222 61 9MB
Sindhi Pages 445 Year 2008
. ﭴﺎﻣﺸﻮرو،اﯾﻢ اﯾﭿ ﭘﻨﮭﻮر اﻧﺴٽﯿٽﯿﻮٽ آف ﺳﻨﮅ اﺳٽڊﯾﺰ
Digitized by
ﭘﺎران
M. H. Panhwar Institute of Sindh Studies, Jamshoro.
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن The Reading Generation 1960ﺟــﻲ ڏﻫــﺎﻛﻲ ۾ﻋﺒــﺪא� ﺣﺴــﻴﻦ ” ُאدאس ﻧﺴــﻠﻴﻦ“ ﻧــﺎﻟﻲ ﻛﺘــﺎب ﻟﮑﻴــﻮ 70 .وאري ڏﻫــﺎﻛﻲ ۾ وري ﻣــﺎﮢِ َ ﻚ ” ُﻟﮍﻫﻨـ َـﺪڙ َﻧ ُﺴــﻞ“ ﻧﺎﻟﻲ ﻛﺘﺎب ﻟﮑﻲ ﭘﻨﻬﻨﺠﻲ َ دور ﺟﻲ ﻋﻜﺎﺳﻲ ﻛﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺌﻲ .אﻣﺪאد ُﺣﺴﻴﻨﻲَء وري 70وאري ڏﻫﺎﻛﻲ ۾ﺋﻲ ﻟﮑﻴﻮ: אﻧـﮅي ﻣﺎُء ﭴﮣـﻴـﻨـﺪي آﻫـﻲ אوﻧـﮅא ﺳـﻮﻧـﮅא َ ﭔـﺎر אﻳﻨﺪڙ ﻧﺴﻞ َﺳﻤﻮرو ﻫﻮﻧﺪو ﮔﻮﻧﮕﺎ ﭔﻮڙא َ ﭔﺎر ــــﺪڙَ ، ﻫـــــﺮ دور ﺟـــــﻲ ﻧﻮﺟـــــﻮאﻧﻦ ﮐـــــﻲ ُאدאسُ ،ﻟﮍﻫﻨـ َ ﻛﮍﻫﻨـــــﺪڙ، ﻛ َﺮﻧـــﺪڙ ،אوﺳـــﻴﺌﮍو َ ُ ﻛ ﻨـ َ ــﺪ ُڙ ،ﭜـــﺎڙي، ﻛﮍﻫﻨـــﺪڙَ ،ﭔﺮﻧـــﺪڙُ ،ﭼﺮﻧـــﺪڙِ ، َ ُ ﭜﺎﭴﻮﻛ ُﮍ ،ﻛﺎوڙﻳﻞ ۽ ِو َڙﻫﻨـﺪڙ ﻧﺴـﻠﻦ ﺳﺎن ﻣﻨﺴـﻮب ﻛـﺮي ﮐﺎﺋﻮ، َﺳــﮕﮭﺠﻲ ﭤــﻮَ ،ﭘــﺮ אﺳــﺎن אِﻧﻬــﻦ ﺳــﭝﻨﻲ ِوﭼــﺎن ”ﭘﮍﻫﻨــﺪڙ“ ﻧﺴــﻞ ﺟــﺎ َ ُ ﺟﻲ دﻧﻴـﺎ ﮘﻮﻻﺋﻮ آﻫﻴﻮن .ﻛﺘﺎﺑﻦ ﮐـﻲ ﻛـﺎﮘﺮ ﺗﺎن ﮐﮣـﻲ ﻛﻤـﭙﻴﻮﭨﺮ ِ ۾ آﮢﮡ ،ﭔﻴﻦ ﻟﻔﻈﻦ ۾ ﺑﺮ ﻗﻲ ﻛ ﺘﺎب ﻳﻌﻨـﻰ e-booksﭠﺎﻫﻲ ورﻫـﺎﺋﮡ وﻳﺠﮭــﮡ ۽ ﻫِـ َ َ ـﻚ ﭔِﺌــﻲ ﮐــﻲ ﺟــﻲ وﺳــﻴﻠﻲ ﭘﮍﻫﻨــﺪڙ ﻧﺴــﻞ ﮐــﻲ َو َڌ َڻ، ﻬﻜﺎري ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺟﻲ رﺳﺘﻲ ﺗﻲ آﮢِ َﮡ ﺟﻲ َ آس رﮐﻮن ﭤﺎ. ﮘﻮﻟﻲ َﺳ ِ
