, lwimbo lwa bulanda, na bantu bakalwimbako. Na banakashi ba mu nko bakalwimba; bakalwimba pali Egupti na cinkupiti wakwe onse,’ f e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” 17 Na kabili mu mwaka walenga ikumi na ibili (12), pa bushiku bwe kumi na shisano (15) muli uyo mweshi, icebo ca kwa Yehova caishile kuli ine, aciti: 18 “We mwana wa muntu, loosha cinkupiti wa ku Egupti kabili bilisha ukuti akawa, g ena na bantu ba mu nko ishikankaala, bakabatentemushisha pa nshi ya calo, h pamo na batentemukila ku nindi. i 19 “ ‘Bushe nani uo wacila ukuyemba? j Tentemuka, kabili bakakusendamika na bashasembululwa!’ k 20 “ ‘Mu baipaiwa ku lupanga e mo bakawila. l Akepaiwa ku lupanga. Mukuleni na cinkupiti wakwe onse. 21 “ ‘Abakalamba mu mpalume bakalanda nankwe mu Nshiishi,1 na balemwafwa. m Bakaya pa nshi; n bakasendama abashasembululwa, abaipaiwa

m Es 14:9 n Am 9:17 Am 55:15

Ek 32:211 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

ESEKIELE 32:22–33:5

Elamu, Mesheke, na Sidone

ku lupanga. 22 Kulya e kwaba Asiria ne bumba lyakwe lyonse. a Inshiishi sha bena Asiria shashinguluka imfumu yabo. Bonse balipaiwa, baipaiwe ku lupanga. b 23 Pantu inshiishi shakwe shabikwa mu kati na nkati ka nindi, c ne bumba lyakwe lyashinguluka inshiishi yakwe, bonse balipaiwa, bawile ku lupanga, pantu balengele aba mu calo ca ba mweo ukwikatwa umwenso. 24 “ ‘Elamu d e ko ali na cinkupiti wakwe onse ukushinguluka inshiishi yakwe, bonse abaipaiwa, abaipaiwe ku lupanga, abaya ku calo ca pa nshi abashasembululwa, abalenga umwenso mu calo ca ba mweo; kabili bakaseebanina pamo na baya kale ku nindi. e 25 Bamubikila ubusanshi f mu baipaiwa pa kati ka kwa cinkupiti wakwe. Inshiishi shakwe shabushinguluka. Bonse bantu bashasembululwa, abaipaiwe ku lupanga, g pantu balengele aba mu calo ca ba mweo ukwikatwa umwenso; kabili bakaseebanina pamo na baya kale ku nindi. Abikwa pa kati ka baipaiwa. 26 “ ‘Kulya e kwaba Mesheke h na Tubali i na cinkupiti wabo onse. Inshiishi shabo shalimushinguluka. Bonse bantu bashasembululwa, abalaswa ulupanga, pantu balengele aba mu calo ca ba mweo ukwikatwa umwenso. 27 Bushe tabakasendame ne mpalume, j ishaipaiwa pa bashasembululwa, ishaya ku Nshiishi1 ne fyanso fya shiko ifya bulwi? Kabili bakabashiika na bapanga babo ku mitwe, ne membu shabo shikaba pa mafupa yabo, k pantu impalume shaletiinya aba mu calo ca ba mweo. l 28 Kumfwa iwe, pa bashasembululwa e po uka-

ICIPA. 32 a Imp 24:24 b Es 37:36 Sek 10:11 c Es 14:15 d Ukt 10:22 Ye 49:34 e Ek 32:29 f Yb 17:13 g 2Sa 1:19 h Ukt 10:2 Ek 27:13 Ek 38:2 i 1Im 1:5 Ek 39:1 j Yb 3:14 Es 14:18 k Am 92:9 Yh 8:24 l Ek 32:23



















Ku Kulyo a Ukt 25:30 Ukt 36:1 Es 34:5 Ek 25:12 Ams 1:11 Ob 1 Mal 1:4 b Ye 25:31 c Ye 9:26 d Ukt 10:15 Ek 28:21 e Ek 32:24 f Ek 31:16 g Ek 32:27



















ICIPA. 33 h Ek 3:11 i Le 26:25 Ye 25:31 Ek 6:3 Ek 14:17 Ek 21:9 j 2Sa 18:24 2Is 9:17 Es 21:8 Ye 51:12 Ho 9:8 k Neh 4:18 Es 58:1 Ye 4:5 Ho 8:1 l 2Im 25:16 Amp 29:1 Ye 6:17 Sek 1:4 m Le 20:9 1Is 2:37 Ek 3:19

Ek 32:271 Moneni Icipande calenga 3 ica Ifyalundwako.