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن
The Reading Generation
َ َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧﺴﻞ َ )ﭘ َ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﺎﻫﻲُ .א َن ﺟــﻮ ﻛــﻮ ﺑــﻪ ﺻــﺪر، ــﻦ( ﻛﺎ ﺑﻪ ُﻋﻬﺪﻳﺪאر ﻳﺎ ﭘﺎﻳﻮ ِوﺟﮭﻨﺪڙ ﻧﻪ آﻫﻲ .ﺟﻴﻜﮇﻫﻦ ﻛﻮ ﺑﻪ ﺷﺨﺺ אﻫــﮍي ـﻚ ﭴـﺎﮢﻮ ﺗــﻪ ُאﻫــﻮ ُ دﻋﻮى ﻛﺮي ﭤــﻮ ﺗــﻪ َﭘـ َ ﻛــﻮڙو آﻫــﻲ .ﻧــﻪ ﺋــﻲ وري َﭘ َ ــﻦ ﺟﻲ ﻧﺎﻟﻲ ﻛﻲ ﭘﺌﺴــﺎ ﮔــﮇ ﻛﻴــﺎ وﻳﻨــﺪא .ﺟﻴﻜــﮇﻫﻦ ﻛــﻮ אﻫــﮍي ﻚ ﭴﺎﮢﻮ ﺗﻪ ُאﻫﻮ ﺑﻪ ُ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﺮي ﭤﻮ ﺗﻪ َﭘ َ ﻛﻮڙو آﻫﻲ. ِ ﻬﮍيــَء َﻃـ َـﺮح وﮢــﻦ ﺟـﺎ َﭘـ َ ـﻦ ﺳــﺎوא ،ﮘﺎڙﻫـﺎ ،ﻧﻴــﺮא ،ﭘﻴﻼ ﻳـﺎ ﻧﺎﺳــﻲ َﺟ ِ َ ﻫﻮﻧﺪא آﻫﻦ َאﻫﮍيَء ﻃﺮح َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ وאرא َﭘ َ ﻣﺨﺘ ِﻠﻒ آﻫــﻦ ۽ ــﻦ ﺑﻪ ﻫﻮﻧﺪאُ .אﻫﻲ ﺳﺎﮘﺌﻲ ﺋﻲ وﻗﺖ ُאدאس ۽ ﭘﮍﻫﻨــﺪڙَ ،ﭔﺮﻧــﺪڙ ۽ ﭘﮍﻫﻨــﺪڙ، ُﺳﺴــﺖ ۽ ﭘﮍﻫﻨــﺪڙ ﻳــﺎ ِوڙﻫﻨــﺪڙ ۽ ﭘﮍﻫﻨــﺪڙ ﺑــﻪ ﭤــﻲ ﺳــﮕﮭﻦ ﭤــﺎ .ﭔﻴــﻦ ﻟﻔﻈﻦ ۾ َﭘ َ ﻛ َﻠــﺐ Exclusive Clubﻧــﻪ ـﻦ ﻛﺎ ُﺧ ﺼﻮﺻﻲ ۽ ﺗﺎﻟﻲ ﻟﮙﻞ ِ ِ آﻫﻲ. ـﻦ ﺟــﺎ ﺳــﭛ َ ﻛﻮﺷﺶ אﻫﺎ ﻫﻮﻧﺪي ﺗــﻪ َﭘـــ َ ﻛــﻢ ﻛــﺎر َﺳــﻬﻜﺎري ۽ َرﺿﺎﻛﺎر ﺑﻨﻴﺎدن ﺗﻲ ﭤﻴﻦ ،ﭘــﺮ ﻣﻤﻜــﻦ آﻫــﻲ ﺗــﻪ ﻛــﻲ ﻛــﻢ ُאﺟﺮﺗــﻲ ـﻦ ﭘــﺎڻ ﻫِ َ ﺑﻨﻴــﺎدن ﺗــﻲ ﺑــﻪ ﭤِﻴــﻦ .