Imi 18:6 Imi 20:26

1102

funaikila, no kusendama pamo na baipaiwe ku lupanga. 29 “ ‘Kulya e kwaba Edomu, a ishamfumu shakwe na bakankaala bakwe bonse, abo, te mulandu na bumpalume bwabo, babikilwe pamo na baipaiwe ku lupanga; b bena bakasendama pamo na bashasembululwa c na baya kale ku nindi. 30 “ ‘Kulya e kwaba bashimucindikwa ba ku kapinda ka ku kuso, bonse, na bena Sidone d bonse, abaya ne nsoni pamo na baipaiwa, mu bubi bwabo pa mulandu wa bumpalume bwabo. Kabili bakalaala ukwabula ukusembululwa pamo na baipaiwe ku lupanga kabili bakaseebanina pamo na baya kale ku nindi. e 31 “ ‘Aba e bo Farao akamona, kabili akasansamuka pali cinkupiti wakwe onse. f Farao ne bumba lya bashilika bakwe bonse bakepaiwa ku lupanga,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova. 32 “ ‘Pantu e walenga umwenso mu calo ca ba mweo, g kabili afwile ukusendamikwa mu bashasembululwa, pamo na baipaiwe ku lupanga, Farao na cinkupiti wakwe onse,’ e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova.” icebo ca kwa Yeho33 Kabili va caishile kuli ine, aciti: 2 “We mwana wa muntu, sosa ku bana ba bantu bobe, h no kubeba ati, “ ‘Nga naleta ulupanga pa calo, i na bantu ba muli co calo bonse basala umuntu umo no kumweba ukuba umulinshi wabo, j 3 na o amona ulupanga luleisa pa calo no kulisha intandala ya kusoka abantu, k 4 na umo aumfwa ukulila kwa ntandala lelo tabikileko amano nakalya, l ulupanga na lo lwaisa no kumwipaya, umulopa wakwe ukaba pa mutwe wakwe. m 5 Alyumfwile ukulila kwa nta-

1103

Umulimo wa mulinshi. Imfwa ya mubifi

ndala, lelo tabikileko amano. Umulopa wakwe ukaba pa mwine. Abikako amano, nga alipuswishe umweo wakwe. a 6 “ ‘Nomba umulinshi nga amona ulupanga luleisa lelo talishishe intandala b na bantu tabasokelwe nakalya, e lyo ulupanga lwaisa no kwipaya abo bantu, abo bantu kwena bakafwa pa mulandu wa membu shabo, c lelo umulopa wabo nkaufwaya mu minwe ya mulinshi.’ d 7 “Awe iwe, we mwana wa muntu, nakupeela umulimo wa kuba kalinda wa ba mu ng’anda ya kwa Israele, e kabili wakulaumfwa amashiwi ya mu kanwa kandi, e lyo wabasoka ukulingana ne fyo nalanda. f 8 Ilyo nasosa ku mubifi nati, ‘We mubifi, ukufwa ukafwa!’ g na iwe tausokele umubifi ukuti aleke imibele yakwe, h uyo mubifi akafwila pa membu shakwe, i lelo umulopa wakwe nkaufwaya mu minwe yobe. 9 Lelo nga wasoka umubifi ukuti aleke imibele yakwe na o akaana ukuleka imibele yakwe, akafwila pa membu shakwe, j na iwe ukapokolola umweo obe. k 10 “Nomba iwe, we mwana wa muntu, sosa ku ba mu ng’anda ya kwa Israele auti, ‘Imwe mutila: “Apo ifilubo fyesu ne membu shesu fyaba pali ifwe kabili e mo tulelobela, l kuti twaba shani aba mweo?” ’ m 11 Sosa kuli bena auti, ‘ “Na pali ne mwine,” e fyasosa Shikulu Mulopwe Yehova, “Nshisekela mu mfwa ya mubifi, n lelo mfwaya ukuti umubifi aleke o imibele yakwe no kwikalilila uwa mweo. p Pilibukeni, pilibukeni no kufuma ku mibele yenu iibi, q nga cinshi ico mulefwila, mwe ba mu ng’anda ya kwa Israele?” ’ r 12 “Na iwe, we mwana wa muntu, sosa ku bana ba bantu bobe auti, ‘Ubulungami bwa mulungami tabwakamupokolo-

ICIPA. 33 a 2Is 6:10 He 11:7 b Es 56:10 c Ek 18:24 d Ukt 42:22 Ek 3:18 e Es 62:6 Ek 3:17 f 2Im 19:10 Ye 1:17 g Es 3:11 Ek 18:4 h Amp 24:12 Ek 13:9 i Imp 27:3 Amp 11:21 Lkm 8:13 j Amp 15:10 k Ek 3:19 Imi 18:6 l Le 26:39 Es 64:6 Ek 24:23 m Ek 37:11 n 2Sa 14:14 Ek 18:23 Lk 15:10 1Ti 2:4 o Es 31:6 p Am 130:7 q Amp 1:23 Es 55:7 Ye 3:22 Ye 25:5 Ek 14:6 Ho 14:1 Imi 3:19 r Ek 18:31 2Pe 3:9



















Ku Kulyo a Ek 3:20 Ek 18:24 b 1Is 8:48 2Im 7:14 Ek 18:21 c Ek 18:26 d Ek 3:20 Ek 18:24 2Pe 2:20 e Ye 18:10 Ek 18:4 f Es 3:11 Ek 3:18 Lk 13:3 g Amp 28:13 Es 55:7 Imi 3:19 h Ek 18:21 Mk 6:8 i Ukf 22:26 Ek 18:7 j Le 6:2 Ek 22:29 k Le 18:5 Le 19:15 l Ek 18:27 m Es 1:18 n Ek 20:11 o Yb 34:10 Yb 40:8 Am 92:15 Ro 3:4 p He 10:38 2Pe 2:20 q Ek 18:27 r Amp 19:3 Es 55:8 Es 55:9 Ek 18:25 Ek 18:29 s Ukt 18:25 Am 62:12 Amp 24:12 Ro 2:6

ESEKIELE 33:6-21

le nga apondoka. a Lelo ifyabipa ifyo umubifi acita, tafyakamuwishe nga apilibuka aleka no kuficita. b Kabili umulungami takekalilile uwa mweo pa bulungami bwakwe ilyo akabembuka. c 13 Ilyo nasosa ku mulungami nati: “Ukaba no mweo,” na o acetekela ubulungami bwakwe no kucita ifyabipa, d fyonse ifyalungama ifyo acitile tafyakebukishiwe, lelo pa fyabipa fyakwe ifyo acita, e po akafwila. e 14 “ ‘Kabili ilyo nasosa ku mubifi nati: “Ukufwa ukafwa,” f na o apilibuka aleka no kucita imembu g atampa no kucita umulinganya no bulungami, h 15 no mubifi abwekeshamo iciikatilo, i abwekeshamo ne co aibile, j no kwenda mu fipope ifitwala ku bumi pa kukanacita ulufyengo, k ukuba no mweo akaba no mweo. l Takafwe iyo. 16 Imembu shakwe shonse isho acita tashakebukishiwe pa kuti apingwilwepo iyo. m Umulinganya no bulungami e fyo acita. Ukuba no mweo akaba no mweo.’ n 17 “Na bana ba bantu bobe batila, ‘Imibele ya kwa Yehova tayalungama,’ o lelo, mibele yabo e ishalungama. 18 “Ilyo umulungami aleka ukucita ifyalungama kabili atampa ukucita ifyabipa, akafwilapo. p 19 Kabili umubifi nga aleka ukucita