אﻫــﮍي ﺣــﺎﻟﺖ ۾ َﭘــ َ ﻜ ِﭕﺌــﻲ ﺟــﻲ ﻣــﺪد َ ﻛـــﺮڻ ﺟـــﻲ ُאﺻـ َ ــﻮل ﻫﻴـــﭟ ڏي َو ُٺ ﻛﻨـــﺪא ۽ ﻏﻴﺮﺗﺠـــﺎرﺗﻲ non- commercialرﻫﻨـــﺪאَ .ﭘ َـﻨــــﻦ ﭘـــﺎرאن ﻛﺘـــﺎﺑﻦ ﮐـــﻲ ڊِﺟ ِﻴﭩـــﺎﺋِﻴﺰ digitize ﻛﺮڻ ﺟﻲ َﻋﻤـ َـﻞ ﻣـﺎن ﻛـﻮ ﺑـﻪ ﻣــﺎﻟﻲ ﻓﺎﺋـﺪو ﻳـﺎ ﻧﻔﻌــﻮ ﺣﺎﺻـﻞ ﻛـﺮڻ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻧﻪ ﻛﺌﻲ وﻳﻨﺪي. ﻛﺘﺎﺑﻦ ﮐﻲ ڊِﺟ ِﻴﭩﺎﺋِﻴﺰ ﻛﺮڻ ﮐﺎن ﭘـﻮ ﭔﻴـﻮ אﻫــﻢ ﻣﺮﺣﻠـﻮ ِورﻫـﺎﺋﮡ distributionﺟﻮ ﭤﻴﻨﺪو .אِﻫﻮ ﻛﻢ ﻛﺮڻ وאرن ﻣــﺎن ﺟﻴﻜــﮇﻫﻦ ﻛــﻮ ﭘﻴﺴﺎ ﻛﻤﺎﺋﻲ ﺳﮕﮭﻲ ﭤﻮ ﺗﻪ ﭜﻠﻲ ﻛﻤــﺎﺋﻲُ ،رﮘــﻮ َﭘ َـﻨـــﻦ ﺳــﺎن ُאن ﺟــﻮ ﻛﻮ ﺑﻪ ﻻﮘﺎﭘﻮ ﻧﻪ ﻫﻮﻧﺪو.
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن
The Reading Generation
َﭘ َﻨﻦ ﮐﻲ ُﮐﻠﻴﻞ אﮐﺮن ۾ ﺻﻼح ڏﺟﻲ ﭤﻲ ﺗﻪ ﻫﻮ َو َ س ﭘﭩﺎﻧــﺪڙ و ِڌ ﻛﺮي ﻛﺘــﺎﺑﻦ ﺟــﻲ َ ﮐﺎن َو ِڌ ﻛﺘﺎب ﺧﺮﻳﺪ َ ﻟﻴﮑ َ ﻜــﻦ ،ﮀﭙﺎﺋﻴﻨــﺪڙن ۽ ﮀﺎﭘﻴﻨﺪڙن ﮐﻲ ﻫِﻤﭥﺎﺋِﻦ .ﭘﺮ ﺳﺎﮘﺌﻲ وﻗﺖ ﻋِﻠﻢ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮڻ ۽ ﭴﺎڻ ﮐﻲ ﭰﻬﻼﺋﮡ ﺟﻲ ﻛﻮﺷﺶ دورאن َ َ ﻛﺎوٽ ﮐﻲ ﻧﻪ ﻣﭹﻦ. ﻛﻨﻬﻦ ﺑﻪ ُر ـﺖِ ،ﺳـ َ ﻋﻠﻢَ ، ﮔﻴـﺖ ،ﺑﻴـ َ َ ﺷﻴﺦ َא َ َ ﻳﺎز َ َ ـﭧ، ڏאﻫـﭗ ﮐـﻲ ﺳﻤﺠﮫ ۽ ﭴﺎڻ، ﻜﺎر ﺳﺎن َﺗﺸﺒﻴﻬﻪ ڏﻳﻨﺪي אﻧﻬﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﮐﻲ َﺑﻤﻦ ،ﮔــﻮﻟﻴﻦ ۽ ﺑـ َ ُﭘ َ ـﺎرود ﺟﻲ ﻣ ِﺪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﻬﺎرﻳﻮ آﻫﻲ .אﻳﺎز ﭼﻮي ﭤﻮ ﺗﻪ: ﮔــﻴــﺖ ﺑـ ِﻪ ﭴــﮡ ﮔـــﻮرﻳــﻼ آﻫــــﻦ ،ﺟـﻲ وﻳﺮيَء ﺗـﻲ وאر َ َ ﻛـﺮن ﭤﺎ. …… ﺟﺌﻦ ﺟﺌﻦ ﺟﺎڙ وڌي ﭤﻲ َﺟ َ ﮗ ۾ ،ﻫــﻮ ﭔـﻮﻟﻲَء ﺟـﻲ آڙ ُﮀـﭙﻦ ﭤـﺎ؛ ﮫ ﭘـﻬــﺎڙ ُﮀــﭙـﻦ ﭤـﺎ؛ رﻳــﺘــﻲَء ﺗــﻲ رאﺗــﺎﻫــﺎ ﻛـــﻦ ﭤــﺎ ،ﻣﻮﭨـﻲ َﻣـﻨـﺠـ ِ …… ﻛﺎﻟﻬ َﻪ ُﻫﻴﺎ ﺟﻲ ُﺳﺮخ ُﮔﻠﻦ ﺟﻴﺌﻦ ،אﭴـــﻜـــﻠـﻬﻪ ﻧــﻴـﻼ ﭘــﻴـﻼ آﻫــﻦ؛ َ ﮔــﻴــﺖ ﺑـ ِﻪ ﭴــﮡ ﮔـــﻮرﻳــﻼ آﻫــــﻦ........ ………… ُ ﺑـﻴﺖ َאﭤﻲ ،ﻫﻲ َﺑـﻢ -ﮔﻮﻟﻮ، ﻫﻲ ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﮐﮣﻴﻦ ،ﺟﻴﻜﻲ ﺑﻪ ﮐﮣﻴﻦ! ﻣـﻮن ﻻِء ﭔـﻨـﻬﻲ ۾ َﻓ َـﺮ ُق ﻧﻪ آ ،ﻫـﻲ ُ ﺑﻴﺖ ﺑﻪ َﺑ َ ـﻢ ﺟـﻮ ﺳﺎﭤـﻲ آ، ﺟﻨﻬﻦ ِر َڻ ۾ رאت َ ﻛﻴﺎ رאڙא ،ﺗﻨﻬﻦ َﻫ َـﮇ ۽ َﭼ َ ـﻢ ﺟﻮ ﺳﺎﭤـﻲ آ ـــ ـﺎب ﺳــﺎن אﮢﭵﺎﮢــﺎﺋﻲ ﮐــﻲ َ אِن ﺣﺴـ َ ﭘـﺎڻ ﺗــﻲ אِﻫــﻮ ﺳــﻮﭼﻲ َﻣﮍﻫــﮡ ﺗـﻪ ”ﻫﺎﮢﻲ وﻳﮍﻫﻪ ۽ ﻋﻤﻞ ﺟﻮ دور آﻫﻲُ ،אن ﻛــﺮي ﭘﮍﻫــﮡ ﺗــﻲ وﻗــﺖ ﻧــﻪ وﭸﺎﻳﻮ“ ﻧﺎدאﻧﻲَء ﺟﻲ ﻧﺸﺎﻧﻲ آﻫﻲ.
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن
The Reading Generation
ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻛﻴﮍن وאﻧﮕﺮ ُرﮘﻮ ﻧِﺼﺎﺑﻲ ﻛﺘــﺎﺑﻦ َﭘ َﻨﻦ ﺟﻮ ﭘﮍﻫﮡ ﻋﺎم ِ ﺗــﺎﺋﻴﻦ ﻣﺤــﺪود ﻧــﻪ ﻫﻮﻧــﺪو .رﮘــﻮ ﻧﺼــﺎﺑﻲ ﻛﺘــﺎﺑﻦ ۾ ﭘــﺎڻ ﮐــﻲ ﻗﻴــﺪ ﻛﺮي ﮀﮇڻ ﺳﺎن ﺳﻤﺎج ۽ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﺣﺎﻟﺘﻦ ﺗﺎن ﻧﻈﺮ ﮐﭵﻲ وﻳﻨــﺪي ۽ ﻧﺘﻴﺠﻲ ﻃﻮر ﺳﻤﺎﺟﻲ ۽ ﺣﻜﻮﻣــﺘﻲ ﭘﺎﻟﻴﺴــﻴﻮن policiesאﮢﭵــﺎﮢﻦ ۽ ﻧــﺎدאﻧﻦ ﺟــﻲ ﻫﭥــﻦ ۾ رﻫﻨــﺪﻳﻮنَ .ﭘــ َ ـﻦ ﻧِﺼــﺎﺑﻲ ﻛﺘــﺎﺑﻦ ﺳــﺎن ﮔﮇوﮔــﮇ אدﺑــﻲ ،ﺗــﺎرﻳﺨﻲ ،ﺳﻴﺎﺳــﻲ ،ﺳــﻤﺎﺟﻲ ،אﻗﺘﺼــﺎدي ،ﺳﺎﺋﻨﺴــﻲ ۽ ﭔﻴــﻦ ﻛﺘﺎﺑﻦ ﮐﻲ ﭘﮍﻫﻲ ﺳﻤﺎﺟﻲ ﺣــﺎﻟﺘﻦ ﮐــﻲ ﺑﻬــﺘﺮ ﺑﻨــﺎﺋﮡ ﺟــﻲ ﻛﻮﺷــﺶ ﻛﻨﺪא. َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ﺟﺎ َﭘ َ ـﻦ ﺳﭝﻨﻲ ﮐــﻲ ﮀــﻮ ،ﮀــﺎﻻِء ۽ ﻛـﻴﻨﺌــﻦ ﺟﻬــﮍن ﻴﺎن ﺗــﻲ ﻻﮘــﻮ ﻛــﺮڻ ﺟــﻲ ﻛـ َ ﺳﻮאﻟﻦ ﮐﻲ ﻫﺮ َﺑ َ ـﻮٺ ڏﻳــﻦ ﭤــﺎ ۽ אﻧﻬــﻦ َ ﺟﻮאب ﮘــﻮﻟﮡ ﮐــﻲ ﻧــﻪ رﮘــﻮ ﭘﻨﻬﻨﺠــﻮ ﺣـﻖ، ﺗﻲ وﻳﭽﺎر ﻛﺮڻ ﺳﺎن َﮔﮇ ﭘﺮ ﻓﺮض ۽ אﮢﭩﺮ ﮔﮭﺮج unavoidable necessityﺳﻤﺠﮭﻨﺪي ﻛﺘــﺎﺑﻦ ﮐﻲ ﭘﺎڻ ﭘﮍﻫﮡ ۽ وڌ ﮐــﺎن وڌ ﻣــﺎﮢﻬﻦ ﺗــﺎﺋﻴﻦ ﭘﻬﭽــﺎﺋﮡ ﺟــﻲ ﻛﻮﺷــﺶ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺮﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻦ وﺳﻴﻠﻲ ﻛﺮڻ ﺟﻮ وﻳﭽﺎر رﮐﻦ ﭤﺎ.
ﺗﻮﻫﺎن ﺑــﻪ ﭘﮍﻫـ َ ـﮡ ،ﭘﮍﻫــﺎﺋﮡ ۽ ﭰﻬﻼﺋــﮡ ﺟــﻲ אِن ﺳــﻬﻜﺎري ﺗﺤﺮﻳــﻚ ۾ ﺷــﺎﻣﻞ ﭤــﻲ ﺳــﮕﮭﻮ ﭤــﺎَ ،ﺑــﺲ ﭘﻨﻬﻨﺠــﻲ אوﺳــﻲ ﭘﺎﺳــﻲ ۾ ِڏﺳــﻮ ،ﻫــﺮ ﻗﺴــﻢ ﺟــﺎ ﮘﺎڙﻫــﺎ ﺗــﻮڙي ﻧﻴــﺮא ،ﺳــﺎوא ﺗﻮڙي ﭘﻴﻼ ﭘﻦ ﺿﺮور ﻧﻈﺮ אﭼﻲ وﻳﻨﺪא. ﭜﺎﻛﻲ ﭘﺎﺋﻲ ﭼﻴﻮ ﺗﻪ ”ﻣﻨﻬﻨﺠﺎ ﭜﺎُء وڻ وڻ ﮐﻲ ﻣﻮن ِ ــﻦ َﭘ َ ﭘﻬﺘﻮ ﻣﻨﻬﻨﺠﻲ ﻣﻦ ۾ ﺗﻨﻬﻨﺠﻲ َﭘ َ ــﻦ ﺟﻮ ﭘـﮍﻻُء“. ــ אﻳﺎز )ﻛﻠﻬﻲ ﭘﺎﺗﻢ ﻛﻴﻨﺮو(
َﭘﮍﻫﻨﺪڙ َﻧ ُﺴﻞ ـ َ پ َن
The Reading Generation